Palladas Sequences in the Greek Anthology and the Yale Papyrus Kathryn Gutzwiller University of Cincinnati

Transcript

1 1 Palladas Sequences in the Greek Anthology and the Yale Papyrus Kathryn Gutzwiller University of Cincinnati I. Evidence for thematic sequencing in the Yale papyrus (partially overlapping): A. Headings between epigrams. Some indicate that sequential poems deal with the same or a similar topic: p. 3, 18, ἄλλα πρ[ὸ]ς δουλι[; 4,20, ἐπ{ε}ιστολ[ὴ] τῷ [αὐ]τῷ; 5,5, 7.9, 7.25, ἄλλα ὁμοίως; 5,10, εἴς τινα Ἑρμοπολ[ίτην...; 5,15, εἰς Νεῖλον Ἑρμ[οῦ] πόλ(εως); 5,26, ἄλλο εἰς Νεῖ[λον; 11,27, πρυ]ταν<ε>ίας ἄλλων. B. The same proper noun in sequential epigrams: p. 4, two poems addressed to Clematius; p. 5, two epigrams on a citizen of to Hermopolis, two concerning Nilus, apparently a person. C. Repetition of key words and themes in close proximity: pp (possibly pp. 9-13) concern contemporary political issues, with πρύτανις and related forms as keywords (p. 11,26, (?), (?), 11.33, 11.34, 12.3, 13.30). D. Repetition of a first-person voice in close proximity (?): p. 4, Clematius epigrams, voiced by a poverty-stricken man (p. 4,19, 4,24, 4,25, 4.26, 4.27, 4.30); epigrams voiced by an old man (p. 17,4, 17,6, 17,7, 17.9; p. 18,4, 18,6, 18,8; p. 21,6). II. Sequencing of Palladas epigrams in the Palatine Anthology, by type: A. pairs of epigrams on a single topic, e.g., AP , , , , B. short sequences, e.g., AP , on Tyche becoming a tavern owner. C. longer groups, all with at least partial thematic sequencing: , Gessius sequence; cf (subdivided into , ), on anger caused by women, grammar, and poverty , miscellaneous protreptic subjects , on sayings from earlier poets , on sophrosyne , miscellaneous protreptic subjects , general reflection on life and death , advice to be content with the life you have , life and the human condition , the divine in human life , first-person voice , scoptic themes , on a corrupt official (Damonicus, acc. to lemma) , death of a money-lender , first-person voice advising/criticizing a generalized you for hybristic behavior to the poor poet.

2 III. AP , sequence on anger Ὀργὴ τοῦ Διός ἐστι γυνὴ πυρὸς ἀντιδοθεῖσα δῶρον, ἀνιηρὸν τοῦ πυρὸς ἀντίδοτον ἄνδρα γὰρ ἐκκαίει ταῖς φροντίσιν ἠδὲ μαραίνει καὶ γῆρας προπετὲς τῇ νεότητι φέρει. οὐδ ὁ Ζεὺς ἀμέριμνος ἔχει χρυσόθρονον Ηρην, πολλάκι γοῦν αὐτὴν ῥῖψεν ἀπ ἀθανάτων ἠέρι καὶ νεφέλῃσι μετήορον οἶδεν Ὅμηρος, καὶ Δία συγγράψας τῇ γαμετῇ χόλιον. οὕτως οὐδέποτ ἐστὶ γυνὴ σύμφωνος ἀκοίτῃ, οὐδὲ καὶ ἐν χρυσέῳ μιγνυμένη δαπέδῳ Πᾶσαν Ὅμηρος ἔδειξε κακὴν σφαλερήν τε γυναῖκα, σώφρονα καὶ πόρνην ἀμφοτέρας ὄλεθρον. ἐκ γὰρ τῆς Ἑλένης μοιχευσαμένης φόνος ἀνδρῶν καὶ διὰ σωφροσύνην Πηνελόπης θάνατοι. Ἰλιὰς οὖν τὸ πόνημα μιᾶς χάριν ἐστὶ γυναικός, αὐτὰρ Ὀδυσσείῃ Πηνελόπη πρόφασις Ὁ Ζεὺς ἀντὶ πυρὸς πῦρ ὤπασεν ἄλλο, γυναῖκας εἴθε δὲ μήτε γυνὴ μήτε τὸ πῦρ ἐφάνη. πῦρ μὲν δὴ ταχέως καὶ σβέννυται ἡ δὲ γυνὴ πῦρ ἄσβεστον, φλογερόν, πάντοτ ἀναπτόμενον "Μῆνιν οὐλομένην" γαμετὴν ὁ τάλας γεγάμηκα καὶ παρὰ τῆς τέχνης μήνιδος ἀρξάμενος. ὤμοι ἐγὼ πολύμηνις, ἔχων διχόλωτον ἀνάγκην, τέχνης γραμματικῆς καὶ γαμετῆς μαχίμης. Sylloge Ephemiana (E 74 = Cougny 3.145, ascribed to Palladas, Palladius, and Agathias) Μῆνιν ἄειδε μαθὼν καὶ Μῆνιν ἄειδε διδάξας οὐλομένην, γαμετὴν ἠγαγόμην ὁ τάλας πᾶν δ ἧμαρ μάχεται, καὶ παννυχίη πολεμίζει, ὡς παρὰ τῆς μητρὸς προῖκα λαβοῦσα μάχην. ἢν δὲ θέλω σιγᾷν, καὶ μαρναμένῃ ὑποείκειν, ὅττι περ οὐ μάχομαι, τοῦδ ἕνεκεν μάχεται Μῆνις Ἀχιλλῆος καὶ ἐμοὶ πρόφασις γεγένηται οὐλομένης πενίης γραμματικευσαμένῳ. εἴθε δὲ σὺν Δαναοῖς με κατέκτανε μῆνις ἐκείνη, πρὶν χαλεπὸς λιμὸς γραμματικῆς ὀλέσει. ἀλλ ἵν ἀφαρπάξῃ Βρισηίδα πρὶν Ἀγαμέμνων, τὴν Ἑλένην δ ὁ Πάρις, πτωχὸς ἐγὼ γενόμην. 2

3 9.170 Νηδὺν ἀναίσχυντον στιβαροῖς ᾔσχυνα λογισμοῖς σωφροσύνῃ κολάσας ἔντερον ἀργαλέον εἰ γὰρ ἔχω τὸν νοῦν ἐπικείμενον ὑψόθι γαστρός, πῶς μὴ νικήσω τὴν ὑποτασσομένην; Ὄργανα Μουσάων, τὰ πολύστονα βιβλία πωλῶ εἰς ἑτέρας τέχνης ἔργα μετερχόμενος. Πιερίδες, σῴζοισθε λόγοι, συντάσσομαι ὑμῖν σύνταξις γὰρ ἐμοὶ καὶ θάνατον παρέχει Ἐλπίδος οὐδὲ Τύχης ἔτι μοι μέλει, οὐδ ἀλεγίζω λοιπὸν τῆς ἀπάτης ἤλυθον εἰς λιμένα. εἰμὶ πένης ἄνθρωπος, ἐλευθερίῃ δὲ συνοικῶ ὑβριστὴν πενίης πλοῦτον ἀποστρέφομαι Palladas Οὐ δύναμαι γαμετῆς καὶ γραμματικῆς ἀνέχεσθαι, γραμματικῆς ἀπόρου καὶ γαμετῆς ἀδίκου. ἀμφοτέρων τὰ πάθη θάνατος καὶ μοῖρα τέτυκται. τὴν οὖν γραμματικὴν νῦν μόλις ἐξέφυγον, οὐ δύναμαι δ ἀλόχου τῆς ἀνδρομάχης ἀναχωρεῖν εἴργει γὰρ χάρτης καὶ νόμος Αὐσόνιος Ἀρχὴ γραμματικῆς πεντάστιχός ἐστι κατάρα πρῶτος "μῆνιν" ἔχει, δεύτερος "οὐλομένην", καὶ μετὰ δ "οὐλομένην" Δαναῶν πάλιν "ἄλγεα" πολλά ὁ τρίτατος "ψυχὰς εἰς Ἀίδην" κατάγει τοῦ δὲ τεταρταίου τὰ "ἑλώρια" καὶ "κύνες" ἀργοί, πέμπτου δ "οἰωνοὶ" καὶ "χόλος" ἐστὶ "Διός". πῶς οὖν γραμματικὸς δύναται μετὰ πέντε κατάρας καὶ πέντε πτώσεις μὴ μέγα πένθος ἔχειν; Ἐνθάδε παιδεύουσιν ὅσοις κεχόλωτο Σάραπις, τοῖσιν ἀπ "οὐλομένης μήνιδος" ἀρχομένοις ἔνθα τροφὸς κατὰ μῆνα φέρει μισθὸν μετ ἀνάγκης, βύβλῳ καὶ χάρτῃ δησαμένη πενίην ὡς δὲ κάπνισμα τιθεῖ παρὰ τὸν θρόνον, ὡς παρὰ τύμβον, τὸν μικρὸν χάρτην τὸν παραριπτόμενον. κλέπτει δ ἐξ ὀλίγου μισθὸν καὶ χαλκὸν ἀμείβει καὶ μόλιβον μίσγει καὶ τὸ ἔθος δέχεται. ἢν δέ τις εἰς ἐνιαυτὸν ἄγῃ χρυσοῖο νόμισμα, ἑνδεκάτῳ μηνί, πρὶν προφέρειν, μετέβη, ἀγνώμων δὲ φανεὶς καὶ τὸν πρότερον διασύρας 3

4 4 γραμματικὸν στερέσας μισθὸν ὅλου ἔτεος Καλλίμαχον πωλῶ καὶ Πίνδαρον ἠδὲ καὶ αὐτὰς πτώσεις γραμματικῆς πτῶσιν ἔχων πενίης. Δωρόθεος γὰρ ἐμὴν τροφίμην σύνταξιν ἔλυσε πρεσβείην κατ ἐμοῦ τὴν ἀσεβῆ τελέσας. ἀλλὰ σύ μου πρόστηθι, Θέων φίλε, μηδέ μ ἐάσῃς συνδέσμῳ πενίης τὸν βίον ἐξανύσαι. 5 Θέων Meineke: θεῷ P: θῶ Pl Parallels in the Yale papyrus: P. 4, [κ]αὶ σε βοηθῆσαι βούλομαι... συντελέ[σ]ης,... πρ[ὸς] τόδε συμπράξης, φίλτατε Κλημάτιε, 26-28; [ε Κλημάτιε, 7, and ὦ φίλε, 34 (cf. p.17, κίγχρου δέομαι, 7). Cf. AP , σύ μου πρόστηθι, Θέων φίλε, μηδέ μ ἐάσῃς συνδέσμῳ πενίης τὸν βίον ἐξανύσαι. P. 4, ἔσχες ἐν ὀργῇ, 8, Ἀγηνορίδην, 9; and Μούσαις, 10. Cf. AP 9.165, ὀργή, Ζεὺς, Ὅμηρος. P. 4, ο[ὕν]εκα καὶ πένομα[ι], 19. Cf. AP , πτωχὸς ἐγὼ γενόμην (same sedes in last line); εἰμὶ πένης ἄνθρωπος, AP P. 4, διδάσ[κα]λος, 31. P. 15, τοὺς πλουτοῦντ[ας καὶ γαμεταῖς, P. 6, Καλλιμάχειον, 28; p. 19, Καλλιμ[αχ-, 33, 1 st word in the poem as in AP P. 12, ὁ γέρων γίνεται ὀξύχολος, 31. Cf. AP , χόλιον; , χόλος... Διός. See too p. 17,4-9, p. 18. IV. AP , sequence on Gessius; , appearing also before Οὐκ ἀπεδήμησας τιμῆς χάριν, ἀλλὰ τελευτῆς, καὶ χωλός περ ἐὼν ἔδραμες εἰς Ἀίδην, Γέσσιε Μοιράων τροχαλώτερε ἐκ προκοπῆς γάρ, ἧς εἶχες κατὰ νοῦν, ἐξεκόπης βιότου Γέσσιος οὐ τέθνηκεν ἐπειγόμενος παρὰ Μοίρης αὐτὸς τὴν Μοῖραν προὔλαβεν εἰς Ἀίδην "Μηδὲν ἄγαν" τῶν ἑπτὰ σοφῶν ὁ σοφώτατος εἶπεν ἀλλὰ σὺ μὴ πεισθείς, Γέσσιε, ταῦτ ἔπαθες καὶ λόγιός περ ἐὼν ἀλογώτατον ἔσχες ὄνειδος ὡς ἐπιθυμήσας οὐρανίης ἀνόδου. οὕτω Πήγασος ἵππος ἀπώλεσε Βελλεροφόντην βουληθέντα μαθεῖν ἀστροθέτους κανόνας ἀλλ ὁ μὲν ἵππον ἔχων καὶ θαρσαλέον σθένος ἥβης, Γέσσιος οὐδὲ χεσεῖν εὔτονον ἦτορ ἔχων.

5 Μηδεὶς ζητήσῃ μερόπων ποτὲ καὶ θεὸς εἶναι μηδ ἀρχὴν μεγάλην, κόμπον ὑπερφίαλον. Γέσσιος αὐτὸς ἔδειξε κατηνέχθη γὰρ ἐπαρθεὶς θνητῆς εὐτυχίης μηκέτ ἀνασχόμενος Ζητῶν ἐξεῦρες βιότου τέλος εὐτυχίης τε ἀρχὴν ζητήσας πρὸς τέλος ἐρχομένην. ἀλλ ἔτυχες τιμῆς, ὦ Γέσσιε, καὶ μετὰ μοῖραν σύμβολα τῆς ἀρχῆς ὕστατα δεξάμενος Γέσσιον ὡς ἐνόησεν ὁ Βαύκαλος ἄρτι θανόντα χωλεύοντα πλέον, τοῖον ἔλεξεν ἔπος "Γέσσιε, πῶς, τί παθὼν κατέβης δόμον Ἄϊδος εἴσω γυμνός, ἀκήδεστος, σχήματι καινοτάφῳ;" τὸν δὲ μέγ ὀχθήσας προσέφη καὶ Γέσσιος εὐθύς "Βαύκαλε, τὸ στρῆνος καὶ θάνατον παρέχει." Τὴν Ἀμμωνιακὴν ἀπάτην ὅτε Γέσσιος ἔγνω τοῦ ξενικοῦ θανάτου ἐγγύθεν ἐρχόμενος, τὴν ἰδίην γνώμην κατεμέμψατο καὶ τὸ μάθημα καὶ τοὺς πειθομένους ἀστρολόγοις ἀλόγοις Οἱ δύο Κάλχαντες τὸν Γέσσιον ὤλεσαν ὅρκοις τῶν μεγάλων ὑπάτων θῶκον ὑποσχόμενοι. ὦ γένος ἀνθρώπων ἀνεμώλιον, αὐτοχόλωτον, ἄχρι τέλους βιότου μηδὲν ἐπιστάμενον. V. AP εἰς Δαμόνικον [Δημ. Pl] ὕπαρχον P Πολλοὶ πολλὰ λέγουσιν, ὅμως δ οὐ πάντα δύνανται ῥήμασιν ἐξειπεῖν ῥεύματα σῶν παθέων ἓν δ ἐπὶ σοῦ παράδοξον ἐθαυμάσαμεν καὶ ἄπιστον, δάκρυα πῶς κλέπτων εἶχες ἑτοιμότατα. Χαλκίδος ἐκ γαίης ἀπεχάλκισε τὴν πόλιν ἡμῶν κλέπτων, καὶ κλέπτων δάκρυσι κερδαλέοις Ἐκ γῆς Λωτοφάγων μέγας ὄρχαμος ἦλθε Λυκάων Χαλκίδος ἐκ γαίης ἀντιοχευόμενος Θηλυφανὲς παράδοξον ἐθαυμάσαμεν πάθος ἄλλο ἔκλαιεν κλέπτων, κλεπτομένους ἐλεῶν,

6 6 ὃς κλέπτων ἥγνευε καὶ ἁγνεύων ἀπεσύλα μηδὲν ἔχων καθαρόν, μηδὲ τὸ σῶμα ῥύπου. Parallels with Yale papyrus: P. 9, Γέστιος ἦν, 24. P. 9, δι]χοστασίας, 21. P. 9, πατρώζων, 27; 9, πατρίδος, 30. P. 10, δημοβ[όρ-, 23; 10, στάσιν,25. P. 11, επλουτει, 23; ὑπῆρχεν, 25; πρύτανις, 26. P. 13, ἔκλεπτες πιθαν[οῖς δάκρυσι] τῆς πόλεως, 31; cf. AP , δάκρυα πῶς κλέπτων εἶχες; , κλέπτων δάκρυσι, and , ἔκλαιεν κλέπτων. Select Bibliography Agosti, G Late Antique Iambics and Iambikè Idéa. In Iambic Ideas: Essays on a Poetic Tradition from Archaic Greece to the Latin Roman Empire, edited by A. Cavarzere, A. Aloni, and A. Barchiesi. Lanham. Bowra, C. M The Fate of Gessius. CR 10: Cameron, A Palladas and the Fate of Gessius. ByzZ 57: Cameron, A Notes on Palladas. CQ 15: Cameron, A The Greek Anthology from Meleager to Planudes. Oxford. Cribiore, R Gymnastics of the Mind: Greek Education in Hellenistic and Roman Egypt. Princeton. Franke, A De Pallada epigrammatographo. Leipzig. Fraser, P. M Ptolemaic Alexandria. 3 vols. Oxford. Henderson, W Epigrammatic Psogos: Censure in the Epigrams of Palladas of Alexandria. Acta Classica 51: Henderson, W The Poor Poet: Palladas on Poverty. Ekklesiastikos Pharos 91: Henderson, W Palladas of Alexandria on Women. Acta Classica 52: Lauxtermann, M. D The Palladas Sylloge. Mnemosyne 50: Maltomini, F Tradizione antologica dell epigramma greco. Le sillogi minori di età bizantina e umanistica. Rome. Wilkinson, K New Epigrams of Palladas: A Fragmentary Papyrus Codex (P.CtYBR inv. 4000). Durham, NC.