ΜΑΤΘΑΙΟΥ (2014). Εκχώρηση γης σε μικρούς αγρότες -παροίκους την εποχή των Παλαιολόγων. Byzantina Symmeikta, 24,

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΑΤΘΑΙΟΥ (2014). Εκχώρηση γης σε μικρούς αγρότες -παροίκους την εποχή των Παλαιολόγων. Byzantina Symmeikta, 24,"

Transcript

1 Byzantina Symmeikta Vol. 24, 2014 Εκχώρηση γης σε μικρούς αγρότες -παροίκους την εποχή των Παλαιολόγων ΜΑΤΘΑΙΟΥ Μαρία Copyright 2014 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ To cite this article: ΜΑΤΘΑΙΟΥ (2014). Εκχώρηση γης σε μικρούς αγρότες -παροίκους την εποχή των Παλαιολόγων. Byzantina Symmeikta, 24,

2 INSTITUTE OF HISTORICAL RESEARCH SECTION OF BYZANTINE RESEARCH NATIONAL HELLENIC RESEARCH FOUNDATION ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟ IΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ Efi Ragia Μαρία Ματθαίου The Εκχώρηση Geography γης of σε the μικρούς Provincial αγρότες-παροίκους Administration of the Byzantine Empire (ca ): την εποχή των Παλαιολόγων I.1. The Apothekai of Asia Minor (7th-8th c.) ΑΘΗΝΑ ATHENS

3 Μαρία Ματθαίου Εκχώρηση γης σε μικρούς αγρότες-παροίκους την εποχή των Παλαιολόγων* Οι προνομιακές παραχωρήσεις προσόδων και γαιών βάσει πρακτικού, που απευθύνονταν σε μοναστήρια, σημαίνοντα πρόσωπα ή λειτουργούς του στρατού και του δημοσίου, έχουν απασχολήσει συχνά την παλαιότερη, αλλά και την πρόσφατη έρευνα 1. Είναι, επίσης, γνωστές παραχωρήσεις *Το παρόν άρθρο εκπονήθηκε στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος, που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και Εθνικούς Πόρους (ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ) ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ΙΙ. 1. Τέτοιας φύσεως παραχωρήσεις είναι η οἰκονομία, η πρόνοια και οι παραχωρήσεις κατὰ λόγον γονικότητος. Βλ. σχετικά Τ. Μανιάτη-Κοκκίνη, Ο βυζαντινός θεσμός της πρόνοιας. Συμβολή στη μελέτη του χαρακτήρα του (διδ. διατριβή), Θεσσαλονίκη 1990, σε δακτυλογραφημένη έκδοση και σε ηλεκτρονική πλήρη μορφή ( και Της Ιδιας, Κρατική πολιτική και προσωπικά προνόμια στο ύστερο Βυζάντιο: Η πρόνοιαοικονομία των λαϊκών [Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών, Θεσσαλονίκη, υπό έκδοση], όπου και όλη η σχετική με το θέμα βιβλιογραφία. Aπό την παλαιότερη βιβλιογραφία βλ. ενδεικτικά: G. Ostrogorskij, Pour l histoire de la féodalité byzantine [Corpus Bruxellense Historiae Byzantinae, Subsidia I], Bruxelles 1954 (στο εξής: Ostrogorskij, Féodalité) H. Glykatzi-Ahrweiler, La concession de droits incorporels. Donations conditionnelles, Actes du XIIe Congrès International des Études Byzantines, Ochride 1961, τ. II, Beograd 1964, [=Της Ιδιασ, Études sur les structures administratives et sociales de Byzance, London 1971, I] Ν. Oikonomidès, Contribution à l étude de la pronoia au XIIIe siècle. Une formule d attribution de parèques à un pronoiaire, REB 22 (1964), [=Του Ιδιου, Documents et études sur les institutions de Byzance (VIIe-XVe s.), London 1976, VI] Του Ιδιου, Notes sur un praktikon de pronoiaire (juin 1323), TM 5 (1973), [=Του Ιδιου, Documents et études, XXIII] H. Ahrweiler, La «pronoia» à Byzance, στο: Structures féodales et féodalisme dans l Occident méditerranéen (Xe-XIIIe siècles) [Collection de l École Française de Rome 44], Rome 1980, N. Oikonomidès, À propos des armées des premiers Paléologues et des compagnies de soldats, TM 8 (1981), [= Του Ιδιου, Society, Culture and Politics in Byzantium, London 2005, XVI] Α. Kazhdan, Pronoia: The History of a Scholarly BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

4 112 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ που απευθύνονταν σε ευρύτερες ομάδες ή καλύτερα σε κατοίκους ολόκληρων πόλεων 2. Ομοίως, στη βιβλιογραφία, έχει συζητηθεί η εκχώρηση ἐξαλειμμάτων, δηλαδή εγκαταλελειμμένων κλήρων 3. Ωστόσο, λόγω των περιορισμένων αριθμητικώς αρχειακών αναφορών, ακροθιγώς μόνο έχει Discussion, Mediterranean Historical Review 10 (1995), Τ. Μανιάτη-Κοκκίνη, Μία πρώτη προσέγγιση στη μελέτη του βυζαντινού θεσμού της πρόνοιας: Oι προνοιάριοι, στο: Θ Πανελλήνιο Ιστορικό Συνέδριο, Πρακτικά, Θεσσαλονίκη 1988, Της Ιδιας, Πρόνοια-οικονομία και μοναχοί-λαϊκοί. Η διεκδίκηση των οικονομικών προνομίων στη Μακεδονία (12ος-15ος αι.), Βυζαντινά 21: Αφιέρωμα στη μνήμη του καθηγητή Ιωάννη Ε. Καραγιαννόπουλου (2000), Της Ιδιας, Εργαζόμενοι και μη εργαζόμενοι δικαιούχοι γαιοπροσόδων στην εποχή των Παλαιολόγων, στο: Χρήμα και αγορά στην εποχή των Παλαιολόγων, εκδ. Ν. Γ. Μοσχονάς [ΙΒΕ/ΕΙΕ, Το Βυζάντιο σήμερα 4], Αθήνα 2003, Της Ιδιας, Αυτοκρατορικές και ηγεμονικές δωρεές προς ξένους και από ξένους στο βυζαντινό χώρο (12ος-15ος αι.) [Το Βυζάντιο και οι Ξένοι 5], Αθήνα 2003 Ν. Οικονομίδης, Ὁ ρόλος τοῦ βυζαντινοῦ κράτους στὴν οἰκονομία, στο: Οικονομική Ιστορία του Βυζαντίου, Από τον 7ο έως τον 15ο αιώνα, εκδ. Α. Λαΐου, Αθήνα 2006 (στο εξής: ΟΙΒ), τ. Γ, (στο εξής: Οικονομίδης, Ρόλος), και συγκεκριμένα Όπως, για παράδειγμα, τα κοινά χρυσόβουλλα για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης [Actes de Chilandar, Παράρτημα I: Actes Grecs, εκδ. L. Petit - B. Korablev, VV 17 (1911) [Actes de l Athos V], ανατύπ. Amsterdam 1975 (στο εξής: Chilandar), αρ , αρ ] Actes de Xénophon, εκδ. D. Papachryssanthou [Archives de l Athos XV], Paris 1986, αρ , αρ P. Lemerle, Un praktikon inédit des archives de Karakala (Janvier 1342) et la situation en Macédoine Orientale au moment de l usurpation de Cantacuzène, Χαριστήριον εἰς Ἀναστάσιον Ὀρλάνδον, τ. Α, Ἀθῆναι 1965, Γέρων Αρκάδιος Βατοπαιδινός, Ἁγιορείτικα ἀνάλεκτα ἐκ τοῡ ἀρχείου τῆς μονῆς Βατοπεδίου, Γρηγόριος Παλαμάς 3 (1919), 218], της Βέροιας (Actes de Vatopédi I: Des origines à 1329, εκδ. J. Bompaire, J. Lefort, V. Kravari, Ch. Giros [Archives de l Athos XXI], Paris 2001 (στο εξής: Vatopédi I), αρ ), της Ρεντίνας (Actes d Esphigménou, εκδ. J. Lefort [Archives de l Athos VI], Paris 1973 (στο εξής: Esphigménou), αρ. 17.5, αρ και Esphigménou, 129), των Κροών (Α. Soloviev - V. Mosin, Grčke povelje Srpskih vladara, Beograd 1936, ), των Ιωαννίνων (ΜΜ V, 77-84) και της Μονεμβασίας (MM V, ). Πβλ. D. Kyritses, The Common Chrysobulls of Cities and the Notion of Property in Late Byzantium, Σύμμεικτα 13 (1999), Για τα ἐξαλείμματα βλ. Fr. Dölger, Beiträge zur Geschichte der byzantinischen Finanzverwaltung, besonders des 10. und 11. Jahrhunderts, Leipzig-Berlin 1927 (στο εξής: Dölger, Finanzverwaltung), 116, , , 139 N. Svoronos, Recherches sur le cadastre byzantin et la fiscalité aux XIe et XIIe siècles: le cadastre de Thèbes, ΒCH 83 (1959), και συγκεκριμένα 120, 123 και passim s.v. κλάσμα. M. Bartusis, Ἐξάλειμμα: Escheat in Byzantium, DOP 40 (1986), Α. Λαΐου-Θωμαδάκη, Η αγροτική κοινωνία στην ύστερη βυζαντινή εποχή, μετ. Α. Κασδάγλη, Αθήνα 1987 (στο εξής: Λαϊου-Θωμαδακη, Κοινωνία), LBG, 3. Fasz., 527, s.v. BYZANTINA SYMMEIKTA 24 (2014)

5 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΓΗΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΟΥΣ 113 μέχρι σήμερα αναφερθεί μια άλλη πτυχή της κρατικής πολιτικής, η εκχώρηση γης σε μικρούς αγρότες-παροίκους 4, που φαίνεται ότι αποσκοπούσε στην παρότρυνση των ασθενεστέρων στρωμάτων να επιδοθούν στην καλλιέργειά της και στην επαναδραστηριοποίηση περιοχών που είχαν εξαρθρωθεί οικονομικά και πληθυσμιακά από εχθρικές επιδρομές. Οι περιορισμένες αριθμητικώς αναφορές υποδεικνύουν ότι η εκχώρηση γης σε μικρούς αγρότες εφαρμόστηκε σε περιορισμένη κλίμακα, μικρότερη απ ό,τι ο θεσμός των προνομιακών παραχωρήσεων. Μνείες για εκχωρήσεις γης σε μικρούς αγρότες-παροίκους 5 έχουμε από το πρώτο μισό του 14ου αι. μέχρι και το πρώτο μισό του 15ου αι. Στο πρώτο μισό του 14ου αι., γη εκχωρήθηκε σε κατοίκους των χωριών Βραστά στο Κατεπανίκιο Ρεντίνας (1300) 6, Μαμιτζώνα στα Παραπόλια κοντά 4. Α. Λαΐου, Ἡ ἀγροτικὴ οἰκονομία (13ος-15ος αἰ.), ΟΙΒ, τ. Α, (στο εξής: Λαϊου, Ἀγροτική οἰκονομία), 519, 536, Στα πρακτικά απογραφής, την εποχή των Παλαιολόγων, ο όρος πάροικος χρησιμοποιείται συχνά καταχρηστικά, για να προσδιορίσει τους καλλιεργητές των οποίων οι φορολογικές υποχρεώσεις είχαν παραχωρηθεί βάσει πρακτικού σε κάποιο δωρεοδόχο, ανεξαρτήτως αν συνήπταν σχέση παροικίας ή όχι. Ωστόσο, η παραχώρηση φορολογικών οφειλών καλλιεργητών από το κράτος σε κάποιο δωρεοδόχο ήταν απλώς παροχή προσόδων και δεν συνεπαγόταν τη μετατροπή των ελεύθερων καλλιεργητών σε εξαρτημένους. Είναι, επίσης, σημαντικό να αναφέρω εδώ ότι οι πάροικοι δεν ήταν προσκολλημένοι στη γη. Βλ. σχετικά Ι. Καραγιαννόπουλος, Συμβολή στην αγροτική ιστορία του Μεταγενέστερου Βυζαντινού κράτους, Επιστημονική Επετηρίς Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης 21 (1983), , όπου και επισκόπηση της προγενέστερης σχετικής με το θέμα βιβλιογραφίας Μ. Ματθαιου, Η ακίνητη περιουσία λαϊκών στη Βυζαντινή Μακεδονία και Θράκη την εποχή των Παλαιολόγων (διδ. διατριβή), Αθήνα 2006, σε δακτυλογραφημένη έκδοση και σε ηλεκτρονική πλήρη μορφή: βλ. thesisbookreader/id/19766#page/1/mode/2up, Esphigménou αρ. 8.28, 30-32: Ἐν τῶ κατεπανικίω Ῥεντίνης, χωρίον τὰ Βραστὰ σὺν τοῖς Ἁγιονικολαΐταις, ἐν ὧ Χαλκεὺς Μοδηνὸς ὁ υἱὸς Ἰωάννου τοῦ τῆς Μαρίνης, ἔχει ζευγάριον α, ἀργὰ β, ἀμπέλιον μοδίων β, ἐδόθη αὐτῶ καὶ γῆ μοδίων ν, τέλος ὑπέρπυρα δύο ἥμισυ. Βασίλειος ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ, ἔχει ζευγάριον α, ἀμπέλιον μοδίων β, ἐδόθη αὐτῶ καὶ γῆ μοδίων ν, τέλος ὑπέρπυρα δύο κ.ο.κ. Πβλ. Esphigménou αρ , 40-52, 53-63, 64-67, 68-69, 73-74, Για το χωριό Βραστά βλ. σχετικά J. Lefort, Paysages de Macédoine [TM, Monographies 3], Paris 1986 (στο εξής: Lefort, Paysages), 135 και για το Κατεπανίκιο Ρεντίνας βλ. Γ. Θεοχαρίδης, Κατεπανίκια τῆς Μακεδονίας, Συμβολὴ εἰς τὴν διοικητικὴν ἱστορίαν καὶ γεωγραφίαν τῆς Μακεδονίας κατὰ τοὺς μετὰ τὴν Φραγκοκρατίαν χρόνους [Μακεδονικά, Παράρτημα 1], Θεσσαλονίκη 1954 (στο εξής: Θεοχαρίδης, Κατεπανίκια), BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

6 114 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ στην Κωνσταντινούπολη (1323) 7, Χοτολίβους και Ζαβαρνίκεια 8 στο Κατεπανίκιο Ζαβαλτίας 9 στο Θέμα Βολερού, Μέστου, Χριστουπόλεως, Σερρών και Στρυμόνος ( ) 10 και στο ἀγρίδιον 11 Μονόσπιτον (1339) 12, σε μικρό δηλαδή αγροτικό συνοικισμό, παρακείμενο στην 7. Chilandar αρ , 33-36, 44-48: Εἰς τὸ αὐτὸ χωρίον τὴν Μαμιτζῶνα, πάροικοι οὗτοι Ἄνθης ὁ υἱὸς τοῦ Τζαγκαρίου ἔχει οἴκημα α, ἀμπέλιον μοδίου α ἕκτον, γῆν ἀπὸ τῆς γονικῆς αὐτοῦ γῆς μερίδα τρίτην, ἤτοι μοδίων κζ, καὶ ἀπὸ παραδόσεως μοδίων ι, τέλος ὑπέρπυρον ἓν τρίτον Μανουὴλ Τζαμάντουρος ὁ γαμβρὸς τοῦ Ἀληθινοῦ ἔχει οἴκημα ἐξ ἀναστήματος αὐτοῦ εἰς ὃν παραδεδώκαμεν αὐτῷ τόπον ἀπὸ τοῦ Βατάτζη, καὶ ἀλωνοτόπιον, ζευγάριον α, ἀμπέλιον μοδίου α τρίτον, καὶ γῆν διὰ παραδόσεως μεθ ἧς ἔχει ἐκ προικὸς αὐτοῦ μοδίων νε, τέλος ὑπέρπυρα δύο Πβλ. Chilandar αρ , 48-62, 69-72, 75-77, 86-91, Σχολιασμό των πληροφοριών του συγκεκριμένου πρακτικού βλ. Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, Για την Μαμιτζώνα βλ. Α. Külzer, Ostthrakien [TIB 12], Wien 2006, Actes de Vatopédi II: de 1330 à 1376, εκδ. J. Lefort, V. Kravari, Ch. Giros, K. Smyrlis [Archives de l Athos XXII], Paris 2006 (στο εξής: Vatopédi II), αρ. 70.5, 15-18: Χωρίον τὴν Χοτολίβους Ἰωάννης ὁ Τζάχειλας, εχει οἴκημα, ζευγάριον α, ἀργὰ β, ὀνικόν, ἀμπέλιον μοδίων γ, καὶ γῆν ἀπὸ παραδώσεως μοδίων λ, τέλος ὑπέρπυρα β. Κωνσταντῖνος ὁ ἐπὶ θυγατρὶ γαμβρὸς αὐτοῦ, εχει οἴκημα, βοΐδιον α, ἀμπέλιον μοδίου α ἡμίσεος, καὶ γῆν ἀπὸ παραδώσεως μοδίων κ, τέλος ὑπερπύρου ἥμισυ. Γεώργιος Κατωτηκὸς ὁ γαμβρὸς τοῦ Βράνιτζα, εχει οἴκημα, βοΐδιον α, ἀμπέλιον μοδίων γ ἡμίσεος, καὶ χωράφιον ἀπὸ παραδώσεως μοδίων ιβ, τέλος ὑπέρπυρα α κ.ο.κ. Πβλ. Vatopédi II αρ , Για το Κατεπανίκιο Ζαβαλτίας βλ. Θεοχαρίδης, Κατεπανίκια, Για το Θέμα Βολερού, Μέστου (Νέστου), Χριστουπόλεως, Σερρών και Στρυμόνος, βλ. Vatopédi II, C. Asdracha, Les Rhodopes au XIVe siècle. Histoire administrative et prosopographie, REB 34 (1976), και συγκεκριμένα Το ἀγρίδιο ήταν μικρός αγροτικός συνοικισμός με μικρό αριθμό αγροτικού πληθυσμού (περιλάμβανε συνήθως 10 έως 20 εστίες παροίκων). Για το ἀγρίδιο βλ. Dölger, Finanzverwaltung, , , , 138 J. Lefort, Ἡ ἀγροτικὴ οἰκονομία (7ος-12ος αἰ.), ΟΙΒ, τ. Α, και συγκεκριμένα , Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, 497 J. Lefort, Population et peuplement en Macédoine Orientale, IXe-XVe siècle, στο: Hommes et Richesses dans l Empire byzantin II (VIIIe-XVe siècle), εκδ. V. Kravari - J. Lefort - C. Morrisson [Réalités Byzantines 3], Paris 1991, και συγκεκριμένα Le codex B du monastère Saint-Jean-Prodrome (Serrès) XIIIe-XVe siècles, εκδ. L. Bénou [Textes, documents, études sur le monde Byzantin Néohellénique et Balkanique 2], Paris 1998 (στο εξής: Prodrome B), αρ : κατὰ πρῶτον καὶ ἀρχικῶς ἐδόθη Γεώργιον τὸν Γάσγαν χωράφιον πλησίον τοῦ Τσαγγάρη μοδίων ε ἥμισυ, ἐν ὧ καὶ καρυὰς γ, συκαμινέαν καὶ ἀμυγδαλέας β, ἔχει ζευγαρίου ἥμισυ, ἀργὰ δ, ὀνικόν, αἰγίδια ιγ, BYZANTINA SYMMEIKTA 24 (2014)

7 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΓΗΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΟΥΣ 115 προκειμένη περίπτωση στη μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών 13. Κάποιες ενδείξεις (οι οποίες πρόκειται να παρουσιαστούν εκτενώς πιο κάτω) μας επιτρέπουν να συναγάγουμε μολονότι δεν αναφέρεται ρητώς- ότι γη εκχωρήθηκε και σε αγρότες των χωριών Κρούσοβο στο Κατεπανίκιο Στρυμόνος 14 και Πορταρέα στο Κατεπανίκιο Καλαμαρίας 15. Σε αχρονολόγητο έγγραφο, το οποίο, σύμφωνα με τον Α. Πάρδο, θα πρέπει να χρονολογηθεί μεταξύ του 1387 και του Απριλίου του , αναφέρονται παραχωρήσεις γης σε κατοίκους του χωριού της Λήμνου Άνω Χωρίον και ενός κάστρου, που δεν διασαφηνίζεται, όμως, για ποιο από τα κάστρα της Λήμνου πρόκειται 17, όπως και σε έναν κάτοικο του χωριού Μαυρονάδος επίσης στη Λήμνο 18. Ομοίως, σε κατοίκους της τέλος ὑπέρπυρα β τὸν Γερίλαν ἐδόθη χωράφιον αὐλοτόπιον μοδίων δ καὶ ἐξοχόραφον μοδίων ι, καρυαὶ β, καιρασέας γ, ἀπιδέαν, δαμασκινέας β, ἔχει ζõα ἀργὰ δ, αἰγίδια ς, μελίσσια η, τέλος ὑπέρπυρα γ τὸν Τομπρίλα ἐδόθη χωράφιον μοδίων ς ἥμισυ καὶ αὐλοτόπιον μοδίων γ ἥμισυ, καρυαὶ ε, συκαμινέας β, κερασίαν καὶ ἀμυγδαλέαν, ἔχει ζευγαρίου ἥμισυ, ἀργὰ ε, ὀνικὸν, αἰγίδια κ καὶ μελίσσια ια, τέλος ὑπέρπυρα γ. Πβλ. Prodrome B αρ Για το Μονόσπιτον βλ. Lefort, Paysages, Prodrome B αρ Esphigménou αρ passim, αρ passim, αρ passim. Για το Κατεπανίκιο Στρυμόνος βλ. Θεοχαρίδης, Κατεπανίκια, και για το χωριό Κρούσοβο βλ. Lefort, Paysages, Esphigménou αρ passim, αρ passim. Για το Κατεπανίκιο Καλαμαρίας βλ. Θεοχαρίδης, Κατεπανίκια,7-13 και για το χωριό Πορταρέα βλ. Lefort, Paysages, Α. Πάρδος, Ἀρχείο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παντοκράτορος. Ἐπιτομὲς ἐγγράφων, , τ. Α, [Ἀθωνικὰ Σύμμεικτα 5], Αθήνα 1998 (στο εξής: Παντοκράτωρ), Η Βασιλική Κράβαρη χρονολογεί το έγγραφο στο τέλος του 14ου ή στις αρχές του 15ου αι.: Actes du Pantocrator, εκδ. V. Kravari [Archives de l Athos XVII], Paris 1991 (στο εξής: Pantocrator), 189, Βλ. σχετικά Pantocrator, 194. Για τα κάστρα της Λήμνου βλ. J. Haldon, Limnos, Monastic Holdings and the Byzantine State: ca , στο: Continuity and Change in Late Byzantine and Early Ottoman Society, εκδ. A. Bryer - H. Lowry, Birmingham- Washington D.C. 1986, και συγκεκριμένα Pantocrator Appendice.1-5, 12-13, 32, 34-37: Ὁ Τόμπρις ὁποῦ κατοικεῖ εἰς τὸν Πύργον τοῦ Ἄννω Χωρίου ἔχει ὁσπῆτι, ζευγάρι ἐδόθη εἰς αὐτὸν γῆ ἀπὸ τὴν γῆν ἐκείνην ὁποῦ ἐχαρίσθη κοινῶς εἰς τὸ χωρίον τοῦ Ἐπισπέραγος ἐδόθη εἰς αὐτὸν κατὰ τὴν Ἀκτὴν γῆ ἡ λεγομένη τοῦ Ἁγίου Βλασίου καὶ εἶναι γῆ μοδίων ἑξακοσίων, ἀπὸ τὴν ὁποίαν αὐτὴν ὅλην γῆν ἐδόθη εἰς τὸν ῥηθέντα Τόμπριν ἡ μισή, ἤγουν γῆ μοδίων τριακοσίων Ἰωάννης ὁ υἱὸς τοῦ Μοναχίτου ἔχει γῆν μοδίων δύω, ζευγάρι μισόν, BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

8 116 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ Λήμνου γη παραχωρήθηκε τον 15ο αι., στα χωριά Λύχνα, Κάτω Βάρος (κατά το πρώτο τρίτο του 15ου αι.) 19 και Βουνεάδα (λίγο πριν το 1425) 20. Τέλος, σκόρπιες μαρτυρίες μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε ότι γη είχε ἄλογον, καὶ γῆν ἀπὸ τὸ πατρικόν του ὑποστατικὸν μοδίων ἑκατόν ἐδόθη ὁμοίως εἰς αὐτὸν καὶ ἄλλη γῆ μοδίων ἑκατὸν εἴκοσι (= Παντοκράτωρ αρ. 14). To περιεχόμενο του εγγράφου είναι γνωστό μόνο από νεοελληνική παράφραση του β μισού του 18ου αι. Σχολιασμό των πληροφοριών του εγγράφου βλ. Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, 570. Η γη που παραχωρήθηκε στους αγρότες βρισκόταν στα χωριά Πισπέραγος, Μαυρονάδος, Άνω Χωρίον και σε άλλες τοποθεσίες αταύτιστες. Για τα χωριά Άνω Χωρίον, Πισπέραγος και Μαυρονάδος βλ. Pantocrator, Actes de Docheiariou, εκδ. N. Oikonomidès [Archives de l Athos XIII], Paris 1984 (στο εξής: Docheiariou), αρ , 13-14, 31, 42-43, 44, 51-53, 63, 64, 70, 71: + Χωρίον τα Λύχνα: + Κώστας ὁ Κηπωρόπουλος ἔχει οἴκημα εἰς τὸ Κάστρον, εἰς τὸ αὐτὸ χωρίον οἰκήματα μετ αὐλῆς καὶ ληνοῦ ἐδόθη τῶ αὐτῶ Κηπωροπούλω καὶ ἀπὸ τοῦ εἰς τὸ Μέγα Πλάγιον βασιλικοῦ χωραφίου τοῦ δοθέντος τῆ χώρα, μοδίων ια τοῦ στιχικοῦ τέλους τούτων ὑπέρπυρα ἕνδεκα, τοῦ βιγλιατικοῦ ὑπέρπυρα δύο, ὁμοῦ ὑπέρυπρα δεκατρία Ἰωάννης ὁ τοῦ Πετρου Καζάνου ἔχει οἴκημα μετ αὐλῆς καὶ εἰς τὸ Κάστρον ἑτερα οἰκήματα εἰς τὸν Στιβανόν, μοδίων [ ] ἀπὸ τοῦ βασιλικοῦ χωραφίου τοῦ μερισθέντος ὅλη τῆ χώρα τοῦ στιχικοῦ τέλους τούτων ὑπέρπυρα ἕξ ἥμισυ, τοῦ βιγλιατικοῦ ὑπέρυπρα Χωρίον τὸ Κάτω Βάρος, πάροικοι τῆς βασιλικῆς μωνῆς του Δοχιἀρίου + Θεόδωρος ὁ Κηπωρόπουλος ἔχει οἰκήματα μετ αὐλῆς καὶ ληνοῦ, προαύλιον πλησίον τοῦ οἰκήματος τοῦ Βλατύ, ἀπὸ τοῦ κοινοῦ τῆς χώρας δοθέντος, μοδίου α ἡμίσεος Μανουὴλ ὁ Ῥιζᾶς ἔχει οἰκήματα μετ αὐλῆς καὶ ληνοῦ καὶ εἰς τὸ Κάστρον ἑτερον οἴκημα προαύλιον πλησίον τοῦ ἁλωνοτόπου τοῦ Βλατύ, ὃ ἐμερίσθη τῆ χωρα, μοδίου α ἡμίσεος Γεώργιος ὁ Μοσχάτος ἔχει οἰκήματα μετ αὐλῆς καὶ ληνοῦ ἀπὸ τοῦ προαυλίου, πλησίον τοῦ ἁλωνοτόπου τοῦ Βλατύ, ὃ ἐμερίσθη τῆ χώρα, μοδίου α ἡμίσεος Πβλ. σχόλια Ν. Οικονομίδη στο: Docheiariou, Actes de Dionysiou, εκδ. N. Oikonomidès [Archives de l Athos IV], Paris 1968 (στο εξής: Dionysiou), αρ. 21, 25. Dionysiou αρ , 8-17, 24-25, 27-28, 33-38: Ἀρχόμεθα γράφειν τα ὁροθέσια τῶν χοραφίων τῆς Βουνεάδας καταλεπτὸν ἐκ τὴν μεγάλην θέσιν τῆς Λήμνου: Κώστας ὁ Λαγκαδιώτης ἔχει οἴκημα μετ αὐλῆς, καὶ εἰς τὸ Κάστρω οἴκημα ἐδόθη αὐτὸ εσωθύριον πλησίον καὶ ἔμπροσθεν τοῦ οἰκήματος αὐτοῦ μοδίων β ἡμίσεος καὶ ἀπὸ τῆς εἰς τὴν Μέλισσαν γῆς οὔσης μοδίων τ, ἡ ἡμίσεια, ἤτοι μόδιοι ρν, ὡς τῶν λοιπῶν ρν δοθήση Γεωργίω τῶ Χατζίλαλα ὁμοίως ἐδόθη αὐτῶ ετέρα γῆ εἰς τὸν Ἅγιον Γεώργιον τὰ Νεώματα, εἴτις ἄρχεται ἀπὸ τῆς μήξεως τῶν βρυαμίων καὶ ἔστι γῆ μοδίων τ, ἀφ ὧν ἡ ἡμίσεια ρν τούτω καὶ ἡ ἡμίσεια τὸ Χατζίλαλα Γεώργιος ὁ υἱὸς τοῦ Χατζίλαλα ἔχει οἴκημα μετ αὐλῆς, καὶ εἰς τὸ Κάστρω ετερον οἴκημα ἐδοθη αὐτῶ καὶ ἡ εἰς τὴν Μέλισσαν γῆ ἡ μετα τοῦ Λαγκαδιώτη ἡ ἡμίσεια, καθὼς ἐν τῶ πρακτικῶ ἐκείνου γράφεται, μοδίων ρν ὁμοίως καὶ ἀπὸ τῆς ἑτέρας γῆς, τῆς εἰς τὸν Ἅγιον Γεώργιον τὰ Νεώματα, ἡ μετὰ τοῦ αὐτοῦ Λαγκαδιώτη ἡ ἡμίσεια, μοδίων ρν Πβλ. Dionysiou αρ και σχόλια Ν. Οικονομίδη στο: Dionysiou, 146. BYZANTINA SYMMEIKTA 24 (2014)

9 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΓΗΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΟΥΣ 117 εκχωρηθεί και περιστασιακά σε μεμονωμένους αγρότες και ίσως όχι στα πλαίσια οργανωμένης προσπάθειας 21. Στις σελίδες που ακολουθούν θα επιχειρήσουμε να εξετάσουμε ομαδικά τις παραχωρήσεις αυτές ως συνιστώσες ενιαίας κρατικής πολιτικής, η οποία σε όλες τις περιπτώσεις είχε έναν κοινό γνώμονα. Είναι απαραίτητο να διασαφηνισθεί αρχικά ότι η παραχωρηθείσα γη δεν μπορεί να είχε παραχωρηθεί στους αγρότες με καθεστώς παροικίας ή κάποιας μορφής μίσθωση, εφ όσον στα πρακτικά απογραφής είναι σαφές ότι οι πάροικοι για τη γη αυτή πληρώνουν φόρο 22 και όχι πάκτον 23, μορτὴ 24 ή άλλο τέλεσμα. Μάλιστα, στο πρακτικό του χωριού Μαμιτζώνα, 21. Π.χ.. Λήμνος- Actes de Lavra, II: De 1204 à 1328, εκδ. P. Lemerle, A. Guillou, N. Svoronos, D. Papachryssanthou [Archives de l Athos VIII], Paris 1977, αρ , 74-75: Προκατεῖχε καὶ πτοχοὺς ούτους Εὐστράτιος ὁ Στεφανόπουλος, ἔχει οἴκημα α, ζευγάριον α, πρόβατα λ, γῆν ἐκτὸς τοῦ περιώρου τῆς μονῆς ἐν διαφόροις τόποις μοδίων ο, ἐδόθησαν αὐτῶ καὶ ἀπὸ δημοσιακῆς γῆς τοῦ Συκίδου μόδιοι κ, μύλωνος χειμερινοῦ μερίδα τρίτην, τέλος αὐτοῦ ὑπέρπυρα γ Ὁ εἰς τὸ Κάστρον δοθεῖς τῶ κυρῶ Γερασίμω Ιωάννης ὁ Πατναδάς, ἔχει οἰκήματα β, βοΐδιον α, σανδαλίου ἥμισυ, ἐδόθη αὐτῶ καὶ χωράφιον εἰς τὴν Γραῖαν, ἤτοι τὸ τρίτον ὅπερ ἐκράτει Λέων ὁ μαγκανάρης μοδίων δέκα, τέλος αὐτοῦ ὑπερπύρου τρίτον. Πβλ. ό.π., αρ Καταγραφή του οφειλόμενου φόρου απαντά σε όλα τα εξεταζόμενα στο άρθρο έγγραφα με εξαίρεση το Dionysiou αρ. 21, το οποίο δεν αποτελεί πρακτικό απογραφής αλλά, σύμφωνα με τον Ν. Οικονομίδη (Dionysiou, 142), απόσπασμα ειλημμένο από μεγάλη θέση. Για τη μεγάλη θέση βλ. Dionysiou, Οικονομίδης, Ρόλος, 219. Ωστόσο, ούτε στο Dionysiou αρ. 25, πρακτικό απογραφής που επαναλαμβάνει τις πληροφορίες του προηγούμενου εγγράφου καταγράφεται ο φόρος, γιατί έκτακτες συνθήκες συνέβαλαν στην παραχώρηση πλήρους φοροαπαλλαγής. Είναι σημαντικό, όμως, να υπογραμμίσουμε πως στο έγγραφο δεν υπάρχει αναφορά που να υποδεικνύει ότι οι πάροικοι πλήρωναν πάκτον, μορτὴ ή άλλο τέλεσμα. 23. Για το πάκτον βλ. N. OikonomidÉs, Fiscalité et exemption fiscal à Byzance (IXe- XIe s.) [IBE/EIE, Mονογραφίες 2], Athènes 1996 (στο εξής: Oikonomidès, Fiscalité), Του Ιδιου, Η επένδυση σε ακίνητα γύρω στο έτος 1000, Ιστορικά 4,7 (1987), και συγκεκριμένα Του Ιδιου, Terres du fisc et revenu de la terre aux Xe-XIe siècles, στο: Hommes et Richesses dans l Empire byzantin II (VIIIe-XVe siècle), εκδ. V. Kravari- J. Lefort - C. Morrisson [Réalités Byzantines 3], Paris 1991, και συγκεκριμένα Του Ιδιου, Ρόλος, Για τη μορτὴ βλ. H. F. Schmid, Byzantinisches Zehntwesen, JÖBG 6 (1957), και συγκεκριμένα 55-67, Λαϊου-Θωμαδακη, Κοινωνία, 70, 71, Ν. Οικονομίδης, Η επένδυση σε ακίνητα, Του Ιδιου, Terres du fisc, Του Ιδιου, Fiscalité, P. Lemerle, The Agrarian History of Byzantium from the Origins to the BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

10 118 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ η γη, που επρόκειτο να παραχωρηθεί στους παροίκους έναντι μορτῆς, καταγράφεται μετά τον κατάλογο με τις εστίες των παροίκων, τη γη που τους εκχωρήθηκε και τους φόρους που κατέβαλλαν στον δωρεοδόχο, προσδιορίζεται δε με σαφήνεια και διαχωρίζεται από τα ιδιόκτητα περιουσιακά στοιχεία των παροίκων 25. Στα πρακτικά απογραφής, τα ακίνητα που αποκτήθηκαν με παραχώρηση εισάγονται με το ρήμα ἐδόθη και αντιδιαστέλλονται προς τα περιουσιακά στοιχεία που ο αγρότης είχε αποκτήσει με άλλους τρόπους και που εισάγονται με το ρήμα ἔχει. Εξαίρεση αποτελούν τα παραχωρούμενα στα πρακτικά των χωριών Μαμιτζώνα, Χοτολίβους και Ζαβαρνίκεια, τα οποία, κατά τη διατύπωση του εγγράφου, έχουν αποκτηθεί διὰ ή ἀπὸ παραδόσεως 26. Η διατύπωση διὰ ή ἀπὸ παραδόσεως παραπέμπει στη διά πρακτικού παράδοση που συνόδευε κάθε προνομιακή παραχώρηση κατά τον θεσμό της πρόνοιας, κατά λόγον γονικότητος ή που συνιστούσε οἰκονομία μοναστηριού. Εντούτοις, η διατύπωση δεν υποδεικνύει ότι τα παραχωρούμενα θα έπρεπε να συνδεθούν αναγκαστικά ή να ερμηνευθούν στα πλαίσια μίας από τις γνωστές προνομιακές παραχωρήσεις, αλλά ότι, όπως ακριβώς συνέβαινε στην περίπτωση των προνομιακών παραχωρήσεων, ομοίως και στην περίπτωση της παραχώρησης γης σε μικρούς αγρότες η αυτοκρατορική απόφαση ακολουθείτο από πρακτικό παράδοσης. Επιπλέον, το γεγονός ότι, στο πρακτικό, η παραχωρηθείσα γη αφ ενός καταγράφεται μαζί με τα υπόλοιπα ιδιόκτητα ακίνητα και κινητά του αγρότη και αφ ετέρου για τη γη αυτή ο αγρότης καταβάλλει φορολογία μας επιτρέπει να υποθέσουμε βάσει τουλάχιστον όσων γνωρίζουμε μέχρι τώρα- ότι στους αγρότες μάλλον είχε εκχωρηθεί η κυριότητα της γης 27. Twelfth Century, Galway 1979, Ostrogorskij, Féodalité, 70, 71, 99 M. Angold, Α Byzantine Government in Exile. Church and State under the Lascarids of Nicaea ( ), Oxford 1975, Chilandar αρ : ὑπὲρ τῆς εἰς τὸ αὐτὸ χωρίον ὁμοίως εὑρισκομένης ἐν διαφόροις τοποθεσίαις ὑπομόρτου ἑτέρας γῆς, τῆς ὡσεὶ μοδίων αφ, ὑπέρπυρα τριάκοντα Πβλ. σχόλιο Λαϊου-Θωμαδακη, Κοινωνία, 285 Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, Chilandar αρ , 52, 60 κ.ά.: γῆν διὰ παραδόσεως Chilandar αρ , κ.ά.: γῆν διὰ παραδόσεως μεθ ἧς προεκράτει μοδίων (η αναφορά ἧς προεκράτει μοδίων αναφέρεται και σε άλλες περιπτώσεις στις οποίες δεν αναφέρεται ότι προερχόταν από παράδοση) Chilandar αρ , 70: ἀπὸ παραδόσεως Vatopédi II αρ , 16, 18, 19-20, 21, 34: γῆν ἀπὸ παραδώσεως Πβλ. Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, Η καταβολή του φόρου αποτελούσε απόδειξη ιδιοκτησίας επί του κτήματος. BYZANTINA SYMMEIKTA 24 (2014)

11 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΓΗΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΟΥΣ 119 Τα παραχωρούμενα αφορούν στην πλειονότητά τους σπόριμη γη, μολονότι σε ελάχιστες περιπτώσεις μνημονεύονται αὐλοτόπια 28 - οικόπεδα, περιβόλια 29, κήποι 30. Ως προς την ποιότητά της, η εκχωρούμενη γη παρουσίαζε διακυμάνσεις: στην περίπτωση της Μαμιτζώνας, μνημονεύονται διανεμηθέντες κλήροι που χρειάστηκαν εκχέρσωση 31, ενώ στην περίπτωση της Λήμνου για λόγους που θα ερμηνεύσουμε στη συνέχεια- στη διανομή συμπεριλήφθηκαν και αυτοκρατορικά κτήματα 32. Επιπλέον, στην παραχωρηθείσα γη αναφέρεται ότι συμπεριλήφθηκε γη, η οποία, σύμφωνα με τη διατύπωση του εγγράφου, προερχόταν ἀπό τε ἐλευθέρας καὶ τῆς ἀποσπασθείσης κατὰ λόγον περισσείας ἀπὸ τῶν ἐποίκων τοῦ χωρίου 33, δηλαδή γη η οποία πριν την παραχώρηση δεν υπέκειτο σε φορολογικές επιβαρύνσεις και είχε παραχωρηθεί σε εποίκους αλλά κατά τη διαδικασία της ἐξισώσεως 34 αφαιρέθηκε από αυτούς, επειδή ήταν περισσότερη από αυτήν που έπρεπε να κατέχουν και τέλος, γη που πριν τη διανομή παραχωρείτο έναντι μορτῆς 35. Υπόλογος για την καταβολή του φόρου ήταν μόνο ο ιδιοκτήτης της γης. Βλ. σχετικά Βυζαντινὰ Ἔγγραφα τῆς μονῆς Πάτμου, Α Αὐτοκρατορικά, εκδ. Έ. Βρανούση, Αθήνα 1980, αρ. 30. Πβλ. Βυζαντινὰ Ἔγγραφα τῆς μονῆς Πάτμου, Β Δημοσίων Λειτουργῶν, εκδ. Μ. Νυσταζοπούλου-Πελεκίδου, Αθήνα 1980, αρ. 67 πβλ. Οικονομίδης, Ρόλος, A. Laiou C. Morrisson, Η Βυζαντινή Οικονομία, Αθήνα 2011, μετ. Δ. Κυρίτσης, Αθήνα 2011, 79. Στη συναγωγή του συμπεράσματος ότι, στις πιο πάνω περιπτώσεις, στους παροίκους παραχωρείται κυριότητα και όχι κατοχή γης με βοήθησε να καταλήξω ο καθηγητής Jacques Lefort, τον οποίον και ευχαριστώ θερμά. 28. Μονόσπιτον - Prodrome B αρ , 15, 17, 31. Πβλ. Μαμιτζών - Chilandar αρ Μονόσπιτον - Prodrome B αρ , Λήμνος - Dionysiou αρ Chilandar αρ , : Κωνσταντῖνος ὁ Πηγηνιώτης μετὰ τοῦ γαμβροῦ αὐτοῦ Ἰωάννου τοῦ Ψελλοῦ ἔχει οἴκημα ἀπὸ τοῦ ἐξαλείμματος τοῦ Κουκούδη, ζευγάριον ἥμισυ, ἀμπέλιον μοδίου τὸ ἥμισυ, κηποτόπιον μοδίου τὸ τέταρτον καὶ γῆν διὰ παραδόσεως ἀπὸ ἐκλειωματικῆς ὑπομόρτου γῆς μεθ ἧς προεκράτει μοδίων ρκ, τέλος ὑπέρπυρα τρία Κωνσταντῖνος ὁ Δροσινὸς ἔχει οἰκημα α, ὀνικὸν α, καὶ γῆν διὰ παραδόσεως ἀφ ἧς ἐξελείωσε, μοδίων ιε, τέλος ὑπερπύρου τὸ ἥμισυ 32. Docheiariou αρ , Chilandar αρ Για τη διαδικασία της ἐξισώσεως βλ. Οικονομίδης, Ρόλος, 212, Chilandar αρ : γῆν διὰ παραδόσεως ἀπὸ ἐκλειωματικῆς ὑπομόρτου γῆς μεθ ἧς προεκράτει μοδίων ρκ BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

12 120 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ Οι δωρεοδόχοι αγρότες ως επί το πλείστον δεν διέθεταν σπόριμη γη πριν την κατανομή (συγκεκριμένα, σπόριμη γη δεν διέθετε κανένας από τους δωρεοδόχους αγρότες των χωριών Βραστά και Μονόσπιτον και ομοίως, σπόριμη γη δεν διέθεταν ορισμένοι από τους δωρεοδόχους της Μαμιτζώνας και των χωριών Άνω Χωρίον και Βουνεάδα της Λήμνου), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν διέθεταν καθόλου περιουσία, δεν ήταν δηλαδή ἀκτήμονες ή ἀνυπόστατοι -όπως θα χαρακτηρίζονταν στα πρακτικά απογραφής. Την υπόλοιπη ιδιοκτησία των δωρεοδόχων αγροτών συγκροτούσαν οικήματα 36, καματηρά ζώα, αμπέλια, ενώ λίγοι από αυτούς είχαν ένα μικρό κήπο ή περιβόλι. Οι παραχωρούμενοι κλήροι κάλυπταν εκτάσεις που ποίκιλλαν ως προς το μέγεθός τους: στα Βραστά, είχαν έκταση 25 ή 50 μοδίων (8 πάροικοι πήραν γη 25 μοδίων και 15 πάροικοι γη 50 μοδίων), στη Μαμιτζώνα, από 8 μέχρι 120 μοδίους, στο Χοτολίβους, από 10 μέχρι 30 μοδίους, στο Μονόσπιτον, από 5,5 μέχρι 35 μοδίους, στη Λήμνο, στο Άνω Χωρίο, όπως και οι κλήροι που παραχωρήθηκαν στους άλλους αγρότες που καταγράφονται στο ίδιο πρακτικό, είχαν έκταση από 100 μέχρι 400 μοδίους, στο χωριό Λύχνα, -πρόκειται για τους δύο παραχωρηθέντες από τα αυτοκρατορικά κτήματα κλήρους- είχαν έκταση 6 και 11 μοδίους και στη Βουνεάδα από 30 μοδίους μέχρι 302,5 μοδίους. Κλήρους γης εκτάσεως 25 ή 50 μοδίων, αντίστοιχους δηλαδή με αυτούς που παραχωρήθηκαν στους παροίκους του χωριού Βραστά, έχουν, στις απογραφές των ετών 1318 και 1321, πολλοί πάροικοι των γειτονικών χωριών Κρούσοβο και Πορταρέα, γεγονός που μας οδηγεί στην υπόθεση ότι το 1300 έτος για το οποίο δεν διασώζεται πρακτικό απογραφής για τα πιο πάνω χωριά είναι πιθανόν να είχε παραχωρηθεί γη και σε ορισμένους αγρότες των χωριών αυτών 37. Επίσης, στις απογραφές των ετών 1318 και 1321, κλήροι γης εκτάσεως 25 ή 50 μοδίων καταγράφονται ανάμεσα στα περιουσιακά στοιχεία περισσοτέρων αγροτών του χωριού Βραστά από αυτούς που αναφέρονται στο 36. Π.χ. Dionysiou αρ. 21 Pantocrator, Appendice. 37. Esphigménou αρ. 14, 15. Την άποψη ότι γη είχε διανεμηθεί και στους κατοίκους της Πορταρέας έχει, επίσης, εκφράσει η Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, 536. Η απογραφή των παροίκων της μονής Εσφιγμένου για το χωριό Κρούσοβο περιλαμβανόταν, μετά την απογραφή του χωριού Βραστά, σε μέρος του πρακτικού Esphigménou αρ. 8 που έχει απωλεσθεί. Η απογραφή της Πορταρέας περιλαμβανόταν στην αρχή του πρακτικού Esphigménou αρ. 7, που, ομοίως, έχει απωλεσθεί. Πβλ. σχόλιο Lefort, Esphigménou, 64. BYZANTINA SYMMEIKTA 24 (2014)

13 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΓΗΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΟΥΣ 121 πρακτικό απογραφής του , γεγονός που προφανώς υποδηλώνει ότι, και στο χωριό Βραστά, τα πρόσωπα που ευνοήθηκαν από τον αναδασμό ήταν περισσότερα από όσα διευκρινίζεται στο σωζόμενο τμήμα του πρακτικού του Ομοίως, σε πρακτικά απογραφής της Λήμνου, αναφέρεται ότι γη δεν δόθηκε μόνο στους καταγεγραμμένους παροίκους αλλά και σε άλλους κατοίκους των χωριών 40. Τέλος, μαρτυρία για το γεγονός ότι ο αναδασμός κάλυψε μεγαλύτερο φάσμα του πληθυσμού, και όχι μόνο τους γνωστούς σε εμάς από τα πρακτικά αγρότες, αποτελούν οι αναφορές στο πρακτικό της μονής Δοχειαρίου για το χωριό Κάτω Βάρος στη Λήμνο ότι τα εκχωρούμενα προέρχονται ἀπὸ τοῦ βασιλικοῦ χωραφίου τοῦ μερισθέντος ὅλη τῆ χώρα 41 και άλλες παρόμοιες αναφορές 42. Στο Μονόσπιτον, γη διανεμήθηκε σε όλους τους καταγεγραμμένους (συνολικά 12) παροίκους, δεν συνέβη, όμως, το ίδιο και στις περιπτώσεις των χωριών Μαμιτζώνα και Βραστά ούτε στην περίπτωση των αγροτών 38. Παραδείγματα αγροτών που εμφανίζονται για πρώτη φορά στην απογραφή του χωριού Βραστά το 1318 και που φαίνεται ότι είχαν λάβει γη βλ. Esphigménou αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ , αρ κ.ά. 39. Από τους 50 περίπου παροίκους που απογράφονται στο πρακτικό του 1300 μόνο 9 παροίκων εμφανίζονται κληρονόμοι στην απογραφή του 1318, και ανάμεσά τους συγκαταλέγονται και ορισμένοι που προέρχονται από ἑστίες που δεν είχαν λάβει (ή που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε κατά πόσον είχαν λάβει) γη κατά τον αναδασμό, εφ όσον το έγγραφο στο συγκεκριμένο σημείο έχει φθαρεί. Στην απογραφή του 1318, δύο νοικοκυριά (Esphigménou αρ , 22) έχουν ως αρχηγό πρόσωπο, το οποίο καταγραφόταν στο πρακτικό του 1300 μαζί με τον πατέρα του σε νοικοκυριό στο οποίο είχε παραχωρηθεί γη (Esphigménou αρ , 50-52). Στις δύο αυτές περιπτώσεις, προφανώς, η γη των 50 και 25 μοδίων που εμφανίζεται αντίστοιχα στην περιουσία των νεοσύστατων νοικοκυριών είναι η γη η οποία είχε παραχωρηθεί στους γονείς τους το Επιπλέον, ένα νοικοκυριό εμφανίζεται με άλλον αρχηγό (ο σύζυγος έχει αποβιώσει και αρχηγός το 1318 είναι η χήρα του) και διατηρεί τη γη των 50 μοδίων που του είχε παραχωρηθεί (Esphigménou αρ , ). 40. Dionysiou αρ : ἕτερον νεόφυτον ἄνευ τῶν β μοδίων τῶν δοθέντων Μιχαὴλ Μαυροζώμη Πβλ. Dionysiou αρ , 108, αρ Pantocrator Appendice.3-4: ἐδόθη εἰς αὐτὸν γῆ ἀπὸ τὴν γῆν ἐκείνην ὁποῦ ἐχαρίσθη κοινῶς εἰς τὸ χωρίον τοῦ Ἐπισπέραγος 41. Docheiariou αρ Πβλ. Docheiariou αρ : ἐδόθη τῶ καὶ ἀπὸ τοῦ εἰς τὸ Μέγα Πλάγιον βασιλικοῦ χωραφίου τοῦ δοθέντος τῆ χώρα, μοδίων ια. 42. Docheiariou αρ , 71: ὃ ἐμερίσθη τῇ χώρα BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

14 122 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ της Λήμνου. Διάφορες υποθέσεις σχετικά με το ποιο θα μπορούσε να ήταν το κριτήριο που καθόριζε σε ποια νοικοκυριά θα εκχωρηθεί γη και σε ποια όχι δεν επιβεβαιώνονται και φαίνεται πως το κριτήριο δεν ήταν κοινό σε όλες τις περιπτώσεις. Λαμβάνοντας υπ όψιν το γεγονός ότι, στην πλειονότητά τους, οι παραχωρήσεις απευθύνονταν σε νέα στην ηλικία νοικοκυριά 43, θα μπορούσα να υποθέσω ότι λήφθηκε μέριμνα από τον αναδασμό να ευνοηθούν νοικοκυριά, που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τη γη μακροπρόθεσμα. Επίσης, το γεγονός ότι, σε κάποια τουλάχιστον χωριά, γη παίρνουν οι αγρότες που διαθέτουν καματηρά ζώα 44 -και όχι οι ασθενέστεροι οικονομικά- επιβεβαιώνει την πρόθεση του κράτους να υποστηρίξει νοικοκυριά, τα οποία ήταν σε θέση να παραγάγουν έργο και όχι απλώς να βοηθήσει ορισμένα νοικοκυριά να αυξήσουν το πενιχρό εισόδημά τους Με ελάχιστες εξαιρέσεις (τρεις περιπτώσεις στα Βραστά, Esphigménou αρ , 54-56, και μία στο Άνω Χωρίον, Pantocrator Appendice, 1-19), τα ευεργετηθέντα νοικοκυριά στα χωριά Βραστά, Μαμιτζώνα, ἀγρίδιον Μονόσπιτον, Άνω Χωρίον και Λύχνα (στο πρακτικό απογραφής της Βουνεάδας, καταγράφεται μόνο ο αρχηγός του νοικοκυριού, επομένως η σύνθεση της οικογένειας δεν είναι γνωστή) δεν διέθεταν έγγαμα παιδιά, πράγμα που θα μπορούσε να θεωρηθεί ενδεικτικό της νεότητας του πληθυσμού τους. 44. Καματηρά ζώα διέθεταν όλοι οι δωρεοδόχοι γης στο ἀγρίδιον Μονόσπιτον (διέθεταν όλοι από 3 μέχρι 6 ἀργὰ και οι μισοί απ αυτούς διέθεταν και από μισό ζευγάρι), στο Άνω Χωρίον και οι δωρεοδόχοι γης στο χωριό Βραστά με μία μόνο εξαίρεση (Esphigménou αρ ). Εντούτοις, στο χωριό Βραστά, τα προαναφερθέντα νοικοκυριά δεν ήταν τα μόνα που διέθεταν καματηρά ζώα. Μάλιστα, ορισμένα από τα νοικοκυριά που δεν ευνοήθηκαν διέθεταν περισσότερα καματηρά ζώα από τα νοικοκυριά που έλαβαν γη (Esphigménou αρ , 35-36, 67-68). Η ιδιοκτησία καματηρών ζώων φαίνεται ότι δεν υπήρξε προϋπόθεση για την εκχώρηση γης στη Μαμιτζώνα, όπου μόνο το 60% των ευεργετηθέντων αγροτών διέθετε καματηρά ζώα. Στο πρακτικό της Βουνεάδας στη Λήμνο δεν καταγράφεται καθόλου κτηνοτροφικός πλούτος και ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε κατά πόσον οι ευεργετηθέντες αγρότες της Βουνεάδας είχαν καματηρά ζώα, αλλά δεν καταγράφηκαν, ή εάν δεν είχαν. Ας σημειωθεί, όμως, πως ούτε στα Βραστά, όπου η ιδιοκτησία καματηρών ζώων φαίνεται ότι αποτέλεσε προϋπόθεση για την εκχώρηση γης, ούτε στη Μαμιτζώνα υπάρχει συνάφεια μεταξύ του αριθμού των καματηρών ζώων και της έκτασης γης που εκχωρήθηκε στο κάθε νοικοκυριό. 45. Κάποιες σκέψεις για το κατά πόσον το κράτος θα μπορούσε να είχε ως κριτήριο την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, επίσης, δεν επιβεβαιώνονται: ανάμεσα στους δωρεοδόχους εντοπίζονται νοικοκυριά με μεγαλύτερη περιουσία από άλλα νοικοκυριά που δεν ευνοήθηκαν (π.χ. η χήρα στο Esphigménou αρ που είχε ένα ζευγάρι βόδια, τέσσερις χοίρους και ένα μόδιο αμπέλι δεν έλαβε γη, ενώ ο πάροικος στο Esphigménou, BYZANTINA SYMMEIKTA 24 (2014)

15 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΓΗΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΟΥΣ 123 Ωστόσο, μολονότι δεν μπορούμε να εντοπίσουμε κάποιο κοινό κριτήριο, το οποίο πιθανόν να έθετε το κράτος για την επιλογή των ευεργετηθέντων υπηκόων ή των ευεργετηθέντων χωριών, μπορούμε να υποθέσουμε τον λόγο για τον οποίο το κράτος προέβη στην πιο πάνω ενέργεια. Η εκχώρηση γης, στις αρχές του 14ου αι., συνιστούσε, κατά τη γνώμη μου, έκφραση κρατικής αρωγής προς ορισμένους από τους μικρούς ιδιοκτήτες (αυτούς που ταυτόχρονα ήταν σε θέση να παραγάγουν έργο) και αντικατοπτρίζει ενδεχομένως την κρατική μέριμνα να στηρίξει τις περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, προς τις οποίες εξελικτικά μεταφερόταν το κέντρο βάρους της αυτοκρατορίας. Υπενθυμίζω εδώ ως παράδειγμα ότι, τέσσερα χρόνια αργότερα μετά την πρώτη χρονολογικά εκχώρηση γης (1300), οι κάτοικοι των χωριών της Μακεδονίας κλήθηκαν να καταβάλουν το σιτόκριθο 46, για να καλυφθούν οι ανάγκες των μικρασιατικών επαρχιών της αυτοκρατορίας που έπασχαν από σιτοδεία και παρέπαιαν αφ ενός και αφ ετέρου για να συγκεντρωθούν έσοδα για την καταβολή των αμοιβών στους κληθέντες Καταλανούς μισθοφόρους 47. Πολύ περισσότερο, τους μικρούς ιδιοκτήτες το κράτος έσπευσε να συνδράμει στη Λήμνο στο τέλος του 14ου αι. και στο α μισό του 15ου αι. Η εκχώρηση γης τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή αποσκοπούσε στην επαναδραστηριοποίηση των κατοίκων και στην ανόρθωση της οικονομίας του νησιού που είχε υποστεί ισχυρό δημογραφικό πλήγμα 48 από τις πειρατικές επιδρομές και την επιδημία μεγάλου λοιμού που είχε ένα ζευγάρι βόδια και 9 μοδίους αμπέλι πήρε 50 μοδίους γης κ.ο.κ.), όπως επίσης εντοπίζονται και νοικοκυριά ευπορότερα που έλαβαν μεγαλύτερη έκταση γης από άλλα φτωχότερα. Συνάφεια δεν φαίνεται, επίσης, να υπάρχει ούτε μεταξύ της έκτασης της εκχωρηθείσας γης και των προσώπων που συναποτελούσαν το νοικοκυριό. Πολύ περισσότερο, δεν μπορούμε να εξηγήσουμε τους λόγους για τους οποίους κρίθηκε δόκιμο να παραχωρηθεί γη στους αγρότες των συγκεκριμένων χωριών και όχι κάποιου άλλου γειτονικού χωριού, του οποίου οι πάροικοι είχαν παρόμοια σύνθεση περιουσίας. 46. Γεώργιος Παχυμέρης, Συγγραφικαὶ Ἱστορίαι ΧΙΙ.8, έκδ. A. Failler, Georges Pachymérès, Relations Historiques [CFHB XXIV/1-4], τ. 4, Paris 1999, Πβλ. Ostrogorskij, Féodalité, Βλ. σχετικά A. Laiou, Constantinople and the Latins. The Foreign Policy of Andronicus II ( ), Cambridge Mass. 1972, Τη δημογραφική εξασθένηση στη Λήμνο επιβεβαιώνουν οι αναφορές σε οἰκοχαλάσματα που απαντούν συχνά στα αθωνικά έγγραφα. Π.χ. Dionysiou αρ , 38, 60, 127. Πβλ. σχόλιο Ν. Οικονομίδη στο: Dionysiou, 147 Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, Πβλ. σχόλιο Ν. Οικονομίδη στο: Dionysiou, 146 Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, 570. BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

16 124 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ Αυτός είναι ίσως και ο λόγος, που το κράτος δεν αρκέστηκε στο να διανείμει μόνο τη γη που έμενε αναξιοποίητη στους αγρότες της Λήμνου, αλλά προέβη σε διανομή ακόμη και των αυτοκρατορικών κτημάτων 50, και για τον οποίο διένειμε στους αγρότες εκτάσεις μεγαλύτερες απ αυτές που μπορούσαν να καλλιεργήσουν. Η πιο πάνω κρατική ενέργεια θα έπρεπε, κατά τη γνώμη μου, να ενταχθεί στην ευρύτερη κρατική πολιτική που εφάρμοσαν οι Παλαιολόγοι και που αποσκοπούσε στην παραχώρηση προνομίων, τα οποία παρότρυναν τους υπηκόους να αξιοποιήσουν κατά το δυνατόν τους υφιστάμενους φυσικούς πόρους και κυρίως, να επιδοθούν στην καλλιέργεια της γης προκειμένου να αναπληρωθεί το κενό που δημιουργήθηκε με την απώλεια της Μ. Ασίας 51. Οι πιο πάνω παραχωρήσεις γης συνιστούσαν για το κράτος τρόπους καλύτερης ανάπτυξης των διαθέσιμων πεδιάδων άλλωστε οι πεδιάδες της Μακεδονίας και της Θράκης, όπως είναι γνωστό, μπορούσαν να αποδώσουν στο κράτος πολλά-, αύξησης και βελτίωσης της παραγωγής, καλλιέργειας όσο το δυνατόν μεγαλύτερης έκτασης γης ή ελάττωσης κατά το δυνατόν της έκτασης της γης που θα έμενε ακαλλιέργητη. Η εκχώρηση γης σε μικρούς αγρότες ενίσχυε και τους αγρότες και την κρατική οικονομία πολλαπλώς: α) για τους μικρούς αγρότες ήταν ένας τρόπος να εξασφαλίσουν μεγαλύτερο εισόδημα, το οποίο προέκυπτε 50. Docheiariou αρ , Μέσα σ αυτό το πλαίσιο θα μπορούσαν να ενταχθούν και οι προνομιακές παραχωρήσεις. Επίσης, εδώ οφείλουμε να αναφέρουμε ότι η εκχώρηση γης, που οι γνωστές μαρτυρίες μας επιτρέπουν να υποθέσουμε ότι πιθανόν να είχαν περιοριστεί σε μικρή κλίμακα, δεν αποτελούσε τον μοναδικό τρόπο, με τον οποίο το κράτος προσπάθησε να ενισχύσει τους μικρούς αγρότες. Στην ενίσχυση των μικρών αγροτών αποσκοπούσαν και κάποια από τα προνόμια που παραχωρούνταν σε λαϊκούς ή μοναστήρια. Υπενθυμίζω την άποψη του Ν. Οικονομίδη ότι τα προνόμια ἐξκουσσείας από έκτακτες αγγαρείες και συνεισφορές αφορούσαν κυρίως τους καλλιεργητές-παροίκους, οι οποίοι θα καλούνταν να προσφέρουν τη δωρεάν εργασία και οι οποίοι, συνεπώς, θα έπρεπε και να πληρώσουν για την εξαγορά της (Ν. Οικονομίδης, Αγροτικό περίσσευμα και ο ρόλος του κράτους γύρω στο 1300, Ο Μανουήλ Πανσέληνος και η εποχή του, εκδ. Λ. Μαυρομμάτης, Αθήνα 1999, και συγκεκριμένα 202). Ήταν δηλαδή προνόμια που ευνοούσαν κυρίως τους καλλιεργητές της γης του δωρεοδόχου και έμμεσα τον δωρεοδόχο. Επίσης, τα προνόμια, γενικότερα, χωρίς να αμφισβητούμε ότι υπήρχαν περιθώρια καταχρήσεων- είχαν, κατά την άποψή μου, σκοπό να παροτρύνουν τους υπηκόους να συγκροτήσουν παραγωγικές μονάδες παρέχοντας φορολογικές ελαφρύνσεις σε όλους όσους εμπλέκονταν σ αυτές. BYZANTINA SYMMEIKTA 24 (2014)

17 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΓΗΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΟΥΣ 125 από την εκμετάλλευση μεγαλύτερης έκτασης γης, για την οποία μάλιστα δεν χρειαζόταν να καταβάλουν πάκτο ή μορτὴ 52 β) το κράτος ενίσχυε με τον τρόπο αυτό τους μικρούς ιδιοκτήτες -τη βάση της κοινωνικής πυραμίδας-, ειδικά σε εποχές που κάποιες περιοχές είχαν πρόσφατα πληγεί γ) το κράτος εξασφάλιζε το ποθούμενο, που ήταν η κατά το δυνατόν αυξημένη παραγωγή και δ) τέλος, ο αγρότης που είχε παραλάβει τη γη κατέβαλε για αυτήν στο κράτος την αντίστοιχη φορολογία 53. Ήταν δηλαδή και αυτός ένας τρόπος για να πληρώνεται στο κράτος ο φόρος αναξιοποίητων γαιών. Τα αποτελέσματα του αναδασμού της γης υπήρξαν μακροπρόθεσμα. Είκοσι χρόνια μετά τον αναδασμό της γης, ο μέσος όρος ιδιοκτησίας γης στα χωριά Βραστά, Κρούσοβο και Πορταρέα, των οποίων διαθέτουμε πρακτικά από μεταγενέστερες απογραφές, εξακολουθεί να είναι αυξημένος -σε σχέση με τον μέσο όρο άλλων χωριών 54. Ότι η εκποίηση της παραχωρηθείσας γης ήταν εφικτή επιβεβαιώνεται από ορισμένες περιπτώσεις κλήρων των οποίων η έκταση μειώθηκε μεταξύ 52. Όπως θα συνέβαινε στην περίπτωση που καλλιεργούσαν γη με σχέση παροικίας, με αποτέλεσμα τα έσοδα απ αυτή τη γη να είναι μεγαλύτερα απ ό,τι από κάποια εκμισθωθείσα γη. Λαϊου, Ἀγροτικὴ οἰκονομία, Βλ. για παράδειγμα πρακτικά απογραφής Esphigménou αρ. 8 passim Prodrome B αρ. 179 passim Chilandar αρ. 92 passim Vatopédi II αρ. 70 passim Docheiariou αρ. 60 passim κ.ο.κ. 54. Μέσος όρος ιδιοκτησίας γης σε μοδίους ,25 Βραστά Κρούσοβο Πορταρέα ,72 16,88 *Διάμεσος: 1 35,07 *Διάμεσος: ,97 14,91 39,71 *Διάμεσος: 14 *Διάμεσος: 30 * Η διάμεσος αποτελεί την τιμή που χωρίζει τις τιμές των έγκυρων καταχωρήσεων σε δύο ισοπληθή μέρη, όταν τις έχουμε παραθέσει κατ αύξουσα σειρά. Πρόκειται για τον αριθμό που βρίσκεται ακριβώς στο μέσο των έγκυρων καταχωρήσεων. Επομένως, οι μισές τιμές είναι μεγαλύτερες από τη διάμεσο και οι άλλες μισές μικρότερες. Αν το πλήθος των δεδομένων είναι άρτιος αριθμός, ως διάμεσος λαμβάνεται η μέση τιμή των δύο μεσαίων τιμών. Η διάμεσος χρησιμοποιείται εις τόπον του μέσου όρου σε περίπτωση διασποράς των έγκυρων καταχωρήσεων. Στο Μονόσπιτον, μέσος όρος ιδιοκτησίας καλλιεργήσιμης γης ήταν, μετά την παραχώρηση της γης από το κράτος, 14,17 μόδιοι (και η διάμεσος 11,5). BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

18 126 ΜΑΡΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ των απογραφών 55. Ως εκ τούτου, το γεγονός ότι στην πλειονότητά τους οι κλήροι εξακολουθούσαν να έχουν την αρχική τους έκταση, το ότι δηλαδή δεν διαμοιράστηκαν με πωλήσεις, θα μπορούσε να αντανακλά το πραγματικό ενδιαφέρον των δωροληπτών να αξιοποιήσουν και να διατηρήσουν την παραχωρηθείσα γη. Τέλος, αναφορές ότι οι αγρότες που παρέλαβαν τη γη προέβησαν σε εκχερσώσεις 56 που προφανώς ήταν απαραίτητες για την καλλιέργειά της επιβεβαιώνουν ότι η κρατική πολιτική απέφερε τα ποθητά αποτελέσματα. Συνοψίζοντας, η πρακτική εκχώρησης γης σε μικρούς αγρότες αποσκοπούσε στην οικονομική ενίσχυσή τους, από την οποία εξηρτάτο η ευημερία του κράτους γενικότερα και αποτελούσε έκφραση του έμπρακτου ενδιαφέροντος του κράτους για τη δραστηριοποίηση των μικρών ιδιοκτητών. Ακόμη, η εκχώρηση γης σε αγρότες της Λήμνου στο τέλος του 14ου - αρχές του 15ου αι., που υπαγορεύθηκε από την επιτακτική ανάγκη για αναβίωση της εξαρθρωμένης πληθυσμιακά νήσου, δεν παύει να αντανακλά την κρατική μέριμνα, που μέχρι τις τελευταίες ημέρες κατέβαλλε προσπάθειες για την επιβίωση της αυτοκρατορίας. 55. Π.χ. ο Ξένος Κομιτζιανός ο χαλκεύς. Esphigménou αρ. 8.78, αρ , αρ , αρ , και Esphigménou, 67. Ο κλήρος των 50 μοδίων που του παραχωρήθηκε το 1300 και που μέχρι το 1318 διατηρούσε την αρχική έκταση των 50 μοδίων, στην απογραφή του 1321 φαίνεται ότι εκποιήθηκε ο μισός, εφόσον είχε έκταση 25 μοδίων. Μείωση της έκτασης εκχωρούμενου κλήρου αναφέρεται και μεταξύ των απογραφών του 1318 και 1321 σε άλλες περιπτώσεις, για τις οποίες όμως εικάζω ότι είχαν λάβει κλήρο από τη διανομή του 1300: π.χ. Esphigménou αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ αρ , αρ Chilandar αρ , BYZANTINA SYMMEIKTA 24 (2014)

19 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΓΗΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΟΥΣ 127 Conceding land to small peasants-paroikoi during the Palaiologan period The topic of granting privileges has been repeatedly discussed. Less well-known is the practice of conceding land to small peasants with the purpose of increasing the area of cultivable land. Customarily, subject of concession was arable land and the peasants who benefited lived mainly in villages of Macedonia, as well as, in the district of Constantinople and Lemnos. Therefore, I deduce that the property of land was bestowed upon peasants, provided that they paid taxes for it. The aforementioned practice should be included in the broader policy of the state exercised by the Palaiologos dynasty. It aimed at urging their subjects to make the most of the existing natural resources and, mainly, to engage in the cultivation of land in order to compensate for the gap which was a result of the loss of Asia Minor. BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 24 (2014)

20 Powered by TCPDF (

Efi Ragia Μαρία Ματθαίου

Efi Ragia Μαρία Ματθαίου INSTITUTE OF HISTORICAL RESEARCH SECTION OF BYZANTINE RESEARCH NATIONAL HELLENIC RESEARCH FOUNDATION ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟ IΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ Efi Ragia Μαρία Ματθαίου

Διαβάστε περισσότερα

Νεότερη Ελληνική Ιστορία Α'

Νεότερη Ελληνική Ιστορία Α' Νεότερη Ελληνική Ιστορία Α' Ενότητα 3: Δημογραφικές εξελίξεις στη νεότερη Ελλάδα Κατερίνα Γαρδίκα Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Η δημογραφική εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας 2 Αναλογία

Διαβάστε περισσότερα

Αννα Β. Μανδυλαρά Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Αννα Β. Μανδυλαρά Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ιούνιος 2013 Αννα Β. Μανδυλαρά Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Ημερομηνία γεννήσεως: 24.06.1962 Ελληνική υπηκοότητα. Ενα παιδί. Διεύθυνση εργασίας:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ Με αφορμή τις πρόσφατες φορολογικές ρυθμίσεις, η εταιρεία μας «ΜΠΟΖΑΤΖΙΔΗΣ ΜΗΤΣΙΟΛΙΔΗΣ ΑΕ (AGROTECH SA)» με την παρούσα ενημερωτική επιστολή επιχειρεί μια προσπάθεια ενημέρωσης των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 3: ΠΑΡΟΧΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΣΤΑ ΜΕΛΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΠΑ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Υπουργείο Οικονομικών παρουσίασε στη

Διαβάστε περισσότερα

Actnet Tax Solutions. Clients Bulletin August 27, Trusts & Foundations Tax Treatment

Actnet Tax Solutions. Clients Bulletin August 27, Trusts & Foundations Tax Treatment Actnet Tax Solutions 63 Ypsilantou Str. 11521 Athens, Greece T: +30.2105236704 E: info@actnet.gr W: www.actnet.gr Clients Bulletin August 27, 2017 This communication contains general information only.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο - ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 2.1 Το δουλοκτητικό σύστημα 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών στοιχείων καταστάσεων Παρεκκλίσεις που έγιναν χάριν της αρχής της πραγματικής εικόνας

1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών στοιχείων καταστάσεων Παρεκκλίσεις που έγιναν χάριν της αρχής της πραγματικής εικόνας ΕΛΛΗΝΟΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΕ ΡΕΘΥΜΝΟΥ 2-ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.210/8217710 ΑΦΜ: 095509256 ΔΟΥ ΦΑΕΕ ΑΘΗΝΩΝ ΑΡΜΑΕ : 67427/01/Β/08/703 Αρ. ΓΕΜΗ: 8582901000 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ 30/06/2017 - ΧΡΗΣΗ 01/07/2016-30/06/2017 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΟΜΑ Α Α

ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΟΜΑ Α Α ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 Β ΤΑΞΗΣ ΟΜΑ Α Α Α1.1.Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό των δεδοµένων της Στήλης Α και δίπλα σε κάθε αριθµό το γράµµα του δεδοµένου της Στήλης Β που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Προσάρτημα ετήσιου ισολογισμού Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31-12-2014 ΤΗΣ «Α.ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ & ΣΙΑ Α.Ε.» Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν.

Προσάρτημα ετήσιου ισολογισμού Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31-12-2014 ΤΗΣ «Α.ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ & ΣΙΑ Α.Ε.» Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. Προσάρτημα ετήσιου ισολογισμού Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31-12-2014 ΤΗΣ «Α.ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ & ΣΙΑ Α.Ε.» Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 και ειδικότερα τη διάταξη του άρθρου 43α και τις

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία Κουτίδης Σιδέρης Η βυζαντινή κοινωνική διαστρωμάτωση Εισαγωγή Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία υπήρξε μία από τις πλέον μακραίωνες κρατικές δομές στην μέχρι τώρα ανθρώπινη

Διαβάστε περισσότερα

Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΗΣ Ε.Π.Ε. «Α ΤΑΣΚΟΥΔΗΣ Γ ΓΑΣΤΕΡΑΤΟΥ ΕΠΕ» (βάσει των διατάξεων του K.N. 2190/1920)

Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΗΣ Ε.Π.Ε. «Α ΤΑΣΚΟΥΔΗΣ Γ ΓΑΣΤΕΡΑΤΟΥ ΕΠΕ» (βάσει των διατάξεων του K.N. 2190/1920) Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31-12-2014. ΤΗΣ Ε.Π.Ε. «Α ΤΑΣΚΟΥΔΗΣ Γ ΓΑΣΤΕΡΑΤΟΥ ΕΠΕ» (βάσει των διατάξεων του K.N. 2190/1920) Σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό της εταιρείας, παρέχουμε τις ακόλουθες

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΠΟ ΣΗΝ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΗΝ ΑΣΙΚΟΠΟΙΗΗ (19 ος - 20 ος αιώνας)»

«ΑΠΟ ΣΗΝ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΗΝ ΑΣΙΚΟΠΟΙΗΗ (19 ος - 20 ος αιώνας)» «ΑΠΟ ΣΗΝ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΗΝ ΑΣΙΚΟΠΟΙΗΗ (19 ος - 20 ος αιώνας)» Επαναληπτικό Διαγώνισμα Ιστορίας Προσανατολισμού ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΣΗ ΘΕΜΑ Α1 Να αποδώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων α) Μεγάλη Ιδέα (Μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΕΛΩΝ ΚΑΙ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΕΛΩΝ ΚΑΙ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΕΛΩΝ ΚΑΙ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Τα τέλη και δικαιώματα που αναφέρονται στον πιο κάτω πίνακα είναι σύμφωνα με τους σχετικούς Νόμους και Κανονισμούς, που ίσχυαν κατά την ημερομηνία έκδοσης του παρόντος φυλλαδίου.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΔΙΚΑΣ Α.Β.Ε.Ε. ΑΡ. Μ.Α.Ε. 67199/59/Β/08/12 - Γ.Ε.Μ.Η. 113976252000 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ

ΒΛΑΔΙΚΑΣ Α.Β.Ε.Ε. ΑΡ. Μ.Α.Ε. 67199/59/Β/08/12 - Γ.Ε.Μ.Η. 113976252000 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΛΑΔΙΚΑΣ Α.Β.Ε.Ε. ΑΡ. Μ.Α.Ε. 67199/59/Β/08/12 - Γ.Ε.Μ.Η. 113976252000 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (βάσει των διατάξεων του κωδικοπ. Ν. 2190/20, όπως ισχύει) Σύμφωνα με τις διατάξεις

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Κυρίτσης Δημήτριος. Διεύθυνση κατοικίας: Μισαραλιώτου 13, Αθήνα, τηλ , FAX: ,

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Κυρίτσης Δημήτριος. Διεύθυνση κατοικίας: Μισαραλιώτου 13, Αθήνα, τηλ , FAX: , ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Κυρίτσης Δημήτριος Ημερομηνία γέννησης: 28 Οκτωβρίου 1967 Τόπος γέννησης: Παρίσι, Γαλλία Διεύθυνση κατοικίας: Μισαραλιώτου 13, 11742 Αθήνα, τηλ. 210 9241239, FAX: 210 8041109, e-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Εξεταστέα Ύλη. Για τις γραπτές εξετάσεις οι υποψήφιοι θα εξεταστούν στην Ιστορία του βυζαντινού κράτους από το 324 μέχρι το 1453

Εξεταστέα Ύλη. Για τις γραπτές εξετάσεις οι υποψήφιοι θα εξεταστούν στην Ιστορία του βυζαντινού κράτους από το 324 μέχρι το 1453 Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Βυζαντινός Κόσμος: Ιστορία και Αρχαιολογία Ειδίκευση: Βυζαντινή Ιστορία Εξεταστέα Ύλη Ύλη Γραπτών Εξετάσεων Για τις γραπτές εξετάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΛΩΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

ΔΗΛΩΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1. Στοιχεία του ή της υπόχρεου 2. Στοιχεία του ή της συζύγου Επώνυμο : Όνομα : Όνομα πατρός : ΘΕΟΧΑΡΙΔΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Επώνυμο: Όνομα: Όνομα πατρός : ΘΕΟΧΑΡΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ιδιότητες με τις οποίες

Διαβάστε περισσότερα

Ύστερη Βυζαντινή Περίοδος ( ) Μέρος Α : Το Βυζάντιο στα χρόνια των Κομνηνών και των Αγγέλων ( )

Ύστερη Βυζαντινή Περίοδος ( ) Μέρος Α : Το Βυζάντιο στα χρόνια των Κομνηνών και των Αγγέλων ( ) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ύστερη Βυζαντινή Περίοδος (1081-1453) Μέρος Α : Το Βυζάντιο στα χρόνια των Κομνηνών και των Αγγέλων (1081-1204) Ενότητα 6: Οικονομία Κοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Νο 102. Προσάρτημα ετήσιου ισολογισμού

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Νο 102. Προσάρτημα ετήσιου ισολογισμού ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Νο 102 Προσάρτημα ετήσιου ισολογισμού Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31-12-2012 ΤΗΣ «.«ΑΥΡΑ ΑΞΤΕΕ...» Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 και ειδικότερα τη διάταξη του άρθρου 43α

Διαβάστε περισσότερα

κρίμα και την ωραία βιβλιοθήκη.

κρίμα και την ωραία βιβλιοθήκη. 298 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ να το έχει γράψει κάποιος κύριος Μ. Έγγελς (σελ. 69 για τους δύσπιστους. Προφανώς το «Μαρξ» θεωρήθηκε το μικρό, και συντομογραφήθηκε). Νομίζω πως αυτά αρκούν. Φυσικά ούτε λόγος για κάποιο

Διαβάστε περισσότερα

Φόρος Ακίνητης Ιδιοκτησίας 2013

Φόρος Ακίνητης Ιδιοκτησίας 2013 Ενημέρωση κατά την 1 Τι είναι ο Φόρος Ακίνητης Ιδιοκτησίας (ΦΑ) Όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων στην Κύπρο υπόκεινται στην καταβολή ετήσιου φόρου επί της αξίας της ακίνητης ιδιοκτησίας η οποία είναι εγγεγραμμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. Ονοματεπώνυμο:.. Τμήμα: Αρ.:.

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. Ονοματεπώνυμο:.. Τμήμα: Αρ.:. ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2017 2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01-06-2018 ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες (10:30-12:30) ΤΑΞΗ: Β Βαθμός :..... Ολογράφως

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (αριθ. 7)

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (αριθ. 7) C 326/266 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 26.10.2012 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (αριθ. 7) ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΩΝ ΚΑΙ ΑΣΥΛΙΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΑ ΥΨΗΛΑ ΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ, ΕΠΕΙΔΗ τα άρθρα 343 της Συνθήκης για τη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΩΡΓΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΜΑΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΙΝΑΚΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΦΙΛΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Από το 1453 μέχρι το 1830 ΤΟΜΟΣ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ..

ΓΙΩΡΓΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΜΑΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΙΝΑΚΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΦΙΛΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Από το 1453 μέχρι το 1830 ΤΟΜΟΣ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ.. ΓΙΩΡΓΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΜΑΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΙΝΑΚΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΦΙΛΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Από το 1453 μέχρι το 1830 ΤΟΜΟΣ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ.. 7 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

1 Η Ελλάδα ζήτησε τη συνδρομή της Κοινωνίας των Εθνών, προκειμένου να αντιμετωπίσει ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ (ΕΑΠ)

1 Η Ελλάδα ζήτησε τη συνδρομή της Κοινωνίας των Εθνών, προκειμένου να αντιμετωπίσει ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ (ΕΑΠ) Γ. Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ 1. Η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ) 1 Η Ελλάδα ζήτησε τη συνδρομή της Κοινωνίας των Εθνών, προκειμένου να αντιμετωπίσει την περίθαλψη των προσφύγων την αποκατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΕΛΠ 11: Ελληνική Ιστορία Ακ. Έτος: 2008-9 ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑ: Η βυζαντινή αριστοκρατία κατά τους 9 ο έως 12 ο αιώνα: δομή και χαρακτηριστικά, ανάπτυξη και σχέσεις

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Λογοτεχνία. Επιλογή Βιβλιογραφίας Μαρίνα Λουκάκη Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλολογίας Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Λογοτεχνία. Επιλογή Βιβλιογραφίας Μαρίνα Λουκάκη Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλολογίας Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας Εισαγωγή στη Βυζαντινή Λογοτεχνία Επιλογή Βιβλιογραφίας Μαρίνα Λουκάκη Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλολογίας Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας Ο κόσμος του Βυζαντίου G. Ostrogorsky, Ιστορία του Βυζαντινού

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒ ΟΜΟ Η ΙΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒ ΟΜΟ Η ΙΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒ ΟΜΟ Η ΙΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΒ ΟΜΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 7.1 Η Έννοια του Εισοδήµατος 7.2 Μορφές Εισοδήµατος 7.3 Οι Μεταβιβαστικές Πληρωµές 7.4 Η ιανοµή του Εισοδήµατος και Η Φτώχεια ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ «ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΑΚΗΣ ΕΠΕ»

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ «ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΑΚΗΣ ΕΠΕ» ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ «ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΑΚΗΣ ΕΠΕ» ΤΗΣ 31 ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 2 η ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΧΡΗΣΗ(1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΕΩΣ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014) 1.ΣΥΝΝΟΜΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 21 (2011)

BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 21 (2011) An g e l i k i E. La i o u Cé c i l e Mo r r i s s o n, The Byzantine Economy (Cambridge Medieval Textbooks), New York 2007, 270 σσ. (ISBN 978-0-521-61502-0) O τόμος είναι αποτέλεσμα συνεργασίας της αείμνηστης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. Δ/ΝΣΗ ΑΜΕΣΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Μαρίνα Πετράτου

ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. Δ/ΝΣΗ ΑΜΕΣΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Μαρίνα Πετράτου ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ 2019 Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. Δ/ΝΣΗ ΑΜΕΣΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Μαρίνα Πετράτου ΟΡΙΣΜΟΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ (άρθρο 11 της υπ αριθμ. 104/7056/2015 ΥΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ευγενία Δρακοπούλου. Διευθύντρια Ερευνών Τομέας Νεοελληνικών Ερευνών

Ευγενία Δρακοπούλου. Διευθύντρια Ερευνών Τομέας Νεοελληνικών Ερευνών Ευγενία Δρακοπούλου Διευθύντρια Ερευνών Τομέας Νεοελληνικών Ερευνών Τηλ. +302107273570 Fax: +302107246212 E-mail: egidrak@eie.gr Website: http://eie.academia.edu/eugeniadrakopoulou http://www.eie.gr/nhrf/institutes/inr/cvs/cv-drakopoulou-gr.html

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ο ΠΕΡΙ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΝΟΜΟΣ/ Ο ΠΕΡΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΔΟΧΗΣ ΝΟΜΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Να απαντηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ο ΠΕΡΙ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΝΟΜΟΣ/ Ο ΠΕΡΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΔΟΧΗΣ ΝΟΜΟΣ Φεβρουάριος 2015 ΜΕΡΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

9. Άρθρο 43 παρ. 7-β: Παρέκκλιση από τις μεθόδους και τις βασικές αρχές αποτιμήσεως. Εφαρμογή ειδικών μεθόδων αποτιμήσεως. - Δεν έγινε.

9. Άρθρο 43 παρ. 7-β: Παρέκκλιση από τις μεθόδους και τις βασικές αρχές αποτιμήσεως. Εφαρμογή ειδικών μεθόδων αποτιμήσεως. - Δεν έγινε. Προσάρτημα ετήσιου ισολογισμού Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31-12-2014 ΤΗΣ «ΤΕΧΝΟΚΑ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 και ειδικότερα τη διάταξη

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ο ΠΕΡΙ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΝΟΜΟΣ/ Ο ΠΕΡΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΔΟΧΗΣ ΝΟΜΟΣ Φεβρουάριος 2012 ΜΕΡΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΟΣΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ- ΠανοζάχοςΔημήτριος Οικονομολόγος Φοροτεχνικός Msc Εφαρμοσμένης Λογιστικής & Ελεγκτικής Δ/νων Σύμβουλος της ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε.

ΦΟΡΟΣΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ- ΠανοζάχοςΔημήτριος Οικονομολόγος Φοροτεχνικός Msc Εφαρμοσμένης Λογιστικής & Ελεγκτικής Δ/νων Σύμβουλος της ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε. ΕΝ.Φ.Ι.Α. ΦΟΡΟΣΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ- ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΠανοζάχοςΔημήτριος Οικονομολόγος Φοροτεχνικός Msc Εφαρμοσμένης Λογιστικής & Ελεγκτικής Δ/νων Σύμβουλος της ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε. Τι είναι ο ΕΝ.Φ.Ι.Α.; Ν.4223/13 Άρθρο 1:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΛΩΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

ΔΗΛΩΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1. Στοιχεία του ή της υπόχρεου 2. Στοιχεία του ή της συζύγου Επώνυμο : Όνομα : Όνομα πατρός : ΛΕΒΕΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Επώνυμο: Όνομα: Όνομα πατρός : ΜΕΝΤΕΣΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΙΩΑΝΝΗΣ Ιδιότητες με τις οποίες

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι 1 Ενότητα #3: Βασικές Γνώσεις II Η κοινωνία κατά την καρολίγγεια περίοδο Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας 2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ Απρίλιος 2015 Νο 5 Είναι αλήθεια ότι οι Έλληνες υπερφορολογούνται; της Γεωργίας Καπλάνογλου Επίκου ρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (Αριθ. 7)

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (Αριθ. 7) C 115/266 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 9.5.2008 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (Αριθ. 7) ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΩΝ ΚΑΙ ΑΣΥΛΙΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΑ ΥΨΗΛΑ ΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕNΑ ΜΕΡΗ, ΕΠΕΙΔΗ τα άρθρα 343 της Συνθήκης για

Διαβάστε περισσότερα

τηλ.: +357 22 360300 τηλ.: +357 25 868686 τηλ.: +357 24 819494

τηλ.: +357 22 360300 τηλ.: +357 25 868686 τηλ.: +357 24 819494 Κύπρος Φορολογικές και Νοµικές Υπηρεσίες 22 Ιουλίου 2015 Φορολογικά Νέα Τροποποιήσεις στη Φορολογική Νοµοθεσία Στις 9 Ιουλίου 2015 η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε σηµαντικές τροποποιήσεις στην φορολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου)

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) Οκτώβριος 2011 ΟΝΟΜΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ο ΠΕΡΙ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΝΟΜΟΣ/ Ο ΠΕΡΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΔΟΧΗΣ ΝΟΜΟΣ ΜΕΡΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 23 Φεβρουαρίου 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΡΙΑ ΘΕΟΝΥΜΦΗ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Α.Δ.Τ. ΑΜ Αντώνιος Π. Προδρόμου Αρ. Αδείας 446 Α Τάξης

Αθήνα, 23 Φεβρουαρίου 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΡΙΑ ΘΕΟΝΥΜΦΗ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Α.Δ.Τ. ΑΜ Αντώνιος Π. Προδρόμου Αρ. Αδείας 446 Α Τάξης PRISMA Ε.Π.Ε. Σύμβουλοι Αναπτυξιακού Σχεδιασμού Έρευνας & Οργάνωσης Εμπεδοκλέους 17 11635 Αθήνα Α.Φ.Μ. 095566804 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ 31/12/2014 22 η Εταιρική Χρήση (01/01/2014 31/12/2014) Αθήνα, 23 Φεβρουαρίου

Διαβάστε περισσότερα

LAMDA ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ A.E. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ & ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Α.Μ.Α.Ε 51347/01/Β/02/171 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ

LAMDA ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ A.E. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ & ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Α.Μ.Α.Ε 51347/01/Β/02/171 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ LAMDA ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ A.E. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ & ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Α.Μ.Α.Ε 51347/01/Β/02/171 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31ΗΣ ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2004 ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ 01.01.2004-31.12.2004

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΥΗΣ ΘΕΡΜΟΡΕΜΑ ΑΕ ΑΦΜ 099335581 ΔΟY ΦΑΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡ. ΜΑΕ 50134/62/Β/01/0283

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΥΗΣ ΘΕΡΜΟΡΕΜΑ ΑΕ ΑΦΜ 099335581 ΔΟY ΦΑΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡ. ΜΑΕ 50134/62/Β/01/0283 ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΥΗΣ ΘΕΡΜΟΡΕΜΑ ΑΕ ΑΦΜ 099335581 ΔΟY ΦΑΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡ. ΜΑΕ 50134/62/Β/01/0283 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (βάσει των διατάξεων του κωδικοπ. Ν2190/1920, όπως

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 11.11.2011 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση

Διαβάστε περισσότερα

«Δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής του Πολιχνίτου με το νέο θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο»

«Δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής του Πολιχνίτου με το νέο θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο» «Δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής του Πολιχνίτου με το νέο θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο» Περιεχόμενα της παρουσίασης Ποιος είναι ο στόχος της σημερινής εκδήλωσης Πως βλέπουμε εμείς τον σχεδιασμό

Διαβάστε περισσότερα

CARS ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ»

CARS ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ» ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ της 1 ης εταιρικής χρήσεως ( 17/09/2014-31/12/2014) της εταιρείας με την επωνυμία «A.S.K. CARS ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ» Διάταξη και περίληψή

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 111 ν.4549/2018 : Τροποποίηση διατάξεων Κώδικα ΦΠΑ

Άρθρο 111 ν.4549/2018 : Τροποποίηση διατάξεων Κώδικα ΦΠΑ Άρθρο 111 ν.4549/2018 : Τροποποίηση διατάξεων Κώδικα ΦΠΑ Άρθρο 111 Τροποποίηση διατάξεων Κώδικα ΦΠΑ 1. Η παρ. 2 του άρθρου 19 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000, Α 248) αντικαθίσταται ως εξής: «2. Κατ εξαίρεση,

Διαβάστε περισσότερα

Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31 ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ 1.1.2014-31.12.2014

Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31 ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ 1.1.2014-31.12.2014 ΕΛ. Δ. ΜΟΥΖΑΚΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΑΙ & ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΗΦΙΣΟΥ 41, Τ.Κ. 122 42 ΑΙΓΑΛΕΩ ΑΡ. Γ.Ε.ΜΗ. 000281801000 ΑΡ.Μ.Α.Ε. 2172/01ΔΤ/Β/86/35(2011) - ΕΔΡΑ ΑΙΓΑΛΕΩ Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Περιουσιακής Κατάστασης έτους 20... κατά το άρθρο 2 του Ν.3213 / 2003 (ΦΕΚ 309/A/31-12-2003) όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει

Περιουσιακής Κατάστασης έτους 20... κατά το άρθρο 2 του Ν.3213 / 2003 (ΦΕΚ 309/A/31-12-2003) όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει Αριθμός Πρωτοκόλλου : Αριθμός Μητρώου : Ημερομηνία : ΔΗΛΩΣΗ Περιουσιακής Κατάστασης έτους 20... κατά το άρθρο 2 του Ν.3213 / 2003 (ΦΕΚ 309/A/31-12-2003) όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει Παραλήπτης της

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΑΦΜ 095598408

ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΑΦΜ 095598408 ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΑΦΜ 095598408 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (βάσει των διατάξεων των κωδικοπ. Ν. 2190/1920 και Ν. 3190/1955 όπως ισχύουν) Διάταξη και

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός Πρωτοκόλλου : Αριθμός Μητρώου : Ημερομηνία :

Αριθμός Πρωτοκόλλου : Αριθμός Μητρώου : Ημερομηνία : Αριθμός Πρωτοκόλλου : Αριθμός Μητρώου : Ημερομηνία : ΔΗΛΩΣΗ Περιουσιακής Κατάστασης έτους 20... κατά το άρθρο 2 του ν.3213 / 2003 Όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 223 του ν.4281/2014 (Φ.Ε.Κ. Α 160/8.8.2014)

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 7: Η αγροτική οικογένεια & η εκμετάλλευση 3/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος αυτής της

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ-Βουλευτές:

ΤΑΞΗ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ-Βουλευτές: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣΚΑΙΟΙΠΕΡΙΑΥΤΟΝ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΟΙKAI BOYΛΕΥΤΕΣ (HONESTIORES ΕΝΤΙΜΟΤΑΤΟΙ) - ΣΤΡΑΤΟΣ- ΚΛΗΡΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Αυτοκράτορας: H ανάρρηση στο θρόνο χάρη στο

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ

ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Διεθνής Ομοσπονδία τοπογράφων (FIG): Το Κτηματολόγιο είναι ένα ενήμερο Σύστημα Πληροφοριών Γης βασισμένο στα γεωτεμάχια, που περιέχει μια καταγραφή των δικαιωμάτων στη γη. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη και περίληψή της. Δεν έγινε

Διάταξη και περίληψή της. Δεν έγινε ΜΑΡΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ-ΚΑΠΝΙΚΗ Α.Ε. ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ ΧΡΗΣΗΣ 2013 Παρ. 1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών καταστάσεων - Παρεκκλίσεις που έγιναν χάριν της αρχής της

Διαβάστε περισσότερα

Προσάρτηµα ετήσιου ισολογισµού

Προσάρτηµα ετήσιου ισολογισµού Προσάρτηµα ετήσιου ισολογισµού Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31-12-2015 ΤΗΣ «.«ΑΥΡΑ ΑΞΤΕΕ...» Σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 και ειδικότερα τη διάταξη του άρθρου 43α και τις διατάξεις

Διαβάστε περισσότερα

Βυζαντινά Σύμμεικτα. Τομ. 14, 2001

Βυζαντινά Σύμμεικτα. Τομ. 14, 2001 Βυζαντινά Σύμμεικτα Τομ. 14, 2001 Αναζητώντας την εικόνα του Ελκομένου της Μονεμβασίας. Το χαμένο παλλάδιο της πόλης και η επίδρασή του στα υστεροβυζαντινά μνημεία του νότιου ελλαδικού χώρου ΦΩΣΚΟΛΟΥ Βασιλική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΥΗΣ ΚΛΕΙΝΟΒΙΤΙΚΟ 2 ΑΕ Α.Φ.Μ ΑΡ. Μ.Α.Ε /62/Β/01/0276 ΑΡ. Γ.Ε.ΜΗ

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΥΗΣ ΚΛΕΙΝΟΒΙΤΙΚΟ 2 ΑΕ Α.Φ.Μ ΑΡ. Μ.Α.Ε /62/Β/01/0276 ΑΡ. Γ.Ε.ΜΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΥΗΣ ΚΛΕΙΝΟΒΙΤΙΚΟ 2 ΑΕ Α.Φ.Μ. 099335403 ΑΡ. Μ.Α.Ε. 50229/62/Β/01/0276 ΑΡ. Γ.Ε.ΜΗ. 059135804000 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (βάσει των διατάξεων του κωδικοπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΤΟΚΩΝ, ΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΕΡΔΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΝΟΜΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΤΟΚΩΝ, ΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΕΡΔΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΝΟΜΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΤΟΚΩΝ, ΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΕΡΔΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΝΟΜΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Ο Νόμος Φορολογίας Εισοδήματος (Τροποποίηση) του 2005 Ο Νόμος Ειδικής Εισφοράς για την Άμυνα (Τροποποίηση) του 2004 Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΟΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΤΛΑΝΤΑΣ ΤΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΝΕΟ ΣΧ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΙΡΕΣΗΣ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΟΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΤΛΑΝΤΑΣ ΤΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΝΕΟ ΣΧ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΙΡΕΣΗΣ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ Υπεύθυνη Δήλωση Η παρακάτω υπογράφουσα δηλώνω ότι είμαι συγγραφέα τη παρούσα πτυχιακή εργασία. Κάθε τη, είναι πλήρω αναγνωρισμένη

Διαβάστε περισσότερα

Η. Φορολογία Νομικών Προσώπων και Νομικών Οντοτήτων Σελ Αντικείμενο της φορολογίας εισοδήματος Νομικών Προσώπων

Η. Φορολογία Νομικών Προσώπων και Νομικών Οντοτήτων Σελ Αντικείμενο της φορολογίας εισοδήματος Νομικών Προσώπων ΜΕΡΟΣ Α ΚΩΔΙΚΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ (Ν 4172/2013, ΦΕΚ Α 167/23-7-2013) Εισαγωγικές Παρατηρήσεις Σελ. 21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Φορολογία Εισοδήματος Ι. Γενικά Σελ. 23 Α. Πεδίο Εφαρμογής Σελ. 23 Β. Φορολογική Κατοικία

Διαβάστε περισσότερα

Μνήμων. Τομ. 15, Σελίδα τίτλου-πίνακας περιεχομένων. Mnimon Mnimon To cite this article:

Μνήμων. Τομ. 15, Σελίδα τίτλου-πίνακας περιεχομένων. Mnimon Mnimon  To cite this article: Μνήμων Τομ. 15, 1993 Σελίδα τίτλου-πίνακας περιεχομένων Mnimon Mnimon http://dx.doi.org/10.12681/mnimon.301 Copyright 1993 To cite this article: Mnimon (1993). Σελίδα τίτλου-πίνακας περιεχομένων. Μνήμων,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΚΟΒΙΤ ΑΒΕΕ Α.Μ.Α.Ε. 48460/01ΑΤ/Β/01/95 Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α

ΠΙΚΟΒΙΤ ΑΒΕΕ Α.Μ.Α.Ε. 48460/01ΑΤ/Β/01/95 Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΠΙΚΟΒΙΤ ΑΒΕΕ Α.Μ.Α.Ε. 48460/01ΑΤ/Β/01/95 Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ 1/1/2014-31/12/2014 (Βάσει των διατάξεων του κωδικ. Ν. 2190/20, όπως

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΔΟΜΑ

ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΔΟΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΝΑΤΑΣΑ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΤΗΛ: 2310995132 ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΔΟΜΑ 1000

Διαβάστε περισσότερα

Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις. Φορέων Γενικής Κυβέρνησης. Αλλαγές με τον Ν.4172/2013

Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις. Φορέων Γενικής Κυβέρνησης. Αλλαγές με τον Ν.4172/2013 Οικονομολόγος Λογιστής Οικονομικός Σύμβουλος Ο.Τ.Α.- Ν.ΠΔ.Δ. & Ν.Π.Ι.Δ. Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις Φορέων Γενικής Κυβέρνησης Αλλαγές με τον Ν.4172/2013 7 Ιουλίου 2015 ΥΠΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Θεσµοί και Ιδεολογία στη νεοελληνική κοινωνία 15 ος - 19 ος αι.

Θεσµοί και Ιδεολογία στη νεοελληνική κοινωνία 15 ος - 19 ος αι. ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Θεσµοί και Ιδεολογία στη νεοελληνική κοινωνία 15 ος - 19 ος αι. ΠΡΩΤΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΘΗΝΑ 2004 Πρόλογος Το φθινόπωρο του 2000

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΣΕΡΡΩΝ Τμήμα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. 1 η ομάδα διαφανειών. Χριστοδούλου Κωνσταντίνος Διπλ. Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός

ΤΕΙ ΣΕΡΡΩΝ Τμήμα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. 1 η ομάδα διαφανειών. Χριστοδούλου Κωνσταντίνος Διπλ. Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΤΕΙ ΣΕΡΡΩΝ Τμήμα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1 η ομάδα διαφανειών Χριστοδούλου Κωνσταντίνος Διπλ. Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΧΡΗΣΗ ΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΠΟΥ ΒΙΩΝΕΙ ΤΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Άντρη Αγαθαγγέλου Λεμεσός 2012 i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

παρ.1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών καταστάσεων. Παρεκκλίσεις που έγιναν χάριν της αρχής της πραγματικής εικόνας

παρ.1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών καταστάσεων. Παρεκκλίσεις που έγιναν χάριν της αρχής της πραγματικής εικόνας «HR QUEST ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΕ» Λ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 64 ΜΑΡΟΥΣΙ 15125 ΑΡΜΑΕ :47734/01ΑΤ/Β/00/568 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (βάσει των διατάξεων του κωδικοπ. Ν.2190/1920,

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝ ΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝ ΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝ ΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2018 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α1 α. Σχολικό βιβλίο σελ. 54 «Στο εξωτερικό εμπόριο θετικά στοιχεία» και ως χωροχρονικό πλαίσιο

Διαβάστε περισσότερα

1. Επενδυτικά Σχέδια που υπάγονται στο Ν.3908/2011

1. Επενδυτικά Σχέδια που υπάγονται στο Ν.3908/2011 Πρόσφατα δημοσιεύτηκε ο νέος επενδυτικός νόμος Ν. 3908/2011, σχετικά με την ενίσχυση των Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Επιχειρηματικότητα και την Περιφερειακή Συνοχή. Σκοπός του

Διαβάστε περισσότερα

1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών καταστάσεων Παρεκκλίσεις που έγιναν χάριν της αρχής της πραγματικής εικόνας. Δεν έγινε. Δεν έγινε.

1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών καταστάσεων Παρεκκλίσεις που έγιναν χάριν της αρχής της πραγματικής εικόνας. Δεν έγινε. Δεν έγινε. ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31 ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2012 (βάσει των διατάξεων του κωδικοποιημένου Ν. 2190/1920, όπως ισχύει) ΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «ΟΔΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ Α.Ε.» ΜΕ ΑΡ. Μ.Α.Ε. 67658 / 62 / Β / 09

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΛΩΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

ΔΗΛΩΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1. Στοιχεία του ή της υπόχρεου 2. Στοιχεία του ή της συζύγου Επώνυμο : Όνομα : Όνομα πατρός : ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Επώνυμο: Όνομα: Όνομα πατρός : ΣΙΑΝΑΒΑ ΟΥΡΑΝΙΑ ΧΡΗΣΤΟΣ Ιδιότητες με τις οποίες

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΕΝΙΑΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΔΑΤΩΝ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 2010 ΕΩΣ 2013

ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΕΝΙΑΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΔΑΤΩΝ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 2010 ΕΩΣ 2013 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΕΝΙΑΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΔΑΤΩΝ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 2010 ΕΩΣ 2013 Συνοπτικός τίτλος. 79(Ι) του 2010 147(Ι) του 2011 121(Ι) του 2012 37(Ι) του 2013. Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Ι [1+31 \Ι 111 ΝΙ \ε. \(t ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΛΑΜΠΡΕΛΛΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

Διαβάστε περισσότερα

Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΗΣ ΖΩΟΝΟΜΗ ΑΒΕΕ. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 και ειδικότερα τη διάταξη του άρθρου 43α

Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΗΣ ΖΩΟΝΟΜΗ ΑΒΕΕ. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 και ειδικότερα τη διάταξη του άρθρου 43α Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31-12-2014 ΤΗΣ ΖΩΟΝΟΜΗ ΑΒΕΕ. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 και ειδικότερα τη διάταξη του άρθρου 43α και τις διατάξεις που το άρθρο αυτό παραπέμπει, παρέχουμε

Διαβάστε περισσότερα

9.ΦΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

9.ΦΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ 9.ΦΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Ν. 3427/2005 (ΦΕΚ 312 Α ) ΦΟΡΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΟΥ ΥΠΕΡΤΙΜΗΜΑΤΟΣ (Άρθρο 2) Αντικείµενο του φόρου 1. Επί ακινήτου ή ιδανικού µεριδίου αυτού ή εµπράγµατου δικαιώµατος επί ακινήτου

Διαβάστε περισσότερα

ΦΙΛΟΔΕΙΚΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Δ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΑΡ.Μ.Α.Ε /65/Β/98/03, AP. ΓΕΜΗ:

ΦΙΛΟΔΕΙΚΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Δ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΑΡ.Μ.Α.Ε /65/Β/98/03, AP. ΓΕΜΗ: ΦΙΛΟΔΕΙΚΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Δ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΑΡ.Μ.Α.Ε. 39783/65/Β/98/03, AP. ΓΕΜΗ: 054424221000 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31 ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ 1/1/2013-31/12/2013

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΔΕ & ΑΤΑΚ Ποιοι υποχρεούνται και ποιοι εξαιρούνται από την υποχρεωτική δήλωσή του

ΟΣΔΕ & ΑΤΑΚ Ποιοι υποχρεούνται και ποιοι εξαιρούνται από την υποχρεωτική δήλωσή του ΟΣΔΕ & ΑΤΑΚ Ποιοι υποχρεούνται και ποιοι εξαιρούνται από την υποχρεωτική δήλωσή του Δελτίο Τύπου εξέδωσε το ΥΠΑΑΤ στο οποίο εξηγεί ότι, η αναγκαιότητα της χρήσης του ΑΤΑΚ προέκυψε, προς αποφυγή χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα διάρθρωσης γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ΕΙΔΟΣ. Δειγματοληπτική έρευνα / Απογραφική έρευνα

Έρευνα διάρθρωσης γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ΕΙΔΟΣ. Δειγματοληπτική έρευνα / Απογραφική έρευνα Έρευνα διάρθρωσης γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ΕΙΔΟΣ Δειγματοληπτική έρευνα / Απογραφική έρευνα Ερευνώμενος Πληθυσμός και Δειγματοληπτικό Πλαίσιο Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε όλους τους Νομούς

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΕΠΕ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΠΕ»

«ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΕΠΕ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΠΕ» «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΕΠΕ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΠΕ» ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΧΡΗΣΗ (1η ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014-31η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014) ΑΡ. Γ.Ε.ΜΗ 38771305000 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ (βάσει των διατάξεων του κωδικοπ.

Διαβάστε περισσότερα

6ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής & Μεσαιωνικής Ιστορίας

6ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής & Μεσαιωνικής Ιστορίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Φιλοσοφική Σχολή - Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας 6ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ» ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

«ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ» ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ «ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ» ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Α/Α ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Στο τέλος του 2013 ξεκινάει το πρόγραμμα για νέους αγρότες από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Πρόκειται για

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 της εταιρείας CARGO TRUST ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΚΕ- ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 της εταιρείας CARGO TRUST ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΚΕ- ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 της εταιρείας CARGO TRUST ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΚΕ- ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ 1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών καταστάσεων Παρεκκλίσεις που έγιναν

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΚΡΙΣΗ TOT ΤΣΤΕΡΟΤ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΩΡΟ

Η ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΚΡΙΣΗ TOT ΤΣΤΕΡΟΤ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΩΡΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΟΥΣΤΑΚΑΣ Η ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΚΡΙΣΗ TOT ΤΣΤΕΡΟΤ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΩΡΟ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ (14ος15ος ΑΙ.) ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Σε αρκετές περιπτώσεις ο τίτλος και μόνο μιας ιστορικής μελέτης

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΕΙΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΦΟΡΕΙΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΟΡΕΙΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΟΡΕΙΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Σε όλες σχεδόν τις προηγμένες λιβαδοπονικά χώρες του κόσμου τα λιβάδια ανήκουν σε ιδιώτες, όπως και οι γεωργικές

Διαβάστε περισσότερα

αρχεία Πηγεσ γνωσησ, Πηγεσ μνημησ Αρχεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

αρχεία Πηγεσ γνωσησ, Πηγεσ μνημησ Αρχεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αρχεία Πηγεσ γνωσησ, Πηγεσ μνημησ Αρχεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας 9 Για τις κύριες συλλογές πρωτότυπων βυζαντινών εγγράφων και... τα υποκατάστατά τους Τ ο Βυζάντιο (330-1453), το κράτος που διαδέχθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Εξεταστέα Ύλη. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να μελετήσουν την ιστορία της περιόδου ελεύθερα από τα προτεινόμενα βασικά εγχειρίδια:

Εξεταστέα Ύλη. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να μελετήσουν την ιστορία της περιόδου ελεύθερα από τα προτεινόμενα βασικά εγχειρίδια: Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ειδίκευση:Βυζαντινή Ιστορία Εξεταστέα Ύλη Ύλη Γραπτών Εξετάσεων Για τις γραπτές εξετάσεις οι υποψήφιοι θα εξεταστούν στην Ιστορία του βυζαντινού

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση Ανάλυσης Φορολογικών Δαπανών

Έκθεση Ανάλυσης Φορολογικών Δαπανών ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 10 1. Έννοια Φορολογικών Δαπανών Έκθεση Ανάλυσης Φορολογικών Δαπανών Ο ορισμός της έννοιας των φορολογικών δαπανών διαφοροποιείται από χώρα σε χώρα ανάλογα με τα κριτήρια που υιοθετούνται για

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλητής: Νικόλαος Πειρουνάκης, Καθηγητής οικονομικών στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος (Deree College)

Ομιλητής: Νικόλαος Πειρουνάκης, Καθηγητής οικονομικών στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος (Deree College) ...και η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για την αντικατάσταση του «ΕΝΦΙΑ» Ομιλητής: Νικόλαος Πειρουνάκης, Καθηγητής οικονομικών στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος (Deree College) Κατ αρχήν, κάθε είδος περιουσίας προέρχεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΕΡΟΗ Α.Ε. ΤΗΝ 31η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (βάσει των διατάξεων του Κωδικοπ. Ν. 2190/1920, όπως ισχύει)

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΕΡΟΗ Α.Ε. ΤΗΝ 31η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (βάσει των διατάξεων του Κωδικοπ. Ν. 2190/1920, όπως ισχύει) ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΕΡΟΗ Α.Ε. ΤΗΝ 31η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (βάσει των διατάξεων του Κωδικοπ. Ν. 2190/1920, όπως ισχύει) Παρ.1. Σύννομη κατάρτιση και δομή των οικονομικών καταστάσεων. Παρεκκλίσεις που

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α Α

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ Α1 ΟΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα: Φορολογικά Ασφαλιστικά Διαδικασίες Έναρξης Εισηγητής: Φωτιάδης Παναγιώτης Οικονομολόγος Φοροτεχνικός Σύμβουλος

Ενότητα: Φορολογικά Ασφαλιστικά Διαδικασίες Έναρξης Εισηγητής: Φωτιάδης Παναγιώτης Οικονομολόγος Φοροτεχνικός Σύμβουλος Skywalker Μονοπάτια Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας Ενότητα: Φορολογικά Ασφαλιστικά Διαδικασίες Έναρξης Εισηγητής: Φωτιάδης Παναγιώτης Οικονομολόγος Φοροτεχνικός Σύμβουλος Αναφορές στο Νομικό Πλαίσιο λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

2/1/2013. ο Αστικός Αναδασμός. η Μεταφορά Αναπτυξιακών ικαιωμάτων, και. το Τέλος Πολεοδομικής Αναβάθμισης.

2/1/2013. ο Αστικός Αναδασμός. η Μεταφορά Αναπτυξιακών ικαιωμάτων, και. το Τέλος Πολεοδομικής Αναβάθμισης. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑΣ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ ΑΘΗΝΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ-ΚΛΗΡΙ ΟΥ ο Αστικός Αναδασμός η Μεταφορά Αναπτυξιακών ικαιωμάτων, και το Τέλος Πολεοδομικής Αναβάθμισης. 1 Απαραίτητο

Διαβάστε περισσότερα

αρχεία Πηγεσ γνωσησ, πηγεσ μνημησ Αρχεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Ασκήσεις επί χάρτου

αρχεία Πηγεσ γνωσησ, πηγεσ μνημησ Αρχεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Ασκήσεις επί χάρτου αρχεία Πηγεσ γνωσησ, πηγεσ μνημησ Αρχεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Ασκήσεις επί χάρτου Άσκηση 1η Η σκληρή δουλειά των γραφέων Στα βυζαντινά μοναστήρια λειτουργούσαν scriptoria, δηλαδή εργαστήρια όπου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΡ.Μ.Α.Ε /56/Β/95/06

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΡ.Μ.Α.Ε /56/Β/95/06 ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΡ.Μ.Α.Ε. 34389/56/Β/95/06 Π Ρ Ο Σ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ 31ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ 01.01. - 31.12. ( βάσει των διατάξεων του κωδικ. Ν 2190/1920,

Διαβάστε περισσότερα