Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΙΑΤΡΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ. ΒΙΒΛΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ. Πέτρος Βασιλειάδης ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΙΑΤΡΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ. ΒΙΒΛΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ. Πέτρος Βασιλειάδης ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ"

Transcript

1 Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΙΑΤΡΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ. ΒΙΒΛΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Πέτρος Βασιλειάδης ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Μια από τις βασικές ιδιότητες της επί της γης παρουσίας του Υιού και Λόγου του Θεού, του Κυρίου ημών και «σωτήρος» Ιησού Χριστού, αποτελεί αναμφισβήτητα εκείνη του «ιατρού και των ψυχών αλλά και των σωμάτων». Όχι όμως, όπως θα δούμε στη συνέχεια, με τη σύγχρονη σημασία του όρου είτε των ψυχο-σωματικών ασθενειών, είτε της εξατομικευμένης εσωτερικότητας αλλά για να δηλωθεί η κατεξοχήν σωτηριώδης θεϊκή του ιδιότητα. Γι αυτό άλλωστε και ένας από τους χριστολογικούς τίτλους της Πρώτης Εκκλησίας ήταν και εκείνος του σωτήρος. Τα ευαγγέλια μάλιστα στις διηγήσεις των θαυμάτων θεραπείας του Ιησού χρησιμοποιούν τα ρήματα «ἰάσθαι», «θεραπεύειν» και «σώζεσθαι» σχεδόν ως ταυτόσημα. Στα Συνοπτικά Ευαγγέλια συναντούμε συνοπτικές διηγήσεις θαυμάτων (τα λεγόμενα σουμάρια) αναφορικά με τη θεραπευτική δραστηριότητα του Ιησού του από Ναζαρέτ, όπως ιστορικά και επιστημονικά συνήθως αναφέρεται στην επιστημονική βιβλιογραφία. Παραδείγματα βρίσκουμε σε σειρά χωρίων, όπως: «καὶ περιῆγεν ἐν ὅλῇ τῇ Γαλιλαίᾳ, διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ» (Ματθ 4:23. Είναι χαρακτηριστική και η χρήση του ρήματος «σώζεσθαι» με την έννοια του «θεραπεύεσθαι», όπως π.χ. στο Μκ 5:22: «καὶ ἔρχεται εἷς τῶν ἀρχισυναγώγων, ὀνόματι Ιάειρος, καὶ ἰδὼν αὐτὸν πίπτει πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ καὶ παρεκάλει αὐτὸν πολλά, λέγων ὅτι τὸ θυγάτριόν μου ἐσχάτως ἔχει, ἵνα ἐλθὼν

2 ἐπιθῇς αὐτῇ τὰς χεῖρας, ὅπως σωθῇ καὶ ζήσεται» (πρβλ. επίσης και τις εξής περικοπές: Mark 1:32 34; 1:19; 6:56; Matt 8:16; 14:15; 15:30; 21:14; Luke 6:5, 17; 7:20). Γι αυτό, λοιπόν, και στις Πράξεις το σωτηριώδες έργο του Χριστού περιγράφεται από τον απόστολο Πέτρο στον Κορνήλιο με τον εξής λιτό και περιγραφικό τρόπο: «διῆλθεν εὐεργετῶν καὶ ἰώμενος πάντας» (Πραξ 10.38), ωσάν η «ιαματική» του ιδιότητα να ήταν από τις κυρίαρχες. Θα δούμε στη συνέχεια ότι αυτό συμβαίνει γιατί με αυτόν ακριβώς τον όρο περιγράφεται ως επί το πλείστον η σχέση του Θεού με τον περιούσιο λαό του στην Π.Δ. Τα τρία σημαντικά χαρακτηριστικά στοιχεία που παρατηρούμε στις διηγήσεις αυτές είναι: (α) η έμφαση που δίνεται στον ρόλο του Ιησού ως ιατρού και θεραπευτού, (β) το ενδιαφέρον του Ιησού για τις συνέπειες των πράξεών του και την αντίδραση την οποία ανέμενε από του συγχρόνους του, και τέλος (γ) η συλλογική και όχι ατομική προέκταση του σωτηριώδους έργου του. Άλλωστε, μια από τις πλέον παρερμηνευμένες διαστάσεις του θεραπευτικού έργου του Ιησού, κυρίως κατά την νεωτερική περίοδο, ήταν και η εκτός των ορίων της κοσμικής και εν γένει επιστημονικής ιατρικής εκδήλωση ιάσεων και θεραπειών κατά την επί της γης παρουσία του. Γι αυτό και τo θέμα αυτό, της πέραν δηλαδή των φυσικών νόμων ιάσεως και θεραπείας, χρησιμοποιήθηκε από τους μεν ως απόδειξη της έλλειψης ιστορικής αξιοπιστίας των ευαγγελικών διηγήσεων και από τους δε κακώς απολογητικά ως απόδειξη της θεότητας του Ιησού Χριστού. Η ίδια ακριβώς διαλεκτική εν πολλοίς χρησιμοποιείται, αλλά και επί αιώνες χρησιμοποιήθηκε, για τη συνέχιση του σωτηριώδους έργου του Χριστού δια της Εκκλησίας, δηλαδή του σώματός του, αναφορικά με τις μυστηριακές πράξεις της Εκκλησίας, θέμα με το οποίο ασχολείται και το παρόν συνέδριο. Η συνέχιση δηλαδή της θεραπευτικής και ιαματικής χάριτος ερμηνεύεται (κυρίως στη σύγχρονη εποχή) είτε θετικά είτε αρνητικά. Μόνον, λοιπόν, αν κατανοήσουμε ορθά την έννοια της ιαματικής και θεραπευτικής ιδιότητας του Ιησού μπορούμε να εννοήσουμε και τη σημασία των μυστηρίων και των λοιπών μυστηριακών τελετών της Εκκλησίας, πέραν φυσικά 2

3 του εκκλησιολογικού τους χαρακτήρα. Για να κατανοήσουμε όμως τη σημασία αυτής της ιδιότητας του Χριστού, κυρίως στην Καινή Διαθήκη και βέβαια στη συνέχεια κατ επέκταση και στη ζωή της Εκκλησίας δεν έχουμε παρά να ανατρέξουμε στη μακραίωνη ιστορία της Θείας Οικονομίας, κυρίως της Αγίας Γραφής, που αποτελεί και την πηγή της όποιας διδασκαλίας ανέπτυξε και δογματικά διατύπωσε η μεταγενέστερη εκκλησιαστική μας παράδοση. Σ ολόκληρη, λοιπόν, τη βιβλική παράδοση η ίαση και θεραπεία κατανοείται ως αποκλειστικό έργο του Θεού και των απεσταλμένων απ αυτόν. Στην ελληνιστική περίοδο οι απεσταλμένοι αυτοί περιλάμβαναν και τεχνίτες ιατρούς (physicians), παρόλο που για το μεγαλύτερο μέρος των βιβλίων της Π.Δ. οι συγγραφείς τους παρέμεναν εχθρικά διακείμενοι προς την ανθρώπινη ιατρική, ή τουλάχιστον την αγνοούσαν, ακριβώς επειδή είχε και αυτή (και όχι μόνον ο Γιαχβέ) τη δυνατότητα ιάσεων. Στα διάφορα κείμενα της Π.Δ. η ασθένεια γενικώς, και η ίαση συγκεκριμένα απ αυτήν, κατανοούνται με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Και αυτό γίνεται εμφανέστερο κάθε φορά που το πολιτιστικό και ιστορικό περιβάλλον του περιούσιου λαού του Θεού υφίσταται τις γνωστές αλλαγές, με κορύφωση φυσικά την αναγκαστική επαφή και όσμωση με το περισσότερο φιλελεύθερο ελληνικό πνεύμα κατά την ελληνιστική περίοδο. Από αυτήν ακριβώς την μακραίωνη και εναλλασσόμενη κατανόηση του Γιαχβέ ως ιατρού και θεραπευτού θα αρχίσω την παρουσίασή μου. Α. Ο ΘΕΟΣ ΤΗΣ Π.Δ. ΩΣ ΘΕΡΑΠΩΝ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΣ Και στα τρία τμήματα της Π.Δ., την Πεντάτευχο (Τορά), τους Προφήτες, και τα Αγιόγραφα, η εικόνα του Θεού ως ιατρού αποτελεί κεντρικό και ουσιαστικό χαρακτηριστικό, βλέπουμε το συγγραφέα να αναφέρεται στην απαλλαγή του Αβιμέλεχ από την τιμωρία, εξ αιτίας της παραπλάνησής του από τον Αβραάμ και της συνακόλουθης συνεύρεσής του με την γυναίκα του, με τα εξής λόγια: 3

4 «καὶ ἰάσατο ὁ θεὸς τὸν Αβιμέλεχ καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰς παιδίσκας αὐτοῦ» (Γεν 20:17). Στη συνέχεια, κατά τη διήγηση της απελευθέρωσης του Ισραήλ από τη δουλεία των Αιγυπτίων με τις πληγές που έστειλε στους δυνάστες Αιγυπτίους και τη διάβαση της Ερυθράς θαλάσσης, ο Θεός υπόσχεται στο λαό του, πως αν τηρεί τις εντολές του θα αποτραπεί παρόμοια θλιβερή γι αυτούς κατάληξη: «Ἐὰν ἀκοῇ ἀκούσῃς τῆς φωνῆς κυρίου τοῦ θεοῦ σου καὶ τὰ ἀρεστὰ ἐναντίον αὐτοῦ ποιήσῃς καὶ ἐνωτίσῃ ταῖς ἐντολαῖς αὐτοῦ καὶ φυλάξῃς πάντα τὰ δικαιώματα αὐτοῦ, πᾶσαν νόσον, ἣν ἐπήγαγον τοῖς Αἰγυπτίοις, οὐκ ἐπάξω ἐπὶ σέ, ἐγὼ γάρ εἰμι κύριος ὁ ἰώμενός σε» (Εξ 15:26). Aλλά και στην περίφημη Ωδή Μωϋσέως στο Δευτερονόμιο (32:39) ο Γιαχβέ αναφωνεί: «ἴδετε ἴδετε ὅτι ἐγώ εἰμι, καὶ οὐκ ἔστιν θεὸς πλὴν ἐμοῦ, ἐγὼ ἀποκτενῶ καὶ ζῆν ποιήσω, πατάξω κἀγὼ ἰάσομαι». Χαρακτηριστικός είναι, επίσης, ο τρόπος με τον οποίον ο Ιώβ εξηγεί και δικαιολογεί τις δοκιμασίες με τις οποίες ο Θεός τον δοκίμασε και αναφωνεί: «αὐτὸς γὰρ ἀλγεῖν ποιεῖ καὶ πάλιν ἀποκαθίστησιν, ἔπαισεν, καὶ αἱ χεῖρες αὐτοῦ ἰάσαντο» (Ιώβ 5:18). Και στους Ψαλμούς, τους οποίους ευρύτατα χρησιμοποιεί και η Εκκλησία μας στη λατρεία της, η εποικοδομητική τιμωρία του Θεού προς σωφρονισμό του λαού του, είτε λόγω της ανθρώπινης ανυπακοής είτε για λόγους δοκιμασίας του, η ενέργεια του θεού πάντοτε συνδέεται με την ίαση και τη θεραπεία. Γνωστότερη είναι η έκφραση «ἴασαι τὴν ψυχήν μου, ὅτι ἥμαρτόν σοι» (Ψλ 41:5, πρβλ. επίσης 30:2). Να σημειώσω στο σημείο αυτό ότι η ίαση και θεραπεία εκ μέρους του Θεού στους Ψαλμούς συνδέεται με τη συγχώρηση (Ψλ 103:3), με τη διάσωση από άμεση καταστροφή (Ψλ 107:19 20), αλλά και με τη ανανέωση του άρρωστου ανθρώπινου πνεύματος (Ψλ 147:30). Εκεί, όμως, που ο ρόλος του Θεού ως θεράποντος και ιατρού εμφανίζεται με μεγαλύτερη ένταση στην Π.Δ. είναι στην προφητική παράδοση. Στο βιβλίο του προφήτου Ησαΐα συναντούμε συνεχείς προτροπές προς τον ισραηλιτικό λαό να επιστρέψει στο Θεό προκειμένου, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, να ιαθεί, ενώ θα ανέμενε κανείς τη χρήση του ρήματος «σώζειν», «σώζεσθαι». Ας παρακολουθήσουμε για λίγο τον τρόπο, με τον οποίο διατυπώνεται η 4

5 επιχειρηματολογία του μεγάλου αυτού προφήτου της Εκκλησίας μας, κυρίως γιατί ο ίδιος ο Χριστός χρησιμοποιεί τις ησαϊανικές προφητείες προκειμένου να αποκαλύψει το μεσσιανικό του έργο και γενικά τη θεϊκή του ιδιότητα και αποστολή: «Ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε καὶ βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε, ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶν αὐτῶν βαρέως ἤκουσαν καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν, μήποτε ἴδωσιν τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσιν καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσιν καὶ ἐπιστρέψωσιν καὶ ἰάσομαι αὐτούς» (Ησ 6:9-10). Και σε άλλο σημείο: «καὶ πατάξει κύριος τοὺς Αἰγυπτίους πληγῇ μεγάλῃ καὶ ἰάσεται αὐτοὺς ἰάσει, καὶ ἐπιστραφήσονται πρὸς κύριον, καὶ εἰσακούσεται αὐτῶν καὶ ἰάσεται αὐτούς» (Ησ 19:22). Πάνω απ όλα ο ρόλος του Χριστού και η μεσσιανική αποστολή του προβάλλονται με όρους ίασης και θεραπείας στη προφητεία περί του «πάσχοντος δούλου του Γιαχβέ»: Θυμίζω στην αγάπη σας τα πολυτραγουδισμένα λόγια του Ησαΐα: «αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν καὶ μεμαλάκισται διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν, παιδεία εἰρήνης ἡμῶν ἐπ αὐτόν, τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν» (Ησ 53:5). Κυρίως όμως την μεσσιανική προφητεία, με την οποία αρχίζει την επίγεια παρουσία του και αποστολή ο Χριστός: «Πνεῦμα Κυρίου ἐπ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέ με, εὐαγγελίσασθαι πτωχοῖς ἀπέσταλκέ με, ἰάσασθαι τοὺς συντετριμμένους τὴν καρδίαν, κηρῦξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοῖς ἀνάβλεψιν, καλέσαι ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν» (Ης 61.1εξ). Δεν θα αναφερθώ σε πλήθος άλλων μαρτυριών από την προφητική παράδοση και τη μεταιχμαλωσιακή περίοδο (Ιερ 3:22, 8:15, 18, 22; 10:19; 14:19; 15:18; 17:9; 30:12 13; 46:11, Ιεζ 34:4εξ., Ωσηέ 5:13; Ναούμ 3:19, Ζαχ 11: 15 17). Θα υπενθυμίσω μόνο την προφητεία του Μαλαχία περί εμφανίσεως κατά την μεσσιανική εποχή αυτού που ως απεσταλμένος του Θεού θα εμφανιστεί ως «ο ήλιος της δικαιοσύνης» προκειμένου να προσφέρει «ἴασιν ἐν τοῖς πτέρυξιν» (Μαλ 4:2). Στο σημείο αυτό θα ήθελα να κάνω μια μικρή παρένθεση. Στο μεγαλύτερο μέρος της Π.Δ., κυρίως στην εβραϊκή βίβλο, οποιοσδήποτε επιχειρεί με 5

6 ανθρώπινες δυνάμεις να θεραπεύσει ανθρώπινες ασθένειες θεωρείται ότι οικειοποιείται θεϊκές ιδιότητες και χαρακτηρίζεται ως κατεχόμενος από δαιμονικές δυνάμεις (πρβλ. μεταξύ άλλων Γεν 50:1 14. Β Παρ 16:12. Ιώβ 13:4. Ιερ 22 9:6, 46:11, 51:8). Μόνον οι απεσταλμένοι από τον ίδιο το Γιαχβέ προφήτες και λοιποί εκπρόσωποί του γίνονται αποδεκτοί. Στη σοφιολογική γραμματεία, όμως, κατά την εποχή δηλαδή που οι εβραίοι έρχονται σε επαφή με το ελληνικό πνεύμα, έχουμε μια σημαντική αλλαγή. Από την εποχή αυτή και μετά επαναλαμβάνεται μεν η πεποίθηση ότι οι ασθένειες είναι συνέπεια και αποτέλεσμα της ανθρώπινης αμαρτωλότητας, ο αμαρτωλός όμως ισραηλίτης μπορεί να προσεύχεται ώστε να πέσει στα χέρια κάποιου «ιατρού», όχι πλέον εκλαμβάνοντάς τον ως κάποιο τσαρλατάνο, όπως αυτός εθεωρείτο στις παλαιότερες βιβλικές μαρτυρίες, αλλά επειδή ο Θεός του έδωσε τη γνώση και τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί φυσικά στοιχεία προκειμένου να προσφέρει θεραπεία, όπως πολύ παραστατικά αναφέρει η Σοφία Σειράχ: «καὶ γὰρ αὐτοὶ Κυρίου δεηθήσονται ἵνα εὐοδώσῃ αὐτοῖς ἀνάπαυσιν καὶ ἴασιν χάριν ἐμβιώσεως. Ὁ ἁμαρτάνων ἔναντι τοῦ ποιήσαντος αὐτοῦ ἐμπέσοι εἰς χείρας ἱατροῦ» (Σειρ 38:14-15). Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε, ότι η συμβουλή αυτή απαντά σε ένα κείμενο που γράφτηκε το 2 ο π.χ. αιώνα, και αυτό \πιστοποιεί αναμφισβήτητα την ελληνική επίδραση. Σε ό,τι αφορά την ιατρική η άποψη αυτή είναι σχεδόν ταυτόσημη με τη στωική αντίληψη περί του φυσικού νόμου, στον οποίο ο ιατρός μπορεί να προσβλέπει προκειμένου να επιτύχει αποτελεσματική θεραπεία. Υπενθυμίζεται ότι κατά την περίοδο αυτή στην Αλεξάνδρεια (απ όπου προέρχεται η ελληνική έκδοση της Σοφείας Σειράχ) η ιατρική παράδοση (επιστήμη;) συνδέεται με τη μορφή του Ιπποκράτη, που ήκμασε τον 5 ο π.χ αι., δίνοντας για πρώτη φορά έμφαση στις έμφυτες φυσικές δυνάμεις των ιάσεων, όπως επίσης και την απαίτηση και αυτονόητη αναγνώριση οι πάσης φύσεως τεχνοκράτες ιατροί να χρησιμοποιούν τις έμφυτες αυτές δυνάμεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Έλληνες συνέδεαν με τη φύση και τους φυσικούς νόμους 6

7 τη δυνατότητα ίασης και θεραπείας και όχι με το Θεό, όπως το έκανε η ευρύτερη σημιτική και κυρίως η βιβλική παράδοση Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα της εξέλιξης της θεραπευτικής ιδιότητας του Γιαχβέ στην Π.Δ. είναι ότι κατά την μεταιχμαλωσιακή περίοδο οι ιάσεις και θεραπείες επιτελούνται πια όχι από τον ίδιο το Θεό, όπως στην πρώιμη περίοδο, αλλά από μεσάζοντες και απεσταλμένους απ αυτόν. Β. ΙΑΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΗΝ Κ.Δ. Στην Κ.Δ. τώρα τρία στοιχεία είναι απαραίτητο να υπογραμμίσουμε: (α) Και πρώτα-πρώτα την αναγνώριση του έργου των ιατρών (όπως ακριβώς και στη σοφιολογική γραμματεία), αφού επίσημα στην προς Κολοσσαείς ονομάζεται ο «Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός» (Κoλ 4:14), ενώ χρησιμοποιείται και για τον ίδιο τον Χριστό ο όρος «ιατρός»: καὶ ἰδόντες οἱ Φαρισαῖοι εἶπον τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ διατί μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει ὁ διδάσκαλος ὑμῶν; ὁ δὲ Ιησοῦς ἀκούσας εἶπεν αὐτοῖς οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλ οἱ κακῶς ἔχοντες (Mτ 9:11-12 παρ. Mκ 2:17, Λκ 5:31). (β) Ο Ιησούς εμφανίζεται με τις ιδιότητες ίασης και θεραπείας του ίδιου του Θεού, αυτές όμως σαφώς προσδιορίζονται από την ολιστική κατανόηση των Προφητών, και ιδίως του Ησαΐα, όπου η ίαση συνδέεται με την μεσσιανική και εσχατολογική εκπλήρωση του Ιωβηλαίου (θα επανέλθω πιο κάτω σ αυτό), έναν θεσμό με σαφείς κοινωνικές και ως εκ τούτου ιεραποστολικές διαστάσεις: της συλλογικής δηλαδή απελευθέρωσης των ανθρώπων από την υποταγή στις άδικες δομές της κοινωνίας και τη θεραπεία του ανθρώπινου γένους τόσο από την εσωτερική ασθένεια, όσο και από την εξωτερική δουλεία, αμφότερα δηλωτικά της αμαρτωλότητας του ανθρωπίνου γένους. Η εμμονή μάλιστα του Χριστού στη θεραπεία του φυσικού σώματος (και όχι μόνο της ψυχής) αποτελεί κεντρικό σημείο της ευαγγελικής παραδόσεως, πάνω στην οποία η Εκκλησία διατύπωσε την ολιστική αντίληψή της περί σωτηρίας. 7

8 (γ) Οι περικοπές ιάσεων και θεραπείας ατόμων, που σημειωτέο δεν περιορίζονται στον περιούσιο εβραϊκό λαό (πρβλ. περικοπή της Συροφοινίκισσας Mκ 7:24 30; Mτ 15:21 28), απαιτούν την εκδήλωση πίστεως (Mκ 2:4 12). (Mκ 5:23 (Mκ 5:27 34). (Mκ 6:53 56, Μτ 14:34 36). (Mκ 9:14 27, Μτ 17:14 18, Λκ 9:37 43). (Mκ 10:52). Εδώ θα πρέπει να υπογραμμίσουμε, ότι στο πρώτο κήρυγμα του Ιησού στη Ναζαρέτ ο Λουκάς συγκρίνει την θεραπευτική αποστολή του Χριστού προς τους εθνικούς με εκείνη των Ηλία και Ελισαίου (Λουκ 4:25 27). Είναι, μάλιστα, πολύ ενδεικτικό ότι στην αρχαιότερη ευαγγελική παράδοση, στην Πηγή των Λογίων, η πίστη του εκατόνταρχου είναι αυτή που ουσιαστικά επιφέρει την αποκατάσταση της υγείας του «παιδός» ή «δούλου» του (κατά το Ματθαίο), κι αυτό μάλιστα σε αντίθεση με την έλλειψη πίστεως στον Ισραήλ: «καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἑκατόνταρχος ἔφη Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς ἀλλὰ μόνον εἰπὲ λόγῳ, καὶ ἰαθήσεται ὁ παῖς μου...ἀκούσας δὲ ὁ Ιησοῦς ἐθαύμασε καὶ εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ Ισραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον καὶ εἶπεν ὁ Ιησοῦς τῷ ἑκατοντάρχῳ ὕπαγε, καὶ ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι. καὶ ἰάθη ὁ παῖς αὐτοῦ ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ» (Λκ 7:9εξ=Μτ 8:7εξ). Προς το τέλος του α μ.χ. αι. οι διηγήσεις ιάσεως και θεραπείας προσλαμβάνουν, ιδίως στο κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, συμβολικό χαρακτήρα, χαρακτηριζόμενες ως επί το πλείστον «σημεία» και συνδεόμενες με την αιώνιο ζωή. «Πολλὰ μὲν οὖν καὶ ἄλλα σημεῖα ἐποίησεν ὁ Ιησοῦς ἐνώπιον τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ἃ οὐκ ἔστι γεγραμμένα ἐν τῷ βιβλίῳ τούτῳ ταῦτα δὲ γέγραπται ἵνα πιστεύ[σ]ητε ὅτι Ιησοῦς ἐστιν ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, καὶ ἵνα πιστεύοντες ζωὴν ἔχητε ἐν τῷ ὀνόματι αὐτοῦ» (Ιω ). Ο Χριστός στο πνευματικό αυτό ευαγγέλιο δεν επιτελεί απλώς την ύψιστη θεραπεία στην διήγηση της ανάστασης του Λαζάρου, επικρατώντας έτσι σημειολογικά και επί του εσχάτου εχθρού, δηλ. του θανάτου, αλλά επί πλέον διακηρύσσει ότι είναι η «ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή» (Ιω ). Σε όλη την ευαγγελική παράδοση ο Χριστός παρουσιάζεται να δίνει σε σύγκριση με το Μωσαϊκό Νόμο προτεραιότητα στην ανθρώπινη υγεία, και 8

9 γενικά στην αποκατάσταση της ακεραιότητας της δημιουργίας του Θεού, μη διστάζοντας ακόμη και να τον παραβιάζει. (βλ. π.χ. «καὶ εἰσῆλθε πάλιν εἰς τὴν συναγωγήν καὶ ἦν ἐκεῖ ἄνθρωπος ἐξηραμμένην ἔχων τὴν χεῖρα. καὶ παρετήρουν αὐτὸν εἰ τοῖς σάββασι θεραπεύσει αὐτόν, ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ. καὶ λέγει τῷ ἀνθρώπῳ τῷ ἐξηραμμένην ἔχοντι τὴν χεῖρα ἔγειρε εἰς τὸ μέσον. καὶ λέγει αὐτοῖς ἔξεστι τοῖς σάββασιν ἀγαθοποιῆσαι ἢ κακοποιῆσαι; ψυχὴν σῶσαι ἢ ἀποκτεῖναι; οἱ δὲ ἐσιώπων» Μκ 3.1εξ παρ. επίσης Λκ 13.14, και 14:1 6). Από τα αρχαιότερα ακόμη στρώματα της ευαγγελικής παραδόσεως πηγή της θεραπευτικής δυνάμεως του Χριστού είναι ο ίδιος ο Θεός. Κι αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο Λκ 5:17. Ιδιαίτερα στην Πηγή των Λογίων ο ίδιος ο Ιησούς ομολογεί ότι οι θαυματουργικές ιάσεις και οι διάφοροι εξορκισμοί με τους οποίους εκδιώκει τα δαιμόνια επιτελούνται «ἐν δακτύλῳ Θεοῦ», (Mθ 12.28=Λκ 11.20), κάτι που σαφώς παραπέμπει στην Έξοδο των Εβραίων από τη δουλεία της Αιγύπτου: «εἶπαν οὖν οἱ ἐπαοιδοί τῷ Φαραώ: δάκτυλος θεοῦ ἐστιν» (Eξ 8:15). Το ίδιο θα συμβεί αργότερα και με τους μαθητές του, οι περικοπές ιάσεων των οποίων στις Πράξεις των Αποστόλων επιτελούνται στο όνομά του (τόσο από τον Πέτρο έξω από την πύλη του Ναού στα Ιεροσόλυμα, Πραξ 3:1εξ, όσο και από τον Παύλο στα Λύστρα, Πραξ 14.8εξ. Στη θεραπεία του Αινέα η ίαση επιτελείται από τον ίδιο το Χριστό: «Αἰνέα, ἰᾶταί σε Ιησοῦς ὁ Χριστός», Πραξ 9.34, ενώ στην περίπτωση του πατέρα του Ποπλίου στην Μελίτη (Κεφαλλονιά;) από τον Παύλο: «ὁ Παῦλος εἰσελθὼν καὶ προσευξάμενος καὶ ἐπιθεὶς τὰς χεῖρας αὐτῷ ἰάσατο αὐτόν», Πραξ Για να κατανοήσουμε σωστά τη σημασία το ρόλο του Ιησού ως θεραπευτού δεν έχουμε παρά να δούμε την απάντηση που ο ίδιος δίνει στους απεσταλμένους του Βαπτιστή Ιωάννη: «ἐν αὐτῇ δὲ τῇ ὥρᾳ ἐθεράπευσε πολλοὺς ἀπὸ νόσων καὶ μαστίγων καὶ πνευμάτων πονηρῶν, καὶ τυφλοῖς πολλοῖς ἐχαρίσατο τὸ βλέπειν. καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς πορευθέντες ἀπαγγείλατε Ιωάννῃ ἃ εἴδετε καὶ ἠκούσατε τυφλοὶ ἀναβλέπουσι καὶ χωλοὶ περιπατοῦσι, λεπροὶ καθαρίζονται, κωφοὶ ἀκούουσι, νεκροὶ ἐγείρονται, πτωχοὶ εὐαγγελίζονται» (Λουκ 7.21εξ). Αυτή 9

10 ακριβώς η σημειολογική ίαση και θεραπεία σύμπασας της ανθρωπότητας προέρχεται από την περιγραφή της μεσσιανικής εποχής στο βιβλίο του προφήτη Ησαΐα. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και η πεμπτουσία της αποστολής του Χριστού ως θεράποντος και ιατρού. Όχι στην ικανότητά του να επιτελεί θαύματα και ιάσεις, ως ένας άλλος «θείος ανήρ» των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων, αλλ ως η προσωποποίηση του αναμενόμενου ελευθερωτή μεσσία. Στο εναρκτήριο και ταυτόχρονα προγραμματικό κήρυγμα του Ιησού στην πατρίδα του Ναζαρέτ, χρησιμοποιώντας στο μεσσιανικό χωρίο του Ησαΐα που είδαμε πιο πάνω, χαρακτηρίζει την αποστολή του ως εκπλήρωση της αναμενόμενης εσχατολογικής περιόδου του Ιωβηλαίου έτους: «Πνεῦμα Κυρίου ἐπ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέ με, εὐαγγελίσασθαι πτωχοῖς ἀπέσταλκέ με, ἰάσασθαι τοὺς συντετριμμένους τὴν καρδίαν, κηρῦξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοῖς ἀνάβλεψιν, ἀποστεῖλαι τεθραυσμένους ἐν ἀφέσει, κηρῦξαι ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν» (Λκ 4.16εξ). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ίαση επομένως άμεσα συνδέεται με την αποκατάσταση της ελευθερίας των ανθρώπων, της ειρήνης, της δικαιοσύνης και της κατάργησης των άδικων δομών, οικονομικών, πολιτικών κλπ. της κοινωνίας. Δεν έχει με άλλα λόγια μόνον ατομικό, αλλά και συλλογικό, εκκλησιολογικό, και κατ επέκταση κοινωνικό χαρακτήρα. Ως θεράπων ιατρός, ως εκ τούτου, ο Ιησούς Χριστός επιτελεί το γενικότερο έργο της ολιστικής σωτηρίας, που στην Π.Δ. επιτελούσε ο Θεός. Κατ επέκταση, λοιπόν, η βαθύτερη σημασία των μυστηρίων της Εκκλησίας, με τα οποία συμβολικά συνεχίζεται το έργο της ιάσεως και θεραπείας, της σωτηρίας δηλαδή του κόσμου, δεν είναι η ατομική ίαση και σωτηρία μεμονωμένων ατόμων (η όποια ατομική ίαση και σωτηρία επιτελείται στα εκκλησιολογικά αυτά πλαίσια, αλλά και φιλανθρώπως εκτός των 10

11 κανονικών της ορίων, αφού το Πνεύμα όπου θέλει πνεί), αλλά η φανέρωση ταυτόχρονα όμως και υπενθύμιση της νέας μεσσιανικής/εσχατολογικής εποχής της Βασιλείας του Θεού. Σ αυτήν κατατείνουν τα μυστήρια της Εκκλησίας, και αυτή οφείλει να είναι ο στόχος της μαρτυρίας της στον κόσμο. Είναι εξάλλου χαρακτηριστική η κατάληξη της καθολικής επιστολής του Ιακώβου, που στην παράδοση της Εκκλησίας σε Ανατολή και Δύση θεωρήθηκε ως η βιβλική τεκμηρίωση των μυστηρίων της μετανοίας και του ελαίου (πρβλ. Ιακ 5.14): «ἐξομολογεῖσθε ἀλλήλοις τὰ παραπτώματα, καὶ εὔχεσθε ὑπὲρ ἀλλήλων, ὅπως ἰαθῆτε» (Ιακ 5.16). Το ίδιο, άλλωστε, εκκλησιολογικό υπόβαθρο πιστοποιείται και στην πνευματολογική και ταυτόχρονα εκκλησιολογική ενότητα των κεφ της Α Κορ επιστολής του αποστόλου Παύλου, στην οποία γίνεται ως γνωστόν λόγος για «χαρίσματα ἰαμάτων» (Α Κορ και ) 11

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, 105 56 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 2103352364 FAX: 2103237654 www.iaath.gr, E-Mail: ipe.iaath@gmail.com ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 5 Η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς) Από τον 2ο αιώνα και εξής η λέξη ευαγγέλιο δηλώνει: τα βιβλία εκείνα της Καινής Διαθήκης που περιέχουν και αφηγούνται το γεγονός της

Διαβάστε περισσότερα

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης Ενότητα 6 : Η αφήγηση της Ανάστασης στο κατά Λουκάν (Μέρος Γ ) Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου Ενότητα: 2

Ερμηνεία του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου Ενότητα: 2 Ερμηνεία του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου Ενότητα: 2 Χρήστος Καρακόλης Τμήμα Θεολογίας Σελίδα 2 1. Πρόλογος Ι Α 1α Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος α β καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, β γ καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος, α 2 οὗτος ἦν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα Όλοι λίγο πολύ έχουμε ακούσει τα λόγια: «Σε βαπτίζω στο όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος» είτε έχουμε βαπτιστεί είτε όχι (δείτε Ματθ. 28/κη

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Χριστολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Η Παύλεια Θεολογία. Χριστολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Χριστολογία Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕ3. Η Καινή Διαθήκη Α: Τα Ευαγγέλια και οι Πράξεις των Αποστόλων

ΔΕ3. Η Καινή Διαθήκη Α: Τα Ευαγγέλια και οι Πράξεις των Αποστόλων ΔΕ3. Η Καινή Διαθήκη Α: Τα Ευαγγέλια και οι Πράξεις των Αποστόλων 1. Ποια είναι τα βιβλία της Καινής Διαθήκης 1. Ιστορικά Ευαγγέλια 1. κατά Ματθαίον 2. κατά Μάρκον 3. κατά Λουκάν 4. κατά Ιωάννην 5.Πράξεις

Διαβάστε περισσότερα

Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα. με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη

Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα. με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη ΜΑΘΗΜΑ 3 Ο Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΙΝΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019.

Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019. 69 Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019. Κυριακή ΣΤ Ματθαίου Μτθ. 9, 1 8. «...ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐπί τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας...» (Μτθ. 9, 6) Πάντοτε ὁ λόγος περί ἐξουσίας εἶναι ἐπίκαιρος, διότι οἱ ἄνθρωποι

Διαβάστε περισσότερα

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ.

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Διαπιστώσεις Α. Δεν εντοπίζονται άμεσοι φιλολογικοί δεσμοί με τους

Διαβάστε περισσότερα

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θέμα: Η ενότητα σώματος και ψυχής: το μυστήριο του Ευχελαίου (κεφ.27) Σχολείο:Περιφερειακό Λύκειο Αγίου Χαραλάμπους, Έμπα Τάξη:Α Λυκείου Καθηγητής: Νικόλαος Καραμπάς Π.Μ.Π.: 16951

Διαβάστε περισσότερα

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο.

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο. ΜΑΘΗΜΑ 23 ο ΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, 105 56 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 2103352364 FAX: 2103237654 www.iaath.gr, E-Mail: ipe.iaath@gmail.com ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 5 Η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ Το Δ ευαγγέλιο και η σχέση του με τα Συνοπτικά «Πνευματικό» ευαγγέλιο- «σωματικά» ευαγγέλια Ομοιότητες-διαφορές Δε διασώζει καμία από τις 50 και πλέον παραβολές

Διαβάστε περισσότερα

Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία. Διδ. Εν. 9

Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία. Διδ. Εν. 9 Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία Διδ. Εν. 9 Γιορτάζοντας τα γεγονότα της ζωής του Τα σπουδαιότερα γεγονότα της ζωής του Κυρίου μας είναι αποτυπωμένα στις ακίνητες Δεσποτικές γιορτές

Διαβάστε περισσότερα

Στὴν ἀρχὴ ἦταν ὁ Λόγος. Ὁ Λόγος ἦταν μαζὶ μὲ

Στὴν ἀρχὴ ἦταν ὁ Λόγος. Ὁ Λόγος ἦταν μαζὶ μὲ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ἤ 01ο (01-52) 01-05 Ὁ Λόγος εἶναι Θεὸς καὶ ημιουργὸς τῶν πάντων Στὴν ἀρχὴ ἦταν ὁ Λόγος. Ὁ Λόγος ἦταν μαζὶ μὲ τὸ Θεὸ Πατέρα καὶ ἦταν Θεὸς ὁ Λόγος. Αὐτὸς ἦταν στὴν ἀρχὴ μαζὶ μὲ τὸ Θεὸ Πατέρα.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη.

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. Ενότητα 1: Η Καινή Διαθήκη: Η σχέση της με την Παλαιά Διαθήκη και η θέση της στη ζωή της Εκκλησίας. Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Οι φιλολογικές πηγές της Πεντατεύχου (Φιλολογικά στρώματα): Οι τέσσερις πηγές της Πεντατεύχου είναι: η Γιαχβική, η Ελωχειμική, το Δευτερονόμιο και ο Ιερατικός Κώδικας.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ!

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! (There is only one God) Πού μπορείς να πάς ώστε να απομακρυνθείς από το Θεό; Ο Θεός γεμίζει κάθετόπο και χρόνο. Δεν υπάρχει τόπος χωρίς να είναι εκεί ο Θεός. Ο Θεός μίλησε μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Οι Καθολικές επιστολές

Οι Καθολικές επιστολές EIΔΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μάθημα 10 Οι Καθολικές επιστολές ΚΑΘΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ Ιακώβου Α Πέτρου Β Πέτρου Α Ιωάννου Α Ιωάννου Α Ιωάννου Ιούδα Οι 7 αυτές επιστολές επιγράφονται με το όνομα του αποστολέα τους και όχι

Διαβάστε περισσότερα

Iωάννης ο Πρόδρομος, αυτός που δεν υπέκυψε στον πειρασμό

Iωάννης ο Πρόδρομος, αυτός που δεν υπέκυψε στον πειρασμό 7 Ιανουαρίου 2017 Iωάννης ο Πρόδρομος, αυτός που δεν υπέκυψε στον πειρασμό Θρησκεία / Καινή Διαθήκη Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Η

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης Ενότητα 8: Το αποκαλυπτικό μήνυμα της Β Θεσσαλονικείς (2, 1 12) Αικατερίνη Τσαλαμπούνη

Διαβάστε περισσότερα

Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ.

Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ. Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ. Οι κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου και η πολιτική ενοποίηση του χώρου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΉΡΥΓΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΘΑΎΜΑΤΑ ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΗ ΛΑΤΡΕΊΑ

ΤΟ ΚΉΡΥΓΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΘΑΎΜΑΤΑ ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΗ ΛΑΤΡΕΊΑ ΤΟ ΚΉΡΥΓΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΘΑΎΜΑΤΑ ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΗ ΛΑΤΡΕΊΑ ΓΕΓΟΝΌΤΑ ΤΗς ΖΩΉς ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΎ Ακίνητες γιορτές Κινητές γιορτές Χριστούγεννα Περιτομή Υπαπαντή Θεοφάνεια Μεταμόρφωση Είσοδος στα Ιεροσόλυμα Μυστικός Δείπνος

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης Ενότητα 5: Ο Υιός του Ανθρώπου Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας):

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας): ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 99. Παρ ότι η δεύτερη ευχή είναι συγκροτημένη με το προοίμιό της, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με άλλα προοίμια, ιδιαίτερα με εκείνα που σε περίληψη περιγράφουν το Μυστήριο της Σωτηρίας,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ Ο όρος διαθήκη Οι Εβδομήντα μεταφράζουν την εβραϊκή λέξη berith στα ελληνικά διαθήκη Απαντάται στις εκφράσεις παλαιά διαθήκη και καινή διαθήκη. Σημαίνει συμφωνία (γάμου), που συντελέσθηκε ανάμεσα στο Θεό

Διαβάστε περισσότερα

4. Η Καινή Διαθήκη Β : Οι Επιστολές και η Αποκάλυψη

4. Η Καινή Διαθήκη Β : Οι Επιστολές και η Αποκάλυψη 4. Η Καινή Διαθήκη Β : Οι Επιστολές και η Αποκάλυψη 1. Τι ήταν και γιατί γράφτηκαν οι επιστολές του αποστόλου Παύλου; Ήταν γράμματα που έστελνε ο απόστολος στις χριστιανικές κοινότητες που είχε ιδρύσει.

Διαβάστε περισσότερα

Βλέπουν τα θαύματα και ομολογούν τη χάρη (Κυριακή Ζ Ματθαίου)

Βλέπουν τα θαύματα και ομολογούν τη χάρη (Κυριακή Ζ Ματθαίου) 3 Αυγούστου 2019 Βλέπουν τα θαύματα και ομολογούν τη χάρη (Κυριακή Ζ Ματθαίου) Θρησκεία / Ιερός Άμβων Μητροπολίτης Σερβίων & Κοζάνης Διονύσιος Ψαριανός (+) Στο θαύμα που διηγείται η σημερινή ευαγγελική

Διαβάστε περισσότερα

1. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Χριστός είναι η μόνη δυνατότητα σωτηρίας. 2. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά Διαθήκη πάντα με κεραυνούς και αστραπές.

1. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Χριστός είναι η μόνη δυνατότητα σωτηρίας. 2. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά Διαθήκη πάντα με κεραυνούς και αστραπές. ΜΑΘΗΜΑ 13 Ο Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη λέξη «σωστό»

Διαβάστε περισσότερα

ΙΩΒΗΛΑΙΟ ΕΤΟΣ, ΜΕΛΧΙΣΕΔΕΚ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΙΩΒΗΛΑΙΟ ΕΤΟΣ, ΜΕΛΧΙΣΕΔΕΚ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ 3 ΒΙΒΛΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 36 Μόσχος Γκουτζιούδης ΙΩΒΗΛΑΙΟ ΕΤΟΣ, ΜΕΛΧΙΣΕΔΕΚ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ Συμβολή στη διαμόρφωση της χριστιανικής σωτηριολογίας Ὁ λόγος ὁ τοῦ σταυροῦ δύναμις Θεοῦ ἐστι ΕΚ ΟΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ (Πράξ. ιγ 25-32)

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ (Πράξ. ιγ 25-32) ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ (Πράξ. ιγ 25-32) Το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, είναι μια περικοπή από τις Πράξεις των Αποστόλων και συγκεκριμένα από έναν λόγο που εκφώνησε ο Απόστολος Παύλος στην συναγωγή της

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το Άγιο Πνεύμα. Διδ. Εν. 8

Τι είναι το Άγιο Πνεύμα. Διδ. Εν. 8 Τι είναι το Άγιο Πνεύμα Διδ. Εν. 8 Κεντρικό γεγονός στη ζωή της Εκκλησίας Το Άγιο Πνεύμα επιφοίτησε στους αποστόλους και παραμένει στην Εκκλησία ως Παράκλητος, για να καθοδηγεί τους πιστούς «Εἰς πᾶσαν

Διαβάστε περισσότερα

Θεία Λειτουργία. Ο λαός προσφέρει τα δώρα Συμμετέχει ενεργητικά Αντιφωνική ψαλμωδία. Δρώμενο: Η αναπαράσταση της ζωής του Χριστού

Θεία Λειτουργία. Ο λαός προσφέρει τα δώρα Συμμετέχει ενεργητικά Αντιφωνική ψαλμωδία. Δρώμενο: Η αναπαράσταση της ζωής του Χριστού Θεία Λειτουργία Δρώμενο: Η αναπαράσταση της ζωής του Χριστού Ο λαός προσφέρει τα δώρα Συμμετέχει ενεργητικά Αντιφωνική ψαλμωδία Σήμερα είναι σχεδόν παθητικός θεατής Όρθρος : ακολουθία προετοιμασίας Δοξολογία

Διαβάστε περισσότερα

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας:

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας: Ιουδαϊσµός α) Παρουσίαση θρησκείας: Ο Ιουδαϊσµός είναι η παραδοσιακή θρησκεία των Εβραίων. Σύµφωνα µε τον ορθόδοξο Ιουδαϊσµό και τους βαθιά θρησκευόµενους Εβραίους, ο βιβλικός πατριάρχης Αβραάµ ήταν ο

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Παρακάτω καταγράφεται η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα.

Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Παρακάτω καταγράφεται η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. ixthis.gr Πηγή του θέματος : http://www.ixthis.gr/show-content.phpconid=475 2011-02-11. - 14:07 pm. Τίτλος θέματος Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Πληροφορίες θέματος Το θέμα αυτό έχει

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Παύλος και η Παλαιά Διαθήκη Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Η Παύλεια Θεολογία. Παύλος και η Παλαιά Διαθήκη Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Παύλος και η Παλαιά Διαθήκη Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Ο αίνος της Δημιουργίας (Λκ 19, 40)

Ο αίνος της Δημιουργίας (Λκ 19, 40) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ο αίνος της Δημιουργίας (Λκ 19, 40) Ενότητα 7 : 7 ο μάθημα Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12)

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12) ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΤΑΞΗ: Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Α ΟΜΑΔΑ: 1 1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16),0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12),0 3. Ποιοι είναι οι μαθητές του

Διαβάστε περισσότερα

Η καταλλαγή των πάντων εις Χριστόν (Κολ 1, 15-20)

Η καταλλαγή των πάντων εις Χριστόν (Κολ 1, 15-20) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η καταλλαγή των πάντων εις Χριστόν (Κολ 1, 15-20) Ενότητα 8 : 8 ο μάθημα Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης Ενότητα 9: Το βιβλίο της Αποκάλυψης: Α μέρος Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. (Β Κυριακή τῶν Νηστειῶν).

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. (Β Κυριακή τῶν Νηστειῶν). Μήνας Μάρτιος 4 Μαρτίου 2018. Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. (Β Κυριακή τῶν Νηστειῶν). Μάρκ. 2, 1-12 «...ἰδών δέ ὁ Ἰησοῦς τήν πίστιν αὐτῶν λέγει τῷ παραλυτικῷ τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ Ο συγγραφέας και εδώ δε γράφει το όνομά του, αλλά η αρχαία εκκλησιαστική παράδοση ομόφωνα αποδίδει το ευαγγέλιο αυτό στον Μάρκο και το συνέδεσε κατά ένα ιδιαίτερο τρόπο με το όνομα του απ. Πέτρου. 1. ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

31 Ιουλίου 6 Αυγούστου 2017 Πνεύμα

31 Ιουλίου 6 Αυγούστου 2017 Πνεύμα 31 Ιουλίου 6 Αυγούστου 2017 Πνεύμα ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΔΑΦΙΟΝ Κορινθίους Α 2: 12 Hμείς Ημείς δεν ελάβομεν το πνεύμα του κόσμου, αλλά το πνεύμα το εκ του Θεού, δια να γνωρίσωμεν τα υπό του Θεού χαρισθέντα εις ημάς

Διαβάστε περισσότερα

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14 Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος Διδ. Εν. 14 Σαράντα ημέρες μετά το Πάσχα η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς Με την Ανάληψη, επισφραγίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης Ενότητα 1 : Eισαγωγικά: Το πρωτοχριστιανικό κήρυγμα για την ανάσταση - Παύλος Αικατερίνη Τσαλαμπούνη

Διαβάστε περισσότερα

Η βάπτιση του Ιησού και η σημασία της

Η βάπτιση του Ιησού και η σημασία της 4 Ιανουαρίου 2012 Η βάπτιση του Ιησού και η σημασία της Αφιερώματα / Θεοφάνεια Γεώργιος Πατρώνος, Ομότιμος Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Το βάπτισμα Ιωάννου «εν ύδατι» Μετά την

Διαβάστε περισσότερα

Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί.

Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί. Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί. Το θαύμα αυτό μας δείχνει ότι η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η περίοδος για αλλαγή στον άνθρωπο.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΧΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΧΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Η διδασκαλία του Παύλου σε άλλα κείμενα της ΚΔ Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 19 Μαΐου 2019.

Κυριακή 19 Μαΐου 2019. 14 Κυριακή 19 Μαΐου 2019. Κυριακή τοῦ παραλύτου Ἰω. 5, 1 15. «... μετὰ ταῦτα εὑρίσκει αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς ἐν τῷ ἱερῷ καὶ εἶπεν αὐτῷ ἴδε ὑγιὴς γέγονας μηκέτι ἁμάρτανε, ἵνα μὴ χεῖρόν σοί τι γένηται» (Ἰω. 5, 14).

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης Ενότητα 3: Ιουδαϊκά αποκαλυπτικά κείμενα σύγχρονα με την Καινή Διαθήκη Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης

Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης Μάθημα 6 : Σωτήριος Σ. Δεσπότης Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΙΙ (Λουκάς-Πράξεις) 2 Ευαγγέλιο = χαρμόσυνη αγγελία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο.

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. 107. Ο Κύριος να είναι μαζί σας. Και με το πνεύμα σου. ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. Ακολουθεί το

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Εκκλησιολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Η Παύλεια Θεολογία. Εκκλησιολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Εκκλησιολογία Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ Ε ΕΞ. π. Βασίλειος Καλλιακμάνης Καθηγητής Θεολογίας Α.Π.Θ.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ Ε ΕΞ. π. Βασίλειος Καλλιακμάνης Καθηγητής Θεολογίας Α.Π.Θ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ Ε ΕΞ. π. Βασίλειος Καλλιακμάνης Καθηγητής Θεολογίας Α.Π.Θ. Μεθοδολογία της ποιμαντικής Η προβληματική του θέματος. Πολλαπλή μέθοδος στην εκκλησιαστική παράδοση. Δημιουργία νέων

Διαβάστε περισσότερα

Πνευματική Δύναμη και το Υπερφυσικό

Πνευματική Δύναμη και το Υπερφυσικό Πνευματική Δύναμη και το Υπερφυσικό του David Batty Οδηγός Μελέτης Έκδοση 5 Πνευματική Δύναμη και το Υπερφυσικό Οδηγός Μελέτης 5η έκδοση του David Batty Σημείωση: Τα εδάφια της Βίβλου όπου αυτά αναφέρονται,

Διαβάστε περισσότερα

περιεχομενα ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΤΑ «ΚΑΝοΝΙΚΑ» ΕΥΑγγΕλΙΑ

περιεχομενα ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΤΑ «ΚΑΝοΝΙΚΑ» ΕΥΑγγΕλΙΑ περιεχομενα προλογοσ... 11 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΤΑ «ΚΑΝοΝΙΚΑ» ΕΥΑγγΕλΙΑ ΕΙσΑγΩγΗ... 16 Α. παλαιά καί Καινή Διαθήκη... 18 Β. Κριτήρια Κανονικότητας... 29 γ. Το Κείμενο της Καινής Διαθήκης... 39 ΚΕφΑλΑΙο πρωτο ΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Μια γρήγορη ματιά στη Βίβλο

Μια γρήγορη ματιά στη Βίβλο Μια γρήγορη ματιά στη Βίβλο του David Batty Οδηγός Μελέτης Έκδοση 5 Μια γρήγορη ματιά στη Βίβλο Οδηγός Μελέτης 5η έκδοση του David Batty Σημείωση: Τα εδάφια της Βίβλου όπου αυτά αναφέρονται, είναι από

Διαβάστε περισσότερα

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις ΜΑΘΗΜΑ 8 Ο ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης Ενότητα 9 : Η αφήγηση της Ανάστασης στο κατά Ιωάννην (Μέρος Γ ) Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΠΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΠΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΠΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ 1 Η : ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ Περιεχόμενα Διάγραμμα Ένα διάγραμμα του μαθήματος Σημειώσεις Ένα πρότυπο που παρέχει: το διάγραμμα το μαθήματος, σημειώσεις κλειδιά, αποσπάσματα

Διαβάστε περισσότερα

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής. ΜΑΘΗΜΑ 15 Ο ΣΥΝΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΗ Θ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία

Διαβάστε περισσότερα

Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης: άνθρωποι εμπνευσμένοι από το Θεό.

Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης: άνθρωποι εμπνευσμένοι από το Θεό. Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης: άνθρωποι εμπνευσμένοι από το Θεό. Το διάγραμμα του χρόνου Εποχή Αβραάμ Θάνατος Μ. Αλεξάνδρου Γέννηση Ιησού Χριστού Άλωση Κων/πολης 2000 1900 1800 1700 1600 1500 1400

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 23 Ἰουνίου 2019.

Κυριακή 23 Ἰουνίου 2019. 39 Κυριακή 23 Ἰουνίου 2019. Κυριακή τῶν Ἁγίων Πάντων Μτθ. 10, 32 33, 37 38, καί 19, 27 30. «ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι τί ἄρα ἔσται ἡμῖν;» (Μτθ. 19,

Διαβάστε περισσότερα

4. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ

4. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ 4. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ Βασική προϋπόθεση γιά νά μιλήσει κανείς γιά τόν Θεόν μας εἶναι ἡ σαφής διάκριση μεταξύ τῶν ὅρων : οὐσίας ἤ φύσεως καί ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι, ὁ Θεός μας

Διαβάστε περισσότερα

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας ΜΑΘΗΜΑ 7 Ο Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας σύμφωνα με τη χρονική σειρά που πραγματοποιήθηκαν: 1. Προαναγγελία του Μεσσία

Διαβάστε περισσότερα

Η Ορθοδοξία ως βίωμα προσωπικής συναντήσεως με τον Χριστό

Η Ορθοδοξία ως βίωμα προσωπικής συναντήσεως με τον Χριστό 17 Μαρτίου 2019 Η Ορθοδοξία ως βίωμα προσωπικής συναντήσεως με τον Χριστό Θρησκεία / Ιερός Άμβων Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Η ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων

Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων : Η πρώτη περίοδος της εκκλησιαστικής υμνογραφίας (Α - Δ αι.) Γεώργιος Φίλιας Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας 2. Η πρώτη περίοδος της εκκλησιαστικής

Διαβάστε περισσότερα

Ο άλλος, ο αδελφός μου

Ο άλλος, ο αδελφός μου 3 Μαρτίου 2018 Ο άλλος, ο αδελφός μου Θρησκεία / Ιερός Άμβων Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου Ιερώνυμος Στις σημερινές συνθήκες ζωής, με κυρίαρχο το οικονομικό προτάγμα και με θεωρήσεις απομείωση της

Διαβάστε περισσότερα

3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία

3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία 16 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία α) Ο Χριστός σεβάστηκε και τήρησε την ιουδαϊκή λατρεία Ο Κύριος ως άνθρωπος γεννήθηκε στην Ιουδαία. Έζησε, δίδαξε και θαυματούργησε, πέθανε και

Διαβάστε περισσότερα

π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α

π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α προλογοσ... 11 ΕΙσΑγΩγΗ... 13 α. Το μάθημα των ορθοδόξων Θρησκευτικών στο κέντρο της Ευρώπης... 21 β. Το μάθημα των ορθοδόξων Θρησκευτικών στις δύο πρώτες τάξεις του Δημοτικού σχολείου...

Διαβάστε περισσότερα

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Θωμᾶ.

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Θωμᾶ. Μήνας Ἀπρίλιος 15 Ἀπριλίου 2018. Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Θωμᾶ. Ἰωάν. 20, 19 31. Κυριακή τοῦ Ἀντίπασχα σήμερα καί ἐδῶ καί μία ἑβδομάδα εἰσήλθαμε στήν πιό χαρούμενη περίοδο τοῦ ἔτους, στήν περίοδο τοῦ Πεντηκοσταρίου.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΟΣ 50όν 4 Αυγούστου 2002 ΑΡΙΘ.ΦΥΛ.31(2566)

ΕΤΟΣ 50όν 4 Αυγούστου 2002 ΑΡΙΘ.ΦΥΛ.31(2566) ΕΤΟΣ 50όν 4 Αυγούστου 2002 ΑΡΙΘ.ΦΥΛ.31(2566) ΕΝΑ ΣΗΜΕΙΟ ΚΙ ΕΝΑ ΘΑΥΜΑ «Προσέφεραν αύτω παραλυτικόν» Ένα σηµείο κι ένα θαύµα έκανε σήµερα ό Κύριος µας στο Ευαγγέλιο, σηµειώνει ο αοίδιµος µητροπολίτης Κοζάνης

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ιάταξη της θείας Λειτουργίας 1. Όταν ο λαός συναχθεί, ο ιερέας με τους βοηθούς του προχωρεί προς το ιερό, ενώ ψάλλεται το εισοδικό άσμα. Όταν φτάσει στο ιερό, κάνει υπόκλιση

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Τοις εντευξομένοις 11 Σύντομη Εισαγωγή στον Ψαλτήρα 15 Η Ένταξη των Ψαλμικών Αναγνωσμάτων στη

Πρόλογος Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Τοις εντευξομένοις 11 Σύντομη Εισαγωγή στον Ψαλτήρα 15 Η Ένταξη των Ψαλμικών Αναγνωσμάτων στη Πρόλογος Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Τοις εντευξομένοις 11 Σύντομη Εισαγωγή στον Ψαλτήρα 15 Η Ένταξη των Ψαλμικών Αναγνωσμάτων στη Λατρεία της Εκκλησίας 23 Βραχυγραφίες 29 ΚΑΘΙΣΜΑ A' [Ψαλμοί

Διαβάστε περισσότερα

Ο πρώτος διωγμός των χριστιανών

Ο πρώτος διωγμός των χριστιανών Ο πρώτος διωγμός των χριστιανών Η πραγματικότητα της Εκκλησίας, έτσι όπως τη ζούμε σήμερα, δεν έγινε με κάποιον αυτόματο και ανώδυνο τρόπο. Η θεμελίωση και η εξάπλωση της Εκκλησίας επιτεύχθηκαν με αγώνες

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ Οι ερωτήσεις προέρχονται από την τράπεζα των χιλιάδων θεμάτων του γνωστικού αντικειμένου των θεολόγων που επιμελήθηκε η εξειδικευμένη ομάδα εισηγητών των Πανεπιστημιακών Φροντιστηρίων

Διαβάστε περισσότερα

11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 12. ΔΟΓΜΑ ΚΑΙ ΖΩΗ 37. Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ 13. ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΞΙΕΣ 38. ΣΩΤΗΡΑΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΣ 14. ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΥ 39. Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 15. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΟΝΙΟΝ ΕΤΟΥΣ 2013 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΗΜΕΡΟΜ. ΗΧΟΣ ΕΩΘΙΝΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ 6. Τῆς ἑορτῆς Ἐπεφάνη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ (Τίτ.

ΚΑΝΟΝΙΟΝ ΕΤΟΥΣ 2013 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΗΜΕΡΟΜ. ΗΧΟΣ ΕΩΘΙΝΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ 6. Τῆς ἑορτῆς Ἐπεφάνη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ (Τίτ. 24 ΓΕΝΙΚΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΑΝΟΝΙΟΝ ΕΤΟΥΣ 2013 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 6 Τῆς ἑορτῆς Ἐπεφάνη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ (Τίτ. 11-14) Τῆς ἑορτῆς Παραγίνεται ὁ Ἰησοῦς (Ματθ. 13-17) 13 Κυριακῆς μετὰ τὰ Φῶτα Ἑνὶ ἑκάστῳ ἡμῶν (Ἐφεσ. δ 7-13)

Διαβάστε περισσότερα

Ολόκληρη η ανθρωπότητα σήμερα ελπίζει σε μια εποχή ειρήνης και ευημερίας, όπως οι άνθρωποι όλων των εποχών ήλπιζαν στην καλυτέρευση των συνθηκών της

Ολόκληρη η ανθρωπότητα σήμερα ελπίζει σε μια εποχή ειρήνης και ευημερίας, όπως οι άνθρωποι όλων των εποχών ήλπιζαν στην καλυτέρευση των συνθηκών της ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΣΣΙΑ: το «πλήρωμα του χρόνου» Ζούμε ελπίζοντας Ολόκληρη η ανθρωπότητα σήμερα ελπίζει σε μια εποχή ειρήνης και ευημερίας, όπως οι άνθρωποι όλων των εποχών ήλπιζαν στην καλυτέρευση των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Εισαγωγή Α. Επεξήγηση ιωάννειων όρων Β. Δραματική δόμηση σύμφωνα με τον L. Schenke ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Εισαγωγή Α. Επεξήγηση ιωάννειων όρων Β. Δραματική δόμηση σύμφωνα με τον L. Schenke ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... 12 Εισαγωγή... 13 Α. Επεξήγηση ιωάννειων όρων... 18 Β. Δραματική δόμηση σύμφωνα με τον L. Schenke... 19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΟΙΜΙΑΚΟΥ ΥΜΝΟΥ ΤΟΥ ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ... 21

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανική Γραμματεία ΙI

Χριστιανική Γραμματεία ΙI Χριστιανική Γραμματεία ΙI Ενότητα 1-Β Α7-8: Χριστολογία 4ου-5ου αιώνα Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ. Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:M. Maillot Διασκευή:E. Frischbutter; Sarah S. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children

Διαβάστε περισσότερα

Αι ιστορικαί χειροτονίαι των Γ.ΟΧ. υπό του αειμνήστου Επισκόπου Βρεσθένης κυρού Ματθαίου του Α’ το έτος 1948

Αι ιστορικαί χειροτονίαι  των Γ.ΟΧ. υπό  του αειμνήστου Επισκόπου Βρεσθένης κυρού Ματθαίου του Α’ το έτος 1948 188 Η ΑΓΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΕΣΤΙΝ Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΠΙ ΤΗΣ ΓΗΣ, Η ΑΠΟ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΚΟΣΜΟΥ, (Αγιος Νεκταριος) Η ΜΙΑ, ΑΓΙΑ, ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ εἶναι

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β,

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 3 Μαρτίου 2019.

Κυριακή 3 Μαρτίου 2019. 44 Μήνας Μάρτιος 2019. Κυριακή 3 Μαρτίου 2019. Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω. Ματθ. 25, 31 46. «...δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τήν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπό καταβολῆς κόσμου» (Ματθ.

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανικές Πρακτικές

Χριστιανικές Πρακτικές Χριστιανικές Πρακτικές του David Batty Οδηγός Μελέτης Έκδοση 5 Χριστιανικές Πρακτικές Οδηγός Μελέτης 5η έκδοση του David Batty Σημείωση: Τα εδάφια της Βίβλου όπου αυτά αναφέρονται, είναι από τη νεοελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Μόνο ένα παράδειγμα από το μάθ. 21 (παράλυτος):

Μόνο ένα παράδειγμα από το μάθ. 21 (παράλυτος): ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ διδ. ενοτ.. 20-2424 1. Ποια στοιχεία του κειμένου "Τι είναι και τι σημαίνουν τα θαύματα του Χριστού" (μάθ.20, Ερμ. 3) συναντήσαμε σε όλες τις διηγήσεις για τα θαύματα αυτού του κεφαλαίου;

Διαβάστε περισσότερα

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης Ενότητα 4 : Η αφήγηση της Ανάστασης στο κατά Λουκάν (Μέρος Α ) Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος (Κυριακή της Πεντηκοστής)

Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος (Κυριακή της Πεντηκοστής) 15 Ιουνίου 2019 Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος (Κυριακή της Πεντηκοστής) Θρησκεία / Ιερός Άμβων Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) Οι Πράξεις των Αποστόλων περιέχουν την βιογραφία του Αγίου Πνεύματος στο

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Ελληνιστές και Αντιόχεια. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

Η Παύλεια Θεολογία. Ελληνιστές και Αντιόχεια. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Παύλεια Θεολογία Ελληνιστές και Αντιόχεια Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5 επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας,

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Υπαπαντή του Κυρίου «θα είναι σημείο αντιλεγόμενο, για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών» (Λουκ. 2, 34-35) Διχογνωμία

Διαβάστε περισσότερα

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

Και θα γίνει κατά τις έσχατες μέρες να εκχύσω ( αποστείλω ) το Πνεύμα σε κάθε άνθρωπο.

Και θα γίνει κατά τις έσχατες μέρες να εκχύσω ( αποστείλω ) το Πνεύμα σε κάθε άνθρωπο. «καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα» (Ιωήλ 2,28) «ἀπὸ Ἱεροσολύμων μὴ χωρίζεσθαι, ἀλλὰ περιμένειν τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ Πατρὸς ἣν ἠκούσατέ μου, ὑμεῖς δὲ βαπτισθήσεσθε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΕΖΕΚΙΗΛ. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΝΤΑΓΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΒΑΧΤΣΙΑΒΑΝΟΥ ΜΑΛΑΜΑΤΗ 3 ο Γυμνάσιο Κοζάνης ΤΑΞΗ:Α

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΕΖΕΚΙΗΛ. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΝΤΑΓΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΒΑΧΤΣΙΑΒΑΝΟΥ ΜΑΛΑΜΑΤΗ 3 ο Γυμνάσιο Κοζάνης ΤΑΞΗ:Α ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΕΖΕΚΙΗΛ ΜΑΘΗΤΗΣ: ΝΤΑΓΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΒΑΧΤΣΙΑΒΑΝΟΥ ΜΑΛΑΜΑΤΗ 3 ο Γυμνάσιο Κοζάνης ΤΑΞΗ:Α 3 19-3-16 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ Ο Προφήτης Ιεζεκιήλ, ήταν ένας από

Διαβάστε περισσότερα

1 Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος, καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος. 2 οὗτος

1 Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος, καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος. 2 οὗτος ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 1 Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος, καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος. 2 οὗτος ἦν ἐν ἀρχῇ πρὸς τὸν θεόν. 3 πάντα διʼ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἕν. ὃ γέγονεν 4 ἐν αὐτῷ ζωὴ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη.

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. Ενότητα 4: Κατά Μάρκον, Κατά Ματθαίον και κατά Λουκάν Ευαγγέλιον. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη. Τμήμα Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού)

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού) 1 Ιουνίου 2019 Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού) Θρησκεία / Ιερός Άμβων Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς «Και τον ρώτησαν οι μαθητές του: Διδάσκαλε, ποιος αμάρτησε, αυτός ή οι γονείς του, για να γεννηθεί τυφλός;»

Διαβάστε περισσότερα