Τεχνολογία και Κοινωνία

Transcript

1 1 Τεχνολογία και Κοινωνία Μάθηµα 4 ο Δηµήτρης Τσέλιος

2 2 Περιεχόµενο του µαθήµατος Καινοτοµία: φθίνει ή ανασυνδιάζεται Εάν θέλετε να έχετε καλές ιδέες, θα πρέπει να έχετε πολλές ιδέες. Linus Pauling Η καινοτοµία όµως είναι η πιο σηµαντική δύναµη για τον πλουτισµό της κοινωνίας µας.

3 3 Γιατί η καινοτοµία είναι σχεδόν το άπαν. Η παραγωγικότητα δεν είναι το παν, αλλά µακροπρόθεσµα είναι σχεδόν το άπαν. Η ικανότητα µιας χώρας να βελτιώσει βιοτικό της επίπεδο µε το πέρασµα του χρόνου εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από την ικανότητά της να αυξήσει την παραγωγή της ανά εργαζόµενο. Η αύξηση της παραγωγικότητας πραγµατοποιείται µε καινοτοµία. Σήµερα υπάρχει µια διαµάχη: η καινοτοµία είναι σε ανοδική ή καθοδική τάση

4 4 Γιατί θα πρέπει να ανησυχούµε: οι καινοτοµίες εξαντλούνται µε τη χρήση Ο Gordon ισχυρίζεται ότι η καινοτοµία επιβραδύνεται. Σύµφωνα µε αυτή την άποψη η αύξηση της παραγωγικότητας επιβραδύνθηκε µετά το Τα οφέλη των µεγάλων εφευρέσεων έχουν εισπραχθεί και µένουν λίγα πράγµατα να βελτιωθούν. Την ίδια άποψη έχει ο οικονοµολόγος Tyler Cowen, ο οποίος θεωρεί ότι βιώνουµε µια τεχνολογική στασιµότητα.

5 Τεχνολογίες γενικής χρήσης: αυτές που έχουν πραγµατικά σηµασία 5 Καινοτοµίες όπως η ισχύς του ατµού και η ηλεκτρική ενέργεια αποκαλούνται τεχνολογίες γενικής χρήσης (ΤΓΧ). Είναι οι νέες ιδέες ή τεχνικές που έχουν το δυναµικό για σηµαντικές επιδράσεις σε πολλούς τοµείς της οικονοµίας. Χαρακτηριστικά: είναι ευρέως διαδεδοµένες, βελτιώνονται µε την πάροδο του χρόνου και γεννούν νέες καινοτοµίες. Οι ψηφιακές τεχνολογίες πληρούν αυτά τα χαρακτηριστικά. Συνεπώς είναι οι ΤΠΕ και ΤΓΧ. Κάποιοι ως αντεπιχείρηµα θεωρούν ότι τα οφέλη των ΤΠΕ έχουν ήδη εισπραχθεί και οι περισσότερες καινοτοµίες τους αφορούν πλέον τη φθηνή online ψυχαγωγία.

6 Γιατί δεν θα πρέπει να ανησυχούµε: οι καινοτοµίες δεν εξαντλούνται µε τη χρήση (1) 6 Σύµφωνα µε τον Gordon η διαδικασία της καινοτοµίας είναι µια σειρά διακριτών εφευρέσεων που ακολουθούνται από σταδιακές βελτιώσεις, οι οποίες τελικά αξιοποιούν πλήρως το δυναµικό της αρχικής εφεύρεσης. Η καινοτοµία ως καρπός, Tyler Cowen. Η ανασυνδυαστική άποψη: το πραγµατικό έργο της καινοτοµίας δεν είναι να βρίσκει κάτι µεγάλο και καινούριο, αλλά αντίθετα να ανασυνδυάζει πράγµατα που δεν υπάρχουν.

7 Γιατί δεν θα πρέπει να ανησυχούµε: οι καινοτοµίες δεν εξαντλούνται µε τη χρήση (2) 7 W. Brian Arthur, το να εφεύρεις κάτι συνίσταται σε ότι ήδη υπάρχει. Η σηµασία της ανασυνδυαστικής καινοτοµίας: η οικονοµική ανάπτυξη προκύπτει όταν οι άνθρωποι παίρνουν πόρους και τους διανέµουν έτσι ώστε να γίνονται πολυτιµότεροι. Υπάρχουν πολλές ιδέες που περιµένουν να ανακαλυφθούν. Οι δυνατότητες δεν προστίθενται απλώς, αλλά πολλαπλασιάζονται. Μετά-ιδέες: ιδέες για το πώς να υποστηριχθεί η παραγωγή και η µετάδοση άλλων ιδεών.

8 8 Ψηφιακές τεχνολογίες: οι πιο γενικής χρήσης από όλες (1) Οι ΤΓΧ των ΤΠΕ έχουν γεννήσει ριζοσπαστικούς νέους τρόπους για να συνδυάζονται και να ανασυνδυάζονται ως ιδέες. Το παγκόσµιο ψηφιακό δίκτυο ενισχύει την ανασυνδυαστική καινοτοµία.

9 9 Ψηφιακές τεχνολογίες: οι πιο γενικής χρήσης από όλες (2) Παραδείγµατα ανασυνδυασµού: Το έργο Chauffer της Google δίνει νέα πνοή σε µια παλαιότερη ΤΓΧ, τον κινητήρα εσωτερικής καύσης. Το Waze είναι ένας ανασυνδυασµός ενός αισθητήρα θέσης, µιας συσκευής µετάδοσης, του GPS και ενός κοινωνικού δικτύου. Ο παγκόσµιος ιστός είναι συνδυασµός του TCP/IP, µιας γλώσσας σήµανσης και µιας απλής εφαρµογής που λέγεται φυλλοµετρητής. Το Instagram ενεργοποιεί την κοινοποίηση φωτογραφιών µέσω κινητών.

10 10 Ψηφιακές τεχνολογίες: οι πιο γενικής χρήσης από όλες (3) Η ψηφιακή καινοτοµία αποτελεί ανασυνδυαστική καινοτοµία στην πιο καθαρή της µορφή. Συνεπώς η καινοτοµία ως δοµικό στοιχείο έρχεται σε αντίθεση µε την οπτική της καινοτοµίας ως καρπού. Αυτό ισχύει γιατί η πληροφορία µπορεί να αναπαραχθεί άπειρες φορές επειδή είναι µη αντίπαλη. Τα δοµικά στοιχεία δεν τρώγονται ποτέ, ούτε εξαντλούνται µε κάποιον άλλο τρόπο. Αντίθετα, αυξάνουν τις ευκαιρίες για µελλοντικούς ανασυνδυασµούς.

11 11 Τα όρια της ανασυνδυαστικής ανάπτυξης. Ισχυρισµός: καθώς ο αριθµός των δοµικών στοιχείων παρουσιάζει εκρηκτική αύξηση, η κύρια δυσκολία είναι να γνωρίζεις ποιοι από αυτούς τους συνδυασµούς θα αποδειχθούν πολύτιµοι. Σύµφωνα µε την θεωρεία της ανασυνδυαστικής ανάπτυξης, δηµιουργείται ένα µαθηµατικό µοντέλο στο οποίο οι σταθεροί παράγοντες της οικονοµίας ενισχύονται µε την πάροδο του χρόνου από τµήµατα γνώσης που λέγονται ιδέες σπόροι. Συνεπώς η γνώση αυξάνεται µε την πάροδο του χρόνου καθώς οι προηγούµενες ιδέες σπόροι ανασυνδυάζονται σε νέες. Η θεωρία αυτή οδηγεί σε απείρου πλήθους πολύτιµων συνδυασµών. Ο περιορισµός στην ανάπτυξη της οικονοµίας συνεπώς είναι η ικανότητα να δοκιµάσει όλους αυτούς τους δυνητικούς συνδυασµούς για να βρει τους αξιόλογους.

12 12 Έχει τελειώσει η ανάπτυξη; Απλώς καθυστερεί λόγω της αδυναµίας µας να επεξεργαστούµε όλες τις νέες ιδέες. Άρα πρέπει να δοκιµάζονται νέοι συνδυασµοί, να εµπλέκονται περισσότεροι άνθρωποι στην δοκιµή. Η ψηφιακή τεχνολογία το επιτρέπει αυτό. Με περισσότερα µάτια, θα βρεθούν πιο ισχυροί συνδυασµοί. Διαδικτυακός τόπος Innocentive για επιστηµονικά προβλήµατα. Η NASA έλυσε ένα πρόβληµα µέσα από τον διαδικτυακό τόπο. Ανοικτή καινοτοµία και πληθοπορισµός. 49 από τα 166 επιστηµονικά προβλήµατα του Innocentive λύθηκαν, περίπου το 30%. Πλεονέκτηµα του να είναι κάποιος άσχετος µε το πρόβληµα.

13 13 Παραδείγµατα (1) Η Kaggle είναι νεοφυής εταιρεία που ειδικεύεται σε προβλήµατα έντασης δεδοµένων. Παράδειγµα: από το σετ δεδοµένων για χαρακτηριστικά οχηµάτων γινόταν πρόβλεψη για ποια από αυτά θα γινόταν αγωγές για πρόκληση σωµατικών βλαβών (βελτίωση κατά 270%). Το 2012 η Kaggle φιλοξένησε δύο διαγωνισµούς για τη βαθµολόγηση φοιτητικών εργασιών από τον υπολογιστή. Οι ερασιτέχνες χρήστες κέρδισαν τους διαγωνισµούς. Δεν είχαν ειδίκευση στην τεχνητή νοηµοσύνη και κάποιοι είχαν απλώς παρακολουθήσει online µαθήµατα. Η Quirky είναι µια εταιρεία που αναζητά ιδέες για νέα καταναλωτικά προϊόντα ζητώντας ιδέες και προτάσεις από ανώνυµους χρήστες. Οι χρήστες λαµβάνουν το 30% των κερδών µιας πετυχηµένης ιδέας.

14 14 Παραδείγµατα (2) Η Affinnova, µια άλλη εταιρεία που στηρίζει την ανασυνδυαστική καινοτοµία, βοηθά τους πελάτες της µε ανάλογο τρόπο. Παράδειγµα χρήσης από την Carlsberg για νέα ετικέτα σε µπουκάλι. Η Affinnova χρησιµοποιεί µαθηµατικά µοντέλα για τη διαδικασία επιλογής του κατάλληλου συνδυασµού. Τα µοντέλα αυτά παρουσιάζουν τις επιλογές µέσω του διαδικτύου σε εθελοντές.

15 15 Συµπεράσµατα Με βάση τα προηγούµενα παραδείγµατα συµπεραίνουµε ότι η ανασυνδυαστική καινοτοµία δεν περιορίζεται µόνο στην υψηλή τεχνολογία αλλά έχει εφαρµογές σε οτιδήποτε. Η καινοτοµία και η παραγωγικότητα θα συνεχίσουν να αυξάνονται στο µέλλον µε υγιείς ρυθµούς.

16 16 Βιβλιογραφία Η θαυµαστή εποχή της νέας τεχνολογίας, Brynjolfsson Eric, McAfee Andrew, 2016, Εκδόσεις Κριτική, σελίδες