Ανακάλυψη Ικανοτήτων Εργαλεία για το μέλλον σας

Transcript

1 Ανακάλυψη Ικανοτήτων Εργαλεία για το μέλλον σας ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ Εκτίμησης Ικανοτήτων Προσδιορισμός και εκτίμηση ατομικών ικανοτήτων και χρήση αυτών σε επαγγελματικό προσανατολισμό, εκπαίδευση εργασίας, περαιτέρω μόρφωση και εύρεση εργασίας Φεβρουάριος 2011 This project is funded with support from the European Commission. This material reflects the views only of the project partners, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.

2 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ 2 Το παρόν έγγραφο έχει συγγραφεί από τα μέλη του έργου «Ανακάλυψη ικανοτήτων Εργαλεία για το μέλλον σας». Το παρόν έργο χρηματοδοτείται από ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το υλικό στην παρούσα σειρά εργαλείων εκφράζει τις απόψεις μόνο των μελών του έργου, και η Επιτροπή δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για οποιαδήποτε χρήση η οποία μπορεί να δημιουργηθεί από τις πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν. Τα μέλη του έργου: Δανία Γερμανία Πανεπιστήμιο Aarhus Τμήμα Παιδείας Department of Education Tuborgvej 164, 2400 Copenhagen NV, Denmark Οργανισμός GIB Έρευνα και Συμβουλευτική Καινοτομίας Zimmerstraße 56, Berlin, Germany Σε συνεργασία με Γερουσία του Βερολίνου για την Ένταξη, Εργασία και Κοινωνικά Θέματα Oranienstraße 106, Berlin, Germany Ελλάδα Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας Ιουστινιανού 3, Λάρισα, Ελλάδα Πανεπιστήμιο Αιγαίου Λόφος Πανεπιστημίου, Κτίριο Διοίκησης, Μυτιλήνη, Λέσβος, Ελλάδα www3.aegean.gr Σουηδία Folkuniversitetet Kristianstad Kursverksamheten vid Lunds Universitetet Föreningsgatan 1, Kristianstad, Sweden Η σειρά εργαλείων προετοιμάστηκε σε συνεργασία με: Gesellschaft für berufsbildende Maßnahmen e. V. (Κοινωνία για Μέτρα Επαγγελματικής Κατάρτισης) Lützowstr. 106, Berlin, Germany Αγγλική μετάφραση: Ryan Yun-Pröhl, Βερολίνο Σημείωση: Η παρακάτω δημοσίευση είναι ουδέτερου γένους. Ωστόσο, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις αυτό έχει παραβλεφθεί για να ενισχυθεί η αναγνωσιμότητα. Τα παραδείγματα που παρουσιάζονται εδώ σχετίζονται και με τα δύο γένη.

3 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // Πρόλογος 3 Πρόλογος Η εύρεση εργασίας είναι εξαιρετικά δύσκολη για τους νέους με λίγα ή καθόλου τυπικά προσόντα. Ωστόσο, ακόμα και χωρίς τυπική εκπαίδευση ή εμπειρία στην αγορά εργασίας, οι νέοι συλλέγουν κοινωνικές και προσωπικές ικανότητες. Αυτές οι «απλές» ικανότητες είναι σημαντικές για την σωστή επίτευξη μιας εργασίας. Για κάποιες εργασίες, μπορεί να αποτελούν ακόμα και τα πιο σημαντικά στοιχεία των προσόντων ενός ατόμου. Ωστόσο, οι εργοδότες και αυτοί που εργάζονται με νέους ανθρώπους δεν μπορούν εύκολα να εκτιμήσουν αυτές τις άτυπες ικανότητες. Αυτή η εκτίμηση ωστόσο, είναι σημαντική για να ταιριάξει τους εργοδότες με τους ενδεχόμενους εργαζόμενους και για να ορίσει τις εκπαιδευτικές ανάγκες ενός άνεργου ατόμου. Η παγκοσμιοποίηση, η δημογραφική αλλαγή, οι τεχνολογικές πρόοδοι, και η οικονομική κρίση έχουν δημιουργήσει μεγάλες προκλήσεις στις σημερινές κοινωνίες. Τα άτομα πρέπει να αντιμετωπίζουν τα ταχύτατα μεταβαλλόμενα δεδομένα και να μάθουν να τα παρακολουθούν. Για να λειτουργήσει ένα άτομο σωστά σε αυτόν τον «νέο» διαφορετικό κόσμο, η ανάγκη για προσαρμοστικότητα δεν αποτελεί πλέον επιλογή. Είναι ουσιαστικά απαραίτητο να αναπτύξουν τα άτομα ικανότητες σε μια ευρεία κλίμακα τομέων, οι οποίες θα τους επιτρέψουν να προσαρμοστούν στις εξελίξεις και τις αλλαγές. Καταλήγοντας, η αποκλειστική εξειδίκευση σε συγκεκριμένες δεξιότητες δεν είναι πλέον αρκετή. Στην πραγματικότητα οι επονομαζόμενες σκληρές δεξιότητες, που αποδεικνύονται κυρίως από ακαδημαϊκά πιστοποιητικά, θεωρούνται ότι έχουν λιγότερη άμεση συνάφεια στις εταιρείες. Αντί να εστιάζουν σε περιορισμένου εύρους δεξιότητες και προσόντα οι εταιρείες δίνουν περισσότερη σημασία στις προσωπικές αρετές των υποψηφίων και στις συμπεριφορές οι οποίες δεν μπορούν να αναγνωριστούν μέσα από συμβατικά διπλώματα και πιστοποιητικά. Το εργατικό δυναμικό αναμένεται να επιδείξει ευελιξία, επιχειρηματικές ιδιότητες, προσωπική ευθύνη, προσαρμοστικότητα, καινοτομία, δημιουργικότητα και γενικότερα μια αυτόβουλη στάση. Ενώ κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναπτύξει ευρέως αποδεκτά συστήματα εκτίμησης ικανοτήτων, κάποιες άλλες πρέπει να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση και να ορίσουν μεθόδους και διαδικασίες για την εκτίμηση ικανοτήτων. Το έργο «Ανακάλυψη Ικανοτήτων Εργαλεία για το Μέλλον σας» επομένως στοχεύει στην μετάδοση καλών πρακτικών εκτίμησης ικανοτήτων για τους μη προνομιούχους νέους. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως πρόγραμμα Leonardo da Vinci Μεταφοράς Καινοτομίας. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν οι παρακάτω εταίροι οργανισμοί και οι χώρες: 1 Δανία: Πανεπιστήμιο Aarhus Τμήμα Παιδείας (Κοπεγχάγη) Γερμανία: Οργανισμός GIB Έρευνα και Συμβουλευτική Καινοτομίας (Βερολίνο), σε συνεργασία με την Γερουσία του Βερολίνου για την Ένταξη, Εργασία και Κοινωνικά Θέματα Ελλάδα: Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Ρόδος) και το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας (Λάρισα) Σουηδία: Folkuniversitetet (Kristianstad). 1 Περαιτέρω πληροφορίες για το πρότζεκτ και τους εταίρους οργανισμούς μπορείτε να βρείτε στο

4 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // Πρόλογος 4 Η παρούσα «σειρά εργαλείων» διαμορφώθηκε σε μια κοινή προσπάθεια όλων των εταίρων του έργου και επιθυμεί να ενημερώσει για τις μεθόδους της εκτίμησης ικανοτήτων και την επιτυχή εφαρμογή τους στην Δανία, Γερμανία και Σουηδία. Βασίζεται στην πεποίθηση μας ότι οι νέοι καθώς και οι εργοδότες στην Ελλάδα θα μπορούσαν να ωφεληθούν σε μεγάλο βαθμό από την χρήση της εκτίμησης των ικανοτήτων στους τομείς της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης καθώς και στον τομέα της εύρεσης εργασίας.

5 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // Περιεχόμενα 5 Περιεχόμενα Σελίδα Πρόλογος....3 Εισαγωγή Η έννοια των «ικανοτήτων» και της «εκτίμησης ικανοτήτων» Στόχοι της εκτίμησης ικανοτήτων με ομάδες στόχους νέων/νέων ενηλίκων Πρότυπα ποιότητας για την υλοποίηση της εκτίμησης ικανοτήτων Μέθοδοι και όροι πλαισίου της εκτίμησης ικανοτήτων Εμπιστοσύνη και προθυμία Ευαισθησία ομάδας στόχου: διαχείριση ποικιλομορφίας αναγνώριση ετερογένειας Γλώσσα και εκτίμηση της κατάρτισης της γλώσσας Εφαρμοσιμότητα Πρότυπα ποιότητας εν συντομία Εισαγωγή στο αρθρωτό σύστημα Βιογραφικές μέθοδοι ή μέθοδοι που προσανατολίζονται στο άτομο Ασκήσεις εκτίμησης ή μέθοδοι που προσανατολίζονται στην ζήτηση Τυποποιημένα τεστ Τεκμηρίωση και πιστοποίηση Μέθοδοι εκτίμησης ικανοτήτων Βιογραφικές μέθοδοι ή μέθοδοι που προσανατολίζονται στο άτομο Βιογραφική συνέντευξη (Σουηδία) Βιογραφική συνέντευξη συναδέλφου (Γερμανία) Αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού του εκπαιδευτικού και εργασιακού ιστορικού (Γερμανία)...28

6 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // Περιεχόμενα Ασκήσεις εκτίμησης ή μέθοδοι που προσανατολίζονται στην ζήτηση Άσκηση παρατηρούμενης ομάδας «Δημιουργώντας μια πόλη» (Γερμανία) Άσκηση παρατηρούμενης ομάδας «Εργοστάσιο Ρολογιών» (Σουηδία) Εξέταση δεξιοτήτων υπολογιστή Τεστ για βασική κατάρτιση υπολογιστών και μέσων (Γερμανία) Τεστ ICT (Σουηδία) Τεκμηρίωση και πιστοποίηση των αποτελεσμάτων εκτίμησης Ηλεκτρονικός Φάκελος Προσόντων (Portfolio) (Δανία) Εκτίμηση πολυδύναμων ικανοτήτων σε πλαίσια εργασιακού χώρου ή εκπαιδευτικού τόπου (Σουηδία) Πιστοποιήσεις και αναφορές (Γερμανία) Επίλογος Η αξία της εκτίμησης ικανοτήτων Βιβλιογραφία

7 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // Εισαγωγή 7 Εισαγωγή Οι διαδικασίες εκτίμησης ικανοτήτων αποτελούν ένα ουσιαστικό τμήμα της διαχείρισης των διαδικασιών μετάβασης από τον σχολείο στην εργασία ή την επαγγελματική κατάρτιση και την εκπαίδευση. Στοχεύουν να βοηθήσουν τους νέους να βρουν τον προσανατολισμό τους στον πραγματικό κόσμο και στην αγορά εργασίας, να τους βοηθήσουν να ανακαλύψουν και να εκτιμήσουν τις ατομικές τους κλίσεις και δεξιότητες, και να τις χρησιμοποιήσουν στην επιμόρφωση και την αγορά εργασίας. Η εκτίμηση ικανοτήτων προσφέρεται σε μια ευρεία κλίμακα μορφών: από διαβούλευση ένας προς έναν για να ενισχυθούν οι διαδικασίες συμβουλευτικής στις ομαδικές δραστηριότητες. Το φάσμα των διαδικασιών, των μεθόδων και των εργαλείων που προσφέρονται είναι ωστόσο ευρείας κλίμακας και περίπλοκο. Η παρούσα «σειρά εργαλείων» προσπαθεί να απεικονίσει την εκτίμηση των ικανοτήτων από την πλευρά του επαγγελματία, ειδικότερα όσον αφορά τις ομάδες στόχους νέων/ νέων ενηλίκων, και να παρέχει συγκεκριμένες στρατηγικές υλοποίησης. Εστιάζεται κυρίως σε ειδικούς που εργάζονται σε έναν τομέα και παρουσιάζει τις υποκείμενες ιδέες της εκτίμησης ικανοτήτων. Επιπρόσθετα και ακόμα πιο σημαντικά, παρουσιάζει υποδειγματικά όργανα για να χρησιμοποιηθούν κατά την εκτίμηση ικανοτήτων και ανάλογα εργαλεία όπως ερωτηματολόγια ή κατευθυντήριες γραμμές παρατήρησης. Τα επόμενα κεφάλαια παρουσιάζουν τις έννοιες των «ικανοτήτων» και της «εκτίμησης ικανοτήτων» (1) και μελετούν τους σκοπούς και τους στόχους της εκτίμησης ικανοτήτων των ανέργων με επίκεντρο συγκεκριμένα στην ομάδα στόχο του έργου που είναι οι μη προνομιούχοι νέοι (2). Το παρακάτω κεφάλαιο (4) επικεντρώνεται στις ερωτήσεις ποιότητας που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τις διαδικασίες σχεδιασμού και υλοποίησης της εκτίμησης ικανοτήτων. Τα κύρια κεφάλαια της σειράς εργαλείων επομένως παρουσιάζουν το αρθρωτικό σύστημα της εκτίμησης ικανοτήτων στο οποίο βασίζεται η παρούσα σειρά εργαλείων (4), και περιγράφουν λεπτομερώς τις διαφορετικές μεθόδους και τα όργανα της εκτίμησης ικανοτήτων (5). Κάθε μέθοδος αναλύεται σχετικά με τους σκοπούς τους οποίους μπορεί να πληροί, τις ικανότητες που μπορεί να εκτιμήσει ή να αποκαλύψει και τα όρια της. Η ίδια η μέθοδος καθώς και το αντίστοιχο υλικό ή τα εργαλεία, όπως τα φύλλα παρατήρησης, οι κατευθυντήριες γραμμές συνεντεύξεων και ούτω καθεξής, παρουσιάζονται λεπτομερώς.

8 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 1_Η έννοια των «ικανοτήτων» και της «εκτίμησης ικανοτήτων» 8 1 Η έννοια των «ικανοτήτων» και της «εκτίμησης ικανοτήτων» ικανότητα για αυτόνομη δράση = εξειδικευμένες ικανότητες + μεθοδικές ικανότητες + κοινωνικές ικανότητες + προσωπικές ικανότητες Επάρκειες, δυνατότητες, δεξιότητες, αρτιότητα γνώσεων, βασικά προσόντα: αυτές οι ορολογίες εφαρμόζονται συχνά κατ εναλλαγή στα παιδαγωγικά. Στην Γερμανία, οι κοινωνικοί επιστήμονες όπως ο Erpenbeck, ο Heyese και ο Meyer ορίζουν «την ικανότητα ως την προθυμία και την δυνατότητα να εργάζεται κάποιος δημιουργικά και με οργανωμένο τρόπο, και να αντιμετωπίζει την αβεβαιότητα και τις μεταβαλλόμενες προκλήσεις.» (Enggruber/Bleck 2005, σελ.10). Οι ικανότητες ορίζονται επομένως ως η ικανότητα ενός ατόμου να οργανώνεται, γεγονός το οποίο σύμφωνα με τους Erpenbeck και Heyse διαχωρίζεται σε τέσσερις κατηγορίες: εξειδικευμένες ικανότητες, μεθοδικές ικανότητες, κοινωνικές ικανότητες και προσωπικές ικανότητες. Σε ένα μακρό-επίπεδο αυτές οι τέσσερις κατηγορίες ικανοτήτων ενώνονται υπό τον γενικό όρο ικανότητα για αυτόνομη δράση. Η ατομική ικανότητα για αυτόνομη δράση αποτελεί την ικανότητα να εφαρμόζονται επίκτητες αξίες, γνώση και πρότυπα συμπεριφορών στην επαγγελματική και προσωπική ζωή, καθώς και στην επίτευξη στόχων σε κάθε μια από τις τέσσερις κατηγορίες ικανοτήτων. Τα προηγούμενα χρόνια αναπτύχθηκε μια ευρεία κλίμακα μεθόδων για τους σκοπούς της εκτίμησης ικανοτήτων κάποιες από τις οποίες βασίζονται σε πολύ διαφορετικούς στόχους. Συνοψισμένες υπό την επικεφαλίδα «εκτίμηση ικανοτήτων» βρίσκουμε δια-επαγγελματικές τεχνικές καθορισμού προφίλ, συγκεκριμένες εκτιμήσεις φυσικών ταλέντων που αφορούν καθορισμένες δεξιότητες, διάφορες μορφές αναλύσεων προοπτικών, μια ολόκληρη ποικιλία τυποποιημένων μορφών τεστ καθώς και διαδικασίες βιογραφικών αξιολογήσεων αλλά και με την βοήθεια ειδικού / φάκελος προσόντων. Έτσι το πρόβλημα συχνά είναι ότι οι διαφορετικοί στόχοι υποτίθεται ότι πρέπει να αντιμετωπίζονται χρησιμοποιώντας μόνο μία μέθοδο. Confusing array of options assessment centre aptitude analysis competence check competence assessment entry diagnosis analysis of potentials profiling skills recognition

9 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 1_Η έννοια των «ικανοτήτων» και της «εκτίμησης ικανοτήτων» 9 confusing array of options= περίπλοκη διάταξη επιλογών assessment centre= κέντρο εκτίμησης aptitude analysis= ανάλυση φυσικών ταλέντων entry diagnosis= εισαγωγή διάγνωσης skills recognition = αναγνώριση δεξιοτήτων profiling= καθορισμός προφίλ analysis of potentials= ανάλυση προοπτικών competence check= έλεγχος ικανοτήτων competence assessment= εκτίμηση ικανοτήτων Κάποιες από τις μεθόδους στοχεύουν αποκλειστικά σε συγκεκριμένες ομάδες στόχους: νέοι που μετακινούνται από την γενική σχολική εκπαίδευση στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, άτομα με ειδικές ανάγκες, γυναίκες ή άτομα με μεταναστευτικά υπόβαθρα. Αυτό συγκεκριμένα περιλαμβάνει την εστίαση της προσοχής σε διασφάλιση κριτηρίων ποιότητας γεγονός το οποίο οδηγεί στο ερώτημα εάν η μέθοδος μετράει στην πραγματικότητα αυτό που προορίζεται να μετράει.

10 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 2_Στόχοι της εκτίμησης ικανοτήτων με ομάδες στόχους νέων/νέων ενηλίκων 10 2 Στόχοι της εκτίμησης ικανοτήτων με ομάδες στόχους νέων/νέων ενηλίκων Η εκτίμηση των ικανοτήτων μπορεί να συμβάλει σημαντικά στον (επανα)προσανατολισμό των νέων/νέων ενηλίκων που βρίσκονται σε μεταβατικές καταστάσεις βοηθώντας τους να λάβουν αποφάσεις για την καριέρα τους ή να αξιολογήσουν ευκαιρίες και συγκυρίες στην αγορά εργασίας. Εξαιτίας της ποικιλομορφίας και της πολυπλοκότητας αυτών των καταστάσεων, συχνά απαιτείται μια εις βάθος διευκρίνιση του προσωπικού υπόβαθρου, των προοπτικών, και του προηγούμενου εργασιακού ιστορικού. Η εκτίμηση των ικανοτήτων βοηθάει τους συμμετέχοντες να παρουσιάσουν τα ενδιαφέροντα και τα φυσικά ταλέντα τους καθώς και τις υπάρχουσες προοπτικές και εμπειρίες υπό νέο φως. Ο στόχος, βάσει της νέας γνώσης, είναι να αποκτηθεί μια ρεαλιστική αξιολόγηση της εργασιακής εκπαίδευσης και των περαιτέρω εκπαιδευτικών ή εργασιακών ευκαιριών. Η εκτίμηση ικανοτήτων θέτει σε εφαρμογή έναν διάλογο που αφορά την καριέρα κάποιου, βοηθάει στην εξέταση των επαγγελματικών ενδιαφερόντων και ενισχύει την διευκρίνιση των απαραίτητων βημάτων. Οι διαδικασίες εκτίμησης ικανοτήτων αποτελούν επομένως ένα σημαντικό συμπληρωματικό εργαλείο για την επιλογή καριέρας, την εργασιακή εκπαίδευση και την περαιτέρω εκπαιδευτική συμβουλευτική καθώς και στον στοχευμένο σχεδιασμό των εκπαιδευτικών διαδικασιών. Προϋποθέσεις της εκτίμησης ικανοτήτων με τους νέους/νέους ενήλικες Η εφαρμογή της εκτίμησης ικανοτήτων στους νέους και τους νέους ενήλικες θέτει υψηλές απαιτήσεις στην έννοια και το προσωπικό. Απαιτείται ένα στοχευμένο πρόγραμμα καθώς και μεγάλη εξειδίκευση και διαπολιτισμική ικανότητα από την πλευρά των συντονιστών και των εκτιμητών. Αυτό που πρέπει να μελετηθεί πρωτίστως κατά την διάρκεια του σχεδιασμού και της υλοποίησης είναι τα διάφορα θέματα και/ή οι ιδιαιτερότητες της ομάδας στόχου. Οι μέθοδοι εκτίμησης ικανοτήτων πρέπει να διασφαλίζουν ότι εκτός από το ενδιαφέρον, το κίνητρο και τις βασικές τεχνικές δεξιότητες θα πρέπει επίσης να εκτιμώνται και οι κοινωνικές και προσωπικές δεξιότητες. Όταν χρησιμοποιούνται σε διαδικασίες επαγγελματικού προσανατολισμού, οι μέθοδοι εκτίμησης ικανοτήτων θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι προσωπικές δεξιότητες του συμμετέχοντα ταιριάζουν με τις απαιτήσεις της επιλεγμένης σταδιοδρομίας. Αυτοί με επαγγελματική εμπειρία απαιτούν διαφορετική μορφή έρευνας για να αποκαλύψουν χρήσιμες και χρησιμοποιήσιμες εμπειρίες και προσόντα. Οι παρακάτω θεμελιώδεις αρχές είναι σημαντικές κατά την εκτίμηση ικανοτήτων: προσανατολισμός στο άτομο δημιουργία βιογραφικών εμπειριών και ορατές ατομικές ικανότητες προσανατολισμός στην ζήτηση προσαρμογή ατομικών ικανοτήτων και συγκεκριμένων απαιτήσεων της αγοράς εργασίας Οι μέθοδοι που προσανατολίζονται στο άτομο εξυπηρετούν στον προσδιορισμό των δυνατών σημείων και των ενδιαφερόντων του συμμετέχοντα. Εστιάζουν στην ατομική ανάπτυξη και στις αποφάσεις που λαμβάνονται στην εκπαίδευση και το εργασιακό ιστορικό. Εμπεριέχουν μια εκτίμηση ικανοτήτων, δυνατοτήτων και εμπειριών και ευαισθητοποιούν το άτομο σχετικά με τις χρήσιμες προσωπικές και επαγγελματικές πηγές που μπορεί να έχουν. Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνουν επίσης την απογραφή της δια βίου μάθησης.

11 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 2_Στόχοι της εκτίμησης ικανοτήτων με ομάδες στόχους νέων/νέων ενηλίκων 11 Μία μέθοδος που χρησιμοποιείται συχνά σε αυτό το πλαίσιο είναι η βιογραφική συνέντευξη, η οποία επιτρέπει μια δομημένη ανασκόπηση της μέχρι τώρα ζωής ενός ατόμου σχετικά με τις εμπειρίες, τους στόχους που έχει επιτύχει (σχολείο/εργασιακή εκπαίδευση) και τις χαμένες ευκαιρίες. Το κριτήριο για μια επιτυχημένη βιογραφική συνέντευξη αποτελεί ο «ίσος» διάλογος που διεξάγεται ανάμεσα στον συμμετέχοντα και τον σύμβουλο. Επιπρόσθετα δημιουργείται μια αμερόληπτη, ανοικτή και πολιτισμικά ευαίσθητη αλληλεπίδραση με τους συμμετέχοντες με την προσοχή στραμμένη και στην επάρκεια της γλώσσας. στοχεύουν στον προσδιορισμό και την προσεκτική παρατήρηση των επαγγελματικών και τεχνικών, μεθοδικών, κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων που απαιτούνται στην εργασιακή ζωή. Προσδιορίζονται από την αξιολόγηση της γνώσης/παιδείας, τις δεξιότητες και τις προοπτικές ή μέσω πρακτικού ελέγχου. Αυτές οι διαδικασίες εστιάζουν στις γενικές και/ή τεχνικές προϋποθέσεις καθώς και σε καθορισμένα πρότυπα, όπως το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (ΕΠΕΠ) ή όσον αφορά την επάρκεια της γλώσσας, το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τα Γλωσσικά Προσόντα (CEFR). Τα τυποποιημένα και μη-τυποποιημένα τεστ, η πρακτική εξέταση/προσομοίωση καθώς και οι αναλύσεις προοπτικών και οι εκτιμήσεις αποτελούν συστατικά στοιχεία των μεθόδων που προσανατολίζονται στην ζήτηση.

12 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 3_Πρότυπα ποιότητας για την υλοποίηση της εκτίμησης ικανοτήτων 12 3 Πρότυπα ποιότητας για την υλοποίηση της εκτίμησης ικανοτήτων Ασχέτως του στόχου της εκτίμησης ικανοτήτων, των συστατικών ή των μεθόδων που επιλέχτηκαν ή τους όρους πλαισίου της εκτίμησης, αυτό που παίζει αποφασιστικό ρόλο στην επιτυχία της εκτίμησης ικανοτήτων είναι η ποιότητα των μεθόδων που χρησιμοποιούνται. Τα κριτήρια ποιότητας που παρουσιάζονται παρακάτω καλύπτουν όλους τους τομείς εκτίμησης ικανοτήτων από βιογραφική εργασία, ασκήσεις εκτίμησης έως και προσεγγίσεις φακέλου προσόντων. 3.1 Μέθοδοι και όροι πλαισίου της εκτίμησης ικανοτήτων Οι μέθοδοι που προσανατολίζονται στο άτομο και την ζήτηση στοχεύουν σε μια διαφοροποιημένη έρευνα των προσωπικών και επαγγελματικών ικανοτήτων και εμπειριών. Το κλειδί αποτελεί μια ευαίσθητη επιλογή μεθόδων που δεν εκτιμάει μόνο τις επαγγελματικές δεξιότητες, αλλά και τις προσωπικές και κοινωνικές ικανότητες. Οι επιλεγμένες μέθοδοι θα πρέπει να παρέχουν κίνητρα και να είναι υποστηρικτικές και να επιτρέπουν την ανάπτυξη νέων και προσωπικών ιδεών. Τα ευρήματα θα πρέπει να είναι λειτουργικά στο πλαίσιο των μεταγενέστερων δραστηριοτήτων όπως ο σχεδιασμός των επιμορφωτικών και εκπαιδευτικών στρατηγικών, ή στην προετοιμασία των λεπτομερών υλικών αιτήσεων εργασίας. Η εκτίμηση ικανοτήτων αφορά τις επαγγελματικές ικανότητες και τις εμπειρίες και εάν είναι εφικτό τα προσόντα. Διαφέρει σημαντικά από τις κοινωνικό-παιδαγωγικές δραστηριότητες όσον αφορά τους στόχους και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται. Ασχέτως εάν αναπτύσσονται εντατικά τα συστατικά που προσανατολίζονται στο άτομο ή την ζήτηση, η εκτίμηση ικανοτήτων αποτελεί πάντα μια μορφή εκτίμησης και αξιολόγησης την προσωπικής ανάπτυξης και των αποκτηθέντων δεξιοτήτων όσον αφορά έναν καθορισμένο στόχο επαγγελματικής εκπαίδευσης ή προσόντος και/ή μια ενδεχόμενη επιλογή απασχόλησης. Η αξία της εκτίμησης ικανοτήτων συνδέεται στενά με τα επαγγελματικά πρότυπα που χρησιμοποιούνται στην διαδικασία εκτίμησης. Με άλλα λόγια, η δομή της διαδικασίας καθώς και οι μέθοδοι και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται πρέπει να προσανατολίζονται προς τον στόχο που προορίζονται και τους συμμετέχοντες. Οι παρακάτω παράγοντες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όσον αφορά συγκεκριμένες ομάδες στόχους: ηλικία, εκπαιδευτικό υπόβαθρο, φύλο, πολιτιστικό υπόβαθρο (γλώσσα, κουλτούρα, θρησκεία) και κοινωνικό υπόβαθρο. Το ειδικευμένο προσωπικό θα πρέπει να κατέχει κοινωνικά και/ή επαγγελματικά-παιδαγωγικά και ενδεχομένως ψυχολογικά προσόντα. Θα πρέπει να έχει διαφοροποιημένη γνώση των εξειδικευμένων και γενικών προϋποθέσεων της επαγγελματικής κατάρτισης και του εκπαιδευτικού συστήματος και της αγοράς εργασίας, καθώς θα πρέπει και να εξειδικεύεται στην εργασία με την συγκεκριμένη ομάδα στόχο. Επιπρόσθετα, ένα επιπλέον προσόν στην εκτίμηση ικανοτήτων, όπως η εκπαίδευση παρατήρησης για τις ασκήσεις εκτίμησης, μπορεί να βοηθήσει. Αυτό που είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο της διασφάλισης ποιότητας είναι η ποιότητα και η μορφή τεκμηρίωσης των παρατηρήσεων. Οι παρακάτω αρχές θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στις ασκήσεις εκτίμησης:

13 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 3_Πρότυπα ποιότητας για την υλοποίηση της εκτίμησης ικανοτήτων 13 παρατήρηση και τεκμηρίωση σύμφωνα με προκαθορισμένα κριτήρια προσοχή σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά σε διάφορες καταστάσεις κανόνας δύο αντρών διάφοροι παρατηρητές που εργάζονται μαζί διαχωρισμός παρατήρησης μιας άσκησης και ανάλυση των αποτελεσμάτων τεκμηρίωση των ευρημάτων στην πορεία της παρατήρησης Κατά την αξιολόγηση των επαρκειών, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων τα μη τυποποιημένα και τυποποιημένα τεστ θα πρέπει να αρχειοθετούνται ξεχωριστά και να βαθμολογούνται αναλόγως. Τα μη τυποποιημένα τεστ μπορούν να προετοιμάζονται από δασκάλους οι οποίοι θα ρυθμίζουν τις ερωτήσεις του τεστ σύμφωνα με τα μαθήματα και τα σχολικά έτη π.χ. μαθηματικά, Αγγλικά, κοινωνικές σπουδές. Εάν διαχειριστούν ανάλογα, έχουν μεγάλη ενημερωτική αξία. Τα τυποποιημένα τεστ είναι πιο ακριβή όσον αφορά την αντικειμενικότητα, την εγκυρότητα (εάν ένα τεστ μετράει πραγματικά αυτό που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να μετράει), και την αξιοπιστία (βαθμός ακριβείας) Εμπιστοσύνη και προθυμία Η εκτίμηση ικανοτήτων αγγίζει ευαίσθητα θέματα από την διάσταση των συμμετεχόντων. Απαιτεί διαμόρφωση αυτοπεποίθησης, π.χ. η ευθύτητα, η διαφάνεια και η σαφήνεια απαιτούνται για να διαμορφωθεί η βάση από την οποία θα λειτουργήσουν. Ο στόχος είναι να πεισθούν οι συμμετέχοντες για τα οφέλη της εκτίμησης ικανοτήτων και της ενδεχόμενης σπουδαιότητας για την προσωπική τους ανάπτυξη. Η εμπειρία έχει δείξει ότι μόνο τότε οι συμμετέχοντες προθυμοποιούνται να μοιραστούν πληροφορίες που αφορούν τα κενά στο επιμορφωτικό και εργασιακό ιστορικό τους καθώς και αποφάσεις που επηρεάζουν την ζωή τους. Τα αποτελέσματα της εκτίμησης ικανοτήτων πρέπει να χαρακτηρίζονται από διαφάνεια, διαφορετικά δεν θα γίνουν αποδεκτά από τους συμμετέχοντες και συνεπώς δεν θα χρησιμοποιηθούν από αυτούς. Για να ενισχυθεί η αποδοχή, οι μεμονωμένες συζητήσεις με τους συμμετέχοντες αποτελούν ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της εκτίμησης ικανοτήτων, και κατά την πορεία της διαδικασίας εκτίμησης καθώς και στο τέλος της. 3.3 Ευαισθησία ομάδας στόχου: διαχείριση ποικιλομορφίας αναγνώριση ετερογένειας Η εκτίμηση ικανοτήτων θα πρέπει να παρέχει μια ίση ευκαιρία και εμπειρία που συμπεριλαμβάνεται σε όλους τους συμμετέχοντες. Η υποκείμενη αρχή είναι: διαχείριση ποικιλομορφίας αναγνώριση ετερογένειας. Ο στόχος είναι να ενισχυθεί η ατομική ευθύνη και η αυτονομία όσον αφορά την επιλογή σταδιοδρομίας και ζωής. 2 Δείτε επίσης το Quality Standards for Processes for Assessing Competences Transiting from School to Work, Publ.: Federal Institute for Vocational Training, Bonn. Institute for Measures to Support Vocational and Social Integration. IMBSE, Moers. Bonn und Moers 2007

14 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 3_Πρότυπα ποιότητας για την υλοποίηση της εκτίμησης ικανοτήτων 14 Αυτό εφαρμόζεται συγκεκριμένα σε μη προνομιούχες ομάδες όπως οι (νεαροί) μετανάστες. Πολλοί (νεαροί) μετανάστες αμφισβητούνται από το επαγγελματικό και εκπαιδευτικό σύστημα που δεν κάνει πολλά για να λάβει υπόψη του τις ανάγκες τους. Έχουν προβλήματα με την γλώσσα, λαμβάνουν πενιχρή ενίσχυση από τις οικογένειες τους, έχουν έλλειψη πληροφόρησης για το επαγγελματικό εκπαιδευτικό σύστημα και την αγορά εργασίας και έχουν χαμηλού επιπέδου κοινωνικά δίκτυα για να διευκολύνουν την εισαγωγή τους στην μακροχρόνια απασχόληση. Συνεπώς, οι μετανάστες είναι πολύ περισσότερο άνεργοι από τον γηγενή πληθυσμό και συχνά έχουν ανασφαλείς και/ή χαμηλά αμειβόμενες εργασίες. Κατ αρχήν, οι δεξιότητες των μεταναστών αναγνωρίζονται ελάχιστα. Αυτό αφορά τα επίσημα προσόντα που έχουν αποκτήσει στις πατρίδες τους καθώς και άτυπες και μη-επίσημα επίκτητες δεξιότητες. Η έλλειψη αναγνώρισης και εκτίμησης των ικανοτήτων τους δεν αποτελεί δίλλημα μόνο για αυτούς τους οποίους επηρεάζει, αλλά αντανακλά επίσης μια απώλεια για την οικονομία των χωρών που τους έχει υιοθετήσει. Η αποκάλυψη και προβολή αυτών των «πολύτιμων λίθων» δεν απαιτεί κάτι νέο απλά μεθόδους που προσαρμόζονται στις ανάγκες των (νεαρών) μεταναστών. Με άλλα λόγια, η μέθοδος που χρησιμοποιείται θα πρέπει να λάβει υπόψη της την κατάσταση του συμμετέχοντα, π.χ. γλώσσα, προέλευση, θρησκεία και τρόπος ζωής, ενώ αντιμετωπίζεται ο αποκλεισμός. Η συμμετοχή σε αυτές τις ομάδες επιτυγχάνεται μέσω μιας ευαίσθητης συλλογής μεθόδων της ομάδας στόχου, π.χ. μέθοδοι που δεν απαιτούν την άριστη γνώση μιας γλώσσας ενώ διασφαλίζεται η πολιτισμικά ευαίσθητη συνεργασία. Το κλειδί της επιτυχίας είναι η ανάπτυξη όχι μόνο ενός διεπιστημονικού αλλά και πολυπολιτισμικού προσωπικού. 3.4 Γλώσσα και εκτίμηση της κατάρτισης της γλώσσας Η γλωσσική κατάρτιση του συμμετέχοντα είναι σημαντική για τα ευρήματα της εκτίμησης ικανοτήτων. Κάτι τέτοιο συμβαίνει ιδιαίτερα με τους μετανάστες συμμετέχοντες. Η εκτίμηση ικανοτήτων που αφορά μετανάστες πάντα φέρει τον κίνδυνο ότι αξιολογείται μόνο η γλωσσική τους κατάρτιση ή οι δεξιότητες τους, αν και ασκόπως, ενώ η γνώση και οι γενικές και εξειδικευμένες ικανότητες παραμένουν ανεξερεύνητες. Για τον σχεδιασμό μιας αποτελεσματικής εκτίμησης ικανοτήτων για αυτή την ομάδα, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα παρακάτω σημεία: γλώσσα που χρησιμοποιείται από τους συντονιστές ή τους εκτιμητές διαφάνεια των μεθόδων και των πληροφοριών συμμόρφωση με διαλογικές αρχές (διαβεβαίωση της ανάλογης κατανόησης της άσκησης) χρήση μεθόδων και ασκήσεων που δεν απαιτούν μεγάλη γλωσσική δεξιότητα ασκήσεις που διεξάγονται με απλοποιημένη γλώσσα εργασία με συνάδελφο, εάν είναι εφικτό με κάποιον της ίδιας μητρικής γλώσσας Αξιολόγηση ή εκτίμηση της γλωσσικής κατάρτισης Η εκτίμηση της γλωσσικής κατάρτισης μπορεί να διεξαχθεί με συζητήσεις έναν προς ένα ή σε ομαδικές συνθήκες. Μια ακριβής αξιολόγηση της γλωσσικής κατάρτισης είναι εφικτή μόνο με την

15 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 3_Πρότυπα ποιότητας για την υλοποίηση της εκτίμησης ικανοτήτων 15 χρήση ενός τυποποιημένου τεστ. Την βάση αποτελούν τα έξι επίπεδα του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τα Γλωσσικά Προσόντα (CEFR) (Α1, Α2, Β1, Β2, C1, C2). Ωστόσο: Τα πιστοποιητικά γλωσσών συχνά δεν αποκαλύπτουν πολλά για την πραγματική γλωσσική ικανότητα των συμμετεχόντων. Πολλοί μετανάστες κατέχουν πιστοποιητικά γλωσσών σε συγκεκριμένο επίπεδο (π.χ. Α2, Β1), αλλά η εμπειρία έχει δείξει ότι μόνο η κατοχή ενός πιστοποιητικού δεν αποτελεί απόδειξη της πραγματικής γλωσσικής κατάρτισης. Η ποιότητα των μαθημάτων που έχει ληφθεί μπορεί να ποικίλλει, ενώ το γλωσσικό επίπεδο που έχει αποκτηθεί πέφτει εξαιτίας της έλλειψης πρακτικής που επακολουθεί το μάθημα. Επομένως συστήνεται στους συμμετέχοντες να υποβάλλονται σε μια γλωσσική εκτίμηση κατά την έναρξη της εκτίμησης ικανοτήτων. 3.5 Εφαρμοσιμότητα Η εκτίμηση ικανοτήτων θα πρέπει πάντα να συνδέεται με την συγκεκριμένη εφαρμογή των αποτελεσμάτων. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από νωρίς στο στάδιο του σχεδιασμού ότι στους συμμετέχοντες δίδονται μόνο τεστ και ασκήσεις σχετικές με αυτούς και το γεγονός αυτό παράγει εύχρηστα ευρήματα. Τα ευρήματα θα πρέπει να καταγράφονται λεπτομερώς σχετικά με έναν στόχο εργασίας ή προσόντος σε μια αναφορά ή σύσταση. Αυτό συμπεριλαμβάνει την περιγραφή των εφαρμοσμένων μεθόδων της εκτίμησης ικανοτήτων και των επιπέδων αναφοράς για τα αποτελέσματα ή τις βαθμολογίες των τεστ. Στο τέλος, η αναφορά ή η σύσταση θα πρέπει να συζητείται με τον συμμετέχοντα και, εάν είναι εφικτό, να επεξηγούνται οι βαθμολογίες των τεστ. Τα τελικά έγγραφα θα πρέπει να γράφονται με σαφή γλώσσα, έτσι ώστε να είναι χρήσιμα σε τρίτα άτομα όπως ένα γραφείο εργασίας ή ένας ενδεχόμενος εργοδότης. 3.6 Πρότυπα ποιότητας εν συντομία Η ποιότητα στην πράξη διασφαλίζεται από την χρήση των αναγνωρισμένων τεχνικών ή εάν χρησιμοποιούνται εργαλεία ή ασκήσεις αυτό-ανάπτυξης, από την ανάπτυξη μιας ξεκάθαρης συνέντευξης και κατευθυντήριες γραμμές αξιολόγησης. Συνοψίζοντας τα επιχειρήματα που αναφέρονται παραπάνω, τα παρακάτω θεωρούνται απαραίτητα για μια επιτυχή εκτίμηση ικανοτήτων: Εγκυρότητα: Η εκτίμηση θα πρέπει να μετράει αυτό που ισχυρίζεται ότι μετράει και αυτό που είναι σημαντικό να μετρηθεί. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να υπάρχει μια στενή σχέση ανάμεσα στην μέθοδο(ους) εκτίμησης και το μαθησιακό αποτέλεσμα(τα). Για παράδειγμα, εάν το μαθησιακό αποτέλεσμα είναι να μπορεί να σχεδιαστεί μια αφίσα ή μια καμπάνια μάρκετινγκ, μια έκθεση αποτελεί μια άκυρη μέθοδο εκτίμησης. Ωστόσο, εάν το μαθησιακό αποτέλεσμα είναι να κατανοηθεί ο τρόπος γραφής μιας αναφοράς, τότε η σύνταξη μιας αναφοράς αποτελεί έγκυρη μέθοδο εκτίμησης. Η συνεργασία με την αγορά εργασίας και τους οργανισμούς που λειτουργούν στην αγορά εργασίας είναι απαραίτητη εάν η τεκμηρίωση πρόκειται να θεωρηθεί ως ένα χρήσιμο εργαλείο από τους εργοδότες. Αξιοπιστία: Το αποτέλεσμα της εκτίμησης θα πρέπει να είναι αξιόπιστο και συνεπές είτε υπό διαφορετικές συνθήκες ή με διαφορετικό εκτιμητή. Καταλληλότητα: Οι μέθοδοι εκτίμησης θα πρέπει να είναι κατάλληλοι για την μορφή της εκτίμησης. Για παράδειγμα, μια αρχική εκτίμηση θα πρέπει να δημιουργήσει εμπιστοσύνη και να μην αποτρέψει τον μαθητευόμενο από την ανάλογη πρόοδο.

16 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 3_Πρότυπα ποιότητας για την υλοποίηση της εκτίμησης ικανοτήτων 16 Περιεκτικότητα: Οι μέθοδοι εκτίμησης δεν θα πρέπει να θέτουν περιττούς φραγμούς στην επίδειξη της επίτευξης. Για παράδειγμα, δεν θα πρέπει να ζητηθεί από έναν δυσλεκτικό μαθητευόμενο να παράγει μια χρονομετρημένη εργασία χωρίς ενίσχυση. Τα στοιχεία μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες των ατόμων ή των ομάδων και θα πρέπει πάντα να είναι ευέλικτα, ποικίλα και κατάλληλα. Επομένως, ένας μαθητευόμενος με σωματικές δυσκολίες μπορεί να παρέχει οπτικά ή προφορικά στοιχεία φωτογραφίες, κασέτες, βίντεο αντί για τις σημειώσεις και τις αναφορές που παράγει η υπόλοιπη ομάδα. Γνησιότητα: Τα στοιχεία πρέπει να αποτελούν το αποτέλεσμα της ατομικής απόδοσης της δραστηριότητας του μαθητευόμενου. Ανάλογα με το είδος της μάθησης, τον μαθητευόμενο στόχο και τα στοιχεία που απαιτούνται, πρέπει να εφαρμοστούν ανάλογοι μηχανισμοί για να διασφαλιστεί ότι ο μαθητευόμενος έχει πραγματοποιήσει την δουλειά που παρουσιάζεται. Στην περίπτωση των δακτυλογραφημένων εργασιών μπορεί να κριθεί αναγκαίο από τους ατομικούς εκπαιδευτές ή τους εκτιμητές να ζητήσουν τουλάχιστον ένα δείγμα χειρόγραφων στοιχείων. Εκτίμηση ατομικού εκπαιδευτή: Ο ατομικός εκπαιδευτής είναι υπεύθυνος για τον σχεδιασμό και την διαχείριση της στρατηγικής εκτίμησης και την διασφάλιση ότι αυτή ταιριάζει με τις πληροφορίες που παρέχονται στο έγγραφο του προγράμματος. Ο ατομικός εκπαιδευτής είναι υπεύθυνος για την δημοσίευση των μαθησιακών αποτελεσμάτων και των κριτηρίων εκτίμησης στους μαθητευόμενους, την καταγραφή της εκτίμησης, την παροχή τρέχοντος υλικού και την διασφάλιση ότι όλοι οι μαθητευόμενοι έχουν ίσες ευκαιρίες εκτίμησης της επίτευξης τους. Μαθητευόμενος/αυτό-εκτίμηση: Ο μαθητευόμενος αναγνωρίζει την δική του μάθηση σε σχέση με τα μαθησιακά αποτελέσματα και τα κριτήρια εκτίμησης. Η αυτό-εκτίμηση παροτρύνει την ανάπτυξη της ατομικής κρίσης του μαθητευόμενου και τις δεξιότητες αξιολόγησης, παροτρύνει την αντανάκλαση στην μάθηση, και εμπλέκει τον μαθητευόμενο στην όλη διαδικασία μάθησης και εκτίμησης. Εκτίμηση από ομότιμους: Άλλοι μαθητευόμενοι του προγράμματος, σε επίσημες ή ανεπίσημες συνθήκες, είτε ως ομάδα ή ως ξεχωριστά άτομα, παρέχουν υλικό και ενίσχυση στην εκτίμηση της μάθησης ο ένας του άλλου. Η εκτίμηση από ομότιμους μπορεί να παροτρύνει τις αξιολογητικές δεξιότητες, να αυξήσει την συνοχή της ομάδας και να αποκαλύψει τυχόν απρόβλεπτη και αναπάντεχη επιτυχία ή συμπτωματική μάθηση. Εκτίμηση από τρίτους εντός του μαθησιακού περιβάλλοντος: Οι υποστηρικτικοί εργαζόμενοι, οι βοηθοί και άλλοι που συμβάλλουν στην μαθησιακή διαδικασία μπορούν να εμπλακούν στην εκτίμηση. Είναι σημαντικό αυτές οι επιπρόσθετες πηγές να έχουν πλήρη πρόσβαση στις προδιαγραφές της ενότητας, π.χ. τίτλος, αξία μονάδας, μαθησιακά αποτελέσματα και κριτήρια εκτίμησης. Αυτοί θα εργάζονται σε συνεργασία με τον μαθητευόμενο και τον ατομικό εκπαιδευτή. Εκτίμηση από τρίτους εκτός του μαθησιακού περιβάλλοντος: Οι επόπτες, οι σύμβουλοι του εργασιακού χώρου, οι μάρτυρες και άλλοι μπορούν να συμβάλλουν στην εκτίμηση. Είναι σημαντικό οι επιπρόσθετοι εκτιμητές να έχουν πλήρη πρόσβαση στις προδιαγραφές της ενότητας.

17 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 4_Εισαγωγή στο αρθρωτό σύστημα 17 4 Εισαγωγή στο αρθρωτό σύστημα Παρόμοια με ένα αρθρωτό κατασκευαστικό σύστημα, οι διαδικασίες εκτίμησης ικανοτήτων συνθέτονται συχνά από διαφορετικά συστατικά. Το αρθρωτό σύστημα αποτελείται από διάφορες ενότητες, που υπάγονται σε πέντε πεδία. Ενότητες Εκτίμησης Ικανοτήτων Ασκήσεις εκτίμησης / μέθοδοι που προσανατολίζονται στην ζήτηση Τεκμηρίωση και πιστοποίηση Τυποποιημένα τεστ Βιογραφικές / μέθοδοι που προσανατολίζονται στο άτομο Η εκτίμηση ικανοτήτων συνήθως συμπεριλαμβάνει ενότητες που προσανατολίζονται στο άτομο (που αναγνωρίζουν τα προσωπικά δυνατά στοιχεία, τα ενδιαφέρονται και τις ικανότητες) και τις ενότητες που προσανατολίζονται στην ζήτηση (οι οποίες εξακριβώνουν τις επαγγελματικές, προσωπικές και κοινωνικές δεξιότητες, την γενική επιμορφωτική/βασική γνώση, την παιδεία ψηφιακής επικοινωνίας και τις δεξιότητες παρουσίασης και γλώσσας). Το αρθρωτό σύστημα δημιουργεί μια εξατομικευμένη συλλογή τεστ, ασκήσεων και εργαλείων που βασίζονται στην συγκεκριμένη ομάδα στόχο και τον σκοπό, ο οποίος στην πράξη μπορεί να περιγραφεί ως εξής: 1) Πληροφορίες που αφορούν τους στόχους, την διαδικασία και το περιεχόμενο/μεθόδους 2) Βιογραφική εργασία, αναγνώριση των ενδιαφερόντων και των ικανοτήτων διαμόρφωση ενός προσόντος και ενός στόχου εργασίας 3) Ασκήσεις εκτίμησης προσδιορισμός προσωπικών, κοινωνικών και ειδικών προοπτικών μέσω τεστ και ασκήσεων για να αποκαλυφθούν οι προσωπικές πηγές και ικανότητες 4) Επαγγελματικός προσανατολισμός και προσανατολισμός αγοράς εργασίας και σχεδιασμός σταδιοδρομίας ανάγκες και απαιτήσεις των αγορών εργασίας

18 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 4_Εισαγωγή στο αρθρωτό σύστημα 18 5) Εκτίμηση επαγγελματικών ικανοτήτων με την χρήση της διαδικασίας φακέλου προσόντων (portfolio) τεκμηρίωση των επίσημων, άτυπων και μη επίσημων αποκτηθέντων ικανοτήτων/προσόντων 6) Πληροφορίες και παροχή συμβουλών για μια μεταγενέστερη διαπίστευση καθυστερημένη απόκτηση ενός επαγγελματικού πτυχίου 7) Έκδοση ενός πιστοποιητικού με συνοψισμένα τα ευρήματα 8) Δημιουργία μια αναφοράς εμπειρογνώμονα με εξατομικευμένες συστάσεις, οι οποίες περιέχουν μεταξύ άλλων εξειδικευμένες πληροφορίες για την απασχόληση, και, ενδεχομένως, ικανότητα επαγγελματικής εκπαίδευσης, επαγγελματικά ενδιαφέρονται/δυνατά σημεία, καθώς και συστάσεις. 4.1 Βιογραφικές μέθοδοι ή μέθοδοι που προσανατολίζονται στο άτομο Ένα βασικό στοιχείο της εκτίμησης ικανοτήτων είναι το βιογραφικό έργο. Ανοίγει το ενδεχόμενο να γεφυρωθεί το χάσμα ανάμεσα στις προγενέστερες εμπειρίες και τις δραστηριότητες του παρόντος. Οι πιθανές δεξιότητες και τα κριτήρια λήψης αποφάσεων που αφορούν την επιλογή καριέρας μπορούν να παρθούν από το βιογραφικό έργο. Το βιογραφικό έργο στην εκτίμηση ικανοτήτων σημαίνει κυρίως την ιδία άποψη του συμμετέχοντα για τον εαυτό του. Συμπεριλαμβάνονται όλοι οι τομείς της ζωής, π.χ. εργασία, σχολείο, οικογένεια και προσωπικός κύκλος, δεδομένου ότι επηρεάζουν όλες τις αποφάσεις. Αυτού του είδους οι πληροφορίες μπορούν να παρθούν από το βιογραφικό έργο: Ενδεχόμενα επαγγελματικά ενδιαφέρονται και εμπειρία σε αυτούς τους τομείς. Η χρήση δημιουργικών και επικοινωνιακών μεθόδων βιογραφικού έργου μπορεί επίσης να βοηθήσει στον προσδιορισμό των εμπειριών που εκτιμώνται θετικά και ρεαλιστικά. διάρκεια μιας παρουσίασης της εμπειρίας του προσωπικού έργου του. Αυτό μπορεί να ακολουθηθεί σε μια επακόλουθη ποιοτική αναθεώρηση. Παράγοντες που επηρεάζουν τον σχεδιασμό σταδιοδρομίας, π.χ. οικογενειακή κατάσταση και προσδοκίες. Διακοπτόμενη σταδιοδρομία εξαιτίας αλλαγών στην ζωή και λόγοι μη-απασχόλησης (π.χ. έλλειψη κινητικότητας, ομάδες ομότιμων). 4.2 Ασκήσεις εκτίμησης ή μέθοδοι που προσανατολίζονται στην ζήτηση Η εκτίμηση μέσω προσομοιωμένων ασκήσεων ή ασκήσεων που βασίζονται στην δράση αφιερώνεται στην συστηματική παρατήρηση και εκτίμηση των ατομικών ικανοτήτων. Η βασικότερη εστίαση γίνεται στις διαθεματικές βασικές ικανότητες όπως η ικανότητα εργασιακού πνεύματος, η εργατικότητα και η σχολαστικότητα. Οι επαγγελματικές προϋποθέσεις όπως οι μηχανικές δεξιότητες μπορούν επίσης να υπάρξουν και λαμβάνουν χώρα σε ένα σκηνικό με προκαθορισμένα κριτήρια. Οι

19 ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ // 4_Εισαγωγή στο αρθρωτό σύστημα 19 μέθοδοι ποικίλλουν ανάμεσα στις παρακολουθούμενες ασκήσεις, την τυποποιημένη αναθεώρηση καθώς και τις ομαδικές και ατομικές συζητήσεις σε ένα τυπικό εργασιακό σκηνικό. Τα ευρήματα συνθέτονται και/ή καταγράφονται σε μια συνάντηση των παρατηρητών που παρακολουθείται από όλους τους παρατηρητές κατά το τέλος της διαδικασίας. 4.3 Τυποποιημένα τεστ Τα τεστ μπορεί να είναι πολύ διαφορετικά όσον αφορά τον ορισμό στόχου, το αντικείμενο του θέματος και τα επίπεδα κατάρτισης, π.χ. γενική γνώση, μαθηματικά/λογική σκέψη και εξειδικευμένη γνώση. Οι επιπρόσθετοι τομείς εξέτασης είναι η παιδεία υπολογιστών και ψηφιακής επικοινωνίας. Τα τεστ θα πρέπει να είναι τυποποιημένα, π.χ. να έχουν παρθεί από εκδότες ή επαγγελματίες πωλητές. Τα τεστ αυτό-ανάπτυξης θα πρέπει να βασίζονται σε επαληθεύσιμα επίπεδα κατάρτισης ή προσόντα γενικής παιδείας π.χ. γλωσσικά τεστ που καλύπτουν τα ακουστικά, κατανόηση κειμένου, γραπτό λόγο και προφορικά και/ή την συμμόρφωση με τα πρότυπα των εθνικών κατευθυντήριων οδηγιών. 4.4 Τεκμηρίωση και πιστοποίηση Η τεκμηρίωση των ευρημάτων συμβαίνει σε δύο επίπεδα στην πορεία της διαδικασίας εκτίμησης και στο τέλος της. «Η τεκμηρίωση σε εξέλιξη» αποτελείται από, π.χ. πρωτόκολλα παρατήρησης ή σημειώσεις που έχουν παρθεί στην πορεία μιας άσκησης. «Πιστοποίηση» σημαίνει να συνοψίζονται όλα τα αποτελέσματα των τεστ και τα ευρήματα της εκτίμησης, τα οποία έπειτα πιστοποιούνται σε ένα πιστοποιητικό. Η εκτίμηση θα πρέπει να έχει έναν ειδικό σύνδεσμο με τα αναγνωρισμένα συστήματα αναφοράς. Τα ευρήματα μπορούν ωστόσο να συνοψίζονται επίσης σε μια πραγματογνωμοσύνη μαζί με συστάσεις για τρίτα πρόσωπα, όπως ένας εργοδότης.

20 20 5 Μέθοδοι εκτίμησης ικανοτήτων Παρακάτω θα παρουσιαστούν διαφορετικοί μέθοδοι εκτίμησης ικανοτήτων. Όλες αυτές οι μέθοδοι μπορούν να διεξαχθούν ξεχωριστά ή μπορεί να συνδυαστούν με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με τους στόχους της διαδικασίας εκτίμησης. Η σειρά εργαλείων περιέχει μια διάταξη βιογραφικών π.χ. μεθόδων που προσανατολίζονται στο άτομο, ασκήσεις εκτίμησης π.χ. μέθοδοι που προσανατολίζονται στην ζήτηση, τυποποιημένα τεστ για δεξιότητες υπολογιστών, και παραδείγματα τεκμηρίωσης και πιστοποίησης των αποτελεσμάτων εκτίμησης. Οι μέθοδοι προέρχονται από την Δανία, την Γερμανία και την Σουηδία και όλες αντιπροσωπεύουν έμπειρες και άριστα χρησιμοποιούμενες μεθόδους εκτίμησης ικανοτήτων. Όλες οι μέθοδοι περιγράφονται λεπτομερώς και συμπληρώνονται από παραδείγματα. Εάν εφαρμόζεται, παρέχεται επίσης επιπρόσθετο υλικό όπως κατευθυντήριες γραμμές συνεντεύξεων ή φόρμες αξιολόγησης. Για ερωτήσεις ή περαιτέρω πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε με τους ειδικούς της εκάστοτε χώρας του έργου: > > Για την Δανία Niels Rosendal Jensen, Πανεπιστήμιο Aarhus, Τμήμα Παιδείας nrj@dpu.dk > > Για την Γερμανία Daniela Kroos, Οργανισμός GIB Έρευνα και Συμβουλευτική Καινοτομίας d.kroos@gib-berlin.eu > > Για την Ελλάδα Τάσος Βασιλιάδης, Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας tasos@entre.gr ή Χρύση Βιτσιλάκη, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Vitsilaki@rhodes.agean.gr > > Για την Σουηδία Ingmarie Rohdin, Folkuniversitetet Kristianstad ingmarie.rohdin@folkuniversitetet.se 5.1 Βιογραφικές μέθοδοι ή μέθοδοι που προσανατολίζονται στο άτομο Οι βιογραφικές μέθοδοι ή οι μέθοδοι που προσανατολίζονται στο άτομο στοχεύουν στην αποκάλυψη των κατάλληλα τεκμηριωμένων και κρυμμένων ικανοτήτων, δεξιοτήτων και εμπειριών και εστιάζουν στην μάθηση και το εργασιακό ιστορικό του μαθητευομένου Βιογραφική συνέντευξη (Σουηδία) Η βιογραφική συνέντευξη είναι κατάλληλη για την διεξαγωγή βιογραφικού έργου με συμμετέχοντες που έχουν ήδη εμπειρίες στην ενήλικη αγορά εργασίας. Τα ευρήματα θα πρέπει να συμβάλλουν στην περιεκτική πληροφόρηση των τυπικών καθώς και των μη-τυπικών και άτυπων ικανοτήτων που δεν γνωρίζει ο συμμετέχοντας. Οι πραγματικές ικανότητες θα μπορούσαν να έχουν αναπτυχθεί μέσω των σχολείων ή των πανεπιστημίων, των προγραμμάτων εκτός του τυπικού σχολικού συστήματος, μέσω της εργασίας ή των χόμπι. Δεν έχει σημασία που ή πότε έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Η ιδανική κατάσταση είναι όταν ο πελάτης καταφέρνει να δει τις ικανότητες ως ικανότητες.

21 21 Η μέθοδος φαίνεται ιδιαίτερα αποτελεσματική με την χρήση ενός «απλού» μοντέλου φακέλου προσόντων. Κατά την διάρκεια της διαδικασίας οι μαθητευόμενοι δεν αναπτύσσουν απλώς τις δεξιότητες αυτό-εκτίμησης τους, αλλά και τις δεξιότητες γραφής και επικοινωνίας. Βιογραφική συνέντευξη γενική επισκόπηση Κατηγορία: Βιογραφική μέθοδος / μέθοδος που προσανατολίζεται στο άτομο Ιδέα Αντικειμενικοί Στόχοι Ομάδα στόχος Υλικό Αναθεώρηση της επίσημης εκπαίδευσης, εμπειρίες ανεργίας/απασχόλησης, κοινωνικές συνθήκες και προσόντα, δεξιότητες γλώσσας και πληροφορικής για τον προσδιορισμό ικανοτήτων και ενδιαφερόντων Ενήλικες με ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ανώτατη εκπαίδευση, ακαδημαϊκή εκπαίδευση και/ή εργασιακές εμπειρίες Ερωτηματολόγιο Τόπος Διεξαγωγής Περιεχόμενο και μέθοδοι, σύντομη περιγραφή της διαδικασίας Αξιολόγηση Αυτή η δραστηριότητα μπορεί να διεξαχθεί σχεδόν οπουδήποτε, συνήθως λαμβάνει χώρα σε εκπαιδευτικά κέντρα, δημοτικά κέντρα και την Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης. Ωστόσο μπορεί επίσης να διεξαχθεί σε βιβλιοθήκες, καφετέριες εφόσον το περιβάλλον σας επιτρέπει να εστιάσετε στο εκάστοτε θέμα που σας έχει ζητηθεί. Αυτό-εκτίμηση: Ο πελάτης αναγνωρίζει τις δικές του ικανότητες. Η αυτό-εκτίμηση παροτρύνει την ανάπτυξη της ατομικής κρίσης του πελάτη και τις δεξιότητες αξιολόγησης, παροτρύνει την αντανάκλαση της μάθησης και εμπλέκει τον πελάτη στην όλη διαδικασία εκμάθησης και εκτίμησης. Η τεκμηρίωση κατέχεται κυρίως από το άτομο. Ο ατομικός εκπαιδευτής είναι υπεύθυνος για την δημοσίευση των αποτελεσμάτων και των κριτηρίων εκτίμησης στους συμμετέχοντες, την καταγραφή της εκτίμησης και την παροχή τρέχοντος υλικού. Σημειώσεις

22 22 Βιογραφική συνέντευξη παράδειγμα ερωτηματολογίου 1 Εργασιακές Εμπειρίες: Παραδείγματα: Η τρέχουσα/προηγούμενη εργασία μου τα πιο σημαντικά καθήκοντα μου οι εμπειρίες μου από την ανεργία και τι έμαθα από αυτήν την κατάσταση Οι εμπειρίες μου έχουν πιστοποιηθεί... πως... και από ποιον Υπάρχει κανένα έγγραφο της πιστοποίησης; 2 Φροντίδα των παιδιών/συγγενών μου: Παραδείγματα: Οι πιο σημαντικές εμπειρίες μου από αυτό 3 Τυπική Εκπαίδευση: Τα παρακάτω πιστοποιητικά υπάρχουν διαθέσιμα τα πιο σημαντικά θέματα μου υπήρξαν επαγγελματικές δεξιότητες και επακόλουθες πιστοποιήσεις υπάρχουν διαθέσιμες 4 Δεξιότητες γλώσσας και Πληροφορικής: Παραδείγματα: Έχω ζήσει στις παρακάτω χώρες Έχω χρησιμοποιήσεις τις γλωσσικές μου δεξιότητες / γνώση πληροφορικής όπως ακολουθεί στις παρακάτω συνθήκες 5 Άτυπη μάθηση: Παραδείγματα: εργασιακές εμπειρίες σε πολυπολιτισμικό περιβάλλον ή με διαχείριση, οικονομική ή παρόμοια εργασία και τι έμαθα από αυτή παραδείγματα καταστάσεων που έχω βιώσει όπου η επικοινωνία και/ή το ομαδικό πνεύμα εργασίας ήταν σημαντικά και τι έμαθα από αυτές τις καταστάσεις 6 Χόμπι: Παραδείγματα: καλλιτεχνικές δεξιότητες, εμπλοκή σε μη-κερδοσκοπικές δραστηριότητες Έμαθα τα παρακάτω από τα χόμπι μου τα οποία μπορώ να χρησιμοποιώ 7 Σκέψεις για τον τρόπο μάθησης: Παραδείγματα: μόνος, ομαδικά, ανάγκη ατομικού εκπαιδευτή σιωπηρό περιβάλλον, με μουσικό ή ήχους στο φόντο μπορώ να παραμείνω σε καθιστική στάση για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανάγκη για κίνηση καλύτερος τρόπος μάθησης: ανάγνωση, γραφή, ακουστικά 8 Σχέδια για το μέλλον: Παραδείγματα: βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι για την ζωή

23 Βιογραφική συνέντευξη συναδέλφου (Γερμανία) Η βιογραφική συνέντευξη συναδέλφου είναι κατάλληλη για την διεξαγωγή βιογραφικού έργου με συμμετέχοντες των οποίων τα επίπεδα μόρφωσης διαφέρουν, καθώς μπορεί και να διαφέρει ο σκοπός των επαγγελματικών δραστηριοτήτων και της κατάρτισης της γλώσσας. Τα ευρήματα θα πρέπει να περιέχουν περιεκτικές πληροφορίες για την ποιότητα και τις δραστηριότητες της ατομικής εκτίμησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν π.χ. σε μια συμβουλευτική ή προγυμναστική συνεδρία. Μια συνέντευξη συναδέλφων καθοδηγείται από μια σειρά προκαθορισμένων ερωτήσεων και διεξάγεται ανάμεσα σε δύο συμμετέχοντες. Τα ζευγάρια των συμμετεχόντων λαμβάνουν δύο όμοια ερωτηματολόγια και θέτουν ερωτήσεις ο ένας στον άλλο εναλλάξ. Έπειτα, κάθε συμμετέχοντας παρουσιάζει τα «ευρήματα» του για την συνέντευξη του συναδέλφου στην ομάδα. Ο συνάδελφος έχει την ευκαιρία να προσθέσει ή να διορθώσει τις πληροφορίες που παρουσιάζονται. Συχνά η βιογραφική συνέντευξη συναδέλφου χρησιμοποιείται κατά την έναρξη της σειράς σπουδών ή της εκτίμησης ικανοτήτων έτσι ώστε να μπορέσουν να γνωριστούν οι συμμετέχοντες αλλά και εξαιτίας του θετικού αποτελέσματος στην δυναμική της ομάδας. Η μέθοδος επιπλέον είναι αποτελεσματική όσον αφορά το εργατικό δυναμικό και τον χρόνο. Αυτή η μέθοδος φαίνεται ιδιαίτερα αποτελεσματική, σε σύγκριση π.χ. με μια συνέντευξη ανάμεσα στο άτομο και έναν ειδικό, καθώς ο συνάδελφος και οι ομαδικές συνεδρίες επιτρέπουν στους συμμετέχοντες να συγκρίνουν την κατάσταση τους με άλλους και να παρακινήσουν νέα κίνητρα. Για παράδειγμα, μια γυναίκα συμμετέχοντας κατέγραφε τις χειρονακτικές τις δραστηριότητες όταν τρεις άλλες γυναίκες επενέβησαν για να τις υπενθυμίσουν δραστηριότητες που είχε ξεχάσει να αναφέρει. Αυτό δεν θα είχε συμβεί σε μια συνέντευξη με έναν ειδικό ή διαφορετικά δεν θα είχε δοθεί ιδιαίτερη προσοχή.

24 24 Βιογραφική συνέντευξη συναδέλφου γενική επισκόπηση Κατηγορία: Βιογραφική μέθοδος / μέθοδος που προσανατολίζεται στο άτομο Ιδέα Αντικειμενικοί Στόχοι Ομάδα στόχος Χρόνος Ανασκόπηση εκπαιδευτικών και εργασιακών εμπειριών, πιθανόν μια επανεκτίμηση Το μέγιστο 16 νέοι/ νεαροί ενήλικες σε προετοιμασία για επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση ή άλλα μέτρα 150 λεπτά Προσωπικό 1 συντονιστής για την έναρξη, 2 για τις παρουσιάσεις Υλικό Τόπος διεξαγωγής Περιεχόμενο και μέθοδοι, σύντομη περιγραφή της διαδικασίας Αξιολόγηση Σημειώσεις ένα ερωτηματολόγιο ανά συμμετέχοντα εργαλεία γραφής & γραφική ύλη λεξικά στις μητρικές γλώσσες των συμμετεχόντων με μεταναστευτικό υπόβαθρο Ιδανικό θα ήταν οι συνεντεύξεις των συμμετεχόντων να πραγματοποιούνται σε διαφορετικά δωμάτια. Ο στόχος, η διαδικασία και το χρονικό πλαίσιο επεξηγούνται σε κάθε συνέντευξη. Τα ευρήματα των συνεντεύξεων τονίζονται από αυτόν που λαμβάνει την συνέντευξη στην επακόλουθη παρουσίαση. Επιλέγονται οι συνάδελφοι των συνεντεύξεων (π.χ. με τυχαία επιλογή). Παρουσιάζονται και επεξηγούνται οι βασικές ερωτήσεις Διεξάγονται οι συνεντεύξεις. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται από τους συμμετέχοντες στην υπόλοιπη ομάδα. Ανοικτή αξιολόγηση σε δύο μικρές ομάδες Παρουσίαση από τους συμμετέχοντες, πιθανόν υποβοηθούμενη από ερωτήσεις του συντονιστή. Οι συμμετέχοντες προσθέτουν στην παρουσίαση του εταίρου τους και την διορθώνουν εάν χρειαστεί. Καθώς το βιογραφικό έργο μπορεί να αγγίξει πολύ προσωπικά και ιδιωτικά θέματα, είναι πολύ σημαντική μια οικεία ατμόσφαιρα. Οι συμμετέχοντες ενημερώνονται επομένως ότι οι προσωπικές πληροφορίες δεν πρέπει να διαχέονται σε εξωτερικούς φορείς και τα συμπληρωμένα ερωτηματολόγια αποτελούν προσωπικές ιδιοκτησίες.

25 25 Βιογραφική συνέντευξη συναδέλφου παράδειγμα ερωτηματολογίου Για σκοπούς σαφήνειας παρουσιάζονται παρακάτω οι απαντήσεις μιας νεαρής γυναίκας με μεταναστευτικό υπόβαθρο, η οποία δεν κατέχει εργασιακή εμπειρία. Τώρα που τα παιδιά της πηγαίνουν σχολείο θα ήθελε να ξεκινήσει να εργάζεται. 1 Τι είδους εργασία έχετε κάνει στην οικογένεια σας και/ή κάνετε τώρα; Παραδείγματα: δουλειές του σπιτιού, κηπουρική ή δουλειά στο οικόπεδο, ψώνια, οργάνωση της καθημερινής ζωής, φροντίδα των παιδιών/αδελφών, εργασίες επιδιόρθωσης, συνοδεία τρίτων στον γιατρό ή στις κρατικές υπηρεσίες, τηλεφωνήματα ή σύνταξη επιστολών σε κρατικές υπηρεσίες / σχολεία, φροντίδα οικογενειακών μελών, βοήθεια με τις σχολικές εργασίες, φροντίδα των ζώων δουλειές του σπιτιού, φροντίδα παιδιών, μικρές επιδιορθώσεις στο σπίτι, συνοδεία τρίτων στον γιατρό ή τις κρατικές υπηρεσίες, τηλεφωνήματα και σύνταξη επιστολών σε κρατικές υπηρεσίες και σχολεία 2 Ονομάστε όλες τις εργασίες και τις δραστηριότητες που έχετε κάνει εκτός της οικογένειας: Επιπρόσθετα, συμπεριλάβετε δραστηριότητες που κάνατε όντας παιδί. προετοιμασία πρωινού, συγύρισμα, φροντίδα παιδιών 3 Κατά την διεξαγωγή αυτών των δραστηριοτήτων, καθώς και στο σπίτι, έχετε χρησιμοποιήσει συγκεκριμένες συσκευές; Παραδείγματα: φαξ, υπολογιστής, γραφομηχανή, ραπτομηχανή, ηλεκτρικό τρυπάνι, πριόνι, σίδερο συγκόλλησης υπολογιστής, ραπτομηχανή, πριόνι, ηλεκτρονικό τρυπάνι 4 Έχετε κάνει επίσης εθελοντικό έργο, με άλλα λόγια εργασία για την οποία δεν πληρωθήκατε; Παραδείγματα: μαγείρεμα για παιδικούς σταθμούς, βοήθεια στο σχολείο και σε βρεφονηπιακό σταθμό, εθελόντρια σε συλλόγους, οργάνωση γάμου για φίλους βοήθεια στο σχολείο και τον βρεφονηπιακό σταθμό, φροντίδα μιας ηλικιωμένης κυρίας στην γειτονιά, οργάνωση γάμου για φίλους 5 What languages do you speak? What languages do your friends speak? What languages can you converse with them in? What languages can you correspond in? Τούρκικα, Κουρδικά, Γερμανικά 6 Έχετε παρακολουθήσει σειρές μαθημάτων, έχετε λάβει μέρος σε επαγγελματική εκπαίδευση ή μαθητείες;? Ονομάστε τες όλες, συμπεριλαμβάνοντες και αυτές που δεν έχετε ολοκληρώσει. Σειρά μαθημάτων γερμανικής γλώσσας, πρόγραμμα ενεργοποίησης απασχόλησης στην οικιακή οικονομία

26 26 7 Έχετε χρόνο για τον εαυτό σας; Τι κάνετε για τον εαυτό σας όταν έχετε χρόνο? Παραδείγματα: αθλήματα, διάβασμα, χορός, ζωγραφική, πηγαίνω στο θέατρο, ακούω μουσική βόλεϊ με τα παιδιά, σχολείο, πινγκ πονγκ Βιογραφική συνέντευξη συναδέλφου οδηγίες για τους συντονιστές Κατηγορία: Βιογραφική μέθοδος / μέθοδος που προσανατολίζεται στο άτομο Οδηγίες για τους συντονιστές Προκαταρκτικά Εφαρμογή Ο συντονιστής ξεκινάει εξηγώντας τα βασικά του βιογραφικού έργου σχετικά με τον επαγγελματικό προσανατολισμό και την εύρεση εργασίας. Οι συμμετέχοντες ενημερώνονται ότι θα παίρνουν συνέντευξη ο ένας από τον άλλο και τα ευρήματα θα παρουσιαστούν στην ομάδα. Εάν η ομάδα συναντιέται για πρώτη φορά, η συνάντηση θα πρέπει να ξεκινήσει με μια δραστηριότητα / άσκηση που σπάει τον πάγο και δημιουργεί μια καλή ατμόσφαιρα. Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα ζευγάρια που δημιουργούνται περιορίζονται μόνο σε αυτή την άσκηση. Περίπου 10 λεπτά πρέπει να αφιερωθούν στην επεξήγηση της μεθόδου. Ο συντονιστής θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις για να βεβαιωθεί ότι κάθε συμμετέχοντας κατανοεί την άσκηση και τον αντικειμενικό στόχο. Είναι επίσης σημαντικό να τονισθεί ότι η συνέντευξη δεν αποτελεί ένα τεστ. Οι συμμετέχοντες με μεταναστευτικό υπόβαθρο μπορούν επίσης, όσο είναι εφικτό, να αποσαφηνίσουν τις δύσκολες ερωτήσεις στην μητρική τους γλώσσα. Οι γραπτές απαντήσεις στις ερωτήσεις της συνέντευξης και η επακόλουθη παρουσίαση θα λάβουν χώρα στην μητρική τους γλώσσα. Έπειτα ακολουθεί η δημιουργία ζευγαριών και η εύρεση ενός χώρου για την συνέντευξη (5 λεπτά). Οι συμμετέχοντες θα πάρουν συνέντευξη ο ένας στον άλλο για 20 λεπτά ο καθένας (π.χ. 40 λεπτά συνολικά). Λίστα ελέγχου Ενίσχυση Είναι σαφής ο αντικειμενικός στόχος; Έχουν κατανοήσει όλη την ορολογία στο ερωτηματολόγιο της συνέντευξης οι συμμετέχοντες; Ο συντονιστής θα πρέπει να είναι διαθέσιμος για μετέπειτα ερωτήσεις, για να επεξηγεί τους όρους κτλ. Ενώ θα παραμένει στον χώρο κατά την διάρκεια των συνεντεύξεων. Κατά την διάρκεια των παρουσιάσεων, ο συντονιστής θα πρέπει να επεξηγεί τους όρους που χρησιμοποιούνται οι οποίοι μπορεί να μην γίνονται κατανοητοί από όλους.

27 27 Αξιολόγηση Ερωτήσεις για την αξιολόγηση Σημειώσεις 7 λεπτά αφιερώνονται σε κάθε παρουσίαση. Αυτός ο χρονικός περιορισμός θα πρέπει να γνωστοποιείται στους συμμετέχοντες εκ των προτέρων και να διατηρείται. Οι συντονιστές θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι οι μη-επαγγελματικές εμπειρίες θα πρέπει να διατηρούνται στο ελάχιστο ενώ θα χρησιμοποιούνται μετέπειτα ερωτήσεις για να τονισθούν οι επαγγελματικές εμπειρίες. Θα πρέπει να παρέχονται ευκαιρίες στους άλλους συμμετέχοντες για να κάνουν περαιτέρω ερωτήσεις. Στο τέλος κάθε παρουσίασης, ο συντονιστής θα πρέπει να ρωτάει εάν ο συνεντευξιαζόμενος αισθάνεται ότι έχει παρουσιασθεί καταλλήλως. Εάν ο συνεντευξιαζόμενος αισθάνεται ότι δεν έχει παρουσιασθεί καταλλήλως, έχει την ευκαιρία να προσθέσει κάτι στην παρουσίαση του.

28 Αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού του εκπαιδευτικού και εργασιακού ιστορικού (Γερμανία) Η αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού του εκπαιδευτικού και εργασιακού ιστορικού αποτελεί ένα βασικό συστατικό της εκτίμησης ικανοτήτων. Κάθε εμπειρία που αφορά τις εργασιακές δραστηριότητες, την απασχόληση και την ολοκληρωμένη ή την μη ολοκληρωμένη εκπαίδευση καταγράφεται σε μια έτοιμη φόρμα. Το επίκεντρο είναι να ερωτηθούν εάν και με ποιον τρόπο κάτι τέτοιο αντιστοιχεί με την εκπαίδευση ή τον εργασιακό στόχο του συμμετέχοντα. Έτσι δεν είναι μόνο σημαντική η προσωπική μόρφωση και το εργασιακό ιστορικό εδώ αλλά και η έρευνα για τις ανάγκες της αγοράς. Είναι απαραίτητο να εκτιμώνται συνεχώς οι ανάγκες της αγοράς απέναντι στην σειρά ικανοτήτων κάποιου. Αυτή μπορεί να διαρκέσει από δύο έως τρεις ημέρες. Το εξειδικευμένο προσωπικό χρειάζεται να κατέχει υψηλές συμβουλευτικές ικανότητες καθώς και γνώση της αγοράς εργασίας και του επαγγελματικού εκπαιδευτικού συστήματος. Αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού του εκπαιδευτικού και εργασιακού ιστορικού γενική επισκόπηση Κατηγορία: Προσανατολισμός στο άτομο και την ζήτηση Ιδέα Στόχος Ομάδα στόχος Χρόνος Συνειδητοποίηση των ποσοτικών επαγγελματικών ικανοτήτων Διεξαγωγή έρευνας σχετική με το επάγγελμα και προσανατολισμένη στην ζήτηση που αφορά έναν στόχο καριέρας ή εκπαίδευσης Ταίριασμα υπαρχόντων ικανοτήτων και προοπτικών με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας Τεκμηρίωση υπαρχόντων εργασιακών ικανοτήτων Εκμάθηση της μεθοδολογίας για την μετέπειτα ανάπτυξη του ανεξάρτητου προσωπικού φακέλου προσόντων κάποιου Η αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού μπορεί να πραγματοποιηθεί ατομικά ή σε ομάδες. Για τους νέους και νεαρούς ενήλικες που προετοιμάζονται για την απασχόληση ή την επαγγελματική εκπαίδευση έχει ήδη υπολογιστεί ένας προκαταρκτικός στόχος καριέρας μαζί τους. Θα πρέπει να έχουν γνώση χρήσης υπολογιστών και του Διαδικτύου. Η βασική γνώση ενός προγράμματος επεξεργασίας Word βοηθάει. 8 έως 12 ώρες διαχωρισμένες σε 4ωρες ενότητες. Ο χρόνος που απαιτείται μπορεί να ποικίλλει με το άτομο. Ανάμεσα στις διαφορετικές ενότητες, θα πρέπει να υπάρχει διαθέσιμος αρκετός χρόνος για τον συμμετέχοντα για να αποκτήσει τα έγγραφα και να πραγματοποιήσει την επιπρόσθετη έρευνα. 30 λεπτά για την εισαγωγή και την απάντηση των μεμονωμένων ερωτήσεων είναι απαραίτητα.

29 29 Προσωπικό Υλικό Τόπος Διεξαγωγής Περιεχόμενο και μέθοδοι, σύντομη περιγραφή της εφαρμογής Τουλάχιστον 2 συντονιστές για ομάδες των 10 έως 16 συμμετεχόντων. Οι συντονιστές κατέχουν υψηλά πρότυπα τεχνικών και προσωπικών δεξιοτήτων. Θα πρέπει να έχουν υψηλές συμβουλευτικές δεξιότητες καθώς και γνώση εις βάθος της αγοράς εργασίας και του επαγγελματικού εκπαιδευτικού συστήματος. Υπολογιστές με MS Office (εναλλακτικά: Open Office, ελάχιστη έκδοση 2.0), πρόσβαση στο Διαδίκτυο και Λογισμικό πλοήγησης Μηχάνημα προβολής, πίνακας για γράψιμο, πίνακας με αφαιρούμενες σελίδες χαρτιού Πλαίσια για την καταγραφή των αποτελεσμάτων Πληροφοριακό υλικό για τις βάσεις δεδομένων του Διαδικτύου ή τις μηχανές αναζήτησης (για ερευνητικούς σκοπούς) Ξεχωριστές συσκευές αποθήκευσης για κάθε συμμετέχοντα (π.χ. USB στικ) Εκτυπωτής και χαρτί Λεξικά στις μητρικές γλώσσες των μεταναστών συμμετεχόντων Οι συμμετέχοντες χρειάζονται γραφική ύλη καθώς και τα κατάλληλα πιστοποιητικά και έγγραφα Μια περίληψη της μόρφωσης και του επαγγελματικού ιστορικού του συμμετέχοντα η οποία θα είναι έτοιμη εκ των προτέρων θα βοηθήσει Δωμάτιο με υπολογιστές και πρόσβαση στο Διαδίκτυο Οι συντονιστές εξηγούν τους σκοπούς, την διαδικασία και το χρονικό πλαίσιο. Συνοδεύουν και βοηθούν στα επόμενα βήματα. Βάσει των στόχων της απασχόλησης ή των προσόντων που ορίστηκαν προηγουμένως, οι συμμετέχοντες πραγματοποίησαν την έρευνα τους με την βοήθεια διάφορων μέσων (κυρίως διαδικτυακών). Ο αντικειμενικός στόχος είναι να προσδιοριστούν οι απαιτήσεις του συγκεκριμένου εργασιακού τομέα και οι προϋποθέσεις εγγραφής στα εκπαιδευτικά προγράμματα. Τα ευρήματα αποθηκεύονται σε έναν υπολογιστή. Οι συμμετέχοντες καταγράφουν τις υπάρχουσες δεξιότητες τους σε έτοιμες φόρμες, με θεματική σειρά (π.χ. επαγγελματική εκπαίδευση, εργασιακές εμπειρίες, άτυπα αποκτηθέντες δεξιότητες). Εάν είναι εφικτό, οι αναφορές συμπληρώνονται από πιστοποιητικά, συστατικές επιστολές εργοδοτών και άλλα έγγραφα (π.χ. απόδειξη ασφάλισης). Οι προϋποθέσεις της αγοράς εργασίας συνταιριάζονται με την σειρά δεξιοτήτων ενός ατόμου και τις ικανότητες τους κατά την διάρκεια των μεμονωμένων διαβουλεύσεων. Επιπρόσθετη έρευνα και τεκμηρίωση των ικανοτήτων εάν κριθεί απαραίτητο. Επιβεβαίωση της επιλεγμένης καριέρας ή του εκπαιδευτικού στόχου, καθώς και διαμόρφωση των συμπληρωματικών ή εναλλακτικών στόχων.

30 30 Αξιολόγηση Σημειώσεις Στους συμμετέχοντες παρέχονται συμβουλές τακτικά κατά την διάρκεια της διαδικασίας. Αυτό συμπληρώνεται από μια συνοπτική συνέντευξη διαβούλευσης στο τέλος. Η τεκμηρίωση των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων και η σύγκριση με τις προϋποθέσεις της αγοράς εργασίας αντικατοπτρίζουν την τρέχουσα κατάσταση του συμμετέχοντα. Η αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού ωστόσο διευρύνει επίσης την σειρά δεξιοτήτων των συμμετεχόντων. Μαθαίνουν μια μέθοδο την οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν μόνοι τους στο μέλλον για να εκτιμήσουν τις ικανότητες και τις δεξιότητες τους και να επιτύχουν τους στόχους τους. Παρακάτω παρουσιάζεται ένα παράδειγμα για την τεκμηρίωσης της επαγγελματικής εκπαίδευσης, της εργασιακής εμπειρίας και της άτυπα αποκτημένης δεξιότητας. Αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού του εκπαιδευτικού και εργασιακού ιστορικού Παράδειγμα 1: Τεκμηρίωση της επαγγελματικής επιμόρφωσης και εκπαίδευσης Επαγγελματική εκπαίδευση Εγγραφή σε σειρά μαθημάτων ξυλουργικής Λειτουργία, στήσιμο και συντήρηση των σταθερών ηλεκτρικών πριονιών, σχεδιασμός και κατασκευή μηχανών Εργαλεία για μηχανική επεξεργασία ξύλου Μηχανική επεξεργασία συμπαγούς ξύλου και ξύλινων υλικών Ασφαλής εργασία με σταθερές μηχανές επεξεργασίας ξύλου Έχω ολοκληρώσει ένα έργο στην εκπαιδευτική σειρά μαθημάτων: Παρασκευή ενός σκελετού επίπλου από συμπαγές ξύλο και ξύλινο υλικό. Όλα όσα έχω μάθει έχουν εφαρμοστεί και ενσωματωθεί στην κατασκευή ενός κομματιού. στο: Bildungszentrum der Handwerkskammer (= Εκπαιδευτικό Κέντρο Εμπορικού Επιμελητηρίου) πόλη / χώρα: Χρονική περίοδος από: 09 / 2005 έως 06 / 2006 Η παρούσα καταχώρηση πιστοποιείται από ένα πιστοποιητικό της σειράς μαθημάτων που απονεμήθηκε: Σφραγίδα Signature

31 31 Αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού του εκπαιδευτικού και εργασιακού ιστορικού Παράδειγμα 2: Τεκμηρίωση της εργασιακής εμπειρίας Εργασιακή εμπειρία Απασχόληση σε μια βιομηχανική εταιρεία επεξεργασίας Τα καθήκοντα μου ήταν: κόψιμο ξυλείας σε ένα σταθερό κυκλικό πριόνι για περαιτέρω επεξεργασία σε μια μηχανή πλανίσματος (ακατέργαστο κόψιμο) κόψιμο ξυλείας σε ένα σταθερό κυκλικό πριόνι για γραμμή παραγωγής (μαζική παραγωγή σταθερών ξύλινων ποδιών) κόψιμο ξύλινων υλικών (νοβοπάν) για την μαζική παραγωγή ερμαρίων Οι ευθύνες μου περιελάμβαναν: επιλογή και συναρμολόγηση των εργαλείων, αλλαγή εργαλείων, εγκατάσταση και συντήρηση μηχανών και εργαλεία μηχανών, καθώς και αποθήκευση των κομμένων υλικών και μεταφορά για περαιτέρω επεξεργασία. στο: Büromöbel GmbH πόλη / χώρα: Χρονική περίοδος από: 09 / 2006 έως 04 / 2008 Η παρούσα καταχώρηση επιβεβαιώνεται από ένα πιστοποιητικό απασχόλησης και μια συστατική επιστολή από τον εργοδότη που πιστοποιείται: Σφραγίδα Signature

32 32 Αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού του εκπαιδευτικού και εργασιακού ιστορικού Παράδειγμα 3: Τεκμηρίωση των άτυπα αποκτηθέντων δεξιοτήτων Άτυπα αποκτηθέντες δεξιότητες Δεξιότητες υπολογιστών: Εγκατάσταση και δημιουργία των λειτουργικών συστημάτων Windows XP και Windows Vista. Εγκατάσταση λογισμικού (MS Office 2007, Open Office 3.0) Γνώση χρήστη του MS Office: Word, Excel, PowerPoint, Outlook και CAD Εγκατάσταση περιηγητή διαδικτύου και προγράμματος ηλεκτρονικών μηνυμάτων. Δημιουργία ευρυζωνικού Εγκατάσταση, δημιουργία και τακτική ενημέρωση προγράμματος προστασίας κατά των ιών και τοίχος προστασίας Έμαθα πως να χρησιμοποιώ το δωρεάν λογισμικό της CAD ThouVis Profesionell 2.0. Δημιούργησα απλά τεχνικά σχέδια (2D/3D) και χρησιμοποίησα το πρόγραμμα για να διακοσμήσω το διαμέρισμα μου. Η παρούσα δεξιότητα αποκτήθηκε με την μορφή: αυτοδίδακτα στο: προσωπικά πόλη / χώρα: Χρονική περίοδος από: 09 / 2005 έως σήμερα Η παρούσα καταχώρηση επιβεβαιώνεται από ένα πιστοποιητικό: -/- Σφραγίδα Signature

33 33 Αυτό-εκτίμηση με την βοήθεια ειδικού του εκπαιδευτικού και εργασιακού ιστορικού Οδηγίες για τους συντονιστές Κατηγορία: Προσανατολισμός στο άτομο και την ζήτηση Οδηγίες για τους συντονιστές Προκαταρκτικά Εφαρμογή Ο συντονιστής ξεκινάει εξηγώντας την έννοια και τον σκοπό της αυτό-εκτίμησης με την βοήθεια ειδικού (ποιοι είναι οι στόχοι και γιατί βοηθάει η αυτό-εκτίμηση). Έπειτα, ο συντονιστής εξηγεί την διαδικασία, τα βήματα και τον συγκεκριμένο τύπο της εκτίμησης. Από την εμπειρία μας, η εισαγωγή της αυτό-εκτίμησης με την βοήθεια ειδικού φέρνει στην επιφάνεια πλήθος ερωτήσεων. Για αυτό τον λόγο, πρέπει να αφιερώνονται τουλάχιστον 30 λεπτά για την εισαγωγή. Οι συμμετέχοντες ξεκινούν την έρευνα τους χρησιμοποιώντας διάφορα μέσα, κυρίως διαδικτυακές πηγές. Επιπρόσθετα, τους παρέχεται μια λίστα με τα σημαντικά links. Για να δείξουν στους συμμετέχοντες πως να πραγματοποιούν αποτελεσματικές έρευνες, οι συντονιστές χρησιμοποιούν μια συσκευή προβολής και έναν υπολογιστή για να επισκεφθούν μερικές βάσεις δεδομένων και να εξηγήσουν τις πιο σημαντικές λειτουργίες. Καθώς η διαδικασία είναι σε εξέλιξη, βοηθούν τους συμμετέχοντες με εξατομικευμένες συμβουλές και ενίσχυση. Οι συμμετέχοντες αποθηκεύουν τα σημαντικά ευρήματα της έρευνας τυπώνοντας τα ή αποθηκεύοντας τα σε μια συσκευή αποθήκευσης. Οι συντονιστές βοηθούν τους συμμετέχοντες να αναγνωρίσουν τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας από το υλικό της έρευνας. Έπειτα καταγράφονται οι προσωπικές δεξιότητες χρησιμοποιώντας έτοιμες ψηφιακές φόρμες. Αυτή η διαδικασία ακολουθείται από μια εισαγωγή και ένα παράδειγμα με τον τρόπο συμπλήρωσης μιας ψηφιακής φόρμας (προβολέας). Έπειτα, οι συμμετέχοντες καταγράφουν τις επαγγελματικές δεξιότητες τους, την εκπαίδευση, τις εμπειρίες τους, και ούτω καθεξής. Ο συντονιστής βρίσκεται εκεί για να βοηθάει τους συμμετέχοντες να αναγνωρίζουν τα πιο σημαντικά θέματα. Τα προαναφερόμενα βήματα μπορεί να επαναληφθούν και αργότερα κατά την διαδικασία. Αυτό συμβαίνει κυρίως εάν ο αντικειμενικός στόχος ενός συμμετέχοντα αλλάξει. Οι συντονιστές κρατούν σημειώσεις για τους συμμετέχοντες που επιβλέπουν. Η ατομική εκτίμηση και οι αναθεωρήσεις διευθετούνται στο τέλος της αυτόεκτίμησης με την βοήθεια ειδικού. Κατά κανόνα, αυτές διαρκούν 30 λεπτά η κάθε μία. Ο στόχος είναι να ταιριάξουν οι υπάρχουσες δεξιότητες με τις απαιτήσεις τις αγοράς. Στο τέλος, ο αντικειμενικός σκοπός διαμορφώνεται και γίνονται τα πρώτα βήματα για την επίτευξη του.

34 34 Λίστα ελέγχου Ενίσχυση Αξιολόγηση Είναι ξεκάθαρη η έννοια και ο σκοπός της μεθόδου στους συμμετέχοντες; Έχουν κατανοήσει οι συμμετέχοντες αυτό που πρέπει να κάνουν και τα βήματα; Λειτουργούν κανονικά όλοι οι υπολογιστές; Υπάρχει διαθέσιμο όλο το απαραίτητο υλικό; Οι συντονιστές έχουν υποστηρικτικό ρόλο καθόλη την διαδικασία. Για τον λόγο αυτό, οι συντονιστές πρέπει να κατέχουν υψηλή ικανότητα συγκέντρωσης. Η ύπαρξη δύο συντονιστών έχει αποδειχθεί βοηθητική. Ένα δοκιμασμένο και ελεγμένο κριτήριο για τον διαχωρισμό της ομάδας είναι π.χ. η επαγγελματική ομάδα. Κατά την διάρκεια της διαδικασίας, οι συντονιστές παρέχουν συμβουλές στους συμμετέχοντες, επιβλέπουν την έρευνα τους και συζητούν το ταίριασμα των απαιτήσεων της αγοράς και των υπαρχόντων δεξιοτήτων μαζί τους. Με αυτό τον τρόπο, ο αντικειμενικός στόχος που τίθεται παραπάνω υποβάλλεται σε έναν έλεγχο πραγματικότητας εάν οι απαιτήσεις της εργασίας και οι δεξιότητες δεν ταιριάζουν επαρκώς, τίθεται ένας νέος στόχος με την βοήθεια του συντονιστή. Η τελική αναθεώρηση, πέρα από την επιβεβαίωση του σκοπού, αποσκοπεί επίσης στην ανεύρεση εναλλακτικών στόχων. Το πρώτο βήμα που αφορά την επίτευξη του αντικειμενικού σκοπού θα πρέπει να έχει ήδη αποδειχθεί. Αυτό απαιτεί από τον συντονιστή να προετοιμάσει για κάθε άτομο την τελική συζήτηση. Είναι επομένως βοηθητικό να κρατάει σημειώσει καθόλη την διαδικασία. Ερωτήσεις για την βοήθεια της εκτίμησης Σημειώσεις Κατάφερε ο αντικειμενικός σκοπός της καριέρας/μόρφωσης να οριστεί οριστικά; Οι δεξιότητες και οι προοπτικές αντιστοιχούν γενικά με τις απαιτήσεις της εργασίας; Είναι ρεαλιστικός ο αντικειμενικός σκοπός; Μπορούν να οριστούν τα πρώτα βήματα για την επίτευξη του στόχου; Η τεκμηρίωση των άτυπα αποκτηθέντων δεξιοτήτων συχνά παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες στους συμμετέχοντες. Δεν σκέφτονται συχνά να συγκρίνουν τις προσωπικά αποκτηθέντες δεξιότητες με τις ανάγκες του εργασιακού χώρου. Εναλλακτικά, η έρευνα μπορεί επίσης να γίνει με την βοήθεια έντυπων μέσων (διαφημίσεις εργασίας, πληροφορίες καριέρας, επαγγελματικούς καταλόγους). Η διάρκεια της διαδικασίας μπορεί ειδικά με ετερογενείς ομάδες να ποικίλλει κατά περίπτωση. Οι συντονιστές πρέπει να βεβαιωθούν ότι οι συμμετέχοντες που δεν ζητούν ρητά βοήθεια δεν μειονεκτούν. Οι έμπειροι συντονιστές μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν την έρευνα της αυτό-εκτίμησης για να εκτιμούν την μόρφωση για τα μέσα του συμμετέχοντα (π.χ. χρήση εργαλείων Διαδικτύου) και τις δεξιότητες τους στους υπολογιστές (π.χ. επεξεργασία κειμένου) Το αποτέλεσμα της αυτό-εκτίμησης με την βοήθεια ειδικού είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για μια άσκηση παρουσίασης στην συνεδρία της ομάδας κατά την οποία μπορούν να παρατηρηθούν βασικές δεξιότητες όπως η επικοινωνία και η μεθοδική ικανότητα.

35 Ασκήσεις εκτίμησης ή μέθοδοι που προσανατολίζονται στην ζήτηση Οι ασκήσεις εκτίμησης, που συχνά χρησιμοποιούνται επίσης και στην πορεία των διαδικασιών πρόσληψης μεγάλων εταιρειών, εστιάζουν στον προσδιορισμό των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων που απαιτούν οι εργοδότες γενικά ή σε συγκεκριμένους τομείς ή βιομηχανίες. Αυτές μπορεί να είναι οι «σκληρές δεξιότητες» όπως οι μεθοδολογικές δεξιότητες που σχετίζονται με μια συγκεκριμένη εργασία, και οι προσωπικές ή κοινωνικές ικανότητες όπως οι δεξιότητες επικοινωνίας ή η ικανότητα εργασίας σε μια ομάδα Άσκηση παρατηρούμενης ομάδας «Δημιουργώντας μια πόλη» (Γερμανία) Η άσκηση δημιουργίας μιας πόλης εξετάζει τις γενικές ικανότητες που απαιτούνται στην αγορά εργασίας. Η άσκηση είναι κατάλληλη, ανεξαρτήτως των πιθανών ελλείψεων του συμμετέχοντα στις γλωσσικές δεξιότητες και/ή στην εξειδικευμένη γνώση, για την παρατήρηση και την εκτίμηση της συμπεριφοράς της ομαδικής εργασίας, των κοινωνικών και ψυχοκινητικών δεξιοτήτων καθώς και των προσωπικών ικανοτήτων. Παραδείγματα αποτελούν η ικανότητα της εκμάθησης, ο σχεδιασμός της εργασίας, η επιμέλεια, η συγκέντρωση, η ευελιξία, η εμμονή, οι χονδροειδείς και λεπτές κινητικές δεξιότητες. Η άσκηση διεξάγεται σε μικρές ομάδες των τριών έως έξι συμμετεχόντων. Αφού λάβουν τις οδηγίες οι ομάδες ξεκινούν να εργάζονται ξεχωριστά και έχουν μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο για να τελειώσουν την εργασία (1-2 ώρες). Τους ζητείται να κατασκευάσουν μια περιοχή ή μια πόλη με τις βασικές κατασκευές και μια υποδομή σε μια έτοιμη επίπεδη επιφάνεια χρησιμοποιώντας τα υλικά (χαρτόνι, χαρτί, κόλα και ψαλίδια) που τους παρέχονται. Η αναθεώρηση της άσκησης συμβαίνει μέσω μιας αυτό-εκτίμησης του συμμετέχοντα και μέσω μιας εξωτερικής αξιολόγησης στην συνέντευξη του παρατηρητή, βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων. Καταλήγει με μια συγκριτική ανάλυση των ευρημάτων σε μια προσωπική συζήτηση του υλικού. Είναι σημαντικό να παρουσιαστεί η άσκηση και οι αντικειμενικοί στόχοι της με σοβαρό τρόπο. Οι πληροφορίες για τα αρχιτεκτονικά μοντέλα ή τις συγκεκριμένες ομάδες των κατοίκων μιας πόλης δημιουργεί μια σύνδεση με την «πραγματική ζωή». Ένα κλίμα εμπιστοσύνης είναι απαραίτητο για να ρέει η δημιουργικότητα χωρίς τον φόβο της αρνητικής κριτικής. Η άσκηση βοηθάει τους συμμετέχοντες να υπερνικήσουν τις ανασφάλειες και τους φόβους (να εξαιρεθούν) κατά την διάρκεια της άσκησης εκτίμησης.

36 36 Δημιουργία μιας πόλης γενική επισκόπηση Κατηγορία: Άσκηση εκτίμησης που προσανατολίζεται στην ζήτηση Ιδέα Στόχοι Ομάδα στόχος Αναγνώριση ικανοτήτων και δεξιοτήτων όπως ο σχεδιασμός έργου, συγκέντρωση, δεξιότητες ομαδικής εργασίας, σύγκρουση δεξιοτήτων αποφασιστικότητας, παροχή κινήτρων, επιμέλεια και λεπτές κινητικές δεξιότητες. Ενίσχυση κριτικής ανάλυσης ανάμεσα στις ασκήσεις με την μορφή παιχνιδιού και την ευσυνείδητη φύση της εκτίμησης. Βελτίωση του αυτοσεβασμού. Ομάδα 8-12 νέων / νεαρών ενήλικων Χρόνος 3 ώρες Προσωπικό ένας συντονιστής, παρατηρητές (αναλογία 1 παρατηρητής: 2 συμμετέχοντες) Υλικό Τόπος Διεξαγωγής Περιεχόμενο και μέθοδοι, σύντομη περιγραφή της διαδικασίας τετραγωνικά μέτρα χαρτονιού ανά ομάδα χρωματιστό χαρτί κατασκευών χαρτί και χαρτόνι χάρτινες κούτες, αποκόμματα υφασμάτων, κόλλα, ψαλίδια μπογιά, μαρκαδόροι Ένα μεγάλο δωμάτιο με αρκετό χώρο για κατασκευές Συζήτηση περιεχομένου και στόχος της άσκησης. Δημιουργία ομάδα 3-4 συμμετεχόντων (π.χ. με τυχαία επιλογή). Εργασία σε μικρές ομάδες, κατασκευή μιας πόλης με κτίρια και υποδομή από το υλικό που παρέχεται. Οι συμμετέχοντες παρατηρούνται όσον αφορά τον σχεδιασμό της άσκησης, την συγκέντρωση, την ομαδική εργασία, την επίλυση συγκρούσεων, την παροχή κινήτρων, την επιμέλεια και τις λεπτές κινητικές δεξιότητες. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ομάδας. Αξιολόγηση προσωπικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων στις φόρμες παρατήρησης. Αξιολόγηση δεξιοτήτων και ικανοτήτων χρησιμοποιώντας μια λίστα κριτηρίων στην συνάντηση των παρατηρητών. Προφίλ δυνατών και αδύναμων σημείων Συζήτηση ευρημάτων

37 37 Αξιολόγηση 1) Παρουσίαση της «πόλης» 2) Προσδιορισμός δυνατών και αδύναμων σημείων στην συζήτηση των ευρημάτων με την χρήση της αυτό-εκτίμησης και παρατηρούμενης αξιολόγησης. Τα ευρήματα παρουσιάζονται στο προφίλ δυνατών και αδύναμων σημείων. 3) Συζήτηση της επιλογής καριέρας με βάση τις ανάγκες του επαγγελματικού πεδίου και του προφίλ δυνατών και αδύναμων σημείων του συμμετέχοντα. Δημιουργία μιας πόλης Οδηγίες για τους συμμετέχοντες Κατηγορία: Άσκηση εκτίμησης με προσανατολισμό στην ζήτηση Άσκηση εκτίμησης για διάφορους τομείς καριέρας Εργασία για την ομάδα: Φανταστείτε ότι είστε μια ομάδα πολεοδόμων και αρχιτεκτόνων. Τον επόμενο χρόνο πρόκειται να κτιστεί κοντά στην πόλη σας μια μικρή πόλη. Σας έχει ζητηθεί να σχεδιάσετε την πόλη και να κατασκευάσετε ένα μοντέλο αυτής. Έχετε υπόψη σας ότι μερικές χιλιάδες άνθρωποι θα ζήσουν και θα εργαστούν σε αυτή την πόλη, ότι θα χρειαστούν διάφορες δημόσιες εγκαταστάσεις και επιθυμούν μια γκάμα χώρων αναψυχής. Αντικειμενικός Στόχος: Για να βελτιστοποιήσετε την ευκαιρία να νικήσει η ομάδα σας την δέσμευση κτισίματος της πόλης, η πόλη που θα κτίσετε πρέπει να κατέχει όλες τις σημαντικές και απαραίτητες εγκαταστάσεις. Η νέα πόλη θα πρέπει να αποτελεί ένα ωραίο μέρος για να ζει κανείς και να προσφέρει κάτι σε κάθε ηλικιακή ομάδα. Έπειτα από την ολοκλήρωση του μοντέλου, η ομάδα σας θα παρουσιάσει την νέα πόλη στην υπόλοιπη ομάδα. Χρόνος: 2 ώρες (συμπεριλαμβάνοντας μικρά διαλλείματα) Συμβουλή: Αφιερώστε χρόνο στον σχεδιασμό και την συζήτηση. Ξεκινήστε την κατασκευή του μοντέλου σας το συντομότερο δυνατό. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα τα υλικά που παρέχονται για αυτό το έργο. Επίσης σκεφθείτε πως θα παρουσιάσει η ομάδα σας το μοντέλο της πόλης. Και τώρα διασκεδάστε κτίζοντας την πόλη σας όλοι μαζί!

38 38 Δημιουργία μιας πόλης Οδηγίες για τους συντονιστές Κατηγορία: Άσκηση εκτίμησης με προσανατολισμό στην ζήτηση Οδηγίες για τους συντονιστές Προκαταρκτικά Υλοποίηση Παρουσιάστε το περιεχόμενο και τον αντικειμενικό στόχο της άσκησης. Εξηγήστε την σημασία της άσκησης όσον αφορά τα σημεία που παρατηρούνται. Εξηγήστε ότι η άσκηση δεν αποτελεί διαγωνισμό ανάμεσα στις ομάδες. Ο στόχος είναι να εκδηλωθούν οι προσωπικές ικανότητες και δεξιότητες. Οι ομάδες ασχολούνται με την άσκηση διαβάζοντας και εξηγώντας τους όρους και το περιεχόμενο. Εξηγήστε τους όρους υλοποίησης, το χρονικό πλαίσιο και την βοήθεια που παρέχετε. Εξηγήστε την αξιολόγηση. Είναι καθήκον του συντονιστή να ορίσει τις ομάδες εργασίας, να παρουσιάσει την άσκηση και να αναθέσει τους παρατηρητές, να αναθέσει τον χώρο εργασίας στις ομάδες και να ξεκινήσει την άσκηση. Τα δωμάτια πρέπει να διαθέτουν καλό φωτισμό και εάν είναι εφικτό να διαθέτουν ησυχία. Οι ομάδες θα βρουν το υλικό εργασίας και ένα μεγάλο τραπέζι στο οποίο προετοιμάζεται η επιφάνεια για το κτίσιμο της πόλης. Οι παρατηρητές θα παραμείνουν διακριτικά στον χώρο, παρόλο που μπορούν να κινούνται σε αυτόν και θα παραμένουν ουδέτεροι και διακριτικοί. Λίστα Ελέγχου Ενίσχυση Αξιολόγηση Έχει γίνει κατανοητή η εργασία; Έχει γίνει ξεκάθαρη η ιδέα της άσκησης; Είναι εμφανές ποιες δεξιότητες και ικανότητες παρατηρούνται και μέχρι ποιο σημείο εξυπηρετεί η παρατήρηση; Μετά την εισαγωγή, ξεκινούν οι ομάδες το έργο με θετική εργασιακή στάση; Ο συντονιστής ελέγχει για τυχόν περιορισμούς, ελλιπές υλικό και τους όρους του πλαισίου. Εάν προκύψουν δυσκολίες κατά την διάρκεια της άσκησης, ο συντονιστής μπορεί να επιτρέψει αλλαγές ή αποσαφήνιση της κατάστασης. Κάθε συμμετέχοντας διεξάγει μια αυτό-εκτίμηση. Τα αποτελέσματα της συνάντησης των παρατηρητών και της συζήτησης των ευρημάτων συγκρίνονται με τις ατομικές παρατηρήσεις και τις αυτόεκτιμήσεις. Ερμηνεύστε τα αποτελέσματα όσον αφορά την σπουδαιότητα και την έννοια που σχετίζεται με την συγκεκριμένη εργασία ή τους εκπαιδευτικούς στόχους.

39 39 Υλικό Ευρημάτων 1) Οι συμμετέχοντες παρέχουν υλικό ο ένας στον άλλο. 2) Ολόκληρη η ομάδα παρέχει υλικό σε όλη την διαδικασία. 3) Οι συμμετέχοντες λαμβάνουν μια διεξοδική αναφορά κατά την διάρκεια της συζήτησης αξιολόγησης. Σημειώσεις Η άσκηση δημιουργίας μιας πόλης μπορεί να τροποποιηθεί για διαφορετικές ομάδες στόχους. Σε μια ομάδα με ανάμεικτα φύλα τα στερεότυπα των φύλων πρέπει να αποφεύγονται.

40 40 Δημιουργία μιας πόλης Φόρμα παρατήρησης και αξιολόγησης των κοινωνικών ικανοτήτων Συμμετέχοντας: Ημερομηνία: Άσκηση: Παρατηρητής: Χρονικό διάστημα: Επαγγελματικό πεδίο: Πεδίο Ικανότητας Ικανότητες Κριτήρια Παρατήρησης + 0 Σημειώσεις Κοινωνικές Ικανότητες Κοινωνικότητα προσέγγιση τρίτων ξεκινάει συζητήσεις διατήρηση επαφής λεκτική και μη λεκτική συμφωνία Ικανότητα ομαδικής εργασίας εργάζεται με τρίτους σε μια άσκηση κάνει τους απαραίτητους συμβιβασμούς προσαρμόζεται στην ομάδα Επικοινωνιακές δεξιότητες εκφράζεται και δημιουργεί κατανοητές προτάσεις άκουσμα σημάτων μέσω εκφράσεων του προσώπου και χειρονομιών διατηρεί οπτική επαφή εισάγει τρίτους στην συζήτηση παραχωρεί τον λόγο σε άλλα μέλη της ομάδας

41 41 Ικανότητα επίλυσης διενέξεων διατήρηση ηρεμίας και χαλάρωσης σε συνθήκες διενέξεων διατήρηση αντικειμενικότητας εποικοδομητική επίλυση διενέξεων διαιτησία των διενέξεων και μεσολάβηση Πέρα από τις κοινωνικές ικανότητες, η άσκηση επιτρέπει την παρατήρηση άλλων ικανοτήτων και δεξιοτήτων: Προσωπικές ικανότητες: σχεδιασμός έργου, ικανότητα εκμάθησης, συγκέντρωση, ακρίβεια, ανεξαρτησία, παροχή κινήτρων, ευελιξία, επιμέλεια, όρια άγχους Ψυχοκινητικές δεξιότητες: χονδροειδείς και λεπτές κινητικές δεξιότητες, σωματική αντίδραση, ρυθμός αντίδρασης Μεθοδολογικές ικανότητες: π.χ. πολυγλωσσία

42 42 Δημιουργία μιας πόλης Συνολική αξιολόγηση (μέσες τιμές των παρατηρήσεων όλων των παρατηρητών) Συμμετέχοντας: Ημερομηνία: Επαγγελματικό πεδίο: Παρατηρητής 1: Παρατηρητής 2: + 0 Σημειώσεις Προσωπικές ικανότητες Σχεδιασμός έργου Ικανότητα εκμάθησης Επιμέλεια Συγκέντρωση Ακρίβεια Ανεξαρτησία Παροχή Κινήτρων Ευελιξία Εμμονή Όρια άγχους Κοινωνικές δεξιότητες Κοινωνικότητα Ικανότητα ομαδικής εργασίας Επικοινωνιακές δεξιότητες Επίλυση διενέξεων

43 43 Ψυχοκινητικές δεξιότητες Χονδροειδής κινητικές δεξιότητες Λεπτές κινητικές δεξιότητες Σωματική αντίδραση Ρυθμός Αντίδρασης Μεθοδολογικές ικανότητες Πολυγλωσσία

44 44 Δημιουργία μιας πόλης Συζήτηση αξιολόγησης με τον συμμετέχοντα Κατηγορία: Άσκηση εκτίμησης με προσανατολισμό στην ζήτηση Κεντρικά θέματα της αξιολόγησης Στις συζητήσεις ένας προς έναν συζητούνται οι εντυπώσεις των παρατηρητών, η αυτό-εκτίμηση του συμμετέχοντα καθώς και οι πιθανές συνέπειες της άσκησης για την επιλογή καριέρας του συμμετέχοντα. Γενική αποδοχή, απόλαυση ή δυσαρέσκεια με την άσκηση Σας άρεσε γενικά η άσκηση «δημιουργία μιας πόλης»; Εάν όχι, τι ακριβώς δεν σας άρεσε; Μπορείτε να το αιτιολογήσετε; Εάν ναι, τι ακριβώς σας άρεσε; Μπορείτε να το αιτιολογήσετε; Ανασκόπηση της παρατηρούμενης κατάστασης Επικοινωνία και συνεργασία στην ομάδα Φάση σχεδιασμού Λήψη αποφάσεων Πως ήταν για εσάς το γεγονός ότι σας παρατηρούσαν; Μπορούσατε να αγνοήσετε τον παρατηρητή; Ήταν δεσμευτικό ή ανασταλτικό το γεγονός ότι κάποιος σας παρατηρούσε; Παρατήρησα ότι εσείς... Ποιος ήταν ο λόγος για αυτό; Wie Πως σας φάνηκε η σύνθεση της ομάδα σας; Πιστεύετε ότι η ομάδα σας εργάστηκε καλά μαζί; Πως συμβάλλατε ενεργά; Τι κατασκευάσατε ενεργά; Τι σας περιόρισε κατά την διεξαγωγή της εργασίας, τι σας εμπόδισε; Παρατήρησα ότι εσείς... Ποιος ήταν ο λόγος για αυτό; Πιστεύετε ότι η ομάδα σας αφιέρωσε αρκετό χρόνο στον σχεδιασμό της πόλης; Πιστεύετε ότι κάθε μέλος της ομάδας συμμετείχε στον σχεδιασμό; Μπορέσατε να βρείτε ιδέες και προτάσεις; Τι προτάσεις κάνατε; Τι σας περιόρισε ενδεχομένως; Παρατήρησα ότι.. Ποιος ήταν ο λόγος για αυτό; Πως προέκυψε και η πόλη σας κτίστηκε με αυτόν τον τρόπο και όχι με κάποιον άλλο τρόπο; Πως λήφθηκαν οι αποφάσεις στην ομάδα σας; Χρησιμοποίησε η ομάδα τις προτάσεις σας; Ποια τμήματα της πόλης προέκυψαν ως αποτέλεσμα των προτάσεων σας; Τι περιόρισε την υλοποίηση των ιδεών σας; Παρατήρησα ότι.. Ποιος ήταν ο λόγος για αυτό;

45 45 Χρήση των υλικών / εργαλείων Μετάβαση ανάμεσα στην ατομική και ομαδική εργασία Προσωπική συμβολή στο τελικό αποτέλεσμα Αντιφάσεις ανάμεσα στην αυτό-εκτίμηση και την εξωτερική παρατήρηση Πιθανή σπουδαιότητα της άσκησης της επιλογής καριέρας Πιστεύετε ότι το υλικό ήταν κατάλληλο; Μπορέσατε να χρησιμοποιήσετε το υλικό; Ποιο από το υλικό προτιμάτε; Παρατήρησα ότι.. Ποιος ήταν ο λόγος για αυτό; Πως αισθανθήκατε όταν εργαζόσασταν μόνοι; Θέλατε βοήθεια; Είχατε βοήθεια; Τι σας άρεσε όταν εργαζόσασταν μόνοι / στην ομάδα; Ποια δυνατά σημεία ανακαλύψατε στον εαυτό σας όταν εργαζόσασταν μόνοι / στην ομάδα; Παρατήρησα ότι.. Ποιος ήταν ο λόγος για αυτό; Όταν κοιτάζετε την ολοκληρωμένη σας πόλη: Πόσο σημαντική ήταν η συμβολή σας; Ποιες από τις προσωπικές σας ικανότητες βοήθησαν ή σας απέτρεψαν από την υλοποίηση των ιδεών σας; Υπήρξε κάτι στην συμπεριφορά σας που θελήσατε να αλλάξετε; Η ομάδα και ο παρατηρητής σας έδωσε υλικό: Μπορέσατε να σχετιστείτε με το υλικό; Συμφωνείτε με το υλικό; Με ποιους τρόπους βλέπετε διαφορετικά την συμπεριφορά σας; Ποιος μπορεί να είναι ο λόγος; Πόση αξία σας έδωσε η άσκηση στον προσδιορισμό των ικανοτήτων και των προοπτικών σας; Έχετε ικανότητες που μπορεί να είναι πλεονεκτικές για εσάς σε μια δουλειά; Μάθατε κάτι από την εργασία σας σε αυτή την άσκηση; Μάθατε ή βιώσατε κάτι για τον εαυτό σας από την άσκηση;

46 Άσκηση παρατηρούμενης ομάδας «Εργοστάσιο Ρολογιών» (Σουηδία) Η άσκηση εργοστασίου ρολογιών αποτελεί ένα μοντέλο που χρησιμοποιείται σε κάποιες επαγγελματικές εκπαιδεύσεις υπό την έννοια της Μάθησης Βασισμένης στο Πρόβλημα (PBL) για να δείξει στους συμμετέχοντες την σπουδαιότητα της εργασίας και της λειτουργίας από κοινού σαν ομάδα. Η άσκηση διεξάγεται σε μικρές ομάδες των τεσσάρων έως έξι συμμετεχόντων. Αφού λάβουν τις οδηγίες και το υλικό οι ομάδες έχουν μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο για να ολοκληρώσουν την εργασία (πέντε ημέρες). Τους ζητούν να παράγουν ρολόγια χρησιμοποιώντας ένα εγχειρίδιο παραγωγής και ένα προσχέδιο του ρολογιού που θα παραχθεί. Λαμβάνουν έναν χρηματικό ποσό για τις απαραίτητες πρώτες ύλες. Αυτή η άσκηση αποτελεί συνήθως την έναρξη μιας μακρύτερης επαγγελματικής εκπαίδευσης. Παρόλο που η άσκηση διεξάγεται σε ομαδική μορφή, η αξιολόγηση της προσπάθειας που γίνεται από τις ομάδες βασίζεται κυρίως στην ατομική απόδοση κατά την διάρκεια των πέντε ημερών. Οι προσωπικοί εκπαιδευτές/δάσκαλοι παρατηρούν την διαδικασία της ομάδας, και τα αποτελέσματα που αφορούν την δεδομένη άσκηση. Καταφέρνει η ομάδα να παράγει τα ρολόγια, καταφέρνει να το κάνει μέσα στο δεδομένο χρηματικό ποσό και πληροί τα χρονικά πλαίσια; Τα αποτελέσματα της εκτίμησης της απόδοσης παρέχονται στην ομάδα στο τέλος της άσκησης, πως αποδίδουν ως ομάδα σχετικά με την δεδομένη άσκηση, πως συνδιαλέγονται για να επιτύχουν τους στόχους τους και ποιες ήταν οι αντιλήψεις των συμμετεχόντων για την άσκηση; Τι πήγε καλά και τι χρειάζεται να αναπτυχθεί. Επιπρόσθετα, τα άτομα εκτιμώνται ανάλογα με το παρακάτω πλαίσιο, και εστιάζεται η κοινωνική συμπεριφορά σε σύγκριση με τις απαιτήσεις των εργοδοτών (στο παρόν η κατασκευαστική βιομηχανία). Αυτή η εκτίμηση αναθεωρείται εις βάθος με κάθε συμμετέχοντα και αναπτύσσεται ένα πλάνο για τις μελλοντικές ενέργειες στο επιθυμητό επάγγελμα ή μπορεί επίσης να υπάρξει απόφαση να φύγει ο συμμετέχοντας από αυτόν τον κλάδο και να εστιάσει στην ανεύρεση κάτι καταλληλότερου.

47 47 «Εργοστάσιο Ρολογιού» γενική επισκόπηση Κατηγορία: Άσκηση εκτίμησης με προσανατολισμό στην ζήτηση Ιδέα Αντικειμενικοί Στόχοι Ομάδα στόχος Προσδιορισμός ικανοτήτων και δεξιοτήτων όπως οργάνωση/σχεδιασμός, παροχή κινήτρων επαγγελματισμός, ευσυνειδησία, ομαδική εργασία, ευελιξία Ενίσχυση της εκτίμησης ανάμεσα στις ασκήσεις με την μορφή παιχνιδιού και της ευσυνείδητης φύσης της εκτίμησης Ομάδα 4 έως 6 ατόμων Χρόνος 5 ημέρες Προσωπικό Προσωπικοί εκπαιδευτές Υλικό Τόπος Διεξαγωγής Μέθοδοι Εγχειρίδιο παραγωγής, συμπεριλαμβάνοντας λίστες των υλικών πρέπει να παρασχεθεί λεπτομερές προσχέδιο του ρολογιού προϋπολογισμός για τις πρώτες ύλες Ένας χώρος κατάλληλος για αυτόν τον σκοπό, σε αυτή την περίπτωση κατασκευαστική βιομηχανία χάλυβα εξοπλισμένη με εργαλεία και μηχανήματα για την επεξεργασία του χάλυβα. ιδέα της Μάθησης Βασισμένης στο Πρόβλημα (PBL) Εκτίμηση Σημειώσεις Ομαδική και ατομική εκτίμηση με εστίαση στο ατομικό τμήμα. Τα τμήματα της εκτίμησης επεξεργάζονται ομαδικά και ατομικά η κοινωνική συμπεριφορά. Οι προσωπικοί εκπαιδευτές έχουν τον ρόλο του παρατηρητή και δεν παρεμβαίνουν στο δεδομένο χρονικό πλαίσιο. Αυτό που παρατηρούν είναι ο τρόπος με τον οποίο εργάζονται οι ομάδες προς τον στόχο, για να παράγουν ρολόγια, και τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα συνεργάζονται στις ομάδες και προς τον δεδομένο στόχο.

48 48 «Εργοστάσιο Ρολογιών» Φόρμα παρατήρησης και αξιολόγησης για τις κοινωνικές ικανότητες (Σημειώστε ότι η παρούσα φόρμα χρησιμοποιείται από τους συμμετέχοντες αλλά και τους προσωπικούς εκπαιδευτές ως όργανο εκτίμησης!) Δεξιότητα / Προσόν (1) Πολύ Καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη Ικανοποιητικά Τρόποι Έχετε πάντα συναίσθηση των συναισθημάτων των άλλων και είστε διακριτικοί με τις ανάγκες τους ανεξαρτήτως της δικής σας «διάθεσης». Προσπαθείτε πάντα να κατανοήσετε τα συναισθήματα των άλλων αλλά επηρεάζεστε από τις δικές σας ανάγκες και τις διαθέσεις κατά καιρούς. Έχετε επίγνωση της αδυναμίας σας σε αυτόν τον τομέα και προσπαθείτε να βελτιωθείτε. Δείχνετε λίγο ή καθόλου ενδιαφέρον για τους άλλους και οι βασικοί κανόνες ευγενείας λείπουν από τις καθημερινές σας συναναστροφές. Κυριότητα των εργασιών Ασχολείστε με κάθε εργασία μέχρι τέλους, ακολουθώντας όλες τις οργανωτικές διαδικασίες και διατηρείτε τα άτομα ενημερωμένα για την πρόοδο σας όταν χρειάζεται. Προσπαθείτε σκληρά να τηρήσετε τις προθεσμίες και να ακολουθήσετε συνήθως τις διαδικασίες αλλά μπορεί μερικές φορές να «ξεχάσετε» τα μικρά σημαντικά πράγματα. Γνωρίζετε τις διαδικασίες και προσπαθείτε να τις ακολουθήσετε. Οι εργασίες μπορεί να σας φανούν βαρετές και πρέπει να προσπαθήσετε πολύ για να ασχοληθείτε με αυτές. Πραγματοποιείτε μόνο τις εργασίες που σας αρέσουν. Δεν ενημερώνετε τους άλλους για την πρόοδο σας ούτε τους συμβουλεύεστε για προβλήματα στην δουλειά σας. Παρουσία Έχετε 100% παρουσία ή δεν λείπετε χωρίς καλό λόγο. Πάντα ειδοποιείτε για τις απουσίες σας εγκαίρως σύμφωνα με τις διαδικασίες. Η παρουσία σας είναι καλή αλλά δεν καταφέρνετε πάντα να φθάσετε στην εργασία ή στο τηλέφωνο μέσα στο χρονικό περιθώριο που υποδεικνύεται στις διαδικασίες. Προσπαθείτε να βρίσκεστε στην εργασία σας κάθε ημέρα αλλά μπορεί να επηρεαστείτε από εξωτερικούς παράγοντες όπως τα ξενύχτια ή τους φίλους και να απουσιάζετε από την εργασία σας. Η παρουσία σας είναι ακανόνιστη και δεν σας ενοχλεί ιδιαίτερα. Δεν τηλεφωνείτε για να δικαιολογήσετε τις απουσίες σας και δεν βλέπετε το νόημα ή την ανάγκη για να πράξετε κάτι τέτοιο.

49 49 «Εργοστάσιο Ρολογιών» Φόρμα παρατήρησης και αξιολόγησης για τις κοινωνικές ικανότητες (Σημειώστε ότι η παρούσα φόρμα χρησιμοποιείται από τους συμμετέχοντες αλλά και τους προσωπικούς εκπαιδευτές ως όργανο εκτίμησης!) Δεξιότητα / Προσόν (1) Πολύ Καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη Ικανοποιητικά Παροχή Κινήτρων Είστε πρόθυμοι να αναλάβετε νέα καθήκοντα και να εμπλακείτε σε δραστηριότητες. Είστε ενεργητικοί και ενθουσιώδεις, προσφέροντας μια πολύτιμη συνεισφορά στην εργασία του οργανισμού σας. Σας αρέσει να εμπλέκεστε σε νέα πράγματα αλλά δεν σας αρέσει να ηγείστε προτιμάτε να ακολουθείτε οδηγίες. Προσπαθείτε να παραβλέπετε τα πράγματα και δεν αφήνετε τον εαυτό σας να επηρεαστεί από αυτά που συμβαίνουν γύρω σας. Είστε πρόθυμοι αρχικά να ξεκινήσετε μια εργασία αλλά χάνετε γρήγορα το ενδιαφέρον σας. Σας αρέσουν οι νέες ιδέες εάν δεν χρειάζεται να κάνετε πολύ δουλειά για αυτές. Μερικές φορές επηρρεάζεστε από τους αρνητικούς συναδέλφους. Δεν θέλετε να εμπλακείτε με οτιδήποτε νέο. Βαριέστε εύκολα και αποσπάτε τους άλλους με την αρνητική σας θέση. Επαγγελματισμός Ανεξάρτητα με το τι συμβαίνει στην προσωπική σας ζωή, ή ποια είναι τα προσωπικά σας συναισθήματα για το άτομο με το οποίο ασχολείστε, διατηρείτε ένα υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού πάντα. Φτάνετε τα πράγματα μέχρι το πέρας τους, δίνοντας το 100% όλες τις φορές. Προσπαθείτε σκληρά να έχετε επιχειρηματική σκέψη αλλά μερικές φορές κρίνετε τους άλλους ή επηρεάζεστε από τις πεποιθήσεις, τις αξίες και τις απόψεις σας. Ωστόσο, προσπαθείτε να παραμείνετε αφοσιωμένοι στην εργασία σας και στο εκάστοτε καθήκον σας. Γνωρίζετε τι πρέπει να κάνετε και πως πρέπει να συμπεριφέρεστε σε ένα εργασιακό περιβάλλον αλλά μπορεί να επηρεαστείτε από εναλλαγές της διάθεσης σας και έλλειψη συνέπειας κατά την προσέγγιση σας στην εργασία/ άλλους. Δυσκολεύεστε να δεσμευθείτε στην εργασία και/ή τις σχέσεις. Δεν σας νοιάζει πραγματικά για το τι πιστεύουν οι άλλοι για εσάς ή τον οργανισμό σας. Αντιδράτε σε προσωπικό επίπεδο στα εργασιακά ζητήματα που σας αναστατώνουν ή που δεν συμβαδίζουν με τις πεποιθήσεις / απόψεις σας. Εάν δεν επιθυμείτε να κάνετε κάτι, δεν μπορεί τίποτα να σας αλλάξει γνώμη.

50 50 «Εργοστάσιο Ρολογιών» Φόρμα παρατήρησης και αξιολόγησης για τις κοινωνικές ικανότητες (Σημειώστε ότι η παρούσα φόρμα χρησιμοποιείται από τους συμμετέχοντες αλλά και τους προσωπικούς εκπαιδευτές ως όργανο εκτίμησης!) Δεξιότητα / Προσόν (1) Πολύ Καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη Ικανοποιητικά Παραγωγή έργου Παράγετε ένα υψηλό επίπεδο και ποιότητα έργου σε καθημερινή βάση με συνέπεια. Χρησιμοποιείτε τον εργασιακό σας χρόνο αποτελεσματικά και χρησιμοποιείτε την πρωτοβουλία σας για την εύρεση πραγμάτων να κάνετε κατά την διάρκεια των ήρεμων περιόδων. Παράγετε καλό έργο αν και όχι πάντα ακριβές ή αρκετά γρήγορο. Προσπαθείτε να μένετε συγκεντρωμένοι και να μην αποσπάστε από άλλα πράγματα. Αποσπάστε εύκολα από πράγματα και ανθρώπους γύρω σας και το γεγονός αυτό επηρεάζει την ποσότητα και την ποιότητα του έργου που παράγεται σε καθημερινή βάση. Χρειάζεται να βελτιωθείτε σε αυτό τον τομέα. Παράγετε πολύ λίγο έργο και αυτό που παράγετε περιέχει περισσότερα λάθη από τα αποδεκτά. Δεν ελέγχετε την δουλειά σας και προτιμάτε να σερφάρετε στο διαδίκτυο. Ευσυνειδησία Υπερηφανεύεστε για το έργο σας. Ελέγχετε τα πάντα και αφιερώνετε διπλάσια προσπάθεια και χρόνο για να βεβαιωθείτε ότι μια εργασία έχει πραγματοποιηθεί σωστά και έγκαιρα. Εάν δεν καταφέρετε να προλάβετε μια προθεσμία, το αναφέρετε στον επόπτη σας και πάντα έχετε έναν καλό λόγο για κάτι τέτοιο. Ελέγχετε το έργο σας αν και κάποια λάθη σας ξεφεύγουν. Σας απασχολεί περισσότερο η ταχύτητα της παραγωγής παρά η ακρίβεια των δεδομένων και πρέπει να επιβραδύνετε ελαφρώς για να ελέγξετε την ποιότητα του έργου σας. Μερικές φορές προσφέρεστε να κάνετε κάτι επιπλέον αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια. Δεν ελέγχετε πάντα εάν το έργο σας είναι ικανοποιητικής ποιότητας ή αν μεταδίδει τις σημαντικές πληροφορίες στους τρίτους αλλά εργάζεστε ενεργά πάνω σε αυτό καθώς γνωρίζετε τους λόγους που πρέπει να πράξετε κάτι τέτοιο. Υπάρχει χώρος για μεγάλη βελτίωση. Δεν σας απασχολεί καθόλου εάν χαθεί ένα έργο ή δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως, ακόμα και εάν αυτό σημαίνει ότι κάποιος άλλος θα έχει πρόβλημα ή δεν θα καταφέρει να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις του προς τρίτους.

51 51 «Εργοστάσιο Ρολογιών» Φόρμα παρατήρησης και αξιολόγησης για τις κοινωνικές ικανότητες (Σημειώστε ότι η παρούσα φόρμα χρησιμοποιείται από τους συμμετέχοντες αλλά και τους προσωπικούς εκπαιδευτές ως όργανο εκτίμησης!) Δεξιότητα / Προσόν (1) Πολύ Καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη Ικανοποιητικά Διαγωγή στον Εργασιακό Χώρο Γνωρίζετε πάντα την συμπεριφορά σας και πως μπορεί να επηρεάσει τρίτους και την ατμόσφαιρα στην οποία εργάζεστε. Γενικά συμπεριφέρεστε καλά αλλά μερικές φορές μπορεί να επηρεαστείτε από προσωπικές καταστάσεις και συναισθήματα. Γνωρίζετε την ανάγκη να σκεφθείτε για την συμπεριφορά σας αλλά το ξεχνάτε μερικές φορές, αντιδρώντας σε καταστάσεις, συμβάντα ή περισπασμούς. Γενικά κάνετε τα δικά σας. Πόδια πάνω στο γραφείο, ακατάστατο γραφείο, άσχημη στάση και αντιμιλάτε σε τρίτους. Τήρηση χρόνου Πάντα στην ώρα σας, γνωρίζοντας την σημασία της εικόνας και του σεβασμού των κανόνων. Συνήθως στην ώρα σας και έχετε πάντα ένα καλό λόγο για τυχόν αργοπορία. Συχνά αργείτε μερικά λεπτά ή δεν γνωρίζετε την επίδραση της αργοπορίας σας στους άλλους. Ζητήστε συγνώμη. Συνήθως αργείτε χωρίς καλό λόγο... και γιατί θα έπρεπε να απολογηθείτε άλλωστε; Οργάνωση / σχεδιασμός Καλά οργανωμένοι και η εργασιακή σας ημέρα είναι αποτελεσματική και παραγωγική. Διατηρείτε τακτοποιημένο τον χώρο εργασίας σας και μπορείτε να βρείτε οποιοδήποτε έγγραφο οποιαδήποτε στιγμή. Προσπαθείτε σκληρά να τηρήσετε τις προθεσμίες και τα προγράμματα αλλά μερικές φορές τοποθετείτε λανθασμένα ή αρχειοθετείτε λανθασμένα τις πληροφορίες. Είστε ελαφρώς ανοργάνωτοι και ακατάστατοι στην παρουσίαση σας και τις εργασιακές σας πρακτικές. Δυσκολεύεστε να θέσετε προτεραιότητες Κάνετε όποια εργασία επιθυμείτε ανεξάρτητα από την προτεραιότητα της. Συχνά χάνετε σημειώσεις ή εργασίες και ξεχνάτε να υλοποιήσετε τις δεσμεύσεις σας σε τρίτους.

52 52 «Εργοστάσιο Ρολογιών» Φόρμα παρατήρησης και αξιολόγησης για τις κοινωνικές ικανότητες (Σημειώστε ότι η παρούσα φόρμα χρησιμοποιείται από τους συμμετέχοντες αλλά και τους προσωπικούς εκπαιδευτές ως όργανο εκτίμησης!) Δεξιότητα / Προσόν (1) Πολύ Καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη Ικανοποιητικά Λεκτική Επικοινωνία Μιλάτε καθαρά και ευγενικά στο προσωπικό, τους πελάτες και τους συναδέλφους όλες τις ώρες και δεν χρησιμοποιείτε λαϊκές λέξεις σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον. Προσπαθείτε να θυμάστε τους τρόπους σας αλλά μερικές φορές σας ξεφεύγουν μια ή δύο λαϊκές λέξεις. Το συνειδητοποιήτε αμέσως και διορθώνετε τα λεγόμενα σας. Γνωρίζετε ότι ο τόνος της φωνής σας μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο αυτά που λέτε ερμηνεύονται από τους άλλους αλλά δεν σκέφτεστε πάντα «πως» να μιλάτε σε συγκεκριμένους ανθρώπους δίνοντας λανθασμένη εντύπωση για τον εαυτό σας. Λέτε αυτό που πιστεύετε με λέξεις που θα χρησιμοποιούσατε με τους φίλους σας. Αφήνετε να σας ξεφύγουν κάποιες βρισιές αλλά τι πειράζει; Όλοι δεν το κάνουν; Ομαδική εργασία / Σεβασμός Σας αρέσει να εργάζεστε με άλλους ανθρώπους και σέβεστε και είστε διακριτικοί με την εμπειρία και τις απόψεις τους. Αποδέχεστε την εποικοδομητική κριτική και την παρέχετε επίσης όπου χρειαστεί με τρόπο που διατηρεί τον σεβασμό. Μπορείτε να εργαστείτε καλά με άλλους ακούγοντας τους συνήθως και καταφέρνοντας τον στόχο σας. Γνωρίζετε ότι εάν δεν κάνετε αυτό που λέτε ότι θα γίνει, θα επηρεαστούν άλλοι και προσπαθείτε να ικανοποιήσετε τους στόχους αλλά μπορεί να αφήσετε να προσωπικά αισθήματα ή τα σχόλια να σας επηρεάσουν. Προτιμάτε να εργάζεστε μόνοι αλλά θα κάνετε μια κοινή εργασία εάν σας πιέσουν. Θα παραπονεθείτε λίγο σχετικά με τον ποιον θα δουλέψετε μαζί εάν δεν σας αρέσει, αλλά θα το καταφέρετε και θα το προσπεράσετε. Δεν έχετε κουβέντες ή άσκοπες ενέργειες με τα άτομα που δεν σας αρέσουν. Αρνείστε να εργαστείτε με οποιονδήποτε σε μια εργασία εκτός και εάν πρόκειται για τον καλύτερο σας φίλο. Δεν συναναστρέφεστε με άλλους και δεν θέλετε ούτε να προσπαθήσετε να βρείτε πράγματα σε ανθρώπους που μπορεί να σεβαστείτε ή να θαυμάσετε. Εάν κάποιος έχει κάτι να πει, θα πρέπει να σας το πει κατάμουτρα.

53 53 «Εργοστάσιο Ρολογιών» Φόρμα παρατήρησης και αξιολόγησης για τις κοινωνικές ικανότητες (Σημειώστε ότι η παρούσα φόρμα χρησιμοποιείται από τους συμμετέχοντες αλλά και τους προσωπικούς εκπαιδευτές ως όργανο εκτίμησης!) Δεξιότητα / Προσόν (1) Πολύ Καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη Ικανοποιητικά Βοήθεια προς τρίτους Σας αρέσουν οι ευκαιρίες να δείξετε την εμπειρία και τις δεξιότητες σας στους άλλους και θα βοηθήσετε οποιονδήποτε το χρειαστεί χωρίς να τον πατρονάρετε. Θα κάνετε σχεδόν τα πάντα αλλά μερικές φορές θα αρνηθείτε κάτι που θα σας ζητηθεί εάν νομίζετε ότι είναι «βαρετό». Σας αρέσει να εκπαιδεύεστε σε νέα πράγματα, ακόμα και εάν σημαίνει ότι θα θυσιάσετε τον χρόνο σας για να τα μάθετε. Εάν αντιληφθείτε ότι κάποιος είναι πολύ απασχολημένος μπορεί να προσφερθείτε να τον βοηθήσετε αλλά μόνο όταν πρόκειται για κάτι που νοιώθετε σίγουρος ή που σας αρέσει πραγματικά. Δεν σας αρέσουν πολύ οι αλλαγές αλλά θα προσπαθήσετε να ακολουθήσετε το ρεύμα. Δεν πιστεύετε ότι πρέπει να εργάζεστε εκτός του ωραρίου σας. Απεχθάνεστε τις αλλαγές. Εάν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εργαστείτε σκληρότερα ή περισσότερο ή να προσαρμόσετε τον τρόπο που εργαζόσασταν πάντα, ξεχάστε το. Τίποτα δεν σας ενοχλεί περισσότερο. Η φιλοσοφία σας είναι ότι «γιατί να ανακαλύψουμε πάλι τον τροχό ιδιαίτερα εάν αυτό σημαίνει περισσότερη εργασία!» Ικανότητα αναζήτησης βοήθειας Δεν διστάζετε να ζητήσετε βοήθεια εάν την χρειαστείτε. Θα ελέγξετε εάν κατανοείτε την εργασία που σας ζητούν να κάνετε και εάν υπάρχει κάτι που αισθάνεστε ότι χρειάζεστε εκπαίδευση θα το ζητήσετε ευγενικά. Θα ζητήσετε βοήθεια εάν κολλήσετε πραγματικά με κάτι αλλά συνήθως μόνο από ένα ή δύο συγκεκριμένα άτομα. Αισθάνεστε ότι αποτελεί δείγμα αδυναμίας να παραδεχθείτε ότι χρειάζεστε βοήθεια. Δεν θα ζητήσετε βοήθεια εκτός και εάν είστε σίγουροι ότι θα την έχετε και ότι οι άνθρωποι δεν θα κρίνουν εσάς ή το επίπεδο δεξιοτήτων σας ως αποτέλεσμα. Προτιμάτε να αναζητήσετε την λύση σε ένα εγχειρίδιο παρά να την ζητήσετε από τον διπλανό σας. Δεν υπάρχει κανείς που θα ζητούσατε βοήθεια. Κάτι τέτοιο θα τους έκανε να πιστέψουν ότι είναι καλύτεροι από εσάς και θα σας κάνει να φανείτε ανόητος. Εάν δεν είστε σίγουροι πως να κάνετε κάτι θα κάνετε απλά αυτό που νομίζετε χωρίς να νοιάζεστε για τα αποτελέσματα!

54 54 «Εργοστάσιο Ρολογιών» Φόρμα παρατήρησης και αξιολόγησης για τις κοινωνικές ικανότητες (Σημειώστε ότι η παρούσα φόρμα χρησιμοποιείται από τους συμμετέχοντες αλλά και τους προσωπικούς εκπαιδευτές ως όργανο εκτίμησης!) Δεξιότητα / Προσόν (1) Πολύ Καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη Ικανοποιητικά Προσαρμοστικότητα / Ευελιξία Απολαμβάνετε να αλλάζετε την προσέγγιση σας ή να αντιμετωπίζετε νέες προκλήσεις. Το να δουλεύετε λίγο παραπάνω από το κανονικό δεν σας πειράζει και θα προσφέρετε μια χείρα βοηθείας σε οτιδήποτε εάν μπορεί να βοηθήσει κάποιον. Τίποτα δεν είναι αγγαρεία για εσάς. Είστε ένα ευπρόσδεκτο απόκτημα σε οποιαδήποτε εργασία. Θα δοκιμάσετε τα περισσότερα πράγματα αλλά μερικές φορές αρνείστε όταν σας ζητείται να κάνετε κάτι που είναι «βαρετό». Σας αρέσει να εκπαιδεύεστε σε νέα πράγματα, ακόμα και εάν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να θυσιάσετε κομμάτι του χρόνου σας για να τα μάθετε. Εάν παρατηρήσετε ότι κάποιος είναι ιδιαίτερα απασχολημένος μπορεί να προσφερθείτε να βοηθήσετε αλλά μόνο όταν πρόκειται για κάτι που νοιώθετε ότι μπορείτε να κάνετε ή που σας αρέσει πραγματικά. Δεν σας αρέσει πολύ η αλλαγή αλλά θα προσπαθήσετε και θα πάτε με το ρεύμα. Δεν πιστεύετε ότι πρέπει να κάνετε πράγματα εκτός ωραρίου. Απεχθάνεστε την αλλαγή. Εάν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εργαστείτε σκληρότερα ή περισσότερο ή να προσαρμόσετε τον τρόπο με τον οποίο εργαζόσασταν πάντα, ξεχάστε το. Τίποτα δεν σας ενοχλεί περισσότερο. Η φιλοσοφία σας είναι «γιατί να εφεύρω πάλι τον τροχό ιδιαίτερα αν αυτό σημαίνει περισσότερη δουλειά!»

55 Εξέταση δεξιοτήτων υπολογιστή Η παιδεία και η αγορά εργασίας παρουσιάζουν συγκεκριμένες προκλήσεις στους νέους, π.χ. που αφορούν την ακαδημαϊκή απόδοση, τις σωματικές και πνευματικές προϋποθέσεις και τις (βασικές) δεξιότητες. Πέρα από τις βασικές δεξιότητες της ανάγνωσης, γραφής και μαθηματικών, η παιδεία των ηλεκτρονικών υπολογιστών αποκτά μεγαλύτερη σημασία στους περισσότερους τομείς εργασίας. Επιπρόσθετα η γενική (επαγγελματική) γνώση είναι ουσιαστική σε έναν όλο και περισσότερο περίπλοκο εργασιακό κόσμο. Σε διάφορες επαγγελματικές δραστηριότητες οι σταθερές δεξιότητες τις Αγγλικής γλώσσας είναι προβλεπόμενες. Μια περιεκτική εκτίμηση ικανοτήτων θα πρέπει να παρέχει πληροφορίες για: επάρκεια μαθηματικών επάρκεια φυσικής (τεχνική κατανόηση) γενική γνώση ή γενική επαγγελματική γνώση δεξιότητες υπολογιστών (επεξεργασία κειμένου, υπολογιστικό λογισμικό) τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας (Διαδίκτυο) Αγγλικά ως ξένη γλώσσα Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες αυτά τα τεστ υπάρχουν ήδη διαθέσιμα. Επιπλέον, αυτά τα τεστ θα πρέπει να προσαρμόζονται στα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα, τα πολιτιστικά υπόβαθρα, και ούτω καθεξής. Ωστόσο, τα παρακάτω δύο τεστ που αφορούν τις δεξιότητες υπολογιστών παρουσιάζονται ως παραδείγματα τυποποιημένων διαδικασιών εξέτασης στο πλαίσιο της εκτίμησης ικανοτήτων. Αυτά τα τεστ μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτική για τα υπάρχοντα τεστ των δεξιοτήτων υπολογιστών Τεστ για βασική κατάρτιση υπολογιστών και μέσων (Γερμανία) Το παρακάτω αποτελεί παράδειγμα ενός τεστ κατάρτισης υπολογιστών (λογισμικό επεξεργασίας κειμένου). Εφαρμόζεται ιδιαίτερα για την εκτίμηση της βασικής κατάρτισης υπολογιστών.

56 56 Τεστ για την βασική κατάρτιση υπολογιστών και μέσων γενική επισκόπηση Κατηγορία: τεστ με προσανατολισμό στην ζήτηση Ιδέα Αντικειμενικοί Στόχοι Ομάδα στόχος Χρόνος Προσωπικό Υλικό Τόπος Διεξαγωγής Περιεχόμενο και μέθοδοι, σύντομη περιγραφή της διαδικασίας Εκτίμηση Σημειώσεις Εκτίμηση δεξιοτήτων κατά την χρήση λογισμικού επεξεργασίας κειμένου (MS Office) και εργαλείων του Διαδικτύου όπως οι περιηγητές και οι μηχανές αναζήτησης. Οι νέοι/νεαροί ενήλικες κατά την προετοιμασία ενός εκπαιδευτικού προγράμματος ή απασχόλησης. Οι συμμετέχοντες κατέχουν βασική γνώση των υπολογιστών και του Διαδικτύου. Το τεστ μπορεί να ανατεθεί ατομικά ή σε ομαδικό επίπεδο. 60 λεπτά (εισαγωγή και προετοιμασία 10 λεπτά, φάση τεστ 45 λεπτά, επίλογος 5 λεπτά) 1 συντονιστής για την διεξαγωγή του τεστ, 1 άτομο για να κάνει την αξιολόγηση Υπολογιστές με MS Office 2003 / 2007 (εναλλακτικά: Open Office, ελάχιστη έκδοση 2.0), πρόσβαση στο Διαδίκτυο και Διαδικτυακή Περιήγηση Εκτυπωτής με χαρτί Φύλλα εργασίας Λεξικά στις μητρικές γλώσσες των συμμετεχόντων με μεταναστευτικό υπόβαθρο Δωμάτιο με υπολογιστές και πρόσβαση στο Διαδίκτυο Ο Στόχος, η διαδικασία, το χρονικό πλαίσιο και τα κριτήρια εκτίμησης του τεστ επεξηγούνται από τον συντονιστή. Οι υπολογιστές και τα προγράμματα επεξεργασίας κειμένου θέτονται σε λειτουργία. Η πρόσβαση στο διαδίκτυο ενεργοποιείται και οι διαδικτυακοί περιηγητές ξεκινούν. Μοιράζονται τα φύλλα εργασίας. Το τεστ πραγματοποιείται και τα αποτελέσματα εκτυπώνονται. Τα προγράμματα εφαρμογών κλείνουν. Οι υπολογιστές απενεργοποιούνται και συλλέγονται τα αποτελέσματα. Αξιολόγηση από τον συντονιστή ή τρίτα άτομα. Εκτίμηση σύμφωνα με τα καθορισμένα κριτήρια (δείτε τις οδηγίες για τους συντονιστές). Το τεστ δεν είναι κατάλληλο για άτομα χωρίς εμπειρία υπολογιστών και/ή Διαδικτύου.

57 57 Τεστ για την βασική κατάρτιση υπολογιστών και μέσων εργασία / φύλλο εργασίας Κατηγορία: τεστ με προσανατολισμό στην ζήτηση Σχεδιασμός ενός διαφημιστικού φυλλαδίου (Διαφήμιση για έναν χώρο στέγασης γατών) 4) Δημιουργία ενός φυλλαδίου σε ένα έγγραφο του Word. Σχεδιάστε και διαμορφώστε το κείμενο όπως εμφανίζεται στην εικόνα. 5) Ψάξτε στο Διαδίκτυο για μια εικόνα μιας γάτας. Επικολλήστε την εικόνα στο αρχείο Word και επιλέξτε την επιλογή «πίσω από το κείμενο». Μεγεθύνετε την εικόνα («διατηρήστε τις αναλογίες») έτσι ώστε να καλύπτει ολόκληρη την σελίδα (δείτε παρακάτω). Αλλάξτε τα χρώματα των λέξεων για να τραβούν την προσοχή. 6) Αποθηκεύστε το αρχείο με το όνομα cattery <το όνομα σας> στον υπολογιστή. Πηγαίνετε διακοπές; Και δεν έχετε ιδέα τι να κάνετε με την γάτα σας; Τι θα λέγατε για το: Sommerfeld Cattery Θα σας εξασφαλίσουμε ότι η γάτα σας θα έχει την απαραίτητη φροντίδα! Επισκεφτείτε μας στο: Linden Avenue 4 ή τηλεφωνήστε μας στο: Επικοινωνία: (<το όνομα σας>)

58 58 Τεστ για την βασική κατάρτιση υπολογιστών και μέσων Οδηγίες για τους συντονιστές Κατηγορία: τεστ με προσανατολισμό στην ζήτηση Οδηγίες για τους συντονιστές Προκαταρκτικά Ο συντονιστής ξεκινάει εξηγώντας την έννοια και τον σκοπό της άσκησης. Γιατί είναι σημαντικές οι δεξιότητες υπολογιστών και μέσων σε σχεδόν όλους τους τομείς της επαγγελματικής ζωής; Έπειτα εξηγούν την εργασία, την διαδικασία και τα κριτήρια της εκτίμησης. Εφαρμογή Πρέπει να διατεθούν περίπου 10 λεπτά για τις επεξηγήσεις και την ενεργοποίηση των υπολογιστών, του προγράμματος επεξεργασίας κειμένου, της πρόσβασης στο Διαδίκτυο και του Περιηγητή. Ο συντονιστής βεβαιώνεται ότι όλες οι εργασίες είναι κατανοητές και διανέμει τα φύλλα εργασίας. Εφαρμογή του τεστ: 45 λεπτά. Εφόσον πρόκειται για εξατομικευμένο τεστ, οι συμμετέχοντες εργάζονται μόνοι. Οι ερωτήσεις πρέπει να απαντώνται μόνο από τους συντονιστές. Το τεστ τελειώνει έπειτα από 45 λεπτά, τα προγράμματα εφαρμογών και οι υπολογιστές απενεργοποιούνται και συλλέγονται τα εκτυπωμένα αποτελέσματα. Ο συντονιστής βεβαιώνεται ότι τα ονόματα των συμμετεχόντων βρίσκονται σε όλα τα έντυπα. Αφιερώνονται 5 λεπτά για όλη αυτή την διαδικασία. Το τεστ διαρκεί συνολικά 60 λεπτά. Λίστα ελέγχου για αυτό-έλεγχο Ενίσχυση Εκτίμηση Ερωτήσεις για την ενίσχυση της εκτίμησης Σημειώσεις Είναι εμφανής ο αντικειμενικός στόχος; Έχουν κατανοήσει την εργασία οι συμμετέχοντες; Λειτουργούν κανονικά όλοι οι υπολογιστές; Υπάρχει διαθέσιμο όλο το απαραίτητο υλικό; Κατά την διάρκεια του τεστ ο συντονιστής απαντάει μόνο στις ερωτήσεις που αφορούν την κατανόηση της εργασίας και παρέχει βοήθεια σε τεχνικά προβλήματα (υπολογιστές, πρόσβαση στο διαδίκτυο, εκτυπωτής). Κατά κανόνα, η εκτίμηση πραγματοποιείται από τον συντονιστή. Εφόσον πρόκειται για ένα τεστ που διαμορφώνεται με σταθερά κριτήρια αξιολόγησης, η εκτίμηση μπορεί επίσης να διεξαχθεί από κάποιον άλλον (για τα κριτήρια εκτίμησης, δείτε παρακάτω). Η αναθεώρηση του τεστ διεξάγεται ως μια ατομική συζήτηση. Ο συντονιστής ενημερώνει τον συμμετέχοντα για τα αποτελέσματα του τεστ και, εάν χρειαστεί, σε ποιους τομείς απαιτείται βελτίωση. Με συγκεκριμένες ομάδες στόχους η εργασία μπορεί να επεκταθεί, για παράδειγμα, να συμπεριλάβει το κόστος ανά ημέρα. Η κλίμακα αξιολόγησης και εκτίμησης ρυθμίζεται τότε εκ νέου για τις επιπρόσθετες πληροφορίες.

59 59 Τεστ για την βασική κατάρτιση υπολογιστών και μέσων Αξιολόγηση Βαθμοί Κείμενο πληρότητα (μεγ. 1 βαθμός) ορθογραφία (μεγ. 1 βαθμός) 2 Μορφή (σύμφωνα με το πλαίσιο) μέγεθος στοιχείων / στοιχεία (μεγ. 1 βαθμός) έμφαση / υπογράμμιση (μεγ. 1 βαθμός) όρια (μεγ. 1 βαθμός) 3 Αναγνωσιμότητα αναγνωσιμότητα του κειμένου (αντίθεση) 2 Γραφικά / Εικόνα σωστό μέγεθος (μεγ. 1 βαθμός) σωστή τοποθέτηση στο φόντο (μεγ. 1 βαθμός) ελκυστικότητα των γραφικών / εικόνας (μεγ. 1 βαθμός) 3 Μέγιστο σύνολο 10 Κλίμακα εκτίμησης: 9 έως 10 Άριστα κάτω από 5 βαθμούς: χρειάζεται βοήθεια 7 έως 8 Καλά 5 έως 6 Ικανοποιητικά

60 Τεστ ICT (Σουηδία) Ο κύριος σκοπός είναι να εκτιμηθούν οι δεξιότητες χρησιμοποιώντας λογισμικό επεξεργασίας κειμένου (MS Office) και εργαλεία Διαδικτύου όπως οι περιηγητές και οι μηχανές αναζήτησης στο πλαίσιο της χρησιμοποίησης για τους σκοπούς των πιθανοτήτων των συμμετεχόντων να διαχειριστούν τις καθημερινές εργασίες με αποτελεσματικό τρόπο. Ο στόχος εδώ είναι να καταφέρουν να πλοηγηθούν μέσω διαφόρων εργασιακών ιστοσελίδων, να αιτηθούν για δουλειές μέσω του Διαδικτύου, να χρησιμοποιήσουν το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και να εκθέσουν χρησιμοποιήσιμα βιογραφικά και να προσαρμόσουν αυτά τα έγγραφα για την καταλληλότητα τους. Τα τεστ χρησιμοποιούνται επίσης για να προσδιορίσουν τις εκπαιδευτικές ανάγκες των συμμετεχόντων, σε ένα βασικό επίπεδο για να επιτευχθούν οι εργασίες που απαιτούνται.

61 61 Γενικό ICT γνώσεων και δεξιοτήτων Ερωτηματολόγιο Παρακαλούμε κυκλώστε το επίπεδο της γνώσης σας καθώς και μια κλίμακα από 1-5 1) Δεν γνωρίζω αυτή την εφαρμογή / λειτουργία / πράξη. 2) Γνωρίζω αυτή την λειτουργία / πράξη αλλά δεν έχω εμπειρία στην χρήση/εφαρμογή της. 3) Την έχω χρησιμοποιήσει / εφαρμόσει περιστασιακά αλλά χρειάζομαι περαιτέρω πρακτική / εκπαίδευση για να είμαι βέβαιος. 4) Είμαι τακτικός και βέβαιος χρήστης αυτής της εφαρμογής / λειτουργίας. 5) Είμαι πλήρως ικανός με αυτή την εφαρμογή / λειτουργία και μπορώ με αυτοπεποίθηση να την εξηγήσω σε άλλους. Διαχείριση υπολογιστή εντοπισμός και λειτουργία προγράμματος (εφαρμογή λογισμικού) χρήση λογισμικού βασισμένο σε CD-ROM οργάνωση των ηλεκτρονικών αρχείων σας σε φακέλους εύρεση αρχείων στο σύστημα του υπολογιστή μετακίνηση αρχείων ανάμεσα στους οδηγούς (π.χ. από το Α: στο I) εκτύπωση σε διάφορους εκτυπωτές δικτύου Hardware υπολογιστή και περιβάλλον σύνδεση του υπολογιστή και των περιφερειακών του χρήση σαρωτή για αντιγραφή εικόνων χρήση σαρωτή για την αποκοπή κειμένου (OCR) χρήση ψηφιακής κάμερας για την απόκτηση εικόνων χρήση προβολέα δεδομένων επίγνωση της ασφάλειας του υπολογιστή, της πνευματικής ιδιοκτησίας και του νόμου επίγνωση των θεμάτων Υγείας/Ασφάλειας που σχετίζονται με το περιβάλλον του υπολογιστή

62 62 Γενικό ICT γνώσεων και δεξιοτήτων Ερωτηματολόγιο Επεξεργασία Κειμένου χρήση απλής επιμέλειας π.χ. έντονη γραφή, πλάγια, μεταφορά στο κέντρο, μέγεθος στοιχείων κτλ χρήση ορθογραφικού ελέγχου εισαγωγή κειμένου και εικόνων σε ένα έγγραφο επεξεργασίας κειμένου εισαγωγή πινάκων σε ένα έγγραφο διάταξη κειμένου και εικόνων χρήση πλαισίων για πρότυπα έγγραφα δημιουργία νέων εγγράφων προτύπων διαχωρισμός της διάταξης της σελίδας σε στήλες χρήση κεφαλίδων και κάτω διάζωνων χρήση των εργαλείων σχεδιασμού για την δημιουργία σχημάτων και Αυτόματων σχημάτων συγχώνευση ταχυδρομείου αποθήκευση ενός εγγράφου σε διάφορες μορφές αρχείων HTML Υπολογιστικά φύλλα δεδομένα εισαγωγής σε γραμμές και στήλες σειρές αυτόματης συμπλήρωσης ταξινόμηση δεδομένων φόρμουλα εισαγωγής δεδομένων αναπαραγωγή φόρμουλας κατά μήκος γραμμών / στηλών παραγωγή διαγραμμάτων και γραφημάτων για ανάλυση δεδομένων προσθήκη κεφαλίδων και κάτω διάζωνων

63 63 Γενικό ICT γνώσεων και δεξιοτήτων Ερωτηματολόγιο χρήση υπολογιστικών φύλλων για την δημιουργία προβλέψεων κατανόηση και χρήση σχετικής και απόλυτης αναφοράς κελιών εμφάνιση / απόκρυψη φόρμουλας προστασία με κωδικό ενός υπολογιστικού φύλλου Βάσεις Δεδομένων δημιουργία μιας βάσης δεδομένων δημιουργία και διαμόρφωση πεδίων σε μια βάση δεδομένων εισαγωγή και ενημέρωση δεδομένων σε μια βάση δεδομένων δημιουργία διάφορων διατάξεων για τις φόρμες και αναφορές της εισαγωγής δεδομένων ταξινόμηση δεδομένων φιλτράρισμα δεδομένων δημιουργία και διεξαγωγή ενός ερωτήματος παραγωγή αναφοράς Παρουσίαση δημιουργία ενός βασικού πακέτου παρουσίασης προσθήκη clipart στις διαφάνειες τροποποίηση χρωμάτων του κειμένου, των γραμμών και των διαστημάτων σε μια διαφάνεια εισαγωγή κινουμένων σχεδίων στις διαφάνειες τροποποίηση μετάβασης ανάμεσα στις διαφάνειες επιμέλεια της κεντρικής διαφάνειας ενσωμάτωση ενός διαγράμματος ή γραφήματος δεδομένων

64 64 Γενικό ICT γνώσεων και δεξιοτήτων Ερωτηματολόγιο ενσωμάτωση ενός οργανωτικού διαγράμματος αναδιάταξη διαφανειών σε μια παρουσίαση παραγωγή κατάλληλων μορφών εντύπων Χρήση του Διαδικτύου πρόσβαση σε μια ιστοσελίδα του διαδικτύου μέσω της διεύθυνσης της χρήση μηχανών αναζήτησης για την ανεύρεση πληροφοριών χρήση λογικών χειριστών κατά την αναζήτηση πληροφοριών χρήση σελιδοδεικτών / αγαπημένων για την σηματοδότηση ιστοσελίδων λήψη αρχείων από το διαδίκτυο αποθήκευση κειμένου και εικόνας από ιστοσελίδες Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο αποστολή και λήψη μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου επισύναψη αρχείων σε εξερχόμενα μηνύματα άνοιγμα και αποθήκευση αρχείων που επισυνάπτονται σε εισερχόμενα ηλεκτρονικά μηνύματα δημιουργία νέων επαφών στο βιβλίο διευθύνσεων δημιουργία μιας λίστας διανομής των επαφών ταξινόμηση μηνυμάτων και αρχειοθέτηση σε φακέλους που έχουν δημιουργηθεί

65 65 Δεξιότητες ICT Αυτό-Εκτίμηση Όνομα: Δεξιότητες Το έχω ακούσει Μπορώ να το κάνω Μπορώ να το εξηγήσω σε κάποιον Το έχω χρησιμοποιήσει την τελευταία εβδομάδα Το έχω χρησιμοποιήσει τον τελευταίο μήνα Το έχω χρησιμοποιήσει μία ή δύο φορές Χρήση CD-ROM για την ανεύρεση πληροφοριών Χρήση Διαδικτύου Χρήση στις Διαδικτυακές έρευνες Χρήση ερωτημάτων σε βάσεις δεδομένων Χρήση σαρωτή Χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και επισυνάψεων Χρήση συγχώνευσης μηνυμάτων Χρήση πλαισίων / πινάκων Χρήση «Εισαγωγής» Χρήση πλαισίων Δημιουργία καταλόγου περιεχομένων ή ευρετηρίου Ορισμός ορίων, κεφαλίδων / κάτω διάζωνων Δημιουργία απλών μακροεντολών

66 66 Καλή παρουσίαση Χρήση υπολογιστικού φύλλου Δημιουργία διαγραμμάτων στα υπολογιστικά φύλλα Χρήση αναφορών κελιών στα υπολογιστικά φύλλα Δημιουργία βάσης δεδομένων Χρήση ορθογραφικού ελέγχου και διόρθωσης τυπογραφικών

67 Τεκμηρίωση και πιστοποίηση των αποτελεσμάτων εκτίμησης Τα ευρήματα που ανακαλύπτονται κατά την διαδικασία της εκτίμησης (μέσω συνεντεύξεων, ασκήσεων, τεστ (αυτό-) εκτιμήσεων) πρέπει να πιστοποιούνται και να τεκμηριώνονται με τέτοιο τρόπο που να επιτρέπει στο προσωπικό τον γραφείων απασχόλησης, των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων κτλ. αλλά και στους ενδεχόμενους εργοδότες να έχουν μια ξεκάθαρη εικόνα των ικανοτήτων των συμμετεχόντων. Παρακάτω παρουσιάζονται τρεις διαφορετικοί τρόποι τεκμηρίωσης αποτελεσμάτων εκτίμησης. Στην παρούσα σειρά εργαλείων, η προσέγγιση του φακέλου προσόντων παρουσιάζεται ως ένας ιδιαίτερα ευθύς και εύκολα εφαρμόσιμος τρόπος εκτίμησης ικανοτήτων. Οι φάκελοι προσόντων διαχειρίζονται την τεκμηρίωση των προοπτικών και των δεξιοτήτων. Αυτό που έχουν κοινό είναι η μεθοδική ευελιξία και ο στόχος να παρασχεθεί ένα πλαίσιο για την δομική αυτό-εξέταση. Αυτό που τους ξεχωρίζει βρίσκεται στους τομείς εφαρμογής και στα βασικά σημεία Ηλεκτρονικός Φάκελος Προσόντων (Portfolio) (Δανία) «Ο φάκελος των ικανοτήτων μου» αποτελεί το εργαλείο του Υπουργείου Παιδείας της Δανίας για όλους όσους χρειάζονται μια επισκόπηση και τεκμηρίωση της μάθησης κάποιου μέσω της παιδείας, της εργασίας και άλλων εμπειριών. Βασίζεται στην ιδέα ότι η αναγνώριση της προγενέστερης μάθησης ή των πραγματικών ικανοτήτων βρίσκεται στην εστίαση των συνολικών ικανοτήτων του ατόμου. Το άτομο θα πρέπει να έχει την ευκαιρία να χρησιμοποιεί και να κτίζει επάνω στις ικανότητες του εντός του εκπαιδευτικού συστήματος, ανεξαρτήτως του τόπου και του τρόπου με τον οποίο έχουν αποκτηθεί οι ικανότητες. Μια άλλη προϋπόθεση της ενισχυμένης αναγνώρισης της προγενέστερης μάθησης είναι ότι το άτομο, οι εταιρίες, οι κοινωνικοί εταίροι και οι μέτοχοι εντός της φιλελεύθερης εκπαίδευσης των ενηλίκων και της αστικής κοινωνίας λαμβάνουν την από κοινού ευθύνη για την δημιουργία των ικανοτήτων ως ορατές και την τεκμηρίωση τους, γεγονός το οποίο αποτελεί τον λόγο για τον οποίο το εργαλείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από διαφορετικά είδη χρηστών, π.χ. πολίτες, εταιρείες ή συμβούλους. Ο πλήρης φάκελος προσόντων είναι διαθέσιμος στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα Ο Φάκελος των Ικανοτήτων μου.

68 68 Ο Φάκελος των Ικανοτήτων μου γενική επισκόπηση Κατηγορία: τεκμηρίωση και πιστοποίηση των αποτελεσμάτων της εκτίμησης Ιδέα Σκοπός Χρήστης Ικανότητες Διαδικτυακά εργαλεία για την δημιουργία των ικανοτήτων ως ορατές και την τεκμηρίωση τους Διαθέσιμο υπό το σύστημα μεταφοράς μονάδων Άτομα Εταιρείες Κοινωνικοί Εταίροι Φορείς της ελεύθερης εκπαίδευσης των ενηλίκων και της αστικής κοινωνίας Πιστοποιημένη επίσημη εκπαίδευση Εργασιακές εμπειρίες (π.χ. σειρές μαθημάτων εκπαίδευσης επί του έργου ή κατ οίκον) Συμμετοχή σε ελεύθερη εκπαίδευση ενηλίκων (π.χ. απογευματινές τάξεις, μαθήματα υπολογιστών) Συμμετοχή σε δραστηριότητες της αστικής κοινωνίας (π.χ. εθελοντής σε φιλανθρωπίες)

69 69

70 70

71 71

72 72

73 73

74 74

75 75