ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΛΕΤΗ, ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗN ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΜΕ ΤH ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΔΑΚΤΥΛΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥΣ Πτυχιακή Εργασία ΚΑΤΣΙΚΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ (ΑΕΜ 2393) ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ (ΑΕΜ 2198) Επιβλέπων Καθηγητής: Δρ. Θεόδωρος Παχίδης ΚΑΒΑΛΑ 2011

2 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Με μεγάλη μας χαρά εκφράζουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στον άνθρωπο ο οποίος συνέβαλε σημαντικά και με διάφορους τρόπους στην δημιουργία αυτής της πτυχιακής εργασίας. Είμαστε ευγνώμονες στον επιβλέποντα καθηγητή Δρ. Παχίδη Θεόδωρο (Επίκουρο Καθηγητή) για την εμπιστοσύνη που μας έδειξε και για την αποτελεσματικότητα με την οποία χειρίστηκε μια ποικιλία ζητημάτων καθόλη την διάρκεια του εγχειρήματος. Τέλος, με ευγνωμοσύνη αναγνωρίζουμε την υποστήριξη, την ενθάρρυνση και την υπομονή των οικογενειών μας. 2 Σ ε λ ί δ α

3 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα πτυχιακή εργασία έχει ως στόχο την αυτόματη καταγραφή παρουσιών στις αίθουσες που διεξάγονται τα μαθήματα. Ως μέθοδος επιλέγεται η καταγραφή των παρουσιών με τη χρήση συσκευής ανάγνωσης δακτυλικών αποτυπωμάτων (Fingerprint reader or scanner) με την οποία αναγνωρίζεται ο φοιτητής ο οποίος έχει εγγραφεί. Η εφαρμογή αυτή παρέχει την δυνατότητα στους χρήστες (διδάσκοντες καθηγητές, υπεύθυνους επιβλέποντες) να καταχωρούν κατά την πρώτη προσέλευση των φοιτητών στο μάθημα ή το εργαστήριο τα στοιχεία τους, τη φωτογραφία του προσώπου τους καθώς και το δακτυλικό τους αποτύπωμα. Μετά την καταγραφή των στοιχείων οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα τοποθετώντας απλά το δάκτυλο τους στη συσκευή ανάγνωσης δακτυλικών αποτυπωμάτων (Fingerprint reader) να προσθέσουν αυτόματα την παρουσία τους στο μάθημα χωρίς να χάνεται έτσι πολύτιμος χρόνος από αυτό. 3 Σ ε λ ί δ α

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφάλαιο 1 ο - ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΗ 1.1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.2) ΟΡΙΣΜΟΣ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΗΣ 1.3) ΤΥΠΟΙ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΗΣ Σελ.8 Σελ.8 Σελ ) ΔΑΚΤΥΛΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΟΜΑΤΑ (FINGERPRINTS) Σελ ) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ (FACIAL FEATURES) Σελ ) ΣΑΡΩΣΗ ΦΩΝΗΣ (VOICE SCAN) Σελ ) ΣΑΡΩΣΗ ΙΡΙΔΑΣ (IRIS -SCAN) Σελ ) ΣΑΡΩΣΗ ΑΜΦΙΒΛΙΣΤΡΟΗΔΟΥΣ ΧΕΙΤΩΝΑ (RETINA Σελ.18 SCAN) 1.3.6) ΣΑΡΩΣΗ ΧΕΡΙΟΥ (HAND SCAN) Σελ ) ΣΑΡΩΣΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ (SIGNATURE SCAN) Σελ ) ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΑΤΗΜΑΤΟΣ ΠΛΗΚΤΡΟΥ (KEYSTROCE DYNAMIC) Σελ.23 Σελ ) DNA 1.4) ΕΓΓΡΑΦΗ ΧΡΗΣΤΗ (ENROLLMENT) Σελ ) ΠΡΟΤΥΠΑ (TEMPLATE) Σελ ) ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΥΠΩΝ Σελ ) ΤAIΡΙΑΣΜΑ (MATCHING) Σελ ) ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ (SCORE) Σελ.29 4 Σ ε λ ί δ α

5 1.6.2) ΟΡΙΟ (THRESHOLD) 1.6.3) ΑΠΟΦΑΣΗ (DESISION) 1.7) ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ 1.8) ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 1.9) ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΟΥ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ 1.10) ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΔΑΚΤΥΛΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΩΝ (fingerprinting devices) Σελ.29 Σελ.30 Σελ.30 Σελ.31 Σελ.32 Σελ ) FINGKEY HAMSTER III Σελ )SECUGEN HAMSTER PLUS Σελ ) FINGKEY ACCESS PLUS Σελ ) SUPREMA BIOSTATION - ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ACCESS CONTROL ) IFACE 302-ΣΚΑΝΑΡΙΣΜΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΕΡΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΔΑΚΤΥΛΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΩΝ Σελ.43 Σελ ) ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σελ.48 Κεφάλαιο 2 ο - ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ ΔΑΚΤΥΛΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΩΝ 2.1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σελ ) ΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΩΣ ΕΙΚΟΝΑ Σελ ) ΠΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ (Preprocessing) Σελ.50 5 Σ ε λ ί δ α

6 2.3.1) ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ Σελ ) ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΠΑΡΥΦΩΝ (ridges) Σελ ) ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΟΡΥΦΟΦΡΑΜΜΩΝ (ridges) Σελ ) ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ ΜΕ GABOR ΦΙΛΤΡΑ Σελ ) ΚΑΤΩΦΛΙΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΠΤΥΝΣΗ (Binarization & Thining) Σελ ) ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΠΥΡΗΝΑ (CORE POINT) ΕΙΚΟΝΑΣ ΔΑΚΤΥΛΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ 2.5) ΕΞΑΓΩΓΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΒΑΣΙΣΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ (LINE DIRECTIONALLY) Σελ.60 Σελ.63 Κεφάλαιο 3 ο - ΑΝΑΛΥΣΗ-ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ 3.1) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Σελ ) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Σελ ) ΕΓΓΡΑΦΟ ΟΡΙΣΜΟΥ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Σελ ) ΟΡΙΣΜΟΣ Σελ ) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σελ ) ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΕΙΣ Σελ ) ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΧΡΗΣΤΗ - ΥΛΙΚΟΥ - ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 3.3.5) ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 3.4) ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ 3.5)ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Σελ.72 Σελ.77 Σελ.78 Σελ.90 6 Σ ε λ ί δ α

7 3.6) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΘΥΡΩΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Σελ ) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΚΩΔΙΚΑ Σελ.121 Κεφάλαιο 4 ο - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 4.1) ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ Σελ ) ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Σελ ) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Σελ ) ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Σελ.130 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΒΕΛΤΩΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΗΓΑΙΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ Σελ.131 Σελ.145 Σελ.176 Σελ.177 Σελ Σ ε λ ί δ α

8 Κεφάλαιο 1 ο - ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΗ 1.1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στον κόσμο της τεχνολογίας της πληροφορίας, με τον όρο πιστοποίηση (authentication) εννοούμε την διαδικασία επιβεβαίωσης ότι η ταυτότητα ενός ατόμου είναι αυθεντική. Η προσπάθεια να επιβεβαιωθεί η ταυτότητα ενός ατόμου ονομάζεται πιστοποίηση χρήστη (user authentication). Γενικά υπάρχουν τρεις προσεγγίσεις για την πιστοποίηση ενός ατόμου : 1. Ο χρήστης εισάγει κάτι που γνωρίζει, όπως ένας κωδικός. Αυτή η προσέγγιση είναι γνωστή ως παράγων γνώσης (knowledge factor). 2. Ο χρήστης παρέχει κάτι που έχει στην κατοχή του, όπως μια κάρτα. Αυτή η προσέγγιση είναι γνωστή ως παράγων κατοχής (possession factor). 3. Ο χρήστης χρησιμοποιεί ένα προσωπικό φυσικό χαρακτηριστικό, όπως το δακτυλικό του αποτύπωμα. Αυτή η προσέγγιση είναι γνωστή ως παράγων ύπαρξης (being factor). Η καλύτερη και ασφαλέστερη προσέγγιση για να επιτευχθεί η πιστοποίηση χρήστη είναι η τρίτη προσέγγιση που περιλαμβάνει την ανάλυση μοναδικών φυσικών χαρακτηριστικών του χρήστη, όπως το δακτυλικό αποτύπωμα ή η ίριδα του ματιού. Η επιστήμη που ασχολείται με αυτή την προσέγγιση ονομάζεται βιομετρική[1] (Biometrics). 1.2) ΟΡΙΣΜΟΣ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΗΣ Βιομετρική είναι η επιστήμη που χρησιμοποιεί ψηφιακή τεχνολογία για να αναγνωρίσει την ταυτότητα ατόμων, βάση κάποιων ιδιαίτερων και μοναδικών φυσικών ή βιολογικών χαρακτηριστικών τους. Η φυσική βιομετρική βασίζεται στη μέτρηση και στην εξαγωγή δεδομένων των μετρήσεων από τα μέλη του ανθρώπινου σώματος, π.χ. σάρωση δακτύλου, σάρωση παλάμης, σάρωση προσώπου, σάρωση ίριδας ματιού, σάρωση αμφιβληστροειδούς χιτώνα ματιού κτλ. Τα βιολογικά χαρακτηριστικά βασίζονται σε κάποια λειτουργία του ατόμου. Συμπερασματικά, η βιολογική βιομετρική[1] βασίζεται στη μέτρηση και εξαγωγή συμπερασμάτων από μία λειτουργία και από την έμμεση μέτρηση χαρακτηριστικών του ανθρώπινου σώματος. Στη βιολογική βιομετρική αναφέρονται η σάρωση φωνής, η σάρωση υπογραφής κτλ. 8 Σ ε λ ί δ α

9 1.3) ΤΥΠΟΙ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΗΣ Βασικοί τύποι βιομετρικής : Σάρωση δακτυλικού αποτυπώματος (οπτική,ημιαγωγική,υπερήχων, χωρίς επαφή) Σάρωση προσώπου (οπτική, θερμική) Σάρωση φωνής Σάρωση ίριδας ματιού Σάρωση αμφιβληστροειδούς χιτώνα ματιού Σάρωση χεριού Σάρωση υπογραφής Σάρωση πατήματος πλήκτρου Σάρωση παλάμης Τύποι βιομετρικής με μειωμένη εμπορική βιωσιμότητα ή σε ερευνητικό στάδιο : DNA Σχήμα αυτιού Οσμή Σάρωση φλέβας (Vein-scan) Γεωμετρία δακτύλου (σχήμα και δομή δάκτυλου ή δάκτυλων) Σάρωση νυχιού Αναγνώριση βηματισμού (τρόπος περπατήματος) 1.3.1) ΔΑΚΤΥΛΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ (FINGERPRINTS) Η σταθερότητα και η μοναδικότητα των δακτυλικών αποτυπωμάτων είναι αδιαμφισβήτητη. Σύμφωνα με προσεκτικές παρατηρήσεις έχει διαπιστωθεί ότι η πιθανότητα δύο ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων και των διδύμων, να έχουν το ίδιο δακτυλικό αποτύπωμα είναι μικρότερη από μια στο ένα δισεκατομμύριο. Πολλές συσκευές στην αγορά σήμερα αναλύουν τη θέση πολύ μικρών σημείων, που ονομάζονται μικρολεπτομέρειες (minutiae). Οι συσκευές προσδιορίζουν τη θέση των μικρολεπτομερειών χρησιμοποιώντας x, y και κατευθυντικές μεταβλητές. Άλλες συσκευές προσεγγίζουν το δάκτυλο ως ένα πρόβλημα επεξεργασίας εικόνας. Τα δακτυλικά αποτυπώματα απαιτούν ένα από τα μεγαλύτερα περιγράμματα δεδομένων στο πεδίο τη βιομετρικής, που μπορεί να πάρει από μερικά bytes έως και πάνω από bytes, ανάλογα με την προσέγγιση και το επίπεδο ασφάλειας που απαιτείται. Σήμερα η μεγαλύτερη εφαρμογή με τεχνολογία δακτυλικών αποτυπωμάτων είναι στο αυτοματοποιημένο σύστημα αναγνώρισής δακτυλικών αποτυπωμάτων (AFIS) που χρησιμοποιείται από τις αστυνομικές δυνάμεις σ όλη την Αμερική και σε περισσότερες από 30 ακόμα χώρες. 9 Σ ε λ ί δ α

10 Σχήμα 1.1 Τοπογραφία δακτυλικού αποτυπώματος Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι τα συστήματα όρασης και με υπέρηχους. Η οπτική τεχνολογία είναι η παλιότερη και η πιο ευρέως χρησιμοποιημένη. Το δάκτυλο τοποθετείται πάνω σε μια επικαλυμμένη πλάκα, συνήθως από σκληρό πλαστικό. Στις περισσότερες συσκευές μια κάμερα CCD μετατρέπει την εικόνα του δακτυλικού αποτυπώματος σε ψηφιακό σήμα. Η φωτεινότητα είτε αυξομειώνεται αυτόματα, είτε χειροκίνητα, δημιουργώντας μια πιο εύχρηστη εικόνα. Τα σύστηματα όρασης έχούν πολλά πλεονεκτήματα: είναι πιο ανθεκτικές στο χρόνο, μπορούν να αντέξουν στις διακυμάνσεις τις θερμοκρασίας, είναι αρκετά φθηνές, μπορούν να πετύχουν ανάλυση πάνω από 500 dpi. Στα μειονεκτήματα των συσκευών αυτών περιλαμβάνονται: το μέγεθος, η επιφάνεια αφής πρέπει να έχει ένα επαρκές μέγεθος για να επιτύχει μια ποιοτική εικόνα. Άλλο ένα μειονέκτημα είναι ότι μπορεί να διατηρήσει απομεινάρια δακτυλικών αποτυπωμάτων από προηγούμενους χρήστες (Latent prints). Αυτό μπορεί να προκαλέσει μια παραμόρφωση στην εικόνα. Η τεχνολογία πυριτίου (silicon) έχει κερδίσει αξιοσημείωτη αποδοχή μετά την εισαγωγή της προς στο τέλος της δεκαετίας του 90. Αυτού του είδους η τεχνολογία γενικά παράγει εικόνα καλύτερης ποιότητας, με μικρότερη επιφάνεια, απ ότι στην οπτική τεχνολογία. 10 Σ ε λ ί δ α

11 Σχήμα 1.2 Σάρωση δακτυλικού αποτυπώματος Η τεχνολογία με υπέρηχους (ultrasound) αν και είναι η πιο ακριβής από τις τεχνολογίες σάρωσης δακτύλου, δεν χρησιμοποιείται ακόμα ευρέως. Μ αυτή την τεχνολογία εκπέμπονται ακουστικά κύματα και μετρώνται οι αποστάσεις με τη βοήθεια της σύνθετης αντίστασης του δάκτυλου, τις πλάκας και του αέρα. Οι υπέρηχοι είναι αποτελεσματικοί γιατί δεν μπορούν να παρεμβάλουν ανάμεσα τους φυσικοί παράγωντες όπως υγρασία,σκόνες κ.τ.λπ εκμηδενίζοντας έτσι το βασικό μειονέκτημα της οπτικής τεχνολογίας. 11 Σ ε λ ί δ α

12 Σχήμα 1.3 Σάρωση δακτυλικού αποτυπώματος με υπέρηχους 1.3.2) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ (FACIAL FEATURES) Μία από τις γρηγορότερα αναπτυγμένες περιοχές της βιομετρικής[1], είναι η επαλήθευση και αναγνώριση προσώπου. Πολλοί οργανισμοί δουλεύουν με συστήματα που χρησιμοποιούν προηγμένες τεχνικές αναγνώρισης αντικειμένου, συμπεριλαμβανομένων των MIT Media Lab, το πανεπιστήμιο του Harvard, ένα μεγάλο αριθμό αμυντικών βιομηχανιών και πολλών άλλων μεγάλων εταιριών. Τα πλεονεκτήματα της αναγνώρισης προσώπου είναι προφανή. Πρώτον είναι η μέθοδος που βρίσκεται πιο κοντά στον τρόπο που εμείς ως άνθρωποι θα αναγνωρίζαμε ένα άτομο και δεύτερον μια εικόνα προσώπου μπορεί να παρθεί από αρκετά μέτρα απόσταση με το σημερινό εξοπλισμό. Στη σάρωση προσώπου δίνεται έμφαση σε σημεία του προσώπου που είναι λιγότερο ευάλωτα στην υποκλοπή, όπως τα πάνω περιγράμματα του ματιού, τις περιοχές που περιβάλλουν τα ζυγωματικά και την όψη του στόματος. Τα περισσότερα συστήματα δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα σε αλλαγές κόμμωσης, όπως επίσης δεν χρησιμοποιούν περιοχές του προσώπου κοντά στα μαλλιά. Όλα τα βασικά συστήματα είναι σχεδιασμένα ώστε να είναι αρκετά δυνατά για να διεξάγουν αναζητήσεις 1-προς-πολλά, δηλαδή να μπορούν να βρίσκουν ένα πρόσωπο, μέσα σε μια βάση δεδομένων χιλιάδων ή ακόμα και εκατοντάδων χιλιάδων προσώπων. Όμως τα περισσότερα συστήματα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να πετύχουν μεγάλα επίπεδα απόδοσης όταν το μέγεθος της βάσης δεδομένων αυξάνεται σε δεκάδες χιλιάδες ή και περισσότερο. Η σάρωση προσώπου απαιτεί ανάλυση 320x240 και τουλάχιστον 3 4 frames το δευτερόλεπτο. Περισσότερα frames το δευτερόλεπτο μαζί με μεγαλύτερη ανάλυση θα οδηγήσουν σε καλύτερη λειτουργία της αναγνώρισης. Το κόστος μιας κάμερας είναι μικρό και εκδόσεις demo των κυριοτέρων εφαρμογών διατίθενται δωρεάν. Έτσι η αναγνώριση προσώπου είναι μία από 12 Σ ε λ ί δ α

13 τις λίγες βιομετρικές μεθόδους, με τις οποίες κάποιος μπορεί να πειραματιστεί με ένα πολύ περιορισμένο προϋπολογισμό. 13 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 1.4 Αποτέλεσμα σάρωσης προσώπου 1.3.3) ΣΑΡΩΣΗ ΦΩΝΗΣ (VOICE SCAN) Η μέθοδος με τη σάρωση φωνής χρησιμοποιεί φωνητικά χαρακτηριστικά για να αναγνωρίσει άτομα. Είναι πολύ ελκυστική τεχνολογία λόγω της αποδοχής που έχει από τους χρήστες. Τα συστήματα σάρωσης φωνής αναγνωρίζουν το μοναδικό ηχητικό σήμα που παράγει ο χρήστης λέγοντας μια συγκεκριμένη φράση κλειδί (pass-phrase). Το βασικό προτέρημα αυτής της τεχνολογίας είναι η δυνατότητα για εξ αποστάσεως πιστοποίηση. Δηλαδή δεν είναι αναγκαίο ο χρήστης να βρίσκεται μπροστά σε κάποιο μηχάνημα ή συσκευή του συστήματος, όπως γίνεται κατά την αναγνώριση δακτυλικού αποτυπώματος ή προσώπου, αλλά μπορεί να βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά χρησιμοποιώντας το τηλέφωνό του ή να βρίσκεται στο σπίτι του και να χρησιμοποιήσει ένα κοινό μικρόφωνο. Σ αυτό το σημείο πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τη διαφορά μεταξύ αναγνώρισης φωνής και αναγνώρισης ομιλίας, ώστε αυτές η δύο έννοιες να μη συγχέονται. Η αναγνώριση φωνής αναγνωρίζει το άτομο που μιλάει, ενώ από την άλλη η αναγνώριση ομιλίας είναι η διαδικασία της κατανόησης του τι λεει κάποιος, χωρίς να προσδιορίζει το ποιος είναι. Επιπλέον είναι ασαφές αν κατά την αναγνώριση φωνής οι τεχνολογίες όντως αναγνωρίζουν τη φωνή ή απλά την προφορά της φράσης-κλειδιού του χρήστη. Η φράση - κλειδί συνήθως πρέπει να είναι διάρκειας ενός έως τριών δευτερολέπτων. Δεν χρειάζεται να περιέχει κανενός είδους μυστικές πληροφορίες ή ειδικές λέξεις. Μερικά τυπικά παραδείγματα τέτοιων φράσεων

14 είναι το ονοματεπώνυμο, η διεύθυνση ή η πόλη του χρήστη. Ένα πρόβλημα που δημιουργείται συχνά είναι το ότι μαζί με τη φράση-κλειδί περνάνε και θόρυβοι που προκαλούνται άθελα μας, όπως θόρυβος με τα χείλη, θόρυβος αναπνοής, βήχας, άσχετες συλλαβές όπως αα ή εε. Συνήθεις ανησυχίες για τα συστήματα αναγνώρισης φωνής προκαλούν οι απομιμήσεις. Αυτό δεν είναι σημαντικό, γιατί οι συσκευές σκόπιμα εστιάζουν σε διαφορετικά χαρακτηριστικά της ομιλίας, απ ότι οι άνθρωποι. Οι συσκευές οι οποίες αποτελούν προϊόν απομίμησης εστιάζουν στα χαρακτηριστικά που εχουν λάβει άνθρωποι και συνήθως δεν είναι αποτελεσματικές. Ακόμα μια απειλή για τα συστήματα φωνής είναι η κλωνοποίηση της φωνής. Όμως και αυτός ο φόβος είναι μηδαμινός αν υπολογίσει κανείς ότι για να δημιουργηθεί ένας κλώνος φωνής χρειάζονται ώρες ομιλίας του αυθεντικού χρήση και ότι το κόστος πλησιάζει τα δολάρια. Σχήμα 1.5 Λογισμικό αναγνώρισης φωνής 1.3.4) ΣΑΡΩΣΗ ΙΡΙΔΑΣ (IRIS -SCAN) Η αναγνώριση ίριδας [1] ματιού βασίζεται στα ορατά (μέσω κανονικού ή /και υπέρυθρού φωτός) στοιχεία της ίριδας. Η ίριδα (διακρίνεται στο παρακάτω σχήμα) είναι ένα προστατευμένο εσωτερικό όργανο του ματιού, τοποθετημένο πίσω από τον κερατοειδή χιτώνα, όμως μπροστά από τον κρυσταλλοειδή χιτώνα του ματιού. Είναι το μόνο εσωτερικό όργανο του σώματος πού είναι κανονικά ορατό εξωτερικά. Στην ουσία η ίριδα είναι το έγχρωμο μέρος που περιβάλλει την κόρη του ματιού. Αρχίζει να σχηματίζεται 14 Σ ε λ ί δ α

15 κατά τη διάρκεια του 3 ου μήνα της κυοφορίας και ολοκληρώνεται στον 8 ο μήνα, όμως ο χρωματισμός συνεχίζει και μέσα στα πρώτα χρόνια μετά τη γέννηση. Σχήμα 1.6 Σχηματική τομή οφθαλμού Η ίριδα έχει πλούσια και μοναδικά χαρακτηριστικά, όπως ραβδώσεις, νεύρα, δακτύλιοι, ιστοί, αυλάκια, αγγεία και το δίκτυο κυττάρων. Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει η ανθρώπινη ίριδα έχει σχεδόν 250 χαρακτηριστικά και καθένα από αυτά είναι μοναδικά σε κάθε άτομο. Ο αριθμός αυτών των χαρακτηριστικών είναι δέκα φορές πάνω από τον αριθμό των γνωρισμάτων που διαθέτουν τα δακτυλικά αποτυπώματα. Αυτό σημαίνει ότι η πιθανότητα ο γενετικός κώδικας τις ίριδας ενός ατόμου να ταιριάζει απόλυτα με το γενετικό κώδικα τις ίριδας κάποιου άλλου ατόμου είναι τόσο απίθανη, σαν να είναι σχεδόν αδύνατο. Η αναγνώριση ίριδας είναι ακόμα πιο αξιόπιστη και από εξέταση DNA. Επιπλέον ιδιότητες που αυξάνουν την καταλληλότητα της ίριδας για χρήση σε υψηλής ασφάλειας συστήματα αναγνώρισης είναι: (1) η έμφυτη απομόνωση και προστασία από το εξωτερικό περιβάλλον, (2) η αδυναμία χειρουργικής αλλαγής της, χωρίς ανεπιθύμητους κινδύνους στην όραση, (3) η φυσιολογική αντίδραση στο φως, η οποία εξασφαλίζει έναν από τους πολλούς φυσικούς ελέγχους. 15 Σ ε λ ί δ α

16 Μια ιδιότητα που η ίριδα έχει από κοινού με τα δακτυλικά αποτυπώματα είναι η τυχαία μορφογένεση των λεπτομερειών τους. Επειδή δεν υπάρχει καμία γενετική διείσδυση στην παρατήρηση αυτού του οργάνου πέραν της ανατομικής μορφής, της φυσιολογίας, του χρώματος και γενικά της εμφάνισης, η σύσταση της ίριδας είναι τυχαία ή πιθανώς χαοτική. Έτσι παρατηρείται το φαινόμενο κάθε ίριδα να έχει μοναδικές λεπτομέρειες, ακόμα και σε δίδυμους ή και στο ίδιο άτομο η ίριδα του δεξιού ματιού διαφέρει από αυτή του αριστερού ματιού. Η ίριδα ως βιομετρικό χαρακτηριστικό παρουσιάζει περισσότερα πρακτικά πλεονεκτήματα τα υπόλοιπα βιομετρικά χαρακτηριστικά. Τέτοια πλεονεκτήματα είναι : (1) Η δυνατότητα δημιουργίας μιας εικόνας από μακριά, χωρίς φυσική επαφή. (2) Η σταθερότητα των χαρακτηριστικών της για όλη τη ζωή του ανθρώπου. Η σάρωση της ίριδας γίνεται από μια συσκευή, η οποία περιέχει μια μικρή κάμερα και φακούς κοντινής λήψης, που παίρνουν μια στατική εικόνα του ματιού. Το σύστημα αναλύει την εικόνα και παράγει έναν κώδικα 512 bytes που ονομάζεται κώδικας ίριδας (IrisCode). Ένα πρότυπο αποθηκεύεται για μελλοντική προσπάθεια εξακρίβωσης του ατόμου. 512 bytes είναι αρκετά συμπαγές μέγεθος για ένα βιομετρικό πρότυπο, όμως η ποσότητα της πληροφορίας που προέρχεται από μια ίριδα είναι μεγάλη. Παράδειγμα για μια ίριδα διαμέτρου 11 χιλιοστών, χρειάζονται 3,4 bits ανά χιλιοστό. Σχήμα 1.7 Σάρωση ίριδας 16 Σ ε λ ί δ α

17 Το πρώτο βήμα στην αναγνώριση μέσο ίριδας είναι να τοποθετηθεί το άτομο μπροστά στην κάμερα σε απόσταση 2-18 ίντσες, ανάλογα με τη συσκευή. Στη συνέχεια εστιάζει το μάτι στη συσκευή, ώστε να μπορεί να δει την αντανάκλαση του ματιού. Η διαδικασία της αναγνώρισης γίνεται πολύ σύντομα. Η εικόνα του ματιού παράγεται σε ένα τέταρτο (1/4) του δευτερολέπτου, ο κώδικας ίριδος δημιουργείται μέσα σ ένα δευτερόλεπτο, η αναζήτηση στη βάση δεδομένων είναι άμεση, με εκατοντάδες χιλιάδες εγγραφών να αναλύονται το δευτερόλεπτο. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες διαφωνίες, κατά πόσον η αναζήτηση σ ένα πραγματικά μεγάλο αριθμό εγγραφών (δεκάδες εκατομμύρια) θα μπορούσε να διεξάγεται τόσο γρήγορα όσο απαιτείται. Η σάρωση ίριδας είναι μία τρομακτικά ακριβής βιομετρική[1] τεχνολογία. Μόνο η σάρωση του αμφιβληστροειδούς χιτώνα μπορεί να προσφέρει σχεδόν τόσο καλή ασφάλεια όσο αυτή που προσφέρει η ίριδα. Τα περισσότερα κοινά βιομετρικά προσφέρουν λογικά αποτελέσματα, αλλά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μεγάλης κλίμακας υλοποιήσεις αναγνώρισης όπως η αναγνώριση ίριδας. Σχήμα 1.8 Διαδικασία σάρωσης ίριδας 17 Σ ε λ ί δ α

18 1.3.5) ΣΑΡΩΣΗ ΑΜΦΙΒΛΙΣΤΡΟΗΔΟΥΣ ΧΕΙΤΩΝΑ (RETINA SCAN) Πτυχιακή Εργασία Μαζί με τη σάρωση ίριδας, η σάρωση αμφιβληστροειδούς είναι ίσως οι πιο ακριβής και αξιόπιστη βιομετρική [1] τεχνολογία, όμως είναι και μεταξύ των πιο δύσκολων στη χρήση. Η σάρωση αμφιβληστροειδούς είναι ένας από τους παλαιότερους βιομετρικούς ελέγχους. Από το 1930 έρευνες έδειξαν ότι η μορφή των αγγείων αίματος στο πίσω μέρος του ανθρώπινου ματιού είναι διαφορετική από άτομο σε άτομο, ακόμα και σε δίδυμα αδέρφια. Επίσης ο αμφιβληστροειδής παραμένει ίδιος σε όλη τη ζωή του ανθρώπου, με την εξαίρεση ορισμένων τύπων από εκφυλιστικές ασθένειες του ματιού, ή περιπτώσεις σοβαρών τραυμάτων στο κεφάλι. Σχήμα 1.9 Ανατομία οφθαλμού Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας του ματιού είναι το μέρος του ματιού το οποίο αισθάνεται το φως και μεταδίδει παλμούς δια μέσου του οπτικού νεύρου προς τον εγκέφαλο. Τα αιμοφόρα αγγεία που χρησιμοποιούνται για τη βιομετρική αναγνώριση βρίσκονται κατά μήκος του νωτιαίου αμφιβληστροειδούς, το έσχατο από τα τέσσερα επίπεδα του αμφιβληστροειδούς. Οι συσκευές σάρωσης αμφιβληστροειδούς διαβάζουν διαμέσου της κόρης του ματιού, γι αυτό απαιτείται ο χρήστης να τοποθετήσει το μάτι του εντός μισής ίντσας από τη συσκευή και να μείνει ακίνητος μέχρις ότου η συσκευή ανάγνωσης εξακριβώσει την ταυτότητα του. Ο χρήστης κοιτάει σ ένα περιστρεφόμενο πράσινο φως. Παίρνονται σημεία αναφοράς και αποθηκεύονται σ ένα πεδίο 96 bytes, εξασφαλίζοντας ότι το μέτρημα είναι σωστό, με ένα αμελητέο βαθμό σφάλματος. Σε σύγκριση με το δακτυλικό αποτύπωμα που χρειάζονται διακριτά σημεία, γίνεται φανερό το πολύ υψηλό επίπεδο ακρίβειας της τεχνολογίας αυτής. 18 Σ ε λ ί δ α

19 Στα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου αναφέρονται τα ακόλουθα : Πτυχιακή Εργασία Μηδαμινή πιθανότητα να διεκδικήσει κάποιος χρήστης λάθος ταυτότητα και να γίνει αποδεκτός (μόλις μία πιθανότητα στο εκατομμύριο). Σταθερότητα στο βιομετρικό δείγμα. Ανθεκτική στην απάτη. Θα ήταν πολύ δύσκολο και χρονοβόρο να δημιουργηθεί ένα ψεύτικο δείγμα αμφιβληστροειδούς. Μικρή ποσότητα δεδομένων (μόλις 96 bytes). Μερικά μειονεκτήματα είναι τα εξής : Δυσκολία στη χρήση Διστακτικότητα των χρηστών. Το μάτι και ειδικά το εσωτερικό του ματιού είναι πολύ ευαίσθητο και γι αυτό πολύ χρήστες είναι διστακτικοί στο να χρησιμοποιήσουν τέτοιες συσκευές. Στατικός σχεδιασμός. Σε αντίθεση με τις άλλες τεχνολογίες, οι οποίες μπορούν να εκμεταλλευτούν τα πλεονεκτήματα των νέων τεχνολογιών, όπως καλύτερης ποιότητας κάμερες ή αξιοποίηση πυριτίου, ή σάρωση αμφιβληστροειδούς είναι περιορισμένη σε συγκεκριμένους μηχανισμούς σύλληψης του δείγματος και συγκεκριμένα πρωτοκόλλα Κόστος. Οι συσκευές σάρωσης αμφιβληστροειδούς κοστίζουν περίπου $2000-$ ) ΣΑΡΩΣΗ ΧΕΡΙΟΥ (HAND SCAN) Η σάρωση χεριού[1] είναι γνωστή και ως γεωμετρία χεριού (hand geometry). Είναι μια αυτοματοποιημένη μέτρηση πολλών μεγεθών του χεριού και των δακτύλων. Η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιεί το ύψος των δακτύλων, την απόσταση μεταξύ των κλειδώσεων και το σχήμα των αρθρώσεων για να πιστοποιήσει την ταυτότητα του χρήστη. Παρόλο που δεν είναι η πιο ακριβής τεχνολογία, η σάρωση χεριού έχει αποδειχτεί ως η ιδανική λύση για χαμηλού επιπέδου εφαρμογές ασφάλειας. Η μέθοδος απόκτησης του βιομετρικού δείγματος είναι αρκετά απλή. Ο χρήστης τοποθετεί το χέρι του στην ειδική συσκευή ακουμπώντας την παλάμη του σε μία μεταλλική επιφάνεια διαστάσεων 8x10. (Όπως φαίνεται στις παρακάτω εικόνες). 19 Σ ε λ ί δ α

20 Σχήμα 1.10 Τοποθέτηση παλάμης Στη συνέχεια ο χρήστης ευθυγραμμίζει το χέρι του σύμφωνα με τα πέντε ειδικά καρφιά, που είναι σχεδιασμένα ώστε να υποδείξουν την κατάλληλη θέση του αντίχειρα, του δείκτη και του μεσαίου. Το σύστημα χρησιμοποιεί μια pixel CCD (charged coupled device) ψηφιακή κάμερα, εξάγοντας συμπεράσματα για το μήκος, το πλάτος, το πάχος και την επιφάνεια του χεριού από τις εικόνες των περιγραμμάτων που σχεδιάζονται μέσα στον σαρωτή.γίνονται πάνω από 90 μετρήσεις και τα χαρακτηριστικά του χεριού αναπαριστάνονται σ ένα πρότυπο 9 bytes. Η σάρωση χεριού ενίοτε παρεξηγείται με τη σάρωση παλάμης που είναι μια εντελώς ξεχωριστή τεχνολογία. Πλεονεκτήματα της σάρωσης χεριού : Ευκολία στη χρήση. Απλή διαδικασία και με κατάλληλη εκπαίδευση μπορούν να μειωθούν και τα λάθη στην τοποθέτηση του χεριού. Με μια μικρή εξαίρεση στα άτομα μεγάλης ηλικίας ή σε άτομα με αρθριτικά προβλήματα στα χέρια, που ίσως να μη μπορούν να ανοίξουν τα δάκτυλα και να τοποθετήσουν το χέρι τους στην συσκευή. Ανθεκτική στην απάτη. Μικρό μέγεθος προτύπου. Μόλις 9 Bytes. Αντίληψη του χρήστη. Σε αντίθεση με τη σάρωση προσώπου ή τις τεχνολογίες βασισμένες στο μάτι, οι οποίες μπορεί να συναντούν κάποιες αντιδράσεις, η σάρωση χεριού είναι αποδεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών. 20 Σ ε λ ί δ α

21 Μειονεκτήματα της σάρωσης χεριού : Στατικός σχεδιασμός. Η τεχνολογία της σάρωσης χεριού παραμένει σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη για χρόνια. Κόστος. Οι σαρωτές χεριού κοστίζουν περίπου $ $2000 Κακώσεις στο χέρι. Όπως σε όλα τα βιομετρικά φυσικές αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν εσφαλμένη απόρριψη των χρηστών. Ακρίβεια. Παρόλο που είναι πιο αξιόπιστη από τα βιολογικά βιομετρικά, όπως η φωνή και η υπογραφή, η σάρωση χεριού δεν μπορεί να πραγματοποιήσει αναζητήσεις ένα -προς- πολλά ) ΣΑΡΩΣΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ (SIGNATURE SCAN) Η σάρωση υπογραφής[1] είναι επίσης γνωστή και ως δυναμική εξακρίβωση υπογραφής (Dynamic Signature Verification). Είναι η βιομετρική τεχνολογία η οποία δεν έχει ευρεία χρήση, όμως ίσως σύντομα βοηθήσει στην αντιμετώπιση της πιστοποίησης επίσημων εγγράφων. Μετρώντας τον τρόπο με τον οποίο ένας χρήστης γράφει το όνομα του, ένα συνθηματικό, ή μια φράση κλειδί, η σάρωση υπογραφής ερευνά τον τρόπο, την ταχύτητα, την πίεση και άλλους παράγοντες οι οποίοι συνδέονται με τη διαδικασία της υπογραφής. Σχήμα 1.11 Σαρωση υπογραφης Η σάρωση υπογραφής εξασφαλίζει αξιόπιστη αναγνώριση ατόμων, με βάση την υπογραφή τους. Χρησιμοποιεί μετρήσεις του μοναδικού τρόπου με τον οποίο δημιουργείται μια χειρόγραφη υπογραφή, ώστε να επιβεβαιώσει την ταυτότητα του χρήστη. Σε μεγάλες επιχειρήσεις ή μέσω του internet μια ψηφιακή υπογραφή καθιστά ικανές τις εφαρμογές να παρέχουν αυξημένη μυστικότητα και αξιόπιστη ηλεκτρονική εξουσιοδότηση, σε αντίθεση με ένα συνθηματικό, ένα PIN ή μια keycard, που μπορεί να ξεχαστούν, να χαθούν, ή να κλαπούν. 21 Σ ε λ ί δ α

22 Σχήμα 1.12 Σύστημα επαλήθευσης υπογραφής Η σάρωση υπογραφής εξασφαλίζει αξιόπιστη αναγνώριση ατόμων, με βάση την υπογραφή τους. Χρησιμοποιεί μετρήσεις του μοναδικού τρόπου με τον οποίο δημιουργείται μια χειρόγραφη υπογραφή, ώστε να επιβεβαιώσει την ταυτότητα του χρήστη. Σε μεγάλες επιχειρήσεις ή μέσω του internet μια ψηφιακή υπογραφή καθιστά ικανές τις εφαρμογές να παρέχουν αυξημένη μυστικότητα και αξιόπιστη ηλεκτρονική εξουσιοδότηση, σε αντίθεση με ένα συνθηματικό, ένα PIN ή μια keycard, που μπορεί να ξεχαστούν, να χαθούν, ή να κλαπούν. Σχήμα 1.13 Σύστημα σάρωσης υπογραφής Τα συστήματα αυτά αναλύουν και τα δυναμικά και τα του χώρου χαρακτηριστικά γνωρίσματα της χειρόγραφης υπογραφής για να ελέγξουν την ταυτότητα του υπογράφοντος. Επειδή κάθε άτομο έχει τον προσωπικό του γραφικό χαρακτήρα, το σύστημα παίρνει τα χαρακτηριστικά του τρόπου γραφής και αναλύει τη δυναμική του χτυπήματος, της ταχύτητας και της πίεσης. Ενώ με εξάσκηση κάποιος ίσως μπορέσει να αντιγράψει την οπτική εικόνα της υπογραφής κάποιου άλλου, είναι πολύ δύσκολο, έως αδύνατο, να αντιγράψει τον τρόπο με τον οποίο το άτομο αυτό υπογράφει. Ακόμα και αν η υπογραφή είναι τέλεια σχεδιασμένη, η ταχύτητα, η δύναμη και η πίεση θα διαφέρουν. Αρκετά συστήματα σάρωσης υπογραφής ενσωματώνουν μια συνάρτηση μάθησης, η οποί μπορεί αυτομάτως να απορροφά και να απεικονίζει κάθε φυσική αλλαγή στην υπογραφή κατά τη διάρκεια του χρόνου. 22 Σ ε λ ί δ α

23 Αυτά τα συστήματα χρησιμοποιούν τις αλλαγές στην πίεση, στη μορφή, στην κατεύθυνση και στην ταχύτητα σε συνάρτηση με το χρόνο. Έτσι τα δεδομένα αναλύονται σε τέσσερις διαστάσεις x (οριζόντια ταχύτητα), y (κάθετη ταχύτητα), z (πίεση) και t (χρόνος). Σχήμα 1.14 Γραφική παράσταση συνάρτησης μάθησης 1.3.8) ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΑΤΗΜΑΤΟΣ ΠΛΗΚΤΡΟΥ (KEYSTROCE DYNAMIC) Η δυναμική πατήματος πλήκτρου[1] είναι γνωστή και ως ρυθμός δακτυλογράφησης. Όπως υποδηλώνει και το αυτή η μέθοδος εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο δακτυλογραφεί ή πιέζει τα πλήκτρα σ ένα πληκτρολόγιο. Η αυθεντική τεχνολογία προέρχεται από την ιδέα αναγνώρισης ενός αποστολέα σημάτων Morse, χρησιμοποιώντας ένα κλειδί τηλεγραφίας γνωστό ως γροθιά του αποστολέα, δια του οποίου οι χειριστές μπορούσαν να αναγνωρίσουν τους αποστολείς που διαβίβαζαν ένα μήνυμα από το ρυθμό, το μέτρο και τη βραχύτητα του σήματος. Στις αρχές της δεκαετίας του 80 το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών (National Science Foundation) και το National Institute of Standards στην Αμερική διεξήγαγαν έρευνες για να αποδείξουν ότι ο τρόπος δακτυλογράφησης περιέχει μοναδικά χαρακτηριστικά τα οποία μπορούν να αναγνωριστούν. Αυτή η τεχνολογία αναλύει χαρακτηριστικά όπως η ταχύτητα, η δύναμη, η συχνότητα λάθους, ο συνολικός χρόνος δακτυλογράφησης ενός συγκεκριμένου συνθηματικού και ο χρόνος που μεσολαβεί από το πάτημα ενός συγκεκριμένου πλήκτρου έως το πάτημα ενός άλλου συγκεκριμένου πλήκτρου. Πλεονεκτήματα της δυναμικής πατήματος πλήκτρου : Η επιβεβαίωση βασίζεται στην παραδοχή ότι ο τρόπος που δακτυλογραφεί ένα άτομο είναι ξεχωριστός, ειδικά ο ρυθμός του. Ακόμα και αν κάποιος μαντέψει το σωστό συνθηματικό, δεν θα μπορέσει να το δακτυλογραφήσει με τον κατάλληλο ρυθμό. Η συσκευή εισόδου μπορεί να είναι το υπάρχον πληκτρολόγιο. Έτσι μειώνεται δραστικά το κόστος. 23 Σ ε λ ί δ α

24 Μειονεκτήματα αυτής της τεχνολογίας : Υπάρχουν πολλές τεχνικές δυσκολίες που κάνουν την συγκεκριμένη τεχνολογία να μην αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Οι μισές προσπάθειες σε εμπορικές τεχνολογίες έχουν αποτύχει. Διαφορές στα πληκτρολόγια, ακόμα και της ίδιας εταιρίας, και στα πρωτόκολλα επικοινωνίας προκαλούν εμπόδια στις εταιρίες ανάπτυξης αυτής της τεχνολογίας ) DNA Το βασικό ερώτημα σ αυτή την περίπτωση είναι το κατά πόσο το DNA μπορεί να συμπεριληφθεί στις βιομετρικές τεχνολογίες. Το DNA[1] διαφέρει από τα τυπικά βιομετρικά σε πολλά σημεία : Το DNA απαιτεί ένα χειροπιαστό φυσικό δείγμα, σε αντίθεση με μια εικόνα, ένα αποτύπωμα, ή μια εγγραφή. Το ταίριασμα του DNA και δεν γίνεται σε πραγματικό χρόνο και συγχρόνως δεν είναι όλα τα στάδια της σύγκρισης αυτοματοποιημένα. Το ταίριασμα του DNA δεν δημιουργεί πρότυπα ή εξαγωγή χαρακτηριστικών, αλλά αντιθέτως αναπαριστά τη σύγκριση με πραγματικά δείγματα. Ανεξάρτητα από αυτές τις βασικές διαφορές, το DNA είναι ένας τύπος βιομετρικής αφού χρησιμοποιείται ως φυσικό χαρακτηριστικό στην επαλήθευση και τον προσδιορισμό ενός χρήστη. Το αν το DNA θα βρει χρήση πέρα από την παρούσα χρήση του και σε άλλες εφαρμογές είναι αβέβαιο. Λογικές συζητήσεις πάνω στο πως, πότε και που θα έπρεπε ή δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί, ποιος θα ελέγχει τα δεδομένα, που θα έπρεπε να αποθηκευτούν αυτά 1.4) ΕΓΓΡΑΦΗ ΧΡΗΣΤΗ (ENROLLMENT) Η εγγραφή[1] είναι το κρίσιμο πρώτο στάδιο για τη βιομετρική πιστοποίηση, επειδή δημιουργεί ένα πρότυπο το οποίο θα χρησιμοποιηθεί σε όλες τις ταυτοποιήσεις που ακολουθούν. Είναι η διαδικασία κατά την οποία ο χρήστης παρέχει ένα φυσικό ή βιολογικό δείγμα και προσδιορίζει την ταυτότητα του στη βάση δεδομένων. Συνήθως η συσκευή κτήσης παίρνει τρία δείγματα του ίδιου βιομετρικού χαρακτηριστικού και τα υπολογίζει κατά μέσον όρο ώστε να δημιουργήσει ένα πρότυπο εγγραφής. Η συσκευή κτήσης διαφέρει ανάλογα με τη βιομετρική τεχνολογία. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η σχέση συσκευής και βιομετρικού. 24 Σ ε λ ί δ α

25 Πινακας 1.1Συσκευές σάρωσης δειγμάτων ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Σάρωση δακτύλου Σάρωση φωνής Σάρωση προσώπου Σάρωση ίριδας Σάρωση αμφιβληστροειδούς χιτώνα Σάρωση χεριού Σάρωση υπογραφής Σάρωση πατήματος πλήκτρου ΣΥΣΚΕΥΗ ΚΤΗΣΗΣ Επιτραπέζιο περιφερειακό, PCMCIA card, ποντίκι, chip ή αναγνώστης ενσωματωμένος στο πληκτρολόγιο Μικρόφωνο, τηλέφωνο Βιντεοκάμερα, κάμερα υπολογιστή Υπέρυθρη βιντεοκάμερα ή κάμερα υπολογιστή Ειδική συσκευή (επιτραπέζια ή στηριγμένη στον τοίχο) Ειδική συσκευή (εντοιχιζόμενη) Πλάκα υπογραφής, ευαίσθητο στην κίνηση στυλό Πληκτρολόγιο, keypad Βιομετρικό δείγμα: η αναγνωρίσιμη, μη-επεξεργάσιμη εικόνα ή εγγραφή του φυσικού ή βιολογικού χαρακτηριστικού, που αποκτάται κατά τη διάρκεια της εγγραφής και χρησιμοποιείται για να παραχθεί το βιομετρικό πρότυπο. Αναφέρεται επίσης και ως βιομετρικά δεδομένα. Ο ακόλουθος πίνακας συνδέει κάθε βιομετρική τεχνολογία με το αντίστοιχο βιομετρικό δείγμα. Πίνακας 1.2 Βιομετρικά δείγματα ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Σάρωση δακτύλου Σάρωση φωνής Σάρωση προσώπου Σάρωση ίριδας Σάρωση αμφιβληστροειδούς χιτώνα Σάρωση χεριού Σάρωση υπογραφής Σάρωση πατήματος πλήκτρου ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΟ ΔΕΙΓΜΑ Εικόνα δακτυλικού αποτυπώματος Εικόνα δακτυλικού αποτυπώματος Εικόνα προσώπου Εικόνα ίριδας Εικόνα αμφιβληστροειδούς χιτώνα 3-D εικόνα της πάνω και της πλάγιας όψης του χεριού Εικόνα της υπογραφής και εγγραφή των σχετικών μετρήσεων Εγγραφή των χαρακτήρων που δακτυλογραφήθηκαν και εγγραφή των σχετικών μετρήσεων δυναμικής 25 Σ ε λ ί δ α

26 1.5) ΠΡΟΤΥΠΑ (TEMPLATE) Είναι ένα συγκριτικά μικρό, αλλά πολύ ξεχωριστό αρχείο, που παράγεται από τη βιομετρική συσκευή με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του βιομετρικού δείγματος του χρήστη και χρησιμοποιείται για το ταίριασμα των βιομετρικών αυτών χαρακτηριστικών. Πρότυπα [1] δεν χρησιμοποιούν όλα τα βιομετρικά συστήματα. Ορισμένα συστήματα σάρωσης φωνής χρησιμοποιούν την αυθεντική φωνή για να πραγματοποιήσουν μια σύγκριση. 26 Σ ε λ ί δ α

27 Σχήμα 1.15 Παράδειγμα σχηματισμού ενός προτύπου από ένα δακτυλικό αποτύπωμα Η συσκευή χρησιμοποιεί έναν ιδιαίτερο αλγόριθμο για να εξάγει χαρακτηριστικά κατάλληλα από το βιομετρικό δείγμα. Το πρότυπο είναι απλώς μια εγγραφή των πιο ευδιάκριτων χαρακτηριστικών του βιομετρικού δείγματος του χρήστη. Για παράδειγμα πρότυπο δεν είναι μια εικόνα ή μια ολόκληρη εγγραφή του πραγματικού δακτυλικού αποτυπώματος ή της φωνής. Σε βασικές γραμμές τα πρότυπα είναι αριθμητικές απεικονίσεις βασικών σημείων που παίρνονται από το ανθρώπινο σώμα. 27 Σ ε λ ί δ α

28 Τα πρότυπα είναι συνήθως μικρά σε μέγεθος και επιτρέπουν γρήγορη επεξεργασία, πράγμα το οποίο αποτελεί ξεχωριστό χαρακτηριστικό της βιομετρικής πιστοποίησης. Το μικρό μέγεθος των προτύπων επιτρέπει την αποθήκευσή τους σε μαγνητικές ταινίες ή σε ραβδωτό κώδικα πάνω σε πλαστικές κάρτες ή έξυπνες κάρτες (smart cards) ) ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΥΠΩΝ Ανάλογα με το πότε παράγονται τα πρότυπα, μπορούν να αναφέρονται ως πρότυπα εγγραφής ή πρότυπα εξακρίβωσης. Τα πρότυπα εγγραφής (Enrollment template) δημιουργούνται κατά την αρχική αλληλεπίδραση του χρήστη με το βιομετρικό σύστημα και αποθηκεύονται για χρήση σε μελλοντικά βιομετρικά ταιριάσματα. Τα πρότυπα εξακρίβωσης (Verification template) παράγονται κατά τη διάρκεια των επακόλουθων προσπαθειών εξακρίβωσης της ταυτότητας του χρήστη, συγκρίνονται με το αποθηκευμένο πρότυπο και συνήθως αποβάλλεται μετά τη σύγκριση. Πολλαπλά δείγματα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να παραχθεί ένα πρότυπο εγγραφής. Για παράδειγμα στη σάρωση προσώπου θα χρησιμοποιηθούν αρκετές εικόνες του προσώπου του χρήστη, ώστε να παραχθεί το πρότυπο εγγραφής. Τα πρότυπα εξακρίβωσης κανονικά δημιουργούνται από ένα και μοναδικό δείγμα. Για παράδειγμα το πρότυπο που παράγεται από μια μονή εικόνα προσώπου μπορεί να συγκριθεί με το πρότυπο εγγραφής για να καθοριστεί ο βαθμός ομοιότητας. Σχήμα 1.16 Διαδικασία πιστοποίησης 1.6) ΤΑΙΡΙΑΣΜΑ (MATCHING) Ταίριασμα [1] είναι η σύγκριση βιομετρικών προτύπων για να προσδιοριστεί ο βαθμός ομοιότητας ή συσχέτισης τους. Από μια προσπάθεια ταιριάσματος προκύπτει μια βαθμολογία, που στα περισσότερα συστήματα συγκρίνεται με ένα όριο. Η διαδικασία ταιριάσματος περιλαμβάνει τη σύγκριση του προτύπου εξακρίβωσης, που παράγεται πάνω στην παράδοση δείγματος, με το πρότυπο εγγραφής, που βρίσκεται ήδη αποθηκευμένο σ ένα αρχείο. Στα ένα 28 Σ ε λ ί δ α

29 προς ένα (1:1) συστήματα εξακρίβωσης, γενικά υπάρχει ένα απλό πρότυπο εξακρίβωσης να συγκρίνεται με ένα πρότυπο εγγραφής. Στα ένα προς πολλά (1:Ν) συστήματα αναγνώρισης, ένα πρότυπο εξακρίβωσης μπορεί να συγκρίνεται με χιλιάδες ή και εκατομμύρια πρότυπα εγγραφής. Στα περισσότερα συστήματα το πρότυπο εγγραφής και το πρότυπο εξακρίβωσης δεν θα έπρεπε να είναι πανομοιότυπα. Ένα πανομοιότυπο ταίριασμα είναι μια ένδειξη ότι κάποιο είδος απάτης συντελείται ) ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ (SCORE) Βαθμολογία [1] είναι ένας αριθμός που δείχνει τον βαθμό ομοιότητας ή συσχέτισης του βιομετρικού ταιριάσματος. Παραδοσιακές μέθοδοι πιστοποίησης (συνθηματικά, PIN, κλειδιά) είναι δυαδικές και προσφέρουν μόνο μία αυστηρή απάντηση ναι ή όχι. Σχεδόν όλα τα βιομετρικά συστήματα βασίζονται σ έναν αλγόριθμο ταιριάσματος, ο οποίος παράγει μια βαθμολογία για κάθε προσπάθεια ταιριάσματος. Αυτή η βαθμολογία αντιπροσωπεύει το βαθμό συσχέτισης μεταξύ του προτύπου εξακρίβωσης και του προτύπου εγγραφής. Δεν υπάρχει καθιερωμένη κλίμακα για βιομετρική βαθμολόγηση. Ενδέχεται για κάποιες εταιρίες να χρησιμοποιείται μια κλίμακα από 1 έως100, άλλες μπορεί χρησιμοποιούν μια κλίμακα από 1 έως 1, μερικές εταιρίες μπορεί να χρησιμοποιούν μια λογαριθμική κλίμακα, ενώ άλλες μια γραμμική κλίμακα. Ανεξάρτητα από την κλίμακα που χρησιμοποιείται, αυτή η βαθμολογία εξακρίβωσης συγκρίνεται με το όριο του συστήματος για να προσδιοριστεί πόσο επιτυχής ήταν η προσπάθεια εξακρίβωσης. Παρενθετικά αναφέρεται ότι πολλά συστήματα επιστρέφουν μια βαθμολογία κατά τη διάρκεια της εγγραφής, που αναφέρεται ως βαθμολογία εγγραφής ή βαθμολογία ποιότητας. Αυτή η βαθμολογία αναφέρεται στο πόσο επιτυχής ήταν η διαδικασία εξαγωγής για την εύρεση ιδιαίτερων χαρακτηριστικών στο βιομετρικό δείγμα. Εάν το δείγμα ήταν πλούσιο σε πληροφορία, θα υπήρχε πιθανότατα μια υψηλή βαθμολογία εγγραφής. Αυτή η βαθμολογία δεν χρησιμοποιείται στη διαδικασία ταιριάσματος, αλλά ενδεχομένως χρειάζεται ώστε να προσδιορίσει κατά πόσον ένας χρήστης μπορεί να εγγραφεί με επιτυχία. Μια χαμηλή βαθμολογία ποιότητας δηλώνει ότι δεν θα είναι αξιόπιστη η εξακρίβωση της ταυτότητας του χρήστη ) ΟΡΙΟ (THRESHOLD) Όριο [1] είναι ένας προκαθορισμένος αριθμός, συχνά ελεγχόμενος από το διαχειριστή του βιομετρικού συστήματος, ο οποίος δηλώνει έναν βαθμό συσχέτισης απαραίτητο ώστε να κριθεί ένα ταίριασμα. Εάν η βαθμολογία που προκύπτει από μια σύγκριση προτύπων υπερβεί το όριο, τότε το πρότυπο είναι ταιριαστό, ωστόσο δεν είναι πανομοιότυπο. 29 Σ ε λ ί δ α

30 Όταν ένα βιομετρικό σύστημα είναι χαμηλής ασφάλειας, το όριο για επιτυχές ταίριασμα είναι χαμηλότερο σε σχέση με ένα σύστημα υψηλής ασφάλειας ) ΑΠΟΦΑΣΗ (DESISION) Απόφαση [1] είναι το αποτέλεσμα της σύγκρισης μεταξύ της βαθμολογίας και του ορίου. Η απόφαση που μπορεί να λάβει ένα βιομετρικό σύστημα είναι το ταίριασμα, το μη-ταίριασμα ή ακόμα μπορεί να μη βγάλει κανένα συμπέρασμα. Ανάλογα με τον τύπο του βιομετρικού συστήματος ένα ταίριασμα μπορεί να παραχωρεί πρόσβαση στους πόρους του συστήματος, ένα μη-ταίριασμα μπορεί να περιορίζει την πρόσβαση στους πόρους, ενώ αν δεν βγάλει συμπέρασμα μπορεί να προτρέπει το χρήστη να δώσει άλλο δείγμα. 1.7) ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Υπάρχουν σχεδόν τόσα κριτήρια απόδοσης [1] όσα και τα βιομετρικά. Δυστυχώς δεν υπάρχει ένα απλό κριτήριο, το οποίο να μπορεί να δείξει πόσο καλά λειτουργεί ένα σύστημα. Η ανάλυση των πολλαπλών κριτηρίων είναι απαραίτητη, ώστε να προσδιοριστούν τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία κάθε τεχνολογίας και κάθε εταιρίας για μια δεδομένη εφαρμογή. Ο έλεγχος, ο οποίος παράγει τα κριτήρια απόδοσης ενός συστήματος, είναι πιο πολύτιμος όταν εξομοιώνει περιβάλλοντα εφαρμογών «πραγματικού κόσμου». Τα μέτρα απόδοσης συστήματος είναι τα εξής : Ρυθμός λανθασμένης αποδοχής - FAR (false acceptance rate) Το FAR μετράει πόσο συχνά ένα μη εγγραμμένο άτομο ή ακόμα και ένας απατεώνας μπορεί να αναγνωριστεί από το σύστημα ως εξουσιοδοτημένος χρήστης. Αυτό είναι και το χειρότερο σενάριο σ ένα ασφαλές περιβάλλον. Ρυθμός λανθασμένης απόρριψης FRR (false rejection rate). Το FRR μετράει πόσο συχνά το σύστημα απορρίπτει έναν εξουσιοδοτημένο χρήστη, μια κατάσταση που μπορεί να ενοχλήσει τους χρήστες, όμως δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα στην ασφάλεια του συστήματος. Πρακτικά το FRR διαφέρει ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος ή την ποιότητα του βιομετρικού δείγματος. 30 Σ ε λ ί δ α

31 Ρυθμός αποτυχίας στην εγγραφή FTE (Failure to Enroll Rate) Το FTE υποδηλώνει την πιθανότητα ένας δεδομένος χρήστης να είναι αδύνατο να εγγραφεί σ ένα βιομετρικό σύστημα, λόγω του ότι είναι ανεπαρκής. Παραδείγματος χάρη ένα άτομο χωρίς χέρια είναι αδύνατο να χρησιμοποιήσει ένα σύστημα αναγνώρισης δακτυλικού αποτυπώματος. Όμως αυτός ο τύπος προβλήματος μπορεί να είναι ακόμα πιο περίπλοκος. Για παράδειγμα μια γενειάδα μπορεί να εμποδίζει ένα χρήστη στο να χρησιμοποιήσει ένα σύστημα αναγνώρισης προσώπου, μια εξαιρετικά ξηρή επιδερμίδα μπορεί να μπερδέψει ένα σύστημα σάρωσης δακτύλου, ένα σύστημα αναγνώρισης φωνής μπορεί να αποδειχτεί ανώφελο σε περίπτωση ενός προβλήματος στην ομιλία. 1.8) ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Για τους εργοδότες Μειωμένο κόστος διαχείριση συνθηματικών. Αυξημένη ασφάλεια όχι διαμοιρασμένα ή παραχωρημένα συνθηματικά. Αυξημένη ασφάλεια αποτροπή και εντοπισμός πρόσβασης ψεύτικων λογαριασμών. Ανταγωνιστικό όφελος εξοικείωση με προηγμένες τεχνολογίες. Για τους υπαλλήλους Ευκολία δεν χρειάζεται να θυμούνται συνθηματικά Ευκολία γρηγορότερο login Ασφάλεια εμπιστευτικά αρχεία μπορούν να αποθηκευτούν με ασφάλεια Για τον καταναλωτή Ευκολία δεν χρειάζεται να θυμάται συνθηματικά Ασφάλεια Οι online αγορές είναι ασφαλέστερες όταν εξουσιοδοτούνται με βιομετρική πιστοποίηση Ασφάλεια προσωπικά αρχεία και s μπορούν να είναι ασφαλή. Αυξημένη εμπιστοσύνη μειώνει το αίσθημα εξαπάτησης. 31 Σ ε λ ί δ α

32 1.9) ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΟΥ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ Η επίδοση των βιομετρικών [1] συστημάτων διαφέρει ανάλογα με την ποιότητα του δείγματος και το περιβάλλον, μέσα στο οποίο παίρνεται το δείγμα αυτό. Έτσι γίνεται κατανοητό ότι ένα κακό δείγμα αναμένεται να επιδράσει αρνητικά στη σωστή αναγνώριση του χρήστη. Παρακάτω αναφέρονται οι κυριότεροι παράγοντες που ενδέχεται να προκαλέσουν πλήγμα στη διαδικασία λήψης του δείγματος. Σάρωση δακτυλικού αποτυπώματος Κρύο δάκτυλο Ξηρό ή λιπαρό δάκτυλο Υψηλή ή χαμηλή υγρασία Γωνία τοποθέτησης Ασκούμενη πίεση Θέση του δάκτυλου στην πλάκα Κοψίματα στο δάκτυλο Χειρωνακτική εργασία που ενδεχομένως θα κατάστρεφε ή θα επηρέαζε το δακτυλικό αποτύπωμα (οικοδόμος, κηπουρός) Σάρωση φωνής Κρύωμα ή ασθένεια, η οποία θα επηρέαζε τη φωνή Διαφορετική συσκευή εγγραφής από αυτήν της εξακρίβωσης Διαφορετικά περιβάλλοντα κατά την εγγραφή από αυτά της εξακρίβωσης Χαμηλόφωνη ομιλία Θόρυβος Κακή τοποθέτηση του μικροφώνου ή της συσκευής εισόδου Ποιότητα της συσκευής εισόδου Σάρωση προσώπου Αλλαγή στην κόμμωση Αλλαγή στα τριχωτά χαρακτηριστικά του προσώπου (γενειάδα, μουστάκι) Συνθήκες φωτισμού Προσθήκη καπέλου Προσθήκη ή αφαίρεση γυαλιών Αλλαγή στο βάρος Αλλαγή στη γωνία λήψης της φωτογραφίας του προσώπου Μετακίνηση κεφαλιού 32 Σ ε λ ί δ α

33 Ποιότητα της συσκευής εισόδου Αλλαγή μεταξύ της κάμερας εγγραφής από αυτή της εξακρίβωσης (ποιότητα και τοποθέτηση) Σάρωση ίριδας ματιού Μετακίνηση του κεφαλιού ή του ματιού Γυαλιά Χρωματιστοί φακοί επαφής Σάρωση αμφιβληστροειδή χιτώνα ματιού Μετακίνηση του κεφαλιού ή του ματιού Γυαλιά Σάρωση χεριού Κοσμήματα Αλλαγή στο βάρος Επίδεσμος Πρήξιμο στις αρθρώσεις Σάρωση υπογραφής Πολυ γρήγορη υπογραφή Διαφορετικές θέσεις υπογραφής (καθιστός, όρθιος) Σχήμα 1.17 Κατανομή αγοράς ανά τεχνολογία βιομετρικής 33 Σ ε λ ί δ α

34 1.10) ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΔΑΚΤΥΛΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΩΝ (fingerprinting devices) Πτυχιακή Εργασία Η τεχνολογία στις μέρες μας έχει σημειώσει ραγδαία πρόοδο. Έχουν κατασκευαστεί και χρησιμοποιούνται ευρύτατα συσκευές που διευκολύνουν την καθημερινότητα και τη ζωή των ανθρώπων. Ένα από τα επιτεύγματα λοιπόν τις τεχνολογίας είναι και οι συσκευές αναγνώρισης του δακτυλικού μας αποτυπώματος. Το δακτυλικό αποτύπωμα συνήθως αν όχι πάντα είναι μοναδικό για κάθε άνθρωπο και έτσι πρέπει σε κάποιες περιπτώσεις να μπορεί να αναγνωριστεί και να ελεγχθεί. Στην συνέχεια λοιπόν του κεφαλαίου αυτού θα παρουσιαστούν συσκευές που προορίζονται για αυτή ακριβώς τη χρήση τα χαρακτηριστικά τους καθώς και οι εφαρμογές λογισμικού που απαιτούνται για τη συνεργασία τους με ηλεκτρονικούς υπολογιστές ) FINGKEY HAMSTER III To FINGKEY Hamster III [2] έχει μία λειτουργία ανίχνευσης δακτυλικού αποτυπώματος και είναι ένα πρωτοποριακό αισθητήριο δακτυλικών αποτυπωμάτων που αποτρέπει την χρήση πλαστών δακτυλικών αποτυπωμάτων. Μπορεί να συνδεθεί με τον υπολογιστή όπως ένα κανονικό ποντίκι και να χρησιμοποιηθεί σε όλους τους τομείς που απαιτούν κωδικούς πρόσβασης έτσι ώστε να αποτελεί ένα gadget ασφαλείας χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί ένας κωδικός πρόσβασης, που απαιτείται να θυμάται ο χρήστης. Ο αναγνώστης δακτυλικών αποτυπωμάτων Hamster [2] είναι ένας σαρωτής δακτυλικών αποτυπωμάτων που διαθέτει κορυφαία απόδοση, ακρίβεια και ανθεκτικότητα που βασίζεται στη μοναδική τεχνολογία δακτυλικών αποτυπωμάτων με βιομετρικές μεθόδους. 34 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 1.18 FINGKEY Hamster III

35 Χαρακτηριστικά Είναι καλά σχεδιασμένο για εύκολη χρήση. Έχει υψηλή αντοχή που εξασφαλίζει την αντοχή. Εξασφαλίζει την ταχεία εξακρίβωση. Απαιτεί επίσης στεγνά δάχτυλα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορα περιβάλλοντα client / server και Internet, καθώς και για την ασφάλεια του υπολογιστή. Εξασφαλίζει γρήγορη και τέλεια ταυτοποίηση μέσω εξαιρετικών αλγορίθμων. Μικρό, ελαφρύ και φορητό. Υψηλή απόδοση, χωρίς απαιτήσεις συντήρησης οπτικού σαρωτή δακτυλικών αποτυπωμάτων. Αντοχή στις γρατσουνιές, τις επιπτώσεις, τους κραδασμούς και τα ηλεκτροστατικά σοκ. Κρυπτογράφηση των πρωτοτύπων δακτυλικών αποτυπωμάτων. Εφαρμογές Προσωπικός υπολογιστής. Δίκτυο Ασφάλεια των επιχειρήσεων. Ηλεκτρονικές συναλλαγές τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος. Συστήματα ιατρικών πληροφοριών. Τεχνικές Προδιαγραφές Αισθητήρας δακτυλικών αποτυπωμάτων Διαστάσεις Ανάλυση σαρωτή Χρόνος επαλήθευσης Θερμοκρασία λειτουργίας Υγρασία λειτουργίας Τάση τροφοδοσίας Interface OPP06 (Optical) 25,3 (Π) x 40,7 (L) x 67,7 (Υ) χιλ. 500 dpi Λιγότερο από 1 δευτερόλεπτο 0 έως 60 C <90% σχετική, χωρίς συμπύκνωση 5 V από τη θύρα USB USB 2.0 (Full Speed / High Speed 35 Σ ε λ ί δ α

36 Υποστήριξη) USB 1.1 Πτυχιακή Εργασία Υποστηριζόμενα λειτουργικά συστήματα Πιστοποιήσεις Τα Windows 7/Vista / 2008/XP MIC, CE, FCC, WHQL Πινακας ) SECUGEN HAMSTER PLUS Από το όνομα και μόνο μπορούμε να συμπεράνουμε ότι αυτή η συσκευή είναι η αδελφή της προηγούμενης έχοντας ως διαφορά ότι είναι τοποθετημένη στο εσωτερικό λογισμικό της συσκευής. Επίσης είναι κατασκευασμένη έτσι ώστε να χρησιμοποιεί δυο νεότερες τεχνικές που την καθιστούν ποιο ακριβή στην αναγνώριση τον δακτυλικών αποτυπωμάτων. Το Secugen hamster [3] plus είναι η βελτιωμένη έκδοση της δημοφιλούς και αποδοτικής συσκευής δακτυλικών αποτυπωμάτων από την σειρά Secugen με auto on και smart capture. Είναι μία συσκευή με άνετο εργονομικό σχεδιασμό και έχει προηγμένο οπτικό αισθητήρα χρησιμοποιώντας ακολουθουμένη γραμμή κίνησης seir, δακτυλικών αποτυπωμάτων με βιομετρική τεχνολογία. Το auto on είναι μια τεχνολογία ανίχνευσης που ελέγχει αυτόματα την παρουσία ενός δακτύλου. Το auto on είναι συμβατό με VB και η χρήση του είναι αρκετά εύκολη γιατί μόλις ανάψει η φωτεινή ένδειξη του Hamster plus μπορούμε να τοποθετήσουμε το δάκτυλο μας και αυτόματα γίνεται η σάρωση μόλις αγγίζουμε τον αισθητήρα. όλα τα παραπάνω γίνονται αυτόματα χωρίς να ζητηθεί κάτι από το σύστημα. Το smart capture διασφαλίζει την ποιότητα σάρωσης των δακτυλικών αποτυπωμάτων των δύσκολων δάκτυλων. με την αυτόματη ρύθμιση της φωτεινότητας του αισθητήρα το smart capture επιτρέπει στο Hamster plus να "συλλάβει" τα δακτυλικά αποτυπώματα υψηλής ποιότητας από ένα ευρύ φάσμα παραδοσιακών δύσκολων δακτύλων συμπεριλαμβανόμενων αυτών των ξηρών, υγρών, σημαδεμένων, ή γερασμένου δέρματος ακόμη και στο σκοτάδι. Το Secugen hamster plus [3] μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταυτοποίηση και επαλήθευση λειτουργιών που επιτρέπουν την δημιουργία ψηφιακών κωδικών μέσω τον δακτυλικών αποτυπωμάτων και δεν μπορούν να χαθούν να ξεχαστούν ή να κλαπούν. 36 Σ ε λ ί δ α

37 Σχήμα 1.19 Secugen Hamster Plus Χαρακτηριστικά Υψηλή απόδοση, που συμπεριλαμβάνει οπτικό αισθητήρα δακτυλικών αποτυπωμάτων Ανθεκτικό στις γρατζουνιές, στη κρούση, στη δόνηση, και στο ηλεκτρικό σοκ. Αυτόματη τοποθέτηση δακτύλου Ρύθμιση φωτεινότητας. Usb σύνδεση. Αφαιρούμενη βάση. Συμπαγής, ελαφριά και φορητή. Ολοκληρωμένος οδηγός χρήσης. Προσβασιμο για κάθε τύπο δακτύλου Χαρακτηριστικά όταν χρησιμοποιείτε με Secugen λογισμικό Γρήγορος και ακριβής έλεγχος. Καθυστέρηση εκτύπωσης εικόνας. Κρυπτογράφηση των προτύπων δακτυλικών αποτυπωμάτων. Πολυσυσκευή σύνδεσης. Εφαρμογές Προσωπικός υπολογιστής. Δίκτυο Ασφάλεια των επιχειρήσεων. Ηλεκτρονικές συναλλαγές τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος. Συστήματα ιατρικών πληροφοριών. Τα Περιφερειακά Secugen είναι εύκολα στη χρήση και μπορούν να εγκατασταθούν γρήγορα σε οποιοδήποτε υπολογιστή με Windows. Οι εταιρία 37 Σ ε λ ί δ α

38 υπόσχεται την καλύτερη εγγύηση, τα έτη χρήσης, και την αξιοπιστία κάτω από τις δύσκολες συνθήκες. Τα Περιφερειακά Secugen παρέχουν σταθερή απόδοση και την ασφάλεια για ένα αυξανόμενο αριθμό εφαρμογών λογισμικού, δικτυού, επιχειρήσεων και το περιβάλλον του Internet. Όταν χρησιμοποιείται για την βιομετρική αυθεντικότητα ως μέρος ενός συνολικού προγράμματος για την ασφάλεια, τα περιφερειακά Secugen μπορούν να βοηθήσουν στο να μειώσουν τις ενοχλήσεις στη φόρτωση των κωδικών πρόσβασης, μειώνουν τους κινδύνους παραβίασης της ασφάλειας, βελτιώνουν την ευθύνη, ενώ είναι πολύ εύκολη η χρήση του από κάθε χρήστη. Σχήμα 1.20 Secugen Hamster Plus Τεχνικές Προδιαγραφές Όνομα (Μοντέλο, Optic Module) Ανάλυση εικόνας Μεγάλης Εικόνας Μέγεθος επιφάνειας επαφής Ένεργος περιοχή ανίχνευσης Ταχύτητα απεικόνισης Θερμοκρασία λειτουργίας Υγρασία λειτουργίας Διαστάσεις και Βάρος Τάση τροφοδοσίας / Max. Ρεύμα Hamster Plus (HSDU03M, SDU03M) 500 DPI 260 x 300 pixels 16,1 χιλιοστά x 18,2 χιλιοστά 12,7 χιλιοστά x 14,9 χιλιοστά 0,14 sec (συνεχής) / 0.20 sec (Στιγμιότυπο) -10 έως +50 C <90% σχετική υγρασία χωρίς συμπύκνωση 27 x 40 x 73 mm, 100 g (χωρίς βάση) 5 V DC / 120 ma 38 Σ ε λ ί δ α

39 ESD Ανοχή / Σκληρότητα πρίσματος ανίχνευσης Υποστηριζόμενα Πρότυπα Πιστοποιήσεις Υποστηριζόμενα λειτουργικά συστήματα Υποστηριζόμενα SDKs 12 kv / 750 Hk (6,8 Mohs) ISO 19794, INCITS 378, BioAPI FCC, CE, RoHS Windows 7 / Vista / XP / 2000 / 9x - Windows Server 2008 R2, 2003 Windows CE, Java, Linux, SUN Solaris10 FDX SDK Pro για Windows SecuBSP SDK Pro για Windows SecuGen BioAPI BSP Pro για Windows SecuSearch SDK Pro για Windows FDX SDK για Java FDX SDK για Windows CE SDU03 SDK για Linux / SPARC / X86 Solaris 10 SecuGen ISO Image SDK - Windows Πινακας ) FINGKEY ACCESS PLUS Το FINGKEY ACCESS Plus [4] είναι ένα σύστημα ελέγχου προσπέλασης δακτυλικών αποτυπωμάτων ικανό για ταχεία επικύρωση με τη λειτουργία LFD (ζωντανή ανίχνευση δάχτυλων) και υποστηρίζει τις τηλεφωνικές λειτουργίες. Μέσω της λειτουργίας αυτής ο επισκέπτης μπορεί να επικοινωνήσει με κάποιον από την εταιρεία που θέλει να επισκεφθεί, καλώντας την επέκτασή του στο τερματικό. Το πρόσωπο της εταιρείας που λαμβάνει το τηλεφώνημα θα επαληθεύσει αν ο επισκέπτης έχει πρόσβαση ή όχι και θα ανοίξει την πόρτα άμεσα. Το FINGKEY ACCESS Plus [4] είναι μια οικονομικά αποδοτική συσκευή πρόσβασης δακτυλικών αποτυπωμάτων και υποστηρίζει το επίπεδο IP65 (αδιάβροχο) για την υπαίθρια χρήση. 39 Σ ε λ ί δ α

40 Σχήμα 1.21 FINGKEY ACCESS Plus Χαρακτηριστικά Τηλεχειριστήριο και παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο πρόσβαση μέσω του προγράμματος εξυπηρετητή (Διαχείριση πρόσβασης) Αυτόνομη λειτουργία Λειτουργία ρύθμισης χρήστη ενισχυμένη Συντόμευση ID ταιριάζουν παρέχεται δυνατότητα Διάφορα μέσα μαζικής ενημέρωσης ταυτότητας Δακτυλικών αποτυπωμάτων / Κωδικός / RF της κάρτας ή οποιοδήποτε συνδυασμό των μέσων LFD (Live ανίχνευσης δάχτυλο) Πληκτρολόγιο αφής με οπίσθιο φωτισμό IP65 αδιάβροχο & προστασία από σκόνες CE, FCC πιστοποιημένη Εφαρμογές Έλεγχος πρόσβασης στα γραφεία ή επιχειρήσεις: Επιτρέπει τον έλεγχο της πρόσβασης σε κτίρια ή γραφεία Περιλαμβάνει λειτουργία του τηλεφώνου που σημαίνει ότι οι επισκέπτες πρέπει να καλέσουν έναν αριθμό επέκτασης του προσώπου που πρόκειται να επισκεφθούν, αυτό το άτομο λαμβάνει μια κλήση και, μετά τον έλεγχο ταυτότητας των επισκεπτών ανοίγει την πόρτα. Πολυκατοικία: Με το βιομετρικό έλεγχο της πρόσβασης σε πολυκατοικία μπορείτε να έχετε μια άνετη και ασφαλή πρόσβαση, χωρίς την ανάγκη των κλειδιών. Έλεγχος Συμμετοχής σε σχολεία, γυμνάσια ή τα πανεπιστήμια: Η αποτελεσματική διαχείριση και καμία δυνατότητα πλαστοπροσωπίας στα κέντρα εκπαίδευσης. 40 Σ ε λ ί δ α

41 Τεχνικές Προδιαγραφές Είδος CPU Μνήμη Εμφάνιση Τύπος FP αισθητήρα Ανάλυση Λειτουργία ελέγχου ταυτότητας FP μέθοδο ελέγχου ταυτότητας 1:01 Χρόνος Επαλήθευσης 1: N Χρόνος Ταυτοποίησης Χωρητικότητα Προτύπων Χωρητικότητα Καταγραφών Επικοινωνία Έξοδος ρελέ Θερμοκρασία Λειτουργίας Υγρασία Λειτουργίας Πιστοποίηση Μέγεθος SW101-S + SW101-R + Χαρακτηριστικά Προϊόντος 32-bit / 200MHz 8MB Flash 128x32 Γραφική LCD (Black & White) Οπτικός 500 DPI Δακτυλικών αποτυπωμάτων, Κωδικός πρόσβασης, RF Card (HID / Mifare) 1:1, 1: N, ID Συντόμευση Matching Λιγότερο από 1 δευτερόλεπτο. Λιγότερο από 2sec. (2.000 templates) πρότυπα (επεκτάσιμη) καταγραφές (επεκτάσιμη) TCP / IP, RS485, Wiegand (26/34 bits) Deadbolt, EM Lock, Strike Πόρτα, Αυτόματη Πόρτα -20 ~ ~ 90% CE, FCC 77 (Π) x 178 (L) x 50 (Β) mm Στάνταρ τύπου (Fingerprint / Password) Στάνταρ τύπου + 125kHz RF κάρτα (HID / EM) 41 Σ ε λ ί δ α

42 SW101-M + Στάνταρ τύπου MHz RF κάρτα (Mifare) Δομή του συστήματος Είδος Εξαρτήματα Χαρακτηριστικά Προϊόντος Διακομιστή πρόσβασης / Remote Manager / Remote Monitor ACM Pro. Max τερματικά # Προσβάσιμων τερματικών ACM v2.57x Max. 255 τερματικά (διαθέσιμο σύντομα) Προσβάσιμων απομακρυσμένων υπολογιστών πελατών Λειτουργικά Συστήματα που υποστηρίζονται Από τους χρήστες είναι εγγεγραμμένοι 8 πελάτες Windows 2000 και νεώτερα CM Pro χρήστες (SQL / SQL Express) 42 Σ ε λ ί δ α

43 ACM v2.57x χρήστες (MDB / SQL) (διαθέσιμο σύντομα) Πινακας ) SUPREMA BIOSTATION - ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ACCESS CONTROL To βιομετρικό Access Control BioStation [5] της SupremaINC αποτελεί ένα συνδυασμό του κορυφαίου αλγορίθμου αναγνώρισης δακτυλικών αποτυπωμάτων σε μια όμορφη επιτοίχια συσκευή για εφαρμογές τύπου access control και time attedance. Με έγχρωμη οθόνη τύπου LCD και ηχητική έξοδο κορυφαίας ποιότητας, το BioStation προσφέρει διαφορετικού επιπέδου αλληλεπίδραση με τον τελικό χρήστη κάνοντας χρήση πολυμέσων. Οι ευπροσάρμοστες επιλογές διεπαφής, που περιλαμβάνει σύνδεση μέσω USB και ασύρματου LAN, αποτελούν τις προϋποθέσεις για την εύκολη προσαρμογή του με υπόλοιπες δικτυακές συσκευές και την ασύρματη μεταφορά δεδομένων. Σχήμα 1.22 Suprema BioStation 43 Σ ε λ ί δ α

44 Χαρακτηριστικά 2,5'' Έγχρωμη LCD Εμφανίζει μηνύματα, video, κινούμενες εικόνες και φωτογραφίες για την κάλυψη οποιασδήποτε πληροφορίας Wi-fi Ασύρματο Δίκτυο Εύκολη δικτύωση με κεντρικό PC για μεταφορά δεδομένων Εύκολη μεταφορά δεδομένων από και προς PC ή άλλο BioStation κάνοντας χρήση usb memory Ταχύτατος αναγνώστης αποτυπωμάτων Αναγνώριση μέχρι αποτυπωμάτων σε λιγότερο από 1 δευτερόλεπτο, μέγιστη αποθήκευση αποτυπωμάτων, και εγγραφές συμβάντων στην εσωτερική μνήμη Υψηλής πιστότητας ήχος 16bit Hi-FI ήχος για μουσική παρασκηνίου, ηχητικά εφέ και εκφώνηση ηχητικών εντολών. Τεχνικές Προδιαγραφές Είδος Επεξεργαστής Μνήμη Οθόνη Ταχύτητα αναγνώρισης Χωρητικότητα Χωρητικότητα καταγραφής Δικτυακή διεπαφή Διεπαφή PC Τύπος USB memory slot Έξοδοι ρελέ Χαρακτηριστικά Προϊόντος Dual CPU (32bit RISC + 400MHz DSP) 34MB flash + 34MB RAM 2.5" QVGA 16M Color LCD 3,000/ 1 second 50,000 αποτυπώματα 500,000 συμβάντα Wireless LAN (προερ), TCP/IP, RS485 USB, RS232 USB Host Deadbolt, EM lock, door strike, automatic door, Wiegand I/O, 4 TTL I/O 44 Σ ε λ ί δ α

45 Καταστάσεις λειτουργίας Αποτύπωμα,PIN, PIN + Αποτύπωμα Διαστάσεις 135 x 128 x 50mm (W x H x D) Πινακας 1.6 Εφαρμογές Καταγραφή παρουσιών και ελέγχου πρόσβασης Ενσωματωμένος μηχανισμός ένταξης σε προγράμματα μισθοδοσίας ) IFACE 302-ΣΚΑΝΑΡΙΣΜΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΕΡΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΔΑΚΤΥΛΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΩΝ Το iface 302 [6], το πολυ-βιομετρικό προϊόν του ZKSoftware με την πιο πρόσφατη ZEM600 πλατφόρμα, με ZK προσώπου 5.0 αλγόριθμο και με μεγάλη χωρητικότητα μνήμης. Η σειρά iface ενσωματώνει 630MHz υψηλής ταχύτητας ZK πολυ-βιομετρικού επεξεργαστή και υψηλή υπέρυθρη κάμερα καθορισμού, η οποία είναι ικανή να αναγνωρίσει τον χρήστη και μέσα σε σκοτεινό περιβάλλον. Η εμφάνιση των μοντέλων iface έχουν σχεδιαστεί από γερμανική επαγγελματική σχεδιαστική εταιρία σύμφωνα με την άποψη της ανθρώπινης εφαρμοσμένης μηχανικής. Όλες οι υπηρεσίες της συσκευής iface [6] έχουν σχεδιαστεί σε οθόνη 4.3 ιντσών, TFT οθόνης αφής. Πολλά μοντέλα επικοινωνίας είναι διαθέσιμα, όπως το RS232/485, TCP/IP, προαιρετικό WiFi ή GPRS. Τέλος, έχει προστεθεί και μία προαιρετική μπαταρία των 2000 mah, η οποία εξαλείφει τα προβλήματα σε περίπτωση διακοπής ρεύματος. Σχήμα 1.23 IFace Σ ε λ ί δ α

46 Χαρακτηριστικά Ένταξη των δακτυλικών αποτυπωμάτων, προσώπου, RFID, και μεθόδων αναγνώρισης κωδικού πρόσβασης. Κομψή σχεδίαση, σύμφωνα με την άποψη της ανθρώπινης μηχανικής 4,3 οθόνη αφής TFT Εύκολη λειτουργία, μοντέρνο και απλό interface. 6 κλειδιά λειτουργίας τα οποία ορίζονται από το χρήστη Webserver λογισμικό διαχείρισης μέσω προγράμματος περιήγησης IE. Υπέρυθρο οπτικό σύστημα δίνει τη δυνατότητα αναγνώρισης του χρήστη σε σκοτεινό περιβάλλον. Προαιρετική ενσωματωμένη εφεδρική μπαταρία υποστήριξη επιπλέον 4 ώρες συνεχούς λειτουργίας σε περίπτωση διακοπής ρεύματος. Προαιρετική ενσωματωμένη ασύρματη σύνδεση WiFi ή GPRS επικοινωνία κάνει πιο εύκολη εγκατάσταση της συσκευής χωρίς καλωδίωση. Σχήμα 1.24 IFace 302 Τεχνικές Προδιαγραφές Είδος Χαρακτηριστικά Προϊόντος Επεξεργαστής Multi-Bio 600 Μνήμη Κάμερα Οθόνη 256M flash, 64 SDRAM High Definition κάμερα υπερύθρων 4.3 TFT με οθόνη αφής 46 Σ ε λ ί δ α

47 Χωρητικότητα αποθήκευσης Back-up Μπαταρία Επικοινωνία Face: 700 δακτυλικών αποτυπωμάτων: 5000 Logs: mah TCP / IP, RS232/485 USB 2 Προαιρετικές λειτουργίες Τροφοδοσία Ταχύτητα επαλήθευσης WIFI, GPRS, σειριακό εκτυπωτή, Mifare / HID / iclass, εφεδρική μπαταρία 12V 3A κάτω από 2 δευτερόλεπτα Θερμοκρασία λειτουργίας 0-45 Υγρασία λειτουργίας 20% -80% Διαστάσεις * 165,2 * 86 χιλιοστά Πινακας Σ ε λ ί δ α

48 Σχήμα 1.25 Συνδεσμολόγια IFace ) ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σύμφωνα λοιπόν με τις παραπάνω πληροφορίες και τις κατάλληλες έρευνες συμπεραίνουμε ότι έχουμε την δυνατότητα της υλοποίησης του έργου. Έτσι στην υποενότητα ( κεφ.1) του πρώτου κεφαλαίου βρίσκουμε την συσκευή (Secugen Hamster Plus) η οποία συμβαδίζει απόλυτα με τις μη λειτουργικές απαιτήσεις του έργου (ταχύτητα καταγραφής, ποσοστό επιτυχίας καταγραφής,κλπ. Ένα ακόμη προτέρημα είναι και η συμβατότητα του με την γλώσσα προγραμματισμού που θα χρησιμοποιήσουμε (Visual Basic). Επίσης το έργο έχει σκοπό να 48 Σ ε λ ί δ α

49 χρησιμοποιηθεί σε φοιτητικές-σχολικές αίθουσες οπότε πρέπει να δώσουμε και ιδιαίτερη προσοχή στους φυσικούς παράγοντες (ιδρωμένα-λερωμένα χέρια, σκόνες κλπ). Αυτό θα πραγματοποιηθεί με συνεχούς ελέγχους για την καλύτερη ασφάλεια. Τέλος στο έργο θα χρησιμοποιηθεί web cam για οικονομία. Φυσικά θα ήταν προτιμότερο να υπάρχει ένα σύστημα αναγνώρισης πρόσωπου που εκτός από τον έλεγχο του δακτυλικού αποτυπώματος, θα είχαμε και έλεγχο ίριδας-πρόσωπου. Κάτι τέτοιο όμως θα αύξανε κατακόρυφα το κόστος του έργου. Κεφάλαιο 2 ο - ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ ΔΑΚΤΥΛΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΩΝ 2.1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται αναλυτική περιγραφή του συστήματος ταυτοποίησης και εξακρίβωσης δακτυλικών αποτυπωμάτων. Περιγράφονται τεχνικές βελτίωσης των εικόνων δακτυλικών αποτυπώματα που συλλέγονται από τον αισθητήρα, αλγόριθμοι εξαγωγής χαρακτηριστικών από τις προεπεξεργασμένες εικόνες και αλγόριθμοι ταξινόμησης. 2.2) ΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΩΣ ΕΙΚΟΝΑ Υπάρχουν τεχνικές που ταιριάζουν τα δακτυλικά αποτυπώματα συγκρίνοντας το γνήσιο με το πλαστό μέσω μεθόδων συσχέτισης των δυο, παρόλα αυτά όμως η επεξεργασία τους σαν ασπρόμαυρης ψηφιακής εικόνας αποτελεί το βασικό στοιχείο στις περισσότερες τεχνικές αναγνώρισης όπως και στην συγκεκριμένη εργασία. Επομένως είναι σκόπιμο να γίνει αναφορά στην αναπαράσταση του δακτυλικού αποτυπώματος σαν εικόνα με διακυμάνσεις στους τόνους του γκρι. Εάν θεωρηθεί I η εικόνα, g o αριθμός των επιπέδων του γκρι,i[x,y] η ένταση του γκρι στο εικονοστοιχειο x,y, τα εικονοστοιχεία με μαύρο χρώμα ανήκουν στο 0 επίπεδο του τόνου του γκρι και τα εικονοστοιχεία με λευκό χρώμα ανήκουν στο επίπεδο του τόνου του γκρι, τότε οι κοιλάδες(valleys) του δακτυλικού αποτυπώματος αντιστοιχούν στο g-1 (λευκό) επίπεδο του τόνου του γκρι και οι παρυφές (ridges) του δακτυλικού αποτυπώματος στο 0(μαύρο) επίπεδο του τόνου του γκρι. 49 Σ ε λ ί δ α

50 Σχήμα 2.2 Αντιστοίχηση τόνων του γκρι σε παρυφές(ridges) και κοιλάδες (valleys). Στο σχήμα 2.2 παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο απεικονίζονται οι παρυφές και οι κοιλάδες σε μία ασπρόμαυρη εικόνα. 2.3) ΠΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ (Preprocessing) Οι αλγόριθμοι προεπεξεργασίας αποσκοπούν στο να βελτιώσουν τα χαρακτηριστικά της εικόνας των δακτυλικών αποτυπωμάτων, δηλαδή να τονώσουν τις παρυφές και τις κοιλάδες ώστε να είναι πιο εύκολα διαχωρίσιμες μεταξύ τους, με αποτέλεσμα η εξαγωγή των χαρακτηριστικών να είναι πιο αξιόπιστη. Το πρώτο στάδιο προεπεξεργασίας είναι η κανονικοποίηση της εικόνας ) ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ Στην περίπτωση εικόνων δακτυλικών αποτυπωμάτων η κανονικοποίηση αποσκοπεί στην μείωση των διακυμάνσεων των τόνων του γκρι κατά μήκος των παρυφών (ridges) και των κοιλάδων (valleys) αλλάζοντας το εύρος τιμών των τόνων του γκρι της εικόνας [7]. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται έντονα η αντίθεση της εικόνας. Οι μικρές διακυμάνσεις των τόνων του γκρι προέρχονται από τις διαφορές της πίεσης της επιφάνειας του δακτύλου πάνω στον αισθητήρα κατά την λήψη του δακτυλικού αποτυπώματος [8]. Για όλα τα εικονοστοιχεία (pixels) της εικόνα του δακτυλικού αποτυπώματος, η κανονικοποίηση ορίζεται σύμφωνα με τον παρακάτω τύπο. 50 Σ ε λ ί δ α

51 2 V 0 ( I( i, j) M ) M 0 V N ( i, j) ( 2.1 ) 2 V 0( I( i, j) M ) M 0 V Όπου I(i,j) είναι η τιμή του τόνου του γκρι στο εικονοστοιχείο της εικόνας με θέση (i,j). M και V είναι η μέση τιμή και η διακύμανση,αντίστοιχα, των τόνων του γκρι όλης της εικόνας. Μ 0 και V 0 είναι η επιθυμητή μέση τιμή και διακύμανση αντίστοιχα της εικόνας που θα έχει μετά την κανονικοποίηση. Στην συγκεκριμένη περίπτωση επιλεχθήκαν Μ 0 =100 και V 0 =100. Η κανονικοποίηση δεν αλλάζει την σαφήνεια της δομής των παρυφών (ridges) και των πεδιάδων (valleys). Σχήμα 2.3 Αρχική Εικόνα Σχήμα2.4 Κανονικοποιημένη Εικόνα Από την σύγκριση των δύο παρακάτω ιστογραμμάτων φαίνεται ότι οι τόνοι του γκρι γύρω από τους οποίους κατανέμονται τα εικονοστοιχεία (pixels) μειώνονται με την κανονικοποίηση με αποτέλεσμα να αυξηθεί η αντίθεση της κανονικοποιημένης εικόνας. Συγκεκριμένα οι κορυφογραμμές(ridges) που είναι άσπρες απεικονίζονται με έναν τόνο με τιμή κοντά στα 200 και οι κοιλάδες που είναι μαύρες απεικονίζονται με τιμές 0 και 40. Σχήμα 2.5 α)ιστόγραμμα αρχικής εικόνας β) Ιστόγραμμα κανονικοποιημένης Εικόνας 51 Σ ε λ ί δ α

52 2.3.2) ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΠΑΡΥΦΩΝ (ridges) Ο υπολογισμός του προσανατολισμού των παρυφών της εικόνας του δακτυλικού αποτυπώματος γίνεται σε τοπικές περιοχές της εικόνας. Συγκεκριμένα η εικόνα χωρίζεται σε υποπεριοχές επικαλυπτόμενες μεταξύ τους στις οποίες υπολογίζεται ο τοπικός προσανατολισμός, των παρυφών και των κοιλάδων. Ο τοπικός προσανατολισμός υπολογίζεται με την μέθοδο των μέσων ελάχιστων τετραγώνων (least mean square orientation estimation algorithm) [9]. O υπολογισμός του τοπικού προσανατολισμού είναι βασικό βήμα για την βελτίωση της εικόνας με την εφαρμογή των gabor φίλτρων τα οποία είναι κατευθυντικά φίλτρα και βασίζονται στον τοπικό προσανατολισμό προκειμένου να βελτιστοποιήσουν αποτελεσματικά την εικόνα του δακτυλικού αποτυπώματος. Πρέπει να επισημανθεί ότι οι γωνίες του προσανατολισμού κυμαίνονται μεταξύ 0 ο και 180 ο. Αυτό συμβαίνει επειδή οι γωνίες που διαφέρουν κατά 180 ο δεν μπορούν να διαχωριστούν. Δηλαδή ο προσανατολισμός των παρυφών και των κοιλάδων με γωνία 90 ο και γωνία 270 ο δεν μπορούν να διαχωριστούν στην εικόνα του δακτυλικού αποτυπώματος. Το πρόβλημα αυτό ονομάζεται κυκλικότητα των γωνιών και αντιμετωπίζεται με τη μέθοδο των μέσων ελάχιστων τετραγώνων (least mean square orientation estimation algorithm) [10]. Πρώτα υπολογίζεται η πρώτη παράγωγος ως προς τις στήλες τις εικόνας και ως προς τις γραμμές της εικόνας σε κάθε εικονοστοιχείο της εικόνας. Για τον υπολογισμό της πρώτης παραγώγου χρησιμοποιείται ο παρακάτω (3x3) πίνακας x ( 2.2 ) Για τον υπολογισμό της πρώτης παραγώγου παρακάτω (3x3) πίνακας. χρησιμοποιείται ο y ( 2.3 ) Ακολούθως υπολογίζεται ο τοπικός προσανατολισμός για κάθε εικονοστοιχείο της εικόνας σύμφωνα με τις παρακάτω εξισώσεις [7-9]. 52 Σ ε λ ί δ α

53 53 Σ ε λ ί δ α ( 2.4 ) ), ( ), ( ), ( v u v u j i V w j w j v y x w i w i u x ( 2.5 ) ) ), ( ), ( ( tan 2 1 ), ( 1 j i V j i V j i x y ( 2.6 ) Όπου είναι ο τοπικός προσανατολισμός για κάθε εικονοστοιχείο (pixel) της εικόνας. Η τιμή w είναι το μέγεθος της περιοχής για την οποία υπολογίζεται κάθε φορά η τιμή του προσανατολισμού. Για w=12 o αλγόριθμος δίνει τα καλύτερα αποτελέσματα. Εξαιτίας της παρουσίας θορύβου, απότομων τερματισμών παρυφών (ridges) και κοιλάδων (valleys), ο υπολογισμός του τοπικού προσανατολισμού μπορεί να είναι λάθος. Η χρήση φίλτρων εξομάλυνσης μπορεί να διορθώσει τα λάθη αυτά εφόσον οι τιμές του προσανατολισμού των παρυφών για μια τοπική περιοχή κυμαίνονται πολύ αργά. Προκειμένου να εφαρμοστεί το φίλτρο εξομάλυνσης πρέπει οι τιμές του προσανατολισμού της εικόνας να μετατραπούν στην παρακάτω μορφή. ) j) = cos(2θ(i, j) (i, Φ x ( 2.7) j)) = sin(2θ(i, j) (i, Φ y ( 2.8) Τα ανύσματα και αποτελούν τις συνιστώσες x και y του προσανατολισμού σε κάθε περιοχή της εικόνας. Ο διπλασιασμός της γωνίας γίνεται για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της κυκλικότητας των γωνιών [10].Ακολούθως εφαρμόζεται το φίλτρο εξομάλυνσης για κάθε υποπεριοχή της εικόνας. ), ( ), ( ), ( ' v j u i v u W j i w w v y w w u y ( 2.9 ) ), ( ), ( ), ( ' v j u i v u W j i w w v y w w u x ( 2.10 ) ), ( ), ( 2 ), ( v u v u j i V w j w j v y x w i w i u y

54 Το φίλτρο εξομάλυνσης είναι το. Για φίλτρο εξομάλυνσης επιλέχθηκε ένα φίλτρο μέσης τιμής 5x5 το οποίο είναι το παρακάτω ' y ( i, j) W ( u, v) ( 2.11 ) O( i, j) tan ( ) 25 2 ' x ( i, j) ( 2.12 ) Η διαστάσεις του φίλτρου είναι 5x5 (W Φ X W Φ ). Στο τελευταίο βήμα υπολογίζουμε την τιμή του τοπικού προσανατολισμού που έχει εξομαλυνθεί προηγουμένως, σύμφωνα με τον 2.12 τύπο. Ο υπολογισμός του προσανατολισμού των κορυφών και των παρυφών παρουσιάζεται στο σχήμα Σ ε λ ί δ α Σχήμα 2.6 α) Αρχική εικόνα β) Ο προσανατολισμός παρυφών και κοιλάδων παρουσιάζεται με κόκκινες γραμμές ) ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΟΡΥΦΟΦΡΑΜΜΩΝ (ridges) Σε τοπικές περιοχές της εικόνας του δακτυλικού αποτυπώματος όπου δεν υπάρχουν ούτε λεπτομέρειες (διακλαδώσεις και καταλήξεις παρυφών), ούτε ο χαρακτηριστικός πυρήνας (core point),οι διακυμάνσεις των τόνων του γκρι κατά μήκος των κορυφογραμμών και των κοιλάδων μπορούν να μοντελοποιηθούν σαν ένα ημιτονικό κύμα με κατεύθυνση ίδια με τον προσανατολισμό των τοπικών κορυφογραμμών. Η τοπική συχνότητα του ημιτόνου αυτού για την συγκεκριμένη περιοχή θα χρησιμοποιηθεί παρακάτω στα Gabor φίλτρα. Από την εξίσωση (2.1) δίνεται η κανονικοποιημένη εικόνα και από την εξίσωση (2.12) η τιμή του προσανατολισμού για κάθε

55 περιοχή της εικόνας Πτυχιακή Εργασία. Τα βήματα για τον υπολογισμό της συχνότητας της εικόνας είναι τα ακόλουθα. Πρώτα χωρίζεται η εικόνα σε μη επικαλυπτόμενες περιοχές μεγέθους w x w. Για κάθε περιοχή υπολογίζεται η συχνότητα των παρυφών. Στην συγκεκριμένη εργασία η διάσταση της περιοχής επιλέχτηκε να είναι w=12 pixels ώστε να έχει βέλτιστα αποτελέσματα ο αλγόριθμος. Ακολούθως ένα παράθυρο,με ίδιες διαστάσεις με την περιοχή της εικόνας w x w (12 Χ 12 pixels),περιστρέφεται με κέντρο το κέντρο της περιοχής και γωνία ίδια με τον τοπικό προσανατολισμό των παρυφών της περιοχής αυτής,όπως παρουσιάζεται στην παρακάτω εικόνα. Με κόκκινο χρώμα είναι το παράθυρο, το οποίο έχει ίδιο προσανατολισμό με τις προεξοχές στην τοπική περιοχή της εικόνας. Σχήμα 2.7 Προσανατολισμός παραθύρου σύμφωνα με τον προσανατολισμό των παρυφών της περιοχή της κανονικοποιημένης εικόνας. Με την περιστροφή του παραθύρου οι παρυφές και οι κοιλάδες της περιοχής της κανονικοποιημένης εικόνας είναι παράλληλες με την μια διάσταση του παραθύρου. Σχήμα 2.8 Περιστροφή του παραθύρου ώστε η παρυφές να είναι κάθετες στην μία διάσταση του παραθύρου. Εάν προβάλουμε τις παρυφές και τις κοιλάδες σε κατεύθυνση κάθετη στις γραμμές τις εικόνας, υπολογίζουμε την υπογραφή (x-signature) των 55 Σ ε λ ί δ α

56 παρυφών και των κοιλάδων του παραθύρου αυτού που αντιστοιχεί σε μια συγκεκριμένη περιοχή της εικόνας. Για ένα παράθυρο με κέντρο η υπογραφή των προεξοχών και των αυλακώσεων (x-signature) ορίζεται παρακάτω[7]: k 1 1 w w d 0 X N( u, v) k=0,1,..,w-1 ( 2.13 ) w w u i d cos( O( i, j)) k sin( O( i, j)) ( 2.14 ) 2 2 w w v j d sin( O( i, j)) k cos( O( i, j)) ( 2.15 ) 2 2 Σχήμα 2.9 Η υπογραφή των παρυφών και των πεδιάδων (x-signature) για το παραπάνω παράθυρο. Σε τοπικές περιοχές της εικόνας του δακτυλικού αποτυπώματος, όπου δεν υπάρχουν λεπτομέρειες (διακλαδώσεις και καταλήξεις παρυφών) και ο χαρακτηριστικός πυρήνας (core point),η x-signature σχηματίζει ένα διακριτό ημιτονικό κύμα το οποίο έχει την ίδια συχνότητα με τις παρυφές και τις κοιλάδες του παραθύρου. Η συχνότητα που υπολογίζεται από την x-signature δίνεται από τον παρακάτω τύπο: 56 Σ ε λ ί δ α 1 ( i, j) ( 2.16 ) T( i, j) είναι ο μέσος αριθμός τον εικονοστοιχείων (pixels) μεταξύ δύο ή περισσότερων διαδοχικών κορυφών (peeks) της x-signature μιας περιοχής της εικόνας με κέντρο

57 2.3.4) ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ ΜΕ GABOR ΦΙΛΤΡΑ Στο επόμενο στάδιο της βελτιστοποίησης της εικόνας εφαρμόζονται τα Gabor φίλτρα με σκοπό να ακολουθήσει η εξαγωγή των χαρακτηριστικών της εικόνας. Τα φίλτρα Gabor κατασκευάζονται από την διαμόρφωση ενός δύο διαστάσεων ημιτονικού σήματος (δεύτερος όρος της συνάρτησης (2.17)) με την Γκαουσιαννή συνάρτηση (πρώτος όρος της συνάρτησης (2.17 ). Τα φίλτρα αυτά έχουν την ιδιότητα της επιλογής της χωρικής συχνότητας και του προσανατολισμού του σήματος, πάνω στο επίπεδο, που θέλουν να διατηρήσουν. Σύμφωνα με τις ιδιότητες του Gabor φίλτρου να επιλέγει τόσο την συχνότητα όσο και τον προσανατολισμό του σήματος που θέλει να διατηρήσει, το φίλτρο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί σε μια εικόνα δακτυλικού αποτυπώματος,έχοντας βέλτιστα αποτελέσματα. Για να είναι βέλτιστα τα αποτελέσματα απαιτείται η εξαγωγή του προσανατολισμού O των παρυφών και της συχνότητας F αυτών σε κάθε τοπική περιοχή της κανονικοποιημένης εικόνας του δακτυλικού αποτυπώματος όπου η διαμόρφωση των κορυφογραμμών και κοιλάδων είναι παράλληλη. Στην περίπτωση του core point οι παρυφές και οι κοιλάδες δεν είναι παράλληλες. Τα Gabor φίλτρα είναι ζωνοπερατά φίλτρα τα οποία μπορούν να προσανατολιστούν κατάλληλα και να καθοριστεί η συχνότητα που θα διατηρήσουν. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να δημιουργηθούν τεχνητά χαρακτηριστικά (artifacts) που δεν ανήκουν στην εικόνα και στο θόρυβο, διατηρώντας την δομή των πραγματικών παρυφών και των κοιλάδων. Για την εφαρμογή των Gabor φίλτρων σε μια εικόνα χρειάζονται τρεις παράμετροι, η συχνότητα του συνημιτονικού όρου του φίλτρου, ο προσανατολισμός του και η τυπική απόκλιση της Γκαουσιανής περιβάλλουσας του φίλτρου. Η παρακάτω συνάρτηση δίνει τα Gabor φίλτρα τα οποία είναι άρτιας συμμετρίας [11]. 57 Σ ε λ ί δ α x y G( x, y : f, ) exp cos(2 f x ) 2 2 ( 2.17 ) 2 x y x xsin ycos ( 2.18 ) y xcos ysin ( 2.19) Η συχνότητα f του ημιτονικού σήματος καθορίζει την συχνότητα του σήματος που θα διατηρηθεί προσδίδοντας την ζωνοπερατή (passband) συμπεριφορά των gabor φίλτρων. Η παράμετρος του ημιτόνου ρυθμίζει τον προσανατολισμό των Gabor φίλτρων καθορίζοντας την κατευθυντικότιτά τους. Η Γκαουσιαννή συνάρτηση παρέχει τον χωρικό εντοπισμό του σήματος που θα φιλτραριστεί μέσω των συντεταγμένων που δίνουν την τοποθεσία της κορυφής της Γκαουσιαννής συνάρτησης. Η και η αποτελούν τις

58 τυπικές αποκλίσεις της Γκαουσιανής συνάρτησης κατά τον άξονα x και y αντίστοιχα. Παρακάτω παρουσιάζεται το Gabor φίλτρο σύμφωνα με την συνάρτηση (2.17) για συχνότητα f=1/4 (4 pixels μεταξύ διαδοχικών παρυφών) προσανατολισμό 30 ο και τυπικές αποκλίσεις Σχήμα 2.10 Gabor φίλτρο για συχνότητα f=1/4 (4 pixels μεταξύ διαδοχικών κορυφογραμμών) προσανατολισμό 30 ο και τυπικές αποκλίσεις δ X =δ Y =4. Τα Gabor φίλτρα εφαρμόζονται στην εικόνα με χωρική συνέλιξη του σήματος με το φίλτρο. Η συνέλιξη υλοποιείται για κάθε εικονοστοιχείο (pixel) της κανονικοποιημένης εικόνας Ν με το Gabor φίλτρο G. Tο Gabor φίλτρο G για κάθε pixel έχει τον αντίστοιχο προσανατολισμό και συχνότητα. H συνέλιξη της κανονικοποιημένης εικόνας Ν με το Gabor φίλτρο παρέχεται από τον παρακάτω τύπο: 58 Σ ε λ ί δ α wx 2 wy 2 E ( i, j) G( u, v : O( i, j), F( i, j)) N( i u, j v) (2.20) wx wy u v 2 2 Η βελτιστοποιημένη εικόνα μετά το φιλτράρισμα είναι η Ε. Επίσης οι διαστάσεις του Gabor φίλτρου που γίνεται συνέλιξη είναι W x x W y. Στην παρούσα εργασία η διαστάσεις του φίλτρου που επιλεχθήκαν εμπειρικά είναι 12 X 12 pixels. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως η συχνότητα F και ο

59 προσανατολισμός του φίλτρου O καθορίζονται από την τοπική συχνότητα και τον τοπικό προσανατολισμό των κορυφογραμμών και κοιλάδων αντίστοιχα. Συγκεκριμένα οι μεγάλες τιμές τυπικών αποκλίσεων αποκόπτουν σε μεγάλο βαθμό τον θόρυβο αλλά δημιουργούν σε μεγάλο βαθμό κίβδηλες παρυφές και κοιλάδες. Στην περίπτωση μικρών τιμών τυπικών αποκλίσεων δημιουργούνται λιγότερες κίβδηλες παρυφές και κοιλάδες αλλά το φίλτρο είναι λιγότερο αποτελεσματικό στην απομάκρυνση του θορύβου. Σχήμα 2.11 α) Αρχική εικόνα β)επεξεργασμένη εικόνα με Gabor φίλτρο ) ΚΑΤΩΦΛΙΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΠΤΥΝΣΗ (Binarization & Thining) Τα χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούνται στην αναγνώριση των δακτυλικών αποτυπωμάτων, απαιτούν την μετατροπή των εικόνων σε δυαδικές στις οποίες υπάρχουν οι παρυφές με άσπρο χρώμα και οι κοιλάδες με μαύρο χρώμα. Στο τελευταίο βήμα της βελτιστοποίησης της εικόνας υλοποιείται η διαδικασία της λέπτυνσης με την οποία η τελική εικόνα περιέχει παρυφές με πλάτος ένα εικονοστοιχείο [12-13]. Οι μετατροπή σε δυαδική εικόνα βελτιώνει την αντίθεση της εικόνας μεταξύ των παρυφών και των κοιλάδων. Η μέθοδος αυτή αναφέρεται σαν κατωφλίωση (Thresholding) η οποία βασίζεται στην υπόθεση ότι τα εικονοστοιχεία (pixels) του αντικειμένου ενδιαφέροντος βρίσκονται στο προσκήνιο (foreground) της εικόνας και μπορούν να διαχωριστούν από τα pixels του φόντου (background) με βάση τις τιμές των αποχρώσεων του γκρι [12-13]. Στην συγκεκριμένη περίπτωση οι παρυφές είναι το προσκήνιο και οι κοιλάδες το φόντο. Για να γίνει ο διαχωρισμός των παρυφών από τις κοιλάδες χρησιμοποιήθηκε καθολικό κατώφλι κατά το οποίο οι τιμές των τόνων τις εικόνας που είναι μεγαλύτερες του μηδέν έλαβαν την τιμή ένα ενώ οι υπόλοιπες την τιμή μηδέν. Το αποτέλεσμα είναι μια δυαδική εικόνα η οποία περιέχει δυο επίπεδα πληροφορίας, τις κορυφογραμμές (λευκό χρώμα) που είναι στο προσκήνιο και τις κοιλάδες (μαύρο χρώμα) που ανήκουν στο φόντο (παρασκήνιο). Παρακάτω παρουσιάζεται η δυαδική εικόνα μετά την επεξεργασία των Gabor φίλτρων. 59 Σ ε λ ί δ α

60 Σχήμα 2.11 α) Δυαδική εικόνα β) Ανεστραμμένη Δυαδική εικόνα. Η επιλογή του καθολικού κατωφλίου με την τιμή μηδέν έγινε εμπειρικά. Ακολούθως στην δυαδική εικόνα γίνεται λέπτυνση. Η επεξεργασία της λέπτυνσης υλοποιείται μέσο της συνάρτησης του Matlab bwmorph. Η εφαρμογή του αλγορίθμου της λέπτυνσης στην εικόνα του δακτυλικού αποτυπώματος διατηρεί την σύνδεση των παρυφών αλλά ταυτόχρονα τους δίνει πλάτος ενός εικονοστοιχείου (pixel). Ακολούθως γίνεται η εξαγωγή των χαρακτηριστικών από την δυαδική εικόνα που έχει υποστεί λέπτυνση η οποία αναλύεται παρακάτω. Σχήμα 2.12 Ανεστραμμένη Δυαδική εικόνα που έχει υποστεί λέπτυνση. 2.4) ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΠΥΡΗΝΑ (CORE POINT) ΕΙΚΟΝΑΣ ΔΑΚΤΥΛΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ Ο εντοπισμός του πυρήνα (Core Point) του δακτυλικού αποτυπώματος είναι σημαντικός στις περισσότερες τεχνικές ταυτοποίησης (Identification) και εξακρίβωσης (Verification). Συγκεκριμένα ο εντοπισμός και η αναγνώριση του είδους του πυρήνα χρησιμοποιείται στην ταξινόμηση του δακτυλικού αποτυπώματος σε ένα από τα έξι είδη πυρήνα ( Twin Loop, Whorl, Right loop, Left loop, Arch και Tented Arch) με σκοπό την ταχύτερη και 60 Σ ε λ ί δ α

61 αποτελεσματικότερη αναζήτηση από μια βάση και την μείωση της υπολογιστικής πολυπλοκότητας του αλγορίθμου. Ο βέλτιστος εντοπισμός μόνο του πυρήνα μπορεί να μειώσει τον χρόνο επεξεργασίας του αλγορίθμου αναγνώρισης εφόσον η εξαγωγή των χαρακτηριστικών γίνει σε μία μικρή περιοχή γύρω από τον πυρήνα αντί να υλοποιηθεί σε όλη την εικόνα. Η περισσότερη πληροφορία που χρησιμοποιείται για την αναγνώριση του δακτυλικού αποτυπώματος βρίσκεται γύρω από την περιοχή του πυρήνα [19]. Επομένως η αναζήτηση του σημείου πυρήνα είναι σημαντική ακόμα και για τεχνικές εξακρίβωσης(verification) αυξάνοντας την αξιοπιστία του συστήματος. Παρακάτω γίνεται εντοπισμός του πυρήνα χωρίς μεγάλη ακρίβεια με σκοπό την εξαγωγή χαρακτηριστικών σε μία περιοχή γύρω από αυτό. Η τεχνική που χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό ονομάζεται Optimal Core Point Technique [14]. Η τεχνική αυτή στηρίζεται στον υπολογισμό του προσανατολισμού των παρυφών που αναφέρθηκε στο στάδιο της προεπεξεργασίας χωρίς να γίνει εξομάλυνση των τιμών του προσανατολισμού με βάση τις γειτονικές περιοχές και ακολούθως την εφαρμογή της τεχνικής της κατεύθυνσης της καμπυλότητας (Direction of Curvature-DC) για τον εντοπισμό του πυρήνα (core point) [14]. Δηλαδή έγινε ο υπολογισμός μόνο των τιμών με βάση τον τύπο (2.21). 1 V ( i, j) 1 y ( i, j) tan ( ) ( 2.21) 2 V ( i, j) x Επίσης για τον υπολογισμό του και χρησιμοποιήθηκε παράθυρο 3x3 με βάση την μέθοδο. Μετά των υπολογισμό του τύπου (2.21) έγινε μια βέλτιστη ρύθμιση (Fine tuning) ώστε να καθοριστεί καλύτερα η περιοχή του πυρήνα [14]. Ακολούθως γίνεται ο εντοπισμός του πυρήνα με την τεχνική της κατεύθυνσης της καμπυλότητας που υλοποιείται σύμφωνα με τις παρακάτω εξισώσεις: DiffY 3 k 1 3 sin 2 ( k,3) sin 2 ( k,1) (2.22) k 1 DiffX 3 k 1 3 cos 2 (3,1) sin 2 (1, l) (2.23) k 1 Όπου και είναι η πρώτη παράγωγος κατά τον και κατά τον άξονα του ημιτόνου και του συνημίτονου,αντίστοιχα, του προσανατολισμού των παρυφών στην θέση της εικόνας. O πυρήνας (core point) εντοπίζεται στο σημείο της εικόνας όπου το 61 Σ ε λ ί δ α

62 άθροισμα των και έχει την μεγαλύτερη αρνητική τιμή σύμφωνα με την τεχνική DC (Direction of Curvature). Η εξαγωγή των χαρακτηριστικών από κάθε εικόνα δακτυλικού αποτυπώματος προκύπτει από μια περιοχή σε σχήμα τετραγώνου όπου κάθε πλευρά του είναι ίση με το διπλάσιο της ελάχιστης απόστασης του πυρήνα (core point) από τα σύνορα της εικόνας όπως παρουσιάζεται στις παρακάτω εικόνες με κόκκινο τετράγωνο. Ο ορισμός της περιοχής του τετραγώνου για την εξαγωγή των χαρακτηριστικών έγινε με σκοπό τον περιορισμό της περιοχής ενδιαφέροντος γύρω από τον πυρήνα όπου εκεί βρίσκεται και η περισσότερη πληροφορία του δακτυλικού αποτυπώματος. Σχήμα 2.12 Εύρεση σημείου πυρήνα με την τεχνική Optimal Core Point. H συγκεκριμένη τεχνική εύρεσης του πυρήνα (core point) αποτυγχάνει στον εντοπισμό πυρήνα που είναι τύπου τόξου (arch), όπως παρουσιάζεται και από τις εικόνες 13 και 3 στο σχήμα 2.12,που είναι καλής ποιότητας. Αυτό συμβαίνει διότι ο προσανατολισμός των παρυφών στο core point τύπου arch αλλάζει σχετικά ομαλά σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες [14]. Στις παραπάνω εικόνες που παρουσιάζονται, ο πυρήνας έχει εντοπιστεί και υποδεικνύεται με κόκκινο σταυρό. Για της υπόλοιπες κατηγορίες (Twin Loop, Whorl, Right loop, Left loop και Tented Arch) ο πυρήνας εντοπίζεται με μεγάλη ακρίβεια ακόμα και για την κατηγορία tented arch. Η εικόνα 4 που ανήκει στην κατηγορία right loop και είναι κακής ποιότητας δεν μπορεί να γίνει ο εντοπισμός σωστά. Το πλεονέκτημα της τεχνικής αυτής είναι η μικρή υπολογιστική ικανότητα και ο γρήγορος χρόνος εντοπισμού του πυρήνα. 62 Σ ε λ ί δ α

63 2.5) ΕΞΑΓΩΓΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΒΑΣΙΣΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ (LINE DIRECTIONALLY) Τα δακτυλικά αποτυπώματα είναι μοναδικά και παραμένουν αναλλοίωτα κατά την διάρκεια της ζωή του ατόμου. Αναλλοίωτες παραμένουν οι παρυφές (ridges) και οι κοιλάδες (valleys) των δακτυλικών αποτυπωμάτων. Οι λεπτομέρειες (miniatures) αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά για την ταυτοποίηση (identification) ή εξακρίβωση (verification) προσώπων. Στα περισσότερα συστήματα αναγνώρισης δακτυλικών αποτυπωμάτων δύο είδη λεπτομερειών χρησιμοποιούνται. Τα είδη αυτά είναι οι καταλήξεις και οι διακλαδώσεις των παρυφών (ridge endings and bifurcations). Επίσης και άλλες λεπτομέρειες μπορούν να εκφραστούν μέσω των καταλήξεων και των διακλαδώσεων. Οι καταλήξεις των παρυφών είναι τα σημεία όπου οι παρυφές τερματίζουν και οι διακλαδώσεις είναι τα σημεία όπου οι παρυφές διαχωρίζονται από μία σε δύο παρυφές. Κατά την διαδικασία της λέπτυνσης (thinning) οι παρυφές αποκτούν πλάτος ενός εικονοστοιχείου με αποτέλεσμα να μπορούν να μελετηθούν μορφολογικά σαν γραμμές. Το χαρακτηριστικό που χρησιμοποιείται στην συγκεκριμένη εργασία αξιοποιεί την μορφολογία αυτή των παρυφών και βασιζόμενο στην κατευθυντικότητα των γραμμών(παρυφών), ποσοτικοποιεί τον αριθμό των καταλήξεων και των διακλαδώσεων,με βάση την κατεύθυνση που έχουν, για όλη την εικόνα του δακτυλικού αποτυπώματος ή την τετραγωνική περιοχή γύρω από τον πυρήνα(core point) που επιλέγεται αυτόματα με την εύρεση του πυρήνα. Για κάθε εικονοστοιχείο της περιοχής ενδιαφέροντος (όλη η εικόνα ή τετραγωνική περιοχή γύρω από τον πυρήνα) εφαρμόζεται μια ορθογώνια μάσκα 3x5 εικονοστοιχείων όπως παρουσιάζεται στο σχήμα Από το κεντρικό εικονοστοιχείο της μάσκας απέχουν δύο εικονοστοιχεία τα σκιαγραφημένα εικονοστοιχεία.η απόσταση και το μονοπάτι των σκιαγραφημένων εικονοστοιχείων μέχρι το κεντρικό εικονοστοιχείο της μάσκας μοντελοποιηθεί ακολούθως [15]., με ενδιάμεσο εικονοστοιχείο το, όπου το μονοπάτι βρίσκεται πάνω σε παρυφή, μπορεί να f ( i, j : k, l) S ( i, j : k, l) (2.24) d d i ROI j m n 1 Sd ( i, j : k, l) if ( fd( i m, j n) 0ˆ)( fd( i k, j l) 0) (2.25) 0 63 Σ ε λ ί δ α

64 Όπου Πτυχιακή Εργασία είναι ένα εάν η διαδρομή ή το μονοπάτι που καταλήγει στο σκιαγραφημένο εικονοστοιχείο από το εικονοστοιχείο, βρίσκεται πάνω σε παρυφή (εικονοστοιχείο με μαύρο τόνο (τιμή μηδέν)). Συνεπώς και αναλόγως τις συντεταγμένες του σκιαγραφημένου εικονοστοιχείου διαμορφώνονται που αντιστοιχούν στους προσανατολισμούς των σκιαγραφημένων εικονοστοιχείων σε σχέση με το κεντρικό εικονοστοιχείο [15]. Κάθε σκιαγραφημένο εικονοστοιχείο μπορεί να ακολουθήσει από ένα έως τρία μονοπάτια προκειμένου να καταλήξει στο κεντρικό εικονοστοιχείο. Ανάλογα με τον αριθμό από τα μονοπάτια που οδηγούν στο συγκεκριμένο σκιαγραφημένο εικονοστοιχείο προκύπτουν τα αθροίσματα. Σύμφωνα με τα 17 αθροίσματα δημιουργείται ένα διάνυσμα 17 διαστάσεων το οποίο προκύπτει από το άθροισμα όλων των αντίστοιχων εικονοστοιχείο για κάθε της περιοχής ενδιαφέροντος. Η 17 συνιστώσες που αντιστοιχούν και σε διαφορετικούς προσανατολισμούς των μονοπατιών ή διαδρομών, για την περιοχή ενδιαφέροντος, ορίζονται από την παρακάτω εξίσωση [15]. P ( k, l) f ( i, j : k, l) (2.26) d i, j d ROI Οι προσανατολισμοί και που αντιστοιχούν στα εικονοστοιχεία και είναι αντίθετοι με αποτέλεσμα να υπολογίζεται μόνο ο ένας και το τελικό άνυσμα των χαρακτηριστικών να έχει 15 διαστάσεις. Το τελικό άνυσμα των χαρακτηριστικών μπορεί να κανονικοποιηθεί διαιρώντας με το συνολικό άθροισμα των χαρακτηριστικών ώστε το διάνυσμα να χρησιμοποιηθεί σαν πιθανότητα στο επόμενο βήμα, με μέγιστη τιμή την μονάδα [15]. Σχήμα 2.13 Ορθογώνια μάσκα 3x5 εικονοστοιχείων [15]. 64 Σ ε λ ί δ α

65 Στην παραπάνω μάσκα το εικονοστοιχείο έχει πρόσβαση από το μέσω δύο μονοπατιών ή διαδρομών. Όλα τα σκιαγραφημμένα εικονοστοιχεία απέχουν 2 εικονοστοιχεία από το κεντρικό Κεφάλαιο 3 ο - ΑΝΑΛΥΣΗ-ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ 3.1) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Η διαδικασία σύλληψης και σύνταξης των απαιτήσεων αποτυπώνεται μέσω μιας συγκεκριμένης διαδρομής. Ερευνάται ο τρόπος αλληλεπίδρασης του συστήματος με το περιβάλλον του, επιλέγεται η τεχνική για την προδιαγραφή των απαιτήσεων και γίνεται ο ορισμός τους. Ένα σημαντικό κομμάτι της διαδικασίας επιλογής της τεχνικής των απαιτήσεων είναι τα δεδομένα, που προκύπτουν μέσα από της απαντήσεις βασικών και τυποποιημένων ερωτήσεων. Οι ερωτήσεις χωρίζονται σε κατηγορίες. Έτσι, οι τύποι των απαιτήσεων παρατίθενται παρακάτω, μαζί με τις σχετικές ερωτήσεις-απαντήσεις[16]. 3.2) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Φυσικό περιβάλλον : 1) Που θα εγκατασταθεί το σύστημα[16]; Θα είναι εγκατεστημένο στους κεντρικούς υπολογιστές κάθε αίθουσας. 2) Υπάρχει μια θέση η πολλές από τις οποίες θα υπάρχει πρόσβαση στο σύστημα; Ναι θα μπορεί να έχει πρόσβαση στο σύστημα από οποιοδήποτε σημείο είναι εγκατεστημένο το λογισμικό. 3) Υπάρχουν περιβαλλοντικοί περιορισμοί, όπως θερμοκρασία, υγρασία, μαγνητικές παρεμβολές ; Λογω τις ύπαρξης του δακτυλικού αποτυπώματος θα πρέπει να είναι σε μια περιοχή η οποία δεν θα έχει υγρασία για λόγους ασφάλειας. 65 Σ ε λ ί δ α

66 4) Η είσοδος προέρχεται από ένα η περισσότερα συστήματα ; Η είσοδος θα μπορεί να πραγματοποιηθεί από ένα η περισσότερα συστήματα. 5) Η έξοδος οδηγείται σε ένα η περισσότερα συστήματα ; Διεπαφές : Η έξοδος θα μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ένα η και περισσότερα συστήματα. 6) Υπάρχει επικοινωνία με αλλά συστήματα τόσο στην είσοδο όσο και στην έξοδο του συστήματος ; Υπάρχει επικοινωνία με τον κεντρικό υπολογιστή όπου θα είναι εγκατεστημένη η βάση δεδομένων, ο report server και με το δακτυλικό αποτύπωμα. 7) Υπάρχει ένας προκαθορισμένος τρόπος μορφοποίησης των δεδομένων ; Όχι δεν υπάρχει κανένας προκαθορισμένος τρόπος μορφοποίησης των δεδομένων. 8) Υπάρχει ένα προκαθορισμένο μέσο για την αποθήκευση των δεδομένων; Πρέπει το σύστημα να βρίσκεται σε σύνδεση με το τοπικό δίκτυο ώστε να μπορεί να επικοινωνεί με την βάση δεδομένων. Χρήστες και εργονομικοί παράγοντες : 9) Ποιος πρόκειται να χρησιμοποιεί το σύστημα ; Το σύστημα θα μπορεί να το χρησιμοποιήσει ένας υπερχρήστης καθώς επίσης και η καθηγητές. 10) Υπάρχουν πολλοί τύποι χρηστών[16]; Υπάρχουν τρεις τύποι χρηστών (υπερχρηστης, κυρίως χρηστής, χρηστής ). 66 Σ ε λ ί δ α

67 11) Ποιο είναι το επίπεδο ικανοτήτων κάθε τύπου χρήστη; Για τους χρήστες η λειτουργία θα είναι ιδιαίτερα εύκολη, χωρίς να απαιτείται κάποιο επίπεδο ικανοτήτων, καθώς οι επιλογές θα είναι τυποποιημένες και απλές. Στο ίδιο μήκος κύματος με τους χρήστες, κυμαίνεται και ο βαθμός ευκολίας της λειτουργίας του συστήματος από τους κυρίως χρήστες όπου θα έχουν την δυνατότητα κάποιων επιπλέων λειτουργιών. Για τους υπερχρηστες η διαχείριση του προγράμματος είναι εξίσου εύκολη απλά απαιτείται περισσότερη εξιδίκευση. Σε κάθε περίπτωση, θα υπάρχουν εγχειρίδια και βοηθήματα χρήσης. 12) Πόσο εύκολη είναι η κατανόηση και χρήση του συστήματος από το χρηστή; Η εφαρμογή απευθύνεται σε όλο το φάσμα των χρηστών και δεν απαιτούνται τεχνολογικές γνώσεις για τη χρησιμοποίησή του. 13) Πόσο δύσκολη είναι η «κακή» χρήση του συστήματος από το χρήστη; Η εφαρμογή χαρακτηρίζεται από απλότητα και ευκολία στην χρήση, γεγονός που περιορίζει την πιθανότητα χρησιμοποίησης του συστήματος με λάθος τρόπο. Σε περίπτωση λάθους επιλογής υπάρχει η δυνατότητα άμεσης διόρθωσης. Λειτουργικότητα : 14) Τι θα κάνει το σύστημα ; Το σύστημα δίνει την δυνατότητα διαχείρισης σπουδαστών ως προς την καταγραφή των παρουσιών και απουσιών τους. 15) Ποτέ θα κάνει το σύστημα τι; Οι ενέργειες θα πραγματοποιούνται μονό όταν κάποιος από τους χρήστες θελήσει να κάνει κάποια ενεργεία. 16) Πως και πότε είναι δυνατή η τροποποίηση η επέκταση του συστήματος; Οι όποιες αλλαγές και επεκτάσεις αποφασισθούν μετά την παράδοση του έργου χωρίζονται σε 2 κατηγορίες: Software, Hardware. Η ελαστικότητα που παρουσιάζουν σε επερχόμενες αλλαγές αυτές οι δύο κατηγορίες μεταξύ τους είναι εκ διαμέτρου αντίθετες. Σε επίπεδο hardware, είναι εξαιρετικά εύκολη η οποιαδήποτε αλλαγή, 67 Σ ε λ ί δ α

68 αντικατάσταση, επέκταση των τμημάτων του συστήματος, ενώ σε επίπεδο software είναι ιδιαίτερα δύσκολο. 17) Υπάρχουν περιορισμοί στην ταχύτητα εκτέλεσης η στο χρόνο απόκρισης του συστήματος; Η ταχύτητα εκτέλεσης και οι χρόνοι απόκρισης του συστήματος κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Τεκμηρίωση : 18) Πόση τεκμηρίωση απαιτείται; Όσο περισσότερη ανάλυση γίνεται σε μια συνιστώσα, σε μια απαίτηση, στο ίδιο το έργο, τόσο περισσότερο τεκμηριώνονται τα αποτελέσματα της έρευνας, τα οποία καταγράφονται στο βιβλίο του έργου. 19) Σε ποιους απευθύνεται η τεκμηρίωση; Δεδομένα : Ο κάθε τύπος τεκμηρίωσης απευθύνεται αντίστοιχα στους τεχνολόγους ανάπτυξης και στους πελάτες-αγοραστές του έργου. 20) Ποια πρέπει να είναι η μορφοποίηση των δεδομένων τόσο στην είσοδο, όσο και στην έξοδο [16]; Τα δεδομένα που αλληλεπιδρούν στο σύστημα για την καταγραφή παρουσιών η απουσιών είναι της μορφής ενσωματωμένων εντολών βάσεων δεδομένων (embedded sql). 21) Πόσο ακριβή πρέπει να είναι τα δεδομένα ; Όλα τα δεδομένα που εισάγουμε στο πρόγραμμα η που αντλούμε από εξωτερικές πηγές (EXCEL) θα πρέπει να είναι εξαιρετικά ακριβή ώστε να έχουμε σωστά αποτελέσματα. 22) Σε ποιο βαθμό ακριβείας πρέπει να γίνονται οι υπολογισμοί; Το σύστημα δεν βασίζεται σε μαθηματικούς υπολογισμούς. 23) Πρέπει να συντηρούνται κάποια δεδομένα και για ποια χρονική περίοδο; Κανένα δεδομένο δεν διαγράφεται ποτέ από την βάση απλά παραβλέπετε εμφανισιακά από το σύστημα. 68 Σ ε λ ί δ α

69 Πόροι : 24) Τι υλικά, προσωπικό,εξοπλισμός ή άλλοι ποροι απαιτουνται για την αναπτυξη, χρηση και συντήρηση του συστήματος ; Οι πόροι και τα υλικά που απαιτούνται είναι ένας υπολογιστής σε κάθε αίθουσα, αναγνωριστής δακτυλικών αποτυπωμάτων καθώς επίσης και ένα κεντρικό υπολογιστή. 25) Τι προσόντα πρέπει να έχει η ομάδα ανάπτυξης ; Το προσωπικό που θα είναι υπεύθυνο για την εγκατάσταση και συντήρηση του συστήματος και των μηχανημάτων του απαρτίζεται από τεχνολόγους ανάπτυξης, οι ικανότητες των οποίων εξειδικεύονται σε εγκαταστάσεις ηλεκτρονικών υπολογιστών και προγραμματισμού. 26) Πόσος φυσικός χώρος χρειάζεται για την εγκατάσταση του συστήματος ; Δεν απαιτείται σημαντικός χώρος για την εγκατάσταση του συστήματος. 27) Ποιες οι απαιτήσεις σε ηλεκτρική ισχύ, θερμοκρασία και κλιματισμό [16]; Λόγω της ευαισθησίας που παρουσιάζει ο απαιτούμενος εξοπλισμός του συστήματος σε έντονες θερμοκρασίες, αναγκαία είναι η χρήση εξαερισμού για να περιοριστούν οι καταπονήσεις που δέχεται. Επίσης, για την ορθή λειτουργία των μηχανημάτων, απαιτείται σημαντική ηλεκτρική ισχύς. 28) Υπάρχει προσυμφωνημένος χρονοπρογραμματισμός για την ανάπτυξη του συστήματος ; Σχετικά με την ανάπτυξη του έργου υπάρχει χρονοδιάγραμμα, το οποίο όμως είναι αρκετά ευέλικτο, καθώς θα ήταν αδύνατον να προσδιοριστεί εξαρχής ο ακριβής χρόνος ανάπτυξης και υλοποίησης του. 29) Υπάρχουν περιορισμοί στο ύψος του κόστους ανάπτυξης η στο υλικό και λογισμικό που θα χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη; Το συνολικό κόστος του έργου μπορεί να ποικίλει ανάλογα με την επιλογή των εργαλείων και των μηχανημάτων. 69 Σ ε λ ί δ α

70 Ασφάλεια : 30) Πρέπει να ελέγχεται η πρόσβαση στο σύστημα η στις πληροφορίες του συστήματος ; Ο έλεγχος για την πρόσβαση στο σύστημα είναι αναγκαίος. 31) Πως προστατεύονται τα δεδομένα ενός χρηστή από άλλον χρηστή ; Τα δεδομένα των χρηστών μπορεί να τα δει μονό ο υπερχρηστης. Χρησιμοποιώντας κατάλληλες τεχνικές κρύβουμε δεδομένα από τους χρήστες στα οποία δεν θέλουμε να έχουν πρόσβαση κάποιοι άλλοι. 32) Πόσο συχνά πρέπει να κρατούνται αντίγραφα ασφάλειας(back-up); Αντίγραφα ασφάλειας θα πρέπει να κρατούνται μετά από την λήξη όλων τον τμημάτων που πραγματοποιήθηκαν κατά την διάρκεια της εβδομάδος. 33) Πρέπει να αποθηκεύονται τα αντίγραφα ασφάλειας σε διαφορετικές τοποθεσίες ; Δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός ως προς την τοποθεσία των αντίγραφων ασφάλειας. 34) Πρέπει να λαμβάνονται μετρά για αποφυγή πυρκαγιάς η κλοπής [16]; Ναι θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μετρά ώστε να αποφευχθεί κάποια καταστροφή στο σύστημα από εξωγενείς παράγοντες. Διασφάλιση ποιότητας : 35) Ποιες είναι οι απαιτήσεις αξιοπιστίας ; Το πρόγραμμα πρέπει να είναι 100% αξιόπιστο διότι υπάρχει κίνδυνος διαπλοκής δεδομένων. 36) Υπάρχει μέγιστος χρόνος επανεκκίνησης του συστήματος μετά από βλάβη; Δεν υπάρχει κάποιος μέγιστος χρόνος επανεκκίνησης μετά από κάποια βλάβη γιατί πρακτικά δεν μπορεί να είναι ίδιος σε δυο η περισσότερα υπολογιστικά συστήματα. 70 Σ ε λ ί δ α

71 37) Η συντήρηση πρέπει να διορθώνει μονό σφάλματα η να περιλαμβάνει και βελτιώσεις του συστήματος ; Η συντήρηση απαιτεί μονό σφάλματα με ενδεχόμενες βελτιώσεις του συστήματος. 38) Πόσο εύκολη θεωρείται η μετακίνηση του συστήματος από τοποθεσία σε τοποθεσία η από υπολογιστή σε υπολογιστή [16]; Πολύ απλή διότι τα δεδομένα κρατούνται στον κεντρικό υπολογιστή κάτι που καθίστα την μεταφορά και επανεγκατάσταση τους αρκετά εύκολη. 3.3) ΕΓΓΡΑΦΟ ΟΡΙΣΜΟΥ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 3.3.1) ΟΡΙΣΜΟΣ Η δομημένη και λεπτομερής περιγραφή των απαιτήσεων από το λογισμικό, η οποία γίνεται με τη μορφή γραπτού λογού και όπου απαιτείται διαγραμμάτων. Το διεθνές πρότυπο του IEEE( ) προσδιορίζει τη δομή του έγγραφου προδιαγραφής των απαιτήσεων από το λογισμικό [16] ) ΕΙΣΑΓΩΓΗ O γενικός σκοπός του λογισμικού αυτού είναι να η δημιουργία ενός εύχρηστου προγράμματος το οποίο θα μπορεί να δώσει στους καθηγητές την ευελιξία καθώς και την ταχύτητα ως προς την καταγραφή παρουσιών τόσο στα εργαστηριακά τμήματα όσο και στα θεωρητικά. Το λογισμικό θα είναι σε θέση να διαχειριστεί μια πληθώρα πληροφοριών που αφορούν όχι μόνο τους μαθητές αλλά και τα μαθήματα καθώς επίσης και πληροφορίες που τα απαρτίζουν όπως (εξάμηνο, όνομα κτλ). Επίσης το λογισμικό θα έχει την δυνατότητα να πραγματοποιεί ένα ποιο εξελιγμένο έλεγχο χρησιμοποιώντας έναν αναγνώστη δακτυλικών αποτυπωμάτων καθώς και κάμερα, δίνοντας έτσι την δυνατότητα στον καθηγητή να ταχτοποιήσει εύκολα και γρήγορα την παρουσία του σπουδαστή στο μάθημα. Τέλος σε περίπτωση που λόγο της ραγδαίας ανάπτυξης της τεχνολογίας υπάρξει η ανάγκη για αναβάθμιση του λογισμικού να μπορεί να πραγματοποιηθεί σε μικρό χρονικό διάστημα αλλά και με απολυτή επιτυχία. 71 Σ ε λ ί δ α

72 3.3.3) ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΕΙΣ Φόρμα Είναι το περιβάλλον κατά το οποίο ο χρήστης μπορεί να προβεί σε λειτουργίες εντός του λογισμικού Αναφορές Είναι μια τεχνολογία η οποία χρησιμοποιείτε κυρίως για εμφανίσεις αποτελεσμάτων Δακτυλικός σαρωτής Είναι η συσκευή με την οποία ο χρήστης του λογισμικού μπορεί να σαρώσει δακτυλικά αποτυπώματα Καταγραφή σπουδαστών Κατά την καταγραφή των σπουδαστών θα πρέπει να αποθηκεύονται το ΑΕΜ το ΟΝΟΜΑ το ΕΠΟΝΥΜΟ το ΤΡΕΧΟΝ ΕΞΑΜΗΝΟ την περίοδο στην οποία βρίσκετε ο σπουδαστής, την φωτογραφία και το δακτυλικό αποτύπωμα Αυτόματη λειτουργία Κατά την αυτόματη λειτουργία ο σπουδαστής μπορεί να πάρει την παρουσία χωρίς την παρουσία του καθηγητή Ευχρηστία Το λειτουργικό προκειμένου να είναι εύχρηστο να εμφανίζει σε όλα τα μενού αλλά και στις λειτουργιές μικρά κείμενα πληροφοριών σε σχέση με την λειτουργία τους Αντιστοίχιση Κατά την αντιστοίχιση ο χρήστης βρίσκει με βάση το ΑΕΜ του σπουδαστή και του καταχωρεί την φωτογραφία και το δακτυλικό αποτύπωμα του Αρχικοποίηση Για την έναρξη οποιασδήποτε από τις δυο λειτουργίες που χρησιμοποιούν δακτυλικό αποτύπωμα χρησιμοποιείτε αυτό το κουμπί 3.3.4) ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΧΡΗΣΤΗ - ΥΛΙΚΟΥ - ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Καταχώριση στοιχείων σπουδαστών Περιγραφή: Το λογισμικό θα πρέπει να μπορεί να αποθηκεύσει τα παρακάτω στοιχειά του σπουδαστή : Επώνυμο Όνομα Όνομα πατρός ΑΕΜ Εξάμηνο Περίοδος 72 Σ ε λ ί δ α

73 Επίσης το λογισμικό θα πρέπει να αποθηκεύει προαιρετικά το δακτυλικό αποτύπωμα καθώς και την φωτογραφία. Αιτιολόγηση: Η καταχώριση των στοιχείων του σπουδαστή είναι απαραίτητη στην αρχή λειτουργίας του λογισμικού γιατί Δημιουργία χρηστών Περιγραφή: Θα υπάρχουν 3 κατηγορίες χρηστών: α) ο υπερχρηστης ο όποιος θα μπορεί να διαχειριστεί όλα τα τμήματα β) ο κυρίως χρηστής ο όποιος είναι και ο υπεύθυνος καθηγητής μαθήματος και μπορεί να διαχειριστεί αποκλειστικά και μονό τους σπουδαστές που παρακολουθούν τα μαθήματα του και το παρουσιολόγιο αυτών γ) ο χρηστής ο όποιος μπορεί να διαχωριστεί μονό το παρουσιολόγιο των σπουδαστών του μαθήματος το όποιο διδάσκει. Αιτιολόγηση: Θα πρέπει ο υπερχρηστης κατά την εκκίνηση του λογισμικού να έχει την δυνατότητα να δημιουργήσει χρήστες με συγκεκριμένα δικαιώματα έτσι ώστε να υπάρχει περιορισμένη χρήση του λογισμικού Έλεγχος εισόδου στο λογισμικό Περιγραφή: Κατά την είσοδο στο πρόγραμμα θα ανιχνεύεται αυτόματα σε ποια κατηγορία χρηστή ανήκει το όνομα χρηστή και ο κωδικός που έχουν δοθεί. Αν ο συνδυασμός αυτός ανήκει σε κάποιον υπερχρηστη τότε το πρόγραμμα του επιτρέπει την επιλογή τμήματος αλλά και την δημιουργία νέου τμήματος. Αν ο συνδυασμός αυτός ανήκει σε μια από τις άλλες δυο κατηγορίες χρηστών τότε θα εντοπίζει αυτόματα σε ποιο τμήμα ανήκει ο χρηστής και θα του δίνει την δυνατότητα να επιλέξει μάθημα και περίοδο στα οποία θέλει να λειτουργήσει το παρουσιολόγιο. Αιτιολόγηση: θα πρέπει κατά την εισαγωγή στο λογισμικό για την διευκόλυνση του υπερχρηστη να πραγματοποιείτε έλεγχος βάση του ονόματος και του κωδικού που έχει εισαχθεί στα πεδία έτσι ώστε να αναγνωριστεί σε ποια κατηγορία ανήκει ο χρήστης και να αντιστοιχιστεί με τα κατάλληλα δικαιώματα που του έχουν δοθεί Διαχείριση τμημάτων Περιγραφή: Ο υπερχρηστης θα μπορεί να δημιουργεί δυναμικά περιόδους για το εκάστοτε τμήμα,τμήματα, μαθήματα, κατάσταση σπουδαστή, ν αλλάξει τις ρυθμίσεις ανάγνωσης των αρχείων, τροποποίηση και διαγραφή όλων αυτών. Αιτιολόγηση: Για την πλήρη λειτουργία του λογισμικού θα πρέπει ο υπερχρηστης να έχει καταχωρίσει όλα τα παραπάνω στοιχεία έτσι ώστε να μπορεί κάποιος απλός χρήστης να διαχειριστεί τα στοιχεία που αφορούν τα μαθήματα. 73 Σ ε λ ί δ α

74 Διαχείριση τμημάτων και αντιστοίχιση καθηγητών με αυτά Περιγραφή: Ο υπερχρηστης θα μπορεί να δημιουργεί, να τροποποιεί και να διαγράφει νέους χρήστες με τα ανάλογα δικαιώματα και μαθήματα στα οποία θα ορίζει τους καθηγητές που το διδάσκουν. Αιτιολόγηση: Λόγο του ότι υπάρχουν λίστες μαθημάτων εντός του λογισμικού θα πρέπει να αντιστοιχίσουμε κάθε μάθημα με τον διδάσκων καθηγητή Δυνατότητα αναζητητής από όλους τους χρήστες του λογισμικού Περιγραφή: Θα υπάρχει δυνατότητα αναζήτησης σπουδαστών από όλους τους χρήστες συμφωνά με το ΑΕΜ ή το Ονομ/επώνυμο ή Όνομα πατρός ή τρέχον εξάμηνο. Αιτιολόγηση: Η εφαρμογή απευθύνετε στο εκπαιδευτικό προσωπικό και για αυτόν τον λόγο όλοι οι χρήστες θα πρέπει να μπορούν να αναζητήσουν κάποιον σπουδαστή Αναζήτηση και παρακολούθηση του παρουσιολογίου Περιγραφή: Όλοι οι χρήστες θα μπορούν να παρακολουθήσουν τα παρουσιολόγια. Ο υπερχρηστης θα μπορεί να παρακολουθήσει τα παρουσιολόγια όλων των μαθημάτων ενώ οι άλλες δυο κατηγορίες χρηστών θα παρακολουθούν της παρουσίες μονό των μαθημάτων που διδάσκουν. Αιτιολόγηση: Ο υπερχρηστης θα πρέπει να μπορεί να παρακολουθεί όλα τα παρουσιολόγια. Πρέπει όμως για λόγους ασφαλείας οι άλλοι χρήστες να μπορούν να παρακολουθούν μόνο τα παρουσιολόγια των μαθημάτων τους Καταχώριση σπουδαστών καθώς και επεξεργασία τους Περιγραφή: Ο υπερχρηστης και ο κυρίως χρηστής θα έχουν την δυνατότητα να εισάγουν σπουδαστές από αρχεία (EXCEL) αλλά και μεμονωμένα, τροποποίηση των στοιχείων των σπουδαστών και αλλαγή της κατάστασης τους. Αιτιολόγηση: Για την γρηγορότερη καθώς και ευκολότερη καταχώριση θα πρέπει όλοι οι χρήστες να έχουν την δυνατότητα να καταχωρούν καθώς και να επεξεργάζονται σπουδαστές είτε από εξωτερικές πηγές «EXCEL αρχεία» είτε μεμονωμένα Καταχώριση σπουδαστών κατά επιλογή Περιγραφή: Κατά την αποθήκευση των σπουδαστών από τα (EXCEL) αρχεία θα υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης τους με επιβεβαίωση από το αρχείο των εργαστηριών. Ο υπερχρηστης θα πρέπει να επιλέξει μάθημα και περίοδο ενώ η άλλες δυο κατηγορίες χρηστών θα επιλέγουν μονό το μάθημα. Αιτιολόγηση: Θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα στον χρήστη να μπορεί να επιβεβαιώσει μια καταχώρηση. 74 Σ ε λ ί δ α

75 Διαχείριση εργαστηρίων καθώς και του παρουσιολογίου Περιγραφή: Ο κυρίως χρηστής και ο απλός χρηστής θα έχουν πρόσβαση και στις τρεις λειτουργίες του παρουσιολογίου και τη διαχείριση των τμημάτων όπου θα μπορούν να τροποποιήσουν και τα στοιχειά του σπουδαστή. Αιτιολόγηση: Οι απλοί χρήστες θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα να διαχειρίζονται όλες τις λειτουργίες του παρουσιολογίου καθώς επίσης και της διαχείρισης των τμημάτων ώστε να οργανώνουν σε μέγιστο βαθμό τα τμήματα Χειροκίνητη λειτουργία παρουσιολογίου Περιγραφή: Στην χειροκίνητη λειτουργία παρουσιολογίου ο χρηστής απλά θα γράφει το ΑΕΜ του σπουδαστή και θα εμφανίζονται αυτόματα η πληροφορίες του σπουδαστή στην οθόνη. Η αποθήκευση της παρουσίας θα γίνεται χειροκίνητα εφόσον επιβεβαιώσει ο χρηστής των σπουδαστή από την φωτογραφία του. Αιτιολόγηση: Για λόγους ασφαλείας σε περίπτωση που ο δακτυλικός αναγνώστης αποτυπωμάτων τεθεί εκτός λειτουργίας λόγο βλάβης θα πρέπει οι χρήστες να έχουν μια εναλλακτική οδό ώστε το σύστημα να είναι αξιόπιστο και πάντα σε λειτουργία Χειροκίνητη λειτουργία παρουσιολογίου με χρήση του δακτυλικού αποτυπώματος Περιγραφή: Στην χειροκίνητη με αποτύπωμα λειτουργία απουσιολογίου ο χρηστής θα πρέπει να επιλέξει το τμήμα. Μόλις επιλέξει κάποιο τμήμα θα ενεργοποιηθούν οι λειτουργίες εντοπισμός και αρχικοποίηση. Μόλις ο χρηστής αρχικοποιήσει την συσκευή θα μπορεί να πάρει παρουσίες. Η αποθήκευση της κάθε παρουσίας να γίνεται χειροκίνητα. Αιτιολόγηση: Για την ασφάλεια του δακτυλικού αναγνώστη θα πρέπει να αποτρέψουμε την συνεχή λειτουργία του, ενεργοποιώντας τον μόνο κατά την επιλογή του τμήματος από τον χρήστη Αυτόματη λειτουργία παρουσιολογίου με χρήση του δακτυλικού αποτυπώματος Περιγραφή: Στη λειτουργία «αυτόματο με αποτύπωμα» ο χρηστής θα επιλεγεί τον χρόνο λειτουργίας του παρουσιολογίου και το τμήμα. Όταν ξεκινήσει η λειτουργία του, ο χρηστής θα πρέπει να αρχικοποιήσει την συσκευή αν η συσκευή είναι συνδεδεμένη με τον υπολογιστή αλλιώς μόλις συνδεθεί θα πρέπει να την εντόπιση και μετά να την αρχικοποιήσει. Όταν εντοπιστεί η συσκευή το πρόγραμμα θα είναι έτοιμο να διαβάσει τα δακτυλικά αποτυπώματα των σπουδαστών. 75 Σ ε λ ί δ α

76 Αιτιολόγηση: Σε περίπτωση που ο χρήστης επιθυμεί την γρηγορότερη καταγραφή των παρουσιών έχει την δυνατότητα να ορίσει χρονικό όριο στον αναγνώστη δακτυλικών αποτυπωμάτων καταγράφοντας έτσι τις παρουσίες αυτόματα Έλεγχος στην βάση δεδομένων για ήδη υπάρχων δακτυλικό αποτύπωμα και σε περίπτωση που δεν βρεθεί αποτύπωμα νέα αντιστοίχιση σπουδαστή Περιγραφή: Κατά την ανάγνωση του αποτυπώματος σε οποιαδήποτε από τις δυο λειτουργίες παρουσιολογίου που χρησιμοποιούν το δακτυλικό αποτύπωμα να ελέγχει αν υπάρχει στην βάση το αντίστοιχο αποτύπωμα αλλιώς να έχει την δυνατότητα αντιστοίχισης του με κάποιο νέο σπουδαστή. Αιτιολόγηση: Για την διευκόλυνση των χρηστών καθώς επίσης και για την γρηγορότερη καταγραφή, θα πρέπει να γίνετε ταυτοποίηση ενός δακτυλικού αποτυπώματος από την βάση δεδομένων και σε περίπτωση όπου αυτό δεν υπάρχει να αντιστοιχείτε αυτόματα σε νέο σπουδαστή Σύνολο παρουσιών κατά την καταγραφή τους και εμφάνιση απουσιών Περιγραφή: Κατά την εισαγωγή παρουσίας να υπάρχει ένας αθροιστής ο όποιος θα αυξάνετε κατά ένα και θα εμφανίζει το σύνολο των παρουσιών στην οθόνη και θα υπάρχει και η δυνατότητα εμφάνισης των σπουδαστών που πήραν παρουσίες. Αιτιολόγηση: Για την καλύτερη ενημέρωση του χρήστη θα πρέπει να υπάρχει ένας αθροιστής ο οποίος κατά την καταγραφή μιας παρουσίας θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το σύνολο των παρουσιών καθώς επίσης και το σύνολο των απουσιών Ενεργοποίηση επεξεργασίας σπουδαστή μετά την αναγνώριση του δακτυλικού αποτυπώματος καθώς και προβολή των στοιχείων του στην οθόνη του χρήστη Περιγραφή: Μετά την επιβεβαίωση του δακτυλικού αποτυπώματος θα εμφανίζονται στην φόρμα τα στοιχειά του σπουδαστή που αναγνωρίστηκαν και θα γίνετε ενεργή η λειτουργία επεξεργασίας του σπουδαστή. Αιτιολόγηση: Θα πρέπει για λόγους ασφαλείας-εξακρίβωσης μετά την ταυτοποίηση του δακτυλικού αποτυπώματος να εμφανίζονται στην οθόνη του χρήστη τα στοιχεία του σπουδαστή, καθώς επίσης και για λόγους ευελιξίας η ενεργοποίηση της επιλογής επεξεργασίας σπουδαστή Καταχώριση απουσιών και ενημέρωση του χρήστη Περιγραφή: Για την εισαγωγή απουσιών θα υπάρχει λειτουργία διακοπή παρουσιολογίου ή και κατά το τέλος του χρόνου στην 76 Σ ε λ ί δ α

77 αυτόματη λειτουργία όπου οι σπουδαστές που δεν πήραν παρουσία θα εμφανίζονται στην οθόνη ώστε να γίνεται επιβεβαίωση από τον καθηγητή για την καταχώρηση των απουσιών. Αιτιολόγηση: Για λόγους ευχρηστίας θα παρέχετε στον χρήστη η δυνατότητα να διακόψει το παρουσιολόγιο και να ενημερωθεί μέσω της οθόνης του για τους απόντες σπουδαστές ) ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ Απαιτήσεις υλοποίησης Το λογισμικό θα πρέπει να το χειρίζονται, το εκπαιδευτικό προσωπικό, επιστημονικοί/εργαστηριακοί συνεργάτες και το ειδικό τεχνικό προσωπικό Για να πάρει ο σπουδαστής την παρουσία του από το δακτυλικό αποτύπωμα θα πρέπει να υπάρχει η συσκευή ανάγνωσης του δακτυλικού αποτυπώματος Απαιτήσεις προστασίας Η συσκευή ανάγνωσης του δακτυλικού αποτυπώματος θα πρέπει να βρίσκεται μακριά από χώρους όπου υπάρχει υγρασία για αποφυγή βλάβης Το λειτουργικό θα πρέπει να λειτουργεί σ επίπεδο τοπικού δικτύου αλλά και με την κατάλληλη παραμετροποίηση των IP θα πρέπει να μπορεί να λειτουργεί και διαδικτυακά. Άρα θα πρέπει να παρθούν τα κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή «Επιθέσεων» στο σύστημα π.χ. Microsoft Internet Security & Accelerations Server (MS ISA Server) Το λογισμικό θα πρέπει να λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε σε περίπτωση διακοπής του ρεύματος να έχει εξασφαλίσει την αποθήκευση των δεδομένων που έχουνε γίνει μέχρι εκείνη τη στιγμή Απαιτήσεις λειτουργίας Για την λειτουργία του λογισμικού θα πρέπει πρώτα να έχει εγκαθιδρυθεί η σύνδεση με τον κεντρικό υπολογιστή Το σύστημα θα πρέπει να λειτουργεί όσο είναι συνδεδεμένο με την τροφοδοσία Απαιτήσεις επίδοσης Ο δακτυλικός αναγνώστης θα πρέπει να είναι σε κατάσταση άμεσης ανάγνωσης του δακτυλικού αποτυπώματος μετά την αρχικοποίηση 77 Σ ε λ ί δ α

78 του ή δύο δευτερόλεπτα μετά την ανάγνωση του προηγούμενου δακτυλικού αποτυπώματος Το λογισμικό θα πρέπει να ενημερώνει τον χρήστη και τον σπουδαστή για την επιβεβαίωση του δακτυλικού αποτυπώματος και για την ολοκλήρωση της διαδικασίας αποθήκευσης της παρουσίας του σπουδαστή. 3.4) ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Δεδομένα εισόδου Προέλευση Έλεγχος εισόδου Θα ανιχνεύει το επίπεδο του χρήστη ανάλογα με τον συνδυασμό όνομα χρηστή και κωδικός και θα δίνει τα αντίστοιχα δικαιώματα Όνομα χρηστή, κωδικός Πληκτρολόγιο Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Βάση δεδομένων Διαδικασία Συμπλήρωση όλων των πεδίων της φόρμας εισόδου Να υπάρχουν χρήστες με αντίστοιχα δικαιώματα Απόδοση δικαιωμάτων Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Σ ε λ ί δ α

79 Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Δημιουργία Χρηστών Ο υπερχρηστης θα ανοίγει την φόρμα δημιουργίας χρηστή όπου θα συμπληρώνει τα πεδία και θα δημιουργεί χρήστες Δεδομένα εισόδου Όνομα χρηστή, κωδικός, επίπεδο, όνομα, επώνυμο, τηλέφωνο επικοινωνίας Προέλευση Πληκτρολόγιο Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Βάση δεδομένων Αποθήκευση Να συμπληρωθούν όλα τα πεδία της φόρμας Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Εμφάνιση στην λίστα χρηστών Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ & Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Διαχείριση τμημάτων Ο υπερχρηστης θα μπορεί να δημιουργεί δυναμικά περιόδους για το εκάστοτε τμήμα,τμήματα, μαθήματα, κατάσταση σπουδαστή, ν αλλάξει τις ρυθμίσεις ανάγνωσης των αρχείων, τροποποίηση και διαγραφή όλων αυτών. Επίσης θα μπορεί να εισάγει/τροποποίηση/διαγράψει χρήστες Δεδομένα εισόδου Όνομα μαθήματος, κωδικός μαθήματος, εξάμηνο διδασκαλίας, Όνομα χρηστή, κωδικός, επίπεδο, όνομα, επώνυμο, τηλέφωνο επικοινωνίας, ακαδημαϊκό έτος, όνομα τμήματος, όνομα κατάστασης, 79 Σ ε λ ί δ α

80 EXCEL θεωριών/εργαστηριών Πτυχιακή Εργασία Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Πληκτρολόγιο Εμφάνιση δεδομένων σε λίστες και πεδία Βάση δεδομένων Διαδικασία Συμπλήρωση όλων των πεδίων των φορμών Για την επεξεργασία : να προϋπάρχει το αντικείμενο Αποθήκευση/Ανανέωση/Διαγραφή Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ & Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Δυνατότητα αναζητητής και εμφάνισης Όλοι οι χρήστες θα έχουν την δυνατότητα αναζήτησης και εμφανίσεις αποτελεσμάτων είτε του σπουδαστή είτε των απουσιολογίων. Ο χρηστής και ο κυρίως χρηστής θα μπορούν να παρακολουθούν τα παρουσιολόγια των μαθημάτων που διδάσκουν. Δεδομένα εισόδου Όνομα, επώνυμο, ΑΕΜ, τρέχον εξάμηνο, όνομα πατρός Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Πληκτρολόγιο Εμφάνιση δεδομένων σε λίστες και πεδία Βάση δεδομένων Διαδικασία 80 Σ ε λ ί δ α

81 Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Συμπλήρωση του πεδίου αναζήτησης Να υπάρχουν σπουδαστές Εμφάνιση αποτελεσμάτων αναζήτησης Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ & & Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Δεδομένα εισόδου Προέλευση Αποθήκευση σπουδαστών Ο υπερχρηστης και ο κυρίως χρήστης θα μπορούν αποθηκεύσουν σπουδαστές είτε χειροκίνητα είτε από EXCEL αρχεία. Κατά την επιλογή των αρχείων έχουν την δυνατότητα επιβεβαίωσης από το αρχείο με τα εργαστήρια και θα πρέπει να επιλέξουν μάθημα και μονό για τον υπερχρηστη περίοδο. Στην χειροκίνητη θα υπάρχει μια φόρμα στην οποία θα πρέπει να εισάγει όλα τα πεδία. Όνομα, επώνυμο, περίοδος, ΑΕΜ, όνομα πατρός, εξάμηνο και προαιρετικά δακτυλικό αποτύπωμα και φωτογραφία, EXCEL θεωριών/εργαστηριών Πληκτρολόγιο, σκληρός δίσκος Δεδομένα εξόδου Εμφάνιση δεδομένων σε λίστες και πεδία, φωτογραφία σπουδαστή καθώς και δακτυλικό αποτύπωμα Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Βάση δεδομένων Αποθήκευση Συμπλήρωση όλων των πεδίων Συνδεδεμένη κάμερα και αναγνώστης δακτυλικού αποτυπώματος 81 Σ ε λ ί δ α

82 Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Αποθήκευση Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Διαχείριση εργαστηριών, παρουσιολογίου Ο κυρίως χρηστής και ο απλός χρηστής θα έχουν πρόσβαση και στις τρεις λειτουργίες του παρουσιολογίου και τι διαχείριση των τμημάτων όπου θα μπορούν να τροποποιήσουν και τα στοιχειά του σπουδαστή. Δεδομένα εισόδου Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Ποντίκι Εμφάνιση των σπουδαστών που έχουν δηλώσει το μάθημα την τρέχουσα περίοδο Βάση δεδομένων Διαδικασία Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Να έχει γίνει καταχώριση της λίστας των σπουδαστών Εμφάνιση σπουδαστών Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Σ ε λ ί δ α

83 Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Δεδομένα εισόδου Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Χειροκίνητη λειτουργία παρουσιολογίου Στην χειροκίνητη λειτουργία παρουσιολογίου ο χρηστής απλά θα γράφει το ΑΕΜ του σπουδαστή και θα εμφανίζονται αυτόματα η πληροφορίες του σπουδαστή στην οθόνη. Η αποθήκευση της παρουσίας θα γίνετε χειροκίνητα εφόσον επιβεβαίωση ο χρηστής των σπουδαστή από την φωτογραφία του. ΑΕΜ Πληκτρολόγιο, βάση δεδομένων Εμφάνιση όλων των δεδομένων του σπουδαστή στην φόρμα Οθόνη Αποθήκευση Να έχει δηλώσει ο σπουδαστής το παρών μάθημα στο τρέχον εξάμηνο Να έχει δηλώσει ο σπουδαστής το παρών μάθημα στο τρέχον εξάμηνο Αποθήκευση Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Χειροκίνητη λειτουργία παρουσιολογίου με αποτύπωμα Στην χειροκίνητη με αποτύπωμα λειτουργία παρουσιολογίου ο χρηστής θα πρέπει να επιλέξει το τμήμα. Μόλις επιλέξει κάποιο τμήμα θα ενεργοποιηθούν οι λειτουργίες εντοπισμός και αρχικοποίηση. Μόλις ο χρηστής αρχικοποιήσει την συσκευή θα 83 Σ ε λ ί δ α

84 μπορεί να πάρει παρουσίες. Η αποθήκευση της κάθε παρουσίας να γίνεται χειροκίνητα. Δεδομένα εισόδου Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Δακτυλικό αποτύπωμα Δακτυλικός αναγνώστης, βάση δεδομένων Εμφάνιση όλων των δεδομένων του σπουδαστή στην φόρμα Οθόνη Αποθήκευση Να έχει δηλώσει ο σπουδαστής το παρών μάθημα στο τρέχον εξάμηνο Να έχει δηλώσει ο σπουδαστής το παρών μάθημα στο τρέχον εξάμηνο και να έχει αρχικοποιηθεί ο αναγνώστης δακτυλικών αποτυπωμάτων Αποθήκευση Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Αυτόματη λειτουργία παρουσιολογίου με αποτύπωμα Στη λειτουργία «αυτόματο με αποτύπωμα» ο χρηστής θα επιλεγεί τον χρόνο λειτουργίας του παρουσιολογίου και το τμήμα. Όταν ξεκινήσει η λειτουργία του, ο χρηστής θα πρέπει να αρχικοποίηση την συσκευή αν η συσκευή είναι συνδεδεμένη με τον υπολογιστή αλλιώς μόλις συνδεθεί θα πρέπει να την εντόπιση και μετά να την αρχικοποιήσει. Όταν εντοπιστεί η συσκευή το πρόγραμμα θα είναι έτοιμο να διαβάσει τα 84 Σ ε λ ί δ α

85 δακτυλικά αποτυπώματα των σπουδαστών. Δεδομένα εισόδου Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Δακτυλικό αποτύπωμα Δακτυλικός αναγνώστης, βάση δεδομένων Εμφάνιση όλων των δεδομένων του σπουδαστή στην φόρμα Οθόνη Αποθήκευση Να έχει δηλώσει ο σπουδαστής το παρών μάθημα στο τρέχον εξάμηνο Να έχει δηλώσει ο σπουδαστής το παρών μάθημα στο τρέχον εξάμηνο και να έχει αρχικοποιηθεί ο αναγνώστης δακτυλικών αποτυπωμάτων Αποθήκευση Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Δεδομένα εισόδου Προέλευση Αυτόματη λειτουργία παρουσιολογίου με αποτύπωμα Κατά την ανάγνωση του αποτυπώματος σε οποιαδήποτε από τις δυο λειτουργίες παρουσιολογίου που χρησιμοποιούν το δακτυλικό αποτύπωμα να ελέγχει αν υπάρχει στην βάση το αντίστοιχο αποτύπωμα αλλιώς να έχει την δυνατότητα αντιστοίχισης του με κάποιο νέο σπουδαστή. Δακτυλικό αποτύπωμα Δακτυλικός αναγνώστης, βάση δεδομένων 85 Σ ε λ ί δ α

86 Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Οθόνη Διαδικασία Να τοποθετήσει το δάκτυλο του ο φοιτητής στον αναγνώστη δακτυλικών αποτυπωμάτων Να έχει αρχικοποιηθεί ο αναγνώστης δακτυλικών αποτυπωμάτων Αποθήκευση Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Δεδομένα εισόδου Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Αθροιστής παρουσιών Κατά την εισαγωγή παρουσίας να υπάρχει ένας αθροιστής ο όποιος θα αυξάνεται κατά ένα και θα εμφανίζει το σύνολο των παρουσιών στην οθόνη και θα υπάρχει και η δυνατότητα εμφάνισης των σπουδαστών που πήραν παρουσίες. Εισαγωγή παρουσίας Βάση δεδομένων Εμφάνιση αθροιστή Οθόνη Εμφάνιση Να καταχωρηθεί παρουσία Να έχει δηλώσει ο σπουδαστής το παρών μάθημα στο τρέχον εξάμηνο Εμφάνιση 86 Σ ε λ ί δ α

87 Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Ενεργοποίηση επεξεργασίας Μετά την επιβεβαίωση του δακτυλικού αποτυπώματος θα εμφανίζονται στην φόρμα τα στοιχειά του σπουδαστή που αναγνωριστικέ και θα γίνετε ενεργή η λειτουργία επεξεργασίας του σπουδαστή. Δεδομένα εισόδου Προέλευση Βάση δεδομένων Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Ενεργοποίηση λειτουργίας Να επιβεβαιωθεί ο σπουδαστής Να υπάρχουν σπουδαστές στην τρέχον περίοδο Εμφάνιση Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Καταχώριση απουσιών Για την εισαγωγή απουσιών θα υπάρχει λειτουργία διακοπή παρουσιολογίου ή και κατά το τέλος του χρόνου στην αυτόματη λειτουργία όπου οι σπουδαστές που δεν πήραν παρουσία θα εμφανίζονται στην οθόνη 87 Σ ε λ ί δ α

88 ώστε να γίνεται επιβεβαίωση από τον καθηγητή για την καταχώρηση των απουσιών Δεδομένα εισόδου Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Λογισμικό Εμφάνιση λίστας απόντων σπουδαστών Οθόνη Καταχώρηση απουσίας Να υπάρχουν απόντες σπουδαστές Να υπάρχουν σπουδαστές στην τρέχον περίοδο Καταχώρηση απουσίας Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Δεδομένα εισόδου Προέλευση Ταχύτητα λογισμικού Για την γρηγορότερη απόκριση του προγράμματος να χρησιμοποιηθεί η τεχνική των νημάτων (EXCEL) αρχεία Σκληρός δίσκος Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Ανάγνωση (EXCEL) αρχείων Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Να υπάρχει το (EXCEL) αρχείο 88 Σ ε λ ί δ α

89 Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Αύξηση της ταχύτητας του λογισμικού Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ & Υπηρεσία ή Λειτουργία Περιγραφή Φιλικό προς τον χρηστή Θα πρέπει να εμφανίζονται κατάλληλα μηνύματα, για την σωστή λειτουργία του λογισμικού καθώς επίσης όταν ο κέρσορας θα βρίσκεται πάνω από κάποιο κουμπί να εμφανίζεται βοηθητικό μήνυμα για την επεξήγηση της λειτουργίας του Δεδομένα εισόδου Προέλευση Δεδομένα εξόδου Προορισμός Ενέργεια Λογισμικό Εμφάνιση καταλλήλων μηνυμάτων Λογισμικό Διαδικασία Απαίτηση Προσυνθήκη ή Προϋπόθεση Μετασυνθήκη ή Αποτέλεσμα Ενημέρωση χρηστή Παρενέργεια ή Πλευρικά Φαινόμενα 89 Σ ε λ ί δ α

90 3.5)ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ 3.5.1)ΜΟΝΤΕΛΟ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΣΥΣΧΕΤΗΣΕΩΝ (ΜΟΣ) 90 Σ ε λ ί δ α

91 3.5.2)ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ 1 [16] ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1.0 ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 3.0 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΧΡΗΣΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ ΦΟΡΜΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΣΥΣΚΥΕΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ 2.0 ΠΑΡΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΑΚΤΥΛΙΚΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ, ΚΑΜΕΡΑ ΑΠΟΤΥΠΟΜΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 91 Σ ε λ ί δ α

92 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ 2 ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΩΤΗ 1 Η ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ ΧΡΗΣΤΕΣ (3.0) ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1.1 ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1.3 ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΧΡΗΣΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ (2.0) ΕΜΦΑΝΙΣΗ (3.0) ΠΑΡΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ (3.0) ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΧΡΗΣΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1.2 ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1.4 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ (3.0) ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ 2 ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ 2 Η 92 Σ ε λ ί δ α

93 ΠΑΡΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ (1.1) ΔΕΔΟΜΕΝΑ 2.1 ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΗ 2.2 ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΗ ΜΕ ΑΠΟΤΥΠΟΜΑ ΑΠΟΤΥΠΟΜΑ, ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ (2.0) (2.0) (2.0) (2.0) ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ (1.1) ΑΠΟΤΥΠΟΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΔΑΚΤΥΛΙΚΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ, ΚΑΜΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΥΠΟΜΑ, ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΑΠΟΤΥΠΟΜΑ 2.3 ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ (1.1) ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΡΧΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ 2.4 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΤΗΣ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ (1.1) ΑΡΧΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ 2 ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ ΤΡΙΤΗ 3 Η ΧΡΗΣΤΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΡΟΒΟΛΗΣ 3.1 ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΗ (2.1) ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΗ ΜΕ ΑΠΟΤΥΠΟΜΑ (2.2) ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΧΡΗΣΤΗ ΟΘΟΝΗ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ (2.3) (2.4) (1.4) (1.3) (1.2) (1.1) 93 Σ ε λ ί δ α

94 3.5.3)ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΚΛΑΣΕΩΝ 94 Σ ε λ ί δ α

95 3.6) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΘΥΡΩΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Η παρακάτω φόρμα είναι η πρώτη φόρμα που συναντά ο χρήστης ανοίγοντας το λογισμικό (Σχήμα 1), στην οποία πρέπει να εισάγει όνομα χρήστη και κωδικό που θα του δώσουν τα ανάλογα δικαιώματα. Σχήμα 1 Η φόρμα σύνδεσης λειτουργεί με δυο διαφορετικούς τρόπους ανάλογα τον χρήστη. Αν ο χρήστης είναι ένας από τους υπερχρήστες θα του δοθεί η δυνατότητα να επιλέξει ποιο τμήμα θέλει να διαχειριστεί (Σχήμα), 95 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 2 καθώς επίσης και να δημιουργήσει νέα τμήματα (Σχήμα 3). πατώντας το κουμπί που υπάρχει δίπλα από το πεδίο Τμήματα (Σχήμα 2).

96 Σχήμα 3 Ενώ αν συνδεθεί κάποιος κυρίως χρήστης η απλός χρήστης θα του εμφανίσει από μόνο του σε ποιο τμήμα ανήκει και δεν θα του επιτρέπει να δημιουργήσει νέο τμήμα (Σχήμα 4) Σχήμα 4 Αν τα στοιχεία είναι σωστά κατά την είσοδο του θα του ζητηθεί να επιλέξει μάθημα και περίοδο στα οποία θέλει να λειτουργήσει η εφαρμογή. Επίσης θα του δώσει την δυνατότητα της δημιουργίας νέας περιόδου (Σχήμα 5). Σχήμα 5 96 Σ ε λ ί δ α

97 Αν η σύνδεση γίνει από κάποιον υπερχρηστη θα εμφανιστεί η παρακάτω φόρμα στην οποία φαίνονται όλοι οι ενεργοί σπουδαστές αλλά και οι λειτουργίες των σπουδαστών, του τμήματος που έχει επιλέξει να διαχειριστεί (Σχήμα 6 ). Σχήμα 6 Ο υπερχρηστης θα μπορεί να εισάγει σπουδαστές από EXCEL αρχεία πατώντας το πρώτο κουμπί από τις λειτουργίες των σπουδαστών όπου θα του εμφανίσει την παρακάτω φόρμα (Σχήμα 7). Θα πρέπει να επιλέξει το μάθημα κα την περίοδο για τα οποία θέλει να εισάγει τους σπουδαστές και την επιλογή ταυτοποίηση για το αν θέλει να εισάγει αυτόματα τους σπουδαστές στα εργαστήρια από ένα διαφορετικό EXCEL αρχείο. Σχήμα 7 97 Σ ε λ ί δ α

98 Πατώντας το κουμπί με τις τελίτσες θα του εμφανίσει έναν κατάλογο ώστε να επιλέξει το αρχείο που θέλει να φορτώσει (Σχήμα 8) Σχήμα 8 Μόλις επιλέξει τα αρχεία μπορεί να πατήσει το δεξί βελάκι ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία εισαγωγής των σπουδαστών, εμφανίζοντας του παράλληλα ένα Progress Bar το οποίο του δείχνει την πρόοδο της διαδικασίας εισαγωγής (Σχήμα 9) Σχήμα 9 Μόλις η διαδικασία τελειώσει έχουμε την εμφάνιση της παρακάτω φόρμας η οποία μας ενημερώνει για επιτυχή ή μη επιτυχή καταχώριση κοκκινίζοντας τα στοιχεία του σπουδαστή (Σχήμα 10). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

99 Στην συνέχεια ο υπερχρηστης έχει την δυνατότητα να εισάγει μεμονωμένα κάποιον σπουδαστή πατώντας το δεύτερο κουμπί λειτουργιών του σπουδαστή. Ο υπερχρηστης θα πρέπει να συμπληρώσει όλα τα πεδία της φόρμας «εισαγωγή νέου σπουδαστή/τριας» και προαιρετικά να τραβήξει μια φωτογραφία του σπουδαστή και να του πάρει το δακτυλικό αποτύπωμα (Σχήμα 11). Σχήμα 11 Με το τρίτο κουμπί λειτουργιών σπουδαστή ο υπερχρηστης θα μπορεί να αλλάξει την κατάσταση ενός ή και πολλών σπουδαστών (Σχήμα 12). 99 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 12

100 Με το κουμπί που βρίσκετε δίπλα στο κουμπί της αποθήκευσης εμφανίζετε μια νέα φόρμα όπου μπορούμε να κάνουμε μια επισκόπηση των σπουδαστών που βρίσκονται στις μη προεπιλεγμένες καταστάσεις αλλά και να τους αλλάξουμε κατάσταση (Σχήμα 13,14). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

101 Σχήμα 14 Τέλος με το τελευταίο κουμπί λειτουργιών του σπουδαστή ο υπερχρηστης μπορεί να κάνει αναζήτηση με βάση την παράμετρο που επιθυμεί (Σχήμα 15). 101 Σ ε λ ί δ α

102 Σχήμα 15 Εν συνεχεία αν επιλέξουμε το μενού των μαθημάτων θα εμφανιστεί η λίστα με όλα τα μαθήματα και τις λειτουργίες τους (Σχήμα 16). 102 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 16

103 Επιλέγοντας το πρώτο κουμπί των λειτουργιών των μαθημάτων έχουμε την δυνατότητα να δημιουργήσουμε νέα μαθήματα στα οποία θα αντιστοιχίσουμε και τους καθηγητές οι οποίοι τα διδάσκουν (Σχήμα 17). Σχήμα 17 Με το δεύτερο κουμπί λειτουργιών των μαθημάτων ο υπερχρηστης αφού πρώτα επιλέξει ένα ή και περισσότερα μαθήματα έχει την δυνατότητα να τα διαγράψει. Κατά την επιλογή διαγραφής υπάρχει μήνυμα επιβεβαίωσης διαγραφής για την ασφάλεια των δεδομένων (Σχήμα 18). 103 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 18

104 Στην συνέχεια ο υπερχρηστης μπορεί να επιλέξει το μενού των χρηστών όπου θα εμφανιστεί η λίστα με όλους τους χρήστες του λογισμικού (Σχήμα 19). Σχήμα 19 Ο υπερχρηστης επιλέγοντας το πρώτο κουμπί των χρηστών έχει την δυνατότητα να δημιουργήσει νέους χρήστες (Σχήμα 20), 104 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 20

105 αλλά και να διαγράψει χρήστες με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που μπορεί να διαγράψει και μαθήματα. Στη συνέχεια βλέπουμε την επιλογή αναφορές όπου ο υπερχρηστης έχει την δυνατότητα να δει κάποιες αναφορές σχετικά με το παρουσιολόγιο ανά εργαστήριο και το παρουσιολόγιο ανά μάθημα (Σχήμα 21). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

106 Πατώντας λοιπόν το κουμπί των αναφορών ανοίγει ο Browser και εμφανίζετε το περιβάλλον των αναφορών, όπου επιλέγουμε μια εκ των δυο αναφορών (Σχήμα 22). Σχήμα 22 Τέλος στο μενού των ρυθμίσεων ο χρήστης έχει την δυνατότητα να εισάγει/τροποποίησα/διαγράψει περιόδους καθώς επίσης τμήματα/καταστάσεις και να διαχειριστεί τα πεδία των EXCEL εργαστηριών όπως φαίνετε στα παρακάτω σχήματα (Σχήμα 23,24,25,26) Σχήμα Σ ε λ ί δ α

107 Σχήμα 24 Σχήμα 25 Σχήμα Σ ε λ ί δ α

108 Εάν η σύνδεση στο λογισμικό πραγματοποιηθεί με δικαιώματα Κυρίως χρήστη ή απλού χρήστη τότε έχουμε την εμφάνιση της φόρμας παρουσιολογίου (Σχήμα 27, 28). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

109 Σχήμα 28 Στην χειροκίνητη λειτουργία παρουσιολογίου ο χρήστης συμπληρώνει στο πεδίο ΑΕΜ,το ΑΕΜ του σπουδαστή και με κατάλληλη επεξεργασία το λογισμικό φέρνει τα στοιχεία του σπουδαστή ή εμφανίζει μήνυμα λάθους αν το ΑΕΜ δεν υπάρχει ή αν ο σπουδαστής έχει πάρει είδη παρουσία η απουσία για την επιλεγμένη ημερομηνία (Σχήμα 29). 109 Σ ε λ ί δ α

110 Σχήμα 29 Πατώντας το κουμπί διακοπή εμφανίζετε μήνυμα ειδοποίησης για το αν ο χρήστης θέλει να ολοκληρώσει την λειτουργία του παρουσιολογίου (Σχήμα 30). Σχήμα 30 Έπειτα, αν υπάρχουν σπουδαστές για τους οποίους δεν έχει καταγραφεί παρουσία εμφανίζετε μια λίστα οπού μπορεί ο χρήστης να επιλέξει αν θέλει να βάλει απουσία ή όχι (Σχήμα 31). 110 Σ ε λ ί δ α

111 Σχήμα 31 Στην χειροκίνητη λειτουργία με αποτύπωμα ο χρήστης αφότου επιλέξει το τμήμα για το οποίο θέλει να καταγράψει παρουσίες πρέπει να αρχικοποιήσει την συσκευή. Μόλις πραγματοποιηθεί αυτό η συσκευή είναι έτοιμη να σαρώσει. Με το που εντοπίσει ότι υπάρχει κάποιο δάκτυλο στην επιφάνεια της συσκευής ανάγνωσης δακτυλικού αποτυπώματος, συγκρίνει αυτόματα το αποτύπωμα και αν υπάρχει στην βάση δεδομένων τότε εμφανίζει τα στοιχεία του σπουδαστή στην παρακάτω φόρμα του λογισμικού (Σχήμα 32). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

112 Μόλις ο χρήστης επιβεβαιώσει ότι τα στοιχεία είναι τα επιθυμητά πατώντας το κουμπί αποθήκευση ο σπουδαστής καταχωρείτε στο παρουσιολόγιο (Σχήμα 33). Σχήμα 33 Όταν ο χρήστης αποφασίσει ότι θέλει να ολοκληρώσει την λειτουργία τις χειροκίνητης λειτουργίας με δακτυλικό αποτύπωμα μπορεί να πατήσει το κουμπί διακοπή και τότε ακολουθεί την ίδια ακριβώς διαδικασία που ακολουθεί και στην χειροκίνητη λειτουργία. Στην αυτόματη λειτουργία με δακτυλικό αποτύπωμα ο χρήστης επιλέγει τον χρόνο λειτουργίας και το τμήμα για το οποίο θέλει να καταγράψει παρουσίες (Σχήμα 34). 112 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 34 Μόλις πατήσει το κουμπί εκκίνηση, η αυτόματη καταχώριση σπουδαστών θα ξεκινήσει για τον χρόνο που έχει επιλέξει ο χρήστης. Η διαδικασία μπορεί να

113 τερματιστεί από το κουμπί διακοπή όπως ακριβώς και στις προηγούμενες λειτουργίες, προτού ο χρόνος ο οποίος έχει ορίσει φτάσει στο τέλος του. Η σάρωση του δακτυλικού αποτυπώματος γίνετε αυτόματα όπως επίσης και η σύγκριση, η ταυτοποίηση και η αποθήκευση του σπουδαστή στο παρουσιολόγιο (Σχήμα 35). Σχήμα 35 Επίσης υπάρχει το πλήκτρο αντιστοίχισης οπού μπορούμε να αντιστοιχίσουμε κάποιον υπάρχων σπουδαστή με το δακτυλικό του αποτύπωμα (Σχήμα 36,37) 113 Σ ε λ ί δ α

114 Σχήμα 36 Σχήμα 37 Ο κυρίως χρήστης θα μπορεί να εισάγει σπουδαστές από τα EXCEL αρχεία πατώντας το πρώτο κουμπί των λειτουργιών των σπουδαστών όπως ακριβώς και ο υπερχρηστης με την μόνη διαφορά ότι ο κυρίως χρήστης δεν μπορεί να επιλέξει περίοδο (Σχήμα 38). 114 Σ ε λ ί δ α

115 Σχήμα 38 Επίσης ο κυρίως χρήστης θα έχει την δυνατότητα να εισάγει κάποιον σπουδαστή μεμονωμένα (Σχήμα 39). Σχήμα 39 Κατά την λειτουργία του παρουσιολογίου οι χρήστες θα μπορούν να επεξεργαστούν τα στοιχεία του σπουδαστή πριν την καταχώρηση της παρουσίας του πατώντας το κουμπί επεξεργασίας σπουδαστή στις λειτουργίες σπουδαστών (Σχήμα 40). 115 Σ ε λ ί δ α

116 Σχήμα 40 Οι χρήστες μπορούν να πραγματοποιήσουν αναζήτηση κάποιου σπουδαστή όπως και ο υπερχρηστης (Σχήμα 41). Σχήμα 41 Ο κυρίως χρήστης θα μπορεί να δημιουργήσει νέα τμήματα (Σχήμα 42). 116 Σ ε λ ί δ α

117 Σχήμα 42 Και η δυο ειδών χρήστες θα μπορούν να κάνουν επισκόπηση των εργαστηριακών τμημάτων για τα μαθήματα που διδάσκουν πατώντας το «κουμπί προβολή τμημάτων» αλλά και την επεξεργασία του εκάστωτε σπουδαστή η την αλλαγή από κάποιο τμήμα σε κάποιο άλλο ενός η περισσοτέρων σπουδαστών (Σχήμα 43,44). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

118 Σχήμα 44 Στη συνέχεια βλέπουμε την επιλογή αναφορές οπού ο κυρίως χρήστης και ο χρήστης έχει την δυνατότητα να δει κάποιες αναφορές σχετικά με το παρουσιολόγιο ανά εργαστήριο και το παρουσιολόγιο ανά μάθημα (Σχήμα 45). 118 Σ ε λ ί δ α

119 Σχήμα 45 Πατώντας λοιπόν το κουμπί των αναφορών ανοίγει ο Browser και εμφανίζετε το περιβάλλον των αναφορών, όπου επιλέγουμε μια εκ των δυο αναφορών (Σχήμα 46,47,48). 119 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 46

120 Σχήμα 47 Σχήμα Σ ε λ ί δ α

121 Τέλος η εφαρμογή προτού κλείσει εμφανίζει ένα μήνυμα για να επαληθεύσει ο χρήστης την ενέργεια του (Σχήμα 49). Σχήμα ) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΚΩΔΙΚΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ FillComboSeason Public Sub FillComboSeason () Try Dim list As New List (Of SeasonClass) Dim obj As New SeasonClass list = obj.listofseasons(company) For Each obj In list Me.ComboBox_season.Items.Add(obj) Me.ComboBox_season.DisplayMember = "SeasonName" Me.ComboBox_season.ValueMember = "SeasonId" Next Catch ex As Exception MsgBox(ex.Message, MsgBoxStyle.Critical, "Μήνυμα λάθους!") End Try 121 Σ ε λ ί δ α

122 Περιγραφή Η παραπάνω συνάρτηση γεμίζει το ComboBox_Season φέρνοντας σε μια λίστα όλα τα αντικείμενα τύπου Seasons. Μόλις γεμίσει η λίστα κάνουμε μια επανάληψη και θέτουμε για κάθε αντικείμενο τις λίστας το SeasonName σαν το μέλος που θα εμφανίζετε στο ComboBox_Season και το SeasonId σαν το μέλος το οποίο θα παίρνει τιμή. ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ GetImageBtn_Click Private Sub GetImageBtn_Click(sender As System.Object, e As System.EventArgs) Handles GetImageBtn.Click Dim fp_image() As Byte Dim ierror As Int32 Dim elap_time As Int32 ReDim fp_image(m_imagewidth * m_imageheight) elap_time = Environment.TickCount ierror = m_fpm.getimage(fp_image) If (ierror = SGFPMError.ERROR_NONE) Then elap_time = Environment.TickCount - elap_time DrawImage(fp_image, picturebox1) ms" StatusBar.Text = "Capture Time : " + Convert.ToString(elap_time) + " Else DisplayError("GetImage", ierror) fingmap = fp_image Περιγραφή Στην παραπάνω συνάρτηση παίρνουμε σε μορφή εικόνας το δακτυλικό αποτύπωμα το οποίο διαβάζεται από τον δακτυλικό αναγνώστη. Αρχικά 122 Σ ε λ ί δ α

123 αρχικοποιούμε κάποιες μεταβλητές, έπειτα καλούμε τη συνάρτηση GetImage η οποία έχει δημιουργηθεί από τη Secugen περνώντας σαν παράμετρο μια μεταβλητή τύπου Byte, οπού αποθηκεύεται το δακτυλικό αποτύπωμα. Έπειτα γίνετε ένας έλεγχος για το αν έχει αναγνωριστεί κάποιο αποτύπωμα και μετά καλεί την συνάρτηση DrawImage όπου γίνετε μετατροπή του αποτυπώματος από Byte σε εικόνα. Τέλος το αποτέλεσμα τις διαδικασίας εμφανίζετε στο StatusBar. ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ RefreshStudentsList Public Sub RefreshStudentsList() Try Me.DataGridView_Students.Rows.Clear() Dim obj As New StudentClass Dim list As New List(Of StudentClass) list = obj.listofstudents Dim row As Integer Dim i As Integer = 1 For Each obj In list row = Me.DataGridView_Students.Rows.Add Me.DataGridView_Students.Item(0, row).value = i Me.DataGridView_Students.Item(1, row).value = obj.aem Me.DataGridView_Students.Item(2, row).value = obj.fullname Me.DataGridView_Students.Item(3, row).value = obj.fathername Next i += 1 Dim srs As New SearchClass Dim sem As New SemesterClass 123 Σ ε λ ί δ α

124 Dim semlist As New List(Of SemesterClass) semlist = sem.listofsemestersbyaem(list) row = 0 For Each sem In semlist Me.DataGridView_Students.Item(4, row).value = sem.semester For Each srs In ListOfSemesterChar If srs.id = sem.semester Then Me.DataGridView_Students.Item(5, row).value = srs.name Next row += 1 Next Catch ex As Exception MsgBox(ex.Message, MsgBoxStyle.Critical, "Μήνυμα λάθους!") End Try Περιγραφή Στην παραπάνω συνάρτηση γίνετε η ανανέωση της λίστας των σπουδαστών. Αρχικά καθαρίζουμε την λίστα και στην συνέχεια καλούμε την μέθοδο τύπου Students με όνομα ListOfStudents όπου παίρνουμε από την βάση όλους τους ενεργούς σπουδαστές. Έπειτα γεμίζουμε την κάθε γραμμή με τα δεδομένα τα οποία έχουμε πάρει. 124 Σ ε λ ί δ α

125 ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ StudentFingerPrint Private Function StudentFingerPrint() As StudentClass Dim stu As New StudentClass Dim fp_image() As Byte Dim matched1 As Boolean Dim check As Boolean Dim secu_level As SGFPMSecurityLevel Dim ierror As Int32 secu_level = 3 'finger efarmoghs ReDim fp_image(m_imagewidth * m_imageheight) Dim imgmemorystreambmap As New System.IO.MemoryStream() ierror = m_fpm.getimage(fp_image) DrawImage(fp_image, picturebox1) ierror = m_fpm.createtemplate(fp_image, m_regmin1) For Each stu In stulist If IsNothing(stu.FingerPrint) Then Else ierror = m_fpm.createtemplate(stu.fingerprint, m_vrfmin) If ierror = SGFPMError.ERROR_NONE Then ierror = m_fpm.matchtemplate(m_regmin1, m_vrfmin, secu_level, matched1) If (ierror = SGFPMError.ERROR_NONE) Then If matched1 Then StatusBar.Text = "Επιβεβαίωση επιτυχής" 125 Σ ε λ ί δ α

126 Next 126 Σ ε λ ί δ α Else Else Else check = True Exit For StatusBar.Text = "Επιβεβαίωση απέτυχε" DisplayError("MatchTemplate", ierror) DisplayError("GetImage", ierror) If check = False Then stu.aem = -1 Return stu End Function Περιγραφή Στην παραπάνω συνάρτηση γίνετε η σάρωση του δακτυλικού αποτυπώματος στην λειτουργία αυτόματης καταχώρισης σπουδαστών με αποτύπωμα και η σύγκριση με άλλα αποτυπώματα της βάσης δεδομένων ώστε να γίνει η ταυτοποίηση του σπουδαστή. Αρχικά αρχικοποιούμε κάποιες μεταβλητές. Στην συνέχεια γίνετε η σάρωση του δακτυλικού αποτυπώματος και η δημιουργία ενός προτύπου που θα χρησιμεύει για την σύγκριση. Έπειτα για κάθε δακτυλικό αποτύπωμα που υπάρχει στην λίστα με τους σπουδαστές που είναι εγγεγραμμένοι στο επιλεγμένο εργαστήριο δημιουργεί ένα άλλο πρότυπο. Το αρχικό πρότυπο θα συμμετάσχει στην συνάρτηση MatchTemplate τύπου Secugen και σαν δεύτερη παράμετρο παίρνει το πρότυπο που θα δημιουργείτε για τον εκάστωτε σπουδαστή και σαν επίπεδο

127 σύγκρισης του δίνουμε το μέτριο. Τέλος υπάρχουν έλεγχοι σε όλον τον κώδικα σε περίπτωση που υπάρχει απουσία κάποιου αποτυπώματος ή μη ταυτοποίησης τους. ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ InitialGridStudents Private Sub InitialGridStudents() Me.DataGridView_presents.Columns.Add(0, "AEM") Me.DataGridView_presents.Columns.Add(1, "Ονοματεπώνυμο") Me.DataGridView_presents.Columns.Add(2, "Όνομα πατρός") Me.DataGridView_presents.Columns.Add(3, "Τρέχον εξάμηνο(αριθμιτικά)") Me.DataGridView_presents.Columns.Add(4, "Τρέχον εξάμηνο(ολογράφως)") Me.DataGridView_presents.Columns.Add(5, "Παρουσίες") Me.DataGridView_presents.Columns.Add(6, "Απουσίες") DataGridView_presents.Columns.Item(0).Width = 50 DataGridView_presents.Columns.Item(1).Width = 180 DataGridView_presents.Columns.Item(2).Width = 120 DataGridView_presents.Columns.Item(3).Width = 50 DataGridView_presents.Columns.Item(4).Width = 50 DataGridView_presents.Columns.Item(5).Width = 65 DataGridView_presents.Columns.Item(6).Width = 65 Περιγραφή Στην παραπάνω συνάρτηση αρχικοποιούμε το Grid Δεδομένων με τις παρουσίες των σπουδαστών. Αρχικοποιούμε την κάθε στήλη δίνοντας της ένα Id και ένα όνομα. Τέλος καθορίζουμε το μήκος που θα έχει η κάθε στήλη. 127 Σ ε λ ί δ α

128 EVENT ΑφαίρεσηΑπόΤηΛίσταToolStripMenuItem_Click Private Sub ΑφαίρεσηΑπόΤηΛίσταToolStripMenuItem_Click(sender As System.Object, e As System.EventArgs) Handles ΑφαίρεσηΑπόΤηΛίσταToolStripMenuItem.Click Try 128 Σ ε λ ί δ α Dim list As New List(Of StudentClass) Dim obj As New StudentClass With DataGridView_presents Dim count As Integer =.Rows.Count - 1 For i = 0 To count Next If.Rows(i).Selected Then obj = New StudentClass obj.aem =.Item(0, i).value abslist.remove(obj) End With RefreshGrid() Catch ex As Exception MsgBox(ex.Message, MsgBoxStyle.Critical, "Μήνυμα λάθους!") End Try Περιγραφή Στο παραπάνω Event αφαιρούμε τους επιλεγμένους σπουδαστές από την λίστα των μη παρόντων σπουδαστών. Αρχικά αρχικοποιούμε κάποιες μεταβλητές και στην συνέχεια ελέγχουμε ποια γραμμή έχει επιδεχθεί. Την κάθε επιλεγμένη γραμμή την αφαιρούμε από την λίστα και καλώντας την συνάρτηση ανανέωσης RefreshGrid ανανεώνουμε τα δεδομένα της λίστας.

129 Κεφάλαιο 4 ο - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 4.1) ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ Ο χρόνος λήψης του δακτυλικού αποτυπώματος έχει μέσο όρο τα 430 μιλιδευτερόλεπτα (ms). Ωστόσο χρειάζεται κάποιο χρονικό διάστημα μέχρις ότου ολοκληρωθεί η επεξεργασία, που πραγματοποιεί το λειτουργικό. Ο χρόνος που δίνετε στο σύστημα για να πραγματοποιήσει αυτές τις επεξεργασίες είναι περίπου 1.6 δευτερόλεπτα (sec). Άρα σαν αποτέλεσμα έχουμε ότι από λήψη σε λήψη πρέπει να περάσουν 2 δευτερόλεπτα (sec). 4.2) ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 1) Επαναληπτικό τεστ Κατά την διάρκεια του επαναληπτικού τεστ εξήφθησαν πενήντα δακτυλικά αποτυπώματα από τρία διαφορετικά άτομα. Η λήψη των δακτυλικών αποτυπωμάτων γινόταν σε τυχαία χρονικά διαστήματα μεταξύ δυο με δέκα δευτερόλεπτα. Τα αποτελέσματα που πήραμε από κάθε άτομο είχαν ποσοστό σφάλματος 6% που μεταφράζετε σε τρεις λανθασμένες επιβεβαιώσεις, έχοντας ως αποτέλεσμα να θεωρηθεί ότι το λειτουργικό ανταπεξήλθε κατά ένα μεγάλο ποσοστό. 2) Τεστ με αλλοιωμένο αποτύπωμα Κατά την διάρκεια του συγκεκριμένου τεστ ελήφθησαν δυο με τρία δακτυλικά αποτυπώματα σε κάθε περίπτωση. Αρχικά τραβήξαμε αποτύπωμα με υγρό δάκτυλο (Νερό, σωματικές εκκρίσεις), όπου ο σαρωτής ανταπεξήλθε σε ένα μικρό ποσοστό. Έπειτα πάρθηκε αποτύπωμα όπου ο σαρωτής ήταν είδη πολυχρησιμοποιημένος και υπήρχαν προηγούμενα αποτυπώματα πάνω στην επιφάνεια σάρωσης. Το λειτουργικό ανταπεξήλθε στο 66.6 % (τις εκατό) μιας και αναγνώρισε τα δυο από τα τρία δακτυλικά αποτυπώματα που εισήχθησαν για τα τεστ. Τέλος το σύστημα δεν κατάφερε να επιβεβαιώσει κανένα από τα τρία πειράματα που έγιναν, όπου το δακτυλικό αποτύπωμα είχε στην επιφάνεια του αρκετό δείγμα σκόνης. 129 Σ ε λ ί δ α

130 3) Τεστ με λανθασμένη τοποθετήσει δακτύλου Κατά την διάρκεια του τεστ τοποθετήσαμε πέντε διαφορετικά δάκτυλα στην συσκευή ανάγνωσης δακτυλικού αποτυπώματος και έγιναν πενήντα λήψεις αυτών. Τα δάκτυλα τοποθετήθηκαν και για της πενήντα φορές με λάθος τρόπο είτε ανάποδα είτε πλάγια είτε ακουμπώντας μια πολύ μικρή επιφάνεια του δακτύλου πάνω στην επιφάνεια ανάγνωσης του δακτυλικού αποτυπώματος. Καμία από τις πενήντα λήψεις δεν ταχτοποιήθηκε από το λογισμικό. 4) Έκθεση της συσκευής σε ακτινοβολία Τοποθετήθηκε ο δακτυλικός σαρωτής κοντά σε Ηλεκτρονικές συσκευές που εκπέμπουν ασύρματη ακτινοβολία. Αυτό που παρατηρήθηκε ήταν πως δεν υπήρχε καμία παρεμβολή στην λήψη του δακτυλικού αποτυπώματος 4.3) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Σύμφωνα με τα παραπάνω τεστ που πραγματοποιήθηκαν μπορούμε να συμπεράνουμε, ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό για την καλή λειτουργία του συστήματος αλλά και του λογισμικού, ο δακτυλικός αναγνώστης να είναι καθαρός χωρίς σκόνες, υγρά κλπ. Θα πρέπει επίσης για την πλήρη λειτουργία του συστήματος τα δάκτυλα να μην είναι αλλοιωμένα. Τέλος πολύ σημαντικός είναι και ο τρόπος κατά τον οποίο τοποθετείτε ένα δάκτυλο στον δακτυλικό αναγνώστη. Θα πρέπει το δάκτυλο να είναι στην ίδια ευθεία με την επιφάνεια του δακτυλικού αναγνώστη ώστε λαμβάνοντας το δακτυλικό αποτύπωμα να έχουμε 100% επιβεβαίωση από το λογισμικό. 4.4) ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 1..NET Framework 4 2. Μνήμη RAM 2 GB 3. Επεξεργαστής Core 2 Duo 1.66 GHz 4. Κάρτα γραφικών NVIDIA GeForce Χωρητικότητα για την εφαρμογή 2 Gigabyte το μέγιστο 6. Χωρητικότητα για τον Server 4 Gigabyte το ελάχιστο 7. Εγκατάσταση του SDK της Secugen 130 Σ ε λ ί δ α

131 Βήμα 1 ο Πτυχιακή Εργασία ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Στο παράρτημα αυτό θα δούμε με λεπτομερή βήματα τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να εγκαταστήσουμε την εφαρμογή Τρέχουμε το αρχείο: «en_sql_server_2008_developer_x86_x64_ia64_dvd_x », που βρίσκετε στον φάκελο τις πτυχιακής εργασίας και έχουμε την εμφάνιση της παρακάτω φόρμας. Επιλέγουμε από το μενού «Installation» (Σχήμα 1). Βήμα 2 ο Σχήμα 1 Στην συνέχεια πρέπει να μας εμφανιστεί η παρακάτω φόρμα η οποία μας πληροφορεί για το αν ο ηλεκτρονικός υπολογιστής μας διαθέτει όλα τα προαπαιτούμενα ώστε να γίνει η εγκατάσταση (Σχήμα 2). Εάν λοιπόν υπάρχουν όλα τα προαπαιτούμενα πατάμε το κουμπί «ΟΚ». 131 Σ ε λ ί δ α

132 Σχήμα 2 Βήμα 3 ο Στην συνέχεια επιλέγουμε από την παρακάτω φόρμα New installation or add features to an existing installation (Σχήμα 3). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

133 Βήμα 4 ο Έπειτα έχουμε την εμφάνιση της παρακάτω φόρμας η οποία περιέχει κάποιους κανόνες που πρέπει να ισχύουν για να συνεχίσουμε. Εάν όλοι οι κανόνες είναι πλήρης πατάμε το κουμπί «ΟΚ» (Σχήμα 4). Βήμα 5 ο Σχήμα 4 Η επόμενη φόρμα που συναντάμε κατά την εγκατάσταση είναι πολύ σημαντική. Θα πρέπει η εφαρμογή που θα χρησιμοποιήσουμε να έχει «Κλειδί ενεργοποίησης» το οποίο θα πρέπει να εισάγουμε εφόσον μας ζητηθεί (Σχήμα 5). 133 Σ ε λ ί δ α

134 Σχήμα 5 Βήμα 6 ο Στην συνέχεια πρέπει να αποδεχτούμε του ορούς χρήσης της εφαρμογής (Σχήμα 6). 134 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 6

135 Βήμα 7 ο Στην συνέχεια μας εμφανίζετε μια φόρμα προόδου η οποία μόλις φτάσει στο τέλος της πατάμε «Install» (Σχήμα 7). Βήμα 8 ο Σχήμα 7 Έπειτα έχουμε την εμφάνιση της παρακάτω φόρμας οι οποία περιέχει επίσης κάποιους κανόνες που πρέπει να ισχύουν για να συνεχίσουμε. Εάν όλοι οι κανόνες είναι πλήρης πατάμε το κουμπί «Next» (Σχήμα 8). 135 Σ ε λ ί δ α

136 Σχήμα 8 Βήμα 9 ο Προχωρώντας στην εγκατάσταση έχουμε την εμφάνιση της παρακάτω φόρμας όπου πρέπει να επιλέξουμε να εγκατασταθούν όλα τα χαρακτηριστικά επιλέγοντας «Select All» και στην συνέχεια πατάμε «Next» (Σχήμα 9). 136 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 9

137 Βήμα 10 ο Από την παρακάτω φόρμα επιλέγουμε «Default instance» και πατάμε το κουμπί «Next» (Σχήμα 10). Βήμα 11 ο Σχήμα 10 Παρακάτω λαμβάνουμε πληροφορίες σχετικά με τον χώρο που δεσμεύετε στον σκληρό δίσκο καθώς επίσης και τον φάκελο που θα γίνει η εγκατάσταση (Σχήμα 11), 137 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 11

138 Βήμα 12 ο Η παρακάτω φόρμα άφορα την κωδικοποίηση της βάσης πατάμε το κουμπί «Next» (Σχήμα 12) Σχήμα Σ ε λ ί δ α

139 Βήμα 13 ο Το παρακάτω βήμα είναι αρκετά σημαντικό γιατί πρέπει να ενεργοποιήσουμε τον βασικό χρήστη της βάσης «SA». Επιλέγουμε λοιπόν Mixed mode (SQL server authentication and Windows authentication). Στα πεδία (Enter password) & (Confirm password) εισάγουμε τον κωδικό της αρεσκείας μας και τον επαληθεύουμε. ΠΡΟΣΟΧΗ : είναι σημαντικό να μην ξεχάσουμε αυτόν τον κωδικό γι' αυτό θα ήταν καλό να τον αποθηκεύσουμε σε κάποιο αρχείο (Σχήμα 13). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

140 Βήμα 14 ο Στην συνέχεια έχουμε την εγκατάσταση του «Report Server» επιλέγουμε Install the native mode default configuration και πατάμε το κουμπί «Next» (Σχήμα 14). Βήμα 15 ο Σχήμα 14 Η επόμενη φόρμα αφορά την αποστολή μηνυμάτων σε περίπτωση κάποιου σφάλματος της βάσης, πατάμε το κουμπί «Next» (Σχήμα 15) 140 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 15

141 Βήμα 16 ο Στην συνέχεια έχουμε κάποιους κανόνες σχετικά με την εγκατάσταση. Αν όλοι οι κανόνες είναι σωστοί τότε πατάμε το κουμπί «Next» (Σχήμα 16). Βήμα 17 ο Σχήμα 16 Στο σημείο αυτό έχουμε μια πλήρη ενημέρωση για τις ρυθμίσεις που έχουμε κάνει μέχρι τώρα και είμαστε έτοιμοι να εγκαταστήσουμε την βάση πατώντας το κουμπί «Install» (Σχήμα 17). 141 Σ ε λ ί δ α

142 Σχήμα 17 Βήμα 18 ο Παρακάτω φαίνετε η πρόοδος της εγκατάστασης (Σχήμα 18,19). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

143 Σχήμα Σ ε λ ί δ α

144 Βήμα 19 ο Στην παρακάτω φόρμα μας δίνονται πληροφορίες σχετικά με την εγκατάσταση και κατά πόσο αυτή ήταν επιτυχής (Σχήμα 20). Βήμα 20 ο Σχήμα 20 Τέλος από τον φάκελο της πτυχιακής εργασίας τρέχουμε το setup «fpstudent.exe». Η εφαρμογή μας δεν θέλει καμία παραμετροποίηση οπότε σε όλα τα ερωτήματα της εγκατάστασης δίνουμε «Next». Μόλις τελειώσει η εγκατάσταση είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε την εφαρμογή ακλουθώντας τα βήματα του «ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΥ ΧΡΗΣΗΣ». 144 Σ ε λ ί δ α

145 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ Κατά την εκκίνηση της εφαρμογής πρέπει αρχικά να πραγματοποιήσει σύνδεση ο υπερχρηστης με όνομα χρήστη «sa» και κωδικό « ». Εφόσον ο υπερχρηστης συνδεθεί στο λογισμικό θα πρέπει στην συνέχεια πατώντας το κουμπί «Δημιουργία τμήματος» (Σχήμα 1), Σχήμα 1 να δημιουργήσει τουλάχιστον ένα τμήμα (Σχήμα 2). Σχήμα 2 Εφόσον κάνει όλα παραπάνω μπορεί πλέον να συμπληρώσει τα πεδία όνομα χρήστη και κωδικός αλλά και να επιλέξει από το πεδίο «τμήματα» το τμήμα στο οποίο θέλει να συνδεθεί (Σχήμα 3). 145 Σ ε λ ί δ α

146 Σχήμα 3 Έπειτα θα πρέπει να πατήσει το κουμπί «Ρυθμίσεις», (Σχήμα 4). 146 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 4 Μετά την είσοδο στις ρυθμίσεις ο χρήστης πρέπει να κάνει τις απαραίτητες ρυθμίσεις που απαιτεί το σύστημα. Θα πρέπει να επιλέξει περίοδο (Σχήμα 5), Τμήματα (Σχήμα 6), Καταστάσεις (Σχήμα 7) και τέλος θα πρέπει να κάνει τις κατάλληλες ρυθμίσεις που αφορούν στον τρόπο με το οποίο το λογισμικό μπορεί να διαχειριστή ένα EXCEL αρχείο (Σχήμα 8).

147 Σχήμα 5 Σχήμα 6 Σχήμα Σ ε λ ί δ α

148 Σχήμα 8 Στην συνέχεια ο χρήστης από το μενού της εφαρμογής θα πρέπει να πατήσει το κουμπί «Χρήστες» έτσι ώστε να δημιουργήσει χρήστες με περιορισμένα δικαιώματα ή με πλήρη δικαιώματα (Σχήμα 9). Σχήμα 9 Στην συνέχεια θα εμφανιστεί η παρακάτω φόρμα όπου ο χρήστης πρέπει να εισάγει τα δεδομένα για των χρήστη που θέλει να δημιουργήσει (Σχήμα 10). 148 Σ ε λ ί δ α

149 Σχήμα 10 Μετά την καταχώριση του χρήστη εμφανίζονται στην οθόνη η χρήστες που καταχωρήθηκαν καθώς και το επίπεδο χρήσης του λογισμικού που έχει οριστεί για τον καθένα (Σχήμα 11). 149 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 11

150 Στην συνεχεια ο χρηστης θα πρεπει να πατισει το κουμπι «Μαθηματα» (Σχημα 12). Σχήμα 12 Έπειτα θα πρέπει να πατήσει το κουμπί «Μαθήματα» από τις λειτουργίες ώστε να μπορέσει να προσθέσει μαθήματα (Σχήμα 13). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

151 Στην συνέχεια θα του εμφανιστεί η παρακάτω φόρμα στην οποία μπορεί ο χρήστης να εισάγει νέα μαθήματα καθώς επίσης και να αντιστοιχίσει τα μαθήματα με τους υπεύθυνους καθηγητές που τα διδάσκουν (Σχήμα 14). Σχήμα 14 Τέλος ο χρήστης θα πρέπει να πατήσει το κουμπί «Εφαρμογή» (Σχήμα 15), Σχήμα 15 έτσι ώστε να καταχωρηθούν η ρυθμίσεις του (Σχήμα 16) 151 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 16

152 και να του εμφανιστεί η παρακάτω φόρμα με την οποία ο χρήστης πληροφορείτε για τις ρυθμίσεις που έχει κάνει σε σχέση με τα μαθήματα (Σχήμα 17). Σχήμα 17 Μετά από όλη αυτή την διαδικασία ο κυρίως χρήστης και ο απλός χρήστης αλλά και ο υπερχρηστης είναι έτοιμοι να συνδεθούν και να διαχειριστούν το λογισμικό (Σχήμα 18,19). Στην συνέχεια του παραρτήματος θα δούμε την περιγραφή των παραθύρων είτε από τον υπερχρηστη είτε από τον κυρίωςαπλό χρήστη. 152 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 18

153 Σχήμα 19 Αν η σύνδεση γίνει από κάποιον υπερχρηστη θα εμφανιστεί η παρακάτω φόρμα στην οποία φαίνονται όλοι οι ενεργοί σπουδαστές αλλά και οι λειτουργίες των σπουδαστών, του τμήματος που έχει επιλέξει να διαχειριστεί (Σχήμα 20 ). 153 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 20 Ο υπερχρηστης θα μπορεί να εισάγει σπουδαστές από EXCEL αρχεία πατώντας το πρώτο κουμπί από τις λειτουργίες των σπουδαστών όπου θα του εμφανίσει την παρακάτω φόρμα (Σχήμα 21). Θα πρέπει να επιλέξει το

154 μάθημα κα την περίοδο για τα οποία θέλει να εισάγει τους σπουδαστές και την επιλογή ταυτοποίηση για το αν θέλει να εισάγει αυτόματα τους σπουδαστές στα εργαστήρια από ένα διαφορετικό EXCEL αρχείο. Σχήμα 21 Πατώντας το κουμπί με τις τελίτσες θα του εμφανίσει έναν κατάλογο ώστε να επιλέξει το αρχείο που θέλει να φορτώσει (Σχήμα 22) Σχήμα 22 Μόλις επιλέξει τα αρχεία μπορεί να πατήσει το δεξί βελάκι ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία εισαγωγής των σπουδαστών, εμφανίζοντας του παράλληλα ένα Progress Bar το οποίο του δείχνει την πρόοδο της διαδικασίας εισαγωγής (Σχήμα 23). Σχήμα 23 Μόλις η διαδικασία τελειώσει έχουμε την εμφάνιση της παρακάτω φόρμας η οποία μας ενημερώνει για επιτυχή ή μη επιτυχή καταχώριση κοκκινίζοντας τα στοιχεία του σπουδαστή (Σχήμα 24). 154 Σ ε λ ί δ α

155 Σχήμα 24 Στην συνέχεια ο υπερχρηστης έχει την δυνατότητα να εισάγει μεμονωμένα κάποιον σπουδαστή πατώντας το δεύτερο κουμπί λειτουργιών του σπουδαστή. Ο υπερχρηστης θα πρέπει να συμπληρώσει όλα τα πεδία της φόρμας «εισαγωγή νέου σπουδαστή/τρία» και προαιρετικά να τραβήξει μια φωτογραφία του σπουδαστή και να του πάρει το δακτυλικό αποτύπωμα (Σχήμα 25). Σχήμα 25 Με το τρίτο κουμπί λειτουργιών σπουδαστή ο υπερχρηστης θα μπορεί να αλλάξει την κατάσταση ενός ή και πολλών σπουδαστών (Σχήμα 26). 155 Σ ε λ ί δ α

156 Σχήμα 26 Με το κουμπί που βρίσκετε δίπλα στο κουμπί της αποθήκευσης εμφανίζετε μια νέα φόρμα όπου μπορούμε να κάνουμε μια επισκόπηση των σπουδαστών που βρίσκονται στις μη προεπιλεγμένες καταστάσεις αλλά και να τους αλλάξουμε κατάσταση (Σχήμα 27,28). 156 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 27

157 Σχήμα 28 Τέλος με το τελευταίο κουμπί λειτουργιών του σπουδαστή ο υπερχρηστης μπορεί να κάνει αναζήτηση με βάση την παράμετρο που επιθυμεί (Σχήμα 29). 157 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 29

158 Εν συνεχεία αν επιλέξουμε το μενού των μαθημάτων θα εμφανιστεί η λίστα με όλα τα μαθήματα και τις λειτουργίες τους (Σχήμα 30). Σχήμα 30 Επιλέγοντας το πρώτο κουμπί των λειτουργιών των μαθημάτων έχουμε την δυνατότητα να δημιουργήσουμε νέα μαθήματα στα οποία θα αντιστοιχίσουμε τους καθηγητές οι οποίοι τα διδάσκουν (Σχήμα 31). 158 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 31 Με το δεύτερο κουμπί λειτουργιών των μαθημάτων ο υπερχρηστης αφού πρώτα επιλέξει ένα ή και περισσότερα μαθήματα έχει την δυνατότητα να τα

159 διαγράψει. Κατά την επιλογή διαγραφής υπάρχει μήνυμα επιβεβαίωσης διαγραφής για την ασφάλεια των δεδομένων (Σχήμα 32). Σχήμα 32 Στην συνέχεια ο υπερχρηστης μπορεί να επιλέξει το μενού των χρηστών όπου θα εμφανιστεί η λίστα με όλους τους χρήστες του λογισμικού (Σχήμα 33). 159 Σ ε λ ί δ α

160 Σχήμα 33 Ο υπερχρηστης επιλέγοντας το πρώτο κουμπί των χρηστών έχει την δυνατότητα να δημιουργήσει νέους χρήστες (Σχήμα 34), 160 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 34 αλλά και να διαγράψει χρήστες με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που μπορεί να διαγράψει και μαθήματα.

161 Στη συνέχεια βλέπουμε την επιλογή αναφορές όπου ο υπερχρηστης έχει την δυνατότητα να δει κάποιες αναφορές σχετικά με το παρουσιολόγιο ανά εργαστήριο και το παρουσιολόγιο ανά μάθημα (Σχήμα 35). Σχήμα 35 Πατώντας λοιπόν το κουμπί των αναφορών ανοίγει ο Browser και εμφανίζετε το περιβάλλον των αναφορών, όπου επιλέγουμε μια εκ των δυο αναφορών (Σχήμα 36). 161 Σ ε λ ί δ α

162 Σχήμα 36 Τέλος στο μενού των ρυθμίσεων ο χρήστης έχει την δυνατότητα να εισάγει/τροποποίησα/διαγράψει περιόδους καθώς επίσης τμήματα/καταστάσεις και να διαχειριστεί τα πεδία των EXCEL εργαστηριών όπως φαίνετε στα παρακάτω σχήματα (Σχήμα 37,38,39,40) Σχήμα Σ ε λ ί δ α

163 Σχήμα 38 Σχήμα 39 Σχήμα Σ ε λ ί δ α

164 Εάν η σύνδεση στο λογισμικό πραγματοποιηθεί με δικαιώματα Κυρίως χρήστη ή απλού χρήστη τότε έχουμε την εμφάνιση της φόρμας παρουσιολογίου (Σχήμα 41, 42). Σχήμα 41 Σχήμα Σ ε λ ί δ α

165 Στην χειροκίνητη λειτουργία παρουσιολογίου ο χρήστης συμπληρώνει στο πεδίο ΑΕΜ,το ΑΕΜ του σπουδαστή και με κατάλληλη επεξεργασία το λογισμικό φέρνει τα στοιχεία του σπουδαστή ή εμφανίζει μήνυμα λάθους αν το ΑΕΜ δεν υπάρχει ή αν ο σπουδαστής έχει πάρει είδη παρουσία η απουσία για την επιλεγμένη ημερομηνία (Σχήμα 43). Σχήμα 43 Πατώντας το κουμπί διακοπή εμφανίζετε μήνυμα ειδοποίησης για το αν ο χρήστης θέλει να ολοκληρώσει την λειτουργία του παρουσιολογίου (Σχήμα 44). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

166 Έπειτα, αν υπάρχουν σπουδαστές για τους οποίους δεν έχει καταγραφεί παρουσία εμφανίζετε μια λίστα οπού μπορεί ο χρήστης να επιλέξει αν θέλει να βάλει απουσία ή όχι (Σχήμα 45). Σχήμα 45 Στην χειροκίνητη λειτουργία με αποτύπωμα ο χρήστης αφότου επιλέξει το τμήμα για το οποίο θέλει να καταγράψει παρουσίες πρέπει να αρχικοποιήσει την συσκευή. Μόλις πραγματοποιηθεί αυτό η συσκευή είναι έτοιμη να σαρώσει. Με το που εντοπίσει ότι υπάρχει κάποιο δάκτυλο στην επιφάνεια της συσκευής ανάγνωσης δακτυλικού αποτυπώματος, συγκρίνει αυτόματα το αποτύπωμα και αν υπάρχει στην βάση δεδομένων τότε εμφανίζει τα στοιχεία του σπουδαστή στην παρακάτω φόρμα του λογισμικού (Σχήμα 46). 166 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 46

167 Μόλις ο χρήστης επιβεβαιώσει ότι τα στοιχεία είναι τα επιθυμητά πατώντας το κουμπί αποθήκευση ο σπουδαστής καταχωρείτε στο παρουσιολόγιο (Σχήμα 47). Σχήμα 47 Όταν ο χρήστης αποφασίσει ότι θέλει να ολοκληρώσει την λειτουργία τις χειροκίνητης λειτουργίας με δακτυλικό αποτύπωμα μπορεί να πατήσει το κουμπί διακοπή και τότε ακολουθεί την ίδια ακριβώς διαδικασία που ακολουθεί και στην χειροκίνητη λειτουργία. Στην αυτόματη λειτουργία με δακτυλικό αποτύπωμα ο χρήστης επιλέγει τον χρόνο λειτουργίας και το τμήμα για το οποίο θέλει να καταγράψει παρουσίες (Σχήμα 48). Σχήμα 48 Μόλις πατήσει το κουμπί εκκίνηση, η αυτόματη καταχώριση σπουδαστών θα ξεκινήσει για τον χρόνο που έχει επιλέξει ο χρήστης. Η διαδικασία μπορεί να τερματιστεί από το κουμπί διακοπή όπως ακριβώς και στις προηγούμενες λειτουργίες, προτού ο χρόνος ο οποίος έχει ορίσει φτάσει στο τέλος του. Η σάρωση του δακτυλικού αποτυπώματος γίνετε αυτόματα όπως επίσης και η 167 Σ ε λ ί δ α

168 σύγκριση, η ταυτοποίηση και η αποθήκευση του σπουδαστή στο παρουσιολόγιο (Σχήμα 49). Σχήμα 49 Επίσης υπάρχει το πλήκτρο αντιστοίχισης όπου μπορούμε να αντιστοιχίσουμε κάποιον υπάρχων σπουδαστή με το δακτυλικό του αποτύπωμα (Σχήμα 50,51) 168 Σ ε λ ί δ α

169 Σχήμα 50 Σχήμα 51 Ο κυρίως χρήστης θα μπορεί να εισάγει σπουδαστές από τα EXCEL αρχεία πατώντας το πρώτο κουμπί των λειτουργιών των σπουδαστών όπως ακριβώς και ο υπερχρηστης με την μόνη διαφορά ότι ο κυρίως χρήστης δεν μπορεί να επιλέξει περίοδο (Σχήμα 52). 169 Σ ε λ ί δ α

170 Σχήμα 52 Επίσης ο κυρίως χρήστης θα έχει την δυνατότητα να εισάγει κάποιον σπουδαστή μεμονωμένα (Σχήμα 53). Σχήμα 53 Κατά την λειτουργία του παρουσιολογίου οι χρήστες θα μπορούν να επεξεργαστούν τα στοιχεία του σπουδαστή πριν την καταχώρηση της παρουσίας του πατώντας το κουμπί επεξεργασίας σπουδαστή στις λειτουργίες σπουδαστών (Σχήμα 54). 170 Σ ε λ ί δ α

171 Σχήμα 54 Οι χρήστες μπορούν να πραγματοποιήσουν αναζήτηση κάποιου σπουδαστή όπως και ο υπερχρηστης (Σχήμα 55). Σχήμα 55 Ο κυρίως χρήστης θα μπορεί να δημιουργήσει νέα τμήματα (Σχήμα 56). 171 Σ ε λ ί δ α

172 Σχήμα 56 Και η δυο ειδών χρήστες θα μπορούν να κάνουν επισκόπηση των εργαστηριακών τμημάτων για τα μαθήματα που διδάσκουν πατώντας το «κουμπί προβολή τμημάτων» αλλά και την επεξεργασία του εκάστωτε σπουδαστή η την αλλαγή από κάποιο τμήμα σε κάποιο άλλο ενός η περισσοτέρων σπουδαστών (Σχήμα 57,58). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

173 Σχήμα 58 Στη συνέχεια ο βλέπουμε την επιλογή αναφορές όπου ο κυρίως χρήστης έχει την δυνατότητα να δει κάποιες αναφορές σχετικά με το παρουσιολόγιο ανά εργαστήριο και το παρουσιολόγιο ανά μάθημα (Σχήμα 59). 173 Σ ε λ ί δ α

174 Σχήμα 59 Πατώντας λοιπόν το κουμπί των αναφορών ανοίγει ο Browser και εμφανίζετε το περιβάλλον των αναφορών, όπου επιλέγουμε μια εκ των δυο αναφορών (Σχήμα 60). 174 Σ ε λ ί δ α Σχήμα 60

175 Τέλος η εφαρμογή προτού κλείσει εμφανίζει ένα μήνυμα για να επαληθεύσει ο χρήστης την ενέργεια του (Σχήμα 61). Σχήμα Σ ε λ ί δ α

176 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΒΕΛΤΩΣΕΙΣ Πτυχιακή Εργασία Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι, για την επίτευξη ενός τέτοιου λογισμικού κρίνεται απαραίτητη η σωστή ανάλυση και τεκμηρίωση των απαιτήσεων του «πελάτη». Η χρήση του λογισμικού σε πραγματικό χρόνο πρέπει να είναι ακριβής. Επίσης σε καμία περίπτωση δεν γίνεται διαχείριση των στοιχείων των σπουδαστών αυθαίρετα. Ακόμη όλες οι πληροφορίες που έχουμε συλλέξει δίνουν την δυνατότητα στους χρήστες να γίνει πιο ξεκάθαρη η παρουσίαση αυτού του λογισμικού έτσι ώστε να υπάρχει ικανότητα χρήσης που θα αγγίζει το μέγιστο επίπεδο. Μια ακόμη σημαντική δυνατότητα είναι η χρήση της συσκευής αναγνώρισης δακτυλικού αποτυπώματος,η οποία χρήζει προσοχής, διότι πρέπει να είναι καθαρή για να μην διαστρεβλώνονται τα στοιχειά των σπουδαστών. Υπάρχει όμως και μια σημαντική επισήμανση η οποία αναφέρεται στο ότι και οι χρήστες πρέπει να τοποθετούν σωστά το δάκτυλο τους για την σωστή καταγραφή. Συνοψίζοντας καλό θα ήταν να σημειωθεί ότι το λογισμικό αυτό μπορεί να αναλυθεί ακόμη περισσότερο προσθέτοντας σαν μια παράμετρο ακόμη την αναγνώριση και τηv ταυτοποίηση στοιχείων του προσώπου έτσι ώστε να γίνεται μια σειρά αξιόπιστων ελέγχων καθώς και την χρήση του σε έναν Web Server όπου οι χρήστες θα μπορούν να το διαχειρίζονται και από το Διαδίκτυο. 176 Σ ε λ ί δ α

177 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] Διαδίκτυο: s%20pliroforiakon%20systimaton.pdf [2] Διαδίκτυο : [3] Διαδίκτυο : [4] Διαδίκτυο : ontrol/biometric_terminal_nitgen_fingkey_access_plus [5] Διαδίκτυο : [6] Διαδίκτυο : Identify-You-by-Face-Fingerprint-RFID-or-PIN html [7] Lin Hong, Student Member,IEEE, Yifei Wan, and Anil K. Jain,Fellow,IEEE Fingerprint image enhancement: Algorithm and performance Evaluation, IEEE transactions on pattern analysis and machine intelligence, vol. 20,8,(1998). [8] Anil K. Jain,Fellow,IEEE,Salil Prabhakar,Lin hong and Sharath Pankanti Filterbank-Based fingerprint Matching, IEEE transactions on image processing, vol.9, No. 5,(2000). [9] A.R.Rao, A taxonomy for texture description and identification, Springer- Verlag, New York, Inc., [10] David Maltoni,Dario Maio, Anil k.jain, Sahil Pradhakar, Handbook of Fingerprint Recognition,Springer-Verlag, New York [11] Javier R. Movellan, Tutorial on Gabor Filters [12] Νικόλαος Παπαμάρκος,Ψηφιακή Επεξεργασία & Ανάλυση Εικόνας, 177 Σ ε λ ί δ α