ΟΡθΟΠeΟΙΚJ1 Κftl ΤΡΑΥΜΑΤΟΠΟΓΙΑ. ennhniκh. ΧeΙΡΟΥΡΓΙΚJ1. ACTA ORTHOPAeDICA HeLLeNΙCA. τόμος Ll7 τεύχος 2 αθήνα 1996

Transcript

1 περιοδικό τnς ελλnν ι κnς εταιρείας ιssn 11os χειρουργικnς ορθοπεδι κnς & τραυματολογίας τόμος Ll7 τεύχος 2 αθήνα 1996 ennhniκh ΧeΙΡΟΥΡΓΙΚJ1 ΟΡθΟΠeΟΙΚJ1 Κftl ΤΡΑΥΜΑΤΟΠΟΓΙΑ ACTA ORTHOPAeDICA HeLLeNΙCA

2 Ελληνική Χειρουργική ~Ορθοπεδική I και τραυματολογία Τόμος 47 Τεύχος Περιεχόμενα Γ.Παπαχρήστου Από τον Εκδότη 13 Χ. Παπαδόπουλος, Στ. Τσιφετάκης, Θ. Χρυσικόπουλος, I. Πηλιχός, Κ. Κρασούλης, Δ. Σιαφαρίκας, Στ. Βασιλείου, Α. Πούλης, Γ. Χρυσόγλου Η χωρίς τσιμέντο αναθεώρηση χαλαρωμένων ασήmως προθέσεων ισχίου. 15 Γ.Α. Μαχαίρας, Κ. Τσιαμτσούρης, Ε. Φραγκάκης, Σ. Παπαδήμας Αυτομετάγγιση ολικού αίματος στις Αρθροπλαστικές Ισχίου-Γόνατος. 28 Θ.Β. Γρί6ας, Ν. Τσουτσαίος, Α. Σταματόπουλος, Γ. Τούρλας, Θ. Γεωργαντάς, Ν. ΠαπαΒασιλείου Θεραπεία των συντριπτικών καταγμάτων της πηχεοκαρπικής με εξωτερική οστεοσύνθεση. 34 Γ. Παπαγιάννης, Π. Μιλτιάδου, Στ. Γεωργίου Αντιμετώπιση παρεκτοπισμένων υποκεφαλικών καταγμάτων μηριαίου με ολική aρθροπλαστική τύπου Charnley κατά πρώτο σκοπό: 45 Α.ΣχΚας,Γ.nαλλούρος Ολική Αρθροπλαστική χωρίς τσιμέντο. 48 Κ. Καρμανιώλας, Ε. ΠαπαΒασιλείου, Θ. Παπαλάμπρος, Α. Περάκη, Θ. Παπαπολυχρονίου, Ε. Μιχελινάκης Προσδιορισμός αναστολέων της δράσης της ιντερφερόνης (IFN) σε ορούς ασθενών με καρκίνο με οστική συμμετοχή. Ιη vitro μελέτη σε κυτταροκαλλιέργειες. 50 Π. Βαλλιανάτος, Κ. Μάμαλης Διαταραχές της οστικής ομοιόστασης σε περιπτώσεις μηνισκικών βλαβών του γόνατος. 58 Γ.Α. Μαχαίρας, Κ. Τσιαμτσούρης, Σ. Παπαδήμας, Α. Κωστάκος, Ε. Φραγκάκης Κοινωνική επιβάρυνση, ποιότητα ζωής και θνητότης των υπερηλίκων μετά από κάταγμα ισχίου. 63 Θ.Β. Γρί6ας, Β. Μπαμίδης, Ν. Παπα"6ασιλείου Θεραπεία χρόνια αγκυλωμένου γόνατος από ψευδο-ουρική αρθρίτιδα με ημισυνδεόμενη ολική aρθροπλαστική. 70 Α. Χατζηγιαννάκης, Α. Βερ6ερίδης, Χ. Φαρχάτ, Σ. Χαρπαντίδης, Κ. Καζάκος, Δ. Βερέπας Αμφοτερόπλευρο κάταγμα εκ κοπώσεως του αυχένος του μηριαίου. 75 Ν. Πεκόπουλος, Γ. Καρυγιάννης, Λ. Μαρίνος Πολλαπλή Τενόντια Ξανθωμάτωση. 78 Σελ. Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση Σ.Δ. Θεοδώρου Αύξηση, ανάπτυξη και διάπλαση του σκελετού. 82 Διορθώσεις 87

3 Acta Orthopaedica Hellenica Votume 47 Number Contents G. Papachristou From the Editor 13 Ch. Papadopou/os, St. Tsifetakis, Th. Crhysikopoulos, Ι. Pilichos, Κ. Krasoulis, Ο. Siafarikas, St. Vasiliou, Α. Poulis, G. Chrysoglou The cementless revision surgery of aseptic loosened cemented hip prosthesis. 15 G.A. Machairas, Κ. Tsiamtsouris, Ε. Fragakis, S. Papadimas Autologous blood transtusion in hip and knee arthroplasties. 28 ΤΒ. Grivas, Ν. Tsoutseos, Α. Stamatopou/os, G. Tourlas, τ. Georgalas, Ν. Papavasilίou Treatment of comminuted distal forearm fractures using external fixator. 34 G. Papagiannis, Ρ. Miltίadou, St. Georgiou Primary treatment of displaced hip fractures with Charnley total hip replacement. 45 Α. Chizas, Ch. Yίa llouros Cementless T.H.R. Our experience. 48 Κ. Karamaniolas, Ε. Papavasiliou, U. Papalabros, Α. Peraki, Th. Papapolychroniou, Ε. Miche/inakis l nteήeron (IFN) alpha blocking activity in sera from cancer patients with bone involvement. ln vitro study in cell cultures. 50 Ρ. Valianatos, Κ. Mamalis Abnormal osseous metabolic activity in patients with meniscal lesions. 58 G.A. Machairas, Κ. Tsiamtsouris, S. Papadimas, Α. Kostakos, Ε. Fragakis Survival analysis of the mortality and social prognosis in the elderly following hip fracture. 63 τ.a. Grivas, Β. Bamidίs, Ν. Papavasiliou Long standing knee ankylosis resulting from pseudogout treated with semiconstrain total knee arthroplasty. 70 Α. Chatzigiannakis, Α. Ververidis, Ch. Farchat, S. Charpandidis, Κ. Kazakos, Ο. Verettas Bilateral neck of femur fatique fracture. 75 Ν. Pekopoulos, Κ. Karygiannis, L. Marinos Multiple tendon xanthomatosis. 78 Conti nuing Education S. Ο. Theodorou Growth, development and formation of the skeleton. 82 Page

4 Θεραπεία των συντριπτικών καταγμάτων της πηχεοκαρπικής με εξωτερική οστεοσύνθεση Θ.Β. ΓΡΙΒΑΣ, Ν. ΤΣΟΥΤΣΑΙΟΣ, Α. ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ, Γ. ΤΟΥΡΛΑΣ, Θ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ, Ν. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Από το Α' Ορθοπεδικό Τμήμα ΠΓΝ Αθηνών «Ευαγγελισμός» ABSTRACT: «Treatment of comminuted distal forearm fractures using external fixator». Τ.Β. GRIVAS, Ν. TSOUTSEOS, Α. STAMATOPOULOS, G. TOURLAS, Τ. GEORGANTAS, Ν. PAPAVASILIOU ObjectiYe: The analysis of the results of the surgical treatment of comminuted distal radius fractures. Material-Method: 24 patients, with 27 comminuted distal radius fractures were treated using the Pennig external fixator. The majority of the patients suffered severe injuries of their distal forearm. 33.3% of them were open and 77.7% of the fractures were type VII and VIII according to Frykrnan classification. Results: We present a Sarmiento, Frykman and Κnirk and Jupiter modified evaluation system of end results. According to this modified system 44.4% of the results were excellent, 44.4%, very good, 3.7% fair and 7.4% poor. Discussion: The details οη the results are discussed. It is highlighted that in these comminuted distal radius fractures the surgical treatment with the application of Pennig external fixator is leading in satisfactory results. Key words: Comminuted distal radίus fractures, surgical treatment\ Pennig external fixator. ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Σκοπός: Στ ην εργασία αυτή αναλύονται τα αποτελέσματα της θεραπείας των συντριπτικών καταγμάτων της πηχεοκαρπικής με ε ξωτερική οστεοσύνθεση. Μέθοδος- Υλικό: Μελετούνται 24 τραυματίες με κατάγματα του κάτω πέρατος της κερκίδας (27 κατάγματμ, τρία αμφοτερόπλευρα). Σαν μέτ ρο της βαρύτ η τ άς τους αναφέρεται ότι τα 9, (33.3%), ήταν ανοικτά και τα 21 (77.7%) ήταν κατά Frykrnan τύπου VII και VIII. Περιγράφεται η κατάταξη τ ης μορφής των καταγμάτων κατά Frykrnan και κατά Sennwald και SegmuUer, οι ενδείξεις που χρησιμοποιούμε για την εφαρμογή εξωτερικής οστεοσύνθεσης (ΕΟ) και οι βασικές αρχές της θεραπείας στα κατάγματα του κάτω πέρατος της κερκίδας με την εφαρμογή ΕΟ Pennig. Παρουσιάζεται μια μέθοδος εκτίμηση ς των αποτ ε λεσμάτων. Αποτελέσματα: Στην σειρά αυτή' υπήρχαν 44.4% άριστα, 44.4% πολύ καλά, 3.7% καλά και 7.4% πτωχά αποτελέσματα. Συζήτηση-Συμπεράσματα: Αναφέρονται οι διάφορες λεπτομέρειες σχετικά με τα αποτελέσματα και τονίζεται ότι στα συντριπτικά κατάγματα της πηχεοκαρπικής η εφαρμογή της εξωτερικής οστεοσύνθεσης δημιουργεί ικανοποιητικά αποτελέσματα. Λ έξεις Κλειδι ά : Κατάγματα συντριπτικά πηχεοκαρπικής άρθρωσης, εξωτερική οστεοσύνθεση Pennig, χειρουργική θεραπεία. Διεύθυνση Αλληλογραφίας: Δρ. Θεόδο:φος Β. Γρί βας Δ. Βερνάρδου 31, Β ρ ιλή σσια Τηλ. (ΟΙ) Αττική Mailing Address: Dr. Th. Β. Grivas, M.D. D. Bernardou 31str. Brilissia GR Attica-GREECE Tel.: + 30 (Ο) I Εισαγωγή Η μεγάλη συχνότητα των καταγμάτων τη ς κάτω επίφυσης της κερκίδας (Barton 1988, Ξαρχάς και συν. 1993), κάνει την αντιμετώπισή τους καθημερινή πρακτική για τον Ορθοπεδικό. Ειδιε.χ.ο.τ. Τ47, τ. 2, (1996)

5 ΕΞΩΤΕΡΙ ΚΗ ΟΣτΕΟΣΥΝΘΕΣΗ ΣΤΑ ΚΑΤΆΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΗΧΕΟΚΑΡΠΙΚΗΣ 35 κότερα τα ασταθή ενδο- και εξωαρορικά κατάγματα ε μφανίζουν δυσκολία στην θεραπεία τους λόγω του υψηλού ποσοστού των επιπλοκών τους και η ανάγκη γ ια βελτίωση της θεραπείας έχει τονιστεί έγ καιρα, (Sarmiento et al 1975). Η παραδοσιακή κλειστή ανάταξη και ακινητοποίηση με γύψο στα συντριπτικά κατάγματα είνα ι μια μέθοδος πο υ τείj,ιει να εγκαταλειφθεί από το υς περισσότερους ορθοπεδικούς, λόγω των ανεπιθύμ η των λειτουργικών αποτελεσμάτων και της σημαντικής aπογοήτευσης των ασθενών όπως αναφέρει ο Cooney (1988) ανασκοπώντας την προγενέστερη βιβλιογραφία. Ο Sennwald (1987), μάλιστα στην κλασσική του πια μελέτη, αναφέρε ι ότι: «η συντηρητ ι κή θεραπεία δεν αρ μόζει στην αντιμετώπιση των συντριπτικών καταγμάτων του περιφερικού άκρου της κερκίδας». Η θεραπεία με βελόνες και γύψινο επίδεσμο παρουσιάζει αρκετές επιπλοκές, (Green 1975, Sheck 1962, Cooney et al 1979). Η χρήση της εξωτερ ική ς οστεοσύνθεσης, (ΕΟ), όπως φαίνεται από την πρόσφατη βιβλιογραφία (Cooney 1983, Sennwald 1987, Edwards GS 1994), βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα των τελικών ανατομ ικών κα ι λειτουργικών αποτελεσμάτων. Στη ν Ελληνική βιβλιογραφία αναφέρονται τα αποτελέσματα τέτοιας θεραπείας μετά την χρήση δύο συσκευών ΕΟ (Sapkas et al 1988, Μαρκαντώνης 1 99 ι ). Η εργασία αυτή αναφέρεται στην χρήση του συστήματος ΕΟ Pennig D.W.F και στις ενδεί ξε ις εφαρ μογής του. Επίσης παρουσιάζονται τα αποτελέσμ ατα της εφαρ μο γής της μεθόδου αυτής σε 24 ασθενείς με 27 κατάγματα, που θεραπεύθηκαν στο τμήμα μας. Υλικό - Μέθοδος Οι ασθενείς. Κατά το χρον ικ ό διάστημα , 24 ασθενείς οι οποίοι είχαν κάκωση το υ κάτω π έρ ατο ς της κερκίδας τους χειρουρ γήθηκαν με το σύστημα ΕΟ Pennig D.W.F. Τα 12 (44.5%) κατάγματα ήταν αριστ ερά και τα 15 (55.5%) δεξιά. Τρείς ασθενείς είχαν αμφοτερόπλευρα κατάγ ματα. ι2 (50%) ήταν άνδρες με μέσο όρο ηλικ ίας 33.5 χρόνια (εύρος 17-60) και 12 (50%) γυναίκες με μέ σο όρο ηλικίας 52.5 χρόνια (εύρος 22-80). Έντεκα είχαν και άλλες κακώσεις ( πολυτραυματατίες). Η κατάταξη της μορφής των κα τα γμάτων έγινε σύμφωνα μ ε την κατάταξη των Frykman, (1967), επίσης των Sennwald and Segmϋller (1984). Υπήρχαν κατά Frykman, 2 τύπου Il, I τύπου ΠΙ, 1 τύπου IV, ι τύπου VI, 7 τύπου VII κα ι 14 τύπου VIII. Κατά δε Sennwalct-Segmϋller, ήταν 2 ΒΙ, ι6 ΒΙΙ. Στην σειρά αυτή συμπεριλαμβάνεται ένας τραυματίας που είχε κάταγμα του μείζονος πολυγώνου και κερκιδο - ωλεν ική διάσταση, και ένας που μαζί με το κάταγ μ α του κάτω πέρατος της κερκίδας έφερε και κάταγμα Bennett συστοίχως, κακώσεις σπάνιες. Απ ό τα μελετηθέντα κατ άγματα ι 1 (58%) ήταν κλει στά και 8 (42%) ανο ικτ ά. Είνα ι λο ι πόν φανερό, στη ν σειρά αυτή, ότι στο μεγαλύτε ρ ο ποσοστό τους ήταν βαριές κακώσεις. Οι ενδείξεις που χρη σιμοπ οιούμε για την εφαρμογή της εξωτερικής οστεοσύνθεσης είναι: ( I) τα συντριπτικά παρε κτ οπισμένα κατάγματα τα οποία είναι ιδιαίτερα ασταθή, (2) η αποτυχία της συντηρητικής αγωγής, (ραχ ιαία γωνίωση μεγαλύτερη των ι 0 και κερκ ι δ ική βράχυνση μεγαλύτερη των 10 χιλ. σε συντριπτ ι κά κατάγμα τα, (3) τα ανοικτά κατάγ ματα, (4) οι πολυκαταγ ματίες που έχου ν και κάταγ μα της πηχεοκαρπικής και (5) τα ενδοαρθρικά κατάγματα στα οποία λα μβάνεται υπ' όψιν η ενδεχόμενη μεγάλ η δυ σκολί α μιας ανοικτής ανάταξης, η πιθανή οστεοπενία, η συντρ ι πτικότητα, η έ κταqη της μετατόπισης, η πιθανή συνοδή κάκωση των μα λακών μορίων, η ηλικία, η προσωπικότητα και το επάγγελμα της ασθενούς (Cooney 1983, 1988, Riggs and Cooney 1983, Sennwald 1987, Edwards 1994). Η συσκευή εξωτερικής οστεοσύνθεσης Pennig D. W.F. η εφαρμοσθείσα τεχνική και. ο τρόπος παρακολούθησης περιγράφονται ικανοποιητικά στην υπάρχουσα βιβλιογραφία, (Pennig, Pennig 1991). Τις πφιγραφόμενες αυτές κατ ευθύνσεις ακολουθήσαμε στη ν εφαρμογή της θεραπείας. Πρέπει να τ ονίσουμε ότι αυτή η σ υ σκευή είναι εφοδ ιασμένη με ε ιδ ική άρθρωση. Αυτό αποτελεί πλεονέκτη μα γ ιατί χαλαρώνοντας την άρθρωση αυτή γίνεται ευχερή ς η ένα ρξη κινησιοθεραπείας για διατήρη ση του εύρους κίνησης στην πηχεοκαρπική, εν ' όσο ο ασθενής φέρει την συσκευή. Επίσης παρέχετα ι η δυνατότητα, με την χ ρήση ειδικού μοντέλου ΕΟ Pennig, της ημιδιατάσ εως του πώρου, γ ια δ ιόρθωση

6 36 του προσανατολισμού της άρθρωσης όταν αυτός έχει διαταραχθεί. Οι 6ασικές αρχές της θεραπείας στα κατάγματα της πηχεοκαρπικής με την εφαρμογή ΕΟ Pennig, είναι οι ακόλουθοι: Ανατομική ανάταξη του κατάγματος και κυ ρίως του παλαμιαίως κειμένου φλοιού και της άπω κερκιδο-ωλενικής άρθρωσης, (ligamentotaxis), (Adrey 1970, Vidal et al 1979, Cooney 1988). διατήρηση της ανάταξης του κατάγματος με την σταθερή διάταση που επιτυγχάνεται με την συσκευή της ΕΟ, μετά την ακτινολογική διαπίστωση της έναρξης της πώρωσης, χαλάρωση των ειδικών αρθρώσεων (ball joints) της ΕΟ Pennig, και έναρξη κινητοποίησης της άρθρωσης, αφαίρεση της ΕΟ, σε ανεπίπλεκτες περιπτώσεις, μετά την ολοκλήρωση της πώρωσης, έναρξη προγράμματος φυσικοθεραπείας, αν χρειάζεται. Μία εναλλακτική χειρουργική αντιμετώπιση στα κατάγματα αυτά είναι η ανοικτή ανάταξη, αποκατάσταση της aρθρικής επιφάνειας, τοποθέτηση μοσχευμάτων και οστεοσύνθεση. Η εκτίμηση των αποτελεσμάτων. Δημιουρ γήσαμε μια δική μας μέθοδο εκτίμησης βασισμένη σε αυτές, α) του Lidstrom (1959) σε σχέση με το ανατομικό-ακτινολογικό αποτέλεσμα, β) των Sarmiento et al (1975), (demerit point system), για την υποκειμενική εκτίμηση, γ) των Knirk and Jupiter, (1986), για την αρθρίτιδα. Από άποψης κινητικότητας παρουσιάζουμε μια δική μας κλίμακα, όπως αναφέρουμε στον Πίνακα Ι εκτίμησης των αποτελεσμάτων. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤ Α. Ημέρες νοσηλείας Χρ'όνο νοσηλείας λιγότερο από 1 Ο ημέρες χρειάσθηκαν 13 ασθενείς (48.14%) με μέσο όρο 7 ημέρες (εύρος 4-10 ημέρες). Περισσότερες από 10 ημέρες χρειάσθηκαν 14 ασθενείς (5Ι.85%). Από τους ασθενείς αυτούς οι περισσότεροι (11) ήταν πολυτραυματίες. Η συμπληρωματική ή άυνοδός οστεοσύνθεση, εφαρμόσθηκε σε 10 κατάγματα, (37%). Χρησιμοποιήθηκαν κυρίως οι βελόνες Kirschner, Θ.Β. ΓΡΙΒΑΣ κ. συν. τόσο σε περιπτώσεις που υπήρχε συντριβή τη ς κάτω επίφυσης της κερκίδας, όσο και σε κάταγμα της κεφαλή ς της ωλένης. Σε μια περίπτωση εφαρμόσθηκε βίδα που συγκρατούσε την κερκίδα και ωλένη που ευρίσκοντο σε διάσταση. Σε δύο ασθενείς επιπλέον της ΕΟ εφαρμόσθηκε ταυτοχρόνως και εσωτερική οστεοσύνθεση του κατάγματος της ωλένης με βίδες και πλάκα 1/3 και 112 του κύκλου αντίστοιχα. Τέλος σε μια ασθενή με βαρύτατο τραυματισμό στην πηχεοκαρπική εφαρμόσθηκε αρχικά ΕΟ τόσο στην κερκίδα όσο και στην ωλένη το κάταγμα της οποίας, λόγω της συγχυτικότητας της ασθενούς (ΚΕΚ-διεγερτική), έχασε την καλή tου ανάταξη. Η περίπτωση αυτή είναι εκείνη που εφαρμόσθηκε εσωτερική οστεοσύνθεση με πλάκα 113 του κύκλου και βίδες (Ει κ. 1 ). Χρόνος πώρωσης Στα περισσότερα κατάγ ματα (n=24) ο χρόνος εφαρμογής της ΕΟ μέχρ ι να πωρωθεί το κάταγμά τους ήταν από 4-Ι3 εβδομάδες με μέσο όρο 7.3. Σε μία ασθενή χρειάστηκε να διατηρήσουμε την ΕΟ για 22 εβδομάδες (καθυστέρηση πώρωσης λόγω οστικής καθίζησης) και σε μια άλλη Ι8 (φλεγμονή). Σε έναν ασθενή τέλος στις 3 περίπου εβδομάδες αλλάχθηκε η ΕΟ με βίδες και μια πλάκα Ellis. Ακτινολογική μελέτη Από άποψης ανατομικών αποτελεσμάτων, σύμφωνα με τον Πίνακα 1, 16 (59.2%) των κατα γμάτων εκτιμήθηκαν άριστα, 8 (29.62%) πολύ καλά, 1 (3.7%) καλό και 2 (7.4%) πτωχά. Από άποψης αρθρίτιδας, όμοια, 18 (66.6%) των καταγμάτων εκτιμήθηκαν άριστα, 8 (29.62%) πολύ καλά και Ι (3.7%) καλό. Η κινητικότητα, σύμφωνα με τον Πίνακα 1, με την κλινική εξέταση εκτιμήθηκε σε 16 πη χεοκαρπικές (59.25%) ως άριστη, σε 8 (29.62%) πολύ καλή, σε 2 (7.4%) καλή και σε Ι (3.7%) πτωχή. Η υποκειμενική εκτίμηση σχετικά με το αποτέλεσμα της θεραπείας του κατάγματός τους, σύμφωνα με τον Πίνακα 1, ήταν σε 15 ασθ ενείς (55.55%) άριστη, σε 9 (33.33%) πολύ καλή, σε 2 (7.4%) καλή και σε 1 (3.7%) πτωχή. Τελικά αποτελέσματα Βάσει των πιο πάνω κριτηρίων, στο σύνολο

7 ΕΞΩΤΕΡΙΚΉ ΟΣτΕΟΣΥΝΘΕΣΗ ΣτΑ ΚΑΤΆΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΗΧΕΟΚΑΡΠ Ι ΚΗΣ 37 Εικ. 1α,6,γ: Εικ. /α α: Βαρύτατος τραυματισμός του κάτω πέρατος του δεξ ιού αντιβραχίου σε μια γυναίκα 28 χρονών, η κλ ι νική εμφάνισή του προεγχειρητικά. 8: Ο ακτινολογικός έλεγχος προεγχειp η τικά, μετεγχειρ ητικά και κατά την παρακολούθηση μετά 3 χρόνια κα ι γ: το κλινικό αποτέλεσμα.

8 38 Θ.Β. ΓΡΙΒΑΣ κ. συν. Ειιι:. 16

9 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΟΠΕΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΗΧΕΟΚΑΡΠΙΚΗΣ 39 Εικ. Ι γ

10 40 Θ.Β. ΓΡΙΒΑΣ κ. συν. ΠΙΝΑΚΑΣ I Πίνακας εκτίμηση ς αποτελεσμάτων χειρουργικής θεραπείας συντριπτικών καταγμάτων τη ς πηχεοκαρπικ ής. Ανατομικά αποτελέσμ ατα (ακτινολογική μελέτη) Άριστα, (Grade 1) καθόλου ή ασήμαντη παραμόρφωση, ραχιαία γωνίωση Ι βαθμός που δεν περνά το ουδέτερο (0 ) ή βράχυνση <3mm. Πολύ καλά (Grade 2) ελαφρά παραμόρφρωση, ραχιαία γω'!ίωση \ βαθμοί βράχυνση 3-6 mm Καλά (Grade 3) μέτρια παραμόρφωση, ραχιαία γωνίωση l\ 0 -!4 3 βαθμοί βράχυνση 7-11 mm Πτωχά (Grade 4) βαρεία παραμόρφωση, ραχιαία γωνίωση τουλάχιστον 15 4 βαθμοί βράχυνση τουλάχιστον 12 mm. Αρθρίτις (ακτινολογική μελέτη) Άριστα (1 βαθμός) Π ολύ καλά (2 βαθμοί) Καλά (3 βαθ μοί) Πτωχά (4 βαθμοί) καθόλου ελαφρά μείωση μεσαρθρίου διαστήματος ή ύπα ρξη μικρού σκαλοπατιού στη ν ά ρθρωση μέχρι 1-2 mm σημαντική μείωσ η μεσαρθρίου διαστήματος και σχη ματ ισμός οστεοφύτων, ύπαρξη σκαλοπατ ιού >2 mm Οστό στο οστό, σχηματισμός οστεοφύτων κα ι κύστ εων Κινητικότητα (κλινική εξέταση) Άριστα (I βαθμός) Π ολύ καλά (2 βαθ μοί) Καλά (3 βαθμοί) Πτωχά (4 βαθμοί) 100%-75% το υ φυσιολογικού 75%-50% του φυσιολογικού 50%-25% του φυσιολογικού 25%-0% του φυσιολογικού Υποκειμενική ε κτίμηση (ιστορικό) Άριστα (I βαθμός) Π ολύ καλά (2 βαθμοί) Καλά (3 βαθ μοί) Πτωχά (4 βαθ μοί) καθόλου πόνος καθόλου αν ικανότητα καθόλου περ ιορισμός κίνησης περιοδ ι κά πόνος καθό λου ανικανότη τα ελαφρός πε ριορισμός κίνησης περιοδικά πόνος όχ ι ιδ ιαίτερη αν ι κανότητα αν ο ασθενής είναι προσεκτικός ελαφρός περιορισμός κίνησης αίσθηση αδυναμίας στον καρπό δ ραστηριότητες ελαφ ρά περιορισμένες πόνος ανικανότητα μεγάλος π εριο ρισμός κίνησης δ ραστηριότητες αρκετά περιορ ισ μένες Το τελικό αποτέλεσμα της χειρουργικής θεραπείας των συντριπτικών καταγμάτων της πηχεοκαρπικής άρθρωσης με ΕΟ εκτιμάται ως εξής: 4 βαθμοί = άρ ιστο, S-8 π ολύ καλό, 9-12 καλό, πτωχό. Ως βράχυνση μετ ρ ήθη κε η υψομετρι κή διαφορά που δημιουργείται με την καθίζηση μεταξύ της περ ιφερικής aρθρικής επ ι φάνειας της κερκίδας-ωλένης.

11 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΟΣτΕΟΣΥΝΘΕΣΗ ΣτΑ ΚΑΤΆΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΗΧΕΟΚΑΡΠΙΚΗΣ 41 αυτών των ασθενών υπήρχαν 44.4% άριστα, 44.4% πολύ καλά, 3.7% καλά και 7.4% πτωχά αποτελέσματα. Στον Πίνακα 2 παρουσιάζ ονται τα αποτελέσματα ανάλογα με την κατάταξη κα τά Frykman. ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τύπος κατάγματος κατά Frykman Άριστο Πολύ Καλό Πτωχό καλό ΙΙ ΠΙ IV VI VII VIII Στις μείζονες επιπλοκές περιελαμβάνοντο: Ένα κάταγμα του δευτέρου μετακαρπίου από την εφαρμογή της 2ης περιφερικής βίδας τη ς ΕΟ (Εικ. 2). Στον ασθενή αυτό εφαρμόσθηκε Εικ. 2: Κά ταγμα του δευτέρου μετακαρπιόυ από την εφαρμο γή της 2ης περ ιφερικής 6ίδας της ΕΟ. Ει κ. 3: Εφαρμο γή της ΕΟ Pennίg σε συντρ ι πτικό κάταγμα της πηχεοκαρπικής που συνοδεύεται από κάταγμα Bennett.

12 42 Θ.Β. ΓΡΙΒΑΣ κ. συν. Εικ. 4: Η εφαρμογή της ΕΟ Pennig γίνεται και σε επιλεγμένες σπάνιες κακώσεις του καρπού, όπως στην περίπτωση του ασθενούς μας με κάταγμα του μεiζονος πολυγώνου κα ι με άπω κερκιδο-ωλενική διάσταση.

13 ΕΞΩΤΕΡΙΚΉ ΟΣΤΕΟΣΥΝΘΕΣΗ Στ Α ΚΑ Τ ΑΓΜΑΤ Α ΤΗΣ ΠΗΧΕΟΚΑΡΠΙΚΗΣ 43 αλουμινένιος νάρθηκας Zimmer και δεν χρειάσθηκε να αφαιρεθεί η ΕΟ. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν πολύ καλό. Μια φλεγμονή στην εστία του κατάγματος, το οποίο ήταν ανοικτό, η οποία όμως θεραπεύτηκε με κατάλληλη αντιβίωση κατόπιν καλλιέργειας. Στην ασθενή η συσκευή της ΕΟ χρε ιάστηκε να αφαιρεθεί 2 εβδομάδες πριν από την πώρωση του κατάγματος. Η ακινητοποίηση συμπληρώθηκε με πηχεοκαρπικό γύψινο νάρθηκα. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν τελικά πολύ καλό. Στις επιπλοκές περι λαμβάνουμε το κάταγμα που χρειάστηκε να επαναχε ιρουργηθεί, λόγω απώλε ιας της ανάταξ ης και αδυναμίας επανα-ανάταξης. Σε έναν νεαρό τραυματία υπήρχε επίσης διατομή το υ μέσου και κάκωση με τη ν μορφή του αιματώματος του ωλένιου νεύρου. Για το μέσο νεύρο χρειάστηκε, με την βοήθεια μικροσκοπίου, να εφαρμόσουμε νευρικά μοσχεύματα. Δότης ήταν το σύστοιχο γαστροκνήμιο νεύ ρο του. Στην σε ιρά αυτή δε ν υπήρχε πρακτικά πρ ό βλημα με χαλάρωση των βελονών, παρά μόνο στην ασθενή με την φλεγμονή, που όμως η ΕΟ διατηρήθηκε σχεδόν μέχρι το πέ ρας της θεραπείας. Η παρακολούθηση : Ο μέσος χρόνος παρακολούθηση ς ήταν 15.5 μήνε ς, με εύρο ς ΣΥΖΗΤΗΣΗ Σημειώνουμε ότι ε πι τεύχθηκαν 88.88% άρι στα και πολύ καλά αποτελέσματα, 3.7% καλά και 7.5% πτωχά, σε βαριές κακώσε ις, δηλαδή σε 33.3% ανοικτά και σε 77.7% κατά Frykman τύπου VII και VIII κατάγ ματα. Το γεγ ονό ς αυτ ό δείχνει ότι η εφαρμογή τη ς ΕΟ Pennig προσέφερε μεγάλ ες υπηρεσίες στην αντιμε τώπιση αυτών των καταγμάτων. Σχεδόν παρόμο ια αποτ ε λέσματ α παρουσιάζ ονται στην ελληνική βιβλι ο γραφία, (Sapkas et al 1988, Μαρκαντώνη ς 1991), αλλά σε λιγ ότ ε ρο βαριά κατάγματα. Στην παρουσιαζόμε νη σειρά δ εν εφαρμόσθηκαν οστικά μοσχεύματα σε καμμία των πε ριπτώσεων. Σχετικά μ ε τον χ ρόνο παραμονής της συσκευής τη ς ΕΟ σημε ιώνουμε τα ακό λουθα. Σε περίπτωση μεγάλης συντριβής τ όσο της μετάφυσης όσο και τη ς επίφυση ς, ότ αν γ ια δ ιάφορους λόγους δε ν εφαρμο σθο ύν οστ ικά μοσχεύματα και ιδιαίτ ε ρα σε οστεοπορωτικό οστούν, φαίνεται ότι ε ίναι απαρα ίτητη η μακροχρονι ότε ρη παραμονή τ η ς συσκευής, που μπορε ί να φτάσ ει τους 4 έως και 5 μήνες, μόνο έτσ ι αποφεύγ εται η καθίζηση του περιφ ε ρικού άκρου της κερκίδας. Μια τέτοια περίπτωση στην σειρά μας ή ταν αυτή τη ς ανάπτυξη ς φλεγ μονής σε ένα ανοικτό κάταγμα. Η εφαρμο γή μοσχευμάτων θα ήταν επισφαλή ς πριν από την αποστείρωση της πε ριοχής, με αντιβιοτικά. Τονίζεται ότι η ύπαρ ξη των ειδικών αρθρώσεων (ball joints) τη ς συσκευής της ΕΟ Pennig, δίδει τη δυνατότητα έναρξης κινητοποίηση ς τη ς άρθρωση ς μετά την ακτινολογική εμφάνιση πώρωση ς, γ εγ ονός π ου πρέπει να δ ιευκο λύν ε ι την πώρωση και να βελτιώνει τ ο τελικό εύ ρος κίνηση ς τη ς ά ρθρωσης. Από το παρουσιαζό με νο υ λικό Φαίνεται ότ ι οι ενδ ε ίξε ις εφαρμο γή ς της ΕΟ δ ι ευ ρύνονται. Μπορούν λοιπόν να προσφερθού ν ευε ργετικ ές υπηρεσίες τόσο στα συ ντριπτικά κατ άγ ματα τη ς πηχεοκαρπική ς πο υ συνοδεύονται και απ ό ποικίλες κακώσεις του καρπο ύ, όπως στη ν περίπτωση παρομοίου κατάγ ματος συνδυασμέ νου με κάταγμα Bennett (Εικ. 3), αλλά και γ ια ε πιλεγμέ νες κακώσε ις του καρπ ού ό πως κάταγμα τ ου μείζονο ς πο λυγώνου με άπω κε ρκι δο-ωλε νική διάσταση (Εικ. 4). Θα μπορούσε επίση ς να εφαρμοσθεί και στο περιφ ε ρικό άκρο της ωλένης (Εικ. 1). Συ μπε ρασματικά τ ονίζεται η σημασία τη ς εφαρμογής τη ς ΕΟ, στη ν δημιουργ ία ικανοποιη τ ικών αποτ ελεσμάτων, στα δύσκο λα αυτά κατάγματα τη ς πηχ ε οκαρπική ς άρθρωση ς. ΒΙΒ Λ ΙΟ Γ ΡΑΦΙ Α 1. ADREY J. (1970): Le fixateur extrerne Hoffman couple en cadre edude biomechanique dans les fractures. Gead, Paris. 2. BARTON N.J. (1988): Fractures of the hand and wή s t. Churchill Livingstone Publishers, Edinburgh, London, Melbourne and New York, pp ίίν-ί χ. 3. COONEY W.P., J.H., LINSCHEID R.L. (1979): External pin fixation for unstable Colles' fractures. J. Bone Joint Surg., 61 Α, COONEY W.P. (1983): External fixation of distal radial fractures. Clin Orthop, 180, COONEY W.P. (1988): Distal radial fractures: external fixation, In: N.J. Barton (ed): Fractures of the hand and wrist. Churchill Livingstone Publishers, Edinburgh, London, Melbourne and New York, pp

14 44 6. EDWARDS GS Jr. (1994): External Fixation in: Master Techniques in Orthopaedic Surgery, The Wrist ( ed) RH Gelberrnan, Raven Press, LTD., New York. pp FRYKMAN G. (1967): Fracture of the distal radius including sequelae-shoulder-radio- ulnar joint and impairment of nerve function. Α clinical and experimental study. Acta Orthop. Scand, Suppl, GREEN D.P. (1975): Pins and Plaster treatment of comminuted fractures of the djstal end of the radius. J Bone Joint Surg., 57 Α, KNIRK J.L., JUPΠER J.B. (1986): lntra-articular fractures of the distal end of the radius in young adults. J Bone Join Surg., 68Α, LJDSTROM Α. (1959): Fractures of the distal end of the radius clinical and statistical study of end results. Acta Orthop. Scand. Suppl, ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΗΣ Ν. (1991): Αντιμετώπιση των aστα θών καταγμάτων της κάτω επίφυσης της κερκίδας με το σύστημα της εξωτερικής οστεοσύνθεσης. ΕΕΧΟΤ, 42, PENNIG D.W. The Pennig Dynamic Wrist Fixator. Orthofix. Operative technique. Germany. 13. PENNIG D.W. (1991): Articulated external fixator preserves wrist motion. Orthopaedics Today, 11, RIGGS S.A. Jr., COONEY W.P. (1983): External fixation of complex hand and wrist fractures. J. Trauma, 23, 332. Θ.Β. ΓΡΙΒΑΣ κ. συν. 15. SAPKAS G., REISSIS Ν., BOBOTAS Κ., PAIVANAS Κ. (1988): Fractures of the distal radius treated with external fixation. (Short term follow up). Acta Orthop. Hel, 39, SARMIENTO Α, ΡRΑΠ G.W., BERRY N.C., SIN CLAIR W.F. (1975): Colles' Fractures. Functional Bracing in Supination. J Bone Joint Surg, 57 Α, SCHECK Μ. (1962): Long-terrn follow-up of treatment of comminuted fractures of the distal end of the radius by transfixation with Kirschner wires and cast. J Bone Joint Surg, 44Α, SENNWALD G., SEGMULLER G. (1984): De l'attitude du medecin ticien face a la fracture de Pouteau-Colles (fractures tales du radius). Med Hyg, 42, SENNWALD G. (1987): The wrist. Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg, pp ΞΑΡΧΑΣ Κ.Χ., ΓΡΙΒΑΣ Θ.Β., ΧΑΤΖΗΣ Α., ΜΗΛΙΩ ΡΗΣ Θ., ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Ν. (1993): Κατάγματα του περιφερικού άκρου της κερκίδας μια συνήθης κάκωση της τρίτης ηλικίας. Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Γεροντολογίας - Γηριατρικής, Αθήνα 2-4 Δεκεμβρίου 1993, σελ VIDAL J., BUSCAYRET C., CONNES Η. (1979): Treatment of articular fractures by «ligamentotaxis>> with external fixation. In: Brooker Α, Edwards CC (eds) External Fixation. The Cuπent State of the Art. Wil Iiams and Wilkins, Baltimore.