Οι περσικοί πόλεμοι. Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία (ΠΕ) Δημιουργός: Γαλατιανή Γαλουζή

Transcript

1 Οι περσικοί πόλεμοι Βέλτιστο Σενάριο Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία (ΠΕ) Δημιουργός: Γαλατιανή Γαλουζή ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

2 Σημείωση Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν αυτόματης δημιουργίας και εκτύπωσης του Ψηφιακού Διδακτικού Σεναρίου με Τίτλο: «Οι περσικοί πόλεμοι». Δημιουργήθηκε στις 15/02/ :06:27 και έχει υποστηρικτικό ρόλο στο έργο του εκπαιδευτικού. Δεν αντικαθιστά το Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο, το οποίο περιέχει όλο το Διαδραστικό Περιεχόμενο και αξιοποιεί τις ψηφιακές δυνατότητες της Πλατφόρμας «Αίσωπος». Το σενάριο αυτό έχει χαρακτηρισθεί ως «Βέλτιστο» ύστερα από αξιολόγηση από δύο αξιολογητές και είναι αναρτημένο με το πλήρες ψηφιακό περιεχόμενό του στην Πλατφόρμα «Αίσωπος». Το Διαδραστικό Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο με το πλήρες ψηφιακό περιεχόμενό του βρίσκεται στον σύνδεσμο: Επισημαίνεται ότι τα σενάρια της Πλατφόρμας «Αίσωπος» διακρίνονται σε: Υποδειγματικά Σενάρια: Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια που έχουν προκύψει από επιστημονικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικοί Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλη ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ). Βέλτιστα Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία άνω των 70 μονάδων. Επαρκή Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία από 50 έως 70 μονάδες. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ ΠΡΑΞΗ: «Ανάπτυξη Mεθοδολογίας και Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων για τα Γνωστικά Αντικείμενα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Γενικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» - MIS: , ΣΑΕ: 2014ΣΕ Η πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΚΤ) και το Ελληνικό Δημόσιο στο πλαίσιο του ΕΠ «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ και υλοποιείται σε σύμπραξη από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Εκπαιδευτικών Δράσεων του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Η Πλατφόρμα Ανάπτυξης, Σχεδίασης, Υποβολής, Αξιολόγησης και Παρουσίασης Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων «Αίσωπος», αναπτύχθηκε με ίδια μέσα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής στο πλαίσιο του Υποέργου 2: «Ψηφιακό Σύστημα Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Υποβολής, Αξιολόγησης, Διαχείρισης και Αξιοποίησης Ψηφιακών Σεναρίων καθώς και καθοδήγησης και Υποστήριξης των Εκπαιδευτικών» της Πράξης. Ομάδα Επιστημονικής και Διοικητικής Εποπτείας της Πράξης: Επιστημονικός Υπεύθυνος Πράξης για τις Δράσεις που αφορούν το Ι.Ε.Π: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 1: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 2: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Υπεύθυνος Υποέργου 3: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Επιστημονική Συντονίστρια των ειδικών επιστημόνων του Υποέργου 1: Βασιλική Καραμπέτσου, Φιλόλογος, Εισηγήτρια Ι.Ε.Π. Σελίδα 2/51

3 Φύλλα Εργασίας Σεναρίου Το παρόν ψηφιακό σενάριο περιέχει φύλλα εργασίας, τα οποία είναι συννημένα στο αρχείο «PDF» και μπορείτε να τα ανοίξετε κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο. 1η Φάση: Δεν υπάρχει 2η Φάση: Δεν υπάρχει 3η Φάση: 4η Φάση: Δεν υπάρχει 5η Φάση: Δεν υπάρχει Σελίδα 3/51

4 Γενική Περιγραφή Σεναρίου Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία (ΠΕ) Θεματική ταξινομία: Ιστορία (ΠΕ) -> Αρχαιότητα (1100 π.χ.- 4ος μ.χ. αι.) -> Πολεμικά γεγονότα Εκπαιδευτικό πρόβλημα: Το μαγευτικό και χρήσιμο νοερό ταξίδι των παιδιών στο παρελθόν γίνεται καθημερινά στα σχολεία μας με την καθηλωτική παραδοσιακή αφηγηματική τεχνική του δασκάλου...μια τεχνική που γαλούχισε γενιές και γενιές...στη σύγχρονη εποχή όμως, σε μια εποχή κατά την οποία η δύναμη του συνδυασμού εικόνας και ήχου είναι αδιαμφισβήτητη, σε μια εποχή που τα παιδιά μεγαλώνουν μπροστά σε μια οθόνη και μέσω αυτής γνωρίζουν κατά ένα μεγάλο ποσοστό τον κόσμο, είναι επιτακτική η ανάγκη ένταξης και της Τεχνολογίας των Πληροφοριών και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στη διδασκαλία του παρελθόντος. Με αυτόν τον τρόπο το παρελθόν θα "ζωντανέψει" στα μάτια των παιδιών, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα και πιο παραστατικά πρόσωπα, γεγονότα, καταστάσεις, αιτίες, αφορμές, συνέπειες... Με αυτή τη λογική και για αυτούς τους λόγους θα επιχειρηθεί και η ψηφιακή διδασκαλία των ένδοξων περσικών πολέμων. Αιτίες, αφορμές, μάχες, στρατηγικά σχέδια, προσωπικότητες, ήττες, νίκες θα γίνουν γνωστές στους μικρούς μαθητές και θα μελετηθούν από αυτούς στο μέτρο του δυνατού, τόσο από άποψη διδακτικού χρόνου όσο και από άποψη ηλικίας. Πάντα βέβαια μετά το πέρας της κάθε διδασκαλίας δίνονται κίνητρα στους μαθητές για περαιτέρω προσωπική σπουδή και ενασχόληση με το εκάστοτε ζήτημα...πόσο μάλλον για αυτό το αξιοθαύμαστο κατόρθωμα των για πρώτη φορά ενωμένων πόλεων - κρατών της αρχαίας Ελλάδας εναντίον του περσικού επεκτατισμού...πόσο μάλλον σήμερα που η Τεχνολογία των Πληροφοριών και της Επικοινωνίας είναι καθολικά και εύκολα προσβάσιμη...διδάσκουμε και αναπαριστούμε λοιπόν τους περσικούς πολέμους και με τη χρήσιμη αρωγή των ΤΠΕ... Γενική περιγραφή περιεχομένου: Μέσα από τις διάφορες δυνατότητες που παρέχονται από την Τεχνολογία των Πληροφοριών και της Τεχνολογίας οι μαθητές και οι μαθήτριες θα μπορέσουν να κατανοήσουν ευκρινέστερα το περσικό κράτος, τη δομή του, την εξάπλωσή του, τις αιτίες και τις αφορμές της περσικής επίθεσης στον ελλαδικό χώρο και το χρονικό αυτής. Ψηφιακά, διαδραστικά, ομαδοσυνεργατικά και διερευνητικά τα παιδιά θα "ταξιδέψουν" στο χωροχρόνο και θα γνωρίσουν τη μάχη του Μαραθώνα και το στρατηγικό σχέδιο του Μιλτιάδη, τη μάχη στις Θερμοπύλες και την αυτοθυσία του Λεωνίδα, τη ναυμαχία της Σαλαμίνας και τη διορατικότητα του Θεμιστοκλή και τη μάχη των Πλαταιών και την υπομονή του Παυσανία. Θα συνειδητοποιήσουν την αξία της στρατηγικής έναντι της αριθμητικής υπεροχής. Θα συναντηθούν με τη διαχρονική αξία του πατριωτισμού και θα αντιληφθούν τη δύναμη της ομόνοιας και της ομοψυχίας. Πηγές, χάρτες, βίντεο, ψηφιακές αναπαραστάσεις, επιγράμματα, ό,τι μπορεί να αξιοποιηθεί, θα αξιοποιηθεί στο μέτρο του δυνατού... Διδακτικοί Στόχοι: Να Να Να Να Να γνωρίσουν βασικά στοιχεία για την περσική αυτοκρατορία έως το τέλος του 6ου αιώνα π.χ. διαχωρίσουν τις αιτίες και την αφορμή της περσικής επίθεσης στον ελλαδικό χώρο. γνωρίσουν ψηφιακά και μέσα από χάρτες τις μάχες και τις ναυμαχίες των περσικών πολέμων συνειδητοποιήσουν την αξία του στρατηγικού σχεδίου και της διορατικής σκέψης περιγράψουν τον τρόπο της απομάκρυνσης του περσικού κινδύνου και τα πιθανά αποτελέσματα Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου: επεκτατική πολιτική περσική αυτοκρατορία Σάρδεις Δαρείος Σελίδα 4/51

5 ιωνική επανάσταση καταστροφή Μιλήτου Μαρδόνιος εκστρατεία Μαραθώνας Μιλτιάδης Ξέρξης Λεωνίδας Θερμοπύλες Σαλαμίνα Θεμιστοκλής Πλαταιές Παυσανίας Μυκάλη μάχη ναυμαχία Υλικοτεχνική υποδομή: Εργαστήριο Υπολογιστών με επαρκείς υπολογιστές συνδεδεμένους στο διαδίκτυο, ώστε τα παιδιά να δύνανται να εργαστούν σε ομάδες 3-4 ατόμων, διαδραστικός πίνακας ή βιντεοπροβολέας Τυπικός χρόνος αλληλεπίδρασης με το εκπαιδευτικό σενάριο σε διδακτικές ώρες για δουλειά εντός του σχολείου: 3 ώρες Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί: Ανοιχτή πρόσβαση Εκτιμώμενο Επίπεδο Δυσκολίας: Μέτριας δυσκολίας Τύπος διαδραστικότητας : Ενεργός μάθηση Επίπεδο διαδραστικότητας : Υψηλό Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα του τελικού χρήστη: 9-12 Εκπαιδευτική βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο: Δημοτικό Σελίδα 5/51

6 Σύνοψη φάσεων σεναρίου: 1η Φάση: Το περσικό κράτος και οι Έλληνες της Μικράς Ασίας Χρονική Διάρκεια: 15 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκή εξοπλισμό, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: Το περσικό κράτος και οι Έλληνες της Μικράς Ασίας Για να δούμε τι σημειώσατε για το περσικό κράτος και τους Έλληνες της Μ.Ασίας... Ιστορική γραμμή Ιωνική επανάσταση Ας πάμε μια ψηφιακή βόλτα στην αρχαία Μίλητο... 2η Φάση: Α & Β εκστρατεία των Περσών-Η μάχη του Μαραθώνα Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκείς υπολογιστές, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: Ο Δαρείος άραγε τους ξέχασε τους Αθηναίους; Τι έγινε πριν τη μάχη του Μαραθώνα; Πώς έγινε η μάχη του Μαραθώνα; Ας ταξιδέψουμε στο χωροχρόνο... Το σχέδιο του Μιλτιάδη Από ποιον τα ξέρουμε όλα αυτά; Ιστορική γραμμή Σταυρόλεξο Σελίδα 6/51

7 3η Φάση: Εκστρατεία του Ξέρξη - Η μάχη των Θερμοπυλών Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκή εξοπλισμό, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: Απομακρύνθηκε ο περσικός κίνδυνος μετά την πανωλεθρία των Περσών στο Μαραθώνα; Τελικά έγινε και τρίτη εκστρατεία...για να θυμηθούμε κάποια βασικά σημεία... Και οι Έλληνες στρατοπέδευσαν στις Θερμοπύλες...Πώς εξελίχθηκε η μάχη εκεί; Την ίδια μάχη πώς την έμαθαν κάποια παιδιά της ηλικίας σας σε μια άλλη πόλη της Ελλάδας...; Τα πιο βασικά σημεία του μαθήματος... Παράλληλα, γινόταν μια άλλη σύγκρουση, στη θάλασσα, στο Αρτεμίσιο... Ας χαλαρώσουμε λίγο... Ας λύσουμε και ένα εύκολο σταυρόλεξο... Χρονολογική γραμμή...συνέχεια 4η Φάση: Τα ξύλινα τείχη - Η ναυμαχία της Σαλαμίνας Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκή εξοπλισμό, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: Μαθαίνουμε τι έγινε σε αυτήν την τόσο σημαντική ναυμαχία... Ο χρησμός της Πυθίας και η ερμηνεία του... Άραγε είχε δίκιο ο Θεμιστοκλής; Η συμβουλή μιας γυναίκας που ο Ξέρξης δεν άκουσε... Θεμιστοκλής και Ευρυβιάδης Και έφτασε η κρίσιμη ώρα... Τα ξύλινα τείχη της Αθήνας Χαλαρώνουμε και σταυρολεξάρουμε... Κι ένα κρυπτολεξάκι... Ιστορική γραμμή Σελίδα 7/51

8 5η Φάση: Η μάχη των Πλαταιών & η ναυμαχία της Μυκάλης Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκείς υπολογιστές, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: Τι έγινε μετά το...τρόπαιο του Θεμιστοκλή; Και μετά τη Σαλαμίνα... Πώς φτάσαμε στις δύο τελευταίες συγκρούσεις;;; Οι δύο τελευταίες συγκρούσεις... Η μάχη των Πλαταιών Η ηγετική φυσιογνωμία της μάχης των Πλαταιών... Τα αποτελέσματα... Η ναυμαχία της Μυκάλης Ιστορική γραμμή Ένα ακόμα σταυρολεξάκι...για το σημερινό μάθημα... Όλες οι μάχες και ναυμαχίες στο Google Earth... (επανάληψη - προαιρετικό) Υπάρχει και άλλος ένας διαδραστικός χάρτης των περσικών πολέμων (επανάληψη - προαιρετικό) Ένα τελευταίο προαιρετικό επαναληπτικό σταυρόλεξο όλης της ενότητας... Σελίδα 8/51

9 1η Φάση: Το περσικό κράτος και οι Έλληνες της Μικράς Ασίας Σελίδα 9/51

10 1η Φάση: Το περσικό κράτος και οι Έλληνες της Μικράς Ασίας Χρονική Διάρκεια: 15 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκή εξοπλισμό, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Αρχικά, τα παιδιά θα παρακολουθήσουν από το διαδίκτυο ένα βιντεάκι με συνοπτική παρουσίαση των εννοιών και των σημαντικών γεγονότων του παρόντος κεφαλαίου. Έχοντας τη δυνατότητα να το ξαναδούν, να εκφράσουν απορίες στον εκπαιδευτικό και να κρατήσουν μέσα στις ομάδες τους σημειώσεις με τα σημαντικότερα κατά αυτούς σημεία, καλούνται στη συνέχεια να επιλύσουν ομαδικά μία άσκηση συμπλήρωσης κενών και να συμπληρώσουν την ιστορική γραμμή των "Μικρών ιστορικών" στο διαδίκτυο. Στη συνέχεια, μέσα από μια διαδραστική εικόνα θα αντιληφθούν τις αιτίες της Ιωνικής Επανάστασης και θα μάθουν την οργή που ένιωσε ο Δαρείος για την παράδοση των Σάρδεων στις φλόγες από τους Αθηναίους και τους Ερετριείς. Τέλος, θα περιηγηθούν εικονικά και φηφιακά μόνοι τους στην αρχαία Μίλητο... και στη σχολική αίθουσα και στο σπίτι... σκεπτόμενοι τους λόγους καταστροφής της Το περσικό κράτος και οι Έλληνες της Μικράς Ασίας: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Παιδιά, μεγιστοποιήστε το βίντεο για να βλέπετε τα στοιχεία του χάρτη καλύτερα... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): %CE%9A%CE%9F-%CE%9A%CE%A1%CE%91%CE%A4%CE%9F%CE%A3 Σχόλιο: Τα παιδιά αρχικά παρακολουθούν αυτό το βιντεάκι,αλλάζοντας και μόνα τους τις διαφάνειες, για να γνωρίσουν τα βασικά σημεία αυτού του κεφαλαίου. Μπορούν να το δουν και δεύτερη φορά αν θέλουν, κρατώντας σημειώσεις στις ομάδες τους για ό,τι καινούριο υπάρχει, γιατί θα ενημερωθούν ότι κατόπιν θα υπάρχει ασκησούλα συμπλήρωσης κενών. 2. Για να δούμε τι σημειώσατε για το περσικό κράτος και τους Έλληνες της Μ.Ασίας...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση συμπλήρωσης κενών Σελίδα 10/51

11 Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Άραγε ποια ομάδα ήταν πιο παρατηρητική και προσεκτική; Πριν λίγο είδατε ένα βιντεάκι - παρουσίαση για κάτι καινούριο στην ιστορία μας...το κράτος των Περσών και τους Έλληνες της Μ.Ασίας. Με βάση τις σημειώσεις που κρατήσατε και στο μυαλουδάκι σας και στο σημειωματάριό σας, αποφασίστε σαν ομάδα πώς θα συμπληρώσετε τα κενά...ελάτε ομάδες...ξεκινάμε! Το περσικό κράτος ήταν τεράστιο. Απλωνόταν στην και την. Αρχηγός του κράτους ήταν ο, που τον σέβονταν όλοι υποχρεωτικά. Το κράτος ήταν χωρισμένο σε μεγάλες περιφέρειες, τις, τις οποίες διοικούσαν οι. Οι ελληνικές πόλεις της δεν είχαν κάνει δικό τους κράτος.διαιρεμένες όπως ήταν έχασαν την τους και δεν μπορούσαν να εμπορευτούν ελεύθερα με άλλες πόλεις του Εύξεινου Πόντου. Όταν μάλιστα οι Πέρσες έκαναν εκστρατεία στη, ανάγκασαν τους της Μ.Ασίας να στείλουν και δικό τους. Η κατάσταση για τους Έλληνες γινόταν όλο και πιο άσχημη. Αποφάσισαν τότε να και να διώξουν τους Πέρσες. Επειδή όμως μόνοι τους δεν μπορούσαν να τους αντιμετωπίσουν, ζήτησαν βοήθεια από την. Δυστυχώς γι αυτούς μόνο οι και οι έστειλαν λίγα πλοία. Οι επαναστάτες έδιωξαν τις περσικές φρουρές και έφτασαν ως τις. Οι δυνάμεις τους όμως δεν ήταν αρκετές και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Λίγο αργότερα νικήθηκε και ο στόλος τους κοντά στο νησάκι ( ). Η επανάσταση τελείωσε και οι Έλληνες των μικρασιατικών πόλεων γνώρισαν βαρύτερο ζυγό. Η, που είχε πάρει πάνω της μεγάλο μέρος του αγώνα εναντίον των Περσών, συθέμελα. Η καταστροφή της Μιλήτου προκάλεσε μεγάλη στην Ελλάδα, πιο πολύ όμως στην. Οι Αθηναίοι που ήταν Ίωνες το πήραν βαριά. Στο θέατρο της Αθήνας παίχτηκε ένα έργο για την καταστροφή της πολύ συγκινητικό, που έκανε όλους τους θεατές να. Σχόλιο: Δουλεύουμε όλοι μαζί...η ομάδα θα κερδίσει,όχι ο καθένας ξεχωριστά...! 3. Ιστορική γραμμή: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Τοποθετήστε την ημερομηνία που βρήκαμε στη χρονολογική γραμμή και την εποχή που βρισκόμαστε... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σελίδα 11/51

12 Σχόλιο: Η κάθε ομάδα φτιάχνει τη δική της ιστορική γραμμή...έτσι για να ξέρουμε πού βρισκόμαστε Ιωνική επανάσταση: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα με διαδραστικά σημεία Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Αυτή η εξέγερση ονομάστηκε " ιωνική επανάσταση "... φυσικά δεν ξεκίνησε έτσι απλά...πάντα υπάρχουν κάποιοι λόγοι...κάποιες ΑΙΤΙΕΣ Αυτό το εργαλείο περιέχει διαδραστική εικόνα και η λειτουργία διαδραστικότητας παρουσιάζεται στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σχόλιο: Δείτε καλά την εικόνα αυτή και θυμηθείτε την στο επόμενό μας μάθημα Ας πάμε μια ψηφιακή βόλτα στην αρχαία Μίλητο...: Σελίδα 12/51

13 Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Οι Πέρσες την κατέστρεψαν, αλλά αργότερα ξαναχτίστηκε... Σκεφτείτε λίγο όμως...γιατί άραγε την κατέστρεψαν;;;κάποιος λόγος θα υπήρχε...συζητήστε το... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Κάντε μια βόλτα...ο χρόνος μας όμως τελειώνει...μπορείτε τη βόλτα αυτή να τη συνεχίσετε και στο σπίτι σας, όταν συνδεθείτε στο διαδίκτυο...γράψτε στο Google "περιήγηση αρχαία Μίλητο" και κάντε κλικ στο πρώτο αποτέλεσμα της αναζήτησής σας...καλό ταξίδι!!! Σελίδα 13/51

14 2η Φάση: Α & Β εκστρατεία των ΠερσώνΗ μάχη του Μαραθώνα Σελίδα 14/51

15 2η Φάση: Α & Β εκστρατεία των Περσών-Η μάχη του Μαραθώνα Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκείς υπολογιστές, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Αφού τα παιδιά παρακολουθήσουν μια εκτενή παρουσίαση με όλες τις έννοιες και τα γεγονότα του παρόντος κεφαλαίου, θα παίξουν ένα παιχνίδι με κάρτες, με σκοπό να κατανοήσουν τις βασικές πληροφορίες για τα σημεία μέχρι τη μάχη του Μαραθώνα. Μέσα από μία ψηφιακή αναπαράσταση, στη συνέχεια, της ένδοξης μάχης του Μαραθώνα, το οποίο είναι και διαδραστικό βίντεο με κάποιες μικρές επιπλέον πληροφορίες, τα παιδιά θα επιχειρηθεί να μεταφερθούν νοερά στο χωροχρόνο για να γνωρίσουν τη δύναμη του ελληνικού στρατηγικού μυαλού.κατόπιν, τα παιδιά θα συζητήσουν και θα ανακοινώσουν στις άλλες ομάδες με βάση ένα πολύ σύντομο βιντεάκι - παρουσίαση, που εστιάζει στο στρατηγικό σχέδιο του Μιλτιάδη, τους λόγους της νίκης των Ελλήνων στο Μαραθώνα και τα αποτελέσματα αυτής. Μέσα από μια εικόνα με ένα διαδραστικό σημείο τα παιδιά θα πάρουν μια γεύση από τον "Πατέρα της Ιστορίας", θα φτιάξουν την ιστορική τους γραμμή και τέλος θα επιλύσουν ομαδικά ένα σταυρόλεξο...ο εκπαιδευτικός συντονίζει την όλη ομαδοσυνεργατική διαδικασία και επεμβαίνει όποτε χρειάζεται και εφόσον του ζητηθεί από τους μαθητές. 1. Ο Δαρείος άραγε τους ξέχασε τους Αθηναίους; : Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Η παρουσίαση αυτή δίνει λεπτομερώς, εκτενώς και σαφώς όλο το περιεχόμενο του κεφαλαίου. Ένας ένας μαθητής θα σηκώνεται στο διαδραστικό πίνακα και θα αλλάζει ισομερώς ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών τις διαφάνειες.οι υπόλοιποι μαθητές θα παρακολουθούν. Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Παιδιά,όποιος επιθυμεί μπορεί να κάνει απορίες, σταματώντας την πορεία των διαφανειών. Εδώ είμαστε για να λύνουμε απορίες... Μεγαλώστε την παρουσίαση για να φαίνονται όλα πολύ καλύτερα Τι έγινε πριν τη μάχη του Μαραθώνα;: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κάρτες διαλόγου Υπερσύνδεσμος: Σελίδα 15/51

16 Διευκρίνιση: Η προηγούμενη παρουσίαση ήταν αρκετά μεγάλη και συμπεριλάμβανε αρκετές πληροφορίες, γεγονότα και ημερομηνίες...έτσι,πριν ασχοληθούμε με τη μάχη του Μαραθώνα, ας ξαναθυμηθούμε πώς οδηγηθήκαμε εκεί... Παιχνίδι με κάρτες Περιγραφή Εργασίας: Επειδή η παρουσίαση που παρακολουθήσατε ήταν αρκετά μεγάλη, ας ξαναθυμηθούμε τα πιο σημαντικά σημεία που οδήγησαν στην ένδοξη και εντυπωσιακή μάχη του Μαραθώνα. Η κάθε ομάδα θα διαβάζει τις κάρτες και θα προσπαθεί να θυμηθεί την απάντηση της ερώτησης ή τη συνέχεια της πρότασης. Για να δούμε ποια ομάδα ήταν πιο προσεκτική; 1η Κάρτα Ερώτηση: Οι Πέρσες αυτήν την εποχή προσπαθούσαν... 2η Κάρτα Ερώτηση: Βασιλιάς των Περσών αυτήν την εποχή ήταν... 3η Κάρτα Ερώτηση: Ως αφορμή ο Δαρείος βρήκε... 4η Κάρτα Ερώτηση: Ποιος ήταν ο αρχηγός της πρώτης εκστρατείας; Σελίδα 16/51

17 5η Κάρτα Ερώτηση: Πότε έγινε η πρώτη εκστρατεία των Περσών κατά της Ελλάδας; 6η Κάρτα Ερώτηση: Ο στόλος τους έπαθε μεγάλη καταστροφή... 7η Κάρτα Ερώτηση: Ο Μαρδόνιος συνέχισε την εκστρατεία; 8η Κάρτα Ερώτηση: Πότε ξεκίνησε η δεύτερη εκστρατεία; 9η Κάρτα Ερώτηση: Ποιους είχε αρχηγούς αυτή η εκστρατεία; Σελίδα 17/51

18 10η Κάρτα Ερώτηση: Ποια ήταν η πρώτη τους κίνηση; Σχόλιο: Οι ομάδες που δυσκολεύονται πάρα πολύ μπορούν να ξαναγυρνάνε πίσω και να ξαναδούν για λίγο την προηγούμενη παρουσίαση Πώς έγινε η μάχη του Μαραθώνα; Ας ταξιδέψουμε στο χωροχρόνο...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστικό Βίντεο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Η πρώτη μάχη στον κόσμο που έγινε με στρατηγικό σχέδιο...το σχέδιο του Μιλτιάδη... Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει βίντεο και είναι διαθέσιμο στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σχόλιο: Ανέβηκε στις 25 Αυγ 2011 Σκηνοθεσία: Δημήτρης Ζησόπουλος Μουσική: Αλέξανδρος Χάχαλης Το βίντεο αυτό δημιουργήθηκε στα πλαίσια της εκθέσεως "Δημοκρατία και η Μάχη του Μαραθώνα" στο Ζάππειο Μέγαρο (29/Οκτ/10).Είναι μια προσπάθεια ώστε να γίνει κατανοητός ο τρόπος με τον οποίο έγινε η μάχη. Η τοποθεσία, η ανάπτυξη των στρατευμάτων και η τακτική μάχης που έδωσε στους Έλληνες το νικηφόρο αποτέλεσμα.ή έκθεση έγινε από τον Σπύρο Μερκούρη, τον ακούραστο αδελφό της Μελίνας που ακόμα και στα 85 του δηλώνει το παρόν του στο πολιτιστικό προσκήνιο. Κατηγορία Ταινίες και κινούμενα σχέδια Άδεια Τυπική άδεια YouTube Σελίδα 18/51

19 4. Το σχέδιο του Μιλτιάδη: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Παρατηρήστε καλά το βίντεο και συζητήστε μεταξύ σας το σχέδιο του Μιλτιάδη...Τελικά τι μετράει σε μια μάχη περισσότερο; Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Γιατί τελικά νίκησαν οι Έλληνες στο Μαραθώνα και ποια ήταν τα αποτελέσματα αυτής της νίκης;σκεφτείτε, συζητήστε και μετά από 5 λεπτα θα μας τα πείτε στην ολομέλεια...η κάθε ομάδα θα πει τις απόψεις της Από ποιον τα ξέρουμε όλα αυτά;: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα με διαδραστικά σημεία Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Είναι ο "πατέρας της Ιστορίας" Αυτό το εργαλείο περιέχει διαδραστική εικόνα και η λειτουργία διαδραστικότητας παρουσιάζεται στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 19/51

20 Σχόλιο: Διαβάστε σιωπηρά στις ομάδες σας τα στοιχεία για τον "πατέρα της Ιστορίας" Ιστορική γραμμή: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Συναντήσαμε εδώ δύο ημερομηνίες...ας συνεχίσετε την ιστορική γραμμή που ξεκινήσατε στην προηγούμενη φάση... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Αν δε βρείτε τη δική σας,φτιάξτε μία ξανά με τα στοιχεία και των δύο φάσεων Σταυρόλεξο: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Σελίδα 20/51

21 Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Για να δούμε ποια ομάδα θα το συμπληρώσει γρηγορότερα; Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): de5fz194y1u3mv91stjvwudit1n0v1g5mu1kdu0/ Σχόλιο: Είναι λίγο δύσκολο... Σελίδα 21/51

22 3η Φάση: Εκστρατεία του Ξέρξη - Η μάχη των Θερμοπυλών Σελίδα 22/51

23 3η Φάση: Εκστρατεία του Ξέρξη - Η μάχη των Θερμοπυλών Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκή εξοπλισμό, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 Αρχικά, τα παιδιά μέσα από μια εκτενή παρουσίαση, την οποία θα διαβάζουν ένα ένα τα ίδια μεγαλόφωνα, θα γνωρίσουν τα γεγονότα της τρίτης εκστρατείας των Περσών στον ελλαδικό χώρο και συγκεκριμένα του Ξέρξη. Με μία απλή άσκηση αντιστοίχισης θα μάθουν καλύτερα τα παιδιά κάποιες βασικές πληροφορίες του μαθήματος, πριν δουν με κίνηση σχηματικά στο χάρτη την εξέλιξη της μάχης των Θερμοπυλών, πριν και μετά την προδοσία του Εφιάλτη. Με ένα διαδραστικό βίντεο τα παιδιά θα γνωρίσουν και έναν άλλον τρόπο προσπέγγισης της μάχης και του σκεπτικού των Ελλήνων, που αποφάσισαν να αμυνθούν εκεί. Προτρέπονται τα παιδιά να υιοθετήσουν και αυτά αν θέλουν έναν παρόμοιο βιωματικό τρόπο και να το παρουσιάσουν και τα ίδια, αν το θελήσουν. Μέσα από ένα παιχνίδι μνήμης, μαθαίνουν σημαντικές πληροφορίες για σημαντικά σημεία του μαθήματος παίζοντας και μέσα από έναν παρόμοιο κινούμενο χάρτη γνωρίζουν και τη ναυμαχία του Αρτεμισίου, που λάμβανε χώρα ταυτόχρονα με τη μάχη των Θερμοπυλών. Κατόπιν, τα παιδιά χαλαρώνουν και ανακαλούν τις γνώσεις τους με ένα κρυπτόλεξο, ένα σταυρόλεξο και τη συνέχιση της ιστορικής γραμμής. Τέλος, εφόσον υπάρχει χρονικό περιθώριο, ή μέσα στην τάξη, θα δοθεί το φύλλο εργασίας με ερωτήσεις κριτικής (αποκλίνουσας) σκέψης, στις οποίες τα παιδιά θα απαντήσουν με βάση όσα έμαθαν συζητώντας μέσα στις ομάδες τους. 1. Απομακρύνθηκε ο περσικός κίνδυνος μετά την πανωλεθρία των Περσών στο Μαραθώνα;: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Παιδιά, μεγιστοποιήστε το βίντεο και αλλάζετε μία μία τις διαφάνειες. Ο καθένας σας ας διαβάζει δυνατά μία μία για να μάθουμε όλοι τι έγινε μετά το θρίαμβο του Μιλτιάδη...Ό,τι απορίες έχετε,εδώ είμαστε! Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Ο σύνδεσμος μπορεί να προβληθεί και στο διαδραστικό πίνακα, ώστε τα παιδιά ένα ένα να διαβάζουν ισομερώς κάποιες διαφάνειες μεγαλόφωνα, ώστε να οριστεί το ιστορικό πλαίσιο αυτής της φάσης των περσικών πολέμων...τα υπόλοιπα παιδιά μπορούν είτε να παρακολουθούν εκεί είτε να αλλάζουν τις διαφάνειες στους δικούς τους υπολογιστές. Σελίδα 23/51

24 2. Τελικά έγινε και τρίτη εκστρατεία...για να θυμηθούμε κάποια βασικά σημεία...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση αντιστοίχισης Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ποια ομάδα θα έχει τις περισσότερες εύστοχες απαντήσεις άραγε; Για αντιστοιχίστε τις λέξεις εκεί που ταιριάζουν... Αφού πέθανε ο Δαρείος, το θρόνο της Περσίας ανέλαβε ο γιος του, ο, που θέλησε να συνεχίσει το όνειρο του πατέρα του, να κατακτήσει την Ελλάδα. Οι Έλληνες έκαναν σύσκεψη στον της Κορίνθου και αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες. Αρχηγοί θα ήταν οι. Η μεγάλη εκστρατεία ξεκίνησε την άνοιξη του. Διαθέσιμες επιλογές: Σπαρτιάτες 480 π.χ. ενωμένοι Ισθμό Ξέρξης Σχόλιο: Ξαναδείτε την παρουσίαση αν δε θυμάστε κάτι ή αν αμφιβάλλετε για κάποια πληροφορία Και οι Έλληνες στρατοπέδευσαν στις Θερμοπύλες...Πώς εξελίχθηκε η μάχη εκεί;: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Το μόνο χερσαίο πέρασμα τότε από τη Θεσσαλία στη Στερεά Ελλάδα... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σελίδα 24/51

25 Σχόλιο: Αυτή η κίνηση στο χάρτη σίγουρα θα σας βοηθήσει να καταλάβετε τι έγινε τότε εκεί Την ίδια μάχη πώς την έμαθαν κάποια παιδιά της ηλικίας σας σε μια άλλη πόλη της Ελλάδας...;: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστικό Βίντεο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Αν θέλετε κάντε και σεις κάτι παρόμοιο...με πλαστελίνες ή με ό,τι άλλο σκεφτείτε στις ομάδες σας... Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει βίντεο και είναι διαθέσιμο στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σχόλιο: Με αυτόν τον τρόπο μήπως καταλάβατε τη μάχη καλύτερα; 5. Τα πιο βασικά σημεία του μαθήματος...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Παιγνίδι μνήμης Υπερσύνδεσμος: Σελίδα 25/51

26 Διευκρίνιση: Προσπαθήστε...δεν είναι δύσκολο! 1η Κάρτα 2η Κάρτα Σελίδα 26/51

27 3η Κάρτα 4η Κάρτα Σελίδα 27/51

28 5η Κάρτα Σχόλιο: Προσέξτε και αυτά που γράφουν οι κάρτες...είναι σημαντικά! 6. Παράλληλα, γινόταν μια άλλη σύγκρουση, στη θάλασσα, στο Αρτεμίσιο...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Οι Πέρσες δεν έπρεπε να περάσουν τόσο εύκολα προς τη νότια Ελλάδα... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Δείτε σχηματικά σε κίνηση και τις προσπάθειες του ελληνικού στόλου με αρχηγό τον επίσης Σπαρτιάτη Ευρυβιάδη... Σελίδα 28/51

29 7. Ας χαλαρώσουμε λίγο...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ένα κρυπτόλεξο...πού είναι οι λεξούλες;;; Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Ομάδες...εν δράσει!!! 8. Ας λύσουμε και ένα εύκολο σταυρόλεξο...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Δεν ήταν πολύ εύκολο;;; 9. Χρονολογική γραμμή...συνέχεια: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Συνεχίζουμε την ιστορική μας γραμμή... Σελίδα 29/51

30 Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Μία ημερομηνία μάθαμε, αλλά τι ημερομηνία...έχει πολλά γεγονότα μέσα της! Σελίδα 30/51

31 4η Φάση: Τα ξύλινα τείχη - Η ναυμαχία της Σαλαμίνας Σελίδα 31/51

32 4η Φάση: Τα ξύλινα τείχη - Η ναυμαχία της Σαλαμίνας Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκή εξοπλισμό, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Αρχικά, σε μια μικρή παρουσίαση, τα παιδιά έρχονται σε επαφή με αυτό το ιστορικό γεγονός που θεωρείται ότι άλλαξε το ρου της ιστορίας...με την αρωγή μιας πηγής, που έχει και υπερσυνδέσμους, δίνεται στα παιδιά η ιστορία που υπάρχει στον Ηρόδοτο σχετικά με το διφορούμενο χρησμό της Πυθίας και τη διττή ερμηνεία που δόθηκε. Μέσα από μία άλλη πηγή, που μετατράπηκε σε μια εύκολη ερώτηση αντιστοίχησης, τα παιδιά μαθαίνουν τι έπαθαν αυτοί που δεν άκουσαν την ερμηνεία του Θεμιστοκλή. Με μια εικόνα της Αρτεμισίας με διαδραστικά σημεία γνωστοποιείται στα παιδιά αυτή η ισχυρή και σημαντική γυναικεία προσωπικότητα δίπλα στον Ξέρξη, την οποία αν είχε ακούσει, ίσως η ιστορία των περσικών πολέμων να ήταν διαφορετική. Σε μια άλλη εικόνα με διαδραστικά στοιχεία, οι μαθητές και οι μαθήτριες γνωρίζουν τις δύο ισχυρές στρατηγικές φυσιογνωμίες του μαθήματος και πληροφορούνται από την αφηματική δεινότητα του εκπαιδευτικού το ιστορικό "χαστούκι" του Ευρυβιάδη και τα πειστικά επιχειρήματα του Θεμιστοκλή. Μέσα από ένα βιντεάκι τα παιδιά βλέπουν σχηματικά τη ναυμαχία και την υπεροχή της στρατηγικής σκέψης του Θεμιστοκλή και ακούν και την αφήγησή της. Βασικό πλεονέκτημα όμως των Ελλήνων δεν ήταν μόνο ο στενός χώρος της Σαλαμίνας, αλλά και τα "ξύλινα τείχη" της Αθήνας, η αθηναϊκή τριήρης, την οποία τα παιδιά θα γνωρίσουν μέσα από ένα διαδραστικό βίντεο. Η προβολή του έχει και ως στόχο να τα παρακινήσει να κατασκευάσουν μία δική τους τριήρη. Τέλος, θα επιλύσουν ένα σταυρόλεξο, ένα κρυπτόλεξο και θα συμπληρώσουν την ιστορική τους γραμμή.σε όλες τις δραστηριότητες είναι ιδιαίτερα σημαντικά και τα σχόλια και οι διευκρινήσεις. Τα παιδιά εκεί, κάποιες φορές, παρακινούνται να συζητήσουν πάνω σε κάποια θέματα που ανακύπτουν. 1. Μαθαίνουμε τι έγινε σε αυτήν την τόσο σημαντική ναυμαχία... : Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Παιδιά, μεγιστοποιήστε το βίντεο και αλλάζετε μία μία τις διαφάνειες. Ο καθένας σας ας διαβάζει δυνατά μία μία για να μάθουμε όλοι τι έγινε μετά τη θυσία των 300 στις Θερμοπύλες...Άξιζε; Ό,τι απορίες έχετε, εδώ είμαστε! Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): %87%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%A3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE% BD%CE%B1%CF%82 Σχόλιο: Μάλλον άξιζε... Για συζητήστε το στις ομάδες σας για 2 λεπτά και πείτε στην ολομέλεια την άποψή σας... Σελίδα 32/51

33 2. Ο χρησμός της Πυθίας και η ερμηνεία του...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κείμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Τα ξύλινα τείχη... Διαβάστε την πηγή μεγαλόφωνα ή σιωπηρά, όπως αποφασίσετε στις ομάδες σας... Η είδηση του θανάτου του Λεωνίδα γέμισε με πένθος τις καρδιές των Ελλήνων και συντριβή...και καθώς η στρατιά του Ξέρξη κινήθηκε προς τα νότια καμιά από τις πόλεις δε σκέφθηκε να αντισταθεί.θα ήταν ένας μάταιος αγώνας...και τώρα, ήρθε η σειρά της Αθήνας. Πάνω σε αυτήν την πλούσια, την ξακουστή και δοξασμένη πόλη, θα ξεσπούσε ο Ξέρξης το μίσος και τη μανία του... Οι Αθηναίοι είχαν την ελπίδα ότι ο στρατός της Σπάρτης θα πολεμούσε μαζί τους τους Πέρσες κάπου στην Αττική. Αλλά όταν έμαθαν ότι οι Σπαρτιάτες συγκεντρώθηκαν μαζί με άλλους Πελοποννήσιους στον Ισθμό της Κορίνθου, όπου άρχισαν να κατασκευάζουν οχυρωματικά έργα, κατάλαβαν ότι έμειναν μόνοι τους... Στις δύσκολες αυτές στιγμές για την πόλη, βρέθηκε να είναι αρχηγός της ένας γενναίος, ένας έξυπνος και ψύχραιμος άνδρας. Ο Θεμιστοκλής... Ο Θεμιστοκλής κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να κάνει τίποτε για να σώσει την Αθήνα. Η πόλη ήταν καταδικασμένη να πέσει στα χέρια των Περσών.Μπορούσε όμως να κάνει κάτι άλλο. Να σώσει τους κατοίκους της. Να μεταφέρει τους Αθηναίους μακρυά από την πόλη. Και αυτό μπορούσε να το κάνει με τα πλοία που είχαν συγκεντρωθεί στο Φάληρο. Μίλησε για το σχέδιό του αυτό μπροστά στο λαό της Αθήνας. - Η πόλη είναι καταδικασμένη, τους είπε. Αλλά αυτό μη σας ανησυχεί. Μπορούμε εύκολα να χτίσουμε μια καινούρια πόλη, αρκεί να σωθούμε εμείς. Και θα σωθούμε, αν μπούμε στα πλοία και μεταφερθούμε στην κοντινή Σαλαμίνα. Αν ο Ξέρξης μπορεί εύκολα να μπει στην Αθήνα, δε θα μπορέσει το ίδιο εύκολα να μπει στη Σαλαμίνα. Τα καράβια μας θα είναι έτοιμα να υπερασπίσουν το λαό μας. Στις ναυμαχίες πάντα νικάμε τους Πέρσες. Η σωτηρία μας, λοιπόν, βρίσκεται στη θάλασσα και τη Σαλαμίνα. Βαθιά σιγή απλώθηκε για λίγο στο λαό. Και τη σιωπή αυτή την έσπασε μια δυνατή φωνή: -Όχι, δε θα εγκαταλείψουμε ποτέ την ένδοξη και ιερή μας πόλη!δε θα παραδόσουμε την πόλη της Αθήνας στα βάρβαρα στίφη των Περσών!Θα πολεμήσουμε μπροστά στα τείχη της έτσι όπως ξέρουν να πολεμούν πάντα οι Αθηναίοι! Η φωνή του Αθηναίου πολίτη είχε μεγάλη επίδραση στους άλλους. -Ναι!, συμφώνησαν με μια βοή. Δε θα εγκαταλείψουμε ποτέ την πόλη μας! Ο Θεμιστοκλής κατάλαβε ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να τους πείσει, αλλά προσπάθησε με ήρεμη φωνή να τους δώσει να καταλάβουν ότι θα 'ταν εντελώς άσκοπη η θυσία τους να πεθάνουν υπερασπίζοντας μια πόλη που θα την κυρίευαν οπωσδήποτε οι Πέρσες. Και πάλι ο ίδιος πολίτης τον διέκοψε: Όχι, Θεμιστοκλή!Εδώ πρέπει να μείνουμε και να πολεμήσουμε. Ξεχνάς το χρησμό της Πυθίας; Πριν λίγες μέρες, οι Αθηναίοι έστειλαν έναν αντιπρόσωπό τους στο μαντείο των Δελφών να ρωτήσει την Πυθία ποια θα είναι η μοίρα της Αθήνας. Και η Πυθία απάντησε ότι την πόλη της Αθήνας την περιμένει μεγάλη συμφορά και καταστροφή. Όταν έμαθαν το φοβερό χρησμό οι Αθηναίοι, κυριεύτηκαν από θλίψη και απελπισία. Δεν ήξεραν τι να κάνουν. Σκέφτηκαν τότε να ξαναστείλουν έναν άνθρωπό τους στην Πυθία, για να την παρακαλέσουν να τους δώσει δεύτερο χρησμό. Ο δεύτερος χρησμός ήταν λιγότερο φοβερός, αλλά αινιγματικός: Σελίδα 33/51

34 "Η θεά Αθηνά δεν μπορεί να σώσει την πόλη της. Μα οι Αθηναίοι μπορούν να σωθούν με τα ξύλινα τείχη". Αυτό το χρησμό θυμήθηκε ο Αθηναίος πολίτης και έφερε αντίρρηση στο Θεμιστοκλή. Ναι, μίλησε τώρα και κάποιος άλλος. Η Πυθία μάς το είπε καθαρά. Να φτιάξουμε ξύλινα τείχη, να οχυρωθούμε μέσα σε αυτά και να πολεμήσουμε τους Πέρσες. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα τους νικήσουμε και θα σώσουμε την πόλη μας. Ο ένας μετά τον άλλο, οι Αθηναίοι άρχισαν να συμφωνούν με αυτή τη λύση. Ο Θεμιστοκλής τότε, μπροστά στον κίνδυνο, ξαναπήρε το λόγο: -Η Πυθία δε μιλάει ποτέ καθαρά, είπε στους Αθηναίους. Με τα ξύλινα τείχη δεν εννοούσε τείχη από ξύλα, αλλά τα καράβια. Αυτά θα μας σώσουν. Η ίδια η θεά Αθηνά μας έδειξε το δρόμο. Όπως ξέρετε, στο ναό της, πάνω στην Ακρόπολη υπάρχει ένα μεγάλο φίδι. Αυτό το φίδι έχει εξαφανιστεί τον τελευταίο καιρό. Είναι φανερό πως το πήρε η Αθηνά για να το σώσει από τους Πέρσες. Αυτή θα είναι και η δική μας σωτηρία. Να μπούμε στα καράβια και να φύγουμε. Τα τελευταία του λόγια έπεισαν τους Αθηναίους. Έτσι, ψηφίστηκε η απόφαση, τα γυναικόπαιδα να μεταφερθούν στην Τροιζήνα, ο στρατός στη Σαλαμίνα και τα καράβια να είναι έτοιμα να ναυμαχήσουν με το στόλο του Ξέρξη. Για να δελεάσουν μάλιστα τους Αθηναίους πολεμιστές να μπουν στα καράβια, πρόσφεραν οχτώ δραχμές στον καθένα. Ελάχιστοι μόνο Αθηναίοι - οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν ηλικιωμένοι, αποφάσισαν να μείνουν στην Αθήνα, να φτιάξουν ένα ξύλινο τείχος στην Ακρόπολη και να οχυρωθούν μέσα σ' αυτό, σίγουροι πως έτσι θα νικούσαν τους Πέρσες... Σχόλιο: Μία πηγή...διασκευή από τον Ηρόδοτο... (πηγή: Οι περσικοί πόλεμοι, εκδόσεις ΣΤΡΑΤΙΚΗ, έκδοση 8η, 1986, Αθήνα) 3. Άραγε είχε δίκιο ο Θεμιστοκλής; : Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση αντιστοίχισης Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ο Ξέρξης γίνεται κύριος της Αθήνας... Επιλέξτε και σύρτε τη σωστή απάντηση...θα τη βρείτε από τη λογική συνέχεια των γεγονότων... Ο Ξέρξης, χωρίς να συναντήσει κανένα, μπήκε στην έρημη Αθήνα. Η του, που πάτησε στην ένδοξη αυτή ελληνική, δεν περιγράφεται. Επιτέλους, θα έπαιρνε για όλα τα δεινά που έπαθαν οι Πέρσες εξαιτίας. Οι πολεμιστές του σκορπίστηκαν ολόγυρα κι άρχισαν να λεηλατούν την πόλη. Σε λίγο, ανηφόρισαν προς την και δεν άργησαν να πάρουν είδηση ότι εκεί, πίσω από, είχαν οχυρωθεί μερικοί Αθηναίοι. Ο Ξέρξης έδωσε στους πολεμιστές του, ν' ανεβούν στο λόφο της, που βρισκόταν κοντά στην Ακρόπολη και από κει με τα τους να στέλνουν με αναμμένα κουρέλια στα ξύλινα τείχη. Σε λίγο τα τείχη λαμπάδιασαν και. Έτσι, οι ανέβηκαν εύκολα στην Ακρόπολη και σκότωσαν τους υπερασπιστές της. Ασφαλώς, πριν πεθάνουν, θα που δεν ακολούθησαν τη συμβουλή του και δεν μπήκαν και κείνοι στα καράβια... Σελίδα 34/51

35 Διαθέσιμες επιλογές: βέλη Πέρσες εμπόδιο μετάνιωσαν πικρά κάηκαν τόξα λιγοστούς Θεμιστοκλή χαρά ξύλινα τείχη Πνύκας των Αθηναίων Ακρόπολη πόλη διαταγή εκδίκηση Σχόλιο: Μια από τις δύο μεγαλύτερες πόλεις-κράτη της Ελλάδας έπεσε στα χέρια των Περσών...Και τώρα; 4. Η συμβουλή μιας γυναίκας που ο Ξέρξης δεν άκουσε...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα με διαδραστικά σημεία Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Η Αρτεμισία...μία έξυπνη βασίλισσα ανάμεσα σε χιλιάδες άνδρες... Αυτό το εργαλείο περιέχει διαδραστική εικόνα και η λειτουργία διαδραστικότητας παρουσιάζεται στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 35/51

36 Σχόλιο: Για συζητήστε μεταξύ σας ομαδούλες...τι θα γινόταν αν την άκουγε; 5. Θεμιστοκλής και Ευρυβιάδης: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα με διαδραστικά σημεία Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Πάταξον μεν, άκουσον δε!... (=Χτύπησέ με πρώτα, αλλά κατόπιν άκουσέ με!...) Αυτό το εργαλείο περιέχει διαδραστική εικόνα και η λειτουργία διαδραστικότητας παρουσιάζεται στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 36/51

37 Σχόλιο: Στο σημείο αυτό, παιδιά μου, θα σας διηγηθώ την ιστορία αυτής της ιστορικής φράσης...μετά από αυτό το γεγονός, ο Ευρυβιάδης πείστηκε ότι πρέπει να μείνει στη Σαλαμίνα και να πολεμήσει. 6. Και έφτασε η κρίσιμη ώρα...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Η ώρα της ναυμαχίας! Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Έτσι έγινε σχηματικά η ναυμαχία... Γιατί επέμενε τόσο πολύ ο Θεμιστοκλής να γίνει η ναυμαχία στο στενό της Σαλαμίνας; Είχε δίκιο; Συζητήστε το με τις ομάδες σας και εκθέστε τις απόψεις σας στην ολομέλεια Τα ξύλινα τείχη της Αθήνας: Σελίδα 37/51

38 Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστικό Βίντεο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Η αθηναική τριήρης - η δύναμη της Αθήνας Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει βίντεο και είναι διαθέσιμο στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σχόλιο: Ένα σχολείο της Ελλάδας μάς δίνει πληροφορίες και κατασκευάζει μια αθηναική τριήρη...δείτε το κι αν θέλετε, κάποιες ώρες των εικαστικών ή της ευέλικτης ζώνης να κατασκευάσουμε κι εμείς μία Χαλαρώνουμε και σταυρολεξάρουμε...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ποια ομάδα θα τα πάει καλύτερα; Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Ένα, δύο, τρία και... πάμε! Σελίδα 38/51

39 9. Κι ένα κρυπτολεξάκι...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Για όποιον αντέχει έχουμε και από αυτό... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Δεν έχει καμιά ιδιαίτερη δυσκολία Ιστορική γραμμή: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Συμπληρώστε την ιστορική σας γραμμή... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Η ημερομηνία είναι ίδια... το γεγονός προσθέστε μόνο... Σελίδα 39/51

40 5η Φάση: Η μάχη των Πλαταιών & η ναυμαχία της Μυκάλης Σελίδα 40/51

41 5η Φάση: Η μάχη των Πλαταιών & η ναυμαχία της Μυκάλης Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με επαρκείς υπολογιστές, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να μπορούν να δουλεύουν ομαδικά. Ξεκινώντας, τα παιδιά παρακολουθούν ή διαβάζουν μεγαλόφωνα τη μικρή παρουσίαση όλου αυτού του κεφαλαίου. Κατόπιν, απαντούν σε μια ερώτηση πολλαπλής επιλογής και στη συνέχεια με κάρτες διαλόγου προσπαθούν να αντιληφθούν όλο το χρονικό μέχρι τη μάχη των Πλαταιών και τη ναυμαχία της Μυκάλης. Η ανάγνωση και η λύση των καρτών θα γίνεται ενδοομαδικά. Μέσα από ένα κείμενο αντιστοίχισης τα παιδιά μαθαίνουν τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στις δύο τελευταίες συγκρούσεις Ελλήνων και Περσών. Οι ομάδες συναγωνίζονται μεταξύ τους και αυτό δίνει στην όλη εκπαιδευτική διαδικασία κίνητρα και διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών. Η εικόνα που ακολουθεί ζητάει από τους μαθητές να περιγράψουν τη μάχη των Πλαταιών και στο σχόλιο ζητείται να σκεφτούν τους λόγους της νίκης των Ελλήνων στη μάχη αυτή. Παρακάτω υπάρχουν δύο διαδραστικές εικόνες.η μία είναι του Παυσανία, με την οποία παρέχονται περαιτέρω πληροφορίες για αυτόν τον σημαντικό στρατηγό και ηγέτη και η άλλη είναι χάρτης της περιοχής, όπου έλαβε χώρα η ναυμαχία της Μυκάλης και δίνονται επιπρόσθετες πληροφορίες για αυτήν. Με κάρτες ερωτήσεων δίνονται τα αποτελέσματα των περσικών πολέμων. Τα παιδιά ολοκληρώνουν την ιστορική γραμμή που είχαν επεξεργαστεί και στις προηγούμενες φάσεις και κάνουν μία μικρή επανάληψη στους περσικούς πολέμους μέσα από δύο χάρτες διαδραστικούς. Τέλος, καλούνται εφόσον μπορούν και θέλουν, να επιλύσουν δύο σταυρόλεξα, το ένα πάνω στις πληροφορίες του παρόντος κεφαλαίου και το άλλο αναφορικά με όλη την ενότητα των περσικών πολέμων. Η επεξεργασία των επαναληπτικών στοιχείων που υπάρχουν στην παρούσα φάση δύναται να πραγματοποιηθεί και στο σπίτι βέβαια ή σε μια άλλη μέρα επανάληψης πριν από κάποιο ενδεχόμενο κριτήριο αξιολόγησης. Κρίθηκε απαραίτητο να παρουσιαστούν εδώ, επειδή είναι η τελευταία φάση μιας ολοκληρωμένης διδακτικής ενότητας και ολοκλήρωση δίχως επανάληψη...δε νοείται για κανέναν εκπαιδευτικό Τι έγινε μετά το...τρόπαιο του Θεμιστοκλή;: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Άραγε τους άφησε ήσυχους ο Ξέρξης; Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): 9%CE%BD-%CE%A0%CE%BB%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD Σχόλιο: Παιδιά, μεγιστοποιήστε την παρουσίαση και πάρτε μια γεύση των επόμενων γεγονότων... Σελίδα 41/51

42 2. Και μετά τη Σαλαμίνα...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση πολλαπλής επιλογής Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ομαδούλες...θυμηθείτε αυτά που είδατε πριν... Ερώτηση: Μετά την ήττα του στη Σαλαμίνα... Διαθέσιμες απαντήσεις: δεν ξαναενόχλησε τους Έλληνες. ο Ξέρξης αναχώρησε βιαστικά για την πατρίδα του, αφήνοντας πίσω το Μαρδόνιο με αρκετές χιλιάδες στρατό. ο Ξέρξης συνέχισε την πορεία του στην Πελοπόννησο. Σχόλιο: Σκεφτείτε αυτά που διαβάσατε πριν και θα βρείτε τη σωστή απάντηση Πώς φτάσαμε στις δύο τελευταίες συγκρούσεις;;;: Σελίδα 42/51

43 Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κάρτες διαλόγου Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Η κάθε ομάδα θα χωριστεί σε 2 υποομάδες και η μια θα ρωτάει την άλλη. Οι σωστές απαντήσεις θα καταγράφονται και να δούμε ποια ομάδα θα νικήσει... Όλο το χρονικό μέχρι τις δύο τελευταίες μεγάλες ελληνοπερσικές συγκρούσεις... Περιγραφή Εργασίας: Διαβάστε τη φράση ή ερώτηση και προσπαθήστε να βρείτε τη σωστή συνέχεια ή απάντηση... 1η Κάρτα Ερώτηση: Ο Ξέρξης έφυγε στην Περσία, γιατί... 2η Κάρτα Ερώτηση: Ο Μαρδόνιος, επειδή ερχόταν χειμώνας, έφυγε από την Αττική... 3η Κάρτα Ερώτηση: Στη Θεσσαλία πήγε επειδή... 4η Κάρτα Ερώτηση: Τι ζήτησαν οι αγγελιαφόροι του Μαρδόνιου στην Αθήνα; Σελίδα 43/51

44 5η Κάρτα Ερώτηση: Οι Αθηναίοι απάντησαν ότι μόνο αν αλλάξει τροχιά ο ήλιος... 6η Κάρτα Ερώτηση: Το καλοκαίρι του 479 π.χ. ο Μαρδόνιος μπήκε και πάλι στην Αθήνα, αλλά 7η Κάρτα Ερώτηση: Ποιον είχε αρχηγό ο πελοποννησιακός στρατός; 8η Κάρτα Ερώτηση: Μόλις έμαθε ο Μαρδόνιος ότι έρχονται οι Πελοποννήσιοι 9η Κάρτα Ερώτηση: Γιατί ο Μαρδόνιος επέλεξε τις Πλαταιές; Σελίδα 44/51

45 10η Κάρτα Ερώτηση: Μόνο οι Σπαρτιάτες πήραν μέρος σε αυτή τη μάχη των Πλαταιών; Σχόλιο: Ήταν δύσκολα; 4. Οι δύο τελευταίες συγκρούσεις...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση αντιστοίχισης Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Συμπληρώνουμε και μαθαίνουμε... Αντιστοιχίστε τις σωστές λέξεις για να έχει νόημα το κείμενο... Οι επιτέθηκαν πρώτοι με όλες τους τις δυνάμεις. Συνάντησαν όμως την των Ελλήνων και αναγκάστηκαν να. Ένας Σπαρτιάτης μάλιστα σκότωσε το. Πολλοί για να σωθούν έτρεξαν σε ένα που είχε στηθεί εκεί κοντά. Αλλά κι εκεί δεν ένιωθαν και αποφάσισαν να πάρουν το δρόμο του, αφήνοντας πίσω τους πολλούς. Μετά τη οι Έλληνες μοίρασαν μεταξύ τους τα και πρόσφεραν στους. Την ίδια μέρα που έγινε η μάχη στις, νικήθηκε και ο περσικός στόλος στη. Διαθέσιμες επιλογές: ξύλινο στρατόπεδο γυρισμού λάφυρα αντίσταση ενωμένων Πλαταιές Μαρδόνιο θυσίες θεούς υποχωρήσουν Πέρσες ασφαλείς Μυκάλη μάχη νεκρούς Σελίδα 45/51

46 Σχόλιο: Νικητές βγήκαν οι ενωμένοι Έλληνες και στις δύο συγκρούσεις Η μάχη των Πλαταιών: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ας δούμε λίγο σχηματικά τον τρόπο που παρατάχθηκαν οι δύο στρατοί... Σχόλιο: Συζητήστε και πείτε η κάθε ομάδα στην ολομέλεια τους λόγους της νίκης των Ελλήνων στη μάχη των Πλαταιών. 6. Η ηγετική φυσιογνωμία της μάχης των Πλαταιών...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα με διαδραστικά σημεία Σελίδα 46/51

47 Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ποιος ήταν; Αυτό το εργαλείο περιέχει διαδραστική εικόνα και η λειτουργία διαδραστικότητας παρουσιάζεται στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σχόλιο: Κατόρθωσε να ενώσει όλους τους Έλληνες και να ποεμήσουν μπροστά στον κοινό εχθρό Τα αποτελέσματα...: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κάρτες ερωτήσεων Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Τι πέτυχαν οι Έλληνες με τις νίκες αυτές;;; Περιγραφή Εργασίας: Απαντήστε σωστά... Σελίδα 47/51

48 1η Κάρτα Ερώτηση: Ποιο ήταν το πρώτο αποτέλεσμα από τις νίκες των Ελλήνων; 2η Κάρτα Ερώτηση: Ποιο ήταν το δεύτερο αποτέλεσμα; 3η Κάρτα Ερώτηση: Ποιο ήταν το τρίτο αποτέλεσμα; 4η Κάρτα Ερώτηση: Ποιο ήταν το τέταρτο αποτέλεσμα; Σχόλιο: Αποτέλεσματα ή αλλιώς συνέπειες Η ναυμαχία της Μυκάλης: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα με διαδραστικά σημεία Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Η τελευταία πράξη του δράματος παίχτηκε εκεί που άρχισε...κοντά στη Μίλητο... Αυτό το εργαλείο περιέχει διαδραστική εικόνα και η λειτουργία διαδραστικότητας παρουσιάζεται στον παραπάνω Σελίδα 48/51

49 υπερσύνδεσμο. Σχόλιο: Εδώ γιατί νίκησαν πάλι οι Έλληνες;;; 9. Ιστορική γραμμή: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ας ολοκληρώσουμε πια την ιστορική γραμμή των περσικών πολέμων... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): Σχόλιο: Ολοκληρώστε την και δείτε πια γραμμικά τα γεγονότα...πόσα χρόνια κράτησαν οι Περσικοί πόλεμοι; 10. Ένα ακόμα σταυρολεξάκι...για το σημερινό μάθημα...: Σελίδα 49/51

50 Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Δεν είχε πολλά καινούρια ονόματα το σημερινό μάθημα... Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): 1WE5wc3Q1YXpUZUNTdHZiV3FzTk9fci1Zb19JZ28/ Σχόλιο: Ελάτε...είναι πανεύκολα! 11. Όλες οι μάχες και ναυμαχίες στο Google Earth... (επανάληψη προαιρετικό): Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: Διευκρίνιση: Ελάτε να "γκουγλάρουμε" δορυφορικά και ιστορικά... Το διαδραστικό στοιχείο είναι χάρτης Google και μπορείτε να τον δείτε στον παραπάνω σύνδεσμο Σχόλιο: Ξαναθυμόμαστε ό,τι μάθαμε σε αυτήν την ενότητα... Σελίδα 50/51