Η Καμπότζη μετϊ τισ δίκεσ των πρωταιτίων τησ γενοκτονίασ επί καθεςτώτοσ Πολ Ποτ: απόδοςη δικαιοςύνησ ή ςυγκϊλυψη εγκλημϊτων και εγκληματιών;

Transcript

1 Η Καμπότζη μετϊ τισ δίκεσ των πρωταιτίων τησ γενοκτονίασ επί καθεςτώτοσ Πολ Ποτ: απόδοςη δικαιοςύνησ ή ςυγκϊλυψη εγκλημϊτων και εγκληματιών; Μάζεκα: Σπγθξηηηθή Πνιηηηθή ΗΗ: Τξίηνο Κόζκνο Υπεύζπλνο Καζεγεηήο: Σσηεξόπνπινο Γεκήηξηνο Φνηηήηξηεο: Εεξβνύ Άλλα, Κνπηζηνύκπα Διεπζεξία Θενδώξα, Σηαπθαξά Εήλα Έηνο: 2014

2 Table of Contents Αο γλσξίζνπκε ηελ Κακπόηδε!... 3 Ζ Κακπόηδε Μέζα ζην Φξόλν... 3 Πώο έθηαζαλ ζηελ εμνπζία... 4 Ο Pol Pot... 4 Δπί Καζεζηώηνο... 4 Μεηά ηε γελνθηνλία... 7 Γηθαηνζύλε... 9 Μλήκε; Ζ Κακπόηδε Σήκεξα Σπκπεξάζκαηα-Πεξαηηέξσ Δξσηήκαηα Πξνηεηλόκελεο ηαηλίεο θαη ληνθπκαληέξ Φσηνγξαθηθό πιηθό Βηβιηνγξαθηθέο αλαθνξέο... 27

3 Ασ γνωρίςουμε την Καμπότζη! Γεσγξαθηθή Θέζε: Ν/Α Αζία Γεηηνληθέο Φώξεο: Τατιάλδε, Λάνο, Βηεηλάκ Πξσηεύνπζα: Phnom Penh Έθηαζε: η.ρικ. Πιεζπζκόο: 14,5 εθ. Γιώζζα: Φκεξ Θξεζθεία: Βνπδηζκόο Η Καμπότζη Μέςα ςτο Χρόνο Από ηνλ 5ν αη.: Eπηθξάηεζε ηνπ ιανύ ησλ Φκεξ Από κέζα 14νπ αη.: Eπηθξάηεζε ηνπ βνπδηζκνύ 1493: Ίδξπζε ηεο Phnom Penh 1863: Γαιιηθό πξνηεθηνξάην 1941: Καηάιεςε Κακπόηδεο από Ηαπσλία- Βαζηιηάο: Norodom Sihanouk 1946: Αλάθηεζε Κακπόηδεο από Γαιιία 1953: Αλεμαξηεζία από Γαιιία-ην Βαζίιεην ηεο Κακπόηδεο Πξόγνλνη ησλ Φκεξ ήηαλ νη Κακπνύηδα. Ο ιαόο ησλ Φκεξ επηθξάηεζε από ηνλ 5ν αη. κφ, ελώ ζηελ ύςηζηε αθκή ηνπ έθηαζε θαηά ηνλ 9ν αη κφ.

4 Πώσ έφταςαν ςτην εξουςία 1956: Πόιεκνο Βηεηλάκ. ΖΠΑ: Πνιηηηθή Αλάζρεζεο 1965: Ο βαζηιηάο Sihanouk ζηακαηά ηηο ζρέζεηο κε ηηο ΖΠΑ θαη μεθηλά ζπλεξγαζία κε ηνπο Βηεηλακέδνπο guerillas. 4 ρξόληα κεηά, νη ΖΠΑ μεθηλνύλ κπζηηθνύο βνκβαξδηζκνύο 1970: Lon Nol:Υπέξ ΖΠΑ, θαηά Βηεηλάκ 1975: 17 Απξηιίνπ 1975: Ο Pol Pot θαηαιακβάλεη ηελ Phnom Penh. Ζ ηζηνξία αξρίδεη από ηελ αξρή. To 1956 μεθηλά ν Πόιεκνο ηνπ Βηεηλάκ, πνπ πξόθεηηαη γηα έλαλ πόιεκν κεηαμύ ΖΠΑ θαη θνκκνπληζηώλ. Γηα ηηο ΖΠΑ, πνιέκηνπο ηνπ θνκκνπληζκνύ, είλαη ζεκαληηθό νη γεηηνληθέο ηνπ Βηεηλάκ ρώξεο λα κείλνπλ εθηόο ηνπ θνκκνπληζηηθνύ θάζκαηνο, γη απηό θαη ζα ζειήζνπλ λα απνηξέςνπλ κηα ηέηνηα εμέιημε ζηελ Κακπόηδε. Ο βαζηιηάο ηεο Κακπόηδεο, ν Sihanouk, όκσο, έρεη αληίζεηε απόςε, θαη ζπληάζζεηαη κε ηνπο βηεηλακέδνπο θνκκνπληζηέο, ελάληηα ζηηο ΖΠΑ. Απηό ζα έρεη σο απνηέιεζκα λα μεθηλήζνπλ νη ΖΠΑ βνκβαξδηζκνύο ζηελ Κακπόηδε, ην Τν 1970, ηελ εμνπζία αλαιακβάλεη ν Lon Nol, ν νπνίνο είλαη ππέξ ησλ ΖΠΑ. Έηζη, μεθηλά έλαο εκθύιηνο, πνπ από ηε κηα βξίζθνληαη νη ππνζηεξηθηέο ησλ Ακεξηθάλσλ, αιιά θαη νη ίδηνη νη Ακεξηθάλνη, θη από ηελ άιιε, νη θνκκνπληζηέο, ησλ νπνίσλ ην θόκκα είλαη νη Khmer Rouge, κε επηθεθαιήο ηνλ Pol Pot. Μεηά από 5 ρξόληα εκθπιίνπ, νη Khmer Rouge, θαηαθέξλνπλ λα ληθήζνπλ. Ο Pol Pot δε ράλεη ρξόλν θαη εθαξκόδεη άκεζα ην όξακά ηνπ. ια αιιάδνπλ, ε ηζηνξία αξρίδεη από ηελ αξρή. Ο Pol Pot 1949: Υπόηξνθνο Γαιιηθνύ Παλεπηζηεκίνπ 1953: Δπηζηξέθεη ζηελ Phnom Penh 1962: Γίλεηαη Γξακκαηέαο ηνπ Κνκκνπληζηηθνύ Κόκκαηνο, "Khmer Rouge" 1998: Πεζαίλεη από αλαθνπή θαξδηάο Ο Πνι Πνη ην 1949 ζπνπδάδεη ζην Παξίζη όπνπ έξρεηαη ζε επαθή κε ην καξμηζκό. ηαλ επηζηξέθεη ζηελ Phnom Phen γίλεηαη γξακκαηέαο ηνπ θνκκνπληζηηθνύ θόκκαηνο. Τν 1998 πεζαίλεη από αλαθνπή θαξδηάο ίζσο γύξσ ζηα 72 ηνπ ρξόληα, γηαηί ε αθξηβήο εκεξνκελία ηεο γέλλεζεο ηνπ δελ είλαη γλσζηή.

5 Επί Καθεςτώτοσ 17 Απριλίοσ 1975: Κατάληυη της Phnom Penh. Οιόθιεξε ε πόιε αδεηάδεη ακέζσο. Οη θάηνηθνη κεηαθέξνληαη ζηελ επαξρία θαη αλαγθάδνληαη λα γίλνπλ αγξόηεο. Ηδενινγία: Δπηξξνέο από ην Μαντζκό. Αγξνηηθή Οπηνπία. Καηαζηξνθή όισλ ησλ θαπηηαιηζηηθώλ ζηνηρείσλ ζηελ θνηλσλία. Γηαλννύκελνη θαη επαγγεικαηίεο: ερζξνί ηνπ θαζεζηώηνο Γελνθηνλία: Οξηζκόο Γελνθηνλίαο: Έγθιεκα νκάδσλ. Απαηηεί ηελ "πξόζεζε γηα θαηαζηξνθή νιόθιεξεο ή κέξνπο κηαο εζληθήο, εζλνηηθήο, θπιεηηθήο ή ζξεζθεπηηθήο νκάδαο". Απνινγηζκόο ζαλάησλ ( ): (πεξίπνπ), ζε ζύλνιν πιεζπζκνύ Πείλα θαη αξξώζηηεο: Δμνλησηηθή εξγαζία, Υπνζηηηζκόο, Αλππαξμία θαξκάθσλ Φπιαθή: Ζ πην γλσζηή: S-21, Πεξίπνπ (λεθξνί), 12 γλσζηνί επηδήζαληεο, Βαζαληζηήξηα, Ηαηξηθά πεηξάκαηα Killing Fields: ξνο ηνπ Dith Pran καδηθνί ηάθνη. Δθηεινύληαλ όζνη δε ζπκκνξθώ-λνληαλ. Year Zero Με ηελ θαηάιεςε ακέζσο ε πόιε αδεηάδεη θαη νη θάηνηθνί ηεο κεηαθέξνληαη ζηελ επαξρία γηα λα γίλνπλ αγξόηεο, πξνθεηκέλνπ ην θαζεζηώο λα εθπιεξώζεη ην όξακά ηνπ. Ηδενινγία Τν Khmer Rouge σο πξνο ηελ ηδενινγία ηνπ είρε επεξεαζηεί από ην Μαντζκό, δειαδή ζεσξεί ηνπο αγξόηεο ηελ επαλαζηαηηθή δύλακε πνπ κπνξεί λα ζπκβάιιεη ζηε κεηάβαζε από ηνλ θαπηηαιηζκό ζην ζνζηαιηζκό. Σηόρνο ηνπ ε δεκηνπξγία κηαο αγξνηηθήο νπηνπίαο. Πηζηεύεη, ινηπόλ, όηη κπνξεί λα θηηάμεη κηα αηαμηθή θνηλσλία, ππνβαζκίδνληαο όιεο ηηο ηάμεηο ζην επίπεδν ηνπ αγξόηε. Γηα λα ην πεηύρεη απηό ην θόκκα: θαηαξγεί όια ηα πνιηηηθά θαη αζηηθά δηθαηώκαηα θαηαξγεί ηνπο δεζκνύο κε ηε ζξεζθεία, θαζώο απαγνξεύεηαη ε πίζηε ζε νπνηαδήπνηε ζξεζθεία θαη ηνπο δεζκνύο κε ηελ νηθνγέλεηα, αθνύ ηα παηδηά από 8 ρξνλώλ απνρσξίδνληαη ηνπο γνλείο ηνπο θαη ηνπνζεηνύληαη ζε ζηξαηόπεδα όπνπ γαινπρνύληαη κε ηηο αμίεο ηνπ θαζεζηώηνο. Δπίζεο, θαηαξγείηαη ε επίζεκε εθπαίδεπζε, ηα ρξήκαηα θαη θάζε άιιν θαπηηαιηζηηθό ζηνηρείν ζηελ θνηλσλία, έηζη όια ηα εξγνζηάζηα, λνζνθνκεία, ζρνιεία θαη παλεπηζηήκηα θιείλνπλ Δπνκέλσο, θάζε πηπρή ηεο δσήο έρεη θαλόλεο, ηνπο νπνίνπο όπνηνο δελ ηνπο ηεξεί ζεσξείηαη ερζξόο. Δπίζεο, ερζξνί ηνπ θαζεζηώηνο ζεσξνύληαη: όζνη αλήθνπλ ζε δηαθνξεηηθά έζλε, νη δηαλννύκελνη θαη νη επαγγεικαηίεο νπνηνπδήπνηε ηνκέα. Γελνθηνλία Ζ γελνθηνλία πξαγκαηνπνηείηαη από ην Σθνηώλνληαη άλζξσπνη, δειαδή ην 1/4 κε 1/5 ηνπ ηόηε πιεζπζκνύ. - Οη άλζξσπνη πεζαίλνπλ από ηελ πείλα θαη ηηο αξξώζηηεο: Ζ εξγαζία ζηα ρσξάθηα πνπ ηνπο επηβάιιεη ην θαζεζηώο είλαη εμνλησηηθή, ζηελ νπζία νη άλζξσπνη είλαη ζθιάβνη. Δπίζεο, ππνζηηίδνληαη θαζώο ζηνλ θαζέλα κνηξάδεηαη κία κηθξή κεξίδα θαγεηνύ, ελώ πνιινί πεζαίλνπλ από ηηο αξξώζηηεο, αθνύ ην θαζεζηώο έρεη θαηαζηξέςεη όια ηα θάξκαθα γηαηί είλαη θαπηηαιηζηηθά πξντόληα. - Οη ερζξνί ηνπ θαζεζηώηνο ζθνηώλνληαη ζηηο θπιαθέο:

6 Ζ πην γλσζηή είλαη ε θπιαθή αζθαιείαο 21 ή S-21 πνπ βξηζθόηαλ ζηελ πξσηεύνπζα ηεο Κακπόηδεο (όπνπ κεηά ηελ θαηάιεςή ηεο από ην Khmer Rouge είρε κείλεη κόλν ε θπιαθή θαη ηα δηνηθεηηθά γξαθεία ηνπ θόκκαηνο). Δθεί ζθνηώλνληαη άλζξσπνη. Οη θξαηνύκελνη θαζεκεξηλά βαζαλίδνληαη θαη πνιινί από απηνύο ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηαηξηθά πεηξάκαηα. Οη γλσζηνί επηδήζαληεο από ηε ζπγθεθξηκέλε θπιαθή είλαη κόλν 12. Έλαο από απηνύο είλαη ν Vann Nath (δσγξάθνο). - Πνιινί ζθνηώλνληαη ζηα ιεγόκελα Killing Fields : Έηζη νλνκάδνληαη δηάθνξα κέξε ζηελ Κακπόηδε όπνπ κεγάινο αξηζκόο αλζξώπσλ ζθνηώζεθε (ζηε ρώξα αλαθαιύθζεθαλ καδηθνί ηάθνη). Σύκθσλα κε έξεπλα ηνπ Yale κόλν ηα ζύκαηα ησλ εθηειέζεσλ είλαη γύξσ ζηα 1,3 εθαηνκκύξηα. Τνλ όξν Killing Fields ηνλ ρξεζηκνπνίεζε πξώηε θνξά ν δεκνζηνγξάθνο Dith Pran κεηά ηελ έμνδό ηνπ από ηελ Κακπόηδε θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θαζεζηώηνο.

7 Μετά τη γενοκτονία 1977: Πόιεκνο Κακπόηδεο ελαληίνλ Βηεηλάκ 1979: Τν Βηεηλάκ θαηαθηά ηελ Phnom Penh. Τέινο ηνπ θαζεζηώηνο ησλ Khmer Rouge. Καηαδίθε Pol Pot θαη Ieng Sary, κε ηελ θαηεγνξία ηεο γελνθηνλίαο. Καλείο ηνπο δελ παξνπζηάδεηαη ζην δηθαζηήξην. Ο Pol Pot ζπλερίδεη λα έρεη ελεξγό πνιηηηθό ξόιν, κε ηελ ππνζηήξημε Κίλαο, ΖΠΑ, θαη αξθεηώλ Δπξσπατθώλ ρσξώλ. Τν 1982, νη Khmer Rouge ζρεκαηίδνπλ θπβέξλεζε καδί κε ηνλ Sihanouk θαη ηνλ κε θνκκνπληζηή Son Sann. Τα πξνβιήκαηα ππάξρνπλ αθόκα: Οη Khmer Rouge ζπλερίδνπλ ηε δξάζε ηνπο, βαζηθά αγαζά ιείπνπλ. Ζ εηξήλε ζα αξγήζεη λα έξζεη. 1990: Απνρώξεζε Βηεηλάκ από ηελ Κακπόηδε 1993 Πξαγκαηνπνηνύληαη νη πξώηεο εθινγέο, κε ηελ ππνζηήξημε ηνπ OHE. 1998: Πεζαίλεη ν Pol Pot. Τν 1999 δηαιύνληαη νη Khmer Rouge. Καη μαλαγπξίδνπκε ζηα ηζηνξηθά. Παξόηη Βηεηλάκ θαη Κακπόηδε είλαη ζύκκαρνη θαη ζπκθσλνύλ πνιηηηθά, o Pol Pot δελ ηνπο εκπηζηεύεηαη θαη μεθηλά πόιεκν ελαληίνλ ηνπο, πνπ θαηαιήγεη κε ηελ ήηηα ηνπ θαη απνρώξεζή ηνπ. Οη Βηεηλακέδνη ηνλ θαηαδηθάδνπλ ζ έλα δηθαζηήξην όπνπ πνηέ δελ εκθαλίδεηαη. Θα πεξίκελε θαλείο, πσο νη Γπηηθέο Γπλάκεηο ζα θαηαδίθαδαλ θη απηέο ηνλ δηθηάηνξαδνινθόλν. κσο, ηόζν ε ππνζηήξημε πνπ έρεη από ηελ Κίλα, όζν θαη ην γεγνλόο όηη νη ερζξνί ηνπ, νη Βηεηλακέδνη, είλαη ηαπηόρξνλα θαη ερζξνί ησλ ΖΠΑ, απνηεινύλ ζεκαληηθά πιενλεθηήκαηα. Ο Pot αλαιακβάλεη ελεξγό ξόιν ζηελ «αλνηθνδόκεζε» ηεο Κακπόηδεο, ελώ ηαπηόρξνλα αλαγλσξίδεηαη ζην εμσηεξηθό, σο δηπισκαηηθόο εθπξόζσπνο ηεο ρώξαο, σο έλαο άλζξσπνο πνπ κπνξεί λα έρεη θάπνηα ζεκαηάθηα, αιιά κε ηνλ νπνίν κπνξείο λα ζπλελλνεζείο θαη ζπλερίδεη λα έρεη κηα ζέζε ζηα Ζλσκέλα Έζλε. Παξάιιεια, νη ΖΠΑ, ε Κίλα θαη αξθεηέο επξσπατθέο ρώξεο ηνπ παξέρνπλ ηα όπια πνπ ζπλερίδεη λα ρξεζηκνπνηεί. Οη λεθξνί ζπλερίδνπλ λα απμάλνληαη, ηόζν ιόγσ ηεο δξάζεο ησλ Khmer Rouge, όζν θαη ηεο αδξάλεηαο ησλ δπηηθώλ, πνπ δελ ηνπο παξέρνπλ, αλζξσπηζηηθή βνήζεηα, όπσο ζε πεξηπηώζεηο άιισλ ρσξώλ. Τώξα, ην 1990 ην Βηεηλάκ απνρσξεί θη αθνινπζνύλ νη δηαπξαγκαηεύζεηο ζην Παξίζη όπνπ ζπκθσλείηαη ε δηελέξγεηα εθινγώλ. Ζ Κίλα, όκσο, πάιη, πηέδεη, θπζηθά, όρη θαλεξά, ώζηε λα έρνπλ νη Khmer Rouge ξόιν ζηελ πνιηηηθή πξηλ από απηέο θαη ε γελνθηνλία δελ αλαγλσξίδεηαη. Τν 1993, γίλνληαη ηειηθά νη πξώηεο εθινγέο, νη νπνίεο θπζηθά, δελ γίλνληαη ππό ηηο ζπλήζεηο δεκνθξαηηθέο ζπλζήθεο, αθνύ νη Khmer Rouge κπντθνηάξνπλ ηελ όιε δηαδηθαζία ήδε από ην Τν 1997 δηθάδεηαη ν Pol Pot από ην θόκκα ηνπ, αιιά ην 1998 επηηέινπο πεζαίλεη θη έηζη ιήγεη θαη ν εκθύιηνο θαη έρνπκε ηελ πξώηε ρξνληά εηξήλεο ζηελ Κακπόηδε. 9

8 Δικαιοςύνη Ηνύληνο 1997:Ζ θπβέξλεζε ηεο Κακπόηδεο απεπζύλεηαη ζηα Ζλ. Έζλε 2001: Δγθξίλεηαη ε δεκηνπξγία ηνπ εηδηθνύ δηθαζηεξίνπ Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia (ECCC) 2003: Κακπόηδε & Ζλ. Έζλε ζπκθσλνύλ γηα ην πιαίζην δηεμαγσγήο ηεο δίθεο Τν δηθαζηήξην: Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia (ECCC) Έλα πβξηδηθό δηθαζηήξην. Θα δηαιπζεί κόλν όηαλ νινθιεξσζνύλ όιεο νη δίθεο θαη νη εθέζεηο. Δμεηάδεη 4 ππνζέζεηο: Υπόζεζε 001: Kaing Guek Eav Υπόζεζε 002: Nuon Chea, Ieng Sary, Ieng Thirith, Khieu Samphan Υπόζεζε 003: κε θνηλνπνηεκέλεο νη ηαπηόηεηεο ησλ 2 θαηεγνξνπκέλσλ Υπόζεζε 004: κε θνηλνπνηεκέλεο νη ηαπηόηεηεο ησλ 3 θαηεγνξνπκέλσλ Kaing Guek Eav/ Comrade Duch: Πξώελ θαζεγεηήο καζεκαηηθώλ Ζκ. γέλλεζεο: 17/11/1942 Ζκ. ζύιιεςεο: 31/7/2007 Αμίσκα ζηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο: πξόεδξνο ηεο θπιαθήο S-21(Tuol Sleng) Σπλήγνξνη ππεξάζπηζεο: Kar Savuth & Kang Ritheary (Κακπόηδε) Απνηέιεζκα δίθεο: Ηζόβηα θπιάθηζε Nuon Chea/ Brother Number Two Ννκηθέο ζπνπδέο ζηε Μπαγθόλγθ Ζκ. γέλλεζεο: 7/7/1926, Ζκ. ζύιιεςεο: 19/9/2007 Αμίσκα ζηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο: αλαπιεξσηήο Γξακκαηέαο ηνπ ΚΚ Κακπόηδεο Σπλήγνξνη ππεξάζπηζεο: Son Arun (Κακπόηδε) & Victor Koppe (Οιιαλδία) Αλακέλεηαη ε εηπκεγνξία δηθαζηεξίνπ κέζα ζην 2014 IENG SARY/ BROTHER NUMBER THREE/VAN Σπνπδέο πνιηηηθήο επηζηήκεο ζηε Γαιιία Ζκ. γέλλεζεο: 24/10/1925, Ζκ. ζύιιεςεο: 12/11/2007 Αμίσκα ζηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο: Υπνπξγόο Δμσηεξηθώλ Υπνζέζεσλ Σπλήγνξνη ππεξάζπηζεο: Ang Udom (Κακπόηδε) & Michael G. Karnavas (ΖΠΑ) Απεβίσζε ζηηο 14/3/2013, ρσξίο λα έρεη πξνιάβεη λα βγεη ε εηπκεγνξία ηνπ δηθαζηεξίνπ IENG THIRITH/PHEA Λνγνηερληθέο ζπνπδέο ζην Παξίζη Ζκ. γέλλεζεο: 12/3/1932 Ζκ. ζύιιεςεο: 12/11/2007 Αμίσκα ζηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο: Υπνπξγόο Κνηλσληθώλ Υπνζέζεσλ Σπλήγνξνη ππεξάζπηζεο: Phat Pouv Seang (Κακπόηδε) & Diana Ellis (Μ. Βξεηαλία) Λόγσ ηεο θπζηθήο ηεο θαηάζηαζεο (άλνηα) δελ κπνξεί λα ππεξεηήζεη ην ζθνπό ηεο δηθαηνζύλεο. KHIEU SAMPHAN/HEM Σπνπδέο ζηε Γαιιία Ζκ. γέλλεζεο: 28/71931, Ζκ. ζύιιεςεο: 19/11/2007 Αμίσκα ζηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο: Αξρεγόο ηνπ Κξάηνπο Σπλήγνξνη ππεξάζπηζεο: Kong Sam Omn (Κακπόηδε), Arthur Vercken (Γαιιία) & Anta Guisse (Γαιιία) Αλακέλεηαη ε εηπκεγνξία δηθαζηεξίνπ κέζα ζην 2014 Αστοί ποσ γλίτφσαν Pol Pot: πέζαλε ηνλ Απξίιην 1998 Ta Mok: πέζαλε ηνλ Ηνύιην 2006 Τν 1997 ε θπβέξλεζε ηεο Κακπόηδεο απεπζύλζεθε ζηα Ζλ. Έζλε γηα λα ηε βνεζήζνπλ λα θέξεη ελώπηνλ ηεο δηθαηνζύλεο ηνπο θύξηνπο αξρεγνύο ηνπ θαζεζηώηνο ησλ Κόθθηλσλ

9 Φκεξ. Τέζζεξα ρξόληα αξγόηεξα ε Δζλνζπλέιεπζε ηεο Κακπόηδεο πέξαζε λόκν κε ηνλ νπνίν κπνξνύζε λα δεκηνπξγήζεη έλα δηθαζηήξην, ην νπνίν ζα εηδηθεπόηαλ ζηε δηειεύθαλζε ησλ εγθιεκάησλ πνπ δηαπξάρζεθαλ ηελ πεξίνδν Τν δηθαζηήξην απηό νλνκάζηεθε Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia (ECCC). Άηππα νλνκάδεηαη The Khmer Rouge Tribunal θαη The Cambodia Tribunal. Τειηθά, ην 2003 Ζλ. Έζλε θαη Κακπόηδε ήξζαλ ζε ζπκθσλία θαζνξίδνληαο ην πιαίζην ζην νπνίν ε δηεζλήο θνηλόηεηα ζα βνεζνύζε ζηε δηεμαγσγή ηεο δίθεο από ην ECCC. Τν ECCC εληάζζεηαη ζην δηθαζηηθό ζύζηεκα ηεο Κακπόηδεο, αιιά ζα κπνξνύζακε λα πνύκε πσο είλαη έλα πβξηδηθό δηθαζηήξην θαζόηη δηθαζηέο θαη δηθεγόξνη πξνέξρνληαη θαη από ηελ Κακπόηδε θαη από ην εμσηεξηθό, ελώ ηαπηόρξνλα επηθαιείηαη θαη ηελ θακπνηδηαλή θαη ηε δηεζλή λνκνζεζία. Ζ εκεξνκελία δηάιπζήο ηνπ παξακέλεη πξνο ην παξόλ άγλσζηε, θαζόηη αθόκα νη δίθεο ηξέρνπλ. Οη ππνζέζεηο πνπ εμεηάδεη είλαη 4: ππόζεζε 001: Kaing Guek Eav ππόζεζε 002: Nuon Chea, Ieng Sary, Ieng Thirith, Khieu Samphan ππόζεζε 003: κε θνηλνπνηεκέλεο νη ηαπηόηεηεο ησλ 2 θαηεγνξνπκέλσλ ππόζεζε 004: κε θνηλνπνηεκέλεο νη ηαπηόηεηεο ησλ 3 θαηεγνξνπκέλσλ Οη θαηεγνξίεο πνπ επηξξίπηνληαη ζηα παξαπάλσ πξόζσπα είλαη νη εμήο: εγθιήκαηα θαηά ηεο αλζξσπόηεηαο, εκπινθή ζηε γελνθηνλία θαη ζνβαξέο παξαβηάζεηο ησλ Σπκβάζεσλ ηεο Γελεύεο ηνπ Οη ππνζέζεηο 003 θαη 004 εθθξεκνύλ. ζνλ αθνξά ηελ ππόζεζε 001, ζ' ζπηήλ εμεηάδεηαη ην δήηεκα ηνπ Kaing Guek Eav/ Comrade Duch, ν νπνίνο είλαη πξώελ θαζεγεηήο καζεκαηηθώλ θαη απνηειεί ην λεόηεξν κέινο ηεο εγεζίαο ησλ Κόθθηλσλ Φκεξ πνπ βξίζθεηαη ελ δσή. Γελλήζεθε ζηηο 17/11/1942 θαη ζπλειιήθζε ζηηο 31/7/2007. Σηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο ήηαλ αξρηθά αλαπιεξσηήο θαη ζηε ζπλέρεηα πξόεδξνο ηεο θπιαθήο S-21(Tuol Sleng). Οη ζπλήγνξνη ππεξάζπηζήο ηνπ είλαη νη Kar Savuth & Kang Ritheary, ακθόηεξνη πξνεξρόκελνη από ηελ Κακπόηδε. Ζ δίθε δηήξθεζε 30/3/ /11/2009, θαη ε ηειηθή δηθαζηηθή απόθαζε αλαθνηλώζεθε ζηηο 3/2/2012 πνπ ηνλ θαηαδίθαζε ζε ηζόβηα θπιάθηζε. Ζ ππόζεζε 002 αθνξά ηνπο Nuon Chea, Ieng Sary, Ieng Thirith θαη Khieu Samphan, θαη ηνλ Σεπηέκβξην ηνπ 2012 νινθιεξώζεθε ε έξεπλα γη' απηή ηελ ππόζεζε. Ο Nuon Chea/ Brother Number Two ζπνύδαζε λνκηθά ζηε Μπαγθόλγθ, όπνπ θαη έγηλε κέινο ηνπ ΚΚ ηεο Τατιάλδεο. Γελλήζεθε ζηηο 7/7/1926 θαη ζπλειιήθζε ζηηο 19/9/2007. Σηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο ήηαλ αλαπιεξσηήο γξακκαηέαο ηνπ ΚΚ Κακπόηδεο, θαζώο επίζεο θαη κέινο ηεο Μόληκεο Δπηηξνπήο θαη ηεο Κεληξηθήο Δπηηξνπήο ηνπ ΚΚ ηεο Κακπόηδεο. Οη ζπλήγνξνη ππεξάζπηζήο ηνπ είλαη νη Son Arun (Κακπόηδε) & Victor Koppe (Οιιαλδία). Τν 1998 ιηπνηάθηεζε από ην θαζεζηώο ησλ Κόθθηλσλ Φκεξ ιακβάλνληαο ράξε από ηνλ πξσζππνπξγό Hun Sen. Ζ εηπκεγνξία ηνπ δηθαζηεξίνπ αλακέλεηαη λα βγεη κέζα ζην Ο Ieng Sary/Brother Number Three/Van ζπνύδαζε πνιηηηθέο επηζηήκεο ζηε Γαιιία, όπνπ ην 1951 γίλεηαη κέινο ηνπ ΚΚ Γαιιίαο. Γελλήζεθε ζηηο 24/10/1925 θαη ζπλειιήθζε ζηηο 12/11/2007. Σηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο θαηείρε ην αμίσκα ηνπ Υπνπξγνύ Δμσηεξηθώλ Υπνζέζεσλ θαη απνηεινύζε ην κνλαδηθό ζεκείν επηθνηλσλίαο ησλ θπβεξλεηώλ ηεο Κακπόηδεο κε ηνλ ππόινηπν θόζκν. Οη ζπλήγνξνη ππεξάζπηζήο ηνπ είλαη νη Ang Udom (Κακπόηδε) & Michael G. Karnavas (ΖΠΑ). Ήηαλ ν πξώηνο εγέηεο πνπ ιηπνηάθηεζε από ην θαζεζηώο ησλ Κόθθηλσλ Φκεξ, ην 1996, θαη έηζη έιαβε βαζηιηθή ράξε από ην Norodom Sihanouk. Απεβίσζε ζηηο 14/3/2013 ρσξίο λα έρεη πξνιάβεη λα εθδηθαζηεί ε ππόζεζή ηνπ θαη λα βγεη ε εηπκεγνξία ηνπ δηθαζηεξίνπ. Ζ Ieng Thirith/Phea έθαλε ινγνηερληθέο ζπνπδέο ζην Παξίζη θαη ήηαλ ην πξώην θακπνηδηαλό άηνκν πνπ πήξε πηπρίν ζηελ αγγιηθή ινγνηερλία. Γελλήζεθε ζηηο 12/3/1932 θαη ζπλειιήθζε ζηηο 12/11/2007. Ζ αδειθή ηεο, Khieu Ponnary, είρε παληξεπηεί ηνλ Pol Pot, ελώ ε ίδηα είρε παληξεπηεί ηνλ Ieng Sary. Τν αμίσκα πνπ θαηείρε ζηε Γεκνθξαηία ηεο Κακπόηδεο ήηαλ απηό ηεο Υπνπξγνύ Κνηλσληθώλ Υπνζέζεσλ. Οη ζπλήγνξνη

10 ππεξάζπηζήο ηεο είλαη νη Phat Pouv Seang (Κακπόηδε) & Diana Ellis (Μ. Βξεηαλία). κσο, ιόγσ ηεο θπζηθήο ηεο θαηάζηαζεο θξίζεθε αθαηάιιειε ε παξνπζία ηεο ζηε δίθε. Έηζη, ζηηο 13/9/2012 απνθαζίζηεθε νκόθσλα από ην δηθαζηήξην όηη θακία πεξαηηέξσ ηαηξηθή ζεξαπεία δελ ζα βειηηώζεη ηελ θαηάζηαζή ηεο. Τώξα βξίζθεηαη ππό δηθαζηηθή επνπηεία. Ο Khieu Samphan/Hem ζπνύδαζε θη απηόο ζηε Γαιιία. Γελλήζεθε ζηηο 28/71931 θαη ζπλειιήθζε ζηηο 19/11/2007. Ήηαλ Αξρεγόο ηνπ Κξάηνπο ηεο Γεκνθξαηίαο ηεο Κακπόηδεο. Οη ζπλήγνξνη ππεξάζπηζήο ηνπ είλαη νη Kong Sam Omn (Κακπόηδε), Arthur Vercken (Γαιιία) & Anta Guisse (Γαιιία). Ζ εηπκεγνξία ηνπ δηθαζηεξίνπ αλακέλεηαη λα βγεη κέζα ζην Από ηελ άιιε, όκσο, ελώπηνλ ηεο δηθαηνζύλεο δελ βξέζεθαλ νύηε ν θύξηνο εγέηεο ησλ Κόθθηλσλ Φκεξ, Pol Pot, ν νπνίνο πέζαλε ηνλ Απξίιην 1998, νύηε ν ζηξαηησηηθόο δηνηθεηήο ηνπ θαζεζηώηνο, Ta Mok (ςεπδώλπκν: the Βutcher), πνπ ήηαλ έλαο από ηνπο πην πηζηνύο ζπλεξγάηεο ηνπ Pol Pot θαη πέζαλε ηνλ Ηνύιην Αμίδεη λα παξαηεζνύλ ζ'απηό ην ζεκείν ελδεηθηηθά θάπνηεο καξηπξίεο αλζξώπσλ πνπ πξνβαίλνπλ ζ'εθηηκήζεηο γηα ηα όζα ζπλέβεζαλ επί θαζεζηώηνο Pol Pot. Ζ Bin Silva πνπ έραζε 11 ζπγγελείο ηα ρξόληα είπε σο απάληεζε ζηε απνινγία ηνπ Duch we cannot accept his apology. He lied to us. He wanted to be acquitted. He did not care about others. If he did not give the order, his subordinates would not have dared to kill. Πεξηγξάθεη ηνπο εγέηεο ησλ Κόθθηλσλ Φκεξ σο worse than monsters, θαζόηη monsters would kill only a few people, but they killed millions of people. Βέβαηα, νθείινπκε λα παξαζέζνπκε θαη κηα άιιε άπνςε, πνπ ζπιιακβάλεη ην ζέκα από κηα δηαθνξεηηθή νπηηθή γσλία. Ζ Ven Dara (αλεςηά ηνπ Ta Mok) εμεηάδεη ην όιν δήηεκα ηεο γελνθηνλίαο ζηε Κακπόηδε ζε κηα καθξνθιίκαθα θαζόηη ζεσξεί πσο ην δηθαζηήξην δελ πξέπεη λα εζηηάζεη κόλν ζηνπο 5 εγέηεο, αιιά πξέπεη λα αλαθαιπθζνύλ νη real murders. Αλαθέξεη If the 5 leaders are held responsible, it's not fair. We need to look at the international factors-the role of the US, China, Russia, the French, the Vietnamese. Τν δήηεκα, επνκέλσο, πνπ ηίζεηαη είλαη αλ ηειηθά κπνξεί λα απνλεκεζεί δηθαηνζύλε ζηε Κακπόηδε θαη αλ απηό επηδηώθεηαη ζην κέγηζην βαζκό. Δπηδώληεο ηνπ θαζεζηώηνο ησλ Κόθθηλσλ Φκεξ ειπίδνπλ όηη νη δηθαζηηθέο δηαδηθαζίεο ζα θηλεζνύλ γξήγνξα πξνηνύ νη ελαπνκείλαληεο ελ δσε εγέηεο ησλ Κόθθηλσλ Φκεξ αξξσζηήζνπλ ή ιόγσ γεξαηεηώλ πεζάλνπλ. Γη' απηό, νκάδεο ππνζηήξημεο ησλ αλζξώπηλσλ δηθαησκάησλ έρνπλ αζθήζεη έληνλε θξηηηθή ζηνπο ξπζκνύο κε ηνπο νπνίνπο θπιάεη ε δίθε, θαζόηη ε ειηθία ησλ δύν ελ δσή θαηεγνξνπκέλσλ Nuon Chea θαη Khieu Samphan κπνξεί λα ζεκαίλεη όηη ηειηθά ε δηθαηνζύλε δελ ζα ππεξεηεζεί.

11 Μνήμη; Με ηνπο Khmer Rouge ζηελ εμνπζία, ε ιήζε επηθξαηεί. Χπρνινγία: Μεηα-ηξαπκαηηθό ζηξεο. Καηάζιηςε. Γηαηαξαρέο άγρνπο. Ο θόζκνο θαληάδεη επηθίλδπλνο. Βίαηε αληίδξαζε όπνηε ληώζνπλ όηη απεηινύληαη. ια αιιάδνπλ κεηά ηηο δίθεο: Τώξα νη λένη θαηεγνξνύλ ηελ πεξίνδν Pol Pot γηα ηα πξνβιήκαηά ηνπο. Ηνύληνο 2013: Νόκνο απαγνξεύεη λα αξλεζεί θαλείο ηε γελνθηνλία πσο είδακε, νη ππεύζπλνη ηεο γελνθηνλίαο ζπλέρηζαλ λα βξίζθνληαη ζηελ εμνπζία. Απηό είρε ζεκαληηθέο επηπηώζεηο ζηνλ ηξόπν πνπ κλεκνλεύεηαη ε γελνθηνλία. Σαο έρνπκε ήδε δείμεη θαη ζπλερίδσ λα ζαο δείρλσ ζθιεξέο εηθόλεο, γηαηί απηέο ηηο εηθόλεο είλαη πνπ βιέπνπλ ζήκεξα νη Κακπνηδηαλνί. Καη κόλν. Σηα 2 κνπζεία πνπ ππάξρνπλ γηα ηε γελνθηνλία, ην κόλν πνπ βιέπνπκε είλαη θσηνγξαθίεο λεθξώλ, νζηά θαη λεθξνθεθαιέο λεθξώλ, θαη κεζόδνπο βαζαληζκνύ. Κακκία αλαθνξά γηα ην πνηνο θαη γηαηί. Ο ιόγνο πνπ γίλεηαη απηό, είλαη απόιπηα πνιηηηθόο, θαζώο ζεσξείηαη πσο έηζη λνκηκνπνηείηαη ε πνιηηηθή εμνπζία ηεο ρώξαο. Έηζη, έθζεζε ζηηο βίαηεο εηθόλεο, ε ζησπή ηνπ θξάηνπο, πνπ ζηα ζρνιηθά βηβιία, γηα παξάδεηγκα, αλαθέξνπλ ην όιν γεγνλόο ζε κηα θξάζε κόλν, ζε ζπλδπαζκό κε ηε ζησπή ησλ επηδήζαλησλ, θέξλεη ηηο επόκελεο γεληέο ζε κηα θαηάζηαζε θόβνπ, ζπκνύ, αιιά θαη πιήξνπο δπζπηζηίαο, ξσηώληαο: γηαηί νη Φκεξ ζθόησλαλ Φκεξ; Δπηπιένλ, ηα ςπρνινγηθά πξνβιήκαηα ησλ επηδήζαλησλ νδεγνύλ ζηελ πνιηηηθή ζηάζε ηεο βίαηεο αληίδξαζεο ζε θάζε πεξίπησζε απεηιήο. Γηα ηνπο κειεηεηέο, είλαη πνιύ ζεκαληηθό λα δηθαζηνύλ νη ππαίηηνη, θαζώο έηζη, βνεζάηαη ε ζπκθηιίσζε ησλ πνιηηώλ κε ην παξειζόλ ηνπο, αιιά θαη κε ηνπο ζπκπνιίηεο ηνπο, δηαδηθαζία απαξαίηεηε γηα λα κπνξέζεη λα επέιζεη ε πνιηηηθή ζηαζεξόηεηα. Σήκεξα, πνπ έρνπλ μεθηλήζεη νη δίθεο, θη έρεη πέζεη πεξηζζόηεξν θσο ζηα γεγνλόηα, νη αληηιήςεηο ηνπο έρνπλ αιιάμεη, θαη πιένλ θαηεγνξνύλ εθείλε ηελ επνρή γηα ηα ζπλαηζζεκαηηθά, νηθνλνκηθά, θαη εθπαηδεπηηθά ηνπο πξνβιήκαηα, θαηεγνξία πνπ δελ είλαη ηειείσο αβάζηκε, αλ ζθεθηνύκε όηη ην θαζεζηώο ηνπ Pol Pot άθεζε πίζσ ηνπ έλα πιήζνο ςπρηθά ηξαπκαηηζκέλν, ρσξίο εθπαίδεπζε, θησρό.

12 Η Καμπότζη Σήμερα Πολιτική Βαζηιηάο:Norodom Sihamoni (2004- Σήκεξα) Πξσζππνπξγόο: Hun Sen (1985-Σήκεξα) Κόκκα: CPP (Cambodian's People Party) ΜΜΔ: Κπξηαξρία ηνπ Hun Sen Γηθαηνζύλε: Πνιηηηθά ειεγρόκελε Αληίπαια θόκκαηα: ππό δησγκό 2001 Καηάζηαζε Αλειεύζεξε Γεκνθξαηία Διεπζεξία (1 = Καιύηεξν, 7 = Φεηξόηεξν) 6 Πνιηηηθέο ειεπζεξίεο (1 = Καιύηεξν, 7 = Φεηξόηεξν) 6 Πνιηηηθά δηθαηώκαηα (1 = Καιύηεξν, 7 = Φεηξόηεξν) 6 Οικονομία Πνιύ αξγή νηθνλνκηθή αλάπηπμε Γελ πξνζειθύνληαη αξθεηά νη επελδύζεηο Παξάγεη θπξίσο ξνύρα Τνπξηζκόο Φτώτεια Πνιύ ρακειά εηζνδήκαηα Μέγαιν κέξνο ηνπ πιεζπζκνύ δελ έρεη πξόζβαζε ζε ππεξεζίεο πγείαο, ζηελ εθπαίδεπζε. Γελ ππάξρεη Κνηλσληθό Κξάηνο Άλλα προβλήματα και προκλήσεις Παηδηθό trafficking Ναξθσηηθά Έληνλε βία : Πώιεζε ηνπ 45% ηεο γεο, θπξίσο ζε μέλνπο επελδπηέο Μεηνλόηεηα Βηεηλακέδσλ: Γελ αλαγλσξίδεηαη από ην Σύληαγκα Γελ ππάξρεη απνρεηεπηηθό ζύζηεκα Κοινφνικές αναταρατές Τνπο ηειεπηαίνπο κήλεο αξθεηνί Κακπνηδηαλνί βξίζθνληαη ζηνπο δξόκνπο. Αίηεκα: Αύμεζε ησλ κηζζώλ από ηα 80 ζηα 160 δνιιάξηα. Απάληεζε θπβέξλεζεο: Απαγόξεπζε δηαδειώζεσλ 18

13 Συμπεράςματα-Περαιτέρω Ερωτήματα Τελικά, μποπεί να δημιοςπγηθεί ο νέορ άνθπωπορ; Και ποιορ μποπεί να ηον δημιοςπγήζει; Πνηνο είλαη ν λένο άλζξσπνο θαη πνηνο απνθαζίδεη γη απηό; Κάζελαο έρεη θαη πξέπεη λα έρεη ηε δηθή ηνπ πξνζσπηθόηεηα. Οη θνηλσλίεο είλαη ήδε αξθεηά απηαξρηθέο κε ηνπο απνθιεηζκνύο πνπ επηβάιινπλ, δελ ρξεηάδνληαη παξαπάλσ θαηαπίεζε. Ζ ηζηνξία έρεη απνδείμεη πσο εθαξκνγέο ηέηνησλ νξακάησλ κάιινλ ην παξειζόλ παξά ην κέιινλ θέξλνπλ θαη αδηαθνξνύλ γηα ηελ αμία ηεο αλζξώπηλεο δσήο. κσο νη άλζξσπνη είλαη πνπ κεηξάλε! Οι δίκερ αποδίδοςν ηη δικαιοζύνη ή ζςγκαλύπηοςν ηοςρ εγκλημαηίερ; Είναι εθικηό οι δίκερ να αποδώζοςν δικαιοζύνη; Ο Φνπλ Σελ, πξσζππνπξγόο ζήκεξα ηεο Κακπόηδεο, παιηόηεξα είρε ζρέζεηο κε ην Κhmer Rouge θαη εθόζνλ ζήκεξα ειέγρεη ηα δηθαζηήξηα ππάξρνπλ ππνςίεο γηα ζπγθάιεςε. Δπίζεο, αλ θαη ηα εγθιήκαηα έγηλαλ ηελ πεξίνδν ε πξώηε δίθε έγηλε κόιηο ην 2009 νπόηε πνιινί από ηνπο εκπιεθόκελνπο πέζαλαλ θαη δελ πξόιαβαλ θαλ λα δηθαζηνύλ. Καη όζνλ αθνξά ην εξώηεκα γηα ην αλ νη δίθεο έηλαη εθηθηό λα απνδώζνπλ δηθαηνζύλε δελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλε απάληεζε, αιιά πξνθύπηνπλ λέα εξσηήκαηα: πξώηνλ πνηνη λόκνη είλαη θαηάιιεινη γηα λα απνδνζεί δηθαηνζύλε ζε εγθιήκαηα ηέηνηνπ κεγέζνπο θαη δεύηεξνλ ηειηθά κε κία δίθε κπνξεί λα απνδνζεί εζηθή ηθαλνπνίεζε ζηνπο επηδήζαληεο ή ζηνπο ζπγγελείο ησλ ζπκάησλ; Ένα κπάηορ μόνο ηος μποπεί να δπάζει όπωρ ηο καθεζηώρ ηος Pol Pot; Ή μήπωρ μιλάμε για ηην ζηήπιξη και ηα πολιηικά παισνίδια και άλλων δςνάμεων; Τν όιν δήηεκα ηεο γελνθηνλίαο ζηε Κακπόηδε νθείινπκε λα ην εμεηάζνπκε ζε κηα καθξνθιίκαθα, θαζόηη νη δηεζλείο παξάγνληεο δηαδξακάηηζαλ ζεκαληηθό ξόιν. Δμάιινπ, πνηά ρώξα κπνξεί πξαγκαηηθά λα ραξάμεη κόλε ηεο ηε κνίξα ηεο κέζα ζ'έλαλ θόζκν όπνπ νη πάληεο θαη ηα πάληα αιιεινζπλδένληαη; Γηα παξάδεηγκα πνηόο παξείρε ηελ ηερληθή ππνζηήξημε; Αξρηθά ήηαλ ε Κίλα θαη ζηε ζπλέρεηα όηαλ νη ΖΠΑ ζεώξεζαλ πσο είραλ ηνλ ίδην ερζξό κε ηελ Κακπόηδε, δει. ην Βηεηλάκ, έζηειλαλ όπια κέζσ ηεο Σηγθαπνύξεο. Γεληθά, ε απάληεζε ζ' εξσηήκαηα ηέηνηνπ είδνπο απνηειεί αληηθείκελν βαζύηεξεο αλάιπζεο θαη κειέηεο.

14 Προτεινόμενεσ ταινίεσ και ντοκυμαντέρ Α. The missing picture Έλαο επηδήζαληαο εμηζηνξεί ηα γεγνλόηα ηεο γελνθηνλίαο κε ην δηθό ηνπ, ηδηαίηεξν ηξόπν. (Γαιιηθή ηαηλία, αγγιηθνί ππόηηηινη) Link trailer: Β. The Story of Cambodia, Documentary Έλα ληνθπκαληέξ γηα ηελ θαηάζηαζε ζηελ Κακπόηδε κεηά ην 1979, θαη ηελ εκπινθή ησλ μέλσλ δπλάκεσλ. Link documentary: Γ. The Killing Fields, 1984 Ζ ηζηνξία δύν δεκνζηνγξάθσλ, θαηά ηε δηάξθεηα θπξίσο ηνπ εκθπιίνπ πνιέκνπ , αιιά θαη ηεο γελνθηνλίαο πνπ αθνινύζεζε. Link trailer: Γ. Beyond Borders, 2003 Γύν θηιάλζξσπνη βξίζθνληαη θαη ζηελ Κακπόηδε, ηελ πεξίνδν ηνπ εκθπιίνπ πνιέκνπ, ηε δεθαεηία ηνπ Link trailer: 20

15 Βιβλιογραφικέσ αναφορέσ Bockers, E., et al, (2011) Reconciliation in Cambodia: thirty years after the terror of the Khmer Rouge regime, Torture, 21:2 Chandler, D. (2008) Cambodia Deals with its Past: Collective Memory, Demonisation and Induced Amnesia, Totalitarian Movements and Political Religions, 9:2-3, Chandler, D. (2014) War, genocide, and justice: Cambodian American memory work, Ethnic and Racial Studies, 37:5, Ciorciari, J. D. (2014) China and the Pol Pot regime, Cold War History, 14:2, Clark, J. N. (2012) The crime of crimes : genocide, criminal trials and reconciliation, Journal of Genocide Research, 14:1, Duffy, T. (1999) Uncertain democracy : Cambodia since the July 1998 Election, Representation, 36:4, Ήιηνο ( ) Νεώηεπον Εγκςκλοπαιδικόν Λεξικόν. Αζήλα: Ήιηνο Mahbubani, K. (1993) Pol pot: The paradox of moral correctness, Studies in Conflict & Terrorism,16:1, Manning, P. (2012) Governing memory: Justice, reconciliation and outreach at the Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia, Memory Studies, 5: 165 Münyas, B. (2008) Genocide in the minds of Cambodian youth: transmitting (hi)stories of genocide to second and third generations in Cambodia, Journal of Genocide Research,10:3, Πάππξνο Larousse (2003) Εικονογπαθημένο Εγκςκλοπαιδικό Λεξικό & Πλήπερ Λεξικό ηηρ Νέαρ Ελληνικήρ Γλώζζαρ. Αζήλα: Πάππξνο Sundararaman, S. (1998) Cambodian elections: From pol pot to the polls once again, Strategic Analysis, 22:6, x.html