ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ της χρήσης 1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου (ποσά σε χιλιάδες εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά)

Transcript

1 ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ της χρήσης 1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου 2013 Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν.3556/2007 (ποσά σε χιλιάδες εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά) ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. Αρτέμιδος 8, ΤΚ 15125, Μαρούσι Αττικής, Ελλάδα Αριθμός Γ.Ε.ΜΗ (ΑΡ.Μ.Α.Ε /06/Β/86/113)

2 Η παρούσα σελίδα έχει αφεθεί σκοπίμως κενή 2

3 Περιεχόμενα A. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ... 6 Γ. ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ «ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΕ» ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ Δ. Ετήσιες Ενοποιημένες και Εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση Ι. ΕΤΗΣΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΤΗΝ 31/12/ Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης (Ενοποιημένη και Εταιρική) Κατάσταση Συνολικών Εσόδων (Ενοποιημένη και Εταιρική) Κατάσταση Οικονομικής Θέσης (Ενοποιημένη και Εταιρική) Ενοποιημένη κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων Εταιρική κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων Κατάσταση ταμειακών ροών (Ενοποιημένη και Εταιρική) ΙΙ. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΤΗΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΤΗΝ 31/12/ Γενικές Πληροφορίες για τον Όμιλο Φύση Δραστηριοτήτων Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων Δήλωση συμμόρφωσης Νόμισμα παρουσίασης Χρήση εκτιμήσεων Αλλαγή στις λογιστικές πολιτικές Περίληψη Σημαντικών Λογιστικών Πολιτικών Ενοποίηση Λειτουργικοί τομείς Μετατροπή ξένου νομίσματος Ενσώματα πάγια Άυλα περιουσιακά στοιχεία Απομείωση αξίας στοιχείων του ενεργητικού Χρηματοοικονομικά μέσα Αποθέματα Εμπορικές απαιτήσεις Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων Μη κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού κατεχόμενα προς πώληση Μετοχικό κεφάλαιο Φορολογία εισοδήματος & αναβαλλόμενος φόρος Παροχές στο προσωπικό Επιχορηγήσεις

4 4.16 Προβλέψεις Αναγνώριση εσόδων Μισθώσεις Κατασκευαστικές συμβάσεις Διανομή μερισμάτων Σημαντικές λογιστικές κρίσεις, εκτιμήσεις και υποθέσεις Κρίσεις Εκτιμήσεις και υποθέσεις Δομή του Ομίλου και μέθοδος ενοποίησης εταιρειών Λειτουργικοί Τομείς Ενσώματες Ακινητοποιήσεις Υπεραξία Άυλα στοιχεία ενεργητικού Επενδύσεις σε θυγατρικές Επενδύσεις σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση και υποχρέωση Χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Αποθέματα Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις Λοιπές απαιτήσεις και Λοιπά κυκλοφορούντα στοιχεία Ενεργητικού Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού αποτιμημένα στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων Ταμειακά διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα Κατασκευαστικά συμβόλαια Ίδια κεφάλαια Μετοχικό Κεφάλαιο Λοιπά Αποθεματικά Υπόλοιπο Κερδών εις νέο Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις Δανειακές υποχρεώσεις Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Προβλέψεις Πωλήσεις Ανάλυση Εξόδων ανά κατηγορία Παροχές στο Προσωπικό Λοιπά έσοδα και έξοδα εκμετάλλευσης

5 34. Χρηματοοικονομικά Έσοδα και Έξοδα Λοιπά Χρηματοοικονομικά Αποτελέσματα Φόρος Εισοδήματος Κέρδη ανά μετοχή Ανάλυση Προσαρμογών σε Ταμειακές Ροές Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη Συναλλαγές με βασικά διευθυντικά στελέχη Δεσμεύσεις, Ενδεχόμενες υποχρεώσεις και απαιτήσεις Υφιστάμενα εμπράγματα βάρη Δεσμεύσεις Ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις Επίδικες υποθέσεις και υπό διαιτησία διαφορές Σκοποί και πολιτικές διαχείρισης κινδύνων Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου Κίνδυνος αγοράς Πιστωτικός κίνδυνος Κίνδυνος ρευστότητας Χρηματοδοτικός και επιτοκιακός κίνδυνος Λοιποί κίνδυνοι και αβεβαιότητες Εύλογη αξία χρηματοοικονομικών μέσων Πολιτικές και σκοποί διαχείρισης κεφαλαίου Γεγονότα μετά την ημερομηνία αναφοράς της κατάστασης Οικονομικής Θέσης

6 A. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ (σύμφωνα με το άρθρο 4 2 του Ν.3556/2007) Τα κατωτέρω μέλη του Διοικητικού συμβουλίου της ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.: 1. Ιωάννης Γ. Μυτιληναίος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος του Διοικητικού Συμβουλίου 2. Παναγιώτης Α. Γαρδελίνος, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, ορισθείς προς τούτο από το Διοικητικό Συμβούλιο 3. Φίλιππος Ε. Ζώτος, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, ορισθείς προς τούτο από το Διοικητικό Συμβούλιο Υπό την ανωτέρω ιδιότητά μας, δηλώνουμε με την παρούσα ότι, εξ' όσων γνωρίζουμε οι ετήσιες εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας «ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.» για την περίοδο από 1η Ιανουαρίου 2013 έως την 31η Δεκεμβρίου 2013, οι οποίες καταρτίσθηκαν σύμφωνα με τα ισχύοντα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, απεικονίζουν κατά τρόπο αληθή τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού, την καθαρή θέση και τα αποτελέσματα χρήσεως της Εταιρείας και των επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στην ενοποίηση εκλαμβανομένων ως σύνολο. Η συνημμένη έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου απεικονίζει κατά τρόπο αληθή, την εξέλιξη, τις επιδόσεις και τη θέση της Εταιρείας, καθώς και των επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στην ενοποίηση εκλαμβανομένων ως σύνολο, συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των κυριότερων κινδύνων και αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζουν. Μαρούσι, 21 Μαρτίου 2014 Οι δηλούντες Ιωάννης Γ. Μυτιληναίος Παναγιώτης Α. Γαρδελίνος Φίλιππος Ε. Ζώτος Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος του Διοικητικού Συμβουλίου Α.Δ.Τ. AE044243/2007 Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου Α.Δ.Τ. ΑΕ602368/2007 Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου Α.Δ.Τ. ΠΟ65848/1991 6

7 Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητων Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών Προς τους Μετόχους της Εταιρείας ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Έκθεση επί των Εταιρικών και Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων Ελέγξαμε τις συνημμένες εταιρικές και τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, οι οποίες αποτελούνται από την εταιρική και ενοποιημένη κατάσταση οικονομικής θέσης της 31 ης Δεκεμβρίου 2013, τις εταιρικές και ενοποιημένες καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών και μεθόδων και λοιπές επεξηγηματικές πληροφορίες. Ευθύνη της Διοίκησης για τις Εταιρικές και Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επί αυτών των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε με κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουμε και διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων, σχετικά με τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις εταιρικές και τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. Οι επιλεγόμενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαμβανομένης της εκτίμησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας, με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλίδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιμήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της ελεγκτικής μας γνώμης. Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονομική θέση της Εταιρείας ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ και των θυγατρικών αυτής κατά την 31 η Δεκεμβρίου 2013 και τη χρηματοοικονομική τους επίδοση και τις ταμειακές τους ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 7

8 Αναφορά επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Θεμάτων α) Στην Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου περιλαμβάνεται δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης, η οποία παρέχει τα πληροφοριακά στοιχεία που ορίζονται στην παράγραφο 3δ του άρθρου 43α του Κ.Ν 2190/1920. β) Επαληθεύσαμε τη συμφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχομένου της Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου με τις συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόμενων από τα άρθρα 43α, 108 και 37 του Κ.Ν. 2190/1920. Αθήνα, 24 Μαρτίου 2014 Οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές Μανόλης Μιχαλιός Δήμητρα Παγώνη Α.Μ. ΣΟΕΛ Α.Μ. ΣΟΕΛ

9 Γ. ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ «ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΕ» ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ 2013 Κύριοι Μέτοχοι, Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 άρθρο 43α παράγραφος 3, άρθρο 108 παράγραφος 3 και άρθρο 136 παράγραφος 2 και τις διατάξεις του Ν. 3556/2007 άρθρο 4 παράγραφοι 2(γ), 6, 7 & 8 καθώς και τις αποφάσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς 7/448/ άρθρο 2, 1/434/ και το Καταστατικό της Εταιρείας, σας υποβάλλουμε για την κλειόμενη χρήση από 01/01/2013 έως 31/12/2013 την ετήσια έκθεση του διοικητικού συμβουλίου, η οποία περιλαμβάνει, τις ελεγμένες ενοποιημένες και εταιρικές οικονομικές καταστάσεις, τις σημειώσεις επί των οικονομικών καταστάσεων και την έκθεση ελέγχου των ορκωτών ελεγκτών λογιστών. Στην παρούσα έκθεση περιγράφονται συνοπτικά πληροφορίες του Ομίλου και της εταιρείας ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε., χρηματοοικονομικές πληροφορίες που στοχεύουν σε μία γενική ενημέρωση των μετόχων και του επενδυτικού κοινού για την οικονομική κατάσταση και τα αποτελέσματα, τη συνολική πορεία και τις μεταβολές που επήλθαν κατά τη διάρκεια της κλειόμενης εταιρικής χρήσης (01/01/ /12/2013), σημαντικά γεγονότα τα οποία έλαβαν χώρα και την επίδραση αυτών στις οικονομικές καταστάσεις της ίδιας περιόδου. Επίσης περιγράφονται οι κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Όμιλος και η Εταιρεία στο μέλλον, η προβλεπόμενη πορεία και εξέλιξη των εταιρειών του Ομίλου, η εταιρική διακυβέρνηση, η μερισματική πολιτική και τέλος παρατίθενται οι σημαντικότερες συναλλαγές που καταρτίσθηκαν μεταξύ του εκδότη και των συνδεδεμένων με αυτόν προσώπων. Η παρούσα Έκθεση συνοδεύει τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της τρέχουσας χρήσης (01/01/ /12/2013) και περιλαμβάνεται αυτούσια μαζί με αυτές καθώς και τις δηλώσεις των μελών του Δ.Σ. στην ετήσια οικονομική έκθεση που αφορά τη χρήση Ενόψει δε ότι από την Εταιρεία συντάσσονται και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, η παρούσα Έκθεση είναι ενιαία, με κύριο σημείο αναφοράς τα ενοποιημένα οικονομικά στοιχεία και με αναφορά στα εταιρικά οικονομικά στοιχεία της METKA A.E., όπου έχει κριθεί σκόπιμο ή αναγκαίο για την καλύτερη κατανόηση του περιεχομένου της. A. Χρηματοοικονομικές εξελίξεις και επιδόσεις της χρήσης 2013 Χρηματοοικονομικές Πληροφορίες Το 2013 ήταν ένα έτος καμπής για την ελληνική οικονομία, η οποία έδειξε να εισέρχεται σταδιακά σε μια φάση σταθεροποίησης. Η βελτίωση σημαντικών δημοσιονομικών και μακροοικονομικών μεγεθών κατά τη διάρκεια της χρονιάς, δημιούργησε ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για τη λήξη της ύφεσης προς το τέλος του Η πλέον αξιοσημείωτη εξέλιξη αφορά την αποκατάσταση της ισορροπίας στα λεγόμενα «δίδυμα» ελλείμματα της οικονομίας, το δημοσιονομικό έλλειμμα και το έλλειμμα του εξωτερικού ισοζυγίου. Η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, μετά από μια δεκαετία και πλέον, αποτελεί σημείο αναφοράς και εκπλήρωση μιας βασικής δέσμευσης της χώρας, ενώ εξίσου θετικά αξιολογείται και η βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο στη διάρκεια του έτους μετατράπηκε σε πλεονασματικό, για πρώτη φορά εδώ και δύο δεκαετίες. Οι επιδόσεις αυτές έχουν ιδιαίτερη σημασία, στο βαθμό που ενισχύουν την εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών και ανοίγουν το δρόμο για περαιτέρω ελάφρυνση του δημοσίου χρέους της Ελλάδας, βάσει των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 26/27 Νοεμβρίου Ωστόσο, δεν συνιστούν ικανή συνθήκη για την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Το 2013 η ύφεση παρουσίασε αισθητή επιβράδυνση, με τη συρρίκνωση του ΑΕΠ στο δεύτερο εξάμηνο να είναι η χαμηλότερη των τελευταίων τριών ετών. Παρ όλα αυτά, το περιβάλλον και το κλίμα στην πραγματική οικονομία παρέμειναν αρνητικά. Η υψηλή φορολογία συνέχισε να καθηλώνει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων και να αποτελεί τροχοπέδη στην προσπάθεια κινητοποίησης νέων επενδύσεων. Το γεγονός ότι το 60% της δημοσιονομικής προσαρμογής 9

10 της περιόδου προήλθε από την αύξηση των φορολογικών εσόδων, υποδηλώνει το τεράστιο βάρος που έχουν επωμιστεί πολίτες και επιχειρήσεις. Προκαλεί παράλληλα προβληματισμό για το κατά πόσο το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να είναι διατηρήσιμο στο επόμενο διάστημα. Επίσης, παρά την αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα και την πτωτική πορεία των επιτοκίων, οι συνθήκες χρηματοδότησης εξακολούθησαν να δημιουργούν εμπόδια στην επιχειρηματική δραστηριότητα, ειδικά στον τομέα της εξωστρέφειας. Παρά τις συνεχιζόμενες προκλήσεις στο εγχώριο περιβάλλον, η ΜΕΤΚΑ ακολούθησε θετική πορεία σε όλη τη διάρκεια του 2013, διατηρώντας υγιή μεγέθη και καταγράφοντας ισχυρές επιδόσεις σε όλους τους τομείς. Εφαρμόζοντας με συνέπεια της στρατηγική της, συνέχισε να διευρύνει το χαρτοφυλάκιο των έργων της στο εξωτερικό, εδραιώνοντας την παρουσία της στην αγορά των ενεργειακών κατασκευών της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Η επιτυχής ολοκλήρωση μιας σειράς μεγάλων έργων σε Πακιστάν, Ρουμανία, Τουρκία, Αλγερία, και Ιορδανία, συνολικής ισχύος 3,5GW σηματοδότησε την καθιέρωση της ΜΕΤΚΑ ως διεθνώς αναγνωρισμένου και αξιόπιστου κατασκευαστή ενεργειακών έργων. Η δυναμική πορεία της εταιρείας αποτυπώνεται στα οικονομικά αποτελέσματα της χρήσης 2013 και επιβεβαιώνουν την ανθεκτικότητα της ΜΕΤΚΑ. Συγκεκριμένα, ο κύκλος εργασιών του Ομίλου για την τρέχουσα χρήση 2013 ανήλθε σε 606,5 εκ. αντί 547,5 εκ. την προηγούμενη χρήση ενώ αντίστοιχα της Εταιρείας για την ίδια περίοδο ανήλθε σε 404,4 εκ. αντί 327,9 εκ. Οι κυριότεροι παράγοντες που συντέλεσαν στην ανωτέρω πορεία του Ομίλου, είναι : α) Η «Κατασκευή Θερμικής Ενεργειακής Μονάδας Ισχύος 1250 MW» στο Ιράκ, συμβατικού τιμήματος $ 401,2 εκ., που στην τρέχουσα χρήση κατέγραψε κύκλο εργασιών ύψους 147,9 εκ. β) Η «Κατασκευή και θέση σε λειτουργία 24 αεροστροβίλων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 481,7 MW» στην Αλγερία, συμβατικού τιμήματος $211 εκ. και 72 εκ. Αλγερινά δηνάρια, που στην τρέχουσα χρήση κατέγραψε κύκλο εργασιών ύψους 133,2 εκ. γ) Η συνέχιση του έργου «Κατασκευή Σταθμού Ηλεκτρικής Ενέργειας Ισχύος 700 MW» στο Deir Ali της Συρίας, συμβατικού τιμήματος 673 εκ., που στην τρέχουσα χρήση κατέγραψε κύκλο εργασιών ύψους 68,0 εκ. δ) Η «Κατασκευή και θέση σε λειτουργία Μονάδας Ισχύος 143 MW» στην Ιορδανία, συμβατικού τιμήματος $143 εκατ. και 11 εκατ. Ιορδανικά δηνάρια, που στην τρέχουσα χρήση κατέγραψε κύκλο εργασιών ύψους 48,0 εκ. ε) Η «Κατασκευή και θέση σε λειτουργία Σταθμού Ηλεκτρικής Ενέργειας Ισχύος 724 MW» στο Deir Azzour της Συρίας, συμβατικού τιμήματος 687 εκ., που στην τρέχουσα χρήση κατέγραψε κύκλο εργασιών ύψους 47,2 εκ. στ) Η συνέχιση του έργου «Κατασκευή Σταθμού Ηλεκτρικής Ενέργειας Ισχύος 775 MW» στο Ντενιζλί, στην Τουρκία συμβατικού τιμήματος 479 εκ. όπου ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε ποσό 36,8 εκ. και ζ) η συνέχιση του έργου «Μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία ενός αεριοστρόβιλου ALSTOM GT 13E2 Ισχύος 146 MW» στη Ιορδανία, συμβατικού τιμήματος $ 100 εκ. και 2 εκ. JOD που στην τρέχουσα χρήση κατέγραψε κύκλο εργασιών ύψους 35,4 εκ. Το μικτό περιθώριο κέρδους για τον Όμιλο και την Εταιρεία ανήλθε σε 20,4% και 19,7% αντίστοιχα, ενώ τα λειτουργικά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) του Ομίλου ανήλθαν στα 102 εκ. (16,81%). Αντίστοιχα για την Εταιρεία τα λειτουργικά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν στα 54,5 εκ. (13,48%). Τα καθαρά κέρδη του Ομίλου, μετά από τους φόρους και τις μη ελέγχουσες συμμετοχές, ανήλθαν στα 91,6 εκ., και της Εταιρείας, ανήλθαν στα 44,4 εκ. Η καθαρή ταμειακή θέση του Ομίλου στο τέλος της χρήσης 2013, ανήλθε σε 124,9 εκ. η οποία παρουσίασε αξιοσημείωτη αύξηση και παραμένει σε υψηλά επίπεδα παρά το αρνητικό οικονομικό κλίμα. 10

11 Η οικονομική θέση του Ομίλου στις 31 Δεκεμβρίου 2013 εξακολουθεί να είναι ικανοποιητική και αντανακλά την οικονομική του σταθερότητα και τις μελλοντικές προοπτικές του. Το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων στις 31 Δεκεμβρίου 2013 έφθασε τα 450 εκ. σε σχέση με τα 370 εκ. στις 31 Δεκεμβρίου 2012, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 21,6%. Ο Όμιλος έχει ως πολιτική τη συνεχή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και της απόδοσής του σε μηνιαία βάση, με σκοπό τον έγκαιρο και αποτελεσματικό εντοπισμό τυχόν αποκλίσεων από τους στόχους και τη λήψη αντίστοιχων διορθωτικών μέτρων. Ο Όμιλος επιμετρά την αποδοτικότητά του μέσω της χρήσης χρηματοοικονομικών δεικτών απόδοσης, και συγκεκριμένα τους: o o ROCE (Return on Capital Employed) «Αποδοτικότητα συνολικών απασχολούμενων κεφαλαίων»: Ο δείκτης διαιρεί τα κέρδη προ φόρων, χρηματοοικονομικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων με τα συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια του Ομίλου τα οποία είναι το άθροισμα των Ιδίων Κεφαλαίων, του συνόλου των δανειακών υποχρεώσεων και των μακροπρόθεσμων προβλέψεων. ROE (Return on Equity) «Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων»: Ο δείκτης διαιρεί τα κέρδη μετά από φόρους με τα Ίδια Κεφάλαια του Ομίλου. o EVA (Economic Value Added) «Προστιθέμενη οικονομική αξία»: Το μέγεθος αυτό υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας τα συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια με τη διαφορά (ROCE Κόστος Κεφαλαίου) και αποτελεί το ποσό κατά το οποίο αυξάνει η οικονομική αξία του Ομίλου. Ο Όμιλος για να υπολογίσει το κόστος κεφαλαίου χρησιμοποιεί τον τύπο του WACC «Μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου». Δείκτης ROCE 21% 20% 42% ROE 20% 19% 34% EVA χιλ χιλ χιλ. Οι μέσες τιμές των αποδόσεων των ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου κατά τον Δεκέμβριο του 2013, ήταν ιδιαίτερα υψηλές και συνεπώς μη κατάλληλες για να χρησιμοποιηθούν σε μιας τέτοιας φύσεως αποτίμηση. Για το λόγο αυτό ως βάση για το επιτόκιο υπολογισμού του χρηματοοικονομικού δείκτη EVA, χρησιμοποιήθηκε ο δείκτης των ευρωπαϊκών ομολόγων iboxx AA Corporate Overall 10+ EUR indices, ο οποίος κατά την ίδια περίοδο είχε μέση απόδοση ίση με 3,16%. 11

12 B. Σημαντικά γεγονότα για τη χρήση 2013 I. Έργα σε εξέλιξη κατά το 2013 A) Έργα EPC 1. Κατασκευή Σταθμού Ηλεκτρικής Ενέργειας Ισχύος 700 MW στο Deir Ali της Συρίας Η κοινοπραξία ANSALDO METKA, με Leader την ΜΕΤΚΑ, ανέλαβε για λογαριασμό της Public Establishment of Electricity for Generation (PEEG) την μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, ισχύος κατ ελάχιστο 700 MW στο Deir Ali της Συρίας. Η υλοποίηση του έργου ξεκίνησε τον Ιούλιο 2010 με το άνοιγμα της ανέκκλητου πιστώσεως (Letter of Credit). Ο βαθμός υλοποίησης του Έργου ανέρχεται σε 85% περίπου. Ο προϋπολογισμός της σύμβασης, ανέρχεται σε 673 εκατ και με βάση το επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα η κατασκευή του έργου αναμένεται να ολοκληρωθεί στο Β εξάμηνο του 2014 και οι δοκιμές θέση σε εμπορική λειτουργία στο Α εξάμηνο του Κατασκευή Σταθμού Ηλεκτρικής Ενέργειας Ισχύος 775 MW στο Denizli της Τουρκίας Το έργο που ανέλαβε η ΜΕΤΚΑ για λογαριασμό της RWE-TURCAS, αφορά στην μελέτη προμήθεια - κατασκευή και θέση σε λειτουργία ενός σταθμού παραγωγής ρεύματος με καύσιμο φυσικό αέριο, ισχύος 775 ΜW, στη περιοχή Ντενιζλί στην Τουρκία. Η νέα μονάδα βασίζεται σε τεχνολογία Siemens (SGT5-4000F gas turbine technology), και διάταξη δύο δυο - ένα (2 αεριοστρόβιλοι, 2 λέβητες και ένας ατμοστρόβιλος). Η συμβατική αξία του Έργου ανέρχεται στα 479 εκ. Το έργο εκτελείται σε 2 φάσεις, με την πρώτη που περιλαμβάνει την εκπόνηση μελετών και ενέργειες σχετικά με την αδειοδότηση να έχει ήδη ολοκληρωθεί από 30/4/2010 και έκτοτε το Έργο εισήλθε στο στάδιο κατασκευής. Το μέρος που αναλογεί στις εργασίες στη Τουρκία εκτελείται από τη θυγατρική της ΜΕΤΚΑ Power Projects Ο βαθμός υλοποίησης του Έργου υπερβαίνει το 99%. Η μονάδα είναι σε εμπορική λειτουργία από την 26/6/2013 και η περίοδος της διετούς εγγύησης έχει ξεκινήσει από 1/8/2013 Είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση για την διευθέτηση των απαιτήσεων ανταπαιτήσεων των συμβαλλομένων και την υπογραφή του πρωτοκόλλου προσωρινής παραλαβής. 3. Κατασκευή Μονάδας Συνδυασμένου Κύκλου στη Σαμσούντα Τουρκίας Εντός του 2013 ολοκληρώθηκε επιτυχώς η κατασκευή σταθμού ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου με συνολική ισχύ 870 MW, του αυστριακού ενεργειακού ομίλου OMV, στη Σαμψούντα της Τουρκίας. Η σύμβαση έργου «με το κλειδί στο χέρι» (turn-key EPC contract) που υπεγράφη το 2010, υλοποιήθηκε από τη ΜΕΤΚΑ Α.Ε. σε κοινοπραξία με την 100% θυγατρική της ΜΕΤΚΑ στην Τουρκία, Power Projects Limited. Κύριος του Έργου είναι ο Όμιλος OMV, κορυφαίος αυστριακός ενεργειακός όμιλος. Το έργο στη Σαμψούντα αφορά στην κατασκευή σταθμού ηλεκτροπαραγωγής τελευταίας τεχνολογίας με καύσιμο φυσικό αέριο, ο οποίος συνδυάζει υψηλή απόδοση και λειτουργική ευελιξία στοιχεία απαραίτητα για προσοδοφόρα συμμετοχή στην τουρκική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Το αντικείμενο εργασιών της METKA κάλυψε όλο το εύρος των εργασιών μελέτης, προμήθειας εξοπλισμού και κατασκευής του σταθμού, που αποτελείται από δύο μονάδες συνδυασμένου κύκλου επί ενός άξονα (2 x 109FB), τεχνολογίας General Electric. Στην εγκατάσταση έχει γίνει πρόβλεψη χώρων για επέκταση και έχουν εγκατασταθεί οι υποδομές που επιτρέπουν την τοποθέτηση τρίτης μονάδας στο μέλλον. 12

13 Ο σταθμός ηλεκτροπαραγωγής διαθέτει σύστημα άμεσης ψύξης με κυκλώματα θαλάσσιου ύδατος το οποίο αντλείται από τον Εύξεινο Πόντο. Τα σχετικά έργα ψύξης και τα αντίστοιχα θαλάσσια έργα, που επίσης ολοκληρώθηκαν με επιτυχία από την ΜΕΤΚΑ, αποτέλεσαν το πλέον απαιτητικό τμήμα του έργου. Απόρροια της επιτυχημένης ολοκλήρωσης του έργου, είναι η επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων από τα συμβαλλόμενα μέρη και η έκδοση και υπογραφή του πιστοποιητικού προσωρινής παραλαβής του σταθμού παραγωγής. 4. Ατμοηλεκτρικός Σταθμός Αλιβερίου 5 Ως γνωστόν, το κατασκευαστικό κομμάτι του Έργου ολοκληρώθηκε εντός του 2012 και οι εργασίες θέσης σε λειτουργία είχαν ανασταλεί εν αναμονή ελλείψει διαθεσιμότητας φυσικού αερίου. Μετά τη διευθέτηση του θέματος τον Νοέμβριο 2012, επανεκκίνησαν οι σχετικές εργασίες οι οποίες ολοκληρώθηκαν εντός του Α εξαμήνου του Στη συνέχεια η Μονάδα τέθηκε επιτυχώς σε ημι-εμπορική και εμπορική λειτουργία πού έληξε εντός του Β εξαμήνου του 2013, όπου παράλληλα έληξε και η περίοδος εγγύησης. Εκκρεμεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας της Οριστικής Παραλαβής που αναμένεται εντός του Α εξαμήνου του Υδροηλεκτρικό Έργο Ιλαρίωνα, μικρού υδροηλεκτρικού έργου Ιλαρίωνα και μικρού υδροηλεκτρικού έργου Παπαδιάς Το χρονοδιάγραμμα του Έργου τροποποιήθηκε προκειμένου να συμβαδίσει με τα Έργα Πολιτικού Μηχανικού που εκτελούνται από άλλο Ανάδοχο και το πρόγραμμα πλήρωσης του ταμιευτήρα της ΔΕΗ. Ολοκληρώθηκε σχεδόν το σύνολο της ηλεκτρομηχανολογικής ανέγερσης. H ολοκλήρωση των εργασιών σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα αναμένεται να πραγματοποιηθεί το Α Εξάμηνο του Κατασκευή Σταθμού Ηλεκτρικής Ενέργειας Ισχύος 724 MW στο Deir Azzour της Συρίας Η κοινοπραξία ANSALDO METKA, με Leader την ΜΕΤΚΑ, ανέλαβε για λογαριασμό της Public Establishment of Electricity for Generation (PEEG) την μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, ισχύος κατ ελάχιστο 724 MW στο Deir Azzour, στη Βορειοανατολική Συρία. Ο προϋπολογισμός της σύμβασης, ανέρχεται σε 687 εκατ. πληρωτέα μέσω ανεκκλήτου πιστώσεως που έχει ήδη ανοιχθεί επ ονόματι της Εταιρείας μας και επιβεβαιώθηκε τον Απρίλιο του Οι προβλεπόμενες εργασίες μελετών και παραγγελιών είναι σε πλήρη εξέλιξη ενώ οι τοπικές εργασίες δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει δεδομένης της σημαντικής έντασης στη περιοχή του Deir Azzour. 7. Κατασκευή Θερμικής Ενεργειακής Μονάδας Ισχύος 1250 MW στο Ιράκ Η METKA ανέλαβε, με την από 23/11/2011 σύμβαση, για λογαριασμό του Ministry of Electricity Republic of Iraq, την μελέτη, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός θερμικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ισχύος 1250MW, με τουρμπίνες τεχνολογίας General Electric, σε ανοιχτό κύκλο και με καύση φυσικού αερίου στην περιοχή Basra στο Νότιο Ιράκ. Ο προϋπολογισμός της σύμβασης, ανέρχεται σε $ 401,2 εκατ. Το έργο προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε 24 μήνες από την υπογραφή του συμβολαίου και το άνοιγμα ανεκκλήτου πιστώσεως (Letter of Credit) η οποία πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του Λόγω καθυστερήσεων, οφειλομένων στις συνθήκες εδάφους και στις εκτεταμένες πασσαλώσεις έχουν εγκριθεί μέχρι σήμερα καθυστερήσεις 12 μηνών. 8. Κατασκευή Μονάδας Ισχύος 143 MW στην Ιορδανία Η METKA ανέλαβε με την από 16/12/2012 σύμβαση για λογαριασμό της Samra Electric Power Co. (SEPCO) την επέκταση υπάρχοντος σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στην Ιορδανία, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση σχετικού διαγωνισμού. Το έργο στη Ζάρκα, κοντά στην πρωτεύουσα Αμμάν, αφορά στη μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία Μονάδας ισχύος 143MW και αποτελεί επέκταση σε υπάρχουσα μονάδα ηλεκτροπαραγωγής, προσθέτοντας έναν σταθμό συνδυασμένου κύκλου τεχνολογίας ALSTOM στις υπό λειτουργία εγκαταστάσεις ανοικτού κύκλου. 13

14 Ο Προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε $143 εκατ. και 11 εκατ. Ιορδανικά δηνάρια, και χρονικό ορίζοντα υλοποίησης 28 μηνών από την υπογραφή σύμβασης και το άνοιγμα της πιστώσεως. 9. Κατασκευή 24 αεροστροβίλων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 481,7 MW στην Αλγερία Η 100% θυγατρική της ΜΕΤΚΑ, Power Projects Sanayi İnşaat Ticaret Limited Şirketi (Power Projects Limited), συμμετέχοντας σε κοινοπραξία με την General Electric, υπέγραψε στις 20/12/2012 συμβόλαιο ανάληψης έργου με την Société Algérienne de Production de l Electricité (SPE Spa). Η SPE ανήκει στον Όμιλο Sonelgaz, το μεγαλύτερο πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας της Αλγερίας. Το έργο αφορά σε μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία 24 αεροστροβίλων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 481,7 MW σε τοπικές συνθήκες. Το αντικείμενο έργου της ΜΕΤΚΑ περιλαμβάνει τη μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία 24 κινητών συστοιχιών βοηθητικών συστημάτων (Balance of Plant). Οι μονάδες αυτές θα εγκατασταθούν σε 2 τοποθεσίες στην Αλγερία. Η συνολική αξία του συμβολαίου για την Power Projects Limited είναι $211 εκατ. και 72 εκατ. Αλγερινά δηνάρια. Η εμπορική λειτουργία των τελευταίων μονάδων ολοκληρώθηκε στο Γ τρίμηνο του 2013 Πρόκειται για το δεύτερο μεγάλο έργο που αναλαμβάνει η ΜΕΤΚΑ, μέσω της 100% θυγατρικής της Power Projects Limited, στην Αλγερία, αποδεικνύοντας τη δέσμευση της εταιρείας για περαιτέρω ανάπτυξη σε μία από τις σημαντικότερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές της περιοχής. Ανακεφαλαιωτικά Η συμμετοχή των Έργων EPC στο κύκλο εργασιών του 2013 ανήλθε σε 551,6εκ. που αντιπροσωπεύει ποσοστό 90,95%. Β. Αμυντικά Έργα 1.Κατασκευή Patriot Συνεχίστηκε η κατασκευή συγκροτημάτων των αντιπυραυλικών αμυντικών συστημάτων Patriot PAC-3 για τη Raytheon Company. Εντός του 2013 ολοκληρώθηκε η κατασκευή και η παράδοση των αμυντικών συστημάτων που προορίζονται για τις κυβερνήσεις των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της ΤΑΪΒΑΝ στις οποίες αναθέτων φορέας είναι η INTRACOM Defense Electronics στο πλαίσιο της συμφωνίας με τη Raytheon Company και τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου ήταν η κατασκευή 47 semi-trailers και 37 launcher mechanics για τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και 15 semi-trailers και 11 launcher platforms για την κυβέρνηση της ΤΑΪΒΑΝ. Ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η εκτέλεση του τρίτου συμβολαίου το οποίο αφορά σε αμυντικά συστήματα που προορίζονται για την κυβέρνηση της ΤΑΪΒΑΝ. O αναθέτων φορέας είναι η INTRACOM Defense Electronics στα πλαίσια της συμφωνίας με τη Raytheon Company/IDS (Integrated Defense Systems) και τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου είναι η κατασκευή 42 semitrailers και 39 launcher platforms. Η ολοκλήρωση των παραδόσεων αναμένεται να γίνει εντός του Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013 είχαν παραδοθεί 23 semi-trailers & 21 launcher platforms. Ανακεφαλαιωτικά Η συμμετοχή των Αμυντικών Έργων στο κύκλο εργασιών του 2013 ανήλθε σε 19,5εκ. που αντιπροσωπεύει ποσοστό 3,2%. 14

15 Γ. Διάφορα Έργα 1. Κατασκευή οδού Καναβάρι διασταύρωση Θεσπιών Δόμβραινα (Κορύνη) Θίσβη Πρόδρομος (με παράκαμψη Δόμβραινας) β φάση Το έργο αφορά εργασίες οδοποιίας σε συνολικό μήκος 37χλμ. του επαρχιακού οδικού δικτύου του νομού Βοιωτίας. Η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου είναι εννιακόσιες (900) ημερολογιακές ημέρες, από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης (22/03/2012), με ημερομηνία αποπεράτωσης την 08/09/2014. Ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχονταν σε 17,2 εκ. (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Λόγω αλλαγής τεχνικών προδιαγραφών ο νέος συμβατικός προϋπολογισμός μειώθηκε σε 16,9 εκ. (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) κατόπιν συμφωνίας με την Υπηρεσία. Έχει εκτελεστεί και πιστοποιηθεί, με βάση τον 19 ο Λογαριασμό (αφορά εργασίες έως και 27 Φεβρουαρίου 2014) το 70% του προϋπολογισμού του έργου, ενώ έχει εισπραχτεί έως σήμερα και ο 18 ος λογαριασμός, ήτοι 11,6 εκ. συνολικά (68% επί του προϋπολογισμού του έργου). Το έργο θα αποπερατωθεί εντός του υπολειπόμενου χρόνου των 165 ημερών καθώς οι εργασίες εκτελούνται σύμφωνα με το εγκεκριμένο από την υπηρεσία χρονοδιάγραμμα. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι οι εργασίες στα υπολειπόμενα τμήματα, εξαρτώνται από την αρχαιολογία και τις απαλλοτριώσεις. Επιτάχυνση απορρόφησης κονδυλίων θα παρατηρηθεί με την έναρξη των ασφαλτοστρώσεων κατά το 2 ο δεκαπενθήμερο Απριλίου του Λοιπά Έργα - Πωλήσεις Πέραν του παραπάνω αναφερόμενου έργου, εντός του 2013 ο Όμιλος ολοκλήρωσε και λοιπά έργα (υποδομής, συντήρησης, μηχανουργικής επεξεργασίας κ.α. ). Ανακεφαλαιωτικά Η συμμετοχή των Διαφόρων Έργων και λοιπών πωλήσεων στο κύκλο εργασιών του 2013 ανήλθε σε 35,36 εκ. που αντιπροσωπεύει ποσοστό 5,85% του κύκλου εργασιών. ΙΙ. Νέα έργα που ανατέθηκαν το 2013 Κατασκευή σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο, συνολικής ισχύος 1.642,6 MW στο Al-Anbar του Ιράκ Η ΜΕΤΚΑ υπέγραψε νέο συμβόλαιο με το Υπουργείο Ηλεκτρικής Ενέργειας του Ιράκ για το έργο κατασκευής σταθμού συνδυασμένου κύκλου στο Al-Anbar. Πρόκειται για το δεύτερο μεγάλο έργο που αναλαμβάνει η ΜΕΤΚΑ στο Ιράκ, το οποίο θα υλοποιηθεί από την κοινοπραξία «Consortium ΜΕΤΚΑ Α.Ε. (METKA) - ΜΕΤΚΑ Overseas Ltd (MOL) Το έργο αφορά μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο, συνολικής ισχύος 1.642,6 MW σε τοπικές συνθήκες. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε εκ. δολάρια ΗΠΑ και ο χρόνος υλοποίησης είναι 32 μήνες. Το εν λόγω έργο θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με την SEPCOIII Electric Power Construction Corporation (SEPCOIII). Σύμφωνα με το πλαίσιο συμφωνίας μεταξύ των δύο εταιρειών, η SEPCOIII εξαγόρασε τις μετοχές της εταιρείας ΜΕΤΚΑ Overseas Ltd, στην ονομαστική τους αξία, στις 28/06/2013. Δεδομένης της επικινδυνότητας στην περιοχή μετά και τις πρόσφατες εξελίξεις, η ΜΕΤΚΑ OVERSEAS ανέλαβε το βάρος της εκτέλεσης του έργου ενώ η ευθύνη και συμμετοχή της ΜΕΤΚΑ περιορίστηκε στην υποστήριξη της OVERSEAS σε θέματα engineering και project management. 15

16 Κατασκευή και θέση σε λειτουργία σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας φυσικού αερίου σε ανοιχτό κύκλο, με δυο αεριοστρόβιλους, συνολικής ισχύος 368,152 MW στην Αλγερία Η ΜΕΤΚΑ στις 14/05/2013 ανακοίνωσε την υπογραφή νέου συμβολαίου με την Société Algérienne de Production de l Electricité (SPE Spa η οποία ανήκει στον Όμιλο Sonelgaz, τον μεγαλύτερο πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας της Αλγερίας), σε κοινοπραξία με την General Electric. Πρόκειται για το τρίτο μεγάλο έργο που αναλαμβάνει η ΜΕΤΚΑ στην Αλγερία, αποδεικνύοντας τη δέσμευση της εταιρείας για περαιτέρω ανάπτυξη στις σημαντικότερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές. Το έργο αφορά σε μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας φυσικού αερίου σε ανοιχτό κύκλο, με δυο αεριοστρόβιλους, συνολικής ισχύος 368,152 MW σε τοπικές συνθήκες. Ο συνολικός προϋπολογισμός του συμβολαίου για τη ΜΕΤΚΑ Α.Ε. είναι 72 εκ. συν DZD εκ. (περίπου 92.8 εκ. συνολικά) και ο χρόνος υλοποίησης είναι 29.5 μήνες. Κατασκευή και θέση σε λειτουργία σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ανοικτού κύκλου, με τρεις αεριοστρόβιλους και καύσιμο φυσικό αέριο και diesel (dual fuel), συνολικής ισχύος 590,726 MW στην Αλγερία Η ΜΕΤΚΑ στις 19/11/2013 ανακοίνωσε την υπογραφή νέου συμβολαίου με την Société Algérienne de Production de l Electricité (SPE Spa η οποία ανήκει στον Όμιλο Sonelgaz, τον μεγαλύτερο πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας της Αλγερίας), σε κοινοπραξία με την General Electric. Πρόκειται για το τέταρτο μεγάλο έργο που αναλαμβάνει η ΜΕΤΚΑ στην Αλγερία, αποδεικνύοντας τη δέσμευση της εταιρείας για περαιτέρω ανάπτυξη στις σημαντικότερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές. Το έργο αφορά σε μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ανοικτού κύκλου, με τρεις αεριοστρόβιλους και καύσιμο φυσικό αέριο και diesel (dual fuel), συνολικής ισχύος 590,726 MW σε τοπικές συνθήκες. Ο συνολικός προϋπολογισμός του συμβολαίου για τη ΜΕΤΚΑ Α.Ε. είναι 154 εκ. συν DZD εκ. και ο χρόνος υλοποίησης είναι 16.5 μήνες. Βιομηχανοποίηση του χαλύβδινου σκάφους και πύργου 62 Αρμάτων Μάχης τύπου LEOPARD 2 για την αγορά της Μέσης Ανατολής Στις 26/11/2013 η ΜΕΤΚΑ υπέγραψε συμφωνία βιομηχανικής συμπαραγωγής με την Krauss-Maffei Wegmann GmbH & Co KG (KMW), τον κορυφαίο ευρωπαϊκό κατασκευαστή θωρακισμένων τροχοφόρων και ερπυστριοφόρων στρατιωτικών οχημάτων. Η KMW επέλεξε τη ΜΕΤΚΑ για την βιομηχανοποίηση του χαλύβδινου σκάφους και πύργου 62 Αρμάτων Μάχης τύπου LEOPARD 2 για την αγορά της Μέσης Ανατολής. Η συμφωνία ανέρχεται σε 56,5 εκατ. ευρώ και οι παραδόσεις αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του Η ΜΕΤΚΑ και η KMW έθεσαν ήδη από το 2003 τις βάσεις της συνεργασίας τους κατά τη συμπαραγωγή των Αρμάτων Μάχης τύπου LEOPARD 2-HEL του ελληνικού Στρατού, η οποία περιελάμβανε εκτεταμένη μεταφορά τεχνογνωσίας και σημαντικές επενδύσεις σε τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό στα δύο εργοστάσια της ΜΕΤΚΑ στο Βόλο. Η νέα αυτή συμφωνία είναι το αποτέλεσμα της επιτυχούς εκτέλεσης του ελληνικού προγράμματος, το οποίο έχει πιστοποιήσει τη ΜΕΤΚΑ ως μία από τις ελάχιστες εταιρείες παγκοσμίως, ικανή να εκτελέσει κατασκευαστικά έργα τέτοιων υψηλών απαιτήσεων και βεβαίως, θέτει ένα ορόσημο στην μακροχρόνια συνεργασία των δύο Εταιρειών, ιδίως όσον αφορά στη διατήρηση των θέσεων εργασίας και της τεχνογνωσίας στην ελληνική Αμυντική Βιομηχανία. Κατασκευή συγκροτημάτων Patriot για τη κυβέρνηση του ΚΟΥΒΕΙΤ Υπεγράφη στις 29/04/2013 η τέταρτη κατά σειρά Σύμβαση κατασκευής συγκροτημάτων των αντιπυραυλικών αμυντικών συστημάτων Patriot PAC-3 για τη Raytheon Company, τα οποία προορίζονται για τη κυβέρνηση του ΚΟΥΒΕΙΤ. Ο αναθέτων φορέας είναι η INTRACOM Defense Electronics στα πλαίσια της συμφωνίας με την Raytheon Company/IDS (Integrated Defense Systems) και το αντικείμενο της σύμβασης είναι η κατασκευή και παράδοση 12 semi-trailers και 10 launcher platforms. Η ολοκλήρωση των παραδόσεων αναμένεται να γίνει εντός του

17 ΙΙΙ. Λοιπά σημαντικά γεγονότα για το 2013 Αποφάσεις της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της 08/05/2013 Στις 8 Μαΐου του 2013 πραγματοποιήθηκε η ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων της Εταιρείας, όπου μεταξύ άλλων ελήφθησαν οι παρακάτω κύριες αποφάσεις: α) Εγκρίθηκαν οι εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της εταιρικής χρήσης 01/01-31/12/2012. β) Εγκρίθηκε η διανομή μερίσματος ποσού 0,2500 ανά μετοχή. γ) Απαλλαγή του Διοικητικού Συμβουλίου και των Ελεγκτών από κάθε ευθύνη αποζημιώσεως για τα πεπραγμένα της χρήσεως Γ. Σημαντικά γεγονότα μετά τη λήξη της χρήσης 2013 Η ΜΕΤΚΑ ανακοίνωσε την την υπογραφή νέου συμβολαίου της θυγατρικής της, Power Projects Sanayi İnşaat Ticaret Limited Şirketi (Power Projects Limited) με τη Société Algérienne de Production de l Electricité (SPE Spa). Πρόκειται για το πέμπτο μεγάλο έργο που αναλαμβάνει η ΜΕΤΚΑ στην Αλγερία, το οποίο θα υλοποιηθεί από την κοινοπραξία Power Projects Limited με την General Electric. Το έργο αφορά σε μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία οκτώ (8) κινητών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο φυσικό αέριο και συνολική ισχύ 179,72 MW σε τοπικές συνθήκες, που θα εγκατασταθούν σε τρεις (3) τοποθεσίες στην Αλγερία. Η συνολική αξία του συμβολαίου για την Power Projects Limited είναι $ Το έργο θα υλοποιηθεί με διαδικασία ταχεία εκτέλεσης (fast-track), με στόχο την έναρξη εμπορικής λειτουργίας το πρώτο εξάμηνο του Η ΜΕΤΚΑ ανακοίνωσε την την ανακήρυξη της, μετά από σχετική απόφαση του Δ.Σ. της ΕΡΓΑ ΟΣΕ Α.Ε, σε προσωρινό ανάδοχο του έργου «Κατασκευή υπολειπομένων έργων υποδομής, επιδομής, σηματοδότησης - τηλεδιοίκησης, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων σηράγγων για τη νέα σιδηροδρομική γραμμή Κιάτο - Ροδοδάφνη». Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού ύψους Ευρώ, συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας Β του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας» του ΕΣΠΑ , και έχει χρονοδιάγραμμα υλοποίησης εντός 24 μηνών από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης. Για την εκτέλεση του έργου η METKA θα συνεργαστεί με την πολυεθνική εταιρεία THALES, η οποία κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στον τομέα σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης σιδηροδρομικών έργων, και την Ελληνική εταιρεία Ξανθάκης Α.Τ.Ε. εξειδικευμένη σε έργα επιδομής. Η σιδηροδρομική γραμμή Κιάτο-Ροδοδάφνη, που εντάσσεται στο ευρύτερο έργο της κατασκευής της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνας (ΣΚΑ)-Πάτρας, αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο υποδομής, καθώς με την υλοποίηση του γίνεται πλέον πραγματικότητα η διασύνδεση της Πελοποννήσου με το σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο της Αθήνας. Η Νέα Διπλή Σιδηροδρομική Γραμμή Υψηλών Ταχυτήτων (Ν.Δ.Σ.Γ.Υ.Τ.) μεταξύ ΚΙΑΤΟΥ ΠΑΤΡΑΣ είναι συνέχεια της Νέας Διπλής Σιδηροδρομικής Γραμμής Υψηλών Ταχυτήτων ΑΘΗΝΩΝ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΙΑΤΟΥ και θα αποτελέσει το συνδετήριο άξονα της πρωτεύουσας με την Πάτρα, το τρίτο σε μέγεθος οικονομικό κέντρο της χώρας. Πέραν των αναφερομένων δεν υπάρχουν σημαντικά γεγονότα από τη λήξη της χρήσης 2013 έως σήμερα. Δ. Προοπτικές για τη χρήση 2014 Σύμφωνα με αναλύσεις, θεωρείται πολύ πιθανό το 2013 να ήταν το τελευταίο έτος της ύφεσης, για την ελληνική οικονομία. Το 2014 εκτιμάται ότι το ΑΕΠ της χώρας θα κινηθεί στα επίπεδα της περασμένης χρονιάς, ενώ δεν αποκλείεται μέχρι το τέλος του έτους να αρχίσουν να καταγράφονται θετικοί ρυθμοί μεταβολής. Ωστόσο, το αν η πορεία σταθεροποίησης που ξεκίνησε το 2013 θα μετατραπεί σε πορεία ανάκαμψης στη διάρκεια του 2014, θα εξαρτηθεί από μια σειρά παραγόντων. 17

18 Μεταξύ αυτών είναι οι αποφάσεις που θα ληφθούν σε σχέση με το δημόσιο χρέος, η εξέλιξη του μείγματος της δημοσιονομικής προσαρμογής, ο ρυθμός υλοποίησης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αλλά και οι εξελίξεις στο ευρύτερο πολιτικοκοινωνικό περιβάλλον, ενόψει των εκλογικών αναμετρήσεων του Μαΐου. Η διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας και η ουσιαστική αναβάθμιση του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος, θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό την προσπάθεια επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας. Οι επιδόσεις της ΜΕΤΚΑ αναμένεται να είναι εξίσου θετικές. Η χρονιά ξεκίνησε δυναμικά με την υπογραφή μιας σειράς νέων συμβάσεων, οι οποίες ενισχύουν το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας. Έχοντας δημιουργήσει ένα ισχυρό ανεκτέλεστο υπόλοιπο, που προέρχεται κατά 95% από το εξωτερικό, η εταιρεία θα επιδιώξει στην ενδυνάμωση της παρουσίας της στις αγορές στις οποίες ήδη δραστηριοποιείται, αλλά και τη διείσδυση της σε νέες, που παρουσιάζουν αυξημένες ενεργειακές ανάγκες, στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Παράλληλα, προσανατολίζεται στην αναζήτηση νέων ευκαιριών στην εγχώρια αγορά. Αξιοποιώντας την εμπειρία και την υψηλή τεχνογνωσία που έχει αναπτύξει στο πλαίσιο των διεθνών δραστηριοτήτων της, επιδιώκει τη συμμετοχή της σε μεγάλα κατασκευαστικά έργα, σε τομείς όπως οι μεταφορές, η διαχείριση απορριμμάτων κ.α. Η επιλογή αυτή έχει παρουσιάσει ήδη τα πρώτα της αποτελέσματα με την ανάδειξη της Εταιρείας ως προσωρινού Αναδόχου του έργου αξίας 273 εκατ. ευρώ για λογαριασμό της ΕΡΓΟΣΕ, στο πλαίσιο της κατασκευής της νέας σιδηροδρομικής γραμμής Κιάτο Ροδοδάφνη. Ε. Κίνδυνοι και Αβεβαιότητες Οι δραστηριότητες του Ομίλου υπόκεινται σε διάφορους κινδύνους και αβεβαιότητες που συνδέονται κατά βάση με την τεχνική και χρονική ολοκλήρωση της κατασκευής των έργων και την επίτευξη των εγγυημένων χαρακτηριστικών αυτών. Ο Όμιλος δεν εκτίθεται σε σημαντικούς κινδύνους της αγοράς (στα επιτόκια, στις τιμές της αγοράς κλπ), πιστωτικό κίνδυνο, συναλλαγματικό κίνδυνο και κίνδυνο ρευστότητας. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της συνεργασίας με αξιόπιστους και φερέγγυους πελάτες, χαμηλό και βραχυπρόθεσμο δανεισμό και τιμολόγηση κυρίως στο ίδιο νόμισμα με πελάτες / προμηθευτές. Σύμφωνα με την πολιτική διαχείρισης κινδύνων του Ομίλου, διενεργείται αξιολόγηση των κινδύνων που σχετίζονται με τις δραστηριότητες και τις λειτουργίες του, σχεδιασμός της μεθοδολογίας, επιλογή των κατάλληλων χρηματοοικονομικών προϊόντων για τη μείωση των κινδύνων και εκτέλεση / εφαρμογή σύμφωνα με τη διαδικασία που έχει εγκριθεί από τη διοίκηση. Κρίνεται σκόπιμο πάντως να επισημανθεί, ότι τα συστήματα και οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνων, από τη φύση τους παρέχουν λελογισμένη και όχι απόλυτη ασφάλεια, διότι είναι σχεδιασμένα ώστε να περιορίζουν μεν την πιθανότητα επέλευσης των σχετικών κινδύνων και να αμβλύνουν τις επιπτώσεις τους, χωρίς ωστόσο να μπορούν να τους αποκλείσουν. Ενδεχόμενη σημαντική ανατροπή των συγκυριών παγκοσμίως θα μπορούσε να δημιουργήσει κινδύνους ακόμη και σε σχέση με παραδοσιακά φερέγγυους πελάτες. Ακολούθως αναλύονται οι παράγοντες των βασικότερων κινδύνων και αβεβαιοτήτων, οι πολιτικές διαχείρισης αυτών καθώς και η επίπτωσή τους στις δραστηριότητες του Ομίλου. I. Πιστωτικός κίνδυνος Ο πιστωτικός κίνδυνος προκύπτει όταν η αδυναμία των συμβαλλομένων μερών να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους θα μπορούσε να μειώσει το ποσό των μελλοντικών ταμειακών εισροών από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. Ο Όμιλος εκτιμάται ότι δεν έχει σημαντικές συγκεντρώσεις πιστωτικού κινδύνου. Ο Όμιλος εφαρμόζει διαδικασίες ώστε να διασφαλίζει ότι οι απαιτήσεις του προκύπτουν από πελάτες με αποδεκτή ιστορία αξιοπιστίας και επίσης παρακολουθεί σε συνεχή βάση τη χρονολογική κατάσταση των εισπρακτέων. Το γεγονός ότι η Εταιρεία δεν εκτίθεται σε σημαντικό πιστωτικό κίνδυνο από εμπορικές απαιτήσεις οφείλεται αφενός στη φύση των δραστηριοτήτων του Ομίλου και αφετέρου στην πολιτική του, η οποία εστιάζεται στη συνεργασία με μεγάλους και αξιόπιστους πελάτες με υψηλή πιστοληπτική ικανότητα τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά. Δυνητικός πιστωτικός κίνδυνος υπάρχει και στα διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα, στις επενδύσεις και στα συμβόλαια χρηματοοικονομικών παραγώγων. Ο κίνδυνος μπορεί να προκύπτει από αδυναμία του συμβαλλόμενου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του προς τον Όμιλο. Η εταιρεία εφαρμόζει διαδικασίες που περιορίζουν την έκθεσή της σε πιστωτικό κίνδυνο 18

19 σε σχέση με κάθε χρηματοοικονομικό οργανισμό. Κανένα από τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία του Ομίλου δεν έχει υποστεί οποιαδήποτε μορφή πιστωτικής ασφάλισης (υποθήκη, ενεχυρίαση κλπ). II. Συναλλαγματικός κίνδυνος Ο συναλλαγματικός κίνδυνος προκύπτει από μελλοντικές εμπορικές συναλλαγές και αναγνωρισμένα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις που αποτιμώνται σε νόμισμα διαφορετικό από το νόμισμα λειτουργίας της Εταιρείας. Ο Όμιλος εκτίθεται σε συναλλαγματικό κίνδυνο καθότι πραγματοποιεί συναλλαγές με πελάτες και προμηθευτές σε ξένο νόμισμα. Από τις εμπορικές συναλλαγές που πραγματοποιούνται σε ξένο νόμισμα, ο μεγαλύτερος όγκος πραγματοποιείται σε δολάρια Αμερικής (USD). Οι συμβάσεις με πελάτες σε δολάρια Αμερικής (USD) αφορούν τη σύμβαση στο Ιράκ καθώς και τις νέες συμβάσεις στην Ιορδανία και στην Αλγερία. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία καθώς και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις του Ομίλου σε ξένο νόμισμα μετατρεπόμενες σε ευρώ με την ισοτιμία κλεισίματος αναλύονται ως εξής: Ποσά σε χιλιάδες Ονομαστικά ποσά USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία 129, , ,986 4,117-63,803 4, , Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις (82,208 ) (695 ) (64 ) - (1,622 ) (4,548 ) (2,513 ) (37 ) (61,754 ) (430 ) (73 ) - (3,724 ) - - (40 ) Σύνολο 46,902 (128 ) (40 ) 2,215 (1,369 ) (2,562 ) 1,604 (37 ) 2,048 3,878 (57 ) 1,073 (2,852 ) (40 ) Βραχυχρόνια έκθεση 46,902 (128 ) (40 ) 2,215 (1,369 ) (2,562 ) 1,604 (37 ) 2,048 3,878 (57 ) 1,073 (2,852 ) (40 ) Παρακάτω ακολουθεί πίνακας ανάλυσης ευαισθησίας του αποτελέσματος της χρήσης καθώς και των Ιδίων Κεφαλαίων σε σχέση με τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις με την ισοτιμία EUR/USD, EUR/GBP, EUR/RON, EUR/TRL, EUR/SYP, EUR/DZD, EUR/JOD, EUR/IQD. Ο πίνακας διαμορφώθηκε βάσει της υπόθεσης ότι πραγματοποιείται μια αλλαγή την 31 Δεκεμβρίου 2013 στις παραπάνω συναλλαγματικές ισοτιμίες της τάξεως του 5% (2012: 5%). Η επίδραση στα προ φόρων αποτελέσματα και στην καθαρή θέση θα έχει ως εξής: Ποσά σε χιλιάδες USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD Αποτέλεσμα χρήσης προ φόρων 2,345 (6 ) (2 ) 111 (68 ) (128 ) 80 (2 ) (3 ) 54 (143 ) 5 2 (2 ) Καθαρή θέση 1,821 (5 ) (1 ) 89 (55 ) (104 ) 69 (1 ) (2 ) 45 (114 ) 4 1 (2 ) Ποσά σε χιλιάδες USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD Αποτέλεσμα χρήσης προ φόρων (2,345 ) 6 2 (111 ) (102 ) (194 ) 3 (54 ) 143 (5 ) (2 ) 2 Καθαρή θέση (1,821 ) 5 1 (89 ) (69 ) 1 (82 ) (155 ) 2 (45 ) 114 (4 ) (1 ) 2 Για τη διαχείριση του συναλλαγματικού κινδύνου που προκύπτει από τις συναλλαγές με χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης (κυρίως σε νόμισμα δολαρίου Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής - US $) το τμήμα διαχείρισης διαθεσίμων συνάπτει συμβόλαια προαγοράς συναλλάγματος για λογαριασμό και στο όνομα των επιμέρους εταιρειών του Ομίλου όταν αυτό κριθεί απαραίτητο. III. Κίνδυνος επιτοκίου Ο κίνδυνος επιτοκίου είναι ο κίνδυνος να διακυμαίνεται η αξία των χρηματοοικονομικών μέσων εξαιτίας αλλαγών στα επιτόκια της αγοράς. Ο Όμιλος εκτίθεται σε κίνδυνο επιτοκίου προερχόμενο από βραχυπρόθεσμο δανεισμό. Τα στοιχεία ενεργητικού του Ομίλου που εκτίθενται σε επιτοκιακές διακυμάνσεις αφορούν κυρίως στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα. Ο Όμιλος φροντίζει όσο είναι δυνατόν για την αυτοχρηματοδότηση των έργων και την προσφυγή του σε δανεισμό κατά το μικρότερο δυνατόν βαθμό. Ο δανεισμός του ομίλου στο σύνολό του την 31 Δεκεμβρίου 2013 αφορά κυρίως βραχυπρόθεσμο δανεισμό σε ευρώ. (Αναλυτικός πίνακας των βραχυπρόθεσμων δανειακών υποχρεώσεων παρατίθεται στην παράγραφο 25). Όπως φαίνεται και στην παρακάτω ανάλυση ευαισθησίας, όπου παρουσιάζει την ευαισθησία του αποτελέσματος χρήσης καθώς και των Ιδίων Κεφαλαίων του Ομίλου σε μία λογική μεταβολή του επιτοκίου της τάξεως του + 3% ή 3%. 19

20 (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/2012 3% -3% 3% -3% Αποτέλεσμα χρήσης προ φόρων (1,279) 1,279 (1,187) 1,187 Καθαρή Θέση (946) 946 (950) 950 IV. Κίνδυνος τιμής αγοράς Ο Όμιλος εκτίθεται σε μεταβολές της αξίας των πρώτων υλών και λοιπών υλικών που προμηθεύεται καθώς επίσης σε μεταβολές της αξίας του χαρτοφυλακίου επενδύσεών του λόγω αβεβαιότητας ως προς τις μελλοντικές τιμές αυτών. Ο κίνδυνος μεταβολής της αξίας των πρώτων υλών και λοιπών υλικών είναι περιορισμένος καθότι στις συμβάσεις μεγάλων έργων τις οποίες συνάπτει ο Όμιλος περιλαμβάνονται ρήτρες αναπροσαρμογής τιμών. Ο κίνδυνος τιμής αναφορικά με το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων του Ομίλου θεωρείται περιορισμένος καθότι αντιπροσωπεύουν πολύ μικρό μέρος των περιουσιακών του στοιχείων. V. Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας είναι ο κίνδυνος που προκύπτει όταν τα άμεσα ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία δεν επαρκούν για την κάλυψη των υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία λήξης τους. Ο κίνδυνος ρευστότητας διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα για τον Όμιλο, καθώς διατηρεί επαρκή ταμειακά διαθέσιμα και θετικό κεφάλαιο κίνησης. Ο Όμιλος διαχειρίζεται τις ανάγκες ρευστότητάς του με προσεκτική παρακολούθηση των χρεών, των υποχρεώσεών του καθώς και των πληρωμών που πραγματοποιούνται καθημερινά. Ο κίνδυνος ρευστότητας συνδέεται στενά και με τον κίνδυνο καλής εκτέλεσης έργου και προμήθειας, λόγω της ταμειακής επιβάρυνσης που πιθανόν να προκύψει σε περίπτωση αποτυχίας εκτέλεσης του έργου με βάση τους όρους της σύμβασης. Ο πιο κάτω πίνακας αναλύει τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις της Εταιρείας και του Ομίλου σε σχετικές κατηγορίες λήξεων, με βάση την εναπομένουσα περίοδο κατά την ημερομηνία αναφοράς των Οικονομικών Καταστάσεων μέχρι την ημερομηνία λήξης των εκάστοτε υποχρεώσεων. Τα ποσά που παρουσιάζονται στον πίνακα είναι οι συμβατικές μη προεξοφλημένες ταμειακές ροές. Υπόλοιπα με λήξη εντός 12 μηνών ισούνται με τις λογιστικές τους αξίες, καθώς η επίδραση της προεξόφλησης δεν είναι σημαντική και δεν συμπεριλαμβάνονται υποχρεώσεις από κατασκευαστικές συμβάσεις βάσει της εφαρμογής του ΔΛΠ 11. ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ Ενηλικίωση Υποχρεώσεων (Ποσά σε χιλιάδες ) 2013 εντός 6 μηνών 6 έως 12 μήνες 1 έως 5 έτη αργότερα από 5 έτη Σύνολο Μακρόθεσμα δάνεια - - 1,268 1,135 2,403 Βραχυπρόθεσμα δάνεια 7, ,252 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 116,888 5, ,319 Λοιπές Υποχρεώσεις 4, ,407 Σύνολο 128,387 5,591 1,268 1, ,381 ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ Ενηλικίωση Υποχρεώσεων (Ποσά σε χιλιάδες ) 2012 εντός 6 μηνών 6 έως 12 μήνες 1 έως 5 έτη αργότερα από 5 έτη Σύνολο Μακρόθεσμα δάνεια - - 1,086 1,629 2,715 Βραχυπρόθεσμα δάνεια 2,307 46, ,436 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 76,186 10, ,312 Λοιπές Υποχρεώσεις 4,319 1, ,603 Σύνολο 82,812 57,539 1,086 1, ,066 20

21 ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Ενηλικίωση Υποχρεώσεων (Ποσά σε χιλιάδες ) 2013 εντός 6 μηνών 6 έως 12 μήνες 1 έως 5 έτη αργότερα από 5 έτη Σύνολο Μακρόθεσμα δάνεια Βραχυπρόθεσμα δάνεια 4, ,840 Υποχρεώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 110,406 7, ,657 Λοιπές Υποχρεώσεις 10, ,907 Σύνολο 126,153 7, ,404 ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Ενηλικίωση Υποχρεώσεων (Ποσά σε χιλιάδες ) 2012 εντός 6 μηνών 6 έως 12 μήνες 1 έως 5 έτη αργότερα από 5 έτη Σύνολο Μακρόθεσμα δάνεια Βραχυπρόθεσμα δάνεια - 45, ,970 Υποχρεώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 56,482 5, ,756 Λοιπές Υποχρεώσεις 2,080 9, ,674 Σύνολο 58,562 60, ,400 VI. Λοιποί κίνδυνοι και αβεβαιότητες α) Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου ή προμήθειας Πιθανοί κίνδυνοι που μπορεί να απορρέουν από τις εμπορικές συνεργασίες του Ομίλου είναι η καθυστέρηση στην προμήθεια εξοπλισμού και η καθυστέρηση των υπεργολάβων στην εκτέλεση εργασιών ανέγερσης όπου έχουν σαν αντίκτυπο την γενικότερη καθυστέρηση της εκτέλεσης των αναληφθέντων έργων και συνεπώς την επιβολή ποινικών ρητρών λόγω αθέτησης των συμβατικών όρων. Ο Όμιλος, λόγω της φύσης των έργων που αναλαμβάνει, είναι εκτεθειμένος σε κινδύνους που σχετίζονται με το σχεδιασμό, τη μελέτη, την προμήθεια και τη θέση σε λειτουργία μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι κίνδυνοι σχετίζονται με - μηχανικές βλάβες σε εξοπλισμούς - απρόβλεπτες κατασκευαστικές συγκυρίες - καθυστερήσεις οφειλόμενες σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες - απρόβλεπτες αυξήσεις στο κόστος πρώτων υλών και εξοπλισμού Ο Όμιλος λόγω της μακροχρόνιας εμπειρίας του, της αυστηρής επιλογής συνεργατών, προμηθευτών και της στενής παρακολούθησης μέσω της Διεύθυνσης Ελέγχου και διασφάλισης ποιότητας αυτών, επιτυγχάνει τον περιορισμό πιθανής έκθεσης σε μεγάλους κινδύνους όσον αφορά την καλή εκτέλεση των εργασιών και προμηθειών που αναθέτει. Επιπλέον υπάρχει εξασφάλιση έναντι των συνεργατών-προμηθευτών, καθώς απαιτούνται από αυτούς τραπεζικές εγγυήσεις (καλής εκτέλεσης, προμήθειας υλικών κλπ). 21

22 β) Ασφαλιστικός Κίνδυνος Ο ασφαλιστικός κίνδυνος προκύπτει από τις δραστηριότητες της εταιρείας και σχετίζεται με αρνητικά γεγονότα, όπως μεταξύ άλλων, ατυχήματα, βλάβες, ζημιές σε εξοπλισμό και γεγονότα ανωτέρας βίας. Όλα τα παραπάνω πολύ πιθανόν να προκαλέσουν καθυστερήσεις και στη δυσμενέστερη περίπτωση διακοπή εργασιών. Τυχόν τέτοιες εξελίξεις θα δυσχέραιναν την οικονομική θέση και τα αποτελέσματα του Ομίλου. Για την αντιμετώπιση των προαναφερθέντων κινδύνων, ο Όμιλος προβαίνει στην ασφάλιση κατά 100% των κινδύνων αυτών με την κάλυψη της συνολικής αξίας των έργων και δραστηριοτήτων της, κατά παντός κινδύνου με ασφαλιστικά συμβόλαια (Erection All Risks & Construction All Risks), αστικής ευθύνης έναντι τρίτων, εργοδοτικής αστικής ευθύνης, μηχανημάτων, οχημάτων κλπ σε αναγνωρισμένους διεθνείς ασφαλιστικούς οίκους. Τα υπάρχοντα ασφαλιστικά συμβόλαια όμως δε μπορούν πάντα να παρέχουν πλήρη κάλυψη για ενδεχόμενες ζημιές που μπορεί να προκύψουν από απροσδόκητα γεγονότα όπως φυσικές καταστροφές, πόλεμοι ή τρομοκρατικές ενέργειες. γ) Κίνδυνοι που απορρέουν από γεωπολιτικούς παράγοντες Με εξαίρεση τη δραστηριότητα του Ομίλου στην Συρία δεν υπάρχει ορατός κίνδυνος για την Εταιρεία από γεωπολιτικούς παράγοντες. Σχετικά με τη δραστηριότητα στην Συρία, είναι σαφές ότι η ΜΕΤΚΑ δεν έχει αναλάβει ευθύνες και κινδύνους επενδυτού αλλά αυτούς του κατασκευαστού ο οποίος μάλιστα πληρώνεται για τις εργασίες που κάνει μέσω ανέκκλητης και επιβεβαιωμένης πίστωσης. Παρά ταύτα, η αναστολή εργασιών για κάποιο διάστημα, οι ανάγκες λήψης πολύ αυξημένων μέτρων προστασίας, η επιμήκυνση της παρουσίας μας στο Έργο, οι αυξημένες τιμές των ναύλων και ασφαλίστρων και γενικά οι ιδιαίτερες συνθήκες κάτω από τις οποίες εκτελούμε σήμερα το Έργο, έχουν αυξήσει σημαντικά το κόστος όχι όμως σε βαθμό που να εμποδίζει τη συνέχιση της εκτέλεσης αναμένοντας ασφαλώς την αποζημίωσή μας από τον πελάτη για όλες τις αποδεδειγμένες υπερδαπάνες που υφιστάμεθα για λόγους εκτός ευθύνης μας. ΣΤ) Μερισματική Πολιτική Σχετικά με τη διανομή μερίσματος, η διοίκηση της Εταιρείας, λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων τις ευμετάβλητες συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, τη σφιχτή πολιτική χρηματοδότησης των επιχειρήσεων από τις τράπεζες και με σκοπό την ταμειακή ενίσχυση του Ομίλου και τη χρηματοδότηση της προγραμματισμένης ανάπτυξης για το 2014 μέσω ιδίων κεφαλαίων, η Διοίκηση σκοπεύει να προτείνει στην Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων, τη διανομή μερίσματος μικτού ποσού ίσου με 0,3000/ μετοχή, έναντι 0,2500/ μετοχή το Η προτεινόμενη διανομή τελεί υπό την έγκριση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. Ζ) Δομή του Ομίλου και μέθοδος ενοποίησης εταιρειών Εκτός από τη μητρική Εταιρεία στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνονται και οι κάτωθι επιχειρήσεις Επωνυμία Έδρα % Συμ/χής Είδος Συμμετοχής Μέθοδος Ενοποίησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΧΑΛΥΒΟΣ Α.Ε. (SERVISTEEL) ΒΟΛΟΣ 99,98 Άμεση Ολική Ενοποίηση ΕΛΕΜΚΑ Α.Ε. ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ & ΕΜΠΟΡΙΚΗ Α.Ε. Μαρούσι ΑΤΤΙΚΗΣ 83,5 Άμεση Ολική Ενοποίηση ΕΚΜΕ Α.Ε. ΑΝΩΝΥΜΗ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ & ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΙΩΝΙΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ 40,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση (έλεγχος μετά από συμφωνία με μετόχους) 22

23 DROSCO HOLDINGS LIMITED ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΚΥΠΡΟΣ 83,50 Έμμεση Ολική Ενοποίηση BRIDGE ACCESSORIES & CONSTRUCTION SYSTEMS TKT A.E. ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 62,625 Έμμεση Ολική Ενοποίηση ΜΕΤΚΑ BRAZI SRL ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑ 100,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση RODAX ROMANIA SRL ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑ 100,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση Κ/Ξ ΜΕΤΚΑ ΕΤΑΔΕ ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ 10,00 Άμεση 10% Μέθοδος Καθαρής Θέσης POWER PROJECTS Κων/πολη Τουρκία 100,00 Άμεση 99% Έμμεση 1% Ολική Ενοποίηση Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ-ΕΚΜΕ ΑΕ-TMUCB SA-METKA A.E. ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 24,00 Άμεση 10% Έμμεση 14% Μέθοδος Καθαρής Θέσης Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ-ΕΚΜΕ ΑΕ ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 20,00 Έμμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης MYTILINEOS FINANCIAL PARTNERS SA Λουξεμβούργο 25,00 Άμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης Κ/Ξ ΕΚΜΕ ΑΕ ΑΘΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. Δήμος Εχεδώρου Θες/κης 28,00 Έμμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης Σημειώνεται ότι οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Ομίλου περιλαμβάνονται στις ενοποιημένες καταστάσεις που συντάσσει και δημοσιεύει η μητρική εταιρεία ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε., η οποία εδρεύει στην Ελλάδα και κατέχει το 50,00% της μητρικής εταιρείας. Η) Ίδιες Μετοχές Όπως και στα προηγούμενα έτη, η Εταιρεία και οι θυγατρικές της δεν προέβησαν σε αγορά ιδίων μετοχών κατά τη χρήση Δεν υπάρχουν στο τέλος της τρέχουσας χρήσης μετοχές την μητρικής εταιρείας που κατέχονται από την ίδια ή και από τις θυγατρικές της. 23

24 Θ) Συναλλαγές με Συνδεδεμένα Μέρη Ως συνδεδεμένα μέρη κατά το ΔΛΠ 24 νοούνται, θυγατρικές εταιρείες, εταιρείες με κοινό ιδιοκτησιακό καθεστώς ή/και Διοίκηση με την εταιρεία, συγγενείς με αυτήν εταιρείες, καθώς και η μητρική εταιρεία και οι θυγατρικές της μητρικής εταιρείας, επίσης τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και τα Διοικητικά στελέχη της εταιρείας. Η εταιρεία προμηθεύεται από τα συνδεδεμένα μέρη αγαθά και υπηρεσίες, ενώ και η ίδια προμηθεύει αγαθά και παρέχει υπηρεσίες σε αυτά. Οι σημαντικότερες συναλλαγές και τα υπόλοιπα για τη χρήση 2013 είναι οι εξής: Ποσά κλειόμενης χρήσης 2013 Ποσά σε χιλιάδες ευρώ Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών Αγορές αγαθών και υπηρεσιών Απαιτήσεις Υποχρεώσεις ΘΥΓΑΤΡΙΚΕΣ POWER PROJECT ΕΛΕΜΚΑ Α.Ε ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ PROTERGIA ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ A.E ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε ΚΟΡΙΝΘΟΣ POWER MYTILINEOS PARTNERS FINANCIAL AMIOXA A.E Αναλυτικότερα επί των ανωτέρω συναλλαγών παρατίθενται οι ακόλουθες διευκρινίσεις: Οι συναλλαγές με τις ανωτέρω εταιρείες πραγματοποιούνται σε καθαρά εμπορική βάση. Ο Όμιλος δεν συμμετείχε σε καμία συναλλαγή ασυνήθους φύσης ή περιεχομένου η οποία να είναι ουσιώδης για τον Όμιλο ή τις εταιρείες και τα άτομα που συνδέονται στενά με αυτόν και δεν αποσκοπεί να συμμετάσχει σε τέτοιου είδους συναλλαγές στο μέλλον. Καμία από τις συναλλαγές δεν εμπεριέχει ειδικούς όρους και συνθήκες. 24

25 Ι. Πληροφορίες της παραγρ. 7 και Επεξηγηματική Έκθεση της παραγρ. 8 προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων της «Μεταλλικαί Κατασκευαί Ελλάδος Ανώνυμη Εταιρεία» κατ άρθρο 4 Ν. 3556/2007. Με βάση το άρθρο 4 παράγραφος 7 του ν. 3556/2007, η Εταιρεία υποχρεούται να δημοσιεύσει στην παρούσα έκθεση του Διοικητικού της Συμβουλίου αναλυτικές πληροφορίες αναφορικά με τα παρακάτω θέματα καθώς επεξηγηματική έκθεση επί των πρόσθετων πληροφοριών του άρθρου 4 παρ. 7 του Ν. 3556/2007 σύμφωνα με όσα ορίζει η παράγραφος 8 του άρθρου 4 του Ν. 3556/2007. Η επεξηγηματική έκθεση αφορά τις εξελίξεις σχετικά με τις πληροφορίες της παραγράφου 7 του Ν. 3556/2007 και αφορούν την οικονομική χρήση. Ι. Διάρθρωση μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας Το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας ανέρχεται σε δεκαέξι εκατομμύρια εξακόσιες εικοσιτέσσερις χιλιάδες εκατόν ενενήντα δύο ευρώ ( ), διαιρούμενο σε πενήντα ένα εκατομμύρια εννιακόσιες πενήντα χιλιάδες εξακόσιες ( ) κοινές ονομαστικές μετά ψήφου μετοχές ονομαστικής αξίας τριάντα δύο λεπτά του ευρώ ( 0,32) η κάθε μία. Οι μετοχές της Εταιρείας είναι εισηγμένες προς διαπραγμάτευση στην Αγορά Αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Τα δικαιώματα των μετόχων της Εταιρείας που πηγάζουν από τη μετοχή της είναι ανάλογα με το ποσοστό του κεφαλαίου, στο οποίο αντιστοιχεί η καταβεβλημένη αξία της μετοχής. Κάθε μετοχή παρέχει όλα τα δικαιώματα που προβλέπει ο νόμος και το καταστατικό της, και ειδικότερα: o o o o o o Το δικαίωμα επί του μερίσματος από τα ετήσια ή τα κατά την εκκαθάριση κέρδη της Εταιρείας. Ποσοστό 35% των καθαρών κερδών μετ αφαίρεση μόνον του τακτικού αποθεματικού, διανέμεται από τα κέρδη κάθε χρήσης στους μετόχους ως πρώτο μέρισμα, ενώ η χορήγηση πρόσθετου μερίσματος αποφασίζεται από τη Γενική Συνέλευση. Μέρισμα δικαιούται κάθε μέτοχος, ο οποίος αναφέρεται στο τηρούμενο από την Εταιρεία μητρώο μετόχων κατά την ημερομηνία προσδιορισμού δικαιούχων μερίσματος. Το μέρισμα κάθε μετοχής θα καταβάλλεται στο μέτοχο εντός δέκα εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης που ενέκρινε τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις σύμφωνα με το ανακοινωθέν πρόγραμμα των σκοπούμενων πράξεων της Εταιρείας για το έτος Ο τρόπος και ο τόπος καταβολής ανακοινώνεται μέσω του Τύπου. Το δικαίωμα είσπραξης του μερίσματος παραγράφεται και το αντίστοιχο ποσό περιέρχεται στο Δημόσιο μετά την παρέλευση 5 ετών από το τέλος του έτους, κατά το οποίο ενέκρινε τη διανομή του η Γενική Συνέλευση. Σημειώνεται ότι από το ανωτέρω ποσό βάσει της ισχύουσας φορολογικής νομοθεσίας, παρακρατείται φόρος υπέρ του Δημοσίου σύμφωνα με τους εκάστοτε ισχύοντες συντελεστές. Το δικαίωμα ανάληψης της εισφοράς κατά την εκκαθάριση ή, αντίστοιχα, της απόσβεσης κεφαλαίου που αντιστοιχεί στη μετοχή, εφόσον αυτό αποφασισθεί από τη Γενική Συνέλευση. Το δικαίωμα προτίμησης σε κάθε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας με μετρητά και την ανάληψη νέων μετοχών. Το δικαίωμα λήψης αντιγράφου των οικονομικών καταστάσεων και των εκθέσεων των ορκωτών ελεγκτών και του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας. Το δικαίωμα συμμετοχής στη Γενική Συνέλευση, το οποίο εξειδικεύεται στα εξής επιμέρους δικαιώματα: νομιμοποίησης, παρουσίας, συμμετοχής στις συζητήσεις, υποβολής προτάσεων σε θέματα της ημερήσιας διάταξης, καταχώρησης των απόψεων στα πρακτικά και ψήφου. Η Γενική Συνέλευση των μετόχων της Εταιρείας διατηρεί όλα τα δικαιώματά της κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισης (σύμφωνα με την παράγρ. 4 του άρθρου 38 του Καταστατικού της). Η ευθύνη των μετόχων της Εταιρείας περιορίζεται στην ονομαστική αξία των μετοχών που κατέχουν. II. Περιορισμοί στη μεταβίβαση των μετοχών της Εταιρείας Η μεταβίβαση των μετοχών της Εταιρείας γίνεται όπως ορίζει ο Νόμος και δεν υφίστανται εκ του καταστατικού της περιορισμοί στη μεταβίβασή τους, δεδομένου μάλιστα ότι πρόκειται για άυλες μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών. 25

26 III. Σημαντικές άμεσες ή έμμεσες συμμετοχές κατά την έννοια του N. 3556/2007 Οι μέτοχοι (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) που κατέχουν άμεσα ή έμμεσα ποσοστό μεγαλύτερο από 5% κατά την 31 Δεκεμβρίου 2013 του συνολικού αριθμού των μετοχών της παρατίθενται στον κάτωθι πίνακα. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ΑΕ - ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 50,00% + 1 μετοχή KAS DEPOSITORY TRUST COMPANY (NETHERLANDS) 5,50% IV. Μετοχές παρέχουσες ειδικά δικαιώματα ελέγχου Δεν υφίστανται μετοχές της Εταιρείας που παρέχουν στους κατόχους τους ειδικά δικαιώματα ελέγχου. V. Περιορισμοί στο δικαίωμα ψήφου Δεν προβλέπονται στο καταστατικό της Εταιρείας περιορισμοί του δικαιώματος ψήφου που απορρέουν από τις μετοχές της. VI. Συμφωνίες μετόχων της Εταιρείας Δεν είναι γνωστή στην Εταιρεία η ύπαρξη συμφωνιών μεταξύ των μετόχων της, οι οποίες συνεπάγονται περιορισμούς στη μεταβίβαση των μετοχών της ή στην άσκηση των δικαιωμάτων ψήφου που απορρέουν από τις μετοχές της. VII. Κανόνες διορισμού και αντικατάστασης μελών Δ.Σ. και τροποποίησης καταστατικού Οι κανόνες που προβλέπει το καταστατικό της Εταιρείας για το διορισμό και την αντικατάσταση των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της και την τροποποίηση των διατάξεών του καταστατικού της δεν διαφοροποιούνται από τα προβλεπόμενα στον Κ.Ν. 2190/1920, όπως ισχύει μετά το Ν.3604/2007. VIIΙ. Αρμοδιότητα του Δ.Σ. για την έκδοση νέων μετοχών ή για την αγορά ιδίων μετοχών Α) Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 παρ. 1 στοιχ. β) και γ), του Κ.Ν. 2190/1920 και σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 5 του καταστατικού της, το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας έχει το δικαίωμα, κατόπιν σχετικής απόφασης της Γενικής Συνέλευσης που υπόκειται στις διατυπώσεις δημοσιότητας του άρθρου 7β του Κ.Ν. 2190/1920, να αυξάνει το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας με την έκδοση νέων μετοχών, με απόφασή του που λαμβάνεται με πλειοψηφία τουλάχιστον των δύο τρίτων (2/3) του συνόλου των μελών του. Στην περίπτωση αυτή, το μετοχικό κεφάλαιο μπορεί να αυξάνεται μέχρι το ποσό του κεφαλαίου που είναι καταβεβλημένο κατά την ημερομηνία που χορηγήθηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο η εν λόγω εξουσία από τη Γενική Συνέλευση. Η ως άνω εξουσία του Διοικητικού Συμβουλίου μπορεί να ανανεώνεται από τη Γενική Συνέλευση για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει την πενταετία για κάθε ανανέωση. Β) Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 παρ. 9 του Κ.Ν. 2190/1920, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης μπορεί να θεσπισθεί πρόγραμμα διάθεσης μετοχών στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και το προσωπικό, με τη μορφή δικαιώματος προαίρεσης αγοράς μετοχών κατά τους ειδικότερους όρους της απόφασης αυτής. Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης ορίζει, ιδίως, τον ανώτατο αριθμό μετοχών που μπορεί να εκδοθούν, ο οποίος βάσει του νόμου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/10 των υφιστάμενων μετοχών, αν οι δικαιούχοι ασκήσουν το δικαίωμα αγοράς μετοχών, την τιμή και τους όρους διάθεσης των μετοχών στους δικαιούχους. Το Διοικητικό Συμβούλιο, με απόφασή του, ρυθμίζει κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια, που δε ρυθμίζεται διαφορετικά από τη Γενική Συνέλευση, εκδίδει τα πιστοποιητικά δικαιώματος αγοράς μετοχών και κατά το μήνα Δεκέμβριο κάθε έτους εκδίδει μετοχές στους δικαιούχους, που άσκησαν το δικαίωμά τους, αυξάνοντας αντίστοιχα το μετοχικό κεφάλαιο και πιστοποιώντας τη σχετική αύξηση αυτού. 26

27 IX. Σημαντικές συμφωνίες που τίθενται σε ισχύ, τροποποιούνται ή λήγουν σε περίπτωση αλλαγής ελέγχου κατόπιν δημόσιας πρότασης. Δεν υφίστανται συμφωνίες, οι οποίες τίθενται σε ισχύ, τροποποιούνται ή λήγουν σε περίπτωση αλλαγής στον έλεγχο της Εταιρείας κατόπιν δημόσιας πρότασης. X. Συμφωνίες με μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ή το προσωπικό της Εταιρείας Δεν υπάρχουν συμφωνίες της Εταιρείας με μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ή με το προσωπικό της, οι οποίες να προβλέπουν την καταβολή αποζημίωσης ειδικά σε περίπτωση παραίτησης ή απόλυσης χωρίς βάσιμο λόγο ή τερματισμού της θητείας ή της απασχόλησής τους εξαιτίας δημόσιας πρότασης. Οι σχηματισμένες προβλέψεις για αποζημιώσεις λόγω εξόδου από την υπηρεσία, συνεπεία και της εφαρμογής των διατάξεων του Ν.3371/2005, ανήλθαν την στο ποσό των (και σε επίπεδο Ομίλου). Η. Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης Η παρούσα δήλωση πραγματοποιείται στα πλαίσια συμμόρφωσης της Εταιρείας με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 3873/2010 και αφορά σε: 1.1 Συμμόρφωση της Εταιρείας με τον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης Η Εταιρεία μας συμμορφώνεται με τις πολιτικές και πρακτικές που υιοθετούνται από τον «Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΣΕΒ για τις Εισηγμένες Εταιρείες» (στο εξής ο «Κώδικας») και το κείμενο του οποίου έχει αναρτηθεί στην οικεία ιστοσελίδα του ΣΕΒ. 1.2 Απόκλιση από τις ειδικές πρακτικές του Κώδικα Οι πρακτικές της Εταιρείας, όπως εφαρμόζονται σύμφωνα με το Καταστατικό της, τον Εσωτερικό Κανονισμό της και τον Κώδικα Δεοντολογίας της, αποκλίνουν από τις ειδικές πρακτικές του Κώδικα στα εξής σημεία: i. Σύμφωνα με το ισχύον Καταστατικό της Εταιρείας προβλέπεται ότι το ΔΣ αποτελείται από πέντε έως έντεκα μέλη, αντί επτά έως δέκα πέντε που προβλέπεται στον Κώδικα (άρθρο 2.1.). Η Εταιρεία, επανεξετάζοντας τη δομή, την οργάνωση και το τρόπο λειτουργίας της αποφάσισε ότι δεν προτίθεται να υιοθετήσει την εν λόγω πρακτική του Κώδικα. ii. Δεν υφίσταται επιτροπή ανάδειξης υποψηφιοτήτων μελών Διοικητικού Συμβουλίου (άρθρο 5.5.). Δεδομένου ότι δεν υφίσταται εκ του νόμου η υποχρέωση σύστασης τέτοιας επιτροπής και η Εταιρεία μας ως προς την επιλογή των υποψηφιοτήτων της θέτει αυστηρά κριτήρια, επιφυλάσσεται εάν θα συστήσει επιτροπή υποψηφιοτήτων μελών Διοικητικού Συμβουλίου, αναζητώντας/ διερευνώντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα εφαρμογής κοινώς παραδεκτής μεθοδολογίας και διαδικασίας προς τούτο. iii. Δεν υφίσταται διαδικασία αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και των επιτροπών του (άρθρο 7.1.) Η Εταιρεία μας προτίθεται να εναρμονιστεί στην εν λόγω ειδική πρακτική κατόπιν κατάρτισης σχετικής διαδικασίας. iv. Στο Καταστατικό της Εταιρείας δεν προβλέπεται διαδικασία της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας ή της ψήφου δια αλληλογραφίας από τους μετόχους της Γενικής Συνέλευσης (Μέρος ΙΙ. Άρθρο 1.2.). Η Εταιρεία αναμένει την έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων προκειμένου να εισάγει σχετική διαδικασία. v. Η Επιτροπή Αμοιβών, δεν έχει συσταθεί μέχρι την παρούσα και δεν έχει ξεκινήσει τις εργασίες της γιατί ενόψει της δομής και λειτουργίας της Εταιρείας δεν έχει αξιολογηθεί ως αναγκαία. Πρόθεση της Εταιρείας μας είναι να προχωρήσει στη σύσταση επιτροπής αμοιβών σε συμμόρφωση με το άρθρο 1.6 μέρος Γ του κώδικα ΣΕΒ. vi. Ο Πρόεδρος της Ελεγκτικής Επιτροπής δεν είναι ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος αλλά μη εκτελεστικό μέλος. Δεδομένου ότι σύνθεση της Ελεγκτικής Επιτροπής δεν παραβιάζει τις διατάξεις του ν.3693/ περί σύστασης της ελεγκτικής επιτροπής, η Εταιρεία μας δεν προτίθεται να προβεί σε ανασυγκρότηση της Ελεγκτικής Επιτροπής πριν τη λήξη τη θητεία της. vii. Δεν υφίσταται πολιτική ποικιλομορφίας ως προς την σύνθεση του ΔΣ και των ανώτατων διευθυντικών στελεχών καθώς και ποσοστό εκπροσώπησης για κάθε φύλο (παρ. 2.8 ειδική πρακτική). 27

28 2. Η Γενική Συνέλευση και τα Δικαιώματα των Μετόχων 2.1 Τρόπος λειτουργίας της Γενικής Συνέλευσης και βασικές εξουσίες αυτής Η Γενική Συνέλευση των μετόχων είναι το ανώτατο όργανο της Εταιρείας, και δικαιούται να αποφασίζει για κάθε εταιρική υπόθεση και να αποφαίνεται για όλα τα ζητήματα, που υποβάλλονται σε αυτήν. Ειδικότερα η Γενική Συνέλευση είναι αποκλειστικώς αρμόδια να αποφασίζει για: α) τις τροποποιήσεις του καταστατικού, β) την εκλογή των Ελεγκτών, γ) την έγκριση ή μεταρρύθμιση του ισολογισμού και των ετησίων οικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας, δ) τη διάθεση των ετησίων κερδών, ε) τη συγχώνευση, διάσπαση, μετατροπή, αναβίωση της Εταιρείας, στ) τη μετατροπή των μετοχών της Εταιρείας σε ονομαστικές, ζ) την παράταση ή συντόμευση της διάρκειας της Εταιρείας, η) τη λύση της Εταιρείας και το διορισμό εκκαθαριστών, θ) την εκλογή μελών του διοικητικού Συμβουλίου Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης είναι δεσμευτικές και για τους μετόχους που είναι απόντες ή διαφωνούν Η Γενική Συνέλευση των μετόχων, συγκαλείται από το Διοικητικό Συμβούλιο και συνέρχεται τακτικά στην έδρα της εταιρείας ή στην περιφέρεια άλλου δήμου εντός του νομού της έδρας τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, πάντοτε μέσα στο πρώτο εξάμηνο από τη λήξη κάθε εταιρικής χρήσης. Το Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να συγκαλεί σε έκτακτη συνεδρίαση τη Γενική Συνέλευση των μετόχων όταν το κρίνει σκόπιμο. Επιτρέπεται να συνέρχεται η Γενική Συνέλευση και σε άλλο τόπο κείμενο στην ημεδαπή, μετά από ειδική άδεια του Υπουργού Εμπορίου, στην οποία θα καθορίζονται και οι όροι υπό τους οποίους χορηγείται η άδεια. Η άδεια αυτή δεν απαιτείται όταν στην Συνέλευση παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται μέτοχοι που εκπροσωπούν το σύνολο του Μετοχικού Κεφαλαίου και κανείς μέτοχος δεν αντιλέγει στην πραγματοποίηση της συνεδρίασης και στη λήψη αποφάσεων Η Γενική Συνέλευση με εξαίρεση τις επαναληπτικές Συνελεύσεις και εκείνες που εξομοιώνονται με αυτές, συγκαλείται είκοσι (20) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ημερομηνία που ορίζεται για τη συνεδρίασή της. Διευκρινίζεται ότι συνυπολογίζονται και οι μη εργάσιμες ημέρες. Η ημέρα δημοσίευσης της πρόσκλησης και η ημέρα της συνεδρίασής της δεν υπολογίζονται. Στην πρόσκληση των μετόχων στην Γενική Συνέλευση, πρέπει να προσδιορίζονται η χρονολογία, η ημέρα, η ώρα και το οίκημα, όπου θα συνέλθει η Συνέλευση, τα θέματα της ημερήσιας διάταξης με σαφήνεια, οι μέτοχοι που έχουν δικαίωμα συμμετοχής, καθώς και ακριβείς οδηγίες για τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι θα μπορέσουν να μετάσχουν στη συνέλευση και να ασκήσουν τα δικαιώματά τους αυτοπροσώπως ή δι αντιπροσώπου ή ενδεχομένως και εξ αποστάσεως. Πρόσκληση για σύγκληση Γενικής Συνέλευσης δεν απαιτείται στην περίπτωση κατά την οποία παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται μέτοχοι που εκπροσωπούν το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου και κανείς από αυτούς δεν αντιλέγει στην πραγματοποίησή της και στη λήψη αποφάσεων Η Γενική Συνέλευση βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα στα θέματα της ημερησίας διατάξεως όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σε αυτήν μέτοχοι που εκπροσωπούν το ένα πέμπτο (1/5) τουλάχιστον του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου. Αν δεν επιτευχθεί η απαρτία αυτή η Γενική Συνέλευση συνέρχεται πάλι σε είκοσι (20) ημέρες από την ημέρα της συνεδριάσεως που ματαιώθηκε αφού προσκληθεί για το σκοπό αυτό πριν από δέκα (10) τουλάχιστον ημέρες. Η επαναληπτική αυτή συνέλευση συνεδριάζει έγκυρα για τα θέματα της αρχικής ημερησίας διατάξεως οποιοδήποτε και αν είναι το τμήμα του καταβεβλημένου κεφαλαίου που εκπροσωπείται σ αυτή Οι αποφάσεις της Γενικής Συνελεύσεως λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων, που εκπροσωπούνται σε αυτή. Εξαιρετικώς όταν πρόκειται για αποφάσεις που αφορούν α) τη μεταβολή της εθνικότητας της Εταιρείας β) τη μεταβολή της έδρας της Εταιρείας γ) τη μεταβολή του σκοπού ή του αντικειμένου της επιχειρήσεως της Εταιρείας δ) τη μετατροπή των μετοχών της Εταιρείας σε ονομαστικές ε) την επαύξηση των υποχρεώσεων των μετόχων στ) την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ή επιβαλλόμενη από διατάξεις νόμων, ή γενομένη με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών ή μείωση του 28

29 μετοχικού κεφαλαίου, εκτός αν γίνεται σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 16 του Κ.Ν. 2190/1920, ζ) την έκδοση ομολογιακού δανείου κατά τις διατάξεις των άρθρων 3α και 3β Κ.Ν. 2190/1920 όπως ισχύει σήμερα, η) τη μεταβολή του τρόπου διαθέσεως των κερδών, θ) τη συγχώνευση, διάσπαση, μετατροπή, αναβίωση της Εταιρείας, ι) την παράταση ή μείωση της διάρκειας της Εταιρείας, ια) τη διάλυση της Εταιρείας, ιβ) την παροχή ή ανανέωση εξουσίας προς το διοικητικό Συμβούλιο για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 6 του Καταστατικού, και ιγ) κάθε άλλη περίπτωση, κατά την οποία ο νόμος ορίζει ότι για τη λήψη ορισμένης αποφάσεως από τη Γενική Συνέλευση απαιτείται η απαρτία της παραγράφου αυτής, η Γενική Συνέλευση βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα στα θέματα της ημερησίας διατάξεως όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σε αυτήν μέτοχοι που εκπροσωπούν τα δύο τρίτα (2/3) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου Στη Γενική Συνέλευση προεδρεύει προσωρινά ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, ή, όταν αυτός κωλύεται ο νόμιμος αναπληρωτής του, και ορίζει ως Γραμματέα ένα από τους μετόχους ή τους αντιπροσώπους τους που είναι παρόντες, μέχρι να επικυρωθεί από τη Γενική Συνέλευση ο κατάλογος των μετόχων, που δικαιούνται να μετάσχουν σε αυτή και εκλεγεί το τακτικό προεδρείο. Το Προεδρείο αποτελείται από τον Πρόεδρο και το Γραμματέα ο οποίος εκτελεί και χρέη ψηφολέκτη Οι συζητήσεις και οι αποφάσεις της Γενικής Συνελεύσεως περιορίζονται στα θέματα της ημερησίας διατάξεως. Η ημερησία διάταξη καταρτίζεται από το διοικητικό Συμβούλιο και περιλαμβάνει τις προτάσεις του διοικητικού Συμβουλίου προς τη Συνέλευση, καθώς και τις τυχόν προτάσεις των ελεγκτών ή των μετόχων, που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου. Οι συζητήσεις και οι αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων καταχωρούνται σε ειδικό βιβλίο (βιβλίο πρακτικών) και τα σχετικά πρακτικά υπογράφονται από τον Πρόεδρο και το Γραμματέα της Συνελεύσεως. Στην αρχή των πρακτικών καταχωρείται ο κατάλογος των μετόχων, που είναι παρόντες ή αντιπροσωπεύονται στη Γενική Συνέλευση. Μετά από αίτηση μετόχου ο Πρόεδρος της Συνελεύσεως οφείλει να καταχωρήσει στα πρακτικά τη γνώμη του μετόχου που το ζήτησε. Αν στη Γενική Συνέλευση παρίσταται ένας (1) μόνον μέτοχος, είναι υποχρεωτική η παρουσία Συμβολαιογράφου, που προσυπογράφει τα πρακτικά της συνελεύσεως. 2.2 Δικαιώματα των μετόχων και τρόπος άσκησής τους Δικαιώματα συμμετοχής και ψήφου Οι μέτοχοι ασκούν τα δικαιώματά τους, εν σχέση προς τη διοίκηση της Εταιρείας, μόνο στις Γενικές Συνελεύσεις και σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νόμο και το Καταστατικό. Κάθε μετοχή παρέχει δικαίωμα μιας ψήφου στη Γενική Συνέλευση, με την επιφύλαξη των οριζομένων στο άρθρο 16 του Κ.Ν. 2190/1920, όπως ισχύει σήμερα Στη Γενική Συνέλευση δικαιούται να συμμετάσχει όποιος εμφανίζεται ως μέτοχος στα αρχεία του Συστήματος Άυλων Τίτλων που διαχειρίζεται η «Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε.» (Ε.Χ.Α.Ε.), στο οποίο τηρούνται οι κινητές αξίες (μετοχές) της Εταιρείας. Η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με την προσκόμιση σχετικής έγγραφης βεβαίωσης του ως άνω φορέα ή εναλλακτικά, με απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση της Εταιρείας με τα αρχεία του εν λόγω φορέα. Η ιδιότητα του μετόχου πρέπει να υφίσταται κατά την ημερομηνία καταγραφής (record date), ήτοι κατά την έναρξη της πέμπτης (5ης) ημέρας πριν από την ημέρα συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, και η σχετική βεβαίωση ή η ηλεκτρονική πιστοποίηση σχετικά με τη μετοχική ιδιότητα πρέπει να περιέλθει στην Εταιρεία το αργότερο την τρίτη (3η) ημέρα πριν από τη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης Έναντι της Εταιρείας θεωρείται ότι έχει δικαίωμα συμμετοχής και ψήφου στη Γενική Συνέλευση μόνον όποιος φέρει την ιδιότητα του μετόχου κατά την αντίστοιχη ημερομηνία καταγραφής. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς τις διατάξεις του άρθρου 28α του Κ.Ν. 2190/1920, ο εν λόγω μέτοχος μετέχει στη Γενική Συνέλευση μόνο μετά από άδειά της Σημειώνεται ότι η άσκηση των εν λόγω δικαιωμάτων (συμμετοχής και ψήφου) δεν προϋποθέτει τη δέσμευση των μετοχών του δικαιούχου ούτε την τήρηση άλλης ανάλογης διαδικασίας, η οποία περιορίζει τη δυνατότητα πώλησης και μεταβίβασης αυτών κατά το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στην ημερομηνία καταγραφής και στην ημερομηνία της Γενικής Συνέλευσης Ο μέτοχος συμμετέχει στη Γενική Συνέλευση και ψηφίζει είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω αντιπροσώπων. Κάθε μέτοχος μπορεί να διορίζει μέχρι τρεις (3) αντιπροσώπους. Νομικά πρόσωπα μετέχουν στη Γενική Συνέλευση ορίζοντας ως εκπροσώπους τους μέχρι τρία (3) φυσικά πρόσωπα. Ωστόσο, αν ο μέτοχος κατέχει μετοχές της Εταιρείας, οι οποίες εμφανίζονται σε περισσότερους του ενός λογαριασμούς αξιών, ο περιορισμός αυτός δεν εμποδίζει τον εν λόγω μέτοχο να ορίζει διαφορετικούς αντιπροσώπους για τις μετοχές που εμφανίζονται στον κάθε λογαριασμό αξιών σε σχέση με τη Γενική Συνέλευση. Αντιπρόσωπος που ενεργεί για περισσότερους μετόχους μπορεί να ψηφίζει διαφορετικά για κάθε μέτοχο. Ο αντιπρόσωπος μετόχου υποχρεούται να γνωστοποιεί στην Εταιρεία, πριν από την έναρξη της συνεδρίασης της Γενικής 29

30 Συνέλευσης, κάθε συγκεκριμένο γεγονός, το οποίο μπορεί να είναι χρήσιμο στους μετόχους για την αξιολόγηση του κινδύνου να εξυπηρετήσει ο αντιπρόσωπος άλλα συμφέροντα πλην των συμφερόντων του αντιπροσωπευόμενου μετόχου. Κατά την έννοια της παρούσας παραγράφου, μπορεί να προκύπτει σύγκρουση συμφερόντων ιδίως όταν ο αντιπρόσωπος: α) είναι μέτοχος που ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας ή είναι άλλο νομικό πρόσωπο ή οντότητα η οποία ελέγχεται από το μέτοχο αυτόν, β) είναι μέλος του διοικητικού Συμβουλίου ή της εν γένει διοίκησης της Εταιρείας ή μετόχου που ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας, ή άλλου νομικού προσώπου ή οντότητας που ελέγχεται από μέτοχο ο οποίος ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας, γ) είναι υπάλληλος ή ορκωτός ελεγκτής της Εταιρείας ή μετόχου που ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας, ή άλλου νομικού προσώπου ή οντότητας που ελέγχεται από μέτοχο, ο οποίος ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας, δ) είναι σύζυγος ή συγγενής πρώτου βαθμού με ένα από τα φυσικά πρόσωπα που αναφέρονται στις ως άνω περιπτώσεις (α) έως (γ). Ο διορισμός και η ανάκληση αντιπροσώπου του μετόχου γίνεται εγγράφως και κοινοποιείται στην Εταιρεία με τους ίδιους τύπους, τουλάχιστον τρεις (3) ημέρες πριν από την ημερομηνία συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης Λοιπά δικαιώματα μετόχων Δέκα (10) ημέρες πριν από την Τακτική Γενική Συνέλευση κάθε μέτοχος μπορεί να πάρει από την Εταιρεία αντίγραφα των ετησίων οικονομικών καταστάσεών της και των εκθέσεων του διοικητικού Συμβουλίου και των ελεγκτών. Τα έγγραφα αυτά πρέπει να έχουν κατατεθεί έγκαιρα από το διοικητικό Συμβούλιο στο γραφείο της Εταιρείας Με αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, το διοικητικό Συμβούλιο υποχρεούται να συγκαλεί Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων, ορίζοντας ημέρα συνεδρίασης αυτής, η οποία δεν πρέπει να απέχει περισσότερο από σαράντα πέντε (45) ημέρες από την ημερομηνία επίδοσης της αίτησης στον Πρόεδρο του διοικητικού Συμβουλίου. Η αίτηση περιέχει το αντικείμενο της ημερήσιας διάταξης. Εάν δεν συγκληθεί γενική συνέλευση από το διοικητικό Συμβούλιο εντός είκοσι (20) ημερών από την επίδοση της σχετικής αίτησης, η σύγκληση διενεργείται από τους αιτούντες μετόχους με δαπάνες της Εταιρείας, με απόφαση του μονομελούς πρωτοδικείου της έδρας της Εταιρείας, που εκδίδεται κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Στην απόφαση αυτή ορίζονται ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης, καθώς και η ημερήσια διάταξη Με αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, το διοικητικό Συμβούλιο υποχρεούται να εγγράψει στην ημερήσια διάταξη γενικής συνέλευσης, που έχει ήδη συγκληθεί, πρόσθετα θέματα, εάν η σχετική αίτηση περιέλθει στο διοικητικό Συμβούλιο δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη γενική συνέλευση. Τα πρόσθετα θέματα πρέπει να δημοσιεύονται ή να γνωστοποιούνται, με ευθύνη του διοικητικού συμβουλίου, κατά το άρθρο 26 του Κ.Ν. 2190/1920, επτά (7) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη γενική συνέλευση. Αν τα θέματα αυτά δεν δημοσιευθούν, οι αιτούντες μέτοχοι δικαιούνται να ζητήσουν την αναβολή της γενικής συνέλευσης σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 39 του Κ.Ν. 2190/1920 και να προβούν οι ίδιοι στη δημοσίευση, κατά τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο, με δαπάνη της Εταιρείας Με αίτηση μετόχων που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, το διοικητικό Συμβούλιο θέτει στη διάθεση των μετόχων κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 παρ. 3 του Κ.Ν. 2190/1920, έξι (6) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη ημερομηνία της Γενικής Συνέλευσης, σχέδια αποφάσεων για θέματα που έχουν περιληφθεί στην αρχική ή την αναθεωρημένη ημερήσια διάταξη, αν η σχετική αίτηση περιέλθει στο διοικητικό Συμβούλιο επτά (7) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ημερομηνία της Γενικής Συνέλευσης Μετά από αίτηση οποιουδήποτε μετόχου που υποβάλλεται στην Εταιρεία πέντε (5) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από τη Γενική Συνέλευση, το διοικητικό Συμβούλιο υποχρεούται να παρέχει στη Γενική Συνέλευση τις απαιτούμενες συγκεκριμένες πληροφορίες για τις υποθέσεις της Εταιρείας, στο μέτρο που αυτές είναι χρήσιμες για την πραγματική εκτίμηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης Σε περίπτωση αίτησης μετόχου ή μετόχων που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, ο Πρόεδρος της Συνέλευσης είναι υποχρεωμένος να αναβάλλει για μια μόνο φορά τη λήψη αποφάσεων για όλα ή ορισμένα θέματα από την Έκτακτη ή Τακτική Γενική Συνέλευση, ορίζοντας ημέρα συνέχισης της συνεδρίασης για τη λήψη τους, εκείνη που ορίζεται στην αίτηση των μετόχων, που όμως δεν μπορεί να απέχει περισσότερο από τριάντα (30) ημέρες 30

31 από την ημέρα της αναβολής. Η μετά την αναβολή Γενική Συνέλευση αποτελεί συνέχιση της προηγούμενης και δεν απαιτείται επανάληψη των διατυπώσεων δημοσίευσης της πρόσκλησης των μετόχων, σε αυτή δε μπορούν να μετάσχουν και νέοι μέτοχοι τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 27 παρ. 2 και 28 του Κ.Ν. 2190/ Σε περίπτωση αίτησης μετόχων που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, η οποία πρέπει να υποβληθεί στην Εταιρεία πέντε (5) ολόκληρες ημέρες πριν από την τακτική Γενική Συνέλευση, το διοικητικό Συμβούλιο είναι υποχρεωμένο να ανακοινώνει στην Γενική Συνέλευση τα ποσά που μέσα στην τελευταία διετία καταβλήθηκαν για οποιαδήποτε αιτία από την Εταιρεία σε μέλη του διοικητικού Συμβουλίου ή στους διευθυντές ή άλλους υπαλλήλους της, καθώς και κάθε άλλη σύμβαση της Εταιρείας που καταρτίστηκε για οποιαδήποτε αιτία με τα ίδια πρόσωπα. Επίσης με αίτηση οιουδήποτε μετόχου που υποβάλλεται κατά τα ανωτέρω το διοικητικό Συμβούλιο υποχρεούται να παρέχει τις συγκεκριμένες πληροφορίες που του ζητούνται σχετικά με τις υποθέσεις της Εταιρείας στο μέτρο που αυτές είναι χρήσιμες για την πραγματική εκτίμηση των θεμάτων της ημερησίας διατάξεως. Το διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να αρνηθεί να δώσει τις πληροφορίες που του ζητούνται για αποχρώντα λόγο, αναγράφοντας την σχετική αιτιολογία στα πρακτικά. Τέτοιος λόγος μπορεί να είναι κατά τις περιστάσεις η εκπροσώπηση των αιτούντων μετόχων στο διοικητικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τις παρ. 3 ή 6 του άρθρου 18 του Κ.Ν. 2190/ Σε περίπτωση αίτησης μετόχων που εκπροσωπούν το ένα πέμπτο (1/5) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, η οποία υποβάλλεται στην Εταιρεία μέσα στην προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου το διοικητικό Συμβούλιο έχει την υποχρέωση να παρέχει στην Γενική Συνέλευση, πληροφορίες σχετικά με την πορεία των εταιρικών υποθέσεων και την περιουσιακή κατάσταση της Εταιρείας. Το διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να αρνηθεί να δώσει τις πληροφορίες που του ζητούνται για αποχρώντα ουσιώδη λόγο αναγράφοντας την σχετική αιτιολογία στα πρακτικά. Τέτοιος λόγος μπορεί να είναι κατά τις περιστάσεις η εκπροσώπηση των αιτούντων μετόχων στο διοικητικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τις παρ. 3 ή 6 του άρθρου 18 του Κ.Ν. 2190/1920, εφόσον τα αντίστοιχα μέλη του διοικητικού Συμβουλίου έχουν λάβει την σχετική πληροφόρηση κατά τρόπο επαρκή Σε περίπτωση αίτησης μετόχων που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, η λήψη απόφασης για οποιοδήποτε θέμα της ημερησίας διάταξης της Γενικής Συνέλευσης γίνεται με ονομαστική κλήση Μέτοχοι της Εταιρείας, που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν έλεγχο της Εταιρείας από το Μονομελές Πρωτοδικείο της περιφερείας, στην οποία εδρεύει η Εταιρεία, που δικάζει κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας. Ο έλεγχος διατάσσεται αν πιθανολογούνται πράξεις που παραβιάζουν διατάξεις των νόμων ή του Καταστατικού ή των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης Μέτοχοι της Εταιρείας, που εκπροσωπούν το ένα πέμπτο (1/5) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν έλεγχο της Εταιρείας από το, κατά την προηγούμενη παράγραφο αρμόδιο δικαστήριο, εφόσον από την όλη πορεία των εταιρικών υποθέσεων γίνεται πιστευτό ότι η διοίκηση των εταιρικών υποθέσεων δεν ασκείται όπως επιβάλλει η χρηστή και συνετή διαχείριση. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται όσες φορές η μειοψηφία που ζητά τον έλεγχο εκπροσωπείται στο διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας. 3. Διοικητικό Συμβούλιο και Επιτροπές 3.1 Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι το όργανο που ασκεί τη διοίκηση της Εταιρείας. Επωμίζεται με την ευθύνη της διοίκησης (διαχείρισης και διάθεσης) της εταιρικής περιουσίας και την εκπροσώπηση της επιδιώκοντας την ενίσχυση της οικονομικής αξίας και της αποδοτικότητάς της και την προάσπιση του εταιρικού συμφέροντος. Το Διοικητικό Συμβούλιο συνεδριάζει τακτικά τουλάχιστον μία φορά το μήνα και εκτάκτως περισσότερες φορές αναλόγως με τη σπουδαιότητα των θεμάτων και την ανάγκη άμεσης λήψης απόφασης. Συνήθως στις τακτικές συνεδριάσεις παρίστανται όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Ουδέποτε μέχρι την παρούσα το Διοικητικό Συμβούλιο δεν έλαβε απόφαση λόγω έλλειψης απαρτίας. Ειδικότερα κατά τη διάρκεια του έτους 2013 πραγματοποιήθηκαν εννενήντα (90) συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου. Οι παρουσίες κάθε μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου κατά την εν λόγω χρήση είναι ως ακολούθως: 31

32 ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΠΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΘΗΤΕΙΑ ΤΟΥ Iωάννης Μυτιληναίος του Γεωργίου (Πρόεδρος και Δνων Σύμβουλος) Γεώργιος Πάλλας του Νικολάου (Αντιπρόεδρος ΔΣ Μη εκτελεστικό μέλος) Γεώργιος Οικονόμου του Αλεξάνδρου (Εκτελεστικό Μέλος) Φίλιππος Ζώτος του Ευάγγελου (Εκτελεστικό Μέλος και εταιρικός γραμμ. ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΑΥΤΟΠΡΟΣΩΠΩΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΔΙΑ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ Παναγιώτης Γαρδελίνος του Αντωνίου (Εκτελεστικό Μέλος) Νικόλαος Μπακιρτζόγλου του Χαραλάμπου (Μη εκτελεστικό Ανεξάρτητο Μέλος) Ιωσήφ Αβαγιανός του Ανδρέα (Μη εκτελεστικό Ανεξάρτητο Μέλος) Η Ελεγκτική Επιτροπή συνεδριάζει τακτικά τουλάχιστον μία φορά έκαστου τριμήνου ή άλλως έκτακτα αν προκύψει θέμα για ενημέρωση των μελών της και λήψης σχετικής απόφασης. Οι παρουσίες κάθε μέλους της Ελεγκτικής Επιτροπής κατά την εν λόγω χρήση είναι ως ακολούθως: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Γεώργιος Πάλλας Αντιπρόεδρος Δ.Σ (Μη εκτελεστικό Μέλος) Νικόλαος Μπακιρτζόγλου, Μη εκτελεστικό Ανεξάρτητο Μέλος) Ιωσήφ Αβαγιανός (Μη εκτελεστικό Ανεξάρτητο) ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΘΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΑΥΤΟΠΡΟΣΩΠΩΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΔΙΑ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ Οι βασικές αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου σύμφωνα με το Καταστατικό και τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της Εταιρείας είναι οι ακόλουθες: η χάραξη στρατηγικών κατευθύνσεων, συμπεριλαμβανομένης της πώλησης ή άλλως διάθεσης μετοχών της Εταιρείας, η εξαγορά οποιασδήποτε επιχείρησης ή η πρόταση συγχώνευσης της Εταιρείας με άλλη επιχείρηση, οι οποίες υπόκεινται στην τελική έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Εταιρείας, η υιοθέτηση και εφαρμογή της γενικής πολιτικής με βάση τις εισηγήσεις και προτάσεις των Γενικών Διευθυντών και των Διευθυντών της Εταιρείας, 32

33 η διαχείριση και διάθεση της εταιρικής περιουσίας και η εκπροσώπηση της Εταιρείας δικαστικώς και εξωδίκως, η κατάρτιση του ετήσιου προϋπολογισμού και του επιχειρηματικού σχεδίου της Εταιρείας, ο καθορισμός και η επίτευξη στόχων αποδοτικότητάς της, η παρακολούθηση της πορείας της Εταιρείας και ο έλεγχος των μεγάλων κεφαλαιουχικών δαπανών, η ευθύνη πλήρους και αποτελεσματικού εσωτερικού ελέγχου σε όλες τις δραστηριότητες της Εταιρείας, η παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των αρχών εταιρικής διακυβέρνησης, βάσει των οποίων λειτουργεί η Εταιρεία και η διενέργεια των απαραίτητων αλλαγών εφόσον απαιτείται, ο καθορισμός της στρατηγικής και διαχείρισης επιχειρηματικών κινδύνων της Εταιρείας, η επιλογή, αξιοποίηση και ανάπτυξη των διευθυντικών στελεχών της Εταιρείας και καθορισμός της πολιτικής αμοιβών τους, ορισμός εσωτερικού ελεγκτή και καθορισμός της αμοιβής του, ο καθορισμός των λογιστικών αρχών που ακολουθεί η Εταιρεία, η σύντομη αναφορά των πεπραγμένων στην Γενική Συνέλευση των Μετόχων της Εταιρείας, η σύνταξη ετήσιων εκθέσεων στις οποίες αναφέρονται αναλυτικά οι συναλλαγές της Εταιρείας με τις συνδεδεμένες με αυτήν εταιρείες κατά την έννοια του άρθρου 42ε παρ. 5 του κ.ν.2190/1920 όπως εκάστοτε ισχύει. Οι κανόνες εκπροσώπησης και δέσμευσης της Εταιρείας καθορίζονται εκάστοτε με ειδικές αποφάσεις από το Διοικητικό Συμβούλιο Η Ελεγκτική Επιτροπή είναι επιφορτισμένη κυρίως με την παρακολούθηση της διαδικασίας της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, την παρακολούθηση της αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου και του συστήματος διαχείρισης κινδύνων, καθώς και την παρακολούθηση της λειτουργίας της Διεύθυνσης των εσωτερικών ελεγκτών της ελεγχόμενης οντότητας, την παρακολούθηση της πορείας του υποχρεωτικού ελέγχου των ατομικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, την επισκόπηση και παρακολούθηση θεμάτων συναφών με την ύπαρξη και διατήρηση της αντικειμενικότητας και ανεξαρτησίας του νόμιμου ελεγκτή ή του ελεγκτικού γραφείου, ιδιαιτέρως όσον αφορά στην παροχή προς την ελεγχόμενη οντότητα άλλων υπηρεσιών από το νόμιμο ελεγκτή ή το ελεγκτικό γραφείο, με το να δέχεται τις υποχρεωτικές αναφορές των νόμιμων ελεγκτών της Εταιρείας σχετικά με κάθε θέμα που έχει σχέση με την πορεία και τα αποτελέσματα του υποχρεωτικού ελέγχου καθώς επίσης και να παρακολουθεί την σύνταξη και να παραλαμβάνει την τυχόν ιδιαίτερη έκθεση των νόμιμων ελεγκτών με τις αδυναμίες του συστήματος εσωτερικού ελέγχου, ιδίως, με τις αδυναμίες των διαδικασιών που αφορούν τη χρηματοοικονομική πληροφόρηση και τη σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Τα θέματα που συζητήθηκαν από την Ελεγκτική Επιτροπή κατά τη χρήση του 2013 παρατίθενται στον κάτωθι πίνακα: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ 11/01/2013 Ενημέρωση και υποβολή της έκθεσης για τους διενεργηθέντες ελέγχους από τη Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου για το Δ τρίμηνο του /04/2013 Ενημέρωση και υποβολή της έκθεσης για τους διενεργηθέντες ελέγχους από τη Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου για το Α τρίμηνο του /07/ /10/2013 Ενημέρωση και υποβολή της έκθεσης για τους διενεργηθέντες ελέγχους από τη Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου για το Β τρίμηνο του 2013 Ενημέρωση και υποβολή της έκθεσης για τους διενεργηθέντες ελέγχους από τη Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου για το Γ τρίμηνο του Σύμφωνα με το Καταστατικό το Δ.Σ αποτελείται από επτά (7) μέλη από τα οποία τα 2 μέλη είναι ανεξάρτητα μη εκτελεστικά. Η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου, είναι η ακόλουθη: 33

34 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Iωάννης Μυτιληναίος του Γεωργίου Γεώργιος Πάλλας του Νικολάου ΙΔΙΟΤΗΤΑ Πρόεδρος και Δνων Σύμβουλος Εκτελεστικό Μέλος Αντιπρόεδρος ΔΣ (Μη εκτελεστικό Μέλος) Γεώργιος Οικονόμου του Αλεξάνδρου Εκτελεστικό Μέλος Δ.Σ Φίλιππος Ζώτος του Ευάγγελου Εκτελεστικό Μέλος Δ.Σ Παναγιώτης Γαρδελίνος του Αντωνίου Εκτελεστικό Μέλος Δ.Σ Νικόλαος Μπακιρτζόγλου του Χαραλάμπου Μη εκτελεστικό Ανεξάρτητο Μέλος Ιωσήφ Αβαγιανός του Ανδρέα Μη εκτελεστικό Ανεξάρτητο Μέλος Τα εκτελεστικά μέλη ασχολούνται με τα καθημερινά θέματα διοίκησης της Εταιρείας και την εποπτεία εκτέλεσης των αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου, τα μη εκτελεστικά μέλη είναι επιφορτισμένα με την εποπτεία της εκτέλεσης των αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου και την εποπτεία θεμάτων και τομέων της Εταιρείας που τους έχουν ανατεθεί ειδικά με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου. Ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη νοούνται τα μέλη που δεν διατηρούν καμία επιχειρηματική δραστηριότητα ή άλλη εμπορική σχέση με την Εταιρεία και η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει την ανεξάρτητη κρίση τους. Στα πλαίσια αυτά δεν θεωρείται ανεξάρτητο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, το πρόσωπο που: (α) διατηρεί επιχειρηματική ή άλλη επαγγελματική σχέση με την εταιρεία ή με συνδεδεμένη με αυτή επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 42ε παρ.5 του κ.ν. 2190/1920, η οποία από τη φύση της επηρεάζει ουσιαστικά την επιχειρηματική της δραστηριότητα και ιδίως όταν είναι σημαντικός προμηθευτής αγαθών ή υπηρεσιών ή βασικός πελάτης της Εταιρείας, (β)είναι Πρόεδρος ή Γενικός Διευθυντής της εταιρείας ή εάν έχει τις ως άνω ιδιότητες ή είναι εκτελεστικό μέλος του διοικητικού συμβουλίου σε συνδεδεμένη με την Εταιρεία επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 42ε παρ.5 του κ.ν.2190/1920, όπως κάθε φορά ισχύει ή διατηρεί σχέση εξαρτημένης εργασίας ή έμμισθης εντολής με την εταιρεία ή τις συνδεδεμένες με αυτήν επιχειρήσεις, (γ) έχει συγγένεια μέχρι δευτέρου βαθμού ή είναι σύζυγος εκτελεστικού μέλους του διοικητικού συμβουλίου ή διευθυντικού στελέχους ή μετόχου που συγκεντρώνει την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας ή συνδεδεμένης με αυτήν επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 42ε παρ.5 του κ.ν.2190/1920, όπως κάθε φορά ισχύει, (δ) έχει διοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ.3 του κ.ν.2190/1920. Τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν ξεχωριστές αναφορές και εκθέσεις στη Γενική Συνέλευση. Η παρουσία τους δεν είναι υποχρεωτική όταν στο Διοικητικό Συμβούλιο συμμετέχουν ως μέλη, εκπρόσωποι της μειοψηφίας των μετόχων και ορίζονται ως τέτοιοι. 3.6 Το παρόν Διοικητικό Συμβούλιο εξελέγη από την Τακτική Γενική Συνέλευση την και η θητεία του είναι για τέσσερα έτη και δύναται να παραταθεί μέχρι την πρώτη Τακτική Γενική Συνέλευση μετά τη λήξη του. Αποτελείται από τέσσερα (4) εκτελεστικά, από τρία (3) μη εκτελεστικά εκ των οποίων οι δύο (2) είναι ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη. 3.7 Τα εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εκτός από την απασχόληση τους με τις δραστηριότητες της Εταιρείας μπορούν να δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στους διάφορους τομείς εξειδίκευσης τους, αρκεί να μην δημιουργείται σύγκρουση συμφερόντων με την εταιρεία. Σε διαφορετική περίπτωση απαιτείται έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων Η Εταιρεία έχει υιοθετήσει πολιτική και αρχές για τη διαμόρφωση των αμοιβών των εκτελεστικών μελών του ΔΣ καθώς και μέθοδο αξιολόγησης της επίδοσης και υπολογισμού της μεταβλητής αμοιβής των μελών του ΔΣ για την καταβολή των αμοιβών τους. 34

35 4. Διαχείριση κινδύνων και εσωτερικός έλεγχος 4.1 Πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση κινδύνων και τον εσωτερικό έλεγχο: I. Περιγραφή των κύριων στοιχείων των συστημάτων διαχείρισης κινδύνων και εσωτερικού ελέγχου α. Παράγοντες Κινδύνων Ο Όμιλος στους επιχειρηματικούς τομείς όπου δραστηριοποιείται, αντιμετωπίζει έναν αριθμό διαφορετικών παραγόντων κινδύνου. Συνεπώς, η έκθεση του Ομίλου σε αυτούς τους παράγοντες κινδύνου ενδέχεται να επηρεάσει τη λειτουργία του, τη χρηματοοικονομική του κατάσταση ή τα λειτουργικά του αποτελέσματα. Επιπλέον των παραγόντων κινδύνου που μπορεί να παρουσιάζονται σε άλλα σημεία της ετήσιας έκθεσης διαχείρισης του Ομίλου, οι ακόλουθοι αποτελούν τους βασικότερους παράγοντες κινδύνου οι οποίοι θα μπορούσαν να επηρεάσουν ουσιωδώς τα αποτελέσματα και τη χρηματοοικονομική κατάσταση του Ομίλου. Κίνδυνος της Αγοράς Οι παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες συνεχίζουν να εμφανίζουν διακυμάνσεις. Ο Όμιλος αντιμετωπίζει κινδύνους από τις διακυμάνσεις στο γενικότερο οικονομικό και χρηματοπιστωτικό περιβάλλον, καθώς και την αγορά των πρώτων και βοηθητικών υλών. Κατά τη διάρκεια του 2012 και του 2013 ο Όμιλος ανέλαβε μια σειρά δράσεων προκειμένου να αντισταθμίσει την έκθεσή του στους κινδύνους της αγοράς, να βελτιώσει τη διάρθρωση του κόστους και να διασφαλίσει τη ρευστότητά του. Αυτές περιλάμβαναν κυρίως: - Την αντιστάθμιση του κινδύνου από την έκθεσή του στις διακυμάνσεις της ισοτιμίας /$ με χρήση παράγωγων προϊόντων. - Την εφαρμογή προγραμμάτων βέλτιστης αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων και την εφαρμογή προγραμμάτων μείωσης κόστους. - Την επεξεργασία σχεδίων βελτίωσης της παραγωγικής διαδικασίας. Μη πραγματοποίηση των αναμενόμενων μακροπρόθεσμων οφελειών από την παραγωγικότητα και τις πρωτοβουλίες μείωσης κόστους Ο Όμιλος έχει αναλάβει, και μπορεί να συνεχίσει να αναλαμβάνει, πρωτοβουλίες στους τομείς της παραγωγικότητας και μείωσης των εξόδων ώστε να βελτιωθεί η απόδοση και να μειωθεί το συνολικό κόστος παραγωγής. Πάντα υπάρχουν πιθανότητες οι ενέργειες αυτές να μην μπορούν να πραγματοποιηθούν στο σύνολό τους, ή, η εκτιμώμενη εξοικονόμηση από τέτοιες πρωτοβουλίες να μην υλοποιηθεί κατά το σύνολο, ακόμα και λόγω συγκυριών εκτός ελέγχου του Ομίλου. Πολιτικά, Νομικά και ρυθμιστικά θέματα Ο Όμιλος μπορεί να επηρεαστεί από δυσμενείς για αυτόν εξελίξεις αναφορικά με πολιτικά και ρυθμιστικά θέματα που σχετίζονται με τη δραστηριότητά του στα έργα EPC σε χώρες εκτός της Ελληνικής επικράτειας. Ασφάλεια πληροφορικής Οι επιχειρηματικές διαδικασίες του Ομίλου υποστηρίζονται από διάφορα πακέτα λογισμικού και συστήματα επεξεργασίας δεδομένων. Παρ όλα αυτά, ποτέ δεν μπορεί να αποκλειστεί πλήρως η πιθανότητα μη διαθεσιμότητας των πληροφοριακών συστημάτων ή η πιθανότητα παραβίασης της ασφάλειας των δεδομένων. Ο Όμιλος μετριάζει τους κινδύνους αυτούς εφαρμόζοντας υψηλά πρότυπα ασφαλείας και λαμβάνοντας μέτρα με στόχο να επιτευχθεί και να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα, η αξιοπιστία, η εμπιστευτικότητα και η ιχνηλασιμότητα. Επιπροσθέτως, και προκειμένου να ελεγχθούν κίνδυνοι ασφαλείας, τακτικά επενδύει σε αναβαθμίσεις λογισμικού και εξοπλισμού, διεξάγει περιοδικούς εσωτερικούς και εξωτερικούς ελέγχους από διεθνείς ομίλους συμβούλων, και γενικά εφαρμόζει διαδικασίες διαρκούς προόδου. 35

36 Κίνδυνοι σχετιζόμενοι με τα έργα EPC Ο Όμιλος, είναι συμβατικά εκτεθειμένος σε κινδύνους που σχετίζονται με το μηχανολογικό και ηλεκτρολογικό σχεδιασμό, την προμήθεια, την κατασκευή και την παράδοση έτοιμων προς λειτουργία ενεργειακών εγκαταστάσεων σε συμφωνημένο τίμημα. Οι προαναφερθέντες κίνδυνοι αφορούν κυρίως σε υπερβάσεις κόστους σχετικά με: Απροσδόκητες αυξήσεις στο κόστος πρώτων υλών και εξοπλισμού Βλάβες στον εξοπλισμό ή μηχανικές αστοχίες Απρόβλεπτες συνθήκες κατά την κατασκευή Καθυστερήσεις λόγω ιδιαζόντων καιρικών συνθηκών Αστοχίες απόδοσης ή αδυναμίες προμηθευτών και εργολάβων Επιπρόσθετες εργασίες που απαιτούνται κατά παραγγελία του πελάτη ή λόγω δικής του καθυστέρησης να παρέχει έγκαιρα πληροφορίες για το σχεδιασμό ή τη μηχανική του έργου. Σε περιστάσεις κατά τις οποίες απαιτείται επιπλέον χρόνος ή πραγματοποιούνται επιπλέον δαπάνες από τον Όμιλο λόγω υπαιτιότητας του πελάτη, ο Όμιλος διαπραγματεύεται μαζί του χρηματική αποζημίωση. Το βασικό πλεονέκτημα του Ομίλου είναι το ανθρώπινο δυναμικό του. Επομένως, αδυναμία να διατηρήσει το δυναμικό του ή να προσεγγίσει και να διακρατήσει νέο, κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό προκειμένου να αναπτύξει την τεχνογνωσία του, θα μπορούσε να επηρεάσει τη σημερινή ή μελλοντική απόδοσή του. Η επιτυχία του ομίλου της ΜΕΤΚΑ σε αυτόν τον τομέα εξαρτάται από την ικανότητά του να προσλαμβάνει, να εκπαιδεύει και να διατηρεί έναν ικανό αριθμό εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων διευθυντικών στελεχών, μηχανικών και τεχνικών που έχουν τις απαραίτητες ικανότητες και εξειδίκευση. Έκτακτα Γεγονότα Τα έκτακτα γεγονότα, συμπεριλαμβανόμενων φυσικών καταστροφών, πολέμου ή τρομοκρατικών δράσεων, μη προγραμματισμένων διακοπών της παραγωγικής λειτουργίας, διακοπών τροφοδοσίας ή ανεπάρκειας του εξοπλισμού ή/ και των διαδικασιών να ανταποκριθούν στις προδιαγραφές, μπορούν να αυξήσουν το κόστος και να επηρεάσουν τα οικονομικά αποτελέσματα του Ομίλου. Επίσης, οι ισχύοντες όροι ασφάλισης του Ομίλου πιθανόν να μην παρέχουν προστασία ικανή να καλύψει το σύνολο της ζημιάς που μπορεί να προκύψει από τέτοιες συγκυρίες. β. Οργάνωση και διεξαγωγή διαχείρισης κινδύνου Ο Όμιλος έχει ορίσει τον κίνδυνο ως ένα σύνολο αβέβαιων και απρογραμμάτιστων καταστάσεων που μπορεί να επηρεάσουν συνολικά τις δραστηριότητές του, την επιχειρηματική του δράση, την οικονομική του απόδοση καθώς και την εκτέλεση της στρατηγικής του και την επίτευξη των στόχων του. Μια συγκεκριμένη προσέγγιση της διαχείρισης κινδύνων έχει καθιερωθεί σε όλους τους τομείς δραστηριότητας, όπου ορισμένοι κίνδυνοι έχουν αναγνωριστεί ως ακολούθως: (i) Αναγνώριση και εκτίμηση παραγόντων κινδύνου (ii) Σχεδιασμός της πολιτικής διαχείρισης κινδύνων (iii) Εκτέλεση και αξιολόγηση της πολιτικής κινδύνων Ο Όμιλος δεν έχει καθιερώσει ακόμη μια συγκεκριμένη και παγιωμένη Οργανωτική δομή Διαχείρισης Κινδύνων. Ωστόσο, όλα τα διευθυντικά στελέχη εμπλέκονται στη διαδικασία αναγνώρισης και πρωταρχικής εκτίμησης των κινδύνων ώστε να διευκολύνουν το έργο των Συμβουλίων Διοίκησης κάθε επιχειρηματικού τομέα καθώς και του Διοικητικού Συμβουλίου κάθε νομικού προσώπου στο σχεδιασμό και την έγκριση συγκεκριμένων διαδικασιών και πολιτικών Διαχείρισης Κινδύνων. Ο Όμιλος τέλος διεξάγει περιοδικούς εσωτερικούς ελέγχους για να διασφαλίσει την κατάλληλη και αποτελεσματική εφαρμογή των διαδικασιών αναγνώρισης και εκτίμησης κινδύνων και των πολιτικών διαχείρισης των κινδύνων αυτών. γ. Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου Επιπλέον των όσων αναφέρονται σε άλλα σημεία της παρούσης και όσων περιγράφονται ανωτέρω στις αρμοδιότητες της Ελεγκτικής Επιτροπής, η Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου της Εταιρείας αποτελεί ανεξάρτητη οργανωτική μονάδα η οποία αναφέρεται στο ΔΣ. Στις αρμοδιότητές της περιλαμβάνονται η αξιολόγηση και βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης κινδύνων και εσωτερικού ελέγχου καθώς και η εξακρίβωση της συμμόρφωσης με τις θεσμοθετημένες πολιτικές και 36

37 διαδικασίες όπως αυτές οριοθετούνται στον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας, την ισχύουσα νομοθεσία και τις κανονιστικές διατάξεις. Επίσης σε διαρκή βάση αναλύονται και εξετάζονται: η αποτελεσματικότητα των λογιστικών και οικονομικών συστημάτων της Εταιρείας, των ελεγκτικών μηχανισμών, των συστημάτων ποιότητας, ασφάλειας-υγιεινής και περιβάλλοντος καθώς και η διαχείριση των επιχειρηματικών κινδύνων, η κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων και άλλων σημαντικών στοιχείων και πληροφοριών, που προορίζονται για γνωστοποίηση, η αξιοπιστία, των προσόντων και της ανεξαρτησίας των ορκωτών ελεγκτών, περιπτώσεις σύγκρουσης των ιδιωτικών συμφερόντων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ή των διευθυντικών στελεχών της Εταιρείας με τα συμφέροντα της Εταιρείας, οι σχέσεις και οι συναλλαγές της Εταιρείας με τις συνδεδεμένες με αυτήν εταιρείες, καθώς και οι σχέσεις της Εταιρείας με τις εταιρείες στο κεφάλαιο των οποίων συμμετέχουν σε ποσοστό τουλάχιστον 10% μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας ή μέτοχοί της, με ποσοστό τουλάχιστον 10%, η νομιμότητα των αμοιβών και πάσης φύσεως παροχών προς τα μέλη της Διοικήσεως αναφορικά με τις αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων της Εταιρείας. 4.2 Δήλωση του ΔΣ ως προς την πραγματοποίηση ετήσιας επανεξέτασης της εταιρικής στρατηγικής, των κύριων επιχειρηματικών κινδύνων και των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου Η Εταιρεία ανά τακτά χρονικά διαστήματα επανεξετάζει την εταιρική στρατηγική, τους κύριους επιχειρηματικούς κινδύνους και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου. Ειδικότερα η Διοίκηση: α. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα ενημερώνεται για το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον της Εταιρείας το οποίο αναλύει και αξιολογεί. β. Παρέχει υποστήριξη στο Διευθύνοντα Σύμβουλο κατά τη διαδικασία καθορισμού του εταιρικού οράματος, της εταιρικής αποστολής καθώς και των στρατηγικών στόχων. γ. Έχει την ευθύνη για την εκπόνηση και εισήγηση της στρατηγικής της Εταιρείας και των εταιρειών του Ομίλου της. δ. Συνεργάζεται με το Διευθύνοντα Σύμβουλο όσον αφορά την χάραξη κατευθυντήριων γραμμών. ε. Έχει την ευθύνη για την εκπόνηση, εισήγηση και την παρακολούθηση του επιχειρησιακού σχεδίου της Εταιρείας και των εταιρειών του Ομίλου της. στ. Παρακολουθεί και συντονίζει, σε συνεργασία με τις οργανικές μονάδες της εταιρείας και των εταιρειών του ομίλου, τις επιμέρους δράσεις για την υλοποίηση της στρατηγικής και του επιχειρησιακού σχεδίου της εταιρείας και των εταιρειών του Ομίλου. ζ. Ενημερώνει το Διευθύνοντα Σύμβουλο και τους αντίστοιχους Γενικούς Διευθυντές όσον αφορά στη πορεία υλοποίησης της στρατηγικής και του επιχειρησιακού σχεδίου σε επίπεδο Ομίλου. η. Ενημερώνει τις Διοικήσεις των εταιρειών του Ομίλου για τις κατευθυντήριες γραμμές και τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της εταιρείας. θ. Συνεργάζεται με τις Διοικήσεις των εταιρειών του Ομίλου προκειμένου να επιτευχθεί η υλοποίηση της στρατηγικής του Ομίλου κατά το μέτρο που τις αφορά. ι. Συνεργάζεται με τις αρμόδιες οργανικές μονάδες για την επικοινωνία της στρατηγικής της εταιρείας και των εταιρειών του Ομίλου. 4.3 Οι νόμιμοι ελεγκτές δεν έχουν προσφέρει μη ελεγκτικές υπηρεσίες στην εταιρεία, οι οποίες αφορούν συμμετοχή τους με οποιοδήποτε τρόπο, άμεσο ή έμμεσο στη λήψη αποφάσεων που αναφέρονται στη δραστηριότητα της ελεγχόμενης οντότητας. Δεν υφίστανται συνθήκες αυτοελέγχου ή ιδίου συμφέροντος, ιδιότητας συνηγόρου, οικειότητας, εκφοβισμού και διατάραξης της εμπιστοσύνης κατά την εκτέλεση της εργασίας τους. Επομένως λαμβάνοντας υπόψη τα οριζόμενα στο Νόμο 3693/2008, δεν έχουν συντρέξει περιπτώσεις που μπορεί να έχουν επίδραση στην αντικειμενικότητα και την αποτελεσματικότητα του υποχρεωτικού ελέγχου. 4.4 Αμοιβές μελών του Διοικητικού Συμβουλίου 37

38 Σύμφωνα με το Καταστατικό της Εταιρείας ως ισχύει οι όροι αποζημίωσης των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου καταβάλλονται κατόπιν εισήγησης από το Διοικητικό Συμβούλιο προς την Ετήσια Γενική Συνέλευση και έγκρισης αυτών από την τελευταία. Για τη χρήση δεν χορηγήθηκαν δικαιώματα προαίρεσης και δεν βρίσκεται κανένα πρόγραμμα διάθεσης μετοχών σε ισχύ. 4.5 Τα βιογραφικά σημειώματα των μελών του Δ.Σ. παρατίθεται ως ακολούθως: ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Γεννήθηκε στην Αθήνα το Είναι απόφοιτος της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών. Είναι Πρόεδρος & Δ/νων Σύμβουλος της «ΜΕΤΚΑ Α.Ε.», συνιδρυτής και Αντιπρόεδρος από ιδρύσεως μέχρι και σήμερα της «ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε». ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΛΛΑΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γεννήθηκε στη Σαλαμίνα Πειραιώς Αττική το Είναι Αντιπρόεδρος της ΜΕΤΚΑ ΑΕ. Διπλωματούχος Μηχανολόγος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ. Μέλος του ΤΕΕ και απασχολείται στην εταιρεία από το ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Γεννήθηκε στο Βόλο Μαγνησίας το Είναι Διευθυντής του Εργοστασίου της εταιρείας και εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ της εταιρείας. Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ και απασχολείται στην εταιρεία από το ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΖΩΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ Γεννήθηκε στην Αθήνα το Είναι Γενικός Διευθυντής Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών και εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της εταιρείας. Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ και Οικονομολόγος Μηχανικός Πολυτεχνείου Aachen Γερμανίας και απασχολείται στην εταιρεία από το ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΑΡΔΕΛΙΝΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Γεννήθηκε στην Αθήνα το Είναι Γενικός Διευθυντής Έργων και εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ της εταιρείας. Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ και απασχολείται στην εταιρεία από το ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΑΚΙΡΤΖΟΓΛΟΥ ΤΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ Γεννήθηκε στην Νίκαια Αττικής το Είναι ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ της εταιρείας. Διπλωματούχος Μηχανολόγος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ και απασχολείται στην εταιρεία από το ΙΩΣΗΦ ΑΒΑΓΙΑΝΟΣ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ Γεννήθηκε στην Μυτιλήνη Λέσβου το Είναι ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος Δ.Σ της εταιρείας. Μεταλλουργός Μηχανικός MSC απόφοιτος του ΕΜΠ. Διετέλεσε επί 30ετία Διευθυντικό Στέλεχος στη Βιομηχανία έχοντας την Ευθύνη του Σχεδιασμού, Εγκαταστάσεων και Λειτουργίας Παραγωγής Βιομηχανικών Μονάδων. 5. Πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία Το άρθρο 10 παρ. 1 της Οδηγίας 2004/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς, προβλέπει τα ακόλουθα σχετικά με τις εταιρείες των οποίων το σύνολο των τίτλων είναι εισηγμένο για διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά: «1. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 δημοσιεύουν αναλυτικές πληροφορίες ως προς τα εξής: α) διάρθρωση του κεφαλαίου τους, συμπεριλαμβανομένων των τίτλων που δεν είναι εισηγμένοι προς διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά κράτους μέλους και, κατά περίπτωση, ένδειξη των διαφόρων κατηγοριών μετοχών με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που συνδέονται με κάθε κατηγορία μετοχών και το ποσοστό του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου που αντιπροσωπεύουν, 38

39 β) όλους τους περιορισμούς στη μεταβίβαση τίτλων, όπως τους περιορισμούς στην κατοχή τίτλων ή την υποχρέωση λήψης έγκρισης από την Εταιρεία ή από άλλους κατόχους τίτλων, με την επιφύλαξη του άρθρου 46 της οδηγίας 2001/34/ΕΚ, γ) τις σημαντικές άμεσες ή έμμεσες συμμετοχές (συμπεριλαμβανομένων εμμέσων συμμετοχών μέσω πυραμιδικών διαρθρώσεων ή αλληλοσυμμετοχής) κατά την έννοια του άρθρου 85 της οδηγίας 2001/34/ΕΚ, δ) τους κατόχους κάθε είδους τίτλων που παρέχουν ειδικά δικαιώματα ελέγχου και περιγραφή των εν λόγω δικαιωμάτων, ε) το μηχανισμό ελέγχου που τυχόν προβλέπεται σε ένα σύστημα συμμετοχής των εργαζομένων, εφόσον τα δικαιώματα ελέγχου δεν ασκούνται άμεσα από τους εργαζόμενους, στ) τους κάθε είδους περιορισμούς στο δικαίωμα ψήφου, όπως τους περιορισμούς των δικαιωμάτων ψήφου σε κατόχους δεδομένου ποσοστού ή αριθμού ψήφων, τις προθεσμίες άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου, ή συστήματα στα οποία, με τη συνεργασία της Εταιρείας, τα χρηματοπιστωτικά δικαιώματα που απορρέουν από τίτλους διαχωρίζονται από την κατοχή των τίτλων, ζ) τις συμφωνίες μεταξύ μετόχων οι οποίες είναι γνωστές στην Εταιρεία και δύνανται να συνεπάγονται περιορισμούς στη μεταβίβαση τίτλων ή/και στα δικαιώματα ψήφου, κατά την έννοια της οδηγίας 2001/34/ΕΚ, η) τους κανόνες όσον αφορά το διορισμό και την αντικατάσταση μελών του συμβουλίου καθώς και όσον αφορά την τροποποίηση του καταστατικού, θ) τις εξουσίες των μελών του συμβουλίου, ιδίως όσον αφορά τη δυνατότητα έκδοσης ή επαναγοράς μετοχών, ι) κάθε σημαντική συμφωνία στην οποία συμμετέχει η Εταιρεία και η οποία αρχίζει να ισχύει, τροποποιείται ή λήγει σε περίπτωση αλλαγής στον έλεγχο της Εταιρείας κατόπιν δημόσιας προσφοράς εξαγοράς και τα αποτελέσματα της συμφωνίας αυτής, εκτός εάν, ως εκ της φύσεώς της, η κοινολόγησή της θα προκαλούσε σοβαρή ζημία στην Εταιρεία. Η εξαίρεση αυτή δεν ισχύει όταν η Εταιρεία είναι ρητά υποχρεωμένη να κοινολογεί παρόμοιες πληροφορίες βάσει άλλων νομικών απαιτήσεων, ια) κάθε συμφωνία που έχει συνάψει η Εταιρεία με τα μέλη του συμβουλίου της ή του προσωπικού της, η οποία προβλέπει αποζημίωση σε περίπτωση παραίτησης ή απόλυσης χωρίς βάσιμο λόγο ή εάν τερματισθεί η απασχόλησή τους εξαιτίας της δημόσιας προσφοράς εξαγοράς.» Σχετικά με τα στοιχεία γ, δ, στ, η και θ της παρ. 1 του άρθρου 10 η Εταιρεία δηλώνει τα ακόλουθα: ως προς το σημείο γ : οι σημαντικές άμεσες ή έμμεσες συμμετοχές της Εταιρείας είναι οι ακόλουθες: Επωνυμία Έδρα % Συμ/χής Είδος Συμμετοχής Μέθοδος Ενοποίησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΧΑΛΥΒΟΣ Α.Ε. (SERVISTEEL) ΒΟΛΟΣ 99,98 Άμεση Ολική Ενοποίηση ΕΛΕΜΚΑ Α.Ε. ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ & ΕΜΠΟΡΙΚΗ Α.Ε. Μαρούσι ΑΤΤΙΚΗΣ 83,5 Άμεση Ολική Ενοποίηση ΕΚΜΕ Α.Ε. ΑΝΩΝΥΜΗ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ & ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΙΩΝΙΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ 40,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση (έλεγχος μετά από συμφωνία με μετόχους) DROSCO HOLDINGS LIMITED ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΚΥΠΡΟΣ 83,50 Έμμεση Ολική Ενοποίηση BRIDGE ACCESSORIES & CONSTRUCTION SYSTEMS TKT A.E. ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 62,625 Έμμεση Ολική Ενοποίηση 39

40 ΜΕΤΚΑ BRAZI SRL ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑ 100,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση RODAX ROMANIA SRL ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑ 100,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση Κ/Ξ ΜΕΤΚΑ ΕΤΑΔΕ ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ 10,00 Άμεση 10% Μέθοδος Καθαρής Θέσης POWER PROJECTS Κων/πολη Τουρκία 100,00 Άμεση 99% Έμμεση 1% Ολική Ενοποίηση Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ-ΕΚΜΕ ΑΕ-TMUCB SA-METKA A.E. ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 24,00 Άμεση 10% Έμμεση 14% Μέθοδος Καθαρής Θέσης Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ-ΕΚΜΕ ΑΕ ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 20,00 Έμμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης MYTILINEOS FINANCIAL PARTNERS SA Λουξεμβούργο 25,00 Άμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης Κ/Ξ ΕΚΜΕ ΑΕ ΑΘΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. Δήμος Εχεδώρου Θες/κης 28,00 Έμμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης ως προς το σημείο δ : δεν υφίστανται οιουδήποτε είδους τίτλοι, οι οποίοι παρέχουν ειδικά δικαιώματα ελέγχου. ως προς το σημείο στ : δεν υφίστανται γνωστοί περιορισμοί στο δικαίωμα ψήφου (όπως περιορισμοί των δικαιωμάτων ψήφου σε κατόχους δεδομένου ποσοστού ή αριθμού ψήφων, προθεσμίες άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου, ή συστήματα στα οποία, με τη συνεργασία της Εταιρείας, τα χρηματοπιστωτικά δικαιώματα που απορρέουν από τίτλους διαχωρίζονται από την κατοχή των τίτλων). Αναφορικά με την άσκηση των δικαιωμάτων ψήφου κατά τη Γενική Συνέλευση εκτενής αναφορά γίνεται στην Ενότητα 3 της παρούσας δήλωσης Εταιρικής διακυβέρνησης. ως προς το σημείο η : αναφορικά με το διορισμό και την αντικατάσταση μελών του διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας καθώς και τα σχετικά με την τροποποίηση του Καταστατικού της Εταιρείας, δεν υφίστανται κανόνες οι οποίοι διαφοροποιούνται από τα προβλεπόμενα στον Κ.Ν. 2190/1920, όπως ισχύει σήμερα. Οι κανόνες αυτοί περιγράφονται αναλυτικά στην Ενότητα 3.II της παρούσας δήλωσης Εταιρικής διακυβέρνησης. 40

41 ως προς το σημείο θ : δεν υφίσταται ειδικές εξουσίες των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου αναφορικά με έκδοση ή την επαναγορά μετοχών. Η παρούσα δήλωση Εταιρικής διακυβέρνησης αποτελεί αναπόσπαστο και ειδικό τμήμα της ετήσιας Έκθεσης Διαχείρισης του διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας. Μαρούσι 21 Μαρτίου 2014 Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Ιωάννης Γ. Μυτιληναίος 41

42 Δ. Ετήσιες Ενοποιημένες και Εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση 2013 Σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ποσά σε χιλιάδες εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά) Οι συνημμένες οικονομικές καταστάσεις εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της «ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε» στις και έχουν δημοσιοποιηθεί με την ανάρτησή τους στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση καθώς και στο διαδικτυακό χώρο του Χ.Α., όπου και θα παραμείνουν στη διάθεση του επενδυτικού κοινού για χρονικό διάστημα τουλάχιστον πέντε (5) ετών από την ημερομηνία της συντάξεως και δημοσιοποιήσεώς τους. Επισημαίνεται ότι τα δημοσιευθέντα στον Τύπο συνοπτικά οικονομικά στοιχεία και πληροφορίες που προκύπτουν από τις οικονομικές καταστάσεις, στοχεύουν στο να παράσχουν στον αναγνώστη μία γενική ενημέρωση για την οικονομική κατάσταση και τα αποτελέσματα της εταιρείας, αλλά δεν παρέχουν την ολοκληρωμένη εικόνα της οικονομικής θέσης, των χρηματοοικονομικών επιδόσεων και των ταμιακών ροών της Εταιρείας και του Ομίλου, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. 42

43 Ι. ΕΤΗΣΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΤΗΝ 31/12/2013 Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης (Ενοποιημένη και Εταιρική) (Ποσά σε χιλιάδες ) Σημείω ση ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' 1/1-31/12/2013 1/1-31/12/2012 1/1-31/12/2012 1/1-31/12/2013 (Αναμορφωμένη) (Αναμορφωμένη) Πω λήσεις , , , ,915 Κόστος Πωληθέντων 31 (482,731) (434,210) (324,687) (250,773) Μικτο κερδος 123, ,339 79,721 77,142 Λοιπά έσοδα εκμετάλλευσης 33 17,803 4,670 7,248 2,071 Έξοδα διάθεσης 31 (2,059) (1,862) (1,633) (1,301) Έξοδα διοίκησης 31 (21,283) (19,836) (18,526) (17,117) Λοιπά έξοδα εκμετάλλευσης 33 (20,496) (8,201) (15,163) (7,971) Αποτελέσματα Εκμετάλευσης 97,725 88,110 51,647 52,824 Χρηματοοικονομικά Έσοδα 34 5,169 5,291 3,224 4,120 Χρηματοοικονομικά Έξοδα 34 (15,590) (12,617) (11,791) (11,033) Λοιπά Χρηματοοικονομικά Αποτελέσματα ,894 (154) 520 Κέρδη/ Ζημιές από συγγενείς επιχειρήσεις (1,714) 835 (213) - Κέρδη προ φόρων 86,527 84,513 42,713 46,431 Φόρος εισοδήματος 36 5,037 (13,549) 1,718 (10,456) Κέρδη μετά από φόρους από συνεχιζόμενες δραστηριότητες 91,564 70,965 44,431 35,975 Κέρδη περιόδου μετά από φόρους 91,564 70,965 44,431 35,975 Κατανεμημένα σε: Κέρδη που αναλογούν στους μετόχους της μητρικής 91,656 70,109 44,431 35,975 Μη ελέγχουσες συμμετοχές (92) Βασικά κέρδη ανά μετοχή Σημειώσεις: Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. Τα κονδύλια της ενοποιημένης και εταιρικής Κατάστασης Αποτελεσμάτων της συγκριτικής ετήσιας περιόδου που έληξε την 31/12/2013 έχουν αναμορφωθεί προκειμένου να παρουσιαστούν οι επιδράσεις του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζομένους (βλ. σημείωση 3.4.1). 43

44 Κατάσταση Συνολικών Εσόδων (Ενοποιημένη και Εταιρική) Ποσά σε '000 Καθαρές κέρδη/(ζημιές) περιόδου μετά από φόρους (από συνεχιζόμενες και διακοπείσες δραστηριότητες) 01/01-31/12/2013 Ο ΟΜΙΛΟΣ 01/01-31/12/2012 ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' 01/01-01/01-31/12/ /12/ ,564 70,965 44,431 35,975 Λοιπά συνολικά έσοδα: Ποσά που δεν αναταξινομούνται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους Επανεκτίμηση υποχρεώσεων παροχών προσωπικού Αναβαλλόμενος φόρος επί της επανεκτίμησης της υποχρέωσης παροχών προσωπικού Ποσά που αναταξινομούνται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους Συναλλαγματικές διαφορές μετατροπής επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του εξωτερικού 1, , Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου μετά φόρων 1, Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα περιόδου μετά φόρων 93,101 70,649 44,555 36,039 Κατανεμημένα σε: Ιδιοκτήτες της μητρικής 93,185 69,815 44,555 36,039 Μη ελέγχουσες συμμετοχές Σημειώσεις: Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. Τα κονδύλια της ενοποιημένης και εταιρικής Κατάστασης Αποτελεσμάτων της συγκριτικής ετήσιας περιόδου που έληξε την 31/12/2013 έχουν αναμορφωθεί προκειμένου να παρουσιαστούν οι επιδράσεις του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζομένους (βλ. σημείωση 3.4.1). 44

45 Κατάσταση Οικονομικής Θέσης (Ενοποιημένη και Εταιρική) ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Στοιχεία Ενεργητικού Σημείωση Μη Κυκλοφοριακά Στοιχεία Ενεργητικού Ενσώματες Ακινητοποιήσεις 8 54,161 57,541 34,476 36,519 Υπεραξία Επιχείρησης 9 1,831 1, Άύλα Περιουσιακά Στοιχεία Επενδύσεις Σε Θυγατρικές Επιχειρήσεις ,302 16,303 Επενδύσεις Σε Συνδεδεμένες Επιχειρήσεις , Αναβαλλόμενες Φορολογικές Απαιτήσεις 13 7,317 6,476 5,526 5,207 Χρηματοοικονομικά Στοιχεία Διαθέσιμα προς Πώληση Λοιπές Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις 15 37,088 11,576 30,626 5, ,019 79,644 87,460 63,974 Κυκλοφοριακά Στοιχεία Ενεργητικού Αποθέματα - Συνολική αξία 16 31,456 37,358 30,432 36,404 Πελάτες και Λοιπές Εμπορικές Απαιτήσεις , , , ,147 Λοιπές Απαιτήσεις 18 98,848 92,227 77,903 73,120 Χρηματοοικονομικά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων 19 1,167 1, Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα , ,045 56,398 75, , , , ,196 Στοιχεία Ενεργητικού 800, , , ,170 Ίδια Κεφάλαια & Υποχρεώσεις Ίδια Κεφάλαια Μετοχικό κεφάλαιο ,624 16,624 16,624 16,624 Λοιπά αποθεματικά ,568 28,414 23,860 23,736 Αποθεματικά Μετατροπής Ισολογισμού (713) (2,107) - - Αποτελέσματα Εις Νέον , , , ,875 Ίδια κεφάλαια αποδιδόμενα στους μετόχους της Μητρικής 433, , , ,235 Μη ελέγχουσες συμμετοχές 16,841 17, Ίδια Κεφάλαια 449, , , ,235 Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Μακροπρόθεσμες Δανειακές Υποχρεώσεις 27 2,403 2, Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις 13 36,324 43,949 28,563 32,452 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία , Λοιπές Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις 24 63,640 77,001 63,451 76,812 Προβλέψεις 29 1,010 1, ,580 Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις 104, ,753 93, ,761 Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις , , , ,352 Τρέχουσες Φορολογικές Υποχρεώσεις 26 2,824 4,745 1,087 1,178 Βραχυπρόθεσμες Δανειακές Υποχρεώσεις 27 7,252 48,436 4,840 45,970 Παράγωγα Χρηματοοικονομικά Στοιχεία Λοιπές Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 28 4,101 5,604 10,600 11,674 Βραχυπρόθεσμες Προβλέψεις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 246, , , ,175 Σύνολο υποχρεώσεων 350, , , ,935 Ίδια Κεφάλαια & Υποχρεώσεις 800, , , ,170 Σημειώσεις: Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. Τα κονδύλια της ενοποιημένης και εταιρικής Κατάστασης Αποτελεσμάτων της συγκριτικής ετήσιας περιόδου που έληξε την 31/12/2013 έχουν αναμορφωθεί προκειμένου να παρουσιαστούν οι επιδράσεις του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζομένους (βλ. σημείωση 3.4,1). 45

46 Ενοποιημένη κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ (Ποσά σε χιλιάδες ) Μετοχικό κεφάλαιο Λοιπά αποθεματικά Αποθεματικά Μετατροπής Ισολογισμού Αποτελέσματα Εις Νέον Σύνολο Μη ελέγχουσες συμμετοχές Σύνολο Υπόλοιπα κατα την 1η Ιανουαρίου 2012,σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ -βάσει δημοσίευσης- 16,624 28,293 (1,870) 278, ,861 17, ,076 Μεταβολή ιδίων κεφ αλαίων Διανοµή Μερισµάτων (38,963) (38,963) (780) (39,743) Μεταφορά σε αποθεµατικά (77) 114 (114) - Καθαρά Αποτελέσματα Περιόδου ,110 70, ,966 Αποθεματικό από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ 19 - (71) - - (71) (27) (98) Αναβαλλόμενος φόρος επί της επανεκτίμησης της υποχρέωσης παροχών προσωπικου Συν/κές διαφορές από μετατροπή Οικ.Καταστάσεων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων - - (237) - (237) - (237) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα χρήσης (237) 31,084 30,967 (60) 30,907 Υπόλοιπο τέλους 31/12/ Αναμορφωμένο 16,624 28,413 (2,107) 309, ,828 17, ,983 Ισολογισμός Υπόλοιπα κατα την 1η Ιανουαρίου 2013,σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ -Αναμορφωμένο 16,624 28,413 (2,107) 309, ,828 17, ,983 Μεταβολή ιδίων κεφ αλαίων Διανοµή Μερισµάτων (12,988) (12,988) (229) (13,217) Μεταφορά σε αποθεµατικά (16) Καθαρά Αποτελέσματα Περιόδου ,656 91,656 (92) 91,564 Συν/κές διαφορές από μετατροπή Οικ.Καταστάσεων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων - - 1,393-1,393-1,393 Αποθεματικό από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ Αναβαλλόμενος φόρος επί της επανεκτίμησης της υποχρέωσης παροχών προσωπικου (4) (4) (3) (6) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα χρήσης ,393 78,649 80,198 (314) 79,884 Υπόλοιπο τέλους 31/12/ ,624 28,568 (713) 388, ,026 16, ,867 Σημειώσεις: Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. Τα κονδύλια της ενοποιημένης και εταιρικής Κατάστασης Αποτελεσμάτων της συγκριτικής ετήσιας περιόδου που έληξε την 31/12/2013 έχουν αναμορφωθεί προκειμένου να παρουσιαστούν οι επιδράσεις του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζομένους (βλ. σημείωση 3.4.1). 46

47 Εταιρική κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (Ποσά σε χιλιάδες ) ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Μετοχικό κεφάλαιο Λοιπά αποθεματικά Αποτελέσματα Εις Νέον Σύνολο Υπόλοιπα κατα την 1η Ιανουαρίου 2012,σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ -βάσει δημοσίευσης- 16,624 23, , ,159 Μεταβολή ιδίων κεφαλαίων Διανοµή Μερισµάτων - - (38,963) (38,963) Συναλλαγές με ιδιοκτήτες μητρικής - - (38,963) (38,963) Καθαρά Αποτελέσματα Περιόδου ,975 35,975 Αποθεματικό από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ Αναβαλλόμενος φόρος επί της επανεκτίμησης της υποχρέωσης παροχών προσωπικου - - (16) (16) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα χρήσης ,959 36,039 Υπόλοιπο τέλους 31/12/ Αναμορφωμένη 16,624 23, , ,235 Υπόλοιπα κατα την 1η Ιανουαρίου 2013,σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ - Αναμορφωμένη 16,624 23, , ,235 Διανοµή Μερισµάτων - - (12,988) (12,988) Συναλλαγές με ιδιοκτήτες μητρικής - - (12,988) (12,988) Καθαρά Αποτελέσματα Περιόδου ,432 44,432 Αποθεματικό από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ Αναβαλλόμενος φόρος επί της επανεκτίμησης της υποχρέωσης παροχών προσωπικου Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα χρήσης ,432 44,556 Υπόλοιπο τέλους 31/12/ ,624 23, , ,803 Σημειώσεις: Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. Τα κονδύλια της ενοποιημένης και εταιρικής Κατάστασης Αποτελεσμάτων της συγκριτικής ετήσιας περιόδου που έληξε την 31/12/2013 έχουν αναμορφωθεί προκειμένου να παρουσιαστούν οι επιδράσεις του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζομένους (βλ. σημείωση 3.4.1). 47

48 Κατάσταση ταμειακών ροών (Ενοποιημένη και Εταιρική) (Ποσά σε χιλιάδες ) Σημ. 12 μήνες έως 31 Δεκεμβρίου 2013 ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ 12 μήνες έως 31 Δεκεμβρίου 2012 (Αναμορφωμένη) ΜΕΤΑΛΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. "ΜΕΤΚΑ" 12 μήνες έως 31 Δεκεμβρίου μήνες έως 31 Δεκεμβρίου 2012 (Αναμορφωμένη) Ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες Κέρδη Χρήσης 86,527 84,513 42,713 46,431 Προσαρμογές στα Κέρδη 38 4, ,266 1,069 90,868 85,308 45,979 47,500 Μεταβολές Κεφαλαίου κίνησης (Αύξηση) / μείωση αποθεμάτων 5,902 17,793 5,972 17,639 (Αύξηση) / μείωση απαιτήσεων (20,843) (13,558) (30,763) 25,184 (Αύξηση) / μείωση λοιπών λογαριασμών κυκλοφορούντος ενεργητικού (1,074) (4,342) (2,292) (4,495) Αύξηση / (μείωση) υποχρεώσεων 12,160 (104,666) 13,850 (100,974) (3,855) (104,773) (13,233) (62,646) Ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες 87,013 (19,465) 32,746 (15,145) Ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες Ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες Καταβληθέντες τόκοι (3,359) (2,252) (2,965) (1,851) Καταβληθείς φόρος εισοδήματος (2,034) (2,496) (1,033) (1,169) Καθαρές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες 81,619 (24,213) 28,749 (18,165) Ταμειακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες Αγορές ενσώματων παγίων (1,193) (2,947) (1,020) (2,437) Αγορές άϋλων περιουσιακών στοιχείων (15) (6) - - Πωλήσεις ενσώματων παγίων Μερίσματα εισπραχθέντα Δάνεια χορηγηθέντα σε συνδεδεμένα μέρη (2,900) Αγορά ομολογιών (4,750) (65,300) (4,750) (54,600) Αγορά χρηματοοικονομικών στοιχείων αποτιμώμενα σε εύλογη αξία μέσω ΚΑΧ - (6,477) - - Αγορά συγγενών επιχειρήσεων, συμμετοχές σε κοινοπραξίες κ.α. (251) - (250) - Πωλήσεις θυγατρικών επιχειρήσεων (Μείον:Ταμιακά διαθέσιμα θυγατρικής) Εισπράξεις από πωλήσεις χρηματοοικονομικών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Εισπράξεις από ομολογίες 11,321 24,079 11,321 21,255 Πωλήσεις χρηματοοικονομικών στοιχείων αποτιμώμενα σε εύλογη αξία μέσω ΚΑΧ 1,113 5, Τόκοι που εισπράχθηκαν 4,194 4,066 2,249 2,989 Εισπράξεις από αποπληρωμές δανείων συνδεδεμένων μερών ,400 Καθαρές ταμειακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες 10,832 (41,296) 8,475 (32,193) Ταμειακές ροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες Μερίσματα πληρωθέντα (13,831) (39,000) (13,050) (38,935) Δάνεια αναληφθέντα - 41,099-38,970 Αποπληρωμή δανεισμού (41,518) (5,000) (41,130) (5,000) Καθαρές Ταμειακές ροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες (55,349) (2,901) (54,180) (4,965) Καθαρή (μείωση)/αύξηση στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 37,102 (68,411) (16,957) (55,324) Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στην αρχή της χρήσης 100, ,948 75, ,165 Συναλλαγματικές διαφορές στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα (2,605) 508 (2,170) (315) Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στο τέλος της χρησης 134, ,045 56,398 75,526 Σημειώσεις: Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. Τα κονδύλια της ενοποιημένης και εταιρικής Κατάστασης Αποτελεσμάτων της συγκριτικής ετήσιας περιόδου που έληξε την 31/12/2013 έχουν αναμορφωθεί προκειμένου να παρουσιαστούν οι επιδράσεις του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζομένους (βλ. σημείωση 3.4.1). 48

49 ΙΙ. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΤΗΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΤΗΝ 31/12/ Γενικές Πληροφορίες για τον Όμιλο Η Εταιρεία ιδρύθηκε το 1962 από τον Ο.Β.Α. (σήμερα Ε.Τ.Β.Α.) με σκοπό να καλύψει το κενό που υπήρχε στον τομέα μεταλλικών κατασκευών στη χώρα μας. Η λειτουργία του εργοστασίου ξεκίνησε το Τo 1971 η Εταιρεία πέρασε στα χέρια της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, οπότε και ξεκινά η αλματώδης ανάπτυξή της. Η ΜΕΤΚΑ ανήκει στον Κλάδο των Μεταλλουργικών Επιχειρήσεων και συγκεκριμένα στον Κλάδο Βιομηχανικής Παραγωγής, Επεξεργασίας και Μεταποίησης Σιδηρούχων Μετάλλων. Τον Ιανουάριο του 1999 ολοκληρώθηκε η εξαγορά της από την «ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. - ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ». Σήμερα η εταιρεία αποτελεί το σημαντικότερο μεταλλοκατασκευαστικό συγκρότημα στην Ελλάδα με σημαντική παρουσία δεκαετιών τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά. Το 1980 η ΜΕΤΚΑ Α.Ε. απορρόφησε την αναγνωρισμένη και δυναμική εργοληπτική εταιρεία ΤΕΧΝΟΜ ΑΤΕ. Κατά τη διάρκεια των 50 χρόνων λειτουργίας της, η εταιρεία συνέχισε σταθερά την εξειδίκευσή της και την τεχνολογική της ανάπτυξη, κατασκευάζοντας πρωτοποριακά έργα υψηλής τεχνολογίας και προστιθέμενης αξίας. Οι μετοχές της εταιρείας εισήχθησαν στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών το Η έδρα της εταιρείας είναι στο Μαρούσι Αττικής, οδός Αρτέμιδος 8, Τ.Κ Οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις για το έτος 2013 (οι οποίες και περιλαμβάνουν συγκριτικά στοιχεία για τη χρήση 2012) εγκρίθηκαν από το Δ.Σ. στις 21/03/2014. Αναφέρεται ότι οι παρούσες οικονομικές καταστάσεις τελούν υπό την οριστική έγκριση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. Επισημαίνεται ότι η ΜΕΤΚΑ Α.Ε περιλαμβάνεται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε, εταιρείας επίσης εισηγμένης στο Χ.Α. Η ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε, έχει καταστατική έδρα την Ελλάδα, συμμετέχει στη ΜΕΤΚΑ Α.Ε κατά την με ποσοστό 50,00% και την ενοποιεί στις δικές της ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις με τη μέθοδο της ολικής ενοποίησης. 2. Φύση Δραστηριοτήτων Οι στρατηγικοί τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται η ΜΕΤΚΑ είναι οι εξής: Ενεργειακά Έργα (Απελευθέρωση /Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας /Συμπαραγωγή) Έργα υποδομής (Πετροχημικά Διυλιστήρια, Εξοπλισμός Ορυχείων, Συστήματα Στήριξης Γεφυρών, Κτιριακές Υποδομές και Αθλητικές Εγκαταστάσεις, Γερανοί και λοιποί Εξοπλισμοί Λιμένων) Αμυντικά Έργα Η Εταιρεία είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική στον Ενεργειακό τομέα (κατασκευή Ατμοηλεκτρικών και Υδροηλεκτρικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ως EPC Contractor), στον τομέα των έργων Υποδομής και στον τομέα των αμυντικών προγραμμάτων συμπαραγωγής. Η πολυετής εμπειρία σε θέματα ενέργειας έδωσε στην εταιρεία τη δυνατότητα να κινηθεί δυναμικά στο συγκεκριμένο χώρο. Όσον αφορά στο χώρο των Αμυντικών Εξοπλισμών και ιδιαίτερα της συμπαραγωγής, η ΜΕΤΚΑ κινείται δυναμικά στη συμπαραγωγή αρμάτων μάχης, λοιπών οχημάτων, φρεγατών, υποβρυχίων, πυραυλικών συστημάτων PATRIOT. Η Εταιρεία βασίζεται στις αρτιότατες εργοστασιακές εγκαταστάσεις της δύο εργοστάσια στη ΒΙΠΕ Βόλου και Ν. Ιωνία Βόλου, αντίστοιχα, στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της ΕΚΜΕ στη Θεσσαλονίκη και την Καβάλα και στην άριστη εμπειρία της. Η ΜΕΤΚΑ, ως μέλος της «ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. -ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ», απέκτησε σημαντικές συνέργιες και οικονομίες κλίμακας, είτε υπό μορφή Διεθνούς Δικτύου Πωλήσεων και Επαφών, είτε και σε μείωση κόστους, ιδιαίτερα στην προμήθεια των Α υλών της Εταιρείας. 49

50 3. Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων 3.1 Δήλωση συμμόρφωσης Οι ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας της 31ης Δεκεμβρίου 2013 που καλύπτουν τη χρήση από την 1η Ιανουαρίου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2013 είναι σύμφωνες με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) που έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB), καθώς και των Διερμηνειών τους, οι οποίες έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Ερμηνείας Προτύπων (IFRIC) και έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι την 31η Δεκεμβρίου Επίσης, οι εν λόγω Οικονομικές Καταστάσεις έχουν καταρτιστεί βάσει της αρχής της συνέχισης της δραστηριότητας (going concern). Ο Όμιλος εφαρμόζει όλα τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (ΔΛΠ), τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) και τις Διερμηνείες τους που έχουν εφαρμογή στις εργασίες του. Οι σχετικές λογιστικές πολιτικές, περίληψη των οποίων παρουσιάζεται παρακάτω στη σημείωση 4, έχουν εφαρμοστεί με συνέπεια σε όλες τις παρουσιαζόμενες περιόδους. 3.2 Νόμισμα παρουσίασης Το νόμισμα παρουσίασης είναι το Ευρώ (νόμισμα της χώρας της έδρας της μητρικής του Ομίλου) και όλα τα ποσά παρουσιάζονται σε χιλιάδες Ευρώ, εκτός εάν αναφέρεται διαφορετικά. 3.3 Χρήση εκτιμήσεων Η σύνταξη Οικονομικών Καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ απαιτεί τη χρήση εκτιμήσεων και την άσκηση κρίσης κατά την εφαρμογή των λογιστικών αρχών της Εταιρείας. Κρίσεις, παραδοχές και εκτιμήσεις της Διοίκησης επηρεάζουν το ποσό στο οποίο αποτιμώνται ορισμένα στοιχεία του ενεργητικού και υποχρεώσεις, το ποσό που αναγνωρίζεται κατά τη διάρκεια της χρήσης για ορισμένα έσοδα και έξοδα, καθώς και τις παρουσιαζόμενες εκτιμήσεις για τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις. Οι παραδοχές και οι εκτιμήσεις αξιολογούνται σε συνεχή βάση και σύμφωνα με την ιστορική εμπειρία και άλλους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων προσδοκιών για την έκβαση μελλοντικών γεγονότων που θεωρούνται λογικά κάτω από τις υφιστάμενες συνθήκες. Οι εκτιμήσεις και οι παραδοχές αυτές αφορούν στο μέλλον και ως συνέπεια, τα πραγματικά αποτελέσματα είναι πιθανό να διαφοροποιούνται από τους λογιστικούς υπολογισμούς. 3.4 Αλλαγή στις λογιστικές πολιτικές Στις Οικονομικές Καταστάσεις έχουν τηρηθεί οι λογιστικές πολιτικές που χρησιμοποιήθηκαν για να καταρτιστούν οι Οικονομικές Καταστάσεις της χρήσης 2012, προσαρμοσμένων με νέα Πρότυπα, και τις αναθεωρήσεις επί των Προτύπων που επιτάσσουν τα ΔΠΧΑ (βλ. παραγράφους και 3.4.2) Νέα Πρότυπα, Διερμηνείες, αναθεωρήσεις και τροποποιήσεις υφιστάμενων Προτύπων τα οποία έχουν τεθεί σε ισχύ και έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Οι ακόλουθες τροποποιήσεις και Διερμηνείες των ΔΠΧΑ εκδόθηκαν από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB) και η εφαρμογή τους είναι υποχρεωτική από την 01/01/2013 ή μεταγενέστερα. Τα σημαντικότερα Πρότυπα και Διερμηνείες αναφέρονται ακολούθως: Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 «Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων» - Παρουσίαση στοιχείων των Λοιπών Συνολικών Εσόδων Τον Ιούνιο του 2011, το IASB προέβη στην έκδοση των τροποποιήσεων του ΔΛΠ 1 «Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων». Οι τροποποιήσεις αυτές αναφέρονται στον τρόπο παρουσίασης στοιχείων των λοιπών συνολικών εσόδων και συγκεκριμένα διαχωρίζουν τα στοιχεία που παρουσιάζονται στα λοιπά συνολικά έσοδα σε δύο ομάδες, με βάση το αν αυτά στο μέλλον είναι πιθανό να μεταφερθούν στα αποτελέσματα ή όχι. Η τροποποίηση επηρεάζει μόνο την παρουσίαση της Κατάστασης Συνολικών Εσόδων. ΔΠΧΑ 13 «Επιμέτρηση σε Εύλογες Αξίες» Το ΔΠΧΑ 13 παρέχει τον ορισμό της εύλογης αξίας και παρουσιάζει σε ένα ενιαίο πρότυπο το πλαίσιο αναφορικά με τον προσδιορισμό της εύλογης αξίας και τις απαιτούμενες γνωστοποιήσεις αναφορικά με τον υπολογισμό της εύλογης αξίας. Το 50

51 ΔΠΧΑ 13 εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που άλλα ΔΠΧΑ απαιτούν ή επιτρέπουν την αποτίμηση στοιχείων σε εύλογες αξίες. Το ΔΠΧΑ 13 δεν εισάγει νέες απαιτήσεις αναφορικά με τον προσδιορισμό της εύλογης αξίας ενός στοιχείου του ενεργητικού ή μίας υποχρέωσης. Επιπλέον, δεν αλλάζει το τι ορίζουν άλλα Πρότυπα αναφορικά με τα ποια στοιχεία αποτιμώνται σε εύλογες αξίες και δεν αναφέρεται στον τρόπο παρουσίασης των μεταβολών της εύλογης αξίας στις Οικονομικές Καταστάσεις. Οι απαραίτητες γνωστοποιήσεις έχουν διερευνηθεί και καλύπτουν όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις που επιμετρούνται στην εύλογη αξία και όχι μόνο τα χρηματοοικονομικά. Ο Όμιλος και η Εταιρεία υιοθέτησαν το παρόν Πρότυπο στην τρέχουσα χρήση. Οι σχετικές απαιτούμενες γνωστοποιήσεις παρουσιάζονται στη σημείωση 41.7 των οικονομικών καταστάσεων. Αναθεώρηση στο ΔΛΠ 19 «Παροχές σε Εργαζόμενους» Τον Ιούνιο του 2011, το IASB προέβη στην έκδοση του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 «Παροχές σε Εργαζόμενους». Η αναθεώρηση αυτή έχει ως σκοπό να βελτιώσει θέματα αναγνώρισης και γνωστοποίησης απαιτήσεων αναφορικά με τα προγράμματα καθορισμένων παροχών. Με βάση το αναθεωρημένο πρότυπο καταργείται η μέθοδος του περιθωρίου και συνεπώς η δυνατότητα αναβολής της αναγνώρισης αναλογιστικών κερδών ή ζημιών ενώ παράλληλα απαιτεί οι επανεκτιμήσεις της καθαρής υποχρέωσης (απαίτησης) συμπεριλαμβανομένων των αναλογιστικών κερδών και ζημιών που προέκυψαν κατά την περίοδο αναφοράς να αναγνωρίζονται στην κατάσταση Συνολικών Εσόδων. Με βάση το αναθεωρημένο πρότυπο ο Όμιλος/η Εταιρεία αναμόρφωσε την συγκριτική περίοδο σύμφωνα με τις οριζόμενες μεταβατικές διατάξεις του ΔΛΠ 19 και σύμφωνα με το ΔΛΠ 8 «Λογιστικές πολιτικές, μεταβολές των λογιστικών εκτιμήσεων και λάθη». Η επίδραση στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις της αναθεώρησης, έγκειται στη διαφορά αναγνώρισης των αναλογιστικών κερδών/(ζημιών). Το αναθεωρημένο ΔΛΠ 19 υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το τέταρτο τρίμηνο του Στο πλαίσιο των παραπάνω τροποποιήσεων, προέκυψαν οι ακόλουθες μεταβολές στα κονδύλια των παρουσιαζόμενων Οικονομικών Καταστάσεων του Ομίλου της συγκριτικής ετήσιας περιόδου: ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ Όμιλος ΜΕΤΚΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε "ΜΕΤΚΑ" Επιδράσεις στην Ενοποιημένη Κατάσταση Αποτελεσμάτων Κέρδη περιόδου μετά φόρων, όπως είχαν 70,887 36,039 Επίδραση από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ 'Αναβαλλόμενος φόρος επί της επανεκτίμησης της υποχρέωσης παροχών προσωπικού Κέρδη μετά φόρων, μετά την εφαρμογή του Αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 70,966 35,975 Επιδράσεις στην Ενοποιημένη Κατάσταση Λοιπών Εσόδων Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου, καθαρά από φόρους όπως είχαν δημοσιευθεί Επίδραση από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ 'Αναβαλλόμενος φόρος επί της επανεκτίμησης της υποχρέωσης παροχών προσωπικού Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου, καθαρά από φόρους, μετά την εφαρμογή του Αναθεωρημένου ΔΛΠ

52 Στην Κατάσταση των Ταμειακών Ροών δεν επήλθε καμία ουσιώδης αλλαγή από την εφαρμογή του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζομένους». Οι σχετικές απαιτούμενες γνωστοποιήσεις αναφορικά με τις παροχές σε εργαζομένους παρουσιάζονται στη σημείωση 23 των οικονομικών καταστάσεων. ΕΔΔΠΧΑ 20 «Δαπάνες Απογύμνωσης (Stripping Costs) στην Παραγωγική Φάση του Επίγειου Ορυχείου» Τον Οκτώβριο του 2011, το IASB προέβη στην έκδοση της ΕΔΔΠΧΑ 20. Η Διερμηνεία αποσαφηνίζει πότε η παραγωγή εξόρυξης θα πρέπει να οδηγεί στην αναγνώριση ενός στοιχείου του ενεργητικού και πώς πρέπει να αποτιμάται το εν λόγω στοιχείο τόσο κατά την αρχική αναγνώριση όσο και σε μεταγενέστερες περιόδους. Η εν λόγω Διερμηνεία δεν έχει εφαρμογή στις δραστηριότητες του Ομίλου και της Εταιρίας. Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 7 «Γνωστοποιήσεις» - Συμψηφισμός χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων Τον Δεκέμβριο του 2011, το IASB την παρούσα τροποποίηση που εισάγει συνήθεις απαιτήσεις γνωστοποιήσεων. Οι γνωστοποιήσεις αυτές παρέχουν στους χρήστες πληροφόρηση η οποία είναι χρήσιμη στην αξιολόγηση της επίδρασης ή της πιθανής επίδρασης κατά τον συμψηφισμό διακανονισμών στην Κατάσταση Οικονομικής Θέσης. Οι τροποποιήσεις του ΔΠΧΑ έχουν αναδρομική ισχύ. Η εν λόγω τροποποίηση δεν έχει επίδραση στις δραστηριότητες του Ομίλου και της Εταιρείας. Τροποποίηση στο ΔΠΧΑ 1 «Πρώτη Εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς» - Κρατικά δάνεια Τον Μάρτιο του 2012, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποίησης του ΔΠΧΑ 1 σύμφωνα με την οποία οι υιοθετούντες για πρώτη φορά τα ΔΠΧΑ που έχουν λάβει κρατικά δάνεια με προνομιακό επιτόκιο, έχουν την δυνατότητα της μη αναδρομικής εφαρμογής των ΔΠΧΑ στην απεικόνιση αυτών των δανείων κατά την μετάβαση. Η τροποποίηση δεν έχει επίδραση στις ενοποιημένες και εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις. Ετήσιες Βελτιώσεις Προτύπων Κύκλος Το IASB προχώρησε τον Μάιο του 2012 στην έκδοση «Ετήσιες Βελτιώσεις των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς Κύκλος », το οποίο αποτελείται από μία σειρά προσαρμογών σε 5 Πρότυπα (ΔΠΧΑ 1, ΔΛΠ 1, ΔΛΠ 16, ΔΛΠ 32, ΔΛΠ 34) και αποτελεί μέρος του προγράμματος για τις ετήσιες βελτιώσεις στα Πρότυπα. Οι τροποποιήσεις αυτές δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικές και δεν έχουν ουσιαστική επίπτωση στις Οικονομικές Καταστάσεις του Ομίλου και της Εταιρίας Νέα Πρότυπα, Διερμηνείες, αναθεωρήσεις και τροποποιήσεις υφιστάμενων Προτύπων τα οποία δεν έχουν ακόμα τεθεί σε ισχύ ή δεν έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Τα ακόλουθα νέα Πρότυπα και Αναθεωρήσεις Προτύπων αλλά και οι ακόλουθες Διερμηνείες για τα υπάρχοντα Πρότυπα, έχουν δημοσιευθεί αλλά είτε δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ισχύ είτε δεν έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα: ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» (αναβολή της εφαρμογής) Το IASB προχώρησε στις 12/11/2009 στην έκδοση νέου Προτύπου, του αναθεωρημένου ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» το οποίο και σταδιακά θα αντικαταστήσει το ΔΛΠ 39 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση και Αποτίμηση». Σημειώνεται ότι τον Οκτώβριο του 2010 το IASB προέβη στην έκδοση προσθηκών αναφορικά με τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις που η οικονομική οντότητα έχει επιλέξει να αποτιμά σε εύλογες αξίες. Σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9, όλα τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού επιμετρούνται αρχικά στην εύλογη αξία πλέον συγκεκριμένα κόστη συναλλαγών. Η μεταγενέστερη αποτίμηση των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού γίνεται είτε στο αποσβεσμένο κόστος είτε στην εύλογη αξία και εξαρτάται από το επιχειρηματικό μοντέλο της επιχείρησης σχετικά με τη διαχείριση των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και των συμβατικών ταμειακών ροών του στοιχείου αυτού. Το ΔΠΧΑ 9 απαγορεύει αναταξινομήσεις, εκτός από τις περιπτώσεις που το επιχειρηματικό μοντέλο της επιχείρησης αλλάξει, και στην προκειμένη περίπτωση απαιτείται να αναταξινομήσει μελλοντικά τα επηρεαζόμενα χρηματοοικονομικά μέσα. Σύμφωνα με τις αρχές του ΔΠΧΑ 9 όλες οι επενδύσεις σε συμμετοχικούς τίτλους πρέπει να αποτιμώνται στην εύλογη αξία 52

53 τους. Εντούτοις, η Διοίκηση έχει την επιλογή να παρουσιάζει στα λοιπά συνολικά έσοδα τα πραγματοποιηθέντα και μη πραγματοποιηθέντα κέρδη και ζημιές εύλογης αξίας συμμετοχικών τίτλων που δεν κατέχονται προς εμπορική εκμετάλλευση. Τον Νοέμβριο του 2013 το ΙASB προέβη σε τροποποιήσεις του προτύπου. Προστέθηκε ένα κεφάλαιο το οποίο αναθεωρεί σημαντικά τη λογιστική αντιστάθμιση και θέτει σε εφαρμογή ένα νέο μοντέλο που βελτιώνει τη συσχέτιση της λογιστικής με τη διαχείριση του κινδύνου, ενώ εισάγονται βελτιώσεις και στις γνωστοποιήσεις αναφορικά με τη λογιστική αντιστάθμισης και τη διαχείριση του κινδύνου. Με την τροποποίηση είναι άμεσα διαθέσιμες οι βελτιώσεις αναφορικά με τις γνωστοποιήσεις που αφορούν τη μεταβολή της εύλογης αξίας ενός ιδίου χρέους της επιχείρησης, όπως περιλαμβάνονταν στο πρότυπο. Τέλος, το IASB αποφάσισε να αναβάλλει την εφαρμογή του προτύπου (ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2015), καθώς οι διεργασίες δεν έχουν ολοκληρωθεί και δεν θα μπορούσε να δοθεί επαρκής χρόνος προετοιμασίας στις επιχειρήσεις. Παρόλα αυτά οι επιχειρήσεις μπορούν να αποφασίσουν την άμεση εφαρμογή του. Το παρόν Πρότυπο δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΔΠΧΑ 10 «Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις», ΔΠΧΑ 11 «Σχήματα Υπό Κοινό Έλεγχο» (Joint Arrangements), ΔΠΧΑ 12 «Γνωστοποιήσεις Συμμετοχών σε άλλες Οντότητες», ΔΛΠ 27 «Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» και ΔΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς και Κοινοπραξίες» (εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014) Τον Μάιο του 2011 το IASB εξέδωσε τρία νέα Πρότυπα και συγκεκριμένα τα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΠΧΑ 12. Το ΔΠΧΑ 10 «Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις» αναφέρει ένα μοντέλο ενοποίησης που καθορίζει τον έλεγχο, ως τη βάση για την ενοποίηση όλων των τύπων επιχειρήσεων. Το ΔΠΧΑ 10 αντικαθιστά το ΔΛΠ 27 «Ενοποιημένες και Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» και την ΜΕΔ 12 «Ενοποίηση Οικονομικές Μονάδες Ειδικού Σκοπού». Το ΔΠΧΑ 11 «Κοινοί Διακανονισμοί» καθορίζει τις αρχές αναφορικά την χρηματοοικονομική πληροφόρηση των μελών που συμμετέχουν σε έναν κοινό διακανονισμό (joint arrangement). Το ΔΠΧΑ 11 αντικαθιστά το ΔΛΠ 31 «Συμμετοχές σε Κοινοπραξίες» και τη ΜΕΔ 13 «Από Κοινού Ελεγχόμενες Οικονομικές Μονάδες Μη Νομισματικές Συνεισφορές από Μέλη μίας Κοινοπραξίας». Το ΔΠΧΑ 12 «Γνωστοποιήσεις Συμμετοχών σε Άλλες Επιχειρήσεις» συνενώνει, εμπλουτίζει και αντικαθιστά τις απαιτήσεις γνωστοποιήσεων για τις θυγατρικές, τις από κοινού ελεγχόμενες επιχειρήσεις, τις συγγενείς επιχειρήσεις και τις μη ενοποιούμενες επιχειρήσεις. Ως συνέπεια των ανωτέρω νέων Προτύπων, το IASB εξέδωσε επίσης το τροποποιημένο ΔΛΠ 27 με τίτλο ΔΛΠ 27 «Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» και το τροποποιημένο ΔΛΠ 28 με τίτλο ΔΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς και Κοινοπραξίες». Τα νέα Πρότυπα έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014, ενώ νωρίτερη εφαρμογή επιτρέπεται. Ο Όμιλος βρίσκεται σε διαδικασία εξέτασης της επίδρασης των παραπάνω στις οικονομικές του καταστάσεις. Τα προαναφερθέντα Πρότυπα υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του Οδηγός Μετάβασης: Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις, Σχήματα Υπό Κοινό Έλεγχο, Γνωστοποιήσεις Συμμετοχών σε άλλες Οντότητες (Τροποποιήσεις στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΠΧΑ 12) (εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) Τον Ιούνιο του 2012, το IASB προέβη στην εν λόγω έκδοση η οποία παρέχει διευκρινίσεις αναφορικά με τις μεταβατικές διατάξεις του ΔΠΧΑ 10. Οι τροποποιήσεις παρέχουν επιπλέον πρόσθετες διευκολύνσεις κατά την μετάβαση στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΠΧΑ 12 μειώνοντας τις απαιτήσεις παροχής προσαρμοσμένων συγκριτικών πληροφοριών μόνο κατά την προηγούμενη συγκριτική περίοδο. Επιπλέον, αναφορικά με τις γνωστοποιήσεις για μη ενοποιούμενες επιχειρήσεις, οι τροποποιήσεις αφαιρούν την απαίτηση παρουσίασης συγκριτικής πληροφόρησης για τις περιόδους πριν την πρώτη εφαρμογή του ΔΠΧΑ 12. Οι εν λόγω τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013, αλλά ουσιαστικά θα εφαρμοστούν από την ημερομηνία εφαρμογής των σχετικών προτύπων, ήτοι από την 01/01/2014. Ο Όμιλος θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις οικονομικές του καταστάσεις. Οι παρούσες τροποποιήσεις εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Απρίλιο του Επενδυτικές Οντότητες (Τροποποιήσεις στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 12 ΚΑΙ ΔΛΠ 27) (εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014) Τον Οκτώβριο του 2012, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 12 και ΔΛΠ 27. Οι τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή στην κατηγορία «Επενδυτικές Οντότητες». Το IASB χρησιμοποιεί τον όρο «Επενδυτικές Οντότητες» για να αναφερθεί σε όσες δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στην επένδυση κεφαλαίων για τις αποδόσεις από την υπεραξία του κεφαλαίου, για εισόδημα από επενδύσεις ή και τα δύο. Οι επενδυτικές οντότητες θα πρέπει να αξιολογούν την απόδοση των επενδύσεών τους με βάση την εύλογη αξία. Στην εν λόγω κατηγορία μπορούν να συμπεριληφθούν εταιρίες ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, οργανισμοί διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων, ιδιωτικά συνταξιοδοτικά ταμεία, κρατικά επενδυτικά κεφάλαια και λοιπά επενδυτικά κεφάλαια. Ορίζεται, ως εξαίρεση στις απαιτήσεις του ΔΠΧΑ 10 σχετικά με 53

54 την ενοποίηση, ότι οι επενδυτικές οντότητες θα επιμετρούν συγκεκριμένες θυγατρικές στην εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων και δεν θα τις ενοποιούν, παραθέτοντας τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις. Οι εν λόγω τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις οικονομικές του καταστάσεις. Οι παρούσες τροποποιήσεις εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Νοέμβριο του Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 32 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Παρουσίαση» - Συμψηφισμός χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων (εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014) Τον Δεκέμβριο του 2011, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων του ΔΛΠ 32 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Παρουσίαση» προκειμένου να παράσχει διευκρινήσεις αναφορικά με τις απαιτήσεις του Προτύπου αναφορικά με τις περιπτώσεις συμψηφισμού. Οι τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014, με νωρίτερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος θα εξετάσει την επίδραση των παραπάνω στις Οικονομικές του Καταστάσεις. Η παρούσα τροποποίηση έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του Τροποποίηση στο ΔΛΠ 36 «Μείωση της Αξίας Στοιχείων του Ενεργητικού» - Γνωστοποιήσεις για το Ανακτήσιμο Ποσό Μη-Χρηματοοικονομικών Στοιχείων του Ενεργητικού (εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014) Τον Μάιο του 2013, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποίησης περιορισμένου σκοπού στο ΔΛΠ 36 «Μείωση της Αξίας Στοιχείων του Ενεργητικού». Η παρούσα τροποποίηση ορίζει τις γνωστοποιήσεις που θα πρέπει να πραγματοποιούνται αναφορικά με το ανακτήσιμο ποσό ενός στοιχείου του ενεργητικού που έχει υποστεί μείωση της αξίας του, εάν αυτό το ποσό βασίζεται στην εύλογη αξία μείον τα κόστη πώλησης. Προγενέστερη εφαρμογή επιτρέπεται εφόσον η εταιρία έχει ήδη εφαρμόσει το ΔΠΧΑ 13 «Επιμέτρηση σε Εύλογες Αξίες». Η τροποποίηση έχει εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την01/01/2014, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις οικονομικές του καταστάσεις. Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 39 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση και Αποτίμηση» - Αντικατάσταση παραγώγων και αναστολή της λογιστικής αντιστάθμισης (εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014) Τον Ιούνιο του 2013, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων περιορισμένου σκοπού στο ΔΛΠ 39 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση και Αποτίμηση». Ο στόχος των προτεινόμενων τροποποιήσεων είναι η εισαγωγή μίας εξαίρεσης περιορισμένου σκοπού, αναφορικά με την αναστολή της λογιστικής αντιστάθμισης, σύμφωνα με τις αρχές του ΔΛΠ 39. Συγκεκριμένα, εφόσον πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις, προτείνεται μία εξαίρεση όταν ο αντισυμβαλλόμενος ενός παραγώγου που έχει προσδιοριστεί ως μέσο αντιστάθμισης, αντικαθίσταται από έναν κύριο αντισυμβαλλόμενο, ως αποτέλεσμα αλλαγών σε νόμους ή κανονισμούς. Σχετική εξαίρεση θα περιλαμβάνεται και στο ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα». Οι τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις οικονομικές του καταστάσεις. Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του ΕΔΔΠΧΑ 21 «Εισφορές (Levies)» (εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014) Τον Μάιο του 2013, το IASB προέβη στην έκδοση της ΕΔΔΠΧΑ 21. Η Διερμηνεία αποσαφηνίζει πότε μία εταιρία θα πρέπει να αναγνωρίσει την υποχρέωση για την καταβολή εισφοράς που έχει επιβληθεί από το κράτος, στις Οικονομικές της Καταστάσεις. Το ΕΔΔΠΧΑ 21 είναι μία διερμηνεία του ΔΛΠ 37 «Προβλέψεις, Ενδεχόμενες Υποχρεώσεις και Ενδεχόμενα Στοιχεία του Ενεργητικού». Το ΔΛΠ 37 θέτει τα κριτήρια για την αναγνώριση μίας υποχρέωσης, ένα εκ των οποίων είναι η παρούσα δέσμευση που προκύπτει από γεγονός του παρελθόντος, γνωστό ως δεσμευτικό γεγονός. Η διερμηνεία αναφέρει ότι το δεσμευτικό γεγονός που δημιουργεί την υποχρέωση για την καταβολή της εισφοράς είναι η ενέργεια που περιγράφεται στη σχετική νομοθεσία και η οποία επιφέρει την πληρωμή της εισφοράς. Η διερμηνεία έχει εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις οικονομικές του καταστάσεις, χωρίς να αναμένονται επιδράσεις από τα παραπάνω. Η παρούσα διερμηνεία δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 54

55 Τροποποίηση στο ΔΛΠ 19 «Παροχές σε Εργαζομένους» - Πρόγραμμα Καθορισμένων Παροχών: Εισφορές Εργαζομένων (εφαρμογή από 01/07/2014) Τον Νοέμβριο του 2013, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποίησης περιορισμένου σκοπού στο ΔΛΠ 19 «Παροχές σε Εργαζομένους». Η παρούσα τροποποίηση έχει εφαρμογή σε εισφορές εργαζομένων ή τρίτων μερών αναφορικά με προγράμματα καθορισμένων παροχών. Ο σκοπός της παρούσας τροποποίησης είναι να μειώσει την πολυπλοκότητα της λογιστικής αντιμετώπισης των εισφορών που είναι ανεξάρτητες από τα έτη υπηρεσίας του εργαζομένου, όπως είναι χαρακτηριστικά οι εισφορές που υπολογίζονται ως σταθερό ποσοστό επί της μισθοδοσίας. Η τροποποίηση έχει εφαρμογή από την 01/07/2014, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις οικονομικές του καταστάσεις. Η παρούσα τροποποίηση δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ετήσιες Βελτιώσεις Προτύπων Κύκλοι & (εφαρμογή από 01/07/2014) Το IASB προχώρησε τον Δεκέμβρη του 2013 στην έκδοση «Ετήσιες Βελτιώσεις των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς Κύκλοι & ». Στον Κύκλο περιλαμβάνονται βελτιώσεις για τα πρότυπα ΔΠΧΑ 2, ΔΠΧΑ 3, ΔΠΧΑ 8, ΔΠΧΑ 13, ΔΛΠ 16, ΔΛΠ 24 και ΔΛΠ 38 ενώ στον Κύκλο οι βελτιώσεις αφορούν τα Πρότυπα ΔΠΧΑ 1, ΔΠΧΑ 3, ΔΠΧΑ 13 και ΔΛΠ 40. Οι βελτιώσεις στα Πρότυπα έχουν εφαρμογή από την 01/07/2014, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις οικονομικές του καταστάσεις. Οι εν λόγω ετήσιες βελτιώσεις δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΔΠΧΑ 14 «Μεταβατικοί λογαριασμοί ρυθμιζόμενων δραστηριοτήτων» (εφαρμογή από 01/01/2016) Τον Ιανουάριο του 2014, το IASB προέβη στην έκδοση του προτύπου «Μεταβατικοί λογαριασμοί ρυθμιζόμενων δραστηριοτήτων». Σκοπός του εν λόγω Προτύπου είναι να επιτευχθεί η συγκρισιμότητα της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης σε εταιρίες που δραστηριοποιούνται σε καθεστώς προσδιορισμού τιμών μέσω ενός ρυθμιστικού πλαισίου (rate-regulated activities). Ο ρυθμιζόμενος προσδιορισμός των τιμών μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την αξία και το χρόνο αναγνώρισης του εσόδου μίας εταιρίας. Δεν επιτρέπεται η εφαρμογή του εν λόγω Προτύπου για τις εταιρίες που εφαρμόζουν ήδη τα ΔΠΧΑ. Το Πρότυπο έχει εφαρμογή από την 01/01/2016, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος θα εξετάσει τυχόν επίδραση των ανωτέρω στις οικονομικές του καταστάσεις. Το εν λόγω Πρότυπο δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 4. Περίληψη Σημαντικών Λογιστικών Πολιτικών 4.1 Ενοποίηση Θυγατρικές: Θυγατρικές εταιρείες είναι εκείνες (συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών οντοτήτων ειδικού σκοπού) στις οποίες ο Όμιλος έχει ποσοστό συμμετοχής μεγαλύτερο του μισού των δικαιωμάτων ψήφου ή έχει τη δυνατότητα να κατευθύνει τις χρηματοοικονομικές και λειτουργικές αρχές που ακολουθούνται. Η ύπαρξη ενδεχόμενων δικαιωμάτων ψήφου που μπορούν να εξασκηθούν ή να μετατραπούν, λαμβάνονται υπόψη, όταν ο Όμιλος αξιολογεί εάν έχει τον έλεγχο μιας εταιρείας. Οι θυγατρικές ενοποιούνται πλήρως (ολική ενοποίηση) με τη μέθοδο της εξαγοράς από την ημερομηνία που αποκτάται ο έλεγχος έπ αυτών και παύουν να ενοποιούνται από την ημερομηνία που τέτοιος έλεγχος δεν υφίσταται. Η εξαγορά θυγατρικής από τον Όμιλο λογιστικοποιείται βάσει της μεθόδου της αγοράς. Η παράγραφος 4.6 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Υπεραξία περιγράφει τη λογιστική αντιμετώπιση της υπεραξίας. Το κόστος κτήσης μιας θυγατρικής είναι η εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων που δόθηκαν, των μετοχών που εκδόθηκαν και των υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν κατά την ημερομηνία της ανταλλαγής, πλέον τυχόν κόστους άμεσα συνδεδεμένου με τη συναλλαγή. Τα εξατομικευμένα περιουσιακά στοιχεία, υποχρεώσεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις που αποκτώνται σε μία επιχειρηματική συνένωση επιμετρώνται κατά την εξαγορά στις εύλογες αξίες τους ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής. Το κόστος αγοράς πέραν της εύλογης αξίας των επί μέρους στοιχείων που αποκτήθηκαν, καταχωρείται ως υπεραξία. Αν το συνολικό κόστος της αγοράς είναι μικρότερο από την εύλογη αξία των επί μέρους στοιχείων που αποκτήθηκαν, η διαφορά καταχωρείται άμεσα στα αποτελέσματα της χρήσης. Διεταιρικές συναλλαγές, υπόλοιπα και μη πραγματοποιημένα κέρδη από συναλλαγές μεταξύ των εταιρειών του Ομίλου απαλείφονται. Οι μη πραγματοποιημένες ζημιές, επίσης απαλείφονται, εκτός εάν η συναλλαγή παρέχει ενδείξεις απομείωσης, 55

56 του μεταβιβασθέντος στοιχείου ενεργητικού. Οι λογιστικές αρχές των θυγατρικών έχουν τροποποιηθεί ώστε να είναι ομοιόμορφες με αυτές που έχουν υιοθετηθεί από τον Όμιλο. Συναλλαγές με μη ελέγχουσες συμμετοχές: Για τη λογιστική αντιμετώπιση συναλλαγών με τις μη ελέγχουσες συμμετοχές, ο Όμιλος εφαρμόζει τη λογιστική αρχή κατά την οποία αντιμετωπίζει τις συναλλαγές αυτές ως συναλλαγές με τρίτα μέρη εκτός Ομίλου. Οι πωλήσεις προς τις μη ελέγχουσες συμμετοχές δημιουργούν κέρδη και ζημιές για τον Όμιλο τα οποία καταχωρούνται στην κατάσταση αποτελεσμάτων. Οι αγορές από τις μη ελέγχουσες συμμετοχές δημιουργούν υπεραξία, η οποία είναι η διαφορά ανάμεσα στο αντίτιμο που πληρώθηκε και στο ποσοστό της λογιστικής αξίας της καθαρής θέσης της θυγατρικής εταιρείας που αποκτήθηκε. Συγγενείς: Είναι οι επιχειρήσεις αυτές πάνω στις οποίες ο Όμιλος μπορεί να ασκήσει σημαντική επιρροή αλλά δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν είτε θυγατρικές είτε συμμετοχή σε κοινοπραξία. Οι παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν από τον όμιλο συνιστούν ότι το κατεχόμενο ποσοστό μεταξύ 20% και 50% δικαιωμάτων ψήφου μίας εταιρείας υποδηλώνει σημαντική επιρροή πάνω στην εταιρεία αυτή. Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις αρχικά αναγνωρίζονται στο κόστος και κατόπιν θεωρούνται ότι χρησιμοποιούν τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Στο τέλος κάθε χρήσης, το κόστος αυξάνεται με την αναλογία της επενδύτριας επιχείρησης στις μεταβολές της καθαρής θέσης της επενδυόμενης επιχείρησης και μειώνεται με τα λαμβανόμενα από τη συγγενή μερίσματα. Όσον αφορά την υπεραξία απόκτησης, αυτή μειώνει την αξία της συμμετοχής με επιβάρυνση των αποτελεσμάτων χρήσης, όταν μειώνεται η αξία της. Το μερίδιο του Ομίλου στα κέρδη ή τις ζημιές των συνδεδεμένων επιχειρήσεων μετά την εξαγορά αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα, ενώ το μερίδιο των μεταβολών των αποθεματικών μετά την εξαγορά, αναγνωρίζεται στα αποθεματικά. Οι συσσωρευμένες μεταβολές επηρεάζουν τη λογιστική αξία των επενδύσεων σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις. Όταν η συμμετοχή του Ομίλου στις ζημίες σε μία συγγενή επιχείρηση ισούται ή υπερβαίνει τη συμμετοχή της στη συγγενή επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένων οποιονδήποτε άλλων επισφαλών απαιτήσεων, ο Όμιλος δεν αναγνωρίζει περαιτέρω ζημίες, εκτός και αν έχει καλύψει υποχρεώσεις ή έχει ενεργήσει πληρωμές εκ μέρους της συγγενούς επιχείρησης και εν γένει εκείνων που προκύπτουν από τη μετοχική ιδιότητα. Μη πραγματοποιημένα κέρδη από συναλλαγές μεταξύ του Ομίλου και των συγγενών επιχειρήσεων απαλείφονται κατά το ποσοστό συμμετοχής του Ομίλου στις συγγενείς επιχειρήσεις. Μη πραγματοποιημένες ζημιές απαλείφονται, εκτός εάν η συναλλαγή παρέχει ενδείξεις απομείωσης του μεταβιβασθέντος περιουσιακού στοιχείου. Οι λογιστικές πολιτικές των συγγενών επιχειρήσεων τροποποιούνται προκειμένου να είναι συνεπείς με αυτές που χρησιμοποιεί ο Όμιλος. 4.2 Λειτουργικοί τομείς Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας συνιστά τον κύριο λήπτη επιχειρηματικών αποφάσεων και ελέγχει τις εσωτερικές αναφορές χρηματοοικονομικής πληροφόρησης προκειμένου να αξιολογήσει την επίδοση της Εταιρείας και του Ομίλου και να λάβει αποφάσεις σχετικά με την κατανομή πόρων. Η Διοίκηση έχει καθορίσει τους τομείς δραστηριότητας βασισμένη σε αυτές τις εσωτερικές αναφορές. Το Διοικητικό Συμβούλιο χρησιμοποιεί διαφορετικά κριτήρια προκειμένου να αξιολογήσει τις δραστηριότητες του Ομίλου, τα οποία και ποικίλουν ανάλογα με τη φύση κάθε τομέα, λαμβάνοντας υπόψη τους εκάστοτε κινδύνους και τις υπάρχουσες ταμειακές ανάγκες. Ως λειτουργικοί τομείς της ΜΕΤΚΑ ορίζονται οι τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται ο Όμιλος και στους οποίους βασίζεται το εσωτερικό σύστημα πληροφόρησης του Ομίλου. Ο Όμιλος δραστηριοποιείται στην κατασκευή πολύπλοκων ηλεκτρομηχανολογικών μεταλλικών κατασκευών. Το κάθε συμβόλαιο που εκτελεί ο Όμιλος έχει τα δικά του ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία διαφοροποιούνται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό από τα υπόλοιπα συμβόλαια. Τα έργα που εκτελεί η επιχείρηση διαφοροποιούνται κυρίως από τη χρήση για την οποία τα προορίζει ο πελάτης, χωρίς όμως να διαφοροποιείται ο βαθμός επιχειρηματικού κινδύνου και απόδοσης. Οι κυριότερες αρχές συνοψίζονται στα εξής: 1. Ο Όμιλος δραστηριοποιείται στην κατασκευή πολύπλοκων ηλεκτρομηχανολογικών μεταλλικών κατασκευών. Το κάθε συμβόλαιο που εκτελεί ο Όμιλος έχει τα δικά του ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία διαφοροποιούνται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό από τα υπόλοιπα συμβόλαια. Τα έργα που εκτελεί η επιχείρηση διαφοροποιούνται κυρίως από τη χρήση για την οποία τα προορίζει ο πελάτης, χωρίς όμως να διαφοροποιείται ο βαθμός επιχειρηματικού κινδύνου και απόδοσης. 56

57 2. Τα αποτελέσματα κάθε τομέα βασίζονται στα λειτουργικά αποτελέσματα κάθε χώρας ξεχωριστά στην οποία δραστηριοποιείται επιχειρηματικά (γεωγραφικός τομέας). Στα αποτελέσματα των τομέων δεν περιλαμβάνονται, τα αποτελέσματα από τυχόν διακοπείσες δραστηριότητες. Υπάρχουν ασύμμετρες κατανομές στους προς παρουσίαση τομείς καθώς οι αποσβέσεις του γεωγραφικού τομέα, μερίζονται ανάλογα με τις άμεσες εργατοώρες των παγίων που χρησιμοποιούνται σε κάθε έργο. Σημειώνεται πως τα ενσώματα πάγια του κάθε τομέα, περιλαμβάνουν τα πάγια που είναι εγκατεστημένα στον κάθε τομέα. 3. Οι προσθήκες των μη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων, περιλαμβάνουν προσθήκες παγίων και άυλων στοιχείων, καθώς και συμμετοχών σε συγγενείς εταιρείες και κοινοπραξίες. Αν τα συνολικά έσοδα από εξωτερικές πηγές, που έχουν παρουσιαστεί από γεωγραφικούς τομείς, συνιστούν λιγότερο από το 75 % των εσόδων του ομίλου, τότε προσδιορίζονται και άλλοι γεωγραφικοί τομείς ως τομείς προς παρουσίαση, μέχρις ότου συμπεριληφθεί τουλάχιστον 75 % των εσόδων του ομίλου στους προς αναφορά γεωγραφικούς τομείς. Λειτουργικοί τομείς οι οποίοι δεν έχουν επιτύχει κανένα από τα ποσοτικά όρια που ορίζονται από το ΔΠΧΑ 8, δεν θεωρούνται τομείς προς παρουσίαση και δεν γνωστοποιούνται χωριστά εφόσον η διοίκηση θεωρεί ότι η πληροφόρηση σχετικά με τον ξεχωριστό γεωγραφικό τομέα δεν είναι χρήσιμη για τους χρήστες των οικονομικών της καταστάσεων. Κάθε ένας από τους γεωγραφικούς τομείς διοικείται ξεχωριστά. Οι ενδοτομεακές συναλλαγές πραγματοποιούνται με τους ίδιους όρους που πραγματοποιούνται οι συναλλαγές σε καθαρά εμπορική βάση. Οι λογιστικές αρχές που χρησιμοποιεί ο Όμιλος για τους σκοπούς Αναφοράς κατά τομέα σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 8 είναι οι ίδιοι που χρησιμοποιούνται κατά τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων. Δεν έχουν υπάρξει αλλαγές σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο όσον αφορά τις μεθόδους αποτίμησης χρησιμοποιήθηκαν για τον προσδιορισμό του κέρδους ή της ζημιάς του γεωγραφικού τομέα. που 4.3 Μετατροπή ξένου νομίσματος (α) Λειτουργικό νόμισμα και νόμισμα παρουσίασης Τα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων των θυγατρικών εταιρειών του Ομίλου επιμετρώνται βάσει του νομίσματος του πρωτεύοντος οικονομικού περιβάλλοντος, στο οποίο λειτουργεί ο Όμιλος (λειτουργικό νόμισμα). Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ ( ), που είναι το λειτουργικό νόμισμα της μητρικής Εταιρείας και το νόμισμα παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων του Ομίλου. (β) Συναλλαγές και υπόλοιπα λογαριασμών Οι συναλλαγές σε ξένα νομίσματα μετατρέπονται στο λειτουργικό νόμισμα με τη χρήση των συναλλαγματικών ισοτιμιών (τρέχουσες ισοτιμίες) που ισχύουν κατά την ημερομηνία των συναλλαγών. Κέρδη και ζημιές από συναλλαγματικές διαφορές οι οποίες προκύπτουν από την εκκαθάριση τέτοιων συναλλαγών κατά την διάρκεια της περιόδου και από την μετατροπή των νομισματικών στοιχείων που εκφράζονται σε ξένο νόμισμα με τις ισχύουσες ισοτιμίες κατά την ημερομηνία ισολογισμού, καταχωρούνται στα αποτελέσματα. Οι συναλλαγματικές διαφορές από μη νομισματικά στοιχεία που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους, θεωρούνται ως τμήμα της εύλογης αξίας και συνεπώς καταχωρούνται όπου και οι διαφορές της εύλογης αξίας. Οι εκτός Ελλάδος δραστηριότητες του Ομίλου σε ξένα νομίσματα (οι οποίες αποτελούν κατά κανόνα αναπόσπαστο μέρος των δραστηριοτήτων της μητρικής), μετατρέπονται στο νόμισμα λειτουργίας με τη χρήση των ισοτιμιών που ισχύουν κατά την ημερομηνία των συναλλαγών, ενώ τα στοιχεία του ενεργητικού και παθητικού των δραστηριοτήτων στο εξωτερικό, συµπεριλαµβανοµένων της υπεραξίας και των αναπροσαρμογών της εύλογης αξίας, που προκύπτουν κατά την ενοποίηση, μετατρέπονται σε Ευρώ µε τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ισχύουν κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. (γ) Εταιρείες του Ομίλου Τα λειτουργικά αποτελέσματα και τα ίδια κεφάλαια όλων των εταιριών του Ομίλου (εκτός από εκείνες που λειτουργούν σε υπερπληθωριστικές οικονομίες), των οποίων το λειτουργικό νόμισμα είναι διαφορετικό από το νόμισμα παρουσίασης του Ομίλου, μετατρέπονται στο νόμισμα παρουσίασης του Ομίλου ως ακολούθως: 57

58 i) Τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού για κάθε ισολογισμό παρουσιάζονται και μετατρέπονται με τη συναλλαγματική ισοτιμία κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. ii) Τα έσοδα και έξοδα της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσεως της κάθε εταιρείας μετατρέπονται σύμφωνα με τη μέση ισοτιμία που διαμορφώνεται από την έναρξη της χρήσεως έως την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού. iii) Όλες οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν από τα παραπάνω καταχωρούνται στο " αποθεματικό μετατροπής ισολογισμών θυγατρικών σε ξένο νόμισμα " των ιδίων κεφαλαίων. Η υπεραξία και οι αναπροσαρμογές σε εύλογη αξία που προκύπτουν κατά την εξαγορά θυγατρικών που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό καταχωρούνται ως στοιχεία ενεργητικού /υποχρεώσεων της θυγατρικής εξωτερικού και μετατρέπονται σύμφωνα με την τιμή κλεισίματος που ισχύει κάθε φορά. 4.4 Ενσώματα πάγια Τα πάγια στοιχεία του ενεργητικού απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις στις αξίες κτήσης τους ή στις αξίες τεκμαιρόμενου κόστους, όπως αυτό προσδιορίστηκε βάση εύλογων αξιών κατά την ημερομηνία μετάβασης, μείον, κατ αρχήν τις συσσωρευμένες αποσβέσεις και δεύτερον, τυχόν απαξιώσεις των παγίων. Το κόστος κτήσης περιλαμβάνει όλες τις άμεσα επιρριπτέες δαπάνες για την απόκτηση των στοιχείων. Μεταγενέστερες δαπάνες αναγνωρίζονται σε επαύξηση της λογιστικής αξίας των ενσωμάτων παγίων ή ως ξεχωριστό πάγιο μόνον εάν είναι πιθανό τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη να εισρεύσουν στον Όμιλο και το κόστος τους μπορεί να επιμετρηθεί αξιόπιστα. Το κόστος επισκευών και συντηρήσεων αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα όταν πραγματοποιούνται. Οι αποσβέσεις των άλλων στοιχείων των ενσωμάτων παγίων (πλην οικοπέδων τα οποία δεν αποσβένονται) υπολογίζονται με την σταθερή μέθοδο μέσα στην ωφέλιμη ζωή τους που έχει ως εξής: - Κτίρια έτη - Μηχανολογικός εξοπλισμός 4-20 έτη - Αυτοκίνητα 4-10 έτη - Λοιπός εξοπλισμός 4-7 έτη Οι υπολειμματικές αξίες και οι ωφέλιμες ζωές των ενσωμάτων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσωμάτων ακινητοποιήσεων υπερβαίνουν την ανακτήσιμη αξία τους, η διαφορά (απομείωση) αναγνωρίζεται άμεσα ως έξοδο στα αποτελέσματα. Κατά την πώληση ενσώματων ακινητοποιήσεων, οι διαφορές μεταξύ του τιμήματος που λαμβάνεται και της λογιστικής τους αξίας καταχωρούνται ως κέρδη ή ζημίες στα αποτελέσματα. Τέλος, όταν οι ενσώματες ακινητοποιήσεις αποτιμώνται στις εύλογες αξίες τους, το τυχόν αποθεματικό αναπροσαρμογής που υπάρχει στα ίδια κεφάλαια κατά την πώληση, μεταφέρεται στα κέρδη εις νέον. Οι επισκευές και συντηρήσεις καταχωρούνται στα έξοδα της περιόδου που αφορούν. Οι ιδιοπαραγόμενες ενσώματες ακινητοποιήσεις στοιχειοθετούν προσθήκη στο κόστος κτήσεως των ενσώματων ακινητοποιήσεων σε αξίες που περιλαμβάνουν το άμεσο κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού, που συμμετέχει στην κατασκευή (αντίστοιχες εργοδοτικές εισφορές), κόστος αναλωθέντων υλικών και άλλα γενικά κόστη. Ο Όμιλος εφαρμόζει το τροποποιημένο ΔΛΠ 23 «Κόστος Δανεισμού» καταχωρώντας το κόστος δανεισμού ως αυξητικό κόστος του παγίου για το οποίο αποκτήθηκε. 4.5 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Στα άυλα περιουσιακά στοιχεία συμπεριλαμβάνονται η υπεραξία, καθώς και άδειες λογισμικού. Υπεραξία: Είναι η διαφορά μεταξύ του κόστους αγοράς και της εύλογης αξίας του ενεργητικού και του παθητικού θυγατρικής / συγγενούς επιχείρησης κατά την ημερομηνία της εξαγοράς. Η εταιρεία κατά την ημερομηνία της αγοράς αναγνωρίζει την υπεραξία που προέκυψε από την απόκτηση, ως ένα στοιχείο του ενεργητικού, και την εμφανίζει στο κόστος. Το κόστος αυτό είναι ίσο με το ποσό κατά το οποίο το κόστος ενοποίησης υπερβαίνει το μερίδιο της επιχείρησης, στα στοιχεία του ενεργητικού, στις υποχρεώσεις και στις ενδεχόμενες υποχρεώσεις της αποκτηθείσας εταιρείας. 58

59 Μετά την αρχική αναγνώριση η υπεραξία αποτιμάται στο κόστος μείον τις συσσωρευμένες ζημιές λόγω μείωσης της αξίας της. Η υπεραξία δεν αποσβένεται, αλλά εξετάζεται ετήσια για τυχόν μείωση της αξίας της, εάν υπάρχουν γεγονότα που παρέχουν ενδείξεις για ζημιά σύμφωνα με το ΔΛΠ 36. Για την ευχερέστερη διεκπεραίωση των ελέγχων απομείωσης (impairment test), το ποσό της υπεραξίας κατανέμεται σε μονάδες δημιουργίας ταμειακών ροών. Η μονάδα ταμειακών ροών είναι η μικρότερη προσδιορίσιμη ομάδα στοιχείων ενεργητικού που δημιουργεί ανεξάρτητες ταμειακές ροές και αντιπροσωπεύει το επίπεδο στο οποίο ο Όμιλος συλλέγει και παρουσιάζει τα οικονομικά στοιχεία για σκοπούς εσωτερικής Αναφοράς. Η απομείωση για την υπεραξία, καθορίζεται με τον υπολογισμό του ανακτήσιμου ποσού από τις μονάδες ταμειακής ροής με τις οποίες συνδέεται η υπεραξία. Ζημίες απομείωσης που σχετίζονται με την υπεραξία, δεν μπορούν να αντιστραφούν σε μελλοντικές περιόδους. Ο Όμιλος πραγματοποιεί τον ετήσιο έλεγχο για απομείωση υπεραξίας στις 31 Δεκεμβρίου της εκάστοτε χρήσης. Στην περίπτωση που το κόστος της απόκτησης είναι μικρότερο από το μερίδιο της εταιρείας στα ίδια κεφάλαια της αποκτηθείσας επιχείρησης, τότε η πρώτη υπολογίζει ξανά το κόστος της απόκτησης, αποτιμά τα στοιχεία του ενεργητικού, τις υποχρεώσεις και τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις της αποκτηθείσας επιχείρησης και αναγνωρίζει απευθείας στα αποτελέσματα χρήσης ως κέρδος οποιαδήποτε διαφορά παραμείνει μετά τον επανυπολογισμό. Λογισμικό: Οι άδειες λογισμικού αποτιμώνται στο κόστος κτήσεως μείον τις αποσβέσεις. Οι αποσβέσεις διενεργούνται με τη σταθερή μέθοδο κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των στοιχείων αυτών η οποία κυμαίνεται από 1 έως 3 χρόνια. 4.6 Απομείωση αξίας στοιχείων του ενεργητικού Τα στοιχεία του ενεργητικού που έχουν απροσδιόριστη ωφέλιμη ζωή δεν αποσβένονται και υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης ετησίως όταν κάποια γεγονότα καταδεικνύουν ότι η λογιστική αξία μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Η διαφορά μεταξύ της λογιστικής αξίας και του καθαρού αναπόσβεστου ποσού καταχωρείται στα αποτελέσματα. Τα στοιχεία του ενεργητικού που αποσβένονται υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης της αξίας τους όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι η λογιστική αξία τους δεν θα ανακτηθεί. Η ανακτήσιμη αξία είναι το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ της καθαρής αξίας πώλησης και της αξίας λόγω χρήσης. Η ζημία λόγω μείωσης της αξίας των στοιχείων του ενεργητικού αναγνωρίζεται από την επιχείρηση, όταν η λογιστική αξία των στοιχείων αυτών (ή της Μονάδας Δημιουργίας Ταμειακών Ροών) είναι μεγαλύτερη από το ανακτήσιμο ποσό τους. Καθαρή αξία πώλησης θεωρείται το ποσό από την πώληση ενός στοιχείου του ενεργητικού στα πλαίσια μιας αμφοτεροβαρούς συναλλαγής στην οποία τα μέρη έχουν πλήρη γνώση και προσχωρούν οικειοθελώς, μετά από την αφαίρεση κάθε πρόσθετου άμεσου κόστους διάθεσης του στοιχείου ενεργητικού, ενώ, αξία χρήσης είναι η παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών που αναμένεται να εισρεύσουν στην επιχείρηση από τη χρήση ενός στοιχείου ενεργητικού και από την διάθεσή του στο τέλος της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής του. 4.7 Χρηματοοικονομικά μέσα Χρηματοοικονομικό μέσο είναι κάθε σύμβαση που δημιουργεί ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο ενεργητικού σε μία επιχείρηση και μια χρηματοοικονομική υποχρέωση ή ένα συμμετοχικό τίτλο σε μια άλλη επιχείρηση. Τα χρηματοοικονομικά μέσα του Ομίλου ταξινομούνται στις παρακάτω κατηγορίες με βάση την ουσία της σύμβασης και το σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκαν. i) Χρηματοοικονομικά στοιχεία αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους μέσω της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης Πρόκειται για χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού, που ικανοποιούν οποιαδήποτε από τις παρακάτω προϋποθέσεις: Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού που κατέχονται για εμπορικούς σκοπούς (συμπεριλαμβάνονται τα παράγωγα, εκτός από εκείνα που είναι καθορισμένα και αποτελεσματικά μέσα αντιστάθμισης, αυτά που αποκτώνται ή δημιουργούνται με σκοπό την πώληση ή την επαναγορά και τέλος αυτά που αποτελούν μέρος ενός χαρτοφυλακίου από αναγνωρισμένα χρηματοοικονομικά μέσα). Κατά την αρχική αναγνώριση ορίζεται από την επιχείρηση ως στοιχείο που αποτιμάται στην εύλογη αξία, με αναγνώριση των μεταβολών στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης. 59

60 Στον Ισολογισμό του Ομίλου οι συναλλαγές και η αποτίμηση σε εύλογες αξίες των παραγώγων απεικονίζονται σε ξεχωριστά κονδύλια του Ενεργητικού και των Υποχρεώσεων με τίτλο «Παράγωγα Χρηματοοικονομικά Στοιχεία». Οι μεταβολές στην εύλογη αξία των παραγώγων καταχωρούνται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης. ii) Δάνεια και απαιτήσεις Περιλαμβάνουν μη παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού με σταθερές ή προσδιορισμένες πληρωμές, τα οποία δεν διαπραγματεύονται σε ενεργές αγορές. Στην κατηγορία αυτή (Δάνεια και Απαιτήσεις) δεν περιλαμβάνονται α) απαιτήσεις από προκαταβολές για αγορά αγαθών ή υπηρεσιών, β) απαιτήσεις που έχουν να κάνουν με δοσοληψίες φόρων, οι οποίες έχουν επιβληθεί νομοθετικά από το κράτος, γ) οτιδήποτε δεν καλύπτεται από σύμβαση ώστε να δίνει δικαίωμα στην επιχείρηση για λήψη μετρητών ή άλλων χρηματοοικονομικών παγίων στοιχείων. iii) Επενδύσεις κατεχόμενες ως την λήξη Περιλαμβάνει μη παράγωγα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία με πάγιες η προσδιορισμένες πληρωμές και συγκεκριμένη λήξη και τα οποία ο Όμιλος έχει την πρόθεση και την δυνατότητα να τα διακρατήσει ως την λήξη τους. Ο Όμιλος δεν κατείχε επενδύσεις αυτής της κατηγορίας. iv) Διαθέσιμα για πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού Περιλαμβάνει μη παράγωγα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία τα οποία είτε προσδιορίζονται σε αυτήν την κατηγορία, είτε δεν μπορούν να ενταχθούν σε κάποια από τις ανωτέρω. Στη συνέχεια, τα διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους και τα σχετικά κέρδη ή ζημιές καταχωρούνται σε αποθεματικό των ιδίων κεφαλαίων μέχρι τα στοιχεία αυτά πωληθούν ή χαρακτηρισθούν ως απομειωμένα. Κατά την πώληση ή όταν χαρακτηρισθούν ως απομειωμένα, τα κέρδη ή οι ζημιές μεταφέρονται στα αποτελέσματα. Ζημιές απομείωσης που έχουν αναγνωρισθεί στα αποτελέσματα δεν αντιστρέφονται μέσω αποτελεσμάτων. Οι αγορές και οι πωλήσεις των επενδύσεων αναγνωρίζονται κατά την ημερομηνία της συναλλαγής που είναι και η ημερομηνία που ο Όμιλος δεσμεύεται να αγοράσει ή να πωλήσει το στοιχείο. Οι επενδύσεις αρχικά αναγνωρίζονται στην εύλογη αξία τους πλέον των άμεσα επιρριπτέων στη συναλλαγή δαπανών, με εξαίρεση όσον αφορά τις άμεσα επιρριπτέες στη συναλλαγή δαπάνες, για τα στοιχεία εκείνα που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους με μεταβολές στα αποτελέσματα. Οι επενδύσεις διαγράφονται όταν το δικαίωμα στις ταμειακές ροές από τις επενδύσεις λήγει ή μεταβιβάζεται και ο Όμιλος έχει μεταβιβάσει ουσιωδώς όλους τους κινδύνους και τις ανταμοιβές που συνεπάγεται η ιδιοκτησία. Τα δάνεια και οι απαιτήσεις αναγνωρίζονται στο αναπόσβεστο κόστος βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου. Τα πραγματοποιημένα και μη πραγματοποιημένα κέρδη ή ζημίες που προκύπτουν από τις μεταβολές της εύλογης αξίας των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους με μεταβολές στα αποτελέσματα, αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα την περίοδο που προκύπτουν. Οι εύλογες αξίες των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού που είναι διαπραγματεύσιμα σε ενεργείς αγορές προσδιορίζονται από τις τρέχουσες τιμές κλεισίματος. Για τα μη διαπραγματεύσιμα στοιχεία οι εύλογες αξίες προσδιορίζονται με την χρήση τεχνικών αποτίμησης όπως ανάλυση πρόσφατων συναλλαγών, συγκρίσιμων στοιχείων που διαπραγματεύονται και προεξόφληση ταμειακών ροών. Οι μη διαπραγματεύσιμοι σε ενεργό αγορά συμμετοχικοί τίτλοι που έχουν ταξινομηθεί στην κατηγορία Διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία και των οποίων η εύλογη αξία δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με αξιοπιστία αποτιμώνται στο κόστος κτήσης τους. 60

61 Σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού ο Όμιλος εκτιμά αν υπάρχουν αντικειμενικές ενδείξεις που να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού έχουν υποστεί απομείωση. Για μετοχές εταιρειών που έχουν ταξινομηθεί ως χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση, τέτοια ένδειξη συνιστά η σημαντική ή παρατεταμένη μείωση της εύλογης αξίας σε σχέση με το κόστος κτήσεως. Αν στοιχειοθετείται απομείωση, η σωρευμένη στα ίδια κεφάλαια ζημιά που είναι η διαφορά μεταξύ κόστους κτήσεως και εύλογης αξίας, μεταφέρεται στα αποτελέσματα. 4.8 Αποθέματα Το κόστος των αποθεμάτων περιλαμβάνει όλες τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για να φθάσουν τα αποθέματα στην παρούσα θέση και κατάσταση, οι οποίες είναι άμεσα αποδοτέες στην παραγωγική διαδικασία, καθώς και τον κατάλληλο και σχετιζόμενο με την παραγωγή μέρος των γενικών εξόδων, βασιζόμενο στην κανονική δυναμικότητα των παραγωγικών εγκαταστάσεων. Το κόστος των αποθεμάτων δεν περιλαμβάνει χρηματοοικονομικά έξοδα. Την ημερομηνία της Κατάστασης Οικονομικής Θέσης, τα αποθέματα αποτιμώνται στο χαμηλότερο του κόστους ή την καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία. Η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι η εκτιμημένη τιμή πώλησης στη συνηθισμένη πορεία των εργασιών της επιχείρησης μείον οποιαδήποτε σχετικά έξοδα πώλησης. 4.9 Εμπορικές απαιτήσεις Οι απαιτήσεις από πελάτες καταχωρούνται αρχικά στην εύλογη αξία τους και μεταγενέστερα αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του αποτελεσματικού επιτοκίου, μείον την πρόβλεψη για μείωση της αξίας τους. Στην περίπτωση που η αναπόσβεστη αξία ή το κόστος ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου υπερβαίνει την παρούσα αξία, τότε το στοιχείο αυτό αποτιμάται στο ανακτήσιμο ποσό αυτού, δηλαδή στη παρούσα αξία των μελλοντικών ροών του περιουσιακού στοιχείου, η οποία υπολογίζεται με βάση το πραγματικό αρχικό επιτόκιο. Η σχετική ζημία μεταφέρεται απευθείας στα αποτελέσματα χρήσης. Οι ζημιές απομείωσης, δηλαδή όταν υπάρχει αντικειμενική ένδειξη ότι ο Όμιλος δεν είναι σε θέση να εισπράξει όλα τα ποσά που οφείλονται με βάση τους συμβατικούς όρους, αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων Τα διαθέσιμα και ισοδύναμα διαθεσίμων περιλαμβάνουν τα μετρητά στην τράπεζα και στο ταμείο καθώς επίσης και τις βραχυπρόθεσμες επενδύσεις υψηλής ρευστότητας, όπως τα προϊόντα της αγοράς χρήματος και οι τραπεζικές καταθέσεις. Τα προϊόντα της αγοράς χρήματος είναι χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού που αποτιμώνται στην εύλογη αξία μέσω της κατάστασης αποτελεσμάτων Μη κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού κατεχόμενα προς πώληση Τα περιουσιακά στοιχεία που διατηρούνται προς πώληση συμπεριλαμβάνουν τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία (συμπεριλαμβανομένης της υπεραξίας) και τα ενσώματα πάγια που ο Όμιλος σκοπεύει να πουλήσει εντός ενός έτους από την ημερομηνία ταξινόμησής τους ως κρατούμενα προς πώληση. Τα περιουσιακά στοιχεία που ταξινομούνται ως κρατούμενα προς πώληση αποτιμώνται στη χαμηλότερη αξία μεταξύ της λογιστικής αξίας τους αμέσως πριν την ταξινόμησή τους ως κρατούμενα προς πώληση, και την εύλογή τους αξία μείον το κόστος πώλησης. Τα περιουσιακά στοιχεία που ταξινομούνται ως κρατούμενα προς πώληση δεν υπόκεινται σε απόσβεση. Το κέρδος ή η ζημία που προκύπτει από την πώληση και επανεκτίμηση των κρατουμένων προς πώληση περιουσιακών στοιχείων συμπεριλαμβάνεται στα άλλα έσοδα και άλλα έξοδα, αντίστοιχα, στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης. Ο Όμιλος δεν έχει ταξινομήσει μη κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού ως κατεχόμενα προς πώληση Μετοχικό κεφάλαιο Έξοδα τα οποία πραγματοποιήθηκαν για την έκδοση μετοχών εμφανίζονται μετά την αφαίρεση του σχετικού φόρου εισοδήματος, σε μείωση του προϊόντος της έκδοσης. Τα έξοδα τα οποία σχετίζονται με την έκδοση μετοχών για την απόκτηση επιχειρήσεων περιλαμβάνονται στο κόστος κτήσης της επιχείρησης που αποκτάται. Κατά την απόκτηση ιδίων μετοχών, το καταβληθέν τίµηµα, συµπεριλαµβανοµένων και των σχετικών δαπανών, απεικονίζεται μειωτικά των ιδίων κεφαλαίων (αποθεματικό υπέρ το άρτιο). 61

62 Οι Ίδιες Μετοχές δεν ενσωματώνουν δικαιώματα ψήφου. Οι Ίδιες Μετοχές θυγατρικών εταιρειών του Ομίλου (οι οποίες δεν αφορούν μετοχές της μητρικής εταιρείας) αντιμετωπίζονται στον Όμιλο ως διαθέσιμα προς πώληση περιουσιακά στοιχεία Φορολογία εισοδήματος & αναβαλλόμενος φόρος Η επιβάρυνση της περιόδου με φόρους εισοδήματος αποτελείται από τους τρέχοντες φόρους και τους αναβαλλόμενους φόρους, δηλαδή τους φόρους ή τις φορολογικές ελαφρύνσεις που σχετίζονται με τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν στην περίοδο αλλά έχουν ήδη καταλογιστεί ή θα καταλογιστούν από τις φορολογικές αρχές σε διαφορετικές περιόδους. Ο φόρος εισοδήματος αναγνωρίζεται στο λογαριασμό των αποτελεσμάτων της περιόδου, εκτός του φόρου εκείνου που αφορά συναλλαγές που καταχωρήθηκαν απευθείας στα ίδια κεφάλαια, στην οποία περίπτωση καταχωρείται απευθείας, κατά ανάλογο τρόπο, στα ίδια κεφάλαια. Οι τρέχοντες φόροι εισοδήματος περιλαμβάνουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις ή και απαιτήσεις προς τις δημοσιονομικές αρχές που σχετίζονται με τους πληρωτέους φόρους επί του φορολογητέου εισοδήματος της περιόδου και οι τυχόν πρόσθετοι φόροι εισοδήματος που αφορούν προηγούμενες χρήσεις. Οι τρέχοντες φόροι επιμετρούνται σύμφωνα με τους φορολογικούς συντελεστές και τους φορολογικούς νόμους που εφαρμόζονται στις διαχειριστικές περιόδους με τις οποίες σχετίζονται, βασιζόμενα στο φορολογητέο κέρδος για το έτος. Όλες οι αλλαγές στα βραχυπρόθεσμα φορολογικά στοιχεία του ενεργητικού ή τις υποχρεώσεις αναγνωρίζονται σαν μέρος των φορολογικών εξόδων στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης. Ο αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος προσδιορίζεται με τη μέθοδο της υποχρέωσης που προκύπτει από τις προσωρινές διαφορές μεταξύ της λογιστικής αξίας και της φορολογικής βάσης των στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων. Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος δεν λογίζεται εάν προκύπτει από την αρχική αναγνώριση στοιχείου ενεργητικού ή παθητικού σε συναλλαγή, εκτός επιχειρηματικής συνένωσης, η οποία όταν έγινε η συναλλαγή δεν επηρέασε ούτε το λογιστικό ούτε το φορολογικό κέρδος ή ζημία. Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις αποτιμώνται με βάση τους φορολογικούς συντελεστές που αναμένεται να εφαρμοστούν στην περίοδο κατά την οποία θα διακανονιστεί η απαίτηση ή η υποχρέωση, λαμβάνοντας υπόψη τους φορολογικούς συντελεστές (και φορολογικούς νόμους) που έχουν τεθεί σε ισχύ ή ουσιαστικά ισχύουν μέχρι την ημερομηνία του Ισολογισμού. Σε περίπτωση αδυναμίας σαφούς προσδιορισμού του χρόνου αναστροφής των προσωρινών διαφορών εφαρμόζεται ο φορολογικός συντελεστής που ισχύει κατά την επόμενη της ημερομηνίας του ισολογισμού χρήσης. Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις αναγνωρίζονται κατά την έκταση στην οποία θα υπάρξει μελλοντικό φορολογητέο κέρδος για τη χρησιμοποίηση της προσωρινής διαφοράς που δημιουργεί την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση. Ο αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος αναγνωρίζεται για τις προσωρινές διαφορές που προκύπτουν από επενδύσεις σε θυγατρικές και συνδεδεμένες επιχειρήσεις, με εξαίρεση την περίπτωση που η αναστροφή των προσωρινών διαφορών ελέγχεται από τον Όμιλο και είναι πιθανό ότι οι προσωρινές διαφορές δεν θα αναστραφούν στο προβλεπτό μέλλον. Οι περισσότερες αλλαγές στις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις ή υποχρεώσεις αναγνωρίζονται σαν ένα κομμάτι των φορολογικών εξόδων στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης. Μόνο αυτές οι μεταβολές στα στοιχεία του ενεργητικού ή τις υποχρεώσεις που επηρεάζουν τις προσωρινές διαφορές αναγνωρίζονται κατευθείαν στα ίδια κεφάλαια του Ομίλου, όπως η επανεκτίμηση της αξίας της ακίνητης περιουσίας, έχουν ως αποτέλεσμα τη σχετική αλλαγή στις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις ή υποχρεώσεις να χρεώνεται έναντι του σχετικού λογαριασμού της καθαρής θέσης Παροχές στο προσωπικό (α) Βραχυπρόθεσμες παροχές Οι βραχυπρόθεσμες παροχές προς τους εργαζομένους (εκτός από παροχές λήξης της εργασιακής σχέσης) σε χρήμα και σε είδος αναγνωρίζονται ως έξοδο όταν καθίστανται δεδουλευμένες. Τυχόν ανεξόφλητο ποσό καταχωρείται ως υποχρέωση, ενώ σε περίπτωση που το ποσό που ήδη καταβλήθηκε υπερβαίνει το ποσό των παροχών, η επιχείρηση αναγνωρίζει το υπερβάλλον ποσό ως στοιχείο του ενεργητικού της (προπληρωθέν έξοδο) μόνο κατά την έκταση που η προπληρωμή θα οδηγήσει σε μείωση μελλοντικών πληρωμών ή σε επιστροφή. 62

63 (β) Παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία Οι παροχές μετά τη λήξη της απασχόλησης περιλαμβάνουν εφάπαξ αποζημιώσεις συνταξιοδότησης, συντάξεις και άλλες παροχές που καταβάλλονται στους εργαζόμενους μετά την λήξη της απασχόλησης ως αντάλλαγμα της υπηρεσίας τους. Οι υποχρεώσεις του Ομίλου για παροχές συνταξιοδότησης αφορούν τόσο προγράμματα καθορισμένων εισφορών όσο και προγράμματα καθορισμένων παροχών. Το δεδουλευμένο κόστος των προγραμμάτων καθορισμένων εισφορών καταχωρείται ως έξοδο στην περίοδο που αφορά. Τα προγράμματα συνταξιοδότησης που υιοθετούνται από τον Όμιλο χρηματοδοτούνται εν μέρει μέσω πληρωμών σε ασφαλιστικές εταιρίες ή σε κρατικά κοινωνικά ασφαλιστικά ιδρύματα. Πρόγραμμα καθορισμένων εισφορών Τα προγράμματα καθορισμένων εισφορών αφορούν την καταβολή εισφορών σε Ασφαλιστικούς Φορείς (π.χ. Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων), με αποτέλεσμα να μην ανακύπτει νομική υποχρέωση του Ομίλου σε περίπτωση που το Κρατικό Ταμείο αδυνατεί να καταβάλλει σύνταξη στον ασφαλιζόμενο. Η υποχρέωση του εργοδότη περιορίζεται στην καταβολή των εργοδοτικών εισφορών στα Ταμεία. Η πληρωτέα εισφορά από τον Όμιλο σε ένα πρόγραμμα καθορισμένων εισφορών, αναγνωρίζεται ως υποχρέωση μετά και την αφαίρεση της εισφοράς που καταβλήθηκε, ενώ οι δεδουλευμένες εισφορές αναγνωρίζονται ως έξοδο στα αποτελέσματα της χρήσης. Πρόγραμμα καθορισμένων παροχών Σύμφωνα με τον Ν.2112/20 και 4093/2012 η Εταιρεία καταβάλλει στους εργαζόμενους αποζημιώσεις επί απόλυσης ή αποχώρησης λόγω συνταξιοδότησης. Το ύψος των καταβαλλόμενων ποσών αποζημίωσης εξαρτάται από τα έτη προϋπηρεσίας, το ύψος των αποδοχών και τον τρόπο απομάκρυνσης από την υπηρεσία (απόλυση ή συνταξιοδότηση). Η θεμελίωση δικαιώματος συμμετοχής σε αυτά τα προγράμματα, βασίζεται συνήθως στα χρόνια προϋπηρεσίας του υπαλλήλου μέχρι την συνταξιοδότηση του. Η υποχρέωση που αναγνωρίζεται στην Κατάσταση Οικονομικής Θέσης για τα προγράμματα καθορισμένων παροχών αποτελεί την παρούσα αξία της υποχρέωσης για την καθορισμένη παροχή μείον την εύλογη αξία των στοιχείων του ενεργητικού του προγράμματος (αποθεματικό από τις καταβολές στην ασφαλιστική εταιρία) και τις μεταβολές που προκύπτουν από οποιοδήποτε αναλογιστικό κέρδος ή ζημία και το κόστος της προϋπηρεσίας. Η δέσμευση της καθορισμένης παροχής υπολογίζεται ετησίως από ανεξάρτητο αναλογιστή με τη χρήση της μεθόδου της προβεβλημένης πιστωτικής μονάδος (projected unit credit method). Για την προεξόφληση της χρήσης 2013 το επιλεγμένο επιτόκιο ακολουθεί την τάση του iboxx AA Corporate Overall 10+ EUR indices, το οποίο και θεωρείται συνεπές προς τις αρχές του ΔΛΠ 19, δηλαδή είναι βασισμένο σε ομόλογα αντίστοιχα ως προς το νόμισμα και την εκτιμώμενη διάρκεια σε σχέση με τις παροχές προς τους εργαζόμενους, όπως και ενδεδειγμένο για μακροχρόνιες προβλέψεις. Ένα πρόγραμμα συγκεκριμένων παροχών καθορίζει με βάση διάφορες παραμέτρους, όπως η ηλικία, τα έτη προϋπηρεσίας, ο μισθός, συγκεκριμένες υποχρεώσεις για καταβλητέες παροχές Οι προβλέψεις που αφορούν την περίοδο περιλαμβάνονται στο σχετικό κόστος προσωπικού στις συνημμένες απλές και ενοποιημένες καταστάσεις αποτελεσμάτων και συνίστανται από το τρέχον και παρελθόν κόστος υπηρεσίας, το σχετικό χρηματοοικονομικό κόστος, τα αναλογιστικά κέρδη ή ζημιές και τις όποιες πιθανές πρόσθετες επιβαρύνσεις. Αναφορικά με τα μη αναγνωρισμένα αναλογιστικά κέρδη ή ζημιές, ακολουθείται το αναθεωρημένο ΔΛΠ 19R, το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά από τροποποιήσεις στην λογιστική των προγραμμάτων καθορισμένων παροχών, μεταξύ άλλων: - την αναγνώριση των αναλογιστικών κερδών /ζημιών στα λοιπά συνολικά έσοδα και την οριστική εξαίρεση τους από τα αποτελέσματα της χρήσης, - τη μη αναγνώριση πλέον των αναμενόμενων αποδόσεων των επενδύσεων του προγράμματος στα αποτελέσματα της χρήσης αλλά την αναγνώριση του σχετικού τόκου επί της καθαρής υποχρέωσης/(απαίτησης) της παροχής υπολογιζόμενου βάσει του προεξοφλητικού επιτοκίου που χρησιμοποιείται για την επιμέτρηση της υποχρέωσης καθορισμένων παροχών, - την αναγνώριση του κόστους προϋπηρεσίας στα αποτελέσματα της χρήσης την νωρίτερα εκ των ημερομηνιών τροποποίησης του προγράμματος ή όταν αναγνωρίζεται η σχετική αναδιάρθρωση ή η τερματική παροχή, - λοιπές αλλαγές περιλαμβάνουν νέες γνωστοποιήσεις, όπως ποσοτική ανάλυση ευαισθησίας 4.15 Επιχορηγήσεις Ο Όμιλος αναγνωρίζει τις κρατικές επιχορηγήσεις οι οποίες ικανοποιούν αθροιστικά τα εξής κριτήρια: α) Υπάρχει τεκμαιρόμενη βεβαιότητα ότι η επιχείρηση έχει συμμορφωθεί ή πρόκειται να συμμορφωθεί με τους όρους της επιχορήγησης και β) πιθανολογείται ότι το ποσό της επιχορήγησης θα εισπραχθεί. Καταχωρούνται στην εύλογη αξία και αναγνωρίζονται με τρόπο συστηματικό στα έσοδα, με βάση την αρχή του συσχετισμού των επιχορηγήσεων, με τα αντίστοιχα κόστη τα οποία και επιχορηγούν. 63

64 Οι επιχορηγήσεις που αφορούν στοιχεία του ενεργητικού περιλαμβάνονται στις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις ως έσοδο επόμενων χρήσεων και αναγνωρίζονται συστηματικά και ορθολογικά στα έσοδα κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του παγίου στοιχείου του ενεργητικού Προβλέψεις Προβλέψεις αναγνωρίζονται όταν ο Όμιλος έχει παρούσες νομικές ή τεκμηριωμένες υποχρεώσεις ως αποτέλεσμα παρελθόντων γεγονότων, είναι πιθανή η εκκαθάρισή τους μέσω εκροών πόρων και η εκτίμηση του ακριβούς ποσού της υποχρέωσης μπορεί να πραγματοποιηθεί με αξιοπιστία. Οι προβλέψεις επισκοπούνται κατά την ημερομηνία σύνταξης κάθε ισολογισμού και προσαρμόζονται προκειμένου να αντανακλούν την παρούσα αξία της δαπάνης που αναμένεται να απαιτηθεί για τη διευθέτηση της υποχρέωσης. Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις δεν αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις αλλά γνωστοποιούνται, εκτός αν η πιθανότητα εκροών πόρων οι οποίοι ενσωματώνουν οικονομικά οφέλη είναι ελάχιστη. Οι ενδεχόμενες απαιτήσεις δεν αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις αλλά γνωστοποιούνται εφόσον η εισροή οικονομικών οφελών είναι πιθανή Αναγνώριση εσόδων Έσοδα: Τα έσοδα περιλαμβάνουν την εύλογη αξία εκτελεσθέντων έργων, πωλήσεων αγαθών και παροχής υπηρεσιών, καθαρά από Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, εκπτώσεις και επιστροφές. Τα διεταιρικά έσοδα μέσα στον Όμιλο απαλείφονται πλήρως. Η αναγνώριση των εσόδων γίνεται ως εξής: - Κατασκευαστικά Συμβόλαια Έργων: Τα έσοδα από την εκτέλεση κατασκευαστικών συμβολαίων λογίζονται την περίοδο που κατασκευάζεται το έργο, με βάση το στάδιο ολοκλήρωσης του. - Πωλήσεις αγαθών: Οι πωλήσεις αγαθών αναγνωρίζονται όταν ο Όμιλος παραδίδει τα αγαθά στους πελάτες, τα αγαθά γίνονται αποδεκτά από αυτούς και η είσπραξη της απαίτησης είναι εύλογα εξασφαλισμένη. - Παροχή υπηρεσιών: Τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών λογίζονται την περίοδο που παρέχονται οι υπηρεσίες, με βάση το στάδιο ολοκλήρωσης της παρεχόμενης υπηρεσίας σε σχέση με το σύνολο των παρεχόμενων υπηρεσιών. - Έσοδα από τόκους: Τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται βάσει χρονικής αναλογίας και με τη χρήση του πραγματικού επιτοκίου. Όταν υπάρχει απομείωση των απαιτήσεων, η λογιστική αξία αυτών μειώνεται στο ανακτήσιμο ποσό τους το οποίο είναι η παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών ταμειακών ροών προεξοφλουμένων με το αρχικό πραγματικό επιτόκιο. Στην συνέχεια λογίζονται τόκοι με το ίδιο επιτόκιο επί της απομειωμένης (νέας λογιστικής) αξίας. - Μερίσματα: Τα μερίσματα, λογίζονται ως έσοδα, όταν θεμελιώνεται το δικαίωμα είσπραξής τους. Έξοδα: Τα έξοδα αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα σε δεδουλευμένη βάση. Οι πληρωμές που πραγματοποιούνται για λειτουργικές μισθώσεις μεταφέρονται στα αποτελέσματα ως έξοδα, κατά το χρόνο χρήσης του μισθίου. Τα έξοδα από τόκους αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης, σε δεδουλευμένη βάση Μισθώσεις Εταιρεία Ομίλου ως Μισθωτής: Οι μισθώσεις παγίων κατά τις οποίες μεταβιβάζονται στον Όμιλο όλοι οι κίνδυνοι και τα οφέλη που έχουν σχέση με την κυριότητα ενός στοιχείου του ενεργητικού, ανεξάρτητα από την τελική μεταβίβαση ή μη του τίτλου κυριότητας του στοιχείου αυτού, αποτελούν τις χρηματοοικονομικές μισθώσεις. Οι μισθώσεις αυτές κεφαλαιοποιούνται με την έναρξη της μίσθωσης στη χαμηλότερη μεταξύ της εύλογης αξίας του παγίου στοιχείου ή της παρούσας αξίας των ελάχιστων μισθωμάτων. Κάθε μίσθωμα επιμερίζεται μεταξύ της υποχρέωσης και των χρηματοοικονομικών εξόδων έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα σταθερό επιτόκιο στην υπολειπόμενη χρηματοοικονομική υποχρέωση. Οι αντίστοιχες υποχρεώσεις από μισθώματα, καθαρές από χρηματοοικονομικά έξοδα, απεικονίζονται στις υποχρεώσεις. Το μέρος του χρηματοοικονομικού εξόδου που αφορά σε χρηματοδοτικές μισθώσεις αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα χρήσης κατά τη διάρκεια της μίσθωσης. Τα πάγια που αποκτήθηκαν με χρηματοδοτική μίσθωση αποσβένονται στη μικρότερη περίοδο μεταξύ της ωφέλιμης ζωής των παγίων στοιχείων και της διάρκειας μίσθωσής τους. 64

65 Συμφωνίες μισθώσεων όπου ο εκμισθωτής μεταβιβάζει το δικαίωμα χρήσης ενός στοιχείου του ενεργητικού για μια συμφωνημένη χρονική περίοδο, χωρίς ωστόσο να μεταβιβάζει και τους κινδύνους και ανταμοιβές της ιδιοκτησίας του παγίου στοιχείου, ταξινομούνται ως λειτουργικές μισθώσεις. Οι πληρωμές που γίνονται για λειτουργικές μισθώσεις (καθαρές από τυχόν κίνητρα που προσφέρθηκαν από τον εκμισθωτή) αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα χρήσης αναλογικά κατά τη διάρκεια της μίσθωσης. Εταιρεία Ομίλου ως εκμισθωτής: Πάγια που εκμισθώνονται με λειτουργικές μισθώσεις περιλαμβάνονται στις ενσώματες ακινητοποιήσεις του ισολογισμού. Αποσβένονται κατά τη διάρκεια της αναμενόμενης ωφέλιμης ζωής τους σε βάση συνεπή με παρόμοιες ιδιόκτητες ενσώματες ακινητοποιήσεις. Το έσοδο του ενοικίου (καθαρό από τυχόν κίνητρα που δόθηκαν στους μισθωτές) αναγνωρίζεται με τη σταθερή μέθοδο κατά τη διάρκεια της περιόδου της μίσθωσης. Ο Όμιλος δεν εκμισθώνει πάγια με τη μέθοδο της χρηματοδοτικής μίσθωσης Κατασκευαστικές συμβάσεις Τα κατασκευαστικά συμβόλαια αφορούν στην κατασκευή περιουσιακών στοιχείων ή ομάδα συνδεδεμένων περιουσιακών στοιχείων ειδικά για πελάτες σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στα σχετικά συμβόλαια και των οποίων η εκτέλεση συνήθως διαρκεί για χρονικό διάστημα άνω της μια χρήσης. Τα έξοδα που αφορούν στο συμβόλαιο αναγνωρίζονται όταν πραγματοποιούνται. Στην περίπτωση όπου το αποτέλεσμα μιας σύμβασης κατασκευής έργου δεν είναι εφικτό να αποτιμηθεί αξιόπιστα, και κυρίως στην περίπτωση όπου το έργο βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, τότε το έσοδο αναγνωρίζεται μόνο στην έκταση που το αναληφθέν συμβατικό κόστος ενδέχεται να ανακτηθεί ενώ το συμβατικό κόστος πρέπει να αναγνωρίζεται στα έξοδα της χρήσης στην οποία αναλήφθηκε. Επομένως για τα συμβόλαια αυτά αναγνωρίζεται τέτοιο έσοδο ούτως ώστε το κέρδος από το συγκεκριμένο έργο να είναι μηδενικό. Όταν το αποτέλεσμα ενός συμβολαίου έργου μπορεί να εκτιμηθεί με αξιοπιστία, τα έσοδα και τα έξοδα του συμβολαίου αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια του συμβολαίου, αντίστοιχα, ως έσοδο και έξοδο. Ο Όμιλος χρησιμοποιεί τη μέθοδο της ποσοστιαίας ολοκλήρωσης για να καθορίσει το κατάλληλο ποσό εσόδου και εξόδου που θα αναγνωρίσει σε μια συγκεκριμένη περίοδο. Το στάδιο ολοκλήρωσης μετράται με βάση το συμβατικό κόστος που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την ημερομηνία του ισολογισμού σε σχέση με το συνολικό εκτιμώμενο κόστος κατασκευής κάθε έργου. Όταν είναι πιθανό το συνολικό κόστος του συμβολαίου να υπερβεί το συνολικό έσοδο, τότε η αναμενόμενη ζημία αναγνωρίζεται άμεσα στα αποτελέσματα χρήσεως ως έξοδο. Για τον υπολογισμό του κόστους που πραγματοποιήθηκε έως το τέλος της χρήσης, τυχόν έξοδα που σχετίζονται με μελλοντικές εργασίες αναφορικά με το συμβόλαιο εξαιρούνται και εμφανίζονται ως έργο σε εξέλιξη. Το σύνολο του κόστους που πραγματοποιήθηκε και του κέρδους /ζημίας που αναγνωρίσθηκε για κάθε συμβόλαιο συγκρίνεται με τις προοδευτικές τιμολογήσεις μέχρι το τέλος της χρήσης. Όπου τα πραγματοποιηθέντα έξοδα πλέον των καθαρών κερδών (μείον των ζημιών) που έχουν αναγνωρισθεί υπερβαίνουν τις προοδευτικές τιμολογήσεις, η διαφορά εμφανίζεται ως απαίτηση από πελάτες συμβολαίων έργων στο κονδύλι «Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις». Όταν οι προοδευτικές τιμολογήσεις υπερβαίνουν τα πραγματοποιηθέντα έξοδα πλέον των καθαρών κερδών (μείον των ζημιών) που έχουν αναγνωρισθεί, το υπόλοιπο εμφανίζεται ως υποχρέωση προς τους πελάτες συμβολαίων έργων στο κονδύλι «Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις» Διανομή μερισμάτων Η διανομή μερισμάτων στους μετόχους της μητρικής αναγνωρίζεται ως υποχρέωση στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις την ημερομηνία κατά την οποία η διανομή εγκρίνεται από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων. 5. Σημαντικές λογιστικές κρίσεις, εκτιμήσεις και υποθέσεις Η προετοιμασία των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ απαιτεί από τη διοίκηση το σχηματισμό κρίσεων, εκτιμήσεων και υποθέσεων οι οποίες επηρεάζουν τα δημοσιευμένα στοιχεία του ενεργητικού και τις υποχρεώσεις, όπως επίσης τη γνωστοποίηση ενδεχόμενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία σύνταξης των οικονομικών 65

66 καταστάσεων και τα δημοσιευμένα ποσά εσόδων και εξόδων κατά την περίοδο αναφοράς. Τα πραγματικά αποτελέσματα μπορεί να διαφέρουν από αυτά τα οποία έχουν εκτιμηθεί. Οι εκτιμήσεις και οι κρίσεις επαναξιολογούνται συνεχώς και βασίζονται τόσο στην εμπειρία του παρελθόντος όσο και σε άλλους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων και των προσδοκιών για μελλοντικά γεγονότα τα οποία θεωρούνται λογικά με βάση τις συγκεκριμένες συνθήκες. 5.1 Κρίσεις Κατά τη διαδικασία εφαρμογής των λογιστικών αρχών και των κρίσεων της διοίκησης, εκτός αυτών που περιλαμβάνουν εκτιμήσεις, που σχηματίζονται από τη διοίκηση και που έχουν την σημαντικότερη επίδραση στα ποσά που αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις κυρίως σχετίζονται με: Κατηγοριοποίηση των επενδύσεων Η διοίκηση αποφασίζει κατά την απόκτηση μίας επένδυσης, εάν αυτή θα κατηγοριοποιηθεί ως διακρατούμενη μέχρι τη λήξη, κατεχόμενη για εμπορικούς σκοπούς, αποτιμώμενη στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων ή διαθέσιμη προς πώληση. Για αυτές που είναι διακρατούμενες μέχρι τη λήξη, η διοίκηση εξετάζει εάν πληρούνται τα κριτήρια που ορίζει το ΔΛΠ 39 και συγκεκριμένα ο όμιλος έχει την πρόθεση και την ικανότητα να της κρατήσει έως τη λήξη τους. Ο Όμιλος κατηγοριοποιεί τις επενδύσεις ως κατεχόμενες για εμπορικούς σκοπούς εάν αυτές έχουν αποκτηθεί κυρίως για τη δημιουργία βραχυπρόθεσμου κέρδους. Η κατηγοριοποίηση των επενδύσεων ως αποτιμώμενες στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων εξαρτάται από τον τρόπο με βάση τον οποίο η διοίκηση παρακολουθεί την απόδοση των επενδύσεων αυτών. Όταν δεν κατηγοριοποιούνται ως κατεχόμενες για εμπορικούς σκοπούς αλλά υπάρχουν διαθέσιμες και αξιόπιστες εύλογες αξίες και οι μεταβολές στις εύλογες αξίες περιλαμβάνονται στο κέρδος ή στη ζημιά στους λογαριασμούς των αποτελεσμάτων, τότε κατηγοριοποιούνται ως αποτιμώμενες στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Όλες οι λοιπές επενδύσεις κατηγοριοποιούνται ως διαθέσιμες προς πώληση. 5.2 Εκτιμήσεις και υποθέσεις Συγκεκριμένα ποσά τα οποία περιλαμβάνονται ή επηρεάζουν τις οικονομικές καταστάσεις και οι σχετικές γνωστοποιήσεις πρέπει να εκτιμώνται, απαιτώντας το σχηματισμό υποθέσεων σχετικά με αξίες ή συνθήκες που δεν είναι δυνατό να είναι γνωστές με βεβαιότητα κατά την περίοδο σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων. Ως σημαντική λογιστική εκτίμηση, θεωρείται μία η οποία είναι σημαντική για την εικόνα της οικονομικής κατάστασης της εταιρείας και τα αποτελέσματα και απαιτεί τις πιο δύσκολες, υποκειμενικές ή περίπλοκες κρίσεις της διοίκησης, συχνά ως αποτέλεσμα της ανάγκης για σχηματισμό εκτιμήσεων σχετικά με την επίδραση υποθέσεων οι οποίες είναι αβέβαιες. Ο Όμιλος αξιολογεί τέτοιες εκτιμήσεις σε συνεχή βάση, βασιζόμενος στα αποτελέσματα του παρελθόντος και στην εμπειρία, συσκέψεις με ειδικούς, τάσεις και άλλες μεθόδους οι οποίες θεωρούνται λογικές στις συγκεκριμένες συνθήκες, όπως επίσης και τις προβλέψεις μας σχετικά με το πώς αυτά ενδέχεται να αλλάξουν στο μέλλον. Ανακτησιμότητα των απαιτήσεων: Οι εμπορικές απαιτήσεις αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία και ύστερα αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος μείον τις προβλέψεις για απομείωση, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Όταν η Εταιρεία έχει αντικειμενικές ενδείξεις ότι δεν θα εισπράξει όλα τα οφειλόμενα σε αυτήν ποσά, σύμφωνα με τους όρους της κάθε συμφωνίας, σχηματίζει πρόβλεψη για απομείωση εμπορικών απαιτήσεων. Το ύψος της πρόβλεψης διαμορφώνεται από τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ της λογιστικής αξίας των απαιτήσεων και τις παρούσας αξίας των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών, οι οποίες προεξοφλούνται με το πραγματικό επιτόκιο. Το ποσό της πρόβλεψης καταχωρείται ως δαπάνη στα άλλα έξοδα εκμετάλλευσης στην κατάσταση αποτελεσμάτων. Απαξίωση των αποθεμάτων Κατάλληλες προβλέψεις σχηματίζονται για απαξιωμένα, άχρηστα και αποθέματα με πολύ χαμηλή κίνηση στην αγορά. Οι μειώσεις της αξίας των αποθεμάτων στην καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία και οι λοιπές ζημίες από αποθέματα καταχωρούνται στην κατάσταση αποτελεσμάτων κατά την περίοδο που εμφανίζονται. 66

67 Ταξινόμηση μισθώσεων Οι μισθώσεις, για τις οποίες ουσιαστικά όλοι οι κίνδυνοι και ωφέλειες του μισθωμένου στοιχείου παραμένουν στον εκμισθωτή χαρακτηρίζονται ως λειτουργικές μισθώσεις. Τα ποσά που καταβάλλονται για την εξόφληση των δόσεων των ανωτέρω μισθώσεων καταχωρούνται στην κατάσταση αποτελεσμάτων. Οι μισθώσεις που αφορούν ενσώματες ακινητοποιήσεις για τις οποίες η Εταιρεία έχει ουσιαστικά όλους τους κινδύνους και τις ωφέλειες των μισθωμένων παγίων χαρακτηρίζονται ως χρηματοδοτικές μισθώσεις. Έλεγχος απομείωσης υπεραξίας Ο Όμιλος διενεργεί σε ετήσια βάση έλεγχο για τυχόν απομείωση της υπεραξίας και ενδιάμεσα, όταν τα γεγονότα ή οι συνθήκες καθιστούν πιθανή την ύπαρξη απομείωσης (π.χ. μία σημαντική δυσμενής αλλαγή στο εταιρικό κλίμα ή μία απόφαση για πώληση ή διάθεση μιας μονάδας). Ο καθορισμός της ύπαρξης απομείωσης απαιτεί την αποτίμηση της αντίστοιχης μονάδας, η οποία εκτιμάται χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της προεξόφλησης των ταμειακών ροών. Όταν αυτό κρίνεται διαθέσιμο και απαραίτητο, χρησιμοποιούνται σχετικοί συντελεστές πολλαπλασιασμού της αγοράς, προκειμένου να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα από τις προεξοφλημένες ταμειακές ροές. Εφαρμόζοντας αυτή τη μεθοδολογία, η εταιρεία βασίζεται σε μία σειρά από παράγοντες, στους οποίους περιλαμβάνονται τα πραγματικά λειτουργικά αποτελέσματα, τα μελλοντικά εταιρικά σχέδια, οι οικονομικές προεκτάσεις και τα δεδομένα της αγοράς. Στην περίπτωση που από αυτή την ανάλυση προκύπτει απομείωση της υπεραξίας, τότε η μέτρηση της απομείωσης απαιτεί εκτίμηση της εύλογης αξίας για κάθε αναγνωριζόμενο ενσώματο ή άυλο περιουσιακό στοιχείο. Σε αυτή την περίπτωση, χρησιμοποιείται η προσέγγιση των ταμειακών ροών η οποία αναφέρεται ανωτέρω από ανεξάρτητους εκτιμητές, όπου κρίνεται κατάλληλο. Διενεργείται έλεγχος για άλλα αναγνωριζόμενα άϋλα περιουσιακά στοιχεία με καθορισμένες ωφέλιμες ζωές και υποκείμενα σε απόσβεση, συγκρίνοντας τη λογιστική αξία με το άθροισμα των μη προεξοφλημένων ταμειακών ροών που αναμένεται να δημιουργηθούν από το περιουσιακό στοιχείο. Ελέγχονται τα άυλα περιουσιακά στοιχεία με αόριστες ωφέλιμες ζωές ετησίως χρησιμοποιώντας μία μέθοδο εύλογης αξίας όπως τις προεξοφλημένες ταμειακές ροές. Ο όμιλος ετησίως διενεργεί έλεγχο για απομείωση της υπεραξίας. Τα ανακτήσιμα ποσά των μονάδων δημιουργίας ταμειακών ροών έχουν καθοριστεί βασιζόμενα σε υπολογισμούς της αξίας χρήσης (on value-in-use calculations). Αυτοί οι υπολογισμοί απαιτούν τη χρήση εκτιμήσεων. Προϋπολογισμοί κατασκευαστικών συμβάσεων Ο χειρισμός των εσόδων και εξόδων μίας κατασκευαστικής σύμβασης, εξαρτάται από εάν το τελικό αποτέλεσμα από την εκτέλεση του συμβατικού έργου μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα (και αναμένεται να αποφέρει κέρδος στον κατασκευαστή ή το αποτέλεσμα από την εκτέλεση είναι ζημιογόνο). Όταν το αποτέλεσμα ενός συμβολαίου έργου μπορεί να εκτιμηθεί με αξιοπιστία, τότε τα έσοδα και τα έξοδα του συμβολαίου αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια του συμβολαίου, αντίστοιχα, ως έσοδο και έξοδο. Ο Όμιλος χρησιμοποιεί τη μέθοδο της ποσοστιαίας ολοκλήρωσης για να καθορίσει το κατάλληλο ποσό εσόδου και εξόδου που θα αναγνωρίσει σε μια συγκεκριμένη περίοδο. Το στάδιο ολοκλήρωσης μετράται με βάση το συμβατικό κόστος που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την ημερομηνία του ισολογισμού σε σχέση με το συνολικό εκτιμώμενο κόστος κατασκευή κάθε έργου. Απαιτούνται συνεπώς, σημαντικές εκτιμήσεις της διοίκησης, αναφορικά με το μικτό αποτέλεσμα με το οποίο θα εκτελείται η εκάστοτε εκτελούμενη κατασκευαστική σύμβαση (εκτιμώμενο κόστος εκτέλεσης). Φόροι εισοδήματος Ο Όμιλος και η Εταιρεία υπόκειται σε φόρο εισοδήματος σε πολυάριθμες φορολογικές δικαιοδοσίες. Σημαντικές εκτιμήσεις απαιτούνται για τον καθορισμό της πρόβλεψης για φόρους εισοδήματος, καθώς και για τον καθορισμό των προβλέψεων για φόρους εισοδήματος. Υπάρχουν πολλές συναλλαγές και υπολογισμοί για τους οποίους ο ακριβής καθορισμός του φόρου είναι αβέβαιος κατά τη συνήθη πορεία των δραστηριοτήτων της επιχείρησης. Ο Όμιλος και η Εταιρεία αναγνωρίζουν υποχρεώσεις για αναμενόμενα θέματα φορολογικού ελέγχου, βασιζόμενοι σε εκτιμήσεις του κατά πόσο θα οφείλονται επιπλέον φόροι. Όταν το τελικό αποτέλεσμα από τους φόρους αυτών των υποθέσεων διαφέρει από τα ποσά που είχαν αρχικά λογιστεί, τέτοιες διαφορές θα έχουν επίδραση στο φόρο εισοδήματος και στις προβλέψεις για αναβαλλόμενη φορολογία στην περίοδο κατά την οποία τα ποσά αυτά έχουν καθορισθεί. 67

68 Προβλέψεις Οι επισφαλείς λογαριασμοί απεικονίζονται με τα ποσά τα οποία είναι πιθανόν να ανακτηθούν. Μόλις γίνει γνωστό ότι ένας συγκεκριμένος λογαριασμός υπόκειται σε κίνδυνο μεγαλύτερο του συνήθους πιστωτικού κινδύνου (π.χ. χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα του πελάτη, διαφωνία σχετικά με την ύπαρξη της απαίτησης ή το ποσό αυτής κ.λπ.), τότε ο λογαριασμός αναλύεται και καταγράφεται εάν οι συνθήκες υποδηλώνουν ότι η απαίτηση είναι ανείσπρακτη. Ενδεχόμενα γεγονότα Ο Όμιλος εμπλέκεται σε δικαστικές διεκδικήσεις και αποζημιώσεις κατά τη συνήθη πορεία των εργασιών του. Η Διοίκηση κρίνει ότι οποιοιδήποτε διακανονισμοί δε θα επηρέαζαν σημαντικά την οικονομική θέση του Ομίλου και της Εταιρείας, την 31 Δεκεμβρίου Παρόλα αυτά, ο καθορισμός των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με τις δικαστικές διεκδικήσεις και τις απαιτήσεις είναι μία πολύπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει κρίσεις σχετικά με τις πιθανές συνέπειες και τις διερμηνείες σχετικά με τους νόμους και τους κανονισμούς. Μεταβολές στις κρίσεις ή στις διερμηνείες είναι πιθανό να οδηγήσουν σε μία αύξηση ή μία μείωση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων του Ομίλου στο μέλλον. 68

69 6. Δομή του Ομίλου και μέθοδος ενοποίησης εταιρειών Εκτός από την μητρική Εταιρεία στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνονται με τη μέθοδο της ολικής ενοποίησης (εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά παρακάτω) και οι κάτωθι εταιρείες : Επωνυμία Έδρα % Συμ/χής Είδος Συμμετοχής Μέθοδος Ενοποίησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΧΑΛΥΒΟΣ Α.Ε. (SERVISTEEL) ΒΟΛΟΣ 99,98 Άμεση Ολική Ενοποίηση ΕΛΕΜΚΑ Α.Ε. ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ & ΕΜΠΟΡΙΚΗ Α.Ε. Μαρούσι ΑΤΤΙΚΗΣ 83,5 Άμεση Ολική Ενοποίηση ΕΚΜΕ Α.Ε. ΑΝΩΝΥΜΗ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ & ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΙΩΝΙΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ 40,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση (έλεγχος μετά από συμφωνία με μετόχους) DROSCO HOLDINGS LIMITED ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΚΥΠΡΟΣ 83,50 Έμμεση Ολική Ενοποίηση BRIDGE ACCESSORIES & CONSTRUCTION SYSTEMS TKT A.E. ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 62,625 Έμμεση Ολική Ενοποίηση ΜΕΤΚΑ BRAZI SRL ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑ 100,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση RODAX ROMANIA SRL ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑ 100,00 Άμεση Ολική Ενοποίηση Κ/Ξ ΜΕΤΚΑ ΕΤΑΔΕ ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ 10,00 Άμεση 10% Μέθοδος Καθαρής Θέσης POWER PROJECTS Κων/πολη Τουρκία 100,00 Άμεση 99% Έμμεση 1% Ολική Ενοποίηση Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ-ΕΚΜΕ ΑΕ-TMUCB SA- METKA A.E. ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 24,00 Άμεση 10% Έμμεση 14% Μέθοδος Καθαρής Θέσης Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ-ΕΚΜΕ ΑΕ ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 20,00 Έμμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης MYTILINEOS FINANCIAL PARTNERS SA Λουξεμβούργο 25,00 Άμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης Κ/Ξ ΕΚΜΕ ΑΕ ΑΘΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. Δήμος Εχεδώρου Θες/κης 28,00 Έμμεση Μέθοδος Καθαρής Θέσης 69

70 Οι ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις των προαναφερθεισών εταιρειών παρατίθενται αναλυτικά στη σημείωση 40.3 των Οικονομικών Καταστάσεων. Σημειώνεται ότι οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Ομίλου συμπεριλαμβάνονται στις ενοποιημένες καταστάσεις που συντάσσει και δημοσιεύει η μητρική εταιρεία ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε., η οποία εδρεύει στην Ελλάδα και κατέχει την 31/12/2013 το 50,00% του Ομίλου της ΜΕΤΚΑ. Μεταβολές στη δομή του Ομίλου Στις ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις της χρήσης που έληξε την 31/12/2013 και σε σχέση με την αντίστοιχη ετήσια συγκριτική περίοδο του 2012 δεν περιλαμβάνεται η εταιρεία ΜΕΤΚΑ OVERSEAS LTD (100% άμεση συμμετοχή της ΜΕΤΚΑ με έδρα στην Λευκωσία της Κύπρου). Πιο συγκεκριμένα,σύμφωνα με το πλαίσιο συμφωνίας της ΜΕΤΚΑ με την SEPCOIII η SEPCOIII εξαγόρασε τις μετοχές της εταιρείας MOL, στην ονομαστική τους αξία κατά την 28/06/2013. Ο Όμιλος δεν ενοποίησε κατά την 31/12/2013 τα στοιχεία της Κατάστασης Οικονομικής Θέσης της προαναφερθείσας εταιρείας, ενώ συμπεριέλαβε στην ενοποιημένη Κατάσταση Αποτελεσμάτων, κέρδη από το αποτέλεσμα της πώλησης ποσού 17,3 χιλ. (σημ. 11 των οικονομικών καταστάσεων) Η κατά 40% θυγατρική ΕΚΜΕ Α.Ε. ίδρυσε την 18/01/2013 την Κ/Ξ ΕΚΜΕ Α.Ε.-ΑΘΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. στην οποία συμμετέχει η ΕΚΜΕ με ποσοστό 70% Η εν λόγω κοινοπραξία και η οποία ενσωματώθηκε με την μέθοδο της καθαρής θέσης στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Ομίλου εντός της περιόδου αναφοράς με ποσοστό 28%. 7. Λειτουργικοί Τομείς Ο Όμιλος εφαρμόζει το ΔΠΧΑ 8 «Λειτουργικοί Τομείς» σύμφωνα με τις διατάξεις του οποίου, ο καθορισμός των λειτουργικών τομέων βασίζεται στη «διοικητική προσέγγιση» και επιβάλλει η πληροφόρηση που γνωστοποιείται εξωτερικά να είναι αυτή που βασίζεται στην εσωτερική πληροφόρηση. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας συνιστά τον κύριο λήπτη επιχειρηματικών αποφάσεων του Ομίλου. Για τους σκοπούς παρουσίασης των λειτουργικών τομέων θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Όμιλος δραστηριοποιείται στην κατασκευή πολύπλοκων ηλεκτρομηχανολογικών μεταλλικών κατασκευών. Το κάθε συμβόλαιο που εκτελεί ο Όμιλος έχει τα δικά του ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία διαφοροποιούνται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό από τα υπόλοιπα συμβόλαια. Τα έργα που εκτελεί ο Όμιλος διαφοροποιούνται κυρίως από τη χρήση για την οποία τα προορίζει ο πελάτης, χωρίς όμως να διαφοροποιείται ο βαθμός επιχειρηματικού κινδύνου και απόδοσης. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω και την ιδιαιτερότητα κατασκευής του κάθε έργου, για σκοπούς πληροφόρησης των τομέων, ο Όμιλος χρησιμοποίησε την γεωγραφική περιοχή στην οποία πωλούνται προϊόντα και υπηρεσίες και η οποία υπόκειται σε διαφορετικούς κινδύνους και αποδόσεις από άλλες περιοχές. Γεωγραφικά ο Όμιλος δραστηριοποιείται στην Ελληνική Επικράτεια, σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ρουμανία), στην Τουρκία, στη Συρία, στην Αλγερία, στην Ιορδανία και στο Ιράκ. Εντός της χρήσης 2013 τα έσοδα του Ομίλου από τη δραστηριοποίησή του σε χώρες εκτός Ελλάδος (Χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης, Τουρκία, Συρία, Ιορδανία και Λοιπές Χώρες) αφορούν το 88,20% των συνολικών εσόδων του και προέρχονται κυρίως από την Τουρκία και τη Συρία. Τα έσοδα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 1/1-31/12/2013 προέρχονται κυρίως από την Ρουμανία όπως και στην αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο Τα έσοδα από λοιπές χώρες προέρχονται από την Αλγερία και το Ιράκ. Βάσει των γεγονότων αυτών, οι γεωγραφικοί τομείς του Ομίλου διαχωρίζονται σε Ελλάδα, Χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης, Τουρκία, Συρία, Ιορδανία και Λοιπές Χώρες. Τα αποτελέσματα αυτών των γεωγραφικών τομέων κατά τις περιόδους που έληξαν την 31η Δεκεμβρίου 2013 και 2012 αντίστοιχα, έχουν ως ακολούθως: 70

71 ποσά σε χιλιάδες Ελλάδα Αλγερία Τουρκία Συρία Λοιπές Χώρες Ιρακ Ιορδανία Σύνολα 01/01-31/12/2013 Σε εξωτερικούς πελάτες 71, ,134 42, , ,921 83, ,491 Διατομεακές πωλήσεις (Λοιπές χώρες του ομίλου) , , ,950 25,646 Σύνολο Πωλήσεων 72, ,121 42, , ,894 92, ,137 Μικτό Αποτέλεσμα 6,454 60,094 (8,118) 40,888 (773) 14,865 10, ,760 Χρηματοοικονομικά Έσοδα/ Λοιπά Χρηματοοικονομικά α 3,500-2, ,413 Χρηματοοικονομικά Έξοδα (4,325) (4,118) (3,663) (1,284) (331) - (2,176) -15,896 Καθαρά χρηματοοικονομικά αποτελέσματα (825) (4,118) (820) (1,284) (262) - (2,176) -9,484 Αποτέλεσμα από συμμετοχή σε Κοινοπραξίες (1,714) ,714 Κέρδη Προ Φόρων (1,993) 57,920 (9,895) 30,675 (1,159) 6,320 4,658 86,527 Φόρος Εισοδήματος , ,037 Καθαρά κέρδη (1,676) 58,219 (9,088) 33,975 (996) 6,320 4,811 91,564 Αποσβέσεις 4, ,193 31/12/2013 Ενσώματες ακινητοποιήσεις 54, ,161 Λοιπά μη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού 11,393-6,386 14, ,621-46,857 Λοιπό ενεργητικό 301,609 23, , ,817 10,147 30,256 46, ,272 Σύνολο Ενεργητικού 367,011 23, , ,267 10,205 44,877 46, ,290 Σύνολο υποχρεώσεων 52,120 25,311 35, ,177 7,709 40,076 28, ,423 Προσθήκες μη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείω 1, ,208 ποσά σε χιλιάδες Ελλάδα Χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης Τουρκία Τα έσοδα από εξωτερικούς πελάτες του Ομίλου για το 2013 και το 2012 αντίστοιχα που υπερβαίνουν το 10% των συνολικών εσόδων του Ομίλου έχουν ως εξής: Συρία Λοιπές Χώρες Ιορδανία 01/01-31/12/2012 Σε εξωτερικούς πελάτες 128,567 15, , ,861 31,073 42, ,549 Διατομεακές πωλήσεις 1, , ,211 Σύνολο Πωλήσεων 129,879 15, , ,974 32,037 43, ,760 Μικτό Αποτέλεσμα 17,886 6,609 39,091 29,316 9,818 10, ,339 Χρηματοοικονομικά Έσοδα/ Λοιπά Χρηματοοικονομικά αποτελέσματα 4, , ,185 Χρηματοοικονομικά Έξοδα (4,813) (548) (4,084) (2,150) (500) (521) (12,617) Καθαρά χρηματοοικονομικά αποτελέσματα (389) (524) , (4,432) Αποτέλεσμα από συμμετοχή σε Κοινοπραξίες Κέρδη Προ Φόρων 13,321 4,922 29,115 21,835 7,312 7,910 84,415 Φόρος Εισοδήματος (2,135) (789) (4,666) (3,499) (1,172) (1,268) (13,529) Καθαρά κέρδη 11,187 4,133 24,449 18,335 6,141 6,642 70,887 Αποσβέσεις 4, ,680 31/12/2012 Ενσώματες ακινητοποιήσεις 57, ,541 Λοιπά μη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού 15, , ,104 Λοιπό ενεργητικό 353,724 11, , ,709 31,558 34, ,593 Σύνολο Ενεργητικού 426,676 11, , ,709 31,558 34, ,237 Σύνολο υποχρεώσεων 189,419 4,797 11, ,416 34,983 3, ,254 Προσθήκες μη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων 2, ,952 01/01-31/12/2013 Πελάτης Τομέας Εσοδο Πελάτης 1 Ιράκ 147,917 Πελάτης 2 Αλγερία 145,137 Πελάτης 3 Συρία 115,219 Πελάτης 4 Ιορδανία 83,407 01/01-31/12/2012 Πελάτης Τομέας Εσοδο Πελάτης 1 Συρία 146,861 Πελάτης 3 Τουρκία 116,781 Πελάτης 2 Τουρκία 65,788 Σύνολα 71

72 8. Ενσώματες Ακινητοποιήσεις Τα οικόπεδα, τα κτίρια και τα μηχανήματα αποτιμήθηκαν κατά την ημερομηνία μετάβασης στα ΔΠΧΑ (01/01/2004) στο «τεκμαιρόμενο» κόστος (deemed cost), σύμφωνα με τις διατάξεις του ΔΠΧΑ 1. Ως «τεκμαιρόμενο» κόστος θεωρείται η εύλογη αξία του παγίου εξοπλισμού κατά την ημερομηνία μετάβασης στα ΔΠΧΑ, η οποία προσδιορίστηκε μετά από μελέτη ανεξάρτητου οίκου εκτιμητών. Τα ενσώματα πάγια στοιχεία του ενεργητικού του Ομίλου αναλύονται ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ (Ποσά σε χιλιάδες ) Οικόπεδα & Κτίρια Μεταφορικά μέσα & μηχ/κός εξοπλισμός Έπιπλα και Λοιπός εξοπλισμός Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση Σύνολο Μικτή λογιστική αξία 42,235 44,887 8,546 4, ,247 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (6,589) (28,136) (6,148) - (40,873) Καθαρή λογιστική αξία την 01/01/ ,646 16,751 2,398 4,579 59,374 Μικτή λογιστική αξία 42,164 49,679 8,974 1, ,544 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (6,976) (31,257) (6,771) - (45,004) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ ,188 18,422 2,203 1,727 57,540 Μικτή λογιστική αξία 42,322 51,403 9, ,332 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (7,801) (34,074) (7,296) - (49,171) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ ,521 17,329 2, ,161 (Ποσά σε χιλιάδες ) Οικόπεδα & Κτίρια Μεταφορικά μέσα & μηχ/κός εξοπλισμός Έπιπλα και Λοιπός εξοπλισμός Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση Σύνολο Καθαρή λογιστική αξία την 01/01/ ,646 16,751 2,398 4,579 59,374 Προσθήκες ,528 2,997 Πωλήσεις - Μειώσεις 0 (90) (34) - (123) Αποσβέσεις (817) (3,230) (659) - (4,704) Μεταφορές - 4,380 - (4,380) - Καθαρές συναλλαγματικές Διαφορές - (7) 4 - (3) Απορρόφηση θυγατρικής Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ ,188 18,423 2,203 1,727 57,541 Προσθήκες ,201 Πωλήσεις - Μειώσεις - (345) (24) - (363) Αποσβέσεις (825) (2,817) (525) - (4,171) Μεταφορές 77 1,606 - (1,655) - Καθαρές συναλλαγματικές Διαφορές - (45) - - (47) Ενσώματα πάγια αγορά / (πώληση) θυγατρικής Απορρόφηση θυγατρικής Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ ,521 17,330 2, ,161 72

73 Οι ενσώματες ακινητοποιήσεις της Εταιρείας αναλύονται ως ακολούθως: Για τα οικόπεδα και τα κτίρια δεν υφίστανται υποθήκες και εμπράγματα βάρη κατά την τόσο για τον Όμιλο όσο και για την εταιρεία. 73

74 Ο Όμιλος κατέχει ενσώματες ακινητοποιήσεις με χρηματοδοτική μίσθωση. Τα μισθωμένα στοιχεία του ενεργητικού αναλύονται ως ακολούθως: 9. Υπεραξία Εντός της τρέχουσας, αλλά και της προηγούμενης χρήσης, δεν πραγματοποιήθηκε καμία μεταβολή επί του συγκεκριμένου κονδυλίου των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Το ποσό της συνολικής υπεραξίας ποσού χιλ. αφορά κατά χιλ. την θυγατρική ΕΛΕΜΚΑ και κατά 2 χιλ. της DROSCO HOLDINGS. Επιπροσθέτως δεν ανακύπτει θέμα απομείωσης της υπεραξίας κατά την 31/12/

75 10. Άυλα στοιχεία ενεργητικού Τα άυλα στοιχεία του ενεργητικού του Ομίλου και της Εταιρείας κατά την 31/12/2013 και 31/12/2012 αναλύονται ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ (Ποσά σε χιλιάδες ) Λογισμικά - Μικτή λογιστική αξία 255 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (203) Καθαρή λογιστική αξία την 01/01/ Μικτή λογιστική αξία 262 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (232) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ Μικτή λογιστική αξία 275 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (252) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ (Ποσά σε χιλιάδες ) Λογισμικά - Καθαρή λογιστική αξία την 01/01/ Προσθήκες από απόκτηση θυγατρικών εταιρειών - Προσθήκες 7 Αποσβέσεις (29) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ Προσθήκες 14 Αποσβέσεις (21) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/

76 ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' (Ποσά σε χιλιάδες ) Λογισμικά - Μικτή λογιστική αξία 108 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (86) Καθαρή λογιστική αξία την 01/01/ Μικτή λογιστική αξία 108 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (95) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ Μικτή λογιστική αξία 108 Συσσωρευμένη απόσβεση και / ή απομείωση αξίας (102) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' (Ποσά σε χιλιάδες ) Λογισμικά - Καθαρή λογιστική αξία την 01/01/ Προσθήκες - Αποσβέσεις (9) Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/ Προσθήκες - Αποσβέσεις (7) Μεταφορές - Καθαρή λογιστική αξία την 31/12/

77 11. Επενδύσεις σε θυγατρικές Στις εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις, οι επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις αποτιμώνται στο κόστος κτήσης τους. Η ανάλυση της κίνησης του λογαριασμού «Επενδύσεις σε Θυγατρικές» κατά την παρούσα και την προηγούμενη χρήση, έχει ως εξής: (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/2012 Υπόλοιπα Έναρξης 16,303 16,303 Αποκτήσεις Επιχειρήσεων - - Πωλήσεις θυγατρικών (1) - Υπόλοιπα Λήξης 16,302 16,303 Στις ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις της χρήσης που έληξε την 31/12/2013 και σε σχέση με την αντίστοιχη ετήσια συγκριτική περίοδο του 2012 δεν περιλαμβάνεται η εταιρεία ΜΕΤΚΑ OVERSEAS LTD (100% άμεση συμμετοχή της ΜΕΤΚΑ με έδρα στην Λευκωσία της Κύπρου). Πιο συγκεκριμένα,σύμφωνα με το πλαίσιο συμφωνίας της ΜΕΤΚΑ με την SEPCOIII η SEPCOIII εξαγόρασε τις μετοχές της εταιρείας MOL, στην ονομαστική τους αξία κατά την 28/06/2013. Ο Όμιλος δεν ενοποίησε κατά την 31/12/2013 τα στοιχεία της Κατάστασης Οικονομικής Θέσης της προαναφερθείσας εταιρείας, ενώ συμπεριέλαβε στην ενοποιημένη Κατάσταση Αποτελεσμάτων, κέρδη από το αποτέλεσμα της πώλησης ποσού 17,3 χιλ. Η κατά 40% θυγατρική ΕΚΜΕ Α.Ε. ίδρυσε την 18/01/2013 την Κ/Ξ ΕΚΜΕ Α.Ε.-ΑΘΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. στην οποία συμμετέχει η ΕΚΜΕ με ποσοστό 70% Η εν λόγω κοινοπραξία και η οποία ενσωματώθηκε με την μέθοδο της καθαρής θέσης στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Ομίλου εντός της περιόδου αναφοράς με ποσοστό 28%. Δεν υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί στην ικανότητα των παραπάνω επιχειρήσεων να μεταφέρουν κεφάλαια στην εταιρεία με τη μορφή ταμειακών μερισμάτων ή αποπληρωμές δανείων ή προκαταβολές. 12. Επενδύσεις σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις Οι επενδύσεις σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις αφορούν σε συμμετοχές της Εταιρείας και των θυγατρικών της στις εξής : Επωνυμία Έδρα % Συμ/χής Είδος Συμμετοχής Κ/Ξ ΜΕΤΚΑ ΕΤΑΔΕ ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ 10,00 Άμεση 10% Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ-ΕΚΜΕ ΑΕ-TMUCB SA- METKA A.E. ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 24,00 Άμεση 10% Έμμεση 14% Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ-ΕΚΜΕ ΑΕ ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 20,00 Έμμεση MYTILINEOS FINANCIAL PARTNERS SA Λουξεμβούργο 25,00 Άμεση Κ/Ξ ΕΚΜΕ ΑΕ Αθωνική Τεχνική Α.Ε. Δήμος Εχεδώρου Θες/κης 28,00 Έμμεση 77

78 Τα αποτελέσματα των κοινοπραξιών του Ομίλου ενσωματώθηκαν στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Ομίλου με τη μέθοδο της Καθαρής Θέσης και η αρνητική επίδραση τους στα ενοποιημένα αποτελέσματα ανήλθε σε ποσό χιλ. και απεικονίζεται στο κονδύλι «κέρδη/ζημιές από συγγενείς επιχειρήσεις». 13. Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση και υποχρέωση Οι αναβαλλόμενοι φόροι εισοδήματος προκύπτουν από τις προσωρινές διαφορές μεταξύ της λογιστικής αξίας και των φορολογικών βάσεων των στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων και υπολογίζονται βάσει του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος που αναμένεται να ισχύει στις χρήσεις κατά τις οποίες αναμένεται να αναστραφούν οι προσωρινές φορολογητέες και εκπεστέες διαφορές. Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις συμψηφίζονται όταν υπάρχει εφαρμόσιμο νομικό δικαίωμα να συμψηφιστούν οι τρέχουσες φορολογικές απαιτήσεις έναντι των τρεχουσών φορολογικών υποχρεώσεων και όταν οι αναβαλλόμενοι φόροι αφορούν στην ίδια φορολογική αρχή. Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση αναγνωρίζεται για τις μεταφερόμενες φορολογικές ζημιές, στον βαθμό που είναι πιθανή η πραγματοποίηση του σχετικού φορολογικού οφέλους μέσω μελλοντικών φορολογικών κερδών. Τα συμψηφισμένα ποσά για τον Όμιλο και την Εταιρεία είναι τα παρακάτω: Η κίνηση των αναβαλλόμενων φόρων μετά από συμψηφισμούς έχει ως εξής: 78

79 Ποσά σε χιλιάδες Αναβαλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (υποχρεώσεις) 1/1/2013 Αναγνωρισμένες στα Λοιπά Συνολικά Έσοδα ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ Συναλαγματικές Διαφορές Αναγνωρισμένες στα αποτελέσματα της χρήσης 31/12/2013 Άυλα Στοιχεία του Ενεργητικού Ενσώματες Ακινητοποιήσεις (5,220) - - (980) (6,199) Συμμετοχές και λοιπές Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις (546) Κατασκευαστικές Συμβάσεις 23, ,472 27,126 Λοιπές Απαιτήσεις (87) - 47 (339) (379) Αποτελέσματα εις νέον 5, ,738 Αποθεματικά (59,661) - - 3,325 (56,336) Προβλέψεις για παροχές σε εργαζομένους (581) (6) Λοιπές ενδεχόμενες διαφορές Λοιπές Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις (42) (42) Λοιπές Προβλέψεις (600) Υποχρεώσεις από Χρηματοοικονομικές Μισθώσεις Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο (A) (37,473) (6) 47 8,425 (29,008) Αναγνωρισμένες ως: Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση 6,476 7,317 Αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση (43,949) (36,324) Ποσά σε χιλιάδες Αναβαλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (υποχρεώσεις) 1/1/2012 Αναγνωρισμένες στα Λοιπά Συνολικά Έσοδα ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ Συναλαγματικές Διαφορές Αναγνωρισμένες στα αποτελέσματα της χρήσης 31/12/2012 Άυλα Στοιχεία του Ενεργητικού (233) 410 Ενσώματες Ακινητοποιήσεις (5,976) (5,219) Συμμετοχές και λοιπές Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις (546) (546) Κατασκευαστικές Συμβάσεις 39,518 - (215) (15,650) 23,653 Λοιπές Απαιτήσεις 1, (1,951) (86) Αποτελέσματα εις νέον ,130 5,130 Αποθεματικά (59,802) (59,661) Προβλέψεις για παροχές σε εργαζομένους (365) 20 - (236) (581) Λοιπές ενδεχόμενες διαφορές Λοιπές Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις (306) Λοιπές Προβλέψεις (414) - - (186) (600) Υποχρεώσεις από Χρηματοοικονομικές Μισθώσεις Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (9) - Σύνολο (25,373) 20 (215) (11,905) (37,473) Αναγνωρισμένες ως: Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση 682 6,476 Αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση (26,055) (43,949) 79

80 Ποσά σε χιλιάδες Αναβαλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (υποχρεώσεις) 1/1/2013 ΜΕΤΑΛΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. "ΜΕΤΚΑ" Αναγνωρισμένες στα αποτελέσματα της χρήσης 31/12/2013 Άυλα Στοιχεία του Ενεργητικού Ενσώματες Ακινητοποιήσεις (4,087) (738) (4,825) Κατασκευαστικές Συμβάσεις 31,640 (199) 31,441 Αποτελέσματα εις νέον 5, ,315 Αποθεματικά (59,061) 3,334 (55,727) Προβλέψεις για παροχές σε εργαζομένους (639) Λοιπές Προβλέψεις (599) Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο (27,245) 4,207 (23,038) Αναγνωρισμένες ως: Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση 5,207 5,526 Αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση (32,452) (28,563) Ποσά σε χιλιάδες ΜΕΤΑΛΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. "ΜΕΤΚΑ" Αναβαλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (υποχρεώσεις) 1/1/2012 Αναγνωρισμένες στα Λοιπά Συνολικά Έσοδα Αναγνωρισμένες στα αποτελέσματα της χρήσης 31/12/2012 Άυλα Στοιχεία του Ενεργητικού (232) 399 Ενσώματες Ακινητοποιήσεις (4,669) (4,087) Κατασκευαστικές Συμβάσεις 46,838 - (15,199) 31,640 Λοιπές Απαιτήσεις (25) Αποτελέσματα εις νέον - (16) 5,118 5,102 Αποθεματικά (59,111) - 50 (59,061) Προβλέψεις για παροχές σε εργαζομένους (494) - (145) (639) Λοιπές Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις (57) Λοιπές Προβλέψεις (415) - (184) (599) Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 9 - (9) - Σύνολο (17,293) (16) (9,936) (27,245) Αναγνωρισμένες ως: Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση 105 5,207 Αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση (17,398) (32,452) Σύμφωνα με τον νέο φορολογικό νόμο 4110/2013 που τέθηκε σε ισχύ την 23η Ιανουαρίου 2013, ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων στην Ελλάδα ορίζεται στο 26% για τη χρήση 2013 και έπειτα. 14. Χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Ο όμιλος έχει αναγνωρίσει στο εν λόγω κονδύλι χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού ποσού 32 χιλ. ενώ το αντίστοιχο ποσό για την Εταιρεία ανέρχεται σε 23 χιλ. Εντός της τρέχουσας, αλλά και της προηγούμενης, χρήσης δεν έχει πραγματοποιηθεί καμία κίνηση επί των υπολοίπων του εν λόγω κονδυλίου. Τα παραπάνω χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού, αφορούν σε επενδύσεις σε μη εισηγμένες εταιρείες. Δεν συντρέχει περίπτωση απομείωσης της συμμετοχής σε αυτές και η εύλογη αξία τους εκτιμάται ότι δεν υπερβαίνει ουσιωδώς το κόστος κτήσης τους. 80

81 15. Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Οι λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται στον παρακάτω πίνακα: Οι λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις για τον Όμιλο αφορούν σε παρακρατούμενο φόρο της Θυγατρικής POWER PROJECTS συμψηφιστέο με την υποβολή της δήλωσης εισοδήματος η οποία θα γίνει με την ολοκλήρωση και τιμολόγηση των έργων στην Τουρκία. 16. Αποθέματα Τα αποθέματα του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως εξής: Το ποσό των αποθεμάτων που αναγνωρίστηκε ως έξοδο στην κατάσταση αποτελεσμάτων κατά τη διάρκεια της χρήσης για τον Όμιλο και την Εταιρεία, ανέρχεται σε ποσό χιλ και χιλ αντίστοιχα (2012: χιλ και χιλ αντίστοιχα). Ο Όμιλος και η Εταιρεία δεν κατείχαν ενεχυριασμένα αποθέματα κατά την 31/12/2013 και 31/12/

82 17. Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις Οι πελάτες και οι λοιπές εμπορικές απαιτήσεις του Ομίλου και της Εταιρείας, αναλύονται ως εξής: Στους πελάτες, περιλαμβάνονται μη τιμολογημένες απαιτήσεις ύψους χιλ. για τον Όμιλο και χιλ. για την Εταιρεία (2012: χιλ. και χιλ. αντίστοιχα) οι οποίες αφορούν στην αναγνώριση εσόδου βάσει των απαιτήσεων του ΔΛΠ 11. Το σύνολο των εν λόγω απαιτήσεων είναι βραχυπρόθεσμης λήξης. Η εύλογη αξία αυτών των βραχυπρόθεσμων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων δεν προσδιορίζεται ανεξάρτητα, καθώς η λογιστική αξία θεωρείται πως προσεγγίζει την εύλογη αξία τους. Επιπλέον ορισμένες από τις απαιτήσεις που δεν έχουν υποστεί απομείωση βρίσκονται σε καθυστέρηση. Η χρονική απεικόνιση των εμπορικών απαιτήσεων του Ομίλου και της Εταιρείας κατά την 31/12/2013 έχει ως εξής: 82

83 Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η κίνηση των προβλέψεων για επισφαλείς εμπορικές απαιτήσεις του Ομίλου κατά τη διάρκεια των χρήσεων που έληξαν την 31/12/2013 και 31/12/2012. Η Εταιρεία δεν έχει προβεί σε σχηματισμό προβλέψεων απομείωσης επί των απαιτήσεων της. ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ (Ποσά σε χιλιάδες ) Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων Υπόλοιπο την 1η Ιανουαρίου ,005 Πρόσθετες προβλέψεις περιόδου 01/01/12-31/12/ Μη χρησιμοποιηθείσες προβλέψεις που αναστράφηκαν (118) Χρησιμοποιηθείσες προβλέψεις περιόδου - Υπόλοιπο την 31η Δεκεμβρίου ,969 Πρόσθετες προβλέψεις περιόδου 01/01/13-31/12/ Μη χρησιμοποιηθείσες προβλέψεις που - αναστράφηκαν Χρησιμοποιηθείσες προβλέψεις περιόδου (26) Υπόλοιπο την 31η Δεκεμβρίου ,322 83

84 18. Λοιπές απαιτήσεις και Λοιπά κυκλοφορούντα στοιχεία Ενεργητικού Οι λοιπές απαιτήσεις και τα λοιπά κυκλοφορούντα στοιχεία του Ενεργητικού του Ομίλου και της Εταιρείας κατά την 31/12/2013 αναλύονται ως εξής: Στην κατηγορία «Χρεώστες Διάφοροι» περιλαμβάνονται δεσμευμένες καταθέσεις του Ομίλου και της Εταιρείας, ποσό χιλ. και χιλ. αντίστοιχα (31/12/2012: χιλ. και χιλ.) ως εγγύηση για έκδοση εγγυητικών επιστολών. Οι απαιτήσεις από συνδεδεμένα μέρη αφορούν κυρίως επενδύσεις μέσω της συνδεδεμένης εταιρείας MYTILINEOS FINANCIAL PARTNERS SA. Κατά την 31/12/2013 δεν υπήρξε ανάγκη σχηματισμού επιπλέον πρόβλεψης για επισφαλείς λοιπές απαιτήσεις. 19. Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού αποτιμημένα στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων Η ανάλυση των τοποθετήσεων της κατηγορίας αυτής αναλύεται ως ακολούθως: ΜΕΤΑΛΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. "ΜΕΤΚΑ" (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Ομόλογα Τραπεζών Μετοχές 886 1, Σύνολο χρεογράφων εμπορικού χαρτοφυλακίου 1,167 1,

85 Οι μεταβολές στην εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού περιλαμβάνεται στο κονδύλι «Λοιπά χρηματοοικονομικά αποτελέσματα» της Κατάστασης Αποτελεσμάτων. 20. Ταμειακά διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα Τα ταμειακά διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα του Ομίλου και της Εταιρείας έχουν ως ακολούθως: Τα διαθέσιμα αντιπροσωπεύουν μετρητά στα ταμεία του Ομίλου και της Εταιρείας και τραπεζικές καταθέσεις διαθέσιμες σε πρώτη ζήτηση. Κατά τις ανωτέρω ημερομηνίες δεν υπήρχαν υπεραναλήψεις από τραπεζικούς λογαριασμούς. Το πραγματικό επιτόκιο των βραχυπρόθεσμων επενδύσεων είναι 2,5% - 3,0% (2012: 3,0%-3,5%). 21. Κατασκευαστικά συμβόλαια Τα κατασκευαστικά συμβόλαια αφορούν στην κατασκευή περιουσιακών στοιχείων ή ομάδα συνδεδεμένων περιουσιακών στοιχείων ειδικά για πελάτες σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στα σχετικά συμβόλαια και των οποίων η εκτέλεση συνήθως διαρκεί για χρονικό διάστημα άνω της μίας χρήσης. 85

86 Οι λογιστικές αξίες που αναλύονται ανωτέρω αντικατοπτρίζουν την καλύτερη δυνατή εκτίμηση της Διοίκησης για το αποτέλεσμα των κατασκευαστικών συμβολαίων καθώς και για το ποσοστό ολοκλήρωσής τους κατά την ημερομηνία αναφοράς των οικονομικών καταστάσεων. 22. Ίδια κεφάλαια 22.1 Μετοχικό Κεφάλαιο Το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας αποτελείται από κοινές πλήρως εξοφλημένες μετοχές, ονομαστικής αξίας 0,32 η κάθε μία. Το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου ανέρχεται σε Οι μετοχές της ΜΕΤΚΑ Α.Ε. είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών και διαπραγματεύονται στην κύρια αγορά του Χ.Α. Εντός της χρήσης 2013 δεν πραγματοποιήθηκαν μεταβολές επί των ως άνω λογαριασμών. Μετοχικό Κεφάλαιο (Ποσά σε χιλιάδες ) Αριθμός Μετοχών Κοινές Μετοχές Μετοχικό Κεφάλαιο Σύνολο Υπόλοιπο την 1η Ιανουαρίου ,950,600 51,950,600 16,624 16,624 Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου Υπόλοιπο την 31η Δεκεμβρίου ,950,600 51,950,600 16,624 16,624 Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου Υπόλοιπο την 31η Δεκεμβρίου ,950,600 51,950,600 16,624 16,624 Δεν υπάρχουν στο τέλος της τρέχουσας χρήσης, μετοχές της μητρικής εταιρείας που κατέχονται είτε από την ίδια είτε από θυγατρικές και συγγενείς της επιχειρήσεις. Η ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε, συμμετέχει στη ΜΕΤΚΑ Α.Ε κατά την με ποσοστό 50,00% και την ενοποιεί στις δικές της ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις με τη μέθοδο της ολικής ενοποίησης. 86

87 22.2 Λοιπά Αποθεματικά Η ανάλυση των λοιπών αποθεματικών του Ομίλου έχει ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ (Ποσά σε χιλιάδες ) Τακτικό Αποθεματικό Ειδικά & Έκτακτα Αποθεματικά Αφορολόγητα & Φορολ. Κατά Ειδικό Σύνολο Τρόπο Αποθεματικά Υπόλοιπα κατα την 1η Ιανουαρίου 2012,σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ -βάσει δημοσίευσης- 6,751 4,114 17,428 28,293 - Μεταφορά σε αποθεµατικά Αποθεματικό από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ 19 - (71) - (71) Υπόλοιπο τέλους 31/12/2012 (αναμορφωμένη) 6,942 4,043 17,428 28,413 ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ (Ποσά σε χιλιάδες ) Τακτικό Αποθεματικό Ειδικά & Έκτακτα Αποθεματικά Αφορολόγητα & Φορολ. Κατά Ειδικό Σύνολο Τρόπο Αποθεματικά Υπόλοιπα κατα την 1η Ιανουαρίου 2013,σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ - αναμορφωμενη) 6,942 4,043 17,428 28,413 Μεταφορά σε αποθεµατικά Αποθεματικό από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ Υπόλοιπο τέλους 31/12/2013 6,958 4,183 17,428 28,569 Η ανάλυση των λοιπών αποθεματικών της Εταιρείας έχει ως εξής: (Ποσά σε χιλιάδες ) ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Αφορολόγητα & Τακτικό Ειδικά & Έκτακτα Φορολ. Κατά Ειδικό Αποθεματικό Αποθεματικά Τρόπο Αποθεματικά Σύνολο Υπόλοιπα κατα την 1η Ιανουαρίου 2012,σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ -βάσει δημοσίευσης- 5, ,287 23,656 Αποθεματικό από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ Υπόλοιπο τέλους 31/12/2012 (αναμορφωμένη) 5, ,287 23,736 (Ποσά σε χιλιάδες ) ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Αφορολόγητα & Τακτικό Ειδικά & Έκτακτα Φορολ. Κατά Ειδικό Αποθεματικό Αποθεματικά Τρόπο Αποθεματικά Σύνολο Υπόλοιπα κατα την 1η Ιανουαρίου 2013,σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ -(αναμορφωμένη) 5, ,287 23,736 Αποθεματικό από την Αναθεώρηση του ΔΛΠ Υπόλοιπο τέλους 31/12/2013 5,542 1,031 17,287 23,860 Το τακτικό αποθεματικό έχει σχηματιστεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Εμπορικού Νόμου 2190/

88 22.3 Υπόλοιπο Κερδών εις νέο ΜΕΤΑΛΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. "ΜΕΤΚΑ" (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Προτεινόμενο Μέρισμα 15,585 12,988 15,585 12,988 Υπόλοιπο Κερδών 372, , , ,887 Σύνολο 388, , , ,875 Η Γενική Συνέλευση της 08/05/2013 ενέκρινε τη διάθεση αποτελεσμάτων της εταιρικής χρήσης 01/01 31/12/2012 και τη διανομή από τα καθαρά κέρδη της χρήσης 2012 ποσού , το οποίο αντιστοιχεί σε μέρισμα ανά μετοχή ποσού 0,2500. Από το ποσό αυτό παρακρατήθηκε σύμφωνα με την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία, φόρος 25% και αποδόθηκε στους μετόχους, καθαρό μέρισμα 0,1875 ανά μετοχή. Από τα καθαρά κέρδη μετά φόρων της χρήσης 2013 ποσού , η Διοίκηση προτείνει τη διανομή του μερίσματος ποσού (μικτό μέρισμα ανά μετοχή 0,3000). Η ανωτέρω διανομή τελεί υπό την έγκριση της Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. 23. Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία Σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία οι εργαζόμενοι δικαιούνται αποζημίωση στην περίπτωση απόλυσης ή συνταξιοδότησής τους, το ύψος της οποίας ποικίλει ανάλογα με τον μισθό, τα έτη υπηρεσίας και τον τρόπο της αποχώρησης (απόλυση ή συνταξιοδότηση) του εργαζομένου. Υπάλληλοι που παραιτούνται ή απολύονται αιτιολογημένα δεν δικαιούνται αποζημίωση. Στην Ελλάδα, υπάλληλοι που συνταξιοδοτούνται δικαιούνται το 40% τέτοιας αποζημίωσης σύμφωνα με το Ν.2112/1920. Αυτά τα προγράμματα δεν χρηματοδοτούνται και αποτελούν προγράμματα καθορισμένων παροχών σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 19. Οι εκτιμήσεις για τις υποχρεώσεις καθορισμένων παροχών του Ομίλου σύμφωνα με το ΔΛΠ 19 υπολογίστηκαν από ανεξάρτητες εταιρίες αναλογιστών. Η κίνηση της καθαρής υποχρέωσης στην Κατάσταση Οικονομικής Θέσης, μετά την υιοθέτηση του αναθεωρημένου ΔΛΠ 19, έχει ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' 31/12/ /12/ /12/2013 (Αναμορφωμένη) 31/12/2013 (Αναμορφωμένη) Προγράμματα Προγράμματα Προγράμματα Προγράμματα καθορισμένων καθορισμένων καθορισμένων καθορισμένων παροχών (Mη Σύνολο παροχών (Mη Σύνολο παροχών (Mη Σύνολο παροχών (Mη χρηματοδοτού χρηματοδοτούμε χρηματοδοτού χρηματοδοτούμενα) μενα) να) μενα) Σύνολο Υποχρέωση καθορισμένων παροχών Eύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων του προγράμματος Ταξινομημένη ως : Μακροπρόθεσμη υποχρέωση Βραχυπρόθεσμη υποχρέωση Τα ποσά που αναγνωρίστηκαν στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων και Συνολικών Εσόδων του Ομίλου και της Εταιρείας έχουν ως ακολούθως: 88

89 31/12/2013 Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτού μενα) ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ 31/12/2012 (Αναμορφωμένη) 31/12/2013 Προγράμματα Προγράμματα καθορισμένων καθορισμένων παροχών (Mη παροχών (Mη χρηματοδοτούμε χρηματοδοτού να) μενα) ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' 31/12/2012 (Αναμορφωμένη) Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτούμενα) Κόστος τρέχουσας απασχόλησης Κόστος προϋπηρεσίας Kαθαρός τόκος πάνω στην υποχρέωση παροχών Συνολικά έξοδα αναγνωρισμένα στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Τα ποσά που αναγνωρίζονται στα λοιπά συνολικά έσοδα της Κατάστασης Λοιπών Συνολικών Εσόδων είναι: 31/12/2013 Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτού μενα) ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ 31/12/2012 (Αναμορφωμένη) 31/12/2013 Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτούμε να) ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτού μενα) Οι μεταβολές στην παρούσα αξία της υποχρέωσης των προγραμμάτων καθορισμένων παροχών έχουν ως εξής: 31/12/2012 (Αναμορφωμένη) Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτούμενα) Αναλογιστικά κέρδη /(ζημιές) από μεταβολές σε δημογραφικές παραδοχές (101) 180 (77) 138 Αναλογιστικά κέρδη /(ζημιές) από μεταβολές σε χρηματοοικονομικές παραδοχές (48) (82) (47) (217) Συνολικά έσοδα /(έξοδα) αναγνωρισμένα στα λοιπά συνολικά έσοδα (150) 98 (124) (80) 31/12/2013 Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτού μενα) ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ 31/12/2012 (Αναμορφωμένη) Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτούμε να) ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' 31/12/2013 Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτού μενα) 31/12/2012 (Αναμορφωμένη) Προγράμματα καθορισμένων παροχών (Mη χρηματοδοτούμενα) Υποχρέωση καθορισμένων παροχών την 1η Ιανουαρίου 1,208 1, Τρέχον κόστος απασχόλησης Έξοδο τόκων Eπανεκτίμηση - αναλογιστικές ζηµιές /(κέρδη) από μεταβολές δημογραφικών παραδοχών (101) 180 (77) 138 Eπανεκτιμήσεις - αναλογιστικές ζηµιές /(κέρδη) από μεταβολές χρηματοοικονομικών παραδοχών (48) (82) (47) (217) Παροχές πληρωθείσες (553) (410) (462) (82) Κόστος Διακανονισμών Υποχρέωση καθορισμένων παροχών την 31η Δεκεμβρίου 988 1,

90 Οι λεπτομέρειες και οι βασικές υποθέσεις της αναλογιστικής εκτίμησης για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2013 και 31/12/2012 έχουν ως κάτωθι: 31/12/ /12/2012 Προεξοφλητικό επιτόκιο της 31ης Δεκεμβρίου 3,60% 3,80% Μελλοντικές αυξήσεις μισθών 2,00% 3,00% Ποσοστό Αποχωρήσεων 2,00% 2,00% Πληθωρισμός 2,00% 2,00% Ο παρακάτω πίνακας δείχνει μία ποσοτική ανάλυση ευαισθησίας για τον Όμιλο για τις σημαντικές παραδοχές της 31/12/2013: Προεξοφλητικό επιτόκιο 0,5% -0,5% Αύξηση / (μείωση) στην υποχρέωση καθορισμένων παροχών (60) 57 Μελλοντικές αυξήσεις μισθών 0,5% -0,5% Αύξηση / (μείωση) στην υποχρέωση καθορισμένων παροχών 57 (61) Οι ανωτέρω αναλύσεις ευαισθησίας έχουν καθοριστεί με βάση μία μέθοδο που δείχνει την επίδραση στο πρόγραμμα των καθορισμένων παροχών, ως αποτέλεσμα λογικών μεταβολών στις βασικές παραδοχές στο τέλος της περιόδου σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων. 24. Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Οι λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως εξής: 90

91 Στο κονδύλι «Λοιπά» περιλαμβάνονται κυρίως μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις σε πελάτες από την εκτέλεση έργων βάσει του ΔΛΠ Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Τα υπόλοιπα προμηθευτών και λοιπών συναφών υποχρεώσεων του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως εξής: Οι εμπορικές υποχρεώσεις δεν φέρουν τόκους και διακανονίζονται κανονικά. 26. Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις Οι τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις του Ομίλου και της Εταιρείας, αναλύονται ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Έξοδο φόρου που αναλογεί στην χρήση Διαφορές Φορολογικού Ελέγχου Λοιπές 'Υποχρεώσεις από Φόρους 1,622 3,778 1,087 1,178 Σύνολο 2,824 4,745 1,087 1,178 Για τις φορολογικά ανέλεγκτες χρήσεις των εταιρειών του Ομίλου (βλέπε σημείωση 40.3 «Ενδεχόμενες Υποχρεώσεις Απαιτήσεις»). 91

92 27. Δανειακές υποχρεώσεις Οι δανειακές υποχρεώσεις του Ομίλου και της Εταιρείας κατά την 31/12/2013 και 31/12/2012, αναλύονται ως εξής: Οι υποχρεώσεις της εταιρείας από τραπεζικό δανεισμό αφορούν κυρίως σε βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις και είναι σε Ευρώ. Το μέσο σταθμικό επιτόκιο δανεισμού κατά την ημερομηνία αναφοράς των οικονομικών καταστάσεων ανέρχεται σε 6,95% και (2012: 6,20%). Επί των ακινήτων του Ομίλου δεν υφίστανται εμπράγματα βάρη κατά την 31/12/2013 για εξασφάλιση τραπεζικών δανείων. Δεν υφίστανται υποχρεώσεις από χρηματοοικονομικές μισθώσεις για τον Όμιλο και την Εταιρεία. Το συνολικό χρηματοοικονομικό κόστος των μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων δανειακών υποχρεώσεων για τη χρήση που έληξε την 31/12/2013 περιλαμβάνεται στο κονδύλι «Χρηματοοικονομικά έξοδα» της ενοποιημένης και εταιρικής Κατάστασης Αποτελεσμάτων (βλ. σημείωση 34). 28. Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Οι λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως εξής : 92

93 29. Προβλέψεις 93

94 Οι λοιπές προβλέψεις αφορούν για τον Όμιλο και την εταιρεία προβλέψεις για τις μελλοντικές ζημιές που θα προκύψουν κατά την εκτέλεση ζημιογόνων έργων. Η πρόβλεψη για φορολογικές υποχρεώσεις αφορά στην κάλυψη μελλοντικών διαφορών από φορολογικούς ελέγχους ανέλεγκτων χρήσεων. Εντός της χρήσεως ο Όμιλος και η Εταιρεία δεν προέβη στην διενέργεια επιπλέον προβλέψεων. 30. Πωλήσεις Η ανάλυση του κύκλου εργασιών του Ομίλου και της Εταιρείας για την τρέχουσα και προηγούμενη χρήση έχει ως εξής: 31. Ανάλυση Εξόδων ανά κατηγορία Η ανάλυση των εξόδων ανά κατηγορία του Ομίλου και της Εταιρείας, για την τρέχουσα και προηγούμενη χρήση, έχει ως εξής: Κόστος Πωληθέντων 94

95 (Ποσά σε χιλιάδες ) Έξοδα διοίκησης ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ 31/12/2013 ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' 31/12/2012 (αναμορφωμένη) 31/12/ /12/2012 (αναμορφωμένη) Συνταξιοδοτικές παροχές Λοιπές παροχές σε εργαζομένους 5,190 3,939 4,517 3,406 Κόστος αποθεμάτων αναγνωρισμένο ως έξοδο Αμοιβές και έξοδα τρίτων 6,184 5,319 5,599 4,740 Παροχές τρίτων 2,843 3,380 2,673 2,979 Έξοδα επιδιόρθρωσης και συντήρησης παγίων Ενοίκια λειτουργικών μισθώσεων 1,541 1,554 1,237 1,182 Φόροι και τέλη Διαφήμιση Λοιπά διάφορα έξοδα 3,410 3,232 2,519 2,584 Αποσβέσεις ενσώματων παγίων Αποσβέσεις άϋλων περιουσιακών στοιχείων Σύνολο 21,283 19,836 18,526 17,117 95

96 32. Παροχές στο Προσωπικό Ο αριθμός του απασχολούμενου προσωπικού του Ομίλου και της Εταιρείας κατά την 31/12/2013 και 31/12/2012 αναλύεται ως εξής: 33. Λοιπά έσοδα και έξοδα εκμετάλλευσης Τα λοιπά έσοδα και έξοδα εκμετάλλευσης του Ομίλου και της Εταιρείας, αναλύονται ως εξής: 96

97 34. Χρηματοοικονομικά Έσοδα και Έξοδα Τα χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως εξής: Το κονδύλι «Λοιπά» στα χρηματοοικονομικά έσοδα αφορά σε τόκους από ομολογίες. (Βλέπε σημείωση 18) 35. Λοιπά Χρηματοοικονομικά Αποτελέσματα Η ανάλυση του χρηματοοικονομικού αποτελέσματος του Ομίλου και της Εταιρείας έχει ως εξής: 97

98 36. Φόρος Εισοδήματος Η φορολογία εισοδήματος του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύεται ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/2012 (αναμορφωμένη) 31/12/ /12/2012 (αναμορφωμένη) Φόρος χρήσης 3, ,247 - Φόρος προήγούμενων χρήσεων Διαφορές Φορολογικού Ελέγχου Αναβαλλόμενος φόρος (8,467) 11,905 (4,208) 9,936 Λοιποί Φόροι (436) 101 (758) 43 Σύνολο (5,037) 13,549 (1,718) 10,457 Κέρδη προ φόρων 86,527 84,415 42,713 46,511 Αναμενόμενη Δαπάνη Φόρου 22,497 16,883 11,105 9,302 Προσαρμογές για μεταβολή στον συντελεστή φόρου (13,381) - (13,010) - Διαφορά συντελεστή φορολογίας θυγατρικών εξωτερικού (2,432) (159) - - Επίδραση φορολογικής αναπροσαρμογής παγίων - (342) - (111) Αφορολόγητα Εισοδήματα (12,716) (4,336) - - Φόρος που αναλογεί στα αφορολόγητα αποθεματικά - (107) - - Μερίσματα - - (40) (104) Μη Εκπιπτώμενες Δαπάνες Φόροι τέλη Ακίνητης Περιουσίας Λοιποί ενδεχόμενοι φόροι Φόροι προηγ. Χρήσεων (αποθεματικών τεχν επιχ. & λοιπές διαφορές φόρου) Λοιπά (372) (16) Πραγματική Δαπάνη Φόρου (5,037) 13,549 (1,718) 10,457 Το ποσό του φόρου στα κέρδη προ φόρων του Ομίλου διαφέρει από το θεωρητικό ποσό που θα προέκυπτε χρησιμοποιώντας τον σταθμισμένο μέσο φορολογικό συντελεστή που εφαρμόζεται στα κέρδη των ενοποιημένων εταιρειών. 37. Κέρδη ανά μετοχή Τα βασικά κέρδη ανά μετοχή (εκφρασμένα σε ευρώ ανά μετοχή) για τον Όμιλο και την Εταιρεία έχουν ως εξής: (Ποσά σε χιλιάδες ) ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ 1/1-31/12/2013 1/1-31/12/2012 (αναμορφωμένη) ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' 1/1-31/12/2013 1/1-31/12/2012 (αναμορφωμένη) Κέρδη που αναλογούν στους ιδιοκτήτες της μητρικής 91,656 70,109 44,432 35,975 Σταθμισμένος μέσος όρος του αριθμού μετοχών 51,951 51,951 51,951 51,951 Βασικά κέρδη ανά μετοχή Τα βασικά κέρδη ανά μετοχή υπολογίζονται διαιρώντας το κέρδος ή τη ζημία που αναλογεί στους κατόχους κοινών μετοχών της μητρικής με τον μέσο σταθμισμένο αριθμό κοινών μετοχών σε κυκλοφορία κατά τη διάρκεια της λογιστικής περιόδου. 98

99 38. Ανάλυση Προσαρμογών σε Ταμειακές Ροές Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται οι προσαρμογές που διενεργήθηκαν στις Ταμειακές Ροές του Ομίλου και της Εταιρείας: (Ποσά σε χιλιάδες ) 12 μήνες έως 31 Δεκεμβρίου 2013 ΟΜΙΛ ΟΣ ΜΕΤΚΑ 12 μήνες έως 31 Δεκεμβρίου 2012 ΜΕΤΑΛΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ 12 μήνες έως μήνες έως 31 Δεκεμβρίου 2013 Δεκεμβρίου 2012 Προσαρμογές στα κέρδη για: Αποσβέσεις ενσώματων παγίων στοιχείων 4,172 4,651 2,839 3,190 Αποσβέσεις άϋλων περιουσιακών στοιχείων Προβλέψεις Έσοδα από χρησιμοποίηση προβλ. Προηγ. Χρήσεων (174) (315) (155) (60) (Κέρδη)/ ζημιές από πώληση ενσώματων παγίων στοιχείων 52 (18) 2 (7) (Κέρδη)/ ζημιές εύλογης αξίας παραγώγων 307 (44) 307 (44) (Κέρδη)/Ζημίες εύλογης αξίας άλλων χρηματοοικονομικών στοιχείων αποτιμώμενων σε εύλογη αξία μέσω της ΚΑΧ (588) (461) - - Έσοδα τόκων (5,168) (5,247) (3,224) (4,076) Έξοδα τόκων 2,818 3,020 2,394 2,597 Έσοδα από μερίσματα (59) - (153) (520) Κέρδη από την πώληση θυγατρικών επιχιερήσεων (17) Μερίδιο αποτελέσματος σε συνδεδεμένες εταιρίες 1,714 (835) Συναλλαγματικά (κέρδη)/ ζημιές αποτίμησης υποχρεώσεων/απαιτήσεων 1,021 (98) 974 (98) Σύνολο προσαρμογών στα Κέρδη για Ταμειακές Ροές 4, ,266 1,069 99

100 39. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη Οι συναλλαγές με τις συνδεδεμένες εταιρείες πραγματοποιούνται σε καθαρά εμπορική βάση. Ο Όμιλος της ΜΕΤΚΑ δεν συμμετείχε σε καμία συναλλαγή ασυνήθους φύσης ή περιεχομένου η οποία να είναι ουσιώδης για τον Όμιλο, ή τις εταιρείες και τα άτομα που συνδέονται στενά με αυτόν, και δεν αποσκοπεί να συμμετάσχει σε τέτοιου είδους συναλλαγές στο μέλλον. Καμία από τις συναλλαγές δεν εμπεριέχει ειδικούς όρους και συνθήκες και καμία εγγύηση δεν δόθηκε ή λήφθηκε. ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ Ποσά σε χιλιάδες ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.''ΜΕΤΚΑ'' 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Έσοδα εμπορία και από την εκτέλεση έργων Θυγατρικές , Λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις 2,795 44,028 2,654 43,486 Σύνολο 2,795 44,028 18,755 43,823 Λοιπά έσοδα 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις Σύνολο Χρηματοοικονομικά έσοδα 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις 2,028 3,519 1,666 3,332 Σύνολο 2,028 3,519 1,666 3,332 Έσοδα από μερίσματα 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Θυγατρικές Σύνολο Αγορές και αμοιβές από την παροχή υπηρεσιώ ν 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Θυγατρικές - - 7,045 12,531 Λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις 8,907 8,798 8,614 8,517 Διευθυντικά στελέχη 3,660 3,506 2,964 2,803 Σύνολο 12,567 12,304 18,623 23,851 Απαιτήσεις από πελάτες και από κατασκευαστικές συμβάσεις σε εξέλιξη 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Θυγατρικές - - 5,908 1,549 Λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις 114, , , ,675 Διευθυντικά στελέχη Σύνολο 114, , , ,225 Λοιπές απαιτήσεις 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Θυγατρικές - - 3,036 3,426 Λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις 37,228 43,044 29,264 34,911 Σύνολο 37,228 43,044 32,300 38,337 Υποχρεώσεις προς προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Θυγατρικές ,436 10,879 Λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις Διευθυντικά στελέχη Σύνολο ,703 11,804 Υποχρεώσεις προς πελάτες και έργο σε εξέλιξη 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις - 1,525-1,525 Σύνολο - 1,525-1,

101 Οι συναλλαγές (έσοδα, απαιτήσεις και υποχρεώσεις ) με τις λοιπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις αφορούν κυρίως σε σύμβαση εκτέλεσης έργου κατασκευής σταθμού ηλεκτρικής ενέργειας για λογαριασμό της PROTERGIA A.E. και της ΚΟΡΙΝΘΟΣ POWER (θυγατρικές της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ΑΕ). Δεν υπάρχουν όροι που δεν είναι συνήθεις με όρους παρόμοιων εμπορικών συναλλαγών Συναλλαγές με βασικά διευθυντικά στελέχη Οι παροχές προς τη Διοίκηση σε επίπεδο Ομίλου και Εταιρείας αναλύονται ως ακολούθως: Δεν έχουν χορηγηθεί δάνεια σε μέλη του Δ.Σ. ή σε λοιπά διευθυντικά στελέχη του Ομίλου (και τις οικογένειές τους). 40. Δεσμεύσεις, Ενδεχόμενες υποχρεώσεις και απαιτήσεις 40.1 Υφιστάμενα εμπράγματα βάρη Δεν υπάρχουν υποθήκες και προσημειώσεις ή οποιαδήποτε άλλα βάρη, επί των παγίων στοιχείων του ενεργητικού έναντι δανεισμού Δεσμεύσεις Οι δεσμεύσεις του Ομίλου και της Εταιρείας έχουν ως εξής: 101

102 Δεσμεύσεις Λειτουργικής Μίσθωσης (Ο Όμιλος ως μισθωτής) Ο Όμιλος μισθώνει μεταφορικά μέσα, ενσώματες ακινητοποιήσεις και άλλον εξοπλισμό από μη ακυρώσιμες μισθώσεις που έχουν συμφωνηθεί. Τα συμβόλαια μίσθωσης εμπεριέχουν διάφορες ρήτρες, διατάξεις καθώς και δικαιώματα ανανέωσης αναλύονται ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.''ΜΕΤΚΑ'' (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/ /12/ /12/2012 Εώς 1 έτος 1,324 1,416 1,131 1,175 Από 1 εώς 5 έτη 4,045 3,833 3,616 3,479 Μετά τα 5 έτη 3,549 3,711 3,126 3,711 Σύνολο 8,918 8,959 7,872 8, Ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις Για τον Όμιλο και την Εταιρεία αντίστοιχα οι ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις έχουν ως ακολούθως: Εταιρεία Ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις ΜΕΤΚΑ Α.Ε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΧΑΛΥΒΟΣ Α.Ε.(SERVISTEEL) 2010 RODAX Α.Τ.Ε.Ε /06/2011 Ε.Κ.Μ.Ε. Α.Ε ΕΛΕΜΚΑ Α.Ε DROSCO HOLDINGS LIMITED BRIDGE ACCESSORIES & CONSTRUCTION SYSTEMS 2010 METKA BRAZI SRL RODAX ROMANIA SRL POWER PROJECTS Κ/Ξ ΜΕΤΚΑ - ΤΕΡΝΑ Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ - ΕΚΜΕ Α.Ε Κ/Ξ ΑΤΕΡΜΩΝ ΑΤΤΕΕ - ΕΚΜΕ Α.Ε.-TMCUB -ΜΕΤΚΑ Α.Ε Κ/Ξ ΕΚΜΕ Α.Ε.-ΑΘΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε

103 Σημειώσεις: Βάσει της 5 του άρθρου 82 του ν. 2238/1994 και της ΠΟΛ 1159/2011, Νόμιμοι ελεγκτές και ελεγκτικά γραφεία διενεργούν υποχρεωτικούς ελέγχους σε ανώνυμες εταιρείες και εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, υποχρεούνται στην έκδοση ετήσιου πιστοποιητικού. Το πιστοποιητικό αυτό εκδίδεται μετά από έλεγχο που διενεργείται, ως προς την εφαρμογή των φορολογικών διατάξεων σε συγκεκριμένα φορολογικά αντικείμενα. Φορολογικές παραβάσεις, καθώς και μη απόδοση ή ανακριβής απόδοση φόρων που διαπιστώνονται από τα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία, κατά τη διενέργεια του διαχειριστικού ελέγχου, αναφέρονται αναλυτικά στο πιστοποιητικό αυτό. Οι Α.Ε. και Ε.Π.Ε., υπάγονται σε φορολογικό έλεγχο από Νόμιμους Ελεγκτές, για τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις που κλείνουν από 30/6/2011 και μετά. Για τις χρήσεις 2011 και 2012, οι εταιρείες του Ομίλου που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και υπόκεινται σε φορολογικό έλεγχο από Νόμιμο Ελεγκτή ή ελεγκτικό γραφείο σύμφωνα με την παρ.5 του άρθρου 82 του Ν. 2238/1994, έλαβαν Πιστοποιητικό Φορολογικής Συμμόρφωσης με Σύμφωνη Γνώμη χωρίς να προκύψουν ουσιώδεις διαφορές. Για να θεωρηθεί η χρήση περαιωμένη φορολογικά, πρέπει να ισχύσουν τα οριζόμενα στην παρ. 1α του άρθρου 6 της ΠΟΛ 1159/2011 όπως αυτή τροποποιήθηκε βάση της ΠΟΛ 1236/ Αναφορικά με τις εταιρείες του Ομίλου που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, ο φορολογικός έλεγχος της χρήσης 2013 βρίσκεται σε εξέλιξη και τα σχετικά φορολογικά πιστοποιητικά προβλέπεται να χορηγηθούν μετά τη δημοσίευση των Οικονομικών Καταστάσεων της χρήσης του Αν μέχρι την ολοκλήρωση του φορολογικού ελέγχου προκύψουν πρόσθετες φορολογικές υποχρεώσεις εκτιμάται ότι αυτές δεν θα έχουν ουσιώδη επίδραση στις Οικονομικές Καταστάσεις. Οι φορολογικές υποχρεώσεις του Ομίλου δεν είναι οριστικές, καθώς υπάρχουν ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις, οι οποίες αναλύονται ανωτέρω. Για τις ανέλεγκτες φορολογικές χρήσεις υπάρχει το ενδεχόμενο επιβολής πρόσθετων φόρων και προσαυξήσεων κατά τον χρόνο που θα εξετασθούν και θα οριστικοποιηθούν. Η Διοίκηση θεωρεί ότι πέρα των σχηματισμένων προβλέψεων (βλέπε σημείωση 29), τυχόν ποσά φόρων που πιθανόν να προκύψουν, δεν θα έχουν σημαντική επίδραση στα ίδια κεφάλαια, στα αποτελέσματα και στις ταμειακές ροές του Ομίλου και της Εταιρείας 40.4 Επίδικες υποθέσεις και υπό διαιτησία διαφορές Η Εταιρεία και οι θυγατρικές της εμπλέκονται (υπό την ιδιότητα του εναγόμενου και του ενάγοντος) σε διάφορες δικαστικές υποθέσεις και διαδικασίες επιδιαιτησίας στα πλαίσια της λειτουργίας τους. Η Διοίκηση καθώς και οι νομικοί σύμβουλοι εκτιμούν ότι οι εκκρεμείς υποθέσεις αναμένεται να διευθετηθούν χωρίς σημαντικές αρνητικές επιδράσεις στην χρηματοοικονομική θέση του Ομίλου ή της Εταιρείας, ή στα αποτελέσματα της λειτουργίας τους. Επίδικη απαίτηση της ΜΕΤΚΑ από προμηθευτή της Εκκρεμεί επίδικη απαίτηση της Εταιρείας από προμηθευτή της ποσού 29,7 εκ. το οποίο αφορά σε αποζημίωση λόγω κακής εκτέλεσης. Η αντίδικη εταιρεία έχει υποβάλλει αναγνωριστική αγωγή ότι δεν έχει υποχρέωση να καταβάλλει στην Εταιρεία το παραπάνω ποσό. Η Εταιρεία θα αναγνωρίσει στα αποτελέσματά της το ποσό που τυχόν θα της αποδοθεί κατά τον χρόνο της θετικής έκβασης και είσπραξής της. Για την παραπάνω υπόθεση έχει επιπλέον καταθέσει η αντίδικη εταιρεία αίτηση διαιτησίας κατά της απορροφόμενης εταιρείας RODAX ATEE της οποίας τις υποθέσεις συνεχίζει αυτοδικαίως η ΜΕΤΚΑ. 41. Σκοποί και πολιτικές διαχείρισης κινδύνων Η διαδικασία που ακολουθείται κατά την πολιτική διαχείρισης των κινδύνων στους οποίους εκτίθεται η εταιρεία είναι η παρακάτω: Αξιολόγηση των κινδύνων που σχετίζονται με τις δραστηριότητες και τις λειτουργίες του Ομίλου, 103

104 Σχεδιασμός της μεθοδολογίας και επιλογή των κατάλληλων χρηματοοικονομικών προϊόντων για τη μείωση των κινδύνων και Εκτέλεση /εφαρμογή, σύμφωνα με τη διαδικασία που έχει εγκριθεί από τη διοίκηση, της διαδικασίας διαχείρισης κινδύνων Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου Ο Όμιλος εκτίθεται σε περιορισμένο φάσμα χρηματοοικονομικών κινδύνων. Οι συνήθεις κίνδυνοι στους οποίους θεωρητικά υπάγεται, είναι κίνδυνοι αγοράς (μεταβολές σε συναλλαγματικές ισοτιμίες, επιτόκιο, τιμές αγοράς), πιστωτικός κίνδυνος, κίνδυνος ρευστότητας καθώς και λοιποί κίνδυνοι και αβεβαιότητες που αναλύονται κατωτέρω. Το γενικό πρόγραμμα διαχείρισης κινδύνων του Ομίλου εστιάζει στην αντιμετώπιση των κινδύνων καλής εκτέλεσης των εργασιών και αξιοπιστίας και ορθής υλοποίησης των προμηθειών και μετά ταύτα άμεση προτεραιότητα έχει ο πιστωτικός κίνδυνος και οι κίνδυνοι της αγοράς. Η διαχείριση των κινδύνων διεκπεραιώνεται μέσω των υπηρεσιών των δύο βασικών διευθύνσεών του, δηλαδή της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών & Διοικητικών Υπηρεσιών και της Γενικής Διεύθυνσης Έργων. Προ της διενέργειας των σχετικών συναλλαγών, λαμβάνεται έγκριση από τα αρμόδια στελέχη που έχουν το δικαίωμα δέσμευσης της εταιρείας προς τους αντισυμβαλλομένους Κίνδυνος αγοράς Συναλλαγματικός κίνδυνος Το νόμισμα λειτουργίας του Ομίλου είναι το Ευρώ.Ο κίνδυνος συναλλαγματικών ισοτιμιών προκύπτει από συναλλαγές με πελάτες και προμηθευτές σε Ξ.Ν. Ο Όμιλος εκτίθεται σε συναλλαγματικό κίνδυνο καθότι πραγματοποιεί συναλλαγές με πελάτες και προμηθευτές σε ξένο νόμισμα. Από τις εμπορικές συναλλαγές που πραγματοποιούνται σε ξένο νόμισμα, ο μεγαλύτερος όγκος πραγματοποιείται σε δολάρια Αμερικής (USD). Οι συμβάσεις με πελάτες σε δολάρια Αμερικής (USD) αφορούν τη σύμβαση στο Ιράκ καθώς και τις συμβάσεις στην Ιορδανία και στην Αλγερία. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία καθώς και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα μετατρεπόμενες σε ευρώ με την ισοτιμία κλεισίματος κατά την ημερομηνία αναφοράς αναλύονται ως εξής : Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει την ευαισθησία του αποτελέσματος της χρήσης καθώς και των Ιδίων Κεφαλαίων σε σχέση με τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις με την ισοτιμία EUR/USD, EUR/GBP, EUR/RON, EUR/TRL, EUR/SYP, EUR/DZD, EUR/JOD, EUR/IQD. Υποθέτουμε ότι πραγματοποιείται μια μεταβολή την 31 Δεκεμβρίου 2013 στην συναλλαγματική ισοτιμία EUR/USD, EUR/GBP, EUR/RON, EUR/TRL, EUR/SYP, EUR/DZD, EUR/JOD, EUR/IQD της τάξεως του 5% (2012: 5%). Η επίδραση στα αποτελέσματα και στην καθαρή θέση θα έχει ως εξής: Αύξηση 5% : Ποσά σε χιλιάδες Ονομαστικά ποσά USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία 129, , ,986 4,117-63,803 4, , Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις (82,208 ) (695 ) (64 ) - (1,622 ) (4,548 ) (2,513 ) (37 ) (61,754 ) (430 ) (73 ) - (3,724 ) - - (40 ) Σύνολο 46,902 (128 ) (40 ) 2,215 (1,369 ) (2,562 ) 1,604 (37 ) 2,048 3,878 (57 ) 1,073 (2,852 ) (40 ) Βραχυχρόνια έκθεση 46,902 (128 ) (40 ) 2,215 (1,369 ) (2,562 ) 1,604 (37 ) 2,048 3,878 (57 ) 1,073 (2,852 ) (40 ) 104

105 Ποσά σε χιλιάδες USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD Αποτέλεσμα χρήσης προ φόρων 2,345 (6 ) (2 ) 111 (68 ) (128 ) 80 (2 ) (3 ) 54 (143 ) 5 2 (2 ) Καθαρή θέση 1,821 (5 ) (1 ) 89 (55 ) (104 ) 69 (1 ) (2 ) 45 (114 ) 4 1 (2 ) Μείωση 5% : Ποσά σε χιλιάδες USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD USD SYP GBP RON TRL DZD JOD IQD Αποτέλεσμα χρήσης προ φόρων (2,345 ) 6 2 (111 ) (102 ) (194 ) 3 (54 ) 143 (5 ) (2 ) 2 Καθαρή θέση (1,821 ) 5 1 (89 ) (69 ) 1 (82 ) (155 ) 2 (45 ) 114 (4 ) (1 ) 2 Για τη διαχείριση του ελάχιστου συναλλαγματικού κινδύνου που προκύπτει από τις συναλλαγές με χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης (κυρίως σε νόμισμα δολαρίου Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής - US $) το τμήμα διαχείρισης διαθεσίμων συνάπτει συμβόλαια προαγοράς συναλλάγματος για λογαριασμό και στο όνομα των επιμέρους εταιρειών του Ομίλου όταν αυτό κριθεί απαραίτητο. Κίνδυνος τιμής Ο Όμιλος εκτίθεται σε μεταβολές της αξίας των πρώτων υλών που προμηθεύεται. Ο κίνδυνος τιμής αναφορικά με τις επενδύσεις σε χρεόγραφα θεωρείται περιορισμένος, δεδομένου ότι τα χρεόγραφα αντιπροσωπεύουν πολύ μικρό μέρος των περιουσιακών στοιχείων του Ομίλου Πιστωτικός κίνδυνος Ο πιστωτικός κίνδυνος στον οποίο εκτίθεται ο Όμιλος απορρέει από την αθέτηση υποχρέωσης εκ μέρους του πελάτη να αποπληρώσει εντός των συμβατικών προθεσμιών μέρος ή το σύνολο της οφειλής του. Τα στοιχεία του ενεργητικού τα οποία εκτίθενται σε πιστωτικό κίνδυνο κατά την ημερομηνία αναφοράς της Κατάστασης Οικονομικής Θέσης αναλύονται ως εξής: ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ ''ΜΕΤΚΑ'' (Ποσά σε χιλιάδες ) 1/1-31/12/2013 1/1-31/12/2012 1/1-31/12/2013 1/1-31/12/2012 Κατηγορίες Χρημ/κω ν στοιχείω ν Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 134, ,045 56,398 75,526 Πελάτες και Λοιπές Εμπορικές Απαιτήσεις 354, , , ,084 Σύνολο 489, , , ,610 Ο κύκλος εργασιών του Ομίλου συνίσταται κυρίως από συναλλαγές με μεγάλους οργανισμούς του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα καθώς και με μεγάλους και αξιόπιστους οίκους του εξωτερικού με μεγάλη πιστοληπτική ικανότητα. Στη βάση αυτή ο πιστωτικός κίνδυνος εκτιμάται ότι είναι περιορισμένος. Τυχόν απαιτήσεις που δεν έχουν υποστεί απομείωση και βρίσκονται σε καθυστέρηση, δεν θεωρούνται επισφαλείς. 105

106 Ο Όμιλος ελέγχει διαρκώς τις απαιτήσεις του είτε χωριστά είτε κατά ομάδα. Η Διοίκηση του Ομίλου θεωρεί ότι τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν έχουν απομειωθεί σε προηγούμενες ημερομηνίες είναι ικανοποιητικής πιστωτικής ποιότητας. Κανένα από τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία του Ομίλου δεν έχει υποστεί οιαδήποτε μορφή πιστωτικής ασφάλισης (υποθήκη, ενεχυρίαση κλπ). Υπάρχει συγκέντρωση του πιστωτικού κινδύνου από πελάτες, δεδομένου ότι σημαντικό ποσοστό του ενοποιημένου κύκλου εργασιών διαμορφώνεται από λίγους πελάτες. Ο πιστωτικός αυτός κίνδυνος ελαχιστοποιείται από το γεγονός της υψηλής πιστοληπτικής ικανότητας τους καθώς και στις προκαταβολές που εισπράττονται από αυτούς Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας είναι ο κίνδυνος που προκύπτει όταν τα άμεσα ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία δεν επαρκούν για την κάλυψη των υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία λήξης τους. Ο κίνδυνος ρευστότητας διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα για τον Όμιλο, καθώς διατηρεί επαρκή ταμειακά διαθέσιμα και θετικό κεφάλαιο κίνησης. Ο Όμιλος διαχειρίζεται τις ανάγκες ρευστότητάς του με προσεκτική παρακολούθηση των χρεών, των υποχρεώσεών του καθώς και των πληρωμών που πραγματοποιούνται καθημερινά. Ο κίνδυνος ρευστότητας συνδέεται στενά και με τον κίνδυνο καλής εκτέλεσης έργου και προμήθειας, λόγω της ταμειακής επιβάρυνσης που πιθανόν να προκύψει σε περίπτωση αποτυχίας εκτέλεσης του έργου με βάση τους όρους της σύμβασης. Ο πιο κάτω πίνακας αναλύει τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις της Εταιρείας και του Ομίλου σε σχετικές κατηγορίες λήξεων, με βάση την εναπομένουσα περίοδο κατά την ημερομηνία αναφοράς των Οικονομικών Καταστάσεων μέχρι την ημερομηνία λήξης των εκάστοτε υποχρεώσεων. Τα ποσά που παρουσιάζονται στον πίνακα είναι οι συμβατικές μη προεξοφλημένες ταμειακές ροές. Υπόλοιπα με λήξη εντός 12 μηνών ισούνται με τις λογιστικές τους αξίες, καθώς η επίδραση της προεξόφλησης δεν είναι σημαντική και δεν συμπεριλαμβάνονται υποχρεώσεις από κατασκευαστικές συμβάσεις βάσει της εφαρμογής του ΔΛΠ 11. Η ληκτότητα των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων την 31 Δεκεμβρίου 2013 για το Όμιλο και την εταιρεία αναλύεται ως εξής : 106

107 ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ Ενηλικίωση Υποχρεώσεων (Ποσά σε χιλιάδες ) 2013 εντός 6 μηνών 6 έως 12 μήνες 1 έως 5 έτη αργότερα από 5 έτη Σύνολο Μακρόθεσμα δάνεια - - 1,268 1,135 2,403 Βραχυπρόθεσμα δάνεια 7, ,252 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 116,888 5, ,319 Λοιπές Υποχρεώσεις 4, ,407 Σύνολο 128,387 5,591 1,268 1, ,381 ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ Ενηλικίωση Υποχρεώσεων (Ποσά σε χιλιάδες ) 2012 εντός 6 μηνών 6 έως 12 μήνες 1 έως 5 έτη αργότερα από 5 έτη Σύνολο Μακρόθεσμα δάνεια - - 1,086 1,629 2,715 Βραχυπρόθεσμα δάνεια 2,307 46, ,436 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 76,186 10, ,312 Λοιπές Υποχρεώσεις 4,319 1, ,603 Σύνολο 82,812 57,539 1,086 1, ,066 ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Ενηλικίωση Υποχρεώσεων (Ποσά σε χιλιάδες ) 2013 εντός 6 μηνών 6 έως 12 μήνες 1 έως 5 έτη αργότερα από 5 έτη Σύνολο Μακρόθεσμα δάνεια Βραχυπρόθεσμα δάνεια 4, ,840 Υποχρεώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 110,406 7, ,657 Λοιπές Υποχρεώσεις 10, ,907 Σύνολο 126,153 7, ,404 ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Ενηλικίωση Υποχρεώσεων (Ποσά σε χιλιάδες ) 2012 εντός 6 μηνών 6 έως 12 μήνες 1 έως 5 έτη αργότερα από 5 έτη Σύνολο Μακρόθεσμα δάνεια Βραχυπρόθεσμα δάνεια - 45, ,970 Υποχρεώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 56,482 5, ,756 Λοιπές Υποχρεώσεις 2,080 9, ,674 Σύνολο 58,562 60, ,

108 41.5 Χρηματοδοτικός και επιτοκιακός κίνδυνος Τα λειτουργικά έσοδα και ταμειακές ροές του Ομίλου είναι ουσιωδώς ανεξάρτητα από μεταβολές των επιτοκίων. Τα βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα έντοκα δάνεια του Ομίλου, θεωρείται πως δεν είναι ιδιαίτερα υψηλά. Ο δανεισμός του Ομίλου στο σύνολο του την 31 Δεκεμβρίου 2013 ανέρχεται σε χιλ. και αφορά κυρίως σε βραχυπρόθεσμο δανεισμό. (Αναλυτικός πίνακας των βραχυπρόθεσμων δανειακών υποχρεώσεων παρατίθεται στην σημείωση 27 ). Πολιτική του Ομίλου είναι να παρακολουθεί διαρκώς τις τάσεις των επιτοκίων και την διάρκεια των χρηματοδοτικών αναγκών του. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει την ευαισθησία του αποτελέσματος χρήσης καθώς και των Ιδίων Κεφαλαίων του Ομίλου σε μια λογική μεταβολή του επιτοκίου της τάξεως του + 3 % ή 3 %. (2012 : +/- 3%). Οι αλλαγές στα επιτόκια εκτιμάται ότι κινούνται σε μια λογική βάση σε σχέση με τις πρόσφατες συνθήκες αγοράς. (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ /12/2012 3% -3% 3% -3% Αποτέλεσμα χρήσης προ φόρων (1,279) 1,279 (1,187) 1,187 Καθαρή Θέση (946) 946 (950) 950 Ο κίνδυνος από τη μεταβλητότητα των τιμών των χρεογράφων κρίνεται αμελητέος για τις επενδύσεις του Ομίλου Λοιποί κίνδυνοι και αβεβαιότητες α) Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου ή προμήθειας Πιθανοί κίνδυνοι που μπορεί να απορρέουν από τις εμπορικές συνεργασίες του Ομίλου είναι η καθυστέρηση στην προμήθεια εξοπλισμού και η καθυστέρηση των υπεργολάβων στην εκτέλεση εργασιών ανέγερσης όπου έχουν σαν αντίκτυπο την γενικότερη καθυστέρηση της εκτέλεσης των αναληφθέντων έργων και συνεπώς την επιβολή ποινικών ρητρών λόγω αθέτησης των συμβατικών όρων. Ο Όμιλος, λόγω της φύσης των έργων που αναλαμβάνει, είναι εκτεθειμένος σε κινδύνους που σχετίζονται με το σχεδιασμό, τη μελέτη, την προμήθεια και τη θέση σε λειτουργία μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι κίνδυνοι σχετίζονται με - μηχανικές βλάβες σε εξοπλισμούς - απρόβλεπτες κατασκευαστικές συγκυρίες - καθυστερήσεις οφειλόμενες σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες - απρόβλεπτες αυξήσεις στο κόστος πρώτων υλών και εξοπλισμού Ο Όμιλος λόγω της μακροχρόνιας εμπειρίας του, της αυστηρής επιλογής συνεργατών, προμηθευτών και της στενής παρακολούθησης μέσω της Διεύθυνσης Ελέγχου και διασφάλισης ποιότητας αυτών, επιτυγχάνει τον περιορισμό πιθανής έκθεσης σε μεγάλους κινδύνους όσον αφορά την καλή εκτέλεση των εργασιών και προμηθειών που αναθέτει. Επιπλέον υπάρχει εξασφάλιση έναντι των συνεργατών-προμηθευτών, καθώς απαιτούνται από αυτούς τραπεζικές εγγυήσεις (καλής εκτέλεσης, προμήθειας υλικών κλπ). β) Ασφαλιστικός Κίνδυνος Ο ασφαλιστικός κίνδυνος προκύπτει από τις δραστηριότητες της εταιρείας και σχετίζεται με αρνητικά γεγονότα, όπως μεταξύ άλλων, ατυχήματα, βλάβες, ζημιές σε εξοπλισμό και γεγονότα ανωτέρας βίας. Όλα τα παραπάνω πολύ πιθανόν να 108

109 προκαλέσουν καθυστερήσεις και στη δυσμενέστερη περίπτωση διακοπή εργασιών. Τυχόν τέτοιες εξελίξεις θα δυσχέραιναν την οικονομική θέση και τα αποτελέσματα του Ομίλου. Για την αντιμετώπιση των προαναφερθέντων κινδύνων, ο Όμιλος προβαίνει στην ασφάλιση κατά 100% των κινδύνων αυτών με την κάλυψη της συνολικής αξίας των έργων και δραστηριοτήτων της, κατά παντός κινδύνου με ασφαλιστικά συμβόλαια (Erection All Risks & Construction All Risks), αστικής ευθύνης έναντι τρίτων, εργοδοτικής αστικής ευθύνης, μηχανημάτων, οχημάτων κλπ σε αναγνωρισμένους διεθνείς ασφαλιστικούς οίκους. Τα υπάρχοντα ασφαλιστικά συμβόλαια όμως δε μπορούν πάντα να παρέχουν πλήρη κάλυψη για ενδεχόμενες ζημιές που μπορεί να προκύψουν από απροσδόκητα γεγονότα όπως φυσικές καταστροφές, πόλεμοι ή τρομοκρατικές ενέργειες. γ) Κίνδυνοι που απορρέουν από γεωπολιτικούς παράγοντες Με εξαίρεση τη δραστηριότητα του Ομίλου στην Συρία δεν υπάρχει ορατός κίνδυνος για την Εταιρεία από γεωπολιτικούς παράγοντες. Σχετικά με τη δραστηριότητα στην Συρία, είναι σαφές ότι η ΜΕΤΚΑ δεν έχει αναλάβει ευθύνες και κινδύνους επενδυτού αλλά αυτούς του κατασκευαστού ο οποίος μάλιστα πληρώνεται για τις εργασίες που κάνει μέσω ανέκκλητης και επιβεβαιωμένης πίστωσης. Παρά ταύτα, η αναστολή εργασιών για κάποιο διάστημα, οι ανάγκες λήψης πολύ αυξημένων μέτρων προστασίας, η επιμήκυνση της παρουσίας μας στο Έργο, οι αυξημένες τιμές των ναύλων και ασφαλίστρων και γενικά οι ιδιαίτερες συνθήκες κάτω από τις οποίες εκτελούμε σήμερα το Έργο, έχουν αυξήσει σημαντικά το κόστος όχι όμως σε βαθμό που να εμποδίζει τη συνέχιση της εκτέλεσης αναμένοντας ασφαλώς την αποζημίωσή μας από τον πελάτη για όλες τις αποδεδειγμένες υπερδαπάνες που υφιστάμεθα για λόγους εκτός ευθύνης μας. 42. Εύλογη αξία χρηματοοικονομικών μέσων Η ανάλυση των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων έχει ως εξής: Ανάλυση επιπέδων χρηματοοικονομικών μέσων Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού και οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις που επιμετρώνται σε εύλογες αξίες στην Κατάσταση Οικονομικής Θέσης του Ομίλου και της Εταιρείας ταξινομούνται βάσει της παρακάτω ιεραρχίας σε 3 109

110 Επίπεδα για τον καθορισμό και την γνωστοποίηση της εύλογης αξίας των χρηματοοικονομικών μέσων ανά τεχνική αποτίμησης: Επίπεδο 1: Επενδύσεις που αποτιμώνται στην εύλογη αξία με βάση διαπραγματεύσιμες (μη προσαρμοσμένες) τιμές σε ενεργές αγορές για όμοια περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις. Επίπεδο 2: Επενδύσεις που αποτιμώνται στην εύλογη αξία με βάση μοντέλα αποτίμησης στα οποία όλα τα στοιχεία που επηρεάζουν σημαντικά την εύλογη αξία είναι βασισμένα (είτε άμεσα είτε έμμεσα) σε παρατηρήσιμα δεδομένα της αγοράς. Επίπεδο 3: Επενδύσεις που αποτιμώνται στην εύλογη αξία με βάση μοντέλα αποτίμησης στα οποία τα στοιχεία που επηρεάζουν σημαντικά την εύλογη αξία δεν είναι βασισμένα σε παρατηρήσιμα δεδομένα της αγοράς. Τα χρηματοοικονομικά μέσα του Ομίλου και της Εταιρείας, που αποτιμώνται στην εύλογη αξία, ταξινομούνται στα κάτωθι τρία επίπεδα: ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΤΚΑ Σύνολο Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ 2013 Χρηματοοικονομικά στοιχεία σε εύλογη αξία Χρηματοοικονομικά Στοιχεία Διαθέσιμα προς Πώληση Χρηματοοικονομικά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων 1,167 1, Παράγωγα Χρηματοοικονομικά Στοιχεία (307) - (307) - Προθεσμιακές συμβάσεις συναλλάγματος (forwards) (307) - (307) - ΜΕΤΑΛΛΙΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ''ΜΕΤΚΑ'' Σύνολο Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 (Ποσά σε χιλιάδες ) 31/12/ 2013 Χρηματοοικονομικά στοιχεία σε εύλογη αξία Χρηματοοικονομικά Στοιχεία Διαθέσιμα προς Πώληση Παράγωγα Χρηματοοικονομικά Στοιχεία (307) - (307) - Προθεσμιακές συμβάσεις συναλλάγματος (forwards) (307) - (307) - Εντός των χρήσεων 2013 και 2012 δεν πραγματοποιήθηκαν μεταφορές μεταξύ των Επιπέδων 1 και 2, ενώ δεν υπάρχουν χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού που εντάσσονται στο επίπεδο 3. Η λογιστική αξία των ακόλουθων χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και υποχρεώσεων θεωρείται ότι αποτελεί μία λογική προσέγγιση της εύλογης αξίας αυτών: Εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις Ταμειακά διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις. 43. Πολιτικές και σκοποί διαχείρισης κεφαλαίου Οι στόχοι της διοίκησης όσον αφορά τη διαχείριση κεφαλαίου της εταιρείας είναι να εξασφαλίζει την ικανότητα της να συνεχίσει τη δραστηριότητα της (going concern). Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της εξασφάλισης της διατήρησης πιστοληπτικής διαβάθμισης της εταιρείας. Επιπλέον, ιδιαίτεροι στόχοι της εταιρείας είναι και η εξασφάλιση της ικανοποιητικής μερισματικής απόδοσης στους μετόχους της καθώς και η εκπλήρωση των όρων συμβάσεων με τους συναλλασσόμενους. Ο Όμιλος παρακολουθεί το κεφάλαιο στη βάση του καθαρού δανεισμού (net debt) προς το σύνολο των Απασχολούμενων Κεφαλαίων. Για τις χρήσεις 2013 και 2012 ο δείκτης αναλύεται ως εξής: 110

111 METKA METKA S.A. (Ποσά σε χιλιάδες ) Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 449, , , ,235 Μείον: Ταμειακά διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα -134,542-75,526-56, ,045 Καθαρό Χρέος 315, , , ,189 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 449, , , ,235 Πλέον: Δάνεια 9,655 51,151 4,840 45,970 Σύνολο Απασχολούμενων Κεφαλαίων 459, , , ,205 Καθαρό Χρέος προς Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 7/10 8/10 8/10 7/10 Πολιτική της διοίκησης είναι η διατήρηση του δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα και η προσφυγή σε αυτόν μόνο όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο και για βραχύ χρονικό διάστημα. Η ανάλυση των ανωτέρω δεικτών δείχνει την επίτευξη των στόχων της διοίκησης όσον αφορά την πολιτική διαχείρισης του κεφαλαίου. 44. Γεγονότα μετά την ημερομηνία αναφοράς της κατάστασης Οικονομικής Θέσης Η ΜΕΤΚΑ ανακοίνωσε την την υπογραφή νέου συμβολαίου της θυγατρικής της, Power Projects Sanayi İnşaat Ticaret Limited Şirketi (Power Projects Limited) με τη Société Algérienne de Production de l Electricité (SPE Spa). Πρόκειται για το πέμπτο μεγάλο έργο που αναλαμβάνει η ΜΕΤΚΑ στην Αλγερία, το οποίο θα υλοποιηθεί από την κοινοπραξία Power Projects Limited με την General Electric. Το έργο αφορά σε μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και θέση σε λειτουργία οκτώ (8) κινητών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο φυσικό αέριο και συνολική ισχύ 179,72 MW σε τοπικές συνθήκες, που θα εγκατασταθούν σε τρεις (3) τοποθεσίες στην Αλγερία. Η συνολική αξία του συμβολαίου για την Power Projects Limited είναι $ Το έργο θα υλοποιηθεί με διαδικασία ταχεία εκτέλεσης (fast-track), με στόχο την έναρξη εμπορικής λειτουργίας το πρώτο εξάμηνο του Η ΜΕΤΚΑ ανακοίνωσε την την ανακήρυξη της, μετά από σχετική απόφαση του Δ.Σ. της ΕΡΓΑ ΟΣΕ Α.Ε, σε προσωρινό ανάδοχο του έργου «Κατασκευή υπολειπομένων έργων υποδομής, επιδομής, σηματοδότησης - τηλεδιοίκησης, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων σηράγγων για τη νέα σιδηροδρομική γραμμή Κιάτο - Ροδοδάφνη». Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού ύψους Ευρώ, συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας Β του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας» του ΕΣΠΑ , και έχει χρονοδιάγραμμα υλοποίησης εντός 24 μηνών από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης. Για την εκτέλεση του έργου η METKA θα συνεργαστεί με την πολυεθνική εταιρεία THALES, η οποία κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στον τομέα σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης σιδηροδρομικών έργων, και την Ελληνική εταιρεία Ξανθάκης Α.Τ.Ε. εξειδικευμένη σε έργα επιδομής. Η σιδηροδρομική γραμμή Κιάτο-Ροδοδάφνη, που εντάσσεται στο ευρύτερο έργο της κατασκευής της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνας (ΣΚΑ)-Πάτρας, αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο υποδομής, καθώς με την υλοποίηση του γίνεται πλέον πραγματικότητα η διασύνδεση της Πελοποννήσου με το σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο της Αθήνας. Η Νέα Διπλή Σιδηροδρομική Γραμμή Υψηλών Ταχυτήτων (Ν.Δ.Σ.Γ.Υ.Τ.) μεταξύ ΚΙΑΤΟΥ ΠΑΤΡΑΣ είναι συνέχεια της Νέας Διπλής Σιδηροδρομικής Γραμμής Υψηλών Ταχυτήτων ΑΘΗΝΩΝ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΙΑΤΟΥ και θα αποτελέσει το συνδετήριο άξονα της πρωτεύουσας με την Πάτρα, το τρίτο σε μέγεθος οικονομικό κέντρο της χώρας. 111

112 Πέραν των αναφερομένων δεν υπάρχουν σημαντικά γεγονότα από τη λήξη της χρήσης 2013 έως σήμερα. Αθήνα, 21 Μαρτίου 2014 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΤΟ ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ & ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Γ. ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ε. ΣΠΥΡΙΔΩΝ Σ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Α. ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ΖΩΤΟΣ ΠΕΤΡΑΤΟΣ ΠΑΛΗΚΑΡΑΣ Α.Δ.Τ. Α.Δ.Τ. Α.Δ.Τ. Α.Δ.Τ. AE044243/2007 ΠΟ65848/1991 ΑΒ263393/2006 ΑΚ621204/

113 Ε) Στοιχεία και Πληροφορίες 113