Ο υπολογιστής στην υπηρεσία της Ιατρικής

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ο υπολογιστής στην υπηρεσία της Ιατρικής"

Transcript

1 7 ο Γενικό Λύκειο Πάτρας Σχολ. Έτος Α Τετράμηνο Ο υπολογιστής στην υπηρεσία της Ιατρικής Τάξη Α Λυκείου Υπεύθιυνη καθηγήτρια: Τζάκη Διονυσία 0

2 Ομάδες Μαθητών Ομάδα 1 Καρδαμίτση Μαρία Κοσσυβάκη Ανδριάνα Κυριτσοπούλου Ελπίδα Κόλλιας Νικόλαος Κυριαζής Αθανάσιος Ομάδα 3 Λαμπίρης Κωνσταντίνος Κοντογιάννης Παναγιώτης Κοντογιάννης Θάνος Καπνόπουλος Χρήστος Λιακόπουλος Ανδρέας, Ομάδα 2 Κακουλίδης Ηλίας Καραγιώργου Κωνσταντίνα Καρδάρα Γεωργία Καφούσια Ιωάννα Κουνάβης Αριστοτέλης Ομάδα 4 Σταύρος Καβαλλιεράτος Παύλος Κατσιγιάννης Μαριάντζελα Κάνιστρα Βιβή Κόττη Γιώργος Κωνσταντακόπουλος Βασιλική Λαμπροπούλου 1

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ομάδες Μαθητών ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... 2 ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Αξονική και Μαγνητική Τομογραφία Τι είναι η αξονική τομογραφία Ιστορία Κύριες εφαρμογές Τεχνικές λήψης Πώς γίνεται η εξέταση Διαφορές της Αξονικής Τομογραφίας από τις απλές ακτινογραφίες Νέα γενιά τομογράφων Τι είναι η Μαγνητική Τομογραφία Ιστορία Τεχνικές λήψης Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Χρήση σε άλλες επιστήμες ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Ιατρικά Ρομπότ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα ZEUS Σύστημα ΑΙΣΩΠΟΣ Σύστημα Da Vinci ΡΟΜΠΟΤ ΜΑΚO ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ ΤΩΝ ΕΜΠΕΙΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Η Τεχνητή νοημοσύνη στον τομέα της ιατρικής Ποιες επεμβάσεις μπορούν να γίνουν ρομποτικά ΕΜΠΕΙΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΕΜΠΕΙΡΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝΟΣ ΕΜΠΕΙΡΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Ρομποτική καρδιοχειρουργική Ευχαριστίες Εισαγωγή GAMMA KNIFE ROBOCAST Νευροπλοήγηση Οι κυριότερες εφαρμογές της νευροπλοήγηση στην νευροχειρουργική Εργαλεία που βοηθούν τον χειρούργο Το σύστημα ελέγχου Hermes Το AESOP Το Endo Assist Συμπεράσματα ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Φωτογραφικό Υλικό ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ

4 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη όλων σχεδόν των επιστημών και η χρήση τους έχει συντελέσει σε δεκάδες ανακαλύψεις και εφευρέσεις. Η επιστήμη στην οποία έχουν προσφέρει ίσως τη μεγαλύτερη βοήθεια, είναι η ιατρική. Η ιατρική αποτελείται από 4 διαφορετικούς τομείς: την έρευνα, τη διάγνωση, τη θεραπεία και την εκπαίδευση νέων γιατρών. Και στους τέσσερις τομείς, η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει βοηθήσει τους επιστήμονες να κάνουν τεράστια βήματα προόδου, τόσο, που συχνά τα αποκαλούμε «θαύματα της ιατρικής επιστήμης». Η Έρευνα είναι το κομμάτι εκείνο της ιατρικής που προσπαθεί να κατανοήσει με λεπτομέρεια τους μηχανισμούς λειτουργίας του οργανισμού μας και να αναπτύξει νέα φάρμακα. Ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ιατρικής έρευνας, η αποκωδικοποίηση του DNA, δεν θα ήταν δυνατό χωρίς τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, καθώς η ανάλυση των ακολουθιών του και η λεπτομερής εξέτασή του προϋποθέτουν την διαχείριση τεράστιου όγκου πληροφοριών. Ο τομέας της Διάγνωσης, το κομμάτι δηλαδή της ιατρικής που αναγνωρίζει μία ασθένεια στον οργανισμό, έχει κάνει τεράστια άλματα χάρη στους υπολογιστές. Για παράδειγμα, πλέον μπορούμε να ελέγξουμε με ακρίβεια τη λειτουργία της καρδιάς ενός ασθενούς, χάρη στον ηλεκτρονικό καρδιογράφο, να δούμε ακριβώς τι συμβαίνει στον εγκέφαλό του, χάρη στο μαγνητικό τομογράφο, να απεικονίσουμε οποιοδήποτε σημείο του σώματος με αξονική τομογραφία, αλλά και να εξετάσουμε ακόμα και το πιο μικρό μέρος του σώματος ενός εμβρύου, με την βοήθεια ενός υπερηχογράφου. Όλα αυτά τα μηχανήματα με τα παράξενα ονόματα, δεν είναι τίποτε άλλο από ηλεκτρονικοί υπολογιστές! Στη Θεραπεία, επίσης, οι υπολογιστές έχουν φέρει επανάσταση κι έχουν βελτιώσει την ποιότητα ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων. Από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η ακτινοθεραπεία, η θεραπεία των παθήσεων της όρασης (όπως είναι η μυωπία) μέσω laser, η ρομποτική χειρουργική, η νευροπλοήγηση, η χειρουργική εγκεφάλου μέσω ακτινοβολίας Gamma -Knife Τέλος, η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει βοηθήσει καθοριστικά στην εκπαίδευση και τη συνεχή ενημέρωση των γιατρών για κάθε καινούρια εξέλιξη στον τομέα τους. Γιατροί που εργάζονται στα δύο άκρα του πλανήτη, μπορούν να ανταλλάξουν τη γνώμη τους και να συνεργαστούν για ένα περιστατικό. Χάρη στους υπολογιστές, εκατομμύρια άνθρωποι έχουν θεραπευτεί, ενώ είναι πολύ πιθανό μέσα στα επόμενα χρόνια να βρεθούν φάρμακα και τεχνικές που θα κάνουν και τις πιο επικίνδυνες ασθένειες να είναι παρελθόν! 3

5 Ακολουθεί η ερευνητική εργασία των μαθητών του Α2 τμήματος του 7ου Λυκείου που ασχολείται με μερικά θέματα από τα παραπάνω όπως: Έμπειρα συστήματα, τεχνητή νοημοσύνη, απεικονιστικές εξετάσεις, όπως μαγνητική και αξονική τομογραφία, ρομποτική χειρουργική, επεμβάσεις στον εγκέφαλο με την βοήθεια υπολογιστών και νευροπλοήγησης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η τεχνολογία βοήθησε τον άνθρωπο να επιλύσει πολλά από τα προβλήματα που συναντούσε στην καθημερινότητά του, διευκολύνοντας σε μεγάλο βαθμό τις συνθήκες ζωής του. Έτσι δημιούργησε έναν τεράστιο αριθμό κατασκευών, οι οποίες με την πάροδο των ετών έγιναν όλο και πιο σύνθετες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση θα μελετήσουμε την εξέλιξη της ιατρικής με τη βοήθεια των υπολογιστών, που έχει ως στόχο την θεραπεία των ασθενειών μέσω των ρομπότ. Στις μέρες μας η χρήση των υπολογιστών αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι σε αμέτρητες εφαρμογές στην καθημερινή πρακτική σε όλους τους επιστημονικούς τομείς. Τα ρομπότ προσέφεραν πολλές δυνατότητες στο να καθιστούν τις τρέχουσες χειρουργικές επεμβάσεις ευκολότερες, πιο αποτελεσματικές και ασφαλέστερες. Επίσης ενδέχεται να καθίστανται εφικτές και νέες χειρουργικές επεμβάσεις. Η εφαρμογή και στη χώρα μας της ρομποτικής χειρουργικής που είναι η εγχείρηση με τη βοήθεια ρομποτικού μηχανήματος, αλλάζει τα μέχρι σήμερα δεδομένα και μετατρέπει τις δύσκολες περιπτώσεις "ανοιχτών" επεμβάσεων σε εγχειρήσεις "ρουτίνας". Εκτός από τα ρομπότ υπάρχουν πολλά μηχανήματα τα οποία λειτουργούν με την βοήθεια των ηλεκτρονικών υπολογιστών όπως ο μαγνητικός και ο αξονικός τομογράφος, οι οποίοι συμβάλουν στην απεικόνιση του εσωτερικού του ανθρώπινου οργανισμού. Η ερευνητική έκθεση αοτελείται από 4 κεφάλαια. Στο πρώτο μελετάται η αξονική και η μαγνητική τομογραφία. Πού στηρίζεται η λειτουργία τους, ομοιότητες, διαφορές και ωφέλη για τον ασθενή. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται έρευνα για τα ιατρικά ρομπότ με έμφαση στα χειρουργικά ρομπότ για τις αρθρώσεις. Στο τρίτο κεφάλαιο μια έρευνα για τα την συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης και των έμπειρων συστημάτων στην υγεία. Στο τέταρτο μια ιδιαίτερη αναφορά στην ρομποτική καρδιοχειρουργική. 4

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Αξονική και Μαγνητική Τομογραφία Οι απεικονιστικές μέθοδοι αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις για τη διάγνωση πολλών παθήσεων. Μπορούν να απεικονίσουν με μεγάλη ευκρίνεια τα εσωτερικά μας όργανα και να δώσουν χρήσιμες πληροφορίες για δυσλειτουργίες που μπορεί να εκδηλωθούν εκεί. Είναι από τα μεγαλύτερα όπλα που διαθέτουν οι γιατροί προκειμένου να κάνουν σωστή διάγνωση και στη συνέχεια να καταστρώσουν το θεραπευτικό τους σχέδιο. Η αναζήτηση της κατάλληλης απεικονιστικής μεθόδου προβληματίζει και τον κλινικό γιατρό αλλά και τον ασθενή που ανησυχεί αν οι εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται «είναι αρκετές». Το συχνότερο ερώτημα που προκύπτει είναι αν η Αξονική (CT) ή η Μαγνητική (ΜRI) τομογραφία είναι σε θέση να βοηθήσει περισσότερο στη διάγνωση μιας νόσου ή να χαρακτηρίσει και να περιγράψει πλήρως μια ήδη γνωστή πάθηση. Ταυτόχρονα, υπεισέρχονται παράγοντες όπως η ασφάλεια, η διαθεσιμότητα και, φυσικά, το κόστος της κάθε μεθόδου. 1.1 Τι είναι η αξονική τομογραφία Η αξονική τομογραφία ή Υπολογιστική τομογραφία (στα Αγγλικά αρχικά Axial Tomography, σήμερα Computed Tomography - CT) είναι μία μη επεμβατική διαγνωστική απεικονιστική εξέταση, η οποία χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό των ακτίνων Χ και της τεχνολογίας των υπολογιστών, για να παράγει οριζόντιες και αξονικές (συχνά ονομάζονται φέτες) εικόνες του σώματος. 1: Αξονικός τομογράφος Εικόνα 5

7 Η αξονική τομογραφία μπορεί να παράγει λεπτομερείς εικόνες από οποιοδήποτε μέρος του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των οστών, των μυών και του λίπους. Οι εικόνες παρέχουν πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα λεπτομερούς διάγνωσης από αυτές της κλασικής ακτινογραφίας. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να χορηγηθεί κάποια σκιαγραφική ουσία ενδοφλέβια ή από το στόμα. 1.2 Ιστορία Η αξονική τομογραφία εισήχθη στην ιατρική διαγνωστική τη δεκαετία του 1970 (για την ακρίβεια το 1968) και έφερε επανάσταση στο χώρο. Ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και το πρώτο όργανο που μελετήθηκε με αυτήν ήταν ο εγκέφαλος. Η μέθοδος έτυχε γρήγορα καθολικής αποδοχής, κυρίως, για το ότι δεν προκαλεί καμία ταλαιπωρία στους ασθενείς και έχει μεγάλη διαγνωστική ακρίβεια. 1.3 Κύριες εφαρμογές Αρχικά χρησιμοποιήθηκε μόνο σε εξετάσεις εγκεφάλου και σπονδυλικής στήλης. Στη συνέχεια σε εξετάσεις κοιλίας, πνευμόνων, οστών και μαλακών μορίων, με περιορισμό των άλλων ακτινολογικών μεθόδων. Επειδή μπορεί να γίνει σαφής εντοπισμός εσωτερικών εστιών στα διάφορα όργανα του σώματος, γίνονται βιοψίες με την καθοδήγηση του ΑΤ ανώδυνα και ακίνδυνα και με εξαιρετική ακρίβεια, με συνέπεια την έγκαιρη θεραπεία του ασθενούς και τον περιορισμό ημερών νοσηλείας. Επίσης γίνονται παροχετεύσεις συλλογών και κύστεων. Τελευταία χρησιμοποιείται για τοπική θεραπεία όγκων του ήπατος με έγχυση ουσιών(αλκοόλης), Laser και ραδιοσυχνότητες κ.λ.π. Με την συνεχή βελτίωση των υπολογιστών οι οποίοι έχουν άμεση σχέση με τα προγράμματα του Α.Τ. έχουμε φθάσει σε επίπεδο ενδοσκοπικής μελέτης των κοίλων οργάνων εικονικά, λαμβάνοντας τις συνήθεις τομές, (κολονοσκόπηση, κυστεοσκόπηση κ.λ.π.) 6

8 1.4 Τεχνικές λήψης Οι αξονικές τομογραφίες λαμβάνονται με ένα μεγάλο όργανο, που ονομάζεται αξονικός τομογράφος. Ο εξεταζόμενος τοποθετείται σε ύπτια θέση σε ένα κινούμενο κάθισμα το οποίο αργά διέρχεται μέσω μιας κυκλικής τρύπας του μηχανήματος. Εικόνα 2: Ο ασθενής στον αξονικό τομογράφο Αποφεύγεται να ακτινοβοληθούν τα μάτια, γι' αυτό και το κεφάλι τοποθετείται με κλίση 15ο προς τα κάτω. Όση ώρα ο εξεταζόμενος βρίσκεται μέσα στην κυκλική περιοχή ακτινοβολείται με ακτίνες Χ ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Με αυτήν τη μέθοδο λαμβάνονται κάθετες λεπτές τομές (μεταξύ 0,6-10 χιλιοστών) του ανθρώπινου σώματος, οι οποίες αποτυπώνονται σε φιλμ και εκτυπώνονται σε ειδικό χαρτί, με χρώμα μαύρο - άσπρο και διαφανές. Οι εικόνες αποθηκεύονται στον υπολογιστή και μπορούν να μεταφερθούν οπουδήποτε. Συνήθως αποθηκεύονται και σε CD που δίδεται στον ασθενή και έτσι μπορεί να γίνει διάγνωση σε οποιονδήποτε άλλον υπολογιστή με τη χρήση κατάλληλων προγραμμάτων. Τα συμπαγή μόρια φαίνονται καλύτερα. Έτσι απεικονίζεται το εσωτερικό του σώματος και επιτρέπεται στον εξεταστή να αναζητήσει βλάβες μέσα στα όργανα ή να εντοπίσει ανωμαλίες σε σημεία που ήταν αδιανόητο να εντοπιστούν με την απλή ακτινογραφία. 7

9 Εικόνα 3: Αξονική τομογραφία καρδιάς Υπάρχει επίσης η δυνατότητα διαμόρφωσης εντυπωσιακών εικόνων τριών διαστάσεων (3D), που βοηθούν πολύ στην ορθοπαιδική και στην αγγειολογία-καρδιολογία. Ορισμένες φορές η εξέταση γίνεται μετά από ενδοφλέβια έγχυση σκιαγραφικής ουσίας (ιωδιούχο σκιαγραφικό), ενώ σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις λαμβάνονται πολύ λεπτές τομές 1-2 χιλ. 1.5 Πώς γίνεται η εξέταση Την αξονική τομογραφία μπορεί να χρειαστεί να κάνετε είτε σαν εξωτερικός ασθενής είτε στο πλαίσιο κάποιας νοσηλείας στο νοσοκομείο. Ο γιατρός θα εξηγήσει την διαδικασία που θα ακολουθηθεί Θα σας ζητηθεί να αφαιρέσετε ρούχα, κοσμήματα, ζώνες ή άλλα αντικείμενα από την περιοχή του σώματος όπου θα γίνει η αξονική και που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εξέταση. Θα τοποθετηθεί ένας φλεβοκαθετήρας στο χέρι σας. Θα σας ζητηθεί να ξαπλώσετε ύπτια πάνω σε ένα ειδικό ακτινολογικό τραπέζι, το οποίο θα οδηγήσει το υπό εξέταση σημείο του σώματος μέσα σε ένα κυκλικό μηχάνημα. Κατά τη διάρκεια των λήψεων, το εξεταστικό τραπέζι μετακινείται κατά τον προσθοπίσθιο άξονα. Όταν σας ζητηθεί, θα πρέπει να παραμείνετε εντελώς ακίνητος. Ύστερα από κάποια δευτερόλεπτα, οπότε θα έχει τελειώσει η εξέταση, θα σας ενημερώσουν. Αν σας χορηγηθεί από τον φλεβοκαθετήρα σκιαστικό, μπορεί να νιώσετε έξαψη, μεταλλική γεύση στο στόμα, κεφαλαλγία, κνησμό, ναυτία και/ή τάση για έμετο. Αυτές οι επιδράσεις συνήθως υποχωρούν σε λίγα λεπτά. Η διαδικασία δεν προκαλεί καθόλου πόνο. 8

10 Μετά το τέλος της εξέτασης, μπορείτε να ντυθείτε και να αποχωρήσετε από το εργαστήριο. Μετά την αξονική τομογραφία, μπορείτε να συνεχίσετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες χωρίς κανένα περιορισμό. 1.6 Διαφορές της Αξονικής Τομογραφίας από τις απλές ακτινογραφίες Στις απλές ακτινογραφίες η τρισδιάστατη δομή του σώματος απεικονίζεται στο φίλμ σε μία διάσταση με συμπροβολή όλων των ανατομικών μορίων, ενώ στην Α.Τ. στην εγκάρσια τομή απεικονίζονται τα ανατομικά μόρια σε δύο διαστάσεις σε εγκάρσιο επίπεδο. Στις απλές ακτινογραφίες μπορεί να διακριθούν εύκολα τα οστά από τα μαλακά μόρια, η καρδιά από τους πνεύμονες που την περιβάλλουν, αλλά δεν έχει την ευαισθησία να καταγράψει μικροδιαφορές πυκνότητος, όπως στην απεικόνιση του εγκεφάλου, με την διάκριση λευκής - φαιάς ουσίας, στην εξέταση άνω-κάτω κοιλίας με σαφή απεικόνιση του ήπατος, νεφρών, παγκρέατος, αγγείων κ.λ.π. ή την διαφοροποίηση του αίματος από άλλο υγρό. Εικόνα 4 : Απλή ακτινογραφία θώρακος τομογραφία θώρακος Εικόνα 5: Αξονική Ενώ στις εξετάσεις με την Α.Τ είναι σαφής η απεικόνηση των διαφόρων ανατομικών μορίων και οι παθολογικές αλλοιώσεις όπως είναι πολύ εύκολο να διακρίνουμε μια αιμορραγία στον εγκέφαλο η οποία πρίν την εφαρμογή της Α.Τ. μόνο μία αγγειογραφία με έμμεσα σημεία μπορούσε να μας δώσει,η οποία είναι επεμβατική μέθοδος, με τις γνωστές αντενδείξεις. 9

11 1.7 Νέα γενιά τομογράφων Μια τελευταία εξέλιξη της αξονικής τομογραφίας είναι η ελικοειδής αξονική τομογραφία (spiral) η οποία, πέρα από άλλα πλεονεκτήματα. παρέχει τη δυνατότητα ανακατασκευής των εικόνων, ώστε να έχουμε και τομές σε άλλα επίπεδα (μετωπιαία, στεφανιαία και λοξά), πράγμα που μέχρι τώρα μόνο η μαγνητική τομογραφία μπορούσε να κάνει. Εικόνα 6: Αξονικός τομογράφος νέας γενιάς Η νέα γενικά αξονικών τομογράφων Revolution CT, η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε δοκιμαστικό στάδιο θα βάλει όπως φαίνεται τέρμα στο μαρτύριο. Η τεχνολογία τους, επιτρέπει την ακριβή απεικόνιση κινούμενων οργάνων όπως η καρδιά από ελάχιστες και ταχύτατες λήψεις. Πρακτικά αυτό σημαίνει λιγότερο χρόνο μέσα στον τομογράφο. Εικόνα 7: Αξονικές τομογραφίες από τομογράφους νέας γενιάς 10

12 Οι νέοι τομογράφοι διαθέτουν τεχνολογία αντίστοιχη αυτής που υπάρχει στις φωτογραφικές κάμερες για σταθεροποίηση της εικόνας και σκάνερ υψηλής ταχύτητας. 'Ηδη χρησιμοποιούνται στο West Kendall Baptist Hospital κι όσοι ασθενείς εξετάστηκαν σε αυτούς φαίνεται να περιγράφουν θετικά την εμπειρία τους. Οι γιατροί δηλώνουν ενθουσιασμένοι, αφού με τις νέες ταχύτητες μειώνεται και ο χρόνος που παραμένει κάποιος εκτεθειμένος στην ακτινοβολία 11

13 1.8 Τι είναι η Μαγνητική Τομογραφία Η Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού (Magnetic Resonance Imaging (MRI), ή αλλιώς Πυρηνικός Μαγνητικός Συντονισμός) ή, όπως είναι περισσότερο γνωστή στην Ελλάδα, Μαγνητική Τομογραφία είναι μια ακτινολογική μέθοδος απεικόνισης του εσωτερικού ενός οργανισμού. 1.9 Ιστορία Αρχικά πρέπει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στον μαθηματικό Ζοζέφ Φουριέ ο οποίος ανακάλυψε τους ομώνυμους μετασχηματισμούς, χωρίς τους οποίους θα ήταν αδύνατη σήμερα η ανακατασκευή των φασμάτων και στον Νίκολα Τέσλα για τις εφευρέσεις του σχετικά με τον ηλεκτρομαγνητισμό οι οποίες έδωσαν μεγάλη ώθηση στην περαιτέρω εξέλιξη της τεχνολογίας. Το 1924 ο Pauli μετά από σειρά μελετών πρότεινε την θεωρητική ύπαρξη μιας εγγενούς πυρηνικής περιστροφής. Εικόνα 8: Μαγνητικός τομογράφος 12

14 Το 1925 οι Uhlenbeck και Goudsmit εισήγαγαν στην φυσική την έννοια του περιστρεφόμενου ηλεκτρονίου. Δύο χρόνια αργότερα, ο Pauli και ο Charles Galton Darwin ανέπτυξαν ένα θεωρητικό πλαίσιο για την έννοια της περιστροφής ηλεκτρονίων με βάση τους νόμους της κβαντικής μηχανικής που αναπτύχθηκαν από τον Έρβιν Σρέντινγκερ και τον Βέρνερ Χάιζενμπεργκ. Στις αρχές της δεκαετίας του '30 ξεκινούν οι πρώτες μελέτες σχετικά με τις μαγνητικές ιδιότητες των πυρήνων με τους Gorter και Rabi. Το 1933 o Otto Stern και o Walther Gerlach ήταν σε θέση να μετρήσουν την επίδραση της πυρηνικής περιστροφής από την εκτροπή μιας ακτίνας μορίων υδρογόνου. Το 1942 ο Gorter χρησιμοποίησε αρχικά τον όρο "πυρηνικός μαγνητικός συντονισμός" σε μια δημοσίευση που εμφανίστηκε στην Ολλανδία Προς το τέλος του 1943 ανακαλύφθηκε ο μαγνητικός συντονισμός περιστροφής ηλεκτρονίων στο πανεπιστήμιο Κazan από τον Yevgeni Κ. Zavoisky. Επίσημα το φαινόμενο του πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού (nuclear magnetic resonance- NMR) ανακαλύφθηκε ανεξάρτητα από τους Φέλιξ Μπλοχ (Stanford) καιέντουαρντ Πάρσελ (Harvard) το 1946 και το 1952 βραβεύονται με βραβείο Νόμπελ φυσικής. Λίγα χρόνια αργότερα αναπτύχθηκε η φασματοσκοπία NMR, Το 1955/1956, ο Erik Odeblad και ο Gunnar Lindstrοm από τη Στοκχόλμη δημοσίευσαν τις πρώτες μελέτες ΝΜR, συμπεριλαμβανομένων μετρήσεων χρόνων χαλάρωσης, μελετών ζωντανών κυττάρων και αξιολόγησης ζωικών ιστών. Ο Odeblad συνέχισε τις μελέτες σε ζωντανούς ιστούς καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του '50 και του '60. Το 1959 o Jay Singer μελέτησε την δυνατότητα μέτρησης ροών σε ιστούς. Στα τέλη της δεκαετίας του '60 γίνονται έρευνες για την λήψη σημάτων και προσδιορισμού των χρόνων χαλάρωσης σε ανθρώπους και σε ζώα με κυριότερη την μελέτη του J. Johns, ο οποίος μελέτησε την χημική σύσταση των ιστών ζωντανών ζώων (1967). Η εφεύρεση του αξονικού τομογράφου στα μέσα της δεκαετίας του '60 επηρέασε θετικά την έρευνα για την εξέλιξη των εφαρμογών απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού. Μερικές εβδομάδες μετά την εγκατάσταση του πρώτου αξονικού τομογράφου (Αγγλία, 1971) ο Paul Lauterbur ανακαλύπτει την δυνατότητα χωρικής χαρτογράφησης των μοριακών 13

15 συγκεντρώσεων συνδυάζοντας τα γραμμικά βαθμιδωτά πεδία (χρησιμοποιήθηκαν πρώτη φορά από τον Erwin L.Hahn το 1950) και την τεχνική της οπισθοπροβολής (σε αυτή βασίζεται η αξονική τομογραφία). Εικόνα 9: Μαγνητικός τομογράφος Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 πραγματοποιούνται οι πρώτες μελέτες της φασματοσκοπίας φωσφόρου για την ανάλυση δειγμάτων ερυθροκυττάρων (Moon 1973). Το 1974 ο Hoult μελετά με την φασματοσκοπία φωσφόρου την σύσταση των μυικών ιστών ποντικών. Τότε γίνεται φανερό ότι η φασματοσκοπία προσφέρει μη επεμβατική in vivo ανάλυση της σύστασης και του μεταβολισμού των ιστών. Το 1972 ο Raymond Damadian ανακαλύπτει ότι οι παθολογικοί ιστοί εμφανίζουν μεγαλύτερους χρόνους χαλάρωσης σε σχέση με τους αντίστοιχους υγιείς. Το 1973 ο Lauterbur παρουσιάζει την εικόνα δυο σωλήνων με νερό στο περιοδικό Nature και το 1974 παρουσιάζει την απεικόνιση της θωρακικής κοιλότητας ενός ποντικού. Ονόμασε την τεχνική αυτή ζευγματογραφία, όρος ο οποίος μετέπειτα αντικαταστάθηκε από τον όρο απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού. Το 1974 οι Anil Kumar, Dieter Welti και Richard Ernst παρουσίασαν την εργασία 'NMR Fourier Zeugmatography η οποία περιγράφει την χρήση χρονικά μεταβαλλόμενων βαθμιδωτών πεδίων και την εφαρμογή των μετασχηματισμών Fourier για την ανακατασκευή των εικόνων. 14

16 Επίσης το 1974 η εταιρία ΕΜΙ ασχολήθηκε με την κατασκευή εξοπλισμού αυτού του είδους. Με την συνεισφορά και των εργασιών του Damadian και τις ανακαλύψεις του Lauterbur επήλθε επανάσταση στην ιατρική απεικόνιση καθώς οδήγησε στην δημιουργία του πρώτου υποτυπώδους πειραματικού μαγνητικού τομογράφου. Οι καθηγητές Damadian, Minkoff και Goldsmith, μόλις ολοκλήρωσαν την κατασκευή του πρώτου υποτυπώδους μαγνητικού τομογράφου (Indomitable), στις 3 Ιουλίου 1977, μετά από μέτρηση 6 ωρών και ανακατασκευή 22 ωρών παρήγαγαν την πρώτη ιατρική εικόνα του ανθρώπινου σώματος (τομή θωρακικής χώρας). Επίσης το 1977 ο Sir Peter Mansfield και η ομάδα του έλαβαν εικόνες από τομή δακτύλου του χεριού και από την κοιλιακή χώρα με την βοήθεια της τεχνικής Echo Planar Imaging (E.P.I.) Τεχνικές λήψης Ο εξεταζόμενος τοποθετείται εντός ισχυρού μαγνητικού πεδίου (τουλάχιστον 1.5 Tesla φορές ισχυρότερο από το μαγνητικό πεδίο της γής). Υπό αυτές τις συνθήκες οι πυρήνες υδρογόνου του σώματος (που βρίσκονται σχεδόν σε όλες τις ενώσεις-νερό, λίπος και άλλες οργανικές ενώσεις) προσανατολίζονται παράλληλα ως προς της μαγνητικές γραμμές του πεδίου και εκτελούν μεταπτωτική κίνηση γύρω από τον άξονα των μαγνητικών γραμμών με συγκεκριμένη συχνότητα περιστροφής (συχνότητα Larmor). Η συχνότητα αυτή είναι χαρακτηριστική για κάθε άτομο. Η ποσότητα γ είναι ίση με το λόγο της μαγνητικής ροπής εξ αιτίας του σπιν προς τη στροφορμή λόγω σπιν. Ο λόγος γ ονομάζεται γυρομαγνητικός λόγος του σπιν (gyromagnetic ratio). Είναι φανερό ότι για δεδομένο εξωτερικό πεδίο κάθε τύπος ατομικού πυρήνα εκτελεί μεταπτωτική κίνηση με ορισμένη συχνότητα (ιδιοσυχνότητα), που είναι διαφορετική για κάθε άτομο. Εικόνα 10: Ο ασθενής στον μαγνητικό τομογράφο 15

17 Συνεπώς η μεταπτωτική αυτή κίνηση αποτελεί ένα μέσο διερεύνησης των διαφόρων τύπων πυρήνων που εμπεριέχονται σε ένα σώμα, είτε αυτό είναι δείγμα κάποιας βιολογικής ή χημικής ουσίας είτε είναι ιστός κάποιου εξεταζόμενου. Κατά την διάρκεια της εξέτασης τα πηνία ραδιοσυχνότητας του μαγνητικού τομογράφου εκπέμπουν RF (ραδιοκύματα) με συχνότητα ίση με αυτή της περιστροφής των πυρήνων (συχνότητα Larmor). Οι πυρήνες απορροφούν την ηλεκτρομαγνητική ενέργεια και αλλάζει η κατάσταση περιστροφής τους. Μετά από την διέγερση με παλμούς RF, ενώ οι τροχιές μεταπίπτουν στην αρχική τους κατάσταση, εκπέμπουν ένα αδύνατο σήμα ραδιοσυχνότητας στην συχνότητα Larmor (με μικρές αποκλίσεις). Το αδύναμο εκπεμπόμενο σήμα RF το οποίο λαμβάνουμε είναι το σήμα μαγνητικού συντονισμού. Το σήμα αυτό φθίνει με την πάροδο του χρόνου και ονομάζεται σήμα ελεύθερης επαγωγικής απόσβεσης (Free Induction Decay). Έπειτα με την εφαρμογή μετασχηματισμού Fourier στο FID (σήμα στο πεδίο του χρόνου) λαμβάνουμε το σήμα στην τελική του μορφή, δηλαδή στο πεδίο των συχνοτήτων. Εικόνα 11: Κατά τη διάρκεια της μαγνητικής τομογραφίας 16

18 Κατά την εκτέλεση εξετάσεων MRI ο χωρικός προσδιορισμός των λαμβανόμενων σημάτων γίνεται με την υπέρθεση βαθμιδωτών μαγνητικών πεδίων τα οποία αλλάζουν τοπικά την ισχύ του κύριου πεδίου με αποτέλεσμα την μικρή αλλαγή στην συχνότητα συντονισμού των πυρήνων υδρογόνου. Με αυτό τον τρόπο και την εκπομπή RF παλμών με συγκεκριμένο εύρος συχνοτήτων διεγείρονται συγκεκριμένες περιοχές ( και μπορεί να προσδιορισθεί η θέση τους με βάση τις διαφορές στην συχνότητα και στον ρυθμό περιστροφής των πρωτονίων Πλεονεκτήματα Με την αποκλειστική χρήση μαγνητικού τομογράφου είναι δυνατή η λήψη πληροφοριών σχετικά με την βιοχημική κατάσταση των ιστών με την μορφή εικόνων και φασμάτων. Η MRΙ προσφέρει την δυνατότητα του έγκαιρου εντοπισμού διαφόρων βιοχημικών αλλαγών οι οποίες συμβαίνουν πριν το σχηματισμό κακοήθειας. Επίσης σε σχέση με άλλες απεικονιστικές μεθόδους, οι οποίες βασίζονται στην ανίχνευση συγκεκριμένων ιχνηθετών με εξειδικευμένη δράση, προσφέρουν μεγαλύτερη ευαισθησία, καλύτερη διακριτική ικανότητα και μεγαλύτερη ευελιξία στην εφαρμογή. Η μαγνητική τομογραφία προσφέρει μία πληθώρα εργαλείων για την εύρεση και την παρακολούθηση της πορείας διαφόρων βλαβών καθώς επίσης και την δυνατότητα πολλών επαναλήψεων μιας και οι ασθενείς δεν επιβαρύνονται με ιοντίζουσες ακτινοβολίες ή άλλες χημικές ουσίες. Επίσης η εφαρμογή της γεφυρώνει το χάσμα της ανατομικής απεικόνισης και της μοριακής απεικόνισης καθώς προσφέρει την δυνατότητα χωρικής απεικόνισης της λειτουργικής κατάστασης των ιστών. Με την βοήθεια της μαγνητικής τομογραφίας είναι δυνατή η σταδιοποίηση και ο χαρακτηρισμός, η εκτίμηση της πορείας της νόσου και η παρατήρηση της ανταπόκρισης των ιστών στην θεραπεία. 17

19 Εικόνα 12: Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου Η δυνατότητα εφαρμογής σε όλες σχεδον τις ανατομικές περιοχές και η ραγδαία εξέλιξη της σχετικής τεχνολογίας υπόσχονται ταχύτερη, καλύτερη και ακόμα πιο έγκαιρη διάγνωση σε σχέση με άλλες πιο πολύπλοκες και ακριβότερες διαγνωστικές μεθόδους. Συνοπτικά τα κυριότερα πλεονεκτήματα είναι: α. η εκμετάλλευση πολλαπλών φυσικών παραμέτρων για τη λήψη φασμάτων και μεταβολικών χαρτών υψηλής διαγνωστικής αξίας και στα τρία χωρικά επίπεδα. β. η αποφυγή επιβάρυνσης του εξεταζόμενου με ιοντίζουσες ακτινοβολίες (ακτινοβολίες Χ, γ, β - δυνατότητα επανάληψης χωρίς σημαντικές επιπτώσεις). γ. ο προσδιορισμός της βιοχημικής σύστασης του οργανισμού με διαδικασίες ανώδυνες, με μη επεμβατικό χαρακτήρα Μειονεκτήματα Η μαγνητική τομογραφία, παρότι έχει φέρει νέα επανάσταση στην ακτινοδιαγνωστική εμφανίζει και ορισμένα μειονεκτήματα: α. Η αφθονία εφαρμογών και η απαίτηση σύνθετης γνώσης φυσικών παραμέτρων, υπολογιστών, μαθηματικών, φυσιολογίας και ανατομίας για την σωστή εκμετάλλευση αυτού του εργαλείου καθιστά σχετικά δύσκολη την εφαρμογή του. β. Η μεγάλη χρονική διάρκεια εκτέλεσης ορισμένων ακολουθιών. γ. Η ερμηνεία και η επεξεργασία των εικόνων και των ποσοτικών δεδομένων καθώς επίσης και η δυσκολία αναγνώρισης των ψευδενδείξεων. 18

20 δ. Οι συσκευές που χρησιμοποιούνται στην ιατρική έχουν υψηλό κόστος (περίπου ένα εκατομμύριο δολλάρια ανά Τέσλα για μία μονάδα, καθώς και μερικές χιλιάδες ευρώ για τη συντήρησή τους) Χρήση σε άλλες επιστήμες Ο Μαγνητικός Συντονισμός έχει επίσης βρει πολλές πρωτότυπες εφαρμογές σε άλλα πεδία πέραν της ιατρικής και της βιολογίας, από τον καθορισμό της περατότητας βράχων ως τους υδρογονάνθρακες και ορισμένες μεθόδους μη-καταστρεπτικών δοκιμών υλικών, ενώ αποτελεί και μια μέθοδο ανίχνευσης ποσοτήτων νερού σε γεωλογικές δομές. Άλλες πρόσφατες υλοποιήσεις αφορούν στρατιωτικές εφαρμογές και την ασύρματη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας (Intel, 2008). 19

21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Ιατρικά Ρομπότ Η έννοια του ρομπότ εξελίχθηκε με την πάροδο του χρόνου και από τις απλές μηχανές, που μπορούσαν να εκτελέσουν στερεότυπες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις, η επιστημονική πρόοδος έφτασε στα υψηλής νοημοσύνης ρομπότ που συμπεριφέρονται όπως οι άνθρωποι. Παρόλο που, τα σημερινά ρομπότ εξακολουθούν να είναι μηχανές χωρίς νοημοσύνη, έχουν γίνει μεγάλες προσπάθειες να επεκταθεί η χρησιμότητά τους. Η ρομποτική είναι μια «διεπιστημονική περιοχή» που συνδυάζει τη φυσική, την ηλεκτρολογία, τη μηχανολογία, την πληροφορική, τις τηλεπικοινωνίες, τη θεωρία συστημάτων, τον αυτόματο έλεγχο, την τεχνητή νοημοσύνη, την τεχνολογία των αισθητήριων διατάξεων (δύναμης, αφής, όρασης, κλπ), την εικονική πραγματικότητα, την επεξεργασία σήματος, την υπολογιστική όραση και την τεχνητή ζωή. Η χρήση του ρομπότ εμφανίζεται και στην Ρομποτική Χειρουργική επιτρέποντας τον πλήρη έλεγχο και την τεράστια ακρίβεια των χειρουργικών εργαλείων. Η ιατρική κοινότητα έχει ως στόχο μέσω των ρομπότ την θεραπεία των ασθενειών, την βελτίωση της ποιότητας ζωής και την πρόληψη των προβλημάτων. Τα ιατρικά ρομπότ διακρίνονται σε «μακρο-ρομπότ» (χειρουργικά ρομπότ, ρομπότ αποκατάστασης ΑΜΕΑ, αυτόνομες ρομποτικές καρέκλες) και «μικρο-ρομπότ» (για καθοδηγούμενη από εικόνες χειρουργική, ελάχιστης επέμβασης/ενδοσκοπική 20

22 χειρουργική, αγγειοπλαστική, εμβολισμός (γέμισμα) εγκεφαλικών ανευρυσμάτων κ.α.). Τα ιατρικά ρομπότ ενισχύονται σημαντικά από τηλεχειριστές και εικονική πραγματικότητα, ιδιαίτερα όταν ο ασθενής δεν μπορεί να μεταφερθεί στον τόπο του ειδικευμένου χειρουργού (τραυματίες πολέμου, ασθενείς απομακρυσμένων νησιών κ.λπ.). Ένα ιατρικό ρομπότ ευρείας χρήσης είναι το χειρουργικό ρομπότ DaVinci. 21

23 2.1 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα ZEUS Το σύστημα Zeus είναι ένα χειρουργικό ρομπότ το οποίο κατευθύνεται από υπολογιστές, χρησιμοποιείται ήδη στην Ευρώπη και παρουσιάζει ελπιδοφόρα αποτελέσματα. 22

24 Σύστημα ΑΙΣΩΠΟΣ Ο Αίσωπος ή το αυτοματοποιημένο ενδοσκοπικό σύστημα που έχει ως κύριο χαρακτηριστικό του γνώρισμα τον μηχανικό βραχίονα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον χειρούργο για να μπορέσει να τοποθετήσει ακριβώς το ενδοσκόπιο στην περιοχή που θέλει. Ένας χειρούργος πλέον μπορεί να κρατήσει τα χέρια του ελεύθερα κατά την διάρκεια της επέμβασης με την χρήση πεταλίων και της φωνής του λογισμικού. 23

25 Σύστημα Da Vinci To σύστημα Da vinci είναι κατάλληλο να χρησιμοποιηθεί από πολλές ειδικότητες της χειρουργικής. Εφαρμογές για διάφορες επεμβάσεις στη γενική χειρουργική, ουρολογία, γυναικολογία, καρδιοχειρουργική - θωρακοχειρουργική, παιδοχειρουργική, αγγειοχειρουργική, νευροχειρουργική. Τα εργαλεία εισάγονται μέσα από μικροτομές, λίγων χιλιοστών, στο σώμα του ασθενούς. Στη συνέχεια ο χειρουργός έχοντας στην κονσόλα τρισδιάστατη εικόνα κινεί με ειδικά χειριστήρια τους τέσσερις βραχίονες του ρομπότ. Κάθε βραχίονας είναι συνδεδεμένος με ένα χειρουργικό εργαλείο και στον κεντρικό βραχίονα υπάρχει κάμερα. Ο χειρούργος μπορεί να λυγίζει και να γυρίζει τους βραχίονες, όπως τον καρπό του ανθρώπινου χεριού. Επιπλέον, η χρησιμότητα των χειρουργικών ρομπότ φαίνεται ιδιαίτερα αφού στα χειρουργικά συστήματα υπάρχουν φακοί τρισδιάστατης απεικόνισης, το οποίο μεγεθύνει το χειρουργικό πεδίο 15 φορές. Ακόμη, μέσω της κάμερας επιτρέπει στον χειρουργό να πλησιάσει πιο κοντά στο σημείο της επέμβασης απ ότι επιτρέπει η ανθρώπινη όραση. Οι εικόνες από τη φωτογραφική μηχανή φανερώνονται στην κονσόλα του χειρουργού που του δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα καθώς επίσης του δίνουν τη δυνατότητα να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη και σαφή άποψη για την περιοχή. Ο χειρουργός έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιεί τις επεμβάσεις του από απόσταση. 24

26 ΡΟΜΠΟΤ ΜΑΚO Το ρομπότ ΜΑΚΟ, αμερικανικής τεχνολογίας, που εγκαταστάθηκε στο νοσοκομείο Metropolitan, θεωρείται μοναδικό στο είδος του. Μάλιστα, η Ελλάδα αποτελεί μια από τις τρεις χώρες της Ευρώπης η οποία διαθέτει αυτό το ρομπότ-οι άλλες είναι η Γερμανία και η Ιταλία. Το ρομπότ MAKO και η τεχνογνωσία που διαθέτουν οι Έλληνες ειδικοί προσδίδουν συγκριτικό πλεονέκτημα στο ελληνικό νοσοκομείο, που ήδη σχεδιάζει την εκπαίδευση ιατρών στη ρομπότ χειρουργική από ευρωπαϊκές και μεσογειακές χώρες. 2.2 ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ Μέσω της ρομποτικής χειρουργικής τα οφέλη για του ασθενή αυξάνονται βαθμιαία. Αρχικά, η ανάρρωση του είναι ταχύτερη. Επίσης ο μετεγχειρητικός πόνος ελαττώνεται και η πιθανότητα επιπλοκών που σχετίζονται με το τραύμα είναι ελάχιστες. Τέλος η διάρκεια αναισθησίας είναι μικρότερη, καθώς και το κόστος της νοσηλείας του ασθενούς ελαχιστοποιείται. Παράλληλα, με τη βοήθεια των χειρουργικών ρομπότ οι ιατροί διευκολύνονται. Πιο συγκεκριμένα, έχουν την δυνατότητα να βλέπουν σε τρισδιάστατη έγχρωμη εικόνα των οργάνων του ασθενούς και έχει την αίσθηση ότι τα μάτια και τα χέρια του βρίσκονται μέσα 25

27 στο σώμα του ασθενούς. Ως επιπρόσθετο, έχει την ικανότητα άριστης όρασης σε σημεία που μέχρι σήμερα δεν υπήρχε καμιά οπτική πρόσβαση, καθώς και μπορεί να χειρουργεί σε απρόσιτα μέχρι σημεία με απόλυτη ασφάλεια και ακρίβεια. Συμπερασματικά, το ρομπότ δρα σαν συνεργάτης του γιατρού ενώ ταυτόχρονα ο γιατρός έχει τον πλήρη έλεγχο. 26

28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ ΤΩΝ ΕΜΠΕΙΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Πριν μερικά χρόνια ο όρος τεχνητή νοημοσύνη μας παρέπεμπε σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας όπου οι μηχανές κατασκευάζονταν για την εξυπηρέτηση των ανθρώπινων αναγκών. Οι μηχανές αυτές σκέφτονταν για τον ίδιο τον άνθρωπο, με την πάροδο όμως του χρόνου ξέφυγαν από τον έλεγχο του δημιουργού τους και στράφηκαν εναντίον του. Αν ανατρέξουμε στην ελληνική μυθολογία θα συνειδητοποιήσουμε ότι ο άνθρωπος ένιωθε πάντα την ανάγκη να κατασκευάσει μια μηχανή, η οποία θα δρούσε και θα σκεφτόταν για αυτόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πρώτο ρομπότ της ιστορίας, τον φύλακα της Κρήτης, γνωστός ως Τάλως. Ένας ανθρωπόμορφος γίγαντας με χάλκινο σώμα, ο οποίος σύμφωνα με τον Πλάτωνα ήταν επιφορτισμένος με το ιερό καθήκον της επιτήρησης των νόμων στην Κρήτη. Από τότε μέχρι σήμερα πολλά πράγματα έχουν αλλάξει και ακόμα περισσότερα ανθρώπινα όνειρα έχουν γίνει πραγματικότητα στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας. τεχνητή νοημοσύνη δεν αποτελεί πλέον απειλή για τον άνθρωπο όπως παρουσιαζόταν στις ταινίες και στα λογοτεχνικά βιβλία επιστημονικής φαντασίας του περασμένου αιώνα. Στις μέρες μας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι στον τομέα των υπολογιστών με αμέτρητες εφαρμογές στην καθημερινή πρακτική σε όλους τους επιστημονικούς τομείς. Η Τεχνητή νοημοσύνη Artificial Intelligence: είναι ο τομέας της επιστήμης υπολογιστών που ασχολείται με τη σχεδίαση και την ανάπτυξη εφϋών συστημάτων, τα οποία έχουν την ικανότητα, τα χαρακτηριστικά και την νοημοσύνη του ανθρώπου Η Τεχνητή νοημοσύνη στον τομέα της ιατρικής Τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε πληθώρα πληροφοριακών συστημάτων στον τομέα της ιατρικής. Σήμερα εξαιτίας του τεράστιου όγκου πληροφοριών που έχει στην διάθεση του ο, ειδικευμένος ή μη, γιατρός έχει γίνει επιτακτική η χρήση των πληροφοριακών συστημάτων στην ιατρική. Η ιατρική πληροφορία επιβάλλεται να έχει μια μορφή, η οποία να επιτρέπει μια αποτελεσματική πορεία συλλογισμού και εξαγωγής συμπερασμάτων για οποιονδήποτε την αναζητά. 27

29 3.2 Ποιες επεμβάσεις μπορούν να γίνουν ρομποτικά Από όλες τις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί παγκοσμίως, φαίνεται ότι η κύρια χρησιμότητα της μεθόδου είναι στη χειρουργική` του προστάτη. Στις καθημερινές επεμβάσεις της χειρουργικής, όπως για παράδειγμα η αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως, της αποκατάστασης των κηλών, των επεμβάσεων του εντέρου, του στομάχου, του οισοφάγου, του ήπατος, του παγκρέατος, του θυρεοειδούς, δεν παρέχει κανένα ειδικό πλεονέκτημα για τον ασθενή, σε σχέση με την λαπαροσκοπική χειρουργική, αντιθέτως το κόστος της ρομποτικής είναι αυξημένο κατά πολύ ΕΜΠΕΙΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Είναι ένα υπολογιστικό σύστημα, το οποίο μιμείται την ικανότητα ενός εμπειρογνώμονα στη λήψη αποφάσεων. Τα έμπειρα συστήματα σχεδιάστηκαν για να λύνουν πολύπλοκα προβλήματα συλλογιζόμενα με βάση τη διαθέσιμη γνώση σε ένα πεδίο. Τα πρώτα έμπειρα συστήματα δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του 1970 και έπειτα αναπτύχθηκαν ραγδαία τη δεκαετία του Για την ανάπτυξη ενός έμπειρου συστήματος είναι απαραίτητη η συνεργασία μεταξύ ατόμων από διαφορετικά πεδία. Επίσης απαραίτητη και αναντικατάστατη είναι η ύπαρξη ενός ειδικού στον τομέα που απευθύνεται το έμπειρο σύστημα, καθώς και ενός μηχανικού γνώσης. Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους αλλά και με το σύστημα απεικονίζονται στο Σχήμα 1. Σχήμα 1. Ανάπτυξη και λειτουργία ενός έμπειρου συστήματος 28

30 3.4. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΜΠΕΙΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Για να είναι ένα έμπειρο σύστημα αποδοτικό θα πρέπει να έχει ορισμένα επιθυμητά χαρακτηριστικά. Δυναμικότητα: Ένα έμπειρο σύστημα χρειάζεται να δίνει την δυνατότητα αλλαγής της υπάρχουσας γνώσης. Η γνώση δεν παραμένει σταθερή, μεταβάλλεται και ιδιαίτερα στον επιστημονικό τομέα αυτό είναι το ζητούμενο, η προσθήκη συνεχώς καινούριας μνήμης. Επομένως ένα έμπειρο σύστημα οφείλει να έχει την δυνατότητα με την ύπαρξη κατάλληλων μηχανισμών της τροποποίησης υπάρχουσας γνώσης και της προσθήκης καινούριας ή ακόμα και αφαίρεση γνώσης που πλέον δεν είναι αποδεκτή ή είναι λανθασμένη. Επεξήγηση και αιτιολόγηση της πορείας συλλογισμού: Ένα επιτυχημένο έμπειρο σύστημα είναι αναγκαίο να εξηγεί αναλυτικά την συλλογιστική πορεία που ακολουθεί μέχρι να φτάσει στην λύση που του έχει ζητηθεί. Η απλή παρουσίαση της λύσης δεν αποτελεί αποδεκτό αποτέλεσμα για ένα έμπειρο σύστημα. Θα πρέπει η λύση αυτή να τεκμηριώνεται με τέτοιον τρόπο, ώστε να προσομοιάζει με την αιτιολόγηση που θα παρείχε ένα ς άνθρωπος ειδικός. Διαφάνεια του κώδικα: Ο κώδικας που περιέχουν τα έμπειρα συστήματα είναι μια σαφής περιγραφή του προβλήματος, με το οποίο ασχολούνται. Αναπαριστούν την γνώση για το πρόβλημα σε συμβολική μορφή και δεν θα πρέπει να αναμιγνύουν τη γνώση με το μηχανισμό χειρισμού και ελέγχου της. Ταχύτητα απόκρισης: Ένα από τα ζητούμενα για την κατασκευή ενός ολοκληρωμένου έμπειρου συστήματος αποτελεί η ταχύτητα παρουσίασης του προβλήματος. Από τη μεριά του το έμπειρο σύστημα οφείλει να παρουσιάζει τη λύση στο πρόβλημα που του ανατίθεται σε χρόνο όχι μεγαλύτερο από αυτόν που θα χρειαζόταν ένας άνθρωποςειδικός. Το έμπειρο σύστημα δεν έχει καμία αξία να φτάνει σε μια λύση και να την τεκμηριώνει αν ο χρόνος που χρειάζεται είναι μεγαλύτερος από αυτόν που θα χρειαζόταν ο δημιουργός του. 29

31 Χειρισμός αβέβαιης ή ελλιπούς γνώσης: Το έμπειρο σύστημα είναι ανάγκη να βρίσκεται σε θέση να παρουσιάζει αποτελέσματα και λύσεις ακόμα και αν η γνώση που του παρέχεται είναι ασαφής ή ελλιπής και αυτό διότι πάντα υπάρχουν προβλήματα, για τα οποία δεν είναι διαθέσιμη όλη η γνώση που απαιτείται για την επίλυσή τους. Σε αυτή την περίπτωση ένας άνθρωπος-ειδικός θα έπαιρνε μια απόφαση στηριζόμενος στα δεδομένα που έχει διαθέσιμα. Αυτό ακριβώς απαιτούμε και από ένα έμπειρο σύστημα. 30

32 3.5. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΕΜΠΕΙΡΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Πρόκειται ουσιαστικά για μια ομάδα προγραμμάτων που χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Τον πυρήνα του συστήματος και ένα πλήθος βοηθητικών προγραμμάτων. Η βασική δομή ενός έμπειρου συστήματος φαίνεται στο σχήμα 2. Σχήμα 2. Βασική δομή έμπειρου συστήματος Ο Πυρήνας ενός έμπειρου συστήματος αποτελείται από δύο μέρη, τη βάση της γνώσης και το μηχανισμό εξαγωγής των συμπερασμάτων, ενώ τα βοηθητικά προγράμματα χρησιμοποιούνται για την διασύνδεση και την επικοινωνία του συστήματος με το χρήστη, για τη συνεργασία με τα περιφερικά μηχανήματα, για το χειρισμό εξωτερικών βάσεωνδεδομένων και για πολλά άλλα. Ο συνδυασμός του μηχανισμού εξαγωγής συμπερασμάτων με τα βοηθητικά προγράμματα αποτελεί αυτό που στα έμπειρα συστήματα ονομάζεται κέλυφος των έμπειρων συστημάτων. 31

33 3.6 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝΟΣ ΕΜΠΕΙΡΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Η διαδικασία ανάπτυξης ενός έμπειρου συστήματος περιλαμβάνει πέντε βασικά στάδια, τα οποία αναπτύσσονται πολύ σύντομα στη συνέχεια. Τα στάδια αυτά είναι η ανάλυση του προβλήματος, η απόκτηση γνώσης, η σχεδίαση του έμπειρου συστήματος, η υλοποίηση του και τέλος η επαλήθευση και ο έλεγχος της αξιοπιστίας του αποτελέσματος. Η ανάλυση του προβλήματος Στο στάδιο αυτό εξετάζουμε κατά πόσο το πρόβλημα που πραγματευόμαστε είναι κατάλληλο να επιλυθεί από ένα έμπειρο σύστημα ή από ένα συμβατικό υπολογιστικό πρόγραμμα. Για να θεωρηθεί ένα πρόβλημα κατάλληλο, έτσι ώστε να επιλυθεί από ένα έμπειρο σύστημα θα πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Αυτές είναι: Να υπάρχουν διαθέσιμα τα σχετικά δεδομένα για τον σχεδιασμό του έμπειρου συστήματος. Να είναι διαθέσιμος ο ειδικός κατά τη διαδικασία σχεδιασμού του έμπειρου συστήματος. Να υπάρχει πλήρη γνώση γύρω από το συγκεκριμένο πρόβλημα που να παρέχεται από κάποιον ειδικό. Να υπάρχει όφελος από τη διαδικασία αυτή στοχεύοντας στην αύξηση της παραγωγικότητας και τη μείωση του κόστους παραγωγής από την εφαρμογή του έμπειρου συστήματος. 32

34 Η απόκτηση της γνώσης (knowledge acquisition) Είναι το στάδιο κατά το οποίο ο μηχανικός εκμαιεύει από τον ειδικό τη γνώση του πάνω στο πρόβλημα και στη συνέχεια το μοντελοποιεί. Αν και υπάρχουν αρκετοί μέθοδοι για αυτό, η πιο εύκολα υλοποιήσιμη και πιο συχνά χρησιμοποιούμενη είναι εκμαίευση γνώσης μέσω συνεντεύξεων με τον εμπειρογνώμονα. Η σχεδίαση Εδώ θα προσδιοριστεί η μορφή της αναπαράστασης της γνώσης, η συλλογιστική που χρησιμοποιεί για την εξαγωγή των συμπερασμάτων, αλλά και το εργαλείο ανάπτυξης του έμπειρου συστήματος. Εκτός αυτού λαμβάνονται υπόψη οι απαιτήσεις των χρηστών. Η υλοποίηση Στο στάδιο αυτό γίνεται η κωδικοποίηση του μοντέλου της γνώσης με εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη των έμπειρων συστημάτων και ταυτόχρονα αναπτύσσεται ένα μικρό πρωτότυπο σύστημα επίδειξης. Η επαλήθευση Αποτελεί το τελευταίο στάδιο κατά τη διαδικασία ανάπτυξης ενός έμπειρου συστήματος. Στο στάδιο αυτό γίνεται έλεγχος της συμβατότητας του συστήματος με τις αρχικές προδιαγραφές που είχαν θεσπιστεί κατά τον σχεδιασμό και επιβεβαίωση της ορθότητας της κωδικοποίησης της γνώσης που περιέχεται στο έμπειρο σύστημα. 33

35 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Ρομποτική καρδιοχειρουργική Κάνοντας την εμφάνισή του το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, ο κλάδος της νευρολογικής χειρουργικής έχει μεταμορφωθεί από μία τεχνολογική επανάσταση, που παρέχει μια ολοένα ικανότερη και πιο προσιτή οικονομικά ψηφιακή τεχνολογία των υπολογιστών. Αποκτώντας μεγαλύτερη εξοικείωση με τους υπολογιστές ούτως ώστε να συνδράμουν στο έργο τους, προσθέσανε ένα νέο εργαλείο στον εξοπλισμό τους που παρέχει νέες ευκαιρίες για την προώθηση της ίασης Πέραν του άμεσου οικονομικού κέρδους, μια νέα τεχνολογία μπορεί να προσφέρει νέες δυνατότητες στον χειρουργό. Αυτές οι δυνατότητες ενδέχεται να καθιστούν τις τρέχουσες χειρουργικές επεμβάσεις ευκολότερες, πιο αποτελεσματικές και ασφαλέστερες. Επίσης ενδέχεται να καθίστανται εφικτές και νέες χειρουργικές επεμβάσεις. Στη Μ. Βρετανία πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα οι τέσσερις πρώτες επεμβάσεις by pass με τη βοήθεια ρομπότ. Πρακτικά αυτό σηματοδοτεί την κατάργηση της διάνοιξης του θώρακα, αλλά και γρήγορες επεμβάσεις, οι οποίες είναι σχεδόν ανώδυνες. Τέτοιου είδους επεμβάσεις μπορούν να αποβούν σωτήριες για χιλιάδες καρδιοπαθείς, όχι μόνο στην χώρα μας, όπου πραγματοποιούνται by pass εγχειρήσεις ετησίως, καθώς και παγκοσμίως. Σύμφωνα με τους ειδικούς οι χειρουργοί-ρομπότ αποτελούν ένα από τα πολλά επιτεύγματα στη ανθρώπινη ιστορία που ανοίγουν όμως το δρόμο για μια τεράστια επανάσταση στους τομείς της καρδιοχειρουργικής και της καρδιολογίας. Παγκοσμίως έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα πάνω από επεμβάσεις καρδιάς με το σύστημα ρομποτικής χειρουργικής da Vinci. Αξίζει να σημειωθεί ότι η θνησιμότητα και οι επιπλοκές σε αυτού του είδους επεμβάσεις είναι μηδαμινές. Ο γνωστός καρδιοχειρουργός κ. Αριστοτέλης Πάνος παραχώρησε συνέντευξη σε γνωστή τοπική εφημερίδα, στην οποία συμπεριέλαβε ενδιαφέροντα και άγνωστα σε πολλούς στοιχεία. Με τις νέες χειρουργικές μεθόδους επιτυγχάνεται η αντικατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας τους ασθενούς μέσω πολύ μικρών οπών. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα είναι υποχρεωμένοι οι ασθενείς να την αντικαθιστούν με τεχνητές βαλβίδες, αλλά θα τους δίνεται η δυνατότητα να διατηρούν τη δική τους. Ο καρδιοχειρουργός το μόνο που οφείλει να κάνει είναι να χειρίζεται το ρομπότ, μέσω μιας κονσόλας, με την οποία βλέπει τρισδιάστατα μέσα στην καρδιά του ασθενούς. Με τον τρόπο αυτό ο ασθενής χρειάζεται λιγότερες μεταγγίσεις αίματος, μπορεί να επιστρέψει άμεσα σπίτι του, ενώ το αισθητικό αποτέλεσμα είναι ασύγκριτα καλύτερο σε σχέση με αυτό της κλασσικής τομής. Ο κ. Πάνος πρόσθεσε ότι η συγκεκριμένη μέθοδος δεν 34

36 μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους ασθενείς, παρόλα αυτά όμως η τεχνολογία αυτή επεκτείνεται και σε άλλες καρδιοπάθειες. 4.1 Ευχαριστίες Η ομάδα μας ευχαριστεί θερμά την κ. Τζάκη για την βοήθεια, τον συντονισμό και την καθοδήγηση της ομάδας. Επίσης ευχαριστούμε τον κ. Λιαρόπουλο Κωνσταντίνο (νευροχειρούργος ρομποτικής) στον οποίο χρωστάμε το γεγονός ότι κατανοήσαμε εις βάθος την νευροχειρουργική και την συμβολή των υπολογιστικών συστημάτων σε αυτή Ενώ πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση με τον κύριο Λιαρόπουλο ο ίδιος επέμενε να μην μαγνητοσκοπήσουμε την συνάντηση αλλά να δώσουμε βάση ώστε να κατανοήσουμε τα λεγόμενά του για αυτό και δεν φαίνεται κάπου η συμβολή του. 35

37 4.2 Εισαγωγή Κάνοντας την εμφάνισή του το δεύτερο μισό του 20 ου αιώνα, ο κλάδος της νευρολογικής χειρουργικής έχει μεταμορφωθεί από μία τεχνολογική επανάσταση, που παρέχει μια ολοένα ικανότερη και πιο προσιτή οικονομικά ψηφιακή τεχνολογία των υπολογιστών. Αποκτώντας μεγαλύτερη εξοικείωση με τους υπολογιστές ούτως ώστε να συνδράμουν στο έργο τους, προσθέσανε ένα νέο εργαλείο στον εξοπλισμό τους που παρέχει νέες ευκαιρίες για την προώθηση της ίασης Πέραν του άμεσου οικονομικού κέρδους, μια νέα τεχνολογία μπορεί να προσφέρει νέες δυνατότητες στον χειρουργό. Αυτές οι δυνατότητες ενδέχεται να καθιστούν τις τρέχουσες χειρουργικές επεμβάσεις ευκολότερες, πιο αποτελεσματικές και ασφαλέστερες. Επίσης ενδέχεται να καθίστανται εφικτές και νέες χειρουργικές επεμβάσεις. 4.3 GAMMA KNIFE Σήμερα στην ρομποτική χειρουργική έχει βρεθεί ένα καινούριο μοντέλο νευροχειρουργικού μηχανήματος. Το όνομα του είναι Gamma knife και με αυτό γίνεται χειρουργική χωρίς νυστέρι. Επιπλέον ελαχιστοποιεί τον πόνο και μειώνεται κατά πολύ ο κίνδυνος του χειρουργείου. Επίσης το Gamma knife θεραπεύει βλάβες βαθιά μέσα στον εγκέφαλο χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος της ανοιχτής χειρουργικής επέμβασης. Αυτό γίνεται: 1. Χωρίς γενική αναισθησία 2. Με ελάχιστες επιπλοκές 3. Με άμεση ανάνηψη ασθενούς 4. Με σύντομη μόνο απουσία από την εργασία του 5. Ενδονοσοκομειακή νοσηλεία μιας ημέρας 6. Με καλύτερη ποιότητα ζωής για τον ασθενή Αν και το Gamma Knife χρησιμοποιεί ακτινοβολία, οι αρχές της θεραπείας είναι αρκετά διαφορετικές από την Aκτινοθεραπεία. Πράγματι, οι περισσότερες από τις περιπτώσεις που έχουν αντιμετωπιστεί είναι καλοήθεις όγκοι ή δυσλειτουργικές καταστάσεις αν και η 36

38 Aκτινοθεραπεία χρησιμοποιείται για κακοήθειες. Το Gamma knife μπορεί να θεραπεύει: Όγκους εγκεφάλου (μηνιγγίτιδα, νεύρωμα, γλοίωμα, μετάσταση, όγκοι υπόφυσης, επίφυσης) Όγκους βάσεως κρανίου (καρκίνωμα, κόρδωμα, παραγαγγλίωμα, χονδροσάρκωμα) Οφθαλμικούς όγκους (μελάνωμα) Αγγειοβριθείς βλάβες (αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες, σηραγγώδη αιμαγγειώματα) Επιληψία Τον νόσο του Parkinson Νευραλγία του τριδύμου νεύρου Το μηχάνημα Gamma Knife PERFEXION και η λειτουργία του: Το Gamma Knife χρησιμοποιεί 201 ακτίνες φωτονίων όλες κατευθυνόμενες στο ίδιο σημείο-στόχο. Τέτοια σημεία-στόχοι επιλέγονται στον εγκέφαλο μέσω Αξονικής ή Μαγνητικής Τομογραφίας, PET ή Αγγειογραφίας. Η ακρίβεια του μηχανήματος της τάξεως του 0.3mm σχεδόν καταργεί τους συνήθεις κινδύνους μιας (ανοιχτής) επέμβασης. Το μηχάνημα είναι σχεδιασμένο να καταστρέφει μόνο εκείνο το οποίο είναι μη φυσιολογικό. Η θεραπεία με το Gamma Knife είναι υπόθεση πολλών ειδικοτήτων. Η εμπειρία του Νευροχειρουργού, του Ακτινοθεραπευτή-Ογκολόγου και Ακτινοφυσικού συνενώνονται προκειμένου να δημιουργήσουν ένα πρόγραμμα θεραπείας, δομημένο ακριβώς στα μέτρα του κάθε ασθενούς. Τέλος το Gamma Knife είναι το πιο ακριβές Ακτινοχειρουργικό μηχάνημα παγκοσμίως. Η ακρίβεια που προσφέρει, αποδεικνύει ότι είναι και πιο ασφαλές σε σχέση με τα άλλα Ακτινοχειρουργικά Συστήματα. 4.4 ROBOCAST Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαρακτηρίζει το σχέδιο ROBOCAST ως σημαντική εξέλιξη στη ρομποτική νευροχειρουργική, που θα μπορούσε μελλοντικά να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των όγκων, της επιληψίας, της νόσου Πάρκινσον και του συνδρόμου Tourette. Το ROBOCAST είναι ένα ρομποτικό χέρι που καθοδηγείται από χειρούργο το οποίο μπορεί να πραγματοποιήσει δεκατρία διαφορετικά είδη κινήσεων σε αντίθεση με το ανθρώπινο χέρι που μπορεί να πραγματοποιήσει μόνο τέσσερεις. Ακόμα το ρομποτικό χέρι αυτό μπορεί να 37

39 προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες( πχ. Σωματικές ενδείξεις) κατά την διάρκεια της επέμβασης. Παρόλα αυτά το ρομπότ βρίσκεται ακόμα σε πειραματικό στάδιο αφού έχει δοκιμαστεί μόνο σε πρόπλασμα (ομοίωμα ανθρώπινου σώματος), πραγματοποιώντας νευροχειρουργική μέσω οπής στην οποία καθετήρας εισάγεται σε μικροσκοπική οπή στο κρανίο για να επεξεργαστεί ιστό ή να συλλέξει αίμα και άλλα υγρά. «Αξίζει να σημειωθεί ότι στους υπόλοιπους τομείς της χειρουργικής (αρθρώσεις, στομαχική κοιλότητα, επεμβάσεις καρδιάς κλπ) οι ρομποτικοί βραχίονες θεωρήθηκαν επανάσταση διότι θα έλυναν τα χέρια του χειρούργου κυριολεκτικά και μεταφορικά. Όμως εξαιτίας του λιγοστού χώρου που υπάρχει στις χειρουργικές επεμβάσεις για στον εγκέφαλο και στο γεγονός ότι οι ρομποτικοί βραχίονες χρειάζονται χώρο για να λειτουργήσουν, οι επεμβάσεις στον εγκέφαλο με έξυπνα συστήματα που δρουν με ρομποτικούς βραχίονες καθίσταται αδύνατη» μας είπε ο κ. Λιαρόπουλος Κωνσταντίνος (Νευροχειρούργος που ειδικεύεται στην ρομποτική χειρουργική) σε συνέντευξη που του πήρε η ομάδα μας στα πλαίσια της Ερευνητικής Εργασίας.) 38

40 4.5 Νευροπλοήγηση O όρος νευροπλοήγηση στον τομέα της νευροχειρουργικής χρησιμοποιείται για να περιγράψει το σύνολο των τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται από τους νευροχειρουργούς, με σκοπό την καθοδήγηση - πλοήγηση στην περιοχή του κρανίου ή της σπονδυλικής στήλης κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, πράγμα το οποίο καθίσταται αναγκαίο σε μικροεπεμβάσεις σε εγκέφαλο και σπονδυλική στήλη καθώς ακόμα και η παραμικρή λανθασμένη κίνηση μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Αρχικά ο εγκέφαλος θεωρείται ως γεωμετρικό τρισδιάστατο σχήμα το οποίο τέμνεται από τρία υποθετικά επίπεδα στους άξονες του χώρου, σύμφωνα με το Καρτεσιανό σύστημα συντεταγμένων. Οποιοδήποτε σημείο του εγκεφάλου ορίζεται έτσι από συντεταγμένες, οι οποίες προκύπτουν μετρώντας την απόσταση του σημείου κατά μήκος των τριών επιπέδων. Σε τι χρησιμεύει; Η νευροπλοήγηση παρέχει ακριβέστατη καθοδήγηση κατά τη διάρκεια του χειρουργείου αντιστοιχίζοντας το χειρουργικό πεδίο σε ένα τρισδιάστατο μοντέλο του ασθενούς, το οποίο έχει αποθηκευτεί στη μνήμη του συστήματος σε μορφή εικόνων μαγνητικής η αξονικής τομογραφίας. Το τρισδιάστατο μοντέλο αυτό προβάλλεται στην οθόνη του συστήματος. Με αυτόν τον τρόπο οι εικόνες της μαγνητικής ή αξονικής τομογραφίας μεταβάλλονται σε σημειακούς χάρτες, που αντιστοιχούν σε κάθε σημείο του χειρουργικού πεδίου. Έτσι από το σύστημα αναγνωρίζονται αυτόματα σημαντικές ανατομικές περιοχές, τυχόν φλέβες, αρτηρίες, ή ο όγκος ο οποίος πρέπει να αφαιρεθεί. Το περίγραμμά τους προβάλλεται στην οθόνη του μικροσκοπίου και ο χειρουργός το αντιλαμβάνεται ως εικονικό σχήμα στην επιφάνεια του χειρουργικού πεδίου, γνωρίζοντας έτσι την ακριβή θέση των ανατομικών περιοχών κατά τη διάρκεια της επέμβασης. 39

41 4.6 Οι κυριότερες εφαρμογές της νευροπλοήγηση στην νευροχειρουργική 1. Αφαίρεση όγκων εγκεφάλου: 2. Βιοψίες. o Χαμηλού και υψηλού βαθμού γλοιώματα. o Όγκοι βάσης κρανίου. o Μηνιγγιώματα. o Όγκοι τρίτης κοιλίας. o Όγκοι οπισθίου βόθρου. o Μεταστατικοί όγκοι. 3. Αποστήματα εγκεφάλου. 4. Εισαγωγή κοιλιακού καθετήρα. 5. Ενδοσκοπική Νευροχειρουργική. 6. Ανευρύσματα. 7. Αρτηριοβλεβώδεις δυσπλασίες. 8. Χειρουργική επιληψίας και λειτουργική νευροχειρουργική. 9. Σε επεμβάσεις της Σπονδυλικής Στήλης κυρίως σε σπονδυλοδεσίες. 4.7 Εργαλεία που βοηθούν τον χειρούργο Το σύστημα ελέγχου Hermes Aποτελεί ένα υπερσύγχρονο σύστημα ανοικτής αρχιτεκτονικής που επιτρέπει τη διασύνδεση και το φωνητικό έλεγχο διάφορων συσκευών απαραίτητων για την εκτέλεση εγχειρήσεων ελάχιστης επέμβασης. Το σύστημα αποτελείται από μία οθόνη αφής, την κεντρική μονάδα ελέγχου που συνδέεται με τις υπόλοιπες συσκευές μέσα στο χειρουργείο και ένα ζευγάρι ακουστικών με μικρόφωνο. Το AESOP Aποτελείται από έναν μοναδικό ρομποτικό βραχίονα που σχεδιάστηκε για να κρατάει την ενδοσκοπική κάμερα κατά τη διάρκεια των χειρουργικών επεμβάσεων, γεγονός που απαλλάσσει τον χειρουργό από την ανάγκη για χειροκίνητο χειρισμό της λαπαροσκοπικής 40

ΟΜΑΔΑ: Replete. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: Ποιά η επίδραση της ρομποτικής στην ιατρική; ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΠΟΥ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΑΥΤΟ: Σιούτης Δημήτρης

ΟΜΑΔΑ: Replete. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: Ποιά η επίδραση της ρομποτικής στην ιατρική; ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΠΟΥ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΑΥΤΟ: Σιούτης Δημήτρης ΟΜΑΔΑ: Replete ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: Ποιά η επίδραση της ρομποτικής στην ιατρική; ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΠΟΥ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΑΥΤΟ: Σιούτης Δημήτρης ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ & ΙΑΤΡΙΚΗ Στον τομέα της ιατρική η ρομποτική παίζει ένα

Διαβάστε περισσότερα

Η Τεχνολογία στην Ιατρική

Η Τεχνολογία στην Ιατρική Εκπαιδευτήριο TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ Σχολικό Έτος 2007-2008 Συνθετικές εργασίες στο μάθημα Πληροφορική Τεχνολογία της Β Γυμνασίου: Όψεις της Τεχνολογίας Θέμα: Η Τεχνολογία στην Ιατρική Τμήμα: ΗΥ: Ομάδα: Β2 pc27

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ: Από το πρωτόνιο στη βιοχημική ανάλυση του ανθρώπινου οργανισμού. Αναστάσιος Καρατόπης

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ: Από το πρωτόνιο στη βιοχημική ανάλυση του ανθρώπινου οργανισμού. Αναστάσιος Καρατόπης e-περιοδικό Επιστήμης & Τεχνολογίας 41 ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ: Από το πρωτόνιο στη βιοχημική ανάλυση του ανθρώπινου οργανισμού Αναστάσιος Καρατόπης Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων, ΤΕΙ

Διαβάστε περισσότερα

Η εφαρμογή της ρομποτικής χειρουργικής στη νοσογόνο παχυσαρκία - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 11 Μάιος :00

Η εφαρμογή της ρομποτικής χειρουργικής στη νοσογόνο παχυσαρκία - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 11 Μάιος :00 Συνέντευξη του χειρουργού Κωνσταντίνου Μ. Κωνσταντινίδη Η ρομποτική χειρουργική θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελεί το θαύμα της επιστήμης που βρίσκει εφαρμογή στην ιατρική, λύνοντας στην κυριολεξία

Διαβάστε περισσότερα

Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική

Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική Επεμβατική Ακτινολογία Ενημέρωση Ασθενών Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική Τα τελευταία 20 χρόνια, η Επεμβατική Ακτινολογία παρουσιάζει διαρκή εξέλιξη και αποτελεί μία πολύτιμη

Διαβάστε περισσότερα

Οι εξετάσεις του MRI μπορούν να γίνουν σε εσωτερικούς ή και εξωτερικούς ασθενείς

Οι εξετάσεις του MRI μπορούν να γίνουν σε εσωτερικούς ή και εξωτερικούς ασθενείς {slide=πως λειτουργεί η διαδικασία;} Αντιθέτως με τις κοινές μεθόδους όπως ακτινογραφίες και αξονικές τομογραφίες, το MRI ΔΕΝ λειτουργεί με ιονική ραδιενέργεια έτσι δεν είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο.

Διαβάστε περισσότερα

Ανευρύσματα Εγκεφάλου

Ανευρύσματα Εγκεφάλου Ανευρύσματα Εγκεφάλου Το εγκεφαλικό ανεύρυσμα είναι μια παθολογική διάταση σε ένα μέρος του τοιχώματος ενός αγγείου του εγκεφάλου που οφείλεται σε ένα έλλειμμα του μέσου χιτώνα του τοιχώματος του αγγείου.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ. Ευάγγελος Παντελής Επ. Καθ. Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ. Ευάγγελος Παντελής Επ. Καθ. Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Ευάγγελος Παντελής Επ. Καθ. Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Διαγνωστικές και θεραπευτικές εφαρμογές ακτινοβολιών : Κεφάλαιο 11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Κάθε χρόνο περίπου 200.000 νέοι ασθενείς διαγιγνώσκονται με Ανεύρυσμα Κοιλιακής Αορτής. Είναι γνωστό επίσης, ότι η ρήξη του Ανευρύσματος Κοιλιακής Αορτής οδηγεί σε ποσοστό τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ. Λία Ε. Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ. Λία Ε. Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ Λία Ε. Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ Μία ιατρική ειδικότητα που χρησιμοποιεί απεικονιστικές μεθόδους για να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ. Λία Ε. Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ. Λία Ε. Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ Λία Ε. Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ; Μία 5ετής ιατρική ειδικότητα που χρησιμοποιεί διάφορες απεικονιστικές

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακές ασκήσεις

Εργαστηριακές ασκήσεις Εργαστηριακές ασκήσεις Εργαστήριο 1 Άνοιγμα και κλείσιμο του συστήματος και των υποσυστημάτων. Ποια τα υποσυστήματα ενός Υ.Τ. Ποιες οι βασικές λειτουργίες της κονσόλα χειρισμού και πως επιτυγχάνονται;

Διαβάστε περισσότερα

Βιοπληροφορική και Πολυµέσα. Ειρήνη Αυδίκου Αθήνα

Βιοπληροφορική και Πολυµέσα. Ειρήνη Αυδίκου Αθήνα Βιοπληροφορική και Πολυµέσα Αθήνα 1.2.2009 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Πως σχετίζεται µε τα Πολυµέσα 2. Τι είναι η Βιοπληροφορική 3. Χρήσεις 4. Συµπεράσµατα 5. Βιβλιογραφία Βιοπληροφορική και Πολυµέσα 2 1. Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ Από το σημείο στη διάγνωση

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ Από το σημείο στη διάγνωση ΒΙΡΓΙΛΙΟΥ Σ. ΜΠΕΝΑΚΗ Επ. Καθηγητή Ακτινολογίας ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ Από το σημείο στη διάγνωση Έκδοση αναθεωρημένη ISBN 960-90471-0-6 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14. Αγγειοπλαστική Bypass

Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14. Αγγειοπλαστική Bypass Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14 Αγγειοπλαστική Bypass Η αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νόσων περιλαμβάνει: φαρμακευτική αγωγή συστάσεις για αλλαγές στον τρόπο ζωής και τις

Διαβάστε περισσότερα

Διδάσκων: Καθ. Αλέξανδρος Ρήγας Εξάμηνο: 9 ο

Διδάσκων: Καθ. Αλέξανδρος Ρήγας Εξάμηνο: 9 ο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Τομέας Τηλεπικοινωνιών και Διαστημικής Εργαστήριο Ηλεκτρομαγνητικής Θεωρίας Διδάσκων: Καθ. Αλέξανδρος Ρήγας Εξάμηνο:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Παντελής Καραίσκος Καθ. Ιατρικής Φυσικής

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Παντελής Καραίσκος Καθ. Ιατρικής Φυσικής ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Παντελής Καραίσκος Καθ. Ιατρικής Φυσικής e-mail: pkaraisk@med.uoa.gr ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Διαγνωστικές και θεραπευτικές εφαρμογές ακτινοβολιών : Κεφάλαιο 11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ακριβής και έγκαιρη

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΜΑΡΙΝΑ ΓΚΑΙΕΝΤ ΚΑΣΣΙΑ ΓΚΑΙΝΤΑΤΖΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΠΙΣΜΠΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΜΑΡΙΝΑ ΓΚΑΙΕΝΤ ΚΑΣΣΙΑ ΓΚΑΙΝΤΑΤΖΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΠΙΣΜΠΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΜΑΡΙΝΑ ΓΚΑΙΕΝΤ ΚΑΣΣΙΑ ΓΚΑΙΝΤΑΤΖΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΠΙΣΜΠΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Ορισμός Ρομποτική χειρουργική ονομάζεται η χειρουργική με τη χρήση ρομπότ. Κατά τη ρομποτική χειρουργική, ο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Παντελής Καραίσκος Αν. Καθ. Ιατρικής Φυσικής

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Παντελής Καραίσκος Αν. Καθ. Ιατρικής Φυσικής ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Παντελής Καραίσκος Αν. Καθ. Ιατρικής Φυσικής e-mail: pkaraisk@med.uoa.gr ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Διαγνωστικές και θεραπευτικές εφαρμογές ακτινοβολιών : Κεφάλαιο 11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ακριβής και έγκαιρη

Διαβάστε περισσότερα

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη ΌΡΑΣΗ Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη Τι ονομάζουμε όραση; Ονομάζεται μία από τις πέντε αισθήσεις Όργανο αντίληψης είναι τα μάτια Αντικείμενο αντίληψης είναι το φως Θεωρείται η

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Εισαγωγή στην Ανατομία. 460-377 Π.Χ «Η φύση του σώματος είναι η αρχή της ιατρικής επιστήμης» Ιπποκράτης. Ανά----- τομή

ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Εισαγωγή στην Ανατομία. 460-377 Π.Χ «Η φύση του σώματος είναι η αρχή της ιατρικής επιστήμης» Ιπποκράτης. Ανά----- τομή ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι Μάθημα 1ο ΘΩΡΑΚΑΣ ΚΟΙΛΙΑ ΠΥΕΛΟΣ-ΠΕΡΙΝΕΟ ΡΑΧΗ Ροβίθης Μιχαήλ 500 Π.Χ Εισαγωγή στην Ανατομία 460-377 Π.Χ «Η φύση του σώματος είναι η αρχή της ιατρικής επιστήμης» Ιπποκράτης Ανά----- τομή Αριστοτέλης

Διαβάστε περισσότερα

Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2012

Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2012 Δελτίο Τύπου Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2012 «Διαστημικές» προδιαγραφές στη διενέργεια και των πλέον λεπτών επεμβάσεων της σύγχρονης Νευροχειρουργικής και Ορθοπαιδικής Χειρουργικής, με τεράστια οφέλη για τους

Διαβάστε περισσότερα

Ακτίνες επιτρεπόμενων τροχιών (2.6)

Ακτίνες επιτρεπόμενων τροχιών (2.6) Αντικαθιστώντας το r με r n, έχουμε: Ακτίνες επιτρεπόμενων τροχιών (2.6) Αντικαθιστώντας n=1, βρίσκουμε την τροχιά με τη μικρότερη ακτίνα n: Αντικαθιστώντας την τελευταία εξίσωση στη 2.6, παίρνουμε: Αν

Διαβάστε περισσότερα

- Άνθρωποι & Μηχανές -

- Άνθρωποι & Μηχανές - - Άνθρωποι & Μηχανές - Η Ρομποτική Στην Καθημερινή Ζωή Του Ανθρώπου Η Ρομποτική Στην Ιατρική Από Την Ομάδα Anonymous Μουλάς Φώτης Παναγιωτόπουλος Παναγιώτης Παπαγεωργίου Μεγακλής Ντζάνης Άγγελος Τα Ρομπότ

Διαβάστε περισσότερα

Εισβολή ρομποτικής στην Κύπρο

Εισβολή ρομποτικής στην Κύπρο Εισβολή ρομποτικής στην Κύπρο 25 Νοέμβριος 2014 ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ da Vinci Si. Πρωτοπόρο το Κέντρο Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιπποκρατείου Το Κέντρο διαθέτει το τελευταίο και πιο σύγχρονο ρομποτικό μοντέλο,

Διαβάστε περισσότερα

Η Ρομποτική στην Ιατρική

Η Ρομποτική στην Ιατρική Η Ρομποτική στην Ιατρική 1) Στον τομέα της διάγνωσης Βιο-αισθητήρες Μικρο-ρομπότ 2) Στον τομέα της χειρουργικής Λαπαροσκοπική χειρουργική Γενική χειρουργική 3) Στον τομέα της θεραπείας Ρομποτική βοήθεια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ. Χατζηιωάννου Αχιλλέας Καθηγητής Επεμβατικής Ακτινολογίας Αρεταίειο Νοσοκομείο

ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ. Χατζηιωάννου Αχιλλέας Καθηγητής Επεμβατικής Ακτινολογίας Αρεταίειο Νοσοκομείο ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ Χατζηιωάννου Αχιλλέας Καθηγητής Επεμβατικής Ακτινολογίας Αρεταίειο Νοσοκομείο Mέθοδοι απεικονιστικής διάγνωσης των παθήσεων των Aγγειογραφία αγγείων Yπερηχοτομογράφημα Doppler Eνδαγγειακό

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΠΥΡΗΝΙΚΟΥ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ (NMR) ΤΣΟΛΕΡΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΠΥΡΗΝΙΚΟΥ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ (NMR) ΤΣΟΛΕΡΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΠΥΡΗΝΙΚΟΥ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ (NMR) ΤΣΟΛΕΡΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 1 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ NMR ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ - ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΕ NMR (IMAGING) 15.1 Πρόσφατες Εφαρμογές της Φασματοσκοπίας NMR

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου Θεματική Ενότητα 10: Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις μεθόδους μελέτης του εγκεφάλου. Λέξεις κλειδιά:

Διαβάστε περισσότερα

Ένας ψηφιακός κατάλογος για την Κοινωνία της Πληροφορίας. ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής 1 Β Βαθμίδας

Ένας ψηφιακός κατάλογος για την Κοινωνία της Πληροφορίας. ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής 1 Β Βαθμίδας Ένας ψηφιακός κατάλογος για την Κοινωνία της Πληροφορίας ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής 1 Β Βαθμίδας Ο υπολογιστής στους αθλητικούς αγώνες Οι αθλητικοί αγώνες απαιτούν άμεση πληροφόρηση και ενημέρωση τόσο αυτών που

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ: ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ: ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ: ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ: ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ ΧΡΗΣΕΙΣ ΑΚΤΙΝΩΝ-Χ ΚΑΙ ΡΑΔΙΟΝΟΥΚΛΙΔΙΩΝ ΣΤΙΣ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η χρήση ακτίνων-χ και ραδιοϊχνηθετών συνηθίζεται: Στην Ιατρική:

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ Τι είναι ο υδροκέφαλος παθολογική αύξηση της ποσότητας εγκεφαλονωτιαίου υγρού εντός της κρανιακής κοιλότητας που αντανακλά σε αύξηση των διαστάσεων των κοιλιών του εγκεφάλου. Η

Διαβάστε περισσότερα

Η ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Η ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ Η ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ Ερευνητική εργασία 2 ου τετραμήνου 2 ο Γενικό Λύκειο Μεγάρων Σχολικό έτος :2013-2014 Σχολικό τμήμα : B 4 Υπεύθυνος καθηγητής : Σπανουδάκης Δημήτριος Θεωρητική

Διαβάστε περισσότερα

Κανονικη Εξεταστικη

Κανονικη Εξεταστικη Κανονικη Εξεταστικη 29-1-2015 1ο: - Ποιοι παραγοντες επηρεαζουν τη δοση που χορηγειται στον εξεταζομενο κατα την ακτινογραφια 2ο: - Που οφειλεται το γραμμικο φασμα ακτινων χ, και να κανουμε το σχημα της

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΝΟΧΗΣ-OCT ΜΕ ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΝΟΧΗΣ-OCT ΜΕ ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΝΟΧΗΣ-OCT ΜΕ ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ Τα σύγχρονα μηχανήματα οπτικής τομογραφίας συνοχής με δυνατότητα μη επεμβατικής αγγειογραφίας αλλά και ελέγχου του προσθίου

Διαβάστε περισσότερα

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Πια είναι η καλύτερη μέθοδος θεραπείας; Κιρσοί είναι το αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές αρχές της Φασµατοσκοπίας NMR

Βασικές αρχές της Φασµατοσκοπίας NMR Βασικές αρχές της Φασµατοσκοπίας NMR Φώτης Νταής Καθηγητής Πανεπιστηµίου Κρήτης, Τµήµα Χηµείας Φασµατοσκοπία NMR Ο Πυρηνικός µαγνητικός Συντονισµός (NMR) είναι ένα φαινόµενο που συµβαίνει όταν πυρήνες

Διαβάστε περισσότερα

www.cirse.org Επεμβατική Ογκολογία Ενημέρωση Ασθενών Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική

www.cirse.org Επεμβατική Ογκολογία Ενημέρωση Ασθενών Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική Επεμβατική Ογκολογία Ενημέρωση Ασθενών Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική www.cirse.org Cardiovascular and Interventional Radiological Society of Europe Cardiovascular and Interventional

Διαβάστε περισσότερα

Τα Robot. Από τον Τάλω στα σύγχρονα προγραμματιζόμενα Robot. Κούρογλου Αλέξανδρος. Μαθητής Γ3 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης

Τα Robot. Από τον Τάλω στα σύγχρονα προγραμματιζόμενα Robot. Κούρογλου Αλέξανδρος. Μαθητής Γ3 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης Τα Robot Από τον Τάλω στα σύγχρονα προγραμματιζόμενα Robot Κούρογλου Αλέξανδρος Μαθητής Γ3 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης Επιβλέπων Καθηγητής: Κωνσταντίνος Παρασκευόπουλος Καθηγητής Πληροφορικής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΜΕΛΩΝ ΑΕΒΕ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΜΕΛΩΝ ΑΕΒΕ ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΜΕΛΩΝ ΑΕΒΕ Στη σελίδα αυτή παρουσιάζονται τα βιβλία που έχουν γραφεί από τακτικά μέλη της Ακτινολογικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδας και απευθύνονται στους συνάδελφους απεικονιστές. Τα βιβλία

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 2: Πυρηνική Σταθερότητα, σπιν & μαγνητική ροπή

Διάλεξη 2: Πυρηνική Σταθερότητα, σπιν & μαγνητική ροπή Διάλεξη 2: Πυρηνική Σταθερότητα, σπιν & μαγνητική ροπή Πυρηνική Σταθερότητα Ο πυρήνας αποτελείται από πρωτόνια και νετρόνια τα οποία βρίσκονται συγκεντρωμένα σε έναν πάρα πολύ μικρό χώρο. Εύκολα καταλαβαίνουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ Γενικά Σύστημα Αξονικής Τομογραφίας 128 τομών αποτελούμενα από :

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ Γενικά Σύστημα Αξονικής Τομογραφίας 128 τομών αποτελούμενα από : ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ Γενικά Σύστημα Αξονικής Τομογραφίας 128 τομών αποτελούμενα από : 1. Gantry 2. Ακτινολογική λυχνία 3. Γεννήτρια Aκτίνων -Χ 4. Εξεταστική Τράπεζα 5.

Διαβάστε περισσότερα

διαταραχές και δυσκολία στη βάδιση άνοια επιδείνωση του ελέγχου της διούρησης- ακράτεια ούρων

διαταραχές και δυσκολία στη βάδιση άνοια επιδείνωση του ελέγχου της διούρησης- ακράτεια ούρων ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) είναι ένα υγρό το οποίο περιβάλλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό και είναι υπεύθυνο για την προστασία και τη θρέψη τους. Ο υδροκέφαλος είναι μια παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Βιοϊατρική τεχνολογία

Βιοϊατρική τεχνολογία Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Βιοϊατρική τεχνολογία Ενότητα 1: Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Τεχνολογία Αν. καθηγητής Αγγελίδης Παντελής e-mail: paggelidis@uowm.gr ΕΕΔΙΠ Μπέλλου Σοφία e-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Amplitude Mode, A - Mode

Amplitude Mode, A - Mode US TPA Amplitude Mode, A - Mode 1. Κεφαλή Υπερήχων, 2. Εκπεμπόμενη δέσμη, 3. Ηχοανακλαστικές επιφάνειες, 4. Επιστρεφόμενη Ηχώ 5. Απεικόνιση Αφετηρία για την εξέλιξη... Βασικές αρχές: Απεικόνιση ως peaks

Διαβάστε περισσότερα

ΠΩΣ ΕΝΑΣ ΓΙΑΤΡΟΣ ΘΑ ΙΑΓΝΩΣΕΙ ΜΙΑ ΣΥΓΓΕΝΗ ΚΑΡ ΙΟΠΑΘΕΙΑ

ΠΩΣ ΕΝΑΣ ΓΙΑΤΡΟΣ ΘΑ ΙΑΓΝΩΣΕΙ ΜΙΑ ΣΥΓΓΕΝΗ ΚΑΡ ΙΟΠΑΘΕΙΑ 2 ΠΩΣ ΕΝΑΣ ΓΙΑΤΡΟΣ ΘΑ ΙΑΓΝΩΣΕΙ ΜΙΑ ΣΥΓΓΕΝΗ ΚΑΡ ΙΟΠΑΘΕΙΑ Κατά κανόνα, η διάγνωση µιας συγγενούς καρδιοπάθειας γίνεται στη βρεφική ηλικία, αν και αρκετές περιπτώσεις µπορούν να διαγνωσθούν σε οποιαδήποτε

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:Δ.ΜΑΝΩΛΑΣ

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:Δ.ΜΑΝΩΛΑΣ ΘΕΡΜΙΚΗ ΚΑΜΕΡΑ ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:Δ.ΜΑΝΩΛΑΣ 2013-2014 ΠΡΟΛΟΓΟΣ-ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ -Ετυμολογία -Τεχνολογική ενότητα ΘΕΩΡΙΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ -Τα μέρη του -Πως λειτουργεί -Μορφή ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΆ ΥΠΟΒΟΗΘΟΎΜΕΝΗ ΟΛΙΚΉ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΉ ΙΣΧΊΟΥ ΜAKO TM

ΡΟΜΠΟΤΙΚΆ ΥΠΟΒΟΗΘΟΎΜΕΝΗ ΟΛΙΚΉ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΉ ΙΣΧΊΟΥ ΜAKO TM Το Metropolitan Hospital διαθέτει μοναδική για την Ελλάδα τεχνολογία αιχμής. Εχει απονεμηθεί ο τιμητικός τίτλος Center of Excellence for Mako ΡΟΜΠΟΤΙΚΆ ΥΠΟΒΟΗΘΟΎΜΕΝΗ ΟΛΙΚΉ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΉ ΙΣΧΊΟΥ ΜAKO TM

Διαβάστε περισσότερα

Ο καταρράκτης και η σύγχρονη αντιμετώπιση του - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Σάββατο, 08 Μάιος :18

Ο καταρράκτης και η σύγχρονη αντιμετώπιση του - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Σάββατο, 08 Μάιος :18 Συνέντευξη με τον κ. Γιώργο Τερζή, Οφθαλμίατρος Με την πάροδο του χρόνου είναι αλήθεια ότι αυξάνονται οι πιθανότητες για αλλοίωση της όρασης μας. Μία από τις πιο συχνές παθήσεις των ματιών είναι ο καταρράκτης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΙΣΧΊΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΙΣΧΙΟΥ

ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΙΣΧΊΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΙΣΧΙΟΥ ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΙΣΧΊΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΙΣΧΙΟΥ Του Δρ. Κωνσταντίνου Δ. Στρατηγού Δ/ντού Ορθοπαιδικής Επανορθωτικής Χειρουργικής

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) για την υποστήριξη ιατρικών πράξεων σε νησιωτικές περιοχές στο Αιγαίο

Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) για την υποστήριξη ιατρικών πράξεων σε νησιωτικές περιοχές στο Αιγαίο Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) για την υποστήριξη ιατρικών πράξεων σε νησιωτικές περιοχές στο Αιγαίο Δρ. Η. Μαγκλογιάννης Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΚΟΥΠΠΑΡΗ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΚΟΥΠΠΑΡΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΚΟΥΠΠΑΡΗ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Σημειώσεις από τα μαθήματα Φαρμακευτικής Ανάλυσης του καθηγητή κ. Ιωάννη Κουντουρέλλη ΑΝΙΣΟΤΡΟΠΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ 12 13 Nuclear Magnetic Resonance Spectroscopy

Διαβάστε περισσότερα

Ανατομία - Φυσιολογία

Ανατομία - Φυσιολογία ΦΥΣΙΟ ΠΝΕΥΜΩΝ Ανατομία - Φυσιολογία Φυσιολογική α/α Ακτινοανατομία Ακτινοανατομία Αγγειογραφία πνευμονικών αρτηριών Β ρ ο γ χ ο γ ρ α φ ί α Πύκνωση Αντικατάσταση του αέρα των κυψελίδων από υλικό, συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

ΦΥΣΙΟ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΦΥΣΙΟ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Στο ακτινολογικό τμήμα παράγονται εικόνες Οι εικόνες περιέχουν σε διαφορετικό βαθμό πληροφορίες: ανατομίας λειτουργίας Διάφορες απεικονιστικές μέθοδοι παράγουν εικόνες με διαφορετικούς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΤΙΝΟΣΚΟΠΗΣΗ. Ευάγγελος Παντελής Επ. Καθ. Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών.

ΑΚΤΙΝΟΣΚΟΠΗΣΗ. Ευάγγελος Παντελής Επ. Καθ. Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών. ΑΚΤΙΝΟΣΚΟΠΗΣΗ Ευάγγελος Παντελής Επ. Καθ. Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών http://eclass.uoa.gr/courses/med808 ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Διαγνωστικές και θεραπευτικές εφαρμογές ακτινοβολιών

Διαβάστε περισσότερα

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο Η χρήση του PET CT στην Ογκολογία και όχι μόνο Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/2017 11ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο 1 Τι είναι το PET SCAN; Η Pet scan (pozitron emission

Διαβάστε περισσότερα

Οικονόμου Παναγιώτης.

Οικονόμου Παναγιώτης. Οικονόμου Παναγιώτης panawths@gmail.com poikonomou@teilam.gr Οικονόμου Παναγιώτης 1 Παπαγεωργίου. 2 Αθήνα-Ελλάδα χρόνου 460 π.χ.? Ένας νεαρός άνδρας σκεπτόμενος το ενδεχόμενο γάμου, ζητά από τον Σωκράτη

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ 2015-2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ 2015-2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ 2015-2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ 1ο Τυπική καμπύλη δόσης επιβίωσης για καρκινικά και υγιή κύτταρα μετά από ακτινοβόληση:

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών 44 Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών Διδακτικοί στόχοι Σκοπός του κεφαλαίου είναι οι μαθητές να κατανοήσουν τα βήματα που ακολουθούνται κατά την ανάπτυξη μιας εφαρμογής.

Διαβάστε περισσότερα

Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αρθροπλαστική του ισχίου και του γόνατος

Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αρθροπλαστική του ισχίου και του γόνατος Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αρθροπλαστική του ισχίου και του γόνατος 1. Τι είναι οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αντικατάσταση ισχίου και γόνατος; Ο όρος ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι (ΕΕΜ)

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων Εικόνα : αναπαράσταση των πραγμάτων Επεξεργασία : βελτίωση, ανάλυση, αντίληψη Βασικές έννοιες και μεθοδολογίες ψηφιακής επεξεργασίας εικόνων Θεμελιώδη θέματα για την περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Εξασθενημένη αντίληψη χρωμάτων. Ολα τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν να επηρεάσουν τις καθημερινές δραστηριότητες όπως:

Εξασθενημένη αντίληψη χρωμάτων. Ολα τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν να επηρεάσουν τις καθημερινές δραστηριότητες όπως: KATAΡΑΧΤΗΣ ΜΑΤΙΩΝ Ο καταρράκτης, είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες θόλωσης της όρασής μας μετά από κάποια ηλικία. Ο καταρράκτης είναι μέρος του φαινομένου της γήρανσης του ματιού. Ολοι οι άνθρωποι μετά

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Εργασία στο μάθημα της Βιολογίας Εισηγητής: Μ. Αντώνιος Καθηγητής: Πιτσιλαδής Βασίλης Σχ. έτος: 2016-2017 ΚΑΡΔΙΑ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ Η καρδιά είναι ένα μυώδες

Διαβάστε περισσότερα

Στις απορίες μας απαντά ο κος Θεμιστοκλής Σ. Ευκαρπίδης, Γενικός Χειρουργός

Στις απορίες μας απαντά ο κος Θεμιστοκλής Σ. Ευκαρπίδης, Γενικός Χειρουργός Στις απορίες μας απαντά ο κος Θεμιστοκλής Σ. Ευκαρπίδης, Γενικός Χειρουργός Όταν μιλάμε για σκωληκοειδίτιδα αναφερόμαστε στη φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης του τυφλού που οφείλεται σε απόφραξη του

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη.

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη. Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη. Καρκίνος του προστάτη Επιδημιολογία: Αποτελεί τον συχνότερα διαγνωσμένο καρκίνο στον άνδρα. 186.320

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις για το μάθημα ΙΑΤΡΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Α. ΚΑΝΑΠΙΤΣΑΣ Ε. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Σημειώσεις για το μάθημα ΙΑΤΡΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Α. ΚΑΝΑΠΙΤΣΑΣ Ε. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Σημειώσεις για το μάθημα ΙΑΤΡΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Α. ΚΑΝΑΠΙΤΣΑΣ Ε. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Ελπινίκη Παπαγεωργίου Σημειώσεις Παρουσίαση : Μελέτη της απαγωγής βιοϊατρικού σήματος, εφαρμογή σε θεραπευτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Ποιοί παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με τον καρκίνο του προστάτη ;

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Ποιοί παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με τον καρκίνο του προστάτη ; ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Πρόκειται για το συχνότερο καρκίνο και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες. Η συχνότητά του αυξάνει με την αύξηση της ηλικίας και το

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ Πρόκειται για μία χειρουργική επέμβαση μικρής βαρύτητας, όταν είναι απλά διαγνωστική, η οποία επιτρέπει την άμεση εξέταση και τον πλήρη έλεγχο των εσωτερικών γεννητικών οργάνων της

Διαβάστε περισσότερα

Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. Συντάκτης γνωμοδότησης: Cristian-Silviu Buşoi

Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. Συντάκτης γνωμοδότησης: Cristian-Silviu Buşoi Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων 14.7.2016 2015/2103(INL) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας

Διαβάστε περισσότερα

Δώρα Πετρακοπούλου. Αποκατάσταση μαστού μετά την μαστεκτομή. Τεχνικές αποκατάστασης μαστού ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ

Δώρα Πετρακοπούλου. Αποκατάσταση μαστού μετά την μαστεκτομή. Τεχνικές αποκατάστασης μαστού ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ Δώρα Πετρακοπούλου ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ Αποκατάσταση μαστού μετά την μαστεκτομή Η αποκατάσταση του μαστού μετά από μαστεκτομή είναι η διαδικασία δημιουργίας καινούργιου μαστού σε γυναίκες που έχουν υποστεί

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΛΗ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΚΟΙΛΙΑΣ Χ. ΜΠΟΥΡΓΙΩΤΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΣ ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ

ΑΠΛΗ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΚΟΙΛΙΑΣ Χ. ΜΠΟΥΡΓΙΩΤΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΣ ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ ΑΠΛΗ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΚΟΙΛΙΑΣ Χ. ΜΠΟΥΡΓΙΩΤΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΣ ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ Ενδείξεις 1ο βήμα: ευρέως διαθέσιμη, εύκολη, χαμηλό κόστος Επανέλεγχος (π.χ. ειλεός) Πόση δόση ακτινοβολίας πήρα γιατρέ;;; α/α Κοιλίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαθήτρια: Κ. Σοφία. Καθηγητής: κ. Πιτσιλαδής

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαθήτρια: Κ. Σοφία. Καθηγητής: κ. Πιτσιλαδής ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Μαθήτρια: Κ. Σοφία Καθηγητής: κ. Πιτσιλαδής Σχολ. Έτος: 2015-2016 ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ-BYPASS Αορτοστεφανιαία παράκαμψη είναι η χειρουργική διαδικασία της παράκαμψης των θρομβώσεων ή των

Διαβάστε περισσότερα

Δυσκοίλιο, θεωρούμε ένα άτομο όταν εμφανίζει δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω προβλήματα για 3 ή περισσότερους μήνες:

Δυσκοίλιο, θεωρούμε ένα άτομο όταν εμφανίζει δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω προβλήματα για 3 ή περισσότερους μήνες: Δυσκοιλιότητα. Η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα του κατώτερου πεπτικού σωλήνα, επηρεάζοντας κάθε χρόνο ένα μεγάλο αριθμό ασθενών, κυρίως των χωρών του δυτικού κόσμου. Εικόνα 1.

Διαβάστε περισσότερα

Σημαντικές χρονολογίες στην εξέλιξη της Υπολογιστικής Τομογραφίας

Σημαντικές χρονολογίες στην εξέλιξη της Υπολογιστικής Τομογραφίας Σημαντικές χρονολογίες στην εξέλιξη της Υπολογιστικής Τομογραφίας 1924 - μαθηματική θεωρία τομογραφικής ανακατασκευής δεδομένων (Johann Radon) 1930 - κλασσική τομογραφία (A. Vallebona) 1963 - θεωρητική

Διαβάστε περισσότερα

Μια ενημέρωση για ασθενείς και παρόχους φροντίδας

Μια ενημέρωση για ασθενείς και παρόχους φροντίδας Μια ενημέρωση για ασθενείς και παρόχους φροντίδας Τι είναι το FoundationOne ; Το FoundationOne είναι μια εξέταση που ανιχνεύει γενωμικές μεταβολές (π.χ. μεταλλάξεις) που είναι γνωστό ότι σχετίζονται με

Διαβάστε περισσότερα

H ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ (SPECTROSCOPY-MRS) ΣΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΤΟΜΟΓΡΑΦΟ 3Τ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

H ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ (SPECTROSCOPY-MRS) ΣΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΤΟΜΟΓΡΑΦΟ 3Τ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ H ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ (SPECTROSCOPY-MRS) ΣΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΤΟΜΟΓΡΑΦΟ 3Τ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Γ. Μπουλογιάννη 1, Α. Δρεβελέγκας 1, Ι. Χρυσογονίδης 2 1.Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΥ 001 -Υγεία και Τεχνολογία. Για να σε βλέπω καλύτερα (Μαγνητική Τοµογραφία)

ΗΜΥ 001 -Υγεία και Τεχνολογία. Για να σε βλέπω καλύτερα (Μαγνητική Τοµογραφία) ΗΜΥ 001 -Υγεία και Τεχνολογία Για να σε βλέπω καλύτερα (Μαγνητική Τοµογραφία) Η ιστορία του Ρ.Μ. Παρ όλο που τα κλινικά σηµεία φανέρωναν υποψίες εγκεφαλικού επεισοδίου, εντούτοις η διάγνωση του Ρ.Μ. δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2017 Ραδιενέργεια και εφαρμογές στην Ιατρική

ΗΜΕΡΙΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2017 Ραδιενέργεια και εφαρμογές στην Ιατρική ΗΜΕΡΙΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2017 Ραδιενέργεια και εφαρμογές στην Ιατρική Μαριάννα Κοκόλη Ραδιενέργεια: εκπομπή σωματιδίων ή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από ορισμένους ασταθείς πυρήνες ατόμων στοιχείων που ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΡΟΚΟΤΥΛΙΑΙΑΣ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΠΟΝΟ ΣΤΟ ΙΣΧΙΟ.

ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΡΟΚΟΤΥΛΙΑΙΑΣ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΠΟΝΟ ΣΤΟ ΙΣΧΙΟ. ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΡΟΚΟΤΥΛΙΑΙΑΣ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΠΟΝΟ ΣΤΟ ΙΣΧΙΟ. Η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση αποτελεί, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα της σύγχρονης βιβλιογραφίας, το συχνότερο

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Νικόλαος Σεκούρης, Ορθοπαιδικός - Χειρουργός

Γράφει: Νικόλαος Σεκούρης, Ορθοπαιδικός - Χειρουργός Γράφει: Νικόλαος Σεκούρης, Ορθοπαιδικός - Χειρουργός Η κήλη του δίσκου μπορεί να προκαλέσει σοβαρό πόνο στην μέση. Συχνά η κήλη μπορεί να πιέζει κάποιες νευρικές ρίζες και να προκαλεί πόνο και στα άκρα.

Διαβάστε περισσότερα

Υπλογιστικός Αξονικός Τοµογράφος

Υπλογιστικός Αξονικός Τοµογράφος Υπλογιστικός Αξονικός Τοµογράφος Υπολογιστικός Αξονικός Τοµογράφος Η Υπολογιστική Τοµογραφία ή Αξονική Τοµογραφία, έχει διεθνώς επικρατήσει από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων Computed Tomography. Θεωρείται

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε.

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε. Ιατρική Πληροφορική Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε. Οι διάφορες τεχνικές απεικόνισης (imaging modalities) της ανθρώπινης ανατομίας περιγράφονται κατά DICOM ως συντομογραφία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΗΓΑΣ MD, FEBU ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ. ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΗΓΑΣ MD, FEBU ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ. ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΣΤΗΝ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΗΓΑΣ MD, FEBU ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ. ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΡΟΜΠΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Da Vinci εντυπωσιακή τεχνολογία που αυξάνει

Διαβάστε περισσότερα

Τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής στην πράξη - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Δευτέρα, 27 Δεκέμβριος :17

Τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής στην πράξη - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Δευτέρα, 27 Δεκέμβριος :17 Απαντά ο κ. Θεμιστοκλής Ευκαρπίδης, Γενικός Χειρουργός Ίσως λίγοι από εμάς να είμαστε ενημερωμένοι για τη σπουδαία εργασία που εκτελεί στο σώμα μας, ένα από τα όργανα του, η χοληδόχος κύστη. Εκεί μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Συνεισφορά των Επαγγελματιών Υγείας στην ακτινοπροστασία εξεταζομένων στις εξετάσεις αξονικής τομογραφίας

Συνεισφορά των Επαγγελματιών Υγείας στην ακτινοπροστασία εξεταζομένων στις εξετάσεις αξονικής τομογραφίας Συνεισφορά των Επαγγελματιών Υγείας στην ακτινοπροστασία εξεταζομένων στις εξετάσεις αξονικής τομογραφίας Γιώργος Σημαντηράκης Τμήμα Αδειών & Ελέγχων Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας www.eeae.gr Δομή

Διαβάστε περισσότερα

Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες;

Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 2 Ερευνητικές μέθοδοι της Γνωστικής Ψυχολογίας Πέτρος Ρούσσος Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες; Πειραματική γνωστική ψυχολογία Μελέτη των νοητικών λειτουργιών φυσιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ Μέχρι πρόσφατα, παρ όλες τις δυνατότητες που έχουμε στο οπλοστάσιο μας για να απεικονίζουμε όγκους στο ήπαρ και στο πάγκρεας, λόγω της έλλειψης λεπτομερούς απεικονίσεως αλλά και ουσιαστικής

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΕ ΑΦΗΝΕΙ ΝΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΕΙΣ

ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΕ ΑΦΗΝΕΙ ΝΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΕΙΣ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΕ ΑΦΗΝΕΙ ΝΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΕΙΣ Της Δρ. Καραφώκα Μαύρου Ελένη Γιατρέ μου δεν αντέχω άλλο Θέλω να βγω, να διασκεδάσω, να φάω και να πιω χωρίς άγχος, να μην φοβάμαι

Διαβάστε περισσότερα

University of Cyprus Biomedical Imaging and Applied Optics. HMY 370 Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Μηχανική. Ακτινολογική Απεικόνιση

University of Cyprus Biomedical Imaging and Applied Optics. HMY 370 Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Μηχανική. Ακτινολογική Απεικόνιση University of Cyprus Biomedical Imaging and Applied Optics HMY 370 Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Μηχανική Ακτινολογική Απεικόνιση Ακτίνες Χ Νέα διάσταση στη διαγνωστική ιατρική Δυνατότητα να βλέπουμε τι υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος : έρευνα και πειραματισμός

Μέθοδος : έρευνα και πειραματισμός 1 Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΥΚΩΝ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ : ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ : Τρασανίδης Γεώργιος, διπλ. Ηλεκ/γος Μηχανικός Μsc ΠΕ12 05 Μέθοδος : έρευνα και πειραματισμός Στόχος της Τεχνολογίας στην Γ Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ. Του Αλέκου Χαραλαμπόπουλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ. Του Αλέκου Χαραλαμπόπουλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ Του Αλέκου Χαραλαμπόπουλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ένα επαναλαμβανόμενο περιοδικά φαινόμενο, έχει μία συχνότητα επανάληψης μέσα στο χρόνο και μία περίοδο. Επειδή κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΉΣ ΣΤΗΛΗΣ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΨΗΛΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΉΣ ΣΤΗΛΗΣ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΨΗΛΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΉΣ ΣΤΗΛΗΣ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΨΗΛΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ Δρ. Π. Κωνσταντινίδης Η Μαγνητική Τοµογραφία της σπονδυλικής στήλης αποτελεί εδώ και χρόνια την κορυφαία µέθοδο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΧΛΟΥΒΕΡΑΚΗ 2014

ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΧΛΟΥΒΕΡΑΚΗ 2014 ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΧΛΟΥΒΕΡΑΚΗ 2014 ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ Η χρήση

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΜΑΤΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ

ΦΑΣΜΑΤΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ: Τα άτομα έχουν διακριτές ενεργειακές στάθμες Τα άτομα και μόρια, βρίσκονται σε διακριτές ενεργειακές στάθμες και Υφίστανται μεταβάσεις μεταξύ αυτών των ενεργειακών σταθμών όταν αλληλεπιδρούν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΟΣΦΥΙΚΗ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΛΙΝΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟY ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ

ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΟΣΦΥΙΚΗ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΛΙΝΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟY ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΟΣΦΥΙΚΗ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΛΙΝΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟY ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ Μία από της σημαντικότερες παθήσεις που αλλοιώνουν την ποιότητα της ζωής του ανθρώπου, στην ώριμη ηλικία, είναι και η σπονδυλική

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο. Πώς να ζήσετε 150 χρόνια µε Υγεία

Εισαγωγή. Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο. Πώς να ζήσετε 150 χρόνια µε Υγεία Εισαγωγή «Όποιος έχει υγεία, έχει ελπίδα. Και όποιος έχει ελπίδα, έχει τα πάντα.» Τόμας Κάρλαϊλ Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο Ο πατέρας μου είναι γιατρός, ένας από τους καλύτερους παθολόγους που

Διαβάστε περισσότερα

Απεικόνιση του μυοσκελετικού και του κεντρικού νευρικού συστήματος στα ζώα.

Απεικόνιση του μυοσκελετικού και του κεντρικού νευρικού συστήματος στα ζώα. Απεικόνιση του μυοσκελετικού και του κεντρικού νευρικού συστήματος στα ζώα. Τα ζώα στα οποία θα αναφερθούμε Σκύλος είναι: Γάτα Άλογο Exotics Τρόποι απεικόνισης οι οποίοι εφαρμόζονται στην Κτηνιατρική:

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΟΘΩΡΑΚΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Διευθυντής: Καθηγητής Δημήτριος Β. Δουγένης. Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα 2013 2014

ΚΑΡΔΙΟΘΩΡΑΚΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Διευθυντής: Καθηγητής Δημήτριος Β. Δουγένης. Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα 2013 2014 ΚΑΡΔΙΟΘΩΡΑΚΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Διευθυντής: Καθηγητής Δημήτριος Β. Δουγένης Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα 2013 2014 ΠΑΤΡΑ, Οκτώβριος 2013 1 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΡΔΙΟΘΩΡΑΚΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Διευθυντής:

Διαβάστε περισσότερα

49ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Β ΟΜΑΔΑ

49ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Β ΟΜΑΔΑ 49ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Β ΟΜΑΔΑ PROJECT: Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Υπεύθυνος καθηγητής: Κ. Ραουζέος ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ

Διαβάστε περισσότερα