ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΜΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΜΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΜΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ- ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΤΑΜΠΟΥΚΟΥ ΕΛΕΝΗ 145/ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΝΟΣ (Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Αιγαίου Συν επιβλέπουσα:νικολέττα Τζόουνς) Μυτιλήνη Νοέμβριος,

2 Ευχαριστίες Η περιβαλλοντική προστασία γίνεται ολοένα και περισσότερο συνείδηση για τον άνθρωπο. Για να μπορέσει ωστόσο να συμβεί αυτό θα πρέπει να καταδειχτούν οι επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας.έτσι ένα θέμα που είναι αποδεδειγμένα χρήσιμο για να αναλυθεί είναι η διαχείριση των απορριμμάτων και αποτέλεσε για μένα μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόκληση. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω τον επιβλέποντα καθηγητή μου, κ. Ευαγγελινό για την ευκαιρία που μου έδωσε να συνεργαστούμε για την εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας μου. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην κ. Τζόουνς Νικολέτα η οποία ήταν ανά πάσα στιγμή διαθέσιμη για να με βοηθήσει σε ότι χρειαζόμουν καθώς και για τις πολύτιμες παρεμβάσεις της ώστε η εργασία να φτάσει στην ολοκλήρωση της. Την ευχαριστώ από καρδιάς που ήταν πάντα ευγενέστατη και πολύ πρόθυμη. Eπίσης ευχαριστώ θερμά τον Αντιδήμαρχο Κορινθίων κ. Mελέτη Χρήστο, για το χρόνο που διέθεσε για να με συναντήσει καθώς και για τα χρήσιμα στοιχεία που εκμαίευσα από εκείνον όσον αφορά την διαδικασία της ανακύκλωσης στην πόλη της Κορίνθου. Το πιο μεγάλο ευχαριστώ, στην οικογένεια μου που τόσα χρόνια στέκεται βράχος πλάι μου και με στηρίζει σε ότι κ αν κάνω. 2

3 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Για πολλές δεκαετίες οι κοινωνιολόγοι του περιβάλλοντος μελετούν τα περιβαλλοντικά προβλήματα από μια οικονομικο-κοινωνική διάσταση.τι συνιστά όμως ένα περιβαλλοντικό πρόβλημα και ποιες κοινωνικό-πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις επιφέρει;τα κοινώς αποδεκτά σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα απασχολούν μεγάλη μερίδα του πληθυσμού.σε αυτά διακρίνονται εκείνα που επιφέρουν επιπτώσεις στο περιβάλλον αλλά και στην οικονομία του κράτους. Προβλήματα όπως η μείωση της βιοποικιλότητας, η ερημοποίηση, οι κλιματικές αλλαγές, και το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατέχουν εξέχουσα θέση στην ατζέντα της επιστημονικής κοινότητας και παρέχουν έναυσμα για την συγγραφή πολλών επιστημονικών άρθρων.συνέδρια για το περιβάλλον, τη βιώσιμη ανάπτυξη, την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών ολοκληρώνουν το πλαίσιο της περιβαλλοντικής πολιτικής που καλείται ως ορθή πολιτική διαχείριση του περιβάλλοντος. H διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί ένα παγκόσμιο περιβαλλοντικό πρόβλημα των σύγχρονων κοινωνιών. Ένα πρόβλημα που με το πέρασμα του χρόνου προκαλεί ανησυχία ολοένα και περισσότερο στις κοινωνίες κρατών, εξαιτίας των αυξανόμενων επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον.αξιοσημείωτο θεωρείται το γεγονός ότι παρόλο που οι άνθρωποι νιώθουν υπεύθυνοι για το περιβάλλον σε τοπικό επίπεδο, αντιλαμβάνονται σε αυτό τα λιγότερα προβλήματα. Η περιοχή μελέτης διεξαγωγής της έρευνας είναι η Κόρινθος,και στόχος της έρευνας ήταν,η καταγραφή της συμπεριφοράς των πολιτών σε θέματα διαχείρισης απορριμμάτων,η διερεύνηση πολιτικών διαχείρισης απορριμμάτων καθώς και η γνώμη των πολιτών απέναντι στις προτεινόμενες πολιτικές.τα βασικά συμπεράσματα κατέδειξαν ότι λίγο περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες δήλωσαν ότι γνώριζαν τον κανονισμό Καθαριότητας και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό που αγγίζει το 90% δήλωσε ότι γνωρίζει το πρόγραμμα ανακύκλωσης. Μεγάλο ποσοστό απάντησε ότι διαχωρίζει τα απορρίμματα του από τα ανακυκλώσιμα υλικά, τις περισσότερες φορές.ένα σημαντικό ποσοστό μειώνει ορισμένες φορές τον όγκο των απορριμμάτων τους,καθώς και οι περισσότεροι Δημότες δεν τοποθετούν τα μη ανακυκλώσιμα στον κάδο ανακύκλωσης. Τέλος για την αποτελεσματικότητα της υποθετικής πολιτικής των έξυπνων κάδων, οι περισσότεροι θα την θεωρούσαν αρκετά αποτελεσματική. 3

4 ABSTRACT For tens,sociologists environmental study of the environmental problems and what socio-political and economic implications mean? The commonly accepted modern environmental problems are a large portion of the population. These distinguished those who cause environmental impact and economy of the state problems such as loss of biodiversity,desertification, climate change and global warming feature prominently on the agenda of the scientific community and provide impetus for the writing of numerous scientific articles.conferences,the environment, sustainable development,tackling climate complete change in environmental policy called a good policy for environmental management.waste management is a global environmental problem of modern societies.one problem with the passage of the time will cause increasing concern in society is because of the increasing impacts on the natural environment. High response rate,although people are responsible for the environment at local level to understand what the fewest problems.the study area of the survey is to Corinth,and research objective was to record the behaviour of citizens in waste management,detect waste management policies and the opinion of citizens on the proposed policies. Α significant percentage decreases showed that just over than half of respondents said they knew cleanliness regulations and a very large percentage of almost 90% said they are aware of the recycling program. 4

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΣΤΙΚΑ ΣΤΕΡΕΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ 1.1 ΑΣΤΙΚΑ ΣΤΕΡΕΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ 16 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ 2.1 ΔΙΚΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΔΙΑΤΑΓΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ 36 5

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 3.1 ΣΤΟΧΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ 44 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 4.1 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΘΥΜΙΑ ΕΠΙΠΛΗΞΗΣ ΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΥΠΟΘΕΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΘΥΜΙΑ ΠΛΗΡΩΜΗΣ 56 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 5.1 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 58 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 60 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α.ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 67 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β.ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ 76 6

7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να διερευνηθεί η παρούσα κατάσταση καθώς και οι δυνατότητες βελτίωσης του αστικού περιβάλλοντος και της καθημερινότητας του πολίτη, σε σχέση με τα επίπεδα καθημερινότητας,που διαμένει στα όρια του δημοτικού διαμερίσματος Κορίνθου. Ειδικότερα, ο στόχος της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση και καταγραφή των παρακάτω ζητημάτων: α. Στάσεις και αντιλήψεις των πολιτών για εναλλακτικές πολιτικές διαχείρισης αστικών απορριμμάτων, β. προβλήματα που προκύπτουν εξαιτίας της διαχείρισης των απορριμμάτων και γ. ανάπτυξη περιβαλλοντικών και οικονομικών κινήτρων, προς βελτίωση της διαχείρισης και μείωση των απορριμμάτων, τόσο για τη δημοτική αρχή όσο και τους πολίτες. Στο κεφάλαιο 1 θα παρουσιάσουμε γενικά πληροφορίες για τα αστικά απορρίμματα, τους λόγους για τους οποίους έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια αλλά και ποιους τύπους περιλαμβάνουν. Στο κεφάλαιο 2 γίνεται λόγος για τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων διαχωρίζοντας τα σε 4 βασικές κατηγορίες: εργαλεία διαταγής και ελέγχου, τα οικονομικά εργαλεία, τα εθελοντικά εργαλεία και τα εργαλεία πληροφόρησης. Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύονται οι στόχοι της έρευνας και γίνεται αναλυτική περιγραφή της περιοχής έρευνας,καθώς και της μεθοδολογίας.στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της έρευνας ενώ στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο γίνεται συζήτηση για τους τρόπους βελτίωσης της διαχείρισης των απορριμμάτων,και αναδεικνύονται τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας. 7

8 Κεφάλαιο 1 Αστικά στερεά απόβλητα 1.1. Εισαγωγή 1.1 Αστικά στερεά απόβλητα Τα στερεά απόβλητα είναι στερεά υλικά ή υλικά με ελάχιστο υγρό περιεχόμενο τα οποία δεν έχουν κάποια χρησιμότητα και ορισμένες φορές είναι και επικίνδυνα. Περιλαμβάνουν απόβλητα των νοικοκυριών, των βιομηχανικών και εμπορικών εγκαταστάσεων, των γεωργικών και εξορυκτικών δραστηριοτήτων(οοί,1995). Επίσης περιλαμβάνουν τα στερεά απόβλητα από τη διαχείριση των υγρών αποβλήτων, την επεξεργασία του πόσιμου νερού και τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας αέριων εκπομπών. Είναι αντικείμενα ή υλικά από τα οποία ο κάτοχός τους απορρίπτει ή προτίθεται να απορρίψει(williams,2005).ο χαρακτηρισμός μιας ουσίας ως «απόβλητο» δεν εξαρτάται μόνο απ τις ιδιότητες της αλλά και από: Τις ισχύουσες οικονομικές συνθήκες (η αξία των υλικών μεταβάλλεται χωρικά και χρονικά) Το κόστος της απόρριψης (μπορεί να αυξηθεί με την επιβολή τελών) Την ισχύουσα νομοθεσία (πρόστιμο πλημμελούς ή παράνομης απόρριψης) Ουσιαστικά το τι είναι και τι δεν είναι Σ.Α είναι θέμα ορισμού ή σύμβασης. Ο ευρωπαϊκός κατάλογος αποβλήτων(απόφαση 94/3/ΕΚ,2000/532/ΕΚ,2001/118/ΕΚ)με τον οποίο εναρμονίστηκε και η εθνική νομοθεσία διαμορφώθηκε μόλις το Συγκεκριμένα στην κατηγορία των Σ.Α. περιλαμβάνονται όλα τα απόβλητα με εξαίρεση: Απόβλητα σε υγρή φάση χωρίς αξιόλογο ποσοστό αιρούμενων ρύπων(υγρά απόβλητα) Αέριους ρύπους 8

9 Τα Σ.Α. ομαδοποιούνται γενικά σε 2 μεγάλες κατηγορίες: Αστικά απόβλητα(απορρίμματα) Ειδικά απόβλητα :α) Επικίνδυνα απόβλητα β) Μη επικίνδυνα ειδικά γ)ιατρικά απόβλητα. Σύμφωνα με την απόφαση 29407/3508ΦΕΚ 1572/ «Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή αποβλήτων ως αστικά απόβλητα νοούνται τα οικιακά απόβλητα καθώς και άλλα απόβλητα που λόγω φύσης ή σύνθεσης τους είναι παρόμοια με τα οικιακά τα οποία διέπονται από τις διατάξεις της Κ.Υ.Α /824/1996»(Γιδαράκος,2009) Οι ανθρώπινες δραστηριότητες εξαρτώνται από το περιβάλλον τους για την παροχή πόρων και ενέργειας και την διάθεση των αποβλήτων. (Εικόνα 1) Εικόνα 1. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες σε σχέση με τη διάθεση των αποβλήτων(χαλβαδάκης,2008)) 9

10 Στην συνέχεια, παρατίθενται η εικόνα 2 που απεικονίζει ποσότητες παραγόμενων αστικών απορριμμάτων για τα έτη 1991 και 1997, καθώς και το διάγραμμα 1 που παρουσιάζει ποσότητες παραγόμενων αστικών απορριμμάτων για τα έτη 1991, 1997,2001 (Γιαννής, 2009).Από τη συνολική ετήσια παραγόμενη ποσότητα(εικόνα 2) προκύπτει ότι α) Το 85% συλλέγεται και διατίθεται συστηματικά,ενώ για το υπόλοιπο 15% που αφορά κυρίως σε απομονωμένες ορεινές και νησιωτικές περιοχές, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει σοβαρά προβλήματα ακόμα και στο σύστημα συλλογής, πέρα απ το σύστημα διαχείρισης τους. Το 20% αφορά απορριπτόμενα υλικά συσκευασίας. ( Εικόνα 2. Ποσότητες παραγόμενων αστικών απορριμμάτων για τα έτη 1991 και 1997(Γιδαράκος,2009). Αναλυτικότερα τα Σ.Α. περιλαμβάνουν: (Γιδαράκος,2009) Αστικά απορρίµµατα (οικιακά, βιοτεχνικά, εμπορικά, κλπ.) Στερεά ή υδαρή (µε αξιόλογο ποσοστό αιωρούµενων ουσιών) απόβλητα που δε μπορούν να διατεθούν μαζί µε τα οικιακά Πετρελαιοειδή απόβλητα (προέρχονται από την επεξεργασία του πετρελαίου, διυλιστήρια, χημικά εργοστάσια, ναυπηγεία, κλπ.). Απόβλητα γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. 10

11 Απόβλητα ορυχείων και μεταλλείων. Απόβλητα εκσκαφών (από ξηρά και θάλασσα). Απόβλητα οικοδομικών κατεδαφίσεων. Ιλείς από την επεξεργασία αστικών λυμάτων και τη βιομηχανία. Ιατρικά απόβλητα. Ελαστικά. Σκράπ (π.χ. παλαιοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές) Διάγραμμα 1. Ποσότητες παραγόμενων αστικών απορριμμάτων για τα έτη 1991, 1997,2001(Γιαννής, 2009) 11

12 Τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα «είναι όλα τα στερεά, υγρά ή λασπώδη απόβλητα που δημιουργούνται από μία ευρεία κλίμακα βιομηχανικών, εμπορικών ή γεωργικών δραστηριοτήτων, τα οποία δημιουργούν το ενδεχόμενο υψηλού κινδύνου για την ανθρώπινη ζωή και υγεία, και απειλούν βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη περιβαλλοντική ρύπανση»(gwam,2002). H αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για τον περιορισμό του όγκου και της επικινδυνότητας των στερεών και υγρών αποβλήτων, για την ελαχιστοποίηση των χώρων που λειτουργούν ως σκουπιδότοποι της πόλης,τον περιορισμό των ρυπαινουσών εκροών της πόλης προς τον περίγυρο της και ακόμη την προτίμηση της αντιμετώπισης της ρύπανσης επί τόπου αντί της εξαγωγής των προβληματικών δραστηριοτήτων στην περιφέρεια αποτελεί οικολογική διαχείριση(σχίζας,1996) 1.2 ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Τα οικιακά απορρίμματα ποικίλουν ως προς τη σύσταση και την ποσότητά τους. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις μεταβλητές αυτές, είναι το βιοτικό επίπεδο, τα καταναλωτικά πρότυπα, η κινητικότητα του αστικού πληθυσμού κ.α. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα εμπορικής προέλευσης απορρίμματα είναι κυρίως υλικά συσκευασίας. Με βάση τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (2003), στην Ελλάδα παράγονται περίπου 4,6 εκατομμύρια τόνοι αστικών αποβλήτων ετησίως. Στην περιφέρεια Αττικής παράγεται το 39% της ετήσιας ποσότητας, ενώ σημαντική ποσότητα (16%) παράγεται και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Το 1997, η μέση παραγωγή ανερχόταν σε 0,97 kg/κάτοικο/ημέρα και το 2001 ανήλθε σε 1,14 Kg/κάτοικο/ημέρα.Η ποσότητα αυτή αυξάνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια σύμφωνα και με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων φορέων που λειτουργούν τους ΧΥΤΑ. Μόνο στην Αττική, εκτιμάται ότι σήμερα η παραγόμενη ποσότητα των αστικών αποβλήτων ξεπερνά τους τόνους/ημέρα.( Ακολουθεί το διάγραμμα 2 που απεικονίζει την σύσταση των αστικών αποβλήτων, καθώς και το διάγραμμα 3 που παρουσιάζει τις ποσότητες παραγόμενων αστικών απορριμμάτων στην Ελλάδα από το 1995 μέχρι το 2010(Γιαννής,2009) 12

13 Διάγραμμα 2. Μέση ποιοτική σύσταση των αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα με βάση τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (2003) kg/έτος/κάτοικο Ε.Ε.-27 Ελλάδα Διάγραμμα 3. Ποσότητες παραγόμενων αστικών απορριμμάτων στην Ελλάδα από το 1995 μέχρι το 2010(Γιαννής,2009) 13

14 Η φύση δεν παράγει απορρίμματα. Ανεξάρτητα από τους διάφορους ορισμούς των απορριμμάτων που έχουν αναφερθεί κατά καιρούς, αυτά είναι κατεξοχήν δημιούργημα του ανθρώπου. Τα απόβλητα που παράγονται στη φύση από την μετατροπή της ενέργειας από μία μορφή σε μία άλλη δεν ταξινομούνται στην κατηγορία των απορριμμάτων, καθώς είναι κατάλοιπα που συμμετέχουν ξανά στους κύκλους της ζωής.η φύση παρέχει μηχανισμούς για την ανακύκλωση των αποβλήτων, αρκεί οι ρυθμοί παραγωγής τους να μην υπερβαίνουν τους ρυθμούς αφομοίωσης σε ένα συγκεκριμένο φυσικό οικοσύστημα-αποδέκτη (Χαλβαδάκης,1995).Σύμφωνα με την(οδηγία 91/156/ΕΕC,στο Williams το 1991, op.cit:19 εκδόθηκε μια λίστα με περιορισμένες αλλά συγκεκριμένες κατηγορίες απορριμμάτων. Σήμερα, η λίστα αποτελείται συνολικά από 20 κατηγορίες στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και τα επικίνδυνα απόβλητα, μετά από τροποποίηση και Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2000.Για να διασφαλιστεί ότι είχαν συμπεριληφθεί όλα τα είδη των απορριμμάτων, προστέθηκε η φράση «οποιοδήποτε υλικό, ουσία ή προϊόν που δεν περιλαμβάνεται στις άλλες κατηγορίες,δημιουργώντας έτσι μία ακόμη κατηγορία(williams,2005) Παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση των απορριμμάτων Οι κυριότεροι παράγοντες που έχουν συμβάλει στην όξυνση του περιβαλλοντικού ζητήματος της αύξησης και διαχείρισης των απορριμμάτων είναι ο αυξανόμενος ανθρώπινος πληθυσμός, η αύξηση της ποσότητας των υλικών συσκευασίας, οι αυξανόμενες καταναλωτικές συνήθειες των πολιτών, η τάση της αστικοποίησης. (Carolan,2004). Τα αστικά απορρίμματα αποτελούν ένα γενικό και έντονο πρόβλημα στον Ελλαδικό χώρο (Χαλβαδάκης,1995).Η ξαφνική και απροσδόκητη αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού κατά την διάρκεια του 20 ου αιώνα είναι αυτή που τοποθετείται πίσω από όλες τις εκφάνσεις της περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Το αυξανόμενο επίπεδο αστικοποίησης στις αναπτυσσόμενες χώρες δημιουργεί αυξανομένη συγκέντρωση ανθρώπων, του εμπορίου και της βιομηχανίας που παράγουν όλο και μεγαλύτερες ποσότητες αστικών στερεών αποβλήτων(schertenleib &Triche, 1989).Προσπαθώντας να εκπληρώσουμε τις ανάγκες ενός ταχύτατα αυξανόμενου αριθμού ανθρώπων έχουμε επιβάλλει τεράστια πίεση στο φυσικό 14

15 περιβάλλον,εν μέσω της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων της γης αλλά και μέσον της ρύπανσης(bennett,2001).μήπως όμως αυτό που πραγματικά μετράει δεν είναι απλά ο αριθμός των ανθρώπων πάνω στη γη αλλά ο βαθμός επίδρασης του καθενός στο φυσικό περιβάλλον; «Ο αριθμός των ανθρώπων, αποτελεί πρόβλημα όσο καταναλώνουμε φυσικούς πόρους και παράγουμε απορρίμματα». Κατά μέσο όρο, ένας πολίτης της Δυτικής Ευρώπης και της Ιαπωνίας παράγει 32 φορές περισσότερα απορρίμματα από έναν κάτοικο μιας αναπτυσσόμενης χώρας»(diamond,2005).η αύξηση των υλικών συσκευασίας καθώς και των συνθετικών υλικών, ως αποτέλεσμα των αλλαγών που συντελούνται σταδιακά στο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης, αυξάνει τον αριθμό των παραγόμενων απορριμμάτων. Τα κυριότερα υλικά συσκευασίας που χρησιμοποιούνται είναι το χαρτί/χαρτόνι, το γυαλί, τα μέταλλα (αλουμίνιο, λευκοσίδηρος, χάλυβας) και τα πλαστικά.τα πλαστικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή κάθε είδους συσκευασίας και αυτός είναι ο κύριος λόγος της αύξησης της χρήσης τους τα τελευταία χρόνια, σε σύγκριση με το γυαλί, τα μέταλλα και το χαρτί. Τα υλικά συσκευασίας αποτελούν περίπου το 1/3 του συνόλου των οικιακών απορριμμάτων. Κατά το 1980 η συνολική παραγωγή των υλικών συσκευασίας στην Ελλάδα ήταν περίπου 443 χιλ.τόνοι, ενώ το 1993 πάνω από 650 χιλ.τόνοι. Τα υλικά συσκευασίας που παράγονταν στην Ελλάδα το 1995, μαζί με αυτά που προέρχονται από εισαγόμενα προϊόντα, υπολογίστηκε ότι έφταναν περίπου το τόνους ανά έτος (Κυρκίτσος, Πελεκάσης,κ.ά.,1995).Για να γίνει περιβαλλοντική διαχείριση των απορριμμάτων χρησιμοποιούνται ειδικά ενδεικτικά εργαλεία. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι οι κανονισμοί καθαριότητας, η ανακύκλωση, τα δημοτικά τέλη καθαριότητας, η πληρωμή ανάλογα με το βάρος των απορριμμάτων (π.χ. Ηνωμένο Βασίλειο) και η πληρωμή ανάλογα με τον όγκο των απορριμμάτων(jones et al., 2009)όπως,είναι τα αυτοκόλλητα απορριμμάτων.η Κορέα είναι η πρώτη χώρα που έχει τοποθετήσει αυτοκόλλητο σε κάθε σακούλα σκουπιδιών και η αύξηση των τελών αποκομιδής απορριμμάτων ωθεί τα νοικοκυριά να ανακυκλώνουν περισσότερο(hong, 1999). Η κατανάλωση περιλαμβάνει την αγορά ενός προϊόντος, τη χρήση του και εντέλει την απόρριψή του, όταν δεν θα έχει πλέον αξία για τον αγοραστή ή όταν θα έχει καταστραφεί και δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί περαιτέρω. Τα πρότυπα της κατανάλωσης επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή των απορριμμάτων. Από τα τέλη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου έως και σήμερα, στις περισσότερες κοινωνίες κυριαρχεί το μοντέλο της αυξανόμενης παραγωγής και κατανάλωσης αγαθών, καθώς 15

16 και η άποψη ότι αυτό είναι επιθυμητό, θετικό και ίσως απαραίτητο. Ενδεικτική αυτής της άποψης είναι και η βαρύτητα που αποδίδεται στον οικονομικό δείκτη του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), ο οποίος, αν και αποτελεί σημαντικό οικονομικό εργαλείο, έχει ταυτιστεί και χρησιμοποιείται κατά κόρον ως δείκτης ευημερίας. Κατά συνέπεια, τεράστιες και αυξανόμενες ποσότητες πρώτων υλών μεταποιούνται διαρκώς, για να καταλήξουν όμως ως απορρίμματα.το τελευταίο στάδιο της ζωής κάθε αγαθού που απορρίπτεται, μαρτυρά ένα εξαιρετικά σπάταλο οικονομικό μοντέλο και πλέγμα κοινωνικών συμπεριφορών, ενώ λίγοι θα διαφωνήσουν πως η ελάχιστη δυνατή κατανάλωση αγαθών ελαχιστοποιεί την περιβαλλοντική υποβάθμιση, ωστόσο, οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι δεν μπορούν να ζήσουν με λιγότερα καταναλωτικά αγαθά(strinati,1995).μια υπερβολική ποσότητα αποβλήτων που ξεπερνά την φέρουσα ικανότητα του περιβάλλοντος για συσσώρευση μπορεί να μειώσει την αξία του περιβάλλοντος ως περιουσιακό στοιχείο( Tietenberg,1997) 1.3 Το νομοθετικό πλαίσιο διαχείρισης των απορριμμάτων στην Ελλάδα Η θέσπιση του Ν.1650/86, δίνει σαφέστερο ορισμό του γενικού σκοπού, δηλαδή της προστασίας του περιβάλλοντος,καθώς επίσης και των ειδικότερων στόχων της προστασίας αυτής και υπογραμμίζει ότι «η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί θεμελιώδες και αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής και αναπτυξιακής διαδικασίας». Ο νόμος πλαίσιο (1650/86) θέτει τις βασικές αρχές, σύμφωνα με τις οποίες πρέπει να αναπτύσσεται η πολιτική προστασίας του περιβάλλοντος και καθορίζει τα πλαίσια και τα μέσα με τα οποία ασκείται. Πρόκειται για μία φιλόδοξη νομοθετική πράξη η οποία επιχείρησε αφενός να κωδικοποιήσει την υφιστάμενη νομοθεσία(διάσπαρτες διατάξεις που ρυθμίζουν θέματα αστικού σχεδιασμού, ίδρυσης και εγκαταστάσεις βιομηχανικών μονάδων,παραγωγής ενέργειας κ.α) και αφετέρου να εισαγάγει νέα εργαλεία περιβαλλοντικής πολιτικής (περιβαλλοντικοί φόροι, ανταποδοτικά τέλη κ.α) Οι Γενικές Κατευθύνσεις της Πολιτικής Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων καθορίζονται στην Κ.Υ.Α /1302/2000, η οποία αποτελεί συμπλήρωση και εξειδίκευση της υπ αρ /1994/97 Κ.Υ.Α με θέμα Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων και αποσκοπεί στην εφαρμογή των αρ.12 και 13 του Ν. 1650/86, του αρ.7 της 69728/824/96 Κ.Υ.Α και στην πλήρη συμμόρφωση με 16

17 τις διατάξεις του αρ.7 της οδηγίας 91/1567/Ε.Ο.Κ. και της αρ.6 της οδηγίας 91/689/Ε.Ο.Κ.Σαν στόχο είχε την κατάρτιση ενός πλαισίου τεχνικών προδιαγραφών και γενικών προγραμμάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων με επιμέρους σκοπούς: α) την ορθή εκτέλεση των εργασιών διαχείρισης, β) την μετέπειτα φροντίδα των εγκαταστάσεων μετά τον τερματισμό της λειτουργίας τους, γ) την κατάρτιση γενικών προγραμμάτων διαχείρισης. Ο νόμος αυτός, αφού το έτος 2000 συμπληρώθηκε και εξειδικεύθηκε, αντικαταστήθηκε το 2003 από την τελευταία νομολογία που ισχύει μέχρι και σήμερα από την υπ αρ.50910/2727/2003 Κ.Υ.Α. Μέτρα και όροι για την Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων- Εθνικός και Περιβαλλοντικός σχεδιασμός Διαχείρισης.Αυτή η νομολογία τροποποιήθηκε, ενσωματώνοντας την Οδηγία Πλαίσιο 91/156/ΕΟΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαχείριση των στερεών απορριμμάτων (η συγκεκριμένη οδηγία εκδόθηκε στο Συμβούλιο της 18 ης Μαρτίου του 1991 και ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία μόλις το 2003).Βασικός στόχος της νομολογίας είναι ο καθορισμός κατευθύνσεων, μέτρων, όρων και διαδικασιών για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, την πρόληψη ή την μείωση κατά το δυνατόν των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον και την εξασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.ένα χρόνο μετά τη δημοσίευση του νόμου, το υπουργείο ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε εξέδωσε εγκύκλιο για την εφαρμογή της παραπάνω νομοθεσίας με αποδέκτες τις Περιφέρειες, τις Νομαρχίες, τα υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Γεωργίας, ΥΕΝ και Ανάπτυξης. Μέσα στην εγκύκλιο, συμπεριλαμβανόταν και ένα ερωτηματολόγιο το οποίο θα πρέπει κάθε χρόνο να συμπληρώνεται από τους Γενικούς Γραμματείς των Περιφερειών της χώρας. Επιπρόσθετα του νόμου του 2003, για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, μια σειρά άλλων νομολογιών έχουν συμπληρώσει το νομικό πλαίσιο της διαχείρισης των απορριμμάτων, που αφορούν: α) την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών,(ν.2939/2001(φεκ179α/2001) β) την υγειονομική ταφή των απορριμμάτων.(υα29407/ (φεκ1572 Β/2002), γ) τη διαχείριση αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.(πδ 115/2004(ΦΕΚ Α 80/5.3.04) και Π.Δ. 15/2006(ΦΕΚ 12 Α/2006), δ) την αποτέφρωση των αποβλήτων(κ.υ.α 22912/1117 (ΦΕΚ 759 Β/ ), ε) τους μικρούς χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων σε νησιά και μεμονωμένους οικισμούς(κυα 4641/232/2006(ΦΕΚ Β 168/ ), και άλλες. 17

18 Κεφάλαιο 2. Εργαλεία περιβαλλοντικής πολιτικής για την διαχείριση απορριμμάτων. 2.1 Το δίκαιο περιβάλλοντος. Σημαντικές είναι οι επισημάνσεις από το χώρο της νομικής επιστήμης, που αναγνωρίζει ένα νέο κλάδο του δημοσίου δικαίου που αξίζει οι ιδιαιτερότητες του να μελετηθούν επιστάμενα. Οι σχετικές επισημάνσεις της νομικής επιστήμης, καταγράφουν τα εξής χαρακτηριστικά του δικαίου προστασίας του περιβάλλοντος είναι: (Nταλάκου, 1997). Eχει έντονα διεθνή χαρακτήρα. Διαπιστώνεται ότι εξαιρετικά μεγάλος αριθμός των κανόνων του έχουν ως πηγή τόσο το διεθνές όσο και το υπέρ-εθνικό δίκαιο. Ο αριθμός των διεθνούς χαρακτήρα κανόνων εξακολουθεί να αυξάνεται συνεχώς. Βασίζεται σε κανόνες κατά πλειοψηφία κανονιστικής φύσης βάσει των οποίων αυτοκαθαρίζεται και αυτοδεσμεύεται η Δημόσια Διοίκηση, ενώ το Κοινοβούλιο υποχωρεί σε τυπικούς ρόλους, εκδίδοντας αρκετά γενικούς τυπικούς νόμους. Το χαρακτηριστικό αυτό δικαιολογείται από την τεχνική υφή, τη λεπτομέρεια και τη μεταβλητότητα των προβλημάτων που πρέπει να ρυθμιστούν, που καθιστούν αναγκαία την ευελιξία των νομοθετικών κειμένων, η οποία δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί με την έκδοση τυπικών νόμων Είναι έντονα νομολογιακής προέλευσης, βασιζόμενο στη νομολογία κυρίως των διοικητικών δικαστηρίων. Το χαρακτηριστικό αυτό αποδίδεται στην ιδιομορφία των καταστάσεων που πρέπει να ρυθμιστούν, στο διαρκή πολλαπλασιασμό των κειμένων που προέρχονται από τις διοικητικές αρχές, αλλά και στην αδυναμία του κλασικού νομικού συστήματος να προσαρμόζεται στην ταχεία αλλαγή και δημιουργία καινούργιων καταστάσεων. Είναι δια-πολυκλαδικό υπό την έννοια ότι συνδέεται με το ιδιωτικό δίκαιο, αλλά και με τις θετικές επιστήμες και την τεχνολογία τους, αφού δεν ρυθμίζει κοινωνικές καθαρά σχέσεις αλλά και σχέσεις υλικές,φυσικές,τεχνικές,επιστημονικές. 18

19 Αφορά ένα νέο έννομο αγαθό, σύνθετο, συλλογικό, πρωτογενές, μοναδικό και αναντικατάστατο που πρέπει να διαπλάσσει την ειδικότερη έννοια της ονομαζόμενης «οικολογικής δημόσιας τάξης» Κατά συνέπεια έχει υιοθετήσει νέες αρχές (π.χ. αρχή της πρόληψης, «ο ρυπαίνων πληρώνει» κλπ). Καθιερώνει άμεσα δικαιώματα και υποχρεώσεις τόσο για τα όργανα του Κράτους όσο και για τα άτομα. Έχει υιοθετήσει ως σύστημα οργάνωσης της δημόσιας διοίκησης εκείνο της συμμετοχής των διοικούμενων πολιτών, ενισχύοντας έτσι την εφαρμογή της «λαϊκής κυριαρχίας». Η συμμετοχή των πολιτών μάλιστα εκλαμβάνεται στην πιο ευρεία της έννοια και περιλαμβάνει τη συμμετοχή στην προστασία, ορθολογική διαχείριση, συντήρηση και αποκατάσταση του περιβάλλοντος,ενώ καθιερώνεται και η αντίστοιχη υποχρέωση του κράτους στην παροχή πληροφόρησης, αλλά και στην κατοχύρωση του δικαιώματος της συμμετοχής με τα κατάλληλα ένδικα μέσα.(νταλάκου,1997) 2.2. Η περιβαλλοντική πολιτική για τη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων Στις αρχές του 21 ου αιώνα το σημαντικότερο πρόβλημα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ΟΤΑ ανεπτυγμένων χώρων, σε σχέση με την διαχείριση των απορριμμάτων, είναι το πώς θα αναπτύξουν ολοκληρωμένα συστήματα για να ελαχιστοποιηθούν τα απορρίμματα που θα πρέπει να οδηγηθούν για τελική διάθεση. Αντίθετα στην Ελλάδα, το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων επικεντρώνεται στην αναζήτηση συμβατικών λύσεων με την διαιώνιση των περιβαλλοντικών, οικονομικών,κοινωνικών, και πολιτικών προβλημάτων. (Καράντζαλη,2007).Το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων που παράγει ο σύγχρονος κόσμος είναι πολυδιάστατο και αποτελεί ένα μείζον περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό θέμα που άπτεται της καθημερινότητας όλων των ανθρώπων. Ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζεται μία κοινωνία τα απορρίμματά της είναι αποκαλυπτικός, καθώς αντιπροσωπεύει το βαθμό υπευθυνότητας της βιομηχανίας,της αυτοδιοίκησης, της κεντρικής διοίκησης αλλά κυρίως των ίδιων των πολιτών. 19

20 Η περιβαλλοντική πολιτική απαιτεί την ενεργό συμμετοχή των πολιτών και άλλων δραστηριοτήτων όπως η διαλογή των απορριμμάτων και η ενεργός αγορά πράσινων προϊόντων και υπηρεσιών(hage,2009).η περιβαλλοντική πολιτική,ως πολιτική η οποία αποσκοπεί στην προστασία ενός συλλογικού αγαθού, προϋποθέτει κοινωνική στήριξη ώστε να επηρεάσει τις προτεραιότητες που τίθενται από τα ισχυρά συμφέροντα.(καράντζαλη,2007). Για τη διαχείριση των απορριμμάτων εφαρμόζονται μέθοδοι που διεκδικούν η κάθε μία (ή συνδυασμοί τους) τον τίτλο της καλύτερης λύσης.στην εικόνα 2 που ακολουθεί παρουσιάζονται οι παράγοντες που επηρεάζουν τη Δ.Α.(Διαχείριση απορριμμάτων) H διαχείριση των απορριμμάτων βασίζεται σε 3 στοιχεία: Στη διατύπωση γενικού σχεδίου Στο ρυθμιστικό σύστημα και στο σύστημα ελέγχου Στη διαθεσιμότητα κατάλληλων τεχνικών και εγκαταστάσεων διαχείρισης και διάθεσης με σκοπό να υλοποιηθεί η ελεγχόμενη πορεία για την διαχείριση των απορριμμάτων. ( df.) Εικόνα 2. Παράγοντες που επηρεάζουν τη Δ.Α(Γιδαράκος,2009) 20

21 Η διαχείριση των δημοτικών απορριμμάτων είναι μια από τις πλέον σημαντικές προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σήμερα μπροστά στις ραγδαίες τεχνολογικές και θεσμικές εξελίξεις που άπτονται της αειφορίας και της ποιότητας ζωής. Οι ήδη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις υποχρεώνουν τα κράτη- μέλη να εφαρμόσουν ολοκληρωμένες πολιτικές διαχείρισης απορριμμάτων. Αυτές οι πολιτικές περιλαμβάνουν πολύ σημαντικές και σοβαρές ρυθμίσεις όπως: Έχει τεθεί χρονοδιάγραμμα για την απαγόρευση της διάθεσης των απορριμμάτων σε ανεξέλεγκτες χωματερές και σκουπιδότοπους. Τα απορρίμματα θα πρέπει να υποστούν προδιαλογή σε συγκεκριμένα ποσοστά πριν οδηγηθούν σε ΧΥΤΑ. Για τα ογκώδη, ειδικά και επικίνδυνα απορρίμματα θα πρέπει να γίνεται χωριστή συλλογή και εναλλακτική διαχείριση με συγκεκριμένους όρους και προδιαγραφές και θα επιτευχθούν,οι ποσοτικοί στόχοι που έχουν τεθεί για τα επόμενα χρόνια. Υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για μείωση των οργανικών από τα προς τελική διάθεση απορρίμματα και την παραγωγή κομπόστ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε) έχει υιοθετήσει ολοκληρωμένες πολιτικές για την διαχείριση των απορριμμάτων. Τα βασικότερα σημεία της περιβαλλοντικής πολιτικής της Ε.Ε είναι τα εξής: 1. H πρόληψη είναι προτιμότερη από τη λήψη διορθωτικών μέτρων. 2.Τα περιβαλλοντικά προβλήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται στην πηγή τους. 3.Ο ρυπαίνων πρέπει να πληρώνει το κόστος των μέτρων που θα ληφθούν για την προστασία του περιβάλλοντος. Η περιβαλλοντική πολιτική πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και να αποτελεί τμήμα των άλλων πολιτικών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Ολόκληρη η περιβαλλοντική πολιτική της Ε.Ε στηρίζεται στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» ( 21

22 Οι υπεύθυνοι χάραξης της περιβαλλοντικής πολιτικής καθώς και πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι η περιβαλλοντική παιδεία, οι αντιλήψεις και οι συμπεριφορές του ατόμου καθορίζουν τις σχέσεις κοινωνίας-περιβάλλοντος, υποδηλώνοντας ότι ο έμμεσος υπεύθυνος υποβάθμισης του περιβάλλοντος είναι το άτομο, είτε ως χρήστης των οικοσυστημάτων είτε ως καταναλωτής προιόντων που παράγονται μέσω διαφόρων ρυπογόνων δραστηριοτήτων(κούση,1995) Ωστόσο η κακή διοίκηση εν γένει, δυσχεραίνει ή εμποδίζει την ανάπτυξη περιβαλλοντικής πολιτικής,ενώ ταυτόχρονα η διάχυση ευθυνών και η σύγχυση αρμοδιοτήτων υποκρύπτει την έλλειψη πολιτικής βούλησης(κουταλάκης, 2003) Στην εικόνα 3, που ακολουθεί παρουσιάζεται η κατάσταση της διαχείρισης απορριμμάτων στην Ελλάδα για το Εικόνα 3. Κατάσταση της Δ.Α στην Ελλάδα το 1998 (Γιδαράκος,2009). 22

23 2.3 ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ Το στάδιο της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και διαμόρφωσης πολιτικής καταλήγει στην επιλογή ενός εργαλείου για την εφαρμογή της πολιτικής. «εργαλείο πολιτικής είναι ένας γενικός όρος που περιλαμβάνει πολλές τεχνικές στη διάθεση των κυβερνήσεων για την εφαρμογή τον στόχων της δημόσιας πολιτικής»(ηowlett, 1991) Από αυτόν τον ορισμό, είναι εμφανές ότι το κράτος παραμένει ο βασικός χειριστής της δημόσιας πολιτικής παρά τη δημιουργία εργαλείων που προωθούν τις εθελοντικές πρωτοβουλίες.τα εργαλεία της δημόσιας πολιτικής έχουν κατηγοριοποιηθεί με διάφορους τρόπους(richards, 2000;Ηοwlett & Ramesh 1995). Προς αυτή την κατεύθυνση στρέφονται οι περισσότερες διατάξεις της βασικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας (Ν.360/1976,Ν.1650/1986). Οι περισσότερες από τις διατάξεις αυτές, συνοδεύονται από την απειλή ποινικών και διοικητικών κυρώσεων. Ευρεία είναι επίσης και η χρήση της αστικής ευθύνης που καθιερώνεται τόσο στα περιβαλλοντικά νομοθετήματα (π.χ. άρθρο 29,Ν.1650/1986), όσο και στις κοινές διατάξεις του Αστικού Κώδικα.Μολονότι επισημαίνεται ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν φαίνεται να έχουν κάποια στρατηγική προσέγγιση (Σκούρτος,1995). Στα πλαίσια της περιβαλλοντικής πολιτικής μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερις κατηγορίες εργαλείων: Πρώτον, τα εργαλεία διαταγής και ελέγχου, δεύτερον, τα οικονομικά εργαλεία, τρίτον, τα εθελοντικά εργαλεία και τέταρτον, τα εργαλεία πληροφόρησης και εκπαίδευσης. Αυτά τα εργαλεία πολιτικής εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την συμμετοχή των πολιτών καθώς κ από την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση ( Jones., et all 2009).Έχουν δημιουργηθεί και εφαρμόζονται μέσα για την διαχείριση στερεών αποβλήτων, αυτά τα εργαλεία πολιτικής θεωρούνται πιο αποτελεσματικά καθώς παρέχουν αρκετά κίνητρα και μπορούν να διαιρεθούν σε τρεις κατηγορίες (α) τα έσοδα από φόρο, β) η πληρωμή κατά την απόρριψη) το κοινό θα πληρώνει ανάλογα με τον όγκο ή το βάρος των αποβλήτων (Driesen,2006) 23

24 Εργαλεία διαταγής και ελέγχου Στις δεκαετίες 1970 και 1980 το κυρίαρχο μέσο της περιβαλλοντικής πολιτικής για την μείωση των εκπομπών ρύπων ήταν η «πολιτική διαταγών και ελέγχου». Είναι τα πρώτα εργαλεία περιβαλλοντικής πολιτικής που χρησιμοποίησε η Ευρωπαϊκή Ένωση (Rittberger & Richardson,2003).Προς τα τέλη όμως της δεκαετίας του 1980 το ενδιαφέρον των διαμορφωτών της περιβαλλοντικής πολιτικής στράφηκε στα πιο άμεσα οικονομικά εργαλεία και ειδικότερα στους περιβαλλοντικούς φόρους.αυτό ήταν αποτέλεσμα των παρακάτω παραγόντων: (Ekins,1999) Συνειδητοποίηση εκ μέρους του κράτους ή των περιβαλλοντικών αρχών για την επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων Η αύξηση της αναγνώρισης των περιορισμών της κυβέρνησης γενικά, και συγκεκριμένα των παραδοσιακών συστημάτων διαταγής και ελέγχου, Η αύξηση της ανησυχίας ότι οι ρυθμίσεις μπορεί να μην ανταπεξέλθουν επαρκώς με τα αναδυόμενα περιβαλλοντικά προβλήματα παρά την επιβολή σημαντικών οικονομικών δαπανών γεγονός που έστρεψε το ενδιαφέρον σε άλλα μέσα τα οποία θα μπορούσαν να προσφέρουν μια χαμηλότερου κόστους περιβαλλοντικής πολιτικής Η επιθυμία για περαιτέρω εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει»(ekins,1999). Τα εργαλεία διαταγής και ελέγχου αποσκοπούν στην άμεση αντιμετώπιση του αιτίου περιβαλλοντικής υποβάθμισης(διακουλάκη,2004). Θεωρούνται τα «σκληρότερα» εργαλεία πολιτικής( Eckerberg,1997)Το κύριο πλεονέκτημα των πολιτικών διαταγών και ελέγχου είναι η μεγαλύτερη ευελιξία στην ρύθμιση πολύπλοκων περιβαλλοντικών διαδικασιών(stiglitz,1992). Τα μειονεκτήματα τους είναι το υψηλό κόστος διαχείρισης εξαιτίας του μεγάλου κόστους πληροφόρησης, ενώ παράλληλα μειώνει τα κίνητρα για εξεύρεση καλύτερων τρόπων ρύπανσης(kostald,2000).το σημαντικότερο μειονέκτημα τους όμως, είναι η αδυναμία ικανοποίησης της αρχής της οριακής ισότητας(equimarginal principle). Είναι αδύνατο οι πολιτικές διαταγών και ελέγχου να διασφαλίσουν ότι το οριακό κόστος ελέγχου της ρύπανσης θα ισομοιραστεί μεταξύ των διαφορετικών ρυπαντών, 24

25 που δημιουργούν την ίδια ποσοτικά και ποιοτικά ρύπανση( Kostald,2000).Παρ όλα αυτά,ειδικά σε σχέση με το κόστος κατά την εφαρμογή αυτών των εργαλείων, η μη συμμόρφωση των πολιτών (ή οργανισμών) στους νέους κανονισμούς ενδέχεται να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του αρχικά υπολογιζόμενου κόστους. (Helm,1998). Η κατηγορία εργαλείων επιταγής και ελέγχου αποτελεί τη βάση για τη θέση σε ισχύ και λειτουργία των υπολοίπων εργαλείων. Επιπλέον, μέσω των εργαλείων αυτών επήλθε πρωταρχικά η ποινικοποίηση των προσβολών του περιβάλλοντος,γεγονός που αποτελεί και την ύψιστη απόδειξη της καθιέρωσης του αγαθού «περιβάλλον» ως αυταξίας(σκούρτος,1995) Ωστόσο, τα κανονιστικά εργαλεία γρήγορα αποδείχτηκαν ανεπαρκή για τη μείωση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης λόγω των πολλαπλών προβλημάτων που προέκυπταν κατά την εφαρμογή τους. Οι περιπτώσεις διοίκησης και ελέγχου θεωρήθηκαν ως αλυσιτελής, δεδομένου ότι δεν οδηγούν κατ ανάγκη στην βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος(simmons et all,1989) Οικονομικά εργαλεία Ως οικονομικά εργαλεία θεωρούμε εκείνες τις πολιτικές οι οποίες ορίζουν ρητά μια τιμή για την άμεση χρήση του περιβάλλοντος. Η ελληνική νομοθεσία έχει χρησιμοποιήσει σε πολλές περιπτώσεις το εργαλείο των διοικητικών ή ανταποδοτικών τελών.τα τέλη ύδρευσης και καθαριότητας (Ν.2130/1993) που πληρώνουν τα νοικοκυριά και οι βιομηχανίες στους δήμους,τα ανταποδοτικά τέλη για την λειτουργία βιολογικών καθαρισμών στις βιομηχανικές μονάδες των βιομηχανικών περιοχών (Ν.742/1977) και τα τέλη για τη χρήση χωματερών που αποτελούν και την πρόσφατη πολιτική κινήτρων για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών σε χώρους απόθεσης,αποτελούν οικονομικά εργαλεία περιβαλλοντικής πολιτικής. Σε πολλές περιπτώσεις, η επενέργεια των οικονομικών κινήτρων είναι έμμεση,στο βαθμό που οι πολιτικές μείωσης της χρήσης διαφόρων προϊόντων ή ουσιών για άλλους λόγους π.χ. προστασία του καταναλωτή,συντελούν παράλληλα και στη μειωμένη εκπομπή ρύπων ή στη διατήρηση των φυσικών πόρων(steurer,1995). 25

26 Στην περίπτωση αυτή, δεν μπορούμε να μιλάμε για αμιγώς περιβαλλοντικά οικονομικά εργαλεία,αλλά για λόγους που έχουν να κάνουν με την ελλιπή και διάσπαρτη πληροφόρηση για τις πολιτικές αυτές στην Ελλάδα,οι κυριότερες από τις έμμεσες αυτές πολιτικές αφορούν και το περιβάλλον (Troumbis,et all 1993).Τα οικονομικά εργαλεία ωριμάζουν τις συνθήκες της βιώσιμης ανάπτυξης και αναδεικνύουν πολύπλευρα την αξία της φύσης και του περιβάλλοντος(ζήσης,2010) Η προσέγγιση της οικονομικής επιστήμης στο θέμα της πειβαλλοντικής προστασίας περιστρέφεται γύρω από δύο άξονες:α) Τον προσδιορισμό του κοινωνικά βέλτιστου επίπεδου ρύπανσης των περιβαλλοντικών μέσων και ρυθμού κατανάλωσης των φυσικών πόρων υπό την προϋπόθεση εσωτερίκευσης των αρνητικών επιδράσεων που σχετίζονται με το δημόσιο χαρακτήρα των περιβαλλοντικών αγαθών,β)την επιλογή του οικονομικά αποτελεσματικότερου μηχανισμού επίτευξης των στόχων. Τα αποτελέσματα των οικονομικών εργαλείων μπορούν να συμπυκνωθούν στα παρακάτω χαρακτηριστικά τους: Κατανέμοντας το κόστος αντιρρύπανσης στις πηγές οι οποίες είναι από τεχνολογικής άποψης σε ευνοϊκή θέση αντιρρύπανσης,τα οικονομικά εργαλεία επιτυγχάνουν εξοικονόμηση πόρων σε επίπεδο εθνικής οικονομίας. Τα οικονομικά εργαλεία μπορούν να παίξουν το ρόλο εισπρακτικών μηχανισμών δημιουργώντας έσοδα. Ενεργώντας ως συνεχής πίεση στους ρυπαίνοντες, τα οικονομικά εργαλεία ενθαρρύνουν και καθιστούν αποδοτική την αναζήτηση και εφαρμογή νέων καθαρότερων τεχνολογιών. Απαιτούν εκ μέρους της εφαρμόζουσας αρχής πολύ μικρότερο όγκο πληροφόρησης για τις τεχνολογικές δυνατότητες αντιρρύπανσης των πηγών από ότι οι πολιτικές άμεσης ρύθμισης(σκούρτος,1995). Τα οικονομικά εργαλεία στηρίζονται στα κίνητρα τιμών, τα οποία είναι είτε θετικά είτε αρνητικά είτε μικτά. Τα θετικά κίνητρα αφορούν την απόκτηση χρημάτων, τα αρνητικά αφορούν τη μείωση φόρων ενώ τα μεικτά μπορούν να συνδυάζουν και τις δύο μορφές κινήτρων(driesen, 2006). Παραδείγματα εργαλείων που έχουν να κάνουν με αρνητικά κίνητρα είναι οι φόροι ρύπανσης οι οποίοι είναι γνωστοί και ως οικοφόροι(calcott &Walls,2005) 26

27 Η οικοσήμανση αποτελεί έμμεσα ένα οικονομικό εργαλείο στο βαθμό που αποικοδομεί κενά στην πληροφόρηση των καταναλωτών και βοηθά στην πληρέστερη έκφραση των προτιμήσεων.απαραίτητη, είναι η απουσία παράνομων συμπεριφορών διότι η παρουσία τους, και το εξωτερικό κόστος ή τα κόστη που συνδέονται με την επιπλέον επίβλεψη και τη συλλογή των παράνομα τοποθετημένων απορριμμάτων μπορεί να είναι σημαντικά οδηγώντας σε αποτυχία της πολιτικής (Palmer& Walls,1997) Οι φόροι και τα τέλη διαφόρων ειδών αποτελούν την ευρύτερη οικογένεια οικονομικών εργαλείων και μπορούν να λάβουν τη μορφή: Φόρου επί της εκπομπής ρύπων/διάθεσης αποβλήτων στο περιβάλλον.ο φόρος εξαρτάται από την ποιότητα και την ποσότητα των εκπομπών. Τέλους χρήσης συλλογικών μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων.πρόκειται για πληρωμές οι οποίες αφορούν το κόστος των δημοσίων εγκαταστάσεων επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων.το ύψος των πληρωμών μπορεί να είναι ανάλογο της ποσότητας και της σύστασης των αποβλήτων. Φόρου προϊόντος.αφορά την φορολόγηση της κατανάλωσης ή της παραγωγής επιβαρυντικών για το περιβάλλον προϊόντων. Διοικητικά τέλη.είναι πληρωμές για τις περιβαλλοντικές υπηρεσίες που παρέχει η διοίκηση,όπως έλεγχος των πηγών και η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων (Σκούρτος,1995). Ο οικονομολόγος Pigou το 1920 αναφέρθηκε στην έννοια της εξωτερικότητας. Το βασικό επιχείρημα του ήταν ότι όταν η ρύπανση παραμένει μια εξωτερικότητα χωρίς τιμή στις αγοραίες συναλλαγές, θα καταλήξει σε μη ισσόροπη κατανομή των πόρων από ότι αν η ρύπανση τιμολογηθεί κανονικά. Επιπλέον με την προσθήκη ενός φόρου ρύπανσης θα μπορούσε να επιτευχθεί, οι αγοραίες συναλλαγές να οδηγήσουν σε αποτελέσματα που είναι βέλτιστα κατά Pareto(Αndersen,2001).Τα εργαλεία θετικών οικονομικών κινήτρων είναι οι επιδοτήσεις και τα δάνεια.περιγράφονται διάφορες μορφές οικονομικής βοήθειας προς τους ρυπαίνοντες που αποσκοπούν στην αλλαγή της συμπεριφοράς τους ή προσφέρονται σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες συμμόρφωσης με τα υφιστάμενα μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας. Ο συγκεκριμένος τύπος εργαλείου έχει δεχτεί κριτική για την κατεύθυνση των κρατικών επιδοτήσεων προς συγκεκριμένες βιομηχανίες. Μία άλλη κατηγορία οικονομικών εργαλείων είναι το εμπόριο δικαιωμάτων(driesen,2006). 27

28 H πιο γνωστή εφαρμογή αυτού του εργαλείου είναι το Πρωτόκολλο του Κιότο που προωθεί το εμπόριο εκπομπής ρύπων μεταξύ χωρών. Μία βασική κριτική του εργαλείου είναι ότι ουσιαστικά αναγνωρίζει το δικαίωμα της ρύπανσης(wurzel et all., 2003) Ακόμα ένα μέτρο που εφαρμόζεται είναι η πληρωμή ανάλογα με τον όγκο των απορριμμάτων όπως,είναι τα αυτοκόλλητα απορριμμάτων (Jones et al., 2008).Τα οικονομικά εργαλεία αποσκοπούν στην άμεση αποθάρρυνση πρόκλησης περιβαλλοντικής υποβάθμισης(διακουλάκη,2004).τέλος, οι οικονομικές αυτές πολιτικές,με μόνη εξαίρεση τις επιδοτήσεις εφαρμόζουν στην πράξη την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», η οποία θεωρείται από πολλούς η ουσιαστικότερη έκφραση της δίκαιας κατανομής του κόστους της αντιρρύπανσης.για τα ανταποδοτικά τέλη ισχύει η αρχή «ο χρήστης πληρώνει»(χριστόλης,1994) Εθελοντικές δράσεις Η ανακύκλωση δηλαδή η επανεισαγωγή στην παραγωγική διαδικασία υλικών που θεωρούνται απορρίμματα αποτελεί σημαντική συνιστώσα ορθολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων. Αναμφισβήτητα η ανακύκλωση μπορεί να θεωρηθεί ως η πρέπουσα απάντηση της επιστήμης και της τεχνολογίας στο πρόβλημα των απορριμμάτων, που αποτελεί ιδιαίτερη πρόκληση για την σύγχρονη κοινωνία. Η πορεία της ανακύκλωσης ωστόσο δεν είναι ευθύγραμμη(βασίλογλου,2005).κάθε διεργασία ανακύκλωσης αποτελεί μια τεχνική μετατροπής υλικών. Συγκεκριμένα από ένα μείγμα αποβλήτων είναι δυνατό να ανακτηθούν ανακυκλώσιμα υλικά μέσα από διεργασίες διαχωρισμού και ταξινόμησης(γιδαράκος,2009). Το περιβάλλον έχει αναφερθεί ως ο κύριος λόγος που οι άνθρωποι ανακυκλώνουν. (Oxford Brookes, 1999).Προβλήματα προκύπτουν κυρίως από παγιωμένες συνήθειες του κοινού, ενώ η επιτυχής ανάκτηση χρήσιμων υλικών(π.χ χαρτί, γυαλί, μέταλλα, πλαστικό) εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από διάφορους παράγοντες, όπως τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των απορριμμάτων, η εξασφάλιση αγοράς για τα ανακυκλώσιμα υλικά κ.α. Από την ανακύκλωση είναι δυνατόν να προκύψουν αξιοσημείωτα οφέλη, όπως η μείωση του όγκου των απορριμμάτων και η εξοικονόμηση πρώτων υλών και ενέργειας. 28

29 Πολλές χώρες αναπτύσσουν τη βιομηχανία επαναχρησιμοποίησης για την εξοικονόμηση πρώτων υλών όπως το Ην.Βασίλειο, που χρησιμοποιεί τις ανακυκλώμενες πρώτες ύλες σε ποσοστά 55% για το χαρτί,40-45% για το ατσάλι,30-35% για τα υφάσματα,25% για το γυαλί, και για το πλαστικό 5%. Η ελαχιστοποίηση των αποβλήτων έχει τοποθετηθεί στην κορυφή της ιεραρχίας για την διαχείρισή τους, καθώς αποτελείται από δύο βασικές ενέργειες α) την μείωση στην πηγή και β) την ανακύκλωση(hopper et all, 1993) Η ανακύκλωση αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο έκφρασης της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης του πολίτη(βασίλογλου,2005),και είναι μορφή αλτρουιστικής συμπεριφοράς(hopper,1991) Ωστόσο υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός παραγόντων που οδηγούν στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, μεταξύ των οποίων: Η δραστική μείωση των διαθέσιμων χώρων εναπόθεσης στις χωματερές Η ανάγκη για ανάκτηση πρώτων υλών που θα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν στην παραγωγική διαδικασία με αντίστοιχη μείωση της χρήσης παρθένων πρώτων υλών Ο στόχος της μείωσης του κόστους διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων(ΑΣΑ) από τους Δήμους και τις Κοινότητες Άλλες ευρύτερες οικονομικές ωφέλειες(μείωση εισαγωγών και σπατάλης συναλλάγματος) Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση του κοινού, που βλέπει την ανακύκλωση ως βασικό μέσο προστασίας του περιβάλλοντος Πολιτικοί λόγοι Σύμφωνα με έρευνα στην Νορβηγία οι ηθικοί κανόνες έχουν καθοριστική σημασία για την ανακύκλωση(bruvoll.,et all,2002).oι ιδιώτες θα πρέπει να πιστέψουν ότι τα απόβλητα που δημιουργούνται από τα νοικοκυριά πραγματικά βλάπτουν το περιβάλλον και ότι η ανακύκλωση επηρεάζει την καλή διαβίωση των άλλων θετικά(hage,2009). Σύμφωνα με την Οικολογική Εταιρία Ανακύκλωσης δεν υπήρξε στην Ελλάδα μια συστηματική ανάλυση και έρευνα των ποσοτήτων και της σύνθεσης των απορριμμάτων.ωστόσο, από ορισμένες μετρήσεις και αναλύσεις, εμπειρικές παρατηρήσεις και στατιστικά στοιχεία διάφορων προϊόντων, διαπιστώθηκε σημαντική αύξηση του όγκου των παραγόμενων απορριμμάτων καθώς και αλλαγές στη σύνθεσή τους.(κυρκίτσος,φ., Πελεκάση.,Χρυσόγελος,1995). Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ (1987, 1991, στο Κυρκίτσος, Πελεκάσης, κ.ά., ο.π.:22), οι ποσότητες των αστικών στερεών αποβλήτων που κατέληξαν στις 29

30 χωματερές της χώρας το 1987 ήταν τόνοι ενώ το 1991 ανήλθαν στους τόνους,( Έκθεση Κατάστασης Περιβάλλοντος στην Ελλάδα Αθήνα (1987). Στις μέρες μας, για κάθε Έλληνα αντιστοιχούν 350 κιλά απορριμμάτων τον χρόνο. Το 65% της ποσότητας αυτών καταλήγει σε νόμιμους χώρους εναπόθεσης, ενώ το υπόλοιπο εναποτίθενται σε ανεξέλεγκτους χώρους(αναστασάτος,2007). Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζεται η διαχρονική εξέλιξη του ποσοστού ανακύκλωσης για τα έτη ( Η Ε.Ε.Α.Α συνδιοργανώνει με τους Δήμους διάφορες εκδηλώσεις σε μεγάλα εμπορικά σημεία όπως το στήσιμο περιπτέρων, την διανομή φυλλαδίων και μικρών διαφημιστικών ειδών, αποσκοπώντας στην ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση των δημοτών ώστε να υιοθετήσουν και να προάγουν τα προγράμματα ανακύκλωσης,έτσι ώστε να αναβαθμίσουν την ποιότητα της ζωής τους. Στην εικόνα 4 που ακολουθεί παρουσιάζονται προσπάθειες πληροφόρησης για το πρόγραμμα της ανακύκλωσης. H συμμετοχή των πολιτών και η ευαισθητοποίηση τους για το πρόγραμμα της ανακύκλωσης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία του προγράμματος. Η βασική αρχή που διέπει τα Κ.Δ.Α.Υ περιγράφεται ως ο σχεδιασμός που είναι αρκετά ευέλικτος, ικανός να μη μπορεί να επεξεργάζεται κάθε ένα από τα ανακτήσιμα υλικά ανάλογα με τις απαιτήσεις της αγοράς. Στην εικόνα 5 μπορούμε να δούμε το διάγραμμα ροής του Κ.Δ.Α.Υ (Βασίλογλου,2005) 30

31 Εικόνα 4. Προσπάθειες πληροφόρησης για το πρόγραμμα της ανακύκλωσης ( Εικόνα 5.Γενικό διάγραμμα ροής του Κ.Δ.Α.Υ(Βασίλογλου,2005) 31

32 Επαναχρησιμοποίηση των συσκευασιών. Κάθε διεργασία,μέσω της οποίας οι συσκευασίες που έχουν μελετηθεί και σχεδιαστεί, προκειμένου να εκπληρώσουν κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους,ένα ελάχιστο αριθμό διαδρομών ή επιστροφών, αναπληρώνονται ή χρησιμοποιούνται για τον ίδιο σκοπό που έχουν σχεδιαστεί με ή χωρίς την «υποστήριξη» βοηθητικών προϊόντων που υπάρχουν στην αγορά και που επιτρέπουν την επαναπλήρωση της συσκευασίας, καλείται επαναχρησιμοποίηση.ένας τρόπος εξοικονόμησης πρώτων υλών και ενέργειας απ ότι η ανακύκλωση, είναι η αύξηση του χρόνου χρήσιμης ζωής των προϊόντων και η μείωση της χρησιμοποιούμενης ποσότητας υλικών για την κατασκευή νέων προϊόντων (Γεωργόπουλος,2000). Αναφέρεται σήμερα σχεδόν αποκλειστικά στις γυάλινες φιάλες, μπορεί όμως και να επεκταθεί και σε άλλες συσκευασίες, όπως τα πλαστικά. Σημαντικός παράγοντας για την επιτυχία της επαναχρησιμοποίησης των συσκευασιών είναι η σωστή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των καταναλωτών, καθώς και το κόστος περισυλλογής, επιστροφής,πλύσης και εμφιάλωσης των συσκευασιών(μουσιόπουλος,2002). Η επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων προτιμάται σε ότι αφορά τα κόστη παραγωγής των προϊόντων στην οικονομία καθώς και στο περιβάλλον.αυτό συμβαίνει λόγω του ότι εξοικονομούνται μεγάλα ποσά ενέργειας που απαιτούνται για την εξόρυξη πρωτογενών υλικών και την παραγωγή και την μεταφορά των νέων προϊόντων καθώς επιτυγχάνεται μείωση των ποσών των απορριμμάτων που θα πρέπει να υποστούν κάποια επεξεργασία π.χ ανακύκλωση. Η μέθοδος της επαναχρησιμοποίησης ωστόσο, παρουσιάζει και μειονεκτήματα τα οποία οδηγούν σε υποβάθμιση του περιβάλλοντος.για π.χ.η επαναχρησιμοποίηση γυάλινων φιαλών περιλαμβάνει και την ενέργεια που απαιτείται για την συλλογή και τη μεταφορά τους όπως επίσης χρειάζονται να ξοδευτούν μεγάλα ποσά νερού και χημικών ουσιών έτσι ώστε να διασφαλιστεί η καθαριότητα και οι κανόνες υγιεινής(williams,2005) 32

33 Παρόλα αυτά η εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης θεωρείται σήμερα ως μια ικανοποιητική απάντηση στο ζήτημα διαχείρισης τους και προωθείται με νόμο από την Ελληνική πολιτεία (Καράμπελα,2005) Μείωση των απορριμμάτων Η μείωση των απορριμμάτων μπορεί να επιτευχθεί μέσω της μείωσης της παραγωγής των υλικών συσκευασίας και ο τρόπος είναι η αποφυγή παραγωγής περιττών συσκευασιών, μείωση του όγκου ή του βάρους τους. Επιπλέον, μέσω της παραγωγής προϊόντων μεγάλης διάρκειας ζωής και πολλαπλών χρήσεων αλλά και η μείωση ή ελαχιστοποίηση των απορριμμάτων στην πηγή συνήθως εν μέσω μιας διαδικασίας, έχει καθιερωθεί ως μια τεχνική ελαχιστοποίησης τους, αποτελεί μια διαδικασία ελαχιστοποίησης απορριμμάτων(κυρκίτσος κ.α.,1995) Αυτή η τεχνική περιλαμβάνει μέτρα όπως αύξηση της αποδοτικότητας των υλικών, αλλαγές στις πρακτικές διαχείρισης των υλικών σε επίπεδο σπιτιών, τροποποίηση της παραγωγής,αντικατάσταση διαλυτών από άλλους πιο καλοήθεις και κατ επέκταση μείωση των επικίνδυνων αποβλήτων που παράγονται(καράμπελα,2005).αν και αποτελεί προτεραιότητα η πρόληψη,(μείωση) των απορριμμάτων παρατηρείται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες μια ιδιαίτερη προτίμηση στη μέθοδο της ανακύκλωσης καθώς τα περισσότερα κυβερνητικά προγράμματα προωθούν την ανακύκλωση έναντι των άλλων μεθόδων που προηγούνται στην ιεραρχία(kasfikis,2005). Εν κατακλείδι η μείωση των απορριμμάτων περιγράφεται ως μια βιομηχανική διαδικασία που βασίζεται στον τομέα παραγωγής,για να αποδώσει όσο το δυνατόν λιγότερα απόβλητα.θα πρέπει να ευγνωμονούμε τις επιχειρήσεις, οι οποίες ψάχνουν για μεθόδους δημιουργίας προϊόντων με τη μικρότερη δυνατή συσκευασία,καθώς αυτό οδηγεί σε υψηλότερα κέρδη(miller,2000) 33

Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;»

Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;» Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;» Λέξεις κλειδιά: Απορρίμματα, ανακύκλωση, ρύπανση, υγεία, προστασία περιβάλλοντος, ΧΥΤΥ, ΧΑΔΑ Εισαγωγή Απόβλητα ένα επίκαιρο ζήτημα, που αποτελεί διαχρονικά

Διαβάστε περισσότερα

Αλλάζει τη. ζωή μας. www.epperaa.gr. www.ypeka.gr. Προστατεύει από τα Απόβλητα

Αλλάζει τη. ζωή μας. www.epperaa.gr. www.ypeka.gr. Προστατεύει από τα Απόβλητα Προστατεύει από τα Απόβλητα Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 Το ΕΠΠΕΡΑΑ ενισχύει την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αποβλήτων βελτιώνει την Ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΟΙΜΙΟ Η Στρατηγική της Περιφέρειας Πελοποννήσου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στοχεύει αφενός στην υλοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΧΩΔΕ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 3η Πανελλήνια Σύνοδος ΦΟΔΣΑ. Χανιά, 2-4 Ιουλίου 2009 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΤΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κρίσιμα σημεία στη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων προς την κατεύθυνση της Κυκλικής Οικονομίας

Κρίσιμα σημεία στη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων προς την κατεύθυνση της Κυκλικής Οικονομίας Κρίσιμα σημεία στη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων προς την κατεύθυνση της Κυκλικής Οικονομίας Δρ. Σταυρούλα Τσιτσιφλή, Μ.Ε. Περιβάλλοντος ΤΕΕ ΠΤΚΔΘ, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΧΑΡΤΙΟΥ. Μαρία Δημητρίου Δ τάξη

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΧΑΡΤΙΟΥ. Μαρία Δημητρίου Δ τάξη ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΧΑΡΤΙΟΥ Μαρία Δημητρίου Δ τάξη Τι είναι η ανακύκλωση; Τι είναι ανακύκλωση Τι είναι ανακύκλωση Ανακύκλωση; Είναι η διαδικασία μέσα από την οποία επιτυγχάνεται η εκ νέου χρήση των υλικών συσκευασίας

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός INΣΕΤΕ με θέμα «Ανακύκλωση και διαχείριση στερεών αποβλήτων στις τουριστικές επιχειρήσεις της Ελλάδας» Σεπτέμβριος 2018

Πρακτικός Οδηγός INΣΕΤΕ με θέμα «Ανακύκλωση και διαχείριση στερεών αποβλήτων στις τουριστικές επιχειρήσεις της Ελλάδας» Σεπτέμβριος 2018 Πρακτικός Οδηγός INΣΕΤΕ με θέμα «Ανακύκλωση και διαχείριση στερεών αποβλήτων στις τουριστικές επιχειρήσεις της Ελλάδας» Σεπτέμβριος 2018 Περίληψη Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο τουριστικός τομέας παράγει 35 εκατ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Ο κατασκευαστικός κλάδος αποτελεί τον μεγαλύτερο βιομηχανικό κλάδο που επηρεάζει τις κοινωνίες από περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων. Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός

Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων. Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός 1 Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός Η διαχείριση των στερεών απορριμμάτων αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα, δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό, αλλά πολιτικό,

Διαβάστε περισσότερα

Το έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE+, το χρηματοδοτικό μέσο της Ε.Ε. για το περιβάλλον

Το έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE+, το χρηματοδοτικό μέσο της Ε.Ε. για το περιβάλλον Το έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE+, το χρηματοδοτικό μέσο της Ε.Ε. για το περιβάλλον 2 1. Εισαγωγή Το έργο Recycling@Home «Ανακύκλωση στο σπίτι-ανάπτυξη και επίδειξη ενός οικολογικού και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ Αγγελική Καλλία Αντωνίου Δρ. Νομικής, Δικηγόρος, ankallia@auth.gr 2 δισ. τόνοι αποβλήτων /χρόνο παράγονται στην

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο

Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Το νομικό πλαίσιο της διαχείρισης αποβλήτων πλαστικών στην Κύπρο 2. Στρατηγική Διαχείρισης Αποβλήτων 2015 2021 Στόχοι Στρατηγικής Διαχείρισης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

Σκουπιδοεγγραμματισμός: μια σύγχρονη πραγματικότητα; Νεόφυτος Νικολάου, Χρυσόστομος Συρίμης, Ευρυπίδου Αφροδίτη Ευρίσα, Σεργίου Μαρίνα

Σκουπιδοεγγραμματισμός: μια σύγχρονη πραγματικότητα; Νεόφυτος Νικολάου, Χρυσόστομος Συρίμης, Ευρυπίδου Αφροδίτη Ευρίσα, Σεργίου Μαρίνα Σκουπιδοεγγραμματισμός: μια σύγχρονη πραγματικότητα; Νεόφυτος Νικολάου, Χρυσόστομος Συρίμης, Ευρυπίδου Αφροδίτη Ευρίσα, Σεργίου Μαρίνα (όλοι οι μαθητές είναι 15 χρονών) Γυμνάσιο Αγίας Βαρβάρας Κάτω Πολεμιδιών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. Έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης για την Ελλάδα. που συνοδεύει το έγγραφο

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. Έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης για την Ελλάδα. που συνοδεύει το έγγραφο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 24.9.2018 SWD(2018) 418 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης για την Ελλάδα που συνοδεύει το έγγραφο ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL A8-0215/2. Τροπολογία. Peter Liese εξ ονόµατος της Οµάδας PPE

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL A8-0215/2. Τροπολογία. Peter Liese εξ ονόµατος της Οµάδας PPE 1.7.2015 A8-0215/2 2 Αιτιολογική αναφορά 21 α (νέα) έχοντας υπόψη τη συλλογή υπογραφών «Stop Food Waste in Europe!» (να τεθεί τέρµα στη σπατάλη τροφίµων στην Ευρώπη) 1.7.2015 A8-0215/3 3 Αιτιολογική σκέψη

Διαβάστε περισσότερα

LIFE14 GIE/GR/ Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης

LIFE14 GIE/GR/ Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης Θέσεις του έργου LIFE DEBAG για τη μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλας και την εναρμόνιση με την Οδηγία 2015/720, όπως κατατέθηκαν στην ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ της Βουλής των Ελλήνων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Σπύρος Κωνσταντόπουλος Πολιτικός Μηχανικός Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ιωαννιτών Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Περίγραμμα Παρουσίασης Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΒΒΑΣ ΧΙΟΝΙΔΗΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΣΑΒΒΑΣ ΧΙΟΝΙΔΗΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΑΒΒΑΣ ΧΙΟΝΙΔΗΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Στερεά απόβλητα είναι τα υλικά από τα οποία ο κάτοχος τους θέλει ή είναι υποχρεωμένος να απαλλαγεί σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Δύο

Διαβάστε περισσότερα

Κυρία Περιφερειάρχη, κυρίες και κύριοι Αντιπεριφερειάρχες, κυρίες και κύριοι σύνεδροι, Καλημέρα σας.

Κυρία Περιφερειάρχη, κυρίες και κύριοι Αντιπεριφερειάρχες, κυρίες και κύριοι σύνεδροι, Καλημέρα σας. Κυρία Περιφερειάρχη, κυρίες και κύριοι Αντιπεριφερειάρχες, κυρίες και κύριοι σύνεδροι, Καλημέρα σας. Θα ήθελα να συγχαρώ την Περιφέρεια Αττικής και την ΕΔΣΝΑ για τα διοργάνωση του συνεδρίου και να ευχαριστήσω

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Νερού. Α. Ανδρεαδάκης ομ. Καθηγητής ΕΜΠ

Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Νερού. Α. Ανδρεαδάκης ομ. Καθηγητής ΕΜΠ Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Νερού Α. Ανδρεαδάκης ομ. Καθηγητής ΕΜΠ Προκλήσεις Αστικοποίηση (70% το 2015) Εντατικοποίηση ανταγωνισμού μεταξύ χρηστών Κλιματική Αλλαγή (40% σε περιοχές με έλλειψη νερού)

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0274(COD)

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0274(COD) Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας 2015/0274(COD) 13.5.2016 ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας εξ ονόματος της Επιτροπής

Διαβάστε περισσότερα

Στην πόλη μας Σχ.έτος:

Στην πόλη μας Σχ.έτος: Στην πόλη μας Σχ.έτος:2015-2016 Υπεύθυνοι καθηγητές: Πετσούκη Άννα Παλιάτσου Ουρανία Πριόβολος Θεοφάνης 1 ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ Ως απορρίμματα ή απόβλητα ορίζονται υπολείμματα τροφών και αντικείμενα τα οποία έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ TOMEAΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων Κωνστάντζος Γιώργος Μηχανικός Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Aθηνά Παπαναστασίου ΛειτουργόςΤμήματος Περιβάλλοντος Λευκωσία 20.11.2014 ΔΕΔΟΜΕΝΑ 800 700 600 500 400 300 200 100 0 κατά

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλική Οικονομία. Κλείσιμο του κύκλου Το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για την Κυκλική Οικονομία

Κυκλική Οικονομία. Κλείσιμο του κύκλου Το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για την Κυκλική Οικονομία Κυκλική Οικονομία Κλείσιμο του κύκλου Το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για την Κυκλική Οικονομία Το Πακέτο Κυκλικής Οικονομίας της ΕΕ Εγκρίθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2015 Ανακοίνωση του Σχεδίου Δράσης Λίστα των Πρωτοβουλιών

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ TOMEAΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων Κωνστάντζος Γιώργος Μηχανικός Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ

ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ 1 Η Ελλάδα βρίσκεται σε οριακή καμπή στο ζήτημα των απορριμμάτων. Με βάση τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις, το μέλλον προδιαγράφεται ζοφερό και δύσκολο.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ Κυρκίτσος Φίλιππος, Δρ. Περιβαλλοντολόγος Πρόεδρος Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης Ημερίδα «Πράσινο Επιχειρείν και Τοπική Αυτοδιοίκηση»

Διαβάστε περισσότερα

Προκλήσεις και Πρακτικές στη Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.)

Προκλήσεις και Πρακτικές στη Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.) Προκλήσεις και Πρακτικές στη Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.) Φράγκος Προκοπάς Πολιτικός Μηχανικός Διευθυντής Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (Ο.Σ.Ε.Ο.Κ.)

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο ήμων

ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο ήμων ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ TOMEAΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΟΝΑ Α ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο ήμων Κωνστάντζος Γιώργος Μηχανικός Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 2.7.2014 COM(2014) 397 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση των οδηγιών 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα,

Διαβάστε περισσότερα

2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ

2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ Περιβαλλοντικές πολιτικές Μηχανισμόςό Ταξινόμηση Οικονομικά εργαλεία Τιμολογιακές πολιτικές Φόροι Εμπορεύσιμα δικαιώματα Πλεονεκτήματα - μειονεκτήματα 1 Οι εξωτερικές οικονομίες

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0276(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0276(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας 2015/0276(COD) 17.5.2016 ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: Διαχείρηση στερεών αποβλήτων

ΜΑΘΗΜΑ: Διαχείρηση στερεών αποβλήτων ΜΑΘΗΜΑ: Διαχείρηση στερεών αποβλήτων ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Καθηγητής Σεραφείμ Σαββίδης ΤΜΗΜΑ: Μηχανικών Περιβάλλοντος & Μηχανικών Αντιρρύπανσης 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α Αρφανάκου Αναστασία ΥΠΕΚΑ Γραφείο Εναλλακτικής ιαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων Θεσμικό Πλαίσιο για την Ανακύκλωση Νόμος 4042/ 2012 (ενσωμάτωση

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο ήμων

ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο ήμων ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ TOMEAΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΟΝΑ Α ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο ήμων Κωνστάντζος Γιώργος Μηχανικός Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα με θέμα: «Εθνικό Στρατηγικό Πρόγραμμα Πρόληψης Παραγωγής Αποβλήτων & Αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων»

Ημερίδα με θέμα: «Εθνικό Στρατηγικό Πρόγραμμα Πρόληψης Παραγωγής Αποβλήτων & Αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων» Ημερίδα με θέμα: «Εθνικό Στρατηγικό Πρόγραμμα Πρόληψης Παραγωγής Αποβλήτων & Αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων» Εισήγηση με θέμα: «Ο ρόλος της τοπικής Αυτοδιοίκησης για μία νέα εποχή

Διαβάστε περισσότερα

«Προσαρμογή της διαχείρισης στερεών αποβλήτων στην κλιματική αλλαγή» Ο ρόλος της ανακύκλωσης

«Προσαρμογή της διαχείρισης στερεών αποβλήτων στην κλιματική αλλαγή» Ο ρόλος της ανακύκλωσης Περιβάλλον και Ανάπτυξη «Προσαρμογή της διαχείρισης στερεών αποβλήτων στην κλιματική αλλαγή» Ο ρόλος της ανακύκλωσης Ρ. Χαριτοπούλου, Δρ. Μηχ. Διευθύντρια Εναλλακτικής Διαχείρισης ΕΟΑΝ Εντεταλμένη Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων. Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014

Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων. Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014 Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014 Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων ΝΟΜΟΣ 4042/2012

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΙΣΜΟΣ, ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΩΦΕΛΗ ΤΗΣ ΕΕΠΠ

ΟΡΙΣΜΟΣ, ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΩΦΕΛΗ ΤΗΣ ΕΕΠΠ Επισκόπηση της εφαρµογής της περιβαλλοντικής πολιτικής (ΕΕΠΠ) 2019: Επιλογή βασικών στοιχείων σχετικά µε την κατάσταση της εφαρµογής της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας στην Ευρώπη ΟΡΙΣΜΟΣ, ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΩΦΕΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

LIFE ENV/GR/ Δεκεμβρίου 2015

LIFE ENV/GR/ Δεκεμβρίου 2015 30 Δεκεμβρίου 2015 ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ Το πρόγραμμα LIFE είναι το χρηματοδοτικό μέσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το περιβάλλον, συμβάλλοντας

Διαβάστε περισσότερα

Τα Σκουπίδια µας. Αστικά Στερεά Απόβλητα χαρακτηρίζονται τα:

Τα Σκουπίδια µας. Αστικά Στερεά Απόβλητα χαρακτηρίζονται τα: Τα Σκουπίδια µας (Αστικά Στερεά Απόβλητα) Αστικά Στερεά Απόβλητα χαρακτηρίζονται τα: Ζυµώσιµα: 44% Η µέση ποιοτική σύσταση των παραγόµενων Χαρτί: 25% αστικών στερεών αποβλήτων στην Ελλάδα, Πλαστικά: 12%

Διαβάστε περισσότερα

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων 1. Εισαγωγή Για την επιτυχή εφαρµογή της πολυκριτηριακής ανάλυσης, είναι απαραίτητο αφενός µεν να εξετασθεί ένας ικανός και αναγκαίος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ. 3 η Άσκηση - Εισαγωγή. Ακριβή Λέκα Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός, Δρ. Ε.Μ.Π., Μέλος Ε.Δ.Ι.Π. Ε.Μ.Π.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ. 3 η Άσκηση - Εισαγωγή. Ακριβή Λέκα Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός, Δρ. Ε.Μ.Π., Μέλος Ε.Δ.Ι.Π. Ε.Μ.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ 3 η Άσκηση - Εισαγωγή Ακριβή Λέκα Αγρονόμος Τοπογράφος

Διαβάστε περισσότερα

Το Ε. Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ και η διαχείριση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων στην προγραμματική περίοδο

Το Ε. Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ και η διαχείριση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων στην προγραμματική περίοδο Το Ε. Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ και η διαχείριση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων στην προγραμματική περίοδο 2014-2020. ΑΣΤΙΚΑ ΒΙΟΑΠΟΔΟΜΗΣΙΜΑ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΑ Εισηγητής : Βασίλης Στοϊλόπουλος Λάρισα, 11-6-2015 Εθνικά σχέδια διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Όλοι νοιαζόμαστε, όλοι συμμετέχουμε Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;»

ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Όλοι νοιαζόμαστε, όλοι συμμετέχουμε Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;» Λέξεις κλειδιά: Απορρίμματα, ανακύκλωση, ρύπανση, υγεία, προστασία περιβάλλοντος, ΧΥΤΥ, ΧΑΔΑ Εισαγωγή Απόβλητα ένα επίκαιρο ζήτημα, που αποτελεί διαχρονικά ένα κρίσιμο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΣΙΚΗ ΤΝΕΙΔΗΗ ΣΗ ΚΑΜΑΡΙΔΗ GLOBAL WIRE ΑΒΕΕ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΣΙΚΗ ΤΝΕΙΔΗΗ ΣΗ ΚΑΜΑΡΙΔΗ GLOBAL WIRE ΑΒΕΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΣΙΚΗ ΤΝΕΙΔΗΗ ΣΗ ΚΑΜΑΡΙΔΗ GLOBAL WIRE ΑΒΕΕ Νοιαζόμαστε για το περιβάλλον. Φροντίζουμε την περιοχή μας. Παίρνουμε συνεχώς πρωτοβουλίες που αλλάζουν τον τρόπο που δουλεύουμε και αναβαθμίζουν τη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΗΜΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΓΙΑ ΤΥΧΟΝ ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΑΠΟ ΕΟΑΝ

ΣΧΕΔΙΟ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΗΜΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΓΙΑ ΤΥΧΟΝ ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΑΠΟ ΕΟΑΝ ΣΧΕΔΙΟ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΗΜΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΓΙΑ ΤΥΧΟΝ ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΑΠΟ ΕΟΑΝ Αθήνα, 25 Μαρτίου 2014 1. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η εναλλακτική διαχείριση αποβλητών συσκευασιών στην Ελλάδα Πρακτικές και νέες εξελίξεις

Η εναλλακτική διαχείριση αποβλητών συσκευασιών στην Ελλάδα Πρακτικές και νέες εξελίξεις Η εναλλακτική διαχείριση αποβλητών συσκευασιών στην Ελλάδα Πρακτικές και νέες εξελίξεις Αργυρώ Ρεμούνδου ΕΟΑΝ Διεύθυνση Εναλλακτικής Διαχείρισης Τμήμα ΣΕΔ 15.02.2019 Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ)

Διαβάστε περισσότερα

Συμπεράσματα του έργου ELINA & Πρόταση Καλών Πρακτικών προς την Πολιτεία για Δημιουργία ΣΕΔ για τα ΠΑΚ

Συμπεράσματα του έργου ELINA & Πρόταση Καλών Πρακτικών προς την Πολιτεία για Δημιουργία ΣΕΔ για τα ΠΑΚ Ολοκληρωμένη Πράσινη Διαχείριση Πετρελαιοειδών Αποβλήτων και Καταλοίπων με βάση τον Κύκλο Ζωής ELINA (LIFE10 ENV/GR/606) Συμπεράσματα του έργου ELINA & Πρόταση Καλών Πρακτικών προς την Πολιτεία για Δημιουργία

Διαβάστε περισσότερα

οι ορισμοί της αειφόρου ανάπτυξης προϋποθέτουν την αντίληψη του κόσμου ως ένα σύστημα που συνδέει το χώρο και το χρόνο

οι ορισμοί της αειφόρου ανάπτυξης προϋποθέτουν την αντίληψη του κόσμου ως ένα σύστημα που συνδέει το χώρο και το χρόνο ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Διεθνές Ινστιτούτο για την Αειφόρο Ανάπτυξη (IISD) οι ορισμοί της αειφόρου ανάπτυξης προϋποθέτουν την αντίληψη του κόσμου ως ένα σύστημα που συνδέει το χώρο και το χρόνο

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα Πτυχιακή Εργασία : πόλη των Σερρών

Θέμα Πτυχιακή Εργασία : πόλη των Σερρών Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Γεωπληροφορική και Τοπογραφία Θέμα Πτυχιακή Εργασία : Διαχείριση Αστικών Απορριμμάτων στην πόλη των Σερρών Επιμέλεια: Γκότσικα

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση αποβλήτων

Διαχείριση αποβλήτων Διαχείριση αποβλήτων Καθ. Μ. Λοϊζίδου Μονάδα Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος Τομέας Χημικών Επιστημών Σχολή Χημικών Μηχανικών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο email: mloiz@orfeas.chemeng.ntua.gr website:

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων της Αττικής (Νεο ΠΕΣΔΑ)

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων της Αττικής (Νεο ΠΕΣΔΑ) Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων της Αττικής (Νεο ΠΕΣΔΑ) Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής Αφροδίτη Μπιζά, Αντιπρόεδρος Ε ΣΝΑ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΠΕΣΔΑ Το Περιφερειακό Σχέδιο διαχείρισης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική και Εργαλεία Διαχείρισης στερεών αποβλήτων

Πολιτική και Εργαλεία Διαχείρισης στερεών αποβλήτων Πολιτική και Εργαλεία Διαχείρισης στερεών αποβλήτων Σωκράτης Φάμελλος, Χημικός Μηχανικός MSc, Μέλος Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ/ΤΚΜ Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων Προημερίδα HELECO 2011 22/03/2010 Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Μεθοδολογικό Πλαίσιο Προϋποθέσεις εφαρμογής Στόχοι Πρότυπα Αξιολόγησης Κύκλου Ζωής Στάδια

Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Μεθοδολογικό Πλαίσιο Προϋποθέσεις εφαρμογής Στόχοι Πρότυπα Αξιολόγησης Κύκλου Ζωής Στάδια Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Μεθοδολογικό Πλαίσιο Προϋποθέσεις εφαρμογής Στόχοι Πρότυπα Αξιολόγησης Κύκλου Ζωής Στάδια Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Σημασία στην ανάλυση ολόκληρου του κύκλου ζωής ενός προϊόντος

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.»

ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.» ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.» 2-6-2010 2010 ΚΕΙΜΕΝΟ ΟΜΙΛΙΑΣ Ιωάννη Μαχαίρα Προϊσταμένου στο Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικού

Διαβάστε περισσότερα

Παντελής Παντελάρας Χημικός Μηχανικός Μέλος ΜΕΠΑΑ ΤΕΕ

Παντελής Παντελάρας Χημικός Μηχανικός Μέλος ΜΕΠΑΑ ΤΕΕ Παντελής Παντελάρας Χημικός Μηχανικός Μέλος ΜΕΠΑΑ ΤΕΕ Η συνέπεια της ανάπτυξης σε μιά παγκόσμια οικονομία, είναι η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και της κατανάλωσης. Αποτέλεσμα : υπερβολική αύξηση

Διαβάστε περισσότερα

LIFE ENV/GR/000950 ΗΜΕΡΙΔΑ: ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ. 25 Σεπτεμβρίου 2013

LIFE ENV/GR/000950 ΗΜΕΡΙΔΑ: ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ. 25 Σεπτεμβρίου 2013 25 Σεπτεμβρίου 2013 ΗΜΕΡΙΔΑ: ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΜΑΡΙΑ Σ. ΚΑΣΙΔΩΝΗ Αύξηση των παραγόμενων ποσοτήτων απορριμμάτων Πολύπλοκη σύνθεση

Διαβάστε περισσότερα

Oικο-καινοτομία: ένας εφικτός στόχος ένα αειφόρο μέλλον

Oικο-καινοτομία: ένας εφικτός στόχος ένα αειφόρο μέλλον ΗΜΕΡΙΔΑ «Καινοτομία, Έρευνα και Ανάπτυξη στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Περιφερειακής Πολιτικής» Oικο-καινοτομία: ένας εφικτός στόχος ένα αειφόρο μέλλον Μανώλης Αγγελάκας Ευρωβουλευτής ΕΛΚ-Ε Αθήνα, 26 Φεβρουαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτική Διαχείριση A.H.H.E. Δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας 2014

Εναλλακτική Διαχείριση A.H.H.E. Δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας 2014 Εναλλακτική Διαχείριση A.H.H.E. Δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας 2014 Δουζίνας Άκης Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού Το χρονικό δημιουργίας του συλλογικού συστήματός

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL B8-0184/46. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL B8-0184/46. Τροπολογία 12.3.2019 B8-0184/46 46 Παράγραφος 23 ζ (νέα) 23ζ. αναγνωρίζει το υπαρκτό, αλλά περιορισμένο εντέλει, δυναμικό για αναδάσωση στην Ευρώπη πιστεύει, επομένως, ότι οι πρωτοβουλίες αναδάσωσης πρέπει να συμπληρώνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων Ευάγγελος Καπετάνιος «Ο

Διαβάστε περισσότερα

«Το Gr-RAC πάει σχολείο...»

«Το Gr-RAC πάει σχολείο...» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΊΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τομέας Γεωγραφίας και Περιφερειακού Σχεδιασμού «Το Gr-RAC πάει σχολείο...» ΜΑΘΗΜΑ 2 ο ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ - ΝΟΙΑΖΟΜΑΣΤΕ!!! μειώνουμε τα σκουπίδια

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος του ΕΟΑΝ στην ανακύκλωση Εμπειρίες και προοπτικές

Ο ρόλος του ΕΟΑΝ στην ανακύκλωση Εμπειρίες και προοπτικές Ο ρόλος του ΕΟΑΝ στην ανακύκλωση Εμπειρίες και προοπτικές Ρ. Χαριτοπούλου, Δρ.-Μηχ. Διευθύντρια Εναλλακτικής Διαχείρισης ΕΟΑΝ - HRA Βασικές Αρχές Εναλλακτικής Διαχείρισης Η αρχή της ιεράρχησης των δράσεων

Διαβάστε περισσότερα

EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της

EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 18.4.2012 C(2012) 2384 final EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 18.4.2012 περί καθορισμού ερωτηματολογίου για τις εκθέσεις των κρατών μελών σχετικά με την εφαρμογή της

Διαβάστε περισσότερα

Υποπρόγραμμα: Περιβάλλον

Υποπρόγραμμα: Περιβάλλον Υποπρόγραμμα: Περιβάλλον Τομέας προτεραιότητας: Περιβάλλον & Αποδοτικότητα Πόρων Στόχοι & Θέματα έργων Δημήτρης Χωματίδης, Εμπειρογνώμονας Περιβάλλοντος & Αποδοτικότητας Πόρων Στόχοι του υποπρογράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΕ Λάρισα 19/11/2015. Ανακύκλωση ΑΗΗΕ και κοινωνικά οφέλη

ΤΕΕ Λάρισα 19/11/2015. Ανακύκλωση ΑΗΗΕ και κοινωνικά οφέλη ΤΕΕ Λάρισα 19/11/2015 Ανακύκλωση ΑΗΗΕ και κοινωνικά οφέλη Ανακύκλωση Α. Η. Η. Ε. και κοινωνικά οφέλη πόβλητα λεκτρικού λεκτρονικού ξοπλισμού «κάθε ουσία ή αντικείμενο το οποίο ο κάτοχός του απορρίπτει

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2014/2208(INI) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2014/2208(INI) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας 24.2.2015 2014/2208(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη

Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη Ενότητα 11: Οικονομικά Εργαλεία της Περιβαλλοντικής Πολιτικής Ι Πολυξένη Ράγκου Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα

Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα Αδαμάντιου Σκορδίλη Πρόεδρος ΕΠΕΔ-Προιστάμενος Προιστάμενος ΓΕΔΣΑΠ Εκτίμηση Παραγωγής Απορ/μάτων στην Ελλάδα 6.000 5.000 4.000 tn x 10 3 3.000 2.000 1.000

Διαβάστε περισσότερα

H νέα οδηγία πλαίσιο (98/2008/ΕΚ) ψηφίστηκε στις 19/11/2008 & εισάγει πολλές καινοτομίες αλλά:

H νέα οδηγία πλαίσιο (98/2008/ΕΚ) ψηφίστηκε στις 19/11/2008 & εισάγει πολλές καινοτομίες αλλά: Οι προκλήσεις της Νέας Οδηγίας για τα στερεά απόβλητα Άννα Καρκαζή Περιεχόμενα 1. Οδηγία-Πλαίσιο: Τεράστια Πρόκληση 2. Βασικές Αρχές της νέας Οδηγίας 3. Σήμερα στην Ελλάδα 4. Η αντίστροφη μέτρηση για την

Διαβάστε περισσότερα

Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατ. Μακεδονίας Θράκης ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ Α.Ε. Ταχ. Δ/νση Ταχ. Κώδικας Πληροφορίες Τηλέφωνο / Fax

Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατ. Μακεδονίας Θράκης ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ Α.Ε. Ταχ. Δ/νση Ταχ. Κώδικας Πληροφορίες Τηλέφωνο / Fax Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατ. Μακεδονίας Θράκης ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ Α.Ε. Ταχ. Δ/νση Ταχ. Κώδικας Πληροφορίες Τηλέφωνο / Fax : ΠΡΟΣ: Κομοτηνή 11-02-2008 Αριθ. Πρωτ.: 97 Θέμα : Σύμβαση συνεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Η χρήση ενέργειας γενικότερα είναι η βασική αιτία των κλιµατικών αλλαγών σε

Η χρήση ενέργειας γενικότερα είναι η βασική αιτία των κλιµατικών αλλαγών σε Η χρήση ενέργειας γενικότερα είναι η βασική αιτία των κλιµατικών αλλαγών σε παγκόσµιο επίπεδο. Συγχρόνως, από την χρήση ενέργειας αποβάλλονται διάφοροι ρύποι που προκαλούν προβλήµατα αέριας ρύπανσης. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο

Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο Κ. Αμπελιώτης, Λέκτορας Τμ. Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Οι επιβαρύνσεις συνοπτικά Κατανάλωση φυσικών πόρων Ρύπανση Στην

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΤΠΚ Δωδεκανήσου Ο.Π για τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων Ν. Ρόδου

Πρόταση ΤΠΚ Δωδεκανήσου Ο.Π για τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων Ν. Ρόδου Πρόταση ΤΠΚ Δωδεκανήσου Ο.Π για τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων Ν. Ρόδου 1. Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ) Με τον όρο Αστικά Στερεά Απόβλητα εννοούμε τα οικιακά απόβλητα και όσα λόγω της φύσης ή σύνθεσης,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΕΙΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΑΕΙΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΕΙΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Η στην έκθεσή της με θέμα περιγράφει πώς με την πρόοδο της ανάπτυξης, υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία για: Κοινωνικο κεντρικούς λόγους (ικανοποίηση ανθρώπινων προσδοκιών και φιλοδοξιών).

Διαβάστε περισσότερα

Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ

Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ Εισαγωγή Tο παρόν αποτελεί σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης, η έκδοση της οποίας προβλέπεται δυνάμει του άρθρου 9 του ν.2939/01, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 9 του ν.4496/2017.

Διαβάστε περισσότερα

Τα πρότυπα στην υπηρεσία της βιώσιμης ανάπτυξης. Νέες απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις και ευκαιρίες που αναδεικνύονται.

Τα πρότυπα στην υπηρεσία της βιώσιμης ανάπτυξης. Νέες απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις και ευκαιρίες που αναδεικνύονται. Τα πρότυπα στην υπηρεσία της βιώσιμης ανάπτυξης. Νέες απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις και ευκαιρίες που αναδεικνύονται. Μαρία Νομικού, Υπεύθυνη Συστημάτων Διαχείρισης Μία παρουσίαση για τον ANTIPOLLUTION

Διαβάστε περισσότερα

Διάθεση αστικών αποβλήτων αποβλήτων στην στην ΕΕ % 30 XYT XY A Αποτέφρ φ ωση Ανακύ κ κλω κ ση λω & Κομποστ.

Διάθεση αστικών αποβλήτων αποβλήτων στην στην ΕΕ % 30 XYT XY A Αποτέφρ φ ωση Ανακύ κ κλω κ ση λω & Κομποστ. Η Aνακύκλωση Στερεών Αποβλήτων στην Ελλάδα. Παρόν και προοπτικές Αδαμάντιου Δ. Σκορδίλη Δρ ος Χημικού Μηχανικού Προσυνεδριακή Εκδήλωση HELECO Πάτρα 2010 Παραγωγή Αποβλήτων στην ΕΕ Οικιακά 241 εκατ τον.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «Περιβαλλοντικά Προβλήματα & Δίκαιο» ΜΑΘΗΜΑ 8

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «Περιβαλλοντικά Προβλήματα & Δίκαιο» ΜΑΘΗΜΑ 8 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «Περιβαλλοντικά Προβλήματα & Δίκαιο» ΜΑΘΗΜΑ 8 ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ Το πρόβλημα Η διάθεση των αποβλήτων, που παράγονται σε στερεά ή υγρή μορφή είναι ένα δύσκολο περιβαλλοντικό

Διαβάστε περισσότερα

Όλη η Ευρώπη μαζί στον αγώνα για τη μείωση των αποβλήτων

Όλη η Ευρώπη μαζί στον αγώνα για τη μείωση των αποβλήτων Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης Αποβλήτων 18-26 Νοεμβρίου 2017 Όλη η Ευρώπη μαζί στον αγώνα για τη μείωση των αποβλήτων Με το σλόγκαν «Δώστου μια καινούρια ζωή» πραγματοποιείται φέτος η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ. Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ. Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ξέφρενη ανάπτυξη της τεχνολογίας την τελευταία πεντηκονταετία είχε και έχει σαν επακόλουθο εκτεταµένες οικολογικές καταστροφές που προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων

Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων ΕΨΙΛΟΝ Α.Ε. Despina Kallidromitou Managing Director 27, Monemvasias str. 151 25 MAROUSI, ATHENS -GREECE T: +30 210 6898622, F: +30 210 6842420 email: kallidromitou@epsilon.gr Σύμβαση: τελος 2012 Ανάδοχο

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΓΝΑΤΙΑ» ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

«ΕΓΝΑΤΙΑ» ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ «ΕΓΝΑΤΙΑ» ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΓΕΡΑΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ Δ.ΠΥΛΑΙΑΣ ΧΟΡΤΙΑΤΗ 13.06.18 Εισαγωγή ο Περιφερειακός ΦοΔΣΑ Ο Περιφερειακός Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α.)

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε χρόνο οι Ευρωπαίοι παράγουν 25 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων Το 2015 ανακυκλώθηκε κατά μέσο όρο το 45% των απορριμμάτων πλαστικών

Κάθε χρόνο οι Ευρωπαίοι παράγουν 25 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων Το 2015 ανακυκλώθηκε κατά μέσο όρο το 45% των απορριμμάτων πλαστικών Κάθε χρόνο οι Ευρωπαίοι παράγουν 25 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων Το 2015 ανακυκλώθηκε κατά μέσο όρο το 45% των απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών στην ΕΕ Το 2010 μέσο Ευρωπαίος χρησιμοποίησε

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση των απορριμμάτων και επιπτώσεις

Διαχείριση των απορριμμάτων και επιπτώσεις Διαχείριση των απορριμμάτων και επιπτώσεις Κώστας Νικολάου Δρ. Χημικός Περιβαλλοντολόγος Καθηγητής-Σύμβουλος Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Πόλεων, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο 1 ΑΣΑ: Κυρίαρχο πρόβλημα Τα

Διαβάστε περισσότερα

Προσυνεδριακή ημερίδα HELECO Ρύπανση εποφανειακών και υπογείων υδάτων. Ιωάννινα, 20 Μαρτίου 2010

Προσυνεδριακή ημερίδα HELECO Ρύπανση εποφανειακών και υπογείων υδάτων. Ιωάννινα, 20 Μαρτίου 2010 Προσυνεδριακή ημερίδα HELECO 2011 Ρύπανση εποφανειακών και υπογείων υδάτων Ιωάννινα, 20 Μαρτίου 2010 Η σημερινή ημερίδα που συνδιοργανώνουμε με το Περιφερειακό Τμήμα Ηπείρου είναι η 5 η από τις 17 προσυνεδριακές

Διαβάστε περισσότερα

ΛΑΚΩΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ. Διαχείρισης Απορριμμάτων-Προϊόντων μας. Θεμελιώδεις αρχές της μεθόδου Ο ρόλος του πολίτη Ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης

ΛΑΚΩΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ. Διαχείρισης Απορριμμάτων-Προϊόντων μας. Θεμελιώδεις αρχές της μεθόδου Ο ρόλος του πολίτη Ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης ΛΑΚΩΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Διαχείρισης Απορριμμάτων-Προϊόντων μας Θεμελιώδεις αρχές της μεθόδου Ο ρόλος του πολίτη Ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης Εισαγωγή Τον «προηγούμενο αιώνα» τα απορρίμματα υλικά-προϊόντα, ονομαζόντουσαν

Διαβάστε περισσότερα

Σύνοψη. Πίνακας 1: Επισκόπηση των κύριων ροών διαχείρισης απορριμμάτων για πλαστικά

Σύνοψη. Πίνακας 1: Επισκόπηση των κύριων ροών διαχείρισης απορριμμάτων για πλαστικά Σύνοψη Τα πλαστικά κατακλύζουν τον πλανήτη. Τα τελευταία μόλις 18 χρόνια η τεράστια βιομηχανία πλαστικών έχει παραγάγει τόσο πλαστικό, όσο είχε δημιουργήσει όλα τα προηγούμενα χρόνια. Κατά τον 21 ο αιώνα,

Διαβάστε περισσότερα

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη MEMO/07/499 Βρυξέλλες, 26 Νοεµβρίου 2007 Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα 2007-2013: Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη 1. Επιχειρησιακό πρόγραµµα «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη» 2007-2013: πρόγραµµα στο

Διαβάστε περισσότερα

Θεσσαλονίκη, 5 Απριλίου 2019

Θεσσαλονίκη, 5 Απριλίου 2019 Υπο-πρόγραμμα: Περιβάλλον Τομέας προτεραιότητας: Περιβάλλον & Αποδοτικότητα Πόρων Στόχοι & Θέματα έργων Θεσσαλονίκη, 5 Απριλίου 2019 Δημήτρης Χωματίδης, Εμπειρογνώμονας Περιβάλλοντος & Αποδοτικότητας Πόρων,

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, εκπονήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Πολιτικής σε σχέση με την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ ;

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ ; ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Ορισμός: Είναι η διαδικασία με την οποία επαναχρησιμοποιείται εν μέρει ή ολικά οτιδήποτε αποτελεί έμμεσα ή άμεσα αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας και το οποίο στην μορφή που είναι δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑνΕΚ ΤΟΣ Περιβάλλον. Τομεακό Σχέδιο. Αθήνα,

ΕΠΑνΕΚ ΤΟΣ Περιβάλλον. Τομεακό Σχέδιο. Αθήνα, ΕΠΑνΕΚ 2014-2020 ΤΟΣ Περιβάλλον Τομεακό Σχέδιο Αθήνα, 27.3.2014 1. Προτεινόμενη στρατηγική ανάπτυξης του τομέα Η στρατηγική ανάπτυξης του τομέα εκτείνεται σε δραστηριότητες που έχουν μεγάλες προοπτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. 9.1 Εισαγωγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. 9.1 Εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 9.1 Εισαγωγή Η βιώσιµη ανάπτυξη είναι µία πολυδιάστατη έννοια, η οποία αποτελεί µία εναλλακτική αντίληψη της ανάπτυξης, µε κύριο γνώµονα το καθαρότερο περιβάλλον και επιδρά στην

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΑ (ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ) ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ 2011

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΑ (ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ) ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ 2011 Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΑ (ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ) ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ 211 Το 211 ο Δήμος Ελευσίνας συνέχισε την οργάνωση της διαλογής στην πηγή και διαχειρίστηκε με πρότυπο και σύννομο τρόπο το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων στην Ελλάδα Επιτεύγματα, προκλήσεις και προοπτικές

Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων στην Ελλάδα Επιτεύγματα, προκλήσεις και προοπτικές Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων στην Ελλάδα Επιτεύγματα, προκλήσεις και προοπτικές Ρ. Χαριτοπούλου, Δρ.-Μηχ. Διευθύντρια Εναλλακτικής Διαχείρισης ΕΟΑΝ Εντ. Δημ. Σύμβουλος Περιβάλλοντος Δ. Κηφισιάς Δομή

Διαβάστε περισσότερα

514 Τεχνολογιών Αντιρρύπανσης ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας (Κοζάνη)

514 Τεχνολογιών Αντιρρύπανσης ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας (Κοζάνη) 514 Τεχνολογιών Αντιρρύπανσης ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας (Κοζάνη) Το Τμήμα Τεχνολογιών Αντιρρύπανσης του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας συστάθηκε στα πλαίσια της Ενέργειας "Διεύρυνση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης" του

Διαβάστε περισσότερα

'Απόβλητα, πρόβληµα της σύγχρονης κοινωνίας : Μπορεί η τεχνολογία να δώσει βιώσιµες λύσεις;'

'Απόβλητα, πρόβληµα της σύγχρονης κοινωνίας : Μπορεί η τεχνολογία να δώσει βιώσιµες λύσεις;' 'Απόβλητα, πρόβληµα της σύγχρονης κοινωνίας : Μπορεί η τεχνολογία να δώσει βιώσιµες λύσεις;' Kωνσταντίνος Συµεωνίδης, ιευθυντής Περιβάλλοντος ΚΤΕ, Α.Ε. Tσιµέντων ΤΙΤΑΝ) Οδηγία 1999/31/EK Η πρόληψη και

Διαβάστε περισσότερα