( =1090) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1.090,00

Transcript

1 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΗΜΟΣ ΑΡΧΑΝΩΝ - ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ /ΝΣΗ ΗΜΟΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ΗΜΟΣ: Αρχανών - Αστερουσίων ΕΡΓΟ: Μεταφορά & ιάθεση λυµάτων οικισµών Μεσοχωριού, Πύργου, Χάρακα του ήµου Αρχανών - Αστερουσίων Προϋπολογισµός: ,93 ΕΥΡΩ Χρηµατοδότηση: Ε.Σ.Π.Α Π Ρ Ο Μ Ε Τ Ρ Η Σ Η ΑΡΘΡΟ 1ο Χρήση πινακίδων εργοταξιακής σήµανσης ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : Μήνας ΑΡΘΡΟ 2ο Αναλάµποντες φανοί επισήµανσης κινδύνου ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : Μήνας ΑΡΘΡΟ 3ο Πορτοκαλί πλέγµα σήµανσης ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µέτρο (30x12=360) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 360,00 (75x12=900) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 900,00 (13900) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: ,00 ΑΡΘΡΟ 4ο Φορτοεκφόρτωση προϊόντων εκσκαφής γαιωδών ή ηµιβραχωδών και αµµοχαλίκων µε την µεταφορά σε οποιαδήποτε απόσταση ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο ( =9750) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 9.750,00 ΑΡΘΡΟ 5ο Φορτοεκφόρτωση βραχωδών υλικών ή καθαιρεθέντος οπλισµένου ή άοπλου σκυροδέµατος µε την µεταφορά σε οποιαδήποτε απόσταση ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο ( =1090) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1.090,00 ΑΡΘΡΟ 6ο Εκσκαφές τάφρων ή διωρύγων αρδευτικών ή αποστραγγιστικών δικτύων σε εδάφη γαιώδη - ηµιβραχώδη-με την παράπλευρη απόθεση των προϊόντων εκσκαφών ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο ( =4100) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 4.100,00 ΑΡΘΡΟ 7ο Εκσκαφές τάφρων ή διωρύγων αρδευτικών ή αποστραγγιστικών δικτύων σε εδάφη γαιώδη - ηµιβραχώδη - Με την φόρτωση των προϊόντων επί αυτοκινήτου και την µεταφορά στον χώρο απόθεσης ή απόρριψης σε απόσταση 5 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο ( =8820) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 8.820,00 ΑΡΘΡΟ 8ο Εκσκαφές τάφρων ή διωρύγων αρδευτικών και αποστραγγιστικών δικτύων σε εδάφη βραχώδη χωρίς χρήση εκρηκτικών-με την φόρτωση των προϊόντων επί αυτοκινήτου και την µεταφορά στον χώρο απόθεσης ή απόρριψης σε απόσταση 5 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο ( =980) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 980,00

2 2 ΑΡΘΡΟ 9ο Αντιστηρίξεις παρειών χάνδακος µε µεταλλικά πετάσµατα ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο ( =720) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 720,00 ΑΡΘΡΟ 10ο Γενικές εκσκαφές σε έδαφος γαιώδες-ηµιβραχώδες για την δηµιουργία υπογείων κλπ χώρων - Με την µεταφορά των προϊόντων εκσκαφών στον χώρο απόθεσης ή απόρριψης σε απόσταση 5 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : Κυβικό µέτρο (m3) επί ορύγµατος ( =930) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 930,00 ΑΡΘΡΟ 11ο Γενικές εκσκαφές σε έδαφος βραχώδες. Σε εδάφη βραχώδη, εκτός από γρανιτικάκροκαλοπαγή χωρίς χρήση εκρηκτικών υλών - Με την µεταφορά των προϊόντων εκσκαφών στον χώρο απόθεσης ή απόρριψης σε απόσταση 5 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : Κυβικό µέτρο (m3) επί ορύγµατος. (70+40=110) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 110,00 ΑΡΘΡΟ 12ο Κατασκευή συµπιεσµένου αναχώµατος από υλικά που έχουν προσκοµισθεί επί τόπου ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο ( =430) ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 430,00 ΑΡΘΡΟ 13ο Στρώσεις έδρασης και εγκιβωτισµός σωλήνων µε άµµο προελεύσεως λατοµείου. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 32 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 900,00 ΑΡΘΡΟ 14ο Στρώσεις έδρασης και εγκιβωτισµός σωλήνων µε άµµο προελεύσεως λατοµείου. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 33 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1.300,00 ΑΡΘΡΟ 15ο Στρώσεις έδρασης και εγκιβωτισµός σωλήνων µε άµµο προελεύσεως λατοµείου. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 35 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2.200,00 ΑΡΘΡΟ 16ο Επιχώσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε προϊόντα εκσκαφών, µε ιδιαίτερες απαιτήσεις συµπύκνωσης. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 4.000,00 ΑΡΘΡΟ 17ο Επίστρωση αγροτικών οδών µε αµµοχαλικώδη υλικά. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 32 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 16,00 ΑΡΘΡΟ 18ο Επίστρωση αγροτικών οδών µε αµµοχαλικώδη υλικά. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 33 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 137,00 ΑΡΘΡΟ 19ο

3 3 Επίστρωση αγροτικών οδών µε αµµοχαλικώδη υλικά. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 35 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 354,00 ΑΡΘΡΟ 20ο Επιχώσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε διαβαθµισµένο θραυστό αµµοχάλικο λατοµείου- Για συνολικό πάχος επίχωσης έως 50 cm και τη µεταφορά στον χώρο του έργου σε απόσταση 32 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 930,00 ΑΡΘΡΟ 21ο Επιχώσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε διαβαθµισµένο θραυστό αµµοχάλικο λατοµείου- Για συνολικό πάχος επίχωσης έως 50 cm και τη µεταφορά στον χώρο του έργου σε απόσταση 33 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1.600,00 ΑΡΘΡΟ 22ο Επιχώσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε διαβαθµισµένο θραυστό αµµοχάλικο λατοµείου- Για συνολικό πάχος επίχωσης έως 50 cm και τη µεταφορά στον χώρο του έργου σε απόσταση 35 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1.250,00 ΑΡΘΡΟ 23ο Αποκατάσταση ασφαλτικών οδοστρωµάτων στις θέσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε βάση από σκυρόδεµα ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 4.200,00 ΑΡΘΡΟ 24ο Εξυγιαντικές στρώσεις µε αµµοχαλικώδη υλικά-εξυγιαντικές στρώσεις µε φυσικά αµµοχάλικα. Με µεταφορά του υλικού στον χώρο του έργου σε απόσταση 33 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 32,00 ΑΡΘΡΟ 25ο Εξυγιαντικές στρώσεις µε αµµοχαλικώδη υλικά-εξυγιαντικές στρώσεις µε φυσικά αµµοχάλικα. Με µεταφορά του υλικού στον χώρο του έργου σε απόσταση 35 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 5,00 ΑΡΘΡΟ 26ο Ξυλότυποι ή σιδηρότυποι επιπέδων επιφανειών ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2.020,00 ΑΡΘΡΟ 27ο Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C8/10 ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 37,00 ΑΡΘΡΟ 28ο Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C12/15 ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 15,00 ΑΡΘΡΟ 29ο

4 4 Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C16/20 ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 131,00 ΑΡΘΡΟ 30ο Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C20/25 ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 10,00 ΑΡΘΡΟ 31ο Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C25/30 ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : κυβικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 170,00 ΑΡΘΡΟ 32ο Προµήθεια και προσθήκη προσµίκτων και προσθέτων στο σκυρόδεµα - Στεγανοποιητικά µάζας σκυροδέµατος (πρόσµικτα µείωσης υδατοπερατότητας) κατά ΕΛΟΤ ΕΝ ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : χιλιόγραµµο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 260,00 ΑΡΘΡΟ 33ο Προµήθεια και τοποθέτηση σιδηρού οπλισµού S 500 σκυροδεµάτων ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : χιλιόγραµµο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: ,00 ΑΡΘΡΟ 34ο Στεγανοποιητικές επαλείψεις και επιστρώσεις επιφανειών σκυροδέµατος -Εύκαµπτο ελαστικό τσιµενοειδές κονίαµα υγροµόνωσης επιφανειών σκυροδέµατος που υπόκεινται σε µικρού εύρους ρηγµάτωση και µετακινήσεις, κατηγορίας Α1/Α2 - Β1/Β2 κατά ΕΛΟΤ ΕΝ , κατάλληλο για επαφή µε πόσιµο νερό. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 370,00 ΑΡΘΡΟ 35ο Βαθµίδες από χυτοσίδηρο ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : χιλιόγραµµο ΑΡΘΡΟ 36ο Περίφραξη µε συρµατόπλεγµα ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µέτρο µήκους () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 740,00 () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 180,00 ΑΡΘΡΟ 37ο Επίχρισµα πατητό πάχους 2,0 cm εσωτερικών επιφανειών υπονόµων και φρεατίων ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : m2 () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 180,00 ΑΡΘΡΟ 38ο Επάλειψη επιφανειών σκυροδέµατος µε υλικό ασφαλτικής βάσεως εν θερµώ. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 700,00 ΑΡΘΡΟ 39ο Αποστατήρες σιδηροπλισµού σκυροδεµάτων ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) επιφανείας ξυλοτύπου. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1.020,00 ΑΡΘΡΟ 40ο Χαλύβδινοι οπλισµοί σκυροδέµατος. οµικά πλέγµατα B500C (S500s). ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : χιλιόγραµµο (kg) () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 500,00

5 5 ΑΡΘΡΟ 41ο Οπτοπλινθοδοµές µε διακένους τυποποιηµένους οπτοπλίνθους 6x9x19 cm. Πάχους 1/2 πλίνθου (δροµικοί τοίχοι) ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) πραγµατικής επιφάνειας. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 80,00 ΑΡΘΡΟ 42ο ιαζώµατα (σενάζ) από ελαφρά οπλισµένο σκυρόδεµα. Γραµµικά διαζώµατα (σενάζ) δροµικών τοίχων. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τρέχον µέτρο (m) () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 30,00 ΑΡΘΡΟ 43ο Υαλοστάσια αλουµινίου µεµονωµένα. Υαλοστάσια δίφυλλα, µε ή χωρίς σταθερό φεγγίτη, ανοιγόµένα περί κατακόρυφο ή οριζόντιο άξονα. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2 () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 5,00 ΑΡΘΡΟ 44ο Θύρες αλουµινίου χωρίς υαλοστάσιο. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) ΑΡΘΡΟ 45ο Επιχρίσµατα τριπτά - τριβιδιστά µε τσιµεντοκονίαµα. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 15,00 () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 300,00 ΑΡΘΡΟ 46ο Επιστρώσεις δαπέδων µε κεραµικά πλακίδια. Επιστρώσεις δαπέδων µε πλακίδια GROUP 4, διαστάσεων 20x20 cm. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 40,00 ΑΡΘΡΟ 47ο Περιθώρια (σοβατεπιά) από κεραµικά πλακίδια. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τρέχον µέτρο (µµ) () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 60,00 ΑΡΘΡΟ 48ο Χρωµατισµοί επί επιφανειών επιχρισµάτων µε χρώµατα υδατικής διασποράς, ακρυλικής, στυρενιοακρυλικής ή πολυβινυλικής βάσεως. Εσωτερικών επιφανειών µε χρήση χρωµάτων, ακρυλικής στυρενιοακρυλικής- ακρυλικής ή πολυβινυλικής βάσεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 150,00 ΑΡΘΡΟ 49ο Χρωµατισµοί επί επιφανειών επιχρισµάτων µε χρώµατα υδατικής διασποράς, ακρυλικής, στυρενιοακρυλικής ή πολυβινυλικής βάσεως. Εξωτερικών επιφανειών µε χρήση χρωµάτων, ακρυλικής ή στυρενιο-ακριλικής βάσεως. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 60,00 ΑΡΘΡΟ 50ο Επίστρωση απλή µε ασφαλτόπανο. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) καλυπτοµένης επιφανείας () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 60,00 ΑΡΘΡΟ 51ο Θερµική αποµόνωση οροφών και δαπέδων µε φύλλα διογκωµένης πολυστερίνης πάχους 50 mm. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) πραγµατικής επιφανείας () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 60,00

6 6 ΑΡΘΡΟ 52ο Θερµοµόνωση τοίχων µε πλάκες από αφρώδη εξηλασµένη πολυστερίνη πάχους 50 mm. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τετραγωνικό µέτρο (m2) πραγµατικής επιφανείας () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 90,00 ΑΡΘΡΟ 53ο Καγκελόπορτα, διαστάσεων 2,00x4,00m, από χαλύβδινα προφίλ, µε την απαιτούµενη αντισκωριακή προστασία ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 54ο Κατασκευή µικροσηράγγων µε την µέθοδο της ωθούµενης συστοιχίας σωλήνων (Pipe jacking)- ιάνοιξη µικροσήραγγας επενδεδυµένης µε χαλύβδινο σωλήνα, µικρής έως µεσαίας διαµέτρου, σε χαλαρούς σχηµατισµούς χωρίς την προµήθεια του σωλήνα.-για σωλήνες ονοµαστικής διαµέτρου Φ273 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µέτρο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 20,00 ΑΡΘΡΟ 55ο Κατασκευή ευθυγράµµων τµηµάτων δικτύου µε χαλυβδοσωλήνες - Με χρήση χαλυβδοσωλήνων µε εσωτερική προστασία από λιθανθρακόπισσα (ασφαλτικής βάσης) και εξωτερική προστασία µε λιθανθρακόπισσα (ασφαλτικής βάσης) και διπλή στρώση υαλοπάνου. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : χιλιόγραµµο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 760,00 ΑΡΘΡΟ 56ο Τυπικά φρεάτια αερεξαγωγού-τυπικό φρεάτιο αερεξαγωγου για αγωγούς DN < 600 mm, διαστάσεων 2.00x1.50 m ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 49,00 ΑΡΘΡΟ 57ο Βαλβίδες εισαγωγής-εξαγωγής αέρα διπλής ενεργείας, παλινδροµικού τύπου - ονοµαστικής πίεσης 16 atm - ονοµαστικής διαµέτρου DN 50 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµάχιο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 49,00 ΑΡΘΡΟ 58ο ικλίδες χυτοσιδηρές συρταρωτές - Με ωτίδες, ονοµαστικής πίεσης 16 atm - Oνοµαστικής διαµέτρου DN 50 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµάχιο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 49,00 ΑΡΘΡΟ 59ο ικλίδες χυτοσιδηρές συρταρωτές - Με ωτίδες, ονοµαστικής πίεσης 16 atm - Oνοµαστικής διαµέτρου DN 100 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµάχιο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 52,00 ΑΡΘΡΟ 60ο Υδροληψία άρδευσης, αντιπαγετικής προστασίας, από ελατό χυτοσίδηρο PN 16atm, 4 υδροστοµίων τουλάχιστον DN65, εξοπλισµένα µε περιοριστή παροχής, ρυθµιστή πίεσης, υδρόµετρο και ταχυσύνδεσµο µε καπάκι ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 44,00 ΑΡΘΡΟ 61ο Βαλβίδες µείωσης πίεσης µε ελεγχόµενο προοδευτικά κλείσιµο - Ονοµαστικής πίεσης ΡΝ 16 atm - ονοµαστικής διαµέτρου DN 50 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµάχιο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1,00

7 7 ΑΡΘΡΟ 62ο Τυπικά φρεάτια δικλίδων-τυπικό φρεάτιο δικλίδων για αγωγούς DN < 300 mm, διαστάσεων 1.50x1.50 m ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1,00 ΑΡΘΡΟ 63ο Kαλύµµατα φρεατίων- Καλύµατα από ελατό χυτοσίδηρο (ductile iron) ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : χιλιόγραµµο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: ,00 ΑΡΘΡΟ 64ο Προκατασκευασµένα φρεάτια από συνθετικά υλικά, κατά το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ προς τοποθέτηση υπό το κατάστρωµα της οδού -Φρεάτιο κατά ΕΛΟΤ ΕΝ , ονοµαστικής διαµέτρου D 800 mm, µε ύψος στοιχείων βάσης και κώνου 1,10 m, µιας εισόδου και µιας εξόδου διαµέτρου έως D 315 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 48,00 ΑΡΘΡΟ 65ο Προκατασκευασµένα φρεάτια από συνθετικά υλικά, κατά το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ προς τοποθέτηση υπό το κατάστρωµα της οδού -Στοιχείο διαµόρφωσης θαλάµου φρεατίου κατά ΕΛΟΤ ΕΝ , ελάχιστηςονοµαστικής διαµέτρου D 800 mm, µε τις αντίστοιχες βαθµίδες καθόδου. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 47,00 ΑΡΘΡΟ 66ο Ειδικά τεµάχια σωληνώσεων από ελατό χυτοσίδηρο σφαιροειδούς γραφίτη (ductile iron). - Καµπύλες, ταυ, συστολές, πώµατα κλπ, όλων των τύπων, µεγεθών, κλάσεων πίεσης λειτουργίας, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 545 και ΕΛΟΤ ΕΝ 598 ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : χιλιόγραµµο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 50,00 ΑΡΘΡΟ 67ο Βαλβίδες αντεπιστροφής µε οµαλό κλείσιµο - Ονοµαστικής πίεσης ΡΝ 16 atm - ονοµαστικής διαµέτρου DN 100 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµάχιο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 4,00 ΑΡΘΡΟ 68ο Χαλύβδινες εξαρµώσεις - ονοµαστικής πίεσης PN 16 at - ονοµαστικής διαµέτρου DN 100 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµάχιο () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 6,00 ΑΡΘΡΟ 69ο Τυπικά φρεάτια εκκένωσης-τυπικό φρεάτιο εκκένωσης απλό (τύπου Α) ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 70ο Αγωγοί αποχέτευσης από σωλήνες PVC-U συµπαγούς τοιχώµατος-αγωγοί αποχέτευσης από σωλήνες PVC-U, SDR 41, DN 200 mm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 4.350,00 ΑΡΘΡΟ 71ο Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 50 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 10 atm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 270,00

8 8 ΑΡΘΡΟ 72ο Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 63 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 10 atm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 10,00 ΑΡΘΡΟ 73ο Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 75 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 10 atm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2.100,00 ΑΡΘΡΟ 74ο Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 90 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 10 atm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 5.950,00 ΑΡΘΡΟ 75ο Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 125 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 16 atm ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : µµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1.400,00 ΑΡΘΡΟ 76ο Ανοξείδωτα καλύµµατα φρεατίων, ποιότητας 304L ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : kgr ΑΡΘΡΟ 77ο Ηλεκτρολογικές εργασίες ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. ΑΡΘΡΟ 78ο Υδραυλικές Εργασίες ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 450,00 () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 5,00 () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 5,00 ΑΡΘΡΟ 79ο Ηλεκτροκίνητο, Πιεστικό Πολυβάθµιο φυγοκεντρικό αντλητικό συγκρότηµα νερού, παροχής 20 m3/h σε 50mΣΥ ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1,00 ΑΡΘΡΟ 80ο Ηλεκτροκίνητο, Πιεστικό Πολυβάθµιο φυγοκεντρικό αντλητικό συγκρότηµα νερού, παροχής 25 m3/h σε 65mΣΥ ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1,00 ΑΡΘΡΟ 81ο Ηλεκτροκίνητο, Πιεστικό Πολυβάθµιο φυγοκεντρικό αντλητικό συγκρότηµα νερού, παροχής 36 m3/h σε 110 mσυ ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1,00

9 9 ΑΡΘΡΟ 82ο Φίλτρο - κόσκινο µε διάµετρο οπών <3 mm, για την συγκράτηση των στερεών ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 4,00 ΑΡΘΡΟ 83ο Σύστηµα ελέγχου στάθµης µε ηλεκτρόδια ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 84ο Ηλεκτρικός πίνακας µε 3 πεδία & PLC (πλήρης µε αυτοµατισµούς) ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 85ο Θεµελιακή Γείωση ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 86ο Φωτιστικό σώµα µε λαµπτήρες φθορισµού 36W, έντασης φωτισµού 2000 lumens ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 8,00 ΑΡΘΡΟ 87ο Σειρήνα συναγερµού, αντιεκρηκτικού τύπου (Εe x de ΙΙΑ-Τι) ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 88ο Φωτιστικό σώµα ασφαλείας αντιεκρηκτικού τύπου (Eede IΙIA-Tι) ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 89ο Επίτοιχος στεγανός µονοφασικός ρευµατοδότης ισχύος 2KW/220V ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : ΤΕΜ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 6,00 ΑΡΘΡΟ 90ο Επίτοιχος στεγανός µονοφασικός ρευµατοδότης ισχύος 2KW/42V ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : ΤΕΜ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 91ο Θερµοδιαφορικός πυρανιχνευτής ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : ΤΕΜ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 92ο Πυροσβεστήρας διοξειδίου του άνθρακα φορητός γοµώσεως 6 kg ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : ΤΕΜ () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 93ο Πυρισβεστήρας κόνεως τύπου Ρα, γοµώσεως 6 kg. ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : Τεµ. ΑΡΘΡΟ 94ο Ηλεκτροπαραγωγό Ζεύγος (Η/Ζ) 12 kva ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 95ο

10 10 Σύστηµα απόσµησης τύπου 'compost' µε ελάχιστη ενεργή επιφάνεια 6 m2 και βεντιλατέρ παροχής 100 m3/hr ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1,00 ΑΡΘΡΟ 96ο Σύστηµα απόσµησης τύπου 'compost' µε ελάχιστη ενεργή επιφάνεια 15,6 m2 και βεντιλατέρ παροχής 500 m3/hr ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 1,00 ΑΡΘΡΟ 97ο Υποβρύχιο Αντλητικό Συγκρότηµα παροχής 9 m3/hr σε 45 µυσ ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 ΑΡΘΡΟ 98ο Υποβρύχιο Αντλητικό Συγκρότηµα παροχής 15 m3/hr σε 27 µυσ ΜΟΝΑ Α ΜΕΤΡΗΣΗΣ : τεµ. () ΠΟΣΟΤΗΤΑ: 2,00 Θ Ε Ω Ρ Η Θ Η Κ Ε Πεζά 26/10/2012 Ο Προϊστάµενος ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ Πεζά 26/10/2012 Οι Συντάξαντες ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ

11 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΗΜΟΣ ΑΡΧΑΝΩΝ - ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ /ΝΣΗ ΗΜΟΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ΗΜΟΣ: Αρχανών - Αστερουσίων ΕΡΓΟ: Μεταφορά & ιάθεση λυµάτων οικισµών Μεσοχωριού, Πύργου, Χάρακα του ήµου Αρχανών - Αστερουσίων ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Α/Α ΕΙ ΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΜΟΝΑ Α ΚΩ.ΑΡ ΑΡ. ΠΟΣΟΤ. ΤΙΜΗ Μ. Μ ΑΠΑΝΗ ΕΡΓΟΤΑΞΙΑΚΗ ΣΗΜΑΝΣΗ - ΧΩΜΑΤΟΥΡΓΙΚΑ 1 Χρήση πινακίδων εργοταξιακής σήµανσης Μήνας ,00 8, ,00 2 Αναλάµποντες φανοί επισήµανσης κινδύνου Μήνας ,00 10, , Πορτοκαλί πλέγµα σήµανσης µέτρο Ν ,00 0, , Φορτοεκφόρτωση προϊόντων εκσκαφής γαιωδών ή ηµιβραχωδών και αµµοχαλίκων µε την µεταφορά σε οποιαδήποτε απόσταση κυβικό µέτρο ,00 0, , Φορτοεκφόρτωση βραχωδών υλικών ή καθαιρεθέντος οπλισµένου ή άοπλου σκυροδέµατος µε την µεταφορά σε οποιαδήποτε απόσταση 6 Εκσκαφές τάφρων ή διωρύγων αρδευτικών ή αποστραγγιστικών δικτύων σε εδάφη γαιώδη - ηµιβραχώδη-με την παράπλευρη απόθεση των προϊόντων εκσκαφών 7 Εκσκαφές τάφρων ή διωρύγων αρδευτικών ή αποστραγγιστικών δικτύων σε εδάφη γαιώδη - ηµιβραχώδη - Με την φόρτωση των προϊόντων επί αυτοκινήτου και την µεταφορά στον χώρο απόθεσης ή απόρριψης σε απόσταση 5 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 8 Εκσκαφές τάφρων ή διωρύγων αρδευτικών και αποστραγγιστικών δικτύων σε εδάφη βραχώδη χωρίς χρήση εκρηκτικών-με την φόρτωση των προϊόντων επί αυτοκινήτου και την µεταφορά στον χώρο απόθεσης ή απόρριψης σε απόσταση 5 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως 9 Αντιστηρίξεις παρειών χάνδακος µε µεταλλικά πετάσµατα 10 Γενικές εκσκαφές σε έδαφος γαιώδες-ηµιβραχώδες για την δηµιουργία υπογείων κλπ χώρων - Με την µεταφορά των προϊόντων εκσκαφών στον χώρο απόθεσης ή απόρριψης σε απόσταση 5 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 11 Γενικές εκσκαφές σε έδαφος βραχώδες. Σε εδάφη βραχώδη, κυβικό µέτρο ,00 0,41 446,90 κυβικό µέτρο ,00 0, ,00 κυβικό µέτρο Ν ,00 1, ,40 κυβικό µέτρο Ν5 980,00 19, ,00 τετραγωνικό µέτρο ,00 34, ,00 Κυβικό µέτρο (m3) επί ορύγµατος Κυβικό µέτρο (m3) επί ορύγµατος Ν5 930,00 3, , Ν5 110,00 23, ,50 50

12 2 εκτός από γρανιτικάκροκαλοπαγή χωρίς χρήση εκρηκτικών υλών - Με την µεταφορά των προϊόντων εκσκαφών στον χώρο απόθεσης ή απόρριψης σε απόσταση 5 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 12 Κατασκευή συµπιεσµένου αναχώµατος από υλικά που έχουν προσκοµισθεί επί τόπου ΕΠΙΧΩΣΕΙΣ - ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ 13 Στρώσεις έδρασης και εγκιβωτισµός σωλήνων µε άµµο προελεύσεως λατοµείου. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 32 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 14 Στρώσεις έδρασης και εγκιβωτισµός σωλήνων µε άµµο προελεύσεως λατοµείου. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 33 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 15 Στρώσεις έδρασης και εγκιβωτισµός σωλήνων µε άµµο προελεύσεως λατοµείου. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 35 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 16 Επιχώσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε προϊόντα εκσκαφών, µε ιδιαίτερες απαιτήσεις συµπύκνωσης. 17 Επίστρωση αγροτικών οδών µε αµµοχαλικώδη υλικά. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 32 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 18 Επίστρωση αγροτικών οδών µε αµµοχαλικώδη υλικά. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 33 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 19 Επίστρωση αγροτικών οδών µε αµµοχαλικώδη υλικά. Με την µεταφορά του υλικού στον τόπο του έργου. σε απόσταση 35 χλµ, µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως. 20 Επιχώσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε διαβαθµισµένο θραυστό αµµοχάλικο λατοµείου- Για συνολικό πάχος επίχωσης έως 50 cm και τη µεταφορά στον χώρο του έργου σε απόσταση 32 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως 21 Επιχώσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε διαβαθµισµένο θραυστό αµµοχάλικο λατοµείου- Για συνολικό πάχος επίχωσης έως 50 cm και τη µεταφορά στον κυβικό µέτρο ,00 0,52 223,60 ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ ΑΣ ,90 90 ΕΡΓΟΤΑΞΙΑΚΗ ΣΗΜΑΝΣΗ - ΧΩΜΑΤΟΥΡΓΙΚΑ : κυβικό µέτρο Ν32 900,00 17, ,00 κυβικό µέτρο Ν ,00 17, ,00 κυβικό µέτρο Ν ,00 17, ,00 00 κυβικό µέτρο ,00 1, ,00 κυβικό µέτρο Ν32 16,00 12,28 196,48 κυβικό µέτρο Ν33 137,00 12, ,39 κυβικό µέτρο Ν35 354,00 12, ,90 κυβικό µέτρο Ν32 930,00 18, ,40 κυβικό µέτρο Ν ,00 18, ,00

13 3 χώρο του έργου σε απόσταση 33 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως 22 Επιχώσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε διαβαθµισµένο θραυστό αµµοχάλικο λατοµείου- Για συνολικό πάχος επίχωσης έως 50 cm και τη µεταφορά στον χώρο του έργου σε απόσταση 35 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως 23 Αποκατάσταση ασφαλτικών οδοστρωµάτων στις θέσεις ορυγµάτων υπογείων δικτύων µε βάση από σκυρόδεµα 24 Εξυγιαντικές στρώσεις µε αµµοχαλικώδη υλικά-εξυγιαντικές στρώσεις µε φυσικά αµµοχάλικα. Με µεταφορά του υλικού στον χώρο του έργου σε απόσταση 33 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως 25 Εξυγιαντικές στρώσεις µε αµµοχαλικώδη υλικά-εξυγιαντικές στρώσεις µε φυσικά αµµοχάλικα. Με µεταφορά του υλικού στον χώρο του έργου σε απόσταση 35 χλµ µέσω οδών καλής βατότητας εκτός πόλεως ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ 26 Ξυλότυποι ή σιδηρότυποι επιπέδων επιφανειών 27 Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C8/10 28 Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C12/15 29 Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C16/20 30 Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C20/25 31 Παραγωγή, µεταφορά, διάστρωση, συµπύκνωση και συντήρηση σκυροδέµατος -Για κατασκευές από σκυρόδεµα κατηγορίας C25/30 32 Προµήθεια και προσθήκη προσµίκτων και προσθέτων στο σκυρόδεµα - Στεγανοποιητικά µάζας σκυροδέµατος (πρόσµικτα µείωσης υδατοπερατότητας) κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Προµήθεια και τοποθέτηση σιδηρού οπλισµού S 500 σκυροδεµάτων κυβικό µέτρο Ν ,00 19, ,50 τετραγωνικό µέτρο Ν ,00 18, ,00 κυβικό µέτρο Ν33 32,00 10,87 347,84 κυβικό µέτρο Ν35 5,00 11,25 56,25 ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ ΑΣ : ,76 ΕΠΙΧΩΣΕΙΣ - ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ - ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ τετραγωνικό µέτρο ,00 8, ,00 κυβικό µέτρο ,00 67, ,00 κυβικό µέτρο ,00 77, ,00 κυβικό µέτρο ,00 82, ,00 κυβικό µέτρο ,00 88,00 880,00 00 κυβικό µέτρο ,00 93, ,00 00 χιλιόγραµµο ,00 0,52 135,20 χιλιόγραµµο ,00 0, , Στεγανοποιητικές επαλείψεις και τετραγωνικό µέτρο ,00 20, ,00

14 επιστρώσεις επιφανειών σκυροδέµατος -Εύκαµπτο ελαστικό τσιµενοειδές κονίαµα υγροµόνωσης επιφανειών σκυροδέµατος που υπόκεινται σε µικρού εύρους ρηγµάτωση και µετακινήσεις, κατηγορίας Α1/Α2 - Β1/Β2 κατά ΕΛΟΤ ΕΝ , κατάλληλο για επαφή µε πόσιµο νερό. 35 Βαθµίδες από χυτοσίδηρο χιλιόγραµµο ,00 2, ,00 36 Περίφραξη µε συρµατόπλεγµα µέτρο µήκους ,00 14, ,00 37 Επίχρισµα πατητό πάχους 2,0 cm εσωτερικών επιφανειών υπονόµων και φρεατίων m2 Β ,00 10, ,00 38 Επάλειψη επιφανειών σκυροδέµατος µε υλικό ασφαλτικής βάσεως εν θερµώ. 39 Αποστατήρες σιδηροπλισµού σκυροδεµάτων 40 Χαλύβδινοι οπλισµοί σκυροδέµατος. οµικά πλέγµατα B500C (S500s). 41 Οπτοπλινθοδοµές µε διακένους τυποποιηµένους οπτοπλίνθους 6x9x19 cm. Πάχους 1/2 πλίνθου (δροµικοί τοίχοι) 42 ιαζώµατα (σενάζ) από ελαφρά οπλισµένο σκυρόδεµα. Γραµµικά διαζώµατα (σενάζ) δροµικών τοίχων. 43 Υαλοστάσια αλουµινίου µεµονωµένα. Υαλοστάσια δίφυλλα, µε ή χωρίς σταθερό φεγγίτη, ανοιγόµένα περί κατακόρυφο ή οριζόντιο άξονα. 44 Θύρες αλουµινίου χωρίς υαλοστάσιο. 45 Επιχρίσµατα τριπτά - τριβιδιστά µε τσιµεντοκονίαµα. 46 Επιστρώσεις δαπέδων µε κεραµικά πλακίδια. Επιστρώσεις δαπέδων µε πλακίδια GROUP 4, διαστάσεων 20x20 cm. 47 Περιθώρια (σοβατεπιά) από κεραµικά πλακίδια. 48 Χρωµατισµοί επί επιφανειών επιχρισµάτων µε χρώµατα υδατικής διασποράς, ακρυλικής, στυρενιοακρυλικής ή πολυβινυλικής βάσεως. Εσωτερικών επιφανειών µε χρήση χρωµάτων, ακρυλικής στυρενιοακρυλικής- ακρυλικής ή πολυβινυλικής βάσεως. 49 Χρωµατισµοί επί επιφανειών επιχρισµάτων µε χρώµατα υδατικής διασποράς, ακρυλικής, στυρενιοακρυλικής ή πολυβινυλικής βάσεως. Εξωτερικών επιφανειών µε χρήση χρωµάτων, ακρυλικής ή στυρενιοακριλικής βάσεως. 50 Επίστρωση απλή µε ασφαλτόπανο. 51 Θερµική αποµόνωση οροφών και δαπέδων µε φύλλα διογκωµένης τετραγωνικό µέτρο (m2) τετραγωνικό µέτρο (m2) επιφανείας ξυλοτύπου ,00 1, , ,00 2, ,00 χιλιόγραµµο (kg) ,00 1,01 505,00 00 τετραγωνικό µέτρο (m2) πραγµατικής επιφάνειας ,00 19, ,00 00 τρέχον µέτρο (m) ,00 16,80 504,00 00 τετραγωνικό µέτρο (m2 τετραγωνικό µέτρο (m2) τετραγωνικό µέτρο (m2) τετραγωνικό µέτρο (m2) ,00 190,00 950, ,00 175, , ,00 13, , ,00 31, ,00 00 τρέχον µέτρο (µµ) ,00 4,50 270,00 00 τετραγωνικό µέτρο (m2) τετραγωνικό µέτρο (m2) τετραγωνικό µέτρο (m2) καλυπτοµένης επιφανείας τετραγωνικό µέτρο (m2) πραγµατικής ,00 9, , ,00 10,10 606, ,00 7,90 474,00 60,00 14,00 840,00 00

15 5 πολυστερίνης πάχους 50 mm. 52 Θερµοµόνωση τοίχων µε πλάκες από αφρώδη εξηλασµένη πολυστερίνη πάχους 50 mm. 53 Καγκελόπορτα, διαστάσεων 2,00x4,00m, από χαλύβδινα προφίλ, µε την απαιτούµενη αντισκωριακή προστασία ΙΚΤΥΑ - ΦΡΕΑΤΙΑ 54 Κατασκευή µικροσηράγγων µε την µέθοδο της ωθούµενης συστοιχίας σωλήνων (Pipe jacking)- ιάνοιξη µικροσήραγγας επενδεδυµένης µε χαλύβδινο σωλήνα, µικρής έως µεσαίας διαµέτρου, σε χαλαρούς σχηµατισµούς χωρίς την προµήθεια του σωλήνα.-για σωλήνες ονοµαστικής διαµέτρου Φ273 mm 55 Κατασκευή ευθυγράµµων τµηµάτων δικτύου µε χαλυβδοσωλήνες - Με χρήση χαλυβδοσωλήνων µε εσωτερική προστασία από λιθανθρακόπισσα (ασφαλτικής βάσης) και εξωτερική προστασία µε λιθανθρακόπισσα (ασφαλτικής βάσης) και διπλή στρώση υαλοπάνου. 56 Τυπικά φρεάτια αερεξαγωγού- Τυπικό φρεάτιο αερεξαγωγου για αγωγούς DN < 600 mm, διαστάσεων 2.00x1.50 m 57 Βαλβίδες εισαγωγής-εξαγωγής αέρα διπλής ενεργείας, παλινδροµικού τύπου - ονοµαστικής πίεσης 16 atm - ονοµαστικής διαµέτρου DN 50 mm 58 ικλίδες χυτοσιδηρές συρταρωτές - Με ωτίδες, ονοµαστικής πίεσης 16 atm - Oνοµαστικής διαµέτρου DN 50 mm 59 ικλίδες χυτοσιδηρές συρταρωτές - Με ωτίδες, ονοµαστικής πίεσης 16 atm - Oνοµαστικής διαµέτρου DN 100 mm 60 Υδροληψία άρδευσης, αντιπαγετικής προστασίας, από ελατό χυτοσίδηρο PN 16atm, 4 υδροστοµίων τουλάχιστον DN65, εξοπλισµένα µε περιοριστή παροχής, ρυθµιστή πίεσης, υδρόµετρο και ταχυσύνδεσµο µε καπάκι 61 Βαλβίδες µείωσης πίεσης µε ελεγχόµενο προοδευτικά κλείσιµο - Ονοµαστικής πίεσης ΡΝ 16 atm - ονοµαστικής διαµέτρου DN 50 mm 62 Τυπικά φρεάτια δικλίδων-τυπικό φρεάτιο δικλίδων για αγωγούς DN < 300 mm, διαστάσεων 1.50x1.50 m 63 Kαλύµµατα φρεατίων- Καλύµατα από ελατό χυτοσίδηρο (ductile iron) επιφανείας τετραγωνικό µέτρο (m2) πραγµατικής επιφανείας ,00 11, ,00 00 τεµ Ν1 2, , ,00 ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ ΑΣ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ : ,20 µέτρο ,00 232, ,00 00 χιλιόγραµµο ,00 1, ,60 τεµ , , ,00 00 τεµάχιο ,00 200, ,00 τεµάχιο ,00 165, ,00 00 τεµάχιο ,00 258, ,00 τεµ Ν1 44, , ,00 τεµάχιο ,00 450,00 450,00 00 τεµ , , ,00 χιλιόγραµµο ,00 2, ,00

16 6 64 Προκατασκευασµένα φρεάτια από συνθετικά υλικά, κατά το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ προς τοποθέτηση υπό το κατάστρωµα της οδού -Φρεάτιο κατά ΕΛΟΤ ΕΝ , ονοµαστικής διαµέτρου D 800 mm, µε ύψος στοιχείων βάσης και κώνου 1,10 m, µιας εισόδου και µιας εξόδου διαµέτρου έως D 315 mm 65 Προκατασκευασµένα φρεάτια από συνθετικά υλικά, κατά το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ προς τοποθέτηση υπό το κατάστρωµα της οδού -Στοιχείο διαµόρφωσης θαλάµου φρεατίου κατά ΕΛΟΤ ΕΝ , ελάχιστηςονοµαστικής διαµέτρου D 800 mm, µε τις αντίστοιχες βαθµίδες καθόδου. 66 Ειδικά τεµάχια σωληνώσεων από ελατό χυτοσίδηρο σφαιροειδούς γραφίτη (ductile iron). - Καµπύλες, ταυ, συστολές, πώµατα κλπ, όλων των τύπων, µεγεθών, κλάσεων πίεσης λειτουργίας, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 545 και ΕΛΟΤ ΕΝ Βαλβίδες αντεπιστροφής µε οµαλό κλείσιµο - Ονοµαστικής πίεσης ΡΝ 16 atm - ονοµαστικής διαµέτρου DN 100 mm 68 Χαλύβδινες εξαρµώσεις - ονοµαστικής πίεσης PN 16 at - ονοµαστικής διαµέτρου DN 100 mm 69 Τυπικά φρεάτια εκκένωσης- Τυπικό φρεάτιο εκκένωσης απλό (τύπου Α) 70 Αγωγοί αποχέτευσης από σωλήνες PVC-U συµπαγούς τοιχώµατος-αγωγοί αποχέτευσης από σωλήνες PVC-U, SDR 41, DN 200 mm 71 Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 50 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 10 atm 72 Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 63 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 10 atm 73 Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε τεµ ,00 580, ,00 00 µµ ,00 370, ,00 00 χιλιόγραµµο ,00 2,60 130,00 00 τεµάχιο ,00 245,00 980,00 00 τεµάχιο ,00 145,00 870,00 00 τεµ , , ,00 00 µµ ,00 9, ,00 µµ ,00 4, ,00 00 µµ ,00 4,60 46,00 µµ ,00 5, ,00 00

17 7 ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 75 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 10 atm 74 Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 90 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 10 atm 75 Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου (PE) µε συµπαγές τοίχωµα κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Σωληνώσεις πιέσεως από σωλήνες πολυαιθυλενίου ΡE 100 (µε ελάχιστη απαιτούµενη αντοχή MRS10 = 10 MPa), µε συµπαγές τοίχωµα, κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Ονοµ. διαµέτρου DN 125 mm / ονοµ. πίεσης ΡΝ 16 atm µµ ,00 7, ,00 00 µµ ,00 18, , Ανοξείδωτα καλύµµατα φρεατίων, kgr Ν1 450,00 10, ,00 ποιότητας 304L ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ ΑΣ ,60 60 ΙΚΤΥΑ - ΦΡΕΑΤΙΑ: Η/Μ ΕΡΓΑΣΙΕΣ 77 Ηλεκτρολογικές εργασίες τεµ Ν13 5, , ,00 78 Υδραυλικές Εργασίες τεµ Ν14 5,00 500, ,00 79 Ηλεκτροκίνητο, Πιεστικό Πολυβάθµιο φυγοκεντρικό αντλητικό συγκρότηµα νερού, παροχής 20 m3/h σε 50mΣΥ τεµ Ν20/50 1, , ,00 80 Ηλεκτροκίνητο, Πιεστικό Πολυβάθµιο φυγοκεντρικό αντλητικό συγκρότηµα νερού, παροχής 25 m3/h σε 65mΣΥ 81 Ηλεκτροκίνητο, Πιεστικό Πολυβάθµιο φυγοκεντρικό αντλητικό συγκρότηµα νερού, παροχής 36 m3/h σε 110 mσυ 82 Φίλτρο - κόσκινο µε διάµετρο οπών <3 mm, για την συγκράτηση των στερεών 83 Σύστηµα ελέγχου στάθµης µε ηλεκτρόδια 84 Ηλεκτρικός πίνακας µε 3 πεδία & PLC (πλήρης µε αυτοµατισµούς) τεµ Ν25/65 1, , ,00 τεµ Ν36/110 1, , ,00 τεµ Ν1 4,00 500, ,00 τεµ Ν2 2,00 400,00 800,00 τεµ Ν3 2, , ,00 85 Θεµελιακή Γείωση τεµ Ν4 2, , ,00 86 Φωτιστικό σώµα µε λαµπτήρες φθορισµού 36W, έντασης φωτισµού 2000 lumens τεµ Ν5 8,00 40,00 320, Σειρήνα συναγερµού, αντιεκρηκτικού τύπου (Εe x de ΙΙΑ-Τι) 88 Φωτιστικό σώµα ασφαλείας αντιεκρηκτικού τύπου (Eede IΙIA- Tι) 89 Επίτοιχος στεγανός µονοφασικός ρευµατοδότης ισχύος 2KW/220V 90 Επίτοιχος στεγανός µονοφασικός ρευµατοδότης ισχύος 2KW/42V τεµ Ν6 2,00 280,00 560,00 00 τεµ Ν7 2,00 500, ,00 ΤΕΜ Ν8.1 6,00 10,00 60,00 00 ΤΕΜ Ν8.2 2,00 10,00 20, Θερµοδιαφορικός πυρανιχνευτής ΤΕΜ Ν9 2,00 60,00 120,00 00

18 8 92 Πυροσβεστήρας διοξειδίου του άνθρακα φορητός γοµώσεως 6 kg 93 Πυρισβεστήρας κόνεως τύπου Ρα, γοµώσεως 6 kg. 94 Ηλεκτροπαραγωγό Ζεύγος (Η/Ζ) 12 kva 95 Σύστηµα απόσµησης τύπου 'compost' µε ελάχιστη ενεργή επιφάνεια 6 m2 και βεντιλατέρ παροχής 100 m3/hr 96 Σύστηµα απόσµησης τύπου 'compost' µε ελάχιστη ενεργή επιφάνεια 15,6 m2 και βεντιλατέρ παροχής 500 m3/hr 97 Υποβρύχιο Αντλητικό Συγκρότηµα παροχής 9 m3/hr σε 45 µυσ 98 Υποβρύχιο Αντλητικό Συγκρότηµα παροχής 15 m3/hr σε 27 µυσ ΤΕΜ ΗΛΜ 19( 6) 2,00 67,49 134,98 Τεµ. ΗΛΜ 19 ( ) 2,00 43,97 87,94 τεµ N1 2, , ,00 τεµ Ν10.1 1, , ,00 τεµ Ν10.2 1, , ,00 τεµ Ν11.1 2, , ,00 τεµ Ν11.2 2, , ,00 ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ ΑΣ ,92 Η/Μ ΕΡΓΑΣΙΕΣ: ,38 ΟΦΕΛΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΥΠΟΧΡ. (ΕΟ( ΕΟ+ΕΕ ΕΕ) 18%: ,79 ΑΘΡΟΙΣΜΑ: ,17 17 ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ (15 15% ): ) ,18 ΗΜΟΠΡΑΤΟΥΜΕΝΟ ΠΟΣΟ : ,35 ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ : ,00 ΣΥΝΟΛΟ: ,35 ΙΑΦ. & ΦΠΑ 23%: ,58 ΣΥΝΟΛΟ Ι: Ι ,93 ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ (ΣΕ ΕΥΡΩ): ,93 Θ Ε Ω Ρ Η Θ Η Κ Ε Πεζά 26/10/2012 Ο Προϊστάµενος ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ Πεζά 26/10/2012 Οι Συντάξαντες ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ

19 1 Α. ΣΧΕ ΙΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΕΡΓΟΥ 1. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ Τα στοιχεια που ακολουθουν θα πρεπει να συµπληρωθουν µετα την υπογραφη της συµβασης και την αναληψη του εργου από συγκεκριµµενο αναδοχο. Θα πρεπει επισης να τροποποιειται η ταυτοτητα του εργου µετα από καθε αλλαγη των στοιχειων της κατα την διαρκεια εκτελεσης του εργου. 1 Εργο "Μεταφορά & ιάθεση λυµάτων οικισµών Μεσοχωριού, Πύργου, Χάρακα του ήµου Αρχανών - Αστερουσίων" 2 Κυριος εργου 3 ιευθυνουσα Υπηρεσια Επιβλεπουσα Υπηρεσια 4 Προισταµενη Αρχη 5 Μελετη Τευχη ηµοπρατησης ήµος Αρχανών - Αστερουσίων Πεζά Τηλ ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ήµος Αρχανών - Αστερουσίων ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ Πεζά Πεζά 6 Συντονιστες για θεµατα ασφαλειας και υγειας κατα την εκπονηση της µελετης του εργου 7 Εναρξη εργασιων 8 Συµβατικη προβλεψη της διαρκειας του εργου 12 ΜΗΝΕΣ 9 Ειδος εργου 10 Ειδος εργοταξιου 11 Εγκριτικες αποφασεις 12 Αναδοχος 13 Επιβλεποντες ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ Πεζά Πεζά Τηλ FAX Βοηθοι επιβλεποντες ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ Πεζά Πεζά Τηλ FAX Συντονιστες για θεµατα ασφαλειας και υγειας κατα την εκτελεση του εργου 16 Υπεργολαβοι -αντικειµενο 17 Αριθµος συνεργειων 18 Μεγιστος αριθµος εργαζοµενων 19 Στοιχεια αναδοχου

20 Στοιχεια οπως, εγκρισεις και προβλεπόµενη διαρκεια εργου περιγραφονται στην διακηρυξη του εργου. 2

21 3 2. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΥΣ Τα οριζοµενα στο παρον τευχος (σχεδιο και φακελλος ασφαλειας και υγειας) είναι υποχρεωτικα για τον Ανάδοχο και αποτελουν συγκεκριµενοποιηση για τις ιδιαιτερες συνθηκες του εργου και επιπλεον διευρυνση ή/και προσδιορισµο των απαιτησεων που θετει η Ελληνικη Νοµοθεσια. Το παρον τευχος προβλεπεται απο το Π.. 305/96 και αποτελει ουσιωδες και αναποσπαστο µερος της Ε.Σ.Υ. και ως εκ τουτου αποτελει συµβατικο τευχος. Η τηρηση των µετρων ασφαλειας που περιγραφονται στο παρον τευχος από µερους του Αναδοχου δεν µειωνει την ευθυνη του ουτε µεταθετει ευθυνες ή συνυπευθυνοτητα στην Υπηρεσια περαν των προβλέποµµενων στην κειµενη νοµοθεσια ευθυνων του Κυριου του εργου. Το σχεδιο ασφαλειας και υγειας αναφερεται στην κατασκευη του εργου και ο φακελλος ασφαλειας και υγειας στις µεταγενεστερες εργασιες σε αυτο (συντηρηση, µετατροπη, καθαρισµος κλπ). Ρητα όµως επισηµαινεται οτι κατα την διαρκεια της κατασκευης και σε περιπτωση εργασιας µεσα ή πλησιον υφισταµµενων δικτυων αποχετευσης ο Αναδοχος είναι υποχρεωµενος να εφαρµοσει τα οριζοµενα στον φακελλο ασφαλειας και υγειας του εργου µε ευθυνη φροντιδα και δαπανη του ακοµα και αν στις σχετικες διαταξεις του φακελλου οριζεται ως υπευθυνη η Υπηρεσια. Η Υπηρεσια αναλαµβανει αυτες τις ευθυνες µετα την οριστικη παραλαβη του εργου ή πριν από αυτην οποτε εκτελει επεµβασεις µε δικη της ευθυνη και για δικους της λογους στο εργο 3. ΚΕΙΜΕΝΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Ενδεικτικος αλλα οχι περιοριστικος Πινακας Νοµοθετηµατων, Αποφασεων, Κοινοτικων Οδηγιων κλπ υπαρχει στο τελος του παροντος τευχους. 4. ΕΙ ΙΚΟΙ ΚΙΝ ΥΝΟΙ Συµφωνα µε το Παραρτηµα ΙΙ του Π.. 305/96 το παρον εργο περιεχει από την φυση του εργασιες οι οποιες δυνητικα ενεχουν ειδικους κινδυνους για την ασφαλεια και υγεια των εργαζοµενων. Ητοι από τον ενδεικτικο καταλογο του εν λογω παραρτηµατος δυνατον να παρουσιαστουν οι εν λογω κινδυνοι Εργασιες που εκθετουν τους εργαζοµενους σε κινδυνους καταπλακωσης, βυθισης σε αµµο -λασπη ή πτωσης από υψος κλπ (σηµειο 1 του Παραρτηµατος ΙΙ) Εργασιες κοντα σε ηλεκτρικους αγωγους υψηλης και µεσης τασης (σηµειο 4 του Παραρτηµατος ΙΙ) εαν υπαρχουν τετοιοι αγωγοι κατα µηκος της χαραξης των αγωγων και για την εργασια µε µηχανηµατα (εκσκαφεις, γερανους κλπ) Εργασιες σε µερη οπου υπαρχει κινδυνος πνιγµου (σηµειο 5 του Παραρτηµατος ΙΙ) για εργασιες σε αγωγους σε συνδεση µε υφισταµµενο δικτυο Εργασιες µε χρηση εκρηκτικων υλων δεν γινονται λογω του χαρακτηρα της περιοχης (κατοικηµενη περιοχη) των εργων (σηµειο 9 του Παραρτηµατος ΙΙ). 5. ΓΕΝΙΚΑ 5.1 ΚΙΝ ΥΝΟΙ Οι κινδυνοι που είναι δυνατον να εµφανιστουν κατα την εκτελεση των σχετικων εργασιων προερχονται από : Κινδυνοι από χωµατουργικες εργασιες για εργαζοµενους Κινδυνοι από θραυση ορυγµατων και πιθανη παρουσια νερου Κατασκευη ξυλοτυπων και ικριωµατων Εργασιες σε δροµους εντος κατοικηµενων περιοχων - Κυκλοφορια πεζων και οχηµατων Λειτουργια και κυκλοφορια µηχανηµατων Λειτουργια ηλεκτρικων µηχανων Οργανωση εργοταξιου ( φωτισµος, φορτοεκφορτωσεις και µεταφορες, ριψεις, αποθεσεις κλπ) Παρουσια (νοµιµη ή µη) επισκεπτων Εργασια κοντα σε δικτυα.ε.η. ή υπογεια καλωδια Επισηµαινεται οτι οι εργασιες εκτελουνται σε οδους εντος κατοικηµενων περιοχων και απαιτουν καταληψη ολοκληρου του ευρους της οδου. Σε περιπτωση που για λογους κυκλοφοριακους δεν επιτραπει η καταληψη ολοκληρου του ευρους της οδου και ο αποκλεισµος της τοτε λογω της συνεχιζοµενης κυκλοφοριας τα µετρα ασφαλειας θα πρεπει να τηρουνται ιδιαιτερως αυστηρα και πιθανον να ληφθουν προσθετα. 5.2 ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΑΝΑ ΟΧΟΥ Ο Ανάδοχος οφείλει,ως µοναδικος και αποκλειστικος υπευθυνος να λαµβανει καθε φορα τα αναλογα για καθε περιπτωση και αναγκαια σύµφωνα µε τις κείµενες διατάξεις ασφαλείας και υγιεινης κατά την εκτέλεση έργων µετρα ασφαλείας κατά το στάδιο της εκτέλεσης των έργων, για την ασφαλεια των εργαζοµενων,του εργου,της κυκλοφοριας,των οδων και των εγκαταστασεων τους, των πεζων και των οχηµατων, των υπογειων αγωγων και καλωδιων και εν γενει για την πρόληψη οιουδήποτε ατυχήµατος η ζηµιάς, έχοντας αυτός αποκλειστικά όλες τις αστικές και ποινικές ευθύνες για κάθε ατύχηµα που θα συµβεί απο υπαιτιότητα δική του

22 4 ή του εργατοτεχνικού του προσωπικού. Η ευθυνη αυτη επεκτεινεται σε ολους τους εργαζοµενους ειτε εργαζονται στον Αναδοχο ειτε στην Επιβλεψη και στον Κυριο του Εργου. Καλυπτει επισης καθε τριτον, στο περιβαλλον και καθε εµπραγµατη αξια. Εχει επισης ο Αναδοχος την υποχρεωση να λαβει καθε προσθετο µετρο για την ικανοποιηση της παραπανω απαιτησης ακοµα και αν το µετρο αυτο δεν περιγραφεται στο παρον τευχος ουτε σαφως προσδιοριζεται στην κειµενη Ελληνικη Νοµοθεσια. Ο Αναδοχος υποχρεουται να λαµβανει τα καταλληλα µετρα ασφαλειας, να διαθεται το καταλληλο εκπαιδευµενο προσωπικο, να διαθετει τον καταλληλο εξοπλισµο και να οργανωνει την εργασια του µε τροπο ωστε να εκτελουνται µε ασφαλεια οι εργασιες εντος υφισταµµενων δικτυων αποχετευσης. Επισηµαινεται ρητα οτι τα αναφεροµενα στο σχεδιο και στον φακελλο µετρων ασφαλειας και υγειας αποτελουν αποκλειστικη ευθυνη και φροντιδα του Αναδοχου, θα γινονται µε δαπανες του και είναι ενα ελαχιστο απαιτησεων για την εργασια εντος υφισταµµενων δικτυων αποχετευσης. Για την υλοποιηση των αναγκαιων µετρων οι δαπανες βαρυνουν αποκλειστικα τον Αναδοχο. Υποχρεούται επίσης συµφωνα µε την παρ.1 του αρθρου 8 του Ν.1396/83, την Υ.Α /84 και το Π..305/96 να εφοδιαζεται µε θεωρηµενο απο την Επιθεωρηση Εργασιας ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΕΤΡΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ το οποιο θα τηρειται στον χωρο του εργου. Υποχρεούται τελος να τηρει σχολαστικα τα οριζοµενα στο Π..305/96. δηλαδη µεταξυ των αλλων να ορισει συντονιστη σε θεµατα ασφαλειας και υγιειας κατα την εκτελεση του εργου και να διαβιβαζει πριν από την εναρξη των εργασιων στην επιθεωρηση εργασιας γνωστοποιηση η οποια θα συντασσεται συµφωνα µε το παραρτηµα ΙΙΙ του αρθρου 12 του εν λογω Π.. και γενικως να συµµορφωνεται µε τις διαταξεις αυτου. Για υπογεια τεχνικα εργα οπως αυτα οριζονται στο Π.. 225/89 (βαθος εκσκαφης ανω των 6.00 µετρων) ο αναδοχος υποχρεουται να συµµορφωνεται µε τις διαταξεις αυτου. Ειδικα η συνταξη Μελετης Μετρων Υγιεινης και Ασφαλειας (Μ.Μ.Υ.Α) αποτελει κατα το αρθρο 26 του ανωτερω Π.. συµβατικη του υποχρεωση. Ο αναδοχος είναι υποχρεωµενος σε περιοχες "ευαισθητου πληθυσµου" οπως σχολεια, νοσοκοµεια, γηροκοµεια, εκκλησιες, γηπεδα κλπ σε συννενοηση µε τις αρµοδιες διευθυνσεις /διοικητικα συµβουλια να εξεταζει και να λαµβανει ιδιαιτερα µετρα ασφαλειας. 5.3 ΕΠΙΒΛΕΨΗ Η Επιβλεψη έχει το δικαιωµα να ζητησει εγγραφως από τον Αναδοχο να λαβει αυστηροτερα µετρα ασφαλειας από εκεινα που αποτελουν συµβατικη του υποχρεωση ή προβλεπονται από την κειµενη Ελληνικη Νοµοθεσια ή εχουν ζητηθει επιπροσθετως από τις Αρµοδιες Αρχες. Ο Αναδοχος είναι υποχρεωµενος να λαβει χωρις καµµια καθυστερηση τα µετρα αυτα. εν δινεται καµµια προσθετη αποζηµιωση για τα προσθετα αυτα µετρα εκτος εαν αποδειχθει οτι τα µετρα αυτα δεν ηταν αναγκαια. Η Επιβλεψη εαν εκτιµησει οτι δεν τηρουνται τα µετρα ασφαλειας τα οποια προβλεπονται ή/και είναι αναγκαια έχει το δικαιωµα να ζητησει εγγραφως την ληψη ή αποκατασταση των απαραιτητων µετρων ασφαλειας εντος λιαν συντοµου χρονικου διαστηµατος ή /και να ζητησει εγγραφως την διακοπη των εργασιων µεχρι την ληψη ή/και αποκατασταση των απαραιτητων µετρων ασφαλειας. Στην δευτερη αυτη περιπτωση η αποφαση πρεπει να είναι πληρως αιτιολογηµενη, η δε αιτιολογηση να κοινοποιειται στον Αναδοχο. Σε περιπτωση µη συµµορφωσης ή καθυστερησης συµµορφωσης του αναδοχου σε οποιοδηποτε σχετικη εντολη της επιβλεψης µπορει να επιβληθει ποινικη ρητρα µεχρι 587 ανα ηµερα, πλεον των αλλων νοµιµων µετρων και διαδικασιων που µπορουν να ληφθουν. Το ποσον αυτο παρακρατειται από τον εποµενο λογαριασµο του εργου. Σε ιδιαιτερες περιπτωσεις µεγάλης επικινδυνοτητας η Επιβλεψη διατηρει το δικαιωµα να προβει σε καθε νοµιµη ενεργεια και να λαβει (ειτε η ιδια ειτε µεσω τριτων) ή αποκαταστησει τα απαραιτητα µετρα ασφαλειας χωρις την µεσολαβηση του αναδοχου και να καταλογισει τις σχετικες δαπανες σε βαρος του. Στα πλαισια αυτα ειναι δυνατον ο Επιβλεπων να δωσει εντολη διακοπης των εργασιων την τρεχουσα εργασιµη ηµερα ωστε να δοθει η δυνατοτητα στην Υπηρεσια να λαβει ολα τα προσηκοντα µετρα ειτε η ιδια ειτε δινοντας εντολη στον Αναδοχο για την εκτελεση τους. 6. ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΝΑ ΦΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6.1. ΓΕΝΙΚΑ Ο αναδοχος υποχρεουται να παρεχει την απαιτουµενη εκπαιδευση και πληροφορηση στο προσωπικο του καθως επισης επαρκη πληροφορηση σχετικα µε την φυση και τις ιδιαιτεροτητες του συγκεκριµµενου εργου. Το προσωπικο θα πρεπει να είναι καταλληλα εκπαιδευµενο µε επαρκη γνωση και εµπειρια σε σχετικες εργασιες. Επισης να εκπαιδευεται σε θεµατα προληψης ατυχηµατων, παροχης ΑΣ βοηθειων, πυροσβεσης, χρηση εξοπλισµου ασφαλειας κλπ. Το προσωπικο πρεπει να αποτελειται από ενηλικες ικανους και καταλληλους από αποψη υγειας για την συγκεκριµένη εργασια που εκαστος αναλαµβανει. Ο επικεφαλης πρεπει να έχει τα καταλληλα προσοντα και εµπειρια. Ο ανάδοχος πρέπει να χορηγεί στο εργατικό προσωπικό τα απαιτούµενα κατά περίπτωση εργασίας ατοµικά και οµαδικά εφόδια προστασίας και εργαλεία για ασφαλή εργασία. Ενδεικτικά και µονον αναφέρονται: κράνη, γυαλιά προστασίας, ζώνες ασφαλείας,ποδιές, γάντια, µάσκες ηλεκτροσυγκολλητών, κ.λ.π. Το προσωπικο είναι υποχρεωµενο να φοραει κατα περιπτωση καταλληλα ενδυµατα (κρανη, σκληρα παπουτσια, ωτασπιδες, προσωπιδες, γαντια κλπ) και να φερει τον σχετικο ατοµικο εξοπλισµο. Απαγορευονται µαντηλια λαιµου, αλυσιδες, ταυτοτητες, δακτυλιδια κλπ. Απαγορευεται η καταναλωση οινοπνευµατωδων ποτων στο εργοταξιο και η ασκοπη παραµονη, αναπαυση κλπ εργαζοµενων µεσα σε αυτο. Απαγορευονται γενικως ριψοκινδυνες ή αστοχες ή υπερβολικες ενεργειες. Ο αναδοχος οφειλει να εξασφαλιζει τις απαιτουµενες αδειες από τους αρµοδιους φορεις για την εκτελεση των εργασιων να φροντιζει εαν απαιτειται για την ανανεωση τους η την επεκταση τους, να ακολουθει πληρως τις σχετικες οδηγιες, να πληρωνει τα εξοδα των αδειων και εγκρισεων (αλλα οχι τις τυχον απαιτουµενες

23 5 εγγυησεις) και να ακολουθει µε σχολαστικη ευλαβεια τις προθεσµιες που τιθενται από τις εγκρισεις και αδειες αυτες. Ρητα απαγορευεται η ανευ σχετικης αδειας εκτελεση εργασιων. Εαν ζητηθει από τον κυριο του εργου ή άλλη αρµοδια Υπηρεσια ο Αναδοχος είναι υποχρεωµενος να συνταξει και να υποβαλλει για εγκριση Μελετη Κυκλοφοριακης Ρυθµισης (Μ.Κ.Ρ). Ολες οι κατασκευες, µετρα κλπ σχετικα µε την υγιεινη και ασφαλεια εργαζοµενων, τριτων, του εργου κλπ και εν γενει καθε σχετικη προσωρινη ή µη κατασκευη πρεπει να συντηρειται τακτικα µε ευθυνη, φροντιδα και δαπανη του Αναδοχου. Επισης ο αναδοχος οφειλει να ελεγχει τακτικα και συστηµατικα τα µετρα και µεσα ασφαλειας και οποτε και οσες φορες απαιτηθει από τον Κυριο του Εργου ή αλλο αρµοδιο φορεα. Επισης ο Κυριος του εργου µπορει να ζητησει σε τακτα χρονικα διοαστηµατα Αναφορα Ασφαλειας του εργου. Ο Αναδοχος είναι υποχρεωµενος να διαβρεχει τµηµατα του εργου οταν απαιτειται µε αφθονο νερο για την αποφυγη των οχλησεων από σκονες. Ο Ανάδοχος όντας υπεύθυνος για την τήρηση των νόµων κλπ. υποχρεούται να ανακοινώνει χωρίς αµέλεια στην Υπηρεσία τυχον συµβαντα καθως και τις επισκεψεις αρµοδιων αρχων στο εργο περιγραφοντας λεπτοµερειακα τις διαταγές και εντολές των διαφόρων αρχών σχετικά µε υποδεικνυόµενα µέτρα ελέγχου,ασφαλείας κλπ. που κατα τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, απευθύνονται η κοινοποιούνται σ'αυτόν. Για εργασίες που απαιτούν ειδικά µέτρα ασφαλείας ο ανάδοχος θα πρέπει να πάρει όλα τα ενδεδειγµένα πρόσθετα και ειδικά µέτρα ασφαλείας και να εφαρµόζει αυστηρά τους κανονισµούς που ισχύουν για την πρόληψη ατυχηµάτων. Επισης για ειδικες τετοιες εργασιες θα γινεται εφοσον απαιτειται ειδικη µελετη από εµπειρο Μηχανικο. Ολες οι κατασκευασιµες εγκαταστασεις και τα τµηµατα τους πρεπει να είναι µε τετοιο τροπο διαστασιολογηµενες, τοποθετηµενες, στηριγµενες, αγκυρωµενες και κατασκευασµενες από καταλληλα υλικα ωστε να µπορουν να παραλαβουν και να µεταφερουν τα διαφορα φορτια που αναπτυσσονται σε ολες τις φασεις χρησιµοιποιησης τους. Μεταβολη των παραµετρων σχεδιασµου οδηγει σε ελεγχο και ενισχυση ή αντικατσταση τους. εν επιτρεπεται η υπερφορτιση τους. Ολες οι κατασκευασιµες εγκαταστασεις και τα τµηµατα τους οι οποιες µονον µετα από σκληρυνση ή συνδεση µε αλλα τµηµατα ή µε µετεπειτα προσθετες κατασκευαστικες παρεµβασεις αποκτουν την πληρη φερουσα ικανοτητα τους επιτρεπεται να φορτιζονται µονον κατ άντιστοιχια µε την εκαστοτε φερουσα ικανοτητα τους. Ολες οι κατασκευες πρεπει να ελεγχονται για την ευσταθεια και την φερουσα ικανοτητα τους. Μετα από διακοπη εργασιων για ικανο χρονικό διστηµα ή αλλαγες ή εξαντληση χρονου ζωης ή υπερβολικη χρησιµοποιηση ή εκτακτα γεγονοτα πρεπει να ελεγχονται εκ νεου εν επιτρεπεται γενικα η εκτελεση ταυτοχρονως εργασιων σε διαφορετικα επιπεδα στην ιδια θεση εκτος εαν εχουν ληφθει σοβαρα µετρα ασφαλειας για την προστασια των εργαζοµενων στο χαµηλοτερο επιπεδο από πτωσεις αντικειµενων κλπ. Εκτός των αλλων ο ανάδοχος υποχρεούται στην τοποθέτηση εµποδίων εγκεκριµένου απο την Υπηρεσία τύπου που θα τοποθετούνται σε εµφανή σηµεία του έργου (αρχή, τέλος και σε ενδιάµεσα σηµεία αναλόγως του µήκους του εκτελουµένου έργου) και πάντως σε αριθµό όχι ολιγότερο των δυο ανα πενήντα µέτρα. Ο κύριος του έργου επιφυλάσσει το δικαίωµα να τροποποιήσει τον τύπο του εµποδίου και την τροποποίηση αυτή να την γνωστοποιήσει κατά την εγκατάσταση του αναδόχου στα έργα µετά την υπογραφή σχετικής εργολαβικής συµβάσεως. ήµος Αρχανών - Αστερουσίων ΕΡΓΟ: Μεταφορά & ιάθεση λυµάτων οικισµών Μεσοχωριού, Πύργου, Χάρακα του ήµου Αρχανών - Αστερουσίων ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ: ,93 ΑΝΑ ΟΧΟΣ: ΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΗΛ : Ο ανάδοχος υποχρεούται γενικως να µεριµνήσει για τον εφοδιασµό των θέσεων εργασίας µε πόσιµο νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής και καθαριότητας εφόσον απαιτουνται απο το Νοµο, να εξασφαλίσει µέσα παροχής πρώτων βοηθειών, να κατασκευάσει και τοποθετήσει κατάλληλες πινακίδες ή φωτεινά σήµατα επισήµανσης καί απαγόρευσης επικίνδυνων θέσεων καθώς και προειδοποιητικές και συµβουλευτικές πινακίδες τόσο για τους εργαζόµενους όσο και για τους κινούµενους στο εργοτάξιο. Να ανεγερθουν ολες οι τυχόν απαιτούµενες προσωρινές εγκαταστάσεις για την εκτέλεση των έργων της εργολαβίας σε θέσεις επιτρεπόµενες απο την Αστυνοµία, την Υπηρεσία επίβλεψης και τις άλλες αρµόδιες αρχές, µε ευθύνη του αναδόχου ο οποίος και θα τις συντηρεί σε καλή κατάσταση υποχρεούµενος συγχρόνως στην εν καιρώ καθαίρεση και αποκόµιση των προιόντων τους. Σε επικινδυνες θεσεις περαν των αλλων µετρων ασφαλειας θα πρεπει οι εργαζοµενοι να είναι δεµενοι από σταθερο σηµειο µε ζωνη ασφαλειας. Θα πρεπει καθηµερινα και ιδιαιτερα σε επικινδυνες θεσεις ή φασεις της εργασιας να γινεται επιθεωρηση για την τηρηση των µετρων ασφαλειας και την πιθανοτητα αναγκης επεκτασης και βελτιωσης ή αναθεωρησης τους. Η µεταφορα, αποθεση και τοποθετηση παντος ειδους ετοιµων τεµαχιων (π.χ. σωληνες, φρεατια κλπ) πρεπει να γινεται µε τετοιον τροπο ωστε να αποφευγονται ζηµιες οι οποιες µπορουν να µειωσουν την ευσταθεια ή την φερουσα ικανοτητα τους και να οδηγησουν σε ατυχηµατα. Επισης πρεπει να ελεγχονται για την διαπιστωση ορατων ζηµιων, παραµορφωσεων και ρωγµων. Το ανοιγµα των καλυµµατων των φρεατιων και εσχαρων θα γινεται µε την χρηση των ειδικων εργαλειων. Καλυµµατα τα οποια εχουν σφηνωθει λογω παγετου δεν επιτρεπεται να αφαιρουνται µε την βοηθεια φωτιας (λογω κινδυνου εκρηξης) ή αλλα µεσα. Οι πινακίδες σήµανσης τοποθετούνται σε ύψος 1,90µ. - 2,00 µ.

24 ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ Ο Αναδοχος υποχρεούται πριν την εναρξη των εργασιων να απευθυνεται σε ολες τις αρµοδιες Υπηρεσιες για τον ακριβη εντοπισµο των υπογειων αγωγων και καλωδιων και αλλων κατασκευων ή εγκαταστασεων, να λαµβανει την εγκριση τους και να συµµορφωνεται µε τις υποδειξεις τους. Ο Αναδοχος πριν την εναρξη των εργασιων (ή αυτοτελους φασεως αυτων ή/και οποτεδηποτε απαιτειται) και για την συνεπαγοµενη ρυθµιση της κυκλοφοριας πρεπει να λαβει τις σχετικες εγκρισεις (Επιτροπη Πολεοδοµικου Σχεδιασµου και Κυκλοφοριακης Ρυθµισης, Τροχαια, ΚΤΕΛ κλπ) Ο Αναδοχος, εάν απαιτειται εκ του χαρακτηρισµου της οδου, πριν την εναρξη των εργασιων θα πρεπει να λαµβανει σχετικη εγκριση από την αρµοδια.ε.κ.ε. Ταυτοχρονα ο Αναδοχος (πριν την εναρξη οποιασδηποτε εργασιας) θα πρεπει να βεβαιωθει µε καθε τροπο οτι στον προβλεποµµενο χωρο εργασιας δεν υπαρχει οποιαδηποτε κατασκευη από την οποιαν δυνατον να υπαρξει κινδυνος για τους εργαζοµενους και να εκτιµηθει εαν απαιτειται επισκευη, στηριξη ή καθαιρεση τους και να λαµβανονται οι αντιστοιχες εγκρισεις. Τυχον απαιτησεις ασφαλειας και υγειας που θετουν οι Υπηρεσιες αυτες είναι υποχρεωτικες για τον Αναδοχο και θα εκτελεστουν αδαπανως (εκτος εαν περιλαµβανονταιι στο Τιµολογιο). 6.3 ΟΚΙΜΑΣΤΙΚΕΣ ΤΟΜΕΣ Ο Αναδοχος µετα την ληψη των σχετικων στοιχειων και εφοσον κριθει από την Υπηρεσια οτι απαιτειται θα πραγµατοποιησει δοκιµαστικες τοµες για την συµπληρωση των στοιχειων ή την επιβεβαιωση τους. Για την πραγµατοποιση τους και την συνεπαγοµενη ρυθµιση της κυκλοφοριας πρεπει να ληφθουν οι σχετικες εγκρισεις. Οι δοκιµαστικες αυτες τοµες θα εκτελουνται µε την δεουσα προσοχη. Τουλαχιστον πεντε (5) ηµερες πριν την εναρξη των δοκιµαστικων τοµων θα τοποθετηθει στους κοµβους σηµανση αναγγελιας η οποια αποσυρεται µε την εναρξη των εργασιων Οι πινακιδες αυτες θα είναι του παρακατω τυπου. ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΓΩΝ ΕΝΑΡΞΗ.../.../... ΛΗΞΗ.../.../... Με την περαιωση της εργασιας των δοκιµαστικων τοµων και µεχρι την εναρξη των εργασιων στην συγκεκριµένη θεση (εφοσον δεν υπαρξει πληρης αποκατασταση του οδοστρωµατος) θα τοποθετηθει στους κοµβους σηµανση η οποια αποσυρεται µε την εναρξη των εργασιων Οι πινακιδες αυτες θα είναι του παρακατω τυπου. Σε περιπτωση σχετικης εντολης από την Υπηρεσια προς τον Αναδοχο για συντηρηση του ορυγµατος ο Αναδοχος είναι υποχρεωµενος να προβει στις απαραιτητες εργασιες το αργοτερο εντος 24 ωρων. Σε ειδικες περιπτωσεις µεγάλης επικινδυνοτητας είναι δυνατον να ζητηθει η αµεση εκτελεση των σχετικων εργασιων και ο Αναδοχος είναι υποχρεωµενος να προβει στις εργασιες αυτες αµεσα. ΠΡΟΣΟΧΗ Ο ΟΣΤΡΩΜΑ ΜΕ ΤΟΜΕΣ Ο Αναδοχος από την εκτελεση των δοκιµαστικων τοµων και µεχρι την πληρη αποκατασταση της οδου εχει την υποχρεωση καθηµερινου ελεγχου των ορυγµατων και των επιχωσεων και συντηρησης τους για την αποφυγη ατυχηµατων ΕΝΑΡΞΗ ΚΥΡΙΩΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Ο Αναδοχος τουλαχιστον πεντε (5) ηµερες πριν την εκτελεση των εργασιων κατασκευης των αγωγων οφειλει να εγκαταστησει σηµανση αναγγελιας κυκλοφοριακων ρυθµισεων οι οποιες αποσυρονται µε το περας των εργασιων Οι πινακιδες αυτες θα είναι των παρακατω τυπων. ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΓΩΝ Ο ΟΣ... ΚΛΕΙΣΤΗ ΕΝΑΡΞΗ../../.. ΛΗΞΗ../../.. ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΓΩΝ ΜΗΝ ΣΤΑΘΜΕΥΕΤΑΙ ΕΞΙΑ (ΑΡΙΣΤΕΡΑ) ΑΠΟ../../.. ΕΩΣ../../..

25 7 Στο Εργοταξιο θα υπαρχουν µονιµα στις απαραιτητες θεσεις πινακιδες του παρακατω τυπου: ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΕΙΣΟ ΟΣ ΣΕ ΜΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 6.5. ΚΟΠΗ ΑΣΦΑΛΤΟΤΑΠΗΤΑ Ολοι οι εργαζοµενοι θα φορουν κρανος, ανακλαστικο γιλεκο (η ενδυµατα ζωηρου χρωµατος κιτρινου ή ζωηρου πορτοκαλι ή αλλα ανακλαστικα εξαρτηµατα), γαντια και υποδηµατα ασφαλειας. Επισης ωτασπιδες για την αντιµετωπιση του θορυβου και µασκες για την αντιµετωπιση της σκονης. Η κινηση των µηχανηµατων θα γινεται σε οριοθετηµενη µε κωνους λωριδα. Οι κωνοι θα απεχουν το πολύ 1,50 µετρα ο ενας από τον αλλον και θα τοποθετειται η προβλεποµενη από τον Νοµο σηµανση. Σηµανση θα τοποθετειται και στους καθετους δροµους εαν απαιτειται. Για να αποδοθει το τµηµα στην κυκλοφορια πριν την εκσκαφη θα προηγειται καθαρισµος και πλυσιµο του ΕΚΣΚΑΦΕΣ Α. ΕΚΣΚΑΦΗ ΟΡΥΓΜΑΤΩΝ Ολοι οι εργαζοµενοι (εκτος οδηγων και χειριστων) θα φορουν κρανος, ανακλαστικο γιλεκο ( η ενδυµατα ζωηρου χρωµατος κιτρινου ή ζωηρου πορτοκαλι ή αλλα ανακλαστικα εξαρτηµατα) γαντια και υποδηµατα ασφαλειας. Επισης εαν απαιτειται ωτασπιδες για την αντιµετωπιση του θορυβου και µασκες για την αντιµετωπιση της σκονης. Κατά την διάρκεια των εκσκαφών θα δίδεται µέριµνα ώστε το κατάστρωµα της οδού να παραµένει τελείως καθαρό από υλικά εκσκαφής. Τα ορυγµατα θα πρεπει να διαθετουν επαρκες πλατος. Τα πλατη των ορυγµατων που οριζονται στην παρουσα µελετη είναι επαρκη για την καθε διαµετρο αγωγου που προβλεπεται να τοποθετηθει. Σε ειδικες περιπτωσεις σε συννενοηση Αναδοχου και Υπηρεσιας δυνατον να καθοριζονται διαφορετικα πλατη εκσκαφων. Επισφαλη τµηµατα των πρανων πρεπει να κατακρηµνιζονται (ή να υποστηλωνονται, επενδυονται κλπ) προσεκτικα από εµπειρο προσωπικο και µε τον καταλληλο εξοπλισµο (δυο τουλαχιστον) για να αποφευχθουν ατυχηµατα από ξαφνικη τους πτωση. Ειδικα πρεπει να ελεγχεται η αναπτυξη τετοιων καταστασεων µετα από ισχυρες βροχοπτωσεις, καταπτωσεις πρανων κλπ Ιδιαιτερη προσοχη πρεπει να δοθει στην παρουσια πλησιον του ορυγµατος ξανασκαµµενων ή εν γενει χαλαρων εδαφων λογω του µεγαλου κινδυνου καταπτωσεων στα εδαφη αυτα. Β. ΑΝΤΙΣΤΗΡΙΞΗ Η αντιστηριξη είναι υποχρεωτικη για βαθος εκσκαφης ανω των 2,00 µετρων ή ανεξαρτητως βαθους οταν επιβαλλεται από την φυση του εδαφους Η αντιστηριξη γινεται ταυτοχρονως µε την εκσκαφη η οποια προηγειται ελαχιστα και µονον οσον επιβαλλεται για την εκτελεση των εργασιων. Θα είναι συνεχης και δεν θα περιλαµβανει τµηµατα χωρις συνοχη ή χαλαρα. Απαιτησεις για την αντιστηριξη περιγραφονται αναλυτικα στην Τεχνικη Εκθεση, στις Τεχνικες Προδιαγραφες και στα σχεδια της µελετης. Γενικα πρεπει να λαµβανονται υποψη ολοι οι παραγοντες που επηρρεαζουν την ευσταθεια του ορυγµατος Η αντιστηριξη θα προεξεχει από το εδαφος τουλαχιστον 15 εκ ωστε να εµποδιζεται η πτωση λιθων και χωµατων µεσα στο ορυγµα. Οι εργαζοµενοι κατα την κατασκευη της αντιστηριξης πρεπει να εργαζονται από την προστατευµενη περιοχη προς την απροστατευτη. Η εργασια πρεπει να γινεται γρηγορα ωστε να ελαχιστοποιειται ο κινδυνος αλλα και µε σχολαστικη προσοχη και κατω από τις οδηγιες του υπευθυνου µηχανικου του Αναδοχου. Η συγκεντρωση προιοντων εκσκαφης, υλικων, εργαλειων, µηχανηµατων κλπ πρεπει να γινεται εκτος του πρισµατος ολισθησης του πρανους ωστε να αποφευχθει η φορτιση της αντιστηριξης και η αστοχια της. Η αντιστηριξη µπορει να µετατραπει καθ' οιονδηποτε τροπο µονον µετα από σχετικη αναθεωρηση της µελετης και εγκριση αυτης. Η αποµακρυνση της αντιστηριξης γινεται σταδιακα µε την προοδο της επανεπιχωσης του ορυγµατος. Σε ειδικες περιπτωσεις είναι δυνατον να παραµεινει για λογους ασφαλειας και µετα την ολοκληρωση των εργασιων. Γ. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΕΙΣΡΟΗ Υ ΑΤΩΝ Οποιαδήποτε ποσότητα νερού (ή και λυµατων από το υφισταµµενο δικτυο) πρέπει να αποµακρύνεται αµεσως µε άντληση και διοχέτευση απ ευθείας στο σύστηµα οµβρίων(υπογεια νερα) ή σε καταλληλο αποδεκτη (λυµατα). Ιδιαιτερη σηµασια πρεπει να δοθει ωστε η αντληση να µην προκαλεσει προβληµατα στις γειτονικες κατασκευες λογω πτωσης του υδροφορου οριζοντα.. ΠΕΡΙΦΡΑΞΗ ΟΡΥΓΜΑΤΟΣ - ΕΡΓΟΤΑΞΙΟΥ Ο Αναδοχος οφειλει να µεριµνήσει για την πλήρη και σύµφωνα προς τις ισχύουσες διατάξεις καταλληλη σταθερη και ανθεκτικη περιφραξη του εργοταξιου και των ορυγµατων και για την φωτεινη σηµατοδοτηση, την

26 8 σηµανση, τις οριζοντιες διαγραµµισεις, τις καλωδιωσεις και την σχετικη υποδοµη σηµατοδοτησης και ηλεκτροφωτισµου. Τα ανωτερω θα καλυπτουν τις απαιτησεις ασφαλειας τοσο για τις ηµέρες οσο και για τις νύκτες των χώρων των εργοταξίων του για την ασφαλη καθοδήγηση της κυκλοφορίας πεζών και τροχοφόρων. Για λόγους κυκλοφορίας και ασφαλείας η κατασκευή του έργου θα αρχίζει και θα ολοκληρώνεται κατά διαδοχικά τµήµατα που το µήκος καθενός θα ισούται µε την απόσταση µεταξύ δυο διαδοχικών φρεατίων εκτός αν άλλως κρίνει η Υπηρεσία. Η τάφρος περιφράσεται εκτός του µετώπου προόδου της εκσκαφής και πλησίον αυτού. Συγκεκριµένα τοποθετείται πλέγµα, ανακλαστικής ικανότητας, ελάχιστου πλάτους (ύψους) 0,80 m, το οποίο στηρίζεται ικανοποιητικά (π.χ. τοποθέτηση επί άγκιστρον, πρόσδεση) σε κάθετα στοιχεία τα οποία απέχουν µέγιστη απόσταση µεταξύ τους: α. 3,5 m για δρόµους ταχείας κυκλοφορίας (ταχύτητα µεγαλύτερη των 60 km) ή ανοιχτούς χώρους (µεγάλες ταχύτητες ανέµου) και β. 5,0 m για δρόµους σε κλειστούς χώρους Η απόσταση µεταξύ µετώπου εκσκαφής και περίφραξης δεν επιτρέπεται να είναι µεγαλύτερη από 20 m και σηµαίνεται µε κώνους οι οποίοι τοποθετούνται κατά µήκος της εκσκαφής σε µέγιστη απόσταση µεταξύ τους 1,2 m ή µε φράγµατα ελαχίστου πλάτους 0,60 m τοποθετούµενα µε την έννοια του πλάτους των κατά µήκος της εκσκαφής έτσι ώστε η µεταξύ τους απόσταση να µην είναι µεγαλύτερη του 1,5 m. Με την ολοκλήρωση της εκσκαφής κάθε ηµέρα ή την διακοπή για διάστηµα εξαρτώµενο από τις κυκλοφοριακές συνθήκες και πάντως όχι µεγαλύτερη των 2 ωρών επιβάλλεται η δια πλέγµατος πλήρης περίφραξη της τάφρου. Περιµετρικά εκσκαφών βάθους µεγαλύτερων των 2,25 µ. θα τοποθετείται σταθερή περίφραξη τύπου πλέγµατος ή στηθαίου µε µεσοσανίδια σε ύψος 1,00 µ. και 0,60 µ. αντίστοιχα (πλέον του πλέγµατος περίφραξης του εργοταξίου, εκτός αν αυτό εφάπτεται της τάφρου). Απαγορεύεται σε κάθε περίπτωση η χρήση κορδέλας οδοποιίας ή συναφούς µέσου σήµανσης. Αν οι συνθήκες το επιτρέπουν είναι σκόπιµο η περίφραξη να καλύπτει την τάφρο και τον διάδροµο κίνησης εργαζοµένων ή και µηχανηµάτων. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα πρέπει να δηµιουργείται και άλλη λωριδα µειωµενου πλατους µε προοδευτικά µειωµένου πλάτους λωρίδα να προηγείται αυτής, µέσα στην οποία θα πραγµατοείται η κίνηση µηχανηµάτων και εργαζοµένων. Οι πινακίδες σήµανσης τοποθετούνται στο πλησιέστερο όριο προς την κυκλοφορία. Η οριοθέτηση στην δεύτερη περίπτωση µπορεί να γίνει µε κώνους οι οποίοι τοποθετούνται σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παρουσα. Ε. ΙΑΒΑΣΕΙΣ Ο αναδοχος οφειλει να εξασφαλιζει την κυκλοφορια των περιοικων και την ανετη και ασφαλη προσβαση στις κατοικιες και τα καταστηµατα τοποθετωντας και την απαιτουµενη σηµανση. Εαν κατασκευασθουν διαβασεις θα σηµαινονται και θα φωτιζονται και θα είναι σύµφωνες µε τον πίνακα 3. ίπλα στις διαβάσεις θα τοποθετείται η πινακίδα Π-21 (Ν. 2094/92) σε ύψος 1,90-2,00 m και από τις δύο πλευρές κίνησης των πεζών και επιπροσθέτως από την πλευρά της κυκλοφορίας των οχηµάτων. Επίσης 20 m πριν την διάβαση το όριο ταχύτητας θα οριοθετείται στα 20 km/h εκτός αν λειτουργεί φωτεινή σήµανση. Στις διαβάσεις αποφεύγονται τα σκαλοπάτια. Αν αυτό είναι αδύνατο τότε το ρίχτυ είναι το πολύ 16,5 εκ. και το πάτηµα κατ ελάχιστο 27,5 εκ. Πλευρικά οι διαβάσεις προστατεύονται µε στοιχεία τα οποία τρέχουν σε ύψος 0,60 µ. και 1,00 µ. (χειρολησθήρας). Το πλάτος της διάβασης είναι κατ ελάχιστον 0,60 µ. σε περιοχής µικρής συνάθροισης κοινού, 0,75 µ. σε µεσαίας και 1,00 µ. σε µεγάλης (π.χ σχολεία, γήπεδα). Οι διαβάσεις κατασκευάζονται έτσι ώστε να εξασφαλίζουν µήκος επί του οδοστρώµατος, πριν την έξοδο από την περίφραξη ίσο µε 1,5 πάτηµα. Οι διαβάσεις πεζών σηµαίνονται µε την πινακίδα Π-21 (Ν. 2094/92) και από τις δύο πλευρές της διάβασης. Οι πινακίδες αυτές φωτίζονται κατά την διάρκεια της νύχτας. Οι αποστάσεις µεταξύ δύο διαβάσεων καθορίζονται µε βάση την περιοχή και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Μέγιστες αποστάσεις δίνει ο πίνακας 3. Γεφυρώσεις των τάφρων πρέπει να εξασφαλίζουν την µικρότερη δυνατή όχληση της κυκλοφορίας και τροφοδοσίας των περιοχών. Η γεφύρωση πραγµατοποιείται µε µεταλλικά ελάσµατα ελάχιστων απαιτήσεων πάχους σύµφωνα µε τον πίνακα 4. Τα ελάσµατα τοποθετούνται µετά από αντιστήριξη των τοιχωµάτων της εκσκαφής σε µήκος υπερβάλον της διάβασης κατά 60 cm εκατέρωθεν. Οι διαστάσεις των ελασµάτων πρέπει να εξασφαλίζουν στήριξη κατά 60 cm τουλάχιστον εκατέρωθεν της τάφρου άνεση κίνησης των αυτοκινήτων (ελάχιστη απόσταση των τροχών από τα άκρα του ελάσµατος 30 cm), οµαλή προσπέλαση (χρήση ή δηµιουργίαράµπας) και το αµετάθετό τους. Καθόλο το µήκος της διάβασης και σε επαφή µε αυτή τοποθετείται πλέγµα ή στερεα προσαρµοσµένα προστατευτικά κιγκλιδώµατα µε δύο οριζόντια στοιχεία σε ύψος 0,60 µ. και 1,00 µ. Το πλάτος των ελασµάτων πρέπει να είναι 1,20 µ. ΣΤ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΧΗΜΑΤΩΝ Ρητά καθορίζεται ότι ο Αναδοχος ειναι αποκλειστικα υπευθυνος για την τηρηση των σχετικων διαταξεων οσον αφορα στην λειτουργια και κυκλοφορια των µεταφορικων του µεσων και µηχανηµατων.

27 9 Η κινηση µηχανηµατων και εργαζοµενων πρεπει να γινεται εντος οριοθετηµενης από κωνους λωριδας. Εαν τα µηχανηµατα παραµενουν στο εργοταξιο µετα το περας των εργασιων καλυπτονται από την περιφραξη κλειδωνονται και ασφαλιζονται. Θα πρεπει να τηρειται ελαχιστη αποσταση ασφαλειας από τα χειλη του ορυγµατος ιση µε: s =2*P + 0,02*h οπου Ρ το ανα αξονα φορτιο σε τοννους και h το βαθος εκσκαφης σε µετρα µε ελαχιστη τιµη του s ta 80 εκ. εν επιτρεπεται κινηση ή εργασια εργαζοµενων πλησιον των µηχανηµατων κατα την διαρκεια που αυτα εργαζονται ή κυκλοφορουν εκτος εαν έχει εχουν ληφθει προσθετα µετρα και δεν κινδυνευουν. Οι διαδροµοι κυκλοφοριας οχηµατων και µηχανηµατων εαν απαιτουνται θα εχουν επαρκες πλατος ωστε να εξασφαλιζεται εκατερωθεν του οχηµατος ελευθερος χωρος τουλαχιστον 60 εκ Ζ. ΣΗΜΑΝΣΗ Σε ότι αφορά την σήµανση πριν και µετά το εργοτάξιο αυτή εφαρµόζεται σύµφωνα µε τις ΥΑΒΜ5/30058/83 και ΥΑ ΒΜ5/30428/80 εγκυκλιους για εντός ή εκτός κατοικηµένων περιοχών αντίστοιχα. Οι πινακίδες σήµανσης οδών επαναλαµβάνονται κατά µήκος της προοδευτικά µειωµένου πλάτους λωρίδας και της λωρίδας µειωµένου πλάτους όταν το µήκος των είναι µεγαλύτερο από 50 και 80 m αντίστοιχα. Οι πινακίδες οι οποίες επαναλαµβάνονται είναι αυτές που ορίζονται στον Ν. 2094/92, ανάλογα των κυκλοφοριακών συνθηκών. Η ελάχιστη απάιτηση την οποία θέτει η παρούσα προδιαγραφή δίνεται στον πίνακα 2. Εκσκαφές επιτρέπεται να πραγµατοποιηθούν σε απόσταση ασφαλειας (εκτος εαν δεν γινεται διαφορετικα η απαιτείται από τις αρµόδιες αρχές οποτε πρεπει να ληφθουν ιδιιατερα προσθετα µετρα) από οδούς ταχείας ή βαριάς κυκλοφορίας µε παράλληλη υποστήριξη του µετώπου των εκσκαφών προς τις οδούς αυτές. Σηµανση θα τοποθετειται και στους καθετους δροµους εαν απαιτειται. Απαγορευται η χρηση κορδελας οδοποιιας ή αλλου συναφους µεσου σηµανσης. Ολα τα σηµατα πρεπει να είναι συµφωνα µε την σχετικη εγκυκλιο και την εν γενει νοµοθεσια, προτυπα κλπ. Τα ανωτερω θα καλυπτουν τις απαιτησεις ασφαλειας τοσο για τις ηµέρας οσο και για τις νύκτες (βλεπε ιδιαιτερη παραγραφο) των χώρων των εργοταξίων του για την ασφαλη καθοδήγηση της κυκλοφορίας πεζών και τροχοφόρων ΚΑΤΑΒΙΒΑΣΜΟΣ ΥΛΙΚΩΝ Εφοσον απαιτειται παρουσια εργαζοµενων κοντα στον εξοπλισµο κατα την καταβιβαση για την υποβοηθηση του καταβιβασµου υλικων οι εργαζοµενοι θα διαθετουν ατοµικα µεσα προστασιας και θα εργαζονται προσεκτικα και µεσα στο αντιστηριγµενο τµηµα της εκσκαφης. 6.8 ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΩΛΗΝΩΝ - ΣΥΝ ΕΣΕΙΣ Οι σωληνες θα τοποθετουνται στην ακριβη τους θεση µε την χρηση του καταλληλου εξοπλισµου και εργαλειων ανθεκτικων για το συγκεκριµµενο βαρος. Οι εργαζοµενοι θα διαθετουν ατοµικα µεσα προστασιας και θα εργαζονται προσεκτικα και µεσα στο αντιστηριγµενο τµηµα της εκσκαφης. Οι εργαζοµενοι εαν απαιτειται πρεπει να είναι δεµενοι µε ανθεκτικη ζωνη. 6.9 ΕΠΑΝΕΠΙΧΩΣΗ - ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ ΟΡΥΓΜΑΤΟΣ Κατα την ωρα εργασιας των µηχανηµατων για την επανεπιχωση του ορυγµατος κανενας εργαζοµενος δεν θα εργαζεται εντος αυτου. Κατα την ωρα της συµπυκνωσης της επανεπιχωσης κατα στρωσεις δεν θα εργαζονται παραλληλα τα µηχανηµατα. Οι αντιστηριξεις θα ανασυρονται βαθµιδωτα αναλογα µε την προοδο της επανεπιχωσης 6.10 ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ - ΑΣΦΑΛΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Οι εργαζόµενοι φορούν κράνος, ανακλαστικό γιλέκο και υποδήµατα ασφαλείας. Το εργατάξιο οριοθετείται ως εξής: α. Αν πρόκειται για µεσαία λωρίδα τότε χρησιµοποιούνται κώνοι οι οποίοι απέχουν µεταξύ τους µέγιστη απόσταση 3.5 m. β. Αν πρόκειται για ακρινή λωρίδα, τότε από την πλευρά της κίνησης η οριοθέτηση γίνεται µε κώνους όπως στην περίπτωση (α) ενώ από την πλευρά του πεζοδροµίου ή της νησίδας αν χρησιµοποιείται από πεζούς, µε πλέγµα Σε κάθε περίπτωση (α ή β) από την πλευρά της κυκλοφορίας ισχύουν τα σχετικά µε την επανάληψη των πινακίδων σήµανσης οριζόµενα ΟΚΙΜΕΣ ΙΚΤΥΟΥ εν απαιτουνται ιδιαιτερα µετρα ασφαλειας. Πρεπει να τηρουνται ολοι οι γενικοι κανονες ασφαλειας 6.12 ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ - ΣΗΜΑΝΣΗΣ

28 10 Μετά το πέρας των εργασιών και πριν αποδοθεί ένα τµήµα της οδού και πάλι στην κοινή χρήση, το τµήµα θα καθαρίζεται και πλένεται αν χρειάζεται, θα αποµακρυνεται πλήρως η προσωρινή σήµανση και θα αποκαθίσταται η µόνιµη (την οποία ο Εργολάβος προσωρινά είχε καλύψει). Οι σχετικες προσωρινες κατασκευες µετα την αποπερατωση του εργου ή τµηµατος αυτου θα καθαιρουνται και εν γενει θα αποκαθισταται πληρως το οδοστρωµα και ολο το φυσικο ή/και δοµηµενο περιβαλλον στην προτερα του κατασταση. 7. ΕΙ ΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ Οι κανονες αυτοι ισχυουν συµπληρωµατικα προς αυτους που αναπτυσσονται παραπανω και οι οποιοι και αυτοι σκοπο εχουν να αντιµετωπιζουν κινδυνους που περιγραφονται εδω αναλυτικα. 7.1 ΝΥΚΤΕΡΙΝΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΝΥΚΤΕΡΙΝΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΗΜΑΝΣΗ Κατά την εκτέλεση νυκτερινής εργασίας ο ανάδοχος υποχρεούται να παρέχει τον απαιτούµενο φωτισµό για την ασφάλεια του προσωπικού και κάθε τρίτου. Ο φωτισµος και τα φωτιστικα σωµατα πρεπει να είναι ετσι διευθετηµενα ετσι ωστε να εξασφαλιζεται φωτισµος τουλαχιστον 300 LUX οµοιοµορφα κατανεµηµενοςπου δεν θα προκαλει θαµβωση και γενικα θα δηµιουργει συνθηκες ασφαλους εργασιας και κυκλοφοριας. Επιβαλλεται να υπαρχει και εφεδρικος φωτισµος ασφαλειας καθως επισης και ατοµικοι φανοι καταλληλου τυπου για ολους τους εργαζοµενους. Απαιτήσεις φωτεινης σηµανσης κατά την νύκτα ή ωρες µειωµένης ορατότητας: Κατά µήκος της περίφραξης του εργοταξίου και από την πλευρά της κυκλοφορίας τοποθετείται φανός σε ύψος 1,20-1,35 µ. χρώµατος κόκκινου στα δεξιά της επερχόµενης κυκλοφορίας και άσπρο στα αριστερά της αντίθετης κατεύθυνσης. Οι µέγιστες αποστάσεις µεταξύ των φανών δίνονται στον πίνακα ΥΣΜΕΝΕΙΣ ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ Απαγορευεται η εκτελεση εργασιων µε δυσµενεις καιρικες συνθηκες. Επιτρεπεταιι µε εµπειρο προσωπικο, καταλληλο εξοπλισµο και ληψη των απαραιτητων µετρων ασφαλειας για εργασιες επεµβασεων που εχουν σκοπο να αποτρεψουν ιδιαιτερα σηµαντικους κινδυνους (π.χ πληµµυρες) ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Ο ανάδοχος υποχρεούται να φροντίζει για την προληψη και αντιµετώπιση πυρκαϊών στις εγκαταστάσεις γενικά του εργοταξίου και γενικοτερα και υποχρεούται να φροντίζει: Για τον περιοδικό καθαρισµό του χώρου του εργοταξίου από επικίνδυνα και αναφλέξιµα υλικά καί την κατάλληλη διάθεσή τους. Για την χρηση καταλληλου εξοπλισµου Για την εγκατάσταση κατάλληλου εξοπλισµού πυρόσβεσης. Να µην πραγµατοποιεί εργασίες συγκολλήσεων ή και άλλων ανοικτής πυράς κοντά σε χώρους αποθήκευσης καυσίµων ή άλλων εύφλεκτων υλών του εργοταξίου και των γειτονικών ιδιοκτησιών που ανήκουν σε άλλους (εργοστάσια, δεξαµενές υγρών καυσίµων κ.λ.π.) και πριν εξασφαλισει οτι δεν υπαρχουν στον αγωγο, ορυγµα, φρεατιο ευφλεκτα αερια. Να απαγορευεται η χρηση γυµνης φλογας στην εργασια. Να εκπαιδεύσει κατάλληλα το προσωπικό του στην χρήση πυροσβεστήρων. Οι γεννήτριες ρεύµατος δεν πρέπει να υπερφορτώνονται. Απαγορεύεται η χρήση φωτιάς για ζέσταµα. Απαγορεύεται η ελεύθερη καύση άχρηστων υλικών, υλικών συσκευασίας κλπ. Ο Αναδοχος οφείλει να εφοδιάσει: α. Ολα τα µηχανήµατα, φορτηγά και επιβατικά αυτοκίνητα µε πυροσβεστήρα τύπου ξηράς κόνεως 6 kg για µηχανήµατα και φορτηγά και 2,5 kgr για επιβατικά αυτοκίνητα. β. Τα γραφεία µε 2 πυροσβεστήρες τύπου ξηράς κόνεως 6 kgr γ. Τις εργοταξιακές θέςεις όπου γίνεται χρήση ηλεκτρισµού µε 2 πυροσβεστήρες ξηράς κόνεως 6 kgr. Σε καµµία περίπτωση δεν πρέπει οι θέσεις πυροσβεστών να απέχουν από τις θέσεις εργατών απόσταση µεγαλύτερη των 75 µ. δ. Ολες οι θέςεις εργασίας µε 2 πυροσβεστήρες νερού 10 kgr. Οι θέσεις πυροσβεστήρων θα πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση µικρότερη από 75 µ. από τις θέσεις εργασίας ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΥΨΗΛΟΥΣ ΘΟΡΥΒΟΥΣ Πρεπει να λαµβανονται προληπτικα και εποανορθωτικα µετρα για τον περιορισµο της σταθµης του θορυβου στην πηγη του οπως επιλογη των καταλληλων µηχανηµατων, µονωση τακτικη συντηρηση,καταλληλη

29 11 οργανωση της εργασιας. Να χρησιµοποιουνται ατοµικα µεσα ακοοπροστασιας οταν η ηµερησια ατοµικη ηχοεκθεση ενος εργαζοµενου ή η µεγιστη τιµη της στιγµιαιας µη σταθµισµενης ηχητικης πιεσης υπερβαινει τα 90 db(a) και τα 200 Pa αντιστοιχως. Τα ατοµικα µεσα προστασιας θα είναι προσαρµοσµενα στα ατοµικα χαρακτηριστικα του εργαζοµενου και στις συνθηκες εργασιας του και η χρηση τους θα πρεπει να γινεται προσεκτικα ωστε να µην οδηγησουν λογω ελλειψης ηχητικης επαφης του εργαζοµενου µε το περιβαλλον του σε ατυχηµατα ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΣΚΟΝΕΣ Πρεπει να λαµβανονται προληπτικα και επανορθωτικα µετρα για τον περιορισµο της διαχυσης της σκονης και τυχον αεριων από µηχανηµατα στην πηγη τους οπως διαβροχη, επιλογη των καταλληλων µηχανηµατων, καλυψη κατεδαφιζοµενων τµηµατων, καταλληλη οργανωση της εργασιας. Να χρησιµοποιουνται ατοµικα µεσα προστασιας 7.6. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΠΤΩΣΕΙΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ Απαγορευεται η παραµονη η εργασια ατοµων κατω ή πλησιον από µετακινουµενα φορτια, υλικα καθως και εκσκαφεις, γερανους κλπ µηχανηµατα. Κατα την διαρκεια φορτοεκφορτωσεων κανεις εργαζοµενος δεν θα εργαζεται εντος του ορυγµατος εφοσον οι φορτοεκφορτωσεις πραγµατοποιουνται πλησιον αυτου. Κατα την διαρκεια εκσκαφων και επενεπιχωσεων κανεις εργαζοµενος δεν θα εργαζεται εντος του ορυγµατος. Απαγορευεται η διακινηση υλικων και εργαλειων µε ριψη από εργαζοµενο σε εργαζοµενο. Απαγορευεται η αποθεση καθε ειδους αντικειµενων πλησιον των χειλεων του ορυγµατος. Υλικά εκσκαφής, εργαλεία, υλικά κλπ. τοποθετούνται σε ελάχιστη απόσταση 0,60 µ. από το χείλος της εκσκαφής. Οι αντιστηριξεις θα πρεπει να εξεχουν του εδαφους τουλαχιστον 15 εκ. παρεχοντας προστασια από πτωσεις ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΠΤΩΣΗ Λογω της φυσης του εργου δεν είναι δυνατη παντα η υπαρξη διαταξεων που να εµποδιζουν την πτωση ουτε η υπαρξη διαταξεων που να συγκρατουν στην πτωση. Για τους λογους αυτους είναι απαραιτητη η χρησιµοποιηση εµπειρου προσωπικου. Τα ορυγµατα θα εχουν και από τις δυο πλευρες τους ελευθερες λωριδες πλάτους τουλαχιστον 60 εκατοστων κατα το δυνατον επιπεδες, ελευθερες από υλικα, εµποδια και εν γενει αντικειµενα. Εαν απαιτηθει οι εργαζοµενοι πρεπει να είναι δεµενοι µε σκοινια από καταλληλα σταθερα σηµεια ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΟΧΗΜΑΤΑ Ολοι οι εργαζοµενοι κοντα σε χωρους κυκλοφοριας µηχανηµατων και οχηµατων θα φορουν ανακλαστικο γιλεκο η ενδυµατα ζωηρου χρωµατος κιτρινου ή ζωηρου πορτοκαλι ή αλλα ανακλαστικα εξαρτηµατα. Ο εργοταξιακος χωρος θα διαχωριζεται από το υπολοιπο τµηµα της οδου ή εγκαρσιες οδους µε καταλληλη περιφραξη και πινακιδες. Εαν απαιτειται θα υποβοηθειται η κυκλοφορια (µε την συµφωνη γνωµη και συµφωνα µε τις εντολες της Τροχαιας) από καταλληλο προσωπο(ιδιαιτερα σε ωρες κυκλοφοριακης αιχµης ή εαν δεν υπαρχει για οποιονδηποτε λογο ορατοτητα) ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Οπως προβλεπονται στον Κανονισµο Εσωτερικων Ηλεκτρικων εγκαταστασεων, τις σχετικες τυποποιησεις της.ε.η., αλλους σχετικους Κανονισµους και νοµους. Μετρα ασφαλειας προβλεπονται στο αρθρο 21 του Π.. 225/89. Ιδιαιτερη προσοχη θα δινεται για την αποφυγη ηλεκτροπληξιας από επαφη µε καλωδια κατα την εργασια µηχανηµατων και αυτοκινητων ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΕΡΙΣΜΟΥ Βλεπε σχετικες αναφορες στον φακελλο ασφαλειας και υγειας' 7.11 ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ Επισκέπτης θεωρείται κάθε άτοµο το οποίο δεν ανήκει στο απασχολούµενο στο έργο προσωπικό του Εργολάβου ή της Επίβλεψης και βρίσκεται εντός του Εργοταξίου. Απαγορευεται ρητα (εκτος εαν υπαρξει ειδικη προς τουτο εντολη της Υπηρεσιας) η εισοδος τριτων προσωπων στο εργοταξιο (και ο Αναδοχος οφειλει να λαβει πληρη ειδικα µετρα για την αποτροπη τετοιων γεγονοτων) και η διοργανωση επισκεψεων ή υποδοχη επισκεπτων. Εαν υπαρξει επισκεψη σε όλους τους επισκέπτες παρέχεται η απαραίτητη ενηµέρωση για τους ενδεχόµενους κινδύνους στους εργοταξιακούς χώρους συνοδεία κράνους το οποίο υποχρεούνται να φορούν συνεχώς και κάθε άλλο µεσο που κρίνεται απαραίτητο. Πλήρη και αποκλειστική ευθύνη για την ασφάλεια των επισκεπτών έχει ο Εργολάβος εκτός αν αυτοί επισκέπτονται/επιθεωρούν τους εργοταξιακούς χώρους µε ευθύνη της Επίβλεψης.

30 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΕΚΡΗΚΤΙΚΑ Σε ολως εξαιρετικη περιπτωση που είναι αναγκαια απαιτειται εγγραφη εγκριση της Υπηρεσιας και των αλλων αρµοδιων αρχων. Ο ανάδοχος πρέπει να παίρνει όλα τα ενδεδειγµένα µέτρα για την αποφυγή ζηµιών και ατυχηµάτων από τη χρήση εκρηκτικών υλών οπως π.χ. ελεγχόµενες εκρήξεις, συστήµατα συναγερµού για την αποµάκρυνση ατόµων και οχηµατων από τους χώρους των εκρήξεων,λήψη προστατευτικών µέτρων για παρακείµενες κατασκευές και ιδιοκτησίες κλπ. Ολες οι δαπάνες που συνεπάγονται από τα παραπάνω βαρύνουν τον ανάδοχο ο οποιος εχει και την αποκλειστικη ευθυνη. Ο ανάδοχος πρέπει να πάρει όλα τα ενδεδειγµένα µέτρα για τον εντόπισµο τυχόν παλαιών εκρηκτικών υλών και να αναφέρει αµέσως το γεγονός αυτό στην Υπηρεσία και να ειδοποιήσει την αρµόδια στρατιωτική αρχή. Ο ανάδοχος υποχρεούται να συµµορφωθεί χωρίς να διατυπώσει καµµιά αντίρρηση, στις εντολές των παραπάνω Αρχών,χωρίς να δικαιούται να προβάλει καµµιά απαίτηση για αποζηµίωσή του, για την ενδεχόµενη ανωµαλία που θα προκληθεί στην εκτέλεση του έργου, εκτός από ανάλογη παράταση της συµβατικής προθεσµίας περαίωσης του έργου. Ολες οι σχετικες µε εκρηκτικα εργασιες (και η αποθηκευση τους) γινονται συµφωνα µε τις ειδικες προβλεψεις του Κανονισµου Μεταλλευτικων και Λατοµικων εργασιων και των ειδικων διαταξεων που ισχυουν ΕΙ ΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ Ο αναδοχος υποχρεουται να παρεχει εκ των προτερων οπου απαιτειται σχετικα µε εργασιες που προκαλουν ιδιαιτερες κυκλοφοριακες αλλοιωσεις και προβληµατα σε υπηρεσιες αµεσης επεµβασης (π.χ. Πυροσβεστικη Υπηρεσια, ΕΚΑΒ). Είναι επισης υποχρεωµενος να διδει αµεσως πληροφοριες που του ζητουνται από αρµοδιες αρχες ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Θα πρεπει να ακολουθουνται τα αναφεροµενα στον φακελλο ασφαλειας και υγειας ( ιασωση, παροχη πρωτων βοηθειων κλπ) µε ευθυνη, φροντιδα και δαπανη του Αναδοχου 7.15 ΧΡΗΣΙΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΑΚΕΛΛΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ Στον φακελλο ασφαλειας και υγειας οπου περιγραφονται οι ιδιαιτεροτητες των εργων αποχετευσης και δινονται σχετικες οδηγιες υπαρχουν σηµαντικες οδηγιες οι οποιες πρεπει να ακολουθουνται µε ευθυνη, φροντιδα και δαπανη του Αναδοχου και κατα την διαρκεια της κατασκευης του εργου οπως για Προσωπικο, προστατευτικα ενδυµατα και εν γενει ατοµικο εξοπλισµο, οµαδικο εξοπλισµο, ατοµικη και οµαδικη υγιεινη, λειτουργικες διαδικασιες εργασιας, επικινδυνη ατµοσφαιρα και τροποι µετρησης και αντιµετωπισης της, µετρα για πληµµυρες, ασθενειες, για τον Η/Μ εξοπλισµο κλπ 8. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 8.1 ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗ ΣΤΟ ΕΡΓΟΤΑΞΙΟ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. Η εισοδος και η εξοδος στο ορυγµα πρεπει να γινεται µε σταθερη και ανθεκτικη κλιµακα µε εξασφαλισµενη στερεωση εναντι ανατροπης, αντιολισθηρα δαπεδα, χειρολαβες ασφαλειας και προστατευτικη διαταξη που να αποκλειεις ανατροπη του χρηστη. Απαγορευεται η αναρριχηση ή η χρησιµοποιηση των µηχανηµατων εκσκαφης. Οι κλιµακες θα διατηρουνται στην θεση τους για οσο χρονικό διάστηµα υπαρχουν εργαζοµενοι εντος του ορυγµατος. Για εργασίες σε βάθη µεγαλύτερα του 1,50 µ. απαιτούνται κλίµακες σε αποστάσεις όχι µεγαλύτερες των 25 µ. 2. Απαγορευται η καθοδος και η ανοδος στο ορυγµα του προσωπικου µαζι µε βαρια φορτια. 3. Στις ενδεδειγµενες θεσεις πρεπει να υπαρχουν διακριτες σταθερες διαβασεις ή γεφυρωµατα ικανου πλατους προστατευµενα µε κιγκλιδωµατα για την διελευση των εργαζοµενων. Σε καθε περιπτωση απαγορευονται τα αλµατα πανω από το ορυγµα ή η διελευση από µαδερια κλπ. Το αυτο ισχυει και στην περιπτωση διελευσης φορτιων. Οι πεζογεφυρες θα εχουν πλατος τουλαχιστον 50 εκατοστα. Σε περιπτωση κλισης µεγαλυτερης των 12 µοιρων πρεπει να εχουν βαθµιδες, σε περιπτωση δε κλισης µεγαλυτερης των 30 µοιρων σκαλοπατια. 8.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΡΕΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΚΑΤΑ ΦΑΣΕΙΣ Γενικα οι φασεις κατασκευης του εργου είναι : 8.3 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΠΕΖΩΝ ΚΑΙ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΤΑΞΙΟΥ Οπως ανωτερω οριζεται 8.4 ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΧΩΡΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΥΛΙΚΩΝ - ΤΡΟΠΟΣ ΑΠΟΚΟΜΙ ΗΣ ΑΧΡΗΣΤΩΝ 1. Τα υλικα τα οποια ο Αναδοχος θα χρησιµοποιησει στο εργο φυλασσονται σε καταλληλους χωρους που θα εξευρεθουν και θα χρησιµοποιηθουν µε ευθυνη, φροντιδα και δαπανη του. Σε καµµια περιπτωση δεν

31 13 τοποθετουνται σε οδους ή/και κοινοχρηστους χωρους. 2. Η εναποθεση υλικων στον τοπο εκτελεσης των εργασιων θα είναι περιορισµενη (τοπικα και χρονικα), ο χωρος αποθεσης αποτελει µερος του εργοταξιου και προστατευται αναλογα και θα γινεται µε τροπο που δεν δηµιουργει προβληµατα κυκλοφοριας, ασφαλειας πρανων εκσκαφης (αποσταση τουλαχιστον 60 εκ ή οσο απαιτειται ), προσβασης περιοικων κλπ. 3. Τα ακατάλληλα ή πλεονάζοντα υλικά θα διαστρώνονται σε χώρο εγκεκριµµενο από τις αρµοδιες Αρχες. Σε καθε περίπτωση ο ανάδοχος οφείλει να εξεύρει χώρους αποθέσεως της Υπηρεσίας µη αναλαµβανούσης καµµιά απολυτως υποχρέωση για εξεύρεση τέτοιου χώρου η/και αποζηµίωση του Αναδόχου. 4. Tα αχρηστα προιοντα θα φορτωνονται σε φορτηγα και θα αποµακρυνονται από την θεση του εργου. Τα προιόντα εκσκαφών γενικά ακοµα και στην περίπτωση κατά την οποία χρειάζονται για την επίχωση του σκάµµατος, θα αποµακρύνονται απ'αυτό, µερικώς ή ολικώς, προσωρινώς ή και οριστικώς. Η προσωρινη εναπόθεση των προιόντων αυτών θα γίνεται σε χώρους κειµένους σε οιανδήποτε απόσταση απο τον τόπο των εκτελουµένων έργων και διατιθέµενους προς τον σκοπό αυτόν, µε ευθύνη και δαπάνες του αναδόχου. 8.5 ΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΧΩΡΩΝ ΥΓΙΕΙΝΗΣ - ΕΣΤΙΑΣΗΣ - Α ΒΟΗΘΕΙΩΝ 1. Λογω του ειδους και της φυσεως του εργου ( τοποθετηση αγωγων σε οδους εντος κατοικηµενης περιοχης) δεν είναι δυνατη η δηµιουργια χωρων υγιεινης και εστιασης των εργαζοµενων. 2. Σε καθε θεση εργασιας θα υπαρχει πληρως εξοπλισµενο φαρµακειο οπως προβλεπεται στο αρθρο 31 του Π.. 225/ Για την µεταφορα αρρωστων, τραυµατιων κλπ απαιτειται η µονιµη παρουσια καταλληλου οχηµατος. 8.6 ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΚΡΙΩΜΑΤΩΝ

32 ΠΙΝΑΚΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ Συνισταται η χρηση των πινακων ελεγχου που εκπονησε οµαδα εργασιας του Τ.Ε.Ε ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΙΝΑΚΑΣ 1 Το ύψος κώνων t και η απόσταση l µεταξύ των κώνων στην προοδευτικά µειωµένου πλάτους λωρίδα καθορίζεται µε βάση την κατηγορία της οδού. Οι τιµές t και l δίνονται στον πίνακα 1. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΡΟΜΟΥ t l ΕΛΑΧΙΣΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΩΝΩΝ ταχύτητα u<50km/h ταχύτητα 50<u<70km/h ταχύτητα u>70km/h 40 cm 7 m 3 50 cm 5 m 5 60 cm 3,5 m 7 ΠΙΝΑΚΑΣ 2 Απαιτήσεις Επανάληψης Πινακίδων Σήµανσης ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ο ΟΥ ΛΩΡΙ Α ΠΡΟΟ ΕΥΤΙΚΑ ΜΕΙΩΜΕΝΟΥ ΠΛΑΤΟΥΣ ΛΩΡΙ Α ΣΤΑΘΕΡΑ ΜΕΙΩΜΕΝΟΥ ΠΛΑΤΟΥΣ ταχύτητα u<50km/h ταχύτητα u>50km/h 35 m 45 m 25 m 35 m ΠΙΝΑΚΑΣ 3 Μέγιστες Αποστάσεις µεταξύ ιαβάσεων Πεζών (συµπεριλαµβάνονται άλλες διαβάσεις π.χ. υπόγειες, αυτοκινήτων κ.λ.π) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ / ΠΕΡΙΟΧΗ Ο ΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΥΚΝΗ ΟΜΗΣΗ ΑΡΑΙΗ ΟΜΗΣΗ Ι ΡΥΜΑΤΑ * ταχύτητα u<50km/h ταχύτητα u>50km/h 45 µ. 60 µ. 75 µ. 25 µ. 60 µ. 75 µ. 100 µ. 50 µ. * Εκκλησίες, σχολεία, γήπεδα κ.λ.π

33 15 ΠΙΝΑΚΑΣ 4 Ελάχιστο Πάχος Ελασµάτων Κυκλοφορίας σε mm ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΟΧΗΜΑΤΟΣ/ ΠΛΑΤΟΣ ΕΚΣΚΑΦΗΣ ΣΕ cm ΒΑΡΙΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΜΕΣΑΙΑ ΟΧΗΜΑΤΑ µέχρι 55 12,5 8,0 µέχρι ,5 µέχρι ,0 ΠΙΝΑΚΑΣ 5 Αποστάσεις µεταξύ Φανών Επισήµανσης Εργοταξίου ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ο ΟΥ ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΦΑΝΩΝ ΣΕ ΜΕΤΡΑ Ο ΟΣ ΜΕ ΚΑΛΟ ΦΩΤΙΣΜΟ Ο ΟΣ ΜΕ ΚΑΚΟ ΦΩΤΙΣΜΟ ταχύτητα <50km/h λωρίδα προοδευτικά µειωµένου πλάτους ταχύτητα >50km/h λωρίδα προοδευτικά µειωµένου πλάτους ταχύτητα <50km/h λωρίδα Σταθερού µειωµένου πλάτους ταχύτητα >50km/h λωρίδα Σταθερού µειωµένου πλάτους οδός µε νησίδα οδός χωρίς νησίδα οδός µε νησίδα οδός χωρίς νησίδα Ελάχιστος αριθµός φανών στην λωρίδα προοδευτικά µειωµένου πλάτους τρείς ή ίσες αποστάσεις τοποθετηµένοι (αρχή, µέση, τέλος). Σε περιοχές όπου ο φωτισµός είναι ελλειπής ή κακός και ανάλογα µε την έκταση του εργοταξίου, το βάθος των εκσκαφών και την κίνηση της περιοχής µπορεί να ζητηθεί από την Επίβλεψη ο φωτισµός του Εργοταξίου. Οι πινακίδες των διαβάσεων πεζών θα φωτίζονται µε προβολείς 250 Watt οι οποίοι θα τοποθετούνται πάνω από κάθε πινακίδα. Θ Ε Ω Ρ Η Θ Η Κ Ε Πεζά 29/05/2013 Ο Προϊστάµενος ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ Πεζά 29/05/2013 Οι Συντάξαντες -- Χωρίς χρέωση -- ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ

34 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΗΜΟΣ ΑΡΧΑΝΩΝ - ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ /ΝΣΗ ΗΜΟΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ΗΜΟΣ: Αρχανών - Αστερουσίων ΕΡΓΟ: Μεταφορά & ιάθεση λυµάτων οικισµών Μεσοχωριού, Πύργου, Χάρακα του ήµου Αρχανών - Αστερουσίων ΕΡΓΟ::ΜΕΤΑΦΟΡΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΙΑΘΕΣΗ ΛΥΜΑΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΜΕΣΟΧΩΡΙΟΥ, ΠΥΡΓΟΥ, ΧΑΡΑΚΑ ΗΜΟΥ ΑΡΧΑΝΩΝ - ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ 1 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Τεύχος Τεχνικών Προδιαγραφών Έργων ΗΜ Οι παρούσες Προδιαγραφές αφορούν την προµήθεια, εγκατάσταση και παράδοση σε πλήρη και κανονική λειτουργία ολοκλήρου του ηλεκτροµηχανολογικού εξοπλισµού των αντλιοστασίων-σηπτικών δεξαµενών στα οποία θα καταλήγουν τα λύµατα των οικισµών Πύργου και Χάρακα. Στο αντικείµενο των Τεχνικών Προδιαγραφών δεν περιλαµβάνονται οι οικοδοµικές και χωµατουργικές εργασίες και οι κατασκευές από σκυρόδεµα. Περιλαµβάνονται όµως οι µεταλλικές κατασκευές που αφορούν σε οικοδοµικές εργασίες των υποδοµών (πόρτες, κιγκλιδώµατα, σκάλες κλπ.). 2 ΙΣΧΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ Για την κατασκευή, την εγκατάσταση, τις δοκιµές των µηχανηµάτων και τους ελέγχους ποιότητας και αντοχής των υλικών, θα ισχύσουν οι επίσηµοι κανονισµοί (π.χ. του Υπουργείου Βιοµηχανίας, της ΕΗ κλπ.) οι οποίοι όπου δεν υπάρχουν ή είναι ελλείπεις, θα συµπληρώνονται από τους Γερµανικούς Κανονισµούς DIN, VDE, VDI κλπ. ή τους Κανονισµούς της χώρας προέλευσης των µηχανηµάτων. Όλα ανεξαιρέτως τα µηχανήµατα, συσκευές, υλικά και εξαρτήµατα που θα χρησιµοποηθούν θα είναι κατασκευασµένα από Οίκους πιστοποιηµένους κατά ISO9001. Οι προδιαγραφές που θα εφαρµοστούν θα καλούνται στο εξής "Συµβατικές Προδιαγραφές". Στην περίπτωση που θα υπάρξουν διαφορές µεταξύ των Συµβατικών και Τεχνικών Προδιαγραφών επικρατέστερες θα είναι οι Τεχνικές Προδιαγραφές. 3 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΥΠΟΒΛΗΘΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΑ ΟΧΟ Ο Ανάδοχος που θα επιλεγεί πρέπει να υποβάλει στην Επιβλέπουσα Υπηρεσία µέσα σε δύο µήνες από την ανακήρυξη του τα εξής: Πλήρη µελέτη εφαρµογής και οριστικά τεχνικά στοιχεία του εξοπλισµού τον οποίο θα εγκαταστήσει. Συγκεκριµένα θα υποβληθούν όλα τα στοιχεία για τα υλικά που θα τοποθετηθούν για το αντλιοστάσιο, τα φρεάτια ειδικών συσκευών, όπως επίσης και αναλυτικό σχέδιο κατόψεων και τοµών όλων των παραπάνω. Επίσης θα γίνουν προτάσεις για τυχόν τροποποίηση λεπτοµερειών των σχεδίων της µελέτης (π.χ. ανοίγµατα τοίχων και δαπέδων, βάσεις έδρασης µηχανηµάτων κλπ.) όπως και συµπλήρωση τυχόν ελλείψεων αυτών, ώστε τα οικοδοµικά στοιχεία να προσαρµοστούν στις µηχανολογικές και ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις. Στα σχέδια της µελέτης δεν επιτρέπεται καµµιά αλλαγή χωρίς την παραπάνω διαδικασία. Χρονικό διάγραµµα στο οποίο καθορίζεται, στα πλαίσια του συµβατικού χρόνου περαίωσης των έργων, ο επί µέρους χρόνος της προµήθειας και της εγκατάστασης για καθένα από τα βασικά µέρη του ηλεκτροµηχανολογικού εξοπλισµού. Ένα µήνα πριν από την δοκιµαστική έναρξη λειτουργίας, ο Ανάδοχος οφείλει να υποβάλει οριστικά ηλεκτρολογικά σχέδια µε την πλήρη συνδεσµολογία του πίνακα Χ.Τ., του συστήµατος αυτοµατισµού και των καλωδιώσεων διασυνδέσεώς τους.

35 2 Μέσα σε ένα µήνα από την επιτυχή δοκιµή λειτουργίας ο Ανάδοχος οφείλει να υποβάλει: Τις οριστικές οδηγίες λειτουργίας και συντήρησης, µε βάση την οριστική διαµόρφωση των εγκαταστάσεων. ιαφανή σχέδια σε πολυεστερικό χαρτί των εγκαταστάσεων (κατόψεις, τοµές αντλιοστασίου, όδευση καλωδίων, διαγράµµατα συνδεσµολογιών κλπ.) όπως αυτές θα διαµορφωθούν τελικά. 4 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Ο Ανάδοχος πρέπει να εγκαταστήσει όλο τον εξοπλισµό σύµφωνα µε τους κανόνες της τέχνης και τις απαιτήσεις των Τεχνικών Προδιαγραφών. Η εγκατάσταση του κύριου εξοπλισµού, θα εκτελεστεί µε βάση τις λεπτοµέρειες και τις σαφείς οδηγίες των εργοστασίων κατασκευής. Αν εκτός από αυτές τις οδηγίες απαιτηθεί η αποστολή ειδικού τεχνικού από τα εργοστάσια κατασκευής, η αµοιβή αυτού, όπως και όλες οι δαπάνες κίνησης, διανοµής κλπ., θα βαρύνουν αποκλειστικά τον Ανάδοχο, ο οποίος δεν θα δικαιούται από αυτό το λόγο καµµία πρόσθετη αποζηµίωση. Οι εργασίες εγκατάστασης του µηχανικού εξοπλισµού θα εκτελεστούν από την αρχή µέχρι το τέλος υπό την διεύθυνση διπλωµατούχου µηχανολόγου ή ηλεκτρολόγου µηχανικού, ο οποίος πρέπει να έχει πείρα σε κατασκευές παροµοίων έργων. Η δαπάνη µεταφοράς και εγκατάστασης του εξοπλισµού επί τόπου των έργων µαζί µε τα απαιτούµενα βοηθητικά υλικά, όπως και κάθε άλλη δαπάνη ή εργασία που θα καθιστά έτοιµο προς λειτουργία τον εξοπλισµό, θεωρείται ότι συµπεριλαµβάνεται στις τιµές µονάδας της προσφοράς, έστω και αν αυτό δεν αναφέρεται ρητώς στο Τιµολόγιο. 5 ΟΚΙΜΕΣ 5.1 Γενικά Oι δοκιµές και οι έλεγχοι καταλληλότητας του απαιτούµενου µηχανικού εξοπλισµού διακρίνονται σε τρία στάδια: οκιµές στο εργοστάσιο του κατασκευαστή ή σε άλλο κατάλληλο εργαστήριο της έγκρισης του Εργοδότη. Οι δοκιµές αυτές θα γίνονται πριν από την άφιξη των µονάδων επί τόπου των έργων. οκιµές επί τόπου των έργων που θα εκτελούνται σε όλες τις εγκαταστηµένες µονάδες και που θα αποτελούν τις δοκιµές της προσωρινής παραλαβής. οκιµές οριστικής παραλαβής που θα εκτελούνται σ' όλη την εγκατάσταση µετά την πάροδο του οριζόµενου χρόνου εγγύησης, εφ' όσον η µέχρι τότε λειτουργία της εγκατάστασης κρίνεται ικανοποιητική. Όλες οι δοκιµές θα εκτελεστούν σύµφωνα µε τις Συµβατικές Προδιαγραφές. Άν κατά την εκτέλεση κάποιας δοκιµής διαπιστωθεί ελαττωµατική λειτουργία ή ελαττωµατική κατασκευή ή φθορά µιας µονάδας ή ενός εξαρτήµατος ή αν για οποιοδήποτε λόγο η δοκιµή δεν κρίνεται ικανοποιητική από τον Εργοδότη, ο Ανάδοχος είναι υποχρεωµένος να προβεί αµέσως στην άρση της αιτίας η οποία προκάλεσε την αποτυχία της δοκιµής. Μετά την άρση αυτή, η δοκιµή θα επαναλαµβάνεται. 5.2 οκιµές στο εργοστάσιο Οι δοκιµές αυτές θα γίνουν στο εργοστάσιο κατασκευής των αντιστοίχων µονάδων. Ειδικά για τις αντλίες, οι δοκιµές µπορεί να γίνουν και στο Ινστιτούτο Ελέγχου Γεωργικών Μηχανηµάτων του Υπουργείου Γεωργίας, οπότε θα συντάσεται πρωτόκολλο ποιοτικής παραλαβής. Σκοπός των δοκιµών και των ελέγχων, είναι να διαπιστωθεί ότι κάθε έτοιµη µονάδα είναι απόλυτα κατάλληλη για την σκοπούµενη χρήση και σύµφωνη µε τις Τεχνικές και Συµβατικές Προδιαγραφές και µε τα υποβληθέντα τεχνικά καί κατασκευαστικά χαρακτηριστικά της.

36 3 Ο Ανάδοχος πρέπει, κατά την διεξαγωγή οποιουδήποτε ελέγχου ή δοκιµής να παράσχει όλες τις απαιτούµενες διευκολύνσεις και βοήθειες, όπως και όλα τα απαιτούµενα στοιχεία, εγκαταστάσεις, µηχανήµατα, µεταφορικά µέσα, υλικά, κινητήρια δύναµη, προσωπικό, όργανα και συσκευές µέτρησης και ελέγχου, τα οποία θα απαιτηθούν για την ανεµπόδιστη, οµαλή και ορθή διεξαγωγή τους. Τα όργανα πρέπει να παρέχουν την απαιτούµενη ακρίβεια µετρήσεων και να βρίσκονται σε άριστη κατάσταση. Οι δαπάνες όλων των δοκιµών που γίνονται στο εργοστάσιο βαρύνουν τον Ανάδοχο, περιλαµβάνονται δε στις τιµές της προσφοράς του, έστω κι αν αυτό δεν αναφέρεται ρητά στο τιµολόγιο. ιευκρινίζεται, ότι θετικά αποτελέσµατα των δοκιµών των µονάδων στο εργοστάσιο δεν προδικάζουν την παραλαβή της εγκατάστασης που περιλαµβάνει τις µονάδες αυτές. Η παραλαβή θα γίνει µόνο µετά από επιτυχείς δοκιµές επί τόπου των έργων οι οποίες θα γίνουν ως κατωτέρω. 5.3 οκιµές προσωρινής παραλαβής Οι δοκιµές προσωρινής παραλαβής θα εκτελεστούν από τις αρµόδιες υπηρεσίες του Εργοδότη, ή τον αντιπρόσωπο αυτού, παρουσία του Αναδόχου. Οι δοκιµές θα γίνουν για όλα τα µηχανήµατα, συσκευές, εξαρτήµατα, υλικά και εγκαταστάσεις. Οι δοκιµές προσωρινής παραλαβής περιλαµβάνουν µηχανολογικές, ηλεκτρολογικές και υδραυλικές δοκιµές. Οι βασικές δοκιµές, αναφέρονται παρακάτω. Ο Εργοδότης όµως µπορεί, εκτός από αυτές τις δοκιµές, να ζητήσει την εκτέλεση οποιασδήποτε άλλης δοκιµής, την οποία κρίνει απαραίτητη. Σκοπός των δοκιµών είναι να διαπιστωθεί ότι η όλη εγκατάσταση εκπληρώνει τις απαιτήσεις των Τεχνικών και Συµβατικών Προδιαγραφών. Οι δαπάνες όλων των δοκιµών προσωρινής παραλαβής, εκτός από τις δαπάνες ηλεκτρικής ενέργειας, βαρύνουν τον Ανάδοχο. Κύριες δοκιµές: οκιµές υδροστατικής πίεσης σε ολόκληρο το σύστηµα σωληνώσεων και εξαρτηµάτων για τον έλεγχο της στεγανότητας των συνδέσεων. Η δοκιµή αυτή δεν εκτελείται κατά την προσωρινή παραλαβή αλλά κατά το στάδιο κατασκευής µε παρουσία του επιβλέποντος. Για την δοκιµή συντάσσεται σχετικό πρωτόκολλο, το οποίο υποβάλλεται στην Επιτροπή Προσωρινής Παραλαβής. οκιµές διαδοχικών εκκινήσεων και στάσεων κάθε αντλητικού συγκροτήµατος µε την µεγίστη συχνότητα εκκίνησης, καθώς και δοκιµές οµαλής επιτάχυνσης χωρίς κραδασµούς και ταλαντώσεις του αντλητικού συγκροτήµατος. οκιµές κανονικής 8ωρης συνεχούς λειτουργίας των αντλητικών συγκροτηµάτων. Στις δοκιµές αυτές θα ελεγχθούν η τυχόν εµφάνιση αδικαιολογήτων ταλαντώσεων ή θορύβων, κάθε είδους διαρροές, οι ενδείξεις των αµπεροµέτρων, βολτοµέτρων και γενικά κάθε ενδεικτικού οργάνου. οκιµές καλής λειτουργίας δικλείδων και λοιπών υδραυλικών εξαρτηµάτων οκιµές καλής λειτουργίας των συστηµάτων αυτόµατης λειτουργίας των αντλητικών συγκροτηµάτων Έλεγχος για την εµφάνιση υπερπιέσεων και υποπιέσεων στο σύστηµα σωληνώσεων στην περίπτωση υδραυλικού πλήγµατος Κατά την διάρκεια της λειτουργίας του αντλιοστασίου, ο Ανάδοχος οφείλει να επανορθώσει µε δαπάνη του Εργοδότη, κάθε βλάβη ή ζηµιά που προέρχεται από την χρήση του εξοπλισµού και η οποία όµως δεν οφείλεται σε κρυφό ελάττωµα ή κακοτεχνία, οπότε ολόκληρη την ευθύνη για την δαπάνη αποκατάστασης την φέρει ο Ανάδοχος. 5.4 οκιµές οριστικής παραλαβής Ο χρόνος εγγύησης καθορίζεται σε 12 µήνες. Οι δοκιµές οριστικής παραλαβής περιλαµβάνουν τους ίδιους ελέγχους και δοκιµές που γίνονται και για τις δοκιµές προσωρινής παραλαβής (βλέπε παραπάνω παράγραφο).

37 4 Τα απαραίτητα για τις οριστικές δοκιµές όργανα, εξαρτήµατα, µηχανικά µέσα, υλικά και εφόδια πρέπει να προσκοµισθούν πάλι από τον Ανάδοχο, ενώ οι δαπάνες ηλεκτρικής ενέργειας όπως και τα έξοδα για την τυχόν εξάρµωση των συσκευών βαρύνουν τον Εργοδότη. Ο Ανάδοχος είναι υποχρεωµένος να δώσει την απαιτούµενη τεχνική καθοδήγηση και το ειδικό προσωπικό που θα απαιτηθεί. Ιδιαίτερα, κατά τις δοκιµές οριστικής παραλαβής θα ελεγχθούν οι φθορές του µηχανολογικού και ηλεκτρολογικού εξοπλισµού, η κατάσταση των τριβέων, των αξόνων, επαφών αυτοµάτων κλπ., ο δε Ανάδοχος είναι υποχρεωµένος να αντικαταστήσει αµέσως τα φθαρµένα τεµάχια. 6 ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ Με τον όρο "προµήθεια" νοείται η κατασκευή, κατεργασία, δοκιµή, µεταφορά, παραλαβή και παράδοση στο έργο των στοιχείων του ηλεκτροµηχανολογικού εξοπλισµού, ελεύθερων από κάθε επιβάρυνση ή δέσµευση. Η "προµήθεια" θα γίνει µε φροντίδα του Αναδόχου. Όλα τα είδη του ηλεκτροµηχανολογικού εξοπλισµού µπορούν, µετά από έγκριση της Επίβλεψης, να πιστοποιηθούν συγχρόνως µε την µεταφορά τους στο εργοτάξιο, εφόσον υποβληθούν µαζί µε την πιστοποίηση όλα τα νόµιµα δικαιολογητικά και σε ποσοστό µέχρι 80% της τιµής που αναφέρεται στο τιµολόγιο προσφοράς σε πλήρη εγκατάσταση των ειδών. Μεταξύ των δικαιολογητικών αυτών περιλαµβάνεται απαραίτητα, προκειµένου για τις αντλίες και κινητήρες, πρωτόκολλο εκτέλεσης δοκιµών παραλαβής στο εργοστάσιο, σύµφωνα µε το παραπάνω αντίστοιχο άρθρο. Αν η επίβλεψη διαπιστώσει οποιαδήποτε φθορά ή βλάβη στα εισκοµισθέντα στο εργοτάξιο είδη ή ασυµφωνία αυτών προς τις Τεχνικές Προδιαγραφές και τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά, δεν είναι δυνατόν να γίνει πιστοποίηση της προµήθειας πρίν από την ολοσχερή απαλοιφή της παραπάνω φθοράς ή ασυµφωνίας. Όλα τα πιστοποιούµενα είδη µετά την πιστοποίησή τους αποτελούν περιουσία του Εργοδότη, ο δε Ανάδοχος ευθύνεται για την καλή φύλαξη και την άρτια εγκατάστασή τους. ιευκρινίζεται και εδώ ότι η πιστοποίηση εισκοµιζοµένων ειδών δεν προδικάζει την παραλαβή τους, η οποία θα εκτελεστεί µόνο έπειτα από επιτυχή διεξαγωγή των δοκιµών προσωρινής παραλαβής. 7 ΕΠΙΜΕΤΡΗΣΗ - ΠΛΗΡΩΜΗ Η επιµέτρηση των εργασιών θα γίνει για πλήρως εκτελεσθείσες µονάδες εργασιών, όπως αυτές αναφέρονται στα οικεία άρθρα του τιµολογίου. Η πληρωµή των εργασιών θα γίνει µε βάση τις παραπάνω µονάδες εργασίας και µε τις αντίστοιχες τιµές της προσφοράς του Αναδόχου. Η πληρωµή θα καλύπτει, πέρα από τις δαπάνες που ρητώς κατονοµάζονται στο Τιµολόγιο και τις Τεχνικές Προδιαγραφές και κάθε πρόσθετη δαπάνη απαραίτητη για την έντεχνη συµπλήρωση των περιγραφοµένων εργασιών. 8 Α ΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ - ΗΛΕΚΤΡΟ ΟΤΗΣΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Ο Ανάδοχος είναι απόλυτα υπεύθυνος για τις απαιτούµενες ενέργειες για τον έγκαιρο έλεγχο των εγκαταστάσεων και την έκδοση των αδειών λειτουργίας αυτών, εφόσον αυτές απαιτούνται από τον Νόµο. Ο Ανάδοχος είναι υποχρεωµένος να προβεί ο ίδιος στις αναγκαίες ενέργειες για την έγκαιρη ηλεκτροδότηση των εγκαταστάσεων από τη ΕΗ και να υποδείξει εγγράφως στον Εργοδότη τις ενέργειες που πρέπει να κάνει αυτός, προσκοµίζοντας σ αυτόν για υπογραφή τα απαιτούµενα έντυπα αιτήσεων, δηλώσεων κλπ. Επίσης θα πρέπει να παρακολουθεί και επισπεύδει κατά το δυνατόν την πορεία του ζητήµατος της ρευµατοδότησης, ειδοποιώντας για όλα εγγράφως στον Εργοδότη και ιδιαίτερα για τις τυχόν παρουσιαζόµενες δυσκολίες και περιπλοκές, υποδεικνύοντας συγχρόνως το τι πρέπει να κάνει για την άρση τους. Όλες οι απαιτούµενες δαπάνες για τις παραπάνω ενέργειες βαρύνουν τον Ανάδοχο. Ο Εργοδότης είναι υποχρεωµένος να καταβάλλει στη ΕΗ τις δαπάνες κατασκευής παροχετεύσεων και τις τυχόν σχετικές εγγυήσεις.

38 5 9 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ - ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΕΡΓΑ Οι παρούσες Προδιαγραφές αφορούν την προµήθεια, εγκατάσταση και παράδοση σε πλήρη και κανονική λειτουργία ολοκλήρου του ηλεκτροµηχανολογικού εξοπλισµού του αντλιοστασίου. Ακριβέστερα, ο Ανάδοχος πρέπει να προµηθεύσει και µε κατάλληλο προσωπικό και µέσα να εγκαταστήσει, µε τα απαραίτητα βοηθητικά υλικά και εξαρτήµατα, τα παρακάτω αναφερόµενα και σε συνέχεια λεπτοµερώς, στην παρούσα και στα λοιπά συµβατικά στοιχεία της µελέτης, περιγραφόµενα είδη : Τα αντλητικά, τις σωληνώσεις, τις βάνες και τα λοιπά εξαρτήµατα του αντλιοστασίου Την ηλεκτρολογική εγκατάσταση για την κίνηση του αντλητικού συγκροτήµατος Τα συστήµατα αυτοµατισµών λειτουργίας του του αντλητικού συγκροτήµατος Τα διάφορα βοηθητικά όργανα και εξαρτήµατα απαραίτητα για την οµαλή λειτουργία, του αντλητικού συγκροτήµατος Τις σωληνώσεις αναρρόφησης και κατάθλιψης των αντλιών µέχρι και την σύνδεση µε τον εκάστοτε καταθλιπτικό αγωγό. Τις δικλείδες, βαλβίδες αντεπιστροφής, βαλβίδες αντιπληγµατικής προστασίας, τεµάχια εξάρµοσης και λοιπά υδραυλικά εξαρτήµατα. 10 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Όλα τα µηχανήµατα, συσκευές, υλικά και εξαρτήµατα που θα προµηθεύσει ο Ανάδοχος, θα είναι κατασκευασµένα από Οίκους πιστοποιηµένους κατά ISO9001, καινούργια, αρίστης ποιότητας, διεθνούς τυποποίησης, στιβαρής κατασκευής και ασφαλούς λειτουργίας, µη υποκείµενα σε ταχεία φθορά και ικανά να λειτουργήσουν µε την ελάχιστη κατά το δυνατόν συντήρηση. Όλες οι οµοειδείς µονάδες πρέπει να είναι του ίδιου εργοστασίου κατασκευής, όλα δε τα οµοειδή εξαρτήµατα οµοίων µονάδων θα είναι εναλλακτικά µεταξύ τους και µε τα τυχόν απαιτούµενα ανταλλακτικά τους. Οι µεταλλικές κατασκευές που έρχονται σε επαφή µε το νερό ή που βρίσκονται στον υπόγειο υγρό θάλαµο θα είναι ανοξείδωτες. Οι λοιπές κατασκευές θα είναι θερµογαλβανισµένες. Τα χυτοσιδηρά εξαρτήµατα της υδραυλικής εγκατάστασης θα έχουν ηλεκτροστατική βαφή φούρνου τουλάχιστον 250µm. Η δαπάνη για τους τυχόν χρωµατισµούς µεταλλικών µερών δεν θα πληρωθεί ιδιαίτερα, αλλά περιλαµβάνεται στις τιµές προσφοράς του Αναδόχου, έστω και αν αυτό δεν αναφέρεται ρητά στα αντίστοιχα άρθρα του Τιµολογίου. Όλα τα µηχανήµατα, συσκευές, υλικά, όργανα και εξαρτήµατα θα παραδοθούν πλήρως εγκατεστηµένα και σε κατάσταση κανονικής και άψογης λειτουργίας. 11 ΥΠΟΒΡΥΧΙΑ ΦΥΓΟΚΕΝΤΡΙΚΑ ΑΝΤΛΗΤΙΚΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ 11.1 Γενικά Το άρθρο αυτό αφορά στις ειδικές απαιτήσεις των αντλητικών συγκροτηµάτων του αντλιοστασίου προς την Ε.Ε.Λ. Πύργου. Κάθε αντλητικό συγκρότηµα θα αποτελείται από: Την αντλία Τον ηλεκτροκινητήρα Το σύστηµα ανάρτησης και έδρασης Τα σχέδια που συνοδεύουν τη µελέτη είναι ενδεικτικά όσον αφορά την ακριβή µορφή και τις

39 6 διαστάσεις Αντλίες Οι αντλίες θα είναι υποβρύχιες, κατακόρυφες, φυγοκεντρικού τύπου, για τα δύο όµοια αντλητικά συγκροτήµατα, κατάλληλες για άντληση λυµάτων που έχουν υποστεί προεπεξεργασία, µε ειδική πτερωτή ηµιανοικτή. Οι αντλίες οι οποίες θα είναι εξοπλισµένες µε soft-starter θα λειτουργούν οµαλά και χωρίς κίνδυνο σπηλαίωσης ή υπερφόρτωσης του κινητήρα µέσα στην περιοχή λειτουργίας. Η παροχή, το µανοµετρικό, ο βαθµός απόδοσης, ο αριθµός στροφών και ο αριθµός των αντλιών σε κάθε αντλιοστάσιο αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα : Πίνακας Στοιχείων Αντλιών Χάρακα Χώρος Ονοµαστική Παροχή Μανοµετρικό Βαθµός Απόδοσης Στροφέ ς Ικανότητα ιέλευσης Στερεών Q 0 (m 3 /h) H 0 (mσυ) % rpm mm Aντλιοστάσιο Πίνακας Στοιχείων Αντλιών Πύργου Χώρος Ονοµαστική Παροχή Μανοµετρικό Βαθµός Απόδοσης Στροφέ ς Ικανότητα ιέλευσης Στερεών Q 0 (m 3 /h) H 0 (mσυ) % rpm mm Aντλιοστάσιο To κέλυφος κάθε αντλίας θα είναι από χυτοσίδηρο. Το στόµιο αναρρόφησης θα είναι στο κάτω µέρος της αντλίας και το στόµιο κατάθλιψης θα εξέρχεται οριζόντια. Η πτερωτή θα είναι από χυτοσίδηρο άριστης ποιότητας ειδικού τύπου για άντληση λυµάτων που έχουν υποστεί προεπεξεργασία και θα είναι στατικά και δυναµικά ζυγοσταθµισµένη. Ο άξονας θα είναι προέκταση του άξονα του κινητήρα και θα κατασκευασθεί από ανοξείδωτο χάλυβα. Ο χώρος µεταξύ αντλίας και κινητήρα στη θέση διέλευσης του άξονα θα στεγανοποιείται από δύο µηχανικούς στυπιοθλίπτες που θα λιπαίνονται και θα ψύχονται από µικρή ποσότητα λαδιού που γεµίζει τον µεταξύ τους χώρο και θα έχει σύστηµα ελέγχου υγρασίας. Τα έδρανα θα βρίσκονται από την πλευρά του κινητήρα, θα είναι ένσφαιρα µε µόνιµο γράσσο και δεν θα χρειάζονται επαναλίπανση. Το αντλητικό συγκρότηµα θα στηρίζεται σε ειδική βάση στον πυθµένα του αντλιοστασίου επάνω στην οποία θα προσαρµόζεται µε το βάρος του και µόνο, χωρίς καµµία άλλη επέµβαση και θα µετακινείται κατακόρυφα µε την βοήθεια αλυσίδας ανθεκτικής σε διάβρωση κατά µήκος κατακόρυφου οδηγού ώστε να είναι δυνατή η εξαγωγή και επανατοποθέτησή του χωρίς να χρειασθεί να εισέλθει κανείς στο αντλιοστάσιο και χωρίς να χρειασθεί να εκκενωθεί Ηλεκτροκινητήρες Κάθε αντλία θα κινείται από κατακόρυφο ασύγχρονο, επαγωγικό, τριφασικό ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωµένου δροµέα ο οποίος θα έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά: ονοµαστική τάση λειτουργίας: 380V, θα µπορεί όµως να λειτουργεί κανονικά και µε τάση ±5% της ονοµαστικής συχνότητα: 50 Ηz ισχύς: σύµφωνα µε τον παρακάτω πίνακα

40 7 αριθµός στροφών: σύµφωνα µε τον παρακάτω πίνακα βαθµός απόδοσης: σύµφωνα µε τον παρακάτω πίνακα συντελεστής ισχύος: σύµφωνα µε τον παρακάτω πίνακα βαθµός προστασίας: IP 68 τουλάχιστον κατά DIN κλάση µόνωσης: F κατά DIN ψύξη: διαθέτει ειδικό µανδύα ψύξης Αντλιοστάσιο Aντλιοστάσιο Ε.Ε.Λ. Αντλιοστάσιο Aντλιοστάσιο Ε.Ε.Λ. Πίνακας Στοιχείων Κινητήρων Χάρακα Βαθµός Ισχύς Στροφέ Απόδοση Κινητήρ ς ς α Συντελεστής Ισχύος Κινητήρα rpm N 2 (%) Ν K (W) cosφ ,5 0,9 Πίνακας Στοιχείων Κινητήρων Πύργου Βαθµός Ισχύς Στροφέ Απόδοση Κινητήρ ς ς α Συντελεστής Ισχύος Κινητήρα rpm N 2 (%) Ν K (W) cosφ ,9 Ο κινητήρας θα φέρει ενσωµατωµένα στο τύλιγµά του τρία διµεταλλικά θερµικά στοιχεία που θα προκαλούν στάση επιδρώντας στον αντίστοιχο αυτόµατο διακόπτη σε περίπτωση υπερθέρµανσης του τυλίγµατος. Η εισαγωγή των καλωδίων τροφοδότησής του θα γίνεται από ειδικό απόλυτα στεγανό στυπιοθλίπτη. Ο κινητήρας θα είναι κατάλληλος για εκτέλεση τουλάχιστον 10 εκκινήσεων ανά ώρα. 12 ΤΕΜΑΧΙΑ ΙΕΛΕΥΣΗΣ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ Τα ειδικά τεµάχια διέλευσης προβλέπεται να τοποθετηθούν στις θέσεις όπου διέρχονται σωληνώσεις από τοίχους και απαιτείται πλήρης στεγανότητα. Κάθε τεµάχιο διέλευσης αποτελείται από τα ακόλουθα εξαρτήµατα: Ενσωµατωµένο δακτύλιο στο σκυρόδεµα του τοιχώµατος. Ο δακτύλιος αυτός αποτελείται από τεµάχιο χαλυβδοσωλήνα πάχους τοιχωµάτων 6mm και µήκους ίσου µε το πάχος του τοιχώµατος. Χαλύβδινους δακτύλιους (ένα ζεύγος), πάχους 10mm σε είδος ελεύθερων φλαντζών από τους οποίους ο ένας θα φέρει ελεύθερες οπές και ο άλλος οπές κοχλιοτοµηµένες για την διέλευση και κοχλίωση µπουλονιών σύσφιξης. Τουλάχιστο τέσσερις κοχλίες σύσφιξης. Πρόσθετο δακτύλιο πάχους 10mm για την συµπίεση ελαστικού δακτυλίου στεγανότητας περιµετρικά του διερχόµενου σωλήνα. ακτύλιο στεγανότητα έναντι διαρροής, που τοποθετείται µεταξύ ενσωµατωµένου χαλύβδινου δακτυλίου και τοιχωµάτων θαλάµου. Η σύνδεση θα εξασφαλίζει απόλυτη στεγανότητα έναντι διαρροών µεταξύ του διερχόµενου σωλήνα και του τεµαχίου διέλευσης καθώς και αντίστοιχη στεγανότητα µεταξύ τεµαχίου διέλευσης και τοιχώµατος του θαλάµου που περιέχει νερό. Οι ελαστικοί δακτύλιοι στεγανότητας θα είναι εγγυηµένης αντοχής για συνεχή παραµονή και επίδραση νερού.

41 8 Τα µεταλλικά µέρη των τεµαχίων διέλευσης θα υποστούν αντιοξειδωτική βαφή. Για τα πλήρη τεµάχια διέλευσης δεν γίνεται ιδιαίτερη πληρωµή. Η αξία τους περιλαµβάνεται στην αξία των σωλήνων και των ειδικών τεµαχίων τους. 13 ΙΚΛΕΙ ΕΣ ΣΥΡΤΗ (GATE VALVES) Η ονοµαστική διάµετρος των δικλείδων θα είναι ίση µε την ονοµαστική διάµετρο της σωλήνωσης στην οποία παρεµβάλλονται, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στα σχέδια της µελέτης. Θα είναι τύπου ελαστικής εµφράξεως, εσωτερικού σπειρώµατος µε σφηνοειδή σύρτη, µε φλάντζες κατασκευασµένες κατά DIN 2501 για ΡΝ10/16, ονοµαστικής πίεσης και διαµέτρου σύµφωνα µε τα σχέδια της µελέτης, κατασκευασµένες κατά DIN 3225 για ΡΝ10/16. Θα είναι κατασκευασµένες από ελατό χυτοσίδηρο GGG40, άριστης ποιότητας. Το σώµα και ο σύρτης θα είναι από ελατό χυτοσίδηρο GGG40, ενώ το βάκτρο και οι επιφάνειες στεγανότητας θα είναι από ορείχαλκο ή ανοξείδωτο χάλυβα. Ο χειρισµός θα επιτυγχάνεται µε χειροστρόφαλο από χυτοσίδηρο προσαρµοζόµενο στο άκρο του βάκτρου. 14 ΒΑΛΒΙ ΕΣ ΑΝΤΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ Οι βαλβίδες αντεπιστροφής θα είναι ειδικές για νερό τύπου υδροστόπ. Το σώµα των βαλβίδων αντεπιστροφής θα είναι από ελατό χυτοσίδηρο GGG40 άριστης ποιότητας και οι έδρες στεγανότητας από ορείχαλκο. Θα υπάρχει δυνατότητα καθαρισµού χωρίς αφαίρεσή τους από την σωλήνωση, µε εξαγωγή κοχλιών πώµατος του κελύφους ή κατά οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Η κατασκευή τον συστήµατος µοχλού - αντίβαρου θα είναι τέτοια ώστε σε περίπτωση υδραυλικού πλήγµατος να κλείνει η βαλβίδα ταχύτερα. Σε οποιαδήποτε περίπτωση η αντοχή της βαλβίδας θα είναι για πίεση λειτουργίας 16bar. Η δοκιµή θα γίνει για πίεση µέχρι 16 bar όπως και οι σωληνώσεις. 15 ΒΑΛΒΙ ΕΣ ΑΝΤΙΠΛΗΓΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Η βαλβίδα αντιπληγµατικής προστασίας θα είναι κατάλληλη για δίκτυο νερού. Ο σχεδιασµός της βαλβίδας θα αποτρέπει τις εµφράξεις (οπών, δίσκου, έδρας, κοιλότητας κλπ.) και θα χρησιµοποιεί τον συµπιεσµένο αέρα σαν ελατήριο. Η υπερπίεση θα εκτονώνεται µόλις η δύναµη του συµπιεσµένου αέρα στο διάφραγµα υπερνικηθεί από το αναπτυσσόµενο υδραυλικό πλήγµα. Η ταχύτητα κλεισίµατος της βαλβίδας θα είναι ρυθµιζόµενη, ενώ ο συµπιεσµένος αέρας θα ρυθµίζεται και θα επιτηρείται µε απλό τρόπο. Η βαλβίδα θα είναι φλαντζωτή και θα αποτελείται από σώµα σχεδιασµένο σε γωνιακή ροή µέσα από το οποίο θα είναι δυνατή η διέλευση στερεών µε διάµετρο τουλάχιστον το µισό της διαµέτρου της. Η βαλβίδα και ο ενεργοποιητής θα είναι κατασκευασµένα από ελατό χυτοσίδηρο GGG40 άριστης ποιότητας. Ο άξονας θα είναι κατασκευασµένος από ανοξείδωτο χάλυβα. Ο πιλότος θα είναι κατασκευασµένος από ανοξείδωτο χάλυβα. Όλα τα µέρη της βαλβίδας που έρχονται σε επαφή µε το νερό θα έχουν την απαιτούµενη αντοχή έναντι οξείδωσης και διάβρωσης. Οι βαλβίδες αντιπληγµατικής προστασίας θα είναι κατασκευασµένες για την ίδια τουλάχιστον πίεση λειτουργίας µε τις δικλείδες που προβλέπονται. 16 ΑΠΟΣΜΗΣΗ Στην οροφή της σηπτικής δεξαµενής του αντλιοστασίου θα τοποθετηθεί σύστηµα απόσµησης, κτιστό µε οικοδοµικά υλικά, τύπου βιόφιλτρου µε πληρωτικό υλικό κόµποστ. Γενικά Ως αποτέλεσµα της αναερόβιας σήψης - χώνευσης έχουµε την παραγωγή διάφορων αερίων, τα οποία είναι δύσοσµα π.χ. υδρόθειο (H 2 S), αµµωνία (ΝΗ 3 ) και οργανικές ενώσεις, όπως ινδόλες, σκατόλες

42 9 (µυρωδιά περιττωµάτων), µερκαπτάνες, αµίνες κ.ά και σε µεγάλες ποσότητες επικίνδυνα αν δεν λαµβάνονται τα κατάλληλα µέτρα (εξαερισµοί µε απόσµηση, προσοχή και ειδική προστασία όσων πρέπει να εργαστούν πάνω από αναθυµιάσεις και δύσοσµα αέρια κ.λ.π.) Η αντιµετώπιση των οσµαερίων της σηπτικής δεξαµενής θα γίνει µε δίκτυο συγκέντρωσης - απαγωγής, που θα µεταφέρει τα οσµαέρια µε εξαεριστήρα σε βιολογικό φίλτρο µε πληρωτικό υλικό compost. Το φίλτρο αυτό επιλέχτηκε διότι : Είναι απλό στην αρχική κατασκευή και τη λειτουργία Είναι οικονοµικότερο στη λειτουργία απ' ότι όλα τα άλλα συστήµατα ε χρησιµοποιεί χηµικά όπως οι πλυντρίδες και δεν παράγει κατάλοιπα για εξουδετέρωση όπως τα φίλτρα ενεργού άνθρακα και οι πλυντρίδες. Σ' αυτά επιτελείται βιοχηµική διεργασία από µικροοργανισµούς σε φυτικό υπόστρωµα (µίγµα τεµαχίων ξύλου και ώριµου compost ή φυτοχώµατος Η µόνη εξάρτηση από µηχανήµατα και συσκευές είναι ο εξαεριστήρας (βεντιλατέρ) µεταφοράς των οσµαερίων, ο οποίος απαιτείται εξάλλου σε κάθε σύστηµα φίλτρανσης. Η λειτουργία του βασίζεται σε βακτηριακή βιοµάζα που αναπτύσσεται σε ειδικό υπόστρωµα (φλύδες δέντρων ή ροκανίδια µε ώριµο compost) και αφοµοιώνει τις ουσίες που περιέχουν τα οσµαέρια (υδρόθειο, φαινόλες, µερκαπτάνες, ινδόλη κ.λ.π.). Η απόδοση καθαρισµού για ένα σωστά σχεδιασµένο βιόφιλτρο compost κυµαίνεται µεταξύ 90 και 99%. To βιόφιλτρο compost αποτελείται από το σύστηµα εξαερισµού (µε ανεµιστήρα από PVC, κατάλληλο για οσµαέρια λυµάτων) και το κυρίως φίλτρο. Το κυρίως φίλτρο θα κατασκευαστεί σε επίµηκες φρεάτιο από σκυρόδεµα. Τα οσµαέρια θα οδηγούνται στον πυθµένα του µε αγωγό µε κατάλληλες εγκοπές, µέσα σε στρώση 20 cm από χαλίκια διαµέτρου 1-2 cm. Πάνω από τα χαλίκια θα τοποθετηθεί µίγµα τεµαχισµένων κληµατίδων και ώριµου compost. Η διάταξη απόσµησης αποτελείται από τα ακόλουθα τµήµατα: Σύστηµα συλλογής και αναρρόφησης των δυσάρεστων οσµών, από τον υπόγειο υγρό θάλαµο, µέσω δικτύου πλαστικών σωληνώσεων που εκκινούν από τους παραπάνω χώρους. Το σύστηµα αυτό αποτελείται από ένα φυγοκεντρικό εξαεριστήρα κατάλληλου µανοµετρικού και παροχής και σύστηµα σωληνώσεων που οδηγούν τις δυσάρεστες οσµές στο φίλτρο απόσµησης. Μονάδα εφύγρανσης Τα οσµαέρια πριν τη διοχέτευσή τους στο βιόφιλτρο compost θα διέρχονται από κατακόρυφο σωλήνα (πύργο) µε σύστηµα ρύθµισης της υγρασίας του δύσοσµου αέρα. Φίλτρο απόσµησης µε βιολογικά φίλτρα Το χρησιµοποιούµενο µέσο πλήρωσης αποτελείται από πριονίδι ή κοµµάτια από φλοιούς δένδρων και ώριµο κόµποστ, το οποίο εµποτίζεται µε ενεργό ιλύ που περιέχει ενεργά βακτηρίδια. Τα βακτηρίδια οξειδώνουν τις δύσοσµες ουσίες κατά την διέλευση του δύσοσµου αέρα µέσα στο φίλτρο. Με το σύστηµα αυτό αυξάνεται µε καταιονισµό η υγρασία του αέρα για να αποφευχθεί η αφυδάτωση και η καταστροφή του βιολογικού µίγµατος και ρυθµίζεται η υγρασία στα επιθυµητά για τα βακτηρίδια επίπεδα. Τα οσµαέρια µετά την πλήρη εξουδετέρωσή τους θα διοχετεύονται στην ατµόσφαιρα µε κατάλληλη καµινάδα (αεραγωγό) Η µονάδα αυτή µε τα βιολογικά φίλτρα απαιτεί χώρο για την εγκατάστασή της 6 m 2 περίπου για το Χάρακα και 15,6 m 2 περίπου για τον Πύργο. Η λειτουργία του ανεµιστήρα απόσµησης θα ελέγχεται αυτόµατα από χρονοδιακόπτη ή και χειροκίνητα. Η διάρκεια ζωής του βιοφίλτρου µε εξαιρετική προσοχή και συντήρηση κατά την λειτουργία είναι 5-7 χρόνια περίπου. Τα διάφορα στραγγίδια συγκεντρώνονται σε αναµονές κατά µήκος του αγωγού οσµαερίων και οδηγούνται (επιστρέφουν) στον υγρό θάλαµο του αντλιοστασίου. εδοµένα σχεδιασµού Ανανέωση αέρα στους υπερκείµενους χώρους 5 φορές τουλάχιστον την ώρα για τους µη αεριζόµενους, Αναµενόµενη συγκέντρωση υδροθείου µέχρι 10 mg/l (συνήθης 3-10 mg/l), Αναµενόµενη συγκέντρωση αιχµής υδροθείου (στο µίγµα αέρα από τον υγρό θάλαµο) µέχρι 50 mg/l,

43 10 Μετά την αραίωση, συγκέντρωση υδροθείου µέχρι 2,5 mg/l, Aπόδοση καθαρισµού οσµαερίων > 80 % (επιθυµητή 85-99%), Επιτρεπόµενη φόρτιση επιφάνειας φίλτρανσης µέχρι Νm 3 /m 2 /h, Πορώδες µέσα στο υλικό φίλτρανσης 35-50%, Χρόνος παραµονής οσµαερίων στο φίλτρο 30-60s, Υγρασία στο πληρωτικό υλικό 25-50%. Συνολικές απώλειες : mm υδάτινης στήλης (προεινόµενο για βεντιλατέρ 150 mmyσ), Απαιτούµενη παροχή εξαεριστήρα 500 Νm 3 /h σε 150 mm υδάτινης στήλης για τον Πύργο και 100 Νm 3 /h σε 150 mm για το Χάρακα Συλλεκτήριοι αγωγοί οσµαερίων: Φ140 από τον υγρό θάλαµο, και Φ160 ο κεντρικός αεραγωγός, PVC 6-10atm, ρύθµιση παροχών µε damper, Υπόστρωµα φίλτρανσης πάχους 25 cm από χαλίκι διαµέτρου 1-2 cm, Ύψος στρώµατος φίλτρανσης 90 cm, Σύνθεση υλικού φίλτρανσης, µίγµα από: ξηρές-τεµαχισµένες φλύδες δένδρων ή κληµατίδες (ή χονδροκοµµένο πριονίδι) µεγέθους mm ποσοστό 30%, ξηρές-τεµαχισµένες φλύδες δένδρων ή κληµατίδες (ή χονδροκοµµένο πριονίδι) µεγέθους mm ποσοστό 30%, ώριµο COMPOST από οργανικό υλικό απορριµµάτων ποσοστό 40% (ή φυτόχωµα τύπου τύρφης), λεπτόκοκκο ανθρακικό ασβέστιο 75 kg/m 3. Όλος ο εξοπλισµός των συστηµάτων απόσµησης του αντλιοστασίου θα είναι κατασκευασµένος από Οίκους πιστοποιηµένους κατά ISO ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΟ ΖΕΥΓΟΣ 17.1 Γενικά Το ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος προβέπεται να καλύπτει τις διακοπές ηλεκτροδότησης από ΕΗ ή το σφάλµα µιας φάσης ή την µείωση της τάσης του δικτύου της ΕΗ κάτω από την αποδεκτή στάθµη. Το ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος θα περιλαµβάνει όλες τις διατάξεις και συσκευές για την αυτόµατη και χωρίς επίβλεψη λειτουργία του. Το ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος θα είναι ονοµαστικής ισχύος 12 KVA. Το ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος θα αποτελείται από τα παρακάτω µέρη: Τον κινητήρα ντήζελ (diesel) µε τον βοηθητικό εξοπλισµό Την σύγχρονη γεννήτρια Την κοινή βάση στήριξης Τον πίνακα αυτοµατισµών και ελέγχου

44 Κινητήρας ντήζελ Τεχνικά χαρακτηριστικά Χάρακα Κανονισµοί DIN 6270 Α/Β - BS 649/58 Τρόπος λειτουργίας συνεχής/τετράχρονος Θερµοκρασία περιβάλλοντος 40 C Υγρασία 60% Υψόµετρο έως 2000m Χώρος εγκατάστασης εσωτερικά του κτιρίου Στάθµη θορύβου έξω από το χώρο εγκατάστασης σε 5 µέτρα: 50 db Ισχύς κινητήρα κατάλληλη για τη απαιτούµενη γεννήτρια µε υπερφόρτιση 10% και cosφ = 0,80 Υπερφόρτιση 10% επί της ονοµαστικής ισχύος της γεννήτριας Αριθµός κυλίνδρων 8 ή 12 Στροφές 1500 στρ./λεπτό (r.p.m.) Ψύξη Υδρόψυκτος-αερόψυκτος Χρόνος ανάληψης φορτίου 15sec Τρόπος τροφοδότησης καυσίµου µε υπερτροφοδότηση (turbo) στροφόµετρο RPM, Όργανα ελέγχου θερµόµετρο νερού ψύξης C, πιεσόµετρο λαδιού 0-10 atu, θερµόµετρο λαδιού C Τεχνικά χαρακτηριστικά Πύργου Κανονισµοί DIN 6270 Α/Β - BS 649/58 Τρόπος λειτουργίας συνεχής/τετράχρονος Θερµοκρασία περιβάλλοντος 40 C Υγρασία 60% Υψόµετρο έως 2000m Χώρος εγκατάστασης εξωτερικά του κτιρίου Στάθµη θορύβου έξω από το χώρο εγκατάστασης σε 5 µέτρα: 50 db Ισχύς κινητήρα κατάλληλη για τη απαιτούµενη γεννήτρια µε υπερφόρτιση 10% και cosφ = 0,80 Υπερφόρτιση 10% επί της ονοµαστικής ισχύος της γεννήτριας Αριθµός κυλίνδρων 8 ή 12 Στροφές 1500 στρ./λεπτό (r.p.m.) Ψύξη Υδρόψυκτος-αερόψυκτος Χρόνος ανάληψης φορτίου 15sec Τρόπος τροφοδότησης καυσίµου µε υπερτροφοδότηση (turbo) στροφόµετρο RPM, Όργανα ελέγχου θερµόµετρο νερού ψύξης C, πιεσόµετρο λαδιού 0-10 atu, θερµόµετρο λαδιού C Εξαρτήµατα και παρελκόµενα Ο κινητήρας diesel θα είναι εφοδιασµένος µε τα παρακάτω: ψυγείο νερού µε ανεµιστήρα για θερµοκρασία περιβάλλοντος 40 C µε προστατευτικό κάλυµµα, οδηγά πτερύγια και σωληνώσεις αντλία κυκλοφορίας νερού φίλτρο αέρα φίλτρο καυσίµου

45 12 φίλτρο λαδιού ψυγείο λαδιού δεξαµενή καυσίµου ηµερήσιας λειτουργίας µε ενδείκτη στάθµης αντλία καυσίµου ελαιολεκάνη (κάρτερ) φυγοκεντρικό ρυθµιστή στροφών (governor) µηχανικό ή ηλεκτρονικού τύπου σφόνδυλο κατάλληλης ροπής αδράνειας, ώστε ο βαθµός ανοµοιοµορφίας του ζεύγους να είναι µικρότερος του 1/250. κέλυφος σφονδύλου ηλεκτρικό εκκινητή (µίζα) 24VDC κατάλληλης ισχύος γεννήτρια φόρτισης των συσσωρευτών, µε αυτόµατο ρυθµιστή τάσης 24V συστοιχία µπαταριών 24VDC κατάλληλη για 7 τουλάχιστον συνεχείς εκκινήσεις του ζεύγους σιγαστήρα καυσαερίων µε φλάντζες, παρεµβύσµατα και κοχλίες σύνδεσης σωληνοειδές για το σταµάτηµα της µηχανής πίνακα οργάνων µε µανόµετρο λαδιού και νερού, όργανο στροφών και µετρητή ωρών λειτουργίας σύστηµα προθέρµανσης αυτόµατο φορτιστή συσσωρευτών 220/24VDC που θα λειτουργεί όταν το Η/Ζ δεν εργάζεται Επίσης ο κινητήρας ντήζελ θα είναι εφοδιασµένος µε όργανα αυτοµατισµού για την προστασία και την καλή λειτουργία του, όπως περιγράφεται παρακάτω στον πίνακα αυτοµατισµού του Η/Ζ. Ο κινητήρας θα είναι στιβαρής κατασκευής, µε αφαιρετά χιτώνια στους κυλίνδρους χωρίς µεγάλες απαιτήσεις συντήρησης Γεννήτρια Η γεννήτρια θα είναι εναλλασσοµένου ρεύµατος ισχύος όπως στην Τεχνική Έκθεση και τα σχέδια υπό cosφ=0,80 σε συνεχή λειτουργία, ονοµαστικής τάσης 231/400V και συχνότητας 50Ηz, τεσσάρων αγωγών µε ακροδέκτη ουδέτερου κόµβου. Θα είναι αυτοδιεγειρόµενη, µε οµοαξονική διεγέρτια, χωρίς ψύκτρες και δακτυλίους. Η γεννήτρια θα είναι εφοδιασµένη µε αυτόµατο ηλεκτρονικό ρυθµιστή τάσης που θα διατηρεί την τάση σταθερή εντός περιοχής ±3% της ονοµαστικής τιµής των 400V σε οποιαδήποτε µεταβολή φορτίου από 0 έως 110% του φορτίου µε σύγχρονη µεταβολή της συχνότητας κατά ±5% και του συντελεστή ισχύος από 0,80 έως 1,00 (επαγωγικό). Ο χρόνος αποκατάστασης της τάσης δεν θα πρέπει να είναι µεγαλύτερος από 2sec. Η επιλογή της ονοµαστικής τιµής της τάσης θα γίνεται από ποτενσιόµετρο που θα τοποθετηθεί στον πίνακα. Η γεννήτρια θα προστατεύεται µέσω στοιχείων υπερέντασης και βραχυκλώµατος (θερµικά και ηλεκτροµαγνητικά στοιχεία) που θα τοποθετούνται στον πίνακα της γεννήτριας. Η γεννήτρια θα έχει µόνωση κλάσης F και προστασία καλύτερη από ΙΡ23. Η γεννήτρια θα δύναται να υπερφορτώνεται 10% επί της ονοµαστικής ισχύος επί µια ώρα χωρίς ιδιαίτερη καθυστέρηση. Η γεννήτρια θα φέρει αντιπαρασιτική διάταξη κλάσης Ν κατά VDE Τεχνικά χαρακτηριστικά γεννήτριας

46 13 Κανονισµοί IEC VDE 0530 BS 5000 Part 99 Ισχύς συνεχούς λειτουργίας όπως στον πίνακα στοιχείων Υπερφόρτιση 10% επί 1 ώρα Θερµοκρασία περιβάλλοντος 40 C Προστασία IP 23 Τάση 231/400V Συχνότητα 50Hz Συντελεστής ισχύος 0,80 Αριθµός ζευγών πόλων 4 Βαθµός απόδοσης >90% 17.4 Κοινή βάση στήριξης Ο κινητήρας diesel και η γεννήτρια θα είναι συναρµολογηµένες πάνω σε κοινή βάση στήριξης από µορφοσίδηρο, που θα συνοδεύεται από κατάλληλα αντικραδασµικά στηρίγµατα. Ο προµηθευτής και ο Ανάδοχος θα έχουν την ευθύνη της αντικραδασµικής εγκατάστασης του ζεύγους. Το συγκρότηµα κινητήρας - γεννήτρια θα είναι συνδεδεµένο µα ελαστικό σύνδεσµο, πρέπει δε να είναι σχεδιασµένο έτσι ώστε το σύνολο να εξασφαλίζει συνεργασία χωρίς ταλαντώσεις. Θα είναι ευθυγραµµισµένο ώστε οι ταλαντώσεις στην ονοµαστική ταχύτητα και ισχύ να είναι οι ελάχιστες. Για την έδραση του συγκροτήµατος θα κατασκευαστεί βάση από µπετόν σύµφωνα µε τις διαστάσεις αυτού και ύστερα από στατικό υπολογισµό, η οποία δεν θα πρέπει να έχει συνέχεια µε την πλάκα δαπέδου. Πάνω στην µεταλλική βάση θα είναι τοποθετηµένο επίσης και το ψυγείο νερού εφ' όσον δεν δείχνεται διαφορετικά στα σχέδια, ενώ οι µπαταρίες κατά προτίµηση θα τοποθετηθούν στο µπροστινό µέρος της βάσης σε ειδική υποδοχή Συσσωρευτές εκκίνησης - Φορτιστής Για ψυχρό ξεκίνηµα και βαρεία χρήση (βιοµηχανικού τύπου), συµπεριλαµβανοµένων των συνδέσεων και καλυµµάτων ασφαλείας σύµφωνα µε VDE Η φόρτιση θα είναι σύµφωνα µε τη χαρακτηριστική IU µε ενσωµατωµένο φορτιστή εντός του πίνακα ελέγχου τάσης λειτουργίας 220/24VDC. Γενικά οι συσσωρευτές και ο φορτιστής θα έχουν τα αναγκαία τεχνικά χαρακτηριστικά για την εξυπηρέτηση του ζεύγους που θα τοποθετηθεί. Η χωρητικότητα των συσσσωρευτών θα είναι τέτοια ώστε να δύναται να γίνουν επτά (7) συνεχείς εκκινήσεις του Η/Ζ Σιγαστήρες Για την απόσβεση του θορύβου εξάτµισης θα εγκατασταθεί σιγαστήρας, σχεδιασµένος σαν σιγαστήρας απορρόφησης µε ελεύθερη δίοδο. Θα αποτελείται από συγκολλητό ατσάλινο κέλυφος και σύνδεση µε φλάντζα. Η στάθµη θορύβου πρέπει να είναι 55 db (Α) στην έξοδο σε 5m απόσταση. Οι σωληνώσεις για τα αέρια εξάτµισης, για τις συνδέσεις µε τον σιγαστήρα, που οδεύουν προς τα έξω πάνω από την οροφή περιλαµβάνουν και τις εύκαµπτες συνδέσεις, το υλικό ανάρτησης, σύνδεσης και στερέωσης και το απαιτούµενο υλικό µόνωσης. Οι σωλήνες θα είναι άνευ ραφής κατάλληλοι για υψηλές θερµοκρασίες, οι οποίες θα βαφούν µε χρώµα που να αντέχει σε υψηλή θερµοκρασία (άνω των 200 C).

47 Πίνακας αυτοµατισµού και µεταγωγής του φορτίου Ο πίνακας κατά προτίµηση θα αποτελείται από δύο ξεχωριστά πεδία: Το πεδίο των διακοπτών µεταγωγής του φορτίου και το πεδίο αυτοµατισµού του Η/Ζ και θα εκπληρώνει τις γενικές προδιαγραφές των µεταλλικών πινάκων όπως περιγράφονται στο κεφάλαιο προδιαγραφών των ηλεκτρικών πινάκων. Πεδίο µεταγωγής του φορτίου που θα περιλαµβάνει: Τον ηλεκτροκίνητο µεταγωγικό διακόπτη που αποτελείται από δύο τετραπολικούς αυτόµατους διακόπτες ονοµαστικής έντασης και ισχύος διακοπής όπως στα σχέδια, µε µηχανική και ηλεκτρική µανδάλωση (interlocking), ώστε να αποκλείεται το ταυτόχρονο κλείσιµο και των δύο. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των αυτόµατων διακοπτών θα είναι απόλυτα όµοια µε αυτών που προδιαγράφονται στην αντίστοιχη προδιαγραφή. Οι κινητήρες των διακοπτών θα είναι συνεχούς ρεύµατος 110V, µε τα παρακάτω χαρακτηριστικά: συνολικός χρόνος ζεύξης: διάρκεια ζωής: < 200 MS χειρισµοί κατανάλωση ισχύος: 1.500W µέγιστη συχνότητα χειρισµών: 20 χειρισµοί ανά ώρα Τρία αµπερόµετρα AC, διαστάσεων 96 96mm, κλάσης 1,5. Ένα βολτόµετρο AC, κλίµακας 0-500V, διαστάσεων 96 96mm, κλάσης 1,5. Ένα µεταγωγέα βολτόµετρου 6 θέσεων και µηδέν. Ένα ενδεικτικό βαττόµετρο διαστάσεων 96 96mm, κλάσης 1,5. Ένα συχνόµετρο µε δείκτη διαστάσεων 96 96mm, 47 53Hz. Ένα ωροµετρητή χωρίς δυνατότητα µηδενισµού για την ένδειξη των συνολικών ωρών λειτουργίας. Ένα βολτόµετρο και ένα αµπερόµετρο DC ενδεικτικό της λειτουργίας του φορτιστή συσσωρευτών. Φορτιστή αυτόµατο µπαταριών από το δίκτυο. Μια κόρνα και το σύστηµα λειτουργίας της. Ένα ηλεκτρονόµο εκκίνησης µε το µπουτόν εκκίνησης. Ένα µπουτόν γενικής διακοπής (emergency stop). Ένα µπουτόν ελέγχου λειτουργίας όλων των λυχνιών του πίνακα. Ένα ρελαί αντίστροφης ισχύος. Επιτηρητές τάσης εγκατεστηµένους στα πεδία χαµηλής τάσης συνδεόµενους µε το σύστηµα αυτόµατης εκκίνησης του ζεύγους. Ένα αυτόµατο διακόπτη τριπολικής προστασίας της γεννήτριας. Κατάλληλους µετασχηµατιστές έντασης για την τροφοδότηση των οργάνων µέτρησης. Ποτενσιόµετρο για την ρύθµιση της ονοµαστικής τιµής της τάσης του Η/Ζ. Πεδίο αυτοµατισµών του Η/Ζ

48 15 Με έναν επιλογικό διακόπτη 4 θέσεων θα µπορεί να επιλεγεί ο ένας από τους παρακάτω τρόπους λειτουργίας του Η/Ζ : αυτόµατη λειτουργία - χειροκίνητη λειτουργία - δοκιµή (test) - αποκλεισµός. Αυτόµατη λειτουργία Το Η/Ζ ξεκινά αυτόµατα (χωρίς φορτίο) και παραλαµβάνει το φορτίο σε διάστηµα µικρότερο από 15 sec, όταν η τάση οποιασδήποτε φάσης της ΕΗ διακοπεί ή πέσει κάτω από προκαθορισµένο όριο (π.χ. 70% ή 80% της ονοµαστικής τιµής) που µπορεί να ρυθµιστεί κατά βούληση. Η µεταγωγή του φορτίου γίνεται µε κατάλληλο ηλεκτροκίνητο διακόπτη 3 θέσεων ( ΕΗ-ΕΚΤΟΣ-Η/Ζ), όπως περιγράφηκε παραπάνω, µε ηλεκτρική και µηχανική µανδάλωση ώστε να αποκλείεται η παράλληλη λειτουργία της ΕΗ και του Η/Ζ. Το άνοιγµα του διακόπτη από την θέση ΕΗ στη θέση ΕΚΤΟΣ θα γίνεται µε ρυθµιζόµενη χρονική καθυστέρηση 0-45sec, ώστε να αποφεύγονται οι άσκοπες αποζεύξεις στις περιπτώσεις στιγµιαίων διακυµάνσεων της τάσης της ΕΗ. Σε περίπτωση που η τάση της ΕΗ δεν αποκατασταθεί σε χρόνο µικρότερο εκείνου που προκαθορίστηκε (π.χ. 4sec), τότε η εντολή ανοίγµατος του διακόπτη µεταγωγής ακυρώνεται όχι όµως και η εντολή εκκίνησης του ζεύγους το οποίο θα ξεκινήσει κανονικά και θα λειτουργήσει για ένα ορισµένο χρόνο που µπορεί να ρυθµιστεί από 0 έως 5min, προτού σταµατήσει. Η µεταγωγή του φορτίου στο ζεύγος δεν µπορεί να γίνει προτού αυτό αναπτύξει την ονοµαστική τάση. Όταν αποκατασταθεί η τάση του δικτύου της ΕΗ σε µια προκαθορισµένη τιµή (π.χ. 90 ή 100% της ονοµαστικής τάσης), τότε το φορτίο ξαναµετάγεται στη θέση κανονικής τροφοδότησης ( ΕΗ). Το άνοιγµα του διακόπτη από τη θέση Η/Ζ στη θέση ΕΚΤΟΣ γίνεται πάλι µε ρυθµιζόµενη καθυστέρηση όπως προηγούµενα. Μετά την µεταγωγή του φορτίου στη θέση ΕΗ το Η/Ζ θα συνεχίσει να λειτουργεί για ορισµένο ακόµη χρόνο που µπορεί να ρυθµιστεί από 0 έως 5 min, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Η εκκίνηση του Η/Ζ πραγµατοποιείται µε την βοήθεια κατάλληλης συσκευής που θα δίνει µέχρι 3 το πολύ διαδοχικές εντολές εκκίνησης. Η διάρκεια κάθε εντολής και ο ενδιάµεσος χρόνος ηρεµίας να µπορεί να ρυθµίζεται. Σε περίπτωση που το Η/Ζ αποτύχει να ξεκινήσει και µετά την τρίτη εντολή, θα αποκλείεται οποιαδήποτε καινούργια εντολή, προτού γίνει χειροκίνητη επαναφορά (reset). Χειροκίνητη λειτουργία Με µπουτόν µπορούµε να κάνουµε τα παρακάτω: - εκκίνηση του Η/Ζ - κράτηση (σταµάτηµα) του Η/Ζ - άνοιγµα και κλείσιµο του µεταγωγικού διακόπτη από τις θέσεις ΕΗ και Η/Ζ στη θέση ΕΚΤΟΣ και µεταγωγή του φορτίου από τη ΕΗ στο Η/Ζ και αντίστροφα, πάντοτε όµως περνώντας πρώτα τη θέση ΕΚΤΟΣ. οκιµή (test) Στη θέση αυτή γίνεται έλεγχος της ετοιµότητας του Η/Ζ στην αυτόµατη λειτουργία χωρίς να διαταράσσεται η λειτουργία του κτιρίου εφαρµογής. Αποκλεισµός Στη θέση αυτή αποκλείεται η εκκίνηση του Η/Ζ. Αυτόµατο σταµάτηµα (κράτηµα) του Η/Ζ θα γίνεται στις εξής περιπτώσεις σφαλµάτων (ανεξάρτητα από τον τρόπο λειτουργίας του Η/Ζ): αποτυχία εκκίνησης µετά από 3 διαδοχικές προσπάθειες χαµηλή πίεση λαδιού λίπανσης υψηλή θερµοκρασία νερού ψύξης υπερτάχυνση Με το κράτηµα της µηχανής στις παραπάνω περιπτώσεις θα αποκλείεται συγχρόνως και η δυνατότητα κάθε νέας εκκίνησης προτού γίνει επαναφορά (reset) χειροκίνητα µετά την εντόπιση της βλάβης.

49 16 Το σύστηµα προστασίας δίνει οπτική και ακουστική σήµανση εκτός από τις παραπάνω περιπτώσεις σφαλµάτων και στις εξής: υψηλή θερµοκρασία λαδιού χαµηλή στάθµη καυσίµου ανεπαρκής φόρτιση µπαταριών φόρτιση γεννήτριας πάνω από 90% του φορτίου (χωρίς το κράτηµα της µηχανής) Επίσης θα υπάρχει µπουτόν "επείγουσας ανάγκης" (µανιτάρι) που σε περιπτώσεις ανάγκης κατά την αυτόµατη λειτουργία του Η/Ζ το σταµατά και συγχρόνως αποκλείει νέα εκκίνησή του προτού γίνει χειροκίνητη επαναφορά (reset). Εκτός από τις ενδείξεις που αναφέρθηκαν (οπτική σήµανση) θα προβλεφθούν ενδεικτικές λυχνίες και για τις παρακάτω περιπτώσεις: χαµηλή τάση µπαταριών θέση διακοπτών µεταγωγής φορτίου (ανοικτός-κλειστός). Η ονοµαστική τάση λειτουργίας του αυτοµατισµού λειτουργίας - ελέγχου και προστασίας του Η/Ζ θα είναι 24VDC, η δε τροφοδοσία του από τις µπαταρίες του Η/Ζ Λειτουργία ηλεκτροπαραγωγού ζεύγους Σε περίπτωση πτώσης τάσης περίπου κάτω από 90% ή σύµφωνα µε VDE107 της ονοµαστικής και για χρόνο περίπου 15sec (ρυθµιζόµενος) ή σε περίπτωση τοπικής έλλειψης τάσης από τη ΕΗ, ενεργοποιείται το σύστηµα αυτόµατης εκκίνησης του ζεύγους από τριφασικό επιτηρητή τάσης που βρίσκεται εγκατεστηµένος στο πεδίο χαµηλής τάσης. Άν η γεννήτρια δεν ξεκινήσει, τότε γίνονται 3 επιπλέον προσπάθειες ξεκινήµατος. Μετά από αυτές τις προσπάθειες αν το ζεύγος δεν ξεκινά δίνεται οπτικός και ακουστικός συναγερµός. Το σύστηµα αυτοµατισµού, παίρνοντας την πληροφόρηση των επιτηρητών τάσης, δίνει εντολή ανοίγµατος στους αυτόµατους διακόπτες εισόδου στο πεδίο χαµηλής τάσης από τη ΕΗ και στους αντίστοιχους διακόπτες σύζευξης µπάρων κανονικής λειτουργίας και λειτουργίας ανάγκης. Αφού η γεννήτρια ξεκινήσει και αναπτύξει ονοµαστικές στροφές, στην συνέχεια δίνει εντολή στον αυτόµατο διακόπτη του Η/Ζ να κλείσει. Η τάση στους ζυγούς ανάγκης θα εµφανιστεί σε διάστηµα µικρότερο των 15sec. Τα φορτία ανάγκης θα έχουν τροφοδοτηθεί µέσα σε 15sec. Επισηµαίνεται ότι το σύστηµα αυτοµατισµού θα πρέπει να "βλέπει" την κατάσταση ON-OFF των αυτόµατων διακοπτών και ανάλογα να ενεργεί ώστε να αποφευχθεί ο παραλληλισµός µε τη ΕΗ οκιµές Η/Ζ Το Η/Ζ πριν τη µεταφορά του στο έργο θα υποστεί σειρά δοκιµών στο εργοστάσιο κατασκευής του για την επαλήθευση των τεχνικών χαρακτηριστικών του. Οι δοκιµές θα επαναληφθούν και στο εργοτάξιο µετά την πλήρη ενσωµάτωσή του στο έργο και µε τις συνθήκες κανονικής λειτουργίας του Η/Ζ. Οι δοκιµές περιγράφονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο δοκιµών Ανταλλακτικά Η/Ζ Με την παράδοση των Η/Ζ θα πρέπει να παραδοθούν τα παρακάτω ανταλακτικά µέσα σε ειδικό ερµάριο για την κάλυψη τυχόν µελλοντικών βλαβών σε µικρό χρονικό διάστηµα. Κινητήρας Diesel Σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή και για κάλυψη 1000 ωρών λειτουργίας, κατ' ελάχιστον αυτά θα είναι τα παρακάτω:

50 17 8 ή 12 ακροφύσια έκχυσης 8 ή 12 βαλβίδες εισαγωγής 8 ή 12 βαλβίδες εξαγωγής 1 σειρά εργαλείων για την εργασία στη µηχανή 1 σειρά τραπεζοειδών ιµάντων 5 γοµώσεις φίλτρου καυσίµου 5 γοµώσεις φίλτρου ελαίου 1 σειρά ελατηρίων όλων των εµβόλων του κινητήρα 1 πλήρης σειρά παρεµβυσµάτων 1 πλήρης σειρά χιτωνίων για όλους τους κυλίνδρους 1 αντλία καυσίµου 1 αυτόµατο ρυθµιστή στροφών (ηλεκτρονικού τύπου) Γεννήτρια 1 αυτόµατο ρυθµιστή τάσης Πίνακας αυτοµατισµού 1 τριφασικό επιτηρητή φάσης 3 πηνία εργασίας και 3 ανοίγµατος των αυτόµατων διακοπτών ισχύος (γεννήτριας και µεταγωγικού διακόπτη στον πίνακα ανάγκης). 18 ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ 18.1 Κατασκευή Τυποποιηµένος επίτοιχος στεγανός πίνακας, βαθµού προστασίας IP55 (Τοποθέτηση σε εσωτερικό χώρο). Είναι άκαυστος (αντοχή σε 750oC), κατασκευασµένος από θερµοπλαστικό 100% ανακυκλώσιµο υλικό χωρίς ίνες υάλου (co-injection molding technique), χρώµατος γκρίζο RAL 7035, µε κλάση µόνωσης ΙΙ και αντοχή σε κρούσης ΙΚ10. Ονοµαστική ένταση λειτουργίας : 400A Ονοµαστική τάση λειτουργίας : 690V Στην µπροστινή του επιφάνεια θα υπάρχει πόρτα διαφανής από άκαυστο υλικό µεγάλης µηχανικής αντοχής, µε δυνατότητα ανοίγµατος περισσότερο από 180ο και τοποθέτησης στην αριστερή ή δεξιά πλευρά του ερµαρίου εφοδιασµένη µε εξαρτήµατα ταχείας ασφάλισης και κλειδαριά. Θα υπάρχει επίσης και εσωτερική πόρτα στην οποία θα µπορούν να στηριχθούν µπουτόν, ενδεικτικές λυχνίες, χειριστήρια διακοπτών κ.λ.π. Ενδεικτικές διαστάσεις των τυποποιηµένων ερµαρίων : Πλάτους 460, 590 ή 840 mm Βάθους 260 ή 360 mm Ύψους 700, 855 ή 1005 mm

51 18 Όλα τα υλικά στήριξης (χαλύβδινα ελάσµατα, σιδηροτροχιές, κοχλίες κ.λ.π.), θα πρέπει να είναι ανοξείδωτα ή να έχουν υποστεί ειδική αντιδιαβρωτική προστασία (π.χ. θερµό γαλβάνισµα). Η κατασκευή του πίνακα πρέπει να είναι τέτοια, ώστε τα διάφορα όργανα και συσκευές να είναι εύκολα προσιτά µετά την αφαίρεση των καλυµµάτων (µετώπες για την προστασία του προσωπικού) και τοποθετηµένα σε κανονικές αποστάσεις µεταξύ τους, ώστε να εξασφαλίζεται η άνετη αφαίρεση, επισκευή και επανατοποθέτησή τους χωρίς να µεταβάλλεται η κατάσταση των γειτονικών οργάνων. Η σύνδεση των εισερχόµενων και απερχόµενων γραµµών θα γίνει σε κατάλληλες αριθµηµένες κλέµµες (τρεις φάσεις, ουδέτερος και γείωση). Η εγκατάσταση των κλεµµών θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να εξασφαλίζεται και γι αυτές ο ίδιος βαθµός προστασίας που προδιαγράφεται για τα υπόλοιπα µέρη του πίνακα. Για τις τρεις φάσεις θα πρέπει πάντα να ισχύει ένα ορισµένο σύστηµα σήµανσης, ώστε η κάθε φάση να έχει πάντα την ίδια θέση και το ίδιο χρώµα. Οι κλέµµες θα είναι τύπου σιδηροτροχιάς και στο εσωτερικό τους θα φέρουν γλωσσίδα προστασίας του αγωγού από τη βίδα σύσφιγξης. Ο πίνακας θα συνοδεύεται και από τα παρακάτω βοηθητικά εξαρτήµατα, ανταλλακτικά, σχέδια κ.λ.π. τα οποία θα παραδοθούν πριν τη βεβαίωση περάτωσης : Μια πλήρη σειρά διαγραµµάτων, λειτουργικών και κατασκευαστικών σχεδίων του πίνακα Κατάλογο ανταλλακτικών και καταλόγους των κατασκευαστών των διαφόρων συσκευών του πίνακα Οδηγίες λειτουργίας, ρύθµισης και συντήρησης Η κατασκευή και διαµόρφωση του πίνακα θα είναι σύµφωνη προς τους εξής Κανονισµούς και Προδιαγραφές : Ελληνικούς Κανονισµούς VDE 0100, 0110, 0660 ΙΕΕ Κανονισµοί για τον ηλεκτρικό εξοπλισµό κτιρίων (14η έκδοση) IEC 439 Προκατασκευασµένοι πίνακες Χ.Τ. Θα είναι επισκέψιµος και επιθεωρήσιµος από µπροστά. Θα έχει εφεδρικό χώρο τουλάχιστον 20% των απαιτήσεων της µελέτης για µελλοντική επέκταση. ΥΛΙΚΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ Συντηκτικές ασφάλειες Μία πλήρης κοχλιωτή ασφάλεια θα αποτελείται από βάση, µήτρα, δακτύλιο, πώµα και φυσίγγιο. Η βάση θα είναι κατασκευασµένη από πορσελάνη, κατάλληλη για τάση 500V, κατά DIN και 49511, µε σπείρωµα: Ε16 για φυσίγγια 25Α Ε27 για φυσίγγια 25Α Ε33 για φυσίγγια 35 63Α R1¼" για φυσίγγια Α Η βάση θα είναι χωνευτού τύπου και θα στερεώνεται µέσα στον πίνακα µε κοχλίες ή πάνω σε ράγες µε την βοήθεια µανδάλου. Το µεταλλικό σπείρωµα που βιδώνει το πώµα θα περιβάλλεται από προστατευτικό δακτύλιο από πορσελάνη. Μέσα στη βάση τοποθετείται µήτρα, ώστε να είναι αδύνατη η τοποθέτηση φυσιγγίου µεγαλύτερης

52 19 έντασης. Το πώµα θα έχει κάλυµµα από πορσελάνη κατά DIN Τα συντηκτικά φυσίγγια θα είναι 500V κατά DIN και και κατά VDE 0635, ονοµαστικών εντάσεων: 6, 10, 16, 20, 25Α για σπείρωµα Ε16 και Ε27 35, 50, 63Α για σπείρωµα Ε33 80, 100Α για σπείρωµα R1¼" Οι ασφάλειες άνω των 100 Α θα είναι µαχαιρωτές µε αφαιρούµενη λαβή, µε τριπολική υποδοχή ή 3 µονοπολικές, βραδείας τήξεως κατά VDE 0660 και DIN Μικροαυτόµατοι Θα πρέπει να εκπληρώνουν τις απαιτήσεις των Κανονιµών VDE 0641 και CEE 19. Οι µικροαυτόµατοι θα είναι εφοδιασµένοι µε θερµικά και µαγνητικά στοιχεία, ώστε αυτόµατα να διακόπτουν µέσες υπερφορτίσεις σχετικά µεγάλης διάρκειας και βραχυκυκλώµατα. Η χαρακτηριστική καµπύλη αυτόµατης απόζευξης θα είναι τύπου L εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Προδιαγραφές που καλύπτουν τη χαρακτηριστική τους Ονοµαστικό ρεύµα IN Ελάχιστο ρεύµα δοκιµής Μέγιστο ρεύµα δοκιµής Ρεύµα στο οποίο επενεργούν τα µαγνητικά Τύπος L ή Η µέχρι 10Α 1.5 IN 1.9 IN 3ΧΙΝ (Η) VDE 0641 CEE PUBL.19 πάνω από 10Α 1.4 IN 1.75 IN 5ΧΙΝ (Ι) CEE PUBL.19G. 6 έως 32Α 1.05 IN 1.35 IN 10ΧΙΝ Επεξηγήσεις: Ελάχιστο ρεύµα δοκιµής: Στο ρεύµα αυτό και για χρονικό διάστηµα 1 ώρας, ο µικροαυτόµατος δεν ανοίγει. Μέγιστο ρεύµα δοκιµής: Στο ρεύµα αυτό και σε χρονικό διάστηµα 1 ώρας, ο µικροαυτόµατος οπωσδήποτε πρέπει να ανοίξει. Οι µικροαυτόµατοι που θα χρησιµοποιηθούν θα πρέπει να έχουν ισχύ διακοπής µεγαλύτερη ή ίση από τη στάθµη βραχυκυκλώµατος στον πίνακα που χρησιµοποιούνται και θα είναι τύπου "Περιορισµού έντασης" (CURRENT LIMITING) και όχι "µηδενικού σηµείου" ZERO POINT SWITCH. Σε περίπτωση που χρησιµοποιηθούν µικροαυτόµατοι µικρότερης ισχύος διακοπής από τη στάθµη βραχυκυκλώµατος του πίνακα στον οποίο ανήκουν, τότε πριν από αυτούς θα προταχθεί συντηκτική ασφάλεια της οποίας η µέγιστη ονοµαστική της τιµή δίνεται ενδεικτικά από τον παρακάτω πίνακα (θα πρέπει όµως να εξετασθεί ποιες ονοµαστικές τιµές φυσιγγίων συνιστά ο κατασκευαστής των µικροαυτόµατων). Πίνακας µέγιστων ονοµαστικών τιµών συντηκτικών ασφαλειών που προτάσσονται των µικροαυτόµατων Στάθµη βραχυκυκλώµατος Ισχύς διακοπής του µικροαυτόµατου, σύµφωνα µε VDΕ 0641 Α 1.5 ΚΑ 3 ΚΑ 5 ΚΑ 7ΚΑ 10

53 20 ΚΑ ΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ A A A A > A Επιλογική λειτουργία µεταξύ µικροαυτόµατων και ασφαλειών: Στην περίπτωση που θα προταχθούν ασφάλειες πριν από τους µικροαυτόµατους θα πρέπει µεταξύ των δύο αυτών στοιχείων να υπάρχει επιλογική λειτουργία µε τις παρακάτω απαιτήσεις: Σε περίπτωση σφάλµατος π.χ. βραχυκύκλωµα θα πρέπει να αποσυνδεθεί το µικρότερο µέρος του συστήµατος. Εάν αποτύχει να ξεκαθαρίσει το βραχυκύκλωµα ο µικροαυτόµατος τότε αυτό το αναλαµβάνει το προηγούµενο στοιχείο προστασίας, η συντικτική ασφάλεια, και µάλιστα µε τον ελαχιστότατο κίνδυνο για πρόκληση βλάβης στο σύστηµα ιακόπτες φορτίου Όλοι οι διακόπτες ως 100Α θα είναι τάσης 500V, έντασης συνεχούς ροής, ισχύος ζεύξης και απόζευξης κατ ελάχιστο ίσης προς την αντιστοιχούσα στην ονοµαστική ένταση συνεχούς ροής υπό τάση 220V/380V, αριθµού χειρισµών ελάχιστο κατά VDE. άνω των 100Α θα είναι µαχαιρωτοί, κατά VDE 0660 τάσης 500V, µε µοχλό χειρισµού. Εφόσον µετά τον µαχαιρωτό διακόπτη δεν ύπαρχει αυτόµατος διακόπτης ο µαχαιρωτός θα είναι εφοδιασµένος µε θάλαµο σβέσης τόξου, και η ικανότητα ζεύξης και απόζευξης αυτού υπό συνφ=0,7 θα ισούται προς ένταση συνεχούς ροής υπό τάση 220/380V. σύµφωνοι µε τους Κανονισµούς VDE 0660 και VDE 0113 IEC 439 και θα έχουν τα παρακάτω τεχνικά χαρακτηριστικά: τάση µόνωσης 1000 V ~ ονοµαστική τάση λειτουργίας: τουλάχιστον 500V, 50Hz. κλάση µόνωσης C σύµφωνα µε VDE 0110 ονοµαστική ένταση την αναγραφόµενη στα σχέδια ικανότητα διακοπής: τουλάχιστον τουλάχιστον έξι φορές το ονοµαστικό τους ρεύµα. διάρκεια ζωής: τουλάχιστον χειρισµοί σε φόρτιση AC1 µέγιστη θερµοκρασία λειτουργίας: 40 βαθµοί C ο διακόπτης θα έχει δύο θέσεις : "ΑΝΟΙΚΤΟΣ", "ΚΛΕΙΣΤΟΣ" πλήρως διακεκριµένες, και σηµειούµενες στην µπροστινή του επιφάνεια. κάθε λειτουργική θέση του διακόπτη θα δείχνεται καθαρά από τη θέση χειρολαβής. η χειρολαβή θα έχει τη δυνατότητα για αλληλοµανδάλωση του διακόπτη στη θέση "ΚΛΕΙΣΤΟΣ" µε την πόρτα ή το κάλυµµα του πίνακα και ν' ασφαλισθεί µε τρία το πολύ λουκέτα.

54 Ηλεκτρονόµοι ισχύος Οι ηλεκτρονόµοι ισχύος θα έχουν πηνίο σε ονοµαστική τάση 220V, 50Ηz. Εκείνοι που τροφοδοτούν κινητήρες βραχυκυκλωµένου δροµέα θα πρέπει να εκλεγούν έτσι, ώστε το ονοµαστικό τους ρεύµα σε φόρτιση AC3 και για διάρκεια ζωής ένα εκατοµµύριο χειρισµούς είναι τουλάχιστον ίσο προς το ονοµαστικό ρεύµα που διαρρέει τον κλάδο όπου τοποθετούνται. Αντίστοιχα ισχύουν για εκείνους που τροφοδοτούν περίπου ωµικά φορτία (cosφ 0,95) η ονοµαστική τους ένταση όµως θα αναφερθεί σε κατηγορία φόρτισης AC1, AC2, AC2', AC3, AC4 σύµφωνα µε VDE 0660 και IEC 158. Τα παραπάνω αναφερόµενα είναι απλώς ενδεικτικά για την σωστή εκλογή των ηλεκτρονόµων ισχύος. Σε ποια κατηγορία λειτουργίας (φόρτισης) θα καταταγεί το φορτίο θα καθοριστεί από τις πληροφορίες του κατασκευαστή του µηχανήµατος και της επίβλεψης, οπότε τότε θα εκλεγεί το σωστό µέγεθος του ηλεκτρονόµου ισχύος για ένα εκατοµµύριο χειρισµούς. Όλοι οι ηλεκτρονόµοι ισχύος θα είναι εφοδιασµένοι µε 2ΝΟ και 2NC τουλάχιστον βοηθητικές επαφές. Η τάση έλξης του ηλεκτρονόµου ισχύος θα είναι 0,75 έως 1,1 της ονοµαστικής τάσης λειτουργίας του πηνίου, ενώ η τάση αποδιέγερσης 0,4 έως 0,6 αντίστοιχα. Η αρίθµηση των ακροδεκτών θα είναι σύµφωνη µε τους Κανονισµούς DIN Οι ηλεκτρονόµοι ισχύος θα είναι κατασκευασµένοι σύµφωνα µε τους Κανονισµούς VDE 0660/IEC 158. Η µηχανική τους διάρκεια ζωής να είναι τουλάχιστον δέκα εκατοµµύρια χειρισµοί. Μέγιστη θερµοκρασία περιβάλλοντος όπου θα τοποθετηθούν: 40 C. Στάθµη θορύβου 30dB Τριπολικά θερµικά στοιχεία υπερέντασης Τα θερµικά στοιχεία προστατεύουν τα κυκλώµατα έναντι υπερεντάσεων. Τα θερµικά στοιχεία είτε προκαλούν την απόζευξη του κατάλληλου οργάνου διακοπής µέσω της ενεργοποίησης µιας βοηθητικής επαφής (π.χ. ηλεκτρονόµος ισχύος που τροφοδοτεί κινητήρα), είτε απ' ευθείας µηχανικά προκαλούν την απόζευξη του διακόπτη (αυτόµατοι διακόπτες ισχύος). Τα θερµικά στοιχεία προστατεύουν τους κινητήρες από: υπερφόρτωση στη φάση της εκκίνησης υπερφόρτωση στη διάρκεια της κανονικής λειτουργίας στην περίπτωση που ενώ τροφοδοτείται ο κινητήρας, ο δροµέας δεν περιστρέφεται κατά τη µονοφασική λειτουργία τριφασικού κινητήρα, λόγω διακοπής της τάσης µιας φάσης. Τα θερµικά στοιχεία θα έχουν τα παρακάτω τεχνικά χαρακτηριστικά: χαρακτηριστική καµπύλη λειτουργίας µορφής III σύµφωνα µε VDE 0660/I τάση -µόνωσης: τουλάχιστον 500 V, AC κλάση µόνωσης: C/VDE 0110 περιοχή και κλίµακα ρύθµισης: να περιέχει το ονοµαστικό ρεύµα του κλάδου στον οποίο παρεµβάλλονται τα θερµικά στοιχεία µέγιστη θερµοκρασία περιβάλλοντος: 40 C τα θερµικά στοιχεία που οδηγούν σε απόζευξη του οργάνου διακοπής µέσω βοηθητικής επαφής να είναι εφοδιασµένα µε:

55 22 Μοχλό επαναφοράς µε θέσεις ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΟ - ΑΥΤΟΜΑΤΟ. Στη θέση ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΟ µετά την ενεργοποίηση των θερµικών στοιχείων είναι απαραίτητο για να ξαναλειτουργίσουν να γίνει επαναφορά µέσω του µπουτόν επαναφοράς, ενώ στη θέση ΑΥΤΟΜΑΤΟ η επαναφορά γίνεται αυτόµατα. Μπουτόν επαναφοράς. Μοχλό δοκιµής. Σε περίπτωση φάσης εκκίνησης κινητήρα µε µεγάλη διάρκεια, είναι πιθανόν, προτού ολοκληρωθεί η φάση της εκκίνησης να ενεργοποιούνται τα θερµικά στοιχεία και να διακόπτουν την λειτουργία του κινητήρα. Σε αυτή τη περίπτωση, εκτός από τη διάταξη εκκίνησης που περιγράφεται στο σχετικό σχέδιο (βραχυκύκλωση των θερµικών κατά την φάση της εκκίνησης) είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθεί ειδική διάταξη θερµικών στοιχείων µέσω τριών µετασχηµατιστών έντασης κορεσµένου πυρήνα. Ο λόγος µετασχηµατισµού των µετασχηµατιστών έντασης Ι1, Ι2 είναι σταθερός µέχρι 1,2 φορές το ονοµαστικό ρεύµα. Σε αυτή την περιοχή η λειτουργία των θερµικών δεν διαφέρει. Μετά το σηµείο 1,2 φορές το ονοµαστικό ρεύµα, το ρεύµα του δευτερεύοντος, λόγω του κορεσµού. Η όχι γραµµική αύξηση του ρεύµατος του δευτερεύοντα δίνει µεγαλύτερους χρόνους απόζευξης στην περιοχή εντάσεων µεγαλύτερων 1,2 φορές της αντίστοιχης ονοµαστικής και συνεπώς επιτρέπει µεγαλύτερες χρονικές διάρκειες της φάσης εκκίνησης των κινητήρων Ενδεικτικές λυχνίες Θα είναι λαµπτήρες αίγλης µε κρυστάλλινο διαφανές κάλυµµα κατάλληλου χρωµατισµού, βιδωµένη µε επιχρωµιωµένο πλαίσιο δακτύλιο. Η αντικατάσταση των λαµπτήρων θα πρέπει να είναι δυνατή χωρίς αποσυναρµολόγηση της µετωπικής πλάκας του πίνακα. Θα συνδέονται µε παρεµβολή ασφαλειών τύπου "ταµπακέρας" ή "µινιόν" στις φάσεις που ελέγχουν Όργανα ένδειξης Τύπος: στρεφόµενου σιδήρου, για εναλλασσόµενο ρεύµα 15 60Ηz µε ορθογωνική πλάκα διαστάσεων Κλάση: 1,5 Έδραση: µέσω ηµιαξόνων Ιδιοκατανάλωση: αµπερόµετρα 0,1 έως 1 VA, βολτόµετρα 1 έως 5 VA Υπερφόρτιση: συνεχώς 20% του ονοµαστικού ρεύµατος ή τάσης αµπερόµετρα: 50πλή επί 15 sec, 4πλή επί 2-3 min, 2πλή επί 10 min βολτόµετρα: 2πλή επί 1 min Περιοχή µέτρησης: ανάλογα µε τη χρήση Τα βολτόµετρα θα συνοδεύονται από µεταγωγικό διακόπτη επτά θέσεων. Τα αµπερόµετρα θα είναι κατάλληλα για απευθείας σύνδεση ή µέσω µετασχηµατιστή /5Α για περιοχή µετρήσεων πάνω από 60Α. 19 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΡΕΥΜΑΤΟ ΟΤΩΝ To αντλιοστάσιο όπου βρίσκεται το Η/Ζ, ο ηλεκτρικός πίνακας και ο πίνακας αυτοµάτου µεταγωγής, θα εφοδιαστούν µε πλήρες δίκτυο φωτισµού και ρευµατοδοτών που θα λειτουργεί µε εναλλασσόµενο ρεύµα 220V-50Hz. Όλα τα φωτιστικά σώµατα θα είναι κατάλληλα για εναλλασσόµενο ρεύµα 220V-50Hz (στεγανού τύπου).

56 23 Κάθε φωτιστικό σώµα νοείται πλήρως εγκατεστηµένο µε όλα τα εξαρτήµατά του δηλ. στελέχη αναρτήσεως, καλλύµατα, ανακλαστήρες, λαµπτήρες, λυχνιολαβές κλπ. και ειδικά για τα σώµατα φθορισµού µε τους προτασσόµενους εκκινητές κλπ. Τα φωτιστικά σώµατα του αντλιοστασίου θα είναι εξωτερικού τύπου στεγανού µε λαµπτήρες φθορισµού 1 36W, µε κάλυµµα από polycarbonate, µε ηλεκτρονικό ballast, IP ΓΕΙΩΣΕΙΣ Θα κατασκευασθεί γείωση λειτουργίας του Η/Ζ και γείωση προστασίας της ηλεκτρικής εγκατάστασης του αντλιοστασίου, όπου βρίσκεται το Η/Ζ, ο ηλεκτρικός πίνακας και ο πίνακας αυτοµάτου µεταγωγής. Για την γείωση προστασίας θα εφαρµοσθεί η µέθοδος της ουδετέρωσης. Κάθε µεταλλικό τµήµα των µηχανηµάτων και γενικά της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης που κανονικά δεν πρέπει να βρίσκεται υπό τάση συνδέεται µε αγωγό γείωσης ο οποίος οδεύει µαζί µε τους τροφοδοτικούς αγωγούς στο ίδιο καλώδιο µε αυτούς και καταλήγει στον ζυγό γείωσης του πίνακα. Στο αντλιοστάσιο των Η/Ζ, ηλεκτρικού πίνακα και πίνακα αυτοµάτου µεταγωγής, θα κατασκευαστεί θεµελιακή γείωση στην οποία θα συνδεθούν οι αγωγοί γείωσης του ηλεκτρικού δικτύου, οι µεταλλικές σχάρες καλωδίων, το υδραυλικό δίκτυο,, τα µεταλλικά κιγκλιδώµατα κλπ. Η θεµελιακή γείωση θα κατασκευασθεί µε θερµογαλβανισµένες χαλύβδινες ταινίες ελάχιστων διαστάσεων 35 3,5mm. Οι ταινίες της θεµελιακής γείωσης τοποθετούνται στα θεµέλια και σχηµατίζουν κλειστό βρόγχο. Στις θέσεις των αρµών διαστολής του σκυροδέµατος θα γίνεται εύκαµπτη γεφύρωση των ταινιών της θεµελιακής γείωσης έξω από το σκυρόδεµα. Οι ταινίες της θεµελιακής γείωσης τοποθετούνται επί του κάτω στρώµατος του οπλισµού, µε την µεγάλη διάσταση κάθετα. Για τη διατήρηση της θέσης των ταινιών γίνεται πρόσδεση µε τον οπλισµό ανά 2m περίπου. Οι συνδέσεις των ταινιών της θεµελιακής γείωσης πρέπει να γίνονται µε θερµογαλβανισµένους σφηνοειδείς ή κοχλιωτούς συνδέσµους. Για την σύνδεση των µεταλλικών µερών των εγκαταστάσεων του κτιρίου στη θεµελιακή γείωση θα προβλεφθούν αναµονές σε όλες τις απαραίτητες θέσεις. Εκτός από τα παραπάνω, στη θεµελιακή γείωση προβλέπεται να συνδεθούν οι οπλισµοί του σκυροδέµατος και ο µεταλλικός φορέας. Το σύστηµα της θεµελιακής γείωσης θα πρέπει να παρουσιάζει αντίσταση γείωσης R<1Ω και για το λόγο αυτό εάν απαιτηθεί θα εγκατασταθούν και πρόσθετα ηλεκτρόδια γείωσης. Το τρίγωνο γείωσης θα κατασκευασθεί από γαλβανισµένες σιδηροσωλήνες διαµέτρου 1½, µήκους 2,5m, µπηγµένες στο έδαφος σε τριγωνική ισόπλευρη διάταξη πλευράς τριών µέτρων συνδεοµένων µεταξύ τους µε χάλκινο αγωγό σε βάθος τουλάχιστον 50 cm. Η σύνδεση των ηλεκτροδίων µεταξύ τους γίνεται µε χάλκινο αγωγό µέσω κατάλληλων περιλαιµίων που θα συγκοληθούν στα ηλεκτρόδια και θα εµποτιστούν σε ζεστή άσφαλτο ή θα βαφούν µε αντισκωριακό χρώµα. Τα σηµεία σύνδεσης θα είναι επισκέψιµα για να επιθεωρούνται. Για τον σκοπό αυτό στην κεφαλή κάθε ηλεκτροδίου θα κατασκευασθεί φρεάτιο 30 30cm µε χυτοσιδηρό κάλυµµα. Στη συνέχεια, τα φρεάτια και το χαντάκι του αγωγού γείωσης γεµίζουν µε κοσκινισµένα προϊόντα εκσκαφών. Η πλήρωση γίνεται σε στρώσεις µε ενδιάµεσο κατάβραγµα µε νερό. Το τρίγωνο γείωσης θα συνδεθεί µε τον ηλεκτρικό πίνακα µε γυµνό χάλκινο αγωγό διατοµής τουλάχιστον 25mm 2.

57 24 21 ΚΑΛΩ ΙΩΣΕΙΣ 21.1 Γενικά Το άρθρο αυτό αφορά στις ειδικές απαιτήσεις για την προµήθεια, τοποθέτηση και σύνθεση των απαιτούµενων καλωδιώσεων για την τροφοδότηση του πίνακα, τη σύνδεση των κυρίων µονάδων, καθώς και του βοηθητικού εξοπλισµού. Ο Ανάδοχος πρέπει να εκτελέσει όλες τις απαιτούµενες ηλεκτρολογικές εργασίες για όλες τις απαιτούµενες συνδέσεις συνεχούς ή εναλλασσόµενου ρεύµατος υψηλής ή χαµηλής τάσεως για την οµαλή λειτουργία των κυρίων µονάδων, του βοηθητικού εξοπλισµού, του συστήµατος αυτοµατισµού και της εγκαταστάσεως φωτισµού. Οι αγωγοί όλων των καλωδίων θα είναι χάλκινοι, θερµής εξελάσεως, µονόκλωνοι µέχρι διατοµής 6mm 2 και πολύκλωνοι για τις µεγαλύτερες διατοµές. Οι διατοµές των αγωγών θα είναι το ελάχιστο οι αναφερόµενες στα συµβατικά σχέδια. Σε όσες περιπτώσεις δεν αναγράφονται διαστάσεις στα σχέδια για αγωγούς χαµηλής τάσεως, η διατοµή τους θα ορισθεί από τον Ανάδοχο, ώστε να είναι απόλυτα επαρκείς για το ρεύµα που τους διαρρέει. Ο έλεγχος πτώσης τάσης θα γίνει από τον Ανάδοχο. Ειδικότερα θα κατασκευασθούν τα εξής δίκτυα: ίκτυο κινήσεως 220/380V ίκτυο φωτισµού και ρευµατοδοτών 220V ίκτυο βοηθητικών καταναλώσεων Καλώδια και αγωγοί χαµηλής τάσεως Τα καλώδια συνδέσεως της ΕΗ µε τον πίνακα θα είναι ανθυγρού τύπου, αποτελούµενα από αγωγούς µε θερµοπλαστική µόνωση περιεχόµενους µέσα σε περίβληµα θερµοπλαστικής ύλης, τύπου ΝΥΥ κατά VDE Τα καλώδια των κινητήρων θα οδεύουν µέσα σε διάτρητη µεταλλική γαλβανισµένη σχάρα καλωδίων ή µέσα σε επίτοιχο γαλβανισµένο σιδηροσωλήνα, ανάλογα µε τον τρόπο όδευσης. Τα καλώδια από τον πίνακα τροφοδοσίας προς τους κινητήρες θα είναι ανθυγρού τύπου Η07RN-F. Όλοι οι υπόλοιποι µέσα στο αντλιοστάσιο, αγωγοί συνεχούς ή εναλλασσόµενου ρεύµατος για τα βοηθητικά κυκλώµατα και τον ηλεκτροφωτισµό θα είναι τύπου ΝΥΥ και θα οδεύουν µέσα σε διάτρητη µεταλλική γαλβανισµένη σχάρα καλωδίων ή µέσα σε επίτοιχο γαλβανισµένο σιδηροσωλήνα, ανάλογα µε τον τρόπο όδευσης Καλώδια αυτοµατισµών Όπου δεν ορίζεται διαφορετικά από τον κατασκευαστή των διαφόρων εξαρτηµάτων του συστήµατος αυτοµατισµού, θα γίνουν µε ειδικό καλώδιο αυτοµατισµών τύπου ΝΥΥ κατάλληλο και για τοποθέτηση µέσα στο έδαφος µε αγωγούς χάλκινους 1,5mm 2 τουλάχιστον και θα οδεύουν µέσα σε διάτρητη µεταλλική γαλβανισµένη σχάρα καλωδίων ή µέσα σε επίτοιχο γαλβανισµένο σιδηροσωλήνα, ανάλογα µε τον τρόπο όδευσης. 22 ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 22.1 Απαιτούµενες δυνατότητες του συστήµατος Το άρθρο αυτό αναφέρεται στις ειδικές απαιτήσεις του συστήµατος µε το οποίο θα επιτυγχάνεται η αυτόµατη διαδοχική εκκίνηση καθώς και η διακοπή λειτουργίας των αντλητικών συγκροτηµάτων. Για την κανονική λειτουργία του αντλιοστασίου δεν θα είναι απαραίτητη η επέµβαση του ανθρώπινου παράγοντα. Ο έλεγχος της λειτουργίας του αντλιοστασίου, πραγµατοποιείται από προγραµµατιζόµενο λογικό

58 25 ελεγκτή (PLC). To PLC λαµβάνει όλα τα σήµατα από τα ελεγχόµενα - µετρούµενα µεγέθη ενώ θα έχει την δυνατότητα να λαµβάνει και εντολές τηλεχειρισµού ασύρµατα µέσω κατάλληλου modem το οποίο θα συνδέεται µε δίκτυα κινητής τηλεφωνίας (GSM, GPRS). Στη δεξαµενή του διαµερίσµατος εκροής προβλέπεται διάταξη µέτρησης της στάθµης του νερού µε ηλεκτρόδια. Ορίζονται στάθµες εκκίνησης, στάσης και συναγερµού. Όταν λόγω εισροών από το διαµέρισµα της σηπτικής, η στάθµη στη δεξαµενή ανέλθει µέχρι τη στάθµη εκκίνησης, θα προκαλείται ζεύξη του αντλητικού συγκροτήµατος. Όταν η στάθµη κατέλθει µέχρι τη στάθµη στάσης θα προκαλείται απόζευξη του αντλητικού συγκροτήµατος. Όταν η στάθµη υπερβεί τη στάθµη εκκίνησης και ανέλθει µέχρι τη στάθµη συναγερµού θα προκαλείται σήµανση ή και συναγερµός. Οι αντλίες θα εναλλάσουν κυκλικά τη λειτουργία τους για να υπάρχει οµοιόµορφη φθορά αυτών Προγραµµατιζόµενος λογικός ελεγκτής (PLC) Γενικά στοιχεία Θα εγκατασταθεί τοπικός προγραµµατιζόµενος ελεγκτής δοµικής µορφής, στις εισόδους του οποίου θα καταλήγουν τα σήµατα των αντίστοιχων αισθητήρων ελέγχου (όπως είναι τα ηλεκτρόδια στάθµης) και από τις εξόδους του θα ενεργοποιούνται οι διάφοροι ενεργοποιητές (αντλίες, συναγερµοί κ.λ.π.). Ανά Η/Μ εγκατάσταση θα ανταλλάσσονται τουλάχιστον τα παρακάτω δεδοµένα : α) Σύστηµα Ελέγχου Αντλιών/κινητήρων Ένδειξη λειτουργίας και ένδειξη για την κατάσταση του θερµικού, για κάθε έναν από τους κινητήρες. Εναλλάξ ενεργοποίηση των αντλιών εξόδου µε σκοπό την µειωµένη φθορά και την αντοχή τους στο χρόνο. Σε περίπτωση που θα ανιχνευτεί πρόβληµα στην µια από τις δύο αντλίες, ταυτόχρονα µε την ενηµέρωση, ο λογικός εκλεκτής (PLC) εκτελεί διαφορετικό πρόγραµµα, ενεργοποιεί µόνον την εφεδρική αντλία καλύπτοντας όµως πλήρως τις απαιτήσεις του συστήµατος για όσο χρόνο χρειαστεί η διόρθωση του προβλήµατος. Το κανονικό πρόγραµµα επανέρχεται αυτόµατα µε την διόρθωση του προβλήµατος. Θέτει σε λειτουργία και τις δύο αντλίες όταν η στάθµη στη δεξαµενή εκροής ανέβει επικίνδυνα και υπάρχει κίνδυνος υπερχείλισης. Ενεργοποίηση συναγερµού (οπτικού ή ηχητικού) σε περίπτωση βλάβης µιας ή περισσοτέρων αντλιών ή του ανεµιστήρα απόσµησης, όπως επίσης στην πιθανότητα υπερχείλισης της δεξαµενής ή στον κίνδυνο να λειτουργήσουν οι αντλίες στεγνές (πολύ χαµηλή στάθµη στη δεξαµενή). β) Έλεγχος λειτουργίας ή όχι του ανεµιστήρα της απόσµησης γ) Έλεγχος ύπαρξης ή όχι ΕΗ δ) Έλεγχος αυτόµατης ή χειροκίνητης λειτουργίας Ο προβλεπόµενος προγραµµατιζόµενος λογικός ελεγκτής (PLC) θα διαθέτει πιστοποιητικό διασφάλισης ποιότητας κατά ISO 9001 και θα προβλέπεται δοµικής κατασκευής (modular), αποτελούµενος από : Πλαίσιο τοποθέτησης των µονάδων µε τους ζυγούς στερεώσεως Τροφοδοτικό Μονάδες εισόδου και εξόδου (αναλογικές και ψηφιακές) Κεντρική µονάδα επεξεργασίας ιαύλους επικοινωνίας Προβλέπεται µικρού µεγέθους λογικός ελεγκτής PLC που θα εξασφαλίζει προστασία από ηλεκτρικό θόρυβο και από τη θερµοκρασία, ενώ θα προβλέπεται αντικεραυνική προστασία και ωµική προστασία των εισόδων / εξόδων (προστασία από ρεύµατα διαρροής). Τέλος η όλη διάταξη θα γειώνεται εξασφαλίζοντας επαρκή σύµφωνα µε τους κανονισµούς γείωση Πλαίσιο τοποθέτησης µονάδων Η µονάδα του PLC θα εγκατασταθεί σε ένα οριζόντιο ζυγό πάντα σύµφωνα µε τους κανονισµούς DIN για το ολικό µήκος του ζυγού και του ελάχιστου επιτρεπόµενου διαστήµατος µεταξύ των άκρων του ζυγού και του πλαισίου τοποθέτησης, προκειµένου να είναι δυνατή η απαραίτητη απαγωγή θερµότητας Τροφοδοσία Η τροφοδοσία ηλεκτρικής ισχύος στην µονάδα του PLC εξασφαλίζεται από τη µονάδα τροφοδοσίας. Η τάση εισόδου προβλέπεται 220VAC 50Hz, και θα ασφαλίζεται από βυθίσµατα και υπερτάσεις του δικτύου εισόδου. Η προστασία από υπερεντάσεις θα εξασφαλίζεται είτε µέσω κατάλληλης ασφάλειας τήξεως είτε ηλεκτρονικά. Θα υπάρχει επίσης η δυνατότητα τροφοδοσίας του από τροφοδοτικό αδιάλειπτης λειτουργίας (UPS).

59 Μεταφορά σηµάτων Στις εισόδους του λογικού ελεγκτή οδηγούνται από τους αισθητήρες τα αναλογικά ή ψηφιακά σήµατα εισόδου. Σε καµία περίπτωση δεν επιτρέπεται η απευθείας συρµάτωση στις εισόδους, αλλά πάνω σε κατάλληλη για το σκοπό αυτό βιδωτή κλεµµοσειρά. Η άµεση παρακολούθηση της ροής του προγράµµατος είναι δυνατή µέσω της LCD οθόνης που διαθέτει η µονάδα. Τα εξωτερικά κυκλώµατα της µονάδας εισόδου (τα κυκλώµατα προς τους αισθητήρες) θα λειτουργούν µε εξωτερική τροφοδοσία ενώ τα εσωτερικά κυκλώµατα προς τη CPU) προβλέπεται να λειτουργούν µε την ισχύ τροφοδοσίας του λογικού ελεγκτή. Οι µονάδες ψηφιακών εισόδων έχουν : Τάση εισόδου < 40V AC και < 0.03mA για την κατάσταση εισόδου 0 Τάση εισόδου < 79V AC και < 0.08mA για την κατάσταση εισόδου 1 Οι µονάδες αναλογικών εισόδων έχουν : Περιοχή τάσης : 0 έως 10V DC Περιοχές ρεύµατος : 0 έως 20 mα Εξόδοι Οι εξόδοι στέλνουν προς τους ενεργοποιητές τα ψηφιακά σήµατα εξόδου. Σε καµιά περίπτωση δεν επιτρέπεται η απευθείας συρµάτωση στην µονάδα εξόδου, αλλά πάνω σε κατάλληλη για το σκοπό αυτό βιδωτή κλεµµοσειρά. Η ροή του προγράµµατος και κατ επέκταση η παρακολούθηση όλων των ενεργοποιηµένων εξόδων είναι δυνατή µέσω της LCD οθόνης που διαθέτει η µονάδα. Το ρεύµα ανά ψηφιακή έξοδο προβλέπεται τουλάχιστον ίσο µε 10Α Σύστηµα Τηλεµετρίας - Τηλεχειρισµού Γενικά στοιχεία Το σύστηµα τηλεµετρίας συνεργάζεται µε τον πίνακα αυτοµατισµού αλλά έχει και την δυνατότητα να λειτουργήσει ακόµα και ως αυτόνοµο κέντρο διαχείρισης προγραµµατισµένων εργασιών και συµβάντων. Χρησιµοποιεί το δίκτυο της κινητής τηλεφωνίας έχοντας ενσωµατωµένο GSM-GPRS module, χρησιµοποιεί δηλαδή µια κάρτα SIM όπως όλα τα κινητά τηλέφωνα. Ο προγραµµατισµός της συσκευής µπορεί να γίνει µέσω Η/Υ, αλλά και µε αποστολή γραπτών µηνυµάτων από οποιοδήποτε κινητό τηλέφωνο, στις περιπτώσεις που το σύστηµα είναι ήδη εγκαταστηµένο Τεχνικά χαρακτηριστικά Τάση τροφοδοσίας : 12VDC Κατανάλωση συσκευής σε ηρεµία : 50mA Κατανάλωση συσκευής σε εκποµπή (κλήση) : 500mA RS 232 interface RS 485 interface 4 Ψηφιακές είσοδοι (για σύνδεση σε κλειστή ή ανοιχτή επαφή) για την σύνδεση αισθητήρων από συναγερµούς, των θερµικών προστασίας των κινητήρων κ.λ.π. 4 Αναλογικές είσοδοι (µε δυνατότητα µετατροπής τους σε ψηφιακές) για την σύνδεση αισθητηρίων θερµοκρασίας, υγρασίας κ.λ.π. 4 Έξοδοι ρελέ (επαφή 120V/0,5A) για την προγραµµατισµένη ή την εξ αποστάσεως διαχείριση ηλεκτρικών ή ηλεκτρονικών συσκευών Online έλεγχος της κατάστασης των εισόδων-εξόδων ιαστάσεις κουτιού (mm): Dual Band GSM Ειδική µπαταρία (12VDC 2,2A) για την διατήρηση της τροφοδοσίας σε περίπτωση διακοπής της τάσης Αρχή λειτουργίας Ο πίνακας αυτοµατισµού της µονάδας, συµπεριλαµβάνει το PLC που διαχειρίζεται και αυτοµατοποιεί πλήρως τον τρόπο λειτουργίας όλου του Η/Μ του εξοπλισµού. Είναι λοιπόν προφανές ότι το σύστηµα τηλεµετρίας δεν αναλαµβάνει επί µονίµου βάσεως τη λειτουργία κάποιου µέρους του εξοπλισµού αλλά δίνει στον χρήστη άµεσα και εξ αποστάσεως την πλήρη εικόνα για την λειτουργία του αντλιοστασίου. Όταν πέσει κάποιο από τα θερµικά προστασίας των κινητήρων (των αντλιών ή του ανεµιστήρα απόσµησης), η αντίστοιχη ψηφιακή είσοδος στο σύστηµα τηλεµετρίας λαµβάνει το σήµα και ενεργεί ανάλογα µε τον προγραµµατισµό του χρήστη. Συνήθως, στέλνει γραπτό προκαθορισµένο µήνυµα στο κινητό τηλέφωνο του συντηρητή της εγκατάστασης, περιγράφοντας αναλυτικά το πρόβληµα και το σηµείο που αυτό εντοπίστηκε. Το µεγάλο πλεονέκτηµα της χρήσης αυτής της µονάδας, είναι η δυνατότητα του χρήστη να ελέγχει αλλά και να τροποποιεί εφόσον κρίνει σκόπιµο, τη λειτουργία του Η/ Μ εξοπλισµού που είναι συνδεδεµένος µε το σύστηµα τηλεµετρίας. Οι εντολές στις εξόδους - ρελέ του συστήµατος (για να λειτουργήσει µια αντλία, ο ανεµιστήρας απόσµησης κ.λ.π.), όσο αποµακρυσµένη και αν είναι η εγκατάσταση, δίνονται µε ένα απλό γραπτό µήνυµα προς την συσκευή.

60 27 23 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ 23.1 Μετρητής στάθµης ηλεκτροδίων Η συνεχής µέτρηση της στάθµης στη δεξαµενή, θα επιτυγχάνεται µε µετρητή στάθµης ο οποίος θα βασίζεται στον εµβαπτισµό ή όχι των ηλεκτροδίων στο νερό, και θα έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά: Αισθητήριο ηλεκτροδίων για υγρά, ΙΡ68 και καλώδιο αναλόγου µήκους. Ενισχυτή µε τάση τροφοδοσίας 220V/AC/50Hz, έξοδος 4-20mA σε αντίσταση τουλάχιστον 500 Ω, και τρεις τουλάχιστον επαφές ορίου, αυτοέλεγχο καλής λειτουργίας µε παροχή σήµατος βλάβης και ψηφιακή ένδειξη της µέτρησης. Κάλυµµα ΙΡ68, για αυτόνοµη επίτοιχη τοποθέτηση. Η συνολική ακρίβεια του οργάνου θα είναι καλύτερη απο ± 1% FS. Θερµοκρασιακή περιοχή λειτουργίας - 10 C ως + 50 C. Nα δοθεί προσοχή στην πιθανότητα εσφαλµένων ενδείξεων Να προταθούν κατάλληλα µέτρα αντιµετώπισης. 24 Υποστήριξη - Εγγύηση - Συντήρηση Συστήµατος Ο ανάδοχος υποχρεούται να παρέχει εγγύηση-συντήρηση διάρκειας εικοσιτεσσάρων (24) µηνών, τόσο για τα επιµέρους τµήµατα που απαρτίζουν το προσφερόµενο σύστηµα όσο και για το σύνολο του συστήµατος. Εγγύηση ίδιας διάρκειας απαιτείται και για τις συσκευές τον συµπληρωµατικού εξοπλισµού. Κατά τη διάρκεια της εγγύησης, ο ανάδοχος είναι υποχρεωµένος να παρέχει δωρεάν συντήρηση όλων των συσκευών, µηχανηµάτων και εξαρτηµάτων που αποτελούν τις εγκαταστάσεις. Κατά τον χρόνο της εγγύησης ο ανάδοχος οφείλει να επιθεωρεί κατά κανονικά χρονικά διαστήµατα τις εγκαταστάσεις και να τις διατηρεί σε άριστη κατάσταση, χωρίς πρόσθετη αµοιβή γι' αυτά. Στις εργασίες συντήρησης περιλαµβάνεται και η εκτέλεση κατά την διάρκεια του χρόνου εγγύησης της προληπτικής συντήρησης καθώς και η αξία των αναλωσίµων υλικών που θα απαιτηθούν κατά την υλοποίηση της. Ο ανάδοχος του έργου φέρει την ευθύνη της αποκατάστασης οποιασδήποτε βλάβης ήθελε παρουσιασθεί σε οποιαδήποτε υπό προµήθεια συσκευή. Σαν βλάβη συσκευής νοείται οποιαδήποτε βλάβη µπορεί να παρουσιασθεί από αστοχία της συσκευής και όχι από βίαια παρέµβαση ή χειριστικό σφάλµα. Σε περίπτωση που δεν αποκατασταθεί η βλάβη, ο προµηθευτής είναι υποχρεωµένος να αντικαθιστά τις επιµέρους µονάδες µε καινούργιες, οι οποίες θα συνοδεύονται από εγγύηση διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους ή και µεγαλύτερης εάν συµβεί κατά τον πρώτο χρόνο της εγγύησης, ώστε να λήγει µε την συνολική εγγύηση. Ακόµα στην ευθύνη αποκατάστασης από τον ανάδοχο για το παραπάνω χρονικό διάστηµα περιλαµβάνονται και η προµήθεια, εγκατάσταση και εξαρτηµάτων, υλικών ή µονάδων µε περιορισµένο χρόνο ζωής (αναλώσιµα). Θα αναφέρονται αναλυτικά στοιχεία για την εγγύηση σε ότι αφορά: Στην περιοδικότητα και διάρκεια της προληπτικής συντήρησης και το ωράριο µέσα στο οποίο µπορεί να πραγµατοποιείται. Οι ηµεροµηνίες και ώρες θα καθορίζονται µετά από συνεννόηση µε την υπηρεσία. Στον µέσο χρόνο απόκρισης µεταξύ τηλεφωνικής κλήσης και άφιξης του εξειδικευµένου προσωπικού για την αντιµετώπιση βλαβών και το προβλεπόµενο ωράριο απόκρισης καθώς και οι όροι για αντιµετώπιση βλαβών εκτός του παραπάνω ωραρίου. Στην δυνατότητα διάθεσης των απαραίτητων για την συντήρηση του προσφερόµενου συστήµατος ανταλλακτικών. Στην διαδικασία που θα ακολουθεί για την περίπτωση που απαιτούµενα ανταλλακτικά δεν υπάρχουν

61 28 στο απόθεµα, καθώς και ο µέγιστος και ο ελάχιστος πιθανός χρόνος αναµονής µέχρι την άφιξη τους. Μετά την λήξη της περιόδου εγγυήσεως, ο ανάδοχος υποχρεούται να προσφέρει συντήρηση του συστήµατος εφόσον του ζητηθεί από την υπηρεσία, η οποία θα περιλαµβάνει τις υπηρεσίες προληπτικής συντήρησης και άρσης βλαβών καθώς και οποιαδήποτε ανταλλακτικά ενδεχόµενα απαιτηθούν. Στην προσφορά πρέπει να αναφερθεί ρητά η ελάχιστη χρονική διάρκεια για την οποία ο ανάδοχος ή η εξειδικευµένη εταιρεία συνεργάτης του ανάδοχου εξασφαλίζει και εγγυάται την πλήρη συντήρηση του συστήµατος. Απαιτούµενη διάρκεια είναι τουλάχιστον δύο (2) χρόνια µετά την εγγύηση. Σε µελλοντική προσφορά του ανάδοχου για την σύµβαση συντήρησης θα περιλαµβάνονται αναλυτικά στοιχεία σε ότι αφορά: Στην περιοδικότητα και διάρκεια της προληπτικής συντήρησης και το ωράριο µέσα στο οποίο µπορεί να πραγµατοποιείται. Οι ηµεροµηνίες και ώρες µετά από συνεννόηση µε την υπηρεσία. Στον µέσο χρόνο απόκρισης µεταξύ τηλεφωνικής κλήσης και άφιξης του εξειδικευµένου προσωπικού για την αντιµετώπιση βλαβών και το προβλεπόµενο ωράριο απόκρισης καθώς και οι όροι για αντιµετώπιση βλαβών εκτός του παραπάνω ωραρίου. Στην δυνατότητα διάθεσης των απαραίτητων για την συντήρηση του προφερόµενου συστήµατος ανταλλακτικών. Στην διαδικασία που θα ακολουθεί για την περίπτωση που απαιτούµενα ανταλλακτικά δεν υπάρχουν στο απόθεµα, καθώς και ο µέγιστος και ο ελάχιστος πιθανός χρόνος αναµονής µέχρι την άφιξή τους. Η συντήρηση τόσο κατά το διάστηµα της εγγύησης όσο και κατά το διάστηµα µετά την περίοδο εγγύησης θα είναι ακριβώς η ίδια ως προς τις υποχρεώσεις του προµηθευτή Εκπαίδευση Ο προµηθευτής θα συντάξει και παραδώσει στην υπηρεσία πλήρες και λεπτοµερές πρόγραµµα εκπαίδευσης του προσωπικού της υπηρεσίας διάρκειας τουλάχιστον δύο εβδοµάδων, δηλαδή 10 εργασίµων ηµερών µε 6 ώρες το πολύ ηµερησίως, σε ωράριο της ελεύθερης επιλογής της υπηρεσίας (πρωί - απόγευµα ή Σάββατο πρωί). Η εκπαίδευση θα αφορά στον συγκεκριµένο τύπο συσκευών και συστηµάτων τα οποία θα εγκατασταθούν. Επίσης υποχρεούται να παρέχει, όπου κληθεί, εκπαιδευτική υποστήριξη καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου εγγύησης / συντήρησης. Η εκπαίδευση θα πρέπει να ανταποκρίνεται στην όλη φιλοσοφία λειτουργίας και συντηρήσεως του συστήµατος, ως αναφέρεται στην παρούσα και θα διεξαχθεί στην ελληνική γλώσσα. Το πρόγραµµα θα περιλαµβάνει χειριστική εκπαίδευση, προληπτική συντήρηση, συµπτωµατολογία και άρση βλαβών την σχετική βιβλιογραφία των συσκευών στις οποίες εκτελείται η εκπαίδευση και υπό προµήθεια όργανα δοκιµών / µετρήσεων και ανταλλακτικά, για το κυρίως υπό προµήθεια υλικό του έργου της παρούσας. Το σύνολο της παραπάνω εκπαίδευσης θα παρακολουθήσει και ένας εκπρόσωπος µηχανικός της υπηρεσίας, ο οποίος θα συντονίζει και την καλή εκτέλεση και τήρηση του προγράµµατος της εκπαίδευσης και θα αναλάβει στην συνέχεια σαν υπεύθυνος επικεφαλής τεχνικός της εγκαταστάσεως. Στο πρόγραµµα εκπαίδευσης θα περιλαµβάνονται: Αναλυτικό πρόγραµµα εκπαίδευσης - χρονική διάρκεια. Αριθµός ατόµων ανά εκπαιδευτική βαθµίδα (εργοδηγοί - υποµηχανικοί - µηχανικοί) που απαιτείται να εκπαιδευτούν. Βιβλιογραφική υποστήριξη σχετικά µε το θέµα. Εγχειρίδια γενικής κατάρτισης (θεωρητική) και εγχειρίδια που αφορούν τη λειτουργία του συγκεκριµένου συστήµατος (πρακτική). Άλλα στοιχεία σχετικά µε την εκπαίδευση του προσωπικού. Θα πρέπει να προσφερθεί στην υπηρεσία έκθεση µε τα τελικά συµπεράσµατα που αφορούν στο συνολικό αποτέλεσµα της παρασχεθείσας εκπαίδευσης, τις επιδόσεις των εκπαιδευθέντων και τις γενικότερες προτάσεις των εκπαιδευτών.

62 29 Θα πρέπει επίσης να περιγραφεί η εκπαιδευτική ικανότητα του προµηθευτή (εµπειρία, εποπτικό υλικό, εκπαιδευτικά µοντέλα κλπ) έτσι ώστε να πιστοποιείται η δυνατότητα του για υλοποίηση της προσφερόµενης εκπαίδευσης οκιµές οκιµές εγκαταστάσεων Ο προµηθευτής θα προνοήσει για δοκιµή του συστήµατος, όπως περιγράφεται. Όλες οι διαδικασίες θα συµφωνηθούν σε συνεργασία µε τον υπεύθυνο µηχανικό της υπηρεσίας ώστε να πληρούν τις προδιαγραφές του συστήµατος. οκιµές βιοµηχανικής απόδοσης (Factory Acceptance Tests) Ο προµηθευτής θα παρέχει τα έγγραφα των πλήρων δοκιµών βιοµηχανικής αποδοχής και δοκιµές απόδοσης. 1. οκιµές Βιοµηχανικής Αποδοχής - Παραλαβή Η δοκιµή βιοµηχανικής αποδοχής θα διεξαχθεί παρουσία µαρτύρων, που θα οριστούν γραπτώς από την υπηρεσία και τον προµηθευτή. Οι µάρτυρες κατά τη διάρκεια του FAT θα έχουν το δικαίωµα να ενεργούν εκ µέρους των µερών που αντιπροσωπεύουν και να κρίνουν την επιτυχία ή αποτυχία µιας συγκεκριµένης δοκιµής. ιαιτητές µπορεί να ορισθούν εγγράφως και από τα δύο συµβαλλόµενα µέρη εφ' όσον χρειάζεται. 2. οκιµές Αποδοχής Εργοστασίου (FAT) Κατά τη διάρκεια του FAT θα τηρείται ηµερολόγιο. Στο ηµερολόγιο αυτό θα καταγράφονται, για κάθε δοκιµή που λαµβάνει χώρα τα εξής: Το αποτέλεσµα Οποιαδήποτε λάθη παρουσιάσθηκαν Οποιαδήποτε ενέργεια επανόρθωσης Αποτελέσµατα νέων δοκιµών Αποφάσεις που λήφθηκαν από τους παριστάµενους και µπορεί να επηρεάσουν το αποτέλεσµα των δοκιµών. Όλες οι εγγραφές στο ηµερολόγιο θα υπογράφονται από τους παριστάµενους και των δύο µερών. Αντίγραφα του ηµερολογίου θα παραδοθούν στην υπηρεσία µε την ολοκλήρωση του FAT. 3. Αποτυχία και ιενέργεια Νέων οκιµών Η επιτυχία ή αποτυχία εκτέλεσης των δοκιµών καθορίζεται ως εξής: Εάν το σύστηµα λειτουργήσει σύµφωνα µε τις προδιαγραφές, η δοκιµή θα κριθεί επιτυχής. Οι δοκιµές δεν θα θεωρηθούν αποτυχηµένες εξαιτίας εξωτερικών συνθηκών, π.χ. διακοπή ρεύµατος, εφόσον το σύστηµα πληρεί τις δυνατότητες αυτοεπιδιόρθωσης που αναφέρονται λεπτοµερώς στις παρούσες τεχνικές προδιαγραφές και κάθε επακόλουθη προδιαγραφή του έργου. Οι δοκιµές δεν πρέπει να αποτύχουν εξ αιτίας κακής λειτουργίας, αρκεί το λάθος να µπορεί να διορθωθεί µέσω κανονικής διαδικασίας και οι δοκιµές να ολοκληρωθούν ικανοποιητικά κατά τα άλλα. Κάθε δοκιµή που κρίνεται ανεπιτυχής µπορεί να επαναληφθεί εκτελώντας όποια διορθωτική ενέργεια απαιτείται. Εάν το σύστηµα αποτύχει σε κάποια δοκιµή και είναι φανερό ότι το λάθος µπορεί να επηρεάσει το αποτέλεσµα προηγούµενων δοκιµών που είχαν θεωρήσει σαν επιτυχείς, πρέπει

63 30 να επαναληφθεί κάθε δοκιµή που πιθανά επηρεάστηκε. Για να κατανοήσουν πλήρως όλοι οι συµµετέχοντες όλα τα θέµατα δοκιµών βιοµηχανικής αποδοχής, οι προδιαγραφές δοκιµών βιοµηχανικής αποδοχής όπως ισχύουν για κάθε τµήµα του, θα περιγράφονται στις προδιαγραφές έργου του προµηθευτή. 4. ιαδικασίες οκιµών Βιοµηχανικής απόδοσης Οι διαδικασίες δοκιµών θα πρέπει να σχεδιαστούν έτσι ώστε για κάθε ξεχωριστό τµήµα που θα δοκιµαστεί να υπάρχει µία καλά καθορισµένη σειρά δοκιµών. Κάθε δοκιµή θα τεκµηριώνεται από κατάλληλα έγγραφα που θα περιλαµβάνουν: Το σκοπό για τον οποίο εκτελείται η δοκιµή. Κάθε προαπαίτηση που απαιτείται ώστε η δοκιµή να ολοκληρωθεί µε επιτυχία. Κάθε εξοπλισµό που απαιτείται ώστε η δοκιµή να εκτελεστεί µε επιτυχία. Μία λεπτοµερή λίστα διαδικασιών και ενεργειών που θα γίνουν κατά την εκτέλεση της δοκιµής. 5. ιαχείριση Συστήµατος Η διαµόρφωση (configuration) τον υλικού που θα ελεγχθεί θα πρέπει να είναι λεπτοµερής και να είναι σε πλήρη αντιστοιχία µε τις προδιαγραφές τον παρόντος τεύχους. Οριστική παραλαβή Η οριστική παραλαβή πραγµατοποιείται µε τη λήξη του χρόνου εγγύησης, από επιτροπή παραλαβής που συγκροτείται σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από τον Ν. 1418/84 και το Π 609/85. Με την έκδοση της απόφασης οριστικής παραλαβής επιστρέφονται οι εγγυήσεις καλής εκτέλεσης στον προµηθευτή. ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ

64 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΗΜΟΣ ΑΡΧΑΝΩΝ - ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ /ΝΣΗ ΗΜΟΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ΗΜΟΣ: Αρχανών - Αστερουσίων ΕΡΓΟ: Μεταφορά & ιάθεση λυµάτων οικισµών Μεσοχωριού, Πύργου, Χάρακα του ήµου Αρχανών - Αστερουσίων ΕΡΓΟ:: ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΙΑΘΕΣΗ ΛΥΜΑΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΜΕΣΟΧΩΡΙΟΥ, ΠΥΡΓΟΥ, ΧΑΡΑΚΑ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΑΡΧΑΝΩΝ-ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ 1 ΧΩΜΑΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΡΓΑ Αυτά θα εκτελεσθούν γενικά βάσει της τυπικής διατοµής των σχεδίων εκτελέσεως των παραδοθησοµένων από την Υπηρεσία, των οικείων Τεχνικών Προδιαγραφών και των κατωτέρω όρων, αφορούντων ειδικότερα τις φάσεις κατά τη διάρκεια κάθε εργασίας. Ο ανάδοχος πρέπει να έχει υπόψη του ότι οι δαπάνες για τα έκτακτα µέτρα τα οποία υποχρεούται να λάβει κατά την εκτέλεση των χωµατουργικών εργασιών περιλαµβάνονται στις τιµές µονάδος της προσφοράς. Για την περίπτωση κατά την οποία ο ανάδοχος του έργου ήθελε προξενήσει ζηµίες στις ιδιοκτησίες, στις υφιστάµενες οδούς, στους διερχόµενους δι αυτών κ.λ.π. ή διακόψει την δια των υφισταµένων οδών διερχόµενη κυκλοφορία, καθίσταται υπεύθυνος ποινικώς και αστικώς έναντι του ηµόσιου και Τρίτων δια αυτάς εκ των ενεργειών τούτων συνέπειας. Επί πλέον πρέπει να είναι λίαν επιµεληµένη η σήµανση της οδού και να υπάρξουν (σε οποίες θέσεις απαιτούνται) ειδικοί φύλακες επιµελούµενοι των όρων ασφάλειας της οδικής κυκλοφορίας, του ανάδοχου υπέχοντος πας εξ αµελείας του συνέπειας. Η ανά µ 3 τιµή κατασκευής επιχωµάτων είναι γενική και ισχύει τόσο για τη κατασκευή του σώµατος της οδού, όσο και για την κατασκευή αναχωµάτων προστασίας από τα ύδατα των χειµάρρων της περιοχής. Ο ανάδοχος πρέπει να λάβει υπόψη του ότι δεν θα πληρωθεί ιδιαίτερα για τον πρόσθετο όγκο των επιχωµάτων και άρα και των δανείων αµµοχάλικων τον προκύπτοντα συνέπεια της συνιζήσεως των υλικών των επιχωµάτων ή λόγω της καθιζήσεως του υπεδάφους εκ της επιφορτίσεως των επιχωµάτων, καθόσον ο όγκος αυτός περιλαµβάνεται ανηγµένως στην συµβατική ανά κυβικό µέτρο τιµή της προσφοράς του. Ο όγκος που θα πληρωθεί είναι ο θεωρητικός εξευρισκόµενος βάσει των τελικών υψόµετρων του επιχώµατος µετρούµενου προ της κατασκευής των στρώσεων οδοστρωσίας και βάσει των υψόµετρων της επιφάνειας δράσεως του επιχώµατος. 2 ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ Αυτά θα εκτελεσθούν γενικά βάσει των εγκεκριµένων µελετών τεχνικών έργων, των οικείων Τεχνικών Προδιαγραφών και των κατωτέρω όρων, που αφορούν ειδικότερα στις καθ έκαστα εργασίες. Η επεξεργασία των ορατών επιφανειών, των εκ σκυροδέµατος κατασκευών τεχνικών έργων, θα γίνει ως κατωτέρω, της σχετικής δαπάνης περιλαµβανόµενης στην τιµή µονάδος ανά µ 3 σκυροδέµατος. Tο τελείωµα αυτό (ορατών επιφανειών σκυροδέµατος) προϋποθέτει την χρησιµοποίηση σκυροδέµατος υψηλής ποιότητας χαρακτηριστικής αντοχής F ck = 15Mpa (150χλγρ./εκ. 2 ) σκυροδέµατος ποιότητας C16/20 και άνω και κατάλληλα µορφωµένο ξυλότυπο µε σκληρή και λεία επιφάνεια. Οι επιφάνειες του σκυροδέµατος πρέπει να είναι λείες µε ακριβείς και καθαρές ακµές. Μόνο πολύ µικρές επιφανειακές ατέλειες είναι ανεκτές και αποκλείεται η εµφάνιση κηλίδων ή η αλλοίωση του χρώµατος από τα διευκολυντικά αφαίρεσης των ξυλοτύπων. Σε περιοχές που οι οπές από τους συνδέσµους ξυλοτύπων έχει καθορισθεί να παραµείνουν σαν

65 2 χαρακτηριστικό της επιφάνειας του σκυροδέµατος, το, στην εσοχή (recessed), εκτεθειµένο άκρο του τµήµατος του συνδέσµου του ξυλότυπου που παραµένει στο σκυρόδεµα πρέπει να υποβληθεί σε ειδική κατεργασία. Σε περιοχές όπου οι οπές από τους συνδέσµους του ξυλότυπου δεν έχει καθορισθεί να παραµείνουν σαν χαρακτηριστικό της επιφάνειας του σκυροδέµατος, οι κοιλότητες που δηµιουργούνται από τους συνδέσµους του ξυλότυπου πρέπει να γεµίζονται µε τον τρόπο που περιγράφεται κατωτέρω για τις επιδιορθώσεις άλλων οπών και ελαττωµάτων, εκτός από το ότι το κονίαµα είναι δυνατόν, σύµφωνα µε τις οδηγίες της υπηρεσίας, να περιέχει και λίγο λευκό τσιµέντο ώστε το τελικό χρώµα του επιδιορθωµένου τµήµατος να είναι το ίδιο µε αυτό της υπόλοιπης επιφάνειας. Το ίδιο ισχύει και για την υφή του τµήµατος. Προτού γίνει η επιδιόρθωση στην κατασκευή πρέπει να φτιαχτούν δοκιµαστικά δείγµατα κονιάµατος και λευκού τσιµέντου και να αφεθούν να ξεραθούν, ώστε να επιτευχθεί το επιθυµητό χρώµα που θα εγκρίνει η Υπηρεσία. Θα ακολουθήσει η συντήρηση του σκυροδέµατος, σύµφωνα µε τα καθορισµένα. Επιπλέον ορίζονται συµπληρωµατικά οι παρακάτω απαιτήσεις : α. Τα επιφανειακά τελειώµατα σε ορατές επιφάνειες από σκυρόδεµα θα κατασκευασθούν µε ιδιαίτερη επιµέλεια µε χρήση σιδηροτύπων ή ειδικής επένδυσης µε πλαστική επίστρωση κόντρα πλακέ (τύπου BETOFORM ή ανάλογου) για την µόρφωση απολύτως λείων επιφανειών, χωρίς ανωµαλίες στις ενώσεις ή άλλες κάθε είδους παραµορφώσεις ή ατέλειες. β. Θα χρησιµοποιηθεί η πλέον προωθηµένη τεχνολογία επί του θέµατος µε πολύ µικρό αριθµό χρήσεων του BETOFORM που τυχόν θα χρησιµοποιηθεί, µε εξαιρετική επιµέλεια διαµόρφωσης των σιδηροτύπων, χρησιµοποίησης ειδικών υλικών διευκολυντικών της αποξήλωσης, χρησιµοποίησης ειδικών συνδεσµολογιών των ικριωµάτων και των τύπων για την απολύτως ακριβή, σύµφωνα µε τα σχέδια, µόρφωση των τύπων κ.λ.π.. γ. Επίσης θα δοθεί όλως ιδιαίτερη προσοχή στην κατάλληλη σύνθεση του σκυροδέµατος (µε την πιθανή χρήση ειδικών προσθέτων βελτιωτικών του σκυροδέµατος) και την άκρως επιµεληµένη δόνηση αυτού, σε συνδυασµό και µε την ακριβή τοποθέτηση των οπλισµών, και την χρήση ειδικών πλαστικών παρεµβληµάτων εξασφάλισης της θέσης των οπλισµών, που είναι αναγκαία για την δόνηση, ώστε να αποκτηθεί η επιζητούµενη απολύτως λεία και ενιαίας παρουσίασης όψη των ορατών επιφανειών από σκυρόδεµα. δ. Για την ενιαία παρουσίαση της απόχρωσης και εµφάνισης των ορατών επιφανειών των έργων, επισηµαίνεται η ανάγκη λεπτοµερούς µελέτης της σύνθεσης του σκυροδέµατος πριν από την έναρξη διάστρωσης και στη συνεχεία η διατήρηση της σύνθεσης αυτής αναλλοίωτης µέχρι το τέλος της εργασίας, µε σταθερή πηγή αδρανών, σταθερή προέλευση και κατηγορία τσιµέντου κ.λ.π.. ε. Για επιφάνειες διαφορετικών δοµικών στοιχείων είναι δυνατό να χρησιµοποιηθούν διαφορετικά υλικά κατασκευής ξυλότυπου, µε ένα από τα ακόλουθα είδη: (ι) Ξυλότυπος µε ειδικά φύλλα ενισχυµένου κόντρα πλακέ και πλαστική επένδυση της επιφάνειας (BETOFORM ή ανάλογου) (ιι) Σιδηρότυπος µε λαµαρίνα ελάχιστου πάχους 1,6 χλστ. κ.λ.π.. Απαγορεύεται ανάµειξη των παραπάνω υλικών (ι) και (ιι) στην κατασκευή του ξυλότυπου της επιφάνειας ενιαίου δοµικού στοιχείου. στ. Οι ακόλουθες επιφάνειες θα θεωρηθούν ως ένα δοµικό στοιχείο µε ενιαία επιφάνεια για το οποίο επιβάλλεται να χρησιµοποιηθεί ενιαίο υλικό ξυλότυπου (ή σιδηροτύπου), ενιαίο διευκολυντικό αποξήλωσης ξυλοτύπων, ενιαία συντήρηση του σκυροδέµατος κατά την κατασκευή και ενιαίες λοιπές ενέργειες ώστε να αποκτηθούν ενιαία χαρακτηριστικά. ι. Ολόκληρη η ορατή επιφάνεια φορέα γέφυρας. ιι. Όλες οι ορατές επιφάνειες των ακροβάθρων και των συνεχόµενων προς αυτά τοίχων αντιστήριξης σε ολόκληρο το µήκος τους. ιιι. ιv. Όλες οι ορατές επιφάνειες µεσόβαθρων. Κάθε µεµονωµένος τοίχος στο σύνολο του µήκους του. ζ. Τα φύλλα από επενδεδυµένο µε πλαστική στρώση κόντρα πλακέ (BETOFORM ή ανάλογο) θα πρέπει να έχουν καθαρή διαµόρφωση των ακρών τους χωρίς φθορές, αποτίσεις, σπασίµατα, παραµορφώσεις της επιφάνειας, χρωµατικές διαφοροποιήσεις που µπορούν, κατά την

66 3 κρίση της υπηρεσίας, να επηρεάσουν το χρώµα του επιφανειακού τελειώµατος του σκυροδέµατος. Όλα τα ακατάλληλα, σύµφωνα µε τα παραπάνω, φύλλα, απαγορεύεται να χρησιµοποιηθούν για την κατασκευή του ξυλότυπου, αν δε διαπλάθουν της προσοχής της υπηρεσίας και χρησιµοποιηθούν θα αποµακρυνθούν κατά την τελική επιθεώρηση του ξυλότυπου, που θα γίνει πριν από την σκυροδέτηση, ανεξάρτητα από τις συνέπειες που θα έχουν στην µετακίνηση και ξανατοποθέτηση των οπλισµών, αποξήλωση ικριωµάτων, καθυστερήσεις κ.λ.π. γιατί διευκρινίζεται ότι ο Ανάδοχος είναι απόλυτα υπεύθυνος για την ακριβή τήρηση αυτών που προδιαγράφονται παραπάνω για να προκύψουν τα προβλεπόµενα υψηλής ποιότητας επιφανειακά τελειώµατα του σκυροδέµατος. η. Όπου προβλέπεται χρήση διακοσµητικών πήχεων σκοτιων στην επιφάνεια του σκυροδέµατος αυτές θα τοποθετηθούν στις ακριβείς θέσεις που προβλέπονται από την µελέτη και θα αποτελούνται από πλανισµένες πρωτοχρησιµοποιούµενες διατοµές από κατάλληλο ξύλο, ή ειδικές διατοµές από πλαστικό µε τις ακριβείς διαστάσεις που προβλέπονται στη µελέτη ή και σύµφωνα µε τις οδηγίες της υπηρεσίας χωρίς φθορές κ.λ.π. όπως αναφέρεται στην προηγούµενη παράγραφο και για τις διακοσµητικές πήχεις παίζει σπουδαίο ρόλο η χρησιµοποίηση κατάλληλου διευκολυντικού αποξήλωσης κ.λ.π. όπως έγινε παραπάνω σχετική αναφορά. Αµέσως µετά την αφαίρεση των ξυλότυπων όλες οι ανώµαλες προεξοχές στις επιφάνειες του σκυροδέµατος θα αφαιρεθούν. Τυχόν υπάρχοντα κενά ή οπές που θα είναι σχηµατισµένες µετά την αφαίρεση των συνδετικών ράβδων θα καθαρισθούν, θα διαποτιστούν πλήρως τουλάχιστον επί 3 ώρες µε νερό και θα γεµίσουν µε προσοχή µε ισχυρή τσιµεντοκονία. Πριν από την εφαρµογή της τσιµεντοκονίας πρέπει να αποµακρυνθούν τα ελευθέρα νερά. Η τσιµεντοκονία αυτή πρέπει να περιέχει τσιµέντο και λεπτή άµµο διερχόµενη από κόσκινο 0,65 χλστ.στις αναλογίες που χρησιµοποιήθηκαν και για το σκυρόδεµα που υποβάλλεται σε τελείωµα, καθώς επίσης και νερό αρκετό ώστε να δίνει επάλειψη πυκνή και συνεκτική. Το κονίαµα πρέπει να προσυσταλει (PRE-SHRINK) µε το να αναµιχθεί τουλάχιστον 1 ώρα πριν από τη χρησιµοποίησή του και να ξανααναµιχθεί, χωρίς προσθήκη νερού, αµέσως πριν από την χρησιµοποίησή του. Στη συνεχεία ενόσω το εφαρµοσµένο κονίαµα είναι ακόµη πλαστικό, θα γίνει συστηµατικό τρίψιµο µε λινάτσα, µε κονίαµα από τσιµέντο και λεπτό αδρανές. Το µίγµα τσιµέντου και λεπτού αδρανούς θα έχει τα ίδια συστατικά µε αυτό που περιγράφηκε παραπάνω εκτός από το ότι δεν πρέπει να περιέχει νερό. Το τελικό αυτό τρίψιµο πρέπει να γίνει µε τέτοιο τρόπο ώστε τα γεµισµένα κενά να έρθουν στο ίδιο επίπεδο (περασιά) µε την επιφάνεια του γειτονικού σκυροδέµατος και ολόκληρη η επιφάνεια να αποκτήσει οµοιόµορφη υφή και χρωµατισµό. Θα ακολουθήσει η συντήρηση του σκυροδέµατος σύµφωνα µε τους ισχύοντες κανονισµούς. Μικρής έκτασης ελαττωµατικές επιφάνειες (µεγάλης έκτασης ελαττωµατικές επιφάνειες συνιστούν λόγο απόρριψης της κατασκευής) θα επισκευάζονται µε καθαίρεση του ελαττωµατικού τµήµατος και τοποθέτηση νέου σκυροδέµατος και σύνδεση αυτού µε το υπάρχον σε σχήµα κλειδός, χελιδονοουράς ή αγκίστρου. Το σκυρόδεµα για την επισκευή (µπαλώµατα) θα είναι ξηρότερο από το συνηθισµένο και θα κοπανίζεται πλήρως, θα ληφθεί δε πρόνοια ώστε πριν από κάθε τελική επεξεργασία να έχει αποµακρυνθεί κάθε πλεόνασµα νερού. Για κατηγορίες σκυροδέµατος χαρακτηριστικής αντοχής F ck = 15MPa (150 χλγρ./εκ. 2 ), το τελείωµα αυτών θα επιτυγχάνεται µε χρήση σωστά µορφωµένου ξυλότυπου από σανίδες πριστης ξυλείας µε κλειστούς αρµούς. Στην επιφάνεια θα φαίνονται τα αποτυπώµατα των νερών της πριστης ξυλείας και των αρµών. Μπορεί να εµφανίζονται επίσης µικρές ατέλειες (κοιλώµατα) προκαλούµενες από την παγίδευση αέρα ή νερού, αλλά η επιφάνεια πρέπει να είναι απαλλαγµένη από κενά, σπογγώδεις περιοχές και µεγάλες ατέλειες. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και τα τελειώµατα καλουπωµένων επιφανειών οι οποίες δεν είναι ορατές και συνεπώς ενδεχόµενη τραχύτητα δεν είναι ανεπιθύµητη. Η επιφάνεια τότε γενικά δεν χρειάζεται άλλη επεξεργασία µετά την αφαίρεση των ξυλοτύπων εκτός από επιδιόρθωση ελαττωµατικού σκυροδέµατος, γέµισµα των οπών των συνδέσµων των ξυλοτύπων και την καθορισµένη συντήρηση. Επίσης όταν απαιτηθεί και κατόπιν εντολής της Υπηρεσίας είναι δυνατόν να γίνει χρήση σωστά µορφωµένου ξυλότυπου από πλανισµένες σανίδες. Στην επιφάνεια θα φαίνονται ελαφρά αποτυπώµατα των νερών της ξυλείας και των αρµών. Εναλλακτικά µπορεί να χρησιµοποιηθεί σιδηρότυπος ή τύπος από άλλο κατάλληλο υλικό. Μπορεί να εµφανίζονται επίσης µικρές ατέλειες (κοιλώµατα) προκαλούµενες από την παγίδευση αέρα ή νερού, αλλά η επιφάνεια πρέπει να είναι απαλλαγµένη από κενά, σπογγώδεις περιοχές και µεγάλες ατέλειες. Σε περίπτωση µη έντεχνης εκτέλεσης των εργασιών αυτών της µορφώσεως των ορατών

67 4 επιφανειών,θα γίνεται µείωση της τιµής µονάδος κατά 10% του σκυροδέµατος, για µείζονα δε κακοτεχνία θα εφαρµόζονται οι διατάξεις περί πληµµελών κατασκευών που ισχύουν. ΕΠΙΧΡΙΣΜΑΤΑ - ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ - ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ Αντικείµενο Εργασία Αριθ.τιµολ. Κωδικός ΥΠΕΧΩ Ε Αναθεώρησης Επιχρίσµατα τριπτά - τριβιδιστά µε τσιµεντοκονίαµα ΟΙΚ 7121 Κατασκευή βαρέως τύπου βιοµηχανικού δαπέδου ΟΙΚ Προετοιµασία επιχρισµένων επιφανειών τοίχων για χρωµατισµούς ΟΙΚ 7735 Χρωµατισµοί επί εξωτερικών επιφανειών επιχρισµάτων µε χρήση πλαστικών ακρυλικών χρωµάτων, ακρυλικής ή ΟΙΚ πολυβινυλικής βάσεως Αντιδιαβρωτικές επαλείψεις σκυροδεµάτων ΟΙΚ ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΚΣΚΑΦΩΝ 3.1 Χάραξη γραµµικών έργων επί του εδάφους Αµέσως µετά την εγκατάσταση του ο Ανάδοχος του έργου υποχρεούται να αναγνωρίσει στο έδαφος τους άξονες των υπό κατασκευή αγωγών ύδρευσης αποχέτευσης (ακαθάρτων οµβρίων) ή έργων διευθέτησης ρεµάτων που εντάσσονται στο αντικείµενο της εργολαβίας, όπως τα έργα αυτά φαίνονται στις οριζοντιογραφίες της µελέτης και να τοποθετήσει επί των αξόνων των αγωγών τα χαρακτηριστικά στοιχεία αυτών όπως θέσεις φρεατίων, αλλαγές διατοµής, αλλαγές διεύθυνσης εν οριζοντιογραφία κ.λ.π. Για τους άξονες των αγωγών ακαθάρτων, οµβρίων ή ύδρευσης που τοποθετούνται κάτωθεν οδού του Σχ. Πόλης οι θέσεις αυτών επί του καταστρώµατος των οδών θα ορισθούν µε πρόταση του Αναδόχου, µετά από σχολαστική έρευνα για ύπαρξη υπογείων γραµµικών έργων Κοινωφελών Οργανισµών, ΟΤΑ κ.λ.π. και έγκριση της Επιβλέπουσας Υπηρεσίας. Προκειµένου περί διευθετήσεων ρεµάτων µε σκοπό την δηµιουργία επενδεδυµένης ανοικτής ορθογωνικής διατοµής ή τον εγκιβωτισµό του ρέµατος µε κλειστή διατοµή ορθογωνική εντός ή εκτός πολεοδοµικού σχεδίου, ο ανάδοχος θα πρέπει να τοποθετήσει τις κορυφές του άξονα του γραµµικού αυτού έργου επί του εδάφους, βάσει των οριζοντιογραφιών της µελέτης και να προτείνει τυχόν απαιτούµενες µετακινήσεις αυτών όπου κρίνεται αναγκαίο λόγω αλλαγής συνθηκών χρήσης εδάφους στην περιοχή των έργων, προτού πασσαλώσει και χωροσταθµίσει τον άξονα. Για τις εργασίες αυτές ο Ανάδοχος υποχρεούται να εξασφαλίσει οργανωµένο τοπογραφικό συνεργείο για εργασίες υπαίθρου και γραφείου, το οποίον θα προχωρήσει στην πασσάλωση, χωροστάθµηση και λήψη κατά πλάτος τοµών στα απαραίτητα σηµεία των αξόνων των αγωγών ή των έργων διευθέτησης, αφού προηγουµένως συνεννοηθεί µε την Επιβλέπουσα Υπηρεσία και λάβει απ αυτήν τυχόν πρόσθετες οδηγίες. Θα πρέπει επίσης ο Ανάδοχος να ζητήσει εγκαίρως από την Αρµόδια Υπηρεσία στοιχεία του, εγκατασταθέντος από τον Μελετητή της Πράξης Εφαρµογής του Σχ. Πόλης ή του Υδραυλικού Μελετητή, χωροσταθµικού δικτύου στην περιοχή των έργων. Αν οι υπάρχουσες υψοµετρικές αφετηρίες κρίνονται ανεπαρκείς κατά την γνώµη της Υπηρεσίας, ο Ανάδοχος θα προβεί στην πύκνωση τους κατόπιν εγγράφου εντολής της τελευταίας. Παράλληλα ο Ανάδοχος θα πρέπει να ζητήσει από την Πολεοδοµία ήµου Ηρακλείου επικαιροποιηµένα στοιχεία (υψόµετρα κ.λ.π) της υψοµετρικής διαµόρφωσης των οδών των νέων πολεοδοµικών σχεδίων κάτωθεν των οποίων τοποθετούνται αγωγοί ύδρευσης αποχέτευσης περιλαµβανόµενοι στο αντικείµενο της Εργολαβίας του. Με τα στοιχεία που θα ληφθούν από την ύπαιθρο θα συνταχθούν µερίµνει του Αναδόχου οι κατασκευαστικές οριζοντιογραφίες, µηκοτοµές και κατά πλάτος τοµές ανά διακριτό τµήµα έργου και όπου είναι αναγκαίες, των υπό κατασκευή αγωγών οµβρίων ακαθάρτων διευθετήσεων ρεµάτων και αγωγών ύδρευσης, σύµφωνα µε τις ισχύουσες Προδιαγραφές και τις οδηγίες της Υπηρεσίας. Σε όσα τµήµατα των έργων απαιτείται, κατά την κρίση της Υπηρεσίας και µετά από πρόταση του Αναδόχου, να προηγηθεί η διάνοιξη της οδού, κάτω από την οποία θα τοποθετηθούν τα έργα αυτά, θα πρέπει να εµφαίνονται επακριβώς στα αντίστοιχα κατασκευαστικά σχέδια τα οριζοντιογραφικά και υψοµετρικά στοιχεία της νέας οδού. Τα κατασκευαστικά σχέδια θα συνταχθούν από τον Ανάδοχο και θα πρέπει να παραδοθούν σε τρία αντίγραφα στην Υπηρεσία Επίβλεψης για έγκριση, αφού προηγουµένως η τελευταία ενηµερώσει τον µελετητή του έργου για την σύµφωνη γνώµη του. Η εκτέλεση των εκσκαφών θα γίνει µετά την έγκριση των κατασκευαστικών µηκοτοµών και οριζοντιογραφιών. Αν, από την εφαρµογή στο έδαφος της χάραξης των αγωγών, καταστεί αναγκαία η κατασκευή τεχνικών έργων διαφορετικού µεγέθους από τις προβλέψεις της µελέτης ή νέων τεχνικών έργων ως π.χ. τοίχων αντιστηρίξεων ή αναβαθµών σε έργα διευθέτησης ή διαβάσεων ρεµάτων κ.λ.π, τότε ο Ανάδοχος υποχρεούται να επιφέρει στα υπάρχοντα σχέδια τις απαιτούµενες συµπληρώσεις ή να συντάξει σχέδια νέων τεχνικών έργων σύµφωνα µε τις υποδείξεις της Υπηρεσίας, χωρίς ιδιαίτερη

68 5 αποζηµίωση. 3.2 Αποτυπώσεις θέσεων τεχνικών έργων Προ της κατασκευής των µεγάλων τεχνικών έργων όπως π.χ. αντλιοστασίων, αναβαθµών, δεξαµενών κ.λ.π ο Ανάδοχος θα προβεί σε λεπτοµερή ταχυµετρική αποτύπωση µε κλίµακα 1:200 του χώρου κατασκευής των τεχνικών έργων µε αρκετά περιθώρια σύµφωνα µε τις υποδείξεις της Υπηρεσίας έξω από το περίγραµµα των εκσκαφών και θα συντάξει τα απαραίτητα υψοµετρικά - τοπογραφικά διαγράµµατα, εφ όσον κατά την εκπόνηση της µελέτης δεν συντάχθηκαν τέτοια διαγράµµατα. Εάν κατά την εκπόνηση της µελέτης συντάχθηκαν τα διαγράµµατα αυτά, ο Ανάδοχος υποχρεούται να ελέγξει την ακρίβεια τους και να επιφέρει τις δέουσες διορθώσεις τις οποίες θα υποβάλει για έγκριση στην Επιβλέπουσα Υπηρεσία µαζί µε τα κατασκευαστικά σχέδια. Στην τελική υψοµετρική οριζοντιογραφία θα τοποθετηθεί το περίγραµµα του υπό εκτέλεση τεχνικού έργου βάσει της µελέτης και ακολούθως το περίγραµµα του εδάφους εντός του οποίου θα εκτελεστούν οι εκσκαφές, εάν τούτο κριθεί αναγκαίο από την Επιβλέπουσα Υπηρεσία. Το περίγραµµα αυτό καθoρίζεται : α. Από την ποιότητα του εδάφους και την ανάγκη δηµιουργίας ή µη κλίσεων στα πρανή της εκσκαφής. β. Από το απαιτούµενο περιθώριο για την τοποθέτηση των εξωτερικών ξυλοτύπων στα εξωτερικά τοιχώµατα του έργου, αναλόγως του βάθους εκσκαφής. γ. Από την ανάγκη αποχέτευσης των οµβρίων υδάτων εκ της ανάντη περιοχής του έργου. Τα σχέδια της µελέτης θα προσαρµοστούν στην νέα υψοµετρική οριζοντιογραφία µε τις κατάλληλες βελτιώσεις που ενδεχοµένως απαιτηθούν. 3.3 Προστασία των τοπογραφικών στοιχείων Ο Ανάδοχος ευθύνεται για την ακριβή τήρηση των τοπογραφικών στοιχείων του έργου, όπως π.χ. για την εξασφάλιση των σταθερών υψοµετρικών αφετηριών, των αξόνων και των πασσάλων της χάραξης, υποχρεούται δε µε ιδίαν φροντίδα και δαπάνη να προβαίνει στην εκ νέου χάραξη, σε περίπτωση καταστροφής των εξασφαλίσεων από οποιανδήποτε αιτία. Προ τη ενάρξεως των εκσκαφών πάσσαλοι ή τοπογραφικά σηµεία σταθερά ή µη θα αναγνωρίζονται από τον Ανάδοχο. Οι υπάρχουσες σηµάνσεις στην περιοχή των σκαµµάτων θα µεταφέρονται παραπλεύρως, θα εξασφαλίζονται καταλλήλως και θα σηµειώνεται στην οριζοντιογραφία η νέα τους θέση σε σχέση µε την παλαιά. 3.4 Αναγνώριση εδάφους - έρευνες Προτού ο Ανάδοχος χαράξει στο έδαφος τους άξονες των υπό κατασκευή αγωγών ή διευθετήσεων ρεµάτων ή αποτυπώσει τους χώρους κατασκευής των µεγάλων τεχνικών έργων, οφείλει να προβεί σε λεπτοµερείς αναγνωρίσεις του εδάφους που θα εκσκαφεί, εφ' όσον είναι ποινικά και αστικά υπεύθυνος για κάθε ζηµιά που ήθελε προξενηθεί σε εγκαταστάσεις τρίτων. Εκτός από τα εµφανή εµπόδια θα πρέπει, προ της έναρξης των εργασιών και της υποβολής των κατασκευαστικών σχεδίων, να αναζητηθούν µε ευθύνη του αναδόχου και τα αφανή τοιαύτα, όπως είναι τα έργα των οργανισµών κοινής ωφελείας ( ΕΗ, ΟΤΕ, ήµος), καθώς και οι ιδιωτικοί αγωγοί ύδρευσης, αποχέτευσης. Η τοιαύτη αναζήτηση δεν αφορά µόνο τα εντός του χώρου εκσκαφής εµπόδια, αλλά και τα πέριξ αυτού που ευρίσκονται σε τέτοια απόσταση, ώστε να είναι ενδεχόµενος ο κίνδυνος ζηµιάς αυτών κατά την εκσκαφή. Η αναζήτηση αυτή από την πλευρά του Αναδόχου αποσκοπεί κυρίως στην επικαιροποίηση των οριζοντιογραφιών Έργων Ο.Κ.Ω που διαθέτει η Επιβλέπουσα Υπηρεσία µε τα νεώτερα στοιχεία που θα συλλέξει ο Ανάδοχος από τους Οργανισµούς. Στα κατασκευαστικά σχέδια θα επισηµαίνονται οι θέσεις των εµποδίων αυτών βάσει των υπαρχόντων, µέχρι την στιγµή της έναρξης των έργων, στοιχείων. 3.5 Αποζηµίωση προκαταρκτικών εργασιών Όλες οι τοπογραφικές εργασίες θα εκτελεστούν από έµπειρο τοπογραφικό συνεργείο επί κεφαλής του οποίου θα είναι ιπλωµατούχος Τοπογράφος Μηχανικός ή Πολιτικός Μηχανικός. Η πύκνωση των σταθερών υψοµετρικών αφετηριών στην περιοχή του έργου, εφ' όσον εκτελεστεί από τον Ανάδοχο µε την εντολή της Υπηρεσίας, θα γίνει σύµφωνα µε τις προδιαγραφές του Π.. 696/74, όπως τροποποιήθηκε µε το Π.. 515/89, και δεν αποζηµιώνεται ιδιαιτέρως. Παροµοίως για την επί τόπου χάραξη των αγωγών και ιδιαίτερα των διευθετουµένων ρεµάτων, που περιλαµβάνει γωνιοµετρήσεις, πασσαλώσεις, χωροσταθµήσεις, κατά πλάτος τοµές, σύνταξη κατασκευαστικών οριζοντιογραφιών, µηκοτοµών, καθώς και τις ανάλογες εργασίες υπαίθρου και γραφείου για τις αποτυπώσεις των γηπέδων των τεχνικών έργων, δεν θα καταβληθεί καµία αποζηµίωση στον Ανάδοχο, δεδοµένου ότι όλες αυτές οι εργασίες αποτελούν συµβατικές υποχρεώσεις του Αναδόχου για την σύνταξη των κατασκευαστικών και των επιµετρητικών σχεδίων και περιλαµβάνονται στα γενικά έξοδα των έργων. Για την αναγνώριση του εδάφους και την συλλογή των απαραιτήτων στοιχείων από Οργανισµούς Κοινής Ωφελείας για την ύπαρξη εµποδίων στις περιοχές των σκαµµάτων δεν καταβάλλεται επίσης

69 6 καµία αποζηµίωση στον Ανάδοχο. 4 ΕΚΣΚΑΦΕΣ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ 4.1 Αντικείµενο Στην παρούσα προδιαγραφή περιλαµβάνονται οι εκσκαφές που εκτελούνται κάτω από οριζόντιο ή µε µηδαµινή κλίση φυσικό έδαφος ή κάτω από την κλίνη γενικής εκσκαφής, για την διαµόρφωση υπογείων χώρων εντός των οποίων θα εγκιβωτισθούν εν µέρει ή εν όλω και θα θεµελιωθούν τεχνικά έργα όπως π.χ δεξαµενές ύδρευσης, αντλιοστάσια ύδρευσης και ακαθάρτων, σηπτικές δεξαµενές, γενικές εκσκαφές θεµελίων τοίχων αντιστήριξης ή συρµατόπλεκτων κιβωτίων κ.λ.π, πλην φρεατίων επίσκεψης κατά µήκος των αγωγών ακαθάρτων, οµβρίων και ύδρευσης. Οι εγκιβωτισµένες αυτές εκσκαφές µε πλάτος βάσης τουλάχιστον 3,00 µ. και ολικής επιφανείας µεγαλύτερης των 12,00 µ 2 θα εκτελεσθούν σύµφωνα µε τις διαστάσεις, κλίσεις πρανών κ.λ.π., όπως ορίζονται στα εγκεκριµένα σχέδια εφαρµογής. 4.2 Εργασία προς εκτέλεση Οι προδιαγραφόµενες εκσκαφές περιλαµβάνουν όλες τις απαραίτητες εργασίες για την αφαίρεση µε τα κατάλληλα µέσα και µεθόδους των συστατικών υλών κάτω από την επιφάνεια του φυσικού εδάφους, όπως καθορίζεται αυτή από τα σχέδια της µελέτης ή τις εντολές της Επίβλεψης και στον απαραίτητο όγκο για τον σχηµατισµό της εγκεκριµένης διατοµής οιουδήποτε σχήµατος και διαστάσεων. Στις εργασίες των εκσκαφών περιλαµβάνονται η αποµάκρυνση ή η προσωρινή απόθεση των προϊόντων εκσκαφής, η µεταφορά µε αυτοκίνητο των ακαταλλήλων ή περισσευόντων προϊόντων εκσκαφής αποτεθέντων ή µε απ ευθείας εκ της εκσκαφής φόρτωση σε οποιαδήποτε απόσταση και η µόρφωση των επιφανειών εκσκαφής στα πάσης φύσεως εδάφη παρουσία ή µη νερού. Επίσης περιλαµβάνονται όλες οι αναγκαίες εργασίες για την, εντός του πλάτους κατάληψης των έργων εκχέρσωση και εκρίζωση θάµνων και δένδρων οποιασδήποτε περιµέτρου κορµού. Σε περιοχές εκσκαφών που κατακλύζονται µόνιµα από νερά που δεν µπορούν να αποστραγγιστούν µε την κατασκευήν έργων αποστράγγισης που, όταν αυτό είναι δυνατόν και δοθεί η σχετική εντολή από την Επίβλεψη αποφεύγονται οι αντλήσεις, ή δεν προβλέπονται για τις περιπτώσεις αυτές ειδικές τιµές στο συµβατικό τιµολόγιο µε χρήση ειδικών µεθόδων ή πρόσφορων µέσων για την εκτέλεση έργων µε τις συνθήκες αυτές δεν καταβάλλεται στον Ανάδοχο πρόσθετη αποζηµίωση για την εκτέλεση των γενικών εκσκαφών. Σε περιοχές όµως εκσκαφών µε νερά που µπορούν να αποµακρυνθούν µε έργα αποστράγγισης ή εκτροπής, θα πρέπει απαραιτήτως να δοθεί έγγραφη εντολή από την Επιβλέπουσα Υπηρεσία για τον καθορισµό του είδους και της έκτασης των έργων αυτών. Οι εκσκαφές θα γίνουν µε τα κατάλληλα µέσα της εκλογής του Αναδόχου και κατά τρόπον ώστε οι τελικές διαστάσεις µετά την µόρφωση να ανταποκρίνονται στις εγκεκριµένες. Εκσκαφές γαιοηµιβραχώδεις και βραχώδεις επί έλαττον των εγκεκριµένων είναι απαράδεκτες, επί πλέον δε τοιαύτες δεν επιµετρώνται. Ο Ανάδοχος επίσης υποχρεούται να αποκαταστήσει εντέχνως τις υπερεκσκαφές, χωρίς να δικαιούται αποζηµίωσης για την επανεπίχωση τους και για το επί πλέον σκυρόδεµα της έδρασης των τεχνικών, έργων ή του πλευρικού εγκιβωτισµού αυτών. Προκειµένου περί εκσκαφών µεγάλης επιφάνειας και µεγάλου βάθους εκσκαφής ο Ανάδοχος θα πρέπει να εκτιµήσει εξ αρχής τις προσπελάσιµες στάθµες έδρασης των εκσκαπτικών µηχανηµάτων εντός του χώρου της εκσκαφής µε την δηµιουργία κεκλιµένων επιπέδων (ράµπες) εντός των επιτρεποµένων κλίσεων για την κάθοδο και άνοδο των εκσκαπτικών µηχανηµάτων και την δυνατότητα φόρτωσης των προϊόντων εκσκαφής επ' αυτοκινήτου. Εφ' όσον ο Ανάδοχος προβεί για την δηµιουργία των κεκλιµένων επιπέδων προσπέλασης των µηχανηµάτων, σε πρόσθετη εκσκαφή έξω από το εγκεκριµένο περίγραµµα της εκσκαφής του υπογείου χώρου και αυτό κρίνεται αναγκαίο και από την επιβλέπουσα Υπηρεσία,δεν θα καταβληθεί για την πρόσθετη αυτή εκσκαφή αποζηµίωση στον Ανάδοχο. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να αποκαταστήσει το έδαφος στην προτέρα του κατάσταση στην εκτός του περιγράµµατος της γενικής εκσκαφής, θέση της ράµπας µετά το πέρας της κατασκευής του τεχνικού. Αν κατά την εκσκαφή διαπιστωθεί ύπαρξη αφανούς εµποδίου ο Ανάδοχος υποχρεούται να καταστήσει τούτο γνωστό αµέσως στην επίβλεψη προκειµένου να λάβει σχετικές οδηγίες. Εάν εκ του γεγονότος αυτού προκύψει καθυστέρηση των εργασιών ή τροποποίηση ή και µαταίωση των, ο Ανάδοχος δεν δικαιούται καµιάς πρόσθετης αποζηµίωσης. Προκειµένου περί καταπτώσεων ή κατολισθήσεων πρανών της εκσκαφής, που οφείλονται στην φύση και την σύσταση των συναντώµενων εδαφών, ιδιαιτέρως των κεκορεσµένων µε νερό και λαµβάνουν χώρα µετά την εκτέλεση των εκσκαφών που έγιναν κατά τρόπον ικανοποιητικό σύµφωνα µε την προδιαγραφή αυτή, δεν επιµετράται και ούτε πληρώνεται ιδιαιτέρως η άρση των όγκων και η αποµάκρυνση τους. Παροµοίως και εφ' όσον δηµιουργηθούν αποκοπές τµηµάτων των πρανών της εκσκαφής οφειλόµενες σε πληµµελή διαµόρφωση της διατοµής των σκαµµάτων ή στην παράλειψη του Αναδόχου να προβεί εγκαίρως σε αντιστήριξη των πρανών γνωρίζοντας τον κίνδυνο της κατάπτωσης ή λάβουν χώρα ολισθήσεις µαζικών χωµάτων από προϊόντα εκσκαφής µη ικανοποιητικά συσσωρευθέντα ή

70 7 προσχώσεις στον πυθµένα των σκαµµάτων από φερτά υλικά καταγόµενα εκ των ανάντη από όµβρια ή άλλα νερά, ενώ ήταν δυνατόν να διευθετηθεί έγκαιρα η ροή αυτών από τον Ανάδοχο και γενικά προσχώσεις των σκαµµάτων από απρονοησία του Αναδόχου, δεν επιµετρώνται και ούτε πληρώνονται ιδιαιτέρως, ενώ ο τελευταίος υποχρεούται ιδία δαπάνη να αποµακρύνει τα χώµατα και να επαναφέρει το σκάµµα στις κανονικές διαστάσεις και µε το κατάλληλο υλικό. 4.3 Εξόρυξη βράχου µε εκρηκτικές ύλες Σε περίπτωση συνάντησης κατά τις γενικές εκσκαφές των τεχνικών έργων βραχώδους εδάφους ορίζεται στο τιµολόγιο ότι ο Ανάδοχος µπορεί να χρησιµοποιήσει οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπον για την εξόρυξη του βράχου µε χρησιµοποίηση ή µη εκρηκτικών. Η χρησιµοποίηση εκρηκτικών υλών θα επιτραπεί κατόπιν εγκρίσεως της Επιβλέπουσας Υπηρεσίας σχετικά µε την αποθήκευση, µεταφορά και χρησιµοποίηση τους. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να λάβει κάθε δυνατόν µέτρο ώστε να µην εκτίθεται σε κίνδυνο η ζωή, η ιδιοκτησία τρίτων ή η ασφάλεια και η ακεραιότητα των έργων. Σε καµία περίπτωση δεν θα εναποθηκεύονται καψύλλια ή θα µεταφέρονται από τον Ανάδοχο ποσότητες δυναµίτιδας ή άλλες εκρηκτικές ύλες και θα λαµβάνονται υπ' όψη απ' αυτόν όλες οι σχετικές διατάξεις και κανονισµοί για τις εκρηκτικές ύλες. Οι χώροι αποθηκεύσεως των εκρηκτικών υλών και τα οχήµατα µεταφοράς αυτών πρέπει να επισηµαίνονται µε εµφανείς επιγραφές. Η µη συµµόρφωση του Αναδόχου µε τις απαραίτητες προφυλάξεις αποτελεί επαρκή λόγο για την διακοπή της εργασίας. Η ανατίναξη θα επιτρέπεται µόνον όταν ληφθούν τα κατάλληλα προφυλακτικά µέτρα για την προστασία όλων των εργαζοµένων στο έργο, των ιδιοκτησιών τρίτων και των έργων. Κάθε βλάβη και ζηµία σε τρίτους ή σε έργα θα επανορθώνεται από τον Ανάδοχο µε δικές του δαπάνες. Επίσης ο Ανάδοχος είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για κάθε τραυµατισµό ή θάνατον των εργαζοµένων προσώπων ή τρίτων προκληθέντα από τις εργασίες ανατινάξεως και γενικότερα από την διαχείριση των εκρηκτικών υλών, ως και για κάθε βλάβη ή ζηµία σε ιδιοκτησίες ή σε έργα από την ίδια αιτία. Κατά την ανατίναξη πρέπει να ληφθούν όλα τα προφυλακτικά µέτρα, ούτως ώστε οι έξω της γραµµής των εκσκαφών βράχοι να διατηρηθούν στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Η ποιότητα και η ισχύς των εκρηκτικών υλών κατά την χρησιµοποίηση τους θα είναι τέτοια, ώστε κατά την κρίση της Υπηρεσίας Επιβλέψεως να µην επιφέρουν περιττές ρωγµές ή βλάβες στους βράχους, έξω της γραµµής των εκσκαφών. Η ανατίναξη θα γίνεται κατά τρόπον ώστε να πραγµατοποιούνται οι καθοριζόµενες γραµµές και κλίσεις, σύµφωνα µε τα εγκεκριµένα σχέδια. Μεγάλες ανατινάξεις δεν θα εκτελεσθούν σε βράχους οι οποίοι θα σχηµατίσουν την τελική µορφή των θεµελιώσεων και τις πλευρές ανοικτής εκσκαφής ή κοίτης. Η επιφάνεια των θεµελιώσεων θα καθαριστεί πλήρως από τα διαταραχθέντα από τις ανατινάξεις τµήµατα αυτής µε χρησιµοποίηση σφηνών ή άλλων παροµοίων µεθόδων που θα καταστήσουν την επιφάνεια αυτή συµπαγή και αδιάσπαστη. Όπου ήθελε ζητηθεί από την Υπηρεσία Επιβλέψεως, ο βράχος θα αποκοπεί κατά κλίµακες και έδρες, έτσι ώστε να επιτευχθεί σύνδεση και να δηµιουργηθούν ανθεκτικές επιφάνειες. Για να εξασφαλιστεί επαρκής σύνδεση µε το σκυρόδεµα, οι θεµελιώσεις πρέπει να καθαριστούν επιµελώς µε νερό ή µε εκτόξευση αέρα υπό πίεση ή και µε τα δύο. Η έγκριση από την Υπηρεσία της µεθόδου των ανατινάξεων ή της ποσότητος και της ισχύος των χρησιµοποιηθησοµένων εκρηκτικών υλών ή της αποθηκεύσεως και µεταφοράς αυτών, δεν απαλλάσσει τον Ανάδοχο από την ευθύνη αυτού για την αποθήκευση και µεταφορά, καθώς και για τις εργασίες ανατινάξεως. Εκτός αν διαφορετικά καθορίζεται στα εγκεκριµένα σχέδια, η εκσκαφή του βράχου δεν πρέπει να εκτείνεται πέραν ενός µέγιστου 30 εκατοστών του µέτρου από τις οριακές γραµµές κατά την κάθετων σ' αυτές έννοια και εν πάση περιπτώσει το µέσον όριο ανοχής επί πλέον των οριογραµµών εκσκαφής να µη είναι µεγαλύτερο των 10 εκ. του µέτρου. Οι βράχοι δεν θα εκτείνονται, εντός των εκ σκυροδέµατος ή των λιθοδµήτων κατασκευών πέραν των ορίων των ως άνω ελαχίστων διαστάσεων. 4.4 Επιµέτρηση και πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στην τιµή της πλήρους κατασκευής των αντίστοιχων αγωγών. Οι για οποιοδήποτε λόγο γενόµενες υπερεκσκαφές δεν επιµετρούνται. 5 ΕΚΣΚΑΦΕΣ ΧΑΝ ΑΚΩΝ 5.1 Αντικείµενο Η παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή αφορά τις εκσκαφές ορυγµάτων αγωγών σωληνώσεων και φρεατίων εντός κατοικηµένης περιοχής µε συµβατικό πλάτος ορύγµατος σύµφωνα µε τα σχέδια.

71 8 5.2 Εκτέλεση εκσκαφών Εάν κατά την εκσκαφή για την κατασκευή των αγωγών ή άλλων τεχνικών έργων, απαιτηθεί τοµή οδοστρώµατος, ο Ανάδοχος µε δαπάνες του, υποχρεώνεται να ζητεί τη σχετική άδεια απο τις αρµόδιες Υπηρεσίες. Ο Ανάδοχος θα εκτελέσει τις απαιτούµενες εκσκαφές δια χειρών ή δι' αυλακωτήρος ή δι' αεροσφυρών ή δι' εκσκαφέως, αναλόγως της φύσεως του εδάφους, των τοπικών συνθηκών και των υφισταµένων εµποδίων. Ο τρόπος εκτελέσεως των εκσκαφών υπόκειται στην έγκριση του Επιβλέποντος. Ο Ανάδοχος, πάντως, θα είναι πλήρως υπεύθυνος για την έντεχνη και απολύτως ασφαλή εκτέλεση των εργασιών. Εκσκαφές µε διαστάσεις µικρότερες των οριζοµένων στα σχέδια δεν επιτρέπονται. Εάν κατά την εκσκαφή για οιονδήποτε λόγο διανοίχθηκαν σκάµµατα µε διαστάσεις µεγαλύτερες των αναφεροµένων στα σχέδια, ο Ανάδοχος δεν δικαιούται αποζηµιώσεως για τον πρόσθετο όγκο εκσκαφών ούτε για τον αντίστοιχο όγκο εγκεκριµένου υλικού πληρώσεως των υπερεκσκαφών. εν καταβάλλεται ιδιαίτερη αποζηµίωση για την εκσκαφή καθαιρέσεως παλαιών οδοστρωµάτων, την καθαίρεση άοπλου σκυροδέµατος ή για την αντιµετώπιση δυσχερειών λόγω συναντήσεως αγωγών και καλωδίων ή παλαιών µπάζων, ογκολίθων κ.λ.π. εντός του σκάµµατος ή για την αντιµετώπιση υδάτων οποιουδήποτε βάθους. Η εκσκαφή βράχου θα γίνεται µε µέθοδο της εγκρίσεως της Υπηρεσίας. Θα επιτραπεί να εφαρµοσθούν ελαφρά κατάλληλα εκρηκτικά, σε πυκνές µικρού βάθους οπές, µόνον εφόσον δεν δηµιουργείται κανείς κίνδυνος σε κτίσµατα, έργα ή πρόσωπα και αφού ληφθούν αυστηρά µέτρα ασφαλείας. Κατά κανόνα θα γίνεται χρησιµοποίηση, εν όλω ή εν µέρει, αεροσφυρών. Τυχόν καταπτώσεις ή προσχώσεις προκαλούµενες απο απρόβλεπτες ισχυρές βροχοπτώσεις, αντιµετωπίζονται κατά τις νόµιµες ισχύουσες διατάξεις. Αν κατά την εκσκαφή διαπιστωθεί ύπαρξη αφανούς εµποδίου, ο Ανάδοχος υποχρεούται να καταστήσει τούτο γνωστό αµέσως στον Επιβλέποντα, προκειµένου να λάβει σχετικές οδηγίες. Εάν εκ του γεγονότος τούτου προκύψει καθυστέρηση των εργασιών ή τροποποίηση ή και µαταίωση των, ο Ανάδοχος δεν δικαιούται καµιάς πρόσθετης αποζηµιώσεως. 5.3 Περιφράγµατα - ιαβάσεις - Φράγµατα προστασίας Κατά µήκος των σκαµµάτων πρέπει, µε µέριµνα και δαπάνη του Αναδόχου, µόνου υπεύθυνου για κάθε τυχόν ατύχηµα, να τοποθετούνται ξύλινα ανθεκτικά συνεχή περιφράγµατα και κατάλληλες λάµπες φωτισµού σε κατάλληλες θέσεις προς πρόληψη ατυχηµάτων. Στην αρχή και το πέρας κάθε σκάµµατος στις διασταυρώσεις µε άλλες οδούς ή και σε άλλες θέσεις υποδεικνυόµενες απο την Επίβλεψη, θα τοποθετούνται εµπόδια φέροντα τα στοιχεία του Αναδόχου και σήµατα τροχαίας. Η µορφή των περιφραγµάτων, των εµποδίων και σηµάτων Τροχαίας και ο τρόπος στηρίξεως πρέπει να τύχουν της εγκρίσεως της Υπηρεσίας Επιβλέψεως. Ο Ανάδοχος οφείλει επίσης να εξασφαλίσει την επικοινωνία µεταξύ των δυο πλευρών του σκάµµατος µε κατασκευή στις θέσεις που θα υποδείξει η Υπηρεσία πεζογεφυρών ή γεφυρών δια τροχοφόρα. Τέλος κατά µήκος των χανδάκων ο Ανάδοχος οφείλει να δηµιουργήσει µικρού ύψους ξύλινα φράγµατα ικανά να συγκρατήσουν λίθους, σκύρα ή χώµατα παρασυρόµενα µέχρι τα χείλη των χανδάκων, ώστε να εξασφαλίζεται το εργαζόµενο µέσα στα ορύγµατα προσωπικό από κίνδυνο ατυχήµατος. Για τις ανωτέρω εργασίες δεν καταβάλλεται ιδιαίτερη αποζηµίωση. 5.4 Μόρφωση παρειών και πυθµένος Τα τµήµατα των παρειών και του πυθµένος χανδάκων που θα βρίσκονται σε επαφή µε σκυρόδεµα θα διαµορφώνονται έτσι ώστε να εξασφαλίσουν το προβλεπόµενο ελάχιστο πάχος σκυροδέµατος. Επίσης οι επιφάνειες επαφής µε ξυλοζεύξεις πρέπει να µορφούνται προκειµένου να επιτυγχάνεται καλή επαφή των µαδεριών επί των τοιχωµάτων της εκσκαφής. Για τις εργασίες µορφώσεως παρειών και πυθµένος ορυγµάτων ουδεµία ιδιαίτερη αποζηµίωση θα καταβληθεί στον Ανάδοχο.

72 9 5.5 Υποστηρίξεις αγωγών και τεχνικών έργων εγκαταστάσεων Εταιρειών Κοινής Ωφελείας Ο Ανάδοχος θα προβαίνει, κατά την κατασκευή των έργων, στην κατάλληλη υποστήριξη ή ανάρτηση των τυχόν συναντώµενων στο όρυγµα αγωγών υδρεύσεως, παροχής ηλεκτρικού ρεύµατος, αεριόφωτος, τηλεπικοινωνιών, αποχετεύσεως και θα λαµβάνει κάθε απαραίτητο µέτρο προστασίας των αγωγών αυτών, ευθυνόµενος για κάθε βλάβη τούτων λόγω της εκτελέσεως των έργων. Ιδιαίτερη µέριµνα θα ληφθεί κατά την επίχωση των ορυγµάτων όπου υφίστανται τέτοιοι αγωγοί για να αποφευχθεί τυχόν υποχώρηση του εδάφους και λόγω της υποχωρήσεως αυτής, θραύση ή υπερβολική παραµόρφωση των αγωγών. Οι υποστηρίξεις αυτές, όπου παρίσταται ανάγκη, θα εκτελούνται µε δαπάνες του Αναδόχου, σύµφωνα προς τις υποδείξεις των Εταιρειών Κοινής Ωφελείας. Κάθε βλάβη στους αγωγούς τούτους διαπιστουµένη και µετά την επίχωση, βαρύνει τον Ανάδοχο, η δε απαιτούµενη επισκευή θα γίνεται εις βάρος του Αναδόχου στον οποίο θα καταλογίζονται όλες οι προς τρίτους τυχόν αποζηµιώσεις λόγω ζηµιών που προκλήθηκαν σε αυτούς. Στη περίπτωση που η θέση των αγωγών είναι τέτοια ώστε να απαιτηθεί η µετάθεσή των, αυτή θα εκτελείται µε δαπάνες του Εργοδότου. Ο Ανάδοχος δεν δικαιούται αποζηµιώσεως λόγω τυχόν προσθέτων δυσχερειών εκσκαφής ή καθυστερήσεων ή άλλης αιτίας, που προκύπτουν από την κατά τα ανωτέρω µετάθεση του αγωγού. 5.6 Αντιστηρίξεις Όταν η φύση των εδαφών απαιτεί τούτο, ο Ανάδοχος θα προβαίνει στην κατάλληλη υποστήριξη των παρειών του ορύγµατος, όπως επιβάλλεται από τους κανόνες ασφαλείας. Οι αντιστηρίξεις θα γίνουν µε σιδηρά πετάσµατα ή µε ξυλοζεύγµατα ανάλογα µε την φύση του εδάφους. Ο τρόπος και η πυκνότητα αντιστηρίξεως θα είναι της απολύτου εγκρίσεως της Υπηρεσίας. Στην περίπτωση κινδύνου και τυχόν άµεσης ανάγκης αντιστηρίξεως των παρειών ορύγµατος εν γένει, ο Ανάδοχος οφείλει να προβαίνει χωρίς προσυνεννόηση µε τον Επιβλέποντα στην άµεση εκτέλεση της εργασίας αυτής. Ο Επιβλέπων δικαιούται να επιβάλει στον Ανάδοχο την εκτέλεση πρόσθετων αντιστηρίξεων ή ενίσχυση των υπαρχουσών, στα σηµεία που κρίνει τούτο απαραίτητο. Πάντως ο Ανάδοχος παραµένει πάντοτε µόνος και απόλυτος υπεύθυνος για την ασφάλεια των γενοµένων εκσκαφών. 5.7 Εκσκαφές φρεατίων Οι εκσκαφές για την κατασκευή των φρεατίων των αγωγών θα γίνουν µε τις διαστάσεις που δίνονται στα σχέδια. Συµβατικώς ορίζεται ότι τα πάχη των διατοµών σκυροδέµατος που σηµειούνται στα σχέδια είναι τα ελάχιστα απαιτούµενα. 5.8 Επιµέτρηση - Πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στην τιµή του άρθρου του ΥΠΕΧΩ Ε (άρθρο αναθεώρησης Υ Ρ ) 6 ΑΝΤΙΣΤΗΡΙΞΗ ΟΡΥΓΜΑΤΩΝ ΜΕ ΠΑΣΣΑΛΟΣΑΝΙ ΕΣ 6.1 Αντικείµενο Η παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή αφορά στην κατασκευή περιφράγµατος µεταλλικών πασσαλοσανίδων για την αντιστήριξη των πρανών βαθιάς εκσκαφής αντλιοστασίων, φρεατίων, τάφρων αγωγών και λοιπών τεχνικών έργων σε περιοχές υπογείων υδάτων υψηλής στάθµης και χαλαρού εδάφους, όπου η αντιστήριξη µε ξύλινα ζεύγµατα δεν είναι δυνατή. εν αναφέρεται σε αντιστηρίξεις που γίνονται µε µεταλλικά στοιχεία τύπου KRINGS ή αναλόγου.

73 Προκαταρκτικές εργασίες αντιστήριξης Ο Ανάδοχος προτού αρχίσει τις χωµατουργικές εργασίες σε περιοχές µε τα ως άνω χαρακτηριστικά (χαλαρότητα εδάφους, υψηλή στάθµη υπογείων υδάτων κ.λ.π) όπου η αντιστήριξη µε µεταλλικά στοιχεία καθίσταται αναπόφευκτη υποχρεούται να υποβάλει προς έγκριση στην Υπηρεσία κατασκευαστική µελέτη για το σύστηµα αντιστήριξης, που θα περιλαµβάνει στοιχεία για την φύση του υπεδάφους, στατικούς υπολογισµούς, κατασκευαστικά σχέδια µε λεπτοµέρειες του τρόπου κατασκευής και αποσύνδεσης, καθώς και λεπτοµερές πρόγραµµα των εργασιών κατασκευής της αντιστήριξης σε συνδυασµό µε τις εργασίες εκσκαφής και σκυροδέτησης. Σε περίπτωση άµεσου κινδύνου κατάπτωσης της παρειάς του σκάµµατος, ο Ανάδοχος µπορεί να εκτελέσει την εργασία αντιστήριξης χωρίς προέγκριση του Επιβλέποντος Μηχανικού, και ο οποίος µπορεί να κρίνει εκ των υστέρων για το δικαιολογηµένο ή µη της άµεσης και χωρίς προηγούµενη συνεννόηση εκτέλεσης της αντιστήριξης. Οι συνέπειες για κάθε κατάπτωση παρειάς ορύγµατος (εργατικά ατυχήµατα, ζηµιές προς τρίτους κ.λ.π) σε οποιαδήποτε περίσταση, σε συνθήκες αντιστήριξης ή µη και η οποία δεν ήταν δυνατόν να αποφευχθεί για οποιονδήποτε λόγο, βαρύνουν αποκλειστικά τον Ανάδοχο, εφ όσον δεν ζήτησε εγκαίρως σχετική έγκριση ή δεν προέβη αυτεπάγγελτα στην έγκαιρη λήψη µέτρων για την αποφυγή της κατάπτωσης. 6.3 Τύποι - κατασκευή αντιστήριξης Η αντιστήριξη των παρειών γίνεται µε έµπηξη στο έδαφος µεταλλικών πασσαλοσανίδων εγκεκριµένου τύπου για την δηµιουργία περιφράγµατος στεγανότητας και µεταλλικά στοιχεία αντιστήριξης (δακτύλιοι, σύνδεσµοι, αντηρίδες) καταλλήλων διατοµών, στις θέσεις που θα υποδείξει ο Ανάδοχος και γίνουν αποδεκτές από την Επίβλεψη. Οι πασσαλοσανίδες και τα µεταλλικά στοιχεία αντιστήριξης θα είναι καινουργή σε άριστη κατάσταση, χωρίς ελαττώµατα, στρεβλώσεις, παραµορφώσεις. Αν ο Ανάδοχος προτίθεται να προσκοµίσει µεταχειρισµένες πασσαλοσανίδες θα πρέπει να το γνωρίσει εγκαίρως στην Υπηρεσία για να γίνουν οι σχετικοί έλεγχοι στην πηγή προέλευσης και να λάβει την έγκριση για την χρησιµοποίηση τους. Η αποδοχή από την Υπηρεσία της προτεινόµενης προµήθειας πασσαλοσανίδων και η έγκριση των σχετικών υπολογισµών δεν απαλλάσσει τον Ανάδοχο της αποκλειστικής ευθύνης του για την έντεχνη και ασφαλή εκτέλεση του έργου, κυρίως από τις πραγµατικές συνθήκες λειτουργίας αυτού (διαφορά υδροστατικών πιέσεων, αντιστήριξη µε άντληση και πιθανή χαλάρωση του εδάφους, προστασία παλαιών οικοδοµών κ.λ.π) Εκτός από την προµήθεια των πασσαλοσανίδων ο Ανάδοχος θα προµηθεύσει και όλα τα εφόδια για την περαιτέρω εκτέλεση των εργασιών (γωνίες, κεφαλές κρούσης, ράβδους αντιστήριξης, ειδικούς γρύλους, σφηνώσεις, αγκυρώσεις κ.λ.π) Η έµπηξη των πασσαλοσανίδων θα πρέπει να εκτελεσθεί κατά παραδεκτό τρόπο. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην επιλογή του προσωπικού, του εξοπλισµού και των µέσων, ώστε να επιτευχθεί η κατακόρυφη διείσδυση των πασσαλοσανίδων. Η Υπηρεσία µπορεί κατά την κρίση της να επιβάλει στον Ανάδοχο την χρήση ειδικών ικριωµάτων για την ικανοποιητική εξέλιξη των εργασιών. Οι πασσαλοσανίδες θα εµπηγνύονται διαδοχικά µέχρις ορισµένου βάθους που θα καθορίζεται σε κάθε περιοχή αντιστήριξης επί τόπου. Ο ρυθµός έµπηξης θα παρακολουθείται από έµπειρο Τεχνικό και σε περίπτωση υπερβολικής αντίστασης η έµπηξη της συγκεκριµένης σανίδας θα διακόπτεται, ενώ η αιτία της δυσκολίας θα αντιµετωπίζεται µετά την εκτέλεση της εκσκαφής στο αντίστοιχο βάθος. Κατά την έµπηξη δεν πρέπει κανένα σηµείο των πασσαλοσανίδων να εισέρχεται µέσα στην εξωτερική οριογραµµή των τοιχωµάτων από σκυρόδεµα. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην πλήρη µεταξύ των πασσαλοσανίδων συναρµογή για την απόκτηση της επιθυµητής συνέχειας και στεγανού διαφράγµατος. Όλες οι διορθωτικές κινήσεις θα γίνουν µε δαπάνη του Αναδόχου. Η έµπηξη των πασσαλοσανίδων πρέπει να προχωρήσει µέχρι το βάθος που έχει οριστεί στην κατασκευαστική µελέτη του Αναδόχου ή σ αυτό που θα οριστεί από την Επιβλέπουσα Υπηρεσία βάσει των επί τόπου συνθηκών ή µέχρι συµπαγούς εδάφους. Στην τελευταία περίπτωση η έµπηξη τελειώνει αν µετά από 20 κρούσεις του πασσαλοπήκτη παρατηρηθεί τελεία άρνηση έµπηξης. Την έµπηξη των πασσαλοσανίδων ακολουθεί η τµηµατική εκσκαφή και η ταυτόχρονη κατασκευή των δακτυλίων αντιστήριξης. Ακολουθεί η άντληση υδάτων, η διασωλήνωση ή σκυροδέτηση κατά τµήµατα και η διαδοχική αφαίρεση των δακτυλίων αντιστήριξης. Οι πασσαλοσανίδες θα παραµείνουν εν επαφή όταν χρησιµοποιούνται ως εξωτερικός ξυλότυπος των τοιχωµάτων σκυροδέµατος οπότε ενσωµατώνονται στο έργο. Η ενσωµάτωση των πασσαλοσανίδων αποφασίζεται µε την σύµφωνη γνώµη της Υπηρεσίας σε ειδικές περιπτώσεις υπογείων τεχνικών έργων όταν δεν υπάρχει άνεση χώρου για δηµιουργία πρόσθετης εκσκαφής περί το περίγραµµα του τεχνικού έργου για την εξασφάλιση της δυνατότητας εξολκής µετά την αφαίρεση των ξυλοτύπων του τεχνικού έργου. Η εξολκή των πασσαλοσανίδων πρέπει να γίνεται υπό την επίβλεψη έµπειρων τεχνικών µετά την τοποθέτηση του αγωγού και επίχωση του σκάµµατος, µε ρυθµό εξολκής εξαρτώµενο από την

74 11 ποιότητα του εδάφους, προς αποφυγή καθιζήσεων εκατέρωθεν του σκάµµατος, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις γειτνιαζόντων ισογείων κτηρίων. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται και στην αφαίρεση των λοιπών στοιχείων αντιστήριξης (αντηρίδες, δακτύλιοι, κοµβοελάσµατα) που πρέπει να γίνεται διαδοχικά µετά την διασωλήνωση ή σκυροδέτηση του αντιστηριζοµένου τµήµατος. 6.4 Επιµέτρηση και πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στην τιµή της πλήρους κατασκευής των αντίστοιχων αγωγών. 6.5 Αντιστηρίξεις µε µεταλλικές µπάρες τύπου Krings Εφαρµογή Οι αντιστηρίξεις τύπου Krings εφαρµόζονται συνήθως στα ορύγµατα των αγωγών αποχέτευσης (οµβρίων και ακαθάρτων ) σε βάθη εκσκαφής µεγαλύτερα των 3,50 µ. σε συνδυασµό µε την φύση του εδάφους, την στάθµη των υπόγειου υδάτινου ορίζοντα και την αποφυγή ανάληψης του κινδύνου καταπτώσεων, κατά τον χρόνο των εργασιών µόρφωσης του πυθµένα και των παρειών του σκάµµατος από χειρώνακτες εργάτες. Σε ειδικές περιπτώσεις ασταθών και προβληµατικών εδαφών µπορούν να κατασκευαστούν αντιστηρίξεις αυτού του τύπου σε βάθη µικρότερα των 3,50 µ., εφ όσον οποιοσδήποτε άλλος οικονοµικότερος τρόπος αντιστήριξης (π.χ. ξυλοζεύγµατα) κριθεί αναποτελεσµατικός. Σε κάθε περίπτωση πάντως ανεξαρτήτως βάθους σκάµµατος οι αντιστηρίξεις τύπου Krings πραγµατοποιούνται µε πρόταση του Αναδόχου και έγκριση της Επιβλέπουσας Υπηρεσίας Εγκατάσταση συστήµατος & Μέτρα ασφαλείας Ιδιαίτερη µέριµνα, προσοχή, αλλά και εµπειρία από προηγούµενες εφαρµογές απαιτούνται για την εγκατάσταση και λειτουργία του συστήµατος καταβίβασης και ανέλκυσης των µεταλλικών µπαρών αντιστήριξης. Η σταδιακή καταβίβαση των µπαρών θα πρέπει να εναρµονίζεται µε την πρόοδο του βάθους εκσκαφής από τον εκσκαφέα που εξαρτάται από τις συνθήκες του εδάφους και την ύπαρξη εµποδίων εντός αυτού( π.χ µεµονωµένοι βράχοι). Οι µπάρες κατέρχονται στο προβλεπόµενο από τις κατασκευαστικές µηκοτοµές βάθος, µε ανάλογο ρυθµό και συνεχή παρακολούθηση για την ασφάλεια εκ των καθιζήσεων των εκατέρωθεν του σκάµµατος τµηµάτων των οδών και των γειτονικών οικοδοµών, λόγω των δονήσεων που δηµιουργούνται κατά την κάθοδο αυτών (µπαρών). Παροµοίως η ανέλκυση των µπαρών, όπως και η εξολκή των πασσαλοφραγµάτων, θα πρέπει να γίνονται υπό την επίβλεψη έµπειρων τεχνικών, µετά την τοποθέτηση των σωλήνων και την επίχωση του σκάµµατος, µε ρυθµό ανέλκυσης εξαρτώµενο από την ποιότητα του εδάφους προς αποφυγήν καθιζήσεων εκατέρωθεν του σκάµµατος. Οι µπάρες θα πρέπει να έχουν τις απαιτούµενες διαστάσεις και πάχη ώστε να είναι ασφαλείς σε κάθε περίπτωση βάθους εκσκαφής και ποιότητας του εδάφους. Ο Ανάδοχος προ της χρήσης του τύπου αυτής της αντιστήριξης θα πρέπει να προσκοµίσει στην Υπηρεσία πιστοποιητικά προηγούµενων επιτυχών εφαρµογών και τους σχετικούς υπολογισµούς από τους οποίους θα αποδεικνύεται η επάρκειά των Επιµέτρηση και πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στην τιµή της πλήρους κατασκευής των αντίστοιχων αγωγών. 7 ΙΑΘΕΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΚΣΚΑΦΗΣ 7.1 Αντικείµενο Στην παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή περιλαµβάνονται οι εργασίες φορτοεκφόρτωσης, µεταφοράς και τελικής εναπόθεσης των πλεοναζόντων προϊόντων κάθε είδους εκσκαφών µονίµων έργων, τα οποία δεν χρησιµοποιούνται για επανεπίχωση ορυγµάτων. 7.2 Εντολές και εγκρίσεις της Υπηρεσίας - Εκτέλεση εργασιών Οι χώροι στους οποίους θα µεταφέρονται προς τελική απόθεση τα περισσεύοντα προϊόντα εκσκαφών, θα καθορίζονται ή θα εγκρίνονται από την Υπηρεσία Επιβλέψεως. Οι προσωρινές εναποθέσεις κοντά στο όρυγµα και οι τυχόν ενδιάµεσες αποθέσεις µέχρι την τελική απόρριψη, θα εκτελούνται σε τέτοιες θέσεις και µε τέτοιο τρόπο, ώστε να περιορίζουν στο ελάχιστο δυνατό τυχόν παρακώλυση κυκλοφορίας οχηµάτων ή κανονικής απορροής υδάτων και να παρέχουν

75 12 την απαιτούµενη ασφάλεια πρανών των αποθέσεων. Τα πρός απόθεση προϊόντα εκσκαφών θα φορτώνονται και θα µεταφέρονται στο συντοµότερο δυνατό χρόνο στις τελικές εγκεκριµένες θέσεις, όπου θα διαστρώνονται κατά τις οδηγίες της επίβλεψης και κατά τρόπο που να µην εµποδίζεται η φυσική απορροή υδάτων και να περιορίζεται στο ελάχιστο κάθε αισθητική υποβάθµιση του τοπίου ή άλλη βλάβη στο περιβάλλον. 7.3 Επιµέτρηση και πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στην τιµή του άρθρου 2.01 του ΥΠΕΧΩ Ε (άρθρο αναθεώρησης Υ Ρ 6071). 8 ΑΜΜΩ ΕΣ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑ Ε ΡΑΣΕΩΣ ΣΩΛΗΝΩΝ 8.1 Αντικείµενο Η παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή αφορά τη µόρφωση του πυθµένα και τη τοποθέτηση υποστρώµατος από άµµο για την ασφαλή και οµοιόµορφη έδραση των σωληνωτών αγωγών. 8.2 Μόρφωση πυθµένος Μετά την εκσκαφή των χανδάκων θα γίνει πολύ επιµεληµένη µόρφωση του πυθµένα µε τα χέρια ώστε να επιτευχθούν απολύτως οµαλές κλίσεις, χωρίς κοιλώµατα ή εξάρσεις. Τα υψόµετρα του πυθµένα σε έδαφος γαιώδες και ηµιβραχώδες θα επιτευχθούν µε ακρίβεια 3 εκ. και θα ανοιχθούν οι απαιτούµενες φωλιές στις θέσεις των συνδέσεων και των ειδικών τεµαχίων. 8.3 Υπόστρωµα εδράσεως Οι σωλήνες θα εδρασθούν σε υπόστρωµα από άµµο λατοµείου. Η άµµος θα προέρχεται απο κατάλληλη πηγή, εγκεκριµένη απο την Υπηρεσία και θα αποτελείται απο κόκκους ανθεκτικούς απηλλαγµένους από βώλους αργίλου και οργανικές ύλες και κατά το δυνατόν οµοίου µεγέθους. Η άµµος θα διαστρώνεται στον πυθµένα του χάνδακα σε όλο το πλάτος του και σε πάχος 10 εκ. κατά µέσον όρο (απολύτως ελάχιστο, τοπικώς, 7 εκ.) προκειµένου περί γαιωδών εδαφών και 15 εκ. κατά µέσον όρο (απολύτως ελάχιστο, τοπικώς 12 εκ.) προκειµένου περί βραχωδών εδαφών. Η διάστρωση, ελαφρή συµπύκνωση και µόρφωση της άµµου θα γίνεται µε επιµέλεια και τα τελικώς διαµορφούµενα υψόµετρα για έδραση των σωλήνων θα επιτευχθούν µε ακρίβεια 1 εκ.. Ο Ανάδοχος θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξασφάλιση της σταθερότητας του αµµώδους υποστρώµατος έναντι επιδράσεως ροής υδάτων και για την αποφυγή αναµίξεως χωµάτων µέσα στην άµµο, κατά τις εργασίες κατασκευής των σωληνώσεων. Όπου υφίσταται τυχόν µελλοντικός κίνδυνος να αναπτυχθεί έντονη ροή υπογείου ύδατος κατά µήκος της εδράσεως σωληνώσεως, που έχει σηµαντική κλίση και µεγάλο µήκος, θα εφαρµόζεται, κατά τις οδηγίες της Υπηρεσίας Επιβλέψεως, διακοπή της συνέχειας του διαπερατού αµµώδους υποστρώµατος (π.χ. µε παρεµβολή αργιλοαµµώδους υλικού, επι µήκους ~ 1 µ., ανά αποστάσεις µ., που θα αντικαθιστά στις θέσεις αυτές το αµµώδες υπόστρωµα). 8.4 Επιµέτρηση Πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στις τιµές των άρθρων 5.07 και του ΥΠΕΧΩ Ε (άρθρα αναθεώρησης Υ Ρ 6069 και ΟΙΚ 1136 αντίστοιχα). 9 ΕΠΑΝΕΠΙΧΩΣΕΙΣ ΟΡΥΓΜΑΤΩΝ 9.1 Αντικείµενο Η παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή αφορά την εκτέλεση των πάσης φύσεως επιχώσεων σε ορύγµατα αγωγών σωληνώσεων, φρεατίων και τεχνικών έργων από σκυρόδεµα.

76 Υλικά επιχώσεως Άµµος λατοµείου Πάνω από προκατασκευασµένους σωλήνες που δεν εγκιβωτίζονται σε σκυρόδεµα θα χρησιµοποιείται εκλεκτό υλικό από άµµο λατοµείου. Η ζώνη του υλικού αυτού θα καλύπτει την κορυφή των αγωγών σε πάχος τουλάχιστον 0,25 µ Υλικό για υποβάσεις οδοστρωµάτων Πάνω από το υλικό αυτό η επανεπίχωση θα αποτελείται από υλικό κατάλληλο για υποβάσεις οδοστρωµάτων σύµφωνα µε τα κατασκευαστικά σχέδια και τις υποδείξεις της Υπηρεσίας. Οι αυτές απαιτήσεις ισχύουν και για επανεπιχώσεις πάνω από σκυροδέµατα χυτά επί τόπου. 9.3 Εκτέλεση εργασιών Όλα τα υλικά θα τοποθετούνται κατά οριζόντιες στρώσεις συµπυκνωµένου πάχους το πολύ 30 εκ. µε κατάλληλη υγρασία ώστε να εξασφαλίζεται η άριστη συµπύκνωση. Το υλικό εγκιβωτισµού των αγωγών θα διαστρώνεται συµµετρικά εκατέρωθεν, θα συµπυκνώνεται µέχρι αρνήσεως µε εγκεκριµένα µέσα, µε ιδιαίτερη προσοχή για την αποφυγή τυχόν βλάβης στους αγωγούς. Οι υπερκείµενες ζώνες, θα συµπυκνώνονται µε εγκεκριµένα µέσα ώστε να επιτευχθεί πυκνότητα τουλάχιστον ίση πρός 90% της µεγίστης εργαστηριακής κατά την τροπ. µέθοδο ΑΑSΗΟ Τ 180 D. Οι δύο τελικές επιφανειακές στρώσεις πάχους 10 εκ. εκάστη, θα συµπυκνώνονται µε εγκεκριµένα µέσα ώστε να επιτευχθεί πυκνότητα τουλάχιστον ίση πρός 95% της µεγίστης εργαστηριακής κατά την τροπ. µέθοδο ΑΑSΗΟ Τ 180 D. Η Υπηρεσία θα εκτελεί, όταν απαιτείται κατά την κρίση της, εργαστηριακές δοκιµες για τα υλικά και επί τόπου µετρήσεις πυκνότητας. Σε περίπτωση ανεπαρκούς συµπυκνώσεως ο Ανάδοχος θα υποχρεούται σε ανακατασκευή µε δικές του δαπάνες. Οι δειγµατοληψίες και εργαστηριακές δοκιµές θα γίνονται µε δαπάνη του Αναδόχου από εργαστήριο του ηµοσίου ή άλλο εγκεκριµένο από την Υπηρεσία εργαστήριο. Η δαπάνη για τις επί τόπου δοκιµές συµπυκνώσεως θα βαρύνει τον Ανάδοχο άν αποδειχθεί ανεπαρκής η συµπύκνωση του επιχώµατος. 9.4 Επιµέτρηση και πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στην τιµή του άρθρου 5.04 του ΥΠΕΧΩ Ε (άρθρο αναθεώρησης Υ Ρ 6067). 10 ΣΚΥΡΟ ΕΜΑΤΑ 1. Οι κατηγορίες σκυροδέµατος που θα εφαρµοσθούν σ αυτή την εργολαβία είναι C16/20, C20/25 κ.λ.π. σύµφωνα µε τον ισχύοντα Κανονισµό Τεχνολογίας Σκυροδέµατος (ΦΕΚ 227Β/ ). 2. Για όλες τις κατηγορίες εργοταξιακού σκυροδέµατος, αντοχής C16/20 και ανώτερης, ο Ανάδοχος θα πρέπει να υποβάλει µελέτη σύνθεσης του σκυροδέµατος κάθε κατηγορίας. 3. Για την περίπτωση χρησιµοποίησης έτοιµου σκυροδέµατος µπορούν να χρησιµοποιηθούν τα στοιχεία µελέτης σύνθεσης σκυροδέµατος της επιχείρησης παραγωγής σκυροδέµατος (άν οι µελέτες αυτές έχουν γίνει από κάποιο επίσηµο εργαστήριο σκυροδέµατος). 4. Ως κριτήριο αποδοχής των σκυροδεµάτων αυτής της εργολαβίας, ορίζονται οι διατάξεις του Κανονισµού Τεχνολογίας σκυροδέµατος (ΦΕΚ 227Β/ ). 5. Όλες οι ορατές επιφάνειες από σκυρόδεµα θα κατασκευασθούν µε λήψη ιδιαιτέρων µέτρων επίτευξης επιφανειακού τελειώµατος υψηλής ποιότητας, άνευ ιδιαίτερης αποζηµίωσης, καθόσον αυτή περιλαµβάνεται στις τιµές του τιµολογίου.

77 14 6. Επίσης ισχύει και ο νέος Κανονισµός για την µελέτη και κατασκευή έργων από σκυρόδεµα που έχει εγκριθεί από το ΥΠΕΧΩ Ε κατά την ηµεροµηνία της ηµοπρασίας ΣΚΥΡΟ ΕΜΑ - ΞΥΛΟΤΥΠΟΙ Γενικά Η Τεχνική αυτή Προδιαγραφή περιλαµβάνει τις εκτελέσεις εργασιών που αναφέρονται σε σκυρoδέµατα (οπλισµένα ή άοπλα) και τους ξυλότυπούς τους Οι κανονισµοί που ισχύουν 1. Για το οπλισµένο σκυρόδεµα θα ισχύσουν οι Ελληνικοί Κανονισµοί Έργων από οπλισµένο σκυρόδεµα (Β 18/2-26 Ιουλ ΦΕΚ 160Α 26/7/54) για τα άρθρα που ισχύουν και δεν καταργήθηκαν µε τον Κανονισµό Τεχνολογίας σκυροδέµατος που ισχύει µε την Αποφ. Ε 2α/ 01/22 της 9/5/1985 (ΦΕΚ 266Β). 2. Για το άοπλο σκυρόδεµα θα ισχύουν οι Γερµανικοί Κανονισµοί DIN Τα αδρανή υλικά των σκυροδεµάτων πρέπει να ικανοποιούν τον ισχύοντα κανονισµό. 4. Συµπληρωµατικά θα ισχύουν και οι Γερµανικοί Κανονισµοί DIN 1048 και DIN Σχετικά µε τον τρόπο της κατασκευής των ικριωµάτων θα ισχύουν οι Ελληνικοί Κανονισµοί που αφορούν στην ασφάλεια των εργαζοµένων σε οικοδοµικές εργασίες (Π 447 της 9/17 Ιουλ ΦΕΚ Α 142/1975 και Π 1073 της 12/16 Σεπτεµβρίου 1981 ΦΕΚ Α 260/1981) Κατηγορίες σκυροδέµατος 1. Η ποιότητα του σκυροδέµατος καθορίζεται από την τάση θραύσης κυβικού δοκιµίου διαστάσεων εκ. που θλίβεται έπειτα από παρέλευση 28 ηµερών. 2. Από άποψη συνεκτικότητας, το σκυρόδεµα, ανάλογα µε την ποσότητα νερού που περιέχει, διακρίνεται στους εξής τρεις βαθµούς µαλακότητας : ύσπλαστο (ύφυγρο) σκυρόδεµα Περιέχει νερό σε ποσοστό 6%-9% στο βάρος του ξηρού µίγµατος. Το δύσπλαστο τοποθετούµενο σκυρόδεµα είναι κατάλληλο για έργα οπλισµένου σκυροδέµατος µε οπλισµό τοποθετούµενο σε µικρό ποσοστό και σε µεγάλες αποστάσεις. Συµπυκνώνεται µε δονητές. Όταν συσφίγγεται µε το χέρι αφήνει στο εσωτερικό της παλάµης προσκολληµένο πηλό τσιµέντου. Η πάνω επιφάνειά του γίνεται οµαλή και µαλακή µόνο µε τύπανση ή δόνηση. Η δοκιµή εξαπλώσεως δύσπλαστου σκυροδέµατος για µέτρηση της συνεκτικότητας δεν είναι δυνατή. Εύπλαστο (πλαστικό) ή µαλακό σκυρόδεµα Αυτό είναι οπωσδήποτε κατάλληλο για έργα οπλισµένου σκυροδέµατος. Η περιεκτικότητα του σε νερό φθάνει σε ποσοστό 9% έως 11% σε σύγκριση µε το βάρος του ξερού µίγµατος. Η µάζα του εύπλαστου σκυροδέµατος είναι µαλακή σαν ζύµη και το µέτρο εξαπλώσεώς του δεν ξεπερνά τα 50 εκ.. Ρευστό σκυρόδεµα Είναι αυτό που περιέχει νερό σε ποσοστό 11% έως 14% στο βάρος του ξερού µίγµατος. Αυτό ρέει σαν πολτός, το δε µέτρο της εξαπλώσεώς του δεν ξεπερνά τα 65 εκ. Το ρευστό σκυρόδεµα είναι κατάλληλο για έργα στα οποία ο υποβιβασµός της ποιότητας που προκαλείται από τη µεγάλη περιεκτικότητα σε νερό δεν έχει σηµασία Υλικά κατασκευής σκυροδέµατος 1. Τσιµέντο Το τσιµέντο που θα χρησιµοποιηθεί θα είναι Πρότλαν Ελληνικού τύπου (δηλαδή θα περιέχει

78 15 συναλεσµένη θηραϊκή γη, µέχρι ποσοστό 10%) εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες θα ορίζεται ρητά από τη µελέτη η καθαρότητα του τσιµέντου. Το τσιµέντο θα πρέπει να είναι απαλλαγµένο από χηµικά οξέα, οργανικά ή ανόργανα, σάκχαρο και θειικά χλωριούχα ή νιτρικά άλατα γιατί οι προσµίξεις µε τα πιο πάνω υλικά βλάπτουν τη σκλήρυνσή του. 2. Αδρανή υλικά Τα αδρανή υλικά που θα χρησιµοποιηθούν µπορεί να είναι φυσικά (χαλαζιακή άµµος και αµµοχάλικο προερχόµενο από τη θάλασσα ή από ποταµούς), ή θραυστά, από σκληρά και αµιγή πετρώµατα (γρανίτη, διαβάση, γάβρο, σκληρό ασβεστόλιθο κ.λ.π.). 3. Κοκκοµετρική διαβάθµιση άµµου και σκύρων α) Η διαβάθµιση των κόκκων της άµµου πρέπει να περιλαµβάνεται στα όρια του πιο κάτω πίνακα : Πρότυπο κόσκινο ίοδος στα % κατά βάρος ιάµετρος (χλστ.) Πλευρά (χλστ.) Σκυρόδεµα C12/C16 0, β) Οι βλαβερές προσµίξεις που πιθανόν να υπάρχουν µέσα στην άµµο δεν πρέπει να ξεπερνούν τα όρια του πιο κάτω πίνακα : Μέγιστα όρια στα % κατά βάρος Είδος βλαβερής πρόσµιξης C12/C16 Παιπάλη (µέγεθος κόκκων 0 έως 0,075 χλστ.) 2 Άργιλος ή πηλός 1 Άνθρακες ή λιγνίτες 1 Άµµος που προέρχεται από πετρώµατα ανυδρίτη, γύψο, άνθρακα, λιγνιτάνθρακα, σχιστόλιθο, κιµωλία κ.λ.π. που θα περιέχει τέτοια πετρώµατα από ανάµιξη δεν µπορεί να γίνει δεκτή. γ) Η διαβάθµιση των κόκκων των σκύρων πρέπει να περιλαµβάνεται στα όρια του επόµενου πίνακα : Πρότυπο κόσκινο ίοδος στα % κατά βάρος ιάµετρος (χλστ.) Πλευρά (χλστ.) Σκυρόδεµα C 12/C16 0, δ) Οι βλαβερές προσµίξεις που πιθανόν να υπάρχουν µέσα στα σκύρα δεν πρέπει να ξεπερνούν τα όρια του πιο κάτω πίνακα : Μέγιστα όρια στα % κατά βάρος Είδος βλαβερής πρόσµιξης C12/C16 Άργιλος ή πηλός 0,25 Άνθρακες ή λιγνίτες 0,25 Εύθραυστα κοµµάτια 2 ε) Τελικά η διαβάθµιση των κόκκων του µίγµατος των αδρανών (άµµου και σκύρων) πρέπει να

79 16 ανταποκρίνεται στον πιο κάτω πίνακα : Πρότυπο κόσκινο ίοδος στα % κατά βάρος ιάµετρος (χλστ.) Πλευρά (χλστ.) Σκυρόδεµα C 12/C16 0, Το σχήµα των κόκκων πρέπει να είναι βασικά συγκεντρωµένο, δηλαδή µε µορφή σφαίρας ή κύβου. Το ποσοστό κόκκων σε σχήµα πλατύ ή στενόµακρο δεν πρέπει να ξεπερνά το 50% του βάρους του µίγµατος. Στα στενόµακρα σκύρα η µεγαλύτερη διάσταση δεν θα υπερβαίνει το πενταπλάσιο της µικρότερης. 4. Νερό αvαµίξεως Όλα τα νερά που συναντούµε στη φύση εκτός από το θαλάσσιο είναι κατάλληλα για την παρασκευή σκυροδέµατος, όταν δεν περιέχουν ορισµένες βλαβερές προσµίξεις, όπως χηµικά υλικά, οργανικά υλικά, άνθρακες και τύρφη. Επίσης ακατάλληλο κρίνεται το νερό που περιέχει σε διάλυση τριοξείδιο του θείου (SO 3 ) σε ποσοστό µεγαλύτερο του 1%, χλωριούχα άλατα σε ποσοστό µεγαλύτερο του 3% και γενικότερα διαλυτά θειικά άλατα. Τελικά αποκλείονται τα νερά που περιέχουν λάδια, λίπη ή σάκχαρο διαλυµένο σε ποσοστό µεγαλύτερο του 0,1%, καθώς και τα νερά µεταλλικών πηγών. Ο έλεγχος της καταλληλότητας του νερού σε περίπτωση που η επιβλέπουσα Υπηρεσία έχει αµφιβολίες δεν επαρκεί άν περιοριστεί µόνο στη χηµική ανάλυση, αλλά πρέπει να ερευνηθεί και η επιρροή των διαφόρων συστατικών του στη χηµική σύνθεση του τσιµέντου και των αδρανών υλικών Έλεγχος της ποιότητας των υλικών και του σκυροδέµατος Ο ανάδοχος έχει υποχρέωση να ελέγχει την ποιότητα των υλικών που µπαίνουν στο εργοτάξιο και το σκυρόδεµα που παρασκευάζεται από αυτά. 1. Τσιµέντο Ο εργαστηριακός και εργοταξιακός έλεγχος των τσιµέντων θα γίνεται σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του Π 244/ περί Κανονισµού Τσιµέντου για έργα από σκυρόδεµα (ΦΕΚ 69Α/ ) και θα περιλαµβάνει: α) Έλεγχο λεπτότητας αλέσεως, β) Έλεγχο σταθερότητας όγκου, γ) Έλεγχο του χρόνου κατά τον οποίο αρχίζει η πήξη, δ) οκιµασία αντοχής σε κάµψη και θλίψη. 2. Αδρανή υλικά Τα αδρανή υλικά πρέπει να ανταποκρίνονται στους περιορισµούς που µνηµονεύονται στην παράγραφο της προδιαγραφής αυτής. 3. Σκυρόδεµα - Αναλογίες αναµίξεως Όταν πρόκειται για σκυρόδεµα C12/C16, θα πρέπει να γίνει, είκοσι τουλάχιστον µέρες πριν από τη διάστρωση, έλεγχος της ποιότητας και της σύνθεσης των υλικών. Από τα ελεγχόµενα υλικά θα παίρνονται δείγµατα άµµου και σκύρων τα οποία θα συσκευάζονται µέσα σε σάκους και θα στέλνονται σε εργαστήριο για καθορισµό της πιο καλής αναλογίας αναµίξεως των αδρανών υλικών, νερού και τσιµέντου για την προβλεπόµενη ποιότητα του σκυροδέµατος. Κατά τη διάρκεια της εκτελέσεως των έργων µε σκυρόδεµα C12/C16 θα ελέγχεται απαραίτητα η αντοχή και η σύνθεσή του, στο εργοτάξιο, σύµφωνα µε τον κανονισµό για τη µελέτη και την κατασκευή

80 17 έργων από σκυρόδεµα και συµπληρωµατικά µε τους Γερµανικούς Κανονισµούς DIN 1047, DIN 1048 (αντοχή σε θλίψη, κάµψη, ελκυσµό) DIN 485 και DIN 1100 (αντοχή σε φθορά), DIN 4029 (υδροπερατότητα) DIN 2104 (αντοχή σε παγετό). Γενικά σε σταθερές συνθήκες πρέπει να παίρνονται από τρία δοκίµια για κάθε 50 µ 3 σκυροδέµατος. Ο ανάδοχος εργολάβος έχει υποχρέωση να γνωστοποιεί τα αποτελέσµατα των εργαστηριακών ερευνών και δοκιµών για το σκυρόδεµα στην επιβλέπουσα Υπηρεσία, η οποία έχει το δικαίωµα να διατάξει να γίνουν συµπληρωµατικές δοκιµές όταν πιστεύει ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι γι αυτό. 4. Ποσότητες αναµίξεως αδρανών υλικών Τα αδρανή υλικά πρέπει να µετριούνται κατά βάρος. Επειδή τα υλικά αυτά µετριούνται σε µέρη όγκου πρέπει συχνά να ελέγχεται το βάρος τους. Στην περίπτωση της παρασκευής του σκυροδέµατος C12/C16 τα αδρανή υλικά πρέπει να προσκοµίζονται σε δυο κοκκοµετρικές διαβαθµίσεις, δηλαδή κάτω των 7 χιλ. (άµµος) και πάνω από 7 χιλ. (σκύρα), και οι δόσεις τους να είναι τέτοιες ώστε η κοκκοµετρική σύνθεση του µίγµατος να ανταποκρίνεται σ αυτήν που καθορίστηκε από το εργαστήριο. Η ποσότητα του νερού στην ανάµιξη για το σκυρόδεµα C12/C16 κανονίζεται στο εργαστήριο ανάλογα µε τον προβλεπόµενο τρόπο συµπυκνώσεως του σκυροδέµατος, το είδος, την υγρασία και την υγροσκοπικότητα των αδρανών υλικών, τις αναλογίες µίξεως και τον καιρό. Η ποσότητα του νερού δεν πρέπει να είναι µεγαλύτερη από αυτήν που έχει καθοριστεί από το εργαστήριο για την περίπτωση γιατί προκαλεί ελάττωση της αντοχής του σκυροδέµατος. Για τον έλεγχο πρέπει να γίνει δοκιµή εξαπλώσεως µε αυτά που καθορίζονται στον κανονισµό για την µελέτη και την κατασκευή έργων από σκυρόδεµα. Πιο κάτω δίνονται προσεγγιστικά ποσότητες νερού που περιέχονται σε υγρά αδρανή υλικά. Πολύ υγρή άµµος χγρ./µ 3 Μέτρια υγρή άµµος 65 χγρ./µ 3 Λίγο υγρή άµµος 60 χγρ./µ 3 Υγρά σκύρα και χαλίκια 33 χγρ./µ Γενικά για τους ξυλότυπους Οι ξυλότυποι και τα ικριώµατα πρέπει να παρουσιάζουν την απαιτούµενη αντοχή για τις φορτίσεις στις οποίες θα υποβληθούν. Απαραίτητα θα πρέπει να γίνει έλεγχος των κατασκευών πάνω στις οποίες πρόκειται να στηριχτούν οι ξυλότυποι και ιδιαίτερα όταν αυτοί στηρίζονται απευθείας στο έδαφος. Στην τελευταία αυτή περίπτωση πρέπει να λαµβάνονται τα κατάλληλα µέτρα για την αποφυγή υποχώρησης των ξυλοτύπων. Η σύνθεση των ξυλοτύπων πρέπει να είναι τέτοια ώστε η αφαίρεσή τους να γίνεται εύκολα και ακίνδυνα χωρίς κρούσεις και κραδασµούς. Για να επιτυγχάνεται αυτό θα πρέπει να προβλέπονται διατάξεις σφηνών, κοχλιών, κ.λ.π.. Τα ικριώµατα πρέπει να είναι ικανά για την παραλαβή οριζοντίων δυνάµεων και γι αυτό το σκοπό θα διατάσσονται κατάλληλοι διαγώνιοι σύνδεσµοι. Τα µήκη λυγισµού των υποστυλωµάτων θα µειώνονται µε τη διάταξη των συνδέσµων. Η υπηρεσία θα ελέγχει τη στερεότητα και ευστάθεια των ξυλοτύπων πρίν από την έναρξη των εργασιών διαστρώσεως και τη διαµόρφωση σύµφωνα µε τα σχέδια. Τα υποστυλώµατα των ικριωµάτων θα γίνονται από ίσα ξύλα των οποίων η µικρότερη πλευρά διατοµής δεν θα είναι κάτω των 7 εκ. Κατά την κατασκευή ξυλοτύπων πλακών µέχρι πάχους 18 εκ. επιτρέπεται η χρησιµοποίηση υποστυλωµάτων που αποτελούνται από δυο τεµάχια συνδεδεµένα σε συνέχεια.στην περίπτωση πλακών είναι δυνατό αυτά τα υποστυλώµατα να διατάσσονται εναλλακτικά µε τα κανονικά (ακέραια), αλλά στην περίπτωση των δοκών θα πρέπει να διατάσσεται ένα τέτοιο υποστύλωµα κάθε τρία κανονικά. Υποστυλώµατα αποτελούµενα από τεµάχια πιο πολλά από δυο δεν είναι αποδεκτά.

81 Χρόνος διατηρήσεως και αφαίρεση των ξυλοτύπων Για τη διατήρηση των ξυλοτύπων απαιτείται να παρέλθει ορισµένο χρονικό διάστηµα από τη διάστρωση του σκυροδέµατος, το οποίο έχει σχέση τόσο µε την ποιότητα και το είδος του, όσο και µε τις καιρικές συνθήκες κατά την περίοδο σκληρύνσεως καθώς και µε το µέγεθος των φορτίσεων του έργου. Για τα τµήµατα εκείνα του έργου που φορτίζονται µε προσωρινά πρόσθετα φορτία κατά τη διάρκεια αφαιρέσεως των ξυλοτύπων χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην εκλογή του χρόνου της διατηρήσεώς τους. Όταν οι καιρικές συνθήκες είναι καλές (δηλαδή θερµοκρασία πάνω από +5 0 C) και έχουµε κατασκευές συνηθισµένου τύπου ισχύουν οι ακόλουθες προθεσµίες διατήρησης των ξυλοτύπων : Κατηγορία ξυλότυπου Ηµέρες διάτασης για το κοινό τσιµέντο Πλευρικοί ξυλότυποι φρεατίων, οχετών, δοκών και υποστυλωµάτων 3 Ξυλότυποι πλακών επικαλύψεως φρεατίων που δεν έχουν επικαλυφθεί µε γαίες ή άλλα φορτία 5 Ξυλότυποι πλακών µε συνήθη ανοίγµατα ή οχετών οµβρίων 8-10 Ξυλότυποι δοκών γενικά και πλακών µεγάλου ανοίγµατος 16 Υποστυλώµατα ασφαλείας πλακών και δοκών 28 Άν κατά τη διάρκεια της πήξης γίνει παγετός, οι προθεσµίες διατήρησης των ξυλοτύπων θα παραταθούν για χρονικό διάστηµα ίσο τουλάχιστο µε εκείνο του παγετού Ανάµιξη του σκυροδέµατος Η ανάµιξη του σκυροδέµατος γενικά θα γίνεται µε µηχανικούς αναµικτήρες. Αυτοί πρέπει να είναι εφοδιασµένοι µε συσκευές κανονικής παροχής και µετρήσεως νερού, ακριβείας 3%. Τα µηχανήµατα αυτά θα λειτουργούν σύµφωνα µε τα στοιχεία των εργοστασίων κατασκευής τους και ό,τι αφορά στον αριθµό στροφών, στην ταχύτητα τροφοδοσίας, στην ποσότητα κάθε µίγµατος κ.λ.π. θα πρέπει να χειρίζονται πρόσωπα µε αρκετή πείρα, εξασκηµένα στην παραγωγή σκυροδέµατος αµετάβλητης συνεκτικότητας. Η ανάδευση του σκυροδέµατος θα πρέπει να διαρκεί έως το χρόνο κατά τον οποίο η µάζα του θα είναι οµοιόµορφη. Γενικότερα ο χρόνος της ανάδευσης δεν επιτρέπεται να είναι λιγότερος από δύο (2) λεπτά. Το νερό θα µπαίνει στον αναµικτήρα σε λιγότερο χρόνο από το 1/4 του χρόνου αναµίξεως. εν επιτρέπεται να εισάγονται υλικά στον αναµικτήρα αν αυτός δεν έχει πρώτα εκκενωθεί από το προηγούµενο µίγµα. Επίσης δεν επιτρέπεται η ανανέωση σκυροδέµατος που έχει αρχίσει να πήζει. Σε κατασκευαστές δευτερεύουσας σηµασίας είναι δυνατό η ανάµιξη να γίνει µε τα χέρια. Στην περίπτωση αυτή η ανάµιξη θα γίνει πάνω σε σκληρό ξύλινο ή µεταλλικό ή από σκυρόδεµα προετοιµασµένο δάπεδο. Η ανάµιξη του τσιµέντου µε τα αδρανή υλικά θα γίνει πρίν από την πρόσθεση του νερού και τόσο τέλεια ώστε το µίγµα να είναι οµοιόχρωµο και οµοιογενές. Στη συνέχεια θα προστίθεται σιγά-σιγά το νερό και θα αναδεύεται το µίγµα µέχρι του σηµείου που θα γίνει µια οµοιόµορφη µάζα Μεταφορά διάστρωση και κατεργασία του σκυροδέµατος Το σκυρόδεµα θα πρέπει να διαστρώνεται αµέσως µετά την παρασκευή του. Σε περιπτώσεις θερµού ή ξερού καιρού η διάστρωση θα πρέπει να γίνει πριν να περάσει µισή (1/2) ώρα από την παρασκευή του, ενώ σε περιπτώσεις υγρού και ψυχρού καιρού πριν περάσει µία (1) ώρα από αυτή. Πριν από την διάστρωση θα πρέπει να καθορίζονται και να διαβρέχονται οι ξυλότυποι. Η µεταφορά του σκυροδέµατος από τη θέση αναµίξεως στη θέση διαστρώσεως πρέπει να γίνεται µε προσοχή και µε τρόπο που να εξασφαλίζει τη διατήρηση της οµοιοµορφίας του µίγµατος. Όταν πρόκειται για σκυρόδεµα διαστρώσεως που θα κατεβαίνει από υψηλότερο σηµείο, πρέπει να χρησιµοποιούνται σωληνωτοί αγωγοί. Μόνο σκυροδέµατα µε µεγάλη περιεκτικότητα άµµου είναι δυνατό να πέφτουν ελεύθερα και πάλι, όχι από ύψος µεγαλύτερο των δύο (2) µέτρων. Γενικά τα σκυροδέµατα C12/C16 θα συµπυκνώνονται οπωσδήποτε µε µηχανικούς δονητές. Η τύπανση θα γίνεται έως ότου η επιφάνεια του σκυροδέµατος γίνει πλαστική και ενιαία. Με ιδιαίτερη

82 19 προσοχή θα πρέπει να γίνεται η τύπανση του σκυροδέµατος στις γωνίες και στην επιφάνεια των ξυλοτύπων. Για τη δόνηση του σκυροδέµατος σε υποστυλώµατα, δοκούς και χοντρές πλάκες θα πρέπει να χρησιµοποιηθούν εσωτερικοί δονητές ενώ για λεπτές πλάκες επιφανειακοί. Οι εσωτερικοί δονητές, µε συχνότητα δονήσεων µεγαλύτερη των στροφών σε κάθε λεπτό, πρέπει να εισέρχονται κατακόρυφα στο σκυρόδεµα, σε όλο του το βάθος και να βγαίνουν αµέσως σιγά-σιγά. Κάθε φορά που θα εισέρχεται ο δονητής, ο χρόνος της επαφής του µε το σκυρόδεµα δεν θα ξεπερνά τα 13 δλ. και η απόσταση µεταξύ των θέσεων εισδοχής τα 60 εκ. Η υπερβολική δόνηση θα πρέπει να αποφεύγεται. Οι επιφανειακοί δονητές µε συχνότητα δονήσεων µεγαλύτερη των στροφών σε κάθε λεπτό πρέπει να µετακινούνται τόσο σιγά έτσι ώστε η επιφάνεια στο οπίσθιο µέρος τους να υγραίνεται και να καλύπτεται ελαφρά µε πολτό. Στη συµπύκνωση µε εσωτερικούς δονητές το σκυρόδεµα θα διαστρώνεται σε στρώµατα πάχους 70 εκ., ενώ µε τους επιφανειακούς δονητές το στρώµα δεν πρέπει να ξεπερνά τα 20 εκ. Οι ξυλότυποι του σκυροδέµατος που θα συµπυκνώνεται µε δονητές πρέπει να έχουν λαδωθεί. Το πλαστικό σκυρόδεµα είναι δυνατό να συµπυκνώνεται µε ανακάτωµα και σύγχρoνα µε τύπανση από ελαφρούς και πλατύς δονητές. Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δοθεί για να περιληφθούν καλά από παντού οι οπλισµοί και να γεµίσουν οι περιοχές των άκρων σ όλη την επιφάνεια των ξυλοτύπων. Αυτό, ιδιαίτερα στην περίπτωση των υποστυλωµάτων, είναι δυνατό να επιτευχθεί ύστερα από χτύπηµα των ξυλοτύπων. Η τύπανση συνιστάται ιδιαίτερα στις πλάκες. Για συµπύκνωση µε δονητές θα προτιµηθεί σκυρόδεµα που δύσκολα αποµιγνύεται. Στην περίπτωση αυτή το σκυρόδεµα πρέπει να είναι πολύ λίγο πλαστικό για να µην αποβάλλει ρευστό πολτό. Ο χρόνος δονήσεως θα πρέπει να είναι βραχύτερος συγκριτικά µε τον χρόνο που απαιτείται για δύσπλαστο (ύφυγρο) σκυρόδεµα. Το ύψος των στρωµάτων του πλαστικού σκυροδέµατος θα κανονιστεί ανάλογα µε το είδος του τµήµατος του έργου Αρµοί διακοπής και µέτρα προφύλαξης Οι αρµοί διακοπής της διαστρώσεως θα πρέπει να καθορίζονται προγενέστερα µε βάση σχέδιο στο οποίο θα έχουν ληφθεί υπόψη τα διαγράµµατα ροπών κάµψεως και τεµνουσών δυνάµεων. Όταν επαναλαµβάνονται οι εργασίες διαστρώσεως, στις θέσεις διακοπής θα πρέπει να λαµβάνεται φροντίδα για την καλή σύνθεση του νωπού µε το σκυρόδεµα που έχει σκληρυνθεί µε την κατάλληλη προετοιµασία, δηλαδή δηµιουργία ανώµαλης επιφάνειας στο παλαιό σκυρόδεµα, καλό καθαρισµό της, ύγρανση και κάλυψη µε στρώµα τσιµεντοκονιάµατος, από αυτό που χρησιµοποιείται για την κατασκευή σκυροδέµατος. Ιδιαίτερα στους αρµούς διακοπής της σκυροδέτησης της δεξαµενής τοποθετείται ταινία στεγάνωσης τύπου HYDROFOIL για να διασφαλιστεί η στεγανότητά τους. Κατά το χρόνο της πήξεως του σκυροδέµατος πρέπει να λαµβάνονται µέτρα για την προφύλαξη από τις καιρικές επιρροές (δηλ. τον καύσωνα, τον δυνατό άνεµο, την παγωνιά, τη βροχή, κ.λ.π.), από τα τρεχούµενα νερά, τις χηµικές επιδράσεις, τους κραδασµούς και οποιεσδήποτε άλλες αιτίες οι οποίες είναι δυνατό να επιδράσουν πάνω σ αυτό. Το σκυρόδεµα πρέπει να διατηρείται υγρό για οκτώ (8) τουλάχιστον µέρες έπειτα από τη διάστρωσή του. Βασικά δεν επιτρέπεται η διάστρωση σκυροδέµατος όταν η θερµοκρασία του περιβάλλοντος είναι µικρότερη των -5 0 C. Στην περίπτωση που υπάρχει ανάγκη να γίνουν οι εργασίες µε θερµοκρασία µικρότερη των -5 0 C θα λαµβάνονται όλα τα µέτρα προφυλάξεως του σκυροδέµατος από το κρύο, δηλαδή πρέπει να δηµιουργηθούν συνθήκες ώστε το σκυρόδεµα κατά την πήξη του να διατηρεί θερµοκρασία πάνω από τους -5 0 C. Αποκλείεται η χρησιµοποίηση αδρανών υλικών θερµοκρασίας κάτω των -5 0 C. Το διαστρωµένο σκυρόδεµα πρέπει να προφυλάγεται από την ψύξη µέχρι την τελική σκλήρυνσή του. Στην περίπτωση απροόπτου ή προσωρινού παγετού έως -3 0 C το νερό και τα αδρανή υλικά θα πρέπει να θερµαίνονται. Στην περίπτωση µακρόχρονου παγετού κάτω των 0 0 C δεν επιτρέπεται η έγχυση του σκυροδέµατος µε οποιοδήποτε τρόπο.η συνέχιση των εργασιών σε παγωµένα τµήµατα δεν επιτρέπεται.σκυρόδεµα που έχει προσβληθεί από παγετό πρέπει να καταστρέφεται. Ιδιαίτερη προσοχή και ειδικά µέτρα θα πρέπει να λαµβάνονται σε περιπτώσεις διαστρώσεως σκυροδέµατος κατά την περίοδο καύσωνα. Τα τµήµατα των έργων που εκτίθενται σε επιβλαβείς χηµικές ενέργειες οξέων, όξινους ατµούς, θειούχους ατµούς και θειικά ή θειούχα άλατα πρέπει να προστατεύονται µε ειδικά προφυλακτικά µέτρα. Ιδιαίτερα επικίνδυνα είναι το υδροχλωρικό, το νιτρικό και το θειικό οξύ. Σαν γενικά προφυλακτικά µέτρα προτείνονται τα ακόλουθα:

83 20 α) Εφαρµογή σκυροδέµατος εξαιρετικά πυκνού και στεγανού, β) Αύξηση του πάχους του στην επικάλυψη των οπλισµών σε 4 εκ. τουλάχιστον, γ) Επίχριση της κατασκευής µε εξαιρετικής αντοχής τσιµεντοκονία. Το πάχος της τσιµεντοκονίας αυτής δεν περιλαµβάνεται στα 4 εκ.. Επιπρόσθετα χρειάζονται ειδικές βαφές σε κάθε περίπτωση επενδύσεως κ.λ.π οκιµαστικές φορτίσεις Άν υπάρχουν ειδικοί λόγοι η Υπηρεσία έχει το δικαίωµα να διατάξει διενέργεια δοκιµαστικών φορτίσεων σε ορισµένα έργα από οπλισµένο σκυρόδεµα. Οι δοκιµαστικές αυτές φορτίσεις πρέπει να γίνονται έπειτα από 30 τουλάχιστον µέρες από τη σκλήρυνση του σκυροδέµατος Το δοκιµαστικό φορτίο καθορίζεται ως εξής : 1. Για τις πλάκες, η αύξηση της επιφορτίσεως θα είναι κατά 60 εκ. µεγαλύτερη συγκριτικά µε αυτή που έχει εξαχθεί από το στατικό υπολογισµό. Αν αυτή ξεπερνά τα χλγρ./µ 2 το δοκιµαστικό φορτίο λαµβάνεται ίσο µε αυτά που υπολογίστηκε. Για έργα στα οποία η δηµιουργία ρωγµών στις ζώνες που εφελκύονται κρίνεται βλαβερή, το δοκιµαστικό φορτίο λαµβάνεται ίσο µε αυτό που έχει ληφθεί στους υπολογισµούς. Σε καµιά περίπτωση δεν επιτρέπεται η επιβάρυνση µε όλο το φορτίο αµέσως µετά την αφαίρεση των ξυλοτύπων. 2. Τα νεκρά φορτία που προβλέπονται, αλλά δεν πραγµατοποιήθηκαν κατά τον χρόνο της δοκιµαστικής φορτίσεως, θα προστεθούν στο δοκιµαστικό φορτίο όπως καθορίζεται προηγούµενα. 3. Το δοκιµαστικό φορτίο θα πρέπει να παραµένει στο φορέα για έξι (6) τουλάχιστον ώρες και στην συνέχεια θα γίνεται ανάγνωση στα βελόµετρα των βελών κάµψεως που πραγµατοποιήθηκαν. Το µόνιµο βέλος κάµψεως θα διαβάζεται πάνω στο βελόµετρο (12) ώρες µετά την αποµάκρυνση του δοκιµαστικού φορτίου. Το βέλος αυτό δεν πρέπει να ξεπερνά το ένα τέταρτο (1/4) της µεγίστης τιµής που έχει µετρηθεί κάτω από τους ίδιους όρους χωρίς να λαµβάνεται υπόψη η επιρροή από τυχόν υποχώρηση των στηρίξεων Επιµέτρηση - Πληρωµή Η επιµέτρηση των κατασκευών από σκυρόδεµα, όσον αφορά στον τρόπο πληρωµής θα γίνεται για κάθε κατηγορία για τον πραγµατικό αριθµό των κυβικών µέτρων που εκτελέστηκαν ικανοποιητικά, σύµφωνα µε τους όρους της προδιαγραφής και τις διαστάσεις που δίνονται στα σχέδια ή αυτές που πιθανόν να εγκριθούν από την επιβλέπουσα Υπηρεσία. Αφαιρείται ο όγκος που καταλαµβάνουν σωληνώσεις ή οπές σωληνώσεων ή χυτοσιδηρά (και γενικά µεταλλικά) τεµάχια κ.λ.π.. Η πληρωµή θα γίνεται για τον αριθµό των κυβικών µέτρων τα οποία έχουν µετρηθεί όπως καθορίζεται πιο πάνω, µε τις συµβατικές τιµές µονάδος για κάθε κατηγορία σκυροδέµατος. Οι τιµές και οι πληρωµές αποτελούν πλήρη αποζηµίωση για πλήρη και έντεχνη εκτέλεση των έργων, την παροχή και εργασία µηχανηµάτων και µεταφορικών µέσων, εγκαταστάσεων, εφοδίων, υλικών, µικροϋλικών (καρφιά, σύρµατα, κ.λ.π.) και εργασίας σύµφωνα προς τις παραπάνω παραγράφους. Ιδιαίτερη πληρωµή προβλέπεται για ειδικές εργασίες που θα εκτελούνται σύµφωνα µε εντολή ή έγκριση της Υπηρεσίας, όπως τοποθέτηση ταινίας στεγνώσεως σε αρµούς διακοπής ειδικών έργων, προσθήκη στεγανωτικού κ.λ.π.. Η επιµέτρηση των ξυλοτύπων γίνεται ανά µ 2 πραγµατικής επιφάνειας ξυλότυπου σε επαφή µε το σκυρόδεµα και πληρώνεται µε το αντίστοιχο άρθρο του τιµολογίου, άρθρο 9.01 του ΥΠΕΧΩ Ε (άρθρο αναθεώρησης Υ Ρ 6301). 11 ΣΤΕΓΑΝΩΤΙΚΑ ΜΑΖΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑΤΟΣ 11.1 Αντικείµενο Η παρούσα προδιαγραφή αναφέρεται σε υλικά για την στεγανοποίηση της µάζας σκυροδέµατος και των εξωτερικών, εσωτερικών επιφανειών των κατασκευών εξ οπλισµένου, όπως φρεατίων, δεξαµενών, πλακοσκεπών οχετών κ.λ.π.

84 Στεγανωτικό µάζας σκυροδέµατος Στα οπλισµένα σκυροδέµατα τα χυτά επί τόπου, τα οποία ευρίσκονται κάτω από το φυσικό έδαφος ή την τελική στάθµη επιχώσεως και όπου αλλού ήθελε καθορίσει η Υπηρεσία, θα χρησιµοποιηθεί κατάλληλο υλικό στεγανώσεως µάζας. Το χρησιµοποιηθησόµενο υλικό δεν θα πρέπει να περιέχει άσφαλτο και πίσσα, θειϊκά άλατα ή άλλες ουσίες, οι οποίες πιθανόν να προκαλούν διάβρωση του οπλισµού και να επηρεάζουν την αντοχή του σκυροδέµατος. Το υλικό αυτό θα είναι παραγωγής αναγνωρισµένου εργοστασίου και αποδεδειγµένα θα έχει τύχει ευρύτατης εφαρµογής. Ο τρόπος µε τον οποίο θα γίνεται η ανάµιξη του υλικού µε το παρασκευαζόµενο σκυρόδεµα, όπως επίσης και η αναλογία προσµίξεως θα συµφωνούν µε τις οδηγίες του προµηθευτή. Η επίβλεψη έχει το δικαίωµα να απαιτήσει την προσκόµιση των αποδεικτικών προµήθειας και καταλληλότητας, και να ελέγχει την ανάλωση του υλικού κάθε συγκεκριµένης παρτίδας προσκοµιζόµενης στο εργοτάξιο Επιµέτρηση - Πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στις τιµές των αντίστοιχων άρθρων του Τιµολογίου όπου περιλαµβάνεται η κατασκευή µερών εκ σκυροδέµατος (πχ. εξαµενές, φρεάτια, πλακοσκεπείς αγωγοί οµβρίων κ.λ.π.) Τσιµεντοειδές στεγανωτικό υλικό εσωτερικών επιφανειών σκυροδέµατος τύπου VANDEX SUPER ή αναλόγου. Εφαρµογή. Επιµέτρηση Γενική περιγραφή Το τσιµεντοειδές στεγανωτικό επιφανειών σκυροδέµατος, VANDEX SUPER ή ανάλογο, είναι υψηλών απαιτήσεων υλικό για τη στεγανοποίηση και προστασία του σκυροδέµατος σε βάθος και όχι µόνο επιφανειακά. Τούτο απαιτεί µόνο ανάµιξη µε νερό πριν από την εφαρµογή του στην επιφάνεια του σκυροδέµατος Σύσταση. Γενικές ιδιότητες α. Σύσταση Το τσιµεντοειδές στεγανωτικό επιφανειών σκυροδέµατος, VANDEX SUPER ή ανάλογο, είναι µίγµα ταχύπηκτου τσιµέντου PORTLAND χαλαζιακής άµµου µε αυστηρά καθορισµένη κοκκοµετρική διαβάθµιση και ειδικών ανόργανων χηµικών ενώσεων. β. Γενικές ιδιότητες Φυσική κατάσταση Χρώµα κόνις γκρι Πυκνότητα 1,60 g/cm 3 Xρόνος ζωής στο δοχείο Χρόνος αρχικής σκλήρυνσης 20 min 1 ώρα γ. Στεγανοποίηση Η στεγανοποίηση του σκυροδέµατος µε το τσιµεντοειδές στεγανωτικό επιτυγχάνεται µέσω αδιάλυτων στο νερό κρυσταλλικών σύµπλοκων αλάτων που αφού σχηµατιστούν, δεν επιτρέπουν το νερό να διαπερνά πλέον τους πόρους του σκυροδέµατος, ακόµα και εάν ευρίσκεται υπό πίεση. Αντίθετα η διέλευση των υδρατµών δεν εµποδίζεται και το σκυρόδεµα διατηρεί την ικανότητά του να "αναπνέει". Τα σύµπλοκα αυτά ανόργανα άλατα είναι προϊόντα αντίδρασης των ενεργών χηµικών ενώσεων του τσιµεντοειδούς στεγανωτικού µε το ελεύθερο ασβέστιο και την υγρασία που περιέχονται στο σκυρόδεµα Έγκριση Υπηρεσίας Τα υλικά που θα χρησιµοποιήσει ο Ανάδοχος πρέπει να είναι παραγωγής αναγνωρισµένου εργοστασίου και αποδεδειγµένα να τυγχάνουν ευρείας εφαρµογής σε όµοιες περιπτώσεις στεγανώσεως, µε άριστα αποτελέσµατα. Οι ιδιότητές τους και ο επιτυγχανόµενος βαθµός στεγάνωσης δεν θα είναι κατώτερα αυτών του υλικού VANDEX SUPER. Υλικά που τυχόν επηρεάζουν την ποιότητα ή τη γεύση του πόσιµου νερού ή προσδίδουν ελαφρά έστω οσµή σε αυτό, είναι προφανώς απαράδεκτα. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να υποβάλει στην Υπηρεσία για έγκριση κάθε απαραίτητο πιστοποιητικό, προδιαγραφές και τεχνικά στοιχεία για τα χαρακτηριστικά και την συµπεριφορά από την µέχρι σήµερα εφαρµογή του υλικού που σκοπεύει να χρησιµοποιήσει και τον τρόπο της εφαρµογής του. Ο προµηθευτής του υλικού θα πρέπει να διαθέτει ISO 9001, Το υλικό αυτό θα πρέπει να έχει ανθεκτικότητα σε θετικές και αρνητικές πιέσεις 2,50 ατ, να µην είναι

85 22 τοξικό, να αντέχει σε απότοµες θερµοκρασιακές µεταβολές (DIN 52104), µε ανεκτή τάση θλίψης 23,7 Ν /µµ 2 και 5,7 Ν /µµ 2 σε εφελκισµό κάµψης, ενώ το βάρος του υλικού αυτού ανά µ2 στεγανοποιούµενης επιφάνειας δεν πρέπει να είναι µικρότερο των 2 χλγ/µ Εφαρµογή Το Τσιµεντοειδές στεγανωτικό εφαρµόζεται υπό µορφή πολτού. Σε οριζόντιες επιφάνειες εφαρµόζεται ως έχει υπό µορφή κόνις. Οι επιφάνειες που πρόκειται να εφαρµοστεί το τσιµεντοειδές στεγανωτικό υλικό πρέπει να είναι καθαρές και απαλλαγµένες από εκκρίσεις αλάτων, ακαθαρσίες, χρώµατα, επιστρώσεις, υπολείµµατα αντικολλητικών ξυλοτύπου, σαθρά υλικά και άλλα ξένα στοιχεία. Οι επιφάνειες πρέπει να είναι πορώδεις και τραχείες για τη στερεή πρόσφυση του υλικού. Τα εξερχόµενα σίδερα (φουρκέτες) και ξύλα (µορέλα) πρέπει να κόβονται σε βάθος περίπου 3 εκ. µέσα στο σκυρόδεµα και αφού επαλειφθούν µε την υδαρή επίστρωση του υλικού, πρέπει να γεµίζουν από το ίδιο υλικό σε µορφή στόκου. Κυψελοειδείς οπές, φωλιές και ρωγµές (µεγαλύτερες των 0,5 χλστ. πλάτους), καθώς και οποιεσδήποτε άλλες ατέλειες στους αρµούς κατασκευής, αφού περαστούν µε την υδαρή επίστρωση του υλικού, γεµίζονται από το ίδιο υλικό σε µορφή στόκου. Οι γωνίες που σχηµατίζονται στη συµβολή δαπέδου και τοιχίου πρέπει να γεµίζονται µε το υλικό αυτό σε µορφή κονιάµατος και να διαµορφώνεται καµπύλο λούκι, αφού όµως έχει προηγηθεί υδαρής επίστρωση του υλικού. Πριν την εφαρµογή του υλικού σε επιφάνεια σκυροδέµατος και ιδιαίτερα εάν είναι τελείως ξηρή, θα πρέπει να διαβρεχτεί µε καθαρό νερό µέχρι πλήρους εκποτισµού της. Τυχόν υπερβολικό νερό που δηµιουργεί "λίµνες" στην επιφάνεια πρέπει να αποµακρυνθεί πριν την επίστρωση του υλικού Επιµέτρηση και πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στις τιµές των αντίστοιχων άρθρων του Τιµολογίου όπου περιλαµβάνεται η κατασκευή µερών εκ σκυροδέµατος (πχ. εξαµενές, φρεάτια, πλακοσκεπείς αγωγοί οµβρίων κ.λ.π.) Στεγανωτική επάλειψη εξωτερικών επιφανειών σκυροδέµατος Αντικείµενο Η παρούσα Προδιαγραφή περιλαµβάνει τις επαλείψεις των εξωτερικών επιφανειών οπλισµένου σκυροδέµατος µε κατάλληλα κατά της υγρασίας ασφαλτικά µονωτικά υλικά. Η ανάγκη αυτή παρουσιάζεται κυρίως στα φρεάτια των αγωγών, στις δεξαµενές ύδρευσης και στους αγωγούς οµβρίων ορθογωνικής διατοµής, όπου τόσο οι εξωτερικές επιφάνειες πρέπει να στεγανωθούν για την αποφυγή διείσδυσης της υγρασίας στον εσωτερικό χώρο. Η Επιβλέπουσα Υπηρεσία µε έγγραφη εντολή προς τον Ανάδοχο του έργου θα υποδείξει τα τµήµατα του έργου τα οποία θα επαλειφθούν και τα είδη των στεγανωτικών υλικών που θα χρησιµοποιηθούν λαµβάνοντας υπόψη και τα σχέδια της µελέτης Στεγανοποίηση εξωτερικών επιφανειών σκυροδέµατος Το υλικό στεγανοποίησης που θα χρησιµοποιηθεί πρέπει να είναι παραγωγής αναγνωρισµένου εργοστασίου, να έχει µε επιτυχία εφαρµοστεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις και να είναι της εγκρίσεως της Υπηρεσίας. Το υλικό τούτο πρέπει να προσκολλάται ισχυρά πάνω στην επιφάνεια του σκυροδέµατος, να στεγνώνει το πολύ σε 24 ώρες και να αντέχει στο νερό και τις αλκαλικές ή άλλες ουσίες που περιέχονται στο έδαφος. Ο τρόπος εφαρµογής, µετά από καθαρισµό και κατάλληλη προπαρασκευή των επιφανειών σκυροδέµατος, πρέπει να είναι σύµφωνα µε τις οδηγίες του εργοστασίου παραγωγής και τους κανόνες της τέχνης. Θα εφαρµόζεται διπλή τέτοια επάλειψη, σε συνολική ποσότητα τουλάχιστον 1,0 χγρ /µ2 προκειµένου για λείες επιφάνειες σκυροδέµατος, ή 1,50 χγρ/µ2 κατά την έγκριση της Υπηρεσίας για τραχείες - πορώδεις επιφάνειες Επιµέτρηση - Πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στις τιµές των αντίστοιχων άρθρων του Τιµολογίου όπου περιλαµβάνεται στεγανοποίηση εξωτερικών επιφανειών σκυροδέµατος επίχριση επιφανειών εκ σκυροδέµατος (πχ. εξαµενές, φρεάτια, πλακοσκεπείς αγωγοί οµβρίων κ.λ.π.). 12 ΣΙ ΗΡΟΥΣ ΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑΤΩΝ 12.1 Αντικείµενο προδιαγραφής και ποιότητα χάλυβα Αυτή η Τεχνική Προδιαγραφή αφορά τον σιδηρό οπλισµό των σκυροδεµάτων.

86 Οι χάλυβες που χρησιµοποιούνται σαν οπλισµοί σκυροδέµατος χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες σύµφωνα µε τον κανονισµό για την µελέτη και την κατασκευή έργων από σκυρόδεµα. Από αυτές τις κατηγορίες θα χρησιµοποιηθεί χάλυβας κοινός S220 και χάλυβας S500. Απαγορεύεται η χρησιµοποίηση οπλισµών κατασκευασµένων µε την µέθοδο δεσµίδων (έλαση δεσµίδων από παλιό σίδηρο µε αυτογενή συγκόλληση κ.λ.π.) Επίσης απαγορεύεται η χρησιµοποίηση οπλισµού που έχει υποστεί ανεπανόρθωτες παραµορφώσεις Τοποθέτηση οπλισµών Ο σιδερένιος οπλισµός (χάλυβας) θα καθαρίζεται καλά από ακαθαρσίες, λίπη και σκουριά πριν από τη χρήση του. Ιδιαίτερη προσοχή θα δίδεται στη διατήρηση της προβλεπόµενης µορφής και της θέσεως των οπλισµών καθώς και στη σωστή σύνδεση µε σύρµα στις συνεχόµενες ράβδους που εφελκύονται ή θλίβονται (κύριοι οπλισµοί) µε τον οπλισµό διανοµής και τους συνδετήρες. Στους οπλισµούς που επιβαρύνονται µε εφελκυσµό ή σύνδεση µε σύρµα δεν επιτρέπεται να αντικατασταθεί µε συγκόλληση. Πριν από τη διάστρωση η Υπηρεσία θα ελέγχει τη διάταξη και τις διατοµές των οπλισµών ώστε να συµφωνούν µε τα σχέδια. Κατά τη διάρκεια της διαστρώσεως ο οπλισµός πρέπει να συγκρατείται στην ακριβή του βάση. Η απαιτούµενη επικάλυψη όλων των οπλισµών από σκυρόδεµα πρέπει να εξασφαλίζεται µε την ανάρτηση των οπλισµών και τη χρησιµοποίηση ανάστροφων αναβολέων (καβαλέτα). Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται για την πλευρική επικάλυψη των συνδετήρων. Ο επάνω οπλισµός των πλακών και δοµών πρέπει να εξασφαλίζεται από τη βύθιση µέσα στο σκυρόδεµα. Οι οπλισµοί πρέπει να περιβάλλονται από πυκνή µάζα σκυροδέµατος. Στην περίπτωση χρησιµοποιήσεως ύφυγρου σκυροδέµατος πρέπει οι οπλισµοί να περιβάλλονται µε στρώµα πλαστικού σκυροδέµατος και να επαλείφονται µε γαλάκτωµα τσιµέντου το οποίο κατά τη διάστρωση του σκυροδέµατος πρέπει απαραίτητα να είναι ακόµα νωπό. Άν το σκυρόδεµα συµπυκνώνεται µε εσωτερικούς δονητές τα µέτρα αυτά περιττεύουν. Στις κατασκευές ελαφρού σκυροδέµατος, οι οπλισµοί πρέπει να επιχρίονται µε τσιµέντο. Άν τµήµα του έργου µε σκληρό οπλισµό στην κάτω πλευρά του διαστρώνεται πάνω στο έδαφος (π.χ. πλάκα θεµελίου) τότε η επιφάνεια εδάφους πρέπει να καλύπτεται προηγούµενα µε σκυρόδεµα πάχους τουλάχιστον 5 εκ ιαµόρφωση οπλισµών Τα άκρα των οπλισµών S220 πρέπει να διαµορφώνονται σε ηµικυκλικά άγκιστρα και η ελεύθερη διάµετρός τους δεν πρέπει να είναι µικρότερη, για χαλύβδινους ράβδους κατηγορίας S220, από 2,5 D (όπου D η διάµετρος της ράβδου). Οι οπλισµοί που θλίβονται επιτρέπεται να έχουν ορθογώνια άγκιστρα. Η ελεύθερη ακτίνα καµπυλότητας της κάµψεως των οπλισµών δεν πρέπει να είναι µικρότερη από το δεκαπλάσιο της διαµέτρου Ενώσεις οπλισµών και επικάλυψη µε σκυρόδεµα Οι ενώσεις µε συγκόλληση για την αύξηση του µήκους των οπλισµών θα κατασκευάζονται σύµφωνα µε τον ισχύοντα κανονισµό. Οι ενώσεις µε παράθεση δεν επιτρέπονται σε στοιχεία που εφελκύονται, καθώς και σε ράβδους µε διάµετρο µεγαλύτερη των 26 χλστ.. Κατά την ένωση µε παράθεση τα άκρα των ράβδων πρέπει να καταλήγουν σε άγκιστρα και το µήκος της επικαλύψεως των ράβδων να είναι τουλάχιστον ίσο µε : 2 σe επιτρ.f α = 3 τx, όπου τ = η τάση συνάφειας του οπλισµού και x = η περίµετρος του οπλισµού 23

87 Για στρογγυλή ράβδο µε διάµετρο d : 1 σe επιτρ. α = 6 τ Η τελική επικάλυψη από σκυρόδεµα όλων των οπλισµών καθώς και των συνδετήρων θα πρέπει να είναι τουλάχιστον όπως αναφέρεται πιο κάτω. α) Σε πλάκες ή άλλα στοιχεία κατασκευής πάνω από την επιφάνεια καθαρών η ακάθαρτων υδάτων 2,5 εκ.. β) Σε συλλεκτήρες οµβρίων ή ακάθαρτων υδάτων 3,0 εκ.. γ) Σε δάπεδα και τοιχώµατα που βρίσκονται συνεχώς υπό την επιφάνεια καθαρών ή ακάθαρτων υδάτων 3,5 εκ.. Οι πιο πάνω επικαλύψεις θα τηρούνται οπωσδήποτε εκτός αν στα σχέδια αναφέρονται ακόµα µεγαλύτερες Έλεγχος της ποιότητας των σιδηρών οπλισµών Η επιβλέπουσα Υπηρεσία έχει το δικαίωµα να διατάξει τον έλεγχο της ποιότητας των σιδερένιων οπλισµών. Ο έλεγχος θα γίνεται σύµφωνα µε τον κανονισµό για τη µελέτη και την κατασκευή έργων από σκυρόδεµα Επιµέτρηση και πληρωµή Η επιµέτρηση γίνεται για τον πραγµατικό αριθµό σε χιλιόγραµµα του σιδερένιου οπλισµού που προσκοµίστηκε και τοποθετήθηκε στα µόνιµα έργα σύµφωνα µε τα σχέδια. Η επιµέτρηση θα γίνει σύµφωνα µε πίνακες στους οποίους θα αναφέρονται τα βάρη για κάθε µέτρο µήκους ζυγισµένων δειγµάτων και αφού θα έχει συνταχθεί για τον λόγο αυτό πρωτόκολλο ζυγίσεως. Η πληρωµή θα γίνεται για τον αριθµό των χιλιογράµµων που µετρήθηκαν όπως προβλέπεται µε την τιµή µονάδος του άρθρου 9.26 του ΥΠΕΧΩ Ε (άρθρο αναθεώρησης Υ Ρ 6311). Η τιµή αυτή θα ανταποκρίνεται στην ολοκληρωτική αποζηµίωση για την πλήρη εκτέλεση των έργων, δηλαδή για υλικά, µεταφορές και εργασία διαµορφώσεως και τοποθετήσεως. εν επιτρέπεται πληρωµή για πρόσθετο βάρος στην περίπτωση που ο ανάδοχος χωρίς σοβαρό λόγο ή έγκριση της Υπηρεσίας χρησιµοποιήσει διατοµές µεγαλύτερες από αυτές που αναφέρονται στα σχέδια. 13 ΕΠΙΧΡΙΣΕΙΣ ΜΕ ΤΣΙΜΕΝΤΟΚΟΝΙΑ 13.1 Αντικείµενο Η παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή περιλαµβάνει την επίχριση επιφανειών εκ σκυροδέµατος εσωτερικών κυρίως, σύµφωνα µε τα σχέδια της µελέτης ή τις εντολές της Υπηρεσίας, µε ισχυρά τσιµεντοκονία πάχους 20 χλστ. Η Επιβλέπουσα Υπηρεσία µε έγγραφη εντολή της προς τον Ανάδοχο του έργου θα καθορίσει τα τµήµατα που θα επιχριστούν εσωτερικά µε τσιµεντοκονία σύµφωνα µε τα σχέδια της µελέτης Υλικά και τρόπος κατασκευής Ως υλικά κατασκευής θα χρησιµοποιηθούν τσιµέντο Πόρτλαντ Ελληνικού τύπου και άµµος, σε αναλογία 600 χλγρ. τσιµέντου προς 1,00 µ3 άµµου, για τις δύο πρώτες (πεταχτή λάσπωµα) στρώσεις και 900 χγρ τσιµέντου /µ3 άµµου για την τρίτη (πατητή). Η άµµος πρέπει να είναι λεπτόκοκκη και απηλλαγµένη τελείως από γαιώδεις και οργανικές προσµίξεις. Εφ' όσον κρίνει τούτο αναγκαίο η Υπηρεσία µπορεί να διατάξει πλύσιµο της άµµου. Η µέτρηση της άµµου πρέπει απαραιτήτως, να γίνεται µε κιβώτιο ορισµένου όγκου, και το τσιµέντο θα προστίθεται κατά βάρος. Η ανάµιξη των υλικών και η κατασκευή των µιγµάτων πρέπει να γίνεται επί επιπέδων λαµαρινών. Η χρήση ειδικών αναµικτήρων για την παρασκευή των κονιαµάτων επιτρέπεται. Το πάχος της τσιµεντοκονίας θα είναι συµπιεσµένο 20 χλστ. για τα εσωτερικά επιχρίσµατα και για τα εξωτερικά. Η εκτέλεση θα γίνεται σε τρεις στρώσεις. Η πρώτη στρώση θα είναι πεταχτή, η δεύτερη στρώση τριπτή, η τρίτη πατητή, και θα συµπιέζεται και θα λειαίνεται µε µυστρί. Στις γωνίες θα µορφούνται καµπύλες, µε ειδικά εργαλεία. Κάθε στρώση θα καταβρέχεται επανειληµµένα µετά την πήξη του τσιµέντου. Πριν από την διάστρωση 24

88 25 κάθε στρώσεως θα προηγείται καθαρισµός και πλύσιµο της επιφανείας µε νερό και στη συνέχεια θα γίνεται διαβροχή µε γαλάκτωµα τσιµέντου (αριάνι) Επιµέτρηση - Πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στις τιµές των αντίστοιχων άρθρων του Τιµολογίου όπου περιλαµβάνεται επίχριση επιφανειών εκ σκυροδέµατος (πχ. εξαµενές, φρεάτια, πλακοσκεπείς αγωγοί οµβρίων κ.λ.π.). 14 ΑΓΩΓΟΙ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΙ ΑΠΟ ΠΟΛΥΑΙΘΥΛΕΝΙΟ 14.1 Αντικείµενο - Εργασία προς εκτέλεση Η παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή αναφέρεται στους καταθλιπτικού αγωγούς εκ σωλήνων από πολυαιθυλένιο, καλουµένων στο εξής πλαστικών σωλήνων, καθώς και τα σχετικά εξαρτήµατα. Οι προβλεπόµενες υπό της παρούσης προς εκτέλεση εργασίες για την κατασκευή των αγωγών ακαθάρτων εκ πλαστικών σωλήνων, έχουν συνοπτικώς ως εξής : α. Προµήθεια των σωλήνων και των ειδικών τεµαχίων και οι πάσης φύσεως δοκιµασίες στο εργοστάσιο. β. Οι πάσης φύσεως φορτοεκφορτώσεις και µεταφορά µέχρι της θέσης τοποθέτησης. γ. Η τοποθέτηση και η σύνδεση των σωλήνων και των ειδικών τεµαχίων εντός του ορύγµατος και ο εγκιβωτισµός σε σκυρόδεµα. δ. Οι πάσης φύσεως δοκιµασίες παραλαβής των ετοίµων σωληνώσεων στο έργο. Όλες οι παραπάνω εργασίες θα εκτελεσθούν σύµφωνα µε τα στη συνέχεια λεπτοµερώς οριζόµενα. Για τις λοιπές εργασίες τις απαιτούµενες για την κατασκευή του δικτύου ακαθάρτων εκ πλαστικών σωλήνων ήτοι άρση και επαναφορά οδοστρωµάτων, εκσκαφή και επανεπίχωση ορυγµάτων τοποθέτησης των σωληνώσεων, αντιστήριξη των παρειών των ορυγµάτων, άντλησης, κατασκευή του αµµώδους υποστρώµατος, εξυγίανση του εδάφους µε αµµοχάλικο, κατασκευή φρεατίων, εγκιβωτισµό των σωλήνων εντός άµµου ή εντός σκυροδέµατος, µεταφορά και απόρριψη των πλεονασµάτων εκσκαφής κ.λ.π. ισχύουν οι αντίστοιχες Τεχνικές Προδιαγραφές Ποιότητα, χαρακτηριστικά και έλεγχοι των πλαστικών σωλήνων και των ειδικών τεµαχίων Οι γενικές απαιτήσεις, οι διαστάσεις και ανοχές και οι απαιτήσεις ποιότητας και δοκιµασίες για τους πλαστικούς σωλήνες και τα ειδικά τεµάχια και οι φυσικοχηµικές ιδιότητες αυτών θα είναι σύµφωνες µε τα οριζόµενα στο Ελληνικό πρότυπο ΕΛΟΤ Μεταφορά σωλήνων κ.λ.π. επί τόπου των έργων Κατά τις πάσης φύσεως φορτοεκφορτώσεις, προσωρινές αποθηκεύσεις και µεταφορές των υλικών µέχρι του κεντρικού εργοταξίου και εκείθεν µέχρι του ορύγµατος, θα ληφθεί πρόνοια όπως αποφευχθούν στρεβλώσεις, µόνιµες παραµορφώσεις και ενέργειες δυνάµενες να µειώσουν τη µηχανική αντοχή των υλικών, τηρουµένων προς τούτο σχολαστικώς των σχετικών οδηγιών του εργοστασίου κατασκευής των σωλήνων. Ο ανάδοχος θα εξασφαλίζει κατάλληλα τους σωλήνες επί του οχήµατος µεταφοράς και θα λαµβάνει όλα τα απαιτούµενα µέτρα προς αποφυγήν πάσης φθοράς των σωλήνων. Τα οχήµατα µεταφοράς θα εκλέγονται µε τρόπο ώστε το µήκος της "καρότσας" να µην είναι µικρότερο από το µήκος των σωλήνων. Επίσης κατά την αποθήκευση των σωλήνων και των δακτυλίων στεγανότητας στο ύπαιθρο, θα πρέπει να λαµβάνεται ειδική πρόνοια ώστε τόσο οι σωλήνες όσο και οι ελαστικοί δακτύλιοι να µη βρίσκονται επί µακρόν εκτεθειµένοι στην άµεση επίδραση των ακτίνων του ηλίου.

89 Τοποθέτηση, σύνδεση και επίχωση των σωλήνων εντός του ορύγµατος Γενικά Οι πλαστικοί σωλήνες εδράζονται επί αµµώδους υποστρώµατος, όπως ορίζεται στα αντίστοιχα σχέδια. Στις θέσεις συνδέσεως των σωλήνων θα διαµορφωθούν κατάλληλες αναµονές (φωλεές) στο υπόστρωµα για τη σύνδεση των σωλήνων. Η τοποθέτηση των σωλήνων θα γίνεται µετά την επιθεώρηση και την έγκριση υπό του επιβλέποντος του υποστρώµατος εξ άµµου. Η τοποθέτηση των σωλήνων εντός του ορύγµατος θα γίνει δια χειρών για τους µικρής διαµέτρου σωλήνες ή µε τη βοήθεια ανυψωτικών µηχανηµάτων για τους µεγάλης διαµέτρου σωλήνες και κατά οµαλό τρόπο. Πριν από την τοποθέτηση νέου σωλήνα θα ελέγχεται επιµελώς ο ήδη τοποθετηθείς και θα καθαρίζεται από τυχόν ξένα σώµατα. Οι σωλήνες θα τοποθετούνται στη θέση των επιµελώς, ένας-ένας µε τη δέουσα προσοχή και εν απολύτω ευθυγραµµία µεταξύ γειτονικών φρεατίων. Μετά την τοποθέτηση και σύνδεση, ο ολοκληρωµένος αγωγός θα πρέπει να σχηµατίζει ένα συνεχή σωλήνα ο οποίος θα εδράζεται οµοιόµορφα σε όλο το µήκος, µε ευθύγραµµο και οµαλό πυθµένα, σύµφωνα µε τις ευθυγραµµίες και κλίσεις τις ενδεικνυόµενες στα σχέδια και χωρίς τοπικές κοιλότητες ή εξάρσεις. Η ευθυγραµµία και η κλίση κάθε τµήµατος αγωγού µεταξύ δύο διαδοχικών τεµαχίων θα ελέγχεται εσωτερικά µεν µε φωτεινή ακτίνα, εξωτερικά δε µε νήµα τεταµένο παράλληλα προς τη µελετηθείσα γραµµή πυθµένος και υποστηριζόµενο ανά διαστήµατα µη υπερβαίνοντα τα 12 µ.. Για κάθε διακοπή εργασίας τοποθέτησης των σωλήνων θα σφραγίζονται προσωρινά τα ελεύθερα άκρα των τοποθετηµένων αγωγών για παρεµπόδιση εισόδου µικρών ζώων ή άλλων σωµάτων εντός αυτών. Οι θέσεις στις οποίες θα τοποθετηθούν τα ειδικά τεµάχια θα καθορισθούν επί τόπου από τον επιβλέποντα Σύνδεση σωλήνων Κατά τη σύνδεση ενός νέου σωλήνα µε ένα ήδη τοποθετηθέντα ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία : Καθαρισµός πριν από τη σύνδεση, του ευθέος άκρου του νέου σωλήνα εξωτερικά και της µούφας και της αύλακας του ελαστικού δακτυλίου του ήδη τοποθετηθέντος σωλήνος εσωτερικά. Ορθή τοποθέτηση ελαστικού δακτυλίου στεγανότητας εντός του αύλακα του ήδη τοποθετηµένου σωλήνα. Επάλειψη µε λιπαντικό της εξωετρικής επιφάνειας του ευθέος άκρου του νέου σωλήνα. Σύνδεση µε τη βοήθεια µοχλού. Όλες οι παραπάνω επί µέρους εργασίες θα εκτελεσθούν σύµφωνα µε τις λεπτοµερείς οδηγίες του εργοστασίου κατασκευής των σωλήνων Κοπή σωλήνων Κατά την πορεία τοποθέτησης των σωλήνων θα παραστεί ανάγκη να κοπούν αυτοί σε µήκος µικρότερο του ονοµαστικού τοιούτου, είτε διότι αυτό επιβάλλεται από την απόσταση µεταξύ δύο διαδοχικών φρεατίων, είτε προκειµένου να περικοπούν τα άκρα σωλήνων τα οποία έχουν υποστεί βλάβη κατά τις µεταφορές. Η κοπή των σωλήνων θα γίνεται κάθετα προς τον άξονά των µε πριόνι, µε τη βοήθεια οδηγού. Τα άκρα του έτσι κοπέντος σωλήνα θα "φρεζάρονται" κατά γωνία 15 ο µε λίµες και εν συνεχεία θα λειαίνονται µε ειδική λεπίδα Επίχωση Η επίχωση των σωλήνων στο όρυγµα θα γίνει σε δύο στάδια : Στην αρχή κάθε τεµάχιο τοποθετηθέντος σωλήνος θα επιχώνεται µέχρι ύψους 25 εκ. πάνω από τη ράχη του σωλήνα µε άµµο λατοµείου. Οι περιοχές των πάσης φύσεως συνδέσεων, θα αφεθούν

90 27 ελεύθερες επίχωσης κατά το στάδιο αυτό. Στη συνέχεια και µετά τον επιτυχή έλεγχο της στεγανότητας της σωλήνωσης επακολουθεί η συµπλήρωση της επίχωσης των σωλήνων στις περιοχές των συνδέσµων και η επανεπίχωση του υπόλοιπου ορύγµατος µε 3Α Έλεγχοι σωληνώσεων Όλες οι έτοιµες σωληνώσεις (αγωγοί) θα πρέπει πριν από την παραλαβή των να έχουν υποβληθεί επιτυχώς στους παρακάτω ελέγχους (δοκιµές), η δαπάνη των οποίων βαρύνει τον ανάδοχο Έλεγχοι ευθυγραµµίας και κλίσεων Μετά την τοποθέτηση και τη σύνδεση των σωλήνων στο όρυγµα, θα ελέγχεται η ευθυγραµµία και η κλίση κάθε τµήµατος της έτοιµης σωλήνωσης µεταξύ δύο διαδοχικών φρεατίων Έλεγχος στεγανότητας σε εσωτερική υδραυλική πίεση Κάθε τµήµα σωληνώσεως µεταξύ δύο διαδοχικών φρεατίων θα ελέγχεται σε εσωτερική υδραυλική πίεση. Η δοκιµασία αυτή θα διενεργείται µετά την µερική επίχωση ή την προσωρινή αγκύρωση του αγωγού, η δε διαδικασία της δοκιµής θα καθορισθεί από την Υπηρεσία και θα συµφωνεί "εν γένει" µε αυτά που προδιαγράφονται στη συνέχεια. Σε όλη τη διάρκεια της δοκιµής το ανοικτό τµήµα του ορύγµατος θα πρέπει να παραµείνει ξηρό, ενώ νερά που τυχόν θα εµφανισθούν θα αποµακρυνθούν από τον ανάδοχο σύµφωνα µε τις οδηγίες της επίβλεψης. Η διαδικασία αυτής θα καθορισθεί στις λεπτοµέρειες αυτής υπό του επιβλέποντος, θα είναι δε γενικά σύµφωνος µε τα καθοριζόµενα στο Ελληνικό πρότυπο ΕΛΟΤ 476 και µε τα παρακάτω. Τα δύο τέρµατα του αγωγού που πρόκειται να δοκιµασθεί σφραγίζονται προσωρινά µε ειδικά πώµατα, τα οποία επιτρέπουν την πλήρωση του αγωγού µε νερό που θα γίνεται µε ειδική συσκευή στο χαµηλότερο σηµείο του δοκιµαζοµένου τµήµατος, ενώ από το υψηλότερο σηµείο αυτού θα γίνεται η εξαέρωση αυτού.η πλήρωση θα γίνεται βραδέως ώστε να εξασφαλίζεται πλήρως η εξαέρωση του τµήµατος. Μετά την πλήρωση και την πλήρη εξαέρωση του δοκιµαζοµένου τµήµατος αυξάνεται βαθµιαία η υδροστατική πίεση σε 2,00 µ. νερού που µετράται πάνω από το εξωράχιο του αγωγού στο ανάντη τέρµα του τµήµατος (ψηλότερο σηµείο). Στη συνέχεια ο αγωγός παρακολουθείται επί 24 ώρες, ενώ διατηρείται σταθερά η υδροστατική πίεση µε προσθήκη νερού αν απαιτηθεί. Η ποσότητα νερού που προστίθεται για τη διατήρηση της σταθερής υδροστατικής πίεσης µετράται και θεωρείται σαν διαρροή του ελεγχόµενου τµήµατος. Σε περίπτωση που είναι αδύνατος ο έλεγχος στεγανότητας σε εσωτερική υδραυλική πίεση, όπως περιγράφεται παραπάνω, λόγω αναγκαιότητας κατασκευής των ιδιωτικών παροχών συγχρόνως µε τη κατασκευή του αγωγού, και εφόσον δοθεί σχετική έγγραφη έγκριση από την Υπηρεσία, ο έλεγχος στεγανότητας θα περιορίζεται στη παρακολούθηση επί 24 ώρες των διαφόρων συνδέσεων µεταξύ των σωλήνων, ιδιωτικών παροχών σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας τους. Είναι προφανές ότι θα πρέπει οι πάσης φύσεως συνδέσεις να είναι ορατές. Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις (έλεγχος στεγανότητας σε εσωτερική υδραυλική πίεση - παρακολούθηση στεγανότητας σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας), εφόσον υπάρχει διαρροή, ο ανάδοχος υποχρεούται να αναζητήσει και επισκευάσει όλα τα ελαττώµατα, στα οποία οφείλεται η διαρροή και στη συνέχεια να επαναλάβει τη δοκιµή από την αρχή. Σχετικά µε τη δοκιµασία θα καταρτισθούν πρωτόκολλα τα οποία θα υπογράφονται από την Υπηρεσία και τον ανάδοχο Τελικός καθαρισµός και επιθεώρηση Πριν από την παραλαβή του έργου από την επιβλέπουσα υπηρεσία, το όλο σύστηµα αγωγών, πρέπει να καθαρισθεί ολοκληρωτικά µε έκπλυση ή µε βούρτσα, σφαίρα ή άλλο κατάλληλο όργανο µέσω των αγωγών ή οιασδήποτε άλλης αποδεκτής µεθόδου, έτσι ώστε οι αγωγοί να είναι εντελώς καθαροί και ελεύθεροι από εµπόδια, και οι σωλήνες εν ευθυγραµµία µεταξύ των φρεατίων. Πριν από την παραλαβή οι αγωγοί θα επιθεωρηθούν από την επιβλέπουσα υπηρεσία.

91 Επιµέτρηση και πληρωµή Οι εργασίες της συγκεκριµένης Προδιαγραφής συµπεριλαµβάνονται στην τιµή της πλήρους κατασκευής των αντίστοιχων αγωγών, ανά διάµετρο Κατασκευή καταθλιπτικών σωληνώσεων µεταφοράς νερού Οι σωλήνες αυτοί έχουν χρώµα σκούρο µπλε για υπόγεια δίκτυα ή µαύρο για επιφανειακά δίκτυα. Προσφερόµενα µήκη Οι σωλήνες για υπόγεια δίκτυα από ΗDΡΕ 3ης ΓΕΝΙΑΣ προσφέρονται σε : Ρολά των 100 µέτρων για διαστάσεις από Φ32 έως Φ125 Σε ευθύγραµµα τµήµατα των 12 µέτρων από Φ140 - Φ250 Στους σωλήνες Φ110 - Φ125 η συσκευασία σε ρολά ή ευθύγραµµα τµήµατα ανάλογα µε την παραγγελία. Εφαρµογές Χρησιµοποιούνται σε εγκαταστάσεις υπογείων και επιφανειακών δικτύων για µεταφορά πόσιµου νερού υπό πίεση. Τρόποι σύνδεσης σωλήνων πολυαιθυλενίου σε δίκτυα Οι κυριότερες µέθοδοι σύνδεσης σωλήνων ΡΕ σε δίκτυα είναι οι εξής : Αυτογενης µετωπικη συγκολληση (butt fusion welding) Ηλεκτροσυγκολληση (electrofusion welding) Μηχανικη συνδεση Αυτογενής µετωπική συγκόλληση (butt fusion welding) Η µετωπική αυτογενής συγκόλληση χρησιµοποιείται πάνω από 20 χρόνια για συνδέσεις σωλήνων ΡΕ σε δίκτυα ύδρευσης και φυσικού αερίου. Η µετωπική αυτογενής συγκόλληση προσφέρει µια οικονοµική λύση για συνδέσεις σωλήνων ΡΕ µεγάλων διατοµών. Τα µειονεκτήµατα της συγκεκριµένης µεθόδου εντοπίζονται στα παρακάτω : α) Μικρή επιφάνεια σύνδεσης που απαιτεί τέλεια ευθυγράµµιση των προς συγκόλληση σωλήνων. β) Ανάγκη εξειδικευµένου χειρισµού. γ) Υψηλό κόστος της συσκευής συγκόλλησης Οι φάσεις της µετωπικής αυτογενούς συγκόλλησης καθώς και τα κρίσιµα σηµεία στα οποία πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή είναι τα ακόλουθα : Προετοιµασία Οι σωλήνες που πρόκειται να συγκολληθούν τοποθετούνται στις ειδικές σιαγόνες της συσκευής (ένθετα) για να επιτευχθεί η σωστή ευθυγράµµισή τους. Τα άκρα των σωλήνων (που πρέπει να είναι κάθετα ως προς το διαµήκη άξονα του σωλήνα) πρέπει να πλαναριστούν µε κατάλληλο εργαλείο πριν την κόλληση και να καθαριστούν µε ασετόν από σκόνες, λάδια, υγρασία. Θέρµανση υπό πίεση Οι τιµές της θερµοκρασίας που ρυθµίζονται στη συσκευή είναι συνήθως: 210 ± 10 C για πάχη σωλήνων µικρότερα των 12 mm. 200 ± 10 C για πάχη σωλήνων µεγαλύτερα των 12 mm. Τα άκρα των σωλήνων πιέζονται πάνω στην θερµαντική πλάκα για χρόνο t1. Η πίεση σύνδεσης Ρ1 που απαιτείται δίνεται από τον κατασκευαστή της συσκευής σε ειδικούς πίνακες ανάλογα µε τον τύπο του σωλήνα και τις διαστάσεις του (πάχος, διάµετρος). Μετά από την πάροδο του χρόνου t1 σχηµατίζεται µια στεφάνη τηγµένου υλικού στα άκρα του σωλήνα εκατέρωθεν της θερµαντικής πλάκας. Θέρµανση απουσίας πιέσεως Στο στάδιο αυτό ελαττώνουµε την πίεση στην τιµή Ρ2 µε σκοπό να αποφύγουµε τη δηµιουργία υπερβολικής ποσότητας τηγµένου υλικού. Στο χρονικό διάστηµα t2 της φάσης αυτής συνεχίζεται η θέρµανση των άκρων του σωλήνα χωρίς όµως να αυξάνεται το πάχος του. Αποµάκρυνση της θερµαντικής πλάκας Στη φάση αυτή τα άκρα των σωλήνων αποµακρύνονται από τη θερµαντική πλάκα και ενώνονται µεταξύ τους για να επιτευχθεί η τελική σύνδεση. Συγκόλληση υπό πίεση Επαναφέρουµε την πίεση στην Τιµή Ρ1 και τη διατηρούµε για χρονικό διάστηµα t5. Ψύξη Με το πέρας του χρόνου t5 διακόπτεται η πίεση στα άκρα του σωλήνα. Ο σωλήνας πλέον µπορεί να αποµακρυνθεί από τους σφικτήρες της συσκευής σύνδεσης αφού παρέλθει χρόνος t6 (χρόνος ψύξης). Σε καµία περίπτωση δεν πρέπει να χρησιµοποιείται βεβιασµένη ψύξη µε νερό ή αέρα.

92 29 Ηλεκτροσυγκόλληση (electrofusion) Από τις πιο διαδεδοµένες µεθόδους συγκόλλησης σωλήνων σε δίκτυα ύδρευσης είναι η ηλεκτροσυγκόλληση χρησιµοποιώντας ηλεκτροσυνδέσµους (ηλεκτροµούφες). Τα πλεονεκτήµατα αυτού του τρόπου σύνδεσης είναι τα ακόλουθα : α) υνατότητα προσθήκης διακλαδώσεων στο δίκτυο χρησιµοποιώντας τα κατάλληλα εξαρτήµατα β) Μεγαλύτερη επιφάνεια σύνδεσης γ) υνατότητα σύνδεσης σωλήνων διαφορετικών διαστάσεων δ) Ευκολία χειρισµού Οι φάσεις της ηλεκτροσυγκόλλησης είναι οι παρακάτω : Προετοιµασία - Καθαρισµός Τα άκρα των σωλήνων που θα συνδεθούν πρέπει να είναι κάθετα ως προς τον άξονα του σωλήνα και να µην έχουν γρέζια ή προεξοχές. Με το κατάλληλο εργαλείο απόξεσης αφαιρούµε ένα οµοιόµορφο φιλµ πλαστικού από την εξωτερική επιφάνεια του σωλήνα και σε µήκος mm παραπάνω από το µισό µήκος της ηλεκτροµούφας. Οι επιφάνειες που έχουν ξυστεί καθαρίζονται µε ασετόν ή κατάλληλο απορρυπαντικό. ΠΡΟΣΟΧΗ: Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση διαλυτικών, οινοπνεύµατος, πετρελαίου ή βενζίνης. Τοποθέτηση Τοποθετούµε τα άκρα των σωλήνων στον ηλεκτροσύνδεσµο και µε τους κατάλληλους συνδετήρες εξασφαλίζουµε τη σωστή ευθυγράµµισή τους κατά τη συγκόλληση και ψύξη τους. Συγκόλληση Συνδέουµε τους ακροδέκτες της συσκευής συγκόλλησης στον ηλεκτροσύνδεσµο. Εισάγουµε τα δεδοµένα της συγκόλλησης µε τη µέθοδο του barcode ή της µαγνητικής κάρτας σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή. Ψύξη Όταν περάσει ο απαιτούµενος χρόνος συγκόλλησης που προδιαγράφει ο κατασκευαστής της συσκευής, αφήνουµε τη σύνδεση να κρυώσει χωρίς να αφαιρέσουµε τους σφικτήρες ευθυγράµµισης και χωρίς να ασκούµε πίεση στη σύνδεση. Όπως και στη µετωπική συγκόλληση πρέπει να αποφεύγεται η βεβιασµένη ψύξη µε νερό ή αέρα. Μηχανική σύνδεση Είναι από τους πιο κοινούς και διαδεδοµένους τρόπους σύνδεσης και απαιτεί τη χρήση διαφόρων εξαρτηµάτων (εξαρτήµατα συµπίεσης, εξαρτήµατα PUSH-FAST, λαιµών πολυαιθυλενίου κ.λ.π.)

93 ΙΣΧΥΟΝΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ EN 598:1994 Ductile iron pipes, fittings, accessories and their joints for sewerage application - Requirements and test methods -- Σωλήνες, ειδικά τεµάχια, εξαρτήµατα και σύνδεσµοί τους από ελατό χυτοσίδηρο για αποχετευτικές εφαρµογές - Απαιτήσεις και µέθοδοι δοκιµής. ISO 7186: Ductile iron products for sewage applications -- Προϊόντα ελατού χυτοσιδήρου για δίκτυα αποχέτευσης. ISO 4633: Rubber seals - Joint rings for water supply, drainage and sewerage pipelines - Specification for materials -- Ελαστικοί δακτύλιοι για εφαρµογές ποσίµου νερού και δίκτυα αποχέτευσης - αποστράγγισης. Πρότυπα υλικών ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΩΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ Τα τυπικά µηχανικά χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες του ελατού χυτοσιδήρου έχουν ως εξής: Κατά το ISO 2531: οι ανωτέρω τιµές είναι ενδεικτικού χαρακτήρα (χωρίς συµβατική απαίτηση ακριβούς τήρησης αυτών). Οι σωλήνες και τα ειδικά τεµάχια θα φέρουν επισήµανση, σύµφωνα µε τις απαιτήσεις των προτύπων ΕΝ 545:2002, ΕΝ 598:1994, ΕΝ 969:1995, µε τα στοιχεία του κατασκευαστή, την ονοµαστική διάµετρο (DN), την κλάση του σωλήνα (π.χ. Κ9), το έτος κατασκευής, τον συµβολισµό του ελατού χυτοσιδήρου (2 GS) και το πρότυπο βάσει του οποίου κατασκευάσθηκε ο σωλήνας (π.χ. ΕΝ 545:2002). Οι σωλήνες, τα ειδικά τεµάχια και οι στεγανωτικοί δακτύλιοι θα προέρχονται από παραγωγική διαδικασία πιστοποιηµένη κατά ΕΝ ISO Το υλικό για τα δίκτυα ύδρευσης θα είναι χρώµατος µπλε, ενώ το υλικό των δικτύων αποχέτευσης χρώµατος κόκκινου (διεθνής χρωµατική κωδικοποίηση).το παραλαµβανόµενο υλικό θα συνοδεύεται από πιστοποιητικά αναγνωρισµένων εργαστηρίων από τα οποία θα προκύπτει η συµµόρφωση µε τις απαιτήσεις των προαναφερθέντων προτύπων. Η κλάση των σωλήνων για τα δίκτυα υπό πίεση θα είναι Κ9 κατά ΕΝ 545:2002, εκτός αν καθορίζεται διαφορετικά από την µελέτη. Αντίστοιχα η κλάση των ειδικών τεµαχίων (καµπύλες, ταυ κ.λπ.) θα είναι Κ11 - Κ12. Οι σωλήνες, εάν προβλέπεται από την µελέτη (συνήθως στις περιπτώσεις τοποθέτησης σε εντόνως διαβρωτικά εδάφη), θα παραδίδονται µε µανδύα πολυαιθυλενίου κατασκευασµένου εργοστασιακά κατά ISO/DIS 8180: Στην περίπτωση αυτή απαιτείται συµπληρωµατικός µανδύας για την κάλυψη των κωδώνων σύνδεσης, ο οποίος θα εφαρµόζεται επί τόπου του έργου µετά την σύνδεση των σωλήνων. Εναλλακτικά ο µανδύας µπορεί να παραδίδεται σε ρολά και να εφαρµόζεται επί τόπου. Τα υπέργεια τµήµατα των δικτύων από ελατό χυτοσίδηρο θα αποτελούνται από φλαντζωτά στοιχεία. Εναλλακτικά µπορούν να γίνουν αποδεκτά συστήµατα ειδικών κοχλιωτών συνδέσµων, µετά από σχετική έγκριση της Υπηρεσίας (τα συστήµατα αυτά αποτελούν πατέντες διαφόρων εργοστασίων κατασκευής σωλήνων). Ο Ανάδοχος θα υποβάλλει στην Υπηρεσία προς έγκριση πλήρη τεχνικά στοιχεία των σωλήνων, συνδέσµων και ειδικών τεµαχίων που προτίθεται να χρησιµοποιήσει στο έργο (υλικό κατασκευής, συστήµατα προστασίας, διατάξεις σύνδεσης κ.λπ.).

94 Εσωτερική επένδυση Η εσωτερική επένδυση θα συνιστάται από οµοιογενές στρώµα τσιµεντοκονίας εφαρµοζόµενης εργοστασιακά µε φυγοκεντρικές µεθόδους. Για τους σωλήνες ύδρευσης/ άρδευσης θα χρησιµοποιείται τσιµέντο ανθεκτικό στα θειούχα (SR), ενώ για τους σωλήνες αποχέτευσης τσιµέντο υψηλής περιεκτικότητας σε αλουµίνα (high alumina cement). Η επένδυση των σωλήνων ακαθάρτων θα είναι κατάλληλη για περιβάλλοντα ενεργού οξύτητας (ph) από 4 (εντόνως όξινο περιβάλλον) έως 12 (εντόνως αλκαλικό περιβάλλον). Η σύνθεση του τσιµεντοκονιάµατος καθορίζεται στα πρότυπα ΕΝ 545:2002 (για δίκτυα ύδρευσης) και ΕΝ 548:1994 (για δίκτυα ακαθάρτων). Το ονοµαστικό πάχος της επένδυσης καθορίζεται (µε βάση τα ανωτέρω πρότυπα) ως εξής: Η επένδυση µε τσιµεντοκονία δεν επεκτείνεται στους κώδωνες ή το εσωτερικό των φλαντζών σύνδεσης. Οι περιοχές αυτές του σωλήνα θα προστατεύονται µε εποξειδική βαφή πάχους τουλάχιστον 150 µm. Η επιφάνεια της επένδυσης θα είναι οµοιόµορφη και λεία, αλλά σύµφωνα µε τα πρότυπα ΕΝ 545:2002/ 598:1994 γίνονται αποδεκτές σποραδικές διαµήκεις και εγκάρσιες ρηγµατώσεις εύρους από 0,6 έως 1,00mm (κλιµακώνεται ανάλογα µε την διάµετρο). Οι ρηγµατώσεις αυτές οφείλονται στην συστολή ξήρανσης της κονίας και εφ όσον δεν υπερβαίνουν τα ανωτέρω όρια, δεν επηρεάζουν την σταθερότητα της επένδυσης και κλείνουν κατά την έκθεση της επένδυσης στο νερό. Τυχόν φθορές της εσωτερικής επένδυσης ή τοπικές ρηγµατώσεις πέραν των ορίων που γίνονται αποδεκτά σύµφωνα µε τα πρότυπα µπορούν να αποκαθίστανται µε εποξειδικό κονίαµα, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιφάνειες των ατελειών δεν θα επεκτείνονται σε επιφάνεια µεγαλύτερη του ενός τεταρτοκύκλιου της επένδυσης. Εκτενέστερες φθορές καθιστούν το τεµάχιο ακατάλληλο προς εγκατάσταση Εξωτερική επένδυση Θα αποτελείται από στρώση µεταλλικού ψευδαργύρου και τελική επικάλυψη µε βαφή ασφαλτικής ή εποξειδικής βάσεως, εφαρµοζόµενες εργοστασιακά µε ψεκασµό. Εάν η αρχική επίστρωση αποτελείται από κράµα ψευδαργύρου - αλουµινίου (15%), δεν απαιτείται συνήθως η εφαρµογή πρόσθετου µανδύα πολυαιθυλενίου στα διαβρωτικά εδάφη.η στρώση µεταλλικού ψευδαργύρου θα είναι περιεκτικότητας σε ψευδάργυρο τουλάχιστον 130 gr/m2, µε τοπικό ελάχιστο τα 110 gr/m2 (µέτρηση σύµφωνα µε τα καθοριζόµενα στην 6.6 του ΕΝ 545:2002). Η τελική βαφή θα είναι χρώµατος µπλε για τα δίκτυα ύδρευσης και χρώµατος κόκκινου για τα δίκτυα αποχέτευσης. Το πάχος του ξηρού υµένα της βαφής (dry film thickness) δεν θα είναι µικρότερο των 70 µm, µε τοπικό ελάχιστο 50 µm ( 6.6 του ΕΝ 545:2002) Πρόσθετη εξωτερική επένδυση µε µανδύα πολυαιθυλενίου Το περίβληµα (µανδύας) θα είναι ελαχίστου πάχους 0,2 mm (κατά ISO 8180: ) και θα εφαρµόζεται εργοστασιακά (όσον αφορά στο σώµα του σωλήνα) ή στο εργοτάξιο, σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή των σωλήνων.

95 ΦΟΡΤΟΕΚΦΟΡΤΩΣΕΙΣ - ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ Οι σωλήνες, προκειµένου περί διαµέτρων έως DN 400, παραδίδονται συνήθως σε δεσµίδες, ενώ σε µεγαλύτερες διαµέτρους µεµονωµένοι. Στην περίπτωση δεσµίδων απαγορεύεται η ανάρτηση από τις ταινίες πρόσδεσης της δεσµίδας. Γενικώς απαγορεύεται η ανάρτηση µε συρµατόσχοινα ή αλυσίδες λόγω του κινδύνου ολισθήσεως αυτών κατά την ανάρτηση, µε αποτέλεσµα την πρόκληση φθορών στην εξωτερική προστατευτική στρώση. Απαγορεύεται επίσης η ανάρτηση περισσοτέρων του ενός σωλήνων (όταν δεν είναι διαµορφωµένοι σε δεσµίδες από το εργοστάσιο), εκτός εάν χρησιµοποιείται παλέτα. Για την ανάρτηση θα χρησιµοποιούνται επίπεδοι ιµάντες επαρκούς αντοχής (τουλάχιστον 2 ton) ή άγκιστρα πρόσδεσης άκρων. Οι σωλήνες θα αποθηκεύονται σε στοιβασία κατά στρώσεις µε παρεµβολή ξύλινων υποθεµάτων, κατά τρόπο ώστε στην πλευρά του κώδωνα του ενός σωλήνα να αντιστοιχεί το ευθύγραµµο άκρο του γειτονικού. Οι σωλήνες και τα ειδικά τεµάχια κατά την αποθήκευσή τους δεν θα έρχονται απ ευθείας σε επαφή µε το έδαφος, αλλά θα παρεµβάλλονται πάντοτε υποθέµατα (συνήθως ξύλινα). Οι δακτύλιοι στεγάνωσης και τα φύλλα πολυαιθυλενίου πρόσθεσης εξωτερικής προστασίας θα φυλάσσονται στην εργοστασιακή τους συσκευασία µέχρι την χρησιµοποίησή τους σε στεγασµένο χώρο. Κατά την αποθήκευση/ φύλαξη των υλικών θα λαµβάνεται πρόνοια ώστε να µην εισχωρούν ρύποι στο εσωτερικό των σωλήνων και των ειδικών τεµαχίων. Το µέγιστο ύψος στοίβασης (αριθµός επαλλήλων σειρών σωλήνων) εξαρτάται από την κλάση του σωλήνα (ΚΡ κ.λπ.) και την διάµετρό του. Γενικώς το ύψος των στοιβών δεν θα υπερβαίνει τα 2,00 m, σε κάθε δε περίπτωση θα εφαρµόζονται οι σχετικές οδηγίες του κατασκευαστή. Εφιστάται η προσοχή στην ασφάλιση των αποθηκευµένων σωλήνων έναντι πλευρικής ολίσθησης. Σε κάθε περίπτωση οι ακραίοι σωλήνες της στοιβασίας θα ασφαλίζονται µε παρεµβολή ξύλινων σφηνών ΚΟΠΗ ΣΩΛΗΝΩΝ Εάν απαιτείται η χρησιµοποίηση τµηµάτων σωλήνα µήκους µικρότερου του τυποποιηµένου η κοπή θα γίνεται µε δισκοπρίονο µε κατάλληλα κοπτικά για τον ελατό χυτοσίδηρο. Για την κοπή σωλήνων µεγάλων διαµέτρων απαιτείται ειδική διαµόρφωση κοπτικής διάταξης µε στεφάνη οδηγό προκειµένου να επιτευχθεί τοµή κατά επίπεδο κάθετα προς τον άξονα (απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή σύνδεση µε τον κώδωνα του επόµενου τµήµατος) ΕΙ ΙΚΑ ΤΕΜΑΧΙΑ ΩΤΙ ΕΣ ΣΥΝ ΕΣΕΙΣ Τα ειδικά τεµάχια αλλαγής κατεύθυνσης ή διατοµής (γωνίες, ταυ, σταυροί, συστολές) θα έχουν απολήξεις τύπου κώδωνα (µούφα) και η σύνδεση αυτών θα γίνεται µε παρεµβολή ελαστικού δακτυλίου στεγάνωσης. Για την σύνδεση βανών κ.λπ. ρυθµιστικών συσκευών θα χρησιµοποιούνται στοιχεία µε ωτίδες (φλαντζωτά άκρα). Τα πάσης φύσεως ειδικά τεµάχια θα είναι κατηγορίας Κ11 - Κ12 κατά ΕΝ 545:2002/ 598:1994, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στην Μελέτη. Οι ωτίδες θα είναι διαµορφωµένες σύµφωνα µε το πρότυπο ISO 2531: (όσον αφορά στηνδιάταξη των οπών κοχλίωσης) για συµβατότητα µε τις ρυθµιστικές συσκευές. Οι κοχλίες σύνδεσης θα είναι από χάλυβα υψηλής αντοχής, γαλβανισµένοι ή επικαδµιωµένοι. Οι συνδέσεις των υπέργειων τµηµάτων του δικτύου (εάν υπάρχουν) θα είναι φλαντζωτές τυποποιηµένες κατά ISO 2531: ή µέσω συστήµατος κοχλιωτών ταχυσυνδέσµων που προτείνει ο κατασκευαστής (πατέντα κατασκευαστή). Για την εφαρµογή µη τυποποιηµένων κοχλιωτών συνδέσµων απαιτείται η έγκριση της Υπηρεσίας ΣΥΝ ΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΙ ΙΚΩΝ ΤΕΜΑΧΙΩΝ Οι συνδέσεις θα γίνονται σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή των σωλήνων είτε µε σύστηµα µούφας - ελαστικού δακτυλίου είτε µε φλάντζες είτε µε ειδικά τεµάχια σύνδεσης. Πριν από την προσέγγιση του σωλήνα στο όρυγµα θα επιθεωρείται και θα καθαρίζεται η εσωτερική επιφάνεια του κοιλώµατος υποδοχής (µούφας) και η ευθύγραµµη απόληξη του ήδη τοποθετηθέντος σωλήνα. Ο ελαστικός δακτύλιος στεγανότητας θα τοποθετείται διπλωµένος εντός του κοιλώµατος υποδοχής (µούφας) και θα προσαρµόζεται προσεκτικά στην εγκοπή. Το βλήτρο (το άκρο του σωλήνα που εισέρχεται εντός του κοιλώµατος υποδοχής του επόµενου σωλήνα) φέρει λοξοτµηµένα άκρα από το εργοστάσιο. Εάν ο χρησιµοποιούµενος σωλήνας προέκυψε από τοµή θα διαµορφώνεται µε τρόχισµα η απαιτούµενη λοξότµηση, σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή. Για την διευκόλυνση της σύνδεσης µπορούν να χρησιµοποιηθούν κατάλληλα λιπαντικά, αδιάλυτα στο νερό, άοσµα και χηµικώς σταθερά στην περιοχή θερµοκρασιών λειτουργίας του δικτύου. Εάν το δίκτυο προβλέπεται για την µεταφορά πόσιµου νερού τα λιπαντικά θα συνοδεύονται από πιστοποιητικό ποσιµότητας. Ο προς σύνδεση σωλήνας (ή ειδικό τεµάχιο) θα ευθυγραµµίζεται και θα εισπιέζεται µέχρι την γραµµή - οδηγό (εγχάρακτη) µε χρήση ειδικών προς τούτο εξαρτηµάτων (βλ. σχήµα) τύπου ναυτικού κλειδιού. Η προώθηση µπορεί να γίνει και µε τον κουβά εκσκαφέα, µε παρεµβολή όµως τακαρίας που θα εξασφαλίζει την συµµετρική κατανοµή της ασκούµενης δύναµης στην περίµετρο του σωλήνα. Η ορθή επαφή του βλήτρου µε τον ελαστικό σύνδεσµο θα ελέγχεται µε την βοήθεια λεπτού ελάσµατος το οποίο θα συναντά τον ελαστικό σύνδεσµο στο ίδιο βάθος σε όλες τις θέσεις της περιµέτρου του σωλήνα. Εφιστάται η προσοχή στην τήρηση της κανονικότητας της διατοµής, ιδιαίτερα στους σωλήνες µεγάλων διαµέτρων. Οι σωλήνες αυτοί µπορεί για διάφορους λόγους να εµφανίσουν ελλειπτικότητα (ovality). Για την επιτυχή σύνδεσή τους απαιτείται η χρήση εσωτερικών γρύλλων (όταν µπορούν να

96 33 αφαιρεθούν) ή εξωτερικών κοχλιωτών διατάξεων τάνυσης ΣΩΜΑΤΑ ΑΓΚΥΡΩΣΗΣ Μετά την τοποθέτηση και σύνδεση των σωλήνων, και πριν την εκτέλεση της υδραυλικής δοκιµής του δικτύου θα κατασκευάζονται τα προβλεπόµενα από την Μελέτη σώµατα αγκύρωσης. Οι εκσκαφές για τα σώµατα αγκύρωσης θα εκτελούνται πριν από την τοποθέτηση των σωλήνων, η δε σκυροδέτησή τους θα γίνεται µε ιδιαίτερη προσοχή για να µην προκληθούν ζηµιές στην προστατευτική επένδυση ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΥΛΙΚΩΝ Σύµφωνα µε τα πρότυπα ΕΝ 545:2002 και 598:1994 οι σωλήνες που φέρουν σήµανση CE προέρχονται από παραγωγική διαδικασία που εφαρµόζει συνεχές σύστηµα ποιοτικών ελέγχων οπότε δεν απαιτείται η εκτέλεση περαιτέρω δοκιµών παρά µόνον η προσκόµιση των σχετικών πιστοποιητικών. Οι σωλήνες και τα αντίστοιχα ειδικά τεµάχια που πρόκειται να εγκατασταθούν θα προέρχονται από την ίδια βιοµηχανία εκτός αν αποδεχθεί η Υπηρεσία υλικά από περισσότερους προµηθευτές. Στην περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο γεννηθούν αµφιβολίες ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των υλικών, η Υπηρεσία µπορεί να ζητήσει να εκτελεστούν µε µέριµνα και δαπάνες του Αναδόχου πρόσθετες σποραδικές δοκιµές επί υλικών προσκοµιζόµενων στο εργοτάξιο για τοποθέτηση, σε εργαστήριο πιστοποιηµένο κατά EN ISO/IEC 17025: (General requirements for the competence of testing and calibration laboratories Γενικές απαιτήσεις για την επάρκεια των εργαστηρίων δοκιµών και διακριβώσεων) ή άλλο εργαστήριο αντοχής υλικών της έγκρισής της. Αν τα αποτελέσµατα των σποραδικών αυτών δοκιµών αποδειχθούν µη ικανοποιητικά, µπορεί να ζητηθεί επανάληψη της λεπτοµερούς διαδικασίας δοκιµών, σε έτοιµα υλικά, σε αναγνωρισµένο εργαστήριο της επιλογής του Κυρίου του Έργου. Τα αποτελέσµατα του ελέγχου αυτού θα κρίνουν τελικά την καταλληλότητα των υλικών ή την ανάγκη ολικής ή µερικής απόρριψής τους. Η αποδοχή των υλικών στο εργοτάξιο δεν προδικάζει την τελική παραλαβή τους ως εγκατεστηµένων, αφού αδέξιοι χειρισµοί από το προσωπικό του Αναδόχου κατά την µεταφορά, προσέγγιση, τοποθέτηση, σύνδεση, δοκιµασίες και επίχωση είναι δυνατό να οδηγήσουν σε φθορές ή ζηµιές ΕΛΕΓΧΟΙ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΘΕΝΤΟΣ ΙΚΤΥΟΥ Έλεγχος οριζοντιογραφικής και υψοµετρικής τοποθέτησης σωλήνων σύµφωνα µε την εγκεκριµένη µελέτη (κατά την διάρκεια της κατασκευής, σε εµφανή σηµεία πριν την ολοκλήρωση της επίχωσης ή στα φρεάτια βανών). Έλεγχος συνδεσµολογίας σωλήνων και προστασίας (εξωτερικής και εσωτερικής) σωλήνων και ειδικών τεµαχίων (κατά την φάση της κατασκευής ή/και επί ορατών τµηµάτων πριν την ολοκλήρωση της επίχωσης). Έλεγχος αποκλίσεων συνδέσµων. Η διαπίστωση αποκλίσεων µεγαλυτέρων των αποδεκτών συνεπάγεται την επανατοποθέτηση και επανασύνδεση των σωλήνων (έλεγχοι κατά την διάρκεια της κατασκευής). Έλεγχος Πρακτικών τέλεσης δοκιµών πιέσεως. Τµήµατα σωληνώσεων που εµφανίζουν κακώσεις, στρεβλώσεις ή διάβρωση, βλάβες στην προστασία των αγωγών, εµφανείς κακοτεχνίες ενδεικτικές του ότι δεν τηρήθηκε η παρούσα Προδιαγραφή δεν θα γίνονται αποδεκτά και θα δίδεται εντολή αντικατάστασής τους µε δαπάνες του αναδόχου ΟΚΙΜΕΣ ΣΤΕΓΑΝΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ Υ ΡΑΥΛΙΚΗ ΠΙΕΣΗ Γενικά Η δοκιµή στεγανότητας θα γίνεται µετά από την τοποθέτηση και σύνδεση των σωλήνων στο όρυγµα, την κατασκευή των σωµάτων αγκύρωσης, την τοποθέτηση των ειδικών τεµαχίων και συσκευών και την µερική επαναπλήρωση του ορύγµατος. Οι δοκιµές διακρίνονται σε: προδοκιµασία (κατά τµήµατα του δικτύου). κύρια δοκιµή σε πίεση (κατά τµήµατα του δικτύου). γενική δοκιµή ολόκληρου του δικτύου. Κατά την διάρκεια των δοκιµών το ανοιχτό τµήµα των ορυγµάτων θα παραµένει ξηρό. Η οποιαδήποτε εµφάνιση υδάτων στο όρυγµα θα αντιµετωπίζεται µε αντλήσεις. Το µήκος του τµήµατος δοκιµής θα είναι ενδεικτικώς από 500 µέχρι 1000 m ανάλογα µε τις τοπικές συνθήκες και σύµφωνα µε τις οδηγίες της Επίβλεψης. Τα άκρα των τµηµάτων του προς δοκιµή δικτύου θα κλείνουν ερµητικά µε τοποθέτηση (προσωρινή) φλαντζωτών ταπών.

97 34 Το προς δοκιµή τµήµα θα πληρούται µε νερό προοδευτικά, ώστε να εξασφαλίζεται η πλήρης εξαέρωσή του. Το αντλητικό συγκρότηµα εισπίεσης θα είναι εφοδιασµένο µε ογκοµετρική διάταξη (όργανο ή καταγραφικό) µετρήσεων, ακριβείας ± 1 lt, και αυτογραφικό µανόµετρο µε ακρίβεια ανάγνωσης 0,1 atm. Τα όργανα θα φέρουν πρόσφατο (το πολύ 6 µηνών) πιστοποιητικό βαθµονόµησης από αναγνωρισµένο εργαστήριο. Για την εκτέλεση της δοκιµασίας ο Ανάδοχος θα διαθέσει εκπαιδευµένο προσωπικό, που θα είναι σε θέση να επέµβει σε περίπτωση ανάγκης. εν επιτρέπεται να εκτελείται καµία εργασία στο σκάµµα την ώρα που το τµήµα βρίσκεται υπό δοκιµασία Προδοκιµασία Αφού πληρωθεί µε νερό, το υπό δοκιµή τµήµα παραµένει επί 24 περίπου ώρες υπό στατική πίεση. Αν διαπιστωθεί απώλεια νερού, θα αναζητηθεί το σηµείο/α διαρροής, θα αποκατασταθεί η ζηµιά και θα επαναληφθεί η δοκιµή Κυρίως δοκιµασία πίεσης Η δοκιµή θα εφαρµόζεται µόνο στα δίκτυα υπό πίεση µετά την αποκατάσταση τυχόν µετατοπίσεων ή διαρροών ύδατος που εντοπίσθηκαν κατά την προδοκιµασία και θα διαρκεί τουλάχιστον 12 ώρες. Η εφαρµοστέα πίεση δοκιµής καθορίζεται από την Μελέτη ή ορίζεται σε 150% της ονοµαστικής πίεσης (ΡΝ) του υλικού. Κατά την σταδιακή αύξηση της πίεσης, θα λαµβάνεται πρόνοια για την αποφυγή δηµιουργίας θυλάκων αέρα. Η κυρίως δοκιµή θεωρείται επιτυχής αν δεν παρατηρηθεί πτώση πίεσης µεγαλύτερη από 0,10 atm και δεν παρατηρηθούν παραµορφώσεις του δικτύου. Εάν παρατηρηθεί πτώση πίεσης µεγαλύτερη του ορίου αυτού θα ελέγχεται οπτικά η σωλήνωση για τον εντοπισµό ενδεχοµένων διαρροών. Εάν βρεθούν διαρροές επισκευάζονται και η δοκιµασία επαναλαµβάνεται από την αρχή. Εάν δεν εντοπισθούν διαρροές ύδατος, παρά το ότι προστίθενται ποσότητες ύδατος για την διατήρηση της πίεσης, σηµαίνει ότι έχει εγκλωβισθεί αέρας στο δίκτυο, οπότε απαιτείται εκκένωσή του και επανάληψη της δοκιµής Γενική δοκιµασία Μετά την επιτυχή διεξαγωγή της δοκιµασίας ανά τµήµα του δικτύου θα επαναπληρώνεται το όρυγµα σε ολόκληρο το µήκος των δοκιµασθέντων τµηµάτων, χωρίς όµως να πληρωθούν οι θέσεις συνδέσεως µεταξύ των τµηµάτων αυτών. Κατά την φάση της επίχωσης η πίεση στο δίκτυο θα διατηρείται σε επίπεδα µικρότερα της ονοµαστικής προς διαπίστωση τυχόν φθορών στους σωλήνες (πτώση πίεσης θα φαίνεται από τα µανόµετρα). Αφού ολοκληρωθεί η επαναπλήρωση των ορυγµάτων κατά τµήµα, οι σωληνώσεις θα υποστούν την τελική δοκιµασία µε πίεση ίση προς 150% της ονοµαστικής. Η διάρκεια της δοκιµασίας αυτής θα είναι τόση, ώστε να επιτρέπει τον οπτικό έλεγχο των συνδέσεων µεταξύ των χωριστά δοκιµασθέντων τµηµάτων κατά την κυρίως δοκιµή πιέσεως. Μετά την επιτυχή διεξαγωγή και της δοκιµασίας αυτής πληρούνται και τα αφεθέντα µεταξύ των τµηµάτων κενά (ολοκλήρωση επίχωσης δικτύου) Πρωτόκολλο δοκιµασιών Τα στοιχεία και αποτελέσµατα των δοκιµασιών θα καταχωρούνται σε πρακτικό που θα υπογράφεται από τον εκπρόσωπο της Επίβλεψης και τον Ανάδοχο ΤΡΟΠΟΣ ΕΠΙΜΕΤΡΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΩΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΕΛΑΤΟ ΧΥΤΟΣΙ ΗΡΟ Η επιµέτρηση θα γίνεται µε βάση το αξονικό µήκος σε µέτρα (m) των σωληνώσεων που εγκαταστάθηκαν ανά ονοµαστική διάµετρο. - Στο µήκος των επιµετρούµενων σωλήνων δεν προσµετρώνται τα ειδικά τεµάχια. - εν γίνεται διάκριση µεταξύ σωλήνων µε κώδωνα και φλαντζωτών σωλήνων Ειδικά τεµάχια Τα ειδικά τεµάχια από ελατό χυτοσίδηρο επιµετρώνται σε βάροs (kg), σύµφωνα µε τα αναγραφόµενα στους καταλόγους του εγκεκριµένου προµηθευτή. εν γίνονται αποδεκτά τα αποτελέσµατα ζύγισης µεγαλύτερα των τιµών βάρους που αναγράφονται στους καταλόγους των προµηθευτών Σώµατα αγκύρωσης Οι εργασίες κατασκευής των σωµάτων αγκύρωσηs επιµετρώνται σε κυβικά µέτρα (m3) εκσκαφής και σκυροδέµατος, σύµφωνα µε τις θεωρητικές γραµµές πληρωµής και µελέτης. εν λαµβάνονται υπόψη διαστάσεις µεγαλύτερες των θεωρητικών.

98 Προστασία αγωγού µε µανδύα από πολυαιθυλένιο Η προστασία αγωγού µε µανδύα από πολυαιθυλένιο επιµετράται ιδιαιτέρως σε m2 επικαλυπτόµενης επιφάνειας ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΕΣ Στις ως άνω τιµές µονάδας περιλαµβάνονται: Η προµήθεια, µεταφορά, αποθήκευση και φύλαξη επί τόπου του έργου των σωλήνων και των ειδικών τεµαχίων καθώς και οι απαιτούµενες πλάγιες µεταφορές. Οι σωλήνες και τα ειδικά τεµάχια θα φέρουν εργοστασιακές εσωτερικές και εξωτερικές επενδύσεις σύµφωνα µε τα καθοριζόµενα στην παρούσα ΠΕΤΕΠ. Η δαπάνη του απαιτούµενου εργατοτεχνικού προσωπικού, εξοπλισµού και µέσων για την εκτέλεση των εργασιών. Η φθορά των υλικών και τα υλικά και η εργασία αποκατάστασης των προστατευτικών στρώσεων σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή. Η πραγµατοποίηση των υδραυλικών δοκιµών σύµφωνα µε τους όρους της παρούσας και η αποκατάσταση τυχόν διαρροών που θα εντοπισθούν κατά την διεξαγωγή τους. Οι δαπάνες προσθέτων ποιοτικών ελέγχων επί των προσκοµιζοµένων προς τοποθέτηση υλικών (σωλήνων και ειδικών τεµαχίων). εν συµπεριλαµβάνονται: - H πλύση του δικτύου. - Η απολύµανση του δικτύου. Οι εργασίες αυτές εξαρτώνται από την φύση και το µέγεθος του δικτύου, την διαθεσιµότητα νερού και τις ειδικές απαιτήσεις της Μελέτης και θα αντιµετωπίζονται κατά περίπτωση. 17 ΤΑΙΝΙΑ ΣΗΜΑΝΣΕΩΣ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΙΚΤΥΩΝ 17.1 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αντικείµενο της παρούσας Τεχνικής Προδιαγραφής είναι ο καθορισµός των απαιτήσεων για τις ταινίες σήµανσης που τοποθετούνται εντός του ορύγµατος των υπογείων δικτύων αποχέτευσης για τον έγκαιρο εντοπισµό τους κατά την εκτέλεση εκσκαφών και για την αποφυγή πρόκλησης ζηµιών ΕΝΣΩΜΑΤΟΥΜΕΝΑ ΥΛΙΚΑ Οι ταινίες σήµανσης θα πληρούν τις απαιτήσεις των ακόλουθων προτύπων: - Πρότυπο ΕΝ " Plastic Warning Devices for Underground Cables and Pipelines with Visual Characteristics -- Πλαστικές προειδοποιητικές διατάξεις για υπόγεια καλώδια και σωληνώσεις µε οπτικά χαρακτηριστικά". - Γαλλική Προδιαγραφή NF Τ :1986 " Dispositifs avertisseurs pour ouvrages enterrees. -- Μέσα επισήµανσης υπογείων δικτύων ΑΠΟ ΕΚΤΑ ΥΛΙΚΑ Γίνονται αποδεκτές προς τοποθέτηση ταινίες σήµανσης που προέρχονται από πιστοποιηµένη κατά ΕΝ ISO 9000: (Quality management systems - Fundamentals and vocabulary -- Συστήµατα διαχείρισης ποιότητος. Βασικές αρχές και λεξιλόγιο) παραγωγική διαδικασία. Τα ελάχιστα απαιτούµενα τεχνικά χαρακτηριστικά των ταινιών σηµάνσεως είναι τα ακόλουθα: Πλάτος - 25 ± 1 cm για τους αγωγούς λυµάτων και οµβρίων διαµέτρου έως 0,60 m ± 1 cm για τους αγωγούς λυµάτων και οµβρίων διαµέτρου από 0,60 m έως 1,20 m ± 1 cm για τους αγωγούς λυµάτων και οµβρίων µε διάµετρο άνω των 1,20 m. - για τους αγωγούς ύδρευσης το πλάτος θα είναι τουλάχιστον 40 ± 2 cm. - τα άκρα των ταινιών θα είναι ευθυγραµµισµένα και παράλληλα µεταξύ τους. Υφή: ικτυωτή µε συνεχή ζώνη στο κέντρο, πλάτους 7 ± 1 cm, όπου θα αναγράφεται ο φορέας του έργου και ο τύπος του αγωγού (λυµάτων, οµβρίων ή ύδρευσης), µε γραµµατοσειρά ευανάγνωστη, µε ύψος χαρακτήρων 4 cm, πλάτος 2,50 cm και πάχος κορµού 1 cm. Τα γράµµατα θα είναι ανεξίτηλα και θα υπόκεινται επιτυχώς σε δοκιµή επικόλλησης - αποκόλλησης κολλητικής ταινίας χωρίς να αλλοιώνονται. Χρώµα: Καφέ για τους αγωγούς αποχέτευσης και µπλε για τους αγωγούς ύδρευσης (συνήθης κωδικοποίηση που εφαρµόζεται στις χώρες της Ε.Ε.). Συσκευασία: Το µήκος των ρολών θα είναι τουλάχιστον 250 m (στο µήκος αυτό αντιστοιχεί βάρος 10 kg περίπου). Υλικό: Πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας (ΗDΡΕ). Μορφή: Το ελάχιστο πλάτος των νηµάτων που συνθέτουν τους βρόχους θα είναι 2 mm για βρόχους περιµέτρου µεγαλύτερης των 160 mm, και 1 mm για βρόχους µικρότερης περιµέτρου. Το υλικό και το

99 36 χρώµα της ταινίας σήµανσης θα είναι ανθεκτικά σε µικροοργανισµούς και γενικότερα σε όλους τους χηµικούς παράγοντες που ενυπάρχουν στο έδαφος. Οι ταινίες σήµανσης, ειδικά σε περιπτώσεις αγωγών από PVC (µη µεταλλικών), θα διαθέτουν ανθεκτικό σε διάβρωση σύρµα από χρωµιονικελίνη ή οποιοδήποτε άλλο υλικό που ανιχνεύεται εύκολα µε ηλεκτροµαγνητικές συσκευές για να καθίσταται δυνατός ο άµεσος εντοπισµός θαµµένων πλαστικών σωληνώσεων. Η αντοχή σε εφελκυσµό των ταινιών σήµανσης θα είναι µεγαλύτερη από 350 kg/m. Ο χρόνος ζωής τους θα είναι τουλάχιστον ίσος µε αυτόν της υπόγειας εγκατάστασης αγωγού στην οποία πρόκειται να ενσωµατωθούν. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να καταθέσει βεβαίωση του κατασκευαστή ότι οι ταινίες σήµανσης που προσκοµίζονται πληρούν τις απαιτήσεις του Γαλλικού Προτύπου NF Τ :1986 ή του ΕΝ και τους όρους της παρούσας ΠΕΤΕΠ, συνοδευόµενη από πιστοποιητικό αναγνωρισµένου εργαστηρίου. Η αποδοχή πιστοποιητικού αναφερόµενου σε λοιπά διεθνή ή εθνικά πρότυπα (ISO, DIN, BS, JIS κ.λπ.) εναπόκειται στην κρίση της Υπηρεσίας, υπό την προϋπόθεση ότι τα υλικά θα φέρουν επισήµανση CE της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Κύριος του Έργου (ΚτΕ) έχει την δυνατότητα να απαιτήσει επιπρόσθετα ποιοτικά ή τεχνικά χαρακτηριστικά των υλικών που ενσωµατώνονται, πέραν αυτών που καθορίζονται στα ως άνω πρότυπα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν αντιβαίνουν προς τα πρότυπα αυτά ΕΛΕΓΧΟΙ - ΟΚΙΜΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ Οι έλεγχοι και οι αντίστοιχες απαιτήσεις αναφέρονται στο υλικό σύνθεσης καθώς και σε λειτουργικά χαρακτηριστικά καταλληλότητας των ταινιών σήµανσης. Τα προσκοµιζόµενα προς τοποθέτηση υλικά, θα συνοδεύονται από πιστοποιητικά από τα οποία θα προκύπτει η συµµόρφωση µε τα ακόλουθα: Για τον έλεγχο του αµετάβλητου της εµφάνισης και του χρωµατισµού των ταινιών σήµανσης ισχύουν τα προβλεπόµενα από το ΕΝ ISO 175:2000 (Plastics - Methods of test for the determination of the effects of immersion in liquid chemicals [ISO 175:1999]). Προβλέπονται δύο δοκιµές µε χρήση νιτρικού οξέως πυκνότητας 25% και διαλύµατος ανθρακικού νατρίου πυκνότητας 20%. Για τον έλεγχο σε αντοχή των ταινιών σήµανσης ισχύει το πρότυπο ΕΝ ISO 527-1: (Plastics - Determination of tensile properties - Part 1: General principles [ISO 527-1:1993 including Corr 1:1994] -- Πλαστικά - Προσδιορισµός ιδιοτήτων εφελκυσµού - Μέρος 1: Γενικές αρχές). Προβλέπεται εκτέλεση δοκιµής διάρκειας 24 ωρών µε ταχύτητα 100 mm/min υπό συνθήκες περιβάλλοντος 23 C, 50% υγρασία (µε ανοχή + 5%). Για τον έλεγχο σε αντοχή - ευαισθησία σε µικροοργανισµούς και σε υπεριώδη ακτινοβολία ισχύει αντίστοιχα το ΕΝ ISO 846: (Plastics - Evaluation of the action of microorganisms -- Καθορισµός της συµπεριφοράς των πλαστικών υπό την επίδραση µυκήτων και βακτηριδίων). Σε περίπτωση που οι ταινίες σήµανσης δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις για έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία UV, θα διανέµονται προστατευµένες σε κατάλληλη συσκευασία ΜΕΘΟ ΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΕΣΗΣ ΥΛΙΚΩΝ Κατά την µεταφορά, φόρτωση και αποθήκευση, οι ταινίες σήµανσης θα στηρίζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αποφεύγεται η κάµψη τους, η παραµόρφωσή τους και ο τραυµατισµός τους από αιχµηρά αντικείµενα. Οι χειρισµοί κατά την φόρτωση και εκφόρτωση θα γίνονται µε µεγάλη προσοχή για την αποφυγή κακώσεων και, ανάλογα µε το βάρος των ρολών, µε τα χέρια, µε σχοινιά και ξύλινους ολισθητήρες (από µαδέρια) ή µε ανυψωτικό µηχάνηµα. Όταν χρησιµοποιούνται άγκιστρα για την ανύψωση, τα άκρα τους θα καλύπτονται µε λάστιχο για να µην καταστρέφονται οι ταινίες. Οι ταινίες σήµανσης θα αποθηκεύονται υποχρεωτικά σε στεγασµένους χώρους στην εργοστασιακή συσκευασία τους και θα προστατεύονται από το ηλιακό φώς, από έλαια, λίπη, πηγές θερµότητας κ.λπ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΤΑΙΝΙΩΝ ΣΗΜΑΝΣΗΣ Μετά την τοποθέτηση του αγωγού και την επίχωσή του κατά 30 cm πάνω από την στέψη του µε κατάλληλα υλικά, θα εκτυλίσσεται χειρωνακτικά ή µηχανικά επί της επίχωσης και κατά µήκος του ορύγµατος η ταινία σήµανσης. Η ταινία σήµανσης θα τοποθετείται προσεκτικά στο µέσο του πλάτους του ορύγµατος µε την ένδειξη [φορέας του έργου] _ ΑΓΩΓΟΣ [ύδρευσης ή αποχέτευσης ή οµβρίων] προς τα επάνω ώστε να είναι αναγνώσιµη από το χείλος της τάφρου και θα επιχώνεται κατά διαστήµατα µε λίγη άµµο για να παραµείνει στην θέση της κατά την συνέχιση της επίχωσης. Με την τοποθέτηση της ταινίας είναι δυνατή η προειδοποίηση για την ύπαρξη του αγωγού σε περίπτωση εκτέλεσης εκσκαφών από τρίτους, ο εντοπισµός της θέσης του και η αποφυγή πρόκλησης ζηµιάς σε αυτόν ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΑΒΗ Η τοποθετηθείσα ταινία σήµανσης θα ελέγχεται πριν από την επικάλυψή της µε τα υλικά επίχωσης του ορύγµατος. Η ταινία θα ελέγχεται ως προς το χρώµα, την τάνυση και την φορά τοποθέτησης, ώστε να διαπιστωθεί εάν έχουν τηρηθεί τα προβλεπόµενα στην παρούσα. Οι τυχόν πρόσθετες απαιτήσεις του ΚτΕ θα καθορίζονται στα λοιπά Συµβατικά Τεύχη ή / και στην Μελέτη του Έργου και θα αποτελούν προσθήκη στην παρούσα ΤΡΟΠΟΣ ΕΠΙΜΕΤΡΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

100 37 Τρέχον µέτρο (µµ) τοποθετηµένης ταινίας σήµανσης σύµφωνα µε τους όρους της παρούσας. Η επιµέτρηση θα γίνεται σε µέτρα µήκους (m) των ταινιών σήµανσης, ανεξαρτήτως τύπου (ενιαία κατηγορία για κάθε τύπο ταινίας). Στην τιµή µονάδος περιλαµβάνονται: Η προµήθεια, µεταφορά επί τόπου του έργου, αποθήκευση και προστασία των ταινιών σήµανσης. Η φθορά και αποµείωση των υλικών. Η εργασία τοποθέτησης εντός του ορύγµατος. 18 ΠΡΟΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑ ΦΡΕΑΤΙΑ ΑΠΟ ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Προκατασκευασµένα φρεάτια κατά ΕΛΟΤ EN από µη πλαστικοποιηµένο πολυβυνοχλωρίδιο (PVC U), πολυπροπυλένιο (ΡΡ) ή πολυαιθυλένιο (PE), στεγανά, µε όλα τα απαιτούµενα εξαρτήµατα σύνδεσης και στεγάνωσης, κατάλληλα για τοποθέτηση υπό το κατάστρωµα οδών, σε βάθος µέχρι 6,00 m. Τα φρεάτια προσδιορίζονται µε βάση την ονοµαστική διάµετρο του θαλάµου (D), τον αριθµό και την διάµετρο των εισόδων και εξόδων, και αποτελούνται από το χυτό στοιχείο βάσης, το θάλαµο, ο οποίος διαµορφώνεται στο εκάστοτε απαιτούµενο ύψος µε στοιχείο διαµόρφωσης θαλάµου του παραγωγού των φρεατίων µε τις αναλογούσες βαθµίδες επίσκεψης, την κωνική απόληξη (οµόκεντρη ή έκκεντρη) κατά ΕΛΟΤ EN και τον δακτύλιο έδρασης του καλύµµατος στην στέψη για την κατανοµή των φορτίων. Η βάση του φρεατίου θα είναι µονολιθικής κατασκευής µε διαµορφώσεις ρύσεων (κανάλια ροής) των εισερχοµένων και εξερχοµένων αγωγών. Οι είσοδοι και έξοδοι θα είναι προδιαµορφωµένες στο εργοστάσιο µε τυποποίηση κατά την ονοµαστική διάµετρο των σωλήνων, ενώ θα παρέχεται δυνατότητα διάτρησης για σύνδεση σωλήνων σε οποιοδήποτε ύψος, σύµφωνα µε την µελέτη του έργου. Η κωνική απόληξη θα φέρει σταθερή ή τηλεσκοπική προέκταση, διαµέτρου αντίστοιχης των διαστάσεων του καλύµµατος και θα συναρµόζεται µε τον θάλαµο µέσω στεγανοποιητικού δακτυλίου. Στην συναρµολόγηση και τοποθέτησή του, για την αποτελεσµατική λειτουργία του περιλαµβάνονται: Η προµήθεια των επιµέρους στοιχείων του φρεατίου των προβλεποµένων από την µελέτη διαστάσεων, µε τις αναλογούσες βαθµίδες επίσκεψης, τους δακτυλίους στεγάνωσης µεταξύ των στοιχείων και των πάσης φύσεως εξαρτήµατα σύνδεσης µε τους αγωγούς εισόδου εξόδου (από PVC, PE, PP ή τσιµεντοσωλήνες, σύµφωνα µε την µελέτη). Η εκσκαφή του ορύγµατος στις προβλεπόµενες διαστάσεις µε οποιονδήποτε τρόπο (µηχανικά µέσα ή χέρια) σε κάθε είδους εδάφη, µε τις τυχόν απαιτούµενες αντιστηρίξεις των παρειών του ορύγµατος, καθώς και η φορτοεκφόρτωση των πλεοναζόντων προϊόντων εκσκαφών και η µεταφορά τους σε οποιαδήποτε απόσταση, οι τυχόν απαιτούµενες ερευνητικές τοµές για τον εντοπισµό αγωγών και δικτύων, οι απαιτούµενες καθαιρέσεις αποξηλώσεις, και οι τυχόν απαιτούµενες αντλήσεις. Η συναρµολόγηση των στοιχείων του φρεατίου και η σύνδεση µε τους εισερχόµενους και εξερχόµενους αγωγούς, σύµφωνα µε τις οδηγίες του προµηθευτή του φρεατίου. Η σταδιακή επανεπίχωση του ορύγµατος µε κατάλληλα προϊόντα εκσκαφών µε µέγιστο µέγεθος κόκκου 25 mm (συµπεριλαµβάνεται το κοσκίνισµα των προϊόντων, εάν απαιτείται για την παρακράτηση κόκκων µεγαλυτέρου µεγέθους), κατά συµπυκνωµένες στρώσεις πάχους έως 50 cm. Αρχικά θα επανεπιχώνεται το στοιχείο της βάσης (αφού ολοκληρωθούν οι συνδέσεις), στην συνέχεια ο θάλαµος και τελικά η κωνική απόληξη, µε χρήση δονητικής πλάκας ή αναλόγου εξοπλισµού. τα στοιχεία διαµόρφωσης του θαλάµου του φρεατίου του προβλεποµένου από την µελέτη ύψους, διαµέτρου (D) ίσης µε την αντίστοιχη του στοιχείου βάσεως, µε τις αναλογούσες βαθµίδες καθόδου καθώς και το κάλυµµα του φρεατίου, φέρουσας ικανότητας κατά ΕΛΟΤ ΕΝ Επιµέτρηση και πληρωµή Πληρώνονται όπως αναφέρεται στο αντίστοιχο άρθρο του Τιµολογίου 19 ΚΑΛΥΜΜΑΤΑ ΦΡΕΑΤΙΩΝ & ΕΣΧΑΡΕΣ ΟΜΒΡΙΩΝ ΑΠΟ ΕΛΑΤΟ ΧΥΤΟΣΙ ΗΡΟ 19.1 Αντικείµενο Η παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή αναφέρεται σε καλύµµατα φρεατίων και εσχάρες που το χρησιµοποιούµενο υλικό είναι ο ελατός χυτοσίδηρος (ductile iron) ή χυτοσίδηρος µε σφαιροειδή γραφίτη που πληροί την προδιαγραφή ΕΛΟΤ - ΕΝ124. Το Υπουργείο Εσωτερικών µε την µε αριθ. πρωτ / διαταγή του έχει αποστείλει στις Νοµαρχίες του κράτους την παραπάνω προδιαγραφή. Την τελευταία διετία χρησιµοποιούνται συστηµατικά από τις ΕΥΑ καλύµµατα φρεατίων αποχέτευσης ακαθάρτων, ύδρευσης,οµβρίων και εσχάρες οµβρίων από ελατό χυτοσίδηρο λόγω των πλεονεκτηµάτων του τελευταίου έναντι του φαιού χυτοσιδήρου. Η προδιαγραφή UNI - EN 124 καθορίζει την ορολογία, την ταξινόµηση, τα υλικά, τις αρχές

101 38 κατασκευής, τις δοκιµές επί τόπου, την σήµανση και τον έλεγχο της ποιότητος των εξαρτηµάτων. Ο κατασκευαστής των εξαρτηµάτων πρέπει απαραίτητα να διαθέτει ISO Ο Ανάδοχος του έργου προτού ενεργήσει την παραγγελία για την προµήθεια των διαφόρων χυτοσιδηρών εξαρτηµάτων που θα ενσωµατωθούν στο υπό εκτέλεση έργο θα υποβάλει στην Επιβλέπουσα Υπηρεσία προς έγκριση σαφείς και τεκµηριωµένες προτάσεις για το είδος και την ποσότητα εξαρτηµάτων από ελατό χυτοσίδηρο που προτίθεται να χρησιµοποιήσει. Οι προτάσεις θα συνοδεύονται από προσπέκτους, φωτογραφίες, πιστοποιητικά επιτυχούς εφαρµογής και συµπεριφοράς σε άλλα έργα κ.λ.π Ποιότητα υλικού Από τα εξαρτήµατα που θα χρησιµοποιηθούν τα καλύµµατα των φρεατίων επίσκεψης του δικτύου ακαθάρτων, θα είναι κατηγορίας D400 (φορτίο θραύσης > 40 τ.). Ο χυτοσίδηρος µε γραφίτη σε σφαιροειδή µορφή πρέπει να ανταποκρίνεται στο ISO 1083 (Spheroidal graphite or nodural graphite cast iron) από πλευράς παραγωγής ποιότητας και δοκιµών. Η ποιότητα του υλικού θα διαπιστώνεται µε τις καθοριζόµενες δοκιµές. Η εφαρµογή των εξαρτηµάτων από ελατό χυτοσίδηρο στηρίζεται στα συγκριτικά πλεονεκτήµατα του έναντι του φαιού χυτοσιδήρου που είναι: α. Μικρότερο βάρος που το καθιστά περισσότερο εύχρηστο κατά την λειτουργία του έργου. β. Εξαιρετική αντοχή στους κραδασµούς και στον εφελκυσµό. γ. Υψηλό όριο ελαστικότητας Σήµα του Εργοστασίου Όλα τα καλύµµατα των φρεατίων, εσχάρες και πλαίσια πρέπει να έχουν καθαρή και ανεξίτηλη σήµανση µε τα εξής στοιχεία: α. ΕΛΟΤ ΕΝ 124 ως ένδειξη αυτού του Ευρωπαϊκού προτύπου. β. Την αντίστοιχη κατηγορία (π.χ D400) ή τις αντίστοιχες κατηγορίες των πλαισίων που χρησιµοποιούνται για πολλές οµάδες εξαρτηµάτων γ. Το όνοµα ή το σήµα ταυτότητας του κατασκευαστή. δ. Το έτος και ο µήνας χύτευσης. ε. Το σήµα του φορέα πιστοποίησης Μπορεί να προστεθούν και άλλες σηµάνσεις. Όλες οι σηµάνσεις πρέπει να είναι ορατές µετά την εγκατάσταση Παρακολούθηση της κατασκευής Η Υπηρεσία δικαιούται να παρακολουθεί µε αντιπρόσωπο της την κατασκευή των ως άνω ειδών και να ελέγχει τα χρησιµοποιηθησόµενα δια την κατασκευή αυτών υλικά, ο δε Ανάδοχος υποχρεούται να παρέχει κάθε διευκόλυνση για την πλήρη πραγµατοποίησή της παρακολούθησης αυτής. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να ειδοποιήσει εγγράφως την Υπηρεσία δύο (2) ηµέρες τουλάχιστον πριν από κάθε τµηµατική χύτευση για να µπορέσει να παρακολουθήσει την κατασκευήν και να προβεί στην λήψη των απαιτουµένων δοκιµίων. Το δικαίωµα αυτό του Εργοδότου, ασκούµενο ή µη, δεν µειώνει καθόλου την ευθύνη του Εργολάβου δια την ποιότητα του υλικού και τις λοιπές υποχρεώσεις του οκιµές (σύµφωνα µε το ΕΝ 124) Τα καλύµµατα των φρεατίων και οι εσχάρες υποβάλλονται στις ακόλουθες δοκιµές: α. Μέτρηση της µόνιµης παραµόρφωσης του εξαρτήµατος µετά την άσκηση των 2/3 του φορτίου της δοκιµής. β. Άσκηση του φορτίου δοκιµής Η φόρτιση πρέπει να αυξάνεται µε ρυθµό 1 έως 3 ΚΝ/sec µέχρι τα 2/3 του φορτίου δοκιµής και να διακόπτεται. Η δοκιµαστική αυτή φόρτιση επαναλαµβάνεται πέντε φορές. Η µόνιµη παραµόρφωση ως διαφορά τιµών πριν από την πρώτη και µετά την πέµπτη φόρτιση δεν πρέπει να υπερβαίνει για τα εξαρτήµατα που θα χρησιµοποιηθούν στο µελετώµενο έργο το 1/500 του ελεύθερου ανοίγµατος (CΟ). Κατά την διάρκεια της δοκιµής δεν πρέπει να εµφανιστούν ρωγµές. Τα φορτία δοκιµής για τις εσχάρες C250 είναι 25,0 τ. και για τα καλύµµατα D400 είναι 40 τ Έδραση καλυµµάτων και εσχαρών Οι επιφάνειες έδρασης των καλυµµάτων και εσχαρών, όπως και στην περίπτωση φαιού χυτοσιδήρου πρέπει να είναι απολύτως επίπεδες και να εξασφαλίζεται έδραση σε ολόκληρη την επιφάνεια. Ο έλεγχος θα γίνεται σε κάθε τεµάχιο. Για την απορρόφηση των κραδασµών από την κυκλοφορία των οχηµάτων τοποθετείται ελαστικός δακτύλιος από πολυαιθυλένιο που προστατεύει το πλαίσιο και εξασφαλίζει το κεντράρισµα του καλύµµατος ώστε το τελευταίο να παραµένει σταθερό και αθόρυβο εντός του πλαισίου, ανεξάρτητα από κυκλοφοριακές συνθήκες. Σε περίπτωση φορτίων δηµιουργείται πρόσφυση µε το κάτω µέρος του καλύµµατος για την αποτροπή

102 39 του ανασηκώµατος του εξαρτήµατος. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στον µηχανισµό ασφάλισης (κούµπωµα) των εξαρτηµάτων µετά την τοποθέτησής τους. Καλύµµατα φρεατίων στα οποία λόγω του µικρού βάρους κρίνεται αναγκαίος ο ελαστικός δακτύλιος στεγανότητας και η δυνατότητα ασφάλισης, θα χρησιµοποιηθούν κατόπιν εντολής της Επιβλέπουσας Υπηρεσίας. Τα καλύµµατα που θα χρησιµοποιηθούν θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα να δεχτούν την αντικλεπτική συσκευή κλειδώµατος είτε πριν είτε µετά την εγκατάστασή τους Τύποι Ο Εργοδότης διατηρεί για τον εαυτόν του το δικαίωµα να προηγηθεί η κατασκευή δύο (2) πρότυπων για κάθε είδος, µορφή, διαστάσεις κ.λ.π στοιχεία των εξαρτηµάτων, ο δε εργολάβος υποχρεούται να συµµορφωθεί στις σχετικές εντολές του Εργοδότου χωρίς άλλη αποζηµίωση ιαστάσεις των εξαρτηµάτων Οι διαστάσεις των εξαρτηµάτων θα είναι ακριβώς όπως ορίζονται στα σχέδια. Ως περιθώρια ανοχής ορίζονται : για βάρος + 5% για το πάχος +5% ή -5% µε µέγιστο όµως περιθώριο +2,5 χλστ. ή χλστ. Οι ανοχές και οι απαιτήσεις ως προς τις διαστάσεις θα είναι σύµφωνες µε τις προϋποθέσεις του Ευρωπαϊκού Πρότυπου ΕΝ Παραλαβή της προµήθειας Η Επιβλέπουσα Υπηρεσία έχει το δικαίωµα παραλαβής της προµηθείας από επιτροπή εξ αντιπροσώπου της Επιβλέπουσας Υπηρεσίας παρουσία και αντιπροσώπων του Αναδόχου ή και του προµηθευτή. Ο Ανάδοχος οφείλει γι' αυτό να παραχωρήσει τα απαραίτητα µέσα ως και κάθε πληροφορία και ευκολία για την εξέταση και τον ελέγχον της παραδιδόµενης προµηθείας. Για την προσωρινή και τµηµατική παραλαβή θα λαµβάνονται υπ' όψη τα αποτελέσµατα των εργαστηριακών δοκιµών επί των δοκιµίων της αντιστοίχου χυτεύσεως. Τα παραδιδόµενα είδη θα εξετάζονται επιφανειακώς. Η οριστική παραλαβή θα γίνει µετά την παράδοση ολόκληρης της προµηθείας και το ενωρίτερον τρεις µήνας µετά την τελευταία παράδοση, σε τρόπον ώστε να είναι δυνατόν κατά το διάστηµα αυτό να εξακριβωθεί η τυχόν ύπαρξη κρυµµένων ελαττωµάτων. Σε περίπτωση απορρίψεως κάποιας ποσότητας των ειδών της προµηθείας, ο Ανάδοχος υποχρεούται µέσα σε ένα µήνα στην αντικατάσταση αυτών. Εφ' όσον παρέλθει άπρακτη η προθεσµία αυτή, ο Εργοδότης προβαίνει στην αγορά αντίστοιχου αριθµού κατ' είδος, τεµαχίων εις βάρος του Εργολάβου Επιµέτρηση και πληρωµή καλυµµάτων φρεατίων. Τα καλύµµατα από ελατό χυτοσίδηρο όπως και οι εσχάρες υδροσυλλογής από ελατό χυτοσίδηρο, περιλαµβάνονται στις αντίστοιχες τιµές των φρεατίων επίσκεψης των αγωγών ακαθάρτων ή οµβρίων η ύδρευσης, όπως και στις τιµές των πλακοσκεπών αγωγών, και δεν αποζηµιώνονται ιδιαιτέρως. Αντίστοιχα οι εσχάρες υδροσυλλογής από ελατό χυτοσίδηρο περιλαµβάνονται στις αντίστοιχες τιµές των φρεατίων υδροσυλλογής, και επίσης δεν αποζηµιώνονται ιδιαιτέρως. 20 ΚΑΛΥΜΜΑΤΑ ΦΡΕΑΤΙΩΝ ΑΠΟ ΑΝΟΞΕΙ ΩΤΟ ΑΤΣΑΛΙ 304L 20.1 Αντικείµενο Η παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή αναφέρεται σε καλύµµατα φρεατίων και εσχάρες που το χρησιµοποιούµενο υλικό είναι το ανοξείδωτο ατσάλι 304 L Ποιότητα υλικού Τo χρησιµοποιούµενο υλικό θα πρέπει να έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά : Απόλυτα ανθεκτικό στην σκουριά. Το Ανοξείδωτο Ατσάλι αυτοπροστατεύεται. Αντιδρά µε το ατµοσφαιρικό οξυγόνο και δηµιουργεί µία µεβράνη προστασίας. εν υπάρχει καµµία επιφανειακή επικάλυψη. Ότι φαίνεται στην επιφάνεια υπάρχει σε όλη την µάζα του υλικού. Ανθεκτικό στην θερµοκρασία και στην φωτιά. Τα τσιγάρα ή η φλόγα δεν αφήνουν κανένα σηµάδι στην επιφάνειά του. 100% ανακυκλώσιµο. Σε θερµοκρασία περιβάλλοντος το ανοξείδωτο ατσάλι DIN έχει εξαιρετική αντοχή στην οξείδωση ακόµα και παρουσία ισχυρών οξέων όπως το νιτρικό οξύ. Το υλικό παρουσιάζει εξαιρετική αντοχή σε αλκαλικά διαλύµατα καθώς και σε διαλύµατα οργανικών και ανόργανων αλάτων. Γενικά το υλικό παρέχει εξαιρετική αντοχή στην οξείδωση στο περιβάλλον ενώ σε περιβάλλον έντονης αλατονέφωσης (πλοία κ.λ.π.) παρουσιάζει εικονικά στίγµατα οξείδωσης που αποφεύγονται µε το

103 40 καθάρισµα Σήµα του Εργοστασίου Όλα τα καλύµµατα των φρεατίων, εσχάρες και πλαίσια πρέπει να έχουν καθαρή και ανεξίτηλη σήµανση µε τα εξής στοιχεία: α. Την αντίστοιχη κατηγορία ή τις αντίστοιχες κατηγορίες των πλαισίων που χρησιµοποιούνται για πολλές οµάδες εξαρτηµάτων β. Το όνοµα ή το σήµα ταυτότητας του κατασκευαστή. γ. Το έτος και ο µήνας χύτευσης. δ. Το σήµα του φορέα πιστοποίησης Μπορεί να προστεθούν και άλλες σηµάνσεις. Όλες οι σηµάνσεις πρέπει να είναι ορατές µετά την εγκατάσταση Παρακολούθηση της κατασκευής Η Υπηρεσία δικαιούται να παρακολουθεί µε αντιπρόσωπο της την κατασκευή των ως άνω ειδών και να ελέγχει τα χρησιµοποιηθησόµενα δια την κατασκευή αυτών υλικά, ο δε Ανάδοχος υποχρεούται να παρέχει κάθε διευκόλυνση για την πλήρη πραγµατοποίησή της παρακολούθησης αυτής. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να ειδοποιήσει εγγράφως την Υπηρεσία δύο (2) ηµέρες τουλάχιστον πριν από κάθε τµηµατική χύτευση για να µπορέσει να παρακολουθήσει την κατασκευήν και να προβεί στην λήψη των απαιτουµένων δοκιµίων. Το δικαίωµα αυτό του Εργοδότου, ασκούµενο ή µη, δεν µειώνει καθόλου την ευθύνη του Εργολάβου δια την ποιότητα του υλικού και τις λοιπές υποχρεώσεις του οκιµές (σύµφωνα µε το ΕΝ 124) Τα καλύµµατα των φρεατίων και οι εσχάρες υποβάλλονται στις ακόλουθες δοκιµές: α. Μέτρηση της µόνιµης παραµόρφωσης του εξαρτήµατος µετά την άσκηση των 2/3 του φορτίου της δοκιµής. β. Άσκηση του φορτίου δοκιµής