Πανεπιστημιακές σπουδές και έρευνα στην Κύπρο: Π ο λ ι τ ι κ ή ε θ ν ι κ ή ς α ν ά π τ υ ξ η ς, αυτονόμησης και ισχύος

Transcript

1 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 42 ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 ISSN X Πανεπιστημιακές σπουδές και έρευνα στην Κύπρο: Π ο λ ι τ ι κ ή ε θ ν ι κ ή ς α ν ά π τ υ ξ η ς, αυτονόμησης και ισχύος Ανδρέας Δημητρίου, Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού Η μαζικοποίηση των πανεπιστημιακών σπουδών είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Είναι ένα στάδιο στη διαρκή επέκταση της παιδείας στο σύνολο του πληθυσμού που άρχισε πρώτα με τη μαζικοποίηση της δημοτικής εκπαίδευσης στις πρώτες δεκαετίες και συνεχίστηκε ύστερα με τη μαζικοποίηση της μέσης εκπαίδευσης στα μέσα του 20 ου αιώνα. Η μαζικοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που συμβαίνει σήμερα είναι αναγκαία, γιατί οι σύγχρονες κοινωνίες και οικονομίες της γνώσης χρειάζονται πολίτες με προηγμένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις και δεξιότητες. Επιπλέον, οι σύνθετες ανοιχτές συνεχώς μεταβαλλόμενες δημοκρατικές κοινωνίες της εποχής μας απαιτούν πολίτες με γνώση, κρίση και δημιουργικότητα για να αποφασίζουν και να ενεργούν αποτελεσματικά σε συνθήκες πληθωρισμού επιλογών και πληροφοριών. Στην Κύπρο η μαζικοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει προσεγγίσει το 75% των αποφοίτων λυκείου και είναι από τις ψηλότερες στον κόσμο. Αυτό αποτελεί πολύ θετική εξέλιξη για την κοινωνία μας. Όμως, η ανάπτυξη αυτή ήταν στρεβλή, γιατί η τριτοβάθμια εκπαίδευση στον τόπο μας υστέρησε πολύ των αναγκών της κοινωνίας. Σαν αποτέλεσμα, τα δημόσια πανεπιστήμιά μας καλύπτουν μόνο το 25% της ζήτησης και μόνο οι μισοί περίπου από τους φοιτητές μας σπουδάζουν στον τόπο τους. Οι υπόλοιποι ξενιτεύονται για να σπουδάσουν. Η φοιτητική μετανάστευση έχει τεράστιες συνέπειες για την κοινωνία και την οικονομία της. Κοστίζει στην εθνική οικονομία περίπου 160 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί περίπου με τον προϋπολογισμό των τριών κρατικών μας πανεπιστημίων. Επιπλέον, κρατά στο εξωτερικό περίπου νέους που θα μπορούσαν, αν έμεναν εδώ για τις σπουδές τους, να συμβάλλουν με το σφρίγος και τις ανησυχίες τους, στην κοινωνική, την πολιτική και την πολιτιστική δυναμική του τόπου. Συχνά ακούγεται το επιχείρημα ότι οι σπουδές στο εξωτερικό έχουν τη θετική τους πλευρά, γιατί εισάγεται στην Κύπρο γνώση και τεχνογνωσία που συμβάλλει στην κοινωνική και οικονομική μας ανάπτυξη. Η ερμηνεία αυτή είναι λανθασμένη. Η απλή φοίτηση στο εξωτερικό δεν αρκεί για την συστηματική εισαγωγή γνώσης και τεχνογνωσίας σε μια χώρα. Απόδειξη είναι το γεγονός ότι, παρά τις δεκαετίες σπουδών στο εξωτερικό πολλών χιλιάδων νέων, η Κύπρος δεν έχει, διεθνώς, σημαντική θέση στους τομείς της επιστήμης, της καινοτομίας και των οικονομικών δράσεων αιχμής. Οι πύλες εισόδου της αναγκαίας γνώσης και καινοτομίας σε μια χώρα είναι τα δικά της ιδρύματα που μπορούν να την αφομοιώνουν, να την αναμεταδίδουν συστηματικά και να την προάγουν. Δηλαδή τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ιδρύματα. Γι αυτό, η Κύπρος έχει αρχίσει να έχει κάποια παρουσία στους τομείς αυτούς μόνο μετά τη δημιουργία των πανεπιστημίων και των ερευνητικών ιδρυμάτων που έχουμε σήμερα. Εξάλλου, ένα πλήρες και διεθνοποιημένο σύστημα μπορεί να δώσει στη νεολαία μας τις διεθνείς εμπειρίες που χρειάζονται. Έχουμε όμως μεγάλο δρόμο να διανύσουμε. Πρέπει, ως κοινωνία να θέσουμε σαν στόχο μας ότι το 90% τουλάχιστον των παιδιών μας πρέπει να σπουδάζουν στην Κύπρο. Αυτό σημαίνει διπλασιασμό, περίπου, των διαθέσιμων θέσεων στα Κυπριακά Πανεπιστήμια. Δηλαδή, σημαίνει τη δημιουργία περίπου δέκα χιλιάδων θέσεων ακόμη. Η αύξηση αυτή θα σημαίνει, μια μεγάλη αύξηση των ετήσιων κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση. Όμως, θα έχουμε μεγάλο όφελος για την εθνική οικονομία από την συγκράτηση στην Κύπρο του συναλλάγματος που εξάγεται για την κάλυψη των σπουδών στο εξωτερικό. Εξάλλου, πρέπει να ασκήσουμε πιο επιθετική και πιο ευφάνταστη πολιτική προσέλκυσης φοιτητών από το εξωτερικό. Για παράδειγμα, πρέπει να προσπαθήσουμε να προσελκύσουμε και μεταπτυχιακούς φοιτητές από το εξωτερικό, γιατί οι πλείστες χώρες τείνουν να αυτονομηθούν στις προπτυχιακές σπουδές. Στην πραγματικότητα, η πολιτική την οποία ασκεί σήμερα το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού στοχεύει στην αύξηση του αριθμού των ξένων φοιτητών ποιότητας. Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί χρειάζονται τα εξής : 1. Δέσμευση της ίδιας της κοινωνίας ότι θα προσφέρει τους πόρους που χρειάζονται για να καλύψουμε τις ανάγκες που αναφέρο- ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ 2 ΑΝΩΤΕΡΗ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 4 ΜΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 6 ΜΕΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 7 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ 14 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 15 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 17 ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ 20 ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 23 σπιτι της κυπρου στην αθηνα 23

2 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ νται πιο πάνω. Αυτό σημαίνει αύξηση των κρατικών δαπανών για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα ώστε να αποκτήσουμε τη στελέχωση, τις υποδομές και τις λειτουργίες που μας λείπουν. Η πολιτική της παρούσας κυβέρνησης κινείται σταθερά προς την κατεύθυνση αυτή. 2. Χρειάζεται τόλμη που θα μας επιτρέψει να δώσουμε τη δυνατότητα στα ιδρύματα μας, δημόσια και ιδιωτικά, να προσφέρουν προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές ποιότητες ικανές να ανταγωνιστούν τα καλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης, της Αμερικής και της Αυστραλίας. Δηλαδή χρειάζεται ευελιξία στην ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών και στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των πανεπιστημίων και των ερευνητικών ιδρυμάτων. Αυτό προϋποθέτει ένα νομικό πλαίσιο που να ενοποιεί το χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας στην Κύπρο και να του παρέχει την ευελιξία να ανταγωνιστεί αλλά και να συνεργαστεί με ίσους όρους με τα καλύτερα ιδρύματα του κόσμου. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει την προσπάθεια αυτή και σύντομα θα τη δώσουμε στη δημοσιότητα. 3. Επιπλέον, προϋποθέτει ένα σύστημα χρηματοδότησης της έρευνας και της καινοτομίας ικανό να στηρίζει την βασική και την εφαρμοσμένη έρευνα αιχμής σύμφωνα με τα πιο αυστηρά διεθνή κριτήρια. Η επαρκής χρηματοδότηση της έρευνας σήμερα έχει μεγάλη οικονομική και κοινωνική απόδοση γιατί μετατρέπεται γρήγορα σε πλούτο, δύναμη, και αποτελεσματική λύση των προβλημάτων που απασχολούν μια κοινωνία. Εδώ χρειάζεται τόλμη και όραμα, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, να επενδύσουμε στην έρευνα ώστε να βγούμε από την κρίση πιο δυνατοί. Οι αλλαγές που σήμερα επιχειρούμε κινούνται γρήγορα προς την κατεύθυνση αυτή. 4. Χρειάζεται πολιτική συνεργασία με πολλές άλλες χώρες ώστε η Κύπρος να πάρει μια ισχυρή θέση στον χάρτη της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και της έρευνας. Για παράδειγμα, μπορούμε να γίνουμε η πύλη για τον Ευρωπαϊκό χώρο έρευνας των πανεπιστημίων και των ερευνητικών ιδρυμάτων της περιοχής μας. Μπορούμε, επίσης, να προ- Υπογραφή εκπαιδευτικής, πολιτιστικής και επιστημονικής με Ισραήλ σφέρουμε σε άλλες χώρες την τεχνογνωσία που αποκτήσαμε στη δημιουργία πανεπιστημίων. Οι ανταλλαγές επισκέψεων με τους Υπουργούς Παιδείας πολλών άλλων χωρών τόσο στην Ευρώπη όσο και αλλού, όπως στην Κίνα, και η υπογραφή συμφωνιών συνεργασίας στην οποία η αυτή η κυβέρνηση προχωρεί, αυτό το σκοπό έχει. Η εθνική μας υπόθεση μπορεί να υπηρετηθεί κατά δυναμικό και αποτελεσματικό τρόπο μέσα από ένα πολύ ισχυρό σύστημα πανεπιστημιακών και ερευνητικών ιδρυμάτων που ανταγωνίζονται τα καλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης στην παροχή σπουδών ποιότητας, στις ανακαλύψεις τους που φέρνουν ερευνητικό χρήμα και εμπορική ανταπόδοση. Επιπλέον, γιατί μπορεί να προσελκύει πολλούς φοιτητές από το εξωτερικό που αύριο, γυρνώντας στη χώρα τους θα γίνουν σημαντικοί πολιτικοί, οικονομικοί και πολιτιστικοί παράγοντες. Εξάλλου, αυτή είναι, επιτέλους, η οφειλή που έχουμε, σαν ένα ανεξάρτητο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς τον Ελληνικό και τον παγκόσμιο πολιτισμό. ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ Κυπρο-Αυστριακή Ημερίδα με θέμα: Διάλογος Πολιτικής στα Ζητήματα της Επιστήμης και της Έρευνας Πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Λευκωσία Κυπρο-Αυστριακή ημερίδα με θέμα «Διάλογος Πολιτικής στα Ζητήματα της Επιστήμης και της Έρευνας», η οποία διοργανώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού σε συνεργασία με την πρεσβεία της Αυστρίας στην Κύπρο. Στην ημερίδα συμμετείχαν ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Ανδρέας Δημητρίου, ο Ομοσπονδιακός Υπουργός αρμόδιος για θέματα Επιστήμης και Έρευνας της Αυστρίας κ. Johannes Hahn, λειτουργοί των δύο υπουργείων και κυβερνητικών υπηρεσιών αρμόδιων σε θέματα έρευνας, εκπρόσωποι των πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων της Κύπρου και της Αυστρίας, καθώς και εκπρόσωποι ιδρυμάτων από τις δύο χώρες, τα οποία χρηματοδοτούν ερευνητικά προγράμματα. Η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε για να δώσει συνέχεια στο Υπογραφή πολιτιστικής συμφωνίας με Ουκρανία. διάλογο, ο οποίος ξεκίνησε κατά την επίσκεψη του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού στην Αυστρία πέρσι για τη συνεργασία των δύο χωρών στους τομείς της Επιστήμης, της Έρευνας και της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η Ημερίδα έδωσε την ευκαιρία για ανταλλαγή ιδεών και πληροφόρησης με στόχο τη δημιουργία δικτύων συνεργασίας στους πιο πάνω τομείς, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για διεύρυνση και ενίσχυση της υφιστάμενης συνεργασίας ανάμεσα στα δύο υπουργεία και στους ενδιαφερόμενους οργανισμούς των δύο χωρών. Με το πέρας της Ημερίδας, οι δύο υπουργοί συμφώνησαν στη σύσταση κοινής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, η οποία θα αξιολογήσει τις εισηγήσεις των πανεπιστημίων, των ερευνητικών κέντρων και των ερευνητικών χρηματοδοτικών οργανισμών των δύο χωρών και θα υποβάλει στους υπουργούς συγκεκριμένες εισηγήσεις για συνεργασία των δύο χωρών στους τομείς της Επιστήμης και της Έρευνας. Θα υπογραφεί μνημόνιο συναντίληψης, το οποίο θα καθορίζει το πλαίσιο συνεργασίας των δύο χωρών στους πιο πάνω τομείς. 2

3 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ 27/6/ - 2/7/2009 Στα πλαίσια της επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιήθηκε έπειτα από πρόσκληση του Υπουργού Πολιτισμού της Κίνας (27-6 2/7/2009), ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Ανδρέας Δημητρίου, συνοδευόμενος από τον Διευθυντή Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης κ. Τάσο Μιχαήλ και τον Αναπληρωτή Διευθυντή Πολιτιστικών Υπηρεσιών κ. Παύλο Παρασκευά, είχε μια σειρά επαφών με στόχο την παραπέρα ανάπτυξη των πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Τη Δευτέρα, 29 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε επίσημη συνάντηση των δύο Υπουργών στην οποία παρέστησαν υπηρεσιακοί παράγοντες και από τις δύο πλευρές καθώς και ο Πρέσβης της Κύπρου στην Κίνα κ. Ιερωνυμίδης. Κατά τη συνάντηση υπήρξε αμοιβαία διαπίστωση για το εξαιρετικό επίπεδο των σχέσεων των δύο χωρών σε όλους τους τομείς και ιδιαίτερα τον πολιτισμό και εκφράστηκε η αμοιβαία επιθυμία για παραπέρα ανάπτυξη και διεύρυνση των ανταλλαγών, σε συνδυασμό με τη συνεργασία σε διεθνείς οργανισμούς. Ο Υπουργός Πολιτισμού της Κίνας κ. Cai Wu έκανε εκτενή ενημέρωση για τις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κίνα στον τομέα του πολιτισμού, όντας μία χώρα με πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και τόνισε την επιθυμία της χώρας του να προχωρήσει σε γόνιμο διάλογο με τους πολιτισμούς άλλων χωρών. Από την πλευρά του, ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Α. Δημητρίου τόνισε ιδιαίτερα το κοινό χαρακτηριστικό των δύο χωρών που είναι η μακραίωνη πολιτιστική παράδοση, γεγονός που διευκολύνει την αλληλοκατανόηση των λαών των δύο χωρών και έκανε ειδική αναφορά στους επικείμενους εορτασμούς τόσο για τα 50χρονα της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και για τα 60χρονα Επίσημη επίσκεψη στην Κίνα. της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας με την εισήγηση να υπάρξουν αμοιβαίες ανταλλαγές, εισήγηση που έγινε δεχτή και από κινεζικής πλευράς. Η συνάντηση έκλεισε με τη συμφωνία να προχωρήσουν το ερχόμενο φθινόπωρο οι πολιτιστικές ανταλλαγές που έχουν καθοριστεί και από τις δύο πλευρές. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Κίνα, ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού ξεναγήθηκε στην Απαγορευμένη Πόλη και επισκέφθηκε επίσης άλλους χώρους ιδιαίτερης πολιτιστικής σημασίας. Επίσης, την 1 η Ιουλίου κατά τη διάρκεια επίσκεψης του στην πόλη Changchun της επαρχίας Jilin είχε επίσημη συνάντηση τόσο με το Διευθυντή του Πολιτιστικού Τμήματος όσο και με τον Κυβερνήτη της επαρχίας Jilin, με τους οποίους συζήτησε θέματα πολιτιστικής συνεργασίας και ξεναγήθηκε στο Πάρκο Γλυπτικής της πόλης, στο οποίο φιλοξενείται και έργο της Κύπριας δημιουργού Κλίτσας Αντωνίου. Κατά την επίσκεψή του στην Κίνα, ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού συναντήθηκε με τον Κινέζο ομόλογό του για θέματα Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης κ. Zhou Ji. Στη συνάντηση, ο Κινέζος Υπουργός αναφέρθηκε στη σταθερή φιλία και ανάπτυξη των δύο χωρών στον εμπορικό, πολιτιστικό και εκπαιδευτικό τομέα και τόνισε ότι με τη συγκεκριμένη επίσκεψη, οι εκπαιδευτικές σχέσεις στον τομέα της Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης θα ενδυναμωθούν. Συμφωνήθηκε δε ότι οι δύο πλευρές, μετά από ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων, θα ετοιμάσουν και θα υπογράψουν συμφωνία αμοιβαίας αναγνώρισης τίτλων σπουδών ανώτερης εκπαίδευσης, η οποία θα υποβοηθήσει την περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων των δύο χωρών. Σημειώνεται ότι η Κίνα έχει ήδη υπογράψει παρόμοιες συμφωνίες με 30 άλλες χώρες, ενώ η Κύπρος έχει προχωρήσει σε σχετικές συμφωνίες με τη Γερμανία, την Ιταλία, και τη Ρουμανία. Οι δύο Υπουργοί συμφώνησαν επίσης όπως γίνουν προσπάθειες παραχώρησης υποτροφιών για σπουδές μεταξύ των δύο χωρών, και προωθηθεί η ανταλλαγή φοιτητών, ακαδημαϊκού προσωπικού και ερευνητών. Σημειώνεται δε ότι, αν και το Υπουργείο Παιδείας της Κίνας δεν είναι αρμόδιο σε θέματα έρευνας, εντούτοις συμφωνήθηκε η δυνατότητα προώθησης κοινών ερευνητικών προγραμμάτων μεταξύ των δύο χωρών. Τέλος, ζητήθηκε από την Κινεζική πλευρά η λειτουργία και στην Κύπρο παραρτήματος του Confucian Institute, με σκοπό την προώθηση στο νησί της Κινέζικης γλώσσας και του Κινέζικου πολιτισμού. Στις 30 Ιουνίου 2009, ο Υπουργός επισκέφθηκε το Τεχνολογικό και Επιστημονικό Πανεπιστήμιο του Πεκίνου (University of Science and Technology Beijing), όπου συζήτησε τη δυνατότητα σχεδιασμού κοινών πτυχίων (joint degrees), τις πιθανότητες ανταλλαγής ακαδημαϊκού προσωπικού, καθώς επίσης και τη διασφάλιση συνεργασίας σε ερευνητικά προγράμματα. Σημειώνεται ότι το Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Πεκίνου ιδρύθηκε το 1952 με ειδικεύσεις σε θέματα Μεταλλουργίας και Επιστήμης των Υλικών. Στην πορεία ανέπτυξε προγράμματα στη Μηχανολογία, την Ηλεκτρολογία, τη Διεύθυνση Πληροφοριών, και στις Ξένες Γλώσσες. Το εν λόγω πανεπιστήμιο έχει ήδη συνάψει συνεργασίες με διακεκριμένα πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας. Ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού επισκέφθηκε επίσης την πόλη Changchun (Βορειο-ανατολικά της Κίνας), όπου είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο και τον Πρύτανη του Northeast Normal University. Κατά την εν λόγω συνάντηση, συμφωνήθηκε η ετοιμασία και υπογραφή Μνημονίου Συναντίληψης (Memorandum of Understanding) μεταξύ του Northeast Normal University και Πανεπιστημίων της Κύπρου, σε θέματα ανταλλαγής φοιτητών, ακαδημαϊκού προσωπικού και ερευνητών, με σκοπό τη σύσφιξη των σχέσεων των Πανεπιστημίων Κίνας και Κύπρου. Συναφώς, αποφασίστηκε η προώθηση συμμετοχής αντιπροσώπου του Northeast Normal University σε ενδεχόμενη επίσκεψη Κινέζων αξιωματούχων στην Κύπρο. Το Northeast Normal University ιδρύθηκε το 1946 με προγράμματα σπουδών σε θέματα που αφορούν στις Κοινωνικές και Φυσικές Επιστήμες, στις Ξένες Γλώσσες, και στην Εκπαίδευση. 3

4 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Συνεργασία μεταξύ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Harvard και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου Το Υπουργικό Συμβούλιο στη συνεδρία του, ημερομηνίας 10 Ιουλίου 2009, ενέκρινε Συμφωνία συνεργασίας μεταξύ του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Harvard σε αντικατάσταση της προηγούμενης Συμφωνίας της Κυπριακής Δημοκρατίας με το Harvard, η οποία είχε κριθεί ως ετεροβαρής υπέρ του Harvard. Συγκεκριμένα, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου μετά από διαβουλεύσεις με το πανεπιστήμιο Harvard κατέληξαν σε Συμφωνία για συνεργασία την περίοδο Σκοπός της Συμφωνίας είναι η ίδρυση Ινστιτούτου Περιβάλλοντος και Δημόσιας Υγείας στη Σχολή Επιστημών της Υγείας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου με τη συμβολή του Harvard. Η συμφωνία θα μπορεί να ανανεωθεί αν αυτό κριθεί επ ωφελία των δύο μερών. Με τη νέα Συμφωνία θα λειτουργήσουν τέσσερα προγράμματα επιπέδου Μάστερ, αντί ενός που προνοούνταν στην προηγούμενη Συμφωνία, ενώ στη διάρκεια των πέντε χρόνων θα λειτουργήσουν, επίσης, νέα διδακτορικά προγράμματα. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι με τη νέα συμφωνία το ινστιτούτο της προηγούμενης συμφωνίας περιέρχεται πλήρως υπό το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου που χρησιμοποιεί την εμπειρία, την τεχνογνωσία και το κύρος του πανεπιστημίου Harvard για να αναπτύξει μια από τις Σχολές του. Η πιο πάνω Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου επιβεβαιώνει έμπρακτα τις συνεχείς προσπάθειες της Κυβέρνησης για αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας στην Κύπρο. ΑΝΩΤΕΡΗ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Υπογραφή Συμφωνίας Κύπρου- Ρουμανίας και Κύπρου- Ιταλίας σχετικά με την Αμοιβαία Ακαδημαϊκή Αναγνώριση Τίτλων Σπουδών για πρόσβαση και συνέχιση σπουδών σε Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης Κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψης του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού στη Ρουμανία υπογράφτηκε Συμφωνία σχετικά με την Αμοιβαία Ακαδημαϊκή Αναγνώριση Τίτλων Σπουδών για Πρόσβαση και Συνέχιση Σπουδών σε Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης μεταξύ των δύο Κυβερνήσεων των πιο πάνω χωρών. Επίσης, κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης του στην Ιταλία, στις 9 Ιανουαρίου 2009, ο Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου υπέγραψε με τον Ιταλό ομόλογό του, συμφωνία, μεταξύ της Ιταλικής Κυβέρνησης και της Κυπριακής Δημοκρατίας για την Αμοιβαία Αναγνώριση Τίτλων Σπουδών για συνέχιση σε Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης των δύο χωρών. UNESCO Forum on Higher Education in the Europe Region: Access, Values, Quality and Competitiveness Πραγματοποιήθηκε πρόσφατα το συνέδριο της UNESCO για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην Ευρώπη, στο Βουκουρέστι, Ρουμανία. Το θέμα του συνεδρίου ήταν «Πρόσβαση, Αξίες, Ποιότητα και Ανταγωνιστικότητα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση». Η Κύπρος εκπροσωπήθηκε από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, κ. Αντρέα Δημητρίου, το Διευθυντή Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης, κ. Ευστάθιο Μιχαήλ, τον Καθηγητή και Πρόεδρο της Συνόδου των Πρυτάνεων, Καθ. Πάνο Ραζή και την Καθηγήτρια και Πρόεδρο του Τμήματος των Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθ. Τούλα Ονουφρίου. Κύριος σκοπός του συνεδρίου ήταν η ετοιμασία εγγράφου εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τη Διεθνή Συνέλευση της ΟΥΝΕΣΚΟ στο Παρίσι, τον προσεχή Ιούλιο. Ο κύριος Υπουργός μετείχε σε δημόσια συζήτηση στρογγυλής τράπεζας με τους Υπουργούς Παιδείας της Αυστρίας, του Μαυροβουνίου, της Πολωνίας και της Δημοκρατίας της Τσεχίας. Θέμα της συζήτησης ήταν οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Τριτοβάθμια εκπαίδευση στο μέλλον. Συγκεκριμένα, ο κύριος Υπουργός απάντησε στα τρία ερωτήματα που τέθηκαν στη συζήτηση και ανέφερε ότι η κυβέρνηση, ιδιαίτερα μιας μικρής χώρας, πρέπει να προστατεύσει τα πανεπιστήμια από τον κίνδυνο μετατροπής τους σε μαθησιακά ιδρύματα. Η Καθ. Τούλα Ονουφρίου, στα πλαίσια του ειδικού εργαστηρίου του συνεδρίου ανέλυσε το άρθρο της με θέμα: Engineering Education Reform at University and School Level in Cyprus. To άρθρο ασχολήθηκε με την αλλαγή του τρόπου εκπαίδευσης των μελλοντικών μηχανικών. 2 η Σύνοδος Υπουργών Παιδείας των χωρών της Διαδικασίας ASEM στο Βιετνάμ Πραγματοποιήθηκε πρόσφατα η 2 η Σύνοδος Υπουργών Παιδείας των 45 χωρών και εταίρων της Διαδικασίας ASEM (Asia Europe Meeting) στο Χανόι του Βιετνάμ. Τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου εκπροσώπησαν η Πρώτη Λειτουργός Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΔΑΑΕ) κα Δέσποινα Μαρτίδου Φορσιέρ και η Διοικητική Λειτουργός ΔΑΑΕ κα Άντρη Φιλή. Στη Συνάντηση συζητήθηκαν τρόποι προώθησης δομημένης συνεργασίας και ανταλλαγής καλών πρακτικών και εμπειριών μεταξύ των χωρών της ASEM στον τομέα της Ανώτερης Εκπαίδευσης, στα θέματα της πιστοποίησης ποιότητας και της αναγνώρισης και μεταφοράς τίτλων σπουδών. Τονίστηκε, επίσης, ότι για την αειφόρο ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού είναι απαραίτητη η προώθηση της δια βίου μάθησης και της ποιοτικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, με τη συνεργασία μεταξύ των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης και της αγοράς εργασίας. Σημείο αναφοράς σε σχέση με την Κύπρο αποτέλεσε η ανακοίνωση από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της πρόσφατης Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου στη Συνεδρία του ημερομηνίας 13 Μαΐου 2009, για τη διοργάνωση Συνεδρίου εντός του 2010 με θέμα την «Πιστοποίηση Ποιότητας στην Ανώτερη Εκπαίδευση» όπου θα κληθούν να συμμετάσχουν εκπρόσωποι των χωρών της ASEM. 4

5 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (Σ.ΕΚ.Α.Π.) Στη Σύνοδο του η οποία πραγματοποιήθηκε στις 21 Μαΐου 2009, το Συμβούλιο έλαβε αποφάσεις για 5 προγράμματα σπουδών καθώς και για άλλα θέματα που άπτονται της αρμοδιότητας του. Τέσσερεις Ομάδες Αξιολόγησης επισκέφθηκαν τις Ιδιωτικές Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και εξέτασαν συνολικά 8 προγράμματα σπουδών. Ο όγκος αλληλογραφίας που είχε το Συμβούλιο για τον Μάιο ανήλθε στα 129 εισερχόμενα ηλεκτρονικά μηνύματα και 63 εξερχόμενα ηλεκτρονικά μηνύματα και δόθηκε γραπτή πληροφόρηση σε πολίτες, σε άλλα 18 ηλεκτρονικά μηνύματα. Συνεχίζεται επίσης η διαδικασία Αξιολόγησης-Επαναξιολόγησης με τη διαβίβαση των παρατηρήσεων των Σχολών στις Ομάδες Αξιολόγησης για τη διαμόρφωση τελικών εκθέσεων οι οποίες θα τεθούν ενώπιον του Συμβουλίου για τελική απόφαση. Συνάντηση των Διευθυντών Ανώτερης Εκπαίδευσης (Directors General Higher Education) Στις 8 και 9 Ιουνίου 2009 ο Διευθυντής Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης έλαβε μέρος στη Συνάντηση των Διευθυντών Ανώτερης Εκπαίδευσης και των εκπροσώπων των Συνόδων των Πρυτάνεων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία πραγματοποιήθηκε στην Πράγα, Τσεχία. Θέμα της Συνάντησης ήταν η χρηματοδότηση της Ανώτερης Εκπαίδευσης μέσα στο πλαίσιο της παρούσας οικονομικής κρίσης αλλά και σε σχέση με την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της ανώτερης εκπαίδευσης. Οι Διευθυντές συζήτησαν και θέματα τα οποία αφορούν στο μέλλον της Διαδικασίας της Μπολόνια, όπως αυτά αναφέρονται στην Ανακοίνωση η οποία υιοθετήθηκε κατά τη Σύνοδο των Υπουργών Παιδείας τον Απρίλιο του 2009, που έγινε στο Leuven/Louvain-la-Neuve του Βελγίου, στα πλαίσια της Διαδικασίας της Μπολόνια. 72 η Συνεδρία του Ανωτάτου Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου (ΕΠΙ) Η Πρώτη Λειτουργός Εκπαίδευσης κα Δέσποινα Μαρτίδου Φορσιέρ εκπροσώπησε τη ΔΑΑΕ στην 72 η Συνεδρία του Ανωτάτου Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου (ΕΠΙ) που πραγματοποιήθηκε στις 5 Ιουνίου 2009 στη Φλωρεντία, Ιταλία. Τα κυριότερα θέματα τα οποία συζητήθηκαν στην πιο πάνω συνάντηση ήταν η Έκθεση του Διευθυντή του ΕΠΙ, η εισήγηση για εγκαθίδρυση του θεσμού «Friends of the EUI Fund», ο προϋπολογισμός του ΕΠΙ για το 2009 καθώς και η εισήγηση της Ομάδας Εργασίας για τις συντάξεις του προσωπικού του ΕΠΙ. ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΤΙΤΛΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ.) Κατά την περίοδο Μάιος Ιούνιος 2009, υποβλήθηκαν στο ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. γύρω στις 300 αιτήσεις για αναγνώριση και γύρω στις 160 αιτήσεις για γραπτή πληροφόρηση. Στις Μαΐου 2009 το Συμβούλιο πραγματοποίησε την 95 η Συνεδρία του, στα πλαίσια της οποίας μελετήθηκαν πέραν των 200 αιτήσεων για αναγνώριση και 90 αιτήσεων για γραπτή πληροφόρηση. Στις Ιουνίου 2009, το ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. διοργάνωσε και φιλοξένησε τη 16 η κοινή συνάντηση των δικτύων ENIC/NARIC, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Λάρνακα και στην οποία έλαβαν μέρος περίπου 120 προσκεκλημένοι. Η ετήσια αυτή συνάντηση θεωρείται, πολύ σημαντικό γεγονός όσον αφορά την ανώτατη εκπαίδευση σε όλες τις χώρες που φιλοξενείται και τιμή για την ίδια τη χώρα που τη φιλοξενεί. Το Κυπριακό Συμβούλιο Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών (ΚΥΣΑΤΣ) συμμετέχει ως πλήρες μέλος των δικτύων European National Information Centres και National Academic Recognition Information Centres (ENIC NARIC) από την έναρξη των εργασιών του το 2000 και την περίοδο είχε εκλεγεί και συμμετάσχει στο τριμελές NARIC Advisory Board (NAB). Τα δίκτυα των ENIC NARIC κάθε χρόνο (Ιούνιο) πραγματοποιούν την ετήσια κοινή συνάντηση των μελών τους για λήψη αποφάσεων και πολιτικών, σχετικών με την αναγνώριση τίτλων σπουδών. Στο δίκτυο των NARIC συμμετέχουν όλες οι χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας καθώς και οι υποψήφιες για ένταξη χώρες. Στο δίκτυο ENIC συμμετέχουν όλες οι χώρες που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση της Λισσαβόνας (π.χ. ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία κ.α.). Στη συνάντηση αυτή συμμετέχουν και άλλες ενδιαφερόμενες χώρες (Αφρικανικές Χώρες και Χώρες Μέσης Ανατολής κ.α.). Μεταξύ των θεμάτων που παρουσιάστηκαν, συζητήθηκαν και λήφθηκαν αποφάσεις κατά τη διάρκεια της συνάντησης ήταν τα εξής: Εκθέσεις από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την UNESCO-CEPES για τις δραστηριότητες που σχετίζονται με τα δίκτυα ENIC NARIC. Η ανάπτυξη των πλαισίων προσόντων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και οι συνέπειες τους στην αναγνώριση. Η αναγνώριση των τίτλων σπουδών σε παγκόσμιο πλαίσιο. Σχέσεις μεταξύ των δικτύων ENIC NARIC και άλλων περιοχών του κόσμου. Παρουσίαση διαφόρων προγραμμάτων που πραγματοποιήθηκαν με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το έτος Συνεργασία μεταξύ των δικτύων ENIC NARIC και άλλων δικτύων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ηλεκτρονική παροχή πληροφοριών σχετικά με την αναγνώριση. Παρουσίαση από την UNESCO των εξελίξεων του UNSECO Portal όσον αφορά τα ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης. Σύμβαση της Λισσαβόνας: Αναθεώρηση των κριτηρίων και διαδικασιών. Προσόντα από μη αναγνωρισμένα ιδρύματα: Πως πρέπει τα Δίκτυα να χειριστούν το θέμα. Τράπεζα Διπλωμάτων (Πρότυπα Διπλώματα Τίτλοι σπουδών) 17 η συνάντηση των δικτύων ENIC NARIC. Πληροφορίες για την διοργάνωση της ετήσιας συνάντησης για το έτος 2010, την οποία θα φιλοξενήσει η Γαλλία. Επίσης, κατά τη διάρκεια της συνάντησης πραγματοποιήθηκαν εκλογές για την ανάδειξη των μελών NARIC Advisory Board και ENIC Bureau για το χρονικό πλαίσιο Η χώρα η οποία αναλαμβάνει να φιλοξενήσει και οργανώσει τη συνάντηση συνεδρία της ολομέλειας των δικτύων ENIC NARIC έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει, να επεξηγήσει, να διαφημίσει και να προωθήσει το εκπαιδευτικό σύστημα και τα ιδρύματα Ανώτερης και Ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας σε όλες τις άλλες χώρες. Η Κύπρος παρουσίασε το Εκπαιδευτικό της Σύστημα και τα Πανεπιστήμια της Κύπρου είχαν την ευκαιρία να δώσουν πληροφορίες που αφορούν τα προγράμματα που προσφέρουν σε όλους τους εκπροσώπους μέλη των δικτύων που ασχολούνται και λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την αναγνώριση τίτλων σπουδών. 5

6 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Πραγματοποιήθηκαν από τις 22 Μαΐου μέχρι τις 12 Ιουνίου 2009 οι Παγκύπριες Εξετάσεις, σκοπός των οποίων είναι η χορήγηση απολυτηρίου σε τελειόφοιτους μαθητές καθώς και η χορήγηση του γενικού βαθμού κατάταξης, βάσει του οποίου γίνεται η κατανομή των θέσεων οι οποίες παραχωρούνται από τα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας. Στις εξετάσεις αυτές υπέβαλαν αίτηση 9543 υποψήφιοι, και παρακάθησαν Από αυτούς, οι 6242 διεκδίκησαν πρόσβαση στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση της Κύπρου. Για τα 98 μαθήματα πρόσβασης, τα οποία επέλεξαν οι υποψήφιοι να εξεταστούν, εργάστηκαν 280 θεματοθέτες, ενώ τα γραπτά τα οποία παραλήφθηκαν, βαθμολογήθηκαν από 426 εκπαιδευτικούς/ εκπαιδευτές. Οι τελικές βαθμολογίες για σκοπούς απόλυσης διαβιβάστηκαν στα σχολεία στις 23 Ιουνίου Οι πραγματικές βαθμολογίες των εξεταζόμενων μαθημάτων δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Εξετάσεων και έτσι οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα να τις πληροφορηθούν. Η κατανομή των θέσεων για τα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Κύπρου και των Στρατιωτικών Σχολών Υπαξιωματικών (ΣΣΥ) της Ελλάδας ανακοινώθηκε από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού στις 30 Ιουνίου Για τα ΑΑΕΙ της Κύπρου έχουν κατανεμηθεί συνολικά 2272 θέσεις από τις οποίες οι 1412 δόθηκαν για το Πανεπιστήμιο Κύπρου, 710 για το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, 90 για το Ανώτερο Ξενοδοχειακό Ινστιτούτο, 56 για τις Στρατιωτικές Σχολές και 4 για τις Δραματικές Σχολές της Ελλάδας. Επιπλέον, από την 1 Ιουλίου 2009 ξεκίνησε η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων στα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας σε συγκεκριμένα Κέντρα Συγκέντρωσης Αιτήσεων. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε στις 10 Ιουλίου Τα αποτελέσματα για τα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας αναμένεται να ανακοινώθηκαν στις 25 Αυγούστου. Πραγματοποιήθηκαν επίσης από τις 22 μέχρι τις 24 Ιουνίου 2009 οι Κυβερνητικές Εξετάσεις Δακτυλογραφίας και από τις 15 Ιουνίου μέχρι τις 17 Ιουνίου 2009 οι Κυβερνητικές Εξετάσεις Στενογραφίας της Θερινής περιόδου. ΜΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΦΟΥ ΚΑΙ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ H Τεχνική Σχολή Πάφου, σε συνεργασία με τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού Γραφείο Πάφου, οργάνωσαν στις 8/5/2009, με την ευκαιρία της Ημέρας της Ευρώπης, συνέδριο με τίτλο «Ευρώπη, Τουρισμός και Περιβάλλον». Σκοπός του συνεδρίου ήταν η ευαισθητοποίηση όλων των φορέων του τουρισμού της επαρχίας Πάφου στο επίκαιρο και σημαντικό θέμα «η αειφόρος ανάπτυξη του τουρισμού και η σχέση της με το περιβάλλον» το οποίο κλήθηκε να αναπτύξει ο Επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Χαράλαμπος Θεοπέμπτου που ήταν και ο κύριος ομιλητής του συνεδρίου. Από τα συμπεράσματα του συνεδρίου διαφάνηκε ότι η αειφόρος ανάπτυξη του τουρισμού υποστηρίζεται από το περιβάλλον και σχετίζεται άμεσα με αυτό. Έτσι είναι σημαντικό να διαφυλαχτεί το περιβάλλον, προστατεύοντας όχι μόνο τις φυσικές ομορφιές, αλλά επίσης τους φυσικούς πόρους (κυρίως το νερό και τον αέρα), τον πολιτισμό και τις λαϊκές παραδόσεις καθώς και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Κοινή ήταν η διαπίστωση όλων των παριστάμενων φορέων του τουρισμού, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των οργανωμένων ομάδων προστασίας του περιβάλλοντος, ότι θα πρέπει να συνεχιστεί ο διάλογος που άρχισε με το επιτυχημένο αυτό συνέδριο. Κατασκευή μοντέλου το μάτι του Λονδίνου από μαθητές/τριες της Τεχνικής Σχολής Πάφου Oμάδα μαθητών και μαθητριών της Τεχνικής Σχολής Πάφου συμμετείχε σε κατασκευή μακέτας του τροχού London Eye που βρίσκεται στο Λονδίνο. Η κατασκευή της μακέτας έγινε κάτω από την καθοδήγηση δύο καθηγητών του πανεπιστημίου του Bradford. Η τεχνολογία και τεχνογνωσία που χρησιμοποιήθηκε ήταν σε μεγάλο βαθμό πάνω σε προγράμματα μηχανικής στα οποία ειδικεύεται το Βρετανικό Πανεπιστήμιο. Κύρια υλικά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν χαρτονάκι και σπάγκοι. Η δραστηριότητα αυτή η οποία εντάσσεται στα πλαίσια της δημιουργικής απασχόλησης των μαθητών, έγινε στο Α Λύκειο Πάφου και σε αυτήν συμμετείχαν και άλλα 2 εκπαιδευτήρια λυκειακού κύκλου της Πάφου. Οι Βρετανοί καθηγητές έμειναν κατενθουσιασμένοι από την συνεργασία και ομαδικότητα που επέδειξαν οι μαθητές. Εξ άλλου αυτός ήταν και ο βασικός στόχος της όλης δραστηριότητας, δηλαδή η ενθάρρυνση της ομαδικότητας. Ειδικά για το θέμα αυτό έγινε και παρουσίαση των πλεονεκτημάτων της ομαδικής εργασίας, αποδεικνύοντας ότι μια ομάδα των 5 ατόμων μπορεί να αποδώσει πολύ περισσότερα από ότι 5 άτομα ο καθένας μόνος του. 6

7 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 ΜΕΣΗ ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Πρόγραμμα Κυκλοφοριακής Αγωγής Στα πλαίσια του προγράμματος Κυκλοφοριακής Αγωγής, έγινε στο Εσπερινό Γυμνάσιο- Λύκειο Λεμεσού εκδήλωση για την οδική ασφάλεια με τίτλο: «Αγαπώ τη ζωή- Οδηγώ σωστά». Στην εκδήλωση μεταξύ άλλων παρουσιάστηκαν και τα αποτελέσματα Έρευνας μαθητών για την οδική ασφάλεια με ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Το ερωτηματολόγιο ήταν ανώνυμο και διερευνούσε τις εκτιμήσεις των μαθητών του σχολείου με κλειστές ερωτήσεις στους πιο κάτω τομείς: Γνώσεις για την οδική ασφάλεια Συμπεριφορές που έχουν σχέση με την οδική ασφάλεια και Εισηγήσεις (ανοικτού τύπου) Στόχοι της εκδήλωσης: Η ευαισθητοποίηση των μαθητών σε ζητήματα Κυκλοφοριακής Αγωγής και Οδικής Ασφάλειας. Η διαμόρφωση και καλλιέργεια «κυκλοφοριακής κουλτούρας» για τη δημιουργία ενός ασφαλέστερου και πιο άνετου οδικού περιβάλλοντος. Η ανάπτυξη ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων, που προάγουν την ασφαλή κυκλοφοριακή συμπεριφορά. Τα αποτελέσματα της έρευνας: Η έρευνα έδειξε σημαντικές διαφορές μεταξύ των απαντήσεων αγοριών και κοριτσιών σχετικά με τις γνώσεις για την οδική ασφάλεια και την οδική συμπεριφορά, με τα αγόρια να εμφανίζονται πιο ριψοκίνδυνα. Ένα μικρό δείγμα από τις απαντήσεις των μαθητών: Μιλάς στο κινητό σου όταν οδηγείς; Έχεις οδηγήσει το αυτοκίνητό σου μετά την κατανάλωση αλκοόλ; Ενδιαφέρουσες ήταν και οι εισηγήσεις των μαθητών, τις οποίες χώρισαν σε δύο κατηγορίες. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την πολιτεία Αυστηρότερα μέτρα και ποινές Βελτίωση της συμπεριφοράς των αστυνομικών Επιδιόρθωση δρόμων όπου χρειάζεται Να γίνουν αγωνιστικές πίστες Να τοποθετηθούν κάμερες σε πολλά σημεία Αύξηση λεωφορείων για μείωση των οχημάτων Να γίνουν περισσότεροι ποδηλατόδρομοι και πεζόδρομοι Να είναι πιο δύσκολες οι εξετάσεις για απόκτηση διπλώματος οδήγησης Να τιμωρούνται οι αστυνομικοί όταν παρανομούν Μέτρα που πρέπει να ληφθούν από τους πολίτες Να γνωρίζουν τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας και τους νόμους Να είναι πιο προσεκτικοί στην οδήγηση Να δείχνουν ανθρώπινη συμπεριφορά και να κατανοούν και να σέβονται τους άλλους οδηγούς Να τηρούν τους κανόνες ασφαλείας Η έρευνα αποκτά ενδιαφέρον από το γεγονός ότι οι μαθητές του Εσπερινού Γυμνασίου- Λυκείου είναι ήδη ενήλικες και άρα έχουν μια συγκεκριμένη συμπεριφορά στο δρόμο με αποτέλεσμα οι απαντήσεις τους να είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα. Δεύτερος Παγκύπριος Διαγωνισμός Μαθητικών Εφημερίδων 2009 Σε εκδήλωση που έγινε στις 12 Ιουνίου 2009 στην αίθουσα εκδηλώσεων της Τράπεζας Κύπρου στην Αγία Παρασκευή, απονεμήθηκαν τα βραβεία του Διαγωνισμού Μαθητικών Εφημερίδας, που προκήρυξε η εφημερίδα ο «Φιλελεύθερος» σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και με χορηγό την Τράπεζα Κύπρου. Το πρώτο βραβείο ( 1000) απονεμήθηκε στην εφημερίδα Νεανική Φωνή του Γυμνασίου Παναγίας Θεοσκέπαστης Πάφου, το δεύτερο ( 750) στην εφημερίδα Μαθητικός Τύπος του Λυκείου Αγίου Γεωργίου Λακατάμειας και το τρίτο ( 500) στην εφημερίδα Μαθητική Παρέμβαση του Λυκείου Απ. Βαρνάβα. Οι πιο πάνω εφημερίδες κυκλοφόρησαν ως ένθετα της εφημερίδας ο «Φιλελεύθερος». Ειδικά βραβεία απονεμήθηκαν στην εφημερίδα Φως στο Σκοτάδι του τμήματος Γ1 του Γυμνασίου Έγκωμης, στην εφημερίδα Μαθητικοί Παλμοί του Περιφερερειακού Γυμνασίου Αγίου Μάμαντος Τραχωνίου και στην εφημερίδα Εσπερινό Βήμα του Εσπερινού Γυμνασίου Λευκωσίας. Έπαινοι δόθηκαν στις εφημερίδες: Μεταξύ μας του Λυκείου και Τεχνικής Σχολής Πόλεως Χρυσοχούς, Λευκοθέα του Λυκείου Αγίας Φυλάξεως, Ιχνηλάτης της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού και Αποτυπώματα του Λυκείου Παραλιμνίου. Στην εφημερίδα Δασουπολίτης του Λυκείου Αρχ. Μακαρίου Γ Δασούπολης δόθηκε βραβείο συνολικής προσφοράς. Επίσης η Τράπεζα Κύπρου στην προσπάθειά της να στηρίξει περαιτέρω την έκδοση των μαθητικών εφημερίδων, επιχορήγησε όλες τις εφημερίδες των σχολείων που έλαβαν μέρος στο διαγωνισμό με το ποσό των 100. Στο διαγωνισμό, που διοργανώνεται για δεύτερη σχολική χρονιά, έλαβαν μέρος 31 σχολεία (Γυμνάσια, Λύκεια και Τεχνικές Σχολές ). Αυτό αποδεικνύει πως αξίζει τον κόπο να δίνονται κίνητρα στα παιδιά, ώστε να δοκιμάζουν τις ικανότητές τους στη δημιουργία μιας εφημερίδας. Μέσα από αυτό το ταξίδι, μαθαίνουν να ενδιαφέρονται για τα κοινά, κατανοούν πόσο σημαντική είναι η σωστή ενημέρωση, αντιλαμβάνονται τι σημαίνει διαμόρφωση κοινής γνώμης. Αποκτούν ένα μέσο επικοινωνίας, έκφρασης και δημιουργικότητας. 7

8 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Ευρωπαϊκός Διαγωνισμός Futurenergia A Πανευρωπαϊκό Βραβείο: Γυμνάσιο Αγίου Δομετίου Στα πλαίσια του διαγωνισμού ανιχνευτών ενέργειας που εντάσσεται στο σχολικό πρόγραμμα Η ενέργεια είναι το μέλλον μας το Γυμνάσιο Αγίου Δομετίου πήρε το 1 ο Πανευρωπαϊκό Βραβείο μεταξύ 756 συμμετοχών. Συντελεστές: τμήμα Γ1 (18) και μερικοί μαθητές από το τμήμα Γ2 (5), Β2 (1) και Β1 (1) υπό την καθοδήγηση των καθηγητών: κ. Χριστίνας Κασκίρη, Φυσικής και κ. Μάριου Κανικλίδη, Τεχνολογίας. Ο διαγωνισμός ήταν μια ευκαιρία για την ανάμειξη μαθητών στην εκτέλεση μιας σειράς εργασιών με στόχο τον προσδιορισμό θετικών παραδειγμάτων, σχετικά με πρωτοβουλίες για την εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων που συντελούνται στις τοπικές κοινωνίες τους. Ο διαγωνισμός ήταν ανοικτός για μαθητές ηλικίας ετών, που φοιτούν σε σχολεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των υποψήφιων κρατών μελών και των χωρών ΕΖΕΣ και μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τη μητρική τους γλώσσα. Στόχος του διαγωνισμού είναι να δώσει τη δυνατότητα στους μαθητές να αποκτήσουν ικανότητες ενεργού πολίτη και να αναπτύξουν κατάλληλες συμπεριφορές για την εξοικονόμηση ενέργειας μέσω μιας ταινίας διάρκειας 4 λεπτών που θα συνοδευόταν από ένα επεξηγηματικό κείμενο. Το αποτέλεσμα του διαγωνισμού προέκυψε από μία διαθεματική δραστηριότητα στην τάξη, που περιλάμβανε: φυσικές επιστήμες, πολιτική, γλώσσες, κοινωνικές επιστήμες και πληροφορική. Η ταινία αυτή βρίσκεται στην ιστοσελίδα: htm Επεξηγηματικό κείμενο: Το παραμύθι της γης (The Earth Tale) Η ιστορία μας παρουσιάζει τους δύο ποδηλάτες να κάνουν το γύρο της Γης μεταφέροντας το βιβλίο με το παραμύθι της FuturEnergia. Πρωταγωνιστής του παραμυθιού είναι ο Captain Protector, ο οποίος ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του βιβλίου παρουσιάζει τον πλανήτη Γη που ανησυχεί. Το μάτι της γης κοιτάζει τις δραστηριότητες του ανθρώπου και ανησυχεί για τα φυτά, τα ζώα και τον ίδιο τον άνθρωπο. Κυριότερες από τις συνέπειες των ανθρώπινων δραστηριοτήτων είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η αύξηση της στάθμης των θαλασσών, η μετακίνηση των ζωνών βροχόπτωσης και η ξηρασία. Ο Captain Protector διερωτάται πώς μπορούμε να σταματήσουμε να καταστρέφουμε το περιβάλλον. Η απάντηση είναι εξοικονομώντας ενέργεια. Και αυτό θα επιτευχθεί με τις εισηγήσεις των μαθητών του τμήματος Γ 1 του Γυμνασίου Αγίου Δομετίου αλλά και μερικών φίλων τους. Τέτοιες εισηγήσεις είναι η χρήση ποδηλάτων, ηλεκτρικών μοτοσυκλετών, οικολογικών παπουτσιών, η ανακύκλωση σκουπιδιών, η εφαρμογή αυτοματισμών στα σπίτια μας, η χρήση λαμπτήρων φθορισμού, φωτοβολταϊκών πλαισίων, ηλιακών πλαισίων, ανεμογεννητριών, το κτίσιμο βιοκλιματικών σπιτιών και γενικότερα η ορθολογιστική χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας. Σε μερικές από τις επισκέψεις των μαθητών, παρών ήταν και ο ίδιος ο Captain Protector ο οποίος τόσο πολύ ενθουσιάστηκε, που θέλησε να εμφανιστεί σε κάποιες από τις φωτογραφίες των μαθητών! Αυτά που του άρεσαν ιδιαίτερα ήταν τα έξυπνα σκίαστρα, τα παθητικά ηλιακά συστήματα για ζέσταμα του νερού της πισίνας, αλλά και η θερμομόνωση των σπιτιών με πολυστερίνη. Ο Χριστόδουλος εντυπωσιάστηκε από την ενεργειακή κλάση των οικιακών συσκευών, ενώ η Κυριακή εισηγείται στην Ευαγγελία ότι πρέπει πρώτα να σκέφτεται τι χρειάζεται και μετά να ανοίγει το ψυγείο τους! Ο Captain Protector επισκέπτεται το σχολείο και εισηγείται στους φίλους του να διαδώσουν τη φράση «Σώστε το μέλλον μας», με σκοπό να ευαισθητοποιήσουν όσο καλύτερα μπορούν τους ανθρώπους για το συγκεκριμένο θέμα. Μερικοί αποφασίζουν να το πουν στη μητρική τους γλώσσα, άλλοι να το διαδηλώσουν φωνάζοντας, ο Αντρέας και η Ελενίτσα το λένε τραγουδιστά στον παιγνιδότοπο, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτει στόχο της για το 2020 το 20% της ενέργειας που χρησιμοποιείται να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές και επιπλέον να γίνεται 20% εξοικονόμηση ενέργειας. Στο τελευταίο μέρος της ιστορίας μας οι μαθητές του Γ1 προβληματίζονται με το ενδεχόμενο να σταματήσει η γη να γυρίζει με τόσα που της συμβαίνουν. Έτσι εισηγούνται να πιαστούμε όλοι χέρι χέρι, για να σώσουμε τη γη για τις μελλοντικές γενιές γιατί, σε τελική ανάλυση, η γη δεν είναι ένα παιδικό παραμύθι Οι μαθητές που εργάστηκαν για τον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό Futurenergia με τους υπεύθυνους καθηγητές τους. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΕΥΡΩΠΗΣ- ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΝΙΚΗΤΩΝ To φετινό Gathering του ΔΙΣΕΥΡΩ έλαβε χώρα και πάλι στη Λεμεσό,από τις 20 μέχρι τις 26 Ιουλίου Συμμετέχοντες ήταν 15 μαθητές και μαθήτριες από τέσσερις χώρες της Ευρώπης (Κροατία,Αυστρία,Γερμανία,Πολωνία και Κύπρο). Κατά τη διάρκεια του Gathering οι μαθητές μέσα σε ένα πνεύμα αλληλοεκτίμησης και αλληλοκατανόησης,εργάστηκαν σε ομάδες, παρήγαγαν ομαδικές και ατομικές εργασίες, έμαθαν για τα ήθη και τα έθιμα άλλων χωρών, ανέπτυξαν επικοινωνιακές δεξιότητες, παρουσίασαν τη χώρα προέλευσή τους, παρουσιάζοντας μεταξύ άλλων και παραδοσιακά εδέσματα των χωρών τους τα οποία έφεραν μαζί τους, και επισκέφτηκαν διάφορα μέρη της Κύπρου για τα οποία εξέφρασαν το θαυμασμό τους. Κατά την τελετή απονομής των διπλωμάτων ο Δρ Παναγιώτης Μαύρος, Eπιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης και Πρόεδρος της Επιτροπής ΔΙΣΕΥΡΩ, συνεχάρη τους συμμετέχοντες για τη δράση που ανέπτυξαν καθώς και τους leaders Ελεονώρα Παπαδημητρίου, Διοικητικό Λειτουργό του ΔΙΣΕΥΡΩ και συντονίστρια του προγράμματος, τον Kryzstof Schutz και τη Χρυστάλλα Βάσου για το υπέροχο έργο τους κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Τόνισε τη σημασία τέτοιων διοργανώσεων, υπογραμμίζοντας πόσο σημαντικό είναι να αναπτύσσεται ο διαπολιτισμικός διάλογος στις μέρες μας. Εξέφρασε, επίσης, τη χαρά του που βρέθηκε ανάμεσα σε ένα πολυπολιτισμικό ακροατήριο και ήταν ιδιαίτερα ευτυχής που μπόρεσε να δει από κοντά την παραγωγική εργασία των μαθητών.τέλος, ο Πρόεδρος της Επιτροπής ΔΙΣΕΥΡΩ του Υ.Π.Π παρεκίνησε τους συμμετέχοντες να δράσουν ως υπέροχοι πρεσβευτές της χώρας μας διαλαλώντας παντού ότι η Κύπρος είναι πολύ μικρή για να μείνει διχοτομημένη. 8

9 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 Τελετή βράβευσης για τον 5 ο Ετήσιο Διαγωνισμό Κώστα Μόντη Πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αίθουσα Τελετών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού τελετή βράβευσης των μαθητών/τριών που διακρίθηκαν στον 5 ο Ετήσιο Διαγωνισμό Κώστα Μόντη. Ο Διαγωνισμός, που διεξήχθη μεταξύ των μαθητών/τριών της Γ τάξης Δημόσιων και Ιδιωτικών Λυκείων, συνδιοργανώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, το Κοινωφελές Επιστημονικό και Πολιτιστικό Ίδρυμα «Φώτος Φωτιάδης» και το Σύνδεσμο Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων. Η εκδήλωση ξεκίνησε με εισαγωγική παρουσίαση του Διαγωνισμού από την Επαρχιακή Επιθεωρήτρια Λευκωσίας κα Ελένη Κάρνου και συνεχίστηκε με μικρή προβολή για τον Κώστα Μόντη. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, Δρ Ανδρέας Δημητρίου, ο κος Φώτος Φωτιάδης, Πρόεδρος του Κοινωφελούς Επιστημονικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος «Φώτος Φωτιάδης» και η Πρόεδρος του ΣΕΚΦ, κα Γεωργία Κούμα. Ακολούθησαν οι βραβεύσεις των διακριθέντων μαθητών/ τριών. Το Α Βραβείο απονεμήθηκε στη μαθήτρια Κωνσταντίνα Ιωάννου του Λυκείου Βεργίνας Λάρνακας, το Β Βραβείο στο μαθητή Γιάννη Σοφοκλέους του Λυκείου Μ. Κουτσόφτα Α. Παναγίδη και το Γ Βραβείο στις μαθήτριες Αντωνία Φωτίου του Παγκυπρίου Λυκείου Λάρνακας και Ιακώβου Χριστίνα του Λανιτείου Λυκείου Β Λεμεσού. Απονεμήθηκαν επίσης έπαινοι σε πέντε μαθητές και μαθήτριες. Η τελετή ολοκληρώθηκε με αντιφώνηση από τον Κώστα Μόντη, εγγονό του μεγάλου ποιητή, ο οποίος παρευρέθηκε στην εκδήλωση εκ μέρους της οικογένειάς του. Διαγωνισμός με θέμα τη ζωή και το έργο του Λουκή Ακρίτα Στις 12 Ιουνίου 2009, πραγματοποιήθηκε στο Μέγα Συνοδικό της Ιεράς Αρχιεπισκοπής τελετή βράβευσης των μαθητών/τριών που διακρίθηκαν στο Διαγωνισμό με θέμα τη ζωή και το έργο του Λουκή Ακρίτα. Ο Διαγωνισμός, που διεξήχθη μεταξύ των μαθητών/τριών της Β τάξης Δημόσιων και Ιδιωτικών Λυκείων, συνδιοργανώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, την Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου και το Ίδρυμα Υποτροφιών Λουκή Ακρίτα. Η εκδήλωση ξεκίνησε με απολυτίκια που απέδωσε η Βυζαντινή Χορωδία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου «Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός», υπό τη Διεύθυνση του Αιδεσιμολογιώτατου Πρωτοπρεσβύτερου Δημητρίου Δημοσθένους. Ακολούθησαν σύντομες ομιλίες από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομο, τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού κ. Ανδρέα Δημητρίου και από τη Διευθύντρια του Παγκυπρίου Γυμνασίου κα Νίκη Παπαπέτρου, εκ μέρους της Διαχειριστικής Επιτροπής του Κληροδοτήματος Λουκή Ακρίτα. Στη συνέχεια, βραβεύτηκαν οι διακριθέντες μαθητές και μαθήτριες. Το Α Βραβείο απονεμήθηκε στη μαθήτρια Γιάγκου Έλενα του Λυκείου Αγίου Χαραλάμπους Έμπας, το Β Βραβείο στη μαθήτρια Γιαννακίδη Χαραλαμπία του Παγκυπρίου Γυμνασίου και το Γ Βραβείο στη μαθήτρια Μιχαηλίδου Νάταλη του Λυκείου Ακροπόλεως. Απονεμήθηκαν επίσης έπαινοι και διακρίσεις σε έξι μαθήτριες. Ακολούθησε παρουσίαση αποσπασμάτων από εργασίες μαθητών/τριών που διακρίθηκαν. Έπειτα, το Σχήμα Παραδοσιακής Μουσικής του Μουσικού Σχολείου Λευκωσίας παρουσίασε παραδοσιακά τραγούδια υπό τη Διεύθυνση του καθηγητή παραδοσιακής μουσικής Ανδρέα Χριστοδούλου. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με δεξίωση που παρέθεσε στους παρευρισκόμενους η Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου. Βουλή των Εφήβων Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του προγράμματος <<Βουλή των Εφήβων ΙΔ Σύνοδος>> , που αφορούν την Κύπρο, όπως αυτά διαβιβάστηκαν από τη Βουλή των Ελλήνων, η οποία διοργανώνει αυτό το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για δέκατη τέταρτη χρονιά. Σκοπός του πρωτοποριακού αυτού Εκπαιδευτικού Προγράμματος είναι η συμβολική εμπειρία και συμμετοχή των νέων στα κοινά και η μύησή τους στις αξίες, τους κανόνες και τις πρακτικές της δημοκρατίας. Στο διαγωνισμό έλαβαν μέρος από την Κύπρο 1336 μαθητές/ τριες της Β τάξης Λυκειακού κύκλου από 62 Σχολεία (43 Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης, 8 Τεχνικής Εκπαίδευσης και 11 Ιδιωτικής Εκπαίδευσης). Σε πρώτη φάση οι εργασίες έχουν αξιολογηθεί στην Κύπρο από ομάδα αξιολογητών οι οποίοι έχουν επιλέξει, κατά επαρχία, αριθμό εργασιών που πληρούν τα κριτήρια αξιολόγησης όπως έχουν καθοριστεί από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων. Τα βασικά αυτά κριτήρια είναι: 1. Το ζήτημα που διαλέγει να θέσει και να αναπτύξει ο μαθητής δεν πρέπει να εξαντλείται σε προσωπικά βιώματα αλλά να έχει κοινωνική διάσταση και να ανάγεται σε πολιτικά ζητήματα, δηλαδή από την ανάλυση να προκύπτει η ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπισή τους προς το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου. 2. Το δοκίμιο να περιέχει τεκμηριωμένες και ρεαλιστικές προτάσεις για την επίλυση των προβλημάτων που τίθενται. 3. Ο λόγος του μαθητή να είναι σαφής, ευπρεπής, ορθά δομημένος και ορθολογικά συγκροτημένος. Από αυτό τον αριθμό υποψηφίων εφήβων βουλευτών, κατά επαρχία, έχουν προκύψει, με δημόσια κλήρωση στην Ελλάδα, οι είκοσι (20) έφηβοι βουλευτές που θα εκπροσωπήσουν την Κύπρο στην ΙΔ Σύνοδο στην Αθήνα (4 7 Σεπτεμβρίου 2009) καθώς και οι είκοσι αναπληρωματικοί. Ο αριθμός των εφήβων βουλευτών, κατά επαρχία, είναι καθορισμένος σύμφωνα με τον αριθμό των μαθητών. Τα αποτελέσματα βρίσκονται στην ιστοσελίδα 9

10 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Πρόγραμμα Κυκλοφοριακής Αγωγής Μέσα στα πλαίσια του προγράμματος Οδικής Ασφάλειας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και της προσπάθειας για καλλιέργεια Οδικής συνείδησης, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, αναγνωρίζοντας τη σημασία που μπορεί να διαδραματίσει η Κυκλοφοριακή Αγωγή στην απόκτηση αλλά και στην καλλιέργεια στάσεων και συμπεριφορών που αφορούν την ασφαλή διακίνηση στο δρόμο, προκήρυξε, για 10 η συνεχή χρονιά, Παγκύπριο Μαθητικό Διαγωνισμό Έκθεσης για την Οδική Ασφάλεια μεταξύ των μαθητών της Α τάξης όλων των Γυμνασίων και Ιδιωτικών Σχολείων της Κύπρου. Ο διαγωνισμός διεξήχθει σε συνεργασία με το Τμήμα Τροχαίας του Αρχηγείου Αστυνομίας το οποίο και αθλοθέτησε το διαγωνισμό με χρηματικά ποσά 500, 350 και 170 αντίστοιχα. για τους τρεις πρώτους επιτυχόντες. Στόχος η ευαισθητοποίηση των νεαρών μαθητών, σε θέματα που αφορούν την Οδική Ασφάλεια και την Κυκλοφοριακή Αγωγή, με την προοπτική να καταστούν ικανοί να συμπεριφέρονται υπεύθυνα όταν βρίσκονται στο δρόμο σεβόμενοι τόσο τον εαυτό τους αλλά και τους γύρω τους. Η έκθεση διεξήχθηκε εντός της χρονικής περιόδου Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου Κάθε σχολείο επέλεξε την καλύτερη (μία μόνο) και την έστειλε στο γραφείο του Γενικού Επιθεωρητή Μέσης Εκπαίδευσης. Τα θέματα του διαγωνισμού, τα οποία προτάθηκαν στους μαθητές για να επιλέξουν εκείνο που ήθελαν να αναπτύξουν ήταν τα ακόλουθα: 1. Έχει παρατηρηθεί ότι παρ όλο που ξέρουμε τους κανονισμούς και τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας δεν τα τηρούμε. Ποιοι κατά τη γνώμη σας είναι οι λόγοι αυτής της συμπεριφοράς και τι θα μπορούσατε να εισηγηθείτε στους πολίτες του αύριο, ώστε να αποκτήσουν πιο ασφαλείς συνήθειες και καλύτερη οδική συνείδηση; 2. Ως μαθητές εισηγηθείτε τρόπους με τους οποίους θα θέλατε να προσεγγίζεται το μάθημα της Κυκλοφοριακής Αγωγής στο σχολείο, ώστε οι μαθητές να ευαισθητοποιούνται περισσότερο και να αποκτήσουν κυκλοφοριακή συνείδηση. 3. Η Κυκλοφοριακή Αγωγή είναι μια διαδικασία Δια Βίου Μάθησης. Πώς οραματίζεστε εσείς αυτή τη διαδικασία ως αυριανοί πολίτες; Η συμμετοχή ήταν σχεδόν καθολική. Η βαθμολόγηση έγινε από επιτροπή αποτελούμενη από ένα Επιθεωρητή Φιλολογικών Μαθημάτων και ένα Σύμβουλο Φιλολογικών Μαθημάτων. Η Κριτική Επιτροπή, με κριτήρια την ανάλυση του θέματος, τον πλούτο ιδεών, την εκφραστική δύναμη, το επικοινωνιακό πλαίσιο και την τεκμηρίωση των απόψεων, κατέληξε στα πιο κάτω αποτελέσματα: Α βραβείο Μαρία Χριστοφή Xenion High School, Παραλίμνι Β βραβείο Βικτώρια Κυπριανού Γυμνάσιο Παλουριώτισσας Γ βραβείο Μιχάλης Χρυσοστόμου Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής Γεροσκήπου Έπαινος: 1. Ναυσικά Τσικκουρή Γυμνάσιο Πολεμιδιών 2. Παναγιώτης Βαρνάβα Καλογεροπούλειο Γυμνάσιο Λεμεσού 3. Κωνσταντίνος Νικολάου The International School of Paphos Παναγιώτης Αθηνής Γυμνάσιο Επισκοπής Λεμεσός Εκτός από τα τρία αυτά βραβεία φέτος, για πρώτη φορά, δόθηκε ακόμα ένα βραβείο στους μαθητές του Β Δημοτικού Σχολείου Τσερίου για τη συγγραφή, μελοποίηση και χορογραφία του τραγουδιού «Όχι στην ταχύτητα-η ταχύτητα σκοτώνει». 10

11 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΑΘΛΗΤΩΝ Σε μια σεμνή τελετή ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού βράβευσε τους μαθητές/αθλητές Μέσης Εκπαίδευσης που ξεχώρισαν για τις διακρίσεις τους στον αθλητισμό κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς Κατά τη διάρκεια της τελετής ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, κ. Ανδρέας Δημητρίου, τίμησε τις σχολικές ομάδες που εξασφάλισαν πρώτη θέση στα παγκύπρια πρωταθλήματα αθλοπαιδειών ή πρώτη θέση στην ομαδική κατάταξη στα σχολικά πρωταθλήματα, ενώ σε ατομικό επίπεδο βραβεύθηκαν μαθητές και μαθήτριες που εξασφάλισαν πρώτη Πανελλήνια νίκη σε Πανελλήνιους σχολικούς αγώνες ή διάκριση σε Παγκόσμιους Σχολικούς Αγώνες. Ξεχωριστή διάκριση αυτή της μαθητικής ομάδας ποδοσφαίρου της Κύπρου η οποία πέτυχε τη μεγαλύτερη διάκριση του σχολικού αθλητισμού της Κύπρου όταν ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Πρωταθλήτρια στο Παγκόσμιο Σχολικό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου που έγινε στην Αττάλεια της Τουρκίας. Ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού μιλώντας στη διάρκεια της τελετής τόνισε πως το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ενίσχυση και περαιτέρω ανάπτυξη του σχολικού αθλητισμού, ο οποίος αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζεται και αναπτύσσεται ο αθλητισμός του τόπου γενικότερα. Είπε επίσης πως η υγιής ενασχόληση των μαθητών με αθλητικές και άλλες ψυχωφελείς δραστηριότητες είναι ο καλύτερος τρόπος προστασίας της νέας γενιάς από τους πολυποίκιλους κινδύνους που καθημερινά την απειλούν. Στη διάρκεια της εκδήλωσης τιμήθηκαν: ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΑΘΛΟΠΑΙΔΕΙΕΣ Α/Α ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΡΙΣΗ: 1 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΝΙΚΗ 1 Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Λεμεσού Πετόσφαιρα Θηλέων Γυμνασίων 2 Γυμνάσιο Λατσιών Λευκωσίας Πετόσφαιρα Αρρένων Γυμν. 3 Γυμν. Αγίας Βαρβάρας Λεμεσού Καλαθόσφαιρα Θηλέων Γυμν. 4 Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας Καλαθόσφαιρα Αρρένων Γυμν. 5 Λανίτειο Λύκειο Β Λεμεσού Πετόσφαιρα Θηλέων Λυκείων 6 Λύκειο Αγίου Ιωάννη Λεμεσού Πετόσφαιρα Αρρένων Λυκείων 7 Λύκειο Αγίου Σπυρίδωνα Λεμεσού Καλαθόσφαιρα Θηλέων Λυκείων. 8 Grammar School Λευκωσίας Καλαθόσφαιρα Αρρένων Λυκείων 9 Λύκειο Αγίου Γεωργίου Λάρνακας Χειροσφαίριση Θηλέων Λυκείων 10 Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού Χειροσφαίριση Αρρένων Λυκείων ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Α/Α ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΡΙΣΗ: 1 η θέση ομαδική βαθμολογία 1 Γυμνάσιο Παραλιμνίου Κλασσικός Αθλητισμός Θηλέων Γυμνασίων 2 Λανίτειο Γυμνάσιο Λεμεσού Κλασσικός Αθλητισμός Αρρένων Γυμνασίων 3 Λύκειο Αγίας Φυλάξεως Λεμεσού Κλασσικός Αθλητισμός Θηλέων Λυκείων 4 Λανίτειο Λύκειο Α Λεμεσού Κλασσικός Αθλητισμός Αρρένων Λυκείων ΔΡΟΜΟΣ ΣΕ ΑΝΩΜΑΛΟ ΕΔΑΦΟΣ Α/Α ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΡΙΣΗ: 1 η θέση ομαδική βαθμολογία 1 Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Λεμεσού Δρόμος σε Ανώμαλο Έδαφος Θηλέων Γυμνασίων 2 Γυμνάσιο Απ. Παύλου Πάφου Δρόμος σε Ανώμαλο Έδαφος Αρρένων Γυμνασίων 3 Λύκειο Λατσιών Λευκωσίας Δρόμος σε Ανώμαλο Έδαφος Θηλέων Λυκείων 4 Λανίτειο Λύκειο Β Λεμεσού Δρόμος σε Ανώμαλο Έδαφος Αρρένων Λυκείων 11

12 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ 1 η Πανελλήνια Νίκη Α/Α ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΡΙΣΗ 1 η Πανελλήνια Νίκη 1 Παναγιώτου Μερόπη Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς 2000 μ Γυμνασίων και Δρόμο σε ανώμαλο έδαφος Θηλέων Γυμνασίων 2 Λάμπρου Αντώνης Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου 300μ. Γυμνασίων 3 Δημητριάδης Χρίστος Λανίτειο Γυμνάσιο 600μ. Γυμνασίων 4 Θρασυβούλου Παρασκευή Γυμνάσιο Αγρού 600μ. Γυμνασίων 5 Παρασκευά Γεωργία Γυμνάσιο Αγλαντζιάς 80μ. Γυμνασίων 6 Νεοφύτου Βασίλης Γυμνάσιο Αραδίππου Ύψος Γυμνασίων 7 Καλλένου Λεοντία Ιδιωτική Σχολή Φόρουμ Ύψος Γυμνασίων 8 Χρίστου Θεοδοσία Παγκύπριο Λύκειο Λάρνακας 100μ. Λυκείων 9 Φιλιαστίδης Γεώργιος Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας 150μ. Γυμνασίων 10 Ζάρτηλα Κυριακή Γυμνάσιο Ειρήνης & Ελευθερίας 150μ. Γυμνασίων 11 Αδάμου Ανδρέας Λανίτειο Γυμνάσιο 300μ. εμπόδια Γυμνασίων 12 Περικλέους Σόνια Γυμνάσιο Απ. Παύλου Πάφου 300μ. εμπ.γυμνασίων 13 Νικολάου Ελένη Παγκύπριο Λύκειο Λάρνακας 100μ εμπ. Λυκείων 14 Χαριδήμου Εβελίνα G.C. School 200μ. Λυκείων 15 Μενελάου Ριγήνος Λύκειο Αγίας Φυλάξεως 400μ. Λυκείων 16 Χριστοφόρου Στέλλα Pascal English School Λεμεσού 800μ. Λυκείων και Δρόμου ανωμάλου Εδάφους Θηλέων Λυκείων 17 Βόλου Παναγιώτης Λανίτειο Λύκειο Α Τριπλούν Λυκείων 18 Ραζή Στέφανη Λύκειο Δασούπολης Ύψος Λυκείων ΕΝΟΡΓΑΝΗ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ 1 η Πανελλήνια Νίκη 1 Δημητρίου Νικολέττα Λύκειο Αγ. Φυλάξεως Ασύμμετρο Δίζυγο. 2 Δημητριάδου Χρύσια Λύκειο Ακροπόλεως Έδαφος 3 Πάρπα Γιάννος Λανίτειο Λύκειο Β Δίζυγο 4 Κρασιά Δημήτρης Λύκειο Λινόπετρας Μονόζυγο ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ISF ΔΙΑΚΡΙΣΗ: 1 η θέση Παγκόσμιο Μαθητικό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου ISF, Αττάλεια 2009 Αντωνίου Ανδρέας Λοίζου Γιώργος Καστάνας Κώστας Κύπρου Θεοδόσης Αδάμου Αδάμος Χριστοφή Στέφανος Μουλαζίμης Δημήτρης Κυπριανού Δημήτρης Εγγλέζος Νικόλας Σταύρου Γιάννης Περικλέους Μιχάλης Ίνιος Κυριάκος Αρτιματάς Κώστας Χριστοδούλου Στέφανος Γαβριήλ Πολύβιος Σωτηρίου Πιέρος Χαραλάμπους Μάριος Σοφούλης Στυλιανού, προπονητής, Γιάννης Κτωρής, φυσιοθεραπευτής, Μάριος Δημητριάδης, διαιτητής, Χαράλαμπος Χατζηθωμάς, εκπρόσωπος ΥΠΠ, Ανδρέας Παπαδόπουλος, αρχηγός αποστολής, ΕΜΕ Φυσικής Αγωγής 12

13 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ος ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ Πραγματοποιήθηκε πρόσφατα ο 4 ος ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΕ- ΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ ο οποίος διοργανώθηκε από το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ο διαγωνισμός σημείωσε μεγάλη επιτυχία, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, με 25 συμμετοχές από Λύκεια όλων των επαρχιών. Το συγκεκριμένο θέμα του φετινού διαγωνισμού ήταν «Ρομποτική -Ανακύκλωση» και οι διαγωνιζόμενες ομάδες έπρεπε να κατασκευάσουν ένα αυτόνομο ρομπότ (δηλ. μη τηλεχειριζόμενο) το οποίο να διαχωρίζει ανακυκλώσιμες συσκευασίες (τέτραπακ / αλουμινένια τενεκεδάκια) και να τις μεταφέρει στη σωστή θέση για ανακύκλωση. Φετινή καινοτομία του διαγωνισμού ήταν ότι η επίτευξη καλής συνεργασίας, μεταξύ των δύο διαγωνιζόμενων ρομπότ, επέφερε βαθμολογικό όφελος και για τους δύο διαγωνιζόμενους. Όλοι οι συμμετέχοντες διαγωνίστηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό και σθένος για τη νίκη, μέσα σε πνεύμα αθλητοπρέπειας. Νικητής αναδείχθηκε η ομάδα «Ζήνων» του Λυκείου Αρχ. Μακαρίου Γ Λάρνακας. Τελετή βράβευσης των μαθητριών από την Κύπρο που διακρίθηκαν στον 8ο Ετήσιο Ευρωπαϊκό Μαθητικό Διαγωνισμό για τα Αρχαία Ελληνικά Πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά Τελετή Βράβευσης των μαθητριών που διακρίθηκαν στον 8 ο Ετήσιο Ευρωπαϊκό Μαθητικό Διαγωνισμό για τα Αρχαία Ελληνικά. Στην τελετή αυτή, που πραγματοποιήθηκε στις 18 Ιουνίου 2009 στην Αίθουσα Τελετών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, παρευρέθηκαν οι περίπου 100 από τους 185 μαθητές που έλαβαν μέρος στο Διαγωνισμό, οι οποίοι συνοδεύονταν από τους καθηγητές που τους καθοδήγησαν και σε κάποιες περιπτώσεις και από τους γονείς τους. Η τελετή περιλάμβανε μια σύντομη παρουσίαση για την αξία της ελληνικής γλώσσας και την πορεία της μέσα στο χρόνο, χαιρετισμό από τη Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου και μια σύντομη αναφορά στο ιστορικό και τη σημασία του Διαγωνισμού από την Επιθεωρήτρια Φιλολογικών Μαθημάτων κα Λουκία Χατζημιχαήλ. Ακολούθησε η απονομή των βραβείων (Δίπλωμα και βιβλίο) στις διακριθείσες μαθήτριες. Οι δύο μαθήτριες που έλαβαν το Α και Β Βραβείο κατέθεσαν με συντομία τις δικές τους εμπειρίες από τη συμμετοχή τους στο Διαγωνισμό. Ο ιδιαίτερος τρόπος με τον οποίο μίλησαν συγκίνησε τους παρευρισκομένους, γιατί διαφάνηκε η γνήσια αγάπη και το ενδιαφέρον των μαθητών για την αρχαία ελληνική γλώσσα και τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Στο τέλος της εκδήλωσης δόθηκαν σε όλους τους μαθητές/τριες που συμμετείχαν στο Διαγωνισμό βεβαιώσεις συμμετοχής και ακολούθησε δεξίωση. Συνέδριο του Πανεπιστημίου του Λονδίνου για τα ανθρώπινα δικαιώματα Ο Δρ Παναγιώτης Μαύρος, Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης (Αγγλικά) συμμετείχε μετά από πρόσκληση του Birkbeck College, University of London, στο τρίτο ετήσιο Συνέδριο του ICEDC (International Centre for Education for Democratic Citizenship) Human Rights and Citizenship στις 10 Ιουλίου 2009 όπου και παρουσίασε εισήγηση με θέμα «Human Rights and differentiality within the classroom walls» αναλύοντας την τρέχουσα κατάσταση σχετικά με την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σχολεία μας και τις προσπάθειες που καταβάλλει το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού για την υλοποίηση αυτού του στόχου. Προχωρώντας στο κύριο θέμα του ο Δρ Μαύρος αναφέρθηκε στο μεγάλο πρόβλημα της διαφορετικότητας στην τάξη όπου «Όλοι οι μαθητές είναι ίσοι αλλά κάποιοι άλλοι είναι περισσότεροι ίσοι, και ανέλυσε τρόπους προσέγγισης των μαθητών στην τάξη μεικτής ικανότητας που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των μαθητών όλων των επιπέδων επιφέροντας δικαιοσύνη και προστατεύοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα τους για μάθηση. Με επιστολή του ο καθηγητής και κοσμήτορας της σχολής Δια Βίου Εκπαίδευσης Dr John Annette εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού για τη συνεισφορά του στο πιο πάνω συνέδριο. 13

14 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Π.Ι.) στα πλαίσια των επιμορφωτικών δραστηριοτήτων του διεξήγαγε τα ακόλουθα: Σεμινάριο για το Λογισμικό Πρόγραμμα Inspiration Στα πλαίσια του Προγράμματος Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών σε θέματα Πληροφορικής, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο διοργάνωσε δίωρο σεμινάριο για το Λογισμικό Πρόγραμμα Inspiration. Για το εν λόγω λογισμικό το Π.Ι. έχει εξασφαλίσει σχετικές άδειες χρήσης, τις οποίες διέθεσε στους εκπαιδευτικούς που παρακολούθησαν τα σεμινάρια. Τα σεμινάρια περιελάμβαναν γνωριμία των εκπαιδευτικών με το Λογισμικό και εισηγήσεις για ενσωμάτωσή του στη μαθησιακή διαδικασία. Τα σεμινάρια πραγματοποιήθηκαν στη Λευκωσία (μια ομάδα Δημοτικής και μια ομάδα Μέσης Εκπαίδευσης) και στη Λεμεσό (μια ομάδα Δημοτικής και Μέσης εκπαίδευσης). Τα σεμινάρια παρακολούθησαν συνολικά 107 εκπαιδευτικοί. Επίσκεψη στην Κύπρο Κλιμακίου της Διεύθυνσης Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας Στο πλαίσιο του Μνημονίου Συνεργασίας των Υπουργείων Παιδείας Ελλάδας και Κύπρου, το κλιμάκιο πραγματοποίησε επίσκεψη στην Κύπρο, από τις 10 έως τις 12 Ιουνίου Στόχος της επίσκεψης ήταν ο σχεδιασμός τριετούς προγραμματισμού για τη συνέχιση της συνεργασίας των δύο φορέων και τη διεύρυνση των συμπαραγωγών εκπαιδευτικών ταινιών σε θέματα που αφορούν κοινούς εκπαιδευτικούς στόχους. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στη Λευκωσία, στις 10 Ιουνίου 2009 στο κινηματοθέατρο Παλλάς, η επίσημη πρώτη προβολή για την Κύπρο, της εκπαιδευτικής ταινίας-ντοκιμαντέρ «Θεόφιλος-Κκάσιαλος: Δύο Λαϊκοί Ζωγράφοι». Θέμα της ταινίας είναι οι παράλληλοι βίοι και το έργο των δύο κορυφαίων λαϊκών ζωγράφων που γεφυρώνουν τη λαϊκή παράδοση του κυπριακού με τον κυρίως ελλαδικό χώρο, υποστηρίζοντας έτσι την κοινή ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα. Η ταινία είναι η πρώτη συμπαραγωγή της εκπαιδευτικής τηλεόρασης του ΥΠ.Ε.Π.Θ. της Ελλάδας και του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου και είναι διάρκειας 31. Έχει ήδη προβληθεί με επιτυχία στο 1ο διεθνές συνέδριο για το Θεόφιλο που έγινε στην Ιωλκό Βόλου, στο φεστιβάλ Πάτρας και στο φεστιβάλ Ecofilms της Ρόδου, καθώς και στο περιοδικό πρόγραμμα της εκπαιδευτικής τηλεόρασης της ΕΤ1. Η εκδήλωση συμπεριελάμβανε συζήτηση με τους συντελεστές και το κοινό. Σε Διάσκεψη Τύπου που παραχωρήθηκε προς τα ΜΜΕ, η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού μεταξύ άλλων σημείωσε πως η επιτυχία της πρώτης συμπαραγωγής οδήγησε σε νέο προγραμματισμό συμπαραγωγών για τα επόμενα τρία χρόνια. μέσω των οποίων το Υπουργείο ευελπιστεί να καλλιεργήσει συνειδητοποιημένους και κριτικά σκεπτόμενους θεατές. Εξέφρασε δε την πεποίθηση ότι η Διεύθυνση της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης και ο Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας του Π.Ι. μπορούν να συμβάλουν στην έρευνα και την παραγωγή εκπαιδευτικών προγραμμάτων τα οποία εξυπηρετούν ποικιλόμορφα τις νέες πραγματικότητες, όπως εξελίσσονται στα σχολεία των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εργαστηριοποίηση του μαθήματος της Βιολογίας Στα πλαίσια του προγράμματος εργαστηριοποίησης του μαθήματος της Βιολογίας και σύμφωνα με σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας, οι καθηγητές της Βιολογίας παρακολουθούν σειρά μαθημάτων-εργαστηρίων που οργανώνει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου. Οι πρώτες συναντήσεις έγιναν την Παρασκευή 5 Ιουνίου 2009 για τους καθηγητές της Λευκωσίας, Λάρνακας και Αμμοχώστου, ενώ για τις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου, οι πρώτες συναντήσεις έγιναν την Τρίτη 9 Ιουνίου. Τα μαθήματα θα γίνονται στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Λευκωσίας και στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Λεμεσού. Οι καθηγητές Λυκείου που θα παρακολουθήσουν τα μαθήματα θα ασχοληθούν με πειράματα διασύνδεσης (interface) καθώς και με πειράματα μοριακής βιολογίας. Η επιμόρφωση αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές Οκτωβρίου Ολοκλήρωση Προγράμματος Επιμόρφωσης Ομογενών Εκπαιδευτικών από χώρες του Εύξεινου Πόντου. Πραγματοποιήθηκε στις 19 Ιουνίου 2009 στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο η τελετή λήξης του Προγράμματος το οποίο εντάσσεται στα πλαίσια των Επαναλαμβανόμενων Προγραμμάτων Επιμόρφωσης του Π.Ι. Το εν λόγω πρόγραμμα (διάρκειας έξι μηνών) απευθύνεται σε Ομογενείς Εκπαιδευτικούς που κατοικούν στις χώρες του Εύξεινου Πόντου και επιθυμούν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους γύρω από θέματα διδακτικής της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης, καθώς και γύρω από θέματα ελληνικής ιστορίας και ελληνικού πολιτισμού. Εκπαιδευτικό συνέδριο «Η διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας στο Κυπριακό σχολείο: ζητήματα και ζητούμενα» Η δράση αυτή εντάσσεται στα πλαίσια της υποχρέωσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου να προσφέρει επιμόρφωση στα πλαίσια της συγχρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης και, επιπρόσθετα, στηρίζεται σε σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Το συνέδριο περιελάμβανε διαλέξεις διακεκριμένων ομιλητών από την Κύπρο και την Ελλάδα καθώς και βιωματικά εργαστήρια. Απώτερος σκοπός του ήταν η ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών στη διδασκαλία αλλόγλωσσων μαθητών και στην αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων που αναφύονται στις σχολικές τάξεις με την αξιοποίηση της πολυπολιτισμικής τους σύνθεσης. Το συνέδριο παρακολούθησαν 250 εκπαιδευτικοί από τη Δημοτική και τη Μέση/ Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση. 14

15 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ «ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ» Το Φεστιβάλ Εικόνες και Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου, το οποίο λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο το μήνα Ιούνιο, έχει ως σκοπό την επαφή του φιλοθεάμονος κοινού με την καλλιτεχνικήποιητική εξέλιξη του κινηματογράφου μέσα στο χρόνο. Έχει επίσης ως στόχο να αναδείξει την κριτική διάσταση του κινηματογράφου, μιας τέχνης που μπορεί να εκφράσει τη κοινωνική και ιδεολογική πραγματικότητα όσο καμία άλλη. Το φετινό Φεστιβάλ σημείωσε, κατά γενική ομολογία, ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία. Στο φεστιβάλ προβλήθηκαν ταινίες από πέντε συνολικά θεματικές ενότητες, περιλαμβανομένων, σε πρώτη προβολή στην Κύπρο, των σπάνιων ταινιών του Γκυ Ντεμπόρ, τριών ταινιών του μεγάλου Ρώσου σκηνοθέτη Ελέμ Κλίμοφ, και μια σειρά από τις σημαντικότερες ταινίες του ντοκιμαντερίστα Γιόρις Ίβενς. Μεγάλο ρόλο στην επιτυχία του φεστιβάλ διαδραμάτισαν οι φιλοξενούμενοι, αφού η παρουσία τους έδωσε την δυνατότητα ανάλυσης των έργων και συζήτησης με το κοινό. Το φεστιβάλ φιλοξένησε την σύντροφο του Γιόρις Ίβενς, συγγραφέα και σκηνοθέτη Μαρσελίν Λοριντάν Ίβενς. Σημαντική ήταν επίσης η παρουσία του συγγραφέα και ποιητή Γιώργου Ίκαρου Μπαμπασάκη, ο οποίος παρουσίασε και ανέλυσε τις ταινίες του Γκυ Ντεπόρ και απάντησε σε ερωτήσεις του κοινού στο πλαίσιο μιας πολύ δημιουργικής συζήτησης που κράτησε μέχρι τις πρωινές ώρες. Άλλο στοιχείο που αποδεικνύει την επιτυχία του θεσμού εκτός από την αθρόα προσέλευση του κοινού και τις μέχρι τις μεταμεσονύχτιες ώρες συζητήσεις, ήταν και οι ίδιες οι πολύ θετικές εκτιμήσεις των συμμετασχόντων, οι οποίοι έμειναν ενθουσιασμένοι τόσο με το πρόγραμμα όσο και με την όλη διοργάνωση. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο ποιητής συγγραφέας και κριτικός κ. Γιώργου Ίκαρου Μπαμπασάκη: «Όταν ένα Κράτος διοργανώνει ένα αφιέρωμα στον Γκυ Ντεμπόρ, υπάρχει ελπίδα» Το φεστιβάλ Εικόνες και Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου διοργανώνεται από τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, το «θέατρο ένα» και τον πολιτιστικό οργανισμό Brave New Culture. 5 Ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΚΑΙ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ Ολοκληρώθηκαν οι προβολές του 5 ου Φεστιβάλ Κυπριακών Ταινιών Μικρού Μήκους και Ντοκιμαντέρ, που διοργανώνουν κάθε δύο χρόνια το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και το Θέατρο Ριάλτο. Κατά τη διάρκεια του φετινού φεστιβάλ προβλήθηκαν τριάντα ταινίες Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων δημιουργών (Φοιτητικές, Μυθοπλασίας, Ντοκιμαντέρ και Κινουμένων Σχεδίων). Η τελετή απονομής των βραβείων έγινε στην παρουσία του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού Ανδρέα Δημητρίου, ο οποίος απένειμε τα τρία μεγάλα βραβεία του Φεστιβάλ. Στην τελετή παρευρέθηκαν επίσης τα μέλη της κριτικής επιτροπής του φετινού φεστιβάλ, Walter Lassally (διευθυντής φωτογραφίας βραβευμένος με βραβείο Όσκαρ), Αda Solomon (παραγωγός ταινιών από τη Ρουμανία), Κύρος Παπαβασιλείου (σκηνοθέτης), Florence Ayisi (παραγωγός ταινιών), και Αντρούλα Ηρακλέους (ηθοποιός, Βραβευμένη με το Α Βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας στο 2 ο Φεστιβάλ Κυπριακών Ταινιών Μικρού Μήκους και Ντοκιμαντέρ), οι οποίοι και επέδωσαν τα υπόλοιπα βραβεία. Ακολούθησε γιορτή στην Πλατεία Ηρώων, υπό τον ήχο της μουσικής των Γαβριήλ Καραπατάκη, Ρόδου Παναγιώτου, Σάββα Χουβαρτά και Μιχάλη Μιχαήλ. Τα βραβεία του 5 ου Φεστιβάλ Κυπριακών Ταινιών Μικρού Μήκους και Ντοκιμαντέρ απονεμήθηκαν στους ακόλουθους: -1 ο Βραβείο Καλύτερης Ταινίας: Απονεμήθηκε στον Κώστα Γιαλλουρίδη για την ταινία Οδηγίες Χρήσεως, για την πρωτοτυπία του θέματος και την ευφάνταστη και χιουμοριστική προσέγγιση και την υψηλή αισθητική της. - 2o Bραβείο Καλύτερης Ταινίας: Απονεμήθηκε στον Ιωακείμ Μυλωνά για την ταινία Οιδίπους, για τον ευφυή και πρωτότυπο τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει ένα κλασικό αριστούργημα. Επίσης για την υψηλή αισθητική και την ώριμη ενσωμάτωση εξπρεσιονιστικών στοιχείων στην κινηματογραφική γλώσσα. - 3 ο Βραβείο Καλύτερης 15

16 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Ταινίας: Απονεμήθηκε στη Γιάννα Αμερικάνου για την ταινία Lullaby, για τον θαρραλέο και καίριο τρόπο με τον οποίο χειρίζεται ένα σοβαρό, σύγχρονο κοινωνικό πρόβλημα στην οθόνη. - Βραβείο Ντοκιμαντέρ: Το Βραβείο Ντοκιμαντέρ απονεμήθηκε εξ ημισείας στη Μαριάννα Χριστοφίδου για την ταινία Μονοπάτια στην Σκόνη. Μια τοπογραφία από θραύσματα, για τον ποιητικό και ευαίσθητο τρόπο που οπτικοποιεί προσωπικές αναμνήσεις και στη Θεοπίστη Στυλιανού για την ταινία Πορτρέτο Διδύμων, για την ενδιαφέρουσα δόμηση και την μεταμόρφωση του καθημερινού σε ιδιαίτερο, με τρυφερό χιούμορ και αισθήματα. - Βραβείου Κινουμένου Σχεδίου: Απονεμήθηκε στον Αντώνη Πέτρου για την ταινία Μια ζεστή ανοιξιάτικη μέρα, για την αποτελεσματική και τρυφερή παρουσίαση των παιδικών αναμνήσεων. - Βραβείο Φοιτητικής Ταινίας: Απονεμήθηκε στον Ντίνο Γρηγόριου για την ταινία Επανένωση, για τον επιδέξιο τρόπο με τον οποίο δομεί την αφήγησή του και την δυνατή οπτικοποίηση της ιστορίας του. - Βραβείο Σκηνοθεσίας: Απονεμήθηκε στην Αλεξία Ρόιτερ για την ταινία Στυξ, για τον επιτυχή τρόπο με τον οποίο απεικονίζει διαχρονικά θέματα και βαθιά αισθήματα (Το βραβείο αποτελεί προσφορά του Ντίνου Κατσουρίδη και περιλαμβάνει μηχανήματα λήψεως εικόνας και φακών για την επόμενη ταινία του σκηνοθέτη). - Βραβείο 1 ου Αντρικού Ρόλου: Απονεμήθηκε στον Κρίστοφερ Γκρέκο, για την ερμηνεία του στην Ταινία Lullaby της Γιάννας Αμερικάνου. - Βραβείο 1 ου Γυναικείου Ρόλου: Απονεμήθηκε στη Στεφανία Γουλιώτη, για την ερμηνεία της στην ταινία Οδηγίες Χρήσεως του Κώστα Γιαλλουρίδη. -Ειδικό Βραβείο Πειραματικής Ταινίας: Απονεμήθηκε στον Παναγιώτη Φωτίου, για την ταινία του Against. - Ειδικό Βραβείο Παραγωγής: Απονεμήθηκε στη Μόνικα Νικολαΐδου, για την ταινία Στυξ της Αλεξίας Ρόϊτερ - Ειδικό Βραβείο Σχεδιασμού Ήχου : Απονεμήθηκε στο Μάρκο Λόπεζ, για την ταινία Οιδίπους του Ιωακείμ Μυλωνά - Ειδικό Βραβείο Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης: Απονεμήθηκε στον Άντη Παρτζίλη, για την ταινία Οιδίπους του Ιωακείμ Μυλωνά - Ειδικό Βραβείο Μουσικής: Απονεμήθηκε στον Γιώργο Γεωργίου Βασιλειάδη, για την μουσική του στην ταινία Μονοπάτια στην Σκόνη. Μια τοπογραφία από θραύσματα της Μαριάννας Χριστοφίδου. - Ειδικό Βραβείο Μοντάζ: Απονεμήθηκε στον Παναγιώτη Φωτίου, για την ταινία Οιδίπους του Ιωακείμ Μυλωνά (Το Βραβείο Μοντάζ ήταν μια προσφορά της εταιρείας FilmWorks και περιλαμβάνει τεχνική υποδομή και υπηρεσίες). - Ειδικό Βραβείο Φωτογραφίας : Απονεμήθηκε στον Κωνσταντίνο Όθωνος, για τη διεύθυνση φωτογραφίας στην ταινία Lullaby της Γιάννας Αμερικάνου (Το βραβείο ήταν μια προσφορά της εταιρείας Α.Β.Seahorse Film Productions και περιλαμβάνει πλήρη εξοπλισμό σε κινηματογραφικά μηχανήματα και φιλμ). -Ειδικό Βραβείο Σεναρίου: Απονεμήθηκε στον Άντριου Γέρλετ, για το σενάριο της ταινίας Οδηγίες Χρήσεως του Ο Ιωακείμ Μυλωνάς. Ο Κώστας Γιαλλουρίδης Κώστα Γιαλλουρίδη. - Ειδική Μνεία: Απονεμήθηκε στον Ευγένιο Ιωάννου, για το ντοκιμαντέρ Τέλειο Τετράγωνο, για το θάρρος του να χειριστεί ένα τόσο δύσκολο και λεπτό θέμα και στο Χαράλαμπο Μαυρομιχάλη, για την ταινία Ana Lucia, για τον ευαίσθητο και ελκυστικό τρόπο με τον οποίο συνδυάζει το φαντασιακό με το πραγματικό. ΥΠΗΡΕΣΙΑ αναπτυξης προγραμματων Α. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Η Υ.Α.Π. οργάνωσε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, εργαστηριακό ενημερωτικό σεμινάριο (διάρκειας περίπου 2 ωρών) για τον τρόπο λειτουργίας του μηχανογραφημένου συστήματος παραγγελιών. Το σεμινάριο παρακολούθησαν εκπρόσωποι των Διευθύνσεων Μέσης και Δημοτικής Εκπαίδευσης, καθώς και λειτουργοί της Αποθήκης του Υ.Π.Π. και της Υ.Α.Π. Στόχος του σεμιναρίου ήταν η εξοικείωση των λειτουργών με το σύστημα, ώστε να προβλεφθούν τυχόν δυσκολίες ή παραλείψεις του συστήματος, αφού εφαρμόζεται για πρώτη φορά. 16

17 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΑΠΕΔΩΝ Μέσα στα πλαίσια της προσπάθειας να εμπλέξουμε τους γονείς στο πρόγραμμα του σχολείου έγιναν κατά τη φετινή σχολική χρονιά οι εξής δραστηριότητες: 1. Κατά την καθορισμένη από το Υπουργείο Παιδείας Ημέρα Δημιουργικότητας, καλέσαμε στο σχολείο τους γονείς. Ως στόχο είχαμε να συνδημιουργήσουν οι γονείς με τα παιδιά τους ένα πρωτότυπο αντικείμενο με ύφασμα. Αφού έγινε αφήγηση και επεξεργασία σχετικού παραμυθιού οι γονείς είδαν μια έκθεση με υφασμάτινα αντικείμενα. Στη συνέχεια τα παιδιά και οι γονείς αποφάσισαν τι θα φτιάξουν οι ίδιοι και έκαναν με μολύβι το προσχέδιο. Στα τραπεζάκια την τάξης δόθηκαν υλικά με τα οποία τα παιδιά και οι γονείς μπορούσαν να ράψουν, να ενώσουν, να σχεδιάσουν, να βάψουν, να διακοσμήσουν και να παραγεμίσουν. Όλοι διασκέδασαν και χάρηκαν τη μέρα δημιουργικότητας. 2. Μέσα στα πλαίσια του project Η μητέρα πριν και σήμερα», ο παππούς κάποιου μαθητή μας δημιούργησε μέσα στην τάξη ένα μικρό μουσείο με αντικείμενα από τη Λαϊκή μας Παράδοση που χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες τον παλιό καιρό. Τα παιδιά είδαν το μουσείο, φωτογράφισαν και σχεδίασαν τα αντικείμενα που τους άρεσαν. Πρόσεξαν ότι κάποια από αυτά όπως οι κούζες και τα πιάτα ήταν διακοσμημένα με διάφορους τρόπους. Όταν αποφασίσαμε να καλέσουμε τους γονείς να δουν αυτό το μουσείο, τους ζητήσαμε να συνεργαστούν μαζί με τα παιδιά τους και να σχεδιάσουν αυτό που άρεσε σε αυτούς, να διακοσμήσουν ένα πήλινο αντικείμενο που θα έφερναν από το σπίτι και ένα ποτήρι που τους δώσαμε εμείς. Τη μέρα εκείνη οι γονείς έμαθαν και διασκέδασαν! Συνεργασία μέσα από ένα δημιουργικό πολύγωνο: Η περίπτωση του Δημοσίου και Κοινοτικού Νηπιαγωγείου Καλού Χωριού Λάρνακας Η θετική επίδραση που έχει η εμπλοκή των γονιών στο σχολείο είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη μέσα από πλήθος ερευνών που έγιναν τα τελευταία χρόνια τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Η συνεργασία γονιών και σχολείου ειδικότερα στο περιβάλλον του νηπιαγωγείου μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Φαντασία, καινοτομία, πρόκληση, πρωτοτυπία και ανατροπή ήταν τα στοιχεία που περιλάμβανε η συνεργασία αυτή στο Δημόσιο και Κοινοτικό Νηπιαγωγείο Καλού Χωριού Λάρνακας. Διευθύνουσα του σχολείου ήταν η Δέσπω Τοφαρίδου και νηπιαγωγοί οι Περούλα Σταύρου, Σταυρούλα Νικολάου και Παναγιώτα Κυριάκου. Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Γονέων διεύρυναν τη συνεργασία τους εμπλέκοντας και άλλους φορείς δημιουργώντας έτσι ένα δημιουργικό πολύγωνο όπως φαίνεται στο σχεδιάγραμμα πιο κάτω. Σχεδιάγραμμα 1: Δημιουργικό Πολύγωνο Η ένταξη του νηπιαγωγείου στη Ζώνη Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας αποτέλεσε την αφορμή για να ξεκινήσουμε παρεμβατικά προγράμματα. Σε συνεδρία του Συνδέσμου Γονέων με τη παρουσία των εκπαιδευτικών και της επιθεωρήτριας κ Κούλας Κουρσάρου αποφασίστηκε η ανάπτυξη και εφαρμογή προγραμμάτων και βιωματικών εργαστηρίων για γονείς και παιδιά κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο ως εργαλείο διεξάχθηκε μικροέρευνα για να διαπιστωθούν οι ανάγκες των γονέων. Αφού διαπιστώθηκαν οι ανάγκες των γονιών, στη συνέχεια αποφασίστηκε η μορφή και η διάρκεια της παρέμβασης. Τα παρεμβατικά προγράμματα στήριξε ο συντονιστής των ΖΕΠ κ Μάριος Χαραλάμπους. Κάποιες δράσεις διήρκησαν όλη τη σχολική χρονιά (Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής. Πρόγραμμα Συναισθηματικής Αγωγής: Το Μονοπάτι της Καρδιά) ενώ κάποιες άλλες είχαν τη μορφή βιωματικών εργαστηρίων. Η καινοτομία των βιωματικών εργαστηρίων στηριζόταν στο γεγονός ότι τα πλείστα εργαστήρια αφορούσαν γονείς και παιδιά ταυτόχρονα. Η επιλογή για την συνύπαρξη γονιών και παιδιών στο ίδιο εργαστήριο έγινε για τους ακόλουθους λόγους. 1. Υπάρχει κοινό σημείο αναφοράς και μοίρασμα συναισθημάτων. Γονείς και παιδιά συμμετέχουν στις ίδιες δραστηριότητες και μοιράζονται τα ίδια συναισθήματα. 2. Συνέχεια στο σπίτι. Γονείς και παιδιά συμμετέχουν στις ίδιες δραστηριότητες και συνεπώς ενθαρρύνονται να τις συνεχίσουν και να τις προεκτείνουν στο σπίτι. 3. Ποιοτικός χρόνος γονιών και παιδιών. Γονείς και παιδιά παίζουν και περνούν ποιοτικό χρόνο μαζί με τα παιδιά τους. Αντιλαμβάνονται έτσι την αξία του παιχνιδιού. Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς στο Δημόσιο και Κοινοτικό Νηπιαγωγείο Καλού Χωριού Λάρνακας εφαρμόστηκαν τα ακόλουθα προγράμματα και εργαστήρια. Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής Πρόγραμμα Συναισθηματικής Αγωγής Μουσικό Εργαστήριο (Εκμάθηση πιάνου) Εργαστήριο Τέχνης Θεατρικό Εργαστήριο Επιπρόσθετα με τα πιο πάνω έγιναν αυτοτελή εργαστήρια με γονείς και με γονείς και παιδιά ταυτόχρονα. Εργαστήριο Αισθητηριακών Ασκήσεων. ΕΔΕ κ. Κούλα Κουρσάρου Εργαστήριο Οδικής Ασφάλειας. Διευθύνουσα Δέσπω Τοφαρίδου, Νηπιαγωγοί Περούλα Σταύρου, Σταυρούλα Νικολάου και Παναγιώτα Κυριάκου Εργαστήριο Συμβουλευτικής Διαχείρισης Άγχους. Δρ Χρυστάλλα Καλογήρου Εργαστήριο Αγγλικών. Σοφία Ιωάννου Εργαστήριο Διαφορετικότητας. Αρετή Στυλιανού Εργαστήριο Συναισθηματικής Αγωγής. Δρ Μαρία Ηρακλέους Την προσπάθεια της υλοποίησης των εργαστηρίων στήριξε ο Καθηγητής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου κ. Μιχάλης Τορναρίτης. 17

18 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΟΛΟΗΜΕΡΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Β ΦΑΣΗ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ, ΕΙΣΑΓΩΓΗ Με τη λήξη της σχολικής χρονιάς ολοκληρώθηκε η τρίχρονη πιλοτική εφαρμογή του θεσμού του Ενιαίου Ολοήμερου Σχολείου που εισήχθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού κατά τη σχολική χρονιά , σε εννιά δημοτικά σχολεία σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου και επεκτάθηκε την επομένη σχολική χρονιά σε δεκαπέντε. Την εισαγωγή του θεσμού του Ενιαίου Ολοήμερου Σχολείου επέβαλαν οι ραγδαίες αλλαγές της κοινωνίας και η ανάγκη αναμόρφωσης του εκπαιδευτικού συστήματος, έτσι ώστε να περιλαμβάνει νέες συνθήκες σχολικής ζωής και διαδικασίες μάθησης, νέα γνωστικά αντικείμενα, αναβαθμισμένες υποδομές και αναπροσαρμοσμένο Αναλυτικό και Ωρολόγιο Πρόγραμμα. Το εκπαιδευτικό προσωπικό των σχολείων που έχουν ενταχθεί στο θεσμό αποτελείται κατά βάση από δασκάλους. Για τα θέματα που απαιτείται εξειδίκευση γίνεται αγορά υπηρεσιών από εξειδικευμένο προσωπικό. Επιπλέον έχουν ληφθεί πρόνοιες για εργοδότηση πρόσθετου Βοηθητικού Προσωπικού, επέκταση του ωραρίου παραμονής των σχολικών συνοδών και βοηθών των παιδιών με ειδικές ανάγκες και εργοδότηση Γραμματειακού Προσωπικού. Κάθε σχολική μονάδα που εντάσσεται στο θεσμό λαμβάνει από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ετήσιες επιχορηγήσεις οι οποίες αφορούν τη βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής των σχολείων, την αγορά πρόσθετου διδακτικού υλικού, την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων των μαθητών και τη σίτιση των άπορων μαθητών. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ Η αξιολόγηση του θεσμού πραγματοποιήθηκε από ειδική επιτροπή τεσσάρων ακαδημαϊκών και διήρκησε τρία χρόνια. Στα πλαίσια της αξιολόγησης αυτής δόθηκαν ερωτηματολόγια σε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς ενώ παράλληλα λήφθηκε αριθμός συνεντεύξεων από όλους τους εμπλεκομένους κατά τη διάρκεια επισκέψεων σε όλα τα Ενιαία Ολοήμερα Σχολεία. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Το Ενιαίο Ολοήμερο Σχολείο λειτουργεί τέσσερις μέρες τη βδομάδα (Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή) από τις 7:45 π.μ. μέχρι τις 4 μ.μ., και μία μέρα (Τετάρτη) από τις 7:45 π.μ. μέχρι τις 1:05 μ.μ. Οι επιπλέον διδακτικές περίοδοι που έχουν προστεθεί στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα αξιοποιήθηκαν για: Τον εκσυγχρονισμό και την εισαγωγή του μαθήματος των Αγγλικών από την Α τάξη. Την εισαγωγή, για πρώτη φορά, του μαθήματος των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών σε όλες τις τάξεις. Την εισαγωγή νέων μαθημάτων και δραστηριοτήτων σε διάφορους τομείς όπως η Αγωγή Υγείας, η Συναισθηματική Αγωγή, η Αγωγή του Καταναλωτή, η Κυκλοφοριακή Αγωγή, η Περιβαλλοντική Αγωγή και η Διαπολιτισμική Αγωγή. Την εισαγωγή Θεμάτων Ενδιαφέροντος όπως αθλοπαιδιές, καράτε, χοροί, θέατρο, μουσική και καλές τέχνες. Την εισαγωγή, για πρώτη φορά, του μαθήματος «Σχεδιασμός και Τεχνολογία» στις τάξεις Γ και Δ. Άλλες ρυθμίσεις σχετικά με το θεσμό: Στις τέσσερις μέρες που υπάρχει και απογευματινή φοίτηση προσφέρεται στους μαθητές γεύμα. Το μενού ετοιμάστηκε από ειδικούς διατροφολόγους και το φαγητό προσφέρεται σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο που λειτουργεί ως τραπεζαρία. Το κόστος του φαγητού καλύπτεται από τους γονείς ενώ το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού καλύπτει το σύνολο ή μέρος του κόστους σίτισης για ορισμένα παιδιά, στη βάση κοινωνικοοικονομικών κριτηρίων. ΘΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΟΛΟΗΜΕΡΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Αναδόμηση του μαθήματος των Αγγλικών και εισαγωγή του σε όλες τις τάξεις. Εισαγωγή του μαθήματος των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών σε όλες τις τάξεις. Εισαγωγή της καινοτομίας «Αγωγή Ζωής» που λειτουργεί ως ευέλικτη ζώνη με δυνατότητες εφαρμογής δημιουργικών δραστηριοτήτων. Εισαγωγή των θεμάτων Ενδιαφέροντος σε όλες τις τάξεις. Κοινωνικοποίηση των παιδιών. Περιορισμός των ανισοτήτων - Ίσες ευκαιρίες στους μαθητές για ανάπτυξη ταλέντων και ενδιαφερόντων. Διαμονή των παιδιών σε έναν ασφαλή χώρο κατά τα απογεύματα. Βελτίωση του τρόπου συμπεριφοράς των μαθητών. Προώθηση της υγιεινής διατροφής. ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΝΙΑΙΩΝ ΟΛΟΗΜΕΡΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ Το νέο πλαίσιο λειτουργίας του θεσμού για τη σχολική χρονιά στηρίχτηκε στα συμπεράσματα και στις εισηγήσεις της Επιτροπής Αξιολόγησης, όπως επίσης και στις επισημάνσεις του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού κατά τη διάρκεια της τρίχρονης πιλοτικής εφαρμογής του θεσμού. Συγκεκριμένα το νέο πλαίσιο λειτουργίας εστιάζεται στις ακόλουθες πτυχές με στόχο τη βελτίωσή τους: Αναλυτικά Προγράμματα: Οι ενδοτμηματικές επιτροπές του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού έχουν εργαστεί μέσα στα πλαίσια της φιλοσοφίας των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων με στόχο την αφαίρεση ύλης από όλες τις τάξεις του δημοτικού σχολείου, η οποία επαναλαμβάνεται ή επικαλύπτεται. Οι τελικές εισηγήσεις διαμορφώθηκαν και παραδόθηκαν αρχές Μαΐου και περιλαμβάνουν αποφόρτωση που ανέρχεται μέχρι το 20% της διδακτέας ύλης. Τα Αναλυτικά Προγράμματα των Ενιαίων Ολοήμερων Σχολείων θα πάρουν την τελική τους μορφή με την ολοκλήρωση των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων της Δημοτικής Εκπαίδευσης. 18

19 ΤΕΥΧΟΣ 42 IOYΛIOΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2009 Παιδείας και Πολιτισμού και η πρόσληψη των εκπαιδευτών γίνεται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια. Κατά τη νέα σχολική χρονιά , οι εκπαιδευτές των θεμάτων ενδιαφέροντος έχουν συμπεριληφθεί στο πλάνο επιμόρφωσης όπως περιγράφηκε πιο πάνω. Παράλληλα η πρόσληψή τους θα γίνεται με συμβόλαιο, το οποίο θα καλύπτει μεταξύ άλλων καθήκοντα και υποχρεώσεις έναντι του σχολείου και των μαθητών. Κίνητρα προς εκπαιδευτικούς: Τα κίνητρα που έχουν εγκριθεί στοχεύουν στην προσέλκυση περισσότερων έμπειρων εκπαιδευτικών κατά την απογευματινή ζώνη στα Ενιαία Ολοήμερα Σχολεία με όλα τα θετικά συνεπακόλουθα. Σίτιση: Η επιχορήγηση της σίτισης των άπορων μαθητών θα γίνεται στη βάση κοινωνικοοικονομικών και άλλων κριτηρίων. Επιμόρφωση εκπαιδευτικών: Το πλάνο επιμόρφωσης που έχει καταρτιστεί από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου καλύπτει όλους τους εκπαιδευτικούς που θα εργαστούν στα Ενιαία Ολοήμερα Σχολεία, συμπεριλαμβανομένων και των εκπαιδευτών με αγορά υπηρεσιών. Η επιμόρφωση εστιάζεται στους εξής βασικούς άξονες: φιλοσοφία του θεσμού, κατευθυντήριες γραμμές για την αποφόρτωση της ύλης, μεθοδολογικές προσεγγίσεις, εκπαιδευτική ψυχολογία παιδιών σχολικής ηλικίας, εκπαιδευτική διοίκηση και οργάνωση της σχολικής μονάδας. Το πλάνο επιμόρφωσης περιλαμβάνει συναντήσεις, παρεμβατικά προγράμματα στη σχολική μονάδα, βιωματικά εργαστήρια και διημερίδα σε κεντρικό επίπεδο, με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών μεταξύ των σχολείων. Ωρολόγιο Πρόγραμμα: Στο νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα αυξάνεται ο συνολικός χρόνος των διαλειμμάτων και της σίτισης, ο οποίος μετατρέπεται σε χρόνο σίτισης και ξεκούρασης, επιλύοντας σ ένα σημαντικό βαθμό το πρόβλημα της κόπωσης των μαθητών. Παράλληλα δίνεται η δυνατότητα επιλογής στους γονείς για αποχώρηση των παιδιών τους στις 15:15 ή στις 16:00. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου οι μαθητές που θα παραμένουν στο σχολείο θα ασχολούνται με κάποιο ενδιαφέρον ή εμπεδωτικές εργασίες. Ενδιαφέροντα: Κάθε σχολείο θα επιλέγει ενδιαφέροντα, σύμφωνα με τους αριθμούς των μαθητών του και τις τοπικές ανάγκες. Ένα από τα δύο ενδιαφέροντα των μαθητών θα είναι σταθερό με διάρκεια τριών συνεχόμενων ετών και το άλλο θα αλλάζει, αν οι μαθητές το επιθυμούν, σε μια προσπάθεια να συνδυαστεί η συνέχεια και η επίτευξη των στόχων των ενδιαφερόντων. Υλικοτεχνική υποδομή: Πέραν από τα κονδύλια που έχουν ήδη διατεθεί για τη βελτίωση της υφιστάμενης υλικοτεχνικής υποδομής των Ενιαίων Ολοήμερων Σχολείων στα πλαίσια της λήψης άμεσων μέτρων προώθησης της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού έχει εντάξει το θέμα της συνεχούς βελτίωσης των υποδομών των σχολικών μονάδων που εντάσσονται στο θεσμό στα πλαίσια του κτηριολογικού του προγράμματος. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΝΙΑΙΩΝ ΟΛΟΗΜΕΡΩΝ ΣΧΟΛΕΙ- ΩΝ Η Β Φάση της Πιλοτικής Εφαρμογής του θεσμού θα ολοκληρωθεί τη σχολική χρονιά Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης και παράλληλα με τη λειτουργία του θεσμού, με βάση το νέο πλαίσιο, έχει συσταθεί ειδική επιτροπή η οποία αποτελείται από λειτουργούς των Υπουργείων Οικονομικών και Παιδείας και Πολιτισμού και εκπροσώπων της Επιτροπής Αξιολόγησης του Ενιαίου Ολοήμερου Σχολείου, της ΠΟΕΔ και των Οργανωμένων Γονέων Δημοτικής Εκπαίδευσης. Η επιτροπή αυτή θα υποβάλει ολοκληρωμένη έκθεση για την τελική μορφή λειτουργίας του Ενιαίου Ολοήμερου Σχολείου και το χρονοδιάγραμμα επέκτασής του σε νέα σχολεία. Με βάση την έκθεση της επιτροπής, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού θα προχωρήσει στη θεσμοθέτηση και επέκταση του θεσμού. Αγγλικά: Ο τρόπος διδασκαλίας των Αγγλικών, η προσέγγιση και τα βιβλία που χρησιμοποιούνται, καθώς επίσης και το επίπεδο το οποίο κατακτούν οι μαθητές έχει ενισχυθεί και αναβαθμιστεί στα Ενιαία Ολοήμερα Σχολεία. Τα πιο πάνω θα αποτελέσουν τους βασικούς άξονες συστηματικής ενημέρωσης των γονιών όλων των σχολείων ξεχωριστά από λειτουργούς του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Η ενημέρωση θα γίνει είτε με συγκεντρώσεις σε απογευματινό χρόνο, είτε με αποστολή σχετικού υλικού. Κατ οίκον εργασία: Η αποφόρτωση της ύλης θα επιτρέψει στους εκπαιδευτικούς να καλύπτουν την ύλη, χωρίς να χρειάζεται να αναθέτουν κατ οίκον εργασία στους μαθητές. Για σκοπούς εμπέδωσης και όπου κρίνεται απαραίτητο, θα χρησιμοποιείται η τελευταία περίοδος του Ωρολογίου Προγράμματος. Νοείται ότι οι γονείς θα εξακολουθήσουν να έχουν την ευθύνη της εποπτείας των παιδιών τους αναφορικά με το τι γίνεται στο σχολείο. Αγορά υπηρεσιών: Η αγορά υπηρεσιών γίνεται με ανοικτή προκήρυξη των θέσεων στον ημερήσιο τύπο και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου 19

20 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ «Το μονοπάτι της καρδιάς» Η έρευνα ξεκίνησε το 2001 σε συνεργασία με τη νηπιαγωγό Μαρία Σιταρένου Κωνσταντίνου. Αρχικά εφαρμόστηκε πιλοτικά ένα πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής αποτελούμενο από δραστηριότητες που αφορούσαν τέσσερα συναισθήματα (χαρά, λύπη, θυμό, φόβο) σε μια τάξη νηπιαγωγείου. Κυριότερος στόχος της εφαρμογής του συγκεκριμένου προγράμματος ήταν να μελετηθεί συστηματικά η αντίδραση των παιδιών στο πρόγραμμα με τη χρήση διαφόρων μέσων και μεθόδων. Τα πορίσματα της πιλοτικής έρευνας έδειξαν ότι τα παιδιά αντέδρασαν θετικά στο πρόγραμμα. Συγκεκριμένα, με το τέλος του προγράμματος τα παιδιά ήταν σε θέση να εκφράσουν πιο συχνά τα συναισθήματά τους χρησιμοποιώντας το σωστό λεξιλόγιο. Η πιλοτική έρευνα έδειξε επίσης την ανάγκη εφαρμογής μιας πιο ολοκληρωμένης μεθόδου συναισθηματικής αγωγής που δε θα αποτελείται απλά από δραστηριότητες, αλλά θα στηρίζεται σε συγκεκριμένη φιλοσοφία και αρχές και θα αξιοποιεί περισσότερο τις πραγματικές καταστάσεις που αφορούν το συναισθηματικό κόσμο των παιδιών. Με βάση τα πορίσματα της πολιτικής έρευνας σχεδιάστηκε ένα νέο πρόγραμμα το οποίο αποτελεί μια νέα μέθοδο προσέγγισης της συναισθηματικής αγωγής. Η νέα αυτή μέθοδος έχει αναπτυχθεί για να στηρίξει και να συμπληρώσει το κυπριακό Αναλυτικό Πρόγραμμα σε σχέση με τη συναισθηματική αγωγή των παιδιών προσχολικής ηλικίας. H συναισθηματική αγωγή εντάσσεται ως προσέγγιση σε όλα τα μαθήματα του καθημερινού προγράμματος του νηπιαγωγείου. Το πρόγραμμα ονομάστηκε «Το μονοπάτι της Καρδιάς» και εφαρμόστηκε σε τέσσερα νηπιαγωγεία της πόλης και επαρχίας Λάρνακας σε συνεργασία με τις νηπιαγωγούς Μαρία Σιταρένιου-Κωνσταντίνου, Μιράντα Κοντονικόλα-Πεπέτσιου, Σκεύη Πύργου-Νικολάου, Ραντμίλα Πέτροβιτς, Μαρία Καζέλα, Δώρα Πιερίδου-Χαραλάμπους και Δέσπω Παπαδημητρίου-Τοφαρίδου. Το πρόγραμμα διήρκησε δύο χρόνια. Ο πρώτος χρόνος περιλάμβανε συναντήσεις με 7 νηπιαγωγούς στις τάξεις των οποίων θα εφαρμοζόταν το πρόγραμμα. Στόχος του πρώτου χρόνου ήταν να αναπτυχθεί ένα κοινό θεωρητικό υπόβαθρο γύρω από τη συναισθηματική αγωγή μεταξύ των νηπιαγωγών όπως επίσης και να δοθεί η ευκαιρία στις νηπιαγωγούς να δοκιμάσουν και να εφαρμόσουν δραστηριότητες και μεθόδους συναισθηματικής αγωγής (π.χ. ενσυναίσθηση). Με το τέλος του πρώτου χρόνου αναπτύχθηκε με τις 7 νηπιαγωγούς μια νέα προσέγγιση συναισθηματικής αγωγής, λαμβάνοντας υπόψη την κυπριακή κουλτούρα και εκπαίδευση. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης χρονιάς εφαρμόστηκε το πρόγραμμα και μελετήθηκαν τα αποτελέσματα της εφαρμογής του. Η αντίδραση των παιδιών στο πρόγραμμα μελετήθηκε ποσοτικά και ποιοτικά, ενώ η αντίδραση των νηπιαγωγών μετρήθηκε ποιοτικά. Όσον αφορά τα παιδιά, η συναισθηματική τους συμπεριφορά μελετήθηκε σε σχέση με την έκφφραση, την κατανόηση και τον έλεγχο των συναισθημάτων τους καθώς και την ενσυναίσθηση. Η συναισθηματική συμπεριφορά των παιδιών χωρίστηκε σε θετική και αρνητική και έγινε καταγραφή μεγάλου αριθμού περιστατικών που αφορούσαν αυτή τη συμπεριφορά, πριν και μετά από την εφαρμογή του προγράμματος. Η ποσοτική ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι υπήρχε στατιστικά σημαντική αύξηση της θετικής συναισθηματικής συμπεριφοράς των παιδιών και στατιστικά σημαντική μείωση της αρνητικής συμπεριφοράς. Όσον αφορά τις νηπιαγωγούς με το τέλος του προγράμματος έδειξαν να είναι πιο ενημερωμένες γύρω από τη συναισθηματική αγωγή και να εκτιμούν περισσότερο την αξία της. Ανέφεραν ότι το πρόγραμμα συνέβαλε θετικά στην προσωπική και επαγγελματική τους ανάπτυξη. Φέτος το πρόγραμμα εφαρμόστηκε σε 130 Δημόσια Νηπιαγωγεία Παγκύπρια σε επιχορήγηση της ΣΕΑΥΠ (Συντονιστική Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πολιτότητας του ΥΠΠ) με πρωτοβουλία της Δρ Σούλας Ιωάννου και του κ. Δημήτρη Σαββίδη. Το γενικό συντονισμό του προγράμματος ανέλαβε η ΠΛΕ κ. Αντουανέτα Κατσιολούδη και τη γενική ευθύνη της εφαρμογής του, σε κάθε επαρχία ξεχωριστά, έχουν οι επιθεωρήτριες κ. Κούλα Κουρσάρου, κ. Άννα Βιολάρη, κ. Έλενα Πουλλή. Οι 130 νηπιαγωγοί έχουν επιλέξει 3 παιδιά ανά τάξη, όπου μελετάται η επίδραση που έχει το πρόγραμμα στη συναισθηματική τους συμπεριφορά και ευημερία. Τονίζεται ότι οι νηπιαγωγοί συμμετείχαν εθελοντικά στο πρόγραμμα. Το πρόγραμμα περιλάμβανε βιωματικά εργαστήρια, συνεντεύξεις από τρία παιδιά πριν και μετά την εφαρμογή του προγράμματος, φύλλα παρατήρησης για τρία παιδιά πριν και μετά την εφαρμογή του προγράμματος, «ημερολόγιο συναισθημάτων» (αφορά τη νηπιαγωγό) και «συναισθηματικό προφίλ» τριών παιδιών πριν και μετά την εφαρμογή του προγράμματος. Η αξιολόγηση του προγράμματος είναι σε εξέλιξη και οι πρώτες ενδείξεις είναι πολύ θετικές. Συγκεκριμένα σύμφωνα με τη σύγκριση των συναισθηματικών προφίλ των παιδιών υπάρχει μια τάση να αυξάνονται τα θετικά συναισθηματικά περιστατικά και να μειώνονται τα αρνητικά συναισθηματικά περιστατικά. Ως επιστέγασμα της εφαρμογής του Προγράμματος διοργανώνεται Φεστιβάλ Συναισθημάτων. Τη συντονιστική επιτροπή του Φεστιβάλ στελεχώνουν οι νηπιαγωγοί Σούλα Πέτρου, Γαλάτεια Κυριάκου, Μαρία Κωνσταντίνου, Γεωργία Γεωργίου, Αντρούλα Πέτρου, Μιράντα Πεπέτσιου, Σκεύη Πύργου-Νικολάου, Βάσω Παγώνη-Μωυσέως, Μαρία Κυριακίδου, Καλλιόπη Φουντούλη, Μαρία Τσιάρλη- Παπαμαρκίδη, Δέσπω Τοφαρίδου, Σούλα Χαριλάου, Έλενα Μαυρογένη. 20