Συνέντευξη στην εφημερίδα AL-BAYAN 20/9/2009

Transcript

1 Συνέντευξη στην εφημερίδα AL-BAYAN 20/9/2009 ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς μπορεί η Ελλάδα να διαδραματίσει μείζονα ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή τους επόμενους έξι μήνες, λαμβάνοντας υπόψη τον εποικοδομητικό ρόλο που έχει διαδραματίσει η Αθήνα στην περιοχή, αλλά και την πολυπλοκότητα της κατάστασης μετά τις τελευταίες εκλογές στο Ισραήλ; ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Η Ελλάδα πάντα υποστήριζε το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού για την ίδρυση ενός κράτους και έχει εργαστεί για την εγκαθίδρυση μιας βιώσιμης λύσης στη Μ. Ανατολή, η οποία αφορά, μεταξύ άλλων, την ειρηνική συνύπαρξη δύο κρατών, της Παλαιστίνης και του Ισραήλ. Προς το σκοπό αυτό, πρέπει να ξεκινήσουν εκ νέου οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, να υλοποιηθεί πλήρως ο Οδικός Χάρτης, και να παραμείνει στον πυρήνα των συζητήσεων η «Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία». Η ισραηλινή κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει τις κατεδαφίσεις σπιτιών και την εκδίωξη οικογενειών από την ανατολική Ιερουσαλήμ και να τερματίσει κάθε ενέργεια εποικισμού, προκειμένου να προωθήσει στην πράξη την ειρηνευτική διαδικασία. Εν τέλει, χρειάζεται να υιοθετήσει μια πιο ρεαλιστική και εποικοδομητική προσέγγιση προκειμένου να ξεκινήσει μια νέα προσπάθεια για την εξεύρεση βιώσιμης λύσης στο Παλαιστινιακό ζήτημα. Εμείς έχουμε εργαστεί προς την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων μέσα από πολυμερείς και μονομερείς δράσεις, τόσο επί τόπου όσο και σε διεθνή διπλωματικά φόρα. Στον απόηχο του πολέμου στη Γάζα, η Ελλάδα ήταν μια από τις πρώτες χώρες που προσέφερε βοήθεια στα άτομα που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση. Έχει συνεισφέρει πόρους για την ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων περιοχών και έστειλε προμήθειες για την ανακούφιση του πληθυσμού της περιοχής. Ακόμη και πριν την επέλευση της κρίσης, κατά τη διάρκεια της περιόδου , η Ελλάδα συνεισέφερε στο πλαίσιο διμερούς συνεργασίας περίπου 16,5 εκατομμύρια δολάρια για την υποστήριξη του παλαιστινιακού λαού. Ωστόσο, τρέφουμε σοβαρές ανησυχίες για τη συνεχιζόμενη βαρύτατη ανθρωπιστική κατάσταση εξαιτίας των περιορισμών στην πρόσβαση σε προϊόντα και μηχανήματα που επιβάλλεται από το Ισραήλ. Η ασφάλεια των ισραηλινών πολιτών είναι αδιαμφισβήτητα κεφαλαιώδους σημασίας, όπως ακριβώς ισχύει και για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ασφάλεια του παλαιστινιακού λαού. Όσοι ευθύνονται για τη σημερινή κατάσταση θα πρέπει επειγόντως να αναθεωρήσουν τις πρακτικές τους. Η Ελλάδα υποστηρίζει σθεναρά τον παλαιστινιακό αγώνα στους κόλπους της ΕΕ και προσπάθησε να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους της ως προς την ανάγκη για τολμηρές αποφάσεις και καταλυτική δράση. Πάντα συμμετέχουμε και συμβάλλουμε ενεργά στο έργο των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή. Η πορεία μας μέχρι τώρα βασίζεται στην αξιοποίηση κάθε δυνατής ευκαιρίας για την προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή και θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας μαζί με τη διεθνή κοινότητα προς την τελική επίλυση της ισραηλο-παλαιστινιακής διένεξης. Ενώ το παλαιστινιακό ζήτημα παραμένει στο επίκεντρο των προβλημάτων της περιοχής, μπορεί να επιτευχθεί μακροπρόθεσμη ειρήνη και σταθερότητα μόνον εφόσον επιλυθούν τα ζητήματα μεταξύ Ισραήλ-Συρίας και Ισραήλ-Λιβάνου κατόπιν διαπραγματεύσεων. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να περιμένουμε αλλαγή την προσεχή περίοδο στη στάση της Ελλάδας σχετικά με την υποψηφιότητα της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ, δεδομένου του θετικού πολιτικού κλίματος στην Άγκυρα; ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Η Ελλάδα είναι ειλικρινής υποστηρικτής της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας. Πιστεύουμε ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας μπορεί να έχει καταλυτική επίδραση στην πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας.

2 Παράλληλα, έχουμε καταστήσει σαφές ότι πρέπει να υπάρξει πλήρης και έγκαιρη συμμόρφωση προς όλους τους όρους και τις προϋποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα δεν υπογράφει λευκές επιταγές. Η γραμμή μας είναι απλή και σαφής: Πλήρης συμμόρφωση-πλήρης ένταξη. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν μπορούμε να δεχθούμε χαμηλότερες προδιαγραφές ή παρακαμπτήριες οδούς στην ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας. Δυστυχώς, διαπιστώνουμε ότι η πρόοδος που έχει σημειώσει η Τουρκία στη μεταρρυθμιστική της διαδικασία μέχρι τώρα είναι πολύ περιορισμένη. Πέραν τούτου, αρνείται να τιμήσει ουσιώδεις δεσμεύσεις και υποχρεώσεις της έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δείχνει απρόθυμη να συνεργαστεί με την ΕΕ για την αντιμετώπιση προκλήσεων μείζονος σημασίας, όπως η παράνομη μετανάστευση. Η δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο, που παραβαίνει το Διεθνές Δίκαιο, όπως οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των υπερπτήσεων τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά, ανησυχούν ιδιαίτερα τη χώρα μου. Αυτή η στάση της Τουρκίας έχει αναπόφευκτα αρνητική επίδραση στην ενταξιακή της πορεία και υπονομεύει τις προσπάθειες για την εγκαθίδρυση ενός κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Η πρόοδος της ενταξιακής της πορείας εξαρτάται - φυσικά - από την πρόοδο που σημειώνει η Τουρκία σε κάθε τομέα. Εναπόκειται λοιπόν στην ίδια την Τουρκία να κάνει τα λόγια της πράξη και να πραγματοποιήσει τις ευρωπαϊκές της φιλοδοξίες. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μιλώντας για την Τουρκία, επικρατεί αισιοδοξία στην Ελλάδα ή στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι το Κυπριακό θα επιλυθεί στο άμεσο μέλλον, και πώς θα περιγράφατε την τουρκική θέση επί του ζητήματος αυτού; ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Η ξεκάθαρη αποφασιστικότητα του Προέδρου Χριστόφια για την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης, δίκαιης και βιώσιμης συμφωνίας με τον τουρκοκύπριο ηγέτη, Μ. Ταλάτ, γεννά ελπίδες ότι αυτή τη φορά μπορεί να επιτευχθεί λύση. Τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και οι αρχές και αξίες της ΕΕ, της οποίας είναι πλήρες μέλος η Κύπρος, παρέχουν το πλαίσιο για την εξεύρεση λύσης με βάση διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με διακοινοτική πολιτική ισότητα, μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια, που αποτελεί τον συμπεφωνημένο στόχο των δύο κύπριων ηγετών. Στις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών υπήρξε σύγκλιση απόψεων σε σειρά σημείων, αλλά παραμένουν βασικές διαφορές. Ο μόνος τρόπος για να επιλυθούν είναι να συνεχιστούν οι προσπάθειες, χωρίς τεχνητά χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησία. Μένει να δούμε εάν η Τουρκία, που στην πραγματικότητα διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο ζήτημα αυτό, θα επιτρέψει στον τουρκοκύπριο ηγέτη και θα τον ενθαρρύνει να διαπραγματευτεί έναν αμοιβαία αποδεκτό συμβιβασμό. Δεν βοηθούν καθόλου οι συχνές δηλώσεις από πλευράς της Τουρκίας περί της θέσπισης μιας «νέας εταιρικής σχέσης» και περί δύο ξεχωριστών «λαών και ιδρυτικών κρατών». Παραγνωρίζουν το γεγονός ότι η Κύπρος είναι ήδη μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία δεν πρόκειται φυσικά να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους ένταξής της, ούτε να παραβιάσει τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, τα οποία αναγνωρίζουν μόνο ένα κράτος στην Κύπρο. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς αξιολογείτε τις σημερινές σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και ποιες είναι οι πραγματικές προοπτικές για την ανάπτυξή τους στο μέλλον; ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Οι σχέσεις μας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι πολύ ικανοποιητικές και πολλά υποσχόμενες. Η Ελλάδα ήταν μεταξύ των πρώτων χωρών που σύναψαν διπλωματικές σχέσεις με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (1971), ενώ η Πρεσβεία μας στο Αμπού Ντάμπι λειτουργεί από το Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ίδρυσαν

3 πρόσφατα Πρεσβεία στην Αθήνα. Αμφότερες οι χώρες μας εργάζονται προς την περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών μας σχέσεων. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται η επίσημη επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Κάρολου Παπούλια, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το 2006, που ακολουθήθηκε από δική μου επίσκεψη το 2007 και από τις επισκέψεις του Υπουργού Υγείας και του Υπουργού Τουρισμού (2008). Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης του Υπουργού Εξωτερικών Σεΐχη Abdullah Bin Zayed Al-Nahyan στην Αθήνα, η Ελλάδα ανακοίνωσε την πρόθεσή της να υποστηρίξει την υποψηφιότητα των Εμιράτων για την ανάληψη της έδρας του διεθνούς οργανισμού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (IRENA). Οι δύο πλευρές συμφώνησαν επίσης να λάβουν απτά μέτρα για την περαιτέρω βελτίωση των διμερών τους σχέσεων. Στο πλαίσιο αυτό, αποφασίστηκε η σύναψη Συμφωνιών Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος, καθώς και Προώθησης και Προστασίας των Επενδύσεων, που ελπίζουμε να υπογραφούν το συντομότερο δυνατόν. Επίσης, επεξεργαζόμαστε τις προτάσεις για τη σύναψη Μορφωτικής Συμφωνίας και την σύσταση Μικτής Επιτροπής συμπροεδρευόμενης από τους Υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών. Πέραν τούτου, η Ελλάδα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν αποφασίσει να υποστηρίξουν αλλήλους στις υποψηφιότητές τους για μέλη του Προεδρείου του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας. Η επίσκεψη του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας στο Αμπού Ντάμπι τον ερχόμενο Ιανουάριο όπου θα είναι ο κεντρικός ομιλητής της Παγκόσμιας Συνόδου Κορυφής για την Ενέργεια του Μέλλοντος είναι ακόμα μία ένδειξη του ενδιαφέροντος της Ελλάδας για την προώθηση των διμερών σχέσεων με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σε όλους τους τομείς. Δεδομένου του επιπέδου των πολιτικών σχέσεων μεταξύ των δυο μας χωρών, υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω ανάπτυξη των οικονομικών και εμπορικών μας σχέσεων. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αποτελούν μείζονα οικονομικό και εμπορικό εταίρο της Ελλάδας μεταξύ των αραβικών χωρών της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής, του Περσικού Κόλπου και της βορείου Αφρικής. Το 2008, ο συνολικός όγκος διμερούς εμπορίου άγγιξε τα 278,5 εκατ. ευρώ, ενώ οι ελληνικές εξαγωγές ανέρχονταν σε 217,9 εκατ., καθιστώντας τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τον πρώτο προορισμό για τα ελληνικά προϊόντα στην περιοχή. Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία του Ελληνικού Κέντρου Εμπορίου του Ντουμπάι, περισσότερες από 140 εταιρείες ελληνικών συμφερόντων δραστηριοποιούνται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στους τομείς των κατασκευών, του γενικού εμπορίου, της ναυτιλίας και των μεταφορών, της ενέργειας και της ανάπτυξης λογισμικού. Λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος των δύο οικονομιών, οι επιχειρηματικές μας κοινότητες έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν τη συνεργασία μεταξύ τους, όχι μόνο σε παραδοσιακούς εμπορικούς τομείς, αλλά και στο δυναμικό τομέα των επενδύσεων. Επισημαίνω ότι υπάρχουν αυτή τη στιγμή τέσσερις αερομεταφορείς, τρεις από τα Εμιράτα και ένας από την Ελλάδα, που συνδέουν πόλεις των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με την Αθήνα. Το ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον και στις δύο χώρες ανοίγει πολλές ευκαιρίες για την εγκαθίδρυση μακροπρόθεσμης διμερούς οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας, και δεδομένων των ισχυρών επενδυτικών συμφερόντων, πρέπει να ολοκληρωθεί το διμερές συμβατικό πλαίσιο. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και μια τελευταία ερώτηση. Ποια είναι η πολιτική της Αθήνας ως προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ποια είναι η άποψή σας για την επιλογή του Αμπού Ντάμπι ως έδρα της γραμματείας του Παγκόσμιου Οργανισμού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (IRENA);

4 ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι μία από τις θεμελιώδεις λύσεις για τις προκλήσεις ως προς τις μελλοντικές ενεργειακές ανάγκες παγκοσμίως. Πολλές χώρες ήδη ευνοούν την παραγωγή και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο επειδή αναγνωρίζουν τα οφέλη που πρόκειται να αντλήσουν από τη χρήση τους. Ωστόσο, η χρήση των ΑΠΕ είναι ακόμη περιορισμένη, παρά τις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρουν. Είναι πολλαπλά τα εμπόδια, οι διαδικασίες αδειοδότησης είναι χρονοβόρες, επιβάλλονται εισαγωγικοί δασμοί, ορθώνονται τεχνικά προσκόμματα, η χρηματοδότηση των έργων ανανεώσιμης ενέργειας είναι αβέβαιη, ενώ η ενημέρωση σχετικά με τις ευκαιρίες που παρουσιάζουν οι ΑΠΕ είναι ελλιπής. Η Ελλάδα υπήρξε σθεναρός υποστηρικτής της υποψηφιότητας του Αμπού Ντάμπι για την έδρα του IRENA και νιώθει δικαιωμένη αφότου τα Συμβαλλόμενα Μέρη όρισαν το Αμπού Ντάμπι ως την έδρα του Οργανισμού κατά τη δεύτερη συνέλευση της Προπαρασκευαστικής Επιτροπής στο Σαρμ Ελ Σέιχ. Η πόλη του Αμπού Ντάμπι εργάστηκε με συνέπεια προς την επίτευξη του φιλόδοξου στόχου της να καταστεί περιφερειακός πόλος για μια νέα εποχή για την ενέργεια. Η νέα πολιτική για την προώθηση των ΑΠΕ, που υιοθετήθηκε από το Υπουργείο Ανάπτυξης αναγνωρίζει τη σημασία για την εθνική οικονομία των εφαρμογών ΑΠΕ ως μέσο για τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού και τη χρήση τοπικών πηγών ενέργειας, φιλικών προς το περιβάλλον, παράλληλα με την επίτευξη των στόχων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη που ορίζονται από το Πρωτόκολλο του Κιότο. Στο Υπουργείο, πιστεύουμε σθεναρά ότι έχει έρθει η ώρα να συνειδητοποιήσει η Ελλάδα τις πλήρεις δυνατότητές της και να καταστεί κόμβος της νοτιοανατολικής Ευρώπης, ιδίως για την αγορά της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας.

5