Το νομικό καθεστώς των αλλοδαπών φοιτητών: ερωτήσεις και απαντήσεις Ζωή Παπασιώπη-Πασιά

Transcript

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Παρατηρητήριο της Ακαδημαϊκής Πορείας Φοιτητών που ανήκουν σε Ευαίσθητες Κοινωνικές Ομάδες Το νομικό καθεστώς των αλλοδαπών φοιτητών: ερωτήσεις και απαντήσεις Ζωή Παπασιώπη-Πασιά Καθηγήτρια Νομικής ΑΠΘ Εισαγωγικό σημείωμα Η Επιτροπή του Παρατηρητηρίου της Ακαδημαϊκής Πορείας Φοιτητών που ανήκουν σε Ευαίσθητες Κοινωνικές Ομάδες του Α.Π.Θ, όπως και προηγουμένως η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής του ΑΠΘ, ήδη από τις πρώτες συναντήσεις που είχε με τους αλλοδαπούς φοιτητές διαπίστωσε ότι εκτός από το κυριότερο πρόβλημα που τους απασχολεί -που είναι αυτό της άδειας διαμονής τους στην Ελλάδα- υπάρχουν και πολλά άλλα κρίσιμα ζητήματα που σχετίζονται με αυτήν, όπως και άλλα που τους προβληματίζουν. Προκειμένου να βοηθηθούν οι αλλοδαποί φοιτητές στην κατανόηση των ζητημάτων που σχετίζονται με τα της χορήγησης της άδειας διαμονής τους, καθώς και με πολλά άλλα ζητήματα που συνδέονται με το νόμιμο της εδώ διαμονής τους, η Επιτροπή του Παρατηρητηρίου, θεώρησε σκόπιμο να δώσει σε αυτούς ένα ενημερωτικό κείμενο στο οποίο, υπό μορφή ερωτήσεων/απαντήσεων, καταγράφονται ουσιαστικές πληροφορίες, όπως αυτές προέκυψαν μετά από δικά τους ερωτήματα που μας είχαν κατά καιρούς υποβληθεί, ενώ σε ξεχωριστό κείμενο παρατίθεται και η σχετική νομοθεσία που τους αφορά. Το κείμενο αυτό σκοπό έχει να δώσει στοιχειώδεις και βασικές πληροφορίες στον αλλοδαπό φοιτητή που ήρθε να σπουδάσει, είτε ως υπότροφος είτε όχι, και βρίσκεται ήδη στην Ελλάδα, αλλά και σε κάθε άλλο σπουδαστή, εθελοντή ή ερευνητή που εισήλθε σε αυτήν, προκειμένου να τον βοηθήσει να αντιληφθεί ποια είναι η νομική του κατάσταση. Δηλαδή, ποια είναι τα δικαιώματά του και ποιες οι 1

2 υποχρεώσεις του ως μέλος της ελληνικής φοιτητικής κοινωνίας για όσο χρόνο θα διαρκεί η άδεια διαμονής του. Ερωτήσεις και απαντήσεις 1. Προκειμένου να έρθει ένας υπήκοος τρίτης χώρας για να σπουδάσει στην Ελλάδα, πρέπει να είναι εφοδιασμένος με ειδική σπουδαστική VISA; ΝΑΙ. Η προϋπόθεση αυτή είναι υποχρεωτική. Μάλιστα, η θεώρηση εισόδου για σπουδές είναι απαραίτητη ακόμα και για φοιτητές οι οποίοι είναι υπήκοοι χώρας από την οποία η Ελλάδα δεν απαιτεί θεώρηση εισόδου (VISA). Για παράδειγμα, οι υπήκοοι Η.Π.Α. δεν είναι υποχρεωμένοι να εφοδιάζονται όταν έρχονται στην Ελλάδα (π.χ., ως τουρίστες) με VISA. Αντίθετα, όταν έρχονται στην Ελλάδα ως φοιτητές, ο εφοδιασμός τους από τις ελληνικές προξενικές αρχές των Η.Π.Α. με ειδική σπουδαστική VISA είναι γι αυτούς απαραίτητη. Η ειδική αυτή θεώρηση εισόδου λόγω σπουδών απαιτείται για όλους όσους προέρχονται από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή για όλους τους υπηκόους τρίτων χωρών. 2. Τι θα συμβεί εάν ένας φοιτητής δεν έχει εφοδιαστεί με ειδική σπουδαστική VISA; Σε φοιτητή, υπήκοο τρίτης χώρας που δεν θα είναι εφοδιασμένος με την ειδική σπουδαστική VISA δεν θα του χορηγηθεί άδεια διαμονής για σπουδές. Ο φοιτητής αυτός θα πρέπει να επιστρέψει στη χώρα του, να προμηθευτεί την ειδική σπουδαστική θεώρηση εισόδου από την εκεί αρμόδια Ελληνική Προξενική Αρχή, ώστε να εισέλθει ξανά στην Ελλάδα με αυτήν. 3. Είναι δυνατόν να απαγορευτεί η είσοδος στην Ελλάδα σε κάποιον αλλοδαπό φοιτητή παρόλο που είναι εφοδιασμένος με VISA; Η απαγόρευση εισόδου στην Ελλάδα σε υπήκοο τρίτης χώρας που είναι εφοδιασμένος με θεώρηση εισόδου λόγω σπουδών, μπορεί να γίνει μόνον εφόσον οι ελληνικές αρχές ελέγχου διαπιστώσουν ότι ο συγκεκριμένος αλλοδαπός περιλαμβάνεται στον κατάλογο ανεπιθύμητων αλλοδαπών του άρθρου 82 του νόμου 3386/2005 ή εφόσον η είσοδός του μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τη δημόσια τάξη ή ασφάλεια ή τη δημόσια υγεία, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. 2

3 4. Υπήκοος τρίτης χώρα που έγινε δεκτός για σπουδές πρέπει να εφοδιασθεί με ειδική άδεια διαμονής; ΝΑΙ, υποχρεωτικά. Ο αλλοδαπός φοιτητής οφείλει, μετά την είσοδό του στην Ελλάδα και μέσα σε δύο μήνες πριν λήξει η θεώρηση εισόδου του (VISA), να υποβάλει στο Δήμο ή στην Κοινότητα του τόπου κατοικίας ή διαμονής του αίτηση για τη χορήγηση άδειας διαμονής για σπουδές. Ο Δήμος ή η Κοινότητα ελέγχει την πληρότητα των δικαιολογητικών και τα διαβιβάζει μαζί με την αίτηση στην αρμόδια Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης. Ο φοιτητής τρίτης χώρας είναι δυνατόν να κληθεί σε συνέντευξη ενώπιον της Επιτροπής Μετανάστευσης. Η άδεια διαμονής λόγω σπουδών χορηγείται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας. 5. Τι δικαιολογητικά χρειάζονται για τη χορήγηση της άδειας διαμονής; Σύμφωνα με την Υπ. Απόφαση 933/2009, τα βασικά δικαιολογητικά που απαιτούνται για να χορηγηθεί άδεια διαμονής σε υπήκοο τρίτης χώρας για σπουδές στην Ελλάδα είναι: α. Αντίγραφο του διαβατηρίου του ή άλλου ταξιδιωτικού εγγράφου όπου εμφαίνεται η θεώρηση εισόδου λόγω σπουδών, β. Τρεις έγχρωμες πρόσφατες φωτογραφίες, γ. Παράβολο όπου απαιτείται το οποίο προμηθεύεται από το Δημόσιο Ταμείο, δ. Πιστοποιητικό υγείας από ελληνικό κρατικό νοσηλευτικό ίδρυμα, το οποίο θα βεβαιώνει ότι δεν πάσχει από νόσημα, το οποίο, σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα και την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Εκτός από τα παραπάνω κοινά δικαιολογητικά για όλους τους τύπους αδειών διαμονής λόγω σπουδών, επιπλέον απαιτούνται και άλλα δικαιολογητικά που: Α. Στην περίπτωση αρχικής χορήγησης άδειας διαμονής ετήσιας διάρκειας (άρθρου 5 Π.Δ. 101/2008) είναι τα εξής: α. Βεβαίωση εγγραφής και καταβολής τελών όπου αυτά απαιτούνται στο οικείο εκπαιδευτικό ίδρυμα στο οποίο έγινε δεκτός, 3

4 β. Στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι ο αλλοδαπός φοιτητής μπορεί να καλύψει τα έξοδα διαμονής και σπουδών στη διάρκεια ισχύος της άδειας διαμονής, εκτός κι αν είναι υπότροφος. Το ύψος των επαρκών πόρων για την κάλυψη των εξόδων διαμονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών που έχουν λάβει την ειδική θεώρηση εισόδου για σπουδές στην Ελλάδα ορίζεται με βάση την Υπ. Απόφαση 4415/2006 σε 500 μηνιαίως. Το ποσό αυτό αποδεικνύεται από λογαριασμό καταθέσεων, τραπεζικό έμβασμα, υποτροφία ή απόδειξη μισθοδοσίας σε περίπτωση που ο φοιτητής εργάζεται (Βλ. ερώτηση αριθμός 11). γ. Βεβαίωση ότι έχει υποβληθεί αίτηση σε ασφαλιστικό φορέα για την κάλυψη εξόδων νοσηλείας και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. δ. Συναίνεση γονέων ή του ασκούντος τη γονική μέριμνα για την προβλεπόμενη διαμονή, σε περίπτωση που είναι ηλικίας κάτω των 18 ετών. Β. Στην περίπτωση αρχικής χορήγησης άδειας διαμονής ισόχρονης με την ανώτατη διάρκεια φοίτησης του προγράμματος σπουδών (άρθρα 5 και 6 Π.Δ. 101/2008) πρόσθετα δικαιολογητικά είναι: α. Εκτός από την βεβαίωση εγγραφής και καταβολής τελών όπου αυτά απαιτούνται ότι έγινε δεκτός για εγγραφή, χρειάζεται και βεβαίωση του ιδρύματος για το συνολικό χρόνο που θα διαρκέσουν οι σπουδές του. β. Όπως παραπάνω γ. Όπως παραπάνω δ. Όπως παραπάνω ε. Απόδειξη καταβολής παραβόλου ύψους 150 για κάθε έτος για το οποίο χορηγείται η άδεια διαμονής. Στην περίπτωση Β ανά διετία χρειάζεται να γίνεται ενδιάμεση πιστοποίηση συνέχισης των σπουδών του φοιτητή. Για το λόγο αυτό θα υποβάλλεται στην αρμόδια Υπηρεσία: Βεβαίωση εγγραφής και συμμετοχής στις εξετάσεις από το οικείο εκπαιδευτικό ίδρυμα και Πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας ή έκθεση προόδου στην περίπτωση μεταπτυχιακών σπουδών ή εκπόνησης διδακτορικής διατριβής. Για τα δικαιολογητικά που απαιτούνται ειδικά για τη χορήγηση άδειας διαμονής ερευνητή βλ. τη διάταξη του άρθρου 7 Π.Δ. 128/

5 6. Η άδεια διαμονής σε ερευνητή είναι διαφορετικής διαδικασίας από την άδεια διαμονής για σπουδές; Η διαδικασία είναι σχεδόν η ίδια και ορίζεται στη διάταξη του άρθρου 43 ν. 3386/2005 και στη διάταξη του άρθρου 7 του Π.Δ. 128/2008. Η άδεια διαμονής χορηγείται από τον Γενικό Γραμματέα της αρμόδιας Περιφέρειας του τόπου κατοικίας του ερευνητή και η διάρκειά της είναι ισόχρονη με τη διάρκεια της σύμβασης υποδοχής του ερευνητή (άρθρο 8 Π.Δ. 128/2008). 7. Πότε και πώς ανανεώνεται η άδεια διαμονής για σπουδές; Η άδεια διαμονής για σπουδές κανονικά ανανεώνεται κατ έτος, εκτός και αν αυτή χορηγήθηκε για το σύνολο διάρκειας των σπουδών, οπότε δεν χρειάζεται ανανέωση. Ο φοιτητής θα πρέπει δύο τουλάχιστον μήνες πριν λήξει η άδεια διαμονής του να παρουσιασθεί στο Δήμο ή την Κοινότητα του τόπου κατοικίας του και να υποβάλει σχετική αίτηση, η οποία θα πρέπει να συνοδεύεται από: α) βεβαίωση της Σχολής ή του Τμήματος στο οποίο φοιτά από την οποία θα πρέπει να φαίνεται η εγγραφή του και η συμμετοχή του στις εξετάσεις, καθώς επίσης και β) από πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας από το οποίο να φαίνεται η πρόοδός του στα μαθήματα. 8. Για πόσο διάστημα ισχύει η άδεια διαμονής για σπουδές; Η άδεια διαμονής για σπουδές στις περισσότερες περιπτώσεις ισχύει για ένα έτος. Απλά, η άδεια διαμονής ανανεώνεται κάθε χρόνο, μέχρις ότου συμπληρωθεί το ανώτατο όριο που η κάθε Σχολή ή Τμήμα προβλέπει σχετικά, προσαυξημένο κατά 100% για τους προπτυχιακούς φοιτητές και κατά το ήμισυ για τους σπουδαστές μεταπτυχιακών σπουδών ή τους υποψήφιους διδάκτορες (άρθρο 6 5 Π.Δ. 101/2008). Στο χρόνο αυτό δεν υπολογίζεται ο χρόνος που χρειάστηκε ο φοιτητής για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, που είναι ένα έτος. Στην περίπτωση που ο φοιτητής είναι υπότροφος ή συμμετέχει σε προγράμματα ανταλλαγών στο πλαίσιο διακρατικών συμφωνιών (άρθρο 34 ν. 3386/2005) ή έγινε δεκτός για φοίτηση σε Σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων (άρθρο 32 ν. 3386/2005), η άδεια διαμονής χορηγείται για ολόκληρη τη διάρκεια των σπουδών του. Επίσης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 6 2 α του Π.Δ. 101/2008 είναι δυνατόν ο υπήκοος τρίτης χώρας να ζητήσει να του χορηγηθεί άδεια διαμονής για διάρκεια ισόχρονη με την ανώτατη διάρκεια των σπουδών του, οπότε στην περίπτωση αυτή πρέπει να προσκομίσει και συμπληρωματική βεβαίωση του αρμόδιου εκπαιδευτικού 5

6 Ιδρύματος για το συνολικό χρόνο που διαρκούν οι σπουδές που πρόκειται να παρακολουθήσει. Στην τελευταία περίπτωση θα πρέπει ανά διετία να υποβάλλει στην Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης βεβαίωση εγγραφής και συμμετοχής του στις εξετάσεις, καθώς και πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας από το οποίο να προκύπτει η πρόοδός του (άρθρο 6 2 γ Π.Δ. 101/2008). 9. Είναι απαραίτητο να έχει μαζί του ο αλλοδαπός φοιτητής συνάλλαγμα; ΝΑΙ. Η κατοχή συναλλάγματος από μέρους του είναι απαραίτητη. Ο φοιτητής θα πρέπει να αποδεικνύει με το συνάλλαγμα που φέρνει ότι καλύπτει μόνος τις δαπάνες διαβίωσής του και τις ανάγκες για την ιατροφαρμακευτική του περίθαλψη. Το ίδιο ισχύει και κάθε φορά που ο φοιτητής θα πρέπει να ανανεώνει την άδεια παραμονής του για σπουδές. Εκτός και αν είναι, φυσικά, υπότροφος του Ελληνικού κράτους, ή έχει γίνει δεκτός για φοίτηση στις Σχολές και τα ειδικά Σχολεία των Ενόπλων Δυνάμεων (άρθρο 32 ν. 3386/2005). Όταν ο υπήκοος τρίτης χώρας δεν είναι υπότροφος, ως επαρκές συνάλλαγμα θεωρείται το ποσό των 500 μηνιαίως. Αυτό συνάγεται από την Υπ. Απόφαση 4415/ Μπορεί ο αλλοδαπός φοιτητής που πήρε το πτυχίο του να συνεχίσει τις σπουδές του ως μεταπτυχιακός φοιτητής; ΝΑΙ, μπορεί! Αυτό προβλέπεται στη διάταξη του άρθρου 29 1 τελευταίο εδάφιο του ν. 3386/ Ο αλλοδαπός φοιτητής μπορεί να εργάζεται παράλληλα με τις σπουδές του; ΝΑΙ, μπορεί. Ο αλλοδαπός φοιτητής, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 35 του νόμου 3386/2005 και τη διάταξη του άρθρου 8 του Π.Δ. 101/2008, δύναται να εργάζεται υπό προϋποθέσεις. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να λάβει σχετική έγκριση από την Περιφέρεια. Η άδεια αυτή επιτρέπεται μόνο για μερική απασχόληση και χορηγείται μετά από αίτηση με την επίδειξη της άδειας διαμονής του φοιτητή, υπηκόου τρίτης χώρας και τη σύμβαση που υπέγραψε με τον εργοδότη που θα τον απασχολήσει. Το ότι ο ως άνω φοιτητής μπορεί να εργάζεται παράλληλα με τις σπουδές του σημαίνει και πως αυτός θα εμπίπτει πλέον στις διατάξεις του εργατικού δικαίου 6

7 (δηλαδή, πρέπει να πληρώνει ένσημα στα ασφαλιστικά ταμεία, να υποβάλει φορολογική δήλωση, κ.ά.). 12. Υπήκοος τρίτης χώρας που διαμένει νόμιμα στην Ελλάδα ως εργαζόμενος μπορεί να σπουδάσει και να λάβει άδεια διαμονής λόγω σπουδών; Το ότι μπορεί συγχρόνως να εργάζεται και να σπουδάζει εναπόκειται στον ίδιο εάν θα μπορεί να τα καταφέρει. Η δυνατότητα αυτή συνεπώς επιτρέπεται. Όμως, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 28 3 του νόμου 3386/2005, σε υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα ως εργαζόμενοι ή ως ασκούντες ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα δεν χορηγείται άδεια διαμονής λόγω σπουδών. Προέχει η άδεια διαμονής για εργασία βάση της οποίας ο συγκεκριμένος υπήκοος τρίτης χώρας έλαβε visa και ήρθε στην Ελλάδα. Παρόλα αυτά, μπορεί κατ εξαίρεση να δοθεί άδεια διαμονής λόγω σπουδών σε υπήκοο τρίτης χώρας που διαμένει στην Ελλάδα ως εργαζόμενος ή ως ασκών ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα εφόσον είχε προηγουμένως γίνει δεκτός για λόγους οικογενειακής επανένωσης και κατείχε σχετική άδεια διαμονής. Στην περίπτωση αυτή θα συνεχίσει να παραμένει στην Ελλάδα ως φοιτητής μόνο με άδεια διαμονής λόγω σπουδών. 13. Υπήκοοι τρίτων χωρών μπορούν να έρθουν στην Ελλάδα για να πραγματοποιήσουν έρευνα ή διδακτορικό; ΝΑΙ μπορούν. Αυτή η δυνατότητα αναγνωρίζεται αφενός με τη διάταξη του άρθρου 43 του ν. 3386/2005 και αφετέρου με το Π.Δ. 128/2008 που αναφέρεται ειδικά στη διαδικασία εισδοχής υπηκόων τρίτων χωρών για σκοπούς επιστημονικής έρευνας. Ως ερευνητής με βάση το Π.Δ. 128/2008 θεωρείται ο υπήκοος τρίτης χώρας, ο οποίος διαθέτει κατάλληλο τίτλο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που δίνει πρόσβαση σε διδακτορικά προγράμματα και ο οποίος επιλέγεται από ερευνητικό οργανισμό για να υλοποιήσει ερευνητικό σχέδιο για το οποίο απαιτείται ο παραπάνω τίτλος. 14. Είναι δυνατόν κατά τη διάρκεια των σπουδών του ο αλλοδαπός φοιτητής να καλέσει μέλη της οικογένειάς του να τον επισκεφθούν; Καταρχήν, η μετάκληση μέλους οικογένειας αλλοδαπού φοιτητή, όπως ήδη αναφέρθηκε, δεν είναι δυνατή. (Βλ. όμως και την επόμενη ερώτηση αριθμ 15). Τα 7

8 μέλη της οικογένειάς του μπορούν να έρθουν στην Ελλάδα μόνο με τουριστική βίζα, όπως και οποιοσδήποτε άλλος αλλοδαπός, η οποία διαρκεί μέχρι τρεις μήνες 15. Υπήκοος τρίτης χώρας που σπουδάζει στην Ελλάδα μπορεί να φέρει κοντά του και την οικογένειά του; Το Κεφάλαιο Ι του νόμου 3386/2005 (άρθρα 53-60) που αναφέρεται στην είσοδο και διαμονή υπηκόων τρίτων χωρών για οικογενειακή συνένωση προβλέπει τη δυνατότητα αυτή μόνον στους αλλοδαπούς εκείνους οι οποίοι εισήλθαν στη χώρα για να εργασθούν σε μισθωτό, μη μισθωτό ή ελεύθερο επάγγελμα ή για να ανοίξουν επιχείρηση ή για να ασκήσουν οποιαδήποτε άλλη οικονομική δραστηριότητα. Για τους αλλοδαπούς φοιτητές, που μόνο με το καθεστώς μερικής απασχόλησης μπορούν να εργασθούν, η δυνατότητα έλευσης στην Ελλάδα των μελών των οικογενειών τους δεν είναι δυνατή. Αυτό συνάγεται έμμεσα και από τη διάταξη του άρθρου 53 παρ. γ του ν. 3386/2005 όταν ο νόμος απαιτεί να αποδεικνύει ο αλλοδαπός ότι διαθέτει ετήσιο προσωπικό εισόδημα σταθερό και τακτικό, επαρκές για τις ανάγκες της οικογενείας του, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο από τις ετήσιες αποδοχές του ανειδίκευτου εργάτη, προσαυξημένο κατά 20% για τη σύζυγο και κατά 15% για κάθε τέκνο. Ο νόμος δίνει, πάντως, το δικαίωμα να συνοδεύονται οι υπήκοοι τρίτων χωρών που σπουδάζουν στην Ελλάδα και από τα μέλη της οικογένειάς τους (σύζυγο και παιδιά) στην περίπτωση που οι ως άνω υπήκοοι τρίτων χωρών έρχονται στην Ελλάδα για την απόκτηση ιατρικής ειδικότητας (άρθρο 33 2 ν. 3386/2005), η οποία πιστοποιείται από ειδική βεβαίωση νοσηλευτικού ιδρύματος ότι έγιναν δεκτοί σε αυτό και είναι εφοδιασμένοι με ειδική θεώρηση εισόδου (visa). Επίσης ο νόμος 3386/2005, στη διάταξη του άρθρου 43 3 αυτού δίνει τη δυνατότητα σε υπηκόους τρίτων χωρών που συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα να μπορούν να συνοδεύονται και από τα μέλη της οικογένειάς τους για όσο χρόνο διαμένουν στην Ελλάδα μέχρι την ολοκλήρωση του ερευνητικού προγράμματος. Με το ίδιο περιεχόμενο και η διάταξη του άρθρου 7 5 και η διάταξη του άρθρου 9 του Π.Δ. 128/2008 που αναφέρεται σε υπηκόους τρίτων χωρών που έρχονται στην Ελλάδα για σκοπούς επιστημονικής έρευνας. Ως ερευνητή η διάταξη του άρθρου 2 (δ) του ενλόγω Π.Δ. θεωρεί τον υπήκοο τρίτης χώρας, «ο οποίος διαθέτει κατάλληλο τίτλο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που δίνει πρόσβαση σε διδακτορικά προγράμματα και 8

9 ο οποίος επιλέγεται από ερευνητικό οργανισμό για να υλοποιήσει ερευνητικό σχέδιο για το οποίο απαιτείται ο ανωτέρω τίτλος». 16. Ο αλλοδαπός φοιτητής μπορεί να αλλάξει εκπαιδευτικό ίδρυμα ή κατεύθυνση στις σπουδές του; Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 31 του νόμου 3386/2005 και τη διάταξη του άρθρου 6 5 του Π.Δ. 101/2008, η δυνατότητα αυτή υπάρχει πράγματι με την προϋπόθεση ότι ο συνολικός χρόνος παραμονής του φοιτητή στην Ελλάδα δεν θα ξεπεράσει τον απαιτούμενο χρόνο που προέβλεπε η αρχική του επιλογή. Π.χ., εάν είχε επιλέξει αρχικά το Τμήμα Νομικής, το οποίο είναι 4 έτη + 100% = 8 έτη συνολικά, θα μπορέσει να εγγραφεί π.χ. στην Αγγλική Φιλολογία του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όμως και με τη νέα του αυτή επιλογή, ο συνολικός χρόνος φοίτησης δεν θα πρέπει να ξεπεράσει τα 8 χρόνια σπουδών. Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, η αλλαγή κατεύθυνσης μπορεί να γίνει μόνον κατά το πρώτο έτος των σπουδών του και μόνον για μία φορά. 17. Ο αλλοδαπός φοιτητής μπορεί να ταξιδέψει στη χώρα του; Μπορεί να ταξιδέψει σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 71 του νόμου 3386/2005, υπήκοος τρίτης χώρας που διαμένει νόμιμα στην Ελλάδα και εξέρχεται προσωρινά από το ελληνικό έδαφος δικαιούται επανεισόδου, εφόσον η άδεια διαμονής του εξακολουθεί να ισχύει κατά το χρόνο της επανεισόδου του. Επομένως, υπήκοος τρίτης χώρας με ισχύουσα άδεια διαμονής λόγω σπουδών, μπορεί να ταξιδέψει στη χώρα του και να επιστρέψει, στη συνέχεια, στην Ελλάδα χωρίς να εφοδιαστεί με νέα ειδική θεώρηση εισόδου(visa). Επίσης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 των Συμφωνιών Σένγκεν, σε συνδυασμό με αυτήν του άρθρου 71 5 του νόμου 3386/2005, υπήκοος τρίτης χώρας που φοιτά σε ελληνικό εκπαιδευτικό ίδρυμα με ισχύον διαβατήριο και με ισχύουσα άδεια παραμονής μπορεί να ταξιδέψει σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέλος Σένγκεν, π.χ. στη Γερμανία, και να διαμείνει ελεύθερα εκεί επί τρεις μήνες το ανώτερο, δηλώνοντας συγχρόνως την παρουσία του στις εκεί αρμόδιες αρχές, εφόσον δεν είναι καταχωρημένος στον κατάλογο ανεπιθύμητων αλλοδαπών, διαθέτει επαρκή μέσα για την εκεί διαβίωσή του και είναι εξασφαλισμένη η επιστροφή του πίσω στην Ελλάδα. 9

10 18. Υπήκοος τρίτης χώρας που είναι κάτοχος άδειας διαμονής για σπουδές στην Ελλάδα μπορεί να διανύσει μέρος των σπουδών του σε άλλη χώρα της Ε.Ε. ή και το αντίστροφο; Ναι, μπορεί. Σύμφωνα με το Π.Δ. 101/2008 αναγνωρίζεται η δυνατότητα κινητικότητας σπουδαστών. Δηλαδή, αναγνωρίζεται η δυνατότητα υπήκοος τρίτης χώρας που έχει γίνει δεκτός για σπουδές στην Ελλάδα υποβάλλοντας σχετική αίτηση, να μπορεί να διανύσει μέρος των σπουδών του σε άλλη χώρα της Ε.Ε. (άρθρο 7 5 Π.Δ. 101/2008), όπως και υπήκοος τρίτης χώρας που έγινε δεκτός για σπουδές σε άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. να μπορεί να διανύσει μέρος των σπουδών του στην Ελλάδα (άρθρο Π.Δ. 101/2008). Στην τελευταία περίπτωση δεν απαιτείται να εφοδιαστεί με την ειδική άδεια εισόδου λόγω σπουδών (σπουδαστική VISA) που το ελληνικό δίκαιο απαιτεί για όσους θέλουν να σπουδάσουν στην Ελλάδα. 19. Υπήκοος τρίτης χώρας που είναι κάτοχος άδειας διαμονής ως ερευνητής σε άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. μπορεί να συνεχίσει την έρευνά του στην Ελλάδα; Ή και το αντίστροφο; Ναι, μπορεί. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 10 του Π.Δ. 128/2008 αναγνωρίζεται αυτή η δυνατότητα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που περιγράφονται σε αυτήν. 20. Είναι δυνατόν να μετατραπεί η άδεια διαμονής για σπουδές σε άλλου είδους άδεια διαμονής; ΟΧΙ, δεν είναι δυνατόν. Αυτό συνάγεται τόσο από τη διάταξη του άρθρου 12 6 του νόμου 3386/2005 περί αλλοδαπών όσο και από τη διάταξη του άρθρου 13 1 του Π.Δ. 101/2008 που ρητά το αποκλείει. Επιτρέπεται, εντούτοις, να μετατραπεί η άδεια διαμονής για σπουδές σε άδεια διαμονής για άλλο λόγο μόνο στην περίπτωση που ο υπό κρίση υπήκοος τρίτης χώρας πριν λάβει την άδεια διαμονής για σπουδές είχε γίνει δεκτός στην Ελλάδα για λόγους οικογενειακής συνένωσης. 21. Είναι δυνατόν αλλοδαπός φοιτητής υπήκοος τρίτης χώρας να παραμείνει στην Ελλάδα και μετά το πέρας των σπουδών του; Καταρχήν, αυτό δεν είναι δυνατόν. Σύμφωνα με το άρθρο 73 3 του νόμου 3386/2005 συνάγεται έμμεσα πως ο αλλοδαπός φοιτητής, εφόσον πήρε το πτυχίο του ή έληξε η 10

11 άδεια διαμονής του λόγω σπουδών και για οποιονδήποτε λόγο αυτή δεν ανανεώθηκε, οφείλει να αναχωρήσει από την Ελλάδα, εκτός και εάν συνεχίσει τις σπουδές του σε μεταπτυχιακό επίπεδο ή στην περίπτωση ιατρικών σπουδών παραμείνει στην Ελλάδα για απόκτηση ιατρικής ειδικότητας (οπότε ισχύουν όσα αναφέρονται στην ερώτηση 10). Υπάρχουν, εντούτοις, δύο περιπτώσεις όπου αλλοδαπός ο οποίος περάτωσε τις σπουδές του, ή που ολοκλήρωσε τον προβλεπόμενο ανώτατο χρόνο σπουδών του στην Ελλάδα, είναι δυνατόν να παραμείνει σε αυτήν. Η πρώτη είναι να έχει παντρευτεί Έλληνα υπήκοο ή υπήκοο κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η δεύτερη να έχει αναγνωρισθεί πολιτικός πρόσφυγας ή να υφίστανται στο πρόσωπό του οι προϋποθέσεις για να αναγνωρισθεί ως πρόσφυγας ή ως ανιθαγενής. Εξυπακούεται ότι υπήκοος τρίτης χώρας που είχε γίνει δεκτός στην Ελλάδα για λόγους οικογενειακής συνένωσης και κατόπιν μετέβαλε την άδεια διαμονής του σε άδεια διαμονής λόγω σπουδών, μπορεί μετά το πέρας των σπουδών του να παραμείνει στη χώρα μεταβάλλοντας την άδεια που κατείχε σε άλλου είδους άδεια διαμονής. 22. Πότε μπορεί να θεωρηθεί ένας φοιτητής ως πολιτικός πρόσφυγας; Κατ' αρχήν, πολιτικός πρόσφυγας, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951, είναι το άτομο που λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, συμμετοχής σε ορισμένη κοινωνική ομάδα ή λόγω των πολιτικών του πεποιθήσεων, βρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν μπορεί, ή εξαιτίας αυτού του φόβου, δεν επιθυμεί να απολαμβάνει της προστασίας της χώρας αυτής. Στους αλλοδαπούς, οι οποίοι φοιτούν σε Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας, η προσφυγική ιδιότητα δίνεται συνήθως σε αυτούς, όταν ενώ αυτοί σπούδαζαν στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν στη χώρα καταγωγής τους γεγονότα τέτοια, τα οποία τους αναγκάζουν να μη μπορούν να επιστρέψουν σε αυτήν, διότι εάν επιστρέψουν εκεί υπάρχει ο φόβος να διωχθούν, να φυλακισθούν ή να βασανιστούν. Σε αυτή την περίπτωση μπορούν να υποβάλουν αίτημα για χορήγηση πολιτικού ασύλου, οπότε θα θεωρηθούν ως επί τόπου πρόσφυγες (réfugiés sur place). 23. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις που έχει ο αλλοδαπός φοιτητής; 11

12 Πέρα από τα όσα αναφέρονται σχετικά με την άδεια διαμονής λόγω σπουδών και τις ανανεώσεις της (βλ. ερωτήσεις 1-8), ο αλλοδαπός φοιτητής θα πρέπει να δηλώνει μέσα σε δύο μήνες στην Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης του τόπου κατοικίας του: (α) την αλλαγή κατοικίας, (β) κάθε μεταβολή που επήλθε στην αστική του κατάσταση (σύναψη, ακύρωση ή λύση γάμου, αλλαγή ιθαγένειας, γέννηση τέκνου, κ.λπ.), (γ) τη μεταβολή των στοιχείων του διαβατηρίου του, καθώς επίσης και τυχόν απώλειά του ή την απώλεια της άδειας διαμονής του (άρθρο 73 2 ν.3386/2005). Ειδικά η μεταβολή της διεύθυνσης κατοικίας γνωστοποιείται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα. 24. Σε ποιες περιπτώσεις ανακαλείται ή δεν ανανεώνεται η άδεια διαμονής λόγω σπουδών; Η άδεια διαμονής για σπουδές ανακαλείται ή δεν ανανεώνεται στις περιπτώσεις που συντρέχουν λόγοι δημόσιας υγείας (μόνον από εκείνες που προβλέπονται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας) ή κίνδυνος για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια, ή εφόσον αποδειχθεί, με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ότι χρησιμοποιήθηκαν ψευδείς πληροφορίες ή πλαστά έγγραφα. Επίσης, είναι δυνατόν να μην ανανεωθεί ή να ανακληθεί στην περίπτωση που ο κάτοχός της δεν σημειώνει ικανοποιητική πρόοδο στις σπουδές του ή δεν τηρεί τους όρους που προβλέπει η εθνική νομοθεσία για το καθεστώς της μερικής απασχόλησης κατά την άσκηση των οικονομικών του δραστηριοτήτων (άρθρο 12 Π.Δ. 101/2008). 25. Σε περίπτωση απορριπτικής απόφασης της αίτησης για χορήγηση ή για ανανέωση της άδειας διαμονής για σπουδές ή για ανάκλησή της μπορεί να ασκηθεί αίτηση ακύρωσης; ΝΑΙ. Κατά της απόφασης αυτής μπορεί να ασκηθεί αίτηση ακύρωσης ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού δικαστηρίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 3068/2002, όπως ισχύει (άρθρο 14 4 Π.Δ. 101/2008). 26. Τι συνέπεια έχει η μη ανανέωση της άδειας διαμονής; Αν δεν εγκριθεί η ανανέωση της άδειας διαμονής του φοιτητή τρίτης χώρας, αυτός υποχρεούται σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 73 4 του νόμου 3386/2005 να εγκαταλείψει το ελληνικό έδαφος, χωρίς άλλες διατυπώσεις, εντός τριάντα ημερών από την επίδοση της σχετικής απόφασης. 12

13 27. Τί θα συμβεί εάν ο φοιτητής τρίτης χώρας δεν μπορέσει να τελειώσει τις σπουδές του, λήξει η άδεια διαμονής του και παρόλα αυτά εξακολουθεί να παραμένει στην Ελλάδα; Στην περίπτωση αυτή ο ενλόγω φοιτητής θεωρείται παράνομος. Ως παράνομος υπήκοος τρίτης χώρας εμπίπτει πλέον στις δυσμενείς διατάξεις του νόμου 3386/2005 περί αλλοδαπών, με κυριότερη συνέπεια την απέλασή του. 28. Τι θα συμβεί κατά την έξοδο από την Ελλάδα αλλοδαπού φοιτητή, του οποίου είχε λήξει η άδεια διαμονής λόγω σπουδών; Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 73 5 του νόμου 3386/2005 περί αλλοδαπών, αλλοδαπός που παραμένει στη χώρα για χρονικό διάστημα άνω των 30 ημερών από τη λήξη της άδειας διαμονής του, κατά την αναχώρησή του υποχρεούται να καταβάλει το τετραπλάσιο του προβλεπόμενου για την άδεια διαμονής ετήσιας διάρκειας παραβόλου. Εάν ο χρόνος της παράνομης διαμονής του στη χώρα είναι μεγαλύτερος των 30 ημερών, υποχρεούται να καταβάλει το οκταπλάσιο του προβλεπόμενου παραβόλου για ετήσια άδεια παραμονής. Δεν θα καταβάλει πρόστιμο μόνον εφόσον παραβίασε το νόμιμο χρόνο διαμονής του για λόγους ανωτέρας βίας. 29. Ποια είναι τα δικαιώματα του αλλοδαπού φοιτητή; Ο αλλοδαπός φοιτητής έχει τα δικαιώματα που ορίζουν σχετικά οι Διεθνείς Συμβάσεις που η χώρα μας έχει υπογράψει και κυρώσει, και οι οποίες αναφέρονται γενικά στην προστασία κάθε ατόμου, αλλά και το Ελληνικό Σύνταγμα που προστατεύει τα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα. Έτσι, ο φοιτητής τρίτης χώρας έχει ελεύθερη πρόσβαση στα ελληνικά δικαστήρια, καθώς και το δικαίωμα να αναφέρεται προς τις αρχές. Μπορεί να συναλλάσσεται ελεύθερα, μπορεί να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του, εκτός εάν αυτές οδηγούν στην ανατροπή του ισχύοντος δημοκρατικού πολιτεύματος, μπορεί να καταρτίζει διαθήκη, να συμμετέχει ως μέλος σε φοιτητικούς Συλλόγους ή Ενώσεις, ακόμα και στο Διοικητικό τους Συμβούλιο, και, γενικά, έχει όλα τα θεμελιώδη δικαιώματα που το Σύνταγμα της Ελλάδος προβλέπει, ανεξαιρέτως για κάθε άτομο, χωρίς διάκριση. Επίσης, στην περίπτωση που αλλοδαπός φοιτητής τρίτης χώρας απέκτησε τέκνο που γεννήθηκε στην Ελλάδα, κατά παρέκκλιση της ελληνικής νομοθεσίας που δεν 13

14 επιτρέπει την οικογενειακή επανένωση υπηκόων τρίτων χωρών μελών οικογένειας σπουδαστή, χορηγείται στο παιδί αυτό ατομική άδεια διαμονής, η οποία λήγει ταυτόχρονα με την άδεια διαμονής του γονέα φοιτητή, χωρίς να καταβληθεί παράβολο για την έκδοσή της (άρθρο 13 4 Π.Δ. 101/2008). 30. Είναι δυνατόν να απελαθεί από την Ελλάδα ένας αλλοδαπός σπουδαστής/ερευνητής; Κατ' αρχήν, απέλαση σημαίνει την υποχρέωση του αλλοδαπού, ο οποίος διαμένει στη χώρα-υποδοχής, να την εγκαταλείψει έπειτα από σχετική δικαστική απόφαση που έχει εκδοθεί εις βάρος του ή έπειτα από σχετική επιβολή ατομικού διοικητικού μέτρου. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 76 του νόμου 3386/2005, η διοικητική απέλαση υπηκόου τρίτης χώρας, με την επιφύλαξη των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας μας, είναι δυνατή: (α) αν αυτός καταδικαστεί τελεσίδικα σε ποινή στερητική της ελευθερίας τουλάχιστον ενός έτους ή ανεξαρτήτως ποινής για εγκλήματα προσβολής του πολιτεύματος, προδοσίας της χώρας, εγκλήματα σχετικά με την εμπορία και διακίνηση ναρκωτικών, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, διεθνή οικονομικά εγκλήματα, εγκλήματα με χρήση μέσων υψηλής τεχνολογίας, εγκλήματα περί το νόμισμα, εγκλήματα αντίστασης, αρπαγής ανηλίκου, κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, κλοπής, απάτης, υπεξαίρεσης, εκβίασης, τοκογλυφίας, του νόμου περί μεσαζόντων, πλαστογραφίας, ψευδούς βεβαίωσης, συκοφαντικής δυσφήμισης, λαθρεμπορίας, για εγκλήματα που αφορούν τα όπλα, αρχαιότητες, την προώθηση λαθρομεταναστών στο εσωτερικό της χώρας ή τη διευκόλυνση της μεταφοράς ή προώθησής τους ή της εξασφάλισης καταλύματος σε αυτούς για απόκρυψη και εφόσον η απέλασή του δεν διατάχθηκε από το αρμόδιο δικαστήριο, (β) έχει παραβιάσει τις διατάξεις του νόμου περί αλλοδαπών, (γ) αν η παρουσία του στο ελληνικό έδαφος κρίνεται επικίνδυνη για τη δημόσια τάξη ή ασφάλεια της χώρας ή (δ) η παρουσία του στο ελληνικό έδαφος είναι επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία και αρνείται να συμμορφωθεί προς τα μέτρα που καθορίζονται από τις ιατρικές αρχές για την προστασία της, αν και του έχει παρασχεθεί η απαραίτητη πληροφόρηση. Είναι, επομένως, δυνατόν να διαταχθεί απέλαση υπηκόου τρίτης χώρας, εφόσον διαπιστωθεί ότι συντρέχει στο πρόσωπό του ένας από τους παραπάνω λόγους. Ο 14

15 αλλοδαπός σπουδαστής/ερευνητής θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα τυπικός όσον αφορά στις προθεσμίες ανανέωσης της άδειας διαμονής του, στην υποχρέωσή του να δηλώνει στις αρχές της χώρας κάθε μεταβολή που επήλθε στην αστική του κατάσταση, στην κατοικία του, στην απώλεια του διαβατηρίου του κλπ.(βλ. ερώτηση 23). Θα πρέπει, επίσης, να φροντίζει να μην εμπλακεί σε αδικήματα και συμπεριφορές τέτοιες που, ίσως, τον χαρακτήριζαν ως επικίνδυνο για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια. Για την απέλαση ως παρεπόμενη ποινή ισχύουν τα άρθρα 74 και 99 παράγραφοι 2, 3 και 4 του Ελληνικού Ποινικού Κώδικα. 31. Ο αλλοδαπός φοιτητής/ερευνητής έχει πρόσβαση σε νοσοκομεία; ΝΑΙ. Εφόσον έχει άδεια διαμονής λόγω σπουδών ή για έρευνα έχει και τα δικαιώματα πρόσβασης στα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας. Ακόμη και στην περίπτωση που τυχόν διαμείνει στη συνέχεια παράνομα στη χώρα (π.χ. έχει λήξει η άδεια διαμονής του και δεν ανανεώθηκε) έχει τη δυνατότητα να νοσηλευτεί σε δημόσιο νοσοκομείο, μόνον όμως για έκτακτο περιστατικό της υγείας του (άρθρο 84, παρ. 1, εδ. β του νόμου 3386/2005). 32. Ο αλλοδαπός φοιτητής μπορεί να αποκτήσει την Ελληνική Ιθαγένεια με πολιτογράφηση; Πολλοί αλλοδαποί φοιτητές ρωτούν αν μπορούν, και πώς, να αποκτήσουν την Ελληνική Ιθαγένεια με πολιτογράφηση. Μία από τις προϋποθέσεις της πολιτογράφησης (άρθρο 5 του νόμου 3284/2004, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τη διάταξη του άρθρου 2 του νόμου 3838/2010) είναι το να έχει διαμείνει ο αλλογενής αλλοδαπός (όχι ο ομογενής) στην Ελλάδα συνολικά επί επτά συνεχή έτη πριν την υποβολή της αίτησής του για πολιτογράφηση. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 24 2 Π.Δ. 101/2008, ο χρόνος που ο αλλογενής υπήκοος τρίτης χώρας διέμεινε στην Ελλάδα με την ιδιότητα του σπουδαστή δεν λαμβάνεται υπόψη προκειμένου για την παροχή περαιτέρω δικαιωμάτων σε αυτόν. Συνεπώς, τα χρόνια των σπουδών του δεν προσμετρώνται και δεν υπολογίζονται στο παραπάνω διάστημα της 7ετίας για την υποβολή αίτησης για κτήση της ελληνικής ιθαγένειας με πολιτογράφηση. 15

16 33. Υπήκοος τρίτης χώρας που διαμένει νόμιμα με την οικογένειά του στην Ελλάδα και αποφοίτησε από ελληνικό σχολείο μπορεί να έχει πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; ΝΑΙ. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 72 5 του νόμου 3386/2005 «υπήκοοι τρίτων χωρών που έχουν αποφοιτήσει από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα, έχουν πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση με τους ίδιους όρους και τις ίδιες προϋποθέσεις όπως και οι έλληνες». 34. Φοιτητές που συμμετέχουν σε προγράμματα με σκοπό την πρακτική άσκηση (άρθρο 34 3 ν. 3386/2005) υποχρεούνται και αυτοί στη λήψη άδειας διαμονής; ΝΑΙ. Πριν λήξει η ειδική θεώρηση εισόδου πρέπει να υποβληθεί στο Δήμο ή στην Κοινότητα του τόπου διαμονής τους αίτηση για χορήγηση άδειας διαμονής, η οποία διαβιβάζεται άμεσα στην αρμόδια Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της οικείας Περιφέρειας με την προσκόμιση από μέρους τους και των εξής δικαιολογητικών: (α) αντίγραφο διαβατηρίου ή άλλου ταξιδιωτικού εγγράφου με την ισχύουσα ειδική θεώρηση εισόδου, (β) παράβολο σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 92 ν. 3386/2005, (γ) βεβαίωση του αρμόδιου φορέα ανταλλαγών (AIESEC, IAESTE) από την οποία να προκύπτει ότι ο αλλοδαπός γίνεται αποδεκτός στο συγκεκριμένο πρόγραμμα για πρακτική άσκηση στο αντικείμενο των σπουδών του σε συγκεκριμένη επιχείρηση και για ορισμένο χρονικό διάστημα που δεν ξεπερνά τους έξη μήνες και (δ) στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι ο ενδιαφερόμενος είναι ασφαλισμένος καθ όλη τη διάρκεια της παραμονής του στην Ελλάδα. Ως φορείς ανταλλαγών φοιτητών, εκτός από τους διεθνείς φορείς της AIESEC και IAESTE, θεωρούνται και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. της Ελλάδας, τα οποία έχουν συνάψει Διμερείς Συμφωνίες ανταλλαγών φοιτητών με αντίστοιχα Ιδρύματα του εξωτερικού. Ως προς το νομικό πλαίσιο που διέπει την πρακτική άσκηση υπηκόων τρίτων χωρών που συμμετέχουν σε ειδικά προγράμματα ανταλλαγών και ως προς τα ειδικότερα θέματα που αφορούν στους όρους και στις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται, αρμόδια Υπηρεσία είναι το Υπουργείο Απασχόλησης. 35. Η ταχεία διαδικασία χορήγησης άδειας διαμονής ποιους αφορά; Αφορά μεταπτυχιακούς μόνο φοιτητές που πρόκειται να συμμετάσχουν σε ειδικό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών, το οποίο συμφωνήθηκε από συγκεκριμένο 16

17 Ιδρυμα με το Υπουργείο Εσωτερικών (άρθρο 9 Π.Δ. 101/2008), η αρμόδια Διεύθυνση του οποίου και χορηγεί τη σχετική άδεια διαμονής. Και σε αυτή την περίπτωση ο ενδιαφερόμενος φοιτητής τρίτης χώρας θα πρέπει να προσκομίζει τα δικαιολογητικά που ο νόμος προβλέπει. (Βλ. ερωτήσεις 1-5 και άρθρα 4 και 5 Π.Δ.101/2008). 36. Σε ποιες Υπηρεσίες μπορεί να απευθυνθεί ο φοιτητής/ερευνητής τρίτης χώρας σχετικά με τα θέματα της άδειας διαμονής του; Υπήκοος τρίτης χώρας που σπουδάζει στην Ελλάδα ή που διεξάγει έρευνα σε αυτήν θα πρέπει να απευθύνεται στην αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου της κατοικίας του. Γενική αρμοδιότητα για κάθε θέμα που σχετίζεται με τα της άδειας διαμονής του έχει η Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της αρμόδιας Γενικής Περιφέρειας. Στη Θεσσαλονίκη η σχετική Υπηρεσία του Δήμου βρίσκεται στην οδό Οδυσσέως 19, τηλ , ενώ η Γενική Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας βρίσκεται στην οδό Τάκη Οικονομίδη 1, τηλ , ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Διεύθυνση Αλλοδαπών, Μοναστηρίου 326 τηλ , Αστυνομικό Τμήμα Πλατείας Δημοκρατίας, Δωδεκανήσου 4 τηλ , , Αστυνομικό Τμήμα Άνω Πόλης, Σοφοκλέους 3 τηλ Αστυνομικό Τμήμα Τούμπας, Γήπεδο ΠΑΟΚ, Λυκάονος 13 τηλ Αστυνομικό Τμήμα Δενδροποτάμου, Ναπολέοντος Ζέρβα 4 τηλ , Επιθεώρηση Εργασίας, Φράγκων 14 τηλ , Συνήγορος του Πολίτη, Χατζηγιάννη Μέξη 5, Αθήνα τηλ fax Άμεση Δράση Αστυνομίας, τηλ. 100 Κέντρο Άμεσης Βοήθειας, τηλ. 166 Πυροσβεστική Υπηρεσία, τηλ. 199 Πρώτες Βοήθειες (Ερυθρός Σταυρός), τηλ Διημερεύοντα Φαρμακεία, (πληροφορίες) τηλ

18 Διανυκτερεύοντα Φαρμακεία, (πληροφορίες) τηλ Εφημερεύοντα Νοσοκομεία, (πληροφορίες) τηλ Προξενεία στην πόλη της Θεσσαλονίκης Αλβανίας τηλ Αυστραλίας τηλ Βελγίου τηλ Βουλγαρίας τηλ Βραζιλίας τηλ Γαλλίας τηλ Γερμανίας τηλ , Γεωργίας τηλ Δανίας τηλ Ελβετίας τηλ , Εσθονίας τηλ , Ηνωμένου Βασιλείου τηλ Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής τηλ Ιαπωνίας τηλ Ινδίας τηλ Ινδονησίας τηλ Ιορδανίας τηλ Ιρλανδίας τηλ , Ισπανίας τηλ , Ιταλίας τηλ Κολομβίας τηλ Κορέας τηλ Κροατίας τηλ Κύπρου τηλ , , Λετονίας τηλ Λουξεμβούργου τηλ Μάλτας τηλ Μαρόκου τηλ Μεξικού τηλ

19 Νορβηγίας τηλ , Νοτίου Αφρικής τηλ Ολλανδίας τηλ Ουγγαρίας τηλ , Ουκρανίας τηλ Ουρουγουάης τηλ Πακιστάν τηλ , Περού τηλ Πολωνίας τηλ Πορτογαλίας τηλ Ρουμανίας τηλ Ρωσίας τηλ Σερβίας τηλ Σλοβακίας τηλ , Σουηδίας τηλ Τουρκίας τηλ Τσεχίας τηλ Φιλιππίνων τηλ Φινλανδίας τηλ Χιλής τηλ