ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Ηλεκτρονικό κάπνισμα: Έχει θέση στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος; Νίκος Ιωακειμίδης

Transcript

1 ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Ηλεκτρονικό κάπνισμα: Έχει θέση στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος; Νίκος Ιωακειμίδης Καρδιολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική 12 Δεκεμβρίου 2015

2 Ηλεκτρονικό τσιγάρο H ιστορία του Κινέζος φαρμακοποιός και φανατικός καπνιστής Hon Lik. Κάπνιζε δύο πακέτα τσιγάρα έως το απόγευμα και ακόμα ένα μέχρι να κοιμηθεί. Tο πρώτο ηλεκτρονικό τσιγάρο εμφανίστηκε το 1963, όταν ο εφευρέτης Η. Gilbert σχεδίασε μια συσκευή η οποία παρήγαγε ατμό μέσω θέρμανσης και όχι μέσω καύσης. Όμως, εκείνη την εποχή το κάπνισμα δεν ήταν ακόμα ενοχοποιημένο για θανατηφόρες ασθένειες και αποτελούσε μια κοινωνικά αποδεκτή συνήθεια. Από την άλλη μεριά, οι μεγάλες καπνοβιομηχανίες, παρότι γνώριζαν πόσο επιβλαβές ήταν για την υγεία το προϊόν τους, αρνήθηκαν να επενδύσουν σε αυτή την επαναστατική συσκευή, γιατί πολύ απλά το κάπνισμα τους προσέφερε αμύθητα κέρδη Ο Hon Lik είναι ο άνθρωπος που έφερε το ηλεκτρονικό τσιγάρο ξανά στην επικαιρότητα, σχεδιάζοντας μια νέα εκδοχή του.ο Lik πήρε το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το e- τσιγάρο του το 2003 και την επόμενη χρονιά το εισάγει στην κινεζική αγορά. Ήταν τέτοια η υποδοχή που είχε από το κοινό, που η εταιρεία Golden Dragon Holdings, με την οποία συνεργάστηκε ο Lik, άλλαξε την επωνυμία της σε Ruyan (που σημαίνει «σαν τον καπνό»).

3 ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Ηλεκτρονικό κάπνισμα: Έχει θέση στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος; Πώς λειτουργεί το ηλεκτρονικό τσιγάρο; Χρήση σε πληθυσμιακές ομάδες Ποιές είναι οι βιολογικές του επιδράσεις; Είναι αποτελεσματικό; Είναι ασφαλές ;

4 Ηλεκτρονικό τσιγάρο Ο βασικός σχεδιασμός του ηλεκτρονικoύ τσιγάρου είναι γενικά παρόμοιος σε όλες τις εταιρίες. S

5 Ηλεκτρονικό τσιγάρο περισσότερες από μάρκες ηλεκτρονικού τσιγάρου πωλούνται παγκοσμίως και διάφορες από αυτές έχουν αγορασθεί πλέον από τις μεγάλες βιομηχανίες καπνού

6 Ηλεκτρονικό τσιγάρο 1 ης vs 2 ης και 3 ης γενιάς Tα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται 2ης και 3ης γενιάς ηλεκτρονικά τσιγάρα που έχουν μπαταρίες και ατμοποιητές που είναι πιο δυνατοί (high voltage) και μπορούν να αποδώσουν υψηλότερες δόσεις νικοτίνης και άρα να αυξήσουν τον κίνδυνο εθισμού αλλά και την τοξικότητα.

8 Marketing Aspect of Electronic Cigarettes Οι κατασκευαστές των ηλεκτρονικών τσιγάρων έχουν μέχρι σήμερα χρησιμοποιήσει επιθετική διαφήμιση για να ενθαρρύνουν τη χρήση του. Τις εξαγορές από τις μεγάλες βιομηχανίες καπνού ακολούθησε μία μεγάλη σειρά διαφημίσεων στην τηλεόραση και στο διαδίκτυο με πρωταγωνιστές διασημότητες που πρότειναν τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου ως γοητευτική και σύγχρονη

9 Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι αρκετά δημοφιλή στους νέους καπνιστές

10 Ηλεκτρονικό τσιγάρο Ο «Δούρειος Ίππος» Nonsmokers with previous exposure to e-cigarettes at initial interview compared with those without exposure toe-cigarettes were more likely to report use of a combustible tobacco product during the next 6 months (30.7% vs 8.1%, respectively) and 12 months (25.2% vs 9.3%, respectively). This randomized trial provides the first evidence of the effect of e-cigarette advertising on a behavioral outcome in young adults. Compared to the control group, ad exposure was associated with greater curiosity to try an e-cigarette among never e-cigarette users and greater likelihood of e-cigarette trial at followup in a small number of never e-cigarette users and greater likelihood of e- cigarette trial at follow-up among never users of cigarettes and e-cigarettes. Vilanti et Nic Tob Res 2015

12 Ηλεκτρονικό τσιγάρο Επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα Although acute smoking causes a delay in myocardial relaxation, electronic cigarette use has no immediate effects. Farsalinos et al. BMC Cardiovascular Disorders 2014 Για τους περισσότερους τύπους ηλεκτρονικού τσιγάρου η επίδραση στην αρτηριακή πίεση και την καρδιακή συχνότητα δεν ήταν σημαντική Υan J Reg Toxicology and Pharmacol 2015

13 Επίδραση σε παραμέτρους της αναπνευστικής λειτουργίας Παράμετρος Επίδραση CO +/- Λευκά αιμοσφαίρια - Εκπν ΝΟ αμέσως μετά τη χρήση Respiratory Impendance (κατά 18%) Αντιστάσεις αεραγωγών Menfil A et al. Am J Med 2015

14 Επίδραση στο οξειδωτικό στρες Tobacco-flavored e-cig vapor (10-minute exposure) contained more free radicals than smoke from conventional cigarettes (five-minute exposure) or air. It is possible that the heat and/or current generated during vaporization could induce formation of radicals, and indeed, the battery output voltage has been shown to play a role in generation of other toxic chemicals Lerner C et al. PLoS One. 2015

16 Αποτελεσματικότητα Mπορεί να διακοπεί το κάπνισμα; Mπορεί να μειώσει το αριθμό των τσιγάρων; Υπεροχή έναντι των άλλων μεθόδων διακοπής;

17 Αποτελεσματικότητα Mπορεί να διακοπεί το κάπνισμα; Yπέρ 81% πλήρης αποφυγή του καπνίσματος με 10 μήνες μέσο χρόνο χρήσης ηλεκτρονικού τσιγάρου Farsalinos et al. Ιnt J Envir Reasearch Publ Health 2014 Μεγαλύτερη αποφυγή καπνίσματος στους 12 μήνες με το ηλεκτρονικό τσιγάρο συγκριτικά με τα υποκατάστατα νικοτίνης σε καπνιστές που προσπαθούν χωρίς υποστήριξη να διακόψουν το κάπνισμα. Brown et al. Addiction 2014 Άτομα που καθημερινά χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα τουλάχιστον για 1 μήνα είχαν 6 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα διακοπής σε σχέση με όσους δεν ακολουθούν αυτό τον τρόπο διακοπής Biener et al Nicotine Tobac Research 2015 Κατά Survey and observational data H χρησιμοποίηση ηλεκτρονικού τσιγάρου μείωσε την πιθανότητα διακοπής καπνίσματος Borderud SP et al, Cancer 2014 Lee S Journal of Adolescent Health.2014 Brose et al. Addiction 2015 Granna et al Circulation 2014

18 Αποτελεσματικότητα Mπορεί να μειώσει το αριθμό των τσιγάρων; Στους καπνιστές που δεν έχουν σκοπό να διακόψουν το κάπνισμα, η χρησιμοποίηση ηλεκτρονικού τσιγάρου με ή χωρίς νικοτίνη, μείωσε την κατανάλωση τσιγάρων και διατήρησε τη διακοπή καπνίσματος χωρίς σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες. Caponnetto P (ECLAT), PLOS. 2013

19 Αποτελεσματικότητα Υπεροχή έναντι των άλλων μεθόδων διακοπής; 657 καπνιστές -μέτρια αποτελεσματικότητα σε σχέση με όσους χρησιμοποιούν διαδερμικά νικοτινη. -Στους 6 μήνες 7.3% με nicotine e-cigarettes, 5.8% με nicotine patch, and 4.1% με placebo e-cigarette κατά 2 τσιγ/ημέρα της μέσης ημερήσιας κατανάλωσης τσιγάρων Δεν υπάρχουν συγκριτικές μελέτες με βουπροπιόνη και βαρενικλίνη Bullen C, Lancet. 2013

20 Αποτελεσματικότητα Σύγκριση με συμβατικό τσιγάρο 236 e-smokers, 491 tobacco smokers, and 232 dual smokers 12 μήνες παρακολούθησης Manzoli et al. PLOS one 2015 Στους καπνιστές η προσθήκη ηλεκτρονικού τσιγάρου δεν μείωσε τα ποσοστά διακοπής /εξάρτησης στη νικοτίνη

22 Propylene glycol Found in antifreeze, de-icing agents in cars, planes, and boats.

23 Είναι ασφαλές; Επίδραση στους Πνεύμονες Thota D, Latham E. Case report of electronic cigarettes possibly associated with eosinophilic pneumonitis in a previously healthy active-duty sailor. J Emerg Med McCauley L, et al. An Unexpected Consequence of Electronic Cigarette Use. Chest Hureaux J, et al. A case report of subacute bronchial toxicity induced by an electronic cigarette. Thorax 2014 Σπάνιες περιπτώσεις Ωστόσο μη προβλέψιμες και δυνητικά πολύ σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες

24 Είναι ασφαλές; Επίδραση στο Kαρδιαγγειακό σύστημα Οι περισσότερες από τις επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα οφείλονται στη νικοτίνη που απελευθερώνεται από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Lippi et al Semin Thromb Hemost 2014

25 Είναι ασφαλές; Άκαπνος καπνός (smokeless tobacco) Δεν υπάρχουν δεδομένα για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα

26 Είναι ασφαλές; Press release E-cigarettes around 95% less harmful than tobacco estimates landmark review From: Public Health England First published: 19 August 2015 Part of: Smoking Expert independent review concludes that e-cigarettes have potential to help smokers quit.

27 Είναι ασφαλές; -diethylene glycol -nitrosamines -Diethylene-glycol

28 Είναι ασφαλές; Είναι καρκινογόνα; analyzed the aerosol from 12 brands of e- cigarettes, a conventional cigarette, and a nicotine inhaler for toxic and carcinogenic compounds. Carcinogen levels were 9 to 450 times lower than those in conventional tobacco products. Goniewicz et al Τοb Control 2014

29 Είναι ασφαλές; Ωστόσο... Παραγωγή καρβονυλικών ενώσεων από τα υγρά άτμισης Uchiyama S, Anal Sci Οι ατμοποιητές του ηλεκτρονικού τσιγάρου που χρησιμοποιούνται για να θερμαίνουν τα υγρά άτμισης (ή υγρά αναπλήρωσης) που περιέχουν νικοτίνη, παράγουν έναν τύπο φορμαλδεΰδης, που μέχρι σήμερα δεν είχε ανιχνευθει στα ηλεκτρονικά τσιγάρα καθιστώντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου από την εν λόγω ουσία 5 με 15 φορές υψηλότερο σε σχέση με τα συμβατικά τσιγάρα. Jensen R Ν Εngl J Med 2015 Τα νεώτερα δεύτερης γενιάς με υψηλό δυναμικό ηλεκτρονικά τσιγάρα πιθανόν να θέτουν τους χρήστες τους σε μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία τους λόγω της έκθεσης σε πιο υψηλά επίπεδα καρβονυλικών συμπλόκων. Kosmider et al. Nicotine Tob Res. 2014

30 Είναι ασφαλές; H διανομή της νικοτίνης Η ασφάλεια της διανομής της νικοτίνης με το μηχανισμό του ηλεκτρονικού τσιγάρου χρήζει ακόμη επιστημονκής επαλήθευσης και οι κίνδυνοι για την υγεία του ανθρώπου δεν έχουν ακόμη προσδιορισθεί επαρκώς. Λόγω της έλλειψης ρυθμιστικών πλαισίων και επιτήρησης, η ποιότητα των ηλεκτρονικών τσιγάρων, το ποσό της νικοτίνης που φθάνει τελικά στον οργανισμό και τα στοιχεία του διαλύματος της φύσιγγας ποικίλλουν ευρέως μεταξύ των διαφόρων εταιρειών. Επομένως, οι χρήστες δεν μπορούν να γνωρίζουν την ακριβή σύσταση του προιόντως που χρησιμοποιούν. Μία από τις παρενέργεις της χρήσης του ηλεκτρονικού τσιγάρου ίσως οφείλεται στις παραλλαγές περιεκτικότητας σε νικοτίνη του περιεχομένου της φύσιγγας. Με βάση τα στοιχεία των κατασκευαστών, το περιεχόμενο σε νικοτίνη ανά 1 φύσιγγα μπορεί να ποικίλει από 6 έως και 24 mg ενώ κατά μέσο όρο 1 τσιγάρο οδηγεί σε απορρόφηση 1 mg νικοτίνης από τον οργανισμό. Ωστόσο, έχουν βρεθεί έως και 100 χιλιοστογράμμα (mg) νικοτίνης ανά φύσιγγα. Επομένως, όσον αφορά την νικοτίνη οφείλουμε να λάβουμε υπόψην τον κίνδυνο δηλητηρίασης από νικοτίνη καθώς μεγάλες ποσότητες νικοτίνης δηλαδή 0,5-1,0 mg ανά Kg βάρους σώματος μπορεί να είναι θανατηφόρο.

31 ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Ηλεκτρονικό κάπνισμα: Έχει θέση στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος; Η αστάθεια της περιεκτικότητας σε νικοτίνη κι οι τυχόν προσμείξεις του είναι ανεξέλεγκτες, είναι διαφορετική για κάθε τύπο αλλά ακόμη κι από την ίδια μάρκα είναι διαφορετικά. Δεν έχει αποδειχθεί ότι υπερτερούν έναντι των άλλων μεθόδων (με έγκριση από το FDA) διακοπής καπνίσματος. Δεν απαλλάσσεται ο χρήστης από τη συνήθεια και μπορεί εύκολα να μεταπέσει πάλι στην κανονική λήψη τσιγάρου σε κάθε ευκαιρία. Δεν έχει έγκριση για την αντιμετώπιση της εξάρτησης από το τσιγάρο. Αυξάνει τις αντιστάσεις κατά τη ροή του αέρα μέσα από τους αεραγωγούς και προκαλεί φλεγμονώδη απάντηση στους αεραγωγούς (άμεσα αποτελέσματα). Δεν υπάρχουν μακροχρόνια δεδομένα για τον κίνδυνο για την υγεία από τα συστατικά που υπάρχουν στον ηλεκτρονικό τσιγάρο, υπάρχουν ωστόσο σοβαρές επιφυλάξεις όχι μόνο για τις βλαβερές συνέπειες της νικοτίνης αλλά και των αρωματικών και χημικών ουσιών από πλαστικά και μέταλλα της ίδιας της συσκευής χρήσης.