ΤΟ ΒΟΡΤΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ

Transcript

1 ΤΟ ΒΟΡΤΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ

2 Ένα ιστορικό σηµείωµα Το πρώτο τεύχος του περιοδικού Blast εκδόθηκε στις 20 Ιουνίου του 1914 ωστόσο κυκλοφόρησε στις 2 Ιουλίου, έναν µήνα πριν η Μεγάλη Βρετανία εµπλακεί στον Α Παγκόσµιο Πόλεµο. Έναν χρόνο αργότερα, κατά τη διάρκεια του πολέµου, εµφανίστηκε το δεύτερο τεύχος, που σήµανε και το τέλος του βραχύβιου αυτού περιοδικού. Εν τούτοις, ο αρχικός πρόλογος και τα δύο µέρη του µανιφέστου, που δηµοσιεύθηκαν στις πρώτες σελίδες του πρώτου τεύχους, συγκαταλέγονται στα πιο σηµαντικά κείµενα του Άγγλο-αµερικάνικου µοντερνισµού. ίνουν σάρκα και οστά τόσο από ρητορική όσο και από τυπογραφική άποψη στη βίαιη εικονοκλασία του Βορτισµού, ενός avant-garde κινήµατος στη λογοτεχνία και τις εικαστικές τέχνες, µε επίκεντρο το Λονδίνο. Ο Έζρα Πάουντ [Ezra Pound, ], η κύρια λογοτεχνική µορφή αυτού του κινήµατος, προσχώρησε στον Βορτισµό, αφού εγκατέλειψε τον Eικονισµό (Imagism), καθώς αισθάνθηκε πως το Vortex, «το σηµείο της µέγιστης ενέργειας», προσέφερε ένα πιο δραστικό µοντέλο ποίησης από την στατική εικόνα (image) των εικονιστών. Ο Άγγλος συγγραφέας και ζωγράφος Ουίντχαµ Λιούις [Wydham Lewis, ] ίδρυσε και εξέδωσε το Blast που, καθώς έλεγε ο ίδιος, «σηµαίνει το σάρωµα νεκρών ιδεών και τετριµµένων εννοιών» κι ακόµη, υποδηλώνει τη φωτιά, την έκρηξη και τον αναθεµατισµό! Επιπλέον, σχεδίασε µεγάλο µέρος του Bορτιστικού µανιφέστου και διαµόρφωσε την προκλητική εµφάνισή του, που κάνει το Blast να µοιάζει µε «πολιορκητικό κριό». Ο Γάλλος γλύπτης Ανρί Γκωντιέ-Μπρζέσκα [Henri Gaudier-Brzeska, ], ο οποίος σκοτώθηκε στον Α Παγκόσµιο Πόλεµο και µνηµονεύεται στο «War Number» του Blast καθώς και σε ένα βιβλίο του Πάουντ (Gaudier-Brzeska: A Memoir, 1916), υπήρξε µία ακόµη ηγετική µορφή του βορτιστικού κινήµατος. Στα δύο τεύχη του Blast, εικαστικές δηµιουργίες των Λιούις, Γκωντιέ-Μπρζέσκα και άλλων καλλιτεχνών συνυπάρχουν µε τα γραπτά των Λιούις, Πάουντ, Τ.Σ. Έλιοτ [Thomas Stern Eliot, ] (συµπεριλαµβανοµένων των Preludes του τελευταίου) και άλλων avant garde συγγραφέων. Το Βορτιστικό µανιφέστο που υπογράφεται, µεταξύ άλλων, από τον Λιούις, τον Πάουντ, τον Γκωντιέ-Μπρζέσκα εκφράζει την αγωνία των µοντερνιστών του Λονδίνου να συναγωνιστούν τα ευρωπαϊκά avant garde κινήµατα, όπως ο Kυβισµός και κυρίως ο Φουτουρισµός. Ο Φουτουρισµός, υπό την χαρισµατική ηγεσία του Φίλιππο Τοµάζο Μαρινέττι [Filippo Tommaso Marinetti, ] αποθέωσε την ταχύτητα, τον εκσυγχρονισµό και τoν µηχανικό πολιτισµό. Ο Φουτουρισµός επηρέασε τον πειραµατικό σχεδιασµό και την εκφραστική άρνηση του Blast: ο Μαρινέττι ζητούσε την κατάλυση των µουσείων, των βιβλιοθηκών και όλων των παρόµοιων οχυρών του παρελθόντος. Οµοίως, οι βορτιστές αποδοκίµασαν τη συµβατικότητα, την τυποποίηση, τον µικροαστισµό, φτάνοντας µέχρι και την απόρριψη ολόκληρης της «χρονικής περιόδου ». Κι όµως, παρ όλους τους κοσµοπολίτικους ενθουσιασµούς τους, οι βορτιστές διεκδικούν την ανεξαρτησία τους, επικρίνοντας επανειληµµένα τους φουτουριστές. Παρ όλη την απέχθειά τους για την Αγγλία, αποτιµούν θετικά ορισµένα στοιχεία της, όπως τη θαλάσσια κινητικότητα και την εφευρετικότητά της στη Βιοµηχανική Επανάσταση. Οι βορτιστές δεν αρκούνται απλά στην διακήρυξη κάποιων ιδεών, αλλά προχωρούν στην διαµόρφωση ενός µανιφέστου, στο οποίο διασταυρώνεται η ποίηση µε την τέχνη της αφίσας, αφού τοποθετούν δηµιουργικά και επιδέξια τις λέξεις στη λευκή σελίδα, επιδιώκοντας τη µέγιστη εντύπωση. Τυπογραφικά ανήσυχο, αχαλίνωτα ενεργητικό, φλογερά εκφραστικό, ριζοσπαστικά ατοµικιστικό αν και παράδοξα στραµµένο προς έναν συλλογικό σκοπό το Bορτιστικό µανιφέστο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγµα των στοιχείων που συνθέτουν την avant garde ποίηση του εικοστού αιώνα. Η µετάφρασή του έγινε από την έκδοση Blast: Review of the Great English Vortex, τ. 1 (1914).

3 Ζήτω το Βόρτεξ! Blast / 897 Ζήτω η µεγάλη τέχνη του Vortex που ξεφύτρωσε ξαφνικά στο κέντρο αυτής της πόλης! 1 Εκπροσωπούµε την Πραγµατικότητα του Παρόντος όχι το συναισθηµατικό Μέλλον, ή το ποµπώδες Παρελθόν. Θέλουµε ν αφήσουµε την Φύση και τους Ανθρώπους ήσυχους. εν θέλουµε να επιβάλλουµε στους ανθρώπους να φορούν Φουτουριστικά Μπαλώµατα, ή να καταφέρουµε τους άντρες να βάλουν ροζ και γαλάζια παντελόνια. 2 εν είµαστε ούτε οι γυναίκες ούτε οι ράφτες τους. Ο µόνος τρόπος µε τον οποίο µπορεί να βοηθήσει η Ανθρωπότητα τους καλλιτέχνες είναι να παραµείνει ανεξάρτητη και να λειτουργεί ασυναίσθητα. ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΑΣΥΝΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ την κουταµάρα, τη ζωικότητα και τα όνειρά τους. εν πιστεύουµε σε καµιά δυνατότητα ηθικής τελειοποίησης εκτός από τη δική µας. Η µόνη ουσιαστική οµορφιά βρίσκεται στον Ερµηνευτή και στον Παρατηρητή, όχι στο αντικείµενο ή στο περιεχόµενο. εν θέλουµε να αλλάξουµε την εικόνα του κόσµου, γιατί δεν είµαστε Νατουραλιστές, Ιµπρεσιονιστές ή Φουτουριστές (η πλέον πρόσφατη µορφή του Ιµπρεσιονισµού), 3 γιατί η τέχνη µας δεν εξαρτάται από την εικόνα του κόσµου. ΘΕΛΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ, και για να αισθανθούµε την ακατέργαστη ενέργειά του να κυλάει παντού µέσα µας. Λένε πως στην Αγγλία οι µεγάλοι καλλιτέχνες είναι πάντοτε επαναστάτες, όπως ακριβώς στην Γαλλία κάθε πραγµατικά µεγάλος καλλιτέχνης έχει µια δυνατή παραδοσιακή φλέβα. Το Blast επιδιώκει να αποτελέσει την οδό για όλες εκείνες τις ζωντανές και βίαιες ιδέες που δεν θα µπορούσαν να φτάσουν στο Κοινό µε κανέναν άλλον τρόπο. Το Blast θα είναι ουσιαστικά λαϊκό. εν θα απευθύνεται συγκεκριµένα σε καµιά κοινωνική τάξη, αλλά στα θεµελιώδη και λαϊκά ένστικτα κάθε κοινωνικής τάξης και τύπου ανθρώπου, ΣΤΟ ΑΤΟΜΟ. Τη στιγµή που κάποιος αισθάνεται ή συνειδητοποιεί τον εαυτό του ως καλλιτέχνη, παύει να ανήκει σε οποιοδήποτε κοινωνικό ή χρονικό περιβάλλον. Το Blast δηµιουργήθηκε γι αυτόν τον άχρονο, θεµελιώδη Καλλιτέχνη που υπάρχει στον καθένα. Ο Μέσος Άνθρωπος και ο Ευγενής αγνοούνται εξίσου. Λαϊκή τέχνη δεν σηµαίνει τέχνη των φτωχών, όπως συνήθως θεωρείται. Σηµαίνει τέχνη των ατόµων. Η εκπαίδευση (καλλιτεχνική και γενική εκπαίδευση) έχει την τάση να καταστρέφει το δηµιουργικό ένστικτο. Γι αυτό, είναι σε καιρούς ανυπαρξίας της εκπαίδευσης, που η τέχνη κυρίως ήκµασε. Ωστόσο δεν έχει να κάνει µε «τον Λαό». 1. Το Λονδίνο 2. Οι φουτουριστές αποθέωσαν την τεχνολογία, την εξουσία και τον δυναµισµό της µοντέρνας εποχής και προσπάθησαν να κόψουν κάθε δεσµό µε παρελθοντικές και παραδοσιακές φόρµες. 3. Ο νατουραλισµός, σχολή του ρεαλισµού, που αναπτύχθηκε κυρίως στα τέλη του 19 ου αιώνα, υποστήριξε πως κάθε έκφανση της ανθρώπινης ζωής κατευθύνεται από φυσικούς νόµους. Ο ιµπρεσιονισµός έδωσε έµφαση στην υποκειµενικότητα της προοπτικής πάνω σε κάθε έµφυτη ιδιότητα του αναπαριστώµενου αντικειµένου.

4 898 / Blast Πρόκειται για σύµπτωση και µόνο ότι αυτή η εποχή είναι η πιο ευνοϊκή για να εµφανιστεί το άτοµο. Να αναγκάσουµε τους πλούσιους της κοινωνίας να απεκδυθούν το δέρµα της εκπαίδευσής τους, να καταστρέψουµε την ευγένεια, την τυποποίηση, και το ακαδηµαϊκό, δηλαδή το πολιτισµένο, όραµα αυτό είναι το έργο που αναθέσαµε στους εαυτούς µας. εν θέλουµε να δηµιουργήσουµε µια λαϊκή τέχνη στην Αγγλία, ούτε να αναβιώσουµε κάποια λησµονηµένη παραδοσιακή τέχνη, ή να καλλιεργήσουµε ροµαντικά τέτοιες παθητικές συνθήκες, αλλά να δηµιουργήσουµε άτοµα, όπου και αν βρίσκονται. Αν είναι δυνατόν, θα προσηλυτίσουµε τον Βασιλιά. 4 ΕΝΑΣ ΒΟΡΤΙΣΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ! ΓΙΑΤΙ ΟΧΙ; ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΠΩΣ Ο ΛΟΙΝΤ ΤΖΟΡΤΖ 5 ΕΧΕΙ ΤΟ ΒΟΡΤΕΞ ΜΕΣΑ ΤΟΥ; ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΣΤΗΡΙΞΟΥΜΕ ΤΙΣ ΕΛΠΙ ΕΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΛΑΙ Η ΜΟΝΤ; 6 Είµαστε ενάντιοι στον εκθειασµό «του Λαού», όπως και στον σνοµπισµό. εν είναι απαραίτητο να είσαι ένας περιθωριακός µποέµ, να είσαι απεριποίητος ή φτωχός περισσότερο απ ό,τι να είσαι πλούσιος ή εµφανίσιµος, για να είσαι καλλιτέχνης. Η τέχνη δεν έχει καµία σχέση µε το παλτό που φοράς. Ένα ψηλό καπέλο ενδεχοµένως µπορεί να κρατήσει τη Σιξτίνα. Μια φτηνή τραγιάσκα θα µπορούσε να κρύψει την εικόνα του Κεφρέν. 7 Ο ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΙΣΜΟΣ (ο Μαρινεττισµός) 8 µάς πλήττει. εν θέλουµε να επιδοθούµε σε ζητωκραυγές για αυτοκίνητα περισσότερο απ ό,τι για µαχαίρια και πιρούνια, για ελέφαντες ή αγωγούς φωταερίου. Οι ελέφαντες είναι ΟΓΚΩ ΕΙΣ. Τα αυτοκίνητα τρέχουν γρήγορα. Ο Ουάιλντ µιλούσε µε ενθουσιασµό, είκοσι χρόνια πριν, για την οµορφιά των µηχανών. Ο Γκίσινγκ, 9 µες τον ροµαντικό του οίστρο για τις µοντέρνες πανσιόν, υπήρξε φουτουριστής µ αυτήν την έννοια. Ο φουτουριστής είναι ένα συγκινητικό και συµπαθητικό κράµα του εστέτ του 1890 και του ρεαλιστή του Οι «Φτωχοί» είναι απεχθή ζώα! Είναι απλώς γραφικοί και διασκεδαστικοί για τον αισθηµατία και τον ροµαντικό! Οι «Πλούσιοι» είναι βαρετοί, ανεξαιρέτως, en tant que riches! 10 Θέλουµε εκείνοι οι απλοί και σπουδαίοι άνθρωποι να βρίσκονται παντού. Το Blast παρουσιάζει µία τέχνη Ατόµων. 4. Ο Γεώργιος ο Ε κατέλαβε τον θρόνο της Μεγάλης Βρετανίας το 1910 και διατήρησε το αξίωµα του βασιλιά ως το O Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ [David Lloyd George, ] υπήρξε καριερίστας πολιτικός πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας κατά την χρονική περίοδο Σύζυγος του εύπορου βιοµήχανου Σερ Ρόµπερτ Μοντ [Sir Robert Mond] και εξέχον µέλος της κοσµικής κοινωνίας του Λονδίνου. 7. Αρχαίος Αιγύπτιος Φαραώ θαµµένος σε µία από τις µεγαλοπρεπείς πυραµίδες της Γκίζα. Καπέλλα Σιξτίνα: παρεκκλήσι στα ανάκτορα του Βατικανού. 8. Φιλίππο Τοµάζο Μαρινέττι [Filippo Tommaso Marinetti, ], Ιταλός συγγραφέας και ιδρυτής του Φουτουρισµού. Εκθείασε τον πόλεµο και την τεχνολογία, και επινόησε ένα «δράµα αντικειµένων», µέσα στο οποίο οι άνθρωποι-ηθοποιοί δεν παίζουν κανένα ρόλο. 9. Τζώρτζ Γκίσινγκ [George Gissing, ], Άγγλος νατουραλιστής µυθιστοριογράφος. Όσκαρ Ουάιλντ [Oscar Wilde, ), Ιρλανδός συγγραφέας και κριτικός το 1891, στο δοκίµιό του Η Ψυχή στον Σοσιαλισµό [The soul of man under socialism], γράφει: «κάθε µη-πνευµατική εργασία, κάθε µονότονη, πληκτική εργασία, κάθε εργασία που έχει να κάνει µε φοβερά πράγµατα και ενέχει δυσάρεστες συνθήκες πρέπει να εκτελείται από µηχανές... Προς το παρόν η µηχανή ανταγωνίζεται τον άνθρωπο. Υπό τις κατάλληλες συνθήκες η µηχανή θα υπηρετήσει τον άνθρωπο.» 10. Στον βαθµό που είναι πλούσιοι (γαλλικά)

5 Blast / 897 ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ. 1 ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΙΑ Πρώτη (από ευγένεια) ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ ΚΑΤΑΡΑΣΤΕΙΤΕ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΘΛΙΒΕΡΟ ΣΥΜΒΟΛΟ, ΤΟΠΟΘΕΤΗΜΕΝΟ γύρω από τα σώµατά µας, του θηλυπρεπούς άξεστου εντός του ΒΙΚΤΩΡΙΑΝΟ ΒΑΜΠΙΡ, το ΛΟΝ ΡΕΖΙΚΟ σύννεφο ρουφάει την καρδιά της ΠΟΛΗΣ ΕΝΑΣ 1000 ΜΙΛΙΩΝ ΜΗΚΟΥΣ, 2 ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΩΝ Βάθους Υ ΑΤΙΝΟΣ ΟΓΚΟΣ λείος, ωθείται κατά πάνω µας από τις ακτές της Φλόριντα, ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ ΚΑΤΕΥΝΑΣΕΙ. ΑΥΤΑΡΧΙΚΑ ΒΟΥΝΑ εµποδίζουν ΡΑΣΤΙΚΟΥΣ ΑΝΕΜΟΥΣ ΤΟΣΟ ΤΕΡΑΣΤΙΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΑΓΟΥΝ ΤΟΝ ΥΠΕΦΗΜΕΡΙΟ του «Έλτχαµ» 1 ΤΟΝ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ ΕΣΤΕΤ ΤΟΝ ΑΓΡΙΟ ΠΑΛΑΒΙΑΡΗ ΤΟΝ ΕΞΗΜΕΡΩΜΕΝΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΤΟΝ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΗ- ΡΑΜΑΤΟΥΡΓΟ ΤΟΥ ΛΟΝΤΟΝ ΚΟΛΙΣΕΟΥΜ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΩΜΩ ΙΑ ΤΟΥ ΝΤΑΛΥ ΤΙΣ ΧΟΡΕΥΤΡΙΟΥΛΕΣ ΤΟΥ ΓΚΑΙΗΤΥ 2 ΤΟΥΣ ΤΟΝΚΣ 3 1. Χαρακτήρας από πρόστυχο λίµερικ [:πεντάστιχο σατιρικό ποίηµα], ( There was a young curate of Eltham : Ήταν ένας νεαρός υπεφηµέριος του Έλτχαµ ), που δηµοσιεύθηκε στο τεύχος του περιοδικού The Pearl: Journal of Facetiae and Voluptuous Reading, τον Αύγουστο του Τα θέατρα Γκαίητυ [Gaiety Theatre] και Ντάλυ [Daly s Theatre] βρίσκονταν στο Λονδίνο το Λόντον Κολισέουµ [London Coliseum] είναι το µεγαλύτερο θέατρο της πόλης. 3. Χένρυ Τονκς [Henry Tonks, ], καθηγητής στην London s Slade School of Art, όπου φοίτησε ο Ουίντχαµ Λιούις και άλλοι Βορτιστές απέρριψε τις όλο και πιο αφηρηµένες καινοτοµίες των Κυβιστών και των Μετά-ιµπρεσιονιστών καλλιτεχνών.

6 900 / Blast ΚΑΤΑΡΑ στον πλαδαρό ουρανό που δεν µπορεί να παράγει χιόνι, αλλά µπορεί µόνο να ρίξει πάνω µας την θάλασσα ψιχαλίζοντας σαν ποίηµα του κ. Ρόµπερτ Μπρίτζες 4 ΚΑΤΑΡΑ στον νωθρό αέρα που δεν µπορεί να παγώσει την ΣΕΡΠΕΝΤΙΝ ή να γεµίσει πέρα πέρα Υδροχαρές ατσάλι το ΚΑΝΑΛΙ ΤΟΥ ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ 5 Κι όµως πριν δέκα χρόνια είδαµε ευκρινώς και χιόνι και πάγο εδώ. Μπορεί κάποιοι χυδαία εφευρετικοί, µα χρήσιµοι άνθρωποι, να εµφανιστούν και να µας επαναφέρουν στις αναγκαίες ΧΙΟΝΟΘΥΕΛΛΕΣ. ΑΦΗΣΤΕ ΜΑΣ ΝΑ ΝΤΥΘΟΥΜΕ ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΡΜΙΝΑ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΧΗΜΙΚΟΥ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΜΑΣ! 2 Ω ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΑ την βρωµερή λογοκλοπή ΤΗΝ ΚΟΙΛΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΤΟΦΛΕΣ ΤΗ ΙΑΘΕΣΗ ΚΑΝΙΣ ΤΗΝ ΚΑΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ 4. [Robert Bridges, ] Άγγλος, Εθνικός Ποιητής κατά την περίοδο Τεχνητό κανάλι που ανοίχτηκε το Σέρπεντιν: τεράστια τεχνητή λίµνη στο Λονδίνο.

7 Blast / 901 ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ ΓΑΛΑΤΙΚΟ ΞΕΣΠΑΣΜΑ ΑΙΣΘΗΣΙΑΡΧΙΑ ΠΟΛΥΠΡΑΓΜΟΣΥΝΗ ΠΑΡΙΣΙΝΟΣ ΤΟΠΙΚΙΣΜΟΣ Επαναπαυµένε νεαρέ, τόσος σεβασµός για τον Μπαµπά και τον γιο του! Ω! ο Μπαµπάς είναι υπέροχος: µα όλοι οι µπαµπάδες είναι ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΑ ΑΠΕΡΙΤΙΦ (Pernots, Amers Picon) 6 Την αναποδιά Τις αφελώς σαγηνευτικές παραδείσιες Κοκότες που ποζάρουν στα σαλόνια των περιοδικών Τους σκυφτούς µπλε αχθοφόρους (µπορούν να κουβαλήσουν ένα καµιόνι έπιπλα) Τους βλακωδώς άπληστους ανθρώπους σε κάθε βήµα Τους µανιακούς της οικονοµίας Τον Κύβο Ζωµού (καθ ότι πρόκειται για αποτυχηµένο λογοπαίγνιο) ΠΑΡΙΣΙ Ο ευτελής Παράδεισος του ερωτύλου Γερµανού καθηγητή. Οι απανταχού σειρές ηλίθιων µικρών δέντρων. Η Αψίδα του Θριάµβου. Η απαθής ατέλειωτη οµορφιά Οι µεγάλες κούφιες φατρίες, που βρίσκονται ψηλά. Ο δυσάρεστος αέρας για το άτοµο. ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΗ ΜΕΚΚΑ ΤΟΥ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥ καθώς δεν πρόκειται για την άλλη πλευρά της διώρυγας του Σουέζ, αλλά για έναν απογευµατινό περίπατο απ το Λονδίνο. 6. Γαλλικά λικέρ.

8 902 / Blast 3 ΚΑΤΑΡΑ ΜΕ ΤΟ ΕΞΟΡΓΙΣΜΕΝΟ ΕΠΙΦΩΝΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΣΤΡΟΒΙΛΟΥ ΣΤΟΝ ΒΡΕΤΑΝΟ ΕΣΤΕΤ ΑΦΡΟΚΡΕΜΑ ΤΟΥ ΣΝΟΜΠ ΚΟΣΜΟΥ ΡΟ Ο ΤΟΥ ΣΑΡΟΝ 7 ΤΟΥ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΑ ΗΘΙΚΟΛΟΓΟΥ-ΘΕΟΥ ΤΗΣ ΠΙΘΗΚΟΕΙ ΟΥΣ ΜΑΤΑΙΟ ΟΞΙΑΣ ΣΠΙΟΥΝΟ ΚΑΙ ΣΠΑΣΙΚΛΑ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΙΘΟΥΣΑΣ ΑΓΕΝΕΙΟΦΟΡΟ (Ή ΓΕΝΕΙΟΦΟΡΟ ΣΤΟ ΜΠΕΛΣΑΙΖ) 8 ΣΧΟΛΑΣΤΙΚΟ ΦΑΡΣΕΡ ΑΝ Η ΥΠΕΦΗΜΕΡΙΟ AΠO OKIMAΣTE όλα τα προϊόντα της φλεγµατικής ψυχρής Zωής του AΠΛOY ΘEATH ΚΑΤΑΡΑΣΤΕΙΤΕ ΤΟΝ ΣΝΟΜΠΙΣΜΟ (νόσος της θηλυκότητας) ΤΟΝ ΦΟΒΟ ΤΗΣ ΓΕΛΟΙΟΠΟΙΗΣΗΣ (χείριστο αµάρτηµα του αδρανούς, κοιµισµένου) ΤΟ ΠΑΙΧΝΙ Ι ΤΗΝ ΕΠΙΤΗ ΕΥΣΗ ΤΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΜΑΣΤΙΓΕΣ αυτής της ΛΥΜΦΑΤΙΚΗΣ τελειωµένης (αποδεχόµαστε κάθε έννοια της λέξης «τελειωµένης») ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ ΦΥΤΟΥ. 7. Ένα από τα βιβλικά ονόµατα του Ιησού (Ησαίας 35.1) το Ρόδο του Σαρόν θεωρείται το πιο θαυµαστό του αγρού. Το ρόδο είναι επίσης ένα παραδοσιακό σύµβολο της Αγγλίας. 8. Belsize Park: Πάρκο στο Λονδίνο.

9 Blast / 903 ΤΟΝ ΕΙ ΗΜΟΝΑ «ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ» «ΜΑΣΤΟΡΑ» «ΕΚ ΡΟΜΕΑ» ΜΟΝΟΚΟΜΜΑΤΟ 4 ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ AΠO OKIMAΣTE TON ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΗ ΗΜΙΜΑΘΗ ΜΑΣΤΡΟΠΟ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ ΠAPTAOΛA TIΠOTA 5 ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟ ΧΙΟΥΜΟΡ ΨευτοΑΓΓΛΙΚΑ φάρµακο για την ηλιθιότητα και την υπνηλία. Χείριστος εχθρός του ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ, που τυποποιεί σαν πυροβολισµός, ακινητοποιεί την ευστροφία του ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ στην θηριώδη χηµεία του γέλιου. ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ ΠΡΩΤΟ ΞΑ ΕΛΦΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΟ ΤΟΥ ΧΙΟΥΜΟΡ. Ανέφικτο για τον Άγγλο να είναι σοβαρός και να παραµείνει σταθερός, ψυχολογικά.

10 904 / Blast Αδύνατο για αυτόν να χρησιµοποιήσει το Χιούµορ και να παραµείνει πεισµατικά σοβαρός. Αλίµονο! Απαραίτητο το µεγάλο κουκλοθέαµα µπροστά στο στόµα. Θεόσταλτη µάστιγα στην Αγγλίδα εσποινίδα τσίχλες, κυνόδοντες του ΕΠΙΜΟΝΟΥ ΧΑΙΡΕΚΑΚΟΥ ΧΑΜΟΓΕΛΟΥ το Κεφάλι του Θανάτου σύµβολο της Αντί-Ζωής ΚΑΤΑΡΑΣΤΕΙΤΕ εκείνους που θα σκύψουν πάνω από αυτό το Μανιφέστο µε ΗΛΙΘΙΟΥΣ ΚΥΝΟ ΟΝΤΕΣ εκτεθειµένους 6 ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ την χρονική περίοδο Καταραστείτε την αβυσσαλέα ασυγχώρητη µεσαία τάξη (κι ακόµη την Αριστοκρατία και το Προλεταριάτο) ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ την ωχρή αρρωστηµένη σκιά που ρίχνει ο γιγαντιαίος Μπεµ 10 (φανταστείτε τον στην εισαγωγή των ΑΣΤΙΚΩΝ ΒΙΚΤΩΡΙΑΝΩΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ). ΣΤΡΑΓΓΑΛΙΣΤΕ κάθε αρρωστηµένη εφεύρεση που γεννήθηκε σε αυτά τα προοδευτικά λευκά απόνερα ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ τα κλαµένα µουστάκια τους την τριχωτή ΡΗΤΟΡΙΚΗ του ΕΥΝΟΥΧΟΥ και του ΣΤΥΛΙΣΤΑ ΤΗΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ : περίοδος, κατά την οποία η Βασίλισσα Βικτώρια βρισκόταν στον θρόνο της Αγγλίας. 10. Γιόζεφ Έντγκαρ Μπεµ [Joseph Edgar Boehm, ], ένας από τους γλύπτες της Βασίλισσας.

11 Blast / 905 Ρουσσωισµοί 11 (µανιακοί µε την Φύση) ΣΥΝΑ ΕΛΦΩΜΕΝΟΙ ΜΕ ΜΑΪΜΟΥ ΕΣ ΙΑΒΟΛΙΚΟΙ παραφορές και ρόδα των ερωτικών βιβλιοθηκών που καταλήγουν στο ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΠΑΤΝΕΥ 12 ΧΑΟΣ ΤΩΝ ΕΝΟΧ ΑΡΝΤΕΝ γελαστές Τζένη Κυρίες µε πόνους άχρηστες Γκουίνεβηρ 13 ΣΝΟΜΠ ΜΠΟΡΟΒΙΑΝΟΙ κυνηγώντας GIPSY KINGS και ESPADAS 14 κλίνοντας το γόνυ µπροστά στην άγρια Μητέρα Φύση, στις θηλυκές της καµπύλες, Kοινότοπη προσβολή για τον ΑΝΤΡΑ ΑΝΑΘΕΜΑΤΙΣΤΕ όλους εκείνους σήµερα που έχουν αναλάβει αυτό το Σάπιο Θηριοτροφείο, κι ακόµη χτυπούν το µαστίγιο και χαµοκυλιούνται στο Τσίρκο Πικαντίλυ σαν να επρόκειτο το Λονδίνο για επαρχιακή πόλη. ΨΙΘΥΡΙΖΟΥΜΕ ΣΤΟ ΑΥΤΙ ΣΑΣ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΜΥΣΤΙΚΟ. ΤΟ ΛΟΝ ΙΝΟ ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗ ΠΟΛΗ. 11. Ζαν-Ζακ Ρουσσώ [Jean-Jacques Rousseau, ], Γάλλος φιλόσοφος που διατύπωσε την θέση πως ο άνθρωπος ήταν καλός και ευγενικός όταν ζούσε στην φύση, πριν τον διαφθείρει η κοινωνία και ο πολιτισµός. 12. Μεσοαστικό προάστιο του Λονδίνου. 13. Γκουίνεβηρ [Guinevere]: Σε όψιµο µεσαιωνικό µυθιστόρηµα, η Βασίλισσα του Βασιλιά Αρθούρου του Κάµελοτ επίσης, τίτλος και χαρακτήρας σε δύο αφηγηµατικά ποιήµατα του Άγγλου ποιητή Άλφρεντ Λορντ Τέννυσον [Alfred Lord Tennyson, ]. To Enoch Arden πρόκειται επίσης για αφηγηµατικό ποίηµα του Τέννυσον εδώ απορρίπτεται για τον µελοδραµατισµό του. Η Τζένη είναι χαρακτήρας του µελοδραµατικού ποιήµατος Jenny (Poems. Privately Printed: 1869) του Άγγλου ποιητή Ντάντε Γκαµπριέλ Ροσσέττι [Dante Gabriel Rossetti, ]. 14. Σπαθιά (ισπανικα). Borrovian: από τον Τζωρτζ Μπόρροου [George Borrow, ], Άγγλο συγγραφέα δηµοφιλών µυθιστορηµάτων µε τσιγγάνους, όπως το The Zincali: An Account of the Gypsies of Spain (1843).

12 906 / Blast Θα επιτρέψουµε πλανόδιες εκθέσεις µε εξωτικά ζώα. Ωστόσο δεν θέλουµε ΤΟ ΖΟΦΕΡΟ ΒΙΚΤΩΡΙΑΝΟ ΤΣΙΡΚΟ µέσα στο Τσίρκο Πικαντίλυ 15 ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΣΙΡΚΟ ΠΙΚΑΝΤΙΛΥ! ΕΝ ΠΡΟΟΡΙΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΘΗΡΙΟΤΡΟΦΕΙΑ σέρνοντας απ το Εξήντα ΝΤΙΚΕΝΣΙΑΝΟΥΣ ΚΛΟΟΥΝ ΑΝΑΒΑΤΕΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΚΟΡΕΛΙ 16 ΘΙΑΣΟΥΣ ΤΣΙΓΓΑΝΩΝ (οι οποίοι εκτός τούτου παραπονιούνται ότι 1/6 τη νύχτα δεν αρκεί για τα µεταφορικά στο Κλάπχαµ) 17 ΑΠΟ ΟΚΙΜΑΣΤΕ 18 το Ταχυδροµείο τον Φρανκ Μπράνγκγουιν τον Ρόµπερτσον Νίκολ τον Αιδ. Πενυφέδερ τον Γκάλογουει Κάιλ (Καµπάνες) (Τσαµπιά Σταφύλια) τον Επίσκοπο του Λονδίνου και όλους τους απογόνους του τον Γκάλσγουορθι τον Πρωτοπεσβύτερο Ιντζ τον Κρότσε τον Μάθιους 15. Στο αγγλικό κείµενο, Circus: εδώ, οι πλανόδιοι ψυχαγωγικοί θίασοι µε ζώα και ακροβάτες επίσης ο Βρετανικός δακτύλιος κυκλοφορίας. Και η γνωστή Πλατεία Πικαντίλυ (Picadilly Circus). 16. Μαρί Κορέλι: ψευδώνυµο της Μαίρη Μακέι [Mary Mackay, ], πετυχηµένης εµπορικά (και ευνοούµενης της Βασιλικής Αυλής) Αγγλίδας συγγραφέως ροµάντζων και θρησκευτικών µυθιστορηµάτων, µέσα από τα οποία στόχευε να αναµορφώσει τα κακώς κείµενα της κοινωνίας. Ντικενσιανοί κλόουν: από τα µυθιστορήµατα του Άγγλου συγγραφέα Τσαρλς Ντίκενς [Charles Dickens, ]. 17. Προαστιακή περιοχή του Λονδίνου. 1/6: 18d, ή ένα σελίνι και έξι πένες, ποσό ίσο περίπου µε 35 σεντς. 18. Αυτοί που αποδοκιµάζονται εδώ ποικίλουν από περιπτώσεις µεµονωµένων ατόµων, όπως ο Άγγλος αστέρας του κρίκετ Τσαρλς Μπέργκες Φράι, που δεν κουραζόταν να προβάλει τον εαυτό του, µέχρι περιπτώσεις αποδοκιµασιών, προφανώς για την χαρά της αποδοκιµασίας και µόνο, όπως η Codliver Oil. Ακόµη, αποδοκιµάζονται θεσµοί ή µέλη του κρατικού, λογοτεχνικού, ή πολιτιστικού κατεστηµένου (για παράδειγµα, το Ταχυδροµείο, πολυύµνητο πρότυπο της Βικτωριανής αποδοτικότητας, και η Βρετανική Ακαδηµία, που ιδρύθηκε το 1902 από το Βασιλικό Καταστατικό ως εθνική Aκαδηµία ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστηµών), συµπεριλαµβανοµένων και ηγετικών µορφών του κλήρου και του δηµόσιου βίου (όπως, ο Επίσκοπος του Λονδίνου ο Ουίλιαµ Ραλφ Ιντζ, Πρωτοπρεσβύτερος του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Παύλου οι Αιδεσιµότατοι Πενυφέδερ και Μέγερ ο Ρ. Τζ. Κάµπελ, Άγγλος Βροβιανιστής Πάστορας στο Ναό της Πόλης του Λονδίνου και Πανθεϊστής ο Καρδινάλιος Χερµπερτ Βώχαν, Αρχιεπίσκοπος του Ουέστµινστερ και Ηγούµενος της Καθολικής Ιεραποστολικής Κοινότητας ο Νόρµαν Έιντζελ, φιλειρηνιστής Βρετανός οικονοµολόγος ο Άρθουρ Κρίστοφερ Μπένσον, διευθυντής στο Κολλέγιο του Ήτον και συγγραφέας της ωδής για την τελετή στέψης του Εδουάρδου του Ζ ). Περιλαµβάνονται, ακόµη, κριτικοί εχθρικά διακείµενοι στην avant-garde (όπως, ο Ουίλιαµ Άρτσερ, κριτικός θεάτρου για την επιθεώρηση Nation ο Σερ Ουίλιαµ Ρόµπερτσον Νίκολ, επιµελητής εκδόσεων βιβλικών κειµένων και περιστασιακός κριτικός λογοτεχνίας ο Λάιονελ Καστ, διευθυντής της National Portrait Gallery και συνεργάτης του Λεξικού Εθνικής Βιογραφίας κλπ.). Επίσης, αποδοκιµάζονται καλλιτέχνες και συγγραφείς, τους οποίους οι Βορτιστές θεωρούσαν ελάχιστα ταλαντούχους, παρ όλη την δηµοτικότητά τους (όπως, ο ζωγράφος Φρανκ Μπράνγκγουιν, η ποιήτρια Έλλα Ουίλλερ Ουίλκοξ, οι ηθοποιοί Τζωρτζ Γκρόσµιθ και Σέιµουρ Χικς, οι συνθέτες Τζόζεφ Χόλµπρουκ και Έντουαρντ Έλγκαρ, κλπ), καθώς και εκείνοι που σχετίζονται µε µόδες (όπως, ο Σερ Αµπντούλ Μπάχα Μπαχάι, ηγέτης της πίστης Μπαχάι) ή µε την ιδεαλιστική κοινωνική αναµόρφωση (όπως, η συγγραφέας Μαρί Κορέλι ο Σίντνευ Ουέµπ, ηγετική µορφή της Φαβιανής Σοσιαλιστικής Οργάνωσης η Άννι Μπεσάντ, θεοσοφίστρια και σουφραζέτα. Κάποια ονόµατα (για παράδειγµα, του Ινδού ποιητή Ραµπιντρανάθ Ταγκόρε) είναι ανορθόγραφα. Για λεπτοµερή ανάλυση των αποδοκιµασιών και των επιδοκιµασιών στο Blast, βλ. William C. Wees, Vorticism and the English Avant-Garde (1972).

13 Blast / 907 τον Αιδ. Μέγερ Σέιµουρ Χικς τον Λάιονελ Καστ τον Τ.Μπ.Φράι τον Μπέργκσον τον Αµπντούλ Μπαχάι τον Χώτρεϊ τον Έντουαρντ Έλγκαρ την Sardlea τον Φίλσον Γιανγκ την Μαρί Κορέλι τον Γκεντς την Codliver Oil τον Στ. Λόε Στράτσεϊ το Lyceum Club τον Ραµπιντρανέθ Ταγκόρε τον Λόρδο Γκλένσονερ του Γκλεν τον Bάινιγκερ τον Νόρµαν Έιντζελ τον Nαύαρχο Mαχόν τον Κ. και την Κα. Ντήρµερ τον Μπίτσαµ την Έλλα (των χαπιών, της όπερας, τον Τόµας) τον Α.Κ. Μπένσον τον Σίντνει Ουέµπ την Βρετανική Ακαδηµία τους Kους Τσάπελ την Κόµισσα του Oυόργουικ τον Τζωρτζ Έντουαρντς τον Ουίλι Φεράρο τον Κάπταιν Κουκ τον Ρ.Τζ. Κάµπελ την οικ. Θέσινγκερ τον Μάρτιν Χάρβεϊ τον Ουίλιαµ Άρτσερ τον Τζώρτζ Γκρόσµιθ τον Ρ.Χ. Μπένσον την Άννι Μπεσάντ την Tσένιλ Γκάλερι την οικ. Μέινελ τον Πατέρα Βώχαν τον Τζόζεφ Χόλµπρουκ την οικ. Στράτσεϊ 1 ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ! ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΟΙΑ ΤΗΣ που οργώνουν Γαλάζιες, Πράσινες και Κόκκινες ΘΑΛΑΣΣΕΣ παντού πάνω στην ΡΟΖ ΓΗΙΝΗ ΣΦΑΙΡΑ, ΜΕΓΑΛΑ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΜΙΑ.

14 908 / Blast ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΘΑΛΑΣΣΟΠΟΡΟΥΣ. ΕΝ ανταλλάσσουν µια ΧΩΡΑ για µιαν άλλη, αλλά ένα ΣΤΟΙΧΕΙΟ για ένα ΑΛΛΟ. Το ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ εναντίον του ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΦΗΡΗΜΕΝΟΥ. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ την αχανή πλανητική αφηρηµένη ιδέα του ΩΚΕΑΝΟΥ. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟΥΣ ΑΡΑΒΕΣ ΤΟΥ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΥ. ΑΥΤΟ ΤΟ ΝΗΣΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΛΗΘΕΙ ΜΕ ΤΑ ΠΑΓΩΜΕΝΑ ΚΥΜΑΤΑ. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΛΙΜΑΝΙΑ. ΛΙΜΑΝΙΑ, ΑΕΙΚΙΝΗΤΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ αδειασµένων δεξαµενών βαριών έντοµων βυθοκόρων µονότονων γερανών σταθµών φάρων, που καταυγάζουν µέσα από το παγερό φως των άστρων, κόβοντας την θύελλα σαν κέικ ραµφών νηπίων βαρκών, το ένα δίπλα στο άλλο, τεράστιου χάους προβλητών, απόκρηµνων εργοστασιακών τοίχων της γυναικείας πόλης. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ αυτές τις ΜΗΧΑΝΕΣ που κάνουν τις βαρκούλες να κινούνται στον καθαρό υγρό χώρο σε ευθείες γραµµές. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ τα µεγάλα ΛΙΜΑΝΙΑ ΧΑΛ ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ ΛΟΝ ΙΝΟ ΝΙΟΥΚΑΣΤΛ ΟΝ-ΤΑΙΝ ΜΠΡΙΣΤΟΛ ΓΛΑΣΚΩΒΗ

15 Blast / 909 ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ, Βιοµηχανική Νησιώτικη µηχανή, πυραµιδικό εργαστήριο, η κορυφή του στα Σέτλαντ, που εκβάλει στην θάλασσα. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟΥΣ ψυχρούς µεγαλόψυχους λεπτεπίλεπτους άξεστους ευφάνταστους ηλίθιους ΑΓΓΛΟΥΣ. 2 ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ τον ΚΟΜΜΩΤΗ. Επιτίθεται στην Μητέρα Φύση έναντι µικρής αµοιβής. Οργώνει κεφάλια για έξι πένες την ώρα, καθαρίζει σαγόνια και χείλη για τρεις. ιεξάγει συστηµατικό µισθοφορικό πόλεµο εναντίον αυτής της ΑΓΡΙΟΤΗΤΑΣ. Ευπρεπίζει άσκοπες και οπισθοδροµικές αναπτύξεις Σε ΚΑΘΑΡΑ ΤΟΞΟΕΙ Η ΣΧΗΜΑΤΑ και ΓΩΝΙΩ Η ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΑ. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ αυτόν τον ΕΣΣΙΑΝΟ (ή ΣΙΛΕΣΙΑΝΟ) 19 ΕΙ ΙΚΟ διορθώνοντας τους γκροτέσκους αναχρονισµούς της σωµατικής µας κατασκευής 19. Από τις γερµανικές βιοµηχανικές περιοχές Έσσε και Σιλεσία.

16 910 / Blast ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟ ΑΓΓΛΙΚΟ ΧΙΟΥΜΟΡ Είναι το µεγάλο βάρβαρο όπλο του ιδιοφυούς ανάµεσα στις φυλές. Ο άγριος ΟΡΕΙΝΟΣ ΣΙ ΗΡΟ ΡΟΜΟΣ από Ι ΕΑ σε Ι ΕΑ, στο αρχαίο Πανηγύρι της ΖΩΗΣ. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟΝ ΣΟΥΙΦΤ 20 για την αυστηρή του ΤΟΝ ΣΑΙΞΠΗΡ 3 µελαγχολική σοφία του γέλιου. για την πικρή του Βόρεια Ρητορική του χιούµορ ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ ΜΑΤΙΑ που αναπτύσσουν ρυτίδες µε την ΦΑΝΤΑΣΙΑ και την ΕΝΕΡΓΕΙΑ τους. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ αυτόν τον υστερικό ΤΟΙΧΟ χτισµένο γύρω από το ΕΓΩ. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ την µοναξιά του ΓΕΛΙΟΥ. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ το ανεξάρτητο άχαρο ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ ΧΑΙΡΕΚΑΚΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ. 4 ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΑ 20. Τζόναθαν Σουίφτ [Jonathan Swift, ], Αγγλο-ιρλανδός ποιητής και σατιρικός συγγραφέας.

17 Blast / 911 για τους ΜΕ ΙΜΝΟΥΣ της ΖΩΝΤΑΝΙΑΣ της ανά τετραγωνική ίντσα. ΠΑΤΡΙ Α ΤΩΝ ΤΡΟΠΩΝ (τα Καλύτερα, τα ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ και ενδιαφέροντα µείγµατα). ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΙΚΗ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ (µέγας εχθρός της προόδου) ΜΑΧΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΤΕΣ ΒΑΘΙΑ ΚΟΜΨΟΤΗΤΑ ΘΗΛΥΚΕΣ ΑΡΕΤΕΣ ΘΗΛΥΚΑ ΜΠΑΛΑΝΤΕΣ του ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΥ της ΑΠΑΧΗ Αξεπέραστη σκληρότητα και θρασύτητα του Voyou 21 χαρακτήρα του, του έφηβου επαναστάτη. Μετριοφροσύνη και ανθρώπινη φύση πολλών εκεί. ΜΕΓΑΛΗ ΠΛΗΜΜΥΡΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ που ξεχείλισε από την πληγή του Και πικρότερο ρυάκι από το ΑΝΤΟΧΗ γάτας. ΕΠΙ ΟΚΙΜΑΣΤΕ 23 τον Μπρίτζετ τον Μπέργουλφ Μπίαρλαιν τον Κράνµερ Μπυνγκ τον Φρίντερ Γκράχαµ τον Πάπα την Μαρία ντε Τοµάζο 21. Aλήτης. (Γαλλικά) 22. Έναρξη του πολέµου µεταξύ Γαλλίας και Πρωσίας και τέλος της εύτερης Αυτοκρατορίας, υπό την ηγεσία του ανηψιού του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, Ναπολέοντα του Γ. 1797: Ο Ναπολέων Βοναπάρτης επιστρέφει θριαµβευτής στην Γαλλία από στρατιωτικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό και αρχίζει η άνοδός του προς την εξουσία. 23. Όπως αυτοί που αποδοκιµάζονται, έτσι κι αυτοί που επιδοκιµάζονται κατηγοριοποιούνται σε λίγους κύριους τοµείς, που ποικίλουν από φαινοµενικά αυθαίρετες περιπτώσεις (όπως η Castor Oil) µέχρι περιπτώσεις φίλων και χορηγών των Βορτιστών (όπως, οι ευνοϊκά διακείµενοι τεχνοκριτικοί Φρανκ Ράττερ και Π.Τζ.Κόνοντυ η Κέιτ Λεχµέρ, χρηµατοδότρια του περιοδικού), συµπορευόµενων avant-garde καλλιτεχνών και υποστηρικτών (όπως ο Τζέηµς Τζόυς η Μαντάµ Στρίντµπεργκ, επικεφαλής του Φουτουριστικού Καµπαρέ ο Λόνσελοτ Κράνµερ Μπυνγκ, που δηµοσίευσε αγγλικές µεταφράσεις κλασσικών Κινέζων ποιητών.) Τιµώνται επίσης πρόσωπα δηµοφιλή στα αντιπροσωπευτικά ακροατήρια της εργατικής τάξης (όπως ο απατεώνας των ιπποδροµιών Ρόµπερτ Σήβερ ο πυγµάχος Τζέικ Νέος Άχερν οι ηθοποιοί Γκράνβιλ Μπάρκερ και Λύντια Γιαβόρσκα και η ηθοποιός-τραγουδίστρια Σίρλεϋ Κέλογκ) και συγγραφείς δηµοφιλών µυθιστορηµάτων και ποιηµάτων (όπως, η Αντέλαϊντ Μπέλοκ Λόουντς οι ανορθογραφίες στο Blast µπορεί να είναι εσκεµµένες, µπορεί και όχι συγγραφέας του δηµοφιλούς θρίλερ Ο Ένοικος [The Lodger] ο Σερ Τζέηµς Μάθιου Μπάρυ, Σκωτσέζος θεατρικός συγγραφέας, που δηµιούργησε τον ήρωα Πήτερ Παν και ο πατριωτικός Άγγλος ποιητής Χένρυ Νιούµπολτ.) Στις επιδοκιµασίες συµπεριλαµβάνονται, ακόµη, προσωπικότητες από διάφορες επαναστατικές περιόδους, όπως η Σάρλοτ Κόρντεϊ, αριστοκράτισσα που δολοφόνησε τον Γάλλο επαναστάτη Ζαν Μαρά, το 1793, καθώς και ο Όλιβερ Κρόµγουελ, Λόρδος Προστάτης της Αγγλίας κατά την χρονική περίοδο

18 912 / Blast τον Kαπετάνιο Κεµπ τον Μονρόυ τον Γκάµπυ τον Τζένκινς τον Ρ.Μπ. Κάνιγχαµ Γκράχαµ τον Μπάρκερ (όχι τον αδερφό του) (και τον Τζων και τον Γκράνβιλ) την Κα. Ουίλ Φίνιµορ την Μαντάµ Στρίντµπεργκ τον Κάρσον τον Στρατό Σωτηρίας τον Λόρδο Χάουαρντ ντε Ουάλντεν τον Καπετάνιο Κραιγκ την Σάρλοτ Κόρντεϊ τον Κρόµγουελ την Κα. Ντυβάλ την Μαίρη Ρόµπερτσον την Λίλυ Λέντον τον Φρανκ Ράττερ την Castor Oil τον Τζέηµς Τζόυς τον Λέβεριτζ την Λύντια Γιαβόρσκα τον Πατέρα Καρλάιλ την Τζένυ τον Kόµη του Γκαµπυλί τον Σµίδερς τον Ντικ Μπερτζ το 33 της οδού Τσερτς τον Σιβίερ την Γκέρτι Μίλλαρ τον Νόρµαν Ουάλλις την εσποινίδα Φάουλερ Τον Σερ Τζόζεφ Λάιονς τον Μάρτιν Βολφ τον Βατ την Κα. Χέπµπερν τον Άλφρυ τον Τόµµυ τον Kαπετάνιο Κέντελ τον Νέο Αχέρν τον Ουίλφρεντ Ουόλτερ την Κέιτ Λεχµέρ τον Χένρυ Νιούµπολτ την Λαίδη Aµπερκόνγουεϊ τον Φρανκ Χάρις τον Χάµελ τον Γκίλµπερτ Καναάν τον Σερ Τζέηµς Μάθιου Μπάρυ την Κα. Μπέλοκ Λόουντνς Τον Ο.Λ. Τζωρτζ τον Ράινερ τον Τζωρτζ Ρόµπεϊ τον Τζωρτζ Μότσαρτ τον Χάρυ Ουέλντον τον Σαλιάπιν τον Τζωρτζ Χιρστ τον Γκράχαµ Ουάιτ τον Χακς τον Σάλµετ την Σίρλεϋ Κέλογκ τον Μπάντσµαν Ράις τον Aκτοφύλακα Kιούραν τον Άπλγκαρθ τον Κόνοντυ τον Κόλιν Μπελ τον Λιούις Χιντ τον ΛΕΦΡΑΝΚ τον Χιούµπερτ την Commercial Process Co ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ. I. 1 2 Θα θέταµε τους εαυτούς µας πέρα από την ράση και την Αντίδραση. Αρχίζουµε από τις αντίθετες δηλώσεις ενός επιλεγµένου κόσµου. Υψώστε την βίαιη δοµή της εφηβικής καθαρότητας µεταξύ δύο ακραίων σηµείων.

19 Blast / Αποφορτίζουµε τους εαυτούς µας και προς τις δύο πλευρές. Πολεµάµε πρώτα µε την µία πλευρά, ύστερα µε την άλλη, πάντοτε όµως για τον Ι ΙΟ σκοπό, ο οποίος είτε δεν είναι µε καµία πλευρά είτε είναι και µε τις δύο και µε την δική µας. Τα µισθοφορικά στρατεύµατα υπήρξαν πάντοτε τα καλύτερα. Είµαστε οι Πρωτόγονοι Μισθοφόροι στον Μοντέρνο Κόσµο. Ο Σκοπός Μας Είναι ΟΥ ΕΤΕΡΟΣ. Βάζουµε το Χιούµορ στον λαιµό του Χιούµορ. Υποκινήστε Εµφύλιο Πόλεµο µεταξύ φιλειρηνικών πιθήκων. Θέλουµε το Χιούµορ µόνο εάν έχει πολεµήσει σαν Τραγωδία. Θέλουµε την Τραγωδία µόνο εάν µπορεί να σφίξει τους µύες των πλευρών της σαν χέρια πάνω στην κοιλιά της και φέρει στην επιφάνεια ένα γέλιο σαν βόµβα. II Ακούµε από την Αµερική και την Ηπειρωτική Ευρώπη κάθε λογής δυσάρεστα πράγµατα για την Αγγλία: «η άµουση, αντίκαλλιτεχνική, αφιλοσόφητη χώρα». Συµφωνούµε απολύτως. Η πολυτέλεια, ο αθλητισµός, το περίφηµο Αγγλικό «Χιούµορ», η συναρπαστική ισχύς κι η έµµονη ιδέα της κοινωνική Τάξης, παράγουν τον πιο έντονο σνοµπισµό στον Κόσµο

20 914 / Blast ασάλευτοι βάλτοι Σαξονικού αίµατος, ανίκανοι για οτιδήποτε άλλο εκτός από το τραγούδι ενός βάτραχου, στις ιδιαίτερες πατρίδες: τα φαινόµενα αυτά κάνουν την Αγγλία να ξεχωρίζει παράξενα, µε την λάθος έννοια, ανάµεσα στα έθνη Γι αυτό η Αγγλία βγάζει τόσο καλούς καλλιτέχνες κατά καιρούς. Για τον ίδιο λόγο, ένα κίνηµα προς την τέχνη και την φαντασία θα µπορούσε να ξεσπάσει εδώ, από αυτόν τον σβώλο συµπιεσµένης ζωής, µε περισσότερη δύναµη από οπουδήποτε αλλού. Να πιστεύουµε ότι είναι αναγκαία ή πρόσφορη για την τέχνη, η «αναβάθµιση» της ζωής, εφαρµόζοντας για παράδειγµα καλύτερο γούστο στην αρχιτεκτονική, στο ντύσιµο, στην διακόσµηση, είναι παράλογο. Το Καλλιτεχνικό ένστικτο είναι µονίµως πρωτόγονο. Βρίσκει το ίδιο ερέθισµα σε ένα χάος ατέλειας, δυσαρµονίας κλπ., όπως στη Φύση. Ο καλλιτέχνης του µοντέρνου κινήµατος είναι ένας πρωτόγονος (µε καµία έννοια, ένα «προχωρηµένο», τελειοποιηµένο, δηµοκρατικό, Φουτουριστικό άτοµο της περιορισµένης φαντασίας του κ. Μαρινέττι): αυτή την τεράστια, κακόφωνη, δηµοσιογραφική, παραµυθένια έρηµο της µοντέρνας ζωής την χειρίζεται, όπως η Φύση ανέπτυξε τεχνολογικά τον πρωτόγονο άνθρωπο. Όπως οι στέπες και οι κακουχίες του ρωσικού χειµώνα, όταν ο χωρικός πρέπει να µείνει για εβδοµάδες µέσα στην καλύβα του, παράγουν εκείνη την εξαιρετική οξύτητα του συναισθήµατος και της σκέψης που συνδέουµε µε τον Σλάβο έτσι η Αγγλία είναι, τώρα ακριβώς, η πιο

21 ευνοϊκή χώρα για την εµφάνιση µίας µεγάλης τέχνης. Blast / 915 III Ξεκαθαρίσαµε πως δεν υπάρχει τίποτα το Σοβινιστικό ή το γραφικά πατριωτικό στις διεκδικήσεις µας. Υπάρχει όµως µια βίαιη πλήξη µε εκείνον τον ασθενικό Ευρωπαϊσµό, την ταπείνωση του αξιολύπητου «διανοούµενου» προτού έλθει οτιδήποτε από το Παρίσι, τον κοσµοπολίτικο συναισθηµατισµό, που δεσπόζει σε τόσες πολλές περιοχές. Όπως ακριβώς πιστεύουµε ότι µια Τέχνη πρέπει να είναι οργανικά δεµένη µε την Εποχή της, Έτσι επιµένουµε πως ό,τι είναι επίκαιρο και ζωτικό για τον Νότο, είναι ατελέσφορο και ανεπίκαιρο στον Βορρά. Οι νεράιδες έχουν εξαφανιστεί από την Ιρλανδία (παρ όλες τις ανόητες απόπειρες αναβίωσής τους) 1 κι η αρένα µαραζώνει στην Ισπανία. Ωστόσο ο µυστικισµός από την µία, τα ένστικτα µονοµαχίας, το αίµα και ο ασκητισµός από την άλλη, θα είναι πάντοτε επίκαιρα, και πηγές ηµιουργίας για αυτούς τους δύο λαούς. Ο Αγγλικός Χαρακτήρας βασίζεται στην Θάλασσα. Τα ιδιαίτερα χαρίσµατα και χαρακτηριστικά που η θάλασσα γεννάει πάντα στους ανθρώπους είναι, 1. Η Κέλτικη Αναβίωση των ιρλανδικών τεχνών και γραµµάτων, από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα µέχρι τα 1920, τόνισε την σηµασία του µυστικισµού και των υπερφυσικών στοιχείων στην ιρλανδική µυθολογία και την ποίηση.

22 916 / Blast ανάµεσα στα πολλά ξεχωριστά χαρακτηριστικά της φυλής µας, τα πιο θεµελιωδώς Αγγλικά. 8 Εκείνη η αναπάντεχη καθολικότητα επίσης, που απαντάται στους πιο ολοκληρωµένους Άγγλους καλλιτέχνες, οφείλεται σε αυτό. IV ιαβεβαιώνουµε ότι η τέχνη για αυτά τα κλίµατα, εποµένως, πρέπει να είναι ένα βόρειο λουλούδι. Και υπαινιχθήκαµε ποια πιστεύουµε ότι θα πρέπει να είναι η ακριβής φύση της τέχνης που είναι προορισµένη να αναπτυχθεί σε αυτήν την χώρα, και ποια τα µοντέλα των καπναγωγών που κοσµούν τις σελίδες αυτού του περιοδικού. εν είναι ζήτηµα του απρόσωπου υλικού κλίµατος που µας περιβάλλει. Αν δεν ήταν εκείνη η περιπλοκότητα της Ζούγκλας, της δραµατικής Τροπικής βλάστησης, η απεραντοσύνη των Αµερικάνικων δέντρων δε θα ήταν για εµάς. Ωστόσο, οι βιοµηχανίες µας, και η Βούληση που καθόρισε, πρόσωπο µε πρόσωπο µε τις ανάγκες της, τον προσανατολισµό του µοντέρνου κόσµου, ύψωσαν ατσάλινα δέντρα, εκεί που τα πράσινα απουσίαζαν φούντωσαν σε χρήσιµη βλάστηση και δηµιούργησαν πιο άγριες περιπλοκές από εκείνες της Φύσης. V. 1 Θέτουµε προς συζήτηση ξεκάθαρα τα ακόλουθα σηµεία, πριν προχωρήσουµε στον ορισµό του χαρακτήρα αυτής της αναγκαίας φυσικής τέχνης.

23 Blast / Στην πιο ελεύθερη και ακµαία περίοδο της ΑΓΓΛΙΚΗΣ ιστορίας, η λογοτεχνία της, κύρια τέχνη τότε, υπήρξε µε πολλούς τρόπους πανοµοιότυπη µε εκείνη της Γαλλίας. Ο Τσώσερ υπήρξε κατά πολύ ξάδερφος του Βιγιόν 2 σαν καλλιτέχνης. Ο Σαίξπηρ και ο Μονταίν 3 διαµόρφωσαν µία λογοτεχνία. Ωστόσο ο Σαίξπηρ κατόπτρισε στην φαντασία του έναν µυστικισµό, µια παραφροσύνη και λεπτότητα ασυνήθιστη για τον Βορρά, και ένωσε ίσες ποσότητες του Κωµικού και του Τραγικού. Το χιούµορ είναι ένα φαινόµενο που προκαλείται από το αιφνίδιο ξεχείλισµα πολιτισµού της Μπαρµπαριάς. 4 Είναι ευφυΐα ηλεκτρισµένη από την πληµµύρα της Αφέλειας. Είναι Χάος που εισβάλλει στην Ιδέα και την ανατινάζει σαν άζωτο. Είναι το άτοµο που µεταµφιέζεται την Aνθρώπινη Φύση, σαν παιδί µέσα σε ρούχα υπερβολικά µεγάλα για αυτό. Το Τραγικό Χιούµορ είναι το εκ γενετής προνόµιο του Βορρά. Κάθε µεγάλη Βόρεια Τέχνη θα συµµετέχει σε αυτό το ύπουλο και ηφαιστειακό χάος. Καµία µεγάλη ΑΓΓΛΙΚΗ Tέχνη δεν χρειάζεται να ντρέπεται να µοιραστεί λίγη δόξα µε την Γαλλία, αύριο µπορεί να την µοιράζεται µε την Γερµανία, στην θέση των Ελισαβετιανών. 2. Φρανσουά Βιγιόν [François Villon, ;], Γάλλος ποιητής (µέρος του έργου του µεταφράστηκε στα αγγλικά από τον Έζρα Πάουντ). Τζέφρυ Τσώσερ [Geoffrey Chaucer, περ ], Άγγλος ποιητής. 3. Μισέλ ντε Μονταίν [Michel de Montaigne, ], Γάλλος δοκιµιογράφος. 4. Πρώην ονοµασία του δυτικού µέρους της Βόρειας Αφρικης, που συνδέεται µε την βαρβαρότητα.

24 / Blast Μα δεν θα είναι ποτέ γαλλική, περισσότερο απ όσο ήταν Γάλλος ο Σαίξπηρ, ο πιο καθολικός και οξυδερκής Άγγλος. VI Ο Μοντέρνος Κόσµος οφείλεται σχεδόν ολοκληρωτικά στην Αγγλο-σαξονική ιδιοφυΐα, την εµφάνιση και το πνεύµα της. Μηχανές, τρένα, ατµόπλοια, όλα αυτά που διακρίνουν εξωτερικά την εποχή µας, ήλθαν εδώ από πιο µακριά από οπουδήποτε αλλού. Στο ντύσιµο, στους τρόπους, στις µηχανικές εφευρέσεις, Η ΖΩΗ, δηλαδή Η ΑΓΓΛΙΑ, επηρέασε την Ευρώπη κατά τον ίδιο τρόπο που την επηρέασε η Γαλλία στην Τέχνη. Απασχοληµένη ωστόσο µε αυτό το ΕΡΓΟ ΖΩΗΣ, υπήρξε η τελευταία που συνειδητοποίησε ότι η Τέχνη είναι ένας οργανισµός αυτής της νέας Τάξης και Βούλησης του Ανθρώπου. Οι µηχανές είναι το µεγαλύτερο Επίγειο µέσο: παρεµπιπτόντως σαρώνουν τις διδασκαλίες ενός στενού και σχολαστικού Ρεαλισµού µονοµιάς. Με την µηχανική εφευρετικότητα, επίσης, οι Άγγλοι εξαπλώθηκαν σε όλη την Γη και µάζεψαν όλα τα ηµισφαίρια γύρω τους, στο πρωταρχικό νησί τους. εν µπορεί να ειπωθεί ότι η περιπλοκότητα της Ζούγκλας, οι δραµατικές τροπικές βλαστήσεις, η απεραντοσύνη των αµερικάνικων δέντρων, δεν είναι για εµάς.

25 Blast / Γιατί, στη µηχανική τους µορφή, Εργοστάσια, νέα και πιο µεγάλα κτίρια, γέφυρες και τεχνικά έργα, µας περιβάλλουν φυσικά. VII Από τη στιγµή που θα γίνουν συνειδητές οι νέες δυνατότητες έκφρασης στην τωρινή ζωή, θα αποτελούν νόµιµη κυριότητα των Άγγλων περισσότερο από οποιουδήποτε άλλου λαού στην Ευρώπη. Θα πρέπει επίσης, καθώς είναι από καταγωγής δικές τους, να τους εµπνεύσουν πιο δυναµικά και άµεσα. Είναι οι εφευρέτες αυτής της γύµνιας και σκληρότητας, και θα έπρεπε να είναι οι µεγάλοι εχθροί των Pωµανικών γλωσσών Οι Pωµανικοί λαοί είναι πάντοτε, κατά βάθος, οι υπερασπιστές της. Οι Λατίνοι, για παράδειγµα, είναι προς το παρόν, µες στην «ανακάλυψη» του αθλητισµού, µες στο Φουτουριστικό τους ξέσπασµα για τις µηχανές, τα αεροπλάνα κλπ., οι πιο ροµαντικοί και συναισθηµατικοί «µοντέρνοι» που υπάρχουν. Στην Γαλλία ή στην Ιταλία µόνο οι δευτέρας διαλογής άνθρωποι, είναι άκρως επαναστατικοί. Στην Αγγλία, από την άλλη, δεν υπάρχει καµία χυδαιότητα στην επανάσταση. Ή, µάλλον, δεν υπάρχει καµιά επανάσταση, αυτή είναι η φυσιολογική κατάσταση.

26 / Blast Πολύ συχνά οι επαναστάτες του Βορρά και οι επαναστάτες του Νότου συνιστούν δύο εκ διαµέτρου αντίθετα είδη. Στην Αγγλία, το πιο κοντινό πράγµα σε έναν µεγάλο παραδοσιακό Γάλλο καλλιτέχνη είναι ένας µεγάλος επαναστατικός Άγγλος καλλιτέχνης. Υπογραφές για το Μανιφέστο 1 Ρ. Άλντινγκτον Άρµπαθνοτ Λ. Άτκινσον Γκωντιέ Μπρζέσκα Τζ. Ντίσµορ Κ. Χάµιλτον Ε. Πάουντ Ου. Ρόµπερτς Ε. Σώντερς Ε. Γουάντσγουορθ Ου. Λιούις Οι συνυπογράφοντες είναι: ο Ρίτσαρντ Άλντινγκτον [Richard Aldington, ], ποιητής και πεζογράφος ο Μάλκολµ Άρµπαθνοτ [Malcolm Arbuthnot, ], πρωτοπόρος της µοντέρνας φωτογραφίας και ζωγράφος ο Λώρενς Άτκινσον [Lawrence Atkinson ], βορτιστής ζωγράφος ο Ανρί Γκωντιέ Μπρζέσκα, βορτιστής γλύπτης (η νεκρολογία του δηµοσιεύθηκε στο δεύτερο τεύχος του Blast, µετά τον θάνατό του στα χαρακώµατα) η Τζέσικα Ντίσµορ [Jessica Dismorr, ], ζωγράφος και εικονογράφος του Blast ο Κάθµπερτ Χάµιλτον [Cuthbert Hamilton, ] avant-garde ζωγράφος ο Έζρα Πάουντ, ποιητής ο Ουίλιαµ Ρόµπερτς [William Roberts, ], βορτιστής ζωγράφος η Έλεν Σώντερς [Helen Saunders, ], βορτιστρια ζωγραφος ο Έντουαρντ Γουάντσγουορθ [Edward Wadsworth, ], βορτιστής ζωγράφος και ο Ουίντχαµ Λιούις, avant-garde καλλιτέχνης, θεατρικός συγγραφέας και µυθιστοριογράφος.

27 ΤΟ ΒΟΡΤΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΠΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΗΚΕ ΣΤΟ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΛΕΚΚΑ TON ΟΚΤΩΒΡΙΟ ΤΟΥ 2007 ΓΙΑ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟ POEMA