ΣΠΟΥ ΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΟΜΩΝ & ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ. Αµαλία Κουδούνη, Αρχ/των Μηχανικός

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ «ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ» ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ : ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΣΠΟΥ ΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΟΜΩΝ & ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΣΠΟΥ ΑΣΤΡΙΑ : Αµαλία Κουδούνη, Αρχ/των Μηχανικός ΘΕΜΑ : Θεσµικό πλαίσιο Γενικών Πολεοδοµικών Σχεδίων (ΓΠΣ) και Σχεδίων Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ). ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ : Μ.Αγγελίδης Ι ΑΣΚΟΝΤΕΣ : Α.Αραβαντινός Κ.Σερράος Β.Ιωάννου ΑΚΑ ΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Έχουν συµπληρωθεί εννέα (9) χρόνια περίπου από την ψήφιση του ισχύοντος οικιστικού Νόµου 2508/1997 (ΦΕΚ 124 Α) για τη «Βιώσιµη οικιστική ανάπτυξη των πόλεων και οικισµών της χώρας». Το θεσµικό αυτό πλαίσιο αντικατέστησε το Ν.1337/1983, ο οποίος έτυχε άµεσης και ευρύτατης εφαρµογής που στο πλαίσιο της Επιχείρησης Πολεοδοµικής Ανασυγκρότησης (ΕΠΑ), εφοδίασε το σύνολο σχεδόν των οικισµών της χώρας µε πληθυσµό πάνω από κατοίκους µε το Γενικό Πολεοδοµικό Σχέδιο (ΓΠΣ) το οποίο «αναγνώρισε τις πραγµατικές πόλεις» του 1982 και τις οργάνωσε πολεοδοµικά κατά λειτουργικό τρόπο, εξασφαλίζοντας µε τις επεκτάσεις τους, τους αναγκαίους χώρους τεχνικής και κοινωνικής υποδοµής. Το νέο θεσµικό πλαίσιο φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα νέα «οδηγό» της βιώσιµης ανάπτυξης των πόλεων στη χωρική ενότητα των διοικητικών ορίων των «Καποδιστριακών» ΟΤΑ α βαθµού. Τα νέα Γενικά Πολεοδοµικά Σχέδια (ΓΠΣ) ή τα Σχέδια Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) καθορίζουν το πλαίσιο και τα µεγέθη της οικιστικής ανάπτυξης, την οργάνωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων, την προστασία των ευαίσθητων οικοσυστηµάτων και περιοχών και γενικότερα ρυθµίζουν τις χρήσεις γης στα όρια του ΟΤΑ. ιευρύνονται επίσης οι συνέπειες των ΓΠΣ αφού είναι άµεση η εφαρµογή και η δέσµευση των χρήσεων γης και του µέσου Συντελεστή όµησης όχι µόνο στις περιοχές των επεκτάσεων αλλά και στις περιοχές που έχουν εγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο ή είναι περιοχές εντός οικισµών προϋφισταµένων του έτους 1923, µε στόχο την ποιοτική αναβάθµιση του αστικού ιστού των πόλεων και την προστασία του «εξωαστικού» περιβάλλοντός τους. Ιδιαίτερη έµφαση, δίνεται επίσης στις µελέτες ανάπλασης των πόλεων, χωρίς ωστόσο µέχρι σήµερα να έχουν προγραµµατιστεί συστηµατικά από την πολιτεία τέτοιες µελέτες (αναπλάσεων) ενώ δεν έχει ακόµα ολοκληρωθεί στο θεσµικό πλαίσιο η µεθοδολογία και τα θεσµικά εργαλεία που θα επιτρέψουν την εκπόνηση και υλοποίηση µελετών ανάπλασης. Παράλληλα εκκρεµότητες και ελλείψεις όσον αφορά στο αναγκαίο θεσµικό πλαίσιο των χρήσεων γης για τις ζώνες που δεν θα αναπτυχθούν ως οικιστικές αλλά και ο χαρακτήρας των προτάσεων του ΓΠΣ για αυτές τις ζώνες, έχουν λειτουργήσει ανασταλτικά για την εφαρµογή του. Ασάφειες ή «ακαµψία» ορισµένων διατάξεων του Ν.2508/1997 και η αδυναµία της πολιτείας (Κεντρική ιοίκηση) να ανταποκριθεί έγκαιρα και αποτελεσµατικά και να επιλύσει τα πολλά ερωτήµατα των Περιφερειακών Υπηρεσιών οι οποίες έχουν αναλάβει το βάρος εφαρµογής των ΓΠΣ του

3 Ν.2508/1997 σχετικά µε τα παραπάνω θέµατα καθώς και τις προδιαγραφές ή τις οδηγίες για τον περιβαλλοντικό χαρακτήρα των µελετών, έχουν καθυστερήσει σηµαντικά την εφαρµογή του νόµου και των προγραµµάτων µελετών που έχουν ενταχθεί στο χρηµατοδοτικό πλαίσιο του Γ ΚΠΣ στα ΠΕΠ. Στην εργασία αυτή θα επιχειρηθεί να περιγραφούν τα συγκριτικά πλεονεκτήµατα οι ελλείψεις και οι αδυναµίες του νέου πλαισίου των ΓΠΣ και θα δοθούν κάποιες ιδέες και προτάσεις για την αντιµετώπισή τους. Λέξεις Κλειδιά ΓΠΣ (Γενικό Πολεοδοµικό Σχέδιο) Πολεοδοµική οργάνωση Χρήσεις γης Προδιαγραφές Στρατηγικός σχεδιασµός

4 Summary Nearly nine years have gone by since the adoption of the existing urban planning Law 2508/1997 on Sustainable urban development of the cities and settlements of the country. This legislative framework replaced Law1337/1983, which has had an immediate and extensive application in the context of the Urban Reconstruction Operation. The latter supplied practically all the settlements above 2000 inhabitants with a General Urban Plan, which recognized the real cities and towns of 1982 and organized them in a functional way, providing through their extension the necessary spaces for technical and social infrastructure. The new legislative framework aspires to become a new guide for sustainable development of the cities at the geographical level of the administrative boundaries of the Kapodistria local authorities of 1 st grade. The new General Urban Plans or the Plans for the Spatial and Urban Organisation of Open Cities determine the framework and the size of urban expansion, the organization of productive activities, the protection of fragile ecosystems and other areas and, in general, they regulate the land uses in the administrative area of the municipality. The consequences from the adoption of the GUPs are also more far reaching (compared to the previous law), since the land uses and the average building coefficient are immediately applicable not only for the area of extension of the urban plan but also within the urban plans or the areas of settlements preexisting the year 1923, the above having the purpose of protecting the urban tissue as well as the periurban environment. Greater emphasis is also given to Urban Regenaration studies, without however such studies having been systematically planned until now by the state, while there are still gaps in the legal framewok concerning the methodology and the institutional tools which would allow the elaboration and the application of regenaration studies. In parallel, lacking provisions concerning the necessary legal framework about land use zones which are not to be urbanized, as well as the status of the proposals of the GUPs for these areas have hindered its application. Ambiguities and rigidities of certain regulations of L2508/97 and the inability of the state (central administration) to respond in time and efficiently to questions addressed by regional authorities - which have undertaken the burden of the application of the GUPs of L2508/97 - related to theses matters as well as to the environmental character of t he studies, have considerably delayed the implementation of the law and of related programs of studies funded in the context of 3d CSF (central and regional operational programs)

5 In this paper, an effort will be made to describe the comparative advantages and weaknesses of the new legislative framework and some ideas and proposals will be offered as to how one should face them. Key terms General Urban Plan (GUP) Urban plan lay-out Land uses Specifications Strategic planning