ΚΟΥϊΔΗ Ε.

Transcript

1

2 WHO statistics

3 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟΧΟΙ: 1960 ΜΕΙΩΣΗ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ ΚΑΤΑΚΛΙΣΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ 1980 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΠΡΟΛΗΨΗ

4 ΕΥΝΟΪΚΕΣ ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΚΑΡ ΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΜΥΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΨΥΧΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ

5 % VO2peak VO2max (ml/kg/min) ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΗΣ ΓΥΜΝΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ME ΧΡΟΝΙΑ ΝΝΟΟΣΣΗΗΜΜΑΑΤΤΑΑ ,6 23,7 16, ,9 20,4 16,3 15,3 42,4 Nondialysis Home During HD Untrained Healthy Konstandinidou et al, 2001 BEFORE 6 MONTHS ,8 33,4 GROUP A 22,3 23, Months of training GROUP B Koukouvou et al, Kouidi et al, 2004 BEFORE AFTER

6 Η ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ME ΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Rognmo: Eur J Cardiovasc Prev Rehabil 2004; 11:

7 ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΗΣ ΓΥΜΝΑΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥΣ ΜΥΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΕΝ ΟΘΗΛΙΑΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗΣ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ ΤΡΙΧΟΕΙ ΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΟΞΕΙ ΩΤΙΚΩΝ ΕΝΖΥΜΩΝ ΑΜΒΛΥΝΣΗ ΜΥΙΚΟΥ ΕΡΓΟΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟΥ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗ ΡΑΣΗ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ (ΠΡΟΦΛΕΓΜΟΝΩ ΕΙΣ ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ) ΑΠΟΠΤΩΣΗΣ ΜΥΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΜΥΙΚΗΣ ΑΤΡΟΦΙΑΣ- ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Deligiannis A, Clin Nephrol 2004 Guiducci: J Cardiovasc Med 2006; 7(4):

8 ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΥΜΝΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΜΥΙΚΗ ΥΝΑΜΗ Tokmakidis et al: J Cardiopulm Rehabil 2003; 23: Pierson et al; J Cardiopulm Rehabil 2001; 21:

9 ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΥΜΝΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡ ΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ STRESS ECHO 4 0 BEFORE EF (%) AFTER TRAINING REST EFFORT BEFORE COI ml/kg/min AFTER TRAINING Deligiannis et al, Int J Cardiol, 1999

10 ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΥΜΝΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡ ΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Yu C. Am Heart J 2004; 147: 11-18

11 ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΡΑΣΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΣΤΤΗΗΝΝ ΚΑΡ ΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΓΥΜΝΑΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕ Α ΚΑΤΕΧΟΛΑΜΙΝΩΝ

12 Guiducci: J Cardiovasc Med 2006; 7(4):

13 Iellamo F. Circulation 2000; 102: Petraki M et al. Clin Nephrol 2008; 70: 210-9

14 Pagkalos et al. BMJ 2008; 42: 47-54

15 ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΠΕ Α ΛΙΠΙ ΙΩΝ Am Heart J 2007; 154(3): 560.e1-6.

16 Κυτοκίνες υπεύθυνες για απόπτωση μυοκαρδιακών, ενδοθηλιακών και μυικών κυττάρων sfas sfasl ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ IL-6 TNF-α ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ hscrp (;) Kouidi E. HJC 2008; 49:

17 ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡ ΙΑΣ ΑΙΜΑΤΙΚΗ ΡΟΗ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΙΜΟΦΟΡΩΝ ΤΡΙΧΟΕΙ ΩΝ / ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΩΝ ΙΝΩΝ ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΙΑΤΟΜΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ TΟΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ

18 ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΑ ΕΝ ΟΘΗΛΙΑΚΑ ΠΡΟΓΟΝΑ ΚΚΥΥΤΤΤΤΑΑΡΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΑΙΜΑΤΙΚ Η ΡΟΗ ΤΟΙΧΩΜΑΤΙΙΚΚΗΗ ΤΑΣΗ ΕΝ ΟΘΗΛΙΝΗ-1 ΚΑΘΑΡΣΗ L-ΑΡΓΙΝΙΝΗΣ mrna ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΣ NOS ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΕΚΚΚΚΡΡΙΣΣΗΗ NO ΑΓΓΕΙΟ ΙΑΣΤΟΛΗ Kouidi E. HJC 2008; 49:

19 ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Εxercise training decreases blood pressure (BP) in approximately 75% of individuals with hypertension, with systolic and diastolic BP reductions averaging approximately 11 and 8mm Hg, respectively. Women may reduce BP more with exercise training than men, and middle-aged people with hypertension may obtain greater benefits than young or older people. Low to moderate intensity training appears to be as, if not more, beneficial as higher intensity training for reducing BP in individuals with hypertension. BP reductions are rapidly evident although, at least for systolic BP, there is a tendency for greater reductions with more prolonged training. Sports Med 2000; 30:

20 ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΝΝ Miller BW, et al. Am J Kidney Dis 2002; 39(4):

21 ΦΥΣΙΚΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΕΕ Hu F et al, JAMA 2000; 283:

22 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΝΟΣΟΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ALZHEIMER ΧΡΟΝΙΑ ΑΛΓΗ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ ΡΕΥΜ. ΑΡΘΡΙΤΙΣ %% 30-50% %% %% %% %% ΑΕΕ %% ΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ %% GGaanngguuli et al 1999 Lee and Lyketsos 2003 Campbell et al 2003 Lishman 1987 Raison & Miller 2003 Beckham 1992 Ti leerr Haworth et al 2005 HIV/AIDS %% Judd et al 2005 ΧΑΠ 49% Roundy et al 2005 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ 26% Anderson et al 2001 ΧΝΑ 25-30% KKimmmmeelet al 1995, DDeeOOreeoo 1997, Kouidi et al 1997 ΓΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 10.3% KKeessssleer et al 1 94

23 ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΡΟΝΙΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΝΟΣΟΣ ΧΡΟΝΙΑ ΑΛΓΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Anshel & Russel 1994 Petajan 1996 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΙΑΘΕΣΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ Daley et al 2004 ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΖΩΗΣ ΡΕΥΜΑΤ. ΑΡΘΡΙΤΙΣ Noreau et al 1995 ΑΓΧΟΥΣ/ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΚΑΡ. ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Koukouvou et al 2004 ΑΓΧΟΥΣ/ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ HIV/AIDS LaPerriere et al 1994 ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΧΑΠ ΧΝΑ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗ Carrieri-Kohlman et al 1996, Etner et al 1996 Kouidi et al 1997, Ouzouni 2008 ΑΓΧΟΥΣ/ ΥΣΠΝΟΙΑΣ ΑΓΧΟΥΣ/ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ALZHEIMER Teri et al 2003 ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

24 ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΥΜΝΑΣΗΣ Lavie C. Arch Intern Med 2006; 166(17):

25 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΩΝ AΣΚΟΥΜΕΝΟΙ ΜΗ ΑΣΚΟΥΜΕΝΟΙ BECK INVENTORY ΕΝΑΡΞΗ 6ΜΗΝΟ ΕΝΑΡΞΗ 6ΜΗΝΟ INDEX ΜΕΤΑ ΜΕΤΑ ΜΗ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΙ (0-9) MΕΤΡΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΙ (10-15) ΠΟΛΥ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΙ (16-23) ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΙ ( 24) z=1.58, p<0.05 z=0.46, p=ns KOUIDI et al, NEPHRON 1997

26 ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗ Steward et al, 1998 Bernard et al, 1999 Oh-Park et al, 2002

27 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Kouidi E, Clin Nephrol 2004

28 ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ LHFQ LSI ,5 34, ,1 45,2 50, BEFORE AFTER QLI ,8 9,1 7,1 7,1 GROUP A B A B A B 48,7 Koukouvou et al; J Rehabil Med 2004

29 QL I QL 10 I ,5 ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΝΑ 9* 6,5 6,3 6,3 GROUP Α 44,5 A PCS B 39 38,9 GROUP Β 41,8 41,8 40,3 40,1 A MCS B LSI BEFORE AFTER BEFORE AFTER 44,8 GROUP A 53 SF-36 42,1 GROUP B 42,8 BEFORE AFTER Ouzouni et al, Clin Rehabil 2008

30 ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΥΜΝΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡ ΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑ Clark A. Ann Intern Med 2005; 143(9):

31 ΣΧΕΣΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΝ ΚΑΤΑ 1 ΜΕΤ ΙΣΟ ΥΝΑΜΕΙ ΜΕ 10% ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑΣ. Franklin: J Cardiovasc Nurs 2003; 18(2):

32 Kouidi et al. Am J Kidney Dis 2009; 54:

33 ΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ ΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΣΤΑΘΕΡΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΤΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΕΝΕΡΓΟΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΤΙ Α VO 2 peak > 10 ml/kg/min ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΡ ΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΣΟΒΑΡΕΣ ΑΡΡΥΘΜΙΕΣ Dubach P et al, 2001

34 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ: ΧΩΡΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΤΕΣ ΑΝΤΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ (ΓΙΑ 3-4 ΕΒ ΟΜΑ ΕΣ) ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΗΣ

35 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ - ΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ