Έργο MedDiet. Μεσογειακή Διατροφή και Ανάδειξη του Παραδοσιακού Τροφίμου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Έργο MedDiet. Μεσογειακή Διατροφή και Ανάδειξη του Παραδοσιακού Τροφίμου"

Transcript

1 Έργο MedDiet Μεσογειακή Διατροφή και Ανάδειξη του Παραδοσιακού Τροφίμου Κατευθυντήριες γραμμές για την διοργάνωση εκδηλώσεων προώθησης της Μεσογειακής Διατροφής

2

3 MedDiet Οδηγίες για την Οργάνωση Εκδηλώσεων για Προώθηση της Μεσογειακής Διατροφής Απευθύνεται σε: Σχολεία, Τάξεις πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 3

4 Έκδοση & Συντονισμός: FDM - Ίδρυμα Μεσογειακής Διατροφής (Ισπανία) Domingo Valiente, FDM - Ίδρυμα Μεσογειακής Διατροφής Diana Julià, FDM - Ίδρυμα Μεσογειακής Διατροφής Σύνταξη Ισπανία Ramon Estruch, Εξωτερικός Επιστημονικός Εμπειρογνώμονας Anna Bach-Faig, Εξωτερικός Τεχνικός Εμπειρογνώμονας και Συντονιστής Περιεχομένων Συν-συντάκτες Denine Stracker, Natàlia Martínez Αίγυπτος Marion Kussmann, CEEBA - Συνομοσπονδία αιγυπτιακών-ευρωπαϊκών Επιχειρηματικών Ενώσεων Yasmine Kandil, Εξωτερικός Τεχνικός Εμπειρογνώμονας Ελλάδα Θεοδώρα Κολοκοτρώνη, Οι Δρόμοι της Ελιάς Ηλίας Βλάχος, Εξωτερικός Επιστημονικός Εμπειρογνώμονας Αλεξάνδρα Κουλοχέρα, Εξωτερικός Τεχνικός Εμπειρογνώμονας Ιταλία Antonio Balenzano, Assoziazione Nazionale Città dell Olio - Εθνικός Οργανισμός Πόλεων Ελαιολάδου Federica Romano, Assoziazione Nazionale Città dell Olio - Εθνικός Οργανισμός Πόλεων Ελαιολάδου Angello Lumelli, Εξωτερικός Τεχνικός Εμπειρογνώμονας Λίβανος Elie Massoud, CCIABML - Εμπορικό, Βιομηχανικό και Γεωργικό Επιμελητήριο Βυρηττού Sawsan Jabri, Εξωτερικός Επιστημονικός Εμπειρογνώμονας Racha Adib, Εξωτερικός Τεχνικός Εμπειρογνώμονας Τυνησία Raoudha Khaldi, INRAT - Εθνικό Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Τυνησίας Dorra Sfayhi, INRAT - Εθνικό Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Τυνησίας Mohamed Hsairi, Εξωτερικός Επιστημονικός Εμπειρογνώμονας Jalila El Ati, Εξωτερικός Τεχνικός Εμπειρογνώμονας 4

5 Αναθεώρηση Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού Ισπανίας Teresa Robledo, Υπηρεσία Ασφάλειας Τροφίμων και Διατροφής Ισπανίας Gemma Salvador, Τμήμα Υγείας Καταλονίας Marga Serra, Τμήμα Εκπαίδευσης Καταλονίας (Ισπανία) Διόρθωση κειμένων & Αναθεώρηση Isabel Bertomeu, FDM - Ίδρυμα Μεσογειακής Διατροφής Ισπανίας Εικόνες & Γραφικός Σχεδιασμός Unioncamere - Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ιταλίας FDM - Ίδρυμα Μεσογειακής Διατροφής Ισπανίας Συντονιστής Έργου: Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων - Unioncamere (Ιταλία) Amadeo del Principe, Unioncamere Diana Giannico, Unioncamere Andrea Muti, Unioncamere Emanuele Cabras, Expert, Chamber of Commerce of Cagliari Centro Servizi Promozionali per le Imprese Επιμελητήριο Μεσσηνίας Πλατεία 23ης Μαρτίου Καλαμάτα GR Τηλ.: Fax: E mail: info@messinianchamber.gr URL: 5

6 Εισαγωγή Σε γενικές γραμμές, όλες οι μεσογειακές χώρες έχουν ένα κοινό Μεσογειακό Πρότυπο Διατροφής που χαρακτηρίζεται από την υψηλή κατανάλωση φυτικών τροφών όπως τα όσπρια, τα δημητριακά, τα φρούτα και τα λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς και σπόρους, την χαμηλή κατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων, το ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λίπους, τη μέτρια κατανάλωση κρασιού. Το διατροφικό αυτό μοτίβο θεωρείται υγιές και συνετό, ενώ η εφαρμογή του έχει συσχετιστεί με την βελτίωση της υγείας λόγω της αποτελεσματικής προστασίας έναντι διαφόρων ασθενειών. Ωστόσο, βαθιές αλλαγές έχουν διαπιστωθεί στο πρότυπο της διατροφής στη Μεσόγειο και την Ελλάδα κατά τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως λόγω της αυξημένης διάδοσης μη μεσογειακών τροφίμων. Ενάντια σε αυτή την αρνητική τάση, το έργο (Meddiet) «Μεσογειακή Διατροφή» έχει ως στόχο να αυξήσει την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών (ιδίως των νέων και των παιδιών που είναι εκτεθειμένοι στον κίνδυνο της απώλειας των υγιεινών μεσογειακών διατροφικών συνηθειών) αλλά και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (κυρίως εστιατορίων), σχετικά με τα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής. Ο στόχος θα επιτευχθεί ενισχύοντας την ικανότητα των σχολείων, των τοπικών αρχών, των εμπορικών επιμελητηρίων /επιχειρηματικών οργανώσεων και θεσμικών οργάνων χάραξης πολιτικής, για την εφαρμογή αποτελεσματικών και βιώσιμων πρωτοβουλιών, για τη διασφάλιση της Μεσογειακής Διατροφής στην Αίγυπτο, την Ελλάδα, την Ιταλία, το Λίβανο, την Ισπανία και την Τυνησία. Με τη διάδοση της γνώσης σχετικά με τα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής, το έργο στοχεύει να δώσει στους καταναλωτές την ευκαιρία να κατανοήσουν με εύκολο τρόπο πόσο σημαντική είναι η υγιής διατροφή και πόσο σημαντικό είναι να διατηρήσουν παραδόσεις σχετικές με την υγεία αλλά και τα τοπικά προϊόντα και τρόφιμα. Οι νέοι φαίνεται να είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι σε παγκόσμιες τάσεις, όσον αφορά τη διατροφή και τις συνήθειές τους και για το λόγο αυτό, το έργο έχει δώσει μια ιδιαίτερη έμφαση σε αυτούς, ιδίως σε μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Με την ολοκλήρωση του έργου μαθητές και άλλες καταναλωτικές ομάδες θα είναι καλυτέρα προετοιμασμένοι για το πώς μπορούν να έχουν ένα πιο υγιεινό διατροφικό πρότυπο με βάση την Μεσογειακή Διατροφή. Τα σχολεία και οι τοπικές αρχές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αποτελεσματική επίτευξη αυτών των στόχων, ως βασικοί παράγοντες στον τομέα της εκπαίδευσης και ενημέρωσης των πολιτών. Συνεπώς μπορούν να αποτελέσουν τους βασικούς συντελεστές και να έχουν αντίκτυπο στις διατροφικές συνήθειες. Με την ολοκλήρωση του έργου, εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα της πρωτοβουλίας, μέσα από την ανάπτυξη και διάδοση του «Μεσογειακού Συστήματος Γνώσης της Μεσογειακής Διατροφής», τα σχολεία και οι τοπικές αρχές θα είναι σε θέση να εφαρμόσουν, εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες σε θέματα μεσογειακής διατροφής, ειδικά για μαθητές ή γενικά για καταναλωτές. 6

7 Το παρόν έγγραφο έχει εκδοθεί με τη χρηματική συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Μεσογειακής Λεκάνης ENPI Med. Το περιεχόμενο αυτού του εγγράφου είναι αποκλειστικά ευθύνη του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας / FDM Ιδρύματος Μεσογειακής Διατροφής και δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να θεωρηθεί ότι αντικατοπτρίζει τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή των δομών διαχείρισης του Προγράμματος. Οδηγίες Επικοινωνίας και Δημοσιότητας στρατηγικές δράσεις 7/11 Το Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας Μεσογειακής Λεκάνης (ENPI CBC Mediterranean Sea Basin) είναι μια πολυμερής πρωτοβουλία Διασυνοριακής Συνεργασίας η οποία χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ENPI). Το Πρόγραμμα έχει σαν στόχο να συμβάλει στην προώθηση της βιώσιμης και αρμονικής συνεργασίας στην περιοχή της Μεσογειακής Λεκάνης αξιοποιώντας πλήρως τις ενδογενείς δυνατότητες της περιοχής και αντιμετωπίζοντας τις κοινές προκλήσεις. Χρηματοδοτεί έργα συνεργασίας τα οποία συμβάλλουν στην οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και πολιτιστική ανάπτυξης της Μεσογείου. Στο Πρόγραμμα συμμετέχουν οι ακόλουθες 14 χώρες: Κύπρος, Αίγυπτος, Γαλλία, Ελλάδα, Ισραήλ, Ιταλία, Ιορδανία, Λίβανος, Μάλτα, Παλαιστινιακή Αρχή, Πορτογαλία, Ισπανία, Συρία, Τυνησία. Η Κοινή Διαχειριστική Αρχή (ΚΔΑ) του Προγράμματος, είναι η Αυτόνομη Περιφέρεια της Σαρδηνίας (Ιταλία). Επίσημες γλώσσες του Προγράμματος είναι τα Αραβικά, Αγγλικά και Γαλλικά. Το έργο «MedDiet Μεσογειακή Διατροφή και Βελτίωση των Παραδοσιακών Τροφίμων» υλοποιείται στα πλαίσια του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Μεσογειακής Λεκάνης (ENPI CBC Mediterranean Sea Basin) ( Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε και χρηματοδοτείται, για το ποσό των , από την Ευρωπαϊκή Ένωση από το Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ENPI-European Neighbourhood and Partnership Instrument). Το Πρόγραμμα ENPI CBC Med στοχεύει στη σύσφιγξη της συνεργασίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και περιοχές χωρών εταίρων στις όχθες της Μεσογείου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείται από 27 Κράτη Μέλη που έχουν αποφασίσει να συνδέσουν σταδιακά την τεχνογνωσία, τους πόρους και το μέλλον τους. Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου διεύρυνσης 50 ετών, έχουν δημιουργήσει μαζί μια ζώνη σταθερότητας, δημοκρατίας και αειφόρου ανάπτυξης διατηρώντας παράλληλα την πολιτιστική πολυμορφία, τη διαφορετικότητα και τις ατομικές τους ελευθερίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευθεί να μοιράζεται τα επιτεύγματα και τις αξίες της με χώρες και λαούς που βρίσκονται εκτός των συνόρων της. 7

8 ΜΕΡΟΣ I: ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Έργο MedDiet: «Μεσογειακή Διατροφή και Βελτίωση των Παραδοσιακών Τροφίμων» Παρουσίαση Έργου Σημασία του Έργου Πώς να χρησιμοποιήσετε τον Οδηγό Στόχοι του Οδηγού Τα Βασικά της Μεσογειακής Διατροφής Ιστορία Πολιτισμός Γενικά Χαρακτηριστικά Μέτρηση Προσχώρησης στη Μεσογειακή Διατροφή Από το Χωράφι στο Ράφι Πυραμίδα Μεσογειακής Διατροφής Σωματική Δραστηριότητα Σημερινή Κατάσταση Συστάσεις Οφέλη Σωματικής Δραστηριότητας Ομάδες Τροφίμων Μεσογειακής Διατροφής, Επιλογή και Προετοιμασία Επιλογή Τροφίμων Μαγείρεμα Τροφίμων Γεύματα Γεύμα Μεσογειακής Διατροφής (για ενήλικες) Δίσκος Μεσογειακής Διατροφής (για παιδιά) Διατροφικές Αξίες Μεσογειακής Διατροφής Οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής στην υγεία Μεσογειακή Διατροφή, Βιώσιμη Γεωργία και Περιβάλλον Μεσογειακή Διατροφή ένα μοντέλο πιο φιλικό στο περιβάλλον & τη βιώσιμη γεωργία: Τα πλεονεκτήματα της Μεσογειακής Διατροφής ΜΕΡΟΣ II. ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Φαγητό και Υγιεινές Διατροφικές Συνήθειες των Μαθητών Διατροφή για το Παιδί Σχολικής Ηλικίας Πώς να γίνετε ένα Σχολείο που Προωθεί τη Μεσογειακή Διατροφή Γεύμα στο Σχολείο Στόχοι και Λειτουργίες της Σχολικής Καντίνας Συστάσεις για Βελτίωση της Ποιότητας στα Σχολικά Μενού Εορτασμοί, Εκδηλώσεις και Φαγητό στο Σχολείο Συστάσεις για το Κουτί Κολατσιού Συστάσεις για Μηχανήματα Αυτόματης Πώλησης Φαγητού και Ποτού Επιστολή δέσμευσης Πώς να γίνετε μια Οικογένεια που προωθεί τη Μεσογειακή Διατροφή

9 3.1. Δείπνο: Ευκαιρία να αναπτύξουμε υγιεινές συνήθειες Υπόδειγμα εβδομαδιαίου προγράμματος γευμάτων Επιστολή δέσμευσης ΜΕΡΟΣ III: ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Ισχύει για όλες τις δραστηριότητες Χρονοδιάγραμμα Δραστηριοτήτων Εκπαιδευτική στρατηγική Δραστηριότητες Εργαστήρια Γεύσης Μεσογειακής Διατροφής Με τις πέντε αισθήσεις Ο γύρος του κόσμου με φρούτα και λαχανικά Tuttifrutti Επίσκεψη σε αγροκτήματα και εργοστάσια Επίσκεψη σε ελαιώνα και ελαιοτριβείο Επίσκεψη σε τοπική αγορά Επίσκεψη σε φούρνο και συμμετοχή σε δημιουργία ψωμιού Σχολικοί κήποι Αρωματίσου Διασκεδάστε φυτεύοντας όσπρια Αγαπάμε τις ντομάτες Διαγωνισμός Ιδεών Μεσογειακής Διατροφής Ωδή στη Μεσόγειο Διαγωνισμός συνταγών Μεσογειακής Διατροφής Η Μεσογειακή Διατροφή σε Κάνει να Χαμογελάς. ΜΔ Έλεγχος στις σχολικές καντίνες Μεσογειακής Διατροφής Απόλαυσε ένα Μεσογειακό πρωινό Ισορροπώντας τον Δίσκο MEditerraneAL ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

10 ΜΕΡΟΣ I: ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ 1. Έργο MedDiet: «Μεσογειακή Διατροφή και Βελτίωση των Παραδοσιακών Τροφίμων» «ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ» 1.1 Παρουσίαση Έργου Πλαίσιο και Σκοπός Ιστορικά, σε γενικές γραμμές, οι Μεσογειακές χώρες έχουν ένα κοινό μοντέλο διατροφής με βάση τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης και μέτριες ή χαμηλές ποσότητες τροφίμων ζωικής προέλευσης. Μοντέλο αποδεδειγμένα ωφέλιμο για την υγεία, που συνδέεται με καλύτερη φυσική κατάσταση και προστατεύει από πολλές ασθένειες. Παρόλα αυτά, τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρούνται βαθιές αλλαγές στο Μεσογειακό διατροφικό μοντέλο, κυρίως λόγω της εκτόπισης των παραδοσιακών Μεσογειακών τροφίμων από junk food υψηλής επεξεργασίας, κάτι που συνεπάγεται υπερβολική λήψη θερμίδων και, σε βάθος χρόνου, αύξηση των χρόνιων νοσημάτων. Στόχος του MedDiet είναι να ευαισθητοποιήσει τους καταναλωτές σχετικά με τη σημασία της διατήρησης των υγιεινών διατροφικών παραδόσεων, με κέρδος για την υγεία, το περιβάλλον, την οικονομία και την πολιτιστική κληρονομιά της Μεσογείου. Συντονιστής Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων - UnionCamere (Ιταλία, Lazio) Κοινοπραξία Εμπορικό Επιμελητήριο Cagliari, Ειδικό Κέντρο για Επιχειρήσεις (Ιταλία, Σαρδηνία) Εθνικός Οργανισμός Πόλεων Ελαιολάδου (Ιταλία, Τοσκάνη) Ίδρυμα Μεσογειακής Διατροφής (Ισπανία, Καταλονία) Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Τυνησίας (Τυνησία, Τύνιδα) Οι Δρόμοι της Ελιάς (Ελλάδα, Πελοπόννησος) Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Μεσσηνίας (Ελλάδα, Πελοπόννησος) Φόρουμ Επιμελητηρίων Αδριατικής και Ιόνιων Νήσων (Ιταλία, Marche) Ένωση Πόλεων Ελαιολάδων Ισπανίας (Ισπανία, Ανδαλουσία) Ένωση Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων Μεσογείου (Ισπανία, Καταλονία) Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών-Αιγυπτιακών Επιχειρηματικών Ενώσεων (Αίγυπτος, Al Iskandanyah) Εθνικό Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Τυνησίας (Τυνησία, Ariana) Εμπορικό, Βιομηχανικό και Γεωργικό Επιμελητήριο Βυρηττού (Λίβανος) 10

11 Στόχος του έργου Να ευαισθητοποιηθούν οι καταναλωτές (κυρίως οι νέοι και τα παιδιά, που εκτίθενται στον κίνδυνο να χάσουν τις υγιεινές Μεσογειακές διατροφικές συνήθειες) και οι ΜΜΕ (κυρίως τα εστιατόρια) πάνω στα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής. Να ενισχυθεί η δυνατότητα σχολείων, τοπικών αρχών, εμπορικών επιμελητηρίων/επιχειρηματικών ενώσεων και διοικητικών φορέων στην Αίγυπτο, την Ελλάδα, την Ιταλία, το Λίβανο, την Ισπανία και την Τυνησία να υλοποιούν αποτελεσματικές και βιώσιμες στρατηγικές για προστασία της Μεσογειακής Διατροφής. Αναμενόμενα Αποτελέσματα Αυξημένη δυνατότητα σχολείων και τοπικών αρχών στις περιοχές εταίρους να υλοποιούν δραστηριότητες ευαισθητοποίησης για παιδιά, νέους και καταναλωτές πάνω στα πλεονεκτήματα της Μεσογειακής Διατροφής. Αυξημένη δυνατότητα εμπορικών επιμελητηρίων και επιχειρηματικών ενώσεων στις περιοχές εταίρους να στηρίζουν τις ΜΜΕ (κυρίως τα εστιατόρια) στο να προτείνουν τρόφιμα συμβατά με την αυθεντική Μεσογειακή Διατροφή. Αυξημένη δυνατότητα διοικητικών φορέων στην Αίγυπτο, τον Λίβανο και την Τυνησία να σχεδιάζουν στρατηγικές και εργαλεία για προστασία της Μεσογειακής Διατροφής. Κύριες Δραστηριότητες 165 εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες πάνω στη διατροφή για σχολεία και καταναλωτές, με εργαστήρια γεύσης, επισκέψεις σε φάρμες/εργοστάσια, μαθήματα μαγειρικής, σχολικούς λαχανόκηπους δέσμες εργαλείων MedDiet προς διανομή. Ετικέτα Ποιότητα MedDiet για εστιατόρια και πιλοτικές δράσεις για την υλοποίησή της (σεμινάρια και προγράμματα τεχνικής βοήθειας για ιδιοκτήτες εστιατορίων). 20 «Σημεία Πληροφόρησης Μεσογειακής Διατροφής». Ένα προσχέδιο για το «Κοινό Μεσογειακό Σύστημα για την Προστασία Παραδοσιακών Προϊόντων Μεσογειακής Διατροφής» που θα υπογραφεί από εκπροσώπους Υπουργείων/φορέων της Τυνησίας, της Αιγύπτου και του Λιβάνου. Ομάδες Στόχοι μαθητές/νέοι, δάσκαλοι και 120 διευθυντές σχολείων 150 διοικητικοί υπάλληλοι από 45 εθνικές/τοπικές αρχές 20 εκπαιδευτές από εμπορικά επιμελητήρια Τελικοί Δικαιούχοι καταναλωτές 300 ιδιοκτήτες/διευθυντές εστιατορίων Διάρκεια 30 μήνες (Ιανουάριος 2013 Ιούνιος 2015) 11

12 1.2 Σημασία του Έργου Η πρόσφατη αναγνώριση της Μεσογειακής Διατροφής από την UNESCO (Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό) ως Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας, σε συνδυασμό με τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία, ενισχύει την Μεσογειακή Διατροφή ως μοντέλο πολιτισμού και υγείας. Η σχέση της Μεσογειακής Διατροφής με την πρόληψη χρόνιων ασθενειών (καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη II, κάποιους τύπους καρκίνου κτλ.) και ο γενικός αντίκτυπος που έχει στην ποιότητα ζωής έχει μελετηθεί σε βάθος. Η Μεσογειακή Διατροφή προβάλλεται διεθνώς ως ένα από τα πιο υγιεινά και βιώσιμα διατροφικά μοντέλα στον πλανήτη και ως παίκτης κλειδί στον τομέα της δημόσιας υγιεινής διατροφής, στις μεσογειακές χώρες αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Στόχος του MedDiet είναι η ευαισθητοποίηση πάνω στη Μεσογειακή Διατροφή ως αναπόσπαστο τμήμα του τρόπου ζωής που προτείνεται για ολόκληρη την κοινωνία. Δεν είναι απλώς ένα μοντέλο διατροφής που συνδυάζει υλικά και τοπικά αγροτικά προϊόντα υψηλής οικονομικής αξίας, συνταγές και μαγειρικές μεθόδους κάθε τόπου, κοινά γεύματα, εορτασμούς και παραδόσεις, αλλά ένας τρόπος ζωής που, σε συνδυασμό με μέτρια σωματική άσκηση, προάγει την υγεία. Επιπλέον, είναι παράγοντας οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης που μπορεί να λειτουργήσει ως όχημα κοινωνικής συνοχής των Μεσογειακών χωρών και της βιομηχανίας τροφίμων. Πρόκειται λοιπόν για ζωτικής σημασίας πολιτιστικό και κοινωνικοοικονομικό στοιχείο ταυτότητας που δίνει νόημα στη Μεσόγειο. 12

13 Το MedDiet προωθεί και προστατεύει την Μεσογειακή Διατροφή, ενθαρρύνοντας παράλληλα άλλες χώρες της νότιας Μεσογείου να υιοθετήσουν και να μοιραστούν τη Μεσογειακή γνώση σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να διαφυλάξουν τις αξίες της. Τα παραπάνω είναι μόνο τα πρώτα βήματα στην στρατηγική άμυνας κατά των απειλών που προβάλλει το παγκοσμιοποιημένο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης στη λεκάνη της Μεσογείου. Αυτή η αρχαία πολιτιστική κληρονομιά πρέπει να διατηρηθεί και να προωθηθεί από πολλές πλευρές, όπως η δημόσια υγεία, η γεωργία, ο πολιτισμός, η πολιτική και η οικονομική ανάπτυξη. Το αποτέλεσμα είναι οικονομικό κέρδος, προστασία της κληρονομιάς μας και πιο υγιής πληθυσμός, με χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας και χρόνιων νοσημάτων. 13

14 2. Πώς να χρησιμοποιήσετε τον Οδηγό Στόχος του οδηγού είναι να δώσει στους εκπαιδευτές του MedDiet, τους δασκάλους και τους τεχνικούς των σχολείων και των τοπικών αρχών που συντονίζουν και υλοποιούν εκπαιδευτικές δραστηριότητες πάνω στη διατροφή σε σχολεία και δήμους, τα εργαλεία για να προωθήσουν τον Μεσογειακό τρόπο ζωής και τις πολιτιστικές παραμέτρους ως προς την επιλογή, προετοιμασία και κατανάλωση του φαγητού. Στόχος του έργου αποτελεί, εκτός των άλλων, να σχεδιαστούν εκπαιδευτικές δραστηριότητες και στρατηγικές προς στήριξη των παιδαγωγικών πρακτικών όσων σχεδιάζουν και υλοποιούν δραστηριότητες ανάπτυξης γνώσης, συμπεριφορών και συνηθειών για το ευρύ κοινό. Το έργο αναπτύσσει και αξιοποιεί το πρόγραμμα κατάρτισης με ένα σύνολο εκπαιδευτικού υλικού πάνω στη Μεσογειακή Διατροφή και στη διατήρηση των παραδοσιακών πρακτικών του Μεσογειακού μοντέλου. Οι Οδηγίες και το συνοδευτικό υλικό στο παρόν (Εκπαιδευτικό Υποστηρικτικό Υλικό για Σχολεία και Εργαλεία Επικοινωνίας και Προώθησης) συμπεριλαμβάνονται στα υλικά που σχεδιάστηκαν από το MedDiet. Οι Οδηγίες στοχεύουν στην ενημέρωση για τα τρόφιμα Μεσογειακής Διατροφής που διατίθενται στα σχολεία και τις τοπικές αρχές. Σε αυτό το πλαίσιο, οι προτεινόμενες δραστηριότητες βασίζονται σε συλλογική δουλειά για αποτελεσματική εκμάθηση και κινητοποίηση, ώστε να ενισχυθούν οι δεσμοί ανάμεσα στις χώρες εταίρους και να τονιστούν και να προβληθούν οι ιδιαιτερότητες κάθε χώρας όσον αφορά την κουλτούρα του φαγητού, επιβεβαιώνοντας και ενισχύοντας τα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής και των τροφίμων που διαθέτει η θάλασσα και η γη μας, για να φτάνουν απολαυστικά στο πιάτο μας. Κάθε δραστηριότητα συνοδεύεται από συμβουλές, προτάσεις και συνθήματα που τονίζουν το θετικό μήνυμα του μοντέλου Μεσογειακής Διατροφής. Στην αναθεώρηση των Οδηγιών συμμετείχαν ειδικοί στο φαγητό και τη διατροφή, την εκπαίδευση, την παιδαγωγική, την ψυχολογία, την ανθρωπολογία, κρατικοί τεχνικοί και ειδικοί από κάθε εταίρο. Ελπίζουμε ότι η υπεύθυνη χρήση αυτού του υλικού θα προάγει την καθιέρωση ενός Μεσογειακού τρόπου ζωής στην κοινωνία Στόχοι του Οδηγού Εκπαίδευση πάνω στην επιλογή, την προετοιμασία και την κατανάλωση του φαγητού, σύμφωνα με το μοντέλο Μεσογειακής Διατροφής. Απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων σχετικά με το μοντέλο Μεσογειακής Διατροφής. Διάδοση αξιών και κριτηρίων για να μπορούμε να επιλέγουμε τι καταναλώνουμε. Εμφύσηση της αξίας των παραδοσιακών και τοπικών τροφίμων. 14

15 3. Τα Βασικά της Μεσογειακής Διατροφής 3.1. Ιστορία Η περιοχή της Μεσογείου, στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, αποτέλεσε κόμβο ανταλλαγής ιδεών, γνώσεων και ανθρώπων ανάμεσα στους πολιτισμούς και έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην πρόοδο του πολιτισμού για περισσότερα από οχτώ χιλιάδες χρόνια, διαμορφώνοντας τον δυτικό πολιτισμό όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Η Μεσόγειος Θάλασσα χωρίζει πολλές περιοχές με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, αλλά και τις ενώνει σε μια κοινή γαστρονομική παράδοση, τη Μεσογειακή Διατροφή, ως αποτέλεσμα χρόνιων ανταλλαγών και κοινής εξέλιξης. Η Μεσόγειος έχει θέσει ένα εξαιρετικό διατροφικό μοντέλο για τη ζωή και την υγεία μέσα στους αιώνες. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της παραδοσιακής Μεσογειακής Διατροφής, που συνδυάζει την απλότητα με τις ντόπιες γεύσεις, δίνει ένα ισορροπημένο, ποικίλο και πλούσιο σε γεύσεις διατροφικό μοντέλο γαστρονομικής απόλαυσης. Η αρχαία ελληνική «δίαιτα» σημαίνει τρόπος ζωής και υποδηλώνει ότι η Μεσογειακή Διατροφή ξεπερνά κατά πολύ μια λίστα τροφίμων. Είναι στην ουσία ένα πολιτισμικό μοντέλο που συνυπολογίζει τον τρόπο επιλογής, παραγωγής, επεξεργασίας και διανομής του φαγητού: φρέσκα, τοπικά και εποχικά τρόφιμα, συγκεκριμένες μαγειρικές πρακτικές, κοινωνικοποίηση στα γεύματα, τακτική σωματική άσκηση, απογευματινή ανάπαυση και ένας ολόκληρος τρόπος ζωής που αποτελεί μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Μεσογείου. Επομένως, οι μεσογειακές χώρες μοιράζονται πολλούς γεωγραφικούς και κλιματικούς παράγοντες που ευνόησαν αυτό το κοινό πολιτισμικό και διατροφικό πλαίσιο. Ο καθηγητής Ancel Keys, επικεφαλής μιας διεθνούς επιστημονικής ομάδας σε εφτά χώρες, διεξήγαγε μια έρευνα που επιβεβαίωσε επιστημονικά την άποψη ότι η Μεσογειακή Διατροφή κάνει καλό στην υγεία, επιβραδύνει και εξομαλύνει την γήρανση και ευνοεί την μακροζωία. Στο δεύτερο μισό του 20 ου αιώνα η σύγχρονη επιστήμη απέδειξε την εξαιρετική φύση του τρόπου ζωής Μεσογειακής Διατροφής και τη θετική του επίδραση στην υγεία Πολιτισμός Η Μεσογειακή Διατροφή είναι μια πολιτιστική, ιστορική, κοινωνική, εδαφική και περιβαλλοντική κληρονομιά. Είναι ένα σύνολο δεξιοτήτων, γνώσεων, πρακτικών και παραδόσεων που καλύπτουν όλο το ευρύ φάσμα από το τοπίο μέχρι το τραπέζι. Είναι επίσης ένα ζωντανό κληροδότημα που προωθεί το σεβασμό για την πολιτισμική πολυμορφία και έκφραση κοινωνικότητας και τοπικής επικοινωνίας που ενδυναμώνει την αίσθηση της ταυτότητας. 15

16 Με αυτή την πεποίθηση, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα και το Μαρόκο, κάτω από το συντονισμό του Ιδρύματος Μεσογειακής Διατροφής, πρότειναν την ένταξη της Μεσογειακής Διατροφής στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της ΟΥΝΕΣΚΟ, προσπαθώντας να τον διατηρήσουν ανοιχτό (εξετάζοντας ακόμα και την διεύρυνση) και στις άλλες χώρες της Μεσογείου που μοιράζονται την ίδια κληρονομιά. Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας ήταν η διαφύλαξη της τεράστιας πολιτιστικής κληρονομιάς χιλιετιών που αντιπροσωπεύει την πολιτιστική αξία της Μεσογειακής Διατροφής, καθώς και ανταλλαγή και η διάδοση των αξιών και των πλεονεκτημάτων της σε διεθνές επίπεδο. Στη νέα πυραμίδα εισάγονται πολλά από τα πολιτιστικά στοιχεία της Μεσογειακής Διατροφής όπως αναφέρονται παραπάνω, με πιο αξιοσημείωτα αυτά που προάγουν την κοινωνική αλληλεπίδραση. Ο Πλούταρχος το εξέφρασε τέλεια στην απλή φράση: «Οι άνθρωποι καλούνται, όχι να τρώνε και να πίνουν, αλλά να τρώνε και να πίνουν μαζί». Πρόκειται για ένα εξαιρετικό πολιτιστικό σύμπλεγμα που περιλαμβάνει όλους τους λαούς της Μεσογειακής λεκάνης και αποτελείται από τοπία, σοδειές, τεχνικές, αγορές, χώρους, χειρονομίες, γαστρονομικές καινοτομίες και παραδόσεις που μεταδόθηκαν από γενιά σε γενιά μέσα στην ιστορία. Η Μεσογειακή Διατροφή «προάγει την κοινωνική αλληλεπίδραση», έχοντας δημιουργήσει ένα μεγάλο αριθμό γνώσεων, τραγουδιών, παραμυθιών και θρύλων που ξεπερνούν τα όρια των παραδοσιακών μαγειρικών πρακτικών και προϊόντων. Η Μεσόγειος εξελίχτηκε, περικλείοντας και ενσωματώνοντας με έξυπνο τρόπο τα νέα τρόφιμα και τις τεχνικές που προήλθαν από την ανταλλαγή ανάμεσα στους λαούς της. Η Μεσογειακή Διατροφή υπήρξε και παραμένει μια επαναστατική και δυναμική πολιτιστική κληρονομιά, που όμως κινδυνεύει. Για αυτό το λόγο, τονίζεται ιδιαίτερα η εφαρμογή ενός παραδοσιακού Μεσογειακού τρόπου ζωής, προσαρμοσμένου στα σύγχρονα δεδομένα, που θα καταπολεμήσει τη μείωση των παραδοσιακών διατροφικών συνηθειών στην περιοχή. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, στη νέα πυραμίδα συμπεριλήφθηκαν οι όροι «σήμερα, σύγχρονο». «ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ» 3.3. Γενικά Χαρακτηριστικά Η παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή είναι η κληρονομιά που διαμορφώθηκε από χιλιετίες ανταλλαγών μέσα στη λεκάνη της Μεσογείου, καθόρισε και χαρακτήρισε τις διατροφικές συνήθειες των χωρών στις περιοχές αυτές μέχρι τα μέσα του 20 ου αιώνα. Δεν είναι ένα ομοιογενές μοντέλο σε όλη την έκταση της Μεσογείου, καθώς έχει εναλλαγές ανά περιοχή, τα κοινά στοιχεία της όμως είναι η αφθονία τροφών φυτικής προέλευσης όπως δημητριακά (ψωμί, μακαρόνια, κουσκούς, ρύζι), λαχανικά, όσπρια, φρούτα, ξηροί καρποί και σπόροι, το ελαιόλαδο ως βασική πηγή λίπους, μέτρια κατανάλωση ψαριών, οστρακοειδών, πουλερικών, αυγών και ζυμωμένων 16

17 γαλακτοκομικών (γιαούρτι, κεφίρ και τυρί), μικρή κατανάλωση κόκκινου κρέατος και, για ενήλικες, λογική κατανάλωση κρασιού (όπου επιτρέπεται από τη θρησκεία) Μέτρηση Προσχώρησης στη Μεσογειακή Διατροφή Δυστυχώς, οι σύγχρονες διατροφικές συνήθειες απέχουν από το παραδοσιακό μοντέλο Μεσογειακής Διατροφής, λόγω της ευρείας διάδοσης της δυτικής κουλτούρας, ένα αστικό και τεχνολογικό μοντέλο. Αυτή η «δυτικοποίηση» των διατροφικών συνηθειών οφείλεται στην παγκοσμιοποίηση της παραγωγής και κατανάλωσης και σε άλλους κοινωνικοοικονομικούς και lifestyle παράγοντες, που απειλούν την προσχώρηση στο μοντέλο. Αυτές οι τάσεις παρατηρούνται στις Μεσογειακές χώρες τα τελευταία 40 χρόνια (Σχήματα 1,2,3). Η ευρωπαϊκή Μεσόγειος παρουσιάζει την πιο χαμηλή προσχώρηση, ενώ άλλες χώρες της Νότιας Μεσογείου έχουν τους υψηλότερους δείκτες προσχώρησης την ίδια χρονική περίοδο. Παρόλα αυτά, η Βόρεια Ευρώπη και κάποιες άλλες χώρες υιοθετούν ένα διατροφικό μοντέλο που πλησιάζει το Μεσογειακό (Σχήματα 1,2, 3). Αυτό σχετίζεται με την ομογενοποίηση των διατροφικών συμπεριφορών στη σύγχρονη εποχή. Οι Μεσογειακοί τρόποι ζωής έχουν υποστεί σημαντικές αλλαγές, μεταξύ αυτών: Αυξημένη κατανάλωση τροφίμων με υψηλό θερμιδικό φορτίο (υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και/ή ζάχαρη) με τη δυτική κουλτούρα του fast food που βασίζεται στο κρέας, τα επεξεργασμένα δημητριακά, τις πατάτες, τα παγωτά, τα γλυκά και τα ζαχαρούχα αναψυκτικά. Αυξημένες μερίδες γευμάτων Κυριαρχία του καθιστικού τρόπου ζωής με τις νέες τεχνολογίες και τον σύγχρονο τρόπο διασκέδασης. Σήμερα η Μεσογειακή Διατροφή αντιμετωπίζει κι άλλες απειλές λόγω της οικονομικής κρίσης που επηρεάζει κυρίως τις μειονεκτούσες ομάδες πληθυσμού, περιορίζοντας την κατανάλωση βασικών διατροφικών ομάδων όπως φρούτα, λαχανικά, παρθένο ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς και ψάρι. Ξέρουμε τώρα ότι οι διατροφικές συνήθειες, μαζί με το διατροφικό προφίλ, είναι δείκτες συντελεστών υγείας του πληθυσμού. Χαμηλή προσχώρηση στη Μεσογειακή Δίαιτα λόγω των παραπάνω κοινωνικοοικονομικών και πολιτισμικών παραγόντων έχει ορατό αντίκτυπο στους δείκτες συντελεστών υγείας, με έξαρση σε καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο και παχυσαρκία, η επιδημία του 20 ου αιώνα, τόσο σε ενήλικες όσο και παιδιά. Όλα αυτά θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την πολιτισμική και υγειονομική κληρονομιά της Μεσογείου. Χρειάζεται λοιπόν να προειδοποιήσουμε την κοινωνία με ενημέρωση, εκπαίδευση και προώθηση της Μεσογειακής Διατροφής, ώστε να προλάβουμε τη διάβρωση αυτής της κληρονομιάς που θα έχει συνέπειες στην υγεία μας, αλλά και στη γεωργία και στα παραδοσιακά τοπία. Επιβάλλονται επειγόντως δράσεις αγροτικής και υγειονομικής 17

18 πολιτικής για να αντιμετωπιστεί αυτή η διατροφική δυτικοποίηση με δυναμικά και άμεσα μέτρα που θα διατηρήσουν και θα αυξήσουν τις δράσεις προώθησης της Μεσογειακής Διατροφής στους πολίτες, κυρίως στους νέους και στα παιδιά. Σχήμα 1. Παγκόσμιος Χάρτης Προσχώρησης στη Μεσογειακή Διατροφή για την περίοδο Πηγή: Da Silva και συν

19 Σχήμα 2. Κατάταξη των Χωρών ανά Αξίες Δεικτών Μεσογειακής Επάρκειας (MAI) για την περίοδο και Πηγή: Da Silva και συν Χώρες ΚΑΤΑΤΑΞΗ MAI ΚΑΤΑΤΑΞΗ MAI Ελλάδα 1 5, ,04 Αλβανία 2 5,07 7 2,51 Τουρκία 3 5,03 5 2,80 Αίγυπτος 4 4,81 1 4,09 Τυνησία 5 4,57 6 2,65 Ιαπωνία 6 4, ,51 Ρουμανία 7 3, ,02 Λιβύη 8 3,81 9 2,09 Αλγερία 9 3,61 4 2,81 Πορτογαλία 10 3, ,27 Μαρόκο 11 3,37 3 3,25 Συρία 12 3,35 8 2,25 Ισπανία 13 3, ,19 Ιταλία 14 3, ,62 Γιουγκοσλαβία 15 3, ,15 Ιράν 16 2,87 2 3,65 Μαυριτανία 17 2, ,77 Λίβανος 18 2, ,72 Βουλγαρία 19 2, ,20 Κύπρος 20 2, ,96 Χιλή 21 2, ,27 Νότια Αφρική 22 1, ,78 Πολωνία 23 1, ,12 Ισραήλ 24 1, ,09 Μάλτα 25 1, ,42 Ουγγαρία 26 1, ,73 Γαλλία 27 1, ,82 Αργεντινή 28 1, ,97 Τσεχοσλοβακία 29 1, ,83 Φινλανδία 30 1, ,87 Αυστρία 31 0, ,73 Ιρλανδία 32 0, ,80 Νορβηγία 33 0, ,97 Ελβετία 34 0, ,72 Γερμανία 35 0, ,76 Σουηδία 36 0, ,82 Καναδάς 37 0, ,75 Αυστραλία 38 0, ,70 Ηνωμένο Βασίλειο 39 0, ,87 Δανία 40 0, ,76 ΗΠΑ 41 0, ,64 19

20 Σχήμα 3. Διαφοροποιήσεις του Δείκτη Μεσογειακής Επάρκειας (MAI) για όλες τις Χώρες για την περίοδο και Πηγή: Da Silva και συν Από το Χωράφι στο Ράφι Η εκπαίδευση στη Μεσογειακή Διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει την κατανόηση της διαδικασίας «από το χωράφι στο ράφι», τα τρόφιμα και τα ποτά, τις αναλογίες και τα χαρακτηριστικά τους καθώς και την αλληλεπίδραση μεταξύ τους και με όλα τα βιολογικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά συστήματα. 20

21 Σχέδιο 4. Από το Χωράφι στο Ράφι Στην «διατροφική αλυσίδα αξίας» στόχος δεν είναι το χαμηλότερο κόστος ή η ευκολία, αλλά η κυρίαρχη αξία στο φαγητό που προσφέρεται στους καταναλωτές, κάτι που περιλαμβάνει τη διατροφή, τις εορταστικές αξίες σε εκδηλώσεις με φαγητό και τα κοινωνικοοικονομικά θέματα της τοπικής κοινότητας. Η πρακτική έχει δείξει ότι η διατροφική εκπαίδευση, όταν περιορίζεται σε απλή ενημέρωση για το τι αποτελεί ισορροπημένη διατροφή, δε βελτιώνει πάντα τη διατροφή και την υγεία, καθώς οι ομάδες στόχοι δεν είναι ίσως σε θέση να εφαρμόσουν την γνώση που αποκτούν, για λόγους πέρα από τον έλεγχό τους. Άρα, η προώθηση του τρόπου ζωής της Μεσογειακής Διατροφής πρέπει να υπερβεί το θεωρητικό επίπεδο και να επεκταθεί στην ανάπτυξη πρακτικών δεξιοτήτων και στην παροχή κινήτρων για τη δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος με συνταγματικές, ρυθμιστικές, φορολογικές και άλλες δράσεις στον δημόσιο τομέα, που να καλύπτουν όλη τη διατροφική αλυσίδα παραγωγής και κατανάλωσης. Πρέπει να ενισχυθεί η «μνήμη» της Μεσογειακής διατροφικής κληρονομιάς μας με την υποστήριξη της τοπικής παραγωγής και την καταπολέμηση των πιέσεων της σύγχρονης ζωής, που υποβαθμίζει την κοινωνική συνοχή και εξαφανίζει έθιμα και παραδοσιακές πρακτικές. 21

Tα ιδιαίτερα οφέλη το καλοκαίρι. Μεσογειακή διατροφή: Ο γευστικός θησαυρός του καλοκαιριού

Tα ιδιαίτερα οφέλη το καλοκαίρι. Μεσογειακή διατροφή: Ο γευστικός θησαυρός του καλοκαιριού Οι καλοκαιρινοί μήνες αποτελούν ιδανική περίοδο για την υιοθέτηση της αποκαλούμενης «μεσογειακής διατροφής». Η μεσογειακή διατροφή, η οποία πήρε το όνομά της από τον τρόπο διατροφής των λαών της Μεσογείου,

Διαβάστε περισσότερα

10 Healthy Lifestyle Tips for Adults

10 Healthy Lifestyle Tips for Adults 10 Healthy Lifestyle Tips for Adults 07 June 2017 1. Καταναλώνετε ποικιλία τροφίμων 2. Βασίστε τη δίαιτά σας σε άφθονα τρόφιμα που είναι πλούσια σε υδατάνθρακες 3. Αντικαταστήστε τα κορεσμένα με τα ακόρεστα

Διαβάστε περισσότερα

Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή;

Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή; Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή; Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ξεκίνησε μία μεγάλη έρευνα, γνωστή ως η μελέτη των 7 χωρών, όπου μελετήθηκαν οι διατροφικές συνήθειες ανθρώπων από τις εξής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ Πληροφοριακά σας λέμε.. Η διατροφή του σύγχρονου ανθρώπου έχει αλλάξει θεαματικά τις τελευταίες 3-4 δεκαετίες με αποτέλεσμα να εγκαταλειφτεί η παραδοσιακή Μεσογειακή

Διαβάστε περισσότερα

16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ : Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής. 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας

16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ : Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής. 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ : Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας Η διατροφή σημαντικός παράγοντας υγείας!! ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΛΗΡΟΝΟ ΜΙΚΟΤΗΤΑ ΥΓΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΝΘΥΓΕΙΝΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ Ποιά είναι η

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΙΚΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΗΜΕΡΑ ΧΤΙΖΟΥΝ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ..

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΙΚΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΗΜΕΡΑ ΧΤΙΖΟΥΝ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ.. ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΙΚΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΗΜΕΡΑ ΧΤΙΖΟΥΝ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ.. Γνωρίζοντας τις ομάδες τροφίμων μέσω της πυραμίδας... Τα τρόφιμα τα οποία καταναλώνουμε και κυρίως

Διαβάστε περισσότερα

Μεσογειακής Διατροφής

Μεσογειακής Διατροφής mini Οδηγός Μεσογειακής Διατροφής Γιατί Μεσογειακή Διατροφή; Η μεσογειακή διατροφή αναφέρεται στον τρόπο διατροφής των λαών που ζουν σε περιοχές που αναπτύσσονται γύρω από τη Μεσόγειο. Οι επιστημονικές

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 2 ο. Πρόγραμμα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ. Εκπαίδευση στην πυραμίδα της υγιεινής διατροφής ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ 2 ο. Πρόγραμμα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ. Εκπαίδευση στην πυραμίδα της υγιεινής διατροφής ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πρόγραμμα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΕ ΕΥΠΑΘΕΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΤA ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΖΩΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΜΕ 4 ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΜΑΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Π. ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΦΕΤ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΙΑΣ NEW YORK COLLEGE

ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Π. ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΦΕΤ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΙΑΣ NEW YORK COLLEGE ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Π. ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΦΕΤ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΙΑΣ NEW YORK COLLEGE ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις 10/10/2009 εγκρίθηκε στην Nairobi της Κένυα η Μεσογειακή Διατροφή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑ TON ΠΑΤΕΡΑ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΗΤΕΡΑ. Ζήτησε από τους γονείς σου να απαντήσουν σης παρακάτω ερωτήσεις.

ΠΑ TON ΠΑΤΕΡΑ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΗΤΕΡΑ. Ζήτησε από τους γονείς σου να απαντήσουν σης παρακάτω ερωτήσεις. ΠΑ TON ΠΑΤΕΡΑ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ m Ζήτησε από τους γονείς σου να απαντήσουν σης παρακάτω ερωτήσεις ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΗΤΕΡΑ Καπνίζεις; Αν καπνίζεις, πόσα τσιγάρα την ημέρα καπνίζεις; Πόσες φορές

Διαβάστε περισσότερα

1 ο Καλοκαιρινό CAMP Ποδοσφαίρου για παιδιά ηλικίας 6-14 ετών. Φρέσκα Φρούτα. Μπανάνα, νεκταρίνια κ.α. Παστέλι. Μπάρες Δημητριακών

1 ο Καλοκαιρινό CAMP Ποδοσφαίρου για παιδιά ηλικίας 6-14 ετών. Φρέσκα Φρούτα. Μπανάνα, νεκταρίνια κ.α. Παστέλι. Μπάρες Δημητριακών Menu 16-Ιουνίου έως 4-Ιουλίου 2014 1 ο Καλοκαιρινό CAMP Ποδοσφαίρου για παιδιά ηλικίας 6-14 ετών Συσκευασμένο κοκτέιλ Φρούτων σε χυμό. Ροδάκινο, Αχλάδι, Σταφύλι, Ανανάς,Κεράσι, Παπάγια σε χυμό φρούτων.

Διαβάστε περισσότερα

Δέσποινα Μάλλη Φρειδερίκη Ραχμανίδου Σοφία Ντούνη Χαρά Μπροτζάκη

Δέσποινα Μάλλη Φρειδερίκη Ραχμανίδου Σοφία Ντούνη Χαρά Μπροτζάκη Δέσποινα Μάλλη Φρειδερίκη Ραχμανίδου Σοφία Ντούνη Χαρά Μπροτζάκη Η διατροφή αποτελεί μοναδικό παράγοντα για την ανάπτυξη του σώματος, την καλή λειτουργία του, την διατήρηση της υγείας και την προστασία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ONOMATEΠΩΝΥΜΟ: ΤΗΛΕΦΩΝΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: ΤΑΞΗ/ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΦΟΙΤΗΣΗΣ:

ΔΕΛΤΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ONOMATEΠΩΝΥΜΟ:   ΤΗΛΕΦΩΝΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: ΤΑΞΗ/ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΦΟΙΤΗΣΗΣ: ΔΕΛΤΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ONOMATEΠΩΝΥΜΟ: E-MAIL: ΤΗΛΕΦΩΝΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: ΤΑΞΗ/ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΦΟΙΤΗΣΗΣ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ: ΗΛΙΚΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜΕΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ»

ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ» ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : 2013-2014 Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΤΑΞΗ : Α2 ΛΥΚΕΙΟΥ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ

ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΕΡΑ ΧΩΡΙΟΥ ΚΑΙ ΝΗΣΟΥ ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Εργασία από τους μαθητές της Α1 στα πλαίσια του μαθήματος Αγωγή Ζωής. Δασκάλα: Χρυσοβαλάντω Θουκυδίδου Σχολική Χρονιά: 2015-2016 Οι

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 1 ο. Οι διατροφικές ανάγκες των παιδιών ΓΕΩΠΟΝΙΚΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΑΘΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. 1.1 Ανακαλύπτοντας τις διατροφικές ανάγκες

ΜΑΘΗΜΑ 1 ο. Οι διατροφικές ανάγκες των παιδιών ΓΕΩΠΟΝΙΚΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΑΘΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. 1.1 Ανακαλύπτοντας τις διατροφικές ανάγκες ΓΕΩΠΟΝΙΚΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΑΘΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πρόγραμμα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΕ ΕΥΠΑΘΕΙΣ ΟΜΑ ΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΤΆ ΤΗ ΙΑΡΚΕΙΑ ΖΩΗΣ ΜΑΘΗΜΑ 1 ο Οι διατροφικές ανάγκες των

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή και Υγεία. Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων

Διατροφή και Υγεία. Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Διατροφή και Υγεία Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Σχ. έτος 2015-2016 Διατροφή και Υγεία Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ.

Διαβάστε περισσότερα

Μενού 1 ης εβδομάδας. Δευτέρα. Διατροφική ανάλυση

Μενού 1 ης εβδομάδας. Δευτέρα. Διατροφική ανάλυση Μενού 1 ης εβδομάδας Δευτέρα Κυρίως πιάτο : κοτόπουλο (φιλέτο μπούτι, χωρίς πέτσα και κόκαλο) με πατάτες στο φούρνο : αγγούρι και ντομάτα Τυρί : φέτα 497 θερμίδες 28,5 γρ. 39 γρ. 2 4,45 γρ. 14,2 γρ. 3,28

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Η μεσογειακή διατροφή είναι επίσης πλούσια σε βιταμίνες, ενώ η κύρια μορφή λίπους που χρησιμοποιείται είναι το ελαιόλαδο.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Η μεσογειακή διατροφή είναι επίσης πλούσια σε βιταμίνες, ενώ η κύρια μορφή λίπους που χρησιμοποιείται είναι το ελαιόλαδο. Μεσογειακή Διατροφή ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μεσογειακή Διατροφή είναι ένα είδος διατροφής που χαρακτηρίζεται από χαμηλή κατανάλωση λίπους και ιδιαίτερα κορεσμένων λιπαρών οξέων, ενώ αντίθετα από υψηλή κατανάλωση υδατανθράκων,

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή στην καλαθοσφαίριση

Διατροφή στην καλαθοσφαίριση Διατροφή στην καλαθοσφαίριση Υγεία & βελτίωση της αθλητικής απόδοσης Α.Ο. ΠΡΩΤΕΑΣ Αγγελοπούλου Μαντώ Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας & Διατροφής Διατροφή η σημαντικότερη διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : «ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ» ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : Κα ΚΥΠΑΡΙΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

για καλή υγεία χωρίς παχυσαρκία

για καλή υγεία χωρίς παχυσαρκία 5 4 3 2 1 πάμε για καλή υγεία χωρίς παχυσαρκία ΕΥ ΖΗΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ 2009 Ελένη Τσιακλή 5 φρούτα και λαχανικά την ημέρα Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και ανόργανα άλατα. εν έχουν πολλές

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Το θέμα της εργασίας μας είναι η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ. Ασχοληθήκαμε με τις διατροφικές συνήθειες των αθλητών από την αρχαία Ελλάδα έως και σήμερα. Βρέθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

Η διατροφή των εφήβων

Η διατροφή των εφήβων ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΑΜΑΣ Σχολικό έτος 2014-15 Ερευνητική εργασία Η διατροφή των εφήβων Α τάξη Α Τρίμηνο Συμμετέχοντες Μαθητές: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΚΑΜΙΝΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ, ΠΕΤΚΟΒ ΜΑΡΙΑΝ, ΠΡΑΣΑΤΖΗ ΕΛΕΝΗ, ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ Ανακοίνωση Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου για την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής (10/5/2016) Φετινό Θέμα: «ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΤΗΝ ΓΕΥΣΗ ΤΡΩΓΟΝΤΑΣ ΥΓΙΕΙΝΑ» Το Υπουργείο Υγείας και ο Σύνδεσμος Διαιτολόγων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Ταξιδεύοντας με την Ελιά στο χρόνο και στην Ευρώπη» ΥΠΟΤΙΤΛΟΣ «Η Ελιά στη μεσογειακή διατροφή»

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Ταξιδεύοντας με την Ελιά στο χρόνο και στην Ευρώπη» ΥΠΟΤΙΤΛΟΣ «Η Ελιά στη μεσογειακή διατροφή» ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΡΑΝΙΔΙΟΥ ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Ταξιδεύοντας με την Ελιά στο χρόνο και στην Ευρώπη» ΥΠΟΤΙΤΛΟΣ «Η Ελιά στη μεσογειακή διατροφή» Παπασταύρου Ζαμπέτα Πέτρου Γεωργία Πλατανίτης Τάκης Κιοφύρης

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει η Ράνια Σαμαρά, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Γράφει η Ράνια Σαμαρά, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Γράφει η Ράνια Σαμαρά, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Σε προηγούμενα άρθρα μιλήσαμε για τη σχέση σωστής διατροφής και αθλητισμού, διακρίναμε τη σημαντικότητα του ρόλου που διαδραματίζει και επικεντρωθήκαμε

Διαβάστε περισσότερα

Ιδέες για ένα σωστό πρωινό

Ιδέες για ένα σωστό πρωινό Ιδέες για ένα σωστό πρωινό Υγιεινή Διατροφή Ισορροπία Ποικιλία Μέτρο Ομάδες τροφίμων Γάλα-γαλακτοκομικά προϊόντα (γιαούρτι) Φρούτα-απλοί υδατάνθρακες Λαχανικά (κυρίως πράσινα φυλλώδη) Ψωμί-αμυλώδη τρόφιμα

Διαβάστε περισσότερα

1-2 μερίδες/ημέρα για παιδιά από 1-8 ετών και 2-3 μερίδες/ημέρα για παιδιά από 9-18 ετών

1-2 μερίδες/ημέρα για παιδιά από 1-8 ετών και 2-3 μερίδες/ημέρα για παιδιά από 9-18 ετών Πριν ξεκινήσουμε να αναφέρουμε μία προς μία τις παρακάτω συστάσεις, να διευκρινίσουμε πως στόχο έχουν την επαρκή κάλυψη τόσο των θρεπτικών όσο και των θερμιδικών αναγκών των παιδιών που βρίσκονται σε ανάπτυξη.

Διαβάστε περισσότερα

Μενού Μεγάλης Εβδομάδας

Μενού Μεγάλης Εβδομάδας Μενού Μεγάλης Εβδομάδας Μ. Δευτέρα Κυρίως πιάτο : κοτόπουλο (φιλέτο μπούτι, χωρίς πέτσα και κόκαλο) με πατάτες στο φούρνο : αγγούρι και ντομάτα Τυρί : φέτα 497 θερμίδες 28,5 γρ. 39 γρ. 3 γρ. 23 γρ. 4,45

Διαβάστε περισσότερα

I) ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟΥ

I) ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟΥ ΣΥΝΤΑΞΗ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟΥ I) ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟΥ a) Υπολογισμός της θερμιδικής πρόσληψης του ατόμου και της πρόσληψης θρεπτικών συστατικών (έλεγχος επάρκειας) Με τη λήψη: 1.Διαιτολογικού ιστορικού

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΕΦΗΒΕΙΑ- ΑΝΑΓΚΕΣ v Επιτάχυνση ρυθμού ανάπτυξης v Ωρίμανση και αύξηση ιστών v Αποκτά το 20% του ύψους και το 50% του βάρους του ενήλικα, ενώ οι μύες, ο όγκος του αίματος και γενικά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ Ανακοίνωση Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου για την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη (14 Νοεμβρίου 2018) Τι είναι ο Διαβήτης Φετινό Θέμα: «Ο διαβήτης αφορά κάθε οικογένεια» Ο διαβήτης είναι μια αυτοάνοση

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή & Καλοκαιρινές διακοπές!

Διατροφή & Καλοκαιρινές διακοπές! Διατροφή & Καλοκαιρινές διακοπές! Έφτασε η εποχή που περιμέναμε με ανυπομονησία για να ξεκουραστούμε και να περάσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο στην παραλία! Τι είναι αυτό που πρέπει να κάνουμε,

Διαβάστε περισσότερα

Η αποτοξίνωση είναι μια από τις δημοφιλέστερες λέξεις στο χώρο της διατροφής.

Η αποτοξίνωση είναι μια από τις δημοφιλέστερες λέξεις στο χώρο της διατροφής. Η αποτοξίνωση είναι μια από τις δημοφιλέστερες λέξεις στο χώρο της διατροφής Η ιδέα πίσω από αυτή είναι ότι σε τακτά χρονικά διαστήματα πρέπει να «καθαρίζουμε τα τοξικά απόβλητα» από το σώμα μας, ώστε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ _ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ _ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ _ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ 6 Ο Γ Ε. Λ. Α Γ Ρ Ι Ν Ι Ο Υ Τ Μ Η Μ Α : Β 1 Κ Α Θ Η Γ Η Τ Η Σ : Γ. Α Σ Η Μ Α Κ Ο Π Ο Υ Λ Ο Σ Σ Χ. Ε Τ Ο Σ : 2 0 1 6 2 0 1 7 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑΤΟΣ Η ιδιαίτερη σημασία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧ. ΕΤΟΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΦΥΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ. Επιμέλεια: Αναστασιάδης Περικλής, ΠΕ 11

ΣΧ. ΕΤΟΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΦΥΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ. Επιμέλεια: Αναστασιάδης Περικλής, ΠΕ 11 ΣΧ. ΕΤΟΣ 2014-15 ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΦΥΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ Επιμέλεια: Αναστασιάδης Περικλής, ΠΕ 11 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ ΘΕΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΑΣΚΗΣΗ Επιμέλεια παρουσίασης: Αναστασιάδης Περικλής ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τις τελευταίες

Διαβάστε περισσότερα

μεσογειακή διατροφή και τα πλεονεκτήματα που αυτή έχει έναντι διατροφής άλλων λαών (π.χ. διατροφή άλλων λαών πλούσια σε λίπη).

μεσογειακή διατροφή και τα πλεονεκτήματα που αυτή έχει έναντι διατροφής άλλων λαών (π.χ. διατροφή άλλων λαών πλούσια σε λίπη). ΑΣΚΗΣΗ 1 Στην άσκηση αυτή ο υπεύθυνος εκπαιδευτικός κάνει μια εισαγωγή στα παιδιά σχετικά με το πόσο απαραίτητη είναι η ισορροπημένη διατροφή στον οργανισμό μας. Προτείνεται να υπάρξει μια σύντομη αναφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

ΟΙ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΟΙ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Ο σύγχρονος ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ συμπεριλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: Ψωμιά, Δημητριακά, Ρύζι και Μακαρόνια (6 με 11 μερίδες): Οι υδατάνθρακες παίζουν βασικό ρόλο σε όλα τα διαιτολόγια.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Τρώμε ό,τι φυσικό και έχρωμο ομορφαίνει το πιάτο μας

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Τρώμε ό,τι φυσικό και έχρωμο ομορφαίνει το πιάτο μας ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Όρος που επινοήθηκε από τον φυσιολόγο Ανσελ Κις, για να περιγράψει το μοντέλο που ακολουθούσαν οι λαοί των Μεσογειακών χωρών. Το 1993 στην διεθνή διάσκεψη για τις Μεσογειακές Διατροφές,

Διαβάστε περισσότερα

24/1/ ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

24/1/ ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 1 2 Σχετικά με την παχυσαρκία Η παχυσαρκία αναγνωρίστηκε παγκοσμίως μία από τις πιο επικίνδυνες και σοβαρές ασθένειες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΕΙΝΑΙ OΜΩΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ; Οι άνθρωποι όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί έχουν ανάγκη από τροφή και νερό, για να μεγαλώσουν σωστά.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ OΜΩΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ; Οι άνθρωποι όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί έχουν ανάγκη από τροφή και νερό, για να μεγαλώσουν σωστά. ΔΙΑΤΡΟΦΗ Γ 2 ΤΙ ΕΙΝΑΙ OΜΩΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ; Οι άνθρωποι όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί έχουν ανάγκη από τροφή και νερό, για να μεγαλώσουν σωστά. λάδι Στη διατροφή εμπλέκονται οι γονείς, τα παιδιά, οι μάγειροι

Διαβάστε περισσότερα

g w w n lf o o d p l a.h d a.g

g w w n lf o o d p l a.h d a.g g w. or w w coo n lf o o d p l a et. ww w.efa d.o.eufic.org w ww w ww.h d a.g r rg Θυμάσαι πώς ήταν όταν μάθαινες ποδήλατο; Το πιο σημαντικό ήταν να μάθεις να κρατάς ισορροπία. Όταν κρατούσες ισορροπία,

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Γενικό Λύκειο Ναυπάκτου Υπεύθυνος Καθηγητής: Σπυρίδων Σφήκας - ΠΕ12 (05)

2 ο Γενικό Λύκειο Ναυπάκτου Υπεύθυνος Καθηγητής: Σπυρίδων Σφήκας - ΠΕ12 (05) 2 ο Γενικό Λύκειο Ναυπάκτου 2014-2015 Υπεύθυνος Καθηγητής: Σπυρίδων Σφήκας - ΠΕ12 (05) Επιπτώσεις στην Υγεία Κοινωνική διάσταση Τεχνολογική διάσταση Έρευνα με Ερωτηματολόγιο ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Θεοδωροπούλου

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα ΔΙΑΤΡΟΦΗ. Πόσα παιδιά συμμετέχουν στο Πρόγραμμα; Πόσα γεύματα έχουν διανεμηθεί; Ποια είναι η «ιστορία» του Προγράμματος;

Πρόγραμμα ΔΙΑΤΡΟΦΗ. Πόσα παιδιά συμμετέχουν στο Πρόγραμμα; Πόσα γεύματα έχουν διανεμηθεί; Ποια είναι η «ιστορία» του Προγράμματος; Πρόγραμμα ΔΙΑΤΡΟΦΗ Πόσα παιδιά συμμετέχουν στο Πρόγραμμα; Το Πρόγραμμα ΔΙΑ.ΤΡΟΦΗ απευθύνεται σε μαθητές δημοσίων σχολείων κοινωνικοοικονομικά ευπαθών περιοχών της χώρας, που πλήττονται περισσότερο από

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΔΗΜΙΑ

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΔΗΜΙΑ Η παχυσαρκία αποτελεί μία ασθένεια η οποία τείνει να εκλάβει διαστάσεις επιδημίας ή κοινωνικής μάστιγας τις τελευταίες δεκαετίες. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οργανισμό

Διαβάστε περισσότερα

Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα

Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΗΣ ΜΚ 0501, Διάλεξη 13η Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ Διατροφή στην εφηβεία και στις εξετάσεις: ποια τρόφιµα βελτιώνουν τη µνήµη, τη συγκέντρωση και την πνευµατική απόδοση Δρ. Αρετή Τσόγκα Επιστηµονική Συνεργάτιδα Τοµέα Διατροφής

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ/ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

ΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ/ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ/ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Μαρία Μπασκίνη-Αρσένη, MSc, RD Κλινική ιαιτολόγος, Ειδική ιατροφολόγος Εσπερινό Λύκειο Αµπελοκήπων 11 εκεµβρίου 2014 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής, η συχνότητα και η ποιότητα των γευμάτων ασκεί ουσιαστικό ρόλο για τη διασφάλιση της καλής υγείας.

Στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής, η συχνότητα και η ποιότητα των γευμάτων ασκεί ουσιαστικό ρόλο για τη διασφάλιση της καλής υγείας. Πρωινό Γεύμα: είναι απαραίτητο; Διαιτολόγοι Ηράκλειο - Eat for Life - Συμβουλευτικό Κέντρο Κλινι Στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής, η συχνότητα και η ποιότητα των γευμάτων ασκεί ουσιαστικό ρόλο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Μαθητές: Σαγιόγλου Σάββας,Ορφανίδου Μαρία, Πλατής Βασίλης, Μπορμπόκη Αγγελική, Νουλίκα Μαρία, Τριανταφυλλίδης Ιωσήφ

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Μαθητές: Σαγιόγλου Σάββας,Ορφανίδου Μαρία, Πλατής Βασίλης, Μπορμπόκη Αγγελική, Νουλίκα Μαρία, Τριανταφυλλίδης Ιωσήφ ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Μαθητές: Σαγιόγλου Σάββας,Ορφανίδου Μαρία, Πλατής Βασίλης, Μπορμπόκη Αγγελική, Νουλίκα Μαρία, Τριανταφυλλίδης Ιωσήφ Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Κ. Ελένη Κοκκίνου Σχολικό Έτος: 2012-2013

Διαβάστε περισσότερα

Αποδεδειγμένα από ειδικούς και έρευνες, η καλύτερη προστασία απέναντι στο άγχος και την πίεση της καθημερινότητας είναι η άσκηση. Η προσωπική άσκηση

Αποδεδειγμένα από ειδικούς και έρευνες, η καλύτερη προστασία απέναντι στο άγχος και την πίεση της καθημερινότητας είναι η άσκηση. Η προσωπική άσκηση 1. 2. 3. 4. 5. Αποδεδειγμένα από ειδικούς και έρευνες, η καλύτερη προστασία απέναντι στο άγχος και την πίεση της καθημερινότητας είναι η άσκηση. Η προσωπική άσκηση του καθενός μειώνει την ένταση του άγχους

Διαβάστε περισσότερα

Οι αθλητές επιτυγχάνουν μέγιστη απόδοση με προπόνηση και σωστό διαιτολόγιο που περιλαμβάνει ποικιλία τροφών. Οι αθλητές ωφελούνται περισσότερο από

Οι αθλητές επιτυγχάνουν μέγιστη απόδοση με προπόνηση και σωστό διαιτολόγιο που περιλαμβάνει ποικιλία τροφών. Οι αθλητές ωφελούνται περισσότερο από ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΑΘΛΗΤΩΝ Οι αθλητές επιτυγχάνουν μέγιστη απόδοση με προπόνηση και σωστό διαιτολόγιο που περιλαμβάνει ποικιλία τροφών. Οι αθλητές ωφελούνται περισσότερο από την ποσότητα των υδατανθράκων που αποθηκεύονται

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή και ηλικιωμένοι

Διατροφή και ηλικιωμένοι Διατροφή και ηλικιωμένοι Η διατροφή αποτελεί τη σημαντικότερη ανάγκη για τη διατήρηση της ανθρώπινη ζωής σε όλα τα στάδιά της. Το είδος και η ποσότητα της τροφής που χρειάζεται ο άνθρωπος εξαρτάται από

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφικές συστάσεις για νεαρούς αθλητές. Μέγιστη απόδοση στις διαδοχικές προπονήσεις. Άννα Ευλογημένου Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Διατροφικές συστάσεις για νεαρούς αθλητές. Μέγιστη απόδοση στις διαδοχικές προπονήσεις. Άννα Ευλογημένου Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Διατροφικές συστάσεις για νεαρούς αθλητές. Μέγιστη απόδοση στις διαδοχικές προπονήσεις. Άννα Ευλογημένου Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Πότε και τι να τρώμε πριν την προπόνηση 1. Ένα μεγάλο γεύμα

Διαβάστε περισσότερα

Mάθημα:Oικιακή Οικονομία

Mάθημα:Oικιακή Οικονομία Mάθημα:Oικιακή Οικονομία Ώρα για δράση... ΟΜΑΔΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΩΝ Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις: 1. Το...γάλα υπερέχει από όλα τα είδη γάλακτος. 2. Το... γάλα περιέχει κακάο,το οποίο εμποδίζει

Διαβάστε περισσότερα

«Μεσογειακή δίαιτα και υγεία»

«Μεσογειακή δίαιτα και υγεία» «Μεσογειακή δίαιτα και υγεία» «Μεσογειακή δίαιτα και υγεία» Μερόπη Κοντογιάννη Επίκουρη Καθηγήτρια Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας Διατροφής ρ ήμ Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Μεσογειακή δίαιτα

Διαβάστε περισσότερα

Αντιοξειδωτικά στην διατροφή μας

Αντιοξειδωτικά στην διατροφή μας Χάρις Μαραθεύτη Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος τηλ: 99-720235 email: harismaratheftis@hotmail.com Αντιοξειδωτικά στην διατροφή μας Τα τελευταία 50 χρόνια οι διατροφικές μας συνήθειες άλλαξαν δραστικά.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΚΡΗΤΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΚΡΗΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΚΡΗΤΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΝΗΣΙΑ ΚΡΗΤΗ ΤΕΛΟΣ ΣΤΑΣΗ 1 Η... ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ... ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Η κουζίνα της Μακεδονίας αντανακλά την πολιτισμική και γαστρονομική

Διαβάστε περισσότερα

Ασφάλεια ως ευκαιρία για καινοτομία στην βιομηχανία τροφίμων

Ασφάλεια ως ευκαιρία για καινοτομία στην βιομηχανία τροφίμων Ασφάλεια ως ευκαιρία για καινοτομία στην βιομηχανία τροφίμων Ιωάννης Σμαρνάκης *Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Τεχνολόγων Επιστημόνων Τροφίμων (Π.Ε.Τ.Ε.Τ.) *Διευθυντής Εργοστασίου και Έρευνας & ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Οι τροφές αυτές βρίσκονται στη βάση της διατροφικής πυραμίδας, είναι πλούσιες σε σύνθετους υδατάνθρακες, βιταμίνες της ομάδας Β, πρωτεΐνες,

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Οι τροφές αυτές βρίσκονται στη βάση της διατροφικής πυραμίδας, είναι πλούσιες σε σύνθετους υδατάνθρακες, βιταμίνες της ομάδας Β, πρωτεΐνες, ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Οι τροφές αυτές βρίσκονται στη βάση της διατροφικής πυραμίδας, είναι πλούσιες σε σύνθετους υδατάνθρακες, βιταμίνες της ομάδας Β, πρωτεΐνες, άπεπτες φυτικές ίνες, σίδηρο και άλλα

Διαβάστε περισσότερα

Μενού 2 ης εβδομάδας. Δευτέρα. Διατροφική ανάλυση. Κυρίως γεύμα : φιλέτο ψαριού (γλώσσα) στον φούρνο* Σαλάτα : πατατοσαλάτα με μαυρομάτικα

Μενού 2 ης εβδομάδας. Δευτέρα. Διατροφική ανάλυση. Κυρίως γεύμα : φιλέτο ψαριού (γλώσσα) στον φούρνο* Σαλάτα : πατατοσαλάτα με μαυρομάτικα Μενού 2 ης εβδομάδας Δευτέρα : φιλέτο ψαριού (γλώσσα) στον φούρνο* : πατατοσαλάτα με μαυρομάτικα 194 20 γρ. - 12 γρ. 1,9 γρ. 7,5 γρ. 1,6 γρ. - 1,2 γρ. 323 9,8 γρ. 48,4 γρ. 2,77 γρ. 9,4 γρ. 6,6 γρ. 0,95

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της διατροφής στη διαμόρφωση μέγιστης οστικής μάζας

Ο ρόλος της διατροφής στη διαμόρφωση μέγιστης οστικής μάζας Σύμφωνα με τους ειδικούς, σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης παίζει η σωστή διατροφή σε συνδυασμό με άσκηση και υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Ο ρόλος της διατροφής στη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2015 ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ «ΓΕΜΑΤΟ ΔΙΑΤΡΟΦΗ» Δημοσθένης Β. Παναγιωτάκος, Καθηγητής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Οι διατροφικές

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα σε δείγμα 215 οικογενειών

Έρευνα σε δείγμα 215 οικογενειών Έρευνα σε δείγμα 215 οικογενειών για τις συνήθειες διατροφής και σωματικής δραστηριότητας παιδιών & γονέων/κηδεμόνων Πωλ Φαρατζιάν, M.Sc. Διαιτολόγος - διατροφολόγος Υπεύθυνος στατιστικής ανάλυσης & ερμηνείας

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ 7. Μέρος Α': ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ 7. Μέρος Α': ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ 7 Μέρος Α': ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Κεφ. Ιο ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ 18 1.1. Επιλογή των τροφών 19 1.2. Τα θρεπτικά στοιχεία 20 1.2.1. Πρωτεΐνες ή λευκώματα 21 1.2.2. Υδατάνθρακες ή σάκχαρα 22 1.2.3.

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα σε δείγμα 215 οικογενειών για τις συνήθειες διατροφής και σωματικής δραστηριότητας παιδιών & γονέων/κηδεμόνων

Έρευνα σε δείγμα 215 οικογενειών για τις συνήθειες διατροφής και σωματικής δραστηριότητας παιδιών & γονέων/κηδεμόνων Έρευνα σε δείγμα 215 οικογενειών για τις συνήθειες διατροφής και σωματικής δραστηριότητας παιδιών & γονέων/κηδεμόνων Πωλ Φαρατζιάν, MSc Διαιτολόγος-διατροφολόγος Υπεύθυνος στατιστικής ανάλυσης & ερμηνείας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑ, ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ 1 ος στόχος: 2 ος στόχος: ξέχασες το πρόγευμα σου! 3 ος στόχος:

ΒΗΜΑ, ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ 1 ος στόχος: 2 ος στόχος: ξέχασες το πρόγευμα σου! 3 ος στόχος: ΒΗΜΑ, ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ 1 ος στόχος: Προσπάθησε να τρως 5 μερίδες φρούτα και λαχανικά τη μέρα. Αν δεν σου αρέσουν στην αρχή, δοκίμασε να τα καταναλώσεις σαν: Μικρά κομματάκια πιπεριάς, μανιταριών

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα. Οι διατροφικές συνήθειες των. μαθητών του Γυμνασίου. (ερωτηματολόγιο)

Θέμα. Οι διατροφικές συνήθειες των. μαθητών του Γυμνασίου. (ερωτηματολόγιο) Θέμα Οι διατροφικές συνήθειες των μαθητών του Γυμνασίου (ερωτηματολόγιο) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγή: Διατροφική πυραμίδα (Λαμπρινουδάκη Μαρία, Βαλενστάιν Μαρία) 2. Κυρίως θέμα (ερωτηματολόγιο) (Μουτζούρη

Διαβάστε περισσότερα

2. Ποιον θεωρείτε ιδανικότερο αριθμό γευμάτων στη διάρκεια της ημέρας; 3 (2 μεγάλα και 1 μικρό) 4 (2 μεγάλα και 2 μικρά) 5 (3 μεγάλα και 2 μικρά)

2. Ποιον θεωρείτε ιδανικότερο αριθμό γευμάτων στη διάρκεια της ημέρας; 3 (2 μεγάλα και 1 μικρό) 4 (2 μεγάλα και 2 μικρά) 5 (3 μεγάλα και 2 μικρά) 1. Ποιον θεωρείτε καλύτερο τρόπο, ώστε ένας αθλητής μειώσει το βάρος του; Να κάνει πιο έντονη προπόνηση Να κάνει περισσότερα μικρά γεύματα 2. Ποιον θεωρείτε ιδανικότερο αριθμό γευμάτων στη διάρκεια της

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηµα : Οικογενειακή Αγωγή

Μάθηµα : Οικογενειακή Αγωγή ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2004 2005 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 Μάθηµα : Οικογενειακή Αγωγή Ηµεροµηνία: 14 / 06 /05 Τάξη: Β Λυκείου Ονοµατεπώνυµο µαθητή/τριας:... Χρόνος:

Διαβάστε περισσότερα

Μενού Εβδομάδας του Πάσχα

Μενού Εβδομάδας του Πάσχα Μενού Εβδομάδας του Πάσχα Τρίτη του Πάσχα Κυρίως πιάτο : ψαροκροκέτες ψητές* με ρύζι : βραστά λαχανικά (πατάτα, καρότο, κολοκύθι) 447 θερμίδες 14 γρ. 75 γρ 9 γρ. 2,5 γρ. 4,5 γρ. 1 γρ. 0,7 γρ. 155 θερμίδες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΡΜΟΣΜΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ

ΕΦΗΡΜΟΣΜΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονήθηκε στα πλαίσια των σπουδών για την απόκτηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στην ΕΦΗΡΜΟΣΜΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ που απονέμει η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, σε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΑΠΑΣΧΑΛΙΔΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΜ:

ΚΑΡΑΠΑΣΧΑΛΙΔΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΜ: ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ «ΠΟΛΥΧΡΩΜΟ» ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ 2016-20172017 ΚΑΡΑΠΑΣΧΑΛΙΔΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΜ: 213029 ΑΘΗΝΑ, 2017 ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Οικιακή Οικονομία Β Λυκείου. Μάθημα Επιλογής (4ωρο)

Οικιακή Οικονομία Β Λυκείου. Μάθημα Επιλογής (4ωρο) Οικιακή Οικονομία Β Λυκείου Μάθημα Επιλογής (4ωρο) Βασικές επισημάνσεις Το μάθημα σε Γυμνάσιο και Λύκειο ονομάζεται Οικιακή Οικονομία Το περιεχόμενο του μαθήματος και των Δεικτών Επιτυχίας/Επάρκειας, βασίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Bιολογικά Προϊόντα στη Ζωή μας. Δρ Κωνσταντίνος Μακρής

Bιολογικά Προϊόντα στη Ζωή μας. Δρ Κωνσταντίνος Μακρής Bιολογικά Προϊόντα στη Ζωή μας Δρ Κωνσταντίνος Μακρής Ποιοι είμαστε; Εργαστήριο Νερό και Υγεία - Διεθνές Ινστιτούτο Κύπρου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία Πληθυσμιακές Μελέτες: Αξιολόγηση έκθεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΓΕΛ ΜΕΤΣΟΒΟΥ 2016/17 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ Σχολείο: ΓΕΛ Μετσόβου Τάξη Β Υπεύθυνοι προγράμματος: Τρομπούκη Χαριτίνη Μυλωνάς Πέτρος Σκοπός Έρευνας Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών σε ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 2014-15

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 2014-15 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 2014-15 ΜΕ ΘΕΜΑ: Σωστή διατροφή και άσκηση για τους εφήβους ΚΑΙ ΥΠΟΕΡΩΤΗΜΑ: ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ -ΠΡΟΧΕΙΡΟ ΦΑΓΗΤΟ -ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΟΙ: ΘΟΔΩΡΗΣ ΣΤΑΜΑΤΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοί οι μύθοι στον τομέα της διατροφής προκαλούν όντως μείωση βάρους?

Αυτοί οι μύθοι στον τομέα της διατροφής προκαλούν όντως μείωση βάρους? «10 μύθοι για τη δίαιτα, που υποστηρίζουν πως δεν μπορείς να αδυνατίσεις» από την Τσαμπίκα Κοντόγιαννου Διαιτολόγο Διατροφολόγο, BSc και το «Λόγω Διατροφής»! Υπάρχουν πολλές συμβουλές που προβάλουν τον

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 6 Ιουνίου 2005 (13.06) (OR. en) 9803/05 SAN 99

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 6 Ιουνίου 2005 (13.06) (OR. en) 9803/05 SAN 99 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 6 Ιουνίου 2005 (13.06) (OR. en) 9803/05 SAN 99 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ της : Γενικής Γραμματείας προς : τις αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ. : 9181/05 SAN 67 Θέμα

Διαβάστε περισσότερα

Η Πυραμίδα της Υγιεινής Διατροφής

Η Πυραμίδα της Υγιεινής Διατροφής Η Πυραμίδα της Υγιεινής Διατροφής Η Πυραμίδα Υγιεινής Διατροφής είναι ένας απλός, εικονικός τρόπος για να κατανοήσει κανείς πώς να τρέφεται σωστά σε καθημερινή βάση. Η εικονική αναπαράσταση βοηθά στο να

Διαβάστε περισσότερα

Καραγκούνη Αναστασία Πάτση Ανθή Ράπτη Κατερίνα Σαπανίδου Μαρία

Καραγκούνη Αναστασία Πάτση Ανθή Ράπτη Κατερίνα Σαπανίδου Μαρία Καραγκούνη Αναστασία Πάτση Ανθή Ράπτη Κατερίνα Σαπανίδου Μαρία Ως διαφήμιση αναφέρουμε τη διαδικασία γνωστοποίησης, με έντυπα κι οπτικοακουστικά μέσα, ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας και των ιδιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η αφορμή για την επιλογή του θέματος δόθηκε από δημοσίευση των αποτελεσμάτων έρευνας με θέμα «Η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία». Έρευνα που έγινε σε όλη την Ε.Ε. κατέδειξε την Ελλάδα πρώτη σε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 4 ο. Πρόγραμμα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ. Η σημασία των φρούτων και των λαχανικών ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ 4 ο. Πρόγραμμα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ. Η σημασία των φρούτων και των λαχανικών ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πρόγραμμα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΕ ΕΥΠΑΘΕΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΤΆ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΖΩΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΜΕ 4 ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΜΑΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών;

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών; ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ Τι είναι οι πρωτεϊνες; Η ονομασία πρωτεϊνες προέρχεται από το ρήμα πρωτεύω και σημαίνει την εξαιρετική σημασία που έχουν οι πρωτεϊνες για την υγεία του ανθρώπινου σώματος. Από την εποχή των Ολυμπιακών

Διαβάστε περισσότερα

Οικιακή Οικονομία Τάξη: Γ Γυμνασίου ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Θέμα: Ισοδύναμα Τροφών Τάξη: Γ Γυμνασίου Ημερομηνία: 04/03/08 Χρόνος: 40

Οικιακή Οικονομία Τάξη: Γ Γυμνασίου ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Θέμα: Ισοδύναμα Τροφών Τάξη: Γ Γυμνασίου Ημερομηνία: 04/03/08 Χρόνος: 40 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θέμα: Ισοδύναμα Τροφών Ημερομηνία: 04/03/08 Χρόνος: 40 Στόχοι: Οι μαθητές να: Να επεξηγούν τι είναι τα ισοδύναμα τροφών και να αποδέχονται οπτικά το μέγεθος της 1 μερίδας Είναι σε θέση

Διαβάστε περισσότερα

Εταιρικές Δράσεις Προαγωγής Υγείας & Ευεξίας

Εταιρικές Δράσεις Προαγωγής Υγείας & Ευεξίας Εταιρικές Δράσεις Προαγωγής Υγείας & Ευεξίας www.primus-seminaria.gr Προαγωγή Υγείας Στον Εργασιακό Χώρο Μέσω Αθλητικής Κινητικής Αναψυχής Το πρόγραμμα έχει σκοπό να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει

Διαβάστε περισσότερα

«Ελαιόλαδο το χρυσάφι στο πιάτο μας»

«Ελαιόλαδο το χρυσάφι στο πιάτο μας» «Ελαιόλαδο το χρυσάφι στο πιάτο μας» Ελαιόλαδο και μεσογειακή διατροφή: Πυραμίδα Μεσογειακής Διατροφής Γαστρονομική κουλτούρα-δίαιτες-συνταγές Ελαιόλαδο βάση της Μεσογειακής διατροφής Επιβλέπουσες καθηγήτριες:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ. 2 ο ΓΕΛ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Β3 Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ 2013-2014 ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΛΕΝΗ ΤΑΤΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΠΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΣΜΑΝΙΔΗΣ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ. 2 ο ΓΕΛ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Β3 Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ 2013-2014 ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΛΕΝΗ ΤΑΤΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΠΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΣΜΑΝΙΔΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ 2 ο ΓΕΛ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Β3 Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ 2013-2014 ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΛΕΝΗ ΤΑΤΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΠΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΣΜΑΝΙΔΗΣ 1 Η διατροφή κατά την εφηβική ηλικία έχει ιδιαίτερη

Διαβάστε περισσότερα

Ξεκινήστε με C. Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με αντιοξειδωτικά

Ξεκινήστε με C. Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με αντιοξειδωτικά Ο οργανισμός ενός καπνιστή δέχεται συνεχώς τη βλαπτική δράση του τσιγάρου, είναι φυσικό, λοιπόν, να έχει και διαφορετικές διατροφικές ανάγκες από τον οργανισμό ενός μη καπνιστή. Υπάρχουν τροφές που μειώνουν

Διαβάστε περισσότερα

8 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΩΓΡΑΦΟΥ

8 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΩΓΡΑΦΟΥ 8 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΩΓΡΑΦΟΥ Δάσκαλος : Μιαρίτης Στυλιανός ΥΠΕΠΘ ΕΙΝ ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ (ΠΡΑΞΗ 2.4.3.α) ΠΙΛΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΣΥΜΠΡΑΤΤΟΥΣΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 3 Ο,7 Ο,8 Ο,12 Ο,15 Ο,16 Ο ΔΗΜ. ΣΧ. ΖΩΓΡΑΦΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Κατσαρός Διευθυντής Τμήματος Διατροφολογίας, New York College Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος»

Νίκος Κατσαρός Διευθυντής Τμήματος Διατροφολογίας, New York College Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ MΕΣΟΓΕΙΑΚΗ - ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Νίκος Κατσαρός Διευθυντής Τμήματος Διατροφολογίας, New York College Επιστημονικός Συνεργάτης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΥΡΙΔΟΥ Δ.

ΜΑΥΡΙΔΟΥ Δ. Μεσογειακή Διατροφή Μεσογειακή διατροφή είναι όρος που επινοήθηκε από τον Αμερικανό Επιστήμονα Ancel Keys για να περιγράψει το μοντέλο διατροφής, το οποίο ακολουθούσαν οι λαοί των μεσογειακών χωρών. Στη

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Η διατροφή των εφήβων»

Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Η διατροφή των εφήβων» Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Η διατροφή των εφήβων» Υπεύθυνη καθηγήτρια: Παχιαδάκη Άννα Ομάδα μαθητών Β Τάξης Λυκείου: Αλεβυζάκη Ευανθία, Καλαγασίδη Βάλια, Καλοειδάς Αντώνης, Λεμονάκης Μάριος, Πετράκης Αντώνης,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑ ΙΟ ΡΟΜΙΑΣ ESCAPE MIA EKΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑ ΙΟ ΡΟΜΙΑΣ ESCAPE MIA EKΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑ ΙΟ ΡΟΜΙΑΣ ESCAPE MIA EKΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΑΙΟΣ 2013 ΕΡΓΑΣΙΑ 12 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΗΣ ΑΓΩΝΩΝ ΔΡΟΜΟΥ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr!

«Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr! «Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr! Γνωρίζεις ποιες είναι οι τροφές που θα σε βοηθήσουν στην απώλεια βάρους; Δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΑΤΕΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΑΤΕΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΑΤΕΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-14 1. Συμμετείχαν οι μαθητές 2. Γενικά 3. Τρόφιμα 4. Η πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής 5. Οφέλη για την υγεία 6. Πρόσθετα

Διαβάστε περισσότερα

Η διατροφή δεν είναι παιχνίδι Πιλοτικό πρόγραμμα πρόληψης παιδικής παχυσαρκίας στο δήμο Παύλου Μελά

Η διατροφή δεν είναι παιχνίδι Πιλοτικό πρόγραμμα πρόληψης παιδικής παχυσαρκίας στο δήμο Παύλου Μελά Η διατροφή δεν είναι παιχνίδι Πιλοτικό πρόγραμμα πρόληψης παιδικής παχυσαρκίας στο δήμο Παύλου Μελά Δέσποινα Καλαϊτζόγλου Προϊσταμένη τμήματος Διοικητικής Βοήθειας-Διαφάνειας Επικοινωνίας και Δημοσίων

Διαβάστε περισσότερα

Γενικό Λύκειο Καλαμπακίου Σχολικό έτος 2013-14. Ερευνητική Εργασία Α τετραμήνου. Εκπαιδευτικός: Παπαδόπουλος Δημήτριος (ΠΕ 11) Τάξη: Β Τμήμα: 1ο

Γενικό Λύκειο Καλαμπακίου Σχολικό έτος 2013-14. Ερευνητική Εργασία Α τετραμήνου. Εκπαιδευτικός: Παπαδόπουλος Δημήτριος (ΠΕ 11) Τάξη: Β Τμήμα: 1ο Γενικό Λύκειο Καλαμπακίου Σχολικό έτος 2013-14 Ερευνητική Εργασία Α τετραμήνου Η Διατροφή των Εφήβων Εκπαιδευτικός: Παπαδόπουλος Δημήτριος (ΠΕ 11) Τάξη: Β Τμήμα: 1ο Περιεχόμενο παρουσίασης Περιεχόμενο

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012 Σοφία Παυλίδου Ιατρός, Επιστημονική Συνεργάτης Ιατρείου Αθηροσκλήρωσης, Β Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα