ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ

Transcript

1 ΕΜΠ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Πρόγραμμα Διατμηματικών Μεταπτυχιακών Σπουδών Εξειδίκευσης ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Σοφία Αυγερινού-Κολώνια Καθηγήτρια ΕΜΠ

2 ΘΕΜΑΤΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Βασικές έννοιες για το φαινόμενο Επιλεκτική ανάπτυξη και κυρίαρχα πρότυπα. Περιοχές τουριστικής ανάπτυξης και προβλήματα. Αναζήτηση λύσεων και ιδιαιτερότητες διαχείρισης της τουριστικής ανάπτυξης. Αειφόρος τουριστική ανάπτυξη, θεωρητικές και εμπειρικές προσεγγίσεις. Ελληνικη τουριστική πολιτική

3 Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΩΣ: ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΟΠΟΣ ΔΙΑΚΟΠΩΝ

4 ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ: ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΙΝΗΤΡΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΑΝΩΔΟΜΕΣ, ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

5 ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Α. Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Β. Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Γ. Η ΧΩΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

6 Α. Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ (ΑΓΟΡΑΣΤΕΣ) ΑΝΤΑΛΛΑΓΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΠΩΛΗΤΕΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ: ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΓΑΘΩΝ

7 ΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ συντίθεται από: ΥΛΙΚΑ ΑΓΑΘΑ & ΦΥΣΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΑΥΛΑ ΑΓΑΘΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗΣ

8 Β. Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ επισκέψεις αξιοθέατων (μνημεία, σύνολα, τοποθεσίες, συμμετοχή σε εκδηλώσεις κ.ο.κ.) ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ πρότυπα κατανάλωσης αξιών αντιλήψεων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ: ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΤΑΛΛΑΓΩΝ

9 Γ. Η ΧΩΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ γήινοι και υδάτινοι πόροι προς τουριστική xρήση ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΙΣ (ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ) ΠΟΡΟΙ το χτισμένο περιβάλλον: μνημεία σύνολα τοποθεσίες

10 ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ 1. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ 2. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ 3. ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ 4. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ 5. ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΑ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΕ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥΣ 6. ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 7. ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ-ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ-ΠΕΡΙΗΓΗΤΙΚΟΣ 8. ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ 9. ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΑ ΠΑΡΚΑ 10. ΥΓΕΙΑΣ-ΦΥΣΙΚΗΣ ΖΩΗΣ 11. ΙΑΜΑΤΙΚΟΣ 12. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ-ΠΕΡΙΗΓΗΤΙΚΟΣ 13. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ 14. ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ 15. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΙΝΗΤΡΩΝ 16. ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΣ 17. ΓΥΜΝΙΣΤΙΚΟΣ 18. ΧΡΟΝΟΜΕΡΙΣΤΙΚΗ ΜΙΣΘΩΣΗ (TIME SHARING) 19. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΝΕΕΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ

11 ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ Α.ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΩΝ ΤΑΞΙΔΙΩΝ, ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΙ ΜΙΚΡΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΥΠΟΔΟΧΗΣ, Β.ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΑΖΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ, ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ ΤΙΣ ΙΔΙΕΣ ΕΥΚΟΛΙΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΤΟΥΡΙΣΤΑ, ΑΛΛΑ ΠΑΡΕΚΚΛΙΝΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΜΑΖΙΚΟΥΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥΣ, Γ.«ΕΞΕΡΕΥΝΗΤΗΣ» ΠΟΥ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΕΙ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ, Δ. «ΠΛΑΝΗΤΑΣ», ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΣΤΑ ΜΑΖΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ ΑΡΜΟΝΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ.

12 ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΟΠΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΡΟΥΤΙΝΑ, Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ, ΟΠΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΣΥΝΑΝΤΗΘΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΜΕ ΦΙΛΟΥΣ Ή ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ, Η ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑ, ΟΠΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΡΕΣ, Η ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ ΚΑΙ Η ΕΥΕΞΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ, ΟΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ, ΟΠΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΣΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΤΙ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ, ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙ ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΠΟΥ ΘΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΦΥΣΙΚΟ Ή ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ, ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΟΠΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΒΙΩΣΗ ΣΕ ΕΝΑ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΚΟΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΑΦΕΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΚΑΘΑΡΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ

13 ΚΙΝΗΤΡΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΡΩΤΗΘΕΝΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ ΕΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΕΤΑΞΥ 40 ΚΑΙ 60% ΔΗΛΩΣΑΝ ΟΤΙ ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΗΤΑΝ ΕΝΑ «ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ» Η «ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ» ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΩΝ ΔΙΑΚΟΠΩΝ ΤΟΥΣ, ΕΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ 25-50% ΑΝΕΦΕΡΑΝ ΟΤΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΗΤΑΝ ΜΙΑ «ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ» Η «ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ» ΠΛΕΥΡΑ ΤΩΝ ΔΙΑΚΟΠΩΝ ΤΟΥΣ, ΤΕΛΟΣ, ΕΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΕΤΑΞΥ 25-45% ΕΞΕΦΡΑΣΑΝ ΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΟΤΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΤΟΠΟ Η ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΜΕ «ΔΙΕΘΝΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ» ΕΙΧΑΝ ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΠΛΕΥΡΑ ΔΙΑΚΟΠΩΝ.

14 ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΝΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΤΟΥ 20 ου ΑΙΩΝΑ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

15 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΑΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1. Η ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΗ ΚΑΙ ΕΝΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 2. Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΖΩΗΣ ΣΤΙΣ ΑΝΑΠΤΥΓΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ 3. Η ΣΥΝΕΧΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ 4. Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΑΛΛΕ: 4α. ΣΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΔΕΙΑΣ 4β. ΣΤΗ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΥ ΩΡΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ.

16 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΑΙ ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ Οι παγκόσμιες τάσεις υποδεικνύουν τη συνεχή αύξηση του τουριστικού ρεύματοςγιαταπροσεχή χρόνια, ενώ οι νότιες ακτές της Ευρώπης αντιμετωπίζουν τις πιο ακραίες συνθήκες Ο αριθμός των αλλοδαπών τουριστών στις παράκτιες περιοχές της Μεσογείου διπλασιάστηκε μεταξύ του 1970 και τα μέσα της δεκαετίας του 80 από 58 σε 117 εκατομμύρια. Στην Ελλάδα, η αύξηση αυτή ήταν πενταπλάσια.

17 Από τις αρχές της δεκαετίας του 90 η τουριστική δραστηριότητα αποτελεί το μεγαλύτερο κλάδο παραγωγής, καθώς και το μεγαλύτερο εξαγώγιμο προϊόν σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ανάπτυξη του διεθνούς τουρισμού κατά τα τελευταία χρόνια συντελέστηκε με ρυθμούς υψηλότερους της αύξησης του παγκοσμίου ΑΕΠ. Σήμερα εκτιμάται ότι ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 12% της ιδιωτικής κατανάλωσης, παράγει το 6% του παγκόσμιου ακαθάριστου προϊόντος και προσφέρει περισσότερο από το 7% των θέσεων εργασίας σε παγκόσμιο επίπεδο

18

19

20 Η ανάπτυξη αστικών ζωνών στις παράκτιες περιφέρειες συνδέεται κατ αρχήν αρχήν με την αύξηση του τουρισμού. Το 65% των Ισπανικών ακτών της Μεσογείου, για παράδειγμα, επηρεάστηκε από τις τουριστικές δραστηριότητες το 1989 ενώ το 1981 μόλις 8 χρόνια νωρίτερα, ο αριθμός αυτός ήταν μόνο 42%. ALICANTE Το μεγαλύτερο μέρος της τουριστικής δραστηριότητας συγκεντρώνεται σε μια σχετικά βραχεία περίοδο του έτους. Ο θερινός πληθυσμός της Μεσογείου είναι πολλές φορές φορές μεγαλύτερος του αριθμού των μόνιμων κατοίκων και σε ορισμένα σημεία μπορεί να φθάσει και το 100νταπλασιο τους. Η χωρητικότητα των τοπικών υποδομών και μέσων στις παράκτιες περιοχές είναι εξαιρετικά περιορισμένη σε σχέση με τις απαιτήσεις τέτοιων εποχιακών αυξήσεων της ζήτησης.

21 ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΛΕΥΚΑΔΑ

22 ΑΛΜΑΤΩΔΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΦΙΞΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΡΟΕΛΕΥΣΕΩΝ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΝ ΟΙ ΑΝΑΠΤΥΓΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ ΑΥΞΑΝΕΙ ΜΕ ΑΛΜΑΤΩΔΕΙΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΣΥΜΒΑΛΛΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ Η ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΥΞΑΝΕΙ ΣΕ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΑΤΟΜΩΝ, ΑΛΛΑ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΕΠΟΧΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΙ ΜΕ ΑΚΡΙΒΕΙΑ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΩΝ ΑΥΞΑΝΕΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΜΕ ΣΥΝΑΚΟΛΟΥΘΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΞΕΝΟΔΟΧΙΑ ΕΝΑ ΑΝΙΣΟ ΧΩΡΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΚΑΤΑΝΟΜΩΝ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΙΣΧΥΡΕΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ, ΡΟΔΟ ΚΑΙ ΚΡΗΤΗ

23 ΜΙΑ ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Οι γενικές τάσεις του τομέα είναι μακροχρόνια αυξητικές για την Ελλάδα. Το 2004 συγκεντρώνει 13,5 περιπου εκατομμύρια αφίξεις τουριστών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού την κατατάσσει: στην 16η θέσηστονκόσμο στη 10η θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών προορισμών

24 ΕΝΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΕΣΠΑ 2007 ο τουρισμός συμβάλλει: κατά 15% περίπου στο ΑΕΠ, περισσότερο από 15% στην απασχόληση και περισσότερο από 10% στο καθαρό πάγιο κεφάλαιο της εθνικής οικονομίας. Επίσης εκτιμάται ότι συνέβαλε σημαντικά στη βελτίωση της κατανομής του περιφερειακού εισοδήματος της χώρας κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια.

25 Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΧΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΟΥ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΝΙΣΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΗΣΥΧΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΟΡΕΣΜΟΥ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

26 Ο ελληνικός τουρισμός χαρακτηρίζεται από άνισες χωρικές και χρονικές κατανομές,οι οποίες οφείλονται ως ένα βαθμό στο ηλιοτροπικό πρότυπο, στο οποίο προσαρμόστηκε από την αρχή, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ισχυρές συγκεντρώσεις ζήτησης και προσφοράς, και λίγο αργότερα, μετά τη δεκαετία του εβδομήντα, διασπορά της τουριστικής δραστηριότητας. Γενικά παρατηρούνται: γεωγραφική κατανομή των αφίξεων διανυκτερεύσεων σε όφελος των νομών που διαθέτουν τουριστικούς πόρους θερινών διακοπών, όπως τα παράλια και τα νησιά χρονική κατανομή των αφίξεων διανυκτερεύσεων, ηοποίαεπιβαρύνει τους τουριστικούς νομούς κατά τους θερινούς τουριστικούς μήνες (Μάιος Οκτώβριος), παρά τις τάσεις διεύρυνσης της περιόδου αυτής, οι οποίες είναι εμφανείς κατά τα τελευταία χρόνια.

27

28

29 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ Οι ανάγκες σε εξοπλισμούς και υποδομές θα είναι υπολογίσιμες: Υδροδότηση, απόβλητα Μεταφορές Εγκαταστάσεις διαμονής-αναψυχής αναψυχής Οι κοινωνικές πολιτιστικές επιπτώσεις σοβαρές απόαπό τον εποχικό υπερπληθυσμό καικαι κυρίως από τον κορεσμό του φυσικού και πολιτιστικού χώρου.

30 ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ Επιβάλλεται μια πολιτική βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, που να ρυθμίζει στο χρόνο και στο χώρο την τουριστική κίνηση, μέσα από ένα συνδυασμό προσφοράς ήπιων μορφών τουρισμού και νέων μορφών ελευθέρου χρόνου, να καθορίζει επίσης διακριτικές παρεμβάσεις στο χώρο και στη μορφή των εγκαταστάσεων.

31 H ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΤΕΙ ΤΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

32 Ο ελληνικός τουρισμός χαρακτηρίζεται από άνισες χωρικές κατανομές,οι οποίες οφείλονται ως ένα βαθμό στο ηλιοτροπικό πρότυπο, στο οποίο προσαρμόστηκε από την αρχή, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ισχυρές συγκεντρώσεις ζήτησης και προσφοράς, και λίγο αργότερα κατά τη δεκαετία του εβδομήντα διασπορά της τουριστικής δραστηριότητας. Γενικά παρατηρούνται: γεωγραφική κατανομή των αφίξεων διανυκτερεύσεων σε όφελος των νομών που διαθέτουν τουριστικούς πόρους θερινών διακοπών, όπως τα παράλια και τα νησιά χρονική κατανομή των αφίξεων διανυκτερεύσεων, η οποία επιβαρύνει τους τουριστικούς νομούς κατά τους θερινούς τουριστικούς μήνες (Μάιος Οκτώβριος), παρά τις τάσεις διεύρυνσης της περιόδου αυτής, οι οποίες είναι εμφανείς κατά τα τελευταία χρόνια.

33 Συνακόλουθα, η υποβαθμισμένη και ανεξέλεγκτη προσφορά που συχνά χαρακτηρίζει σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς της χώρας προκαλεί ισχυρές πιέσεις στις τοπικές κοινωνίες, στο οικιστικό, και φυσικό περιβάλλον Η κατάσταση αυτή κάμπτει την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού. Δημιουργεί δε σοβαρούς περιορισμούς σε βάρος του στην μονοπωλιακή αγορά των διεθνών πρακτόρων τουρισμού, οι οποίοι συμπιέζοντας τις τιμές κάτω του κόστους υποχρεώνουν τους έλληνες επιχειρηματίες να υποβαθμίζουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες.

34 ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ Α. Αγροτικός Πληθυσμός 1991 (οικισμοί ως κατοίκους) Β. Αστικός Πληθυσμός 1991 (οικισμοί άνω των κατοίκων) ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ-ΠΡΟΣΦΟΡΑ C. Αφίξεις αλλοδαπών και ημεδαπών τουριστών 1975 D. Αφίξεις αλλοδαπών και ημεδαπών τουριστών 1981 E. Αφίξεις αλλοδαπών και ημεδαπών τουριστών 1991 F. Αφίξεις αλλοδαπών τουριστών 1991 G. Διανυκτερεύσεις αλλοδαπών και ημεδαπών τουριστών 1975 H. Διανυκτερεύσεις αλλοδαπών και ημεδαπών τουριστών 1991 I. Διανυκτερεύσεις αλλοδαπών τουριστών 1991 J. Λόγος του συνόλου των διανυκτερεύσεων προς τον πληθυσμό 1991 K. Τουριστική συχνότητα (αριθμός αφίξεων αλλοδαπών και ημεδαπών τουριστών ανά τ.χλμ.) 1991 L. Κλίνες ξενοδοχειακών καταλυμάτων 1971 M. Κλίνες ξενοδοχειακών καταλυμάτων 1981 N. Κλίνες ξενοδοχειακών καταλυμάτων 1991 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ O. Οικονομικά ενεργός πληθυσμός 1991 P. Ποσοστό απασχολουμένων του τριτογενή τομέα στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό 1991 Q. Απασχόληση στον τουρισμό 1991 R. Μέση ετήσια απασχόληση στον τουρισμό 1969 S. Μέση ετήσια απασχόληση στον τουρισμό 1978 T. Μέση ετήσια απασχόληση στον τουρισμό 1988 U. Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν 1991 (Εκατ.Δρχ.σε Σταθ.Τιμές 1970) V. Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν 1991 στον δευτερογενή τομέα W. Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν 1991 στον τριτογενή τομέα Ολοκληρωθείσες επενδύσεις στον τουρισμό Αναπτυξιακού Νόμου 1982 X. Ολοκληρωθείσες επενδύσεις στον τουρισμό Αναπτυξιακού Νόμου 1892 Υ. Εγκριθείσες επενδύσεις στον τουρισμό Αναπτυξιακού Νόμου 1990

35

36

37 ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΟΜΑΔΑ 11: ΝΟΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΟΜΑΔΑ 10: ΝΟΜΟΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ ΟΜΑΔΑ 9: ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑ 8: ΝΟΜΟΙ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΟΜΑΔΑ 7: ΖΑΚΥΝΘΟΣ, ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ, ΛΕΥΚΑΔΑ, ΣΑΜΟΣ ΟΜΑΔΑ 6: ΑΡΓΟΛΙΔΑ, ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ, ΚΥΚΛΑΔΕΣ, ΛΑΣΗΘΙ, ΧΑΝΙΑ ΟΜΑΔΑ 5: ΦΩΚΙΔΑ, ΛΕΣΒΟΣ, ΧΙΟΣ ΟΜΑΔΑ 4: ΕΥΒΟΙΑ, ΦΘΙΩΤΙΔΑ, ΑΧΑΪΑ, ΚΟΡΙΝΘΙΑ, ΙΩΑΝΝΙΝΑ, ΚΑΒΑΛΑ, ΜΑΓΝΗΣΙΑ ΟΜΑΔΑ 3: ΒΟΙΩΤΙΑ, ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ, ΑΡΤΑ, ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ, ΠΡΕΒΕΖΑ, ΓΡΕΒΕΝΑ, ΔΡΑΜΑ, ΗΜΑΘΙΑ, ΚΑΣΤΟΡΙΑ, ΚΙΛΚΙΣ, ΚΟΖΑΝΗ, ΠΙΕΡΙΑ, ΦΛΩΡΙΝΑ, ΞΑΝΘΗ, ΡΟΔΟΠΗ ΟΜΑΔΑ 2: ΑΤΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 1: ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ, ΑΡΚΑΔΙΑ, ΗΛΕΙΑ, ΛΑΚΩΝΙΑ, ΜΕΣΣΗΝΙΑ, ΚΑΡΔΙΤΣΑ, ΤΡΙΚΑΛΑ, ΠΕΛΛΑ, ΣΕΡΡΕΣ, ΕΒΡΟΣ

38

39 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ Από τις αρχές της δεκαετίας του εβδομήντα, πέραν της Αττικής, σημαντικές συγκεντρώσεις της τουριστικής δραστηριότητας διαμορφώνονται επίσης στην Κέρκυρα, στα Δωδεκάνησα (Ρόδος, Κως), στη Βόρεια Κρήτη (Ηράκλειο, Αγ. Νικόλαος) και στη Χαλκιδική. Η ζήτηση προσανατολίστηκε από την αρχή προς τις παραθαλάσσιες περιοχές και ο ελληνικός τουρισμός διαμορφώνεται ως τουρισμός διακοπών μαζικού χαρακτήρα. Ηκατ αρχήν επιλεκτική συγκέντρωσή του σε ορισμένες περιοχές δημιουργεί υπολογίσιμες πιέσεις στο φυσικό περιβάλλον, στηδόμησηκαιστιςτοπικέςκοινωνίες.

40 Η ζήτηση σε συνδυασμό με την εφαρμογή των κινήτρων τουριστικής ανάπτυξης ενίσχυσαν τη διασπορά της τουριστικής δραστηριότητας στο νησιωτικό χώρο, αρχικά στις Κυκλάδες και από την δεκαετία του ογδόντα στην υπόλοιπη Κρήτη, στα Επτάνησα και στους νησιωτικούς νομούς του Ανατολικού Αιγαίου. Από την άλλη πλευρά το ηλιοτροπικό πρότυπο σε συνδυασμό με τα κίνητρα τουριστικής ανάπτυξης ενίσχυσε της διάχυση του τουρισμού σε περιοχές που διέθεταν το συγκριτικό πλεονέκτημα της παραθαλάσσιας θέσης, αλλά είχαν αγροτικό χαρακτήρα (Ρέθυμνο, Λέσβος, Χίος, Επτάνησα). Ο τουρισμός δεν απωθείται κατ αρχήναπότηναγροτικήδραστηριότητα την οποία συχνά συμπληρώνει λειτουργικά και χρονικά. Οι περιοχές αυτές παρουσιάζουν βελτίωση όχι μόνον των οικονομικών μεγεθών τους, αλλά και των δημογραφικών χαρακτηριστικών τους.

41 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Α. ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΟΣ, Ή ΣΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΠΛΗΡΩΜΩΝ, Β. ΩΣ ΤΟΜΕΑΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΣΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ, Γ. ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΛΟΓΩ ΤΩΝ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΩΝ (ΑΜΕΣΩΝ Ή ΕΜΜΕΣΩΝ) ΕΠΙΔΡΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, Δ. ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΥΜΒΑΛΛΟΝΤΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΑΡΜΟΝΙΚΟΤΕΡΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΣΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ

42 Η ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙΤΑΙ: Α. ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΕΟΤ (1951) ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ Η ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ, Β. ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΙΑΣ ΣΕΙΡΑΣ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΜΕ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, ΔΑΝΕΙΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ

43 ΑΡΧΙΚΑ ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ» ΗΤΑΝ Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΑΦΙΞΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΟ 1975 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΝΕΟΙ ΣΤΟΧΟΙ: Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, Η ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΕΙ Η ΕΝΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΧΙΚΗΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ, ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΝΕΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΟΠΩΣ Ο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΣ, ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ, ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ κ.α., Η ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΟΤΕΡΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΗΣ

44 ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ: ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αναπτυξιακοί Νόμοι 1262/1982, 1892/1990, 2601/1998, 3299/2004 (ΦΕΚ 261 / ΤΕΥΧΟΣ Α / )

45 ΠΡΩΤΟ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΠΣ

46 ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ ΠΕΡΙΟΧΗ Δ Περιλαμβάνει τους νομούς Ξάνθης, Ροδόπης και Εβρου, τις ΒΕΠΕ, όπως καθορίζονται στο άρθρο 1 του ν /1997, της Περιφέρειας Ηπείρου, τα νησιά της Ελληνικής Επικράτειας με πληθυσμό μέχρι κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 1991, τα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, τη νήσο Θάσο το νομό Δωδεκανήσου, πλην της περιοχής που καθορίζεται από την υπουργική απόφαση του ΓΠΣ της πόλης της Ρόδου και την παραμεθόρια ζώνη του ηπειρωτικού τμήματος της Επικράτειας σε απόσταση 20 χλμ από τα σύνορα, στην οποία εντάσσονται και οι δήμοι ή οι κοινότητες των οποίων τα διοικητικά όρια τέμνονται από τη ζώνη αυτή. Η περιοχή Δ διαιρείται στις υποπεριοχές Δ1, Δ2, Δ3 3, ως εξής: Δ1: Περιλαμβάνει την παραμεθόριο ζώνη του ηπειρωτικού τμήματος της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας σε απόσταση 20 χλμ από τα σύνορα στην οποία εντάσσονται οι δήμοι και οι κοινότητες των οποίων τα διοικητικά όρια τέμνονται από τη ζώνη αυτή, το Νομό Δωδεκανήσου πλην της περιοχής που καθορίζεται από την Υ.Α. του ΓΠΣ της πόλης Ρόδου, τα νησιά της Διοικητικής Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Στερεάς Ελλάδας, Αττικής, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης με πληθυσμό με μέχρι κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του Δ2: Περιλαμβάνει την παραμεθόριο ζώνη του ηπειρωτικού τμήματος της Ανατολικής Μακεδονίας και Ηπείρου σε απόσταση 20 χλμ από τα σύνορα στην οποία εντάσσονται και οι δήμοι και οι κοινότητες των οποίων τα διοικητικά όρια τέμνονται από τη ζώνη αυτή, τις ΒΕΠΕ της Περιφέρειας Ηπείρου, τα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, τη νήσο Θάσο και τα νησιά της Ανατολικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου με πληθυσμό μέχρι κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του Δ3: Περιλαμβάνει τους Νομούς Ξάνθης, Ροδόπης και Έβρου. ΠΕΡΙΟΧΗ Γ Περιλαμβάνει τη Ζώνη Λαυρεωτικής του Νομού Αττικής, όπως αυτή καθορίστηκε με την 37349/ κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών, καθώς και τις περιφέρειες, τους νομούς ή τα τμήματα νομών της Επικράτειας που δεν εντάσσονται στις περιοχές Δ, Β και Α. ΠΕΡΙΟΧΗ Β Περιλαμβάνει τις ΒΕΠΕ, την Επαρχία Λαγκαδά και το τμήμα δυτικά του Ποταμού Αξιού του Νομού Θεσσαλονίκης, και την Επαρχία Τροιζηνίας του ν. Αττικής. ΠΕΡΙΟΧΗ Α Περιλαμβάνει τους Νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης, πλην των τμημάτων τους, που εντάσσονται στις λοιπές περιοχές

47 ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Ζώνες Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (ΑΡΘΡΟ-4, Ν-2508/97, ΦΕΚ-124/ 124/Α/ ). Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (ΠΟΑΠΔ)) (ΑΡΘΡΟ( ΑΡΘΡΟ-10, Ν- 2742/99, ΦΕΚ-207/ 207/Α/ ). Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ), (ΑΡΘΡΟ( ΑΡΘΡΟ-29, Ν-2545/97, ΦΕΚ-254/ 254/Α/ ) Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων (ΠΕΧΠ) (Ν-2742/99, ΦΕΚ-207/ 207/Α/ , ΑΡΘΡΟ-11)

48 ΕΙΔΙΚΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ 2009 Οι βασικοί στόχοι του Χωροταξικού Πλαισίου Κατευθύνσεις, κανόνες, κριτήρια για τη χωρική διάρθρωση, οργάνωση και ανάπτυξη του τουρισμού στον ελληνικό χώρο και των αναγκαίων υποδομών του. Πρόγραμμα δράσης για την επόμενη δεκαπενταετία ( ). Επιδιώκονται: Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος, η εξασφάλιση της προστασίας και της βιωσιμότητας των πόρων, ηενίσχυσηπολιτικώνπεριφερειακήςανάπτυξης η διαμόρφωση ενός σαφέστερου πλαισίου κατευθύνσεων προς τον υποκείμενο σχεδιασμό, τις αδειοδοτούσες αρχές και τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις

49 Το Περιεχόμενο 12 άρθρα σε επτά ενότητες A.αφορά στη διάκριση του Εθνικού Χώρου,σε κατηγορίες περιοχών που αναπτύσσεται ή μπορεί να αναπτυχθεί το τουριστικό προϊόν και οι και αντίστοιχες κατευθύνσεις για την χωρική οργάνωση για την εξυπηρέτηση του Τουρισμού ανά κατηγορία περιοχών. B.αφορά στη χωρική οργάνωση και ανάπτυξη των ειδικών μορφών Τουρισμού. Γ.αφορά στις ειδικές και τεχνικές υποδομές Δ.αφορά στις κατευθύνσεις για κατηγορίες χώρου με ειδικό καθεστώς (δάση και γεωργική γη) Ε.αφορά τις σύνθετες και ολοκληρωμένες αναπτύξεις τουριστικών υποδομών σταθερού παραθερισμού ΣΤ.αφορά λοιπές κατευθύνσεις σχεδιασμού και προτάσεις τροποποίησης της νομοθεσίας και Ζ.αφορά στο πρόγραμμα δράσης για την προγραμματική περίοδο

50 Διάκριση του Εθνικού Χώρου και κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης Το Ειδικό Πλαίσιο με κριτήρια (α) την ένταση και το είδος της τουριστικής δραστηριότητας (β) τη γεωμορφολογία και (γ) την ευαισθησία των πόρων διακρίνει τον Εθνικό Χώρο σε δέκα (10) κατηγορίες περιοχών: τις Τουριστικά Αναπτυγμένες περιοχές, τις Αναπτυσσόμενες Τουριστικά περιοχές, τιςπεριοχέςμεκυρίαρχεςχρήσειςάλλεςαπότοντουρισμόκαι δυνατότητα ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού, τις μητροπολιτικές περιοχές, τα νησιά και τις παράκτιες περιοχές, τις ορεινές περιοχές, τις πεδινές και ημιορεινές περιοχές, τις περιοχές Natura, τους αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία και τους παραδοσιακούς οικισμούς.

51 Σύνθετες και ολοκληρωμένες αναπτύξεις τουριστικών υποδομών σταθερού παραθερισμού Ως «σύνθετη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη τουριστικών υποδομών σταθερού παραθερισμού» νοείται η συνδυασμένη ανάπτυξη ξενοδοχείων διαφόρων λειτουργικών μορφών/τύπων υψηλών προδιαγραφών, τουριστικών επιπλωμένων επαύλεων, εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής (συνεδριακά κέντρα, γκολφ, κέντρα θαλασσοθεραπείας κ.ά.) καθώς και κατοικιών προς πώληση στις οποίες θα προβλέπεται η δυνατότητα παροχής ξενοδοχειακών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου. Ως ενδεικτικές περιοχές προτεραιότητας για ανάπτυξη σύνθετων κι ολοκληρωμένων μορφών τουρισμού προτείνονται οι ακόλουθες περιοχές: - ΠαράκτιεςπεριοχέςΔυτικήςΠελοποννήσου - Παράκτιες περιοχές Αιτωλοακαρνανίας - ΠαράκτιεςπεριοχέςΗπείρου - ΠαράκτιεςπεριοχέςΑνατολικήςΜακεδονίας Θράκης - ΠαράκτιεςπεριοχέςΑνατολικήςκαιΝΑΚρήτης - Παράκτιες περιοχές Νότιας Ρόδου - Δυτικές ακτές Ζακύνθου - Ευρύτερη περιοχή πολεοδομικού συγκροτήματος Βόλο

52

53 ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗΣ - Η κατηγοριοποίηση του χώρου: Διαπιστώνεται συγκεχυμένη παράθεση10 κατηγοριών περιοχών χωρίς σύνθεση. - Οι κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης: Η εξειδίκευση των κατευθύνσεων υπό μορφή μέτρων και δράσεων είναι υποβοηθητική για τον σχεδιασμό τοπικού επιπέδου. Στο εθνικό επίπεδο λείπουν οι βασικοί κατευθυντήριοι άξονες ως προς το είδος και την ένταση της επιθυμητής ανάπτυξης κατά κατηγορία περιοχών. Στο περιφερειακό επίπεδο δεν γίνεται αναφορά σε θέματα συμπληρωματικότητας και συμβολής του τουρισμού στην διατομεακή ισόρροπη ανάπτυξη. - Οι Ειδικές Μορφές Τουρισμού: επιφυλάξεις ως προς την ομαδοποίηση, ονομασία και ερμηνεία των μορφών, Δεν γίνεται συσχετισμός μορφών και απαιτούμενων υποδομών. -

54 Οι Σύνθετες και ολοκληρωμένες αναπτύξεις τουριστικών υποδομών σταθερού παραθερισμού: Η προώθηση οικιστικών αναπτύξεων εκτός σχεδίου και διαδικασίας πολεοδόμησης, με ευνοϊκότερους όρους δόμησης και αναπτυξιακά κίνητρα, θα λειτουργήσει ανταγωνιστικά προς την εγχώρια κτηματαγορά αλλά και εσωτερικά στον κλάδο της Ξενοδοχίας. Η διαφοροποίηση τουρισμού-ιδιωτικού παραθερισμού θα πρέπει να παραμείνει σαφής, για πολεοδομικούς όσο και ια δημοσιονομικούς και χρηματοοικονομικούς λόγους. - Οι Ειδικές και Τεχνικές Υποδομές: διατυπώνονται ως αναγκαιότητες προς εξασφάλιση γενικά, ωρίς σύνδεση με το Ε.Π. ή μεάλλα προγράμματα. - Οι Κατευθύνσεις για κατηγορίες χώρου με ειδικό καθεστώς: Σε καθεστώτα προστασίας (Natura κ.α.) διαπιστώνονται αντιφάσεις ως προς την προστασία και την δυνατότητα χωροθέτησης ργανωμένων αναπτύξεων μεγάλης κλίμακας. - Το Πρόγραμμα Δράσης: δεν αναφέρεται σε κόστος, δράσεις προτεραιότητας, χρονοδιάγραμμα. Δεν γίνεται αναφορά σε δείκτες φέρουσας ικανότητας.