ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΠΜΣ Σχεδιασιιός Διοίκnσn και Πολιτική του Τουρισμού

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΠΜΣ Σχεδιασιιός Διοίκnσn και Πολιτική του Τουρισμού"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΔΠΜΣ Σχεδιασιιός Διοίκnσn και Πολιτική του Τουρισμού ΘΕΜΑ: Ο οινοτουρισμός σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο. Ο Αριούσιος οίνος και οι προοπτικές ανάπτυξής του οινοτουρισμού στη Χίο. ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΖΟΥΝΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α.Μ.: Χίος, Μάιος 2009

2 Περίληψη Ο οινοτουρισμός είναι μία ειδική μορφή τουρισμού που περιλαμβάνει μία ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων που δημιουργούνται γύρω από την επίσκεψη των τουριστών-περιηγητών σε οινοποιεία και αμπελουργικές ζώνες και περιλαμβάνει γευσιγνωσία κρασιών, εκπαιδευτικές ξεναγήσεις, φαγητό, εστίαση και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις. Σε διεθνές επίπεδο, ο οινοτουρισμός διαθέτει πολλούς οπαδούς και η ανάπτυξή του σε πολλές χώρες έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι περιοχές της Τοσκάνης στην Ιταλία, της Καλιφόρνια (Napa-Valley) και της Βιρτζίνια στις Ηνωμένες Πολιτείες και της Καμπανίας στη Γαλλία. Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ο οινοτουρισμός κάνει κάποια δειλά αλλά σταθερά βήματα. Με πιο δυναμική παρουσία τους «δρόμους του κρασιού» στην Πελοπόννησο και τη βόρεια Ελλάδα και σε μικρότερο βαθμό στις Κυκλάδες, τη Φθιώτιδα και τη Φλώρινα. Στη Χίο, ο Αριούσιος οίνος είχε μια δυναμική παρουσία στα αρχαία χρόνια. Ακολούθησε μια μείωση της παραγωγής και εγκατάλειψη της καλλιέργειας των αμπελώνων τόσο στα χρόνια της τουρκοκρατίας όσο και στα νεώτερα. Η έντονη πίστη μερικών ανθρώπων και η δημιουργία ενός πρότυπου οινοποιείου στην περιοχή της Αριουσίας γης αποτέλεσαν το έναυσμα για την ανάκαμψη της αμπελοκαλλιέργειας και της παραγωγής του Αριούσιου οίνου και την ελπίδα για την ανάπτυξη του οινοτουρισμού στη Χίο.

3 Abstract Wine tourism is a special form of tourism which includes a wide range of activities arising from a visit at a wine industry. It is based upon wine tasting, experiencing traditional culture, educational tours, food and beverage and other entertaining and amusing activities. Worldwide, wine tourism counts a lot of supporters and it seems to be rapidly evolving. The region of Toskani in Italy, California (Napa- Valley) and Virtzinia in United States and Campania in France are of special interest as far as the evolution and promotion of wine tourism is concerned. In Greece, in recent years, wine tourism has taken some sort but stable and encouraging steps. Wine roads at Cyclades, Fthiotida, Florina and especially at Peloponnisos and north Greece, are nowadays widely known. At Chios Island, a famous brand of wine called Ariousios had made a dynamic presence in ancient years. A decrease in vine cultivation occurred during the following years. Finally, wine production and vine-growing were eliminated during the years of the occupation of Chios Island by the Turks. However good faith of natives in addition to the creation of a model wine producing industry gave birth to a new era for wine making and a hopeful message not only for the production of Ariousios wine but also for the development and promotion of wine tourism within the borders of Chios Island.

4 Εικόνα εξώφυλλου Χάρτης της νήσου Χίου όπου αναφέρεται η περιοχή της Αριουσίας (Γρηγ. Δ. Σπανού, «Ο Αριούσιος οίνος το κρασί της Χίου» Εκδ. Αριούσιος Α.Ε., Χίος 2007).

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή - Το κρασί Κρασί και Οινοτουρισμός..5 Κεφάλαιο 1 ο -Ο Οινοτουρισμός σε παγκόσμιο επίπεδο 1.1 Ιταλία Chianti Classico-Τοσκάνη Αμερική Α) Napa Valey-Καλιφόρνια Β) Βιρτζίνια Γαλλία...25 Καμπανία Κεφάλαιο 2 ο -Ο οινοτουρισμός στην Ελλάδα 2.1 Ιστορικά στοιχεία Οι «Δρόμοι του Κρασιού» στην Ελλάδα Η Πελοπόννησος και οι περιοχές παραγωγής οίνου Τοπικές οργάνωσης για την προώθηση των Δρόμων Οι αμπελώνες Εκπαίδευση και Οινοτουρισμός στην περιοχή Μακεδονία Αττική Κυκλάδες Φθιώτιδα...50 Κεφάλαιο 3 ο -Χίος και Αριούσιος Οίνος 3.1 Ο Αριούσιος οίνος στα αρχαία χρόνια Ο Αριούσιος οίνος στους νεότερους χρόνους Δυνατά και αδύνατα σημεία της επιχείρησης, ευκαιρίες και απειλές Εναλλακτικές μορφές τουρισμού στο Νομό Χίου Φυσικοί πόροι Πολιτιστικοί πόροι. 77 Συμπεράσματα-Προτάσεις Βιβλιογραφία 85 1

6 Εισαγωγή Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι προσπάθειες προώθησης ενός προτύπου τουριστικής ανάπτυξης με βασικό χαρακτηριστικό τη βιωσιμότητα, τον ισόρροπο συνδυασμό της αποτελεσματικότητας της οικονομίας, της κοινωνικής ισότητας και δικαιοσύνης, καθώς και της προστασίας του περιβάλλοντος. Οι φυσικοί και ανθρωπογενείς πόροι, καθώς και οι ίδιες οι ανθρώπινες κοινωνίες ως σύνολα αποτελούν το κεφάλαιο στο οποίο στηρίζεται το φαινόμενο τουρισμός. Άλλωστε, τα τελευταία χρόνια, η αύξηση του διεθνούς ανταγωνισμού στον τουρισμό, καθώς και η γενικότερη αναζήτηση του ανθρώπου για βελτίωση της ποιότητας ζωής, όχι μόνο στον τόπο διαμονής του αλλά ιδίως στον τόπο προορισμού του για αναψυχή και διακοπές, έχουν συμβάλλει στη δημιουργία άρρηκτης σχέση τουρισμού και περιβάλλοντος. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη ενός κυρίαρχου ειδικού κινήτρου στη ζήτηση, το οποίο συνδέεται με συγκεκριμένα θέματα, όπως ταξίδια περιπέτειας, αθλητισμός, περιήγηση, περιβάλλον, γνωριμία με την τοπική παράδοση. Οι τουρίστες συχνά επιλέγουν έναν τρόπο οργάνωσης και διεξαγωγής του ταξιδιού στον οποίο κυριαρχεί η αυτονομία στις επιλογές και η περιήγηση με μικρή ή ελάχιστη χρήση υπηρεσιών οργανωμένου τουρισμού. Επιπρόσθετα, καταγράφεται ανάπτυξη μιας ειδικής υποδομής που εξυπηρετεί τους συγκεκριμένους τουρίστες. Κοινό παρανομαστή προσφοράς και ζήτησης αποτελεί ο σεβασμός της τοπικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής δομής. Ο οινοτουρισμός εντάσσεται στις πιο ελκυστικές, αλλά και δημοφιλείς τάσεις της αγοράς των ήπιων-εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Χαρακτηρίζεται από ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που αναπτύσσεται κατά τις επισκέψεις τουριστών σε οινοποιεία και περιοχές παραγωγής κρασιού και περιλαμβάνει την οινογνωσία, τη 2

7 γαστρονομία, την απόλαυση του φυσικού περιβάλλοντος, τη συμμετοχή στις εργασίες του αμπελώνα, συμπληρωματικές πολιτιστικές δραστηριότητες, τη γνωριμία με την τοπική κοινότητα, την ιστορία και τον τρόπο ζωής των οινοποιών. Ταυτόχρονα, ο οινοτουρισμός αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία Μάρκετινγκ για το κρασί, αφού προωθεί με τον καλύτερο και πιο ευχάριστο τρόπο το συγκεκριμένο προϊόν στη συνείδηση των δυνητικών αγοραστών του μέσα από τις καλύτερες στιγμές, εκείνες των διακοπών, κάνοντάς το αναπόσπαστο κομμάτι των όμορφων αναμνήσεων. Επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα στον καταναλωτή να αποκτήσει γνώσεις και πληροφόρηση, που θα του επιτρέψουν να γίνει πιο απαιτητικός και επιλεκτικός. Το κρασί Η λέξη κρασί ήρθε να αντικαταστήσει την λέξη οίνος στους βυζαντινούς χρόνους, εφόσον η λέξη οίνος αποτελούσε όρο του χριστιανικού λεξιλογίου. Κατά τους παλαιοντολόγους, το αμπέλι έχει προϊστορία πολλών εκατομμυρίων ετών. Η τέχνη της αμπελουργίας εικάζεται ότι ξεκίνησε γύρω στο π.χ., και ως πρώτοι αμπελοκαλλιεργητές θεωρούνται οι Άριοι, (πρόγονοι των Ινδών), οι αρχαίοι Πέρσες, οι Σημιτικοί λαοί και οι Ασσύριοι. Όμως και αρχαίοι Έλληνες διέπρεψαν στην αμπελοκαλλιέργεια και στην οινοποιία, μονοπωλώντας την αγορά για αιώνες. Οι πρόγονοι μας λάτρεψαν και θεοποίησαν το κρασί ανακηρύσσοντας τον Διόνυσο θεό του κρασιού και της ευφορίας. Μπορούμε να πούμε λοιπόν, ότι το κρασί είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, ενώ αποτελεί κίνητρο για μετακινήσεις με σκοπό τη γνωριμία μαζί του. Τα ίδια τα αμπέλια από την άλλη πλευρά λόγω του γλυκού, ήπιου κλίματος όπου ευδοκιμούν, αλλά και του όμορφου τοπίου τους είναι εξαιρετικά ελκυστικοί προορισμοί. Από τις αρχές του 19ου 3

8 αιώνα, οι επισκέψεις σε αμπέλια αποτελούσαν μέρος οργανωμένων ταξιδιών. Αργότερα όμως, το ίδιο το κρασί άρχισε να είναι κίνητρο για οργάνωση ειδικών τουριστικών πακέτων. Είναι προφανές λοιπόν ότι το κρασί μπορεί να αποτελέσει τουριστικό κίνητρο ειδικού ή συμπληρωματικού ενδιαφέροντος, είτε ως επίσκεψη σε μια οινοπαραγωγό περιοχή είτε ως δοκιμασία κρασιού. Το κρασί από μόνο του σχετίζεται με την χαλάρωση, την ξεκούραση, την επικοινωνία με τρίτους, την γνωριμία με καινούρια πράγματα και την φιλοξενία. Επομένως η ίδια η φύση της οινοβιομηχανίας προσφέρεται για συνδυασμό με τον τουρισμό. Άρα ως οινοτουρισμό θα μπορούσαμε να ορίσουμε το είδος του τουρισμού αυτού που ασκείται κατά την επίσκεψη οινοπαραγωγών περιοχών, κτημάτων και οινοποιητικών μονάδων με σκοπό να συνδυασθεί η ευχαρίστηση της γευσιγνωσίας των προϊόντων της αμπέλου με τη μελέτη-εξοικείωση με τον τοπικό τρόπο ζωής, τις συνήθειες, τα ήθη και τα έθιμα, το αγροτικό περιβάλλον και τις παραδόσεις. Ένας άλλος ορισμός που έχει υιοθετηθεί από το στρατηγικό σχέδιο του οινοτουρισμού της Αυστραλίας , ορίζει τον οινοτουρισμό ως τις επισκέψεις σε οινοποιεία και αμπελουργικές ζώνες, με σκοπό να αποκτηθούν εμπειρίες από τις μοναδικές ποιότητες του τρόπου ζωής στην Αυστραλία, συνδεδεμένες με τις πηγές του καλού κρασιού, περιλαμβανομένης της εστίασης σε περιβαλλοντικές ομορφιές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Θα μπορούσαμε λοιπόν να ορίσουμε σαν οινοτουρισμό μία ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων που δημιουργούνται γύρω από την επίσκεψη των τουριστών-περιηγητών σε οινοποιεία και αμπελουργικές ζώνες και περιλαμβάνει γευσιγνωσία κρασιών, εκπαιδευτικές ξεναγήσεις, φαγητό, εστίαση, ψυχαγωγικές εκδηλώσεις και λοιπά. Ένα από τα κύρια πράγματα που πρέπει να έχουμε εμείς οι κρασάδες στην άσκηση της οινοτουριστικής δράσης είναι η εκπαίδευση του καταναλωτή. 4

9 Σε πολλές χώρες του κόσμου, έχουν δημιουργηθεί τα λεγόμενα Μονοπάτια του κρασιού, τα οποία αποτελούν σημαντική δραστηριότητα για τον τουρισμό της κάθε περιοχής και βοηθούν στην εξοικείωση των επισκεπτών με τα κρασιά και την πώλησή τους. Ακόμη μέσω αυτών, προβάλλονται τα πολιτιστικά στοιχεία της κάθε περιοχής και παράλληλα ενισχύεται και ο αγροτουρισμός. Έτσι λοιπόν, γίνεται ένας συνδυασμός δραστηριοτήτων και άλλων στοιχείων με το κρασί και προσφέρεται η δυνατότητα δημιουργίας τουριστικών πακέτων. Ο οινοτουρισμός μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τις περιοχές στις οποίες αναπτύσσεται, να αποκομίσουν σημαντικά οφέλη, όπως: Οικονομική ανάπτυξη, διαφοροποίηση προϊόντος, σταθεροποίηση θέσεων εργασίας και δημιουργία νέων, Συντελεί στην καλή εικόνα και τη φήμη των κρασιών της κάθε περιοχής Προωθεί τις οινοπαραγωγές αγροτικές περιοχές και συνεισφέρει στην ανακάλυψη και διατήρηση των παραδόσεων των περιοχών αυτών, Προτείνει καινούργιους τουριστικούς προορισμούς, Τα οινοποιεία μπορούν να προσελκύσουν τουρίστες όπως τα μουσεία ή κάποια αξιοθέατα. Κρασί και Τουρισμός Αν για το Κρασί και τους οινοπαραγωγούς, ο Τουρισμός είναι απαραίτητος για τους προφανείς οικονομικούς λόγους (επιπρόσθετα έσοδα στα οινοποιεία, αναγνωσιμότητα και προβολή των εταιριών, αύξηση των πωλήσεων), για τον Τουρισμό το Κρασί είναι ένας κλάδος που συμβάλλει σε πολύ πιο ευαίσθητους και πολυεπίπεδους τομείς. Στο επίπεδο της Ποιότητας η συμβολή της τοπικής γαστρονομίας είναι προφανής γιατί δίνει ένα βάθος στο τουριστικό 5

10 προϊόν και μπορεί να δώσει αυτό που λέμε εντυπωσιακές εμπειρίες με σφραγίδα εντοπιότητας σε όλες τις κατηγορίες των επισκεπτών πελατών. Στο επίπεδο του Περιβάλλοντος η συνεισφορά του είναι καθοριστική. Όσο οι αμπελοκαλλιεργητές καλλιεργούν τα αμπέλια τους, φροντίζουν και τις πεζούλες, διατηρώντας έτσι το χαρακτηριστικό τοπίο όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά από μόχθο και ανθρώπινες παρεμβάσεις αιώνων. Γιατί πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάθε ορεινό αμπέλι που εγκαταλείπεται, σε λίγο χρονικό διάστημα καταρρέουν οι ξερολιθιές του, που δεν συντηρούνται πια, προκαλείται διάβρωση και απογύμνωση του εδάφους με αποτέλεσμα την ανικανότητα συγκράτησης και απορρόφησης των νερών της βροχής και την αλλοίωση της φυσιογνωμίας του τοπίου. Του αμπελουργικού τοπίου της Ελλάδας που είναι από τα πιο ενδιαφέροντα του κόσμου. Με εξασφαλισμένα τα αμοιβαία συμφέροντα Τουρισμός και Οίνος έρχονται να δημιουργήσουν ένα νέο Τουριστικό προϊόν τον Οινοτουρισμό. Ξεκινώντας από τον ορισμό του Οινοτουρισμού, σε γενικές γραμμές μπορούμε να ξεδιπλώσουμε μια ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων που δημιουργούνται γύρω από την επίσκεψη τουριστών σε οινοποιεία, αμπελουργικές ζώνες με ότι συμπεριλαμβάνεται μέσα σ αυτές (μονοπάτια, μνημεία όλων των ιστορικών περιόδων, αξιοθέατα) και που μπορεί να περιλαμβάνει γευσιγνωσία κρασιών, εκπαιδευτικές ξεναγήσεις, φαγητό, εστίαση, παραμονή και διανυκτέρευση σε καταλύματα, ψυχαγωγικές εκδηλώσεις και οτιδήποτε έχει σχέση με τον πολιτισμό της καθημερινότητας (παραγωγικές διαδικασίες, ήθη, έθιμα, δρώμενα), (Πίττας Γ, 2008). 6

11 Κεφάλαιο 1 ο Ο Οινοτουρισμός σε παγκόσμιο επίπεδο 1.1 Ιταλία Στην Ιταλία γύρω στο 1985 η ύπαιθρος υπέφερε λόγω οικονομικών αλλαγών. Η αγροτική κοινότητα δεν ήταν πλέον σε θέση να διατηρεί τον εαυτό της και ως αποτέλεσμα αυτού σπίτια και αγροκτήματα εγκαταλείπονταν. Ήταν εμφανές ότι η απώλεια θα ήταν μόνιμη και ότι το ιστορικό, κοινωνικοοικονομικό και πολιτιστικό αντίκτυπο θα ήταν εντονότατα αισθητό σε ολόκληρη τη χώρα. Με τη γνώση αυτή και με την επιθυμία να διασώσει έναν από τους πλέον πολύτιμους πόρους της, η εθνική κυβέρνηση εφάρμοσε πολλές νέες κατευθυντήριες οδηγίες και κανονισμούς, με σκοπό όχι μόνο τη διατήρηση αλλά και την προώθηση της υψηλής κληρονομιάς που απαντάται στον τόπο αυτό, την παράδοση, τα προϊόντα και κυρίως τους ανθρώπους του. Κατά την ανάπτυξη αυτών των κατευθυντήριων οδηγιών, πάρθηκε μια απόφαση να μην επιδιωχθεί ο εμπορικός τουρισμός αλλά μάλλον να ενθαρρυνθεί ο ελαφριάς μορφής τουρισμός και συγκεκριμένα ο οινοτουρισμός. Ο ελαφρύς τουρισμός και ο οινοτουρισμός διαθέτουν πόρους στη διάθεσή τους, οι οποίοι κατά κάποιο τρόπο δεν επηρεάζονται από τα καπρίτσια των σύγχρονων τάσεων της μόδας. Διαθέτουν αληθινή κληρονομιά, τις καρδιές και τις επιθυμίες των ανθρώπων και τους φυσικούς πόρους του τόπου τους. Η ουσία αυτής της βαθιά ριζωμένης κληρονομιάς τέθηκε πριν από εκατοντάδες χρόνια και δεν υπόκειται στους αδύναμους ανέμους της αλλαγής. Ο ελαφρύς τουρισμός στην καθαρότερη έννοιά του είναι μία βιομηχανία που δεσμεύεται να έχει ελαφρύ αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον και την τοπική κουλτούρα, ενώ βοηθά στη δημιουργία θέσεων εργασίας για τους ντόπιους. Ο οινοτουρισμός το ανάγει αυτό 7

12 σε ένα ακόμα πιο συγκεκριμένο επίπεδο, χρησιμοποιώντας το φυσικό περιβάλλον της οινοπαραγωγικής περιοχής ως το υπόβαθρο της σχέσης συνάφειας ανάμεσα στον τόπο, τον παραγωγό και την τοπική ιστορία και την κουλτούρα των ανθρώπων του. Εξαρχής ήταν κατανοητή η αναγκαιότητα της μακροχρόνιας ικανότητας ανοχής οποιασδήποτε προσπάθειας, με την ίδρυση προτύπων και κανονισμών που θα προστάτευαν αυτές τις πρωτοβουλίες. Αν και οι κατευθυντήριες οδηγίες δεν ισχύουν σε εθνικό επίπεδο, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία μαζί με τους σχετικούς νόμους και κανονισμούς εκτελείται από την τοπική κυβέρνηση, σε συνεργασία με διάφορους τοπικούς συνεταιρισμούς. Ένα παράδειγμα ενός πολύ επιτυχημένου τοπικού συνεταιρισμού στην Τοσκάνη είναι το Movimento del Tourismo del Vino, το Κίνημα Οινοτουρισμού ή αλλιώς MTV. Η αποστολή αυτού του μη κερδοσκοπικού πρακτορείου, το οποίο ιδρύθηκε το 1993, είναι να ενθαρρύνει τους οινοπαραγωγούς να ανοίξουν τις πόρτες τους σε επισκέπτες. Ακόμα, πρωταρχικός του στόχος είναι η προώθηση του οινοτουρισμού και η βελτίωση της εικόνας της οινοπαραγωγικής περιοχής, του κύρους και της οικονομικής της ανάπτυξης, ενώ ταυτόχρονα προστατεύεται και προωθείται το φυσικό περιβάλλον. Το MTV έχει σχεδόν 900 μέλη, συμπεριλαμβανομένων κάποιων από τα πλέον περίβλεπτα οινοποιία της Ιταλίας, που επιλέγονται βάσει λεπτομερών κριτηρίων. Το MTV έχει δημιουργήσει έναν κώδικα συμπεριφοράς φιλοξενίας ο οποίος παρέχει μια πολύπλευρη και καθορισμένη εγγύηση παροχής υπηρεσιών ανάμεσα στον οινοπαραγωγό και τον επισκέπτη. Η σφραγίδα εγγύησης του πιστοποιητικού ποιότητας υποδεικνύει την επαγγελματική υποδοχή στο οινοποιείο όπου έχει εφαρμοστεί ο κώδικας συμπεριφοράς. Στόχος είναι να γίνει άμεσα εμφανής στον επισκέπτη, που είναι παράλληλα και καταναλωτής, η 8

13 ποιότητα της εξυπηρέτησης υποδοχής και ως σύμβολο χρησιμοποιείται το αμπελόφυλλο. Όσα περισσότερα αμπελόφυλλα δίνονται σε ένα οινοποιείο, τόσο καλύτερη και υψηλότερη είναι η ποιότητα εξυπηρέτησης που προσφέρει στον επισκέπτη. Το Κίνημα Οινοτουρισμού στοχεύει στο να εκπληρώνει τις προσδοκίες όλων των επισκεπτών, προσφέροντας δρομολόγια, πληροφορίες, συναισθήματα και ανακάλυψη. Όπως λέει το μότο του συνεταιρισμού, "Βλέπετε αυτό που πίνετε". Βάζοντας τον επισκέπτη στην καρδιά της οινοπαραγωγής, στο κελάρι, σε άμεση επαφή με τον οινοπαραγωγό, δημιουργείται διαφάνεια στην παραγωγή του κρασιού και μια σχέση ανάμεσα στον παραγωγό και τον επισκέπτη, ο οποίος είναι ο μελλοντικός καταναλωτής. Επιτρέπει στον επισκέπτη να ανασάνει το άρωμα του κελαριού, προωθεί την κουλτούρα του κρασιού και ενισχύει το κύρος του αγροκτήματος και της γύρω περιοχής, δημιουργώντας νέες οικονομικές και επιχειρηματικές προοπτικές (Λαιμού Ξ., 2008). Πάνω απ' όλα, δημιουργεί ένα δυνατό δέσιμο ανάμεσα στον παραγωγό και τον επισκέπτη και ενδεχομένως δημιουργεί πίστη ανάμεσα στους δύο. Η εμπιστοσύνη αυτή, σε συνδυασμό με τη φιλοξενία, χαρίζει μία μοναδική εμπειρία στον επισκέπτη. Το MTV είναι χορηγός σε αρκετές εκδηλώσεις οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά την βιομηχανία του οινοτουρισμού στο σύνολό της. Οι εκδηλώσεις αυτές περιλαμβάνουν το 'Wine under the stars', την παραδοσιακή καλοκαιρινή εκδήλωση τη νύχτα του Αγίου Λορέντζο μέσα στον Αύγουστο, που προσφέρει στους τουρίστες και τους κατοίκους της περιοχής την ευκαιρία να θαυμάσουν την εξαιρετική καλλιτεχνία και την κληρονομιά των συμμετεχόντων περιοχών, κάτω από το φως των διαττόντων αστέρων. Μία άλλη εκδήλωση είναι το 'Welcome Harvest' που πραγματοποιείται μια Κυριακή του Σεπτεμβρίου από περιοχή σε 9

14 περιοχή και είναι αφιερωμένη στον εορτασμό του θερισμού και τη ζεστή του ατμόσφαιρα, στα οινοποιία μέλη του MTV. Η 'St. Martin's day', είναι άλλη μία εκδήλωση η οποία πραγματοποιείται τη δεύτερη εβδομάδα του Νοεμβρίου και προωθεί το νέο κρασί και τις τελευταίες εσοδείες, ταυτόχρονα με την τελευταία δοκιμή τοπικών εποχιακών προϊόντων. Υπάρχει ακόμα το 'Christmas in the wine cellar'. Τέλος, υπάρχει το 'Cantine Aperte', η πλέον διάσημη ετήσια εκδήλωση κρασιού στην Ιταλία. Προσελκύει πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες μέσα σε μία μέρα, όπου μια ποικιλία ανθρώπων επισκέπτονται τα κελάρια του κρασιού, οι απλοί, ανενημέρωτοι τουρίστες, οι ενημερωμένοι για το κρασί τουρίστες, εμπειρογνώμονες κρασιού, δημοσιογράφοι και ξένοι εισαγωγείς κρασιού. Άλλες σημαντικές οινοτουριστικές πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν το Le Strade del Vino, τους Δρόμους του Κρασιού στην Ιταλία και τον αγροτουρισμό. Οι Δρόμοι του Κρασιού χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση ενός συγκεκριμένου δρόμου ή δρόμων ως συμβολική διαδρομή μέσα στην οινοπαραγωγική περιοχή. Πάλι, οι κατευθυντήριες οδηγίες για τους Δρόμους του Κρασιού καθιερώθηκαν σε εθνικό επίπεδο, όπου οι συγκεκριμένοι νόμοι και πρότυπα τίθενται και ρυθμίζονται από το τοπικό κυβερνητικό σώμα, βάσει των μοναδικών χαρακτηριστικών της περιοχής. Εφόσον οι Δρόμοι του Κρασιού εγκριθούν, μία επιτροπή συστήνεται για να παρουσιάζει την εξέλιξη, την προώθηση, την προστασία και τον έλεγχο της διαδρομής και των προϊόντων της. Η προσπάθεια αυτή περιλαμβάνει τη δημιουργία του μεγάλου Μουσείου Αμπέλου, τουριστικό γραφείο, φεστιβάλ, εκδηλώσεις, καταστήματα κρασιού, εστιατόρια και ούτω καθεξής. Η 'Vin Italy' είναι η εκδήλωση ορόσημο για τον ιταλικό και διεθνή κόσμο του κρασιού. Η μεγαλύτερη έκθεση κρασιού στον 10

15 κόσμο, σταδιακά και αυξανόμενα θεωρείται ως κύριο υποστηρικτικό μέσον ακόμα και σε διεθνές επίπεδο, καλωσορίζοντας την καινοτομία και προσελκύοντας επιχειρηματίες, όχι μόνο ως εμπορική έκθεση αλλά κυρίως ως μια εκδήλωση μεγάλης κλίμακας αναφοράς. Η Vin Italy καλωσόρισε φέτος πάνω από εκθέτες από περισσότερες από 30 χώρες επισκέπτες, το 30% των οποίων ήρθαν από περισσότερες από 100 ξένες χώρες. Τα εκθέματα και οι εκδηλώσεις παρέχουν πληροφόρηση και παρουσιάζουν τις καινοτομίες του κλάδου, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των επιχειρηματιών. Τις προτάσεις διαδρομών που προσφέρουν στους επισκέπτες τις φτιάχνουν βάσει των ιδιαίτερων ενδιαφερόντων τους, σε σχέση με το φαγητό και το κρασί, την ιστορία, την ανάβαση κοντινών λόφων ή ακόμα την ξεκούραση κάτω από ένα κυπαρίσσι. Συνειδητά και ασυνείδητα οι επισκέπτες συγκινούνται με έναν τρόπο που τους κεντρίζει το κέφι και τον ενθουσιασμό. παραμένοντας στο κέντρο αυτού του μύθου. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας στη δημιουργία μίας εντύπωσης με διάρκεια. Επιπλέον σημαντικό για την επιτυχία οποιασδήποτε τέτοιας προσπάθειας, είναι η συλλογική επιθυμία όλων των συμμετεχόντων, των οινοπαραγωγών, των τοπικών τουριστικών πρακτόρων, των ιδιοκτητών καταστημάτων κρασιού, των καλλιτεχνών και πολλών άλλων, στο να τηρούν αυτά τα πρότυπα και να συμμορφώνονται με τους κανονισμούς, διαφορετικά η προσπάθεια θα αποτύχει. Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες που κατευθύνονται στις καλλιέργειες, την αγροτική ανάπτυξη και την προώθηση του οινοτουρισμού, εντάσσουν τώρα την οινοπαραγωγή σε ένα πολιτιστικό, περιβαλλοντικό, ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο. Το 2001, το 5% του συνολικού κέρδους των συνεταιρισμένων οινοποιείων επενδύθηκε στη βελτίωση της ποιότητας του 11

16 οινοτουρισμού. Συγκεκριμένα, έμφαση δόθηκε στη βελτίωση των υποδομών φιλοξενίας, στη δοκιμή κρασιού, στα μαθήματα μαγειρικής, στην οργάνωση συναυλιών, πολιτιστικών εκδηλώσεων, εργαστηρίων και σεμιναρίων. Ως κλάδος, επίσης συνεχίζουν να επενδύουν στην έρευνα και την εξέλιξη, στις νέες μεθοδολογίες που αυξάνουν την ποιότητα των υπηρεσιών και των προϊόντων τους. Στη ρίζα όλων αυτών των προσπαθειών, βρίσκεται η κατανόηση ότι η επιμόρφωση και η προσωπική ανάμειξη του επισκέπτη είναι το ισχυρότερο εργαλείο μάρκετινγκ για να προωθήσουν και να συντηρήσουν την κληρονομιά τους. Δημιουργώντας μία σύνδεση, πνευματική και συναισθηματική, ο επισκέπτης φεύγει με μία εντύπωση που δύσκολα ξεχνάει. Για τον λόγο αυτό, η εντύπωση πρέπει να είναι γνήσια και ενθουσιώδης. Το κρασί αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο πόλο έλξης ξένων επισκεπτών στην Ιταλία και αφορά πάντα καταναλωτές μεσαίου ή υψηλού επιπέδου, οι οποίοι εκτιμούν το καλό κρασί, τα τοπία, τα τοπικά γαστρονομικά προϊόντα και την τέχνη. Είναι οι επισκέπτες που κάθε οινοπαραγωγική περιοχή θέλει να προσελκύσει και η δημιουργία μιας εγκάρδιας εντύπωσης που διαρκεί είναι αυτό που θα τους κάνει να θέλουν να έρθουν ξανά (Λαιμού Ξ., 2008). A) Chianti Classico-Τοσκάνη Η περιοχή Chianti Classico βρίσκεται στην Τοσκάνη. Είναι ίσως η πιο διάσημη οινοπαραγωγική περιοχή σε ολόκληρη την Ιταλία και παράγει μερικά από τα καλύτερα ιταλικά κρασιά. Υποδέχεται έναν πολύ μεγάλο αριθμό τουριστών από όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. Βασικά στοιχεία που τους προσελκύουν εκεί είναι οι τέχνες και ο πολιτισμός, η αρχιτεκτονική, η όμορφη φύση, και βέβαια η εξαιρετική οινογαστρονομία της περιοχής. 12

17 Φυσικά όλοι οι τουρίστες δεν έχουν τις ίδιες ανάγκες, ούτε έχουν τις ίδιες οικονομικές δυνατότητες. Για παράδειγμα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που διασχίζουν την περιοχή με ποδήλατο ή απλά με ένα σακίδιο στον ώμο, διαμένοντας σε μικρές αγροικίες ή πανσιόν, ενώ είναι και αρκετοί εκείνοι που κυκλοφορούν με πολυτελή μινιπούλμαν ή λιμουζίνες, διαμένουν σε ξενοδοχεία πολλών αστέρων και έχουν exclusive πρόσβαση σε μέρη που δεν είναι γενικά επισκέψιμα. Οι τελευταίοι ξοδεύουν μεγάλα ποσά ημερησίως για διαμονή και φαγητό, ενώ δεν φεύγουν από την περιοχή χωρίς να παραγγείλουν μεγάλες ποσότητες από τα πιο premium κρασιά του φημισμένου τοπικού αμπελώνα, τα οποία θα τους παραδοθούν με ειδική υπηρεσία στη πατρίδα τους. Σε μία έκταση περίπου στρεμμάτων, εκ των οποίων τα καλλιεργούνται με αμπέλια, βρίσκει κανείς περισσότερα από 600 οινοποιεία. Υπάρχουν πολύ χαρακτηριστικά τοπία και όλη η περιοχή συντηρείται πολύ καλά. Όχι μόνο παρουσιάζει όμορφο θέαμα, αλλά μεγάλες προσπάθειες γίνονται από τους οινοπαραγωγούς και τις τοπικές πολιτικές αρχές για τη διατήρηση και την όσο το δυνατόν καλύτερη παρουσίαση του μέρους στους επισκέπτες. Με τη διατήρηση και παρουσίαση εννοείται ότι η περιοχή είναι πολύ καλά σηματοδοτημένη. Αν ψάχνει κανείς για ένα οινοποιείο στην περιοχή, θα το βρει. Θα βρει σίγουρα την ταμπέλα με το όνομα του οινοποιείου. Λέγοντας ότι είναι πολύ καλά διατηρημένη εννοούμε ότι δεν υπάρχουν απορρίμματα και σκουπίδια και δεν θα δει ο επισκέπτης ούτε ένα παλιό αγροτικό μηχάνημα να σκουριάζει στα χωράφια. Γιατί έρχεται ο κόσμος στην Τοσκάνη; Η περιοχή προσφέρει πολλούς λόγους στους επισκέπτες. Ανάμεσα σε αυτούς βρίσκεται το κρασί, το όμορφο τοπίο και ο συνδυασμός τέχνης και πολιτισμού. Είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι πάνω από το 30% των 13

18 αμερικανών επισκεπτών έρχονται αποκλειστικά για μια διαδρομή κρασιού την οποία συνδυάζουν και με άλλα ενδιαφέροντα. Σήμερα ο οινοτουρισμός αποτελεί έναν πάρα πολύ σημαντικό παράγοντα για την τοπική οικονομία. Από τους επισκέπτες της Τοσκάνης οι περισσότεροι στατιστικά είναι πολυταξιδεμένοι και καλλιεργημένοι και σε γενικές γραμμές το εισόδημά τους είναι άνω του μέσου όρου. Ανάμεσά τους, θα βρει κανείς εραστές του κρασιού και επαγγελματίες του κρασιού, ανθρώπους που παράγουν κρασί σε άλλα μέρη του κόσμου και επισκέπτονται την περιοχή για την εμπειρία. Όλοι, πελάτες και οινοποιεία έχουν τις δικές τους προσδοκίες. Η επιτυχία της εκδρομής καθορίζεται από το πώς καταφέρνει ο αρχηγός να διαχειρίζεται τις ανάγκες όλων των συμμετεχόντων. Όσον αφορά τους πελάτες, οι πελάτες θέλουν μία καλά οργανωμένη εκδρομή, απαιτούν αξία για τα λεφτά τους και στην τελική ανάλυση θέλουν να βλέπουν και να αισθάνονται αυτό το οποίο πλήρωσαν, ένα φιλικό καλωσόρισμα από το οινοποιείο. Ο ιδιοκτήτης ή ο διευθυντής του οινοποιείου καλωσορίζει ο ίδιος τους επισκέπτες. Αυτό δημιουργεί μία αίσθηση στην ομάδα των επισκεπτών και γενικά ο ιδιοκτήτης του κτήματος έχει πολλές ιστορίες να πει και σίγουρα έχει και το πάθος να εξηγήσει πολλά πράγματα σχετικά με το κτήμα του. Η περιήγηση στους χώρους του οινοποιείου είναι συναρπαστική. Η ξενάγηση γίνεται από το ειδικευμένο προσωπικό του οινοποιείου. Ο επισκέπτης δεν μπορεί να μην προσέξει την υπερσύγχρονη τεχνολογία που χρησιμοποιείται σε όλα τα στάδια της οινοποιητικής διαδικασίας. Εκεί όμως που εντυπωσιάζεται πραγματικά είναι στην κάβα όπου τα κρασιά παλαιώνουν στα βαρέλια έναν χώρο «σκαμμένο» μέσα στον βράχο του λόφου, ο οποίος είναι γυμνός και αποτελεί έναν από τους τοίχους της αίθουσας. Αυτό γίνεται όχι μόνο για λόγους αισθητικής (το θέαμα 14

19 είναι πανέμορφο, ειδικά όταν ο βράχος φωτίζεται), αλλά και για λόγους ουσίας, καθώς το άγριο αυτό στοιχείο χαρίζει στην ατμόσφαιρα της κάβας φυσική υγρασία και δροσιά (Φρόνιμος Γ., 2008). Αυτό όμως που μοιάζει πραγματικά σαν να έχει βγει από Χολιγουντιανή ταινία είναι το «θησαυροφυλάκιο» του οινοποιείου. Το μεγάλο και υπερσύγχρονο vault μπορεί να μη φιλοξενεί μετρητά ή κοσμήματα, στα ράφια του όμως φυλάσσονται εξίσου μεγάλοι οινικοί «θησαυροί». Πρόκειται για τις ιδιωτικές συλλογές διάσημων προσωπικοτήτων, μεγάλων τραπεζικών οίκων του κόσμου, αλλά και συλλεκτών, που απαρτίζονται από παλιές και σπάνιες χρονιές των κρασιών του οινοποιείου. Οι συνθήκες συντήρησης είναι απίστευτες (ο χώρος διαθέτει μέχρι και σεισμογράφο που μετράει τους κραδασμούς), ενώ τα μέτρα ασφαλείας άνετα συγκρίνονται με τα αντίστοιχα που διαθέτουν μεγάλες τράπεζες. Οι επισκέπτες διαθέτουν αρκετό χρόνο να περιηγηθούν στο οινοποιείο. Μαθαίνουν από τον οδηγό σχετικά με τις διαφορές στις μεθόδους παραγωγής του κρασιού και τα ίδια τα κρασιά. Η περιήγηση ολοκληρώνεται σε ένα ευπαρουσίαστο δωμάτιο ή χώρο δοκιμής με γευστική δοκιμή κρασιών με τη συνοδεία τοπικών φαγητών και προϊόντων. Πολλά οινοποιεία της Ιταλίας σήμερα, μαζί με τα κρασιά τους προσφέρουν και δοκιμές του δικού τους ελαιόλαδου. Το προσωπικό διαθέτει γνώσεις σχετικά με το οινοποιείο, την παραγωγή του, διαθέτει καλά επικοινωνιακά προσόντα και εάν δεν είναι ο ίδιος ο ιδιοκτήτης αυτός που κάνει τη ξενάγηση, δεν πρέπει να υποτιμάται το γεγονός ότι το άτομο που οι επισκέπτες συναντούν στο οινοποιείο αποτελεί την προσωποποίηση του ίδιου του οινοποιείου. Τα οφέλη των οινοποιείων είναι πολλά. Πρώτα απ' όλα πρόκειται για μία φτηνή μέθοδο διαφήμισης. Βελτιώνουν τη δουλειά τους και είναι αποδεδειγμένο πλέον ότι τα οινοποιεία που ανοίγουν 15

20 τις πόρτες τους σε επισκέπτες και παρέχουν καλά οργανωμένες ξεναγήσεις, αυξάνουν τις πωλήσεις τους κατά τουλάχιστον 10%. Ένα υποπροϊόν των οργανωμένων επισκέψεων σε οινοποιεία είναι η προώθηση της περιοχής. Η ικανοποίηση σε μεγάλο ή μικρό βαθμό των υπηρεσιών που παρέχονται, συνεισφέρουν στη βελτίωση της εικόνας της περιοχής εν γένει Αμερική Α)Napa Valey-Καλιφόρνια Η Napa Valley, ή απλώς Valley, 'κοιλάδα' για τους αμερικάνους, βρίσκεται στη δυτική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών στην Πολιτεία της Καλιφόρνιας, βόρεια της πόλης του Σαν Φρανσίσκο. Το πρώτο πράγμα που αντικρίζει ο επισκέπτης στη Napa είναι σχεδόν κυριολεκτικά ένας απέραντος, καταπράσινος ωκεανός από αμπελώνες, έκτασης στρεμμάτων, όπου παράγονται 8 εκατομμύρια κιβώτια κρασιού δωδεκάρια, ετησίως. Δηλαδή γύρω στα εκατόλιτρα. Η Napa, παρόλο που παράγει μόλις το 4% της συνολικής παραγωγής της Καλιφόρνιας, αποφέρει στην οικονομία της Πολιτείας 15 δις δολάρια ετησίως. Αν και η οινική άνθηση της περιοχής ξεκίνησε μόλις πριν από 50 περίπου χρόνια, δηλαδή στις αρχές της δεκαετίας του '60, σήμερα στην περιοχή λειτουργούν 325 οινοποιεία, λίγο λιγότερα δηλαδή απ' ό,τι σε ολόκληρη την Ελλάδα, τα οποία δέχονται περίπου 5 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, φέρνοντας τη Napa Valley στην 3η θέση των δημοφιλέστερων προορισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά τη Disneyland και το Yosemite National Park. Τα οινοποιεία. Τα επισκέψιμα οινοποιεία της περιοχής αποτελούν σταθμούς πολιτισμού και φυσικού πλούτου. Ο σεβασμός

21 στη φύση, η αξιοποίηση και η προβολή του φυσικού τοπίου αποτελούν προτεραιότητα. Έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην αρχιτεκτονική των κτιριακών εγκαταστάσεων των οινοποιείων και στην αρχιτεκτονική τοπίου, με αποτέλεσμα τα οινοποιεία να εντάσσονται αρμονικά στο φυσικό περιβάλλον και να αναδεικνύουν το τοπίο της περιοχής. Πολλά οινοποιεία, πέρα από τους αμπελώνες και τα κρασιά τους, προβάλλουν τους κήπους τους, που είναι πλούσιοι σε σπάνια δέντρα, φυτά και βότανα. Έτσι ο επισκέπτης, πέρα από τη δυνατότητα επίσκεψης στο οινοποιείο, έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί ή και να ξεναγηθεί στους κήπους. Η τέχνη και πολιτισμός δίνουν το δικό τους στίγμα. Έντονη είναι η παρουσία της τέχνης σε πάρα πολλά οινοποιεία, δίνοντας τη δυνατότητα στον επισκέπτη να απολαύσει μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις ζωγραφικής, γλυπτικής, σύγχρονων καλλιτεχνών, μέσα στους χώρους των οινοποιείων. Σε κάποια μάλιστα οινοποιεία, νιώθεις πραγματικά ότι βρίσκεσαι σε μουσείο μοντέρνας τέχνης (Σιδηροπούλου Ηλ., 2008). Για να μπορέσει ο ταξιδιώτης να επισκεφτεί καταρχήν τη Napa Valley και τα οινοποιεία, είναι απαραίτητη η ολοκληρωμένη και σωστή οδική σήμανση και αυτό στην περίπτωση της Napa Valley είναι γεγονός. Επίσης, τα οινοποιεία έχουν πολύ καλή σήμανση στους εσωτερικούς και εξωτερικούς τους χώρους, διευκολύνοντας έτσι την περιήγηση των επισκεπτών. Όλα τα οινοποιεία είναι προσβάσιμα για τα άτομα με κινητικές δυσκολίες, τα άτομα με ειδικές ανάγκες και πληρούν βέβαια τους κανόνες ασφαλείας. Τα οινοποιεία είναι ανοικτά καθημερινά, εκτός από τις επίσημες αργίες και γιορτές. Διαθέτουν αίθουσα γευσιγνωσίας και πωλητήριο. Στους δύο αυτούς χώρους, ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί δωρεάν. Ωστόσο, εάν θέλει να δοκιμάσει κρασί καλείται να πληρώσει κάποιο αντίτιμο, την τιμή ενός εισιτηρίου. 17

22 Στην περίπτωση που έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις ή θέλει να δοκιμάσει κρασιά παλιάς εσοδείας ή αντίστοιχα θέλει να ξεναγηθεί στους χώρους παραγωγής, είναι απαραίτητο να κάνει μια κράτηση πριν την επίσκεψή του, να κλείσει δηλαδή κάποιο ραντεβού. Αξιοσημείωτο είναι ότι όλα τα οινοποιεία διαθέτουν wine clubs, με ειδικά προνόμια για τα μέλη τους. Έτσι, τα μέλη των clubs μπορούν να αγοράζουν κρασιά σε καλύτερες τιμές, να έχουν προσφορές, να δοκιμάζουν κρασιά πριν από τους υπόλοιπους καταναλωτές, να συμμετέχουν σε ειδικές εκδηλώσεις και να δέχονται τα κρασιά με αποστολή στους χώρους τους οποίους εκείνοι υποδεικνύουν στο οινοποιείο. Τα οινοποιεία διαδραματίζουν επιμορφωτικό και εκπαιδευτικό ρόλο. Μέσα από τα σεμινάρια και τα προγράμματα που διοργανώνουν με θέμα το κρασί και τη γαστρονομία γενικότερα, τα οινοποιεία και το εκπαιδευμένο τους προσωπικό πληροφορούν, ενημερώνουν και επιμορφώνουν το καταναλωτικό κοινό. Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματική η λειτουργία των επισκέψιμων οινοποιείων, απαραίτητη προϋπόθεση είναι και η κατάλληλη υποδομή της περιοχής(δήμου Μ., 2008). Με 5 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, είναι εύκολο να φανταστούμε πόσο αναπτυγμένος είναι ο τουριστικός ιστός της περιοχής. Υπάρχουν καταλύματα για όλα τα βαλάντια, αλλά και πολυτελή resorts με υποδομές για spa αλλά και για αθλητικές δραστηριότητες, όπως γκολφ. Υπάρχουν επίσης εστιατόρια όλων των κατηγοριών, καταστήματα delicatessen όπου πραγματικά χάνεται κανείς στα ράφια τους από την πληθώρα των επιλογών, αλλά και κάβες. Ο επισκέπτης στη Napa έχει επίσης τη δυνατότητα για εναλλακτικές δραστηριότητες, όπως είναι η ποδηλασία και η πεζοπορία, αλλά έχει την επιλογή ακόμα και του wine train. Ενός τραίνου από το πάλαι ποτέ, με ανακαινισμένα πολυτελή βαγόνια, το 18

23 οποίο διασχίζει από το νότο προς τον βορρά τους αμπελώνες και τα οινοποιεία της Napa. Ο επισκέπτης ταξιδεύοντας με το wine train έχει τη δυνατότητα να απολαύσει τοπικές γεύσεις και κρασιά, θαυμάζοντας το τοπίο της περιοχής. Σίγουρα όμως δεν είναι μόνο η υποδομή εκείνη που αρκεί για να μαγνητίσει τον επισκέπτη (Σιδηροπούλου Ηλ.,2008). Στην ευρύτερη περιοχή του Σαν Φρανσίσκο, που ουσιαστικά περικυκλώνεται από αμπελώνες, ο επισκέπτης μπαίνει στην ατμόσφαιρα του κρασιού. Το κρασί τον καθηλώνει, τον μαγεύει, τον σαγηνεύει και τον προσκαλεί να γνωρίσει τους τόπους παραγωγής του και τους αμπελώνες του. Και αυτό συμβαίνει με ποικίλους τρόπους και πολλούς παράγοντες. Δεν είναι τυχαίο ότι μπορεί κανείς να βρει χάρτη δωρεάν με τα επισκέψιμα οινοποιεία, σε πάρα πολλά σημεία των πόλεων και των χωριών. Υπάρχει εξειδικευμένος Τύπος δωρεάν διανομής, εφημερίδες και περιοδικά, που επικεντρώνονται στον οινοτουρισμό. Παρουσιάζουν δηλαδή τα επισκέψιμα οινοποιεία, τις εναλλακτικές δραστηριότητες στην περιοχή, τα καταλύματα, τα εστιατόρια και ό,τι άλλο μπορεί να κεντρίσει το ενδιαφέρον του επισκέπτη. Τα κρασιά προβάλλονται μέσα από τις επιχειρήσεις της περιοχής. Αυτό σημαίνει ότι προβάλλονται μέσα από τα μπαρ, τα εστιατόρια και τις κάβες. Αντίστοιχα οι επιχειρήσεις αυτές υποστηρίζουν τους ντόπιους παραγωγούς, και αυτά τα κρασιά. Τα ντόπια κρασιά κατέχουν ένα πολύ μεγάλο μέρος στις λίστες των εστιατορίων και στα ράφια των καταστημάτων. Επίσης, υπάρχουν πολλές τηλεοπτικές εκπομπές και ντοκιμαντέρ με θέμα το κρασί, τα οποία προβάλλονται σε τοπικό και σε εθνικό επίπεδο. Υπάρχουν πάρα πολλά βιβλία, τα οποία διατίθενται και στα μεγάλα αλλά και στα μικρότερα βιβλιοπωλεία. Δεν είναι δηλαδή 19

24 δύσκολο να εντοπίσει και να αγοράσει κανείς ένα βιβλίο με θέμα το κρασί και τη γαστρονομία. Και βέβαια υπάρχουν gadgets και παιχνίδια, που αφορούν στο κρασί και στη γαστρονομία. Το κρασί προβάλλεται παράλληλα με τη γαστρονομία και στο πλαίσιο της γαστρονομίας εντάσσονται τα εποχιακά τοπικά προϊόντα και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα προϊόντα βιολογικής γεωργίας. Τέλος στην περιοχή της Napa Valley υπάρχουν δύο επίσης κέντρα-σχολές που διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο. Το επιμορφωτικό κέντρο για καταναλωτές και μία πανεπιστημιακή σχολή (Δήμου Μ., 2008). Το COPIA. Το COPIA είναι το αμερικάνικο κέντρο για το κρασί, το φαγητό και τις τέχνες και βρίσκεται στην πόλη της Napa. Στοχεύει στην επιμόρφωση κυρίως των καταναλωτών σε θέματα κρασιού και γαστρονομίας. Ο επισκέπτης του COPIA έχει καθημερινά τη δυνατότητα να παρακολουθήσει σεμινάρια γευσιγνωσίας, γαστρονομίας και μαγειρικής, να δοκιμάσει μεγάλη ποικιλία κρασιών και να γευματίσει ή δειπνήσει σε ένα από τα εστιατόριά του. Επίσης, μπορεί να περιηγηθεί στους βοτανικούς κήπους που έχει, να επισκεφτεί εκθέσεις τέχνης με κύριο θέμα το κρασί και το φαγητό, να παρακολουθήσει διαλέξεις, συναυλίες και ταινίες, να επισκεφτεί το πωλητήριο, αλλά και να πάρει πληροφορίες για την Καλιφόρνια και τα επισκέψιμα οινοποιεία της. Το παράρτημα του κολεγίου, the Culinary Institute of America, στη Napa Valley, ιδρύθηκε το 1995 με την υποστήριξη του περιοδικού Wine Spectator. Εκεί, παράλληλα με το ακαδημαϊκό πρόγραμμα σπουδών, διοργανώνονται εκπαιδευτικά προγράμματα κρασιού και γαστρονομίας, που απευθύνονται και πάλι στους καταναλωτές. Οι επισκέπτες του CIA έχουν επίσης τη δυνατότητα να απολαύσουν την εποχιακή κουζίνα με τοπικά προϊόντα, όπου κάνουν 20

25 την πρακτική τους οι φοιτητές της σχολής (Σιδηροπούλου Ηλ., 2008). Στη Napa Valley, το κρασί αποτελεί το κυρίαρχο αξιοθέατο. Ο ταξιδιώτης επισκέπτεται τη Napa συνειδητά, για να απολαύσει αμπελώνες, οινοποιεία, κρασιά, γεύσεις και υψηλής ποιότητας παρεχόμενες υπηρεσίες. Αυτή είναι και η βασική διαφορά με το μοντέλο του ευρωπαϊκού οινοτουρισμού, ο οποίος εντάσσεται στις εναλλακτικές προτάσεις τουρισμού, αποτελώντας μια θεματική ενότητα ενός ευρύτερου πλαισίου και όχι το αποκλειστικό, κυρίαρχο θέμα, όπως στην περίπτωση της Napa Valley. Εν ολίγοις, στην Ευρώπη ο οινοτουρισμός προβάλλεται και προωθείται ως εναλλακτική πρόταση τουρισμού, ενώ στην Αμερική αποτελεί μία αυτοτελή πρόταση. Ειδικά για την περίπτωση της Napa Valley, αναμφισβήτητα πρόκειται για το οινικό Hollywood (Δήμου Μ., 2008). Β) Βιρτζίνια Η Βιρτζίνια το 1975 διέθετε έξι οινοποιεία και τώρα έχει περίπου 135. Είναι η 9η μεγαλύτερη πολιτεία σε αριθμό οινοποιείων με 135 και η 6η μεγαλύτερη σε αριθμό καλλιεργήσιμων στρεμμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περίπου στρέμματα. Διαθέτει επίσης τον μεγαλύτερο αριθμό οινοποιείων στις ανατολικές πλαγιές του όρους Blue Ridge. Η Βιρτζίνια βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο αριθμός των επισκεπτών ετησίως φτάνει τα 35 εκατομμύρια που ξοδεύουν περίπου 17 δις δολάρια τον χρόνο. Στη Βιρτζίνια οι οινοποιοί αλλά και όλοι οι εμπλεκόμενοι κλάδοι συνεργάστηκαν για την ανάπτυξη του οινοτουρισμού. Με έμφαση στις υποδομές και στην επαγγελματική εξυπηρέτηση του 21

26 οινοτουρίστα, αλλά και με σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα και την τεχνολογία, η Πολιτεία της Βιρτζίνια κατάφερε μέσα στις δυο τελευταίες δεκαετίες να αναπτύξει οργανωμένο οινοτουρισμό που σήμερα αποφέρει εισόδημα 1,7 δισ. δολαρίων ετησίως. Το '79 ο νόμος μας περί αγροτικής οινοποιίας δημιούργησε στην πραγματικότητα τη βιομηχανία οινοποιίας στη Βιρτζίνια. Έκτοτε, η κυβέρνηση συμμετέχει ελάχιστα οργανώνοντας το Γραφείο Μάρκετινγκ για το Κρασί και τον Σύνδεσμο Κρασιού της Βιρτζίνια, με σκοπό την ανάπτυξη του τουρισμού στην πολιτεία. Ο Σύνδεσμος Κρασιού της Βιρτζίνια είναι μια θέση που επανδρώνεται από τον κυβερνήτη. Στη Βιρτζίνια δεν υπάρχουν άμεσες κρατικές επιχορηγήσεις για την παραγωγή οποιουδήποτε καρπού, ούτε άλλες άμεσες κρατικές επιχορηγήσεις για τη χρηματοδότηση της ίδιας της οινοποιίας. Το Γραφείο Μάρκετινγκ Κρασιού το ίδιο έχει ως σκοπό να κάνει ακριβώς αυτό, να προωθεί δηλαδή τα οινοποιεία στους καταναλωτές προσωπικά. Στη πολιτεία της Βιρτζίνιας πιστεύουν ότι ο Δρόμος του Κρασιού σαν έννοια βρίσκεται σε αντίθεση με τον εαυτό της. Αποτελεί ένα αίνιγμα. Ο Δρόμος του Κρασιού εξ ορισμού σημαίνει ότι συγκεντρώνουν τα οινοποιεία μαζί για τους σκοπούς του μάρκετινγκ, αλλά βέβαια ο πραγματικός στόχος είναι να επιτρέψουν και να πείσουν τον καταναλωτή να μπει σε κάθε ένα από τα οινοποιεία που βρίσκονται στον Δρόμο του Κρασιού, άρα να διαφοροποιήσουν τα συγκεκριμένα οινοποιεία από την ομάδα οινοποιείων. Άρα υπάρχει μια σύγκρουση μεταξύ της ιδέας της ομαδοποίησης, του να καταφέρουν να στείλουν ανθρώπους, και την ιδέα ότι όταν θα φτάσουν θα πρέπει να βρουν κάτι μοναδικό στο κάθε συγκεκριμένο οινοποιείο. Επομένως η θεωρία τους βασίζεται σε αυτό το αίνιγμα. Στόχος είναι να αυξήσουν το μερίδιο της εγχώριας αγοράς, που τώρα είναι στο 4,5%. Για να το πετύχουν αυτό, εκμεταλλευτήκαν την ιδέα του 22

27 Δρόμου του Κρασιού και ο ίδιος ο καταναλωτής προωθεί τον αντικειμενικό σκοπό του, δηλαδή προσπαθούν να καταφέρουν ο συγκεκριμένος καταναλωτής που επισκέπτεται το συγκεκριμένο οινοποιείο να ζήσει μία μοναδική εμπειρία. Την πρώτη φορά που ο πελάτης επισκέπτεται το οινοποιείο, ο οινοποιός διαθέτει μία μόνο ευκαιρία για να του κάνει εντύπωση. Αυτή η μία ευκαιρία είναι ό,τι σημαντικότερο συμβαίνει κατά την όλη διαδικασία. Φυσικά και θέλουν να πουλήσουν ένα μπουκάλι κρασί, εφόσον αυτό το μπουκάλι κρασιού έχει το μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους. Στη Βιρτζίνια, κρατούν το 100% του ποσού κατά την άμεση πώληση στο οινοποιείο. Αν ένα μπουκάλι φύγει από το οινοποιείο και περάσει στην αλυσίδα διανομής, εξαιτίας του νομικού συστήματος των Ηνωμένων Πολιτειών, στο οινοποιείο μένει μόνο το 15% ή και λιγότερο από αυτό που ξοδεύει ο καταναλωτής για το μπουκάλι. Είναι συνεπώς εξαιρετικά σημαντικό το κέρδος από την πώληση αυτού του μπουκαλιού να εξαργυρώνεται από το ίδιο το οινοποιείο. Για καθαρά οικονομικούς λόγους (King D., 2008). Η ιδέα όμως του Δρόμου του Κρασιού και η ιδέα του Γραφείου Μάρκετινγκ του Κρασιού στη Βιρτζίνια, δεν αφορά συγκεκριμένα την πώληση αυτού του πρώτου μπουκαλιού. Αφορά και το δεύτερο και το τρίτο και το δέκατο. Αφορά το να έχουν έναν πελάτη ο οποίος θυμάται αυτή τη μοναδική εμπειρία για πάντα. Χωρίς αυτό το στοιχείο δεν μπορούν να συναγωνιστούν τον υπόλοιπο κόσμο, όπως την Ελλάδα, την Καλιφόρνια και την Αυστραλία. Σε τιμές, σε ποιότητα και σε συνολική εμπειρία. Άρα, για να δημιουργηθεί η επιθυμία στον πελάτη να επιστρέψει για δεύτερη φορά, στη Βιρτζίνια εστιάζουν σε κάτι που απέχει αρκετά από την ομαδοποίηση του Δρόμου του Κρασιού, αλλά αφορά αυτό που συμβαίνει όταν ο καταναλωτής αυτός φτάνει στο οινοποιείο. Γιατί μόνο εκείνη τη στιγμή μπορούν να δημιουργήσουν 23

28 κάτι που θα θυμάται και όταν επιστρέψει, που θα τον κάνει να θυμάται το κρασί που ήπιε στο συγκεκριμένο οινοποιείο, στην ύπαιθρο της Βιρτζίνια, όταν θα κοιτάει ανάμεσα σε χιλιάδες μπουκάλια κρασιού σε κάποιο super market. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος που μπορούν να συναγωνιστούν. Δεν διαθέτουν παραγωγή χαμηλού κόστους. Δεν μπορούν να φτιάξουν κρασί τόσο φθηνά όπως στην Αυστραλία ή την Αργεντινή ή τη Χιλή. Πρέπει να τους δημιουργήσουν την επιθυμία να πληρώσουν παραπάνω. Υπάρχουν τρεις τρόποι, τρία κομμάτια που δημιουργούν αυτή την εμπειρία. Το πρώτο είναι φυσικά το κρασί. Είναι πολύ σημαντικό τα κρασιά να είναι καλά, Όμως το 95% των πελατών δεν είναι ειδικοί. Συνεπώς μπορεί να γνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα στο Μοσχάτο και το Μοσχάτο Αλεξανδρείας, μπορεί όμως και όχι. Δεύτερον, επειδή ακριβώς δεν είναι ειδικοί, δεν πρόκειται να θυμούνται το συγκεκριμένο κρασί που δοκίμασαν στο συγκεκριμένο οινοποιείο. Ίσως δεν θα το θυμούνται ούτε μέχρι το τέλος της μέρας αν επισκεφτούν δύο ή τρία διαφορετικά οινοποιεία. Άρα κάτι άλλο πρέπει να ξεπεράσει το κρασί και να δημιουργήσει αυτή τη μοναδική εμπειρία που δεν πρόκειται να ξεχάσει. Τρίτον, ο καταναλωτής κρασιού έχει τα δικά του γούστα. Μπορεί να μην του αρέσει το μοσχάτο και να του αρέσει μόνο το chardonnay. Μπορεί να δοκιμάσει ένα cabernet ή ένα merlot ή ένα bordeaux ή και ένα γλυκό κρασί. Είναι τεράστιο πλεονέκτημα να του προσφέρεται ποικιλία εντός του οινοποιείου, ώστε ο καταναλωτής να βρει κάτι που θα του αρέσει και θα πάρει μαζί του. Είναι σημαντικό λοιπόν ότι οι καταναλωτές που τις περισσότερες φορές δεν είναι ειδικοί, συχνά δεν μπορούν να θυμηθούν τη διαφορά στο κρασί και ακόμα και αν τη θυμούνται χρειάζονται λίγη ποικιλία, ώστε να πάρουν κάτι μαζί τους, ώστε να τους δημιουργηθεί αυτή η μοναδική εμπειρία. 24

29 Η δεύτερη βασική ιδέα πίσω από τη δημιουργία μιας μοναδικής εμπειρίας είναι ο χώρος. Ο φυσικός χώρος. Κάθε χώρος φυσικά είναι μοναδικός και εξ ορισμού αυτό είναι καλό. Οι καταναλωτές εισπράττουν από τον φυσικό χώρο το σημαντικότερο στοιχείο που παίρνουν μαζί τους μετά την επίσκεψη σε ένα οινοποιείο. Θυμούνται το μέρος πιο πολύ από το κρασί. Ως αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, έχουν δώσει έμφαση στην εμφάνιση του τοπίου, την εμφάνιση του περιβάλλοντος. Από τα σκαλιά της εισόδου που ανεβαίνουν για να μπουν στο αγρόκτημα ή το οινοποιείο, αρχίζει να σχηματίζεται η συνέχεια. Εάν είναι τακτοποιημένα, εάν είναι καθαρά, εάν οι άνθρωποι είναι ευγενικοί, θα τα θυμούνται όλα αυτά καλύτερα από ό,τι θα θυμούνται τη γεύση του. (King D., 2008). 1.3 Γαλλία Ο οινοτουρισμός στη Γαλλία, είναι μια πολύ σοβαρά οργανωμένη υπόθεση που αποφέρει τεράστια κέρδη στην τουριστική βιομηχανία και στους παραγωγούς. Η σαμπάνια, προϊόν άρρηκτα συνδεδεμένο με τον οινοτουρισμό στη Γαλλία, έχει συνδέσει το όνομα της με την περιοχή της Καμπανίας. Εκεί, στο οινοποιείο της Pommery, γεννήθηκε η πρώτη brut σαμπάνια. Οι επισκέπτες που έρχονται στη περιοχή καθημερινά από όλα τα μέρη του κόσμου σίγουρα θα έχουν να θυμούνται και να διηγούνται την επίσκεψη τους σ αυτά τα μέρη. Καμπανία. Εκεί όπου όλα είναι τέχνη Η Καμπανία βρίσκεται περίπου μιάμιση ώρα έξω από το Παρίσι και φιλοξενεί το βορειότερο και ίσως πιο ιδιαίτερο αμπελώνα της Γαλλίας. Εδώ, πριν από περίπου τέσσερις αιώνες, ένας Γάλλος μοναχός με το όνομα Dom Perignon, θα δημιουργούσε μία από τις 25

30 μεγαλύτερες επαναστάσεις στην οινοποιία, δημιουργώντας ένα αφρώδες κρασί που θα εξελισσόταν σε status symbol αλλά και ένα από τα απολαυστικότερα προϊόντα της αμπέλου. Φτάνοντας στο σταθμό της Reims, της μεγαλύτερης πόλης της Καμπανίας, αντιλαμβάνεται κανείς ότι η ζωή κινείται γύρω από το κρασί. Χάρτες με οδηγίες για τα κύρια οινοποιεία της περιοχής, ακόμη και τα ονόματα των λεωφόρων, μαρτυρούν ονόματα μεγάλων οινοποιών σαμπάνιας. Παλιά αρχοντικά κτίρια που γλίτωσαν από τους πολέμους που έζησε η πόλη, συνυπάρχουν με μοντέρνες κατασκευές, εστιατόρια, ξενοδοχεία και μπιστρό, που δίνουν παλαιοαστικό αέρα σε μια πόλη που ζει από την αγροτική της παραγωγή. Υπάρχουν κομμάτια της πόλης, χαρακτηριστικά της έντονης οικονομικής δραστηριότητας, με συνεδριακά κέντρα και ξενοδοχεία αυστηρά για businessmen με gourmet διάθεση. Το οινοποιείο της Pommery Το οινοποιείο της Pommery βρίσκεται σε μια περιοχή με απέραντα λιβάδια και αμπελώνες. Εδώ η ατμόσφαιρας αλλάζει μαζί με τις εικόνες και τις μυρωδιές. Η μεγ άλη και περίτεχνα διακοσμημένη καγκελένια πύλη με το λογότυπο της σαμπάνιας διακρίνεται ανάμεσα στα κάγκελα το κάστρο της Pommery, που θυμίζει παιδικό παιχνίδι σε μεγέθυνση με χαρούμενα χρώματα και παραμυθένια εμφάνιση. Οι κήποι, καταπράσινοι και φροντισμένοι. Το οινοποιείο κατασκεύασε η Jeanne Alexandrine Louise Pommery το Είναι χτισμένο σε μια έκταση 55 εκταρίων, πάνω από αρχαίες ρωμαϊκές, ασβεστολιθικές κατακόμβες. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το 1874, είχε γεννηθεί η πρώτη brut σαμπάνια. 26

31 Ακολουθώντας τις πινακίδες, επισκέπτες από όλα τα μέρη του κόσμου φτάνουν στην αίθουσα υποδοχής, για να ξεναγηθούν στους χώρους του οινοποιείου.. Ο υπεύθυνος Τύπου του οινοποιείου, τους οδηγεί στο χώρο δοκιμών για να τους προσφέρει ένα ποτήρι από τη «ναυαρχίδα» του οινοποιείου, την Cuvee Louise Η ξύλινη πόρτα ανοίγει και πίσω της φανερώνεται μια πέτρινη σκάλα με 116 σκαλοπάτια που οδηγεί 30 μέτρα κάτω από τη γη, στα κελάρια. Δέος. 18 χιλιόμετρα διαδρόμων ενώνουν 120 λατομεία εξόρυξης κιμωλίας, τα οποία κατασκεύασαν οι Ρωμαίοι πριν από σχεδόν 2000 χρόνια. Τα λατομεία είναι σήμερα διαμορφωμένα σε υπόγειες αίθουσες, σημεία συνάντησης όπου φιλοξενούνται έργα τέχνης σε μία μόνιμη και αρκετές προσωρινές εκθέσεις. Κάθε διάδρομος φέρει το όνομα μιας πόλης, όπου η Madame Pommery έστελνε τη σαμπάνια της, τιμώντας έτσι τους πελάτες της. Κάπου εκεί βρίσκεται και ο διάδρομος «Αθήνα». Κι αυτό γιατί το οινοποιείο υπήρξε ο επίσημος προμηθευτής της ελληνικής βασιλικής οικογένειας. Περπατώντας στους υγρούς διαδρόμους με το χαμηλό φωτισμό, όλοι νοιώθουν μυστικισμό. Τα 25 εκατομμύρια σκονισμένα και «αραχνιασμένα» μπουκάλια που «περίμενουν» υπομονετικά στις άκρες των διαδρόμων να έρθει η σειρά τους για να αναδυθούν στο φως, στέκουν σιωπηλοί μάρτυρες της ιστορίας ενός χώρου, όπου ο χρόνος κυλά διαφορετικά. Εδώ δεν υπάρχουν μέρες και νύχτες. Ούτε εναλλαγές εποχών. Εδώ δε βρέχει, δε χιονίζει και ο ήλιος δεν είναι καλοδεχούμενος. Εδώ οι «ένοικοι» έχουν ιδιοτροπίες. Θέλουν υγρασία, σκοτάδι και κρύο στο σπίτι τους. Εμπιστεύονται μόνο το 27

32 χάδι του Cellar Master και των βοηθών του, οι οποίοι κάθε τόσο επισκέπτονται ένα - ένα όλα τα μπουκάλια. Η ξενάγηση συνεχίζεται με τη συγκέντρωση των επισκεπτών στην αίθουσα δοκιμών. Για να επιδοθούν στο αγαπημένο «σπορ» των γευστικών δοκιμών, γεγονός που ισορροπούσε κάπως την απογοήτευση για την πρόωρη επιστροφή. Η συνολική λιανική αξία της σαμπάνιας που βρισκόταν στα κελάρια ξεπερνάει το 1 δις ευρώ. Η περιοχή της Καμπανίας δεν μπορεί παρά να είναι μια Disneyland για οινόφιλους. Και τα «παιχνίδια» που περιλαμβάνει είναι τόσα πολλά και συναρπαστικά που κανείς πρέπει να μείνει πολύ καιρό για να τα προλάβει όλα

33 Κεφάλαιο 2 ο Ο οινοτουρισμός στην Ελλάδα 2.1 Ιστορικά Στοιχεία «Σιμωνίδης την αυτήν αρχήν τίθησι οίνου και μουσικής, 'από μέθης καί 'η της κωμωδίας και η της τραγωδίας εύρεσις 'έν Ίκαρίω της Αττικής ευρέθη.» απόσπασμα από τον Αθηναίο. Η καταγωγή του αμπελιού ως φυτού, είναι παλαιότερη του ανθρώπου. Παρά τα πολυάριθμα ευρήματα, τις αναφορές στα κείμενα αρχαίων συγγραφέων, τις παραστάσεις των αγγείων και τις άλλες μαρτυρίες, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε με βεβαιότητα ότι η ιστορία του αμπελιού έχει γραφτεί πλήρως. Πριν ακόμη τη μεγάλη περίοδο των παγετώνων, όπως μαρτυρούν ευρήματα, υπήρχαν αμπέλια ακόμη και στις πολικές περιοχές. Κατά την περίοδο των παγετώνων το αμπέλι άρχισε να εκτοπίζεται από τις βόρειες με ψυχρό κλίμα περιοχές, και η ανάπτυξη του περιορίστηκε σ' αυτές με εύκρατο κλίμα κατάλληλες κλιματολογικά, κυρίως στην περιοχή του Καυκάσου, που θεωρείται και η πατρίδα του, αλλά επίσης και στη Μεσοποταμία. Ο Καύκασος, η Μεσοποταμία και η αρχαία Αίγυπτος πρέπει να θεωρηθούν οι κοιτίδες της αμπελουργίας και, φυσικά, οι πατρίδες του κρασιού. Όσο για το κρασί η ιστορία του είναι στενά συνυφασμένη μ' αυτήν του ανθρώπου. Η επιστημονική άποψη υποστηρίζει ότι ο πολιτισμός αρχίζει από την εποχή που ο άνθρωπος έπαψε να ζει νομαδική ζωή και καλλιέργησε τη γη. Από πολλούς υποστηρίζεται ότι το πέρασμα από τη νομαδική ζωή στον πολιτισμό άρχισε όταν οι πρώτοι καλλιεργητές "δούλεψαν" το αμπέλι. Δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία για την ακριβή περίοδο όπου "φτιάχτηκε" και άρχισε να καταναλώνεται το κρασί. Κουκούτσια σταφυλιών που βρέθηκαν μέσα στις σπηλιές των προϊστορικών ανθρώπων οδηγούν στην υπόθεση ότι το κρασί ίσως να είναι πιο παλιό από την "Ιστορία". Οι γραπτές αναφορές των λαών του Καυκάσου, της Μεσοποταμίας, της Αιγύπτου και αργότερα των αρχαίων Ελλήνων αναφέρονται στο κρασί και το συνδέουν με τους θεούς. Σίγουρα πάντως οι 29

Κα ΔΗΜΟΥ: Κυρίες και κύριοι, η Ηλιάνα Σιδηροπούλου και εγώ θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την ΕΔΟΑΟ για την πρόσκλησή της να παρουσιάσουμε στο Συνέδριο

Κα ΔΗΜΟΥ: Κυρίες και κύριοι, η Ηλιάνα Σιδηροπούλου και εγώ θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την ΕΔΟΑΟ για την πρόσκλησή της να παρουσιάσουμε στο Συνέδριο Κα ΔΗΜΟΥ: Κυρίες και κύριοι, η Ηλιάνα Σιδηροπούλου και εγώ θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την ΕΔΟΑΟ για την πρόσκλησή της να παρουσιάσουμε στο Συνέδριο τις εικόνες, τις σκέψεις και τα ερεθίσματα από το ταξίδι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ περιιηγήσειις µε τον οίίνο οδηγό Κυρίες και κύριοι, H Ηλιάνα Σιδηροπούλου και εγώ θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε την ΕΔΟΑΟ για την πρόσκλησή της να παρουσιάσουµε

Διαβάστε περισσότερα

Κα ΛΑΙΜΟΥ: Αγαπητοί καλεσμένοι, αρχικά θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας και να εκφράσω τη χαρά μου που βρίσκομαι στην Ελλάδα.

Κα ΛΑΙΜΟΥ: Αγαπητοί καλεσμένοι, αρχικά θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας και να εκφράσω τη χαρά μου που βρίσκομαι στην Ελλάδα. Κα ΛΑΙΜΟΥ: Αγαπητοί καλεσμένοι, αρχικά θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας και να εκφράσω τη χαρά μου που βρίσκομαι στην Ελλάδα. Παρόλο που η Τοσκάνη είναι η περιοχή που επέλεξα να ζήσω,

Διαβάστε περισσότερα

Κος ΦΡΟΝΙΜΟΣ: Κυρίες και κύριοι καλημέρα σας. Χαιρετίζω κι εγώ το Συνέδριο, ευχαριστώ πάρα πολύ τους οργανωτές για την πρόσκληση. Είναι χαρά μου και

Κος ΦΡΟΝΙΜΟΣ: Κυρίες και κύριοι καλημέρα σας. Χαιρετίζω κι εγώ το Συνέδριο, ευχαριστώ πάρα πολύ τους οργανωτές για την πρόσκληση. Είναι χαρά μου και Κος ΦΡΟΝΙΜΟΣ: Κυρίες και κύριοι καλημέρα σας. Χαιρετίζω κι εγώ το Συνέδριο, ευχαριστώ πάρα πολύ τους οργανωτές για την πρόσκληση. Είναι χαρά μου και τιμή να βρίσκομαι εδώ πέρα. Δυστυχώς κι εγώ, για τεχνικούς

Διαβάστε περισσότερα

Mr. KING: Καλημέρα. Καταρχήν, τους χαιρετισμούς μου από την κοινοπολιτεία της Βιρτζίνια και τον κυβερνήτη μας, τον Tim Kaine. Τα συγχαρητήριά μου στο

Mr. KING: Καλημέρα. Καταρχήν, τους χαιρετισμούς μου από την κοινοπολιτεία της Βιρτζίνια και τον κυβερνήτη μας, τον Tim Kaine. Τα συγχαρητήριά μου στο Mr. KING: Καλημέρα. Καταρχήν, τους χαιρετισμούς μου από την κοινοπολιτεία της Βιρτζίνια και τον κυβερνήτη μας, τον Tim Kaine. Τα συγχαρητήριά μου στο οργανωτικό προσωπικό σας, ιδιαίτερα στην κυρία Κόλλια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ περιιηγήσειις µε τον οίίνο οδηγό Κ ος ΦΡΟΝΙΜΟΣ: Κυρίες και κύριοι καληµέρα σας. Χαιρετίζω κι εγώ το Συνέδριο, ευχαριστώ πάρα πολύ τους οργανωτές για την

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ περιιηγήσειις µε τον οίίνο οδηγό Κ α ΛΑΙΜΟΥ: Αγαπητοί καλεσµένοι, αρχικά θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας και να εκφράσω τη χαρά µου που

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός Οινικού Τουρισμού

Ορισμός Οινικού Τουρισμού Οινικός Τουρισμός Εισαγωγικά Το κρασί είναι συνδεδεµένο µε την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισµού και µπορεί να αποτελέσει κίνητρο για µετακινήσεις µε σκοπό τη γνωριµία µαζί του Τα ίδια τα αµπέλια, από

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ "ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ" «Στήριξη και Ανάδειξη Πολυνησιωτικών ΑΕΙ» ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΝΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΙΑ ΡΟΜΕΣ

ΟΙΝΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΙΑ ΡΟΜΕΣ ΟΙΝΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΙΑ ΡΟΜΕΣ Το προσφερόµενο τουριστικό «µενού» της Ελλάδας εξακολουθεί να είναι κατά κύριο λόγο οι διακοπές «κλασσικού τύπου» Μόλις πρόσφατη η συστηµατική ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

ΙΚΤΥΟ ΟΙΝΟΠΟΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

ΙΚΤΥΟ ΟΙΝΟΠΟΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟ ΟΙΝΟΠΟΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Το ίκτυο Οινοποιών Νοµού Ηρακλείου ιδρύθηκε ως αστική µη κερδοσκοπική εταιρεία τον Νοέµβριο του 2006 και αποτελεί την κύρια συλλογική, συγκροτηµένη και συντονισµένη έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Αθλητικός Τουρισμός. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σερρών, Α.Π.Θ.

Αθλητικός Τουρισμός. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σερρών, Α.Π.Θ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής, Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΥ & ΟΙΝΟΥ περιιηγήσειις µε τον οίίνο οδηγό Mr. K ING: Καληµέρα. Καταρχήν, τους χαιρετισµούς µου από την κοινοπολιτεία της Βιρτζίνια και τον κυβερνήτη µας, τον Tim

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Τριανταφύλλου Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σάββατο, 20 εκεμβρίου Οινοποιείο «Κτήμα Ζαχαριουδάκη», Πλουτή Ηρακλείου, Κρήτη

Γιώργος Τριανταφύλλου Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σάββατο, 20 εκεμβρίου Οινοποιείο «Κτήμα Ζαχαριουδάκη», Πλουτή Ηρακλείου, Κρήτη Παγκόσμια Οινοτουριστικά ίκτυα & το παράδειγμα της Κρήτης Γιώργος Τριανταφύλλου Πανεπιστήμιο Αιγαίου Σάββατο, 20 εκεμβρίου Οινοποιείο «Κτήμα Ζαχαριουδάκη», Πλουτή Ηρακλείου, Κρήτη Cluster Cluster Η γεωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

Υλικά Προϊόντα Τα υλικά στοιχεία που προσφέρονται και ικανοποιούν ανάγκες

Υλικά Προϊόντα Τα υλικά στοιχεία που προσφέρονται και ικανοποιούν ανάγκες Μάρκετινγκ Οινοτουρισμού και Εμπειρίες Επισκεπτών ρ. Ευάγγελος Χρήστου Επίκουρος Καθηγητής Μάρκετινγκ Πανεπιστήμιο Αιγαίου Οινικός Τουρισμός Αποτελεί μορφή του πολιτιστικού τουρισμού Σχετίζεται γενικότερα

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού

Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού ΜΑΖΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ 19ος αιώνας: Κλειδί: Ανάπτυξη σιδηροδρόμου, Ατμόπλοιο Οργανωμένος τουρισμός Αύξηση μεσαίας τάξης και εισοδημάτων Συρρίκνωση αγροτικού τομέα Μετακίνηση πληθυσμού

Διαβάστε περισσότερα

ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΑΣΟΛΟΓΟΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΣ

ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΑΣΟΛΟΓΟΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΣ ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΑΣΟΛΟΓΟΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΣ 1 2 ΕΙΝΑΙ: ένας ουσιαστικός τρόπος να συμπληρώνει η οικογένεια το εισόδημά της όλο το χρόνο ένας τρόπος να βρουν απασχόληση οι νέοι, οι αγρότισσες, οι κάτοικοι

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Ο Ρ Γ Α Ν Ω Σ Η Κ Α Ι Λ Ε Ι Τ Ο Υ Ρ Γ Ι Α Τ Α Ξ Ι Δ Ι Ω Τ Ι Κ Η Σ Β Ι Ο Μ Η Χ Α Ν Ι Α Σ Δ Ι Δ Α Σ Κ

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 2 η : Η εμπειρία στον τουρισμό. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 2 η : Η εμπειρία στον τουρισμό. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αγροτικός Τουρισμός Ενότητα 2 η : Η εμπειρία στον τουρισμό Όλγα Ιακωβίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Κος ΚΑΡΑΜΟΣΧΟΣ: Ευχαριστώ πολύ. Καλή σας μέρα κι από δικής μου πλευράς. Θα ήθελα να σας ζητήσω λιγάκι συγνώμη, δεδομένου ότι ο ρόλος μου είναι η

Κος ΚΑΡΑΜΟΣΧΟΣ: Ευχαριστώ πολύ. Καλή σας μέρα κι από δικής μου πλευράς. Θα ήθελα να σας ζητήσω λιγάκι συγνώμη, δεδομένου ότι ο ρόλος μου είναι η Κος ΚΑΡΑΜΟΣΧΟΣ: Ευχαριστώ πολύ. Καλή σας μέρα κι από δικής μου πλευράς. Θα ήθελα να σας ζητήσω λιγάκι συγνώμη, δεδομένου ότι ο ρόλος μου είναι η μεταφορά πορισμάτων ομάδας εργασίας, να σας ζητήσω λιγάκι

Διαβάστε περισσότερα

Τσικολάτας Α. (2010) Κοινωνικο-οικονομική Ανάπτυξη του Δήμου Πρεσπών. Αθήνα GR

Τσικολάτας Α. (2010) Κοινωνικο-οικονομική Ανάπτυξη του Δήμου Πρεσπών. Αθήνα GR Τσικολάτας Α. (2010) Κοινωνικο-οικονομική Ανάπτυξη του Δήμου Πρεσπών. Αθήνα tsikolatas@gmail.com 27 Απριλίου 2010 Η ομάδα μας Οκτώ επιλεγμένοι μεταπτυχιακοί φοιτητές Διαφορετικά πανεπιστήμια με ποικίλο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ "ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ" «Στήριξη και Ανάδειξη Πολυνησιωτικών ΑΕΙ» ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και

Διαβάστε περισσότερα

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο Μετά το εικαστικό project "Gradient: From Gray to Color Scale" που διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία και άφησε το αποτύπωμά του στην πόλη, τη σκυτάλη παίρνει για τα τέλη

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής 1o ΕΠΑΛ Καρδαμύλων

Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής 1o ΕΠΑΛ Καρδαμύλων Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής 1o ΕΠΑΛ Καρδαμύλων 2010-2011 Υπ. Εκπ/κός: Κούκιας Θεόδωρος ΠΕ 18.03 Τίτλος: Η μαστίχα ως μέσω προώθησης του εναλλακτικού τουρισμού στη Χίο Εναλλακτικός τουρισμός Παρόλο

Διαβάστε περισσότερα

Γ Σ Α Τ Σ Ρ Τ Ο Ρ ΝΟ Ν ΜΙΚΕ Κ Σ Ε Δ ΙΑΔ Α ΡΟ Ρ ΜΕΣ

Γ Σ Α Τ Σ Ρ Τ Ο Ρ ΝΟ Ν ΜΙΚΕ Κ Σ Ε Δ ΙΑΔ Α ΡΟ Ρ ΜΕΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ - Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΓΕΥΣΕΩΝ Νοέμβριος 2014 H ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ Προσπαθήσαμε να σχεδιάσουμε διαδρομές που στηρίζονται στην τοπική ταυτότητα και στο γαστρονομικό,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ GREEK PANORAMA Alternative Tourism & Gastronomy Η Μοναδική Έκθεση για τον Εναλλακτικό Τουρισμό στην Ελλάδα! Αθήνα, Ζάππειο Μέγαρο, 14-16 Νοεμβρίου 2019 - Υπό την αιγίδα του Υπουργείου Τουρισμού, του Υπουργείου

Διαβάστε περισσότερα

Kalimera... ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΌ ΔΕΛΤΙΌ ΙΌΥΛΙΌΣ Ξενοδοχείο Atlantica Bay

Kalimera... ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΌ ΔΕΛΤΙΌ ΙΌΥΛΙΌΣ Ξενοδοχείο Atlantica Bay Ξενοδοχείο Atlantica Bay Το ξενοδοχείο Atlantica Bay είναι το νεότερο μέλος του προγράμματος Κυπριακό Πρόγευμα. Το πρόγραμμα εφαρμόστηκε επιτυχώς στο Atlantica Bay, καθώς η ενθουσιώδης διοίκηση και η αφοσιωμένη

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στον Επαγγελματικό Τουρισμό

Εισαγωγή στον Επαγγελματικό Τουρισμό Εισαγωγή στον Επαγγελματικό Τουρισμό Γενικά Ο επαγγελματικός τουρισμός αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου συνόλου, αυτού των εναλλακτικών μορφών τουρισμού Οι εναλλακτικές μορφές, υιοθετήθηκαν για να δημιουργηθούν

Διαβάστε περισσότερα

Το Καλάθι του Αγρότη Γαστρονομικές διαδρομές και γευσιγνωσία παραδοσιακών προϊόντων σε αγροκτήματα

Το Καλάθι του Αγρότη Γαστρονομικές διαδρομές και γευσιγνωσία παραδοσιακών προϊόντων σε αγροκτήματα Το Καλάθι του Αγρότη Γαστρονομικές διαδρομές και γευσιγνωσία παραδοσιακών προϊόντων σε αγροκτήματα Coșul Țărănesc Τοποθεσία Οι γαστρονομικές διαδρομές λαμβάνουν χώρα στις επαρχίες Cluj, Salaj και Satu

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας

Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: 2810379621 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/dsη229

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Ο Ρ Γ Α Ν Ω Σ Η Κ Α Ι Λ Ε Ι Τ Ο Υ Ρ Γ Ι Α Τ Α Ξ Ι Δ Ι Ω Τ Ι Κ Η Σ Β Ι Ο Μ Η Χ Α Ν Ι Α Σ Δ Ι Δ Α Σ Κ

Διαβάστε περισσότερα

1Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ) ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥ

1Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ) ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥ 1Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ) ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥ Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού ( 27 Σεπτεμβρίου ) κέντρο του Ελληνικού Τουρισμού θα γίνει για μία ακόμη φορά

Διαβάστε περισσότερα

Η Γαστρονομία στο Μάρκετινγκ του Ελληνικού Τουρισμού. Αγγελική Καραγκούνη Project Manager, SETE

Η Γαστρονομία στο Μάρκετινγκ του Ελληνικού Τουρισμού. Αγγελική Καραγκούνη Project Manager, SETE Η Γαστρονομία στο Μάρκετινγκ του Ελληνικού Τουρισμού Αγγελική Καραγκούνη Project Manager, SETE Περιεχόμενα Παρουσίασης Γιατί γαστρονομία; Σκοπός Γαστρονομικά προϊόντα στην τουριστική αγορά Αξιολόγηση γαστρονομικής

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΟΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚ ΡΟΜΩΝ ΜΕ ΤΟ ΤΡΑΙΝΟ

ΗΜΟΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚ ΡΟΜΩΝ ΜΕ ΤΟ ΤΡΑΙΝΟ ΗΜΟΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚ ΡΟΜΩΝ ΜΕ ΤΟ ΤΡΑΙΝΟ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Η ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισµού στην περιοχή του ήµου Αµυνταίου αποτελεί βασική προτεραιότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΜΕΑΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

ΤΟΜΕΑΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ Ο επιχειρηματικός τουρισμός αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς τομείς της τουριστικής αγοράς παγκοσμίως. Συνέργιες Αγορών Ο επιχειρηματικός τουρισμός αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς τομείς της τουριστικής

Διαβάστε περισσότερα

Π Ρ Ω Τ Ο Κ Ο Λ Λ Ο Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Σ

Π Ρ Ω Τ Ο Κ Ο Λ Λ Ο Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Σ Π Ρ Ω Τ Ο Κ Ο Λ Λ Ο Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Σ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Το Υπουργείο Τουρισμού εκπροσωπούμενο από την Υπουργό Τουρισμού,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΜΩΤΗΣ Α, Β και Γ Γυμνασίου ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ σχολικό έτος 2016-17 Κ Ε Ρ Α Μ Ω Τ Η Το επιχειρηματικό σχέδιο παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη επενδυτική πρόταση μιας επιχείρησης, με

Διαβάστε περισσότερα

«Το Ελληνικό Μέλι ως Επώνυμο Προϊόν» Γκουλιαδίτη Φρειδερίκη Γεωπόνος, MSc Κέντρο Μελισσοκομίας Αττικής 1

«Το Ελληνικό Μέλι ως Επώνυμο Προϊόν» Γκουλιαδίτη Φρειδερίκη Γεωπόνος, MSc Κέντρο Μελισσοκομίας Αττικής 1 «Το Ελληνικό Μέλι ως Επώνυμο Προϊόν» Γκουλιαδίτη Φρειδερίκη Γεωπόνος, MSc Κέντρο Μελισσοκομίας Αττικής 1 Ποιο είναι το θέμα μας «Το Ελληνικό Μέλι ως Επώνυμο Προϊόν» Περιγράφοντας την αγορά Το ελληνικό

Διαβάστε περισσότερα

Διορατικότητα Ερευνητικό κέντρο καινοτομίας ανάπτυξης και προστασίας

Διορατικότητα Ερευνητικό κέντρο καινοτομίας ανάπτυξης και προστασίας ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας Διορατικότητα Ερευνητικό κέντρο καινοτομίας ανάπτυξης και προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ. Κοκκίνη Σαββίνα Κούρου Ελένη Μακαντάση Βαρβάρα Ντούλα Διονυσία Παστρικού Σταματία

ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ. Κοκκίνη Σαββίνα Κούρου Ελένη Μακαντάση Βαρβάρα Ντούλα Διονυσία Παστρικού Σταματία ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ Κατά τη διάρκεια του δευτέρου τετραμήνου, παρακολουθήσαμε το πρότζεκτ με τίτλο «Τα ταξίδια του χτες και του σήμερα». Υπεύθυνη και συντονίστρια του προγράμματος είναι η κα. Σαπουλίδου. Οι μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού

Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Καινοτομία και επιχειρηματικότητα στον Τουρισμό Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Τσαρτας Πάρις Καθηγητής Τουριστικής Ανάπτυξης ΑΘΗΝΑ 2016-17 Ενότητα 6η: ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΜΕ ΚΥΡΙΑΡΧΟ ΚΙΝΗΤΡΟ

Διαβάστε περισσότερα

Καλές Πρακτικές από τους Δρόμους του Κρασιού Κεφαλαιοποιώντας τα οφέλη. Οι Δρόμοι της Φέτας Ελασσόνα, 16 Σεπτεμβρίου 2018

Καλές Πρακτικές από τους Δρόμους του Κρασιού Κεφαλαιοποιώντας τα οφέλη. Οι Δρόμοι της Φέτας Ελασσόνα, 16 Σεπτεμβρίου 2018 Καλές Πρακτικές από τους Δρόμους του Κρασιού Κεφαλαιοποιώντας τα οφέλη Οι Δρόμοι της Φέτας Ελασσόνα, 16 Σεπτεμβρίου 2018 Η Ένωση ιδρύθηκε το 1993 στη Θεσσαλονίκη, και βασικός στόχος της είναι η ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στο κτήμα του Γεροβασιλείου

Επίσκεψη στο κτήμα του Γεροβασιλείου Επίσκεψη στο κτήμα του Γεροβασιλείου Στα πλαίσια του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού επισκεφτήκαμε την Δευτέρα, 11.01.2010 και Τρίτη, 12.01.2010 το κτήμα Γεροβασιλείου λίγο έξω από την Επανομή.

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ρ Γ Α Ν ΩΣΗ Κ Α Ι ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Τ Α Ξ Ι Δ Ι ΩΤΙΚΗΣ Β Ι Ο Μ ΗΧΑΝΙΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Ο Ρ Γ Α Ν ΩΣΗ Κ Α Ι ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Τ Α Ξ Ι Δ Ι ΩΤΙΚΗΣ Β Ι Ο Μ ΗΧΑΝΙΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Ο Ρ Γ Α Ν ΩΣΗ Κ Α Ι ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Τ Α Ξ Ι Δ Ι ΩΤΙΚΗΣ Β Ι Ο Μ ΗΧΑΝΙΑΣ Δ Ι Δ Α Σ Κ Ω Ν : Δ Ρ. Γ Ε Ω Ρ Γ Ι

Διαβάστε περισσότερα

Η Ζάκυνθος είναι ένα νησί σε μια προνομιούχα γεωγραφική θέση. Με γη πεδινή και λοφώδη, με οικοσύστημα που το ξεχωρίζει το ήπιο κλίμα, οι άφθονες

Η Ζάκυνθος είναι ένα νησί σε μια προνομιούχα γεωγραφική θέση. Με γη πεδινή και λοφώδη, με οικοσύστημα που το ξεχωρίζει το ήπιο κλίμα, οι άφθονες 1. Η Ζάκυνθος Η Ζάκυνθος είναι ένα νησί σε μια προνομιούχα γεωγραφική θέση. Με γη πεδινή και λοφώδη, με οικοσύστημα που το ξεχωρίζει το ήπιο κλίμα, οι άφθονες βροχές και η άπλετη ηλιοφάνεια, αποτέλεσε

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ενότητα 3β: Πολιτισμικός Τουρισμός και Βιώσιμη Ανάπτυξη Αριστοτέλης Μαρτίνης Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με

Διαβάστε περισσότερα

(B)Προτείνεται η άμεση δημιουργία Ανοικτής αγοράς Παζαράκι (Μαρκέτας; ) (Open Market) η οποία να συνδιαστει με το μουσείο, μοναστήρι και αγροτόσπιτο

(B)Προτείνεται η άμεση δημιουργία Ανοικτής αγοράς Παζαράκι (Μαρκέτας; ) (Open Market) η οποία να συνδιαστει με το μουσείο, μοναστήρι και αγροτόσπιτο Χειμερινός Τουρισμός Πρόταση Γιάννη Καρούσου Πρόταση η οποια κατεθεσα στο δημοτικο συμβουλιο. η πρώτη ολοκληρωμένη για ενίσχυση του χειμερινού τουρισμού (εγχώριου). μέτρα, κίνητρα και ιδέες οι οποιες ολες

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερωτικό Δελτίο Μάιος-Ιούνιος 2018

Ενημερωτικό Δελτίο Μάιος-Ιούνιος 2018 Η εκπομπή μαγειρικής «ΜΙΑ ΒΑΛΙΤΣΑ ΓΕΥΣΕΙΣ» η οποία συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και την Κυπριακή Δημοκρατία, που στόχο έχει να μας ταξιδέψει στον κόσμο μέσω της γαστρονομίας.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ - ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ - ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ - ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Καθηγητής Νικόλαος Φ. Ματσατσίνης Διευθυντής Εργαστηρίου Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων (ΕΡΓΑ.Σ.Υ.Α.) Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρίας

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 3 η : Ο Αγροτικός Τουρισμός. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 3 η : Ο Αγροτικός Τουρισμός. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αγροτικός Τουρισμός Ενότητα 3 η : Ο Αγροτικός Τουρισμός Όλγα Ιακωβίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

12 η Διδακτική Ενότητα Οι προκλήσεις για τον έμπειρο τουρίστα και οι περιηγήσεις του στον πολιτισμό ως σύγχρονη τουριστική επιχειρηματική δράση

12 η Διδακτική Ενότητα Οι προκλήσεις για τον έμπειρο τουρίστα και οι περιηγήσεις του στον πολιτισμό ως σύγχρονη τουριστική επιχειρηματική δράση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Πρόγραμμα επικαιροποίησης γνώσεων αποφοίτων ΑΕΙ στην οργάνωση, διοίκηση τουριστικών επιχειρήσεων και στην προώθηση τουριστικών προορισμών 12 η Διδακτική Ενότητα Οι προκλήσεις για τον

Διαβάστε περισσότερα

Ταυτότητα της Έρευνας... σελ. 4

Ταυτότητα της Έρευνας... σελ. 4 ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Ταυτότητα της Έρευνας... σελ. 4 ΜΕΡΟΣ Α : Στοιχεία για τους επισκέπτες της Ελλάδας 1. Αριθμός ημερών παραμονής στην Ελλάδα... 7 2. Αριθμός επισκέψεων στην Ελλάδα για διακοπές...

Διαβάστε περισσότερα

Εκθεσιακός Τουρισμός

Εκθεσιακός Τουρισμός Εκθεσιακός Τουρισμός Περιεχόμενα Γενικά Διακρίσεις των Εκθέσεων Χαρακτηριστικά του εκθεσιακού τουρισμού Οφέλη των προορισμών Η αγορά του εκθεσιακού τουρισμού Η διοργάνωση της έκθεσης Διεθνείς τουριστικές

Διαβάστε περισσότερα

Συνεργασία και Ανάπτυξη...

Συνεργασία και Ανάπτυξη... Οκτώβριος 2014 Με ιδιαίτερη χαρά σας παρουσιάζουμε το πρώτο ενημερωτικό δελτίο του Αναπτυξιακού Σχεδίου Κρασοχωριών που δημιουργήθηκε με σκοπό τη συνεχή ενημέρωση του κοινού και των συμβαλλόμενων φορέων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ

ΕΡΕΥΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ alco THE PULSE OF SOCIETY ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΕΝΤΟΛΕΑΣ: ΤΥΠΟΣ: ΔΕΙΓΜΑ: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ: ΧΡΟΝΟΣ: ALCO Ε.Ο.Τ. ΠΟΣΟΤΙΚΗ (ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ) 1.500

Διαβάστε περισσότερα

10 χρόνια Φεστιβάλ Μελιού! το μεγάλο ετήσιο ραντεβού. της μελισσοκομίας!

10 χρόνια Φεστιβάλ Μελιού! το μεγάλο ετήσιο ραντεβού. της μελισσοκομίας! το μεγάλο ετήσιο ραντεβού της μελισσοκομίας! 10 χρόνια Φεστιβάλ Ελληνικού Μελιού & Προϊόντων Μέλισσας Η φετινή χρονιά για το Φεστιβάλ Ελληνικού Μελιού & Προϊόντων Μέλισσας αποτελεί την δέκατη διοργάνωση.

Διαβάστε περισσότερα

Georgios Tsimtsiridis

Georgios Tsimtsiridis Sustainable Touristic Development in the Municipality of Almopia Georgios Tsimtsiridis Vice Mayor of Almopia Δήμος Αλμωπίας Βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη Η τουριστική ανάπτυξη σε οποιαδήποτε μορφή της προϋποθέτει

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας

Τι είναι το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας Τι είναι το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας Το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας Vagonetto είναι ένα θεματικό πάρκο, μοναδικό στον ελληνικό χώρο, που δίνει στον επισκέπτη τη δυνατότητα να γνωρίσει βήμα βήμα τη διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

Δεν μπορούσαμε λοιπόν, παρά να στηρίξουμε την πρωτοβουλία της Helexpo με κάθε τρόπο και βεβαίως να τη θέσουμε υπό την αιγίδα του Συνδέσμου.

Δεν μπορούσαμε λοιπόν, παρά να στηρίξουμε την πρωτοβουλία της Helexpo με κάθε τρόπο και βεβαίως να τη θέσουμε υπό την αιγίδα του Συνδέσμου. «Η Τουριστική αγορά και η δυναμική του Θρησκευτικού και πολιτιστικού τουρισμού» ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΕΛΩΝΗΣ, Πρόεδρος ΗΑΤΤΑ Θεσσαλονίκη, Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012 Παναγιώτατε, Σεβάσμιοι Μητροπολίτες,. Αξιότιμε κύριε

Διαβάστε περισσότερα

Tο 2016 το Anemi Festival έφερε στην Φολέγανδρο την Δήμητρα Γαλάνη με το Chronos Project και το σχήμα Point 2 των Πέτρου Κλαμπάνη και Χρήστου

Tο 2016 το Anemi Festival έφερε στην Φολέγανδρο την Δήμητρα Γαλάνη με το Chronos Project και το σχήμα Point 2 των Πέτρου Κλαμπάνη και Χρήστου 26 28 Ιουλίου 2018 Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά διοργανώνεται στο μικρό και πανέμορφο νησί της Φολεγάνδρου ένα μουσικό φεστιβάλ, με καλεσμένους νέους και γνωστούς καλλιτέχνες της Ελληνικής σκηνής. Σε ένα

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΕΛΕΝΗ ΜΑΙΣΤΡΟΥ 1 Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Wine Friends ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΙΝΙΚΗΣ ΑΠΟΛΑΥΣΗΣ 2013-2014

Wine Friends ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΙΝΙΚΗΣ ΑΠΟΛΑΥΣΗΣ 2013-2014 Wine Friends ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΙΝΙΚΗΣ ΑΠΟΛΑΥΣΗΣ 2013 - Wine Friends Ο μαγικός κόσμος του κρασιού περιμένει να τον ανακαλύψετε. Αρώματα, χρώματα και γεύσεις κρασιών από την

Διαβάστε περισσότερα

Τελειώσαμε με τις εισηγήσεις, σύμφωνα με το πρόγραμμα ακολουθεί το κλείσιμο των εργασιών του Συνεδρίου από τον Πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής

Τελειώσαμε με τις εισηγήσεις, σύμφωνα με το πρόγραμμα ακολουθεί το κλείσιμο των εργασιών του Συνεδρίου από τον Πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Τελειώσαμε με τις εισηγήσεις, σύμφωνα με το πρόγραμμα ακολουθεί το κλείσιμο των εργασιών του Συνεδρίου από τον Πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου, τον κύριο Μπουτάρη. Παρακαλώ

Διαβάστε περισσότερα

Το Κτήμα Γεροβασιλείου Θεσσαλονίκη, 26 Σεπτεμβρίου 2013

Το Κτήμα Γεροβασιλείου Θεσσαλονίκη, 26 Σεπτεμβρίου 2013 Το Κτήμα Γεροβασιλείου Θεσσαλονίκη, 26 Σεπτεμβρίου 2013 Κτήμα Γεροβασιλείου- Μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου Επανομή Θεσσαλονίκης www.gerovassiliou.gr Ο ιδιόκτητος αμπελώνας 560 στρεμμάτων περιβάλλειτοσύγχρονοοινοποιείο.

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το ΕΠΜ_2014 Εκπαιδευτικό Έργο «Το Κινητό Μουσείο»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΑ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΑ

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΑ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΑ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΑ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΑ ΣΚΟΠΟΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΑ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΑ Σκοπός του συγκεκριμένου Σήματος είναι: Η προστασία, διάσωση και διάδοση του τοπικού αμπελώνα και της αμπελοοινικής

Διαβάστε περισσότερα

Κος ΨΗΜΜΕΝΟΣ: Επειδή αμέσως μετά τη δική μου ομιλία ακολουθεί φαγητό και κρασί, σας λέω ότι μόνο 7-8 λεπτά θα χρειαστεί να κάνετε υπομονή.

Κος ΨΗΜΜΕΝΟΣ: Επειδή αμέσως μετά τη δική μου ομιλία ακολουθεί φαγητό και κρασί, σας λέω ότι μόνο 7-8 λεπτά θα χρειαστεί να κάνετε υπομονή. Κος ΨΗΜΜΕΝΟΣ: Επειδή αμέσως μετά τη δική μου ομιλία ακολουθεί φαγητό και κρασί, σας λέω ότι μόνο 7-8 λεπτά θα χρειαστεί να κάνετε υπομονή. Στη δική μου ομάδα εργασίας που είχε θέμα 'Οινοτουρισμός και επικοινωνία'

Διαβάστε περισσότερα

Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής Τουριστικής Οικονομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας 2016

Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής Τουριστικής Οικονομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας 2016 Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής Τουριστικής Οικονομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας 2016 1 Η τουριστική προσφορά Η τουριστική προσφορά (σύμφωνα με τον Hoffmann (1970) αποτελείται από την : Α) Φυσική προσφορά, Β) την

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρώθηκε η μελέτη για την αξιοποίηση του πολιτισμικού και περιβαλλοντικού κεφαλαίου της Περιφέρειας Πελοποννήσου

Ολοκληρώθηκε η μελέτη για την αξιοποίηση του πολιτισμικού και περιβαλλοντικού κεφαλαίου της Περιφέρειας Πελοποννήσου Ολοκληρώθηκε η μελέτη για την αξιοποίηση του πολιτισμικού και περιβαλλοντικού κεφαλαίου της Περιφέρειας Πελοποννήσου Στο πλαίσιο του έργου CRESCENT που υλοποιεί η αναπτυξιακή σύμπραξη «Καλειδοσκόπιο» στην

Διαβάστε περισσότερα

Προοπτικές τουρισμού γκολφ στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες

Προοπτικές τουρισμού γκολφ στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες Προοπτικές τουρισμού γκολφ στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες Ονοματεπώνυμο: Γεωργίου Παναγιώτης 113125 Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: Γιωργής Κριτσωτάκης Δεκέμβριος 2014 Γκολφ - Τουρισμός Readman

Διαβάστε περισσότερα

Πολυσταδιακή δειγματοληψία με χρήση quota ως προς τη γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού, το φύλο και την ηλικία.

Πολυσταδιακή δειγματοληψία με χρήση quota ως προς τη γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού, το φύλο και την ηλικία. Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/ γεωγραφική κάλυψη ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ Έρευνα κοινής γνώμης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΗΜΟΣ ΤΟΠΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΩΡΑ 19:00 ΚΟΜΝΗΝΑ ΠΡΩΗΝ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΜΙΟΥ ΕΟΡΔΑΙΑΣ. Πέμπτη 25/8/ :00 ΣΕΡΒΙΩΝ- ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΗΜΟΣ ΤΟΠΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΩΡΑ 19:00 ΚΟΜΝΗΝΑ ΠΡΩΗΝ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΜΙΟΥ ΕΟΡΔΑΙΑΣ. Πέμπτη 25/8/ :00 ΣΕΡΒΙΩΝ- ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Μετά την ολοκλήρωση και την επιτυχημένη υποβολή της Α Φάσης του Τοπικού Προγράμματος Κοζάνης Γρεβενών CLLD/ του ΠΑΑ και του ΕΠΑλΘ στις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

Η Γαστρονοµία στο Μάρκετινγκ του Ελληνικού Τουρισµού. Γιώργος Δρακόπουλος Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ

Η Γαστρονοµία στο Μάρκετινγκ του Ελληνικού Τουρισµού. Γιώργος Δρακόπουλος Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ Η Γαστρονοµία στο Μάρκετινγκ του Ελληνικού Τουρισµού Γιώργος Δρακόπουλος Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ 2ο Διεθνές Συνέδριο Αειφορία, Διατροφή, Τουρισµός: παράγοντες - κλειδιά για την εξωστρέφεια των ελληνικών

Διαβάστε περισσότερα

Ευρήματα στον τομέα του τουρισμού. Ανάλυση αναγκών

Ευρήματα στον τομέα του τουρισμού. Ανάλυση αναγκών 1 η Σύνοψη πολιτικής σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση: Πορίσματα της ανάλυσης αναγκών του έργου VIRTUS Σύντομη περιγραφή του έργου Κύριος στόχος του έργου «Εικονική Επαγγελματική Εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΠΩΝΙΑ Α Τ Ε Λ Ι Ω Τ Η

ΙΑΠΩΝΙΑ Α Τ Ε Λ Ι Ω Τ Η ΙΑΠΩΝΙΑ Α Τ Ε Λ Ι Ω Τ Η Α Ν Α Κ Α Λ Υ Ψ Η Βουνό Φούτζι και λιμνη Χακόνε Κιότο Καμακούρα Universal Studios Ντίσνεϋλαντ TRAVEL & TOURS Α Π Α Ρ Α Μ Ι Λ Λ Η Φ Υ Σ Ι Κ Η Ο Μ Ο Ρ Φ Ι Α ΒΟΥΝΟ ΦΟΥΤΖΙ & ΛΙΜΝΗ ΧΑΚΟΝΕ

Διαβάστε περισσότερα

Κα ΑΣΚΕΛΗ: Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας. Θα ήθελα πρώτα-πρώτα να ευχαριστήσω για την πρόσκληση, είναι μία εξαιρετική τιμή για μένα το να βρίσκομαι

Κα ΑΣΚΕΛΗ: Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας. Θα ήθελα πρώτα-πρώτα να ευχαριστήσω για την πρόσκληση, είναι μία εξαιρετική τιμή για μένα το να βρίσκομαι Κα ΑΣΚΕΛΗ: Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας. Θα ήθελα πρώτα-πρώτα να ευχαριστήσω για την πρόσκληση, είναι μία εξαιρετική τιμή για μένα το να βρίσκομαι εδώ και να μιλάω σε ένα τέτοιο εκλεκτό κοινό για ένα

Διαβάστε περισσότερα

ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ

ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ΟΛΓΑΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ TO THE SECOND GREEK EU PRESIDENCY CONFERENCE «Europe and the Arab World: Strengthening political, business and investment ties» ΤΡΙΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ποδηλατικός Σύλλογος Napoca Ενεργός τουρισμός- τουρισμός με ποδήλατα στην επαρχία Cluj

Ποδηλατικός Σύλλογος Napoca Ενεργός τουρισμός- τουρισμός με ποδήλατα στην επαρχία Cluj Ποδηλατικός Σύλλογος Napoca Ενεργός τουρισμός- τουρισμός με ποδήλατα στην επαρχία Cluj Radu Mititean - Clubul de Cicloturism Napoca Τοποθεσία Ο χάρτης με τις 100 ποδηλατικές διαδρομές στην περιοχή Cluj

Διαβάστε περισσότερα

9. Κάθε στρατηγική επιχειρηματική μονάδα αποφασίζει για την εταιρική στρατηγική που θα εφαρμόσει. α. Λάθος. β. Σωστό.

9. Κάθε στρατηγική επιχειρηματική μονάδα αποφασίζει για την εταιρική στρατηγική που θα εφαρμόσει. α. Λάθος. β. Σωστό. 1. Με ποιους τρόπους επωφελούνται οι καταναλωτές από τις οικονομίες κλίμακας; (πολλαπλής επιλογής / δύο σωστές απαντήσεις) α. Αυξάνονται τα κέρδη των επιχειρήσεων. β. Οι τιμές, αρκετές φορές, μειώνονται.

Διαβάστε περισσότερα

Σεμινάρια για τους φίλους του κρασιού! Οι κορυφαίοι των τουριστικών σπουδών. Ημερολόγιο Οινικής Απόλαυσης

Σεμινάρια για τους φίλους του κρασιού! Οι κορυφαίοι των τουριστικών σπουδών. Ημερολόγιο Οινικής Απόλαυσης wine Friends Σεμινάρια για τους φίλους του κρασιού! Οι κορυφαίοι των τουριστικών σπουδών 2013 Ημερολόγιο Οινικής Απόλαυσης Ο μαγικός κόσμος του κρασιού περιμένει να τον ανακαλύψετε. Αρώματα, χρώματα και

Διαβάστε περισσότερα

Α. Δράσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Πάφος 2017»

Α. Δράσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Πάφος 2017» ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ ΣΤΟΧΟΣ 3 ος : Η αξιοποίηση του πολιτιστικού πλούτου του συνόλου των κατοίκων της Ευρώπης και η ανάδειξη των κοινών στοιχείων και της πολυμορφίας των ευρωπαϊκών πολιτισμών, μέσα από πολιτιστικές

Διαβάστε περισσότερα

Συνδυαστικά Πακέτα Ξενοδοχείου 2014

Συνδυαστικά Πακέτα Ξενοδοχείου 2014 Συνδυαστικά Πακέτα Ξενοδοχείου 2014 Standard Πακέτο Καθημερινή εκδρομή στις παραλίες του νησιού Μεσαίο Πακέτο Μεταφορά από το λιμάνι προς το ξενοδοχείο και αντιστρόφως παραδοσιακό καλωσόρισμα με τοπικό

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τη φύση και την ύπαιθρο

Γνωριμία με τη φύση και την ύπαιθρο Γνωριμία με τη φύση και την ύπαιθρο ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Οι διάφορες µορφές εναλλακτικού τουρισµού στην ύπαιθρο, µεταξύ των οποίων ο αγροτουρισµός, προέκυψαν από µια διπλή αναγκαιότητα. Η πρώτη αφορά στην ανάγκη

Διαβάστε περισσότερα

Για να κάνετε το τέλος του χρόνου όσο πιο δυνατό γίνεται και να κερδίσετε το Χριστουγεννιάτικό σας bonus, πρέπει να προλάβετε τις εξελίξεις!

Για να κάνετε το τέλος του χρόνου όσο πιο δυνατό γίνεται και να κερδίσετε το Χριστουγεννιάτικό σας bonus, πρέπει να προλάβετε τις εξελίξεις! Τι όμορφη εποχή του χρόνου! Πολύ νωρίς για να μιλάμε για γιορτές; Ξανασκεφτείτε το! Επιθυμείτε να ολοκληρώσετε αυτήν τη χρονιά έχοντας δημιουργήσει ισχυρές και σταθερές βάσεις για το ξεκίνημά σας το 2014;

Διαβάστε περισσότερα

http://enallaktikos-tourismos-messinia.weebly.com ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 1 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

http://enallaktikos-tourismos-messinia.weebly.com ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 1 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ http://enallaktikos-tourismos-messinia.weebly.com ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 1 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Eναλλακτικός Τουρισμός - είναι μια καινούρια φιλοσοφία στον τομέα του τουρισμού και περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΘΛΗΣΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΘΛΗΣΗ Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Σχολή Ανθρώπινης κίνησης & Ποιότητας Ζωής Τμήμα Οργάνωσης & Διαχείρισης Αθλητισμού ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΘΛΗΣΗ Πόσες φορές την εβδομάδα γυμνάζεστε; 15% 9% 1%

Διαβάστε περισσότερα

27 Αυγούστου στις 31 Αυγούστου,1 & 2 Σεπτεμβρίου ΝΕΜΕΑ - ΑΓΙΩΡΓΙΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

27 Αυγούστου στις 31 Αυγούστου,1 & 2 Σεπτεμβρίου ΝΕΜΕΑ - ΑΓΙΩΡΓΙΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 27 Αυγούστου 2012 Μεγάλες μέρες Νεμέας στις 31 Αυγούστου,1 & 2 Σεπτεμβρίου ΝΕΜΕΑ - ΑΓΙΩΡΓΙΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Στις 31 Αυγούστου, 1 και 2 Σεπτεμβρίου πραγματοποιούνται και φέτος οι ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΝΕΜΕΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ Σκοπός του Μαθήματος Τα τουριστικά προϊόντα/υπηρεσίες έχουν ιδιαιτερότητες, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά τη διοίκηση και τη λειτουργία των τουριστικών επιχειρήσεων. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Λόγοι υψηλής ελκυστικότητας της Μυκόνου και δυνατότητα εφαρμογής του μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης της σε άλλους προορισμούς

Λόγοι υψηλής ελκυστικότητας της Μυκόνου και δυνατότητα εφαρμογής του μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης της σε άλλους προορισμούς Λόγοι υψηλής ελκυστικότητας της Μυκόνου και δυνατότητα εφαρμογής του μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης της σε άλλους προορισμούς Σαακιάν Χρήστος Απρίλιος 2013 Εισαγωγή Η παρούσα εργασία ασχολείται με τη Μύκονο

Διαβάστε περισσότερα

Οι Στρατηγικοί Εταίροι

Οι Στρατηγικοί Εταίροι Εταιρική Παρουσίαση ΗΕπιχείρηση Η «Αμφιτρίτη ΚΟΙΝΣΕΠ» είναι υπό σύσταση Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση Ένταξης (σύμφωνα με το Ν. 4019/11) και έχει ως σκοπό την ένταξη στην οικονομική και κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

4ήμερη πεζοπορική. 28 Απριλίου 1 Μαΐου Στενά Νέστου καταρράκτης Λειβαδίτη περιαστικά ιστορικά μονοπάτια της Ξάνθης Πόρτο Λάγος λίμνη Βιστωνίδα

4ήμερη πεζοπορική. 28 Απριλίου 1 Μαΐου Στενά Νέστου καταρράκτης Λειβαδίτη περιαστικά ιστορικά μονοπάτια της Ξάνθης Πόρτο Λάγος λίμνη Βιστωνίδα Θρακικά Τέμπη 4ήμερη πεζοπορική 28 Απριλίου 1 Μαΐου 2018 Στενά Νέστου καταρράκτης Λειβαδίτη περιαστικά ιστορικά μονοπάτια της Ξάνθης Πόρτο Λάγος λίμνη Βιστωνίδα Πρωτομαγιά 2018 και η παρέα του ΦΟΝΙ αποφάσισε

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06)

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Η χώρα μας είναι ένας από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑ 15/10/2009

ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑ 15/10/2009 ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑ 15/10/2009 ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ= ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ ΕΝΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΔΙΑΚΟΠΩΝ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ Η ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΚΟΥΖΙΝΑΣ ΣΥΝΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμικός Τουρισμός και Κυπριακά Μουσεία

Πολιτισμικός Τουρισμός και Κυπριακά Μουσεία Κυπριακά Μουσεία: Προκλήσεις & Ευκαιρίες Πολιτισμικός Τουρισμός και Κυπριακά Μουσεία Νικόλαος Μπούκας, Ph.D. Κέντρο Αειφόρου Διοίκησης του Τουρισμού, Αθλητισμού & Διοργάνωσης Γεγονότων (CESMATSE) Ευρωπαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ 26/09/2017. Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού 2017 Η αειφορία στο επίκεντρο

ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ 26/09/2017. Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού 2017 Η αειφορία στο επίκεντρο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ 26/09/2017 Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού 2017 Η αειφορία στο επίκεντρο Όπως είναι ευρέως γνωστό, η 27 η Σεπτεμβρίου, κάθε χρόνου, έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού.

Διαβάστε περισσότερα

Αύξηση πελατών. Λίγα λόγια για Επιτυχημένες προωθήσεις

Αύξηση πελατών. Λίγα λόγια για Επιτυχημένες προωθήσεις Αύξηση πελατών Λίγα λόγια για Επιτυχημένες προωθήσεις Βελτίωση των προωθήσεων σας Εισαγωγή Συγκρίνετε τι σας συμφέρει Αποτέλεσμα και επανάληψη Υπάρχουν δυνατότητες για όλες τις επιχειρήσεις Εισαγωγή πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

REPORT: 1 η Έκθεση GRECKA PANORAMA I CYPR Δεκ. 2015

REPORT: 1 η Έκθεση GRECKA PANORAMA I CYPR Δεκ. 2015 REPORT: 1 η Έκθεση GRECKA PANORAMA I CYPR 11-12-13 Δεκ. 2015 Αποκλειστικός Διοργανωτής North Events www.panoramagreece.com Ολοκληρώθηκε η πρώτη έκθεση σταθμός για την Ελλάδα στην Πολωνία! Δύο ημέρες δυνατής

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ «ΑΝΤΑΜΩΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΓΕΥΣΕΩΝ» 4,5 και 6 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2009 ΠΑΡΑΛΙΑ ΒΟΛΟΥ (Τράπεζα Ελλάδος) Το Γραφείο Υποστήριξης Προϊόντων της Νομαρχιακής

Διαβάστε περισσότερα

Προϋποθέσεις Επίτευξης Συγκριτικού Πλεονεκτήματος μέσω των Νέων Τεχνολογιών

Προϋποθέσεις Επίτευξης Συγκριτικού Πλεονεκτήματος μέσω των Νέων Τεχνολογιών Προϋποθέσεις Επίτευξης Συγκριτικού Πλεονεκτήματος μέσω των Νέων Τεχνολογιών Στις μέρες μας υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση για το αν το συγκριτικό πλεονέκτημα που οι νέες τεχνολογίες παρέχουν μπορεί να παραμείνει,

Διαβάστε περισσότερα