οnline real Ασφάλεια Σύνδεση Ψηφιακή Ελλάδα στο διαδίκτυο Απλές οδηγίες για να συνδεθείτε γρήγορα και οικονομικά με τον ψηφιακό κόσμο στο ίντερνετ

Transcript

1 real οnline ΕΚΔΟΣΗ #1 KYΡΙΑΚΗ Ασφάλεια στο ίντερνετ Τρόποι, προφυλάξεις, κατευθύνσεις και μυστικά για τις ψηφιακές αναζητήσεις στον Κυβερνοχώρο Σύνδεση στο διαδίκτυο Απλές οδηγίες για να συνδεθείτε γρήγορα και οικονομικά με τον ψηφιακό κόσμο Ψηφιακή Ελλάδα Προτεραιότητα και ευκαιρίες των νέων στην κοινωνία της Γνώσης 2 real online

2 edi tor i al οnline αριθμοί Το 75% των Ελλήνων ηλικίας ετών κάνουν χρήση του Facebook. Τους 250 εκατ. εγγεγραμμένους χρήστες έφτασε το Facebook και αυξάνονται με ρυθμό 500 χιλιάδων εγγραφών κάθε μέρα. Οι χρήστες υπηρεσιών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου παγκοσμίως έφτασαν το 1,3 δισεκατομμύριο. 210 δισεκατομμύρια μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ανταλλάσσονται κάθε μέρα. το Τον Δεκέμβριο του 2008 υπήρχαν ιστοσελίδες σε όλο τον κόσμο. Το 2008 έγιναν 4,8 τετράκις εκατομμύρια online τραπεζικές συναλλαγές και αποθηκεύτηκαν 162 τρισεκατομμύρια ψηφιακές φωτογραφίες. Π είναι ασφαλές, αρκεί να.. ολλά έχουν γραφτεί και θα γράφονται για τη χρήση του διαδικτύου, αυτής της σύγχρονης τεχνολογικής «εξάρτησης» που πολύ σύντομα μας έχει κάνει να τη θεωρούμε απαραίτητη, κάτι σαν το ηλεκτρικό ρεύμα. Και πώς να μην το θεωρούμε απαραίτητο όταν περισσότεροι από 1,5 εκατ. Ελληνες το χρησιμοποιούν καθημερινά στην εργασία τους, στους σπουδές τους, στην προσωπική επικοινωνία και στην ενημέρωσή τους, ενώ κάθε μήνα δεκάδες χιλιάδες νέοι χρήστες κάθε ηλικίας αποκτούν την προσωπική τους ηλεκτρονική διεύθυνση στο ίντερνετ και μυούνται στη χρήση του. Για όσους το γνωρίζουν, είναι πρακτικά αναντικατάστατο στην επικοινωνία, στην ενημέρωση και σε πολλές καθημερινές μας δραστηριότητες. Ομως, όσοι το γνωρίζουν, τηρούν πάντα ορισμένους απαραίτητους κανόνες, γιατί η κίνηση μέσα στο διαδίκτυο υπακούει σε απαράβατους κανόνες, όπως ακριβώς και με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Αυτούς τους κανόνες που σας παρουσιάζουμε, όπως και σειρά απλών όρων για το πώς θα πρέπει να κινηθείτε στο ίντερνετ και να αξιοποιήσετε τον υπολογιστή σας, θα πρέπει να τους ακολουθήσετε, προκειμένου να γνωρίσετε με ασφάλεια τον ελκυστικό κόσμο της Ψηφιακής Εποχής. Οι χρήστες του ίντερνετ παγκοσμίως θα φτάσουν στα 2.2 δισεκατομμύρια μέχρι το 2013, με την Ασία να έχει μερίδιο που αγγίζει το 43%, ενώ μόνο η Κίνα θα κατέχει το 17%. Η αύξηση των χρηστών φτάνει το 45% σε σχέση με το 1,5 δισεκατομμύριο χρήστες του (Ερευνα του Forrester Research) Η επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου θα αυξηθεί κατά 800% το εκατομμύρια άνθρωποι θα αγοράζουν ή θα πωλούν προϊόντα και υπηρεσίες μέσα από το διαδίκτυο μέχρι το Το 1,6 εκατ. ξεπέρασαν οι ευρυζωνικές συνδέσεις στην Ελλάδα το Ειδική Περιοδική Εκδοση Υπεύθυνος Εκδοσης Γιάννης Χαλαβατζής Συντονισμός Εκδόσεων Αντώνης Φραγκούλης Creative Αrt Director Πέτρος Αργυρός Εκδότης: Νίκος Χατζηνικολάου Γενική Διευθύντρια Περιοδικών Εκδόσεων: Εύη Παπαδάκη Συντακτική Ομάδα Μαρία Καλοπούλου Γιούλη Συκιώτη Δήμητρα Παπαχρήστου Εμπορικός Διευθυντής Βαγγέλης Σπάρταλης Υπεύθυνος Παραγωγής Θωμάς Κόττας Εκτύπωση Τυποεκδοτική Α.Ε. Διανομή Αργος Α.Ε. Γραφεία: Κηφισίας 215, T.K , Μαρούσι, Αθήνα, Τηλ.: , Ο αριθμός των ελληνικών ευρυζωνικών συνδέσεων αυξήθηκε κατά 60% το bits δεδομένων ήταν το σύνολο του ψηφιακού περιεχομένου που είχε δημιουργηθεί μέχρι το τέλος του 2008, σύμφωνα με την IDC. 4 real online

3 εξο πλισμός καλώς ήρθατε... στο διαδίκτυο Βασική προϋπόθεση για τη «πλοήγηση» σας στο ίντερνετ, πέρα από την ύπαρξη μιας σύνδεσης, είναι να έχετε μία συσκευή η οποία να προβάλλει ιστοσελίδες. Δίκαια ο νους σας πάει στον υπολογιστή, αλλά αυτή δεν είναι η μόνη συσκευή που θα σας επιτρέψει να σερφάρετε στο ίντερνετ. Ε του Κώστα Δημητρακόπουλου 6 real online κτός από τα διαφορετικά είδη υπολογιστών που σας προσφέρουν αυτή τη δυνατότητα, άλλες συσκευές, όπως για παράδειγμα το κινητό σας τηλέφωνο, μπορούν να σας δώσουν πρόσβαση. Η αλήθεια είναι ότι τα πιο άνετα ταξίδια στον κόσμο του διαδικτύου θα τα κάνετε αξιοποιώντας τις δυνατότητες ενός υπολογιστή ή και ενός κινητού τηλεφώνου. Ομως, στην περίπτωση του υπολογιστή, τι θα χρειαστείτε; 1.Υπολογιστής γραφείου (Desktop PC) Εφόσον θέλετε να σερφάρετε στο ίντερνετ μόνο από την ησυχία του σπιτιού σας, ίσως θα έπρεπε να αναλογιστείτε την αγορά ενός απλού υπολογιστή γραφείου. Δεδομένου ότι ένας υπολογιστής είναι φτιαγμένος για να εξυπηρετεί μία πλειάδα άλλων αναγκών πέρα και πάνω από τη χρήση του ίντερνετ, θα πρέπει να σταχυολογήστε αυτές τις ανάγκες. Αν είστε αυτό που ονομάζουμε «first time user», δηλαδή πρωτάρης στον χώρο των υπολογιστών, καλό είναι να μην κάνετε πειράματα: θα αγοράσετε έναν έτοιμο υπολογιστή από κάποιο μεγάλο και γνωστό κατάστημα, εξηγώντας τις ανάγκες σας στους πωλητές και αξιολογώντας πόσα χρήματα θα θέλατε να δαπανήσετε με βάση τις τρέχουσες τιμές. Η ανατομία ενός υπολογιστή Δεν μπορούμε να προσπεράσουμε τη λειτουργία ενός υπολογιστή όταν θα αναφερθούμε στο ίντερνετ. Είναι γνωστό ότι ένας υπολογιστής αποτελείται από ολοκληρωμένα ψηφιακά και ηλεκτρονικά κυκλώματα, κατάλληλα συνδεδεμένα και τοποθετημένα σε ένα μεταλλικό συνήθως περίβλημα. Το «κουτί» ή «πύργος» ή όποιο άλλο όνομα θα ακούσετε γι αυτό, διασφαλίζει τη στοιχειώδη προστασία των κυκλωμάτων είτε από θερμότητα είτε από μηχανικές βλάβες. Οι βασικές διατάξεις ή κυκλώματα που αποτελούν τον υπολογιστή είναι ο επεξεργαστής και η κεντρική (μητρική) πλακέτα, η οποία συνήθως αποτελείται πια από ένα ενιαίο κύκλωμα. Ακολουθεί ο σκληρός δίσκος, που μπορεί να είναι ένας ή περισσότεροι, η κεντρική μνήμη, η κάρτα γραφικών, το τροφοδοτικό, η κάρτα ήχου και κάποιοι «οδηγοί οπτικών δίσκων» που συνήθως είναι συσκευές ανάγνωσης CD/ DVD, ο ελεγκτής δικτύου, που και αυτός μπορεί κάποιες φορές να είναι μέρος της μητρικής πλακέτας. Ο Σκληρός Δίσκος αποθηκεύει δεδομένα και τα κρατά ακόμα και όταν ο υπολογιστής θα σβήσει. Η Κεντρική Μνήμη αποθηκεύει δεδομένα που είναι απαραίτητα κάποια συγκεκριμένη χρονική στιγμή προκειμένου να λειτουργήσουν σωστά οι εφαρμογές λογισμικού που χρησιμοποιούμε ή δεδομένα που χρειάζεται ο επεξεργαστής για να λειτουργήσει. Ο Επεξεργαστής συγκεντρώνει και επεξεργάζεται τα δεδομένα, συντονίζει τη λειτουργία του εγκατεστημένου λογισμικού και τη ροή των δεδομένων, ώστε να παράγει το αποτέλεσμα που έχει ζητήσει ο χρήστης. Η Κάρτα Γραφικών φροντίζει για την παρουσίαση του αποτελέσματος της επεξεργασίας και για την κατά το δυνατόν ρεαλιστικότερη απεικόνιση του περιβάλλοντος του υπολογιστή στην οθόνη του χρήστη. Η Κάρτα Ηχου παράγει το κατά το δυνατόν καλύτερο αποτέλεσμα σε επίπεδο αναπαραγωγής ήχων, μουσικής κ.λπ. Ο Ελεγκτής Δικτύου κατευθύνει τα δεδομένα σε αποδεκτή μορφή από το ένα εξωτερικό δίκτυο -π.χ. το internet- προς τις υπόλοιπες διατάξεις για επεξεργασία ή αποθήκευση. Κάτι ανάλογο κάνουν και οι οδηγοί οπτικών δίσκων, αντλώντας δεδομένα που έχουν αποθηκευτεί σε CD/DVD. Επεξεργαστής Αναφορικά με τον επεξεργαστή -που είναι η καρδιά του υπολογιστή σας- θα ακούσετε πολλά. Ωστόσο, αν το βασικό σας κίνητρο για την αγορά υπολογιστή είναι να σερφάρετε στο ίντερνετ, οποιοσδήποτε επεξεργαστής με ταχύτητα μεγαλύτερη ή ίση των 2,6 GHz και τεχνολογία διπλού πυρήνα είναι ικανός να σας εξασφαλίζει ικανοποιητική απόδοση με μειωμένες ενεργειακές απαιτήσεις. Ο λόγος που επιθυμείτε να έχετε ένα μηχάνημα με μειωμένες ενεργειακές απαιτήσεις δεν είναι η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος αλλά οι φθορές. Η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος ενός υπολογιστή που μένει ανοικτός για 8 ώρες κάθε μέρα κυμαίνεται -κατά μέσο όρο και σε μηνιαία βάση- μεταξύ αυτών της ημερήσιας και της τριήμερης κατανάλωσης ενός οικιακού ψυγείου «No Frost». Ωστόσο, ένας ενεργοβόρος επεξεργαστής παράγει πολύ υψηλές θερμοκρασίες στη διάρκεια της λειτουργίας του, οι οποίες όχι μονάχα φθείρουν τον ίδιον αλλά και τις υπόλοιπες διατάξεις και κυκλώματα που υπάρχουν σε έναν υπολογιστή. Ειδικές ψήκτρες και κουτιά που απάγουν την παραγόμενη θερμότητα προστατεύουν την καλή λειτουργία του υπολογιστή, αλλά το καλύτερο είναι να χρησιμοποιεί κανείς κατά το δυνατόν λιγότερο ενεργοβόρες διατάξεις. Επιπρόσθετος λόγος, φυσικά, είναι η προστασία του περιβάλλοντος, διότι όσο λιγότερη ενέργεια καταναλώνουμε τόσο λιγότερη ενέργεια έχουμε ανάγκη σε μαζική κλίμακα να παράγουμε, επιφέροντας λιγότερες συνέπειες επί του φυσικού περιβάλλοντος. Το 26% των εφήβων ανέφερε καθημερινή χρήση και το 8% χρήση για περισσότερο από 20 ώρες εβδομαδιαίως. Επίσης τα αγόρια χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο πολύ περισσότερο από τα κορίτσια. Μνήμη Η ποσότητα της μνήμης καθορίζει σε κάποιο βαθμό της δυνατότητα του υπολογιστή να είναι ταχύς. Εφόσον αγοράζετε υπολογιστή με γνώμονα τη δυνατότητα που θα σας παρέχει να σερφάρετε στο ίντερνετ, χρειάζεστε μνήμη ίση ή περισσότερη από 2GB. Σκληρός δίσκος Η χωρητικότητα του σκληρού δίσκου καθορίζεται μονάχα από τις αποθηκευτικές ανάγκες σας και τις συνήθειες που έχετε ή θα αποκτήσετε. Ενας δίσκος με χωρητικότητα πάνω από 250GB είναι υπεραρκετός για έναν νέο χρήστη υπολογιστή. Κάρτες γραφικών και ήχου Αναφορικά με αυτά τα δύο κυκλώματα, θα αγοράσετε οτιδήποτε αντέχει η τσέπη σας. Αν δεν είστε επαγγελματίας του ήχου ή της εικόνας ή δεν σκοπεύετε να διαθέσετε πολλά χρήματα για την αγορά μιας υψηλής ευκρίνειας οθόνης και ενός κορυφαίας αξιοπιστίας συστήματος ηχείων, χρειάζεστε μια απλή κάρτα γραφικών και μια απλή κάρτα ήχου. Αφήστε τον πωλητή να σας κατευθύνει, εξηγώντας ότι θα προτιμούσατε να επενδύσετε περισσότερο σε έναν καλό επεξεργαστή ή σε περισσότερη μνήμη παρά σε κάρτες γραφικών και ήχου. Οδηγοί οπτικών δίσκων (CD/DVD drives) Το σωστό είναι να αγοράσετε δύο οδηγούς δίσκου, με πλήρεις δυνατότητες, δηλαδή εγγραφή CD/DVD, με δυνατότητα εγγραφής/ανάγνωσης dual layer (μία ειδική τεχνολογία που επιτρέπει στα DVD να αποθηκεύουν περισσότερα δεδομένα). Σχετικά με τη ταχύτητα εγγραφής ανάγνωσης, με τα μέχρι σήμερα δεδομένα ένα μοντέλο με ταχύτητα εγγραφής και ανάγνωσης CD 48x, ταχύτητα Ανάγνωσης DVD 16x και ταχύτητα Εγγραφής DVD 22x σάς αρκεί. Ο λόγος που αγοράζετε δύο συσκευές έναντι μιας είναι αφενός ότι έτσι μπορείτε να αντιγράφεται οπτικούς δίσκους πιο γρήγορα και πιο άνετα, αλλά και επειδή σε περίπτωση που η μία χαλάσει έχετε τη άλλη ως εφεδρική. Υπολογιστής και Διαδίκτυο 2 σε 1 Πολλά καταστήματα μαζί με την αγορά νέου υπολογιστή θα σας προτείνουν «μία συμφέρουσα σύνδεση». Θα σας προτρέπαμε να μην είστε πολύ πρόθυμοι να δεχτείτε αυτή την προσφορά, διότι δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η σύνδεση αυτή θα σας ταιριάζει ή όχι, αν μπορείτε να την αλλάξετε με κάποια άλλη που θα σας ταιριάζει καλύτερα εφόσον το επιθυμείτε. Οι περισσότερες συνδέσεις έχουν υποχρεωτικό χρονικό διάστημα χρήσης τους 6 μήνες και πολλούς επιμέρους όρους, τους οποίους ίσως δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να αξιολογήσετε καθώς θα στέκεστε μπροστά στο ταμείο. Εγγύηση; Λέγεται πως οτιδήποτε φτιάχνει ανθρώπινο χέρι μπορεί να χαλάσει. Τι ίδιο ισχύει και για τους υπολογιστές. Πριν φτάσετε στο ταμείο θα πρέπει να ξέρετε ποιος και για πόσο χρονικό διάστημα εγγυάται για τον υπολογιστή που αγοράσατε και τι καλύπτει η εγγύηση. Ακόμα, θα πρέπει να ρωτήσετε πού θα πρέπει να μεταφέρετε το μηχάνημα ή αν υπάρχει δυνατότητα αποστολής τεχνικού σπίτι σας και με τι χρέωση. Να έχετε υπόψη σας ότι οποιαδήποτε εγγύηση για το μηχάνημα συνολικά ή κάποιο μέρος του ίση ή ανώτερη των δύο χρόνων είναι αποδεκτή. Οθόνη, ποντίκι, πληκτρολόγιο, ηχεία Για να χειριστείτε τον υπολογιστή σας χρειάζεστε κάποιες συσκευές που θα σας βοηθήσουν να το κάνετε. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται μία συσκευή κατάδειξης (που ονομάζεται «ποντίκι» λόγω του σχήματός του), ένα πληκτρολόγιο, μία οθόνη -στην οποία θα απεικονίζεται το γραφικό περιβάλλον του υπολογιστή- και ηχεία για την αναπαραγωγή ήχου. Οι οθόνες που θα βρείτε ποικίλλουν αναφορικά με το σχήμα. Υπάρχουν οθόνες 4:3 ή ευρυγώνιες. Για λόγους άνεσης, ίσως θα έπρεπε να προτιμήσετε τις ευρυγώνιες, καθώς η απεικόνισή τους είναι πιο ρεαλιστική. Το μέγεθος της οθόνης είναι επίσης θέμα προτίμησης: οι οθόνες που θα συναντήσετε στην αγορά ποικίλλουν και ξεκινούν από διαγώνιο 17, φτάνοντας μέχρι και τις 30. Το πληκτρολόγιο και το ποντίκι θα πρέπει να έχουν ένα βασικό χαρακτηριστικό: να σας βολεύουν. Μην αγοράσετε πληκτρολόγιο αν δεν ακουμπήσετε τα χέρια σας πάνω του, δεν δοκιμάσετε να γράψετε έστω και υποθετικά μία φράση. Υπάρχουν εξαιρετικής ποιότητας πληκτρολόγια που βολεύουν κάποιον αλλά δεν μπορεί να τα χειριστεί ο διπλανός του. Το κριτήριο είναι καθαρά προσωπικό και ξεκινά από τον «δρόμο» των πλήκτρων, φτάνοντας μέχρι το σχήμα, το χρώμα και πολλά άλλα επιμέρους στοιχεία. Το ίδιο ισχύει και για το ποντίκι. Σε κάθε περίπτωση, αν είστε νέος χρήστης προτείνεται να ξεκινήσετε με κάτι απλό και φθηνό, ώσπου να διαπιστώσετε τις ανάγκες σας. 2.Φορητός υπολογιστής (notebook, laptop) Η χρήση φορητού υπολογιστή προτείνεται για νέους χρήστες οι οποίοι εισέρχονται στον κόσμο της πληροφορικής απαντώντας «ναι» στη πρόκληση του ίντερνετ. Αντίθετα από ό,τι θα συμβεί στην περίπτωση αγοράς ενός υπολογιστή γραφείου, αν αγοράσετε έναν φορητό υπολογιστή δεν είναι απαραίτητο να έχετε καμία γνώση του αντικειμένου - χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν πρέπει να αποκτήσετε στην πορεία, έχετε βοήθεια σε κάθε σας βήμα και για τον υπολογιστή που αγοράσετε μπορείτε να απευθύνεστε για κάθε σας πρόβλημα σε γραμμή εξυπηρέτησης πελατών ή/και στο κατάστημα από το οποίο αγοράσατε το προϊόν. Η εγγύηση καλύπτει άμεση επιδιόρθωση ή αντικατάσταση του φορητού υπολογιστή και το προεγκατεστημένο λογισμικό σάς κατευθύνει αναφορικά με τη χρήση και τη λειτουργία του. Πέρα και πάνω από αυτές τις διευκολύνσεις, όμως, με τη χρήση ενός φορητού υπολογιστή το ίντερνετ μπορεί να βρίσκεται παντού, όπου βρίσκεστε και εσείς. Το 55% των εφήβων χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για παιχνίδια, 40% για τα , 37,5% για συζήτηση στους χώρους συνάντησης (chating), το 10% για αγορές, το 4% για ενημέρωση σε θέματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, το 27%, για θέματα επιμόρφωσης και το 26% για ενημέρωση-υπηρεσίες. real online 7

4 εξο πλισμός Ο κατάλληλος φορητός υπολογιστής για μένα! Επανειλημμένως τονίσαμε ότι «κατάλληλη» είναι μία συσκευή που ταιριάζει στις ανάγκες σας. Αν αγοράζετε τον υπολογιστή με σκοπό να τον παίρνετε μαζί σας εκτός σπιτιού, χρειάζεστε έναν φορητό υπολογιστή που να είναι πραγματικά φορητός, δηλαδή στοιχειωδώς ελαφρύς και μικρός σε διαστάσεις, ενώ αν αντίθετα απλά σκοπεύετε να τον μετακινείτε, μπορεί να είναι μεγαλύτερος. Το μέγεθος του φορητού υπολογιστή καθορίζουν και τη διαγώνια της οθόνης του: αν θέλετε να εργάζεστε σε οθόνη των 17, τότε το μηχάνημα αποκλείεται να ζυγίζει λιγότερο από 3 κιλά και πάνω και βεβαίως θα έχει έναν σεβαστό όγκο. Ενα τέτοιο μηχάνημα δεν μπορεί να σας συνοδεύει πραγματικά παντού. Μπορείτε να το μεταφέρετε μαζί σας και είναι βέβαιο ότι θα σας προσφέρει άνεση, αλλά οι μετακινήσεις σας ίσως να είναι ευκολότερες αν επιλέγατε ένα μικρότερο, λιγότερο ογκώδες μηχάνημα. Το εύρος τιμών των φορητών υπολογιστών -εκτός ειδικών προσφορών- ξεκινά από 550 ευρώ και αγγίζει τα Η τιμή είναι ανάλογη του μεγέθους, του βάρους, της επεξεργαστικής δημιουργήσει την ανάγκη ο χρήστης να αγοράσει από το διαδίκτυο μονάχα από τη σελίδα του κατασκευαστή λογισμικό που -θεωρητικά- δεν απαιτείται για την εύρυθμη λειτουργία του μηχανήματος, αλλά που χωρίς αυτό τα δεδομένα του χρήστη και ο ίδιος δεν είναι ασφαλής. 4.Υπάρχει και το κινητό τηλέφωνο Μπορώ να δω το ίντερνετ στο κινητό μου; Ναι, μπορείτε. Ισως όμως θα προτιμούσατε να βλέπετε το γραφικό περιβάλλον του ίντερνετ σε μία οθόνη υπολογιστή, να έχετε πλήρεις δυνατότητες αναζήτησης πληροφοριών και να διαβάζετε στην οθόνη του και όχι στη μικροσκοπική οθόνη ενός κινητού τηλεφώνου. Η δυνατότητα σύνδεσης ακόμα και φθηνών μοντέλων κινητών τηλεφώνων στο διαδίκτυο έχει συμπληρωματική και όχι ισχύος και ταχύτητας, αλλά και πολλών επιμέρους παραγόντων. Η συμβουλή είναι μία και απλή: μην αγοράσετε τίποτα που δεν καταλαβαίνετε καθόλου τι είναι και τι κάνει και που δεν είστε βέβαιος ότι σας χρειάζεστε. Αν αυτό είναι το πρώτο σας μηχάνημα, προτιμήστε έναν «τίμιο» και απλό φορητό υπολογιστή, με διάσταση οθόνης , βάρος μικρότερο των 2,7 κιλών, με προεγκατεστημένο λειτουργικό σύστημα, δυνατότητα ασύρματης δικτύωσης (WiFi, WLAN), με ενσωματωμένο οδηγό οπτικού δίσκου (CD/DVD ROM), ηχεία και αφού πρώτα δοκιμάσετε το πληκτρολόγιο με τα δάκτυλά σας προκειμένου να είστε βέβαιοι ότι μπορείτε να γράψετε σε αυτό. 3.Netbooks Τα Netbooks είναι μία κατηγορία συσκευής που φτιάχτηκε για ανθρώπους που θέλουν μόνο να μπαίνουν στο ίντερνετ. Από άποψης ποιότητας τα Netbooks δεν είναι υποδεέστερα από τους φορητούς υπολογιστικές, απλώς έχουν περιορισμένες δυνατότητες πέραν της απλής πλοήγησης, δεν δίνουν το δικαίωμα στον χρήστη να εγκαθιστά ή να απεγκαθιστά εφαρμογές με ευκολία, δεν έχουν στις περισσότερες περιπτώσεις ενσωματωμένο CD/DVD ROM, αλλά δίνουν περισσότερη έμφαση στη σύνδεση με ασύρματο, κινητό ή ενσύρματο δίκτυο, με σκοπό τη πρόσβαση στο διαδίκτυο. Αν αντιμετωπίζετε τη σύνδεσή σας στο ίντερνετ ως μία αφορμή για να επωφεληθείτε γενικότερα από τα αγαθά της πληροφορικής διευκολύνοντας της ζωή σας και την εργασία σας ή ως εργαλείο μάθησης των νέων τεχνολογιών, η αγορά ενός Netbook ίσως δεν είναι η λύση που σας ταιριάζει: θα ήταν καλύτερο να προτιμήσετε έναν φορητό υπολογιστή ή έναν απλό υπολογιστή γραφείου. Εφόσον όμως θέλετε έναν εύκολο, φορητό και οικονομικό τρόπο πρόσβασης στο ίντερνετ, τα Netbooks είναι η ιδανική κατηγορία μηχανημάτων για εσάς. Τα Netbooks έχουν φτιαχτεί ως υπερφορητοί υπολογιστές, συνεπώς το μέγεθός τους δεν ξεπερνά τις 10, πράγμα που σε κάποιες περιπτώσεις τα καθιστά άβολα. Ωστόσο, αυτό το χαρακτηριστικό τους έχει το πλεονέκτημα του μικρού μεγέθους και του αμελητέου βάρους (κάτω από ένα κιλό σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις!). Το κόστος τους ξεκινά κάτω από τα 200 ευρώ και φτάνει τα Η τιμή τους είναι ανάλογη με τη χωρητικότητα του σκληρού τους δίσκου (η οποία κυμαίνεται μεταξύ 60 και 120GB), την ποσότητα της μνήμης (η οποία συνήθως είναι 1 ή 2GB), την ποιότητα κατασκευής και υλικών της οθόνης και την ύπαρξη περαιτέρω διευκολύνσεων, όπως κάμερα (για βιντεοκλήσεις), την ενσωματωμένη υποδοχή για SIM κάρτα η οποία θα σας επιτρέψει να συνδεθείτε με τη χρήση μιας κάρτας δικτύου κινητής τηλεφωνίας από όπου κι αν βρίσκεστε και βεβαίως το προεγκατεστημένο λογισμικό και τη δυνατότητά του για αναβάθμιση και επέκταση. Δύο πράγματα θα πρέπει να προσέξετε εφόσον επιλέξατε την αγορά ενός Netbook: τον χρόνο της εγγύησης και το ποιος είναι υπεύθυνος γι αυτή (ο κατασκευαστής ή το κατάστημα), καθώς επίσης το κατά πόσον το λογισμικό ασφάλειας είναι προεγκατεστημένο ή όχι. Ως προς αυτό το δεύτερο ζήτημα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η ανυπαρξία CD/DVD ROM ουσιαστικά περιορίζει τις δυνατότητες του χρήστη να εγκαταστήσει εμπορικό νόμιμο λογισμικό της προτίμησής του, κάτι που πιθανόν να αποκλειστική χρησιμότητα. Αν δεν βρίσκεστε σπίτι, αν δεν έχετε φορητό υπολογιστή μαζί σας ή δεν επιθυμείτε να τον ανοίξετε, αν βρίσκεστε έξω και περιμένετε ένα επείγον μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αν θέλετε να περάσετε την ώρα σας ακούγοντας μουσική ή βλέποντας ένα βιντεοκλίπ στο κινητό σας καθώς περιμένετε το αεροπλάνο, μία υπηρεσία σύνδεσης στο ίντερνετ με το κινητό σας είναι ιδανική για εσάς. Σ αυτό το σημείο θα πρέπει να τονίσουμε ότι μία ανάλογη υπηρεσία θα αγοράσετε από τον πάροχο κινητής τηλεφωνίας με τον οποίο συνεργάζεστε και μόνο από αυτόν. Θα πρέπει να ενημερωθείτε προσεκτικά για τη χρέωση, το πότε αυτή ξεκινά, πότε λήγει σε μηνιαία βάση, το κατά πόσον θα πρέπει να προαγοράσετε μία ποσότητα δεδομένων ή σας συμφέρει να πληρώνετε κάθε φορά που χρησιμοποιείτε το κινητό σας για πρόσβαση κ.ο.κ. Μπορώ να μπω στο ίντερνετ με το κινητό; Ναι μπορείτε, αλλά όχι με όλα τα μοντέλα κινητών τηλεφώνων. Επίσης, ίσως θα ήταν σκόπιμο -αν σκοπεύετε να χρησιμοποιείτε τη σύνδεση μέσω του κινητού σας στο ίντερνετ σε σύνδεση με έναν φορητό υπολογιστή ή ακόμα και με έναν υπολογιστή γραφείου συχνά- να εξετάσετε το ενδεχόμενο να προμηθευτείτε μία ξεχωριστή κάρτα δεδομένων από τον πάροχο κινητής τηλεφωνίας και μία ειδική συσκευή ανάγνωσης/σύνδεσης (Mobile Connet Card) με το κινητό δίκτυο. Ορισμένα κινητά τηλέφωνα έχουν τη δυνατότητα σύνδεσης με το ίντερνετ και στη συνέχεια σύνδεσης με καλώδιο ή ασύρματο δίκτυο με έναν υπολογιστή (εφόσον βρίσκεται στον ίδιο χώρο με αυτά και είναι συμβατός με τις τεχνολογίες σύνδεσης που αξιοποιεί η συσκευή του κινητού τηλεφώνου), ώστε να του παρέχουν σύνδεση στο ίντερνετ. Ωστόσο, η σύνδεση με αυτό τον τρόπο ίσως να μην είναι σταθερή, η ποιότητα της σύνδεσης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και γενικά εφόσον επιθυμείτε να συνδέεστε συχνά στο ίντερνετ η μέθοδος αυτή δεν είναι η ενδεδειγμένη. 8 real online

5 σύνδεση πώς θα συνδεθώ στο διαδίκτυο Η σύνδεσή σας με το γρήγορο ίντερνετ μοιάζει πολύ εύκολο πράγμα. Πηγαίνετε σε ένα κατάστημα παροχής υπηρεσιών οποιασδήποτε εταιρείας τηλεπικοινωνιών, σταθερής ή κινητής τηλεφωνίας, επιλέξτε ένα πακέτο από τα δεκάδες που υπάρχουν διαθέσιμα, συνδέστε τον εξοπλισμό που θα σας δώσουν με το τηλεπικοινωνιακό δίκτυο, ακολουθήστε τα απλά βήματα λειτουργίας και είμαστε έτοιμοι! Ή μήπως όχι; Μ του Πάρη Καπράλου έχρι πριν από περίπου δύο χρόνια ο διαχωρισμός ίσχυε: όταν μιλούσαμε για «γρήγορο ίντερνετ» εννοούσαμε μία σύνδεση ADSL, η οποία -έναντι όποιας άλλης τεχνικής επιλογής που είχε στη διάθεσή του ο οικιακός χρήστης ή η μικρομεσαία επιχείρηση- ήταν η ταχύτερη επιλογή διασύνδεσης. Τα πράγματα από τότε έχουν αλλάξει σημαντικά. Πλέον η διασύνδεσή σας στο διαδίκτυο είναι δεδομένο ότι θα γίνει με ADSL, όπως είναι επίσης δεδομένο ότι εφόσον βρίσκεστε σε μεγάλο αστικό κέντρο έχετε να διαλέξετε μέσα από πολλές προτάσεις που σας προσφέρουν οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Αν όμως κατοικείτε σε απομακρυσμένη τοποθεσία από κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο μέρος, οι επιλογές σας περιορίζονται σημαντικά και, προς το παρόν, καταλήγουν στον ΟΤΕ. Δεν είναι εύκολη η επιλογή παρόχου Το πιο μεγάλο ρίσκο στην υπόθεση της απόκτησης μιας σύνδεσης στο διαδίκτυο είναι η επιλογή παρόχου. Για ορισμένους η απάντηση είναι εύκολη και η επιλογή γίνεται με «κλειστά μάτια»: πάνε στον ΟΤΕ για να «ξεμπερδεύουν». Αν και αυτή η προσέγγιση έχει μία δόση αλήθειας, κυρίως στην περιφέρεια, υπάρχουν πολλοί λόγοι με βάση τους οποίους κάποιος θα πρέπει να συνυπολογίσει την επιλογή να κινηθεί προς μία από τις προτάσεις που θα του κάνουν οι «εναλλακτικοί» πάροχοι υπηρεσιών, ανάλογα βεβαίως με τις ανάγκες του και το κόστος που προτίθεται να πληρώνει. Λόγω του σκληρού ανταγωνισμού και των όρων ρύθμισης της αγοράς, οι εναλλακτικοί πάροχοι βρίσκονται σε πλεονεκτικότερη θέση, καθώς παρέχουν υπηρεσίες και πακέτα για τα οποία ο ΟΤΕ παίρνει αργότερα έγκριση από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών για την εμπορική τους αξιοποίηση. Σήμερα, σχεδόν το 40% -ίσως και παραπάνω- των συνδρομητών των τηλεπικοινωνιακών εταιρειών έχει δοκιμάσει, πλην ΟΤΕ, και κάποια άλλη εταιρεία και, σύμφωνα με την τάση που έχει καταγραφεί στην αύξηση των συνδρομητών των ανταγωνιστών του ΟΤΕ, σχεδόν 1 εκατ. συνδρομητές έχουν επιλέξει μία από τις εταιρείες κινητής ή σταθερής τηλεφωνίας για τη σύνδεσή τους στην κλασική τηλεφωνία. Πριν πάρετε την απόφαση σας, ερευνήστε Μην αμελήσετε ορισμένα βασικά σημεία που είναι πολύ σημαντικά για την νέα διαδικτυακή ζωής σας. 1)Τη διάθεση της υπηρεσίας που σας ενδιαφέρει, αν δηλαδή ο υποψήφιος πάροχος έχει στην περιοχή σας τη δυνατότητα να σας δώσει τις κατάλληλες υπηρεσίες. 2)Τη διαθεσιμότητα της υπηρεσίας που σας ενδιαφέρει στην περιοχή που θέλετε να συνδεθείτε. Η τεχνολογία ADSL παρέχει μεν γρήγορες συνδέσεις, αλλά αυτό δεν συμβαίνει παντού και πάντα. Το πόσο γρήγορη είναι μία σύνδεση έχει σχέση με τον αριθμό των συνδέσεων στον πλησιέστερο σ εσάς τηλεπικοινωνιακό κόμβο. Ετσι, Η επιλογή της εταιρείας τηλεπικοινωνιών που θα σας συνδέσει στο ιντερνετ χρειάζεται αρκετή έρευνα πριν καταλήξετε στην τελική σας απόφαση. λοιπόν, συχνά παρατηρείται το φαινόμενο ακόμα και στο λεκανοπέδιο Αθηνών να μην υπάρχει διαθεσιμότητα γραμμών, να καθυστερεί πολύ τόσο η εγκατάσταση, όσο και η ταχύτητα σύνδεσης με το ίντερνετ. 10 real online

6 σύνδεση Οι προτάσεις για τις υπηρεσίες τηλεφωνίας και ίντερνετ συνεχώς γίνονται φθηνότερες, ενώ η ταχύτητα σύνδεσης συνεχώς αυξάνεται. Ομως εσείς πρέπει να ερευνήσετε και για άλλες παραμέτρους, μία από τις οποίες είναι η υποστήριξη. 3)Την απευθείας ή μη διασύνδεσή σας στον πάροχο της επιλογής σας. Αν δηλαδή η παροχή του ADSL γίνεται μέσω του δικτύου του ΟΤΕ ή από το ιδιόκτητο δίκτυο του παρόχου που επιλέγετε. Σας συνιστούμε να κάνετε έρευνα αγοράς πριν καταλήξετε στην επιλογή σας, αφού στην ίδια περιοχή σημειώνονται σημαντικές διαφορές στην ταχύτητα και στην ποιότητα της σύνδεσης από πάροχο σε πάροχο, καθώς παρουσιάζονται προβλήματα αναφορικά με τη λειτουργία όσο και με χαμηλές ταχύτητες. Επιπλέον, συχνά ο χρήστης γίνεται «μπαλάκι» μεταξύ δύο εταιρειών συνήθως του παρόχου, στον οποίο είναι πελάτης και στον ΟΤΕ, στον οποίο μεν δεν είναι πελάτης, αλλά τον χρησιμοποιεί η εταιρεία-πάροχος. Ετσι, όταν παρουσιάζεται κάποιο πρόβλημα,είναι συνηθισμένο το φαινόμενο να μεταφέρονται οι ευθύνες από τη μία εταιρεία στην άλλη, με «θύμα» εσάς. 4)Πρόσθετο κριτήριο είναι η ποιότητα της τεχνικής υποστήριξης του παρόχου που θα επιλέξετε. Μη θεωρείτε ότι επειδή στο τμήμα τηλεφωνικών πωλήσεων εξυπηρετηθήκατε άμεσα, το ίδιο θα συμβεί και κάθε φορά που θα αντιμετωπίσετε πρόβλημα. Κάντε μία δοκιμή. Καλέστε το τμήμα τεχνικής υποστήριξης της εταιρείας που θα επιλέξετε μία καθημερινή και ώρα αιχμής και αξιολογήστε τον χρόνο αναμονής πριν καταλήξετε στην απόφασή σας. 5)Σημαντικό κριτήριο για την απόφασή σας είναι η πραγματική ταχύτητα της γραμμής έναντι ενός εντυπωσιακού αριθμού, ο οποίος είναι το άθροισμα μιας πλειάδας αστάθμητων παραγόντων. Ετσι, είναι πιθανό μία εταιρεία να έχει το φθηνότερο πακέτο 24Mbps στην αγορά, αλλά η γραμμή που θα συνδεθείτε να μην πιάνει ταχύτητες πάνω από 8Mbps και όχι όλες τις ώρες της ημέρας. Σ αυτήν την περίπτωση συμφέρει η επιλογή της εταιρείας που παρέχει το φθηνότερο πακέτο κάτω από τα 8 Mbps. Ρωτήστε τον πάροχο με τον οποίο θα συνδεθείτε για τη δυνατότητά σας να κάνετε «downgrade», δηλαδή να αλλάξετε πακέτο σύνδεσης εφόσον η γραμμή σας δεν μπορεί να «πιάσει» την υποσχόμενη ταχύτητα του πακέτου που θα αγοράσετε! Μπορεί το συμβόλαιο που θα σας προτείνουν να μη σας επιτρέπει να «κατεβάσετε» ταχύτητα και να πληρώνετε τη μεγαλύτερη, την οποία όμως έχετε μόνο στα χαρτιά. 6)Πέρα από την παροχή ίντερνετ, κάποιοι πάροχοι δίνουν και υπηρεσίες τηλεφωνικής σύνδεσης, κινητού ίντερνετ και πολλές άλλες. Καλό είναι να ακούσετε τις προτάσεις τους, αν και σ αυτή την περίπτωση θα πρέπει να είστε εξαιρετικά προσεκτικοί αναφορικά με την ύπαρξη λιγότερο προφανών χρεώσεων, όπως και θεμάτων ποιότητας του συνόλου των υπηρεσιών που παρέχονται. 7)Τελευταία υπάρχουν πολλές προσφορές για ασύρματο ίντερνετ, υπηρεσία που παρέχεται μέσα από τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας και είναι αρκετά ακριβότερη σε σχέση με τη σταθερή σύνδεση. Υπάρχουν ορισμένα σημεία που πρέπει οπωσδήποτε να μην αγνοήσετε πριν υπογράψετε τη -συνήθως διετή- σύμβαση. Συνήθως η ταχύτητα που ακούτε ότι θα συνδεθείτε ασύρματα με το ίντερνετ είναι ονομαστική. Δηλαδή, επιτυγχάνεται σπάνια και κάτω από ιδανικές συνθήκες που συνήθως δεν υπάρχουν. Εξετάστε αν στις περιοχές που συνήθως κινείστε η ισχύς του σήματος των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας είναι επαρκής. Αν οι κεραίες τους δεν λειτουργούν λόγω των δημάρχων που έχουν δαιμονοποιήσει τη λειτουργία των κεραιών, τότε η ποιότητα και η ταχύτητα της σύνδεσης θα είναι πολύ χαμηλή. Με ποια διαδικασία θα συνδεθώ Οταν επιλέξετε πάροχο και πακέτο υπηρεσιών θα συμπληρώσετε μέσω του δικτύου συνεργατών του τα σχετικά έγγραφα. Αν δεν αγοράσετε τη σύνδεσή σας μέσω εξουσιοδοτημένου καταστήματος αλλά τηλεφωνικά ή μέσω ίντερνετ, το πιθανότερο είναι ότι θα λάβετε ταχυδρομικά το συμφωνητικό και τον απαιτούμενο εξοπλισμό. Αν δεν έχετε τηλεφωνική σύνδεση και θέλετε να αποκτήσετε μία μαζί με τη σύνδεση προς το ίντερνετ, αρκεί να το δηλώσετε στον πάροχο και αυτός θα αναλάβει τα υπόλοιπα. Τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα στην περίπτωση που θα θέλατε να έχετε τηλεφωνική σύνδεση ΟΤΕ και πρόσβαση στο ίντερνετ από άλλη εταιρεία, πιθανότητα μάλλον απίθανη. Τι ταχύτητα χρειάζομαι Τα πάντα εξαρτώνται από τις ανάγκες σας, αλλά σε θέματα ταχύτητας η απάντηση είναι ακόμα πιο εύκολη: χρειάζεστε όσο πιο υψηλή ταχύτητα μπορεί ο πάροχος πραγματικά να σας αποδώσει στην καλύτερη τιμή που μπορείτε να πληρώσετε σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι μήνα με τον μήνα τα πακέτα σύνδεσης της «διπλής υπηρεσίας», γνωστής ως double play, μέσω της οποίας δίδεται ταυτόχρονα τηλέφωνο και ίντερνετ μαζί, φθηναίνουν ή στην ίδια τιμή αυξάνουν την ταχύτητα πρόσβασης στο ίντερνετ. Ετσι, μία ταχύτητα από 12 MBps και πάνω είναι σήμερα αποδεκτή για γρήγορα σερφαρίσματα. Να κάνω «παιχνίδι»; Οι διαφημίσεις των παρόχων υπηρεσιών διαδικτύου που μιλούν για Double Play (τηλέφωνο και ίντερνετ), Triple Play (τηλεφωνία, ίντερνετ και τηλεόραση) ή ακόμη και για Quad Play (όλα τα προηγούμενα και κινητή τηλεφωνία) έχουν κατακλύσει την αγορά. Εσείς θα μείνετε εκτός «παιχνιδιού»; Πιθανόν ναι, και ίσως αυτό να αποβεί προς όφελός σας! Αν αυτό που πραγματικά χρειάζεστε είναι μία σύνδεση στο ίντερνετ, δεν έχετε κανέναν απολύτως λόγο να ασχοληθείτε με όλα αυτά. Αν πάλι θα θέλατε να εξετάσετε το ενδεχόμενο να συνδυάσετε την παροχή υπηρεσιών διαδικτύου με άλλες υπηρεσίες, θα πρέπει να γνωρίζετε τα εξής: Double Play ονομάζεται το πακέτο σύνδεσης που περιέχει ταυτόχρονα τηλεφωνία και ίντερνετ, Triple Play το ίδιο πακέτο, αν μαζί με τα προαναφερθέντα παρέχει δικτυακή σύνδεση σε τηλεοπτικά κανάλια και Quad Play ένα πακέτο Triple Play που επιπροσθέτως παρέχει κινητή τηλεφωνία. Το βασικό πλεονέκτημα των πακέτων αυτών είναι το κόστος, αφού σε μία τιμή, από έναν πάροχο, ο χρήστης λαμβάνει δύο, τρεις ή τέσσερις υπηρεσίες με κόστος το οποίο συνήθως είναι χαμηλότερο από το άθροισμα του κόστους των υπηρεσιών αυτών αν τις λάμβανε ξεχωριστά. Εντούτοις, υπάρχει ένα σημαντικό μειονέκτημα: αν η διασύνδεση με τον πάροχο εμφανίσει πρόβλημα -όπως π.χ. χαμηλές ταχύτητες ή, ακόμη χειρότερα, διακοπεί η σύνδεση στο ίντερνετ- όλες οι υπόλοιπες υπηρεσίες παρουσιάζουν εξίσου σημαντικά προβλήματα ή ίσως δεν λειτουργούν. Και να είστε πάντα προσεκτικοί Στην αγορά του γρήγορου ίντερνετ υπάρχει ακόμη η φήμη των μεγάλων καθυστερήσεων στις οποίες υποβάλλονταν οι χρήστες. Αν και αυτό το θέμα έχει αλλάξει προς το καλύτερο, υπάρχουν κάποια ζητήματα για τα οποία ο μέλλων χρήστης υπηρεσίας διασύνδεσης με το διαδίκτυο θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός. Εφόσον ο πάροχος που επιλέξατε έχει δικό του κατάστημα ή μπορείτε να αγοράσετε μέσω ίντερνετ ή τηλεφώνου απευθείας από τον ίδιο, να το κάνετε. Η διαδικασία μέσω εμπορικού αντιπροσώπου ίσως προκαλέσει καθυστερήσεις. Ανάλογα με τη διαθεσιμότητα θυρών ADSL στον κεντρικό κατανεμητή της περιοχής σας, ενδέχεται να περιμένετε αρκετό χρονικό διάστημα μέχρι να ενεργοποιηθεί η διασύνδεσή σας. Επιπλέον, δεν λείπουν τα προβλήματα συνεννόησης με τον ΟΤΕ -μεταφοράς αριθμού, κατάργησης πρότερης σύνδεσης κ.ά.-, με αποτέλεσμα η διαδικασία να είναι αρκετά επισφαλής. Εκτός από το διαφημιζόμενο ποσό για μια υπηρεσία, υπάρχει πάντα μια μακριά λίστα επιπλέον χρεώσεων όσον αφορά σε τέλη σύνδεσης, έξοδα επιπρόσθετου εξοπλισμού (π.χ. ασύρματος router), χρεώσεις ομιλίας, ειδικούς φόρους και πολλά άλλα κόστη, που στο τέλος του μήνα θα διαμορφώσουν έναν λογαριασμό συνήθως μεγαλύτερο από αυτόν που θα αναμένετε. Απαιτήστε να δείτε αναλυτικό τιμοκατάλογο των παρεχόμενων υπηρεσιών, ρωτήστε αναφορικά με τους φόρους και τα πάγια τέλη που επιβαρύνεστε πριν πάρετε τις αποφάσεις σας. Προσέξτε πολύ τι υπογράφετε, διαβάστε τα πάντα ακόμη κι αν φανείτε σχολαστικοί. Ιδιαίτερα να προσέξετε τη διάρκεια των υποχρεώσεών σας προς τον πάροχο, καθώς όλα τα πακέτα σύνδεσης απαιτούν τουλάχιστον έξι μήνες παραμονής στην υπηρεσία. Αν δεν θέλετε να δεσμευτείτε για μεγάλο χρονικό διάστημα, αναζητήστε τη μικρότερη δυνατή δεσμευτική διάρκεια. Μη δίνετε προφορικά τα πλήρη στοιχεία σας. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις παράνομης έναρξης σύνδεσης χωρίς τη γραπτή συναίνεση του συνδρομητή, έπειτα από προσέγγιση τηλεφωνικού μάρκετινγκ. Δεν θέλετε, ας επιλέξει κάποιος άλλος για εσάς. Τι εξοπλισμό θα διαλέξετε; Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις ο πάροχος της υπηρεσίας διασύνδεσης θα σας δώσει εξοπλισμό για τη χρήση της υπηρεσίας, υπάρχουν κάποια πράγματα που είναι καλό να γνωρίζετε. Αν θέλετε να μετακινείστε ελεύθερα μέσα στο σπίτι ή έχετε διάφορες συσκευές που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν την πρόσβαση στο ίντερνετ, αξίζει να διαλέξετε μία συσκευή που να παρέχει υποστήριξη WiFi και πιθανόν αξίζει τον κόπο ακόμα και να την αγοράσετε αν στο πακέτο το οποίο προκρίνατε με κάποιο άλλο κριτήριο δεν περιλαμβάνεται ασύρματο router/modem. Αν όμως οι συσκευές βρίσκονται κοντά στο σημείο όπου θα τοποθετηθεί το router και η ύπαρξη καλωδίων δεν αποτελεί πρόβλημα, η ενσύρματη επικοινωνία θα σας δώσει πολύ πιο υψηλές ταχύτητες και σταθερότητα σύνδεσης. Να θυμάστε ότι το κατά πόσον το ίντερνετ είναι ασύρματο ή ενσύρματο έχει να κάνει με τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται και όχι με αυτή καθαυτή τη σύνδεση που σας δίνει ο πάροχος. Βεβαίως, αν ο πάροχος σάς έχει δώσει εξειδικευμένο εξοπλισμό για πρόσβαση σε πρόσθετες υπηρεσίες που παρέχει, δυστυχώς δεν μπορείτε να αντικαταστήσετε τη συσκευή με μια άλλη, καθώς το πιθανότερο είναι ότι δεν θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις πρόσθετες υπηρεσίες. Η ταχύτητα του ασύρματου ίντερνετ αλλάζει από περιοχή σε περιοχή. ενώ δεν είναι πάντα σταθερή. Πριν καυταλήξετε στην απόφασή σας ρωτήστε την άποψη άλλων χρηστών για την απόδοση της ασύρματης σύνδεσης που χρησιομοποιούν. Μεγάλη προσοχή στο ασύρματο ίντερνετ Ολες οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά προσφέρουν μια σειρά από διαφορετικά πακέτα για ασύρματη διασύνδεση στο ίντερνετ, είτε σε συμφωνία με άλλες εταιρείες σταθερής τηλεφωνίας και παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου, είτε με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού. Ο εξοπλισμός αυτός είναι ένα ειδικό modem, μία συσκευή διαμεσολάβησης μεταξύ μιας θύρας (USB) του υπολογιστή και του δικτύου κινητής τηλεφωνίας. Στη συσκευή αυτή, γνωστή και ως «στικάκι», λειτουργεί μία κάρτα SIM, όπως ακριβώς και στα κινητά τηλέφωνα, η οποία και διασυνδέεται στο δίκτυο της εταιρείας, διακινώντας αντί της φωνής, δεδομένα με υψηλές σχετικά ταχύτητες, με τη χρήση της τεχνολογίας HSDPA. Το HSDPA ή High-Speed Downlink Packet Access είναι μία τεχνολογία που επιτρέπει τη σημαντική αύξηση του ρυθμού μεταφοράς των δεδομένων έναντι της σύνδεσης σε ένα δίκτυο τρίτης γενιάς. Πολλές φορές γίνεται αναφορά στην τεχνολογία και ως «3.5G», αφού ουσιαστικά αναβαθμίζει τις υπηρεσίες τρίτης γενιάς, παρέχοντας στους χρήστες συμβατών τερματικών να «λαμβάνουν» αρκετά πιο γρήγορα τις επιθυμητές πληροφορίες. Σε πρώτη φάση η ταχύτητα λήψης των πληροφοριών με τη χρήση της συγκεκριμένης τεχνολογίας είναι έως και τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτήν που παρέχουν τα δίκτυα 3G - και πλέον μπορεί να συγκριθεί με αυτή μιας σχετικά γρήγορης σταθερής «γραμμής» ADSL. Το κινητό ίντερνετ απευθύνεται κυρίως σε χρήστες με αυξημένη κινητικότητα που επιθυμούν να εργάζονται από παντού και αξιοποιούν φορητούς υπολογιστές. Βεβαίως, μία ανάλογη σύνδεση μπορεί να εργαστεί κάλλιστα και με έναν υπολογιστή γραφείου. 12 real online real online 13

7 ασφάλεια ασφαλής πλοήγηση στο διαδίκτυο Η χρησιμότητα του διαδικτύου στις καθημερινές μας συναλλαγές και συναναστροφές είναι πια αδιαμφισβήτητη και έχει γίνει αποδεκτή από όλους μας. Εμείς σας δίνουμε δέκα βασικές συμβουλές που θα κάνουν τα ταξίδια σας στο ίντερνετ απολαυστικά και κυρίως ασφαλή. Η παγκόσμια λεωφόρος της γνώσης δεν μπορεί να αφήσει αδιάφορο κανέναν, καθώς προσφέρει με σχεδόν μηδενικό κόστος σε όλους μας τη δυνατότητα να βρισκόμαστε συνεχώς σε επαφή με κάθε εξέλιξη που μας αφορά, να γνωρίζουμε ανθρώπους από κάθε γωνιά του πλανήτη, να διευρύνουμε τους γνωστικούς ορίζοντές μας, να επισκεπτόμαστε με εικονικό τρόπο μέρη που διαφορετικά θα ήταν απίθανο να γνωρίσουμε. Το διαδίκτυο δίνει μεγάλες δυνατότητες στην απασχόληση, αναδεικνύει τη σοβαρότητα της διά βίου μάθησης, της βελτίωσης των συνθηκών ζωής μέσω της καλύτερης και ταχύτερης επικοινωνίας, της διευκόλυνσης των προσωπικών και επιχειρηματικών συναλλαγών τόσο με τρίτους όσο και με τον δημόσιο τομέα. Το ίντερνετ εξελίσσεται επίσης σε ένα εναλλακτικό και ταυτόχρονα ισχυρό μέσο ψυχαγωγίας, προσφέροντας πρόσβαση μέσα από τον υπολογιστή μας σε ταινίες, παιχνίδια, μουσική, ψηφιακό περιεχόμενο κάθε είδους αξιόπιστα και εύκολα. Ειδικά για τα παιδιά, το διαδίκτυο είναι ένας συναρπαστικός κόσμος επικοινωνίας και εκπαίδευσης, ο οποίος τους ασκεί ιδιαίτερη έλξη. Σε αυτόν βρίσκουν παιχνίδια, εφαρμογές που επιτρέπουν την επικοινωνία με άλλους χρήστες, εποικοδομητικές και ευχάριστες δραστηριότητες με απλό και διασκεδαστικό τρόπο, πληροφορίες και εκπαιδευτικό υλικό, εξοικείωση με τον κόσμο της πληροφορίας. Παρά το γεγονός ότι το ίντερνετ είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο επικοινωνίας, ο «μεσολαβητής» που λέγεται ηλεκτρονικός υπολογιστής μάς δημιουργεί μία ψευδαίσθηση ασφάλειας, καθώς δεν μας προφυλάσσει από τους πολλούς κινδύνους που παραμονεύουν από τη κακή χρήση του διαδικτύου, όσο και από τη δυνατότητα κακόβουλων τρίτων να εκμεταλλευτούν τον χρήστη με σκοπό το κέρδος. Παρ όλα αυτά, οι κίνδυνοι αυτοί δεν θα πρέπει να αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για τη χρήση του ίντερνετ, καθώς με την ενημέρωση και τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων ο χρήστης του ίντερνετ δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο τηρώντας συγκεκριμένους όρους ασφαλείας. Ο χρήστης του ίντερνετ θα πρέπει απλώς να είναι ενημερωμένος για τους κινδύνους αυτούς και κατάλληλα εξοπλισμένος με «ψηφιακές ασπίδες» προκειμένου να τους αντιμετωπίσει. Με την τήρηση ορισμένων βασικών κανόνων οι κίνδυνοι από τη χρήση του ίντερνετ δεν θα σας πονοκεφαλιάσουν, ειδικά αν είσαστε, ως γονείς, επιφυλακτικοί για την ασφάλεια των παιδιών σας. Βλέπετε, η ιδέα να απαγορεύσετε στα παιδιά σας την πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες ισοδυναμεί με τη σκέψη να μην τα αφήνετε να βγουν έξω επειδή κάποιος μπορεί να τα βλάψει. Πώς αρχίζει το «ψηφιακό ταξίδι» Το ταξίδι σας στον κόσμο του ίντερνετ ξεκινά με την αγορά ενός υπολογιστή. Ο υπολογιστής αυτός κατά πάσα πιθανότητα θα είναι ένας φορητός υπολογιστής ή, εναλλακτικά, ένας υπολογιστής γραφείου. Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, δύο στους τρεις υπολογιστές που πουλιούνται στην Ελλάδα είναι φορητοί. Και στις δύο περιπτώσεις θα πρέπει να ακολουθήσετε κάποια συγκεκριμένα βήματα στο ξεκίνημα της πρώτης λειτουργίας του υπολογιστή σας. Από τη στιγμή που θα τον ανοίξετε για πρώτη φορά ξεκινούν και οι εφαρμογές λογισμικού που έχουν εγκατασταθεί από τον κατασκευαστή, είναι δηλαδή προεγκατεστημένες και αφορούν το λειτουργικό σύστημα και ίσως εφαρμογές γραφείου, όπως επεξεργαστή κειμένου, γραφικών υπολογιστικών φύλλων. Κάποιες από τις εφαρμογές που θα εγκαταστήσετε σε αυτή την πρώτη χρήση του υπολογιστή σάς δίνουν τη δυνατότητα να τις χρησιμοποιήσετε για περιορισμένο χρονικό διάστημα δωρεάν -ώστε να τις γνωρίσετε- και στη συνέχεια θα πρέπει να τις αγοράσετε. Λίγες ημέρες πριν η δωρεάν περίοδος χρήσης λήξει, το λογισμικό θα σας υπενθυμίσει ότι εφόσον θα θέλατε να συνεχίσετε να το χρησιμοποιείτε θα πρέπει να το αγοράσετε. Επίσης υπάρχουν και πολλές δωρεάν εφαρμογές που μπορεί να τις «κατεβάσετε» δωρεάν από το ίντερνετ (ονομάζονται freeware) ή να τις πάρετε από άλλους χρήστες. Πώς ενημερώνετε τα προγράμματά σας Σχεδόν κάθε πρόγραμμα που βάζετε στον υπολογιστή σας πρέπει να είναι «ενημερωμένο». Πρέπει να προσέξετε κατά την εγκατάσταση του λογισμικού να αναβαθμίζεται και να ενημερώνεται από τις λεγόμενες «αυτόματες ενημερώσεις» Οι τραπεζικές συναλλαγές στο ίντερνετ γίνονται ασφαλέστερες, αν δεν δίνετε τα ηλεκτρονικά σας στοιχεία σε άγνωστες και ύποπτες ηλεκτρονικές σελίδες. (automatic update/ streamlined update). Οι ενημερώσεις αυτές σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προσφέρουν νέες βελτιωμένες δυνατότητες, στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, συμβάλλουν και στην ασφάλεια του υπολογιστή σας. Οι εφαρμογές λογισμικού έχουν τη δυνατότητα λήψης και αυτόματης εγκατάστασης νέων εκδόσεων με τη σύνδεση του υπολογιστή στο internet. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις η εφαρμογή «ρωτά» τον χρήστη στη διάρκεια της εγκατάστασης αν θα επιθυμούσε να λαμβάνει αυτόματα τις ενημερώσεις αυτές. Και στις δύο περιπτώσεις θα πρέπει να ακολουθήσετε τις οδηγίες 14 real online

8 ασφάλεια Μην δίνετε ποτέ το user name και password, σε ηλεκτρονικούς απατεώνες που καμουφλάρονται πίσω από δελεαστικές προσφορές. Δεν υπάρχει τίποτε ασφαλέστερο από τις επίσημες τραπεζικές ηλεκτρονικές συναλλαγές. εγκατάστασης και να επιτρέψετε τη δυνατότητα λήψης αυτόματων ενημερώσεων. Ειδικά για το λειτουργικό σύστημα, τη λειτουργία του υπολογιστή και την ενεργοποίηση των «ασπίδων» προστασίας στο ίντερνετ οι ενημερώσεις πρέπει να είναι ενεργές και να γίνονται τακτικά. Χρησιμοποιείτε γνήσιο λογισμικό και όχι πειρατικά αντίγραφα Ενας από τους βασικούς κανόνες στη λειτουργία των ηλεκτρονικών υπολογιστών είναι η χρήση γνήσιου λογισμικού και όχι «πειρατικού» ή παράνομου λογισμικού. «Πειρατικό» ή «παράνομο» χαρακτηρίζεται το λογισμικό που δεν έχει αγοραστεί νόμιμα από τον χρήστη, ο οποίος εν γνώσει του τις περισσότερες φορές γνωρίζει πως πρόκειται για παράνομο αντίτυπο. Το πιο συνηθισμένο κίνητρο είναι η χαμηλή τιμή σε σχέση με το νόμιμο λογισμικό. Ομως, η αγορά παράνομου λογισμικού δημιουργεί σειρά κινδύνων για τον χρήστη, ειδικά όταν πρόκειται για σημαντικές εφαρμογές, όπως το λειτουργικό σύστημα, το λογισμικό προστασίας, οι διάφορες επαγγελματικές εφαρμογές. Τα προβλήματα για τον χρήστη από τη χρήση παράνομου λογισμικού είναι πολλά και δυστυχώς όταν παρουσιαστούν ο χρήστης είναι τελείως ανυπεράσπιστος. Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα από τη χρήση λογισμικού είναι η δυσκολία λήψης νέων εκδόσεων, η απορρύθμιση του υπολογιστή όταν χρειαστεί να γίνουν συνδέσεις νέων συσκευών. Δεν είναι λίγες οι φορές που μαζί με το παράνομο λογισμικό ο χρήστης θα έχει δεχτεί να εγκατασταθεί κάποια «κρυφή» εφαρμογή, ειδικά φτιαγμένη από τον «προμηθευτή» που διαθέτει το «σπασμένο» πρόγραμμα. Η εφαρμογή αυτή συνήθως συλλέγει διάφορα στοιχεία από τη λειτουργία του υπολογιστή σας και τα μεταδίδει στον «προμηθευτή» με κίνδυνο να συνεργήσετε άθελά σας σε παράνομες δραστηριότητες. Δεν αποδέχομαι ό,τι δεν καταλαβαίνω Αν δεν καταλαβαίνετε αρχικά κάτι από ένα μήνυμα που εμφανίστηκε στην οθόνη του υπολογιστή σας και το οποίο σας προτείνει να κάνετε κάτι που δεν το καταλαβαίνετε με την πρώτη, δεν πρέπει να το αποδέχεστε αβίαστα. Πρώτα πρέπει να αντιληφθείτε με σαφήνεια σε τι αναφέρεται το μήνυμα και μετά να αποφασίσετε αν θέλετε ή όχι να πραγματοποιήσετε την προτεινόμενη ενέργεια. Ευτυχώς για εσάς, τα περισσότερα μηνύματα που εμφανίζουν οι εφαρμογές λογισμικού διαθέτουν ενσωματωμένη μία εντολή βοήθειας. Συχνά θα διαβάσετε κάτω ή δίπλα στο μήνυμα κάποια πρόταση του τύπου «Λήψη βοήθειας για αυτό το χαρακτηριστικό», «Βοήθεια» ή κάτι ανάλογο. Μη διστάσετε να το πατήσετε με τον δείκτη του ποντικιού σας και να ξοδέψετε λίγο χρόνο για να γίνετε ψηφιακά σοφότεροι. Οπως ακριβώς και με το αυτοκίνητο, για το οποίο διαθέτουμε αρκετό χρόνο και προσπάθεια για να μάθουμε την λειτουργία του, έτσι και με τον υπολογιστή μας δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι και αυτός είναι μία «μηχανή» με μεγάλες απαιτήσεις για τους κυβερνοναύτες και κυβερνοκαπετάνιους. Πώς λειτουργεί το λογισμικό ασφάλειας Σε κάποιες περιπτώσεις το λογισμικό ασφάλειας έρχεται προεγκατεστημένο στον υπολογιστή σας και συμπεριλαμβάνεται στην τιμή αγοράς. Σε κάποιες άλλες προσφέρεται δωρεάν για περιορισμένο χρονικό διάστημα και κατόπιν θα πρέπει να το αγοράσετε. Σε κάποιες άλλες ο χρήστης πρέπει να το αγοράσει και να το εγκαταστήσει. Στην περίπτωση που το λογισμικό ασφαλείας είναι προεγκατεστημένο έχετε τη δυνατότητα να το αξιοποιήσετε όσο διαρκεί η προπληρωμένη χρήση του και στη συνέχεια να το απεγκαταστήσετε -αν δεν το χρειάζεστε- και να εγκαταστήσετε ένα άλλο λογισμικό ασφάλειας που θεωρείτε καλύτερο. Εφόσον θέλετε να το κρατήσετε, βεβαιωθείτε ότι έχει τη δυνατότητα να ενημερώνεται αυτόματα όταν είστε συνδεμένοι στο internet, ότι η διαδικασία ελέγχων ασφάλειας βρίσκεται τουλάχιστον στο μέσο επίπεδο και ότι έχει οριστεί η συχνότητα ανίχνευσης για τυχόν απειλές, αυτόματα, χωρίς να απαιτείται η παρέμβασή σας. Εφόσον το λογισμικό είναι εγκατεστημένο αλλά ενεργοποιημένο για μια δοκιμαστική περίοδο, λίγο πριν τη λήξη αυτής της χρονικής περιόδου έχετε την επιλογή να το αντικαταστήσετε με κάποια άλλη εφαρμογή -αφού το απεγκαταστήσετε από τον υπολογιστή σας- ή εναλλακτικά να ανανεώσετε την εγγραφή σας, εφόσον κρίνετε ότι είναι κατάλληλο. Στη δεύτερη περίπτωση δεν θα χρειαστεί να κάνετε κάποια εγκατάσταση, παρά μονάχα να εισάγετε έναν κωδικό που θα σας δοθεί είτε ηλεκτρονικά, είτε θα αναγράφεται πάνω στη συσκευασία του προϊόντος που θα προμηθευτείτε από ένα κατάστημα διάθεσης λογισμικού. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει εγκατεστημένο λογισμικό ασφάλειας θα πρέπει να προμηθευτείτε ένα και να το εγκαταστήσετε εσείς, ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή. Τρία διαφορετικά σημεία στην ασφαλή πλοήγηση στο ίντερνετ Η ασφαλής χρήση του υπολογιστή, η ασφαλής πλοήγηση στο ίντερνετ και η ύπαρξη λογισμικού ασφαλείας είναι τρία ξεχωριστά πράγματα. Η ύπαρξη λογισμικού ασφαλείας είναι βασική προϋπόθεση για να είστε ασφαλείς κατά τις περιηγήσεις σας στο ίντερνετ. Η ασφαλής χρήση του υπολογιστή είναι η τήρηση μιας σειράς τυπικών και ουσιαστικών διαδικασιών λειτουργίας του, αλλά και των αρχών που διέπουν τη χρήση του λειτουργικού συστήματος. Λίγο διάβασμα και προσεκτική χρήση του υπολογιστή μπορούν να σας βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Η ασφαλής πλοήγηση καθορίζεται και από τις δικές σας ενέργειες όταν βρίσκεστε on line στο διαδίκτυο. Ετσι, για παράδειγμα, θα πρέπει να μην αποδέχεστε προτάσεις να μπείτε σε sites-δικτυότοπους που δεν γνωρίζετε. Να είστε πάντα επιφυλακτικοί στην εγκατάσταση λογισμικού στον υπολογιστή σας που συνήθως προτείνεται με την είσοδό σας σε αυτούς τους ιστοχώρους-δικτυότοπους. Σχεδόν πάντα τα προγράμματα παρακολουθούν την κίνησή σας στο ίντερνετ χωρίς εσείς να το αντιλαμβάνεστε και αργότερα σας βομβαρδίσουν με μηνύματα και προτάσεις, ενώ σας κάνουν ευάλωτους σε απειλές και κινδύνους. Μην ξεχνάτε επίσης ότι η ενημέρωσή σας πρέπει να προέρχεται από επίσημες και γνωστές πηγές και όχι -για παράδειγμα- από το που σας έστειλε κάποιος άγνωστος στη διεύθυνση του ηλεκτρονικού σας ταχυδρομείου. Τα on line παιχνίδια είναι υπεύθυνα για τον εθισμό των εφήβων στο διαδίκτυο και, πέρα από την εξάρτηση που μπορούν να προκαλέσουν, εξοικειώνουν τα παιδιά με τη βία. Προσοχή στα ηλεκτρονικά «γραμματόσημα» Κάθε μέρα εκατομμύρια ηλεκτρονικά μηνύματα διακινούνται από και προς τους χρήστες του internet. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι «για πέταμα» και στη γλώσσα των υπολογιστών ονομάζονται spam. Πρόκειται για μηνύματα που στόχο έχουν να διαφημίσουν προϊόντα ή υπηρεσίες υπαρκτές ή και ανύπαρκτες. Τα ενοχλητικά αυτά μηνύματα κάνουν ό,τι μπορούν ώστε να αποσπάσουν την προσοχή σας και προφανώς χρήματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις όσα ισχυρίζεται ένα τέτοιο μήνυμα είναι απλά ανακριβή, σε κάποιες άλλες εντελώς ψευδή. Το λογισμικό ασφάλειας που έχετε εγκατεστημένο, η ίδια η εφαρμογή ανάγνωσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αλλά και πιο εξειδικευμένες εφαρμογές μπορούν να σας προσφέρουν κάποια προστασία από την ενόχληση έχετε όταν δέχεστε καθημερινά δεκάδες ή και εκατοντάδες τέτοια μηνύματα, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να σας προστατεύσουν απόλυτα. Μην ξεχνάτε ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να δέχεστε να ανοίγετε μηνύματα αν δεν είστε απόλυτα βέβαιοι για την ταυτότητα του αποστολέα. Σε αρκετές περιπτώσεις έχουν αποσταλεί μηνύματα από «γνωστούς» σας, αλλά στην πραγματικότητα αυτά τα μηνύματα έχουν σταλεί από αγνώστους που παραποιούν στοιχεία γνωστών σας διευθύνσεων, π.χ. τραπεζών. Προσέχετε πού δίνετε τα στοιχεία σας Θα δίνατε ποτέ το τηλέφωνο σας ή τη διεύθυνσή σας σε κάποιον άγνωστο; Μάλλον όχι. Ετσι και στο ίντερνετ δεν πρέπει να δίνετε με ευκολία τα προσωπικά σας στοιχεία. Μην κάνετε τίποτα διαφορετικό από αυτό που θα κάνατε στον πραγματικό κόσμο. Κλασικό παράδειγμα είναι οι συναλλαγές με την πιστωτική σας κάρτα, την οποία χρησιμοποιείτε μόνο όταν η συναλλαγή και η χρέωση γίνεται μπροστά σας. Προφανώς και δεν την εμπιστεύεστε σε αγνώστους να τη χρεώσουν εν αγνοία σας και όχι μπροστά σας. Το ίδιο ακριβώς πρέπει να κάνετε και στον ψηφιακό κόσμο. Προσεκτικοί ακόμη και σε ηλεκτρονικά καταστήματα για τα οποία είστε βέβαιοι ότι θα συνεχίζουν να υπάρχουν και μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής σας. Μη δίνετε το password ή άλλα αναγνωριστικά στοιχεία, όπως τη διεύθυνση του ηλεκτρονικού σας ταχυδρομείου, σε ανθρώπους ή σε ιστοσελίδες που δεν γνωρίζετε. Η καχυποψία είναι η δίδυμη αδελφή της ηλεκτρονικής συναλλαγής. Τα ψηφιακά συνθηματικά και οι κωδικοί πρόσβασης Κωδικός πρόσβασης είναι μία λέξη, ένας αριθμός ή γενικότερα μία «αλφαριθμητική φράση» - δηλαδή μία σειρά γραμμάτων και αριθμών πληκτρολογημένων χωρίς κενά. Πολλές σελίδες και υπηρεσίες στο διαδίκτυο θα σας ζητήσουν να δημιουργήσετε έναν αναγνωριστικό και έναν κωδικό πρόσβασης. Κάποιες άλλες θα σας προτρέψουν αντί για αναγνωριστικό να δώσετε το σας και στη συνέχεια να δημιουργήσετε έναν κωδικό πρόσβασης. Αρκετοί άνθρωποι μπερδεύονται στη δεύτερη περίπτωση και δίνουν τον κωδικό της ηλεκτρονικής τους διεύθυνσης. Αυτό είναι λάθος διότι αν η ιστοσελίδα στην οποία εγγράφονται δεν είναι αξιόπιστη, έχουν μόλις δώσει πρόσβαση στον λογαριασμό του ηλεκτρονικού τους ταχυδρομείου σε κάποιον τρίτο! Το σωστό είναι για Το φαινόμενο της εξάρτησης από το διαδίκτυο είναι συχνότερο στα αγόρια, σε μονογονεϊκές ή οικογένειες με προβλήματα επικοινωνίας, σε παιδιά με καταθλιπτικό συναίσθημα ή υπερκινητικότητα. κάθε σελίδα που σας το ζητά να δημιουργείτε κι ένα ξεχωριστό ζεύγος αναγνωριστικού και κωδικού πρόσβασης. Για αναγνωριστικό, ώστε ποτέ να μην το ξεχνάτε, μπορείτε πράγματι να χρησιμοποιείτε τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας σας. Για κωδικό, όμως, να μη χρησιμοποιείτε ΠΟΤΕ τον κωδικό πρόσβασης στο ηλεκτρονικό σας ταχυδρομείο και επίσης να αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε τον ίδιο κωδικό παντού. Ο σωστός κωδικός έχει πάνω από 10 ψηφία, κάποια από αυτά είναι γράμματα και κάποια άλλα αριθμοί. Καλό θα είναι οι κωδικοί σας να μη βρίσκονται σε κοινή θέα. Η ασφάλειά σας στον... αέρα Οταν αγοράσετε μία νέα σύνδεση στο διαδίκτυο, στις περισσότερες περιπτώσεις θα σας δοθεί ο κατάλληλος εξοπλισμός για να εγκαταστήσετε αυτή τη σύνδεση. Στην περίπτωση που ο εξοπλισμός αυτός θα αφορά την εγκατάσταση μιας ασύρματης σύνδεσης θα πρέπει να διαβάσετε όλες τις οδηγίες του κατασκευαστή και του παρόχου της υπηρεσίας, προκειμένου να βεβαιωθείτε ότι στον εξοπλισμό και στη σύνδεση θα έχετε πρόσβαση μόνο εσείς και όσοι εσείς θέλετε να έχουν και όχι, για παράδειγμα, όλοι οι χρήστες του ίντερνετ της πολυκατοικίας και του οικοδομικού τετραγώνου που μένετε! Πέρα από το αυξημένο κόστος που θα σας επιβαρύνει η επιπλέον λειτουργία και φυσικά από την κακή ποιότητα της υπηρεσίας που μπορεί να προκαλέσει η χρήση από τρίτους της δικής σας σύνδεσης, παραμονεύουν κίνδυνοι σχετικά με παράνομες ενέργειες από τη χρήση του δικού σας ασύρματου δικτύου. Αν, ο μη γένοιτο, γίνει αυτό,τότε η πιθανότητα να ασκηθεί δίωξη σε εσάς και όχι στον δράστη είναι βέβαια, εφόσον αυτός χρησιμοποιούσε το δικό σας δίκτυο και εφόσον δεν συλληφθεί ή δεν καταφέρετε να αποδείξετε ότι εσείς είστε αθώοι. Προσοχή λοιπόν! Τέλος... μη δαιμονοποιείτε το ίντερνετ Ο νέος συναρπαστικός κόσμος του ίντερνετ ανοίγει νέους ορίζοντες, εμπλουτίζοντας τόσο τις γνώσεις σε γενικούς και ειδικούς τομείς στις σχολικές τους δραστηριότητες όσο και τις δεξιότητες των νέων στη μετέπειτα επαγγελματική τους πορεία. Ομως οι μεγαλύτεροι, είτε είναι γονείς είτε παιδαγωγοί και καθηγητές, πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν μερικά τεχνικά θέματα και να επικοινωνούν με τους νέους που είναι πολύ πιο μπροστά στην κατανόηση και αφομοίωση του «καινούργιου». Βεβαίως και υπάρχουν ειδικά προγράμματα που μπορούν αυτόματα να αποκλείουν τη χρήση κάποιων ιστοσελίδων για την προστασία των παιδιών. Βεβαίως και υπάρχουν διαθέσιμες υπηρεσίες σε παρόχους σύνδεσης στο ίντερνετ για την ασφάλεια της χρήσης. Ομως ο πιο σωστός τρόπος είναι η ευθεία αντιμετώπιση του ζητήματος της ασφαλούς χρήσης του ίντερνετ. Μην ξεχνάτε ποτέ ότι οι κίνδυνοι που παραμονεύουν από τη χρήση του διαδικτύου για το παιδί σας δεν είναι απαραίτητα περισσότεροι από τους κινδύνους που το απειλούν όταν περπατά στον δρόμο. Και στις δύο περιπτώσεις, τόσο η απαγόρευση όσο και η αστυνόμευση φέρνουν περιορισμένα αποτελέσματα ή και ορισμένες φορές τα αντίθετα. Η καλύτερη προσέγγιση είναι η ενημέρωση αρχικά η δική σας και στη συνέχεια η επικοινωνία με το παιδί σας, το οποίο μαθαίνει πολύ πιο γρήγορα από εσάς τη χρήση των υπολογιστών και του ίντερνετ. Υποχρέωσή σας είναι να μάθετε τι είναι το διαδίκτυο και πώς θα «σερφάρετε» και εσείς οι ίδιοι. Ετσι θα κατανοήσετε τους πιθανούς κινδύνους και τους τρόπους να τους αποφύγετε και θα είστε σε θέση να εξηγήσετε στα παιδιά σας με βάσιμα στοιχεία αυτά που έως τώρα δεν έχετε καταφέρει να καταστήσετε αρκετά σαφή. Αν συνδέεστε στο ίντερνετ διαβάστε προσεκτικά τα σχετικά θέματα όπως αυτά αναλύονται. Υπάρχουν πολλοί εξειδικευμένοι ιστότοποι στα ελληνικά, όπως οι και www. saferinternet.gr αλλά και πολλοί άλλοι. Επίσης λειτουργεί και ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας SafeLine στο τηλέφωνο real online real online 17

9 εφα ρμογές αγοράσετε τελικά. Κάθε πηγή πληροφόρησης βρίσκεται μερικά πατήματα του «ποντικιού» μακριά σας. Πάντα όμως να τηρείτε μερικούς απλούς κανόνες ασφαλείας, που δεν είναι άλλοι από το να χρησιμοποιείτε τον ασφαλή τραπεζικό δικτυότοπο που έχετε επιλέξει και σας συνιστούμε να μη χρησιμοποιείτε πιστωτική αλλά χρεωστική κάρτας περιορισμένης αξίας. Η ψηφιακή ενημέρωση κερδίζει οπαδούς Η αμεσότητα της πληροφορίας που διανέμεται μέσω ίντερνετ έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο ώστε να συζητείται ακόμα και η κατάργηση των παραδοσιακών έντυπων μέσων μαζικής ενημέρωσης και η αντικατάστασή τους από ηλεκτρονικά. Αν και αυτό το ενδεχόμενο είναι μάλλον απίθανο, οι περισσότερες αθηναϊκές εφημερίδες, όλες οι διεθνείς αγγλόφωνες εκδόσεις και πολλά άλλα ΜΜΕ σε όλο τον κόσμο έχουν ισχυρή παρουσία στο διαδίκτυο, μεταδίδοντας ειδήσεις συχνά πριν τη διανομή της έντυπης έκδοσης στα περίπτερα. Εκτός όμως από τις ηλεκτρονικές εκδόσεις περιοδικών, εφημερίδων, τηλεοπτικών καναλιών και ραδιοφωνικών σταθμών, στο διαδίκτυο θα συναντήσετε ειδικές κατ αποκλειστικότητα ηλεκτρονικές εκδόσεις που απευθύνονται σε ειδικό κοινό. Επιπλέον της επίσκεψης σε κάποιες ιστοσελίδες, ο χρήστης μπορεί να επιλέξει να λαμβάνει με τη βοήθεια ειδικών υπηρεσιών μόνο τις ειδήσεις που τον ενδιαφέρουν, από πολλές πηγές συγχρόνως, συγκεντρωτικά. Οι υπηρεσίες αυτές ονομάζονται RSS (από τα αρχικά των λέξεων Really Simple Syndication, που είναι το όνομα ενός κοινού προτύπου που ακολουθείται από τους κατασκευαστές ιστοσελίδων ώστε να υπάρχει αυτή η δυνατότητα) και με την εγγραφή του σε μία ανάλογη υπηρεσία ο χρήστης μπορεί να βλέπει συγκεντρωμένη σε μία σελίδα όλη την πληροφορία που μπορεί να προέρχεται από πολλές διαφορετικές πηγές σε τίτλους, ώστε να επιλέγει πιο εύκολα από αυτούς τα άρθρα που θα ήθελε να διαβάσει, χωρίς να χρειάζεται να επισκεφτεί τις ιστοσελίδες που τα φιλοξενούν και να τα αναζητήσει. αξιοποιείστε το Η οικιακή ψυχαγωγία περνάει από το ίντερνετ Από την παρακολούθηση σε απευθείας μετάδοση αθλητικών αγώνων με τη χρήση online διαδικτυακών καναλιών μέχρι την ανάκτηση μουσικής και τη συμμετοχή σε διαδικτυακά παιχνίδια, το ίντερνετ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η πληρέστερη τεχνολογική πλατφόρμα ψυχαγωγίας. Εξειδικευμένες ηλεκτρονικές σελίδες θα σας δώσουν πρόσβαση σε κάθε βιντεοκλίπ, μουσικό κομμάτι, κινηματογραφική ταινία, τηλεοπτική σειρά ή κάθε είδους άλλο περιεχόμενο το οποίο επιθυμείτε. Παράλληλα, εκτός από το να δείτε αυτό το περιεχόμενο είστε σε θέση και να το «κατεβάσετε» στον υπολογιστή σας, δηλαδή να το κρατήστε σε αυτόν σε ψηφιακή μορφή ώστε να μπορείτε να ανατρέξετε σε αυτό κάποια στιγμή που δεν θα είστε συνδεδεμένοι. Παράλληλα, μπορείτε να δημιουργείτε και εσείς το δικό σας περιεχόμενο, αφού έχετε τη δυνατότητα να «ανεβάζετε», δηλαδή να αποστέλλετε με εύκολο τρόπο και με τη χρήση ψηφιακών υπηρεσιών περιεχόμενο από συσκευές όπως η φωτογραφική σας μηχανή, το κινητό σας τηλέφωνο, η βιντεοκάμερα, υλικό που τραβήξατε ή ηχογραφήσατε προκειμένου να το μοιραστείτε με τους φίλους σας. 18 real online διαδίκτυο Τι πραγματικά μπορείτε να κάνετε με το ίντερνετ; Τι θα σας αποδώσει και γιατί θα κάνει τη ζωή σας καλύτερη; Τι δυνατότητες ψυχαγωγίας υπάρχουν, ποιες είναι, πού θα τις βρω; Αυτές είναι μερικές κοινές ερωτήσεις κάθε ανθρώπου που έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με αυτό το μαζικό φαινόμενο: το διαδίκτυο. Α πό τον υπολογιστή σας έχετε τη δυνατότητα να βρείτε πληροφορίες για οτιδήποτε μπορείτε να σκεφτείτε ή να φανταστείτε, να επικοινωνήσετε με ανθρώπους που ζουν στην άλλη άκρη του κόσμου, να εκμεταλλευτείτε τους πόρους πανίσχυρων υπολογιστικών συστημάτων, να δείτε μέρη που δεν πρόκειται να πάτε ποτέ, να αναζητήσετε πληροφορίες στις καλύτερες βιβλιοθήκες του κόσμου, να παρακολουθήσετε video, να ακούσετε μουσική και να διαβάσετε multimedia περιοδικά, να ψωνίσετε, να συναλλαγείτε με επιχειρήσεις και με το Δημόσιο, να επενδύσετε στη διά βίου μόρφωσή σας και στην ανανέωση των γνώσεών σας πάνω στο επιστημονικό σας αντικείμενο. Και αυτές είναι μονάχα μερικές από τις δυνατότητες που έχετε. Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν μπορεί να χαρτογραφήσει τις δυνατότητες του νέου αυτού μέσου που εκτείνεται τόσο όσο η ίδια η ανθρώπινη γνώση και εμπειρία. Η ηλεκτρονική (e-learning) και διά βίου μάθηση Η διά βίου μάθηση είναι μία προσωπική επιλογή του καθένα μας. Πέρα και πάνω όμως από αυτό, κοινοτικές πρωτοβουλίες, εθνικές πολιτικές και ιδιωτικές πρωτοβουλίες εταιρειών που επιθυμούν οι εργαζόμενοι σε αυτές να παραμένουν ενήμεροι για τις εξελίξεις στο γνωστικό αντικείμενό τους προσπαθούν να κινητοποιήσουν τους συντελεστές της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, καθώς και τους ενδιαφερόμενους κοινωνικούς, βιομηχανικούς και οικονομικούς συντελεστές, ώστε με όχημα τις νέες τεχνολογίες και διά μέσου του διαδικτύου να εξυπηρετηθεί το όραμα της κοινωνίας της γνώσης. Μέσω του ίντερνετ μπορείτε να παρακολουθήσετε μαθήματα, να ενημερωθείτε για τις εξελίξεις στο επιστημονικό σας πεδίο, να αναζητήσετε δομημένα ή μη πληροφορίες, να αποκτήσετε πρόσβαση σε γνώση χωρίς να χάσετε χρόνο και με ελάχιστο ώς και μηδενικό πολλές φορές κόστος. Με την ένταξή σας σε σχετικά προγράμματα μπορείτε να παρακολουθήσετε μαθήματα χωρίς να πληρώσετε εσείς το κόστος αλλά η επιχείρηση που σας απασχολεί ή να επιδοτηθείτε για να αποκτήσετε νέες δεξιότητες. Πολλά ευρωπαϊκά πανεπιστήμια έχουν «ανεβάσει» στο ίντερνετ πολλά από τα μαθήματα που κάνουν οι σπουδαστές στις αίθουσές τους, παρέχοντας παράλληλα τη δυνατότητα ακόμη και ζωντανής παρακολούθησής τους. Ο θεσμός του Ανοικτού Πανεπιστημίου λειτουργεί κατεξοχήν μέσω ίντερνετ και σπουδαστές κάθε ηλικίας μπορούν να αποκτήσουν από βασικούς μέχρι μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών μέσω ίντερνετ χωρίς να απομακρυνθούν από το σπίτι τους. Από τραπεζικές συναλλαγές μέχρι αγορές με το «ποντίκι» σας Οι δυνατότητες να συναλλάσσεστε πέρα από ωράρια λειτουργίας, χωρίς να χρειάζεται να στέκεστε στην ουρά, χωρίς αναμονή και να διεκπεραιώνετε τις αγορές σας μέσω διαδικτύου είναι χαρακτηριστικά του e-banking που θα διευκολύνουν τις συναλλαγές σας με τις τράπεζες και τα ψηφιακά καταστήματα. Παρά τους προβληματισμούς που κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί σχετικά με την ασφάλεια των συναλλαγών, εφόσον τηρείτε τις βασικές αρχές ασφάλειας στον υπολογιστή σας δεν έχετε να φοβηθείτε τίποτα. Εκτός από τα παραδοσιακά προϊόντα και υπηρεσίες, οι τραπεζικοί οργανισμοί έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν επιπλέον υπηρεσίες, σχεδιασμένες ή προσαρμοσμένες στα πρότυπα του ηλεκτρονικού εμπορίου (e-commerce). Με τη χρήση του διαδικτύου για τις συναλλαγές σας η τράπεζά σας βρίσκεται στη διάθεσή σας 24 ώρες το 24ωρο. Αντίστοιχα εύκολο και Ολο και περιοσσότεροι Ελληνες χρησιμοποιούν το ίντερνετ για τις αγορές τους. Το 2010 η αξία των ηλεκτρονικών αγορών θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ. να θυμάστε πάντα ότι οι ηλεκτρονικές συναλλαγές μέσω Τραπεζών είναι οι ασφαλέστερες. πρακτικό είναι και το e-shopping, καθώς το διέπουν οι ίδιοι κανόνες. Μπορείτε να κάνετε όποια συναλλαγή θέλετε, να αγοράστε υπηρεσίες και προϊόντα σε εικοσιτετράωρη βάση, να ενημερωθείτε για τα χαρακτηριστικά τους, ακόμα κι αν δεν τα Πρώτη από όλες τις υπηρεσίες η επικοινωνία Το διαδίκτυο πρώτα και κύρια είναι μία πλατφόρμα επικοινωνίας. Κάθε φορά που θα ανοίξετε τον υπολογιστή σας και θα συνδεθείτε στο ίντερνετ βρίσκεστε δυνητικά συνδεδεμένοι με εκατομμύρια άλλους χρήστες. Σε επίπεδο προσωπικής επικοινωνίας το διαδίκτυο σας δίνει δύο σαφείς επιλογές: την επικοινωνία με χρήστες που γνωρίζετε και την επικοινωνία με χρήστες που δεν γνωρίζετε, στο πλαίσιο μιας μορφής κοινωνικοποίησης που σας προσφέρει μία σειρά από υπηρεσίες που διατίθενται προκειμένου να κάνετε νέες γνωριμίες, να μοιραστείτε τις απόψεις σας με τον κόσμο ή ακόμα και να συζητήσετε πάνω σε θέματα που σας ενδιαφέρουν, όπως φυσικά και να διαβάσετε, ακούσετε ή ακόμα και να δείτε τις απόψεις άλλων χρηστών τόσο με τη μορφή κειμένου, όσο και με τη μορφή άλλων αρχείων πολυμέσων, όπως βίντεο. Ακόμα μπορείτε να επικοινωνήσετε και με...«την άλλη άκρη του κόσμου» (μεταφορικά ή/και κυριολεκτικά) με βιντεοκλήση: η ποιότητα μετάδοσης/λήψης μπορεί να μην είναι η καλύτερη δυνατή, αλλά το μηδενικό ή ελάχιστο κόστος μιας τέτοιας υπηρεσίας κάνει αυτή την ιδέα ελκυστική και σε κάποιες περιπτώσεις απαραίτητη, όπως την επικοινωνία με αγαπημένα σας πρόσωπα που λείπουν καιρό μακριά σας. Πλατφόρμες Κοινωνικής Δικτύωσης (Social Networking) και Forums Θέλετε να κάνετε νέες γνωριμίες να συζητήσετε με άλλους θέματα κοινού ενδιαφέροντος αλλά δεν ξέρετε από πού να αρχίσετε; Τα πράγματα στο ίντερνετ είναι απλά: ονομάζονται Πλατφόρμες Κοινωνικής Δικτύωσης στα ελληνικά. Πρόκειται για ιστοσελίδες που προσφέρουν χωρίς κόστος τη δυνατότητα στους χρήστες τους να φτιάξουν ένα προφίλ δηλώνοντας κάποια στοιχεία τους και χαρακτηριστικά τους, προτιμήσεις τους, χόμπι τους και άλλα χρήσιμα στοιχεία ώστε κάποιος που δεν τους γνωρίζει να σχηματίσει μία πρώτη ιδέα. Κατόπιν και αφού «κτίσουν» το προφίλ τους στη διαδικτυακή κοινότητα, οι χρήστες μπορούν να ανεβάσουν φωτογραφίες τους, να δημιουργήσουν ένα δίκτυο νέων φίλων επιλέγοντας από μία «δεξαμενή» προφίλ άλλων χρηστών δυνητικούς συνομιλητές, συνοδοιπόρους, δικτυακούς φίλους. Οι δημοφιλέστερες από αυτές τις υπηρεσίες είναι τα Facebook ( MySpace ( Twitter (twitter.com), αλλά υπάρχουν και πολλές άλλες. Ανάλογη λειτουργία έχουν και τα Forums ή οι εξειδικευμένες ομάδες συζητήσεων, μόνο που σε αυτή την περίπτωση ο χρήστης μπορεί να επιλέξει ομάδα ή Forum που ασχολείται με θέματα του ενδιαφέροντός του. Ετσι, για παράδειγμα, ο χρήστης μπορεί να επιλέξει ένα forum ή μία ομάδα συζήτησης που ασχολείται με θέματα κινηματογράφου, εφόσον θέλει να συζητά κυρίως για θέματα κινηματογράφου, κ.ο.κ. real online 19

10 πρόταση ασφαλές «σερφάρισμα» παντός καιρού Ι από την Cosmote Επικοινωνία, ψυχαγωγία, ενημέρωση VS ιοί, fishing, spam: όροι που αφορούν την πλοήγησή μας στο ίντερνετ. Πλέον, με την εξέλιξη της τεχνολογίας έχουμε όλο τον όγκο της πληροφορίας που υπάρχει στο διαδίκτυο κυριολεκτικά μέσα στα χέρια μας, αφού η πρόσβαση γίνεται και μέσω του κινητού μας. διαίτερα για τις νεότερες γενιές που πλέον εξοικειώνονται πολύ εύκολα με τις νέες τεχνολογίες, οι γονείς επιβάλλεται να είναι ενημερωμένοι για τις δυνατότητες που προσφέρει η κινητή επικοινωνία και το διαδίκτυο, προκειμένου να είναι σε θέση να καθοδηγήσουν τους νέους προς μια ασφαλή χρήση. Είναι χρήσιμο να τονίσουμε στα παιδιά μας: Να μη δίνουν για κανέναν λόγο τα προσωπικά τους στοιχεία σε άτομα που έχουν γνωρίσει σε Chat Rooms (π.χ. τηλέφωνο, διεύθυνση, φωτογραφίες κ.λπ.). Να μη δέχονται αρχεία και s από διευθύνσεις που δεν τις γνωρίζουν γιατί υπάρχει ο κίνδυνος «ιών», με αποτέλεσμα ή να χαθούν αρχεία από το κινητό τους ή ακόμα και να καταστραφεί το κινητό τους! Να μην επηρεάζονται από τις ηλεκτρονικές προσφορές και κάνουν αγορές χωρίς να έχουν συμβουλευτεί πρώτα τους γονείς τους, δίνοντας αριθμούς πιστωτικών καρτών, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος εξαπάτησης. Να συζητούν μαζί σας για καθετί που τα απασχολεί. Να μην απενεργούν το ειδικό λογισμικό που είναι σε θέση να προστατεύει αυτόματα τον υπολογιστή Και το κυριότερο: να μη συναντήσουν ποτέ από κοντά κάποιον που έχουν γνωρίσει μέσω ίντερνετ χωρίς να έχουν ενημερώσει τους γονείς τους. Με την πεποίθηση ότι η πρόληψη και η σωστή ενημέρωση μπορεί να διασφαλίσει την ασφαλή χρήση των μέσων νέας τεχνολογίας, η Cosmote, ως εταιρεία που έχει αναπτύξει μια σειρά δράσεων και πρωτοβουλιών για την ασφαλέστερη χρήση των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας. Ενδεικτικά: Ενημερώνει το κοινό για την ορθή χρήση του διαδικτύου και της κινητής τηλεφωνίας μέσω συστηματικής εκστρατείας ενημέρωσης, αλλά και διανέμοντας τρία ειδικά έντυπα σε ολόκληρο το εμπορικό της δίκτυο, με το μήνυμα «όταν έχεις τη γνώση, έχεις τον κόσμο στα χέρια σου». Μέσα σε έναν χρόνο, περισσότερα από φυλλάδια διαμοιράστηκαν μέσα από 454 σημεία διανομής. Εχει αναπτύξει εξειδικευμένες υπηρεσίες Γονικού Ελέγχου και τις διαθέτει δωρεάν στους πελάτες της, για τον έλεγχο της πρόσβασης των παιδιών σε υπηρεσίες που απευθύνονται αποκλειστικά σε ενήλικες. Στηρίζει ως Χορηγός το έργο των εθνικών κόμβων για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Παράλληλα χρηματοδοτεί την επιστημονική έρευνα «Παιδιά και Διαδίκτυο στην Ελλάδα: ευκαιρίες και κίνδυνοι» του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο νέος συναρπαστικός κόσμος του ίντερνετ ανοίγει νέους ορίζοντες, εμπλουτίζοντας τόσο την εκπαιδευτική διαδικασία όσο και την εμπειρία παιδιών και νέων. Η καλύτερη προσέγγιση είναι η ενημέρωση και η εξοικείωση όλων με το νέο μέσο. Μάθετε τι είναι το διαδίκτυο και μάθετε να «σερφάρετε». Ετσι θα κατανοήσετε τους πιθανούς κινδύνους και τους τρόπους να τους αποφύγετε και θα είστε σε θέση να εξηγήσετε στα παιδιά με βάσιμα στοιχεία αυτά που έως τώρα δεν έχετε καταφέρει να καταστήσετε σαφή. INTERNET DICTIONARY πρακτικό λεξικό για αρχάριους κυβερνοναύτες Μπορεί πολλά από αυτά που ακούτε ή διαβάζετε να σας φαίνονται περίεργα και δυσνόητα. Δυστυχώς, έχετε δίκιο, αγαπητοί κυβερνοναύτες μας. Εμείς προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε εκείνους τους όρους που θα συναντήσετε συχνότερα και να σας δώσουμε μία απλή ερμηνεία για το τι σημαίνουν. Address ή ηλεκτρονική διεύθυνση: Ο τόπος που βρίσκεται ένας προορισμός του ίντερνετ. Μια address (διεύθυνση Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου) μπορεί να έχει την εξής μορφή: Μια web address (ηλεκτρονική διεύθυνση) θα έχει τη μορφή ADSL ή και «Γρήγορο Ιντερνετ»: Είναι μία τεχνολογία μετάδοσης δεδομένων που λειτουργεί πάνω σε παραδοσιακή τηλεφωνική γραμμή αλλά πετυχαίνει υψηλότερους ρυθμούς μεταφοράς δεδομένων και, άρα, μεγαλύτερη ταχύτητα. Οταν ο χρήστης έχει γραμμή ADSL οι ιστοσελίδες εμφανίζονται πιο γρήγορα και το περιεχόμενο μεταφέρεται από και προς τον υπολογιστή με μεγαλύτερη άνεση και ταχύτητα. Attachments (Συνημμένα): Αρχεία που μεταδίδονται ατόφια, χωρίς να πρέπει να ανοιχθούν, με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οταν φτάνουν στον προορισμό τους, ο χρήστης μπορεί να τα ανοίξει σαν να βρίσκονταν στον δικό του υπολογιστή. Bandwidth («Εύρος ζώνης», χωρητικότητα): Τεχνικός όρος που υποδηλώνει τη χωρητικότητα της μιας γραμμής στην οποία είναι διασυνδεδεμένοι υπολογιστές. Βanners: Ηλεκτρονικές διαφημιστικές καταχωρίσεις που βρίσκονται στις ιστοσελίδες και που παραπέμπουν στην ιστοσελίδα του διαφημιζόμενου. Bookmark (Σελιδοδείκτης): Εύκολος τρόπος αποθήκευσης και ανάκλησης ιστοσελίδων που βρίσκεται στη διάθεση του χρήστη μέσα από ειδικό μενού εντολών σε όλες τις εφαρμογές πλοήγησης στο διαδίκτυο. Chat: Ενα σύστημα που επιτρέπει τη συνομιλία ανάμεσα σε χρήστες που βρίσκονται συνδεδεμένοι την ίδια ώρα στο ίντερνετ. Η συνομιλία αυτή γίνεται συνήθως γραπτώς, πληκτρολογώντας ο κάθε χρήστης αυτό που θέλει να πει και εμφανίζεται στην οθόνη σε μορφή διαλόγου. Ωστόσο, συνομιλία μέσω μιας ειδικής εφαρμογής ή μιας εξειδικευμένης ιστοσελίδας και μέσω μικροφώνου/κάμερας προσαρμοσμένων στον υπολογιστή και των δύο χρηστών δεν αποκλείεται. Download (Κατέβασμα): Διαδικασία αντιγραφής αρχείων από έναν απομακρυσμένο υπολογιστή στον υπολογιστή του χρήστη. Η αντίστροφη πράξη είναι το upload («ανέβασμα», και «ανεβάζω αρχεία» όταν ο χρήστης το κάνει), όπου ένα αρχείο από τον υπολογιστή του χρήστη αντιγράφεται σε μια τοποθεσία στο ίντερνετ. DNS (από τα αρχικά των λέξεων Domain Name System): Είναι το σύστημα με βάση το οποίο καθορίζονται οι διευθύνσεις των σελίδων στο ίντερνετ. (Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο): Λειτουργεί όπως το κλασικό ταχυδρομείο, αλλά χωρίς χαρτί - μελάνι και γραμματόσημα. Ο χρήστης γράφει ένα κείμενο στην οθόνη που εμφανίζει μία ειδική εφαρμογή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και στη συνέχεια το στέλνει σε μία διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου την οποία έχει καταχωρίσει σε ειδικό πεδίο με τη βοήθεια ειδικών εντολών που εμφανίζονται στην οθόνη του. Firewall (τείχος προστασίας): Λογισμικό και σε ορισμένες περιπτώσεις ειδική συσκευή με παρόμοια λειτουργία με το λογισμικό, που στόχο έχουν να εμποδίζουν τη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση ενός υπολογιστή -κατ επέκταση και του χρήστη του- στον υπολογιστή ενός άλλου. Facebook: Ενα ηλεκτρονικό εργαλείο κοινωνικής δικτύωσης, στο οποίο οι χρήστες μπορούν να επικοινωνούν μέσω μηνυμάτων με τις επαφές τους και να τους ειδοποιούν όταν ανανεώνουν τις προσωπικές πληροφορίες τους. Google: Μηχανή αναζήτησης πληροφοριών στο ίντερνετ. Hotspots: Σημεία (με ακτίνα λήψης μέτρα) στα οποία κάποιος -με τη χρήση φορητού υπολογιστή, κινητού τηλεφώνου ή οποιασδήποτε άλλης συσκευής διαθέτει κεραία λήψης σήματος από ασύρματο δίκτυο WLAN/WiFi- έχει πρόσβαση σε ένα δίκτυο και μέσω αυτού συνήθως και στο ίντερνετ. HTML (Hypertext Markup Language): Γλώσσα προγραμματισμού και παραγωγής σελίδων για το διαδίκτυο. Hackers: Οι χρήστες που εισβάλλουν παράνομα σε μια ιστοσελίδα και μεταβάλλουν το περιεχόμενό της ή/και υποκλέπτουν πληροφορίες στις οποίες κανονικά η πρόσβαση επιτρέπεται μόνο σε εξουσιοδοτημένους χρήστες. Homepage: Η αρχική σελίδα ενός site που περιέχει τις απαραίτητες παραπομπές για την είσοδο σε υποσελίδες με τη χρήση συνδέσμων (links, δες λέξη). Host: Ο υπολογιστής που βρίσκεται σε θέση να «φιλοξενήσει» (host=οικοδεσπότης) δεδομένα ή άλλες ιστοσελίδες στο διαδίκτυο. 20 real online

11 πρόταση H ολοκληρωμένη προστασία του υπολογιστή σας ενάντια σε κάθε απειλή είναι πλέον εφικτή με τη χρήση της Online Προστασία των νέων πακέτων ΟΤΕ CONN-X. Προϊόν της συνεργασίας του OTE με την εξειδικευμένη εταιρεία αντιμετώπισης ηλεκτρονικών απειλών F-Secure, η Online Προστασία προστατεύει τον υπολογιστή σας από κάθε κίνδυνο. online προστασία INTERNET DICTIONARY Interface (Περιβάλλον διεπαφής): Το γραφικό περιβάλλον που προβάλλεται στην οθόνη της συσκευής που αξιοποιεί ο χρήστης για να βλέπει το περιεχόμενο του διαδικτύου. Κατ αυτή την έννοια, ακόμα και μία ιστοσελίδα μπορεί να έχει interface. Java: Γλώσσα προγραμματισμού για τα δίκτυα, για σελίδες με περίπλοκες απαιτήσεις, π.χ. υπολογισμούς, τρισδιάστατα κινούμενα γραφικά κ.ά. Απαραίτητη προσθήκη σε εφαρμογές που προβάλλουν περιεχόμενο στο ίντερνετ. Junk/spam Μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που δεν ζήτησε ή δεν έκανε κάτι για να λάβει ο χρήστης από άγνωστο σε αυτόν τρίτο μέρος (άλλον χρήστη, εταιρεία κ.λπ.), το οποίο διαφημίζει κάτι ή ζητά από τον χρήστη να κάνει κάτι επιδεικνύοντας απρόκλητο ενδιαφέρον για τη προστασία του. Συνήθως πρόκειται για διαφημιστικά κόλπα/απάτες και καμιά φορά για μορφές επίθεσης ενάντια στον υπολογιστή του χρήστη. Kbps/Mbps/Kbits/Mbits: Μονάδες μέτρησης για την περιγραφή της ταχύτητας μιας σύνδεσης στο διαδίκτυο. Links (Σύνδεσμοι): Κείμενα ή εικόνες, τα οποία, εφόσον επιλεγούν με κλικ, παραπέμπουν σε άλλες σελίδες στο ίντερνετ. Modem: Συσκευή που μεσολαβεί μεταξύ της γραμμής διασύνδεσης με το διαδίκτυο και του υπολογιστή και κάνει τον μετασχηματισμό της μορφής των δεδομένων σε μορφή διακινήσιμη μέσω της τηλεφωνικής γραμμής και το αντίστροφο. Multimedia (Πολυμέσα): Η διακίνηση μουσικής, βίντεο ομιλίας, εικόνας μέσω διαδικτύου, αλλά και η ψηφιοποίησή της προκειμένου αυτή να είναι διακινήσιμη και αποθηκεύσιμη με/σε ηλεκτρονικά μέσα. Mobile internet (Κινητό ίντερνετ): Ασύρματη πρόσβαση μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας στο διαδίκτυο με τη χρήση μιας κινητής συσκευής, όπως τα κινητά τηλέφωνα, PDA κ.ά. MSN: Πρόγραμμα ανταλλαγής γραπτών μηνυμάτων μέσω Η/Υ. Μία εξέλιξη του επιτρέπει και την αμφίδρομη επικοινωνία με τη χρήση κάμερας και μικροφώνου μεταξύ χρηστών. Navigation (Πλοήγηση): Η διαδικασία αναζήτησης και εξερεύνησης των πληροφοριών σε εφαρμογές πολυμέσων μέσα από διάφορες διαδρομές στον πληροφορικό χώρο. Anti-Virus Με το Anti-Virus της υπηρεσίας Online Προστασία από το Conn-x ο χρήστης μπορεί να «σερφάρει», να διαβάζει τα του και «κατεβάζει» αρχεία από το internet χωρίς να ανησυχεί για ιούς ή το κακόβουλο λογισμικό που μπορεί να βρίσκεται στις ιστοσελίδες που επισκέπτεται. Το Anti-Virus αναβαθμίζεται αυτόματα, χωρίς να απασχολεί τον χρήστη, ενώ παράλληλα του παρέχει τη δυνατότητα επιλογής διαφορετικών βαθμίδων προστασίας, ανάλογα με την εξοικείωσή του και τις ιδιαίτερες ανάγκες του. Firewall Με τη χρήση του υψηλής αποτελεσματικότητας firewall της υπηρεσίας Online Προστασία του Conn-x ο χρήστης παύει να είναι εκτεθειμένος σε κακόβουλες επιθέσεις μέσω internet. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα λογισμικό που ελέγχει τα δεδομένα που διακινούνται από και προς τον υπολογιστή, σταματώντας τα δεδομένα εκείνα που δεν αφορούν κάποια από τις εφαρμογές με τις οποίες εργάζεται ο χρήστης και κατά συνέπεια εμποδίζοντας τις επιθέσεις εναντίον του υπολογιστή από κακόβουλο λογισμικό και hackers. Anti-Spam Οι περισσότεροι από εμάς γινόμαστε συχνά αποδέκτες e- mails τα οποία αποστέλλονται μαζικά, περιέχουν συνήθως διαφημιστικό υλικό και στην καλύτερη περίπτωση είναι άχρηστα και ενοχλητικά. Μέσα από το «φιλικό» περιβάλλον της κεντρικής «κονσόλας» της υπηρεσίας Online Προστασία του Conn-x ο χρήστης μπορεί να επιλέξει με ποια κριτήρια το Anti-Spam θα φιλτράρει την αλληλογραφία του και θα μειώσει την εμφάνιση των ενοχλητικών μηνυμάτων. Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να «παραμετροποιήσει» τη λύση, δηλαδή να επιλέξει με βάση μία ποικιλία κριτήριων ποια μηνύματα θέλει να λαμβάνει και ποια όχι. Οι ρυθμίσεις αυτές γίνονται μία φορά -αν και μπορούν να αναθεωρηθούν όποτε ο χρήστης το επιθυμεί- και στο εξής η λύση λειτουργεί απρόσκοπτα, χωρίς να παράγει ενοχλητικά μηνύματα. Parental Control Η ραγδαία και αναπόφευκτη εξάπλωση της χρήσης του internet σε νεαρές ηλικίες έχει αυξήσει τους κινδύνους από το επιβλαβές περιεχόμενο στο οποίο είναι δυνατόν να εκτεθούν τα παιδιά, εκούσια ή ακούσια, καθώς σερφάρουν στο διαδίκτυο. Η υπηρεσία Online Προστασία από το Conn-x του ΟΤΕ διαθέτει τη λειτουργία φιλτραρίσματος περιεχομένου «Parental Control», η οποία παρέχει τη δυνατότητα στους γονείς να καθοδηγήσουν, να εκπαιδεύσουν και να ελέγξουν διακριτικά την πρόσβαση στο internet των παιδιών τους. Με το Parental Control οι γονείς μπορούν να φιλτράρουν την πρόσβαση σε ιστοσελίδες με ακατάλληλο ή επιβλαβές για τα παιδιά περιεχόμενο, ορίζοντας το επίπεδο προστασίας ανάλογα με την ηλικία των παιδιών τους. Με την επιλογή ενός από τα τρία προφίλ της εφαρμογής ο γονιός μπορεί εύκολα και γρήγορα να διαμορφώσει το πλαίσιο στο οποίο θα λειτουργεί η εφαρμογή. Κατόπιν μπορεί να επιλέξει από μία πληθώρα άλλων φίλτρων τι ακριβώς δεν θέλει και με τι κριτήρια να βλέπει το παιδί του από το internet. Σε περίπτωση που εκτός από τα παιδιά τον ίδιο υπολογιστή χρησιμοποιεί και ό ίδιος ή και άλλοι χρήστες, ο γονιός μπορεί να ενεργοποιεί και να απενεργοποιεί εύκολα με τη χρήση ειδικού κωδικού πρόσβασης την εφαρμογή. πρακτικό λεξικό για αρχάριους κυβερνοναύτες Μπορεί πολλά από αυτά που ακούτε ή διαβάζετε να σας φαίνονται περίεργα και δυσνόητα. Δυστυχώς, έχετε δίκιο, αγαπητοί κυβερνοναύτες μας. Εμείς προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε εκείνους τους όρους που θα συναντήσετε συχνότερα και να σας δώσουμε μία απλή ερμηνεία για το τι σημαίνουν. Newsgroups: Η συζήτηση με μια ομάδα χρηστών για ένα δεδομένο θέμα σε μία ιστοσελίδα ειδικά διαμορφωμένη γι αυτό τον σκοπό. Online: Σημαίνει «σε σύνδεση» και χρησιμοποιείται σε οτιδήποτε έχει να κάνει με το ίντερνετ. «Είμαι online» σημαίνει ότι είμαι συνδεδεμένος στο ίντερνετ αυτή τη στιγμή. Portals (Πύλες): Ιστοσελίδες με πρόσβαση σε πληθώρα υποσελίδων και υπηρεσιών στο ίντερνετ. RSS: Υπηρεσία που προσφέρεται από ορισμένα sites (δες λέξη), η οποία έχει σκοπό να ενημερώνεται ο χρήστης του ίντερνετ για γεγονότα και νέα από άλλους χρήστες ή και ιστοσελίδες συγκεντρωτικά σε μία σελίδα. Search engines (Μηχανές αναζήτησης): Ιστοσελίδες μέσω των οποίων μπορεί ο χρήστης να αναζητήσει πληροφορίες στο διαδίκτυο. Ενα καλό σημείο εκκίνησης για αρχάριους χρήστες. Site (ιστοσελίδα): Ετσι ορίζεται η τοποθεσία στο διαδίκτυο, η οποία περιλαμβάνει μία ή περισσότερες σελίδες με ηλεκτρονικό περιεχόμενο. URL (Uniform Resource Locator): Η διεύθυνση μιας ιστοσελίδας. Virus (ιός): Τύπος προγράμματος που συνήθως κατασκευάζεται από επιτήδειους χρήστες και διαδίδεται μέσω και ιστοσελίδων ή αρχείων που ο χρήστης «κατεβάζει» (δες «download») στον υπολογιστή του, το οποίο μπορεί να προκαλέσει σημαντικές ζημιές σε δίκτυα και υπολογιστές. www (world wide web): Σημαίνει «παγκόσμιος ιστός» και είναι ο μεταφορικός όρος που χρησιμοποιείται για το ίντερνετ (το οποίο σημαίνει αυτολεξεί «Δια-Δίκτυο, δηλαδή ένα δίκτυο που διασυνδέει δίκτυα). Ο μεταφορικός αυτός όρος, που έχει καταλήξει να είναι συνώνυμος της λέξης ίντερνετ, υπονοεί ότι ο χρήστης μπορεί να πάει από ένα σημείο οπουδήποτε αλλού μέσω δικτύων που μπορούν να εκτείνονται επ άπειρον, όπως -θεωρητικά- μπορεί να συμβαίνει με τον ιστό μιας αράχνης. WiFi: Σύστημα ασύρματης επικοινωνίας ή ασύρματο δίκτυο με βασικό σκοπό τη σύνδεση του υπολογιστή, φορητού υπολογιστή -ή οποιασδήποτε άλλης συσκευής αξιοποιεί ο χρήστης για να πλοηγείται στο διαδίκτυο- με το ίντερνετ. 22 real online

12 υποδομές οι νέοι έχουν προτεραιότητα στην Από τις προνομιακές θέσεις της «Κοινωνίας της Πληροφορίας» είχαν οι νέοι που «ρουφάνει» τις εφαρμογές των ψηφιακών τεχνολογιών σαν το σφουγγάρι. Οι νέοι είναι εκείνοι που εκτόξευσαν τη χρήση του γρήγορου ίντερνετ και τη χρήση του κινητού τηλεφώνου. E ψηφιακή Ελλάδα ίναι χαρακτηριστικό, ότι η διείσδυση του γρήγορου Internet στον πληθυσμό σήμερα φτάνει στο 13,4%, έναντι μόλις 0,1% στις αρχές του Από πιο ακριβή χώρα στις ευρυζωνικές συνδέσεις έως το Μάρτιο του 2004, σήμερα οι μηνιαίες τιμές ευρυζωνικής σύνδεσης ADSL βρίσκονται στο μέσο όρο των χωρών της ΕΕ, έχοντας μειωθεί περισσότερο από 85%. Ιδιαίτερα στη νέα γενιά, εννέα στα δέκα παιδιά μέχρι την ηλικία των 24 ετών, χρησιμοποιούν πλέον το Διαδίκτυο, ποσοστό που αντιστοιχεί στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο Ειδικός Γραμματέας Ψηφιακού Σχεδιασμού Καθηγητής ΕΜΠ κ. Βασίλης Ασημακόπουλος, πιστεύει ότι «ο υπολογιστής στα χέρια του Ελληνα μαθητή πρέπει όχι μόνο να μετατραπεί σε εργαλείο απελευθέρωσης της δημιουργικότητάς του, αλλά να ενταχθεί αρμονικά στο εκπαιδευτικό περιβάλλον και να δίνει νέες ευκαιρίες μάθησης και στο σπίτι. Με εργαλείο το φορητό μαθητικό υπολογιστή η γνώση και η εκπαίδευση δεν περιορίζονται πια στο ωράριο του σχολείου. Αυτό μπορεί να αλλάξει οτιδήποτε γνωρίζαμε μέχρι σήμερα στην εκπαίδευση. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποία ιδιαίτερα στη νέα γενιά, δίνουμε περισσότερες ευκαιρίες στην Ψηφιακή Ελλάδα και είμαστε ικανοποιημένοι που ανταποκρίνεται θετικά». Η ανταπόκριση των νέων σε όλες τις περιπτώσεις ήταν εξαιρετικά υψηλή. Για παράδειγμα, στη Δράση «Δες την Ψηφιακά» επιδοτήθηκε η απόκτηση προσωπικών φορητών υπολογιστών στους πρωτεύσαντες πρωτοετείς φοιτητές που εισάγονται στα ΑΕΙ και ΤΕΙ όλης της χώρας. Στις τρεις ακαδημαϊκές χρονιές, από το 2006 έως το 2008, πάνω από 45 χιλιάδες πρωτεύσαντες πρωτοετείς φοιτητές απόκτησαν φορητό προσωπικό υπολογιστή για τις σπουδαστικές τους ανάγκες. Στη συνέχεια ακολούθησε η Δράση «e-κπαιδευτείτε» για την εκπαίδευση και την πιστοποίηση 60 χιλιάδων φοιτητών σε Νέες Τεχνολογίες και σε Ψηφιακές Εφαρμογές, προσφέροντας σημαντικά εφόδια γνώσης για το εργασιακό τους μέλλον και το βιογραφικό τους. Λειτούργησε η ολοκλήρωση της Εκπαιδευτικής Πύλης «e-yliko.gr» η οποία περιλαμβάνει προτάσεις διδασκαλίας, εκπαιδευτικό Λογισμικό, υποστηρικτικό υλικό, άρθρα και χρήσιμες διευθύνσεις για εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς. Μεγάλη απήχηση είχε η Δράση «Γονείς.gr», δίνοντας της δυνατότητα σε γονείς των μαθητών Γυμνασίου να εκπαιδευτούν δωρεάν στη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών και να εξοικειωθούν με το Διαδίκτυο. Καθοριστική σημασία στην προσέγγιση των γονέων με την ψηφιακή τεχνολογία είχε και η «Ομάδα Δράσης για την Ψηφιακή Ασφάλεια-DART» του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών. Σε δεκάδες σχολεία σε όλη την Ελλάδα, μαθητές και γονείς, ενημερώθηκαν σχετικά με την πρόληψη των ψηφιακών κινδύνων και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης τους απέναντι στα νέα τεχνολογικά μέσα. Χρηματοδοτήθηκε η λειτουργία του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) που διασυνδέει με υπερυψηλές ταχύτητες όλα τα Πανεπιστήμια και τα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα της χώρας μας μεταξύ τους αλλά και με τη διεθνή Κοινότητα. Το ΕΔΕΤ αποτελεί πλέον το ταχύτερο ευρυζωνικό δίκτυο της Ευρώπης, παρέχοντας μεγαλύτερες δυνατότητες στους 500 χιλιάδες φοιτητές, ερευνητές και καθηγητές. Στο πλαίσιο της Δράσης «Ψηφιακή Τάξη» υλοποιείται η διανομή «Μαθητικού Φορητού Ηλεκτρονικού Υπολογιστή» σε όλους τους μαθητές της Α τάξης Γυμνασίου, περίπου 126 χιλιάδες, από τον Σεπτέμβριο. Η απόκτηση του φορητού υπολογιστή από τους μαθητές θα γίνει δωρεάν, χωρίς καμία επιπλέον επιβάρυνση για τους γονείς τους, με τη χορήγηση κουπονιού που τους διανέμεται από τα σχολεία κατά την εγγραφή τους. Αυτοί οι υπολογιστές θα ανήκουν στους μαθητές, και θα χρησιμοποιούνται και στο σπίτι αλλά και στο πλαίσιο του μαθήματος κάνοντας πράξη το πρώτο βήμα. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι φορητοί μαθητικοί υπολογιστές έρχονται με προεγκατεστημένο εκπαιδευτικό λογισμικό (16 τίτλους) αλλά και το σύνολο των βιβλίων του Γυμνασίου. Στη συνέχεια, στο επόμενο χρονικό διάστημα, πρόκειται να εφοδιαστούν με φορητούς υπολογιστές και οι καθηγητές που διδάσκουν στην Α Γυμνασίου. INTERNET DICTIONARY πρακτικό λεξικό για αρχάριους κυβερνοναύτες Μπορεί πολλά από αυτά που ακούτε ή διαβάζετε να σας φαίνονται περίεργα και δυσνόητα. Δυστυχώς, έχετε δίκιο, αγαπητοί κυβερνοναύτες μας. Εμείς προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε εκείνους τους όρους που θα συναντήσετε συχνότερα και να σας δώσουμε μία απλή ερμηνεία για το τι σημαίνουν. Address ή ηλεκτρονική διεύθυνση: Ο τόπος που βρίσκεται ένας προορισμός του ίντερνετ. Μια address (διεύθυνση Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου) μπορεί να έχει την εξής μορφή: to.onomamou@epwnymiaetaireias. com. Μια web address (ηλεκτρονική διεύθυνση) θα έχει τη μορφή ADSL ή και «Γρήγορο Ιντερνετ»: Είναι μία τεχνολογία μετάδοσης δεδομένων που λειτουργεί πάνω σε παραδοσιακή τηλεφωνική γραμμή αλλά πετυχαίνει υψηλότερους ρυθμούς μεταφοράς δεδομένων και, άρα, μεγαλύτερη ταχύτητα. Οταν ο χρήστης έχει γραμμή ADSL οι ιστοσελίδες εμφανίζονται πιο γρήγορα και το περιεχόμενο μεταφέρεται από και προς τον υπολογιστή με μεγαλύτερη άνεση και ταχύτητα. Attachments (Συνημμένα): Αρχεία που μεταδίδονται ατόφια, χωρίς να πρέπει να ανοιχθούν, με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οταν φτάνουν στον προορισμό τους, ο χρήστης μπορεί να τα ανοίξει σαν να βρίσκονταν στον δικό του υπολογιστή. Bandwidth («Εύρος ζώνης», χωρητικότητα): Τεχνικός όρος που υποδηλώνει τη χωρητικότητα της μιας γραμμής στην οποία είναι διασυνδεδεμένοι υπολογιστές. Βanners: Ηλεκτρονικές διαφημιστικές καταχωρίσεις που βρίσκονται στις ιστοσελίδες και που παραπέμπουν στην ιστοσελίδα του διαφημιζόμενου. Bookmark (Σελιδοδείκτης): Εύκολος τρόπος αποθήκευσης και ανάκλησης ιστοσελίδων που βρίσκεται στη διάθεση του χρήστη μέσα από ειδικό μενού εντολών σε όλες τις εφαρμογές πλοήγησης στο διαδίκτυο. Chat: Ενα σύστημα που επιτρέπει τη συνομιλία ανάμεσα σε χρήστες που βρίσκονται συνδεδεμένοι την ίδια ώρα στο ίντερνετ. Η συνομιλία αυτή γίνεται συνήθως γραπτώς, πληκτρολογώντας ο κάθε χρήστης αυτό που θέλει να πει και εμφανίζεται στην οθόνη σε μορφή διαλόγου. Ωστόσο, συνομιλία μέσω μιας ειδικής εφαρμογής ή μιας εξειδικευμένης ιστοσελίδας και μέσω μικροφώνου/ κάμερας προσαρμοσμένων στον υπολογιστή και των δύο χρηστών δεν αποκλείεται. Download (Κατέβασμα): Διαδικασία αντιγραφής αρχείων από έναν απομακρυσμένο υπολογιστή στον υπολογιστή του χρήστη. Η αντίστροφη πράξη είναι το upload («ανέβασμα», και «ανεβάζω αρχεία» όταν ο χρήστης το κάνει), όπου ένα αρχείο από τον υπολογιστή του χρήστη αντιγράφεται σε μια τοποθεσία στο ίντερνετ. DNS (από τα αρχικά των λέξεων Domain Name System): Είναι το σύστημα με βάση το οποίο καθορίζονται οι διευθύνσεις των σελίδων στο ίντερνετ. (Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο): Λειτουργεί όπως το κλασικό ταχυδρομείο, αλλά χωρίς χαρτί - μελάνι και γραμματόσημα. Ο χρήστης γράφει ένα κείμενο στην οθόνη που εμφανίζει μία ειδική εφαρμογή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και στη συνέχεια το στέλνει σε μία διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου την οποία έχει καταχωρίσει σε ειδικό πεδίο με τη βοήθεια ειδικών εντολών που εμφανίζονται στην οθόνη του. Firewall (τείχος προστασίας): Λογισμικό και σε ορισμένες περιπτώσεις ειδική συσκευή με παρόμοια λειτουργία με το λογισμικό, που στόχο έχουν να εμποδίζουν τη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση ενός υπολογιστή -κατ επέκταση και του χρήστη του- στον υπολογιστή ενός άλλου. Facebook: Ενα ηλεκτρονικό εργαλείο κοινωνικής δικτύωσης, στο οποίο οι χρήστες μπορούν να επικοινωνούν μέσω μηνυμάτων με τις επαφές τους και να τους ειδοποιούν όταν ανανεώνουν τις προσωπικές πληροφορίες τους. Google: Μηχανή αναζήτησης πληροφοριών στο ίντερνετ. Hotspots: Σημεία (με ακτίνα λήψης μέτρα) στα οποία κάποιος -με τη χρήση φορητού υπολογιστή, κινητού τηλεφώνου ή οποιασδήποτε άλλης συσκευής διαθέτει κεραία λήψης σήματος από ασύρματο δίκτυο WLAN/WiFi- έχει πρόσβαση σε ένα δίκτυο και μέσω αυτού συνήθως και στο ίντερνετ. HTML (Hypertext Markup Language): Γλώσσα προγραμματισμού και παραγωγής σελίδων για το διαδίκτυο. Hackers: Οι χρήστες που εισβάλλουν παράνομα σε μια ιστοσελίδα και μεταβάλλουν το περιεχόμενό της ή/και υποκλέπτουν πληροφορίες στις οποίες κανονικά η πρόσβαση επιτρέπεται μόνο σε εξουσιοδοτημένους χρήστες. Homepage: Η αρχική σελίδα ενός site που περιέχει τις απαραίτητες παραπομπές για την είσοδο σε υποσελίδες με τη χρήση συνδέσμων (links, δες λέξη). Host: Ο υπολογιστής που βρίσκεται σε θέση να «φιλοξενήσει» (host=οικοδεσπότης) δεδομένα ή άλλες ιστοσελίδες στο διαδίκτυο. Interface (Περιβάλλον διεπαφής): Το γραφικό περιβάλλον που προβάλλεται στην οθόνη της συσκευής που αξιοποιεί ο χρήστης για να βλέπει το περιεχόμενο του διαδικτύου. Κατ αυτή την έννοια, ακόμα και μία ιστοσελίδα μπορεί να έχει interface. Java: Γλώσσα προγραμματισμού για τα δίκτυα, για σελίδες με περίπλοκες απαιτήσεις, π.χ. υπολογισμούς, τρισδιάστατα κινούμενα γραφικά κ.ά. Απαραίτητη προσθήκη σε εφαρμογές που προβάλλουν περιεχόμενο στο ίντερνετ. Junk/spam Μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που δεν ζήτησε ή δεν έκανε κάτι για να λάβει ο χρήστης από άγνωστο σε αυτόν τρίτο μέρος (άλλον χρήστη, εταιρεία κ.λπ.), το οποίο διαφημίζει κάτι ή ζητά από τον χρήστη να κάνει κάτι επιδεικνύοντας απρόκλητο ενδιαφέρον για τη προστασία του. Συνήθως πρόκειται για διαφημιστικά κόλπα/απάτες και καμιά φορά για μορφές επίθεσης ενάντια στον υπολογιστή του χρήστη. Kbps/Mbps/Kbits/Mbits: Μονάδες μέτρησης για την περιγραφή της ταχύτητας μιας σύνδεσης στο διαδίκτυο. Links (Σύνδεσμοι): Κείμενα ή εικόνες, τα οποία, εφόσον επιλεγούν με κλικ, παραπέμπουν σε άλλες σελίδες στο ίντερνετ. Modem: Συσκευή που μεσολαβεί μεταξύ της γραμμής διασύνδεσης με το διαδίκτυο και του υπολογιστή και κάνει τον μετασχηματισμό της μορφής των δεδομένων σε μορφή διακινήσιμη μέσω της τηλεφωνικής γραμμής και το αντίστροφο. Multimedia (Πολυμέσα): Η διακίνηση μουσικής, βίντεο ομιλίας, εικόνας μέσω διαδικτύου, αλλά και η ψηφιοποίησή της προκειμένου αυτή να είναι διακινήσιμη και αποθηκεύσιμη με/σε ηλεκτρονικά μέσα. Mobile internet (Κινητό ίντερνετ): Ασύρματη πρόσβαση μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας στο διαδίκτυο με τη χρήση μιας κινητής συσκευής, όπως τα κινητά τηλέφωνα, PDA κ.ά. MSN: Πρόγραμμα ανταλλαγής γραπτών μηνυμάτων μέσω Η/Υ. Μία εξέλιξη του επιτρέπει και την αμφίδρομη επικοινωνία με τη χρήση κάμερας και μικροφώνου μεταξύ χρηστών. Navigation (Πλοήγηση): Η διαδικασία αναζήτησης και εξερεύνησης των πληροφοριών σε εφαρμογές πολυμέσων μέσα από διάφορες διαδρομές στον πληροφορικό χώρο. Newsgroups: Η συζήτηση με μια ομάδα χρηστών για ένα δεδομένο θέμα σε μία ιστοσελίδα ειδικά διαμορφωμένη γι αυτό τον σκοπό. Online: Σημαίνει «σε σύνδεση» και χρησιμοποιείται σε οτιδήποτε έχει να κάνει με το ίντερνετ. «Είμαι online» σημαίνει ότι είμαι συνδεδεμένος στο ίντερνετ αυτή τη στιγμή. Portals (Πύλες): Ιστοσελίδες με πρόσβαση σε πληθώρα υποσελίδων και υπηρεσιών στο ίντερνετ. RSS: Υπηρεσία που προσφέρεται από ορισμένα sites (δες λέξη), η οποία έχει σκοπό να ενημερώνεται ο χρήστης του ίντερνετ για γεγονότα και νέα από άλλους χρήστες ή και ιστοσελίδες συγκεντρωτικά σε μία σελίδα. Search engines (Μηχανές αναζήτησης): Ιστοσελίδες μέσω των οποίων μπορεί ο χρήστης να αναζητήσει πληροφορίες στο διαδίκτυο. Ενα καλό σημείο εκκίνησης για αρχάριους χρήστες. Site (ιστοσελίδα): Ετσι ορίζεται η τοποθεσία στο διαδίκτυο, η οποία περιλαμβάνει μία ή περισσότερες σελίδες με ηλεκτρονικό περιεχόμενο. URL (Uniform Resource Locator): Η διεύθυνση μιας ιστοσελίδας. Virus (ιός): Τύπος προγράμματος που συνήθως κατασκευάζεται από επιτήδειους χρήστες και διαδίδεται μέσω και ιστοσελίδων ή αρχείων που ο χρήστης «κατεβάζει» (δες «download») στον υπολογιστή του, το οποίο μπορεί να προκαλέσει σημαντικές ζημιές σε δίκτυα και υπολογιστές. www (world wide web): Σημαίνει «παγκόσμιος ιστός» και είναι ο μεταφορικός όρος που χρησιμοποιείται για το ίντερνετ (το οποίο σημαίνει αυτολεξεί «Δια-Δίκτυο, δηλαδή ένα δίκτυο που διασυνδέει δίκτυα). Ο μεταφορικός αυτός όρος, που έχει καταλήξει να είναι συνώνυμος της λέξης ίντερνετ, υπονοεί ότι ο χρήστης μπορεί να πάει από ένα σημείο οπουδήποτε αλλού μέσω δικτύων που μπορούν να εκτείνονται επ άπειρον, όπως -θεωρητικά- μπορεί να συμβαίνει με τον ιστό μιας αράχνης. WiFi: Σύστημα ασύρματης επικοινωνίας ή ασύρματο δίκτυο με βασικό σκοπό τη σύνδεση του υπολογιστή, φορητού υπολογιστή -ή οποιασδήποτε άλλης συσκευής αξιοποιεί ο χρήστης για να πλοηγείται στο διαδίκτυο- με το ίντερνετ. 24 real online