ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ Μάιος-Ιούνιος 2015 (επισκόπηση οικονομικών ειδήσεων και διμερών οικονομικών σχέσεων)

Transcript

1 ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ Μάιος-Ιούνιος 2015 (επισκόπηση οικονομικών ειδήσεων και διμερών οικονομικών σχέσεων) Υπεύθυνος Έκδοσης: Ιωάννης Μάρκος-Γενικός Σύμβουλος ΟΕΥ Β Επιμέλεια: Δήμητρα Σχοινά, Γραμματέας ΟΕΥ Α Πρεσβεία της Ελλάδας στο Βουκουρέστι - Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Bd. Pache Protopopescu. 1-3, Sector 2, Bucharest ecocom-bucharest@mfa.gr Website: Tel Fax Α. Γενική Οικονομική Θεώρηση 1. Πρόγραμμα Σύγκλισης Μείωση συναλλαγματικών αποθεμάτων της Κεντρικής Τράπεζας της Ρουμανίας (BNR) 3. ΑΕΠ 4. ΑΕΠ: α τρίμηνο Άμεσες Ξένες Επενδύσεις 6. Προϋπολογισμός: Καταγραφή πλεονάσματος +0,85% του ΑΕΠ κατά το α 4μηνο O κρατικός προϋπολογισμός της Ρουμανίας το 2014 ανήλθε σε 96% των προβλεπόμενων εσόδων και 96,5% των προβλεπόμενων εξόδων 8. To ρουμανικό κοινοβούλιο ενέκρινε το σχέδιο φορολογικού κώδικα και την θέση σε εφαρμογή του ποσοστού ΦΠΑ από 24% σε 19% από Κατάργηση φορολόγησης φιλοδωρήματος 10. 8,2 δισ. ευρώ για την περίοδο Υποτίμηση ρουμανικού εθνικού νομίσματος 12. Πληθωρισμός 13. Μείωση βασικού επιτοκίου στο 1,75% 14. Μέσος μηνιαίος μισθός 15. To Δημόσιο Χρέος της Ρουμανίας ανήλθε στο 44,1% του ΑΕΠ την Μείωση της ανεργίας σε 5,12% τον Απρίλιο του Ο βαθμός απορρόφησης κοινοτικών προγραμμάτων στην Ρουμανία έφθασε το 54,42% τα τέλη Μαΐου Ευρωπαϊκό Εξάμηνο-Ειδικές συστάσεις για τη Ρουμανία 19. Νόμος Business Angel: στήριξη νέων επενδυτών 20. Το τελικό Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών της Ρουμανίας απεστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς έγκριση 21. Αύξηση των ρουμανικών εξαγωγών κατά 5% και των εισαγωγών κατά 5,9% το 4μηνο Εθνική Υπηρεσία Προμηθειών Δημοσίου 23. H Ρουμανία κατέχει την 47η θέση παγκοσμίως ως προς την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της 24. Αύξηση κατασκευών κατοικιών κατά 11,6% το α τρίμηνο Αύξηση πωλήσεων αυτοκινήτων κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του Mη υπογραφή της τελικής σύμβασης κατασκευής του αυτοκινητόδρομου Comarnic Brasov 27. Σύνδεση Ρουμανίας-Ουγγαρίας μέσω αυτοκινητοδρόμου 28. Τραπεζικός τομέας 1

2 29. Ρουμανο-Ελβετικό Πρόγραμμα Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) Β. Ενέργεια 1. Ρουμανία: Ενεργειακή γέφυρα μεταξύ Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης 2. Επενδύσεις στις μονάδες 3 και 4 της Cernavoda 3. Διεθνής Χάρτης Ενέργειας 4. Υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης Ρουμανίας Μολδαβίας 5. Τιμή φυσικού αερίου 6. Σλοβακία, Ουγγαρία, Βουλγαρία και Ρουμανία σε από κοινού αναζήτηση νέων πηγών φυσικού αερίου και οδών μεταφοράς 7. Εξαγωγές ηλεκτρισμού στην Τουρκία μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου 8. Romgaz και GDF Suez Energy 9. Η Ρουμανία καθίσταται εξαγωγέας φυσικού αερίου 10. Νέο χρονοδιάγραμμα για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου 11. Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 12. Πώληση του 27% της Rompetrol Rafinare 13. Σχέδια συνεργασίας στο λιμάνι της Κωστάντζας 14. Φυσικό αέριο 15. Ρεκόρ παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το Αύξηση εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας 17. Πράσινα πιστοποιητικά 18. Hidroelectrica 19. Ξένες επενδύσεις άνω των 22 δισ. ευρώ στον ενεργειακό τομέα Γ. Επιχειρηματικές ειδήσεις 1. RCS & RDS 2. Telekom Romania 3. Marks & Spencer 4. BSB 5. Mega Mall 6. KFC and Pizza Hut 7. Lidl 8. EBRD 9. Piraeus Bank 10. Συνεργασία IFC-Alpha Bank Romania 11. Coca-Cola 12. Συμφωνία ενίσχυσης των επιχειρηματιών 13. Alexandrion 14. ΙΚΕΑ 15. McDonald s 16. Mega Image 17. Συγχώνευση ΑΗΟLD - DELHAIZE LE LION (Μega Image) 18. Carrefour Δ. Δραστηριότητα Γραφείου ΟΕΥ 1. Bazaar των κρατών-μελών της ΕΕ και μουσικές εκδηλώσεις την Ημέρα της Ευρώπης 2. Συνάντηση Ελλήνων στελεχών ξένων και ελληνικών πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη Ρουμανία (Βουκουρέστι, 29 Ιουνίου 2015) 2

3 Α. ΓΕΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ Πρόγραμμα Σύγκλισης Η Ρουμανία, και δη το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομικών, απέστειλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Πρόγραμμα Σύγκλισης , σύμφωνα με το οποίο οι αρχές διατηρούν τη δέσμευση υιοθέτησης του ευρώ την 1η Ιανουαρίου Για την επίτευξη του στόχου αυτού, πρέπει να προηγηθεί η ένταξη στον Μηχανισμό Ισοτιμιών (ERM-II) την 1 η Ιανουαρίου Ως προς την οικονομία, προβλέπεται ότι ο ρυθμός ανάπτυξης από 2,8% το 2014 θα φθάσει το 4% το 2018, οπότε η πραγματική σύγκλιση της ρουμανικής οικονομία θα ανέλθει περίπου σε ποσοστό 65%. Οι επενδύσεις κατά την εν λόγω περίοδο αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,5% το 2015, φθάνοντας σε ποσοστό της τάξεως του 6,8% το Μείωση συναλλαγματικών αποθεμάτων της Κεντρικής Τράπεζας της Ρουμανίας (BNR) Τον Απρίλιο 2015, τα συναλλαγματικά αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας της Ρουμανίας μειώθηκαν κατά 500 εκ. ευρώ, ήτοι από 30,6 δις σε 30,09 δις ευρώ. Το απόθεμα χρυσού διατηρήθηκε σταθερό σε 103,7 τόνους, αξίας 3,58 δις ευρώ, ενώ τα διεθνή αποθέματα της Ρουμανίας (ξένα νομίσματα και χρυσό) ανήλθαν σε 33,68 δις ευρώ στα τέλη Απριλίου 2015, σε σύγκριση με 34,26 δις ευρώ στο τέλη Μαρτίου ΑΕΠ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε προς τα άνω τις προβλέψεις της για τον ρυθμό ανάπτυξης της ρουμανικής οικονομίας, προβλέποντας αύξηση 2,8% για το 2015 και 3,3% για το 2016, ως αποτέλεσμα της ενισχυμένης ιδιωτικής κατανάλωσης και της ανακάμπτουσας επενδυτικής δραστηριότητας. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης βελτίωσε τις εκτιμήσεις της για το ρυθμό ανάπτυξης της Ρουμανίας για το 2015 στο 3%. Επιπρόσθετα, η Παγκόσμια Τράπεζα αναθεώρησε και αυτή προς τα άνω την πρόβλεψή της για το ρυθμό ανάπτυξης της ρουμανικής οικονομίας και από 2,9%, που είχε προβλέψει τον Ιανουάριο, εκτιμά ότι θα ανέλθει στο 3%. Ωστόσο, δεν άλλαξε η εκτίμησή της για το 2016, οπότε θεωρεί ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι 3,2%. ΑΕΠ: α τρίμηνο 2015 Ο ρυθμός ανάπτυξης της ρουμανικής οικονομίας το α τρίμηνο 2015 αυξήθηκε κατά 4,2%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014, ξεπερνώντας έτσι τις σχετικές προβλέψεις. Η εν λόγω αύξηση αποτελεί τη μεγαλύτερη, σε ετήσια βάση, των τελευταίων τριών ετών, όπως συνάγεται από τα στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ρουμανίας (INS). Βάσει στοιχείων της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), η Ρουμανία είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη δυναμική στον τομέα της οικονομικής ανάπτυξης, τόσο μεταξύ των 28 κρατών μελών της ΕΕ (όπου ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης ανέρχεται σε 1,6%), όσο και μεταξύ των μελών της Ευρωζώνης (όπου ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης ανέρχεται σε 1%). Σημαντική αύξηση κατεγράφη επίσης σε τέσσερις ακόμη χώρες, ήτοι: Ουγγαρία (3,1%), Σλοβακία (2,9%), Ισπανία (2,6%) και Ηνωμένο Βασίλειο (2,4%). Επιπλέον, η Ρουμανία βρίσκεται στην πρώτη θέση μεταξύ των κρατών μελών και ως προς την τριμηνιαία αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης, επιτυγχάνοντας 1,6% αύξηση το α τρίμηνο του 2015, σε σύγκριση με το δ τρίμηνο του Σημαντική αύξηση, πέραν των προσδοκιών, κατεγράφη επίσης στην Ισπανία και τη Βουλγαρία (0,9%), στη Σλοβακία (0,8%) και τη Γαλλία (0,6%). Άμεσες Ξένες Επενδύσεις Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας (BNR), οι άμεσες ξένες επενδύσεις κατά τους τέσσερις πρώτους μήνες του έτους ανήλθαν σε 1,16 δις ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 48% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2014, οπότε οι ΑΞΕ ανήλθαν σε 785 εκ. ευρώ. Προϋπολογισμός: Καταγραφή πλεονάσματος +0,85% του ΑΕΠ κατά το α 4μηνο 2015 Το πλεόνασμα του γενικού σταθεροποιημένου προϋπολογισμού ανήλθε σε 7 δις λέι (περίπου 1,6 δις ευρώ), ήτοι 0,85% του ΑΕΠ, κατά τους πρώτους τέσσερις 3

4 μήνες του 2015, έναντι ελλείμματος 1,88 δις λέι (περίπου 0,42 δις ευρώ) της αντίστοιχης περιόδου του 2014, που αντιπροσώπευε ποσοστό 0,28% του ΑΕΠ. Στο τέλος του α τριμήνου 2015, ο προϋπολογισμός παρουσίασε πλεόνασμα της τάξεως των 4,9 δις δις λέι, ήτοι 0,7% του ΑΕΠ. Βάσει στοιχείων που δημοσίευσε το Υπουργείο Οικονομικών, τα έσοδα του σταθεροποιημένου προϋπολογισμού έφθασαν τα 76,03 δις λέι (10,9%) του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 12,1% σε ετήσια βάση. Τα εν λόγω έσοδα οφείλονταν στην επί μέρους αύξηση εισπράξεων από α) ΦΠΑ (+20%), β) φορολόγηση εισοδημάτων (+14,2%), γ) μη φορολογητέα έσοδα (+30,9%) και δ) έμμεσους φόρους κατανάλωσης (+4,1%). Οι δαπάνες του προϋπολογισμού έφθασαν τα 70,1 δις ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 0,5% σε ετήσια βάση, αλλά μείωση ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το ύψος των δαπανών για επενδύσεις, το οποίο περιλαμβάνει δαπάνες κεφαλαίου και άλλες δαπάνες σχετικές με την ανάπτυξη χρηματοδοτικών προγραμμάτων από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές, έφθασε τα 5,3 δις λέϊ, ήτοι 0,8% του ΑΕΠ. Σημειώνεται ότι, για το 2015, οι ρουμανικές αρχές και οι Διεθνείς Χρηματοοικονομικοί Οργανισμοί συμφώνησαν το έλλειμμα του προϋπολογισμού, ως ποσοστό του ΑΕΠ, να μην ξεπερνά το 1,83%. Πάντως, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 1,85% του ΑΕΠ, το Σύμφωνα με εκτιμήσεις, για το 2015, το έλλειμμα του προϋπολογισμού προβλέπεται να ανέλθει σε 1,6% του ΑΕΠ, ενώ σε 3,5% το O κρατικός προϋπολογισμός της Ρουμανίας το 2014 ανήλθε σε 96% των προβλεπόμενων εσόδων και 96,5% των προβλεπόμενων εξόδων Ο προϋπολογισμός του κράτους παρουσίασε το 2014 μείωση των εσόδων και εξόδων κατά 96% και κατά 96,5% από τα προϋπολογισθέντα, με αποτέλεσμα το έλλειμμα του προϋπολογισμού να περιορισθεί στο 3,2% του ΑΕΠ, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση προϋπολογισμού, που δημοσιεύθηκε την Η εν λόγω έκθεση αναφέρει επίσης ότι τα έσοδα προϋπολογισμού του κράτους περιορίσθηκαν σε 94,51 δις RON (21,43 δις ευρώ), σημειώνοντας πτώση κατά 3,91 δις RON ήτοι 4% από τα προϋπολογισθέντα έσοδα, ενώ οι δαπάνες προϋπολογισμού του κράτους περιορίσθηκαν το περασμένο έτος σε 115,62 δις RON (26,21 δις ευρώ), σημειώνοντας μείωση κατά 4,1 δις RON, ήτοι 3,5% από τις προϋπολογισθείσες δαπάνες. Ο προϋπολογισμός του κράτους έκλεισε το 2014 με έλλειμμα 21,1 δις RON (4,78 δις ευρώ), ήτοι 3,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ. Στην έκθεση αναφέρεται επίσης ότι το ΑΕΠ της χώρας ανήλθε σε 628,59 δις RON (142,54 δις ευρώ) το 2013 και 666,64 δις RON (151,16 δις ευρώ) το 2014, ενώ το δημόσιο χρέος ανήλθε σε 295,66 δις RON (67,04 δις ευρώ), εκ των οποίων τα 280,76 δις RON (63,66 δις ευρώ) ήταν δημόσιο χρέος της κυβέρνησης και 14,89 δις (3,38 δις ευρώ) χρέος της τοπικής αυτοδιοίκησης. To ρουμανικό κοινοβούλιο ενέκρινε το σχέδιο φορολογικού κώδικα και την θέση σε εφαρμογή του ποσοστού ΦΠΑ από 24% σε 19% από Το ρουμανικό κοινοβούλιο ενέκρινε το σχέδιο νόμου φορολογικού κώδικα, το οποίο προβλέπει την μείωση του ποσοστού ΦΠΑ από 24% σε 19% από Η αρχική κυβερνητική πρόταση προέβλεπε την μείωση του ΦΠΑ από 24% σε 20% από και 18% από Το εγκριθέν σχέδιο νόμου περιλαμβάνει διατάξεις για την κατάργηση του ειδικού φόρου για τις κατασκευές, την μείωση του ενιαίου φόρου εισοδημάτων και κερδών επιχειρήσεων από 16% σε 14% από Μερικές άλλες τροποποιήσεις πραγματοποιήθηκαν στο επίπεδο φορολογίας μικροεπιχειρήσεων, όπου το ποσοστό φορολογίας επί του κύκλου εργασιών ανέρχεται σε 3% στις μικροεπιχειρήσεις, που δεν απασχολούν εργαζόμενους, 1% σε μικροεπιχειρήσεις που απασχολούν 4

5 περισσότερους από 2 εργαζομένους και 3% για μικροεπιχειρήσεις με 1 εργαζόμενο. Επιπλέον, προβλέπονται διατάξεις για μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζομένους από 10,5% σε 7,5% και για τους εργοδότες από 15,8% σε 13,5%. Παράλληλα, περιλαμβάνονται διατάξεις για την κατάργηση της φορολογίας επί των μερισμάτων από σύμφωνα με την πρόταση της κυβέρνησης, ενώ η Γερουσία είχε προτείνει την μείωση της φορολογίας επί των μερισμάτων στο επίπεδο του 5%. Επίσης, το ρουμανικό κοινοβούλιο ενέκρινε και τον κώδικα φορολογικής διαδικασίας. Αναμένονται για την εφαρμογή της νέας φορολογικής νομοθεσίας, οι σχετικές ερμηνευτικές διατάξεις. Ο Υπουργός Οικονομικών κος TEODOROVICI, μετά την έγκριση του εν λόγω σχεδίου ανέφερε ότι, η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ από 24% σε 19% και η θέση σε εφαρμογή του από εξαρτάται από την αναθεώρηση του προϋπολογισμού, η οποία αναμένεται να γίνει τον προσεχή Ιούλιο, ενώ ανέφερε ότι θα προβλεφθούν και τα ισοδύναμα μέτρα, που αναμένονται να αποφέρουν έσοδα. Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέβαλε την απόφαση έγκρισης του φορολογικού κώδικα για τον Ιούλιο 2015, ενώ, σύμφωνα με δηλώσεις του εκπροσώπου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αρμοδίου για τη Ρουμανία, κ. Tolosa, το σχέδιο του Φορολογικού Κώδικα πρέπει να αναθεωρηθεί σε μεγάλο βαθμό, καθώς οι περικοπές στις δαπάνες δεν είναι από μόνες τους αρκετές για την πλήρωση του στόχου ελλείμματος το Κατάργηση φορολόγησης φιλοδωρήματος Οι ρουμανικές αρχές κατήργησαν τη φορολόγηση του φιλοδωρήματος, σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών, κ. Eugen Teodorovici. 8,2 δισ. ευρώ για την περίοδο Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για τη Ρουμανία περιόδου , ύψους 8,2 δισ. ευρώ εκ των οποίων 6,8 δισ. προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Οι επενδύσεις που θα χρηματοδοτηθούν από το εν λόγω πρόγραμμα θα πρέπει να αποβλέπουν στη βελτίωση της ποιότητας της αστικής ζωής, τη δημιουργία και διατήρηση χώρων πρασίνου, τη δημιουργία καθαρού και προσιτού δημοσίου δικτύου μεταφοράς και ανάπτυξη των λιγότερο ανεπτυγμένων αστικών περιοχών. Υποτίμηση ρουμανικού εθνικού νομίσματος Σύμφωνα με έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας (BNR) από 29 Ιουνίου 2015, το εθνικό νόμισμα της Ρουμανίας υποτιμήθηκε εξαιτίας των γεγονότων στην Ευρωζώνη. Η επίσημη ισοτιμία ανήλθε σε 4,4931 ron ανά ευρώ. Πληθωρισμός Τον Μάιο 2015, ο πληθωρισμός, σε ετήσια βάση, αυξήθηκε από 0,65% τον Απρίλιο 2015 σε 1,2% τον Μάιο 2015, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας (INS). Μείωση βασικού επιτοκίου στο 1,75% Η Κεντρική Τράπεζα Ρουμανίας (BNR) αποφάσισε τη μείωση του βασικού επιτοκίου από 2,00% σε νέο ιστορικό χαμηλό της τάξεως του 1,75% από 7 Μαΐου Πρόκειται για την τρίτη μείωση από τις αρχές του έτους. Σημειώνεται ότι η απόφαση μείωσης του επιτοκίου δεν ήταν αναμενόμενη. Μέσος μηνιαίος μισθός Ο καθαρός μέσος ονομαστικός μισθός αυξήθηκε κατά 5,7% τον Μάρτιο 2015, φθάνοντας τα Lei (περίπου 411 ευρώ), σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής (INS). Τον Απρίλιο 2015 αυξήθηκε κατά 1,5% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα και κατά 7% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του Το ύψος του μέσου μηνιαίου μισθού ανέρχεται σε περίπου 420 ευρώ. Σύμφωνα, πάντως, με δηλώσεις της Υπουργού Εργασίας, κ. Rovana Plumb, ο κατώτατος μισθός θα ανέρχεται στα Lei (περίπου 270 ευρώ) από τον Ιανουάριο To Δημόσιο Χρέος της Ρουμανίας ανήλθε στο 44,1% του ΑΕΠ την

6 Το δημόσιο χρέος της Ρουμανίας ως ποσοστό του ΑΕΠ ανήλθε σε 44,1%, την 31η Δεκεμβρίου Βάσει Έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τη διαχείριση του δημοσίου χρέους από το Υπουργείο Οικονομικών, κατά την περίοδο , το ρουμανικό δημόσιο χρέος, σε απόλυτους αριθμούς, έφθασε τα 65,94 δισεκατομμύρια ευρώ, στα τέλη του 2014, από 54,38 δισ. ευρώ που ήταν στα τέλη του 2012, διατηρώντας την αυξητική του πορεία. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία «Eurostat», στα τέλη του 2013, 16 κράτη μέλη υπερέβησαν το προβλεπόμενο από τη συνθήκη του Μάαστριχτ όριο του δημοσίου χρέους (60% ΑΕΠ), διαμορφώνοντας το μέσο όρο στο 85,4% σε ευρωπαϊκό επίπεδο και 90,9% στην Ευρωζώνη. Η Ρουμανία, κατά την εν λόγω χρονική στιγμή, κατατασσόταν τέταρτη ανάμεσα στις λιγότερες χρεωμένες χώρες με δημόσιο χρέος 39,9% του ΑΕΠ. Τις τρεις πρώτες θέσεις κατείχαν η Εσθονία (10,1%), η Βουλγαρία (18,3) και το Λουξεμβούργο. Αντίθετα, τις τελευταίες θέσεις κατείχαν η Ελλάδα (174,9%), η Πορτογαλία (128%), η Ιταλία (127,9%) και η Ιρλανδία (123,3%). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το δημόσιο χρέος αναμένεται να αυξηθεί από 39,8% το 2014 σε 42,4% μέχρι το Μείωση της ανεργίας σε 5,12% τον Απρίλιο του 2015 Βάσει στοιχείων του Οργανισμού Απασχόλησης της Ρουμανίας, τον Απρίλιο 2015, κατεγράφη μείωση του ποσοστού ανεργίας κατά 0,25% έναντι του προηγούμενου μηνός, ανερχόμενου πλέον στο 5,12% του συνολικού εργατικού δυναμικού. Ως προς το α τρίμηνο 2015, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας (INS), το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε κατά 0,7% το α τρίμηνο 2015, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014, φθάνοντας το 7,4% έναντι 6,7%. Το εργατικό δυναμικό της Ρουμανίας είναι 8,89 εκ. άτομα, εκ των οποίων 8,23 εκατομμύρια απασχολούνται και είναι άνεργα. Το ποσοστό απασχόλησης στις ηλικίες από ανέρχεται σε 59,1%, ενώ, στους νέους σε 23%. Τέλος, ανά φύλο, οι γυναίκες έχουν μικρότερο ποσοστό ανεργίας έναντι των ανδρών (6% έναντι 8,4%). Ο βαθμός απορρόφησης κοινοτικών προγραμμάτων στην Ρουμανία έφθασε το 54,42% τα τέλη Μαΐου 2015 Το ποσοστό απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων για την περίοδο έφθασε, στα τέλη Μαΐου 2015, το 54,42%, σημειώνοντας αύξηση κατά 0,2%, έναντι του προηγούμενου μήνα. Πιο συγκεκριμένα, το Υπουργείο Ευρωπαϊκών Πόρων, τον Μάιο 2015, υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημόσιες δαπάνες για κοινοτικά προγράμματα ύψους 38 εκατ. Ευρώ, που αντιπροσώπευαν προγράμματα αξίας δισ. Ευρώ και ενδιάμεσες πληρωμές ύψους 9,6 δισ. ευρώ (50,37%). Ο συνολικός αριθμός υποβληθέντων προγραμμάτων, για την εν λόγω περίοδο, ήταν για συνολικές δαπάνες ύψους 341,5 δισ. RON, εκ των οποίων εγκεκριμένων (ύψους 104,6 δισ. RON). Αναλυτικότερα, ο βαθμός απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων έχει ως εξής, ανά κατηγορία: προγράμματα περιφερειακής ανάπτυξης 62,99%, προστασίας περιβάλλοντος 45,03%, μεταφορών 56,79%, ανταγωνισμού 58,15%, ανάπτυξης της τοπικής αυτοδιοίκησης 46,53%, διοικητικής ενίσχυσης και ενίσχυσης θεσμών 80,38%, και τεχνικής βοήθειας 62,24%. Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας KPMG, η Ρουμανία βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ως προς το ποσοστό απορρόφησης των κοινοτικών προγραμμάτων. Ευρωπαϊκό Εξάμηνο-Ειδικές συστάσεις για τη Ρουμανία Οι συστάσεις που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο βάσει προηγηθείσας πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Ρουμανία, για το έτος 2015, είναι αισθητά λιγότερες από τις περσινές και έχουν ως στόχο να βοηθήσουν το κάθε κράτος μέλος να θέσει ορισμένες προτεραιότητες, επιτυγχάνοντας, αν όχι το εκατό τοις εκατό των στόχων, τουλάχιστον ένα αυξημένο ποσοστό. 6

7 Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί να παρακολουθεί και να ελέγχει όλους τους τομείς της οικονομίας του κράτους μέλους, ανεξάρτητα από την έκδοση συστάσεων μόνο για ορισμένους τομείς. Οι τέσσερις ειδικές συστάσεις που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τη Ρουμανία συνοψίζονται ως ακολούθως: 1 η Σύσταση (CSR 1): Μακροοικονομική σταθερότητα Εστιάζει κυρίως σε λήψη μέτρων για την ολοκλήρωση του προγράμματος οικονομικής ενίσχυσης (financial assistance programme). 2 η Σύσταση (CSR 2): Δημοσιονομική πολιτική και φορολογία Όπως ελέχθη, αν και η εξέλιξη της ρουμανικής οικονομίας είναι θετική, απαιτείται περαιτέρω βελτίωσή της, η οποία θα επιτευχθεί κυρίως μέσω διαρθρωτικών αλλαγών. Η εν λόγω σύσταση αναφέρεται σε: περιορισμό της απόκλισης από τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο μέχρι 0,25% του ΑΕΠ, εφαρμογή μίας στρατηγικής συνολικής φορολογικής συμμόρφωσης, ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών με σκοπό την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, καθώς και εξίσωση της ηλικίας συνταξιοδοτήσεως ανδρών και γυναικών. 3 η Σύσταση (CSR 3): Υγεία Απασχόληση Εκπαίδευση Η τρίτη σύσταση αναφέρεται σε μέτρα με, κατά βάση, κοινωνικό αντίκτυπο. Συγκεκριμένα, προτείνεται, μεταξύ άλλων, η επαρκής στελέχωση του εθνικού οργανισμού απασχόλησης, ο καθορισμός του ελάχιστου μισθού, η μέριμνα για τους νέους και τους μακροχρόνια άνεργους, η αύξηση προσφοράς υπηρεσιών εκπαίδευσης και φροντίδας από μικρή ηλικία, η λήψη μέτρων για περιορισμό του φαινομένου μη ολοκλήρωσης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, καθώς και η βελτίωση της εθνικής στρατηγικής στον τομέα υγείας. 4 η Σύσταση (CSR 4): Κρατικές εταιρείες Για τις κρατικές εταιρείες, ο σκοπός είναι να γίνουν πιο αποτελεσματικές και να προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες. Ως εκ τούτου, απαιτείται η υιοθέτηση του νόμου περί μεταρρυθμίσεων στην εταιρική διακυβέρνηση. Νόμος Business Angel: στήριξη νέων επενδυτών Ο νόμος Business Angel (νόμος περί μεμονωμένων επενδυτών) ενεκρίθη στις 29 Απριλίου 2015 από τη Βουλή (Lower Chamber). Πρόκειται για το πιο σύγχρονο νομοθετικό μέσο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δημιουργώντας ένα επιχειρηματικό πλαίσιο, ευνοϊκό για την ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων και χρηματοδότηση πρωτοβουλιών νέων επενδυτών, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Ένωσης Νέων Ρουμάνων Επενδυτών (PITR) και πρώην Υπουργός Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, κ. Florin Jianu. Δυνάμει του νόμου αυτού, οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο μπορεί να γίνει μεμονωμένος επενδυτής ένας «επιχειρηματικός άγγελος», εφόσον πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) Έρχεται από έξω, δηλαδή δεν έχει προηγούμενη σχέση με την εταιρεία, της οποίας γίνεται συνεργάτης, μέσω χρηματικής συνεισφοράς στο εγγεγγραμμένο εταιρικό κεφάλαιο. Αποτέλεσμα της συνεισφοράς αυτής είναι η έκδοση νέων εταιρικών μεριδίων προς όφελός του. β) Το ποσό της επένδυσης κυμαίνεται από έως ευρώ. Σημειώνεται ότι το ποσό της επένδυσης καταβάλλεται μέσω του ρουμανικού τραπεζικού συστήματος και εγγράφεται στα λογιστικά βιβλία της εταιρείας. γ) Ως αποτέλεσμα της επένδυσης δεν μπορεί να κατέχει, άμεσα ή μέσω ενδιάμεσου προσώπου, περισσότερο από το 49% του εγγεγραμμένου εταιρικού κεφαλαίου. δ) Τέλος, οι επωφελούμενοι αυτών των επενδύσεων πρέπει να είναι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (srl), βάσει του άρθρου 2 Ν. 31/1990. Ο «επιχειρηματικός άγγελος» απαλλάσσεται από την πληρωμή φόρου εισοδήματος, προερχόμενου από μερίσματα, για περίοδο τριών ετών από τη στιγμή απόκτησης των εταιρικών μεριδίων. Επίσης, απαλλάσσεται και από τη φορολογία κατά τη μεταβίβαση των μεριδίων του, εφόσον η μεταβίβαση πραγματοποιείται εντός της τριετίας. 7

8 Το τελικό Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών της Ρουμανίας απεστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς έγκριση Tο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών της Ρουμανίας, το οποίο απεστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς έγκριση, αφορά, μεταξύ άλλων, την κατασκευή χιλιομέτρων αυτοκινητοδρόμου, εκτιμώμενου κόστους 13,739 δις Ευρώ, την κατασκευή οδών ταχείας κυκλοφορίας ύψους 9,935 δις Ευρώ (1.817 χλμ), περιφερειακών δρόμων Transregio ύψους 1,7 δις. Ευρώ (2.887 χλμ), Ευρωδιαδρόμων ύψους 190,1 εκατ. Ευρώ (343 χλμ) καθώς και παρακαμπτηρίων οδών ύψους 461 εκατ. Ευρώ (175,8 χλμ). Επιπλέον, το Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών προβλέπει τη βελτίωση των υποδομών σε σιδηροδρομικές ράγες, μήκους χλμ, συνολικού κόστους δις. Ευρώ περίπου. Σημειώνεται ότι το οδικό δίκτυο της χώρας έχει μήκος χλμ. Οι εθνικές οδοί καλύπτουν περί τα χλμ, ενώ έχουν τμηματικώς αναμορφωθεί (6.263 χλμ). Η Ρουμανία διαθέτει σήμερα μόνον 600 χλμ. αυτοκινητοδρόμων και εκτενές δίκτυο μικρότερων επαρχιακών δρόμων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι, προκειμένου να διασχίσει κανείς οδικώς τη χώρα, χρειάζεται δύο ημέρες! Αύξηση των ρουμανικών εξαγωγών κατά 5% και των εισαγωγών κατά 5,9% το 4μηνο 2015 Οι ρουμανικές εξαγωγές (FOB) αυξήθηκαν κατά 5% το 4μηνο 2015 και σε απόλυτη αξία έφθασαν τα 17,78 δις. Ευρώ, ενώ οι ρουμανικές εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 5,9% και σε απόλυτη αξία έφθασαν τα 19,79 δις. Ευρώ, σύμφωνα με τo Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής (INS). Κατά την περίοδο Ιανουαρίου- Απριλίου 2015, το εμπορικό έλλειμμα της χώρας έφθασε τα 2,018 δις Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 255,5 εκατ. Ευρώ. Οι κυριότερες κατηγορίες που επηρέασαν το εξωτερικό εμπόριο της Ρουμανίας, ήταν τα επιβατηγά αυτοκίνητα, που καταλαμβάνουν πλέον το 44,2% του συνόλου των εξαγωγών και το 36,7% του συνόλου των εισαγωγών και ακολουθούν τα βιομηχανικά προϊόντα με 33,3% των εξαγωγών και 31,4% των εισαγωγών. Σύμφωνα με το INS, τον Απρίλιο 2015 οι ρουμανικές εξαγωγές (FOB), έφθασαν τα 4,398 δις Ευρώ, ενώ οι εισαγωγές (CIF) έφθασαν τα 5,042 δις Ευρώ. Εθνική Υπηρεσία Προμηθειών Δημοσίου Με έκτακτο κυβερνητικό διάταγμα αποφασίστηκε η ίδρυση της Εθνικής Υπηρεσίας Προμηθειών Δημοσίου (ANAP), προς αντικατάσταση της Εθνικής Ρυθμιστικής και Επιβλέπουσας Αρχής Προμηθειών Δημοσίου (ANRMAP). Η νέα Υπηρεσία θα υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών. H Ρουμανία κατέχει την 47η θέση παγκοσμίως ως προς την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της Η Ρουμανία συνεχίζει να κατέχει την 47η θέση παγκοσμίως στον κατάλογο των πιο ανταγωνιστικών οικονομιών, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Διαχείρισης και Ανάπτυξης (Management and Development Institute), το οποίο εδρεύει στην Λωζάνη της Ελβετίας. Ειδικότερα, η Ρουμανία κατέχει υψηλότερη θέση από την Ουγγαρία (48η), την Σλοβενία (49η), την Ελλάδα (50η) και την Βουλγαρία (55η), ενώ σε υψηλότερη θέση από τη Ρουμανία βρίσκεται η Σλοβακία (46η), η Ρωσία (45η), η Τουρκία (46η) και η Πολωνία (33η). Η παγκόσμια ετήσια έκθεση ανταγωνιστικότητας δημοσιεύεται από το 1989 και αναλύει την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών, βάσει 350 κριτηρίων. Η έκθεση του 2015 περιλαμβάνει 61 χώρες, ενώ οι δείκτες ομαδοποιούνται σε 4 κατηγορίες ήτοι, οικονομική ικανότητα, ικανότητα διακυβέρνησης, επιχειρηματικότητα και υποδομές. Αύξηση κατασκευών κατοικιών κατά 11,6% το α τρίμηνο 2015 Οι κατασκευές κατοικιών αυξήθηκαν κατά 11,6%, το α τρίμηνο 2015, φθάνοντας τις κατοικίες, εκ των οποίων το ήμισυ αφορούσε κατασκευές σε αστικές περιοχές. Αύξηση πωλήσεων αυτοκινήτων κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του

9 Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Παραγωγών Αυτοκινήτων και Εισαγωγέων (ΑΡΙΑ), η αγορά αυτοκινήτων αυξήθηκε κατά 16,5 % κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2015, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του Οι εξαγωγές από την εθνική παραγωγή έφθασαν σε ποσοστό 89% έναντι 91,8% το αντίστοιχο διάστημα του 2014, ενώ οι εγγραφές νέων αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 9%. Η Dacia αύξησε τις πωλήσεις της κατά 14,7% τον Απρίλιο και κατά 7,6% τους πρώτους τέσσερις μήνες του Mη υπογραφή της τελικής σύμβασης κατασκευής του αυτοκινητόδρομου Comarnic Brasov Δεν υπεγράφη η τελική σύμβαση κατασκευής του αυτοκινητοδρόμου Comarnic-Brasov, καθώς σύμφωνα με τη Δημόσια Εταιρεία Αυτοκινητοδρόμων και Εθνικών Οδών της Ρουμανίας CNADNR, η κυριότερη αιτία της ακύρωσης του έργου ήταν η αδυναμία των τριών ιδιωτικών εταιρειών και επενδυτών - La Vinci (γαλλική), Strabag (αυστριακή) και Aktor (ελληνική) - να επιτύχουν συμφωνία για την χρηματοδότηση του αυτοκινητόδρομου με τους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς. Σημειώνεται ότι η ανάθεση του έργου, το οποίο αποτελεί έργο συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, έχει αναβληθεί τρεις φορές τα τελευταία 12 έτη. Σύνδεση Ρουμανίας-Ουγγαρίας μέσω αυτοκινητοδρόμου Βρίσκεται υπό κατασκευή ο πρώτος αυτοκινητόδρομος που θα συνδέει τη Ρουμανία με την Ουγγαρία. Ωστόσο, τα σχετικά τμήματα του αυτοκινητοδρόμου, ήτοι Α1/Ρουμανία και Μ43/Ουγγαρία, χρειάζονται διακυβερνητική συμφωνία, προκειμένου να καταστούν λειτουργικά. Τραπεζικός τομέας Οι τράπεζες ελληνικών συμφερόντων στη Ρουμανία είναι καλά κεφαλαιοποιημένες, τηρούν τους κανόνες και τις διαδικασίες που θέτει η Κεντρική Τράπεζα της Ρουμανίας (BNR). Η τελευταία, εφόσον χρειαστεί, μπορεί να ασκήσει το δικαίωμά της να αποτελέσει τον «έσχατο δανειστή» (last-resort lender) για τις τράπεζες που βρίσκονται σε δυσκολία. Σημειώνουμε ότι, το 2014, στο ρουμανικό τραπεζικό σύστημα λειτουργούσαν 41 πιστωτικά ιδρύματα, εκ των οποίων 36 ξένου κεφαλαίου και 5 ρουμανικών κεφαλαίων. Στις ξένες τράπεζες αντιστοιχεί το 90,8% του συνολικού ενεργητικού του ρουμανικού τραπεζικού συστήματος και στις 5 μεγαλύτερες τράπεζες το 54 % του συνολικού ενεργητικού. Οι αυστριακές τράπεζες κατέχουν μερίδιο αγοράς 36,7%, οι γαλλικές 13,3% και οι ελληνικές 12,4%, σύμφωνα με στοιχεία Δεκεμβρίου 2014 της Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας. Ρουμανο-Ελβετικό Πρόγραμμα Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) Η τράπεζα CEC Bank και το Υπουργείο Ενέργειας, ΜΜΕ και Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος προέβησαν σε συμφωνία σχετικά με τους όρους υλοποίησης του λεγόμενου «Ελβετικού Προγράμματος για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, προς διευκόλυνση των επωφελούμενων ΜΜΕ. Β. ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ρουμανία: Ενεργειακή γέφυρα μεταξύ Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης Οι Υπουργοί Εξωτερικών και Ενέργειας της Βουλγαρίας και Ρουμανίας υπέγραψαν κοινή δήλωση περί περιφερειακής ενεργειακής συνεργασίας στην Craiova, την έκτη μεγαλύτερη πόλη της Ρουμανίας. Γενικότερα, συμφώνησαν να συνεχίσουν να καταβάλλουν όλες τις απαιτούμενες προσπάθειες για τις διασυνδέσεις αντίστροφης ροής φυσικού αερίου μεταξύ Ρουμανίας και Βουλγαρίας, την ανάπτυξη των εθνικών συστημάτων διαμετακόμισης, την ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής ενέργειας και των προμηθειών υγροποιημένου φυσικού αερίου, σε μια προσπάθεια αύξησης της ενεργειακής τους αυτοτέλειας. Ακόμη, διαπίστωσαν τη δυναμική της Μαύρης Θάλασσας ως αξιόπιστης και σημαντικής πηγής ενέργειας. Επιπλέον, συμφώνησαν τη δημιουργία νέων ευκαιριών διασύνδεσης Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας, μέσω της πρωτοβουλίας του Κάθετου Διαδρόμου 9

10 Φυσικού Αερίου (Vertical Gas Corridor initiative). Στις 22 Απριλίου 2015, ο Βούλγαρος Υπουργός Ενέργειας, κ. Temenuzka Petkova, ο Έλληνας Υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Παναγιώτης Λαφαζάνης, και ο Ρουμάνος Υφυπουργός Ενέργειας, κ. Μihai Albulescu, υπέγραφαν στη Σόφια συμφωνία για το Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου, η κατασκευή του οποίου αναμένεται να ξεκινήσει τον Μάρτιο 2016 και να ολοκληρωθεί περί τα τέλη του Η Δήλωση της Craiova περιλαμβάνει την προσδοκία στήριξης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των ενεργειακών σχεδίων που ανταποκρίνονται στην υλοποίηση των προτεραιοτήτων για την Ενεργειακή Ένωση και που συνάδουν πλήρως με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ανεξάρτητου Βούλγαρου συμβούλου, κ. Peter Poptchev, η Ρουμανία, λόγω γεωγραφικής και γεωπολιτικής θέσης, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως γέφυρα μεταξύ της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Στην κατεύθυνση αυτή, προκειμένου για την ενοποιημένη αγορά ηλεκτρικού και φυσικού αερίου της ΝΑ και Κεντρικής Ευρώπης, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί το λεγόμενο «Σχέδιο Juncker». Όπως, δήλωσε ο Βούλγαρος σύμβουλος, το πιο ενδιαφέρον γεγονός στην Craiova ήταν η συνάντηση των Πρωθυπουργών Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Σερβίας, οι οποίοι καθιέρωσαν την «Ομάδα Συνεργασίας Craiova» στις 24 Απριλίου Η Βουλγαρία και η Ρουμανία στηρίζουν την ενταξιακή πορεία της Σερβίας, ενώ οι συζητήσεις κινήθηκαν γύρω από θέματα μεταφορών και υποδομών. Ωστόσο, ο Βούλγαρος και Ρουμάνος Πρωθυπουργός μίλησαν και για την ενέργεια. Επενδύσεις στις μονάδες 3 και 4 της Cernavoda Σύμφωνα με τον Υπουργό Ενέργειας, κ. Andrei Gerea, η επενδυτική συμφωνία με την κινεζική εταιρεία «China General Nuclear Power Corporation», η οποία επελέγη ως επενδυτής για την ανάπτυξη των μονάδων 3 και 4 του πυρηνικού σταθμού της Cernavoda, θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του έτους. Η αξία της επένδυσης κυμαίνεται στα 6,45 δις ευρώ. Διεθνής Χάρτης Ενέργειας Τον Μάιο 2015, υπεγράφη στη Χάγη, από περισσότερες από 60 χώρες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η Ρουμανία, ο Διεθνής Χάρτης Ενέργειας. Υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης Ρουμανίας Μολδαβίας Υπεγράφη Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ της ρουμανικής και μολδαβικής κυβέρνησης για την ανάπτυξη των απαραίτητων έργων, αξίας 750 εκ. ευρώ, για τη ενεργειακή διασύνδεση των δύο χωρών στους τομείς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται επέκταση του αγωγού Iasi-Ungheni στο Chisinau της Μολδαβίας και στο Onesti της Ρουμανίας. Επίσης, το Μνημόνιο συμπεριλαμβάνει πρόβλεψη για τη διασύνδεση Isaccea Vulcanesti Chisinau. Τιμή φυσικού αερίου Στα τέλη του 2014, η Ρουμανία είχε τις χαμηλότερες τιμές στο φυσικό αέριο στην ΕΕ (3,2 ευρώ ανά 100 kwh), λιγότερο κατά το ήμισυ σε σύγκριση με το μέσο όρο των 28 κρατών μελών της ΕΕ (7,2 ευρώ ανά 100 kwh), σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας. Σλοβακία, Ουγγαρία, Βουλγαρία και Ρουμανία σε από κοινού αναζήτηση νέων πηγών φυσικού αερίου και οδών μεταφοράς Οι Υπουργοί Εξωτερικών από τις Σλοβακία, Ουγγαρία, Βουλγαρία και Ρουμανία υπέγραψαν μία Κοινή Διακήρυξη, με την οποία εξέφρασαν την πολιτική τους στήριξη για την κατασκευή αγωγού μήκους είτε 821 χλμ, που θα διασχίζει τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία, είτε χλμ, που θα περνάει και από τη Βουλγαρία. Τα μέρη δήλωσαν επίσης την πρόθεσή τους να αναζητήσουν από κοινού νέες πηγές και ευκαιρίες διαφοροποίησης προμηθειών φυσικού αερίου. Το νέο αυτό σχέδιο, το οποίο αποκαλείται Eastring, θα αξιοποιήσει τις υπάρχουσες υποδομές του Eustream στο σλοβακικό 10

11 έδαφος. Ο σχεδιασμός είναι να μεταφέρει φυσικό αέριο και στις δύο κατευθύνσεις, με δυναμικότητα 20 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως, κατά το πρώτο στάδιο, και 40 κυβικών μέτρων το χρόνο στο τελικό στάδιο. Ο αγωγός προβλέπεται να μεταφέρει φυσικό αέριο και στις δύο κατευθύνσεις μεταξύ των πηγών στο Αζερμπαϊτζάν, Τουρκμενιστάν, Ιράκ, Κύπρο, Ρωσία αφενός και των ευρωπαϊκών προορισμών αφετέρου. Το πρώτο στάδιο του σχεδίου αναμένεται να ολοκληρωθεί το Εξαγωγές ηλεκτρισμού στην Τουρκία μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου Η Ρουμανία προχωρά τα σχέδια ηλεκτρικής διασύνδεσης στη Μαύρη Θάλασσα, όπως είναι η κατασκευή του υποθαλάσσιου αγωγού μεταξύ Ρουμανίας και Τουρκίας. Αυτό το εγχείρημα είναι μέρος των εθνικών σχεδίων που εντάσσονται στην Εθνική Ενεργειακή Στρατηγική , όπως αναθεωρήθηκε για το διάστημα Το κόστος του εν λόγω σχεδίου εκτιμάται σε 600 εκ. ευρώ. Η Nuclearelectrica ανακοίνωσε πρόσφατα ότι δεν θα εμπλακεί στην μελέτη σκοπιμότητας για το υποθαλάσσιο καλώδιο, το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις μονάδες 3 και 4 της Cernavoda, καθώς θα συμβάλλει στο να καταστούν πιο ελκυστικές σε επενδυτές. Δυνάμει της συμφωνίας, το σχέδιο συνάδει με την ευρωπαϊκή πολιτική ENTSO- E καθώς και τη ρουμανική πολιτική αύξησης της ικανότητας διασύνδεσης του εθνικού ηλεκτρικού δικτύου με τα συστήματα της ΝΑ Ευρώπης. Το υποθαλάσσιο καλώδιο μπορεί επίσης να συνυπάρχει με μία δεύτερη οπτική ίνα για μεταφορά δεδομένων, σύμφωνα με δηλώσεις του αντιπροέδρους της Translectrica, κ. Octavian Lohan. Romgaz και GDF Suez Energy H Romgaz και η GDF Suez Energy υπέγραψαν συμβόλαιο, ύψους περίπου 10 εκ. ευρώ, για την υπόγεια αποθήκευση φυσικού αερίου. Η περίοδος ισχύος του συμβολαίου ορίστηκε από 16 Απριλίου 2015 έως 15 Απριλίου Η Ρουμανία καθίσταται εξαγωγέας φυσικού αερίου Σύμφωνα με στοιχεία της Transgaz, της κρατικής εταιρείας διαχείρισης μεταφοράς φυσικού αερίου στη Ρουμανία μέσω ενός δικτύου χιλιομέτρων, η Ρουμανία δεν εισήγαγε φυσικό αέριο τον Μάρτιο Αντίθετα, έγινε εξαγωγέας φυσικού αερίου, με δυνατότητα εξαγωγής 440 εκ. κμ φυσικού αερίου τον μήνα. Επίσης, από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο 2015, η Ρουμανία δεν χρειάστηκε να εισάγει φυσικό αέριο, καθώς η εγχώρια ζήτηση καλύφθηκε από την εγχώρια παραγωγή και τις αποθηκευμένες ποσότητες φυσικού αερίου. Πρόκειται για μια μοναδική κατάσταση των τελευταίων ετών, καθώς οι εισαγωγές φυσικού αερίου από 30% το 2007 μηδενίστηκαν το Νέο χρονοδιάγραμμα για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου Η ρουμανική κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησαν σε ένα νέο χρονοδιάγραμμα σχετικά με τις τιμές φυσικού αερίου που καλείται να καταβάλλει ο πληθυσμός για την περίοδο από 1 η Ιουλίου 2015 έως την 1 η Ιουλίου Οι αυξήσεις θα πραγματοποιούνται ετησίως και όχι τριμηνιαίως. Σύμφωνα με το Μνημόνιο κατανόησης που υπεγράφη μεταξύ της ρουμανικής Κυβέρνησης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο συμπεριλαμβάνει το νέο χρονοδιάγραμμα, οι τιμές φυσικού αερίου προς οικιακή κατανάλωση θα αυξηθούν από 53 Lei ανά MWh σε 60 Lei ανά MWh, αρχής γενομένης του Ιουλίου Τα επόμενα έτη, η τιμή θα αυξηθεί σε 66 Lei το 2016 και σε 72 Lei/MWh το Σημειώνεται ότι η τρέχουσα μέση τιμή στην αγορά είναι 78 Lei/MWh.. Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Ενέργειας της Ρουμανίας, δεν υπάρχει διαφωνία μεταξύ Ρουμανίας και Σερβίας σε ό,τι αφορά στην κατάσταση στις Σιδηρές Πύλες, σχετικά με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά τρόπο τέτοιο που να μην προκαλείται σημαντική πτώση της στάθμης των υδάτων του Δούναβη. 11

12 Πώληση του 27% της Rompetrol Rafinare Το Υπουργείο Ενέργειας της Ρουμανίας ανακοίνωσε την πρόθεσή του να πωλήσει το 26,69% των μετοχών που κατέχει στον όμιλο KMG International (πρώην Όμιλος Rompetrol), στον οποίο ανήκει η Rompetrol Rafinare. Ο εν λόγω όμιλος ανήκει στην κρατική εταιρεία πετρελαίου και αερίου του Καζακστάν «KazMunayGas». Σχέδια συνεργασίας στο λιμάνι της Κωστάντζας Ο τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) είναι το πιο σημαντικό από τα σχέδια συνεργασίας στο λιμάνι της Constanţa, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδίου (LNG Masterplan), το οποίο περιλαμβάνονται ως προτεραιότητα στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών. Φυσικό αέριο Βάσει στοιχείων του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας (INS), οι εισαγωγές φυσικού αερίου μειώθηκαν κατά 76,9% τους πρώτους τέσσερις μήνες του Σύμφωνα με το προσχέδιο της Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής περιόδου , η Ρουμανία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Ρεκόρ παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το 2015 Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής (INS), η εγχώρια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, κατά τους τέσσερις πρώτους μήνες του 2015, αυξήθηκε κατά 5,2% σε ετήσια βάση. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στη μεγάλη αύξηση αιολικής και ηλιακής ενέργειας, κατά 132,4% και 149,6% αντίστοιχα. Οι εξαγωγές διπλασιάστηκαν σε σύγκριση με τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2014, φθάνοντας τις MWh. Αύξηση εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας Οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας της Ρουμανίας αυξήθηκαν κατά 27% τους πρώτους πέντε μήνες του τρέχοντος έτους μετά τη σύνδεση της ρουμανικής αγοράς με τις αγορές της Τσεχίας, της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας, σύμφωνα με ανακοίνωση της Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ANRE). Πράσινα πιστοποιητικά Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ένωσης Παραγωγών Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές (PATRES), η αγορά των πράσινων πιστοποιητικών φθίνει σημαντικά ύστερα από περικοπές των υποχρεωτικών ποσοστώσεων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της εν λόγω Ένωσης, στα τέλη του 2015, θα υπάρχουν προς διάθεση 21 εκ. πιστοποιητικά, ενώ η ζήτηση δεν θα ξεπερνά τα 12 εκ. Hidroelectrica Ο μεγαλύτερος παραγωγός ενέργειας της Ρουμανίας, η Hidroelectrica, ανακοίνωσε την πρόθεσή της να λειτουργήσει ο νέος υδροηλεκτρικός σταθμός στη Hunedoara, τον Δεκέμβριο 2015, κατόπιν επενδύσεις 58 εκ. ευρώ. Ξένες επενδύσεις άνω των 22 δισ. ευρώ στον ενεργειακό τομέα Από το 2002 έως σήμερα, οι ξένες επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας ανέρχονται σε 22δις ευρώ, συμβάλλοντας έτσι στη σταθερότητα του τομέα, ο οποίος έπασχε από υποχρηματοδότηση. Γ. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ RCS & RDS Η εταιρεία τηλεπικοινωνιών RCS & RDS εισέρχεται στην αγορά ενέργειας. Όπως δήλωσε ο Διευθυντής Ανάπτυξης, κ. Valentin Popoviciu, και με αφορμή το συμβόλαιο που έχει υπογράψει η εταιρεία με το Δημαρχείο της Oradea, πολλά μπορούν να αλλάξουν στον τομέα της ενέργειας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η είσοδος της εν λόγω εταιρείας θα προσφέρει χαμηλότερες τιμές στη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας. 12

13 Telekom Romania Από 1η Μαΐου 2015, ο Τίμος Τσοκάνης ανέλαβε καθήκοντα Επικεφαλής Τεχνολογίας και Πληροφορικής στην εταιρεία τηλεπικοινωνιών Telekom Romania. Πρόσφατα η εταιρεία ξεκίνησε διαδικασία πώλησης ή μερικής εκ νέου μίσθωσης 24 ακινήτων στο Βουκουρέστι και σε άλλες επτά πόλεις της Ρουμανίας, με τιμή εκκίνησης 26,3 εκ. ευρώ. Η ενέργεια αυτή αποτελεί μέρος της στρατηγικής της εταιρείας για το 2015, ενώ, όπως δήλωσε ο CEO της εταιρείας Nikolai Beckers, τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να διατεθούν για κάλυψη νοικοκυριών με ίνες ή για πληρωμή υπαλλήλων της Telekom. Ως προς τα έσοδα, η Telekom Ρουμανίας κατέγραψε μείωση των εσόδων της κατά 7,7% το α τρίμηνο 2015, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014, φθάνοντας τα 241 εκ. ευρώ, έναντι 261 το αντίστοιχο διάστημα του Marks & Spencer Η βρετανική αλυσίδα ενδυμάτων άνοιξε το πρώτο της κατάστημα τροφίμων στο εμπορικό κέντρο Plaza Romania του Βουκουρεστίου. Επίσης, στο νέο εμπορικό κέντρο της πρωτεύουσας, Mega Mall, άνοιξε νέο κατάστημα ενδυμάτων. BSB Η ελληνικών εταιρεία ενδυμάτων BSB ανακοίνωσε το άνοιγμα του εικοστού καταστήματός της στη Ρουμανία στο νέο εμπορικό κέντρο του Βουκουρεστίου mega Mall. Σύμφωνα με τον κ. Ευάγγελο Πούλιο, η BSB κλείνει 10 χρόνια παρουσίας στη ρουμανική αγορά. Mega Mall Από 14 Μαΐου 2015, λειτουργεί στο Βουκουρέστι νέο εμπορικό κέντρο, το Mega Mall, κατασκευαστής του οποίου ήταν το νοτιοαφρικανικό ταμείο επενδύσεων NEPI (New Europe Property Investments). KFC and Pizza Hut Τα νέα καταστήματα των αλυσίδων εστιατορίων KFC και Pizza Hut άνοιξαν στο νέο εμπορικό κέντρο «Mega Mall» του Βουκουρεστίου, ύστερα από επένδυση ευρώ. Πλέον η KFC διαθέτει 54 εστιατόρια και η Pizza Hut 16 στη Ρουμανία. Lidl Νέο κατάστημα άνοιξε στις 21 Μαΐου 2015 η αλυσίδα λιανικής πώλησης τροφίμων Lidl στο Otopeni, φθάνοντας συνολικά στη Ρουμανία τα 186 καταστήματα. EBRD H Eυρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης επένδυσε 75 εκ. Ευρώ σε ομόλογα του Δημαρχείου Βουκουρεστίου. Από 1 ης Ιουλίου 2015, ο κ. Mateo Patrone θα είναι ο νέος Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) για τη Ρουμανία, ο οποίος κατείχε την ίδια θέση στη Σερβία. Piraeus Bank Η Τράπεζα Πειραιώς αποφάσισε να πωλήσει τη θυγατρική της στην Αίγυπτο, ενώ για το μέλλον των θυγατρικών του ομίλου στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, αναμένεται να ληφθεί απόφαση μέχρι το Συνεργασία IFC-Alpha Bank Romania To IFC, μέλος του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας, και η Alpha Bank Romania θα επεκτείνoυν την εμπορική χρηματοδότηση εισαγωγέων και εξαγωγέων της Ρουμανίας. Κατά συνέπεια, το IFC χορήγησε εμπορική πιστωτική γραμμή (credit trade line), ύψους 30 εκ. δολλαρίων (περίπου 27 εκ. ευρώ) στην ελληνικών συμφερόντων τράπεζα. Σύμφωνα με τον εκτελεστικό Πρόεδρο της τράπεζας, κ. Sergiu Oprescu, «η νέα εταιρική σχέση με την IFC θα έχει θετικό αντίκτυπο στις συνεχείς προσπάθειες της Alpha Bank για την υποστήριξη της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας». Coca-Cola Οι πωλήσεις της Coca-Cola στη Ρουμανία αυξήθηκαν κατά υψηλό μονοψήφιο αριθμό το α τρίμηνο 2015, αναστρέφοντας την πτώση που είχε σημειωθεί την ίδια περίοδο του Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πωλήσεις της εταιρείας αυξήθηκαν κατά 7,2%. 13

14 Συμφωνία ενίσχυσης των επιχειρηματιών Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ρουμανίας και το Χρηματιστήριο Βουκουρεστίου υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας, βάσει του οποίου οι δύο πλευρές θα συνεργαστούν, προκειμένου να ενισχύσουν την επιχειρηματική κοινότητα της Ρουμανίας, προωθώντας, όσο το δυνατό ευρύτερα, τις λύσεις που προσφέρει η κεφαλαιαγορά ως προς τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης των εταιρειών και της επιχειρηματικής κοινότητας. Alexandrion Ο ελληνικών συμφερόντων όμιλος Alexandrion στη Ρουμανία, ο οποίος παραμένει ο ηγέτης στην αγορά οινοπνευματωδών ποτών και λικέρ, κατέγραψε καθαρό κέρδος της τάξεως του 1,45 εκ. ευρώ το 2014, σε σύγκριση με τον 2013, οπότε το καθαρό κέρδος ανήρχετο σε 1,26 εκ. ευρώ. ΙΚΕΑ Η σουηδική εταιρεία IKEA αγόρασε γη στο Βουκουρέστι, προκειμένου να ανοίξει το δεύτερο κατάστημά της στη Ρουμανία. Σημειώνεται ότι το πρώτο άνοιξε το McDonald s Η αμερικανική αλυσίδα ταχυφαγείων McDonald s ανακοίνωσε την πρόθεσή της να επενδύσει περισσότερα από 3 εκ. ευρώ σε νέες καφετέριες «McCafe». Εντός του 2015, αναμένεται να αυξηθεί ο αριθμός τους από 14 σε 20. Η εν λόγω αλυσίδα βρίσκεται στη Ρουμανία εδώ και είκοσι χρόνια, με επενδεδυμένο κεφάλαιο περί τα 700 εκ. Lei και υπαλλήλους. Mega Image - Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία, η θητεία του Γενικού Διευθυντή (general manager), Xavier Piesvaux, λήγει τον Ιούλιο Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται ότι ο κ. Βασίλειος Σταύρου αναλαμβάνει καθήκοντα Γενικού Διευθυντή (general director COO). Ο κ. Σταύρου εργάζεται στον όμιλο Delhaize από το 1994 και ήταν αντιπρόεδρος επιχειρηματικής ανάπτυξης, αρμόδιος για τη ΝΑ Ευρώπη και την Ινδονησία. - Προχώρησε σε κλείσιμο τεσσάρων υποκαταστημάτων της στο Pitesti εξαιτίας χαμηλών πωλήσεων. Συγχώνευση ΑΗΟLD - DELHAIZE LE LION (Μega Image) O ολλανδικός όμιλος Royal AHOLD NV ανακοίνωσε την ότι θα εξαγοράσει τον βέλγο ανταγωνιστή του, ήτοι τον όμιλο DELHAIZE LE LION, ιδιοκτήτη της ρουμανικής αλυσίδας καταστημάτων MEGA IMAGE έναντι τιμήματος 9,32 δις ευρώ, με αποτέλεσμα, ο ολλανδικός όμιλος να κατέχει το 61% των μετοχών. Η εν λόγω συγχώνευση αναμένεται να πραγματοποιηθεί στα μέσα του επόμενου έτους μετά την εξουσιοδότηση των αρμοδίων αρχών. Η συγχώνευση αυτή μεταξύ AHOLD και DELHAIZE LE LION θα δημιουργήσει έναν μεγάλο όμιλο, ο οποίος θα φέρει μεγάλες αλλαγές στον τομέα διανομής τροφίμων με 50 εκατ. πελάτες, με κύκλο εργασιών 54,1 δις ευρώ και περίπου 6500 καταστήματα σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, οι Κάτω Χώρες (Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο), χώρες της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης. Σημειώνεται ότι το MEGA IMAGE που δραστηριοποιείται στην Ρουμανία, ιδρύθηκε το 1995 και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες αλυσίδες καταστημάτων τροφίμων με 423 καταστήματα, στο Βουκουρέστι, Κωστάντζα, Ploiesti, Brasov, Targoviste, κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στο Βουκουρέστι με 27% περίπου και αποτελεί την αλυσίδα καταστημάτων τροφίμων με την μεγαλύτερη γκάμα ελληνικών τροφίμων. Carrefour Η γαλλική αλυσίδα καταστημάτων λιανικής πώλησης τροφίμων Carrefour βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την αλυσίδα Billa, προκειμένου να εξαγοράσει τα 85 σουπερμάρκετ της τελευταίας στη Ρουμανία. Δ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΟΕΥ 14

15 1. Bazaar των κρατών-μελών της ΕΕ και μουσικές εκδηλώσεις την Ημέρα της Ευρώπης Την 9 η Μαΐου 2015, πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις στο Βουκουρέστι για τον εορτασμό της Ημέρας της Ευρώπης. Το ρουμανικό ΥΠΕΞ και το Γενικό Δημαρχείο Βουκουρεστίου, σε συνεργασία με τις Πρεσβείες των κρατών-μελών της ΕΕ στο Βουκουρέστι, το Γραφείο Πληροφόρησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Ρουμανίας διοργάνωσαν την «Πλατεία των κρατών-μελών της ΕΕ» σε κεντρικό πάρκο της Πρωτεύουσας (Cismigiu), όπου εκπρόσωποι των χωρών που συμμετείχαν, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, παρουσίασαν στους επισκέπτες έθιμα, ενέργειες, τουριστικές προσφορές και παραδοσιακούς χορούς. φορολογικού κώδικα και γ) στις καινοτομίες στον τομέα ασφάλειας του κυβερνοχώρου. 2. Συνάντηση Ελλήνων στελεχών ξένων και ελληνικών πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη Ρουμανία (Βουκουρέστι, 29 Ιουνίου 2015) Με πρωτοβουλία του Πρέσβεως, κ. Γρηγορίου Βασιλοκωνσταντάκη, πραγματοποιήθηκε, την 29 η Ιουνίου 2015, εκδήλωση που διοργάνωσε το Γραφείο ΟΕΥ, σε συνεργασία με το Ελληνο-Ρουμανικό Διμερές Εμπορικό Επιμελητήριο και την εταιρεία Baker Tilly. Την εν θέματι εκδήλωση άνοιξε o Πρέσβυς κ. Γρηγόριος Βασιλοκωνσταντάκης, ο οποίος μίλησε για το ελληνικό επενδεδυμένο κεφάλαιο στη Ρουμανία, υπογράμμισε τη σημασία του ρόλου του Διευθύνοντος Συμβούλου για την αποτελεσματικότητα κάθε εταιρείας και κάλεσε όλους τους παρευρισκομένους να συνεργαστούν, στο βαθμό που επιτρέπει η θέση του καθενός, προκειμένου να ενισχυθεί η, εν ευρεία εννοία, ελληνική επιχειρηματικότητα στη χώρα. Στη συνέχεια, ακολούθησαν τρεις παρουσιάσεις, οι οποίες εστίασαν α) στις επενδυτικές ευκαιρίες που υπάρχουν στη Ρουμανία και στο ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Υπηρεσία Ξένων Επενδύσεων και Συνεργασίας Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, β) στις αλλαγές του νέου 15