Ηφροντίδα και η επιδίωξη της υγείας, βασικού πάντοτε

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ηφροντίδα και η επιδίωξη της υγείας, βασικού πάντοτε"

Transcript

1 Η φροντίδα της υγείας και η εξέλιξη της ιατρικής κατά την αρχαιότητα Β.Κ. Λαμπρινουδάκης Καθηγητής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Η ιατρική είναι η πρώτη γνωστική και πρακτική απασχόληση του ανθρώπου που προχώρησε σε επιστημονικές διαδικασίες, όπως η ακριβής παρατήρηση του αντικειμένου της, η οποία αποτελεί τη βάση κάθε επιστήμης. Η ιστορία της είναι μακρά και γενικά κινήθηκε από τη θρησκευτική προς την πρακτικήεπιστημονική προσέγγιση της υγείας. Είναι πάντως γεγονός ότι οι περισσότερες παραδοσιακές θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις της ιατρικής διαμορφώθηκαν ήδη κατά την αρχαιότητα. Επίσης το ιατρικό λειτούργημα και η δεοντολογία του κληροδοτήθηκαν στον σύγχρονο κόσμο από την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα. Το σχετικό κείμενο που είναι γνωστό ως Όρκος του Ιπποκράτη αποτέλεσε με μικρές αλλαγές τη βάση για τη σημερινή καθομολόγηση του γιατρού. Ηφροντίδα και η επιδίωξη της υγείας, βασικού πάντοτε αγαθού στην ανθρώπινη ζωή θεωρήθηκε αρχικά, όπως είναι φυσικό, ότι τελεί υπό τον έλεγχο της θείας δύναμης. Η στενή σχέση της αρχαίας κοινωνίας με τον έντονα αγροτοποιμενικό χαρακτήρα, έβλεπε τη γη ως τη μητέρα δύναμη, που γεννά ζωή, την παίρνει πίσω μετά την ωρίμανση και το θάνατό της, για να την αναγεννήσει στον επόμενο κύκλο των εποχών. Επομένως οι άνθρωποι προσέβλεπαν και στις θεότητες που ενσάρκωναν τη Γη, την πηγή της ζωής και της υγείας, και συνέδεαν τις ενέργειες για την ίαση ασθενειών, δηλαδή για την αποκατάσταση της υγείας, άρα για τη συνέχεια της ζωής, με τη λατρεία αυτών των θεοτήτων. Είναι χαρακτηριστική η πρώιμη θεραπευτική πρακτική στα ιερά του Ασκληπιού, την οποία αποτελούσαν δύο βασικές ενέργειες. Η πρώτη ήταν το λουτρό και η δεύτερη η εγκοίμηση. O ασθενής εξαγνιζόταν στο κύριο στοιχείο που κινεί την ανανέωση της φύσης, το νερό, και κατόπιν κατακλινόταν σε δάπεδο γήινο, σε απευθείας επαφή δηλαδή με τη γη, για να κοιμηθεί και να δει στον ύπνο του τον Ασκληπιό, ο οποίος είτε τον γιάτρευε ο ίδιος με ψαύση ή με φάρμακα, είτε του έλεγε τι πρέπει να κάμει για να γιατρευτεί, είτε του εμφανιζόταν με τη μορφή κάποιου ιερού του ζώου. Η πρακτική αυτή, δηλαδή η κατάκλιση στο έδαφος και η ίαση κατά τη διάρκεια του ύπνου, παραπέμπει στη μαγική μίμηση ενός θανάτου (ο Ύπνος κατά τους αρχαίους ήταν αδελφός του Θανάτου), που είναι απαραίτητος για να παραχθεί η καινούρια ζωή, η οποία στην περίπτωση αυτή είναι η αποκατεστημένη υγεία. O ίδιος ο Ασκληπιός κατά το μύθο είχε την ίδια τύχη. Έλεγαν ότι όταν μεγάλωσε γιάτρευε υπερβολικά πολλούς ανθρώπους, ώστε ο Άδης να κινδυνεύει να ερημώσει. O Άδης παραπονέθηκε στον Δία και αυτός κατακεραύνωσε τον Ασκληπιό. Με δεύτερη παρέμβαση όμως του πατέρα του Ασκληπιού, του Απόλλωνα, τον ανέστησε και του επέτρεψε να συνεχίσει τη θεραπευτική του δραστηριότητα, με τον όρο να την ασκεί μέσα από τα έγκατα της γης, όπου τον είχε στείλει με τον κεραυνό. Στην πράξη, πέρα από τη μαγική αυτή αφετηρία του θεραπευτικού τυπικού, την οποία δεν συνειδητοποιούσαν οι άρρωστοι που την πραγματοποιούσαν, κατά την περίοδο της θεραπείας με θρησκευτικό χαρακτήρα λειτουργούσε έντονα αφενός η ψυχική και σωματική προετοιμασία στα ιερά, και αφετέρου η αυθυποβολή, που την καλλιεργούσαν οι αφηγήσεις για τα πάμπολλα προηγούμενα θαύματα του θεού. Αυτό το σκοπό εξυπηρετούσαν π.χ. οι στήλες με τις μακρές αφηγήσεις θαυμάτων, που διάβαζαν τον 4ο ακόμη αιώνα π.χ. οι ασθενείς μέσα στη στοά, όπου περίμεναν τη συνάντησή τους με το θεό στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου. Oπωσδήποτε η θεραπεία ήταν ένα θρησκευτικό μυστήριο, η στοά, όπου λάμβανε χώρα η θεραπεία, ήταν ένα άβατον. Το Ασκληπιείο της Επιδαύρου, όπου η λατρεία του Ασκληπιού μαρτυρείται από τον 6ο αιώνα π.χ., θεωρήθηκε το λίκνο της αρχαίας ιατρικής. Τα άλλα Ασκληπιεία στον ελληνορωμαϊκό κόσμο, γύρω στα διακόσια, από τη 10 τχ. 102 APXAIOΛOΓIA & TEXNEΣ

2 1. O Ύπνος και ο Θάνατος μεταφέρουν τον νεκρό Σαρπηδόνα. Aττικός καλυκωτός κρατήρας, π.x. Nέα Yόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο Tέχνης. Μικρά Ασία μέχρι τη Ρώμη, θεωρήθηκε ότι ιδρύθηκαν με μεταφορά της λατρείας από αυτό. Ήδη στον ύστερο 5ο αιώνα π.χ. η λατρεία μεταφέρθηκε στη νότια πλευρά της Ακρόπολης των Αθηνών. Ένα άλλο πολύ σημαντικό Ασκληπιείο ήταν αυτό της Κω, που συνδέθηκε με τους Ασκληπιάδες, οικογενειακό θρησκευτικό σύλλογο γιατρών, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι κατάγονται από τον Ασκληπιό. Το ιερό αυτό συνδέθηκε επίσης περισσότερο με την επιστημονική εξέλιξη της ιατρικής. Κατά την παράδοση, ο Ιπποκράτης απέκτησε σ αυτό την πείρα του μελετώντας το πλούσιο αρχείο των ιαμάτων του. Το 292 π.χ. ιδρύθηκε από την Επίδαυρο σε νησίδα του Τίβερη το Ασκληπιείο της Ρώμης και ένα άλλο μεγάλο ιερό του θεού ήταν αυτό της Περγάμου. Βεβαίως η μακρά παρατήρηση και εμπειρία των ιερέων και άλλων εργαζομένων στα θεραπευτικά ιερά από πρακτικές βοήθειας της θείας επέμβασης οδήγησε όπως είδαμε στην Κω στην ανάπτυξη της πρακτικής-επιστημονικής ιατρικής. Τολμηρές πάντως θεραπευτικές επεμβάσεις μαρτυρούνται από πολύ ενωρίς, όπως δείχνουν τα ιατρικά εργαλεία (μαχαίρια, λαβίδες, τριπτήρες για την κατασκευή φαρμάκων κ.ά.) που βρέθηκαν σε τάφο του 15ου αιώνα π.χ. στο Ναύπλιο, ή κρανία νεκρών από τη 2η χιλιετία π.χ. με ανατρήσεις για αφαίρεση θραυσμάτων ή αιματωμάτων. Τον 6ο αιώνα π.χ. οι ιερείς του Ασκληπιού στην Κνίδο πραγματοποιούσαν χειρουργικές τομές και καυτηριάσεις. O Ιπποκράτης από την Κω ( π.χ.) είναι ο πρώτος που συγκρότησε τις γνώσεις αυτές σε επιστήμη. Δίδαξε ότι όλες οι αρρώστιες έχουν φυσικά αίτια, κατέστησε την παρατήρηση βάση για τη διάγνωση και τη θεραπευτική αγωγή και ανέπτυξε τους τρεις βασικούς κλάδους της ιατρικής, τη διαιτητική, τη φαρμακευτική και τη χειρουργική. Στην Επίδαυρο, το κέντρο της παραδοσιακής, θρησκευτικής θεραπείας, μαρτυρούνται από τον 2ο αιώνα π.χ. οικογένειες γιατρών, που μεταδίδουν τη γνώση της ιατρικής ως επαγγελματικό μυστικό από πατέρα σε παιδί. Στα μεγάλα επιστημονικά κέντρα της Ελληνιστικής περιόδου, όπως το Μουσείον της Αλεξάνδρειας, η ιατρική γνώση και εξειδίκευση προοδεύει εντυπωσιακά. Για τα μάτια αναπτύχθηκαν οφθαλμίατροι, για τα αυτιά ωτολόγοι, για τις γυναικείες παθήσεις και για τις γέννες γυναικολόγοι και μαίες, για τα τραύματα και άλλες παθήσεις, όπως πέτρες στην ουροδόχο κύστη, χειρουργοί. Τον 2ο αιώνα μ.χ., ο Γαληνός από την Πέργαμο όπου λειτουργούσε σημαντικό Ασκληπιείο συμπλήρωσε με τις νέες γνώσεις την ιπποκρατική ιατρική και συνέγραψε σχετικό έργο, το οποίο μεταφράσθηκε ευρύτατα και καθόρισε τις μετέπειτα εξελίξεις. Oι αρχαίοι γιατροί χρησιμοποίησαν τη δίαιτα και την άσκηση, όπως συνάγεται από τα συγγράμματά τους και από επιγραφές με «συνταγές» που δίδονταν σε συγκεκριμένους ασθενείς. Παράλληλα, η παρατήρηση της ενέργειας 2. Aναθηματικό ανάγλυφο στο οποίο απεικονίζεται οικογένεια με προσφορές προς τον Aσκληπιό και την Yγίεια, δεύτερο μισό 4ου αι. π.x. Bερολίνο, Antikensammlung. APXAIOΛOΓIA & TEXNEΣ τχ

3 3. Σχεδιαστική αναπαράσταση του χρυσελεφάντινου αγάλματος του Aσκληπιού. Tομή κατά πλάτος του ναού του θεού στην Eπίδαυρο. των φυσικών ουσιών για την υγεία ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Oι ναρκωτικές ιδιότητες του οπίου π.χ. ήταν γνωστές από τη 2η χιλιετία π.χ. Η τεράστια αυτή εμπειρία των αρχαίων φαρμακολόγων για τη «φυτική και ορυκτή ιατρική ύλη» αποθησαυρίσθηκε με τον πληρέστερο τρόπο από τον Διοσκουρίδη, γιατρό του Νέρωνα από την Κιλικία, που έζησε τον 1ο αιώνα μ.χ. Αλοιφές, λάδια, χάπια και άλλα φάρμακα από φυτά, αβγά, γάλα, λίπος ή ορυκτές ουσίες διοχετεύονταν στις αγορές από τους φαρμακοπώλες, οι γιατροί, όμως, δεν είχαν εμπιστοσύνη για την ποιότητά τους και προτιμούσαν να τα κατασκευάζουν οι ίδιοι. Η ίαση των ασθενών απαιτούσε πλήθος αγωγών και επεμβάσεων και έτσι ο γιατρός ήδη από τα χρόνια αυτά εφοδιάσθηκε με σειρά φαρμάκων και εργαλείων πολλές φορές βλέπουμε στις παραστάσεις τις ειδικές θήκες μέσα στις οποίες τα μετέφερε κατά την άσκηση της εργασίας του, που βρίσκουμε είτε σε ιερά είτε σε τάφους γιατρών. Σικύες (βεντούζες) για κρύωμα ή αφαίμαξη, μαχαίρια διαφόρων ειδών για διάφορες επεμβάσεις (ειδικά μαχαίρια χρησίμευαν π.χ. για την αφαίρεση των αμυγδαλών και άλλα για επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη), πριόνια, τρυπάνια και σμίλες για επεμβάσεις στα οστά, βελόνες για παρακεντήσεις, καθετήρες, λαβίδες για διάφορες χρήσεις, ορθοσκόπια, κολποσκόπια κ.ά. αποτελούσαν το οπλοστάσιο του γιατρού. Στην οδοντιατρική επιδιορθώνονταν τα δόντια με κοκάλα ή δόντια ζώων ή και μεταλλικά στοιχεία, ενώ τα κείμενα μιλούν και για προθέσεις, όπως π.χ. ξύλινα πόδια. Το επάγγελμα του γιατρού, προς το οποίο εκφράζεται από την αρχή σεβασμός, εμφανίζεται από τον 6ο αιώνα π.χ. Από την πρώιμη αυτή εποχή είναι χαρακτηριστικά τρία μνημεία, ένας μαρμάρινος δίσκος από την Αττική στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας (περ. 500 π.χ.) με ζωγραφισμένο επάνω τον Αίνειο άριστον ιατρόν, ως μνήμα σοφίας. Ένα άλλο έργο του 6ου αιώνα π.χ. ιδρύθηκε πάνω στον τάφο του γιατρού Σομβροτίδα, τον οποίο εικόνιζε. Και ένα τρίτο, μια ιωνική επιτύμβια στήλη στη Βασιλεία, του 480 π.χ., παριστάνει γιατρό με τον νεαρό βοηθό του στο ιατρείο του, όπως δείχνουν οι βεντούζες στον τοίχο και στα χέρια του παιδιού. Περίπου σύγχρονοί τους γιατροί ήταν οι γνωστοί από τη γραπτή παράδοση Αλκμαίων, μαθητής του Πυθαγόρα από τον Κρότωνα, ο οποίος ανακάλυψε τη σύνδεση με νεύρα του οφθαλμού με τον εγκέφαλο και τόλμησε ανατομική έρευνα στο μάτι, και Δημοκήδης, που έφυγε από τον Κρότωνα για να πάει στην Αίγινα ύστερα από πρόσκληση των κατοίκων της και να εργασθεί εκεί ως δημόσιος γιατρός. Oι πληροφορίες για το γιατρό αυτό δεί- 12 τχ. 102 APXAIOΛOΓIA & TEXNEΣ

4 χνουν τις ψηλές αμοιβές και την κοινωνική θέση των οποίων έχαιρε εξαρχής το επάγγελμα του γιατρού. Η αμοιβή του Δημοκήδη στην Αίγινα ορίσθηκε σε 17 δραχμές ημερησίως. Λίγο αργότερα τον ζήτησαν οι Αθηναίοι, προσφέροντάς του το διπλάσιο, όταν, όπως ξέρουμε, ένα αθηναίος τεχνίτης στα έργα της Ακρόπολης κέρδιζε μία δραχμή την ημέρα. Ανάλογες πληροφορίες έχουμε και για υστερότερες εποχές. O Γάιος Στερτίνιος Ξενοφών από την Κω, που εργάσθηκε για τους ρωμαίους αυτοκράτορες τον 1ο αιώνα μ.χ., θεώρησε ασύμφορη την απασχόλησή του αυτή που του απέφερε μισθό σηστερσίων. Πάντως οι γιατροί, που γενικώς στον ελληνορωμαϊκό κόσμο ήταν ελεύθεροι (μπορούσαν όμως και δούλοι να ευδοκιμήσουν στο επάγγελμα), ανέπτυξαν υψηλό ήθος, αντάξιο του λειτουργήματός τους, με απόλυτο σεβασμό προς τη ζωή και αποκλεισμό της εκμετάλλευσης, το οποίο εκφράζει ο Όρκος του Ιπποκράτη, κείμενο γνωστό από τον 1ο αιώνα μ.χ. Η δωρεάν προσφορά υπηρεσιών από γιατρούς σε πόλεις μαρτυρείται συχνά και είναι χαρακτηριστικά σχετικά δημόσια ψηφίσματα που τιμούν τέτοιους γιατρούς για την αυταπάρνησή τους. Η ιατρική γνώση αναπτύχθηκε βεβαίως και στις παρυφές του ελληνορωμαϊκού κόσμου, 4. Διάφορα ιατρικά όργανα, όπως νυστέρι, αιμοστατική λαβίδα και καθετήρες. Eυρήματα που χρονολογούνται στην Ελληνιστική περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας γνώρισε σημαντική ανάπτυξη ο κλάδος της ανατομίας. Λονδίνο, Bρετανικό Mουσείο. όπως φαίνεται από ιερά της Ετρουρίας ή της Γαλατίας (στις πηγές του Σηκουάνα), όπου πήλινα ομοιώματα μαρτυρούν γνώση των εσωτερικών ανθρώπινων οργάνων. 5. O Aμφιάραος, σημαντικός ιαματικός γιατρός, ενώ θεραπεύει τον νεαρό Aρχίνο, πραγματοποιώντας χειρουργική επέμβαση στον ώμο του. Στο δεξί τμήμα του αναγλύφου εικονίζεται και πάλι ο Aρχίνος όρθιος, ως ικέτης, αλλά και ξαπλωμένος σε κλίνη, κατά τη διάρκεια προφανώς της εγκοίμησής του. Aναθηματικό ανάγλυφο από το Aμφιάρειο του Ωρωπού, πρώτο μισό 4ου αι. π.x. Aθήνα, Eθνικό Aρχαιολογικό Mουσείο. APXAIOΛOΓIA & TEXNEΣ τχ

5 BIBΛIOΓPAΦIA Η πληρέστερη ενημέρωση για όλα τα σχετικά με την αρχαία ιατρική θέματα παρέχεται στο βιβλίο της Antje Krug, Αρχαία Ιατρική. Επιστημονική και Θρησκευτική Ιατρική στην Αρχαιότητα, 1993 (σε ελληνική μετάφραση από τις Εκδόσεις Παπαδήμα, 1997). Πβ. Β. Λαμπρινουδάκης, Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τόμ. 29, λ. «Iατρική», σ Βλ. επίσης Μirko Grmek, Diseases in the Ancient Greek World, Johns Hopkins University Press, 1989 G. Pfohl, Epigraphische Quellen zur Geschichte der Antiken Medizin, Darmstadt 1977 M decine Antique. IV e Colloque international hippocratique, Lausanne 1981 Bj rn Fors n, Griechische Gliederweihungen, O γιατρός Iάπυξ ενώ προσπαθεί να βγάλει αιχμή βέλους από τον δεξιό μηρό του Aινεία. O Bιργίλιος αναφέρει ότι το τραύμα επουλώθηκε τελικά χάρη στην τοποθέτηση στην πληγή του θεραπευτικού βοτάνου δίκταμον, που εδώ απεικονίζεται να φέρνει η μητέρα του ήρωα θεά Aφροδίτη. Tοιχογραφία από την οικία του Σιρίκου στην Πομπηία. 1ος αι. μ.x. Nεάπολη, Eθνικό Aρχαιολογικό Mουσείο. The Care for Health and the Evolution of Medicine in Antiquity Vasileios Labrinoudakis The care for health is as old as mankind. In early, remote times, cure, healing and restoration of health have always been achieved through the invocation of divine power and were pursued through ritual practices of magic that were imitating the revival of the powers of earth, the life-giving power par excellence in the ruralpastoral societies. In the empirical level the cure of the patient was also supported either by natural medicines or by operations. However, medicine, that is diagnosis and healing, became a science in Greece by Hippocrates, a fifth-century physician from the island of Kos, who was the first to introduce the scientific observation and its analysis and the thus grounded and documented diagnosis and therapy. At the same time, even in the classical age, the religious/divine healing was widely spread and prevailing, its major center being the sanctuary of Asclepius in Epidaurus as well as its approximately two hundred annexed institutions all over Mediterranean, in which dreams and autosuggestion were considered crucial for health restoration. Through the religious practices and the recording and study of various diseases or illnesses a valuable experience was gained, which contributed to the prevalence of scientific medicine. Towards the end of the ancient world all the facets of the traditional scientific medicine had already been formed, ranging from medical specialties, medicines and surgical instruments to the social status of physicians. 14 τχ. 102 APXAIOΛOΓIA & TEXNEΣ

& ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ»

& ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» «ΙΑΤΡΙΚΗ & ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» Εισηγήτριες ΒΟΥΛΙΓΕΑ ΕΛΕΝΗ, Αρχαιολόγος της Η Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων ΣΙΤΑΡΑ ΜΑΡΙΑ, Αρχαιολόγος της Η Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΥΓΕΊΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΊΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ

ΥΓΕΊΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΊΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ ΥΓΕΊΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΊΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΟΜΒΟΥ 1 Ο Αχιλλέας επιδένει το βραχίονα του Πάτροκλου, ελεύθερη απόδοση λεπτομέρειας παράστασης ερυθρόμορφου αγγείου, 500 περ. π.χ. Βερολίνο, Staatliche

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πλίνιος μάλιστα γράφει ότι η Κρήτη ήταν η πατρίδα δύο δένδρων με μεγάλη ιατρική χρησιμότητα του κρητικού πεύκου και του κρητικού κυπαρισσιού, από

Ο Πλίνιος μάλιστα γράφει ότι η Κρήτη ήταν η πατρίδα δύο δένδρων με μεγάλη ιατρική χρησιμότητα του κρητικού πεύκου και του κρητικού κυπαρισσιού, από ΤΑ ΒΟΤΑΝΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ Ο Ιπποκράτης υποστηρίζει πως η τροφή μπορεί να γίνει και φάρμακο. Τα βότανα χρησιμοποιήθηκαν σε θεραπευτικές πρακτικές ως φαρμακευτικά είδη αλλά και ως φορείς της θεϊκής ευλογίας. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Συνολική ανάδειξη του Ασκληπιείου της Επιδαύρου και προβολή του ως

Συνολική ανάδειξη του Ασκληπιείου της Επιδαύρου και προβολή του ως ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΜΕ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΧΩΡΟ: Οι κτιριακές εγκαταστάσεις και η λειτουργία τους εξιστορούν 1 τη μετάβαση από τη θεουργική 2 στην επιστημονική ιατρική ΚΗΠΟΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ: Έκθεση των ευρημάτων από

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ LypCh1:Layout 1 copy 11/13/08 8:53 PM Page 3 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΥΠΟΥΡΛΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΟΝ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2008 LypCh1:Layout 1 copy 11/13/08 8:53 PM Page

Διαβάστε περισσότερα

Οι θερμοφόρες με κρύο ή ζεστό νερό μπορούσαν:

Οι θερμοφόρες με κρύο ή ζεστό νερό μπορούσαν: ΘΕΡΜΟΦΟΡΕΣ Οι θερμοφόρες στα αρχαία χρόνια ήταν διαφορετικές από αυτές που γνωρίζουμε σήμερα, η χρήση τους όμως ήταν ακριβώς η ίδια. Μια και δεν υπήρχαν εύκαμπτα υλικά, όπως το καουτσούκ, οι θερμοφόρες

Διαβάστε περισσότερα

1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 1. το αρχαιολογικό μουσείο ιωαννίνων

1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 1. το αρχαιολογικό μουσείο ιωαννίνων 1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 1 το αρχαιολογικό μουσείο ιωαννίνων 1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 2 1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 3 ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΠΥΡΡΟΣ αντίγραφο από πρωτότυπο του 3ου π.χ. αι. της

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική στην Αρχαία Ελλάδα

Ιατρική στην Αρχαία Ελλάδα Ιατρική στην Αρχαία Ελλάδα Αρχαίοι επιστήμονες Ιατροί και Θεοί Ασκλήπιος Ιπποκράτης Αλκμαίων Φιλόλαος Αριστοτέλης Ηρόφιλος Γαλήνος Στην αρχαία Ελλάδα ο θεός της ιατρικής και της υγείας ήταν ο Ασκληπιός.

Διαβάστε περισσότερα

Το σπίτι του χειρουργού στην Πομπηία. Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης

Το σπίτι του χειρουργού στην Πομπηία. Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης Το σπίτι του χειρουργού στην Πομπηία Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης 3 Το σπίτι του χειρουργού στην Πομπηία Στις 24 Αυγούστου 79 μ.χ., ο Βεζούβιος εξερράγη, θάβοντας την πόλη της Πομπηίας με μια κρούστα ηφαιστειακής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΕ ΑΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΕ ΑΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΕ ΑΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ Σύγχρονο περιεχόμενο Α Πρόταση: Ø Διεπιστημονική έρευνα και τεκμηρίωση προσαρμοσμένη στο είδος και τις

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα: Μομφές Μέλη: Δανιήλ Σταμάτης Γιαλούρη Άννα Βατίδης Ευθύμης Φαλαγγά Γεωργία

Ομάδα: Μομφές Μέλη: Δανιήλ Σταμάτης Γιαλούρη Άννα Βατίδης Ευθύμης Φαλαγγά Γεωργία Ομάδα: Μομφές Μέλη: Δανιήλ Σταμάτης Γιαλούρη Άννα Βατίδης Ευθύμης Φαλαγγά Γεωργία ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΥΠΤΟ H γενική τάση των κατοίκων της Αιγύπτου στις επιστήμες χαρακτηριζόταν από την προσπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

Ασκληπιείο Επιδαύρου Ολοκληρωμένο πρόγραμμα περιβαλλοντικής ανάδειξης

Ασκληπιείο Επιδαύρου Ολοκληρωμένο πρόγραμμα περιβαλλοντικής ανάδειξης Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Διαχείριση Μνημείων: Αρχαιολογία, Πόλη και Αρχιτεκτονική Μάθημα 11ο: Ασκληπιείο Επιδαύρου Ολοκληρωμένο πρόγραμμα περιβαλλοντικής ανάδειξης Αρχαιολογική διαχείριση

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Η Αγορά ήταν η μεγαλύτερη πλατεία της πόλης. Η πλατεία άρχισε να χρησιμοποιείται ως δημόσιος χώρος από τα αρχαϊκά χρόνια. Μέχρι τότε στην περιοχή υπήρχαν σπίτια και τάφοι. Ο

Διαβάστε περισσότερα

Βότανα και Αρχαιότητα

Βότανα και Αρχαιότητα Θεραπευτικά Βότανα Γενικά για τα Βότανα «Βότανα είναι όλα τα χρήσιμα φυτά και αφορά τα φυτά των οποίων, οι ρίζες, τα άνθη χρησιμεύουν ως τροφή ή θεραπεία, χάρη στο άρωμά τους ή με κάποιον άλλο τρόπο» Τους

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Γιώργος Παπαδόπουλος Επίκ. Καθηγητής Φαρμακολογίας Παν/μίου Αθηνών Δεν είναι δυνατόν να τοποθετήσουμε σε συγκεκριμένο χρόνο την αρχή της Ελληνικής ιατρικής. Αναφορές

Διαβάστε περισσότερα

Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως. Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο

Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως. Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο 2013-2014 Λίγα λόγια για τον ιόνυσο Ήταν ο πιο πρόσχαρος από τους θεούς και από τους πιο αγαπητούς στους ανθρώπους,

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟ «ΔΙΑΖΩΜΑ»

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟ «ΔΙΑΖΩΜΑ» ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟ «ΔΙΑΖΩΜΑ» ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΥΤΕΡΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ 3 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ Β 5 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ Των μαθητριών: Στέλλα Κουρκουρίδου Μαρίνα Κουσικιάν ΑΝΔΡΙΑΝΑ ΓΙΑΝΤΟΥΡΗ ΧΡΥΣΑ ΑΝΤΕΜΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΟΥΖΟΥΝΑΚΗ ΝΙΚΟΛΕΤΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνη Καθηγήτρια:

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογικό - Περιβαλλοντικό Πάρκο στο. Βιοποικιλότητας και της Φύσης

Αρχαιολογικό - Περιβαλλοντικό Πάρκο στο. Βιοποικιλότητας και της Φύσης Αρχαιολογικό - Περιβαλλοντικό Πάρκο στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου: η συνιστώσα της Φυσικό κεφάλαιο Οικοσυστημικές υπηρεσίες Βιοποικιλότητας και της Φύσης Οι πόροι του Φυσικού Κεφαλαίου = αποθέματα από τα

Διαβάστε περισσότερα

Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δευτεροβάθμιας κπαίδευσης ΥΠΥΡΓ ΠΛΣΜΥ, ΠΑΔΑΣ Α ΘΡΗΣΥΜΑΩΝ ΓΝΗ ΔΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΗΩΝ Α ΠΛΣΗΣ ΛΗΡΝΜΑΣ ΔΥΘΥΝΣΗ ΜΥΣΩΝ ΜΗΜΑ ΠΑΔΥΩΝ ΠΡΓΡΑΜΜΑΩΝ Α ΠΝΩΝΑΣ 2 Δευτεροβάθμιας κπαίδευσης Περιεχόμενα 1. Η οικογένεια της υγείας...

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΑΡΚΟ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ: Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΛΕΤΗ

ΤΟ ΠΑΡΚΟ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ: Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟ ΠΑΡΚΟ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ: Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΛΕΤΗ Στο ιερό των Επιδαυρίων υπάρχει θέατρο που αξίζει πιο πολύ απ όλα να δει κανείς. Στο μέγεθος υπερέχει το θέατρο της Μεγαλόπολης. Μα στην ομορφιά και την

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΥΤΕΡΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΥΤΕΡΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΥΤΕΡΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΤΑΞΙΔΙ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΓΙΚΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ, ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΙΑΣΗΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΙΔΕΙΣ ΚΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΡΧΙΟΤΗΤΩΝ ΚΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΤΜΗΜ ΕΚΠΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΜΜΤΩΝ ΚΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΣ 2 Πρωτοβάθμιας

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε Σάββατο και διαφορετική εμπειρία στο Μουσείο Ακρόπολης

Κάθε Σάββατο και διαφορετική εμπειρία στο Μουσείο Ακρόπολης Κάθε Σάββατο και διαφορετική εμπειρία στο Μουσείο Ακρόπολης Εναλλασσόμενες θεματικές παρουσιάσεις Κάθε Σάββατο και διαφορετική εμπειρία στο Μουσείο Ακρόπολης Εναλλασσόμενες θεματικές παρουσιάσεις Ποιοι

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Επίσκεψη στο μαντείο της Δωδώνης Πώς έβλεπαν το μέλλον οι αρχαίοι; Πώς λειτουργούσε το πιο αρχαίο μαντείο της Ελλάδας; Τι μορφή, σύμβολα και ρόλο είχε ο κύριος θεός του, ο Δίας; Τι σημασία είχαν εκεί οι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ H Βυζαντινή Αυτοκρατορία (αλλιώς Βυζάντιο, Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Τηλ.: (2310) 999136 Fax: (2310) 999139 E-mail: ealetra@hotmail.com ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης 2

Διαβάστε περισσότερα

Σε μια εποχή που όλα αλλάζουν, διαφοροποιούνται, αλλοιώνονται μέσα στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, όπου οι τοπικές κοινωνίες τείνουν να χάσουν τα

Σε μια εποχή που όλα αλλάζουν, διαφοροποιούνται, αλλοιώνονται μέσα στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, όπου οι τοπικές κοινωνίες τείνουν να χάσουν τα Σε μια εποχή που όλα αλλάζουν, διαφοροποιούνται, αλλοιώνονται μέσα στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, όπου οι τοπικές κοινωνίες τείνουν να χάσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και την πολιτιστική τους

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για τα φύλλα εργασίας προέρχεται εξολοκλήρου από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Διαβάζουμε: Οι Κυκλάδες οφείλουν το όνομά τους στη γεωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΑΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΑΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΑΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΑΡΧΑΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΟΥΣ ΣΕ ΟΣΤΡΑΚΑ ΠΗΛΙΝΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ Μεσοποταμία-Σουμέριοι Μέσα 4ης χιλιετίας π.χ. Σφηνοειδής γραφή Τρόπος γραφής που

Διαβάστε περισσότερα

Μοναδικό παλαιοχριστιανικό μνημείο οι Κατακόμβες της Μήλου

Μοναδικό παλαιοχριστιανικό μνημείο οι Κατακόμβες της Μήλου 09/04/2019 Μοναδικό παλαιοχριστιανικό μνημείο οι Κατακόμβες της Μήλου / Ιστορία - Εθνικά Θέματα Αθανάσιος Κίμων Ευθυμίου, Δημοσιογράφος Εκτός από κοιμητήριο, οι κατακόμβες ήταν και τόπος λατρείας. Έτσι

Διαβάστε περισσότερα

2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ "ΣΠΑΡΤΗ" ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΠΑΡΤΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος 2017-2018 ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ "ΣΠΑΡΤΗ" ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: κα ΣΤΑΜΑΤΙΑ ΤΣΙΡΙΓΩΤΗ Πίνακας

Διαβάστε περισσότερα

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θέμα: Η ενότητα σώματος και ψυχής: το μυστήριο του Ευχελαίου (κεφ.27) Σχολείο:Περιφερειακό Λύκειο Αγίου Χαραλάμπους, Έμπα Τάξη:Α Λυκείου Καθηγητής: Νικόλαος Καραμπάς Π.Μ.Π.: 16951

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ «ΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ» ΚΑΙ «ΠΑΜΕ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟ ΠΕΡΙΠΑΤΟ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ»

ΤΑ ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ «ΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ» ΚΑΙ «ΠΑΜΕ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟ ΠΕΡΙΠΑΤΟ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ» ,,^ -^,;-,..:..,, : χ λ κ«:! «e.«?s"'h. ΗΗΗΜΗΗΒ ΤΑ ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ «ΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ» ΚΑΙ «ΠΑΜΕ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟ ΠΕΡΙΠΑΤΟ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ» ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙΜΑΡΑ Τα καινούρια προγράμματα του Τμήματος Εκπαιδευτικών

Διαβάστε περισσότερα

Μακεδονικό παραδοσιακό σπίτι με εσωτερική αυλή, διόροφο χαγιάτι, αύλεια θύρα, και χώρο με δυνατότητα πρόσβασης από την αυλή αλλά και τον δρόμο 1

Μακεδονικό παραδοσιακό σπίτι με εσωτερική αυλή, διόροφο χαγιάτι, αύλεια θύρα, και χώρο με δυνατότητα πρόσβασης από την αυλή αλλά και τον δρόμο 1 Μακεδονικό παραδοσιακό σπίτι με εσωτερική αυλή, διόροφο χαγιάτι, αύλεια θύρα, και χώρο με δυνατότητα πρόσβασης από την αυλή αλλά και τον δρόμο Οπως και στη παραδοσιακή αρχιτεκτονική, κάποιοι χώροι του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ Την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2016, οι μαθητές της Α Λυκείου του 2 ου ΓΕΛ Αγίου Δημητρίου επισκέφθηκαν το Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, με συνοδούς καθηγητές, τις

Διαβάστε περισσότερα

IO3 - The Total Business Plants Training Material

IO3 - The Total Business Plants Training Material Project Code: 2016-1-EL01-KA202-023491 IO3 - The Total Business Plants Training Material Module No 3. Διασφάλιση ποιότητας του τελικού προιόντος (Φαρμακευτικά φυτά) 2 Title of Module Ενότητα 1. Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Μιλώντας με τα αρχαία Μέσα στο μουσείο θα συναντήσετε παράξενα αντικείμενα άλλων εποχών. Μπορείτε να τα κάνετε να μιλήσουν για πανάρχαιους ανθρώπους και πολιτισμούς; Πάρτε φακούς, μέτρα, μολύβι και χαρτί

Διαβάστε περισσότερα

Ένα ξεχασμένο θέατρο. (το Ρωμαϊκό Ωδείο) Έφη Νικολοπούλου, ΒΠΠΓ

Ένα ξεχασμένο θέατρο. (το Ρωμαϊκό Ωδείο) Έφη Νικολοπούλου, ΒΠΠΓ Ένα ξεχασμένο θέατρο. (το Ρωμαϊκό Ωδείο) Έφη Νικολοπούλου, ΒΠΠΓ Στο ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας στη Κρήτη, έχουν εντοπιστεί από τους αρχαιολόγους τέσσερις θεατρικοί χώροι διαφορετικών εποχών.

Διαβάστε περισσότερα

ΞΕΦΥΛΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΦΥΤΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ. Φυτολόγιο ΜΑΙΟΣ 2013

ΞΕΦΥΛΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΦΥΤΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ. Φυτολόγιο ΜΑΙΟΣ 2013 Φυτολόγιο ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: «Ξεφυλλίζοντας το φυτολόγιο του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων» ΚΟΙΝΟ: Νηπιαγωγείο ΧΩΡΟΣ ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων ΙΑΡΚΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: 60 λεπτά ΑΡΙΘΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.

ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ. Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο Λάζαρος ήταν στενός φίλος του Χριστού. Κατοικούσε στη Βηθανία, 3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία φιλοξένησαν

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΑΘ ΗΜΑΣ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Η ΚΑΘ ΗΜΑΣ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Η ΚΑΘ ΗΜΑΣ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΕΡΓΑΜΟΝ Το Πέργαμον ή η Πέργαμος είναι πόλη που από το τέλος του 3ου αιώνα π.χ. αναδείχθηκε σε ένα από

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 1η (318E-320C)

ΕΝΟΤΗΤΑ 1η (318E-320C) ΕΝΟΤΗΤΑ 1η (318E-320C) Μπορεί η αρετή να γίνει αντικείμενο διδασκαλίας; Ο Πρωταγόρας εξηγεί στον Σωκράτη τι διδάσκει στους νέους που παρακολουθούν τα μαθήματά του. Οι αντιρρήσεις του Σωκράτη. «Το μάθημα

Διαβάστε περισσότερα

Οδοιπορικό στο ιερό Προσκύνημα της Χιοπολίτιδας Αγίας Μαρκέλλας

Οδοιπορικό στο ιερό Προσκύνημα της Χιοπολίτιδας Αγίας Μαρκέλλας 22/07/2019 Οδοιπορικό στο ιερό Προσκύνημα της Χιοπολίτιδας Αγίας Μαρκέλλας / Ιερές Μονές Στο κεφαλοχώρι της Βολισσού σε γραφική ακρογιαλιά βρίσκεται το κτιριακό συγκρότημα του ιερού Προσκυνήματος της Χιοπολίτιδας

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Στον κήπο με τα ζώα του Μουσείου»

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Στον κήπο με τα ζώα του Μουσείου» Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Στον κήπο με τα ζώα του Μουσείου» Υλικό για προαιρετική ενασχόληση των μαθητών πριν και μετά την επίσκεψη στο Μουσείο Ακρόπολης. Κατά την επίσκεψη της σχολικής σας ομάδας στο Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

Αφιερώνω αυτή τηνεργασία στην αγαπηµένη µου δασκάλα, κυρία Ειρήνη Καραγιάννη, που µας δίδαξε µε τόση αγάπη και χαρά όλα τα µαθήµατα της Γ και Τάξης

Αφιερώνω αυτή τηνεργασία στην αγαπηµένη µου δασκάλα, κυρία Ειρήνη Καραγιάννη, που µας δίδαξε µε τόση αγάπη και χαρά όλα τα µαθήµατα της Γ και Τάξης 6ο Γυµνάσιο Νέας Ιωνίας Τάξη:Α Τµήµα:2 Μάθηµα:Αρχαία Ιστορία ιδάσκουσα:ελ.σάρδη Η ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ:ΣΕΒΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΪΟΣ 2015 Αφιερώνω αυτή τηνεργασία στην αγαπηµένη µου

Διαβάστε περισσότερα

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14 Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος Διδ. Εν. 14 Σαράντα ημέρες μετά το Πάσχα η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς Με την Ανάληψη, επισφραγίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Στον κήπο με τα φυτά του Μουσείου»

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Στον κήπο με τα φυτά του Μουσείου» Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Στον κήπο με τα φυτά του Μουσείου» Υλικό για προαιρετική ενασχόληση των μαθητών πριν και μετά την επίσκεψη στο Μουσείο Ακρόπολης. Κατά την επίσκεψη της σχολικής σας ομάδας στο

Διαβάστε περισσότερα

Το φυλλάδιο αυτό είναι του/της. που επισκέφθηκε το Ιστορικό Ιατρικό Μουσείο Χίου στις..του 201

Το φυλλάδιο αυτό είναι του/της. που επισκέφθηκε το Ιστορικό Ιατρικό Μουσείο Χίου στις..του 201 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΧΙΟΥ Το φυλλάδιο αυτό είναι του/της. που επισκέφθηκε το Ιστορικό Ιατρικό Μουσείο Χίου στις..του 201 Το εκπαιδευτικό φυλλάδιο σχεδιάστηκε για να σε βοηθήσει να γνωρίσεις καλύτερα

Διαβάστε περισσότερα

Η Τεχνολογία στην Ιατρική

Η Τεχνολογία στην Ιατρική Εκπαιδευτήριο TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ Σχολικό Έτος 2007-2008 Συνθετικές εργασίες στο μάθημα Πληροφορική Τεχνολογία της Β Γυμνασίου: Όψεις της Τεχνολογίας Θέμα: Η Τεχνολογία στην Ιατρική Τμήμα: ΗΥ: Ομάδα: Β2 pc27

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ Προτεινόμενες δραστηριότητες Θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική η συμβολή των εκπαιδευτικών για τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης μουσειακής εμπειρίας. Αυτό μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Έλλη Τσουρβάκα Χρήστος Χατζηγάκης

Έλλη Τσουρβάκα Χρήστος Χατζηγάκης Έλλη Τσουρβάκα Χρήστος Χατζηγάκης Εργασίες-Δημιουργίες μαθητών Σχολικού Έτους 2014-2015(στο πλαίσιο καινοτόμου εκπαιδευτικού προγράμματος για τα Μουσεία στο Διαδίκτυο) «Εκφάνσεις Μουσειοπαιδαγωγικής στο

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «παιδιά, έφηβοι, νέοι»

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «παιδιά, έφηβοι, νέοι» Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «παιδιά, έφηβοι, νέοι» Υλικό για προαιρετική ενασχόληση των μαθητών πριν και μετά την επίσκεψη στο Μουσείο Ακρόπολης. Κατά την επίσκεψη της σχολικής σας ομάδας στο Μουσείο Ακρόπολης,

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια με τον όρο περιγεννητική περίοδος αναφερόμαστε στο χρονικό διάστημα της κύησης, της λοχείας και των

Διαβάστε περισσότερα

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ΕΝΟΤΗΤΑ IV: ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας Κυριάκος Σουλιώτης

Διαβάστε περισσότερα

Τα σημαντικότερα γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης εκτυλίσσονται στην περιοχή που. Η Μέση Ανατολή στην αρχαιότητα

Τα σημαντικότερα γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης εκτυλίσσονται στην περιοχή που. Η Μέση Ανατολή στην αρχαιότητα Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ Τα σημαντικότερα γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης εκτυλίσσονται στην περιοχή που ονομάζεται ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ Η Μέση Ανατολή στην αρχαιότητα Ποια σύγχρονα κράτη αποτελούν την περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ. Μουσειακή παρουσίαση του οικοδομικού προγράμματος του Αυτοκράτορα Αδριανού. Μουσείο Ακρόπολης, Ισόγειο.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ. Μουσειακή παρουσίαση του οικοδομικού προγράμματος του Αυτοκράτορα Αδριανού. Μουσείο Ακρόπολης, Ισόγειο. ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ Μουσειακή παρουσίαση του οικοδομικού προγράμματος του Αυτοκράτορα Αδριανού για την Αθήνα του 2 ου αιώνα μ.χ Μουσείο Ακρόπολης, Ισόγειο Ελεύθερη πρόσβαση Ώρες λειτουργίας του Μουσείου

Διαβάστε περισσότερα

Το Ιερό του Διονύσου υπό το Σπήλαιο του Ευριπίδη

Το Ιερό του Διονύσου υπό το Σπήλαιο του Ευριπίδη Το Ιερό του Διονύσου υπό το Σπήλαιο του Ευριπίδη Η ανασκαφή των ετών 1998-2000 πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με την εποπτεία της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας - Σπηλαιολογίας και της τότε

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ:

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: Η ΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ: Η Αικατερίνη είχε κάλλος και ομορφιά ασύγκριτη. Η μητέρα της και οι συγγενείς της την πίεζαν συνεχώς να παντρευτεί, για να μην φύγουν από τα χέρια τους

Διαβάστε περισσότερα

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus ISSP 1998 Religion II - Questionnaire - Cyprus Για σας. Είμαστε από το Κέντρο Ερευνών του Cyprus College. Kάνουμε μια διεθνή έρευνα για κοινωνικές και ηθικές αντιλήψεις. Η έρευνα αυτή γίνεται ταυτόχρονα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Το Κάστρο των Ιπποτών είναι ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία της Κω. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό και επιβλητικό είναι ένα από τα αξιοθέατα που κάθε επισκέπτης του νησιού πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Στάφυλος ήταν γιος του Διονύσου και τηςαριάδνης. Σε άλλο μύθο ο Στάφυλος ήταν βοσκός του βασιλεία της

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Στάφυλος ήταν γιος του Διονύσου και τηςαριάδνης. Σε άλλο μύθο ο Στάφυλος ήταν βοσκός του βασιλεία της Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Στάφυλος ήταν γιος του Διονύσου και τηςαριάδνης. Σε άλλο μύθο ο Στάφυλος ήταν βοσκός του βασιλεία της ΑιτωλίαςΟινέα. Καθώς έβοσκε τις κατσίκες του, παρατήρησε ότι μια

Διαβάστε περισσότερα

Στους Δελφούς το 1900 π.χ. νευροχειρουργική επέμβαση στην Ελλάδα Παρασκευή, 15 Φεβρουάριος 2013 23:40

Στους Δελφούς το 1900 π.χ. νευροχειρουργική επέμβαση στην Ελλάδα Παρασκευή, 15 Φεβρουάριος 2013 23:40 Η πρώτη γνωστή μέχρι σήμερα νευροχειρουργική επέμβαση στην Ελλάδα, έγινε γύρω στο 1900 π.χ. στην περιοχή των Δελφών. Την ανακάλυψη αυτή έκαναν έλληνες επιστήμονες που μελέτησαν το κρανίο ενός άντρα από

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ της Σταυρούλας Σδρόλια Το κρασί έπαιζε τεράστιο ρόλο στην οικονομία της περιοχής του Δήμου Μελιβοίας από την αρχαιότητα μέχρι το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Οι αρχαιότερες

Διαβάστε περισσότερα

Όψεις Βυζαντίου... στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας. Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας

Όψεις Βυζαντίου... στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας. Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας... στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας Το φυλλάδιο αυτό είναι του/της... που επισκέφθηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας στις... Το φυλλάδιο που κρατάς στα χέρια σου

Διαβάστε περισσότερα

Αναρτήθηκε από τον/την Δρομπόνης Σωτήριος Πέμπτη, 18 Απρίλιος :48 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 18 Απρίλιος :49

Αναρτήθηκε από τον/την Δρομπόνης Σωτήριος Πέμπτη, 18 Απρίλιος :48 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 18 Απρίλιος :49 Στις 17 Απριλίου 2013 επισκεφθήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεγάρων. Η αρχαιολόγος κα Τσάλκου (την οποία θερμά ευχαριστούμε) μας παρουσίασε τα πολύ εντυπωσιακά ευρήματα της περιοχής μας δίνοντάς μας αναλυτικές

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΘΕΟΣ ΗΛΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΑΖΤΕΚΟΙ ΙΝΚΑΣ

Ο ΘΕΟΣ ΗΛΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΑΖΤΕΚΟΙ ΙΝΚΑΣ Ο ΘΕΟΣ ΗΛΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΑΖΤΕΚΟΙ ΙΝΚΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΡΜΑΚΟΛΑΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ 14/3/2014 1 Ο ΗΛΙΟΣ ΜΑΣ Ο Ήλιος είναι ένα άστρο, όμοιο με τα υπόλοιπα

Διαβάστε περισσότερα

Φωτογραφία 1. Ασκληπιείο Τρίκκης.

Φωτογραφία 1. Ασκληπιείο Τρίκκης. ΑΡΘΡΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Ένα μύθο θα σας πω «Ασκληπιός» Ο Ασκληπιός ήταν ο θεός της Ιατρικής στην Αρχαία Ελλάδα και αναμφίβολα ο πρώτος Ιατρός του αρχαίου Ελληνικού κόσμου. Σύμφωνα με την παράδοση ήταν γιος ενός

Διαβάστε περισσότερα

Η εξέλιξη της έννοιας της Ορογένεσης στην ελληνική Μέση Εκπαίδευση κατά την περίοδο 1900 έως 1980.

Η εξέλιξη της έννοιας της Ορογένεσης στην ελληνική Μέση Εκπαίδευση κατά την περίοδο 1900 έως 1980. Η εξέλιξη της έννοιας της Ορογένεσης στην ελληνική Μέση Εκπαίδευση κατά την περίοδο 1900 έως 1980. Κυριακούλα ΜΑΚΡΗ Υπ. Διδάκτορας, Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ. kmakri@geo.auth.gr Αλέξανδρος ΧΑΤΖΗΠΕΤΡΟΣ Λέκτορας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΥΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ:

ΔΥΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ: ΔΥΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ: Α. Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΙΝΔΟΥ Β. Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ ΤΩΝ ΝΕΟΛΙΘΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ! ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (7000-3500 π.χ.) Νεολιθική Επανάσταση + αλλαγή τρόπου ζωής ανθρώπων:

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική των Καταστροφών: Η άλλη διάσταση της Επείγουσας Ιατρικής

Ιατρική των Καταστροφών: Η άλλη διάσταση της Επείγουσας Ιατρικής Ιατρική των Καταστροφών: Η άλλη διάσταση της Επείγουσας Ιατρικής ηµήτριος Γ. Πύρρος, MD, EMDM /ντης Ιατρικών Υπηρεσιών, ΚΥ ΕΚΑΒ President-elect, elect, WADEM Ορισµοί Υπάρχουν τουλάχιστον 50 ορισµοί για

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό

Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό Με τον όρο Μυκηναϊκός Πολιτισμός χαρακτηρίζεται ο προϊστορικός πολιτισμός της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, που αναπτύχθηκε την περίοδο 1600-1100 π. Χ., κυρίως στην

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 5η Ενότητα: Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Εισαγωγικά κείμενα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 5η Ενότητα: Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Εισαγωγικά κείμενα ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγικά κείμενα 2. Βαθμοί επιθέτων και επιρρημάτων Η σύγκριση 3. Το β συνθετικό Λεξιλόγιο 4. Οργάνωση και συνοχή της περιγραφής και της αφήγησης 5. Δραστηριότητες παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγεια κοιμητήρια (σε υπαίθριες εκτάσεις που ανήκαν σε πλούσιους πιστούς). Αποτελούνταν από υπόγειες σήραγγες σε μορφή λαβύρινθου μήκους πολλών

Υπόγεια κοιμητήρια (σε υπαίθριες εκτάσεις που ανήκαν σε πλούσιους πιστούς). Αποτελούνταν από υπόγειες σήραγγες σε μορφή λαβύρινθου μήκους πολλών Κατακόμβες, τόπος καταφυγής και μνήμης Τι ήταν οι κατακόμβες; Υπόγεια κοιμητήρια (σε υπαίθριες εκτάσεις που ανήκαν σε πλούσιους πιστούς). Αποτελούνταν από υπόγειες σήραγγες σε μορφή λαβύρινθου μήκους πολλών

Διαβάστε περισσότερα

Μετεκπαιδευτικά μαθήματα από τον Ι.Σ.Α. και την Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Β' ΚΥΚΛΟΣ: 2η ενότητα: ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΟΛΟΓΙΑ

Μετεκπαιδευτικά μαθήματα από τον Ι.Σ.Α. και την Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Β' ΚΥΚΛΟΣ: 2η ενότητα: ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΟΛΟΓΙΑ Μετεκπαιδευτικά μαθήματα από τον Ι.Σ.Α. και την Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Β' ΚΥΚΛΟΣ: ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΟΛΟΓΙΑ 2η ενότητα: ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΠΕΙΓΟΝΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ Σωστικές ενέργειες

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Ιερό Αφροδίτης Π α ν α γ ι ώ τ η ς Ν ε ο φ ύ τ ο υ Β 2 Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαρία Χατζημιχαήλ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Γενική Εισαγωγή..σελ.3 Ιστορική αναδρομή..σελ.3 Περιγραφή του χώρου.σελ.4

Διαβάστε περισσότερα

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Κεφάλαιο 1 - Το μυστικό της ιατρικής Σε κάθε θέμα ή επιστήμη υπάρχει πάντα ένα δεδομένο που είναι σημαντικότερο σε σύγκριση με

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ. Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ. Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας ΥΠΟΜΝΗΜΑ 1. Ο ΙΚΙΑ «ΔΙΟΝΥΣΟΥ» 2. Ο ΙΚΙΑ «ΑΡΠΑΓΗΣ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ» 3. Δ Η Μ Ο Σ ΙΟ ΑΡΧΕΙΟ 4. ΑΓΟΡΑ 5. ΥΠΟΓΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας ελληνιστικός ονομάστηκε o πολιτισμός που προήλθε από τη σύνθεση ελληνικών και ανατολικών στοιχείων κατά τους τρεις

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΙΒ ΕΠΚΑ ΠΟΥΛΙΑ ΚΑΙ ΖΩΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΙΒ ΕΠΚΑ ΠΟΥΛΙΑ ΚΑΙ ΖΩΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΙΒ ΕΠΚΑ ΠΟΥΛΙΑ ΚΑΙ ΖΩΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Μάιος 2010-2011 Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων Πλατεία 25 ης Μαρτίου 6 45221, Ιωάννινα τηλ.2651001089, fax: 2651001051

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογικό Μουσείο Αγρινίου: μια άλλη προσέγγιση

Αρχαιολογικό Μουσείο Αγρινίου: μια άλλη προσέγγιση Αρχαιολογικό Μουσείο Αγρινίου: μια άλλη προσέγγιση Ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάσεων αρχαιολογικών μουσείων συνηθίζεται να δίνεται έμφαση στα αντικείμενα και την καθαρή αρχαιολογική πληροφορία,

Διαβάστε περισσότερα

Κατακόμβες έχουν βρεθεί στη Ρώμη (60+) στην Αίγυπτο,στη Νάπολη, στη Μάλτα, στη Σικελία και στη Μήλο Οι κρύπτες ήταν διακοσμημένες με τοιχογραφίες που

Κατακόμβες έχουν βρεθεί στη Ρώμη (60+) στην Αίγυπτο,στη Νάπολη, στη Μάλτα, στη Σικελία και στη Μήλο Οι κρύπτες ήταν διακοσμημένες με τοιχογραφίες που Κατακόμβες Κατακόμβες έχουν βρεθεί στη Ρώμη (60+) στην Αίγυπτο,στη Νάπολη, στη Μάλτα, στη Σικελία και στη Μήλο Οι κρύπτες ήταν διακοσμημένες με τοιχογραφίες που είχαν συμβολικές απεικονίσεις με θρησκευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός για τους φροντιστές ασθενών και των οικογενειών

Οδηγός για τους φροντιστές ασθενών και των οικογενειών Greek Rights and Responsibilities Οδηγός για τους φροντιστές ασθενών και των οικογενειών Περιεχόμενα Η Περίθαλψη της Υγείας σας Τα Δικαιώματα & οι Υποχρεώσεις σας...3 Πρόσβαση Έχετε το δικαίωμα σε υγειονομική

Διαβάστε περισσότερα

Ακολούθησέ με... στο Ιερό του Ολυμπίου Διός και τα Παριλίσσια Ιερά

Ακολούθησέ με... στο Ιερό του Ολυμπίου Διός και τα Παριλίσσια Ιερά Ακολούθησέ με... στο Ιερό του Ολυμπίου Διός και τα Παριλίσσια Ιερά Ακολούθησέ με... στο Ιερό του Ολυμπίου Διός και τα Παριλίσσια Ιερά ΣΤΑΔΙΟ ΖΑΠΠΕΙΟ 2 ΙΕΡΟΟΛΥΜΠΙΟΥΔΙΟΣΚΑΤΒΑΛΑΝΕΙΟΤΡΟΛΥΜΠΙΑΓΗΤΟΖΠΥΛΗΑΔΡΙΑΝΟΥΜΠΕΠΙΔΕΛΦΙΝΙΩΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΒΕΑΤΟΔΕΥΚΑΛΙΩΝΑΣΥΖΠΥΡΡΑΠΟΡΘΗΣΕΑΣΧΡΥΣΕΛΕΦΑΝΤΙΝΟΑΓΑΛΜΑΙΛΙΣΣΟΣΟΡΑΣΤΥΠΟΚΕΚΙΟΝΕΣΙΡΙΚΕΤΗΡΙΑΚΛΑΔΟΣΥΒΟΤΕΜΕΝΟΣΑΝΤΑΨΙΔΑΜΕΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣΩΚΕΒΑΛΕΡΙΑΝΟΣΓΑΔΕΛΦΙΝΙΟΣΑΠΟΛΛΩΝΑΣΜοτΕιΝΟΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣΤΥΡΚΡΟΝΟΣΗΡΕΑΠΥΡΝΕΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΑΠΘ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΑΠΘ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΑΠΘ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Παναγιώτης Μπαμίδης Επίκ. Καθηγητής Ιατρικής Πληροφορικής Ιατρικής Εκπαίδευσης Τριπλή αποστολή και ποικιλομορφία στην Ι.Σ.Α.Π.Θ. Εκπαίδευση Έρευνα Προσφορά φροντίδας υγείας

Διαβάστε περισσότερα

Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους

Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους 20/04/2019 Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους / Ορθόδοξες Προβολές Ο Λάζαρος με τις αδελφές του ζούσαν στη Βηθανία ένα χωριό που βρισκόταν περίπου δεκαπέντε στάδια (τρία χιλιόμετρα) ανατολικά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Κλασική Αρχαιολογία ΙΙ (5ος - 4ος αι. π.χ.) Ιφιγένεια Λεβέντη

Εισαγωγή στην Κλασική Αρχαιολογία ΙΙ (5ος - 4ος αι. π.χ.) Ιφιγένεια Λεβέντη Εισαγωγή στην Κλασική Αρχαιολογία ΙΙ (5ος - 4ος αι. π.χ.) Ιφιγένεια Λεβέντη Τμήμα: Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 8. Πανελλήνια Ιερά. Δελφοί και Ολυμπία Τα Πανελλήνια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΡΙΣΟΚΚΑ Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ο φιλαθήναιος αυτοκράτορας Αδριανός: όσα δεν ξέρετε γι αυτόν

Ο φιλαθήναιος αυτοκράτορας Αδριανός: όσα δεν ξέρετε γι αυτόν 19 Ιανουαρίου 2017 Ο φιλαθήναιος αυτοκράτορας Αδριανός: όσα δεν ξέρετε γι αυτόν Επιστήμες / Ιστορία / Μουσεία Το Μουσείο της Ακρόπολης τιμά την επέτειο των 1900 χρόνων από την άνοδο στο θρόνο του φιλαθήναιου

Διαβάστε περισσότερα

http://www.namuseum.gr/object-month/2012/jul/jul12-en.html

http://www.namuseum.gr/object-month/2012/jul/jul12-en.html Ο Οινοπίωνας, ήταν γιος του θεού Διόνυσου και της Αριάδνης, κόρης του Μίνωα και θεωρείται ο πρώτος μυθικός βασιλιάς της Χίου. Δίδαξε στους κατοίκους την τέχνη της αμπελουργίας και την παραγωγή του καλύτερου

Διαβάστε περισσότερα

H πρώτη Ακαδημία Κλινικής Αρωματοθεραπείας στην Ελλάδα

H πρώτη Ακαδημία Κλινικής Αρωματοθεραπείας στην Ελλάδα H πρώτη Ακαδημία Κλινικής Αρωματοθεραπείας στην Ελλάδα Αποκτήστε πιστοποιημένο δίπλωμα με το πιο έγκυρο πρόγραμμα σπουδών Satelitte School of Penny Price Academy IFPA CERTIFIED H πρώτη Ακαδημία Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες ή Καστέλλια.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες ή Καστέλλια. ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΛΙΝΔΟΙΑ ΣΥΝΟΨΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΟΛΗΣ: Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ:

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ: Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ: πρόσωπα και αντικείμενα Γνωρίζετε ότι: το Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης ιδρύθηκε στις αρχές του 20

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΥΠΟΟΜΑΔΑ:ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ ΒΙΚΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΗΛΙΑΝΑ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΤΩ ΑΓΑΠΙΟΥ

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΥΠΟΟΜΑΔΑ:ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ ΒΙΚΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΗΛΙΑΝΑ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΤΩ ΑΓΑΠΙΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΥΠΟΟΜΑΔΑ:ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ ΒΙΚΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΗΛΙΑΝΑ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΤΩ ΑΓΑΠΙΟΥ Αρχαία Αγορά Η λέξη αγορά παράγεται από το ρήμα αγείρω (συναθροίζω,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΑΡΙΖΑ ΝΤΕΚΑΣΤΡΟ

ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΑΡΙΖΑ ΝΤΕΚΑΣΤΡΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΑΡΙΖΑ ΝΤΕΚΑΣΤΡΟ Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχεδίασε η Μαρίζα Ντεκάστρο, παιδαγωγός-συγγραφέας, για την πολιτιστική εταιρεία Η ΠΥΡΝΑ. Οι χάρτες είναι

Διαβάστε περισσότερα

EΡΓΑΛΕΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ (PCAT) ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ (Ερωτηματολόγιο δομής) Ιούλιος 2013

EΡΓΑΛΕΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ (PCAT) ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ (Ερωτηματολόγιο δομής) Ιούλιος 2013 EΡΓΑΛΕΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ (PCAT) ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ (Ερωτηματολόγιο δομής) ici n e Ιούλιος 2013 Οδηγίες Fa m ily M ed Παρακαλούμε απαντήστε στις σχετικές ερωτήσεις, ως εκπρόσωπος της

Διαβάστε περισσότερα