GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Διδάσκει: Βασίλης Τσελφές Σημειώσεις, Βασίλης Τσελφές 2013

2 Η ΤΡΙΤΗ ΜΕΡΑ ΑΛΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΥ ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Μέχρι τώρα περιέγραψα τη μορφή του κοπερνικού συστήματος. Να όμως τώρα που ο Άρης εξαπολύει μια περήφανη επίθεση ενάντια στο σύστημα αυτό: αν είναι αλήθεια πως οι αποστάσεις του από τη γη ποικίλλουν με τέτοιο τρόπο ώστε ανάμεσα στη μικρότερη και στη μεγαλύτερη η διαφορά να είναι όσο δύο φορές η απόσταση ανάμεσα στη Γη και στον ήλιο, τότε όταν ο Άρης είναι πολύ κοντά μας, ο δίσκος του έπρεπε να μας φαίνεται 60 φορές μεγαλύτερος απ όσο όταν είναι στην πιο μακρινή απόσταση. Όμως εμείς δεν διαπιστώνουμε αυτή τη φανερή διαφορά μεγέθους. Πράγματι, όταν βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τον ήλιο, επομένως κοντά στη γη, δεν δείχνει ούτε τέσσερις ή πέντε φορές μεγαλύτερος απ όσο δείχνει κοντά στη συζυγία, όταν κρύβεται από τις ακτίνες του ήλιου. Μια άλλη δυσκολία ακόμα μεγαλύτερη παρουσιάζεται με την Αφροδίτη: αν η Αφροδίτη γυρίζει γύρω από τον ήλιο, όπως επιβεβαιώνει ο Κοπέρνικος, είναι άλλοτε από πάνω άλλοτε από κάτω, απομακρύνεται από μας και μας προσεγγίζει κατά όλο το μήκος της διαμέτρου του κύκλου που διαγράφει. Θα έπρεπε, λοιπόν, όταν βρίσκεται κάτω από τον ήλιο και πολύ κοντά σε μας, ο δίσκος της να μας φαίνεται κάτι λιγότερο από 40 φορές μεγαλύτερος απ όταν είναι πάνω απ τον ήλιο και προσεγγίζει τη συζυγία του. Η διαφορά που βλέπουμε, όμως είναι σχεδόν αδιάκριτη. Ας προσθέσουμε ακόμα μία δυσκολία. Αν το σώμα της Αφροδίτης είναι καθαυτό σκοτεινό και δεν λάμπει, όπως η σελήνη, παρά μόνο επειδή τη φωτίζει ο ήλιος, όπως μοιάζει λογικό να πιστεύουμε, θα έπρεπε, όταν βρίσκεται κάτω από τον ήλιο να μας φαίνεται σαν δρεπάνι, όπως η σελήνη όταν είναι κοντά σον ήλιο. Όμως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Επομένως, λέει ο Κοπέρνικος, ή θα είναι φωτεινή από μόνη της, ή η ύλη της θα εμποτίζεται από το φως του ηλίου και θα το διαχέει σε όλο της το πάχος, πράγμα που θα της επιτρέπει να φαίνεται σε μας ότι λάμπει πάντα. Έτσι δικαιολογεί ο Κοπέρνικος το ότι η Αφροδίτη δεν αλλάζει σχήμα. Δεν λέει όμως τίποτε για τη μικρή αλλαγή μεγέθους της, και δεν λέει τίποτε ούτε και για τον Άρη. Νομίζω ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν καταφέρνει να σώσει με ικανοποιητικό τρόπο ένα φαινόμενο που συμφωνεί ελάχιστα με τη θέση του. Είχε τόσα άλλα που συμφωνούσαν για να πειστεί, ώστε διατήρησε τη θέση του και την εξέλαβε ως αληθή. Πέρα απ όλα αυτά, η υπόθεση ότι όλοι οι πλανήτες κινούνται μαζί με τη γη γύρω από τον ήλιο που είναι το κέντρο της περιφοράς τους, και πως μόνο η σελήνη διαταράσσει αυτή την τάξη επειδή έχει τη δική της, ιδιαίτερη κίνηση γύρω από τη γη, 1 P a g e

3 μοιάζει να αλλοιώνει τόσο πολύ την τάξη ώστε να την κάνει αναληθοφανή και λανθασμένη. Αυτές οι δυσκολίες είναι μεγάλες και θαυμάζω τον Αρίσταρχο και τον Κοπέρνικο. Δεν μπορούσαν να μην τις παρατηρήσουν, χωρίς όμως να μπορέσουν να τις λύσουν. Ωστόσο, χάρη σε άλλες θαυμαστές συμφωνίες, εμπιστεύτηκαν αυτό που τους έλεγε η λογική τους, σε τέτοιο σημείο ώστε να επιβεβαιώνουν με κάθε εμπιστοσύνη ότι η δομή του σύμπαντος δεν μπορεί να διαφέρει από το σχήμα που περιέγραψαν. Υπάρχουν κι άλλες ακόμα δυσκολίες, πολύ σοβαρές και πολύ όμορφες, που τα συνηθισμένα πνεύματα δεν κατορθώνουν να λύσουν με ευκολία, ο Κοπέρνικος όμως τις είδε και τις φώτισε. Θα επανέλθουμε σ αυτές αργότερα, όταν θα έχουμε απαντήσει στις προηγούμενες αντιρρήσεις. Ας έρθουμε λοιπόν στις διαλευκάνσεις και στις απαντήσεις σ αυτές τις τρεις πολύ σοβαρές αντιρρήσεις. Λέω πως οι δύο πρώτες όχι μόνον δεν αντιτίθενται στο σύστημα του Κοπέρνικου, αλλά του παρέχουν ισχυρή και πλήρη υποστήριξη: Ο Άρης και η Αφροδίτη παρουσιάζουν πράγματι διαφορετικές μορφές, που ταιριάζουν με τις σχέσεις που ορίζονται. Η Αφροδίτη, όταν είναι κάτω από τον ήλιο, εμφανίζεται πράγματι με τη μορφή δρεπανιού και αλλάζει σχήμα ακριβώς όπως η σελήνη. ΣΑΓΚΡΕΝΤΟ. Μα, αν αυτό δεν μπόρεσε να το δει ο Κοπέρνικος, τότε πώς το είδες εσύ; ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Όλα αυτά τα πράγματα μπορούμε να τα διαπιστώσουμε μόνο μέσω της όρασης, και οι άνθρωποι δεν έχουν προικιστεί από τη φύση με μια όραση τόσο τέλεια ώστε να μπορεί να παρατηρήσει αυτές τις διαφορές. Έτσι λοιπόν το ίδιο το όργανο της όρασης γίνεται το εμπόδιο. Αλλά, στην εποχή μας, ο Θεός θέλησε να δώσει στο ανθρώπινο πνεύμα μια εκπληκτική επινόηση, την τελειοποίηση της όρασής μας, που πολλαπλασιάζεται τώρα επί 4, 6, 10, 20, 30 ή 40. Από τώρα και στο εξής, ένας μεγάλος αριθμός αντικειμένων που ήταν αόρατα για μας επειδή ήταν απομακρυσμένα ή πάρα πολύ μικρά, είναι πια απολύτως ορατά χάρη στο τηλεσκόπιο. ΣΑΓΚΡΕΝΤΟ. Μα η Αφροδίτη και ο Άρης δεν είναι τέτοια αντικείμενα, αόρατα εξαιτίας της μεγάλης τους απόστασης ή των μικρών τους διαστάσεων. Αρκεί η απλή, φυσική όρασή μας για να τα διακρίνουμε. Γιατί λοιπόν δεν παρατηρούμε τις διαφορές τους στο μέγεθος και στο σχήμα; ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Αυτό που μας εμποδίζει, είναι σε μεγάλο βαθμό το ίδιο μας το μάτι, σου το είπα. Δεν μας αναπαριστάνει τα λαμπερά μακρινά αντικείμενα με απλή και καθαρή 2 P a g e

4 μορφή, αλλά στεφανωμένα από ξένες και δευτερεύουσες ακτίνες τόσο μεγάλες και τόσο πολλές ώστε το σώμα των αντικειμένων αυτών να μας φαίνεται 10, 20, 100 ή 1000 φορές μεγαλύτερο απ όσο αν ήταν περιορισμένο στον εαυτό του και απαλλαγμένο απ αυτή την κόμη από ακτίνες που δεν του ανήκει. ΣΑΓΚΡΕΝΤΟ. Θυμάμαι ότι διάβασα κάτι γι αυτό το ζήτημα σε ένα βιβλίο του κοινού μας φίλου. Δεν θυμάμαι αν ήταν στο Επιστολές για τον Ήλιο ή στο Il Saggiatore. Για να φρεσκάρεις τη μνήμη μου αλλά και για να δώσεις τις πληροφορίες στον Σιμπλίκιο που ίσως δεν έχει δει αυτά τα κείμενα, καλό θα ήταν να μας εξηγήσεις με περισσότερες λεπτομέρειες αυτό το ζήτημα. Μου φαίνεται αναγκαίο, αν θέλουμε να καταλάβουμε περί τίνος πρόκειται. ΣΙΜΠΛΙΚΙΟ. Ο Σαλβιάτι μιλάει για πράγματα που είναι στ αλήθεια καινούργια για μένα. Για να είμαι ειλικρινής, δεν είχα την περιέργεια να διαβάσω αυτά τα βιβλία μέχρι σήμερα και ούτε έδειξα μεγάλη εμπιστοσύνη στο κυάλι που ανακαλύφθηκε πρόσφατα. Κι ακόμα, ακολουθώντας τα ίχνη των φίλων μου, των περιπατητών, πίστεψα πως όλα αυτά τα επιτεύγματα που κρίθηκαν εκπληκτικά και θαυμαστά, δεν ήταν παρά σοφιστείες και ψευδαισθήσεις οφειλόμενες στους φακούς. Αν μέχρι σήμερα ήμουν βυθισμένος στο λάθος, θα είμαι ευτυχής αν με βγάλεις απ αυτό. Και γοητευμένος απ όλους τους νεωτερισμούς που έχω ακούσει μέχρι τώρα, θα ακούσω με μεγάλη προσοχή και τη συνέχεια. ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Οι άνθρωποι αυτοί κάνουν λάθος να είναι τόσο βέβαιοι για τη δική τους οξυδέρκεια και να κατακρίνουν την κρίση των άλλων. Είναι αξιοπρόσεκτο: χωρίς να έχουν δοκιμάσει ποτέ αυτό το όργανο, θεωρούν ότι είναι ικανοί να το κρίνουν και μάλιστα καλύτερα από εκείνους που έχουν κάνει και συνεχίζουν να κάνουν πειράματα μ αυτό κάθε μέρα, χιλιάδες και χιλιάδες φορές. Αλλά, σε παρακαλώ, ας αφήσουμε κατά μέρος αυτούς τους ξεροκέφαλους: ακόμα και όταν τους κατακρίνουμε, τους κάνουμε μεγάλη τιμή. Ας επανέλθουμε σ αυτά που λέγαμε. Όταν κοιτάζουμε αντικείμενα που λάμπουν, είτε το φως τους διαθλάται στο υγρό περιβάλλον της κόρης μας, είτε αντανακλάται στις άκρες των βλεφάρων μας και εξαπλώνει τις αντανακλώμενες ακτίνες του στις κόρες, είτε για ένα άλλο λόγο ακόμα, λέω πως τα αντικείμενα αυτά παρουσιάζονται στο μάτι μας να περιβάλλονται από ακτίνες: φαίνονται επομένως πολύ πιο μεγάλα απ όσο αν βλέπαμε το σώμα τους γυμνό, απαλλαγμένο απ αυτές τις ακτίνες. Η μεγέθυνση είναι τόσο σημαντικότερη όσο μικρότερα είναι τα φωτεινά αντικείμενα. Για να είμαι ακριβής, αν υποθέσουμε, για παράδειγμα, ότι έχουμε μια μεγέθυνση των 3 P a g e

5 τεσσάρων ιντσών που οφείλεται στην λαμπερή κόμη και αυτή προστίθεται σε ένα κύκλο με διάμετρο τεσσάρων ιντσών, τότε το φαινομενικό μέγεθος θα πολλαπλασιάζεται επί εννέα, αλλά ΣΙΜΠΛΙΚΙΟ. Αναρωτιέμαι μήπως ήθελες να πεις επί τρία. Αν προσθέσουμε τέσσερις ίντσες από τη μια και την άλλη μεριά ενός κύκλου τεσσάρων ιντσών, τριπλασιάζεται το μέγεθος, δεν εννεαπλασιάζεται. ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Λίγη γεωμετρία, Σιμπλίκιο. Η διάμετρος τριπλασιάζεται, αυτό είναι αλήθεια, αλλά η επιφάνεια εννεαπλασιάζεται και γι αυτήν μιλάμε. Πραγματικά, Σιμπλίκιο, οι επιφάνειες των κύκλων έχουν μεταξύ τους την ίδια σχέση που έχουν τα τετράγωνα των διαμέτρων τους. Ο κύκλος που έχει διάμετρο τέσσερις ίντσες είναι για τον κύκλο που έχει διάμετρο δώδεκα ίντσες όσο είναι το τετράγωνο του τέσσερα για το τετράγωνο του δώδεκα, δηλαδή όσο το 16 για το 144. Άρα λοιπόν είναι εννέα φορές μεγαλύτερος κι όχι τρεις. Αυτά για πληροφόρησή σου, Σιμπλίκιο. Ας συνεχίσουμε. Αν προσθέσουμε την ίδια κόμη των τεσσάρων ιντσών σε ένα κύκλο με διάμετρο δύο ίντσες μόνο, τότε η διάμετρος του στέμματος θα είναι δέκα ίντσες και η σχέση της επιφάνειας αυτού του κύκλου με το γυμνό σώμα θα είναι 100 προς 4, που είναι τα τετράγωνα του 10 και του 2. Η αύξηση λοιπόν θα είναι της τάξης του 25. Τέλος, αν προσθέσουμε τις 4 ίντσες της κόμης σε ένα μικρό κύκλο με διάμετρο μία ίντσα, τότε η αύξηση θα είναι 81. Οι αυξήσεις λοιπόν είναι όλο και μεγαλύτερες όσο τα αντικείμενα που μεγεθύνονται είναι μικρότερα. ΣΑΓΚΡΕΝΤΟ. Η δυσκολία που προβλημάτισε τον Σιμπλίκιο δεν με προβλημάτισε εμένα. Αλλά υπάρχουν μερικά άλλα σημεία στα οποία θα ήθελα να έχω εξηγήσεις. Ιδιαίτερα, θα ήθελα να καταλάβω σε ποια βάση επιβεβαιώνεις ότι αυτή η αύξηση είναι πάντα ίση σε όλα τα ορατά αντικείμενα. ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Έχω ήδη ξεκαθαρίσει ότι μόνο τα φωτεινά αντικείμενα μεγαλώνουν και όχι τα σκοτεινά. Θα προσθέσω και το εξής: τα αντικείμενα που λάμπουν πιο ζωηρά κάνουν πιο μεγάλη και πιο ισχυρή την αντανάκλαση στην κόρη μας, επομένως μας φαίνονται πιο μεγεθυσμένα από τα λιγότερο φωτεινά αντικείμενα. Για να μην επεκταθώ περισσότερο σ αυτό το επιμέρους σημείο, ας περάσουμε σ αυτό που μας διδάσκει ο πραγματικός μας δάσκαλος. Απόψε το βράδυ, όταν ο ουρανός σκοτεινιάσει για τα καλά, ας κοιτάξουμε το αστέρι του Δία. Θα δούμε ότι ακτινοβολεί και είναι πολύ μεγάλο. Ας το κοιτάξουμε στη συνέχεια μέσα από ένα σωλήνα ή μέσα απ τη μικρή χαραμάδα που θ αφήσουμε ανάμεσα στα δάχτυλα και 4 P a g e

6 στην παλάμη μας αν σφίξουμε τη γροθιά μας και τη βάλουμε πάνω στο μάτι μας. Ή πάλι ας το κοιτάξουμε μέσα από μια τρύπα που θα ανοίξουμε με μια λεπτή βελόνα σ ένα φύλλο χαρτί. Θα δούμε τότε ότι ο δίσκος του Δία δεν θα έχει πια τις ακτίνες του και θα μας φαίνεται πολύ μικρός, πολύ μικρότερος από το ένα εξηκοστό του μεγάλου πυρσού που βλέπαμε κοιτάζοντας με γυμνό μάτι. Μπορούμε μετά να κοιτάξουμε το Σκύλο (Σείριος): είναι ένα πολύ όμορφο άστρο, το μεγαλύτερο από τα απλανή αστέρια. Με γυμνό μάτι δεν φαίνεται καθόλου μικρότερο από το Δία. Αν όμως του αφαιρέσουμε την κόμη του με τον τρόπο που σας είπα, τότε θα δούμε τον δίσκο του τόσο μικρό που δεν θα φαίνεται ίσος ούτε με το ένα εικοστό του Δία. Αυτοί που δεν έχουν εξαιρετική όραση, μάλιστα, θα μπορούν με δυσκολία να τον παρατηρήσουν. Μπορούμε επομένως λογικά να συμπεράνουμε ότι αυτό το αστέρι, που έχει πολύ ζωηρότερο φως από τον Δία, περιβάλλεται από ακτινοβολία μεγαλύτερη απ αυτήν του Δία. Όσο για την ακτινοβολία του ήλιου και της σελήνης, είναι σχεδόν μηδενική, γιατί το μέγεθός τους και μόνο καταλαμβάνει τόσο χώρο στο μάτι μας ώστε να μην αφήνει και πολύ για τις δευτερεύουσες ακτίνες. Βλέπουμε λοιπόν τους δίσκους τους απογυμνωμένους και περιορισμένους. Κάνοντας ένα άλλο πείραμα, που έχω κάνει πολλές φορές, θα μπορέσουμε να διαπιστώσουμε πως, πραγματικά, τα σώματα που λάμπουν ζωηρότερα ακτινοβολούν πολύ περισσότερο από εκείνα που έχουν χλωμό φως. Πολλές φορές είδα μαζί τον Δία και την Αφροδίτη, όταν απέχουν από τον ήλιο 25 ή 30 μοίρες. Ο ουρανός ήταν σκοτεινός και η Αφροδίτη φαινόταν 8 ή 10 φορές μεγαλύτερη όταν κοίταζα με γυμνό μάτι. Όταν μετά κοίταζα με το τηλεσκόπιο, διέκρινα πως στην πραγματικότητα ο δίσκος του Δία ήταν τουλάχιστον τέσσερις φορές μεγαλύτερος απ αυτόν της Αφροδίτης, αλλά η ζωηράδα της Αφροδίτης ήταν ασύγκριτα μεγαλύτερη από το πολύ χλωμό φως του Δία, κι αυτό οφείλεται πολύ απλά στην πολύ μεγάλη απόσταση του Δία από τον ήλιο κι από μας, ενώ η Αφροδίτη είναι κοντά και σε μας και στον ήλιο. Τώρα που ξεκαθαρίστηκε αυτό δεν είναι δύσκολο να καταλάβετε ότι ο Άρης, όταν βρίσκεται απέναντι από τον ήλιο κι επομένως εφτά φορές πιο κοντά στη γη απ όσο όταν πλησιάζει στη συζυγία του, μας φαίνεται μόλις 4 ή 5 φορές μεγαλύτερος, ενώ έπρεπε να τον βλέπουμε μεγεθυσμένο τουλάχιστον κατά 50 φορές. Αιτία είναι μόνο η ακτινοβολία του. Ας τον απαλλάξουμε από τις δευτερεύουσες ακτίνες και θα τον δούμε αμέσως στην αναμενόμενη αναλογία. Όμως, για να απαλλάξουμε από την κόμη, το καλύτερο και το μοναδικό μέσον είναι το τηλεσκόπιο. Μεγεθύνει το δίσκο 900 ή χίλιες φορές, μας κάνει λοιπόν να τον βλέπουμε γυμνό και περιορισμένο όπως το δίσκο της σελήνης. Και ανάμεσα στις δύο θέσεις του, ο δίσκος μεταβάλλεται ακριβώς κατά την αναμενόμενη σχέση. 5 P a g e

7 Ας περάσουμε στην Αφροδίτη. Τη στιγμή της συζυγίας της το βράδυ, όταν βρίσκεται κάτω από τον ήλιο, έπρεπε να φαίνεται 40 φορές μεγαλύτερη απ όσο τη στιγμή της άλλης συζυγίας της, το πρωί. Κι όμως, δεν φαίνεται ούτε διπλάσια. Κι αυτό γιατί, επιπλέον από την επίδραση της ακτινοβολίας, έχει σχήμα δρεπανιού, κι όχι μόνο οι άκρες της είναι λεπτές, αλλά δέχονται το φως του ήλιου λοξά, κι επομένως αρκετά χλωμό. Επειδή αυτό το φως είναι αδύνατο και αδύναμο, η ακτινοβολία είναι λιγότερο πλατιά και ζωηρή απ όταν μας δείχνει το ημισφαίριό της ολόφωτο. Αλλά το τηλεσκόπιο δείχνει πολύ καθαρά τις άκρες της εξίσου ορισμένες και διακριτές όσο αυτές της σελήνης και βλέπουμε πως ανήκουν σ έναν πολύ μεγάλο κύκλο, σχεδόν 40 φορές μεγαλύτερο από τον ίδιο δίσκο όταν βρίσκεται πάνω από τον ήλιο, στην τελευταία του εμφάνιση το πρωί. ΣΑΓΚΡΕΝΤΟ. Ω! Νικόλαε Κοπέρνικε! Τι απόλαυση θα ήταν για σένα να δεις με τόσο ξεκάθαρες εμπειρίες να επιβεβαιώνεται αυτό το μέρος του συστήματός σου! ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Σίγουρα, αλλά το υπέρτατο πνεύμα του θα είχε τότε μικρότερη φήμη ανάμεσα σ αυτούς που γνωρίζουν! Σας το είπα, παρατηρούμε ότι, καθοδηγημένος από τη λογική, υποστήριξε αποφασιστικά το αντίθετο απ αυτό που του έδειχναν οι εμπειρίες των αισθήσεων. Δεν θα πάψω ποτέ να βρίσκω εντυπωσιακή την επιμονή και την αποφασιστικότητά του να επιβεβαιώνει, παρ όλα αυτά, ότι η Αφροδίτη γυρίζει γύρω από τον ήλιο και απέχει περισσότερο από έξι φορές από μας στη μια της θέση απ όσο στην άλλη, κι όμως μας φαίνεται πάντα ίδια, ενώ έπρεπε να μας φαίνεται σαράντα φορές μεγαλύτερη. ΣΑΓΚΡΕΝΤΟ. Σκέφτομαι ότι έπρεπε να βλέπουμε επίσης στο Δία, τον Κρόνο και τον Ερμή εμφανείς διαφορές μεγέθους που ανταποκρίνονται ακριβώς στις διαφορές των αποστάσεών τους. ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Τους δύο ανώτερους πλανήτες, τους παρατήρησα εγώ ο ίδιος με ακρίβεια κάθε χρόνο εδώ και είκοσι δύο χρόνια. Για τον Ερμή, δεν μπορούμε να κάνουμε αξιόλογες παρατηρήσεις, γιατί εμφανίζεται μόνο όταν είναι στη μεγαλύτερή του γωνία με τον ήλιο και τότε η ανισότητα των αποστάσεών του από τη γη είναι αδιάκριτη. Δεν μπορούμε λοιπόν να παρατηρήσουμε διαφορές στις αποστάσεις ούτε μεταβολές του σχήματος, ενώ πρέπει να είναι ακριβώς ίδιες με αυτές της Αφροδίτης. Όταν τον βλέπουμε, πρέπει να φαίνεται με μορφή ημικύκλιου, όπως η Αφροδίτη στη μεγαλύτερή της απόσταση, αλλά καθώς είναι κοντά στον ήλιο, ο δίσκος του είναι τόσο μικρός και η ακτινοβολία του τόσο ζωηρή ώστε η ισχύς του τηλεσκόπιου να μην 6 P a g e

8 αρκεί για να τον απαλλάξει από την κόμη του και να τον κάνει να φαίνεται γυμνός από ακτίνες. Μένει να απομακρύνουμε αυτό που φαινόταν να είναι μια μεγάλη αντίρρηση για την κίνηση της γης: ότι δηλαδή όλοι οι πλανήτες γυρίζουν γύρω από τον ήλιο, μόνο η γη, όμως, δεν είναι μόνη της σαν τους άλλους, αλλά συνοδεύεται από τη σελήνη και από όλη τη σφαίρα των στοιχειωδών σωμάτων καθώς γυρίζει γύρω από τον ήλιο σε ένα χρόνο, ενώ η σελήνη κινείται κάθε μήνα γύρω από τη γη. Και εδώ πρέπει να επαινέσουμε τη θαυμαστή οξυδέρκεια του Κοπέρνικου και να λυπηθούμε ταυτόχρονα για την ατυχία του: δεν έζησε στην εποχή μας. Σήμερα, για να άρουμε τον φαινομενικό παραλογισμό αυτής της κίνησης συζυγίας της γης και της σελήνης, μπορούμε να δούμε τον Δία, ως άλλη γη, να γυρίζει γύρω από τον ήλιο σε 12 χρόνια συνοδευόμενος όχι από ένα αλλά από τέσσερα φεγγάρια με όλα όσα μπορούν να περιέχονται στις τροχιές αυτών των τεσσάρων δορυφόρων. ΣΑΓΚΡΕΝΤΟ. Για ποιο λόγο αποκαλείς φεγγάρια τους αστέρες των Μεδίκων; ΣΑΛΒΙΑΤΙ. Έτσι θα τα αντιλαμβανόταν κανείς αν τα έβλεπε από το Δία. Πράγματι, αυτά τα ίδια είναι σκοτεινά και δέχονται από τον ήλιο το φως τους, γιατί όταν μπαίνουν στον κώνο της σκιάς του Δία παθαίνουν έκλειψη. Και καθώς είναι φωτισμένο μόνο το ημισφαίριό τους που είναι στραμμένο προς τον ήλιο, μας φαίνονται πάντα εντελώς φωτισμένα, γιατί εμείς είμαστε μακριά από τις δικές τους σφαίρες και πιο κοντά στον ήλιο. Αν βρισκόμασταν στο Δία, θα μας φαίνονταν εντελώς φωτισμένα μόνο όταν θα βρίσκονταν στο ανώτατο σημείο των κύκλων τους. Στο κατώτατο σημείο, δηλαδή ανάμεσα στο Δία και στον ήλιο, θα τα βλέπαμε από το Δία με μορφή δρεπανιού. Με λίγα λόγια, για τους κατοίκους του Δία, τα σχήματά τους θα άλλαζαν όπως αλλάζει το σχήμα της σελήνης για μας, τους κατοίκους της γης. Βλέπετε πώς, αυτές οι τρεις χορδές, που εκ πρώτης όψεως είναι τόσο παράτονες, συντονίζονται θαυμάσια με το σύστημα του Κοπέρνικου. Ο Σιμπλίκιο μπορεί επίσης να δει πόσο εύλογο θα ήταν να καταλήξουμε ότι δεν είναι η γη αλλά ο ήλιος κέντρο των περιφορών των πλανητών. Και επειδή η γη είναι μέρος των σωμάτων του κόσμου που αναμφισβήτητα γυρίζουν γύρω από τον ήλιο, και βρίσκεται τοποθετημένη πάνω από τον Άρη και την Αφροδίτη, αλλά κάτω από τον Κρόνο, το Δία και τον Άρη, πώς να μην παραδεχτούμε ότι είναι πολύ πιθανό και ίσως αναγκαίο να γυρίζει κι αυτή γύρω από τον ήλιο; 7 P a g e

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Η κουλτούρα της κλασικής επιστήμης

Η κουλτούρα της κλασικής επιστήμης Η κουλτούρα της κλασικής επιστήμης Φ ο ι τ ή τ ρ ι ε ς : Γ κ ρ έ β ε - Μ ι χ α λ ο π ο ύ λ ο υ Φ α ί δ ρ α Α. Μ. 9982201000024 Ξ α ν θ ά Γ ε ω ρ γ ί α Α. Μ. 9982201100209 Περιεχόμενο Εργασίας Ανάλυση περιεχομένου

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αστρονομία τι θα κάνουμε δηλαδή??? Ήλιος, 8 πλανήτες και πάνω από 100 δορυφόροι τους. Το πλανητικό μας σύστημα Οι πλανήτες

Διαβάστε περισσότερα

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Περιεχόμενα Τι είναι το Διάστημα;... 2 Το ηλιακό σύστημα... 4 Οι πλανήτες... 6 Ο Ήλιος... 10 Η Σελήνη... 12 Αστέρια και κομήτες... 14

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηριστικά της κλασικής επιστημονικής κουλτούρας σε κείμενα του Γαλιλαίου. Φανουράκη Γεωργία Φασιλή Γεωργία

Χαρακτηριστικά της κλασικής επιστημονικής κουλτούρας σε κείμενα του Γαλιλαίου. Φανουράκη Γεωργία Φασιλή Γεωργία Χαρακτηριστικά της κλασικής επιστημονικής κουλτούρας σε κείμενα του Γαλιλαίου Φανουράκη Γεωργία Φασιλή Γεωργία Το κείμενο που αναλύεται είναι: «Για τις διαφορές Γης και Σελήνης» που συμπεριλαμβάνεται στο

Διαβάστε περισσότερα

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αφροδίτη, Κρόνος, Ερμής, Ουρανός, Δίας, Ποσειδώνας, Άρης

Αφροδίτη, Κρόνος, Ερμής, Ουρανός, Δίας, Ποσειδώνας, Άρης Αφροδίτη, Κρόνος, Ερμής, Ουρανός, Δίας, Ποσειδώνας, Άρης Το χρώμα της Αφροδίτη είναι κίτρινο προς κόκκινο. Το μέγεθός της είναι 9,38-10 χλ. Η απόσταση από τη γη είναι 41.400.000 χλ. Δεν είναι αρκετή απόσταση

Διαβάστε περισσότερα

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΞΩΗΛΙΑΚΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΞΩΗΛΙΑΚΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΞΩΗΛΙΑΚΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ ΩΡΙΩΝ, 9/1/2008 Η ΘΕΣΗ ΜΑΣ ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ Γη, ο τρίτος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος Περιφερόμαστε γύρω από τον Ήλιο, ένα τυπικό αστέρι της κύριας ακολουθίας

Διαβάστε περισσότερα

Η Γη είναι ένας πλανήτης που κατοικούν εκατομμύρια άνθρωποι, αλλά και ο μοναδικός πλανήτης στον οποίο γνωρίζουμε ότι υπάρχει ζωή.

Η Γη είναι ένας πλανήτης που κατοικούν εκατομμύρια άνθρωποι, αλλά και ο μοναδικός πλανήτης στον οποίο γνωρίζουμε ότι υπάρχει ζωή. Το Ηλιακό Σύστημα. Ήλιος Ο Ήλιος είναι ο αστέρας του Ηλιακού μας Συστήματος και το λαμπρότερο σώμα του ουρανού. Είναι μια τέλεια σφαίρα με διάμετρο 1,4 εκατομμύρια χμ. Η σημασία του Ήλιου στην εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ! ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΤΣΙΑΒΑ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗ

ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ! ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΤΣΙΑΒΑ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗ ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ! ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΤΣΙΑΒΑ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗ ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ως Ηλιακό Σύστημα θεωρούμε τον Ήλιο και όλα τα αντικείμενα που συγκρατούνται σε τροχιά γύρω του χάρις στη βαρύτητα, που σχηματίστηκαν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟ. κάθετη στη χορδή ΑΒ. τη χορδή. του κέντρου Κ από. (βλέπε σχήμα).

ΚΥΚΛΟ. κάθετη στη χορδή ΑΒ. τη χορδή. του κέντρου Κ από. (βλέπε σχήμα). ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΥΚΛΟ 1. Να κατασκευάσετε έναν κύκλο και να πάρετε μια χορδή του ΑΒ. Από το κέντρο Κ του κύκλου να φέρετε κάθετη στη χορδή ΑΒ η οποία τέμνει τη χορδή στο σημείο Μ. Να διαπιστώσετε με μέτρηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡ. 6.2: ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ ΣΤΟΧΟΙ: Ο μαθητής θα πρέπει:

ΠΑΡ. 6.2: ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ ΣΤΟΧΟΙ: Ο μαθητής θα πρέπει: ΠΑΡ. 6.2: ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ ΣΤΟΧΟΙ: Ο μαθητής θα πρέπει: 1. Να πειραματιστεί σχετικά με το σχηματισμό σκιάς όταν ένα αντικείμενο διακόπτει τη διαδρομή του φωτός. 2. Να παρατηρήσει ότι το σχήμα της σκιάς που

Διαβάστε περισσότερα

Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά. Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;;

Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά. Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;; Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;; Ο ουρανός από πάνω μας : Η ανάλυση Όποιος έχει βρεθεί μακριά από τα φώτα της πόλης κοιτώντας τον νυχτερινό ουρανό αισθάνεται δέος μπροστά στο θέαμα

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

11ο Μάθημα ΒΑΡΟΣ - ΒΑΡΥΤΗΤΑ - ΠΕΔΙΟ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ

11ο Μάθημα ΒΑΡΟΣ - ΒΑΡΥΤΗΤΑ - ΠΕΔΙΟ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ 11ο Μάθημα ΒΑΡΟΣ - ΒΑΡΥΤΗΤΑ - ΠΕΔΙΟ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ Το βάρος ενός σώματος: Μια εξ αποστάσεως ή εξ επαφής δύναμη που ασκεί η γη στο σώμα Το βάρος ενός σώματος είναι δύναμη και μετρείται κι αυτό σε νιούτον. Είναι

Διαβάστε περισσότερα

15 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισµός Αστρονοµίας και Διαστηµικής 2010 Θέµατα για το Γυµνάσιο

15 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισµός Αστρονοµίας και Διαστηµικής 2010 Θέµατα για το Γυµνάσιο 15 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισµός Αστρονοµίας και Διαστηµικής 2010 Θέµατα για το Γυµνάσιο 1.- Από τα πρώτα σχολικά µας χρόνια µαθαίνουµε για το πλανητικό µας σύστηµα. Α) Ποιος είναι ο πρώτος και

Διαβάστε περισσότερα

ΔÔ Û Ì Î È ÔÈ ÎÈÓ ÛÂÈ ÙË Ë

ΔÔ Û Ì Î È ÔÈ ÎÈÓ ÛÂÈ ÙË Ë ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΔÔ Û Ì Î È ÔÈ ÎÈÓ ÛÂÈ ÙË Ë Tα βασικά σημεία του μαθήματος Η Γη είναι ένα ουράνιο σώμα, που κινείται συνεχώς στο διάστημα. Το σχήμα της είναι γεωειδές, δηλαδή είναι ελαφρά συμπιεσμένο στις κορυφές

Διαβάστε περισσότερα

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας. Σκιά και παρασκιά

Φύλλο Εργασίας. Σκιά και παρασκιά Φύλλο Εργασίας Σκιά και παρασκιά Η ώρα της πρόβλεψης Στη μοναδική και ιστορική αυτή φωτογραφία, που πάρθηκε από τον δορυφορικό σταθμό ΜΙR, στις 11 Αυγούστου 1999, φαίνεται η Γη κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ. Πως δημιουργείτε η σκιά στη φυσική ;

ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ. Πως δημιουργείτε η σκιά στη φυσική ; ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ Πως δημιουργείτε η σκιά στη φυσική ; Λόγω της ευθύγραμμης διάδοσης του φωτός, όταν μεταξύ μιας φωτεινής πηγής και ενός περάσματος παρεμβάλλεται ένα αδιαφανές σώμα, δημιουργείτε στο πέρασμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων. Βαρβιτσιώτης Ιωάννης Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αγίων Αναργύρων Μάιος 2015

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων. Βαρβιτσιώτης Ιωάννης Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αγίων Αναργύρων Μάιος 2015 Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Βαρβιτσιώτης Ιωάννης Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αγίων Αναργύρων Μάιος 2015 Α. Εισαγωγή Ερώτηση 1. Η τιμή της μάζας ενός σώματος πιστεύετε ότι συνοδεύει το σώμα εκ κατασκευής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. Λεονάρδος Γκουβέλης. Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου

ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. Λεονάρδος Γκουβέλης. Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ Λεονάρδος Γκουβέλης Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου Συνοπτικά: Κοσμολογικές θεωρίες ανά τους αιώνες Σύγχρονη κοσμολογική άποψη Αστρονομικές αποδείξεις της θεωρίας του Big Bang Μεγάλα

Διαβάστε περισσότερα

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή:

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή: Naoki HigasHida Γιατί χοροπηδώ Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού Εισαγωγή: david MiTCHELL 41 Ε13 Προτιμάς να είσαι μόνος σου; «Α, μην ανησυχείτε γι αυτόν προτιμά να είναι μόνος του». Πόσες φορές το

Διαβάστε περισσότερα

Εξέλιξη των ιδεών στις Φυσικές Επιστήμες

Εξέλιξη των ιδεών στις Φυσικές Επιστήμες Εξέλιξη των ιδεών στις Φυσικές Επιστήμες Ενότητα 5: Μορφές και περίοδοι της σύγχρονης επιστήμης: μια προσπάθεια κατασκευής τομών στο κοινωνικό πλαίσιο και στον ιστορικό χρόνο. Βασίλης Τσελφές Εθνικὸ και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΙΡΙΟΣ Β - ΠΡΟΚΥΩΝ Β H ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΛΕΥΚΩΝ ΝΑΝΩΝ

ΣΕΙΡΙΟΣ Β - ΠΡΟΚΥΩΝ Β H ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΛΕΥΚΩΝ ΝΑΝΩΝ 2018 2027 ΣΕΙΡΙΟΣ Β - ΠΡΟΚΥΩΝ Β H ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΛΕΥΚΩΝ ΝΑΝΩΝ Σείριος Β Προκύων Β Τα επόμενα έτη 2018-2027 οι δύο διασημότεροι, εγγύτεροι, αλλά και δυσκολότεροι, για τα ερασιτεχνικά τηλεσκόπια, λευκοί νάνοι

Διαβάστε περισσότερα

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Τα ερωτήματα Δύο σώματα έχουν το ίδιο σχήμα και τις ίδιες διαστάσεις με το ένα να είναι βαρύτερο του άλλου. Την ίδια στιγμή τα δύο σώματα αφήνονται ελεύθερα να πέσουν μέσα στον

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6 ο : Φύση και

Κεφάλαιο 6 ο : Φύση και Κεφάλαιο 6 ο : Φύση και Διάδοση του Φωτός Φυσική Γ Γυμνασίου Βασίλης Γαργανουράκης http://users.sch.gr/vgargan Η εξέλιξη ξ των αντιλήψεων για την όραση Ορισμένοι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι ερμήνευαν την

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η σελήνη; Πως Δημιουργήθηκε; Ποιες είναι οι κινήσεις της; Σημάδια ζωής στη σελήνη. Πόσο απέχει η σελήνη από την γη; Τι είναι η πανσέληνος;

Τι είναι η σελήνη; Πως Δημιουργήθηκε; Ποιες είναι οι κινήσεις της; Σημάδια ζωής στη σελήνη. Πόσο απέχει η σελήνη από την γη; Τι είναι η πανσέληνος; Τι είναι η σελήνη; Πως Δημιουργήθηκε; Ποιες είναι οι κινήσεις της; Σημάδια ζωής στη σελήνη. Πόσο απέχει η σελήνη από την γη; Τι είναι η πανσέληνος; Μαγνητικό πεδίο. Κρατήρες. Ο πρώτος άνθρωπος που πήγε

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις στο βαρυτικό πεδίο

Ασκήσεις στο βαρυτικό πεδίο Ασκήσεις στο βαρυτικό πεδίο Για το ΘΜΚΕ η μόνη δύναμη που δρα στη μάζα είναι η ελκτική βαρυτική δύναμη της Γης. Θα μπορούσαμε να εργαστούμε και με ΑΔΜΕ! Δοκιμάστε την Εδώ εργαζόμαστε μόνο με ΘΜΚΕ. Δεν

Διαβάστε περισσότερα

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η

Διαβάστε περισσότερα

Έκλειψη Ηλίου 20ης Μαρτίου 2015

Έκλειψη Ηλίου 20ης Μαρτίου 2015 Έκλειψη Ηλίου 20ης Μαρτίου 2015 Πληροφοριακό υλικό Κέντρο Επισκεπτών Ινστιτούτο Αστρονομίας Αστροφυσικής Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Την Παρασκευή 20 Μαρτίου

Διαβάστε περισσότερα

Η φυσική με πειράματα Α Γυμνασίου

Η φυσική με πειράματα Α Γυμνασίου Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών Γυμνασίου Δρεπάνου Η φυσική με πειράματα Α Γυμνασίου Φύλλο Εργασίας 3 Μετρήσεις Μάζας-Τα Διαγράμματα Επεξεργασία-Απαντήσεις των δραστηριοτήτων και των ερωτημάτων που περιέχονται

Διαβάστε περισσότερα

"Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης)

Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου. (Οδυσσέας Ελύτης) "Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης) Το σύμπαν δεν υπήρχε από πάντα. Γεννήθηκε κάποτε στο παρελθόν. Τη στιγμή της γέννησης

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά.

Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά. 1 Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά. Ψάχνοντας από το εσωτερικό κάποιων εφημερίδων μέχρι σε πιο εξειδικευμένα περιοδικά και βιβλία σίγουρα θα έχουμε διαβάσει ή θα έχουμε τέλος πάντων πληροφορηθεί,

Διαβάστε περισσότερα

18 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2013 Φάση 3 η : «ΙΠΠΑΡΧΟΣ»

18 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2013 Φάση 3 η : «ΙΠΠΑΡΧΟΣ» Θέμα 1 ο (Σύντομης ανάπτυξης): 18 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2013 Φάση 3 η : «ΙΠΠΑΡΧΟΣ» Θέματα του Γυμνασίου (Α) Ποιοι πλανήτες ονομάζονται Δίιοι; (Β) Αναφέρατε και

Διαβάστε περισσότερα

4/11/2018 ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑ ΙΙ ΓΈΠΑΛ ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ. ΘΕΜΑ 1 ο

4/11/2018 ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑ ΙΙ ΓΈΠΑΛ ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ. ΘΕΜΑ 1 ο ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑ ΙΙ ΓΈΠΑΛ 4/11/2018 ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΘΕΜΑ 1 ο 1) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοσμάς Γαζέας Η γέννηση της Αστροφυσικής Οι αστρονόμοι μελετούν τα ουράνια σώματα βασισμένοι στο φως, που λαμβάνουν από αυτά. Στα πρώτα χρόνια των παρατηρήσεων,

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ Η τροχιά της Σελήνης γύρω από τη Γη δεν είναι κύκλος αλλά έλλειψη. Αυτό σηµαίνει πως η Σελήνη δεν απέχει πάντα το

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ Η τροχιά της Σελήνης γύρω από τη Γη δεν είναι κύκλος αλλά έλλειψη. Αυτό σηµαίνει πως η Σελήνη δεν απέχει πάντα το ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ Η τροχιά της Σελήνης γύρω από τη Γη δεν είναι κύκλος αλλά έλλειψη. Αυτό σηµαίνει πως η Σελήνη δεν απέχει πάντα το ίδιο από τη Γη. Τα δύο σηµεία που έχουν ενδιαφέρον

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ - Α,α,α,α,α,α,α! ούρλιαξε η Νεφέλη - Τρομερό! συμπλήρωσε η Καλλιόπη - Ω, Θεέ μου! αναφώνησα εγώ - Απίστευτα τέλειο! είπε η Ειρήνη και όλες την κοιτάξαμε λες και είπε

Διαβάστε περισσότερα

Σύστημα σωμάτων vs Στερεό σώμα

Σύστημα σωμάτων vs Στερεό σώμα Σύστημα σωμάτων vs Στερεό σώμα Μια σφαίρα μάζας Μ και ακτίνας R είναι συνδεμένη με ράβδο μήκους l και μάζας m μέσω ενός κατακόρυφου άξονα περιστροφής, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα περιστροφής της

Διαβάστε περισσότερα

ΤΠΟΛΟΓΙΜΟ ΣΗ ΑΠΟΣΑΗ ΕΝΟ ΠΛΟΙΟΤ ΑΠΟ ΣΗ ΣΕΡΙΑ

ΤΠΟΛΟΓΙΜΟ ΣΗ ΑΠΟΣΑΗ ΕΝΟ ΠΛΟΙΟΤ ΑΠΟ ΣΗ ΣΕΡΙΑ ΤΠΟΛΟΓΙΜΟ ΣΗ ΑΠΟΣΑΗ ΕΝΟ ΠΛΟΙΟΤ ΑΠΟ ΣΗ ΣΕΡΙΑ ΠΩ Ο ΘΑΛΗ ΜΕΣΡΗΕ ΣΟ ΤΨΟ ΣΗ ΠΤΡΑΜΙΔΑ Η πυραμίδα του Φέoπα (2ου Υαραώ της 4ης δυναστείας), ένα από τα 7 θαύματα της αρχαιότητας, άρχιζε να κτίζεται γύρω στο 2.600

Διαβάστε περισσότερα

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Antoine de Saint-Exupéry. Ο Μικρός Πρίγκιπας. Μετάφραση από τα Γαλλικά Ηρακλής Λαμπαδαρίου

Antoine de Saint-Exupéry. Ο Μικρός Πρίγκιπας. Μετάφραση από τα Γαλλικά Ηρακλής Λαμπαδαρίου Antoine de Saint-Exupéry Ο Μικρός Πρίγκιπας Μετάφραση από τα Γαλλικά Ηρακλής Λαμπαδαρίου 1 13 Ο τέταρτος πλανήτης ήταν αυτός του επιχειρηματία. Αυτός ο άνθρωπος ήταν τόσο πολύ απασχολημένος που δεν σήκωσε

Διαβάστε περισσότερα

Η έκθεση Πέλε - 7η Οκτωβρίου του Γεια σας!

Η έκθεση Πέλε - 7η Οκτωβρίου του Γεια σας! Η έκθεση Πέλε - 7η Οκτωβρίου του 2015 Γεια σας! * ο Kaypacha δείχνει στην οθόνη την εφαρμογή Solar System Scope (Πεδίο του Ηλιακού Συστήματος) για το πρώτο μισό της Έκθεσης Πέλε ( καλό είναι να βλέπει

Διαβάστε περισσότερα

Αριστοτέλη "Ηθικά Νικομάχεια" μετάφραση ενοτήτων 1-10 Κυριακή, 09 Δεκέμβριος :23 - Τελευταία Ενημέρωση Δευτέρα, 16 Σεπτέμβριος :21

Αριστοτέλη Ηθικά Νικομάχεια μετάφραση ενοτήτων 1-10 Κυριακή, 09 Δεκέμβριος :23 - Τελευταία Ενημέρωση Δευτέρα, 16 Σεπτέμβριος :21 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ «ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ» ΕΝΟΤΗΤΕΣ 1-10 Μετάφραση ΕΝΟΤΗΤΑ 1η Αφού λοιπόν η αρετή είναι δύο ειδών, απ τη μια διανοητική και απ την άλλη ηθική, η διανοητική στηρίζει και την προέλευση και την αύξησή

Διαβάστε περισσότερα

Ένας άθεος καθηγητής της φιλοσοφίας συζητά με έναν φοιτητή του, για την σχέση μεταξύ επιστήμης και πίστης στον Θεό.

Ένας άθεος καθηγητής της φιλοσοφίας συζητά με έναν φοιτητή του, για την σχέση μεταξύ επιστήμης και πίστης στον Θεό. Ένας άθεος καθηγητής της φιλοσοφίας συζητά με έναν φοιτητή του, για την σχέση μεταξύ επιστήμης και πίστης στον Θεό. Καθηγητής: Λοιπόν, πιστεύεις στον Θεό; Φοιτητής: Βεβαίως, κύριε. Καθ.: Είναι καλός ο

Διαβάστε περισσότερα

Η εναλλαγή της ημέρας και της νύχτας Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο

Η εναλλαγή της ημέρας και της νύχτας Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Η εναλλαγή της ημέρας και της νύχτας Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Μάθημα επιλογής ΣΤ Εξαμήνου Διδάσκων: Κ. Ραβάνης Το διδακτικό αντικείμενο Φαινόμενο μακρόκοσμος Αιτία η

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ <<ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ >> ΘΕΜΑ 1 <<ΣΧΗΜΑ ΓΗΣ ΜΕΡΑ & ΝΥΧΤΑ>>

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ <<ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ >> ΘΕΜΑ 1 <<ΣΧΗΜΑ ΓΗΣ ΜΕΡΑ & ΝΥΧΤΑ>> 1 ο Νηπιαγωγείο Βραχναιικων Νηπ/γος : Ανδριάνα Καρρά ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΘΕΜΑ 1 Α2 ΤΜΗΜΑ : 17 ΠΑΙΔΙΑ ΜΗΠΙΑ: 8 ΠΡΟΝΗΠΙΑ :9 ΔΙΑΡΚΕΙΑ : 10 ημέρες 1η Δραστηριότητα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΊΣΤΗΣ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Έχει μια καρδιά πλήρους πίστης

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΊΣΤΗΣ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Έχει μια καρδιά πλήρους πίστης Reality of Faith- Greek Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΊΣΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Έχει μια καρδιά πλήρους πίστης ΣΉΜΑ 11: 22-26 Απαντά σε 22 και ο Ιησούς saith το unto τους, ΈΧΕΙ ΠΊΣΤΗ στο ΘΕΌ. 23 Για verily λέω το unto

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2007-2008 Τάξη: Γ 3 Όνομα: Η μύτη μου είναι μεγάλη. Όχι μόνο μεγάλη, είναι και στραβή. Τα παιδιά στο νηπιαγωγείο με λένε Μυτόγκα. Μα η δασκάλα τα μαλώνει: Δεν

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε άτομο στο σώμα σου προέρχεται από έκρηξη άστρου και τα άτομα του αριστερού σου χεριού πιθανόν να προέρχονται από διαφορετικό άστρο απ ότι του

Κάθε άτομο στο σώμα σου προέρχεται από έκρηξη άστρου και τα άτομα του αριστερού σου χεριού πιθανόν να προέρχονται από διαφορετικό άστρο απ ότι του Είμαστε αστερόσκονη Είμαστε αστερόσκονη Αν θέλετε να ακουμπήσετε, να πιάσετε στα χέρια σας το εσωτερικό ενός άστρου αρκεί να χαϊδέψετε το πρόσωπό σας ή κάποιο αντικείμενο δίπλα σας. Όλα αυτά αποτελούνται

Διαβάστε περισσότερα

Το ταξίδι στην 11η διάσταση

Το ταξίδι στην 11η διάσταση Το ταξίδι στην 11η διάσταση Το κείμενο αυτό δεν αντιπροσωπεύει το πώς παρουσιάζονται οι 11 διστάσεις βάση της θεωρίας των υπερχορδών! Είναι περισσότερο «τροφή για σκέψη» παρά επιστημονική άποψη. Οι σκέψεις

Διαβάστε περισσότερα

2. Η παρακάτω φωτογραφία δείχνει (επιλέξτε τη µοναδική σωστή απάντηση):

2. Η παρακάτω φωτογραφία δείχνει (επιλέξτε τη µοναδική σωστή απάντηση): 1 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισµός Αστρονοµίας για µαθητές Δηµοτικού 1. Το διαστηµικό τηλεσκόπιο Χάµπλ (Hubble) πήρε πρόσφατα αυτή την φωτογραφία όπου µπορείτε να διακρίνετε ένα «χαµογελαστό πρόσωπο».

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας.

Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας. Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας. Παρ' όλα αυτά, πρώτος ο γάλλος µαθηµατικός Λαπλάςτο 1796 ανέφερε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας

Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας Σύμφωνα με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας που διατύπωσε ο Αϊνστάιν, το βαρυτικό πεδίο κάθε μάζας δημιουργεί μια καμπύλωση στον χώρο (μάλιστα στον χωροχρόνο),

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοσμάς Γαζέας Το Ηλιακό Σύστημα Το Ηλιακό Σύστημα αποτελείται κυρίως από τον Ήλιο και τους πλανήτες που περιφέρονται γύρω από αυτόν. Πολλά και διάφορα ουράνια

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Το παραμύθι της αγάπης

Το παραμύθι της αγάπης Το παραμύθι της αγάπης Μια φορά και ένα καιρό, μια βασίλισσα έφερε στον κόσμο ένα παιδί τόσο άσχημο που σχεδόν δεν έμοιαζε για άνθρωποs. Μια μάγισσα που βρέθηκε σιμά στη βασίλισσα την παρηγόρησε με τούτα

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Χάρτινη αγκαλιά Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Εργασίες 1 α ) Κατά τη γνώμη μου, το βιβλίο που διαβάσαμε κρύβει στις σελίδες του βαθιά και πολύ σημαντικά μηνύματα, που η συγγραφέας θέλει να μεταδώσει

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΕΤΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ. ΑΡΗΣ (Συναντώνται μπροστά στη σκηνή ο Άρης με τον Χρηστάκη.) Γεια σου Χρηστάκη, τι κάνεις;

ΣΚΕΤΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ. ΑΡΗΣ (Συναντώνται μπροστά στη σκηνή ο Άρης με τον Χρηστάκη.) Γεια σου Χρηστάκη, τι κάνεις; ΣΚΕΤΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΑΡΗΣ (Συναντώνται μπροστά στη σκηνή ο Άρης με τον Χρηστάκη.) Γεια σου Χρηστάκη, τι κάνεις; ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ Μια χαρά είμαι. Εσύ; ΑΡΗΣ Κι εγώ πολύ καλά. Πάρα πολύ καλά! ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ Σε βλέπω

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 4, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 4, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz 1 Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz Σκοποί της τέταρτης διάλεξης: 25.10.2011 Να κατανοηθούν οι αρχές με τις οποίες ο Albert Einstein θεμελίωσε την ειδική θεωρία

Διαβάστε περισσότερα

Είμαι ο Kaypacha με μια άλλη έκθεση Πέλε. Είναι για την 10η Ιουνίου του 2015.

Είμαι ο Kaypacha με μια άλλη έκθεση Πέλε. Είναι για την 10η Ιουνίου του 2015. Η Έκθεση Πέλε για τις 10 Ιουνίου του 2015 Καλημέρα! Είμαι ο Kaypacha με μια άλλη έκθεση Πέλε. Είναι για την 10η Ιουνίου του 2015. Η Σελήνη είναι τώρα στον Κριό και ο Ήλιος στους Διδύμους, ζώντας για την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΥ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΤΟ ΦΩΣ

ΠΟΥ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΤΟ ΦΩΣ 1 ΦΩΣ Στο μικρόκοσμο θεωρούμε ότι το φως έχει δυο μορφές. Άλλοτε το αντιμετωπίζουμε με τη μορφή σωματιδίων που ονομάζουμε φωτόνια. Τα φωτόνια δεν έχουν μάζα αλλά μόνον ενέργεια. Άλλοτε πάλι αντιμετωπίζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Διορθώσεις Εργασίας Web1 Mετά Tην Aξιολόγηση

Διορθώσεις Εργασίας Web1 Mετά Tην Aξιολόγηση ΠΜΣ ΒΑΣΙΚΗ & ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Διορθώσεις Εργασίας Web1 Mετά Tην Aξιολόγηση ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΕΣ: Γρηγοριάδου Μαρία Γασπαρινάτου Γραμματική ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: Χουντάλα Άννα

Διαβάστε περισσότερα

Τζιορντάνο Μπρούνο

Τζιορντάνο Μπρούνο http://hallofpeople.com/gr/bio/bruno.php Τζιορντάνο Μπρούνο Αποσπάσματα από έργα του (Την εποχή που εκκλησία και επιστήμη θεωρούσε υποδεέστερο το γυναικείο φύλο, ο Μπρούνο έγραψε): Εξετάστε λίγο την αλήθεια,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ. Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH. Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ. Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH. Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα. Αστρονομία Μπιρσιάνης Γιώργος Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα. Λαμπρότητα : 100 φορές τη

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τ

Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τ Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τοιχώματα του δοχείου που τα περιέχει Σε προηγούμενα μαθήματα αναφερθήκαμε

Διαβάστε περισσότερα

Το φως ως αυτόνομη φυσική οντότητα Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο

Το φως ως αυτόνομη φυσική οντότητα Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Το φως ως αυτόνομη φυσική οντότητα Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Μάθημα επιλογής ΣΤ Εξαμήνου Διδάσκων: Κ. Ραβάνης Το διδακτικό αντικείμενο (1/3) Φως: μορφή ενέργειας που εκπέμπεται

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 18. ΑΕΙΚΙΝΗΤΑ \ ΜΟΡΙΑ Τα μόρια κινούνται διαρκώς και ασκούν δυνάμεις μεταξύ τους

Μάθημα 18. ΑΕΙΚΙΝΗΤΑ \ ΜΟΡΙΑ Τα μόρια κινούνται διαρκώς και ασκούν δυνάμεις μεταξύ τους Μάθημα 18 ΑΕΙΚΙΝΗΤΑ \ ΜΟΡΙΑ Τα μόρια κινούνται διαρκώς και ασκούν δυνάμεις μεταξύ τους Στο προηγούμενο μάθημα ασχοληθήκαμε με την έννοια του μορίου και τις ιδιότητές του στις στερεές και στις υγρές ουσίες

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Πολιτισμικής Πληροφορικής

Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Πολιτισμικής Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Πολιτισμικής Πληροφορικής Θέμα: Σχεδιασμός παιχνιδιού με κάρτες για το Ηλιακό Σύστημα Μάθημα: Σχεδιασμός Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Εφαρμογών ΙΙ Δήμητρα Μισιτζή 1 (ΑΜ:131/2008092)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

ραστηριότητες Θεµατικής Ενότητας ΦΥΛΛΟ ραστηριοτήτων 1

ραστηριότητες Θεµατικής Ενότητας ΦΥΛΛΟ ραστηριοτήτων 1 ραστηριότητες Θεµατικής Ενότητας ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ο ΥΣΣΕΑΣ ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ 4 Ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ : ΦΩΣ, ΣΚΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΛΕΙΨΗ ΟΥΡΑΝΙΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΦΥΛΛΟ ραστηριοτήτων 1

Διαβάστε περισσότερα

ΦΕ1. Περιεχόμενα. Η φυσική. Υπόθεση και φυσικό μέγεθος

ΦΕ1. Περιεχόμενα. Η φυσική. Υπόθεση και φυσικό μέγεθος Περιεχόμενα ΦΕ1 ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΚΑΙ Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥΣ ΤΟ ΜΗΚΟΣ 2015-16 6 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΑΣ Τα φυσικά μεγέθη Η Μέτρηση των φυσικών μεγεθών Μια μονάδα μέτρησης για όλους Το φυσικό μέγεθος Μήκος Όργανα μέτρησης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τα

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ήλιος, το Ηλιακό Σύστηµα και η δηµιουργία του Ηλιακού Συστήµατος! Παρουσίαση Βαονάκη Μαρία Βασιλόγιαννου Βασιλική

Ο Ήλιος, το Ηλιακό Σύστηµα και η δηµιουργία του Ηλιακού Συστήµατος! Παρουσίαση Βαονάκη Μαρία Βασιλόγιαννου Βασιλική Ο Ήλιος, το Ηλιακό Σύστηµα και η δηµιουργία του Ηλιακού Συστήµατος! Παρουσίαση Βαονάκη Μαρία Βασιλόγιαννου Βασιλική Εισαγωγή Η πιο κάτω παρουσίαση είναι η αρχή του δρόµου στη µακριά λεωφόρο της γνώσης

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις Γυμνασίου 22 ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Αστρονομίας Διαστημικής 2017

Ερωτήσεις Γυμνασίου 22 ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Αστρονομίας Διαστημικής 2017 ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν θα συμπληρώσετε τίποτα πάνω σε αυτό το έγγραφο, ούτε θα το αποστείλετε ηλεκτρονικά (μέσω e-mail). Απλά το αναρτήσαμε για την δική σας διευκόλυνση. Μόλις βρείτε τις απαντήσεις που γνωρίζετε,

Διαβάστε περισσότερα

Συμπληρωματικό Φύλλο Εργασίας 2+ ( * ) Μετρήσεις Χρόνου Η Ακρίβεια

Συμπληρωματικό Φύλλο Εργασίας 2+ ( * ) Μετρήσεις Χρόνου Η Ακρίβεια Συμπληρωματικό Φύλλο Εργασίας 2+ ( * ) Μετρήσεις Χρόνου Η Ακρίβεια ( * ) + επιπλέον πληροφορίες, ιδέες και προτάσεις προαιρετικών πειραματικών δραστηριοτήτων, ερωτήσεις... Ένας σημαντικός χρόνος περιορισμένης

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑ ΙΙ ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑ ΙΙ ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑ ΙΙ 3/02/2019 ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΘΕΜΑ 1 ο 1) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

Ίωνες Φιλόσοφοι. Οι σημαντικότεροι Ίωνες φιλόσοφοι επιστήμονες

Ίωνες Φιλόσοφοι. Οι σημαντικότεροι Ίωνες φιλόσοφοι επιστήμονες Ίωνες Φιλόσοφοι Η απλή ενατένιση του ουρανού, με το πλήθος των εντυπωσιακών φαινομένων, ικανών να προσελκύσουν την προσοχή και το ενδιαφέρον των πρωτόγονων ανθρώπων, άρχισε να σημειώνει τα πρώτα εξελικτικά

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 2 2. Μετρήσεις χρόνου Η ακρίβεια

Φύλλο Εργασίας 2 2. Μετρήσεις χρόνου Η ακρίβεια Φύλλο Εργασίας 2 2. Μετρήσεις χρόνου Η ακρίβεια Τι εννοούμε όταν λέμε να μετρήσουμε μια ποσότητα; Να μετρήσουμε μια ποσότητα θα πει: 1. Να την συγκρίνουμε με μια άλλη όμοια και 2. Να βρούμε ότι είναι «τόσες»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ (Ε.Χαραλάμπους)

ΕΝΤΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ (Ε.Χαραλάμπους) ΕΝΤΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ (Ε.Χαραλάμπους) Όνομα Παιδιού: Ναταλία Ασιήκαλη ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ: Πως οι παράγοντες υλικό, μήκος και πάχος υλικού επηρεάζουν την αντίσταση και κατ επέκταση την ένταση του ρεύματος

Διαβάστε περισσότερα

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ Όποτε χρησιμοποιείτε το σταυρό ή το κλειδί της εργαλειοθήκης σας για να ξεσφίξετε τα μπουλόνια ενώ αντικαθιστάτε ένα σκασμένο λάστιχο αυτοκινήτου, ολόκληρος ο τροχός αρχίζει να στρέφεται και θα πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ

GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ GALILEO GALILEI LINCEO: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΤΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΠΕΡΝΙΚΕΙΟ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Τοπαλίδης Ιπποκράτης, 13 ετών

Τοπαλίδης Ιπποκράτης, 13 ετών Τοπαλίδης Ιπποκράτης, 13 ετών Το μυστήριο του πασχαλινού λαγού Του Κώστα Στοφόρου «Να βγούμε;» «Όχι ακόμα», είπε ο μπαμπάς. «Δεν θα έχει έρθει. Είναι πολύ νωρίς. Κάτσε να ξυπνήσει κι ο Δημήτρης». «Ο Δημήτρης

Διαβάστε περισσότερα

(Α). Να κυκλώσεις το Σ εάν η πρόταση είναι ορθή, ενώ αν η πρόταση είναι λανθασμένη να κυκλώσεις το Λ.

(Α). Να κυκλώσεις το Σ εάν η πρόταση είναι ορθή, ενώ αν η πρόταση είναι λανθασμένη να κυκλώσεις το Λ. ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑ 1 ο (Α). Να κυκλώσεις το Σ εάν η πρόταση είναι ορθή, ενώ αν η πρόταση είναι λανθασμένη να κυκλώσεις το Λ. 1. πεδίο είναι ένας χώρος μέσα στον οποίο ασκούνται δυνάμεις Σ Λ 2. όταν κόβουμε ένα

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία Φυσικής Τμήματος Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών Τ.Ε.Ι. Λαμίας

Θεωρία Φυσικής Τμήματος Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών Τ.Ε.Ι. Λαμίας Θεωρία Φυσικής Τμήματος Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών Τ.Ε.Ι. Λαμίας Νόμος της Βαρύτητας επιτάχυνση της βαρύτητας Κίνηση δορυφόρου Νόμοι Keple Το σύμπαν και οι δυνάμεις βαρύτητας Ο λόγος που

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1.

ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1. ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δʹ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 7 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ & ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΜΑ Α1 ΟΜΑΔΑ Α Α.1.1. Οι προτάσεις που ακολουθούν,

Διαβάστε περισσότερα

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Κ. Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ 1 < > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Επαναλαμβάνουμε την έκπληξή μας για τα τεράστια συμπλέγματα γαλαξιών, τις πιο μακρινές

Διαβάστε περισσότερα

Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι

Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι Η Λελέκα δεν είναι μόνη Πολλά παιδιά ταλαιπωρούνται από φοβίες και νιώθουν ανήμπορα να τις αντιμετωπίσουν. Υπάρχουν όμως και πολλά παιδιά που ξεπερνούν τελικά τους

Διαβάστε περισσότερα

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα σαν κι αυτή μια νύχτα σαν κι αυτή θέλω να σου πω πόσο σ

Διαβάστε περισσότερα