o Σακχαρώδης Διαβήτης από την Κύηση έως την παιδική ηλικία

Transcript

1 B Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Moνάδα Ενδοκρινολογίας, Σακχαρώδη Διαβήτη και Μεταβολισμού Αρεταίειον Νοσοκομείο Σε συνεργασία με το Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού Νοσοκομείο - Μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου» από την Κύηση έως την παιδική ηλικία Σάββατο 14 Μαρτίου 2009 Υπό την Αιγίδα της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας Tελικό Πρόγραμμα

2 από την κύηση έως την παιδική ηλικία ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγική Επιστολή Γενικές Πληροφορίες Επιστημονικές Πληροφορίες Eπιστημονικό Πρόγραμμα & 8 Τίτλοι Ομιλητών & Συντονιστών... 9 Ευχαριστίες

3 από την κύηση έως την παιδική ηλικία ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ Αγαπητοί συνάδελφοι, Με ιδιαίτερη χαρά θα θέλαμε να σας προσκαλέσουμε στην Ημερίδα που διοργανώνουμε στο ΑΡΕΤΑΙΕΙΟΝ Νοσοκομείο με θέμα το Σακχαρώδη Διαβήτη της μητέρας κατά τη διάρκεια της κύησης καθώς και των μορφών του όπως εμφανίζονται στο παιδί. Σκεφτήκαμε να ασχοληθούμε με το Σακχαρώδη Διαβήτη της κύησης γιατί φαίνεται ότι τα επόμενα χρόνια θα μας απασχολεί όλο και περισσότερο για πολλούς λόγους που θα αναλυθούν από διακεκριμένους συναδέλφους κατά την Ημερίδα. Επιπλέον, επειδή με το πέρας της κύησης αρχίζει και η ανεξάρτητη από την υγεία της μητέρας ενασχόλησή μας με την υγεία του παιδιού, προεκτείναμε το επιστημονικό αντικείμενο της Ημερίδας και στις μορφές του Σακχαρώδη Διαβήτη κατά την παιδική ηλικία. Το ενδιαφέρον διαφορετικών ιατρικών ειδικοτήτων για την ίδια νοσολογική οντότητα μας δίνει την ευκαιρία να κατανοήσουμε καλύτερα το νόσημα και να συντονίσουμε επιτυχέστερα τις διαγνωστικές, θεραπευτικές και ερευνητικές μας προσπάθειες για την αντιμετώπισή του. Γι αυτό στο Μαγγίνειο Αμφιθέατρο θα βρεθούμε ενδοκρινολόγοι που εργαζόμαστε σε μαιευτικά τμήματα, μαιευτήρες που συνεργάζονται με ενδοκρινολόγους, ενδοκρινολόγοι που εργάζονται σε παιδιατρικά τμήματα, παιδίατροι που συνεργάζονται με μαιευτήρες και ενδοκρινολόγους, καθώς επίσης μαίες και διαιτολόγοι που συνεργάζονται με όλες τις αναφερθείσες ειδικότητες. Στη διοργάνωση αυτή οι υπογράφοντες με την αρωγή στενών συνεργατών τους προσπάθησαν να μηδενίσουν τη γεωγραφική απόσταση ανάμεσα στη Μονάδα Ενδοκρινολογίας, Σακχαρώδη Διαβήτη και Μεταβολισμού της Β Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του στο ΑΡΕΤΑΙΕΙΟΝ Νοσοκομείο και το Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού του Νοσοκομείου - Μαιευτηρίου «ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ». Η προσπάθεια μας αυτή θα έμενε σίγουρα ημιτελής χωρίς τη συμπαράσταση της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας. Θα είναι τιμή μας να μοιραστείτε μαζί μας το ενδιαφέρον σας για το Σακχαρώδη Διαβήτη της κύησης και της παιδικής ηλικίας. Σας περιμένουμε. Γιώργος Μαστοράκος Ευτυχία Γ. Κούκκου ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Οργάνωση Μονάδα Ενδοκρινολογίας, Σακχαρώδη Διαβήτη και Μεταβολισμού της B Mαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του σε συνεργασία με το Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού του Νοσοκομείου-Μαιευτηρίου «Έλενα Βενιζέλου» Τόπος Ημερίδας Βασ. Σοφίας 76, Αθήνα Ημερομηνία Ημερίδας Σάββατο 14 Μαρτίου, 2009 Ώρα Έναρξης 09:15 Δικαίωμα Εγγραφής Ειδικευμένοι & Νοσηλευτικό Προσωπικό 10 Ειδικευόμενοι, Προπτυχιακοί & Μεταπτυχιακοί Φοιτητές ΔΩΡΕΑΝ Το Δικαίωμα Εγγραφής περιλαμβάνει: Παρακολούθηση όλων των Συνεδριάσεων Το Συνεδριακό Υλικό Πιστοποιητικό Παρακολούθησης της Ημερίδας Καφέ κατά τη διάρκεια των επίσημων διαλειμμάτων Ελαφρύ γεύμα το μεσημέρι Γραμματεία Ημερίδας First Conferences & Events Μιχαλακοπούλου 121, Αθήνα Τηλ.: , Fax : , Εmail: firstce@hol.gr, Νέες Εγγραφές Νέες εγγραφές θα πραγματοποιούνται καθ όλη τη διάρκεια της Ημερίδας, κατά τις ώρες λειτουργίας της Γραμματείας. Ώρες Λειτουργίας Γραμματείας Η Γραμματεία θα λειτουργεί από τις 08:15-19:00 Ονομαστικές Κονκάρδες Για λόγους ασφαλείας παρακαλούνται οι συμμετέχοντες να φέρουν την ονομαστική κονκάρδα τους σε ευδιάκριτο σημείο κατά την παραμονή τους στους Συνεδριακούς χώρους Πιστοποιητικά Παρακολούθησης Με τη λήξη της Ημερίδας θα χορηγηθούν στους Συμμετέχοντες Πιστοποιητικά Παρακολούθησης. Απαραίτητη προϋπόθεση η επίδειξη της ονομαστικής τους κονκάρδας Έκθεση Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας θα λειτουργεί Έκθεση Φαρμακευτικών Προϊόντων και Τεχνολογικού Εξοπλισμού Επικ. Καθηγητής ΑΡΕΤΑΙΕΙΟΝ Νοσοκομείο Επιμελήτρια Νοσοκομείο «ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ» ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Διαλέξεις Λόγω της πυκνότητας του Επιστημονικού Προγράμματος, παρακαλούνται οι Ομιλητές να τηρήσουν αυστηρά το χρόνο ομιλίας τους. Οι παρουσιάσεις μπορούν να υποστηριχτούν από Power Point. Το υλικό των παρουσιάσεων θα πρέπει να παραδίδεται στην Τεχνική Γραμματεία της Ημερίδας τουλάχιστον 1 ώρα πριν την Ενότητα. 4 5

4 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ Σάββατο, 14 Μαρτίου :15-09:15 Εγγραφές EΥΕΛΙΞΙΑ ΣΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ 09:15-09:30 Εισαγωγή - Χαιρετισμός Γ. Κρεατσάς Μ. Αναπλιώτου 09:30-11:00 Ενδομήτριο περιβάλλον και Σακχαρώδης Διαβήτης της κύησης Προεδρείο: Γ. Κουκούλης Ο ρόλος του ενδομητρίου περιβάλλοντος στην ανάπτυξη του εμβρύου Γ. Βαλσαμάκης ενέσιµη ινσουλίνη lispro (τεχνολογία rdna) Σταθερή αξία στη γλυκαιµική ρύθµιση Σακχαρώδης διαβήτης της κύησης: Ορισμός, Αιτιολογία, Επιδημιολογία Λ. Κανάκη Η μελέτη HAPO. Νέα διαγνωστικά κριτήρια για το σακχαρώδη διαβήτη της κύησης Γ. Μαστοράκος 2 ΔΚ HUM 07 11:00-11:30 Διάλειμμα 11:30-13:00 Η αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη της κύησης Προεδρείο: Δ. Μπότσης Η αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη της κύησης εκ μέρους του διαιτολόγου Β. Κομεσίδου Η αντιμετώπιση και θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη της κύησης εκ μέρους του ενδοκρινολόγου Ε. Κούκκου Η αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη της κύησης εκ μέρους του γυναικολόγου Λ. Αραβαντινός 13:00-14:00 Ελαφρύ γεύμα Προσφέρει καλύτερη µεταγευµατική ρύθµιση Μιµείται τη φυσιολογική έκκριση της ινσουλίνης Λιγότερες υπογλυκαιµίες Βελτιώνει την ποιότητα ζωής των διαβητικών Αποδεδειγµένη αποτελεσµατικότητα µε πάνω από 10 χρόνια κλινική εµπειρία Θεραπευτικές ενδείξεις. Για τη θεραπεία ενηλίκων και παιδιών µε σακχαρώδη διαβήτη, στους οποίους απαιτείται χορήγηση ινσουλίνης για τη διατήρηση της φυσιολογικής οµοιοστασίας της γλυκόζης. Η Humalog ενδείκνυται επίσης για την αρχική σταθεροποίηση του σακχαρώδους διαβήτη. Δοσολογία και τρόπος χορήγησης. Η δοσολογία πρέπει να καθορίζεται από τον ιατρό ανάλογα µε τις ανάγκες του ασθενούς. H Humalog µπορεί να χορηγηθεί αµέσως πριν τα γεύµατα. Όταν κριθεί απαραίτητο, η Humalog µπορεί να χορηγηθεί αµέσως µετά τα γεύµατα. Τα σκευάσµατα Humalog πρέπει να χορηγούνται µε υποδόρια ένεση ή µε αντλία συνεχούς υποδόριας έγχυσης και παρόλο που δεν συνιστάται, είναι δυνατόν να χορηγηθούν και µε ενδοµυϊκή ένεση. Εάν κριθεί απαραίτητο, η Humalog µπορεί να χορηγηθεί και ενδοφλεβίως, Η Humalog δρα ταχέως και έχει βραχύτερη διάρκεια δράσης (2 έως 5 ώρες) όταν χορηγείται µε υποδόρια ένεση συγκριτικά µε την συνήθη ινσουλίνη (Regular). Λόγω αυτής της άµεσης έναρξης δράσης, η ένεση Humalog (ή, σε περίπτωση χορήγησης µε συνεχή υποδόρια έγχυση, η αρχική εφάπαξ (bolus) χορήγηση Humalog) µπορεί να χορηγηθεί πολύ κοντά στα γεύµατα. Αντενδείξεις. Υπογλυκαιµία. Υπερευαισθησία στην ινσουλίνη lispro ή σε κάποιο από τα έκδοχά της. Αλληλεπιδράσεις. Οι ανάγκες σε ινσουλίνη µπορεί να αυξηθούν µε τη χορήγηση φαρµακευτικών προϊόντων που ασκούν υπεργλυκαιµική δράση, όπως τα από του στόµατος αντισυλληπτικά, τα κορτικοστεροειδή ή τα θυροειδικά σκευάσµατα, η δαναζόλη, οι βήτα2-διεγέρτες (όπως η ριτοδρίνη, η σαλβουταµόλη, η τερβουταλίνη). Οι ανάγκες σε ινσουλίνη µπορεί να µειωθούν µε τη λήψη φαρµακευτικών προϊόντων που ασκούν υπογλυκαιµική δράση, όπως τα από του στόµατος υπογλυκαιµικά, τα σαλικυλικά (π.χ. ακετυλοσαλικυλικό οξύ), οι σουλφοναµίδες, ορισµένα αντικαταθλιπτικά (αναστολείς της µονοαµινοξειδάσης), ορισµένοι αναστολείς µετατρεπτικού ενζύµου της αγγειοτενσίνης (η καπτοπρίλη, η εναλαπρίλη), β- αναστολείς, οκτρεοτίδη, ή αλκοόλ. Για τη χορήγηση άλλων φαρµάκων ταυτόχρονα µε τη Humalog θα πρέπει να ενηµερώνεται ο ιατρός. Κύηση και γαλουχία. Δεδοµένα από ένα µεγάλο αριθµό κλινικών µελετών σχετικά µε τη χορήγηση της ινσουλίνης lispro σε έγκυες γυναίκες, δεν αναφέρουν οποιεσδήποτε ανεπιθύµητες ενέργειες, στην κύηση ή στην υγεία του εµβρύου/νεογνού. Στις έγκυες διαβητικές είναι απαραίτητο να υπάρχει προσεκτική ρύθµιση των επιπέδων σακχάρου καθώς και έλεγχος της γενικής υγείας της εγκύου. Σε διαβητικές ασθενείς που θηλάζουν µπορεί να απαιτηθεί προσαρµογή στη δόση της ινσουλίνης, στο διαιτολόγιο ή και στα δύο ταυτόχρονα. Ανεπιθύµητες ενέργειες. Η υπογλυκαιµία είναι η συχνότερη ανεπιθύµητη ενέργεια κατά την ινσουλινοθεραπεία διαβητικού ασθενούς. Έχουν αναφερθεί τοπικές αλλεργικές αντιδράσεις στο σηµείο της ένεσης της ινσουλίνης, µε τη µορφή ερυθρότητας, οιδήµατος και κνησµού. Τα συµπτώµατα αυτά συνήθως υποχωρούν σε µερικές ηµέρες έως µερικές εβδοµάδες. Σε µερικές περιπτώσεις, τα συµπτώµατα αυτά µπορεί να οφείλονται σε άλλους παράγοντες εκτός της ινσουλίνης. Αν και λιγότερο συχνή, η συστηµατική αλλεργική αντίδραση, είναι δυνητικά επικίνδυνη. Υπεύθυνος κυκλοφορίας. Φαρµασερβ-Λιλλυ Α.Ε.Β.Ε. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Eli Lilly Nederland B.V., Grootslag 1-5, 3991 RA Houten, Ολλανδία. ΑΡΙΘΜΟI ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: EU/1/96/007/00 για τα 5 φυσίγγια/cartridges Humalog x3 ml, για χορήγηση µε 3 ml πένα. Και EU/1/96/007/002 για το 1 φιαλίδιο Humalog x 10 ml. ΤΙΜΕΣ: Λ.Τ. Vial 24,93, Λ.Τ. Cartridges 3ml 43,91. Για περισσότερες πληροφορίες και πλήρη Π.Χ.Π. απευθυνθείτε στην εταιρία. 6 ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ - ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε. Φ Α Ρ Μ Α Σ Ε Ρ Β - Λ Ι Λ Λ Υ Α. Ε. Β. Ε. 15ο χλµ. ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ - ΛΑΜΙΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑ ΤΗΛ: FAX: Τ.Θ ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 24 - ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ - Τ.Κ.: ΘΕΣ/ΝΙΚΗ ΤΗΛ.: (2310)

5 από την κύηση έως την παιδική ηλικία Σάββατο, 14 Μαρτίου :00-15:30 Επιπτώσεις του Σακχαρώδη Διαβήτη της κύησης στην μητέρα και το κύημα Παρακολούθηση μετά τον τοκετό Προεδρείο: Ειρ. Λαμπρινουδάκη Οι επιπτώσεις του σακχαρώδη διαβήτη της κύησης στη μητέρα και στο έμβρυο Ν. Βιτωράτος Αντιμετώπιση της μητέρας με σακχαρώδη διαβήτη της κύησης μετά τον τοκετό. Συμβουλευτική Ε. Κιαπέκου Ρόλος του θηλασμού Γ. Λιόσης 15:30-16:30 Νεανικός Σακχαρώδης Διαβήτης Προεδρείο: Α. Μητράκου 16:30-17:00 Διάλειμμα Νεανικός σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 Ντ. Βαζαίου Νεανικός σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 Χρ. Κανακά-Gatenbein 17:00-18:30 Νεότερα δεδομένα Προεδρείο: Γ. Δημητριάδης Προοπτικές για την κυτταρική θεραπεία του διαβήτη Α. Γαβαλάς Αντλίες ινσουλίνης στην κύηση Τ. Μούσλεχ Γένεση του μεταβολικού συνδρόμου in utero. Ο ρόλος του stress Γ. Χρούσος 18:30-19:00 Συμπεράσματα Κλείσιμο Ημερίδας Ε. Κούκκου Γ. Μαστοράκος ΤΙΤΛΟΙ ΟΜΙΛΗΤΩΝ & ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΩΝ Αναπλιώτου Μαργαρίτα, Αν. Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας, Ιατρική Σχολή Αραβαντινός Λέων, Λέκτορας Μαιευτικής και Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή Βαζαίου Ανδριανή, Αν. Διευθύντρια Α Παιδιατρικής Κλινικής και Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου, Νοσοκομείο «Π. και Α. Κυριακού» Βαλσαμάκης Γεώργιος, Ενδοκρινολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Birmingham, U.K. Βιτωράτος Νικόλαος, Αν. Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή Γαβαλάς Αντώνιος, Ερευνητής Γ Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών Δημητριάδης Γεώργιος, Καθηγητής Παθολογίας, Β Προπ. Παθ/κή Κλινική και Μονάδα Έρευνας, Π.Γ.Ν. «Αττικό» Κανακά Gatenbein Χριστίνα, Επικ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Νεανικού Διαβήτη, Α Παιδιατρική Κλινική, Νοσοκομείο Παίδων «Αγ. Σοφία» Κανάκη Eυαγγελία, Ενδοκρινολόγος, Συνεργάτιδα Μαιευτηρίου ΙΑΣΩ, Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Οστεοπόρωσης, Αθήνα Κιαπέκου Ερασμία, Ενδοκρινολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Α Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής Κομεσίδου Βασιλική, Κλινική Διαιτολόγος, Αθήνα Κούκκου Ευτυχία, Επιμελήτρια Α, Τμήμα Ενδοκρινολογίας Μεταβολισμού και Διαβήτη, Νοσοκομείο - Μαιευτήριο «Ελ. Βενιζέλου» Κουκούλης Γεώργιος, Αν. Καθηγητής Ενδοκρινολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Κρεατσάς Γεώργιος, Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Αντιπρύτανης Λαμπρινουδάκη Ειρήνη, Επικ. Καθηγήτρια Γυναικολογικής Ενδοκρινολογίας, Ιατρική Σχολή Λιόσης Γεώργιος, Αν. Διευθυντής Ε.Σ.Υ., Τμήμα Πρόωρων Νεογνών, Νοσοκομείο - Μαιευτήριο «Ελ. Βενιζέλου» Μαστοράκος Γεώργιος, Επικ. Καθηγητής Ενδοκρινολογίας, Ιατρική Σχολή Μητράκου Ασημίνα, Επικ. Καθηγήτρια Παθολογίας-Μεταβολισμού, Ιατρική Σχολή, Θεραπευτική Κλινική Μούσλεχ Τζάντ, Ενδοκρινολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. Μπότσης Δημήτριος, Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή Χρούσος Γεώργιος, Καθηγητής Παιδιατρικής, Διευθυντής Α Παιδιατρικής Κλινικής, Ιατρική Σχολή 8 9

6 ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΙΕΣ Η Οργανωτική Επιτροπή θα ήθελε να ευχαριστήσει θερμά τους ακόλουθους Οργανισμούς και Εταιρίες, η συνεργασία και συνεισφορά των οποίων συνέβαλαν ουσιαστικά στην πραγματοποίηση της Ημερίδας: Εφορεία Αρεταίειου Νοσοκομείου Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία ΕΟΦ & Γερµανικό προϊόν Γερµανικό προϊόν 10 Αθήνα: Μονής αµάστας 6, Περιστέρι Τηλ Fax: Γραφείο Β. Ελλάδος: Μαιάνδρου & Αδµήτου 27, Εύοσµος Τηλ Fax:

7 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Οργάνωση Μονάδα Ενδοκρινολογίας, Σακχαρώδη Διαβήτη και Μεταβολισμού της B Mαιευτικής & Γυναικολογικής Κλινικής του σε συνεργασία με το Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού του Νοσοκομείου-Μαιευτηρίου «Έλενα Βενιζέλου» Τόπος Ημερίδας Βασ. Σοφίας 76, Αθήνα Ημερομηνία Ημερίδας Σάββατο 14 Μαρτίου, 2009 Επίσημη Γλώσσα Η επίσημη γλώσσα του Συνεδρίου είναι η Ελληνική Δικαίωμα Εγγραφής Ειδικευμένοι & Νοσηλευτικό Προσωπικό 10 Ειδικευόμενοι, Προπτυχιακοί & Μεταπτυχιακοί Φοιτητές ΔΩΡΕΑΝ Το Δικαίωμα Εγγραφής περιλαμβάνει: Παρακολούθηση όλων των Συνεδριάσεων Το Συνεδριακό Υλικό Πιστοποιητικό Παρακολούθησης της Ημερίδας Καφέ κατά τη διάρκεια των επίσημων διαλειμμάτων καφέ Γραμματεία Ημερίδας First Conferences & Events Μιχαλακοπούλου 121, Αθήνα Τηλ.: , Fax : , Εmail: firstce@hol.gr, Νέες Εγγραφές Νέες εγγραφές θα πραγματοποιούνται καθ όλη τη διάρκεια της Ημερίδας, κατά τις ώρες λειτουργίας της Γραμματείας. Ώρες Λειτουργίας Γραμματείας Η Γραμματεία θα λειτουργεί από τις 08:15-19:00 Ονομαστικές Κονκάρδες Για λόγους ασφαλείας παρακαλούνται οι συμμετέχοντες να φέρουν την ονομαστική κονκάρδα τους σε ευδιάκριτο σημείο κατά την παραμονή τους στους Συνεδριακούς χώρους Πιστοποιητικά Παρακολούθησης Με τη λήξη της Ημερίδας θα χορηγηθούν στους Συμμετέχοντες Πιστοποιητικά Παρακολούθησης. Απαραίτητη προϋπόθεση η επίδειξη της ονομαστικής τους κονκάρδας Εκθεση Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας θα λειτουργεί Έκθεση Φαρμακευτικών Προϊόντων και Τεχνολογικού Εξοπλισμού ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Διαλέξεις Λόγω της πυκνότητας του Επιστημονικού Προγράμματος, παρακαλούνται οι Ομιλητές να