Η Διαχρονική Προσέγγιση στο Ισοζύγιο Πληρωμών. Διεθνής Οικονομική Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η Διαχρονική Προσέγγιση στο Ισοζύγιο Πληρωμών. Διεθνής Οικονομική Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης"

Ἡσαΐας Σκλαβούνος
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Η Διαχρονική Προσέγγιση στο Ισοζύγιο Πληρωμών Διεθνής Οικονομική Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης 1

2 Η Διαχρονική Προσέγγιση Η διαχρονική προσέγγιση έχει ως σημείο εκκίνησης τις τεχνολογικές και αγοραίες δυνατότητες μιας οικονομίας να επιλέγει την κατανομή της κατανάλωσης στο χρόνο. Η προσέγγιση αυτή είναι σήμερα η κυρίαρχη προσέγγιση στη διεθνή μακροοικονομική λόγω της θεωρητικής συνέπειάς της αλλά και της συμβατότητάς της με την εμπειρία. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

3 Μία Οικονομία Δύο Περιόδων χωρίς Κεφάλαιο Υποθέτουμε μία οικονομία η οποία διαρκεί για δύο περιόδους. Το εισόδημα την περίοδο 1 είναι y 1, και το εισόδημα την περίοδο 2 είναι y 2. Θα υποθέσουμε ότι το εισόδημα είναι εξωγενές (μάννα εξ ουρανού) και δεν υπάρχει κεφάλαιο. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

4 Η Βέλτιστη Επιλογή της Πορείας της Κατανάλωσης Το αντιπροσωπευτικό νοικοκυριό σε αυτή την οικονομία επιλέγει τη διαχρονική διάρθρωση της κατανάλωσής του, προκειμένου να μεγιστοποιήσει μία διαχρονική συνάρτηση χρησιμότητας, που εξαρτάται από την κατανάλωση των δύο περιόδων. U=u(c 1 )+(1/(1+ρ))u(c 2 ) (1) Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

5 Ο Εισοδηματικός Περιορισμός του Αντιπροσωπευτικού Νοικοκυριού Η χρησιμότητα μεγιστοποιείται υπό τον διαχρονικό εισοδηματικό περιορισμό ότι η παρούσα αξία της κατανάλωσης του νοικοκυριού ισούται με την παρούσα αξία του εισοδήματός του. c 1 +(1/(1+r))c 2 =y 1 +(1/(1+r))y 2 (2) ρ είναι το ποσοστό διαχρονικής προτίμησης r είναι το πραγματικό επιτόκιο Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

6 Ο Εισοδηματικός Περιορισμός του Αντιπροσωπευτικού Νοικοκυριού Ο εισοδηματικός περιορισμός μπορεί να γραφεί και ως c 2 = (1+r)( y 1 - c 1 ) +y 2 (3) Τη δεύτερη (και τελευταία) περίοδο της ζωής του το νοικοκυριό καταναλώνει όλο το εισόδημά του συν τις αποταμιεύσεις του. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

7 Συνθήκες Πρώτης Τάξης για τη Μεγιστοποίηση της Χρησιμότητας (1/(1+ρ))(u (c 2 )/u (c 1 ))=1/(1+r) (4) O οριακός λόγος υποκατάστασης της τωρινής προς τη μελλοντική κατάναλωση εξισώνεται με την τιμή της μελλοντικής προς την τωρινή κατανάλωση. Ο καταναλωτής δεν μπορεί συνεπώς να βελτιώσει τη χρησιμότητά του υποκαθιστώντας τωρινή για μελλοντική κατανάλωση. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

8 Συνθήκες Πρώτης Τάξης για τη Μεγιστοποίηση της Χρησιμότητας u (c 2 )/u (c 1 )=(1+ρ)/(1+r) (5) Αν το επιτόκιο είναι μεγαλύτερο από το ποσοστό διαχρονικής προτίμησης, τότε η κατανάλωση της δεύτερης περιόδου είναι μεγαλύτερη από την κατανάλωση της πρώτης περιόδου (η οριακή χρησιμότητά της είναι μικρότερη), καθώς η απόδοση των αποταμιεύσεων ξεπερνά το ποσοστό διαχρονικής προτίμησης. Το αντίθετο συμβαίνει αν το επιτόκιο είναι μικρότερο από το ποσοστό διαχρονικής προτίμησης. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

9 Εξομάλυνση της Κατανάλωσης C 2 =C 1 εάν r=ρ (6a) C 2 >C 1 εάν r>ρ (6b) C 2 <C 1 εάν r<ρ (6c) Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

10 Τα Οφέλη του Διαχρονικού Εμπορίου C 2 (1+r)Y 1 +Y 2 Y 2 A C 2 B B Y 1 C 1 B Y 1 +Y 2 /(1+r) C 1 Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

11 Τα Οφέλη του Διαχρονικού Εμπορίου Σε μία αυτάρκη (κλειστή) οικονομία, η κατανάλωση κάθε περιόδου ισούται με το εισόδημα κάθε περιόδου. Δεν υπάρχει δυνατότητα απόκλισης εγχωρίου εισοδήματος και κατανάλωσης, καθώς δεν υπάρχει η δυνατότητα διαχρονικού εμπορίου με το εξωτερικό. Η συμμετοχή της χώρας στη διεθνή οικονομία, αυξάνει την ευημερία, καθώς επιτρέπει στους καταναλωτές να επιλέγουν την κατανάλωσή τους με βάση το διαχρονικό περιορισμό ότι η παρούσα αξία του εισοδήματος ισούται με την παρούσα αξία της κατανάλωσης, και όχι τον πολύ πιο σφικτό περιορισμό που τους υποχρεώνει να καταναλώνουν το σύνολο του εισοδήματός τους σε κάθε περίοδο. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

12 Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών CA 1 =F=Y 1 - C 1 CA 2 =Y 2 +rf- C 2 =Y 2 +r(y 1 - C 1 )- C 2 =- (Y 1 - C 1 )=- CA 1 Ο διαχρονικός εισοδηματικός περιορισμός συνεπάγεται ότι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της δεύτερης περιόδου θα είναι ίσο με το αντίθετο του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της πρώτης περιόδου. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

13 Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Αν στην πρώτη περίοδο η κατανάλωση ήταν μεγαλύτερη από το εισόδημα και δημιουργήθηκε έλλειμμα, στη δεύτερη περίοδο θα πρέπει να συμβεί το αντίθετο και να δημιουργηθεί ισοδύναμο πλεόνασμα ώστε να πληρωθούν οι διεθνείς ομολογιούχοι. Αν στην πρώτη περίοδο η κατανάλωση ήταν μικρότερη από το εισόδημα, δημιουργήθηκε πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και η χώρα απέκτησε διεθνείς ομολογίες, στη δεύτερη περίοδο η κατανάλωση θα είναι μεγαλύτερη από το εισόδημα, θα υπάρξει έλλειμμα, και η χώρα θα ρευστοποιήσει τις διεθνείς της ομολογίες. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

14 Οι Διαχρονικές Συνέπειες των Εξωτερικών Ελλειμμάτων Ενα κεντρικό χαρακτηριστικό της διαχρονικής προσέγγισης στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι ότι μας υποχρεώνει, μέσω του διαχρονικού εισοδηματικού περιορισμού, να παρακολουθούμε τις διαχρονικές συνέπειες των εξωτερικών ελλειμμάτων. Τα σημερινά ελλείμματα πρέπει να μετατραπούν σε μελλοντικά πλεονάσματα και το αντίθετο. Σε μία οικονομία με μεγάλο αριθμό περιόδων, το σημερινό εξωτερικό χρέος πρέπει να ισούται με την παρούσα αξία των μελλοντικών πλεονασμάτων του εμπορικού ισοζυγίου. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

15 Γενικεύσεις του Υποδείγματος Ακόμη και σε μία οικονομία στην οποία υπάρχει κεφάλαιο και εγχώριες επενδύσεις, το άνοιγμα στις διεθνείς αγορές βελτιώνει την ευημερία, ενώ παραμένει και το βασικό αποτέλεσμα ότι διαχρονικά οι διεθνείς συναλλαγές πρέπει να αθροίζονται στο μηδέν. Το ίδιο συμβαίνει και σε μία οικονομία που διαρκεί για μεγάλο αριθμό περιόδων. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

16 Τα Οφέλη του Διαχρονικού Εμπορίου σε μία Οικονομία με Κεφάλαιο C 2 F(F(K 1 )+K 1 )+F(K 1 )+K 1 Β F(K 2 )+K 2 C 2 A Α C 2 Γ Γ F(K 1 )-I A 1 C Γ C F(K 1 )+K C 1 Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

17 Η Εννοια της Εξωτερικής Ισορροπίας Η «εξωτερική ισορροπία» είναι μία διαχρονικη έννοια. Η παρούσα αξία των καθαρών διεθνών περιουσιακών στοιχείων μιας χώρας καθώς ο χρόνος τείνει προς το άπειρο θα πρέπει να τείνει προς το μηδέν. Αυτό αποκλείει την πολύ ταχεία συσσώρευση διεθνών περιουσιακών στοιχείων ή την πολύ ταχεία συσσώρευση εξωτερικού χρέους. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

18 Η Εννοια της Εξωτερικής Ισορροπίας Τα καθαρά περουσιακά στοιχεία που συσσωρεύει η οικονομία από το εξωτερικό ικανοποιούν αυτή την έννοια αν αυξάνονται με ρυθμό που υπολείπεται του πραγματικού επιτοκίου r. Μία οικονομία με άπειρο χρονικό ορίζοντα μπορεί να έχει συνεχώς εξωτερικό χρέος, ή περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό, αρκεί το ύψος τους να μην αυξάνεται με μεγαλύτερο ρυθμό από το πραγματικό επιτόκιο. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

19 Η Θεωρία του Μονίμου Εισοδήματος και το Ισοζύγιο Πληρωμών Εάν η κατανάλωση προσδιορίζεται όπως προβλέπει η θεωρία του μονίμου εισοδήματος, τότε τα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών δεν αντανακλούν παρά προσωρινές αποκλίσεις του τρέχοντος εισοδήματος, των δημοσίων δαπανών και των επενδύσεων από το «μόνιμο» επίπεδό τους. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

20 Διακυμάνσεις του Συνολικού Εισοδήματος και το Ισοζύγιο Πληρωμών Εάν το τρέχον συνολικό εισόδημα είναι προσωρινά υψηλότερο από το μόνιμο επίπεδό του, αυτό δεν οδηγεί σε αύξηση της κατανάλωσης στο υπόδειγμα του μονίμου εισοδήματος. Κατά συνέπεια, οι εθνικές αποταμιεύσεις αυξάνονται προσωρινά πάνω από τις επενδύσεις, και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσιάζει ένα προσωρινό πλεόνασμα, το οποίο οδηγεί σε συσσώρευση περιουσιακών στοιχείων (ομολόγων) από το εξωτερικό. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

21 Διακυμάνσεις των Δημοσίων Δαπανών και το Ισοζύγιο Πληρωμών Εάν η δημόσια κατανάλωση είναι προσωρινά υψηλότερη από το μόνιμο επίπεδό της, αυτό δεν επηρεάζει την ιδιωτική κατανάλωση. Κατά συνέπεια, οι εθνικές αποταμιεύσεις μειώνονται σε επίπεδο κάτω από τις συνολικές επενδύσεις, και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσιάζει έλλειμμα. Το έλλειμμα οδηγεί σε αποσυσσώρευση περιουσιακών στοιχείων από το εξωτερικό ή αύξηση του εξωτερικού χρέους. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

22 Διακυμάνσεις των Επενδύσεων και το Ισοζύγιο Πληρωμών Αν οι επενδύσεις είναι προσωρινά υψηλότερες από το μόνιμο επίπεδό τους, αυτό επίσης οδηγεί σε έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, διότι μία προσωρινή μεταβολή στις επενδύσεις δεν επηρεάζει το μόνιμο διαθέσιμο εισόδημα, την ιδιωτική κατανάλωση και τις αποταμιεύσεις. Οι επενδύσεις αυξάνονται προσωρινά πάνω από τις εθνικές αποταμιεύσεις και η χώρα αποσυσσωρεύει περιουσιακά στοιχεία από το εξωτερικό. Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική,

Σχετικά έγγραφα

Η Διαχρονική Προσέγγιση στο Ισοζύγιο Πληρωμών

Η Διαχρονική Προσέγγιση στο Ισοζύγιο Πληρωμών Καθ. ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΟΓΟΣΚΟΥΦΗΣ Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 1 Η Διαχρονική Προσέγγιση Η διαχρονική προσέγγιση έχει ως σημείο εκκίνησης τις τεχνολογικές και αγοραίες