Η ΤΪΧΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ ΜΕΤΑΞΟΤΡΓΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η ΤΪΧΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ ΜΕΤΑΞΟΤΡΓΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ"

Transcript

1 ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΤ Η ΤΪΧΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ ΜΕΤΑΞΟΤΡΓΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ Το αντικείμενο αυτής της μελέτης ανήκει στην ιστορία της ιταλικής μετανάστευσης στο ελληνικό κράτος και συνδυάζεται με τις πρώτες ελληνικές βιομηχανικές επιχειρήσεις, τα μεταξουργεία Δουρούτη στη νότια Πελοπόννησο. Οι ιταλοί τεχνίτες πού θα πλαισιώσουν αυτό το οικονομικό εγχείρημα είναι φορείς μιας τεχνικής εξειδίκευσης και ταυτόχρονα μετέχουν σ' έναν πλατύ ιδεολογικό χώρο, διαμορφωμένο μέσα άπο τις θεωρητικές ζυμώσεις τοΰ αγώνα της ιταλικής παλιγγενεσίας (Risorgimento). 'Αντιπροσωπεύουν δηλαδή ενα ιταλικό κοινωνικό στρώμα ειδικευμένοι τεχνίτες αστικής προέλευσης πού ανάλογο του δέν έχει ακόμη διαμορφωθεί στο ελληνικό κράτος των μέσων τοΰ 19ου αι. Ή ενσωμάτωση τών ιταλών τεχνιτών στό νέο τόπο εγκατάστασης είναι δυνατή εφόσον αξιοποιηθούν τα ειδικά χαρακτηριστικά τους: ή τεχνική εξειδίκευση και ή έντονη πολιτικοποίηση. Ή οικονομική κατάσταση τοΰ ελληνικού κράτους και ή συγκεκριμένη ζήτηση εργασίας, καθώς κα'ι ό ιδεολογικός προβληματισμός για τήν ολοκλήρωση τοΰ έθνικοΰ έλληνικοΰ κράτους είναι οι δύο χώροι πού προσφέρονται για τήν αφομοίωση τους. Τό συγκεκριμένο δείγμα παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες στή μικροϊστορική ανασύσταση του. Θα εξετάσουμε ως παράδειγμα τό ζεύγος τών αρχιτεχνίτων τοΰ μεταξουργείου Δουρούτη στή Σπάρτη. Ή ιστορία του αναδεικνύει τους διαφορετικούς κοινωνικούς μετασχηματισμούς στην Ελλάδα και στην 'Ιταλία, οι όποιοι θα οδηγήσουν τό ζεύγος τών 'Ιταλών στην περιθωριοποίηση του στό ελληνικό κράτος. Ή πρώιμη έλληνοϊταλική σχέση εξαρτημένης εργασίας άποτυχαίνει και λίγο αργότερα τα ιταλικά επαναστατικά σχέδια τοϋ '48 βουλιάζουν, ένώ στην 'Ελλάδα φαίνεται να έχουν μικρό ιδεολογικό αντίκτυπο παρά τή σύγχρονη ειδησεογραφική κάλυψη. Ή λειτουργία τής πρώτης μεταξουργίας τοΰ έμπορικοΰ οίκου Δουρούτη στή Σπάρτη τό 1836' συνιστά μια πρώτη οργανωμένη προσπάθεια «μεταφο- 1. Βλ. Χριστίνα Άγριαντώνη, Οι απαρχές της ελληνικής εκβιομηχάνισης, 'Αθήνα 1986,

2 122 Μαρία Χριστίνα Χατζψωάννου ρας τεχνολογίας» στο νεοελληνικό κράτος πού συνοδεύεται και άπο την εγκατάσταση ειδικευμένων ιταλών τεχνιτών στην κατεργασία του μεταξιού. Ουσιαστικά πρόκειται για ενα πρώτο στάδιο εξέλιξης της τεχνικής άπο την παραδοσιακή εμπειρική τεχνική στην ειδικευμένη τεχνική πού συνοδεύει μία ορθολογικότερη οργάνωση της παραγωγής. Ό εμπορικός οίκος Δουρούτη πού αναλαμβάνει αυτό το οικονομικό εγχείρημα έχει ήδη μακροχρόνια οικονομική δραστηριότητα στην 'Ιταλία, ή οποία είχε αρχίσει πρίν άπο την επανάσταση του Ή επιχείρηση προωθεί τήν εξαγωγή πρώτων υλών άπο τον ελληνικό χώρο στην 'Αγκώνα, όπου ή οικογένεια Δουρούτη κατέχει και το προξενικό αξίωμα τής αντιπροσώπευσης τοϋ ελληνικού κράτους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ή αναζήτηση τεχνολογίας για το πρώτο σημαντικό μεταξουργείο τοϋ ελληνικού κράτους ήταν φυσικό να οδηγήσει στον 'ιταλικό χώρο. Ή παραγωγή τοϋ μεταξιού παρουσιάζει μεγάλη ανάπτυξη έκεϊ και περιλαμβάνει όλες τις διαδικασίες, άπο τήν επιλογή τοϋ κατάλληλου σπόρου ώς τή βιομηχανοποιήσιμη μεταξοκλωστή για τήν παραγωγή μεταξωτών υφασμάτων. Τα ιταλικά πρότυπα τής μεταξουργίας και τής σηροτροφίας, πού ξεκινούν άπο τους ΰδροκίνητους μύλους τύπου bolognese τοϋ 13ου αιώνα και φτάνουν στους κανόνες σωστής σηροτροφίας τοϋ λομβαρδού Vincenzo Dandolo στις άρχες τοΰ 19ου αι., κυριαρχούν στο χώρο τής πρώιμης μεταξουργίας 2. Οι προϋποθέσεις πού οδήγησαν στο οικονομικό εγχείρημα τής μεταξουργίας στή Σπάρτη και το Νησί (Μεσσήνη) προσδιορίζονται άπο τήν οικονομική σύμπτωση τής παραδοσιακής παραγωγής κουκουλιών και ακατέργαστου μεταξιού οικιακής προέλευσης άπο τον πελοποννησιακό χώρο, καθώς και άπο τα προβλήματα πού αντιμετώπιζε αυτή τήν εποχή ή παραγωγή και ή εξαγωγή ακατέργαστου μεταξιού άπο τήν περιοχή τοΰ παπικού κράτους και ιδιαίτερα άπο τήν 'Αγκώνα. Ό Κωνσταντίνος Δουρούτης θα συγκεράσει τήν εμπειρία πού είχε αποκτήσει ή οικογένεια του κατά τή μακρόχρονη παραμονή της στην 'Αγκώνα με τις επιχειρηματικές δυνατότητες πού προσέφερε ή ίδρυση τοΰ νεοελληνικού κράτους. Ή δεκαετία τοΰ 1830 εϊναι σημαντική τόσο για τήν Ή συγγραφέας εύστοχα διαπιστώνει τή σχέση ανταγωνισμού μεταξύ τής μανιφατούρας στή νότια Πελοπόννησο και τοϋ οικιακού συστήματος κατεργασίας τοϋ μεταξιού, στην όποια νικητής αναδεικνύεται ή οικιακή οικονομία. 2. Carlo Poni, «All'origine del sistema di fabbrica: tecnologia e organizzazione produttiva dei mulini da seta nell'italia settentrionale (sec. XVII-XVIII)», Rivista Storica Italiana, 88/3 (1976), Giuseppina Valenti Fiorelli, «La sericoltura a Jesi nell'ottocento)), στό: S. Anselmi (έπιμ.), Nelle Marche Centrali, τ. II, Jesi 1979, Tò πρώτο ελληνικό εγχειρίδιο σηροτροφίας πού κυκλοφορεί στο ελληνικό κράτος με πρότυπο τις θεωρίες τοϋ κόμη Δάνδολου είναι τοΰ Γρ. Παλαιολόγου, 'Ερμηνεία περί ανατροφής τοΰ μεταξοσχώληχος χαί χαλλιέργειας της μωρέας, 'Αθήνα 1838.

3 'Ιταλοί μετχξουργοί στο ελληνικό χρχτος 123 παπική μεταξουργία, πού θα υποταχθεί μετά την πρωτοβιομηχανική της άνθηση σε δυναμικότερα καπιταλιστικά σχήματα, όσο και για τήν ελληνική μεταξουργία πού διανύει ακόμη τή νηπιακή της ηλικία. Ή αγροτική απασχόληση και ή εμπορευματική παραγωγή είναι οί κύριοι συντελεστές της πρωτοβιομηχανικής φάσης καί στις δύο περιπτώσεις. Μόνο του όμως το μετάξι δεν θα καταφέρει ν' αλλάξει ριζικά το χαρακτήρα τοϋ συστήματος παραγωγής. Στην 'Αγκώνα, κύριο λιμάνι τοΰ παπικού κράτους στην 'Αδριατική, το μετάξι αποτελούσε το πιο κερδοφόρο προϊόν τοϋ εξωτερικού εμπορίου στον 18ο αϊ 3. Παράλληλα ή παραγωγή μεταξιού καί ή υφαντική μεταξωτών υφασμάτων γνώρισε μεγάλη άνθηση στην περιοχή, ώστε ν' αποτελεί τυπικό δείγμα πρωτοβιομηχανικής ανάπτυξης με βάση το μετάξι 4. Μέσα στους όρους τοϋ κλειστού παιχνιδιού της οικονομίας ήταν απαγορευμένη ή μετακίνηση των αρχιτεχνίτων εξω άπο το παπικό κράτος. Ή παραδοσιακή μανιφατούρα όμως, πού εϊχε τις ρίζες της στον 14ο αι., άπο το τέλος τοΰ 18ου αι. αντιμετωπίζει εσωτερική κρίση, εξαιτίας της καθυστερημένης κοινωνικοοικονομικής δομής τοΰ παπικοΰ κράτους. Ή διαχείριση τοΰ μεταξιοΰ στον ιταλικό χώρο περνά σιγά σιγά στή Λομβαρδία καί στή Βενετία. Μετά τήν πρώτη δεκαετία τοΰ 19ου αϊ. ή πτώση της παραγωγής τοΰ ακατέργαστου μεταξιοΰ είναι μεγάλη στο παπικό κράτος. Τήν κρίση επιταχύνουν: ή μειωμένη γαλλική ζήτηση, ή μαζική παραγωγή βαμβακερών υφασμάτων καί ή συνακόλουθη στροφή τής γυναικείας μόδας προς τα βαμβακερά, καί τέλος ή πολιτική αστάθεια. Ή παραγωγή μεταξιοΰ ήταν ό πιο ζωτικός οικονομικός τομέας στο Fossombrone, πόλη πού βρίσκεται πίσω άπό τή Σενιγάλλια καί τήν 'Αγκώνα, στό εσωτερικό τοΰ παπικοΰ κράτους. Οί καλές ποιότητες πού παρήγοντο έκεϊ είχαν προορισμό το Λονδίνο καί τό πανηγύρι τής Σενιγάλλιας, ένώ οί κατώτερες (strusci κ.ά.) είχαν προορισμό τή ντόπια μανιφατούρα. Ή τεχνική άναπήνισης τοΰ μεταξιοΰ κατά τόν τρόπο τοϋ Fossombrone έκανε τους τεχνίτες καί τό προϊόν τους ξακουστούς. Τό ακατέργαστο μετάξι τοΰ Fossombrone ήταν γνωστό γιατί δεν είχε ανάγκη άπό δεύτερο κλώσιμο. Ή χοντρή μεταξοκλωστή παρήγε Ινα καλό χοντρό ύφασμα. Ή ποιότητα τοΰ μεταξιοΰ τής περιοχής στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό στό μαλακό, χωρίς άλατα ασβεστίου, νερό τής περιοχής. Στον 19ο αι. όμως ήταν απαραίτητος ό τεχνολογικός εκσυγχρονισμός πού θα συνδυαζόταν με αύξηση τής παραγωγής καί μείωση τών εξόδων Α. Caracciolo, Le port {rane d'ancóne, Παρίσι 1965, 'Ιδιαίτεροι μετά το 1740, βλ. Α. Dewerpe, L'industrie aux champs. Essai sur la proto-industrialisation en Italie du Nord ( ), Ρώμη 1985, Giuliana Carreras, «L'industria serica a Fossombrone», Quaderni Storici delle Marche, 1 (1966), 129,137. Τελικά το 1839 εγκαθίσταται στο Fossombrone τό πρώτο ατμοκίνητο κλωστήριο μεταξιού, συνολικής άξιας σκούδων = Αρχ., που απασχολούσε 165 εργάτες. 'Ιδιοκτήτης ήταν ό οίκος Leuchtenberg, πού απορρόφησε όλη τήν παραγωγή κουκουλιών τής Άγ-

4 124 Μαρία Χριστίνα Χατζψωάννου Ή μεταξουργία λοιπόν της περιοχής στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά σε εμπειρικές μεθόδους, δεν κατάφερε ωστόσο να εφαρμόσει βιομηχανικές μεθόδους μέ αποτέλεσμα το προϊόν να παραμένει ακριβό. Έτσι εγκλωβισμένη στη γενική κρίση ή μεταξουργία τοϋ Fossombrone κατέρρευσε 6. 'Από την άλλη πλευρά στον ελληνικό χώρο ή θεσμική υποδομή για βιομηχανικές απόπειρες θα δημιουργηθεί μέ τήν ίδρυση τοΰ κράτους. Ό Κωνσταντίνος Δουρούτης θα πρωτοστατήσει στην προσπάθεια απόκτησης προνομίων πού θα υποστηρίξουν τό εγχείρημα του. Ή ιστορία της απόκτησης των προνομίων για τή λειτουργία τοϋ μεταξουργείου στή Σπάρτη έχει δύο Οψεις: τήν επίσημη, πού άφορα τις αιτήσεις τοϋ Δουρούτη προς τόν Όθωνα και τό Δημόσιο άπό τό 1834 και μετά 7 και τήν ανεπίσημη πού άφορα τις προσωπικές σχέσεις στις όποιες εντάσσονται ορισμένες κινήσεις τοΰ Δουρούτη στην 'Αθήνα δπου προωθεί τό επιχειρηματικό του σχέδιο 8. Ό μεσολαβητής του προς τόν Όθωνα είναι ό Ίακωβάκης Ρίζος Νερουλός. Επίσης μέ τήν ευκαιρία τοϋ ταξιδιοΰ τοΰ νεαροΰ βασιλιά στή Βαυαρία μέσο 'Αγκώνας τό 1836, ό Κωνσταντίνος Δουρούτης εϊχε συστήσει στον πατέρα του να περιποιηθεί ιδιαιτέρως τόν Όθωνα καί να τόν συνοδεύσει σε κάποιο άπα τά ταξίδια του στην 'Ιταλία 9. Αυτές οι κυκλωτικές ενέργειες τοΰ Δουρούτη συνοδεύουν τις επίσημες αιτήσεις του προς τόν Όθωνα για τήν εξασφάλιση τών προστατευτικών προνομίων. Τό επόμενο βήμα της επιχείρησης είναι ή μεταφορά και υλοποίηση της εμπειρίας καί της γνώσης της ιταλικής μεταξουργίας στον ελληνικό χώρο, κοντά στην πρώτη ύλη. Τά σχέδια για τό κτίριο τοΰ μεταξουργείου είχαν ήδη γίνει τόν Μάιο 1836 πάνω σέ ιταλικά πρότυπα, στα όποια αρχίζουν αμέσως οι τροποποιήσεις καί ο! επεμβάσεις τοϋ Δουρούτη. 'Αντί για τους δύο ορόφους τοΰ κτιρίου επιλέγεται ή οικονομικότερη λύση τοΰ μονόροφου μέ Ινα μεγάλο δωμάτιο και στό πλάι τρία ακόμη δωμάτια. Ή επίβλεψη της κατασκευής κώνας παρακάμπτοντας όλες τις μικρές αγορές. Στο ίοίο, καί Giuseppina Valenti Fiorelli, «La sericoltura...», Giuliana Carreras, «L'industria serica...», Παρόμοια μέ τοϋ Fossombrone ήταν καί ή οικονομική ιστορία τοϋ μαλλιού καί τοΰ μεταξιού στο γειτονικό Jesi στο όποιο ή κυκλοφορία αυτών τών δύο προϊόντων σβήνει γύρω στο 1840 μετά τήν ακμή τών χρόνων πού είχε προκαλέσει και τή δημιουργία μεταποιητικών μονάδων στην περιοχή. W. Angelini, «Dall'occupazione francese di fine Settecento all'unità», στό: S. Anselmi (έπιμ.), La provincia di Ancona. Storia di un territorio, Μπάρι 1987, Χριστίνα Άγριαντώνη, Οι απαρχές..., καί Κ. Κ. Σπηλιωτάκης, «Άρχεϊον Μιχαήλ Ίατροϋ ( )», Τετράδια 'Εργασίας Κ.Ν.Ε./Ε.Ι.Ε., άρ. 6, 'Αθήνα 1983, Μουσείο Μπενάκη, αρχείο Δουρούτη, Κωνστ. Δουρούτης ( Αθήνα) προς Γεώρ. Δουρούτη (Αγκώνα) 10 Μαίου 1836, φκ. 144, Στή συνοδεία τοϋ βασιλιά ήταν καί ό «τρελλος» υπασπιστής του 'Ηλίας Κατσάκος Μαυρομιχάλης, ό.π., σημ. 8. Το ταξίδι τοΰ Όθωνα στή Βαυαρία μέσο Πάτρας στις 2/14 Μαίου' βλ. Φ. Γλύτσης κ.ά\, Έπιτομαί εγγράφων τοΰ Βρεταννιχοϋ Υπουργείου 'Εξωτερικών, τ. Γ': , άρ. επιτομής 59/17α, Ρίζος προς Lyons, 8/20 Μαΐου 1836: F.O. 32/59/103 (28).

5 'Ιταλοί μεταξουργοί στο έλληνιχο κράτος 125 έπρεπε να γίνει επίσης άπο ιταλό, τον «Μπαλνταντόνη», όπως σημειωνόταν ελληνικά το Ονομα του 10. Ή οικονομία στην κατασκευή, πού υπολογιζόταν να κοστίσει τάληρα, συνοδεύεται καί άπο την ανάγκη εξοικονόμησης του χρόνου κατασκευής, ώστε σε τρεις μήνες να είναι έτοιμο. Ένας κίνδυνος αργοπορίας εντοπιζόταν στις αρχαιολογικές ανησυχίες τοϋ ιταλού επιβλέποντα, ò όποιος μπορεί να τους καθυστερούσε για να επισκεφθεί τίς ελληνικές αρχαιότητες". Θαυμάσιο δείγμα σύγκρουσης νοοτροπιών μεταξύ τοϋ ιταλού μηχανικού καί τοΰ έλληνα επιχειρηματία. Το πνεύμα τής οικονομίας τοΰ περιττού είναι φανερό άπο τα πρώτα βήματα τής επιχείρησης καί σύμφυτο μέ τή γενικότερη κοινωνική καί οικονομική καθυστέρηση. Έτσι όλες οί παραπάνω επεμβάσεις τοΰ ιδιοκτήτη οδηγούν σε τεχνικές και κτιριακές άναντιστοιχίες 12. Ό «μηχανολογικός» εξοπλισμός τοΰ μεταξουργείου αποτέλεσε την επόμενη δύσκολη τεχνολογική προσαρμογή. Τον Νοέμβριο τοΰ 1836 ό Δουρούτης, άπο το Γύθειο πλέον, ζητούσε τήν ταχύτατη αποστολή δύο μηχανών γιά τήν παραγωγή μεταξιού κατά τον ιταλικό τρόπο. Ή έγκαιρη αποστολή τών μηχανών ήταν απαραίτητη ώστε να προλάβουν να κατεργαστούν το μετάξι εσοδείας 'Ιουνίου-'Ιουλίου. Έδώ θα πρέπει να σημειωθεί ή άμφιταλάντευση τοΰ Δουρούτη μεταξύ τής παλαιάς μεθόδου καί τής ατμοκίνητης. Ή επιλογή εξαρτιόταν άπο το ύψος τής επένδυσης καί άπο τήν απόδοση τής νέας τεχνικής. Τελικά ό Δουρούτης επιζητούσε μία εξελιγμένη μορφή τής παλαιάς μεθόδου πού εφαρμοζόταν στή Λούκα καί στή Φλωρεντία, τήν οποία θεωρούσε προτιμότερη άπο τή δαπανηρή επιλογή τής ατμοκίνητης πού απαιτούσε μέν λιγότερους εργάτες, άλλα δεν ήταν «ασφαλής» 13. Εγκαίρως λοιπόν απασχόλησε τον Δουρούτη το πρόβλημα τών ειδικευμένων εργατικών χεριών. Όσο για τήν έλλειψη ασφάλειας τής ατμοκίνητης μεθόδου, μάλλον υπονοούσε τήν επικινδυνότητα τής μηχανής, καθώς καί το πρόβλημα επιδιόρθωσης καί συντήρησης της. Μετά τήν έναρξη λειτουργίας τοΰ μεταξουργείου στή Σπάρτη τήν άνοιξη τοΰ 1837, τον 'Οκτώβριο τοΰ Ίδιου έτους ό Mariano Baruffi άπο τό Fossombrone ενημέρωνε τον Δουρούτη για τον τεχνολογικό εξοπλισμό τοΰ μεταξουργείου τοΰ G. Buffoni: 22 μικρές μηχανές δημιουργούσαν υποδοχές για διπλά φουρνά- 10. Ή οικογένεια Baidantoni ήταν ειδικευμένη στην κατασκευή μηχανών άτμοϋ. F. Bonelli, «Evoluzione demografica ed ambiente economico nelle Marche dell 1 Ottocento», στό: Archivio economico dell' Unificazione Italiana, σειρά II, τ. XII, Τορίνο 1967,166, σημ. 2. Tò γνωστότερο μέλος τής οικογένειας ήταν ό Giuseppe Baidantoni ( 'Αγκώνα 'Αγκώνα 1873) ό όποιος μπορεί να ταυτίζεται μέ το μηχανικό τοϋ Δουρούτη. Βιογραφικές πληροφορίες βλ. στο ομώνυμο λήμμα στό: Dizionario Biografico degli Italiani, τ. 5, Ρώμη 1963, Εταιρεία 'Ελληνικού καί Λογοτεχνικού 'Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α.), αρχείο Δουρούτη (άκατάτακτο), Κωνστ. Δουρούτης (Γύθειο) προς Γεωρ. Δουρούτη (Αγκώνα), 11/23 Νοεμ. 1836, φκ. 7, Κ. Σπηλιωτάκης, «Άρχεϊον...», Ό.π., σημ. 11.

6 126 Μαρία Χριστίνα Χατζηιωάννου κια στα όποια έγκαθίστανταν 44 καζάνια, συνολικής αξίας 528 σκούδων [=3.168 δρχ.] 14. Ή μοναδική μηχανοποίηση πού είχε υιοθετήσει το μεταξουργείο Buffoni, μία άπό τίς δυναμικότερες μανιφατοϋρες στο Fossombrone, άπο το 1824, ήταν ένας μεγάλος τροχός κινούμενος άπο τέσσερις άνδρες, πού έβαζε σε κίνηση τους τυλικτήρες. Οι στενές και μακροχρόνιες σχέσεις του οίκου Δουρούτη μέ τήν άδριατική πλευρά τοϋ παπικού κράτους δεν αφήνουν αμφιβολία ότι γνώριζε αρκετά καλά τους ανθρώπους και τα πράγματα τής μακραίωνης ιταλικής μεταξουργίας. Ή στάθμιση των οικονομικών καί κοινωνικών συνθηκών στή νότια Πελοπόννησο δεν άφηναν περιθώρια για τολμηρούς τεχνολογικούς νεωτερισμούς. Ήδη το δλο εγχείρημα ήταν αρκετά πρωτοπόρο στο χώρο του. Κύριο χαρακτηριστικά τής μεταξουργίας α αυτό το στάδιο ήταν ή ειδικευμένη εμπειρία των χειροτεχνών παρά οι τεχνικές βελτιώσεις. Ή προσπάθεια εισαγωγής τής προσαρμοσμένης ιταλικής τεχνικής στο μεταξουργείο τής Σπάρτης δεν μπορούσε λοιπόν παρά να συνοδευτεί καί μέ τή μετάκληση ειδικευμένων τεχνιτών 15. "Ας σημειωθεί δτι δχι μόνο ή μανιφατούρα άλλα καί αργότερα ή βιομηχανία μεταξωτών υφασμάτων είναι άπό τίς πλέον έργασιοβόρες σέ σχέση μέ τίς βιομηχανίες μάλλινων καί βαμβακερών υφασμάτων 16. Οι ιταλοί μεταξουργοί πού έρχονται άπό τό παπικό κράτος κατέχουν μία τεχνική εξειδίκευση. Στην πατρίδα τους όμως ή μεταξουργία περνά μεγάλη κρίση καί προφανώς έχει δημιουργηθεί μείωση τής ζήτησης εργασίας στον κλάδο. 'Έτσι μέ γέφυρα τον Δουρούτη μία ομάδα ιταλών μεταξουργών έρχεται στο νεαρό ελληνικό κράτος. 'Υποθέτουμε δτι τό καλό βιοτικό επίπεδο ενός ειδικευμένου τεχνίτη συνδυάζεται καί μέ πολιτική ευαισθησία αρκετά υψηλή. Πρόκειται ουσιαστικά για κατοίκους αστικών κέντρων πού μετακαλούνται είτε εποχικά είτε μόνιμα για να λειτουργήσουν τα μεταξουργεία στή Σπάρτη καί στο Νησί, σ' έναν χώρο αγροτικό καί καθυστερημένο πού βρίσκεται μακριά άπό τα αστικά κέντρα τοϋ νεοελληνικού κράτους. Οι ιταλοί τεχνίτες καλύπτουν τίς περισσότερες ανάγκες λειτουργίας τών μεταξουργείων. Συνήθως είναι ζευγάρια μέ διάφορες ειδικότητες στην παραγωγή μεταξιού (piegatrice, sbroggatrice, sottiere, maestre) πού δουλεύουν τα κουκούλια μετά τήν εσοδεία τοϋ Μαΐου. Μερικοί άπό αυτούς αναλαμβάνουν καί να διδάξουν τήν τεχνική άναπήνισης 14. Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Μ. Baruffi (Fossombrone) προς Κωνστ. Δουρούτη (Σπάρτη), 25 Όκτ. 1837, φχ. 8, Κ. Σπηλιωτάκης, «Άρχεϊον...», Τή συνδυασμένη λειτουργία της χειρωνακτικής εργασίας καί τής άτμοκίνησης στή βικτωριανή εποχή αναλύει ό R. Samuel, «The Workshop of the World: Steam power and Hand Technology in mid-victorian Britain», History Workshop, 3 (1977), To 1870 ό δείκτης ιπποδύναμης άνά θέση εργασίας στή βιομηχανία μεταξωτών είναι χαμηλός (10 HP άνά θέση εργασίας), ένώ ή βιομηχανία βαμβακερών χρειαζόταν 100 HP άνά θέση εργασίας (στο isio, 18-19).

7 Ίτχλοί μεταξουργοί στο ίλλψιχο κράτος 127 Τεχνολογική καινοτομία: τροχός μεταξουργίας άπο τή Λούκκα (Luigi dal Pane, Storia de:lavoro in Italia dagli inizi del secolo XVIII al 1815, Μιλάνο 1958, πίν. IV) κατά τή μέθοδο τοϋ Fossommbrone σέ ντόπιους τεχνίτες. Στο χαλαρό εργασιακό πλαίσιο πού λειτουργεί ή μεταξουργία στην Ελλάδα είναι δύσκολο να προσδιοριστεί το ημερομίσθιο των μεταξουργών. Για τα κουκούλια εσοδείας 1838 στή Σπάρτη ό Κωνσταντίνος Δουρούτης ζητούσε άπο τον αδελφό του στην 'Αγκώνα 5-6 γυναίκες piegatrici και γυναίκες maestre με ημερομίσθιο γύρω στις 2,5 δρχ. (40-45 βαγιώκους) για τις εργάσιμες ήμερες, ένώ το χειμώνα θα δούλευαν τις δεύτερες ποιότητες, «τα χοντρά».(strusci), με ημερομίσθιο 20% περισσότερο άπο έκεϊνο τοϋ Fossombrone. Ή συμφωνία θα ήταν διαρκείας 2 ετών και τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής στή Σπάρτη θα ήταν πληρωμένα άπο τον εργοδότη 17. Στο μεταξύ τελείωνε το 1838 ή κατασκευή τοϋ μεταξουργείου στο Νησί, μετά άπο εκείνο της Σπάρτης, και ολόκληρος ό εξοπλισμός του μαζί με 38 καζάνια, 60 κοφίνια καί 200 κάδους ξύλινους για τή μεταφορά τοϋ νεροΰ εϊχε παραγγελθεί στην 'Αγκώνα Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Κωνστ. Δουρούτης (Γύθειο) προς 'Ιωάννη Δουρούτη ( Αγκώνα), 27 Νοεμ. 1837, φκ. 8, Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Κωνστ. Δουρούτης (Ναύπλιο) προς 'Ιωάννη Δουρούτη (Αγκώνα), 1 'Ιαν. 1838, φκ. 9, Όλα τα μεταλλικά και ξύλινα εξαρτήματα τοϋ μεταξουργείου με πρότυπο το μεταξουργείο του G. Buffoni κατασκευάστηκαν στο Fossombrone. Βλ. αντίγραφα

8 128 Μαρία Χριστίνα Χατζψωάννου Οι διαπραγματεύσεις για την επιλογή τοΰ αρχιτεχνίτη στο Νησί αφορούσαν τον G. Arcangeli με μηνιαίο μισθό 150 δρχ. για τους 3-4 μήνες πού διαρκούσε ή παραγωγή μεταξιού' 9. Ό ίδιος ό 'Ιταλός υποσχόταν να φτιάξει μετάξι δμοιο με έκεϊνο τοϋ Fossombrone με τον δρο δτι θα είχε μαζί του ιταλίδες τεχνίτριες 20. Ό Δουρούτης, γνωρίζοντας την κρίση πού μάστιζε τους μεταξουργούς στο παπικό κράτος, αναζητούσε τεχνίτες και άπο άλλες πόλεις, γιατί, δπως έγραφε: «οι Φοσομπρονάτοι έχουν πολλάς απαιτήσεις διότι νομίζονται οι θεοί τοΰ μεταξιού». Γι' αυτό ζητούσαν υψηλά ημερομίσθια και ανέσεις ένώ δπως σημείωνε στην πατρίδα τους «τους θερίζει ή πείνα [...] και τρώγουν φασόλια καί στοκοφίσι έδώ θέλουν κοτοπούλια» 2 '. Ή κακή σοδειά τών κουκουλιών το 1838 καί οι διαμάχες με τους ιταλούς τεχνίτες τορπιλίζουν τήν εύρυθμη λειτουργία τών μεταξουργείων. Στις Μαΐου 1839 άρχιζε ή νέα ετήσια επεξεργασία τών κουκουλιών στο Νησί καί στις 'Ιουνίου στή Σπάρτη με τήν προοπτική να παραχθούν 2000 οκάδες μετάξι ιταλικό και 1000 οκάδες χοντρό για τήν τοπική κατανάλωση 22. Γεγονός πού δηλώνει δτι ό Δουρούτης στόχευε με τόν ιταλικό τρόπο παραγωγής μεταξιού να πραγματοποιήσει οχι μόνο εξαγωγή καλής ποιότητας μεταξιού, άλλα να εκμεταλλευθεί καί τή δυνατότητα κατεργασίας κατώτερων ποιοτήτων για τήν τοπική ζήτηση, ακολουθώντας τό πρότυπο της μεταξουργίας τοΰ παπικού κράτους. Ό ερχομός δμως για δεύτερη χρονιά τοΰ αρχιτεχνίτη τοΰ μεταξουργείου τοΰ Νησιού, G. Arcangeli, εξοργίζει τόν Κωνσταντίνο Δουρούτη. Τό ακριβό ημερομίσθιο του δεν ανταποκρινόταν στην εργασία του, άφοΰ τό 1838 εϊχε λειτουργήσει στό Νησί μόνο 20 καζάνια με 16 'Ιταλίδες καί ούτε καλό μετάξι είχε φτιάξει ούτε εϊχε εκπαιδεύσει 20 τεχνίτες. Επιπλέον είχε καταφθάσει στό Νησί με τή φιλενάδα του καί τήν παρέα τους «με ροζόλια καί με κυπριότικα» 23. Νωρίτερα ό Δουρούτης είχε μετακαλέσει ώς αρχιτεχνίτες τοΰ μεταξουρτης αλληλογραφίας τοϋ G. Arcangeli (Fossombrone) προς τον 'Ιωάννη Δουρούτη ( Αγκώνα), 4 'Απρ. εως 2 Δεκ. 1838, τα όποια κοινοποιήθηκαν στον Κωνστ. Δουρούτη, στο ίδιο. Για το σχέδιο τοϋ μεταξουργείου βλ. Κ. Κ. Σπηλιωτάκης, «Άρχεϊον...», 95. Οι παραγγελίες στην 'Αγκώνα ενισχύουν τήν άποψη της έλλειψης ειδικευμένης κατασκευαστικής τεχνογνωσίας στην ελληνική ύπαιθρο. Πρβ. Χριστίνα Άγριαντώνη, Οι απαρχές..., 21, 19. Ε.Λ.Ι.Α., άρχεϊο Δουρούτη, Κωνστ. Δουρούτης (Ναύπλιο) προς 'Ιωάννη Δουρούτη ( Αγκώνα), 15/27 Ίαν. 1838, φκ. 9, Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, G. Arcangeli (Fossombrone) προς 'Ιωάννη Δουρούτη ( Αγκώνα), 12 Δεκ. 1838, φκ. 9, Ό.π., ύποσ Ε.Λ.Ι.Α., άρχεϊο Δουρούτη, Κωνστ. Δουρούτης (Ναύπλιο) προς 'Ιωάννη Δουρούτη ( Αγκώνα), 30 Ίαν. 1839, φκ. 9, Ε.Λ.Ι.Α., άρχεϊο Δουρούτη, Κωνστ. Δουρούτης (Σπάρτη) προς 'Ιωάννη Δουρούτη ( Αγκώνα), 12 Ίουλ. 1839, φκ. 9, 1839.

9 'Ιταλοί μεταξουργοί στο έλλψιχο χράτος 129 γείου στή Σπάρτη με τετραετές συμβόλαιο το ζεύγος Nicola και Teresa Loviselli για να διδάξει την τεχνική παράγωγης μεταξοκλωστής κατά τη μέθοδο τοϋ Fossombrone. Tò πρώτο τεκμήριο των σχέσεων Δουρούτη-Loviselli πού διασώθηκε είναι Ινα γράμμα διαμαρτυρίας τοϋ ίταλοΰ αρχιτεχνίτη προς τον τοπικό πρόξενο στο ελληνικό κράτος, τον Domenico Moretti, με κοινοποίηση στον Κ. Ζωγράφο, υπουργό Εξωτερικών, το Στην επιστολή καταγγέλλει τον Δουρούτη για αθέτηση δλων τών συμφωνιών τους. Παρ' όλα αυτά το 1837 είχαν εξαγάγει στην 'Αγκώνα λίβρες 'Αγκώνας = οκάδες μετάξι ιταλικής ποιότητας. Τήν επόμενη χρονιά ό Δουρούτης ζητούσε να τον απομακρύνει άπο τήν εργασία του. Το μετάξι όμως πού είχαν φτιάξει μόνοι τους στο μεταξουργείο έμενε απούλητο στο Λονδίνο 24. Να υποθέσουμε ότι ό Δουρούτης μόλις είδε τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της παραγωγής τοϋ μεταξουργείου θέλησε ν' απαλλαγεί άπο το ημερομίσθιο τοϋ ίταλοΰ αρχιτεχνίτη; Ή μηνιαία αμοιβή τοϋ ζεύγους Loviselli το 1837 ήταν 120 δρχ. (4 δρχ./ήμέρα) καί-στο τέλος τοϋ χρόνου ανέβηκε στις 167 δρχ. (5,5 δρχ./ήμέρα) 25. Πράγματι το 1838 ô Δουρούτης ήθελε ν' αναθέσει τήν κατεργασία της χοντρής ποιότητας (strusci) σε τεχνίτες στην 'Αγκώνα, γιατί οί σχέσεις του με το ζεΰγος Loviselli ήταν τεταμένες 26. Ό Κωνσταντίνος Δουρούτης έγραφε σ-ttòv αδελφό του ότι αν δεν ήταν άξια ή γυναίκα τοϋ Loviselli θα τον είχε στείλει άναυλο πίσω, «διότι δεν είναι καλός ειμή δια να φάγη» 27. Ή ιταλίδα τεχνίτρια όμως με τις αναγνωρισμένες ικανότητες εργασίας είχε και πρόσθετες διεκδικήσεις, ώστε να παραπονείται γιατί δεν λάβαινε τακτικά, δύο φορές τον μήνα, τήν αλληλογραφία τών συγγενών της άπό το Fossombrone 28. Είναι φανερό μέσα άπό τήν έγγραφη μαρτυρία, ότι ακόμη μία αιτία της διένεξης Δουρούτη-Loviselli ήταν ή συμπεριφορά τής Teresa Loviselli στο μεταξουργείο, για τήν όποια ό σύζυγος της σημείωνε ότι δεν ήταν υπεύθυνος 29. Ή Teresa Loviselli υποθέτω ότι είχε κατηγορηθεί για τις προσωπικές της απαιτήσεις πού πιθανώς τήν είχαν φέρει σε 24. Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Ν. Loviselli (Σπάρτη) προς παπικό πρόξενο ( Αθήνα), 3 Μαΐου 1839, φκ. 9, Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Ν. Loviselli (Σπάρτη) προς Giorgio [Mico], 25 'Οκτ. 1838, φκ. 9,1838. Ό ίδιος δέν σημειώνει αν ή αμοιβή περιλαμβάνει και τήν εργασία τής συζύγου του. 'Ενώ άλλου σημειώνει ότι το ημερομίσθιο του ήταν 7 δρχ., άπό τις όποιες έπρεπε να πληρώσει και δύο βοηθούς τής συζύγου του. Ό.π., σημ Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Κωνστ. Δουρούτης (Σπάρτη) προς 'Ιωάννη [Δουρούτη] ( Αγκώνα), 13 Ίουλ. 1838, φκ. 9, Ε.Λ.I.A., αρχείο Δουρούτη, Κωνστ. Δουρούτης (Σπάρτη) προς 'Ιωάννη [Δουρούτη] ( Αγκώνα), 1 Ίαν. 1838, φκ. 9, Τα γράμματα έπρεπε να πηγαίνουν στην 'Αγκώνα και άπό έκεϊ με πλοία τοϋ Δουρούτη στο Γύθειο, γιατί τα ταχυδρομικά τέλη ήταν ακριβά. Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Άθαν. Δουρούτης (Ναύπλιο) προς 'Ιωάννη [Δουρούτη] (Αγκώνα), 16/28 Μαίου 1838, φκ. 9, Ε.Λ.Ι.Α., άρχεϊο Δουρούτη, Ν. Loviselli (Σπάρτη) προς Κωνστ. Δουρούτη (Αθήνα), 31 Αύγ. 1839, φκ. 9, 1839.

10 130 Μαρία Χριστίνα Χατζψωάννου διένεξη με τον επιστάτη τοϋ μεταξουργείου. 'Ανεξάρτητα άπο το γεγονός ότι οι πηγές έδώ δεν αποτιμούν άμεσα την εργασιακή δραστηριότητα της, είναι γνωστό δτι στο πρωτοβιομηχανικό στάδιο ή γυναικεία εργασία ήταν σημαντική 30. Ή σύγκλιση οικονομικών και έξωοικονομικών παραγόντων φαίνεται να οδήγησε στή ρήξη τοϋ ζεύγους Loviselli μέ τον εργοδότη του. Ό Loviselli διεκδίκησε τα δικαιώματα του μέ τήν υποστήριξη 30 μεταξουργών. Επιπλέον είχε ζητήσει να ενημερωθεί ό Όθωνας, άφοϋ το μεταξουργείο ήταν ύπό τήν προστασία του 31. Στο μεταξύ ό Δουρούτης καλούσε το ζεύγος Loviselli μαζί μέ τις τεχνίτριες-δασκάλες στο δεύτερο μεταξουργείο του στο Νησί. Όμως ούτε στο μεταξουργείο στο Νησί φαίνεται να διευθετήθηκε αύτη ή δύσκολη εργασιακή σχέση. Το αποτέλεσμα ήταν ότι στα τέλη τοϋ 1839 ό Loviselli έγραφε επιστολές απελπισίας προς τον Δουρούτη ζητώντας χρηματική ενίσχυση, άφοϋ είχε φθάσει πλέον στα όρια της πείνας 32. Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε τη σύγχυση πού επικρατεί και στις δύο πλευρές αυτής της πρωτόλειας σχέσης εξαρτημένης εργασίας. Το ρόλο της εργασιακής διαιτησίας αναλαμβάνει Ινας συγγενής των Loviselli, μέλος μάλλον της ισχυρής οικογένειας Buffoni τοϋ Fossombrone 33. Ό έμπειρος Α. Buffoni δίνει ουσιαστικά Ινα έμμεσο μάθημα διοικητικής διαχείρισης στον Κωνσταντίνο Δουρούτη: θεωρεί απαράδεκτο να συνδέεται ή κακή έκβαση τοϋ μεταξουργείου μέ τον αρχιτεχνίτη, όταν μάλιστα δέν τοϋ εϊχαν δοθεί και διευρυμένες διοικητικές αρμοδιότητες. Επιπλέον υποστηρίζει δτι στην επεξεργασία της χοντρής ποιότητας (strusci), στην οποία οι Loviselli δούλευαν μέ ποσοστά, ή αποτυχία προφανώς οφειλόταν στα κουκούλια. Οι παρατηρήσεις τοϋ Ίταλοΰ καταλήγουν στην αποδοκιμασία τής κακής συμπεριφοράς τοϋ Δουρούτη προς τις τεχνίτριες τοϋ μεταξουργείου 34. Ένα ύστερότερο συμφωνητικό εξαρτημένης εργασίας μ' έναν άλλο ιταλό τεχνίτη (3 Ίαν Νοεμβρ. 1845), τον Pietro Barbuti, είναι ενδεικτικό τών εργασιακών δρων πού επιθυμούσε ό Δουρούτης. Ό 'Ιταλός αναλαμβάνει στό μεταξουργείο τής Σπάρτης ολόκληρη τή διαδικασία παραγωγής μεταξιού σέ «τσουκλιά» (κοΰκλες) κατά τόν ιταλικό τρόπο, ξεκινώντας άπο τήν καλλιέργεια και επιστασία τών μουριών. Συγχρόνως είχε τήν υποχρέωση να συνεργάζεται μέ τόν επιστάτη τοϋ Δουρούτη, και αν χρειαζόταν έπρεπε να μετακινεϊ- 30. Michelle Perrot, Ή εργασία τών γυναικών στην Ευρώπη 19ος-20ος αι., 'Ερμούπολη 1988, και Giuliana Carreras, «L'industria serica...», 139, Ό.π., ύποσ Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Ν. Loviselli (Σπάρτη) προς Κωνστ. Δουρούτη (Αθήνα) 8 Σεπτ. χαί 15 Όχτ. 1839, φχ. 9, Γιά τον οίκο Buffoni ό.π., Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, Α. Buffoni (Fossombrone) προς Κωνστ. Δουρούτη ( Αθήνα) 8 Άπρ. 1839, φκ. 9, 1839.

11 'Ιταλοί μεταζουργοί στο ελληνικό κράτος 131 ται στο μεταξουργείο στο Νησί. Ή μηνιαία αμοιβή για το ζεϋγος Barbuti ήταν στην αρχή 70 δρχ. και έφθασε στις 100 δρχ., ένώ ή εγγύηση τοϋ Barbuti προς τον Δουρούτη για τήν τήρηση τοϋ συμφωνητικού ήταν 239,32 δρχ. 35 Οι εργασιακοί όροι έδώ είναι αρκετά δεσμευτικοί για τον ιταλό τεχνίτη και ή αμοιβή του είναι σχεδόν ή μισή άπό εκείνη τοϋ Loviselli. Έξαλλου το πιθανότερο είναι ότι ντόπιοι τεχνίτες είχαν εκπαιδευτεί άπο τους 'Ιταλούς, και έτσι ή μετάκληση άλλων 'Ιταλών δεν ήταν πλέον ζωτική για τα μεταξουργεία τοϋ Δουρούτη. Ή υπόθεση της «μεταφύτευσης» της ξεπερασμένης παπικής μεταξουργίας στον νότιο πελοποννησιακό χώρο έτεινε να κλείσει. k "b -k Μετά τήν αποτυχημένη εργασιακή σχέση με το μεταξουργείο της Σπάρτης, ό Loviselli μετακινήθηκε στην 'Αθήνα. Ή ένδεια προφανώς τον οδήγησε ευκαιριακά στην πρωτεύουσα στο επάγγελμα τοϋ καφεπώλη 36. Τελικά φαίνεται ότι οι πολιτικές του διασυνδέσεις τον βοηθούν να διοριστεί ύποπρόξενος τοϋ παπικοΰ κράτους στο Ναύπλιο το Ή παραμονή του στο Ναύπλιο τον ώθεϊ να αποφασίσει οριστική εγκατάσταση στο ελληνικό κράτος μαζί με τήν οικογένεια του καί ζητά τήν ελληνική ιθαγένεια 38. Πάντως ή εξειδικευμένη επαγγελματική του γνώση φαίνεται ότι μποροΰσε ακόμη να τοϋ χρησιμεύσει" ήταν άλλωστε μία περίοδος δπου δεν έλειπαν οι σπασμωδικές επιχειρηματικές απόπειρες στην Ελλάδα. Στο χώρο της μεταξουργίας πάλι ό άγγλος ύποπρόξενος στην 'Αργολίδα, John Mayer, είχε αναθέσει το 1843 τήν πεντάμηνη διεύθυνση τοϋ υποτυπώδους μεταξουργείου του στο Ναύπλιο στον Nicola Loviselli, ό όποιος παρήγε καί έκεϊ μετάξι ιταλικής ποιότητας 39. Πρόκειται προφανώς γι' άλλο Ινα θνησιγενές βιομηχανικό πείραμα. 35. Ε.Λ.Ι.Α., άρχεϊο Δουρούτη, φκ. 15, Στο Ναύπλιο κατέφυγε άφοϋ είχε καταδικαστεί σε πρόστιμο στην 'Αθήνα, όπως πληροφορεί ό δημοτικός εισπράκτορας 'Αθηνών, Δημοτικό 'Αρχείο Ναυπλίου (Δ.Α.Ν.), 1841 φκ. Ω 51. Είναι γνωστό ότι πολλά άπο τα καφενεία στην 'Αθήνα είχαν αλλοδαπούς ιδιοκτήτες. Το σημαντικότερο «Ή 'Ωραία 'Ελλάς» ήταν δημιούργημα Ίταλοϋ, το 1839: Ματούλα Σκαλτσα, Κοινωνική ζωή καί δημόσιοι χώροι κοινωνικών συναθροίσεων στην 'Αθήνα του 19ου αι., Θεσσαλονίκη 1983, Ή μικρή θητεία του κράτησε έως το 1842, Δ.A.N καί 1842 φκ. Ω Δ.Α.Ν φκ. Ρ 36. Ό ίδιος ζητούσε πιστοποιητικό πενίας άπό τό δήμο Ναυπλίου για νά τό χρησιμοποιήσει στις δίκες του με τον Κωνστ. Δουρούτη, Δ.Α.Ν., 1842, φκ. Υ Πράγματι τό 1846 κηρύσσεται πένης, άφοΰ δεν διέθετε κινητή ή ακίνητη περιουσία παρά μόνο μηνιαίο μισθό 80 δρχ. πού έπαιρνε άπό τό αυστριακό Λόυδ, 1846, φκ. Υ Το μεταξουργείο στεγαζόταν στό σπίτι του Thomas Gordon. Βλ. συστατική επιστολή του J. Mayer δημοσιευμένη στό: Ν. Λοβιζέλλης, ΈγχειρίΟΊον περί συστάσεως μεταξοκλωστψίου έν Πρόνοια Ναυπλίας, Ναύπλιο 1846, 4-6. Βλ. επίσης Δ. A.N. 1841, φκ. Ρ 36. Είναι χαρακτηριστικό ότι

12 132 Μαρία Χριστίνα Χατζηιωάννου Μέσα σ' αυτό το οικονομικό κλίμα ό Loviselli ζητά τελικά το 1846 άπο το ελληνικό Δημόσιο να τοΰ παραχωρηθεί γη και δάνειο για την καλλιέργεια μουριών. Ή αίτηση του όμως απορρίφθηκε γιατί δεν παρουσίαζε τις απαραίτητες εγγυήσεις 40. Παράλληλα εκδίδει στο Ναύπλιο Ινα φυλλάδιο για τή σύσταση μεταξοκλωστηρίου 41. Ή έλλειψη προσωπικού κεφαλαίου τον οδηγεί στην πρόταση σύστασης ετερορρύθμου εταιρίας για την άναπήνιση τοϋ μεταξιού κατά τή μέθοδο τοϋ Fossombrone (800 μετοχών Χ 125 δρχ./μετοχή) με διευθυντές τον ίδιο και τή σύζυγο του. Στην έκθεση τοϋ σχεδίου λειτουργίας «προς όφελος τών έπιχειρούντων τήν μεταξουργίαν εις τήν Ελλάδα» πού συνέταξε, το μεγαλύτερο πρόβλημα συγκριτικά με τήν 'Ιταλία εντοπίζεται στα ακριβά ημερομίσθια της Ελλάδας. Ή περίοδος για τήν παραγωγή μεταξιού υπολογίζεται σε 80 ήμερες το χρόνο με ημερομίσθια δύο τεχνιτών και ένας «βάναυσου» πού περιστρέφει τήν ανέμη προς 3,50, 2 και 1 δρχ., πού θα μποροΰσαν να ελαττωθούν στις 3, 1,80 και 0,80 δρχ. αντιστοίχως 42. Παρατηρούμε ότι τα μεροκάματα της παραγωγής μεταξιού άπο το 1837 έχουν διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα. Το ίδιο διαπιστώνεται και σε μια άλλη σύγχρονη απόπειρα σύστασης σκωληκοτροφείου και μεταξοκλωστηρίου στο Ναύπλιο άπο τον Όθωνα Γρόπιους, στο όποιο για 100 ήμερες παραγωγής μεταξιοΰ υπολογίζονται γυναικεία ημερομίσθια προς 3 δρχ. και τοΰ «βάναυσου» προς 2 δρχ. 43 Ή μικρή αγορά εργασίας τοϋ αγροτικού πελοποννησιακοΰ χώρου οριοθετεί όλες αυτές τις επιχειρηματικές προσπάθειες. 'Ωστόσο το ζεύγος τών ιταλών αρχιτεχνίτων της παραγωγής μεταξιού θα βρεϊ μια ευτυχέστερη στιγμή συνάντησης με τήν ελληνική μεταξουργία, στον Πειραιά πλέον. Μέσα άπο τή διαδικασία εκβιομηχάνισης τοϋ ελληνικού χώρου, όταν το μετάξι τοΰ Fossombrone έχει πλέον εξοντωθεί άπο τον ανταγωνισμό της ιταλικής αγοράς, ή τεχνογνωσία κατασκευής μεταξιού κατά τή μέθοδο τοΰ Fossombrone θ' αναγνωριστεί στα 'Ολύμπια τοΰ 1859, στα όποια βραβεύονται τα καλύτερα ελληνικά προϊόντα της βιομηχανίας, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Στον ελληνικό διαγωνισμό, στον τομέα τοΰ μεταξιοΰ βραβεύονται με χρυσό βραβείο ό πρωτοπόρος της ελληνικής μεταξουργίας Κωνσταντίνος Δουρούτης, «ή σηρική εταιρία» τοΰ άδελφοΰ του στην 'Αθήνα, καθώς και ό Λουκάς Ράλλης. Με άργυρο μετάλλιο βραβεύεται ό Παναγιώτης Παπιολάκης για το ό Loviselli πήγε ξανά οτή Σπάρτη για να βρει τους κατάλληλους τεχνίτες γι' αυτό το μεταξουργείο. Έφ. 'Ανεξάρτητος παρ., 'Αθήνα 6 'Οκτ Δ.Α.Ν., 1846, φκ. Χ Ό.π., σημ Ν. Λοβιζέλλης, Έγχεφίίιον..., 1, 7, Βλ. το φυλλάδιο: 'Εταιρία ετερόρρυθμος προς σύστασιν ενός προτύπου σκωληκοτροφείου και μεταξοκλωστηρίου εν Ναυπλίω ύπό τήν εταιριχήν έπωνυμίαν "Οθων Γρόπιους και Σία, 'Αθήνα 1845.

13 Ιταλοί μεταξουργοί στο ελληνικό κράτος 133 μεταξουργείο του στον Πειραιά καί ή Teresa Loviselli. Ξεχωριστή σημείωση γι' αυτήν ανέφερε ότι ή 'Ιταλίδα γνώριζε καλά τήν κουκουλοτροφία καί τήν παραγωγή μεταξιού καί ότι ήταν εγκατεστημένη πριν άπο 22 χρόνια στην Ελλάδα όπου με επιτυχία διηύθυνε διάφορα ελληνικά μεταξουργεία. 'Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει γι' αυτό το μεταξουργείο του Π. Παπιολάκη μια πού ή τύχη των Loviselli ήταν στενά συνδεδεμένη μ' αυτό. Τ Ηταν εγκατεστημένο στην περιοχή της καθολικής εκκλησίας στον Πειραιά' αποτελείτο άπο τρία δωμάτια με 15 καζάνια καί ήταν ατμοκίνητο.,ή έναρξη λειτουργίας του, πρίν άπο τα 'Ολύμπια τοΰ 1859, δεν εντοπίστηκε, όμως το 1860 είχε κιόλας κλείσει. Ό Παπιολάκης, υπερχρεωμένος, αδυνατούσε να εξοφλήσει τα ενυπόθηκα δάνεια του. Μέσα στο φάκελο της υπόθεσης διασώθηκε και μια επιστολή της Teresa Loviselli, ή οποία ώς διαχειρίστρια τοΰ μεταξουργείου καί συντηρώντας ή ίδια πολυμελή οικογένεια ζητούσε ευνοϊκούς όρους διαπραγμάτευσης άπο τήν Ε.Τ.Ε. 44 "Ισως αυτή να είναι καί ή τελευταία εργασιακή της σχέση ή ιστορία της καθρεφτίζει τήν πορεία των πρώτων μεταξουργείω,ν στο ελληνικό κράτος. "Ας ξαναγυρίσουμε όμως στον Nicola Loviselli. Φαίνεται ότι μετά τις αλλεπάλληλες επαγγελματικές απογοητεύσεις του στην, Ελλάδα απορροφήθηκε άπο τήν πολιτική. Στο σημείο αυτό βοήθησε θετικά και ή έντονη πολιτική περίοδος των εξεγέρσεων τοΰ 1848 στα ιταλικά κρατίδια. Ό ιταλός αρχιτεχνίτης κουβαλούσε στην Ελλάδα, έκτος άπο τήν αποταμιευμένη τεχνογνωσία, καί τήν πολιτική του ιδεολογία. Θά ήταν επισφαλές να τον κατατάξουμε στον «αριστερό» πολιτικό χώρο μόνο επειδή ζητούσε να διασφαλίσει τα εργασιακά του δικαιώματα άπο τον Δουρούτη. 'Εξάλλου ή κλειστή συντεχνιακή οργάνωση πολλών ειδικευμένων τεχνιτών οδηγούσε σε συντηρητικές νοοτροπίες, πού στηρίζονταν στίς ιδιαίτερες απαιτήσεις των εργαζομένων 45. Μια σύντομη σύνδεση με τήν ιταλική πολιτική κατάσταση, ιδιαίτερα στο παπικό κράτος, είναι απαραίτητη για να ερμηνευθεί ή πολιτική δραστηριότητα τοΰ Loviselli. Είναι φυσικό ότι ή ομάδα των 'Ιταλών της 'Αθήνας, οι όποιοι είχαν απομείνει άπό τό 1821 καί τό 1831, παρακολουθούσε τα πολιτικά γεγονότα στα ιταλικά κρατίδια ακόμη καί άπό τον ελληνικό τύπο. Στο διάστημα μια σειρά πολιτικές μεταρρυθμίσεις είχαν σφραγίσει τήν πολιτική ζωή στον ιταλικό χώρο. Μεταξύ αυτών σημαντική ήταν ή ανακήρυξη τοΰ φιλελεύθερου καταρχήν πάπα Πίου Θ'. Μετά τό 1847 είχε εγκατασταθεί στο παπικό κράτος ή Consulta di Stato, Ινα μικρό κοινοβούλιο με αξιόλογους πολιτικούς, άλλα ουσιαστικά ή διοίκηση τοΰ κράτους είχε περάσει στα χέρια τοΰ κλήρου. Ή εξέλιξη αυτή προκάλεσε λαϊκές κινητοποιήσεις εναντίον τών ίη- 44. Ή ίδια σημείωνε ότι λίγο καιρό μετά τήν εισαγωγή της νέας μηχανής, στην οποία είχε συμμετάσχει οικονομικά, το μεταξουργείο έκλεισε καί έμεινε άνεργη. Ι.Α.Ε.Τ.Ε., Χ. Δάνεια, ΙΓ. Εξοφλημένα, φκ. 121 (1860, π-ρ) υπόθεση Παπιολάκη. 45. R. Samuel, «The workshop of the world...», 13.

14 134 Μαρία Χριστή«Χκτζφωάννου σουιτών καί των αυστριακών. Τις παραμονές τοϋ 1848 ή γενική αναταραχή στα ιταλικά κρατίδια προκαλούσε φόβους στή μερίδα των μετριοπαθών πολιτικών (moderati) 46, ιδιαίτερα ώς προς το λαϊκό γόητρο τοϋ πάπα Πίου Θ', ό όποιος δεν έκπληροΰσε πια τις προσδοκίες τοϋ έθνικοΰ κινήματος. Τον Δεκέμβριο 1848 ή ρωμαϊκή επανάσταση έφτασε στο σημείο να συγκαλέσει συνέλευση εκλεγμένη με καθολική ψήφο καί στή συνέχεια ν' ανακηρύξει τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία (9 Φεβρ.-30 Ίουν. 1849). Οι επαναστάσεις τοϋ 1848 στα ιταλικά κρατίδια είχαν αναδείξει τις τοπικές ιδιαιτερότητες τών επαναστατικών κυβερνήσεων. Ιδιαίτερα φανερή ήταν ή περίπτωση τοϋ βασιλείου της Σαρδηνίας, το όποιο μετά τήν οριστική κάμψη τοϋ νεογουελφισμοΰ αποτελούσε πλέον το δυνατό χαρτί στην πολιτική τών μετριοπαθών 47. Στην 'Αθήνα ή ιταλική παροικία είχε γιορτάσει με ενθουσιασμό τήν πρώτη επέτειο της ανακήρυξης τοϋ πάπα Πίου θ ' τό Ή περιγραφή της τελετής δίνεται άπό τόν παπικό πρόξενο στό ελληνικό κράτος, τόν Domenico Moretti. Μεταξύ τών ομιλητών ήταν καί ό Nicola Loviselli. 'Αρχίζει όμως να γίνεται αισθητή μια έντονη αντιπαράθεση μεταξύ μίας ομάδας 'Ιταλών της 'Αθήνας καί τοϋ παπικοΰ προξένου, όταν τριάντα ελεύθεροι επαγγελματίες υπογράφουν μια προκήρυξη εναντίον του. Άπό τις πρώτες υπογραφές είναι αυτή τοϋ Loviselli, ώς πρώην παπικοΰ ύποπροξένου καί διευθυντή μεταξουργείων στην Ελλάδα 48. Στό μεταξύ ξεσποΰν οι εξεγέρσεις τοϋ 1848 στην 'Ιταλία καί αρκετοί 'Ιταλοί της 'Αθήνας ζητοΰν να επαναπατρισθούν καί ό Loviselli για να πολεμήσουν ώς εθελοντές. Ό παπικός πρόξενος θορυβείται μ' αυτές τις κινήσεις 49. Ό Loviselli τελικά δεν επέστρεψε στην πατρίδα του, άλλα αντίθετα δραστηριοποιήθηκε στην 'Αθήνα με τήν έκδοση της ίταλόγλωσσης εφημερίδας «Il Novellista Italiano» τόν 'Ιούλιο Μέσα άπό τα φύλλα της εφημερίδας περνοΰν ειδησεογραφικές πληροφορίες καί παρατηρήσεις για γεγονότα στην 'Ιταλία, καί στην τελευταία σελίδα αφιερώνονται στήλες στην ελληνική ειδησεογραφία. 46. Για τήν πολιτική ιδεολογία τους βλ. L. Salvatorelli, Il pensiero politico italiano dal 1700 al 1870, γ' 6Ä, Τορίνο 1942, Για τα γεγονότα στην 'Ιταλία αυτή τήν περίοδο βλ. τον βιβλιογραφικό οδηγό Bibliografia dell'età del Risorgimento. In onore di A.M. Ghisalberti, τ. II, Φλωρεντία 1972, Συνοπτικά βλ. G. Candeloro, Storia dell' Italia moderna, τ. 3: La rivoluzione nazionale ( ), Feltrinelli Economica, Μιλάνο Βλ. προξενικές εκθέσεις για τα γεγονότα τοϋ Archivio Segreto Vaticano (Α.S.V.), Segreteria di Stato, rubrica 292, 1848, τχ A.S.V., S.S., r. 292, 1848, τχ. 2, άρ. 2104, 6 Ιουλίου Δεν εντόπισα φύλλα αυτής τής εφημερίδας σε αθηναϊκή βιβλιοθήκη ή συλλογή. Φύλλα της εφημερίδας συνοδεύουν τις αναφορές τοϋ παπικοΰ προξένου προς το Βατικανό. Α.S.V., S.S., r. 292, 1848, τχ. 2, άρ. 2112, 15 'Ιουλίου 1848.

15 'Ιταλοί μεταζουργοί στο ελληνικό κράτος 135 Ή άρση της λαϊκής υποστήριξης άπο τον Πίο Θ ' γίνεται αισθητή και στην 'Ελλάδα, οπότε ò Loviselli στρέφεται εναντίον του 51. Ή πολιτική ζωή της ιταλικής παροικίας στο ελληνικό κράτος και οι σχέσεις τών πρωταγωνιστών με τήν πολιτική τους κοιτίδα θ' άνοιγαν μεγάλη εμβόλιμη παρένθεση εδώ. Σημειώνουμε απλώς τήν ολοκληρωτική πλέον ρήξη με τον παπικό πρόξενο, εκπρόσωπο της συντηρητικής ιησουίτικης πολιτικής τοϋ Βατικανού και αλληλέγγυου με τον εκπρόσωπο της Propaganda Fide στον ελληνικό χώρο 52. Οι στενοί συνεργάτες τοϋ Loviselli στην εφημερίδα ανήκουν στο ρεϋμα πού προσανατολίζεται στην πολιτική προοπτική τοϋ Βασιλείου της Σαρδηνίας και είναι: ό σαρδικός πρόξενος Paolo Peloso, ό κόμης Alerino Palma di Cesnola και ό Carlo Sahara. Ό πρώτος ώς διπλωματικός εκπρόσωπος τοϋ Πιεμόντε στο ελληνικό κράτος, στην επέτειο ανακήρυξης τοϋ Carlo Alberto οργάνωσε γιορτή στίς 2 'Οκτωβρίου 1848 στον Πειραιά αποκλείοντας τον καθολικό ιερέα τής Propaganda Fide. Εϊχε καλέσει μόνο τους γνωστούς του σαρδικούς υπηκόους, μερικούς Βενετούς και τήν ομάδα τής εφημερίδας «Il Novellista Italiano» 53. Ό πιεμοντέζος κόμης Palma εϊναι ίσως ό σημαντικότερος 'Ιταλός πού παρέμεινε στον ελληνικό χώρο άπο το Ό Palma ό όποιος είχε διατελέσει πρόεδρος τοϋ δικαστηρίου στό Μεσολόγγι και δικαστής στή Σύρο όπου και πέθανε το 1851 σημάδεψε τό νομικό θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα 54. Ό Carlo Sahara, ναυτικός άπό τήν 'Αγκώνα, συνδέεται στην Ελλάδα μέ τον Κωνσταντίνο Δουρούτη 55. Αυτή ή συντροφιά τών 'Ιταλών πιέζει τόν επίσημο παπικό πρόξενο στην 'Αθήνα, ευνοημένη άπό τις κυβερνητικές αλλαγές τοϋ 1848 στή Ρώμη 56. Στίς 9 Φεβρουαρίου κυκλοφόρησε εγκύκλιος προς τους παπικούς αντιπροσώπους και 51. A.S.V., S.S., r. 292, 1848, τχ. 2, άρ. 2125, 7 Αυγούστου Archivio Storico della Santa Congregazione «De Propaganda Fide», Scritture riferite nei Congressi, Grecia, Arcipelago e Candia, , τ. 44, , 'Αθήνα 8 Αυγούστου A.S.V., S.S., r. 165, 1848, τχ. 56, άρ. 2159, 6 'Οκτωβρίου Για τή δραστηριότητα του στην Ελλάδα άπο τό 1824 βλ. W. St. Clair, That Greece might still he free, Λονδίνο 1972, 'Επίσης Άν. Α. Λιγνάδης, Tò πρώτο ίάνειον της ανεξαρτησίας, 'Αθήνα 1970, passim. Νεκρολογία του στη Σύρο έγραψε ό Marco Antonio Canini, Vinght ans d'exil par M. A. Canini émigré vénitien, Παρίσι 1868, καί F. Giuda, L'Italia e il Risorgimento balcanico. Marco Antonio Canini, Ρώμη, Άπό μία απόπειρα εκμετάλλευσης τοϋ λευκολίθου στο μοναστήρι "Αγ. Νικόλαος στο Γαλατάκι τής Εύβοιας σώζεται το σχέδιο συμφωνητικού, χωρίς ημερομηνία, μεταξύ τοϋ Carlo Sahara, τοϋ Alessandro Dobletti, τών Ν. [Μπατή], Ε. Γαροφαλιά, Α. 'Αβέρωφ καθώς και τών Κ. Δουρούτη κα'ι Λ. Ράλλη πού διαθέτουν το απαραίτητο κεφάλαιο με ετήσιο επιτόκιο 8%. Ε.Λ.Ι.Α., αρχείο Δουρούτη, φκ. 18, Άπό τό λευκόλιθο (carbonate de magnésie) γίνονται πυρίμαχα τοϋβλα πού χρησιμοποιοϋνται στην εσωτερική επένδυση κλιβάνων μεγάλης θερμοκρασίας. Σπ. Παγανέλης, «Ή 'Ελλάς έν Σικάγω», 'Εστία, 1893, A.S.V., S.S. Corrispodenzadi Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2226, 17 Φεβρουαρίου Είναι ή περίοδος πού ό πάπας Πίος Θ ' είχε καταφύγει στην Gaeta.

16 136 Μχρία Χριστίνα Χχτζφωάηου προξένους στο εξωτερικό για ν' αναγνωρίσουν τήν Ρωμαϊκή Δημοκρατία 57. Λίγο αργότερα ανακηρύσσεται εκπρόσωπος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας στο ελληνικό κράτος ό Carlo Saltara 58. 'Αμέσως αρχίζει Ινας αγώνας του παλαιού παπικού προξένου εναντίον του, ώστε να μήν αναγνωριστεί άπο το ελληνικό κράτος. Κύριος υποστηρικτής του Saltara σ' αύτη τήν υπόθεση είναι ό Κωνσταντίνος Δουρούτης 59. Ή παλιά σχέση της οικογένειας Δουρούτη με το παπικό κράτος και μάλιστα με τήν 'Αγκώνα έχει δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς με το χώρο και τα πρόσωπα. Μια έκφραση αυτής της σχέσης είναι και ή υποστήριξη του άγκωνίτη ναυτικού άπο τον Δουρούτη 60. Στο μεταξύ διάφορα πολιτικά και οικονομικά ζητήματα έπρεπε να διεκπεραιωθούν άπο το παπικό προξενείο, όπως τα διαβατήρια τών 'Ιταλών πού έφταναν στο ελληνικό κράτος ή τα πιστοποιητικά τών πλοίων με παπική σημαία. Ό Δουρούτης είχε πλοία με παπική σημαία πού είχαν υψώσει τή σημαία της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ό Carlo Rusconi, υπουργός εξωτερικών της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, και ό Carlo Saltara ζητούσαν άπο τον παπικό πρόξενο να παραδώσει το άρχεϊο τοϋ πρόξενε ίου 6 '. ' Τα πολεμικά γεγονότα πού οδήγησαν στην ανατροπή της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας το καλοκαίρι τοΰ 1849 ήταν καταλυτικά και για τήν ιταλική παροικία στην 'Ελλάδα. 'Ιταλοί πρόσφυγες είχαν αρχίσει να συρρέουν και αρκετοί άπο αυτούς παρέμειναν, ò Carlo Saltara όμως ετοιμαζόταν νά φύγει για τήν Κωνσταντινούπολη 62. Ό Nicola Loviselli αμέσως μετά τήν πτώση της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας σταμάτησε τήν έκδοση τής εφημερίδας του για νά τήν ξαναεκδόσει τον 'Οκτώβριο 1849, με τον τίτλο «Il Corriere Italiano» 63. Οι κύριοι ύπο- 57. Ή εγκύκλιος άρ. 155 άρχιζε «Ή Παπωσύνη έπεσε [...]», συνημμένη στην παπική αλληλογραφία A.S.V., S.S., Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2227, 27 Φεβρουαρίου Ό παπικός πρόξενος ζητούσε οδηγίες για τήν αντιμετώπιση της εγκυκλίου A.S.V., S.S., Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2228, 28 Φεβρουαρίου A.S.V., S.S., Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2232,7 Μαρτίου A.S.V., S.S., Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2239, 27 Μαρτίου Ό παπικός πρόξενος γράφει οργισμένες αναφορές εναντίον του Carlo Saltara υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν μια δεκετία στην 'Ελλάδα σέ ελεεινή οικονομική κατάσταση και βεβαίωνε ότι ήταν εγγεγραμμένος στο εμπορικό ναυτικό τής Αγκώνας. Α.S.V., S.S., Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2241, 2 'Απριλίου Ό Saltara είχε πάρει και ενα ποσό για τ'ις ανάγκες της νέας προξενικής αντιπροσωπείας. A.S.V., S.S., Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2243, 7 'Απριλίου 1849 και συνημμένη επιστολή τοϋ υπουργείου Εξωτερικών, άρ. 700, 17 Μαρτίου. 'Επίσης για το ίδιο θέμα A.S.V., S.S., Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2249,17 'Απριλίου 1849 και συνημμένη επιστολή τοϋ Saltara άπο τήν 'Αθήνα, άρ. 2, 31 Μαρτίου A.S.V., S.S., 1840, r. 165, τχ. 7, άρ. 2326, 27 Σεπτεμβρίου Ούτε άπο αυτή τήν εφημερίδα εντόπισα φύλλα στην 'Αθήνα. Α.S.V., S.S., 1849, r. 165, τχ.

17 'Ιταλοί μεταξοοργοί στο ελληνικό κράτος 137 στηρικτές και σ' αύτη την εφημερίδα, πού δέν πρέπει να ξεπέρασε τον Ινα χρόνο κυκλοφορίας, παραμένουν τα ίδια πρόσωπα. Ό παπικός πρόξενος κα,ί μ' αυτήν την ευκαιρία καταφέρεται εναντίον του άσεβη σαρδικοϋ προξένου, ό όποιος, όπως υποστήριζε, είχε τρομοκρατήσει αρκετούς καθολικούς κληρικούς, καθώς και εναντίον τοϋ Palma πού είχε καταφέρει να αποκτήσει υψηλή θέση στο ελληνικό κράτος, τό όποιο χαρακτήριζε «βασίλειο των τυφλών» 64. Τα επαναστατικά πειράματα τοϋ 1848 εϊχαν τελειώσει με ήττα. Ή μοναδική προοπτική στο ιταλικό εθνικό πρόβλημα ήταν πλέον τό Πιεμόντε. Έξαλλου ό 'ίδιος ό Loviselli εϊχε ζητήσει οικονομική συνδρομή για τις δύο εφημερίδες του άπό τόν υπουργό τοϋ Πιεμόντε, Vincenzo Gioberti, καταγγέλλοντας τόν ιερέα της καθολικής εκκλησίας στην 'Αθήνα, τόν παπικό πρόξενο, τόν πρόξενο τοϋ βασιλείου των Δύο Σικελιών και τόν πρόξενο της Τοσκάνης για τήν πολιτική τους εναντίον τοϋ Carlo Alberto 65. Τό πολιτικό όραμα της δημοκρατικής επανάστασης μέσα άπό τα ιδανικά της γαλλικής επανάστασης είχε αρχίσει να σβήνει στην 'Ιταλία. Οι μετριοπαθείς με τις φιλελεύθερες πολιτικές απόψεις τους θα λύσουν τό ιταλικό εθνικό πρόβλημα μέσα άπό τό ρεφορμισμό και τις φιλελεύθερες συνταγματικές αρχές. Έτσι και στην ιταλική εξωτερική πολιτική τό βάρος πέφτει στην 'Αγγλία και στό Βέλγιο παρά στή Γαλλία 66. Μ' αυτό τό πολιτικό ρεΰμα εναρμονίζεται και ό Loviselli στην 'Αθήνα εκδίδοντας τό 1862 τό φυλλάδιο: «Σκέψεις προς τόν Έλληνικόν λαάν έπί τοϋ Συνταγματικοΰ πολιτεύματος», αφιερωμένο στον Δ. Χρηστίδη. Τό αγγλικό πολιτικό πρότυπο είναι πια φανερό: «ή 'Αγγλία πρώτη έδωκε παράδειγμα σειράς ιδεών μορφοΰσα κυβέρνησιν μικτήν έκ της συγχωνεύσεως τών φατριών. Τοΰτο ήρκεσε όπως διεγείρη έν Γαλλία τήν Άγγλομανίαν καί τό λοιπόν τής Ευρώπης παραδεχθή τήν πολιτικήν της, άναγνωρίζον ταύτης τάς άπειρους ωφελείας» 67. Οί εθνικές ιδιαιτερότητες άπό τή μια πλευρά καί ή οικονομική υπανάπτυξη τοϋ νεαροΰ ελληνικού κράτους άπό τήν άλλη, δέν αφήνουν περιθώρια για επιτυχή εμπέδωση τής ιταλικής τεχνογνωσίας καί τής πολιτικής ιδεολογίας στον ελληνικό χώρο. Ή αδύναμη ενσωμάτωση τοϋ Nicola Loviselli καί τοϋ Carlo 7, άρ. 2342,17 'Οκτωβρίου 1849 καί Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2349, 27 'Οκτωβρίου A.S.V., S.S., Corrispodenza di Gaeta e Portici, , r. 165, τχ. 38, άρ. 2358, 6 Νοεμβρίου L. Piccioni, «Un giornalista italiano in Grecia (dal carteggio giobertiano)», ανάτυπο άπό το Annuario del R. Liceo - Ginnasio «Severino Grattoni», , Emilia Morelli, dieci anni che fecero Γ Italia, Φλωρεντία 1977, 8-9. Έξαλλου μετά τήν έξωση τοϋ Όθωνα ή αγγλική πολιτική άποκτϊ ιδιαίτερη βαρύτητα στην 'Ελλάδα, αποκλείοντας καί τήν ιταλική υποψηφιότητα στον ελληνικό θρόνο: Α. Λιάκος, Ή ιταλική ενοποίηση καί ή Μεγάλη 'Ιδέα, 'Αθήνα 1985, Ν. Λοβιζέλλης, Σκεφεις προς τον Έλληνικόν λαόν έπί του Συνταγματικού πολιτεύματος, 'Αθήνα 1862, ε'-στ'.

18 138 Μαρία Χριστίνα Χατζηιωάννου Sahara στον ελληνικό χώρο θα πλαισιώσει τήν αποτυχία του «ιταλικού» μεταξουργείου τοϋ Κωνσταντίνου Δουρούτη. Ό έλληνας επιχειρηματίας με τις ιταλικές διασυνδέσεις θα μείνει μετέωρος στις οικονομικές του προσπάθειες στην πρώτη δεκαετία τοϋ ελληνικού κράτους για να βρεϊ αργότερα προσφορότερο έδαφος: αποτέλεσμα μιας μακράς διαδικασίας αφομοίωσης δυτικών προτύπων.

Βιομηχανική Επανάσταση. 6η διάλεξη

Βιομηχανική Επανάσταση. 6η διάλεξη Βιομηχανική Επανάσταση 6η διάλεξη 14.11.18 Παραμονές της ΒΕ: οι ευρωπαϊκές κοινωνίες = αγροτικές Τέλη 18ου αι. η Ευρώπη έχει μόνον δύο μεγάλες μητροπόλεις (Λονδίνο, 1.000.000 / Παρίσι, 500.000). 20 πόλεις

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικό διαγώνισμα Ιστορίας (Οικονομία 19ος αιώνας)

Επαναληπτικό διαγώνισμα Ιστορίας (Οικονομία 19ος αιώνας) Επαναληπτικό διαγώνισμα Ιστορίας (Οικονομία 19ος αιώνας) Σμήμα: Γ3 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΣΗ Θέμα Α1 Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων: α) ΔΟΕ, 1866 (μον. 5) β) Εθνικές γαίες (μον. 5) γ) Μεγάλη Ιδέα (μον.

Διαβάστε περισσότερα

φιλολογικές σελίδες, ιστορία κατεύθυνσης γ λυκείου

φιλολογικές σελίδες, ιστορία κατεύθυνσης γ λυκείου Το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα Δ. Η αποζημίωση των Ανταλλάξιμων και η ελληνοτουρκική προσέγγιση (σελ. 160-162) 1. Η αποζημίωση των Ανταλλάξιμων Σύμβαση Ανταλλαγής προβλέπει την αποζημίωση των προσφύγων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2001 Οι Εξελίξεις του Σεπτεμβρίου 2001 Οι χαμηλές αποδόσεις στη λήξη δημιουργούν τις προϋποθέσεις μιας σταθεροποιητικής ή και θετικής συμπεριφοράς των τιμών

Διαβάστε περισσότερα

Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες

Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες Το Βήµα 12/10/1997 Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΙΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΥΣΚΟΛΙΕΣ Η δεκαετία του 1990 έχει ελάχιστες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2002 Οι Εξελίξεις του Οκτωβρίου 2002 Ο εν λόγω μήνας χαρακτηρίσθηκε από την υποχώρηση των τιμών των ομολόγων τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά, λόγω

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό Φροντιστήριο Στην Ελληνική Γλώσσα Απαντήσεις

Ειδικό Φροντιστήριο Στην Ελληνική Γλώσσα Απαντήσεις Απαντήσεις Α1. α. Κόμμα του Γ. Θεοτόκη: το κόμμα του Γ. θεοτόκη Αντιβενιζελικών. Σελ. 92-93 και Από τα Αντιβενιζελικά κόμματα..το πιο διαλλακτικό.σελ92 β. Προσωρινή Κυβέρνηση της Κρήτης(1905): Στο μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ευτέρα 6 Μαίου 2002 Οι Εξελίξεις του Απριλίου 2002 Ο µήνας Απρίλιος χαρακτηρίσθηκε γενικά από µία σταθερότητα στις διεθνείς αγορές οµολόγων. Μέσα στην εξεταζόµενη περίοδο παρατηρήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΟΜΑΔΑ Α

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΟΜΑΔΑ Α 1 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΘΕΜΑ Α1 : ΟΜΑΔΑ Α Α.1.1 Να δώσετε το περιεχόμενο του ακόλουθου όρου: α. Εθνικές γαίες Α.1.2 Να

Διαβάστε περισσότερα

Σάββατο, 01 Ιουνίου 2002 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΜΑ Α Α

Σάββατο, 01 Ιουνίου 2002 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΜΑ Α Α Σάββατο, 01 Ιουνίου 2002 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 α. Να περιγράψετε το πρόγραµµα του καθενός από τα παρακάτω πολιτικά κόµµατα: Ραλλικό Κόµµα Λαϊκό Κόµµα (1910) Σοσιαλιστικό

Διαβάστε περισσότερα

Η Γαλλική επανάσταση (1789-1794)

Η Γαλλική επανάσταση (1789-1794) Η Γαλλική επανάσταση (1789-1794) Το πλαίσιο 18 ος αιώνας, Γαλλία: Παλαιό Καθεστώς, δηλ. 3 θεσμοθετημένες τάξεις: Κλήρος (0,5%) Ευγενείς (1,5%) Υπόλοιποι, δηλ. αστοί, αγρότες εργάτες (98%) Κριτήρια ένταξης:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ Δευτέρα 5 Αυγούστου 2002 Οι Εξελίξεις του Ιουλίου 2002 Οι ανοδικές τάσεις των τιμών της δευτερογενούς αγοράς ευνοήθηκαν από τις δυσοίωνες προοπτικές των διεθνών χρηματιστηριακών

Διαβάστε περισσότερα

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

O A E Δ ΕΚΘΕΣΗ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2011 «ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΡΟΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ»

O A E Δ ΕΚΘΕΣΗ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2011 «ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΡΟΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ» O A E Δ ΕΚΘΕΣΗ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2011 «ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΡΟΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ» ΑΘΗΝΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σελίδα ΠΡΟΛΟΓΟΣ 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ:

Διαβάστε περισσότερα

Ιδρύοντας έναν συνεταιρισμό. Θεωρητικές Σημειώσεις 2. Εγχειρίδιο Συνεργατικού Εργαστηρίου

Ιδρύοντας έναν συνεταιρισμό. Θεωρητικές Σημειώσεις 2. Εγχειρίδιο Συνεργατικού Εργαστηρίου Ιδρύοντας έναν συνεταιρισμό Εγχειρίδιο Συνεργατικού Εργαστηρίου Πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είναι μέλη συνεταιρισμών Οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις, παρέχουν πάνω από 100.000.000

Διαβάστε περισσότερα

Οι ξένοι επενδυτές τον Οκτώβριο 2017 πραγματοποίησαν το 55,0% της συνολικής αξίας συναλλαγών.

Οι ξένοι επενδυτές τον Οκτώβριο 2017 πραγματοποίησαν το 55,0% της συνολικής αξίας συναλλαγών. Ανακοίνωση 6 Νοεμβρίου 217 Μηνιαία Έκδοση AξIAnumbers Ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών κυκλοφορεί το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο του Οκτωβρίου 217. Τον Οκτώβριο 217 τα βασικά στατιστικά στοιχεία της αγοράς

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α.

Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α. Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α. Χρονολόγιο 1844: Συνταγματική μοναρχία (σύνταγμα) 1862: Έξωση του Όθωνα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑ Α Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ

ΟΜΑ Α Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 α. Να περιγράψετε

Διαβάστε περισσότερα

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές.

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές. Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στην έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σας ευχαριστώ θερμά για τη συμμετοχή σας, η οποία πιστεύω ότι είναι ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια που κάνουμε όλοι, για την ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

(Απομαγνητοφωνημένο Αρχείο)

(Απομαγνητοφωνημένο Αρχείο) (Απομαγνητοφωνημένο Αρχείο) Ζ. ΜΑΥΡΟΥΚΑΣ: Σας ευχαριστώ πολύ, ευχαριστώ για την πρόσκληση. Ήταν όντως μια σημαντική πρόκληση για μένα και για τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας και για τους συνεργάτες μου.

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης

Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης Ιστορία Γ Γυμνασίου Απεικόνιση των γεγονότων στην Haymarket Square Σικάγο - Μάιος 1886 Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Δεκέμβριος ο Ενημερωτικό Σημείωμα

Δεκέμβριος ο Ενημερωτικό Σημείωμα ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Δεκέμβριος 2017 13 ο Ενημερωτικό Σημείωμα Το 13 ο Ενημερωτικό Σημείωμα για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα του Παρατηρητηρίου της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων (Γ.Γ.Ι.Φ.)

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 10: Το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα Σπύρος Μαρκέτος Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2003 Οι Εξελίξεις του Ιανουαρίου 2003 Οι υφιστάμενες ανησυχίες των αγορών μετοχών αναφορικά με το ενδεχόμενο πολεμικής σύρραξης στο Ιράκ, τόνωσαν εκ νέου

Διαβάστε περισσότερα

Β τάξη. ΕΝΟΤΗΤΑ 4 Κεφάλαιο 10: Νέες Τεχνολογίες και Επάγγελμα

Β τάξη. ΕΝΟΤΗΤΑ 4 Κεφάλαιο 10: Νέες Τεχνολογίες και Επάγγελμα Η Αργυρώ και ο Βασίλης μετά το τέλος της σχολικής χρονιάς αποφάσισαν να επισκεφτούν το θείο Αριστείδη, που διαμένει τα τελευταία χρόνια στην Τήνο, το όμορφο νησί των Κυκλάδων. Βασίλης: «Πρέπει σύντομα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Ι. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ; Η πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί για την πραγματοποίηση των αντικειμενικών

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΓΕΩΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Ηµερίδα «Σπουδές στη Γεωγραφία και Προοπτικές Σταδιοδροµίας», Τµήµα Γεωγραφίας, Πανεπιστηµίου Αιγαίου, Αθήνα, 24 Φεβρουαρίου 2006. ΓΕΩΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Παναγιώτης

Διαβάστε περισσότερα

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups INTERVIEWS REPORT February / March 2012 - Partner: Vardakeios School of Hermoupolis - Target group: Immigrants, women 1 η συνέντευξη Από την Αλβανία Το 2005 Η γλώσσα. Ήταν δύσκολο να επικοινωνήσω με τους

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 18 Ιανουαρίου 219 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετωπίζετε το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων; -Ανά κατηγορία -

Αντιμετωπίζετε το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων; -Ανά κατηγορία - Αντιμετωπίζετε το τελευταίο 6μηνο (2 ο εξάμηνο 2010) δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων; -Βάση: Όσοι απασχολούσαν προσωπικό το τελευταίο εξάμηνο- ΔΑ 15,4% Ναι, σοβαρές 24,3% 44,2%

Διαβάστε περισσότερα

«ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» ΟΡΙΣΜΟΣ

«ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» ΟΡΙΣΜΟΣ «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» ΟΡΙΣΜΟΣ Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα στο οποίο η εξουσία πηγάζει από το λαό, ασκείται από τον λαό και υπηρετεί τα συμφέροντά του. Βασικό χαρακτηριστικό της είναι η λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία

Διαβάστε περισσότερα

δίπλα στον αριθμό που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση.

δίπλα στον αριθμό που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 α. Να περιγράψετε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ εμφανίζεται ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΙΤΑΛΙΑ Επηρεάζεται από το ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό ΟΥΜΑΝΙΣΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ Αξία στον ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ ΣΑΙΞΠΗΡ ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ Άνθρωπο ΜΙΧΑΗΛ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Ιστορία Κατασκευών

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Ιστορία Κατασκευών ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ιστορία Κατασκευών Ενότητα 4.2a: Η αρχιτεκτονική των κτιρίων στα αστικά κέντρα του 19 ου αιώνα στην Ελλάδα πλαίσιο και κύρια χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΚΠΑΜ

ΦΟΡΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΚΠΑΜ Με τη συμπλήρωση της παρακάτω φόρμας εκδηλώνετε το ενδιαφέρον σας για τον εθελοντισμό στο Κέντρο Πολιτισμού του Δήμου Ανατολικής Μάνης. Τα στοιχεία που σας ζητάμε είναι χρήσιμα για την αξιοποίηση τόσο

Διαβάστε περισσότερα

Συνέπεσε να έχουμε αρκετές πληροφορίες για τα κατέβασμα τοο Δημητρίου Υψηλάντη άπα το Κισνόβι της Βεσσαραβίας, δπου ζοοσε ή οίκογένειά του, στο

Συνέπεσε να έχουμε αρκετές πληροφορίες για τα κατέβασμα τοο Δημητρίου Υψηλάντη άπα το Κισνόβι της Βεσσαραβίας, δπου ζοοσε ή οίκογένειά του, στο Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ ΚΑΤΕΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Συνέπεσε να έχουμε αρκετές πληροφορίες για τα κατέβασμα τοο Δημητρίου Υψηλάντη άπα το Κισνόβι της Βεσσαραβίας, δπου ζοοσε ή οίκογένειά του, στο Τριέστι, κι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΕΡΓΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ- ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΓΟΡΑ. Ομιλητής: Παντελής Κούκος, Διπλ. Ηλ/γος Μηχ/κος, M.Phil., MBA, Πρόεδρος ΣΕΣΜΑ, μέλος της ExCo FEACO.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΕΡΓΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ- ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΓΟΡΑ. Ομιλητής: Παντελής Κούκος, Διπλ. Ηλ/γος Μηχ/κος, M.Phil., MBA, Πρόεδρος ΣΕΣΜΑ, μέλος της ExCo FEACO. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΕΡΓΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ- ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΓΟΡΑ Ομιλητής: Παντελής Κούκος, Διπλ. Ηλ/γος Μηχ/κος, M.Phil., MBA, Πρόεδρος ΣΕΣΜΑ, μέλος της ExC FEACO. 1 Ποιοι είμαστε και γιατί οι θέσεις μας, μπορούν να έχει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 1996-1998 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΡΧΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2000

Διαβάστε περισσότερα

ZA3935. Flash EB 142 Convention on the Future of Europe. Country Specific Questionnaire Greece

ZA3935. Flash EB 142 Convention on the Future of Europe. Country Specific Questionnaire Greece ZA3935 Flash EB 142 Convention on the Future of Europe Country Specific Questionnaire Greece I C A P * ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΓΟΡΑΣ & ΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΩΝ* α/α ΕΡΩΤ. Bας. Σοφίας 64, 115 28 ΑΘΗΝΑ * Τηλ : 72 00 000 *

Διαβάστε περισσότερα

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson Διεθνές Εμπόριο και Διανομή του Εισοδήματος Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους το διεθνές

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1 α. σχολικό βιβλίο, σελ. 46. Φεντερασιόν: ήταν μεγάλη πολυεθνική εργατική οργάνωση της Θεσσαλονίκης, με πρωτεργάτες σοσιαλιστές από την ανοικτή σε νέες ιδέες

Διαβάστε περισσότερα

FAQ Ποια νομική μορφή να επιλέξουμε για να μπορούμε να θεωρηθούμε φορέας κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας;

FAQ Ποια νομική μορφή να επιλέξουμε για να μπορούμε να θεωρηθούμε φορέας κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας; FAQ Ποια νομική μορφή να επιλέξουμε για να μπορούμε να θεωρηθούμε φορέας κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας; Σύμφωνα με το νόμο η νομική μορφή του εγχειρήματος δε συνδέεται με την αναγνώριση του ως

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Online Έρευνας για τα Χριστούγεννα

Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Online Έρευνας για τα Χριστούγεννα M A R K E T I N G R E S E A R C H S E R V I C E S Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Online Έρευνας για τα Χριστούγεννα Δεκέμβριος 2010 Εισαγωγή Φέτος, είπαμε να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα με μια έρευνα που αφορά

Διαβάστε περισσότερα

2 Η απασχόληση στο εμπόριο: Διάρθρωση και εξελίξεις

2 Η απασχόληση στο εμπόριο: Διάρθρωση και εξελίξεις 2 Η απασχόληση στο εμπόριο: Διάρθρωση και εξελίξεις 2.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις Στο Μέρος αυτό αποτυπώνονται οι εξελίξεις στη διάρθρωση και στα βασικά χαρακτηριστικά της απασχόλησης στο εμπόριο σε σχέση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ: Σεπτέμβριος 2010 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ: Σεπτέμβριος 2010 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, 20 Οκτωβρίου 20 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών αυξήθηκε κατά 3,1% τον Σεπτέμβριο 20, σε σύγκριση με

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 17-18 -19-20 1 η ΕΡΩΤΗΣΗ: Αντιστοιχίστε τα στοιχεία της στήλης Α με αυτά της στήλης Β 1.Σύνταγμα 1844 2.Σύνταγμα 1864 3.εισηγήθηκε την αρχή της δεδηλωμένης

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην τελετή αποφοίτησης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Τρίτη 21 Ιουνίου 2016

Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην τελετή αποφοίτησης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Τρίτη 21 Ιουνίου 2016 Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην τελετή αποφοίτησης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Τρίτη 21 Ιουνίου 2016 Κυρίες και κύριοι, Σε μία τόσο σημαντική στιγμή στην ζωή νέων ανθρώπων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Κεντρικό Γραφείο Εδονόπουλων

Εισαγωγή. Κεντρικό Γραφείο Εδονόπουλων 1 Εισαγωγή Το Παγκύπριο Κίνημα ΕΔΟΝοπούλων ξεκινά για ακόμα μια χρονιά τις εβδομαδιαίες συναντήσεις στα Τοπικά μας Κινήματα σε όλη την Κύπρο. Στα κινήματα ΕΔΟΝοπούλων συμμετέχουν παιδιά, αγόρια και κορίτσια

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 19 - Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862) Ιστορία Γ Γυμνασίου

Ενότητα 19 - Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862) Ιστορία Γ Γυμνασίου Ενότητα 19 - Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862) Ιστορία Γ Γυμνασίου Ο Όθων συνδιαλέγεται με τον έφιππο συνταγματάρχη Δημήτριο Καλλέργη που του ζητά την παραχώρηση συντάγματος Καθιέρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης 2 η εργασία 2012 13 ΘΕΜΑ: «Στις παραμονές της λεγόμενης βιομηχανικής επανάστασης,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ: Ιούλιος 2010 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ: Ιούλιος 2010 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, 20 Αυγούστου 20 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών αυξήθηκε κατά 3,5% τον Ιούλιο 20, σε σύγκριση με τον

Διαβάστε περισσότερα

Η κρίση της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων Η ιταλική και γερμανική ενοποίηση. Φύλλο Εργασίας

Η κρίση της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων Η ιταλική και γερμανική ενοποίηση. Φύλλο Εργασίας Η κρίση της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων Η ιταλική και γερμανική ενοποίηση Φύλλο Εργασίας 1. Αφού συμβουλευτείτε τη σελίδα 44 του βιβλίου σας καθώς και το χάρτη που παρατίθεται, να συμπληρώσετε την πιο

Διαβάστε περισσότερα

«ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΝΕΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»

«ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΝΕΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΝΕΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας. κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014

Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας. κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014 Θέμα Α1 Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α) Με τη βιομηχανική επανάσταση καθώς η κατοχή γης έπαυε προοδευτικά να είναι πηγή εξουσίας

Διαβάστε περισσότερα

1ο ΣΧΕ ΙΟ. Το έργο της Αντιβασιλείας

1ο ΣΧΕ ΙΟ. Το έργο της Αντιβασιλείας Ε. ΣΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ 1ο ΣΧΕ ΙΟ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ιάρκεια: Ολιγόλεπτο Θέµατα: 3 Το έργο της Αντιβασιλείας ΘΕΜΑ 1ο Α. Το Συµβούλιο της Αντιβασιλείας, το οποίο συνόδευε τον Όθωνα στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α

ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Όλγα Ιακωβίδου, Καθηγήτρια ΑΠΘ Τµήµα Γεωπονίας, Τοµέας Αγροτικής Οικονοµίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης e-mail:olg@agro.auth.gr Ο αγροτουρισµός,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. «Μεικτά» Συστήματα Καπιταλισμού και η Θέση της Ελλάδας

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. «Μεικτά» Συστήματα Καπιταλισμού και η Θέση της Ελλάδας ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ «Μεικτά» Συστήματα Καπιταλισμού και η Θέση της Ελλάδας Η θεωρία VoC, βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στην ανάλυση των δύο βασικών μοντέλων καπιταλισμού των φιλελεύθερων

Διαβάστε περισσότερα

Τοµπάζης /Τουµπάζης - Γιακουµάκης

Τοµπάζης /Τουµπάζης - Γιακουµάκης Επώνυµο Τοµπάζης /Τουµπάζης - Γιακουµάκης Όνοµα Υπογραφή Μανώλης Σφραγίδα Υπογραφές Αγωνιστών της Ελληνικής Επαναστάσεως, ΙΕΕΕ, Αθήνα, 1984 Σφραγίδες Ελευθερίας, ΙΕΕΕ, Αθήνα, 1983 Ιδιότητα Γέννησης Χρόνος

Διαβάστε περισσότερα

Οι ξένοι επενδυτές τον Απρίλιο 2017 πραγματοποίησαν το 53,6% της συνολικής αξίας συναλλαγών.

Οι ξένοι επενδυτές τον Απρίλιο 2017 πραγματοποίησαν το 53,6% της συνολικής αξίας συναλλαγών. Ανακοίνωση 8 Μαΐου 217 Μηνιαία Έκδοση AξIAnumbers Ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών κυκλοφορεί το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο του Απριλίου 217. Τον Απρίλιο 217 τα βασικά στατιστικά στοιχεία της αγοράς ήταν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Ποιο από τα παρακάτω αποτυπώνει τη διαμονή σας, αυτό το ακαδημαϊκό έτος;

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Ποιο από τα παρακάτω αποτυπώνει τη διαμονή σας, αυτό το ακαδημαϊκό έτος; ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Το παρόν ερωτηματολόγιο αφορά έρευνα για τις συνήθειες των φοιτητών. Οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν μένουν αυστηρά προσωπικές και χρησιμοποιούνται μόνο για στατιστικούς λόγους. Σας

Διαβάστε περισσότερα

«Ο ρόλος και το έργο των Διπλωματούχων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων» Πέμπτη 09.06.2005

«Ο ρόλος και το έργο των Διπλωματούχων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων» Πέμπτη 09.06.2005 Καθ. Bασίλης Ασημακόπουλος Ειδικός Γραμματέας για την Κοινωνία της Πληροφορίας Χαιρετισμός στο πλαίσιο της Ημερίδας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ Δευτέρα 4 Αυγούστου 2003 Οι Εξελίξεις του Ιουλίου 2003 Σε διορθωτική τροχιά κινήθηκαν οι τιμές των κρατικών ομολόγων στις διεθνείς αγορές, επηρεαζόμενες από τις προσδοκίες περί θετικότερων προοπτικών ανάπτυξης.!

Διαβάστε περισσότερα

Ανακοίνωση. Μηνιαία Έκδοση AξIAnumbers. 7 Νοεμβρίου 2016

Ανακοίνωση. Μηνιαία Έκδοση AξIAnumbers. 7 Νοεμβρίου 2016 Ανακοίνωση 7 Νοεμβρίου 216 Μηνιαία Έκδοση AξIAnumbers Ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών κυκλοφορεί το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο του Οκτωβρίου 216. Τον Οκτώβριο 216 τα βασικά στατιστικά στοιχεία της αγοράς

Διαβάστε περισσότερα

Η μετάκληση του Βενιζέλου στην Αθήνα και οι επιπτώσεις στο Κρητικό Ζήτημα

Η μετάκληση του Βενιζέλου στην Αθήνα και οι επιπτώσεις στο Κρητικό Ζήτημα Η μετάκληση του Βενιζέλου στην Αθήνα και οι επιπτώσεις στο Κρητικό Ζήτημα Λίγους μήνες μετά την ανάληψη της προεδρίας της Κρητικής Κυβέρνησης από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που έλεγχε τα ελληνικά πολιτικά

Διαβάστε περισσότερα

Οι εισροές κεφαλαίων από ξένους επενδυτές στην Ελληνική Αγορά, κατά την διάρκεια του Ιουλίου, ήταν περισσότερες από τις εκροές.

Οι εισροές κεφαλαίων από ξένους επενδυτές στην Ελληνική Αγορά, κατά την διάρκεια του Ιουλίου, ήταν περισσότερες από τις εκροές. Ανακοίνωση 4 Αυγούστου 216 Μηνιαία Έκδοση AξIAnumbers Ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών κυκλοφορεί το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο του Ιουλίου 216. Τον Ιούλιο 216 τα βασικά στατιστικά στοιχεία της αγοράς ήταν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, Σεπτεμβρίου 20 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: 20 Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει τον εποχικά προσαρμοσμένο δείκτη ανεργίας για τον Ιούνιο 20.

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ - ΤΑΞΙΔΙΑ

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ - ΤΑΞΙΔΙΑ Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ - ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Γεια σου, Πέδρο! Με χαρά θα σε φιλοξενήσω στο σπίτι μου στη Ρόδο. Μου είπε η Πιλάρ πως θα έρθετε με την

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΑΙΟΣ 219 Χορηγός: 12 Ιουνίου 219 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Οι ξένοι επενδυτές τον Απρίλιο 2018 πραγματοποίησαν το 57,0% της συνολικής αξίας συναλλαγών.

Οι ξένοι επενδυτές τον Απρίλιο 2018 πραγματοποίησαν το 57,0% της συνολικής αξίας συναλλαγών. Ανακοίνωση 7 Μαΐου 218 Μηνιαία Έκδοση AξIAnumbers Ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών κυκλοφορεί το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο του Απριλίου 218. Τον Απρίλιο 218 τα βασικά στατιστικά στοιχεία της αγοράς ήταν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ: Φεβρουάριος 2010 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ: Φεβρουάριος 2010 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, 22 Μαρτίου 2010 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών αυξήθηκε κατά 1,8% το Φεβρουάριο 2010, σε σύγκριση με

Διαβάστε περισσότερα

18 ος 19 ος αι. ΣΟ ΑΝΑΣΟΛΙΚΟ ΖΗΣΗΜΑ. «Σώστε με από τους φίλους μου!»

18 ος 19 ος αι. ΣΟ ΑΝΑΣΟΛΙΚΟ ΖΗΣΗΜΑ. «Σώστε με από τους φίλους μου!» 18 ος 19 ος αι. ΣΟ ΑΝΑΣΟΛΙΚΟ ΖΗΣΗΜΑ «Σώστε με από τους φίλους μου!» Σο Ανατολικό ζήτημα, ορισμός Είναι το ζήτημα της διανομής των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία από τις αρχές του 18ου αιώνα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (αριθ. 7)

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (αριθ. 7) C 326/266 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 26.10.2012 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (αριθ. 7) ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΩΝ ΚΑΙ ΑΣΥΛΙΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΑ ΥΨΗΛΑ ΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ, ΕΠΕΙΔΗ τα άρθρα 343 της Συνθήκης για τη

Διαβάστε περισσότερα

ZA5883. Flash Eurobarometer 364 (Electoral Rights) Country Questionnaire Greece

ZA5883. Flash Eurobarometer 364 (Electoral Rights) Country Questionnaire Greece ZA88 Flash Eurobarometer 6 (Electoral Rights) Country Questionnaire Greece EB FLASH 6 - Electoral Rights - EL D Τι ηλικία έχετε; (ΚΑΤΑΓΡΑΨΤΕ - ΑΝ "ΑΡΝΗΣΗ" ΚΩΔΙΚΟΣ '99') D ΦΥΛΟ. Άνδρας Γυναίκα ΕΚΛΟΓΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Made in Greece: τι σημαίνει το Ελληνικό προϊόν για τους καταναλωτές και την εθνική οικονομία. Γεώργιος Μπάλτας Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Made in Greece: τι σημαίνει το Ελληνικό προϊόν για τους καταναλωτές και την εθνική οικονομία. Γεώργιος Μπάλτας Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Made in Greece: τι σημαίνει το Ελληνικό προϊόν για τους καταναλωτές και την εθνική οικονομία Γεώργιος Μπάλτας Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Βραβεία Made in Greece Για προϊόντα και επιχειρήσεις που παράγουν

Διαβάστε περισσότερα

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΩΝ CLUSTERS Με σκοπό τον εντοπισμό των βασικών παραγόντων επιτυχίας

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορίες: Δημήτρης Καραβίδας ( ) Ταχ. Δ/νση : Φαλήρου Τηλ. Fax : / Κοιν.

Πληροφορίες: Δημήτρης Καραβίδας ( ) Ταχ. Δ/νση : Φαλήρου Τηλ. Fax : / Κοιν. Ψαθόπυργος, 19/05/2011 ΑΠ :2 Πληροφορίες: Δημήτρης Καραβίδας (6974360502) Ταχ. Δ/νση : Φαλήρου 66-26504 Τηλ. Fax : 2 6 1 0 / 9 3 1. 5 4 1 www.psathopirgos.gr Προς: Κοιν. : Αξιότιμο Δήμαρχο Πατρέων. κ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ. - Το 2011 ήταν η πρώτη χρονιά που οι ετήσιες γεννήσεις ήταν λιγότερες από τους θανάτους.

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ. - Το 2011 ήταν η πρώτη χρονιά που οι ετήσιες γεννήσεις ήταν λιγότερες από τους θανάτους. ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ Η ΥΠΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ι) Η Ελληνική Βουλή, εκτιμώντας την σοβαρότητα του ζητήματος, φρόντισε να συμπεριλάβει το δημογραφικό ζήτημα στο Ελληνικό Σύνταγμα με την αναθεώρηση του 2001,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ. ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ: Ιανουάριος 2010

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ. ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ: Ιανουάριος 2010 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Πειραιάς, 22 Φεβρουαρίου 2010 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών

Διαβάστε περισσότερα

σωβινιστικός: εθνικιστικός

σωβινιστικός: εθνικιστικός ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ) Β ΛΥΚΕΙΟΥ Σάββατο 2 Δεκεμβρίου 2017 ΟΜΑΔΑ Α Θέμα Α1 Δώστε σύντομα το περιεχόμενο των όρων: α) παθητικό εξωτερικό εμπόριο β) Συνθήκη του

Διαβάστε περισσότερα

Η εποχή του Διαφωτισμού

Η εποχή του Διαφωτισμού Ομαδική εργασία μαθητών Γ1 (12-01-2015) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Η εποχή του Διαφωτισμού ΟΜΑΔΑ 1 Κωνσταντίνος Σταύρος Χρήστος - Γιάννης Εξελίξεις στην Ευρώπη κατά τον 17 ο και 18 ο αιώνα Οικονομικές μεταβολές Αγροτική

Διαβάστε περισσότερα

3 Εισδοχή Οι Νηπιαγωγοί μας

3 Εισδοχή Οι Νηπιαγωγοί μας Πίνακας 2 Περιεχομένων Το Σχολείο μας 3 Εισδοχή Οι Νηπιαγωγοί μας 4 Σχολικό Έτος και Αργίες Ωράριο 6 Οι καθημερινές μας Οι Δραστηριότητες 7 εργασίες μας 9 Κατ οίκον Εργασία Οι Αξιολόγηση 10 Εγκαταστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑ Α Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ

ΟΜΑ Α Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 α. Να περιγράψετε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ: ΚΑΛΕΣ ΚΑΙ ΚΑΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Αριστείδης Καρλαύτης ΑΔΚ Σύμβουλοι Μηχανικοί ΑΕ

ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ: ΚΑΛΕΣ ΚΑΙ ΚΑΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Αριστείδης Καρλαύτης ΑΔΚ Σύμβουλοι Μηχανικοί ΑΕ ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ: ΚΑΛΕΣ ΚΑΙ ΚΑΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Αριστείδης Καρλαύτης ΑΔΚ Σύμβουλοι Μηχανικοί ΑΕ Εισαγωγή Ο τομέας των μελετών Δημοσίων έργων στην Ελλάδα είναι γνωστός και οι παθογένειές

Διαβάστε περισσότερα

Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων

Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων Ενίσχυση Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στους τομείς Μεταποίησης - Τουρισμού - Εμπορίου - Υπηρεσιών ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 1 Επιχειρηματικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας,

Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, Παρέμβαση του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου της Τράπεζας Πειραιώς κ. Χριστόδουλου Αντωνιάδη, στο συνέδριο «Αριστοτέλης» της ΕΕΔΕ, στις 28 Νοεμβρίου 2014, στη Θεσσαλονίκη Χρηματοδοτικά Νέα Εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

Ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών κυκλοφορεί το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο του Δεκεμβρίου 2017.

Ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών κυκλοφορεί το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο του Δεκεμβρίου 2017. Ανακοίνωση 8 Ιανουαρίου 218 Μηνιαία Έκδοση AξIAnumbers Ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών κυκλοφορεί το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο του Δεκεμβρίου 217. Τον Δεκέμβριο 217 τα βασικά στατιστικά στοιχεία της αγοράς

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 17 - Ο Ι. Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας ( ) Η ολοκλήρωση της ελληνικής επανάστασης. Ιστορία Γ Γυμνασίου

Ενότητα 17 - Ο Ι. Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας ( ) Η ολοκλήρωση της ελληνικής επανάστασης. Ιστορία Γ Γυμνασίου Ενότητα 17 - Ο Ι. Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας (1828-1831) Η ολοκλήρωση της ελληνικής επανάστασης Ιστορία Γ Γυμνασίου Το Ναύπλιο την εποχή της άφιξης του Καποδίστρια (1828) Χρονολόγιο Ερειπωμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: Ιούλιος 2018 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ. Πειραιάς, 11 Οκτωβρίου 2018

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: Ιούλιος 2018 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ. Πειραιάς, 11 Οκτωβρίου 2018 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, 11 Οκτωβρίου ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: Ιούλιος ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει τον εποχικά προσαρμοσμένο δείκτη ανεργίας

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Εφαρμοσμένες ΛΥΣΕΙΣ για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανάπτυξη Πωλήσεων Ανδρόμαχος Δημητροκάλλης, MBA Management

Διαβάστε περισσότερα

Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Κεφαλαίου

Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Κεφαλαίου Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Κεφαλαίου Περιεχόμενα Κεφαλαίου Η Ανάπτυξη της Διεθνούς Επιχειρηματικής Δραστηριότητας Τρόποι Άσκησης της Διεθνούς Επιχειρηματικής Δραστηριότητας και Ανάλυση των Πλεονεκτημάτων

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας

3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας 3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας Η νεοκλασική θεωρία της προσφοράς εργασίας που αναπτύξαμε προηγουμένως υποστηρίζει ότι οι επιλογές

Διαβάστε περισσότερα

Τα «λαϊκά πανεπιστήμια» ως θεσμός Δια Βίου Μάθησης:

Τα «λαϊκά πανεπιστήμια» ως θεσμός Δια Βίου Μάθησης: Τα «λαϊκά πανεπιστήμια» ως θεσμός Δια Βίου Μάθησης: Η περίπτωση του Σύγχρονου Λαϊκού Πανεπιστημίου του δήμου Νέας Σμύρνης (ΣΥ.ΛΑ.Π) Κατωμέρης Στυλιανός MSc Κοινωνικής Πολιτικής Επιβλέπουσα καθηγήτρια Πρόκου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 218 Χορηγός: 18 Απριλίου 218 1 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε µήνα από το 1981 Έρευνες Οικονοµικής

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 14 και 15 Νοεμβρίου 2013. Τοποθέτηση του Προέδρου της Ο.Κ.Ε. κ. Χρ. Πολυζωγόπουλου. στην 2 η Συνεδρία με θέμα:

Αθήνα, 14 και 15 Νοεμβρίου 2013. Τοποθέτηση του Προέδρου της Ο.Κ.Ε. κ. Χρ. Πολυζωγόπουλου. στην 2 η Συνεδρία με θέμα: ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Αθήνα, 14 και 15 Νοεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία στο συνέδριο "Νοτιοανατολική Ευρώπη :Κρίση και Προοπτικές" (13/11/2009) Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε.

Ομιλία στο συνέδριο Νοτιοανατολική Ευρώπη :Κρίση και Προοπτικές (13/11/2009) Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε. Ομιλία στο συνέδριο "Νοτιοανατολική Ευρώπη :Κρίση και Προοπτικές" (13/11/2009) Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΔΟΧΗ ΑΛΛΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΚΡΑΤΩΝ Κύριοι Υπουργοί, Κύριοι Πρέσβεις,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ.

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ. Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ. Κυρίες και κύριοι Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα και προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει διαχρονικά

Διαβάστε περισσότερα

ΖΗΤΗΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΖΗΤΗΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Α.Ε. ΖΗΤΗΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 2004 ΖΗΤΗΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αθήνα, 22 Φεβρουαρίου 2012

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αθήνα, 22 Φεβρουαρίου 2012 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΒΙΟΤΕΧΝΩΝ ΕΜΠΟΡΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ Αριστοτέλους 46, 104 33 Αθήνα, Τηλ. 210 8846852, Fax. 210 8846853 www.imegsevee.gr, info@imegsevee.gr Αθήνα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2019 Χορηγός: 26 Φεβρουαρίου 2019 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΟΜΑ Α Α

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΟΜΑ Α Α ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 α. Να περιγράψετε το πρόγραµµα του καθενός από

Διαβάστε περισσότερα