Σεβασμιώτατε Εκπρόσωπε του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα και ποιμενάρχα της τοπικής μας Εκκλησίας

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων Παναγιώτατε Πάτερ και Δέσποτα, μεγάλη χαρά και Eυλογία συνοδεύει την ευτυχέστερη στιγμή του δημοσίου βίου μου, με την αναγόρευση της Υμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος επί ημερών Πρυτανείας μου, σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου μας. Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το Τμήμα Μουσικών Σπουδών στο πρόσωπό Σας σεμνύνεται να τιμά Τον υψηλό προστάτη των εκκλησιαστικών, πνευματικών, και πολιτιστικών μας παραδόσεων, Τον φυλάττοντα Θερμοπύλας στην Πόλη και θεματοφύλακα των αξιών των απανταχού Ορθοδόξων. Άγιοι Ιεράρχες, Σεβασμιώτατε Εκπρόσωπε του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα και ποιμενάρχα της τοπικής μας Εκκλησίας Σεβασμιώτατοι Μητροπολίται κε Περιφεριάρχα, κε Δήμαρχε Κερκύρας, Αξιότιμοι Εκπρόσωποι των Αρχών και των Φορέων Αγαπητοί συνάδελφοι και μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας Εκλεκτοί προσκεκλημένοι Αξιότιμοι Κυρίες και Κύριοι

2 σας καλωσορίζω στη σημερινή ξεχωριστή για το Ιδρυμά μας τελετή, που λαμβάνει χώρα στο εμβληματικό τούτο τοπόσημο της Κέρκυρας, την Ιόνιο Ακαδημία, στην οποία σήμερα έχω την σπάνια τύχη και την τιμή να σας υποδέχομαι, ως οικοδέσποινα. Εδώ ακριβώς πριν από 190 χρόνια, το 1824, λειτούργησε το πρώτο Πανεπιστήμιο της νεώτερης Ελλάδας, η Ιόνιος Ακαδημία. Άξιος διάδοχος της Ιονίου Ακαδημίας είναι το σημερινό Ιόνιο Πανεπιστήμιο, που εφέτος αξιώνεται να ευλογηθεί από Τον Ύπατο Ιεράρχη της Αγίας Του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, κατά την συμπλήρωση των 30 χρόνων συνεχούς και ευδόκιμης λειτουργίας του. Όμως, η μήτρα του Πανεπιστημίου μας, η θρυλική Ιόνιος Ακαδημία, που παρεδόθη στη λήθη της ιστορίας (αλλά όχι και της καρδιάς των Επτανησίων) από το αγνώμον Αθηνοκεντρικό κράτος πριν ακριβώς 150 χρόνια, ιδρύθηκε σε Ελληνικό, μη τουρκοκρατούμενο έδαφος, κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας, πριν τη δημιουργία του νέου Ελληνικού Κράτους και υπήρξε το πρώτο - ευρωπαϊκού τύπου Πανεπιστήμιο- σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Η ίδρυσή του απετέλεσε επιδίωξη Επτανησίων διανοουμένων πατριωτών, των οποίων οι επίπονες προσπάθειες ευδοκίμησαν με την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας από τον φιλέλληνα Φρειδερίκο Νόρθ πέμπτο Κόμη του Γκύλφορδ, οπότε και το 1824 η Ιόνιος Γερουσία ψήφισε με απόφασή της τον πρώτο καταστατικό Νόμο του «Ιονικού» Πανεπιστημίου, ο οποίος: α)αφενός καθόριζε τις τέσσερις βασικές «μαθήσεις» (την Θεολογίαν, την Νομικήν, την Ιατρικήν και την Φιλοσοφίαν), ομού μετά των Αρχών της και των Αξιωμάτων των «Αξιωματικών» της (διδασκόντων), ενώ εκ παραλλήλου β) διετύπωνε την επιφύλαξη να ορίσει η καθεμία από αυτές τις «μαθήσεις» τον αριθμό των διδασκαλικών «καθεδρών» της (μετέπειτα έδρες). Δι αυτού του τρόπου όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται- επληρώθσαν όλαι αι καθηγητικαί θέσεις αποκλειστικώς από Έλληνας καθηγητάς, αργότερα δε και της αλλοδαπής. Επελέγησαν διαπρεπείς επιστήμονες, που κόσμησαν τα ελληνικά γράμματα και τότε αλλά και αργότερα, μετά τη δημιουργία του ανεξάρτητου Νεοελληνικού Κράτους, το οποίον και τροφοδότησαν αφθόνως. Ο Κωνσταντίνος Ασώπιος, ο Ανδρέας Μουστοξύδης, ο Ανδρέας Κάλβος ο Νεόφυτος Βάμβας, ο Θεόκλητος Φαρμακίδης, ο Πέτρος Βράιλας Αρμένης, ο Ανδρέας Ιδρωμένος, ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος, ο Αθανάσιος Πολίτης (μετέπειτα

3 Μητροπολίτης Κερκύρας), ο Κωνσταντίνος Ζαβιτσιάνος, ο Ιωάννης Καραντηνός, ο Χριστόφορος Φιλητάς και μία πλειάδα διακεκριμένων Ελλήνων διανοητών προϋπήρξαν και έδρασαν μέσα σε τούτον ακριβώς το χώρο, όπου και Επιτιμοποιείται Η κορυφή της Ορθοδοξίας, σε επίσημη τελετή, σήμερα. Κατ ανάλογο τρόπο, και τότε τον Μάιο του 1824, πανηγυρικά (καθώς συνηθίζουμε στην Κέρκυρα), πραγματοποιήθηκε η επίσημη τελετή ενάρξεως λειτουργίας της Ακαδημίας, η οποία εκτός των προαναφερομένων τεσσάρων βασικών Σχολών της διέθετε και μία σειρά εποπτευομένων ιδρυμάτων, όπως: την Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη (υπό τον Ανδρέα Βρετό), την Δημοσία Σχολή Ωραίων Τεχνών (υπό τον Παύλο Προσαλέντη), την Σχολή Αρχιτεκτονικής και Καλλιγραφίας (υπό τον Αντώνιο Βίλλα), Βοτανικό Κήπο (υπό τον Στυλιανό Σπαθή), το Φοιτητικό Εστιατόριο, Σχολάς Ξένων Γλωσσών, αλλά και Ιεροσπουδαστήριο. Ωστόσο, μετά 40 έτη το 1864, οπότε και συνετελέσθη η Ένωσις των Επτανήσων με την Ελλάδα, αντί της ενίσχυσης -ούτως ώστε να αποτελέσει ακαδημαϊκό πρότυπο τοις επιγενομένοις με την εμπειρία που είχε εν τω μεταξύ αποκτηθεί- επισυνέβη ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή η πλήρης απαξίωση της Ιονίου Ακαδημίας, στο πλαίσιο μιας ακατανόητης ομοιομορφίας μεταξύ των επαρχιών του νέου Ελληνικού κράτους. Έτσι σφραγίστηκε η Ιόνιος ακαδημία και τμήματά της μετεφέρθησαν στην Αθήνα (η βιβλιοθήκη της, τα σπουδαστήριά της, ο ακαδημαϊκός της πλούτος), στερούμενα από την Κέρκυρα. Εφαρμόστηκε κι εδώ άκριτα η Προκρούστεια λογική, του ό,τι υπερέχει θερίζεται και ότι υπολείπεται συμπληρώνεται με τα κομμάτια του υπερέχοντος, (δοκιμασμένη τακτική και διαχρονική για το Ιόνιο, όπως και εσχάτως άλλωστε απεδείχθη). Η ατυχής αυτή εξέλιξη της Ιονίου Ακαδημίας και προδρόμου του σημερινού μας Πανεπιστημίου δοκίμασε τον πνευματικό κόσμο των Ιονίων, ο οποίος διαθέτει υψηλό και διακριτό πολιτισμικό status, που διατηρείται ανέπαφο ως σήμερα. Σκληρή ανάμνηση και πικρία της απώλειας εκείνου του πρώτου Πανεπιστημίου τους έκτοτε επωμίζονται όλοι οι Επτανήσιοι και το επαναφέρουν με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία, όπως κάνω και εγώ σήμερα. Όμως, μέσα σε αυτόν εδώ το χώρο συνέβησαν κοσμοϊστορικά γεγονότα και υπήρξαν στιγμές ανάτασης και λάμψης, όπως η σημερινή τελετή υπό το φέγγος Της Υψηλής Παρουσίας Σας, Παναγιώτατε. Παναγιώτατε,

4 αποτελεί Δώρο Θεού για μας η εισδοχή Σας στην οικογένεια του Ιονίου Πανεπιστημίου, διότι κατ αυτόν τον τρόπο τιθέμεθα υπό την σκέπην Σας. Παίρνουμε δύναμη από την συντροφία Σας στους χαλεπούς και επικίνδυνους για τα Πανεπιστήμια καιρούς που διανύουμε, νοιώθοντας πως θα παραμείνετε πνευματικά κοντά μας, λαμπρύνοντας και στηρίζοντας το Ιόνιο Πανεπιστήμιο όπως λαμπρύνετε και στηρίζετε την απανταχού Ορθοδοξία. Εδώ στο μουσικό νησί και πύλη της Ανατολής στη Δύση, το Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Σχολής Μουσικής και Οπτικοακουστικών Τεχνών του Πανεπιστημίου μας -που αποδίδοντάς την στο πρόσωπό Σας δέχεται πολλαπλασιαστικώς την ύψιστη τιμή της Επιτιμοποιήσεώς Σας- θεραπεύει τη Μουσική Επιστήμη και Τέχνη, στο πλαίσιο των παραδόσεων της οποίας μελετάται ικανώς και η πατρώα Εκκλησιαστική Μουσική. Σήμερα ευτυχούμε να είσθε μαζί μας, ως ζωντανός φορέας της παράδοσης αυτής, Σείς, ο Παναγιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Καθηγούμενος και Αρχιποίμενας των απανταχού Ορθοδόξων Χριστιανών. Κατάγεσθε από το νησί της Ίμβρου που, αξιώθηκε να χαρίσει στον κόσμο την πνευματική Κορυφή της Ορθοδοξίας, τον πνευματικό ηγέτη με τις λαμπρές σπουδές στη Ρώμη, στο Μόναχο, αλλά και στη Θεολογική Σχολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Χάλκης, της οποίας είσθε αριστούχος απόφοιτος και στη συνέχεια Σχολάρχης (ειονί συνάδελφος) και της οποίας την επαναλειτουργία όλοι στηρίζουμε, ελπίζοντας με τις επίπονες προσπάθειές Σας αυτό να επιτευχθεί. (Για την εξαιρετική φιλοξενία που μου προσεφέρθη κατά την εκεί επίσκεψή μου, δράττομαι της ευκαιρίας να Σας ευχαριστήσω εκ βαθέων, Παναγιώτατε). Παναγιώτατε, η πνευματική σχέση της Ιεράς Θεολογικής Σχολής της Χάλκης με την καθ ημάς Ιόνιο Ακαδημία, συναληθεύεται στο πρόσωπο δύο σπουδαίων λογίων ιερωμένων, του Κωνσταντίνου Τυπάλδου-Ιακωβάτου και του Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού. Πράγματι, ο μεγάλος διδάσκαλος Κεφαλονίτης ιερομόναχος Κωνσταντίνος Τυπάλδος-Ιακωβάτος, διατελέσας Καθηγητής Θεολογίας και επιστάτης του Ιεροσπουδαστηρίου της Ιονίου Ακαδημίας με ανυπολόγιστη συνεισφορά στο Ίδρυμα, διεφώνησε μη συμβιβαζόμενος με τον τότε αρμοστή Duglas, εξορίστηκε στις Στροφάδες και μεταβάς κατόπιν εις Κωνσταντινούπολιν ανέλαβε τη διοργάνωση και τη διεύθυνση της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, του ανώτατου αυτού εκπαιδευτικού καθιδρύματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στο οποίο και διετέλεσε Σχολάρχης επί συναπτά 20 έτη.

5 Επίσης ο συντοπίτης Σας Ίμβριος, Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, σπουδαίος λόγιος ιερομόναχος, σοφός διδάσκαλος του γένους και Σχολάρχης σε πολλά ανώτερα πνευματικά ιδρύματα, δίδαξε ελληνική φιλολογία και θεολογία στο Ιεροσπουδαστήριο της Ιονίου Ακαδημίας στην Κέρκυρα ( ) αλλά και στη Θεολογική Σχολή του Φαναρίου της Πόλης ( ) και στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης από το 1840 έως και το Απόγονος και συνεχιστής του έργου και του αγώνα των λογιωτάτων εκείνων ανδρών, εξ ιερού καθήκοντος ορμώμενος είσθε Ο άνθρωπος της πλούσιας γνώσης, της βαθιάς καλλιέργειας, της χωρίς διακρίσεις προσφοράς, της χωρίς συμβιβασμούς και χωρίς σύνορα προσπάθειας, του αγώνα για τα δίκαια του Έθνους και της Ορθοδοξίας. Άλλωστε τα σπάνια αυτά χαρίσματα μονοδρομικώς και επαξίως οδήγησαν Την Υμετέρα Παναγιότητα στο θρόνο του Οικουμενικού Πατριαρχείου και στην υποδειγματική διακονία του. Η Θειοτάτη Παναγιότις Σας, ως Κεφαλή της ανά την οικουμένην Ορθοδόξου Εκκλησίας, με ένα πλούσιο πνευματικό αλλά και ανθρωπιστικό και περιβαλλοντικό έργο, καταθέτει σταθερά εξαιρετική συμβολή στην αλληλοκατανόηση λαών, στο διάλογο θρησκειών και πολιτισμών και εν γένει στην παγκόσμια ειρήνη. Δέσποτα Άγιε, με τις εργώδεις προσπάθειές για τη διαποίμανση του ποιμνίου Σας και τη στήριξη του Χριστιανισμού παγκοσμίως, όχι μόνον καθοδηγείτε τις πνευματικές μας αναζητήσεις, αλλά διανοίγετε νέους οικουμενικούς ορίζοντες για την Ορθοδοξία και τον εν Χριστώ διάλογο των Εκκλησιών. Δια πρεσβειών του Αγίου Σπυρίδωνος, Πολιούχου και Προστάτου της Νήσου μας, Του οποίου σήμερα εορτάζουμε την ιερή μνήμη, και Της Αγίας Θεοδώρας συμπολιούχου της Νήσου μας, ευχόμεθα να Σας χαρίζεται Υγεία, μακροημέρευση Θεία Χάρις να συνεχίζετε και να επαυξάνετε το Έργο Σας ως Ύπατος Ιεράρχης της Ορθοδοξίας, λαμπρύνοντας την Αγίαν του Χριστού Μεγάλην Εκκλησίαν. Οικουμενικέ μας Πατέρα, νιώθοντας ότι η ταπεινή μακρηγορία μου αποστερεί τους αγαπητούς παρισταμένους μας των υψηλών νουθεσιών και παραινέσεών Σας, ευγνωμόνως

6 Σας προσκαλούμε να προσέλθετε στο βήμα για να μας καταθέσετε τους εκλεκτούς πνευματικούς καρπούς από τον πλούτο της σοφίας και της καρδιάς Σας, που είναι δοσμένη στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά και το αισθανόμαστε. Ως Ευ Παρέστητε, Παναγιώτατε.