Όλοι οι Προφήτες περιμένουν τον Χριστό που θα γεννηθεί!

Transcript

1 Συνάντηση 11 η Ημερομηνία: Δεκεμβρίου 2012 Όλοι οι Προφήτες περιμένουν τον Χριστό που θα γεννηθεί! Στοχοθεσία: 1. Να γνωρίσουν τα παιδιά τα υπερφυή γεγονότα της Γέννησης του Χριστού 2. Να κατανοήσουν τη σημασία Της για τη σωτηρία του ανθρώπου 3. Να κατανοήσουν τα παιδιά ότι τον Χριστό προσδοκούσαν όλοι οι λαοί και γεννήθηκε όταν ήρθε «το πλήρωμα του χρόνου» 4. Να μπορούν να «διαβάζουν» την εικόνα της Γέννησης και να διηγούνται την σχετική ιστορία, με βάση όσα βλέπουν στην εικόνα. 5. Να γνωρίσουν την Ορθόδοξη υμνολογία της Γέννησης 6. Να βιώσουν τον τρόπο που η Εκκλησία προτείνει για να γιορτάσουμε αληθινά Χριστούγεννα Αφήγηση: i. Διάφορα ρητά Προφητών και σοφών της αρχαιότητας, όπως: «Αυτός είναι ο Θεός μας και κανέναν δεν μπορούμε να θεωρήσουμε όμοιό Του» (Προφ. Βαρούχ) «Ευλογημένος ας είναι εκείνος που έρχεται στο όνομα του Κυρίου! Ο Κύριος είναι ο Θεός, μας γέμισε χαρά!» (Προφ. Δαβίδ) «Αλλά από εσένα, Βηθλεέμ, πόλη της περιοχής όπου κατοικεί η συγγένεια Ευφραθά, αν και είσαι μια από τις πιο μικρές πόλεις του Ιούδα, εγώ θα κάνω να προέλθει εκείνος που θα γίνει άρχοντας του Ισραήλ» (Προφ. Μιχαίας) «Να, η παρθένος θα μείνει έγκυος και θα γεννήσει γιο, και θα του δώσουν το όνομα Εμμανουήλ, που σημαίνει ο Θεός μαζί μας». (Προφ. Ησαΐας) «Ακούστηκε στη Ραμά κραυγή, θρήνος, κλάματα και στεναγμός βαρύς. Για τα παιδιά της κλαίει η Ραχήλ και πουθενά δε βρίσκει παρηγοριά, γιατί δεν υπάρχουν πια στη ζωή». (Προφ. Ιερεμίας) «Θα μείνει σταθερός μέχρι το θάνατό του, θεωρούμενος άδικος σ όλη του τη ζωή, αν και είναι δίκαιος» (Πλάτωνος, Πολιτεία)

2 «Και μην προσμένεις στο μαρτύριό σου αυτό τέλος, πριν βρεθεί κάποιος θεός, που να θέλει να πάρει πάνω του τα πάθια σου και να πάει στου άφεγγου του Άδη τα άραχλα βαθιά σκοτάδια» (Αισχύλου, Προμηθέας Δεσμώτης) «Στην υπόλοιπη ζωή σας θα μείνετε κοιμισμένοι, εκτός αν ο Θεός, φροντίζοντας για σας, σας στείλει κάποιον άλλον» (Πλάτωνος, Απολογία Σωκράτους) ii. Αγιογραφικά αναγνώσματα Μ. Ωρών 24ης και Εσπερινού 25ης Δεκεμβρίου Μτθ. 1,18 2,23 iii. Β. Μουστάκη Ι. Τιμαγένους, Η Βίβλος εικονογραφημένη, εκδ. Ι. Σιδέρης, Αθήνα, σσ Σύντομα σχόλια: Όλος ο κόσμος περιμένει τον Χριστό (τον Μεσσία, τον Λυτρωτή) «Ευαγγέλιο» σημαίνει καλή αγγελία, χαρμόσυνη είδηση. Η πιο χαρμόσυνη είδηση που περίμενε το ανθρώπινο γένος ήταν ότι θα γεννηθεί ο Χριστός. Ο Χριστός γεννήθηκε για να διορθώσει το σφάλμα των Πρωτοπλάστων (δηλ. του Αδάμ και της Εύας). Αυτοί δεν υπάκουσαν στην εντολή του Θεού και δοκίμασαν τον «απαγορευμένο καρπό» (δηλ. την αμαρτία). Σαν συνέπεια της παρακοής τους ήταν επιλογή δική τους, αφού είχαν την ελευθερία να διαλέξουν- απομακρύνθηκαν από τον Θεό. Ωστόσο, ο Θεός τους έδωσε μια πρώτη χαρμόσυνη υπόσχεση («πρωτευαγγέλιο»): ότι ένας απόγονος της Εύας θα γεννηθεί, όταν έρθει η κατάλληλη ώρα («το πλήρωμα του χρόνου»), για να νικήσει το διάβολο και να γλιτώσει τον κόσμο από το θάνατο και την αμαρτία. Σκοπός είναι να συμφιλιωθεί και πάλι ο άνθρωπος με τον Θεό, αλλά και με ολόκληρη τη δημιουργία. Ο Θεός έστειλε κι άλλα μηνύματα στους ανθρώπου για τη γέννηση του Υιού Του: α. με τους Προφήτες, που φωτίσθηκαν από το Άγιο Πνεύμα και προείδαν τη γέννηση του Χριστού πολλούς αιώνες πριν συμβεί β. ο αρχάγγελος Γαβριήλ το είπε στην Παναγία, στον Ευαγγελισμό γ. ο αρχάγγελος Γαβριήλ στον Ιωσήφ, όταν είχε αμφιβολίες για την Παναγία δ. Ο άγγελος στους βοσκούς της Βηθλεέμ ε. Το αστέρι (οι Πατέρες λένε ότι ήταν άγγελος Κυρίου, με τη μορφή αστεριού) στους Μάγους. Τη γέννηση του Χριστού περίμεναν για πολλούς αιώνες οι Προφήτες, αλλά και πολλοί ακόμα ειδωλολατρικοί λαοί. Περίμεναν Αυτόν που θα τους έσωζε από τα αδιέξοδα, στα οποία είχαν φτάσει. Οι υπόδουλοι -στους Έλληνες αρχικά και στους Ρωμαίους αργότερα- Ιουδαίοι προσδοκούσαν την εθνική τους απελευθέρωση. Περίμεναν έτσι έναν Μεσσία με στρατιωτική και πολιτική ισχύ, που θα τους ελευθέρωνε από τους Ρωμαίους. Γι αυτό δεν μπόρεσαν να γνωρίσουν στο πρόσωπο του Χριστού Εκείνον που εναγώνια περίμεναν γενιές ανθρώπων.

3 Την εποχή που γεννήθηκε ο Χριστός, η ανθρώπινη κοινωνία είχε αγγίξει τα όρια της αντοχής της. Η ηθική παρακμή κυριαρχούσε. Η κοινωνική ανισότητα και η καταπίεση των αδυνάτων δημιουργούσε στους ανθρώπους πόθο για σωτηρία. Στις καινούριες θρησκείες και φιλοσοφίες που κατέφευγαν οι άνθρωποι, δεν έβρισκαν πνευματική ικανοποίηση. Ο κόσμος έτσι ήταν ώριμος να δεχτεί τον ερχομό ενός καινούριου κόσμου, του κόσμου της αγάπης του Θεού, που εγκαινίασε ο Χριστός με την Εκκλησία Του. Γιατί γεννήθηκε ο Χριστός; Ο Χριστός προϋπήρχε ως Θεός. Γεννήθηκε πριν αρχίσει να μετράει ο χρόνος («προ των αιώνων») από τον Θεό Πατέρα, χωρίς μητέρα. Τώρα γεννήθηκε σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή (όταν αυτοκράτορας ήταν ο Αύγουστος, βασιλιάς της Ιουδαίας ο Ηρώδης ο Μέγας κτλ.) από την Παναγία Μητέρα Του, χωρίς ανθρώπινο πατέρα, αλλά από το Άγιο Πνεύμα. Αυτό το νεογέννητο βρέφος όμως είναι το ίδιο πρόσωπο που δημιούργησε το σύμπαν! Ο Χριστός είναι ένα πρόσωπο (το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος), αλλά έχει δύο φύσεις: είναι Θεός και άνθρωπος. Αν ήταν μόνο άνθρωπος, δεν θα μπορούσε να στηριχθεί στις δικές του δυνάμεις και να σώσει τον κόσμο θα ήταν ένας απλός δάσκαλος, προφήτης ή οτιδήποτε άλλο. Αν ήταν μόνο Θεός, θα ήταν ξένος απ αυτή την «υπόθεση». Δε θα μπορούσε να αγιάσει την ανθρώπινη φύση. Ο Θεός ξανακαλεί τον άνθρωπο κοντά Του επειδή τον αγαπάει. Ο άνθρωπος δεν κουράστηκε καθόλου Μόνο και μόνο επειδή αγαπούσε τόσο πολύ τον άνθρωπο, ο Θεός έστειλε στον κόσμο το μονογενή Υιό Του, για να θυσιασθεί για χάρη του ανθρώπου. Ο Θεός ταπεινώνεται. Γίνεται πραγματικά άνθρωπος, δεν εμφανίζεται απλώς με μορφή ανθρώπου. Για να την θεραπεύσει, συμμετέχει στην ανθρώπινη φύση από τη γέννηση ως το θάνατο και μάλιστα τον πιο ατιμωτικό θάνατο, τη σταύρωση. Όμως στο τέλος νικάει το θάνατο. Οι Μάγοι και ο Ηρώδης Τι ήταν οι Μάγοι; Ήταν Πέρσες σοφοί, διδάσκαλοι, ιερείς, γιατροί και αστρονόμοι. Παρατηρούσαν (με βάση τις επιστημονικές γνώσεις της εποχής τους) τις κινήσεις των αστεριών και εξηγούσαν στους ανθρώπους το μέλλον. Γνώριζαν μια παλιά προφητεία, που έλεγε πως όταν φαινόταν στη Δύση (σε σχέση με την Περσία, που βρισκόταν στην Ανατολή) ένα αστέρι με συγκεκριμένη κίνηση και κατεύθυνση, σήμαινε ότι είχε γεννηθεί ένας μεγάλος βασιλιάς. Οι Μάγοι, λοιπόν, μόλις είδαν το αστέρι που περίμεναν για πολλούς αιώνες, έτρεξαν να τον προσκυνήσουν. Τα δώρα των Μάγων δεν ήταν τυχαία. Πρόσφεραν στο Χριστό χρυσό, λιβάνι και σμύρνα. Όλα αυτά τα δώρα είναι προϊόντα της Αραβίας και είχαν διάφορες χρήσεις. Χρυσάφι, επειδή ήταν βασιλιάς του κόσμου. Λιβάνι, όπως ταιριάζει στο Θεό. Σμύρνα (πολύτιμο άρωμα), όπως έκαναν στους νεκρούς της εποχής εκείνης, επειδή επρόκειτο να θυσιαστεί στο Σταυρό, για να σωθούν όλοι οι άνθρωποι.

4 Υπήρχαν και υπάρχουν άνθρωποι που δεν θέλουν τον Χριστό. Νοιώθουν να απειλούνται από την παρουσία Του, όπως ο Ηρώδης, που φοβόταν μήπως χάσει το θρόνο του. Δικαίωμά τους να μην τον θέλουν. Ο Χριστός σέβεται την ελευθερία τους. Υπάρχουν κι άλλοι, που προχωρούν παραπέρα: Προσπάθησαν να εξοντώσουν είτε τον ίδιο τον Χριστό (ο Ηρώδης, οι Φαρισαίοι, οι Ιουδαίοι αρχιερείς) είτε όσους πιστεύουν σ Αυτόν και να εξαφανίσουν την Εκκλησία Του (Ρωμαίοι αυτοκράτορες και άλλοι διώκτες Του). Ίσως συναντήσουμε και γύρω μας ανθρώπους που βλαστημούν τον Χριστό, βρίζουν την πίστη Του, κοροϊδεύουν τους Χριστιανούς. Δεν τους υπολογίζουμε, γιατί γνωρίζουμε ποιος είναι ο Χριστός και γιατί πιστεύουμε σ Αυτόν. Ερωτήσεις Αφορμή για συζήτηση: 1. Οι Ιουδαίοι είχαν σχηματίσει λανθασμένη αντίληψη για τον αναμενόμενο Μεσσία. Κανονικά πώς θα έπρεπε να Τον περιμένουν; 2. Ποιους ήρθε τελικά να λυτρώσει / να σώσει ο Χριστός; Από τι; 3. Ο Χριστός είναι ο σωτήρας του κόσμου. Πρακτικά τι σημαίνει αυτό για μας; Πρέπει κι εμείς να κάνουμε κάτι γι αυτό; 4. Ο Χριστός ήταν η προσδοκία των εθνών. Τελικά εκπληρώθηκε αυτή προσδοκία, δηλ. έσωσε τα έθνη; Με ποιον τρόπο; 5. Πώς τελικά μπορούμε να γιορτάσουμε σήμερα /φέτος αληθινά Χριστούγεννα; 6. Πώς γιόρταζαν παλιότερα οι άνθρωποι στην περιοχή σας τα Χριστούγεννα; Συζητήστε για τα τοπικά έθιμα. Συγκρίνετέ τα με τον τρόπο που γιορτάζουμε σήμερα. Χρήσιμα αγιογραφικά χωρία: «Ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ, Ὅς ἐστι Χριστὸς Κύριος ἐν πόλει Δαβίδ» «Σήμερα στην πόλη του Δαβίδ γεννήθηκε για σας σήμερα Σωτήρας κι Αυτός είναι ο Χριστός, ο Κύριος!» (Λκ. 2, 11) «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» «Δόξα στον Ύψιστο Θεό και ειρήνη στη γη, αγάπη και σωτηρία για τους ανθρώπους!» (Λκ. 2, 14) Παράλληλα κείμενα:

5 Πηνελόπη Δέλτα, «Η Γέννηση του Χριστού», Η ζωή του Χριστού, εκδ. Βιβλιοπωλείου της Εστίας Ο Ιησούς γεννήθηκε στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας και είχε μητέρα την παρθένα Μαρία. Ήταν λεύτερη ακόμα, αρραβωνιασμένη με ένα φτωχό μαραγκό στη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας, τον Ιωσήφ, όταν μια μέρα που προσεύχονταν στο ναό, ο άγγελος Γαβριήλ παρουσιάστηκε μπροστά της και της είπε πως ο Κύριος διάλεξε αυτήν, την Παρθένα, την πιο όμορφη και την αγνότερη ανάμεσα σ όλα τα κορίτσια της Γαλιλαίας, για να γίνει μητέρα του Υιού Του. Τον καιρό εκείνο, οι Εβραίοι είχαν χάσει πια την πολιτική τους ανεξαρτησία. Την Παλαιστίνη όλη την κυβερνούσαν οι Ρωμαίοι. Εκείνες τις μέρες ο Αυτοκράτορας Αύγουστος είχε βγάλει διαταγή να γίνει απογραφή όλων των κατοίκων, σε όλες τις χώρες του ρωμαϊκού κράτους. Κατά τη συνήθεια των Εβραίων, έπρεπε κάθε Ισραηλίτης να καταγραφεί στην πόλη από την οποία κατάγονταν. Ο Ιωσήφ κατάγονταν από την οικογένεια του Δαυίδ. Κι επειδή η πατρίδα του Δαυίδ και της οικογένειάς του ήταν η Βηθλεέμ, πήγε με την αρραβωνιαστικιά του ν απογραφεί στην ιδιαίτερή του πατρίδα. Μα τόσος κόσμος είχε μαζευτεί στη Βηθλεέμ για την απογραφή αυτή, ώστε πουθενά δε βρήκαν μέρος να μείνουν. Αναγκάστηκαν λοιπόν να πάγουν να περάσουν τη νύχτα μέσα σ ένα στάβλο. Εκεί γεννήθηκε ο Ιησούς. Επειδή ούτε κρεβάτι βρίσκονταν στο στάβλο ούτε καν στρώμα, η Μαρία φάσκιωσε το βρέφος της και το έβαλε σ ένα παχνί. Ήταν χειμωνιάτικη και κρύα η νύχτα. Έξω στον κάμπο, βοσκοί φύλαγαν τα πρόβατά τους και δεν έπεφταν να κοιμηθούν, μην έλθει ο λύκος και τους τα φάγει. Έξαφνα, φως μεγάλο έλαμψε, κι ένας άγγελος παρουσιάστηκε μπροστά τους. Οι ποιμένες τρόμαξαν πολύ. Μα ο άγγελος τους είπε: -Μη φοβάστε, γιατί σας φέρνω μια καλήν είδηση που σ όλον τον κόσμο θα δώσει χαρά. Σήμερα, στην πόλη του Δαυίδ, γεννήθηκε ο Σωτήρ, που είναι ο Χριστός ο Κύριος. Και το σημείο που θα σας οδηγήσει, θα είναι τούτο: θα βρείτε βρέφος φασκιωμένο και ξαπλωμένο σε παχνί. Κι εκεί που μιλούσε ακόμα ο άγγελος, έξαφνα άνοιξαν τα ουράνια, και στρατός αγγέλων ενώθηκε μαζί του και δοξολογούσε κι έλεγε: «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία», που σημαίνει «Δόξα στο Θεό, που βρίσκεται στα επουράνια. Με τη γέννησή του ήλθε στη γη σωτηρία και στους ανθρώπους φανερώθηκε όλη η καλή διάθεση και η αγάπη που έχει ο Θεός γι αυτούς». Χάθηκαν οι άγγελοι, και σηκώθηκαν τότε οι βοσκοί και πήγαν στη Βηθλεέμ, βρήκαν το στάβλο όπως τους το είχε πει ο άγγελος, και, μπαίνοντας, είδαν το βρέφος που κοιμούνταν στο παχνί, και τη μητέρα που κάθουνταν πλάγι του και τον Ιωσήφ. Ο στάβλος ήταν σκοτεινός, μα τόσο φως χύνουνταν από το βρέφος, ώστε τους φάνηκε παλάτι. Με συγκίνηση γονάτισαν εμπρός στο παχνί και προσκύνησαν. Εκείνες τις μέρες έφθασαν στην Ιερουσαλήμ μάγοι, σοφοί και αστρολόγοι από την Ανατολή κι έλεγαν: «Πού είναι ο νεογέννητος βασιλέας των Ιουδαίων; Γιατί είδαμε το άστρο του στην Ανατολή και ήλθαμε να τον προσκυνήσουμε». Τ άκουσε ο Ηρώδης και ταράχθηκε πολύ, και μαζί του όλη η Ιερουσαλήμ. Εκάλεσε όλους τους αρχιερείς και γραμματείς, που ερμήνευαν τη Γραφή και το Νόμο, και τους ρώτησε πού επρόκειτο κατά τις προφητείες να γεννηθεί ο Χριστός, ο Μεσσίας τους, που απ αυτόν περίμεναν τη σωτηρία του Ισραήλ. Του

6 αποκρίθηκαν: «Στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Γιατί η Γραφή λέγει: «Από σένα, Βηθλεέμ, θα βγει αρχηγός που θα ποιμάνει το λαό μου τον Ισραήλ». Έκαναν οι μάγοι όπως τους είπε ο Ηρώδης, και ξεκίνησαν για τη Βηθλεέμ. Κι εκεί μπροστά τους, ήταν το άστρο που είχαν δει στην ανατολή, και τους οδήγησε ως τον τόπο, όπου ήταν το βρέφος. Κι εκεί στάθηκε. Εκείνοι, καθώς το είδαν, χάρηκαν χαρά μεγάλη, και φθάνοντας στο σπίτι, είδαν το παιδί με τη Μαρία, τη μητέρα του, κι έπεσαν χάμω και το προσκύνησαν. Κι άνοιξαν τους θησαυρούς τους, και του πρόσφεραν δώρα, χρυσό και λίβανο και σμύρνα. Και όταν ήλθε η ώρα να φύγουν, παρουσιάστηκε στ όνειρό τους ο Θεός, και τους διέταξε να μην ξαναγυρίσουν στον Ηρώδη. Ώστε πήραν άλλο δρόμο κι επέστρεφαν στον τόπο τους. Μόλις έφυγαν οι Μάγοι, ένας άγγελος Κυρίου φανερώθηκε στ όνειρο του Ιωσήφ και του είπε: «Σήκω, πάρε το παιδί και τη μητέρα του, φύγε στην Αίγυπτο, και μείνε κει ώσπου να σου δώσω άλλη διαταγή, γιατί έχει σκοπό ο Ηρώδης να ζητήσει το παιδί και να το σκοτώσει». Σηκώθηκε αμέσως ο Ιωσήφ, πήρε το παιδί και τη μητέρα, και νύχτα έφυγε στην Αίγυπτο, όπου έμεινε ώσπου πέθανε ο Ηρώδης. Ο Ηρώδης, όταν είδε πως τον γέλασαν οι Μάγοι, θύμωσε πολύ, και, για να μην τύχει και αληθέψουν όσα του είπαν και γίνει άλλος βασιλέας των Ιουδαίων, έδωσε διαταγή να σφάξουν όλα τα αγοράκια από δύο χρονών και κάτω, που βρίσκουνταν στη Βηθλεέμ και στα περίχωρα. Μεγάλος σπαραγμός έγινε σ όλη την Ιουδαία, με την άγρια διαταγή του σκληρόκαρδου Ηρώδη. Όλα τα αγοράκια τα έσφαξαν, και όλες οι μάνες έκλαψαν και αναθεμάτισαν τον τύραννο, που έχυσε τόσο αθώο αίμα. Στο χωριό του της Γαλιλαίας, στη Ναζαρέτ, κατέφυγε ο Ιωσήφ, σαν πέθανε ο Ηρώδης ο Μεγάλος. Είχε παρουσιαστεί πάλι ο άγγελος στον ύπνο του, και του είπε να πάγει πίσω στη γη του Ισραήλ, γιατί πέθαναν εκείνοι που ζητούσαν να θανατώσουν το παιδί. Μα σαν έμαθε ο Ιωσήφ πως στην Ιουδαία βασίλευε ο γιος του Ηρώδη, φοβήθηκε να πάγει εκεί, και τράβηξε βόρεια, για την πατρίδα του, τη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας, όπου και έμεινε. Τα σπιτάκια της Ναζαρέτ, «σα φούχτα μαργαριτάρια σε σμαραγδένιο χωνί σκορπισμένα», έφεγγαν κάτασπρα στις πλαγιές του βουνού, ανάμεσα σε φουντωτά περιβόλια όλο συκιές, πορτοκαλιές, δράνες και ροδιές. Οι Εβραίοι την έλεγαν «Λαμπάν», το ασπροχώρι, και άλλοι, «Λουλούδι της Γαλιλαίας». Εκεί μεγάλωσε ο Ιησούς. Η ζωή του ήταν σαν τη ζωή όλων των παιδιών της Γαλιλαίας. Γράμματα πολλά δε μάθαιναν. Ο ραββίνος (δάσκαλος) του χωριού τους μάθαινε να διαβάζουν τη Γραφή και το Νόμο του Μωυσή, και το πολύ-πολύ να γράφουν. Αναθρεμμένος σαν όλα τα παιδιά της Γαλιλαίας, μαθαίνοντας τα ίδια μαθήματα και παίζοντας τα ίδια παιχνίδια, ο Ιησούς έμενε διαφορετικός απ όλα τα άλλα. Οι γονείς του ήταν άνθρωποι εργατικοί, που ζούσαν από την εργασία τους. Ο Ιησούς δούλευε και αυτός στο εργαστήρι του Ιωσήφ, με τ αδέλφια του -τα παιδιά του Ιωσήφ από την πρώτη του γυναίκα-, έπαιζε με τους συντρόφους του, πήγαινε στο ναό μαζί με τους γονείς του, μάθαινε ό,τι μάθαιναν όλα τα παιδιά. Και όμως, ξεχώριζε από όλα τα άλλα, και η μητέρα του το έβλεπε και μάζευε μέσα της τα λόγια του ένα-ένα, και τα φύλαγε σαν ανεκτίμητα μαργαριτάρια. Και μεγάλωνε ο Ιησούς, και δυνάμωνε το πνεύμα του και γέμιζε σοφία, και η χάρη του Θεού ήταν απάνω του.

7 Η εικόνα της Γέννησης του Κυρίου Γεμάτοι ιερές εικόνες είναι οι ναοί μας. Όχι μόνο για να τις ασπαζόμαστε οι πιστοί. Κάθε εικόνα είναι κι ένα ολόκληρο βιβλίο, που μας διδάσκει. «Βιβλία των αγραμμάτων» ονομάζει τις εικόνες ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, γιατί αποτυπώνονται εκεί παραστατικά η διδασκαλία της Εκκλησίας μας ή και οι βίοι των αγίων μας. Αυτά, δηλαδή, που ένας μορφωμένος θα διάβαζε σε διάφορα βιβλία. Ας δούμε, όμως, τι μπορεί κανείς να «διαβάσει» στην εικόνα της Γέννησης του Κυρίου! ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ! Το μήνυμα που στάλθηκε από τον Ουρανό στους Μάγους, για να τους οδηγήσει στον αναμενόμενο Λυτρωτή. Ο ΑΓΓΕΛΟΣ που αναγγέλει τη Γέννηση του Μεσσία στους ΒΟΣΚΟΥΣ της Βηθλεέμ. Λέει: «Γεννήθηκε για σας σήμερα σωτήρας»! Ο ΓΑΪΔΑΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΒΟΔΙ! Τα ζώα του στάβλου, που με το χνώτο τους ζεσταίνουν τον Χριστό. Συμβολίζουν του Ιουδαίους και τους Eθνικούς, που δεν είχαν γνωρίσει ακόμη τον Λόγο του Θεού. Το σκοτάδι της σπηλιάς συμβολίζει αυτήν την άγνοια. ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ που ψέλνουν: «Δόξα στον ύψιστο Θεό και ειρήνη στη Γη και ευαρέσκεια στους ανθρώπους»! ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΑΓΟΙ (δηλ. αστρολόγοι, βασιλιάδες και ιερείς) που έρχονται απ την Ανατολή για να προσκυνήσουν τον «νεογέννητο βασιλιά των Ιουδαίων», φέρνοντας τα δώρα τους. Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ! Η γυναίκα που έφερε στον κόσμο τον Σωτήρα Του. Κουρασμένη από τη Γέννα και γι αυτό, ξαπλωμένη. Με σεβασμό, όμως, κοιτάζει το Θείον Βρέφος, που γέννησε. ΤΟ ΛΟΥΤΡΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ. Δεν μαρτυρείται στα ιερά Ευαγγέλια κι ούτε μπορεί να έγινε στην ερημιά του σπηλαίου. Δηλώνει, όμως, έτσι ο αγιογράφος την ανθρώπινη φύση του Κυρίου. Ο ΜΙΚΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΣ! Φεγγοβολεί μέσα στα λευκά σπάργανά Του. Όλοι οι λαοί Τον περίμεναν. Όλοι οι άνθρωποι, εκτός απ τον Ηρώδη, χαίρονται για τον ερχομό Του. Ο ΙΩΣΗΦ, ο προστάτης της Παναγίας και του μικρού Ιησού. Ο «γέρος» δίπλα του είναι ο διάβολος που τον βάζει σε σκέψεις γύρω από την αγνότητα της Μαριάμ. «Σήμερον ο Χριστός...» - Ύμνος από τον Όρθρο της εορτής: «Σήμερα ο Χριστός στη Βηθλεέμ γεννιέται απ την Παρθένο. Σήμερα παίρνει αρχή αυτός που δεν είχε λάβει ποτέ αρχή κι ο Λόγος του Θεού σαρκώνεται. Οι ουράνιες δυνάμεις χαίρονται κι η γη ευφραίνεται μαζί με τους ανθρώπους. Οι Μάγοι προσφέρουν τα δώρα. Οι ποιμένες το θαύμα διαλαλούν. Κι εμείς χωρίς σταματημό υμνούμε: Δόξα στον Ύψιστο Θεό, πάνω στη γη ειρήνη και αγάπη στους ανθρώπους». «Τι σοι προσενέγκωμεν...» - Ύμνος από τον Εσπερινό της εορτής: «Τι να σου προσφέρουμε, Χριστέ, για το ότι ήρθες στη γη σαν άνθρωπος για χάρη μας; Καθένα απ όσα δημιούργησες σου προσφέρει ασταμάτητα την ευχαριστία: οι άγγελοι τον ύμνο, οι ουρανοί το αστέρι, οι μάγοι τα δώρα, οι βοσκοί το θαύμα (που είδαν) και εμείς την Παρθένο μητέρα Σου. Εσύ, ο Θεός, που υπάρχεις πριν ακόμη αρχίσει ο χρόνος να μετράει, ελέησέ μας».

8 Ο π. Αλέξανδρος Σμέμαν για τα Χριστούγεννα: Στις 25 Δεκεμβρίου οι ειδωλολάτρες λάτρευαν τον θεό Ήλιο. Η Εκκλησία όρισε όμως να γιορτάζεται την ημερομηνία εκείνη η Γέννηση του Ηλίου της Δικαιοσύνης, του Χριστού. «Έτσι η εορτή των Χριστουγέννων έγινε το πλήρωμα της εορτής του ήλιου. Έγινε ο εορτασμός ενός γεγονότος που ολοκλήρωσε και επλήρωσε τη νοσταλγία, τις προσδοκίες και τις πεποιθήσεις όλων των ανθρώπων. Στα καθετί που περιλαμβανόταν στη λατρεία του Ήλιου πίστη στη ματαιότητα του κόσμου, εσωτερικό φως, νόηση, θεότητα- δόθηκε τώρα ένα όνομα: Χριστός. Τα Χριστούγεννα έτσι έγιναν η κορωνίδα όλης της νοσταλγίας της ανθρωπότητας και η άσβεστη δίψα της για νόημα και καλωσύνη» «Όλος ο κόσμος παλεύει για ενότητα, ειρήνη, αγάπη. Βρίσκονται όλα αυτά όμως στην οικονομία; Στον ανταγωνισμό των εξοπλισμών; Στον ανταγωνισμό γενικά; Γίνεται όλο και πιο εμφανές πως υπάρχει μια όλο και βαθύτερη επιθυμία γι αυτό που θα φθάσει αληθινά στην καρδιά της ανθρωπότητας, ως το φως της ζωής, που θα φωτίσει τα πάντα. Η «καρδιά» όμως αυτή δεν είναι κανείς άλλος από τον Ίδιο τον Χριστό. Και δεν υπάρχει κανένας άλλος δρόμος γι αυτήν την καρδιά εκτός από το δρόμο που Αυτός έδωσε με την εντολή της αγάπης». Εποπτικό υλικό: -Μια Ορθόδοξη εικόνα της Γέννησης του Κυρίου (Προτιμότερη η εικόνα της Γεννήσεως από το 12ορτο της Ι. Μ. Σταυρονικήτα, έργο Θεοφάνους του Κρητός). -Αντί προφορικής αφήγησης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε: - το βίντεο κινουμένων σχεδίων «Χριστούγεννα» (για παιδιά - μετάφραση από τα Ρωσικά: Ευγενία Τιλιζένκο Επεξεργασία: Ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου 40 Εκκλησιών Θεσσαλονίκης) στο σύνδεσμο: - την ηλεκτρονική παρουσίαση (ppt) «Η Ορθόδοξη εικόνα της Γέννησης του Χριστού της Μονής Σταυρονικήτα» (δημιουργία: π. Ιωαννίκιος Ζαμπέλης Καίτη Κακαβούλη) -την ηλεκτρονική παρουσίαση (ppt) «Περιγραφή της βυζαντινής εικόνας της Γέννησης του Χριστού» από τα Κατηχητικά Σχολεία Αραδίππου Κύπρου - την ηλεκτρονική παρουσίαση (ppt) «π. Χρήστος Βούργιας Η Γέννηση του Χριστού» (δημιουργία: π. Χρήστος Βούργιας Σωτηρούλα Βούργια) -Ακόμη αφορμές συζήτησης μπορούν να δώσουν οι παρουσιάσεις: - «Τα τρία δέντρα» -«Γιορτάζοντας Χριστούγεννα» -«Ένα ειδικό χριστουγεννιάτικο δώρο!» -«Η ζωή του Χριστού σε εικόνες»

9 Δραστηριότητες Παιχνίδια - Κατασκευές: 1. Ομαδική ζωγραφική ή κολλάζ με θέμα: «Πώς προετοιμαζόμαστε για τη Γέννηση του Χριστού;» Χωρίζουμε τα παιδιά σε δύο ομάδες. Τους δίνουμε μεγάλα χαρτόνια και ζητάμε από την καθεμιά να γράψει ή να ζωγραφίσει πώς θα γιορτάσουμε αληθινά Χριστούγεννα φέτος! 2. Αναζητήστε και αναπαραστήστε τοπικά έθιμα του Αγίου Δωδεκαημέρου! Βοηθητικό υλικό: -Προβολή (ppt) και κείμενο θεατρικής παράστασης «Το Δωδεκαήμερο στο χωριό και στη Χώρα» (δημιουργία συγγραφή: π. Ιωαννίκιος Ζαμπέλης Ευμορφία Σωτηροπούλου για τη χριστουγεννιάτικη εκδήλωση του Κέντρου Νεότητας Ι. Μ. Λευκάδος και Ιθάκης, Λαζαράτα Λευκάδος, Η παράσταση ανέβηκε από τις παιδικές συντροφιές της Ενορίας Τσουκαλάδων Λευκάδος) Βιβλιογραφία: Πανταζή Κοντομίχη, Λαογραφικά Σύμμεικτα της Λευκάδος, εκδ. Γρηγόρη 3. Διακοσμήστε κατάλληλα, όλοι μαζί, τον χώρο των συναντήσεών σας. (σχετικά σχέδια βλ. στο cd) 4. Τα κάλαντα στην Ενορία μας και στα ιδρύματα της πόλης μας Βγείτε όλοι μαζί να πείτε τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα σε συγγενείς, φίλους, ενορίτες και άλλους. Μπορείτε ακόμη να επισκεφθείτε κάποιο ίδρυμα της περιοχής σας, αρρώστους, μοναχικούς ηλικιωμένους κ.ά. ή ακόμη και στο Ναό μετά το πέρας της χριστουγεννιάτικης Θείας Λειτουργίας. 5. Χριστουγεννιάτικες κάρτες Δημιουργήστε τις δικές σας χριστουγεννιάτικες κάρτες και στείλτε τις σε πρόσωπα που θα αποφασίσετε όλοι μαζί, σαν ομάδα. 6. Χριστουγεννιάτικοι ύμνοι και τραγούδια Βλ. τετράδιο δραστηριοτήτων και παρουσίαση (ppt) «Χριστουγεννιάτικα τραγούδια» 7. Ενοριακή γιορτή Οργανώστε μια μικρή ενοριακή γιορτή για τους συγγενείς σας και τους υπόλοιπους Χριστιανούς της ενορίας σας και καλέστε όλους λάβετε μέρος και ενεργά στην κεντρική χριστουγεννιάτικη εκδήλωση της Ι. Μητροπόλεως.

10 8. Μαθαίνουμε να λέμε «Καλά Χριστούγεννα!» σε διάφορες γλώσσες του κόσμου Ένας τρόπος για να υπενθυμίσουμε την οικουμενικότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι να το δείξουμε με τρόπο εποπτικό. Ένας πίνακας ανακοινώσεων θα δώσει την αφορμή. Βάλτε τα παιδιά να μάθουν την ευχή «Καλά Χριστούγεννα!» σε διάφορες γλώσσες (βλ. στο εποπτικό υλικό). Απαραίτητα υλικά: Χαρτί για να καλύψετε τον πίνακα ανακοινώσεων ή να το τοποθετήσετε στον τοίχο για την έκθεση (λευκό, χρυσό ή κίτρινο) Παγκόσμιος χάρτης Εικόνα της Γέννησης Κάρτες ή χαρτάκια κομμένα σε ομοιόμορφα ορθογώνια (χρώματος της επιλογής σας) Πινέζες, συρραπτικά, καρφίτσες ή blue tack (αν θα κολληθεί απευθείας στον τοίχο) Οδηγίες: Τοποθετήστε το χαρτόνι που θα χρησιμοποιηθεί ως φόντο. Βάλτε στο κέντρο του πίνακα τον παγκόσμιο χάρτη. Κολλήστε την εικόνα της Γέννησης στην πάνω δεξιά ή την πάνω αριστερή γωνία του πίνακα. Εκτυπώστε τους χαιρετισμούς από όλες ή τις περισσότερες γλώσσες στα καρτελάκια. Κολλήστε τους χαιρετισμούς τριγύρω στο χάρτη, κοντά στην αντίστοιχη χώρα. Ενώστε τις κάρτες με τις αντίστοιχες χώρες με μια κορδέλα ή ένα νήμα. ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ! Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ, ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ!

11 9. Φτιάχνουμε κάρτες με χριστουγεννιάτικες ευχές σε άλλες γλώσσες Κόψτε χαρτονάκια σε μέγεθος Α4. Χρωματίστε την εικόνα της Γέννησης που έχετε ήδη τυπώσει πάνω ή κολλήστε έτοιμες εικόνες της Γέννησης ή ζωγραφίστε κάποιο άλλο χριστουγεννιάτικο θέμα στη μία ή και στις δύο εξωτερικές πλευρές της κάρτας. Γράψτε μέσα τις ευχές σας με όμορφα, χρωματιστά γράμματα σε όποια γλώσσα θέλετε. Μπορείτε να στείλετε την κάρτα σας σε παιδιά της ηλικίας σας από Εκκλησίες της Ιεραποστολής ή άλλες τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες σε άλλες χώρες του πλανήτη μας. Διευθύνσεις Ιερών Μητροπόλεων ή ενοριών του εξωτερικού μπορείτε να αναζητήσετε και να βρείτε στα «Δίπτυχα της Εκκλησίας της Ελλάδος». Συμπεράσματα: Με τη Γέννηση του Χριστού εκπληρώνεται η υπόσχεση του Θεού στους Πρωτοπλάστους ότι από έναν απόγονο της Εύας θα νικηθεί ο διάβολος και θα σωθεί η ανθρωπότητα από το θάνατο. Για τον ερχομό Του προετοίμαζαν τον κόσμο οι Προφήτες, προβλέποντας με εκπληκτική ακρίβεια τη Γέννηση, την επίγεια ζωή, τα Πάθη και την Ανάσταση του Χριστού με εκπληκτικές λεπτομέρειες, αιώνες πριν Αυτός γεννηθεί. Ας ετοιμαστούμε κι εμείς να Τον υποδεχθούμε τα φετινά Χριστούγεννα! Πηγές υλικού: - π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός Άγγελος Γκούνης Ιωάννης Ζαμπέλης, Κατηχητικό βοήθημα Ι. Μ. Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων ιεραποστολικού έτους Κέντρο Νεότητος Ι. Μ. Λευκάδος και Ιθάκης, Κατηχητικό Υλικό Παιδικών και Νεανικών Συντροφιών Κατηχ. Έτους