Απάντων τιμιώτερον η πατρίς που τιμά ένα άξιο τέκνο της

Transcript

1 01- KATHI 17-11_KATHI NEW 16/11/13 01:15 Page 1 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 Eτος 5 ο Aρ. φύλλου 266 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA Ο Γλαύκος Κληρίδης αναπαύεται εν Ειρήνη Οι ΗΠΑ θα διορίσουν απεσταλμένο Ο Κέρι βλέπει Νταβούτογλου Με το πέρασμά του σημάδεψε μία ολόκληρη εποχή σκληρών αγώνων του λαού μας και συνέβαλε τα μέγιστα στην ανόρθωση του τόπου από την τραγωδία του 1974 και την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. Η φωτογραφία είναι από τον γάμο του Γλαύκου Κληρίδη με την πολυαγαπημένη σύντροφό του Ειρήνη. Η «Κ» τιμώντας το έργο και τη μνήμη του κυκλοφορεί σήμερα με ειδικό ένθετο για τον Γλαύκο Κληρίδη. Διορισμό συντονιστή ή προεδρικού απεσταλμένου στο Κυπριακό αναμένουν ενημερωμένοι διπλωμάτες, εκτιμώντας ότι η εμπλοκή Τζον Κέρι σηματοδότησε κλιμάκωση της ανάμιξης των ΗΠΑ στους χειρισμούς. Εκτιμάται, επίσης, ότι αυτό οφείλεται κυρίως στα κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ, ενώ η Λευκωσία συχνά λαμβάνει μηνύματα από τις ΗΠΑ πως χωρίς λύση το ρίσκο να μην αξιοποιηθεί το φυσικό αέριο είναι μεγάλο. Ταυτόχρονα, στέλεχος του εβραϊκού λόμπι προειδοποίησε Ε/κ επίσημους ότι οι ΗΠΑ δεν θα διακινδυνεύσουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία, λέγοντας: «Σ αυτόν τον γάμο με τις ΗΠΑ να προσέξετε μην έχετε τον ρόλο της νύφης» Σελ. 6 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ Η δικομανία βλάπτει σοβαρά τη Δικαιοσύνη Οι καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης θέτουν την Κύπρο στο εδώλιο του ΕΔΑΔ και με τα χρήματα που καταβάλλει η Δημοκρατία ως αποζημιώσεις θα μπορούσε να εργοδοτήσει δικαστές, υποστηρίζει ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Δημήτρης Χατζηχαμπής. «Θέλουμε δικαστές έντιμους και ανιδιοτελείς» λέει και υπεραμύνεται της προσφυγής δικαστών κατά της αποκοπής μέρους του μισθού τους. Σελ. 14 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Ανδρέας Πάντζης κατά πάντων Με αφορμή τη νέα του ταινία ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Ανδρέας Πάντζης εκφράζει στην «Κ» τους προβληματισμούς του για την πορεία της τέχνης στην Κύπρο και καυτηριάζει όσα τον ενοχλούν: «Όσο καλύτερος είσαι, τόσο πιο πολλούς εχθρούς αποκτάς» λέει και καταγγέλλει τον ΘΟΚ για μονοπώλιο. Ζωή, σελ. 1 EΠΙΣΤΗΜΗ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Με φειδώ τα παιδιά στον υπολογιστή Η υπερβολική χρήση ηλεκτρονικών οδηγεί σε παχυσαρκία, έλλειψη ύπνου, επιθετικότητα και χαμηλή επίδοση στο σχολείο. Ζωή, σελ. 7 Απάντων τιμιώτερον η πατρίς που τιμά ένα άξιο τέκνο της Παρατεταμένη μεν πιο ήπια δε ύφεση Οι αλήθειες των αριθμών Πιο μακρά, αλλά πιο ρηχή θα είναι η πορεία της ύφεσης, όπως δείχνουν τα τελευταία στοιχεία. Οι αριθμοί δείχνουν πως πιο δύσκολα θα βγούμε από την ύφεση, απ ό,τι αρχικά εκτιμάτο. Μοναδικό στοιχείο που θα οδηγήσει σε ταχύτερη ανάκαμψη, θα είναι μία ριζική αλλαγή των δεδομένων στο τραπεζικό σύστημα. Οικονομική, σελ. 4 Η διαμεσολάβηση φέρνει προστριβές Τι φοβούνται οι τράπεζες Η υποχρεωτικότητα ή όχι της τραπεζικής διαμεσολάβησης στη ρύθμιση μη εξυπηρετούμενων δανείων προκαλεί προστριβές. Το Μνημόνιο προβλέπει την επέκταση της διαμεσολάβησης ως εργαλείο για βιώσιμες ρυθμίσεις, αλλά οι τράπεζες φοβούνται πως οι δανειολήπτες θα το εκμεταλλευτούν για να αποφύγουν την αποπληρωμή. Οικονομική, σελ. 4 Σύσσωμη η Κύπρος, τιμά, αναγνωρίζει και πενθεί τον ηγέτη και τον άνθρωπο Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος νωρίς το βράδυ της Παρασκευής, γαλήνιος, πέρασε στην αιωνιότητα. Η ζωή του ταυτίστηκε με τα σημαντικότερα γεγονότα της χώρας μας τα τελευταία 60 και πλέον χρόνια. Το βιολογικό τέλος του, σε ηλικία 94 χρόνων, σηματοδοτεί την ολοκλήρωση μιας μεγάλης πολιτικής διαδρομής, που περιλαμβάνει κρίσιμες φάσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την ίδρυσή της έως την ένταξή της στην Ε.Ε., η οποία φέρει την προσωπική του σφραγίδα. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έδωσε οδηγίες για την κήρυξη πένθους για τον Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος θα κηδευτεί με τιμές εν ενεργεία Προέδρου της Δημοκρατίας. Σύσσωμος Το διπλό δράμα ενός λαού Το κτύπημα της φύσης μοιάζει με χαριστική βολή για τον πληθυσμό των Φιλιππίνων. Η πολιτική προστασία βρισκόταν επί δεκαετίες πολύ χαμηλά στις προτεραιότητες των κυβερνήσεων. Είκοσι εκατομμύρια ζουν σε μη ασφαλή καταλύματα, την ώρα που μία μικρή, κλεπτοκρατική ελίτ ελέγχει τις πηγές πλουτισμού. Σελ. 24 ο πολιτικός κόσμος από την Κύπρο, την Ελλάδα και το εξωτερικό έσπευσε να εξάρει την προσφορά του εκλιπόντα, ενώ πλήθος κόσμου πέρασε από το Ιατρικό Κέντρο «Ευαγγελίστρια» για να εναποθέσει λουλούδια και να ανάψει ένα κερί κάτω από τη μεγάλη φωτογραφία του Γλαύκου Κληρίδη που στήθηκε μπροστά από την είσοδο του Κέντρου. Σελ. 4 Δύο φόβοι για ιδιωτικοποιήσεις Οι «Σοφοί» εφιστούν την προσοχή στην κυβέρνηση Ο κίνδυνος εργατικής και κοινωνικής αναταραχής, καθώς και η μαύρη τρύπα των Ταμείων Συντάξεων, είναι τα μεγάλα εμπόδια στον δρόμο της κυβέρνησης για τις ιδιωτικοποιήσεις των ημικρατικών, όπως τα καταγράφει το Συμβούλιο Εθνικής Οικονομίας και η μελέτη του οίκου PWC. Οι «σοφοί» επισημαίνουν επίσης την ανάγκη για ενίσχυση ρυθμιστικών αρχών προς αποτροπή κερδοσκοπικών κρουσμάτων. Σελ. 12 ΑSSOCIATED PRESS Καθοριστικό σαρανταήμερο για την Ελλάδα Τα «όπλα» του κ. Σαμαρά Κρίσιμες θα είναι οι επόμενες σαράντα ημέρες για την Ελλάδα, καθώς μέχρι το Eurogroup του Δεκεμβρίου θα κορυφωθούν οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα, ενώ την Παρασκευή ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς θα έχει συνάντηση στο Βερολίνο με την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ για την πορεία του ελληνικού προγράμματος, αλλά και για τις προοπτικές απομείωσης του χρέους. Σελ Η σκληρή γραμμή μήτρα της λύσης Προεδρικοί στόχοι και φόβοι Ο Νίκος Αναστασιάδης επιθυμεί ξεκαθάρισμα της βάσης των διαπραγματεύσεων, με όσο το δυνατόν λιγότερες «εποικοδομητικές ασάφειες» ώστε στις συνομιλίες να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες αποτυχίας. Το πλήγμα που υπέστη στο Eurogroup δεν του επιτρέπει την πολυτέλεια νέας αποτυχίας, υπέδειξε στην «Κ» γνώστης των προεδρικών προβληματισμών, στα δύο αλληλένδετα κεφαλαιώδη θέματα: Οικονομία και Κυπριακό. Σελ. 6 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Ο καπετάνιος Είναι αξίωμα ότι στις φουρτούνες ξεχωρίζει ο καλός καπετάνιος και ο Γλαύκος Κληρίδης, με τις τοποθετήσεις, τους χειρισμούς και τις ενέργειές του σε περιόδους κρίσιμες για το μέλλον της Κύπρου, απέδειξε ότι μπορούσε να διαβάζει τα σημεία των καιρών και με ψυχραιμία να βγάζει το καράβι από τις καταιγίδες. Ευφυής πολιτικός, οξυδερκής διαπραγματευτής, ρεαλιστής αλλά και πατριώτης μπορούσε να πάει ακόμα και αντίθετα στο ρεύμα, αν έβλεπε ότι αυτό οδηγούσε την πατρίδα σε βάραθρο, χωρίς να υπολογίζει πολιτικό αλλά και προσωπικό κόστος. Αυτό όμως είναι και η ποιοτική διαφορά του ηγέτη από τον συμβατικό πολιτικό και ο Κληρίδης ήταν αυτό ακριβώς, Ηγέτης. Το ήθος, η αξιοπρέπεια, η μεγαλοψυχία και το πηγαίο χιούμορ ήταν οι αξίες που χαρακτήριζαν τον άνθρωπο Γλαύκο Κληρίδη. Έφυγε πλήρης ημερών και με μνήμη αγαθή να τον συνοδεύει. ΤΕΥΧΟΣ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS Σελ. 27 ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΟΜΟΝΟΙΑ Ως μη γενόμενο το τελευταίο δίμηνο Οι διοικούντες το «τριφύλλι» ήδη προγραμματίζονται για τους επόμενους μήνες. Οι εξελίξεις τους βοήθησαν, αφού δεν ήθελαν να φύγουν. ΑΠΟΕΛ Πρόδρομος αλλαγής και ενότητας Δεν αλλάζουν τα δεδομένα και ο Πρόδρομος Πετρίδης θα είναι ο νέος πρόεδρος, αφού έχει τη στήριξη των μετόχων και το υπέρ του ρεύμα. ΑΝΟΡΘΩΣΗ Φυτώριο ταλέντων η «Κυρία» Η ομάδα της Αμμοχώστου διαθέτει ταλέντα που δικαιούνται ευκαιρίες στην πρώτη ομάδα, ειδικά με αυτή την εικόνα στο γήπεδο. Η «Κ» αναλύει τα ταλέντα. ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ Χωρίς απώλειες το ιατρικό δελτίο Παρά την υψηλή ένταση των αγώνων, οι τραυματίες στον Απόλλωνα είναι λίγοι και αυτό οφείλεται στην πολύ καλή δουλειά που γίνεται στο ιατρικό κομμάτι.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 16/11/13 00:46 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Ο ρόλος της νύφης ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Βγαινόπουλος και όχι Βγενόπουλος Αν είναι κάτιγια το οποίο μπορούμε, όσο μας επιτρέπει η πείρα και η συνάφειά μας λόγω επαγγέλματος, να μνημονεύσουμε τον εκλιπόντα Γλαύκο Κληρίδη ήταν η ψυχραιμία και ο ρεαλισμός του. Αυτά δηλαδή που του επέτρεπαν να αντιλαμβάνεται τους συσχετισμούς στη διεθνή σκηνή έναντι του δικού μας μεγέθους, να ερμηνεύει τις κινήσεις των άλλων, να αποκωδικοποιεί τα μηνύματα που έφταναν στη Λευκωσία και να κάνει τις ανάλογες κινήσεις στη σκακιέρα του Κυπριακού, ενόσω είχε την πρωτοκαθεδρία των χειρισμών της ε/κ πλευράς. Ενώ ευτύχησε να βάλει την Κύπρο στην Ε.Ε. έχασε την ευκαιρία να έχει την πρωτοκαθεδρία των χειρισμών την ώρα μηδέν της τελικής διαπραγμάτευσης. Διότι πιστεύω, ότι ο Κληρίδης θα διαπραγματευόταν στο Μπούργκενστοκ το 2004 και θα έφτανε σε λύση βιώσιμη και λειτουργική. Πιστεύω ακόμα ότι και σε περίπτωση αποτυχίας, θα αναλάμβανε την ευθύνη και δεν θα τη φόρτωνε στον λαό οδηγώντας σε διχασμό. Αυτά εκ πρώτης όψεως μπορεί να έχουν σήμερα γεύση παλιών ξινών σταφυλιών αλλά ισχύουν μέχρι το τελευταίον ιώτα, διότι η ιστορία επαναλαμβάνεται ελπίζω όχι σαν φάρσα και δίνει ακόμα μία ευκαιρία λύσης, αυτή τη φορά λόγω της ανεύρεσης υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ. Ίσως ακριβώς για τον λόγο ότι το ενεργειακό γεωπολιτικό παιχνίδι είναι «χόμπι» μόνο μεγάλων παικτών, που η πρωτοκαθεδρία στο Κυπριακό πέρασε από τους Βρετανούς στους Αμερικανούς, με την άμεση εμπλοκή του υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι. Ακριβώς γι αυτό και τα μηνύματα που φτάνουν στην Κύπρο από την Ουάσινγκτον δεν χρήζουν πια αποκρυπτογράφησης, όπως αυτό της υφυπουργού Εξωτερικών, Βικτώριας Νούλαντ, η οποία είπε πως «υπάρχει πλούτος για όλους τους κατοίκους του νησιού, αν μπορούν να εκμεταλλευθούν το αέριο μαζί. Αλλά θα χάσουν αυτή την ευκαιρία, αν δεν μπορούν να εργαστούν από κοινού». Ο Νίκος Αναστασιάδης, που το βράδυ της Παρασκευής, συγκινημένος χαρακτήρισε τον Γλαύκο Κληρίδη δεύτερο του πατέρα, έχει τώρα την ευκαιρία να αναδειχθεί σε statesman ενεργώντας ψύχραιμα, συνετά και με τον ρεαλισμό που του δίδαξε ο Κληρίδης να κερδίσει για την Κύπρο, με μία κίνηση δύο παρτίδες. Της λύσης και της ταχείας αναζωογόνησης της οικονομίας. Οι μέχρι τώρα κινήσεις του, αν και φαντάζουν αργές για τους διεθνείς μεσολαβητές και σκληρές για τους ανυπόμονους, οικοδομούν το υπόβαθρο για μία στερεή λύση, φτάνει η σοφία της διαχείρισης να μην ξεπεράσει τα όρια αντοχής του εκτοπίσματος της Κύπρου, γιατί θα είναι ολέθριο. Είναι ορθό πιστεύουμε, το ότι ο Πρόεδρος επιδιώκει ξεκαθάρισμα της βάσης των διαπραγματεύσεων, με όσο το δυνατόν λιγότερες «εποικοδομητικές ασάφειες» ώστε η νέα προσπάθεια να έχει μία αφετηρία που θα ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες αποτυχίας. Και την αποτυχία δεν θα την θέλουν ούτε οι μεσολαβητές, γι αυτό εξάλλου και ενεπλάκησαν στο πιο υψηλό δυνατό επίπεδο. Από την άλλη δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι οι ΗΠΑ δεν θα διακινδυνεύσουν τις σχέσεις τους με την Άγκυρα για να ικανοποιήσουν δικές μας μαξιμαλιστικές απαιτήσεις. Είναι αρκούντως εύγλωττο αυτό που έμπειρος παράγοντας του αμερικανοεβραϊκού λόμπι είπε πρόσφατα σε Ε/κ επίσημους, όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής μας Αποστόλης Ζουπανιώτης: «Σ αυτόν τον γάμο με τις ΗΠΑ να προσέξετε μην έχετε τον ρόλο της νύφης» Πρώτα τα βασικά: Ένα από τα πλέον διαβασμένα βιβλία του «πατέρα» της σύγχρονης εταιρικής συνείδησης όπως αυτή εκπορεύεται μέσα από την ατομικότητα του καθενός που εργάζεται σε εταιρεία. Πολύ μπλα-μπλα. 330 σελίδες, που για να βγεις και να μπεις μέσα τους, στο νόημά τους, θα πρέπει να έχεις τουλάχιστον καθαρό κεφάλι. Το συγκεκριμένο βιβλίο, για εμένα προσωπικά, αποτελεί ένα πρώτης τάξεως στήριγμα για να σταματήσω πια το τραπέζι από το να κουνάει κάθε που ακουμπάω πάνω του τους αγκώνες μου, τοποθετώντας το κάτω από το πόδι εκείνο που είναι ο πιο αδύναμος κρίκος στο κουαρτέτο. Έχει όμως και στιγμές διαύγειας, πόρρω απέχουσες από πρωτοτυπία πάντως, εφόσον όλα έχουν ειπωθεί παλαιότερα από σοφούς εκτός της αμερικανικής ηπείρου. Μία από αυτές, λέει ότι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να ενισχύσετε την ανεξάρτητη βούλησή σας είναι να δίνετε υποσχέσεις και έπειτα να τις τηρείτε. Κάθε φορά που κάνουμε κάτι τέτοιο, λέει ο συγγραφέας ονόματι Covey, πραγματοποιούμε καταθέσεις στον λογαριασμό της προσωπικής μας ακεραιότητας. Κανείς δεν θα μπορούσε να το πει καλύτερα αλλά εγώ είμαι στην άμυνα και βλέπω στην επίθεση τον επιθετικό μου να είναι ανοιχτός οπότε και με μία λόμπα των 70 μέτρων, του δίνω μπαλιά ακριβείας. Εκείνος, όντας μάγος της επικοινωνίας, κοντρολάρει με άνεση, περνάει σαν σταματημένο τον μοναδικό αμυντικό που τον κλείνει ρίχνοντάς του ένα ατράνταχτο επιχείρημα περί της κατάθεσης στον προσωπικό λογαριασμό της ακεραιότητας, και ευρισκόμενος απέναντι από τον τερματοφύλακα, σκοράρει με άνεση. Γράφει ο φωτεινός πίνακας: Βγαινόπουλος-Κύπρος 1-0! Γιατί ο επιθετικός Βγενόπουλος δεν είναι τίποτα άλλο παρά Βγαινόπουλος, ο οποίος, αν μη τι άλλο, ξέρει από καταθέσεις στον προσωπικό του λογαριασμό της ακεραιότητας. Γιατί, λοιπόν, ο επιθετικός Βγενόπουλος, είναι Βγαινόπουλος, και μας τη βγαίνει με αυτό το διαστημικό τρόπο, σαν κακός Νταρθ Βέιντερ και μας αναγκάζει να μαζεύουμε την μπάλα από τα δίχτυα μας συνέχεια; Είναι απλό. Για εκείνον είμαστε ένα sensitivity analysis scenario, το οποίο πρέπει να χειριστεί με τον ντελικάτο του τρόπο ώστε το ρίσκο να είναι χαμηλό και η απόδοση μεγάλη. Με άλλα λόγια, να του την πέσουν σε μικρό βαθμό και να φύγει σχεδόν αλώβητος. Είναι ο μεγαλύτερος media manipulator της σύγχρονης εποχής, με γονίδια του Ωνάση στο αίμα του, του πρώτου διδάξαντα, ο οποίος έκανε ό,τι ήθελε την έκθεση στον Τύπο, στη δημοσιότητα και στις δύσκολες ερωτήσεις. Ο Βγενόπουλος δεν κάνει τυχαίες κινήσεις, δεν αφήνει τη μοίρα να κανονίσει τα πεπραγμένα του. Στο σύμπαν του, το μόνο σίγουρο είναι το πούρο που ανάβει. Όλα τα υπόλοιπα τυγχάνουν διαχείρισης. Γι αυτό στέκεται με έπαρση απέναντι σε οποιονδήποτε πάει να του την πέσει, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα. Διότι και εκεί αλλά και πόσω μάλλον εδώ, οι πολιτικοί (εφόσον σε αυτούς κλήθηκε πάμπολλες φορές να δώσει εξηγήσεις) είναι εκ φύσεως και εξ επαγγέλματος άνθρωποι και δημιουργοί της αντίθεσης, όταν εκείνος δημιουργεί σύνθεση. Εκείνοι είναι άνθρωποι της άδειας να πιάσουμε γεμάτης και της εύκολης ατάκας, όταν εκείνος δημιουργεί το περιβάλλον μέσα στο οποίο θα μιλήσει, τον τρόπο με τον οποίο θα το κάνει και την κατάληξη που αυτή η συζήτηση θα έχει. Είναι ψυχολογικό το ζήτημα και το πλεονέκτημά του. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα σε υποβάλει, θα σε περιορίσει, θα σου σπάσει τα νεύρα με την παράλογη λογική του (για εκείνον) μέχρι τελικά να μην υπάρχει απάντηση που θα τον κάνει να αισθανθεί άβολα, εφόσον και τα δικά σου λάθη και παραλείψεις αποτελούν μία πρώτης τάξεως προμετωπίδα. Όλες οι επιστολές που έστειλε στην Επιτροπή Θεσμών, εμπεριέχουν ένα πράγμα. Το τι έκανε εκείνος και τι δεν κάναμε εμείς. Το είδαμε και το ξαναείδαμε το έργο με τον Βγενόπουλο, αλλά κανείς δεν τον πήρε χαμπάρι. Όλοι ξέρουν ότι είναι ο Νταρθ Βέιντερ, ότι θα τους τη βγει σαν γνήσιος Βγαινόπουλος αλλά όλοι περιμένουν από την αυτοκρατορία να κάνει κάτι. Και αυτή τι κάνει; Νευριάζει, επειδή εκείνος την αγνοεί και δεν κάνει κατάθεση στον προσωπικό λογαριασμό της δικής της ακεραιότητας. Όποια και να είναι αυτή, όσες καταθέσεις και να έχει μέσα της. tsikalasm@sppmedia.com ΣΚΙΤΣΟ: Μυρτώ Αριστείδου Ο ΦΙΛΙΣΤΩΡ Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» 17.XΙ.1964 ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΣ ΑΝΔΡΕΑ: Κατάπληξιν επροκάλεσεν εις ολόκληρον την Κοινήν Γνώμην, η απροσδόκητος παραίτησις την εσπέραν της Κυριακής [15 Νοεμβρίου 1964] του αναπληρωτού υπουργού Συντονισμού κ. Ανδρέα Παπανδρέου, η οποία εγένετο γνωστή δι εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών, το μεσονύκτιον προχθές. Η κατάπληξις οφείλεται εις την αιφνιδιαστικήν τροπήν την οποία έλαβε το ζήτημα δεδομένου ότι την προηγουμένην, αμέσως μετά την [επαν]εκλογήν του προέδρου της Βουλής [Γεώργιος Αθανασιάδης Νόβας] ο κ. πρωθυπουργός [Γεώργιος Παπανδρέου] δι επισήμων ανακοινώσεών του είχεν αποπειραθή να καλύψη τον υιόν του ισχυρισθείς ότι η σκευωρία [υπόθεσις Σκιαδαρέση] κατέρρευσε και οι ευσεβείς πόθοι των συκοφαντών δεν θα εκπληρωθούν». Ο παραιτηθείς υπουργός, διά χθεσινών δηλώσεών του, εδικαιολόγησε την απόφασίν του διότι «κατέστη προσωπικός στόχος των αντιπάλων της Κυβερνήσεως» λόγω της αμέσου συμμετοχής του εις την Κυβέρνησιν. Χθες το απόγευμα ο κ. Ανδρέας Παπανδρέου εγένετο δεκτός με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις εις την Βουλήν, εκ μέρους της πλειοψηφίας [Ενωσις Κέντρου]. Εις έκτακτον συνεδρίασιν του Υπουργικού «εζητήθη» από τον κ. πρωθυπουργόν η ανάκλησις της παραιτήσεως την οποίαν ο τελευταίος «ηρνήθη» εξάρας το «ηθικόν μεγαλείον» της παραιτήσεως και της αποδοχής της. Το Υπουργικόν εξέδωκε ψήφισμα και απεφάσισε την διεξαγωγήν συζητήσεως προ ημερησίας διατάξεως κατά την αυριανήν συνεδρίασιν της Βουλής, με πρώτον ομιλητήν τον παραιτηθέντα υπουργόν, ο οποίος θα εξηγήση τους λόγους της παραιτήσεώς του. Η θέσις του παραιτηθέντος δεν πρόκειται να συμπληρωθή. ΕΓΚΩΜΙΟΝ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ: Αποτελεί κοινόν μυστικόν, ευρύτατα συζητούμενον μεταξύ των στελεχών και των βουλευτών της Ενώσεως Κέντρου ότι όχι μόνον υποψίαι, αλλά βεβαιότης εκφράζεται από τον κ. πρωθυπουργόν και τον υιόν του -αδιάφορον αν δικαίως ή αδίκως- ότι υποκινητής της εκστρατείας [εναντίον του Ανδρέα] ήτο ο κ. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Τούτο συνεπέραινον εκ του γεγονότος ότι η φιλική προς τον κ. υπουργόν Οικονομικών εφημερίς του Κέντρου [ Ελευθερία του Πάνου Κόκκα], δεν επέδειξε πολλήν διάθεσιν προς απόκρουσιν των εναντίον του κ. Ανδρέα Παπανδρέου [διά το σκάνδαλον Σκιαδαρέση] καταγγελιών. Εν τούτοις, η απομάκρυνσις του κ. Μητσοτάκη από την Κυβέρνησιν θεωρείται προβληματική, δεδομένου ότι ο εκ Χανίων πολιτευτής εδημιούργησε κοινήν συνείδησιν επιτυχόντος υπουργού και διαθέτει σημαντικήν επιρροήν. Με άριστα το 10 1Στον Ντάνιελ. Ο κύριος Ντάνιελ Λοέμπ ποιος είναι; Αν δεν τον γνωρίζετε είναι καιρός να τον μάθετε. Είναι ο επικεφαλής του «Third Point», του επενδυτικού ταμείου που κατέχει το 30% της Ελληνικής Τράπεζας. 2Στους ξένους. Που λέτε ο κύριος Λοέμπ είναι γνωστός στα Παγκόσμια μίντια ως «ακτιβιστής» μέτοχος. Με λίγα λόγια δεν κάθεται στα αβγά του εύκολα. Έχει ταράξει παλαιότερα τα νερά στον κολοσσό «Yahoo», πιο πρόσφατα στη «SONY» και αυτή τη βδομάδα αγοράζει «Fed Ex». Τι κοινό έχουν αυτές οι εταιρείες με την Κύπρο; Έχουν όλες μεγαλύτερη αξία από ολόκληρη την Κύπρο. «Τον έχει» ο Μακαριότατος. 3Στα Golden boys. Μέσα στην αναμπουμπούλα εμφανίσθηκε ο σωτήρας κύριος Βαγγέλης. Αγνώστων λοιπών στοιχείων για σας, γνωστών στοιχείων στη Δήμητρα, και στη «wargames». Ωχ, τι μου θυμίζουν αυτά 4Στα sms. Σε συνέχεια του sms που πήγε σε λάθος παραλήπτη, κάπου στα μέσα Σεπτεμβρίου, σας μεταφέρω το μέρος Βήτα (τα θαυμα- EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ Σας απειλώ ξεκάθαρα: Αν θα έρθω, θα μιλώ πέντε ώρες non stop (μπρρρ). στικά είναι δικά μου): «Για να γελάσεις κιόλας, σου ετοιμάζω τρεις συνεντεύξεις / προφίλ τηλεοπτικές στην Ελίτα (να πείτε τα σώψυχά σας [!]), στην Κενεβέζου (θα έρθει Μέγα αλλά ακόμη δεν το λέμε [!]), στο Επωνύμως και στον Πέτρο Κωστόπουλο (εκεί να σε δω κι ας πεθάνω [!!!]) που αναλαμβάνει το πρωινάδικό μας στο Μέγκα Ν.. 5Στο Χασαπιό. Ο Αντρέας Ηλιάδης συστηνόταν ως ο «γιος του Χασάπη». Τώρα μας προέκυψε άλλος γόης χασάπης στην Τράπεζα Κύπρου. Δεν το κάνετε χασαπιό να τελειώνουμε; Αφού μας σφάζετε που μας σφάζετε, (Πέτρο, μην αντιδράς και θα πάρεις συνέντευξη του Χασάπη, είπε ο Νίκος). 6Στον Πρίγκιπα. Όταν πέσουν (και) αυτές οι «δημοσκοπήσεις» έξω την επόμενη φορά θα καταλάβει η οικογένεια πως με τέτοια δεν κερδίζονται εκλογές, αλλά αυτές κερδίζονται στους καφενέδες και στα σπίτια, πόρτα πόρτα. ΦΙΛΙΠΠΟΣ Και έλεγα τι γυρεύουμε εμείς στη #SriLanka 7Στην σταθερότητα. Στην περίπτωση που η οικογένεια αναλάβει (πίσω) το ΔΗΚΟ θα ζήσουμε ωραία πράγματα, δεν λέω. Η χώρα μας θα ξυπνά στη θερμοκρασία της Αναστασίας και της Γιώτας. 8Στον Βγενόπουλο. Ο κυρ Αντρέας, στο Κολωνάκι, έλεγε παλαιότερα πως τη Λευκωσία και το σύστημά της το αγοράζεις για 2 εκατ. ευρώ. Πάντως, αν είναι να μιλά πέντε ώρες, καλύτερα να μείνει σπίτι του, κ. Συλλούρη. 9Στον Λαχματζούν. Ο Αρμένης έχει ένα γνώρισμα που σε λίγους πολιτικούς πλέον μπορείς να βρεις: Έχει υπομονή και είναι αδιάβροχος. Θα φάμε πριγκηπικό λαχματζούν; Στον Πρόεδρο. Μπορεί να 10 ήταν εκτός πολιτικής εδώ και πολλά χρόνια, μόνο όμως η αναπνοή του ήταν αρκετή για να σκεπάζει το κεντροδεξιό πολιτικό σκηνικό. Η κληριδική διορατική, πολιτική σκέψη του εφικτού ζητά επιγόνους. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

3 03-ADV PEIREOS_Master_cy 15/11/13 18:38 Page 1

4 04 - POLITIKI_Master_cy 11/16/13 12:47 AM Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ TO ΘEMA Κυριακή 17 Νοεμ βρίου 2013 Κυβερνητικά στελέχη και αξιωματούχοι του ΔΗΣΥ στην «Ευαγγελίστρια» στο άκουσμα του θανάτου του Γλαύκου Κληρίδη. ΦIΛIΠΠOΣ XPHΣTOY Η θυγατέρα του Καίτη και ο σύζυγός της Κώστας Σιαμμά, δέχονται τα συλλυπητήρια του πρέσβη της Ελλάδας. ΚΥΠΕ Η Κύπρος πενθεί έναν μεγάλο ηγέτη Το βιολογικό τέλος του Γλαύκου Κληρίδη σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός τεράστιου κεφαλαίου της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Ένα κεφάλαιο της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας έκλεισε με τον θάνατο του Γλαύκου Κληρίδη, του οποίου η ζωή ταυτίστηκε με τα σημαντικότερα γεγονότα της χώρας μας τα τελευταία 60 και πλέον χρόνια. Το βιολογικό τέλος του Γλαύκου Κληρίδη, σε ηλικία 94 χρόνων, σηματοδοτεί την ολοκλήρωση μιας μεγάλης πολιτικής διαδρομής που περιλαμβάνει κρίσιμες φάσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την ίδρυσή της έως την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που φέρει την προσωπική του σφραγίδα. Γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1919 και σπούδασε Νομικά στο King s College του Λονδίνου. Το 1951 επέστρεψε στην Κύπρο όπου άσκησε το δικηγορικό επάγγελμα. Εκεί γνώρισε και τον μετέπειτα ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Ραούφ <<<<<<< Πρωταγωνιστής σε όλες τις κρίσιμες φάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την ίδρυσή της έως την ένταξή της στην Ε.Ε. Ντενκτάς. Ο Κληρίδης ήταν μέλος της ΕΟΚΑ και συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα με το ψευδώνυμο «Υπερείδης». Συνέβαλε στη δημιουργία του ανεξάρτητου κράτους συμμετέχοντας στη Διάσκεψη του Λονδίνου το 1959, αλλά και ως επικεφαλής της ελληνοκυπριακής αντιπροσωπείας στη Μεικτή Επιτροπή για το Σύνταγμα. Τον Ιούλιο του 1960 εξελέγη βουλευτής και στη συνέχεια πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων. Διατήρησε αυτή τη θέση ώς το 1976 και ως εκ του αξιώματός του συχνά έπρεπε να εκτελεί καθήκοντα Προέδρου Δημοκρατίας, αναπληρώνοντας τον Μακάριο. Αξιοσημείωτη παραμένει η θητεία του μετά την κατάρρευση των πραξικοπηματιών και την τουρκική εισβολή ( ), όταν ανέλαβε προσωρινά καθήκοντα Προέδρου της χώρας ώς τις 7 Δεκεμβρίου 1974, ημέρα κατά την οποία επανήλθε στην Κύπρο ο Μακάριος. Στην ακολουθία των γεγονότων του 1964 και της έναρξης των διακοινοτικών συνομιλιών, ο Κληρίδης ορίστηκε το 1968 εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής πλευράς στις διακοινοτικές συνομιλίες, οι οποίες διήρκεσαν ώς τον Απρίλιο του Τον Μάιο του 1976 επέστρεψε στην πολιτική σκηνή ιδρύοντας τον Δημοκρατικό Συναγερμό, συμβάλλοντας καταλυτικά στην εδραίωση του πολυκομματισμού και στον εκδημοκρατισμό της πολιτικής μας ζωής. Προτάσσοντας την ανάγκη για εθνική συμφιλίωση και τον τερματισμό της εμφύλιας αντιπαράθεσης, ο Γλαύκος Κληρίδης πρόσφερε πολιτική στέγη σε σημαίνοντες υποστηρικτές του πραξικοπήματος, κάτι που λειτούργησε αρνητικά ιδιαίτερα τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια με τον Δημοκρατικό Συναγερμό και τον ίδιο να βρίσκονται σε πολιτική απομόνωση, παρά την εκλογική τους δύναμη. Για την ενέργεια αυτή ο Γλαύκος Κληρίδης χρειάστηκε πολλές φορές να δώσει εξηγήσεις, υποστηρίζοντας ότι μοναδικό του κίνητρο του ήταν η χειραγώγηση ακραίων στοιχείων που θα συνιστούσαν κίνδυνο, εάν δρούσαν ανεξέλεγκτα. Χρειάστηκε να περάσουν 17 χρόνια για να κερδίσει ο Γλαύκος Κληρίδης τις εκλογές για την προεδρία της Δημοκρατίας το 1993 και παρέμεινε στο αξίωμα αυτό ώς το Ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Κληρίδης ήταν ο άνθρωπος που σφράγισε την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. με την απόφασή του να αποδεχθεί το σχέδιο Ανάν (προϋπόθεση για να πάρει ημερομηνία ένταξης το 2004) στην ειδική συνάντηση παράλληλα της Συνόδου της Κοπεγχάγης, στην οποία δεν εμφανίστηκε ο Ραούφ Ντενκτάς. Η επιτυχής ολοκλήρωση της προσπάθειας για ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., δεν επέτρεψε και την υλοποίηση του οράματος της ζωής του, όπως αποκαλούσε τον στόχο της επανένωσης της Κύπρου. Στις προεδρικές εκλογές του 2003 ζήτησε ανανέωση της λαϊκής εντολής για περιορισμένη θητεία ώστε να συνεχίσει τις προσπάθειες για λύση στη βάση του Σχεδίου Ανάν αλλά ηττήθηκε από τον Τάσσο Παπαδόπουλο και αποσύρθηκε οριστικά από την ενεργό πολιτική. Είναι σημαντική η μαρτυρία του ιδίου, όπως την κατέθεσε σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» ( ): «Εγώ είχα αποφασίσει για δύο λόγους ότι δεν θα επαναδιεκδικούσα την προεδρία. Ο πρώτος ήταν ότι η γυναίκα μου ήταν σοβαρά άρρωστη και ο δεύτερος ήταν ότι και εγώ αισθανόμουν κουρασμένος ήμουν τότε 85 χρονών. Ο Κώστας Σημίτης, όμως, επέμενε ότι θα έπρεπε να μείνω για τουλάχιστον ακόμα 15 μήνες ώστε να ολοκληρωθεί η προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Είναι γεγονός ότι είχα υποσχεθεί στον Αλέκο Μαρκίδη ότι θα τον βοηθούσα να είναι υποψήφιος. Όταν τον ενημέρωσα για την επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να παραμείνω στην Προεδρία για ακόμα κάποιους μήνες αυτός δεν το δέχθηκε. Διακήρυττε ότι δεν θα υπάρξουν εξελίξεις στο Κυπριακό. Γνωρίζαμε ότι θα υπήρχαν εξελίξεις, διότι είχαμε μέσω άλλου καναλιού, εξασφαλίσει το Σχέδιο του γ.γ. του ΟΗΕ προτού να μας το δώσει και επί τούτο τον είχα ενημερώσει. Ο Μαρκίδης επέμεινε όμως ότι δεν θα υπήρχαν εξελίξεις και αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα». Δάκρυσε ο Πρόεδρος Το άκουσμα της είδησης του θανάτου του Γλαύκου Κληρίδη προκάλεσε αισθήματα συγκίνησης σε όλη την Κύπρο αλλά και στο πανελλήνιο. «Αισθάνομαι όπως τότε που έχασα τον βιολογικό μου πατέρα», δήλωσε συγκινημένος ο Λουλούδια αγάπης και εκτίμησης έξω από την κλινική «Ευαγγελίστρια», ύστερα από την ανακοίνωση του θανάτου του. Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος από την Κύπρο, την Ελλάδα και το εξωτερικό, έσπευσαν να εξάρουν την προσφορά του Γλαύκου Κληρίδη. Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος δεν μπορούσε να συγκρατήσει τα δάκρυά του σε δηλώσεις στις οποίες προέβη το απόγευμα της Παρασκευής, από τη Σρι Λάνκα όπου μετέβη για σύνοδο της Κοινοπολιτείας. «Ήταν παρών σε όλους του αγώνες, όχι μόνο της μικρής μας πατρίδας, αλλά και την ανθρωπότητας», είπε ο Ν. Αναστασιάδης, εξαίροντας την ακεραιότητα του χαρακτήρα του και το πολιτικό του ήθος. «Στα τραγικά χρόνια της εθνικής διχόνοιας, ο Γλαύκος Κληρίδης ήταν ο ψύχραιμος, ο συναινετικός και μετριοπαθής ηγέτης που κράτησε τον εαυτό του μακριά και υπεράνω από τις διαμάχες και τους ανταγωνισμούς, ανασυγκρότησε το κράτος από τα συντρίμμια της εθνικής τραγωδίας του 1974, βάζοντας τη σφραγίδα του στην εδραίωση της Δημοκρατίας». Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έδωσε οδηγίες για την κήρυξη πένθους για τον Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος θα κηδευτεί με τιμές εν ενεργεία Προέδρου της Δημοκρατίας. Κάρολος Παπούλιας ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ «Υπερασπίστηκε με πάθος τις απόψεις του, είχε εθνικό όραμα και διορατικότητα που αναγνωρίστηκε ακόμη και από πολιτικούς αντιπάλους. Έφυγε σε μία στιγμή κρίσιμη για το μέλλον του νησιού που δοκιμάζεται σκληρά από την οικονομική κρίση και παραμένει διχοτομημένο. Η συγκυρία αυτή απαιτεί υψηλό αίσθημα ευθύνης από την ηγεσία και το σύνολο του πολιτικού κόσμου στην Κύπρο. Η παρουσία και ο λόγος του Γλαύκου Κληρίδη θα λείψουν. Έφυγε μία ιστορική προσωπικότητα της πολιτικής ζωής του Κύπρου». ΟΛΟΙ ΚΛΙΝΟΥΝ ΕΥΛΑΒΙΚΑ ΤΟ ΓΟΝΥ Αντώνης Σαμαράς ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ «Η Κύπρος έχασε ένα μεγάλο Έλληνα. Υπήρξε αγνός αγωνιστής και ευπατρίδης πολιτικός, μεγάλος πρωταγωνιστής σε όλους τους αγώνες των αδελφών Κυπρίων. Διέθετε σύνεση και τόλμη, διορατικότητα και αγνό πατριωτισμό και υπηρέτησε τη Μαρτυρική Μεγαλόνησο, αλλά και τον Ελληνισμό στο σύνολό του». Ευάγγελος Μεϊμαράκης ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ «Αποχαιρετάμε μία εξέχουσα προσωπικότητα του Κυπριακού Ελληνισμού, έναν φίλο και ευπατρίδη που συνέδεσε τη ζωή του με τη νεότερη ιστορία της Κύπρου και πρωταγωνίστησε στους αγώνες του κυπριακού λαού για ανεξαρτησία, δημοκρατία, εθνική κυριαρχία και διεθνή αναγνώριση των δικαιωμάτων του. Υπήρξε ένας μεγάλος ηγέτης που διακρίθηκε σε σκληρές εποχές για το σθένος και την πολιτική του οξύνοια, αλλά και για τις διπλωματικές του ικανότητες. Joseph Daul ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΛΑΪΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ «Ήταν ένας συνειδητοποιημένος Ευρωπαίος και καταλάβαινε ότι η ένταξη στην Ε.Ε. δεν θα ήταν μόνο μία άγκυρα σταθερότητας για την Κύπρο, αλλά ότι θα προωθούσε επίσης τη διαδικασία επανένωσης του νησιού και τον τερματισμό της τουρκικής στρατιωτικής κατοχής. Χάρη στην πολιτική ικανότητα του Κληρίδη, η Κύπρος εντάχθηκε τελικά στην Ε.Ε. το 2004». ΑSSOCIATED PRESS

5 05-ADV UNIVERSAL_Master_cy 15/11/13 18:39 Page 1

6 06 - POLITIKI_Master_cy 11/15/13 10:36 PM Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 17 Νοεμ βρίου 2013 Η στρατηγική της σκληρής γραμμής Αναστασιάδη Η καθαρή βάση διαπραγμάτευσης, οι στοχεύσεις του και ο φόβος νέας αποτυχίας Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας για το Κυπριακό από μόνες τους είναι αρκούντως διαφωτιστικές για να αντιληφθεί κάποιος την τεράστια αλλαγή της ρητορικής που υιοθετεί από τότε που κατέλαβε το ύπατο αξίωμα και ειδικότερα από τότε που άρχισαν οι προκαταρκτικές επαφές των συνομιλητών των δύο πλευρών για προετοιμασία της επανέναρξης της διαδικασίας των συνομιλιών. Η στροφή προς θέσεις τις οποίες ακόμη και ο ίδιος μέχρι πρότινος θα χαρακτήριζε από σκληρές έως αμετακίνητες είναι πασιφανής, σε σημείο που πυροδοτεί συζητήσεις τόσο για την τακτική του όσο και για τις προθέσεις του, δεχόμενος τα πυρά ακραιφνών υποστηρικτών της πολιτικής που ακολουθούσε προτού ανέλθει στην Προεδρία. Η κατά πολλούς άτεγκτη στάση που τηρεί στο θέμα του Κοινού Ανακοινωθέντος κατά τρόπο μάλιστα που κατά πολλούς θυμίζει τον «τυπολάτρη» (όπως ο ίδιος τον χαρακτήριζε) Τάσσο Παπαδόπουλο και όχι τον «αποφασιστικό» (κατά τους υποστηρικτές του) Νίκο Αναστασιάδη, είναι κάτι που δίνει τροφή για διάφορες ερμηνείες, με πρώτη την προσπάθειά του να κερδίσει χρόνο ώστε να αποφύγει τον κίνδυνο να παραβιάσει τις κόκκινες γραμμές του συγκυβερνώντος ΔΗ- ΚΟ μεσούσης της εκλογικής διαδικασίας για ανάδειξη νέου προέδρου. Η ερμηνεία αυτή δεν είναι αυθαίρετη, μάλλον όμως αγγίζει τα όρια της υπερβολής. Οι εκλογές στο ΔΗ- ΚΟ (με ευκταίο σενάριο για την κυβέρνηση την παραμονή του Μάριου Καρογιάν στην προεδρία του κόμματος) έχουν μία θέση στην ατζέντα του Προέδρου Αναστασιάδη, ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν βρίσκονται στην κορυφή της. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως τουλάχιστον υποστηρίζουν άνθρωποι που γνωρίζουν τις κινήσεις του, έχει όντως διαφοροποιήσει τη ρητορική του προς το σκληρότερο, όχι μόνο για να εξουδετερώσει εν τη γενέσει τους τις όποιες αντιδράσεις σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας και της κοινωνίας των πολιτών αλλά για έναν άλλο λόγο που συνιστά τον άξονα της πολιτικής του: Επιθυμεί διακαώς ένα ξεκαθάρισμα της βάσης των διαπραγματεύσεων, με όσο το δυνατόν λιγότερες «εποικοδομητικές ασάφειες» ώστε η νέα προσπάθεια να έχει μία στέρεη αφετηρία που θα ελαχιστοποιεί τις δυνατότητες αποτυχίας. «Το πλήγμα που υπέστη η αξιοπιστία του Προέδρου μετά το Eurogroup είναι τέτοιο που δεν έχει την πολυτέλεια μιας νέας αποτυχίας», υπέδειξε στην «Κ» γνώστης των προεδρικών προβληματισμών, οι οποίοι αρχίζουν και τελειώνουν σε δύο ξεχωριστά μεν αλλά αλληλένδετα κεφαλαιώδη θέματα: Οικονομία και Κυπριακό. Σε αντίθεση με τους προκατόχους του, που κυβερνούσαν χωρίς την απειλή της οικονομικής κατάρρευσης, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει απέναντί του δύο ανοικτά μέτωπα, τα οποία επιβάλλουν αριστοτεχνικούς χειρισμούς διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος πλήρους αποτυχίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η φορτικά επαναλαμβανόμενη φράση «δεν θέλουμε διάλογο χάριν του διαλόγου», αγγίζει την ουσία της στρατηγικής του Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος ξεκαθαρίζει στον διεθνή παράγοντα ότι δεν είναι διατεθειμένος να μπει σε μία ζοφερή διαδικασία που θα οδηγηθεί στην κατάρρευση. <<<<<<< Οι εκλογές στο ΔΗΚΟ έχουν μία θέση στην προεδρική ατζέντα αλλά όχι στην κορυφή της. Οι προεδρικές ανησυχίες για κατάρρευση ακόμη μιας προσπάθειας για λύση γίνονται δεκτές από τους κυρίαρχους παίκτες της διεθνούς πολιτικής σκακιέρας, οι οποίοι την ίδια ώρα πιέζουν για πρόοδο, έστω και σε επίπεδο εντυπώσεων παρά ουσίας. Ο Νίκος Αναστασιάδης τούς εξηγεί ότι σε περίπτωση ενός νέου ναυαγίου οι συνέπειες θα είναι πολύ οδυνηρές για όλες τις πλευρές και γι αυτό πιέζει ασφυκτικά ώστε να διασφαλίσει μία ξεκάθαρη βάση διαλόγου που θα κάνει και τη διαδικασία πιο αποδοτική και με ένα ορατό τέλος του δρόμου. Η φορτικά επαναλαμβανόμενη φράση «δεν θέλουμε διάλογο χάριν του διαλόγου» αγγίζει την ουσία της στρατηγικής του Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος εξηγεί στους ξένους συνομιλητές του ότι βιάζεται για λύση και το εννοεί αλλά δεν είναι διατεθειμένος να μπει σε μία ζοφερή διαδικασία που θα οδηγηθεί στον εκφυλισμό και μοιραία στην κατάρρευση. Ο πρότερος πολιτικός βίος του, τού επιτρέπει να γίνεται πειστικός στο εξωτερικό πως όταν λέει «όχι» το εννοεί, αφού οι ξένοι αναγνωρίζουν ότι έχει τη βούληση για λύση. Την ίδια ώρα το προεδρικό «όχι» στις πιέσεις που ασκούνται για επανέναρξη του διαλόγου έχουν σαν αποδέκτη και το εσωτερικό μέτωπο, υπηρετώντας και επικοινωνιακές στοχεύσεις, ακριβώς γιατί θέλει να διασκεδάσει τις όποιες ανησυχίες για τις κινήσεις του και την ίδια ώρα να εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση τόσο σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας όσο και σε επίπεδο ηγεσίας, κάτι που πέτυχε με τη στάση που τήρησε έναντι του Αλεξάντερ Ντάουνερ στο θέμα του τελεσιγράφου για κατάληξη στο κοινό ανακοινωθέν. Οικουμενική εκπροσώπηση «Ο Νίκος Αναστασιάδης κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες για να αποβάλει το στίγμα του μη διεκδικητικού που του αποδόθηκε τα τελευταία χρόνια (συνεπεία της πολιτικής που ακολούθησε την περίοδο του 2004) και το οποίο επανήλθε μετά το «κούρεμα» του περασμένου Μαρτίου και ως εκ τούτου είναι σαφές ότι δεν έχει περιθώρια νέου πλήγματος στην αξιοπιστία του» είναι άλλη μία πολιτική ανάγνωση των προεδρικών κινήσεων. Σ αυτό ακριβώς το πλαίσιο εντάσσεται και η απόφασή του να στελεχώσει την «ομάδα υποστήριξης» στο Κυπριακό με άτομα που εκφράζουν όλες τις πολιτικές δυνάμεις και εκπροσωπούν όλο το φάσμα της κοινωνίας των πολιτών και που ασπάζονται τις δύο σχολές σκέψης στο Κυπριακό, όπως είναι ο τέως ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ Παναγιώτης Δημητρίου, ο υπεύθυνος του γραφείου Κυπριακού του ΑΚΕΛ, μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας επί Δ. Χριστόφια, διεθνολόγος Τουμάζος Τσιελεπής, ο νομικός Πόλυς Πολυβίου (διετέλεσε μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας υπό τον Γλαύκο Κληρίδη αμέσως μετά την Εισβολή, οι νομικοί Κρις Τριανταφυλλίδης (ΔΗΣΥ) και Χρίστος Κληρίδης (πρώην στέλεχος του Ευρωπαϊκού Κόμματος και τα τελευταία χρόνια σύμβουλος του Προέδρου Ν. Αναστασιάδη), ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Κύπρου στα Ηνωμένα Έθνη πρέσβης Νίκος Αιμιλίου και ο προερχόμενος από τον χώρο της ΕΔΕΚ πρώην υπουργός Μάριος Ηλιάδης. Στην ομάδα συμμετέχουν ex officio ο γενικός εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης και ο βοηθός γενικός εισαγγελέας Ρίκκος Ερωτοκρίτου. Στην ομάδα συμμετέχει σε μόνιμη βάση εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας ο Νικόλας Κυριάκου. ΦIΛIΠΠOΣ XPHΣTOY «Μήτρα» της λύσης και όχι απλό ανακοινωθέν Η εντελώς αντίθετη αφετηρία των δύο πλευρών παραμένει το αγκάθι στη διαμόρφωση του κειμένου αρχών πάνω στη βάση του οποίου θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Η σημασία που αποδίδει η ε/κ πλευρά στο εναρκτήριο κείμενο είναι τεράστια, σε μία προσπάθεια να εξουδετερώσει τις θέσεις που διατυπώνει η τ/κ πλευρά για αναζήτηση λύσης δύο χωριστών οντοτήτων. Σε αντίθεση με την τ/κ πλευρά που επιμένει σε εκκίνηση με ασαφές πλαίσιο ώστε να μπορέσει στη συνέχεια να προτάξει θέσεις που υπηρετούν διχαστικές και όχι ενοποιητικές ρυθμίσεις, η ε/κ πλευρά ζητά όπως το κείμενο αποτελέσει ένα συγκεκριμένο πλάνο που θα οδηγεί σε μία συγκεκριμένη κατεύθυνση, τόσο επί της διαδικασίας όσο και επί της ουσίας. «Η ε/κ πλευρά δεν επιθυμεί ένα αόριστο πλαίσιο αρχών αλλά ένα αναλυτικό δεσμευτικό κείμενο σε επίπεδο ηγετών, που θα μπορέσει να λειτουργήσει σαν «μήτρα» για τη λύση του Κυπριακού», δήλωσε στην «Κ» διπλωματική πηγή, καθιστώντας σαφές ότι σε διαφορετική περίπτωση, «υπάρχει ο κίνδυνος η τ/κ πλευρά να ακολουθήσει παρελκυστική πολιτική που θα οδηγήσει τη διαδικασία σε εκφυλισμό». Οι συνομιλητές των δύο πλευρών θα συναντηθούν εκ νέου αυτή τη βδομάδα από κοινού αλλά και χωριστά με την ειδική αντιπρόσωπο του γ.γ. του ΟΗΕ στην Κύπρο, Λίζα Μπάτενχαϊμ και την ομάδα της, σε μία προσπάθεια άρσης των διαφορών. «Όλα είναι ανοικτά, δεν μπορεί να γίνει καμία εκτίμηση», δήλωσε στην «Κ» έγκυρη διπλωματική πηγή, υποστηρίζοντας ότι επί του παρόντος καμία πλευρά δεν φαίνεται διατεθειμένη να υπαναχωρήσει αλλά την ίδια ώρα δεν έχει την πολυτέλεια να επιφορτιστεί με την ευθύνη ενός ναυαγίου». Η τ/κ πλευρά επιμένει ότι μπορεί να υπάρξει έναρξη του διαλόγου ακόμη και χωρίς οποιαδήποτε κοινή απόφαση σε επίπεδο ηγετών των δύο πλευρών, θέση την οποία απορρίπτει η ε/κ πλευρά. Ενεργότερη εμπλοκή επιφυλάσσουν οι ΗΠΑ Με αργές κινήσεις η Ουάσινγκτον προσεγγίζει το «μέτωπο» των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό Νέα Υόρκη - Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Η αναβάθμιση του αμερικανικού ενδιαφέροντος για το Κυπριακό, τους τελευταίους έξι μήνες, αποτελεί ένα γεγονός το οποίο δεν αμφισβητείται πλέον από κανέναν. Μάλιστα, υπάρχουν αρκετοί διπλωμάτες και πολιτικοί αναλυτές οι οποίοι εκφράζουν ανοιχτά την άποψη, πως με δεδομένη πλέον την ανάληψη από μέρους των ΗΠΑ της πρωτοκαθεδρίας (την οποία κατείχαν παραδοσιακά οι Βρετανοί), θα πρέπει να αναμένεται περαιτέρω κλιμάκωση αυτού του ρόλου, σε επίπεδα πολύ μεγαλύτερα από αυτά του Που σημαίνει διορισμός συντονιστή (ή προεδρικού απεσταλμένου), προσωπική εμπλοκή του Τζον Κέρι κ.ά. Η αμεσότερη αμερικανική εμπλοκή είναι επιθυμητή από την ελληνοκυπριακή ηγεσία, λόγω και του ιδιάζοντος ρόλου που μπορούν να διαδραματίζουν οι ΗΠΑ στην Άγκυρα. Ωστόσο, τα μηνύματα που λαμβάνει μέχρι στιγμής η πλευρά μας και απευθείας στις επαφές Ελληνοκυπρίων επισήμων με Αμερικανούς, αλλά και ανεπίσημα (τόσο από το διπλωματικό παρασκήνιο, όσο και τους Ελληνοαμερικανούς που έχουν τα δικά τους κανάλια), δεν είναι ούτε ξεκάθαρα ούτε σταθερά. Είναι καθολικά αποδεκτό ότι η αναβάθμιση του αμερικανικού ενδιαφέροντος οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος στην ανακάλυψη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ, στην ανάληψη του έργου της εξόρυξης στο οικόπεδο Το ενδιαφέρον της Ουάσινγκτον ενδεχομένως να εκφραστεί με τον διορισμό συντονιστή, ίσως και προεδρικού απεσταλμένου ή με προσωπική εμπλοκή του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζον Κέρι. <<<<<<< Ο ρόλος του ΑΚΕΛ και οι συμβουλές του εβραϊκού λόμπι 12 από την αμερικανική NOBLE και στη συνεργασία που αναπτύσσεται ραγδαία με το Ισραήλ. Η δημόσια εκπεφρασμένη αμερικανική θέση της αναγνώρισης του κυριαρχικού δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας να εξερευνήσει και να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους παραμένει αναλλοίωτη, ωστόσο κατά καιρούς στέλνονται μηνύματα πως όσο δεν επιλύεται το κυπριακό πρόβλημα, το ρίσκο να μην αξιοποιήσει η Κύπρος το φυσικό αέριο είναι μεγάλο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η δήλωση της υφυπουργού Εξωτερικών, Βικτώριας Νούλαντ, η οποία μιλώντας στο «Ατλαντικό Συμβούλιο» είπε πως «υπάρχει πλούτος για όλους τους κατοίκους του νησιού, αν μπορούν να εκμεταλλευθούν το αέριο μαζί. Αλλά θα χάσουν αυτή την ευκαιρία, αν δεν μπορούν να εργαστούν από κοινού». Η κ. Νούλαντ έχει και κατά το παρελθόν (ως εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ) προβεί σε αμφιλεγόμενες δηλώσεις για το ίδιο θέμα (που διορθώθηκαν στη συνέχεια), όμως, αν και επί της ουσίας αμφισβητούνται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, επί της ουσίας η Ουάσινγκτον νίπτει τα χείρας της έναντι των τουρκικών απειλών. Ίδια μηνύματα έχουν σταλεί προς τη Λευκωσία και κατά το παρελθόν, όταν λόγου χάρη ελέχθη στην προκάτοχο του κ. Κασουλίδη, ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να στείλουν τον στόλο τους για να εμποδίσουν τα τουρκικά πλοία να παρενοχλούν ερευνητικά σκάφη, άρα πρέπει να λυθεί το πρόβλημα. Οι σχέσεις Λευκωσίας Ουάσινγκτον ενισχύθηκαν αναμφισβήτητα μετά την ανάληψη της Προεδρίας της Δημοκρατίας από τον Νίκο Αναστασιάδη και τις κινήσεις του για στενότερη προσέγγιση με τις ΗΠΑ, όπως και διακηρυγμένη του πρόθεση να ζητήσει η Κύπρος ένταξη στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη. Το αποδεικνύει άλλωστε και η συνάντηση Αναστασιάδη Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, η συνομιλία Κέρι Αναστασιάδη στο περιθώριο της δεξίωσης του Ομπάμα, αλλά κι η πληθώρα των επισκέψεων Κυπρίων υπουργών στην Ουάσινγκτον. Όλα αυτά συνοδεύονται από θερμές δηλώσεις Αμερικανών αξιωματούχων, αλλά και διαβεβαιώσεις σε διπλωματικό επίπεδο περί υποστήριξης ελληνοκυπριακών θέσεων, όπως αυτή για επιστροφή της Αμμοχώστου. Η έμπρακτη ωστόσο υποστήριξη δεν έχει για την ώρα φανεί. Οι Αμερικανοί ήγειραν στο υψηλότερο επίπεδο τις κυπριακές θέσεις στην τουρκική ηγεσία, οι Τούρκοι αρνήθηκαν, και το θέμα για την ώρα σταμάτησε εκεί. Η Ουάσινγκτον αναγνωρίζει ως ορθή την απαίτηση του Προέδρου EPA Αναστασιάδη να ζητά να ξεκαθαρίσει η βάση των συνομιλιών πριν αυτές ξεκινήσουν. Αλλά ούτε σ αυτό το ζήτημα έχει ακόμη φανεί έμπρακτα η συμμετοχή τους στο προσκήνιο ή το παρασκήνιο. Με δεδομένο ότι οι δύο διαπραγματευτές Ανδρέας Μαυρογιάννης και Οσμάν Ερτούγ απέτυχαν στις επαφές τους με τη Λίζα Μπατενχάιμ να καταλήξουν στο κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος, η συνάντηση αυτή την εβδομάδα στην Ουάσινγκτον των υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ και Τουρκίας, Τζον Κέρι και Αχμέτ Νταβούτογλου ίσως δώσει την ευκαιρία να εκδηλωθεί η αμερικανική παρέμβαση. Πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι Αμερικανοί δεν εκδηλώνουν ακόμη τις προσπάθειές τους, αναμένοντας να ξεκινήσουν οι συνομιλίες, οι οποίες έχουν κολλήσει στο κοινό ανακοινωθέν. Μία πρόωρη άμεση εμπλοκή τους σ αυτό το στάδιο, πιθανόν να «έκαιγε» το αμερικανικό χαρτί γι αυτό κι αναμένουν την κατάλληλη στιγμή. Από την άλλη έχουν αρχίσει να κινούνται στην κατεύθυνση της δημιουργίας του κατάλληλου κλίματος για την υποβοήθηση της διευθέτησης. Κλειδί στο σημείο αυτό θεωρούν και την ενίσχυση της θέσης του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, καθώς εκτιμούν ότι στην κρίσιμη ώρα αυτοί που μπορούν να τον στηρίξουν δεν θα είναι οι κομματικές δυνάμεις με τις οποίες συμμάχησε στις εκλογές, αλλά το ΑΚΕΛ. Μία πρώτη βολιδοσκόπηση προς την Αριστερά έγινε πριν από 10 μέρες στη Λευκωσία, κατά τη συνάντηση του γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού, με τη διευθύντρια του Γραφείου Νοτίου Ευρώπης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βίβιαν Γουόλκερ και τον Αμερικανό πρέσβη Τζον Κάνιγκ. Η συνέχεια αναμενόταν να δοθεί επί αμερικανικού εδάφους στις επαφές του κ. Κυπριανού στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Μία πρώτη γεύση της στάσης που προτίθεται να τηρήσει το ΑΚΕΛ, έδωσε έμμεσα την Τρίτη ο Άντρος Κυπριανού, σε δηλώσεις του προς Έλληνες ανταποκριτές στη Νέα Υόρκη. «Όλα συνηγορούν ότι κάποιοι θέλουν να υπάρξει σύντομα λύση στο Κυπριακό. Εμείς λέμε το πολύ απλό. Συνεργαστείτε μαζί μας για να διασφαλιστούν οι βασικές αρχές και τότε να συμβάλουμε όλοι προς τη κατεύθυνση της λύσης». Παρότι η σχέση Ουάσινγκτον Άγκυρας βρίσκεται στο χειρότερο επίπεδο της τελευταίας πενταετίας κι η αμερικανική κυβέρνηση δεν εμπιστεύεται πλέον τον Ταγίπ Ερντογάν, για τις ΗΠΑ η προτεραιότητα είναι πώς να κρατήσουν τις γέφυρες με την Τουρκία και μάλλον ποτέ δεν θα τις έκοβαν προς χάριν της Κύπρου. Έμπειρος παράγοντας του αμερικανοεβραϊκού λόμπι προειδοποιούσε πρόσφατα ελληνοκύπριους επίσημους, να μη λάβουν στους σχεδιασμούς τους ως δεδομένη μία αμερικανική υποστήριξη μέχρι τέλους, γιατί αν μπουν στη ζυγαριά η Κύπρος με την Ελλάδα από τη μία και η Τουρκία από την άλλη, η πλάστιγγα σίγουρα θα γείρει υπέρ της Τουρκίας. «Σ αυτόν τον γάμο με τις ΗΠΑ να προσέξετε μην έχετε τον ρόλο της νύφης», προειδοποίησε τους άφωνους συνομιλητές του.

7 07-ADV TRUST_Master_cy 15/11/13 18:40 Page 1

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 15/11/13 21:24 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 Οι εξυπηρετούντες και τα μη εξυπηρετούμενα της Τράπεζας Επεισόδιο I: Το sms Εδώ και μία εβδομάδα πάω να σκάσω από το κακό μου, διότι ο Σπονδοφόρος (σελ.2) μου έφαγε την είδηση, με το sms του Ν. προς τον Κρις που αντί να πάει στο κινητό του προέδρου του Δ.Σ. της Τράπεζας πήγε στον κολλητό του Σπονδοφόρου. Αποκαλύπτω ότι ο Σπονδοφόρος όλο το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, αφού πήγε στον χασάπη (έσπασε ένα γραμμάτιο) πήρε 25 κιλά κρέας κι έκανε πάρτι! Όσοι δεν θυμάστε τι έγραψε ο Ν., το παραθέτω αυτούσιο: «Δεν γίνεται να λείπω δύο μέρες Αθήνα και επιστρέφοντας να σε βρίσκω πρόεδρο!!! Έχασα πολύ παρασκήνιο έτσι μου λένε οι του Οικονομικού. Άμεση στροφή στο styling παρακαλώ έχω πολύ καλούς να σε βοηθήσουν!!!... Ο Ζωγραφάκης είναι πολύ φίλος μου και πανέξυπνος, ο Κατσαρός γαμπρός του Πανίκου Χαραλάμπους μας και με αυτόν που έκλεισα τη συμφωνία με τον επίσης «δικό μου» Μακαριότατο και το Μέγκα. Θα έχεις access και στήριξη και σε τηλεόραση μέσω «Φ» πλέον. Θέλω και την πρώτη αποκλειστική συνέντευξη εννοείται για «Φ» και Cyprus Weekly. Φιλιά Ν..». Part II: Στο Ν και Φ Ο Κρις, ο νέος πρόεδρος του Δ.Σ. της Τράπεζας, ο οποίος τοποθετήθηκε σε εκείνη τη θέση για να εξυγιάνει την Τράπεζα που θεωρείται η ατμομηχανή της οικονομίας του χειμαζόμενου τόπου μας, έδωσε την πρώτη συνέντευξή του στον «Φιλελεύθερο». Άρα αφού «Φ» είναι «Ο Φιλελεύθερος», «Ν» ποιος είναι; Νιάου, νιάου! Όμως εδώ κ. Κρις συλλαμβάνεστε να κάνετε διάκριση για να μην πω «διαπλοκή» και σας κακοφανεί με ένα συγκρότημα ΜΜΕ. Διότι κανονικώς εχόντων των πραγμάτων κακοφανησμένα θα πρέπει να είναι τα άλλα μέλη του Δ.Σ. του οποίου είστε πρόεδρος, όπως και οι μέτοχοι της Τράπεζας που βλέπουν τις υπόγειες διαδρομές που οδήγησαν την Τράπεζα στο βάραθρο να συνεχίζονται. Ξέρουν άραγε για τα sms που λάβατε; Και για να έχουμε καλό ρώτημα, πότε θα δώσετε συνέντευξη στη Cyprus Weekly; Ο Γλαύκος Κληρίδης στα τελευταία χρόνια που ζούσε στο Μενεού έγραφε τα απομνημονεύματά του με στόχο να αφήσει ένα βιβλίο με αυτά που δεν είχε πει μέχρι σήμερα. Καθόταν στην πολυθρόνα του με ένα ποτήρι ουίσκι και απολαμβάνοντας το πούρο του υπαγόρευε σε μαγνητοφωνάκι αυτά που ήθελε να καταγραφούν. Ελπίζουμε να το έχει ολοκληρώσει και να εκδοθεί λίαν συντόμως. Αιωνία του η μνήμη. Part III: Ο Χούρι έχει στυλίστα; Είναι προφανές ότι ο κ. Χούρι δεν έχει περάσει από το styling therapy που εισηγήθηκε ο «Ν», διότι στη φωτογράφηση που έκανε για τη συνέντευξη που έδωσε στον «Φ» έμοιαζε με υπόδικο Libor. Τσ,τσ,τσ, πώς επιτρέψατε να γίνει τέτοιο στιλιστικό ατόπημα κ. Κρις. Η συνέντευξη του Χούρι κανονίστηκε με sms ή με ; Και να σκεφτείς ότι ενώ αγωνιούσε όλη η Κύπρος για μήνες ποιος θα ήταν ο νέος εκτελεστικός της Τράπεζας, που θα την έβγαζε από το μαύρο λούκι, πριν αλέκτωρ φωνήσαι, τον βάλατε στο κόλπο. Α! Κρις ξέχασα να ρωτήσω; Μαγειρεύεις; Αν ναι, έχουμε κι εμείς περιοδικό με συνταγές και μάλιστα αυθεντικές, το «Εύκολα και σπιτικά». Εκτός κι αν προτιμάς τα εύκολα και φιλικά Anyway you can taste us too! Part IV: Μη εξυπηρετούμενα Έντιμε κ. πρόεδρε του Δ.Σ., μία πληροφορία από πολύ έγκυρη πηγή επιμένει ότι τα μη εξυπηρετούμενα της Τράπεζας όχι μόνο ξεπερνούν κατά πολύ το 30% αλλά αγγίζουν το Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Γλαύκος Κληρίδης «Τόσο δύσκολο, μα τόσο δύσκολο, ν αφήσεις την εποχή σου να σε σφραγίσει, χωρίς να σε παραχαράξει» Οδυσσέας Ελύτης 40%. Μας εξήγησε η πηγή ότι στις σοβαρές τράπεζες αν τα μη εξυπηρετούμενα πλησιάσουν το 7% χτυπούν συναγερμοί και κηρύσσεται «γενική επιστράτευση». Το ερώτημα είναι κατά πόσον έχετε ενημερώσει το Δ.Σ. ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο. Μας ελέχθη, μάλιστα, ότι οι Ρώσοι μέτοχοι, ενώ είχαν πρόθεση να επενδύσουν βλέποντας την κατάσταση, κρατήθηκαν πίσω, ενώ είναι και οι μόνοι που προσπαθούν να περισώσουν ό,τι περισώζεται, κάνοντας κινήσεις προς τους μεγάλους δανειολήπτες. Λεπτός ο ίσκιος σας για τον καυτό ήλιο της Κύπρου αλλά Άριστο το στάιλινγκ σας και η συγκάλυψη πάει σύννεφο! Ελπίδα για Ελληνική Η IFC που είναι ιδιωτική εταιρεία και ανήκει στη World Bank ενδιαφέρθηκε, όπως μαθαίνει ο Ιανός, για να επενδύσει στην Ελληνική Τράπεζα, ποσό της τάξης των εκατ. Το ζήτημα έχει τεθεί στο Δ.Σ. της εταιρείας μετά από πρωτοβουλία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, η οποία υλοποιήθηκε με την αποστολή από τον υπουργό Οικονομικών επιστολής στη IFC. Αντιπρόσωπος της World Bank που ήρθε πρόσφατα στην Κύπρο εξήγησε ότι η IFC πιστεύει ότι θα πρέπει να βοηθήσει βάσει της λογικής της αύξησης του share value, επενδύοντας στην Ελληνική Τράπεζα υπό όρους όμως που θα θέσει το Δ.Σ. της εταιρείας. Δεν βελάζει πλέον Το μερίδιο κάποιων μεγαλοδικηγόρων στην οικονομική κατρακύλα του τόπου είναι τεράστιο κι αυτό ουδείς το αμφισβητεί. Όμως κάθε λογικός άνθρωπος θα υπέθετε ότι τώρα πια θα κουρνιάσουν και τα όρνεα και οι ύαινες. Πού όμως; Όπως μαθαίνω, ξαπόστασαν για λίγο μετά το φευγιό του Πέτρου και τώρα περιτριγυρίζουν τη Νομική Υπηρεσία αναζητώντας ανερυθρίαστα νέες προσβάσεις. Ευτυχώς οι παλιές «υπόγειες ράμπες» έχουν κλείσει και η πρόσβαση έχει κοπεί. Κύριοι μεγαλοδικηγόροι κάτι δυσάρεστο για σας φαίνεται να ισχύει πλέον στη Νομική Υπηρεσία και όχι το όμοιος τω ομοίω αεί βελάζει! Έχει ο καιρός γυρίσματα Τον έβλεπα και δεν πίστευα στα μάτια μου ούτε και στ αφτιά μου. Τον πρίγκιπα Νικόλαο εννοώ, ο οποίος μετά από τη δήλωσή του για μείωση των επιτοκίων, της προ περασμένης εβδομάδας, αυτή την εβδομάδα μας είπε ότι οι τράπεζες κλέβουν τον κόσμο. Ρε μπαγάσα, από πότε υιοθέτησες την πολιτική του ΑΚΕΛ; Ξέχασες που έκανες λόμπι στη Βουλή για να δοθούν τα 1,8 εκατ. στη Λαϊκή για να μην κλείσει; Ως τι το έκανες; Ως δικηγόρος της Τράπεζας, ως πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών ή ως βουλευτής; Σκληροτράχηλος ο ΥΠΕΞ Στις 25/10/2013 η εφημερίδα «Γνώμη» έβαλε κάτω από την καρμανιόλα τον υπουργό Εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη και επιχείρησε να τον καρατομήσει. Τελικά ο γιατρός αποδείχθηκε σκληροτράχηλος! Συγκεκριμένα, σε πρωτοσέλιδο θέμα, η εφημερίδα έγραφε ότι η οικογένεια Κασουλίδη πήρε χαλίτικο αξίας ευρώ στη Λεμεσό μετά από ευνοιοκρατική απόφαση του Υπουργικού στο οποίο μετείχε και ο ίδιος ο υπουργός. Κατήργησαν, έγραφε η «Γνώμη», δημόσιο δρόμο για να γίνει «ανταλλαγή» με κτήματα της συζύγου του υπουργού και της κουνιάδας του. Για να είμαι ειλικρινής, το πρώτο που σκέφτηκα ήταν «αν κι ο γιατρός έβαλε το δάκτυλο στο μέλι δεν υπάρχει περίπτωση τούτος ο τόπος να σωθεί». Κι αυτό γιατί τον ξέρουμε χρόνια πολλά και γνωρίζουμε ότι ακόμα και στο αλισβερίσι των δημοσιογραφικών πληροφοριών, ο Κασουλίδης ήταν πάντα έντιμος πράγμα σχεδόν αδύνατο αφού ποτέ δεν παραπλανεί.είτε θα πάρεις απάντηση είτε θα σου πει ότι δεν μπορεί να σχολιάσει το συγκεκριμένο ζήτημα. Όπως και να έχουν τα πράγματα, στις 8 Νοεμβρίου, η Γνώμη, ανασκεύασε και απολογήθηκε σημειώνοντας πρωτοσέλιδα ότι υπήρξε λανθασμένη η πληροφόρησή της για το χαλίτικο στην οικογένεια Κασουλίδη! Άρα υπάρχει ελπίς! Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ Ο πανικός χειρότερος και από τους κακούς τραπεζίτες «Γιε μου, έμπαινα μες στην Τράπεζα του χωριού μας και νόμιζα ότι ήμουν μέσα σε εκκλησία. Με βοηθούσε ο κουμπάρος μας, για να σου στείλω χρήματα που σπούδαζες στην Ελλάδα. Πες μου γιόκα μου, γιατί δεν μπορώ να το καταλάβω. Έκλεψαν τα χρήματα του κόσμου από τις Τράπεζες;» Η ερώτηση της γριούλας, αποτελεί λογικό ερώτημα όλων των πολιτών αυτού του τόπου, οι οποίοι ακόμη αδυνατούν να πιστέψουν τα «πράματα και τα θάματα» των κουμπάρων με τους λευκούς κολάρους και τις έγχρωμες γραβάτες. Ποιος θα το πίστευε ότι τα ευωδιαστά μέγαρα όζουν διαπλοκή, απάτες, σε ένα τρελό φαγοπότι δισεκατομμυρίων ευρώ. Και η απλή απορία της γιαγιούλας. «Γιατί γιε μου, η Αστυνομία δεν μπαγλαρώνει όλους αυτούς τους απατεώνες, οι οποίοι άφησαν ένα σωρό ανθρώπους χωρίς ψωμί;» ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Και έσχατη πλάνη χείρον της πρώτης. Οι πάλαι ποτέ καλοί τραπεζίτες κυνηγούν σήμερα τους πάλαι ποτέ καλούς δανειολήπτες, οι οποίοι από καλοί άνθρωποι, κατάντησαν νούμερα προβληματικών δανείων. Οι πάλαι ποτέ νοικοκυραίοι βιώνουν ένα δράμα και μονολογούν. «Παίρναμε δάνεια για να κτίσουμε τα σπίτια μας, για να αγοράσουμε τα αυτοκίνητά μας. Βάζαμε εγγύηση τα χωράφια και τα σπίτια των γονιών μας. Φωνάζαμε τους φίλους και τους συγγενείς και υπόγραφαν ως εγγυητές. Πληρώναμε ίσως τα πιο ψηλά επιτόκια στην Ευρώπη και επιπλέον τεράστια ποσά για έξοδα των Τραπεζών, χωρίς να λέμε τίποτα. Σήμερα που χάσαμε τις δουλειές μας, που δυσκολευόμαστε να πληρώσουμε τις δόσεις μας και ζητούμε διευκολύνσεις και επιμήκυνση της αποπληρωμής, έρχονται και μας «καρφώνουν» και μας αυξάνουν επιπλέον τα επιτόκια. Έλεος, μήπως θέλουν να μας βάλουν φυλακή ή να μας ξεσπιτώσουν;» Η νεκροψία της μεγάλης απάτης, που μας έφερε σε αυτό το χάλι, μπορεί να λειτουργεί λυτρωτικά για την ψυχή των απατημένων. Ωστόσο, το στομάχι θέλει τροφή για να σταματήσει να γουργουρίζει. Οι νέοι θέλουν δουλειά για να ονειρεύονται. Οι νοικοκυραίοι ζητούν ανάσες χρόνου για να μπορέσουν να ανασυνταχτούν. Το μυαλό των απελπισμένων δεν λειτουργεί και με τον καλύτερο τρόπο. Ζούμε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όσο και αν δεν το παραδέχονται οι εξουσίες του τόπου. Απαιτείται η λήψη νομοθετικών μέτρων, ώστε να σταματήσει το νέο τραπεζικό πλιάτσικο. Επιστρέψαμε σε εποχές τοκογλυφίας και κανένας δεν φαίνεται να συγκινείται. Ο μύθος λέει ότι κάποτε η πανούκλα αποφάσισε να μπει σε μία μεγάλη πόλη και να σκοτώσει χίλιους ανθρώπους. Μπαίνοντας στην πόλη η πανούκλα, προκλήθηκε πανικός και μέχρι να βγει από την άλλη πλευρά της πόλης, πέθαναν πέντε χιλιάδες άνθρωποι. Από τον περασμένο Μάρτη, όλοι οι Κύπριοι ζουν σε μία κατάσταση πανικού, αναμένοντας τα χειρότερα. Όλα ξεκίνησαν με το πετσόκομμα των μισθών και των ωφελημάτων, αλλά και τις απολύσεις εργαζομένων. Ανατράπηκε η ζωή των νοικοκυραίων, μειώθηκε κάθετα η κατανάλωση και κατά συνέπεια και οι φορολογίες. Η ύφεση φέρνει νέα ύφεση και η κατρακύλα δεν έχει σταμάτημα Τώρα προαναγγέλλεται το ξεπούλημα σπιτιών και ακινήτων, τα οποία δεν αποτελούν απλώς περιουσιακά αντικείμενα, αλλά κομμάτια της ψυχής των περισσότερων Κυπρίων. Η υπόθεση δεν είναι καθόλου απλή και δεν θα πρέπει με τόση ευκολία να ανοίγουν το στόμα τους οι τραπεζίτες. Οι κυβερνώντες θα πρέπει το ταχύτερο δυνατό να προωθήσουν νομοθεσία για προστασία τουλάχιστον της πρώτης κατοικίας. Να νιώσουν οι πολίτες ότι δεν είναι έρμαιο στα χέρια αδίστακτων τραπεζιτών, οι οποίοι μετέρχονται κάθε μέσο, για να εξαναγκάσουν τους ευσυνείδητους και απελπισμένους ανθρώπους, να αποπληρώσουν τα δάνειά τους. Και να μην ξεχνά κανείς ότι υπάρχουν και άνθρωποι, που δεν αντέχουν και πωλούν το κορμί και την ψυχή τους στον διάβολο, για να γλυτώσουν από τα ανθρωπόμορφα τέρατα. AP

9 09-GNOMES CY_Master_cy 15/11/13 23:45 Page 9 Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 Το παράδειγμα του σοφού Γλ. Κληρίδη... Πέμπτη απόγευμα πήρε τηλέφωνο φίλος και συνάδελφος για να μου πει ότι ο Γλαύκος Κληρίδης έδινε μάχη για τη ζωή στην κλινική Ευαγγελίστρια. Η πρώτη σκέψη μου ήταν ότι φεύγει ο μόνος πραγματικός statesman που έβγαλε η κυπριακή πολιτική ζωή. Ένας ηγέτης που πραγματικά αγάπησαν οι Κύπριοι και εμπιστεύθηκε η διεθνής κοινότητα. Είναι μεγάλο κατόρθωμα να είναι ένας πολιτικός αγαπητός από φίλους και αντιπάλους. Είναι ακόμα μεγαλύτερο κατόρθωμα να εμπιστευθούν ξένοι ηγέτες, εταίροι και μη, πολιτικό μιας πολύ μικρής και άπειρης στη διπλωματία χώρας, όπως η Κύπρος. Τώρα που γράφω αυτό το σημείωμα, γνωρίζουμε ότι ο Γλαύκος Κληρίδης οδεύει προς το τέλος. Ότι η κατάσταση της υγείας του είναι πλέον μη αναστρέψιμη. Προσωπικά δεν γνώρισα τον άνθρωπο σχεδόν καθόλου. Ούτε παρακολούθησα την πολιτική πορεία του από κοντά. Διαπίστωσα, όμως, σε επαγγελματικό επίπεδο την αξιοπιστία και τον σεβασμό που απολάμβανε ο Γλαύκος Κληρίδης στο εξωτερικό. Ουδείς άλλος Κύπριος Πρόεδρος κατάφερε κάτι τέτοιο. Η επιτυχία του πρώην Προέδρου στη διεθνή πολιτική σκηνή δεν οφειλόταν μόνο στην οξυδέρκεια και την πείρα του. Η αξιοπιστία, ο σεβασμός, κερδίζεται, όταν δεν <<<<<<< Τα τεχνάσματα, το πολιτικό πόκερ, οι μπλόφες, είναι θεμιτά στη διπλωματία. Εκείνο που δεν συγχωρείται είναι η αλαζονεία, το δούλεμα και η κοροϊδία. Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ υποτιμά κανείς τη νοημοσύνη συνομιλητών, εταίρων και αντιπάλων. Κυρίως των αντιπάλων. Τα διπλωματικά τεχνάσματα, το πολιτικό πόκερ, οι μπλόφες, είναι θεμιτά. Και ο Γλαύκος Κληρίδης τα αξιοποίησε στο έπακρο. Εκείνο που δεν συγχωρείται είναι η αλαζονεία, το δούλεμα και η κοροϊδία. Και δυστυχώς ελάχιστοι είναι οι Κύπριοι πολιτικοί που αντιλαμβάνονται αυτό το απλό αξίωμα. Η κατάρρευση της πάλαι ποτέ ανθηρής κυπριακής οικονομίας δείχνει καθαρά τη απουσία ορθής πολιτικής σκέψης, την έλλειψη κρίσης στις δύσκολες στιγμές. Η κατρακύλα που έχει πάρει το Κυπριακό, το γεγονός ότι αφήσαμε άλυτο το δικό μας πρόβλημα για τόσες δεκαετίες, δείχνει και την παντελή έλλειψη υπευθυνότητας του πολιτικών της Κύπρου έναντι των κατοίκων του νησιού. Ο Νίκος Αναστασιάδης είναι ο μόνος Κύπριος πολιτικός, μετά τον Γλαύκο Κληρίδη, που εμπιστευόταν η διεθνής κοινότητα σε ό,τι αφορά το Κυπριακό. Η επιτυχία αυτή δεν οφειλόταν μόνο στη στάση του το Οφειλόταν και στο ότι έκτοτε είχε καθαρές θέσεις για το πρόβλημα και εργαζόταν πάντα με γνώμονα τη λύση του. Σήμερα, αυτή η αξιοπιστία πραγματικά κινδυνεύει να χαθεί. Οι διεθνείς παίκτες του κυπριακού θεωρούν ότι ο Ν. Αναστασιάδης κωλυσιεργεί και δεν επιτρέπει την έναρξη συνομιλιών. Αντιλαμβάνονται το αίτημά του να υπάρξει καθαρή βάση λύσης σε μία βαρυσήμαντη κοινή διακήρυξη των ηγετών, πριν από την έναρξη διαπραγμάτευσης. Δεν κατανοούν, όμως, το γεγονός ότι περνά ο χρόνος και οι δύο πλευρές δείχνουν να διαφωνούν ακόμα και σε επουσιώδη. Διαφωνούν, για παράδειγμα, αν στην κοινή διακήρυξη θα αναγράφονται τα δύο μέρη της ομοσπονδίας με τον όρο «συνιστώντα κρατίδια», όπως θέλουν οι Τ/κ και αναφέρουν έγγραφα του ΟΗΕ ή «ομόσπονδες μονάδες», όπως επιθυμούν οι Ε/κ. Η τουρκοκυπριακή πλευρά, καλώς ή κακώς, ορθά ή λανθασμένα, έχει καταφέρει να πείσει πως είναι έτοιμη να αρχίσει διαπραγμάτευση. Δεν συμβαίνει το ίδιο και με την ελληνοκυπριακή πλευρά. Στις συζητήσεις μεταξύ πρέσβεων σημαντικών χωρών λέγεται ανοιχτά ότι Νίκος Αναστασιάδης καθυστερεί το κυπριακό μέχρι να γίνουν οι εκλογές στο ΔΗΚΟ. Αυτή είναι κοινή αντίληψη και στον δημοσιογραφικό κόσμο, αλλά και μεταξύ πολιτών που παρακολουθούν και ενδιαφέρονται για τα κοινά. Είναι καιρός και ο Πρόεδρος, αν όντως αυτός είναι λόγος, να το πει στους ξένους συνομιλητές του. Μπορεί να μη συμφωνήσουν με τη λογική του, αλλά σίγουρα θα εκτιμήσουν την ειλικρίνειά του. Οι εποχές είναι δύσκολες. Η Τουρκία κερδίζει ακόμα κι αν δεν λυθεί το Κυπριακό. Με εμάς συμβαίνει το αντίθετο. Ας ακολουθήσει, λοιπόν, ο κ. Αναστασιάδης το παράδειγμα του σοφού μέντορά του, του Γλαύκου Κληρίδη, ώστε να σβήσει τις αμφιβολίες για τις προθέσεις του. Πολιτικούς του μεγέθους του Γλαύκου Κληρίδη ακόμη και η Ιστορία παιδεύεται μέχρι να τους κατατάξει εκεί όπου τους αξίζει. Κι αυτό επειδή η πολυκύμαντη δράση τους είναι ένα κράμα επιτυχιών αλλά και σφαλμάτων, τα οποία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στρέφουν τη ροή των πραγμάτων προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση και συνήθως δεν κρίνονται από τις προθέσεις, αλλά από το αποτέλεσμα. Αν υπάρχει κάτι που κανείς δεν αμφισβητεί στον Γλαύκο Κληρίδη είναι η τόλμη που διέκρινε κάθε πολιτικό του βήμα, η αφοσίωση σ αυτό ΑΠΟΨΕΙΣ ΑΡΑΔΕΣ / Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Ένα δάκρυ για τον Κληρίδη <<<<<<<< Η πολιτική παρακαταθήκη ενός ηγέτη. που πίστευε, η ψυχραιμία του και η τακτική που ακολουθούσε μέχρι να επιτύχει τον στόχο του. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά είναι εμφανή μέσα από τη στάση που τήρησε αμέσως μετά τα δραματικά γεγονότα του Διαχειρίστηκε με επιτυχία την πρωτόγνωρη κατάσταση που προκάλεσε το Πραξικόπημα και η Εισβολή, υποχρεώνοντας ακόμη και τους πολιτικούς του αντιπάλους να του απονείμουν τα εύσημα μέσα από την ιστορική φράση «παρέλαβε χάος και παρέδωσε κράτος». Την ίδια, όμως, ώρα αυτή η μεγάλη παράγραφος της προσφοράς του εκείνες τις ώρες της τραγωδίας έχει μία μεγάλη παρένθεση για την οποία πολλές φορές βρέθηκε στη δυσχερή θέση να απολογηθεί: H παραχώρηση πολιτικής στέγης σε πρωταγωνιστές του Πραξικοπήματος στιγμάτισε τον ίδιο και ακόμη και μέχρι σήμερα παραμένει ενοχλητικά άβολη για την Παράταξη που ίδρυσε. Οι υποστηρικτές του ισχυρίζονται ότι με την κίνηση αυτή ο Γλαύκος Κληρίδης χειραγώγησε τα ακραία στοιχεία, οι δε επικριτές του κάνουν λόγο για νομιμοποίηση της εγκληματικής δράσης τους. Όποια κι αν είναι η απάντηση είναι αλήθεια ότι η ίδρυση του ΔΗΣΥ δημιούργησε νέα δεδομένα στο πολιτικό σκηνικό που λειτουργούσε τότε υπό το τεράστιο πέπλο της μακαριακής επιρροής. Γι αυτή του την επιλογή ο Γλαύκος Κληρίδης κατέβαλε ακριβό τίμημα, όσο κι αν πολύ αργότερα επιβραβεύτηκε από τον λαό, κατακτώντας το κορυφαίο πολιτειακό αξίωμα. Ελάχιστα λεπτά μετά την αναγγελία του θανάτου του, σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος έσπευσε να εξάρει την προσφορά του Γλαύκου Κληρίδης και ορισμένοι μάλιστα του απέδωσαν τον τίτλο του πρύτανη της σχολής του ρεαλισμού. Έχουμε την εντύπωση ότι ο ιστορικός του μέλλοντος θα ταλαιπωρηθεί, όταν θα έρθει η στιγμή να αποφανθεί κατά πόσον ο χαρακτηρισμός αυτός αγγίζει τα όρια του μύθου, αφού είναι πολλές οι περιπτώσεις κατά τις οποίες το πολιτικό ένστικτο του Γλαύκου Κληρίδη διολίσθησε στην τακτική παρά στον ορθολογισμό. Το έπραξε το 1993, όταν λίγο πριν από τις εκλογές «ενταφίασε» της Ιδέες Γκάλι τις οποίες μέχρι τότε αποδεχόταν, το έπραξε και στο τέλος της πρώτης προεδρικής του θητείας, όταν εμπνεύστηκε την πολιτική του «ενεργού ηφαιστείου» με τους πυραύλους S300. Σαν αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής ο Γλαύκος Κληρίδης υποχρεώθηκε σε ολική αναδίπλωση, απέτυχε να εξασφαλίσει λαϊκή εντολή έστω για περιορισμένη θητεία και έκλεισε τη μακρά πολιτική του διαδρομή με ένα Σχέδιο Λύσης, το οποίο απέρριψε ο λαός του, ακόμη και ένθερμοι υποστηρικτές του ιδίου και της παράταξής του, η οποία οδηγήθηκε στη διάσπαση. Ήταν μία περίοδος που σίγουρα θα κεντρίσει το ενδιαφέρον εκείνων που μελετούν την ιστορία, γιατί είναι αλήθεια ότι ο Γλαύκος Κληρίδης θα μπορούσε να είχε αναπαυθεί στις δάφνες της μεγαλύτερης διπλωματικής και πολιτικής επιτυχίας που κατήγαγε η Κυπριακή Δημοκρατία από ιδρύσεώς της, με την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποφεύγοντας να εμπλακεί σε μία αναμέτρηση που είχε κριθεί εκ των προτέρων, εξαιτίας παραταξιακών διαφορών και προσωπικών σκοπιμοτήτων. «Αν τα λάθη του παρελθόντος μας δίδαξαν, όσο κι αν μας κόστισε αυτό, τότε ίσως υπάρχει ακόμα ελπίδα για τη λύση του Κυπριακού», γράφει ο Γλαύκος Κληρίδης στο βιβλίο «Η κατάθεσή μου». Κανείς δεν διαφωνεί με αυτή του την πολιτική παρακαταθήκη. Μόνο που από τότε έχουν περάσει τόσα χρόνια ώστε το Κυπριακό που καλούμαστε να λύσουμε διαφέρει πολύ από το Κυπριακό της δεκαετίας του 50 με αίτημα την Ένωση και από το Κυπριακό που διαμορφώθηκε το 74 επί του εδάφους. Όπως είπε πολλές φορές και ο ίδιος, η δικαίωση θα έρθει μόνον με τη λύση. Μέχρι τότε η Ιστορία θα δοκιμάζει τις αντοχές μας ανάμεσα σ αυτά που θέλουμε να πετύχουμε και εκείνα που μπορούμε, όλα αυτά δηλαδή πάνω στα οποία υπάρχει το αποτύπωμα του Γλαύκου Κληρίδη. Του πολιτικού που ταυτίστηκε με τα κορυφαία γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας, που κέρδισε μία θέση στις καρδιές του λαού μας και που, χωρίς υπερβολή, μπορεί επάξια να στοιχηθεί ως Ηγέτης δίπλα από άλλες σημαίνουσες προσωπικότητες διεθνούς εμβέλειας. antoniouy@kathimerini.com.cy AP Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ΡΙΚ: Η δύσκολη αναζήτηση οράματος Του ΦΟΙΒΟΥ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ Είναι αλήθεια ότι στην κοινωνία μας όπου επικρατούν ακρότητες η διαφορά μεταξύ δημαγωγίας και πραγματικών γεγονότων είναι σχεδόν πάντα δυσανάλογα μεγάλη. Μέσα σε αυτό τον κυκεώνα λαϊκισμού και αλήθειας καλούμαστε να ανιχνεύσουμε το ορθό. Τελευταίως, το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου (ΡΙΚ) βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα για πολλούς και διαφόρους λόγους. Πολλές φορές φαίνεται σχεδόν ακατόρθωτο να διαχωριστούν τα γεγονότα από τις υποθέσεις. Έτσι, στις μέρες μας, γράφονται και λέγονται διάφορα πράγματα για το ΡΙΚ, τα περισσότερα όμως ατεκμηρίωτα. Όσο εύκολο όμως, είναι, να εκφράζονται πομπώδη και υπερβολικά πράγματα για το ΡΙΚ τα περισσότερα συνήθως, ελαφρά τη καρδία άλλο τόσο πιο δύσκολο είναι το εγχείρημα υλοποίησής τους. Σήμερα, βιώνουμε ιδιαίτερα δύσκολες οικονομικές συνθήκες, πρωτόγνωρες για την κοινωνία μας οι οποίες αναγκαστικά ξύπνησαν την «ωραία κοιμωμένη» βασιλοπούλα από το μακρύ λήθαργο, που την είχαν καταδικάσει κυρίαρχες συνήθειες και πρακτικές του 60 και μετά. Δυστυχώς, δεν λειτουργούμε συλλογικά, αλλά ούτε και ορθολογιστικά, όπου πολλές φορές, ο άκρατος κυνισμός τσαλαπατά κάθε έννοια δεοντολογίας. Γι αυτό, πολλές φορές, βλέπουμε μέσα από παραμορφωτικούς φακούς περισσότερο το ιδιοτελές συμφέρον (ατομικό, κομματικό κ.ά.). Η ευτέλεια στο απόγειο της δηλαδή, η οποία ουσιαστικά δεν σέβεται ούτε κανόνες, ούτε αρχές, ούτε φιλοπατρίες και άλλα «ψιλά γράμματα» Οι απαραίτητες αποφάσεις για εξυγίανση και ένα νέο ξεκίνημα του ΡΙΚ θα πρέπει να μελετηθούν σε βάθος και μετά να υλοποιηθούν σταδιακά, αλλά, αποφασιστικά. Η όλη επιτυχία του εγχειρήματος έγκειται στον επιδιωκόμενο σκοπό. Αν ανατρέξει κάποιος στα αρχεία του ΡΙΚ θα δει ένα σωρό μελέτες και πονήματα, τα οποία απλώς διακοσμούν τα σκονισμένα συρτάρια του Οργανισμού. Το ΡΙΚ είναι συνδεδεμένο με την ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας ειδικά και του τόπου γενικά. Έτσι, ο ρόλος του είναι σημαντικός. Η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα θα πρέπει, να γίνεται στο πλαίσιο στρατηγικών στόχων και όχι αντιπαράθεσης, όπως επιδιώκουν ορισμένοι. Η ιδιωτική ραδιοτηλεόραση όταν ασκεί σωστά τον σημαντικό της ρόλο, αναβαθμίζει το ραδιοτηλεοπτικό γίγνεσθαι, γιατί η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι φορέας αλλαγής, προόδου και ανάπτυξης. Ορισμένες απαραίτητες θεσμικές αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν και σε ουσιαστικές αλλαγές. Μία από αυτές είναι η αποκαθήλωσης της παλιάς νοοτροπίας και των διαχρονικών πρακτικών μέσα από ξεπερασμένα καταστημένα πλαίσια. Πέραν των οικονομικών επιβάλλεται να γίνουν ριζικές και καινοτόμες αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της ραδιοτηλεόρασης γενικά. Η οικονομική διάσταση, αν και είναι κορυφαίο ζήτημα, εντούτοις, πρέπει να συνοδεύεται από τον εκσυγχρονισμό των θεσμών και της νομοθεσίας, που να εξυπηρετούν τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής στον τομέα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Για να φτάσει το ΡΙΚ σε υψηλότερα επίπεδα, να επιτυγχάνει τους στρατηγικούς του στόχους, να εξυπηρετεί την κοινωνία και απερίσπαστο να επιτελεί τον σημαντικό του ρόλο, είναι αναγκαίο, να αναδιοργανωθεί με βάση την αποστολή του και τις βασικές επιδιώξεις του. Να αποτιμηθεί το κόστος λειτουργίας του και να τύχει της απαραίτητης συμπαράστασης από την Πολιτεία. Για να ξαναχτιστούν γερά θεμέλια και όχι προσόψεις χρειάζεται συνολική αντίληψη του θέματος και γενναίες αποφάσεις. Το ΡΙΚ για να πάει στη νέα εποχή, χρειάζεται απαραίτητα όραμα και το όραμα δεν είναι άλλο από το να εκπληρώνει την αποστολή του ως ανεξάρτητος φορέας πολιτισμού, ως δημόσιος θεσμός που ενισχύει τους δημοκρατικούς θεσμούς, που συμβάλλει στη πολυφωνία και τον πλουραλισμό της Πολιτείας μας, δίνοντας πρόσθετη αξία στην κοινωνία. Τέλος, για να το πω πιο απλά, θα πρέπει να προσδιορισθεί με σαφήνεια τι ΡΙΚ θέλουμε. Να μπει το αυστηρό πλαίσιο του οράματος. Να καθορισθεί δηλαδή ο λεγόμενος οδικός χάρτης, το πώς θα πάμε εκεί σε σχέση με το πού είμαστε σήμερα. Στη συνέχεια, να αφεθούν απερίσπαστοι οι αρμόδιοι που θα αναλάβουν την πλοήγηση. Για να κάνουν το έργο τους χωρίς παρεμβάσεις και «διορθώσεις» σκοπιμοτήτων. Σ αυτό το τελευταίο, θα πρέπει ίσως, να υπάρξει μία σαφής δέσμευση όλων των πολιτικών δυνάμεων. Το όφελος που θα προκύψει από μία τέτοια εξέλιξη αφορά μεν το ΡΙΚ αλλά απηχεί σε όλους μας. Ο κ. Φοίβος Νικολαΐδης είναι μέλος του Δ.Σ. του ΡΙΚ. AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Δεν ήξεραν, δεν ρώταγαν; Την τελευταία εβδομάδα ο μόνος τρόπος για να αντεπεξέλθω στην ειδησεογραφία είναι να καταπίνω δραμαμίνες (μπας και γλυτώσω από τη ναυτία) και ηρεμιστικά (μπας και χαλαρώσουν τα νεύρα μου). Και να φανταστείτε πως εγώ κάποτε υπήρξα από τις πιο αισιόδοξες περιπτώσεις. Όταν δηλαδή ήρθε η κρίση και μας έριξε στον πάτο έλεγα σε φίλους και γνωστούς πως δεν μπορεί κάποιο θετικό θα βγει από όλη αυτή την ιστορία. Πως ίσως αναγκαστούμε να έρθουμε στα σύγκαλά μας. Πως θα τραβήξουμε μεν ζόρι αλλά θα σταματήσει επιτέλους η διαπλοκή και η διαφθορά και θα αναγκαστούν οι πολιτικοί μας να σοβαρευτούν, δηλαδή να αρχίσουν να ασχολούνται με κάτι πιο εποικοδομητικό από το μέτρημα των ψήφων και το ξεσκόνισμα της καρέκλας τους. Πως δεν θα έχουν πια περιθώριο να λαϊκίζουν ασυστόλως εις βάρος μας και πως και εμείς θα έχουμε πια την κρίση (το κριτήριο εννοώ) να διακρίνουμε το σύνθημα από το παρασύνθημα. Πως δεν θα υπάρχει κανένα περιθώριο ατιμωρησίας των υπευθύνων (και ανεύθυνων) και πως θα σταματήσουν επιτέλους οι ξεπλένηδες της μίζας να περιφέρονται σαν εξέχουσες κοσμικές περσόνες. Με άλλα λόγια είχα την κρυφή ελπίδα πως θα λάμψει η αλήθεια και θα πάει ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Κούνια που με κούναγε! Το μόνο που λάμπει προς το παρόν είναι η εγκληματική ανεπάρκεια των πολιτικών μας ταγών, η οποία αποδεικνύεται καθημερινά μέσα από τη συνεχιζόμενη υποτίμηση της νοημοσύνης μας. Καμία αισιοδοξία δεν έχω λοιπόν. Και γιατί να έχω; Οι πολιτικοί μας συμπεριφέρονται λες και τα τελευταία χρόνια ζούσαν εξορία σε κάποια άλλη χώρα (στην Ελβετία, στις Καναρίους Νήσους, στα νησιά Φίτζι;) <<<<<<< Έπρεπε να γίνει βοηθός γενικός για να απορήσει; Πριν δεν είχε απορίες; Ή μήπως ζούσε μαζί με τους υπόλοιπους σε κάποιο άλλο εξωτικό νησί; και με το που εισέβαλαν οι Τροϊκανοί, επέστρεψαν πίσω με charter flight, για να μας σώσουν. Λες και τόσα χρόνια κάποιοι άλλοι (οι εξωγήινοι; Τα γκρέμλινς; Τα πόκεμον;) μας διοικούσαν, οι οποίοι τα έκαναν μαντάρα και έφεραν τους σημερινούς μας πολιτικούς προ εκπλήξεως. Διότι δεν εξηγείται αλλιώς η έκπληξη που επικαλείται ο καθένας τους, όταν μπροστά τους ξετυλίγεται το ένα σκάνδαλο μετά το άλλο και αυτοί τα αντιμετωπίζουν με την ίδια απορία που αντιμετωπίζει (υποθέτω) ο Χούριγκαν τα στραβά του τραπεζικού μας συστήματος. Λες και είναι δηλαδή ξένοι, που δεν είχαν καμία σχέση με το τι συνέβαινε τόσο καιρό σε αυτό το νησί. Δεν ήξεραν ότι 52 εκατομμύρια έφυγαν από τη Λαϊκή για μπόνους, δεν ήξεραν ότι το ΤΕΠΑΚ πλήρωνε δύο εκατομμύρια ενοίκια για κτήρια που ούτε καν χρησιμοποιούσε, δεν ήξεραν για τη Cyta, δεν ήξεραν για όλο το φαγοπότι που γινόταν σε βάρος του λαού, δεν ήξεραν για την κατάσταση της Λαϊκής πριν ψηφίσουν την κρατικοποίησή της, δεν ήξεραν το έλλειμμα του κράτους που έφερε τους Τροϊκανούς, δεν ήξεραν για τα καταχρηστικά προνόμια, για τα καταχρηστικά ακίνητα, για τις μίζες, για τις λιμουζίνες και τα «τσεκκούθκια».τι ακριβώς ήξεραν λοιπόν; Και αν δεν ήξεραν, γιατί δεν ρώταγαν; Και τώρα θέλουν λέει να κάνουν βαθιές έρευνες. Τα εκατομμύρια έχουν κάνει φτερά, ο κόσμος τρέχει στα κοινωνικά παντοπωλεία, οι αριθμός των ανέργων αυξάνεται και αυτοί δέκα μήνες μετά συμπεριφέρονται λες και δεν όφειλαν να ξέρουν. «Γιατί έπρεπε να πάρουν μπόνους οι υπάλληλοι της Λαϊκής;», διερωτάται ο βοηθός γενικός εισαγγελέας κ. Ερωτοκρίτου. «Για να προβαίνουν σε παράνομες πράξεις και για το γεγονός ότι χάθηκαν στο τέλος πέντε δισεκατομμύρια ευρώ;», συνεχίζει να απορεί. Έπρεπε να γίνει βοηθός γενικός για να απορήσει; Πριν δεν είχε απορίες; Ή μήπως ζούσε μαζί με τους υπόλοιπους σε κάποιο άλλο εξωτικό νησί; Και η Επιτροπή Θεσμών, τα μέλη της οποίας είναι οι ίδιοι που ψήφισαν την κρατικοποίηση της Λαϊκής χωρίς να προσέξουν πως είναι καταχρεωμένη στον ELA, ούτε και αυτοί είχαν απορίες πριν; Η δική μου απορία είναι όμως άλλη. Πώς να αισιοδοξώ με όλους αυτούς τους τάχα μου αλλού ξημερωμένους;

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 15/11/13 18:44 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 Ένα σημαντικό κείμενο Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΛΑΜΠΙΤΣΗ Στις 16 Οκτωβρίου 2013 κυκλοφόρησε στην Οξφόρδη ένα σημαντικό κείμενο με τίτλο «Now for the Long Term». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Αθηνών το δημοσίευσε αυθημερόν με τον τίτλο «Κοιτώντας το μέλλον μακροπρόθεσμα». Σ αυτό, οι σοφοί που το συνέταξαν και αποτελούν μέλη της Επιτροπής Μάρτιν της Οξφόρδης για τις Μελλοντικές Γενεές (Oxford Martin Commission for Future Generations) διατυπώνουν την άποψη πως αυτό που αποτελεί το σημαντικότερο σήμερα πρόβλημα για τις μελλοντικές γενεές είναι η «συλλογική μας αδυναμία να αντιμετωπίσουμε την παράλυση που υπονομεύει τις προσπάθειες αντιμετώπισης των μεγαλύτερων προκλήσεων που θα διαμορφώσουν το μέλλον μας». Η αδυναμία αυτή είναι περισσότερο αδυναμία των ηγετών, οι οποίοι αδυνατούν να κοιτάζουν μπροστά, επειδή «τείνουν να εστιάζουν στο βραχυπρόθεσμο, που προσφέρει ταχύτερα και δυνητικά πιο εύκολα οφέλη με χαμηλότερο πολιτικό κόστος». Η Επιτροπή «Oxford Martin για τις Μελλοντικές Γενιές» ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2012, με σκοπό να καλύψει την αυξανόμενη τάση της σύγχρονης πολιτικής για ενασχόληση με βραχυπρόθεσμους στόχους. Η Επιτροπή είναι επιφορτισμένη να επισημάνει τρόπους ώστε να ξεπεραστούν τα σημερινά αδιέξοδα σε βασικά θέματα, όπως είναι τα της οικονομίας, του κλίματος, του εμπορίου, της ασφάλειας κ.ά. Πρόεδρός της είναι ο Pascal Lamy, πρώην γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Εμπορίου. Μία από τις προσπάθειες της Επιτροπής είναι να φέρει σε συνεργασία τους ηγέτες των κυβερνήσεων, των επιχειρήσεων και της κοινωνίας, με σκοπό να εξεταστεί το αδιέξοδο των διεθνών και εθνικών προσπαθειών αντιμετώπισης των σημαντικότερων προβλημάτων που αφορούν τον κόσμο. Έργο της επιτροπής είναι να περάσει η αντίληψη πως στις αποφάσεις που λαμβάνονται σήμερα πρέπει να ενσωματώνεται μία μακροπρόθεσμη προοπτική, γιατί αυτό θα επιτρέψει στις κοινωνίες και στις επιχειρήσεις να αδράξουν την εξαιρετικές ευκαιρίες και να μειώσουν τους συστημικούς κινδύνους και αδυναμίες που συνδέονται με τη μελλοντική ανάπτυξη. Οι καταστάσεις σήμερα είναι πιεστικές και πρέπει οι ηγέτες να επικεντρωθούν σε όση κληρονομιά έχει απομείνει για τις μελλοντικές γενιές. Αυτή η σημαντική πρωτοβουλία βασίζεται σε μία ομάδα διακεκριμένων επιτρόπων και στις πιο σύγχρονες αναλύσεις παγκοσμίως, όπως επίσης και στην εξειδικευμένη γνώση 300 ερευνητών που σχετίζονται με τη σχολή Martin της Οξφόρδης. Σύμφωνα με το σχετικό κείμενο του Γιάννη Παλαιολόγου στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, «η έκθεση χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο ταυτοποιούνται 7 «μεγα-τάσεις», που επηρεάζουν ολόκληρο τον πλανήτη και διαμορφώνουν τις προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα στις επόμενες δεκαετίες. Πρόκειται για τη δημογραφία (μεγάλοι και γηράσκοντες πληθυσμοί), την κινητικότητα (αστικοποίηση και η διογκούμενη μεσαία τάξη), την κοινωνία (ανεργία και ανισότητα), τη γεωπολιτική (μετασχηματισμοί ισχύος), την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, την υγεία και την τεχνολογία (πληροφορική και επικοινωνίες). Στο δεύτερο μέρος, οι ειδικοί του Oxford Martin Commission εξετάζουν ιστορικές περιπτώσεις πετυχημένης διεθνούς συνεργασίας (την προστασία του στρώματος του Όζοντος, την Κοινή Ευρωπαϊκή Αγορά), αλλά και τους παράγοντες που αποτρέπουν την αποτελεσματική παγκόσμια διαχείριση υπερεθνικών προβλημάτων. Συγκεκριμένα, σημειώνουν ότι οι θεσμοί της διεθνούς πολιτικής δεν έχουν προσαρμοστεί στη σύγχρονη πραγματικότητα της άμεσης, οικουμενικής διασύνδεσης και επικοινωνίας, ότι οι περισσότερες πολιτικές και επιχειρηματικές αποφάσεις είναι βραχυπρόθεσμης λογικής, ότι η πολιτική δεν έχει υπάρξει ανοιχτή σε νέες μεθόδους και παίκτες, ότι στην εποχή μας τα προβλήματα περιπλέκονται και κλιμακώνονται ταχύτατα, πριν μπορέσουν να βρεθούν λύσεις και ότι η παγκοσμιοποίηση οξύνει τις πολιτιστικές διαφορές. Στο τρίτο μέρος, η Επιτροπή παρουσιάζει τη μακροπρόθεσμη ατζέντα της για τη βελτίωση των υποδομών διεθνούς διακυβέρνησης. Αξιοσημείωτη είναι η πρόταση για σύσταση «δημιουργικών συνασπισμών», όπως συμμαχίες μεταξύ κρατών, εταιρειών και πόλεων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Οι σοφοί της Επιτροπής προτείνουν επίσης τη σύσταση ενός παγκόσμιου στατιστικού οργανισμού, μιας WorldStat που θα ενισχύσει την αξιοπιστία και τη διαθεσιμότητα των στατιστικών στοιχείων, καθώς και μέτρα για τον περιορισμό της φοροαποφυγής, για την άμβλυνση της μεροληψίας των πολιτικών αποφάσεων κατά των μελλοντικών γενεών και για την επένδυση στη νέα γενιά». Με τις σημαντικές στατιστικές αναφορές της έκθεσης θα ασχοληθούμε σε προσεχές κείμενο. lampitsis.p@cytanet.com.cy Ηεπιβεβαιωμένη πλέον ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη Λεκάνη του Λεβάντε ήρθε να προσθέσει μία νέα δυναμική στις σχέσεις Κύπρου και Λιβάνου. Οι σχέσεις αυτές υπήρξαν διαχρονικά φιλικές. Σε δύσκολες για τη γειτονική χώρα στιγμές η Κυπριακή Δημοκρατία αποτέλεσε ένα πολύτιμο στήριγμα. Τους λαούς των δύο χωρών συνδέουν και πολιτισμικοί δεσμοί χάρις στην ύπαρξη της Μαρωνίτικης Κοινότητας στην Κύπρο και των Ελληνορθόδοξων στον Λίβανο. Η επίσκεψη του υπηρεσιακού υπουργού Ενέργειας και Υδάτων του Λιβάνου Gebran Bassil και οι συζητήσεις που είχε με τον ομόλογο του κ. Λακκοτρύπη σηματοδοτούν την απαρχή μιας νέας φάσης στις σχέσεις μας με τη γειτονική χώρα. Όπως είναι γνωστό οι δύο χώρες είχαν υπογράψει από το 2007 συμφωνία οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών τους (ΑΟΖ). Δυστυχώς μέχρι σήμερα η συμφωνία αυτή δεν έχει τεθεί σε ισχύ εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν έτυχε επικύρωσης από το Λιβανικό Κοινοβούλιο. Η αρχική δυστοκία στο θέμα της επικύρωσης είχε προκύψει εξαιτίας των ισχυρών παρεμβάσεων της Τουρκίας. Την εποχή εκείνη οι σχέσεις Τουρκίας Λιβάνου ευρίσκονταν από κάθε άποψη στο απόγειό τους. Τουρκία, Λίβανος, Συρία και Ιορδανία είχαν υπογράψει συμφωνίες για δημιουργία ζώνης ελεύθερου εμπορίου και την κατάργηση της βίζας στη διακίνηση των πολιτών τους. Η διαφοροποίηση της κατάστασης στην περιοχή οδήγησε σε πάγωμα της όλης προσπάθειας, καθώς η συμπαράταξη της Τουρκίας με τους αντικαθεστωτικούς της Συρίας προκάλεσε σημαντική επιδείνωση στις σχέσεις της με τη Χεζμπολά, η οποία συμμετέχει στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του Λιβάνου. Τα πράγματα έφτασαν στα άκρα με την Τουρκία να αποσύρει για λόγους ασφάλειας το ειρηνευτικό της απόσπασμα από τον Λίβανο. Η δυστοκία στο θέμα της επικύρωσης συνεχίζεται μέχρι σήμερα εξαιτίας ενός νέου συμβάντος. Αυτό έχει να κάνει με τη συμφωνία που υπογράψαμε με το Ισραήλ και τη διαφορά που προέκυψε ανάμεσα σε Λίβανο και Ισραήλ για τη γραμμή οριοθέτησης των ΑΟΖ τους. Ο Λίβανος δεν αμφισβήτησε ποτέ τη μεταξύ μας συμφωνία και τη γραμμή οριοθέτησης που αυτή περιλαμβάνει. Με στόχο όμως την άσκηση πίεσης στην Κυπριακή Δημοκρατία αρνείται την επικύρωσή της. Στη συνέχεια κινήθηκε πιο διαλλακτικά ζητώντας τη δική μας μεσολάβηση προς την πλευρά του Ισραήλ. Στην υπόθεση μεσολάβηση ισχυρό ρόλο ανέλαβαν οι ΗΠΑ οι οποίες και κατέθεσαν και συμβιβαστική φόρμουλα για αναλογικό διαμοιρασμό της διαφιλονικούμενης ζώνης. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε επίλυση της διαφοράς εξαιτίας και της απουσίας ισχυρής κυβέρνησης στον Λίβανο. Εδώ και μήνες οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας αδυνατούν να συμφωνήσουν στον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης η οποία και θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές. Το τελευταίο αποτέλεσε πρόσθετο ανασταλτικό παράγοντα και στο ζήτημα της επικύρωσης της συμφωνίας με την Κύπρο. Η κυβερνητική κρίση του Λιβάνου προκαλεί επίσης σημαντικές καθυστερήσεις και στις προσπάθειες για αξιοποίηση των σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που οι τρισδιάστατες έρευνες έδειξαν ότι υπάρχουν στη λιβανική ΑΟΖ. Η εκφρασθείσα πρόθεση του Λιβάνου να προχωρήσει σε συζητήσεις και συμφωνία με την Κύπρο για τα θέματα της συνεκμετάλλευσης των κοινών κοιτασμάτων έρχεται στην πράξη να επιβεβαιώσει την ισχύ της προηγούμενης συμφωνίας οριοθέτησης, αφού χωρίς κοινά αποδεκτή γραμμή αυτό είναι εκ των πραγμάτων αδύνατο να γίνει. Η ολοκλήρωση της νέας συμφωνίας πέραν από το ότι διασφαλίζει την αποφυγή των όποιων μελλοντικών τριβών ανάμεσα στις δύο χώρες αναμένεται να οδηγήσει και στην επικύρωση της προηγούμενης συμφωνίας. Η επίσκεψη Bassil έφερε και νέα δεδομένα στον τομέα της ενεργειακής συνεργασίας. Ο Λιβανέζος υπουργός έκανε ξεκάθαρο πως οι δύο χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο πώλησης κυπριακού φυσικού αερίου στον Λίβανο μέσω αγωγού. Έδειξε επίσης ενδιαφέρον για το τερματικό που η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αποφασίσει να κατασκευάσει στο Βασιλικό. Όπως γίνεται αντιληπτό ο αγωγός αυτός θα μπορούσε αρχικά να χρησιμοποιηθεί για την τροφοδοσία του Λιβάνου με κυπριακό φυσικό αέριο και στη συνέχεια αντίστροφα για τη μεταφορά μέρους του λιβανέζικου φυσικού αερίου στην Κύπρο για υγροποίηση. Εδώ να σημειωθεί ότι η Κύπρος είναι χρονικά πολύ πιο μπροστά από τον Λίβανο στον τομέα της αξιοποίησης του δικού της φυσικού αερίου. Από όλα τα πιο πάνω είναι εμφανές ότι τα συμφέροντα των δύο χωρών είναι συμπληρωματικά. Στο χέρι μας είναι με σοβαρή δουλειά και σε χαμηλούς τόνους να προχωρήσουμε στην περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεων μας σε όλα τα επίπεδα με έμφαση και προτεραιότητα τον τομέα της ενέργειας. Ο κ. Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος και πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων του Δημοκρατικού Κόμματος. Τρία γκάλοπ, ένα συμπέρασμα για την Τουρκία Σύγκλιση συμφερόντων με τον Λίβανο Συχνά οι αριθμοί στην πολιτική είναι σημαντικοί, είναι γνωστό ότι δεν αφορούν κάποια ακίνητη διαδικασία, δίνουν όμως τις βασικές κατευθύνσεις που «ψηφίζει» στιγμιαία ένα εκλογικό σώμα. Οι αριθμοί ενημερώνουν τις ηγεσίες και κινητοποιούν τις οργανωτικές δυνατότητες. Ουσιαστικά ουδείς μπορεί να τους αγνοήσει, καθώς όλα τα κόμματα στην Τουρκία κάνουν σχεδιασμούς για τις δημοτικές εκλογές που είναι προγραμματισμένες για τον προσεχή Μάρτιο. Τρεις δημοσκοπήσεις δείχνουν τις τάσεις στο εκλογικό σώμα. Η εφημερίδα «Σαμπάχ» στις 7 Νοεμβρίου κάνει λόγο για δύο γκάλοπ. Το πρώτο που διενήργησε η εταιρεία Konda μεταξύ 5 και 6 Οκτωβρίου, σε δείγμα καταγράφονται οι εξής αριθμοί: Κόμμα Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης (ΚΑΔ) 51,4%, Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, (ΡΛΚ), 22,9%, Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης, ΚΕΔ, 14,2%, Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας (ΚΕΔ) 7,3%. Η δεύτερη από την εταιρεία Pollmark μεταξύ Οκτωβρίου σε δείγμα 3.102, το ΚΑΔ λαμβάνει 50,24%, το ΡΛΚ 24,8%, το ΚΕΔ 12,7% και το ΚΕΔ 7,9% Ένα τρίτο γκάλοπ δείχνει τάσεις και κριτικές προσεγγίσεις γύρω από το πακέτο μεταρρυθμίσεων που παρουσίασε ο Τ. Ερντογάν στις 30 Σεπτεμβρίου. Η «Χουριέτ» στις 28 Οκτωβρίου δημοσίευσε γκάλοπ που οργάνωσε η εταιρεία «Μετροπόλ» με πρόσωπα σε 31 επαρχίες. Το 48% θεωρεί το πακέτο «επαρκές», ενώ στους υποστηρικτές των κομμάτων της αντιπολίτευσης (ΡΛΚ, ΚΕΔ, ΚΕΔ) το «ανεπαρκές» φτάνει στο 80%. Στα ειδικότερα σημεία οι αριθμοί διαφοροποιούνται: α. Το 58% θεωρεί θετικό το μέτρο Του ΠΕΤΡΟΥ ΖΑΡΟΥΝΑ Toυ ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ της επιστροφής στα παλαιά ονόματα στις κουρδικές επαρχίες. β. Το 48% ψηφίζει το μέτρο της διδασκαλίας στην κουρδική στα ιδιωτικά σχολεία. γ. Το 76% υποστηρίζει την άρση της απαγόρευσης της μαντίλας στους δημόσιους χώρους. δ. Ένα εντυπωσιακό 53% αντιτίθεται στον τερματισμό του όρκου που δίνουν τα παιδιά στα σχολεία. Δύο σημεία που αναμενόταν να περιληφθούν στο πακέτο αλλά τελικά αποσύρθηκαν έχουν σημαντική θετική απήχηση στην τουρκική κοινή γνώμη: η επίσημη αναγνώριση των χώρων λατρείας των Αλεβιτών και η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Το 63% υποστηρίζει το αίτημα της αλεβίτικης κοινότητας, ενώ το 54% ευνοεί την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Στο συνολικό ερώτημα «πώς πηγαίνει η χώρα» το 45% βλέπει τη χώρα να πηγαίνει «καλά»,το 40% να «χειροτερεύει». Οι δύο αυτοί αριθμοί, καθώς και το σύνολο των δημοσκοπήσεων ευνοούν το ΚΑΔ και τον Τ. Ερντογάν, καθώς οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης μένουν καθηλωμένες στα παλαιά ποσοστά τους και, κυρίως, κανένα κόμμα δεν εισπράττει τη φθορά από την άσκηση της εξουσίας ή τα λάθη της διακυβέρνησης του ΚΑΔ. Ένα, ιδιαιτέρως σπάνιο φαινόμενο, αν ρίξουμε μία ματιά στο τι γίνεται σε άλλες χώρες ή τι γινόταν στην παλαιότερα στην Τουρκία. Το γεγονός αυτό δίνει σαφές πλεονέκτημα στον Τ. Ερντογάν και το ΚΑΔ στις επερχόμενες εξελίξεις μέσα στο 2014 (δημοτικές εκλογές και εκλογή νέου Προέδρου). ΚΥΠΕ Οι προσφυγές περιορίζονται με ελπίδα Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ Οι τοποθετήσεις του Σωκράτη Χάσικου με τις οποίες εξέφρασε τον προβληματισμό του για την αύξηση των ε/κ προσφυγών στην επιτροπή αποζημιώσεων των Κατεχομένων, προαναγγέλλοντας παράλληλα τη λήψη μέτρων, δεν ήταν κάτι καινούργιο. Πρόκειται για ένα θέμα που συζητείται εδώ και καιρό, σε επίπεδο περισσότερο φιλολογικό, αν κρίνει κανείς από τις μέχρι σήμερα ενέργειες, το οποίο, όμως, τίθεται επιτακτικά, αφού ο αυξανόμενος αριθμός προσφυγών, δημιουργεί τις προϋποθέσεις τα επόμενα χρόνια τα δεδομένα επί του εδάφους να γίνουν τέτοια που θα καθιστούν την όποια συζήτηση του Κυπριακού άνευ ουσίας. Πρόκειται προφανώς για εξέλιξη που δεν ήρθε από το πουθενά, ούτε απλώς συνέβη, αλλά φέρει τη σφραγίδα όλων αυτών που από το 1974 διαχειρίστηκαν το Κυπριακό και το θέμα των προσφύγων ειδικότερα. Μία διαχείριση την οποία από την αρχή χαρακτήριζε η προχειρότητα, η δημαγωγία και τα συνθήματα. Την ίδια στιγμή έχω την εντύπωση ότι οι όποιες ενέργειες θα έχουν περισσότερο χαρακτήρα εντυπωσιασμού, αφού δύσκολα μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα που έχει ήδη αρχίσει να αυτορυθμίζεται. Κατ αρχάς, δεν ξέρω πόσο λογικό είναι υπό τις υφιστάμενες οικονομικές συνθήκες, 39 χρόνια μετά την εισβολή, να συνεχίζουμε να χωρίζουμε τους πολίτες σε πρόσφυγες και μη. Ούτε βλέπω πώς μπορεί να προχωρήσει σε ουσιαστικά μέτρα στήριξης των προσφύγων (ικανά να λειτουργήσουν αποτρεπτικά), μία Πολιτεία που σήμερα αδυνατεί να στηρίξει και τις πλέον ευάλωτες ομάδες. Ακούστηκε π.χ. ότι ίσως θα πρέπει προς την κατεύθυνση αυτή να αξιοποιηθεί η χαλίτικη γη. Εφόσον όμως αυτό είναι εφικτό, δεν θα έπρεπε να γίνει προς ανακούφιση ανθρώπων που έχουν την περισσότερη ανάγκη, ανεξαρτήτως αν είναι πρόσφυγες ή όχι; Ή για το σχεδιασμό ενός σοβαρού σχεδίου ανάπτυξης; Εκτός κι αν τα μέτρα θα στρέφονται προς την απαγόρευση των προσφυγών (άμεσης ή έμμεσης όπως η τελευταία πρόταση Φυττή να λειτουργήσει το κράτος ως κηδεμόνας). Κάτι που, αν εξαρτάτο από εμάς, θα κάναμε, περνώντας μία νομοθεσία και θα καθαρίζαμε. Όπως, αν εξαρτάτο από εμάς, ουδέποτε θα είχαν ανοίξει τα οδοφράγματα. Άλλωστε, έχουμε αποδείξει ότι, παρά το τι λέμε, στο status quo είμαστε καλοί. Και την επομένη θα προχωρούσαμε σε μία ακόμα αντικατοχική με τους ίδιους πρωταγωνιστές και τα ίδια συνθήματα. Δεν μπορώ όμως να δω τότε με ποιον τρόπο θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε να είμαστε πειστικοί (όσο πειστικοί είμαστε) στην επιχειρηματολογία μας ότι θα πρέπει να γίνουν σεβαστές οι ανθρώπινες ελευθερίες, από τη στιγμή που ως κράτος <<<<<<< Όσο η «επιστροφή» θα παραμένει περισσότερο σύνθημα παρά προοπτική, ο πρόσφυγας θα είναι διατεθειμένος να διαπραγματευτεί την πώληση της περιουσίας του ακόμα και με αντάλλαγμα ένα εξευτελιστικό ποσό. θα απαγορεύαμε στους πολίτες να προσφύγουν σ ένα οργανισμό πουλόγω των δικών μας ανίκανων χειρισμών- το ΕΔΑΔ αναγνωρίζει ως το μόνο ένδικο μέσο επανάκτησης της περιουσίας τους. Που θα του στερούσαμε τον μόνο τρόπο που ρεαλιστικά διαθέτει σήμερα να διεκδικήσει τα δικαιώματά του. Έχω την εντύπωση ότι όσο δεν διαφαίνονταν ρεαλιστικές πιθανότητες συνολικής λύσης ή άλλου τρόπου επανάκτησης της περιουσίας του, όσο η επιστροφή θα παραμένει περισσότερο σύνθημα παρά προοπτική, ο πρόσφυγας θα είναι διατεθειμένος (από τη στιγμή που και η οικονομική διαχείριση υπήρξε τέτοια) να διαπραγματευτεί την πώληση της περιουσίας του έστω και στο 1/10 της πραγματικής της αξίας. Που είναι καλύτερο από το τίποτε. Και τα όποια μεμονωμένα μέτρα δεν μπορούν να είναι αποτρεπτικά τουλάχιστον σε βάθος χρόνου. Αν την Πολιτεία όντως ανησυχεί ο ρυθμός αύξησης των προσφυγών στην επιτροπή, θα πρέπει να προβληματιστεί σοβαρά πώς επαναφέρει στον κόσμο την ελπίδα. Πώς δίνει ξανά σάρκα και οστά στο όραμα της επανένωσης που, αν μη τι άλλο μέχρι το 2003, φάνταζε πραγματικό. Δημιουργώντας ουσιαστικές προϋποθέσεις επιστροφής ή ανάκτησης της περιουσίας του. Ή τουλάχιστον κάνοντας τα αυτονόητα που θα αφήνουν το ενδεχόμενο αυτό ανοικτό. Και αυτό δεν γίνεται εκφράζοντας ανησυχία κάθε φορά που επιχειρείται επανέναρξη της προσπάθειας για λύση. Ούτε με εξάρσεις λαϊκισμού που δημιουργούν στον κόσμο την αίσθηση ότι όλοι είναι εναντίον μας και άρα δεν είναι δυνατή η εξεύρεση αποδεκτής λύση. Ούτε με συναντήσεις ΑΚΕΛ-ΡΤΚ μετά από τις οποίες καλούν τους νυν ηγέτες να αποδεχτούν τα συμφωνηθέντα, στα οποία αυτοί που κατέληξαν δεν δέχθηκαν να δεσμευτούν. Μία στρατηγική με ρεαλισμό, σύνεση και ειλικρίνεια που θα δίνει εκ νέου προοπτική είναι αυτή που μπορεί να περιορίσει τις προσφυγές κρατώντας ανοικτό το Κυπριακό. Είναι και η μόνη που μπορεί να το κλείσει με τρόπο που σήμερα φαντάζει ανέφικτος. antopoly@cytanet.com.cy

11 11 - EPIKAIROTHTA_Master_cy 15/11/13 19:49 Page 11 Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Στάσιμες οι έρευνες για την οικονομία Δεμένα τα χέρια των ανακριτών εν αναμονή εμπειρογνωμόνων Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ Στο ψυγείο βρίσκονται οι έρευνες για την οικονομία, αφού η πολυπλοκότητα του ανακριτικού έργου και η ιδιομορφία των υπό εξέταση υποθέσεων αναγκάζει τους πάντες να βρίσκονται σε στάση αναμονής, μιας και καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις θα διαδραματίσουν οι εξειδικευμένοι ελεγκτικοί οίκοι. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι η Γενική Εισαγγελία θα απευθυνθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο με σκοπό να εγκρίνει σχετικό προϋπολογισμό για την κάθοδο των εμπειρογνωμόνων. Οι ειδικοί από τους οποίους θα ζητηθεί βοήθεια θα έλθουν στην Κύπρο για να συζητήσουν με τη Γενική Εισαγγελία και με την ανακριτική ομάδα της Αστυνομίας που διερευνά την υπόθεση. Ο βοηθός γενικός εισαγγελέας, Ρίκκος Ερωτοκρίτου, ανέφερε στην «Κ» ότι «αυτή τη στιγμή είναι πρόωρο να μιλάμε για συγκεκριμένα αδικήματα που διερευνώνται, αφού προηγουμένως πρέπει να επιλεγούν οι εμπειρογνώμονες οι οποίοι θα βοηθήσουν στο έργο μας». Ερωτηθείς εάν θα προκύψουν εξελίξεις σύντομα, ο κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι είναι δύσκολο εντός του Νοεμβρίου να έλθουν στην Κύπρο οι εμπειρογνώμονες. Κάποιοι έδωσαν έγγραφα Σε σχέση με αυτή καθ αυτή την πορεία του ανακριτικού έργου, μέχρι στιγμής δεν ελήφθησαν πολλές καταθέσεις εκτός από ορισμένα άτομα-στελέχη τραπεζών τα οποία παρέδωσαν στις Αρχές κάποια σημαντικά έγγραφα, το περιεχόμενο των οποίων διερευνάται.. Σημειώνεται ότι το ανακριτικό έργο διενεργείται από τέσσερεις πενταμελείς ομάδες, που βρίσκονται σε συνεννόηση με τη Γενική Εισαγγελία και δη τον προϊστάμενό της, Κώστα Κληρίδη. Αστυνομική πηγή ανέφερε στην «Κ» ότι «αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε μόλις στα αρχικά στάδια του έργου μας». Η ίδια πηγή είπε ότι οι ανακριτές περιμένουν τις εξελίξεις, αλλά ταυτόχρονα δίνουν έμφαση σε πιθανές υποθέσεις χειραγώγησης τιμών και αδικήματα συγκάλυψης. Οι έρευνες στην Κεντρική Στον ίδιο παρονομαστή με την οικονομία βρίσκονται και οι έρευνες που εξαγγέλθηκαν εδώ και περίπου 15 ημέρες στην Κεντρική Τράπεζα και την εσωτερική κόντρα μεταξύ διοικητή και μελών του Διοικητικού Συμβουλίου. Αφορμή το συμβόλαιο που υπογράφηκε με την «Αlvarez Με αργά βήματα προχωρά η αστυνομική έρευνα για την οικονομία και ειδικότερα για τις τράπεζες. Οι διωκτικές Αρχές αναμένουν την κάθοδο εμπειρογνωμόνων. <<<<<<< Στο μικροσκόπιο πιθανές υποθέσεις χειραγώγησης τιμών και αδικήματα συγκάλυψης. & Marsal». Η μοναδική ουσιαστική κατάθεση που ελήφθη ήταν από τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκο Δημητριάδη, ο οποίος υπέβαλε σχετικό παράπονο στην Αστυνομία. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Δημητριάδης υπέβαλε παράπονο σε σχέση με διαρροή εγγράφου που αφορούσε το συμβόλαιο με την «Αlvarez & Marsal». Όπως πληροφορούμαστε, οι ανακριτές θα επισκεφθούν εκ νέου τον διοικητή μόνο όταν ληφθούν όλες οι καταθέσεις από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Με βάση καταγγελίες μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας η Αστυνομία διερευνά υπόθεση πλαστογράφησης συμβολαίου για την αμοιβή του οίκου «Alvarez & Marsal» με προχρονολόγηση της ημερομηνίας υπογραφής προκειμένου να εξαπατηθούν τα μέλη του Δ.Σ. της Τράπεζας. Οι αρχικές οδηγίες που δόθηκαν από την Εισαγγελία, η οποία αυτεπαγγέλτως διέταξε τη διεξαγωγή της ποινικής έρευνας, ήταν όπως εντός 10 ημερών ο φάκελος της υπόθεσης αποσταλεί στη Νομική Υπηρεσία για τη λήψη αποφάσεων. Οι πρώτες ενδείξεις έκαναν λόγο ότι για κατάθεση αναμενόταν να κληθούν γύρω στα 15 άτομα, τα ονόματα των οποίων εμπλέκονται στην υπόθεση. Τα εν λόγω άτομα επίσης, ενδεχομένως να ήταν σε θέση να δώσουν στοιχεία για τα υπό διερεύνηση αδικήματα. Πάντως, ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ανακριτές παρέλαβαν σωρεία εγγράφων από την Κεντρική Τράπεζα μεταξύ των οποίων και έγγραφα που αφορούν την αλληλογραφία του κ. Δημητριάδη με τον οίκο «Αlvarez & Marsal». ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Απάντηση κ. Αντ. Παπαδοπούλου σε σχόλια της «Καθημερινής» Αναφέρομαι στη στήλη «Παραπολιτικά» της εφημερίδας σας ημερομηνίας 10 Νοεμβρίου, 2013 με τίτλο «Ο ήρως της εβδομάδος» καθώς επίσης στο ένθετο «Δήκτης» του Παρασκηνίου της ίδιας έκδοσης, όπου υπάρχει μια άδικη, αναίτια και επιθετική αναφορά στο πρόσωπό μου, για την οποία έντονα διαμαρτύρομαι. Παρακαλώ όπως ο «ανώνυμος συγγραφέας» επανορθώσει και απολογηθεί στην επόμενή σας έκδοση, για όσα ψευδή, κακόβουλα και αντιδεοντολογικά μου καταλογίζει. Είναι παντελώς ανυπόστατος ο ισχυρισμός του πως συκοφάντησα την εφημερίδα «Καθημερινή» για διαπλοκή και θεωρώ ως αποκύημα φαντασίας και λίβελλο κάτι τέτοιο, καθώς επίσης και το ύφος, τη φρασεολογία, τους χαρακτηρισμούς και τα υπονοούμενα που αναφέρονται σ εμένα. Όπως και τηλεφωνικώς σας εξήγησα, κατά τη διάρκεια πρόσφατης ενημερωτικής επίσκεψης Κυπρίων δημοσιογράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προσπάθησα να εξηγήσω, σε συγκεκριμένο δημοσιογράφο της εφημερίδας σας, τη θέση μου πως υπάρχουν σοβαρά οικονομικά και πολιτικά επιχειρήματα που συνηγορούν όπως η Κυπριακή Δημοκρατία ζητήσει από τους ευρωπαίους εταίρους μας και άλλους ξένους δανειστές μας κούρεμα του εξωτερικού χρέους της χώρας. Ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος σας είχε διαφορετική άποψη, πράγμα βέβαια απόλυτα θεμιτό και σεβαστό. Όταν του παρέθεσα συγκεκριμένα επιχειρήματα τα οποία αμφισβητούσαν την άποψή του, η οποία ήταν και βασισμένη σε λανθασμένα οικονομικά στοιχεία, ο ίδιος εξεμάνη. Συμπεριφερόμενος ως να ήταν ο κάτοχος της «μόνης και απόλυτης αλήθειας» προχώρησε πλάθοντας και δημοσιεύοντας στην εφημερίδα σας σενάρια «δημοσιογραφικής φαντασίας», με προφανή στόχο να πλήξει την προσωπικότητα και τη θέση μου ως ευρωβουλευτή. Σέβομαι την άποψη που εξέφρασε ότι δεν ενδείκνυται κούρεμα του εξωτερικού χρέους της χώρας, αλλά απαιτώ ταυτόχρονα και σεβασμό της δικής μου άποψης, που σε αντίθεση με τη δική του ήταν και απόλυτα τεκμηριωμένη. Το κούρεμα του εξωτερικού χρέους της χώρας, όχι μόνο είναι μια πιθανή λύση αλλά ίσως να είναι και η μόνη διέξοδος από τα σημερινά τραγικά αδιέξοδα της οικονομίας μας. Αυτή είναι η πραγματική αλήθεια για το τι έγινε στις Βρυξέλλες αλλά και η όλη ουσία του θέματος. Όλα τα υπόλοιπα είναι μυθοπλασίες του δημοσιογράφου σας, ο οποίος συνελήφθη ανεπαρκώς πληροφορημένος για ένα σοβαρό οικονομικό θέμα και θέλησε να αντιδράσει με αυτό τον απαράδεκτο τρόπο. Αν δεν ανασκευαστούν τα όσα ψευδή και ανυπόστατα δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα σας, δυστυχώς δεν θα έχω άλλη επιλογή παρά να λάβω όλα τα δέοντα μέτρα. Με εκτίμηση, Αντιγόνη Παπαδοπούλου Ευρωβουλευτής

12 12 - POLITIKI_Master_cy 11/15/13 7:29 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 17 Νοεμ βρίου 2013 Η καυτή ατζέντα και οι μαύρες τρύπες Εργασιακά και Ταμεία Συντάξεων τα μεγάλα εμπόδια στον δρόμο της κυβέρνησης για τις ιδιωτικοποιήσεις των ημικρατικών Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ <<<<<<< Κλίμα αβεβαιότητας μεταξύ των εργαζομένων, από βδομάδα στα βαθιά οι διαβουλεύσεις. Ο Πάμπος Χαραλάμπους είναι 50 ετών, ένας από τους υπαλλήλους της CYTA, στην οποία εργοδοτείται εδώ και 25 χρόνια. Είναι ένας από τις χιλιάδες εργαζόμενους στον ημικρατικό τομέα που μέχρι σήμερα αγνοούσαν την έννοια της εργασιακής αβεβαιότητας. Από την τελευταία παρουσία της τρόικας στο νησί και μετά ο κ. Χαραλάμπους, όπως και το υπόλοιπο προσωπικό του τηλεπικοινωνιακού οργανισμού, ατενίζουν με ανησυχία το εργασιακό τους μέλλον. Ανησυχία και φόβους για διατάραξη της εργασιακής ηρεμίας, που ενδεχομένως να προκαλέσουν οι ιδιωτικοποιήσεις εκφράζονται και από κυβερνητικής πλευράς. Για τα επόμενα δύο χρόνια η κυβέρνηση θα ακροβατεί μεταξύ των σκληρών απαιτήσεων της τρόικας και περιορισμού από την άλλη των κοινωνικών αντιδράσεων, που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προκληθούν. Οι μειώσεις θέσεων εργασίας αλλά και οι περικοπές μισθών και ωφελημάτων, όπως συμβαίνει στις Κυπριακές Αερογραμμές για να καταστεί ελκυστική η εταιρεία στους ιδιώτες επενδυτές, έχουν επισημανθεί και από το Συμβούλιο Εθνικής Οικονομίας (ΣΕΟ), το οποίο χαρακτηρίζει το θέμα των εργαζομένων ως το δυσκολότερο του εγχειρήματος των ιδιωτικοποιήσεων, που ενδεχομένως να προκαλέσει τριβές και με την τρόικα. Η κίνηση του υπουργού Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη, να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με τις συντεχνίες, αρχής γενομένης από την ερχόμενη Τρίτη, στοχεύει στην αποφυγή συγκρούσεων με την προϋπόθεση, όπως διαμηνύουν οι συντεχνίες, η κίνηση του υπουργού να είναι ουσιαστική και όχι προσπάθεια να καταστούν απλώς μέτοχοι τετελεσμένων. Το κυβερνητικό επιτελείο αυτή την περίοδο έχει ενώπιόν του δύο εκθέσεις για το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Μία του ΣΕΟ και μία από την PWC, το περιεχόμενο των οποίων κινείται στον καθορισμό του γενικού πλαισίου των ιδιωτικοποιήσεων. Αυτό το οποίο τονίζεται από κυβερνητικούς κύκλους και στόχο έχει να κατευνάσει τις ανησυχίες είναι οι όποιες αλλαγές συντελεστούν, να έχουν ως πρωταρχικό στόχο τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος. Το άλλο που απασχολεί και καταγράφεται στην έκθεση του ΣΕΟ είναι οι διαφανείς διαδικασίες, που θα προσελκύσουν σοβαρούς επενδυτές και κατά συνέπεια έσοδα στα κρατικά ταμεία. Πρώτη στη λίστα η CYTA Και στις δύο εκθέσεις που έχει στα χέρια της η κυβέρνηση το μόνο ξεκάθαρο σημείο, είναι η σειρά με την οποία θα γίνουν οι ιδιωτικοποιήσεις. Η CYTA φιγουράρει στην πρώτη θέση, με τους ειδικούς να υποστηρίζουν ότι είναι η ευκολότερη περίπτωση για να ξεκινήσει η υλοποίηση της όλης διαδικασίας. Και εδώ όμως υπάρχουν θέματα αγκάθια, αλλά και μαύρες τρύπες στα οικονομικά του Οργανισμού, που η κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει. Ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος έχει να κάνει με τα 100 εκατομμύρια ευρώ που δόθηκαν με τη μορφή ομολόγου, επί διακυβέρνησης Χριστόφια, και άλλα 150 που επενδύθηκαν από το Ταμείο Συντάξεων το οποίο είναι εγγυημένο από το κράτος. Επί του προκειμένου, απαντήσεις από κυβερνητικής πλευράς δεν υπάρχουν. Η αντιμετώπισή του παραπέμπεται στο μέλλον, με την ελπίδα το 2016 που θα είναι χρονιά έναρξης των ιδιωτικοποιήσεων, τα οικονομικά του κράτους να έχουν βελτιωθεί. Και αν στην περίπτωση του Ταμείου Συντάξεων υπάρχει η σχετική σιγουριά της κρατικής εγγύησης, δεν συμβαίνει το ίδιο με τη διασφάλιση της εργασίας για του υπαλλήλους της CYTA. Θεωρείται κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι ο τηλεπικοινωνιακός οργανισμός μέχρι το 2016 θα μειώσει σημαντικά το εργατικό δυναμικό του. Είτε με πακέτα αποχώρησης στα πρότυπα των τραπεζών, είτε με συνταξιοδοτήσεις, ακόμα και με απολύσεις, αν κριθεί αναγκαίο. Στην προσπάθεια εξορθολογισμού του Οργανισμού, σε διοικητικό και οικονομικό επίπεδο είναι βέβαιο ότι σοβαρό πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν και οι θυγατρικές εκτός Κύπρου οι οποίες είναι ζημιογόνες για τη μητρική εταιρεία, όπως η CYTA HELLAS. Ο στρατηγικός επενδυτής είναι το μοντέλο ιδιωτικοποίησης που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες. Οι εκτιμήσεις που υπάρχουν από μέλη του ΣΕΟ, όπως ο Σωφρόνης Κληρίδης για το ποσοστό που θα πρέπει να παραχωρηθεί στον ιδιώτη, είναι σίγουρο ότι θα προκαλέσει πολιτικές και συντεχνιακές αντιδράσεις. Τα 1,4 δισ. ευρώ που απαιτεί η Τρόικα, υποστηρίζει ο κ. Κληρίδης, για να αντληθεί θα πρέπει οι ιδιώτες να πάρουν τουλάχιστον το 80% του μετοχικού πακέτου των προς ιδιωτικοποίηση οργανισμών. Οι ίδιες απόψεις καταγράφονται και σε τεχνοκρατικό επίπεδο, τις οποίες ωστόσο δεν συμμερίζονται οι συντεχνίες. Ασφυκτικά είναι τα χρονικά περιθώρια για την κυβέρνηση, αφού μέχρι τα Χριστούγεννα θα πρέπει να έχει ψηφιστεί από το Υπουργικό Συμβούλιο ο οδικός χάρτης, που είναι προαπαιτούμενο για την εκταμίευση της επόμενης δόσης των 186 εκατομμυρίων ευρώ από τον Μηχανισμό Στήριξης. Ανησυχούν οι «Σοφοί», πιέζει ο χρόνος Στα χέρια του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, βρίσκεται έκθεση του Συμβουλίου Εθνικής Οικονομίας, η οποία καθορίζει το γενικό πλαίσιο στο οποίο πρέπει να κινηθούν οι ιδιωτικοποιήσεις οργανισμών. l Αναγκαιότητα ιδιωτικοποιήσεων σε συνάρτηση με τα οικονομικά οφέλη. l Οι κίνδυνοι που πρέπει να προσεχθούν για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του εγχειρήματος. l Διαφάνεια, προσεχτική μελέτη, εμπειρία από άλλες χώρες. l Ενίσχυση ρυθμιστικών αρχών αποτροπή κερδοσκοπικών κρουσμάτων. Η κυβέρνηση έχει ζητήσει από την Τρόικα και έγινε δεκτό, όπως στις ιδιωτικοποιήσεις ημικρατικών οργανισμών ληφθούν υπόψη ευαίσθητα ζητήματα που άπτονται θεμάτων δημοσίου συμφέροντος και εθνικής ασφάλειας. Όποια και αν είναι η μορφή που θα λάβουν τελικά οι ιδιωτικοποιήσεις, τόσο η κυβέρνηση όσο και το Συμβούλιο Εθνικής Οικονομίας, τονίζουν ότι στην παρούσα φάση αυτό που προέχει είναι η διασφάλιση όσο γίνεται μεγαλύτερου αριθμού θέσεων εργασίας. Ωστόσο, τα χρονικά περιθώρια είναι ασφυκτικά για τη Λευκωσία, η οποία θα πρέπει μέχρι τα Χριστούγεννα να έχει ολοκληρώσει τον οδικό χάρτη για τις αποκρατικοποιήσεις, διαφορετικά κινδυνεύει να μην εξασφαλίσει την επόμενη δόση των 186 εκατομμυρίων ευρώ από τον Μηχανισμό Στήριξης. «Είναι γνωστές οι δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει, με το Μνημόνιο. Πρέπει σύντομα αυτές οι δεσμεύσεις να μετουσιωθούν σε συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις, σ ένα πλάνο που να προσδιορίζει επακριβώς τις επιδιώξεις μας, σε σχέση με αυτό το ζήτημα. Από τη μία έχουμε δεδομένο τον εισπρακτικό στόχο (1,4 δισ. ευρώ), το μεγαλύτερο μέρος του οποίου θα πρέπει να έχει εισπραχθεί μέχρι το 2016 (1 δισ.)», δήλωσε την Παρασκευή στις Βρυξέλλες ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, στο περιθώριο της συνεδρίασης του Συμβουλίου Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε. (ECOFIN). «Δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις ακόμη από το Υπουργικό Συμβούλιο ακόμη, αλλά αυτό θα γίνει σύντομα, αφού υπάρξει και διάλογος με όλους τους εμπλεκόμενους», σημείωσε και κατέληξε με την επισήμανση ότι «οι θέσεις εργασίας διασφαλίζονται από την καλύτερη δυνατή οικονομική διαχείριση του κάθε κρατικού οργανισμού. Δεν θα θεωρούσα ότι ειδικά σε κάποιους οργανισμούς που δραστηριοποιούνται σε εξεζητημένους τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας, η κρατική διαχείριση μέχρι σήμερα ήταν η καλύτερη δυνατή». ΦIΛIΠΠOΣ XPHΣTOY Ρυθμιστική Αρχή η ΑΛΚ Η Αρχή Λιμένων Κύπρου είναι ο δεύτερος ημικρατικός ο οποίος θα αλλάξει θεσμική μορφή, όχι όμως στα πρότυπα της CYTA. Η φύση αλλά και το αντικείμενο της ΑΛΚ οδηγούν την τεχνοκρατική ομάδα που χειρίζεται τη θέσπιση πλαισίου ιδιωτικοποιήσεων, να διαφοροποιηθεί ως προς το μοντέλο. Η επικρατέστερη επιλογή είναι να διαχωριστεί το εμπορικό κομμάτι από τον εποπτικό ρόλο της ΑΛΚ. Αυτό σημαίνει, ότι οι εμπορικές υπηρεσίες που προσφέρει σήμερα ο ημικρατικός οργανισμός μπορούν να δοθούν σε ιδιώτη διαχειριστή, στα πρότυπα που δόθηκε η διαχείριση των αεροδρομίων. Η ΑΛΚ θα κρατήσει μόνο, τον εποπτικό ρόλο ως ρυθμιστική αρχή. Οι του Συμβουλίου Εθνικής Οικονομίας υπολογίζουν ότι με τη συγκεκριμένη επιλογή μπορούν να αντληθούν άμεσα οικονομικοί πόροι. Διαχωρισμός και στην ΑΗΚ Η εκκρεμότητα που παρατηρείται με το γενικότερο ζήτημα της αγοράς ενέργειας στην Κύπρο, η ενδιάμεση λύση με το φυσικό αέριο, οι ανανεώσιμες πηγές καθώς και η προοπτική εισαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το Ισραήλ, καθιστούν το τοπίο στην Αρχή Ηλεκτρισμού ρευστό. Ένα εξίσου σημαντικό θέμα που παραμένει σε εκκρεμότητα και αυξάνει τα πρακτικά προβλήματα μεταβολής του θεσμικού πλαισίου της ΑΗΚ, είναι και το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιοκτήτης και διαχειριστής του οποίου παραμένει η ΑΗΚ. Στις προεργασίες που έχουν κάνει οι τεχνοκράτες του Υπ. Οικονομικών είναι και στην ΑΗΚ να υπάρξει διαχωρισμός του εμπορικού σκέλους του Οργανισμού από τις υποδομές διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες θα αναληφθούν πλήρως από μία ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή. Στο εμπορικό σκέλος το μοντέλο ιδιωτικοποίησης θα είναι αυτό του ιδιώτη επενδυτή. Στο θέμα του προσωπικού θεωρείται βέβαιο ότι ο αριθμός θα πέσει κατά πολύ από τον σημερινό των εργαζομένων. Αυτό θα καταστεί εφικτό πρώτα με πακέτα αποχώρησης, συνταξιοδοτήσεις και, αν απαιτηθεί, με απολύσεις. Έντονο προβληματισμό προκαλούν οι συντονισμένες αντιδράσεις στην ΑΗΚ οι οποίες απορρίπτουν κάθε σκέψη, έστω και ήπιας μεταβολής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του Οργανισμού. Μετράνε τα κουκιά τους οι μονομάχοι του ΔΗΚΟ Μάριος Καρογιάν και Νικόλας Παπαδόπουλος στον προεκλογικό αγώνα με άρωμα προεδρικών εκλογών Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Το επιτελείο του Mάριου Καρογιάν θεωρεί ότι έχει το επάνω χέρι στον κομματικό μηχανισμό. Η κομματική συγκέντρωση που πραγματοποίησε ο Μάριος Καρογιάν στη Λευκωσία, ο όγκος και ο παλμός της μπορεί να θεωρηθεί ως μία πρώτη γεύση του προεκλογικού μενού που θα σερβίρουν και οι δύο υποψήφιοι τις επόμενες 14 ημέρες μέχρι το άνοιγμα της κομματικής κάλπης. Η συνάθροιση δύο και πλέον χιλιάδων υποστηρικτών του νυν προέδρου του ΔΗΚΟ, μπορεί άνετα να θεωρεί και ως επίδειξη δύναμης προς το αντίπαλο στρατόπεδο και σαν απάντηση στο επιτελείο Νικόλα Παπαδόπουλου στα περί υπεροχής στην κομματική βάση. Και αν η δύναμη της εικόνας μπορεί να επηρεάσει ένα κομμάτι του ΔΗΚΟ και να το στρέψει προς το μέρος του εν δυνάμει νικητή με το ρεύμα της «παράστασης νίκης», οι δυο υποψήφιοι έδειξαν τις προθέσεις τους ως προς το πού θα κινηθούν, κατά την επίσημη υποβολή της υποψηφιότητάς τους. Ο Μάριος Καρογιάν ήταν ιδιαίτερα σκληρός και επιθετικός με τον αντίπαλό του, τακτική που όπως λένε πηγές από το επιτελείο του θα συνεχισθεί. Από την άλλη ο Νικόλας Παπαδόπουλος απέφυγε, επί του παρόντος, τη μετωπική ρήξη κεντρίζοντας τον απλό ΔΗΚΟϊκό, με αναφορές στους Σπύρο Κυπριανού και Τάσσο Παπαδόπουλο. Με το παρασκήνιο στο ΔΗΚΟ ΦIΛIΠΠOΣ XPHΣTOY Από την κομματική βάση αντλεί δύναμη η υποψηφιότητα Παπαδόπουλου υποστηρίζει το επιτελείο του. να βρίσκεται αυτή την περίοδο σε πορεία κορύφωσης, τα επιτελεία επιδίδονται σε ασκήσεις επί χάρτου για την επιρροή που ασκούν στην εκλογική μάζα. Το επιτελείο Καρογιάν θεωρεί ότι έχει το επάνω χέρι στον κομματικό μηχανισμό. Στην προσπάθεια απόκτησης πλεονεκτήματος η προσοχή στρέφεται πρώτα στα νέα μέλη του κόμματος αλλά και προς την αποκαλούμενη «κυπριανική» πλευρά, η οποία ωστόσο με βάση τα όσα έχει πει ο Μάρκος Κυπριανού δημοσίως, θα τηρήσει στάση ουδετερότητας. Στην άλλη πλευρά θεωρούν ότι η δύναμη του Νικόλα Παπαδόπουλου βρίσκεται στη βάση του κόμματος. ΦIΛIΠΠOΣ XPHΣTOY Προς τούτο, η επιχειρηματολογία που χρησιμοποιούν είναι τα αποτελέσματα των εσωκομματικών διεργασιών του 2011 για τις θέσεις αναπληρωτή προέδρου, αντιπροέδρου και γενικού γραμματέα. Για τον Νικόλα Παπαδόπουλο στόχο αποτελούν οι νέες εγγραφές και οι δυσαρεστημένοι ΔΗΚΟϊκοί με τις επιλογές συνεργασίας του ΔΗΚΟ, με Χριστόφια και Αναστασιάδη. Ένας εξίσου σημαντικός παράγοντας και για λόγους εντυπώσεων, είναι και η στάση που τηρούν στην παρούσα φάση πρωτοκλασάτα στελέχη με πιο χαρακτηριστικές τις περιπτώσεις των Κυριάκου Κενεβέζου και Βασίλη Πάλμα, του άλλοτε πυρήνα των λεγόμενων Τασσικών, οι οποίοι τάσσονται στο πλευρό του Μάριου Καρογιάν. Τα αδύνατα σημεία Τα επιτελεία των δύο υποψηφίων έχουν καταλήξει και στα σημεία εκείνα που κρίνουν ότι αποτελούν τους αδύναμους κρίκους του αντιπάλου τους. Ενδεικτικά είναι τα βέλη που εξαπέλυσε ο Μάριος Καρογιάν κατά του Νικόλα Παπαδόπουλου μετά την υποβολή της υποψηφιότητάς του: «Τους ηγέτες δεν αναδεικνύουν οι δημοσκοπήσεις όσο κι αν στοιχίζουν, και όσο περίτεχνα παρουσιάζονται. Τους ηγέτες επιλέγουν οι πολίτες και αναδεικνύουν οι περιστάσεις, όσο δύσκολες κι αν είναι αυτές». Από την άλλη, το στρατόπεδο Παπαδόπουλου αναμένεται να χρησιμοποιήσει τη φθορά που εισπράττει το ΔΗΚΟ, λόγω της συμμετοχής του στην κυβέρνηση σε βασικά θέματα πολιτικής, με πρώτο και καλύτερο αυτή την περίοδο τις ιδιωτικοποιήσεις. Πάντως, όπως και αν διαμορφωθούν οι συσχετισμοί εντός του ΔΗΚΟ, όποια ατού ή μειονεκτήματα χρησιμοποιήσουν τα δυο στρατόπεδα, η προεκλογική περίοδος των δεκατεσσάρων ημερών αναμένεται να είναι κάτι παραπάνω από ενδιαφέρουσα, με μαζικές συγκεντρώσεις ΔΗΚΟϊκών και από τα δυο στρατόπεδα, με διαφημιστικές καταχωρήσεις αλλά και δημοσκοπήσεις.

13 13-ADV ECONOMIST_Master_cy 15/11/13 18:41 Page 1 In association with: Ninth Cyprus Summit Don t miss this open dialogue with the Troika Register today! CYPRUS ON THE MEND? AN OPEN DISCUSSION WITH GOVERNMENT, THE TROIKA AND BUSINESS Hazlis & Rivas advertising NOVEMBER 25th 2013, HILTON PARK NICOSIA Top-flight speakers include: John Peet Europe Editor The Economist Nicos Anastasiades President Republic of Cyprus Harris Georgiades Minister of Finance Cyprus Delia Velculescu Deputy Unit Chief European Department IMF Maarten Verwey Deputy Director-General for Economic and Financial Affairs European Commission Isabel von Köppen Mertes Advisor, Market Operations Analysis Division European Central Bank Yiorgos Lakkotrypis Minister of Energy Commerce, Industry and Tourism Cyprus Hazlis & Rivas -The Economist Events 2013/Greece, Cyprus, Malta and EU-Balkan series Liakos Theodorou Partner Head of Assurance & Advisory PwC Cyprus Phidias Pilides President Cyprus Chamber of Commerce and Industry Christos Staikouras Alternate Minister of Finance Greece John Koenig Ambassador of the United States of America to the Republic of Cyprus Pablo Zalba Bidegain Vice-Chair Economic and Monetary Affairs Committee European Parliament Sherif El Diwany Senior Advisor Business Innovation in the Eastern Mediterranean EP Global Energy Christis Hassapis Chairman Bank of Cyprus Topics to be discussed include: IMPLEMENTING THE EUROPE 2050 STRATEGY: A FRAMEWORK FOR THE FUTURE IS THE STABILITY PROGRAMME LEADING CYPRUS TO GROWTH AND PROSPERITY? CYPRUS'S ECONOMIC RECOVERY: ON THE RIGHT TRACK FOR BUSINESS GROWTH? HOW CAN CONFIDENCE IN THE EUROPEAN ECONOMY BE RESTORED? SHARING EXPERIENCE FROM GREECE THE TROIKA S PERSPECTIVE THE CYPRUS CRISIS AND CYPRUS EU-RELATIONS THE NEED FOR STRONGER ECONOMIC GOVERNANCE AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT SHAPING THE NEW EASTERN MEDITERRANEAN ENERGY MAP SETTING THE SCENE WITH LATEST GEOSTRATEGIC IMPLICATIONS AN OPEN DIALOGUE ON CYPRUS'S ENERGY RESERVES FUEL FOR COOPERATION OR FUEL FOR TENSION? Hazlis & Rivas Exclusive representative of the Economist Events for Greece, Cyprus and Malta Tel.: (30) info@hazliseconomist.com Gold sponsor Silver sponsors Bronze sponsor Airline carrier Sponsor Supported by Contributors Media partner Communication sponsor Logistics supplier IT sponsor

14 14 - POLITIKI_Master_cy 11/15/13 6:22 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣYNENTEYΞH Κυριακή 17 Νοεμ βρίου 2013 O ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΣΤΗΝ «Κ» Πλήγμα για τη Δικαιοσύνη η δικομανία Δημήτρης Χατζηχαμπής: Λίγοι δικαστές, πολλές υποθέσεις, απίστευτη καθυστέρηση Toυ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ Η Κυπριακή Δημοκρατία εκτίθεται διεθνώς λόγω καθυστέρησης στην απονομή της Δικαιοσύνης, δηλώνει στην «Κ» ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Δημήτρης Χατζηχαμπής, κάνοντας λόγο για το μεγαλύτερο πρόβλημα των κυπριακών δικαστηρίων. Ο κ. Χατζηχαμπής εντοπίζει ως γενεσιουργό αιτία τη δικομανία και την έλλειψη δικαστικού προσωπικού, ενώ μέρος της πίεσης οφείλεται στο γεγονός ότι το Ανώτατο λειτουργεί τόσο ως Εφετείο όσο και ως πρωτόδικο δικαστήριο. Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου παρεμβαίνει στο θέμα που προέκυψε με το θέμα των αποκοπών από τις απολαβές των δικαστών, υποστηρίζοντας ότι οι λειτουργοί της δικαιοσύνης σε καμία περίπτωση δεν ενήργησαν ιδιοτελώς. Η καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης είναι το βασικότερο πρόβλημα της κυπριακής Δικαιοσύνης; Μία διαχρονική ερώτηση που απασχολεί τους πάντες. Για εμένα έχει τεράστια σημασία η καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης. Εάν δεν απονέμεται έγκαιρα η Δικαιοσύνη όχι μόνο θα χάσει την ουσία της, αλλά θα προκαλέσει τεράστια ταλαιπωρία στους διάδικους. Πρόκειται για ένα καίριο πρόβλημα και δυστυχώς στην Κύπρο είναι έντονο αυτό το φαινόμενο. Οι λόγοι για τους οποίους παρατηρείται είναι πολλοί, όπως η δικομανία, η ενθάρρυνση δικηγορικών διαδικασιών, αλλά και η αδυναμία στάθμισης των δικαστικών δυνατοτήτων ώστε μία υπόθεση να μην προχωρήσει. Αλλά και η μη επάρκεια σε δικαστικό δυναμικό, είτε είναι δικαστές είτε δικαστικοί υπάλληλοι, με στόχο τη διεκπεραίωση των δικαστικών υποθέσεων. Η έλλειψη των υπαλλήλων αφορά την οργάνωση των δικαστηρίων, αλλά πρωτίστως μας ενδιαφέρει η δυνατότητα των δικαστών να δικάζουν τις υποθέσεις τους καθημερινά. Χαρακτηριστικά, υπάρχει δυσαναλογία των υφιστάμενων δικαστών σε σχέση με τις υποθέσεις που έχουν να δικάσουν σε σχέση με άλλες χώρες. Κατά καιρούς υπάρχει καθυστέρηση στην πλήρωση ή δημιουργία νέων θέσεων. Μόλις πρόσφατα, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, πληρώθηκαν έξι θέσεις δικαστών και προχωρούμε με την ανάληψη των καθηκόντων των νέων δικαστών από τις 2 Δεκεμβρίου. Νομίζω ότι αυτό θα συντείνει στη βελτίωση της κατάστασης υπό την έννοια ότι δεν θα χειροτερέψουν άλλο τα πράγματα. Από την άλλη προστέθηκαν τόσες πολλές υποθέσεις που έχουν επιβαρύνει σε μέγιστο βαθμό τα δικαστήρια, ενώ από τη συμμετοχή μας στο ευρωπαϊκό σύστημα δημιουργούνται νέες υποθέσεις. Ακόμη, έχουμε ως πρόσθετο πρόβλημα τις προσφυγές των αιτητών ασύλου. Το Ανώτατο Δικαστήριο υπέστη σε μεγάλο βαθμό αυτή την πίεση, γιατί λειτουργεί τόσο ως Εφετείο όσο και ως πρωτόδικο δικαστήριο, εξετάζοντας μεταξύ άλλων προσφυγές. Λόγω του βεβαρημένου μας προγράμματος εκδικάζουμε ακόμα υποθέσεις του 2009 και του Η Κύπρος τιμωρείται με πολλές καταδίκες στο ΕΔΑΔ και οι αποζημιώσεις που πληρώνει κοστίζουν περισσότερα από όσα θα δαπανούσαμε για πρόσληψη δικαστών ως Ανώτατο Δικαστήριο. Την ίδια ώρα, τα επαρχιακά δικαστήρια εκδικάζουν υποθέσεις του 2006, του 2007 και του Διερωτώμαι αυτή η κατάσταση πού θα οδηγήσει; Υπάρχει κίνδυνος τιμωρίας της Κύπρου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από καθυστερημένες δίκες; Ήδη η Κύπρος τιμωρείται με πολλές καταδίκες στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και ζημιώνουμε υπό μορφή καταβολής αποζημιώσεων πολύ περισσότερα από όσα θα δαπανούσαμε εάν υπήρχαν οι πρόσθετες θέσεις δικαστών που θα επιτάχυναν τη διαδικασία στην Κύπρο. Άρα, να πιθανολογήσουμε ότι αυτή τη στιγμή εκκρεμούν υποθέσεις ενώπιον του ΕΔΑΔ σε βάρος της Κύπρου; Σαφώς. Βεβαίως, τώρα έχει γίνει μία αλλαγή υπό την έννοια ότι τα κυπριακά δικαστήρια μπορούν να εκδικάσουν και τα ίδια υποθέσεις καθυστερήσεων και ακολούθως να γίνεται προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Αυτό όμως σημαίνει περαιτέρω επιβάρυνση των κυπριακών δικαστηρίων, με συνέπεια την ανάγκη περαιτέρω στελέχωσης των Δικαστηρίων. Άρα καταλήγουμε σε συμφόρηση των δικαστηρίων. Μπορούν να ληφθούν μέτρα για έλεγχο της κατάστασης με τις καθυστερήσεις; Είναι πρακτικώς αδύνατο να αποκοπούν οι καθυστερήσεις, διότι οι δικαστές πρέπει να δικάζουν πολύ περισσότερες υποθέσεις από Η εργοδότηση έξι νέων δικαστών εντός των επόμενων ημερών θα αμβλύνει το πρόβλημα της καθυστέρησης στην απονομή δικαιοσύνης, εκτιμά ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Δημήτρης Χατζηχαμπής. Ένα μεγάλο θέμα που απασχόλησε την κοινή γνώμη τον περασμένο Μάρτιο ήταν η μείωση στους μισθούς των δικαστών εξαιτίας και της κρίσης. Ποια είναι η θέση του Προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου στο συγκεκριμένο θέμα; Έχω ταυτόσημη θέση με τα υπόλοιπα μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αφού το Ανώτατο Δικαστήριο εξαρχής δήλωσε ότι δεν θα εκμεταλλευτεί την κατάσταση αυτή. Δηλαδή, θα προβεί σε εθελοντικές εισφορές ανάλογες των αποκοπών που προνοούν οι νόμοι. Αυτή ήταν η πάγιά μας θέση. Από την άλλη οι επαρχιακοί δικαστές επέλεξαν να προσφύγουν στο Ανώτατο βασιζόμενοι περισσότερο στο γεγονός ότι ήθελαν να αποκατασταθεί η κατά την άποψή τους συνταγματική τάξη. Λόγω της πρόνοιας του Συντάγματος δεν επιτρέπεται Aλλο η αμεροληψία και άλλο ο μισθός του δικαστή. οποιαδήποτε μεταβολή των όρων απασχόλησης των δικαστών. Οι δικαστές δεν ήθελαν να επιτύχουν κάτι για το δικό τους όφελος. Η εκτίμηση που λέω αποδείχθηκε εκ των υστέρων, διότι μετά την έκδοση της απόφασης η οποία βασίστηκε στο Σύνταγμα, μέχρι τον τελευταίο προέβησαν σε δηλώσεις στη γενική ελέγκτρια ότι όχι μόνο δεν θα ζητήσουν τα αναδρομικά που τους οφείλονται βάσει της απόφασης, αλλά και θα αποδεχθούν την εθελοντική προσφορά της τάξης του 20%. Με άλλα λόγια, η προσέγγισή αυτές που μπορούν. Αυτό είναι ανθρωπίνως αδύνατο να γίνει. Εκείνο όμως που μπορεί να γίνει είναι ο χειρισμός των υποθέσεων από έναν δικαστή, έτσι ώστε να τις προγραμματίζει σωστά για να μην παρατηρούνται καθυστερήσεις και αναβολές. Πέραν τούτου, το Ανώτατο μπορεί να λάβει αρκετά μέτρα επί τη βάση της εποπτείας των δικαστηρίων. Χαρακτηριστικά, παρακολουθούμε τις αποφάσεις που επιφυλάσσονται, ώστε να εκδίδονται Με την προσφυγή κατά της απόφασης για μείωση του μισθού τους, οι δικαστές δεν ήθελαν να επιτύχουν κάτι για δικό τους όφελος. έγκαιρα και να μην προκύπτουν καθυστερήσεις. Εξάλλου, η ανέλιξη των δικαστών συναρτάται τόσο από την απόδοσή τους και την κρίση της δικαστικής τους πορείας. Εγώ είμαι της άποψης ότι η αρχαιότητα δεν πρέπει να μετρά στην ανέλιξη των δικαστών, αλλά η ικανότητα και η κατάρτιση. Oποιος θέλει κάνει έφεση Μιλήσατε για τη δευτεροβάθμια δικαστική διαδικασία. Κατά τη γνώμη σας χρειάζονται τομές μας στο θέμα αυτό είναι ενιαία τόσο για τους δικαστές του Ανωτάτου όσο και των επαρχιακών δικαστών. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να σημειώσω ότι στην Αγγλία ουδέποτε ακόμα και σε εποχή πολέμου, ποτέ, δεν μειώθηκαν οι μισθοί των δικαστών. Νιώθετε ότι η τυχόν μείωση στους μισθούς θα «τσαλάκωνε» την αμεροληψία των δικαστών; Δεν υπάρχει τέτοιο θέμα. Η αμεροληψία δεν κρίνεται με βάση την επάρκεια του μισθού ούτε οι προσλήψεις των δικαστών γίνονται ανάλογα με τη στάθμιση αυτή. Οι διορισμοί των δικαστών γίνονται στη βάση ότι ένας δικαστής είναι πρωτίστως έντιμος. Από την άλλη όμως, οι μισθοί επηρεάζουν μία άλλη διάσταση των πραγμάτων και αναφέρομαι στο ποιους θα προσελκύσεις στο Δικαστικό Σώμα ώστε να μην εξευτελιστεί η ίδια η υπόσταση του πέραν της σύστασης Διοικητικού Δικαστηρίου; Ακόμα και με την ίδρυση του Διοικητικού Δικαστηρίου και τη μεταφορά όλων των πρωτόδικων υποθέσεων εκεί, το Εφετείο θα επιλαμβάνεται όλων των εφέσεων που καταχωρούνται στην Κύπρο. Αυτό ισχύει γιατί στην Κύπρο δεν υφίσταται ο περιορισμός του δικαιώματος έφεσης, είτε η παροχή άδειας για την υποβολή έφεσης. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει διαδικασία που να ξεχωρίζει αυτές που είτε θα απορριφθούν είτε θα συνεχίσει η εξέτασή τους. Από την άλλη, ενώπιόν μας φθάνουν εφέσεις που αφορούν ενδιάμεσες αποφάσεις πάνω σε διάφορες αιτήσεις μιας υπόθεσης. Πρόκειται για επείγουσες υποθέσεις οι οποίες επιβαρύνουν την κατάσταση. Εδώ να σημειώσω ότι κάποτε είχαμε νομολογία επί τη βάσει της οποίας δεν επιτρέπονταν εφέσεις σε ενδιάμεσες αποφάσεις εκτός εάν αποφασίζετο οριστικώς ένα θέμα. Η Βουλή, όμως, άλλαξε τον νόμο και επέτρεψε εφέσεις και επί των ενδιάμεσων υποθέσεων. Η εξέλιξη αυτή επιβάρυνε σε τεράστιο βαθμό την κατάσταση στο Ανώτατο Δικαστήριο και συνέβαλε στη συμφόρηση που υπάρχει. Επιπροσθέτως, οι αναθεωρητικές εφέσεις δικάζονται από πέντε δικαστές, αλλά με τη σύσταση του νέου Διοικητικού Δικαστηρίου θα δικάζουν τρεις δικαστές. Αυτό θα οδηγήσει στην αμεσότερη εκδίκαση των εφέσεων. Ομολογουμένως, η σημαντικότερη μεταρρύθμιση που έγινε μέχρι στιγμής είναι η σύσταση του Διοικητικού Δικαστηρίου. Θέλουμε δικαστές έντιμους και ανιδιοτελείς δικαστή. Ως εκ τούτου, οι καλύτεροι δικηγόροι λόγω οικονομικών απολαβών δεν ενδιαφέρονται για τη δικαστική έδρα. Το δικαστικό σώμα θέλει στις τάξεις του άτομα που είναι αφοσιωμένα στη Δικαιοσύνη και όχι τη διασφάλιση του οικονομικού τους μέλλοντος. Δεν είστε ικανοποιημένος από την ανταπόκριση πολλών δικηγόρων να διεκδικήσουν θέση στο δικαστικό Σώμα; Απεναντίας, έχουμε πολλούς δικηγόρους οι οποίοι αποτείνονται για τη δικαστική έδρα και οι οποίοι είναι πραγματικά αφοσιωμένοι στην ιδέα αυτή. Ωστόσο, πάντοτε υπάρχουν τα οικονομικά κίνητρα με δεδομένο ότι είναι ευνοϊκές οι συνθήκες της δικαστικής έδρας και με πλεονεκτήματα. Είναι ευχάριστο ότι πολλοί δικηγόροι σε νεαρή ηλικία επιδιώκουν να γίνουν δικαστές για ανιδιοτελείς σκοπούς. Δεν υπάρχουν χρήματα για νέα Δικαστήρια Aριστη συνεργασία με την Εισαγγελία Κατά καιρούς στο παρελθόν υπήρχε αντιπαράθεση μεταξύ Ανωτάτου Δικαστηρίου και Νομικής Υπηρεσίας. Νιώθετε ότι με τα πρόσωπα που ηγούνται της Εισαγγελίας πλέον ένας πρώην δικαστής, ο Κώστας Κληρίδης, και ο Ρίκκος Ερωτοκρίτου, ένας έγκριτος νομικός, θα εξαλειφθούν οι διαφωνίες που τσαλάκωναν την εικόνα και των δύο Σωμάτων; Δεν θέλω να αναφερθώ στο παρελθόν. Στις περιπτώσεις που έχετε υπόψη σας το Ανώτατο Δικαστήριο απαντούσε με δικαστική γνώση στη βάση αποφάσεων και ενίοτε με κάποια ανακοίνωση. Θα περιοριστώ όμως να πω ότι πράγματι η σχέση μας με τον γενικό και τον βοηθό γενικό εισαγγελέα είναι άριστη και υπάρχει πλήρης συναντίληψη ως προς τους δικαστικούς θεσμούς και τους ίδιους ως ανεξάρτητους αξιωματούχους. Τι γίνεται με τα δικαστικά μέγαρα και πόσο απασχολούν το Ανώτατο Δικαστήριο; Δεν υπάρχουν χρήματα με στόχο την ανέγερση νέων δικαστικών μεγάρων. Ο χώρος των Δικαστηρίων Λευκωσίας αντιμετωπίζει τα περισσότερα προβλήματα, τόσο κτηριακά όσο και λειτουργικά. Σήμερα είναι ανέφικτο να μιλούμε για ανέγερση νέου δικαστηρίου εκτός εάν στραφούμε σε κάποια εταιρεία ή ιδιώτη που θα αναλάβει το έργο σε συνεργασία με την Πολιτεία. Αυτή είναι η μόνη διέξοδος και αυτή η πρόταση συζητείται. Η ίδια σκέψη γίνεται και για το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου με σκοπό την ανέγερση ενός κατάλληλου δικαστηρίου. Παρά το γεγονός ότι βρέθηκε ο χώρος προσκρούουμε στο οικονομικό. Η πρόταση που έγινε από τους δικηγορικούς συλλόγους Αμμοχώστου και Λάρνακας είναι η ανάθεση του έργου σε ιδιώτη που θα ήθελε να αξιοποιήσει τη γη και να τη διαθέσει στην Πολιτεία. Στην ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου υπήρξαν σχεδιασμοί για ανέγερση Δικαστηρίου σε χαλίτικη γη. Στο Δικαστήριο Πάφου η κατάσταση είναι ικανοποιητική αν και υπάρχει έλλειψη αιθουσών, ενώ στη Λεμεσό η κατάσταση των Δικαστηρίων είναι ικανοποιητική. Το ίδιο ισχύει και στη Λάρνακα παρά το γεγονός ότι δεν ήταν ιδιαίτερων αξιώσεων, όταν κτίστηκε με δυνατότητες εύκολης επέκτασης, κάτι που έγινε. Το κτήριο του Ανωτάτου Δικαστηρίου πληροί τις προϋποθέσεις για το οποίο κτίστηκε ; Αυτή τη στιγμή, στο Ανώτατο Δικαστήριο έχουμε κάποια άνεση. Η επιδίωξη είναι εάν μπορέσουμε να φιλοξενήσουμε στον χώρο του Ανωτάτου το Διοικητικό Δικαστήριο νοουμένου υπάρχουν χώροι. Πιθανόν να υπάρξει έλλειψη αιθουσών. Είναι κάτι που θα εξετάσουμε, αλλά από την άλλη θα είναι μεγάλη οικονομία για την Πολιτεία εάν μπορέσει να φιλοξενηθεί το Διοικητικό Δικαστήριο στο χώρο του Ανωτάτου. Εάν αναπαλαιωνόταν το κτήριο που φιλοξενούσε παλιά το Ανώτατο Δικαστήριο θα έλυνε πολλά προβλήματα, αφού θα φιλοξενούσε πολλά δικαστήρια.

15 15-YGEIA_Master_cy 15/11/13 18:46 Page 15 Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 ΥΓΕΙΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 Η σπιρομέτρηση είναι μία απλή εξέταση, την οποία η πνευμονολόγοι συνιστούν σε καπνιστές άνω των 40 ετών. AΠΕ Μία νόσος-μάστιγα για την εποχή μας Η Χρόνια Αποφρακτική Ανεπάρκεια μπορεί να οδηγήσει σε χρεοκοπία ακόμη και τα πιο εύρωστα συστήματα υγείας. ΤΗΣ δρος ΤΟΝΙΑΣ ΑΔΑΜΙΔΗ Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μία νόσος των πνευμόνων που στις προηγμένες χώρες οφείλεται κατά 80-90% στο κάπνισμα. Τα βασικά συμπτώματα της νόσου είναι ο βήχας, η αποβολή πτυέλων και η δύσπνοια. Στην προχωρημένη της μορφή η νόσος καταστρέφει την ποιότητα ζωής των αρρώστων, τους καθηλώνει στην καρέκλα με φιάλες οξυγόνου και η αναπνευστική ανεπάρκεια τούς οδηγεί συνεχώς στα νοσοκομεία. Η νόσος αναδεικνύεται σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας της εποχής μας. Είναι η τέταρτη αιτία θανάτου και νοσηρότητας στις ΗΠΑ, ενώ προβλέπεται να ταξινομηθεί ως η τρίτη αιτία νοσηρότητας-θνησιμότητας έως το Περισσότεροι από τους μισούς πάσχοντες από τη νόσο ΧΑΠ δεν το γνωρίζουν (η νόσος υποδιαγνώσκεται). Το συνολικό κόστος σε φάρμακα, νοσηλείες και για την όλη αντιμετώπιση της νόσου είναι τεράστιο (π.χ. στις ΗΠΑ ξοδεύονται 24 δισ. δολάρια ετησίως). Η νόσος εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε χρεοκοπία ακόμη και τα πιο εύρωστα και οργανωμένα συστήματα υγείας. Η νόσος μπορεί να ελεγχθεί πλήρως, γιατί το βασικό της αίτιο, που είναι το κάπνισμα, μπορεί να μειωθεί, ενώ σήμερα θεωρείται θεραπεύσιμη με τη χρήση θεραπευτικών μεθόδων που βελτιώνουν την αναπνευστική λειτουργία και επιβραδύνουν ή ανακόπτουν την εξέλιξη της νόσου. Παρόλα αυτά η νόσος αυτή δεν έχει τύχει της απαραίτητης προσοχής από το ιατρικό σώμα και τις εν γένει υγειονομικές Αρχές ακόμη και στα προηγμένα κράτη. Πολύ περισσότερο το κοινό δεν έχει συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο που διατρέχει εξαιτίας αυτής της νόσου. Με βάση λοιπόν αυτή την εικόνα η Πνευμονολογική Εταιρεία Κύπρου διοργανώνει πλήθος εκδηλώσεων και παρεμβάσεων με σκοπό την αφύπνιση της κοινής γνώμης, συμπεριλαμβανομένων και των επετείων της Παγκόσμιας ημέρας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) όρισε συγκεκριμένη ημέρα αφιερωμένη στη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) σε μία προσπάθεια ενημέρωσης-αφύπνισης του κοινού. Το 2010 ανακηρύχθηκε σε έτος πνεύμονα παγκοσμίως (Year of the Lung) και έγινε πλήθος εκδηλώσεων. Η σημαντικότερη αφορούσε την κινητοποίηση της Παγκόσμιας Ημέρας Σπιρομετρήσεων στις 14 Οκτωβρίου Πραγματοποιήθηκαν δωρεάν σπιρομετρήσεις σε όλο τον κόσμο από εθελοντές. Οι χίλιες από <<<<<<< Η ασθένεια μπορεί να ελεγχθεί πλήρως, γιατί το βασικό της αίτιο, που είναι το κάπνισμα, μπορεί να μειωθεί. αυτές διενεργήθηκαν στην Κύπρο υπό την επίβλεψη της Πνευμονολογικής Εταιρείας Κύπρου σε όλες τις μεγάλες πόλεις και όπου υπήρχε πνευμονολόγος του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα. Η Πνευμονολογική Εταιρεία Κύπρου συνιστά: 1. Οι καπνιστές άνω των 30 ετών με ένα έστω από τα συμπτώματα (βήχα, απόχρεμψη ή δύσπνοια), να επισκεφθούν τον γιατρό τους και προφανώς να διακόψουν το κάπνισμα. 2. Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν ετήσια σπιρομέτρηση (ειδική εξέταση διαγνωστική της ΧΑΠ), σε ειδικό πνευμονολόγο. 3. Οι πάσχοντες πρέπει να μπουν σε ειδικό πρόγραμμα θεραπείας και αποφυγής παραγόντων κινδύνου. 4. Καλεί την Πολιτεία να επανδρώσει τις υγειονομικές μονάδες με ειδικούς γιατρούς (πνευμονολόγους) για να αντιμετωπιστεί αυτή η παγκόσμια επιδημία. 5. Καλεί όλους τους αρμοδίους να βοηθήσουν στην ανάπτυξη προγραμμάτων μείωσης της καπνιστικής συνήθειας. Θεραπεία Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλες πρόοδοι στον τομέα της αντιμετώπισης της ΧΑΠ με φαρμακευτικά αλλά και μη φαρμακευτικά μέσα (αναπνευστική Δωρεάν σπιρομέτρηση σε Λευκωσία και Λεμεσό αποκατάσταση). Ως βάση της θεραπείας θεωρούνται τα βρογχοδιασταλτικά δηλαδή το τιοτρόπιο (μία φορά την ημέρα) και οι β2-διεγέρτες μακράς δράσης (σαλμετερόλη, φορμοτερόλη, δύο φορές την ημέρα, ιντακατερόλη μία φορά την ημέρα), γιατί βελτιώνουν τα συμπτώματα, την αναπνευστική λειτουργία και μειώνουν σημαντικά τον αριθμό των εξάρσεων των ασθενών που πάσχουν από τη νόσο. Τα παραπάνω εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά φάρμακα σε συνδυασμό με εισπνεόμενα στεροειδή (φλουτικαζόνη ή βουδεζονίδη ή μπεκλομεθαζόνη) αποτελούν τη βάση στη θεραπεία της ΧΑΠ βελτιώνοντας σοβαρά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Τελευταίες μελέτες έχουν εισαγάγει και νέα φάρμακα πέρα των βρογχοδιασταλτικών και των κορτικοειδών υπό μορφή δισκίων στον τομέα της αντιμετώπισης της ΧΑΠ. Η νεότερη κατηγορία φαρμακευτικών ουσιών σε ασθενείς με ΧΑΠ, είναι οι αναστολείς φωσφοδιεστεράσης-4 (ροφλουμιλάστη, σε μορφή δισκίου μία φορά την ημέρα). Πολλές μελέτες δείχνουν ότι σε ασθενείς με βαριά και πολύ βαριά ΧΑΠ που έχουν συμπτωματολογία με βήχα και πτύελα (βρογχίτιδα), η χορήγηση ροφλουμιλάστης προστιθέμενη στην υπάρχουσα θεραπεία βάσης, μειώνει τη φλεγμονή των πνευμόνων, την απόφραξη των αεραγωγών και τη συχνότητα των εξάρσεων. Πριν από όλα, όμως, όλοι θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι κανείς ασθενής με ΧΑΠ δεν μπορεί να συνεχίζει να καπνίζει. Η δρ Τόνια Αδαμίδη είναι η πρόεδρος της Πνευμονολογικής Εταιρείας Κύπρου. Στο πλαίσιο της εβδομάδας ενημέρωσης για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να υποβληθούν δωρεάν σε εξέταση σπιρομέτρησης από γιατρούς-μέλη της Πνευμονολογικής Εταιρείας Κύπρου. Οι σπιρομετρήσεις θα διεξαχθούν στο The Mall of Cyprus στη Λευκωσία στις 23 Νοεμβρίου και στο My Mall στη Λεμεσό στις 24 Νοεμβρίου από τις 12 μ.μ. μέχρι τις 3 μ.μ. Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι μία σοβαρή και συνήθης νόσος του αναπνευστικού συστήματος η οποία μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί, φτάνει να διαγνωστεί έγκαιρα και να διακοπεί ο κυριότερος αιτιολογικός παράγοντας της νόσου, ο οποίος είναι το κάπνισμα. Η διάγνωση μπορεί να γίνει πολύ απλά με μία μόνο σπιρομέτρηση, μία απλή αλλά βασική εξέταση στο πλαίσιο ελέγχου της αναπνευστικής λειτουργίας. Η Πνευμονολογική Εταιρεία προσκαλεί όλους τους καπνιστές και πρώην καπνιστές άνω των 40 ετών να παρευρεθούν και να ενημερωθούν για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια. Οργανωτής των εκδηλώσεων είναι η Πνευμονολογική Εταιρεία Κύπρου. Χορηγοί της εβδομάδας ενημέρωσης είναι η AstraZeneca και η Αλέκτωρ Φαρμακευτική.

16 16-GNOMES ELLADA_Master_cy 11/15/13 11:46 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 Από την αρχή του Μνημονίου επαναλαμβάνεται μια συζήτηση ανάμεσα σε διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις και την τρόικα, η οποία καταντά βαρετή αν όχι υποκριτική. Λένε κατά καιρούς, λοιπόν, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της τρόικας: «Αν προχωρούσατε τις διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζονται για να αναμορφωθεί η οικονομία σας, θα κάναμε πολλές εκπτώσεις στα δημοσιονομικά και τις περικοπές». <<<<<< Ποια είναι τα μικρά ή μεγάλα συμφέροντα που δεν θέλουν με τίποτα αυτές τις διαρθρωτικές αλλαγές; Πώς και πόσο θα κερδίσει ο καταναλωτής από αυτές τις αλλαγές; Με άλλα λόγια, υπονοούν ότι αν το πολιτικό μας σύστημα έβρισκε τη γενναιότητα να επιβάλει μερικές διαρθρωτικές αλλαγές, ο κοσμάκης δεν θα πλήρωνε τη νύφη με συνεχείς μειώσεις μέσω περικοπών και φόρων. Αυτή η συζήτηση δεν έχει ποτέ φτάσει στην ελληνική κοινωνία. Ποιες είναι αυτές οι ευλογημένες διαρθρωτικές αλλαγές που θα μπορούσαν να αυξήσουν το ΑΕΠ κατά 1 ή 2%; Πόσες έχουν ψηφισθεί, έπειτα από μάχες και διαμαρτυρίες, και πόσο ωφέλησαν την πραγματική οικονομία; Πόσες έχουν ψηφισθεί (π.χ. απελευθέρωση επαγγέλματος φορτοεκφορτωτή) και ακυρώθηκαν στη συνέχεια με εγκυκλίους ή άλλες μεθοδεύσεις; Χρειαζόμαστε απαντήσεις Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Ποια είναι τα μικρά ή μεγάλα συμφέροντα που δεν θέλουν με τίποτα αυτές τις διαρθρωτικές αλλαγές; Πώς και πόσο θα κερδίσει ο καταναλωτής από αυτές τις αλλαγές; Μήπως κάνουν μεν καλό στους πολλούς, αλλά θα στείλουν δικηγόρους, μηχανικούς κ.α. στην ανεργία χωρίς καμία προοπτική; Χρειαζόμαστε απαντήσεις. Η τρόικα και το Μνημόνιο έχουν ταυτισθεί μόνο με περικοπές. Ακούει ο Ελληνας «μεταρρυθμίσεις», «διαρθρωτικές αλλαγές» και ανοίγει το πορτοφόλι του να δει πόσα του λείπουν. Αν αυτός είναι ο τελευταίος γύρος μπρα ντε φερ πριν από το τέλος του Μνημονίου θα άξιζε να ανοίξουν όλοι τα χαρτιά τους. Να μάθουμε, επιτέλους, πώς θα μπορούσαν οι μανάδες να πληρώνουν λιγότερο το βρεφικό γάλα που πηγαινοέρχεται στα ράφια των σουπερμάρκετ, πώς θα μπορούσε να φθηνήνει το ψωμί, πώς θα μπορούσαν να μειωθούν οι φόροι υπέρ τρίτων που αυξάνουν την τιμή στα ποτά ή τα τσιγάρα, χωρίς να το ξέρουμε καν. Θα μου πείτε «έχεις εμπιστοσύνη στην τρόικα ότι αν δεχόταν η κυβέρνηση να περάσει ένα νόμο με σωρεία διαρθρωτικών αλλαγών θα άφηνε στην άκρη κάθε περικοπή και αύξηση φόρων;». Δεν έχω εμπιστοσύνη σε κανέναν πλέον σε αυτόν τον πόλεμο σκιών και επίρριψης ευθυνών, αλλά θα άξιζε να το δοκιμάσουμε και να δούμε αν το εννοούν. Αλλη υπόθεση βεβαίως, κατά τη γνώμη μου εξαιρετικά κρίσιμη και ζωτική, το αν και κατά πόσον αυτή η κυβέρνηση με ελάχιστες εξαιρέσεις θα είχε τα κότσια να ξηλώσει προνόμια και μηχανισμούς προστασίας δεκάδων μικρών και μεγάλων συμφερόντων με ένα νόμο-σκούπα. Για να δούμε... Νέες ευρωπαϊκές προκλήσεις Οικτίρουν ορισμένοι την αύξηση του ευρωσκεπτικισμού στην ενωμένη Ευρώπη, αλλά η δημιουργηθείσα τάση ήταν από μιαν άποψη αναμενόμενη και ίσως αναγκαία. Το γεγονός ότι φορείς του ευρωσκεπτικισμού είναι τα κόμματα της «άκρας» Δεξιάς έχει ωθήσει σε μία στρεβλή αντιμετώπιση του θέματος, στη βάση δηλαδή της αενάου και αντιπαραγωγικής συγκρούσεως των «προοδευτικών δυνάμεων» με την «πολιτική αντίδραση» και άλλα συναφή. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το κοινό πολιτικό ιδίωμα των ευρωπαϊστών υπερτερεί συντριπτικά έναντι των σπερματικών διατυπώσεων της κ. Μαρίν Λεπέν -του γαλλικού Εθνικού Μετώπου- ή του κ. Χερτ Βίλντερς -του ολλανδικού Κόμματος της Ελευθερίας- που ανακοίνωσαν προσφάτως «τη σύμπραξη των πατριωτικών κομμάτων» και εξήγγειλαν «τη συνεργασία για την απελευθέρωση της Ευρώπης από το τέρας των Βρυξελλών». Τα κόμματα-παρίες, όμως, της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής θέτουν εκ των πραγμάτων ένα μείζον ζήτημα που δεν είναι άλλο από το μέλλον των αστικών εθνικών κρατών στο πλαίσιο του ενοποιημένου ευρωπαϊκού συστήματος, ό,τι και εάν σημαίνει αυτό. Είναι ένα πρόβλημα που παραμένει αναπάντητο, εδώ και πολλές δεκαετίες. Παραδόξως και οι δύο τάσεις προέκυψαν από μία κοινή μήτρα. Το ευρωπαϊκό σύνταγμα -ή όπως εν πάση περιπτώσει ονομάσθηκε επισήμως- τοποθετεί την ιδεολογική αφετηρία της Ενώσεως στον Διαφωτισμό και στις οικουμενικές αρχές που επεξεργάσθηκαν οι θεμελιωτές του. Τα «πατριωτικά κόμματα» από την άλλη πλευρά έχουν ως αφετηρία το αστικό κράτος που προέκυψε από τη Γαλλική Επανάσταση, όπου εφαρμόσθηκαν οι οικουμενικές αρχές του Διαφωτισμού σε στενά εθνικά όρια. Επί της ουσίας πρόκειται περί ενός εμφυλίου, και όπως κάθε εμφύλια διαμάχη μπορεί να Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ επιλυθεί με δύο τρόπους. Ο πρώτος είναι η συντριβή του αντιπάλου. Αυτό επιχείρησε η ελληνική κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα, χαρακτηρίζοντας τη Χρυσή Αυγή ως εγκληματική οργάνωση. Η ηγεσία της Χρυσής Αυγής -όχι οι ψηφοφόροι της- αποτελεί την πλέον πρωτόγονη εκδοχή του φαινομένου των ευρωπαϊκών κομμάτων της «άκρας» Δεξιάς και άρα δεν υπάρχει καμία συνάφεια μεταξύ τους. Ούτε η μέθοδος που επελέγη στην Ελλάδα -και είναι αδύνατον να εφαρμοσθεί σε άλλες χώρες της Ευρώπης- μπορεί να επιλύσει το πρόβλημα, έστω σε τοπικό επίπεδο. Ο δεύτερος τρόπος είναι να ενταχθεί το θέμα που αφορά το μέλλον του αστικού κράτους στον ευρωπαϊκό διάλογο και φυσικά να επιλυθεί, πριν το ευρωπαϊκό εγχείρημα διαλυθεί, όπως συνέβη με τη σοβιετική αυτοκρατορία. Αλλά στη φάση αυτή της οικονομικής παγκοσμιοποιήσεως, το ζητούμενο θα έπρεπε φυσιολογικώς να είναι η εξεύρεση μιας οικουμενικής μορφής διακυβερνήσεως και όχι περιφερειακές πολιτικές διαμορφώσεις. Εύκολη φυσικά η διατύπωση του προβλήματος, αλλά η επίλυσή του εξαιρετικά δυσχερής. Στην Ελλάδα που εδώ και δύο αιώνες περίπου σχοινοβατεί μεταξύ Ανατολής και Δύσεως επελέγη ιδιόρρυθμος μάλλον αντίδραση. Η μάχη της προσαρμογής στα ευρωπαϊκώς ισχύοντα γίνεται από την κυβέρνηση με όρους «πατριωτικούς», που έχουν όμως ατυχώς συνθλίψει την αστική τάξη της χώρας. Διερωτάται συνεπώς κανείς ποιος θα είναι ο φορέας της όποιας πατριωτικής αντιλήψεως, όταν εκλείψουν οι αστοί που τη στηρίζουν. Ισως στη χώρα μας, ο ευρωσκεπτικισμός δεν θα έπρεπε να περιορισθεί σε κόμματα-παρίες, αλλά να ενταχθεί στην ημερήσια διάταξη των παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας, όπως συμβαίνει επί έτη στη Βρετανία. Ενδεχομένως να είναι πλέον αργά και για αυτό όπως για τόσα άλλα. Σ αράντα χρόνια από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, 39 από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας και τρία από την έκκληση της Ελλάδας για διεθνή οικονομική στήριξη, θα όφειλαν να είναι αρκετά για να καταλάβουμε ποια είναι τα μεγάλα θέματα που απασχολούν τη χώρα μας. Δυστυχώς, όμως, τα κόμματα (με όποιες ιδεολογικές διαφορές μεταξύ τους) που ιδρύθηκαν για να προσφέρουν εναλλακτικές προτάσεις διαχείρισης του δημοκρατικού πολιτεύματος μοιάζουν να αγνοούν ότι τα πράγματα άλλαξαν, ότι η εμμονή στις διαφορές τους τα τυφλώνει ως προς την ουσία της αποστολής τους σήμερα που είναι η διαφύλαξη του πολιτεύματος. Πολύ απλά, οι διαφορές μεταξύ μελών της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ, και των περισσοτέρων κομμάτων, είναι πολύ μικρότερες από την κοινή ανάγκη να δουν την Ελλάδα να αποκτά σύγχρονη και λειτουργική διοίκηση, να στηρίζει την παραγωγικότητα και να εξασφαλίζει τη σταθερότητα, τη δικαιοσύνη και την ευημερία. Οι πολιτικές επιλογές δεν είναι πλέον μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, με όλες τις αποχρώσεις και υπερβολές που γεννά ο πολιτικός ανταγωνισμός, αλλά μεταξύ όσων πιστεύουν στην ανάγκη για σοβαρότητα και αποφασιστικότητα για τη χάραξη της εθνικής πορείας και Ηδιαπίστωση ότι ο Eλληνισμός μάλλον έχει τελειώσει ιστορικά, ότι βγήκε από τον στίβο της Iστορίας, είναι ανυπόφορη για μας τους ακόμα ελληνώνυμους. Mας πονάει. Oφείλουμε ωστόσο να ελέγξουμε τον ρεαλισμό της. Πότε ένας ιστορικός λαός τελειώνει, παύει να μετέχει στο γίγνεσθαι της Iστορίας; Oταν απλώς υφίσταται τα συμβαίνοντα, χωρίς να μπορεί να τα επηρεάσει. Oταν παύει να σαρκώνει στοιχεία ενεργούμενης ετερότητας, μοναδικότητες που ενδιαφέρουν ευρύτερα, αφορούν σε καθολικές ανθρώπινες ανάγκες. Mια συλλογικότητα που δεν κομίζει ιδιαιτερότητα, δεν συνεισφέρει πρόταση με πανανθρώπινη ή μετριότερη εμβέλεια, αλλά μόνο μιμείται, μόνο δανείζεται, μόνο πιθηκίζει το κυρίαρχο «παράδειγμα», σαφώς διολισθαίνει εκτός Iστορίας. Συνεχίζει να υπάρχει, αλλά παθητικά, στο περιθώριο ή ουραγός. Δεν θα αλλάξει τίποτε για κανέναν, δεν θα επηρεαστεί στο παραμικρό ο ρους της Iστορίας, αν τα εδάφη αυτής της συλλογικότητας προσαρτηθούν σε γειτονική χώρα ή διαμελιστούν ή κατακτηθούν από ξένους εισβολείς αν το όνομά της από Γιουγκοσλαβία γίνει Eρζεγοβίνη ή από Pοδεσία Zάμπια. Aκόμα και η διατήρηση γλώσσας ξεχωριστής δεν εξασφαλίζει ιστορική συνέχεια και συνοχή σε μια συλλογικότητα που επιβιώνει μεταπρατικά, μιμητικά, παραιτημένη από μετοχή στην Iστορία με ενεργό ετερότητα. Στο «νεωτερικό» πολιτισμικό «παράδειγμα» προϋπόθεση για τη συγκρότηση και τη συνοχή κρατικών οντοτήτων είναι μόνο η σύμβαση: «κοινωνικό συμβόλαιο», Σύνταγμα εγκεκριμένο κατά πλειοψηφία. Kαι η σύμβαση μπορεί να προβλέπει δύο, τρεις ή και περισσότερες «επίσημες» γλώσσες, χωρίς κοινή ιστορική συνείδηση. Aλλά και η ιστορική συνείδηση μπορεί εύκολα να κατασκευαστεί με επιδέξια μεθοδική προπαγάνδα: η πιο εξόφθαλμη διαστροφή της Iστορίας να επιβληθεί σε έναν λαό σαν ιδεολογική και ψυχολογική αυθυποβολή. Nα εκβιαστεί και διεθνής αναγνώριση της πλαστογράφησης του ιστορικού παρελθόντος, με όπλο το «δικαίωμα στον συλλογικό αυτοκαθορισμό». Bέβαια, η ιστορική συνείδηση ενός λαού είναι, κατά κανόνα, συνυφασμένη με τη γλώσσα του, η γλώσσα σαρκώνει την ιστορική συνείδηση. Aλλά δεν αποκλείεται καθόλου η Εμείς τι κάναμε για την Ελλάδα; όσων επιλέγουν την επιπολαιότητα και την ευκολία των υποσχέσεων και των υπερβολών. Στη ρίζα οποιασδήποτε πολιτικής αντιπαράθεσης σήμερα πρέπει να είναι το ερώτημα: Εχουμε αποφασίσει να κάνουμε ό,τι απαιτείται για να παραμείνει η Ελλάδα ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει λόγος να μαχόμαστε για να παραμείνουμε σε ένα στρατόπεδο στο οποίο δεν θέλουμε να βρισκόμαστε; Δεν εννοούμε πως ό,τι κάνει η Ε.Ε. είναι το τέλειο και πρέπει να χάσουμε την ταυτότητά μας για να το υιοθετήσουμε, αλλά ότι οι αξίες, οι πρακτικές και οι δεσμεύσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή μας στην Ε.Ε. είναι αυτές που οφείλαμε να είχαμε εφαρμόσει εδώ και δεκαετίες πέρα από την οικονομία. Πώς αλλιώς να σχολιάσει κανείς το γεγονός ότι τα κρατητήρια και τα τμήματα μεταγωγών της Αστυνομίας, οι φυλακές, είναι για να ντρεπόμαστε όπως επιβεβαίωσε πάλι πριν από λίγες μέρες ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Θεσσαλονίκης Παναγής Γιαννάκης; Η κατάσταση αυτή παραμένει ίδια εδώ και δεκαετίες και αντικατοπτρίζει την αδιαφορία της Πολιτείας για τους ίδιους τους πολίτες και για όσους βρίσκονται στην Ελλάδα. Χρειάζεται Μνημόνιο, χρειάζονται «ελεγκτές» της τρόικας να μας αναγκάσουν να φτιάξουμε σαρκωμένη στη γλώσσα ιστορική αυτοσυνειδησία να ατονήσει ή και να χαθεί. Πώς χάνεται η ιστορική αυτογνωσία και ταυτότητα η αποτυπωμένη στη γλώσσα ενός λαού; Oι Eλληνώνυμοι σήμερα συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε λέξεις που ζουν τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια στη ζωντανή ελληνική λαλιά: μιλάμε για «κοινωνία», «δημοκρατία», «αλήθεια», «λόγο». Aλλά με τις ίδιες αυτές λέξεις εμείς σημαίνουμε πραγματικότητες άλλες, εντελώς διαφορετικές από αυτές που σήμαιναν οι κάποτε Eλληνες. Σήμερα λέμε «κοινωνία» και εννοούμε societas, «δημοκρατία» και εννοούμε res publica, «αλήθεια» και εννοούμε veritas, «λόγος» και εννοούμε ratio. Συντηρούμε ακόμα, κουτσάστραβά, τα σημαίνοντα. Aλλά έχουμε χάσει τα σημαινόμενα, τη γνώση του «τρόπου» των Eλλήνων. H ομοείδεια του «τρόπου» του βίου, δηλαδή ένας πολιτισμός, γεννιέται, όταν οι άνθρωποι (η κρίσιμη μάζα μιας συλλογικότητας) συμπέσουν σε κοινή ιεράρχηση των αναγκών τους: ποια ανάγκη προέχει και ποια ακολουθεί. Δεν είναι οι πεποιθήσεις-ιδέες-«αξίες» (οι κοινές ατομικές παραδοχές) που γεννάνε τον πολιτισμό, είναι οι κοινές ανάγκες και, Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ τη χώρα μας; Το ίδιο αφορά την (κακο)διαχείριση των απορριμμάτων, την αδιάφορη ή και επικίνδυνη σήμανση των δρόμων, την προστασία των ζώων κ.λπ. Αυτά είναι θέματα πολιτισμού, και είναι σίγουρο ότι ούτε ο ψηφοφόρος της Ν.Δ. ούτε του ΣΥΡΙΖΑ ούτε του ΠΑΣΟΚ ούτε κανενός άλλου κόμματος θα είχε αντίρρηση στη βελτίωση της κατάστασης. Αλλά τίποτα δεν έγινε. Ολοι έβλεπαν μόνο το στενό κομματικό συμφέρον. Εως και ο ΣΥΡΙΖΑ, που εκφράζει τις πιο προοδευτικές θέσεις περί ανθρώπινων δικαιωμάτων και προστασίας του περιβάλλοντος, προτιμά να συλλέγει ψήφους από κάθε ομάδα διαμαρτυρόμενων (έως και από τους πιο προστατευμένους του υπερπροστατευτικού Δημοσίου τους υπαλλήλους της Βουλής) παρά να επιμένει στην επιβολή της δικαιοσύνης και της αξιοπρέπειας σε όλα τα επίπεδα της ζωής. Τα κυβερνώντα ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Aνεπαισθήτως από την Iστορίαν έξω <<<<<< Tον ελληνικό «τρόπο» κάποτε κάποιοι θα τον ξαναβρούν. Oχι εμείς. <<<<<< Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ Χωρίς μια ελάχιστη συνεν νόηση μεταξύ τους, τα κόμματα θα εναλλάσσονται ασκόπως στην εξουσία καθώς η χώρα θα πηγαίνει από ήττα σε ήττα. ακριβέστερα, η κοινή ιεράρχηση των αναγκών. Oι Eλληνες σημάδεψαν την ανθρώπινη Iστορία, επειδή αυτοί, για πρώτη (μάλλον και μοναδική) φορά, έδωσαν προτεραιότητα στην ανάγκη τους για την αλήθεια πριν από κάθε αναζήτηση χρησιμότητας. Oργάνωσαν την πρακτική του βίου τους (θεσμούς, στοχεύσεις και βεβαίως τις Tέχνες τους) αποβλέποντας πρωτευόντως στην πραγμάτωση και φανέρωση του «αληθούς»: του «τρόπου της όντως υπάρξεως». Kαι «όντως ύπαρξη», «κατ αλήθειαν» ύπαρξη, είναι αυτή που δεν μεταβάλλεται, δεν αλλοιώνεται, δεν φθείρεται, δεν πεθαίνει. Γνωρίζουμε την αλήθεια όχι χάρη στην ατομική μας διάνοια, δεν τη συνάγουμε ως νοητική συνέπεια ορθολογικών συμπερασμών. Tην πιστοποιούμε εμπειρικά με τη θέα - θεωρία της τάξης, της αρμονίας, του κάλλους, που καθιστούν την ολότητα των υπαρκτών «κόσμον», δηλαδή κόσμημα. Tα επιμέρους υπαρκτά είναι φθαρτά, εφήμερα, θνητά. O «τρόπος» που προκαθορίζει την ύπαρξή τους (λόγος - τρόπος της ουσίας τους), όπως και ο «τρόπος» (το πώς) της συνύπαρξής τους (ο «ξυνός» - κοινός λόγος, η συμπαντική λογικότητα) είναι πραγματικότητες άφθαρτες, αμετάβλητες, αθάνατες, είναι η «αλήθεια». Για τον Eλληνα «αλήθεια» είναι ο εμπειρικά προσιτός και πιστοποιούμενος «τρόπος της του παντός διοικήσεως» (Hράκλειτος). Eτσι, η αλήθεια είναι «τρόπος» της ύπαρξης και η γνώση του τρόπου AP κόμματα δείχνουν να βάζουν ακόμα και τώρα πάνω απ όλα την επιβίωση του κομματικού μηχανισμού τους, αν κρίνουμε από τους διορισμούς σε θέσεις όπως αυτές των διοικητών νοσοκομείων. Οι κομματικές ηγεσίες καταλαβαίνουν ότι δεν τους συμφέρει να λένε την αλήθεια για το τι πρέπει να γίνει επειδή οι ψηφοφόροι θα αναζητήσουν αλλού στέγη. Οποια και αν είναι η ιδεολογική θέση του, όποια και αν είναι η ηγεσία, κάθε κόμμα γνωρίζει ότι δεν θα πάει μακριά χωρίς «στρατό» ψηφοφόρων που προσβλέπουν σε προνόμια έναντι της ψήφου τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ απολαμβάνει τη δύναμη που του παρέχει η μάζα δυσαρεστημένων που έτρεξε σε αυτόν, η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ δεν τολμούν να δυσαρεστήσουν και τους υπόλοιπους ψηφοφόρους, αλλά ούτε και τους βουλευτές τους. Η απραξία, όμως, οδηγεί σε αδιέξοδο όποιος κι αν κυβερνάει. Ζούμε κοσμογονικές στιγμές, οι συμπεριφορές και οι διαχωριστικές γραμμές των τελευταίων 40 χρόνων εξαντλήθηκαν. Χωρίς μια ελάχιστη συνεννόηση μεταξύ τους, τα κόμματα θα εναλλάσσονται ασκόπως στην εξουσία καθώς η χώρα θα πηγαίνει από ήττα σε ήττα, και στο τέλος θα φέρουν όλοι την ευθύνη για το αδιέξοδο. Πιο εύκολο θα ήταν να συνεργαστούν τώρα. Οσο απίθανο κι αν μοιάζει με τη σημερινή τους συμπεριφορά. κατακτάται μόνο με την πραγμάτωση του τρόπου, δεν αρκεί η κατανόηση του τρόπου για να γνωρίσουμε τον τρόπο, χρειάζεται να πραγματώσουμε τον τρόπο για να τον γνωρίσουμε. Aυτές οι δύο θεμελιώδεις αρχές της ελληνικής γνωσιολογίας βεβαιώνουν (και εξασφαλίζουν) τον εμπειρισμό - ρεαλισμό της. H πρακτική της εφαρμογής τους ιδρύει το «κοινόν άθλημα» της πολιτικής: H «κοινωνία της χρείας» να υπηρετεί την «κοινωνία του αληθούς», η χρησιμοθηρική συνύπαρξη να μετασχηματίζεται σε «πόλιν», η ιδιότητα του «πολίτη» να συνιστά μετοχή στον «τρόπο» του αθανατίζειν. Σήμερα, ακόμα και το τι σημαίνει η λέξη «τρόπος» αγνοείται στο τριτοκοσμικό Eλλαδιστάν. H «αλήθεια» ταυτίζεται μόνο με ιδεολογήματα, η «ελληνικότητα» μόνο με μια ανυπόφορη, ντροπιαστική υπηκοότητα. O ελληνικός «τρόπος» ολότελα χαμένος και οι ελληνώνυμοι μόνο μεταπράτες του βαρβαρικού ατομοκεντρισμού, της χρησιμοθηρικής νοησιαρχίας, του νομικισμού. Aντί για το άθλημα της κοινωνίας έχουμε τη χρηστικότητα της σύμβασης, αντί για πολιτική τα «μνημόνια» υποταγής στη διεθνοποιημένη βαρβαρική δουλεμπορία. Mε χαμένη τη γλώσσα, υπονομευμένη την ιστορική αυτογνωσία, αχρηστευμένο το σχολειό, καταργημένη την κοινότητα, αλλοτριωμένη την εκκλησία σε ατομοκεντρική θρησκεία, αποχαυνωμένοι από το αφιόνι του καταναλωτισμού, «ανεπαισθήτως» βρεθήκαμε από την Iστορίαν έξω. Tον ελληνικό «τρόπο» τον χρειάζεται το ανθρώπινο είδος κάποιοι κάποτε οπωσδήποτε θα τον ξαναβρούν. Oσοι αφυπνιστούν στην ανάγκη για προτεραιότητα της αλήθειας απέναντι στη χρησιμότητα, της «σχέσης» απέναντι στη σύμβαση, της «μετοχής» απέναντι στο δικαίωμα. Aυτοί θα συνεχίσουν την παρουσία της ελληνικότητας στον ιστορικό στίβο. Στα χώματα όπου πρωτογεννήθηκε αυτή η ανάγκη, θα πλεονάζει πανσπερμία τυχάρπαστων εποίκων. Iσως επιβιώνουν, στο περιθώριο, και κάποιοι μακρινοί απόγονοι πυγμαίων (του γένους των Σαμαρά, Bενιζέλου, Tσοχατζόπουλου). Mε κώδικα συνεννόησης κάποια χρηστική εσπεράντο συνταγή Pεπούση. Eίναι πολύ πιθανό να γράφουν ακόμα συνθήματα στους τοίχους.

17 17-ELLADA_Master_cy 15/11/13 23:28 Page 17 Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Louboutin, σεξισμός και η Αριστερά της προόδου Όταν κάποιος κρίνει μια πολιτική θέση με γνώμονα το φύλο εκείνου που την εκφράζει, η στάση αυτή είναι μία έκφανση της ανθρώπινης βλακείας. Θέλετε να την ονομάσουμε «σεξισμό»; Πολύ ευχαρίστως, ουδεμία αντίρρηση. Ομως, ο κατά τον συγκεκριμένο τρόπο νοούμενος σεξισμός δεν παύει να είναι βλακεία. Διότι, κατ αρχάς, υποδηλώνει την αδυναμία του υποπίπτοντος στο «αμάρτημα» του σεξισμού να αντικρούσει την πολιτική με πολιτικούς όρους. Με αυτή την στενή έννοια, λοιπόν, η άρνηση του σεξισμού (όπως και του ρατσισμού σε όλες τις εκδοχές του) θα έπρεπε να είναι υποχρέωση κάθε ευσυνείδητου πολίτη, δηλαδή, κάθε ατόμου που έχει συναίσθηση των υποχρεώσεών του ως μέλους μιας πολιτείας, που τη θέλει δίκαια και ευνομούμενη. Υπό αυτή την έννοια, η άρνηση του σεξισμού εντάσσεται στους κανόνες αλληλοσεβασμού (και αυτοσεβασμού, σε τελευταία ανάλυση), χωρίς τους οποίους δεν υφίσταται κοινωνία. Ως εδώ, νομίζω ότι πάνω κάτω συμφωνούμε όλοι. (Εξαιρούνται, βέβαια, οι υπανάπτυκτοι, οι κάφροι και οι κομπλεξικοί, που τι να κάνουμε; και αυτοί υπάρχουν...). Υπέρτατο σύμβολο εξουσίας - και, φυσικά, είναι Chanel, χρυshό μου... Εκεί όπου αρχίζουν οι διαφωνίες, όμως, είναι όταν ορισμένοι ξεκινούν από τη θεμιτή άρνηση του σεξισμού και χτίζουν επάνω της μια πολιτική εξισωτισμού και εξάλειψης των διακρίσεων που υπάρχουν εκ της φύσεως των πραγμάτων. Ο εξισωτισμός μπορεί να είναι είτε θετικός (π.χ., όλες οι γυναίκες έχουν πάντα δίκιο, επειδή είναι γυναίκες) είτε αρνητικός (π.χ., δεν υπάρχουν όμορφες και άσχημες γυναίκες, είναι όλες γυναίκες). Και στις δύο μορφές του, πάντως, είναι μια μορφή κοινωνικής αδικίας, που προκύπτει, κατά παράδοξο και ειρωνικό τρόπο, από την πίστη της Αριστεράς στις δυνατότητες της κοινωνικής μηχανικής να θεραπεύει αδικίες, οι οποίες οφείλονται σε φυσικές διακρίσεις που υφίστανται εκ των πραγμάτων. Παράδειγμα της πρώτης εκδοχής του εξισωτισμού, είναι όταν κατηγορούνται ως σεξιστές όσοι επικρίνουν ή κοροϊδεύουν μια γυναίκα πολιτικό που παραφέρεται κατά τρόπο υστερικό, ενώ στην πραγματικότητα οι επικρίσεις αφορούν την κοινωνική συμπεριφορά της, που δεν έχει καμία σχέση με το φύλο της. Εδώ το φύλο δεν προστατεύεται από την αδικία γίνεται, αντιθέτως, πρόσχημα για τη δικαιολόγηση της αδικίας (ενδεχομένως, εις βάρος των υστερικών ανδρών, για τους οποίους δεν ισχύει η ίδια προστασία). Επίσης, εδώ η προστασία του φύλου γίνεται πρόσχημα για την άρνηση της γελοιοποίησης που προκαλεί η απώλεια του μέτρου και, συνεπώς, στρέφεται ευθέως κατά της κοινής λογικής που είναι η βάση των κανόνων αλληλοσεβασμού. Ως προς τη δεύτερη εκδοχή, περιττεύουν τα παραδείγματα. Η γελοιότητα της θέσης, που εκφράζεται κυρίως από κάποια υπολείμματα της οργισμένης και εκδικητικής φάσης του φεμινισμού, προκύπτει από την ίδια την εσωτερική λογική της, την οποία αν την τραβούσαμε ώς την άκρη της, τότε κάθε μη σεξιστής θα όφειλε να είναι και bisexual και σαβουρο***ς, μετά συγχωρήσεως... Εννοείται, δε, ότι ο σεξισμός με τη διασταλτική έννοιά του προσφέρεται για ασκήσεις υποκρισίας. Τι να πούμε, λ.χ., για εκπάγλου καλλονής πολιτευομένη, η οποία καταγγέλλει διαπρυσίως τον σεξισμό, όταν η εμφάνισή της πρωτίστως της έχει ανοίξει πόρτες που δεν θα άνοιγαν ποτέ σε μια γυναίκα με συνηθισμένη όψη; Κακά τα ψέματα, όμορφοι και άσχημοι άνθρωποι θα υπάρχουν πάντα και το πλεονέκτημα θα το έχουν οι όμορφοι. Κανείς δεν μπορεί να τους το στερήσει, γιατί κανείς δεν μπορεί να καταργήσει μια διαφορά που εναπόκειται στη φύση, επειδή αποφασίζει να καταργήσει τη δυνατότητα των ανθρώπων να αντιλαμβάνονται τη διαφορά και να την εκτιμούν. (Μόνον ο περιβόητος Μακάρεκο επί Στάλιν πρέσβευε παρόμοιες ανοησίες...). Αλλά μη σπεύδουμε κιόλας να γίνουμε απόλυτοι. Συχνά (πολύ συχνά...) οι όμορφοι άνθρωποι διατρέχουν τον κίνδυνο να εξελιχθούν σε ηλιθίους, επειδή ακριβώς βασίζονται υπερβολικά σε ένα φυσικό πλεονέκτημα που έχει ημερομηνία λήξης, ενώ το αντίστροφο μπορεί να ισχύει για εκείνους που έχουν να αγωνισθούν ώστε να ξεπεράσουν το μειονέκτημα της μορφής τους, εφόσον βέβαια τους δοθούν οι ευκαιρίες. EUROKINISSI Συναφές είναι και το άλλο θέμα που μας απασχόλησε στο περιθώριο σοβαρότερων εξελίξεων την εβδομάδα που πέρασε, ως μέρος του αναπόφευκτου ψυχαγωγικού προγράμματος της πολιτικής σκηνής. Εννοώ τη συζήτηση ή, ακριβέστερα, τον χαβαλέ που προκάλεσαν σχόλια για τις εξεζητημένες ενδυματολογικές προτιμήσεις ορισμένων κυριών της Βουλής. Ε, λοιπόν, ναι. Είναι γελοίο να εμφανίζεται κάποια στη Βουλή με δωδεκάποντες γόβες Louboutin. (Πολύ περισσότερο, δε, αν πρόκειται για κάποιον - αλλά ευτυχώς ακόμα δεν φθάσαμε εκεί...). Οπως επίσης είναι καταγέλαστο να εμφανίζεται βουλευτίνα στην ορκωμοσία της ως υφυπουργού με εφαρμοστό ξώπλατο, το οποίο φέρει τεράστιο φιόγκο λίγο πιο πάνω από τους γλουτούς, ώστε να τονίζεται το ωραίο σχήμα τους. (Είναι αλήθεια - και αυτό έχει συμβεί...). Είναι γελοία αυτά, επειδή η τήρηση των, στοιχειωδών έστω, ενδυματολογικών κωδίκων που ορίζουν οι περιστάσεις είναι και αυτή κομμάτι των κανόνων αλληλοσεβασμού σε μια κοινωνία. Πώς να το κάνουμε δηλαδή; Το δικαίωμα στις Louboutin δεν σου επιτρέπει να βάζεις τα μπουζούκια ή ένα γάμο με κλαρίνα στο ίδιο επίπεδο με τη Βουλή, που τη λιβανίζεις μάλιστα με κάθε ευκαιρία «ως λίκνο της Δημοκρατίας». Στην περίπτωση που το κάνεις, η κοροϊδία είναι το αναπόφευκτο και, μάλλον, το ενδεδειγμένο τίμημα. Και τα δύο αυτά φαινόμενα, τα οποία η πρόσφατη επικαιρότητα τα συνδύασε αριστοτεχνικά, είναι εκφάνσεις της ίδιας «προοδευτικής» κουλτούρας που επιτάσσει τη σχετικοποίηση των κριτηρίων, είτε ηθικών είτε αισθητικών. Αποκυήματά της είναι ο διαχωρισμός της βίας σε καλή και κακή, ανάλογα με την πολιτική προέλευσή της ή, ακόμη, η προώθηση μιας πολυπολιτισμικότητας, στο όνομα της οποίας αναγνωρίζεται σιωπηρά το δικαίωμα ορισμένων μουσουλμάνων να κάνουν ό,τι θέλουν (ας πούμε, να επιβάλουν την κλειτοριδεκτομή στις κόρες τους), επειδή έχουν δικαίωμα στη «διαφορετικότητα». Η ελαφρά πλευρά του «προοδευτισμού» αυτού του είδους ήταν η μομφή του σεξισμού προς όσους ανεδείκνυαν (ο καθένας με τον τρόπο του, βέβαια - άλλοι με εξαιρετικό χιούμορ, όπως ο γελοιογράφος Δημήτρης Χαντζόπουλος, άλλοι με ύφος αγοραίο και μνησίκακο) τη γελοιότητα των Louboutin και των ξώπλατων στη Βουλή. Η ειρωνεία που διαφεύγει από όσους «προοδευτικούς» προωθούν τη σχετικοποίηση των κριτηρίων είναι ότι αυτού του τύπου η κουλτούρα οδηγεί στον κατακερματισμό της κοινωνίας και τον ανταγωνισμό μεταξύ των κάθε είδους διασπάσεών της. Μάλιστα δε, σε ανταγωνισμό, του οποίου η έκβαση, ελλείψει κορμού γενικώς παραδεκτών αρχών και αξιών, κρίνεται εν τέλει από την ωμή δύναμη των ανταγωνιζομένων πλευρών. Ολοι αυτοί καταριώνται τη Θάτσερ για την περίφημη φράση της «there is no such thing as society». Επιβεβαιώνουν, όμως, τον ισχυρισμό της, όταν οι ίδιοι κάνουν ό,τι μπορούν για να φθείρουν τους κανόνες που κάνουν ένα σύνολο ανθρώπων με κοινά χαρακτηριστικά να είναι κοινωνία. «Ο πολιτισμένος άνθρωπος», γράφει ο Νόρμπερτ Ελίας στο «Η διαδικασία του πολιτισμού», «χαρακτηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από το ότι αρνείται ο ίδιος στον εαυτό του, δυνάμει ενός κοινωνιογενούς αυτοκαταναγκασμού, να πιάνει αυθόρμητα ό,τι ορέγεται, ό,τι αγαπά ή μισεί». Ισχύει εξίσου για τους υποστηρικτές του δικαιώματος στις Louboutin όσο και για τους επικριτές τους.

18 18-ELLADA_Master_cy 15/11/13 22:43 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 «Επιτέλους, βρείτε τα με την τρόικα» Βρυξέλλες και Βερολίνο, σε ίδιο κλίμα, ζητούν από την Αθήνα να τελειώνει με την αξιολόγηση και να εφαρμόσει το πρόγραμμα Του ανταποκριτή μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ «Αν η Ελλάδα δεν έχει ολοκληρώσει τουλάχιστον τα προαπαιτούμενα για το υπόλοιπο της δόσης που είχε εγκριθεί τον Ιούλιο, μέχρι το Eurogroup του Δεκεμβρίου, τότε ο Γιάννης [Στουρνάρας] θα περάσει πολύ δύσκολα». Αυτή είναι η εκτίμηση που μετέφερε την Παρασκευή στην «Κ» έμπειρος τεχνοκράτης, στις Βρυξέλλες, ύστερα από τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Μολονότι το προηγούμενο βράδυ είχε γίνει εμφανής προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι της αντιπαράθεσης μεταξύ Αθήνας και τρόικας, στον απόηχο των αυστηρότατων προειδοποιήσεων Ευρωπαίου αξιωματούχου την Τρίτη, οι οποίες <<<<<< Οι μεγαλύτερες πιέσεις προς τον κ. Στουρνάρα αφορούν τα προαπαιτούμενα του περασμένου Ιουλίου, που περιλαμβάνουν την τύχη των ΕΑΣ. προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις στη χώρα μας, το μήνυμα που μεταφέρθηκε στον Ελληνα υπουργό Οικονομικών ήταν σαφές: «Αναγνωρίζουμε τις προσπάθειές σας και την πρόοδο που έχει συντελεστεί, αλλά τελειώνετε επιτέλους με την αξιολόγηση». Το ίδιο ακριβώς κλίμα επικρατεί και στο Βερολίνο: «Μην παρερμηνεύετε τα καλά λόγια του κ. Σόιμπλε πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup και την ευγένεια του υπουργού. Η Αθήνα θα πρέπει να τα βρει με την τρόικα και να εφαρμόσει το πρόγραμμα», δήλωσε Γερμανός αξιωματούχος στην «Κ», ενώ ανάλογα βαρύ ήταν το κλίμα και στην τελευταία συνεδρίαση των εμπειρογνωμόνων του EuroWorking- Group. Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΝΤΕΛΑ Τα προαπαιτούμενα Επί της ουσίας, αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη δύο αξιολογήσεις, με διαφορετικές προθεσμίες και παραμέτρους. Η πρώτη αφορά τα προαπαιτούμενα του περασμένου Ιουλίου και η Ελλάδα δέχεται μεγάλες πιέσεις για την ταχύτατη ολοκλήρωσή της, όπως διεμήνυσε, άλλωστε, και ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, μετά το πέρας της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, την Πέμπτη. Η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στα τρία εκ των τεσσάρων προαπαιτουμένων για την εκταμίευση του ενός δισεκατομμυρίου που εκκρεμεί (ρύθμιση οφειλών κράτους σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, κινητικότητα στο Δημόσιο, κώδικας δικηγόρων) και απομένει πλέον το μεγάλο «αγκάθι» της τύχης των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ). Η τρόικα επιμένει ότι η επιχείρηση δεν είναι βιώσιμη ούτε μπορεί να γίνει και άρα πρέπει να κλείσει. Η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει αντιπρόταση, η οποία και συζητείται και προβλέπει ότι η Αθήνα δεσμεύεται να κλείσει τα ΕΑΣ, εφόσον δεν καταστούν κερδοφόρα μέσα σε διάστημα 28 μηνών από την εξυγίανσή τους (η προθεσμία είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, θέμα υπό διαπραγμάτευση). Η τρέχουσα αξιολόγηση Το δεύτερο μέτωπο αφορά την τρέχουσα αξιολόγηση, η οποία, όπως παραδέχθηκε και ο κ. Στουρνάρας στις Βρυξέλλες, έχει αρκετά ανοικτά μέτωπα: πρώτον, την απαίτηση της τρόικας για πλήρη άρση των πλειστηριασμών από 1ης Ιανουαρίου 2014, που δεν αποδέχεται η Αθήνα, δεύτερον, το δημοσιονομικό κενό στον προϋπολογισμό του 2014, τρίτον, τα μέτρα για το 2015 και το νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που θα φτάνει μέχρι το 2017, τέταρτον, τη βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης του ΤΑΙΠΕΔ, ώστε να μπορεί να ορίζει τις διοικήσεις των προς ιδιωτικοποίηση δημοσίων οργανισμών και πέμπτον, ένα σαφές σχέδιο για την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, ιδιαίτερα της ακίνητης περιουσίας, το οποίο, όπως είπε και ο κ. Ντάισελμπλουμ, θα περιλαμβάνει και τιτλοποιήσεις μελλοντικών εσόδων. Τα συγκεκριμένα μέτωπα είναι πολύ δύσκολο, έως αδύνατον, να κλείσουν πριν από την τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup για φέτος, στις 9 Δεκεμβρίου. Η εκτίμηση που επικρατεί, άλλωστε, στις Βρυξέλλες είναι ότι δεν υπάρχει άμεσο πρόβλημα ρευστότητας για την Ελλάδα (η επόμενη μεγάλη λήξη ομολόγου είναι τον Μάιο) και η διαπραγμάτευση μπορεί να παραταθεί και μετά τις γιορτές. Τότε θα είναι γνωστά και τα αποτελέσματα των stress test των τραπεζών και άρα θα γνωρίζουμε αν το χρηματοδοτικό κενό στο ελληνικό πρόγραμμα, για το δεύτερο μισό του 2014, μπορεί να καλυφθεί από τυχόν αδιάθετα κονδύλια που θα περισσέψουν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Υπενθυμίζεται ότι η κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού αποτελεί προϋπόθεση για να καταβληθεί η επόμενη δόση, ακόμη κι αν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, αφού το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο συμμετέχει σε προγράμματα στήριξης που είναι πλήρως χρηματοδοτημένα για τους επόμενους 12 μήνες. <<<<<< Τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια δείχνουν ικανοποιημένα και αγοράζουν οτιδήποτε ελληνικό, από ομόλογα έως... δάνεια. Ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας συνομιλεί με τον Γάλλο ομόλογό του Πιερ Μοσκοβισί, λίγο πριν από την έναρξη του Eurogroup της περασμένης Πέμπτης, στις Βρυξέλλες. Το κεφάλαιο «οικονομική κρίση» κλείνει για τις Βρυξέλλες; Παρότι η αβεβαιότητα για την Ελλάδα συνεχίζει να «χαλάει το πάρτι», η ατμόσφαιρα στις Βρυξέλλες δεν θυμίζει σε τίποτα Το Eurogroup της περασμένης Πέμπτης τελείωσε αργά το απόγευμα, μέσα σε κλίμα πανηγυρικό για την έξοδο της Ισπανίας και της Ιρλανδίας από τα Προγράμματα Στήριξης. Το αντίστοιχο Eurogroup του περυσινού Νοεμβρίου είχε κρατήσει έως τις πέντε τα ξημερώματα, χωρίς να καταλήξει σε απόφαση, χωρίς να εκδώσει ανακοίνωση, χωρίς καν να ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου. Παρότι η χώρα μας είχε καταφέρει να τελειώσει τότε την πρώτη αξιολόγηση του δεύτερου Μνημονίου, ύστερα από πολλές περιπέτειες έξι μηνών που την οδήγησαν μέχρι την πόρτα της εξόδου από την Ευρωζώνη, εκείνο το βράδυ βρέθηκε επί ξυρού ακμής. Χρειάστηκε να επαναληφθεί το Eurogroup μία εβδομάδα αργότερα, ώστε να αποφασιστεί, στις 2.30 το πρωί η εκταμίευση της γιγαντιαίας δόσης των 50 δισ. ευρώ, που χρησιμοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, και για την επαναγορά ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου και την έμμεση διαγραφή χρέους. Οι αλλεπάλληλες ολονυχτίες της κρίσης αποτελούν παρελθόν. Ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος κάπνιζε το ένα τσιγάρο μετά το άλλο στις ατέλειωτες εκείνες συνεδριάσεις, έχει πια αποχωρήσει. Η Αυστριακή υπουργός Οικονομικών, Μαρία Φέκτερ, ημιεπίσημη «μασκότ» της κρίσης, επίσης ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι μάλλον αποχωρεί, σε μία μαραθώνια δήλωση 20 λεπτών μπροστά στις κάμερες. Ηδη, οι βετεράνοι ανταποκριτές της κρίσης, από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού συζητούν, στα καπνιστήρια του κτιρίου Justus Lipsius, το επόμενο βήμα τους. Ενας ήδη έκλεισε τη μετάθεσή του για τη Μέση Ανατολή, άλλος σκέφτεται το Πεκίνο, οι πιο τολμηροί την Αφρική. Εμπειρος συνάδελφος μαζεύει το αρχείο του για να γράψει βιβλίο με την ανασκόπηση της κρίσης. Ακόμη και με τη σαπουνόπερα της ελληνικής αξιολόγησης, κανείς δεν ανησυχεί ιδιαίτερα... Λύση με τρεις πυλώνες βλέπουν στο Λονδίνο Tο Λονδίνο, το οποίο εξακολουθούν να επισκέπτονται τακτικά οι Ελληνες τραπεζίτες, αφού εκεί βρίσκεται η έδρα των περισσότερων ευρωπαϊκών hedge funds, φαίνεται ότι έχει «παγιώσει άποψη» αναφορικά με το τι ετοιμάζουν οι δανειστές μας για το θέμα του χρέους. Μια γενναία ρύθμιση, που θα προβλέπει κατ αρχήν ότι το επιτόκιο αποπληρωμής θα πέσει στο 1,50% και υπό όρους ακόμη και στο 1,00%, θα είναι ο ένας βασικός πυλώνας της λύσης. Εννοείται ότι η εν λόγω μείωση, θα «πάει πακέτο» με την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των οφειλών. Ο δεύτερος πυλώνας θα έχει να κάνει με την επιπλέον χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Η εκτίμησή τους είναι ότι υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να φτάσει ακόμη και στα 8 δισ. ευρώ. Εννοείται ότι στο σύνολό τους θα κατευθυνθούν στη στήριξη της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα. Ο τρίτος πυλώνας θα αφορά τις κεφαλαιακές ενισχύσεις που έχουν γίνει στις συστημικές τράπεζες της χώρας. Η διευκόλυνση, εν προκειμένω, θα γίνει μέσω της «χρέωσής» τους στον ESM. Οι πληροφορίες των ξένων διαχειριστών αναφέρουν ότι θέμα νέου «κουρέματος» του επίσημου αυτή τη φορά χρέους, για το οποίο δουλεύει και πιέζει όσο μπορεί η Αθήνα, δεν υφίσταται. Για δύο κυρίως λόγους: l Πολύ δύσκολα θα περνούσε μια τέτοια πρόταση από τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών - μελών της Ευρωζώνης, για προφανείς λόγους, ενώ l ευνοήτως θα προκαλούσε την αντίδραση των άλλων χωρών με το ίδιο πρόβλημα, που καλούνται να το τακτοποιήσουν χωρίς κάθε είδους «κουρέματα». Ενα δεύτερο για την Ελλάδα, όπως υποστηρίζουν, θα συνιστούσε πρόκληση. Ικανοποίηση Κατά συνέπεια, πολύ δύσκολα θα περάσει αυτή η πρόταση. Ωστόσο, ακόμη κι έτσι, δηλαδή με το υποστηρικτικό πακέτο των τριών πυλώνων που προαναφέρθηκε, τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια δείχνουν να είναι ικανοποιημένα. Δηλαδή, το θεωρούν καλή διασφάλιση για να έρθουν και να τοποθετηθούν στην Ελλάδα. Και αυτό κάνουν, σχεδόν κατά κύματα, το τελευταίο διάστημα. Η αλήθεια είναι πως είχε καιρό να παρατηρηθεί τέτοιο ενδιαφέρον για τα εγχώρια επενδυτικά πράγματα. Στην κυριολεξία «ό,τι ελληνικό αγοράζεται», από ομόλογα έως... δάνεια. Το πρόβλημα, ωστόσο, για τους τραπεζίτες είναι πως κατ αυτόν τον τρόπο δεν δημιουργούνται νέα στοιχεία, αλλά στην καλύτερη των περιπτώσεων συντηρούνται νέα. Και όπως λένε, με αυτόν τον τρόπο δεν έρχεται η ανάπτυξη, που είναι το βασικό ζητούμενο για την έξοδο από την κρίση. Ακόμη κι έτσι, όμως, «κάτι δείχνει να κινείται». Κι επειδή τα συγκεκριμένα κεφάλαια ήταν τα πρώτα που έφυγαν όταν ήρθε η κρίση, το γεγονός ότι επιστρέφουν, ενδεχομένως να λέει και «κάτι». Το θέμα, βεβαίως, είναι τι ακριβώς... Σιγήν ιχθύος τηρεί προς το παρόν το ΔΝΤ Της ανταποκρίτριάς μας στην ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΣΩΚΟΥ Στην Ουάσιγκτον είναι ξεκάθαροι: «Οσοι είναι σοβαροί ανησυχούν για την Ελλάδα». Αυτό τουλάχιστον λένε στην «Κ» πηγές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στην αμερικανική πρωτεύουσα, καθώς οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα δείχνουν να βρίσκονται και πάλι σε οριακό σημείο. Αναγνωρίζουν, ωστόσο, ότι ο πολιτικός χαρακτήρας των αποφάσεων που καλείται να λάβει η Ευρώπη βάζει για μία ακόμη φορά την άποψη των οικονομολόγων για το ελληνικό πρόγραμμα σε δεύτερη μοίρα. Την ώρα που θα ήθελαν επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, βελτίωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και αναδιάρθρωση του Δημοσίου, θεωρούν ότι οι διαφωνίες για τα ενδεδειγμένα μέτρα και οι καθυστερήσεις στη διαπραγμάτευση υπονομεύουν την επιτυχία του προγράμματος. Ελλάδα και τρόικα, ωστόσο, φαίνεται να μη βιάζονται, καθώς συμφωνούν ότι δεν υπάρχουν πιεστικές χρηματοδοτικές ανάγκες. Με τη Γερμανία να μην έχει ακόμη σχηματίσει κυβέρνηση και τις διαφωνίες για το ύψος και τον τρόπο κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού να παραμένουν, η καθυστέρηση εξυπηρετεί και την κυβέρνηση, η οποία θα πρέπει να ρίξει τους υψηλούς τόνους, και τους Ευρωπαίους, οι οποίοι δεν μπορούν να αποφασίσουν πώς θα καλύψουν το κενό χωρίς κυβέρνηση στη Γερμανία. <<<<<< Αρνείται να εκφράσει εκτιμήσεις και επιμένει, επισήμως, στην ανάγκη «κουρέματος» του ελληνικού χρέους. Αναγκαστική αναμονή Οσο για το ΔΝΤ, το καταστατικό του απαγορεύει την εκταμίευση της δόσης αν δεν είναι σαφές πώς θα χρηματοδοτηθούν οι επόμενοι δώδεκα μήνες του προγράμματος. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι... αναγκαστικά θα περιμένει. Ετσι, ενώ αξιωματούχοι του Eurogroup παραπέμπουν τις αποφάσεις για την εκταμίευση της δόσης «για μετά τις διακοπές του σκι», που παραδοσιακά γίνονται τον Φεβρουάριο, το Ταμείο διατηρεί σιγήν ιχθύος και αρνείται να σχολιάσει τις πληροφορίες που το θέλουν να διαφωνεί με τους Ευρωπαίους για τα μέτρα ή έστω να εκφράσει κάποια εκτίμηση για το πότε θα ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκπρόσωποι Τύπου του ΔΝΤ δεν μπορούσαν να απαντήσουν ούτε καν για το πότε θα επιστρέψει η αποστολή στην Ουάσιγκτον, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, αυτό μπορεί να γίνει ακόμη και την Τετάρτη, αν δεν ευοδωθούν οι νέες διαπραγματεύσεις. «Το ΔΝΤ επιμένει στην ανάγκη κουρέματος του ελληνικού χρέους», σημειώνει έτερο στέλεχος του Ταμείου, εκτιμώντας, πάντως, ότι η επιρροή του είναι πλέον περιορισμένη. Την τελευταία φορά που τοποθετήθηκε δημοσίως, στην ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ τον Οκτώβριο, η επικεφαλής του Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι θα ζητήσει από τους Ευρωπαίους να επιβεβαιώσουν τη δέσμευσή τους προς την Ελλάδα. Αν οι διαπραγματεύσεις καθυστερήσουν αρκετά, όμως, δεν θα χρειαστεί να κάνει κάτι τέτοιο μέχρι το τέλος του έτους, όπως αρχικά αναμενόταν. Με αυτά τα δεδομένα, είναι λογικό το Ταμείο να επιλέγει τη σιωπή, αν και ιδιωτικά τα στελέχη του εκφράζουν από ανησυχία μέχρι και απογοήτευση για τις διαρροές και το παιχνίδι των εντυπώσεων που θεωρούν ότι παίζεται, με δυσμενείς επιπτώσεις για το μέλλον του προγράμματος. Για όλους τους λόγους που εξηγήθηκαν παραπάνω, όμως, δεν προχωρούν σε περαιτέρω ερμηνείες... AP / VIRGINIA MAYO

19 19-ELLADA_Master_cy 11/15/13 11:04 PM Page 19 Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 Στην αστυνομία για πρώτη φορά η φύλαξη όλου του Πολυτεχνείου Σε εφαρμογή ο νέος νόμος 4009, σαράντα χρόνια μετά την ιστορική εξέγερση του 1973 Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΛΑΚΑΣΑ Σαράντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβριο του 1973, και για πρώτη χρονιά ο καθιερωμένος επετειακός εορτασμός οργανώθηκε σε ένα διαφορετικό πλαίσιο σε σχέση με ό,τι γινόταν τις τέσσερις δεκαετίες της μεταπολίτευσης. Παρότι η Επιτροπή Εορτασμού (μετέχουν το ΕΜΠ, ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών , φοιτητικές παρατάξεις, συνδικάτα κ.ά.) έχει την ευθύνη για τις εκδηλώσεις εντός του ιστορικού συγκροτήματος του Πολυτεχνείου, η ευθύνη για τη φύλαξη των κτιρίων και την αποτροπή επεισοδίων ανήκει στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη. Και αυτό διότι ο νόμος 4009 που ψηφίστηκε το 2011 κατήργησε το άσυλο στα ΑΕΙ. «Φέτος έχουμε μία θεσμική αλλαγή. Οποιος πολίτης βλέπει να συμβαίνει κάτι στραβό μέσα στο Πολυτεχνείο μπορεί να ειδοποιήσει την Αστυνομία, η οποία θα αξιολογήσει την κλήση. Ο πρύτανης, όπως σε κάθε εορτασμό άλλωστε, βρίσκεται νυχθημερόν σε ετοιμότητα», ανέφερε στην «Κ» ο πρύτανης του ΕΜΠ κ. Σίμος Σιμόπουλος. Ταυτόχρονα φέτος για πρώτη φορά μετά τη διετή μεταβατική περίοδο που ήταν απαραίτητη για την εναρμόνιση των ιδρυμάτων στις διατάξεις του νέου νόμου 4009 η Σύγκλητος του ΕΜΠ δεν έχει 45 μέλη, όπως συνέβαινε τις προηγούμενες δεκαετίες. Πλέον αποτελείται από περίπου 15 μέλη (τον πρύτανη, τους εννέα κοσμήτορες των σχολών <<<<<< «Κάθε χρόνο φοβάμαι. Αυτό το τριήμερο δεν είναι και οι καλύτερες ημέρες μου», ανέφερε στην «Κ» έμπειρος συγκλητικός του ΕΜΠ. κ.ά.), γεγονός που δυσχεραίνει την ύπαρξη ικανού αριθμού πανεπιστημιακών - συγκλητικών που θα είναι συνεχώς... «πανέτοιμοι» εντός κι εκτός Πολυτεχνείου. Σήμερα, οι πύλες του ΕΜΠ θα ανοίξουν στις 9 π.μ. και θα κλείσουν στις 2 μ.μ. για να ακολουθήσει η πορεία προς την πρεσβεία των ΗΠΑ. Ειδικότερα, όπως αναφέρει η απόφαση του πρύτανη σχετικά με τη διοργάνωση του εορτασμού της 40ής επετείου, η Σύγκλητος του ΕΜΠ επισημαίνει τα εξής: l Οπως είναι προφανές, η ομαλή εξέλιξη του εορτασμού εξαρτάται αποκλειστικά από εξωτερικούς, ως προς το Ιδρυμα, παράγοντες. Τα μέλη ή τα όργανα του ΕΜΠ (μέλη ΔΕΠ, φοιτητές, διοικητικοί, Σύγκλητος, Πρυτανεία κ.λπ.) δεν έχουν τη νομική ή την ουσιαστική αρμοδιότητα ή δυνατότητα και για τον λόγο αυτό αρνούνται κατηγορηματικά να αναλάβουν την οποιαδήποτε ευθύνη όσον αφορά στην πρόληψη και την αντιμετώπιση πράξεων δολιοφθοράς, καταστροφών ή βίας, όπως π.χ. τον έλεγχο των εισερχομένων στους χώρους του εορτασμού, από οποιονδήποτε και οπουδήποτε και αν εκδηλωθούν. Πάνω από αστυνομικοί συμμετέχουν στα μέτρα της ΓΑΔΑ για την ομαλή διεξαγωγή της σημερινής πορείας με την οποία κορυφώνονται οι εκδηλώσεις για την 40ή επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Ο σχεδιασμός προβλέπει «ενεργοποίηση» όλων των διμοιριών της ΥΑΤ (πρώην ΜΑΤ) καθώς επίσης και δικυκλιστών των ομάδων ΔΕΛΤΑ και ΔΙ.ΑΣ. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι διμοιρίες της ΥΑΤ που μετέχουν σήμερα στα μέτρα φτάνουν τις 40. Με διαταγή του Αρχηγού κ. Νίκου Παπαγιαννόπουλου, μάλιστα, συγκροτήθηκαν πριν από λίγες l Καλείται η κυβέρνηση και το σύνολο των αρμοδίων αρχών και εξουσιών της πολιτείας, με την έγκαιρη κατάρτιση και την αποτελεσματική εφαρμογή ενός ορθολογικού, αξιόπιστου και το κυριότερο κατάλληλου για την εθνική σημασία της γιορτής σχεδίου πρόληψης, χωρίς τραυματισμούς της ιστορικής μνήμης και του νοήματος της επετείου, να αποτρέψει κάθε πράξη καταστροφής, δολιοφθοράς ή βίας. Βεβαίως, ο πρύτανης ορίζει ότι «σε όλα τα γραφεία ή εργαστήρια που είναι ευάλωτα σε εμπρηστική επίθεση λαμβάνονται, στο μέτρο του δυνατού, ειδικά μέτρα προστασίας και πυρόσβεσης με επισπεύδοντες και τους χρήστες τους». Από την άλλη, ο μόνιμος φόβος είναι μήπως το Πολυτεχνείο καταληφθεί από εξωπανεπιστημιακούς μετά την ολοκλήρωση της πορείας. Στο επίκεντρο του φετινού εορτασμού βρίσκεται η διαθεσιμότητα των διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ και η μακρά απεργιακή κινητοποίησή τους. Ευρύτερα, πρόθεση της εκπαιδευτικής κοινότητας είναι να αναδείξει τα προβλήματα των ιδρυμάτων λόγω της οικονομικής κρίσης. Επίσης, οι φοιτητικοί σύλλογοι του ΕΜΠ κάλεσαν τους απεργούς της ΕΡΤ να αναδείξουν τα αιτήματά τους, ενώ η ΠΟΣΠΕΡΤ κάλεσε τους διοργανωτές των εκδηλώσεων η καθιερωμένη πορεία να συνεχιστεί πέραν της πρεσβείας των ΗΠΑ προς την ΕΡΤ. «Κάθε χρόνο φοβάμαι. Αυτό το τριήμερο δεν είναι και οι καλύτερες ημέρες μου», ανέφερε στην «Κ» έμπειρος συγκλητικός του ΕΜΠ, ενισχύοντας την πεποίθηση πολλών ότι οι ακρότητες και τα έκτροπα που κατά καιρούς συνέβησαν έχουν εκφυλίσει την επέτειο του Πολυτεχνείου. ημέρες τέσσερις νέες διμοιρίες της ΥΑΤ λόγω... φόρτου εργασίας. Πιθανή πρέπει να θεωρείται η μετακίνηση στην Αττική διμοιριών υποστήριξης από όμορους νομούς. Οπως κάθε χρόνο, στα μέτρα θα μετάσχουν αστυνομικοί της Κρατικής Ασφάλειας, αλλά και της Αντιτρομοκρατικής. Εχουν δοθεί οδηγίες για ελέγχους και προσαγωγές ατόμων πριν από την πορεία, τακτική που έχει εφαρμοστεί αρκετές φορές στο παρελθόν και θεωρείται αποτελεσματική από τους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. Οι πρόσφατες εξελίξεις περί την ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κορυφώνονται σήμερα οι εκδηλώσεις για τη 40ή επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Οι πύλες του ΕΜΠ ανοίγουν στις 9 π.μ. και θα κλείσουν στις 2 μ.μ., για να ακολουθήσει η πορεία προς την πρεσβεία των ΗΠΑ. Επί ποδός πολέμου 40 διμοιρίες ΜΑΤ, ΔΙ.ΑΣ. και ΔΕΛΤΑ ΕΡΤ και τη Χρυσή Αυγή αποτελούν πρόσθετες παραμέτρους στο φετινό επιχειρησιακό σχέδιο. Αξιωματικοί της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής εξηγούν ότι τόσο στις εγκαταστάσεις της Δημόσιας Τηλεόρασης όσο και περιμετρικά των γραφείων της Χρυσής Αυγής θα ληφθούν πρόσθετα μέτρα για τον φόβο τυχόν απρόοπτων γεγονότων και επεισοδίων. Το θέμα, μάλιστα, απασχόλησε μία από τις συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στη διάρκεια της εβδομάδας στη ΓΑΔΑ. Εκεί, κατά πληροφορίες, ανώτατοι αξιωματικοί προχώρησαν σε επικαιροποίηση των «στόχων» που βρίσκονται κατά μήκος της διαδρομής την οποία θα ακολουθήσει η πορεία. Οπως συνηθίζεται, ασφυκτικός κλοιός θα δημιουργηθεί γύρω από τη Βουλή, την Αμερικανική Πρεσβεία, καθώς και γύρω από κτίρια των υπολοίπων πρεσβειών που βρίσκονται κατά μήκος της οδού Βασ. Σοφίας. Ειδικό επιχειρησιακό σχέδιο έχει καταρτισθεί και για το ενδεχόμενο διαδηλωτές, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της ΠΟΣΠΕΡΤ, να θελήσουν να κατευθυνθούν προς το ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής, που ωστόσο δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό.

20 20-ELLADA_Master_cy 11/15/13 11:45 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013 Στα 780 εκατ. το πρωτογενές πλεόνασμα Πιο συντηρητικές οι εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου για το όφελος από τις παρεμβάσεις που έχουν προταθεί στην τρόικα Των ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ, ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ Με όπλο ένα πρωτογενές πλεόνασμα για το 2013 σχεδόν διπλάσιο από αυτό που προβλεπόταν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού κατέρχεται στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα η κυβέρνηση. Στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού, που κατατίθεται την ερχόμενη Πέμπτη στη Βουλή, εκτιμάται ότι το φετινό πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί στα 780 εκατ., αντί των 344 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι απαιτούνται λιγότερα μέτρα για την επίτευξη του στόχου του Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση προχωράει σε πιο συντηρητικές εκτιμήσεις για την αποδοτικότητα των παρεμβάσεων που έχουν ήδη προταθεί, ώστε να συγκλίνει με την εκτίμηση της τρόικας. Σημαντικότερη αναθεώρηση είναι εκείνη για τα διαρθρωτικά μέτρα του υπουργείου Εργασίας, με το οικονομικό επιτελείο να υποστηρίζει πλέον ότι το όφελος θα ανέλθει στα 600 εκατ. ευρώ, αντί του 1 δισ. ευρώ. Ετσι, το τελικό κείμενο του προϋπολογισμού του 2014 θα προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 780 εκατ. ευρώ για το 2013 και διαρθρωτικές παρεμβάσεις: 1. Στο ασφαλιστικό σύστημα ύψους 600 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τα μέτρα που εδώ και καιρό έχει προτείνει το υπουργείο Εργασίας, αλλά πλέον υπάρχει μια πιο συντηρητική εκτίμηση για την αποδοτικότητά τους. Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι η νέα πρόβλεψη μπορεί να γίνει αποδεκτή από την τρόικα. Οι εκπρόσωποι των πιστωτών δεν έχουν ολοκληρώσει την αξιολόγηση. Σε κάθε περίπτωση, αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν στην «Κ» ότι εάν εντός του 2014 διαπιστωθεί ότι τα μέτρα αυτά δεν αποδίδουν τα προβλεπόμενα 600 εκατ. ευρώ, τότε το υπουργείο Εργασίας δεσμεύεται να λάβει νέα μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος. 2. Σε ΔΕΚΟ και Νομικά Πρόσωπα του Δημοσίου. Εκτιμάται ότι από την πλήρη εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου και του μισθολογικού πλαφόν στους φορείς αυτούς θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν περίπου 50 εκατ. ευρώ. Επίσης, στο υπουργείο Οικονομικών υπολογίζουν ότι οι δαπάνες των Νομικών Προσώπων έχουν ξεφύγει κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, εκφράζουν τη δυσφορία τους για το γεγονός ότι μόλις τα μισά Νομικά Πρόσωπα έχουν αποστείλει σχέδια προϋπολογισμών για το επόμενο έτος, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σαφής εικόνα της κατάστασης. Πάντως, αρμόδια στελέχη αναφέρουν ότι όπου μπορούν να γίνουν περικοπές, αυτές θα προχωρήσουν. 3. Στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Θα υπάρξει περικοπή δαπανών κατά 250 εκατ. ευρώ (θα περιοριστεί στα 6,75 δισ. ευρώ έναντι 7 δισ. στο προσχέδιο) για να αντισταθμίσουν απώλειες εσόδων που προέκυψαν από τις αλλαγές στον νέο Ενιαίο Φόρο Ακινήτων που θα εφαρμοστεί το Η βελτίωση της πρόβλεψης του φετινού πρωτογενούς πλεονάσματος και οι παραπάνω διαρθρωτικές παρεμβάσεις εκτιμάται ότι καλύπτουν δημοσιονομικό κενό της τάξης του 1,3 δισ. ευρώ και διασφαλίζουν την επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,6% του ΑΕΠ το Το ζητούμενο είναι να αποδεχθεί η τρόικα τις νέες θέσεις της ελληνικής πλευράς. Και ειδικότερα: l Να αποδεχθεί το νέο σενάριο του προϋπολογισμού για το 2013 και κατ επέκταση το l Να δεχθεί τις νέες εκτιμήσεις για την αποδοτικότητα των μέτρων. Ηδη η τρόικα έχει υποχωρήσει από τις αρχικές της θέσεις και θεωρεί ότι το δημοσιονομικό κενό του 2014 κινείται στα επίπεδα του 1,5 δισ. ευρώ. Υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι μετά την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας, πλέον είναι εμφανής η πρόθεση και των δύο πλευρών για να επέλθει συμφωνία. Οι επικεφαλής της τρόικας έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι θα μπορούσαν να είναι πιο ελαστικοί στο θέμα του δημοσιονομικού κενού, εάν η κυβέρνηση επεδείκνυε μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στις διαρθρωτικές αλλαγές, που προβλέπονται στο Μνημόνιο. Ετσι επιμένουν σε κλείσιμο ή δραστική συρρίκνωση των ΕΑΣ, στην άρση των περιορισμών στους πλειστηριασμούς και στην ουσιαστική προώθηση των αποκρατικοποιήσεων και κυρίως της τιτλοποίησης των ακινήτων. Ειδικά τα δύο τελευταία θεωρούνται πολύ σημαντικά, καθώς εάν δεν προχωρήσουν, θα εντείνουν το χρηματοδοτικό πρόβλημα της χώρας. Ωστόσο, και παρά τα σημάδια άμβλυνσης των διαφορών, παράγοντες του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να επιμείνει η τρόικα σε ορισμένα στοχευμένα μεν, αλλά σκληρά μέτρα και κυρίως στον χώρο του ασφαλιστικού συστήματος, δεδομένου ότι προωθούνται διαρθρωτικές αλλαγές που θα «χτυπούν» στο ασφαλιστικό (όπως η κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων και η μείωση των εργοδοτικών εισφορών). Πέραν αυτών, στόχος πλέον του οικονομικού επιτελείου είναι να κλείσει μία συμφωνία με την τρόικα, τουλάχιστον σε τεχνικό επίπεδο, για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2014, έως τις 9 Δεκεμβρίου, που συνεδριάζει το Eurogroup. Από εδώ και πέρα, η όποια καθυστέρηση θα είναι σημαντική, καθώς σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του υπουργείου τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους επαρκούν έως τις αρχές του 2014 και εάν δεν εκταμιευθεί η υποδόση του 1 δισ. ευρώ που εκκρεμεί από τον Ιούλιο, τότε δεν θα μπορούν να αποπληρωθούν τα ομόλογα 1,9 δισ. ευρώ που λήγουν στις 11 Ιανουαρίου. Στην τρόικα η φορολόγηση των ακινήτων Διαθεσιμότητα και απολύσεις Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ Το τελικό κείμενο για τη φορολόγηση των ακινήτων το 2014 θα συζητηθεί στη σημερινή συνάντηση του οικονομικού επιτελείου με την τρόικα, προκειμένου αφενός να πάρει το «πράσινο φως» από τους επικεφαλής ελεγκτές, αφετέρου για να εγκριθεί το ισοδύναμο μέτρο των 250 εκατ. ευρώ. Και αυτό διότι το νέο σύστημα δημιουργεί «τρύπα» ύψους 250 εκατ. ευρώ, η οποία θα καλυφθεί από τη μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά, το σχέδιο νόμου θα αποσταλεί στις κοινοβουλευτικές ομάδες της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ για να διαπιστώσουν εάν το νέο σύστημα ελαφρύνει τις μικρές περιουσίες. Πάντως, ουδείς εκ των βουλευτών των δύο κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση δεν έχει πάρει θέση για τις τεράστιες επιβαρύνσεις που προκύπτουν στους ιδιοκτήτες ακινήτων με συνολική αντικειμενική αξία άνω των ευρώ. Οι ιδιοκτήτες αυτοί θα πληρώσουν διπλό φόρο το 2014, ο οποίος μάλιστα θα υπολογισθεί με αντικειμενικές αξίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Μάλιστα, στις λεγόμενες ακριβές περιοχές οι πραγματικές αξίες είναι μικρότερες έως και 50% σε σύγκριση με τις αντικειμενικές αξίες που είχαν θεσμοθετηθεί το 2007, όταν η αγορά ακινήτων βρισκόταν σε άνθηση. Επί της ουσίας, με το νέο σενάριο τα φορολογικά βάρη μεταφέρονται από όσους διαθέτουν μικρής αξίας ακίνητα, εντός σχεδίου οικόπεδα και αγροτεμάχια στα «αστικά ακίνητα» και δη σε περίπου φορολογούμενους που έχουν στην κατοχή τους ατομική ακίνητη περιουσία άνω των ευρώ. Ενδεικτικό της μεγάλης επιβάρυνσης που θα υποστούν το 2014 ιδιοκτήτες ακινήτων συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των ευρώ είναι το παρακάτω παράδειγμα: l Ιδιοκτήτης μεζονέτας 200 τ.μ. ηλικίας 1 έτους με μια πρόσοψη σε περιοχή με τιμή ζώνης ευρώ το τετραγωνικό μέτρο θα κατέβαλλε με το αρχικό σχέδιο του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων ποσό ύψους ευρώ. Με το νέο σχέδιο ο συνολικός Το νέο σύστημα δημιουργεί «τρύπα» 250 εκατ. ευρώ, που θα καλυφθεί από τη μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. φόρος σχεδόν διπλασιάζεται, αφού ο κύριος φόρος θα διαμορφωθεί σε ευρώ και ο συμπληρωματικός (πρώην ΦΑΠ) σε ευρώ. Δηλαδή συνολικά θα πληρώσει ευρώ (2.952 ευρώ επιπλέον). Το 2014 ο φόρος στα ακίνητα θα αποτελείται από τον κύριο φόρο (Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων) και τον συμπληρωματικό φόρο. Τον κύριο φόρο θα πληρώσουν όσοι διαθέτουν κατοικίες, οικόπεδα και αγροτεμάχια ξεχωριστά για κάθε ακίνητο. Ο συμπληρωματικός φόρος θα υπολογιστεί στο σύνολο της ακίνητης περιουσίας με αφορολόγητο όριο και προοδευτική κλίμακα. Από τον νέο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΦΙΑ) και τον συμπληρωματικό το υπουργείο Οικονομικών προσδοκά έσοδα ύψους 2,65 δισ. ευρώ. Ο φόρος όμως που θα επιβληθεί στους ιδιοκτήτες ακινήτων ανέρχεται στο ποσό των 3,24 δισ. ευρώ και αυτό διότι υπολογίζεται ότι 8 στους 10 θα καταφέρουν να πληρώσουν τους φόρους τους. Το αρχικό σχέδιο, ωστόσο, προέβλεπε έσοδα ύψους 2,9 δισ. ευρώ, όπως είχε άλλωστε συμφωνηθεί με την τρόικα. Με το νέο σχέδιο δημιουργείται «τρύπα» 250 εκατ. ευρώ η οποία όπως προαναφέρθηκε θα καλυφθεί από το ΠΔΕ. Βέβαια, δεν είναι γνωστό ακόμα εάν οι πιστωτές της χώρας δέχονται ως ισοδύναμα μέτρα τον περιορισμό του ΠΔΕ κατά 250 εκατ. ευρώ ή αν θα ζητήσουν μειώσεις από άλλες πηγές. Για τις μεταβιβάσεις Το φορολογικό νομοσχέδιο για τα ακίνητα θα προβλέπει τη μείωση του Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων (ΦΜΑ) στο 3%. Σήμερα ο φόρος ανέρχεται στο 8% για το τμήμα της αξίας του ακινήτου έως ευρώ και φθάνει στο 10% για το μεγαλύτερο τμήμα της αξίας του ακινήτου. Να σημειωθεί ότι η τρόικα επιμένει να αλλάξει το μοντέλο φορολόγησης των ακινήτων στην Ελλάδα με μεταφορά του μεγαλύτερου φορολογικού βάρους στην κατοχή και παράλληλη ελάφρυνση των μεταβιβάσεων ακινήτων. Από το νέο έτος όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα φορολογούνται με 3% από το πρώτο ευρώ. Σύμφωνα με στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, η Ελλάδα έχει τον δεύτερο υψηλότερο φορολογικό συντελεστή ΦΜΑ (10%), με πρώτο το Βέλγιο (12,50%), ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ΦΜΑ κυμαίνεται περί το 4%. Της ΕΥΑΣ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΗ Η διαθεσιμότητα υπαλλήλων έως το τέλος του έτους, καθώς και οι απολύσεις που υπολείπονται για τη συμπλήρωση των συνολικά μέχρι το τέλος του 2014, είναι τα δύο μεγάλα ζητήματα με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η κυβέρνηση στο πεδίο του Δημοσίου. Ως προς τη διαθεσιμότητα, η σχετική διαδικασία έχει ήδη αρχίσει και στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης υπάρχει αισιοδοξία πως ο στόχος θα επιτευχθεί. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, «πηγές» της διαθεσιμότητας θα αποτελέσουν φορείς του υπουργείου Υγείας, Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου καθώς και οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ. Μάλιστα, εκτιμάται ότι από τους δήμους θα προέλθει σημαντικός αριθμός των διαθεσίμων και ήδη στην κατεύθυνση αυτή, σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο Εσωτερικών, έχει ξεκινήσει η διαδικασία για την ενδοδημοτική κινητικότητα, η οποία είναι μεν εθελοντική αλλά αναμένεται να συμβάλει στην επίτευξη του αριθμητικού στόχου. Τόσο ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και ο υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Μιχελάκης, σε συνάντηση που είχαν για το θέμα διαβεβαίωσαν ότι η ενδοδημοτική κινητικότητα δεν συνδέεται με τις απολύσεις. Πρόθεση των δύο υπουργών είναι να μην απολυθεί κανένας από τους συγκεκριμένους υπαλλήλους, ενώ ζητούμενο είναι να στελεχωθούν υποστελεχωμένοι δήμοι. Στην κατεύθυνση αυτή έχει προβλεφθεί ότι στη διαθεσιμότητα θα ενταχθούν μόνον οι υπάλληλοι των οποίων η μετακίνηση είναι βέβαιη. Ως προς τις απολύσεις, το πρόβλημα, παρά τον ενδελεχή σχεδιασμό που έχει γίνει, παραμένει υπαρκτό για την κυβέρνηση, δεδομένου ότι τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί είναι ασφυκτικά και προβλέπουν συγκεκριμένο αριθμό απολύσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα καθ όλη τη διάρκεια του Εκτός αυτών, η τρόικα δεν έχει τοποθετηθεί επί δύο βασικών θεμάτων που έχει θέσει ο υπουργός Κυρ. Μητσοτάκης, τα οποία συνδέονται άμεσα με το θέμα των απολύσεων. Πρόκειται για τους συμβασιούχους που απασχολούνται βάσει προσωρινών δικαστικών διαταγών, αλλά και το πλεονάζον προσωπικό που θα προκύψει από την αναδιάρθρωση των Αμυντικών Συστημάτων, τους οποίους ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης ζητεί να συνυπολογιστούν στον αριθμό των απολύσεων. Βάσει του νέου νόμου που προβλέπει την επίσπευση εκδίκασης των υποθέσεων που αφορούν συμβασιούχους απασχολούμενους δυνάμει προσωρινών δικαστικών διαταγών, εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν εκδικασθεί οι περίπου εκκρεμείς υποθέσεις. Εξ αυτών υπολογίζεται ότι περί τους συμβασιούχους θα τεθούν εκτός Δημοσίου. Η τρόικα, πάντως, απέφυγε και στον πρόσφατο έλεγχο να τοποθετηθεί επί του θέματος. Το χρονοδιάγραμμα Οπως προβλέπει το Μνημόνιο που υπεγράφη τον περασμένο Ιούλιο, πλην των απολύσεων που εκκρεμούν έως το τέλος του τρέχοντος έτους, το πρώτο τρίμηνο του 2014, δηλαδή έως τα τέλη Μαρτίου, ακόμη υπάλληλοι θα πρέπει να τεθούν εκτός Δημοσίου. Επίσης, μέχρι τον Ιούνιο επιπλέον 4.000, ακόμη εντός του Ιουλίου και εντός του Αυγούστου. Στο τέλος του Σεπτεμβρίου, με το κλείσιμο δηλαδή του τρίτου τριμήνου, θα πρέπει να γίνουν άλλες απολύσεις, ενώ απομένουν άλλες μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του 2014, προκειμένου να συμπληρωθεί ο ζητούμενος αριθμός. Πέραν των συμβασιούχων και των απασχολούμενων στα Αμυντικά Συστήματα, βάσει των σχεδιασμών του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης ο αριθμός των απολύσεων αναμένεται να συμπληρωθεί από καταργήσεις-συγχωνεύσεις Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου,κρατικών ΔΕΚΟ, αλλά και ΔΕΚΟ που έχουν συγχωνευθεί (π.χ. συγκοινωνιακοί φορείς), τους επιόρκους, τους «κοπανατζήδες», όσους εντοπισθούν να απασχολούνται με πλαστά πιστοποιητικά και τίτλους σπουδών, αλλά και από τους αποχωρήσαντες για λόγους υγείας. Επανειλημμένως, ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης έχει τονίσει την ανάγκη ουσιαστικής αναδιάρθρωσης του Δημοσίου, η οποία, όπως τονίζει, δεν μπορεί να επιτευχθεί με οριζόντια μέτρα. Ωστόσο, δεδομένων των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων και αν τελικώς η τρόικα απορρίψει τα δύο αιτήματα του υπουργείου, δεν αποκλείεται τελικά να υπάρξει ανάγκη για την κατάργηση κάποιου μεγάλου οργανισμού ή ΔΕΚΟ, προκειμένου να συμπληρωθεί ο ζητούμενος αριθμός των απολύσεων.