10335/10 ΕΚΜ/νικ 1 DG H 2B

Transcript

1 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 31 Μαΐου 2010 (01.06) (OR. es) 10335/10 Διοργανικός φάκελος: 2010/0064 (COD) DROIPEN 57 JAI 493 CODEC 493 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: Προεδρίας προς: ΕΜΑ/ Συμβούλιο αρ. πρότ. Επιτρ.: 8155/10 DROIPEN 29 JAI 269 Θέμα: Έκθεση της Προεδρίας σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας, με την οποία καταργείται η απόφαση - πλαίσιο 2004/68/ΔΕΥ Επισυνάπτεται για τις αντιπροσωπίες έκθεση της Προεδρίας σχετικά με την ανωτέρω πρόταση οδηγίας /10 ΕΚΜ/νικ 1

2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Έκθεση της Προεδρίας σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας, με την οποία καταργείται η απόφαση - πλαίσιο 2004/68/ΔΕΥ Η πρόταση οδηγίας η οποία υποβλήθηκε από την Επιτροπή δυνάμει των άρθρων 82, παρ. 2 και 83, παρ. 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η οποία θα συζητηθεί με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (συναπόφαση), διαβιβάστηκε στη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου στις 29 Μαρτίου 2010 και στην επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 27 Απριλίου. Κατά την υποβολή της πρότασης στο Κοινοβούλιο, η ισπανική Προεδρία έλαβε το λόγο και εξήγησε την κατεύθυνση των διαπραγματεύσεων στο Συμβούλιο καθώς και η εισηγήτρια της πρότασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κα Roberta Angelilli. Οι συζητήσεις στην ομάδα DROIPEN του Συμβουλίου άρχισαν στις 28 Απριλίου και θα συνεχίσουν μέχρι το τέλος της ισπανικής Προεδρίας. Η Επιτροπή υπέβαλε την πρόταση οδηγίας κατά την προαναφερθείσα συνεδρίαση της ομάδας DROIPEN κατά την οποία διαμορφώθηκε νέα προσέγγιση όσον αφορά τις κυρώσεις, καταρτίστηκε κατάλογος και λεπτομερέστερος ορισμός των εγκλημάτων, και προτάθηκε η απαγόρευση της πρόσβασης στις σελίδες του διαδικτύου με παιδοπορνογραφικό περιεχόμενο /10 ΕΚΜ/νικ 2

3 Ιστορικό και στόχος της πρότασης Οι ρυθμίσεις του θέματος της πρότασης διέπονται επί του παρόντος από την απόφαση πλαίσιο 2004/68/ΔΕΥ, της 22ας Δεκεμβρίου 2003, σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας, μολονότι η νομοθεσία κρίνεται ανεπαρκής πλέον και όσον αφορά την ποινικοποίηση και την συμπερίληψη νέων μορφών αδικημάτων που διαπράττονται μέσω των συγχρόνων τεχνολογιών, και όσον αφορά τα δικαιώματα ή τις δικονομικές εγγυήσεις υπέρ των ανηλίκων, ή τα προληπτικά μέτρα έναντι αυτών των συμπεριφορών. Στην ισχύουσα απόφαση πλαίσιο δεν περιλαμβάνονται όχι μόνον οι ενέργειες που διαπράττονται μέσω του διαδικτύου, όπως ο εκφοβισμός ή οι προτάσεις σε ανηλίκους χρήστες αυτού του μέσου (φαινόμενο γνωστό και ως grooming ), αλλά και οι σεξουαλικές σχέσεις ενηλίκου με ανήλικο που δεν έχει φθάσει ακόμη την ηλικία της σεξουαλικής συναίνεσης. Στόχος της παρούσας πρότασης είναι επομένως να καλυφθούν οι προαναφερθείσες αδυναμίες και να δοθεί ολοκληρωμένος μηχανισμός για την καταπολέμηση αυτών των απεχθών εγκλημάτων, και επομένως, αντί να προταθεί η απλή μεταρρύθμισή του υπάρχοντος μέσου, προτείνεται η αντικατάστασή του από νέα νομοθετική πράξη, πληρέστερη και συστηματικότερη, η οποία θα παρέχει εγγυήσεις για τους ανηλίκους, σύμφωνα με τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης αριθ. 201 για την προστασία των παιδιών κατά της γενετήσιας εκμετάλλευσης και κακοποίησης (γνωστής και ως Σύμβασης του Λανσαρότε) /10 ΕΚΜ/νικ 3

4 Θέσεις των κρατών μελών στο Συμβούλιο Η πρόταση έγινε δεκτή πολύ ευνοϊκά από τις αντιπροσωπίες των κρατών μελών, δεδομένου ότι πρόκειται για την ενίσχυση της καταπολέμησης συμπεριφορών αυτού του είδους, τις οποίες, προφανώς, καταδικάζουν όλα τα κράτη μέλη. Ωστόσο διατυπώθηκαν ορισμένα ερωτήματα τεχνικού χαρακτήρα, όπως: - η ένταξη στην έννοια της παιδικής πορνογραφίας και εικόνων μη υπαρκτών προσώπων (σχεδίων, κινουμένων σχεδίων, κλπ). Η Επιτροπή διευκρίνισε σχετικά ότι το ζητούμενο είναι η ποινικοποίηση εικόνων που αναπαράγουν την πραγματικότητα, - η ηθική αυτουργία, η υποβοήθηση και συνεργία, και τα προκαταρκτικά αδικήματα, - η διάρκεια των ποινών, - η ποινικοποίηση της εκ προθέσεως πρόσβασης, μέσω πληροφορικής, σε περιεχόμενο παιδικής πορνογραφίας, - η επέκταση της εξωεδαφικής δικαιοδοσίας, - η απαγόρευση της πρόσβασης σε σελίδες του διαδικτύου με παιδοπορνογραφικό περιεχόμενο, ως μέτρου συμπληρωματικού προς τις προσπάθειες εξάλειψης του περιεχομένου στην αρχική μορφή του, - η αξιολόγηση και η προσφορά προγραμμάτων αποκατάστασης προς τα άτομα που διαπράττουν παρόμοια εγκλήματα, - η διασύνδεση της πρότασης με τη Σύμβαση του Λανσαρότε /10 ΕΚΜ/νικ 4

5 Όσον αφορά τον ορισμό της παιδικής πορνογραφίας, ένας από τους στόχους της νέας πρότασης της Επιτροπής ήταν να ποινικοποιηθεί η διάθεση παιδικού πορνογραφικού υλικού υπό ευρύτερη έννοια. Ο ορισμός της πορνογραφικής παράστασης πρέπει επίσης να διευκρινιστεί. Όσον αφορά τα αδικήματα σεξουαλικής κακοποίησης, η Προεδρία κατέγραψε ότι η πλειοψηφία των αντιπροσωπιών αντιτίθεται στην συμπερίληψή τους στην ποινικοποίηση της απάτης. Διεπίστωσε επίσης ότι η πλειοψηφία των αντιπροσωπιών τάσσεται υπέρ μιας διαφοροποιημένης μορφής, ανάλογα με την ηλικία σεξουαλικής συναίνεσης του ανηλίκου, και έχει την τάση να μην κάνει διάκριση στο κείμενο, σε σχέση με τη σχετική σεξουαλική δραστηριότητα. Όσον αφορά την ποινικοποίηση των αδικημάτων σεξουαλικής εκμετάλλευσης (χρήση ανηλίκων σε παιδική πορνεία και πορνογραφικές παραστάσεις), ορισμένες αντιπροσωπίες πρότειναν αφενός να ενοποιηθούν οι εγκληματικές ενέργειες, όπως πχ η συμμετοχή παιδιού σε πορνογραφική παράσταση για αποκόμιση κέρδους και η συμμετοχή του σε παιδική πορνεία για τους ίδιους σκοπούς, και αφετέρου να μη γίνεται διάκριση ανάμεσα στον καταναγκασμό παιδιού για συμμετοχή του σε πορνογραφικές παραστάσεις και τη στρατολόγησή του για συμμετοχή σε αυτές. Θα πρέπει, εξ άλλου, να ληφθεί απόφαση για το βαθμό σοβαρότητας του αδικήματος μεταξύ του καταναγκασμού παιδιού για συμμετοχή σε παιδική πορνεία και του καταναγκασμού συμμετοχής του σε πορνογραφική παράσταση. Μία από τις καινοτομίες της πρότασης οδηγίας είναι ότι γίνεται αναφορά στη χρήση των ηλεκτρονικών πληροφορικών τεχνολογιών για τη διάπραξη οιουδήποτε από τα ποινικοποιούμενα αδικήματα της εν λόγω πράξης. Επ' αυτού, θα πρέπει να περιληφθούν πρόσθετες διευκρινίσεις για να εξασφαλισθεί ότι δεν θα ποινικοποιηθεί η τυχαία πρόσβαση σε σελίδες του διαδικτύου, εισάγοντας παραδείγματα όπως η εκ των προτέρων πληρωμή ή κάποιο άλλο στοιχείο /10 ΕΚΜ/νικ 5

6 Η καινοτομία της συμπερίληψης της άγρας παιδιών για σεξουαλικούς σκοπούς μπορεί να χαρακτηριστεί ως επιτυχία. Θα πρέπει επίσης να αναζητηθεί λύση για το θέμα των συναινετικών ενεργειών χωρίς εξαναγκασμό, βία ή εκφοβισμό μεταξύ ανηλίκων κάτω της κατά νόμο ηλικίας σεξουαλικής συναίνεσης και ατόμων άνω της κατά νόμο ηλικίας ποινικής ευθύνης, συναφούς ηλικίας και βαθμού ψυχολογικής και φυσικής ανάπτυξης, θέμα που τίθεται κατ' αρχήν λόγω των πολύ διαφορετικών νομικών συστημάτων που ισχύουν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τα οποία διαφέρει πολύ το όριο της κατά νόμο ηλικίας σεξουαλικής συναίνεσης και ενηλικίωσης ποινικής ευθύνης. Τέλος, η Προεδρία θα ήθελε να ευχαριστήσει όλες τις αντιπροσωπίες, τη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου και την Επιτροπή για το έργο και τις προσπάθειες σ' αυτή την πρωτοβουλία, της οποίας η ευόδωση θα ωφελήσει τα μέγιστα το πολυτιμότερο αγαθό μιας κοινωνίας: τα παιδιά και τους νέους. Βρυξέλλες, 27 Μαΐου 2010 συναινετικές σεξουαλικές δραστηριότητες μεταξύ παιδιών ή σεξουαλικές δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουν άτομα συναφούς ηλικίας και βαθμού ψυχολογικής και φυσικής ανάπτυξης και ωριμότητας, εφόσον οι εν λόγω πράξεις δεν συνεπάγονται κακοποίηση /10 ΕΚΜ/νικ 6