ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Άσκηση: Μεταβολισμός αζώτου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Άσκηση: Μεταβολισμός αζώτου"

Transcript

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Άσκηση: Μεταβολισμός αζώτου Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται λόγος για τον ρόλο των αποταμιευτικών πρωτεϊνών, που συσσωρεύονται στους αποταμιευτικούς ιστούς των σπερμάτων μετά τη φύτρωσή τους και κατά την περίοδο ανάπτυξης των αρτιβλάστων. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται σύγκριση της συγκέντρωσης των πρωτεϊνών σε κοτυληδόνες διαβρεγμένων σπερμάτων του φυτού Vicia lens (φακή) και κοτυληδόνες αρτιβλάστων του ίδιου φυτού. Τέλος, προτείνεται εργαστηριακή άσκηση που αφορά τον ποσοτικό προσδιορισμό των πρωτεϊνών σε κοτυληδόνες διαβρεγμένων σπερμάτων και αρτιβλάστων φακής με τη μέθοδο της διουρίας και τη χρήση πρότυπης καμπύλης που θα κατασκευάσετε με διαλύματα γνωστών συγκεντρώσεων αλβουμίνης. Προαπαιτούμενη γνώση Για τη διεξαγωγή της παρούσας άσκησης και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων απαιτείται η μελέτη των κεφαλαίων: «Αφομοίωση ανόργανων θρεπτικών στοιχείων» από το βιβλίο Φυσιολογία φυτών (Taiz & Zeiger 2012) και «Protein storage and utilization in seeds» από το βιβλίο Plant Physiology Biochemistry and Molecular Biology (Dennis & Turpin 1990) Θεωρητικό υπόβαθρο Όπως είναι γνωστό, μετά τη φύτρωση των σπερμάτων και κατά τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης του νεαρού σποριόφυτου (αρτιβλάστου), οι ανάγκες σε υποστρώματα και ενέργεια για τις έντονες αναβολικές διεργασίες του νέου φυτού εξασφαλίζονται από σημαντική ποσότητα αποταμιευτικών θρεπτικών ουσιών που περιέχονται στο σπέρμα. Οι ουσίες αυτές βρίσκονται στις κοτυληδόνες ή το ενδοσπέρμιο και τρέφουν το νέο φυτό μέχρι να αποκτήσει καλά αναπτυγμένη ρίζα και φωτοσυνθετική ικανότητα. Οι αποταμιευτικές ουσίες των σπερμάτων βρίσκονται, στο μεγαλύτερο μέρος τους, σε μορφή πολυμερών, τα οποία διασπώνται σταδιακά και μεταφέρονται όπου υπάρχει ανάγκη για ενέργεια και σύνθεση, είτε αυτούσια είτε αφού μετατραπούν σε προσφορότερες ενώσεις. Στα πρώτα στάδια δηλαδή της ανάπτυξης του νέου φυτού παράλληλα με τον αναβολικό μεταβολισμό διεξάγεται έντονος καταβολισμός. Το κύριο αζωτούχο απόθεμα των σπερμάτων είναι οι αποταμιευτικές πρωτεΐνες, που διασπώνται σε αμινοξέα απαραίτητα για τη σύνθεση ενζύμων, νέων δομικών πρωτεϊνών και διαφόρων άλλων αζωτούχων ουσιών, όπως νουκλεϊκών οξέων, συνενζύμων κ.λπ. Εκτός από τις αποταμιευτικές πρωτεΐνες, το σπέρμα περιέχει, όπως είναι φυσικό, δομικές και ενζυμικές πρωτεΐνες, οι οποίες όμως αποτελούν πολύ μικρό μέρος του συνόλου των πρωτεϊνών (τουλάχιστον στα σπέρματα που έχουν πρωτεΐνες ως ένα από τα κύρια θρεπτικά αποθέματά τους). Τα σπέρματα των Leguminosae έχουν ως κύριες αποταμιευτικές ουσίες ή λίπη και πρωτεΐνες (π.χ. Arachis) ή υδατάνθρακες (άμυλο) και πρωτεΐνες όπως στα γνωστά μας όσπρια, φασόλι (Phaseolus vulgaris), μπιζέλι (Pisum sativum), φακές (Vicia lens) και άλλα. Οι αποταμιευτικές πρωτεΐνες περιέχουν μεγαλύτερη ποσότητα αζώτου συγκριτικά με τις ενζυμικές και δομικές πρωτεΐνες, περιέχουν δηλαδή μεγάλες ποσότητες ιδιαίτερα αζωτούχων αμινοξέων όπως, για παράδειγμα, η αργινίνη και τα αμίδια γλουταμίνη και ασπαραγίνη. Στην άσκηση αυτή θα προσδιοριστούν χρωματομετρικά οι πρωτεΐνες στις κοτυληδόνες του σπέρματος 45

2 και του αρτιβλάστου του φυτού Vicia lens (φακή). Η κύρια μάζα των αποταμιευτικών πρωτεϊνών του σπέρματος της Vicia lens βρίσκεται στις κοτυληδόνες, μια και δεν υπάρχει ενδοσπέρμιο. Οι πρωτεΐνες αυτές αρχίζουν να ελαττώνονται αισθητά μετά τη δεύτερη περίπου μέρα από την έναρξη της διάβρεξης, διότι τότε αρχίζει η εκτεταμένη υδρόλυσή τους. Τα προϊόντα της υδρόλυσης μεταφέρονται στον άξονα εκτός από ένα μικρό μέρος που παραμένει στις κοτυληδόνες για να καλύψει διάφορες ανάγκες. Μετά τη φύτρωση των σπερμάτων οι κοτυληδόνες της Vicia παραμένουν στο έδαφος, εκφυλίζονται και καταστρέφονται. Για την εκχύλιση των πρωτεϊνών χρησιμοποιείται διάλυμα 1,0 M NaCl σε 0,1 Μ φωσφορικό ρυθμιστικό ph 7. Με το διάλυμα αυτό εκχυλίζεται το σύνολο των πρωτεϊνών. Οι υδατοδιαλυτές πρωτεΐνες εκχυλίζονται με φωσφορικό ρυθμιστικό διάλυμα και οι μη υδατοδιαλυτές (σφαιρίνες ή γλοβουλίνες) εκχυλίζονται με διάλυμα 1,0 M NaCl. Οι πρωτεΐνες που είναι προσδεδεμένες στις μεμβράνες δεν εκχυλίζονται, αλλά αυτές δεν είναι αποταμιευτικές. Ο ποσοτικός προσδιορισμός των πρωτεϊνών γίνεται με την αντίδραση της διουρίας (Gornall et al. 1949), με την οποία μετράται η συγκέντρωση πεπτιδικών δεσμών. Η μέτρηση της απορρόφησης του συμπλόκου που σχηματίζεται (με τα ιόντα Cu ++ ) γίνεται στα 560 nm. Στο ίδιο μήκος κύματος απορροφούν και άλλες ουσίες που τυχόν υπάρχουν στο εκχύλισμα των πρωτεϊνών. Επομένως, για ακριβέστερους προσδιορισμούς απαιτείται απομάκρυνση των ουσιών αυτών, η οποία επιτυγχάνεται με την κατακρήμνιση των πρωτεϊνών από διάλυμα τριχλωροξικού οξέος και διαδοχικά πλυσίματα του ιζήματος με αιθέρα, αλκοόλη και απεσταγμένο H 2 O. Η διαδικασία αυτή παραλείπεται επειδή ο χρόνος της άσκησης είναι περιορισμένος και το λάθος δεν είναι μεγάλο. Επιπλέον, για τον υπολογισμό του ποσού των πρωτεϊνών στο εκχύλισμα κατασκευάζεται καμπύλη αναφοράς A = f (mg πρωτεΐνης), που προκύπτει από τις μετρήσεις της απορρόφησης διαλυμάτων γνωστής συγκέντρωσης πρωτεΐνης (αλβουμίνη ορού του βοδιού) Πειραματικό μέρος Φυτικό υλικό Το φυτικό υλικό περιλαμβάνει σπέρματα (διαβρεγμένα για τρεις ώρες περίπου) και αρτίβλαστα φακής (Vicia lens) ηλικίας έξι ημερών Όργανα και συσκευές Για τη διεξαγωγή του πειράματος απαιτούνται τα εξής: φυγόκεντρος, φασματοφωτόμετρο ορατού φωτός, Vortex, δύο γουδιά παγωμένα (τα παίρνετε από το ψυγείο όταν πρόκειται να τα χρησιμοποιήσετε), 1 σιφώνιο των 10 ml 2 σιφώνια των 5 ml, 12 σιφώνια του 1 ml, 4 σωλήνες φυγοκέντρου, 19 δοκιμαστικοί σωλήνες, 2 ογκομετρικοί κύλινδροι των 50 ml, μεταλλικό στήριγμα σωλήνων, 2 μικρά χωνιά, 4 κωνικές φιάλες των 100 ml, κυψελίδες για τη φωτομέτρηση. 46

3 Διαλύματα Τα διαλύματα που είναι απαραίτητα για το πείραμα είναι τα εξής: παγωμένο διάλυμα 1,0 M NaCl σε 0,1 Μ φωσφορικό ρυθμιστικό ph 7,0 αντιδραστήριο διουρίας διαλύματα αλβουμίνης (1 mg ml -1, 2 mg ml -1, 3 mg ml -1, 4 mg ml -1, 5 mg ml -1 ) Διεξαγωγή και αξιολόγηση του πειράματος Αρχικά, αφαιρείτε τα περιβλήματα από δεκαπέντε σπέρματα και, στη συνέχεια, απομονώνετε τις κοτυληδόνες αφαιρώντας τον εμβρυακό άξονα με τη βοήθεια ξυραφιού. Τεμαχίζετε τις κοτυληδόνες και τις τοποθετείτε σε παγωμένο γουδί. Λειοτριβείτε μέχρι ο ιστός να γίνει ένας ομοιόμορφος πολτός. Παράλληλα, σε ένα δεύτερο γουδί λειοτριβείτε με τον ίδιο τρόπο τις κοτυληδόνες δεκαπέντε αρτιβλάστων. Προσθέτετε σε κάθε γουδί (με σιφώνιο των 10 ml ) 20 ml παγωμένο φωσφορικό ρυθμιστικό διάλυμα ph 7. Συνεχίζετε τη λειοτρίβηση μέχρι ο πολτός να γίνει ένα ομοιογενές εναιώρημα. Έπειτα, παίρνετε τέσσερις σωλήνες φυγοκέντρου και μοιράζετε κάθε εναιώρημα με τη βοήθεια χωνιού (διαφορετικό χωνί για κάθε εναιώρημα) σε δύο σωλήνες. Φυγοκεντρείτε για 20 min σε 3000 rpm, αφού τοποθετήσετε τους σωλήνες στη φυγόκεντρο, έτσι ώστε κάθε σωλήνας να έχει απέναντί του σωλήνα με ίσο περίπου όγκο εναιωρήματος. Στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι να τελειώσει η φυγοκέντρηση προετοιμάζετε τους δεκαεννέα δοκιμαστικούς σωλήνες που θα σας χρειαστούν για την αντίδραση της διουρίας. Σημειώνετε πάνω σε κάθε δοκιμαστικό σωλήνα τα χαρακτηριστικά του δείγματος που θα προσθέσετε. Προσοχή: η αντίδραση της διουρίας θα γίνει και με τα διαλύματα γνωστών συγκεντρώσεων αλβουμίνης που έχετε και με τα εκχυλίσματα άγνωστων συγκεντρώσεων που θα παρασκευάσετε. Αφού τελειώσει η φυγοκέντρηση, διηθείτε τα εκχυλίσματα με τη χρήση χωνιού και διηθητικού χαρτιού σε κωνικές φιάλες των 100 ml. Στη συνέχεια, παίρνετε δύο καθαρές κωνικές φιάλες, στις οποίες τοποθετείτε 1 ml από κάθε εκχύλισμα, προσθέτετε ανά 4 ml ρυθμιστικό διάλυμα και ανακατεύετε καλά. Με αυτό τον τρόπο, κάθε εκχύλισμα αραιώνεται πέντε φορές. Τώρα έχετε τέσσερα διαφορετικά δείγματα: το αρχικό (πυκνό) εκχύλισμα από τις κοτυληδόνες των σπερμάτων (ΠΣ), το αραιωμένο εκχύλισμα από τις κοτυληδόνες των σπερμάτων (ΑΣ), το αρχικό (πυκνό) εκχύλισμα από τις κοτυληδόνες των αρτιβλάστων (ΠΑ), το αραιωμένο εκχύλισμα από τις κοτυληδόνες των αρτιβλάστων (ΑΑ). Σε οκτώ δοκιμαστικούς σωλήνες, δύο για κάθε δείγμα, προσθέτετε με σιφώνια του 1 ml (διαφορετικό σιφώνιο για κάθε δείγμα) 1 ml από κάθε εκχύλισμα. Βάζετε ακόμη δέκα δοκιμαστικούς σωλήνες, με δύο δείγματα για καθένα από τα πέντε διαφορετικά διαλύματα γνωστής συγκέντρωσης αλβουμίνης (1 ml σε κάθε δοκιμαστικό σωλήνα) και ένα ακόμη σωλήνα με 1 ml φωσφορικό ρυθμιστικό διάλυμα (για μάρτυρα). Προσθέτετε σε όλους τους σωλήνες 4 ml αντιδραστήριο διουρίας και ανακατεύετε καλά στο Vortex. Αφήνετε τους σωλήνες για 30 min σε θερμοκρασία δωματίου πάνω στον πάγκο εργασίας (βλ. Εικόνες 5.1 και 5.2). Τέλος, σε φασματοφωτόμετρο, μετράτε την απορρόφηση των διαλυμάτων στα 560 nm (βλ. Εικόνα 5.3). 47

4 Εικόνα 5.1 Στη φωτογραφία φαίνονται οι κωνικές φιάλες με τα εκχυλίσματα των πρωτεϊνών (πυκνά και αραιωμένα), καθώς και οι δοκιμαστικοί σωλήνες με τα δείγματα, όπου έγινε η αντίδραση διουρίας. Οι σωλήνες παραμένουν για 30 min σε θερμοκρασία δωματίου, πάνω στον πάγκο εργασίας. Εικόνα 5.2 Στη φωτογραφία φαίνονται ευκρινώς οι κωνικές φιάλες με τα εκχυλίσματα των πρωτεϊνών (πυκνά και αραιωμένα), καθώς και οι δοκιμαστικοί σωλήνες με τα δείγματα, όπου έγινε η αντίδραση διουρίας. 48

5 Εικόνα 5.3 Δείγματα έτοιμα για μετρήσεις. Αφού ολοκληρώσετε τα παραπάνω, αξιολογήστε το πείραμα κάνοντας τα εξής: 1. Συμπληρώστε τον Πίνακα 5.1 με τα αποτελέσματα των μετρήσεων, υπολογίστε τον μέσο όρο των ομοειδών τιμών και καταγράψτε τον στην αντίστοιχη στήλη του πίνακα. 2. Με βάση τις μετρήσεις των διαλυμάτων γνωστών συγκεντρώσεων αλβουμίνης, κατασκευάστε την καμπύλη αναφοράς, δηλαδή τη σχέση απορρόφησης συγκέντρωσης (όπως στο υπόδειγμα του Πίνακα 5.4) και βρείτε την εξίσωση που συσχετίζει τις δύο παραμέτρους με τη χρήση του κατάλληλου λογισμικού ή τη μέθοδο των ελαχίστων τετραγώνων. 3. Με βάση την εξίσωση να υπολογίστε τη συγκέντρωση πρωτεΐνης στα διαβρεγμένα σπέρματα και στα αρτίβλαστα της φακής. Για τους υπολογισμούς να χρησιμοποιήσετε τις τιμές απορρόφησης των δειγμάτων με άγνωστη συγκέντρωση που βρίσκονται στο ευθύγραμμο τμήμα της καμπύλης αναφοράς. Να εκφραστεί η συγκέντρωση (έστω c) της πρωτεΐνης ανά mg ζεύγους κοτυληδόνων (c mg -1 ). 4. Γιατί έγινε αραίωση του αρχικού εκχυλίσματος; 5. Παρατηρήσατε διαφορά στη συγκέντρωση των πρωτεϊνών μεταξύ των διαβρεγμένων σπερμάτων και των αρτιβλάστων φακής; Εξηγήστε. 49

6 50 Πίνακας 5.1 Απορρόφηση δειγμάτων γνωστών και άγνωστων συγκεντρώσεων πρωτεΐνης στα 560 nm (m = μέσος όρος δύο ανεξάρτητων επαναλήψεων για κάθε συγκέντρωση).

7 Εικόνα 5.4 Η μεταβολή της απορρόφησης (Α 560 ) σε σχέση με τη συγκέντρωση της αλβουμίνης. 51

8 Βιβλιογραφία Dennis, D.T. & D.H. Turpin Plant Physiology Biochemistry and Molecular Biology. London: Longman. Gornall, A.G., Bardawill, C.J. & M.M. David Determination of serum proteins by means of the biuret reaction. Journal of Biological Chemistry 177: Taiz, L. & E. Zeiger Φυσιολογία φυτών. (Επιμέλεια ελληνικής έκδοσης K.A. Θάνος). Αθήνα: Utopia. 52

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Άσκηση: Αναπνοή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Άσκηση: Αναπνοή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Άσκηση: Αναπνοή Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται λόγος για τη λειτουργία της αναπνοής και τον ρόλο της στους φυτικούς οργανισμούς. Πιο συγκεκριμένα μελετάται η αναπνοή σε αρτίβλαστα και διαβρεγμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Άσκηση: Χρωστικές πλαστιδίων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Άσκηση: Χρωστικές πλαστιδίων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Άσκηση: Χρωστικές πλαστιδίων Σύνοψη Απαραίτητη προϋπόθεση για τη φωτοσύνθεση είναι η ύπαρξη των φωτοσυνθετικών χρωστικών των χλωροπλαστών. Στα ανώτερα φυτά, οι χρωστικές αυτές διακρίνονται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ 16η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2018 ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ - ΟΜΟΝΟΙΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΟΝΟΜΑΤΑ ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1) 2) 3) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Προκριματικός διαγωνισμός για την 14 th EUSO 2016 στην Βιολογία. Μικροσκοπική παρατήρηση φυτικών κυττάρων Ανίχνευση αμύλου και πρωτεϊνών

Προκριματικός διαγωνισμός για την 14 th EUSO 2016 στην Βιολογία. Μικροσκοπική παρατήρηση φυτικών κυττάρων Ανίχνευση αμύλου και πρωτεϊνών Ε.Κ.Φ.Ε. ΑΙΓΑΛΕΩ Ε.Κ.Φ.Ε. ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Προκριματικός διαγωνισμός για την 14 th EUSO 2016 στην Βιολογία Ονοματεπώνυμα μελών ομάδας 1) 2) 3) Σχολείο: Σάββατο 5/12/2015 Διάρκεια: 45 λεπτά Μικροσκοπική

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΛΥΣΗ ΑΜΥΛΟΥ ΑΠΟ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΑΜΥΛΑΣΗ ΚΑΙ ΥΓΡΟ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ

ΥΔΡΟΛΥΣΗ ΑΜΥΛΟΥ ΑΠΟ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΑΜΥΛΑΣΗ ΚΑΙ ΥΓΡΟ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ !Unexpected End of Formula l ΥΔΡΟΛΥΣΗ ΑΜΥΛΟΥ ΑΠΟ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΑΜΥΛΑΣΗ ΚΑΙ ΥΓΡΟ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Γκέκας Γιώργος Δημητριάδου Άννα Τζελέπη Λαμπρινή ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Πειράµατα Επιδείξεως Πείραμα

Διαβάστε περισσότερα

7 Φεβρουαρίου 2015 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑ Α ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑ ΕΣ:

7 Φεβρουαρίου 2015 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑ Α ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑ ΕΣ: ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ 7 Φεβρουαρίου 2015 ΛΥΚΕΙΟ:..... ΟΜΑ Α ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2..... 3..... ΜΟΝΑ ΕΣ: 2 ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ & ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προτείνεται οι ομάδες να προχωρήσουν

Διαβάστε περισσότερα

4. Πόσο οξικό οξύ περιέχει το ξίδι;

4. Πόσο οξικό οξύ περιέχει το ξίδι; 4. Πόσο οξικό οξύ περιέχει το ξίδι; Σκοπός Σκοπός αυτού του πειράματος είναι να προσδιορίσετε την ποσότητα (γραμμομοριακή συγκέντρωση) του οξικού οξέος που υπάρχει σε ένα λευκό ξίδι μέσω ογκομέτρησης με

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΜΥΛΟΥ - ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ (άσκηση 8 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΚΡΑΣΙ (ΛΕΥΚΟ)

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΚΡΑΣΙ (ΛΕΥΚΟ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - «ΠΑΝΕΚΦE» email:panekfe@yahoo.gr www.ekfe.gr ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑ ΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2010 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Άσκηση: Φωτοσύνθεση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Άσκηση: Φωτοσύνθεση ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Άσκηση: Φωτοσύνθεση Σύνοψη Απομόνωση χλωροπλαστών. Μέτρηση της αναγωγικής ικανότητας των χλωροπλαστών (αντίδραση Hill). Επίδραση της έντασης του φωτός στην αναγωγική ικανότητα των χλωροπλαστών.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΒΙΟΛΟΓΙΑ. 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΒΙΟΛΟΓΙΑ. 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΒΙΟΛΟΓΙΑ 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ:.... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2.... 3..... ΜΟΝΑΔΕΣ: ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ, ΛΙΠΩΝ, ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ Δ. Ε

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ Δ. Ε Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ Δ. Ε. Α ΑΘΗΝΑΣ Α ΦΑΣΗ (ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΜΑΔΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2016 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ονοματεπώνυμο μαθητριών

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονοματεπώνυμο μαθητών. Το σενάριο

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονοματεπώνυμο μαθητών. Το σενάριο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β' ΑΘΗΝΑΣ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία 07-12-2013 α. β. γ. Ονοματεπώνυμο μαθητών Σχολείο Το σενάριο Δυο μαθητές βγαίνοντας

Διαβάστε περισσότερα

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΣΥΡΟΥ για το EUSO 2016 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ - ΧΗΜΕΙΑ Μαθητές: Σχολείο 1. 2. 3. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΟΞΕΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2. ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. Άσκηση: Φύτρωση και λήθαργος σπερμάτων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. Άσκηση: Φύτρωση και λήθαργος σπερμάτων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Άσκηση: Φύτρωση και λήθαργος σπερμάτων Σύνοψη Το κεφάλαιο αυτό αναφέρεται στους παράγοντες που επηρεάζουν τη φύτρωση και τον λήθαργο των σπερμάτων. Προτείνεται σχετική άσκηση που περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΛΙΠΩΝ, ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ, ΣΑΚΧΑΡΩΝ ΚΑΙ ΑΜΥΛΟΥ ΣΕ ΤΡΟΦΙΜΑ (άσκηση 10 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος πειράματος:

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή στην 13η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2015 Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2015 ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή στην 13η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2015 Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2015 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή στην 13η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2015 Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2015 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Σχολείο:.. Ονόματα των μαθητών: 1). 2).... 3). ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ & ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στην 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2013 Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2013 ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στην 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2013 Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2013 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στην 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2013 Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2013 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Σχολείο: Ονόματα των μαθητών: 1) 2)...... 3) 1 Μελέτη της κυτταρικής

Διαβάστε περισσότερα

Προκριματικός διαγωνισμός για την 13 th EUSO 2015 στην Βιολογία

Προκριματικός διαγωνισμός για την 13 th EUSO 2015 στην Βιολογία Ε.Κ.Φ.Ε. ΑΙΓΑΛΕΩ Ε.Κ.Φ.Ε. ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Προκριματικός διαγωνισμός για την 13 th EUSO 2015 στην Βιολογία Ονοματεπώνυμα μελών ομάδας 1) 2) 3) Σχολείο: Ημερομηνία: Σάββατο 6/12/2014 Διάρκεια: 45 λεπτά Μικροσκοπική

Διαβάστε περισσότερα

13 η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2015

13 η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2015 13 η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2015 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Σάββατο 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ 1)... 2)... 3)... ΣΧΟΛΕΙΟ Επιστημονική Επιτροπή:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων Τάξη : Γ Λυκείου, Χημεία κατ/νσης

ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων Τάξη : Γ Λυκείου, Χημεία κατ/νσης ΕΚΦΕ Α & Β ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων Τάξη : Γ Λυκείου, Χημεία κατ/νσης ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Να παρασκευάσουν ρυθμιστικό διάλυμα με ορισμένη τιμή pη.

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με την κλασική μέθοδο. ΣΧΟΛΕΙΟ 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ Γ θετ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Στα πλαίσια ενός σχολικού Project θέλουμε να ερευνήσουμε την δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των νερών στην καλλιέργεια ορισμένων ειδών.

Στα πλαίσια ενός σχολικού Project θέλουμε να ερευνήσουμε την δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των νερών στην καλλιέργεια ορισμένων ειδών. European Union Science Olympiad - EUSO 2012 10η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών- EUSO 2012 Τοπικός Διαγωνισμός Νομού Μαγνησίας 26-11-2011 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Σχολείο: Ονομ/υμα:

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με την κλασική μέθοδο. ΣΧΟΛΕΙΟ 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ Γ θετ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΙΚΩΝ ΟΞΕΩΝ ΑΠΟ ΦΥΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Φύλλο Εργασίας 1 ο Ημερομηνία. Ονοματεπώνυμο...

ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΙΚΩΝ ΟΞΕΩΝ ΑΠΟ ΦΥΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Φύλλο Εργασίας 1 ο Ημερομηνία. Ονοματεπώνυμο... ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΙΚΩΝ ΟΞΕΩΝ ΑΠΟ ΦΥΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Φύλλο Εργασίας 1 ο Ημερομηνία. Ονοματεπώνυμο... ΕΡΩΤΗΜΑ 1: Ποιες κατηγορίες νουκλεϊκών οξέων γνωρίζετε; 1 2 ΕΡΩΤΗΜΑ 2: Σε ποια οργανίδια του φυτικού κυττάρου

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακές Ασκήσεις Περιβαλλοντικής Βιοτεχνολογίας

Εργαστηριακές Ασκήσεις Περιβαλλοντικής Βιοτεχνολογίας Εργαστηριακές Ασκήσεις Περιβαλλοντικής Βιοτεχνολογίας Λάρισα 2013 Δημήτριος Καρπούζας Εργαστηριακή Άσκηση 4 Προσδιορισμός της δραστικότητας των φωσφατασών στο έδαφος Εισαγωγικά Στοιχεία Οι φωσφατάσες είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ονόματα διαγωνιζομένων: 1) 2) 3) Σχολείο: Όνομα Υπεύθυνου Καθηγητή: 1 η ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Φασματοφωτομετρία. Φασματοφωτομετρία είναι η τεχνική στην οποία χρησιμοποιείται φως για τη μέτρηση της συγκέντρωσης χημικών ουσιών.

Φασματοφωτομετρία. Φασματοφωτομετρία είναι η τεχνική στην οποία χρησιμοποιείται φως για τη μέτρηση της συγκέντρωσης χημικών ουσιών. Φασματοφωτομετρία Φασματοφωτομετρία είναι η τεχνική στην οποία χρησιμοποιείται φως για τη μέτρηση της συγκέντρωσης χημικών ουσιών. Το λευκό φως που φτάνει από τον ήλιο περιέχει φωτόνια που πάλλονται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ 2

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ 2 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Άσκηση η : Φασματοφωτομετρικός Προσδιορισμός Σακχάρων σε Τοματοχυμό Μετρήσεις Πειράματος Πίνακας Τιμών 1 Διάλυμα Απορρόφηση Τυφλό 0 Πρότυπο Α ( γλυκόζη) 0,008 Πρότυπο Β (5 γλυκόζη)

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ - ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β' ΑΘΗΝΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ ΟΞΕΟΣ ΗΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ανίχνευση λιπών, αμύλου, πρωτεϊνών και σακχάρων σε τρόφιμα

Ανίχνευση λιπών, αμύλου, πρωτεϊνών και σακχάρων σε τρόφιμα Ανίχνευση λιπών, αμύλου, πρωτεϊνών και σακχάρων σε τρόφιμα Η τροφή μας περιέχει θρεπτικές ουσίες, όπως πρωτεΐνες, υδατάνθρακες (σάκχαρα), λίπη, άμυλο, βιταμίνες, ορισμένα άλατα μετάλλων και νερό. Ο οργανισμός

Διαβάστε περισσότερα

Β. Εξήγησε με λίγα λόγια τις προβλέψεις σου:...

Β. Εξήγησε με λίγα λόγια τις προβλέψεις σου:... ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΗ - ΟΞΥΜΕΤΡΙΑ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IRYDIUM» 1 Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ pη ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ NaCl ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗ ΙΣΟΔΥΝΑΜΩΝ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ 17η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2019 ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ - ΟΜΟΝΟΙΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΟΝΟΜΑΤΑ ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1) 2) 3) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Ονοματεπώνυμο μαθητών

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Ονοματεπώνυμο μαθητών ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ονοματεπώνυμο μαθητών Σχολείο α. β. γ. «Μελέτη της οξύτητας του χώματος και τρόποι ρύθμισής της» Το έδαφος έχει ph από 4 έως 8. Τα ασβεστολιθικά εδάφη έχουν ph μεγαλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 6 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ ΜΙΓΜΑΤΟΣ ΥΠΕΡΜΑΓΓΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΧΡΩΜΙΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ ΜΕ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΟΡΑΤΟΥ

ΑΣΚΗΣΗ 6 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ ΜΙΓΜΑΤΟΣ ΥΠΕΡΜΑΓΓΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΧΡΩΜΙΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ ΜΕ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΟΡΑΤΟΥ 1 ΑΣΚΗΣΗ 6 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ ΜΙΓΜΑΤΟΣ ΥΠΕΡΜΑΓΓΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΧΡΩΜΙΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ ΜΕ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ Σκοπός ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΟΡΑΤΟΥ Ο αντικειμενικός σκοπός της άσκησης αυτής είναι ο ταυτόχρονος προσδιορισμός

Διαβάστε περισσότερα

1. Ταυτοποίηση μιας άγνωστης χημικής ένωσης

1. Ταυτοποίηση μιας άγνωστης χημικής ένωσης Σκοπός 1. Ταυτοποίηση μιας άγνωστης χημικής ένωσης Σκοπός αυτής της εργαστηριακής άσκησης είναι να μάθετε να δίνετε έμφαση στη σημασία της παρατήρησης κατά την εκτέλεση ενός πειράματος. Παρατήρηση, γενικά,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Άσκηση: Φυτοορμόνες και φυτική αύξηση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Άσκηση: Φυτοορμόνες και φυτική αύξηση ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 Άσκηση: Φυτοορμόνες και φυτική αύξηση Σύνοψη Μελέτη της δράσης του GA 3 στην προώθηση της επιμήκυνσης του υποκοτυλίου του μαρουλιού και της δράσης του 2,4-D στην αναστολή της επιμήκυνσης της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ ΝΑΝΟΒΙΟΥΛΙΚΩΝ Νο 5: ΜΕΛΕΤΗ BIΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ: ΤΑ ΕΝΖΥΜΑ

ΑΣΚΗΣΗ ΝΑΝΟΒΙΟΥΛΙΚΩΝ Νο 5: ΜΕΛΕΤΗ BIΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ: ΤΑ ΕΝΖΥΜΑ ΑΣΚΗΣΗ ΝΑΝΟΒΙΟΥΛΙΚΩΝ Νο 5: ΜΕΛΕΤΗ BIΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ: ΤΑ ΕΝΖΥΜΑ Ι: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Όπως έχουμε δει στο μάθημα της Βιοχημείας, τα ενζυμα είναι ισχυροί και εξειδικευμένοι βιολογικοί καταλύτες. Στις εισαγωγικές

Διαβάστε περισσότερα

I (aq) κι έτσι σχηματίζεται το ευδιάλυτο σύμπλοκο ιόν

I (aq) κι έτσι σχηματίζεται το ευδιάλυτο σύμπλοκο ιόν ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΙΡΑΜΑ 3 ΧΗΜΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ (ΧΚ3) ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ: 203-4 ΤΜΗΜAΤΑ TΡΙΤΗΣ ΚΑΙ ΤΕΤΑΡΤΗΣ Τίτλος Πειράματος: ΚΙΝΗΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 2 ο : Μελέτη συμβιωτικών σχέσεων των φυτών

Μέρος 2 ο : Μελέτη συμβιωτικών σχέσεων των φυτών Μέρος 2 ο : Μελέτη συμβιωτικών σχέσεων των φυτών Η μελέτη των συμβιωτικών σχέσεων των φυτών περιλαμβανει συμβιωτικές σχέσεις τόσο με βακτήρια όσο και με μύκητες Συμβιωτικές σχέσεις με βακτήρια Αρχικά έγινε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Φασματοφωτομετρία

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Φασματοφωτομετρία 1 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Φασματοφωτομετρία Ιωάννης Πούλιος Αθανάσιος Κούρας Ευαγγελία Μανώλη ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 54124

Διαβάστε περισσότερα

+ ^ + + Ε + Υ-ΕΥ-Π + Π + Ε. 8. Σημειώστε σωστό ή λάθος σε καθεμιά από τις απαντήσεις που ακολουθούν.

+ ^ + + Ε + Υ-ΕΥ-Π + Π + Ε. 8. Σημειώστε σωστό ή λάθος σε καθεμιά από τις απαντήσεις που ακολουθούν. Υποενότητα 3.2 1. Τι είναι ενέργεια ενεργοποίησης και ποια η σχέση ενός ενζύμου με αυτήν. Η απάντηση βρίσκεται στην παράγραφο του σχολικού βιβλίου «Μηχανισμός δράσης των ενζύμων». 2.0 τρόπος δράσης των

Διαβάστε περισσότερα

Εύρεση ph διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού χάρτου, πεχαμέτρου και αισθητήρα ph Multilog, (όπου υπάρχει)

Εύρεση ph διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού χάρτου, πεχαμέτρου και αισθητήρα ph Multilog, (όπου υπάρχει) 1 Εργαστηριακή Διδασκαλία των Φυσικών εργασιών στα Γενικά Λύκεια Περίοδος 2006 2007 Χημεία Α Λυκείου Ενδεικτική προσέγγιση της εργαστηριακή δραστηριότητας : Εύρεση ph διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Ι: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

ΜΕΡΟΣ Ι: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 11 ΜΕΡΟΣ Ι: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΓΕΝΙΚΑ... 15 1.1. ΠΟΙΟΤΙΚΗ και ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ... 15 1.2. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ των ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ... 16 1.3. ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO

Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO 2014 Ε.Κ.Φ.Ε. Καστοριάς Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO 2014-2015 ΟΜΑΔΑ : 1] 2] 3] Γενικό Λύκειο Άργους Ορεστικού. 6 - Δεκ. - 1014 Χημεία ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Το εργαστήριο είναι χώρος για σοβαρή

Διαβάστε περισσότερα

2H O 2H O O ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ - ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ

2H O 2H O O ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ - ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ - ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2012-13 Τοπικός διαγωνισμός στη Βιολογία 08-12-2012 Σχολείο: Ονόματα των μαθητών της ομάδας: 1) 2) 3)

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Α. Θεωρητικό μέρος 1. Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Η μελέτη της χημικής ανάλυσης αρχίζει με μια από τις

ΑΣΚΗΣΗ 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Α. Θεωρητικό μέρος 1. Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Η μελέτη της χημικής ανάλυσης αρχίζει με μια από τις ΑΣΚΗΣΗ 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Α. Θεωρητικό μέρος 1. Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Η μελέτη της χημικής ανάλυσης αρχίζει με μια από τις παλιότερες παρατηρήσεις : Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ-ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ-ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΙΑΣ ΤΟΠΙΙΚΟΥ ΔΙΙΑΓΩΝΙΙΣΜΟΥ EUSO 2012 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ-ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Αποφασίσατε να δουλέψετε στο πλαίσιο της Ερευνητικής Εργασίας το θέμα που προτάθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ (άσκηση 7 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ Εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

Οξείδωση της αιθανόλης

Οξείδωση της αιθανόλης 1 Εργαστηριακή Διδασκαλία των Φυσικών εργασιών στα Γενικά Λύκεια Περίοδος 2006 2007 Χημεία Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Ενδεικτική προσέγγιση της εργαστηριακή δραστηριότητας : Οξείδωση της αιθανόλης Από

Διαβάστε περισσότερα

ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΩΝ

ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΩΝ ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΩΝ Θερινό εξάμηνο 2011 ΣΠΕΡΜΑΤΟΦΥΤΑ Τα πιο διαδεδομένα είδη της γήινης βλάστησης βάση διατροφής

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΟΡΓΑΝΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Σήματα που υποδηλώνουν τον βαθμό επικινδυνότητας των χημικών ουσιών εκρηκτικό πολύ εύφλεκτο (F) τοξικό (Τ)

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ

ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ Αρχές Ποτενσιοµετρικής Τιτλοδότησης Η ποτενσιοµετρία περιλαµβάνει τη µέτρηση της ηλεκτρεγερτικής δύναµης (Η.Ε..) µεταξύ δύο ηλεκτροδίων, του ενδεικτικού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ (DNA ΚΑΙ RNA AΠΟ ΦΥΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ) Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ Εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ. Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών Τοπικός διαγωνισμός στη Βιολογία

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ. Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών Τοπικός διαγωνισμός στη Βιολογία ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2012-13 Τοπικός διαγωνισμός στη Βιολογία 08-12-2012 Σχολείο: Ονόματα των μαθητών της ομάδας: 1) 2) 3) Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

3. Ιοντικές αντιδράσεις σε υδατικά διαλύματα

3. Ιοντικές αντιδράσεις σε υδατικά διαλύματα Σκοπός 3. Ιοντικές αντιδράσεις σε υδατικά διαλύματα Σκοπός των πειραμάτων της παρούσας εργαστηριακής άσκησης είναι να γνωρίσετε, πρώτον, ορισμένες αντιδράσεις καταβύθισης, βάσει των οποίων θα ελέγξετε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Εργαστηριακό Μέρος Ενότητα 8.2: Χημικώς Απαιτούμενο Οξυγόνο (Chemical Oxygen Demand, COD) Ευάγγελος Φουντουκίδης

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί και συνθήκες αποστείρωσης

Μικροοργανισμοί και συνθήκες αποστείρωσης Εργαοιηριακήβ άσκηση Μικροοργανισμοί και συνθήκες αποστείρωσης Σιόχοί ίου πειράμαιοε Το πείραμα αυτό στοχεύει να σε φέρει σε επαφή με την εργαστηριακή μέθοδο μικροβιακών καλλιεργειών. Επίσης θα διαπιστώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΙΙΙ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΣΤΑΘΕΡΑ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ

ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΙΙΙ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΣΤΑΘΕΡΑ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ Γραφείο 211 Επίκουρος Καθηγητής: Δ. Τσιπλακίδης Τηλ.: 2310 997766 e mail: dtsiplak@chem.auth.gr url:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ 2 ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ 1 ο ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 ΜΑΪΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ-ΕΝΖΥΜΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ-ΕΝΖΥΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ-ΕΝΖΥΜΑ 2015 2 ΕΝΕΡΓΕΙΑ-ΕΝΖΥΜΑ Λέξεις κλειδιά ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ενέργεια Θερμοδυναμική Πρώτος Νόμος Θερμοδυναμικής Δεύτερος Νόμος Θερμοδυναμικής Χαρακτηριστικά θερμότητας (α) (β) Βιοχημική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ 2o ΕΚΦΕ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Επιμέλεια : Ορφανάκη Πόπη-χημικός ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ Το ph ενός ρυθμιστικού διαλύματος δίδεται από την εξίσωση Henderson-Hasselbach:

Διαβάστε περισσότερα

1.2. Να γράψετε στο τετράδιό σας την παρακάτω πρόταση. συμπλήρωσή της. Από τα παρακάτω ζεύγη ουσιών ρυθμιστικό διάλυμα είναι το α. HF / NaF.

1.2. Να γράψετε στο τετράδιό σας την παρακάτω πρόταση. συμπλήρωσή της. Από τα παρακάτω ζεύγη ουσιών ρυθμιστικό διάλυμα είναι το α. HF / NaF. ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ 1 ο 1.1. Να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης

Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2013-2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονόματα των μαθητών της ομάδας: 1) 2) 3) Στόχοι της εργαστηριακής

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium»

ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium» ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium» Η εκκίνηση του Εικονικού εργαστηρίου Χημείας «IrYdium Chemistry Lab» έκδοση v.1.6.4. γίνεται με διπλό κλικ στο αρχείο «VLabGR.exe». Κατόπιν επιλέγετε το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Οι οργανισμοί εξασφαλίζουν ενέργεια, για τις διάφορες λειτουργίες τους, διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Όμως οι φωτοσυνθετικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ Θέμα Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΜΟΝΟ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ-ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Απομόνωση ανθρώπινου DNA γονιδιώματος & ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός

Απομόνωση ανθρώπινου DNA γονιδιώματος & ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός Απομόνωση ανθρώπινου DNA γονιδιώματος & ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός Ευαγγελία - Ειρήνη Τσερμπίνι 1. Σκοπός Σκοπός της παρούσας άσκησης είναι η απομόνωση ανθρώπινου DNA γονιδιώματος από δείγμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΙΝΟΠΕΤΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ - Ρ/Η ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΕΦΕ 2 ου ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ 1 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ιωάννης Πούλιος ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 54124 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ (2 η Εργαστηριακή Ημέρα) ΘΕΜΑ : ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ (2 η Εργαστηριακή Ημέρα) ΘΕΜΑ : ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ (2 η Εργαστηριακή Ημέρα) ΘΕΜΑ : ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΗ 5η: Ανάλυση Α αναλυτικής ομάδας κατιόντων (Ag +, Hg 2, Pb ) ΣΚΟΠΟΣ: Μελέτη εργαστηριακών μεθόδων για την ταυτοποίηση (αναγνώριση)

Διαβάστε περισσότερα

5. Η ισχύς ενός λευκαντικού ρούχων

5. Η ισχύς ενός λευκαντικού ρούχων 5. Η ισχύς ενός λευκαντικού ρούχων Σκοπός Τα λευκαντικά είναι συνήθως υδατικά διαλύματα υποχλωριώδους νατρίου, NaOCl, και κυκλοφορούν με την εμπορική ονομασία «χλωρίνη». Σκοπός αυτού του πειράματος είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ ΑΠΟ ΦΥΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ

ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ ΑΠΟ ΦΥΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ ΑΠΟ ΦΥΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΑ Γυάλινο χωνί Ζυγαριά Ογκομετρικός κύλινδρος των 10ml Χάρτινο φίλτρο Πιπέτα 10 ml Ένας δοκιμαστικός σωλήνας Γυάλινη ράβδος ανάδευσης 2 ποτήρια

Διαβάστε περισσότερα

1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας, ως αέριο μίγμα, είναι ομογενές. Άρα, είναι διάλυμα.

1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας, ως αέριο μίγμα, είναι ομογενές. Άρα, είναι διάλυμα. 2.8 Διαλύματα Υπόδειξη: Στα αριθμητικά προβλήματα, τα πειραματικά μεγέθη που δίνονται με ένα ή δύο σημαντικά ψηφία θεωρούνται ότι πρακτικά έχουν 3 ή 4 σημαντικά ψηφία. 1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας, ως αέριο

Διαβάστε περισσότερα

CH COOC H H O CH COOH C H OH

CH COOC H H O CH COOH C H OH ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΙΡΑΜΑ 2 ΧΗΜΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ (ΧΚ2) ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ: 2013-14 ΤΜΗΜAΤΑ TΡΙΤΗΣ ΚΑΙ ΤΕΤΑΡΤΗΣ Τίτλος Πειράματος: ΚΙΝΗΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Απομόνωση των νουκλεïκών οξέων από τα φυτικά κύτταρα

Απομόνωση των νουκλεïκών οξέων από τα φυτικά κύτταρα Εργαστηριακές Ασκήσεις Βιολογίας Χατζηνικόλας Μιχαήλ ΠΕ04 Βιολόγος Απομόνωση των νουκλεïκών οξέων από τα φυτικά κύτταρα 1 Εργαστηριακές Ασκήσεις Βιολογίας Χατζηνικόλας Μιχαήλ ΠΕ04 Βιολόγος Εισαγωγή Εδώ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2013 ΒΙΟΛΟΓIA. 8 Δεκεμβρίου 2012 ΛΥΚΕΙΟ :.. ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2013 ΒΙΟΛΟΓIA. 8 Δεκεμβρίου 2012 ΛΥΚΕΙΟ :.. ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2013 ΒΙΟΛΟΓIA 8 Δεκεμβρίου 2012 ΛΥΚΕΙΟ :.. ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2.. 3.. ΜΟΝΑΔΕΣ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Βοήθεια!!! Τα δείγματα της σαλάτας μπερδεύτηκαν! Χάσαμε το δείγμα της πιπεριάς, του αγγουριού,

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ Σχολική χρονιά

ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ Σχολική χρονιά ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ Σχολική χρονιά 008-009 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 009 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ (επιλογής) ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Δευτέρα, 1/6/009 ΧΡΟΝΟΣ:,5 ώρες ΒΑΘΜΟΣ Αριθμητικώς: Ολογράφως: Υπογραφή: Ονοματεπώνυμο:

Διαβάστε περισσότερα

+ ή ΟΗ OH ( 1 ) ( 2 ) ( 1 ) ( 2 )

+ ή ΟΗ OH ( 1 ) ( 2 ) ( 1 ) ( 2 ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 5 ΕΥΡΕΣΗ pη ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΔΕΙΚΤΩΝ Στόχοι Οι μαθητές: Να κατανοήσουν το τι εκφράζει το pη ενός διαλύματος. Να προσδιορίζουν το pη ενός διαλύματος με τη χρήση διαλυμάτων δεικτών

Διαβάστε περισσότερα

Το χρώμα του μπλε της θυμόλης σε διαφορετικές τιμές ph

Το χρώμα του μπλε της θυμόλης σε διαφορετικές τιμές ph Ε.Κ.Φ.Ε. Χαλανδρίου 9 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός Φυσικών Επιστημών Γυμνασίων Μέρος 2 ο : Χημεία - Τρίτη 9 Μαΐου Όνομα σχολείου: Ονοματεπώνυμο μαθητών 1.. 2... 3.. Όπως γνωρίζετε, σύμφωνα με τον Arrhenius,

Διαβάστε περισσότερα

Προκριματικός διαγωνισμός για την EUSO 2019

Προκριματικός διαγωνισμός για την EUSO 2019 Προκριματικός διαγωνισμός για την EUSO 2019 Εξέταση στην Βιολογία Ε.Κ.Φ.Ε. Χανίων, 8 Δεκ. 2018 Δράση Ενζύμων Παρατήρηση νωπού παρασκευάσματος επιθηλιακών κυττάρων Στοιχεία μαθητικής Ομάδας: Όνομα Επώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ - ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ - ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ - ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ʹ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ)

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ Θέμα Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΜΟΝΟ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ-ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Απομόνωση των νουκλεïκών οξέων από τα φυτικά κύτταρα

Απομόνωση των νουκλεïκών οξέων από τα φυτικά κύτταρα Απομόνωση των νουκλεïκών οξέων από τα φυτικά κύτταρα 1 Εισαγωγή Εδώ και μερικά χρόνια το DNA έχει γίνει ο πρωταγωνιστής των επιστημονικών περιοδικών και συχνά πολλών ειδήσεων που εμφανίζονται σε εφημερίδες

Διαβάστε περισσότερα

Χειρισμός Χημικών Ουσιών

Χειρισμός Χημικών Ουσιών Χειρισμός Χημικών Ουσιών 1 Τι πρέπει να προσέχω όταν χειρίζομαι χημικές ουσίες; 2 Βασικοί κανόνες για το χειρισμό χημικών ουσιών Αν μια ουσία δεν γνωρίζεις αν είναι επικίνδυνη, θεώρησέ την ότι ΕΙΝΑΙ, μέχρι

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ Α. ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚO ΔΙΑΛΥΜΑ Λίγα λόγια πριν από το πείραμα. Η σόδα περιέχει διαλυμένο αέριο διοξείδιο του άνθρακα το οποίο προστίθεται κατά την

Διαβάστε περισσότερα

14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015

14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015 14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015 Μαθητές Σχολείο 1. 2. 3. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΑΡΑΙΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα:

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα: 2 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός των Γυμνασίων ΕΚΦΕ Ν.Ιωνίας στις Φυσικές Επιστήμες Σχολείο: Γυμνάσιο Ονοματεπώνυμα: 1 2 3 1 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Πείραμα 1 ο : Α. Θεωρητικό μέρος Το κιτρικό οξύ

Διαβάστε περισσότερα

6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2015 ΧHMEIA 6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :.... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2.. 3.. ΜΟΝΑΔΕΣ: Σόδα πλυσίματος: ένα χρήσιμο εργαλείο Το ανθρακικό νάτριο (Na 2 CO 3 ) είναι γνωστό ως σόδα πλυσίματος.

Διαβάστε περισσότερα

5. Διάλυμα NaOH 1Μ 3. Προπανόλη-2 Απαιτούμενα όργανα αντιδραστήρια για την αντίδραση με ΚΙ και χλωρίνη

5. Διάλυμα NaOH 1Μ 3. Προπανόλη-2 Απαιτούμενα όργανα αντιδραστήρια για την αντίδραση με ΚΙ και χλωρίνη 1 Παπαδημητρόπουλος Νικόλαος-Χημικός Μ.Sc. Γαβρίλης Ηλίας-Χημικός M.Sc. ΑΛΟΓΟΝΟΦΟΡΜΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ Παρακάτω δίνονται οδηγίες για την εκτέλεση της αλογονοφορμικής αντίδρασης με πέντε

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή ομάδων μαθητών που θα συμμετάσχουν στην 9 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2011

Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή ομάδων μαθητών που θα συμμετάσχουν στην 9 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2011 σελ. 1 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - «ΠΑΝΕΚΦE» Αθήνα, email: panekfe@yahoo.gr www.ekfe.gr Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή ομάδων μαθητών που θα συμμετάσχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2013 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 8/12/2012 «ΒΙΟΛΟΓΙΑ»

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2013 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 8/12/2012 «ΒΙΟΛΟΓΙΑ» EUROPEAN UNION SCIENCE OLYMPIAD EUSO 2013 1 ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2013 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 8/12/2012 «ΒΙΟΛΟΓΙΑ» Σχολείο:.. Ονομ/επώνυμα μαθητών: 1).. 2).. 3).. Μέρος 1 ο «Μελέτη

Διαβάστε περισσότερα

Όργανα και συσκευές εργαστηρίου Χημείας

Όργανα και συσκευές εργαστηρίου Χημείας Όργανα και συσκευές εργαστηρίου Χημείας Τα βασικά όργανα και συσκευές ενός εργαστηρίου Χημείας, τα οποία απαιτούνται για τις εργαστηριακές δραστηριότητες του παρόντος φύλλου εργασίας, είναι τα ακόλουθα:

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Άσκηση: Ανόργανη θρέψη φυτών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Άσκηση: Ανόργανη θρέψη φυτών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Άσκηση: Ανόργανη θρέψη φυτών Σύνοψη Το κεφάλαιο αυτό αναφέρεται στην πρόσληψη και αφομοίωση των θρεπτικών στοιχείων από τα φυτά. Η διαδικασία αυτή, η οποία ονομάζεται ανόργανη θρέψη, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 05/12/2015

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 05/12/2015 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 14 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2016 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Μαθητές/τριες που συμμετέχουν: (1) (2) (3) Σέρρες 05/12/2015

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΕ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ. Για τη Β ΛΥΚΕΙΟΥ. Περιεχόμενα ασκήσεων ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ στο συκώτι, στο γάλα κ.α τρόφιμα

ΕΚΦΕ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ. Για τη Β ΛΥΚΕΙΟΥ. Περιεχόμενα ασκήσεων ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ στο συκώτι, στο γάλα κ.α τρόφιμα ΕΚΦΕ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ Για τη Β ΛΥΚΕΙΟΥ Περιεχόμενα ασκήσεων ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ στο συκώτι, στο γάλα κα τρόφιμα ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΗ της ΩΑΛΒΟΥΜΙΝΗΣ (πρωτεΐνης στο ασπράδι του αυγού) και της ΚΑΖΕΪΝΗΣ (πρωτεΐνης του γάλακτος)

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις

Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεώργιος Παπαδόπουλος, Καθηγητής Τμ. Τεχνολόγων Γεωπόνων Τ.Ε. Άρτα, 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. . Σύμφωνα με τη θεωρία Brönsted Lowry συζυγές ζεύγος οξέος βάσης είναι το ζεύγος α.

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. . Σύμφωνα με τη θεωρία Brönsted Lowry συζυγές ζεύγος οξέος βάσης είναι το ζεύγος α. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ʹ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ ΑΣ Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΜΑΪΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ Παράγοντες που επηρεάζουν την θέση της χημικής ισορροπίας 4 η εργαστηριακή άσκηση

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ Παράγοντες που επηρεάζουν την θέση της χημικής ισορροπίας 4 η εργαστηριακή άσκηση ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ 4 η εργαστηριακή άσκηση Διδακτικοί στόχοι 1. Να διαπιστώσεις την επίδραση της μεταβολής της συγκέντρωσης και της θερμοκρασίας στη θέση της χημικής ισορροπίας. 2. Να εξηγείς τη μετατόπιση

Διαβάστε περισσότερα

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ ο ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ.. Υδατικό διάλυµα οξέος ΗΑ συγκέντρωσης 0, Μ έχει pη = στους 5 C, Αν το διάλυµα ΗΑ αραιωθεί σε δεκαπλάσιο όγκο το pη του θα είναι

Διαβάστε περισσότερα