B. ΕΙΔΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΤΕΥΧΟΣ - ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΛΑΪΚΕΥΜΕΝΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΜΗΣΗ ΝΕΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΚΥΡΙΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ

Transcript

1 B. ΕΙΔΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΤΕΥΧΟΣ - ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΛΑΪΚΕΥΜΕΝΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΜΗΣΗ ΝΕΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΚΥΡΙΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ Στην κατηγορία των ενδιαφερόντων οικισμών εντάχθηκαν κυρίως οικισμοί που περιλαμβάνουν σημαντικό αριθμό αξιόλογων κτισμάτων στο εσωτερικό του πολεοδομικού τους ιστού, ή διατηρημένους παραδοσιακούς πυρήνες. Στα αξιόλογα κτίσματα κατατάσσονται τόσο κτίσματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, όσο και κτίσματα των αρχών και μέσων του 20ού αιώνα. Το ειδικό τεύχος εκλαϊκευμένων κατευθύνσεων για τη δόμηση σε ενδιαφέροντες οικισμούς διαμορφώθηκε κατ αντιστοιχία του τεύχους παραδοσιακών οικισμών, με λιγότερο αυστηρούς όρους ανά περίπτωση. Οι οικισμοί οργανώνονται στις παρακάτω ομάδες: ομάδα Ε1 Στη συγκεκριμένη ομάδα εντάσσονται ορεινοί και ημιορεινοί οικισμοί με μικρό ποσοστό αλλοίωσης, όπου κρίθηκε σκόπιμη η επιβολή αυστηρότερων ειδικών όρων δόμησης. Α/Α ΕΣΥΕ 2011 ΔΗΜΟΣ/ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ / ΟΙΚΙΣΜΟΣ 4102 Δ. ΑΡΓΟΥΣ - ΜΥΚΗΝΩΝ ΔΕ. ΑΛΕΑΣ Αλέα, η Φρουσιούνα, η Εξοχή, η ΔΕ. ΛΥΡΚΕΙΑΣ Αρία, η Άγιος Στέφανος, ο 4103 Δ. ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΔΕ. ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ Σταματαίικα, τα ΔΕ. ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ Αρχαία Επίδαυρος, η Νέα Επίδαυρος, η Ματαράγκα, η ομάδα Ε2 Στη συγκεκριμένη ομάδα εντάσσονται οικισμοί που παρουσιάζουν αρκετές αλλοιώσεις, στους οποίους κρίθηκε σκόπιμη η επιβολή λιγότερο αυστηρών ειδικών όρων δόμησης σε σχέση με την προηγούμενη ομάδα. Στον κάτωθι πίνακα επισημαίνεται σε ποιους οικισμούς κρίθηκε σκόπιμη η διαφοροποίηση των ειδικών όρων δόμησης σε επιμέρους τομείς, με επιβολή αυστηρότερων όρων στον ιστορικό τους πυρήνα. Για τους οικισμούς Διδύμων, Πορτοχελίου και Φούρνων οι τομείς Α και Β ακολούθησαν τα όρια των υφιστάμενων τομέων, ενώ στους λοιπούς οικισμούς ορίστηκαν εξ αρχής. Α/Α ΕΣΥΕ 2011 ΔΗΜΟΣ/ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ / ΟΙΚΙΣΜΟΣ 4101 Δ. ΝΑΥΠΛΙΕΩΝ ΔΕ. ΜΙΔΕΑΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΣΕ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ Αραχναίο, το Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 1

2 4102 Δ. ΑΡΓΟΥΣ - ΜΥΚΗΝΩΝ ΔΕ. ΑΧΛΑΔΟΚΑΜΠΟΣ Αχλαδόκαμπος, ο ΔΕ. ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙΟΥ Μαλαντρένιον, το ΔΕ. ΛΕΡΝΑΣ Ανδρίτσα, η Σπηλιωτάκης, ο ΔΕ. ΛΥΡΚΕΙΑΣ Λύρκεια, η Κεφαλόβρυσον, το Νεοχώριον, το Στέρνα, η ΔΕ. ΜΥΚΗΝΑΙΩΝ Μυκήναι, αι Λίμναι, αι Πρόσυμνα, η 4103 Δ. ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΔΕ. ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ Κολιάκιον, το 4104 Δ. ΕΡΜΙΟΝΙΔΑΣ ΔΕ. ΚΡΑΝΙΔΙΟΥ Δίδυμα, τα Πορτοχέλιον, το Φούρνοι, οι Επισημαίνεται ότι χαρακτηρισμένοι ήδη ως ενδιαφέροντες είναι οι οικισμοί Μαλαντρένι ( Δε Κουτσοποδίου_ Δήμος Άργους-Μυκηνών_ ΦΕΚ 521/Δ/1991), Στέρνα ( Δε Λυρκείας_ Δήμος Άργους- Μυκηνών_ ΦΕΚ 521/Δ/1991), Λίμνες ( Δε Μυκηναίων_ Δήμος Άργους-Μυκηνών_ ΦΕΚ 521/Δ/1991) και Φούρνοι( Δε Κρανιδίου_ Δήμος Ερμιονίδας_ ΦΕΚ 521/Δ/1991), ενώ οι οικισμοί Αρχαίας και Νέας Επιδαύρου είναι χαρακτηρισμένοι ως αξιόλογοι. Από την ανάλυση που προηγήθηκε στην α' φάση της μελέτης εξήχθησαν τα παρακάτω συμπεράσματα ανά οικισμό: ΟΜΑΔΑ Ε1 Αλέα / Δε Αλέας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Ο οικισμός στα πλαίσια της μελέτης χαρακτηρίστηκε ως ενδιαφέρων, με δεδομένα το μικρό βαθμό αλλοίωσης που έχει υποστεί, τη συνεκτικότητα του πολεοδομικού ιστού που προσαρμόζεται στο επικλινές έδαφος της περιοχής και τις δυνατότητες ανάδειξης των ελεύθερων χώρων που εντοπίζονται στο εσωτερικό του. Φρουσιούνα / Δε Αλέας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Το ιδιαίτερο φυσικό τοπίο του οικισμού σε συνδυασμό με επιμέρους στοιχεία όπως η διαμόρφωση βαθμίδων (πεζούλες) και κρηνών, σε συνδυασμό με τα παραδοσιακά κτίσματα που εντοπίστηκαν στο εσωτερικό του, προσδίδουν γραφικότητα στο αρχιτεκτονικό σύνολο παρά τις μεταγενέστερες επεμβάσεις. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 2

3 Με δεδομένα τα παραπάνω και το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται τάσεις ανοικοδόμησης στο εσωτερικό του, ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων ώστε να προστατευτεί η φυσιογνωμία του από περαιτέρω αλλοιώσεις. Εξοχή / Δε Αλέας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Η ύπαρξη αρκετά μεγάλου αριθμού παραδοσιακών κτισμάτων, σε ερειπιώδη κατάσταση κατά κύριο λόγο, προσδίδει γραφικότητα στο αρχιτεκτονικό σύνολο, παρά τις αλλοιώσεις που έχει υποστεί και δικαιολογεί το χαρακτηρισμό του οικισμού ως ενδιαφέρων, με στόχο τη διατήρηση της φυσιογνωμίας του. Αρία / Δε Λύρκειας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Στα πλαίσια τη μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων αφού διατηρεί την παραδοσιακή αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του, παρά τις μεταγενέστερες επεμβάσεις που έχει υποστεί, ενώ αξιόλογη είναι η ποιότητα των ελεύθερων χώρων που προκύπτουν από την ιδιαιτερότητα του φυσικού τοπίου. Άγιος Στέφανος / Δε Λύρκειας / Δήμου Άργους - Μυκηνών και Σταματαίικα/ Δε Ασκληπιείου / Δήμου Επιδαύρου Οι οικισμοί χαρακτηρίζονται ως ενδιαφέροντες αφού διατηρούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική φυσιογνωμία τους, με στόχο την περεταίρω προστασία τους από αλλοιώσεις. Αρχαία Επίδαυρος/ Δε Επιδαύρου / Δήμου Επιδαύρου Ο οικισμός της Αρχαίας Επιδαύρου είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως αξιόλογος από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. Οι ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης που ισχύουν στην περιοχή, με δεδομένο το γεγονός ότι ο οικισμός βρίσκεται εντός του αρχαιολογικού χώρου Αρχαίας Επιδαύρου, είναι αρκετά λεπτομερείς και εξειδικευμένοι στα περισσότερα ζητήματα. Η συνολική εικόνα του οικισμού μαρτυρά παραβάσεις και κακή εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, ενώ κρίνεται αναγκαίος ο αυστηρότερος έλεγχος των μελετών - κατασκευών, έτσι ώστε να βελτιωθεί η εικόνα του κτισμένου συνόλου, αναδεικνύοντας τον παλαιό πυρήνα του πολεοδομικού ιστού, τα αξιόλογα στοιχεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που έχουν εντοπιστεί στο εσωτερικό του, καθώς και το αρχαιολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον της ευρύτερης περιοχής. Νέα Επίδαυρος/ Δε Επιδαύρου / Δήμου Επιδαύρου Ο οικισμός της Νέας Επιδαύρου είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως αξιόλογος από το θεσμικό πλαίσιο, χωρίς όμως να έχουν θεσπιστεί μέχρι σήμερα ειδικοί όροι δόμησης. Με βάση την ανάλυση που προηγήθηκε στο πρώτο στάδιο της μελέτης κρίνεται αναγκαία η θέσπιση ειδικών όρων δόμησης, ώστε να αναδειχθεί το ιστορικό, πολιτιστικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον του οικισμού, που έχει τις δυνατότητες να αναδειχθεί σε αναπτυσσόμενο τουριστικό πόλο. Ματαράγκα / Δε Επιδαύρου / Δήμου Επιδαύρου Η ύπαρξη αρκετών παραδοσιακών κτισμάτων στο εσωτερικό του οικισμού, σε συνδυασμό με το μικρό βαθμό αλλοίωσης που έχει υποστεί, δικαιολογούν τα χαρακτηρισμό του ως ενδιαφέρων, με στόχο την προστασία του οικιστικού συνόλου. ΟΜΑΔΑ Ε2 Αραχναίο / Δε Μιδέας / Δήμου Ναυπλιέων Παρά τη σημαντική αλλοίωση που έχει υποστεί ο οικισμός τόσο λόγω των ανεπιτυχών επεμβάσεων σε παραδοσιακά κελύφη, όσο και λόγω της παρουσίας αρκετών σύγχρονων κατασκευών, διατηρεί ακόμη σε σημαντικό βαθμό τη συνεκτική δομή του, ως τυπικό ορεινό οικιστικό σύνολο. Στα πλαίσια της μελέτης κρίθηκε σκόπιμος ο χαρακτηρισμός του ως ενδιαφέρων, με στόχο την προστασία και ανάδειξη της φυσιογνωμίας του. Αχλαδόκαμπος / Δε Αχλαδόκαμπου / Δήμου Άργους - Μυκηνών Ο εντοπισμός αξιόλογου πυρήνα παραδοσιακών κτισμάτων καθώς και αρκετών διάσπαρτων κτιριακών Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 3

4 μονάδων, σε συνδυασμό με τη συνεκτικότητα της δομής του χωριού, προσδίδουν στο οικιστικό σύνολο δυνατότητες ανάδειξης, καθιστώντας αναγκαία τη θέσπιση επιπλέον όρων δόμησης, με στόχο την προστασία του. Μαλαντρένιον / Δε Κουτσοποδίου / Δήμου Άργους - Μυκηνών Ο οικισμός του Μαλαντρενίου είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως ενδιαφέρων από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, με δεδομένα αφενός τη θέση του στις πλαγιές πλουσίων σε βλάστηση λόφων και αφετέρου τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά της δομής του. Σε ότι αφορά τους ήδη ισχύοντες ειδικούς όρους δόμησης για τον οικισμό, κρίνεται ότι καλύπτουν αρκετά ζητήματα, ωστόσο κρίνεται αναγκαίος ο εμπλουτισμός τους. Ανδρίτσα / Δε Λέρνας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Ο χαρακτηρισμός του οικισμού ως ενδιαφέρων στα πλαίσια της παρούσας μελέτης, αποσκοπεί στην προστασία των αξιόλογων μορφολογικών χαρακτηριστικών που εντοπίστηκαν, μέσω της θέσπισης ειδικών όρων δόμησης. Σπηλιωτάκης / Δε Λέρνας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον του οικισμού έγκειται στην παρουσία του αγροτικού συγκροτήματος Σπηλιωτάκη, που έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο, ενώ έχει συγκροτηθεί ήδη πολεοδομική μελέτη που θέτει ειδικούς όρους δόμησης στον οικισμό. Λύρκεια / Δε Λύρκειας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Ο εντοπισμός αξιόλογου πυρήνα παραδοσιακών κτισμάτων καθώς και αρκετών διάσπαρτων κτιριακών μονάδων, σε συνδυασμό με τη συνεκτικότητα της δομής του χωριού και τα επιμέρους αξιόλογα στοιχεία των ελεύθερων χώρων του, όπως η κρήνη της κεντρικής πλατείας, προσδίδουν στον οικισμό δυνατότητες ανάδειξης, δικαιολογώντας το χαρακτηρισμό του ως ενδιαφέρων. Κεφαλόβρυσον / Δε Λύρκειας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Η θέση του χωριού στο ιδιαίτερο φυσικό τοπίο του Λύρκειου όρους, το υδάτινο στοιχείο που εμφανίζεται στους ελεύθερους χώρους του και τα αρκετά παραδοσιακά κτίσματα που διατηρούνται στο εσωτερικό του, δικαιολογούν το χαρακτηρισμό του οικισμού ως ενδιαφέρων, με στόχο την προστασία και την περεταίρω ανάδειξη του αρχιτεκτονικού συνόλου. Νεοχώριον / Δε Λύρκειας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Στα πλαίσια τη μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων αφού διατηρεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δομής και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας του, παρά τις μεταγενέστερες επεμβάσεις που έχει υποστεί. Στέρνα / Δε Λύρκειας / Δήμου Άργους - Μυκηνών Ο οικισμός της Στέρνας είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως ενδιαφέρων από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, με στόχο την προστασία των αξιόλογων μορφολογικών στοιχείων του οικισμού. Σε ότι αφορά τους ήδη ισχύοντες ειδικούς όρους δόμησης για τον οικισμό, κρίνεται ότι καλύπτουν αρκετά ζητήματα, ωστόσο κρίνεται αναγκαίος ο εμπλουτισμός τους. Μυκήναι / Δε Μυκηναίων / Δήμου Άργους - Μυκηνών Στα πλαίσια της μελέτης, ο οικισμός των Μυκηνών χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων, λόγω γειτνίασης με τον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών, με στόχο τη θέσπιση ειδικών όρων δόμησης που θα βελτιώσουν την εικόνα του συνολικά, παρόλο που δεν εντοπίζεται αξιόλογο δυναμικό παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στο εσωτερικό του. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 4

5 Λίμναι / Δε Μυκηναίων / Δήμου Άργους - Μυκηνών Ο οικισμός των Λιμνών είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως ενδιαφέρων σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, με στόχο την προστασία της συνεκτικής δομής του και των στοιχείων της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που συναντώνται στο εσωτερικό του. Σε ότι αφορά τους ήδη ισχύοντες ειδικούς όρους δόμησης για τον οικισμό ισχύουν όσα αναγράφηκαν και για τον οικισμό Στέρνας. Πρόσυμνα / Δε Μυκηναίων / Δήμου Άργους - Μυκηνών Ο οικισμός της Πρόσυμνας χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων με στόχο την προστασία και ανάδειξη των παραδοσιακών κτισμάτων που εντοπίζονται κυρίως κοντά στην πλατεία του χωριού, αλλά και διάσπαρτα στο εσωτερικό του οικισμού, έτσι ώστε να βελτιωθεί η συνολική του εικόνα. Κολιάκι / Δε Επιδαύρου / Δήμου Επιδαύρου Στα πλαίσια της μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων αφού διατηρεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δομής και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας του, παρά τις μεταγενέστερες επεμβάσεις που έχει υποστεί, ενώ περιλαμβάνει αξιόλογους ελεύθερους δημόσιους χώρους. Δίδυμα / Δε Κρανιδίου / Δήμου Ερμιονίδας Στα πλαίσια της μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων με στόχο την ανάδειξη του αξιόλογου παραδοσιακού πυρήνα που έχει εντοπιστεί στο εσωτερικό του πολεοδομικού ιστού, αλλά και τη βελτίωση της συνολικής εικόνας του. Πορτοχέλι / Δε Κρανιδίου / Δήμου Ερμιονίδας Ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων στα πλαίσια της μελέτης με δεδομένες αφενός την ύπαρξη αξιόλογων μορφολογικών στοιχείων στο εσωτερικό του και αφετέρου την επιτακτική ανάγκη βελτίωσης της συνολικής εικόνας του οικιστικού συνόλου, που αποτελεί αναπτυσσόμενο τουριστικό πόλο. Σε ότι αφορά τους ειδικούς όρους δόμησης που έχουν θεσπιστεί ήδη κρίνεται αναγκαίος ο εμπλουτισμός και η περεταίρω εξειδίκευσή τους. Φούρνοι / Δε Κρανιδίου / Δήμου Ερμιονίδας Ο οικισμός των Φούρνων είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως ενδιαφέρων σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, με δεδομένη τόσο την παραδοσιακή φυσιογνωμία όσο και τη συνεκτική δομή του. Σε ότι αφορά τους ειδικούς όρους δόμησης που έχουν θεσπιστεί, ενώ καλύπτουν επαρκώς ορισμένα ζητήματα, κρίνεται αναγκαία ο περαιτέρω εμπλουτισμός τους, με στόχο την αποτελεσματικότερη προστασία του οικιστικού συνόλου. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 5

6 1. Ένταξη κτηρίων στον πολεοδομικό ιστό και τοποθέτηση κτηρίου στο οικόπεδο: Η τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο γίνεται με τα παρακάτω κριτήρια: Να μην βλάπτεται η συνέχεια του πολεοδομικού ιστού των οικισμών. Στα τμήματα των οικισμών όπου η υφιστάμενη κατάσταση έχει δημιουργήσει κανόνα ως προς την τοποθέτηση των κτισμάτων, τηρούνται οι κοινές συνιστάμενες της σχέσης των οικοδομών με τον περιβάλλοντα χώρο και τα γειτονικά κτίσματα (π.χ. συνεχές μέτωπο, νοητή οικοδομική γραμμή κ.ά.). Να επιδιώκεται η βέλτιστη χωροδιάταξη των οικοδομικών όγκων σε σχέση με τις ισοϋψείς του εδάφους και τον προσανατολισμό κλειστών και ανοιχτών χώρων, κατά τα πρότυπα της αρχιτεκτονικής παράδοσης του τόπου. Να προστατεύονται βασικά σημεία θέας κοινοχρήστων χώρων, όπως επίσης οπτικές φυγές και θεάσεις προς χαρακτηρισμένα μνημεία, αξιόλογα κτίσματα και στοιχεία της περιοχής (π.χ. κρήνες, φυσικά στοιχεία κ.τ.λ.) Να προστατεύεται κατά το δυνατόν η θέα όμορων οικοπέδων και κτισμάτων, όπως επίσης ο φυσικός ηλιασμός και αερισμός υφιστάμενων γειτονικών οικοδομών. Να μη διαμορφώνονται υποβαθμισμένοι ελεύθεροι χώροι μεταξύ όμορων οικοπέδων. Να προστατεύεται και να αναδεικνύεται το φυσικό περιβάλλον του οικοπέδου και των όμορων ιδιοκτησιών, όπως και του κοινόχρηστου χώρου έμπροσθεν αυτών. Εφόσον το νέο κτίριο τοποθετείται σε οικόπεδο που προϋπήρχε άλλο παλαιότερο κτίσμα, πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη θέση του προγενέστερου καθώς και τη σχέση αυτού με τα υπάρχοντα γειτονικά κτίρια. Η τήρηση των παραπάνω διατάξεων υπόκειται στην κρίση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, το οποίο εγκρίνει σε κάθε περίπτωση τη θέση του κτιρίου μέσα στο οικόπεδο και δύναται κατά την κρίση του να επιβάλλει επιπλέον περιορισμούς, με γνώμονα τη διατήρηση της υφιστάμενης δομής του οικισμού, την ανάδειξη φυσικών στοιχείων ή κοινοχρήστων χώρων. Προκειμένου το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής να γνωμοδοτήσει για την τοποθέτηση του κτίσματος / ή των κτισμάτων στο οικόπεδο, το τοπογραφικό διάγραμμα συνοδεύεται υποχρεωτικά από πρόσφατη δορυφορική εικόνα του ευρύτερου χώρου πέριξ του ακινήτου και από πλήρη φωτογραφική αποτύπωση του οικοπέδου και του άμεσου περιβάλλοντος χώρου : όμορα κτίσματα, κτίσματα στην έναντι πλευρά του δρόμου, όμορα οικόπεδα, δρόμοι και κοινόχρηστοι χώροι που βρίσκονται σε άμεση επαφή ή έναντι από το οικόπεδο. Τυχόν κοινόχρηστοι χώροι, χαρακτηρισμένα μνημεία, διατηρητέα κτίσματα ή άλλα στοιχεία (κρήνες, φυσικά στοιχεία κλπ), που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με το ακίνητο, επισημαίνονται υποχρεωτικά στο τοπογραφικό διάγραμμα. 2. Κλίμακα κτηριακών όγκων (μέγεθος, έκταση, συνθετική δομή): Η οικοδομική κλίμακα των επιμέρους όγκων της κάθε οικοδομής αλλά και της συνολικής ογκομετρικής σύνθεσης των οικοδομών θα πρέπει να εναρμονίζεται με την κλίμακα και τα γενικά χαρακτηριστικά του υφιστάμενου δομημένου περιβάλλοντος, δεδομένου ότι οι οικισμοί, παρά τις αλλοιώσεις που έχουν υποστεί από μεταγενέστερες επεμβάσεις διατηρούν ακόμη σε σημαντικό βαθμό την προγενέστερη κλίμακα τους. Για το λόγο αυτό τα νέα οικοδομικά σύνολα θα πρέπει να έχουν λιτή γεωμετρική μορφή, αποτελούμενη από διακεκριμένες μονάδες πρισματικών όγκων, καθαρών σχημάτων ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου που μπορούν να συνδυάζονται μεταξύ τους (π.χ. σε σύνθετη διάταξη Γ). Απαγορεύονται συνδυασμοί που οδηγούν σε πολύπλοκες κατόψεις. Οι όγκοι θα πρέπει να είναι συμπαγείς. Δεν επιτρέπονται υποχωρήσεις ή τυχόν προεξοχές που θα είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία όγκων σε προεξοχή του κτιρίου, τη διαμόρφωση ανοιχτών ή στεγασμένων βεραντών, στοών ή εν γένει ημιυπαίθριων χώρων στο κυρίως σώμα του κτίσματος. Απαγορεύεται επίσης η δημιουργία καμπύλων επιφανειών ή όγκων, καθώς και η δημιουργία αποτμήσεων κάθε είδους στα πρίσματα των κτισμάτων. (εικ.1) Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 6

7 εικ 1. Στα σχήματα 1-5 παρουσιάζονται περιπτώσεις διάσπασης του πρισματικού όγκου. Αντίθετα στο σχήμα 6 παρουσιάζεται η ενδεικνυόμενη συμπαγής δομή του όγκου. Ο μέγιστος όγκος κάθε διακεκριμένης πρισματικής μονάδας κτίσματος κατοικίας, χωρίς να υπολογίζεται ο όγκος της στέγης, ορίζεται: - για ισόγεια κτίσματα σε Vmax=400 μ 3 - για διώροφα κτίσματα σε Vmax=700 μ 3 Για κτίρια πάνω από το Vmax επιβάλλεται η διάσπαση του όγκου σε επιμέρους ανεξάρτητους, έστω κι αν πρόκειται για λειτουργικά ενιαίο οικοδόμημα. Οι όγκοι που διαμορφώνονται δε θα πρέπει να είναι πανομοιότυποι, και μπορούν να βρίσκονται είτε σε επαφή είτε σε απόσταση μεταξύ τους, με τις ακόλουθες προϋποθέσεις: - Η ελάχιστη απόσταση μεταξύ ανεξάρτητων όγκων εντός του οικοπέδου ορίζεται σε 2,50 μ. - Η κλιμάκωση των όψεων μπορεί να επιτυγχάνεται με τη σύνθεση επιμέρους μονώροφων και διώροφων όγκων. - Επιβάλλεται ο διαχωρισμός των εν επαφή μονάδων ως προς την κάτοψη, τουλάχιστον κατά 1,00 μ., ως προς τη μία ή την άλλη διεύθυνση. - Η τελική κτιριακή σύνθεση θα πρέπει να αποτελεί συνεκτικό σύνολο με ενιαία αρχιτεκτονική ταυτότητα και να οργανώνεται λαμβάνοντας υπόψη ως συνθετικό στοιχείο τον υπαίθριο χώρο. Απώτερος στόχος είναι κατά περίπτωση η συνέχιση της οικιστικής ανάπτυξης με παράλληλη διατήρηση των βασικών χαρακτηριστικών του άμεσου δομημένου περιβάλλοντος, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τους περιορισμούς που θέτει ο προσανατολισμός, το φυσικό ανάγλυφο και η επιδιωκόμενη σχέση ανοιχτών και κλειστών χώρων, όπως προσδιορίζονται στις αντίστοιχες παραγράφους * Για τον οικισμό Σπηλιωτάκη διατηρείται η ισχύουσα διάταξη της παραγράφου 10 του άρθρου 5 ΦΕΚ 213/ΑΑΠ/ «Έγκριση πολεοδομικής μελέτης του οικισμού Σπηλιωτάκη της Δημοτικής Ενότητας Λέρνας του Δήμου Άργους - Μυκηνών (Ν.Αργολίδος)», σύμφωνα με την οποία ορίζεται ότι: «Ο μέγιστος επιτρεπόμενος ενιαίος κτιριακός όγκος, δεν υπερβαίνει τα 400 m 3 για μονώροφα κτήρια και 700 m 3 για διώροφα. Σε περίπτωση κτηρίου με μεγαλύτερο όγκο, επιβάλλεται η διάσπαση του όγκου αυτού. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 7

8 Οι τμηματικοί όγκοι του ενιαίου κτηρίου διαχωρίζονται και ως προς το ύψος (διαφορά στάθμης), τουλάχιστον κατά 0,50 μ. και ως προς την κάτοψη (μετάθεση κατόψεων), τουλάχιστον κατά 1,50 μ. ως προς την μια και την άλλη διεύθυνση. Οι όγκοι που διαμορφώνονται, μπορούν να βρίσκονται είτε σε επαφή μεταξύ τους είτε να συνδέονται με ημιυπαίθριους χώρους, δημιουργώντας απαραίτητα ένα αρχιτεκτονικό σύνολο με ενότητα και συνοχή.» 3. Ογκοπλαστική διάρθρωση (αναλογίες, σχέση ανοικτών, κλειστών και ενδιάμεσων - ημιυπαίθριων - χώρων): Δεδομένης της άρρηκτης σύνδεσης μεταξύ των κλειστών και ανοιχτών χώρων, ως βασικού χαρακτηριστικού της τοπικής αρχιτεκτονικής παράδοσης, επισημαίνεται ότι στο σύνολο των οικισμών, η αυλή του οικοπέδου θα πρέπει να αντιμετωπίζεται εξαρχής ως δομικό στοιχείο της σύνθεσης και όχι να προκύπτει ως "υπόλοιπο" των κτιριακών όγκων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τους περιορισμούς που τέθηκαν στην παράγραφο 1 του παρόντος. Ειδικότερα σε τμήματα οικισμών, όπου διατηρείται ακόμη ο εσωστρεφής χαρακτήρας της υπαίθριας ιδιωτικής ζωής, η νέα οικοδομή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την επικρατούσα (στο άμεσο δομημένο περιβάλλον), διάταξη ανοιχτών και κλειστών χώρων εντός των οικοπέδων, ώστε να λειτουργεί συμπληρωματικά της υφιστάμενης οικιστικής ανάπτυξης. Στο σύνολο των οικισμών, πλην του τομέα Β (όπου ορίζεται), ειδικότερα σε ότι αφορά την κατοικία, καθώς και κτίσματα ξενώνων μικρής κλίμακας ή επαγγελματικής χρήσεως: i. οι αναλογίες των διακεκριμένων πρισματικών μονάδων ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, διαμορφώνονται εν γένει με βάση τα εξής: - Στην περίπτωση διώροφων κτισμάτων θα πρέπει να κυμαίνονται, βάσει των επικρατουσών αναλογιών μήκους /πλάτους/ /ύψους από 2/1/1 έως 2/1,5/1,5 και 2/1/1,5. (εικ. 2) εικ 2. Αναλογίες όγκων διώροφου κτίσματος Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 8

9 - Στη περίπτωση ισόγειων κτισμάτων οι αναλογίες των πλευρών της κάτοψης θα πρέπει να κυμαίνονται από 2/1 έως 2/1,5. (εικ.5) εικ 3. Αναλογίες όγκων ισόγειου κτίσματος ii. Ως μέγιστο μήκος πλευράς διώροφου κτίσματος ορίζεται το Ymax = 2*Ηmax, (όπου Η το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του οικοδομήματος χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η στέγη, όπως αυτό ορίζεται στην παράγραφο 4 του παρόντος), ώστε να αποφεύγονται συνεχείς όψεις μεγάλου μήκους. iii. Τα παραπάνω εδάφια δεν έχουν εφαρμογή σε κτήρια κοινής ωφέλειας της παραγράφου Αριθμός ορόφων, ύψη (ανά τομέα εάν προτείνεται) και επιτρεπόμενες κατασκευές πάνω από το hmax: Στο σύνολο των οικισμών εφαρμόζονται οι ισχύουσες διατάξεις των παραγράφων 4α και 4β του άρθρου 5 του ΠΔ 24/4-85 [ΦΕΚ 181/Δ/ ] «Τρόποι καθορισμού ορίων οικισμών της χώρας μέχρι 2000 κατοίκους, κατηγορίες αυτών και καθορισμός όρων και περιορισμών δόμησης τους», όπως αντικατεστάθησαν από την παράγραφο 4 του άρθρου 1 του ΠΔ/ [ΦΕΚ-289/ΑΑΠ/ ]. Κατ'εξαίρεση στους οικισμούς της ομάδας Ε1, πλην των οικισμών Αρχαίας και Νέας Επιδαύρου, ορίζονται ως μέγιστο ύψος κτηρίων, για διώροφα κτίσματα, τα 8,00 μ., συμπεριλαμβανομένης της στέγης. Σε κάθε περίπτωση, το ύψος των προβολών των κτηρίων σε κατακόρυφα επίπεδα, διερχόμενα από την τομή του περιγράμματος αυτών με το έδαφος, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ανωτέρω οριζόμενο. Σε περίπτωση μη εξάντλησης της επιτρεπόμενης δόμησης κατά τα ως άνω, επιβάλλεται η διάσπαση του κτηρίου σε ανεξάρτητα κτήρια εντός του οικοπέδου. * Για τον οικισμό Σπηλιωτάκη διατηρείται η ισχύουσα διατάξη της παραγράφου 5 του άρθρου 5 ΦΕΚ 213/ΑΑΠ/ «Έγκριση πολεοδομικής μελέτης του οικισμού Σπηλιωτάκη της Δημοτικής Ενότητας Λέρνας του Δήμου Άργους - Μυκηνών (Ν.Αργολίδος)», σύμφωνα με την οποία ορίζεται ότι: «Μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των ανεγερθησομένων κτιρίων ορίζεται σε τέσσερα και μισό (4,50) μέτρα για τα μονώροφα κτίρια και οκτώ (8) μέτρα για τα διώροφα συμπεριλαμβανομένου και του ύψους της στέγης.» Ο μέγιστος αριθμός ορόφων ορίζεται σε δύο (2). Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 9

10 Πάνω από το μέγιστο ύψος της οικοδομής επιτρέπεται μόνον η καπνοδόχος. Κατ' εξαίρεση, για τη ζώνη Β (όπου ορίζεται) των οικισμών της ομάδας Ε2 επιτρέπεται και η εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων και φωτοβολταϊκών με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις αντίστοιχες παραγράφους του παρόντος. 5. Προσαρμογή στο έδαφος και στην φυσική κλίση του εδάφους (έντονη κλίση, διατήρηση φυσικών σχηματισμών, υφιστάμενων ξερολιθιών, δένδρων κ.λ.π): Οι οικοδομικοί όγκοι θα πρέπει να προσαρμόζονται στη φυσική κλίση του αναγλύφου, διατηρώντας κατά το δυνατόν τη συνέχεια του εδάφους και συμβάλλοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Για το λόγο αυτό: Η διαμόρφωση των ακαλύπτων χώρων των οικοπέδων πρέπει να συντείνει στην προστασία του υπάρχοντος φυσικού περιβάλλοντος του ίδιου του οικοπέδου όπως και των όμορών του, με την ελαχιστοποίηση των εκσκαφών και τη διατήρηση των φυσικών στοιχείων (δένδρα, βράχια κλπ.). Απαγορεύεται κάθε εκσκαφή ή επιχωμάτωση στο οικόπεδο, εκτός από τις απολύτως αναγκαίες για το περίγραμμα της οικοδομής και για την τυχόν διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου κατά το δυνατόν στο άμεσο περιβάλλον του κτίσματος χωρίς σε καμία περίπτωση να υπερβαίνουν τα κατά περίπτωση μέγιστα μεγέθη που ορίζονται στην παρ. 3α του Άρθρου 17 του Ν4067/12 "Νέος Οικοδομικός Κανονισμός" [ΦΕΚ79/Α/9412], όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Σε περίπτωση μεγάλης υψομετρικής διαφοράς επί της ρυμοτομικής γραμμής μεταξύ οικοπέδου και στάθμης δρόμου επιτρέπεται η διαμόρφωση αναλημματικών τοίχων αναλόγου ύψους, με την προϋπόθεση διατήρησης του αναγλύφου και τυχόν φυσικών σχηματισμών. Στους ορεινούς και ημιορεινούς οικισμούς, η κατασκευή των κάθε είδους τοιχίων γίνεται από ξηρολιθοδομή (ξερολιθιά), κατ' αντιστοιχία των αναβαθμών του αγροτικού τοπίου, είτε από εμφανή λιθοδομή, υποχρεωτικά με λίθους τοπικής προέλευσης, με τις προδιαγραφές κατασκευής της παρ.13. Η κατασκευή κτηρίων σε υποστυλώματα απαγορεύεται. Η διαμόρφωση των ακαλύπτων χώρων των οικοπέδων πρέπει επίσης να συντείνει στη διατήρηση τυχόν φυσικών σχηματισμών και υφιστάμενων δένδρων, όπως επίσης ξερολιθιών, αλωνιών και λοιπών στοιχείων που μαρτυρούν τη συνέχεια της αγροτικής παράδοσης του τόπου. κ.α. Η παράμετρος της προστασίας των στοιχείων αυτών θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται εξαρχής υπόψη στην επιλογή της τοποθέτησης του οικοδομικού όγκου εντός του οικοπέδου. Επιτρέπεται η κατασκευή υπαίθριων κολυμβητικών δεξαμενών εφόσον κριθεί από το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής ότι η χωροθέτηση και η μορφή τους δεν αλλοιώνει τη φυσιογνωμία του δομημένου και αδόμητου περιβάλλοντος χώρου, τα αξιόλογα στοιχεία του αγροτικού τοπίου, όπως επίσης το ανάγλυφο της περιοχής. Οι νέες οικοδομές δε θα πρέπει να παραμορφώνουν ή να ξεπερνούν σε ύψος κορυφογραμμές ή λοφώδεις και βραχώδεις εξάρσεις της περιοχής, ώστε να μην αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά του φυσικού τοπίου. Με στόχο την τήρηση της διάταξης, η θέση του οικοπέδου επισημαίνεται σε απόσπασμα χάρτη ΓΥΣ της ευρύτερης περιοχής του οικισμού, κλίμακας 1:5000, που συνοδεύει το τοπογραφικό διάγραμμα, προκειμένου να συσχετιστεί το μέγιστο πραγματοποιούμενο ύψος με την κρίσιμη κορυφογραμμή, λοφώδη ή βραχώδη έξαρση της περιοχής. Είτε η κορυφογραμμή ή έξαρση, εμπίπτει εντός του οικοπέδου είτε βρίσκεται σε απόσταση εκτός αυτού, το προς εξέταση τμήμα της είναι αυτό που προκύπτει από την προβολή των κορυφών των ορίων του οικοπέδου σε αυτή. Το προς ανέγερση δηλαδή κτίσμα εξετάζεται από τα κατάντι της κορυφογραμμής - έξαρσης και όχι από άλλη οπτική γωνία. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 10

11 Τα ακριβή υψόμετρα για το παραπάνω τμήμα κορυφογραμμής- έξαρσης θα προκύπτουν από το τοπογραφικό διάγραμμα του οικοπέδου το οποίο θα αποτυπώνει με υψομετρικές καμπύλες και την όμορη ανάντι λωρίδα μέχρι την κορυφογραμμή- έξαρση. Το μικρότερο υψόμετρο του τμήματος της κορυφογραμμής- έξαρσης που αντιστοιχεί στο οικόπεδο σύμφωνα με τα παραπάνω, θα είναι και το ανώτατο του προς ανέγερση κτιρίου. (βλέπε και έγγραφο ΕγγρΔΤΕ/α/5979/162/22207(Δ/νση Τοπ. Εφαρμογών). εικ 4. Στα σχήματα 1,2, 3 παρουσιάζονται περιπτώσεις επιτυχούς προσαρμογής του κτιριακού όγκου στο φυσικό ανάγλυφο. 6. Μέγιστη κλίση εδάφους για οικοδομησιμότητα: Δεν κρίνεται αναγκαίο να οριστεί εντός των ορίων των οικισμών. 7. Τρόπος κάλυψης και επικάλυψης (στέγη - γεωμετρία, κλίσεις, χρώμα, δώμα και αναλογία % στέγης - δώματος, ένταξη συστημάτων ΑΠΕ - πράσινες στέγες εάν προτείνονται κ.λ.π.): Επιβάλλεται η στέγαση των κτισμάτων με τετράριχτη ή τρίριχτη κεραμοσκεπή, μέγιστης κλίσης 35%, με επικάλυψη από κεραμίδια βυζαντινού ή ρωμαϊκού τύπου, χρώματος κεραμιδί (απαγορεύεται το κόκκινο), ώχρας ή καφέ (terracotta). Σε ισόγεια κτίσματα επιτρέπεται και η διαμόρφωση δίριχτης ή μονόριχτης στέγης. Ειδικά για τη ζώνη Β των οικισμών της ομάδας Ε2, πλέον της στέγασης με κεραμοσκεπή, επιτρέπεται επίσης η στέγαση με δώμα, δεδομένης της συχνότητας με την οποία αυτό εμφανίζεται στα πλαίσια της σύγχρονης οικοδομικής δραστηριότητας. * Κατ' εξαίρεση, για τον οικισμό Σπηλιωτάκη, όπου τα υφιστάμενα κτίρια έχουν διαμορφώσει ήδη έναν κανόνα, επιτρέπεται η στέγαση των διώροφων κτισμάτων και με δίριχτη κεραμοσκεπή. * Για τον οικισμό Αρχαίας Επιδαύρου διατηρείται η ισχύουσα διάταξη της παραγράφου 1 και 4 του άρθρου 6 του ΦΕΚ 121/Δ/ «Καθορισμός ζωνών προστασίας στην ευρύτερη περιοχή του αρχαιολογικού χώρου Παλαιάς Επιδαύρου (Αργολίδος) και ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης αυτού», σύμφωνα με την οποία ορίζεται ότι: «1. Τα νέα κτίρια καλύπτονται με τετράρριχτη στέγη... «4. Η επικάλυψη της στέγης γίνεται με κεραμίδια βυζαντινού τύπου.» Επιπλέον στο σύνολο των οικισμών επιτρέπεται και η στέγαση με δώμα στις παρακάτω περιπτώσεις: Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 11

12 - σε ανεξάρτητα ισόγεια κτίσματα μέγιστης επιφανείας 25 τ.μ. που προορίζονται για αποκλειστική χρήση χώρου στάθμευσης. - σε ισόγεια κτίσματα κύριας ή βοηθητικής χρήσης και καθαρής ορθογωνικής μορφής, που τοποθετούνται σε επαφή, υποχρεωτικά με τον διώροφο κτιριακό όγκο, κατ' αντιστοιχία της διάταξης του παραδοσιακού λιακού. Το δώμα μπορεί να είναι βατό ενώ η επιφάνειά του δε δύναται να υπερβαίνει τα 30 τ.μ. Στο ισόγειο αυτό κτίσμα επιτρέπεται και η διαμόρφωση ημιυπαίθριου χώρου κατ' αντιστοιχία των παραδοσιακών προτύπων. Η μέγιστη επιτρεπόμενη προεξοχή της στέγης περιμετρικά του κτίσματος ορίζεται στα 0,20 μέτρα συμπεριλαμβανομένων των κεραμιδιών. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της στέγης ορίζεται στα 1,50 μ. Κάθε διακριτός ορθογωνικός όγκος καλύπτεται από μία μόνο τετράριχτη στέγη. Η διαμόρφωση τρίριχτης στέγης επιτρέπεται στην περίπτωση εφαπτομενικής τοποθέτησης της στενής πλευράς πρισματικού όγκου σε όγκο μεγαλύτερου ύψους. (εικ. 5-6) εικ 5. Στα σχήματα 1 και 2 παρουσιάζονται οι ενδεικνυόμενοι τρόποι κάλυψης των κτιριακών όγκων. Στο τρίτο σχήμα παρουσιάζεται μη αποδεκτός τρόπος κάλυψης, καθώς η στέγαση των υποκείμενων όγκων δεν είναι ενιαία. εικ 6. Στα σχήματα 1 και 2 παρουσιάζεται η κάλυψη των κτιριακών όγκων με τρίριχτη στέγη σε περίπτωση εφαπτομενικής τοποθέτησης με γεωμορφολογικό σχηματισμό ή με υφιστάμενο κτίριο μεγαλύτερου ύψους αντίστοιχα. Δεδομένου ότι η επαναλαμβανόμενη, σε σειρά, στέγαση ισοϋψών εν επαφή μονάδων με συνεχόμενες τετράριχτες ή δίριχτες στέγες, οδηγεί εν γένει σε ακαλαίσθητες συνθέσεις όγκων, πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή κατά τον έλεγχο των μελετών, ώστε να μην εφαρμόζονται τέτοιου είδους επιλύσεις. Μέσα στη στέγη απαγορεύεται η διάνοιξη ανοιγμάτων και η δημιουργία ορόφου, ή τμήματος ορόφου. Δεν επιτρέπεται η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών που ακολουθούν αυτές του φέροντα οργανισμού και της πλήρωσης των τοίχων του κτιρίου πριν από την πλήρη αποπεράτωση των εργασιών κατασκευής της στέγης, εφόσον αυτή είναι υποχρεωτική. Η κατασκευή της στέγης είναι υποχρεωτική ακόμα και εάν προβλέπεται μελλοντικά η ανέγερση επιπλέον ορόφου. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 12

13 Σε δώμα οπλισμένου σκυροδέματος δεν επιτρέπεται η προεξοχή της πλάκας περιμετρικά της τοιχοποιίας, ενώ απαγορεύονται επίσης οι εμφανείς αναμονές. Το δάπεδο βατού δώματος διαμορφώνεται από φυσικούς λίθους ή τσιμεντοκονία. Σε ότι αφορά τη διαμόρφωση των στηθαίων δωμάτων, ισχύουν τα εξής: - Το στηθαίο βατού δώματος μπορεί να είναι χτιστό σε συνέχεια της επιφάνειας των όψεων του κτίσματος. Εναλλακτικά δύναται να τοποθετηθεί κιγκλίδωμα απλής μορφής, κατ' αντιστοιχία των κιγκλιδωμάτων των εξωστών. - Το στηθαίο/κιγκλίδωμα τοποθετείται στη θέση του περιγράμματος του υποκείμενου ορόφου, και όχι σε τυχόν διαμορφωμένες προεξοχές της πλάκας, ώστε να μη λαμβάνουν τη μορφή επιπλέον εξώστη στην οροφή του κτηρίου. 8. Αρχιτεκτονικοί τύποι κτισμάτων με δυνατότητα διαφοροποιήσεων σε πεδινούς οικισμούς ή σε περιοχές με κλίσεις: Δεν κρίθηκε απαραίτητο για τους υπό μελέτη οικισμούς. 9. Αναλογίες και θέση ανοιγμάτων, τύποι κουφωμάτων: Ανοίγματα Συνολικά το ποσοστό των ανοιγμάτων δε θα πρέπει να ξεπερνά το 20 % της συνολικής επιφάνειας των όψεων. Οι αναλογίες πλάτους - ύψους των ανοιγμάτων θα πρέπει να κυμαίνονται περίπου από 1/1,5 έως 1/2. Το μέγιστο πλάτος παραθύρου ορίζεται σε 0,80 μ. και θύρας σε 1,20 μ. Ειδικότερα, κατόπιν έγκρισης του αρμοδίου Σ.Α., το μέγιστο πλάτος ανοίγματος: i. σε θύρες ισογείου μπορεί να φτάνει και τα 1,50 μ. ii. σε θύρες ισόγειων καταστημάτων μπορεί να φτάνει και τα 2,00 μ Στην περίπτωση εισόδου σε κλειστό χώρο στάθμευσης, το μέγιστο πλάτος του ανοίγματος ορίζεται σε 2,50 μ και το μέγιστο ύψος σε 2,20μ. Η ελάχιστη απόσταση των ανοιγμάτων από τις γωνίες του κτίσματος ορίζεται στο 1,00 μ, ενώ η ελάχιστη μεταξύ τους απόσταση στα 0,50μ. * Επισημαίνεται ότι οι παραπάνω περιορισμοί, δεν ισχύουν για τον μη παραδοσιακό Τομέα Β (όπου ορίζεται) των οικισμών της Ομάδας Ε2. Απαγορεύονται ανοίγματα άλλων σχημάτων πλην του ορθογωνικού (π.χ. κυκλικά, πολύπλευρα, τοξωτά, αψιδωτά, τρίγωνα κ.α.). Σε τοιχοποιίες εμφανούς λιθοδομής, η διαμόρφωση των ανοιγμάτων γίνεται με ενιαίο οριζόντιο ξύλινο, μεταλλικό ή λίθινο πρέκι. Δυνατή είναι και η διαμόρφωση πρεκιού εμφανούς οπλισμένου σκυροδέματος με επεξεργασία αδρής επιφάνειας (π.χ. χτυπητό, υδροβολημένο κλπ). Δεν επιτρέπεται η περιμετρική επένδυση των ανοιγμάτων με κάθε είδους πλακίδια ή άλλα διακοσμητικά υλικά. Τύποι κουφωμάτων Στους οικισμούς της ομάδας Ε1, στον οικισμό των Μυκηνών και στη ζώνη Α του οικισμού των Φούρνων : - Τα υαλοστάσια επιβάλλεται να είναι ξύλινα, ανοιγόμενα ή και ανακλινόμενα. - Τα εξώφυλλα επιβάλλεται να είναι ξύλινα, ανοιγόμενα, γαλλικού ή γερμανικού τύπου, ή ανακλινόμενα, καρφωτά, περσιδωτά ή ταμπλαδωτά. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 13

14 - Απαγορεύονται οι αλουμινοκατασκευές κάθε είδους. - Σε καταστήματα και χώρους στάθμευσης επιτρέπεται η κατασκευή των κουφωμάτων από σίδηρο. - Σε όλους τους οικισμούς της ομάδας Ε2, πλην του Τομέα Α του οικισμού των Φούρνων επιτρέπεται η τοποθέτηση κουφωμάτων αλουμινίου, σε χρωματισμό υποχρεωτικά διαφορετικό του λευκού. Όλα τα εξωτερικά κουφώματα κάθε κτιρίου επιβάλλεται να έχουν ενιαίο χρωματισμό. Απαγορεύονται τα συρόμενα κουφώματα και εξώφυλλα όπως επίσης τα συνθετικά κουφώματα(pvc κλπ). * Για τους οικισμούς Λιμνών, Στέρνας και Μαλανδρενίου διατηρούνται οι ισχύουσες διατάξεις της παραγράφου 2 των Ειδικών Όρων Δόμησης του ΦΕΚ 521/Δ/ », σύμφωνα με τις οποίες ορίζεται ότι: «Τα κουφώματα να είναι γενικώς ξύλινα.» 10. Επιμέρους μορφολογικά στοιχεία (εξώστες, εξωτερικές κλίμακες, χαγιάτια, σκιάδια μάνδρες, περιφράξεις, υδρορροές, κ. λ. π.): α. Εξώστες Η φέρουσα κατασκευή εξωστών μπορεί να είναι ξύλινη, είτε μεταλλική, είτε από οπλισμένο σκυρόδεμα, με ορθογωνική κάτοψη. Το μέγιστο πλάτος εξώστη ορίζεται σε 1,10μ. και το μέγιστο μήκος σε 4,00 μ., το οποίο σε κάθε περίπτωση δεν δύναται να υπερβαίνει τα 2/3 του μήκους της εν επαφή όψης. Στην περίπτωση εξώστη οπλισμένου σκυροδέματος ως μέγιστο πάχος πλάκας ορίζονται τα 0,15 μ.. * Για τον οικισμό Σπηλιωτάκη διατηρείται η ισχύουσα διατάξη της παραγράφου 15 του άρθρου 5 ΦΕΚ 213/ΑΑΠ/ «Έγκριση πολεοδομικής μελέτης του οικισμού Σπηλιωτάκη της Δημοτικής Ενότητας Λέρνας του Δήμου Άργους - Μυκηνών (Ν.Αργολίδος)», σύμφωνα με την οποία ορίζεται ότι: «Επιτρέπονται οι ανοικτοί εξώστες σε πρόβολο με μέγιστο πλάτος 1,60μ. και το συνολικό μήκος μέχρι 3,00μ. στην αντίστοιχη όψη του κτιρίου.» Η ελάχιστη απόσταση του εξώστη από τις γωνίες του κτίσματος ορίζεται στα 0,50μ. Ανά μεμονωμένο κτιριακό όγκο, ειδικότερα σε ότι αφορά την κατοικία, καθώς και κτίσματα ξενώνων ή επαγγελματικής χρήσεως, επιτρέπεται η κατασκευή μόνο ενός εξώστη στη στενή πλευρά των κτισμάτων και μέχρι δύο συνολικά εξωστών. Σε περίπτωση στέγασης των εξωστών, το προστέγασμα επιβάλλεται να είναι ανεξάρτητη, οριζόντια ή με μικρή κλίση έως 3%, ελαφριά, μεταλλική ή ξύλινη κατασκευή ορθογωνικής κάτοψης και ομοίων διαστάσεων με τον εξώστη, από απλές διατομές χωρίς διακοσμητικές απολήξεις διαμορφώσεις. Η επικάλυψη του προστεγάσματος μπορεί να γίνεται με φυσικό πράσινο (κληματαριές, αναρριχόμενα φυτά), με ξύλινες ορθογωνικές, ή μεταλλικές διατομές, ή εν γένει φυσικά υλικά. Απαγορεύεται η τοποθέτηση κεραμοσκεπής. Εναλλακτικά επιτρέπεται η τοποθέτηση υαλοπινάκων ή αναλόγων διαφανών υλικών. Ειδικότερα σε κτίσματα της ζώνης Β (όπου ορίζεται) επιτρέπεται και η διαμόρφωση οριζόντιου προστεγάσματος από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η ανώτερη επιφάνεια των στεγάστρων θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 0,50μ από την απόληξη της τοιχοποιίας. Δεν επιτρέπεται η επιστέγαση του εξώστη με προέκταση της στέγης, ώστε να μην αλλοιώνονται οι αναλογίες και η μορφή του καθαρού σχήματος αυτής. Δεν επιτρέπονται οι συνεχείς σε όλο το μήκος της όψης εξώστες καθώς και οι γωνιακοί ή Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 14

15 περιμετρικοί εξώστες. Η κατασκευή των εξωστών δεν μπορεί να γίνεται με σχήμα διαφορετικό του ορθογωνικού (καμπύλα σχήματα, πολύγωνα, τρίγωνα κ.α.) Το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής μπορεί να επιβάλλει επιπλέον περιορισμούς ως προς τη θέση και το μέγεθος των εξωστών σε κάθε κτίριο ξεχωριστά για λόγους προσαρμογής και προστασίας του κτισμένου και φυσικού χώρου που το περιβάλλει. Στους εξώστες επιτρέπεται η διαμόρφωση κιγκλιδωμάτων με γραμμικά, κατακόρυφα ή οριζόντια στοιχεία απλής μορφής, ξύλινα ή μεταλλικά. Επιτρέπεται επίσης ο συνδυασμός των δύο υλικών. Απαγορεύονται σε κάθε περίπτωση κιγκλιδώματα με επιπλέον διακοσμητικά στοιχεία περίπλοκων σχημάτων και συνδυασμών, τα κτιστά κιγκλιδώματα με διακοσμητικές εγκοπές, καθώς και τα κιγκλιδώματα με τη μορφή μπαλούστρων. β. Σκίαστρα Επιτρέπεται η στέγαση βατού δώματος ισόγειου κτίσματος εν επαφή διώροφου όγκου (λιακός) με την προϋπόθεση το στέγαστρο που τοποθετείται να είναι ελαφριάς ξύλινης ή μεταλλικής κατασκευής ανάλογης των στεγάστρων των εξωστών. Η κάτοψή του δεν υπερβαίνει αυτήν του δώματος. Για τη στέγαση μεμονωμένων θυρών εισόδου της οικοδομής επιτρέπεται επιπλέον η διαμόρφωση οριζόντιου σκιάστρου, ορθογωνικής κάτοψης και ελαφριάς μεταλλικής - ξύλινης κατασκευής ή πλάκας σκυροδέματος σε πρόβολο μέγιστου πλάτους 1.00μ. Τα κάθε είδους στέγαστρα και σκίαστρα θα πρέπει να ενσωματώνονται διακριτικά στο συνολικό σχεδιασμό των όψεων. Γενικά, προτιμώνται οι ελαφριές κατασκευές σκίασης με λεπτές διατομές, ώστε να είναι διακριτές μορφολογικά, από το στιβαρό, εσωστρεφή κύριο όγκο των κτισμάτων. Απαγορεύονται προστεγάσματα σχημάτων διαφορετικών του ορθογωνικού (καμπύλα σχήματα, πολύγωνα, τρίγωνα κ.α.). Απαγορεύονται εν γένει κάθε είδους προστεγάσματα με επικάλυψη κεραμιδιών, τόσο στις όψεις των κτισμάτων όσο και στους υπαιθρίους, δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους των οικισμών. Εναλλακτικά, όπου υπάρχει ανάγκη ηλιοπροστασίας, τυχόν σκιάδια και στέγαστρα διαμορφώνονται κατ' αναλογία των προστεγασμάτων των εξωστών (βλ. παρ. α). Η τοποθέτηση τεντών λευκού υφάσματος επιτρέπεται μόνο στις περιπτώσεις καταστημάτων ή χώρων συνάθροισης, κατόπιν έγκρισης από το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, εφόσον δεν αλλοιώνεται η φυσιογνωμία αξιόλογων μετώπων, τμημάτων ή κοινοχρήστων χώρων του οικισμού. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση τεντών σε παραδοσιακά κτίσματα των οικισμών. Επισημαίνεται ακόμη ότι ο αποτελεσματικός σκιασμός των επιφανειών μπορεί να επιτυγχάνεται με την κατάλληλη, σε ότι αφορά τη θέση και το είδος ( φυλλοβόλα, αειθαλή), επιλογή φύτευσης, σύμφωνα με τις βασικές αρχές της αρχιτεκτονικής παράδοσης του τόπου, όπως αναλύεται στην παράγραφο 18 του παρόντος. γ. Εξωτερικές κλίμακες Η κατασκευή ανοιχτής κλίμακας ανόδου στον όροφο επιτρέπεται αποκλειστικά στη μακρά πλευρά των κτισμάτων. Η εξωτερική, ανοιχτή κλίμακα μπορεί να έχει μέγιστο πλάτος 1,00μ., δεν υπολογίζεται στο ποσοστό κάλυψης και το συντελεστή δόμησης και αναπτύσσεται παράλληλα, τουλάχιστον κατά τα 2/3 του μήκους της, και σε επαφή με την μακρά πλευρά του κτιρίου, ενώ καταλήγει σε εξώστη ή σε βατό δώμα λιακού. Επιτρέπεται και η κάθετη τοποθέτηση μεγαλύτερου τμήματος της εξωτερικής κλίμακας προς τη μακρά πλευρά του διώροφου όγκου, αρκεί αυτό να ενσωματώνεται στο περίγραμμα του λιακού. (εικ. 7) Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 15

16 εικ 7. Στο πρώτο σχήμα παρουσιάζεται η τοποθέτηση εξωτερικής κλίμακας σε παραλληλία και επαφή με την μακρά πλευρά του κτιρίου. Στο δεύτερο σχήμα παρουσιάζεται η περίπτωση κάθετης τοποθέτησης, που επιβάλλει ενσωμάτωση της κλίμακας στο περίγραμμα του λιακού. Το στηθαίο της ανοιχτής κλίμακας μπορεί να είναι συμπαγές, οπότε επιβάλλεται να συνεχίζει στο ίδιο κατακόρυφο επίπεδο μέχρι το έδαφος, ή με τη μορφή κιγκλιδώματος που κατασκευάζεται κατ' αντιστοιχία των κιγκλιδωμάτων των εξωστών. Οι εξωτερικές κλίμακες: δεν επιτρέπεται να συνεχίζουν σε τυχόν υπόγειο χώρο, όπου αυτός επιτρέπεται. επιβάλλεται να μένουν ακάλυπτες. μπορούν να είναι, είτε συμπαγείς, οπότε η επίστρωση των βαθμίδων γίνεται με φυσικά πετρώματα ή τσιμεντοκονία, είτε ελαφριάς κατασκευής, ξύλινης ή μεταλλικής. δ. Περιφράξεις Οι περιφράξεις των οικοπέδων κατασκευάζονται από ανεπίχριστη λιθοδομή χωρίς τονισμένους αρμούς ή ξηρολιθοδομή, με τις προδιαγραφές κατασκευής της παραγράφου 13. Στους οικισμούς της ομάδας Ε2, καθώς και στην Αρχαία και Νέα Επίδαυρο, επιτρέπεται επίσης η περίφραξη από τοιχοποιία επιχρισμένη με αδρό σοβά, υπόλευκων και γαιωδών αποχρώσεων, με κριτήριο την προσαρμογή της περίφραξης στο φυσικό περιβάλλον της γύρω περιοχής. Το συνολικό ύψος της περίφραξης διαμορφώνεται σύμφωνα με τα επικρατούντα ύψη των περιφράξεων στο άμεσο περιβάλλον της οικοδομής. Δεν επιτρέπονται τυχόν διαμορφώσεις του ανοίγματος της αυλόθυρας που παραπέμπουν σε "νεοπαραδοσιακό" στυλ, π.χ. τοξωτό πρέκι ή διαμόρφωση τριγωνικού αετώματος. Πάνω από το ύψος της συμπαγούς περίφραξης, επιτρέπεται και η τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων, χωρίς το συνολικό ύψος να ξεπερνά τα 2.50μ. Η κατασκευή των κιγκλιδωμάτων θα πρέπει να είναι αντίστοιχη με αυτή που περιγράφηκε για τους εξώστες ενώ ισχύουν επίσης οι σχετικές απαγορεύσεις (μπαλούστρα, πολύπλοκα σχήματα κ.τ.λ.) Επισημαίνεται ότι συναντάται πληθώρα κιγκλιδωμάτων σε περιφράξεις, στα πλαίσια της μεταγενέστερης οικοδομικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα να αποτελούν πλέον χαρακτηριστικό στοιχείο του δομημένου περιβάλλοντος. Σε δρόμους με συνεχή μέτωπα που διαμορφώνονται από όψεις κτισμάτων και υψηλές μάνδρες απαγορεύεται η κατασκευή χαμηλών περιτοιχίσεων, η τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων ή η μείωση του ύψους των υφισταμένων, το δε ύψος νέων περιφράξεων θα πρέπει να ακολουθεί το ύψος των γειτονικών. Οι αυλόπορτες μπορούν να είναι ξύλινες, ή και μεταλλικές απλού σχεδίου χωρίς πολύπλοκα διακοσμητικά στοιχεία που παραπέμπουν σε ψευδοπαραδοσιακές μορφές. Οι υφιστάμενες παραδοσιακές περιφράξεις ιδιοκτησιών διατηρούνται ή αποκαθίστανται στην αυθεντική τους μορφή, ως προς τα υλικά, τους χρωματισμούς και τις διαστάσεις. Με στόχο την τήρηση των παραπάνω διατάξεων, υποβάλλονται πλήρη σχέδια όψεων για τις προβλεπόμενες προς κατασκευή περιφράξεις. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 16

17 ε. Υδρορρόες Οι υδρορρόες των κτισμάτων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στη διαμόρφωση των αντίστοιχων όψεων, ώστε να ενσωματώνονται αρμονικά στη σύνθεση ως μορφολογικά στοιχεία του κτίσματος. Η ακριβής θέση τους θα πρέπει να υποδεικνύεται στα προς έγκριση σχέδια της μελέτης. Απαγορεύεται η χρήση εμφανών πλαστικών υδρορροών. ζ. Λοιπά χαρακτηριστικά Στις νέες οικοδομές απαγορεύεται ο στείρος μιμητισμός των παλαιότερων κτισμάτων με την αναπαραγωγή μεμονωμένων παραδοσιακών στοιχείων και την αυθαίρετη χρήση τους σε τυχαίους συνδυασμούς. Οι σύγχρονες κατασκευές οφείλουν να εκφράζουν την εποχή τους και να προσαρμόζονται στο δομημένο περιβάλλον υιοθετώντας τις γενικές αρχές της αρχιτεκτονικής παράδοσης με αφαιρετικές αναφορές στα επιμέρους χαρακτηριστικά της. Στο πλαίσιο αυτό ενδεικτικά αναφέρεται ότι (στα κτίσματα, στις περιφράξεις και εν γένει στις διαμορφώσεις δημόσιων και ιδιωτικών χώρων των οικισμών), δεν επιτρέπονται στοιχεία όπως επενδύσεις με λίθινες πλάκες που μιμούνται λαξευτούς γωνιόλιθους, πρόσθετα ή ανάγλυφα διακοσμητικά στοιχεία (σειρά κεραμιδιών στην περίμετρο δωμάτων, γύψινα στοιχεία, γλυπτά, μίμηση κιόνων και αετωμάτων, περίτεχνα γείσα κ.α.), διακοσμητικές καμάρες, αψίδες, τόξα ή ταινίες διαφορετικού χρώματος ή υλικού κ.τ.λ. Απώτερος στόχος είναι η αποφυγή της αναπαραγωγής του "νεοπαραδοσιακού" στυλ, που συναντάται στη συντριπτική πλειοψηφία της σύγχρονης οικοδομικής δραστηριότητας της υπαίθρου, υποβαθμίζοντας αισθητικά τόσο το φυσικό όσο και το δομημένο περιβάλλον της Περιφερειακής Ενότητας. 11. Στοιχεία τεχνολογικού εξοπλισμού ( τοποθέτηση κλιματιστικών, ηλιοθερμοσίφωνες κ.λ.π.): Τα στοιχεία τεχνολογικού εξοπλισμού που επηρεάζουν την εξωτερική εικόνα των οικοδομών, και κατ' επέκταση την εικόνα του δημόσιου χώρου των οικισμών θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στα προς έγκριση σχέδια της μελέτης (κατόψεις, όψεις). Οι ηλιακοί συλλέκτες, οι δεξαμενές αποθήκευσης νερού καθώς και τυχόν λοιπές μηχανολογικές ή άλλες εγκαταστάσεις τοποθετούνται υποχρεωτικά σε σημείο μη ορατό από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο του οικισμού. Απαγορεύεται η τοποθέτησή τους σε όψεις των κτισμάτων και στην οροφή - στέγη των οικοδομών. * Κατ' εξαίρεση, για τη ζώνη Β των οικισμών της ομάδας Ε2, επιτρέπεται η εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων επί στέγης ή δώματος με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις αντίστοιχες παραγράφους του παρόντος. Τα κλιματιστικά μηχανήματα τοποθετούνται υποχρεωτικά σε θέση μη ορατή από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο του οικισμού, σε ειδικές διαμορφώσεις των όψεων ή διαμορφωμένες εσοχές του κτίσματος και όχι στις κύριες όψεις ή στην οροφή - στέγη αυτού. Η θέση τους προσδιορίζεται στην αρχιτεκτονική μελέτη (κατόψεις - όψεις). Τυχόν νέες δεξαμενές συλλογής όμβριων επιβάλλεται να είναι υπόγειες. Στις επιφάνειες των στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισμού απαγορεύεται η αναγραφή επιγραφών του κατασκευαστή αυτών. Απαγορεύεται η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στοιχείων εντός των ορίων των οικισμών. * Κατ' εξαίρεση, η παραπάνω διάταξη δεν ισχύει για τη ζώνη Β των οικισμών της ομάδας Ε2. Απαγορεύεται επίσης η τοποθέτηση τεχνολογικού εξοπλισμού στις όψεις υφιστάμενων παραδοσιακών κτισμάτων. Επιτρέπεται μόνο σε σημεία του ακαλύπτου των οικοπέδων, που δεν είναι ορατά από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο του οικισμού. Σε κάθε οικόπεδο μπορεί να τοποθετείται μόνο μια κεραία τηλεόρασης και σε θέση που να μην προσβάλλονται τα κτίρια. Υποχρέωση του Δήμου είναι να τοποθετήσει μέσα σε εύλογο χρόνο Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 17

18 ομαδική δορυφορική κεραία στον οικισμό. Μετά την τοποθέτησή της θα απομακρύνονται υποχρεωτικά οι ατομικές. Επιβάλλεται η σταδιακή συμμόρφωση προς τις παραπάνω διατάξεις, υφιστάμενων στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισμού, σε διάστημα που θα οριστεί από τη Δημοτική αρχή από τη δημοσίευση του διατάγματος. 12. Στοιχεία εξοπλισμού κοινοχρήστων χώρων, ειδικές διατάξεις (υλικά, λιθόστρωτα, επιπλώσεις- - παγκάκια, σκιάδια, δίκτυα κοινωφελών υπηρεσιών - στύλοι ΔΕΗ, φωτισμοί, επιγραφές, διαφημιστικές εγκαταστάσεις κ.λ.π.) Η υπάρχουσα δομή του δημόσιου χώρου των οικισμών (δρόμοι, πλατείες, πλατώματα), διατηρείται. Επιβάλλεται επίσης η διατήρηση αυθεντικών παραδοσιακών λιθόστρωτων, πλακόστρωτων, ξερολιθιών και λοιπών ανάλογων στοιχείων (αναβαθμοί, πεζούλια, κρήνες κ.α.) του δημόσιου χώρου, στα πλαίσια της προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Σε περίπτωση ανάγκης αντικατάστασης ή επισκευής των παραπάνω στοιχείων λόγω φθοράς, οι εργασίες θα πρέπει να γίνονται με τη χρήση ίδιων υλικών και κατάλληλων τεχνικών, για την επαναφορά τους στην αυθεντική τους μορφή. Κάθε διαμόρφωση, τροποποίηση ή ανάπλαση κοινοχρήστων χώρων, εκτελείται με τρόπο τέτοιο ώστε να ενσωματώνεται στην παραδοσιακή φυσιογνωμία και την κλίμακα των οικισμών. Για το λόγο αυτό ο σχεδιασμός του ελεύθερου χώρου και τυχόν κατασκευών αυτού, θα πρέπει να συγκροτείται από λιτές αρχιτεκτονικές γραμμές, περιορίζοντας τις επεμβάσεις στις απολύτως αναγκαίες. Οι επεμβάσεις αυτές θα πρέπει να γίνονται με τρόπο και υλικά που ακολουθούν την τοπική κατασκευαστική παράδοση Η επιλογή των υλικών θα πρέπει να γίνεται στα πλαίσια μιας συνολικότερης βιοκλιματικής προσέγγισης των δημόσιων χώρων των οικισμών, σε άμεσο πάντοτε συσχετισμό με τα τοπικά δεδομένα (π.χ. το κλίμα της περιοχής). Στην κατεύθυνση αυτή, ιδιαίτερα μεγάλη σημασία θα πρέπει να δίδεται στη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ σκληρών και φυσικών επιφανειών. Σε ότι αφορά τις δαπεδοστρώσεις των κοινόχρηστων χώρων, προτείνονται εν γένει φυσικά (με αναφορά σε τοπικά) και διαπερατά υλικά (π.χ. συμπιεστό χώμα). Στη περίπτωση κατασκευής σύγχρονων λιθόστρωτων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται φυσικοί λίθοι τοπικής προέλευσης, που θα επαναλαμβάνουν το χαρακτήρα των παραδοσιακών ως προς το μέγεθος και την τοποθέτηση. Λιτές, σύγχρονες διαμορφώσεις σκληρών επιφανειών (π.χ. δάπεδα σκυροδέματος με τη μορφή χτυπητού, υδροβολημμένου ή εμφανών αδρανών δαπέδου) κρίνονται επίσης θεμιτές, εφόσον ενσωματώνονται διακριτικά στον παλαιότερο χαρακτήρα του δημόσιου χώρου των οικισμών. Γενικά απαγορεύονται οι ασφαλτοστρώσεις δημοσίων χώρων πλην των οδικών αξόνων (π.χ. σε δημόσιους χώρους στάθμευσης. Πλέον των παραπάνω, η ενίσχυση του πρασίνου ενδείκνυται ως άμεσο και περιορισμένου, συγκριτικά, κόστους, μέτρο αισθητικής αναβάθμισης και βελτίωσης του μικροκλίματος στο εσωτερικό των οικισμών, ειδικότερα δε στις περιπτώσεις ενιαίων επιφανειών χώρων στάθμευσης εντός των οικισμών. Τυχόν κατάλοιπα αυθεντικών πλακόστρωτων, λιθόστρωτων και λοιπών ανάλογων στοιχείων που ενδεχομένως να αποκαλυφθούν κατά τη διάρκεια εκτέλεσης έργων σε δημόσιους χώρους, θα πρέπει να αξιολογούνται με στόχο τη διατήρηση και διακριτική ενσωμάτωσή τους σε νέες διαμορφώσεις. Επισημαίνεται ότι, αντίστοιχη, σύμφωνα με όσα αναλύθηκαν στις παραπάνω παραγράφους, θα πρέπει να είναι και η λογική διαμόρφωσης των ιδιωτικών υπαιθρίων των οικοδομών, ειδικότερα όταν υπάρχει οπτική πρόσβαση σε αυτούς από κοινόχρηστους χώρους, ώστε να διατηρείται η ενότητα της ταυτότητας του πολεοδομικού ιστού. Για τη σηματοδότηση, το φωτισμό και εν γένει τον εξοπλισμό των κοινόχρηστων χώρων (επιπλώσεις, παγκάκια, σκιάδια) κρίνεται ουσιαστική η χρήση απλουστευμένων σύγχρονων στοιχείων, λιτού σχεδιασμού, χωρίς περίπλοκα σχήματα, διακοσμητικά μοτίβα και ιδιόμορφες απολήξεις. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 18

19 Το σύνολο του εξοπλισμού στο εσωτερικό του κάθε οικισμού θα πρέπει να παρουσιάζει ενιαία αρχιτεκτονική ταυτότητα, με υλικά, μεγέθη μορφές και χρώματα που θα συνδυάζονται αρμονικά μεταξύ τους και θα ενσωματώνονται διακριτικά στο χαρακτήρα και την κλίμακα του δομημένου περιβάλλοντος, συμβάλλοντας στην αισθητική αναβάθμισή του. Τα έργα υποδομής των Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας (Δ.Ε.Η., Ο.Τ.Ε. κλπ.) επιβάλλεται να είναι υπόγεια. Η τοποθέτηση των μετρητών του ηλεκτρικού ρεύματος κλπ. όπως και η τοποθέτηση κάθε άλλου στοιχείου παροχών Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας επιβάλλεται να γίνεται σε ειδικές εσοχές του κτιρίου ή της περίφραξης. Οι Οργανισμοί Κοινής Ωφέλειας αναλαμβάνουν με δαπάνες τους την αναμόρφωση και βελτίωση των εγκαταστάσεών τους, όπως και τη σταδιακή υπογειοποίηση του υφιστάμενου δικτύου, ώστε να μην προσβάλλεται το περιβάλλον και να αποκατασταθεί παράλληλα η αλλοίωση της εικόνας των οικισμών. Υποχρεούνται επίσης να αναλαμβάνουν την αποκατάσταση της αρχικής μορφής των δρόμων και κοινοχρήστων χώρων όπου επενέβησαν για την εγκατάσταση των δικτύων τους. Απαγορεύεται η τοποθέτηση κάθε είδους επιγραφών και διαφημίσεων σε οποιαδήποτε θέση των ακινήτων του οικισμού καθώς και σε ικριώματα μέσα στο χώρο των οικοπέδων ή μπροστά απ' αυτά. Επιτρέπονται μόνο επιγραφές που πληροφορούν για τη χρήση των χώρων του κτιρίου και οι οποίες τοποθετούνται σε όψη του κτίσματος, σε θέση που δεν καλύπτουν ή αλλοιώνουν τη μορφή του. Οι επιγραφές θα πρέπει να ενσωματώνονται στη λογική διαμόρφωσης της όψης, να μη διαταράσσουν τη χρωματολογική οργάνωση του κτηρίου και να είναι περιορισμένων διαστάσεων. Η ακριβής θέση, το μέγεθος και η μορφή των επιγραφών, θα προσδιορίζονται στα προς έγκριση σχέδια σε κάθε περίπτωση ανέγερσης, επιδιόρθωσης, προσθήκης ή αλλαγής χρήσης οικοδομής. Απαγορεύεται η τοποθέτηση φωτεινών ή φωτιζόμενων επιγραφών και πινακίδων. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημίσεων στα μέτωπα των δρόμων. Επιτρέπεται μόνο σε ειδικά διαμορφωμένες θέσεις σε κοινόχρηστους χώρους των οικισμών. Επιβάλλεται η σταδιακή και εντός ενός έτους απομάκρυνση των φωτεινών και ακαλαίσθητων εν γένει επιγραφών, διαφημίσεων ή πινακίδων σήμανσης. Ουσιαστική κρίνεται, πλέον των παραπάνω, η σταδιακή αποξήλωση τεντών και σκιάστρων και λοιπών τυχόν κατασκευών που δεν ακολουθούν τα προβλεπόμενα από τις αντίστοιχες διατάξεις του παρόντος, με στόχο την αναβάθμιση της δημόσιας εικόνας των οικισμών. 13. Υλικά (προτεινόμενα οικοδομικά υλικά, τεχνικές, σοβάδες / είδη, υφές, χρωματισμοί κ.λ.π.) συμβατά με το ύφος της περιοχής, εναρμονιζόμενα μεταξύ τους: Οι εξωτερικές όψεις μπορούν να είναι επιχρισμένες ή από εμφανή λιθοδομή. Η λιθοδομή επιβάλλεται να κατασκευάζεται από τοπικά ασβεστολιθικά πετρώματα στις τοπικές υπόλευκες, γκρίζες, κιτρινόλευκες αποχρώσεις. Οι λίθοι μπορεί να είναι είτε καθόλου επεξεργασμένοι (αργολιθοδομή), είτε μερικώς επεξεργασμένοι σε ορθογώνια μορφή (ημιλαξευτή τοιχοποιία). Δεν νοείται λίθινος τοίχος λεπτότερος από 45cm. Οι τυχόν επενδύσεις τοιχοποιίας με λίθους έχουν ελάχιστο πάχος 20 εκ., ώστε να προσομοιάζουν της αυθεντικής παραδοσιακής λιθοδομής. Κατά την αρμολόγηση υφιστάμενων λιθοδομών γίνεται χρήση κονιαμάτων με βάση την φυσική άσβεστο. Να αποφεύγεται η χρήση τσιμέντου. Στις νέες λιθοδομές η αρμολόγηση γίνεται με αντίστοιχα κονιάματα, με χρήση λευκού τσιμέντου. Η απόχρωση του αρμολογήματος θα πρέπει να είναι γαιώδης. Δεν επιτρέπεται η διαμόρφωση εξεχόντων αρμών. Η τοποθέτηση των λίθων γίνεται σε επάλληλες οριζόντιες στρώσεις. Ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να υπάρχει ώστε κάθε λίθος να εφάπτεται σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιφάνεια με τους γειτονικούς του. Η θέση των κατακόρυφων αρμών θα πρέπει να εναλλάσσεται, ώστε να μην δημιουργούνται συνεχείς κατακόρυφοι αρμοί. Το ύψος της κάθε λίθου δεν πρέπει να ξεπερνά το πλάτος της. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 19