مقدمه. Recent Developments. Yearbook of Comparative and General Literature. 37(1988): پيامنگار:

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "مقدمه. Recent Developments. Yearbook of Comparative and General Literature. 37(1988): پيامنگار:"

Οὐλίξης Νικολαΐδης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 آلميدا فلور دانشگاه ليسبون ترجمة مژده دقيقي مقدمه اين كه سه دهه قبل تدوين گرديده است بيانگر سير تحول ادبيات تطبيقي در دانشگاه ليسبون پرتغال از دهة 90 ميلادي است. نويسنده از دو استاد پرتغالي به نامهاي پرفسور لاپا و پرفسور كوي ليو ياد ميكند كه آغازگر مطالعات ادبيات تطبيقي در دانشگاه ليسبون بودهاند. پس از چندين دهه تلاش بالاخره در اواخر دهة هشتاد جانشينان لاپا و كوي ليو موفق شدند موافقت مسي ولان دانشگاه را براي راهاندازي رشتة ادبيات تطبيقي به صورت گروه مستقلي در دانشگاه ليسبون كسب كنند. اين اقدام در كنار ايجاد ارتباطات علمي با دانشگاههاي معتبر دنيا برگزاري همايشهاي بينالمللي و دعوت از صاحبنظران رشتة ادبيات تطبيقي تا سيس انجمن ملي و چاپ مجلة وزين و تخصصي ددالوس در دانشگاه ليسبون كه انتشار آن تا زمان حال ادامه دارد موجب گرديد كه پژوهشگران جوان و علاقهمند پرتغالي بتوانند تحصيلات خود را تا مقطع دكتري در اين رشته ادامه دهند و بدينسان هم ادبيات ملي خود را به ساير ملل معرفي كنند و هم در غنيتر ساختن ادبيات ملي خود سهيم شوند. (ع.ا.) Flor, J. Almeida. Comparative Studies at the University of Lisbon: A Note on Recent Developments. Yearbook of Comparative and General Literature. 7(988): مترجم و ويراستار پيامنگار: daghighim@gmail.com

2 7 78 ادبي ات تطبيقي / (بهار 90) پياپي در مقالة كوتاهي كه پنجاه سال پيش در نشرية ا ديابو منتشر شد پرفسور رودريگيش لاپا از دانشگاه ليسبون اين نظر را مطرح كرد كه مطالعات ادبيات تطبيقي عمدتا به بررسي جامع و دقيق تا ثيراتي ميپردازد كه در پرورش استعداد نويسندگان و تبيين جايگاه آنان در فضاي روشنفكري زمانهشان مو ثر بوده است. او همچنين از فيدلينو د فيگي يردو ا رناني سيداده ويتورينو ن مزيو كاستلو برانكو 4 شاويش و ماركس براگا به عنوان بزرگترين استادان پرتغالي نام ميبرد كه با توجه به 5 فرضيات نظري و نقد كاربردي پل وان تيي گم اتو آنشرل و فليكس والتر ضرورت عبور از مرزهاي تنگ ملي و پذيرفتن رويكردي جهاني به تاريخ ادبيات را دريافته بودند. پ شي لاپا در پايان مقالة خود مو كدا توصيه ميكرد كه مطالعات تطبيقي بايد به عنوان نياز پژوهش در زمينة ادبيات پرتغالي به برنامة آموزشي دانشگاهي اضافه شود. دانشجويان از طريق اين رشته به دانش جامعي از سنت فرهنگي غربي دسترسي مييابند و بدينسان براي كندوكاو در جريانهاي ادبي و ويژگيهاي خاص دورههاي مختلف تاريخ ادبيات پرتغال آماده ميشوند. طي چند دهة اخير نشانههاي آشكاري از علاقة روزافزون به تطبيقگري به شيوة استادان دانشگاه ليسبون كه با اشتياق از نظرات لاپا و روش نو و بينارشتهاي او استقبال كردند به چشم ميخورد. 6 مقالات پرفسور خاسينتو دو پرادو كوي ليو كه مرگ نابهنگامش در 984 به دورة درخشان پژوهشي او پايان داد گواهي است بر تغييري تدريجي كه با پيدايش و تا ثير فراگير نظرية ادبي و تحليل متن در مطالعات ادبيات تطبيقي پديد آمد. در نتيجه اصول اثباتگرايانة سنتي مورخان ادبي رفتهرفته از چشم نسل جوانتر افتاد اين نسل O Diabo Rodriges Lapa دو مقاله از Fidelino de Figueiredo با عناوين Comparative Literature and Source Criticism (9) و Criticism On Comparative (95) با ترجمه و مقدمه و معرفي پرفسور كلاوس كلوور در سالنامة شمارة (985 4 منتشر شده است. 4 Hernani Cidade, Vitorino Nemésio, Castelo Branco Chaves, Marques Braga 5 Paul Van Tieghem, Otto Anscherl, Felix Walter 6 Professor Jacinto do Prado Coelho ص )

3 79 ادبي ات تطبيقي / (بهار 90) پياپي جريانهاي تازهتر ساختارگرايي پديدارشناسي نشانهشناسي دريافت زيباشناسانه يا هرمنوتيك را دنبال ميكرد و پيوسته عقايد و دستاوردهاي كاربردي تطبيقگران پيشكسوت را بررسي ميكرد. با اين وصف تا كيد بر اين نكته لازم است كه كار اين پيشگامان در مورد تعريف اهداف ويژگيها مفاهيم و ابزارهايي كه زمينه را بهطور جدي براي تفسيري متفاوت از ادبيات پرتغالي در چارچوب گفتوگوي بينافرهنگي مهيا كردهاند فوقالعاده حاي ز اهميت بود. آثار ايشان تا به امروز همچنان منبع بيپايان الهام و نمونة برجستة مسي وليت حرفهاي و تعهد مستمر به آرمانها و روندهاي پژوهش تطبيقي است. با وجود معيارهاي دانشگاهي و برجستة پژوهشهاي كوي ليو و جانشينان بلافصل او و اعتباري كه كار آنان كسب كرد متا سفانه مسي ولان دانشگاههاي پرتغال خيلي دير به اهميت رشتة ادبيات تطبيقي پي بردند و عليرغم تلاشهاي فراوان از اعطاي مرتبة گروه دانشگاهي مستقل به ادبيات تطبيقي خودداري كردند. اين امر شايد تا حدي ناشي از اين واقعيت باشد كه اولياي امور در گروهها قابليت ايجاد تغييرات عميق و نوآوري در ساختار برنامة آموزشي را نداشتهاند كه آنهم به نوبة خود متا ثر از فراز و نشيبهاي خطمشي دولت در زمينة آموزش عالي بود. به اين ترتيب اكثر استاداني كه همچنان به ادبيات تطبيقي علاقهمند بودند موفق به جلب حمايت مسي ولان دانشگاه نشدند و ناگزير شدند در انزوا كار كنند و سر خود را با انواع ادبي دورهها بنمايهها تصاوير و ارتباطهاي متقابل بحثهاي شفاهي گرم كنند. در دهة 980 پس از آنكه طراحي برنامههاي درسي انعطاف بيشتري پيدا كرد و تا به حال اين روال در دانشگاههاي پرتغال ادامه يافته است اين وضعيت دستخوش تغيير عمدهاي شد. همزمان گروهي از استادان مبتكر كه به صورت فردي به عضويت انجمن بينالمللي ادبيات تطبيقي درآمده بودند دريافتند كه ترويج ادبيات تطبيقي وظيفة آنهاست. آنها معتقد بودند كه زمان اتخاذ روشهاي روزآمد و بينارشتهاي در اين حوزه رسيده است. در نتيجة آگاهي و عزم راسخ ايشان دانشگاه ليسبون اخيرا نخستين درجة دكتري ادبيات تطبيقي خود را اعطا كرده است و اين موضوع اكنون به طور منظم در مقطع International Comparative Literature Association (ICLA)

4 ادبي ات تطبيقي / (بهار 90) پياپي 80 كارشناسي در اين دانشگاه اراي ه ميشود. اين قبيل تحولات اميدبخش بهطورقطع موقعيت و اعتبار رشتة ادبيات تطبيقي را در پرتغال تقويت ميكند و فرصتهاي بيشتري براي آغاز طرحهاي تحقيقاتي با همكاري مو سسات دانشگاهي فراهم ميآورد. تا سيس انجمن ادبيات تطبيقي پرتغال در 987 فضايي براي بحث و تبادل نظر دربارة مساي ل علمي و ارتباطي مستمر با سازمانهاي مشابه وابسته به انجمن بينالمللي ادبيات تطبيقي فراهم كرده است. از يك سو متخصصان برجستهاي چون ايو ش ور ل دوي و ه فوك ما كلاوس كلوو ر و راجر باوي ر دعوت به سفر به ليسبون و ايراد سخنراني يا برگزار كردن سمينار را در مناسبتهاي مختلف پذيرفتهاند. از ديگر سو پرفسور ماريا آلسيرا س يش و ري يس انجمن ادبيات تطبيقي پرتغال و ديگر تطبيقگران پرتغالي در همايشها و نشستهاي توكيو مونيخ پورتو آلگره و ليموژ ارتباطهاي ثمربخشي در سطح بينالمللي برقرار كردهاند. علاوه بر اينها كارگروه ويژهاي نيز براي كمك به تدوين فرهنگ بينالمللي اصطلاحات ادبي تشكيل شده است. ضرورت انتقال جديدترين نتايج پژوهشهاي تطبيقي منجر به انتشار نخستين شمارة 4 مجلة ددالوس شد. اين نشريه كه به مباحث ادبيات تطبيقي ميپردازد در مارس 989 همزمان با اجلاس شوراي اجرايي انجمن بينالمللي ادبيات تطبيقي در ليسبون منتشر شد. 5 دانشگاه ليسبون با همكاري دانشگاه ا و ورا يك همايش بينالمللي دربارة ادبيات تطبيقي و نخستين كنگرة ملي انجمن ادبيات تطبيقي پرتغال را به طور همزمان برگزار كرد. برنامة كلي همچنين شامل نشستها و كارگاههاي كارگروههاي انجمن بينالمللي ادبيات تطبيقي دربارة نظريه و ترجمة ادبي بود. موضوع كلي همايش «مطالعات ادبي علم و هرمنوتيك» به چند حوزة مهم تقسيم شده بود تا امكان اراي ة رويكردهاي مختلف به اين موضوعات فراهم آيد: تاريخ و تاريخگرايي روششناختي و ديدگاههاي تاريخي).. (نسبيتگرايي تاريخي و كثرتگرايي فرهنگي تفاوتهاي ترجمه و هرمنوتيك (دلالتهاي مشترك Portuguese Comparative Literature Association (APLC) Yves Chevrel, Douwe Fokkema, Claus Clὔver, Roger Bauer Professor Maria Alzira Seixo 4 Dedalus 5 University of Evora

5 ترجمة فرانظريه تا ويل كردن و تا ويلها) تعريف الگوها ادبيات و هنرهاي ديگر). ادبي ات تطبيقي / (بهار 90) پياپي 8. همة مقالات روابط بينامعنايي (رويكرد علمي و قريب به صد شركتكننده از بيست كشور مختلف جمعآوري و ويرايش شد و در دو جلد (به ترتيب 90 و 0 صفحه) در سال 990 به چاپ رسيد. ارزشيابي كامل و دقيق تا ثيرات عملي اين اقدامات مدتي طول خواهد كشيد. با اين وصف حضور تعداد كثيري از دانشجويان و اعضاي هيي ت علمي جوان دانشگاه در جلسات اين همايش نشانة آن است كه علاقه به ادبيات تطبيقي در آيندة نزديك افزايش خواهد يافت. اين امر احتمالا موجب تقاضاي بيشتر براي اراي ة درسها و سمينارهاي كارشناسي ارشد و دكتري بهويژه در حوزههايي مانند ترجمه خواهد شد كه بهتدريج توجه پژوهشگران ادبي را در پرتغال به طور مستمر به خود جلب ميكند. در هر حال ري يس و اعضاي انجمن ادبيات تطبيقي پرتغال مصمماند كه نگذارند اين موج فروكش كند و تلاش ميكنند تا معيارهاي آكادميك مورد انتظار دانشجويان و استادان را حفظ كنند. metatheory intersemiotic relations Os Estudos Literários: (Entre) Ciência e Hermêneutica. Proceedings of the First Congress of the PCLA. vols. Publications of the Portuguese Comparative Literature Association, and 0 pages.

Σχετικά έγγραφα

سبد(سرمايهگذار) مربوطه گزارش ميكند در حاليكه موظف است بازدهي سبدگردان را جهت اطلاع عموم در

سبد(سرمايهگذار) مربوطه گزارش ميكند در حاليكه موظف است بازدهي سبدگردان را جهت اطلاع عموم در بسمه تعالي در شركت هاي سبدگردان بر اساس پيوست دستورالعمل تاسيس و فعاليت شركت هاي سبدگردان مصوب هيي ت مديره سازمان بورس بانجام مي رسد. در ادامه به اراي ه اين پيوست مي پردازيم: چگونگي محاسبه ي بازدهي سبد