ΠΗΣΟΠΟΗΖΖ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ ΦΤΣΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ

Transcript

1 ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΓΔΧΠΟΝΗΑ ΣΜΖΜΑ ΦΤΣΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΠΗΣΟΠΟΗΖΖ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ ΦΤΣΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΓΗΑΣΡΗΒΖ ΗΧΑΝΝΖ ΠΑΠΑΓΟΠΟΤΛΟΤ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ

2 2

3 ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΓΔΧΠΟΝΗΑ ΣΜΖΜΑ ΦΤΣΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΠΗΣΟΠΟΗΖΖ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ ΦΤΣΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΓΗΑΣΡΗΒΖ ΗΧΑΝΝΖ ΠΑΠΑΓΟΠΟΤΛΟΤ Γξ. ΚΑΡΤΠΗΓΖ ΦΗΛΗΠΠΟ Αλαπιεξσηάο Καζεγεηάο ΔΠΗΒΛΔΠΧΝΣΔ ΚΑΘΖΓΖΣΔ Γξ. ΖΛΗΑ ΖΛΗΑ Σαθηηθόο Καζεγεηάο Ζ ππνβνιή ηεο Πηπρηαθήο Γηαηξηβήο απνηειεί κέξνο ησλ απαηηήζεσλ γηα ηελ απνλνκή ηνπ Πηπρίνπ ζην Σκήκα Φπηηθήο Παξαγσγήο, ηεο ρνιήο Σερλνινγίαο Γεσπνλίαο, ηνπ Αιεμάλδξεηνπ Σερλνινγηθνχ Ηδξχκαηνο Θεζζαινλίθεο. ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ

4 4

5 ΔΤΥΑΡΗΣΗΔ Θα ήζεια λα εθθξάζσ ηηο επραξηζηίεο κνπ ζηε Γηεύζπλζε Γεσξγίαο ηνπ Ννκνύ Φίνπ γηα ηελ ζπλεξγαζία ηνπο θαη ηδηαίηεξα ηελ θ. Αξγπξνύδε γηα ηελ πνιύηηκε βνήζεηά ηεο. Δπίζεο ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ην πξνζσπηθό ηνπ Οξγαληζκνύ Πηζηνπνίεζεο & Διέγρνπ GMCert γηα ηε βνήζεηά ηνπο. 5

6 6

7 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΕΡΙΛΘΨΘ ΕΙΑΓΩΓΘ Θ ΒΙΟΛΟΓΙΚΘ ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΘΝ ΕΛΛΑΔΑ Λίγα λόγια για τθ Βιολογικι Γεωργία Ιςτορικι Εξζλιξθ τθσ Βιολογικισ Γεωργίασ τόχοι Βιολογικισ Γεωργίασ Βαςικζσ Αρχζσ Βιολογικισ Γεωργίασ Θ Βιολογικι Κτθνοτροφία Σα Βιολογικά Προϊόντα Θ Βιολογικι Γεωργία ςε Παγκόςμιο Επίπεδο Θ Βιολογικι Γεωργία ςτθν Ευρϊπθ Θ Θζςπιςθ του Νομοκετικοφ Πλαιςίου ςτθν Ευρϊπθ Θ θμερινι Κατάςταςθ του Κλάδου των Βιοκαλλιεργθτϊν ςτθν Ευρϊπθ Θ Βιολογικι Γεωργία ςτθν Ελλάδα Θεςμικό Πλαίςιο Λειτουργίασ Θ θμερινι Κατάςταςθ του Κλάδου των Βιοκαλλιεργθτϊν ςτθν Ελλάδα Θ Εγχϊρια Αλυςίδα Προςφοράσ Προϊόντων Βιολογικισ Γεωργίασ ΝΟΜΟΘΕΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ Κανονιςμόσ (ΕΟΚ) αρικ. 2092/ Λοιποί Κανονιςμοί τθσ Ε.Ε. και οι τροποποιιςεισ τουσ Κανονιςμόσ (ΕΚ) αρικ. 834/ Κανονιςμόσ (ΕΚ) αρικ. 889/ Κανονιςμόσ (ΕΚ) αρικ. 1235/ Εκνικι Νομοκεςία ΠΡΟΫΠΟΘΕΕΙ & ΔΙΑΔΙΚΑΙΕ ΠΙΣΟΠΟΙΘΘ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ Διαδικαςία Ζνταξθσ ςτο φςτθμα Ελζγχου & Πιςτοποίθςθσ Αίτθςθ - Τπογραφι φμβαςθσ Αξιολόγθςθ τθσ υμμόρφωςθσ Ζγκριςθ Διατιρθςθ του Πιςτοποιθτικοφ υμμόρφωςθσ

8 4.3. Διαδικαςία Δειγματολθψίασ Ζκδοςθ, Μορφι & Ιςχφσ Πιςτοποιθτικοφ Βεβαίωςθ υμμόρφωςθσ ΤΣΘΜΑ ΕΛΕΓΧΟΤ & ΠΙΣΟΠΟΙΘΘ Διεφκυνςθ Βιολογικισ Γεωργίασ του Τ.Α.Α.&Σ Εκνικό υμβοφλιο Διαπίςτευςθσ (Ε.Τ.Δ.) Οργανιςμόσ Πιςτοποίθςθσ & Επίβλεψθσ Γεωργικϊν Προϊόντων (Ο.Π.Ε.ΓΕ.Π. - AgroCert) Χριςθ θμάτων Οργανιςμοί Ελζγχου & Πιςτοποίθςθσ (Ο.Ε.&Π.) ΔΘΩ ΦΤΙΟΛΟΓΙΚΘ Ε.Π.Ε ΒιοΕλλάσ Α.Ε Qways - Διαδρομζσ Ποιότθτασ Α.Ε αcert A.E IRIS - Χατηθδάκθσ & ΙΑ Ε.Ε Green Control - Πράςινοσ Ζλεγχοσ - Θωμάσ Μιςαθλίδθσ Ο.Ε ΓΕΩΣΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΘΡΙΟ Α.Ε Lacon Ινςτιτοφτο Ποιότθτασ Ε.Π.Ε GMCert - Μεςογειακι Πιςτοποίθςθ - Ναοφμ Παναγιϊτθσ - Κοφντιοσ Γεϊργιοσ Ο.Ε Φιλικι Πιςτοποίθςθσ Α.Ε Επιχειρθματίεσ που εντάςςονται ςτο φςτθμα Ελζγχου & Πιςτοποίθςθσ Προϊόντων Βιολογικισ Γεωργίασ Κυρϊςεισ Θ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΣΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΤ Γεωλογία και Κλίμα ςτο Νομό Χίου Θ Βιολογικι Γεωργία ςτο Νομό Χίου Ιςτορικι Εξζλιξθ Θ ςθμερινι κατάςταςθ του κλάδου των βιοκαλλιεργθτϊν ςτο Νομό Χίου Καλλιεργθτικζσ Φροντίδεσ Ελιά Πορτοκαλιά, Μανταρινιά, Λεμονιά Μαςτιχόδενδρο

9 Άμπελοσ Αμυγδαλιά ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ - ΤΗΘΣΘΘ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΣΘΜΑ

10 10

11 ΠΔΡΗΛΖΦΖ Ζ εξγαζία απηή αθνξά ηε βηνινγηθή γεσξγία ζην Ννκφ Υίνπ. Παξνπζηάδεηαη δειαδή ε θαηάζηαζε ζηελ νπνία βξίζθεηαη θαη νη πξννπηηθέο εμέιημήο ηεο. Αξρηθά αλαθέξνληαη ιίγα ιφγηα γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία γεληθά (π.ρ. ζηφρνη, βαζηθέο αξρέο θ.ιπ.) θαη αθνινπζεί κηα κηθξή ηζηνξηθή εμέιημή ηεο θαζψο θαη παξνπζίαζε ηεο ζεκεξηλήο θαηάζηαζεο ζε παγθφζκην επίπεδν, ζηελ Δπξψπε θαη ζηελ Διιάδα. ηε ζπλέρεηα γίλεηαη αλαθνξά ζηε ζέζπηζε ηνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ ζηελ Δπξψπε θαη παξνπζηάδνληαη νη Καλνληζκνί πνπ έρνπλ εθδνζεί απφ ην 1991 κέρξη ζήκεξα, θαζψο θαη αλαθνξά ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ιεηηνπξγίαο ζηελ Διιάδα κε παξνπζίαζε ηεο εζληθήο λνκνζεζίαο (Κνηλέο Τπνπξγηθέο Απνθάζεηο, Τπνπξγηθέο Απνθάζεηο). Έπεηηα αλαιχνληαη νη πξνυπνζέζεηο θαη νη δηαδηθαζίεο πηζηνπνίεζεο γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία θαη γίλεηαη παξνπζίαζε ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ηεο Διιάδαο. Δλ ζπλερεία παξνπζηάδεηαη αλαιπηηθά ε θαηάζηαζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ζην Ννκφ Υίνπ θαη αλαθέξνληαη βαζηθέο θαιιηεξγεηηθέο θξνληίδεο γηα ηηο θπξηφηεξεο βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο ηνπ λνκνχ. Σέινο αλαθέξνληαη νη παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ αγνξά βηνινγηθψλ πξντφλησλ, ζηξαηεγηθέο γηα ηελ αχμεζε ηεο θαηαλάισζήο ηνπο θαη πνιηηηθέο πξνψζεζεο θαη ζηήξημεο ηεο εγρψξηαο βηνινγηθήο παξαγσγήο. 11

12 12

13 1. ΔΗΑΓΧΓΖ Δίλαη γλσζηφ φηη, απφ ηφηε πνπ ην βηνηηθφ επίπεδν ησλ αλζξψπσλ ηνπ δπηηθνχ θφζκνπ, ράξε ζηελ ηερλνινγία, έθζαζε ζην απνθνξχθσκά ηνπ θαη ρηιηάδεο ηφλνη απφ ηα γεσξγηθά πξντφληα αρξεζηεχνληαη ιφγσ ππεξπαξαγσγήο, αθνχγνληαη απφ παληνχ θσλέο δηακαξηπξίαο. Απφ παληνχ, αζθείηαη θξηηηθή γηα ηελ πνηφηεηα ησλ παξαγφκελσλ πξντφλησλ. Κξηηηθή φζνλ αθνξά ηε κέζνδν θαη ηα κέζα πνπ ρξεζηκνπνηεί ν γεσξγφο, γηα ηα ππνιείκκαηα απφ θπηνθάξκαθα θαη ρεκηθά ιηπάζκαηα (ληηξηθά) ζηηο ηξνθέο, γηα κνιπζκέλν θαη θινληζκέλν θπζηθφ πεξηβάιινλ. ιν θαη πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη αλαξσηηνχληαη θαη ςάρλνπλ γηα ηξνθέο πνηφηεηαο, γηα θπζηθφ λεξφ θαη αέξα θαη, γεληθά, γηα πεξηβάιινλ φπνπ επηθξαηεί θάπνηα αξκνλία θαη ηζνξξνπία αλάκεζα ζε δψα, θπηά θαη άλζξσπν. Αλαξσηηνχληαη αλ είλαη δπλαηή θαη πξαγκαηνπνηήζηκε ε παξαγσγή γεσξγηθψλ πξντφλησλ ηα νπνία κπνξεί λα ηξψεη θαλείο ρσξίο θφβν θαη ακθηβνιία. ήκεξα είλαη απφιπηα βεβαησκέλν πσο ε πγεία θαη ε καθξνδσία ηνπ αλζξψπνπ εμαξηψληαη απφ ηε θπζηθή πνηφηεηα ηνπ θπηηθνχ θφζκνπ. Ζ πξφνδνο θαη ε εμέιημε πνπ παξνπζηάδεη ν άλζξσπνο δε ζπκθσλνχλ κε ηνπο θπζηθνχο λφκνπο θαη απηή ε ηζνξξνπία έρεη επηδξάζεη ζην πνιπηηκφηεξν αγαζφ πνπ ππάξρεη, ηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ, δψνπ θαη θπηνχ (Άιθηκνο, 1990). ε παγθφζκην επίπεδν, ε βηνκεραληθή γεσξγία εμαξηάηαη ζήκεξα απφ δεθαπέληε πνηθηιίεο θπηψλ ηα νπνία αληηζηνηρνχλ ζην 90% ηεο ηξνθήο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ νη πιεζπζκνί ηεο γεο (Kirschenmann, 1998). Δληνχηνηο, ην κνληέιν ηεο βηνκεραληθήο γεσξγίαο κε ηελ πξνζέγγηζε ηεο πςειήο ρεκηθήο εηζξνήο φρη κφλν απέηπρε ζην δήηεκα ηεο δηαηξνθήο αιιά θαη απνδηνξγάλσζε θαη έθζεηξε ηα βηνζπζηήκαηα, βιάπηνληαο ηνπο πφξνπο πνπ πξνκεζεχνπλ ηελ ηξνθή. Σν θαηλφκελν απηφ αλακέλεηαη φηη ζα επηδεηλσζεί ζην κέιινλ. Οη ηερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα απμεζεί ε παξαγσγή νιηγάξηζκσλ θαιιηεξγεηψλ επηηείλεη ηελ απνδηνξγάλσζε θαη θζνξά, επηζπεχδνληαο ηελ αλαπφθεπθηε εκθάληζε έιιεηςεο ηξνθήο. Δίλαη ελδηαθέξνλ ην ζπκπέξαζκα ηνπ Δζληθνχ πκβνπιίνπ Έξεπλαο ησλ Ζλσκέλσλ Πνιηηεηψλ Ακεξηθήο φηη ε Αθξηθή ίζσο νθείιεη λα επηζηξέςεη ζε πεξηζζφηεξα απφ 2000 ηζαγελή είδε ζηηεξψλ, θξνχησλ, ιαραληθψλ θαη ξηδψλ ψζηε λα ακβιπλζνχλ ηα πξνβιήκαηα πνπ απνξξένπλ απφ ηα δηαηξνθηθά ειιείκκαηα (N.R.C., 1996). Ζ βηνινγηθή γεσξγία ζπληζηά κηα ξηδνζπαζηηθή πξνζέγγηζε, βαζηζκέλε θπξίσο ζε κεζφδνπο θιεηζηνχ θχθινπ παξαγσγήο, είλαη δε ηθαλή λα ιχζεη ην πξφβιεκα ηεο παξαγσγήο (Woodward, 1998). Απηφο ν κεηαζρεκαηηζκφο ηνπ ραξαθηήξα ηεο παξαγσγήο ηξνθήο δίλεη ηε δπλαηφηεηα λα βαζηζηεί ζηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο ε εμέιημε ηεο ηζνξξνπίαο αλζξψπνπ/ηξνθήο/γεο. Δίλαη απνδεδεηγκέλν φηη ν θαιχηεξνο ηξφπνο γηα λα επηηεπρζεί ε ηζνξξνπία αλάκεζα ζε αλζξψπνπο, ηξνθή θαη γε είλαη κε ηε βνήζεηα ηεο ηνπηθά αλαπηπζζφκελεο γεσξγίαο, ε νπνία ζπλδέεηαη κε νηθνινγηθά ππεχζπλε ρξήζε ησλ εδαθηθψλ πφξσλ θαη ηνλ ηνπηθφ πνιηηηζκφ. Γηα λα πξνζδηνξίζνπκε ηελ ηθαλφηεηα απηνζπληήξεζεο ησλ αλζξψπσλ ζε έλα ηνπηθφ βηνζχζηεκα, κε ηε ζσζηή ρξήζε ησλ ηνπηθψλ πεγψλ θαη ηνπ βηνινγηθνχ ζπζηήκαηνο παξαγσγήο, πξέπεη λα ιάβνπκε ππφςε καο φηη θάζε βηνζχζηεκα έρεη ηηο δηθέο ηνπ δπλαηφηεηεο δηαηξνθήο πνπ εμαξηψληαη απφ ην ηνπηθφ θιίκα θαη άιινπο ζρεηηθνχο πφξνπο. Οη εμαγσγέο πιενλαζκάησλ απφ ην έλα είδνο ηξνθήο ζε θάπνην άιιν ζα ζπλερίδνληαη βέβαηα θαη κε ην θαηλνχξγην ζχζηεκα, ε πξνηεξαηφηεηα φκσο ζα είλαη ε δηαηξνθηθή απηάξθεηα ζε θάζε πεξηνρή. Δίλαη αμηνζεκείσην φηη ε πεξηθεξεηαθή δηαηξνθηθή επάξθεηα ζρεηηδφηαλ κέρξη πξφηηλνο κε κεξηθνχο θπζηνιάηξεο, νηθνιφγνπο θαη άιια κεκνλσκέλα άηνκα, πξφζθαηα φκσο βξήθε ππνζηήξημε απφ ην Ακεξηθάληθν Κνγθξέζν, κε πξνγξάκκαηα φπσο απηφ ηεο Αζθάιεηαο Σξνθήο ηεο Κνηλφηεηαο (Community Food Security Act), θαζψο θαη απφ εξεπλεηέο παλεπηζηεκίσλ (Kirschenmann, 1998). Οη νινθιεξσκέλεο επηρεηξήζεηο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο, φπσο θαη νη αλαπηπζζφκελεο αγνξέο αγξνηψλ νη νπνίνη επηδίδνληαη ζηελ άκεζε πψιεζε ησλ πξντφλησλ ηνπο, ππνζηεξίδνληαη απφ ηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο, γεγνλφο πνπ ζπληζηά ηελ αξρή ηνπ ηέινπο ηνπ βηνκεραληθνχ ζπζηήκαηνο ηξνθήο. Δίλαη ινηπφλ πηζαλφ, κεγάιν ηκήκα ηνπ κειινληηθνχ ζπζηήκαηνο παξαγσγήο ηξνθίκσλ λα βαζίδεηαη ζηελ ηνπηθή θνπιηνχξα θαη παξάδνζε, κε έγθπξε νηθνινγηθή δηαρείξηζε θαη επηηφπην έιεγρν. 13

14 χκθσλα κε έξεπλα ηνπ Οξγαληζκνχ Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο θαη Αλάπηπμεο (Ο.Ο..Α.), ν αγξνηνβηνκεραληθφο ηνκέαο ζα γλσξίζεη ηαρχηαηεο κεηαβνιέο θαη ζνβαξέο επηρεηξεκαηηθέο αλαθαηαηάμεηο (Stivens, 1997). Τπνγξακκίδεηαη ζπγθεθξηκέλα φηη, ζηε δψλε ηνπ Ο.Ο..Α., νη παξαδνζηαθνί παξάγνληεο πνπ δηακνξθψλνπλ ηε δήηεζε εηδψλ δηαηξνθήο αλήθνπλ ήδε ζην παξειζφλ, αθνχ παξαρψξεζαλ ηε ζέζε ηνπο ζε άιινπο, νη νπνίνη ζρεηίδνληαη κε ηηο γεχζεηο θαη ηε δηαηηεηηθή. Πξνβιέπεηαη, έηζη, φηη ζηηο αλεπηπγκέλεο ρψξεο ζα απμεζνχλ ηα βηνινγηθά πξντφληα θαη ζα αλαπηπρζεί ε βηνινγηθή γεσξγία. Δίλαη άιισζηε ήδε νξαηή ε ηάζε ηνπ ζχγρξνλνπ θαηαλαισηή λα απαηηεί ζπλερψο πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ηα ηξφθηκα πνπ αγνξάδεη θαη λα δίλεη κεγάιε ζεκαζία ζηηο δηαηηεηηθέο ηδηφηεηέο ηνπο (Φσηφπνπινο, 2000α). ε πνιιέο επξσπατθέο ρψξεο αλαθαιχπηνπλ εξσηήκαηα ζρεηηθά κε ηε ζθνπηκφηεηα ηεο ζχγρξνλεο ηερλνινγίαο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηε γεσξγία. Ζ ππεξβνιηθή ρξήζε ελέξγεηαο θαη εηζξνψλ, ηδηαίηεξα ζηα ζεξκνθήπηα, απμάλεη ηελ εθπνκπή άλζξαθα θαη αδψηνπ, επηδξψληαο αξλεηηθά ζην θιίκα ηεο γεο. Ζ πγεία ησλ θαηαλαισηψλ κπνξεί λα απεηιεζεί επίζεο απφ ηηο πςειέο ζπγθεληξψζεηο αδψηνπ ζην πφζηκν λεξφ, πνπ νθείινληαη ζηε ρξήζε ρεκηθψλ ιηπαζκάησλ θαη ζηα ππνιείκκαηα εληνκνθηφλσλ θαη θηεληαηξηθψλ θαξκάθσλ ζηα ηξφθηκα. Χο εθ ηνχηνπ έρεη γίλεη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ ην δήηεκα ηεο θχζεο ησλ ηξνθίκσλ. Ζ αλαζεψξεζε ηεο αγξνηηθήο πνιηηηθήο ηεο Κνηλφηεηαο ελζαξξχλεη φιεο ηηο πξσηνβνπιίεο πνπ απμάλνπλ ηε δηαθνξνπνίεζε ηεο παξαγσγήο κε ζηφρν ηελ πνηφηεηα πνπ λα ηθαλνπνηεί ηηο αλάγθεο ηεο αγνξάο θαη ηηο πξνζδνθίεο ηνπ θαηαλαισηή (Φσηφπνπινο, 1992). Σέηνηεο πεξηπηψζεηο δηαθνξνπνίεζεο απνηεινχλ ηα πξντφληα πνπ παξάγνληαη κε ήπηα (θηιηθά) πξνο ην πεξηβάιινλ ζπζηήκαηα παξαγσγήο, είηε βηνινγηθφ, ρσξίο ηε ρξήζε ρεκηθψλ εηζξνψλ, είηε νινθιεξσκέλν πνπ ζπλεπάγεηαη ηελ άξηζηε δηαρείξηζε ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο, ψζηε νη ρεκηθέο εηζξνέο λα κεησζνχλ ζηηο απνιχησο αλαγθαίεο, κε θχξην ζηφρν ηελ απνπζία ππνιεηκκάησλ (θπηνθαξκάθσλ, ιηπαζκάησλ, νξκνλψλ, θ.ιπ.). Σν ζχζηεκα ηεο νινθιεξσκέλεο παξαγσγήο, κνινλφηη εκθαλίζηεθε πξφζθαηα σο ελαιιαθηηθή πξφηαζε έλαληη ηεο βηνινγηθήο, θαη ην νπνίν εκπεξηέρεη κηθξφηεξν ξίζθν πεξηιακβαλφηαλ πάληα ζηα πξνγξάκκαηα αγξνηηθήο αλάπηπμεο, απφ ηε δεθαεηία ηνπ 70 θαη κεηά, σο νξζή θαιιηεξγεηηθή πξαθηηθή. Ζ πιένλ ζχγρξνλε εθδνρή ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο νινθιεξσκέλεο παξαγσγήο εκθαλίδεηαη σο παθέην νξζνινγηθήο δηαρείξηζεο πεξηζζφηεξν νινθιεξσκέλν, αιιά κε πνιιά πξνβιήκαηα πξαθηηθήο εθαξκνγήο, επεηδή πξνυπνζέηεη ηελ αλάπηπμε πεξηθεξεηαθήο δνκήο ζπγθέληξσζεο ζηνηρείσλ (κεηεσξνινγηθψλ, βηνινγηθήο εμέιημεο εληφκσλ, εμέιημεο αζζελεηψλ, νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ, θ.ιπ.), θαζψο θαη ηε κεραλνγξαθηθή ππνζηήξημε επεμεξγαζίαο ησλ δεδνκέλσλ. Σν ζχζηεκα ηεο νινθιεξσκέλεο παξαγσγήο βξίζθεηαη ζηε ζσζηή θαηεχζπλζε, επεηδή ειαρηζηνπνηεί ηηο βιάβεο θαη κεγηζηνπνηεί ηηο νηθνινγηθέο, θνηλσληθέο θαη νηθνλνκηθέο σθέιεηεο ζε φια ηα ζηάδηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο. Χο ειεγρφκελν ζχζηεκα παξαγσγήο κέζσ νξγαληζκψλ πηζηνπνίεζεο, ινηπφλ, κπνξεί λα ζεσξεζεί θαη σο ζηάδην εθπαίδεπζεο-εκπέδσζεο ηεο δπλακηθήο δηαδηθαζίαο, κείσζεο ησλ ρεκηθψλ εηζξνψλ θαη πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, ψζηε ζηε ζπλέρεηα λα πηνζεηεζεί ην ζχζηεκα ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο, ε ππεξνρή ηνπ νπνίνπ ζηελ επίηεπμε ηεο αεηθνξίαο είλαη δεδνκέλε. Ηδηαίηεξα γηα ηε ρψξα καο, ηα βαζηθά δηαξζξσηηθά πξνβιήκαηα ηνπ αγξνηηθνχ ηνκέα, φπσο ν κηθξφο θιήξνο (κέζνο θιήξνο ζηελ Διιάδα = 45 ζηξέκκαηα, ζηελ Δ.Δ. = 165 ζηξέκκαηα, ζηελ Ακεξηθή = ζηξέκκαηα) θαη ε γεσκνξθνινγία ( εθκεηαιιεχζεηο ζην ζχλνιν ησλ γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ ηεο ρψξαο βξίζθνληαη ζε νξεηλέο, εκηνξεηλέο θαη λεζησηηθέο πεξηνρέο θαη πξνζθέξνληαη κφλν γηα ζπζηήκαηα έθηαηηθήο γεσξγίαο), απνθιείνπλ ηελ εθαξκνγή ηνπ κνληέινπ ηεο βηνκεραληθήο γεσξγίαο (Φσηφπνπινο, 2000α). Γειαδή αθφκα θαη αλ δηπιαζηαζηεί ε ρξεκαηνδφηεζε δηαξζξσηηθήο πξνζαξκνγήο ηεο ειιεληθήο γεσξγίαο, ζα πζηεξνχκε πάληνηε έλαληη ησλ αληαγσληζηψλ καο, επεηδή απνθιείεηαη λα εμαιεηθζνχλ νη δηαθνξέο νηθνλνκηψλ θιίκαθαο, αιιά θαη ν γεσκνξθνινγηθφο δπτζκφο ηεο γεσξγίαο καο. Ζ ειιεληθή γεσξγία κπνξεί λα γίλεη αληαγσληζηηθή φκσο ζην θαηλνχξγην πεξηβάιινλ πνπ δεκηνπξγείηαη απφ ηηο λέεο ηάζεηο θαηαλάισζεο ηξνθίκσλ κέζσ ηεο πηνζέηεζεο ήπησλ ζπζηεκάησλ παξαγσγήο θαζψο θαη απφ ηελ αλάγθε γηα απμεκέλε πνηφηεηα. Δπηβάιιεηαη, ζπλεπψο, ν ζρεδηαζκφο θαη ε εθαξκνγή κηαο θηινπεξηβαιινληηθήο θαη αεηθφξνπ αγξνηηθήο πνιηηηθήο (σο εζληθήο αγξνηηθήο 14

15 πνιηηηθήο), ζπκπιεξσκαηηθήο ηεο Κνηλήο Αγξνηηθήο Πνιηηηθήο, δειαδή πξνηείλεηαη ζπγθεθξηκέλα ε πηνζέηεζε ηεο ζηξαηεγηθήο πνηφηεηαο σο ε ζσζηφηεξε ιχζε γηα ηελ ειιεληθή γεσξγία. Οη ζρεηηθέο πξνζπάζεηεο πξέπεη λα επηθεληξψλνληαη ζηε πεξηθέξεηα, νη ηνπηθέο θνηλσλίεο ηεο νπνίαο ζα απνηειέζνπλ ην κνριφ γηα βηψζηκε αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο κέζσ ηνπ ζρεδηαζκνχ νινθιεξσκέλσλ πξνγξακκάησλ πνπ ζα θαιχπηνπλ ηελ παξαγσγή ηξνθίκσλ πνηφηεηαο, ζα πξνζηαηεχνπλ ηελ αεηθνξία ηνπ αγξνηηθνχ ρψξνπ θαη πεξηβάιινληνο, ζα δηαηεξνχλ ηελ πνιηηηζκηθή παξάδνζε θαη γεληθφηεξα ζα δηαζθαιίδνπλ ηδαληθέο ζπλζήθεο δηαβίσζεο ηφζν γηα ηνπο εληφπηνπο φζν θαη γηα ηνπο ηνπξίζηεο. Καηά ηε κεηάβαζε απφ ηε ζπκβαηηθή κέζνδν θαιιηέξγεηαο ζηε βηνινγηθή, πξψηνο ζηφρνο είλαη ε αλαδσνγφλεζε ηνπ εδάθνπο θαη απψηεξνο ζθνπφο ε απνθαηάζηαζε ηεο βηνινγηθήο ηζνξξνπίαο ζην αγξφθηεκα. Ζ ππεξβνιηθή ιίπαλζε, ηδηαίηεξα ε αδσηνχρνο, αθνκνηψλεηαη άκεζα απφ ηα θπηά θαη έηζη απνδπλακψλεηαη ε ζεκαζία ηεο δηάζπαζεο ησλ ζηνηρείσλ ηνπ εδάθνπο κε ηε κείσζε ησλ κηθξννξγαληζκψλ ηνπ. Ζ δηαθνπή ηεο ρξήζεο ρεκηθψλ κέζσλ θαη ε ρξεζηκνπνίεζε ηερληθψλ βηνινγηθήο γεσξγίαο (ρισξά ιίπαλζε, βηνινγηθή ιίπαλζε) βειηηψλεη ηηο ζπλζήθεο ηνπ εδάθνπο θαη επαλαθέξεη (κέζσ ηνπ πνιιαπιαζηαζκνχ ησλ κηθξννξγαληζκψλ) ηε δηεξγαζία ηεο αλαδσνγφλεζεο θαη απνθαηάζηαζεο ηεο γνληκφηεηάο ηνπ. Καηά ηε κεηαβαηηθή πεξίνδν πξνο ηε βηνινγηθή γεσξγία ην θφζηνο παξαγσγήο εκθαλίδεηαη απμεκέλν θαη νη απνδφζεηο ρακειέο. Ζ επίηεπμε κηαο θαιήο κέζεο απφδνζεο ηεο βηνινγηθήο κεζφδνπ παξαγσγήο, αληαγσληζηηθήο πξνο ηε ζπκβαηηθή, απαηηεί κεξηθά ρξφληα, ηα νπνία, αλάινγα κε ηα νηθνλνκηθά κέζα αιιά θαη ηηο ηνπηθέο ζπλζήθεο, θπκαίλνληαη απφ ηέζζεξα έσο δέθα ρξφληα (Koepf et al., 1976). Παξφηη ε βηνινγηθή γεσξγία ζηεξίδεηαη ζε ζρεηηθά δηαθνξεηηθέο ηερληθέο απφ ηε ζπκβαηηθή, ηειηθά ην θέξδνο είλαη ζπγθξίζηκν, επεηδή αλ θαη ην θφζηνο πξφζζεηεο εξγαζίαο ζηε βηνινγηθή γεσξγία είλαη πςειφ, αληίζηνηρα πςειφ είλαη θαη ην θφζηνο ιηπαζκάησλ, βηνθηφλσλ, ζπφξσλ θαη ζπκπιεξσκαηηθψλ ηεο δηαηξνθήο δψσλ. Ίζσο φκσο λα κελ είλαη πάληα δπλαηή ε ζχγθξηζε, επεηδή ζηε ζπκβαηηθή γεσξγία ππάξρνπλ πνηθηιίεο πνπ αληαπνθξίλνληαη ζε πςειή αδσηνχρν ιίπαλζε, κηα ζπλζήθε πνπ δελ κπνξεί λα βξεζεί ζε βηνινγηθνχο αγξνχο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, βέβαηα, ε κέζνδνο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ππεξηεξεί ζε κεηνλεθηηθέο πεξηνρέο (νξεηλέο, εκηνξεηλέο, λεζησηηθέο), φπνπ νη παξαπάλσ πνηθηιίεο δελ κπνξνχλ λα απνδψζνπλ, επεηδή δελ αθνκνηψλεηαη ε αδσηνχρνο ιίπαλζε ιφγσ έιιεηςεο πγξαζίαο (Φσηφπνπινο, 1995). Σα απνηειέζκαηα απηά επαιεζεχνληαη απφ έξεπλεο ζπγθξηηηθνχ θφζηνπο παξαγσγήο βηνινγηθψλ θαη ζπκβαηηθψλ πξντφλησλ ζε δηάθνξεο ρψξεο ηνπ εμσηεξηθνχ. Ο Hodges (1978) ζπγθέληξσζε ηα απνηειέζκαηα εξεπλεηηθψλ εξγαζηψλ εθαξκνγήο ηνπ ζπζηήκαηνο παξαγσγήο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ζε δηάθνξεο ρψξεο. Σα ζηνηρεία πνπ παξαζέηεη ζηελ εξγαζία ηνπ δείρλνπλ φηη: ηε Γαιιία, ε εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο δελ επηθέξεη πάληνηε κείσζε ησλ απνδφζεσλ. Γεληθά, ηα δεκεηξηαθά θαη ηα θεπεπηηθά έδηλαλ πεξίπνπ ίδηεο απνδφζεηο, ελψ ζε δχν πεξηπηψζεηο - νπσξνθφξα θαη αξαβφζηηνο - ε παξαγσγή ήηαλ ζεκαληηθά κεησκέλε. ηελ Οιιαλδία, θαίλεηαη φηη ηα βηνινγηθά αγξνθηήκαηα κπνξνχλ λα έρνπλ απνδφζεηο ζπγθξίζηκεο κε ηα ζπκβαηηθά, κε εμαίξεζε ηα γαιαθηνθνκηθά, κεξηθά θεπεπηηθά θαη ηα νπνξσθφξα. πρλά φκσο ζηελ θηελνηξνθία νη παξαγσγνί επηδίσθαλ ρακειφηεξεο απνδφζεηο γηα λα εμαζθαιίζνπλ ηελ πγεία θαη καθξνδσία ησλ δψσλ. ηηο Ζ.Π.Α., ζπγθξηηηθή έξεπλα πνπ έγηλε ζε 14 βηνινγηθέο κνλάδεο θαη ηζάξηζκεο ζπκβαηηθέο φπνπ εθηξέθνληαη δψα, έδεημε φηη ε παξαγσγή ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ήηαλ κεησκέλε θαηά 8-10%, αιιά ην ρακειφηεξν θφζηνο παξαγσγήο απέθεξε ηειηθά θέξδνο. ηελ Διβεηία, βηνινγηθά αγξνθηήκαηα πνπ ζπγθξίζεθαλ κε ζπκβαηηθά παξνπζίαζαλ πςειφηεξεο απνδφζεηο ζε γάια (απφδνζε κεγαιχηεξε απφ ην κέζν φξν ηεο ρψξαο) θαη ζε θεπεπηηθά. ηνλ Καλαδά, βηνινγηθφ αγξφθηεκα έδσζε πνιχ πςειφηεξε ζπγθνκηδή ζε παηάηεο θαη ζηηάξη. Απφ έξεπλα πνπ έγηλε ζηηο Ζ.Π.Α. απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο, δηαπηζηψζεθε φηη ηα θαζαξά θέξδε ήηαλ ηα ίδηα γηα ηα βηνινγηθά θαη ηα ζπκβαηηθά αγξνθηήκαηα, αθφκε θαη φηαλ ηα πξψηα παξνπζίαδαλ ρακειφηεξε ζπγθνκηδή (U.S.D.A., 1980). ηε Γεξκαλία, ζε έξεπλα ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο ζπγθξίζεθαλ 24 βηνινγηθά αγξνθηήκαηα κε ηζάξηζκα ζπκβαηηθά θαη απνδείρζεθε φηη: 15

16 Σν θέξδνο ησλ βηνινγηθψλ αγξνθηεκάησλ ήηαλ θαηά 23% ρακειφηεξν αλά ζηξέκκα ηνλ πξψην ρξφλν θαη θαηά 17% ηνλ δεχηεξν ρξφλν. ηα βηνινγηθά αγξνθηήκαηα νη εξγαηηθέο ζέζεηο είλαη αλά 10 ζηξέκκαηα δχν πεξίπνπ πεξηζζφηεξεο απφ ηα ζπκβαηηθά. ηαλ φκσο ε ζχγθξηζε γίλεηαη ζε κεγάιε θιίκαθα (400 ζηξέκκαηα), ηφηε νη εξγαηηθέο ζέζεηο είλαη ζρεδφλ ηζάξηζκεο. Οη απνδφζεηο ησλ βηνινγηθψλ αγξνθηεκάησλ απνηεινχζαλ ην 63% ησλ ζπκβαηηθψλ ηνλ πξψην ρξφλν θαη ην 80% ηνλ δεχηεξν. Σν θφζηνο ησλ βηνινγηθψλ αγξνθηεκάησλ ήηαλ ρακειφηεξν ησλ ζπκβαηηθψλ θαηά 52% ηνλ πξψην ρξφλν θαη θαηά 73% ηνλ δεχηεξν. Σειηθά ην εηζφδεκα αλά αγξφθηεκα ήηαλ κεγαιχηεξν γηα ηα βηνινγηθά, κεηψλεηαη φκσο θαη πάιη φηαλ γίλεη αλαγσγή αλά εξγαηηθή ζέζε. (Pziebe, 1985) 16

17 2. Ζ ΒΗΟΛΟΓΗΚΖ ΓΔΧΡΓΗΑ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ 2.1. Λέγα ιόγηα γηα ηε Βηνινγηθά Γεσξγέα Ζ Βηνινγηθή Γεσξγία αλαπηχζζεηαη ζε φιν ηνλ θφζκν κεηά απφ ηελ απαίηεζε ησλ θαηαλαισηψλ γηα αζθαιή ηξφθηκα πνπ ζα παξάγνληαη κε θηιηθνχο γηα ην πεξηβάιινλ ηξφπνπο. Χο απνηέιεζκα, ζήκεξα ε βηνινγηθή θαιιηέξγεηα θαιχπηεη παγθνζκίσο πεξηζζφηεξα απφ ζηξέκκαηα πνπ αληηζηνηρνχλ ζε πεξηζζφηεξεο απφ γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο. χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ Διιεληθνχ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ γηα ην ηέινο ηνπ 2005 ε βηνινγηθή γεσξγία ζηε θπηηθή παξαγσγή θάιππηε ,03 ζηξέκκαηα (καδί κε ηνπο βνζθφηνπνπο) πνπ αληηζηνηρνχζαλ ζε γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο. Ζ Βηνινγηθή Γεσξγία είλαη κηα κέζνδνο θαιιηέξγεηαο ε νπνία απνξξίπηεη ηε ρξήζε ζπλζεηηθψλ ρεκηθψλ νπζηψλ, φπσο ηα ζπλζεηηθά δηδαληνθηφλα, ιηπάζκαηα, θπηνθάξκαθα, γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλνπο νξγαληζκνχο (Γ.Σ.Ο.), ξπζκηζηψλ αλάπηπμεο ησλ θπηψλ, νξκνλψλ θαζψο θαη πξφζζεησλ νπζηψλ ζηηο δσνηξνθέο. Οη βηνινγηθνί θαιιηεξγεηέο βαζίδνληαη ζε ακεηςηζπνξά (ελαιιαγή θπηψλ γηα ζπγθνκηδή), ππνιείκκαηα ζπγθνκηδψλ, αγξαλάπαπζε, δσηθά ιηπάζκαηα (θνπξηά) θαη κεραληθή θαιιηέξγεηα γηα ηε δηαηήξεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο ηνπ ρψκαηνο, ηνλ εκπινπηηζκφ ηνπ κε ζξεπηηθέο νπζίεο γηα ηα θπηά θαζψο θαη γηα ηνλ έιεγρν ησλ δηδαλίσλ, εληφκσλ θαη παξάζηησλ. ε κεξηθέο ρψξεο, θπξίσο ζηελ Δπξψπε, ε βηνινγηθή θαιιηέξγεηα νξίδεηαη θαη απφ ην λφκν, ψζηε ε εκπνξηθή ρξήζε ηνπ φξνπ «Βηνινγηθφ» λα ππφθεηηαη ζε έιεγρν απφ ηελ θπβέξλεζε θαη ην θξάηνο. ηνπο αγξφηεο πνπ παξάγνπλ βηνινγηθά πξντφληα δίλεηαη πηζηνπνίεζε, θαζηζηψληαο παξάλνκε ηελ πψιεζε πξντφλησλ κε ηνλ ηίηιν «Βηνινγηθφ» ρσξίο απηήλ ηελ πηζηνπνίεζε. Ζ παξαγσγή ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ Φπηηθήο Παξαγσγήο ζηεξίδεηαη ζε δηαδηθαζίεο παξαγσγήο θηιηθέο πξνο ην πεξηβάιινλ. Γηα λα νλνκαζηεί έλα πξντφλ «βηνινγηθφ» είλαη απαίηεζε ηεο λνκνζεζίαο (επξσπατθήο θαη εζληθήο) λα είλαη πηζηνπνηεκέλν απφ εγθεθξηκέλν θνξέα. Πξντφληα βηνινγηθήο γεσξγίαο είλαη ηα πξντφληα πνπ γηα ηελ παξαγσγή ηνπο έρνπλ εθαξκνζηεί θαλφλεο πνπ θαζνξίδνληαη απφ ηελ θνηλνηηθή θαη εζληθή λνκνζεζία νη νπνίνη ζθνπφ έρνπλ ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ηε δηαηήξεζε ή θαη ηελ αχμεζε ηεο επθνξίαο θαη ηεο βηνινγηθήο δξαζηεξηφηεηαο ηνπ εδάθνπο, θαζψο θαη ηε δεκηνπξγία θαηάιιεισλ ζπλζεθψλ γηα ηε δηαηήξεζε ηεο αιιειεμάξηεζεο κεηαμχ ηνπ εδάθνπο κε ηα θπηά, ησλ θπηψλ κε ηα δψα θαη ησλ δψσλ κε ην έδαθνο ρσξίο ηελ πξνζθπγή ζε παξάγνληεο παξαγσγήο εμσηεξηθήο πξνέιεπζεο. Ο κφλνο ηξφπνο γηα λα αλαγλσξίζεη ν θαηαλαισηήο ην βηνινγηθφ πξντφλ θαη λα ην πιεξψζεη είλαη ην ζήκα πηζηνπνίεζεο ζηελ εηηθέηα ηνπ πξντφληνο ή/θαη ζηε ζπζθεπαζία ηνπ Ηζηνξηθά ΔμΫιημε ηεο Βηνινγηθάο Γεσξγέαο Ζ Βηνινγηθή ή Οηθνινγηθή γεσξγία, σο πξαθηηθή έθθξαζε ηεο γεληθφηεξεο νηθνινγηθήο αληίιεςεο, εκθαλίζηεθε ζηηο αξρέο ηνπ 20νχ αηψλα. Σα ηξία θχξηα θηλήκαηα πνπ επηθξάηεζαλ εθείλε ηελ πεξίνδν είλαη: Ζ βηνδπλακηθή γεσξγία, πνπ εκθαλίζηεθε ζηε Γεξκαλία κε ηελ ψζεζε ηνπ Rudolf Steiner (1915) Ζ νξγαληθή γεσξγία, πνπ είδε ην θσο ζηελ Αγγιία ράξε ζηηο απφςεηο πνπ αλέπηπμε ν Sir Albert Howard ζηε Γεσξγηθή ηνπ Γηαζήθε (1940) Ζ βηνινγηθή γεσξγία, πνπ αλαπηχρζεθε ζηελ Διβεηία, απφ ηνπο Hans Peter Rush θαη H. Muller ηε δεθαεηία ηνπ 40. Απηά ηα δηάθνξα θηλήκαηα ζηα νπνία νθείινπλ ηελ θαηαγσγή ηνπο νξηζκέλνη απφ ηνπο πξνζηαηεπφκελνπο απφ ηελ Κνηλνηηθή λνκνζεζία φξνπο, ζεσξνχζαλ νπζηαζηηθφ ην δεζκφ αλάκεζα ζηε γεσξγία θαη ηε θχζε, θαζψο θαη ην ζεβαζκφ ησλ θπζηθψλ ηζνξξνπηψλ θαη απείραλ απφ κηα κάιινλ θαζνδεγεηηθή πξνζέγγηζε ηεο γεσξγίαο πνπ κεγηζηνπνηεί ηηο απνδφζεηο κέζσ πνιιαπιψλ παξεκβάζεσλ κε δηάθνξεο θαηεγνξίεο ζπλζεηηθψλ- ρεκηθψλ εηζξνψλ (Εσηφπνπινο θαη Παπαζενδψξνπ,2000). 17

18 Παξά ηελ χπαξμε θαη ηελ ηζρχ απηψλ ησλ θηλεκάησλ, ε βηνινγηθή γεσξγία έκεηλε γηα πνιχ θαξφ ζε εκβξπαθή θαηάζηαζε ζηελ Δπξψπε. Καζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 50, ν θχξηνο ζηφρνο ν νπνίνο απνδηδφηαλ ζηε γεσξγία ήηαλ λα ηθαλνπνηεί, ράξε ζε κηα πνιχ ζεκαληηθή αχμεζε ηεο γεσξγηθήο παξαγσγήο, ηηο άκεζεο αλάγθεο ζε ηξφθηκα θαη λα απμάλεη ηνλ βαζκφ απηάξθεηαο ζηελ Δπξσπατθή Κνηλφηεηα. Δίλαη θαηαλνεηφ, επνκέλσο, φηη ε βηνινγηθή γεσξγία δπζθνιεχηεθε πνιχ λα επηηχρεη, ζην πιαίζην απηφ, πιαηχηεξε απνδνρή. Αληίζεηα, ην ηέινο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 60 θαη θπξίσο ε δεθαεηία ηνπ 70 ραξαθηεξίδνληαη απφ αχμεζε ηεο ζπλεηδεηνπνίεζεο ζε ζέκαηα πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, ζηα νπνία ε βηνινγηθή γεσξγία ζα κπνξνχζε λα δψζεη ηελ θαηάιιειε απάληεζε. Νένη ζχλδεζκνη δεκηνπξγνχληαη, ζπγθεληξψλνληαο παξαγσγνχο, θαηαλαισηέο θαη άιια άηνκα πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ηελ νηθνινγία θαη γηα κηα πεξηζζφηεξν ζηελά ζπλδεδεκέλε κε ηε θχζε δσή. Οη νξγαλψζεηο απηέο αλαπηχζζνπλ ηηο δηθέο ηνπο ζπγγξαθέο ππνρξεψζεσλ κε ηνπο θαλφλεο παξαγσγήο πνπ πξέπεη λα ηεξνχληαη (Φσηφπνπινο θαη Κξπζηάιιεο, 2003). Ζ βηνινγηθή γεσξγία αλζίδεη, σζηφζν, πξαγκαηηθά ζηε δηάξθεηα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80, εθφζνλ απηφο ν λένο ηξφπνο παξαγσγήο θαη ην ελδηαθέξνλ ησλ θαηαλαισηψλ γηα απηά ηα πξντφληα ζπλερίδνπλ λα αλαπηχζζνληαη φρη κφλν ζην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ Δπξσπατθψλ ρσξψλ αιιά θαη ζε άιιεο ρψξεο, φπσο νη Ζ.Π.Α, ν Καλαδάο, ε Απζηξαιία θαη ε Ηαπσλία. Παξαηεξνχκε ζηε πεξίπησζε απηή κηα ζεκαληηθή αχμεζε ηνπ αξηζκνχ παξαγσγψλ θαη ηελ έλαξμε πξσηνβνπιηψλ ζηνλ ηνκέα ηεο κεηαπνίεζεο θαη ηνπ marketing βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Απηφ ην επλντθφ πιαίζην γηα ηελ αλάπηπμε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο νθείιεη ζε κεγάιν βαζκφ ηελ πξνέιεπζή ηνπ ζηε ζηαζεξή απαίηεζε ησλ θαηαλαισηψλ λα ηνπο πξνζθέξνληαη πξντφληα αζθαιή θαη πεξηζζφηεξν θηιηθά πξνο ην πεξηβάιινλ. Παξάιιεια, νη επίζεκεο δηνηθεηηθέο ππεξεζίεο αλαγλσξίδνπλ ζηγά ζηγά ηε βηνινγηθή γεσξγία, εληάζζνληάο ηελ ζηα ζέκαηα έξεπλάο ηνπο θαη απνθηψληαο ηδηαίηεξεο λνκνζεζίεο (Απζηξία, Γαιιία, Γαλία). Άιισζηε ρνξεγνχληαη επηδνηήζεηο, ηφζν ζε εζληθφ φζν θαη ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, απφ νξηζκέλα θξάηε-κέιε ππέξ απηνχ ηνπ ηχπνπ γεσξγίαο (Μπνπγηνχξεο, 1998). Παξά ηηο πξνζπάζεηεο απηέο, ε βηνινγηθή γεσξγία παξακέλεη ζηε δηάξθεηα απηήο ηεο πεξηφδνπ ειιεηκκαηηθή ιφγσ ρακειήο αλαγλσξηζηκφηεηαο. Πξάγκαηη, επηθξαηεί κηα θάπνηα ζχγρπζε ζηα κάηηα ησλ θαηαλαισηψλ, φζνλ αθνξά ζηε ζεκαζία ηεο ίδηαο ηεο έλλνηαο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη ησλ πεξηνξηζκψλ πνπ επηβάιιεη. Ζ αηηία ηεο ζχγρπζεο απηήο βξίζθεηαη νπζηαζηηθά ζηελ χπαξμε δηαθφξσλ «ζρνιψλ» θαη «θηινζνθηψλ», ζηελ έιιεηςε ελαξκφληζεο ησλ ρξεζηκνπνηνχκελσλ νξνινγηψλ, ζηελ εηεξνγελή παξνπζίαζε ησλ πξντφλησλ, ζηελ ελλνηνινγηθή ζχγρπζε αλάκεζα ζε βηνινγηθά πξντφληα, πξντφληα πνηφηεηαο, θπζηθά πξντφληα θ.ά.(φσηφπνπινο θαη Κξπζηάιιεο, 2003). Τπφ απηέο ηηο ζπλζήθεο, ε ζέζπηζε ελφο λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ θάλεθε σο ην κέζν ην νπνίν ζα επέηξεπε ζηε βηνινγηθή γεσξγία λα βξεη ηε ζέζε ηεο, θαηά αμηφπηζην ηξφπν, ζηελ πεξηνξηζκέλε αγνξά πνπ απνηεινχλ ηα πξντφληα πνηφηεηαο. Έηζη, ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 90 ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή δεκηνχξγεζε, κε ηνλ Καλ.2092/91, εθείλν ην ζεζκηθφ πιαίζην, πνπ νδήγεζε ζηε έθξεμε ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ ζηηο ρψξεο ηεο Δ.Δ θαη ζηελ ηαρχηαηε δηάδνζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο, ηνπιάρηζηνλ ζε επίπεδν κηθξψλ θαη κεζαίσλ παξαγσγψλ (Lampkin, 1996) ηόρνη Βηνινγηθάο Γεσξγέαο χκθσλα κε ηηο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο ηνπ Κψδηθα Σξνθίκσλ θαη Πνηψλ, ε βηνινγηθή γεσξγία πξέπεη λα ζπκβάιεη ζηνπο εμήο ζηφρνπο: ζηελ παξαγσγή πξντφλησλ πςειήο ζξεπηηθήο αμίαο ζε επαξθή πνζφηεηα, ζηελ αχμεζε ηεο βηνπνηθηιφηεηαο ζην ζχλνιν ησλ γεσξγηθψλ νηθνζπζηεκάησλ ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο πξνζηαζίαο ησλ θπηψλ θαη ησλ άγξησλ δψσλ, ζηελ αχμεζε ηεο βηνινγηθήο δξαζηεξηφηεηαο ησλ εδαθψλ, ζηε δηαηήξεζε ηεο γνληκφηεηαο ησλ εδαθψλ καθξνπξφζεζκα, 18

19 ζηελ αλαθχθισζε ησλ απνβιήησλ θπηηθήο θαη δσηθήο πξνέιεπζεο πξνθεηκέλνπ λα απνθαηαζηαζνχλ ηα ζηνηρεία πνπ είλαη ζξεπηηθά γηα ηε γε, κεηψλνληαο έηζη, φζν είλαη δπλαηφλ, ηε ρξήζε κε αλαλεψζηκσλ πφξσλ, ζηελ πξνζθπγή ζηνπο αλαλεψζηκνπο πφξνπο ζηα γεσξγηθά ζπζηήκαηα πνπ είλαη νξγαλσκέλα ηνπηθά, ζηελ πξνψζεζε ηεο νξζήο ρξήζεο ησλ εδαθψλ, ηνπ λεξνχ θαη ηνπ αέξα θαη ηε κείσζε φισλ ησλ κνξθψλ κφιπλζεο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα πξνθαιέζνπλ νη θαιιηεξγεηηθέο πξαθηηθέο θαη νη πξαθηηθέο εθηξνθήο, ζηνλ ρεηξηζκφ ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ, πξνζέρνληαο ηδίσο ηηο κεζφδνπο κεηαπνίεζεο, πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξεζεί ε βηνινγηθή αθεξαηφηεηα θαη νη νπζηαζηηθέο πνηφηεηεο ηνπ πξντφληνο ζε φια ηα ζηάδηα, ζηελ πξφβιεςε, ζε κηα ππάξρνπζα εθκεηάιιεπζε κεηά απφ κηα πεξίνδν κεηαηξνπήο, ε δηάξθεηα ηεο νπνίαο θαζνξίδεηαη απφ εηδηθνχο παξάγνληεο ηνπ ηφπνπ, φπσο, γηα παξάδεηγκα, ηνπ ηζηνξηθνχ ηεο γεο, ησλ ηχπσλ θαιιηέξγεηαο θαη εθηξνθήο πξνο πξαγκαηνπνίεζε. (Ζιηφπνπινο, Μπνπινχκπαζε, 2006) ζνλ αθνξά ηελ εθηξνθή ζηα πιαίζηα ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ελαπφθεηηαη ζηελ αξρή ελφο ζηελνχ δεζκνχ αλάκεζα ζηα δψα θαη ηηο γεσξγηθέο εθηάζεηο. Ζ αλαγθαηφηεηα απηή ελφο δεζκνχ κε ην έδαθνο απαηηεί έηζη, φηη ηα δψα ζα έρνπλ κεγάιε πξφζβαζε ζε εμσηεξηθέο εθηάζεηο γηα αζθήζεηο θαη φηη ε δηαηξνθή πνπ ηνπο δίλεηαη ζα είλαη φρη κφλν βηνινγηθή αιιά, θαηά πξνηίκεζε, ζα πξνέξρεηαη απφ ηελ εθκεηάιιεπζε ηελ ίδηα. Οη δηαηάμεηο, νη ζρεηηθέο κε ηελ επεκεξία ησλ δψσλ θαη ε θηεληαηξηθή πεξίζαιςε πιαηζηψλνπλ άιισζηε ζηελά απηφ ην κέξνο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. Αλεμάξηεηα απφ ηα πξντφληα, θπηηθά ή δσηθά, νη ζηφρνη ηεο βηνινγηθήο παξαγσγήο παξακέλνπλ νη ίδηνη: εθαξκνγή πεξηνξηζηηθψλ πξαθηηθψλ απφ ηελ άπνςε ηεο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, αξκνληθφηεξε θαηνρή ηνπ αγξνηηθνχ ρψξνπ, ζεβαζκφο ηεο επεκεξίαο ησλ δψσλ, παξαγσγή γεσξγηθψλ πξντφλησλ πςειήο πνηφηεηαο. Πξνθεηκέλνπ λα δνζεί ζε απηνχο ηνπο ζηφρνπο πνπ είλαη δχζθνια ππνινγίζηκνη, ζπγθεθξηκέλν πεξηερφκελν, πνπ λα κπνξεί λα θαηαζηήζεη εμεηδηθεπκέλε ηε βηνινγηθή γεσξγία ζε ζρέζε κε ηε ζπκβαηηθή γεσξγία, ήηαλ απαξαίηεην, λα θσδηθνπνηεζνχλ νη απνδεθηέο πξαθηηθέο. Απηφ πξαγκαηνπνηήζεθε θαηαξρήλ ζηηο ηδησηηθέο ζπγγξαθέο ππνρξεψζεσλ, κεηά απφ ηηο λνκνζεζίεο ή ηηο επίζεκεο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο, ζε δηεζλέο ή εζληθφ επίπεδν (Πέηθνο, 2005) ΒαζηθΫο ΑξρΫο Βηνινγηθάο Γεσξγέαο Οη βαζηθέο αξρέο θαη νη ζθνπνί ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο έηζη φπσο εθθξάδνληαη απφ ηελ Γηεζλή Οκνζπνλδία Κηλεκάησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο (International Federation of Organic Agriculture Movements - I.F.O.A.M.), είλαη νη αθφινπζεο: ε πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ε δηαηήξεζε ηεο γνληκφηεηαο ηνπ εδάθνπο, ν ζεβαζκφο ζηελ πγεία ηνπ θαηαλαισηή, ε δηαηήξεζε ηεο βηνπνηθηιφηεηαο ηνπ νηθνζπζηήκαηνο, ε αλαθχθισζε πιηθψλ φζν απηφ είλαη δπλαηφ, ε αληηκεηψπηζε ησλ γεσξγηθψλ κνλάδσλ σο ζπζηήκαηα ζε ηζνξξνπία, ε δηαηήξεζε ησλ βηνινγηθά παξαγφκελσλ πξντφλησλ θπηηθψλ θαη δσηθψλ ζε φια ηα ζηάδηα απφ ηελ παξαγσγή έσο ηε δηάζεζή ηνπο ζηελ αγνξά ζε αξκνλία κε ηνπο λφκνπο ηεο θχζεο, πνηφηεηα έλαληη ηεο πνζφηεηαο, ε ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ ζηε βηνινγηθή γεσξγία γηα ηελ δσηθή παξαγσγή ζχκθσλα κε ηηο απαηηήζεηο ηνπ θάζε είδνπο. Οη ηερληθέο θαιιηέξγεηαο πξέπεη λα αλαδηακνξθσζνχλ θαηά ηέηνην ηξφπν ψζηε λα δηαηεξνχλ ηελ νηθνινγηθή ζηαζεξφηεηα ηνπ πεξηβάιινληνο. Ζ γνληκφηεηα ηνπ εδάθνπο δηαηεξείηαη θαη βειηηψλεηαη απφ 19

20 έλα ζχζηεκα κεηξήζεσλ πνπ πξνάγεη ηε κέγηζηε βηνινγηθή δξαζηεξηφηεηα ηνπ εδάθνπο. Ο έιεγρνο ησλ εληφκσλ γίλεηαη κε νινθιεξσκέλεο κεζφδνπο ειέγρνπ πξνάγνληαο ηε βηνπνηθηιφηεηα. ηε βηνινγηθή γεσξγία ε εθηξνθή ησλ δψσλ γίλεηαη ζχκθσλα κε ηηο αλάγθεο ηνπο, εθαξκφδνληαο κεζφδνπο εθηξνθήο πνπ κεηψλνπλ ηα επίπεδα ηεο θαηαπφλεζεο, βειηηψλνπλ ηελ πγεία θαη πξνζηαηεχνπλ απφ αζζέλεηεο. Ο θχξηνο ζηφρνο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο είλαη ε παξαγσγή πγηψλ θαη αζθαιψλ πξντφλησλ γηα ηνπο θαηαλαισηέο, ιακβάλνληαο πάληα ππφςε ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Ζ θξάζε βηνινγηθφ πξντφλ εγγπάηαη φηη ην πξντφλ παξάγεηαη κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα κελ ρξεζηκνπνηνχληαη ρεκηθά θαη παξάιιεια πξνζηαηεχεηαη ην πεξηβάιινλ. Γηα λα θηάζνπλ ζηελ αγνξά φια ηα βηνινγηθά πξντφληα πξέπεη λα έρνπλ ειεγρζεί θαη πηζηνπνηεζεί απφ αξκφδηνπο νξγαληζκνχο (van der Smissen, 2002) Ζ Βηνινγηθά Κηελνηξνθέα Χο βηνινγηθή θηελνηξνθία, λνείηαη ε εθηξνθή δψσλ, φπσο απηή θαζνξίδεηαη απφ ηνλ Καλ. (ΔΚ) 1804/99, πνπ ζπκπιεξψλεη ηνλ Καλνληζκφ (ΔΟΚ) 2092/91 φπσο απηνί ηξνπνπνηνχληαη θαη ηζρχνπλ θάζε θνξά. Ζ βηνινγηθή θηελνηξνθία είλαη έλα ζχζηεκα πνπ ζηεξίδεηαη ζηε θπζηθή δηαβίσζε ησλ δψσλ, ρξεζηκνπνηεί θαηά βάζε δσνηξνθέο πνπ έρνπλ παξαρζεί κε βηνινγηθφ ηξφπν, πεξηνξίδεη ζην ειάρηζην δπλαηφ ηε ρξήζε ζπλζεηηθψλ αιιεινπαζεηηθψλ θαξκάθσλ, είλαη αληίζεηε πξνο ηε γελεηηθή ηξνπνπνίεζε, πξνζηαηεχεη ην πεξηβάιινλ θαη δηαθξίλεηαη γηα ηελ πγηεηλή ησλ πξντφλησλ πνπ παξάγεη. Ζ βηνινγηθή θηελνηξνθία δελ πεξηνξίδεηαη ζηελ απιή αληηθαηάζηαζε ησλ ζπκβαηηθψλ εηζξνψλ, κε ηηο επηηξεπφκελεο εηζξνέο ηνπ Καλ. (ΔΟΚ) 1804/99, νχηε ζηελ παξαγσγή πξντφλησλ κε απνπζία ππνιεηκκάησλ θπηνπξνζηαηεπηηθψλ νπζηψλ, αληηβηνηηθψλ θ.η.ι., αιιά απαηηεί κηα ζπλνιηθή κεηαρείξηζε ησλ αγξνηηθψλ δψσλ, ηέηνηα πνπ λα δηαζθαιίδεη ηελ πγεία θαη ηε θπζηνινγηθή ηνπο αλάπηπμε, θαζψο θαη ηελ νινθιεξσκέλε θαη αεηθνξηθή ρξήζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ θαη ηνπ αγξνηηθνχ νηθνζπζηήκαηνο Σα ΒηνινγηθΪ Πξντόληα Χο Βηνινγηθά Πξντφληα ραξαθηεξίδνληαη απηά ηα νπνία έρνπλ παξαρζεί ζχκθσλα κε ηα πξφηππα θαη ηνπο θαλφλεο πνπ ζέηεη ν Καλνληζκφο (ΔΟΚ) 2092/91, πξνέξρνληαη δειαδή απφ ηελ ελάζθεζε ηεο Βηνινγηθήο Καιιηέξγεηαο. πλεπψο, ηα Βηνινγηθά Πξντφληα πνπ θέξνπλ ηελ αλάινγε ζήκαλζε θαη πσινχληαη σο «Βηνινγηθά» είλαη ειεχζεξα απφ ηε ρξήζε ρεκηθψλ ζε φιν ηνλ θχθιν παξαγσγήο, κεηαπνίεζεο, ηππνπνίεζεο θαη ζπζθεπαζίαο. Δηδηθφηεξα, ν θαλνληζκφο πξνβιέπεη: Πεξηνξηζκέλε ρξήζε θπηνπξνζηαηεπηηθψλ πξντφλησλ πνπ πξνβιέπνληαη ζηνλ Καλνληζκφ (ΔΟΚ) 2092/91 (Παξάξηεκα VI ζεκείν Α), κφλν ζε εμαηξεηηθέο πεξηπηψζεηο πνπ θηλδπλεχεη ε θαιιηέξγεηα κε θαηαζηξνθή. πφξνη θαη θπηά πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη σο πνιιαπιαζηαζηηθφ πιηθφ, ζα πξέπεη λα παξάγνληαη κε βηνινγηθφ ηξφπν. Απαγφξεπζε ρξήζεο γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλσλ νξγαληζκψλ ή παξαγψγσλ. Μέηξα γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ψζηε λα δηαηεξείηαη ε γνληκφηεηα ηνπ εδάθνπο. Μέηξα ψζηε ηα δψα κηαο βηνινγηθήο κνλάδαο εθηξνθήο λα κεγαιψλνπλ ζε ρψξνπο πνπ αληαπνθξίλνληαη ζηηο βηνινγηθέο ηνπο αλάγθεο (επαξθήο ρψξνο θίλεζεο, θπζηθφο θσηηζκφο). Βηνινγηθά πξντφληα κπνξνχλ λα παξαρζνχλ θαη ζχκθσλα κε άιια πξφηππα ηα νπνία ηθαλνπνηνχλ ηηο απαηηήζεηο ησλ αγνξψλ ζπγθεθξηκέλσλ ρσξψλ φπσο γηα παξάδεηγκα ην «Ν.Ο.Ρ.- U.S.D.A.» γηα ηηο Ζ.Π.Α. Γηα παξάδεηγκα, ν θνξέαο πηζηνπνίεζεο Green Control ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ παγθνζκίνπ θήκεο πηζηνπνηεηηθφ νξγαληζκφ ECOCERT παξέρεη ζηνπο ελδηαθεξφκελνπο ηε δπλαηφηεηα πηζηνπνίεζεο ησλ πξντφλησλ ηνπο θαηά ην πξφηππν «Ν.Ο.Ρ.» ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο ησλ Ζ.Π.Α. (U.S.D.A.). Ζ αγνξά Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ επεξεάδεηαη απφ παξάγνληεο νη νπνίνη αλαθέξνληαη θπξίσο: ηελ νηθνινγηθή ζπλείδεζε ησλ θαηαλαισηψλ. Ο Baade (1988) αλαθέξεη ραξαθηεξηζηηθά φηη νη θαηαλαισηέο βηνινγηθψλ πξντφλησλ δηαθαηέρνληαη απφ απμεκέλεο νηθνινγηθέο αλεζπρίεο. 20

21 ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Οη θαηαλαισηέο πηζηεχνπλ φηη ηα βηνινγηθά πξντφληα έρνπλ δηαθνξέο κε ηα ζπκβαηηθά (Φσηφπνπινο, 2000β). Έρνπλ θπζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηα νπνία κπνξεί λα ηα θάλεη λα πζηεξνχλ σο πξνο ηελ εκθάληζε, αιιά ζεσξνχληαη πεξηζζφηεξν αζθαιή θαη πγηεηλά (Pujari and Wright, 1996). ηνλ παξνξκεηηθφ θαη ζπλεηδεηφ ηξφπν αγνξάο. Οη θαηαλαισηέο πνπ αγνξάδνπλ ηξφθηκα κε ζπλεηδεηφ ηξφπν ζθέςεσο, ζα ζειήζνπλ λα αγνξάζνπλ βηνινγηθά πξντφληα. Δθείλνη πνπ αγνξάδνπλ παξνξκεηηθά θαη βαζίδνληαη ζηελ έκπλεπζε ηεο ζηηγκήο ίζσο αγνξάζνπλ βηνινγηθά πξντφληα εμαηηίαο ηεο πξνβνιήο ηνπο απφ ηα ΜΜΔ (Φσηφπνπινο, 2000β). ηελ πηζηνπνίεζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Ζ εηηθέηα βηνινγηθήο εγγχεζεο παξέρεη ηε βεβαηφηεηα φηη ηα πξντφληα πνπ πξνηίζεηαη λα αγνξάζεη είλαη απνιχησο αζθαιή θαη δηαηεξνχλ φια ηα νξγαλνιεπηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπο. ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θαηαλαισηή. Σν εηζφδεκα θαη ην κνξθσηηθφ επίπεδν ηνπ θαηαλαισηή θαζνξίδνπλ ηε ζηάζε ηνπο σο πξνο ηα βηνινγηθά πξντφληα. Σν θαηλνχξην πξφηππν πνπ δηακνξθψλεηαη ζηελ αγνξά θαηαλάισζεο, ην γλσζηφ σο Πξάζηλν Κχκα, εθδειψλεηαη κε βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηελ πξφζεζε ηνπ θαηαλαισηή λα δηαζέζεη πςειφηεξα θνλδχιηα πξνθεηκέλνπ λα ηθαλνπνηήζεη ηηο απαηηήζεηο ηνπ γηα θαηαλάισζε αζθαιψλ ηξνθίκσλ, πςειήο πνηφηεηαο, ηα νπνία παξάγνληαη κε θπζηθφ ηξφπν θαη γηα ηα νπνία ζα είλαη γλσζηή ε πξνέιεπζε θαη ε επεμεξγαζία πνπ έρνπλ ππνζηεί (Caswell et al., 1994). Οη έξεπλεο σο πξνο ην ζέκα απηφ δείρλνπλ φηη νη θαηαλαισηέο εθηηκνχλ ηα βηνινγηθά πξντφληα: ν έλαο ζηνπο ηξεηο γλσξίδεη ηνλ νξηζκφ ηνπο, 51% ηα ζεσξεί θαιά γηα ηελ πγεία, 50% πηζηεχεη φηη έρνπλ θαιχηεξε γεχζε θαη 30% φηη δελ βιάπηνπλ ην πεξηβάιινλ (Sylvander, 1993). Σα βηνινγηθά πξντφληα έρνπλ ηα αθφινπζα πιενλεθηήκαηα ζε ζχγθξηζε κε ηα ζπκβαηηθά: Ζ πεξηεθηηθφηεηά ηνπο ζε ζξεπηηθά ζπζηαηηθά θαη βηηακίλεο είλαη κεγαιχηεξε. Απνηεινχλ αζπίδα πξνζηαζίαο γηα ηα παηδηά, αθνχ θαηά ηελ αλάπηπμή ηνπο ν πην ελεξγφο κεηαβνιηζκφο ηνπο ηα θάλεη πην εππξφζβιεηα ζηα ρεκηθά ιηπάζκαηα θαη θπηνθάξκαθα. πκβάιινπλ ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Πηζηνπνηνχληαη θαη ειέγρνληαη απφ ην ρσξάθη έσο ην ξάθη. (Καΐξεο θαη Γαιαλνπνχινπ, 2007) 2.2. Ζ Βηνινγηθά Γεσξγέα ζε Παγθόζκην Δπέπεδν Ζ επαηζζεηνπνίεζε ηνπ θφζκνπ ηα ηειεπηαία ρξφληα, γχξσ απφ ηελ πξνζηαζία ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο θαη ηελ εμαζθάιηζε πγηεηλψλ ηξνθίκσλ απαιιαγκέλσλ απφ θπηνθάξκαθα θαη ηνμηθέο νπζίεο, επηηάρπλε ηνπο ξπζκνχο αλάπηπμεο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ζην δηεζλή ρψξν, κε απνηέιεζκα ε παξαγσγή θαη ε θαηαλάισζε βηνινγηθψλ πξντφλησλ λα έρεη θηάζεη ζε πςειά επίπεδα. πλνπηηθά ε θαηάζηαζε ηεο παγθφζκηαο βηνινγηθήο γεσξγίαο παξνπζηάδεηαη αθνινχζσο (Γξάθεκα 2.1. θαη 2.2.): ηελ Ασζηραιία ππάξρεη ε κεγαιχηεξε έθηαζε πνπ θαιιηεξγείηαη βηνινγηθά ζηνλ θφζκν. πγθεθξηκέλα ζηξέκκαηα απφ ηα νπνία ηα πεξηζζφηεξα είλαη βνζθνηφπηα ρακειήο απφδνζεο. ηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο ηεο Αζίας ππάξρεη βηνινγηθή παξαγσγή πεξηνξηζκέλεο φκσο έθηαζεο. Ζ ζπλνιηθή θαιιηεξγνχκελε βηνινγηθά έθηαζε δελ μεπεξλά ηα ζηξέκκαηα. πγθεθξηκέλα, ζηελ Κίλα ην ελδηαθέξνλ γηα ηελ βηνινγηθή γεσξγία απμάλεηαη δηαξθψο θαη ην θξάηνο έρεη ζέζεη εζληθά πξφηππα γηα ηελ παξαγσγή βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Ζ Λαηηληθή Ακερηθή δηαζέηεη ηηο ηδαληθέο ζπλζήθεο γηα ηελ αλάπηπμε βηνινγηθήο γεσξγίαο. Ζ ζπλνιηθή έθηαζε πνπ θαιιηεξγείηαη βηνινγηθά αγγίδεη ηα ζηξέκκαηα. Πάλσ απφ ζηξέκκαηα θαιιηεξγνχληαη βηνινγηθά ζηελ Βόρεηα Ακερηθή. ηνλ Καλαδά θαιιηεξγνχληαη βηνινγηθά ζηξέκκαηα θαη ηα πξντφληα πνπ παξάγνληαη εμάγνληαη θπξίσο πξνο ηηο ΖΠΑ. ε παγθφζκην επίπεδν ν βηνινγηθφο ηξφπνο παξαγσγήο θεξδίδεη ζπλερψο έδαθνο αλ θαη απέρεη πνιχ απφ ην λα 21

22 απνθαηαζηήζεη ηε ζπκβαηηθή, εληαηηθή γεσξγία θαη θηελνηξνθία. ήκεξα, πεξίπνπ ζηξέκκαηα ζε φιν ηνλ θφζκν θαιιηεξγνχληαη βηνινγηθά. ΓξΪθεκα 2.1.: Έθηαζε ηεο Παγθόζκηαο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο (ζε ζηξ.). Πεγή: Τ.Α.Α.&Σ. ΓξΪθεκα 2.2.: Πνζνζηά Έθηαζεο ηεο Παγθόζκηαο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο. Πεγή: Τ.Α.Α.&Σ. 22

23 2.3. Ζ Βηνινγηθά Γεσξγέα ζηελ Δπξώπε Ζ ΘΫζπηζε ηνπ Ννκνζεηηθνύ Πιαηζένπ ζηελ Δπξώπε Σν αθξηβέο ελλνηνινγηθφ πεξηερφκελν ησλ ελαιιαθηηθψλ γεσξγηθψλ ηερληθψλ είλαη έλα ζεκαληηθφ δήηεκα ηφζν γηα ηνπο ζπλεηδεηνπνηεκέλνπο ζε ζέκαηα πεξηβάιινληνο πνιίηεο, θαηαλαισηέο θαη παξαγσγνχο φζν θαη γηα εηδηθεπκέλνπο επηζηήκνλεο. Χζηφζν, ε δηάδνζε θαη θαζηέξσζε ζηελ πξάμε ελαιιαθηηθψλ γεσξγηθψλ ηερληθψλ (φπσο ε βηνινγηθή γεσξγία) δελ είλαη κφλν ζέκα νξηζκνχ ησλ ελλνηψλ. Δίλαη πνιχ πεξηζζφηεξν δήηεκα δεκηνπξγίαο ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ζεζκηθψλ ζπλζεθψλ πνπ δηεπθνιχλνπλ ηελ αλάπηπμή ηνπο (Πάληδηνο θαη Σδνπβειέθαο, 2000). πγθεθξηκέλα, ηφζν απφ ηερληθή φζν θαη απφ νηθνλνκηθή ζθνπηά, ε πηνζέηεζε βηνθαιιηεξγεηηθψλ κεζφδσλ απφ ην κέζν αγξφηε θαη ε αλάπηπμε αληίζηνηρσλ πξνηηκήζεσλ απφ ην κέζν θαηαλαισηή απαηηεί ηελ πξαθηηθή δηαθνξνπνίεζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο απφ ηε ζπκβαηηθή. Δίλαη γλσζηφ άιισζηε φηη ε ζαθήο δηαθνξνπνίεζε κηαο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο αιιά θαη ησλ πξντφλησλ ηεο απνηειεί κηα απφ ηηο ζεκειηψδεηο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ θαζηέξσζε θαη αλάπηπμε θάζε λέαο αγνξάο (Πάληδηνο θαη Σδνπβειέθαο, 2000). Απφ ηελ άπνςε απηή, ε Δπξσπατθή Έλσζε απφ ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 90 πξνρψξεζε ζε έλα ζεκαληηθφηαην δηεζλψο βήκα γηα ηελ πξαθηηθή δηάδνζε θαη ηε καδηθνπνίεζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. Ζ Δ.Δ. είλαη ζήκεξα ε κφλε αγνξά δηεζλψο πνπ έρεη αλαπηχμεη ζπγθεθξηκέλν ζεζκηθφ/λνκνζεηηθφ πιαίζην γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία. Σν ζεζκηθφ απηφ πιαίζην πεξηιακβάλεη βαζηθά ηξεηο θχξηεο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπο θαλνληζκνχο: α) Καλ. (Δ.Δ.) 2092/91 πεξί ηνπ βηνινγηθνύ ηξόπνπ παξαγσγήο γεσξγηθώλ πξντόλησλ θαη ησλ ζρεηηθώλ δηαηάμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντόληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο. β) Καλ. (Δ.Δ.) 1804/99, πνπ ζπκπιεξψλεη ηνλ πξψην εηδηθά γηα ηα πξντφληα δσηθήο πξνέιεπζεο. γ) Καλ. (Δ.Δ.) 2078/92 ζρεηηθά κε κεζόδνπο γεσξγηθήο παξαγσγήο πνπ ζπκκνξθώλνληαη κε ηηο απαηηήζεηο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη κε ηε δηαηήξεζε ηνπ θπζηθνύ ρώξνπ. Οη πξψηνη δπν Καλνληζκνί θαζνξίδνπλ ηηο βαζηθέο πξνδηαγξαθέο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θηελνηξνθίαο, δειαδή ηηο απνιχησο απαξαίηεηεο πξνυπνζέζεηο πνπ νθείινπλ λα ηεξνχλ νη γεσξγνί ζηηο θαιιηεξγεηηθέο ηνπο ηερληθέο, ψζηε λα παξακέλνπλ ζην πιαίζην ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. Δπηβάιινπλ, επίζεο, ηε ιεηηνπξγία ζπζηεκάησλ ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηηο ρψξεο ηεο Δ.Δ: θάζε θξάηνο-κέινο νθείιεη λα νξίζεη ζε εζληθφ επίπεδν κηα αξκφδηα αξρή ειέγρνπ, ε νπνία επηβιέπεη ηε δηαδηθαζία πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ (ε νπνία κπνξεί λα αλαηεζεί ζε δεκφζηεο ππεξεζίεο ή ηδησηηθνχο θνξείο εγθεθξηκέλνπο απφ ηελ Δζληθή Αξρή Διέγρνπ). ε αληίζεζε κε ηνπο παξαπάλσ Καλνληζκνχο, ν Καλ. (ΔΟΚ) 2078/92 δελ αλαθέξεηαη απνθιεηζηηθά ζηε βηνινγηθή γεσξγία, αιιά απνηειεί έλα απφ ηα ιεγφκελα ζπλνδεπηηθά κέηξα ηεο ΚΑΠ, αθνξά δε θηιηθέο πξνο ην πεξηβάιινλ κεζφδνπο γεσξγηθήο παξαγσγήο. Έηζη, θαη κε δεδνκέλε ηελ πνιπκνξθία ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο θαη ηηο δηαθνξεηηθέο δηαξζξψζεηο ζηα θξάηε-κέιε, ε εθαξκνγή ηνπ Καλνληζκνχ πξαγκαηνπνηείηαη κέζα απφ ζπγθεθξηκέλα εζληθά πξνγξάκκαηα πνπ ππνβάιινπλ ηα θξάηε-κέιε (Πάληδηνο θαη Σδνπβειέθαο, 2000) Ζ εκεξηλά ΚαηΪζηαζε ηνπ θιϊδνπ ησλ Βηνθαιιηεξγεηώλ ζηελ Δπξώπε ηηο αξρέο ηνπ 2000, ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε καδί κε έμη ππφ έληαμε ηφηε ρψξεο θαη ηηο ρψξεο E.F.T.A. (European Fair Trade Association - Δπξσπατθή Εώλε Διεύζεξσλ Σπλαιιαγώλ) θαηαγξάθεθαλ πάλσ απφ γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο βηνινγηθήο γεσξγίαο πνπ θαηείραλ θαη θαιιηεξγνχζαλ βηνινγηθά πεξηζζφηεξν απφ ζηξέκκαηα, αξηζκνί πνπ αληηζηνηρνχζαλ ζην 2% πεξίπνπ ηεο γεσξγηθήο έθηαζεο θαη ζρεδφλ ην 1,5% ησλ γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ. ηηο πεξηζζφηεξεο επξσπατθέο ρψξεο ε βηνινγηθή γεσξγία αλαπηχρζεθε γξήγνξα ηδηαίηεξα κεηά ην χκθσλα κε επίζεκα ζηνηρεία ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαηά ηελ δεθαεηία

24 δεθαπιαζηάζηεθαλ νη εθηάζεηο ησλ αγξνθηεκάησλ πνπ θαιιηεξγνχληαη κε ηηο αξρέο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. Δίλαη θαλεξφ φηη ην ελδηαθέξνλ ησλ θαηαλαισηψλ έδσζε ηδηαίηεξε ψζεζε θαζψο πεξίπνπ ηα κηζά βηνινγηθά πξντφληα πνπ παξάγνληαη ζε νιφθιεξν ηνλ θφζκν πσινχληαη ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε. ήκεξα, ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαιιηεξγνχληαη βηνινγηθά ζηξέκκαηα (ην 3% ηεο θαιιηεξγνχκελεο έθηαζεο ζηελ εθεί πεξηνρή) απφ πεξίπνπ παξαγσγνχο (2,04% ησλ παξαγσγψλ). Αλ ζηελ έθηαζε απηή πξνζηεζεί εθείλε ησλ ππφ έληαμε ρσξψλ ζηξέκκαηα, ην ζχλνιν ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θηάλεη ηα ζηξέκκαηα ελψ ζην ζχλνιν ησλ επξσπατθψλ ρσξψλ θηάλεη ηα ζηξέκκαηα. Ζ εηθφλα πνπ παξνπζηάδνπλ πνιιέο επξσπατθέο ρψξεο δηαθέξεη ζεκαληηθά. ηελ Απζηξία θαιιηεξγείηαη βηνινγηθά ην 13,53% ηεο θαιιηεξγνχκελεο γεο, ζηελ Γεξκαλία κφιηο ην 4,52%, ζηελ Διβεηία ην 11,33% θαη ζην Ληρηελζηάηλ ην 26,4%. Πάλσ απφ ην 25% ηεο έθηαζεο πνπ θαιιηεξγείηαη βηνινγηθά ζηελ Δπξψπε βξίζθεηαη επί ηηαιηθνχ εδάθνπο ( ζηξ.), αθνινπζεί ε Γεξκαλία ( ζηξ.), ε Ηζπαλία ( ζηξ.) θαη ε Μεγάιε Βξεηαλία ( ζηξ.). Αμηνζεκείσην είλαη ην γεγνλφο φηη, κε βάζε ην πνζνζηφ (%) ηεο έθηαζεο πνπ θαιιηεξγείηαη κε βηνινγηθφ ηξφπν ζην ζχλνιν ηεο γεσξγηθήο γεο, ηηο πξψηεο 8 ζέζεηο παγθνζκίσο θαηαιακβάλνπλ Δπξσπατθέο ρψξεο (Γξάθεκα 2.3.). ΓξΪθεκα 2.3.: Οη 10 ζεκαληηθόηεξεο ρώξεο κε βάζε ην πνζνζηό (%) ηεο θαιιηεξγνύκελεο κε βηνινγηθό ηξόπν έθηαζεο ζην ζύλνιν ηεο γεσξγηθήο ηνπο έθηαζεο. Πεγή: Yussefi and Willer,

25 2.4. Ζ Βηνινγηθά Γεσξγέα ζηελ ΔιιΪδα Θεζκηθό Πιαέζην Λεηηνπξγέαο Ζ Διιάδα, ζε αληίζεζε κε άιια θξάηε-κέιε ηεο Δ.Δ. (φπνπ ην λνκνζεηηθφ πιαίζην γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία επηηάρπλε ηνπο ξπζκνχο κηαο ήδε ππάξρνπζαο δπλακηθήο ζην ρψξν ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ), απνηειεί θιαζηθή πεξίπησζε φπνπ ην πξναλαθεξφκελν ζεζκηθφ πιαίζην ηεο Δ.Δ. ζηελ θπξηνιεμία επέβαιε ηελ θαζηέξσζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη ηελ απνπεξηζσξηνπνίεζε ηεο. Παξά ηελ χπαξμε πξψηκσλ πξνζπαζεηψλ αηνκηθψλ βηνθαιιηεξγεηψλ ή νκάδσλ παξαγσγψλ (θπξίσο ζηαθηδνπαξαγσγψλ/ειαηνπαξαγσγψλ ζηελ Αηγηαιεία θαη ειαηνπαξαγσγψλ ζηε Μεζζεληαθή Μάλε), νη ππεξεζίεο ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο δελ είραλ αζρνιεζεί θαζφινπ κε ην ζέκα ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο πξηλ εθδνζεί ν Καλ. (ΔΟΚ) 2092/91. Χζηφζν, ε θαζηέξσζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ηεο Δ.Δ. ππνρξέσζε ηηο ειιεληθέο αξρέο ζε κηα δηαδηθαζία πξνζαξκνγήο ζηα φζα απηφ επηβάιιεη. Έηζη, ην ζεζκηθφ πιαίζην πνπ δηέπεη ηε βηνινγηθή γεσξγία ζηελ Διιάδα εμαληιείηαη ζήκεξα ζε κηα ηππηθή εθαξκνγή (ππνρξεσηηθή άιισζηε) ησλ ζρεηηθψλ θαλνληζκψλ, κε θαλεξή ηελ απνπζία θάπνηαο γεληθφηεξεο ζηξαηεγηθήο γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ εγρψξηνπ ηνκέα ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. Γεδνκέλνπ φηη ην πιαίζην απηφ έρεη αλαιπζεί δηεμνδηθά θαη επαλεηιεκκέλα (έθθαο, Γίθαξνο, Σακπνχθνπ, Μαληάηεο, Μπίζηε, 1997), εδψ ζα πεξηνξηζηνχκε λα ζθηαγξαθήζνπκε ελ ζπληνκία ηηο βαζηθέο ηνπ παξακέηξνπο. Σν πιαίζην απηφ ινηπφλ πεξηιακβάλεη βαζηθά δχν λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπο θαλνληζκνχο: α) Καλ. (ΔΟΚ) 2092/91 πεξί ηνπ βηνινγηθνύ ηξόπνπ παξαγσγήο γεσξγηθώλ πξντόλησλ θαη ησλ ζρεηηθώλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντόληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο, θαη β) Καλ. (ΔΟΚ) 2078/92 ζρεηηθά κε κεζόδνπο γεσξγηθήο παξαγσγήο πνπ ζπκκνξθώλνληαη κε ηηο απαηηήζεηο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαζώο θαη κε ηε δηαηήξεζε ηνπ θπζηθνύ ρώξνπ. Ο πξψηνο θαλνληζκφο θαζνξίδεη ηηο βαζηθέο πξνδηαγξαθέο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο - δειαδή ηηο απνιχησο απαξαίηεηεο πξνυπνζέζεηο πνπ νθείινπλ λα ηεξνχλ νη γεσξγνί ζηηο θαιιηεξγεηηθέο ηνπο ηερληθέο ψζηε λα παξακέλνπλ ζην πιαίζην ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. Δπηβάιιεη επίζεο ηε ιεηηνπξγία ζπζηεκάησλ ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηηο ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Κάζε θξάηνο-κέινο νθείιεη λα νξίζεη ζε εζληθφ επίπεδν, κία αξκφδηα αξρή ειέγρνπ, ε νπνία επηβιέπεη ηε δηαδηθαζία πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ (ε νπνία κπνξεί λα αλαηεζεί ζε δεκφζηεο ππεξεζίεο ή ηδησηηθνχο θνξείο εγθεθξηκέλνπο απφ ηελ εζληθή αξρή ειέγρνπ). ε αληίζεζε κε ηνλ πξψην θαλνληζκφ, ν δεχηεξνο δελ αλαθέξεηαη απνθιεηζηηθά ζηε βηνινγηθή γεσξγία αιιά απνηειεί έλα απφ ηα ιεγφκελα ζπλνδεπηηθά κέηξα ηεο Κνηλήο Αγξνηηθήο Πνιηηηθήο (Κ.Α.Π.), αθνξά δε γεληθά θηινπεξηβαιινληηθέο κεζφδνπο γεσξγηθήο παξαγσγήο. Έηζη, θαη κε δεδνκέλε ηελ πνιπκνξθία ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο θαη ηηο δηαθνξεηηθέο δηαξζξψζεηο ζηα θξάηε-κέιε, ε εθαξκνγή ηνπ θαλνληζκνχ πξαγκαηνπνηείηαη κέζα απφ ζπγθεθξηκέλα εζληθά πξνγξάκκαηα πνπ ππνβάιινπλ ηα θξάηε-κέιε. Σν πξναλαθεξφκελν ζεζκηθφ πιαίζην έρεη θαηά θαηξνχο θαηεγνξεζεί γηα δηάθνξεο ξπζκίζεηο ηνπ, φπσο ρακειέο πξνδηαγξαθέο ή παξαιείςεηο ζηνλ θαζνξηζκφ ησλ επηηξεπφκελσλ βηνινγηθψλ πξαθηηθψλ. Παξφια απηά, είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ, θαζψο ζεζπίδεη κε λνκνζεηηθή ξχζκηζε ηνλ βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο ζηελ Δ.Δ. δηαθνξνπνηψληαο ηε βηνινγηθή απφ ηε ζπκβαηηθή γεσξγία θαη θαζηεξψλεη πνιηηηθέο επηδνηήζεσλ ζηνπο βηνθαιιηεξγεηέο ζην πιαίζην ησλ ζπλνδεπηηθψλ κέηξσλ ηεο Κ.Α.Π. Απνηειεί ινηπφλ βάζε γηα ηνπο βηνθαιιηεξγεηέο ηεο Δ.Δ. γηα ηε ιεηηνπξγεζψ ησλ βηνινγηθψλ εθκεηαιιεχζεψλ ηνπο θαη απηφ απνηειεί πξσηνπνξία γηα ηελ παγθφζκηα αγνξά βηνινγηθψλ πξντφλησλ. πσο ήηαλ θπζηθφ, ε δεκηνπξγία απηνχ ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ νδήγεζε ζε κία «έθξεμε» ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ ζηηο ρψξεο ηηο Δ.Δ. θαη ζηελ ηαρχηαηε δηάδνζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ηνπιάρηζηνλ ζε επίπεδν κηθξψλ θαη κεζαίσλ παξαγσγψλ (γηα ηε δηαρξνληθή εμέιημε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ζηελ Δ.Δ. βιέπε Lampkin, Γίθαξνο, Μαληάηεο, 1997). ε αληίζεζε κε ηελ ππφινηπε Δπξψπε, ζηελ Διιάδα επηβιήζεθε ε θαζηέξσζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο κε ηελ εθαξκνγή ηνπ πξναλαθεξφκελνπ 25

26 πιαηζίνπ. Έηζη ινηπφλ θαζηεξψζεθαλ θάπνηα ηππηθά κέηξα, ρσξίο ηδηαίηεξε ζηξαηεγηθή γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ εγρψξηνπ ηνκέα βηνινγηθήο γεσξγίαο. πγθεθξηκέλα: ε εθαξκνγή ηνπ Καλ. Δ.Δ. 2092/91 ζπζηήζεθε (κε ηελ ππνπξγηθή απφθαζε /91, ΦΔΚ Β 980) ην «Γξαθείν Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ Φπηηθήο Πξνέιεπζεο» ζηελ θεληξηθή ππεξεζία ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο, σο ε αξκφδηα εζληθή αξρή γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ ελ ιφγσ θαλνληζκνχ ζηελ Διιάδα. ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ γξαθείνπ πεξηιακβάλεηαη ε εθπξνζψπεζε ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο ζηα φξγαλα ηεο Δ.Δ., ε ελεκέξσζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ Γηεπζχλζεσλ Γεσξγίαο αιιά θπξίσο ν έιεγρνο θαη ε επνπηεία ηνπ εζληθνχ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Σν ζχζηεκα ειέγρνπ-πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαζνξίζηεθε κε ηελ ππνπξγηθή απφθαζε /93 (ΦΔΚ Β 402), κε ηελ νπνία: εγθαζηδξύεηαη ζύζηεκα ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο ησλ βηνινγηθώλ πξντόλησλ, ην νπνίν δηαρεηξίδνληαη εγθεθξηκέλνη ηδησηηθνί θνξείο, νη νπνίνη επηβιέπνληαη από ηελ αξκόδηα θεληξηθή ππεξεζία ηνπ Υπνπξγείνπ Γεσξγίαο, σο αξκόδηα εζληθή αξρή. Με βάζε απηφ ην πιαίζην, ζήκεξα ιεηηνπξγνχλ ζηελ Διιάδα έληεθα (11) ηδησηηθνί πηζηνπνηεηηθνί νξγαληζκνί κε ηηο επσλπκίεο: ΓΖΧ, ΦΤΗΟΛΟΓΗΚΖ Δ.Π.Δ., ΒηνΔιιάο Α.Δ., Qways - Γηαδξνκέο Πνηφηεηαο Α.Δ., a Cert Α.Δ., IRIS - Υαηδεδάθεο & ΗΑ Δ.Δ., Green Control - Πξάζηλνο Έιεγρνο - Θσκάο Μηζαειίδεο Ο.Δ., ΓΔΧΣΔΥΝΗΚΟ ΔΡΓΑΣΖΡΗΟ Α.Δ. Lacon Ηλζηηηνχην Πνηφηεηαο Δ.Π.Δ., GMCert - Μεζνγεηαθή Πηζηνπνίεζε θαη Φηιηθή Πηζηνπνίεζεο Α.Δ., νη νπνίεο αζθνχλ ηερληθνχο ειέγρνπο θαη παξέρνπλ πηζηνπνίεζε ζην ζχλνιν ησλ Διιήλσλ βηνθαιιηεξγεηψλ. ε εθαξκνγή ηνπ Καλ. Δ.Δ. 2078/92, ε Γηεχζπλζε Υσξνηαμίαο θαη Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο (σο ππεχζπλε εζληθή αξρή γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ θαλνληζκνχ απηνχ ζηελ Διιάδα) έρεη θαηαξηίζεη - κεηαμχ θαη άιισλ πξνγξακκάησλ ελίζρπζεο θηινπεξηβαιινληηθψλ γεσξγηθψλ πξαθηηθψλ - θαη εθαξκφδεη απφ ην 1995 πξφγξακκα ζηξεκκαηηθψλ επηδνηήζεσλ ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ. Οη εληαζζφκελνη ζην πξφγξακκα επηδνηήζεσλ βηνθαιιηεξγεηέο ππνγξάθνπλ ζρεηηθή ζχκβαζε ζηηο πεξηθεξεηαθέο δηεπζχλζεηο ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο ε νπνία πεξηιακβάλεη, κεηαμχ ησλ άιισλ, ηελ ππνρξέσζε λα εθαξκφδνπλ βηνθαιιηεξγεηηθέο κεζφδνπο ζηελ εθκεηάιιεπζή ηνπο επί πέληε (5) ρξφληα (κε ηελ ππνρξέσζε λα επηζηξέςνπλ φιε ηελ επηδφηεζε πνπ εηζέπξαμαλ εάλ δηαθφςνπλ λσξίηεξα), λα δηαηεξνχλ ζπκθσλεηηθφ κε έλαλ απφ ηνπο ππάξρνληεο πηζηνπνηεηηθνχο νξγαληζκνχο γηα ηνλ πεξηνδηθφ έιεγρφ ηνπο θαη λα δηαηεξνχλ αξρείν ηεο βηνθαιιηεξγεηηθήο ηνπο δξαζηεξηφηεηαο, δειαδή, εκεξνιφγην εξγαζηψλ, απνδείμεηο, ηηκνιφγηα, θ.ιπ. Ζ ρξεκαηηθή ελίζρπζε ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ δηαθνξνπνηείηαη αλάινγα κε ην είδνο ηεο θαιιηέξγεηαο θαη ηελ ηνπνζεζία ηεο εθκεηάιιεπζεο (ζε πεξηνρή νηθνινγηθά επαίζζεηε ή φρη). Χζηφζν ε δεχηεξε δηάθξηζε είλαη κάιινλ ζπκβνιηθή, αθνχ ε δηαθνξά ζην χςνο ηεο επηδφηεζεο κεηαμχ νηθνινγηθά επαίζζεησλ θαη ινηπψλ πεξηνρψλ είλαη ακειεηέα. Δπηπξφζζεηα, ν ηξφπνο ππνινγηζκνχ ηεο επηδφηεζεο γίλεηαη αλά ζηξέκκα θαιιηέξγεηαο ζχκθσλα κε ηε γεληθφηεξε θαηεχζπλζε ηεο Κ.Α.Π. γηα άκεζεο εληζρχζεηο ζηνπο παξαγσγνχο θαη κε ζηφρν ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο εληαηηθνπνίεζεο, ησλ πιενλαζκάησλ θαη ησλ ππεξβάζεσλ ζην θφζηνο ηεο Κ.Α.Π. - ζηα νπνία έρεη ζπρλά θαηαιήμεη ε θιαζζηθή επηδφηεζε ζηελ ηηκή ηεο παξαγφκελεο πνζφηεηαο. Έηζη, ε βηνθαιιηέξγεηα επηδνηείηαη σο ελαιιαθηηθφο ηξφπνο παξαγσγήο αλεμάξηεηα απφ ηελ απφδνζε θαη ηελ πνηφηεηα ησλ πξντφλησλ ηεο (Φσηφπνπινο θαη Κξπζηάιιεο, 2003) Ζ εκεξηλά ΚαηΪζηαζε ηνπ ΚιΪδνπ ησλ Βηνθαιιηεξγεηώλ ζηελ ΔιιΪδα ηελ Διιάδα ν θιάδνο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο βξίζθεηαη ήδε ζηελ ηξίηε δεθαεηία ηνπ. Ζ βηνινγηθή γεσξγία ζηελ Διιάδα έθαλε ηελ εκθάληζή ηεο κε «επίζεκν ηξφπν» ην 1994, φηαλ θαηαγξάθεθαλ ζηξέκκαηα θαιιηεξγνχκελα κε βηνινγηθφ ηξφπν, πνπ αληηπξνζψπεπαλ πνζνζηφ κφιηο 0,03% ηεο ζπλνιηθήο θαιιηεξγνχκελεο έθηαζεο. Έθηνηε άξρηζε κηα πεξίνδνο ηαρχηαηεο αλάπηπμεο κε απνηέιεζκα ην 2003 ε ζπλνιηθή έθηαζε κε βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο ζηε ρψξα καο λα αλέξρεηαη ζε ζηξέκκαηα πνπ αληηζηνηρεί ζην 1,15% ηεο ζπλνιηθήο γεσξγηθήο έθηαζεο (Τ.Α.Α.&Σ., 2003). Με βάζε ηα δηαζέζηκα ζηαηηζηηθά δεδνκέλα (ηα νπνία πξνο ην παξφλ πεξηιακβάλνπλ κφλν έλα εηήζην κεηξψν Διιήλσλ βηνθαιιηεξγεηψλ θαη ηηο θαιιηεξγνχκελεο θαηά πεξηθέξεηα θαη θαηά θαιιηέξγεηα εθηάζεηο), σο γλσξίζκαηα ηνπ θιάδνπ ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ ζα κπνξνχζαλ λα πξνζδηνξηζηνχλ ηα εμήο: 26

27 i. έληνλα απμεηηθή ηάζε ησλ θαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ, ii. ραξαθηεξηζηηθή γεσγξαθηθή αληζνθαηαλνκή ησλ βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελσλ εθκεηαιιεχζεσλ θαη iii. πεξηνξηζκέλε ζε παξαγφκελα πξντφληα ζχλζεζε ηεο ζπλνιηθήο βηνινγηθήο παξαγσγήο. πγθεθξηκέλα, ε πνξεία ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ζηελ Διιάδα, θαηά ηελ πεληαεηία ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλνπο ξπζκνχο επέθηαζεο ησλ βηνθαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ, αιιά θαη έληαμεο λέσλ βηνθαιιηεξγεηψλ. ην δηάζηεκα απηφ, ε ζπλνιηθή βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελε έθηαζε ζηε ρψξα παξνπζίαζε κέζν εηήζην ξπζκφ αχμεζεο άλσ ηνπ 100%. Αλάινγνη ήηαλ θαη νη ξπζκνί έληαμεο λέσλ βηνθαιιηεξγεηψλ. Μεηά ην 1998 ν ξπζκφο απηφο παξνπζίαζε κηα ζεκαληηθή ειάηησζε, παξέκεηλε φκσο ζεηηθφο, θαη έηζη πιένλ ν ζπλνιηθφο αξηζκφο βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελσλ ζηξεκκάησλ απμάλεηαη εηεζίσο θαηά 25%. Γεσγξαθηθά, ε έσο ηψξα εμάπισζε ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ παξνπζηάδεη έληνλε αληζνθαηαλνκή. Πεξηνξίδεηαη ζε ιίγεο ζρεηηθά πεξηθέξεηεο θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ ζχιαθεο βηνθαιιηεξγεηψλ ζε κηθξφ αξηζκφ λνκψλ κέζα ζηηο πεξηθέξεηεο απηέο. Έηζη, ε Πεινπφλλεζνο ζπγθεληξψλεη νπζηαζηηθά πεξηζζφηεξεο απφ ηηο κηζέο εθηάζεηο θαη βηνθαιιηεξγεηέο, ελψ αθνινπζνχλ ε ηεξεά Διιάδα, ε Κξήηε θαη ηα Ηφληα Νεζηά. Σν έηνο 2003, νη βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελεο εθηάζεηο ήηαλ ζηξέκκαηα θαη απνηεινχζαλ ην 1,01% ηεο ζπλνιηθά θαιιηεξγνχκελεο γεο ζηελ Διιάδα, ελψ ην 2004, ε βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελε γε έθηαζε ηα ζηξέκκαηα, παξνπζηάδνληαο κηα κεγάιε αχμεζε ηεο ηάμεο ησλ ζηξεκκάησλ θαη θηάλνληαο ζε πνζνζηφ ην 1,5% ηεο ζπλνιηθά θαιιηεξγνχκελεο γεο ζηε ρψξα καο (Πίλαθαο 2.1.). Ζ ζπλνιηθά βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελε έθηαζε ζηελ Διιάδα, καδί κε ηνπο βνζθνηφπνπο θαιχπηεη ζηξέκκαηα, θαηά ην έηνο Μφλνλ κεηαμχ ησλ εηψλ 2001 θαη 2002 εκθαλίζηεθε κηα κηθξή κείσζε ηφζν ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ, φζν θαη ησλ ζπλνιηθψλ βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ, νη νπνίεο ειαηηψζεθαλ θαηά 5,1% θαη απηφ πηζαλά νθείιεηαη ζε δπζιεηηνπξγία ηνπ πξνγξάκκαηνο νηθνλνκηθψλ εληζρχζεσλ απφ ηελ ΔΔ. Σα ηειεπηαία ρξφληα ε θαηάζηαζε έρεη νκαινπνηεζεί θαη φπσο απνηππψλεηαη θαη απφ ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία ησλ ηξηψλ ζπλερφκελσλ ηειεπηαίσλ εηψλ, νη βηνθαιιηεξγεηέο έρνπλ αξρίζεη λα εμνηθεηψλνληαη κε ηε ιεηηνπξγία ηνπ φινπ ζπζηήκαηνο θαη ηηο απαηηήζεηο ησλ βηνινγηθψλ θαιιηεξγεηψλ. Πέλαθαο 2.1.: Ζ εμέιημε ηεο βηνινγηθά θαιιηεξγνύκελεο έθηαζεο ζηελ Διιάδα αλά έηνο. ΔΣΟ ΔΚΣΑΗ (ζηρέκκαηα) Πεγή: ηαηηζηηθά δεδνκέλα Τ.Α.Α.&Σ. 27

28 ΓξΪθεκα 2.4.: Ζ εμέιημε ηεο βηνινγηθά θαιιηεξγνύκελεο έθηαζεο ζηελ Διιάδα αλά έηνο. Πεγή: ηαηηζηηθά δεδνκέλα Τ.Α.Α.&Σ. Οη θπξηφηεξεο βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο ζηελ Διιάδα θαη ην αληίζηνηρν πνζνζηφ ηνπο επί ηνπ ζπλφινπ ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ θαηά θζίλνπζα ζεηξά είλαη (Γξάθεκα 2.5. θαη 2.6.): ηεο ειηάο κε πνζνζηφ 47,5% ησλ ζηηεξψλ, κε πνζνζηφ 23% ηεο ακπέινπ κε πνζνζηφ 6,1 % ησλ εζπεξηδνεηδψλ κε πνζνζηφ 3,8% Ζ αχμεζε ησλ βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ ησλ αλσηέξσ θπξηφηεξσλ θαιιηεξγεηψλ θαηά ην έηνο 2004 ζε ζρέζε κε ην 2003 ήηαλ: ηεο ειηάο κε πνζνζηφ 48,8% ηεο ακπεινθαιιηέξγεηαο κε πνζνζηφ 4,3% ησλ ζηηεξψλ κε πνζνζηφ πνπ έθηαζε ην 98,1% Οη εκπιεθφκελνη κε ηε βηνινγηθή γεσξγία-θηελνηξνθία παξαγσγνί, κεηαπνηεηέο θαη εηζαγσγείο, θαηά ην έηνο 2004 έθηαζαλ ηνπο απφ πνπ ήηαλ ην 2003, παξνπζηάδνληαο κηα αχμεζε ηεο ηάμεο ηνπ 44,8%. ηφρνο ηεο Διιάδαο είλαη λα βνεζήζεη ζηελ πεξαηηέξσ αχμεζε ησλ βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ, γη απηφ δεκηνπξγήζεθε θαη ε Γ/λζε Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ζην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ, ζην ηέινο ηνπ Δπηπιένλ, ε δηάδνζε ηεο ηδέαο κηαο γεσξγίαο απαιιαγκέλεο απφ ππνιείκκαηα θπηνθαξκάθσλ θαη βειηησηηθψλ, ε νπνία ρξεζηκνπνηεί ελαιιαθηηθέο κεζφδνπο παξαγσγήο θαη αληηκεηψπηζεο ερζξψλ θαη ζξέςεο ησλ θπηψλ θαη ε νπνία βαζίδεηαη ζε παξαδνζηαθέο ηερληθέο, απνηειεί ζπλνιηθφ θέξδνο θαη αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο θαη ησλ ζπλζεθψλ δσήο ησλ αλζξψπσλ, βειηίσζε ησλ παξαγνκέλσλ πξντφλησλ θαη πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. 28

29 ΓξΪθεκα 2.5.: Σπλνιηθά θαιιηεξγνύκελε έθηαζε ησλ θπξηόηεξσλ βηνινγηθώλ θαιιηεξγεηώλ ζηελ Διιάδα αλά έηνο. Ελιά Άμπελος Εζπεριδοειδή ΕΤΟΣ 1994 Πεγή: ηαηηζηηθά δεδνκέλα Τ.Α.Α.&Σ. ΓξΪθεκα 2.6.: Οη θπξηόηεξεο βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο ζηελ Διιάδα. Πεγή: ηαηηζηηθά δεδνκέλα Τ.Α.Α.&Σ. 29

30 Ζ βηνινγηθή θηελνηξνθία άξρηζε λα αλαπηχζζεηαη ζηελ Διιάδα κεηά ηελ είζνδν ζε ηζρχ ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 1804/99 ηνπ πκβνπιίνπ γηα ηε ζπκπιήξσζε γηα ηα θηελνηξνθηθά πξντφληα, ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 πεξί ηνπ Βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο. Ζ Διιάδα παξνπζηάδεη ζπγθξηηηθφ πιενλέθηεκα ζε ζρέζε κε άιιεο ρψξεο, φζν αθνξά ηελ βηνινγηθή θηελνηξνθία, ιφγσ ησλ επλντθψλ εδαθνθιηκαηηθψλ ζπλζεθψλ, ησλ πινχζησλ θπζηθψλ πφξσλ ησλ νξεηλψλ θαη εκηνξεηλψλ πεξηνρψλ θαη ηεο εθαξκνγήο ηεο εθηαηηθήο θηελνηξνθίαο ε νπνία κπνξεί εχθνια λα κεηαηξαπεί ζε βηνινγηθή. Ζ βηνινγηθή θηελνηξνθία είλαη άκεζα ζπλδεδεκέλε κε ηελ βηνινγηθή γεσξγία, επεηδή νη δηαηξνθηθέο αλάγθεο ησλ δψσλ εθηφο απφ ηελ βφζθεζε θαιχπηνληαη θαη κε βηνινγηθέο δσνηξνθέο. Σν ζχζηεκα δψα-θπηά είλαη αιιεινεμαξηψκελν θαη ε πξνζηαζία ηνπ έρεη σο απψηεξν ζθνπφ ηελ βηψζηκε αλάπηπμε. ην Γξάθεκα 2.7. πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεηαη ην κεξίδην ζπκκεηνρήο (%) θάζε είδνπο δψνπ βηνινγηθήο εθηξνθήο, ζην ζχλνιν ησλ βηνινγηθά εθηξεθφκελσλ δψσλ γηα ην έηνο Σν κεγαιχηεξν κεξίδην ζηελ βηνινγηθή εθηξνθή θαηέρνπλ νη αίγεο κε πνζνζηφ 49% θαη αθνινπζνχλ ηα πξφβαηα κε πνζνζηφ 30% θαη ηα πνπιεξηθά κε πνζνζηφ 16%. Ο αξηζκφο ησλ δψσλ πνπ εθηξέθνληαη ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο παξαγσγήο ηνπ Καλνληζκνχ 2092/91 απμάλεηαη ζπλερψο ηα ηειεπηαία ρξφληα. ην Γηάγξακκα 2.1. πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεηαη ε κεηαβνιή ηνπ αξηζκνχ ησλ δψσλ βηνινγηθήο εθηξνθήο, γηα θάζε είδνο δψνπ θαη γηα ηα 3 ρξφληα πσο θαίλεηαη θαη ζην δηάγξακκα ν αξηζκφο ησλ βηνινγηθά εθηξεθφκελσλ αηγψλ θαη πξνβάησλ παξνπζηάδεη απμεηηθή ηάζε ηα ηειεπηαία ρξφληα ( ). ΓξΪθεκα 2.7.: Μεξίδην ζπκκεηνρήο (%) θάζε είδνπο δώνπ βηνινγηθήο εθηξνθήο, ζην ζύλνιν ησλ βηνινγηθά εθηξεθόκελσλ δώσλ γηα ην έηνο Πεγή: ηαηηζηηθά δεδνκέλα Τ.Α.Α.&Σ. 30

31 ΓηΪγξακκα 2.1.: Μεηαβνιή ηνπ αξηζκνύ ησλ δώσλ βηνινγηθήο εθηξνθήο, γηα θάζε είδνο δώνπ θαη γηα ηα 3 ρξόληα Αίγες Βοοειδή Πρόβαηα Χοίροι Μελίζζια Ποσλερικά Εμέιημε τνπ αξηζκνύ τωλ δώωλ βηνινγηθήο εθτξνφήο Αξηζκόο δώωλ Έτνο Πεγή: ηαηηζηηθά δεδνκέλα Τ.Α.Α.&Σ. Ζ βηνινγηθή θηελνηξνθία εθηφο απφ ην γεγνλφο φηη απνηειεί κία κέζνδν παξαγσγήο βηνινγηθψλ πξντφλησλ δσηθήο πξνέιεπζεο (θξέαο, γαιαθηνθνκηθά πξντφληα, απγά), πξνζηαηεχεη ην πεξηβάιινλ, ζπκβάιεη ζηελ αεηθνξία ηνπ νηθνζπζηήκαηνο θαη είλαη πεγή εηζνδήκαηνο γηα ηνλ Έιιελα θηελνηξφθν. ζνλ αθνξά ηηο νηθνλνκηθέο εληζρχζεηο ζηε βηνινγηθή γεσξγία θαη θηελνηξνθία ήδε εθαξκφδνληαη ηα κέηξα 3.1 «Βηνινγηθή Γεσξγία» θαη 3.2 «Βηνινγηθή Κηελνηξνθία» ηνπ Άμνλα 3 «Γεσξγνπεξηβαιινληηθά κέηξα» ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (Δ.Π.Α.Α.) (Καλνληζκφο (ΔΚ) 1257/99 ηνπ πκβνπιίνπ γηα ηε ζηήξημε ηεο αγξνηηθήο αλάπηπμεο). Δπίζεο έρνπλ εγθξηζεί απφ ηελ Δ.Δ. δχν λέα κέηξα (κέηξν 6.1 θαη κέηξν 6.2) ζηα πιαίζηα ηνπ Δ.Π.Α.Α ζηνλ άμνλα 6 «Πνηφηεηα Σξνθίκσλ» πνπ αθνξνχλ : α) ρνξήγεζε ελίζρπζεο κέρξη 3000 επξψ / αλά έηνο θαη εθκεηάιιεπζε, επί κηα πεληαεηία, ε νπνία ζα θαιχπηεη ηα «ζηαζεξά θφζηε» έληαμεο ζην θαζεζηψο ειέγρνπ ηνπ Καλ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ γηα ηε Βηνινγηθή Γεσξγία. 31

32 β) ρνξήγεζε ελίζρπζεο ζε ελψζεηο παξαγσγψλ γηα δξαζηεξηφηεηεο πνπ απνβιέπνπλ ζηελ ελεκέξσζε ησλ θαηαλαισηψλ θαη ηελ πξνψζεζε βηνινγηθψλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ηξνθίκσλ. Σν χςνο ηεο ελίζρπζεο αλέξρεηαη ζε πνζνζηφ 70% ησλ επηιέμηκσλ δαπαλψλ, δειαδή ππάξρεη ίδηα ζπκκεηνρή 30% Ζ Δγρώξηα Αιπζέδα ΠξνζθνξΪο Πξντόλησλ Βηνινγηθάο Γεσξγέαο Ζ εγρψξηα αιπζίδα πξνζθνξάο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο εκθαλίδεη κηθξή αλάπηπμε θαζψο ε βηνινγηθή γεσξγία βξίζθεηαη αθφκα ζε πξψηκν ζηάδην. Ζ αιπζίδα πξνζθνξάο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ραξαθηεξίδεηαη απφ παξαδνζηαθά, κηθξήο δπλακηθφηεηαο θαη ζεκαζίαο θαλάιηα δηαλνκήο, ελψ είλαη αηζζεηή ε απνπζία κεζαίαο ή κεγάιεο θιίκαθαο επηρεηξεκαηηθψλ κνλάδσλ κεηαπνίεζεο θαη εκπνξίαο βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Δπίζεο, είλαη ζεκαληηθφ λα αλαθεξζεί ε έιιεηςε ελδηαθέξνληνο ησλ κεγάισλ κεηαπνηεηηθψλ κνλάδσλ θαη δηθηχσλ εκπνξίαο θαη δηαλνκήο ηξνθίκσλ ζπκβαηηθήο πξνέιεπζεο λα ζπκπεξηιάβνπλ βηνινγηθά πξντφληα ζηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπο. Ζ δηαλνκή ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ πξνο ηνπο ηειηθνχο θαηαλαισηέο γίλεηαη είηε απεπζείαο απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο βηνθαιιηεξγεηέο, είηε κέζσ: α) ιατθψλ αγνξψλ, β) κηθξνχ αξηζκνχ ρνλδξεκπφξσλ/εηζαγσγέσλ, γ) κηθξνχ αξηζκνχ θαηαζηεκάησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ή πγηεηλήο δηαηξνθήο θαη δ) ζπλεηαηξηζκψλ θαη νκάδσλ βηνθαιιηεξγεηψλ. χκθσλα κε ζηνηρεία ησλ Οξγαληζκψλ Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ, ηελ πεξίνδν 1995 ε αιπζίδα πξνζθνξάο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηε ρψξα πεξηειάκβαλε: νθηψ (8) θαηαζηήκαηα ιηαληθήο πψιεζεο, ηα νπνία αζρνινχληαλ επίζεο κε ην ρνλδξεκπφξην αιιά θαη ηηο εηζαγσγέο, κία (1) κνλάδα κεηαπνίεζεο θαη δχν (2) εκεξήζηεο ιατθέο αγνξέο θάζε εβδνκάδα ζηελ πεξηνρή ηεο πξσηεχνπζαο (Φσηφπνπινο, 1995). Σν εμσηεξηθφ εκπφξην δηεμάγεηαη απφ ειάρηζηεο ηδησηηθέο επηρεηξεκαηηθέο κνλάδεο θαη νξηζκέλεο δπλακηθέο ζπλεηαηξηζηηθέο νξγαλψζεηο θαη νκάδεο βηνθαιιηεξγεηψλ. Οη εμαγσγέο πεξηιακβάλνπλ θαηά θχξην ιφγν ειαηφιαδν, ζηαθίδα θαη κέρξη πξφηηλνο βακβάθη. ε απνζπαζκαηηθή βάζε γίλνληαη επίζεο εμαγσγέο κηθξνπνζνηήησλ εζπεξηδνεηδψλ, θξαζηνχ θαη θεπεπηηθψλ. ηελ πεξίπησζε ηνπ ειαηνιάδνπ ππάξρνπλ 8-9 ζπλνιηθά εηαηξείεο πνπ ζπγθεληξψλνπλ ηε κεγαιχηεξε πνζφηεηα ηεο εγρψξηαο βηνινγηθήο παξαγσγήο, ηελ νπνία ηππνπνηνχλ θαη εμάγνπλ ζε πνζνζηφ κεγαιχηεξν ηνπ 80%. Απφ ηηο βαζηθφηεξεο επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζην εζσηεξηθφ αιιά θπξίσο ζην εμσηεξηθφ εκπφξην βηνινγηθψλ πξντφλησλ είλαη ε ηδησηηθή εηαηξεία Bläuel ζηε Μεζζελία (ειαηφιαδν), ε Έλσζε Αγξνηηθψλ πλεηαηξηζκψλ Αηγηαιείαο (ειαηφιαδν, ζηαθίδα, εζπεξηδνεηδή), εκπνξηθέο πξνζπάζεηεο νκάδσλ βηνθαιιηεξγεηψλ ζηελ Κξήηε ( Αγξνπεξηβαιινληηθή Οκάδα Κξήηεο θαη BIO FORUM ζην ειαηφιαδν θαη ζηα ππαίζξηα θεπεπηηθά), ε εηαηξεία ΒΗΟ ΕΔΤ Α.Δ. ζηε Μεζζελία (νπσξνθεπεπηηθά αιιά θαη παξαγσγή βηνινγηθψλ ιηπαζκάησλ), θαζψο θαη ιίγνη ηδηψηεο ηππνπνηεηέο θαη νξηζκέλεο πξφηππεο βηνθαιιηεξγεηηθέο εθκεηαιιεχζεηο - ελδεηθηηθά αλαθέξνληαη ηα θηήκαηα ππξφπνπινπ (θξαζί), ηγάια (θξαζί), Φπιιάθε (ειαηφιαδν), κεηαμχ ησλ άιισλ (Φσηφπνπινο, 2000α). Οη εμαγσγηθέο απηέο πξνζπάζεηεο θαίλεηαη πξνο ην παξφλ λα εμαζθαιίδνπλ δηεμφδνπο ζηελ ηνπηθή παξαγσγή νξηζκέλσλ πεξηνρψλ (Αραΐα, Μεζζελία, Κξήηε). Γηεμάγνληαη σζηφζν απφ κηθξήο δπλακηθφηεηαο (γηα ηα επξσπατθά θαη δηεζλή δεδνκέλα) εμαγσγηθέο κνλάδεο, ρσξίο ζεκαληηθή ππνδνκή δηεζλνχο εκπνξίαο. πλεπψο έρνπλ θαηά βάζε απνζπαζκαηηθφ ραξαθηήξα θαη θάζε άιιν παξά δηαζθαιίδνπλ πξννπηηθέο δηαρξνληθήο δηείζδπζεο θαη εμαζθάιηζεο κεξηδίσλ ζε δηεζλείο αγνξέο. Οη εηζαγσγέο πεξηιακβάλνπλ πεξηνξηζκέλεο πνζφηεηεο κεηαπνηεκέλσλ πξντφλησλ δηαηξνθήο. Πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ηηο ιίγεο επηρεηξήζεηο ρνλδξηθνχ εκπνξίνπ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηε δηαθίλεζε νηθνινγηθψλ πξντφλησλ θαη δηαηίζεληαη ζηνπο θαηαλαισηέο δηακέζνπ ησλ θαηαζηεκάησλ ιηαληθήο πψιεζεο πξντφλησλ ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θαηαζηεκάησλ πγηεηλήο δηαηξνθήο (Καιδήο θαη Γαξδέιε, 1997). Μία ζρεκαηηθή πεξηγξαθή ηεο αιπζίδαο πξνζθνξάο ησλ πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο, φπσο πεξηγξάθεηαη παξαπάλσ, απεηθνλίδεηαη ζην Γηάγξακκα 2.2. ζνλ αθνξά ηηο εγρψξηεο ηηκέο ιηαληθήο πψιεζεο ησλ βηνινγηθά παξαγφκελσλ πξντφλησλ είλαη δχζθνιν λα ζρεκαηίζεη θαλείο ζαθή εηθφλα ζηελ παξνχζα θάζε. Με δεδνκέλε ηελ αλππαξμία κηαο νξγαλσκέλεο, δηαθξηηήο αγνξάο θαη ηε δηαθίλεζε ηεο βηνινγηθήο παξαγσγήο δηακέζνπ πεξηζσξηαθνχ 32

33 ραξαθηήξα θαλαιηψλ εκπνξίαο, νη ιηαληθέο ηηκέο πψιεζήο ηνπο είλαη θπζηθφ λα ζπλαξηψληαη κε δηαξζξσηηθνχο παξάγνληεο φπσο ε δηαζέζηκε πξνζθνξά θαη ν ηξφπνο πψιεζεο (απεπζείαο απφ παξαγσγνχο, ιηαλνπσιεηέο, θ.ιπ.), αιιά θαη δηάθνξνπο ζπγθπξηαθνχο παξάγνληεο. Μία πξψηε ελδεηθηηθή έξεπλα ζηελ πεξηνρή ηεο Αζήλαο ηελ πεξίνδν 1993 έδεημε κε εμαίξεζε ηε ζεκαληηθά πςειφηεξε ηηκή ελφο θξέζθνπ ιαραληθνχ (καξνχιη), νη ηηκέο ησλ δηαζέζηκσλ πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο παξνπζίαδαλ ζε γεληθέο γξακκέο πνιχ κηθξέο έσο αζήκαληεο δηαθνξέο ζε ζρέζε κε αληίζηνηρα ζπκβαηηθά πξντφληα (Κξαλίδεο, 1997). 33

34 ΓηΪγξακκα 2.2.: Ζ αιπζίδα πξνζθνξάο ησλ πξντόλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο ζηελ Διιάδα. ΑΣΟΜΙΚΟΙ ΒΙΟΚΑΛΛΙΕΡΓΘΣΕ ι ΟΜΑΔΕ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΙΔΙΩΣ. ΜΕΣΑΠΟΙΘΣΙΚΕ ΕΠΙΧΕΙΡΘΕΙ ι ΑΓΡΟΣΙΚΟΙ ΤΝ/ΜΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΘΕΙ ΧΟΝΔΡΙΚΘ ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΑΣΑΣΘΜΑΣΑ ΛΙΑΝ. ΠΩΛΘΘ ΛΑΪΚΕ ΑΓΟΡΕ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΕ ΕΙΑΓΩΓΕ ΕΞΑΓΩΓΕ Πεγή: Φσηφπνπινο, 2000α 34

35 3. ΝΟΜΟΘΔΣΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ Σν λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ δεκηνπξγήζεθε απφ ηελ Δπξσπατθή Κνηλφηεηα γηα ηελ δσηθή θαη ηελ θπηηθή βηνινγηθή παξαγσγή εληάζζεηαη ζε έλα γεληθφηεξν πιαίζην ηεο πνιηηηθήο πνηφηεηαο ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ. Ζ πνιηηηθή απηή, ε νπνία δεκηνπξγήζεθε ζηηο αξρέο ηνπ 90, αληαπνθξίλεηαη ζε κηα δήηεζε ζπλερψο πηεζηηθφηεξε ησλ επξσπαίσλ θαηαλαισηψλ ζε εμεηδηθεπκέλα πξντφληα, απέλαληη ζηελ νινέλα απμαλφκελε ηππνπνίεζε ησλ ζπκβαηηθψλ πξντφλησλ. Οη παξαγσγνί έρνπλ ηε δπλαηφηεηα εθφζνλ ηα πξντφληα ηνπο πιεξνχλ ηνπο φξνπο πνπ ηίζεληαη απφ ηελ επξσπατθή λνκνζεζία, λα επηδηψμνπλ κηα αλψηεξε πνηφηεηα ε νπνία ζα ζπκβάιιεη ζηελ θαιχηεξε αμηνπνίεζε ησλ πξντφλησλ ηνπο. Σα ελ ιφγσ πξντφληα κπνξνχλ πξάγκαηη λα ηχρνπλ, αλαιφγσο ηνπ δεζκνχ ηνλ νπνίν έρνπλ κε ηελ γεσγξαθηθή πεξηνρή απφ ηελ νπνία εχρνληαη λα πξνέξρνληαη δπν ελδείμεηο: ηελ πξνζηαηεπφκελε νλνκαζία πξνέιεπζεο θαη ηελ πξνζηαηεπφκελε γεσγξαθηθή έλδεημε. Μπνξνχλ επίζεο λα ηχρνπλ ηεο βεβαίσζεο ηδηνηππίαο (κε ηελ έλδεημε «εγγπεκέλε παξαδνζηαθή ζπεζηαιηηέ») πνπ αλαθέξεη φηη ηα πξντφληα έρνπλ ππνζηεί επεμεξγαζία ζχκθσλα κε κία παξαδνζηαθή κέζνδν. Ζ δεκηνπξγία ησλ θαζεζηψησλ απηψλ πξνζηαζίαο επηηξέπεη ηφζν ηε δεκηνπξγία κηαο νδνχ απνδνηηθήο νηθνλνκηθά γηα ηηο εθκεηαιιεχζεηο νη νπνίεο γεληθά έρνπλ πιεγεί απφ ζεκαληηθέο δηαξζξσηηθέο ειιείςεηο φζν θαη ηελ πξνζθνξά ζηνπο θαηαλαισηέο πξαγκαηηθά εηδηθψλ πξντφλησλ. Ζ βηνινγηθή γεσξγία εληάζζεηαη επίζεο ζε απηή ηε λέα πνιηηηθή, αθφκε θαη αλ δηαηεξεί ηελ ηδηνηππία ηεο, εθφζνλ πξψηνο ηεο ζηφρνο παξακέλεη ε πξνζηαζία θαη ε δηαθχιαμε ηνπ πεξηβάιινληνο. Τπφ απηέο ηηο παξαπάλσ ζπλζήθεο, ε ζέζπηζε ελφο λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ θάλεθε σο ην κέζνλ ην νπνίν ζα επέηξεπε ζηελ βηνινγηθή γεσξγία λα βξεη ηε ζέζε ηεο, θαηά αμηφπηζην ηξφπν, ζηελ πεξηνξηζκέλε αγνξά πνπ απνηεινχλ ηα πξντφληα πνηφηεηαο. Μηα λνκνζεηηθή πιαηζίσζε - ν θαλνληζκφο (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 - εγθξίζεθε επνκέλσο ζηα πιαίζηα ηεο Δπξσπατθήο Κνηλφηεηαο, ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 90. Ζ θίλεζε απηή, επίζεκεο αλαγλψξηζεο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο επεθηάζεθε ζηε ζπλέρεηα ζε δηάθνξεο άιιεο ρψξεο θαη αθνινπζήζεθε απφ πξσηνβνπιίεο ζε δηεζλέο επίπεδν. Άιισζηε ν θαλνληζκφο (ΔΟΚ ) αξηζ.2078/92 αλνίγεη λέεο δπλαηφηεηεο νηθνλνκηθήο ζηήξημεο ησλ νπνίσλ ε βηνινγηθή γεσξγία, ράξε ζηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο, κπνξεί λα πεηχρεη Καλνληζκόο (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιένπ ηεο 24εο Ηνπλένπ 1991 πεξέ ηνπ βηνινγηθνύ ηξόπνπ παξαγσγάο γεσξγηθώλ πξντόλησλ θαη ησλ ζρεηηθώλ ελδεέμεσλ ζηα γεσξγηθϊ πξντόληα θαη ζηα εέδε δηαηξνθάο Ο θαλνληζκφο (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο, ν νπνίνο ζεζπίζηεθε ζηηο 24 Ηνπλίνπ 1991, θαίλεηαη ζπγρξφλσο σο ε θαηάιεμε ησλ δηαβεκάησλ λνκνζεηηθήο αλαγλψξηζεο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ζε νξηζκέλα θξάηε κέιε θαη ηεο έλλνηαο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο, θαηαπνιεκψληαο θπξίσο ηηο πνιπάξηζκεο απάηεο πνπ είραλ δηαπηζησζεί έσο ηφηε. Ο θαλνληζκφο απηφο έρεη πξάγκαηη σο ζηφρν λα νξίζεη ηνπο θνηλνχο θαλφλεο πνπ πξέπεη λα εθαξκφδνληαη ζηελ παξαγσγή βηνινγηθψλ πξντφλησλ θπηηθήο πξνέιεπζεο. Οη θαλφλεο απηνί ζπκπιεξψζεθαλ γηα πξψηε θνξά απφ ην πκβνχιην ην 1992 θαη ζηε ζπλέρεηα ην 1995, κε ηελ δπλαηφηεηα δεκηνπξγίαο ελφο ινγφηππνπ ραξαθηεξηζηηθνχ ηνπ ηνκέα ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη κε δηάθνξνπο ζρεηηθνχο ηερληθνχο θαλφλεο γηα ηελ επηζήκαλζε θαη ην θαζεζηψο εηζαγσγήο. Ζ Δπηηξνπή, θαηφπηλ, εμέδσζε δηάθνξνπο θαλνληζκνχο πξνθεηκέλνπ λα ελεκεξψζεη ή λα ζπκπιεξψζεη ηα ηερληθά παξαξηήκαηα ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 φπσο, ν θαλνληζκφο (ΔΟΚ) αξηζ. 2078/92, νπνίνο δεκηνπξγεί λέεο δπλαηφηεηεο νηθνλνκηθήο ζηήξημεο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. 35

36 Σν πιήξεο θείκελν ηνπ θαλνληζκνχ, απνηειείηαη απφ 16 άξζξα θαη 6 παξαξηήκαηα, πεξηγξάθεη κε ιεπηνκεξεηαθφ ηξφπν ηνπο φξνπο θαη ηηο πξνυπνζέζεηο παξαγσγήο, ειέγρνπ θαη δηάζεζεο, ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Ο Καλνληζκφο 2092/91 εθαξκφδεηαη ζηα αθφινπζα πξντφληα, εθφζνλ θέξνπλ ή πξννξίδνληαη λα θέξνπλ ελδείμεηο πνπ αλαθέξνληαη ζην βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο: α) κε κεηαπνηεκέλα γεσξγηθά θπηηθά πξντφληα επίζεο δψα θαη κε κεηαπνηεκέλα θηελνηξνθηθά πξντφληα, ζην κέηξν πνπ ζηα παξαξηήκαηα I θαη III πξνβιέπνληαη αξρέο παξαγσγήο θαη εηδηθνί θαλφλεο επηζεψξεζεο γηα απηά β) κεηαπνηεκέλα γεσξγηθά θπηηθά θαη θηελνηξνθηθά πξντφληα πνπ πξννξίδνληαη γηα αλζξψπηλε θαηαλάισζε θαη έρνπλ παξαζθεπαζηεί θπξίσο απφ έλα ή πεξηζζφηεξα ζπζηαηηθά θπηηθήο ή/θαη δσηθήο πξνέιεπζεο γ) δσνηξνθέο, ζχλζεηεο δσνηξνθέο θαη πξψηεο χιεο δσνηξνθψλ πνπ θαιχπηνληαη απφ ην εδάθην α, απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηνπ θαλνληζκνχ. Παξά ηηο δηαηάμεηο ηνπ θαλνληζκνχ αξηζ. 2092/91, ζπλερίδνπλ λα εθαξκφδνληαη θαη νη θαλφλεο ζρεηηθά κε ηα ζπκβαηηθά πξντφληα. πλεπψο, ν Καλνληζκφο αξηζ. 2092/91 δελ κπνξεί παξά λα ζέζεη πεξηζζφηεξν απζηεξνχο θαλφλεο αιιά ζε θακία πεξίπησζε ιηγφηεξν απζηεξνχο απφ εθείλνπο πνπ ηίζεληαη ζηε γεληθή θνηλνηηθή λνκνζεζία επί ηεο ζπκβαηηθήο γεσξγίαο θαη ησλ πξντφλησλ πνπ πξννξίδνληαη γηα αλζξψπηλε θαηαλάισζε. Έηζη, νη γεληθέο δηαηάμεηο πνπ δηέπνπλ ηελ παξαγσγή, ηελ παξαζθεπή, ηελ εκπνξία, ηελ επηζήκαλζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζπκβαηηθψλ ηξνθίκσλ εθαξκφδνληαη. Απηφ αθνξά ηδηαίηεξα φινπο ηνπο θαλφλεο ζε ζέκαηα αζθάιεηαο ησλ πξντφλησλ απηψλ γηα ηελ αλζξψπηλε πγεία Λνηπνέ Καλνληζκνέ Δ.Δ. θαη νη ηξνπνπνηάζεηο ηνπο Ζ βηνινγηθή γεσξγία ζεκειηψζεθε κε ηνλ Καλνληζκφ 2092/91, φπσο πξναλαθέξζεθε. Παξαθάησ, αλαθέξνληαη νη ππφινηπνη Καλνληζκνί ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζρεηηθά κε ηε βηνινγηθή γεσξγία θαζψο θαη ηελ θηελνηξνθία θαη νη ηξνπνπνηήζεηο ηνπο: Καλ. 94/92 «πεξί ηνπ θαζεζηψηνο εηζαγσγήο βηνινγηθψλ πξντφλησλ απφ ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 2078/92 «ζρεηηθά κε κεζφδνπο γεσξγηθήο παξαγσγήο πνπ ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο απαηηήζεηο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαζψο θαη κε ηε δηαηήξεζε ηνπ θπζηθνχ ρψξνπ». Αληηθαηαζηάζεθε απφ ηνλ Καλ. 1257/99. Καλ.1535/92 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ησλ παξαξηεκάησλ Η θαη ΗΗΗ ηνπ Καλ.2092/91». Καλ. 2083/92 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ.2092/91 σο πξνο ηηο εηζαγσγέο απφ ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 3457/92 «γηα ηε ζέζπηζε ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ ηνπ πηζηνπνηεηηθνχ εηζαγσγήο απφ ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 3713/92 «γηα ηελ παξάηαζε ηεο εκεξνκελίαο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 11.1 ηνπ Καλ. 2092/91». Kαλ. 207/93 «γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ παξαξηήκαηνο VI ηνπ Καλ. 2092/91». Οξίδεη ηα πξφζζεηα ηξνθίκσλ, ηα βνεζεηηθά κέζα επεμεξγαζίαο θαη ηα κε βηνινγηθά ζπζηαηηθά γεσξγηθήο πξνέιεπζεο πνπ επηηξέπνληαη ζηα κεηαπνηεκέλα βηνινγηθά ηξφθηκα. Καλ. 1593/93 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 3713/92 πεξί παξαηάζεσο ηεο εκεξνκελίαο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 11 παξάγξαθνο 1 ηνπ Καλ.2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ ζρεηηθά κε ηελ βηνινγηθή παξαγσγή γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ζπλαθείο αλαθνξέο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ηξνθίκσλ, φζνλ αθνξά ηηο εηζαγσγέο απφ νξηζκέλεο ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 2608/93 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ησλ παξαξηεκάησλ Η, ΗΗ θαη ΗΗΗ ηνπ Καλ. 2092/91, πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 468/94 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο VI ηνπ Καλ. 2092/91». Καλ. 688/94 «γηα ηελ παξάηαζε ηεο εκεξνκελίαο ηζρχνο ηνπ άξζξνπ 11.1 ηνπ Καλ. 2092/91». 36

37 Καλ. 1468/94 «γηα ηελ παξάηαζε ηζρχνο ηεο παξέθθιηζεο ηνπ άξζξνπ 5.5 ηνπ Καλ.2092/91». Καλ. 2381/94 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ κέξνπο Α ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗ ηνπ Καλ. 2092/91». Καλ. 2580/94 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 3713/92 αλαβνιή ηεο εκεξνκελίαο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 11.1 ηνπ Καλ. 2092/91». Καλ. 529/95 «γηα ηελ παξάηαζε ηεο πξνζεζκίαο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 11.1 ηνπ Καλ.2092/91». Καλ. 1201/95 «γηα ηελ παξάηαζε ηεο πξνζεζκίαο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 11.1 ηνπ Καλ. 2092/91 φζνλ αθνξά ηηο εηζαγσγέο απφ νξηζκέλεο ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 1202/95 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ησλ παξαξηεκάησλ Η θαη ΗΗΗ ηνπ Καλ. 2092/91». Καλ. 1935/95 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 2092/91». Καλ 418/96 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο VI ηνπ Καλ.2092/91». Καλ. 522/96 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92 θαη ηνπ Καλ. 529/95 ζρεηηθά κε ηηο εηζαγσγέο πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο απφ ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 746/96 «πεξί ιεπηνκεξεηψλ εθαξκνγήο ηνπ Καλ. 2078/92». Καλ. 314/97 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92». Καλ. 345/97 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ άξζξνπ 3 ηνπ Καλ. 207/93». Καλ. 1488/97 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 2092/91 - ηξνπνπνίεζε ησλ παξαξηεκάησλ ΗΗΑ, ΗΗΒ & VI ηνπ Καλ. 2092/91». Καλ. 1367/98 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92 πεξί ηνπ θαζεζηψηνο εηζαγσγψλ πξντφλησλ Βηνινγηθήο γεσξγίαο απφ ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 1900/98 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο Η ηνπ Καλ. 2092/91 γηα ηε ξχζκηζε ηνπ ππνζηξψκαηνο καληηαξνθαιιηέξγεηαο Βηνινγηθήο παξαγσγήο». Καλ. 330/99 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο VI-Γ ηνπ Καλ. 2092/91». Καλ. 1804/99 «γηα ηελ ζπκπιήξσζε γηα ηα θηελνηξνθηθά πξντφληα ηνπ Καλ. 2092/91 «γηα ηνλ Βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καζνξίδεη ηηο απαηηήζεηο γηα ηε βηνινγηθή δσηθή παξαγσγή θαη γηα πξψηε θνξά ζεζπίδεη θνηλνχο θαλφλεο γηα ηε βηνινγηθή θηελνηξνθία. Καλ. 1257/99 «γηα ηε ζηήξημε ηεο αγξνηηθήο αλάπηπμεο απφ ην Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακείν Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη Δγγπήζεσλ (ΔΓΣΠΔ) θαη γηα ηελ ηξνπνπνίεζε θαη θαηάξγεζε νξηζκέλσλ θαλνληζκψλ». Καλ. 1750/99 «πεξί ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ Καλ. 1257/99 γηα ηε ζηήξημε ηεο αγξνηηθήο αλάπηπμεο απφ ην Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακείν Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη Δγγπήζεσλ (ΔΓΣΠΔ)». Kαλ. 331/00 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο V ηνπ Καλ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ γηα ηνλ Βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 548/00 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92 πεξί ηνπ θαζεζηψηνο εηζαγσγψλ απφ ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 1073/00 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗ Α-Β ηνπ Καλ.2092/91». Καλ. 1437/00 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο VI-Γ ηνπ Καλ.207/93». Καλ. 1616/00 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92». Καλ. 2020/00 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 207/93». Καλ. 1566/00 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92». Καλ. 2426/00 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92» Καλ. 349/01 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92». Καλ. 436/01 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗ ηνπ Καλ.2092/91». Καλ. 1788/01 «γηα ηε ζέζπηζε ησλ ιεπηνκεξεηψλ εθαξκνγήο ησλ δηαηάμεσλ πνπ αθνξνχλ ην πηζηνπνηεηηθφ ειέγρνπ γηα εηζαγσγέο απφ ηξίηεο ρψξεο ζχκθσλα κε ην άξζξν 11 ηνπ Καλ 2092/91». 37

38 Καλ. 2491/2001 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 2092/91, πεξί ειάρηζησλ απαηηήζεσλ θαη κέηξσλ αζθαιείαο ζην πιαίζην ηνπ θαζεζηψηνο ειέγρνπ ησλ άξζξσλ 8 & 9». Καλ. 2589/2001 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92, πεξί ζεζπίζεσο ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ θαζεζηψηνο εηζαγσγήο απφ ηξίηεο ρψξεο πνπ πξνβιέπεηαη ζηνλ Καλ. 2092/91». Καλ. 445/2002 «γηα αληηθαηάζηαζε ηνπ Καλ. 1750/99». Καλ. 473/2002 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ησλ παξαξηεκάησλ Η, ΗΗ & VΗ ηνπ Καλ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ Βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο, θαζψο θαη γηα ηε ζέζπηζε ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ φζνλ αθνξά ηε δηαβίβαζε πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ελψζεσλ ραιθνχ». Καλ. 1113/2002 «πεξί ζεζπίζεσο ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ θαζεζηψηνο εηζαγσγήο απφ ηξίηεο ρψξεο πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 11 ηνπ Καλ. 2092/91». Καλ. 1162/2002 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ. 94/92 πεξί ζεζπίζεσο ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ θαζεζηψηνο εηζαγσγήο απφ ηξίηεο ρψξεο πνπ πξνβιέπεηαη ζηνλ Καλ. 2092/91» (Πεξί ησλ εηζαγσγψλ απφ ηε Ν. Εειαλδία). Καλ. 1918/2002 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλ.1788/2001 γηα ηε ζέζπηζε ησλ ιεπηνκεξεηψλ εθαξκνγήο ησλ δηαηάμεσλ πνπ αθνξνχλ ην πηζηνπνηεηηθφ ειέγρνπ γηα εηζαγσγέο απφ ηξίηεο ρψξεο ζχκθσλα κε ην άξζξν 11 ηνπ Καλ.2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ». Καλ. 223/2003 «γηα ηηο απαηηήζεηο ζηνλ ηνκέα ηεο επηζήκαλζεο ηηο ζπλαθείο κε ηνλ βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο γηα ηηο δσνηξνθέο, ηηο ζχλζεηεο δσνηξνθέο θαη ηηο πξψηεο χιεο δσνηξνθψλ θαη γηα ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ». Καλ. 1452/2003 «γηα δηαηήξεζε ηεο παξέθθιηζεο πνπ πξνβιέπεηαη απφ ην άξζξν 6 παξάγξαθνο 3 ζηνηρείν α) ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά νξηζκέλεο πνηθηιίεο ζπφξσλ πξνο ζπνξά θαη ην πνιιαπιαζηαζηηθφ πιηθφ θαη ηελ θαζηέξσζε δηαδηθαζηηθψλ θαλφλσλ θαη θξηηεξίσλ ζρεηηθά κε απηήλ ηελ παξέθθιηζε». Καλ. 392/2004 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 746/2004 «γηα ηελ πξνζαξκνγή νξηζκέλσλ θαλνληζκψλ πνπ αθνξνχλ ην βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ηηο ζρεηηθέο ελδείμεηο ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο ιφγσ ηεο πξνζρψξεζεο ηεο Σζερηθήο Γεκνθξαηίαο, ηεο Δζζνλίαο, ηεο Κχπξνπ, ηεο Λεηνλίαο, ηεο Ληζνπαλίαο, ηεο Οπγγαξίαο, ηεο Μάιηαο, ηεο Πνισλίαο, ηεο ινβελίαο θαη ηεο ινβαθίαο ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε». Καλ. 882/2004 ζρεηηθά κε ηνπο επίζεκνπο ειέγρνπο ηξνθίκσλ θαη δσνηξνθψλ πξνθεηκέλνπ λα επαιεζεπηεί ε ηήξεζε ηνπ λφκνπ πεξί ηξνθίκσλ θαη δσνηξνθψλ θαη ηνπο θαλνληζκνχο γηα ηελ πγεία θαη ηελ θαιή κεηαρείξηζε ησλ δψσλ. Αλαθέξεηαη θαη σο Καλνληζκφο OFC. Καλ. 1481/2004 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 2254/2004 ηεο Δπηηξνπήο ηεο 27εο Γεθεκβξίνπ 2004 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο - ηξνπνπνίεζε Παξαξηήκαηνο 1 Μέξνο Β ζρεηηθά κε ηελ εηζαγσγή πνπιάδσλ ζε βηνινγηθή εθηξνθή». Καλ. 1294/2005 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο Η ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 1318/2005 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗ ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». 38

39 Καλ. 1336/2005 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 1567/2005 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 1916/2005 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗ ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 592/2006 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο II ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 699/2006 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο I ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηηο ζπλζήθεο πξφζβαζεο ησλ πνπιεξηθψλ ζε ππαίζξηνπο ρψξνπο». Καλ. 780/2006 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαηήκαηνο VI ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 1851/2006 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαηήκαηνο I ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηελ θαηαλάισζε ζπκβαηηθψλ δσνηξνθψλ θαηά ηηο πεξηφδνπο επνρηθήο κεηαθίλεζεο ησλ δψσλ». Καλ. 1991/2006 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο - ηξνπνπνίεζε ηνπ Άξζξνπ 1 θαη αληηθαηάζηαζε ηνπ Άξζξνπ 11 ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) 2092/91 ζρεηηθά κε ηελ εηζαγσγή πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο απφ ηξίηεο ρψξεο». Καλ. 394/2007 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο I ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο (χζηαζε ζηηεξεζίσλ)». Καλ. 807/2007 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο II ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 834/2007 «γηα ηε βηνινγηθή παξαγσγή θαη ηελ επηζήκαλζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη ηελ θαηάξγεζε ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91». Καλ. 1319/2007 «γηα ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο I ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηελ ρξεζηκνπνίεζε δσνηξνθψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ αγξνηεκάρηα θαηά ην πξψην έηνο ηεο κεηαηξνπήο ηνπο πξνο ηε βηνινγηθή γεσξγία». Καλ. 1517/2007 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο III ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηελ παξέθθιηζε γηα ην δηαρσξηζκφ ησλ γξακκψλ παξαγσγήο βηνινγηθψλ θαη κε βηνινγηθψλ δσνηξνθψλ». Καλ. 123/2008 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε θαη δηφξζσζε ηνπ παξαξηήκαηνο VI ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». Καλ. 404/2008, ζχκθσλα κε ηνλ νπνίν ηξνπνπνηείηαη ην Παξάξηεκα II ηνπ Καλνληζκνχ ηνπ πκβνπιίνπ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 πεξί βηνινγηθήο παξαγσγήο αγξνηηθψλ πξντφλησλ κε ηελ έγθξηζε ησλ νπζηψλ pinosad, φμηλν αλζξαθηθφ θάιην θαη νθηαληθφ ραιθφ θαζψο θαη ηεο ρξήζεο αηζπιέληνπ. Καλ. 889/2008, ν νπνίνο δηαηππψλεη ιεπηνκεξείο θαλφλεο εθαξκνγήο ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 834/2007 ηνπ πκβνπιίνπ γηα ηε βηνινγηθή παξαγσγή θαη ηελ επηζήκαλζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ φζνλ αθνξά ην βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο, ηελ επηζήκαλζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ 39

40 πξντφλησλ. Ο Καλνληζκφο 889/2008 ζπρλά αλαθέξεηαη σο "NIROF" (Νένη θαλφλεο εθαξκνγήο γηα ηε βηνινγηθή παξαγσγή). Καλ. 967/2008, ν νπνίνο ηξνπνπνηεί ηνλ Καλνληζκφ 834/2007 γηα ηελ αλαβνιή ηεο ππνρξεσηηθήο εθαξκνγήο ηνπ ινγνηχπνπ ηεο ΔΔ. Καλ. 1235/2008, ζχκθσλα κε ηνλ νπνίν νξίδεηαη ην πιαίζην ησλ θαλφλσλ εθαξκνγήο γηα ηηο εηζαγσγέο απφ ηξίηεο ρψξεο βάζεη ηνπ Καλνληζκνχ 834/2007. Καλ. 1254/2008, ν νπνίνο απνηειεί ηελ πξψηε ηξνπνπνίεζε ηνπ Καλνληζκνχ 889/2008 πνπ επηηξέπεη ηε ρξήζε ζε πνζνζηφ 100% δσνηξνθψλ ζε κεηαηξνπή πνπ πξνέξρνληαη απφ κνλάδα ε νπνία αλήθεη ζηελ ίδηα εθκεηάιιεπζε, ηε δηαθνζκεηηθή βαθή ησλ απγψλ πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά θαη ζέηεη πξφηππα γηα ηε καγηά Καλνληζκόο (ΔΚ) αξηζ. 834/2007 ηνπ πκβνπιένπ ηεο 28εο Ηνπλένπ 2007 γηα ηε βηνινγηθά παξαγσγά θαη ηελ επηζάκαλζε ησλ βηνινγηθώλ πξντόλησλ θαη ηελ θαηϊξγεζε ηνπ θαλνληζκνύ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηηο 28 Ηνπλίνπ 2007 ην πκβνχιην ηεο Δ.Δ. ελέθξηλε κηα πξφηαζε γηα έλα λέν Καλνληζκφ ζηε βηνινγηθή παξαγσγή θαη ζήκαλζε, ν νπνίνο είλαη ζε εμέιημε απφ ην Ο λένο θαλνληζκφο ν νπνίνο ζα αληηθαηαζηήζεη ηνλ Καλνληζκφ (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91, είλαη πην ζαθήο θαη γηα ηνπο βηνινγηθνχο αγξφηεο θαη γηα ηνπο θαηαλαισηέο θαη θαζνξίδεη έλα πιήξεο ζχλνιν ζηφρσλ, αξρψλ θαη βαζηθψλ θαλφλσλ γηα ηε βηνινγηθή παξαγσγή. Θα είλαη πην επθνινλφεηνο θαη ζα επηηξέςεη έλαλ νξηζκέλν βαζκφ επειημίαο ψζηε λα ιεθζνχλ ππφςε νη πεξηθεξεηαθέο δηαθνξέο ζην θιίκα θαη νη δηαθνξεηηθέο ζπλζήθεο. ηα πιαίζηα ηνπ λένπ θαλνληζκνχ, νη παξαγσγνί ησλ βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ ηεο Δ.Δ. ζα ππνρξεσζνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ην ινγφηππν ηεο Δ.Δ. γηα ηα βηνινγηθά πξντφληα. Οη εηζαγσγείο ησλ βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ κπνξνχλ λα επηιέμνπλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ην ινγφηππν ηεο Δ.Δ. ε θάζε πεξίπησζε, ην ινγφηππν ηεο Δ.Δ. ζα ζπλδπαζηεί κε κηα έλδεημε πξνέιεπζεο. Σνπιάρηζηνλ ην 95 ηνηο εθαηφ ησλ γεσξγηθψλ ζπζηαηηθψλ ηνπ ηειηθνχ πξντφληνο ζα πξέπεη λα είλαη βηνινγηθφ γηα λα κπνξεί λα νλνκάδεηαη ππφ απηήλ ηε κνξθή. ια ηα άιια ηειηθά ηξφθηκα πνπ παξάγνληαη ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο κπνξνχλ λα θέξνπλ αλαθνξέο βηνινγηθψλ ζπζηαηηθψλ αιιά κφλν ζηνλ θαηάινγν ζπζηαηηθψλ. Ζ ρξήζε Γελεηηθά Σξνπνπνηεκέλσλ Οξγαληζκψλ ζηε βηνινγηθή παξαγσγή είλαη εληειψο απαγνξεπκέλε. Σα πξντφληα πνπ πεξηέρνπλ Γ.Σ.Ο. δελ ζα είλαη ζε ζέζε λα ραξαθηεξηζηνχλ σο βηνινγηθά, εθηφο απφ εθείλα πνπ πεξηέρνπλ κέρξη 0,9 ηνηο εθαηφ ησλ ππνιεηκκάησλ Γ.Σ.Ο. κέζσ ηπραίαο κφιπλζεο. Οη εηζαγσγέο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζα επηηξέπνληαλ εάλ πξνέξρνληαη κε ηηο ίδηεο ή ηζνδχλακεο εγγπήζεηο. Γελ ζα ππάξμεη θακία αιιαγή ζηνλ θαηάινγν εμνπζηνδνηεκέλσλ νπζηψλ γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία, εθφζνλ έρεη δεκηνπξγεζεί κηα βάζε γηα ηελ πξνζζήθε θαλφλσλ γηα ηε βηνινγηθή πδαηνθαιιηέξγεηα, ην θξαζί, ηα θχθηα θαη ηε καγηά. Οη ππάξρνληεο αθξηβείο ιεπηνκεξείο θαλφλεο ζα κεηαθεξζνχλ ζε έλαλ θαλνληζκφ ηεο Δπηηξνπήο, ζπκπιεξψλνληαο ην λέν θαλνληζκφ ηνπ πκβνπιίνπ. Μφιηο εθαξκνζηεί ν λένο θαλνληζκφο, ζα ζπλνδεπζεί απφ έλα ζχλνιν ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο πνπ ζα νξίζνπλ ην πψο πξέπεη λα εθαξκνζηεί, ζηελ πξαγκαηηθφηεηα, ζηνλ ηνκέα ηεο νξγαληθήο θαιιηέξγεηαο θαη ηα κέιε ηνπ. Ο λένο θαλνληζκφο απνθξίλεηαη ζηα ζπκπεξάζκαηα ηνπ πκβνπιίνπ ηνπ Οθησβξίνπ ηνπ 2004 ζρεηηθά κε ην επξσπατθφ ζρέδην δξάζεο γηα ηα βηνινγηθά ηξφθηκα θαη ηε βηνινγηθή γεσξγία ηνπ Ηνπλίνπ ηνπ 2004, ηα νπνία παξείραλ κηα γεληθή ζηξαηεγηθή δηνξαηηθφηεηα γηα ηε ζπκβνιή ηεο βηνινγηθήο θαιιηέξγεηαο ζηελ θνηλή αγξνηηθή πνιηηηθή ηεο Δ.Δ. Γηα ην θαζεζηψο εηζαγσγψλ, νη λένη θαλφλεο έρνπλ κπεη ζε εθαξκνγή απφ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ ηνπ Ο λένο θαλνληζκφο πξφθεηηαη λα εθαξκνζηεί απφ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ Μεηά ηελ πξφηαζε ηεο Δπηηξνπήο γηα λέν θαλνληζκφ ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2005, ζπδεηήζεηο δηνξγαλψζεθαλ κέζα ζηηο νκάδεο εξγαζίαο ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δ.Δ. απφ ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2006 κέρξη 40

41 ηνλ Ηνχλην ηνπ 2007, θάησ απφ ηηο πξνεδξίεο ηεο Δ.Δ. ηεο Απζηξίαο, ηεο Φηλιαλδίαο θαη ηεο Γεξκαλίαο. Μηα γλψκε ηνπ E.Κ. (Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην) ζρεηηθά κε ηνλ θαλνληζκφ εγθξίζεθε ηνλ Μάην ηνπ Οξίδεη θνηλνχο ζηφρνπο θαη αξρέο πξνο ππνζηήξημε ησλ θαλφλσλ πνπ ζεζπίδνληαη δπλάκεη ηνπ παξφληνο θαλνληζκνχ ζρεηηθά κε: o φια ηα ζηάδηα παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη δηαλνκήο βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη ηνπο ζρεηηθνχο ειέγρνπο, o ηε ρξήζε, ζηελ επηζήκαλζε θαη ζηε δηαθήκηζε, ελδείμεσλ πνπ αλαθέξνληαη ζηε βηνινγηθή παξαγσγή. Δθαξκφδεηαη ζηα αθφινπζα γεσξγηθά πξντφληα ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ πξντφλησλ ηεο πδαηνθαιιηέξγεηαο, εάλ ηα πξντφληα απηά δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ή πξννξίδνληαη λα δηαηεζνχλ ζηελ αγνξά: δσληαλά ή ακεηαπνίεηα γεσξγηθά πξντφληα, κεηαπνηεκέλα γεσξγηθά πξντφληα γηα ρξήζε σο ηξφθηκα, δσνηξνθέο, ην αγελέο θπηηθφ πνιιαπιαζηαζηηθφ πιηθφ θαη ηνπο ζπφξνπο γηα θαιιηέξγεηα Καλνληζκόο (ΔΚ) αξηζ. 889/2008 ηεο Δπηηξνπάο ηεο 5εο επηεκβξένπ 2008 ζρεηηθϊ κε ηε ζϋζπηζε ιεπηνκεξώλ θαλόλσλ εθαξκνγάο ηνπ θαλνληζκνύ (ΔΚ) αξηζ. 834/2007 ηνπ πκβνπιένπ γηα ηε βηνινγηθά παξαγσγά θαη ηελ επηζάκαλζε ησλ βηνινγηθώλ πξντόλησλ όζνλ αθνξϊ ηνλ βηνινγηθό ηξόπν παξαγσγάο, ηελ επηζάκαλζε θαη ηνλ Ϋιεγρν ησλ πξντόλησλ ηνλ Καλνληζκφ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΚ) κε αξηζ. 889/2008 ξπζκίδνληαη φια ηα επίπεδα θπηηθήο θαη δσηθήο παξαγσγήο, απφ ηελ θαιιηέξγεηα ηεο γεο θαη ηε ζπληήξεζε ησλ δψσλ έσο ηε κεηαπνίεζε θαη ηε δηαλνκή ησλ βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ θαη ηνλ έιεγρφ ηνπο. Ο Καλνληζκφο πεξηιακβάλεη εμαηξεηηθά ηερληθέο ιεπηνκέξεηεο θαη, ζην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ, απνηειεί επέθηαζε ηνπ αξρηθνχ Καλνληζκνχ πεξί βηνινγηθψλ πξντφλησλ, εθηφο απφ ηηο πεξηπηψζεηο πνπ απηφο δηαθνξνπνηήζεθε ζηνλ Καλνληζκφ ηνπ πκβνπιίνπ. ηνλ Καλνληζκφ ηεο Δπηηξνπήο επηζπλάπηνληαη πνιιά Παξαξηήκαηα. ε απηά πεξηιακβάλνληαη ηα εμήο: Πξντφληα πνπ επηηξέπνληαη ζηε βηνινγηθή γεσξγία, φπσο ιηπάζκαηα, εδαθνβειηησηηθά θαη θπηνθάξκαθα. Διάρηζηεο απαηηήζεηο ζρεηηθά κε ην κέγεζνο ησλ ρψξσλ ζηέγαζεο θαη άζθεζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ βνζθνηφπσλ, γηα ηα δψα βηνινγηθήο εθηξνθήο, αλάινγα κε ηα είδε θαη ην ζηάδην αλάπηπμεο ησλ δψσλ. Με βηνινγηθέο δσνηξνθέο, πξνζζεηηθά δσνηξνθψλ θαη βνεζεηηθά κέζα επεμεξγαζίαο γηα ηελ παξαγσγή ζχλζεησλ δσνηξνθψλ θαη πξνκεηγκάησλ πνπ επηηξέπνληαη ζηε βηνινγηθή γεσξγία. Με βηνινγηθά ζπζηαηηθά, πξνζζεηηθά θαη βνεζεηηθά κέζα επεμεξγαζίαο πνπ επηηξέπνληαη ζηελ παξαγσγή βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ (ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο παξαγσγήο καγηάο). Απαηηήζεηο ζρεηηθά κε ην ινγφηππν ηεο Κνηλφηεηαο. Σα Παξαξηήκαηα θαη άιια ηκήκαηα απηνχ ηνπ Καλνληζκνχ ηεο Δπηηξνπήο κπνξνχλ λα ζπκπιεξψλνληαη απφ ηελ Δπηηξνπή, πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξνχληαη ελεκεξσκέλα φζνλ αθνξά ηηο ζπλερείο εμειίμεηο ηεο ηερλνινγίαο, ηεο επηζηήκεο θαη ηεο αγνξάο βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιπλζεί ε εθαξκνγή ησλ λέσλ θαλφλσλ θαη γηα λα ελζσκαησζνχλ νξηζκέλεο εμαηξέζεηο, πνπ πξφθεηηαη λα ιήμνπλ, ηνπ πξνεγνχκελνπ Καλνληζκνχ πεξί βηνινγηθψλ πξντφλησλ, δηαηππψζεθαλ νξηζκέλα κεηαβαηηθά κέηξα. 41

42 Δθηφο απφ ηε λνκνζεζία ηεο ΔΔ ζρεηηθά κε ηε βηνινγηθή γεσξγία θαη ηε βηνινγηθή παξαγσγή, νη βηνθαιιηεξγεηέο θαη νη κεηαπνηεηέο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζην ρψξν ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ πξέπεη λα ηεξνχλ πηζηά ηνπο θαλφλεο πνπ ηζρχνπλ γεληθψο γηα ηε γεσξγηθή παξαγσγή θαη κεηαπνίεζε ησλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ. Απηφ ζεκαίλεη φηη φινη νη θαλφλεο πνπ ηζρχνπλ γεληθψο γηα ηε ξχζκηζε ηεο παξαγσγήο, ηεο κεηαπνίεζεο, ηεο θπθινθνξίαο, ηεο ζήκαλζεο θαη ηνπ ειέγρνπ ησλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ ηζρχνπλ θαη γηα ηα βηνινγηθά ηξφθηκα Καλνληζκόο (ΔΚ) αξηζ. 1235/2008 ηεο Δπηηξνπάο ηεο 8εο Γεθεκβξένπ 2008 γηα ηνλ θαζνξηζκό ησλ ιεπηνκεξώλ θαλόλσλ εθαξκνγάο ηνπ θαλνληζκνύ (ΔΚ) αξηζ. 834/2007 ηνπ πκβνπιένπ όζνλ αθνξϊ ηνπο όξνπο εηζαγσγάο βηνινγηθώλ πξντόλησλ από ηξέηεο ρώξεο Ζ ζπλεζηζκέλε δηκεξήο αλαγλψξηζε ηξίησλ ρσξψλ απφ ηελ Δπηηξνπή ζε ζπλεξγαζία κε ηα θξάηε κέιε ζα εμαθνινπζήζεη λα ηζρχεη. Καη απηφλ ηνλ ηξφπν, ε Δπηηξνπή, κε ηελ ππνζηήξημε ησλ θξαηψλ κειψλ, ζα επηβιέπεη ηελ παξαγσγή θαη ηνλ έιεγρν ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ πνπ πξέπεη λα ελαξκνλίδνληαη κε ηνπο ζηφρνπο θαη ηηο αξρέο ηεο λνκνζεζίαο πεξί βηνινγηθψλ πξντφλησλ, αιιά δελ είλαη απαξαίηεην λα ηαπηίδνληαη επαθξηβψο. ην Παξάξηεκα III ηνπ Καλνληζκνχ πεξί εηζαγσγψλ ππάξρεη έλαο θαηάινγνο κε ηηο αλαγλσξηζκέλεο ηξίηεο ρψξεο. Οη λένη θαλνληζκνί πεξί εηζαγσγψλ δηαζθαιίδνπλ φηη είλαη δπλαηή ε εηζαγσγή βηνινγηθψλ πξντφλησλ απφ ηξίηεο ρψξεο πνπ δελ έρνπλ πάξεη αθφκε δηκεξή αλαγλψξηζε. Σα πξντφληα πνπ παξάγνληαη θαη ειέγρνληαη κε ηνλ ίδην αθξηβψο ηξφπν φπσο ζπκβαίλεη θαη ζηελ ΔΔ πξέπεη ζην κέιινλ λα έρνπλ επίζεο ειεχζεξε πξφζβαζε ζηελ θνηλή αγνξά. Οη θνξείο ειέγρνπ πνπ πξνηίζεληαη λα αλαιάβνπλ ηέηνηνπο ειέγρνπο πξέπεη λα ππνβάινπλ αίηεζε ζηελ Δπηηξνπή ηεο ΔΔ θαη λα πάξνπλ εμνπζηνδφηεζε γηα ην ζθνπφ απηφ απφ ηελ Δπηηξνπή θαη ηα θξάηε κέιε. Ζ επίβιεςή ηνπο είλαη άκεζε επζχλε ηεο Δπηηξνπήο ζε ζπλεξγαζία κε ηα θξάηε κέιε. Χζηφζν, επεηδή νη ζπλζήθεο παξαγσγήο ζηηο ηξίηεο ρψξεο είλαη ζπλήζσο πνιχ δηαθνξεηηθέο ζε ζχγθξηζε κε ηελ Δπξψπε, ζπρλά δελ είλαη δπλαηφ λα εθαξκφδνληαη νη ίδηνη αθξηβψο θαλφλεο γηα ηελ παξαγσγή ή ηνλ έιεγρν. πλεπψο, πξέπεη λα είλαη επίζεο δπλαηφ λα επηηξέπνληαη παξφκνηνη θαλφλεο πνπ λα είλαη ελαξκνληζκέλνη κε ηνπο ζηφρνπο θαη ηηο αξρέο ηεο λνκνζεζίαο πεξί βηνινγηθψλ πξντφλησλ. ην παξειζφλ, απηφ έπξεπε λα ειέγρεηαη απφ ηα θξάηε κέιε γηα θάζε πξντφλ μερσξηζηά ζην πιαίζην κηαο δηαδηθαζίαο εμνπζηνδφηεζεο εηζαγσγήο. Απηφ ην πνιχπινθν ζχζηεκα ζα αληηθαηαζηαζεί πιένλ απφ έλα απινχζηεξν ζχζηεκα. Μειινληηθά, νη θνξείο ειέγρνπ πνπ έρνπλ εγθξηζεί γηα ην ζθνπφ απηφ ζα κπνξνχλ λα πξαγκαηνπνηνχλ επηηφπνπ απηή ηελ επηζεψξεζε. Απηνί νη θνξείο ειέγρνπ πξέπεη επίζεο λα εγθξίλνληαη απεπζείαο γηα ην ζθνπφ απηφ απφ ηελ Δπηηξνπή ηεο ΔΔ θαη ηα θξάηε κέιε θαη παξακέλνπλ ππφ ηελ άκεζε επίβιεςή ηνπο. Έρνπλ δεκνζηεπηεί Οδεγίεο πνπ εμεγνχλ πψο κπνξνχλ νη θνξείο ειέγρνπ λα ππνβάινπλ αίηεζε γηα λα εγθξηζνχλ, πψο πξέπεη λα γίλεηαη ε επίβιεςή ηνπο θαη πνηα άιια κέηξα είλαη απαξαίηεηα ζε ζρέζε κε ηηο εηζαγσγέο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη ηνλ έιεγρφ ηνπο. Μειινληηθά, νη λένη θαλνληζκνί πεξί εηζαγσγψλ ζα δηεπθνιχλνπλ ζπλνιηθά ηηο εηζαγσγέο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηελ ΔΔ, πξνσζψληαο ηαπηφρξνλα ηελ θαιχηεξε παξαθνινχζεζε γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο παξαπιάλεζεο θαη ηεο απάηεο Δζληθά Ννκνζεζέα (ΚνηλΫο ΤπνπξγηθΫο ΑπνθΪζεηο - Κ.Τ.Α., ΤπνπξγηθΫο ΑπνθΪζεηο - Τ.Α. θαη νη ηξνπνπνηάζεηο ηνπο) Δηδηθέο λνκνζεηηθέο πξάμεηο έρνπλ ζεζπηζζεί θαη ζε άιια θξάηε κε κέιε ηεο Δ.Δ. πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ν πιήξεο δηαρσξηζκφο απηψλ ησλ πξντφλησλ απφ άιια νκνεηδή θαη ζπλαθή γεσξγηθά 42

43 πξντφληα. Οη ηζρχνληεο θαλνληζκνί θαη νη απνθάζεηο ησλ ειιεληθψλ θξαηηθψλ αξρψλ εμαζθαιίδνπλ ηελ εθαξκνγή εηδηθψλ κέηξσλ γηα ηνλ έιεγρν, ηελ πηζηνπνίεζε θαη ηε ζήκαλζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ κέζσ ηεο ζχζηαζεο θαη ιεηηνπξγίαο αλεμάξηεησλ ηδησηηθψλ θνξέσλ ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο. Παξαθάησ αλαθέξνληαη νη Κνηλέο Τπνπξγηθέο Απνθάζεηο (ΚΤΑ), νη Τπνπξγηθέο Απνθάζεηο (ΤΑ), θαζψο θαη νη ηξνπνπνηήζεηο ηνπο: ΚΤΑ 202/394999/ «Καλ. ΔΟΚ 2078/92 ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 30 εο Ηνπλίνπ 1992 ζρεηηθά κε κεζφδνπο γεσξγηθήο παξαγσγήο πνπ ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο απαηηήζεηο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαζψο θαη κε ηε δηαηήξεζε ηνπ θπζηθνχ ρψξνπ - Πξφγξακκα Βηνινγηθήο Γεσξγίαο». ΑΠΟΦ /617/ /Τ.Γ. «Καζνξηζκφο ιεπηνκεξεηψλ εθαξκνγήο ηεο ππ αξηζ. 202/394999/ ΚΤΑ γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο Καλ. 2078/92 θαη θαζνξηζκφο δηθαηνινγεηηθψλ θαη ηξφπνπ πιεξσκήο ησλ νηθνλνκηθψλ εληζρχζεσλ ζηα πιαίζηα ηνπ σο άλσ πξνγξάκκαηνο». ΑΠΟΦ /2118/ /Τ.Γ. «Σξνπνπνίεζε θαη ζπκπιήξσζε ηεο ππ' αξηζ /617/ απφθαζεο ηνπ Τ.Γ. ζρεηηθά κε ηνλ θαζνξηζκφ ιεπηνκεξεηψλ εθαξκνγήο ηεο ππ αξηζ. 202/394999/ ΚΤΑ γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο Καλ. 2078/92 θαη θαζνξηζκφο δηθαηνινγεηηθψλ θαη ηξφπνπ πιεξσκήο ησλ νηθνλνκηθψλ εληζρχζεσλ ζηα πιαίζηα ηνπ σο άλσ πξνγξάκκαηνο». ΚΤΑ 349/333199/1314/ «Δπέθηαζε/ ηξνπνπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο Καλ. 2078/92». ΑΠΟΦ /657/8-3-99/Τ.Γ. «Καζνξηζκφο ιεπηνκεξεηψλ εθαξκνγήο ηεο ππ αξηζ. 349/333199/1314/ Απφθαζεο Τπνπξγψλ Οηθνλνκηθψλ θαη Γεσξγίαο γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο Καλ. 2078/92 θαη θαζνξηζκφο δηθαηνινγεηηθψλ θαη ηξφπνπ πιεξσκήο ησλ νηθνλνκηθψλ εληζρχζεσλ ζηα πιαίζηα ηνπ σο άλσ πξνγξάκκαηνο». ΚΤΑ 406/367526/3327/ «Σξνπνπνίεζε ηεο ππ' αξηζ. 349/333199/1314/ Απφθαζεο Τπνπξγψλ Οηθνλνκηθψλ θαη Γεσξγίαο γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο Καλ. 2078/92». ΚΤΑ 414/394196/5886/ «Δθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθή Γεσξγία γηα ην έηνο Καλ. (ΔΚ)1257/99». KYA 428/339372/661/ «Δθαξκνγή ηνπ Αγξνπεξηβαιινληηθνχ Μέηξνπ» ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ. (Δ.Κ.) 1257/99. ΚΤΑ / «Καζνξηζκφο ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ Καλ.(ΔΟΚ) 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ φπσο έρεη ηξνπνπνηεζεί θαη ηζρχεη». ΚΤΑ /2001 «γηα ηνλ θαζνξηζκφ ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ εθαξκνγήο ηνπ Καλ. 2092/91». ΚΤΑ /2001 «Σξνπνπνίεζε ηεο / ». ΑΠΟΦ / /Τ.Γ. «Δθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθή Γεσξγία ηνπ Αγξνπεξηβαιινληηθνχ κέηξνπ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(ΔΚ) 1257/99». ΑΠΟΦ /2869/ /Τ.Γ. «Σξνπνπνίεζε ηεο 85129/233/ απφθαζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθή Γεσξγία ηνπ Αγξνπεξηβαιινληηθνχ Μέηξνπ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(ΔΚ) 1257/99». ΑΠΟΦ /462/ «Σξνπνπνίεζε ηεο ππ. αξηζ /233/ απφθαζεο ηνπ Τπνπξγνχ Γεσξγίαο φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηελ αξηζ /2869/ Απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Γεσξγίαο γηα ην πξφγξακκα Βηνινγηθή Γεσξγία ηνπ Αγξνπεξηβαιινληηθνχ Μέηξνπ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(ΔΚ) 1257/99». ΚΤΑ 523/126710/ «Γηαδηθαζία θαη ηξφπνο Πιεξσκήο» ησλ αγξνπεξηβαιινληηθψλ κέηξσλ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(ΔΚ) 1257/99. ΚΤΑ 567/125316/ «Βηνινγηθή Γεσξγία» ηνπ Άμνλα 9 ησλ αγξνπεξηβαιινληηθψλ κέηξσλ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(ΔΚ) 1257/9. ΤΑ ππ αξηζ. 568/ Κψδηθεο Οξζήο Γεσξγηθήο Πξαθηηθήο 43

44 ΤΑ ππ αξηζκ / (ΦΔΚ 972/ Β/ «Λεπηνκέξεηεο Δθαξκνγήο ηεο ππ αξ. 567/125316/ Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο (ΦΔΚ 129/Β / ) Δθαξκνγή ηνπ κέηξνπ 3,1 «Βηνινγηθή Γεσξγία» ηνπ Άμνλα 3 ησλ αγξνπεξηβαιινληηθψλ κέηξσλ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(Δ.Κ.)1257/1999 ΤΑ ππ αξηζ / (ΦΔΚ1222/Β/ ) Σξνπνπνίεζε ηεο ππ αξηζ /21/06/04 Τπνπξγηθήο Απφθαζεο (ΦΔΚ972/Β/ ) Λεπηνκέξεηεο Δθαξκνγήο ηεο ππ αξηζ. 567/125316/ Κνηλήο ππνπξγηθήο Απφθαζεο (ΦΔΚ 129/ Δθαξκνγή ηνπ κέηξνπ 3.1 Βηνινγηθή Γεσξγία ηνπ άμνλα 3 ησλ αγξνπεξηβαιινληηθψλ κέηξσλ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(Δ.Κ)127/1999) ΚΤΑ ππ αξηζ / (ΦΔΚ 879/Β/ ) Σξνπνπνίεζε ηεο ππ αξ.576/125316/ Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ κέηξνπ 3.1 Βηνινγηθή Γεσξγία ηνπ Άμνλα 3 ησλ αγξνπεξηβαιινληηθψλ κέηξσλ(άμνλα 3) ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(Δ.Κ.) 1257/1999. ΤΑ ππ αξηζ / (ΦΔΚ 925/Β/ ) Σξνπνπνίεζε ησλ Τπνπξγηθψλ απνθάζεσλ: 1. ππ. αξηζ / «Λεπηνκέξεηεο Δθαξκνγήο ηεο ππ. αξηζ. 567/125316/ Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο (ΦΔΚ 129/B / ) Δθαξκνγή ηνπ κέηξνπ 3.1 «Βηνινγηθή Γεσξγία» ηνπ Άμνλα 3 ησλ αγξνπεξηβαιινληηθψλ κέηξσλ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ.(Δ.Κ.)1257/1999» θαη 2. ππ. αξηζ / «Σξνπνπνίεζε ηεο ππ. αξηζ / (ΦΔΚ 972/Β / ) «Λεπηνκέξεηεο Δθαξκνγήο ηεο ππ αξ. 567/125316/ Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο (ΦΔΚ 129/B / ) Δθαξκνγή ηνπ κέηξνπ 3.1 «Βηνινγηθή Γεσξγία» ηνπ Άμνλα 3 ησλ αγξνπεξηβαιινληηθψλ κέηξσλ ηνπ Δγγξάθνπ Πξνγξακκαηηζκνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΠΑΑ) Καλ. (Δ.Κ.) 1257/1999» ΚΤΑ ππ αξηζ / «Καζνξηζκφο ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ Καλ.(ΔΟΚ) 2092/91 πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο σο έρεη ηξνπνπνηεζεί θαη ηζρχεη» ΚΤΑ ππ αξηζ / (ΦΔΚ 157/Β/ ) Δθαξκνζηηθή ηνπ Καλ.(ΔΟΚ)2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ "πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο" ΚΤΑ ππ αξηζ / Σξνπνπνίεζε ηεο αξηζ / «Αλαγθαία ζπκπιεξσκαηηθά κέηξα εθαξκνγήο ηνπ εκείνπ 3.7, φπσο ηζρχεη, ηνπ Μέξνπο Β ηνπ Παξαξηήκαηνο Η ηνπ θαλ. (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ, φζνλ αθνξά ηελ θαηά παξέθθιηζε έγθξηζε εηζαγσγήο πνπιάδσλ, ζε βηνινγηθή κνλάδα παξαγσγήο απγψλ, ειηθίαο κέρξη θαη 18 εβδνκάδσλ πνπ δελ έρνπλ εθηξαθεί βηνινγηθά». ΚΤΑ ππ αξηζ / «Γεκηνπξγία Βάζεο Γεδνκέλσλ βηνινγηθνχ πνιιαπιαζηαζηηθνχ πιηθνχ θαη θαηά παξέθθιηζε έγθξηζε ρξήζεο κε βηνινγηθνχ πνιιαπιαζηαζηηθνχ πιηθνχ ζχκθσλα κε ηνπο θαλνληζκνχο 2092/1991/ΔΟΚ θαη 1452/2003/Δ.Δ. (ΦΔΚ Σεχρνο Β, 1785/ )» ΚΤΑ ππ αξηζ. 1785/ (ΦΔΚ 1785/Β/ ) Γηα ηελ έθδνζε θαηά παξέθθιηζε αδεηψλ ρξήζεο ζπκβαηηθνχ ζπφξνπ ζηε βηνινγηθή γεσξγία. ΤΑ ππ αξηζ / (ΦΔΚ 1927/Β/ ) Λεπηνκέξεηεο εθαξκνγήο ηεο αξ / (ΦΔΚ157/Β/2006) Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο «Καζνξηζκφο ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ Καλ.(ΔΟΚ)2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ «πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο». ΚΤΑ ππ αξηζ / «Αλαγθαία ζπκπιεξσκαηηθά κέηξα εθαξκνγήο ηνπ εκείνπ 3.7, φπσο ηζρχεη, ηνπ Μέξνπο Β ηνπ Παξαξηήκαηνο Η ηνπ θαλ. (ΔΟΚ) αξηζ. 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ, φζνλ αθνξά ηελ θαηά παξέθθιηζε έγθξηζε εηζαγσγήο πνπιάδσλ, ζε βηνινγηθή κνλάδα παξαγσγήο απγψλ, ειηθίαο κέρξη θαη 18 εβδνκάδσλ πνπ δελ έρνπλ εθηξαθεί βηνινγηθά.» εηζαγσγή πνπιάδσλ πνπ δελ έρνπλ εθηξαθεί ζε βηνινγηθέο κνλάδεο παξαγσγήο. 44

45 4. ΠΡΟΩΠΟΘΔΔΗ & ΓΗΑΓΗΚΑΗΔ ΠΗΣΟΠΟΗΖΖ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ Ο ζχγρξνλνο θαηαλαισηήο επηζπκεί φιν θαη πεξηζζφηεξν λα ελεκεξψλεηαη θαη λα γλσξίδεη γηα ηηο κεζφδνπο παξαγσγήο ηξνθίκσλ θαζ φια ηα ζηάδηα ηεο αγξνδηαηξνθηθήο αιπζίδαο. Γηα ηνλ ιφγν απηφ ε Κνηλνηηθή θαη Δζληθή Ννκνζεζία έρεη ζεζπίζεη ην θαηάιιειν λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ εθαξκφδεηαη φρη κφλν ζηελ πξσηνγελή (κνλάδεο θπηηθήο θαη δσηθήο παξαγσγήο) αιιά θαη ζηελ δεπηεξνγελή παξαγσγή (κνλάδεο κεηαπνίεζεο, ηππνπνίεζεο, δηάζεζεο γεσξγηθψλ πξντφλησλ), έηζη ψζηε λα δηαζθαιηζηεί ε ηήξεζε ησλ δεζκεχζεσλ ησλ Καλνληζκψλ φπνπ δηέπνπλ ηελ βηνινγηθή παξαγσγή θπηηθψλ θαη δσηθψλ πξντφλησλ, ηελ κεηαπνίεζε, επηζήκαλζε θαη εκπνξία ηνπο. Έηζη, δίδεηαη ε δπλαηφηεηα ζηνπο θαηφρνπο εθκεηαιιεχζεσλ πνπ αζρνινχληαη κε ηελ παξαγσγή, ηελ ηππνπνίεζε, κεηαπνίεζε ή εκπνξία ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, κεηά απφ ηελ δηαδηθαζία ηνπ ειέγρνπ, λα απνθηήζνπλ θαη ηελ επίζεκε αλαγλψξηζε/πηζηνπνίεζε φηη ηήξεζαλ ηηο δεζκεχζεηο ηεο ηζρχνπζαο λνκνζεζίαο πνπ δηέπεη ηα πξντφληα απηά. Παξάιιεια, κε ηνλ ηξφπν απηφ, απμάλεηαη ε αμηνπηζηία ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ελψπηνλ ηνπ θαηαλαισηηθνχ θνηλνχ, δηαζθαιίδεηαη ε επσλπκία ησλ πξντφλησλ απηψλ θαη εμαζθαιίδεηαη δηαθάλεηα θαζφια ηα ζηάδηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο. Σνλ έιεγρν, ηελ αμηνιφγεζε θαη ηελ πηζηνπνίεζε ησλ δηαδηθαζηψλ παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη εηζαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο ψζηε λα θξηζεί θαηά πφζνλ πιεξνχληαη νη απαηηήζεηο ηεο ζρεηηθήο Δζληθήο θαη Κνηλνηηθήο Ννκνζεζίαο, αλαιακβάλνπλ νη νξγαληζκνί πηζηνπνίεζεο (π.ρ. ΒηνΔιιάο Α.Δ. ). Οη νξγαληζκνί απηνί, πξνθεηκέλνπ λα παξέρνπλ ειεγθηηθφ θαη πηζηνπνηεηηθφ έξγν, ζα πξέπεη λα πιεξνχλ ηηο απαηηήζεηο θαη λα έρνπλ δηαπηζηεπηεί απφ ην Δζληθφ πκβνχιην Γηαπίζηεπζεο (ΔΤΓ) ζχκθσλα κε ην πξφηππν ΔΛΟΣ ΔΝ θαζψο θαη λα έρνπλ έγθξηζε ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ (Αξρή Διέγρνπ είλαη ν Οξγαληζκφο Πηζηνπνίεζεο & Δπίβιεςεο Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ, Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. - AgroCert) Γηαδηθαζέα Έληαμεο ζην ύζηεκα ΔιΫγρνπ & Πηζηνπνέεζεο Ννκνζεηηθή ξχζκηζε φζνλ αθνξά ζηελ δηαδηθαζία ρνξήγεζεο Πηζηνπνηεηηθνχ πκκφξθσζεο πξντφλησλ πεξηγξάθεηαη ζην θχιιν ηεο Δθεκεξίδαο ηεο Κπβεξλήζεσο ηεο 10εο Φεβξνπαξίνπ 2006, ζην δεχηεξν ηεχρνο θαη επηηπγράλεηαη θαζνξηζκφο ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ Καλ. (ΔΟΚ) 2092/91 πεξί ηνπ βηνινγηθνύ ηξόπνπ παξαγσγήο γεσξγηθώλ πξντόλησλ θαη ησλ ζρεηηθώλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντόληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο σο έρεη ηξνπνπνηεζεί θαη ηζρχεη. χκθσλα κε ην άξζξν 1, ζθνπφο ηεο παξνχζαο απφθαζεο είλαη ε ζέζπηζε ησλ αλαγθαίσλ ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηνπ Καλ. (ΔΟΚ) 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ φπσο ζπκπιεξψζεθε κε ηνλ Καλ. (ΔΔ) 1804/99 ηνπ πκβνπιίνπ γηα ηε δσηθή παξαγσγή, θαη φπσο απηφο ηξνπνπνηήζεθε θαη ηζρχεη, θαη πνπ ζηα επφκελα άξζξα ηεο παξνχζεο ζα αλαθέξεηαη σο ν «Καλνληζκφο». ην άξζξν 2 γίλεηαη νξηζκφο ηνπ πεδίνπ εθαξκνγήο ηνπ Καλνληζκνχ θαη ζπγθεθξηκέλα, ε παξνχζα απφθαζε εθαξκφδεηαη: i. Γηα ηα πξντφληα πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 1 ηνπ «Καλνληζκνχ». ii. Γηα πξντφληα πνπ δελ θαιχπηνληαη απφ θαλφλεο παξαγσγήο, γηα είδε δψσλ πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζην παξάξηεκα VIII ηνπ Καλνληζκνχ θαζψο θαη γηα ηα πξντφληα ηνπο, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη έρνπλ εθπνλεζεί θαη εγθξηζεί απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ, εθεμήο ζηελ παξνχζα θαινχκελν ράξηλ ζπληνκίαο ΤΑΑ&Σ, εζληθνί θαλφλεο γηα απηά ή έρνπλ αλαγλσξηζζεί ηδησηηθά πξφηππα ή πξφηππα άιισλ Κξαηψλ- Μειψλ. iii. Τπνρξεσηηθά απφ θάζε επηρεηξεκαηία ν νπνίνο παξάγεη, παξαζθεπάδεη, απνζεθεχεη ή εηζάγεη απφ Σξίηε ρψξα ηα πξντφληα πνπ νξίδνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 θαη 2 ηνπ παξφληνο άξζξνπ κε ζθνπφ ηε 45

46 κεηαγελέζηεξε δηάζεζή ηνπο ζην εκπφξην ή φπνηνο δηαζέηεη ζην εκπφξην παξφκνηα πξντφληα [αξ.8,παξ.1 Καλ.]. iv. Ο φξνο απνζήθεπζε αλαθέξεηαη ζηελ δξαζηεξηφηεηα ηεο απνζεκαηνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο κε ζθνπφ ηελ πψιεζε ζε ηξίηνπο θαη φρη απ επζείαο ζηνλ ηειηθφ θαηαλαισηή. ην άξζξν 6, αλαθέξεηαη φηη νη Οξγαληζκνί Διέγρνπ & Πηζηνπνίεζεο είλαη νη εγθεθξηκέλνη ηδησηηθνί θνξείο νη νπνίνη πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ησλ παξ. 5 θαη 11 ηνπ άξζξνπ 9 ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη νη αξκνδηφηεηεο ηνπο πεξηγξάθνληαη ζηε ζπλέρεηα. χκθσλα κε ην άξζξν 7 ηεο ηδίαο Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο, πξνθεηκέλνπ έλαο επηρεηξεκαηίαο λα εληαρζεί ζην χζηεκα Διέγρνπ πνπ ζεζπίδεηαη απφ απηήλ θαη ην νπνίν πεξηιακβάλεη ηνπιάρηζηνλ ηελ εθαξκνγή ησλ κέηξσλ ειέγρνπ θαη πξνθχιαμεο ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ «Καλνληζκνχ» θαζψο θαη ηελ ηήξεζε ησλ απαηηήζεσλ ηεο Κ.Τ.Α., νθείιεη: Να θαηαζέζεη ζηνλ Οξγαληζκφ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο αίηεζε ηνπ κε ηελ νπνία δεζκεχεηαη γηα ηα αλαγξαθφκελα ζην παξάξηεκα ΗΗ ηεο παξνχζαο θαη λα ζπλάςεη ζχκβαζε, κε ηνλ ελ ιφγσ Οξγαληζκφ Δ&Π. Ζ εκεξνκελία ππνγξαθήο ηεο ζχκβαζεο ζεσξείηαη σο έλαξμε δξαζηεξηφηεηαο ηεο παξαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο απφ ηνλ επηρεηξεκαηία. Να γλσζηνπνηεί ηελ έλαξμε ηεο δξαζηεξηφηεηάο, εληφο 10 εκεξψλ απφ ηελ ππνγξαθή ηεο ζχκβαζεο ζηε Γηεχζπλζε Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο ηεο Ννκαξρηαθήο Απηνδηνίθεζεο ζηα δηνηθεηηθά φξηα ηεο νπνίαο βξίζθεηαη ε έδξα ηεο εθκεηάιιεπζεο ή ηεο επηρείξεζήο ηνπ. Κάζε επηρεηξεκαηίαο πνπ εληάζζεηαη ζην ζχζηεκα Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο νθείιεη λα ηεξεί θαη ειάρηζηνλ ηα ζηνηρεία ηεο παξαγ. 6 ησλ γεληθψλ δηαηάμεσλ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη επηπξνζζέησο ζα πξέπεη λα ηεξεί: εκεξνιφγην εξγαζηψλ ζχκθσλα κε ην πξφγξακκα θαιιηεξγεηψλ θαηά αγξνηεκάρην/εθηξνθήο αλά θαηεγνξία δψσλ/παξαζθεπήο βηβιίν αγνξάο εηζξνψλ βηβιίν παξαγσγήο θαη πψιεζεο πξντφλησλ αλά αγξνηεκάρην/αλά εθηξνθή/αλά παξαζθεπή Σα ελ ιφγσ ζηνηρεία, θαηά ηνπο ειέγρνπο, ππνγξάθνληαη απφ ηνπο δηελεξγνχληεο έιεγρν, είηε ν έιεγρνο γίλεηαη ζην πιαίζην ηνπ πζηήκαηνο Διέγρνπ απφ εγθεθξηκέλν Οξγαληζκφ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο είηε ν έιεγρνο αθνξά επίβιεςε απφ ηνλ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. είηε επνπηεία απφ ηε Γηεχζπλζε Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ηνπ Τ.Α.Α.&.Σ. Καηαζέηεη ζηνλ Οξγαληζκφ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο ιεπηνκεξέο πξφγξακκα παξαγσγήο θπηηθψλ πξντφλησλ αλά αγξνηεκάρην ή ιεπηνκεξέο πξφγξακκα εθηξνθήο ησλ δψσλ θαη ζρέδην δηαζπνξάο ηεο θφπξνπ ζηα αγξνηεκάρηα πνπ δηαζέηεη θαη έρνπλ εληαρζεί ζην ζχζηεκα ειέγρνπ Παξέρεη ειεχζεξε πξφζβαζε, ζηνπο εληεηαικέλνπο ειεγθηέο ησλ Οξγαληζκψλ ειέγρνπ, ζε φινπο ηνπο ρψξνπο παξαγσγήο, απνζήθεπζεο θαη παξαζθεπήο ηεο εθκεηάιιεπζεο εληαγκέλνπο ή κε ζην ζχζηεκα ειέγρνπ. Δπηηξέπεη ηελ ιήςε δεηγκάησλ θαηά ην άξζξν 6 ηεο Κ.Τ.Α. Παξέρεη θάζε αλαγθαία πιεξνθνξία θαη βνήζεηα πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιπλζεί ν έιεγρνο θαη λα εμαρζνχλ αθξηβή ζπκπεξάζκαηα. πλππνγξάθεη ηα πξαθηηθά ειέγρνπ κε ηνλ δηελεξγνχληα ηνλ έιεγρν θαη έρεη ην δηθαίσκα λα θαηαγξάςεη ηηο ηπρφλ επηθπιάμεηο ηνπ επί ησλ δηαπηζηψζεσλ θαη παξαηεξήζεσλ ηνπ ειεγθηή θαζψο θαη γηα ηνλ ηξφπν δεηγκαηνιεςίαο. Σπρνχζα άξλεζε ηεο ζπλππνγξαθήο ηζνδπλακεί κε άξλεζε ειέγρνπ θαη ηηκσξείηαη κε ηελ αληίζηνηρε θχξσζε πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 11 ηεο Κ.Τ.Α. Ζ απνρψξεζε ελφο «επηρεηξεκαηία» απφ ηνλ Οξγαληζκφ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί αλεμαξηήησο ηεο δηάξθεηαο ηζρχνο απηήο ππφ ηελ πξνυπφζεζε: α) λα θαηαγγείιεη εγγξάθσο ηελ ζχκβαζε πνπ έρεη ζπλάςεη κε ηνλ πξψην ΟΔ&Π β) λα ελεκεξψζεη ζρεηηθά ηηο Αξκφδηεο Αξρέο Δπνπηείαο θαη Δπίβιεςεο αλαθέξνληαο κε ζαθήλεηα ηνπο ιφγνπο θαηαγγειίαο θαζψο θαη ην φλνκα ηνπ λένπ ΟΔ&Π ζηνλ νπνίν πξνηίζεηαη λα εληαρζεί. γ) λα έρεη εμνθιήζεη ηηο νηθνλνκηθέο ηνπ ππνρξεψζεηο πνπ απνξξένπλ απφ ηνπο ζρεηηθνχο φξνπο ηεο θαηαγγειιφκελεο ζχκβαζεο θαη 46

47 δ) λα ππνβάιιεη λέα αίηεζε έληαμήο ηνπ ζην χζηεκα Διέγρνπ Ο Οξγαληζκφο Διέγρνπ & Πηζηνπνίεζεο ζηνλ νπνίν ν «επηρεηξεκαηίαο» ππνβάιιεη αίηεκα έληαμεο, νθείιεη λα δεηά εγγξάθσο αληίγξαθν ηνπ αηνκηθνχ θαθέινπ απφ ηνλ ΟΔ&Π ζηνλ νπνίν ήηαλ εγγεγξακκέλνο ν αηηψλ επηρεηξεκαηίαο, θαζψο θαη ζρεηηθή βεβαίσζε αλαθεξφκελε ζην θαζεζηψο ειέγρνπ ηνπ ελ ιφγσ επηρεηξεκαηία. Βαζηθέο πξνυπνζέζεηο απνδνρήο ηνπ αηηήκαηνο έληαμεο απφ ην λέν ΟΔ&Π είλαη: α) λα κελ εθθξεκεί δηελέξγεηα νπνηαζδήπνηε κνξθήο ειέγρνπ πξνγξακκαηηζζείζαο πξν ηεο εκεξνκελίαο θαηαγγειίαο ηεο χκβαζεο. β) λα κελ ππάξρνπλ εθθξεκφηεηεο πνπ λα αθνξνχλ δηαδηθαζίεο αμηνιφγεζεο επξεκάησλ ειέγρσλ, ρεκηθψλ αλαιχζεσλ ή δηαδηθαζίεο επηβνιήο θπξψζεσλ πξν ηεο εκεξνκελίαο θαηαγγειίαο ηεο ζχκβαζεο. γ) λα κελ πθίζηαηαη δηνηθεηηθή θχξσζε απαγφξεπζεο ρξήζεο ησλ ζρεηηθψλ φξσλ, ελδείμεσλ, ζεκάησλ θαη ινγνηχπσλ πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 8 ηεο παξνχζαο απφθαζεο ή/θαη απαγφξεπζε άζθεζεο δξαζηεξηφηεηαο γηα ηελ παξαγσγή, παξαζθεπή, απνζήθεπζε, εκπνξία θαη εηζαγσγή απφ ηξίηεο ρψξεο, πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο. ε πεξηπηψζεηο πνπ εγθεθξηκέλνο ΟΔ&Π δελ απνζηέιιεη ηνλ αηνκηθφ θάθειν ηνπ επηρεηξεκαηία εληφο ηεο απνθιεηζηηθήο πξνζεζκίαο ησλ δεθαπέληε (15) εκεξψλ απφ ηελ εκεξνκελία ιήςεο ηνπ ζρεηηθνχ αηηήκαηνο, απηφ απνηειεί παξάβαζε ηεο παξ. 7 ηνπ άξζξνπ 9 ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη ηηκσξείηαη ζχκθσλα κε ην άξζξνπ 11 ηεο παξνχζαο απφθαζεο. Ο εγθεθξηκέλνο ΟΔ&Π πνπ πξνβαίλεη ζε απνδνρή αηηήκαηνο έληαμεο ρσξίο ηεξεζνχλ νη αλσηέξσ αλαθεξφκελεο δηαδηθαζίεο θαη πξνυπνζέζεηο, ππφθεηηαη ζε επηβνιή δηνηθεηηθψλ θπξψζεσλ ζχκθσλα κε ην άξζξν11 ηεο Απφθαζεο. Ζ δηαδηθαζία ρνξήγεζεο Πηζηνπνηεηηθνχ πκκφξθσζεο πξντφλησλ πεξηιακβάλεη ηα αθφινπζα ζηάδηα: 1. Αίηεζε 2. Δπηζεψξεζε 3. Έγθξηζε 4. Υνξήγεζε Αέηεζε - Τπνγξαθά ύκβαζεο Ο ελδηαθεξφκελνο γηα πηζηνπνίεζε επηρεηξεκαηίαο ππνβάιιεη ζηνλ Οξγαληζκφ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο (ΟΔ&Π) αίηεζε θαη ζπκπιεξψλεη εξσηεκαηνιφγην γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ δηαδηθαζηψλ παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη εηζαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο πνπ αθνινπζεί, παξαιακβάλεη ηνλ Καλνληζκφ Τπεξεζηψλ Πηζηνπνίεζεο ηνπ εθάζηνηε Οξγαληζκνχ θαη ελεκεξψλεηαη γηα ην θφζηνο ηεο πηζηνπνίεζεο. Ο ελδηαθεξφκελνο γηα πηζηνπνίεζε επηρεηξεκαηίαο ππνγξάθεη κε ηνλ ΟΔ&Π ζχκβαζε ε νπνία δειψλεη ηελ ζπκθσλία ηνπ κε ηνλ παξφληα Καλνληζκφ θαη ηνπο φξνπο πνπ θαζνξίδνληαη ζηε ζχκβαζε απηή. Μεηά ηελ έγθξηζε ηεο Αίηεζεο θαη κέζα ζε ρξνληθφ πεξηζψξην 30 εκεξψλ απφ ηελ ππνβνιή ηεο, ν Τπεχζπλνο ηεο κνλάδαο θαιείηαη λα ζπλάςεη ηε χκβαζε πλεξγαζίαο. Ζ χκβαζε πλεξγαζίαο, ηεο νπνίαο αλαπφζπαζηα κέξε απνηεινχλ Καλνληζκφο ηνπ ΟΔ&Π, πίλαθαο κε ηνπο εληαγκέλνπο παξαγσγηθνχο ζπληειεζηέο ή/θαη δξαζηεξηφηεηεο (Παξάξηεκα χκβαζεο πλεξγαζίαο) θαη ν ζρεηηθφο ηζρχνλ Σηκνθαηάινγνο, ζπλππνγξάθεηαη απφ ηνλ Τπεχζπλν ηεο κνλάδαο,. Ζ εκεξνκελία ππνγξαθήο ηεο χκβαζεο πλεξγαζίαο ζεσξείηαη σο έλαξμε δξαζηεξηφηεηαο ηεο παξαγσγήο πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο απφ ηνλ επηρεηξεκαηία, ν νπνίνο νθείιεη λα γλσζηνπνηήζεη ην γεγνλφο απηφ ζηελ νηθεία Γ/λζε Α.Α.&Σ θαηαζέηνληαο ην ζρεηηθφ έληππν. Θεσξεκέλν αληίγξαθν απηνχ ππνρξενχηαη λα πξνζθνκίζεη άκεζα θαη ζηνλ ΟΔ&Π. Με ηελ ππνγξαθή ηεο χκβαζεο πλεξγαζίαο αλνίγεη ν θάθεινο ηεο κνλάδαο θαη απηή θαηαρσξείηαη ζην Μεηξψν ηνπ ΟΔ&Π. Ο επηρεηξεκαηίαο έρεη δηθαίσκα αίηεζεο ρνξήγεζεο Βεβαίσζεο Έληαμεο ηεο κνλάδνο ηνπ ζην χζηεκα Διέγρνπ & Πηζηνπνίεζεο. ε ρξνληθφ δηάζηεκα κηθξφηεξν ησλ εμήληα (60) εκεξψλ αθνινπζεί Αξρηθή Δπηζεψξεζε ηεο κνλάδαο απφ ηα αξκφδηα φξγαλα ηνπ Ο.Δ & Π. Ζ παξαπάλσ δηαδηθαζία ηεξείηαη θαη ζηελ πεξίπησζε κεηαβνιήο (επηπιένλ έληαμεο ή αθαίξεζεο) ησλ ζπληειεζηψλ παξαγσγήο εληαγκέλσλ ζηνλ ΟΔ&Π κνλάδσλ. Οη Τπεχζπλνη ησλ κνλάδσλ ππνρξενχληαη λα ελεκεξψζνπλ ηνλ ΟΔ&Π γηα ηελ κεηαβνιή εληφο ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο δέθα (10) εξγάζηκσλ εκεξψλ απφ ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηεο κεηαβνιήο. 47

48 Αμηνιόγεζε ηεο πκκόξθσζεο Ζ αμηνιφγεζε ησλ δηαδηθαζηψλ παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη εηζαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο ζχκθσλα κε ηηο ηζρχνπζεο απαηηήζεηο γίλεηαη ζχκθσλα κε ην πξφηππν ΔΝ θαη ηηο εηδηθέο απαηηήζεηο ηνπ θαλνληζκνχ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο 2092/91. Γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ δηαδηθαζηψλ παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη εηζαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο εμεηάδνληαη: ε ζπκκφξθσζε κε ηηο απαηηήζεηο ηεο λνκνζεζίαο ή/θαη ηνπ θαλνληζκνχ βάζεη ησλ νπνίσλ ζα δηελεξγεζεί ε αμηνιφγεζε, ν βηνινγηθφο ηξφπνο παξαγσγήο θαη παξαζθεπήο, ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο παξαγσγήο αλαθνξηθά κε ηηο απαηηήζεηο ηεο ηζρχνπζαο λνκνζεζίαο. Ζ κε εθπιήξσζε κηαο πξνδηαγξακκέλεο απαίηεζεο νξίδεηαη σο κε ζπκκφξθσζε ε νπνία κπνξεί λα: αξζεί κεηά απφ ηελ πινπνίεζε ησλ αλαγθαίσλ δηνξζσηηθψλ κέηξσλ, νδεγήζεη ζηελ απφξξηςε ηεο πηζηνπνίεζεο νδεγήζεη ζηελ αλαζηνιή ή αλάθιεζε ηνπ πηζηνπνηεηηθνχ. Ζ αμηνιφγεζε ησλ δηαδηθαζηψλ παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη εηζαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο πεξηιακβάλεη: α) ηε δηελέξγεηα επηζεψξεζεο ζηηο κνλάδεο παξαγσγήο, κεηαπνίεζεο, ηππνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο ησλ ππφ πηζηνπνίεζε επηρεηξήζεσλ, β) ηηο εξγαζηεξηαθέο δνθηκέο δεηγκαηνιεπηηθά, γηα ηελ αλάιπζε θαη αλίρλεπζε κε επηηξεπφκελσλ ρεκηθψλ νπζηψλ ζε πξντφληα, έδαθνο, θπηηθνχο θαη δσηθνχο ηζηνχο (νη αλαιχζεηο πξαγκαηνπνηνχληαη νπσζδήπνηε εθεί πνπ ππάξρνπλ ππφλνηεο). γ) ηνλ έιεγρν ησλ εγγξάθσλ ηεθκεξίσζεο ηεο πνζφηεηαο ηνπ πξντφληνο (γηα ηελ πεξίπησζε πηζηνπνίεζεο πνζφηεηαο). Γηα ηελ επηζεψξεζε ζπγθξνηείηαη απφ ην Σκήκα Δπηζεσξήζεσλ ηνπ ΟΔ&Π ε νκάδα επηζεψξεζεο, ε νπνία απνηειείηαη απφ έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο επηζεσξεηέο θαη εηδηθνχο επηζηήκνλεο αλάινγα κε ην αληηθείκελν δξαζηεξηφηεηαο θαη ην κέγεζνο ηεο πξνο επηζεψξεζε επηρείξεζεο. Οη νκάδεο επηζεψξεζεο ζπγθξνηνχληαη ψζηε λα δηαζέηνπλ ηελ απαηηνχκελε γλψζε, εμεηδίθεπζε θαη εκπεηξία σο πξνο ηηο εθάζηνηε ηζρχνπζεο απαηηήζεηο ηεο λνκνζεζίαο θαη ηεο επηζεψξεζεο. Ο ππεχζπλνο ελεκεξψλεηαη απφ ηνλ ΟΔ&Π γηα ηε ζχλζεζε ηεο νκάδαο επηζεψξεζεο θαη ην πξφγξακκα επηζεψξεζεο γηα ηηο πξνγξακκαηηζκέλεο επηζεσξήζεηο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο επηζεψξεζεο είλαη δπλαηφλ λα πξαγκαηνπνηεζεί ε ελδεδεηγκέλε δεηγκαηνιεςία απφ ηνλ επηζεσξεηή πξνθεηκέλνπ λα πξαγκαηνπνηεζεί εξγαζηεξηαθή αλάιπζε ησλ δεηγκάησλ γηα ηελ αλίρλεπζε κε επηηξεπφκελσλ νπζηψλ. ηελ πεξίπησζε φπνπ θαηά ηελ επηζεψξεζε εληνπηζζνχλ κε ζπκκνξθψζεηο ν πειάηεο θαιείηαη λα θαηαζέζεη ηα πηζαλά ζρφιηα ηνπ θαη λα πεξηγξάςεη ηηο δηνξζσηηθέο ελέξγεηεο ζηηο νπνίεο ζα πξνβεί εληφο θαζνξηζκέλνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο γηα ηελ άξζε ησλ κε ζπκκνξθψζεσλ. Μεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο επηζεψξεζεο, ν επηζεσξεηήο/επηζεσξεηέο παξαδίδεη ζην Σκήκα Δπηζεσξήζεσλ ηελ έθζεζε. Σν Σκήκα Δπηζεσξήζεσλ εμεηάδεη ηελ αθεξαηφηεηα ηεο επηζεψξεζεο θαη ηα ζρεηηθά έληππα παξαδίδνληαη ζην Σκήκα Πηζηνπνίεζεο Έγθξηζε Ζ απφθαζε ιακβάλεηαη απφ ηελ Δπηηξνπή Πηζηνπνίεζεο θαη απφ άηνκα ηα νπνία δελ ζπκκεηείραλ ζηελ αμηνιφγεζε ησλ πξντφλησλ ηνπ επηρεηξεκαηία. Ζ Δπηηξνπή Πηζηνπνίεζεο απνθαζίδεη γηα ηε ρνξήγεζε ή κε ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ πκκφξθσζεο. Σν Σκήκα Πηζηνπνίεζεο, νθείιεη λα επηβεβαηψζεη ηελ νινθιήξσζε ή ηελ έλαξμε ηεο εθαξκνγήο ησλ δηνξζσηηθψλ ελεξγεηψλ, είηε κεηά απφ λέα αμηνιφγεζε ζηε κνλάδα, είηε κε απνδεηθηηθά ζηνηρεία πνπ ζα απνζηέιιεη ν επηρεηξεκαηίαο ζηνλ Ο.Δ.&Π. Ο Οξγαληζκφο Διέγρνπ & Πηζηνπνίεζεο δελ πξνβαίλεη ζηε ρνξήγεζε ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ 48

49 πκκφξθσζεο κέρξη ηε δηαπίζησζε, κέζσ αμηνιφγεζεο, ηεο απνηειεζκαηηθήο άξζεο φισλ ησλ θχξησλ κε ζπκκνξθψζεσλ. Σν Πηζηνπνηεηηθφ πκκφξθσζεο πνπ ρνξεγείηαη απφ ηνλ ΟΔ&Π πηζηνπνηεί φηη ν πειάηεο εθαξκφδεη απνηειεζκαηηθά δηαδηθαζίεο παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη εηζαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο νη νπνίεο ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο απαηηήζεηο ηεο λνκνζεζίαο σο πξνο ηελ νπνία πηζηνπνηήζεθε (ΚΑΝΟΝΗΜΟ 2092/91 ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο). Σν Πηζηνπνηεηηθφ πκκφξθσζεο αθνξά απνθιεηζηηθά ηνλ πειάηε ζηνλ νπνίν ρνξεγήζεθε θαη κφλν γηα ηα είδε πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο πνπ απηφ θαιχπηεη Γηαηάξεζε ηνπ Πηζηνπνηεηηθνύ πκκόξθσζεο Ζ δηαηήξεζε ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ πκκφξθσζεο πξνυπνζέηεη ηε ζπλερή ηήξεζε απφ ηνλ πειάηε ησλ απαηηήζεσλ ηνπ ζπζηήκαηνο πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο. Γηα ην ζθνπφ νη ΟΔ&Π πξνβαίλνπλ ζε επηζεσξήζεηο ειέγρνπο επηηήξεζεο νη νπνίεο κπνξεί λα είλαη πξνγξακκαηηζκέλεο (ηνπιάρηζηνλ κία θνξά εηεζίσο), ή/ θαη έθηαθηεο νη νπνίεο είλαη δπλαηφλ λα πξαγκαηνπνηεζνχλ ρσξίο ηελ πξνεγνχκελε ελεκέξσζε ηνπ πειάηε. Πην ζπγθεθξηκέλα, νη έιεγρνη απηνί νκαδνπνηνχληαη σο αθνινχζσο: Αρτηθός έιεγτος: δηελεξγείηαη ην αξγφηεξν ζε 60 εκέξεο απφ ηελ ππνγξαθή ηεο ζχκβαζεο, ε ππνγξαθή ηεο νπνίαο γίλεηαη ην αξγφηεξν εληφο κελφο απφ ηελ θαηάζεζε ηεο αίηεζεο θαη ηνπ ζπλφινπ ησλ δηθαηνινγεηηθψλ ηνπ επηρεηξεκαηία πξνο ηνλ ΟΔ&Π, πξνθεηκέλνπ λα εληαρζεί ζην ζχζηεκα ειέγρνπ. Καηά ηνλ έιεγρν απηφ επαιεζεχνληαη ηα κέηξα θαη νη δεζκεχζεηο ηεο δήισζεο πνπ θαηέζεζε ν «επηρεηξεκαηίαο» πξνθεηκέλνπ λα εληαρζεί ζην ζχζηεκα ειέγρνπ, ζχκθσλα κε ηελ παξάγ. 1.1 ηνπ άξζξνπ 7 ηεο παξνχζεο θαη ζπληάζζεηαη έθζεζε εηο δηπινχλ ε νπνία πξνζππνγξάθεηαη απφ ηνλ επηρεηξεκαηία ζηνλ νπνίν θαη παξακέλεη ην έλα αληίγξαθν. Δπηζθέυεης ειέγτοσ, ζε εθαξκνγή ηεο παξάγ. 5 ησλ γεληθψλ δηαηάμεσλ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ «Καλνληζκνχ»: α)πιήρες έιεγτος: γηα ηελ επαιήζεπζε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ κέηξσλ θαη δεζκεχζεσλ πνπ έρνπλ απνδερζεί νη ζπκβαιιφκελνη κε ηνλ ΟΔ&Π «επηρεηξεκαηίεο» θαηά ηελ δηαδηθαζία ηεο παξάγ.2.1 ηνπ παξφληνο άξζξνπ, εηο εθαξκνγή ησλ παξάγ.5 θαη 6 ησλ «Γεληθψλ Γηαηάμεσλ» θαη γηα ηελ ηήξεζε ησλ ππνρξεψζεσλ ελ γέλεη ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ «θαλνληζκνχ». Ο έιεγρνο απηφο γίλεηαη ηνπιάρηζηνλ κηα θνξά ην ρξφλν (εληφο ηεο θαιιηεξγεηηθήο πεξηφδνπ ησλ θαιιηεξγνπκέλσλ εηδψλ) ή, εθφζνλ πξφθεηηαη πεξί κνλάδαο δσηθήο παξαγσγήο, εληφο ηνπ έηνπο εθηξνθήο ή, εθφζνλ πξφθεηηαη γηα κνλάδα παξαζθεπήο, εληφο ηεο παξαζθεπαζηηθήο πεξηφδνπ. β)γεηγκαηοιευίες γηα εργαζηερηαθή αλάισζε: Γίλνληαη κε βάζε ην θαηαξηηζζέλ απφ ηνπο ΟΔ&Π πξφγξακκα δεηγκαηνιεςηψλ, γηα ηελ εξγαζηεξηαθή αλάιπζε θαη αλίρλεπζε κε επηηξεπφκελσλ απφ ηνλ «Καλνληζκφ» νπζηψλ, επί ησλ παξαγφκελσλ πξντφλησλ, θπηηθήο & δσηθήο πξνέιεπζεο, θπηηθψλ ηζηψλ θαη νξγάλσλ, εδάθνπο, δσνηξνθψλ, ζε πνζνζηφ ηνπιάρηζηνλ 5% ησλ ειεγρφκελσλ επηρεηξεκαηηψλ. Σα θξηηήξηα βάζε ησλ νπνίσλ θαηαξηίδεηαη ην πξφγξακκα ησλ δεηγκαηνιεςηψλ είλαη ε επηθηλδπλφηεηα, ην κέγεζνο θαη ε ηνπνζεζία ηεο κνλάδαο, ην είδνο, ην ηζηνξηθφ θαη ηα θξίζηκα ζηάδηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο θαζψο θαη νη θαηαγγειίεο ησλ θαηαλαισηψλ. Οη δηαδηθαζίεο ηεο δεηγκαηνιεςίαο αλαιχνληαη παξαθάησ. γ)αηθληδηαζηηθές επηζθέυεης ειέγτοσ: ζε ηπραία βάζε, πξαγκαηνπνηνχληαη επηπξνζζέησο ηνπ πιήξνπο ειέγρνπ ζε πνζνζηφ ηνπιάρηζηνλ 10% επί ησλ ζπκβεβιεκέλσλ επηρεηξεκαηηψλ θάζε ΟΔ&Π, ζχκθσλα κε ηα δηαιακβαλφκελα ζηελ παξάγ.5 ησλ Γεληθψλ Γηαηάμεσλ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ «θαλνληζκνχ», δίλνληαο έκθαζε ζε ειέγρνπο επηρεηξεκαηηψλ πνπ παξνπζίαζαλ θαηά ην πξνεγνχκελν έηνο ζνβαξέο παξεθθιίζεηο, παξαηππίεο ή θαη παξαβάζεηο ηεο θείκελεο λνκνζεζίαο. Ζ νινθιήξσζε ηνπ ειέγρνπ γίλεηαη κε ηε ζχληαμε πξαθηηθνχ ειέγρνπ ε/θαη πξαθηηθνχ δεηγκαηνιεςίαο. ην πξαθηηθφ ειέγρνπ θαηαγξάθνληαη κε ζαθήλεηα, θαηά πεξίπησζε, ηα απνηειέζκαηα 49

50 ηνπ ειέγρνπ θαη αλαιπηηθά νη ηπρφλ δηαπηζησζείζεο κε ζπκκνξθψζεηο, Σα παξαπάλσ έγγξαθα πξέπεη λα ζπλππνγξάθνληαη απφ ηνλ ειεγρφκελν ζχκθσλα κε ηελ παξαγ.2.4 ηνπ άξζξνπ 7 ηεο παξνχζεο. ηελ πεξίπησζε πνπ δηαπηζηψλνληαη παξαηππίεο ή παξαβάζεηο απφ ηνπο ειεγθηέο ησλ Οξγαληζκψλ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο θαηά ηε δηελέξγεηα ησλ ειέγρσλ ηνπ άξζξνπ 6, παξάγξαθν 2, ηεο παξνχζαο απφθαζεο, ν Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο επηβάιεη ηηο αλάινγεο θπξψζεηο. ηαλ ν πξναλαθεξφκελνο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο ζεσξεί φηη πέξαλ ησλ θπξψζεσλ πνπ ν ίδηνο έρεη επηβάιεη ζηνλ παξαγσγφ, είλαη απαξαίηεην λα ηνπ επηβιεζνχλ επηπιένλ δηνηθεηηθέο θαη νηθνλνκηθέο θπξψζεηο, ιφγσ ηεο ζνβαξφηεηαο ηεο παξάβαζεο, δηαβηβάδεη ην πξαθηηθφ ειέγρνπ ζπλνδεπκέλν απφ ηεθκεξησκέλε έθζεζή ηνπ ζηε Γηεχζπλζε Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ Γηαδηθαζέα Γεηγκαηνιεςέαο Οη δηαδηθαζίεο δεηγκαηνιεςηψλ θαζψο θαη νηηδήπνηε άιιν αθνξά ηα δείγκαηα αλαιχνληαη ζηελ Οδεγία 2002/63/ΔΚ ηεο Δπηηξνπήο ηεο 11 εο Ηνπιίνπ 2002 γηα ηελ θαζηέξσζε θνηλνηηθψλ κεζφδσλ δεηγκαηνιεςίαο γηα ηνλ επίζεκν έιεγρν ησλ ππνιεηκκάησλ θπηνθαξκάθσλ κέζα θαη πάλσ ζε πξντφληα θπηηθήο θαη δσηθήο πξνέιεπζεο θαη ηελ θαηάξγεζε ηεο νδεγίαο 79/700/ΔΟΚ. χκθσλα κε ηελ παξαπάλσ Οδεγία, δεηγκαηνιεςία νξίδεηαη σο ε δηαδηθαζία πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε ιήςε θαη ζχζηαζε ελφο δείγκαηνο θαη νη δηαδηθαζίεο είλαη νη εμήο: Πξνθπιάμεηο πγθέληξσζε πξσηαξρηθψλ δεηγκάησλ Δηνηκαζία ηνπ ζπλνιηθνχ δείγκαηνο Δηνηκαζία ηνπ εξγαζηεξηαθνχ δείγκαηνο Πξσηφθνιιν δεηγκαηνιεςίαο πζθεπαζία θαη δηαβίβαζε ηνπ εξγαζηεξηαθνχ δείγκαηνο Παξαζθεπή ηνπ αλαιπηηθνχ δείγκαηνο Πξνεηνηκαζία θαη απνζήθεπζε ηεο αλαιπηηθήο πνζφηεηαο ρεκαηηθέο παξαζηάζεηο [νδεγία 2002/63/ΔΚ] 4.4. Έθδνζε, Μνξθά & Ηζρύο Πηζηνπνηεηηθνύ Σν Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο βεβαηψλεη φηη ζπγθεθξηκέλν πξντφλ είλαη ζχκθσλν κε ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ Πξνηχπνπ κε βάζε ην νπνίν πηζηνπνηήζεθε. Δίλαη ην βαζηθφ θαη αλαγθαίν έγγξαθν Πηζηνπνίεζεο γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε εκπνξηθψλ πξάμεσλ. Σν έγγξαθν Πηζηνπνίεζεο πνπ αλαθέξεηαη αλσηέξσ εθδίδεηαη σο αθνινχζσο: Δθφζνλ πξφθεηηαη γηα λφπά θσηηθά προχόληα, εθδίδεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο ζπγθνκηδήο θαη κε δηάξθεηα ηζρχνο αλάινγε κε ην είδνο ηνπ πξντφληνο θαη ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ ζπγθνκηδήο ηνπο ή/ θαη ηε δηάξθεηα ζπληήξεζήο ηνπο. Σαπηνπνηεί ην φλνκα θαη ηε δηεχζπλζε ηνπ επηρεηξεκαηία, ην είδνο ησλ πξντφλησλ θαζψο θαη ηελ παξαγφκελε πνζφηεηα απηψλ γηα ηε ζπγθεθξηκέλε παξαγσγηθή πεξίνδν. Σα αλαθεξφκελα πξντφληα ζα πξέπεη λα αλαγξάθνληαη κε ηελ θνηλή θαη επηζηεκνληθή ηνπο νλνκαζία θαη πξέπεη λα γίλεηαη αλαθνξά ζηελ πνηθηιία ηνπο. Δθφζνλ πξφθεηηαη γηα κεηαποηεκέλα γεφργηθά θσηηθά θαη θηελοηροθηθά προχόληα πνπ έρνπλ παξαζθεπαζηεί θπξίσο απφ έλα ή πεξηζζφηεξα ζπζηαηηθά θπηηθήο ή/θαη δσηθήο πξνέιεπζεο θαη πξννξίδνληαη γηα αλζξψπηλε θαηαλάισζε, εθδίδεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο παξαζθεπαζηηθήο ηνπο πεξηφδνπ θαη κε δηάξθεηα ηζρχνο φζε θαη ε δηάξθεηα απηήο ή εθφζνλ πξφθεηηαη γηα γάια θαη πξντφληα κε βάζε ην γάια ιακβάλνληαη ππφςε ε πεξίνδνο άκειμεο θαηά είδνο δψνπ. Γηα ηα δψα θαη ηα πξντφληα θξέαηνο πξέπεη λα αλαγξάθνληαη ηα ζηνηρεία ηαπηνπνίεζεο φζνλ αθνξά ηελ ηρλειαζηκφηεηα ζχκθσλα κε ηνλ «Καλνληζκφ» 50

51 ζνλ αθνξά ηηο δφοηροθές, ζα πξέπεη λα αλαγξάθνληαη ιεπηνκεξψο ηα ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη ζην κέξνο Δ ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ ΚΑΝ(ΔΟΚ)2092/1991. Σν Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο έρεη δηάξθεηα ηζρχνο θαηά θαλφλα κέρξη έλα (1) έηνο, ελψ ζε εηδηθέο πεξηπηψζεηο δχλαηαη λα είλαη είηε κηθξφηεξε ηνπ έηνπο είηε λα θζάζεη θαη ηα δχν (2) έηε. Ζ δηάξθεηα είλαη αλάινγε ηνπ είδνπο ηνπ Πξντφληνο θαζψο θαη ηεο παξαγφκελεο πνζφηεηαο απηνχ γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε παξαγσγηθή πεξίνδν. ην Πηζηνπνηεηηθφ αλαθέξεηαη πεξαηηέξσ ην φλνκα θαη ε δηεχζπλζε ηνπ επηρεηξεκαηία, ην είδνο ησλ πξντφλησλ, ε αλακελφκελε πνζφηεηα γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε παξαγσγηθή πεξίνδν, φιεο νη αγνξέο ή πσιήζεηο ηνπ πξντφληνο, θαζψο θαη φ,ηη άιιν πξνβιέπεη ε Ννκνζεζία. ζνλ αθνξά ην πφηε εθδίδεηαη ην Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο ηζρχεη: Δθφζνλ πξφθεηηαη γηα θσηηθά προχόληα, ην Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο εθδίδεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο ζπγθνκηδήο θαη κε δηάξθεηα ηζρχνο αλάινγε κε ην είδνο ηνπ πξντφληνο θαη ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ ζπγθνκηδήο ηνπο ή θαη ηελ δηάξθεηα ζπληήξεζήο ηνπο. ην Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο ην πηζηνπνηεκέλν πξντφλ αλαθέξεηαη κε ηελ θνηλή θαη κε ηελ επηζηεκνληθή ηνπ νλνκαζία θαη πξέπεη λα γίλεηαη αλαθνξά θαη ζηελ πνηθηιία ηνπ. Δθφζνλ πξφθεηηαη γηα δφηθά προχόληα, ην Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο εθδίδεηαη αλάινγα κε ηελ παξαγσγηθή πεξίνδν ησλ δψσλ. Γηα ηα δψα θαη ηα πξντφληα θξέαηνο ζα πξέπεη λα αλαγξάθνληαη θαη ηα ζηνηρεία ηαπηνπνίεζεο, φζνλ αθνξά ηελ ηρλειαζηκφηεηα, ζχκθσλα κε ηελ λνκνζεζία. Δθφζνλ πξφθεηηαη γηα κεηαποηεκέλα γεφργηθά προχόληα, ην Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο εθδίδεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο παξαζθεπαζηηθήο ηνπο πεξηφδνπ. ζνλ αθνξά ηηο δφοηροθές, ην Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο πεξηιακβάλεη ιεπηνκεξψο ηα ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη ζην κέξνο Δ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ Καλ. 2092/91. Ο θάηνρνο ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ Πξντφληνο ππνρξενχηαη λα ρξεζηκνπνηεί απηφ σο αθνινχζσο: i. Γηα λα απνδείμεη φηη ηα πξντφληα είλαη Πηζηνπνηεκέλα ζχκθσλα κε ην αλαθεξφκελν Πξφηππν. ii. Με ηέηνην ηξφπν ψζηε λα κελ δηαζχξεη θαη λα κελ ππνλνκεχεη ηε δεκφζηα εηθφλα ηνπ Οξγαληζκνχ θαη λα κελ πξνβαίλεη ζε πξάμεηο ή δειψζεηο φζνλ αθνξά ηελ Πηζηνπνίεζε ηνπ πξντφληνο ε νπνία κπνξεί λα ζεσξεζεί σο παξαπιαλεηηθή γηα ηνλ θαηαλαισηή ή κε επηηξεπφκελε. Ζ παξαπιάλεζε ηνπ θαηαλαισηή ή ε κε επηηξεπφκελε ρξήζε ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ ζπληζηνχλ Κχξηα Με πκκφξθσζε πνπ επηθέξεη ηηο πξνβιεπφκελεο Κπξψζεηο. iii. ηαλ ην Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο ρξεζηκνπνηείηαη γηα αγνξαπσιεζίεο, ηφηε πξέπεη λα ζπλνδεχεηαη θαη απφ επίζεκν θνξνινγηθφ ζηνηρείν ζην νπνίν πξέπεη λ αλαθέξνληαη : αγνξαζηήο, ε νλνκαζία θαη ε πνζφηεηα ηνπ πξντφληνο. Ο ραξαθηεξηζκφο ηνπ πξντφληνο σο πξνο ην βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο κε ηδηαίηεξε αλαθνξά ζην ζηάδην ηεο Πηζηνπνίεζεο. Ζ Δπσλπκία θαη ν Κσδηθφο ηνπ Οξγαληζκνχ. Ο αξηζκφο ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ Πξντφληνο. iv. Να δηαθφςεη άκεζα ηε ρξήζε ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ Πξντφληνο ζηελ πεξίπησζε πνπ απνρσξήζεη απφ ηνλ Οξγαληζκφ νηθεηνζειψο, ή ην απαηηήζεη ν Οξγαληζκφο κε ζρεηηθή απφθαζή ηνπ ή ιήμεη ν ρξφλνο ηζρχνο απηνχ. 51

52 4.5. Βεβαέσζε πκκόξθσζεο Ζ βεβαίσζε ζπκκφξθσζεο απνηειεί ηελ επίζεκε αλαγλψξηζε ηεο κέρξη ηφηε ζπκκφξθσζεο θαη εθπιήξσζεο ησλ πξνυπνζέζεσλ πνπ ζέηεη θαη απαηηεί ην ζρεηηθφ Πξφηππν ησλ εξγαζηψλ παξαγσγήο, παξαζθεπήο ή εηζαγσγήο θαη ησλ αληίζηνηρσλ αλαθεξφκελσλ κνλάδσλ. Ζ βεβαίσζε ζπκκφξθσζεο εθδίδεηαη απφ ην αξκφδην Σκήκα Πηζηνπνίεζεο ηνπ Οξγαληζκνχ κεηά ηε ζεηηθή πεξί έληαμεο απφθαζε ηνπ πκβνπιίνπ Πηζηνπνίεζεο, ζε πκβαιιφκελνπο πνπ ιφγσ ηεο θχζεο ησλ εθκεηαιιεχζεψλ ηνπο δελ κπνξνχλ λα ιάβνπλ Πηζηνπνηεηηθφ Πξντφληνο ήηνη ζε ππεξγνιαβηθέο κνλάδεο, θαηαζηήκαηα θαη ζεκεία πψιεζεο. Ζ δηάξθεηα ηζρχνο θαζνξίδεηαη απφ ηηο απαηηήζεηο ηνπ Πξνηχπνπ κε βάζε ην νπνίν εθδφζεθε, ηνλ ρξφλν ηζρχνο ηνπ Ηδησηηθνχ πκθσλεηηθνχ θαη ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο επηρείξεζεο. 52

53 5. ΤΣΖΜΑ ΔΛΔΓΥΟΤ & ΠΗΣΟΠΟΗΖΖ χκθσλα κε ηελ θείκελε Δζληθή Ννκνζεζία ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ εγθαζηζηά ζχζηεκα ειέγρνπ παξαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θηελνηξνθίαο ην νπνίν δηαρεηξίδνληαη νη εμήο αξρέο: ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ, σο επνπηεχνπζα αξρή ηνπ πζηήκαηνο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο ην πκβνχιην Βηνινγηθήο Γεσξγίαο κε ζθνπφ λα γλσκνδνηεί επί ζεκάησλ παξαγσγήο θαη αλάπηπμεο ηνπ ηνκέα βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη ησλ πξντφλησλ ηεο ν Οξγαληζκφο Πηζηνπνίεζεο θαη Δπίβιεςεο Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ (Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. - AGROCERT) σο αξρή: 1. αμηνιφγεζεο θαη επίβιεςεο ησλ Οξγαληζκψλ Διέγρνπ 2. ρνξήγεζεο εληαίνπ εζληθνχ ζήκαηνο αλαγλψξηζεο ζηα ειιεληθά βηνινγηθά πξντφληα 3. ειέγρνπ ηεο εκπνξίαο ησλ πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο Σν ζχζηεκα ειέγρνπ ζην νπνίν ππφθεηληαη νη «επηρεηξεκαηίεο» πνπ έρνπλ εληαρζεί ζην ζχζηεκα βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ηξνθίκσλ, δηαρεηξίδνληαη ε Γηεχζπλζε Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ θαη ν Οξγαληζκφο Πηζηνπνίεζεο θαη Δπίβιεςεο Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ (Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. - AgroCert), πνπ νξίδνληαη σο αξκφδηεο αξρέο, θαη νη ηδησηηθνί Οξγαληζκνί Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο (ΟΔ&Π) πνπ πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ησλ παξ.5 θαη 11 ηνπ άξζξνπ 9 ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη εγθξίλνληαη απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ. Δηθόλα 5.1.: Τν Σύζηεκα Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Πξντόλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο Πεγή: AgroCert 53

54 5.1. Γηεύζπλζε Βηνινγηθάο Γεσξγέαο ηνπ Τ.Α.Α.&Σ. χκθσλα κε ην Άξζξν 4 ηεο Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο /2006, κε ηελ νπνία πξνζδηνξίδεηαη ε δέζκε ησλ ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ παξαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο ζηελ Διιάδα, ν ξφινο ηεο Γηεχζπλζεο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο αλαιχεηαη παξαθάησ: Ζ Γηεχζπλζε Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ηνπ Τ.Α.Α.&Σ.: Αζθεί ηελ επνπηεία ηνπ πζηήκαηνο Διέγρνπ, πξαγκαηνπνηψληαο επνπηηθνχο ειέγρνπο ζε φια ηα ζηάδηα ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο, γηα ηε δηαπίζησζε ηεο απνηειεζκαηηθήο, αληηθεηκεληθήο θαη αμηφπηζηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ. Δίλαη αξκφδηα γηα ηελ εθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηνπ άξζξνπ 10α θαη 15 ηνπ «Καλνληζκνχ», ηνπ άξζξνπ 13 ηνπ Καλ.(ΔΔ) θαη ζπκκεηέρεη ζηελ επηηξνπή ηνπ άξζξνπ 14 ηνπ «Καλνληζκνχ». Με απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Α.Α.&Σ. θαζνξίδεηαη ε δηαδηθαζία θαη θάζε άιιε ιεπηνκέξεηα γηα ηελ ελέξγεηα ησλ επνπηηθψλ ειέγρσλ απφ ηελ Γηεχζπλζε Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ηνπ Τ.Α.Α.&Σ. Υνξεγεί ηηο άδεηεο παξέθθιηζεο γηα ηε ρξεζηκνπνίεζε πνιιαπιαζηαζηηθνχ πιηθνχ πνπ δελ έρεη παξαρζεί κε βηνινγηθφ ηξφπν ζε εθαξκνγή ηνπ Καλ.(ΔΚ) θαη ηεξεί ην αληίζηνηρν κεηξψν. Δγθξίλεη αηηήκαηα επηρεηξεκαηηψλ γηα κείσζε ή επηκήθπλζε ηεο πεξηφδνπ κεηαηξνπήο, χζηεξα απφ αηηηνινγεκέλε γλψκε ηνπ ππεχζπλνπ γηα ηνλ έιεγρφ ησλ επηρεηξεκαηηψλ Οξγαληζκνχ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο ζε εθαξκνγή ηνπ παξαξηήκαηνο Η, ηνπ «Καλνληζκνχ». Δηζεγείηαη ζηνλ Τπνπξγφ Α.Α.&Σ. ηνπο θαλφλεο παξαγσγήο, παξαζθεπήο, ζήκαλζεο, ειέγρνπ, πηζηνπνίεζεο, απνζήθεπζεο, ζπληήξεζεο θαη εκπνξίαο, γηα ηα πξντφληα ηνπ άξζξνπ 2, παξ. 2, ηεο παξνχζαο. Δπίζεο, δχλαηαη λα εηζεγείηαη ζηνλ Τπνπξγφ Α.Α.&Σ. ηα ηεο αλαγλσξίζεσο θαη απνδνρήο ησλ ηδησηηθψλ πξνηχπσλ ζηα ελ ιφγσ πξντφληα. Σεξεί κεηξψν ησλ εγθεθξηκέλσλ Οξγαληζκψλ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο (ΟΔ&Π) πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη ρνξεγεί έλαλ θσδηθφ αξηζκφ ζε θάζε έλα εμ απηψλ, ζχκθσλα κε ηελ παξ. 6α, ηνπ άξζξνπ 9, ηνπ «Καλνληζκνχ», θαη ελεκεξψλεη ηα άιια θξάηε κέιε θαη ηελ Δπηηξνπή. πληάζζεη εληαίν ηχπν ζχκβαζεο ηελ νπνία ζα ζπλάπηεη ν επηρεηξεκαηίαο κε ηνλ ΟΔ&Π. Ο ηχπνο ηεο ζχκβαζεο απηήο είλαη εληαίνο σο πξνο ηα ειάρηζηα ζεκεία πνπ δηαζθαιίδνπλ ηελ εθαξκνγή ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη ηηο ηξνπνπνηήζεηο ηνπ θαη θαζνξίδεηαη κε απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Α.Α.&Σ. Δθπνλεί εληαίν έγγξαθν πηζηνπνίεζεο, γηα ηα πξντφληα βηνινγηθήο γεσξγίαο, ην νπνίν ρνξεγνχλ ππνρξεσηηθά φινη νη εγθεθξηκέλνη Οξγαληζκνί Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο ζηνπο «επηρεηξεκαηίεο» κε ηνπο νπνίνπο έρνπλ ζπκβιεζεί, ζχκθσλα κε ηελ παξάγ. 3.1 ηνπ άξζξνπ 6 ηεο παξνχζεο. Ο ηχπνο ην πεξηερφκελν θαη ν ρξφλνο έθδνζεο ηνπ εγγξάθνπ απηνχ θαηά πεξίπησζε, θαζνξίδεηαη κε απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Α.Α.&Σ. Δθπνλεί ην έληππν γλσζηνπνίεζεο ηεο έλαξμεο δξαζηεξηφηεηαο ησλ «επηρεηξεκαηηψλ» (Παξάξηεκα Η ηεο παξνχζαο), ην νπνίν πεξηιακβάλεη ηνπιάρηζηνλ ηα ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη ζην παξάξηεκα IV ηνπ «Καλνληζκνχ». Σν έληππν απηφ δηαηίζεηαη απφ ηηο Γηεπζχλζεηο Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο ησλ Ννκαξρηαθψλ Απηνδηνηθήζεσλ. Δηζεγείηαη ζηνλ Τπνπξγφ ΑΑ& Σξνθίκσλ, κεηά απφ αηηηνινγεκέλε γλψκε ηνπ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π, γηα ηελ έθδνζε απφθαζεο ηζνδπλακίαο ησλ θαλφλσλ βηνινγηθήο παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη ειέγρνπ πνπ εθαξκφδνληαη απφ ηνλ ΟΔ&Π ζηελ ηξίηε ρψξα. πκκεηέρεη κε εθπξφζσπφ ηεο ζηελ Πξσηνβάζκηα θαη Γεπηεξνβάζκηα Δπηηξνπή εμέηαζεο Παξαηππηψλ & Παξαβάζεσλ( Π&Π ) ηνπ άξζξνπ 10 ηεο παξνχζεο. πγθαιεί ηηο επηηξνπέο απηέο θαη γλσζηνπνηεί ηα απνηειέζκαηα ησλ ελ ιφγσ Δπηηξνπψλ ζηνπο ελδηαθεξφκελνπο. ε ζπλεξγαζία κε ηνλ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. θαη ηνλ Οξγαληζκφ Γεσξγηθήο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο, Καηάξηηζεο & Απαζρφιεζεο «ΓΖΜΖΣΡΑ» ηνπ Τ.Α.Α.&Σ. θαηαξηίδεη πξνγξάκκαηα εθπαίδεπζεο ησλ αγξνηψλ ζηελ ηερληθή παξαγσγή πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη ελεκεξψλεη ην θαηαλαισηηθφ θνηλφ γηα ηα πξντφληα απηά. 54

55 5.2. Δζληθό πκβνύιην Γηαπέζηεπζεο (Δ.Τ.Γ.) Σν Δζληθφ χζηεκα Γηαπίζηεπζεο A.E., κε ηνλ δηαθξηηηθφ ηίηιν E.Y.Γ., ηδξχζεθε κε ηνλ N. 3066/2002 θαη απνηειεί κεηεμέιημε ηνπ Δζληθνχ πκβνπιίνπ Γηαπίζηεπζεο, πνπ ιεηηνπξγνχζε ζην Τπνπξγείν Αλάπηπμεο απφ ην 1994, κε ηνλ ίδην δηαθξηηηθφ ηίηιν. Δίλαη αλψλπκε εηαηξεία ηδησηηθνχ δηθαίνπ, πνπ ιεηηνπξγεί ράξηλ ηνπ δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο, κε ζθνπφ ηε δηαρείξηζε ηνπ ζπζηήκαηνο δηαπίζηεπζεο ζηε ρψξα. Σν κεηνρηθφ θεθάιαην ηεο εηαηξείαο έρεη θαηαβιεζεί απφ ην Διιεληθφ Γεκφζην. Πνζνζηφ κέρξη 40% ησλ κεηνρψλ κπνξεί λα κεηαβηβαζηεί ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ ή ηδησηηθνχ δηθαίνπ, ησλ νπνίσλ ην αληηθείκελν ζρεηίδεηαη κε ηα ζέκαηα ηεο πνηφηεηαο. ηα φξγαλα ηεο εηαηξείαο (Γηνηθεηηθφ πκβνχιην θαη Δζληθφ πκβνχιην Γηαπίζηεπζεο) ππάξρεη ηζφξξνπε εθπξνζψπεζε ππνπξγείσλ, επηζηεκνληθψλ εηαηξεηψλ θαη επαγγεικαηηθψλ θαη θνηλσληθψλ ελψζεσλ, ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε αλεμαξηεζία θαη ακεξνιεςία ζηε ιεηηνπξγία ηεο. Σν έξγν ηνπ E.Y.Γ. ππνζηεξίδεηαη, απφ Σερληθέο Δπηηξνπέο, ζηηο νπνίεο ζπκκεηέρνπλ εμεηδηθεπκέλνη θαηά ηνκέα εκπεηξνγλψκνλεο. Γηα ηε ρνξήγεζε πηζηνπνηεηηθνχ δηαπίζηεπζεο, γίλεηαη επηηφπνπ αμηνιφγεζε ηνπ ππνςήθηνπ θνξέα απφ νκάδα αμηνινγεηψλ θαη ελδερνκέλσο εκπεηξνγλσκφλσλ, ηα κέιε ηεο νπνίαο δηαζέηνπλ ζε βάζνο γλψζε ηνπ αληίζηνηρνπ ηερληθνχ αληηθεηκέλνπ, θαζψο θαη εκπεηξία ζηελ αμηνιφγεζε ζπζηεκάησλ δηαζθάιηζεο ηεο πνηφηεηαο. ην πηζηνπνηεηηθφ ζα πξέπεη λα είλαη εκθαλή ηα εμήο: Σα αθξηβή πξντφληα γηα ηα νπνία είλαη αξκφδηνο λα πηζηνπνηεί ν νξγαληζκφο θαζψο θαη ηνπο θαλνληζκνχο ή ηα πξφηππα ηα νπνία είλαη αξκφδηνο λα δηαρεηξίδεηαη. Ζ δηεχζπλζε ζηελ νπνία εδξεχεη ν νξγαληζκφο. Ο ππεχζπλνο πνπ έρεη ηελ εμνπζηνδφηεζε απφ ηνλ νξγαληζκφ λα ππνγξάθεη. Ζ εκεξνκελία ηζρχνο πνπ παξφληνο πηζηνπνηεηηθνχ Οξγαληζκόο Πηζηνπνέεζεο & Δπέβιεςεο Γεσξγηθώλ Πξντόλησλ (Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. - AgroCert) Ο Οξγαληζκφο Πηζηνπνίεζεο θαη Δπίβιεςεο Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ (Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π.), ιεηηνπξγεί γηα ην δεκφζην ζπκθέξνλ, ππφ ηελ επνπηεία ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ. χκθσλα κε ην Άξζξν 5 ηεο Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο /2006: «Ο Οξγαληζκφο Πηζηνπνίεζεο θαη Δπίβιεςεο Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ (Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π.), κε δηαθξηηηθφ ηίηιν AGROCERT είλαη λνκηθφ πξφζσπν ηδησηηθνχ δηθαίνπ ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ πνπ ιεηηνπξγεί ράξηλ ηνπ δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο ππφ ηελ επνπηεία ηνπ Τπνπξγνχ Γεσξγίαο (Ν.2637/98) θαη έρεη σο ζθνπφ λα πξνάγεη θαη λα δηαζθαιίδεη ηελ πνηφηεηα ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ, ηελ πξνζηαζία φξσλ πνπ αθνξνχλ ηελ πξνέιεπζε ηνπο θαη ηελ πξνψζεζε θηινπεξηβαιινληηθψλ ζπζηεκάησλ νινθιεξσκέλεο δηαρείξηζεο γεσξγηθψλ θαη δαζηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ.» Οη θχξηεο αξκνδηφηεηεο ηνπ AGROCERT είλαη: Διέγρεη θαη πηζηνπνηεί πξντφληα Πξνζηαηεπφκελεο Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο (Π.Ο.Π.) θαη Πξνζηαηεπφκελεο Γεσγξαθηθήο Έλδεημεο (Π.Γ.Δ.). Πηζηνπνηεί ην Βφεην Κξέαο Πνηφηεηαο, θαζψο θαη ηα πξντφληα ησλ Δηδηθψλ Πηελνηξνθηθψλ Δθηξνθψλ. Αμηνινγεί, εγθξίλεη θαη επηβιέπεη ηνπο Οξγαληζκνχο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ, ειέγρεη ηελ εκπνξία ησλ πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο θαη Κηελνηξνθίαο θαη ρνξεγεί εληαίν ζήκα αλαγλψξηζεο ησλ ειιεληθψλ πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο θαη Κηελνηξνθίαο. Δπηβιέπεη, αμηνινγεί ηδησηηθνχο θνξείο πηζηνπνίεζεο γεσξγηθψλ πξντφλησλ. Δθδίδεη ηα εζληθά πξφηππα AGRO γηα ηε δηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ. πληάζζεη θαη εθδίδεη πξναηξεηηθά θιαδηθά πξφηππα, νδεγίεο θαη πξνδηαγξαθέο γηα ηε δηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο ησλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ. 55

56 Οη δξαζηεξηφηεηεο ηνπ AGROCERT αθνξνχλ ηα παξαθάησ πεδία: Οινθιεξσκέλε Γηαρείξηζε Φπηηθήο Παξαγσγήο Βηνινγηθή Γεσξγία Πξντφληα Πξνζηαηεπφκελεο Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο (Π.Ο.Π.), Πξνζηαηεπφκελεο Γεσγξαθηθήο Έλδεημεο (Π.Γ.Δ.), Δγγπεκέλα Παξαδνζηαθά Ηδηφηππα Πξντφληα (Δ.Π.Η.Π.) Υνίξεην Κξέαο Βφεην Κξέαο Δηδηθέο Πηελνηξνθηθέο Δθηξνθέο Πξντφληα Ηρζπνθαιιηέξγεηαο ISO - HACCP ηφρνο ηνπ AGROCERT είλαη λα απνδψζεη ζήκα πνηφηεηαο θαη ηαπηφηεηα ζηα ειιεληθά αγξνηηθά πξντφληα, λα απμήζεη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηνπο ζηηο δηεζλείο αγνξέο, λα δηαθπιάμεη κέζσ ησλ ειέγρσλ ηελ αμηνπηζηία ησλ ζπζηεκάησλ πηζηνπνίεζεο θαη λα εληζρχζεη ηελ εκπηζηνζχλε ησλ θαηαλαισηψλ ζηα πηζηνπνηεκέλα αγξνηηθά πξντφληα Υξάζε εκϊησλ Ο AGROCERT εθπνλεί θαη δηαρεηξίδεηαη ην Δζληθφ ήκα Αλαγλψξηζεο Πηζηνπνηεκέλσλ Διιεληθψλ Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο. χκθσλα κε ηελ ηζρχνπζα θνηλνηηθή θαη εζληθή λνκνζεζία ζρεηηθά κε ηελ επηζήκαλζε, ηελ παξνπζίαζε θαη ηε δηαθήκηζε ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη εηδψλ δηαηξνθήο: 1. Καζηεξψλεηαη ε ππνρξεσηηθή ρξήζε εζληθνχ ζήκαηνο αλαγλψξηζεο πηζηνπνηεκέλσλ πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο. 2. Αλαγξάθεηαη ε έλδεημε «πξντφλ βηνινγηθήο γεσξγίαο» ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ νλνκαζία πψιεζεο ηνπ πξντφληνο. 3. Αλαγξάθεηαη ε έλδεημε «πξντφλ βηνινγηθήο γεσξγίαο ζε κεηαβαηηθφ ζηάδην» κφλν ζε πξντφληα θπηηθήο πξνέιεπζεο, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ νλνκαζία πψιεζεο ηνπ πξντφληνο. 4. Γηα ηα κεηαπνηεκέλα πξντφληα αλαγξάθνληαη ελδείμεηο πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο ηνπο ζηνλ θαηάινγν ησλ ζπζηαηηθψλ. Ζ έλδεημε «Υ% ησλ ζπζηαηηθψλ γεσξγηθήο πξνέιεπζεο είλαη βηνινγηθήο παξαγσγήο» πξέπεη λα είλαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ νλνκαζία πψιεζεο. 5. Οη ελδείμεηο ηνπ παξαξηήκαηνο V ηνπ «Καλνληζκνχ» επηηξέπεηαη λα αλαγξάθνληαη πξναηξεηηθά κφλν ζηα πξντφληα πνπ πιεξνχλ ηηο απαηηήζεηο ησλ παξ. 1 θαη 3, ηνπ άξζξνπ 5, ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη ζχκθσλα κε ην άξζξν 10, ηνπ «Καλνληζκνχ». Οη ελ ιφγσ ελδείμεηο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχληαη θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ Κνηλνηηθφ ινγφηππν ηνπ παξαξηήκαηνο V ηνπ «Καλνληζκνχ». Αλαγξάθεηαη κφλν ν θσδηθφο αξηζκφο έγθξηζεο ηνπ ΟΔ&Π ζηνλ έιεγρν ηνπ νπνίνπ ππάγεηαη ν επηρεηξεκαηίαο πνπ παξάγεη, παξαζθεπάδεη, απνζεθεχεη, ή εηζάγεη απφ ηξίηεο ρψξεο ηα ελ ιφγσ 6. πξντφληα θαη ηεξεί ηηο δηαηάμεηο ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη ηεο παξνχζαο απφθαζεο. 6. Γηα ιφγνπο πξνζηαζίαο ησλ ελδείμεσλ απαγνξεχεηαη ε ρξεζηκνπνίεζε φξσλ, ελδείμεσλ, ζεκάησλ, νλνκάησλ ή/θαη ινγνηχπσλ πνπ πεξηιακβάλνπλ ζπληκήζεηο φπσο «νηθν», «βην», ή θαη φξνπο φπσο «νξγαληθφ», «νηθνινγηθφ» θηι, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ αληίζηνηρσλ μελφγισζζσλ, ζε γεσξγηθά πξντφληα θαη είδε δηαηξνθήο πνπ δελ έρνπλ παξαρζεί, παξαζθεπαζηεί ή εηζαρζεί απφ ηξίηεο ρψξεο θαη κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ ζχγρπζε ή λα παξαπιαλήζνπλ ηνπο θαηαλαισηέο σο πξνο ηνλ ηξφπν παξαγσγήο, παξαζθεπήο ηνπο ε /θαη πξνέιεπζεο ηνπ. 7. Απαγνξεχεηαη ε ρξήζε ζεκάησλ ηα νπνία θέξνπλ έλδεημε αλαθεξφκελε ζην βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο εθηφο απφ ηα ζήκαηα πνπ πξνβιέπνληαη ζηελ παξ. 3α ηνπ άξζξνπ 5 ηνπ «Καλνληζκνχ» ησλ νπνίσλ ε ρξήζε επηηξέπεηαη κφλν χζηεξα απφ απφθαζε ηεο επνπηεχνπζαο αξρήο πνπ ιακβάλεηαη ζε εθαξκνγή ηεο αλσηέξσ αλαθεξνκέλεο δηάηαμεο. 8. Απαγνξεχεηαη ε αλαγξαθή ζηελ επηζήκαλζε ή ηελ δηαθήκηζε ησλ ελ ιφγσ πξντφλησλ θάζε ηζρπξηζκνχ πνπ λα δεκηνπξγεί ζηνλ αγνξαζηή ηελ εληχπσζε φηη νη αλαθεξφκελεο ζην παξφλ άξζξν 56

57 ελδείμεηο, ζήκαηα θαη ινγφηππνη απνηεινχλ εγγχεζε φηη απηά είλαη αλσηέξαο πνηφηεηαο απφ άπνςε νξγαλνιεπηηθψλ θξηηεξίσλ, ζξεπηηθήο αμίαο θαη πγηεηλήο δηαηξνθήο. Σν ήκα Αλαγλψξηζεο Πηζηνπνηεκέλσλ Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο κε ηηο απαηηήζεηο ηνπ Καλ. (ΔΟΚ) 2092/91 ηνπνζεηείηαη κφλν ζε πηζηνπνηεκέλα πξντφληα θαη κπνξεί λα ρξεζηκνπνηείηαη, εθηφο απφ ηηο εηηθέηεο ησλ πξντφλησλ, θαη ζε νπνηαδήπνηε πξνβνιή ηνπ παξαγσγνχ/επηρεηξεκαηία (δηαθεκηζηηθά έληππα, ηζηνζειίδα θ.ιπ.). Γηα ηα πξντφληα πνπ παξάγνληαη ή/θαη παξαζθεπάδνληαη ζηελ Διιάδα ζχκθσλα κε ηελ εζληθή λνκνζεζία, ππάξρεη ην Δληαίν ήκα Αλαγλψξηζεο ηνπ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. - AgroCert, ελψ γηα ηα πξντφληα πνπ παξάγνληαη ή/θαη παξαζθεπάδνληαη ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε ζχκθσλα κε ηνλ Καλ. (ΔΟΚ) 2092/91, κπνξεί πξναηξεηηθά λα ρξεζηκνπνηεζεί ην εληαίν γηα φια ηα Κξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, Κνηλνηηθφ Λνγφηππν. Δηθόλα 5.2. Δζληθό Σήκα Αλαγλώξηζεο Πεγή: AgroCert Δηθόλα 5.3. Κνηλνηηθό Λνγόηππν Πεγή: AgroCert Οη θαηαλαισηέο, αγνξάδνληαο βηνινγηθά πξντφληα κε ζήκαλζε, δηαζθαιίδνληαη ζην φηη: ην πξντφλ (ή ηνπιάρηζηνλ ην 95% ησλ ζπζηαηηθψλ ηνπ) έρεη παξαρζεί/παξαζθεπαζηεί ζχκθσλα κε ηηο απαηηήζεηο ηεο Δπξσπατθήο θαη Δζληθήο Ννκνζεζίαο γηα ηελ βηνινγηθή γεσξγία, κε ζεβαζκφ ζην πεξηβάιινλ. ην πξντφλ έρεη ειεγρζεί θαζ φια ηα ζηάδηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο (απφ ην αγξφθηεκα έσο ην ζεκείν πψιεζήο ηνπ). κέζσ ηνπ εθαξκνδφκελνπ ζπζηήκαηνο πηζηνπνίεζεο ππάξρεη ε δπλαηφηεηα ηρλειαζηκφηεηαο (traceability), κε ηελ νπνία ν Φνξέαο Πηζηνπνίεζεο κπνξεί λα ειέγμεη ηελ πξνέιεπζε ηνπ πξντφληνο, δηαζθαιίδνληαο έηζη ηελ ηήξεζε ηνπ Καλ. (ΔΟΚ) 2092/91 ζε φιεο ηηο δηαδηθαζίεο, απφ ηελ παξαγσγή ζην ρσξάθη έσο ηελ ηειηθή δηάζεζε ηνπ πξντφληνο ζηελ αγνξά, κε απνηέιεζκα απηφ λα είλαη αζθαιέζηεξν γηα ηνλ θαηαλαισηή απφ έλα «αλψλπκν» πξντφλ. ην πξντφλ πξνέξρεηαη απφ ηνλ παξαγσγφ ή ηνλ παξαζθεπαζηή ζηελ θαηάιιειε ειεγκέλε/ζθξαγηζκέλε ζπζθεπαζία. Σα ζεκεία πψιεζεο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ είλαη ηα παξαθάησ: Καηαζηήκαηα πγηεηλήο δηαηξνθήο Δηδηθά θαηαζηήκαηα Πνιπθαηαζηήκαηα Λατθέο αγνξέο Πσιήζεηο ζην αγξφθηεκα Πσιήζεηο κέζσ παξαγγειηψλ 57

58 5.4. Οξγαληζκνέ ΔιΫγρνπ & Πηζηνπνέεζεο (Ο.Δ.&Π.) Οη Ο.Δ.&Π. είλαη νη εγθεθξηκέλνη ηδησηηθνί θνξείο νη νπνίνη πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ησλ παξ. 5 θαη 11 ηνπ άξζξνπ 9 ηνπ «Καλνληζκνχ». Πξνθεηκέλνπ θάπνηνο ηδησηηθφο θνξέαο λα εγθξηζεί σο ΟΔ&Π πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο πξέπεη λα ππνβάιιεη αίηεζε ζηνλ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. ε νπνία λα ζπλνδεχεηαη απφ ηα εμήο δηθαηνινγεηηθά: α) Σελ απφδεημε θαηαβνιήο ππέξ ηνπ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. ηνπ θφζηνπο αμηνιφγεζεο ηεο ελ ιφγσ αίηεζεο, ζχκθσλα κε ηνλ ηζρχνληα ηηκνθαηάινγν παξνρήο ππεξεζηψλ ηνπ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. β) Σελ δήισζε ηεο έδξαο ηνπ Οξγαληζκνχ, θαζψο θαη ηπρφλ πεξηθεξεηαθψλ παξαξηεκάησλ ηνπ. γ) Δπηθπξσκέλν θσηναληίγξαθν ηνπ θσδηθνπνηεκέλνπ θαηαζηαηηθνχ θαη ηνπ εζσηεξηθνχ θαλνληζκνχ ιεηηνπξγίαο ηνπ θαζψο θαη ηεο επίζεκεο λφκηκεο εθπξνζψπεζεο ηνπ. δ) Παξνπζίαζε ηνπ εηδηθεπκέλνπ πξνζσπηθνχ πνπ δηαζέηεη (βηνγξαθηθά ζεκεηψκαηα θ.ιπ.). Σν νξγαλφγξακκα ιεηηνπξγίαο, κε αλαθνξέο ζηα νλφκαηα θαη ηηο ηδηφηεηεο ησλ πξνζψπσλ πνπ θαηέρνπλ ηηο πξνβιεπφκελεο δηνηθεηηθέο θαη ινηπέο ζέζεηο θαζψο θαη ησλ επηηξνπψλ θαη ζπκβνπιίσλ πνπ ιεηηνπξγνχλ ζηνλ Οξγαληζκφ. ε) Πεξηγξαθή ηεο θηηξηαθήο ππνδνκήο θαη ηνπ εμνπιηζκνχ ηνπ. ζη) Πεξηγξαθή ηεο εξγαζηεξηαθήο ηνπ ππνδνκήο γηα ηελ δηελέξγεηα εξγαζηεξηαθψλ αλαιχζεσλ ζην πιαίζην ησλ δηαδηθαζηψλ ειέγρνπ ησλ πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο, ή φηαλ δε δηαζέηεη δηθή ηνπ ππνδνκή, απνδείμεηο γηα ηε ζπλεξγαζία ηνπ κε δηαπηζηεπκέλα εξγαζηήξηα ηεο εκεδαπήο ή αιινδαπήο ηα νπνία ζα πξέπεη λα θαιχπηνπλ ηελ δπλαηφηεηα εθηέιεζεο ησλ πξνβιεπνκέλσλ αλαιχζεσλ ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη ε ζπκκφξθσζε ησλ πξντφλησλ κε ηηο απαηηήζεηο ηνπ θαλνληζκνχ θαη ηεο θείκελεο Κνηλνηηθήο θαη Δζληθήο λνκνζεζίαο. δ) Σν ζχζηεκα θπξψζεσλ πνπ επηβάιιεη ζηνπο ζπκβεβιεκέλνπο επηρεηξεκαηίεο, ζε πεξίπησζε πνπ δηαπηζηψλνπλ απνθιίζεηο, παξαηππίεο θαη παξαβάζεηο ηεο θείκελεο λνκνζεζίαο γηα ηα πξντφληα βηνινγηθήο γεσξγίαο. ε) Δπηθπξσκέλν αληίγξαθν ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ Γηαπίζηεπζεο κε ζπλεκκέλν ην πεδίν δηαπίζηεπζεο πνπ έρεη εθδνζεί απφ ην Δ.Τ.Γ. γηα ην πξφηππν ΔΝ Γηα ηνπο λενεηζεξρφκελνπο ζην ζχζηεκα ειέγρνπ Ο.Δ.&Π. πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο πξνθεηκέλνπ λα μεθηλήζνπλ ηε δξαζηεξηφηεηά ηνπο, θαηά παξέθθιηζε γίλεηαη δεθηή έθζεζε αμηνιφγεζεο απφ ην Δ.Τ.Γ. ε νπνία λα βεβαηψλεη ηελ ηθαλνπνίεζε ηνπ πξνηχπνπ ΔΝ 45011, σο κέξνο ηεο δηαδηθαζίαο ηεο δηαπίζηεπζεο πνπ ζα νινθιεξσζεί εληφο ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο 18 κελψλ, θαη ε νπνία επέρεη ζέζε πξνθαηαξθηηθήο δηαπίζηεπζεο. ζ) Αληίγξαθν ηνπ Δγρεηξηδίνπ Πνηφηεηαο ηνπ Οξγαληζκνχ (MANUAL), αληίγξαθν ηνπ Καλνληζκνχ Πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο, θαζψο θαη ηηο εθαξκνδφκελεο δηαδηθαζίεο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο, ζηηο νπνίεο πεξηιακβάλνληαη ιεπηνκεξείο πεξηγξαθέο γηα ηελ εθαξκνγή ησλ απαηηήζεσλ ειέγρνπ θαη ησλ κέηξσλ αζθαιείαο πνπ ν Οξγαληζκφο επηβάιιεη ζηνπο ζπκβεβιεκέλνπο κε απηφλ επηρεηξεκαηίεο, ζην πιαίζην ηνπ θαζεζηψηνο ειέγρνπ πνπ πξνβιέπεηαη ζηα άξζξα 8 θαη 9 ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη ηεο παξνχζαο θαη πνπ θαη ειάρηζην ζπκπεξηιακβάλνπλ ηηο απαηηήζεηο ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ «Καλνληζκνχ». Οη Ο.Δ.&Π. επίζεο, εθδίδνπλ ην επίζεκν έγγξαθν Πηζηνπνίεζεο ηεο παξαγξάθνπ 7, ηνπ άξζξνπ 4 ηεο παξνχζαο, εθ φζνλ δηαπηζηψζνπλ θαηά ηνπο ειέγρνπο πνπ πξαγκαηνπνηνχλ, φηη νη επηρεηξεκαηίεο ηεξνχλ ηηο απαηηήζεηο ηνπ «Καλνληζκνχ» θαζψο θαη ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο γηα ηελ παξαγσγή γεσξγηθψλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Με ην ελ ιφγσ έγγξαθν Πηζηνπνίεζεο παξέρεηαη γξαπηή δηαβεβαίσζε φηη ηα παξαγφκελα πξντφληα ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο απαηηήζεηο ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη ηεο παξνχζαο. Δπηθπξσκέλα αληίγξαθα ησλ εγγξάθσλ πηζηνπνίεζεο νθείινπλ λα απνζηέιινπλ ζηνλ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π εληφο 10 εκεξψλ απφ ηελ έθδνζή ηνπο. Ο ΟΠΔΓΔΠ κεηά ηελ αμηνιφγεζε ησλ ζηνηρείσλ ππνβάιιεη αηηηνινγεκέλε γλψκε ζην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ γηα έγθξηζε ή απφξξηςε ηνπ αηηήκαηνο. 58

59 Οη εγθεθξηκέλνη ζηελ Διιάδα νξγαληζκνί γηα ηνλ έιεγρν θαη ηελ πηζηνπνίεζε ησλ πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο θαη Κηελνηξνθίαο, θαζψο θαη ηνλ έιεγρν ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ εηζάγνπλ ηέηνηα πξντφληα απφ ηξίηεο ρψξεο είλαη: ΓΖΧ Ο Οργαληζκός Διέγτοσ θαη Πηζηοποίεζες Βηοιογηθώλ Προχόληφλ - ΓΗΩ, ηδξχζεθε ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 1993 θαη είλαη Αζηηθή κε θεξδνζθνπηθή Δηαηξεία. Βαζηθφο ζηφρνο θαη ζθνπφο ηνπ Οξγαληζκνχ είλαη ε πηζηνπνίεζε πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο. ηνπο ζθνπνχο ηνπ Οξγαληζκνχ ζπκπεξηιακβάλεηαη θαη θάζε άιιε δξάζε ή ελέξγεηα πνπ ζπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμε θαη δηάδνζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο, αιιά θαη γεληθφηεξα ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ζηελ πξνζηαζία ηεο πγείαο ησλ θαηαλαισηψλ. Σν φλνκα ΓΖΧ αλαθέξεηαη ζηε Γήκεηξα, ηελ αξραία ζεά ηεο γεσξγίαο. Ο Οξγαληζκφο ΓΖΧ έρεη εγθξηζεί απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ, κε ηελ απφθαζε αξηζκ , ηεο 21εο Ηνπιίνπ 1993, ε νπνία αλαλεψζεθε κε ηελ απφθαζε αξηζκ , ηεο 26εο Φεβξνπαξίνπ 2002 ηνπ Τπνπξγνχ Γεσξγίαο, σο επίζεκνο θνξέαο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο ησλ Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ. ηηο 27 Ννεκβξίνπ 2001, δηαπηζηεχζεθε ζχκθσλα κε ην Πξφηππν ΔΝ απφ ην Δζληθφ χζηεκα Γηαπίζηεπζεο (Δ.Τ.Γ.) θαη είλαη ν πξψηνο δηαπηζηεπκέλνο, ειιεληθφο θνξέαο πηζηνπνίεζεο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Σνλ Οθηψβξην ηνπ 2002 δηαπηζηεχηεθε απφ ην Δζληθφ πκβνχιην Γηαπίζηεπζεο ηνπ Καλαδά (Council de Accreditation de Quebec) γηα ηνλ έιεγρν θαη ηελ πηζηνπνίεζε βηνινγηθψλ πξντφλησλ πνπ πξννξίδνληαη ζηελ αγνξά ηνπ Καλαδά θαη ηνλ Ννέκβξην ηνπ 2002 δηαπηζηεχζεθε απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο ησλ Ζ.Π.Α. γηα ηνλ έιεγρν θαη ηελ πηζηνπνίεζε βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζχκθσλα κε ην Πξφηππν NOP Final Rule. Σν 2004 αλαγλσξίζηεθε επηζήκσο απφ ηελ Κπβεξλεηηθή Αξρή Σξνθίκσλ θαη Φαξκάθσλ ηεο Ν. Κνξέαο. Ο Οξγαληζκφο είλαη κέινο ζηνπ Ηηαιηθνχ Οξγαληζκνχ Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ ICEA, ηνπ Κξναηηθνχ Οξγαληζκνχ Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ AGRIBIOCERT, ηεο Κππξηαθήο Δηαηξείαο Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ ΓΖΧ Κχπξνπ, ηεο EOCC (Δπξσπατθή Έλσζε Οξγαληζκψλ Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ), ηεο HELLASCERT (Διιεληθή Έλσζε Γηαπηζηεπκέλσλ Φνξέσλ Δπηζεψξεζεο Πηζηνπνίεζεο), ηεο IFOAM (Γηεζλήο Οκνζπνλδία Οξγαλψζεσλ γηα ηελ Βηνινγηθή Γεσξγία), ελψ κεηέρεη ελεξγά ηφζν ζην Δπξσπατθφ Γξαθείν (E.U Group) ηεο IFOAM, έλα ζπκβνπιεπηηθφ φξγαλν πξνο ηελ Δπξσπατθή Έλσζε γηα ηα ζέκαηα ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο φζν θαη ζην Μεζνγεηαθφ Σκήκα ηεο IFOAM (AGRIBIOMEDITERRANNEO), ηνπ Δπξσπατθνχ Γηθηχνπ γηα ηηο επηπηψζεηο ηεο Γελεηηθήο Μεραληθήο. 59

60 ΦΤΗΟΛΟΓΗΚΖ Δ.Π.Δ. ηηο ξίδεο ηεο ΦΤΙΟΛΟΓΙΚΗ βξίζθεηαη κηα Κίλεζε, αληίδξαζε ζηελ αζχδνηε «ρεκεηνπνίεζε» ηνπ Κέληξν-Μαθεδνληθνχ Κάκπνπ, ζηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80. Απφ ηελ Κίλεζε αληιήζεθε αλζξψπηλν δπλακηθφ ψζηε ιίγν αξγφηεξα, ην 1987, λα ηδξπζεί ν πξψηνο ζηελ Διιάδα Αγξνηηθφο πλεηαηξηζκφο Οξγαληθψλ Καιιηεξγεηψλ «ΒΗΟΣΟΠ» Αιεμάλδξεηαο, πνπ επί 8 πεξίπνπ ρξφληα θαιιηεξγνχζε, κεηαπνηνχζε, θαη εκπνξεχνληαλ πξντφληα Οξγαληθήο Γεσξγίαο κε βάζε ηηο πξνδηαγξαθέο ηεο IFOAM. Ο ΒΗΟ-ΣΟΠ ηξνθνδφηεζε κε έκπεηξν αλζξψπηλν δπλακηθφ ηε ΦΤΗΟΛΟΓΗΚΖ Δ.Π.Δ., πνπ ην 1994 αλαγλσξίζζεθε απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο σο Οξγαληζκφο Πηζηνπνίεζεο Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ζχκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ 2092/91 Δ.Δ. θαη ιεηηνπξγεί κε βάζε ην ISO 65. Ζ Φπζηνινγηθή εθηφο ηνπ Καλ. 2092/91 ΔΔ. πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζχκθσλα κε ηα πξφηππα IOAS (IFOAM), NATURLAND, N.O.P. (U.S.D.A.). ήκεξα ε ΦΤΗΟΛΟΓΗΚΖ ειέγρεη θαη πηζηνπνηεί πεξί ηνπο 800 επηρεηξεκαηίεο απφ φινπο ηνπο θιάδνπο παξαγσγήο. Πηζηνπνηεί πεξί ηα ζηξέκκαηα, εθ ησλ νπνίσλ πεξί ηηο 60 ακπεινπξγηθέο θαη άκπειν-νηληθέο επηρεηξήζεηο κε 12 πηζηνπνηεκέλα νηλνπνηεία. Δπίζεο, πηζηνπνηεί κεγάιν αξηζκφ αηγνπξνβάησλ, βννεηδψλ θαη ρνίξσλ ΒηνΔιιΪο Α.Δ. Ζ ΒηοΔιιάς ηδξχζεθε ην 2001 σο Αλψλπκε Δηαηξεία απφ κέιε θαη πξνζσπηθφ ηνπ πιιφγνπ Οηθνινγηθήο Γεσξγίαο Διιάδαο.Ο.Γ.Δ. πνπ ηδξχζεθε ην 1985 θαη εγθξίζεθε ην 1993 σο ν πξψηνο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο. Αμηνινγήζεθε απφ ηνλ Οξγαληζκφ Πηζηνπνίεζεο θαη Δπίβιεςεο Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ θαη εγθξίζεθε απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο σο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο κε θσδηθφ ΔL-ΒΗΟ-03 ζηελ Δπξσπατθή Κνηλφηεηα. Γηαπηζηεχηεθε απφ ην Δζληθφ πκβνχιην Γηαπίζηεπζεο (Δ..Τ.Γ.) πξνο ην πξφηππν ΔΝ κε αξηζκφ πηζηνπνηεηηθνχ 106/ σο ηθαλφο θνξέαο λα δηελεξγεί πηζηνπνηήζεηο πξντφλησλ. Δγθξίζεθε απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο, Γαζψλ θαη Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο ηεο Ρνπκαλίαο σο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο κε θσδηθφ RO-ECO-006. Ζ ΒηνΔιιάο αλαιακβάλεη Αλάπηπμε πζηεκάησλ Διέγρνπ & Πηζηνπνίεζεο εθηφο Διιάδνο, ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ζε Σξίηεο Υψξεο φπσο Κχπξνο: Τπνζηεξηδφκελνο πλεξγάηεο BIOCERT CYPRUS LTD, Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο ζηελ Ρνπκαλία: Τπνζηεξηδφκελνο πλεξγάηεο- 60

61 BIOCERT ROMANIA SRL, ORGANISM DE INSPECTIE SI CERTIFICARE A PRODUSELOR ECOLOGICE. Ο Οξγαληζκφο είλαη κέινο ηεο Παγθφζκηαο Οκνζπνλδίαο Κηλεκάησλ γηα ηελ Βηνινγηθή Γεσξγία (Η.F.O.A.M.) Ζ εηαηξεία παξέρεη ππεξεζίεο Δπηζεψξεζεο ζε ζπλεξγαζία κε δηαπηζηεπκέλνπο θνξείο πηζηνπνίεζεο ηνπ εμσηεξηθνχ ζρεηηθά κε ηα πξφηππα: N.O.P. ηνπ U.S.D.A. (πξφηππν Ζ.Π.Α.), BIOSWISSE (Διβεηηθφ πξφηππν), JAS (Ηαπσληθφ πξφηππν), Naturland (ηδησηηθφ πξφηππν) Qways - ΓηαδξνκΫο Πνηόηεηαο Α.Δ. Ο Φνξέαο Πηζηνπνίεζεο Γηαδροκές Ποηόηεηας Α.Δ.- Qways, ηδξχζεθε ηνλ Ηνχιην ηνπ Δίλαη ν πξψηνο Φνξέαο πνπ αδεηνδνηήζεθε κεηά απφ πνιιά ρξφληα ζην ρψξν ηνπ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ, ζηηο 20 Γεθεκβξίνπ ηνλ Φνξέα ρνξεγήζεθε απφ ηνλ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π., ν θσδηθφο αξηζκφο ΔΛ 04-ΒΗΟΔίλαη δηαπηζηεπκέλνο απφ ην Δ..Τ.Γ. (Δζληθφ χζηεκα Γηαπίζηεπζεο Α.Δ. ) σο Φνξέαο Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ κε ην Πηζηνπνηεηηθφ Γηαπίζηεπζεο Αξ. 314 (θαηά ΔΛΟΣ ΔΝ 45011) a Cert Α.Δ. H a Cert Α.Δ., είλαη Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Πξντφλησλ θαη πζηεκάησλ Γηνίθεζεο. Ηδξχζεθε ην 2005 κε έδξα ηελ Θεζζαινλίθε. H a Cert παξέρεη ππεξεζίεο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο νη νπνίεο θαιχπηνπλ ην ζχλνιν ησλ αλαγθψλ θάζε επηρείξεζεο (πξντφληα βηνινγηθήο γεσξγίαο, Agro 1, Agro 2, Agro 3, Agro 4, Agro 6, ISO 9001:2000, ISO 22000:2005, HACCP/GHP/Codex Alimentarius, BRC, IFS, ISO 14001:2004). Δπίζεο, παξέρεη ππεξεζίεο επηζεσξήζεσλ δεχηεξνπ κέξνπο, φπσο θαη εθπαίδεπζε ζηα αληηθείκελα ηα νπνία παξέρεη ππεξεζίεο πηζηνπνίεζεο. Ζ a Cert είλαη δηαπηζηεπκέλε απφ ην Δζληθφ χζηεκα Γηαπίζηεπζεο Α.Δ. (Δ.Τ.Γ): Χο Φνξέαο Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ, κε ην ππ' αξ. 307 πηζηνπνηεηηθφ, θαηά ΔΛΟΣ ΔΝ Χο Φνξέαο Πηζηνπνίεζεο πζηεκάησλ Γηαρείξηζεο ηεο Πνηφηεηαο θαηά ΔΛΟΣ ΔΝ ISO 9001:2000, κε ην ππ' αξ. 385 πηζηνπνηεηηθφ, θαηά ΔΛΟΣ ΔΝ

62 Χο Φνξέαο Πηζηνπνίεζεο πζηεκάησλ Οινθιεξσκέλεο Γηαρείξηζεο ζηε Γεσξγηθή Παξαγσγή - Γηαρείξηζεο Αγξνηηθνχ Πεξηβάιινληνο ζχκθσλα κε ηα ηππνπνηεηηθά έγγξαθα AGRO 2-1 θαη AGRO 2-2, κε ην ππ' αξ. 396 πηζηνπνηεηηθφ, θαηά Guide ISO/IEC 66. Ζ a Cert αδεηνδνηήζεθε απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο κε θσδηθφ EL-05-BIO (Τ.Α / , ΦΔΚ 73Β), θαζψο θαη απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο θαη Σξνθίκσλ ηεο Βνπιγαξηθήο Γεκνθξαηίαο κε θσδηθφ BG-08 σο Φνξέαο Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ, ελψ δηαπηζηεχηεθε απφ ην ΔΤΓ κε Πηζηνπνηεηηθφ Γηαπίζηεπζεο αξ.307/ θαη επίζεκν πεδίν εθαξκνγήο: Με κεηαπνηεκέλα γεσξγηθά θπηηθά πξντφληα, δψα θαη κε κεηαπνηεκέλα θηελνηξνθηθά πξντφληα. Μεηαπνηεκέλα γεσξγηθά, θπηηθά θαη θηελνηξνθηθά πξντφληα πνπ πξννξίδνληαη γηα αλζξψπηλε θαηαλάισζε θαη έρνπλ παξαζθεπαζηεί θπξίσο απφ έλα ή πεξηζζφηεξα ζπζηαηηθά θπηηθήο ή/θαη δσηθήο πξνέιεπζεο. Εσνηξνθέο, ζχλζεηεο δσνηξνθέο θαη πξψηεο χιεο δσνηξνθψλ. Ζ a Cert ζε ζπλεξγαζία κε Οξγαληζκνχο Πηζηνπνίεζεο ηνπ εμσηεξηθνχ, παξέρεη ππεξεζίεο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζχκθσλα κε ην επίζεκν πξφηππν ησλ Ζ.Π.Α, USDA NOP (United States Department of Agriculture, The National Organic Program), γηα εθείλεο ηηο πεξηπηψζεηο πνπ νη ειιεληθέο επηρεηξήζεηο πξνηίζεληαη λα εμάγνπλ ηα βηνινγηθά πξντφληα πνπ παξάγνπλ ζηηο Ζ.Π.Α. ε ζπλεξγαζία κε Οξγαληζκνχο Πηζηνπνίεζεο ηνπ εμσηεξηθνχ, παξέρεη ππεξεζίεο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζχκθσλα κε ην πξφηππν ηεο Ηαπσλίαο, Japanese Agricultural Standards (JAS), γηα εθείλεο ηηο πεξηπηψζεηο πνπ νη ειιεληθέο επηρεηξήζεηο πξνηίζεληαη λα εμάγνπλ ηα βηνινγηθά πξντφληα πνπ παξάγνπλ ζηελ Ηαπσλία IRIS - ΥαηδεδΪθεο & ΗΑ Δ.Δ. Ο IRIS είλαη έλαο νξγαληζκφο Διέγρσλ θαη Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ πξντφλησλ, ε ιεηηνπξγία ηνπ νπνίνπ εγθξίζεθε κε ππνπξγηθή απφθαζε πνπ δεκνζηεχηεθε ζην ΦΔΚ/1013/Β/27/07/2006. Δίλαη ν πξψηνο θνξέαο Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ πξντφλησλ κε έδξα ηελ Κξήηε. Δθαξκφδεη χζηεκα Γηαρείξηζεο Πνηφηεηαο (ΓΠ) θαηά ΔΛΟΣ ΔΝ 45011, ζχκθσλα κε ηνπο ζρεηηθνχο θαλνληζκνχο ηνπ Δζληθνχ πζηήκαηνο Γηαπίζηεπζεο (ΔΤΓ). Δθαξκφδεη δηαδηθαζίεο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ ζχκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ ΔΟΚ 2092/21. Ο Οξγαληζκφο IRIS έρεη εγθξηζεί απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ κε θσδηθφ EL-06-BIO. 62

63 Green Control - ΠξΪζηλνο Έιεγρνο - ΘσκΪο Μηζαειέδεο Ο.Δ. Ζ εηαηξία κε ηελ επσλπκία Έιεγτος - Πηζηοποίεζε Προχόληφλ Βηοιογηθής Γεφργίας - Πράζηλος Έιεγτος - Θφκάς Μηζαειίδες Ο.Δ. ηδξχζεθε ην 2005 απφ ηνλ Μηζαειίδε Θσκά κε ηελ λνκηθή κνξθή ηεο Οκφξξπζκεο Δηαηξίαο. Οη ππεξεζίεο πνπ παξέρεη είλαη ν Έιεγρνο θαη ε Πηζηνπνίεζε πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο. Ο Πξάζηλνο Έιεγρνο είλαη αλαγλσξηζκέλνο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ κε Κσδηθφ Έγθξηζεο: EL-07- BIO θαη έρεη ιάβεη βεβαίσζε εθαξκνγήο απφ ην Δζληθφ χζηεκα Γηαπίζηεπζεο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ πξνηχπνπ ΔΛΟΣ EN ISO Ο GreenControl ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ παγθνζκίνπ θήκεο πηζηνπνηεηηθφ νξγαληζκφ ECOCERT παξέρεη ζηνπο ελδηαθεξφκελνπο ηε δπλαηφηεηα πηζηνπνίεζεο ησλ πξντφλησλ ηνπο θαηά ην πξφηππν Ν.Ο.Ρ. - U.S.D.A. ηνπ ππνπξγείνπ γεσξγίαο ησλ Ζ.Π.Α ΓΔΧΣΔΥΝΗΚΟ ΔΡΓΑΣΖΡΗΟ Α.Δ. Ζ εηαηξία ΓΔΩΣΔΥΝΙΚΟ ΔΡΓΑΣΗΡΙΟ Α.Δ. ηδξχζεθε ην 2005 ζηνλ Γήκν Πιαηένο ηνπ Ννκνχ Ζκαζίαο απφ κηα νκάδα γεσπφλσλ θαη επηζηεκφλσλ κε καθξά ελαζρφιεζε θαη πείξα ζηελ Βηνινγηθή Γεσξγία. Ζ εηαηξία απνηειείηαη απφ: Οξγαληζκφ Διέγρνπ & Πηζηνπνίεζεο, εγθεθξηκέλνο κε απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ κε αξηζκφ / θαη κε θσδηθφ EL-08-BIO, ν νπνίνο ιεηηνπξγεί βάζε ησλ δηεζλψλ πξνδηαγξαθψλ θαη πξνηχπσλ πνηφηεηαο ΔΝ 45011, Καλ (ΔOK) 2092/91, θαη θαιχπηεη ηνλ ρψξν ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θηελνηξνθίαο. Γηεχζπλζε Δξεπλψλ ε νπνία ιεηηνπξγεί ζηα πιαίζηα ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ Οξγαληζκνχ, απεπζπλφκελε ζηνπο επαίζζεηνπο ηνκείο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, ηεο βηνκεραλίαο, ηεο θηελνηξνθίαο, θαιχπηνληαο έηζη έλα επξχ θάζκα ηνπ ρψξνπ ησλ εξεπλψλ θαη θάλνληαο αθξηβέζηεξε ηελ πξνζέγγηζε ζεκάησλ πνπ έρνπλ άκεζε ζρέζε κε ηελ πνηφηεηα δσήο ηνπ αλζξψπνπ. Δπίζεο ε εηαηξία ΓΔΧΣΔΥΝΗΚΟ ΔΡΓΑΣΖΡΗΟ Α.Δ. δηαζέηεη αλεμάξηεην Δξγαζηήξην Αλαιχζεσλ θαη Γνθηκψλ ην νπνίν ππάγεηαη ζηελ Γηεχζπλζε Δξγαζηεξίσλ θαη απνηειεί νπζηαζηηθά εξγαιείν πινπνίεζεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ θαη ηεο έξεπλαο πξνζδίδνληαο αμηνπηζηία ζηηο απνθάζεηο πηζηνπνίεζεο θαη δηεμαγσγήο ησλ εξεπλψλ. 63

64 Lacon Ηλζηηηνύην Πνηόηεηαο Δ.Π.Δ. Ζ εηαηξεία LACON HELLAS εγθξίζεθε σο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ ζηηο 23 επηεκβξίνπ 2008 (ΦΔΚ 1951/Β/ ). Ζ έδξα ηεο εηαηξείαο βξίζθεηαη ζηελ νδφ Λεπθσζίαο 8, ζηελ Αζήλα. Ζ LACON HELLAS είλαη ζπγαηξηθή ηεο Lacon GmbH Γερκαλίας, ε νπνία ηδξχζεθε ην 1991 ζην Offenburg ζηε Γεξκαλία. Ζ Lacon GmbH είλαη ε πξψηε εηαηξεία πηζηνπνίεζεο πνπ εμαζθάιηζε ηε δηαπίζηεπζε ζχκθσλα κε ην Πξφηππν EN45011 ζηελ Δ.Δ. θαη είλαη ν κεγαιχηεξνο αλεμάξηεηνο ηδησηηθφο Φνξέαο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηε Γεξκαλία, κε ζπγαηξηθέο εηαηξείεο θαη γξαθεία αλά ηνλ θφζκν, φπσο ε Κππξηαθή Lacon πνπ ιεηηνπξγεί ζαλ εγθεθξηκέλνο θνξέαο πηζηνπνίεζεο απφ ην έηνο 2002 κε ηνλ Κσδηθφ CY-BIO-001. Σα πξφηππα πνπ πηζηνπνηνχληαη απφ ηε LACON HELLAS είλαη: 1. Βηνινγηθή Παξαγσγή (ζχκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ ηεο Δ.Ο.Κ Νν 2092/91) 2. Eurepgap / Globalgap 3. National Organic Program (NOP), USDA 4. IFS International Food Standard GMCert - Μεζνγεηαθά Πηζηνπνέεζε - Νανύκ Παλαγηώηεο - Κνύληηνο Γεώξγηνο Ο.Δ. Ο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο GMCert - Μεζογεηαθή Πηζηοποίεζε, ιεηηνπξγεί κε ηε λνκηθή κνξθή ηεο Οκφξξπζκεο Δηαηξίαο θαη ηδξχζεθε απφ κηα νκάδα γεσπφλσλ θαη επηζηεκφλσλ κε καθξά ελαζρφιεζε θαη πείξα ζηελ Βηνινγηθή Γεσξγία ην 2008 κε έδξα ηε Ν. Δπθαξπία Θεζζαινλίθεο. Δίλαη αλαγλσξηζκέλε σο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ, ε ιεηηνπξγία ηνπ νπνίνπ εγθξίζεθε κε ππνπξγηθή απφθαζε πνπ δεκνζηεχηεθε ζην ΦΔΚ/2520/Β/11/12/2008 κε Κσδηθφ Έγθξηζεο: EL-10-BIO θαη έρεη ιάβεη βεβαίσζε εθαξκνγήο απφ ην Δζληθφ χζηεκα Γηαπίζηεπζεο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ πξνηχπνπ ΔΛΟΣ EN Ο GMCert παξέρεη ππεξεζίεο πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο ζε φιεο ηηο ελδηαθεξφκελεο κνλάδεο παξαγσγήο, παξαζθεπήο θαη εηζαγσγήο απφ ηξίηεο ρψξεο ή/ θαη απνζήθεπζεο, πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο. Ο GMCert δξαζηεξηνπνηείηαη πάλσ: (α) ηνλ έιεγρν ησλ κνλάδσλ παξαγσγήο θαη επεμεξγαζίαο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαοθηελνηξνθίαο, ψζηε λα θξίλεη θαηά πφζνλ πιεξνχλ ηηο απαηηήζεηο ηεο ζρεηηθήο λνκνζεζίαο θαη θαλνληζκψλ. (β) ηελ πηζηνπνίεζε ησλ παξαγφκελσλ πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο - θηελνηξνθίαο. 64

65 (γ) ηελ βειηηζηνπνίεζε ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο - θηελνηξνθίαο κε θαζνξηζκφ ζπγθεθξηκέλσλ πξνδηαγξαθψλ πνπ πξέπεη λα ηεξνχληαη γηα ηελ πηζηνπνίεζε θάζε είδνο βηνινγηθνχ πξντφληνο. (δ) ηελ έξεπλα θαη αλάπηπμε ζηνλ ηνκέα ηεο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο - Κηελνηξνθίαο. (ε) ηε δεκηνπξγία έγθπξνπ, κνλαδηθνχ θαη θνηλά απνδεθηνχ πηζηνπνηεηηθνχ ζπκκφξθσζεο θαη ήκαηνο πκκφξθσζεο. Ο Οξγαληζκφο GMCert έρεη σο αληηθείκελν ηελ δηελέξγεηα πηζηνπνηήζεσλ, κε ζθνπφ ηελ δηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Βαζηθή αξρή θαη δέζκεπζε ηνπ GMCert, αιιά θαη θηινζνθία θάζε ζηειέρνπο ηνπ, είλαη λα παξέρεη ζηνπο πειάηεο ηνπ ππεξεζίεο πνπ λα θαιχπηνπλ πιήξσο ηηο ηερληθέο ηνπο αλάγθεο, ρσξίο ηα ζηειέρε ηνπ λα παξέρνπλ ζπκβνπιεπηηθέο ππεξεζίεο ζηνπο Δπηρεηξεκαηίεο, ζχκθσλα κε ηηο ζρεηηθέο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη ηππνπνηεηηθέο απαηηήζεηο. Γηα λα επηηχρεη ηα αλσηέξσ, ε Γηνίθεζε ηνπ GMCert: Δθαξκφδεη χζηεκα Γηαρείξηζεο Πνηφηεηαο (.Γ.Π.) ζχκθσλα κε ην Γηεζλέο Πξφηππν EN θαζψο θαη ηνπο ζρεηηθνχο Καλνληζκνχο ηνπ Δζληθνχ πζηήκαηνο Γηαπίζηεπζεο (ΔΤΓ). Δθαξκφδεη δηαδηθαζίεο πηζηνπνίεζεο επηρεηξήζεσλ/πξντφλησλ ζχκθσλα κε ηεθκεξησκέλεο θαη επηθπξσκέλεο κεζφδνπο θαη εζσηεξηθνχο θαλνληζκνχο. Δμαζθαιίδεη ηελ αλεμαξηεζία, αμηνπηζηία θαη αθεξαηφηεηα θάζε απφθαζεο πηζηνπνίεζεο. Δμαζθαιίδεη ηε δηάζεζε πξνζσπηθνχ θαη εμσηεξηθψλ ζπλεξγαηψλ κε απνδεδεηγκέλε εκπεηξία ζε θάζε δηαδηθαζία πηζηνπνίεζεο. Γηαζθαιίδεη ηελ αλεμαξηεζία, αθεξαηφηεηα θαη ηελ ερεκχζεηα ηνπ πξνζσπηθνχ θαη ζπλεξγαηψλ ηνπ, θαζψο θαη ηελ αζθάιεηα δεδνκέλσλ θαη ζηνηρείσλ πειαηψλ ηνπ. Αλαζθνπεί ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ δηεξγαζηψλ ηνπ θαη θαη επέθηαζε νινθιήξνπ ηνπ.γ.π. Θέηεη κεηξήζηκνπο αληηθεηκεληθνχο ζθνπνχο γηα ηελ πνηφηεηα ζε εηαηξηθφ επίπεδν, θαζψο θαη ζε ιεηηνπξγηθφ επίπεδν Σκεκάησλ. Οη ζηφρνη απηνί θαζηεξψλνληαη θαη αμηνινγνχληαη σο πξνο ην βαζκφ επίηεπμήο ηνπο ζηα πιαίζηα ηεο Αλαζθφπεζεο ηνπ.γ.π. απφ ηελ Γηνίθεζε ηνπ GMCert. Παξέρεη ηνπο απαξαίηεηνπο πφξνπο γηα ηελ απξφζθνπηε, απνδνηηθή θαη απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία θάζε Σκήκαηνο. Γηαζέηεη ζηειέρε κε πςειή επηζηεκνληθή θαηάξηηζε θαη εκπεηξία θαη επελδχεη ζηε ζπλερή ηνπο ελεκέξσζε θαη εθπαίδεπζε ψζηε λα πξνάγνπλ ηελ Πνηφηεηα ζε θάζε ηνπο δξαζηεξηφηεηα. Ο GMCert παξέρεη ππεξεζίεο αλεμάξηεηνπ θνξέα πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη δίλεη κεγάιε βαξχηεηα ζηε δηαθχιαμε ηεο αλεμαξηεζίαο ηεο θξίζεο ηνπ απφ νηθνλνκηθέο ή/θαη εκπνξηθέο πηέζεηο θαζψο θαη ζηελ αθεξαηφηεηά ηνπ ζε φιεο ηνπ ηηο δξαζηεξηφηεηεο. θνπφο ηνπ GMCert είλαη λα παξέρεη αμηφπηζηεο θαη άξηηεο ππεξεζίεο πηζηνπνίεζεο. Γηα λα επηηχρεη ηα αλσηέξσ, ν GMCert ρξεζηκνπνηεί εθπαηδεπκέλνπο ειεγθηέο ηφζν απφ ην κφληκν πξνζσπηθφ ηνπ θαζψο θαη εμσηεξηθνχο ζπλεξγάηεο, ε ηερληθή θαη επηζηεκνληθή επάξθεηα ησλ νπνίσλ, αμηνινγείηαη ζε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα βάζεη ηεο Δζσηεξηθήο Γηαδηθαζίαο ηνπ GMCert. 65

66 Φηιηθά Πηζηνπνέεζεο Α.Δ. Ζ Φηιηθή Πηζηοποίεζες Α.Δ. είλαη ν λένο νξγαληζκφο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ, πνπ αδεηνδνηήζεθε απφ ην ΤΠ.Α.Α.&Σ. ζηα ηέιε ηνπ 2008 (ΦΔΚ 2650/Β ηεο 30/12/2008) θαη έιαβε ηνλ θσδηθφ αξηζκφ ΔΛ-11-ΒΗΟ. Γεκηνπξγήζεθε απφ αλζξψπνπο νη νπνίνη έρνπλ καθξφρξνλε δξαζηεξηφηεηα ζην ρψξν ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη έρνπλ ππεξεηήζεη ην βηνινγηθφ ηξφθηκν απφ πνιιέο θαη δηάθνξεο ζέζεηο. Απηή ηε ζηηγκή απαζρνιεί έλαλ ηθαλφ αξηζκφ εηδηθψλ επηζηεκφλσλ θαη ζπλεξγάδεηαη κε δηαπηζηεπκέλα εξγαζηήξηα αλαιχζεσλ, έηζη ψζηε λα ηθαλνπνηνχληαη πιήξσο νη απαηηήζεηο ηνπ πξνηχπνπ ΔΛΟΣ ΔΝ Ο ''Οξγαληζκφο πηζηνπνίεζεο θαη ειέγρνπ βηνινγηθψλ θαη νηθνινγηθψλ πξντφλησλ θηιηθή αλψλπκε εηαηξεία'' κε ηνλ δηαθξηηηθφ ηίηιν Φηιηθή Πηζηοποίεζες Α.Δ., παξέρεη ππεξεζίεο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βάζε ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 834/2007 θαη ηεο Δζληθήο λνκνζεζίαο πνπ δηέπεη ηελ βηνινγηθή γεσξγία θαη ηα βηνινγηθά πξντφληα, άλεπ δηαθξίζεσλ, κε ππεπζπλφηεηα, αμηνπηζηία, αλεμαξηεζία, ακεξνιεςία, εκπηζηεπηηθφηεηα θαη αθεξαηφηεηα. Πξνθεηκέλνπ νη ππεξεζίεο απηέο λα ηθαλνπνηνχλ δηαξθψο ηηο απαηηήζεηο ησλ πειαηψλ αιιά θαη φισλ ησλ ελδηαθεξφκελσλ πιεπξψλ, λα εθπιεξψλνπλ ηηο απαηηήζεηο ησλ Πξνηχπσλ πνπ εθαξκφδεη ν Οξγαληζκφο, λα είλαη γλσζηέο ζε θάζε ελδηαθεξφκελν, λα βειηηψλνληαη ζπλερψο θαη λα είλαη πνηνηηθέο, δηαθαλείο θαη αμηφπηζηεο, ε δηνίθεζε ηνπ Οξγαληζκνχ δεζκεχεηαη φηη: Δθαξκφδεη χζηεκα Πνηφηεηαο ζχκθσλα κε ην πξφηππν ΔΛΟΣ ΔΝ 45011, ηνπο Καλνληζκνχο Πηζηνπνίεζεο θαη ηα Κξηηήξηα Γηαπίζηεπζεο ηνπ Δζληθνχ πκβνπιίνπ Γηαπίζηεπζεο (Δ.Τ.Γ.). Σεθκεξηψλεη ην εθαξκνδφκελν χζηεκα Πνηφηεηαο κε ζεηξά ζπγθεθξηκέλσλ εγγξάθσλ, εληχπσλ θαη αξρείσλ έηζη ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη φηη απηφ είλαη γλσζηφ, θαη δηαηεξείηαη ζε φια ηα επίπεδα ιεηηνπξγίαο ηνπ Οξγαληζκνχ. Γηαζέηεη ηελ απαξαίηεηε νηθνλνκηθή ζηαζεξφηεηα θαη ηνπο πφξνπο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ νξζή θαη απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ηνπ πζηήκαηνο Πνηφηεηαο θαη ηνπ πζηήκαηνο Πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ πνπ εθαξκφδεη. Γηαζέηεη επαξθή αξηζκφ πξνζσπηθνχ κε απνδεδεηγκέλα ηππηθά θαη νπζηαζηηθά πξνζφληα γηα ηελ εθηέιεζε φισλ ησλ δηεξγαζηψλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ νξζή θαη απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ηνπ πζηήκαηνο Πνηφηεηαο θαη ηνπ πζηήκαηνο Πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ πνπ εθαξκφδεη. Παξέρεη ηελ δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζηηο ππεξεζίεο πηζηνπνίεζεο, ζε θάζε ελδηαθεξφκελν ηνπ νπνίνπ νη δξαζηεξηφηεηεο εκπίπηνπλ ζην δεδεισκέλν πεδίν ιεηηνπξγίαο ηνπ Οξγαληζκνχ, ρσξίο δηαθξίζεηο ή αδηθαηνιφγεηνπο νηθνλνκηθνχο ή άιινπο φξνπο. Δθαξκφδεη ηηο απαξαίηεηεο δηαδηθαζίεο ψζηε λα δηαζθαιίδεη ηελ εκπηζηεπηηθφηεηα θαη ηελ αζθάιεηα ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ έξρνληαη ζε γλψζε ηνπ πξνζσπηθνχ θαη ησλ ζπλεξγαηψλ ηνπ Οξγαληζκνχ, ζε φια ηα ζηάδηα ησλ δηεξγαζηψλ ηνπ ειέγρνπ θαη ηεο πηζηνπνίεζεο. Δθαξκφδεη ηηο απαξαίηεηεο δηαδηθαζίεο ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη ε αλεμαξηεζία ησλ κεηφρσλ, ηεο δηνίθεζεο, ηνπ πξνζσπηθνχ θαη ησλ ζπλεξγαηψλ ηνπ, απφ θάζε εκπνξηθή, νηθνλνκηθή ή άιιε πίεζε πνπ ζα κπνξνχζε λα επεξεάζεη ηηο απνθάζεηο ηνπ. Δθαξκφδεη ηηο απαξαίηεηεο δηαδηθαζίεο ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη ε ακεξνιεςία θαη ε αληηθεηκεληθφηεηα θαηά ηελ ιεηηνπξγία ηνπ. Λεηηνπξγεί αλεμάξηεην επνπηηθφ φξγαλν, ηελ Δπηηξνπή Ακεξνιεςίαο, ζην νπνίν ζπκκεηέρνπλ θαηά ην δπλαηφλ φια ηα κέξε πνπ έρνπλ ελδηαθέξνλ ζε ζεκαληηθφ βαζκφ γηα ηελ αλάπηπμε πνιηηηθήο θαη αξρψλ 66

67 ζρεηηθψλ κε ηελ αμηνπηζηία ηνπ πζηήκαηνο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ζχκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 834/2007 θαη ηελ Δζληθή Ννκνζεζία. Δθαξκφδεη δηαδηθαζίεο γηα ηελ ηαθηηθή αλαζθφπεζε θαη ηελ βειηίσζε ηνπ πζηήκαηνο Πνηφηεηαο ηνπ, σο πξνο ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηελ επάξθεηα ησλ ππεξεζηψλ πνπ παξέρνληαη ζηνπο πειάηεο ηνπ ή θάζε άιιν ελδηαθεξφκελν. Δθαξκφδεη ηηο απαξαίηεηεο δηαδηθαζίεο ψζηε λα δηεξεπλψληαη, λα δηεπζεηνχληαη θαη λα επηιχνληαη, κε ηθαλνπνηεηηθφ θαη έγθπξν ηξφπν, νπνηαζδήπνηε κνξθήο δηακαξηπξίεο, ακθηζβεηήζεηο ή δηαθσλίεο εθθξάδνληαη απφ ηνπο πειάηεο ηνπ ή απφ νπνηνλδήπνηε έρεη έλλνκν ζπκθέξνλ, ζε ζρέζε κε ηελ ιεηηνπξγία θαη ηηο απνθάζεηο ηνπ. Ζ Φηιηθή δξαζηεξηνπνηείηαη κφλνλ ζηνλ ηνκέα ηεο πηζηνπνίεζεο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ αιιά πξνζβιέπεη παξάιιεια θαη ζηελ πηζηνπνίεζε άιισλ πξντφλησλ νηθνινγηθήο παξαγσγήο γηα ηα νπνία απηή ηε ζηηγκή δελ ππάξρεη αληίζηνηρν ζεζκηθφ πιαίζην ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη θπζηθά ζηε Υψξα καο. Παξάιιεια, ε Φηιηθή πξνζβιέπεη: ηε ζπζηεκαηηθή ελεκέξσζε ησλ θαηαλαισηψλ γηα ηελ πςειή αμία ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη ηελ άξξεθηε ζχλδεζε ηεο παξαγσγήο ηνπο, κε ηελ πξνζηαζία ηεο πγείαο καο θαη ηνπ πεξηβάιινληνο. ηελ ελεκέξσζε ησλ αγξνηψλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηα νθέιε θαη ηε δπλακηθή ηεο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο. ηελ πξνψζεζε ηεο έξεπλαο θαη ηεο αλάπηπμεο ζηνλ ηνκέα ηεο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο, ζε ζπλεξγαζία κε αλαγλσξηζκέλα Δξεπλεηηθά Ηδξχκαηα ζηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ. ηε δπλακηθή παξνπζία ηεο ζε δξαζηεξηφηεηεο πνπ αθνξνχλ ηελ αλάπηπμε ηεο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο θαη ηε δηακφξθσζε πνιηηηθήο ζηνλ ηνκέα απηφ ζηελ Διιάδα, ζηελ Δπξψπε αιιά θαη ζηνλ ππφινηπν θφζκν Δπηρεηξεκαηέεο πνπ εληϊζζνληαη ζην ύζηεκα ΔιΫγρνπ & Πηζηνπνέεζεο Πξντόλησλ Βηνινγηθάο Γεσξγέαο χκθσλα κε ην Άξζξν 7 ηεο ΚΤΑ /2006, νη ππνρξεψζεηο ηνπ «επηρεηξεκαηία» είλαη νη παξαθάησ: Κάζε επηρεηξεκαηίαο πνπ εληάζζεηαη ζην ζχζηεκα Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο νθείιεη λα ηεξεί θαη ειάρηζηνλ ηα ζηνηρεία ηεο παξ. 6 ησλ γεληθψλ δηαηάμεσλ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗΗ ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη επηπξνζζέησο ζα πξέπεη λα ηεξεί: εκεξνιφγην εξγαζηψλ ζχκθσλα κε ην πξφγξακκα θαιιηεξγεηψλ θαηά αγξνηεκάρην εθηξνθήο αλά θαηεγνξία δψσλ παξαζθεπήο, βηβιίν αγνξάο εηζξνψλ, βηβιίν παξαγσγήο θαη πψιεζεο πξντφλησλ αλά αγξνηεκάρην αλά εθηξνθή αλά Παξαζθεπή. ια ηα ηεξνχκελα ζηνηρεία ζα πξέπεη λα δηαηεξνχληαη ηνπιάρηζηνλ γηα πέληε (5) ρξφληα. Σα ελ ιφγσ ζηνηρεία, θαηά ηνπο ειέγρνπο πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξνχζα απφθαζε, ππνγξάθνληαη απφ ηνπο δηελεξγνχληεο έιεγρν, είηε ν έιεγρνο γίλεηαη ζην πιαίζην ηνπ πζηήκαηνο Διέγρνπ απφ εγθεθξηκέλν Οξγαληζκφ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο είηε ν έιεγρνο αθνξά επίβιεςε απφ ηνλ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π. είηε επνπηεία απφ ηε Γηεχζπλζε Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ηνπ Τ.Α.Α.&Σ. Καηαζέηεη ζηνλ Οξγαληζκφ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο ιεπηνκεξέο πξφγξακκα παξαγσγήο θπηηθψλ πξντφλησλ αλά αγξνηεκάρην ή ιεπηνκεξέο πξφγξακκα εθηξνθήο ησλ δψσλ θαη ζρέδην δηαζπνξάο ηεο θφπξνπ ζηα αγξνηεκάρηα πνπ δηαζέηεη θαη έρνπλ εληαρζεί ζην ζχζηεκα ειέγρνπ. Σα πξνγξάκκαηα απηά θαηαηίζεληαη φζνλ αθνξά ηελ θπηηθή παξαγσγή έλα κήλα πξηλ ηελ έλαξμε ηεο θαιιηεξγεηηθήο πεξηφδνπ, φζνλ αθνξά ηελ δσηθή παξαγσγή έλα κήλα ηνπιάρηζηνλ πξηλ απφ ηε ιήμε ηεο παξαγσγηθήο πεξηφδνπ πνπ αξρίδεη απφ ηελ εκεξνκελία ππνγξαθήο ηεο ζχκβαζεο ειέγρνπ, γηα δε ηελ παξαζθεπή πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο έλα κήλα πξηλ ηελ εκεξνκελία έλαξμεο ησλ ζρεηηθψλ εξγαζηψλ παξαζθεπήο. 67

68 Παξέρεη ειεχζεξε πξφζβαζε, ζηνπο εληεηαικέλνπο ειεγθηέο ησλ Οξγαληζκψλ ειέγρνπ, ζε φινπο ηνπο ρψξνπο παξαγσγήο, απνζήθεπζεο θαη παξαζθεπήο ηεο εθκεηάιιεπζεο εληαγκέλνπο ή κε ζην ζχζηεκα ειέγρνπ. Δπηηξέπεη ηελ ιήςε δεηγκάησλ θαηά ην άξζξν 6 ηεο παξνχζαο. Παξέρεη θάζε αλαγθαία πιεξνθνξία θαη βνήζεηα πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιπλζεί ν έιεγρνο θαη λα εμαρζνχλ αθξηβή ζπκπεξάζκαηα. πλππνγξάθεη ηα πξαθηηθά ειέγρνπ κε ηνλ δηελεξγνχληα ηνλ έιεγρν θαη έρεη ην δηθαίσκα λα θαηαγξάςεη ηηο ηπρφλ επηθπιάμεηο ηνπ επί ησλ δηαπηζηψζεσλ θαη παξαηεξήζεσλ ηνπ ειεγθηή θαζψο θαη γηα ηνλ ηξφπν δεηγκαηνιεςίαο. Σπρνχζα άξλεζε ηεο ζπλππνγξαθήο ηζνδπλακεί κε άξλεζε ειέγρνπ θαη ηηκσξείηαη κε ηελ αληίζηνηρε θχξσζε πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 11 ηεο παξνχζαο απφθαζεο. χκθσλα κε ην ίδην Άξζξν έλαο Δπηρεηξεκαηίαο, εληαγκέλνο ζην ζχζηεκα ειέγρνπ πνπ εγθαζηδξχεηαη κε ηελ παξνχζα απφθαζε, δχλαηαη λα απνρσξήζεη απφ ηνλ Ο.Δ.&Π. κε ηνλ νπνίν έρεη ζπλάςεη ζχκβαζε, αλεμαξηήησο ηεο δηάξθεηαο ηζρχνο απηήο θαη λα ζπκβιεζεί κε άιιν Ο.Δ.&Π., ππφ ηελ πξνυπφζεζε: α)λα θαηαγγείιεη εγγξάθσο ηελ ζχκβαζε πνπ έρεη ζπλάςεη κε ηνλ πξψην Ο.Δ.&Π., β)λα ελεκεξψζεη ζρεηηθά ηηο Αξκφδηεο Αξρέο Δπνπηείαο θαη Δπίβιεςεο αλαθέξνληαο κε ζαθήλεηα ηνπο ιφγνπο θαηαγγειίαο θαζψο θαη ην φλνκα ηνπ λένπ Ο.Δ.&Π. ζηνλ νπνίν πξνηίζεηαη λα εληαρζεί. γ)λα έρεη εμνθιήζεη ηηο νηθνλνκηθέο ηνπ ππνρξεψζεηο πνπ απνξξένπλ απφ ηνπο ζρεηηθνχο φξνπο ηεο θαηαγγειιφκελεο ζχκβαζεο θαη δ)λα ππνβάιιεη λέα αίηεζε έληαμήο ηνπ ζην χζηεκα Διέγρνπ ζχκθσλα κε ηηο πξνβιεπφκελεο δηαδηθαζίεο πνπ θαζνξίδνληαη ζηνλ «Καλνληζκφ» θαη ζηελ παξνχζα απφθαζε. Ο Ο.Δ.&Π. ζηνλ νπνίν ν «επηρεηξεκαηίαο» ππνβάιιεη αίηεκα έληαμεο, νθείιεη: λα δεηά εγγξάθσο αληίγξαθν ηνπ ηεξνχκελνπ αηνκηθνχ θαθέινπ απφ ηνλ Ο.Δ.&Π. ζηνλ νπνίν ήηαλ ππνθείκελν ειέγρνπ ν αηηψλ επηρεηξεκαηίαο, θαζψο θαη ζρεηηθή βεβαίσζε αλαθεξφκελε ζην θαζεζηψο ειέγρνπ ηνπ ελ ιφγσ επηρεηξεκαηία. Βαζηθέο πξνυπνζέζεηο απνδνρήο ηνπ αηηήκαηνο έληαμεο απφ ην λέν Ο.Δ.&Π. είλαη: α)λα κελ εθθξεκεί δηελέξγεηα νπνηαζδήπνηε κνξθήο ειέγρνπ πξνγξακκαηηζζείζαο πξν ηεο εκεξνκελίαο θαηαγγειίαο ηεο χκβαζεο. β)λα κελ ππάξρνπλ εθθξεκφηεηεο πνπ λα αθνξνχλ δηαδηθαζίεο αμηνιφγεζεο επξεκάησλ ειέγρσλ, ρεκηθψλ αλαιχζεσλ ή δηαδηθαζίεο επηβνιήο θπξψζεσλ πξν ηεο εκεξνκελίαο θαηαγγειίαο ηεο ζχκβαζεο. γ)λα κελ πθίζηαηαη δηνηθεηηθή θχξσζε απαγφξεπζεο ρξήζεο ησλ ζρεηηθψλ φξσλ, ελδείμεσλ, ζεκάησλ θαη ινγνηχπσλ πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 8 ηεο παξνχζαο απφθαζεο ή θαη απαγφξεπζε άζθεζεο δξαζηεξηφηεηαο γηα ηελ παξαγσγή, παξαζθεπή, απνζήθεπζε, εκπνξία θαη εηζαγσγή απφ ηξίηεο ρψξεο, πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο. ε πεξηπηψζεηο πνπ εγθεθξηκέλνο Ο.Δ.&Π. δελ απνζηέιιεη ηνλ αηνκηθφ θάθειν ηνπ επηρεηξεκαηία εληφο ηεο απνθιεηζηηθήο πξνζεζκίαο ησλ 15 εκεξψλ απφ ηελ εκεξνκελία ιήςεο ηνπ ζρεηηθνχ αηηήκαηνο, απηφ απνηειεί παξάβαζε ηεο παξ. 7 ηνπ άξζξνπ 9 ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη ηηκσξείηαη ζχκθσλα κε ην άξζξνπ 11 ηεο παξνχζαο απφθαζεο. Ο Δγθεθξηκέλνο Ο.Δ.&Π. πνπ πξνβαίλεη ζε απνδνρή αηηήκαηνο έληαμεο ρσξίο λα ηεξεζνχλ νη αλσηέξσ αλαθεξφκελεο δηαδηθαζίεο θαη πξνυπνζέζεηο, ππφθεηηαη ζε επηβνιή δηνηθεηηθψλ θπξψζεσλ ζχκθσλα κε ην άξζξν 11 ηεο παξνχζαο απφθαζεο. 68

69 5.6. Κπξώζεηο Οη πεξηπηψζεηο Παξαηππηψλ & Παξαβάζεσλ πνπ δηαπηζηψλνληαη θαη θαηαγξάθνληαη θαηά ηνπο ειέγρνπο πνπ δηελεξγνχληαη απφ ηνπο εγθεθξηκέλνπο Ο.Δ.&Π. παξαπέκπνληαη ζηελ Πξσηνβάζκηα Δπηηξνπή Παξαηππηψλ θαη Παξαβάζεσλ, ε νπνία είλαη ηξηκειήο θαη ζπζηήλεηαη απφ ην Τ.Α.Α.&Σ. ηηο ζπλεδξηάζεηο ηεο Π.Δ.Π.&Π. θαιείηαη ν ελδηαθεξφκελνο «επηρεηξεκαηίαο» θαη ν εθπξφζσπνο ηνπ Ο.Δ.&Π. πνπ παξέπεκςε ηνλ «επηρεηξεκαηία» ζηελ επηηξνπή. ηε ζπλέρεηα ππάξρεη ε Δπηηξνπή Παξαηππηψλ & Παξαβάζεσλ ησλ Οξγαληζκψλ Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο, ε νπνία ζπζηήλεηαη ζην Τ.Α.Α.&Σ. θαη έρεη σο έξγν ηελ εμέηαζε παξαηππηψλ ή παξαβάζεσλ πνπ ζα δηαπηζησζνχλ απφ ηηο Αξρέο Δπνπηείαο θαη Δπίβιεςεο ζηα πιαίζηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο. ηηο ζπλεδξηάζεηο ηεο Δ.Π.&Π. θαιείηαη ν λφκηκνο εθπξφζσπνο ηνπ Ο.Δ.&Π. γηα λα θαηαζέζεη πξφζζεηεο εμεγήζεηο ή ζηνηρεία γηα ηελ θξηλφκελε ππφζεζή ηνπ. Ζ απφθαζε ηεο Δπηηξνπήο, θαζίζηαηαη νξηζηηθή κε απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο& Σξνθίκσλ, ε νπνία θνηλνπνηείηαη άκεζα κε επζχλε ηεο Γηεχζπλζεο Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ηνπ Τ.Α.Α.&Σ. ζηνλ ελδηαθεξφκελν επηρεηξεκαηία κε απνδεηθηηθφ παξαιαβήο θαζψο θαη ζηηο αξκφδηεο ππεξεζίεο θαη θνξείο γηα ηελ εθηέιεζή ηεο. Σν άξζξν 11 αθνξά ζηηο θπξψζεηο πξνο ηνπο Δπηρεηξεκαηίεο θαη πξνο ηνπο Ο.Δ.&Π. Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ. Οη κε ζπκκνξθψζεηο δηαθξίλνληαη, αλάινγα κε ην βαζκφ ησλ επηπηψζεψλ ηνπο σο πξνο ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ απαηηήζεσλ ηνπ «Καλνληζκνχ» θαη ηεο παξνχζαο ζε: α) Αποθιίζεης, είλαη κε ζπκκνξθψζεηο ήζζνλνο ζεκαζίαο πνπ δηαπηζηψλνληαη απφ ηνπο Ο.Δ.&Π. θαη ηηο Αξκφδηεο Αξρέο Δπνπηείαο θαη Δπίβιεςεο θαηά ηνπο ειέγρνπο ζηνπο επηρεηξεκαηίεο. Οη δηελεξγνχληεο ηνλ έιεγρν θαηαγξάθνπλ ηηο δηαπηζησζείζεο απνθιίζεηο ζην πξαθηηθφ ειέγρνπ θαη απαηηνχλ απφ ηνλ ειεγρφκελν επηρεηξεκαηία λα πξνβεί ζηηο θαηάιιειεο δηνξζσηηθέο ελέξγεηεο εληφο απζηεξά θαζνξηδφκελνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο ψζηε λα αλαηξνχληαη ηα αίηηα πνπ ηηο πξνθάιεζαλ. ηελ πεξίπησζε πνπ ν επηρεηξεκαηίαο δελ ζπκκνξθψλεηαη πξνο ηηο ζπζηάζεηο ησλ δηελεξγνχλησλ ηνλ έιεγρν εληφο ηνπ θαζνξηζκέλνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο ηφηε ε απφθιηζε ινγίδεηαη σο παξαηππία. β) Παραησπίες, είλαη νη κε ζπκκνξθψζεηο πνπ αθνξνχλ ηελ απνηπρία ηνπ ειεγρφκελνπ επηρεηξεκαηία λα ηθαλνπνηήζεη ηηο απαηηήζεηο ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗΗ θαη ησλ άξζξσλ 5, 6, 6α, 10 θαη 11 ηνπ «Καλνληζκνχ» θαζψο θαη ηηο απαηηήζεηο ηεο παξνχζαο απφθαζεο. Οη ελ ιφγσ κε ζπκκνξθψζεηο δελ νθείινληαη ζε παξαπιαλεηηθέο θαη δφιηεο πξάμεηο, δελ έρνπλ παξαηεηακέλα ή/θαη δηαξθή δπζκελή απνηειέζκαηα φζνλ αθνξά ηελ αμηνπηζηία, αληηθεηκεληθφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ πζηήκαηνο Διέγρνπ. γ) Παραβάζεης, είλαη νη κε ζπκκνξθψζεηο πνπ έρνπλ θαηαθαλείο παξαηεηακέλεο θαη δηαξθείο επηπηψζεηο πνπ επεξεάδνπλ ηελ αμηνπηζηία, αληηθεηκεληθφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ πζηήκαηνο Διέγρνπ θαη νθείινληαη ζε παξαπιαλεηηθέο θαη κε πξφζεζε πξάμεηο ηνπ ειεγρφκελνπ επηρεηξεκαηία. ηαλ ν Ο.Δ.&Π. θαηά ηε δηελέξγεηα ησλ ειέγρσλ πνπ πξαγκαηνπνηεί ζηνπο ζπκβαιιφκελνπο κε απηφλ επηρεηξεκαηίεο δηαπηζηψλεη απνθιίζεηο, ή φηαλ γηα ζπκβαιιφκελνπο κε έλα Ο.Δ.&Π., δηαπηζηψλνληαη απνθιίζεηο απφ ηηο Αξκφδηεο Αξρέο Δπνπηείαο θαη Δπίβιεςεο ηνπ Τ.Α.Α.&Σ. θαηά ηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο, ελεκεξψλνπλ ηνλ Ο.Δ.&Π. ν νπνίνο: Δπηβάιιεη ζηνλ ελ ιφγσ επηρεηξεκαηία ηελ εθαξκνγή ησλ απαξαίηεησλ δηνξζσηηθψλ ελεξγεηψλ θαη εμαζθαιίδεη ηελ πινπνίεζή ηνπο εληφο ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο πνπ απηφο θαζνξίδεη αλάινγα κε ηελ βαξχηεηα ησλ επηπηψζεψλ ηνπο θαη δηαζθαιίδεη ηε ιήςε ησλ θαηάιιεισλ βειηησηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ απνθπγή κειινληηθήο επαλάιεςήο ηνπο. Ο Οξγαληζκφο Διέγρνπ ελεκεξψλεη ηηο Αξκφδηεο Αξρέο Δπνπηείαο θαη Δπίβιεςεο ζρεηηθά κε ηελ πινπνίεζε ησλ σο άλσ δηαδηθαζηψλ. ε πεξίπησζε επαλαιακβαλφκελεο απφθιηζεο απφ ηνλ ίδην επηρεηξεκαηία εληφο ηνπ ηξέρνληνο έηνπο ή ζε πεξίπησζε κε εθαξκνγήο ησλ επηβαιιφκελσλ δηνξζσηηθψλ ελεξγεηψλ θαη βειηησηηθψλ κέηξσλ: Γελ ρνξεγεί πηζηνπνίεζε, δελ εθδίδεη θακία βεβαίσζε ζρεηηθή κε ηελ ηήξεζεο ηεο θείκελεο Κνηλνηηθήο ή/θαη Δζληθήο λνκνζεζίαο θαη επαλεθθηλείηαη ε πεξίνδνο κεηαηξνπήο. 69

70 ηηο πεξηπηψζεηο πνπ ν Δπηρεηξεκαηίαο ήδε δηαζέηεη πηζηνπνίεζε γηα ηελ παξαγσγή ησλ πξντφλησλ ηνπ, ηελ αλαθαιεί άκεζα, ηα δε πηζηνπνηεκέλα πξντφληα ππνβηβάδνληαη ζηάδην αθφκα θαη εθφζνλ έρνπλ ηεζεί ζε εκπνξία. ε πεξίπησζε δηαπίζησζεο παξαηππηψλ, επηβάιινληαη: αθαίξεζε ησλ ελδείμεσλ, φξσλ, ζεκάησλ, ινγνηχπσλ απφ φιε ηελ παξηίδα πξντφλησλ ή απφ φια ηα πξντφληα ζηα νπνία δηαπηζηψλεηαη ε παξαηππία ή/θαη δηνηθεηηθφ πξφζηηκν απφ 300 έσο ιακβαλνκέλεο ελδεηθηηθά ππφςε ηεο ζνβαξφηεηαο ηεο παξαηππίαο, ηνλ φγθν ησλ δηαθηλεζέλησλ πξντφλησλ, ην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο/εθκεηάιιεπζεο, ηε δηάξθεηα ηεο δηαπηζησζείζαο παξαηππίαο. ε πεξίπησζε δηαπίζησζεο παξαβάζεσλ επηβάιινληαη: απαγφξεπζε ζην ζπγθεθξηκέλν επηρεηξεκαηία ηνπ δηθαηψκαηνο ηεο εκπνξίαο πξντφλησλ κε ηηο ελδείμεηο, φξνπο, ζήκαηα ινγφηππνπο επί ρξνληθφ δηάζηεκα κέρξη 12 κήλεο θαζψο θαη δηνηθεηηθφ πξφζηηκν απφ 600 έσο ιακβάλνληαο ελδεηθηηθά ππφςε ηε ζνβαξφηεηα ηεο παξάβαζεο, ηνλ φγθν ησλ δηαθηλεζέλησλ πξντφλησλ, ην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο/ εθκεηάιιεπζεο, ηε δηάξθεηα ηεο δηαπηζησζείζαο παξάβαζεο θαη άιια ζηνηρεία. ε πεξίπησζε πνπ επηρεηξεκαηίαο ζέηεη ζε εκπνξία πξντφληα κε ελδείμεηο, φξνπο, ζήκαηα, ινγφηππνπο θ.ιπ. ηνπ Άξζξνπ 8 ηεο παξνχζαο ρσξίο λα δηαζέηεη ηα απαξαίηεηα επίζεκα έγγξαθα πηζηνπνίεζεο θαη έληαμεο ζην ζεζπηδφκελν κε ηελ παξνχζα απφθαζε χζηεκα Διέγρνπ, ή ρσξίο λα δηαζέηεη ηελ εηδηθή άδεηα εηζαγσγήο ησλ ελ ιφγσ πξντφλησλ απφ ηξίηεο ρψξεο επηβάιινληαη: απαγφξεπζε εκπνξίαο πξντφλησλ πνπ θέξνπλ ηηο πξναλαθεξφκελεο ελδείμεηο επί ρξνληθφ δηάζηεκα 24 κελψλ θαζψο θαη δηνηθεηηθφ πξφζηηκν απφ 1000 κέρξη ιακβάλνληαο ελδεηθηηθά ππφςε ηνλ φγθν ησλ δηαθηλεζέλησλ πξντφλησλ, ηε δηάξθεηα ηεο παξάβαζεο. ε πεξίπησζε ηεθκεξησκέλεο άξλεζεο, παξεκπφδηζεο δηελέξγεηαο ειέγρσλ, δεηγκαηνιεςηψλ, άξλεζεο ππνγξαθήο ηνπ πξαθηηθνχ ειέγρνπ, αθνινπζνχληαη νη παξαθάησ δηαδηθαζίεο: αλάθιεζε ηεο πηζηνπνίεζεο θαηά ην ηξέρνλ έηνο γηα φια ηα παξαγφκελα πξντφληα ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ επηρεηξεκαηία απφ ηνλ αξκφδην γηα ηνλ έιεγρφ ηνπ Οξγαληζκφ. απνζηνιή ηνπ πξαθηηθνχ ειέγρνπ ζηελ Δπηβιέπνπζα Αξρή. Σν θφζηνο πνπ θαηαβάινπλ νη ζπκβαιιφκελνη επηρεηξεκαηίεο ζηνπο Οξγαληζκνχο Διέγρνπ & Πηζηνπνίεζεο Πξντφλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ ειέγρσλ θαζνξίδεηαη ζχκθσλα κε ηνλ ηζρχνληα ηηκνθαηάινγν ηνπ Ο.Δ.&Π., ηνλ νπνίν θνηλνπνηνχλ θαζψο θαη θάζε ηξνπνπνίεζε ηνπ, ζηελ Δπνπηεχνπζα θαη Δπηβιέπνπζα αξρή. 70

71 6. Ζ ΚΑΛΛΗΔΡΓΔΗΑ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ ΣΟ ΝΟΜΟ ΥΗΟΤ 6.1. Γεσινγέα θαη Κιέκα ζην Ννκό Υένπ Ζ Υίνο είλαη ην 5 ν ζε κέγεζνο λεζί ηεο Διιάδνο κε έθηαζε 807 km 2. Σν βφξεην θαη θεληξηθφ ηκήκα ηνπ λεζηνχ είλαη νξεηλφ κε πςειφηεξα ζεκεία ηηο δχν θνξπθέο Πξνθήηεο Ζιίαο (1.297m.) θαη Κνηιηά (1.240m.) ηνπ φξνπο Πειελαίν. Οη θπξηφηεξνη γεσινγηθνί ζρεκαηηζκνί ηεο λήζνπ έρνπλ εθαηζηηνγελή θαη αζβεζηνιηζηθή πξνέιεπζε (Δηθόλα 6.1.). Σν έδαθνο ζην λφηην ηκήκα ηνπ λεζηνχ είλαη ζρεηηθά πεηξψδεο, αζβεζηνιηζηθφ, κε πνζνζηφ αζβεζηίνπ πνπ πνηθίιεη απφ 20-50%. Σν αλαηνιηθφ παξάιην ηκήκα απνηειείηαη απφ ηδήκαηα ηξηηνγελνχο επνρήο πνπ ζρεκαηίζηεθαλ απφ ζαιάζζηεο, ιηκλαίεο θαη ρεξζαίεο απνζέζεηο. Σν θιίκα ηεο Υίνπ είλαη εχθξαην κε ζεξκνθξαζίεο πνπ ην ρεηκψλα ζπαληφηαηα θηάλνπλ ηνπο 2 ν - 3 ν C ππφ ην κεδέλ, ελψ ην θαινθαίξη δχζθνια μεπεξλνχλ ηνπο 43 ν - 44 ν C. Σν θζηλφπσξν είλαη κάιινλ πγξφ. πάληα εθδειψλνληαη αθξαίεο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο. Σνλ Ηαλνπάξην ηνπ 1850 ε ζεξκνθξαζία έπεζε ζηνπο -5 ν C θαη ην γεγνλφο απηφ πξνθάιεζε κεγάιεο θαηαζηξνθέο ζηε γεσξγία. Ζ θαηαζηξνθή έκεηλε ζηελ ηζηνξία ηνπ λεζηνχ κε ην φλνκα «θαχηξηα». Οη γεξνληφηεξνη αλαθέξνπλ απηή ηε ρξνλνινγία σο νξφζεκν ζηελ εμηζηφξεζε δηαθφξσλ γεγνλφησλ. Παξφκνηεο δεκηέο, κηθξφηεξεο σζηφζν έθηαζεο, πξνθιήζεθαλ θαη θαηά ηα έηε 1928 θαη 1932, φηαλ ε ζεξκνθξαζία έπεζε ζηνπο -5,5 ν C. Δπίζεο, πηψζε ηεο παξαγσγήο παξαηεξήζεθε ην 1987 φηαλ ε ζεξκνθξαζία πξνο ην ηέινο ηνπ Ηνπιίνπ έθζαζε ηνπο 47 ν C (αββίδεο, 2000) Ζ Βηνινγηθά Γεσξγέα ζην Ννκό Υένπ Ηζηνξηθά ΔμΫιημε Ζ Βηνινγηθή Γεσξγία ζην Ννκφ Υίνπ έθαλε ηα πξψηα ηεο βήκαηα ηελ πεξίνδν Οη γεσξγνί ηνπ λνκνχ δελ έδεημαλ ελδηαθέξνλ λα ζηξαθνχλ ζηε βηνινγηθή γεσξγία, παξά κφλν κεηά ηελ εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο ζηξεκκαηηθψλ επηδνηήζεσλ ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ ην 1995 απφ ηε Γηεχζπλζε Υσξνηαμίαο θαη Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο, ελψ ε βηνινγηθή θηελνηξνθία εκθαλίζηεθε κφιηο ην Σα πξψηα βήκαηα ην 1995 είλαη πνιχ δηζηαθηηθά κε κφιηο πέληε (5) γεσξγνχο λα εληάζζνληαη ζην πξφγξακκα ζηξεκκαηηθψλ επηδνηήζεσλ. Σα πξντφληα πνπ πηζηνπνηήζεθαλ ηφηε σο βηνινγηθά ήηαλ δηάθνξα εζπεξηδνεηδή θαη νπσξνθφξα, ειηέο θαη ζηαθχιηα. Ζ έληαμε ζηα επηδνηνχκελα πξνγξάκκαηα βηνινγηθήο γεσξγίαο γίλεηαη κεηά απφ έγθξηζε ησλ αηηήζεσλ πνπ κπνξνχλ λα ζπκπιεξψλνπλ νη ελδηαθεξφκελνη παξαγσγνί. Οη αηηήζεηο απηέο ζπκπιεξψλνληαη δχν (2) θνξέο ην ρξφλν, ηηο πεξηφδνπο Οθησβξίνπ - Γεθεκβξίνπ θαη Μαξηίνπ - Απξηιίνπ. Με παξφκνηνπο ξπζκνχο ζπλερίζηεθαλ νη εληάμεηο θαη θαηά ηα επφκελα ρξφληα ηνπο πξνγξάκκαηνο, αιιά θαη ησλ ππφινηπσλ πξνγξακκάησλ επηδνηήζεσλ βηνινγηθήο γεσξγίαο πνπ εθαξκφζηεθαλ απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ, κέρξη ην έηνο 2006, νπφηε θαη εθαξκφζηεθε ην ηειεπηαίν πξφγξακκα επηδνηήζεσλ απφ ην Τ.Α.Α.&Σ. Απφ ην 2006 θαη κέρξη ζήκεξα, γηα ηνπο ελδηαθεξφκελνπο λένπο βηνθαιιηεξγεηέο, εθδίδεηαη κία (1) θνξά ην ρξφλν πξφζθιεζε ελδηαθέξνληνο απφ ηελ Γηεχζπλζε Γεσξγίαο ηνπ λνκνχ. Σα ηειεπηαία ηξία (3) ρξφληα ( ) δελ έρεη πξαγκαηνπνηεζεί θακία λέα έληαμε ζηε βηνινγηθή γεσξγία θαη θηελνηξνθία. Ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ έδεημαλ νη γεσξγνί κφλν ην έηνο 2001, θαζψο εηζήιζαλ νθηψ (8) λένη βηνθαιιηεξγεηέο, ελψ κεγάιν ελδηαθέξνλ παξνπζηάζηεθε απφ ηνπο βηνθηελνηξφθνπο κεηά ην 2003, θαζψο ελψ δελ είρε εκθαληζηεί κέρξη ηφηε ε βηνινγηθή θηελνηξνθία ζην λνκφ, ηελ πεξίνδν εληάρζεθαλ ζπλνιηθά είθνζη επηά (27) λένη βηνθηελνηξφθνη. Ζ βηνινγηθή θηελνηξνθία ζην Ννκφ Υίνπ αξθείηαη κφλν ζηα αηγνπξφβαηα. Παξαθάησ, ζηνλ Πίλαθα 6.1. θαη ζην Γξάθεκα 6.1. θαίλνληαη αλαιπηηθά νη εληάμεηο ησλ λέσλ βηνθαιιηεξγεηψλ αλά έηνο. 71

72 Δηθόλα 6.1.: Οη θπξηόηεξνη γεσινγηθνέ ζρεκαηηζκνέ ηνπ Ννκνύ Υένπ. s/h: θιαζηηθά πεηξώκαηα κε παξεκβνιέο δηαβαζηθώλ ή εθαηζηεηαθώλ ηόθσλ θαη θαθώλ αζβεζηόιηζσλ t 1-2, tj: αζβεζηόιηζνη θαη δνινκίηεο δηαθόξσλ ειηθηώλ m3: ζαιάζζηεο ή ιηκλαίεο απνζέζεηο (κάξγεο, ςακκίηεο, θξνθαινπαγή, άξγηινη, γύςνη, κε ζηξώκαηα ιηγληηώλ ηνπηθά) mp: ιηκλαίεο ή ρεξζαίεο απνζέζεηο κε ζηξώκαηα γύςνπ, άκκνπ θαη αζβεζηόιηζσλ gs: κεηακνξθσκέλα πεηξώκαηα (γλεύζηνη, ζρηζηόιηζνη, ακθηβνιίηεο) p2: εθαηζηεηαθά πεηξώκαηα h: ζρηζηόιηζνη θαη κάξκαξα ιηζαλζξαθνθόξνπ ειηθίαο Πεγή: αββίδεο,

73 Πέλαθαο 6.1.: Δληάμεηο λέσλ γεσξγώλ θαη θηελνηξόθσλ ζην ζύζηεκα βηνινγηθήο γεσξγίαο ζην Ννκό Φίνπ αλά έηνο Έηος Αρηζκός λέφλ βηοθαιιηεργεηώλ Πεγή: Γηεχζπλζε Γεσξγίαο Ννκνχ Υίνπ ΓξΪθεκα 6.1.: Δληάμεηο λέσλ γεσξγώλ θαη θηελνηξόθσλ ζην ζύζηεκα βηνινγηθήο γεσξγίαο ζην Ννκό Φίνπ αλά έηνο Πεγή: Γηεχζπλζε Γεσξγίαο Ννκνχ Υίνπ 73

74 Ζ ζεκεξηλά θαηϊζηαζε ηνπ θιϊδνπ ησλ βηνθαιιηεξγεηώλ ζην Ννκό Υένπ Ζ βηνινγηθή γεσξγία ζην Ννκφ Υίνπ, παξά ην γεγνλφο φηη εκθαλίζηεθε ζηαδηαθά, κε αξγά θαη «δεηιά» βήκαηα, έρεη βξεζεί ζήκεξα ζε πνιχ ηθαλνπνηεηηθά επίπεδα γηα ην λνκφ. Αλ θαη απηή ηε ζηηγκή δελ ππάξρνπλ πνιινί ελεξγνί βηνθαιιηεξγεηέο - ππάξρνπλ ηξηάληα ηξείο (33) ελεξγείο ζπκβάζεηο ζηα πιαίζηα ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη είθνζη επηά (27) ελεξγείο ζπκβάζεηο ζηα πιαίζηα ηηο βηνινγηθήο θηελνηξνθίαο - νη εθηάζεηο θαη ν αξηζκφο ησλ δψσλ πνπ είλαη πηζηνπνηεκέλα είλαη αξθεηά κεγάινο. Τπάξρνπλ ζπλνιηθά 736,63 ζηξέκκαηα πηζηνπνηεκέλσλ βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ. Οη ειαηψλεο κε 353,6 ζηξέκκαηα (θαιιηεξγνχκελεο πνηθηιίεο: Κνξσλέηθε θαη Θξνπκπνιηά), ηα εζπεξηδνεηδή κε 251,23 ζηξέκκαηα (θαιιηεξγνχκελα είδε: Κνηλφ Πνξηνθάιη, Υηψηηθν Μαληαξίλη θαη Λεκφλη), ηα καζηηρφδελδξα κε 37,4 ζηξέκκαηα θαη νη ακπειψλεο κε 30,6 ζηξέκκαηα, απνηεινχλ ηηο ζεκαληηθφηεξεο βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο ηνπ λνκνχ. ζνλ αθνξά ηε βηνινγηθή θηελνηξνθία, φπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί πξνεγνπκέλσο, αξθείηαη κφλν ζε αηγνπξφβαηα, αιιά ν αξηζκφο ησλ ζπλνιηθά πηζηνπνηεκέλσλ δψσλ (3.525 αξζεληθά, ζειπθά θαη κηθξά), θαζψο θαη ηα 42 ζηξέκκαηα βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελσλ δσνηξνθψλ είλαη δηφινπ ζεκαληηθφο. ηνλ Πίλαθα 6.2. θαίλνληαη αλαιπηηθά νη εθηάζεηο ηεο θάζε θαιιηέξγεηαο θαζψο θαη ηα πνζνζηά πνπ θαηέρεη ε θάζε θαιιηέξγεηα επί ηνπ ζπλφινπ παξαγσγήο. Απηή ηε ζηηγκή νη κφλνη Οξγαληζκνί Διέγρνπ & Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ πνπ ιεηηνπξγνχλ ζην Ννκφ Υίνπ είλαη νη νξγαληζκνί ΓΖΧ θαη ΒηνΔιιάο, κε απνηέιεζκα λα κελ ππάξρεη έληνλνο αληαγσληζκφο κεηαμχ ησλ εηαηξεηψλ θαη ηελ επεξρφκελε θαζηέξσζε κηαο «θιεηζηήο αγνξάο» θαη ηε δεκηνπξγία κνλνπσιίνπ. Ζ δξαζηεξηνπνίεζε πεξηζζφηεξσλ λέσλ Ο.Δ.&Π. ζα κπνξνχζε λα νδεγήζεη ζε επγελή θαη επηζπκεηφ (απφ ηνπο βηνθαιιηεξγεηέο) αληαγσληζκφ, ν νπνίνο ζα είρε σο απνηέιεζκα ηε κείσζε ηνπ θφζηνπο πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ, γεγνλφο πνπ απνηειεί αλαζηαιηηθφ παξάγνληα γηα αξθεηνχο γεσξγνχο ηνπ λνκνχ πξνθεηκέλνπ λα εληαρζνχλ ζηε βηνινγηθή παξαγσγή. Ζ δηαλνκή ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηνπο ηειηθνχο θαηαλαισηέο γίλεηαη θπξίσο απεπζείαο απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο βηνθαιιηεξγεηέο. ε κηθξφ επίπεδν γίλεηαη δηαλνκή κέζσ ιατθψλ αγνξψλ θαη θαηαζηεκάησλ πγηεηλήο δηαηξνθήο. Ζ απνπζία κνλάδσλ κεηαπνίεζεο θαη εκπνξίαο βηνινγηθψλ πξντφλησλ είλαη έληνλε, κε κφλε εμαίξεζε ηελ επηρείξεζε Κσλ/λνο Φ. Σνκάδνο, ε νπνία παξάγεη ρηψηηθν βηνινγηθφ θαηζηθίζην ηπξί κε νλνκαζία ΜΑΣΔΛΟ. ηελ παξαπάλσ αμηνιφγεζε ηεο ζεκεξηλήο θαηάζηαζεο ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο ζην Ννκφ Υίνπ, πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε ην γεγνλφο φηη ηα επηδνηνχκελα πξνγξάκκαηα πνπ εθαξκφζηεθαλ απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ απνηέιεζαλ θίλεηξν γηα ηνπο γεσξγνχο ηνπ λνκνχ, ψζηε λα ζηξαθνχλ ζηε βηνινγηθή γεσξγία. Απηφο είλαη θαη ν θχξηνο ιφγνο πνπ εκθαλίδεηαη κηα «ζηάζηκε» θαηάζηαζε ζηνλ θιάδν ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη δελ ππάξρεη αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ απφ ην 2006 θαη κεηά, θαζψο δελ έρεη εθδνζεί θάπνην λέν επηδνηνχκελν πξφγξακκα βηνινγηθήο γεσξγίαο απφ ην Τ.Α.Α.&Σ. Σν ίδην θαηλφκελν έρεη εκθαληζηεί ζε φιεο ηηο πεξηνρέο ηεο Διιάδνο, θαζψο ηα βηνινγηθά πξντφληα δελ έρνπλ αθφκα κεγάιε απήρεζε ζηελ ειιεληθή αγνξά, ζε αληίζεζε κε άιιεο αγνξέο ηεο Δ.Δ., κε απνηέιεζκα λα κελ έρνπλ αληαγσληζηηθή δχλακε ζε ζρέζε κε ηα ζπκβαηηθά πξντφληα θαη έηζη νη γεσξγνί δπζθνιεχνληαη λα πάξνπλ ην «ξίζθν» ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. Γηα ηνπο ιφγνπο απηνχο ε Γηεχζπλζε Γεσξγίαο ηνπ Ννκνχ Υίνπ ζηεξίδεη ηνπο βηνθαιιηεξγεηέο θαη ηνπο παξέρεη βνήζεηα θαη ζπκβνπιέο φπνηε ρξεηάδνληαη. Γηα ηε δηεπθφιπλζε θαη ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ ππάξρεη κειεηεηήο πίζσ απφ θάζε βηνινγηθή θαιιηέξγεηα γηα ζπκβνπιέο θαη ππνζηήξημε. 74

75 Πέλαθαο 6.2.: Σηξεκκαηηθή έθηαζε βηνινγηθά θαιιηεξγνύκελσλ πξντόλησλ ζην Ννκό Φίνπ αλά είδνο θαιιηέξγεηαο θαη πνζνζηό επί ηνπ ζπλόινπ Καλλιέργεια Ζκταση (σε στρέμματα) Ποσοστό Ελιά 353,6 48% Εςπεριδοειδι 251,23 34,1% Ηωοτροφζσ 42 5,7% Μαςτιχόδενδρα 37,4 5,08% Άμπελοσ 30,6 4,15% Αμυγδαλιά 10,7 1,45% Κθπευτικά 7 0,96% Διάφορα Οπωροφόρα 3,1 0,43% Καρυδιά 1 0,13% ύνολο 736,63 100% Πεγή: Γηεχζπλζε Γεσξγίαο Ννκνχ Υίνπ ΓξΪθεκα 6.2.: Σηξεκκαηηθή έθηαζε βηνινγηθά θαιιηεξγνύκελσλ πξντόλησλ ζην Ννκό Φίνπ αλά είδνο θαιιηέξγεηαο Πεγή: Γηεχζπλζε Γεσξγίαο Ννκνχ Υίνπ 75

76 ΓξΪθεκα 6.3.: Πνζνζηηαία έθηαζε βηνινγηθά θαιιηεξγνύκελσλ πξντόλησλ ζην Ννκό Φίνπ αλά είδνο θαιιηέξγεηαο Πεγή: Γηεχζπλζε Γεσξγίαο Ννκνχ Υίνπ 6.3. ΚαιιηεξγεηηθΫο Φξνληέδεο ηελ παξάγξαθν απηή ζα γίλεη κηθξή αλαθνξά ζηηο βαζηθέο θαιιηεξγεηηθέο θξνληίδεο ησλ θπξηφηεξσλ βηνινγηθψλ θαιιηεξγεηψλ ηνπ Ννκνχ Υίνπ ΔιηΪ (Olea europaea) Όςνο: 8-15m. Απνζηάζεηο θχηεπζεο: 5-7 x 5-7m. Βάζνο ξίδαο: 15-70cm. ph: 6,5-8,0 Θεξκνθξαζία: ειάρηζηε: -9 ν C, κέγηζηε: 40 ν C Δπηθνλίαζε: Ζ ειηά είλαη θαζαξά αλεκφγακν θπηφ. Οη πνηθηιίεο Κνξσλέηθε θαη Θξνπκπνιηά πνπ θαιιηεξγνχληαη ζην Ννκφ Υίνπ είλαη απηνγφληκεο. Πνιιαπιαζηαζκφο: i) Δγγελήο: κε ζπφξν ii) Αγελήο: κε θπιινθφξα κνζρεχκαηα, κε κνζρεχκαηα ζθιεξνχ μχινπ, κε παξαθπάδεο iii) Με εκβνιηαζκφ: εκβνιηαζκφο επί ζπνξφθπηνπ θαη επί θισληθνχ ππνθεηκέλνπ 76