ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟ ΠΣΧΜ-ΠΤΚ ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ Β ΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

Transcript

1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟ ΠΣΧΜ-ΠΤΚ ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ Β ΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

2 Χημικός Μηχανικός Χημικός Μηχανικός είναι ο μηχανικός που ασχολείται με φυσικοχημικές διεργασίες υπό κλίμακα με σκοπό την παραγωγή ή επεξεργασία ενός ή πολλών προϊόντων σε μεγάλες ποσότητες. Χημικός Μηχανικός 2 / 32

3 Πρώτη ημέρα συνεργασίας ή One day in a job interview... Χημική Μηχανική! Ωχ, όχι! Όχι ξανά... παρανόηση! Ο Μάνατζερ Ο/Η του έργου Χημικός Μηχανικός Τι έχεις σπουδάσει? Τότε, το χημικό εργαστήριο μας θα είναι η καλύτερη θέση για σένα? Χημικός Μηχανικός 3 / 32

4 Χημική Μηχανική Η Χημική Μηχανική δεν είναι μόνο Χημεία είναι η «γέφυρα» μεταξύ της χημείας και του πραγματικού κόσμου έξω από το εργαστήριο. Οι χημικοί μελετούν τις χημικές αντιδράσεις κυρίως στο εργαστήριο σε δοκιμαστικούς σωλήνες. Οι Χημικοί Μηχανικοί βρίσκουν τρόπους αυτές οι χημικές αντιδράσεις να πραγματοποιηθούν σε περιβάλλοντα εκτός εργαστηρίου, για την παραγωγή προϊόντων σε μεγάλες ποσότητες. Για να γίνει αυτό εφαρμόζουν τις αρχές της μηχανικής ώστε να επινοήσουν, να σχεδιάσουν, να αναπτύξουν, να λειτουργήσουν ή να χρησιμοποιήσουν διεργασίες και προϊόντα, βασιζόμενοι στη τεχνογνωσία που διαθέτουν για τα χημικά, βιολογικά και φυσικά φαινόμενα. Πηγή: Χημικός Μηχανικός 4 /32

5 Επιστήμη έναντι Μηχανικής Επιστήμη Ανάλυση: ανάπτυξη γνώσης Παραγωγή γνώσης Χαρακτηριστική δραστηριότητα: έρευνα Μελέτη του τι είναι κάτι Tryscience.org Επιστήμονας Ασχολείται με τομείς όπως: Φυσική Χημεία Βιολογία κ.ά. Μηχανική Σύνθεση: ένωση γνώσεων για τη δημιουργία κάτι καινούργιου Παραγωγή διεργασιών και προϊόντων Χαρακτηριστική δραστηριότητα: δημιουργικός σχεδιασμός Μελέτη για κάτι που δεν υπήρξε πριν (Study of what never was) Tryengineering.org Επιστήμονας Μηχανικός Ασχολείται με τομείς όπως: Μηχανολογία Χημική Μηχανική Ηλεκτρολογία κ.ά. Πηγή: Engineering: How is it related to Science, Technology, math, and Society? Dr. Alexander Flueck. Illinois Institute of Technology Χημικός Μηχανικός 5 / 32

6 Τι είναι ο ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ο/Η Χημικός Μηχανικός (ή Μηχανικός Διεργασιών) Φυσικές είναι ο/η επιστήμες: επιστήμονας - μηχανικός που Φυσική, συνδυάζοντας Χημεία, Βιολογία. τις αρχές των φυσικών, μαθηματικών, οικονομικών και τεχνικών επιστημών, αναπτύσσει διεργασίες, σχεδιάζει και επιβλέπει εγκαταστάσεις για το μετασχηματισμό της ύλης κατά τον ωφελιμότερο -τεχνικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά & κοινωνικάτρόπο. Χημικός Μηχανικός 6 / 32

7 Τι είναι η Χημική Μηχανική; Πρώτες ύλες Διεργασία μετασχηματισμού Προϊόντα & (πιθανά) κέρδη Χημικός Μηχανικός 7 / 32

8 Γνωμάτευση της συγκλήτου του ΕΜΠ της «... Η εις τους υποψηφίους Χημικούς Μηχανικούς διδομένη θεωρητική, τεχνική και τεχνολογική μόρφωσις αποβλέπει εις το να καταστήση τούτους ικανούς να εφαρμόσουν τας αρχάς των φυσικών επιστημών, της οικονομικής και των ανθρωπίνων σχέσεων εις πεδία, τα οποία ανάγονται απ' ευθείας εις δράσεις και εις εγκαταστάσεις διεξαγωγής δράσεων, διά των οποίων η ύλη κατεργάζεται, με σκοπόν την αλλαγήν καταστάσεως, περιεχομένου ενεργείας ή συστάσεως, συμπεριλαμβανομένης και της μεταφοράς χημικών δράσεων εκ της εργαστηριακής εις την βιομηχανικήν κλίμακα. Χημικός Μηχανικός 8 / 32

9 Γνωμάτευση της συγκλήτου του ΕΜΠ της Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι η δραστηριότης των Χημικών Μηχανικών δύναται να εκταθεί εις τα ακόλουθα πεδία, τα οποία είναι αλληλένδετα και επικαλύπτονται μερικώς: Έρευνα. Ανάπτυξις και βελτίωσις μεθόδων. Υπολογισμός και αξιολόγησις μεθόδων. Μελέτη και υπολογισμός εγκαταστάσεων. Κατασκευή εγκαταστάσεων. Επίβλεψις παραγωγής και λειτουργίας των εγκαταστάσεων Τεχνικαί υπηρεσίαι εργοστασίου (συντήρησις, οργάνωσις, βελτίωσις). Πώλησις προϊόντων...». Χημικός Μηχανικός 9 / 32

10 ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΧΗΜΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ Το έργο του Χημικού Μηχανικού στην πράξη είναι: η έρευνα - ανάπτυξη - βελτίωση προϊόντων, μεθόδων και εγκαταστάσεων διεργασιών, η μελέτη - κατασκευή - λειτουργία - τεχνική εξυπηρέτηση εγκαταστάσεων διεργασιών, ο σχεδιασμός - παραγωγή - έλεγχος - διάθεση - εφαρμογή των παραγόμενων προϊόντων και υλικών, η ανάπτυξη και εφαρμογή τεχνολογιών αντιρρύπανσης, προτύπων περιβαλλοντικής διαχείρισης, διασφάλισης ποιότητας, υγιεινής και ασφάλειας. Χημικός Μηχανικός 10 / 32

11 Χημικός Μηχανικός & Έρευνα Οι δέκα τομείς με το μεγαλύτερο αριθμό HCP στην Ελλάδα είναι (με σειρά): χημική μηχανική, ογκολογία, θεωρία και μεθοδολογία της πληροφορικής, ηλεκτρολόγου και ηλεκτρονικού μηχανικού, χειρουργική, επιστήμη πολυμερών, φαρμακολογία και φαρμακευτική, επιστήμη και τεχνολογία τροφίμων, διεπιστημονική φυσική και περιβαλλοντικές επιστήμες. ( ) HCP : Άρθρα με Υψηλή Απήχηση, δηλαδή, επιστημονικά άρθρα που είναι στο πρώτο 20% των αναφορών στην επιστημονική περιοχή τους παγκοσμίως δίνει έναν δείκτη της επιστημονικής απήχησης τους σαν ένδειξη ποιότητας. Πηγή: A rapid review of the Greek research and development system, Jonathan Grant, Tom Ling, Dimitris Potoglou, Deirdre May Culley, Prepared for the Greek Ministry of Education, Lifelong Learning and Religious Affairs, September 2011, RAND EUROPE. Χημικός Μηχανικός 11 / 32

12 ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Βασική αποστολή: ο σχεδιασμός, η βελτιστοποίηση και ο έλεγχος των χημικών και φυσικών διεργασιών της βιομηχανίας. Τα προϊόντα και υλικά που παράγονται πρέπει να είναι ποιοτικά και ανταγωνιστικά και σε συνθήκες τέτοιες ώστε να εξοικονομείται ενέργεια, να μη ρυπαίνεται το περιβάλλον και να διασφαλίζεται η δημόσια υγεία & ασφάλεια. Η τήρηση των παραπάνω προϋποθέσεων υπάγεται στην αρμοδιότητα του Χημικού Μηχανικού, που επιστρατεύοντας τις γνώσεις του, τα οικονομικά μεγέθη και τον κατάλληλο προγραμματισμό, με τη βοήθεια του υπολογιστή, ελέγχει και βελτιστοποιεί τις διεργασίες και τις συνθήκες που θα αποφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Χημικός Μηχανικός 12 / 32

13 ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟΥ ΧΗΜΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ Επιμονή, συνέπεια, μεθοδικότητα. Αναλυτική και συνδυαστική ικανότητα. Ικανότητα στο γραπτό και προφορικό λόγο. Υψηλή επιστημονική κατάρτιση. Ευρύ πεδίο γνώσεων. Γνώση ξένων γλωσσών και H/Y. Γνώσεις οικονομικών και διοίκησης επιχειρήσεων. Ανήσυχο και ερευνητικό πνεύμα. Ικανότητα συνεργασίας και διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού. Χημικός Μηχανικός 13 / 32

14 ΣΠΟΥΔΕΣ Ο/η υποψήφιος/α Χημικός Μηχανικός μπορεί να φοιτήσει στην Ελλάδα στα αντίστοιχα τμήματα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, και των Πολυτεχνικών Σχολών: και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης του Πανεπιστημίου Πατρών, που ανήκουν στο 4 ο επιστημονικό πεδίο, των Τεχνολογικών Επιστημών. Χημικός Μηχανικός 14 / 32

15 ΣΠΟΥΔΕΣ Οι σπουδές στα Ελληνικά ΑΕΙ διαρκούν δέκα εξάμηνα και η επιτυχής αποπεράτωσή τους οδηγεί στη λήψη Διπλώματος. Στα δύο τελευταία εξάμηνα εκπονείται διπλωματική εργασία. Υπάρχει η δυνατότητα συνέχισης των σπουδών σε μεταπτυχιακό ή/και διδακτορικό επίπεδο, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Χημικός Μηχανικός 15 / 32

16 Αγορά εργασίας - ΤΥΠΙΚΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ Για την άσκηση του επαγγέλματος του Χημικού Μηχανικού είναι απαραίτητη η άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος, που χορηγείται από το Τ.Ε.Ε. (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας), κατόπιν εξετάσεων. Μέχρι το 2014 ήταν κάτοχοι αυτής της άδειας ~ Χημικοί Μηχανικοί. Χημικός Μηχανικός 16 / 32

17 Αγορά εργασίας - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ: Σε υπηρεσίες Υπουργείων: Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Ενέργειας, Εθνικής Άμυνας, Εμπορίου, Αγροτικής Ανάπτυξης κ.ά., στις Περιφέρειες και στους Ο.Τ.Α. Σε οργανισμούς και Ιδρύματα του Δημοσίου ή των Ο.Τ.Α.: Γενικό Χημείο του Κράτους, Ινστιτούτο ΠΑΣΤΕΡ, ΕΦΕΤ (Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων), ΕΛΟΤ (Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης), ΕΟΑΝ (Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης), Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, ΔΕΗ, Δ.Ε.Υ.Α., Δημόκριτος, Πυροσβεστική Υπηρεσία, κ.ά. Στην Έρευνα και στην Εκπαίδευση, ιδιαίτερα στη Ανώτατη και Ανώτερη βαθμίδα, ενώ στη Β Βάθμια εκπαίδευση, αφού αποκτήσουν το πτυχίο της ΑΣΠΑΙΤΕ και δώσουν εξετάσεις ΑΣΕΠ. Χημικός Μηχανικός 17 / 32

18 Αγορά εργασίας - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ: Σε βιομηχανίες παραγωγής τροφίμων, ποτών, καλλυντικών/ φαρμακευτικών προϊόντων, πλαστικών, λιπασμάτων, διύλιση πετρελαίου, διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων, παραγωγής ενέργειας κ.λπ., σε ιδιωτικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, εργαστήρια και τεχνικά μελετητικά γραφεία και σε εταιρείες προώθησης χημικών προϊόντων, εξοπλισμού διεργασιών ή/και μετρήσεων, πετρελαιοειδών, κ.ά. Χημικός Μηχανικός 18 / 32

19 Αγορά εργασίας - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΩΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ: Μπορούν να λάβουν Μελετητικό Πτυχίο από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων (τέσσερα χρόνια μετά την απόκτηση της άδειας άσκησης επαγγέλματος) και να ιδρύσουν αντίστοιχο Γραφείο για δύο το πολύ από τις ακόλουθες κατηγορίες μελετών: Χημικές Μελέτες & Έρευνες, Χημικοτεχνικές Μελέτες, Περιβαλλοντικές Μελέτες, Μελέτες Βιομηχανιών (Προγραμματισμός Σχεδιασμός Λειτουργία), ή να εγγραφούν στο Μητρώο Εμπειρίας Κατασκευαστών (τρία χρόνια μετά την απόκτηση της άδειας άσκησης επαγγέλματος) για την κατηγορία Βιομηχανικά & Ενεργειακά έργα και την εξειδικευμένη κατηγορία Έργα καθαρισμού νερού και επεξεργασίας υγρών, στερεών και αέριων αποβλήτων. Χημικός Μηχανικός 19 / 32

20 Αγορά εργασίας - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΩΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ: Παροχή υπηρεσιών - Τεχνικές συμβουλές και προώθηση πωλήσεων προϊόντων & εξοπλισμού, Μελέτες, σχεδιασμοί, ειδικές κατασκευές, Τεχνικός Ασφαλείας, κ.λπ. Εκπόνηση Επιχειρησιακών ερευνών, Τεχνοοικονομικών μελετών, Ανάπτυξη Συστημάτων Διασφάλισης Ποιότητας, Προστασίας Περιβάλλοντος, Υγείας & Ασφάλειας Εργασίας, Διαχείρισης της Ασφάλειας Τροφίμων, κ.ά. Ως Σύμβουλος Ασφαλούς Μεταφοράς Επικινδύνων Εμπορευμάτων, Πραγματογνώμονας Ασφαλούς Μεταφοράς Επικινδύνων Εμπορευμάτων, Χημικός Ναυτιλίας, κ.ά. Χημικός Μηχανικός 20 / 32

21 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η έρευνα και η εκπαίδευση παρέχουν καλές συνθήκες εργασίας για το/τη χημικό μηχανικό, σε αντίθεση με τη βιομηχανία, όπου το ωράριο, ο εργασιακός χώρος και το περιβάλλον, μπορεί να δυσχεραίνουν το έργο του. Ο/Η χημικός μηχανικός έχει την ευθύνη για την ποιότητα, την ασφάλεια και την οικονομική διαχείριση της παραγωγής, γεγονός που δημιουργεί ένταση, άγχος και συχνά ακανόνιστο ρυθμό ζωής. Χημικός Μηχανικός 21 / 32

22 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κατά την εργασία του/της αντιμετωπίζει δύσκολες συνθήκες, όπως η σωματική κόπωση, ο θόρυβος, ο τεχνητός φωτισμός, ακόμη και διάφορους κινδύνους από αναθυμιάσεις και χημικά. Όμως, με την εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης ατυχημάτων και την τήρηση των κανόνων ασφαλείας, οι κίνδυνοι είναι δυνατόν να μειωθούν στο ελάχιστο. Χημικός Μηχανικός 22 / 32

23 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κατά την εργασία του/της χρειάζεται να ταξιδεύει για εκπαιδευτικούς και επαγγελματικούς λόγους και, πιθανά, να μετακινείται συχνά στους χώρους εγκατάστασης ή/και επιδιόρθωσης εξοπλισμών. Εργάζεται συνήθως ομαδικά, σε συνεργασία με προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων, αλλά και ατομικά. Χημικός Μηχανικός 23 / 32

24 Επαγγελματικά Προβλήματα Χημικού Μηχανικού Ανεργία ή Υπο-απασχόληση ~11%. Ετεροαπασχόληση ~15% (συρρίκνωση των βιομηχανικών κλάδων). Επαγγελματικά δικαιώματα (αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο για την άσκηση του επαγγέλματος του χημικού μηχανικού). Χημικός Μηχανικός 24 / 32

25 ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Αγοράς Εργασίας Βιοϊατρική Βιοτεχνολογία. Οικολογική τεχνολογία και Περιβαλλοντική Μηχανική. Τεχνολογία νέων υλικών. Εφαρμογές διασφάλισης ποιότητας & ασφάλειας Εφαρμογές & Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Διαχείριση αποθεμάτων (Logistics). Ασφάλεια και Συντήρηση έργων. Πληροφορική. Βιοφυσική και Βιοχημική Μηχανική. Χημικός Μηχανικός 25 / 32

26 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΧΗΜΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ Πεδία, όπως περιβάλλον, έλεγχος αποβλήτων και βιολογική επεξεργασία, κατεργασία και διατήρηση τροφίμων, ήπιες μορφές ενέργειας, βιοτεχνολογία, απασχολούν ήδη τον Χημικό Μηχανικό. Η έρευνα θα εξακολουθεί να είναι ένας αυξανόμενης σημασίας τομέας απασχόλησης, ενώ η πληροφορική θα παίζει συνεχώς σημαντικότερο ρόλο στην ανάλυση και ερμηνεία δεδομένων, στο σχεδιασμό, στον έλεγχο και στον αυτοματισμό των βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Χημικός Μηχανικός 26 / 32

27 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΧΗΜΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ Με βάση τις τεχνολογικές εξελίξεις διαφαίνεται ότι πεδία όπως η Βιοτεχνολογία, η Νανοτεχνολογία, η Αειφορία και Αξιοβίωτη Χημική Τεχνολογία, που ήδη απασχολούν το χημικό μηχανικό σε ερευνητικό επίπεδο, θα αποτελέσουν και αντικείμενο απασχόλησης για το Χημικό Μηχανικό στα επόμενα χρόνια. Χημικός Μηχανικός 27 / 32

28 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΧΗΜΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ Η πολυμέρεια και η ευρύτητα του αντικειμένου του Χημικού Μηχανικού καθιστά τον κλάδο ιδιαίτερα ευέλικτο και συνεχώς εξελισσόμενο στο ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον της παγκόσμιας οικονομικής πραγματικότητας. Σήμερα θεωρείται στρατηγικής σημασίας να τεθεί «η Χημική Μηχανική στην Υπηρεσία της Αειφόρου και Βιώσιμης ανάπτυξης (Sustainable Development) με κέντρο τον άνθρωπο». Χημικός Μηχανικός 28 / 32

29 Κάποιοι Χημικοί Μηχανικοί στην Ελλάδα Τα προϊόντα που ανέπτυξαν βοήθησαν στο ευ ζήν Γιώτης Χρήστος «Βιομηχανία Θρεπτικών Προϊόντων ΓΙΩΤΗΣ Α.Ε.» Πετζετάκις Αριστόβουλος «Όμιλος Πετζετάκις» κατασκευής σωλήνων Χημικός Μηχανικός 29 / 32

30 ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο: Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου, τηλ.: , Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: Πανεπιστημιούπολη 54006, Θεσσαλονίκη, τηλ.: , Πανεπιστήμιο Πάτρας: Πανεπιστημιούπολη Ρίο, Πάτρα, τηλ.: , Πανελλήνιος Σύλλογος Χημικών Μηχανικών: Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας: Καραγεώργη Σερβίας 4, Αθήνα, τηλ.: , Χημικός Μηχανικός 30 / 32

31 Οι εφαρμογές της Χημικής Μηχανικής είναι παντού γύρω μας!

32 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟ ΠΣΧΜ-ΠΤΚ ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ Β ΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ Επιμέλεια Παρουσίασης: Παπαδάκη Μαρίνα, Χημικός Μηχανικός, MSc Φλεμετάκη Μαρία, Χημικός Μηχανικός, MSc, Σ.Α.Μ.Ε.Ε Περιφερειακό Τμήμα Κρήτης Πανελληνίου Συλλόγου Χημικών Μηχανικών Στοιχεία επικοινωνίας: Διεύθυνση Αλληλογραφίας: Πρεβελάκη & Γρεβενών, Ηράκλειο Κρήτης, ΤΕΕ ΤΑΚ Χημικός Μηχανικός