Η ΠΟΛΩΝIΑ ΚΑI Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

Transcript

1 ΓΡΑΜΜΑΤΕIΑ ΟΜΑ Α ΕΡΓΑΣIΑΣ " IΕΥΡΥΝΣΗ" Ο ΣΥΝΤΟΝIΣΤΗΣ JF/bo Λoυξεµβoύργo, 22 Οκτωβρίoυ 1999 Εvηµερωτικό δελτίo αριθ. 12 Η ΠΟΛΩΝIΑ ΚΑI Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ (3η εvηµέρωση) * Οι απόψεις που εκφράζονται στο παρόν έγγραφο δεv αντανακλούν απαραιτήτως τις απόψεις του Ευρωπαϊκού Κoιvoβoυλίου ως θεσµικού οργάvoυ. INTRANET: INTERNET: EPADES: epades\public\elargiss PE /rév.3 Or. FR EL EL

2

3 Οι σύvτoµες εvηµερωτικές εκθέσεις πoυ συvέταξε η oµάδα δράσης A ιεύρυvση@ της Γραµµατείας τoυ Ευρωπαϊκoύ Κoιvoβoυλίoυ σκoπό έχoυv vα παρoυσιάσoυv µε συστηµατικό και συvoπτικό τρόπo τηv εξέλιξη τωv συζητήσεωv σχετικά µε τις διάφoρες πτυχές της διεύρυvσης της Έvωσης και τις θέσεις πoυ έχoυv υιoθετήσει τα κράτη µέλη, oι υπoψήφιες χώρες και τα ευρωπαϊκά θεσµικά όργαvα. Οι εκθέσεις αυτές θα εvηµερώvovται µε τηv πρόoδo τωv διαπραγµατεύσεωv. Οι παρακάτω εvηµερωτικές εκθέσεις έχoυv ήδη δηµoσιευθεί: Αριθµός Τίτλoς PE Αριθ. Ηµερoµηvία Γλώσσες 1 Η Κύπρoς και η πρoσχώρηση στηv Ευρωπαϊκή Έvωση /αvαθ Όλες 2 Η Ουγγαρία και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ Όλες 3 Η Ρoυµαvία και η πρoσχώρηση στηv Ευρωπαίκή Έvωση /αvαθ Όλες 4 Η Τσεχική ηµoκρατία και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ Όλες 5 Η Μάλτα και oι σχέσεις της µε τηv Ευρωπαϊκή Έvωση /αvαθ Όλες 6 Η Βoυλγαρία και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ Όλες 7 Η Τoυρκία και oι σχέσεις της µε τηv Ευρωπαϊκή Έvωση /αvαθ Όλες 8 Η Εσθovία και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ Όλες 9 Η Σλoβεvία και η πρoσχώρηση στηv Ευρωπαϊκή Έvωση /αvαθ Όλες 10 Η Λετovία και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ Όλες 11 Η Λιθoυαvία και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ Όλες 12 Η Πoλωvία και η πρoσχώρηση στηv Ευρωπαϊκή Έvωση /αvαθ Όλες 13 Η Σλoβακία και η πρoσχώρηή στηv Ευρωπαϊκή Έvωση /αvαθ Όλες 14 Η Ρωσία και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ Όλες 15 Οι θεσµικές πτυχές της διεύρυvσης της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ DE-EN-ES-FR-IT 16 Έλεγχoς και πρoστασία τωv oικovoµικώv της Ευρωπαϊκής Έvωσης µε σκoπό τη διεύρυvση DE-EN-ES-FR-IT 17 Περιβαλλovτική πoλιτική και διεύρυvση DE-EN-ES-FR-IT 18 Η Ευρωπαϊκή ιάσκεψη και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης DE-EN-ES-FR-IT 19 ηµoσιovoµικές πτυχές της διεύρυvσης DE-EN-ES-FR-IT 20 ηµoκρατία και σεβασµός τωv αvθρωπίvωv δικαιωµάτωv στη διαδικασία διεύρυvσης της ΕΕ DE-EN-ES-FR-IT 21 Η διεύρυvση και η oικovoµική και κoιvωvική συvoχή DE-EN-ES-FR-IT 22 Στατιστικό παράρτηµα σχετικά µε τη διεύρυvση /αvαθ EN 23 Νoµικά ζητήµατα σχετικά µε τη διεύρυvση DE-EN-ES-FR-IT 24 Πρoεvταξιακή στρατηγική για τη διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης DE-EN-ES-FR-IT 25 Συvεργασία στov τoµέα της δικαιoσύvης και τωv εσωτερικώv υπoθέσεωv στη διαδικασία διεύρυvσης /αvαθ DE-EN-ES-FR- IT 26 Τα δικαιώµατα τωv γυvαικώv και η διεύρυvση της ΕΕ DE-EN-ES-FR-IT 27 ιεύρυvση και Γεωργία DE-EN-ES-FR-IT 28 Η Ελβετία και η διεύρυvση /αvαθ Όλες 29 ιεύρυvση και Αλιεία Όλες 30 Η κoιvή εξωτερική πoλιτική και πoλιτική ασφάλειας και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης /αvαθ DE-EN-ES-FR-IT 3 PE /rév.3

4 Αριθµός Τίτλoς PE Αριθ. Ηµερoµηvία Γλώσσες 31 Η ασφάλεια και η άµυvα και η διεύρυvση της Ευρωπαϊκής Έvωσης DE-EN-ES-FR-IT 32 Ο Ευρωπαϊκός Οικovoµικός Χώρoς (ΕΟΧ) και η διεύρυvση της ΕΕ DE-EN-ES-FR-IT 33 Τo πρόγραµµα PHARE και η διεύρυvση της ΕΕ DE-EN-ES-FR-IT 34 Η Οικovoµική και Νoµισµατική Έvωση (ΟΝΕ)και η διεύρυvση της ΕΕ DE-EN-ES-FR-IT 35 Η βιoµηχαvική πoλιτική και η διεύρυvση της ΕΕ /αvαθ DE-EN-ES-FR-IT 36 Η Ατζέvτα 2000 και η διαδικασία πρoσχώρησης στηv ΕΕ /αvαθ DE-EN-ES-FR-IT 37 ιεύρυvση και εξωτερικές oικovoµικές σχέσεις /αvαθ DE-EN-ES-FR-IT 38 Ο ρόλoς τoυ Ευρωπαϊκoύ Κoιvoβoυλίoυ στη διαδικασία διεύρυvσης DE-EN-ES-FR-IT 39 Οι κoιvωvικές πτυχές της διεύρυvσης της ΕΕ /αvαθ DE-EN-ES-FR-IT Αvτίγραφα τωv αvωτέρω εvηµερωτικώv εκθέσεωv διατίθεvται στις ακόλoυθες διευθύvσεις: κ. E. Deguffroy, Λoυξεµβoύργo, SCH Γραφείo 602, Τηλ. (352) / τηλεoµ: (352) Οµάδα ράσης A ιεύρυvση@, Βρυξέλλες, LEO 06D119, Τηλ. (32 2) /τηλεoµ: (32 2) Οµάδα ράσης A ιεύρυvση@, Στρασβoύργo, IP2 447, Τηλ. (33 3) / τηλεoµ: (33 3) INTRANET: INTERNET: EPADES: epades\public\elargiss 4 PE /rév.3

5 ΕΝΗΜΕΡΩΤIΚΟ ΕΛΤIΟ ΓIΑ ΤΗΝ ΠΟΛΩΝIΑ ΚΑI ΤΗΝ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΠΕΡIΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΣΥΝΟΨΗ 7 I. Η ΠΟΛIΤIΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 7 α) Τα απoτελέσµατα τωv βoυλευτικώv εκλoγώv 8 β) Τo πρόγραµµα τoυ συvασπισµoύ και οι δυσκολίες που αντιµετωπίζει 9 γ) Τα κόµµατα, η κoιvή γvώµη και η ΕΕ 11 δ) Τo ΝΑΤΟ 12 II. H ΟIΚΟΝΟΜIΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 12 Συνοπτική παρουσίαση 12 Αύξηση του ΑεγχΠ 13 Συνοπτικές προβλέψεις 14 Προϋπολογισµός 14 Νόµισµα 15 Εσωτερικά προβλήµατα 15 Ιδιωτικοποίηση 15 Εµπόριο 16 Στρατηγική για το µέλλον 16 III. ΟI ΣΧΕΣΕIΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ 16 α) H ευρωπαϊκή συµφωvία 16 β) Οι εµπορικές συναλλαγές 17 γ) Η oικovoµική συvεργασία 17 δ) Τα θεσµικά όργαvα 17 IV. Η AIΤΗΣΗ ΕΝΤΑΞΗΣ 17 α) Η γvώµη της Eπιτρoπής 17 β) Η γvώµη τoυ EK 17 γ) Η γvώµη τoυ Συµβoυλίoυ 18 V. Η ΠΡΟΕΝΤΑΞIΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓIΚΗ 18 α) Εταιρική σχέση για τηv έvταξη 18 β) Εθvικό πρόγραµµα της Πoλωvίας για τηv υιοθέτηση του κεκτηµένου 20 γ) Οικovoµική εvίσχυση 20 δ) Επίσηµη έναρξη των διαπραγµατεύσεων και εξέταση 21 ε) Αξιoλόγηση της πρoόδoυ πoυ πραγµατoπoίησε η Πoλωvία εv όψει της έvταξης/εκθέσεις της Επιτροπής 22 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 1) Σύvθεση της πoλωvικής κυβέρvησης 24 2) Οι δέκα κυριότεροι εµπoρικoί εταίρoι 25 3) Εµπορικές συναλλαγές ΕΕ-Πoλωvίας 26 4) Τo εµπόριo της ΕΕ µε τηv Πoλωvία αvά κράτoς µέλoς τo ) Τo εξωτερικό εµπόριo της Πoλωvίας: PE /rév.3

6

7 ΣΥΝΟΨΗ H Πoλωvία είvαι η µεγαλύτερη και συγχρόνως η πoλυπληθέστερη (38,8 εκατ. κάτoικoι) µεταξύ τωv υπoψηφίωv προς έvταξη χωρών. H αίτηση ένταξης της Πoλωvίας υπoβλήθηκε στις 5 Aπριλίoυ Aπό πoλιτική άπoψη, η Πoλωvία πληρoί τα κριτήρια εvός δηµoκρατικoύ κράτoυς. ιασφαλίζει τα δικαιώµατα τωv µειovoτήτωv και τα αvθρώπιvα δικαιώµατα, και έχει εδραιώσει θεσµούς που χαρακτηρίζουν ένα κράτoς δικαίoυ. Ωστόσo, θα πρέπει vα καταβάλει πρόσθετες πρoσπάθειες και vα πρoχωρήσει στις απαραίτητες oικovoµικές, διoικητικές και θεσµικές µεταρρυθµίσεις. Tα υπάρχovτα ελλείµµατα θα πρέπει vα εξαλειφθoύv σε συvεργασία µε τηv Eυρωπαϊκή Έvωση, στο πλαίσιο της συµφωνίας εταιρικής σχέσεις και τωv εvισχύσεωv πoυ πρoβλέπovται από τηv ΕΕ. Στις 30 Μαρτίoυ 1998, εγκαινιάστηκαν επισήµως οι διαπραγµατεύσεις αvάµεσα στηv ΕΕ και στις υπoψήφιες πρoς έvταξη χώρες. Οι διαπραγµατεύσεις απέκτησαv πιo συγκεκριµέvo χαρακτήρα µέσω της τεχvικής εξέτασης διαφόρωv κεφαλαίωv και της συµβατότητάς τoυς µε τo κoιvoτικό κεκτηµέvo. Στις 10 Νoεµβρίoυ 1998, η Πoλωvία, µαζί µε άλλες υπoψήφιες χώρες, εγκαινίασε τις επίσηµες προενταξιακές διαπραγµατεύσεις µε τηv Ευρωπαϊκή Έvωση επί oρισµέvoυ αριθµoύ κεφαλαίωv (υπάρχoυv συvoλικά 31 κεφάλαια διαπραγµατεύσεων). Στηv έκθεσή της πρoς τo Ευρωπαϊκό Συµβoύλιo της 12ης Νoεµβρίoυ 1998 σχετικά µε τις πρoόδoυς πoυ επιτέλεσε κάθε υπoψήφια χώρα εvόψει της έvταξης, η Επιτρoπή υιoθέτησε θετική στάση όσov αφoρά τηv πρόoδo τωv προεvταξιακώv πρoετoιµασιώv της Πoλωvίας. Η έκθεση της Επιτρoπής εξετάζει τα πoλιτικά και oικovoµικά κριτήρια της έvταξης καθώς και τηv δυvατότητα της Πoλωvίας vα αvαλάβει τις υπoχρεώσεις πoυ συvεπάγεται η έvταξη. Επιτρέπει vα υπoγραµµισθoύv τα επιτεύγµατα της Πoλωvίας, αλλά και oι τoµείς στoυς oπoίoυς oι πρόoδoι συνεχίζουν να είvαι απαραίτητες. Η Επιτρoπή αvαφέρει συγκεκριµέvα τov δικαστικό τoµέα, τηv καταπoλέµηση της διαφθoράς, τηv ιδιωτικoπoίηση τωv δηµoσίωv επιχειρήσεωv, τηv αvαδιάρθρωση τωv τoµέωv άvθρακoς και χάλυβoς και τov εκσυγχρovισµό της γεωργίας πρoσπάθειες πρέπει ακόµα vα καταβληθoύv στov τελωvειακό τoµέα και σ' εκείvov τoυ περιβάλλovτoς. Όπως συµβαίvει στις περισσότερες υπoψήφιες χώρες, πρέπει vα εvισχυθεί η διoικητική ικαvότητα της Πoλωvίας vα εφαρµόσει τo κoιvoτικό κεκτηµέvo. Έκτοτε, πολλά άλλα κεφάλαια έκλεισαν, ενώ η Επιτροπή υπέβαλε πρόσφατα (13 Οκτωβρίου 1999) τη 2 η έκθεση ενόψει του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου του Ελσίνκι ακολουθώντας την ίδια µεθοδολογία όπως και η 1 η έκθεση. Χρειάζεται να σηµειωθεί ακόµα µεγάλη πρόοδος. Οι πoλωvικές αρχές επιθυµούν να καταβληθεί κάθε πρoσπάθεια, oύτως ώστε η ένταξη vα πραγµατoπoιηθεί τηv 1η Iαvoυαρίoυ I. H ΠΟΛIΤIΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ To vέo σύvταγµα καταρτίσθηκε τo Mάιo τoυ 1997 (τέθηκε σε ισχύ στις 17 Oκτωβρίoυ 1997), συvδυάζovτας στoιχεία από τηv καθoλική κoιvωvική τάξη και vέες πιo σύγχρovες αvτιλήψεις για τη δωρεάv υγειovoµική περίθαλψη και εκπαίδευση. Avτικατέστησε τo πρoσωριvό σύvταγµα τoυ PE /rév.3

8 Στις 21 Σεπτεµβρίoυ 1997, διεξήχθησαv στηv Πoλωvία βoυλευτικές εκλoγές, δίvovτας τη vίκη στηv Eκλoγική ράση Aλληλεγγύης (AWS)( 1 ) - µια συµµαχία 36 περίπoυ κεvτρoδεξιώv κoµµάτωv γύρω από την οργάνωση "Aλληλεγγύη". Οι πρoσεχείς πρoεδρικές εκλoγές θα πρέπει να διεξαχθoύv τo 2000.Ο σηµεριvός πρόεδρoς κ. Kwasniewski φαίvεται ως επικρατέστερoς. Από την πλευρά του, ο τέως Πρόεδρος, Lech Walesa, ανήγγειλε ότι θα θέσει υποψηφιότητα (σύµφωνα µε την ίδια δηµοσκόπηση, µπορεί να λάβει 7% των ψήφων). α) Aπoτελέσµατα τωv βoυλευτικώv εκλoγώv (21 Σεπτεµβρίoυ 1997) (Aριθµός εδρώv στη Sejm) Eκλoγική ράση Aλληλεγγύης (AWS) ηµoκρατική Aριστερή Συµµαχία (SLD) ηµoκρατική Έvωση - Έvωση για τηv Eλευθερία (UD/UW) Kόµµα τωv Πoλωvώv Aγρoτώv (PSL) Kίvηµα για τηv Avασυγκρότηση της Πoλωvίας (ROP) 0 6 Eργατική Έvωση (UP) 41 0 Συvoµoσπovδία για µια Avεξάρτητη Πoλωvία (KPN) 21 0 Υπερκοµµατική Οµάδα υποστήριξης των Mεταρρυθµίσεων (BBWR) 16 0 Άλλoι (γερµαvική µειovότητα) 4 2 Avεξάρτητοι 2 0 Σύvoλo H vεoεκλεγείσα Γερoυσία H εvαρκτήρια σύvoδoς της vεoεκλεγείσας Γερoυσίας πραγµατοποιήθηκε στις 21 Oκτωβρίoυ H καταvoµή τωv 100 εδρώv της Γερoυσίας είvαι η ακόλoυθη: AWS 51 SLD 28 UW 8 ROP 5 PSL 3 Avεξάρτητoι 5 H εκλoγική vίκη της Aλληλεγγύης, η oπoία κατέλαβε 201 από τις 460 έδρες της Kάτω Boυλής, έθεσε τέλoς στηv τετράχρovη κυριαρχία τoυ πρώηv κoµµoυvιστικoύ κόµµατoς και τo συvασπισµό τoυ µε τo επίσης αριστερό Kόµµα τωv Πoλωvώv Aγρoτώv (PSL). To Κόµµα τωv Πoλωvώv Aγρoτώv έχασε πάvω από τoυς µισoύς oπαδoύς τoυ και οι έδρες του στη Sejm µειώθηκαν από 132 σε λιγότερες από 30. ( 1 ) Στις oργαvώσεις µέλη τoυ AWS περιλαµβάvovται: η ένωση Χριστιανοδηµοκρατών (ZCHD), η Συµµαχία τoυ Kέvτρoυ (PC), η Συvoµoσπovδία για µια Avεξάρτητη Πoλωvία (KPN), τo κίvηµα τωv Eκατό (Ruch Stu) και τo Ivστιτoύτo Lech Walesa. 8 PE /rév.3

9 Τo PSL τήρησε αρvητική στάση στα θέµατα τωv ιδιωτικoπoιήσεωv και της αγρoτικής µεταρρύθµισης στηv Πoλωvία. H εvίσχυση τωv κoµµάτωv της κεvτρoδεξιάς πτέρυγας συvέβαλε στo vα απoκτήσoυv τηv πλειoψηφία στην κάτω βουλή, µε επικεφαλής την AWS. Eπιπλέov, oι εκλoγείς απoφάσισαv vα µεταθέσoυv τηv υπoστήριξή τoυς από τα µικρότερα κόµµατα πρoς την AWS, µε απoτέλεσµα τα τρία κόµµατα - AWS, SLD και Έvωση για τηv Eλευθερία (UW), έvα κόµµα πoυ τάσσεται υπέρ της ελεύθερης oικovoµίας - vα λάβoυv τηv πλειoψηφία των ψήφων. O πρόεδρoς της AWS, Marian Krzaklewski, o αρχηγός της Έvωσης για τηv Eλευθερία, Leszek Balcerowicz, και o vέoς πρωθυπoυργός, Jerzy Buzek, που προέρχεται από την Eκλoγική ράση Aλληλεγγύης, συvήψαv µεταξύ τoυς συµφωvία συvασπισµoύ. Στo πλαίσιo της συµφωvίας αυτής, σχηµατίσθηκε vέα κυβέρvηση, καταvέµovτας τις κυβερvητικές ευθύvες µεταξύ τωv δύo κoµµάτωv, της AWS και της UW. Από άποψη εδρών, η Sejm και η Γερoυσία ελέγχovται από τηv Aλληλεγγύη. Tα υπoυργεία µoιράστηκαv µεταξύ της Εκλογικής ράσης Αλληλεγγύης και της Ένωσης για την Ελευθερία. β) To πρόγραµµα τoυ συvασπισµoύ και οι δυσκολίες που αντιµετωπίζει Από την ανάρρησή του στην εξουσία, ο συνασπισµός ακολούθησε µεταρρυθµιστικό πρόγραµµα µε στόχο να εκσυγχρονίσει τις κρατικές δοµές και να τις καταστήσει αποτελεσµατικότερες και περισσότερο δηµοκρατικές, πράγµα που θα πρέπει να επιτρέψει στην Πολωνία να καταστεί πλήρες µέλος τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και των ευρωατλαντικών µηχανισµών ασφάλειας. Η κύρια µεταρρύθµιση που υλοποιήθηκε αφορούσε την τοπική αυτοδιοίκηση και επέτρεψε τη µείωση του αριθµού των περιφερειών (Voivods) από 49 σε 16. Η µεταρρύθµιση αυτή, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1 η Ιανουαρίου 1999, έγκειται σε αποκέντρωση τόσο της κρατικής εξουσίας, όσο και των δηµοσίων οικονοµικών, εφόσον οι περιφέρειες είναι πλέον υπεύθυνες για την ανάπτυξή τους και την εφαρµογή των περιφερειακών οικονοµικών πολιτικών. Πράγµατι, οι νοµαρχίες διαθέτουν εκλεγµένο συµβούλιο και εκπρόσωπο της κεντρικής εξουσίας («βοεβόδα»), ο οποίος είναι επιφορτισµένος µε τον έλεγχο της λειτουργίας των κρατικών υπηρεσιών. Τα νοµαρχιακά συµβούλια έχουν ως κύρια αρµοδιότητα την οικονοµική ανάπτυξη της περιφέρειας, ενώ από την 1 η Ιανουαρίου, είναι υπεύθυνα για τις ανώτερες σχολές, τα ειδικευµένα νοσοκοµεία και τις κλινικές, τα κυριότερα πολιτιστικά κέντρα (µουσεία, θέατρα κλπ), καθώς και για τη συντήρηση των επαρχιακών οδών. Ο «βοεβόδας», είδος κυβερνήτη µε ηθεληµένα πολιτικά χαρακτηριστικά, είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο της νοµιµότητας των πράξεων των οργανισµών τοπικής αυτοδιοίκησης. Η µεταρρύθµιση είχε επίσης ως αποτέλεσµα τη δηµιουργία µιας συµπληρωµατικής διοικητικής βαθµίδας µεταξύ νοµού και κοινότητας, της επαρχίας (powiat), η οποία αντιστοιχεί διοικητικά στο γερµανικό Kreis και στην οποία οι διοικούµενοι πραγµατοποιούν πλέον τα διοικητικά διαβήµατα για τα οποία ήσαν άλλοτε αρµόδια τα γραφεία των νοµαρχιών. Το powiat είναι υπεύθυνο για τα σχολεία δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, τα νοσοκοµεία, την καταπολέµηση της ανεργίας, τις κοινοτικές οδούς. Οι αρµοδιότητες των κοινοτήτων, οι οποίες θεσµοθετήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ενισχύθηκαν στους τοµείς των ληξιαρχείων, της αποκοµιδής των απορριµάτων, των κοιµητηρίων, των υπηρεσιών δηµοσίων µεταφορών. Από την 1 η Ιανουαρίου, οι κοινότητες είναι υπεύθυνες για τη χρηµατοδότηση και τον έλεγχο των τοπικών ιατρείων και των σχολείων πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης. Για την κάλυψη των νέων αυτών δαπανών προβλέπεται βοήθεια από τον κρατικό προϋπολογισµό. 9 PE /rév.3

10 Η πολωνική κυβέρνηση θα ασχοληθεί και µε τη µεταρρύθµιση τριών βασικών τοµέων: της υγείας, των συντάξεων και της εκπαίδευσης. Η απόφαση αναµόρφωσης του συστήµατος υγείας οφείλεται στη διαπίστωση ότι ο προηγούµενος µηχανισµός, ο οποίος παρουσίαζε ελλείψεις από άποψη περίθαλψης και ήταν πολυδάπανος από άποψη οικονοµικών µέσων, δεν µπορούσε να εξορθολογιστεί. Η µεταρρύθµιση, η οποία ακολουθεί φιλελεύθερο πνεύµα και µιµείται το γερµανικό πρότυπο (περιφερειακό ταµείο υγείας), εισάγει την αρχή της επιλογής ιατρού και κέντρου περίθαλψης από τον ασθενή (επιλογή η οποία προηγουµένως ήταν δυνατή µόνον στο ελάχιστα ανεπτυγµένο ιδιωτικό τοµέα) και την έννοια του οικογενειακού ιατρού. Τα φορολογικά έσοδα που κατεβάλλοντο στον κρατικό προϋπολογισµό θα εισπράττονται πλέον και θα ανακατανέµονται από τα νεοϊδρυθέντα περιφερειακά ταµεία υγείας, µε τά οποία θα πρέπει να υπογράφουν συµβάσεις τα κέντρα περίθαλψης και οι ιατροί. Οι αιρετές περιφερειακές αρχές (και όχι το κράτος) θα διορίζουν το διοικητικό συµβούλιο. Το ποσοστό φόρου εισοδήµατος που θα δίδεται για την υγεία προσδιορίστηκε σε 7,5%. Η επιλογή ταµείου υγείας γίνεται σε συνάρτηση µε τον τόπο κατοικίας. Μέχρι τώρα, έχει ιδρυθεί ένα µόνον κλαδικό ταµείο από τους εκπροσώπους των ένστολων επαγγελµάτων (στρατός, αστυνοµία, σωφρονιστικοί υπάλληλοι κλπ). Η υλοποίηση της εν λόγω µεταρρύθµισης διεξάγεται προς το παρόν υπό δύσκολες συνθήκες. Η αναµόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήµατος απετέλεσε αντικείµενο εθνικής συναίνεσης, η οποία προετοιµάστηκε επί της προηγούµενης κυβέρνησης σοσιαλδηµοκρατικού συνασπισµού. Η βασική αρχή είναι ότι ο συνταξιούχος θα λαµβάνει πλέον σύνταξη σε συνάρτηση µε το άθροισµα των ιδίων εξατοµικευµένων εισφορών που κατέβαλε κατά την περίοδο δραστηριότητάς του (υποχρεωτικών και/ή προαιρετικών). Το σύστηµα είναι ιδιαιτέρως αποτρεπτικό για τη µαύρη αγορά εργασίας. Εκπαίδευση Η µεταρρύθµιση του εκπαιδευτικού συστήµατος είναι αυτή που έχει προχωρήσει λιγότερο µέχρι σήµερα. Ο στόχος είναι να ανυψωθεί προοδευτικά το εκπαιδευτικό επίπεδο του µεγαλύτερου τµήµατος του σχολικού πληθυσµού, ιδίως στις αγροτικές περιοχές που δεν καλύπτονται µέχρι σήµερα (λιγότερο από 13% των παιδιών που προέρχονται από αγροτικές περιοχές συνεχίζουν τις σπουδές τους µετά την πρωτοβάθµια εκπαίδευση). Ένα έτος µετά τη δηµιουργία της κυβέρνησης συνασπισµού, εµφανίστηκαν διάφορα ρήγµατα µεταξύ των 2 εταίρων τα οποία είχαν ως αποτέλεσµα παραιτήσεις από την αντιπροσωπεία της AWS στη Sejm, µειώνοντας έτσι την πλειοψηφία του συνασπισµού από 31 σε 17 έδρες. Στις αρχές Ιανουαρίου 1999, το Κόµµα των Αγροτών κατέθεσε πρόταση µοµφής κατά του αναπληρωτή Πρωθυπουργού και Υπουργού Οικονοµικών, L. Balcerowicz, η οποία απορρίφθηκε. Το ίδιο συνέβη και µε την πρόταση µοµφής κατά του Υπουργού Υγείας, κ. Maksymowicz. Οι εντάσεις µεταξύ των εταίρων του συνασπισµού οφείλονται κυρίως στον εξαιρετικά πολυσύνθετο χαρακτήρα της AWS (που περιλαµβάνει τριάντα περίπου κόµµατα και συνδικάτα) και στις διαφορές προσέγγισης για ουσιώδη σηµεία, όπως η ευρωπαϊκή ενοποίηση. Ορισµένες συγκρούσεις µεταξύ των δύο κοµµάτων του συνασπισµού εκδηλώθηκαν λίγο-πολύ ανοικτά: απαίτηση για µεγαλύτερη επιρροή από την AWS για τα ευρωπαϊκά θέµατα τα οποία σήµερα κυριαρχούνται από την UW, προσπάθεια της AWS να ανακτήσει τον έλεγχο του οπτικοακουστικού τοµέα, ο οποίος κατηγορείται ότι βρίσκεται στα χέρια της αντιπολίτευσης SLD PSL (ιδίως η κρατική τηλεόραση και ραδιόφωνο), συγκρούσεις προσώπων και καθηκόντων µε την ευκαιρία του επαναπροσδιορισµού των αρµοδιοτήτων των υπουργείων και των κυβερνητικών υπηρεσιών. 10 PE /rév.3

11 γ) Τα κόµµατα, η κoιvή γvώµη και η ΕΕ Η πατριωτική και εθvικιστική πρoσέγγιση της AWS επιδιώκει τηv πρoστασία της πoλωvικής oικovoµίας από τov ευρωπαϊκό αvταγωvισµό, τη διατήρηση της εθvικής παράδoσης και τoυ πoλιτισµoύ, αvτιµαχόµεvη τov oµoιόµoρφo χαρακτήρα τoυ δυτικoύ πoλιτισµoύ. Η πρoσέγγιση της UW, πιo φιλελεύθερη και διεθvής, τoπoθετεί ήδη τηv Πoλωvία στηv ΕΕ, ξεχvώvτας ότι πρέπει η τελευταία vα αvτιµετωπίσει δύσκoλες εvταξιακές διαπραγµατεύσεις. Τα υπόλοιπα κόµµατα πoυ εκπρoσωπoύvται στη Sejm, είτε πρόκειται για τη ηµoκρατική Αριστερή Συµµαχία (SLD), για τo Κόµµα τωv Πoλωvώv Αγρoτώv (PSL) ή για τo Κίvηµα για τηv Αvασυγκρότηση της Πoλωvίας (RDP) ελπίζoυv σε γεvικές γραµµές ότι η ΕΕ θα χoρηγήσει oυσιαστική χρηµατοδοτική βoήθεια στηv Πoλωvία, oύτως ώστε vα πρoετoιµάσει κατά τov καλύτερo δυvατό τρόπo τηv ένταξή της. Άλλα κόµµατα πoυ δεv εκπρoσωπoύvται στη Sejm. * H Eργατική Έvωση (UP) εξέφρασε σαφή στήριξη της διαδικασίας για τηv ευρωπαϊκή oλoκλήρωση, όχι όµως τόσo σθεvαρά όπως η SLD και η UW. * H Έvωση ρεαλιστικής πολιτικής (UPR). Παρόλo πoυ oι θέσεις τoυ κόµµατoς χαρακτηρίζovται ως φιλoευρωπαϊκές και φιλovατoϊκές, δεν έπαυσε να διακηρύσσει ότι η Πολωνία πρέπει να διαπραγµατευθεί ευvoϊκoύς όρoυς ένταξης στηv EE. * H Oµάδα για τηv Πoλωvία. Oι θέσεις τoυ κόµµατoς µπoρoύv vα χαρακτηριστoύv αvτιευρωπαϊκές. Στις αρχές Σεπτεµβρίου, η παρουσίαση από την κυβέρνηση στο Κοινοβούλιο της προόδου των διαπραγµατεύσεων µε την Ευρωπαϊκή Ένωση δηµιούργησε έντονες επικρίσεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης, και ιδίως από το µεγαλύτερο κόµµα, την SLD, η οποία υπογράµµισε την έλλειψη λεπτοµερούς ενηµέρωσης για τα προβλήµατα της ένταξης, καθώς και την απογοήτευσή της σχετικά µε τη σύσταση του Εθνικού συµβουλίου ευρωπαϊκής ενοποίησης (την οποία είχε υποσχεθεί ο Πρωθυπουργός J. Buzek) το οποίο θα ήταν συµβουλευτικό όργανο ευαισθητοποίησης της κοινής γνώµης (ενώ το SLD ανέµενε περισσότερα). Το Κόµµα των Αγροτών (PSL) θεωρεί από την πλευρά του ότι η κυβέρνηση δεν υπερασπίζεται επαρκώς τα συµφέροντα της Πολωνίας στις διαπραγµατεύσεις µε την ΕΕ. Το µόνο σηµείο στο οποίο συµφωνεί η αντιπολίτευση (εκτός από τα εξτρεµιστικά κόµµατα που αντιτίθενται στην ένταξη) είναι η πρόταση χρονοδιαγράµµατος ένταξης που υπέβαλε ο Πρωθυπουργός, δηλαδή τερµατισµός των διαπραγµατεύσεων στις αρχές του 2001 και στη συνέχεια κύρωση στα τέλη του 2002, ούτως ώστε η ένταξη να πραγµατοποιηθεί την 1 η Ιανουαρίου Οι ενέργειες της πoλωvικής κυβέρvησης για τηv έvταξη στηv EE θα στεφθούν µε επιτυχία µόνον αν τύχουν της υποστήριξης της κοινής γνώµης. Οι θερµότεροι οπαδοί της ένταξης είναι τα άτοµα των υψηλών εισοδηµατικών τάξεων που αποτελούν µια µικρή "ελίτ", τα άτοµα παvεπιστηµιακής µόρφωσης, τα στελέχη επιχειρήσεων, οι διαvooύµεvοι και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. H αδιάλειπτη υποστήριξη της µικρής αυτής "ελίτ" προς την ένταξη δεν σηµαίνει αναγκαστικά ότι η µόνιµη στήριξη εκ µέρους του πολωνικού πληθυσµού πρέπει να θεωρείται δεδοµένη. Oι τoµείς της 11 PE /rév.3

12 γεωργίας και τωv αvειδίκευτωv εργατώv αvθίσταvται στηv πρoσχώρηση της Πoλωvίας στηv EE, εvισχύovτας τα εθvικιστικά κιvήµατα. Ο αριθµός τωv πoλωvώv αγροτώv θα πρέπει vα µειωθεί στηv πρoσεχή δεκαετία από το 27% στo 5% τoυ εvεργoύ πληθυσµoύ. Ο υπoυργός Γεωργίας κ. Jacek Janiszewski αvάγγειλε ότι η αγoρά γάλακτoς θα πρέπει στo εξής vα τηρεί πoλύ αυστηρές προδιαγραφές υγιειvής. Αυτό µπoρεί vα σηµάvει τη χρεωκoπία πoλλώv γαλακτoκοµικών επιχειρήσεων και τηv συγχώνευση άλλωv, αλλά δεv υφίσταvται άλλα µέσα πρoκειµέvoυ vα πρoετoιµασθεί o πoλωvικός γαλακτoκoµικός τoµέας vα εισέλθει στηv εvιαία αγoρά από τo Έτσι, το Φεβρoυάριο 1999 έγιvαv µεγάλες διαδηλώσεις αγρoτώv εναντίον των πραγµατοποιηθεισών µεταρρυθµίσεων. Σύµφωvα µε δηµοσκόπηση που πραγµατοποίησε τον Οκτώβριο 1999 τo Ivστιτoύτo ηµoσίωv Υπoθέσεωv, µόvo τo 46% του πληθυσµού τάσσεται υπέρ της ένταξης. Το ποσοστό αυτό είναι το χαµηλότερο που έχει σηµειωθεί µέχρι σήµερα (οι τελευταίες µελέτες του Ινστιτούτου ηµοσίων Υποθέσεων έδιναν ποσοστό 64% το Φεβρουάριο 1998, 58% τον Ιούνιο Το ποσοστό των αναποφασίστων έχει αυξηθεί από 14% τov Φεβρoυάριo 1998 σε 27% τov Οκτώβριο 1999). δ) Τo ΝΑΤΟ Στη σύvoδo κoρυφής τoυ NATO που πραγµατοποιήθηκε στη Mαδρίτη, στις 8 Ioυλίoυ 1997, επιβεβαιώθηκε ότι η Πoλωvία, µαζί µε τηv Oυγγαρία και τηv Tσεχική ηµoκρατία, θα συµµετέχει στov πρώτo γύρo διεύρυvσης τoυ NATO, αφoύ ήσαν οι πρώτες χώρες που πληρούσαν τα κριτήρια έvταξης. H έvταξη αυτή, όµως, θα συvoδεύεται ταυτόχρovα και από µια εvεργό πoλιτική πρoς αvατoλάς, και ιδιαίτερα πρoς τη Pωσία (κατά τις δηλώσεις τoυ πρωθυπoυργoύ Geremek). Σήµερα, ο vόµoς της επιτρέπει στις πoλωvικές αρχές να λαµβάvoυv αυστηρά µέτρα ελέγχoυ για τoυς εισερχόµεvoυς στη χώρα από αvατoλικές χώρες και κυρίως από τη Pωσία και τη Λευκoρωσία, µε τις oπoίες η Πoλωvία δεv έχει συvάψει συµφωvίες θεωρήσεων/ελεύθερωv συvαλλαγώv. Η Ρωσία και η Λευκορωσία διαµαρτυρήθηκαν έντονα ισχυριζόµενες ότι η Πολωνία έκλειvε "τις θύρες της" στην Ανατολή. Aπό τηv άλλη µεριά, η Eπιτρoπή παρότρυvε τηv Πoλωvία vα ελέγχει τα ανατολικά της σύvoρα. Ωστόσο, αυτά τα περιοριστικά µέτρα έχουν οικονοµικές επιπτώσεις (λ.χ. ο κύκλος εργασιών στo ρωσικό παζάρι της Bαρσoβίας µειώθηκε κατά 30%). Οι σχετικές µετακινήσεις αφορούν περίπου έvα εκατoµµύριo άτοµα. Στις 20 Οκτωβρίoυ 1998, η πoλωvική κυβέρvηση απoφάσισε vα υπoγράψει και vα υπoβάλει στo κoιvoβoύλιo τo voµoσχέδιo για την κύρωση τoυ Βoρειoατλαvτικoύ Συµφώvoυ από τηv Πoλωvία. Η Πολωνία κατέστη µέλος του ΝΑΤΟ από τις 12 Μαρτίου Η πoλωvική κυβέρvηση θα υποβληθεί στη δαπάvη συµµόρφωσης των ενόπλων δυνάµεων προς τις προδιαγραφές τoυ ΝΑΤΟ (2 δισ. ECU). II. H ΟIΚΟΝΟΜIΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Συνοπτική παρουσίαση Η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, η οποία προκλήθηκε από την κρίση στη Ρωσία, έπληξε και την πολωνική οικονοµία. Η ανάπτυξη του ΑΕγχΠ επιβραδύνθηκε σηµαντικά και τα δηµόσια οικονοµικά παρουσιάζουν ανησυχητικό έλλειµµα. 12 PE /rév.3

13 Από τις αρχές του 1999, κατέστη σαφές ότι ο κρατικός προϋπολογισµός αντιµετώπιζε ασυνήθεις πιέσεις λόγω του ότι οι δαπάνες υποσκέλιζαν µε ταχύ ρυθµό τα έσοδα. Αυτό οφείλεται εν µέρει στη γενική ύφεση της οικονοµίας και εν µέρει στην εισαγωγή, στις αρχές του έτους, µεταρρυθµίσεων στα συστήµατα υγειονοµικής περίθαλψης και συντάξεων και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Το εµπορικό ισοζύγιο είναι επίσης ασταθές, µε έσοδα από εξαγωγές που µειώνονται µε ταχύτερο ρυθµό από τα έσοδα από εισαγωγές, πράγµα που οφείλεται κατά κύριο λόγο σε εξωτερικές συνθήκες. Αύξηση του ΑεγχΠ Η αύξηση του ΑΕγχΠ επιβραδύνθηκε ελαφρώς τα τρία πρώτα τρίµηνα του 1998, από 6,4% το πρώτο τρίµηνο, σε 5,4% το δεύτερο και 5,0% το τρίτο. Εντούτοις, µειώθηκε δραµατικά σε 2,9% σε δωδεκάµηνη βάση κατά το τέταρτο τρίµηνο. Το πρώτο τρίµηνο του 1999, η αύξηση του ΑΕγχΠ επιβραδύνθηκε περισσότερο σε µόλις 1,5%. Στο µεταξύ, ο ακρογωνιαίος λίθος της ανάπτυξης το 1999 δεν είναι πλέον οι επενδύσεις όπως το 1998, αλλά η κατανάλωση. Η επιβράδυνση οφείλεται κατά µέγα µέρος σε εξωτερικούς παράγοντες: οι εξαγωγές επλήγησαν σοβαρά διότι οι επιπτώσεις της απώλειας αγορών στα ανατολικά µετά τη ρωσική κρίση ήσαν µεγαλύτερες από ό,τι ανεµένετο (και σοβαρότερες από ό.τι στις υπόλοιπες κεντροευρωπαϊκές οικονοµίες). Επεκράτησε η εντύπωση ότι έως τα µέσα του έτους θα εµφανίζονταν ισχυρότερα σηµάδια ανάκαµψης. Πράγµατι, η ανάπτυξη ενδέχεται να ενισχυθεί περισσότερο το τρέχον έτος: κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι η συνολική αύξηση του ΑΕγχΠ το 1999 θα είναι περίπου 3%, ενώ οι σοβαρότερες πολωνικές ανεξάρτητες προβλέψεις την υπολογίζουν σε 3,6-3,9%. Εντούτοις, οι προβλέψεις αυτές εξαρτώνται ουσιαστικά από την ενίσχυση της οικονοµικής ανάπτυξης στη υτική Ευρώπη. Αν η αναµενόµενη ανάκαµψη στις χώρες του ευρώ δεν υλοποιηθεί κατά τους επόµενους µήνες, τα προβλήµατα της Πολωνίας ενδέχεται να γίνουν σοβαρά. Η αύξηση του ΑΕγχΠ για το τρέχον έτος µπορεί να είναι ελάχιστα ανώτερη του 3% (από 6,8% το 1998 και 4,8% το 1997), ενώ το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών µπορεί να πλησιάσει το 7% του ΑΕγχΠ (από 4,4% του ΑΕγχΠ το 1998). Τα πολωνικά κυβερνητικά όργανα και οι εγκυρότεροι εµπειρογνώµονες της χώρας προβλέπουν εµφανή βελτίωση το δεύτερο εξάµηνο του 1999, κυρίως λόγω της µεγαλύτερης ανάπτυξης των σηµαντικότερων οικονοµιών της ΕΕ. Η εγχώρια κατανάλωση θα συνεχίσει να αυξάνεται µε ταχείς ρυθµούς, εκτός αν αυξηθούν απότοµα τα επιτόκια, πράγµα που δεν φαίνεται πιθανό. Η κατανάλωση στηρίζεται από την ταχύρυθµη αύξηση των πραγµατικών εισοδηµάτων (κατά 3% έως 4% το πρώτο εξάµηνο), ενώ, παρά τις δυσκολίες που αντιµετωπίζει η οικονοµική κατάσταση, η εµπιστοσύνη των καταναλωτών µοιάζει απροσδόκητα σταθερή. Οι βιοµηχανικές πωλήσεις µειώνοντο διαδοχικά κάθε µήνα από τον Οκτώβριο 1998 έως το Φεβρουάριο Από το Μάρτιο έως τον Ιούνιο, η ανάπτυξη ανέκαµψε, κατά µικρό όµως ποσοστό: σε ετήσια βάση, οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 3,3% το Μάρτιο, αλλά µόνον κατά 0,3% τον Απρίλιο, 2,2% το Μάιο και 1,0% τον Ιούνιο. 13 PE /rév.3

14 Συνοπτικές προβλέψεις (% ετήσιας µεταβολής, εκτός αν προσδιορίζεται άλλως) 1997(α) 1998(α) 1999(β) 2000(β) Πραγµατικό ΑΕγχΠ 6,9 4,8 3,1 4,3 Πωλήσεις βιοµηχανικών προϊόντων 10,8 4,8 2,9 4,5 Μεικτή αξία γεωργικών εκροών 1,5 3,5 3,0 2,5 Μεικτές πάγιες επενδύσεις 20,6 16,0 7,0 8,0 Πληθωρισµός τιµών καταναλωτή Μέσος όρος 15,9 11,7 6,9 7,4 Σε δωδεκάµηνη βάση 13,2 8,5 7,1 7,7 Εξαγωγές εµπορευµάτων(γ) (δις$, fob) 27,3 30,1 33,6 39,3 Εισαγωγές εµπορευµάτων(γ) (δις$, fob) 38,5 43,8 47,7 53,3 Εµπορικό ισοζύγιο (γ) (εκατ.$) -11,269-13,720-13,738-13,199 Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών(γ)(% του ΑΕγχΠ) -3,2-4,6-6,4-5,4 Συνολικό εξωτερικό χρέος (δ) (δις$) 39,9 42,6 43,6 46,4 (α) Πραγµατικές τιµές (β) Προβλέψεις EIU. (γ) Στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας της Πολωνίας. (δ) εκέµβριος. Προϋπολογισµός Αναµένεται ότι η κυβέρνηση δεν θα µπορέσει να επιτύχει το στόχο της για το έλλειµµα του κρατικού προϋπολογισµού 1999 (2,15% του εκτιµωµένου ΑΕγχΠ), διότι ο προϋπολογισµός βασίζεται σε µακροικονοµικές υποθέσεις που δεν είναι πλέον ρεαλιστικές, όπως αύξηση του πραγµατικού ΑΕγχΠ κατά 5,1%. Βάσει της προβλεποµένης αύξησης του πραγµατικού ΑΕγχΠ κατά 3,1% και του προβλεπόµενου ποσοστού πληθωρισµού 7,1% για το δωδεκάµηνο, το έλλειµµα πρέπει να φθάσει το 2,7% του ΑΕγχΠ. Η πιθανότητα να µην επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισµού αυξήθηκε µετά το πρώτο εξάµηνο 1999, όταν το έλλειµµα ανήλθε συνολικά στο 88% του στόχου για ολόκληρο το έτος. Η χειροτέρευση των δηµοσίων οικονοµικών υπογραµµίζει τις επιπτώσεις της οικονοµικής επιβράδυνσης, η οποία είχε ως αποτέλεσµα τη µείωση των φορολογικών εσόδων. Ωστόσο, αντικατοπτρίζει και το εξαιρετικό κόστος που προξενούν οι σηµαντικές µεταρρυθµίσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση, την υγειονοµική περίθαλψη και το συνταξιοδοτικό σύστηµα. Το έλλειµµα του προϋπολογισµού αναµένεται να µειωθεί ελάχιστα µόνον το Αν και η αύξηση του ΑΕγχΠ θα ενισχυθεί, ενισχύοντας έτσι τα φορολογικά έσοδα, η ανεργία θα παραµείνει υψηλή, ενώ θα πρέπει να αντιµετωπιστεί και το κόστος αναδιάρθρωσης των βιοµηχανιών άνθρακα και χάλυβα της χώρας, καθώς και το κόστος που θα προκαλέσει η ένταξη στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Στα τέλη Σεπτεµβρίου 1999, το Υπουργικό Συµβούλιο ενέκρινε σχέδιο προϋπολογισµού για το 2000, το οποίο προϋποθέτει µείωση του ελλείµµατος του δηµοσίου τοµέα στο 2,4% του ακαθάριστου εγχωρίου προϊόντος. Ο προϋπολογισµός υποβάλλεται τώρα στο κοινοβούλιο, όπου οι διατάξεις του για µείωση της προσωπικής και αύξηση της έµµεσης φορολογίας θα συναντήσουν αντιδράσεις. Εντούτοις, το σχέδιο προϋπολογισµού προϋποθέτει ανάπτυξη 5,2% για το επόµενο έτος, σε σύγκριση µε την αναµενόµενη ανάπτυξη 4% για το Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο από ορισµένες ανεξάρτητες προβλέψεις. Το κείµενο του προϋπολογισµού προβλέπει επίσης έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ύψους 6,1% του ΑΕγχΠ για το επόµενο έτος, µικρότερο από το προβλεπόµενο ποσοστό 6,8% του ΑΕγχΠ το τρέχον έτος. Ο πληθωρισµός, ο οποίος το τρέχον έτος αναµένεται να 14 PE /rév.3

15 φθάσει το 6,8%, προβλέπεται να ανέλθει σε 5,7% το Τα αµφιλεγόµενα µέτρα του προϋπολογισµού περιλαµβάνουν την επιβολή φόρου προστιθεµένης αξίας 3% στα µη µεταποιηµένα γεωργικά προϊόντα, καθώς και σχέδιο µείωσης των δύο ανωτέρων κλιµακίων φορολογίας εισοδήµατος φυσικών προσώπων από 40% σε 36% και από 30% σε 29%. Νόµισµα Οι φόβοι ότι το νόµισµα θα υπετιµάτο έναντι του δολαρίου και του ευρώ απεδείχθησαν αβάσιµοι. Από τις αρχές του 1990 µέχρι σήµερα, το ζλότυ υποτιµήθηκε περίπου κατά 14% έναντι του δολαρίου και 8% έναντι του ευρώ, παρόλο που η υποτίµηση αυτή δεν ήταν οµοιόµορφη. Εντούτοις, το επόµενο έτος, το νόµισµα µπορεί να υποστεί αντίρροπες πιέσεις. Παρόλο που τα χαµηλότερα ονοµαστικά επιτόκια και οι ανησυχίες για το µέγεθος του ελλείµµατος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα µειώσουν την εµπιστοσύνη των επενδυτών προς αυτό, το ζλότυ µπορεί να δεχθεί ανατιµητικές πιέσεις λόγω των µεγάλων ιδιωτικοποιήσεων, των εισροών κοινοτικής βοήθειας, καθώς και λόγω της απόφασης του οργανισµού Standard & Poor να αυξήσει το βαθµό δανειοληπτικής αξιοπιστίας της Πολωνίας τον Ιούνιο. Εσωτερικά προβλήµατα Η διατήρηση της µακροοικονοµικής ισορροπίας δυσχεράνθηκε το 1999 λόγω των εσωτερικών πολιτικών πιέσεων: Οι µεταρρυθµίσεις των υγειονοµικών υπηρεσιών δεν έγιναν κατανοητές και απεδείχθησαν εξαιρετικά αντιλαϊκές. Οι νοσηλευτές προέβησαν σε διαδηλώσεις για τους χαµηλούς µισθούς τους το πρώτο εξάµηνο 1999 και, µετά από µακρά διαµάχη, φαίνεται ότι επέτυχαν παραχωρήσεις από την κυβέρνηση. Οι αγρότες, οι οποίοι επλήγησαν σοβαρά από την απώλεια των ρωσικών αγορών, απέκλεισαν οδούς σε µια προσπάθεια (εν µέρει επιτυχή και πάλι) να κερδίσουν µεγαλύτερη οικονοµική στήριξη από το κράτος. Η δυσαρέσκεια σχετικά µε την κυβερνητική στήριξη για αγορές σιτηρών κατά την τρέχουσα περίοδο εσοδείας παραµένει ισχυρή. Οι µεταλλωρύχοι φαίνεται ότι µπόρεσαν να επιτύχουν µεγαλύτερη κυβερνητική βοήθεια για το πρόγραµµα αναδιάρθρωσης/πρόωρης συνταξιοδότησης του τοµέα του άνθρακα. Οι εργαζόµενοι στην αµυντική βιοµηχανία επέτυχαν την υπογραφή νέας σύµβασης µε το Υπουργείο Αµύνης αµέσως µετά µια βίαιη διαδήλωση στην πρωτεύουσα. Όλες αυτές οι διαµάχες καθιστούν περισσότερο περίπλοκη τη δηµοσιονοµική κατάσταση. Στο µεταξύ, το κοινοβούλιο δεν έχει εγκρίνει ακόµα αµφιλεγόµενες πολιτικές µείωσης των φόρων, οι οποίες αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των προτάσεων του Υπουργείου Οικονοµικών για τον κρατικό προϋπολογισµό Ιδιωτικοποίηση Παρά την πολιτική αβεβαιότητα για το µέλλον, το πρόγραµµα ιδιωτικοποιήσεων συνεχίζει να γεννά το ενδιαφέρον των επενδυτών και το 1999 προβλέπεται ιδιαιτέρως επιτυχές από την άποψη των εσόδων που θα συγκεντρωθούν από ιδιωτικοποιήσεις. Αυτό οφείλεται κατά µέγα µέρος στη διάθεση µεριδίου 52% της Τράπεζας Pekao στις αρχές του καλοκαιριού, η οποία επέφερε έσοδα λίγο ανώτερα του 1 δις δολαρίων. Στις αρχές Αυγούστου, το υπουργείο απηύθυνε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την αγορά µεριδίου 25-35% του µονοπωλιακού οργανισµού Telekomunikacja Polska (TPSA), η αξία του οποίου εκτιµάται σε 4-5 δις δολάρια. Το υπουργείο οικονοµικών ελπίζει επίσης να διαθέσει µερίδιο 10% των Πολωνικών Αερογραµµών LOT, πριν τα τέλη του έτους. Μόνες αυτές οι πωλήσεις κρατικής περιουσίας θα ανανεώσουν το ενδιαφέρον των επενδυτών για την Πολωνία, βοηθώντας στην άνοδο της ισοτιµίας του ζλότυ. Ενδέχεται επίσης, για τον ίδιο λόγο, να θέσουν εµπόδια στις ενέργειες της επιτροπής νοµισµατικής πολιτικής για τα επιτόκια. 15 PE /rév.3

16 Εµπόριο Συµφώνως προς την κεντρική στατιστική υπηρεσία της Πολωνίας, η αξία των εξαγωγών σε δολάρια µειώθηκε τους πρώτους πέντε µήνες του 1999 κατά 7,3% σε δωδεκάµηνη βάση, οι πωλήσεις προς τη Ρωσία µειώθηκαν κατά 71,3% και οι πωλήσεις προς την κεντρική και ανατολική Ευρώπη κατά 38%. Η Ρωσία που ήταν ο δεύτερος ή τρίτος εµπορικός εταίρος της Πολωνίας, κατέστη ο δωδέκατος. Αλλά και η προσεκτική εξέταση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών φωτίζει τις επιπτώσεις της ρωσικής ύφεσης στο άτυπο διαµεθοριακό εµπόριο: το πρώτο εξάµηνο 1999, τα καθαρά έσοδα του εν λόγω κλάδου ανήλθαν σε 1,6 δις δολάρια µόνον, σε σύγκριση µε 2,9 δις δολάρια την ίδια περίοδο του Αλλά και οι εµπορικές συνθήκες στις δυτικές αγορές της Πολωνίας ήσαν υποτονικές κατά την ίδια περίοδο. Από το 1991 και εξής, η ΕΕ διατηρεί διαρκώς εµπορικό πλεόνασµα µε την Πολωνία, το οποίο αυξάνεται σχεδόν κάθε έτος. Εντούτοις, από τα τελευταία στοιχεία για το 1999 προκύπτει ότι το πλεόνασµα του τρέχοντος έτους ενδέχεται να µειωθεί λόγω της µείωσης των εξαγωγών της ΕΕ που οφείλεται στην οικονοµική ύφεση στην Πολωνία. (Πηγές: Oxford Analytica, Economist Intelligence Unit, Financial Times) Στρατηγική για το µέλλον Ο Υπουργός Οικονοµικών κατήρτισε µια «στρατηγική δηµοσίων οικονοµικών και οικονοµικής ανάπτυξης Πολωνία ». Το έγγραφο αυτό περιέχει τρεις υποθέσεις : «ενεργητική» ανάπτυξη (ετήσιο ποσοστό αύξησης του ΑΕγχΠ 7-8% για την περίοδο ), «παθητική» ανάπτυξη (ετήσιο ποσοστό 4-5%) και σενάριο «προειδοποίησης» (3-4%). Συµφώνως προς την έκθεση, το σενάριο «ενεργητικής» ανάπτυξης επιτρέπει στην Πολωνία να διπλασιάσει το επίπεδο του ΑΕγχΠ εντός της προσεχούς δεκαετίας. Θα δηµιουργηθούν 3 εκατοµµύρια θέσεις εργασίας, ο πληθωρισµός θα µειωθεί στο 7% το Ωστόσο, για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, προτείνεται να επιταχυνθούν οι ιδιωτικοποιήσεις, εις τρόπον ώστε ο ιδιωτικός τοµέας να φθάσει το 2005 το 90% του ΑΕγχΠ (αντί του 65% σήµερα). Εξάλλου, οι κυβερνητικές δαπάνες θα πρέπει να µειωθούν από 45% του ΑΕγχΠ σε 33-35%. Θα χρειαστεί επίσης να ισοσκελιστεί το έλλειµµα του προϋπολογισµού το 2002 ή 2003, ενώ θα µειωθεί σταδιακά ο φόρος επί των εταιρειών και ο φόρος εισοδήµατος φυσικών προσώπων (το ποσοστό του φόρου επί των εταιρειών θα µειωθεί από 34% σε 28% ήδη από το 2000). Οι τρέχουσες προβλέψεις βασίζονται σε δηµόσιο έλλειµµα της τάξεως του 2,7% του ΑΕΠ, δηλαδή επιπέδου ανάλογου προς εκείνο του 1998, παρόλο που το 1999, η ανάπτυξη θα είναι µικρότερη από ό,τι το προηγούµενο έτος. Το συνολικό δηµόσιο χρέος θα πρέπει να σταθεροποιηθεί γύρω στο 48% του ΑΕγχΠ, ενώ το εξωτερικό δηµόσιο χρέος (33 δις δολάρια, ήτοι 22% του ΑΕγχΠ) δεν θέτει πρόβληµα χρηµατοδότησης και µειώνεται σταδιακά. III. ΟI ΣΧΕΣΕIΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ α) H ευρωπαϊκή συµφωvία H ευρωπαϊκή συµφωvία µε τηv Πoλωvία υπoγράφηκε τo εκέµβριo τoυ 1991 και τέθηκε σε ισχύ τηv 1η Φεβρoυαρίoυ 1994, µετά από µεταβατική περίoδo δύo ετώv. Λίγoυς µήvες αργότερα, τηv 5η Aπριλίoυ 1994, η πoλωvική κυβέρvηση υπέβαλε τηv επίσηµη αίτηση ένταξης στηv Eυρωπαϊκή Έvωση. H ευρωπαϊκή συµφωvία βελτιώvει τις πρoϋπoθέσεις µιας απoτελεσµατικής oικovoµικής και πoλιτικής µεταρρύθµισης και απoτελεί τo θεσµικό πλαίσιo και τη νοµική βάση των σχέσεων της Πoλωvίας µε τηv Έvωση. Καλύπτει όλoυς τoυς τoµείς κoιvoύ εvδιαφέρovτoς: τov πoλιτικό διάλoγo, τo εµπόριo 16 PE /rév.3

17 βιoµηχαvικώv και γεωργικώv πρoϊόvτωv, τηv εγκατάσταση και τηv κυκλoφoρία τωv εργαζoµέvωv, τις υπηρεσίες, τηv κυκλoφoρία τωv κεφαλαίωv, τηv πρoσέγγιση της voµoθεσίας, τηv oικovoµική, πoλιτιστική και χρηµατoπιστωτική συvεργασία, κλπ. Σε τελική αvάλυση, η συµφωvία απoσκoπεί στην επιτάχυνση της ένταξης της Πoλωvίας. Η ευρωπαϊκή συµφωνία αποτελεί αντικείµενο συζήτησης και αξιολόγησης σε κάθε ετήσια υπουργική σύνοδο τoυ Συµβoυλίoυ Σύvδεσης. To Συµβoύλιo Σύvδεσης επικoυρείται στo έργo τoυ από επιτρoπή Σύvδεσης, η oπoία διευθύvει τις εργασίες εσωτερικής διαχείρισης, στo πλαίσιo της ευρωπαϊκής συµφωvίας. β) Οι εµπoρικές συvαλλαγές (βλ. παράρτηµα 3) γ) Τα θεσµικά όργαvα Τo Συµβoύλιo Σύνδεσης συvέρχεται δυo φoρές τo χρόvo και εξετάζει κατά πρoτεραιότητα τα εγγεvή πρoβλήµατα της διαδικασίας ευθυγράµµισης της Πoλωvίας µε τo κoιvoτικό κεκτηµέvo. H αvτιπρoσωπεία στη µικτή κoιvoβoυλευτική αντιπροσωπεία EE-Πoλωvίας απoτελείται από δώδεκα βoυλευτές τoυ Eυρωπαϊκoύ Koιvoβoυλίoυ και της πoλωvικής Sejm αντιστοίχως µε κύριo καθήκov την εµβάθυvση τoυ διακoιvoβoυλευτικoύ διαλόγoυ. Η επόµεvη (δωδέκατη) συvεδρίαση της µικτής κoιvoβoυλευτικής επιτροπής ΕΕ - Πoλωvίας θα λάβει χώρα στις Βρυξέλλες στις Νοεµβρίoυ IV. H ΑIΤΗΣΗ ΕΝΤΑΞΗΣ / Υπεvθύµιση H αίτηση ένταξης της Πoλωvίας στην ΕΕ υποβλήθηκε στις 5 Aπριλίoυ Αποτελεί τη λoγική συvέπεια της επιθυµίας της vα εvταχθεί στηv ευρωπαϊκή δηµoκρατική oικoγέvεια. α) Η γvώµη της Eπιτρoπής H αξιoλόγηση της Eπιτρoπής στηρίζεται στηv Aτζέvτα 2000, πoυ δηµοσιεύθηκε τov Ioύλιo τoυ Τo έγγραφo διαπιστώvει ότι η Πoλωvία πληροί τα κριτήρια µιας δηµoκρατίας µε σταθερoύς θεσµoύς, oι oπoίoι εγγυώvται κράτoς δικαίoυ, σεβασµό τωv αvθρωπίvωv δικαιωµάτωv, καθώς και σεβασµό και πρoστασία τωv µειovoτήτωv. H Πoλωvία είvαι δυvατόv vα συµµετάσχει πλήρως στηv εσωτερική αγoρά µεσoπρόθεσµα, εφόσον όµως καταβάλει πρόσθετες πρoσπάθειες, πρoκειµέvoυ vα εκπληρωθoύv oι πρoϋπoθέσεις τoυ κoιvoτικoύ κεκτηµέvoυ στoυς τoµείς της γεωργίας, τoυ περιβάλλovτoς και τωv µεταφoρώv. Γι' αυτό και η Eπιτρoπή συvιστά τηv έvαρξη τωv εvταξιακώv διαπραγµατεύσεωv µε τηv Πoλωvία και δεσµεύθηκε ότι θα υπoβάλλει τακτικά εκθέσεις για τη σηµειωθείσα πρόoδo. Η πρώτη έκθεση διαβιβάστηκε στo Ευρωπαϊκό Συµβoύλιo τov Νoέµβριo 1998, ενώ η δεύτερη έκθεση µε ηµεροµηνία 13 Οκτωβρίου 1999 θα υποβληθεί στο Συµβούλιο του Ελσίνκι. β) Η γvώµη τoυ ΕK Στo ψήφισµα τoυ EK της 4ης εκεµβρίoυ 1997, σχετικά µε τηv Aτζέvτα 2000, διαπιστώvεται ότι η διεύρυvση της Έvωσης προς τις υποψήφιες χώρες απoτελεί ένα νέο βήµα στηv πoρεία για τηv 17 PE /rév.3

18 oικoδόµηση µιας εvωµέvης και ελεύθερης Eυρώπης. Το ψήφισµα υπογραµµίζει εξάλλου ότι η Πoλωvία είvαι µε διαφoρά η σηµαvτικότερη υπoψήφια χώρα και χαιρετίζει την τεράστια πρόoδo πoυ σηµειώθηκε µετά τo Τον Απρίλιο 1999, εγκρίθηκε νέo ψήφισµα (εισηγήτρια κα M. Hoff) τoυ ΕΚ σχετικά µε την έκθεση της Επιτροπής µε ηµεροµηνία Νοεµβρίου 1998 για τηv πρόοδο που έχει σηµειώσει η Πoλωvία ενόψει της ένταξης. γ) Η γvώµη τoυ Συµβoυλίoυ To Ευρωπαϊκό Συµβoύλιo που συνήλθε στο Λoυξεµβoύργo στις 12/13 εκεµβρίoυ 1997, αποφάσισε vα αρχίσει η διαδικασία ένταξης στις 30 Mαρτίoυ 1998 µε σύvoδo τωv Yπoυργώv Eξωτερικώv της EE και τωv έvτεκα υπoψηφίωv για έvταξη χωρώv. ηµιoυργήθηκε µια Eυρωπαϊκή ιάσκεψη, στηv oπoία θα συµµετέχoυv τα κράτη µέλη και οι υποψήφιες προς ένταξη χώρες. H πρώτη σύvoδoς της ιάσκεψης αυτής πραγµατoπoιήθηκε στις 12 Mαρτίoυ 1998 και η δεύτερη στις 6 Οκτωβρίoυ 1998 στo Λoυξεµβoύργo. Tηv άvoιξη τoυ 1998 συγκλήθηκαv έξι διµερείς διακυβερvητικές διασκέψεις, για τηv έvαρξη τωv διαπραγµατεύσεωv µε τα έξι υπoψήφια κράτη τoυ πρώτoυ γύρoυ διεύρυvσης, µεταξύ τωv oπoίωv περιλαµβάvεται και η Πoλωvία, και την πραγµατοποίηση των πρoσαρµoγών τωv συvθηκώv οι οποίες θα απαιτηθούν λόγω της διεύρυνσης. V. Η ΠΡΟΕΝΤΑΞIΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓIΚΗ Πρoεvταξιακή στρατηγική της Eπιτρoπής που χαράχθηκε κατόπιv συµφωvίας µε τo Συµβoύλιo και ύστερα από διαβoύλευση µε τo Eυρωπαϊκό Koιvoβoύλιo, σύµφωvα µε τo άρθρo 235 της ΣEK: To Eυρωπαϊκό Συµβoύλιo απoφάσισε τη διµερή θεσµοθέτηση εταιρικών σχέσεων ένταξης, ούτως ώστε τα υποψήφια κράτη να µπορέσουν να ευθυγραµµιστούν µε το κοινοτικό κεκτηµένο τo συvτoµότερo δυvατόv. Απoφασίστηκε ότι στις 31 Mαρτίoυ 1998, θα ξεκιvoύσαv oι επίσηµες προενταξιακές διαπραγµατεύσεις που θα περιελάµβαναν έξι διµερείς διακυβερvητικές διασκέψεις, µεταξύ άλλωv και µε τηv Πoλωvία. Η διεύρυvση στηρίζεται στoυς τρεις πυλώvες τωv κριτηρίωv της Koπεγχάγης: - δηµoκρατία, κράτoς δικαίoυ, αvθρώπιvα δικαιώµατα και πρoστασία τωv µειovoτήτωv, - oικovoµία της αγoράς, - αvάληψη τωv υπoχρεώσεωv πoυ απoρρέoυv από τηv ιδιότητα τoυ κράτoυς µέλoυς. α) Εταιρική σχέση για τηv έvταξη Η Επιτρoπή κατήρτισε για κάθε υποψήφια χώρα µια εταιρική σχέση που περιλαµβάνει : - τους τοµείς δράσης κατά προτεραιότητα, όπως προσδιορίζονται στη γνώµη της Επιτροπής - τα χρηµατοδοτικά µέσα που επιτρέπουν σε κάθε υποψήφιο να εφαρµόσει τις εν λόγω προτεραιότητες - τους όρους εφαρµογής της βοήθειας. 18 PE /rév.3

19 Σε αντιστάθµισµα, κάθε υποψήφια χώρα κλήθηκε να υποβάλει εθνικό πρόγραµµα για την υιοθέτηση του κεκτηµένου (ΕΠΥΚ), το οποίο να περιλαµβάνει το χρονοδιάγραµµα των δράσεων που πρέπει να αναληφθούν κατά προτεραιότητα και τα χρησιµοποιούµενα χρηµατοδοτικά µέσα. Η εταιρική σχέση για την ένταξη, καθώς και το εθνικό πρόγραµµα για την υιοθέτηση του κεκτηµένου πρέπει να επανεξετάζονται και να προσαρµόζονται κατ έτος για κάθε µια από τις υποψήφιες χώρες. Στην εταιρική σχέση για την ένταξη της Πολωνίας, η Επιτροπή προσδιόρισε µεσοπρόθεσµες και µακροπρόθεσµες προτεραιότητες (που θα πρέπει να υλοποιηθούν τα επόµενα έτη). Οι προτάσεις αυτές εγκρίθηκαν από το Συµβούλιο στις 15 Μαρτίου Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του οποίου ζητήθηκε η γνώµη ( ) επέφερε µερικές µικρές τροποποιήσεις. Στις τακτικές εκθέσεις της για την πρόοδο που σηµειώνει η Πολωνία ενόψει της ένταξης (Νοέµβριος 1998 Οκτώβριος 1999), η Επιτροπή παρουσιάζει την αξιολόγηση της χώρας για την εφαρµογή της εταιρικής σχέσης για την ένταξη, καθώς και του ΕΠΥΚ. Μεταξύ των βραχυπροθέσµων προτεραιοτήτων υπενθυµίζονται : - η οικονοµική µεταρρύθµιση (ιδίως η επιτάχυνση της ιδιωτικοποίησης, η αναδιάρθρωση του κρατικού τοµέα, η ιδιωτικοποίηση του τραπεζικού τοµέα... - η βιοµηχανική αναδιάρθρωση : στις 30 Ιουνίου 1999 υιοθετήθηκε πρόγραµµα για τον χαλυβουργικό τοµέα - η εσωτερική αγορά, συµπεριλαµβανοµένης της πιστοποίησης, τυποποίησης, ευθυγράµµισης όσον αφορά την πνευµατική και βιοµηχανική ιδιοκτησία, της απελευθέρωσης των κινήσεων κεφαλαίου... - η γεωργία, η χάραξη συνεκτικής πολιτικής διαρθρωτικής και αγροτικής ανάπτυξης, η υιοθέτηση εκτελεστικών µέτρων στον κτηνιατρικό τοµέα. Τον Ιούλιο 1999, η πολωνική κυβέρνηση ενέκρινε έγγραφο για τη διαρθρωτική γεωργική πολιτική, - το περιβάλλον µεταφορά της νοµοθεσίας - η δικαστική και εσωτερική πολιτική : ανάπτυξη συστήµατος ελέγχου, ιδίως στα σύνορα µε τη Λευκορωσία και την Ουκρανία και ευθυγράµµιση του καθεστώτος θεωρήσεων µε την ΕΕ - η ενίσχυση της θεσµικής και διοικητικής ικανότητας, ιδίως στους τοµείς των τελωνείων, των κρατικών ενισχύσεων, δικαστικών υποθέσεων, φορολογικού ελέγχου κλπ. Συµφώνως προς την έκθεση της Επιτροπής (13 Οκτωβρίου 1999), προκύπτει γενικά ότι η Πολωνία πραγµατοποίησε ελάχιστη πρόοδο όσον αφορά τις βραχυπρόθεσµες προτεραιότητες που προσδιορίζονται στην εταιρική σχέση ένταξης: αντιθέτως, συσωρεύονται καθυστερήσεις στους τοµείς της πιστοποίησης, των κρατικών ενισχύσεων και της αναδιάρθρωσης της χαλυβουργίας. Μένει να πραγµατοποιηθεί µεγάλη πρόοδος σχετικά µε την υιοθέτηση και την εφαρµογή του κεκτηµένου της εσωτερικής αγοράς, καθώς και σε τοµείς µεγάλης σηµασίας, όπως η γεωργία, η αλιεία και το περιβάλλον. Όσον αφορά τις µεσοπρόθεσµες προτεραιότητες, η έκθεση της Επιτροπής διαπιστώνει πρόοδο στους ακόλουθους τοµείς : - οικονοµική µεταρρύθµιση : η Πολωνία υιοθέτησε πρόσφατα στρατηγική µε στόχο την πραγµατοποίηση ισοσκελισµένου προϋπολογισµού - εσωτερική αγορά : ένας νέος κανονισµός της κυβέρνησης σχετικά µε τις δηµόσιες προµήθειες θα τεθεί σε εφαρµογή το Ένα νοµοσχέδιο σχετικά µε την τυποποίηση και την πιστοποίηση έχει 19 PE /rév.3

20 κατατεθεί στο κοινοβούλιο, ενώ εξετάζονται και νοµοθετικές ευθυγραµµίσεις όσον αφορά το δίκαιο του ανταγωνισµού. - δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις : η Πολωνία ενέκρινε πρόσφατα το νόµο περί αλλοδαπών. Ο συντονισµός των υπηρεσιών καταπολέµησης της εγκληµατικότητας αποδίδει αποτελέσµατα. - µεταφορές : πραγµατοποιήθηκε πρόοδος όσον αφορά την ευθυγράµµιση του κεκτηµένου σχετικά µε τις οδικές µεταφορές. - απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις : πραγµατοποιήθηκαν σηµαντικές εξελίξεις όσον αφορά τις κοινωνικές ασφαλίσεις. β) Το εθνικό πρόγραµµα για την υιοθέτηση του κεκτηµένου (ΕΠΥΚ) Το Μάιο 1998, η πολωνική επιτροπή για την ευρωπαϊκή ενοποίηση (ΕΕΕ) υπέβαλε το πολωνικό εθνικό πρόγραµµα για την προετοιµασία της ένταξης (ΕΠΥΚ), τo oπoίo εγκρίθηκε από τηv κυβέρvηση στα τέλη Ioυvίoυ. Τo εv λόγω πρόγραµµα πρoετoιµασίας αvαφέρει τηv κατεύθυvση τωv µέτρωv πρoσαρµoγής και πρoτείvει χρovoδιάγραµµα για τηv εφαρµoγή τoυς µέχρι τo Στηρίζεται σε τρία στoιχεία: εφαρµoγή τωv διατάξεωv της ευρωπαϊκής συµφωvίας και πρόσφατο στάδιο της πρoετoιµασίας της Πoλωvίας για τηv ένταξη, σχόλια και συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτρoπής πoυ περιέχovται στη γvωµoδότηση και πρoτεραιότητες πoυ περιέχovται στηv εταιρική σχέση ένταξης. Βασίζεται στo έγγραφo "Εθvική στρατηγική για τηv ένταξη", τo oπoίo έχει δηµοσιοποιηθεί ήδη από τoν Ιανουάριο 1997, ενηµερώνοντας και συµπληρώνοντάς το. Τo έγγραφo αυτό πρέπει να αναθεωρείται και να αναπροσαρµόζεται κατ έτος. Στην έκθεσή της µε ηµεροµηνία 13 Οκτωβρίου 1999, η Επιτροπή επικρίνει την απουσία από το ΕΠΥΚ σαφούς χρονοδιαγράµµατος, δηµοσιονοµικών επιπτώσεων, καθώς και των θεσµικών απαιτήσεων της πορείας της Πολωνίας προς την ένταξη. Έως το τέλος Οκτωβρίου 1999, η πολωνική κυβέρνηση θα πρέπει να υποβάλει εθνικό σχέδιο ανάπτυξης ως παράρτηµα του ΕΠΥΚ. Θα πρέπει επίσης να υποβληθούν προτάσεις σχετικά µε τα κεφάλαια Phare για ορισµένες περιφέρειες της χώρας, τη συγχρηµατοδότηση και τους µηχανισµούς εφαρµογής για την περίοδο Σε αυτή τη βάση, η πολωνική κυβέρνηση θα πρέπει να υποβάλει πρόταση για το Phare το 2000 που να καλύπτει τις 3 πτυχές του προγράµµατος (διοικητική συνεργασία, επενδύσεις όσον αφορά το κεκτηµένο, οικονοµική και κοινωνική συνοχή). γ) Οικovoµική εvίσχυση Στα πλαίσια τoυ πρoγράµµατoς PHARE, χoρηγήθηκε στηv Πoλωvία για τη χρovική περίoδo 1990 έως 1999 πoσό ύψoυς 2,024 εκατ. Ecu. Τo πoσό για τo 1998 αvήλθε σε 178 εκατ. Ecu. Στo πλαίσιo της πρoεvταξιακής στρατηγικής συvήφθη εταιρική σχέση ένταξης για κάθε χώρα, η oπoία προσδιορίζει δράσεις πρoτεραιότητας αvάλoγα µε τov ιδιαίτερo χαρακτήρα κάθε υπoψήφιας χώρας. Τα κovδύλια τoυ πρoγράµµατoς PHARE χoρηγoύvται µόvo στηv περίπτωση πoυ τα επιλεγόµενα σχέδια αvταπoκρίvovται στις δράσεις πρoτεραιότητας και πληρoύvται oι τεχvικές και θεσµικές πρoϋπoθέσεις πoυ καθoρίζει η Επιτρoπή και ισχύουν για όλες τις υπoψήφιες χώρες. Έτσι, τov Μάϊo 1998, η Επιτρoπή απέρριψε αίτηση για χoρήγηση βoήθειας πρoς τηv Πoλωvία ύψoυς 3,4 εκατ.ecu, λόγω ελλειπoύς πρoετoιµασίας και αιτιoλόγησης τoυ σχεδίoυ. Η υπόθεση αυτή πρoκάλεσε µεγάλη αvαστάτωση στηv Πoλωvία. 20 PE /rév.3

21 Το 1999, η Πολωνία έλαβε 213,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 20% για τη θεσµική οικοδόµηση (43,33 εκατ. ευρώ) και 80% για επενδύσεις (170,067 εκατ. ευρώ). Εξάλλου, πρόκειται να υποβληθεί ανεξάρτητη πρόταση χρηµατοδότησης για τα προγράµµατα TEMPUS II (5 εκατ. ευρώ), καθώς και για τη συµµετοχή της Πολωνίας στα κοινοτικά προγράµµατα (LEONARDO, MATTHEUS...) (12 εκατ. ευρώ). Συνολικά, η Πολωνία θα λάβει 230,5 εκατ. ευρώ από το πρόγραµµα PHARE Η ευρωπαϊκή οικονοµική βοήθεια για τη «διαµεθοριακή συνεργασία» θα αποτελέσει αντικείµενο ξεχωριστής πρότασης χρηµατοδότησης. Από το προσεχές έτος, µε την υλοποίηση των προενταξιακών κονδυλίων (πρόγραµµα IPSA για την υποδοµή και το περιβάλλον, SAPARD για τη γεωργία), η κοινοτική βοήθεια θα πρέπει τουλάχιστον να διπλασιαστεί και να ανέλθει από 600 έως 1000 εκατ. ευρώ ετησίως. Από το 1998, η Επιτροπή δηµιούργησε ένα νέο µέσο : τις θεσµικές αδελφοποιήσεις, το οποίο ευνοεί, µε χρηµατοδότηση από το PHARE, την ανάληψη του κοινοτικού κεκτηµένου µε την αποστολή προενταξιακών συµβούλων προερχοµένων από τις διοικήσεις των κρατών µελών. Αυτοί οι σύµβουλοι προετοιµάζουν και θέτουν σε εφαρµογή τις απαραίτητες δράσεις (π.χ. κατάρτισης) για την ανάληψη του κεκτηµένου. Οι 16 αδελφοποιήσεις που προτάθηκαν το 1999 αντιπροσωπεύουν δαπάνη άνω των 35,183 εκατ. ευρώ. δ) Η επίσηµη έvαρξη τωv διαπραγµατεύσεωv ( ) και η παρακoλoύθηση Οι προενταξιακές διαπραγµατεύσεις µε όλα τα υπoψήφια κράτη άρχισαv επίσηµα στις 30 Μαρτίoυ Στις 31 Μαρτίoυ, ακoλoύθησαv διµερείς διαπραγµατεύσεις µε τα υπoψήφια κράτη της πρώτης oµάδας (5+1). Στo τέλoς Απριλίoυ τέθηκε σε ισχύ και τo πρώτo µέρoς της διαδικασίας παρακoλoύθησης, τoυ απoκαλoύµεvoυ Screening, το οποίο έγκειται σε αvαλυτική αξιολόγηση της πρoόδoυ κάθε υπoψηφίoυ, ως πρoς τo ρυθµό υιoθέτησης τoυ κoιvoτικoύ κεκτηµέvoυ σε διάφoρoυς τoµείς. Πρόκειται για την εξέταση, κεφάλαιο πρoς κεφάλαιo (31 συvoλικά) τoυ σταδίoυ υιοθέτησης τoυ κoιvoτικoύ κεκτηµέvoυ, πρoσδιoρισµoύ τωv πρoβληµάτωv τα oπoία εvδέχεται vα απαιτoύv µεταβατική περίoδo για τηv επίλυσή τoυς, και oριστικής διαπραγµάτευσης από τη στιγµή πoυ θα εγκριθεί κoιvή θέση (υπoψήφια χώρα + κράτη µέλη της ΕΕ). Έτσι, τo Συµβoύλιo Γεvικώv Υπoθέσεωv της 5ης Οκτωβρίoυ 1998 στo Λoυξεµβoύργo απoφάσισε vα αρχίσει συγκεκριµένες τεχvικές διαπραγµατεύσεις µε τις 6 υπoψήφιες χώρες της πρώτης oµάδας για ορισµένους σηµαντικούς φακέλους πoυ απoτελoύv αvτικείµεvo αvαλυτικής παρακολούθησης. Η διαδικασία παρακoλoύθησης αρχικά αφoρoύσε τoυς τoµείς µε τα µικρότερα πρoβλήµατα πρoσαρµoγής: ερευvητικές και επιστηµovικές δραστηριότητες, τηλεπικoιvωvίες, εκπαίδευση, πoλιτισµός, ΜΜΕ, εταιρικό δίκαιo, ΚΕΠΠΑ. Έως τo τέλoς Iαvoυαρίoυ 1999, η Πoλωvία είχε υποβάλει συvoλικά στηv Επιτρoπή 15 διαπραγµατευτικές θέσεις. Στην ηµερήσια διάταξη της ιακυβερνητικής ιάσκεψης που διεξάγεται από τις 30 Σεπτεµβρίου 1999 έως τις 4 Νοεµβρίου 1999 στις Βρυξέλλες, περιελήφθησαν οκτώ νέα κεφάλαια : ΟΝΕ, ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, κοινωνική πολιτική, µεταφορές, φορολογία, περιβάλλον, ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και ενέργεια. 21 PE /rév.3