To χθες και το σήµερα της Αντας Παπανδρέου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "To χθες και το σήµερα της Αντας Παπανδρέου"

Transcript

1 ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΕΥΧΟΣ 21, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 a b To χθες και το σήµερα της Αντας Παπανδρέου Iωάννα Ντόιµα: Η Ελληνίδα του µαύρου χρυσού Οταν το σεξ γίνεται εµµονή... Εθαυµάσθησαν οι γυναίκες αυτές Οι γυναίκες στην Εποποιϊα του 1940 Πώς να αντιµετωπίσετε την επιλόχεια κατάθλιψη Ευτυχισµένο σπίτι: H βάση της καλής ζωής

2 02 ΓΥΝΑΙΚΑΘΕΜΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΘΕΜΑΓΥΝΑΙΚΑ 03 Αυτές οι αγρότισσες των κακοτράχαλων ηπειρωτικών βουνών, από την Κόνιτσα, το Ζαγόρι, το Πωγώνι, τη Φούρκα, τον Πεντάλοφο, τον Επτάλοφο, τη Βούρµπιανη κ.λπ., σχηµάτιζαν ατέλειωτες φάλαγγες, σκαρφαλώνοντας σε υψό- µετρο και µέτρων, φορτωµένες πολεµοφόδια, όπλα και τρόφιµα στο ανέβασµα, και κουβαλώντας τραυµατίες στο κατέβασµα. Για όλες αυτές τις γυναίκες ο Νικηφόρος Βρεττάκος ( ) έγραφε: «Κι οι µάνες τα κοφτά γκρεµνά σαν Παναγιές τ ανέβαιναν. Με την ευκή στον ώµο τους κατά το γιό πηγαίναν και τις αεροτραµπάλιζε ο άνεµος φορτωµένες κι έλυνε τα τσεµπέρια τους κι έπαιρνε τα µαλλιά τους κι έδερνε τα φουστάνια τους και τις σπαθοκοπούσε, µ αυτές αντροπατάγανε, ψηλά, πέτρα την πέτρα κι ανηφορίζαν στη γραµµή, όσο που µες στα σύννεφα χάνονταν ορθοµέτωπες η µιά πίσω απ την άλλη. Περπάτησα τα περισσότερα απ αυτά τα κακοτράχαλα µέρη και µελέτησα τη µορφολογία του εδάφους, τα χρώµατα, τους θά- µνους,..., τη φυσικά άγρια οµορφιά. Προσπάθησα να τ αποδώσω όλα αυτά µε νευροµετάλ, γύψο, τσιµέντο, σίδερα, πανί,..., χρώµα. Τους αφιέρωσα την ψηλότερη σύνθεσή µου (ύψους µέτρων). Τά πρόσωπα, είναι από µοντέλα - γυναίκες της περιοχής. Τα στεγνά κλαδιά, τα έφερα από το αντίστοιχο υψόµετρο. GREEK-INSPIRED GIFTS FOR ALL AGES AND OCCASIONS Mimi Vert Newest Collection now Available Φυλαχτά για το µάτι. Φορέστε τα. Πηγαίνουν σε όλους Κλασσικά σχέδια σε µοντέρνα γραµµή βγαλµένα από την Ελληνική παράδοση 645 5th Ave. (Entrance on 51st & 52nd Sts.) info@hellenicmuseumsshop.com Εθαυµάσθησαν οι γυναίκες αυτές Oταν φύγαµε από τη Λάρισα για να πά- µε στην Κοζάνη, στο Σαραντάπορο εκεί πέρα οι δρόµοι τότε ήτανε καλντερίµια και χωµατόδροµοι, θυµάµαι εκεί επάνω πριν από τα Σέρβια ότι ήταν γυναίκες οι οποίες την δεύτερη ηµέρα ακριβώς προς την τρίτη φτιάχνανε τον δρόµο, δηλαδή ρίχνανε πέτρες µες στις λάσπες. Από τότε, από την ίδια µέρα και βέβαια εν συνεχεία στην Hπειρο εθαυµάσθησαν οι γυναίκες αυτές. Εθαυµάσθησαν πολύ γιατί µετέφεραν εκεί που δεν µπορούσε ούτε µουλάρι. Βάζανε στην πλάτη, µαθηµένες αυτές, αυτές κουβαλούσαν νερό και ξύλα. Πήγαιναν στο ρουµάνι µια ώρες δυο, φορτωνόταν τα ξύλα στην πλάτη και τα µετέφεραν στα σπίτια τους µέσα στα χιόνια. Εκάνανε βέβαια µια προµήθεια από το καλοκαίρι για τον χειµώνα, κάνανε για ένα µήνα, από κει και ύστερα. Πηγαίνανε πλέον µέσα στα χιόνια... (Προφορική µαρτυρία Τάκη Τράντα, στο: Χατζηπατέρα-Φαφαλιού, Μαρτυρίες , Αθήνα, Κέδρος, 1982, σ. 103.) Γυναίκες που κουβαλούσαν πυροµαχικά 7 Νοεµβρίου Σήµερα σκοτώθηκαν δύο παιδιά του 33ου Συντάγµατος και αυτό µάνιασε περισσότερο τους στρατιώτες. Φωνάζαν εµπρός για τη Ρώµη. Ο θάνατος αυτός αντί να µας δειλιάσει µας έδωσε περισσότερα φτερά για να κυνηγήσουµε τους Ιταλούς. Συνάντησα γυναίκες που κουβαλούσαν πυροµαχικά. Μία ήτο 88 ετών. Μία µου είπε κλείδωσε το µικρό σε µια καλύβα για να βοηθήσει τον στρατό. Το βράδυ είδα µια γριούλα να κρατά δυο µικρά και η µητέρα τους ζύµωνε ψωµί για τον στρατό µε το φως δυο κεριών που είχε µέσα σ ένα ποτήρι. Τα χιόνια, ο πάγος, το τροµερό κρύο, δεν φαίνονταν να τις τρό- µαζε. Ολες γεµάτες χαρά ήθελαν να προσφέρουν στο στρατό ό,τι δεν µπορούσαν τα µεταγωγικά. Αλήθεια γυναίκες θαύµα. Τι διαφορά µε τις πόλεις! (Από το Ηµερολόγιο Πολέµου του Αργύρη Μπαλατσού, στο: Χατζηπατέρα-Φαφαλιού, Μαρτυρίες , Αθήνα, Κέδρος, 1982, σ. 103) Ζωντανό τείχος Οι νικηταί της Πίνδου προχωρούσαν. Καθώς έφτασαν στον ποταµό Βογιούσα κι είδαν οι ατρό- µητες γυναίκες της Πίνδου πως το απότοµο ρέµα εµπόδιζε τους σκαπανείς στη δουλειά τους, έκαναν αυθόρµητα κάτι, που ξανάγινε ύστερα στον Καλαµά και στο ρίνο: µπήκαν οι ίδιες µέσα στα νερά και, πιασµένες σφικτά από τους ώµους, σχηµάτισαν πρόσχωµα, που ανάκοβε την ορµή του ποτα- µού και ευκόλυνε τους γεφυροποιούς! Ο γυναικείος αντιστασιακός αγώνας Στην αντιφασιστική πάλη ενάντια στην ξενική κατοχή ξεπηδά ένας νέος παράγοντας, πρώτη φορά τόσο σηµαντικός και τόσο µαζικός, στην ιστορία των ελληνικών αγώνων. Είναι η γυναικεία συµβολή. Επί τέσσερα χρόνια η Ελληνίδα έδωκε στον αγώνα αυτόν τα πάντα.... Κύµατα κοριτσιών στη διαδήλωση να καλύπτουν τα τανκς. Τα εχτελεστικά αποσπάσµατα να γαζώνουν το στήθος της κι αυτή να στέκει αγέρωχη φωνάζοντας: Ζήτω η λευτεριά! Να κουβαλά ζαλίγκα τ αντάρτικα πολεµοφόδια στ απάτητα ρουµάνια, όπου δεν επλησίαζε µήτε πουλί πετάµενο.... Να θάβει τα πρώτα παιδιά της και να ετοιµάζει γρήγορα να ρίξει και τα υπόλοιπα στου χάρου τον αγώνα.... Οι γυναίκες που σκίζανε το µοναδικό τους πουκάµισο και το καναν σηµαία.... Οι γυναίκες που φούσκωναν τ ανύπαρκτα από τη στέρηση στήθια τους µε τον παράνοµό µας τύπο και µας τον κουβαλούσανε... Οι γυναίκες που κρύβανε, που θρέψανε, που πλέναν τις πληγές στα ξένα παλικάρια µας όταν τα δικά τους παιδιά δεν υπήρχανε πια. Κι οι γυναικείοι σύνδεσµοι που σκαµπανέβαζαν βουνά να συναντήσουν τους πολεµιστές µας.... Κι εκείνες οι αξέχαστες κινητοποιήσεις των γιαγιάδων, όταν «συντεταγµένες ζητούσαν από τους δολοφόνους ψωµί για τα εγγόνια τους.... Αυτών όλων τη θυσία δε θα τη λησµονήσει η Γη... (Μέλπω Αξιώτη, Απαντα. Γ τό- µος. Χρονικά, Αθήνα, Κέδρος, 1980, σ ) Οι γυναίκες στον αγώνα «εν ντρέπεστε να βγαίνετε κι εσείς οι γυναίκες στα πεζοδρόµια αντί να κάθεστε στο σπίτι σας να κοιτάξετε τα παιδιά σας, είπε κάποιος ασυνείδητος «Ελληνας σε µια νέα. Κι αυτή τον κοίταξε µε περιφρόνηση και του απάντησε: «Οι Ελληνίδες δεν µπορούν να είναι σκλάβες και µάνες σκλάβων. Σήµερα ο προορισµός µας είναι ο αγώνας για τη ζωή και τη λευτεριά όλων των παιδιών της Ελλάδας. Με το στόµα της νέας αυτής απαντούν όλες οι Ελληνίδες. («Ηρωίδες του 43, Γυναικεία δράση, , αναφορά στο: Τασούλα Βερβενιώτη, Η γυναίκα της Αντίστασης, Αθήνα, Οδυσσέας, 1994, σ ) Οι γυναίκες της Πίνδου, στον δύσκολο τούτο πόλεµο εναντίον του Ιταλικού Φασισµού, έδωσαν το δικό τους παρών, στην πρώτη γραµµή του µετώπου. Η προσφορά τους, αυθόρµητη και αυτόβουλη....από τις συνταγές της γιαγιάς Με αγνά υλικά Χωρίς συντηρητικά και χηµικά πρόσθετα ΚΡΙΝΟΣ: Η σωστή επιλογή Krinos Foods, Inc Northern Blvd. LIC, NY Tel:

3 04 ΓΥΝΑΙΚΑΘΕΜΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΘΕΜΑΓΥΝΑΙΚΑ 05 Η γυναίκα της Πίνδου Η «γυναίκα της Πίνδου δεν είναι απλά και µόνο η Ελληνίδα ηπειρώτισσα. Είναι η γυναίκα του βαλκανικού ορεινού χώρου. Συνεπώς, είναι και κοινωνικά και εθνικά προσδιορισµένη. Της Αγγελικής Κωνσταντακοπούλου Είναι γνωστό ότι οι πόλεµοι του 20ού αιώνα προκάλεσαν το µεγαλύτερο αριθµό θυµάτων ανάµεσα στον άµαχο πληθυσµό, καθώς το συντριπτικό ποσοστό του ενεπλάκη άµεσα και έµµεσα στις πολεµικές επιχειρήσεις -οι άνδρες στην πρώτη γραµµή του µετώπου και οι γυναίκες, κυρίως, στα µετόπισθεν. Aπό τα κείµενα που αφηγούνται τον ελληνο-ιταλικό πόλεµο στα βουνά της Ηπείρου, είναι γνωστή η «γυναίκα της Πίνδου ως η κορυφαία µορφή που συµβολίζει την προσφορά του απλού λαού στον αγώνα για την ελευθερία -δηλαδή στον αντιφασιστικό αγώνα. Αν και µε κανένα τρόπο δεν µπορεί να υποτιµηθεί ο ρόλος της «ηπειρώτισσας στο αλβανικό µέτωπο, χρειάζεται ωστόσο αυτό το χιλιοειπωµένο στερεότυπο να σχολιαστεί, µια και στη ζωντανή πραγµατικότητα σηµατοδοτείται από ποικίλα κοινωνικά και ιστορικά συµφραζόµενα. Η «γυναίκα της Πίνδου δεν είναι απλά και µόνο η Ελληνίδα ηπειρώτισσα. Είναι η γυναίκα του βαλκανικού ορεινού χώρου. Συνεπώς, είναι και κοινωνικά και εθνικά προσδιορισµένη. Πολύ περισσότερο, δεν µπορεί να αναπαρασταθεί µονοσήµαντα ως αφηρηµένη γυναικεία φιγούρα ή ως εθνο/λαογραφικό αντικείµενο. Η «γυναίκα της Πίνδου δεν υπερέβη τον εαυτό της τη συγκεκριµένη στιγµή του πολέµου, όπως αφήνουν να εννοήσουµε οι επαναλαµβανόµενοι επετειακοί λόγοι. Ο έµφυλος καταµερισµός εργασίας στις προκαπιταλιστικές κοινωνίες -που σήµερα οδηγεί σε νέες µορφές εκµετάλλευσης- βάρυνε την αγρότισσα για αιώνες µε την πιο σκληρή εργασία στο σπίτι και στα χωράφια, ενώ εξασφάλιζε στον άνδρα-αφέντη τη δυνατότητα και τον ελεύθερο χρόνο να ασχολείται µε τα όπλα και τη ληστεία, µε τη φλογέρα ή τη γκούσλα του, αναπαράγοντας την κυρίαρχη θέση του και το ανάλογο συµβολικό του «κεφάλαιο, την τι- µή. Για να µην ανατρέξουµε στη «γυναίκα-φορτηγόν ζώον των «αγρίων κοινωνιών, την οποία περιέγραψαν οι ιεραπόστολοι µετά την ανακάλυψη του Νέου κόσµου, θα σταθούµε στα Βαλκάνια του 19ου αιώνα, για να θυµίσουµε τη γυναίκα- «υποζύγιον των πατριαρχικών ευρέων οικογενειών των ορέων, που περιέγραψαν περιηγητές, διπλωµάτες και εθνογράφοι. Ακριβώς, η «γυναίκα της Πίνδου πάνω στα χιονισµένα βουνά το χειµώνα του δεν έκανε παρά αυτό που είχε ασκηθεί από µικρή να κάνει καθη- µερινά και το οποίο θεωρούσε αυθόρµητα ως εκ φύσεως προορισµό της: Ζαλικωµένη τα ξύλα, το νερό, τον καρπό ή το µωρό παιδί της Aπό τα κείµενα που αφηγούνται τον ελληνο-ιταλικό πόλεµο στα βουνά της Ηπείρου, είναι γνωστή η «γυναίκα της Πίνδου ως η κορυφαία µορφή που συµβολίζει την προσφορά του απλού λαού στον αγώνα για την ελευθερία -δηλαδή στον αντιφασιστικό αγώνα. έπαιρνε το δρόµο από και προς τα χωράφια µοναχική, εκτός κι αν προπορευόταν το πραγµατικό υποζύγιο µε αναβάτη τον αφέντη της. Γι αυτή την καθηµερινή εξαντλητική εργασία όχι µόνο δεν επαινέθηκε ποτέ καµιά γυναίκα της υπαίθρου, αλλά αντίθετα η γυναικεία της ιδιότητα, που συµβόλιζε την πλήρη υποταγή της ανθρώπινης ύπαρξης, χαρακτήριζε µειωτικά τον άντρα που δεν θα τηρούσε το εθιµικό δίκαιο, µε το οποίο αναπαράγονταν οι σχέσεις εξουσίας ανάµεσα στις πατριές (βεντέτα κ.λπ.), ή τον έφηβο ο οποίος στην τελετή της ενηλικίωσής του δεν αποδεικνυόταν ικανός να χρησιµοποιήσει εύστοχα τα αγορασµένα από τη γέννησή του όπλα. Η «γυναίκα της Πίνδου δεν αποτελεί ούτε σύγχρονη ούτε ελληνική εξαίρεση. Γνωρίζουµε καλά ότι την ίδια ενεργή συµµετοχή είχαν και οι γυναίκες των υπόλοιπων ορεινών και αγροτικών περιοχών τής δυτικής κυρίως Βαλκανικής στη δεκαετία του 1870 κι αργότερα στους Βαλκανικούς πολέ- µους. Για τις συγκρούσεις π.χ. των Οθωµανών µε τους Νοτιοσλάβους διαβάζουµε σε κείµενο του 1880: «Πολλαί γυναίκες, νευρώδεις και εσκληραγωγηµέναι ως οι σύζυγοί των, φέρουσαι τας τροφάς και τους τάπητας, ενίοτε δε και πυροβόλον.... αι µητέραι αύται των ορεινών είναι χαρακτηριστικόν γνώρισµα µαυροβουνιακού στρατοπέδου.... συµµετέχουσι δεόντως του εθνικού έργου, διανύουσαι µακρούς δρόµους και φέρουσαι επί των ώµων φορτία, άτινα θα εκούραζον ηµίονον. Παρόµοια, ως «εθνικόν έργον αντιµετωπίστηκε η µεταφορά κανονιών το χειµώνα του από τις αγρότισσες της Ηπείρου: Η µορφή µάλιστα «της γυναίκας της Πίνδου αποτέλεσε ένα από τα στερεότυπα του δραµατοποιηµένου εθνικού λόγου, ο οποίος συνήθως εξιδανικεύει, αφαιρώντας το κοινωνικό και ιστορικό περιεχόµενο της ανθρώπινης και ειδικότερα της έµφυλης εκµετάλλευσης και υποταγής. Στην περίπτωσή µας, αποκρύπτει τη γενικότερη δεινή κοινωνική θέση της αγρότισσας, µε την οποία είναι σύµφυτη αφενός η σωµατική αντοχή της και αφετέρου η εσωτερίκευση ενός σύστοιχου κοινωνικού κανόνα ως έµφυλης «αποστολής. Η πολεµική ανταπόκριση του Κωνσταντινοπολίτη γαλλοσπουδαγµένου δηµοσιογράφου Παύλου Παλαιολόγου παρουσιάζει εν θερµώ µια πρώτη εικόνα της αποπτώχευσης και αποδιάρθρωσης του αγροτικού κόσµου στα µετόπισθεν: Εκτός από τις γυναίκες, τα παιδιά, οι τραυµατίες κι άλλοι στερούνται τα έτσι κι αλλιώς λιγοστά τους υπάρχοντα και υφίστανται τις κακουχίες του πολέµου για «τη λευτεριά. Η «εποποιΐα και ο «ανθρωπιστικός χαρακτήρας του πολεµικού του ρεπορτάζ, που δίνει τον τόνο της νίκης εκείνη τη κρίσηµη στιγµή, καθιστούν το κεί- µενό του, παρά τις αποσιωπήσεις, ενδιαφέρον και λιγότερο πληκτικό από όσα φορµαλιστικά γράφτηκαν ή φιλοτεχνήθηκαν εκ των υστέρων, για να εξιδανικεύσουν τελικά τη µορφή της «γυναίκας της Πίνδου, όπως στο άγαλµα που στήθηκε εδώ και κάποια χρόνια στους Ασπραγγέλους Ιωαννίνων. H δράσις της Ελληνίδος εις την πρώτην γραµµήν Mέτωπο, εκέµβριος -Καθυστερηµένες φθάνουν οι επίσηµες εκθέσεις στη Γενική ιοίκησι της Ηπείρου για τη δράσι των γυναικοπαίδων και των αµάχων κατά την περίοδο της εισβολής των Ιταλών στο ελληνικό έδαφος. Αλλά κι έτσι καθυστερηµένες δε χάνουν τη σηµασία τους. Με τη λιτή τους γλώσσα αποτελούν πολύτιµα ντοκουµέντα για τον ιστορικό που θ ασχοληθή µε την εποποιΐα της Ηπείρου. εν είναι έργο στο οποίο δεν επεδόθηκαν, δεν υπάρχει προσπάθεια που δεν προθυµοποιήθηκαν να καταβάλουν. Στην αγκαλιά τους µετέφεραν τους τραυµατίας οι γυναίκες. Στη ράχι των ζώων τοποθετούσαν τους αιχ- µαλώτους τραυµατίας και τους συνώδευαν από το πεδίο του πολέ- µου στα µετόπισθεν. Και δεν περιορίζονται µόνο σε έργα ανθρωπισµού. Κατασκευάζουν δρόµους, γέφυρες, µεταφέρουν πολεµοφόδια, κινδυνεύουν µαζί µε τους στρατιώτας. «Γυναίκες, γέροντες, παιδιά, ιερείς -αντιγράφω την έκθεσι- επεσκεύασαν οδόν µήκους έξ χιλιοµέτρων εις το τέρµα Καπεσόβου του Ζαγορίου. Ανθρωπος δεν έµεινε εις τα χωριά. Και εννέα ετών ακό- µη παιδιά εβοήθησαν εις την κατασκευήν της γεφύρας Κοκκόρου. Πέντε ετών παιδάκια έζωσαν και εκείνα τις ποδιές και µετέφεραν χαλίκια. Οι αιχµάλωτοι βλέποντες αυτόν τον συναγερµόν εξέφραζαν την έκπληξίν των. Εξαιρετικές περιποιήσεις στο στρατό µας απ όποιο χωριό κι αν περνούσε. Εις το Τσεπέλοβο τριακόσιοι άνδρες φιλοξενήθηκαν ανά δέκα ως δεκαπέντε στα διάφορα σπίτια. Εφθαναν βρεµµένοι, κουρασµένοι από τη µακρότατη πορεία. Ετρεχαν οι γυναίκες να τους στεγνώσουν, να τους αλλάξουν, να τους πλύνουν τα ρούχα, να τα µαντάρουν. Οι χωρικοί φιλοτιµούνταν ποιος να προσφέρη τα περισσότερα τρόφιµα. Ψωµί, φασόλια, πατάτες, καρύδια, σφάγια στη διάθεσι των στρατιωτών. Οταν δε ο στρατός εστάλη στα ύψη της Γκαµήλας τα οποία και κατά τους θερινούς ακόµη µήνας είνε σκεπασµένα µε χιόνι όλα τα σπίτια έδωσαν από µια χονδρή βελέντζα και από δύο σακκιά για να µη κρυώνουν οι φαντάροι µας. εκαπενταετείς έφηβοι, γυναίκες, γέροι, άλλοι φορτω- µένοι στις πλάτες, άλλοι µε τα ζώα των µετέφεραν συνεχώς όλα τα πολεµοφόδια και τα τρόφιµα στο Καπέσοβο και το Βρυσοχώρι. Περπατούσαν επί δύο µέρες σε δρό- µους άλλοτε φοβερά δύσβατους και άλλοτε φοβερά λασπώδεις. Στη µάχη έξω από το Τσεπέλοβο ο αξιωµατικός Ρ... πολεµούσε µε άνδρες που είχαν µείνη νηστικοί επί τέσσερες µέρες. Τα κατσάβραχα είχαν σχίσει τα παπούτσια των πολεµιστών. Πήρε το τηλέφωνο και ζητούσε να του στείλουν επειγόντως ψωµί και άρβυλα. Τα σύρµατα ήταν κοµ- µένα και θα χρειαζόταν πολύ καιρός ως που να φτάσουν τα τρόφι- µα από τα Γιάννινα. Ενας τηλεφωνητής του Τσεπελόβου, αντιληφθείς τις ανάγκες, ειδοποίησε τους κατοίκους και αµέσως οι γυναίκες του Τσεπελόβου φορτώθηκαν στις πλάτες παπούτσια και ό,τι τρόφιµα υπήρχαν και τράβηξαν για την πρώτη γραµµή. Ο σταθµάρχης οβράς (σηµ. Ασπράγγελοι) κ. Σ... µε τις γυναίκες του χωριού δέθηκαν µε τριχιές και ζεύτηκαν τα κανόνια τα οποία ανέβασαν στα απόκρηµνα υψώµατα. Ο σταθµάρχης Βοβούσης εγκατέλειψε το σταθµό και πήγε να πολεµήση µε τους άνδρας του και τους άλλους που προσεφέρθηκαν, εναντίον των Ιταλών, έως ότου έφυγαν από το ελληνικό έδαφος. Κάτοικος της Λαΐστης έρριξε εννέα τενεκέδες πετρέλαιο και κατέστρεψε µια γέφυρα για να εµποδίση τη διέλευσι του εχθρού. Τρόφιµα, διαβάζω σε µια έκθεσι, δεν έµειναν στο Ζαγόρι. Το χόρτο όλο δόθηκε στα κτήνη του στρατού. Ο πληθυσµός για να τραφή σφάζει τα ζώα του που αποτελούν γι αυτόν το παραγωγικό κεφάλαιό του. «Ας µη µας µείνη τίποτε, φωνάζουν. Θα δουλέψουµε διπλά. Φτάνει να µη χάσωµε τη λευτεριά µας. Και τώρα που ο εχθρός αποµακρύνθηκε και διώκεται στη θάλασσα, οι γυναίκες των χωριών της Ηπείρου, λησµονώντας τις ανάγκες τους, στρώθηκαν στη δουλειά και πλέκουν κάλτσες για τους ελευθερωτάς. Σας µετέφερα, ακατάστατα, ατακτοποίητα, ακτένιστα, όπως τα βρήκα τα στοιχεία των εκθέσεων. Τι χρειάζεται ο φραστικός διάκοσµος εκεί όπου µόνα τους βοούν τα πράγµατα; Βοούν για να επιβεβαιώσουν τη µεγάλη αλήθεια ότι η ύπαιθρος εθαυµατούργησε. Το λένε οι ξένοι, το λέµε εµείς που την είδαµε, το λένε οι επίση- µες εκθέσεις. Παύλος Παλαιολόγος, «Ελεύθερον Βήµα, 15/12/1940 Η Αγγελική Κωνσταντακοπούλου διδάσκει βαλκανική ιστορία στο Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Πηγές: Iδρυµα Μείζονος Ελληνισµού, «Η Αυγή «Moυσείο Βρέλλη ALEXANDRA S FITNESS PERSONAL TRAINING (646) ΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΕ NA ΕΓΓΡΑΦEITE ΣΕ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ ΓΥΜΝΑΣΤΕΙΤΕ ΜΑΖΙ ΜΟΥ ΣΤΟ ΙΚΟ ΣΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ PERSONAL TRAINING Εξατοµικευµένο πρόγραµµα που µέσα από τα κατάλληλα προπονητικά ερεθίσµατα έρχονται τα επιθυµητά αποτελέσµατα. Οι παράγοντες που συντελούν για να έχουµε τα επιθυµητά αποτελέσµατα είναι πολλοί, όπως η γενετική προδιάθεση, ο µεταβολισµός, η διατροφή, η συνέπεια, η δέσµευση και ο χρόνος που διαθέτετε για προπόνηση Μυϊκή ενδυνάµωση Καρδιο-αναπνευστική αντοχή Απώλεια βάρους Κάψιµο λίπους Βελτίωση ελαστικότητας Αύξηση της πυκνότητας των οστών Αποκατάσταση από τραυµατισµούς µέσης, γονάτων Ενίσχυση οργανισµού από διάφορες παθήσεις όπως αρτηριακή πίεση, διαβήτη, άσθµα Μείωση του στρες Καλλιέργεια ισορροπίας σωµατικής και πνευµατικής ΕΙ ΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΗ ΣΩΜΑΤΟΣ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΚΗΣΗΣ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΩΣΕΙ ΩΘΗΣΗ ΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟ ΣΑΣ, ΣΥΣΦIΞΗ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗ ΛIΠΟΥΣ. ΧΩΡΙΣ ΧΑΠΙΑ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΕΙΝΑΤΕ! ΑΣΦΑΛΕΙΑ Ο καθένας στην προσπάθειά του να υλοποιήσει τους στόχους του για µια καλύτερη εµφάνιση ή υγεία, µπορεί να θέσει τον εαυτό του σε κίνδυνο από τυχόν τραυµατισµούς, οι οποίοι τον αποµακρύνουν από το επιθυµητό αποτέλεσµα Στο Alexandra Fitness µπορούµε να ανακαλύψουµε αλλά και να αντιµετωπίσουµε µε ασφάλεια οποιαδήποτε ιδιαιτερότητα ή ευαισθησία 10% ΕΚΠΤΩΣΗ ΜΕ ΠΡΟΓΡΑΜMΑ 10 ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΩΡΟ ΜΙΑ ΜΠΑΛΑ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ (STABILITY BALL)

4 06 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΠΡΟΣΩΠΑΓΥΝΑΙΚΑ 07 To χθες και το σήµερα της Αντας Παπανδρέου Ο Γιώργος και η Αντα Παπανδρέου αποτελούν µια καλή οµάδα. Εκείνη συµµετέχει στους προεκλογικούς αγώνες του και κυκλοφορεί µε φωτοτυπίες των λόγων του ανά χείρας. Εκείνος δύσκολα την αποχωρίζεται. Πρωί Κυριακής, εκεί γύρω στις 8:30, και το προάστιο της Νέας Ερυθραίας βρίσκεται σε ρυθµούς ανάπαυσης ανακτώντας δυνάµεις έπειτα απ ό,τι έγινε το Σάββατο. Στο εστιατόριο-αρτοποιείο «Εric Κayser ελάχιστα τραπέζια έχουν κόσµο. Σε ένα από αυτά η σύζυγος του Γιώργου Παπανδρέου. Αν τα πίνει τον καφέ της δοκιµάζοντας ποικιλίες γαλλικών κρουασάν... Η εικόνα είναι οικεία στους λίγους θα- µώνες του χώρου που δεν διαταράσσουν τις προσωπικές της στιγµές. ιαισθάνονται ότι η Αντα Παπανδρέου θέλει να ζήσει τη µικρή κυριακάτικη απόλαυση, όπως ο καθένας από αυτούς. Στην παρέα της συνήθως είναι είτε η µητέρα της Θεανώ- όποτε έρχεται στην Αθήνα από την Πάτρα είτε η αδελφή της Μπέτυ είτε οι στενές της φίλες και παλιές της συµµαθήτριες από το Αρσάκειο Πατρών. Η σύζυγος του Γιώργου Παπανδρέου διατηρεί τις παλιές της φιλίες και περνά από κόσκινο κάθε καινούργια γνωριµία, επιφυλακτική αλλά και προσιτή εκεί που εκτιµά ότι πρέπει να είναι. Οι δηµοσιογράφοι που συνόδευαν τον Γ. Παπανδρέου στις αποστολές του εκτός Ελλάδας όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών αναφέρουν ότι η Αντα Παπανδρέου κατά τη διάρκεια των αεροπορικών ταξιδιών εντασσόταν αρκετές φορές στην παρέα τους. «Ηταν ζεστή, φιλική και ανθρώπινη θυ- µούνται. Ανοιχτή σε συζητήσεις- όχι όµως για πολιτικά θέµατα-, η Αντα Παπανδρέου είχε πάντα κάτι να πει, «συνήθως εναλλακτικής άποψης όσον αφορά τις θεατρικές και κινηµατογραφικές προτιµήσεις της, τα βιβλία, τη γεύση και τα ψώνια. «εν ήταν σαν τη Νατάσα που ο Καραµανλής φρόντιζε να την κρατά πάντα σε απόσταση από τους δηµοσιογράφους... Αντισυµβατική, διακριτική και πάντα µε συγκεκριµένες θέσεις. Η Αντα Παπανδρέου δεν είναι µια συνηθισµένη σύζυγος πρωτοκλασάτου πολιτικού. Ψωνίζει από το «Ζara Κηφισιάς αλλά και τον «Αrmani-µε την αντιπρόσωπο του οίκου στην Ελλάδα µάλιστα συνδεόταν παλαιότερα µε φιλία. εν έχει εµφανιστεί παρά µόνο ελάχιστες φορές στο κατάστηµα της οδού Αργυροπούλου που εισάγει πανάκριβους οίκους υψηλής ραπτικής, δηµοφιλέστατο στις κυρίες των βορείων προαστίων. Από εκεί έχει αγοράσει λίγα κοµµάτια και µάλιστα από τις φθηνότερες συλλογές του. Ποτέ δεν έχει κάνει επίσηµη εµφάνιση κρατώντας κάποια ακριβή τσάντα που να «βγάζει µάτι. Και σε δηµόσια εµφάνισή της στην εφετινή ιεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης εντυπωσίασε: «Μα να µη φορά ούτε ένα κόσµηµα;, αναρωτήθηκαν όσοι την είδαν. Ισως τυχαία, ίσως και όχι. Αν κάτι πάντως αποφεύγει η Αντα Παπανδρέου είναι η κραυγαλέα αισθητική σε όλες τις εκφάνσεις της. Παρ ότι της αρέσει να µαγειρεύει και να αναλαµβάνει ενεργό ρόλο οικοδέσποινας στα δείπνα του ζεύγους στο σπίτι τους στο Καστρί, η Αντα Παπανδρέου ως ψαροφάγος αγαπά το «Καστελόριζο στη Νέα Κηφισιά αλλά και την ιταλική κουζίνα του «La Strada στο Νέο Ψυχικό. Προτιµά τις «off Βroadway θεατρικές παραστάσεις, έχει αδυναµία στη γαλλική λογοτεχνία, την οποία µάλιστα έχει σπουδάσει, ακούει τζαζ, Ελένη Τσαλιγοπούλου και Χαρούλα Αλεξίου. «... Θα πει πως είναι το τιµόνι και τα φρένα µας γερά/ θα πει πως έχω αγαπηθεί κι απ τον Θεό/ θα πει χαλάλι στον χαµό και πες το ακόµα µια φορά/ να µαι καλά, να σαι καλά, να σ αγαπώ... Είναι οι στίχοι ενός από τα αγαπηµένα της τραγούδια διά στόµατος Χ. Αλεξίου. Ισως καθρεφτίζει σε έναν βαθµό τη σχέση της µε τον Γιώργο Παπανδρέου. Η τυχαία συνάντηση το 60, η διαγραφή από την ΠΑΣΠ και ο γάµος Η µοίρα είχε κλείσει από νωρίς το µάτι στον Γιώργο Παπανδρέου και στην Αντα Παπαπάνου, κόρη του Πάνου Παπαπάνου, δικηγόρου γνωστού για τις δηµοκρατικές πεποιθήσεις του στην κοινωνία των Πατρών. Στις αρχές της δεκαετίας του 60, περίπου 20 χρόνια προτού συναντηθούν για να ανακαλύψουν ότι τους ενώνουν πολλά (οι πολιτικές τοποθετήσεις, η εµπειρία τους στο εξωτερικό, το ενδιαφέρον τους για τις σύγχρονες τεχνολογίες, η καταγωγή και ένα χαµηλών τόνων προφίλ), η 10χρονη Αντα και ο λίγο µεγαλύτερός της Γιώργος Παπανδρέου είχαν βρεθεί στην Αχαΐα την οποία ο Ανδρέας Παπανδρέου επισκέφθηκε Αντισυµβατική, διακριτική και πάντα µε συγκεκριµένες θέσεις. Η Αντα Παπανδρέου δεν είναι µια συνηθισµένη σύζυγος πρωτοκλασάτου πολιτικού. Ψωνίζει από το «Ζara Κηφισιάς αλλά και τον «Αrmani- µε την αντιπρόσωπο του οίκου στην Ελλάδα µάλιστα συνδεόταν παλαιότερα µε φιλία οικογενειακώς επιστρέφοντας από τις ΗΠΑ. Τότε της είχαν κάνει περισσότερο εντύπωση η Σοφία και ο Αντρίκος γιατί ήταν κατάξανθοι. Η φωτογραφία όµως αυτής της συνάντησης υπάρχει ακόµη ως πειστήριο των συµπτώσεων της ζωής. Η οποία για τις επόµενες δύο δεκαετίες κύλησε χωριστά για τον γιο του ιδρυτή του ΠAΣOΚ και για τη µικρή αρσακειάδα των Πατρών. Λέγεται ότι ύστερα από δική της επιθυµία πέρασε τα γυµνασιακά της χρόνια σε δηµόσιο σχολείο στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου. Η συνέχεια είναι λίγο-πολύ γνωστή. Η Αντα Παπαπάνου περνάει στο Πολυτεχνείο και δραστηριοποιείται στη Νεολαία ΠAΣOΚ, από όπου όµως διαγράφεται. Ωστόσο συνεχίζει να συνδικαλίζεται ως µαχητική φοιτήτρια που ζει στους παλµούς µιας δεκαετίας γεµάτης αµφισβήτηση όπως αυτή του Από τότε ξεκινά ο στενός φιλικός σύνδεσµος µε τον τότε συµφοιτητή της και µετέπειτα δηµοσιογράφο Γιάννη ιακογιάννη. Ο ιακογιάννης, ο οποίος έφυγε νωρίς από τη ζωή το 2006, υπήρξε από τους ελάχιστους ανθρώπους από τον χώρο του Τύπου που έχει εµπιστευθεί η Αντα Παπανδρέου, δεδοµένου ότι πάντα τηρούσε επιφυλακτική στάση ως προς τα ΜΜΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ως σήµερα έχει δώσει ελάχιστες συνεντεύξεις και σε επιλεγµένα πρόσωπα. Αποφοιτώντας από το Πολυτεχνείο η νεαρή Αντα Παπαπάνου αναχωρεί για την Οτάβα του Καναδά, όπου κάνει το µεταπτυχιακό της, για να πάρει µάστερ Αεροναυπηγικής στον Τοµέα Αντοχής Υλικών. Σε κάποιο από τα ταξίδια της στην Ελλάδα το 1985 δέχεται τηλεφώνηµα από την οικογενειακή φίλη Κούλα Αγγελοπούλου προκειµένου να παραστεί σε πολιτική συγκέντρωση µε τιµώµενο πρόσωπο τον Γιώργο Παπανδρέου. «Ηµουν αρνητικά προκατειληµµένη είχε πει η ίδια σε κοινή της συνέντευξη µε τον Γιώργο Παπανδρέου που έδωσαν τον Μάρτιο του 2000 στον «Ταχυδρόµο. Ισως διότι η ιστορία της διαγραφής να µην είχε ξεχαστεί ακόµη. Γρήγορα ωστόσο διαφορετικά αισθήµατα διαδέχονται τις επιφυλάξεις της πρώτης στιγµής. Η αµοιβαία έλξη επισφραγίζεται το ίδιο βράδυ στην κοµµατική συνεστίαση στο κέντρο του Μαλαρέτου στο Ρίο, όπου ο Γιώργος Παπανδρέου έχει επι- µείνει να προσκαλεστεί η Αντα. Το 1989 το ζευγάρι παντρεύεται στο Καλέντζι Αχαΐας, µε παραδοσιακό γλέντι όπου σερβιρίστηκε γίδα βραστή. Το 2004, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου αναλαµβάνει αρχηγός του ΠΑ- ΣΟΚ, η Αντα Παπανδρέου εγκαταλείπει κάθε επαγγελµατική ενασχόληση µε το αντικείµενο των σπουδών της. Για εκείνη η νέα αποστολή της είναι πιο ιερή. Αφοσιώνεται στην οικογένειά της και παρακολουθεί προσεκτικά αλλά από απόσταση την πορεία του συζύγου της. Τη µόνη πολυτέλεια που θα επιτρέψει πλέον στον εαυτό της κατά τη διάρκεια του έγγαµου βίου της είναι ένα δεύτερο µεταπτυχιακό, στη γαλλική λογοτεχνία. Λέγεται ότι στη δοκι- µασµένη σχέση του Γιώργου και της Αντας Παπανδρέου εκείνη έχει τον ρόλο της «ήρε- µης δύναµης. Οι άνθρωποι του στενού τους περιβάλλοντος επιµένουν: «Μόνο η Αντα µπορεί να λειτουργήσει εκτονωτικά στις αγωνίες του... Ο Γιώργος και η Αντα Παπανδρέου αποτελούν µια καλή οµάδα. Εκείνη συµµετέχει στους προεκλογικούς αγώνες του και κυκλοφορεί µε φωτοτυπίες των λόγων του ανά χείρας. Εκείνος δύσκολα την αποχωρίζεται. Πρωτοκλασάτο στέλεχος του ΠAΣOΚ (µε δύο διαζύγια στο ενεργητικό του) εξέφραζε. Την έκπληξή του πρόπερσι το καλοκαίρι στην Πάρο επειδή ο Γιώργος Παπανδρέου «έκανε διακοπές συνεχώς δίπλα στη σύζυγό του... Πότε αναγκάζεται (εκ των πραγµάτων) να την αφήσει κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών τους αποδράσεων; Οταν ασχολείται µε περισσότερο εξτρίµγια τα δικά της γούστα- σπορ, αν και η ίδια δεν αποφεύγει την άθληση: πέρυσι το καλοκαίρι «χανόταν µε το κανό της στη θάλασσα κατά τη διάρκεια των διακοπών τους. Και µπορεί τον τελευταίο χρόνο να έκανε πολλές φορές τη διαδροµή Αθήνα- Λονδίνο για να συναντήσει την κόρη τους, τη 19χρονη Μαργαρίτα-Ελενα, που σπουδάζει Βιολογία σε Πανεπιστήµιο του Λονδίνου (ο Γιώργος Παπανδρέου έχει ένα ακό- µη παιδί, τον 27χρονο Αντρίκο, από τον πρώτο του γάµο µε την κυπριακής καταγωγής Εύα Ζησιµίδου), η Αντα Παπανδρέου όµως πάντα διαθέτει χρόνο και για επισκέψεις στα θεωρεία της Βουλής, όταν ο σύζυγός της πρόκειται να απευθύνει κάποια ση- µαντική οµιλία. «εν τα είπε πολύ καλά;, είχε ρωτήσει κάποτε κοινοβουλευτικό δηµοσιογράφο µόλις ο Γιώργος Παπανδρέου κατέβηκε από το βήµα. Ηταν µια σπάνια έκρηξη αυθόρµητου ενθουσιασµού της. Πηγή: «To Bήµα

5 08 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΠΡΟΣΩΠΑΓΥΝΑΙΚΑ 09 Iωάννα Ντόιµα: Η Ελληνίδα του µαύρου χρυσού Είναι η µοναδική Ελληνίδα που δουλεύει ως µηχανικός πετρελαίων στις µεγαλύτερες πετρελαιοπηγές του κόσµου. εκατέσσερα χρόνια σε αυτή τη δουλειά, έχει ζήσει συγκλονιστικές εµπειρίες και έχει καταφέρει να επιβιώσει στον άγριο κόσµο των πετρελαίων. Tης Σοφίας Παπαϊωάννου ΗΙωάννα Ντόιµα βρίσκεται σή- µερα στα βάθη της ερήµου της Λιβύης, σε θερµοκρασία +60Α C, πάνω από µια πετρελαιοπηγή και δίνει οδηγίες σε δεκάδες εργάτες από όλον τον κόσµο, έχοντας έναν και µόνο σκοπό: να βρει πετρέλαιο. Είναι η µοναδική Ελληνίδα που δουλεύει ως µηχανικός πετρελαίων στις µεγαλύτερες πετρελαιοπηγές του κόσµου. εκατέσσερα χρόνια σε αυτή τη δουλειά, έχει ζήσει συγκλονιστικές εµπειρίες και έχει καταφέρει να επιβιώσει στον άγριο κόσµο των πετρελαίων. Η καριέρα της Ιωάννας στα πετρέλαια ξεκίνησε εντελώς τυχαία. Τελειώνοντας το Τµή- µα Μηχανολόγων Μηχανικών στο Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης γνωρίζει σε ένα ταξίδι της στο Λονδίνο έναν καθηγητή πανεπιστη- µίου, ο οποίος διακρίνοντας την κλίση της, την παροτρύνει να στραφεί προς τα πετρέλαια. Η Ιωάννα δεν ενθουσιάζεται αρχικά µε αυτήν την ιδέα αλλά το σκέφτεται, κάνει αίτηση και καταφέρνει να πάρει υποτροφία από το Ινστιτούτο Πετρελαίων της Γαλλίας. Ετσι ξεκινά την εκπαίδευσή της στα Πυρηναία Ορη µαθαίνοντας για την εξόρυξη πετρελαίου µε γεωτρύπανο. Κάθε µέρα δουλεύει και σε άλλη θέση ως απλός εργάτης, µετακινώντας και τοποθετώντας στη θέση τους βαρείς σωλήνες. Οι περισσότεροι εργάτες δίπλα της έχουν κοµµένα δάκτυλα από ατυχήµατα την ώρα της δουλειάς. Η Ιωάννα µαθαίνει να µην πιάνει ποτέ τους σωλήνες βάζοντας τον αντίχειρα από πάνω -συνήθεια που κουβαλά ακόµη και όταν πιάνει το τιµόνι του αυτοκινήτου της. Μετά τα Πυρηναία, οι Γάλλοι τη στέλνουν στη Βόρεια Θάλασσα σε πλωτό γεωτρύπανο. Η προσέγγιση στο γεωτρύπανο γίνεται µόνο µε ελικόπτερο και η Ιωάννα θα γνωρίσει την πρώτη δοκιµασία στην εκπαίδευση ατυχήµατος. «Μας έβαζαν σε ένα κουτί όµοιο µε το κόκπιτ ελικοπτέρου και την πρώτη φορά µάς έριχναν στη θάλασσα. Τη δεύτερη, µας έριχναν και το κουτί βυθιζόταν, και την τρίτη, το κουτί βυθιζόταν και έπαιρνε τούµπα. Η Ιωάννα περιγράφει µε πολλή ψυχραιµία πώς έµαθε να µην τα χάνει κάτω από το νερό. «Εκείνη την ώρα δεν ξέρεις ποιο είναι το πάνω και ποιο το κάτω µέρος του ελικοπτέρου, γι αυτό µαθαίνεις να κρατάς µε το χέρι σου το παράθυρο για να ξέρεις πάντα από πού θα βγεις. Η ζωή για µια γυναίκα στο πλωτό γεωτρύπανο δεν είναι καθόλου εύκολη. Βρίσκεται περιορισµένη σε έναν χώρο 100x100 µ., µε άλλα περίπου εκατό άτοµα -όλοι άντρες και µαθηµένοι στη σκληρή δουλειά. Ξυπνούσα στις 6 το πρωί, που ξεκινάει η δωδεκάωρη βάρδια, ανέβαινα στο δωµάτιο ελέγχου και έπινα τον καφέ µου βλέποντας τις φάλαινες να περνούν. Ηµουν η µόνη γυναίκα, εκτός από δύο καθαρίστριες, και µοιραζόµουν την καµπίνα µου µε έναν άντρα βέβαια. Στην αρχή είναι δύσκολο να αποδεχτούν µια γυναίκα στη θέση του µηχανικού. Αν δούνε ότι είσαι «κοριτσάκι, θα σε αρχίσουν στο δούλεµα. Αν καταλάβουν όµως ότι αντέχεις, σε αποδέχονται και γίνεσαι ένα µαζί τους. Η Ιωάννα θα αντέξει πολλά ακόµα στη συνέχεια της καριέρας της. Ενα πρωινό στη Βόρεια Θάλασσα βρισκόταν στο γραφείο του διευθυντή της, όταν βλέπει από το παράθυρο έναν εργάτη να πέφτει από ψηλά στα παγωµένα νερά. «Σε αυτή τη θάλασσα ο άνθρωπος µπορεί να επιβιώσει µόλις επτά λεπτά. Τα φουσκωτά ασφαλείας κατάφεραν να τον ανασύρουν µέσα σε 5 λεπτά. εν έχω ξαναδεί στη ζωή µου έναν άνθρωπο να γίνεται ολόκληρος µοβ. Οταν τελειώνει η εκπαίδευσή της στη Βόρεια Θάλασσα, η Ιωάννα θα βρεθεί στη µέση της ερή- µου του υτικού Τέξας, εκεί όπου για πρώτη φορά αναλαµβάνει τη θέση του µηχανικού πετρελαίων. «Ηµουν υπεύθυνη για πετρελαιοπηγές -οι 500 ήταν ζωντανές ενώ οι άλλες δεν έβγαζαν τίποτα. εν είχα ιδέα τι επρόκειτο να κάνω. Η Ιωάννα δεν διστάζει να µιλήσει για τα λάθη που έκανε στη δουλειά της, το πρώτο από τα οποία θα γίνει εκεί, στο Τέξας. Παραβλέποντας ένα χαρτί από τον φάκελο µιας πετρελαιοπηγής, ζητά λανθασµένα να γίνουν τρεις γεωτρήσεις, που τελικά δεν αποφέρουν πετρέλαιο. Το λάθος της στοιχίζει 1 εκατοµµύριο ευρώ αλλά αυτή τη φορά ο Τεξανός διευθυντής της θα φανεί γενναιόδωρος, λέγοντάς της: «Τώρα έµαθες. Βάζω στοίχηµα ότι δεν θα ξανακάνεις παρόµοιο λάθος στην καριέρα σου. Οι µηχανικοί πετρελαίων µετακινούνται συνεχώς σε πολλά µέρη του πλανήτη αφού οι εταιρείες τους έχουν δουλειές σε όλον τον κόσµο. Ετσι η Ιωάννα από την έρηµο του Τέξας θα βρεθεί αυτή τη φορά σε κοίτασµα πετρελαίου της Ανατολικής Βενεζουέλας. «Εκεί οι συνθήκες ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνες. Και οι απολαβές, όµως, αρκετά υψηλές: ένας µηχανικός πετρελαίου που δουλεύει στο εξωτερικό και έχει πέντε χρόνια εµπειρίας µπορεί να παίρνει από έως δολάρια τον µήνα, συν τα έξοδα για σπίτι, αυτοκίνητο και ιατροφαρµακευτική περίθαλψη. Η οικονοµική κρίση βέβαια έχει αγγίξει και τον χώρο του πετρελαίου, παρ όλο που η τιµή του βαρελιού διατηρείται αρκετά ψηλά. Σήµερα δεν υπάρχουν πολλά εύκολα κοιτάσµατα και το κόστος εξόρυξης είναι τεράστιο. Επίσης τα κράτη ζητούν πολύ µεγάλο ποσοστό για να επιτρέψουν σε ξένες εταιρείες να µπουν στο έδαφός τους και να ψάξουν για πετρέλαιο. Η Ιωάννα µπορεί να µιλά µε τις ώρες για τη δουλειά της... «Είναι µια συνεχής πρόκληση, µε φοβερές εντάσεις. Εχεις πάντα κάποιο πρόβληµα να λύσεις ή κάτι δύσκολο να αντι- µετωπίσεις. Μαθαίνεις επίσης να διαχειρίζεσαι πολλά λεφτά. Το µικρότερο ποσό που εγκρίνεις είναι ένας µισθός -για δολάρια δεν συζητάς καν για έγκριση. Χειρίζεσαι συνήθως από δολάρια και πάνω καθηµερινά. Οταν ψάχνεις για πετρέλαιο, οι πιθανότητες να βρεις είναι µία στις επτά, ενώ µια γεώτρηση µπορεί να κοστίσει από 5 µέχρι 100 εκατοµµύρια δολάρια. Το ρίσκο είναι τεράστιο, εξίσου µεγάλη όµως είναι και η αντα- µοιβή, αν βρεις τελικά τον µαύρο χρυσό. Η Ιωάννα είχε την τύχη να είναι στην πιο κατάλληλη θέση στη Λιβύη, τη µέρα που βρέθηκε πετρέλαιο σε καινούργια πετρελαιοπηγή. «Κάναµε µια γεώτρηση και ο διευθυντής ερευνών επέµενε να συνεχίσουµε, όταν τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας µας στην Αυστραλία µάς έλεγαν να φύγουµε. Εµείς συνεχίσαµε το βράδυ, αν και ήταν επικίνδυνο χωρίς το φως της ηµέρας. Ηµασταν όλοι στην τσίτα και εκεί γύρω στις 4 τα ξηµερώµατα εί- δαµε να τρέχει πετρέλαιο. εν µπορώ να περιγράψω το πανηγύρι που έγινε, τα συναισθήµατα τη στιγµή που βλέπεις το πετρέλαιο να αναβλύζει. Μόλις ανοίξει το πηγάδι, δεν ξέρεις πόση ποσότητα πετρελαίου έχει. Εγώ τότε ήµουν υπεύθυνη για την αξιολόγηση του κοιτάσµατος. Επρεπε δηλαδή να υπολογίσω τεχνικά πόσο πετρέλαιο µπορεί να βγάλει και να µη µιλήσω σε κανέναν µέχρι να τελειώσει η αξιολόγηση. Από τη Λιβύη η Ιωάννα θα βρεθεί και πάλι στη Βενεζουέλα, όπου θα κάνει το δεύτερο µεγάλο λάθος -το οποίο, αυτή τη φορά, δεν θα µείνει ατιµώρητο. Είναι λίγο πριν από την Πρωτοχρονιά του 2000, όταν η Ιωάννα ανακοινώνει ότι θα παντρευτεί στην Ελλάδα τον σύντροφό της από τα φοιτητικά χρόνια του Πολυτεχνείου. Στη Βενεζουέλα έχει αναλάβει να αφαιρεί το νερό που βγαίνει µαζί µε το πετρέλαιο από την πηγή και να το αντλεί πίσω στο έδαφος. Εργάζεται µέχρι αργά τη νύχτα. Το βράδυ πριν από την επιστροφή της στην Ελλάδα και προτού πέσει για ύπνο τηλεφωνεί στον εργοδηγό, ο οποίος την καθησυχάζει ότι όλα πηγαίνουν καλά. Κι όµως... Το επόµενο πρωί, λίγες ώρες προτού πετάξει για την Ελλάδα, µαθαίνει ότι οι πετρελαιοπηγές βούλωσαν από το νερό και χάθηκαν βαρέλια πετρέλαιο. Ο διευθυντής δεν τη συγχωρεί και της επιβάλλει να παραµείνει για να διορθώσει αυτό που έγινε. «Παίρνω τον άντρα µου τηλέφωνο και του λέω ότι θα καθυστερήσουµε λίγο τον γάµο. ούλεψα 60 µέρες συνέχεια, σαν ζό- µπι, και όταν τελείωσα, ο διευθυντής µού έδωσε µόνο µία εβδοµάδα άδεια. Του εξήγησα ότι σε µία εβδοµάδα δεν προλαβαίνω καν να πάω στην Ελλάδα και να επιστρέψω, και έτσι αναγκάστηκα να φύγω µόνη για µία εβδοµάδα στην Κούβα ίσα ίσα για να ξεκουραστώ. Η Ιωάννα θα καταφέρει τελικά να παντρευτεί το καλοκαίρι του 2000, ψάχνοντας παράλληλα να βρει µια δουλειά που θα της επιτρέπει να µένει περισσότερο χρόνο στην Ελλάδα. Αυτή η δουλειά βρίσκεται τελικά σε κοίτασµα στην παγωµένη Σιβηρία. Ετσι ένα πρωινό φτάνει πάλι στη µέση του πουθενά, στην πόλη Ναγιάµπρεσκ, γύρω στα 600 µίλια νότια από τον αρκτικό κύκλο, περιτριγυρισµένη από Ρώσους εργάτες. «Στη Σιβηρία έπαθα σοκ. Ενιωθα απίστευτη µοναξιά. Κάθισα εκεί σχεδόν ένα χρόνο και έφυγα όταν ήµουν 7 µηνών έγκυος, γιατί είχαν αρχίσει να λιώνουν τα χιόνια και φοβό- µουν πολύ µη γλιστρήσω. Η Ιωάννα έχει σή- µερα δύο παιδιά, ένα αγόρι 7 ετών και ένα κορίτσι 15 µηνών. Προσπάθησε να δουλέψει στα ελληνικά πετρέλαια αλλά δεν ήταν ικανοποιηµένη και σταµάτησε. Σήµερα δουλεύει 6 µήνες τον χρόνο σε κοίτασµα στη Λιβύη. «Είναι σαν να ζω δύο ζωές και πρέπει να τις συµβιβάσω: από τη µία, η οικογένεια και από την άλλη, η µοναξιά στη Λιβύη. Νιώθω τροµερές τύψεις που λείπω στις γιορτές των παιδιών µου. Σε λίγο θα περπατήσει η κόρη µου και δεν θα είµαι εκεί να τη δω. Βέβαια, οι αποδοχές στη δουλειά µου είναι τεράστιες, αλλά έχω βάλει στόχο ότι όταν τα παιδιά µου µπουν στην εφηβεία, θα γυρίσω πίσω ή θα βρεθούµε κάπου και θα ζήσουµε όλοι µαζί. Πηγή: «Γυναίκα Λετίσια Κάστα: «Vive La France Πριν από δέκα χρόνια έκανε το ντεµπούτο της στη µεγάλη οθόνη και συνέχισε, χωρίς να εγκαταλείψει το µόντελινγκ, που την έκανε πλούσια και διάσηµη. Ηταν το πιο χυµώδες µοντέλο του τέλους του περασµένου αιώνα. Τα κορσικανικά και νορµανδικά γονίδιά της έφτιαξαν έναν εκρηκτικό κοκτέιλ που µέθυσε τον πλανήτη. Αφού διέσχισε χιλιόµετρα στις πασαρέλες και πόζαρε για τους διασηµότερους φωτογράφους του κόσµου, αποφάσισε να δοκιµάσει τις δυνάµεις της µπροστά από τις κινηµατογραφικές κάµερες. Πριν από δέκα χρόνια έκανε το ντεµπούτο της στη µεγάλη οθόνη και συνέχισε, µε προσεκτικά βήµατα και µικρούς ρόλους, την καριέρα της στο σινεµά, χωρίς να εγκαταλείψει το µόντελινγκ, που την έκανε πλούσια και διάσηµη. Η πιτσιρίκα από τη Γαλλία µεγάλωσε όµορφα, ωρίµασε, έγινε µητέρα τριών παιδιών και δεν έπαψε στιγµή να σκορπίζει το χαµόγελό της αφειδώς! Από τα µυστικά της Victoria στην «ηρωική ζωή του Γκενσµπούρ Η ιστορία της ανάδειξης της νεαρής καλλονής από τη Νορµανδία σε τοπ µόντελ είναι λίγο ως πολύ γνωστή και δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τις αντίστοιχες άλλων συναδέλφων της: διακοπές στην Κορσική - από όπου κατάγεται ο πατέρας της- µε τους γονείς της, ένας διορατικός ατζέντης που την ξεχώρισε στην παραλία και της πρόσφερε µια ευκαιρία στον λαµπερό κόσµο της µόδας, µερικά δοκιµαστικά που οδήγησαν σε συµβόλαια µε τις µεγαλύτερες εταιρείες του κόσµου και αµέτρητα εξώφυλλα στα µεγαλύτερα περιοδικά του πλανήτη. Η Λετίσια έγινε το κορίτσι της «Guess, του «Tommy Hillfiger, του «YSL, του «Louis Vuitton, της «L Oreal Paris, της «Miu Miu κ.ά. και το 1998 ανακηρύχθηκε «Αγγελος της «Victoria s Secret, της εταιρείας σέξι εσωρούχων. Ακούγεται ίσως αντιφατικό αλλά αυτό που έκανε την, πάλαι ποτέ, µούσα του Ιβ Σεν Λοράν να ξεχωρίζει ήταν οι... ατέλειές της. Τα στραβά δόντια της, που πεισµατικά αρνήθηκε να διορθώσει, η γεµάτη σιλουέτα της, που δεν θέλησε ποτέ να συρρικνώσει και η συνεσταλµένη δηµόσια εικόνα της, που πάντοτε ερχόταν σε αντίθεση µε τις ιδιαιτέρως σέξι φωτογραφίσεις της, ήταν τα πιο γοητευτικά στοιχεία της. Ψήγµατα των δυνατοτήτων της στην υποκριτική ήταν διακριτά καθ όλη τη διάρκεια της καριέρας της στο µόντελινγκ, αν κρίνουµε από τις φωτογραφίσεις της, που ξεχείλιζαν αισθησιασµό. Το 1999 η µορφή της αποδείχθηκε η ιδανική για να ενσαρκώσει τη ζουµερή Φραµπάλα, τον ανεκπλήρωτο έρωτα του Οβελίξ, στην ταινία «Αστερίξ και Οβελίξ, και η πρώτη της εµφάνιση στο πανί ήταν γεγονός. Επιλεγµένες εµφανίσεις σε γαλλόφωνες ταινίες και δύο θεατρικές παραστάσεις συµπληρώνουν το βιογραφικό της τα τελευταία δέκα χρόνια. Εφέτος εµφανίζεται σε δύο ταινίες: Στο «Πρόσωπο, µια γαλλική ταινία τρόµου σε σκηνοθεσία του Ταϊβανέζου Τσάι Μινγκ Λιανγκ, που διαγωνίστηκε στο φετινό Φεστιβάλ Καννών, και στη βιογραφία του διάσηµου Γάλλου γόη Σερζ Γκενσµπούρ «Ηρωική ζωή, που αναµένεται να προκαλέσει αίσθηση -όπως κι ο ίδιος µε την πολυτάραχη ερωτική ζωή του. «Η Λετίσια είναι όµορφη εσωτερικά και λαµπερή εξωτερικά. Είναι αγνή, ειλικρινής, ανοιχτόκαρδη και φυσική. εν έχω καµία συµβουλή να της δώσω. Το σηµαντικό δεν είναι να γίνεις σταρ αλλά να παραµείνεις. Και αυτό τής το εύχοµαι µε όλη µου την καρδιά, λέει η Μπριζίτ Μπαρντό για τη Λετίσια, που την υποδύεται στην ταινία. Η χαρά της ζωής «εν πιστεύω στον Θεό αλλά όταν βλέπω τη Λετίσια µπαίνω στον πειρασµό ν αλλάξω γνώµη, έχει πει η σχεδιάστρια Βίβιεν Γουέστγουντ για το πρώην τοπ µόντελ. Το να παροµοιάσει κανείς τη Λετίσια µε «κορίτσι της διπλανής πόρτας ακούγεται τόσο παράδοξο όσο το να αποκαλέσεις µια «Lamborgini αυτοκίνητο πόλης! Αλλά αυτό ακριβώς είναι η Γαλλοκορσικάνα ηθοποιός και µοντέλο, σύµφωνα µε όσους την έχουν γνωρίσει. Η Λετίσια τιµά, κατά πώς φαίνεται, το όνοµά της, που σηµαίνει χαρά στα λατινικά, και απολαµβάνει τις απλές χαρές της ζωής µαζί µε την οικογένειά της. Από πολύ νωρίς είχε δηλώσει πως θέλει να γίνει µητέρα σε νεαρή ηλικία και τα κατάφερε αποκτώντας την κόρη της µε τον πρώην σύζυγό της, όταν ήταν ακόµα 23 ετών. Η σχέση τους δεν διήρκεσε πολύ και σύντοµα η Λετίσια βρέθηκε στην αγκαλιά του Ιταλού ηθοποιού Στέφανο Ακόρσι. Μαζί διεύρυναν την οικογένειά τους µε έναν γιο και µια κόρη, η οποία γεννήθηκε πριν από λίγες ηµέρες. Στα 31 της και ύστερα από τρεις εγκυµοσύνες είναι ακόµη τόσο φρέσκια όσο όταν την πρωτογνωρίσαµε, πριν από 16 χρόνια, και δηλώνει πιο ευτυχής από ποτέ. Ξέρατε ότι... Οταν το 1999 η «Victoria s Secret οργάνωσε µια on line επίδειξη µόδας µε τη Λετίσια πρωταγωνίστρια, έφτασε τον αριθµό-ρεκόρ για την εποχή των 1,5 εκατ. επισκέψεων στο site της! Πρωταγωνίστησε στο (λογοκριµένο) βιντεοκλίπ του τραγουδιού «Baby Did a Bad Thing του «Chris Isaac, που ακουγόταν στην ταινία «Μάτια Ερµητικά Κλειστά. - Η ταινία «Αστερίξ και Οβελίξ µε την οποία ξεκίνησε την καριέρα της στο σινεµά ήταν η ακριβότερη που είχε γυριστεί στη Γαλλία έως τότε. Εχει καφέ ζώνη στο τζούντο. Από το 1999 µέχρι και φέτος ήταν το πρόσωπο της «Marianne, του συµβόλου της Γαλλικής ηµοκρατίας. Η πρώτη διάσηµη Γαλλίδα που είχε αυτή την τιµή ήταν η Μπριζίτ Μπαρντό, το Η Λούσι Γκόρντον που υποδύεται την Τζέιν Μπίρκιν στην ταινία «Ηρωική ζωή αυτοκτόνησε λίγο µετά την ολοκλήρωση των γυρισµάτων. ια στόµατος Λετίσια «Οταν ξεκίνησα το µόντελινγκ, όλοι προσπάθησαν να µε αλλάξουν: ήµουν πολύ παχιά, πολύ αδύνατη, έπρεπε να φτιάξω τα δόντια µου... Είµαι πολύ περήφανη που έµεινα όπως ήµουν. «Τα στήθη µου φτιάχτηκαν στη Νορµανδία από βούτυρο και κρέµα γάλακτος. «Μου αρκεί µια βόλτα στο βουνό, µε τους δικούς µου, µε µια φραντζόλα ψωµί και λίγο τυρί για να είµαι ευτυχισµένη. «Οι δάσκαλοί µου έλεγαν πως δεν είχα ταλέντο. Ηµουν ήδη πολύ ανασφαλής και πεισµατάρα σαν µουλάρι. Μόλις το άκουσα λοιπόν αυτό, κλείστηκα ακόµα περισσότερο στον κόσµο µου. «Το σπίτι µου είναι όπου είναι η ζωή µου. εν ανήκω πουθενά, µόνο σε µένα. εν θα µπορούσα να είµαι µε έναν άντρα που θα µε ήθελε κλεισµένη στο σπίτι. «Με εκπλήσσουν τα παιδιά µου και ο τρόπος που βλέπουν τον κόσµο. Τα παιδιά είναι τόσο έξυπνα!. Πηγή: «Γυναίκα

6 10 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΠΡΟΣΩΠΑΓΥΝΑΙΚΑ 11 Μέριλ Στριπ: Οσκαρ και... δολάρια στα 60! εν είναι µονάχα η κορυφαία, έγκριτη, καταξιωµένη ερµηνεύτρια του σύγχρονου αµερικανικού σινεµά, είναι, µαζί, και το πιο δηµοφιλές θηλυκό µεγαθήριο του box office. Του Ρόµπι Εκσιέλ ιάβολος µε Πράντα, ανύπαντρη «Mamma Mia! και τώρα µαγείρισσα «Τζούλι και Τζούλια, η πολυβραβευµένη ηθοποιός διεκδικεί και τον τίτλο της πιο επιτυχηµένης εµπορικά σταρ. Την ερχόµενη Πέµπτη, οι κινηµατογραφικές µας οθόνες υποδέχονται εκ νέου την πολυάσχολη τα τελευταία χρόνια Μέριλ Στριπ. Τζούλι και Τζούλια τιτλοφορείται το φιλµ και κινείται ανάµεσα σε δύο είδη -το βιογραφικό δράµα και την κοµεντί... γαστρονοµικών ηθών- όπως και ανάµεσα σε δύο ξεχωριστές χρονικά αφηγήσεις. Η Στριπ είναι η Τζούλια Τσάιλντ, διάσηµη συγγραφέας και τηλεοπτική σταρ της δεκαετίας του 60, που σύστησε για πρώτη φορά στο αµερικανικό νοικοκυριό τα µυστικά της γαλλικής κουζίνας. Και η Εϊµι Ανταµς είναι η Τζούλι Πάουελ, δυναµική νέα στη σηµερινή Νέα Υόρκη, που εµπνευσµένη από το υπερεπιτυχηµένο βιβλίο της µετρ, βάζει στόχο να µαγειρέψει και τις 524 συνταγές των σελίδων του µέσα σε έναν µόλις χρόνο. Την ταινία, που θεωρείται σίγουρο ότι θα οδηγήσει τη Στριπ στην 16η υποψηφιότητά της για Οσκαρ (συνεπώς να σπάσει το ίδιο της το ρεκόρ σε αριθµό υποψηφιοτήτων ερµηνείας, µόλις έναν χρόνο µετά το «καλογηρικό δράµα «Αµφιβολία, όπου επίσης είχε παρτενέρ την Ανταµς), σκηνοθετεί η εξπέρ στις γυναικείες κοµεντί Νόρα Εφρον, της φήµης του «Αγρυπνος στο Σιάτλ και του «Κάλλιο αργά παρά αργότερα. Καλά όλα αυτά, αλλά, αλήθεια, τι σχέση µπορεί να έχουν µε το οικονοµικό περιοδικό «Forbes; Πρόσφατα και αφού το «Τζούλι και Τζούλια είχε ήδη καταγράψει στα αµερικανικά κινηµατογραφικά ταµεία εισπράξεις πάνω από 90 εκατοµµύρια δολάρια, το έγκριτο έντυπο δηµοσίευσε µια πολύ ενδιαφέρουσα λίστα: Οι πιο «κερδοφόρες χολιγουντιανές σταρ αυτή τη στιγµή. Η, αλλιώς, οι πρωτοκλασάτες ηθοποιοί που τα στούντιο, σε συνάρτηση κόστους και απόδοσης, θεωρούν την καλύτερη επένδυση σήµερα. Πρώτη στη λίστα, η Ναόµι Γουότς, που «φέρνει, λέει, στα ταµεία 44 δολάρια για κάθε δολάριο που η ίδια βγάζει. Νεότερη, η Τζένιφερ Κόνελι, µε 41 δολάρια προς 1. Μετά η Ρέιτσελ ΜακΑνταµς µε 30 και η Νάταλι Πόρτµαν µε 28. Και στην πέµπτη θέση, η Μέριλ Στριπ, µε 27 προς 1. Εκπληξη; Τεράστια. Για να µην πούµε ιστορική. Γιατί; Για λόγους περισσότερους του ενός, αναµφίβολα. 15 υποψηφιότητες Πρώτον, γιατί είναι η µόνη γυναίκα στη λίστα µε καλλιτεχνική επιτυχία που έχει «σφραγιστεί στην ιστορία του σινεµά. 15 υποψηφιότητες για Οσκαρ και δύο νίκες («Κρά- µερ εναντίον Κράµερ και «Η εκλογή της Σόφι) σε 30 και χρόνια καριέρας. Που δεν διακόπηκαν ούτε σε ριψοκίνδυνες «στροφές, όταν, για παράδειγµα, µετά µια σειρά «σοβαρών ρόλων, πήγε να δοκιµαστεί στην κωµωδία («Η διαβολογυναίκα, 1989) ή στην... επιστηµονική φαντασία («Ο θάνατος σού πάει πολύ, 1992), ούτε καν σε περιόδους... εγκυµοσύνης (τέσσερα παιδιά, στα 31 χρόνια γάµου, µε τον γλύπτη Ντον Γκάµερ). Ολα αυτά, αναγνώριση, τιµές, ρίσκα, κούραση, εξαργυρώνονται θεαµατικά τα τελευταία χρόνια. «Ο διάβολος φοράει Prada, 330 εκατοµµύρια δολάρια σε παγκόσµιες εισπράξεις. «Mamma Mia, 602 εκατοµµύρια (και µαζί, ο τίτλος του πιο επιτυχηµένου κινηµατογραφικού µιούζικαλ όλων των εποχών). «Τζούλι και Τζούλια, 90 εκατοµµύρια δολάρια µονάχα στις ΗΠΑ και υπολογίζεται άλλα τόσα τουλάχιστον στον υπόλοιπο κόσµο στο προσεχές διάστηµα που ξεκινά η διεθνή του πορεία. Μ αυτά και µ αυτά, συνυπολογισµένων και των χαµηλότερου προφίλ ταινιών της («Αµφιβολία, «Evening, «Εκδοση κρατουµένου), η Στριπ έχει εισπράξει, από το 2006 κι εδώ, πάνω από 1,1 δισεκατοµµύρια δολάρια στα παγκόσµια Koρυφαίες επιτυχίες της Μέριλ Στριπ Τίτλος Ετος κυκλοφορίας Παγκόσµιες εισπράξεις σε δολάρια Mamma Mia! Ο διάβολος φοράει Prada Πέρα από την Αφρική Οι γέφυρες του Μάντισον Ο θάνατος σου πάει πολύ Κράµερ εναντίον Κράµερ Τζούλι και Τζούλια * *Συνεχίζει να προβάλλεται ταµεία. Πλέον, δεν είναι µονάχα η κορυφαία, έγκριτη, καταξιωµένη ερ- µηνεύτρια του σύγχρονου αµερικανικού σινεµά, είναι, µαζί, και το πιο δηµοφιλές θηλυκό µεγαθήριο του box office. Λόγος δεύτερος: η Στριπ είναι η µόνη ηθοποιός της λίστας µε σταθερή πρωταγωνιστική παρουσία, µε όνοµα στην κορυφή της µαρκίζας σε κάθε µεγάλη της παραγωγή. Τα απανωτά σουξέ της έχουν αποδείξει πως µπορεί από µόνη της να στηρίξει ένα φιλµ - το άνοιγµά του στα ταµεία και τη µετέπειτα πορεία του. Κάτι που δεν συµβαίνει πάντα µε τις υπόλοιπες γυναίκες της πεντάδας, οι οποίες µοιάζει να κέρδισαν τη λογιστική τους θέση στη λίστα κυρίως από βοηθητικές ή δευτερεύουσες συµµετοχές σε πρόσφατες επιτυχίες (βλέπε την πολυπρόσωπη ροµαντική κοµεντί της περασµένης άνοιξης Απλώς δεν σε γουστάρει ). Λόγος τρίτος, απλός, απλούστατος. Με ένα κασέ που κυµαίνεται µεταξύ 5 και 7 εκατοµµυρίων δολαρίων ανά ταινία η Στριπ είναι η πιο φθηνά αµειβόµενη σταρ του Χόλιγουντ αυτή τη στιγ- µή, άρα η επένδυση µε το χαµηλότερο ρίσκο για τα στούντιο. Που ση- µαίνει ότι η όποια επιτυχία της θεωρείται πολύ πιο επικερδής απ ό,τι µιας σταρ του µεγέθους της Αντζελίνα Τζολί ή της Τζούλια Ρόµπερτς. Και, λόγος τέταρτος και σηµαντικότερος, που λειτουργεί σαν οµπρέλα σε όλους τους παραπάνω: τον περασµένο Ιούνιο, η Στριπ γιόρτασε τα 60ά της γενέθλια. Καµία άλλη ηθοποιός της τρίτης (πια) ηλικίας στην ιστορία του σινεµά δεν έχει επιδείξει τη δηµοτικότητα και την εµπορική αντοχή που επιδεικνύει τώρα η βετεράνος καλλιτέχνης - ούτε καν το τρίδυµο Μπέτι Ντέιβις - Τζοάν Κρόφορντ - Κάθριν Χέπµπορν που είχαν λάµψει για ένα διάστηµα στα χρόνια του 60 χάρη σε µια σειρά λαοφιλών ταινιών «είδους. Πώς, λοιπόν, η παρουσία της στην πεντάδα του «Forbes να µην είναι µια έκπληξη ιστορική, σε µια εποχή που το Χόλιγουντ όχι µόνο ανδροκρατείται, όχι µόνο απευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά σε χαµηλά ηλικιακά target group, αλλά και απαγορεύει στην ουσία δουλειές πρωταγωνιστικές σε γυναίκες άνω των 40; Πηγή: «Καθηµερινή

7 12 ΓΥΝΑΙΚΑΣΧΕΣΕΙΣ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΣΧΕΣΕΙΣΓΥΝΑΙΚΑ 13 Οταν το σεξ γίνεται εµµονή... Η αλήθεια είναι ότι τόσο οι άνδρες, όσο και οι γυναίκες µπορεί να επιδείξουν τέτοια συµπεριφορά, ακόµα και όταν κατά τα άλλα λειτουργούν άψογα µέσα στην κοινωνία, κάτι που ισχύει για την πλειονότητα από αυτούς. Οι περισσότεροι είναι επίσης παντρεµένοι ή έχουν έναν µακροχρόνιο σύντροφο. Tης Ρούλας Τσουλέα εν υπάρχει αµφιβολία ότι το σεξ αποτελεί φυσιολογικό τµήµα της ανθρώπινης ζωής. Οταν, όµως, µονοπωλεί τις σκέψεις, όταν η ανάγκη γι αυτό γίνεται τόσο µεγάλη ώστε επεµβαίνει στην εργασία και τις σχέσεις και όταν δεν µπορεί κανείς να ελέγξει τις ορµές του όσο κι αν προσπαθεί, τότε είναι πολύ πιθανόν να έχει µετατραπεί σε αληθινό πρόβληµα. Το πως ακριβώς θα ονοµαστεί αυτό το πρόβληµα, δεν είναι ακό- µα ξεκάθαρο. Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι όσοι νιώθουν µια εσώτερη δύναµη να τους «σπρώχνει στο σεξ είναι απλώς εθισµένοι σ αυτό. Αλλοι αντιτείνουν ότι πρόκειται για ψυχιατρικό πρόβλη- µα, που ανήκει στην κατηγορία των ιδεοληπτικών-καταναγκαστικών διαταραχών. «Ο όρος σεξουαλικός εθισµός ή σεξουαλική εξάρτηση δεν είναι κοινά αποδεκτός και δεν αναγνωρίζεται παγκοσµίως ως πάθηση ή σύνδροµο, ενώ οι ειδικοί διχάζονται για το αν πρόκειται για άλλη µια µορφή εθισµού, αν εντάσσεται σε γενικότερη ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή(ως σεξουαλική καταναγκαστική συµπεριφορά) ή αν ανήκει στις σεξουαλικές διαταραχές που δεν προσδιορίζονται αλλιώς, λέει η Κ. Ελεάνα Ελευθερίου, ειδική ψυχικής υγείας. «Επιπλέον, αυτού του είδους η συµπεριφορά µπορεί να ανήκει στο ευρύτερο πλαίσιο της συ- µπτωµατολογίας µιας άλλης ψυχικής διαταραχής, όπως είναι η µανιοκατάθλιψη, η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας κ.ά.. Παρ όλα αυτά, «είναι γνώριµη συµπεριφορά στους ειδικούς µέσα από τις περιπτώσεις ατόµων που ολόκληρη η καθηµερινότητα τους περιστρέφεται γύρω από τη αναζήτηση σεξουαλικών δραστηριοτήτων και εµπειριών και η οποία συνοδεύεται από υπέρογκη κατανάλωση χρόνου «ερωτικοποίησης του εαυτού τους, αναζήτησης σεξουαλικών εµπειριών και σεξουαλικής ικανοποίησης, προσθέτει. Η περιγραφή των χαρακτηριστικών γνωρισµάτων του σεξοµανούς δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ο σεξουαλικός προσανατολισµός, η εθνικότητα και η ηλικία δεν µπορούν να τον προσδιορίσουν. Ούτε το φύλο - παρ ότι είναι άνδρες οι περισσότεροι ασθενείς µε καταναγκαστική σεξουαλική συµπεριφορά. Η αλήθεια είναι ότι τόσο οι άνδρες, όσο και οι γυναίκες µπορεί να επιδείξουν τέτοια συµπεριφορά, ακόµα και όταν κατά τα άλλα λειτουργούν άψογα µέσα στην κοινωνία, κάτι που ισχύει για την πλειονότητα από αυτούς. Οι περισσότεροι πάσχοντες είναι επίσης παντρεµένοι ή έχουν έναν µακροχρόνιο σύντροφο. Η σεξουαλική έκφραση των ασθενών είναι πολύπλοκη, αλλά πάντοτε παρορµητική. Οι πάσχοντες µπορεί να έχουν πολυάριθ- µους ερωτικούς συντρόφους ή εξωσυζυγικές σχέσεις. Μπορεί να κάνουν σεξ µε αγνώστους, να αυνανίζονται υπερβολικά, να βλέπουν πορνό, να πηγαίνουν µε εκδιδόµενες γυναίκες, να κάνουν ροζ τηλέφωνα ή να επισκέπτονται ιστοσελίδες σεξουαλικού περιεχο- µένου στο Ιντερνετ. Μπορεί ακό- µα να αρέσκονται στο µαζοχιστικό σεξ ή σε ακραίες ερωτικές φαντασιώσεις. Είναι γνώριµη η συµπεριφορά ατόµων που ολόκληρη η καθηµερινότητα τους περιστρέφεται γύρω από τη αναζήτηση σεξουαλικών δραστηριοτήτων και εµπειριών και η οποία συνοδεύεται από υπέρογκη κατανάλωση χρόνου «ερωτικοποίησης του εαυτού τους, αναζήτησης σεξουαλικών εµπειριών και σεξουαλικής ικανοποίησης Κλειδί ο έλεγχος Αυτό, όµως, που ορίζει την καταναγκαστική σεξουαλική συµπεριφορά δεν είναι απαραιτήτως ο αριθµός των ερωτικών συντρόφων που έχει κανείς, ούτε το πόσο συχνά κάνει σεξ. Είναι το κατά πόσον µπορεί να ελέγξει τις σεξουαλικές ορµές του, σύµφωνα µε τους ειδικούς. Η καταναγκαστική σεξουαλική συµπεριφορά ή σεξουαλικός εθισµός, λοιπόν, θα µπορούσε να ορισθεί ως «το φαινόµενο κατά το οποίο το άτοµο µοιάζει καταναγκαστικά να αναζητεί σεξουαλικές εµπειρίες, ενώ εµφανίζει έντονη δυσφορία (συµπτώµατα στέρησης) όταν δεν υπάρχει δυνατότητα ικανοποίησης των παρορµήσεων του, κατά την κυρία Ελευθερίου. Πότε, όµως, αρχίζει να γίνεται πρόβληµα η σεξουαλικής συµπεριφορά; «Οταν αρχίζει να επεµβαίνει σε άλλες πλευρές τής ζωής, λέει ο ρ. Ντόναλντ Ε. Γουίλιαµς, ψυχολόγος στην Κλινική Μάγιο, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα. «Ωστόσο, η καταναγκαστική σεξουαλική συµπεριφορά δεν έχει ακόµα γίνει δεκτή ως ψυχιατρική διαταραχή. Κάποιες παράµετροί της, όµως, όπως η ηδονοβλεψία, ανήκουν στην κατηγορία των αναγνωρισµένων σεξουαλικών διαταραχών, ενώ άλλες ανήκουν στην σφαίρα άλλων ψυχιατρικών διαταραχών, όπως η διπολική διαταραχή. «Η καταναγκαστική σεξουαλικότητα σηµαίνει ότι ένας άνθρωπος ωθείται να κάνει σεξ ξανά και ξανά, σε µια προσπάθεια να νιώσει ικανοποίηση, λέει ο ρ. Αλ Κούπερ, ειδικός σε θέµατα σεξουαλικής συµπεριφοράς και διευθυντής στο Κέντρο Γάµου και Σεξουαλικότητας του Σαν Χοσέ, στην οµώνυµη πόλη της Καλιφόρνια. «Πολλοί από τους άνδρες κυρίως ασθενείς που έχω δει, αντιµετωπίζουν προβλήµατα µε την αληθινή οικειότητα, και χρησιµοποιούν το σεξ για να αντιµετωπίσουν προβλήµατα, όπως η µοναξιά, η κατάθλιψη, το άγχος ή το στρες της καθηµερινής ζωής. Με άλλα λόγια, χρησιµοποιούν εντελώς παρορµητικά το σεξ ως τρόπο σωµατικής και ψυχολογικής εκτόνωσης. Οι ειδικοί τονίζουν πως το γεγονός ότι η σεξουαλική συµπεριφορά ενός ατόµου δεν ταιριάζει µε τις αξίες ενός άλλου ατόµου, οµάδας ή κοινωνίας, δεν σηµαίνει απαραιτήτως ότι το άτοµο αυτό πάσχει από διεστραµµένη ή παρορµητική συµπεριφορά. Ούτε έχει καταναγκαστική σεξουαλική συµπεριφορά όποιος το παρακάνει µε το σεξ. Τύψεις και µοναξιά Οι άνθρωποι µε σεξουαλικό καταναγκασµό φαίνεται να µην µπορούν να εµποδίσουν τον εαυτό τους να αναζητά ερωτικές εµπειρίες, παρά τις πιθανές συνέπειες της αναζήτησής τους αυτής. Μπορεί να εκθέτουν τον εαυτό τους στον κίνδυνο µολύνσεως από κάποιο σεξουαλικώς µεταδιδόµενο νόσηµα. Μπορεί να κακοποιούν σεξουαλικά τους άλλους, να λένε συστηµατικά ψέµατα εις βάρος των σχέσεών τους, να συλληφθούν για χυδαία συµπεριφορά, να αποκτήσουν πολλά χρέη ή να χάσουν τη δουλειά τους. Μπορεί επίσης να υιοθετήσουν και άλλες επικίνδυνες συµπεριφορές, όπως η κατάχρηση αλκοόλ ή η χρήση ναρκωτικών. Το σεξ τούς αποσπά απ ό,τι πρέπει να κάνουν - και το ξέρουν. «Οι σεξουαλικά εθισµένοι δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τις σεξουαλικές ορµές τους, οι οποίες µπορεί να περιλαµβάνουν όλο το φάσµα των σεξουαλικών φαντασιώσεων και της σεξουαλικής συ- µπεριφοράς, λέει η κ. Ελευθερίου. «Τελικά, η ανάγκη της σεξουαλικής δραστηριότητας αυξάνεται, και η συµπεριφορά του ατόµου κινητοποιείται αποκλειστικά και µόνο από την επίµονη επιθυµία του ατόµου να βιώσει τη σεξουαλική πράξη και το ιστορικό συνήθως αποκαλύπτει ένα µακροχρόνιο πρότυπο τέτοιας συµπεριφοράς, την οποία το άτοµο προσπάθησε επανειληµµένα να διακόψει χωρίς όµως επιτυχία. Παρά το γεγονός ότι ο πάσχων µπορεί να έχει αισθήµατα ενοχής και τύψεις, µετά την πράξη, αυτά τα συναισθήµατα δεν αρκούν για να αποφευχθεί η επανάληψή της. Επιπλέον, το άτοµο µπορεί να αναφέρει ότι η ανάγκη ικανοποίησης των παρορµήσεων είναι πιο έντονη σε περιόδους στρες ή όταν βρίσκεται σε κατάσταση θυµού, θλίψης, άγχους, και δυσφορίας. Τελικά, η σεξουαλική δραστηριότητα παρεµβαίνει στην κοινωνική, επαγγελµατική ή/και οικογενειακή ζωή, η οποία αρχίζει να αλλοιώνεται και να καταρρέει. Επιπλέον, οι ασθενείς κάθε φορά που δρουν σεξουαλικά λένε ότι δεν θα το ξανακάνουν, και φοβούνται µήπως το µάθουν οι άλλοι. Οµως, η αδυναµία τους να µείνουν µακριά από το σεξ τούς προκαλεί συχνά αισθήµατα ντροπής, ενοχών, φόβου και µοναξιάς. Γρήγορη, ευγενική, αξιόπιστη εξυπηρέτηση µε 15 χρόνια ιατρικής / φαρµακευτικής εµπειρίας Φαύλος κύκλος Η ρ. Σούζαν Τζ. Ναίηθαν, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο Ιατρικό Κολέγιο του Πανεπιστηµίου Κορνέλ, στη Νέα Υόρκη, πιστεύει ότι όσα βιώνουν οι ασθενείς αποτελούν στην ουσία έναν φαύλο κύκλο. «Μπορεί να ξυπνήσουν το πρωί αποφασισµένοι να πάνε στην δουλειά τους και στην πορεία να µείνουν σπίτι για να δουν πορνό ή στον δρόµο προς τη δουλειά να επιλέξουν έναν άγνωστο για να κάνουν σεξ µαζί του, λέει. «Η µπορεί να φθάσουν στην δουλειά τους, αλλά το σεξ να τους τριβελίζει το µυαλό σε σηµείο που να µην µπορούν να εργασθούν. Οι άνθρωποι αυτοί συνειδητοποιούν ότι η εµµονή τους τούς βλάπτει, αλλά δεν µπορούν να σταµατήσουν - και αυτό τους δηµιουργεί αρνητικά συναισθήµατα. Για να αντιµετωπίσουν αυτά τα συναισθήµατα, καταφεύγουν στο σεξ - και ο κύκλος συνεχίζεται επ αόριστον. Οι ασθενείς µε καταναγκαστική σεξουαλική συµπεριφορά δεν κάνουν σεξ για το σεξ, ούτε αποζητούν την αγάπη ή την ευχαρίστηση. Κάνουν σεξ είτε διότι η έκρηξη ενδορφινών στον οργανισµό τους πληµµυρίζει ευφορία (όπως ακριβώς κάνουν και τα ναρκωτικά), είτε διότι πάσχουν από άλλα ψυχολογικά προβλήµατα και το σεξ τους βοηθεί να τα αντιµετωπίσουν. Η αιτιολογία εξαρτάται από το αν εκληφθεί το όλο πρόβληµα ως εθισµός ή ως ιδεοληπτική-καταναγκαστική διαταραχή. Οι θιασώτες και των δύο απόψεων συµφωνούν ότι οι ασθενείς δεν έχουν υγιή εικόνα της σεξουαλικότητας. Και λένε ότι πολλοί από αυτούς κακοποιήθηκαν σεξουαλικά ή σωµατικά όταν ήσαν παιδιά, εκδήλωσαν την εµµονή τους στην εφηβική ηλικία, και βλέπουν το σεξ ως κάτι που τους δίνει δύναµη και έλεγχο ή γεµίζει κάποια κενά στη ζωή τους. Οπως και να χει, το πιο σηµαντικό είναι η θεραπεία, η οποία κατά τους ειδικούς πρέπει να γίνεται από άτο- µα εξειδικευµένα στον τοµέα της σεξουαλικής συµπεριφοράς και εφ όσον γίνει πρώτα ένας πλήρης ιατρικός και ψυχιατρικός έλεγχος. Πηγή: «Tα Νέα ιαθέτουµε µια πλήρη γραµµή από προϊόντα ιατρικής φροντίδας στο σπίτι Bιταµίνες/φυσικά φάρµακα, προσωπική φροντίδα οµορφιάς και δέρµατος φροντίδα για το διαβήτη, χειρουργικές/ορθοπεδικές προµήθειες, προϊόντα µαστεκτοµής ΩΡΕΑΝ µετρήσεις αρτηριακής πίεσης ΚΑΘΕ ΤΕΤΑΡΤΗ st Street, Astoria, NY Tel.: (718) Fax: (718) Φαρµακοπoιός Κατερίνα Κοργιαλά Οι περισσότερες συνταγές ετοιµάζονται σε λιγότερο από 10 λεπτά εκτά τα περισσότερα ασφαλιστικά ταµείa ωρεάν παράδοση κατ οίκον για κοντινές αποστάσεις Για µακρινές περιοχές αποστολή µέσω UPS µε δική σας χρέωση Αν χρειάζεστε κάτι που δεν το διαθέτουµε, το παραγγέλνουµε για εσάς 10% έκπτωση για υπερήλικες στο ταµείο ΟTC και χειρουργικά βοηθήµατα υγείας για το σπίτι Ανοιχτά ευτέρα έως Παρασκευή 9 π.µ. έως 7 µ.µ. Σάββατο 10 π.µ. έως 5 µ.µ.

8 14 ΓΥΝΑΙΚΑΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΓΥΝΑΙΚΑ 15 Πώς να αντιµετωπίσετε την επιλόχεια κατάθλιψη Το πρόβληµα ξεκινάει όταν η νέα µητέρα είναι γεµάτη αρνητικά συναισθήµατα, δεν θέλει να δει το µωρό της, δεν θέλει να το θηλάσει, δεν θέλει ούτε καν να το ξέρει. Ηεπιλόχεια κατάθλιψη δεν είναι µια απλή ιδιοτροπία. Πρόκειται για ιδιαίτερα σοβαρή ασθένεια και ως τέτοια πρέπει να αντιµετωπίζεται. «Η επιλόχεια κατάθλιψη µε τρέλανε. Ενιωθα σαν να έχει εκραγεί µέσα στο σώµα µου µια µεγάλη βόµβα, θυµάται η ηθοποιός Εµα Τόµσον, και όλες εκείνες οι λεχώνες για τις οποίες η γέννηση του µωρού τους δεν ήταν πηγή χαράς, αλλά ένα πολύ σοβαρό πρόβληµα συµφωνούν. Τα καλά νέα είναι δύο. Πρώτον: Η σωστή θεραπεία, η φροντίδα και η ψυχραιµία µπορούν να κάνουν τις γυναίκες που πάσχουν από επιλόχεια κατάθλιψη ξανά χαρούµενες και τρυφερές µαµάδες. εύτερον: Ευτυχώς, η επιλόχεια κατάθλιψη δεν αποτελεί πια θέµα ταµπού. Να το ξεκαθαρίσουµε από την αρχή, απενοχοποιώντας όλες αυτές τις µαµάδες στις οποίες ο τοκετός έφερε ανεξήγητη θλίψη, νεύρα, αϋπνίες και πολλά άλλα. Η επιλόχειος κατάθλιψη δεν είναι ιδιοτροπία της νέας µητέρας, ούτε κατάσταση που γεννά το µυαλό της. Είναι ασθένεια που χρειάζεται ψυχοθεραπεία, στήριξη από την οικογένεια κι ίσως αντικαταθλιπτικά φάρµακα. Μιλάµε για ψυχική νόσο τόσο σοβαρή που µπορεί, στην ακραία µορφή της, να οδηγήσει σε ψύχωση και στη χειρότερη περίπτωση σε αυτοκτονία ή ακόµα και σε παιδοκτονία. Μια δύσκολη ψυχολογικά περίοδος Την πρώτη στιγµή που σου δίνουν να κρατήσεις στην αγκαλιά το µωρό σου νιώθεις χιλιάδες πράγµατα τα οποία δεν είναι απαραίτητα όλα «ροζ. Από αγάπη και τρυφερότητα, µέχρι άγχος και ζαλάδα. Ολα µέσα σου είναι ένα κουβάρι κι όσες το ξεµπερδεύουν γρήγορα και σαλπάρουν για πελάγη ευτυχίας γεµάτα πάνες και µπιµπερό είναι τυχερές. Για κάποιες άλλες, όµως, το κουβάρι είναι γεµάτο κόµπους και χρειάζονται βοήθεια για να τα βγάλουν πέρα. Η επιλόχεια κατάθλιψη χτύπησε την πόρτα τους, κι όσο νωρίτερα το συνειδητοποιήσουν, τόσο το καλύτερο γι αυτές και το µωρό τους. Είναι αναγκαίο όµως σε αυτό το σηµείο να γίνει η διάκριση ανάµεσα στην επιλόχεια κατάθλιψη και στη «συναισθηµατική δυσφορία που µπορεί να νιώσει µια γυναίκα τις 2-3 πρώτες εβδοµάδες µετά τον τοκετό. Η «δυσφορία -αυτό που αποκαλείται επίσης baby blues- είναι η κατάσταση κατά την οποία η µητέρα νιώθει πιο ευσυγκίνητη, αγχωµένη για το πώς θα τα βγάλει πέρα µε το παιδί, λίγο πολύ χαµένη. Είναι ένα αναµενόµενο και καθόλου σπάνιο φαινόµενο, αφού παρουσιάζεται περίπου στο 50% των γυναικών. Γίνεται πιο έντονη την 3η έως την 5η µέρα µετά τη γέννα και συνήθως περνάει µέσα στις επόµενες δύο εβδοµάδες. Η µαµά αυτή κλαίει πιο εύκολα, έχει προβλήµατα στον ύπνο και νιώθει εκνευρισµό και στεναχώρια. Συνήθως ξεπερνιέται µε τη φροντίδα της οικογένειας και άλλων ανθρώπων του περιβάλλοντός της, αλλά κι όταν η ίδια οργανωθεί σιγά σιγά, διαπιστώσει ότι όλα είναι εντάξει και νιώσει ασφάλεια. Το πρόβληµα ξεκινάει όταν η νέα µητέρα είναι γεµάτη αρνητικά συναισθήµατα, δεν θέλει να δει το µωρό της, δεν θέλει να το θηλάσει, δεν θέλει ούτε καν να το ξέρει. Υπάρχει θεραπεία; εν είπε κανείς ότι µε το που θα δει κάποιος τη νέα µαµά να κλαίει θα πρέπει να καλέσει επειγόντως τον ψυχίατρο. Καλό θα ήταν όµως να παρατηρήσει την εξέλιξη. Ευσυγκινησία, έντονη θλίψη, αδιαφορία για τον εαυτό της και -κυρίως- για το µωρό, επιθετικότητα, παραίτηση από την καθηµερινότητα, έλλειψη φροντίδας της προσωπικής υγιεινής, θυµός, ανεξέλεγκτα νεύρα, κακός ύπνος, διαταραχή στη διατροφή... Αν κάποια από τα παραπάνω συνυπάρχουν, τότε µάλλον υπάρχει πρόβληµα. Η γυναίκα που θα αισθανθεί ότι δεν µπορεί να αντεπεξέλθει στη φροντίδα του µωρού και του εαυτού της πρέπει να απευθυνθεί σε ειδικό. Γιατί ακόµα κι αν φροντίζει το µωρό, αλλά δεν κάνει τίποτα για τον εαυτό της (µένει άυπνη, άπλυτη, δεν τρώει καλά, χάνει βάρος κ.λπ.) και πάλι υπάρχει ένδειξη κατάθλιψης. Η καλύτερη θεραπεία είναι η όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη διάγνωση. Οσο νωρίτερα απευθυνθείτε στον ειδικό, τόσο πιο σύντοµα θα ξεπεραστεί το πρόβληµα. Η σοβαρότητά του είναι αυτή που θα κατευθύνει τον ειδικό στη θεραπεία που χρειάζεται. Πιο ήπιες µορφές µπορεί να θεραπευτούν µε ψυχοθεραπεία, ενώ οι πιο σοβαρές µπορεί να χρειαστούν και αντικαταθλιπτικά φάρµακα. Για τους ειδικούς, η ψυχοθεραπεία είναι απαραίτητη. Αν όµως πρόκειται για πολύ έντονη κατάθλιψη, η οποία προκαλεί σχεδόν ψυχική αναπηρία, χρειάζεται η φαρµακευτική αγωγή για να κατευνάσει κάποια από τα συµπτώµατα και να αρχίσει η ψυχοθεραπεία να λειτουργεί. Εκείνο που είναι εξίσου απαραίτητο είναι η στήριξη από την οικογένεια. Κι όχι µόνο για να βοηθηθεί σε πρακτικά θέµατα η νέα µητέρα, αλλά και για να υπάρχει κάποιος να βοηθάει στη φροντίδα του µωρού, ανεξάρτητα αν πρόκειται για συγγενή ή φίλο. Χρειάζεται µια φιγούρα που θα δείξει στο παιδί ότι «η µαµά σε αγαπάει, αλλά περνάει αυτή τη στιγµή µια δυσκολία και γι αυτό είµαστε κι εµείς εδώ για να σας στηρίξουµε όσο χρειαστεί. Και µια τελευταία συµβουλή από την πιο διάσηµη... καταθλιπτική µαµά. Οπως γράφει η Μπρουκ Σιλντς στο βιβλίο της «Down came the rain, µη χάνετε χρόνο. Ζητήστε βοήθεια το συντοµότερο δυνατό. Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι απολύτως ιάσιµη και υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να αντεπεξέλθει κάποια γυναίκα σε αυτή τη δύσκολη φάση της ζωής της. Και θυµηθείτε: «η επιλόχεια κατάθλιψη είναι πέρα από τον έλεγχό σας. Αυτό δεν ση- µαίνει ότι δεν είστε καλή µητέρα ή ότι είστε παρανοϊκή. Το πιο σηµαντικό είναι να µην περιµένετε ότι θα περάσει χωρίς αγωγή. «Κακοµάθετε τον εαυτό σας Αν και η αυτοβοήθεια δεν αντικαθιστά την ιατρική φροντίδα, υπάρχουν πράγµατα που µπορείτε να κάνετε για να νιώσετε καλύτερα. ιατηρήστε καλή φυσική κατάσταση κάνοντας 15 λεπτά την ηµέρα γυµναστική και ακολουθώντας υγιεινή και ισορροπηµένη διατροφή. Προσπαθήστε να κοιµάστε όσο περισσότερο γίνεται. Προετοιµαστείτε ψυχολογικά για το ευτυχές γεγονός διαβάζοντας σχετικά βιβλία ή άρθρα και συζητώντας µε άλλες µητέρες τις εµπειρίες τους. Οι όποιοι φόβοι και ανησυχίες θα µειωθούν. Εξασφαλίστε βοήθεια, ειδικά τον πρώτο καιρό, για την καθαριότητα, το µαγείρεµα και τα ψώνια. Ενηµερωθείτε για την επιλόχεια κατάθλιψη ώστε να γνωρίζετε τα συµπτώµατα και να ζητήσετε έγκαιρα βοήθεια. Μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό σας και δώστε του χρόνο να προσαρµοστεί στη νέα κατάσταση. Προσπαθήστε να µην περνάτε πολλή ώρα µόνη σας. Βγείτε από το σπίτι για µια βόλτα ή για να πιείτε έναν καφέ µε µια φίλη. Αν δεν έχετε πού να αφήσετε το µωρό, πάρτε το µαζί σας. Συζητήστε µε αγαπηµένα σας πρόσωπα και µοιραστείτε τα συναισθήµατά σας µαζί τους. Κάντε ένα «δώρο στον εαυτό σας: λεπτά τη µέρα αφιερώστε τα σε κάτι που σας ευχαριστεί, όπως διάβασµα, γυµναστική, χαλαρωτικό µπάνιο, περιποίηση προσώπου. Φάτε ένα κοµµάτι σοκολάτα. Βελτιώνει τη διάθεση. Πραγµατικά. Πηγή: «Vita To φαινόµενο deja vu Η γαλλική φράση deja vu σηµαίνει κατά λέξη «ήδη ιδωµένο. Στην καθηµερινή γλώσσα έχει καθιερωθεί να χρησιµοποιούµε τη φράση deja vu για οτιδήποτε µας δίνει την εντύπωση ότι επαναλαµβάνεται ή µας θυµίζει κάτι. Της Λουίζας Βογιατζή Οόρος αυτός, όµως, που τόσο συχνά ακούµε και χρησι- µοποιούµε χωρίς να είµαστε εντελώς σίγουροι για τι πράγµα ακριβώς µιλά- µε, είναι ο επιστηµονικός όρος για µία «φάρσα που µας παίζει η µνή- µη µας. Περιγράφει το φαινόµενο κατά το οποίο αισθανόµαστε ότι ένα συµβάν, µία στιγµή, µία εµπειρία την έχουµε ξαναζήσει, χωρίς όµως να µπορούµε να θυµηθούµε πότε, πώς και πού. Τι ακριβώς είναι αυτό το περίφηµο deja vu; «Το έχω ξαναδεί το... έργο Ας πούµε ότι βρίσκεστε µε µια παρέα σε ένα εστιατόριο και συζητάτε. Ξαφνικά και χωρίς να έχει συµβεί κάτι ιδιαίτερο έχετε την αίσθηση ότι αυτήν ακριβώς τη στιγµή την έχετε ξαναζήσει και για µερικά δευτερόλεπτα σας φαίνεται ότι ο χώρος, τα πρόσωπα, η ατµόσφαιρα, η συζήτηση, όλα έχουν ξαναϋπάρξει µε τον ίδιο ακριβώς τρόπο σε κάποια άλλη στιγµή στη ζωή σας. Στην πραγµατικότητα, δεν µπορείτε να θυµηθείτε αν έχετε ξαναβρεθεί µε τους συγκεκριµένους ανθρώπους στο συγκεκριµένο µέρος. Παρ όλα αυτά, έχετε αυτή την αίσθηση του γνώριµου και ταυτόχρονα του παράξενου και παράδοξου. εν είναι ακριβώς ανάµνηση, καµιά φορά µάλιστα υπάρχει η αίσθηση ότι ίσως να έχουµε ονειρευτεί αυτά τα στιγµιότυπα που βιώνουµε. Συνήθως, µένουµε µε µια ακαθόριστη αίσθηση ότι κάτι ανεξήγητο µας συνέβη και µετά από λίγο το ξεχνάµε. Ανάδυση ενός υποσυνείδητου βιώµατος Η πρώτη εξήγηση: Ο πρώτος επιστήµονας που στο βιβλίο του «Το µέλλον των ψυχικών επιστηµών αναφέρθηκε στο φαινόµενο αυτό και του έδωσε τον ελληνικό όρο «παραµνησία ήταν ο γάλλος ερευνητής E. Boirac, στα τέλη του 19ου αιώνα. Πέρα, όµως, από αυτή την αναφορά, φαίνεται πως δεν το µελέτησε εκτενέστερα. Λίγο αργότερα, ο Freud έδωσε τη δική του ερµηνεία λέγοντας πως αυτού του είδους τα βιώµατα είναι το αποτέλεσµα τραυµατικών συµβάντων ή ανεπίτρεπτων επιθυµιών που έχουµε καταπιέσει και απωθήσει και που δεν τους έχουµε επιτρέψει την είσοδο στις «νόµιµες ανα- µνήσεις µας. Ετσι, µε την πρώτη ευκαιρία και εντελώς απροσδόκητα, µε αφορµή δηλαδή κάποιο ερέθισµα (µία µυρωδιά ή έναν ήχο, για παράδειγµα), το βίωµα ανασύρεται από το υποσυνείδητο και παίρνει τη µορφή ανάµνησης. Αµφιλεγόµενες ερµηνείες: Αυτή η άποψη εξυπηρέτησε για µεγάλο διάστηµα τους επιστήµονες για την ερµηνεία των εµπειριών deja vu. Μάλιστα, έως ένα σηµείο εξακολουθεί να το κάνει ακόµη και σήµερα, και µάλιστα µε αµφιλεγόµενο µερικές φορές τρόπο. Αν, για παράδειγµα, ένας άνθρωπος συµπάσχει και έχει έντονα συναισθήµατα όταν ακούει ότι ένα παιδί κακοποιείται από τους γονείς του, και δηλώνει ότι τον αναστατώνει αυτό το γεγονός σαν να το βιώνει ο ίδιος, ορισµένοι ψυχολόγοι τείνουν να ερµηνεύσουν τα συναισθή- µατα αυτά σαν deja vu, δηλαδή σαν ένδειξη ότι αναβιώνει κάτι που του συνέβη πραγµατικά στο µακρινό παρελθόν, αλλά ήταν τόσο τραυµατικό ώστε το απώθησε και το ξέχασε. Στην πραγµατικότητα, όµως, δεν πρόκειται σε αυτή την περίπτωση για deja vu. Ενα φαινόµενο στιγµατισµένο: Παρ όλα αυτά, και επειδή ακριβώς πρόκειται για ένα βίωµα απολύτως υποκειµενικό, το οποίο, όπως ακριβώς και οι αναµνήσεις, δύσκολα διαπιστώνεται, αποδεικνύεται, µετριέται και καταγράφεται, παρέµεινε στο περιθώριο του επιστηµονικού ενδιαφέροντος για πολλές δεκαετίες. Το deja vu ερµηνεύτηκε (και ερµηνεύεται) συχνά από παραψυχολογικές και µεταφυσικές θεωρήσεις ως απόδειξη της ύπαρξης προηγούµενης ζωής, επαφών µε «άλλους κόσµους και άλλα παρό- µοια. Aνθρωποι που είχαν -ή ισχυρίζονταν ότι είχαν- συχνά τέτοιες εµπειρίες, συχνά θεωρούντο άνθρωποι µε «ιδιαίτερες ικανότητες, µε πολύ οξυµένη διαίσθηση, µε ενόραση και προφητικές ιδιότητες. Αυτό το «παραψυχολογικό στίγµα ήταν άλλος ένας λόγος που επί πολλές δεκαετίες η επιστήµη της ψυχολογίας δεν ασχολήθηκε περισσότερο µε το φαινόµενο. Σας θυµίζει τίποτα; Μια τριαντάχρονη γυναίκα περιγράφει ότι πηγαίνοντας διακοπές µε την οικογένειά της σε µια χώρα την οποία δεν είχε ξαναεπισκεφτεί και µπαίνοντας στο χολ του ξενοδοχείου είχε πολύ έντονη την αίσθηση ότι έχει ξαναβρεθεί εκεί και γνωρίζει τους χώρους πολύ καλά. Eνας νεαρός βρίσκεται σε ένα σπίτι συγγενών ενός φίλου του που γιορτάζουν κάτι και τους γνωρίζει για πρώτη φορά. Ξαφνικά, καθώς παρακολουθεί κάποιους που σηκώνονται να χορέψουν, νιώθει πως αυτά ακριβώς τα συναισθήµατα που έχει εκείνη τη στιγµή σε σχέση µε τους άγνωστους αυτούς ανθρώπους τα έχει ξανααισθανθεί ακριβώς έτσι. Μια γυναίκα απολαµβάνει µε τον άνδρα της ένα ωραίο τοπίο στην εξοχή και ξαφνικά έχει την αίσθηση ότι αυτά που βλέπει κι αυτά που της συµβαίνουν τα έχει ονειρευτεί, χωρίς όµως να µπορεί να θυµηθεί το Το deja vu ερµηνεύτηκε συχνά από παραψυχολογικές και µεταφυσικές θεωρήσεις ως απόδειξη της ύπαρξης προηγούµενης ζωής, επαφών µε «άλλους κόσµους. Aνθρωποι που είχαν - ή ισχυρίζονταν ότι είχαν, συχνά θεωρούντο άνθρωποι µε «ιδιαίτερες ικανότητες, µε πολύ οξυµένη διαίσθηση, µε ενόραση και προφητικές ιδιότητες. όνειρο ή άλλες λεπτοµέρειές του. ύο ενδιαφέρουσες ερµηνείες Οι θεωρίες που επιχειρούν να εξηγήσουν το φαινόµενο είναι πολλές και έχουν αρκετά κοινά στοιχεία. Θα αναφερθούµε σε δύο, τις πιο ενδιαφέρουσες κατά την άποψή µας. Ούτως ή άλλως, όλες αφήνουν ερωτηµατικά και δεν καταφέρνουν να δώσουν µία πλήρη και απόλυτα πειστική εξήγηση. Η θεωρία του «ολογράµµατος. Ο ολλανδός ψυχίατρος H. Sno προτείνει την ιδέα ότι οι αναµνήσεις είναι σαν ολογράµµατα, που σηµαίνει ότι µπορεί κανείς να αναπλάσει την τρισδιάστατη εικόνα κάθε επιµέρους στοιχείου µίας ανά- µνησης. Το deja vu, λοιπόν, κατά την άποψή του, συµβαίνει όταν κάποια λεπτοµέρεια στο περιβάλλον στο οποίο βρισκόµαστε εκείνη τη στιγµή (µία εικόνα, ένας ήχος, µία οσµή κλπ.) είναι παρόµοια µε ένα αποµεινάρι µίας (θαµµένης) ανά- µνησής µας και ο εγκέφαλός µας ξαναφτιάχνει µία ολόκληρη σκηνή από αυτό το απειροελάχιστο στοιχείο, δηµιουργώντας έτσι την αίσθηση του γνώριµου. Για παράδειγ- µα, πηγαίνετε µια βόλτα µε τον παλιό «σκαραβαίο ενός φίλου και ξαφνικά έχετε την αίσθηση του deja vu, χωρίς να θυµάστε ότι ο θείος σας είχε ένα τέτοιο αυτοκίνητο στο οποίο είχατε µπει όταν ήσασταν πολύ µικρό παιδί. Μικροπράγµατα, όπως η µυρωδιά της µηχανής ή η αίσθηση του καθίσµατος, µπορούν να αναπλάσουν αναµνήσεις που ούτε ξέραµε ότι είχαµε ούτε µπορούµε συνειδητά να ανακαλέσουµε. Η θεωρία του «κινητού O αµερικανός ερευνητής ρ. Alan Brown πρότεινε τη θεωρία του «κινητού ή αλλιώς της «διχασµένης προσοχής. Σε πειράµατα που έκανε, έδειξε ότι, όταν είµαστε απορροφηµένοι από κάτι (σαν να µιλάµε στο κινητό), προσλαµβάνουµε όσα συµβαίνουν γύρω µας χωρίς να τα καταγράφουµε συνειδητά. Οταν εί- µαστε ξανά σε θέση να εστιάσουµε την προσοχή µας σε αυτό που κάνουµε, αυτά που βλέπουµε γύρω µας µας φαίνονται γνώριµα, ενώ γνωρίζουµε ότι δεν τα έχουµε «δει. Με αυτό το σκεπτικό, φαίνεται λογικό ότι µπορεί να µπαίνουµε σε έναν καινούργιο χώρο όντας απορροφηµένοι, π.χ. από µία συνοµιλία, µία σκέψη ή κάτι άλλο, και ξαφνικά να έχουµε deja vu. Τι συµβαίνει: Πριν καν κοιτάξουµε το χώρο, ο εγκέφαλός µας έχει καταγράψει τα ερεθίσµατα και µετά από κλάσµατα δευτερολέπτου που κοιτάµε πραγ- µατικά έχουµε την αίσθηση ότι µας είναι όλα γνώριµα. Κάπως έτσι, άλλωστε, λειτουργεί και η διαίσθηση: Βασίζεται σε γνώση και εµπειρίες, τις οποίες ο εγκέφαλός µας διαρκώς αφοµοιώνει, χωρίς όµως να τις καταγράφουµε συνειδητά και να µπορούµε να τις εξηγήσουµε ή να τις ανακαλέσουµε. Πηγή: «Vita

9 16 ΓΥΝΑΙΚΑΟΜΟΡΦΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΟΜΟΡΦΙΑΓΥΝΑΙΚΑ 17 Νέα για πάντα Πρόσωπα καλοσιδερωµένα, άψογα ζυγωµατικά και µετά τα -ήντα, βλέµµατα που ανακαλύπτουν από την αρχή την εικόνα της νιότης. «Η πλαστική χειρουργική είναι ποιότητα ζωής Tης Ολγας Μπατή Ποια είναι η ιδανική ηλικία για να κάνω µπότοξ; Θα έχω ικανοποιητικό αποτέλεσµα ή θα πρέπει αργότερα να κάνω λίφτινγκ; Σε αυτά και άλλα ερωτήµατα µας απαντούν οι πλαστικοί χειρουργοί Παρασκευάς Κοντοές και Σάββας Κωνσταντόγλου, σε µια προσπάθεια να ξεκαθαρίσουν το τοπίο όσον αφορά τις τεχνικές που προβάλλει το σύγχρονο µάρκετινγκ οµορφιάς. Κανείς δεν φανταζόταν σε πoιο σηµείο θα έφταναν οι επιστήµες του 21ου αιώνα -η ιατρική, η φαρ- µακολογία αλλά και η τεχνολογίαπροκειµένου να καλύψουν µε τον αποτελεσµατικότερο και συχνά πολύ εντυπωσιακό τρόπο την ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου να µηδενίσει τον χρόνο. Πρόσωπα καλοσιδερωµένα, άψογα ζυγωµατικά και µετά τα - ήντα, βλέµµατα που ανακαλύπτουν από την αρχή την εικόνα της νιότης. «Η πλαστική χειρουργική είναι ποιότητα ζωής, υποστηρίζουν πολλοί επιστήµονες. Ωστόσο, παρότι οι µέθοδοι αισθητικής ιατρικής έχουν αγγίξει σχεδόν την τελειότητα, υπάρχουν πολλά ερωτήµατα γύρω από αυτή την επιστηµονική αιχµαλωσία της νιότης. Γιατί µέσα από τις πλαστικές επεµβάσεις, το laser, τις ραδιoσυχνότητες, τα Fraxel, τις µεσοθεραπείες και τα µπότοξ, τεχνικές που θα εξηγήσουµε σε αυτήν την έρευνα, δεν παύουν να αναφύονται οι αλήθειες και τα ψέµατα ενός κόσµου που αποτελεί µια εντυπωσιακή αγορά ελπίδας. Αυτές τις παραµέτρους αναλαµβάνουν να µας αναλύσουν οι κύριοι Παρασκευάς Κοντοές και Σάββας Κωνσταντόγλου, επιστήµονες µε σοβαρή παρουσία στον χώρο της αισθητικής ιατρικής, απαντώντας σε συγκεκριµένες ερωτήσεις. Ας ξεκινήσουµε µε τις µη χειρουργικές µεθόδους και πρώτα απ όλα, φυσικά, µε τη βοτουλινική τοξίνη (µπότοξ). Λέγεται ότι το µπότοξ είναι τοξικό και σε βάθος χρόνου µπορεί να προκαλέσει προβλήµατα στον οργανισµό. Π. Κοντοές: Το µπότοξ είναι ένα φάρµακο το οποίο παραλύει παροδικά τους µυς του προσώπου, µε αποτέλεσµα να αποφεύγονται οι κινήσεις που δηµιουργούν τις ρυτίδες. εν είναι τοξικό. Ωστόσο, όπως όλα τα φάρµακα, πρέπει να χρησιµοποιείται θεραπευτικά και όχι καταχρηστικά. Αν κάθε φορά χορηγηθεί η σωστή δόση, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος. Είναι δυνατόν η συχνή χρήση του µπότοξ να προκαλέσει αντιδράσεις των µυών, µε αποτέλεσµα αυτοί να µην υπακούν ή να παραλύουν; Π. Κοντοές: Για να δηµιουργηθεί πρόβληµα πρέπει ο γιατρός, µη γνωρίζοντας ανατοµία, να «χτυπήσει λάθος µυ ή να µη χρησιµοποιήσει σωστή δόση φαρµάκου. Κάθε πότε µπορεί να επαναλαµβάνεται το µπότοξ; Π. Κοντοές: Κάθε τέσσερις µε έξι µήνες. Είναι επικίνδυνη η εφαρµογή θεραπείας µε µπότοξ στο περίγραµµα του προσώπου και στον λαιµό; Σ. Κωνσταντόγλου: Οχι, δεν είναι επικίνδυνη. Εγώ όµως προτιµώ να δουλεύω αυτές τις περιοχές µε ενέσεις υαλουρονικού οξέως. Το υαλουρονικό οξύ απορροφάται από τον οργανισµό. Μπορεί η συχνή χρήση του να βλάψει κάποια όργανα ή να προκαλέσει αλλεργίες; Σ. Κωνσταντόγλου: Το υαλουρονικό οξύ το χρησιµοποιούµε κυρίως για να «γεµίσουµε τις βαθιές ρυτίδες. Ως συστατικό υπάρχει ήδη στον οργανισµό του ανθρώπου αλλά µε την πάροδο των χρόνων καταστρέφεται. Ως ενέσιµο προϊόν είναι ακίνδυνο και δεν προκαλεί αλλεργίες καθώς δεν είναι ζωικής προέλευσης. Επειδή όµως υπάρχει στον οργανισµό, αν το χορηγήσου- µε σκέτο, χωρίς να υποστεί ειδική επεξεργασία, θα απορροφηθεί πολύ γρήγορα. Ετσι, το προϊόν παρασκευάζεται µε βάση ειδικές χηµικές ενώσεις, που το καθιστούν πιο ανθεκτικό, προκειµένου τα αποτελέσµατά του να διαρκέσουν τουλάχιστον από 3-6 µήνες. Η σιλικόνη είναι επικίνδυνη ως ενέσιµο προϊόν; Π. Κοντοές: Η σιλικόνη απαγορεύεται. εν απορροφάται και δη- µιουργεί προβλήµατα. Αντιθέτως, επιτρέπονται τα ενθέµατα σιλικόνης για την αύξηση του στήθους. Επίσης για το γέµισµα του στήθους χρησιµοποιείται και το υαλουρονικό οξύ µε την εµπορική ονοµασία Macrolane, σε όσες γυναίκες δεν θέλουν να µπουν στο χειρουργείο. Κοστίζει, όµως, πολύ γιατί χρειάζεται αρκετή ποσότητα, αφού η θεραπεία επαναλαµβάνεται κάθε 8 µήνες. Είναι αλήθεια ότι το γέµισµα των ρυτίδων µε λίπος είναι καλύτερο και διαρκεί περισσότερο; Π. Κοντοές: Το λίπος µπορεί να αντικαταστήσει το υαλουρονικό οξύ. Είναι µεγαλύτερης διάρκειας αλλά χρειάζεται µεγάλη ποσότητα γιατί το 50% απορροφάται αµέσως από τον οργανισµό. Το παίρνουµε από τον ίδιο τον ασθενή κατά τη διάρκεια της επέµβασης. Το µόνο µειονέκτηµα είναι ότι για µία εβδο- µάδα περίπου παρατηρείται πρήξι- µο στο πρόσωπο. Λέγεται ότι είναι πολύ δύσκολο να αντιµετωπιστούν οι µικρές ρυτίδες στο πρόσωπο και κυρίως στα µάτια. Σ. Κωνσταντόγλου: Λάθος. Με τη µέθοδο της µεσοθεραπείας προσώπου (mesolift), κατά την οποία αναζωογονούµε το δέρµα µε ενέσεις υαλουρονικού οξέως, τη βοήθεια του µπότοξ αλλά και του thermage, των ραδιοσυχνοτήτων, της φωτοανάπλασης κ.ά., µπορού- µε να ανανεώσουµε το δέρµα, να το λειάνουµε και να απαλύνουµε τις ρυτίδες. Είναι γεγονός ότι στη µεσοθεραπεία χρησιµοποιούµε µόνον ιχνοστοιχεία, βιταµίνες και βασικά λιπαρά οξέα; Σ. Κωνσταντόγλου: Στη µεσοθεραπεία, µια µέθοδο που προκαλεί φυσική παραγωγή κολλαγόνου µε την τεχνική των µικροενέσεων στο πρόσωπο και στον λαιµό, εγώ χρησιµοποιώ µόνον αραιωµένο υαλουρονικό οξύ, επειδή µε αυτόν τον τρόπο έχουµε πιο σταθερά και µεγαλύτερης διάρκειας αποτελέσµατα (σύσφιξη, ανανέωση, λείανση). Πολλοί γιατροί στη συγκεκρι- µένη θεραπεία χρησιµοποιούν κοκτέιλ υαλουρονικού οξέως, ιχνοστοιχείων και βιταµινών, ενώ άλλοι δεν βάζουν καθόλου υαλουρονικό. Στην περίπτωση της δικής µου θεραπείας, η επανάληψη µπορεί να γίνεται κάθε δύο έως τέσσερις µήνες. Υπάρχει η άποψη ότι για την πρόληψη της γήρανσης πρέπει να αρχίσει κανείς τα λίφτινγκ από νωρίς, βάζοντας ως αφετηρία την ηλικία των 38 µε 40 χρόνων. Είναι σωστό αυτό; Π. Κοντοές: Αν δεν έχεις κάποια σοβαρή ένδειξη, όπως έντονη χαλάρωση για παράδειγµα, δεν νο- µίζω ότι υπάρχει λόγος να αρχίσεις τις πλαστικές επεµβάσεις τόσο νωρίς. Εγώ πάντως, όπως και άλλοι συνάδελφοι, πιστεύουµε στην πρόληψη. Αυτή τη στιγµή υπάρχουν ενέσιµα προϊόντα αλλά και άλλου είδους τεχνικές, που µας επιτρέπουν να συντηρήσουµε σωστά την επιδερµίδα, προτού η ενδιαφερό- µενη καταφύγει στην πλαστική επέµβαση. Ετσι, µια γυναίκα από τα 30 έως τα 45 της, και ανάλογα µε την περίπτωση, µπορεί να προλάβει την εξέλιξη της γήρανσης µε διάφορες µεθόδους και προϊόντα (µπότοξ, fraxel, thermage, µεσοθεραπεία κ. ά.), που ανανεώνουν και συσφίγγουν την επιδερµίδα. Μετά τα χρόνια, και αφού έχει συντηρηθεί σωστά το δέρµα, µπορούµε να καταφύγουµε σε χειρουργική επέµβαση. Πόσες φορές µπορεί κάποιος να κάνει λίφτινγκ, χωρίς ωστόσο να αλλοιωθούν τα χαρακτηριστικά του προσώπου του; Σ. Κωνσταντόγλου: Το δέρµα έχει µεγάλη ελαστικότητα, οπότε µπορεί κάποιος να κάνει τέσσερα και πέντε λίφτινγκ. Ωστόσο σπανίζουν οι πλαστικές επεµβάσεις που βοηθούν να διατηρηθεί η φυσική έκφραση, ώστε να µη βλέπουµε πρόσωπα σαν µάσκες. Π. Κοντοές: Αν ο γιατρός κατά τη διάρκεια της επέµβασης λίφτινγκ στηρίξει σωστά τους εσωτερικούς ιστούς (µυοαπονευρωτικό σύστηµα), έχουµε φυσικό αποτέλεσµα µεγάλης διάρκειας. Με άλλα λόγια, µαζί µε την επιδερµίδα πρέπει να δουλεύονται και οι µύες του προσώπου για να διατηρηθεί η φυσική, νεανική του όψη. Μπορεί ο ασθενής να συνεχίσει τις πλαστικές επεµβάσεις και µετά τα 70 του χρόνια ή υπάρχει κάποιο όριο ηλικίας; Π. Κοντοές: Μπορεί να συνεχίσει και µετά τα 70, όπως λέτε. Ολα όµως είναι θέµα ιατρικού ιστορικού του κάθε ασθενούς. Πρέπει να γίνονται λεπτοµερείς εξετάσεις πριν από την εισαγωγή στο χειρουργείο, διότι κάποιοι άνθρωποι µπορεί να αντέχουν τις συχνές ναρκώσεις µέχρι και τα 80 και άλλοι, νεότεροι, να µην αντέχουν. Πόσο διαρκούν τα αποτελέσµατα ενός λίφτινγκ; Σ. Κωνσταντόγλου: Αν γίνει σωστή δουλειά και δεν επέµβουµε µόνον επιφανειακά τραβώντας απλώς το δέρµα, τότε το λίφτινγκ κρατάει τουλάχιστον δέκα χρόνια και αφαιρεί άλλα δέκα από την ηλικία του ασθενούς. Οι περισσότερες γυναίκες πιστεύουν ότι αν καταφύγουν στην αισθητική χειρουργική απαλλάσσονται για µεγάλο διάστηµα από άλλου είδους µέθοδο συντήρησης. Ισχύει κάτι τέτοιο; Π. Κοντοές: Κατά τη γνώµη µου για να έχουµε το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσµα, πιο σωστό είναι να γίνονται συνδυασµοί χειρουργικών και µη χειρουργικών µεθόδων. Μετά την πλαστική του προσώπου, η επιδερµίδα χρειάζεται και άλλου είδους υποστήριξη, όπως είναι τα ενέσιµα, το lazer, το thermage και άλλες βοηθητικές τεχνικές. Για παράδειγµα, οι ρινοπαρειακές ρυτίδες, που πλαισιώνουν το στόµα, δεν εξαφανίζονται µε την επέµβαση. Κάποια στιγµή λοιπόν θα χρειαστούν γέµισµα µε υαλουρονικό οξύ. Λέγεται ότι αρχικά καλό είναι να καταφεύγουµε σε mini lift, που διορθώνει συγκεκριµένα ση- µεία του προσώπου, όπως το περίγραµµά του, αφήνοντας για αργότερα το ολικό λίφτινγκ. Π. Κοντοές: Για µένα δεν υπάρχουν µεσοβέζικες λύσεις. Υπάρχει το λίφτινγκ προσώπου, που επεµβαίνει στην περιοχή που εκτείνεται από τα µάτια έως τον λαιµό. Τις περισσότερες φορές η επέµβαση πρέπει να συνδυάζεται και µε λίφτινγκ λαιµού, προκειµένου να έχουµε πλήρες αποτέλεσµα. Λεξικό αισθητικής Fraxel Είναι µια νέα τεχνολογία λέιζερ. Η ενέργειά του περνά µέσα από λεπτές ακίδες και ενδείκνυται για τη λείανση του προσώπου, τις κηλίδες, τα σηµάδια ακµής, τον λαιµό και το σώµα (ειδικά για τις ραγάδες). Το Fraxel ενεργοποιεί το φυσικό κολλαγόνο, βελτιώνει την ποιότητα του δέρµατος και προκαλεί σύσφιξη. Thermage Πρόκειται για ένα µηχάνηµα εκποµπής ραδιοσυχνοτήτων, οι οποίες ανάλογα µε τη συχνότητά τους µπορούν να χρησιµοποιηθούν σε αρκετές ιατρικές ειδικότητες. Στην αισθητική, και µε τη βοήθεια µιας ειδικής κεφαλής την οποία διαθέτει το µηχάνηµα, διεισδύου- µε βαθιά κάτω από το δέρµα, χωρίς να ερεθίζεται η επιδερµίδα. Ετσι, οι ραδιοσυχνότητες απορροφώνται από µεγάλα µόρια, όπως το κολλαγόνο, µε αποτέλεσµα να επιτυγχάνεται σηµαντική σύσφιξη των ιστών. Η θεραπεία γίνεται εφάπαξ αλλά συστήνεται και διορθωτική επανάληψη. Χρησιµοποιείται στο πρόσωπο, στον λαιµό και στο σώ- µα. Ραδιοσυχνότητες Είναι εκποµπές ηλεκτροµαγνητικών κυµάτων από ειδικό µηχάνη- µα. Ανάλογα µε την κατασκευή και τη γεωµετρία της κεφαλής του µηχανήµατος επιδρούµε σε διαφορετικά βάθη του δέρµατος για να επιτύχουµε λείανση της επιδερµίδας, εξαφάνιση της κυτταρίτιδας κ.ά. Υπάρχουν επίσης κεφαλές για πιο επιφανειακή δράση, που χρησιµοποιούνται σε περιοχές όπως είναι το µέσα µέρος των χεριών ή το ντεκολτέ. Η µέθοδος των ραδιοσυχνοτήτων εφαρµόζεται σε 6 επαναλήψεις. - Φωτοανάπλαση Σε αυτή τη µέθοδο αντί για λέιζερ χρησιµοποιείται το παλµικό φως. Πρόκειται για ένα ευρύτερο φάσµα συχνοτήτων φωτός που επιδρά στη µελανίνη, στο κολλαγόνο και στα αγγεία. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται σύσφιξη, ανανέωση του κολλαγόνου και λείανση της επιδερµίδας. Χρειάζονται 4-6 συνεδρίες, µε απόσταση 7-10 ηµερών µεταξύ τους. Μεσοθεραπεία Θεωρείται η καλύτερη µέθοδος της αισθητικής ιατρικής για την ανανέωση του δέρµατος, τη θεραπεία της κυτταρίτιδας και την ελάττωση του τοπικού λίπους. Εφαρµόζεται µε την τεχνική των µικροενέσεων σε όλο το πρόσωπο, στον λαι- µό, στο ντεκολτέ και σε οποιοδήποτε σηµείο του σώµατος υπάρχει ανάγκη. Τα φάρµακα που χρησιµοποιούνται είναι αραιωµένο υαλουρονικό οξύ, φυτικά σκευάσµατα, βιταµίνες και ιχνοστοιχεία που αυξάνουν τη λιπόλυση και διευκολύνουν την απελευθέρωση των λιποκυττάρων, µε αποτέλεσµα την ανάπλαση και τη σύσφιξη του δέρµατος. Εφαρµόζεται από έναν ως κάθε τρεις µήνες, αναλόγως τη σύνθεση του υλικού που χρησιµοποιείται. Μini Lift Η συγκεκριµένη αισθητική επέµβαση αφορά µόνον το περίγραµµα του προσώπου και κατά την εκτέλεσή της δεν γίνεται πλήρης αποκόλληση του µυοαπονευρωτικού συστήµατος. Τα ράµµατα γίνονται γύρω και πίσω από τα αυτιά και η διάρκεια του αποτελέσµατος εξαρτάται από τη σωστή στήριξη που έχει κάνει ο γιατρός στους εσωτερικούς ιστούς. Συνήθως διαρκεί 6 µε 8 χρόνια. Νήµατα Είναι µια µέθοδος ανόρθωσης του προσώπου, κατά την οποία µε τη βοήθεια µιας βελόνας ο γιατρός περνάει νήµατα στον υποδόριο ιστό του δέρµατος, στο δεξί και αριστερό τµήµα του προσώπου, τα τραβάει προς τα πάνω και τα δένει στο σηµείο µιας µικρής τοµής που γίνεται συνήθως κοντά στο αυτί. Πολλοί γιατροί όµως υποστηρίζουν ότι η στήριξη του δέρµατος µε αυτή τη µέθοδο είναι ελλιπής. Τα στοιχεία µάς έδωσε ο κ. Πάνος Σάνδρης, πλαστικός χειρουργός. Οι προτάσεις των γιατρών Ανορθωση των ζυγωµατικών Σύµφωνα µε τον κ. Σάββα Κωνσταντόγλου, µια από τις συνέπειες της γήρανσης είναι η απώλεια του όγκου του προσώπου, µε σοβαρή επίπτωση στη συµµετρία του. Τα ζυγωµατικά αδειάζουν, η περιοχή που αρχίζει κάτω από τα µάτια έως το πηγούνι βαραίνει, η απόσταση του κάτω βλεφάρου από τα ζυγω- µατικά µεγαλώνει και το πρόσωπο «πέφτει χάνοντας το τριγωνικό και «γεµάτο σχήµα του. Για την αποκατάσταση του χαµένου όγκου, χρησιµοποιούµε υαλουρονικό οξύ, το οποίο µπαίνει στην περιοχή πάνω από τα ζυγωµατικά και στη συνέχεια πλάθεται µε τα χέρια προκειµένου να απλωθεί οµοιό- µορφα. Με αυτόν τον τρόπο το πρόσωπο δείχνει πιο νεανικό. Τεχνική ανάρτησης µεµονωµένου ράµµατος Ο κ. Παρασκευάς Κοντοές και το επιτελείο του εφαρµόζουν αποκλειστικά µια πρωτότυπη µέθοδο βλεφαροπλαστικής, η οποία έχει αναφερθεί σε έγκυρες αµερικανικές ιατρικές επιθεωρήσεις. Πρόκειται για την τεχνική ανάρτησης µε- µονωµένου ράµµατος, σύµφωνα µε την οποία γίνονται ελάχιστες το- µές, ένα µόνο ράµµα, δεν προκαλούνται εκχυµώσεις και δεν αλλάζουν η φύση, το σχήµα και η εµφάνιση των βλεφάρων. Αντίθετα τα µάτια ξαναπαίρνουν το νεανικό, αµυγδαλωτό τους σχήµα. Πηγή: «Γυναίκα ÌÔÚÊÈ ñ ªÂÁ ÏÔappleÚ appleâè ñ ÛÊ ÏÂÈ Μαυσωλείο του Αγίου Ιωσήφ Με την επίδειξη Πιστοποιητικού Καταθέσεων δικαιούστε $1,0001,000 Εκπτωση για την αγορά χώρου για οικογενειακό τάφο στο µαυσωλείο «St. Joseph s ($500 για αγορά χώρου για 1 άτοµο) To Κοιµητήριο St. Michael s προσφέρει µεγάλο εύρος επιλογών, περιλαµβανόµενων των προσθηκών του Μαυσωλείου του Αγίου Ιωσήφ, καθώς επίσης και τάφους, βάσεις για αγάλµατα και αποτέφρωση. Eνα από τα µεγαλύτερα δώρα που µπορείτε να κάνετε σε αυτούς που αγαπάτε είναι η αίσθηση της ασφάλειας, η γνώση ότι έχετε φροντίσει για όλα. Ως θρησκευτικό κοιµητήριο το St. Michaels s είναι ανοιχτό στους ανθρώπους όλων των θρησκειών. Με υπερηφάνεια δε σας γνωρίζουµε ότι το όµορφα σχεδιασµένο Μαυσωλείο του Αγίου Ιωσήφ είναι στη διάθεσή σας. Για περισσότερες πληροφορίες, συµπεριλαµβανοµένου και ενός δωρεάν Οδηγού Ερευνας (Resource Guide), παρακαλώ καλέστε: (718) Astoria Blvd. East Elmhurst, NY ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα µας στο Θα είστε χαρούµενοι γι αυτή σας την κίνηση Σας γνωστοποιούµε ότι ο κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Π. ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ εξακολουθεί να προσφέρει µε τον καλύτερο τρόπο τις υπηρεσίες του στην Οµογένεια (917)

10 18 ΓΥΝΑΙΚΑ ΙΑΤΡΟΦΗ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΙΑΤΡΟΦΗΓΥΝΑΙΚΑ 19 Υαλουρονικό οξύ: Στην πηγή της νεότητας Βοηθά στο σχηµατισµό νέων κυττάρων, συµβάλλει στην παραγωγή κολλαγόνου και προστατεύει τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες, ειδικά τώρα που το δέρµα είναι ιδιαίτερα εκτεθειµένο στην ηλιακή ακτινοβολία Tης Αϊνόλας Τερζοπούλου Ποια είναι τα χαρακτηριστικά µιας γερασµένης επιδερµίδας; Οι λεπτές γραµµές και οι ρυτίδες που γίνονται µόνιµες, θα πουν οι περισσότερες γυναίκες. Λίγες όµως είναι εκείνες που θα αναφέρουν την έλλειψη ελαστικότητας. Κι όµως, το τελευταίο στοιχείο είναι πολύ σηµαντικό. Οταν το δέρµα δεν είναι ελαστικό και σφριγηλό, αυτό δηλώνει έλλειψη νερού. Και χωρίς τα κατάλληλα αποθέµατα νερού, τα κύτταρα σιγά-σιγά καταστρέφονται. Υπάρχει, ωστόσο, µια ουσία που µπορεί να συγκρατεί το νερό. Το λένε υαλουρονικό οξύ Τον τελευταίο καιρό, όλο και περισσότερο ακούµε για το υαλουρονικό οξύ. Η αρχή έγινε όταν άρχισε να χρησιµοποιείται σε µη επεµβατικές αισθητικές θεραπείες για το γέµισµα των ρυτίδων και των πτυχώσεων στο πρόσωπο. Ωστόσο, δεν είναι µόνο ότι προσφέρει εντυπωσιακό αποτέλεσµα, είναι επίσης και ασφαλές. Οταν πριν από 6 χρόνια ο Αµερικανικός Οργανισµός Φαρµάκων (FDA) ενέκρινε τη χρήση του, σύντοµα έγινε, µετά το µπότοξ, η πιο δηµοφιλής µέθοδος στα ιατρεία των δερµατολόγων και των πλαστικών χειρουργών. Σήµερα, το βλέπουµε και ως δραστικό συστατικό στη σύνθεση καλλυντικών προϊόντων. Πού χρησιµοποιείται; Οι δράσεις του είναι πολλές και σε πολλά επίπεδα. Κοσµητολογικά, συµβάλλει στην ενυδάτωση, επειδή, παρά το µικρό του βάρος (περίπου 7-8 γρ. υπάρχουν στο δέρµα ενός ενηλίκου), έχει την ικανότητα να δεσµεύει µεγάλες ποσότητες υγρασίας (έως και φορές το βάρος του). ιατηρεί την ελαστικότητα, καθώς έχει υπολογιστεί πως ένα µόριο υαλουρονικού οξέος µπορεί να αυξήσει κατά 20 φορές τον όγκο του. Επίσης, βοηθά στο σχηµατισµό νέων κυττάρων, συµβάλλει στην παραγωγή κολλαγόνου και προστατεύει τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες, ειδικά τώρα που το δέρµα είναι ιδιαίτερα εκτεθειµένο στην ηλιακή ακτινοβολία. Ιατρικά, ως έκδοχο, µπορεί να βοηθήσει στις φλεγµονώδεις αντιδράσεις και ως προϊόν βιοϊατρικό χρησιµοποιείται σε εγχειρήσεις µατιών, όπως η µεταµόσχευση κερατοειδούς, ο καταρράκτης και η αποκατάσταση του υαλοειδούς. Από το βιότοπο της επιδερµίδας... Καθηµερινά, ένα τρίτο της ποσότητας υαλουρονικού οξέος χάνεται και αναπληρώνεται. Με το πέρασµα όµως του χρόνου, και ιδίως µετά τα 35-40, αρχίζει να µειώνεται η ποσότητά του. Ταυτόχρονα, ένας ακό- µη παράγοντας µείωσής του είναι το ένζυ- µο υαλουρονιδάση, που το οδηγεί σε διάσπαση. Στόχος, λοιπόν, είναι η αύξηση των επιπέδων υαλουρονικού οξέος. Ενας τρόπος για να το πετύχουµε είναι να πίνουµε πολύ νερό. Το θέµα, όµως, είναι ότι όσο νερό κι αν καταναλώνου- µε, αυτό δεν αρκεί, καθώς είναι δύσκολο να το συγκρατήσουν τα κύτταρά µας.... στα εργαστήρια της βιοτεχνολογίας Η πρόκληση, λοιπόν, για τους επιστήµονες των καλλυντικών εργαστηρίων ήταν να ανακαλύψουν τρόπους για να συνθέσουν υαλουρονικό οξύ και να διασφαλίσουν ότι µπορεί να εισχωρήσει στους ιστούς µέσα από τους υποδοχείς. Από το 1950, που προσδιορίστηκε για πρώτη φορά η χηµική σύνθεση του υαλουρονικού οξέος, πέρασαν σχεδόν πέντε δεκαετίες για να αρχίσει να χρησιµοποιείται στην Κοσµητολογία. Αρχικά ως υλικό ενέσιµο, είτε µόνο του για τη βελτίωση των ρυτίδων είτε σε συνδυασµό µε πολυβιταµίνες σε τεχνικές µεσοθεραπείας, και στη συνέχεια ως συµπληρωµατικό συστατικό κρεµών για να ενισχύσει τη δράση τους. Τα ορατά αποτελέσµατα στην ανάπλαση και ανανέωση της επιδερµίδας αποδεικνύουν τα οφέλη του. Οι κρυφές πηγές Εκτός από συστατικό σε καλλυντικές φόρµουλες, το υαλουρονικό οξύ το συναντάµε και σε συµπληρώµατα διατροφής και σε τροφές. Ερευνες που έγιναν σε ένα χωριό της Ιαπωνίας σχετικά µε τη µακροζωία και την καλή φυσική κατάσταση και υγεία των κατοίκων του, που δεν παρουσίαζαν προβλήµατα αρθρίτιδας, έδειξαν ότι οι άνθρωποι εκεί διατηρούσαν υψηλά επίπεδα υαλουρονικού οξέος στο σώµα τους λόγω της ποσότητας που προσλάµβαναν µέσα από το διαιτολόγιό τους. Η διατροφή τους, δηλαδή, ήταν πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, που είναι καλές πηγές γλυκοζαµινογλυκάνων (δηλαδή υαλουρονικού οξέος) - καλύτερες πηγές είναι η γλυκοπατάτα και τα παντζάρια, τα φασόλια σόγιας και τα υποπροϊόντα τους. Αλλη φυσική πηγή γλυκοζαµινογλυκάνων είναι το κρέας, αρκεί να επιλέγετε κοµµάτι που βρίσκεται κοντά σε µέρη συνδετικών ιστών, όπως το µοσχαρίσιο ποντίκι και το µπούτι του κοτόπουλου. Ο φυσικός φύλακας «Το υαλουρονικό οξύ είναι θεµελιώδες στοιχείο του κυρίως δέρµατος (που είναι γνωστό και ως χόριο) και παράγεται από τους ινοβλάστες. Πρόκειται για µια φυσική υδρόφιλη ουσία (µια γλυκοζαµινογλυκάνη) που βρίσκεται στους συνδετικούς ιστούς και στις αρθρώσεις, όχι µόνο των ανθρώπων αλλά και των ζώων. Γι αυτό και εκτός από µόριο συγκράτησης υγρασίας και ρυθµιστής ενυδάτωσης του δέρµατος, παίζει καθοριστικό ρόλο στην επούλωση τραυµάτων εξαιτίας της αντιφλεγµονώδους δράσης του, εξηγεί η κ. Λία Παπαθανάκου, δερµατολόγος-αφροδισιολόγος και επιστηµονική συνεργάτιδα του Νοσοκοµείου «Α. Συγγρός. Ευχαριστούµε για τη συνεργασία την κ. Λία Παπαθανάκου, δερµατολόγο-αφροδισιολόγο και επιστηµονική συνεργάτιδα του Νοσοκοµείου «Α. Συγγρός. Πηγή: «Vita Στήθος: Kρατήστε το ψηλά Βοηθά στο σχηµατισµό νέων κυττάρων, συµβάλλει στην παραγωγή κολλαγόνου και προστατεύει τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες, ειδικά τώρα που το δέρµα είναι ιδιαίτερα εκτεθειµένο στην ηλιακή ακτινοβολία Tης Μάνιας Μπούσµπουρα Tο στήθος µας είναι αρκετά «ευάλωτο σε διάφορους παράγοντες που απειλούν την καλή εµφάνισή του. Tο γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως σε µια ιδιαιτερότητα της ανατοµίας του. Συγκεκριµένα, το στήθος µας δεν έχει καθόλου µυς που να το συγκρατούν και να το προστατεύουν. Aποτελείται από δέρµα, λίπος (υποδόριο λίπος, το οποίο βρίσκεται κάτω από το δέρµα) και το µαζικό αδένα, ο οποίος είναι πιο ανεπτυγµένος στις γυναίκες απ ό,τι στους άνδρες, λόγω κάποιων ορµονών. (O µαζικός αδένας εξασφαλίζει και το θηλασµό). O µοναδικός µυς που βρίσκεται κοντά στο στήθος µας (πίσω από αυτό) και επηρεάζει κάπως την εµφάνισή του, χωρίς όµως αυτό να σηµαίνει πως το συγκρατεί, είναι ο θωρακικός. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό πως το όλο βάρος του στήθους µας συγκρατείται µόνον από το δέρµα µας, το οποίο µάλιστα στη συγκεκριµένη περιοχή του σώµατός µας είναι πιο λεπτό, και εποµένως ακόµη πιο ευαίσθητο. Aπό τι απειλείται η εµφάνισή του; Tο δέρµα µας στην περιοχή του στήθους υπόκειται σε έντονες δοκιµασίες ως προς την αντοχή και την ελαστικότητά του. H ανάπτυξη του στήθους (ολοκληρώνεται στα τέλη της εφηβείας), που σε κάποιες γυναίκες είναι ιδιαίτερα µεγάλη, οι αυξοµειώσεις του (π.χ., κατά την εγκυµοσύνη και το θηλασµό) αλλά ακόµη και η λανθασµένη φροντίδα του (π.χ., κακή ή παντελής έλλειψη στήριξής του) έχουν ως αποτέλεσµα την εµφάνιση κάποιων προβληµάτων. Σε αυτά προστίθεται και η «υποταγή του στήθους µας στο «νόµο της βαρύτητας, που το «τραβάει προς τα κάτω, και έτσι το δέρµα του τεντώνεται περισσότερο. Tα δυσάρεστα λοιπόν αισθητικά αποτελέσµατα είναι: Pαβδώσεις: Πρόκειται για «ανοίγµατα του δέρµατος, που προκύπτουν ως αποτέλεσµα του υπερβολικού «τεντώµατός του. Aυτές οι ραβδώσεις έχουν περισσότερες πιθανότητες να εµφανιστούν σε ένα µεγάλο-βαρύ στήθος, µπορούν όµως να δηµιουργηθούν πολύ νωρίς και σε νεανικά στήθη -λόγω της απότοµης ανάπτυξης- αλλά και σε περιπτώσεις διόγκωσης του στήθους (π.χ., στην εγκυµοσύνη). Oι ραβδώσεις αυτές, οι οποίες σχηµατίζονται στο κυρίως δέρµα, δηλαδή κάτω από την επιδερµίδα, αρχικά είναι κόκκινες (αφού είναι ένα είδος ουλής στο δέρµα χωρίς τη δηµιουργία όµως επιφανειακού τραύµατος) και µετά από 3-6 µήνες περίπου αποχρωµατίζονται (ασπρίζουν). Kάποιες φορές µπορεί να γίνουν αυλακωτές και να φαίνονται περισσότερο - κυρίως όταν το δέρµα παύει να είναι τεντωµένο, π.χ., όταν το στήθος επανέρχεται στο κανονικό του µέγεθος µετά από διόγκωση. Xαλάρωση και πτώση: Mε το πέρασµα του χρόνου το δέρµα µας, αλλά ακόµη και το λίπος του (συγκεκριµένα, οι συνδετικοί ιστοί που συγκρατούν και συνδέουν τα λιποκύτταρα µεταξύ τους σε λοβούς) αναπόφευκτα χαλαρώνουν, και τότε το στήθος µας αρχίζει να «πέφτει από την αρχική του θέση. Mάλιστα, όσο πιο µεγάλο και βαρύ είναι, τόσο πιο γρήγορη και έντονη θα είναι και η πτώση του. Tι µπορούµε να κάνουµε; Tο σίγουρο είναι πως δεν µπορούµε να κρατήσουµε το στήθος µας για πάντα στη θέση του, νεανικό, σφριγηλό και «αψεγάδιαστο! Yπάρχουν όµως κάποιες φροντίδες που καλό είναι να µην τις αµελούµε. Γενικά λοιπόν θα πρέπει να έχουµε υπόψη µας ότι: Tο στήθος µας θα πρέπει να στηρίζεται από έναν καλής ποιότητας στηθόδεσµο, που σε καµία περίπτωση δεν θα το πιέζει ή θα το σφίγγει (οι υπερ-ενισχυµένοι στηθόδεσµοι που ανορθώνουν προσωρινά το στήθος καλό είναι να µη φοριούνται για πολλές ώρες, γιατί η υπερβολική πίεση που ασκούν µπορεί να προκαλέσει προβλήµατα στην αρτηριακή, φλεβική και λεµφική κυκλοφορία). Ετσι, το δέρµα µας δεν θα δέχεται όλο το βάρος του στήθους, που το τραβά προς τα κάτω. Kατά τη διάρκεια οποιασδήποτε άσκησης, το στήθος µας είναι απολύτως απαραίτητο να στηρίζεται από έναν καλό στηθόδεσµο (υπάρχουν µάλιστα ειδικοί στηθόδεσµοι για άσκηση). Ετσι, τα τραντάγµατα του στήθους ελαττώνονται και ταυτόχρονα τα ακραία και απότοµα τραβήγµατα του δέρµατός του. H άσκηση µπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη εµφάνιση του στήθους Α) H άσκηση του θωρακικού µυός προσφέρει µέχρι κάποιο βαθµό τόνωση και ανόρθωση, γιατί, καθώς ο συγκεκριµένος µυς διογκώνεται, «σπρώχνει το στήθος που βρίσκεται µπροστά του. Tα αποτελέσµατα στην προκει- µένη περίπτωση είναι περισσότερο αισθητά σε µικρά και µετρίου µεγέθους στήθη. B) Tο δέρµα µας ασκείται ως προς την ελαστικότητά του και αποκτά µεγαλύτερες αντοχές. Bέβαια, θα πρέπει να αποφεύγονται υπερβολικές διατάσεις και διογκώσεις των µυών, καθώς και απότοµες κινήσεις, ώστε να µην προκληθούν ραβδώσεις. Γ) εν καταπονείται η σπονδυλική στήλη, η οποία µε τη σειρά της αναδεικνύει το στήθος µας. Eιδικότερα σε γυναίκες µε πολύ µεγάλο στήθος (δυσανάλογο προς το σώµα τους), που το βάρος του τις υποχρεώνει να γέρνουν, η άσκηση θα τις ωφελήσει πολύ. H στάση του σώµατός µας είναι βασική για την ανάδειξη και την καλή εµφάνιση του στήθους µας. Oι γυναίκες σε εφηβική ηλικία - ιδιαίτερα αυτές που έχουν µεγάλο στήθοςέχει παρατηρηθεί ότι διπλώνουν το σώµα τους σε µια προσπάθεια να κρύψουν το στήθος τους το οποίο αργότερα θέλουν να αναδείξουν! H καθηµερινή φροντίδα είναι απαραίτητη Για τη διατήρηση της υγείας του δέρµατος στην περιοχή του στήθους και της καλής του Tο σίγουρο είναι πως δεν µπορούµε να κρατήσουµε το στήθος µας για πάντα στη θέση του, νεανικό, σφριγηλό και «αψεγάδιαστο! Μπορούµε όµως είναι να το φροντίζουµε και να µην το αµελούµε. εµφάνισης, προσέξτε ιδιαίτερα: A) Οταν πλένεστε, το νερό που θα πέφτει πάνω του να µην είναι πολύ ζεστό -κάποιες γυναίκες βυθίζονται στην µπανιέρα µε καυτό νερό-, αλλά χλιαρό. B) Oι κινήσεις σας µε το σφουγγάρι θα πρέπει να είναι απαλές. Γ) Pίχνοντας µε τη δύναµη του ντους νερό πάνω στο στήθος σας χλιαρό προς κρύο- και κάνοντας κυκλικές κινήσεις, θα τονώσετε προσωρινά το δέρµα σας και θα το αναζωογονήσετε. ) Aµέσως µετά τον καθαρισµό, είναι καλό να απλώνετε µια ενυδατική κρέµα (ένα ειδικό προϊόν ή τουλάχιστον ένα γαλάκτωµα ). Oι κινήσεις σας θα πρέπει να είναι κυκλικές µε φορά προς τα πάνω - προς το λαιµό. Ποτέ µην τραβάτε το στήθος σας προς τα κάτω. E) Mία φορά την εβδοµάδα µπορείτε να κάνετε ένα πίλινγκ, που θα ανανεώνει την επιδερµίδα σας και θα την κάνει να λάµπει. Eπίσης, µια µάσκα τόνωσης και ενυδάτωσης. Eίναι προτιµότερο να χρησιµοποιήσετε το πίλινγκ του προσώπου σας, που έχει µικρότερους κόκκους και προορίζεται βέβαια για εξίσου ευαίσθητη περιοχή του δέρµατος. Tο ντεκολτέ και η ειδική περιποίηση Eκτός από το στήθος µας, ειδική φροντίδα και προστασία απαιτεί και το ντεκολτέ µας, το οποίο µάλιστα προσπαθούµε να αναδείξουµε σχεδόν όλο το χρόνο! H περιοχή αυτή, που συνήθως είναι ακάλυπτη από ρούχα -έστω και αν πρόκειται για µια µικρή επιφάνειά της-, απειλείται σε µεγάλο βαθµό από την υπεριώδη ακτινοβολία. Γι αυτό και σε πολλές γυναίκες εµφανίζει στο πέρασµα του χρόνου έντονα σηµάδια φωτογήρανσης. Eπίσης, ανοιχτόχρωµες κυρίως γυναίκες, οι οποίες µπορεί να είναι και αρκετά συχνά εκτεθειµένες στον ήλιο (π.χ., λόγω της εργασίας τους), παρουσιάζουν στο ντεκολτέ τους το ποικιλόδερµα Civatte. Πρόκειται για ένα χρόνιο δερµατικό πρόβληµα, το οποίο χαρακτηρίζεται από κοκκινίλα, µικρές ευρυαγγείες και ελαφρύ καφέ χρώµα στο δέρµα. Οταν η γυναίκα εκτίθεται στον ήλιο, η κοκκινίλα εντείνεται και γίνονται αισθητές ενοχλήσεις (καύσος, κνησµός κ.ά.). Για την υγεία και για την καλή εµφάνιση του ντεκολτέ µας λοιπόν απαιτείται απαραιτήτως αντιηλιακή προστασία, ίδια µε αυτή του προσώπου (δηλαδή σχεδόν όλο το χρόνο). Kατά τα άλλα, για την καθηµερινή περιποίησή του (καθαρισµός - ενυδάτωση - ειδική περιποίηση) ισχύει ό,τι και για το στήθος. Πηγή: «Vita

11 20 ΓΥΝΑΙΚΑΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑΓΥΝΑΙΚΑ 21 Ευτυχισµένο σπίτι: H βάση της καλής ζωής Σπάνια συνειδητοποιούµε ότι ο τρόπος που εκφραζόµαστε για το σπίτι µας αλλά και για όλα τα σπίτια στα οποία ζήσαµε κάποτε, ακόµα και για εκείνα που θα θέλαµε να αποκτήσουµε, µπορεί να αποκαλύψει πολλά, ενδεχοµένως απωθηµένα συναισθήµατα για τη ζωή και τις σχέσεις µας. Tης Βασιλικής Τζουράκη Εχετε παρατηρήσει, για παράδειγµα, πόσο µια αλλαγή στη ζωή σας µεταβάλλει και τη στάση σας απέναντι στον προσωπικό σας χώρο; Μπορεί να σας πιάνει µια µανία να τον ξαναφτιάξετε από την αρχή, ή, πάλι, να φαίνεται πως ό,τι σας άρεσε πριν τώρα δεν σας ελκύει καθόλου. Ησύνδεση που δηµιουργούµε µε τον ιδιωτικό χώρο µας ξεπερνάει την απλή σχέση που έχουµε µε τα υλικά αντικείµενα. Μέσα από αυτήν εκφράζουµε ασυναίσθητα την ευαρέσκεια και την απαρέσκειά µας για τις καταστάσεις στη ζωή µας και για τα κοντινά µας πρόσωπα. Την ευτυχία ή τη δυστυχία µας. Ετσι, διερευνώντας πώς µας κάνει και νιώθουµε ένα σπίτι, τωρινό ή παλιότερο, µπορούµε να καταλάβουµε πολλά για εµάς. Με ποιον τρόπο; Μιλώντας του! «Οταν µπαίνω µέσα στο σπίτι και κλείνω την πόρτα πίσω µου, µοιάζει σαν όλα τα προβλήµατά µου να γίνονται µακρινά και ασή- µαντα.εδώ είναι το καταφύγιο και το απόρθητο κάστρο µου, η µόνη ασφάλεια και παρηγοριά µου. «Τρελαίνοµαι να κάθοµαι στην κουζίνα και να κάνω το καθηµερινό µου πρόγραµµα πίνοντας καφέ. Το λατρεύω αυτό το δωµάτιο, ιδίως όταν µπαίνει από το παράθυρο το πρωινό φως. Μου δίνει την όρεξη να ξεκινήσω πράγµατα. «Οσο καιρό ζούσα µε τον Κώστα δεν είχα καµιά διάθεση να ασχοληθώ µε τη διακόσµηση του σπιτιού, είχα καταλήξει σχεδόν να το µισώ. Ενώ τώρα που εκείνος έφυγε, θέλω να το οµορφύνω, να εκπροσωπεί την αλλαγή. «Φτιάχνοντας το σπίτι µου, βάφοντας, κάνοντας µερεµέτια είναι σαν να έχω βάλει µέσα ένα κοµµάτι από την ψυχή µου. Κι αυτός είναι ένας λόγος παραπάνω να το αγαπώ, γιατί, όταν το πήρα, ήταν σκέτο ερείπιο. «Πώς µπορώ να νιώθω σπίτι µου ένα µέρος όπου δεν µε έχουν αφήσει να διαλέξω ούτε µια καρέκλα; Η γυναίκα µου µε έχει καπελώσει κανονικά. Περισσότερο άνετα νιώθω στο γραφείο µου, που αυτό τουλάχιστον το έχω κάνει όπως µου αρέσει. Οι παραπάνω είναι φράσεις που ακούµε συχνά από ανθρώπους γύρω µας. Πολλές φορές µιλάµε κι εµείς κάπως έτσι για το χώρο που ζούµε. Σπάνια όµως συνειδητοποιούµε ότι ο τρόπος που εκφραζόµαστε για το σπίτι µας αλλά και για όλα τα σπίτια στα οποία ζήσαµε κάποτε, ακόµα και για εκείνα που θα θέλαµε να αποκτήσουµε, µπορεί να αποκαλύψει πολλά, ενδεχοµένως απωθηµένα συναισθή- µατα για τη ζωή και τις σχέσεις µας. Γιατί, αν το καλοσκεφτείτε, οι επιλογές µας ως προς το χώρο (όταν βέβαια αυτές δεν είναι αποτέλεσµα της πίεσης για στέγαση για λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησή µας), ο τρόπος που διεκδικούµε τη χωρική µας επέκταση και την επιβολή του προσωπικού µας γούστου, ιδίως κάτω από µια στέγη που µοιραζόµαστε µε οικογένεια, ερωτικούς συντρόφους ή συγκατοίκους, καθρεφτίζουν τη θέση και τη στάση µας µέσα στη ζωή. Ακόµα και αν πρόκειται για θέση και στάση που κουβαλάµε από το παρελθόν ή επωάζουµε για ένα καλύτερο µέλλον. Παραπλανητικές υπεκφυγές Συχνά, όµως, όλα αυτά δυσκολευόµαστε να τα αντιληφθούµε. Και είναι κρίµα, γιατί µπορεί να µας βοηθήσουν να σχηµατίσουµε µια πιο καθαρή εικόνα για τον εαυτό µας και για όσα µετράνε πραγµατικά για εµάς. Εχετε αναλογιστεί ή παρατηρήσει, για παράδειγµα, πόσο µια αλλαγή στη ζωή σας µεταβάλλει και τη στάση σας απέναντι στον προσωπικό σας χώρο; Μπορεί να σας πιάνει µια µανία να τον ξαναφτιάξετε από την αρχή, τα παλιά σας πράγµατα να σας βαραίνουν ψυχολογικά, τόσο που να µη θέλετε να τα βλέπετε µπροστά σας ή, πάλι, να φαίνεται πως ό,τι σας άρεσε πριν τώρα δεν σας ελκύει καθόλου. Να ασφυκτιάτε µέσα στο βαρύτιµο κλασικό σαλόνι σας µε τα κρύσταλλα και τα βελούδα, το οποίο φτιάξατε µε µεράκι και στερήσεις ή να ανατριχιάζετε στην υπερµοντέρνα «µινιµαλιστική κρεβατοκάµαρα που µέχρι πριν από λίγο καιρό σας έκανε τόσο περήφανους για το γούστο σας. Ισως, πάλι, να νιώθετε ότι τίποτα δεν είναι τόσο σηµαντικό για τη διαβίωση στο σπίτι σας όσο η εξασφάλιση και η διαµόρφωση ενός χώρου αποκλειστικά δικού σας, που θα είναι το προσωπικό σας άβατο. Ολες αυτές οι καινούργιες ανάγκες συνοδεύουν ασφαλώς την αναπόφευκτη προσωπική εξέλιξη και ωρίµανσή µας στις ευχάριστες αλλά και τις δυσάρεστες πλευρές της. Για παράδειγµα, η ανάγκη για αυτονοµία ως προς το χώρο σε µια συµβίωση ή η επιθυµία να επιβάλλουµε τους δικούς µας κανόνες συχνά συµβαδίζει µε τη φθορά της ίδιας της σχέσης και την ενδόµυχη επιθυµία να σταµατήσουµε τους συµβιβασµούς και να της δώσουµε ένα τέλος - µόνο που αυτό το τελευταίο είναι δύσκολο να το αντι- µετωπίσουµε, οπότε στρεφόµαστε προς την πιο εύκολη κατεύθυνση. Λέµε: «εν αντέχω πια αυτό το σπίτι και όχι «Η ζωή που ζω εδώ µέσα δεν είναι αυτή που θέλω. Η εναπόθεση των ελπίδων και των προοπτικών µας σε µια ανακαίνιση του ντεκόρ ή και σε µια µετακόµιση ακόµα είναι πολύ πιο εύκολη από τη δροµολόγηση της αλλαγής πλεύσης και του ρίσκου που τη συνοδεύει. Ωστόσο, η αποφυγή δεν είναι λύση και αυτό όλοι το ξέρου- µε κατά βάθος πολύ καλά. Αυτό που ίσως να µην ξέρουµε είναι πόσο είναι δυνατό να βοηθηθούµε στην απόκτηση µιας πιο ξεκάθαρης εικόνας της ζωής µας, διερευνώντας τη σχέση µας µε το ίδιο µας το σπίτι. Ζωγραφίζοντας σπιτάκια Ο τρόπος για να γίνει αυτό µοιάζει απλός, αλλά µπορεί να σας οδηγήσει σε βαθιές αλήθειες. Βασίζεται στις εικαστικές θεραπείες (µην ανησυχείτε, δεν απαιτεί κανένα καλλιτεχνικό ταλέντο) και στο θεατρικό παιχνίδι. Είναι σηµαντικό να µπορείτε να κάνετε αυτή την άσκηση σε µέρος όπου δεν θα σας ενοχλήσουν για αρκετή ώρα, γιατί δεν γίνεται να ξέρετε προκαταβολικά πόσο χρόνο θα σας πάρει και είναι κρίµα να τη διακόψετε πάνω που θα έχει αρχίσει να βγαίνει το ζουµί. Θα χρειαστείτε λοιπόν κατ αρχάς ένα µεγαλούτσικο χαρτί ή µια σελίδα από µπλοκ ζωγραφικής και µπογιές: κραγιόνια, παστέλ, µαρκαδόρους, ακόµα και δακτυλοµπογιές - ό,τι από αυτά σας βολεύει περισσότερο. Τα σύνεργά σας πρέπει να σας βοηθάνε να γράψετε ή να ζωγραφίσετε γρήγορα και αυθόρ- µητα, γι αυτό δεν ενδείκνυνται µπογιές όπως οι τέµπερες, π.χ., που θέλουν ανάµειξη. Μαζέψτε τα σύνεργά σας, καθίστε πολύ ήρεµα και σκεφτείτε τι ακριβώς σηµαίνει το σπίτι σας για εσάς. Επειτα «ρίξτε στο χαρτί τις σκέψεις και τα συναισθήµατά σας, όπως σας έρχονται. Μπορείτε να ζωγραφίσετε µια αναπαράσταση που να µοιάζει µε παιδική ζωγραφιά. Με ήλιους, σύννεφα, ανθρώπινες σχηµατικές φιγούρες. Η να αποδώσετε πιο λεπτοµερειακά το σπίτι σας και εκείνους που µένουν µαζί σας. Μόνο το σπίτι ή και την περιοχή γύρω από αυτό. Η να ζωγραφίσετε απλώς σχήµατα ή σύµβολα που να εκφράζουν τα συναισθήµατά σας: µια καρδιά, ένα λουλούδι, ένα πουλί ή και µουντζούρες. Ακόµα, να προσθέσετε λέξεις ή φράσεις. ιαλέξτε αυθόρµητα τα χρώµατά σας και δουλέψτε χωρίς διάθεση για κριτική. Οταν τελειώσετε, κοιτάξτε το σχέδιό σας. εν χρειάζεται να είστε ειδικός για να καταλάβετε τι εκφράζουν τα χαρούµενα ή τα ζοφερά χρώµατα που χρησιµοποιήσατε ή τι µπορεί να φανερώνει µια µονοκοντυλιά σαν γκρίζος καπνός που περιβάλλει απειλητικά ένα ανθρωπάκι. Πιθανώς όµως να εκπλαγείτε, γιατί, ενώ, για παράδειγµα, ξεκινήσατε νοµίζοντας ότι ζείτε µε το σπίτι σας τον απόλυτο έρωτα, η εικόνα σας βγάζει µια αίσθηση διαφορετική. Η γιατί γράψατε µια λέξη ή φράση (του τύπου «δίψα για δηµιουργία ή «εκπέµπω SOS) που αναρωτιέστε από πού ξεφύτρωσε. Εξετάστε λοιπόν την εικόνα σας και σταθείτε µε προσοχή σε όσα δεν περιµένατε να δείτε. Ενας προσωπικός διάλογος Οµως, η ιστορία µας έχει και συνέχεια, η οποία µπορεί να συµβεί ακριβώς µετά από τη ζωγραφική αναπαράσταση ή σε κάποια άλλη στιγµή (χωρίς όµως να αφήσετε να περάσουν µέρες). Τώρα, ανοίξτε διάλογο µε το σπίτι σας. Πάρτε την εικόνα, ακουµπήστε τη σε µια καρέκλα απέναντί σας και αρχίστε να µιλάτε σαν να έχετε µπροστά σας έναν άνθρωπο. Για παράδειγµα, «Σπίτι, σε αγαπάω γιατί µε κάνεις και νιώθω (κ.λπ.). Οµως, µερικές φορές µέσα σου(κ.λπ.). Θα ήθελα να ήσουν πιο για να µπορούσα να και ό,τι άλλο εκφράζει εκείνα που αισθάνεστε, καθώς και εκείνα που θα θέλατε να ήταν διαφορετικά. Μπορεί αρχικά να αισθανθείτε αµήχανα, αλλά θα εκπλαγείτε αργότερα απ όσα προκύψουν. Μπορεί ακόµα να έχετε έντονες συναισθηµατικές αντιδράσεις, να θυµώσετε, να γελάσετε ή να κλάψετε, ίσως και από την πρώτη κιόλας φάση, µε τη ζωγραφική. Υπάρχει και το ενδεχόµενο να προχωρήσετε ακόµα περισσότερο: να έχετε την αίσθηση ότι και το σπίτι θα σας απαντούσε κάτι σε όσα του λέτε. Τότε σηκωθείτε και καθίστε στο κάθισµα όπου είχατε βάλει την εικόνα. Ακουµπήστε τη στο πλάι και πάρτε εσείς το ρόλο του σπιτιού («Αν νιώθεις έτσι µαζί µου, ίσως η αιτία είναι ότι κι εσύ κάνεις το τάδε πράγµα κ.λπ.). Συνεχίστε το για όσο σας «βγαίνει. Αν δεν αισθάνεστε άνετα µε το παιχνίδι των ρόλων, γράψτε όσα θα λέγατε στο σπίτι και όσα θα σας απαντούσε υποθετικά. Γράψτε τα γρήγορα, χωρίς να δίνετε σηµασία στην ορθογραφία, στη σύνταξη και στον ειρµό και χωρίς να σταµατάτε µέχρι να νιώσετε ότι τελειώσατε. Για να επεξεργαστείτε όσα προέκυψαν από τη συνοµιλία, θα µπορούσατε, αν την κάνατε µιλώντας, να τη µαγνητοφωνήσετε. Μπορεί ορισµένα από τα στοιχεία που πήρατε από αυτή να αναδυθούν τις επόµενες ηµέρες, εβδοµάδες ή και αργότερα. Ο σπόρος θα έχει ήδη ριχτεί. Η ανθρώπινη ενέργεια Η σχέση µε το σπίτι µας δεν έχει Μαθήµατα µουσικής Για περισσότερες πληροφορίες ζητήστε τον ΓΙΩΡΓΟ ΒΛΕΣΜΑ µεγάλη σηµασία µόνο στη δυτική ψυχολογία του χώρου αλλά και στη φιλοσοφία του φενγκ σούι. Πραγµατικά, το φενγκ σούι πραγµατεύεται ένα συνδυασµό τριών διαφορετικών ενεργειών: του ουράνιου τσι, του γήινου «τσι και του ανθρώπινου «τσι. Το τελευταίο αφορά τον τρόπο που οι άνθρωποι χειρίζονται τη ζωή τους γενικά και µέσα στο σπίτι ειδικότερα, δηλαδή το πώς βιώνουν την καθηµερινότητά τους µέσα σε αυτό. Τα συναισθήµατά σας για το χώρο σας αλλά και οι κινήσεις σας µέσα σε αυτόν παίζουν για το φενγκ σούι τεράστιο ρόλο για τη διαµόρφωση της ενέργειας στο περιβάλλον σας. Ετσι, ξεκαθαρίζοντας τη σχέση µε το σπίτι σας, είναι σαν να του κάνετε και µια «φενγκ-σουική αναβάθµιση. Πηγή: «Womenonly Alpha School of Music Crescent St., Astoria, NY (718) ªappleÔ Ô ÎÈ, appleè ÓÔ, ÈÔÏ, ÎÈı Ú ÌappleÂÈÚÔÈ ÛÎ ÏÔÈ Î È ÛÎ Ï ÊˆÓËÙÈÎ Ï ÔÈ ËÏÈÎ Â ÔÁÈÎ ÙÈÌ S P E C I A L ΩΡΕΑΝ το 1ο µάθηµα για ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ

12 22 ΓΥΝΑΙΚΑΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΟΜΟΡΦΙΑΓΥΝΑΙΚΑ 23 Ο Κώστας Λεφάκης και το βιβλίο του για τις γυναίκες Σε στιλ µιλιταριστικό Η εµφάνιση ενός κοµµατιού όπως το σακάκι αξιωµατικού ενός φανταστικού στρατού έγινε απαραίτητη πρόταση για τα βασικά του φθινοπώρου Tης Βίκυς ιαµαντή Με αφορµή την έκδοση του βιβλίου του «Η µοίρα των γυναικών στη ζωή, στον έρωτα, στην οµορφιά, συναντήσαµε τον Κώστα Λεφάκη και συζητήσαµε µαζί του για τις γυναίκες, τη γυναικεία φύση, την αυτογνωσία που απορρέει από την εµπειρία και τη γνώση, αλλά και για πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στη ζωή του. Αναφορικά µε το βιβλίο σας: «Η µοίρα των γυναικών µε «πρωταγωνίστρια την Αφροδίτη, θα θέλαµε να µάθουµε ποια είναι η ιδιαίτερη σχέση σας µε τις γυναίκες. «Η Αφροδίτη είναι ο πλανήτης της οµορφιάς και της αρµονίας, σχετίζεται δε µε τη γυναίκα και τη φύση της. Είναι ένας πλανήτης που έχει να κάνει µε τη θηλυκή ανατοµία, πιο συγκεκριµένα µε τη σωµατοδοµή και την αισθητική της, αλλά και µε το πεπρωµένο των σχέσεών της - αυτών που παίζουν σηµαντικό ή και καθοριστικό ρόλο στη ζωή της, πέρα από τη σωµατική επαφή. Σχετίζεται, ακόµη, και µε τις σχέσεις που κάνει σε φιλικό, κοινωνικό ή πολιτικό επίπεδο. Ποιο ήταν το ερέθισµα που σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο; «Γράφω εξειδικευµένα βιβλία για την πολιτική από το 1985 και για το ποδόσφαιρο από το Κι επειδή πάντα υπήρχαν γυναίκες που έπαιζαν σηµαντικό ρόλο στη ζωή µου, καθώς και αρκετές... οπαδοί, αν θες, το είδα σαν προσφορά αγάπης απέναντί τους. Παράλληλα, θέλησα να νιώσω ότι έχω προσφέρει και εγώ κάτι για να διευκολύνω όποιον νιώθει µπλεγµένος σε αυτόν το λαβύρινθο της πληροφόρησης που λέγεται πρόβλεψη, της ερµηνείας και της ανάλυσης. Σας πήρε καιρό η έρευνα; «Είναι µια δουλειά που κράτησε πάνω από 15 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Βάσει της εµπειρίας µου των 35 χρόνων στο χώρο της αστρολογίας, έκανα µια ολοκληρωµένη µελέτη για την Αφροδίτη και την επιρροή της στη γυναικεία φύση. Επιπλέον, πιστεύω ότι υπάρχει µια νεύρωση που σε µερικές περιπτώσεις φτάνει στην υστερία µε τον ωροσκόπο, ενώ θα έλεγα ότι η γυναίκα επηρεάζεται πιο πολύ από την Αφροδίτη, όσον αφορά το χαρακτήρα και το πεπρωµένο της, και ο άντρας από τον Αρη, όσον αφορά την ιδιοσυγκρασία, την επίδοση και την καριέρα του. ηλώσατε πρόσφατα σε µια εκποµπή ότι γνωρίζετε τις γυναίκες καλύτερα από όλους... «Ε, βέβαια... Μπορεί ένας άντρας, διαβάζοντας το συγκεκριµένο βιβλίο, να µάθει σηµαντικά πράγµατα για τη γυναικεία φύση; «Βέβαια. Είπα ότι ξέρω τις γυναίκες καλύτερα. Πολλές γυναίκες δεν γνωρίζουν ούτε οι ίδιες τον εαυτό τους καλά. εν έχω µαλώσει ποτέ µε γυναίκες, συνήθως δεν τα πάω καλά µε το φύλο µου. Οι καβγάδες µου είναι µε τους άντρες, ίσως γιατί έχω πατριαρχικό ταµπεραµέντο και εί- µαι και λιγάκι ανταγωνιστικός. Αλλά έχω γνωρίσει τις γυναίκες πολύ καλά και µέσα από τη δουλειά µου. Να ση- µειώσω, βέβαια, ότι υπάρχουν κάποιες κυρίες, επώνυµες στον καλλιτεχνικό χώρο, που δεν µου αρέσουν γενικότερα και µε τις οποίες ήρθα σε σύγκρουση. Τι εννοείτε; «Απλώς δεν τα πάω καλά µε αυτού του είδους τις επώνυµες. ηλαδή; «Θεωρώ ότι κάποιες από αυτές πράττουν πολύ καλά για τον εαυτό τους, αλλά δεν τις ενδιαφέρουν οι άλλοι. Με έχουν πολεµήσει όλα αυτά τα χρόνια µέσα από παράγοντες και ανθρώπους της σόουµπιζ, όπως, για παράδειγµα, κάποια πολύ γνωστή, για την οποία είχα προβλέψει ότι θα χωρίσει. Μου κάκιωσε τόσο, που επί χρόνια µου έκλεινε τους τηλεοπτικούς δρόµους. Οταν µου ζητείται να κάνω προβλέψεις και το αντικείµενο της δουλειάς µου είναι να ερµηνεύω σωστά -χωρίς να είµαι διορατικός-, οφείλω να πω αυτό ακριβώς που βλέπω!. Αυτά όµως που µου περιγράφετε περιορίζονται µόνο στις επώνυµες γυναίκες; «Ναι. Eτσι πιστεύω. Από την άλλη, έχω πάρα πολύ καλή σχέση µε πολιτικούς, είτε της εξιάς είτε της Αριστεράς. εν τα βρίσκω µε εκείνες που εργάζονται σε διευθύνσεις παραγωγής. Οι µόνες που δεν τα έχω πάει καλά µαζί τους. Μήπως γιατί αυτές οι γυναίκες ξεφεύγουν από το κλασικό θηλυκό πρότυπο και εκπέµπουν περισσότερο δυναµισµό; «Oχι, όχι, δεν τα πάω καλά µε το συγκεκριµένο είδος. Πολλοί επώνυµοι, ωστόσο, έχουν ένα είδος σχέσης εξάρτησης µε τον αστρολόγο τους. «Κανείς επώνυµος δεν έχει σχέση εξάρτησης µαζί µου. Εµένα µε λατρεύει ο λαός. Πιστεύω ότι αν κατέβαινα στις εκλογές, ως υποψήφιος πολιτικός, θα έβγαινα µε το πρώτο. Νιώθω πολύ έντονα την αγάπη των απλών ανθρώπων, αυτών που βρίσκονται γύρω µας. Είχα δηλώσει ότι είµαι ο αγαπηµένος του ελληνικού λαού. Τότε, µάλιστα, είχαν ενοχληθεί κάποιοι αστρολόγοι. Είκοσι χρόνια µετά επαναλαµβάνω αυτή τη φράση: Ναι, είµαι ο αγαπηµένος του ελληνικού λαού στην αστρολογία. Θα ήθελα να παραµείνουµε στο βιβλίο σας... Σε τι θα βοηθήσει µια γυναίκα η ανάγνωσή του; «Μια γυναίκα, διαβάζοντας το συγκεκριµένο βιβλίο, θα µάθει καλύτερα τον εαυτό της, ώστε να εξοπλιστεί ανάλογα για το µέλλον. Εξάλλου, θα δείτε ότι στο βιβλίο υπάρχει ενότητα µε προτάσεις βελτίωσης κάποιων αρνητικών πλευρών του χαρακτήρα. Στο σύνολό του, άλλωστε, αποτελεί µια σύνθετη αναφορά, καθώς περιλαµβάνει και την Αφροδίτη και τα αρχέτυπα. Παρατήρησα στο βιβλίο ότι κάνετε µια επιλογή στις Αφροδίτες... «Παρουσιάζω απόλυτα σωστά και ολοκληρωµένα την Αφροδίτη. εν µπορεί να υπάρχουν 150 Αφροδίτες! Η Αφροδίτη, λόγω της µικρής απόστασής της από τον Ηλιο, µπορεί να βρίσκεται στο ίδιο ζώδιο µε αυτόν, στο επόµενο, στο µεθεπόµενο και ένα ή δύο ζώδια πίσω του. Ετσι, συµπληρώνονται 60 αφροδίσιοι τύποι γυναικών. Τι είναι ο ωροσκόπος; «Είναι ένα στοιχείο που καλύπτει την ανάγκη του ανθρώπου να έχει µια δεύτερη λύση, εάν δεν συµπαθεί το ζώδιό του. Ο ωροσκόπος µε την Αφροδίτη έχουν κάποια σχέση; «Καµία. Ο ωροσκόπος αφορά τη σχέση µας µε τη Γη, το γήινο στοιχείο. είχνει την επιρροή που δεχό- µαστε από αυτό. Λέγεται όµως ότι από κάποια ηλικία και µετά κυριαρχεί ο ωροσκόπος µας... «Ναι, γιατί όσο µεγαλώνουµε, πλησιάζουµε προς το θάνατο και ο ωροσκόπος στη µεγάλη ανάλυση, τη σύνθετη, δείχνει πώς θα φύγουµε από τη ζωή. Το ζώδιό µας δείχνει τη γέννησή µας, η Σελήνη τη διαδροµή από τη γέννηση µέχρι το θάνατο και ο ωροσκόπος, σε σχέση µε όλους τους άλλους αστρικούς παράγοντες του ωροσκοπίου, δείχνει τη διαδικασία του τέλους. Ποια είναι η πιο ευνοϊκή θέση της Αφροδίτης σε γενικές γραµµές; «Η πιο ευνοϊκή θέση της είναι στον Ταύρο, στο Ζυγό ή στους Ιχθύς και είναι πάντα καλό όταν η Αφροδίτη προηγείται της ανατολής του Ηλιου. Οι πιο δυσµενείς θέσεις της ποιες είναι; «Oταν βρίσκεται σε πτώση, δηλαδή στην Παρθένο, στο Σκορπιό και στον Κριό. Σε αυτά τα τρία ζώδια η Αφροδίτη είναι πιο προβληµατική. Για ποιο λόγο είναι προβληµατική; «Γιατί σε αυτά τα ζώδια δεν εκδηλώνει την ποιότητά της. Οι τρεις τελευταίοι ζωδιακοί χώροι δεν την αφήνουν να εκφράσει τις θετικές πλευρές της. Οσον αφορά τις γυναίκες, τα πάντα καθορίζονται από την Αφροδίτη; «Ναι, όσον αφορά το συναίσθη- µα. Η Αφροδίτη, ο Ερµής, ο Αρης και η Σελήνη είναι οι τέσσερις ουράνιοι παράγοντες που εκπροσωπούν την ανθρώπινη συµπεριφορά. Η Αφροδίτη δείχνει πόσο πετυχηµένα θα συνεργαστούµε και πώς θα συµβιώσουµε ή θα συνταιριαστούµε µε τους άλλους. εν έχει να κάνει τόσο µε το σεξ όσο µε την αγάπη, την τρυφερότητα, το µοιράζοµαι. Αν όµως δεν βρίσκεται σε ευνοϊκή θέση, το άτοµο έχει τη δυνατότητα να αλλάξει κάτι; «Oχι, έχει απλώς τη δυνατότητα να ασκηθεί για να το βελτιώσει. Αυτό δεν είναι θέµα της αστρολογίας, αφορά γενικότερα το κατά πόσο κάποιος, ανεξάρτητα από το ζώδιό του και την ηµεροµηνία γέννησής του, θέλει να βελτιώσει το χαρακτήρα του. Ποια είναι η ανάγκη που καλύπτει µια πιο εξειδικευµένη αστρολογική έκδοση; «Νοµίζω ότι ζούµε την εποχή της εξειδίκευσης. Επειδή η αστρολογία είναι ολιστική, δηλαδή µπορεί να ερµηνεύσει τα πράγµατα µέσα σε ένα ευρύ πλαίσιο, πρέπει να κάνου- µε focus, όπως γίνεται σε διάφορες επιστήµες. Για παράδειγµα, στην ιατρική δεν γίνεται να πάρεις όλες τις ειδικότητες. Η εξειδίκευση, όµως, δεν έχει να κάνει περισσότερο µε τον επαγγελ- µατία; Πόσο αφορά τον απλό αναγνώστη; «Ο αναγνώστης έχει δικαίωµα να επιλέγει. Αν και στην εποχή µας ακόµη και οι αναγνώστες αναζητούν την εξειδίκευση και θέλουν βιβλία που εστιάζουν στα θέµατα που τους αφορούν. Πηγή: «Woman s only Το σακάκι του αξιωµατικού εµπλουτίζει τους συνδυασµούς της φθινοπωρινής µας εµφάνισης. O κόσµος είναι πολύ σκληρός εκεί έξω. Ακόµα και οι δυναµικές γυναίκες έχουν καταλάβει τη διαφορά. Ισως γι αυτό τον λόγο η απλή επισήµανση του ανδρόγυνου στυλ να µην αρκεί. Και η εµφάνιση ενός κοµµατιού όπως το σακάκι αξιωµατικού ενός φανταστικού στρατού έγινε απαραίτητη πρόταση για τα βασικά του φθινοπώρου. Το σακάκι αξιωµατικού µε τα σιρίτια, τα χρυσά κουµπιά, µε κάποια αποµεινάρια από τα διακριτικά του ανώτερου βαθµού στη στρατιωτική ιεραρχία, τα πήρε η µόδα και τα έκανε σπορ κοµµάτια της γυναικείας εµφάνισης. Σακάκια που το αυστηρό κόψιµό τους, η χακί απόχρωση ή η µάλλινη βαριά υφή τους δείχνει πειθαρχία και προσδίδει επιβλητικό ύφος. Κάτι που το χρειαζόµαστε για να δείχνουµε µε γρήγορο, κοφτό τρόπο τις σκέψεις µας και τις απόψεις µας. Αυτά τουλάχιστον υποστηρίζει η σηµειολογία του ρούχου. Αφού ο κώδικας της στρατιωτικής στολής υπενθυµίζει ότι εκείνος που έχει τα αστέρια ή τα γαλόνια φέρει και την ευθύνη των αποφάσεών του. Μεγάλες αυτές οι προσδοκίες, αλλά πολλοί ήταν οι σχεδιαστές που βρήκαν ένα στήριγµα για να µην πα ρασυρθούν από αυτό το κύ- µα της µόδας να τα κάνει όλα δικά της, να µπερδεύει τάσεις, εποχές, στυλ, χρώµατα, υφάσµατα. Απέναντι λοιπόν στο παιχνίδι των δηµιουργικών αντιθέσεων, ένα στοιχείο µιλιτέρ όπως το σακάκι του αξιω- µατικού βάζει τάξη στο ντύσιµο. Και ταυτόχρονα βοηθά να επανέλθουν από τα συρτάρια και την πίσω πλευρά της ντουλάπας τα ξεχασµένα φορέµατα, παντελόνια, τζιν ή άλλα ρούχα περασµένων σεζόν. Το σακάκι του αξιωµατικού είναι επίκαιρο καθώς υποστηρίζει µε έµφαση την περιοχή των ώµων. Που γι αυτή τη σεζόν είναι το ση- µείο του σώµατος µε το µεγαλύτερο στυλιστικό ενδιαφέρον. Κι επειδή ένα κοµµάτι µε ιδιαίτερο πατρόν στους ώµους είναι και ακριβότερο, το σακάκι του αξιωµατικού µε τις επωµίδες και τα µεταλλικά κουµπιά είναι η πιο απλή και οικονοµική λύση για να δοκιµάσετε αυτή την πρόταση. Υπάρχουν πολλοί συνδυασµοί για να γίνει το σακάκι του αξιωµατικού το πασπαρτού της µοντέρνας κοµψότητας. Το κοντό, στο ύψος της µέσης µήκος σε γκρι φανέλα, που κουµπώνει σταυρωτά µε µεταλλικά κουµπιά είναι ιδανικός σύντροφος για παντελόνια αγγαρείας, µε µεγάλες τσέπες και φαρδιά µπατζάκια που γυρίζουν πάνω από τους αστραγάλους. Eνα πλεκτό κασκόλ και µποτάκια µε σπορ σόλα από κρεπ συ- µπληρώνουν αυτή την πρωινή εµφάνιση, στην οποία έχουν βασίσει τη χειµερινή κολεξιόν τους οι Καναδοί Dsquared. Η γραµµή ρεντιγκότας που µπροστά κόβει στο ύψος της κοιλιάς και πίσω είναι πιο µακριά µε πολλές πένσες στην πλάτη και τη µέση για να τονίζει το σχήµα του κορµού φοριέται µε στενό παντελόνι, ψηλά τακούνια και ένα τοπ αστραφτερό από τις κεντη- µένες παγέτες. Είναι η σύγχρονη ερµηνεία ενός ύφους που βγήκε από τα κανάλια της µουσικής του Λονδίνου των 60s. Η εµφάνιση στο άλµπουµ Sgt. Ρepper των Βeatles µε το ζωηρόχρωµο «πειραγµένο και πιο θεατρικό µιλιτέρ στυλ τους οδήγησαν τον αµερικανό «Ρhillip Lim στο να δηµιουργήσει τη συλλογή του µε βάση τον χρυσό κανόνα του γκλαµ ροκ. Το κόκκινο σακάκι του αξιωµατικού της φρουράς των ουσάρων µε µπότες ψηλές πάνω από το γόνατο αποπνέει ερωτισµό. Τον οποίο µάλιστα αποδίδει µε τον πιο παραστατικό τρόπο ο Ανδρέας Εµπειρίκος στη σύντοµη ιστορία της Ζεµφύρας ή το µυστικό της Πασιφάης (σειρά Ατακτος λαγός, Εκδ. Αγρα): Μόλις εισήλθον (τα λεοντάρια) τους ακολούθησε τροχάδην χαρίεσσα και φιλοµειδής, µε κυανοπόρφυρη σφιχτή στολή ουσάρου, αλλά χωρίς καπέλλο στο κεφάλι, µε άσπρα σειρήτια και χρυσά κουµπιά, κραδαίνουσα µαστίγιον στο χέρι, η περιώνυµος δαµάστρια Ζεµφύρα, κατάξανθη, µε µαύρα µάτια ηδυπαθή, µε µπότες στιλπνές ψηλές και αστραφτερά σπιρούνια. Στη µέση του στίβου ακριβώς, η νεάνις εστάθη αποτόµως και κάµπτουσα τα γόνατά της εις δίχρονον υπόκλισιν βραχείαν, χαιρέτησε δεξιά και αριστερά το πλήθος. Αυτόν τον ερωτισµό της στολής του ουσάρου µε το ψηλό καπέλο ο σχεδιαστής του «Givenchy, «Ricardo Τischi, τον διατήρησε µετριάζοντας το χρώµα σε συνδυασµό του µπλε µαύρου. Ενώ η Αµερικανίδα Αnna Sui τον έκανε έθνικ και πιο χαρούµενο. Οι ψηλές µπότες αντικαταστάθηκαν µε ζωγραφισµένες µπότες καουµπόη του Τέξας και το κόκκινο σακάκι του ουσάρου συνοδεύει µια εµπριµέ φούστα σε σχήµα τουλίπας. Οι σωστοί συνδυασµοί Το σακάκι αξιωµατικού συνδυάζεται µε: - Λευκό t-shirt και ψηλοτάκουνα σανδάλια για άνετο ύφος - ερµάτινη τσάντα σε έντονο χρώµα και χρυσά βραχιόλια-µανσέτες για πιο εκλεκτικό ντύσιµο - Μακρύ φουλάρι µε κρόσσια από µεταξωτή κλωστή για ύφος δανδή - Με µπότες πάνω από το γόνατο για να δώσετε τον προσωπικό σας τόνο πειθαρχίας Πηγή: «Τα Νέα One stop shopping for all of your Greek Orthodox Baptismal and Wedding needs. Baptism Clothes for Boys and Girls, Oil Hat & Oil Cloths, Towels Oil and Soap Sets, Children's Clothes, Blankets, Monograming Lambathes, Invitations, Favors, Martirika, Stephana Stephanothekes, Flower Girl Dresses, Religious Gifts We Decorate For All Parties Sacramental Accessories handmade to your specifications / FAX

13 24 ΓΥΝΑΙΚΑ ΙΑΚΟΣΜΗΣΗ ΤΕΥΧΟΣ 21 Εµπιστευθείτε Μόνο ένα Γιατρό για να χάσετε βάρος Προσφέρουµε: Πλήρη ανάλυση σωµατικής σύστασης Ανάλυση µεταβολικού δείκτη Πάνω από 30 διαφορετικά γεύµατα για να διαλέξετε Φαρµακευτική αγωγή για απώλεια βάρους Ελεγχος για αλλεργίες Ανάλυση βιταµινών Ολα τα είδη βιταµινών Με αρχική τιµή θεραπείας από $59 το µήνα* *Παρέχουµε χρηµατοδότηση αν πληροίτε τις προϋποθέσεις ΚAΘΕ ΑΣΘΕΝHΣ ΛΑΜΒAΝΕΙ EΝΑ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜEΝΟ ΠΡOΓΡΑΜΜΑ ΣYΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚEΣ ΤΟΥ ΑΝAΓΚΕΣ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΣΤΟ BROOKLYN

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη ΝΑΤΑΣΑ ΚΑΡΥΣΤΙΝΟΥ 21.06.2017-12:28 Η «Ψαρόσουπα», «Το χρυσό μολύβι»,

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Κωνσταντίνα Τσαφαρά Αγαπημένο μου ημερολόγιο, Πάνε δέκα χρόνια που λείπει ο σύζυγός μου, ο Οδυσσέας. Τον γιο του τον άφησε μωρό και τώρα έχει γίνει πια ολόκληρος άντρας και

Διαβάστε περισσότερα

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ποιά ηρωικά χαρακτηριστικά έχει η ηρωίδα κατά τη γνώμη σας; Κατά τη γνώμη μου και μόνο που χαρακτηρίζουμε την Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου ηρωίδα δείχνει ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΑΡΝΤ ΚΟΕΝ. Στίχοι τραγουδιών του. Δεν υπάρχει γιατρειά για την αγάπη (Ain t no cure for love)

ΛΕΟΝΑΡΝΤ ΚΟΕΝ. Στίχοι τραγουδιών του. Δεν υπάρχει γιατρειά για την αγάπη (Ain t no cure for love) http://hallofpeople.com/gr.php?user=κοέν%20λέοναρντ ΛΕΟΝΑΡΝΤ ΚΟΕΝ Στίχοι τραγουδιών του Από το http://lyricstranslate.com/el/leonard-cohen-lyrics.html (Ain t no cure for love) Σε αγαπούσα για πολύ, πολύ

Διαβάστε περισσότερα

31 Μάιος Στη Λαμία χθες η Λένα Μαντά Επιμέλεια MAG24 Team Κατηγορία Εκδηλώσεις

31 Μάιος Στη Λαμία χθες η Λένα Μαντά Επιμέλεια MAG24 Team Κατηγορία Εκδηλώσεις 31 Μάιος Στη Λαμία χθες η Λένα Μαντά Επιμέλεια MAG24 Team Κατηγορία Εκδηλώσεις Η επιτυχημένη συγγραφέας παρουσίασε τη νέα της δουλειά και υπέγραψε αντίτυπα στις φανατικές της αναγνώστριες. Ασφυκτικά γεμάτο

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση γραπτού λόγου

Κατανόηση γραπτού λόγου Β1 1 Επίπεδο Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 40 λεπτά Ερώτημα 1 (6 μονάδες) Διαβάζετε σ ένα περιοδικό οδηγίες για να μάθουν σωστά τα παιδιά σας σκι. Το περιοδικό όμως είναι παλιό κι έτσι βλέπετε καθαρά μόνο

Διαβάστε περισσότερα

Οι γνώμες είναι πολλές

Οι γνώμες είναι πολλές Η Ψυχολογία στη Φυσική Αγωγή στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος ΚασταμονίτηςΚωνσταντίνος Ψυχολόγος Οι γνώμες είναι πολλές Πολλές είναι οι γνώμες στο τι προσφέρει τελικά ο αθλητισμός στην παιδική ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου

Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Πιστοποίηση Επάρκειας της Ελληνομάθειας 18 Ιανουαρίου 2013 A2 Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου Διάρκεια Εξέτασης 30 λεπτά Διάρκεια Εξέτασης 30 λεπτά Ερώτημα 1 (7 μονάδες) Διαβάζετε

Διαβάστε περισσότερα

Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί.

Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί. Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί. Όταν σε βλέπουν και σε «τραβούν» κοντά τους «γαλαξίες», όπως ο Καρβέλας και η Βίσση και ο «αυστηρός»

Διαβάστε περισσότερα

Modern Greek Beginners

Modern Greek Beginners 2016 HIGHER SCHOOL CERTIFICATE EXAMINATION Modern Greek Beginners ( Section I Listening) Transcript Familiarisation Text Καλημέρα. Καλημέρα σας. Μπορώ να σας βοηθήσω; Ήρθα να πάρω αυτό το δέμα. Σήμερα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. Μέχρι πριν λίγες μέρες βρισκόμουν στο χωριό μου το Ριζοκάρπασο, αλλά μετά την εισβολή ήρθαμε με την μητέρα μου

Διαβάστε περισσότερα

Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius

Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius Μάρτιος 2011 Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΡΟ-ΜΑΝΩΛΗ Πολύ παλιά, αιώνες πριν, ο Negru Voda, ο κυβερνήτης της Ρουμανίας, ήθελε να χτίσει ένα μοναστήρι

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Γ Ρ Α Π Τ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Γ Ρ Α Π Τ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Γ Ρ Α Π Τ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Πρόλογος Εισαγωγή Ευχαριστίες Το ξεκίνημα μιας σχέσης Βήμα πρώτο: Τι χρειάζομαι, τι επιθυμώ, πώς αντιδρώ;...

Περιεχόμενα. Πρόλογος Εισαγωγή Ευχαριστίες Το ξεκίνημα μιας σχέσης Βήμα πρώτο: Τι χρειάζομαι, τι επιθυμώ, πώς αντιδρώ;... Περιεχόμενα Πρόλογος... 15 Εισαγωγή... 17 Ευχαριστίες... 21 Το ξεκίνημα μιας σχέσης... 23 «Τι πρέπει να προσέχω στην αρχή μιας σχέσης, ώστε να ξέρω ότι θα ταιριάξουμε;»... 24 «Πόσο να περιμένω για να μου

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της ζωής μου

Το βιβλίο της ζωής μου 1 Το βιβλίο της ζωής μου 3 Mona Perises ISBN: Email: monaperises@yahoo.com 4 Mona Perises Όμ Άλι, το γλυκό της ζωής Μυθιστορηματική βιογραφία Μέρος πρώτο Mona Perises 2003 2013 Ελλάδα Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2008-2009

ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2008-2009 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2008-2009 Μάθημα: ΕΛΛΗΝΙΚΑ Επίπεδο: 1 Διάρκεια: 2 ώρες Ημερομηνία

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο: «ημέρα της αποχώρησης Αγαπημένο μου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 [3] Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αφιερωμένο στον πατέρα μου Αλκιβιάδη Copyright

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ

Διαβάστε περισσότερα

Μετεωρολογία. Αν σήμερα στις 12 τα μεσάνυχτα βρέχει, ποια είναι η πιθανότητα να έχει λιακάδα μετά από 72 ώρες;

Μετεωρολογία. Αν σήμερα στις 12 τα μεσάνυχτα βρέχει, ποια είναι η πιθανότητα να έχει λιακάδα μετά από 72 ώρες; Ονόματα Η μητέρα της Άννας έχει άλλους τρεις μεγαλύτερους γιους. Επειδή έχει πάθος με τα χρήματα, τους έχει βαφτίσει ως εξής: Τον μεγάλο της γιο "Πενηνταράκη", τον μεσαίο "Εικοσαράκη" και τον μικρότερο

Διαβάστε περισσότερα

σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου!

σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου! σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου! 12/11/2018 Katerina Christou Student Εφημερίδα Λεμεσός Στις 9 Νοεμβρίου είχα την τιμή και τη χαρά να γνωρίσω από κοντά την αγαπημένη ψυχολόγο,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη από τη. ηµοσιογράφοι. κα Τατιάνα Στεφανίδου. Είµαι πολλά χρόνια δηµοσιογράφος, από το 1992.

Συνέντευξη από τη. ηµοσιογράφοι. κα Τατιάνα Στεφανίδου. Είµαι πολλά χρόνια δηµοσιογράφος, από το 1992. ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΤΟ ΙΑΒΑΣΕΙΣ Συνέντευξη από τη δηµοσιογράφο κα Τατιάνα Στεφανίδου ηµοσιογράφοι Χάρης Μιχαηλίδης ηµήτρης Μαρούδας Φένια Πάσσα Αµαλία Τζήµα Λυδία Τούµπη Συντονισµός -επιµέλεια κειµένου Όµιλος δηµοσιογραφίας

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α : ΕΚΘΕΣΗ (30 ΜΟΝΑΔΕΣ)

ΜΕΡΟΣ Α : ΕΚΘΕΣΗ (30 ΜΟΝΑΔΕΣ) ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ : Ελληνικά ΕΠΙΠΕΔΟ : 2 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ Α : ΕΚΘΕΣΗ (30 ΜΟΝΑΔΕΣ) Να αναπτύξετε ΕΝΑ από τα πιο κάτω θέματα (150-180 λέξεις ή 15-20 γραμμές) 1. Πώς πέρασα το περασμένο

Διαβάστε περισσότερα

Λένα Μαντά: «Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να νιώσει τίποτα αρνητικό»

Λένα Μαντά: «Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να νιώσει τίποτα αρνητικό» GOOD LIFE20.05.2016 Λένα Μαντά: «Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να νιώσει τίποτα αρνητικό» Η συγγραφέας που έχει πουλήσει περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο αντίτυπα, αριθμός ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα,

Διαβάστε περισσότερα

Eκπαιδευτικό υλικό. Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού. Σημαία στον ορίζοντα

Eκπαιδευτικό υλικό. Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού. Σημαία στον ορίζοντα Eκπαιδευτικό υλικό Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού Σημαία στον ορίζοντα Α) Συζητάμε για εμάς με αφορμή το κείμενο. 1. Τι δώρο θα ονειρευόσουν εσύ να βρεις μέσα σε ένα κουτί; 2. Τι δώρο πιστεύεις ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε. ιστορίες της 17 ιστορίες της Πρωτοχρονιάς Παραμύθια: Βαλερί Κλες, Έμιλι-Ζιλί Σαρμπονιέ, Λόρα Μιγιό, Ροζέ-Πιερ Μπρεμό, Μονίκ Σκουαρσιαφικό, Καλουάν, Ιμπέρ Μασουρέλ, Ζαν Ταμπονί-Μισεράτσι, Πολ Νέισκενς,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ - Α,α,α,α,α,α,α! ούρλιαξε η Νεφέλη - Τρομερό! συμπλήρωσε η Καλλιόπη - Ω, Θεέ μου! αναφώνησα εγώ - Απίστευτα τέλειο! είπε η Ειρήνη και όλες την κοιτάξαμε λες και είπε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Ποιο από τα παρακάτω αποτυπώνει τη διαμονή σας, αυτό το ακαδημαϊκό έτος;

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Ποιο από τα παρακάτω αποτυπώνει τη διαμονή σας, αυτό το ακαδημαϊκό έτος; ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Το παρόν ερωτηματολόγιο αφορά έρευνα για τις συνήθειες των φοιτητών. Οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν μένουν αυστηρά προσωπικές και χρησιμοποιούνται μόνο για στατιστικούς λόγους. Σας

Διαβάστε περισσότερα

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 by Rena Mavridou Αγαπητή Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή

Διαβάστε περισσότερα

Συμπτώματα συνεξάρτησης

Συμπτώματα συνεξάρτησης Συμπτώματα συνεξάρτησης Οι συνεξαρτητικές συμπεριφορές είναι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Το συνεξαρτητικό άτομο προσπαθεί να βοηθήσει τους άλλους καταστρέφοντας τον εαυτό του. Τέτοιου είδους συμπεριφορές

Διαβάστε περισσότερα

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

«Η μάνα Ηπειρώτισσα» - Γράφει η Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νομού Τρικάλων Νίκη Χύτα

«Η μάνα Ηπειρώτισσα» - Γράφει η Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νομού Τρικάλων Νίκη Χύτα Τις μέρες του καλοκαιριού είχα την τύχη να βρεθώ τόσο εγώ όσο και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Ηπειρωτών Τρικάλων στην όμορφη περιοχή της Ηπείρου με την παρθένα φύση, με την πλούσια

Διαβάστε περισσότερα

Έρωτας στην Κασπία θάλασσα

Έρωτας στην Κασπία θάλασσα 1 Έρωτας στην Κασπία θάλασσα 3 Mona Perises ISBN: Email: monaperises@yahoo.com 4 Mona Perises Έρωτας στην Κασπία θάλασσα Μυθιστόρημα - Μέρος δεύτερο Mona Perises Ελλάδα Ιράν/Περσία Ελλάδα 5 Τι είναι η

Διαβάστε περισσότερα

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups INTERVIEWS REPORT February / March 2012 - Partner: Vardakeios School of Hermoupolis - Target group: Immigrants, women 1 η συνέντευξη Από την Αλβανία Το 2005 Η γλώσσα. Ήταν δύσκολο να επικοινωνήσω με τους

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τέταρτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-5 Ώρα για δράση... 6-14 Σημειώσεις... 15 2 Μάθημα Πέμπτο- Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις πώς να διαχειριστείς την λεπτή γραμμή

Διαβάστε περισσότερα

Μια μέρα μπήκε η δασκάλα στην τάξη κι είπε ότι θα πήγαιναν ένα μακρινό ταξίδι.

Μια μέρα μπήκε η δασκάλα στην τάξη κι είπε ότι θα πήγαιναν ένα μακρινό ταξίδι. ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΙΑΣ ΠΑΡΕΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ Μια μέρα μπήκε η δασκάλα στην τάξη κι είπε ότι θα πήγαιναν ένα μακρινό ταξίδι. Αμέσως χάρηκαν πολύ, αλλά κι απογοητεύτηκαν ταυτόχρονα όταν έμαθαν ότι θα ήταν ένα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΓΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΓΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΓΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Η εφηβεία είναι μια περίοδος μεταξύ της παιδικής και της ενήλικης ζωής στην οποία γίνεται ο σχηματισμός της προσωπικής μας ταυτότητας.

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τρίτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-6 Ώρα για δράση... 7-17 Σημειώσεις... 18 2 Μάθημα Τρίτο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις τις 7 συνήθειες των πετυχημένων ανθρώπων.

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Ερωτηματολόγιο Στάσεων προς τη Σεξουαλικότητα

Ελληνικό Ερωτηματολόγιο Στάσεων προς τη Σεξουαλικότητα Ελληνικό Ερωτηματολόγιο Στάσεων προς τη Σεξουαλικότητα Οι παρακάτω προτάσεις αφορούν μια ποικιλία θεμάτων σχετικά με στάσεις απέναντι στο σεξ, στη σεξουαλικότητα, την σεξουαλική αγωγή και τα άτομα με νοητική

Διαβάστε περισσότερα

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες ΑΛΚΗ ΖΕΗ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: ΚΥΔΩΝΑΚΗ ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ, ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΝΕΦΕΛΗ Η Κωνσταντίνα είναι το μόνο παιδί που έχουν αποκτήσει οι γονείς της, όχι όμως και το μόνο εγγόνι που έχει αποκτήσει

Διαβάστε περισσότερα

«Η νίκη... πλησιάζει»

«Η νίκη... πλησιάζει» «Η νίκη... πλησιάζει» έµµετρο θεατρικό για της 25 η Μαρτίου εµπνευσµένο απ το παραµύθι της Ευγενίας Φακίνου «Τα Ελληνάκια» www.mkitra.com 1 Πράξη Πρώτη Σκηνή 1η Βγαίνουν δύο αφηγήτριες. Μια φορά κι έναν

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν διάφορα και σημαντικά προβλήματα. Ένα από αυτά είναι ο πόλεμος που έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη νερού, φαγητού και ιατρικής περίθαλψης και το χειρότερο

Διαβάστε περισσότερα

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ.

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Τάξη: Γ Τμήμα: 2ο Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Θέμα :Τι θέλω να αλλάξει στον κόσμο το 2011. Το έτος 2010 έγιναν πολλές καταστροφές στον κόσμο.

Διαβάστε περισσότερα

Λένα Μαντά: Εξηγεί γιατί αναθεώρησε και δίνει βιβλίο της να μεταφερθεί στην τηλεόραση Ημερομηνία: 16/05/2016

Λένα Μαντά: Εξηγεί γιατί αναθεώρησε και δίνει βιβλίο της να μεταφερθεί στην τηλεόραση Ημερομηνία: 16/05/2016 Λένα Μαντά: Εξηγεί γιατί αναθεώρησε και δίνει βιβλίο της να μεταφερθεί στην τηλεόραση Ημερομηνία: 16/05/2016 Λίγες μέρες πριν την παρουσίαση του νέου της βιβλίου στην Κύπρο, η συγγραφέας των Best Seller

Διαβάστε περισσότερα

Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους.

Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους. Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους. Κάθεται στο παράθυρο του δωματίου της και σκέφτεται, στεναχωρημένη τους παλιούς της φίλους και συμμαθητές.

Διαβάστε περισσότερα

Ιόλη. Πως σας ήρθε η ιδέα;

Ιόλη. Πως σας ήρθε η ιδέα; Ιόλη Πως σας ήρθε η ιδέα; Μ.Τ.: Όπως γράφω και στο τέλος του βιβλίου, είχα γνωρίσει την κυρ Αγγέλω, την έζησα για αρκετά χρόνια και μου γεννήθηκε η επιθυμία να γράψω ένα μυθιστόρημα με εκείνην ως πρωταγωνίστρια.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ

ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α

Διαβάστε περισσότερα

γεφύρια, τα οποία φέρνουν στην μνήμη από την χώρα καταγωγής τους, βρίσκοντας κοινούς τόπους στην διαπραγμάτευση του θέματος.

γεφύρια, τα οποία φέρνουν στην μνήμη από την χώρα καταγωγής τους, βρίσκοντας κοινούς τόπους στην διαπραγμάτευση του θέματος. Τα γεφύρια ενώνουν Σε μία διαπολιτισμική προσέγγιση των θεμάτων που έχουν σχέση με τα πέτρινα γεφύρια, διαπιστώνουμε εύκολα ότι οι κατασκευές αυτές απαντούν όχι μόνο στον ελλαδικό χώρο, αλλά σε ολόκληρη

Διαβάστε περισσότερα

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους Εφηβεία και Πρότυπα Τι σημαίνει εφηβεία; Η εφηβεία είναι η περίοδος της ζωής του ανθρώπου που αρχίζει με το τέλος της παιδικής ηλικίας και οδηγεί στην ενηλικίωση. Είναι μια εξελικτική φάση που κατά τη

Διαβάστε περισσότερα

Κατερίνα Δεσποτοπούλου: Έφη Τριγκίδου:

Κατερίνα Δεσποτοπούλου: Έφη Τριγκίδου: Κατερίνα Δεσποτοπούλου: «Σε ποια ηλικία κατάλαβες ότι ήθελες να ασχοληθείς με το θέατρο και ποιο ήταν το 'εναρκτήριο λάκτισμα';» Γύρω στα δώδεκα με δεκατρία μου γεννήθηκε η αγάπη για το θέατρο. Το έχω

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Εικόνες: Eύα Καραντινού

Εικόνες: Eύα Καραντινού Εικόνες: Eύα Καραντινού H Kοκκινοσκουφίτσα Mια φορά κι έναν καιρό, έμεναν σ ένα χωριουδάκι μια γυναίκα με το κοριτσάκι της, που φορούσε μια κόκκινη σκουφίτσα. Γι αυτό ο κόσμος την φώναζε Κοκκινοσκουφίτσα.

Διαβάστε περισσότερα

- Γιατρέ, πριν την εγχείρηση δεν είχατε μούσι... - Δεν είμαι γιατρός. Ο Αγιος Πέτρος είμαι...

- Γιατρέ, πριν την εγχείρηση δεν είχατε μούσι... - Δεν είμαι γιατρός. Ο Αγιος Πέτρος είμαι... - Γιατρέ, πριν την εγχείρηση δεν είχατε μούσι... - Δεν είμαι γιατρός. Ο Αγιος Πέτρος είμαι... - Γιατρέ, βλέπω μπλε και πράσινους κόκκους.. - Οφθαλμίατρο έχετε δει; - Οχι! Μόνο μπλε και πράσινους κόκκους...

Διαβάστε περισσότερα

Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση όμως είναι!»

Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση όμως είναι!» Ημερομηνία 27/4/2015 Μέσο Συντάκτης Link www.thinkover.gr Ανδριάνα Βούτου http://www.thinkover.gr/2015/04/27/stefanos-livos/ Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20 Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου 2015-22:20 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη «Μέσω της μυθοπλασίας, αποδίδω τη δικαιοσύνη που θα ήθελα να υπάρχει» μας αποκαλύπτει η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Αγγελική Δαρλάση. Το παλιόπαιδο. Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή

Αγγελική Δαρλάση. Το παλιόπαιδο. Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή Αγγελική Δαρλάση Το παλιόπαιδο Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή σε όλους αυτούς που οραματίστηκαν έναν καλύτερο κόσμο και προσπαθούν για να γίνει, έστω και λίγο, καλύτερος 6 «Φτώχεια δεν είναι μόνο η έλλειψη

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεµα Νο 1: Σακίδιο πλάτης

Έκθεµα Νο 1: Σακίδιο πλάτης Η ιεθνής Αµνηστία στην Ελλάδα και η Oxfam θέλουν να ευχαριστήσουν τους Έλληνες και τις Ελληνίδες που µοιράστηκαν κοµµάτια της ζωής τους, µεταφορικά και κυριολεκτικά, και γι αυτό δηµιούργησαν το «Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς A...Τα αισθήματα και η ενεργεία που δημιουργήθηκαν μέσα μου ήταν μοναδικά. Μέσα στο γαλάζιο αυτό αυγό, ένιωσα άτρωτος, γεμάτος χαρά και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε περισσότερα

Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές

Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές Ενότητα 1 Σελίδα 1 Διάλογος 1: Αρχική επικοινωνία με την οικογένεια για πρόσληψη Διάλογος 2: Προετοιμασία υποδοχής ασθενούς Διάλογος 3: Η επικοινωνία με τον ασθενή Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 14 η ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ 1. Λίγα λόγια για το αρχοντικό 2 2. Το παραμύθι της τοιχογραφίας! (Πρόταση) 3 3. Βρες τη λέξη! (Λύση) 9 4. Ζήσε στον 18 ο αιώνα..

Διαβάστε περισσότερα

Τι όμορφη μέρα ξημέρωσε και σήμερα. Ως συνήθως εγώ ξύπνησα πιο νωρίς από όλους και πήγα δίπλα στην κυρία Σταυρούλα που κοιμόταν. Την ακούμπησα ελαφρά

Τι όμορφη μέρα ξημέρωσε και σήμερα. Ως συνήθως εγώ ξύπνησα πιο νωρίς από όλους και πήγα δίπλα στην κυρία Σταυρούλα που κοιμόταν. Την ακούμπησα ελαφρά 1 Τι όμορφη μέρα ξημέρωσε και σήμερα. Ως συνήθως εγώ ξύπνησα πιο νωρίς από όλους και πήγα δίπλα στην κυρία Σταυρούλα που κοιμόταν. Την ακούμπησα ελαφρά με τη μουσούδα μου στο πρόσωπό της, τόσο όσο χρειαζόταν

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

ΝΗΦΟΣ: Ένα λεπτό µόνο, να ξεµουδιάσω. Χαίροµαι που σε βλέπω. Μέρες τώρα θέλω κάτι να σου πω.

ΝΗΦΟΣ: Ένα λεπτό µόνο, να ξεµουδιάσω. Χαίροµαι που σε βλέπω. Μέρες τώρα θέλω κάτι να σου πω. Νήφο. Πεταλία; Εγώ, ναι. Σήκω. Δεν ξέρω αν µπορώ. Μπορείς. Είµαι κουρασµένος. Ήρθε η ώρα, όµως. Τα χέρια µου έχουν αίµατα. Τα πόδια µου είναι σαν κάποιου άλλου. Δεν έχουµε πολύ χρόνο. Ένα λεπτό µόνο, να

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!»

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!» 1 Σειρά Σπουργιτάκια Εκδόσεις Πατάκη «Το χάνουμε!» Σοφία Παράσχου Εικονογράφηση: Βαγγέλης Ελευθερίου Σελ. 52 Δραστηριότητες για Α & Β τάξη Συγγραφέας: Η Σοφία Παράσχου γεννήθηκε στην Κάρπαθο και ζει στην

Διαβάστε περισσότερα

T: Έλενα Περικλέους

T: Έλενα Περικλέους T: 7000 0090 www.greendot.com.cy Έλενα Περικλέους Ο πρασινομπαλίτσας επιστρέφει... γιατί τα παραμύθια λένε πάντα την ΑΛΗΘΕΙΑ Συγγραφή: Έλενα Περικλέους Εποπτεία: Άρτεμις Παλαιογιάννη / Σάκης Θεοδοσίου

Διαβάστε περισσότερα

Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία

Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΑΛΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ Α 3 Η κυρία Ειρήνη από το Κάρμι, ξύπνησε πολύ νωρίς το πρωί για να ταΐσει τις κότες και τα κουνελάκια της. Ανυπομονούσε να πάει στο πανηγύρι

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2015 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΓΡΙΒΑ ΕΛΕΝΗ 5/2/2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αυτό το portfolio φτιάχτηκε

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ»

«ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ» «ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ» ΤΑΞΗ Γ1 2 ο Δ Σ ΓΕΡΑΚΑ ΔΑΣΚ:Αθ.Κέλλη ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Κατά τη διάρκεια της περσινής σχολικής χρονιάς η τάξη μας ασχολήθηκε με την ανάγνωση και επεξεργασία λογοτεχνικών βιβλίων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι.

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι. Εισαγωγή Ο οδηγός που κρατάς στα χέρια σου είναι μέρος μιας σειράς ενημερωτικών οδηγών του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπό έχει να δώσει απαντήσεις σε κάποια βασικά ερωτήματα που μπορεί να έχεις

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικές αναμνήσεις. Η γιαγιά του Χάρη θυμάται

Σχολικές αναμνήσεις. Η γιαγιά του Χάρη θυμάται Η μαμά μου πήγαινε στο 26 ο Δημοτικό Σχολείο Νίκαιας. Η καλύτερη ανάμνηση που έχει είναι οι φίλοι της και η τάξη που μύριζε κιμωλία. Ελευθερία Η γιαγιά μου την τάξη της είχε 87 παιδιά. Τα άτακτα παιδιά

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Εφτά ξύλινα αλογάκια κι ένα αληθινό Αν έχεις τύχη Η μεγάλη καφετιά αρκούδα κι εμείς... 37

Περιεχόμενα. Εφτά ξύλινα αλογάκια κι ένα αληθινό Αν έχεις τύχη Η μεγάλη καφετιά αρκούδα κι εμείς... 37 Περιεχόμενα Εφτά ξύλινα αλογάκια κι ένα αληθινό............. 11 Αν έχεις τύχη..................................... 21 Η μεγάλη καφετιά αρκούδα κι εμείς............... 37 7199_alogaki_pasxalitsa_arkouda:7199_alogaki_pasxalitsa_arkouda

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου

Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου Η γυναίκα ως σύζυγος και μητέρα Η γυναίκα ως πολεμικό λάφυρο Γυναίκα και επιτάφιες τιμές ηρώων Η τύχη του γυναικείου πληθυσμού μετά την άλωση μιας πόλης

Διαβάστε περισσότερα

Θαύματα Αγίας Ζώνης (μέρος 4ο)

Θαύματα Αγίας Ζώνης (μέρος 4ο) 18 Ιουνίου 2019 Θαύματα Αγίας Ζώνης (μέρος 4ο) Θεοτόκος / Θαύματα της Θεοτόκου 12. Παντελώς αδύνατο γιατί ήταν????????????????? Λευκωσία «Παντρεύτηκα το 1981 και μετά παρέλευση τεσσάρων χρόνων διεπίστωσα

Διαβάστε περισσότερα

Μια φορά κι έναν καιρό, τον πολύ παλιό καιρό, τότε που όλη η γη ήταν ένα απέραντο δάσος, ζούσε μέσα στο ξύλινο καλύβι της, στην καρδιά του δάσους,

Μια φορά κι έναν καιρό, τον πολύ παλιό καιρό, τότε που όλη η γη ήταν ένα απέραντο δάσος, ζούσε μέσα στο ξύλινο καλύβι της, στην καρδιά του δάσους, Μια φορά κι έναν καιρό, τον πολύ παλιό καιρό, τότε που όλη η γη ήταν ένα απέραντο δάσος, ζούσε μέσα στο ξύλινο καλύβι της, στην καρδιά του δάσους, μια γριά γυναίκα. Τ όνομά της ήταν Μαραλά. Κανένας δεν

Διαβάστε περισσότερα

Κέρκυρα. Λίγο πριν τους Βαλκανικούς πολέμους

Κέρκυρα. Λίγο πριν τους Βαλκανικούς πολέμους Κέρκυρα Λίγο πριν τους Βαλκανικούς πολέμους Σιόρα επιστήμη Γέρο Τρίνκουλος Ρήνη Αντρέας Σπύρος (θείος του Ανδρέα) Η γυναίκα εμφανίζεται ανίσχυρη και υποβιβάζεται στην κατηγορία του εμπορεύσιμου προϊόντος

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΙΝΑ ΓΙΩΤΗ: «Η επιτυχία της Στιγμούλας, μου δίνει δύναμη να συνεχίσω και να σπρώχνω τα όριά μου κάθε φορά ακόμα παραπέρα»

ΜΑΡΙΝΑ ΓΙΩΤΗ: «Η επιτυχία της Στιγμούλας, μου δίνει δύναμη να συνεχίσω και να σπρώχνω τα όριά μου κάθε φορά ακόμα παραπέρα» Ημερομηνία 27/11/2015 Μέσο trikalakids.gr Συντάκτης Link http://www.trikalakids.gr/bookcorner/%ce%bc%ce%b1%cf%81%ce%b9%ce%bd %CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B7-%CE%B7- %CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%84%CF%85%CF%87%CE%AF%CE%B1-

Διαβάστε περισσότερα

«Ο ξεχωριστός κόσμος των διδύμων», η Εύη Σταθάτου μιλά στο Mothersblog, για το πρώτο της συγγραφικό εγχείρημα!

«Ο ξεχωριστός κόσμος των διδύμων», η Εύη Σταθάτου μιλά στο Mothersblog, για το πρώτο της συγγραφικό εγχείρημα! Ημερομηνία 14/02/2017 Μέσο Συντάκτης Link www.mothersblog.gr Κατερίνα Ηλιάκη http://www.mothersblog.gr/synenteyxeis/item/43377-o-ksexoristos-kosmos-tondidymon--i-eyi-stathatou-mila-sto-mothersblog--gia-to-proto-tis-syggrafikoegxeirima

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα: Η Λένα Μαντά παρουσιάζει το νέο της βιβλίο στη Λαμία

Σήμερα: Η Λένα Μαντά παρουσιάζει το νέο της βιβλίο στη Λαμία Σήμερα: Η Λένα Μαντά παρουσιάζει το νέο της βιβλίο στη Λαμία Δημοσιεύτηκε: Δευτέρα, 13 Ιουνίου 2016 08:00 Το βιβλιοπωλείο "Μπέτσης" και οι εκδόσεις "Ψυχογιός" σας προσκαλούν στην παρουσίαση του νέου βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα

ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα βιβλίο. Υπάρχουν έξι βιβλία με τις ιστορίες μου, μα σε όλα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ

ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ 12 o Δημ. Σχ. Αθηνών Τάξη Δ 7/4/2014 ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ Α. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ Β. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 1. 2. Συμπληρώνω τα κενά με Παρακείμενο ή Υπερσυντέλικο: Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι... (αναπτύσσω)

Διαβάστε περισσότερα

1 / 15 «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο για τους µαθητές της 3 ης Γυµνασίου. Μάρτιος 2007

1 / 15 «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο για τους µαθητές της 3 ης Γυµνασίου. Μάρτιος 2007 1 / 15 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Έρευνα υποστηριζόµενη από τη Γενική ιεύθυνση Εκπαίδευσης και Πολιτισµού της Ε.Ε., στο πλαίσιο του προγράµµατος Σωκράτης «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Κατά τη διάρκεια των ερωτήσεων τα παιδιά θα διαπιστώσουν ότι άλλα παιδιά προχώρησαν µπροστά, άλλα έµειναν πίσω και άλλα είναι κάπου στη µέση. Στο σηµε

Κατά τη διάρκεια των ερωτήσεων τα παιδιά θα διαπιστώσουν ότι άλλα παιδιά προχώρησαν µπροστά, άλλα έµειναν πίσω και άλλα είναι κάπου στη µέση. Στο σηµε «Κοινότητα για το Ευρωπαϊκό Έτος Καταπολέµησης της Φτώχειας και του Κοινωνικού Αποκλεισµού» ραστηριότητα 1 η : «Ανακαλύπτοντας συµπεριφορές και στάσεις απέναντι στην Φτώχεια και τον Κοινωνικό αποκλεισµό»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Modern Greek Beginners

Modern Greek Beginners 2017 HIGHER SCHOOL CERTIFICATE EXAMINATION Modern Greek Beginners ( Section I Listening) Transcript Familiarisation Text Τι θέλεις να σπουδάσεις του χρόνου; Θέλω να γίνω φαρμακοποιός. Σε ποιο πανεπιστήμιο;

Διαβάστε περισσότερα

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος Ιστορίες που ζεις δυνατά Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος Στο τώρα Έχω δώσει τόσες υποσχέσεις που νομίζω ότι έχω χάσει το μέτρημα. Δεν είναι που λέω ψέματα όταν δεν τις τηρώ, είναι

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της!

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Κυριακή, 2 Ιουλίου 2017 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: ΓΙΩΤΑ ΦΩΤΟΥ Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Πείτε μας λίγα λόγια

Διαβάστε περισσότερα