Εισαγωγή. Κύριε Περιφερειάρχη, Κύριοι Πρόεδροι, Αγαπητοί προσκεκληµένοι, Κυρίες και κύριοι, Καλησπέρα σας κι από εµένα.

Transcript

1 Εκδήλωση: 39 ο IATTO FORUM EXPORT SUMMIT II Ηµεροµηνία Οµιλίας: 25/09/13 Οµιλητής: Αντιπρόεδρος ΣΕΒΕ, ρ. Κυριάκος Λουφάκης Ενότητα: What it takes to achieve a sustainable export driven growth - Special Section on Investment Opportunities in Greece Εισαγωγή Κύριε Περιφερειάρχη, Κύριοι Πρόεδροι, Αγαπητοί προσκεκληµένοι, Κυρίες και κύριοι, Καλησπέρα σας κι από εµένα. Η ανάπτυξη. Κατά τη γνώµη µου δεν διατάσσεται, αλλά οργανώνεται και µεθοδεύεται, µε ρεαλιστικούς στόχους. Βασική θέση µας στον ΣΕΒΕ είναι ότι για χρόνια η χώρα στήριξε την ανάπτυξή της στην κατανάλωση και µάλιστα µε δανεικά. Αυτό δεν µπορούσε να συνεχιστεί, εξού και η σηµερινή κρίση. Στον ΣΕΒΕ θεωρούµε ότι η ανάπτυξη θα προέλθει από την παραγωγή και τον ιδιωτικό τοµέα, µε κινητήριες δυνάµεις την εξωστρέφεια και την προσέλκυση επενδύσεων. Αυτά πρέπει να είναι τα δύο βασικά συστατικά του νέου µοντέλου ανάπτυξης που θα στηρίξουν µια ισχυρή, αξιόπιστη και ανταγωνιστική Ελλάδα στα χρόνια που θα έρθουν. Μια Ελλάδα όπου το σύνολο της εξωστρέφειας (δηλαδή εξαγωγές αγαθών & υπηρεσιών και Άµεσες Ξένες Επενδύσεις) θα συνεισφέρει στο 50% του παραγόµενου προϊόντος της. Και επιτρέψτε µας το όραµα αυτό, διότι επιχειρείν σηµαίνει όραµα. Ο επιχειρηµατίας πρέπει να είναι οραµατιστής, αλλά ταυτόχρονα όχι αιθεροβάµων, αλλά πραµατιστής. Χαιρόµαστε που ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση υιοθέτησαν τον στόχο κατά την 78 η ΕΘ. Σε ότι αφορά την εξωστρέφεια, παρά τις ιδιαίτερα δυσµενείς συνθήκες, οι Έλληνες εξαγωγείς απέδειξαν ότι έχουν την ευελιξία και τις αντοχές να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν. Από το 2010 µέχρι σήµερα κατέγραψαν ιστορικό ρεκόρ εξωστρέφειας και το 2012 η Ελλάδα κατέκτησε πρωτιά στην αύξηση εξαγωγών στην ΕΕ-27 (ετήσια αύξηση κατά 17%, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός µέσος όρος υπολογίζεται σε µόλις 3%). Ωστόσο στις επενδύσεις δυστυχώς ακόµα δεν µπορούµε να έχουµε τόσο ευχάριστες διαπιστώσεις. Αντίθετα, θα έλεγα ότι ουδέποτε η Ελλάδα υποδέχθηκε πραγµατικά τις ξένες επενδύσεις. Αυτό πρέπει να αλλάξει. εν µπορούµε να συνεχίσουµε έτσι. Θα ήθελα στην παρέµβασή µου, µέσα από µια απλουστευµένη SWOT Analysis, να αναφερθώ στα πλεονεκτήµατα και τις ευκαιρίες, αλλά και στις αδυναµίες και τις απειλές που υπάρχουν. Θα ξεκινήσω από τα αρνητικά. 1

2 Λίγο ή πολύ τα κάποια στοιχεία της παρέµβασής µου έχουν ήδη αναφερθεί και θα προσπαθήσω να µην µακρολογήσω. Στην Ελλάδα υπάρχουν ακόµα δυστυχώς πολλά αντικίνητρα. Το πρώτο και κυριότερο αντικίνητρο για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα είναι το αντιεπιχειρηµατκό κλίµα, που πηγάζει από την αντιεπιχειρηµατική νοοτροπία. Η χώρα χρειάζεται ριζική αλλαγή πλεύσης. Απαιτείται ριζική βελτίωση του επιχειρηµατικού περιβάλλοντος, ώστε η χώρα µας να γίνει φιλική προς τις επιχειρήσεις. Βασικοί ανασταλτικοί παράγοντες η υπερφορολόγηση, η γραφειοκρατία, η διαφθορά, η πολυπλοκότητα στο νοµικό πλαίσιο, η καθυστέρηση στην εξόφληση των υποχρεώσεων του δηµοσίου. Ζητούµενο είναι ένα απλό και δίκαιο φορολογικό που διαφάνεια και ανταποδοτικότητα θα εξασφαλίσει τον αναπτυξιακό του χαρακτήρα, σε συνδυασµό µε µια σταθερότητα για τουλάχιστον µία 5ετία. Πάγια πλέον πρόταση του ΣΕΒΕ είναι η δηµιουργία ενός συστήµατος που θα στηρίζεται στην καθιέρωση ενός Ενιαίου Φορολογικού Συντελεστή (Flat Tax Rate), της τάξης του 15%, µε την πεποίθηση ότι ο ανασχεδιασµός της φορολογίας εισοδήµατος σε µια τέτοια βάση θα καταργούσε όλο το ισχύον δαιδαλώδες πλέγµα της και θα εισήγαγε ένα σύστηµα πιο αποτελεσµατικό στην είσπραξη των φόρων και πιο δίκαιο. Σε ότι αφορά την γραφειοκρατία και το διοικητικό κόστος των επιχειρήσεων απαιτείται επιτέλους η δηµιουργία ενός σταθερού επιχειρηµατικού περιβάλλοντος και η απλούστευση διαδικασιών ώστε να διεκπεραιώνονται στο µικρότερο δυνατό χρόνο µε το µικρότερο δυνατό κόστος (διαδικασίες fast track), µε στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Θεωρώ απαράδεκτο να υπάρχουν γεγονότα, σαν αυτό στις Σκουριές Χαλκιδικής και άλλες ανάλογες περιπτώσεις, όπου ενώ υπάρχουν νόµοι και επίσηµες αποφάσεις, να σταµατούν οι εργασίες µε το «έτσι θέλω» κάποιων τοπικών οργανώσεων. Τέτοια εικόνα αµαυρώνει περαιτέρω το προφίλ µας στους διεθνείς επενδυτές. Είναι αδιανόητο µεγάλες, ξένες εταιρίες που δραστηριοποιούνται δεκαετίες στην Ελλάδα και θέλουν να διπλασιάσουν την παραγωγή τους, να ετοιµάζονται να φύγουν σε άλλες υτικοευρωπαϊκές χώρες, διότι η γραφειοκρατία και η αντιεπιχειρηµατική κουλτούρα δεν τους επιτρέπει να εφαρµόσουν πρακτικές που εφαρµόζονται στις πιο ανεπτυγµένες χώρες του κόσµου. Η αλλαγή νοοτροπίας και όλα ξεκινούν από την κουλτούρα µας. Πρέπει να συνειδητοποιήσουµε και κυρίως οι νέοι, ότι το επιχειρείν µε σκοπό το κέρδος είναι καλό και της µόδας. Το καθισιό στην καφετέρια, µε τον φραπέ και τις αµπελοφιλοσοφίες που κάποιος άλλο πάντα φταίει είναι κακό και εκτός µόδας. Νέες φορολογικές και διοικητικές ρυθµίσεις, εφόσον εφαρµοστούν αποτελεσµατικά και άµεσα µπορούν να ενεργοποιήσουν το δηµιουργικό δυναµικό της χώρας, βελτιώνοντας σηµαντικά το επενδυτικό κλίµα στη χώρα µας. Και για να δώσω και µια πιο ευχάριστη «νότα», οφείλουµε να 2

3 παραδεχτούµε ότι πριν 5-6 χρόνια αυτή η νοοτροπία και τα αντικίνητρα ήταν πολύ πιο έντονα και όλοι µας καταλαβαίνουµε ότι υπάρχει µια αλλαγή. Εφαρµόζονται µεταρρυθµίσεις που θα έπρεπε να είχαν γίνει από χρόνια και σε άλλες χώρες έχουν ολοκληρωθεί µε επιτυχία εδώ και δεκαετίες. Το πρόβληµα είναι ότι οι µεταρρυθµίσεις κινούνται µε πολύ αργούς ρυθµούς και ελλοχεύει έντονα ο κίνδυνος να κάνουµε ξανά βήµατα προς τα πίσω. Το δεύτερο βασικό αντικίνητρο για την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα µας, που αντίθετα µε τα προηγούµενα δηµιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια είναι η µειωµένη ρευστότητα στην αγορά. Όταν πρωτοξεκινούσα να δουλεύω σε χώρες του εξωτερικού ένας παλιός τραπεζίτης µου είχε πει: «Το πρώτο πράγµα που θα κάνεις σε µια ξένη χώρα είναι να βλέπεις το τραπεζικό της σύστηµα. Αν υπάρχουν ισχυρές τράπεζες, µη φοβάσαι». υστυχώς ένα βασικό στρατηγικό πλεονέκτηµα της Ελλάδας, δηλαδή το ισχυρό της τραπεζικό σύστηµα πλέον έχει καταντήσει στρατηγικό (για τους επενδυτές) µειονέκτηµα. Επιχειρείν χωρίς δυνατό τραπεζικό σύστηµα είναι αδύνατο. Το γεγονός της έλλειψης δυνατού τραπεζικού συστήµατος και το πόσο αρνητικά δρα αυτό στον επενδυτικό χώρο φαίνεται από το παράδειγµα µεγάλων επιχειρήσεων, µε πιο πρόσφατο παράδειγµα αυτό της ΒΙΟΧΑΛΚΟ και της αποχώρησής της από την Ελλάδα για αναζήτηση καλύτερων επιτοκίων και όρων χρηµατοδότησης. Ελπίζουµε πως η ανακεφαλαιοποίηση θα βοηθήσει στο να βελτιωθεί κάπως αυτή η κατάσταση, ενώ ο ΣΕΒΕ για µια ακόµα φορά κάνει έκκληση προς τις τράπεζες για την διασφάλιση της χρηµατοδότησης της πραγµατικής οικονοµίας, καθώς και µείωση των τραπεζικών επιτοκίων µε θέσπιση ειδικής πολιτικής για τις παραγωγικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις. εν είναι δυνατόν είναι αδιανόητο η µέση ελληνική επιχείρηση να δανείζεται σήµερα από τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύµατα µε επιτόκια της τάξης του 8%- 12%, ενώ χώρες µε εξίσου σηµαντικά δηµοσιονοµικά προβλήµατα, όπως η Ισπανία και η Ιταλία δανείζουν µε επιτόκιο 6%. εν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιµο. Τα λίγα χρήµατα που υπάρχουν πρέπει να κατευθυνθούν προς τις παραγωγικές µονάδες, που θα παράξουν πλούτο και θα αυξήσουν το ΑΕΠ. Χρηµατοδότηση µε στενά τραπεζικά κριτήρια είναι αυτή τη στιγµή το λάθος φάρµακο. Πιο σηµαντικό ωστόσο απ όλα θεωρώ πως είναι να πιστέψουµε οι ίδιοι οι Έλληνες στο µέλλον της χώρας µας. Για την βελτίωση του επιχειρηµατικού και επενδυτικού κλίµατος θα πρέπει να βελτιωθεί και το κοινωνικό κλίµα, στο δρόµο προς την ανάπτυξη και την ευηµερία. Βεβαίως τα µειονεκτήµατα υπερκαλύπτονται κατά τη γνώµη µου από τα πλεονεκτήµατα που παρουσιάζει η χώρα. Βασικό πλεονέκτηµα της Ελλάδας στον παγκόσµιο επενδυτικό χάρτη είναι η στρατηγική της γεωγραφική θέση. Το φυσικό hub της Θεσσαλονίκης (και όχι του Πειραιά) µπορεί να αναδείξει την περιοχή ως εξελιγµένο διαµετακοµιστικό κέντρο, διαδραµατίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στην πορεία από την Ανατολή προς την Ευρώπη και αντίστροφα. Αν καταφέρουµε λοιπόν να δηµιουργήσουµε σύγχρονες ολοκληρωµένες δοµές 3

4 εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως συνδυασµένες µεταφορές µε επίκεντρο την αξιοποίηση του Λιµένα Θεσσαλονίκης, του σιδηροδροµικού δικτύου και τη δηµιουργία ενός διαµετακοµιστικού κέντρου, θα καταφέρουµε να πείσουµε σταδιακά τα εµπορικά πλοία των διεθνών ναυτιλιακών γραµµών να µην διασχίζουν το Γιβραλτάρ κατευθυνόµενοι προς το Rotterdam, αλλά να έρχονται από τη Θεσσαλονίκη και µέσω των ολοκληρωµένων παρεχόµενων υπηρεσιών logistics να µεταφέρονται στην υπόλοιπη Ευρώπη (πχ. µέσω του Άξονα 10 απευθείας µεταφορά στο Μόναχο). Με αυτό τον τρόπο η εξοικονόµηση στο µεταφορικό κόστος µπορεί να φτάσει µέχρι και το 40% και εδώ βρίσκεται ο στρατηγικός χαρακτήρας που διαθέτει λόγω γεωγραφικής θέσης το λιµάνι της Θεσσαλονίκης. Και βέβαια hub δεν σηµαίνει µόνο box mooving, αλλά διαδικασίες τελειοποίησης και παροχή υπηρεσιών υψηλής προστιθέµενες αξίας, οι οποίες συνοδεύουν πάντα ένα hub. εύτερο µεγάλο πλεονέκτηµα το εξαίρετο ανθρώπινο δυναµικό. Το πιο σηµαντικό µας συγκριτικό πλεονέκτηµα κατά τη γνώµη µου. Σήµερα υπάρχει πολύ αξιόλογη τεχνογνωσία στους Έλληνες επιστήµονες της κρίσης που καθηµερινά οδηγούµε στη µετανάστευση. Στο χέρι µας είναι, σε µια Ελλάδα που «Παράγει και Εξάγει» και δηµιουργεί θέσεις απασχόλησης, να δηµιουργήσουµε τις προϋποθέσεις έτσι ώστε το επιστηµονικό µας προσωπικό να παραµείνει εντός συνόρων. Ας παραδειγµατιστούµε από µεγάλες επιχειρήσεις όπως η IMB, η SAP, η HP και η Nokia που επέλεξαν να δηµιουργήσουν ή να µεταφέρουν τα ερευνητικά τους κέντρα στη χώρα µας. Ακόµα και εκτός της υψηλής τεχνολογίας, η χώρα µας έχει να επιδείξει αξιόλογο ανθρώπινο δυναµικό και σε άλλους κλάδους, όπως τη γούνα. Η Καστοριά έχει αναδειχθεί ως η παγκόσµια πρωτεύουσα της γούνας λόγω του εξειδικευµένου ανθρώπινου δυναµικού της. Ας µην ξεχνάµε ότι πριν από 5-6 χρόνια, η Ελλάδα ήταν κλωστοϋφαντουργικό κέντρο, στηριζόµενη στην τεχνογνωσία των ανθρώπων της. Από τη στιγµή που κατέρρευσε αυτός ο κλάδος, όλη αυτή η άυλη αξία χάθηκε. εν µπορούµε να επιτρέψουµε να συµβεί το ίδιο και σε άλλους κλάδους που σήµερα είµαστε δυνατοί. Τουρισµός. Οι προβλέψεις στελεχών της αγοράς για ανοδική κίνηση το 2013 επιβεβαιώθηκαν, οι προσδοκίες υπερκαλύφθηκαν και έτσι ο παραδοσιακός κλάδος του τουρισµού για την Ελλάδα µε συνεισφορά στο 16,4% του ΑΕΠ και στο 18,3% της απασχόλησης, µετά από µια έντονη πτώση, πήρε και πάλι ανοδική πορεία. Ο τουρισµός αποτελεί βασικό µας στρατηγικό πλεονέκτηµα. Η Ελλάδα είναι η ψυχή και η καρδιά της Μεσογείου, είναι ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα που µας ανήκει, που πρέπει να το εκφράσουµε, να εµπνεύσουµε και να εµπνευστούµε από αυτό και πρέπει να επενδύσουµε σε αυτό. Πρωτογενής παραγωγή. Η χώρα µας έχει πλούσια πανίδα, το έδαφός της είναι κατάλληλο για πολλών ειδών καλλιέργειες. Η αυξηµένη παγκόσµια ζήτηση για παραδοσιακά προϊόντα είναι σπουδαία ευκαιρία για την Ελλάδα που πρέπει να την αδράξουµε. Η χώρα µας είναι γεµάτη από καταπληκτικά και µοναδικά προϊόντα που συνδυάζουν ποιότητα, γεύση και διατροφικές αξίες. 4

5 Επίλογος Μιλήσαµε για αδυναµίες και δυνατά σηµεία. Αν θέλουµε να πάµε µπροστά πρέπει να εκµεταλλευτούµε τα δυνατά µας σηµεία την συγκεκριµένη χρονική στιγµή. Γίνεται µια πολύ µεγάλη προσπάθεια εδώ και 5 χρόνια στη χώρα. Ο ελληνικός λαός υποφέρει. Ο δρόµος προς την ανάπτυξη όµως προϋποθέτει βελτίωση του κλίµατος και προσέλευση επενδύσεων. Ας µην σταµατήσουµε την προσπάθεια που ξεκινήσαµε και ας διορθώσουµε το µείγµα που προς το παρόν περιλαµβάνει µόνο περιοριστικά µέτρα, δίνοντας µια ευκαιρία και στην ανάπτυξη. Το χρωστάµε σε όλους µας. Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας. 5