60 χρόνια από το θάνατο του Άγγελου Σικελιανού

Transcript

1 60 χρόνια από το θάνατο του Άγγελου Σικελιανού Ομπρός!... Ομπρός. Με ορθή μεσούρανη της λευτεριάς τη δόξα ανοίγεις δρόμο, Ελλάδα στου άνθρώπου ομπρός. Ορμάνε πρώτοι οι Έλληνες κι όλοι οι λαοί σιμά Σου μεγάλο τ όνομά Σου βροντοφωνάν: «Ὀμπρός». Ομπρός να γίνουμε ο τρανός στρατός, που θα νικήση σ Ανατολή και Δύση το μαύρο φίδι ομπρός. Ομπρός, κι η Ελλάδα σηκώθηκε και διασκορπάει τα σκότη... Ανάστα, η Ανθρωπότη, κι ακλούθα την. Ομπρός!

2 2 ΤΑ ΦΙΛΙΑ ΤΡΙMHNIAIA EKΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡ/ΝΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» ΓΡΑΦΕΙΑ: ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 Τ.Κ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: Site: Ε-mail: vdrakop@sch.gr Αρ. βιβλίου αναγνωρισμ. σωματείων Πρωτοδικ Αριθμ. φακέλου Νομαρχίας Αθηνών 218 Α.Φ.Μ ΔΟΥ: Α ΑΘΗΝΩΝ Κωδικός Γεν. Γραμματείας Ενημέρωσης: 5283 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΡ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ 3 Τ.Κ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: FAX: mitropoulosgeorgios@yahoo.gr ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΙΔΕΡΗΣ ΒΛΑΣΙΟΣ Αντιπρόεδρος Δ.Σ. ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Γεν. Γραμμ. Δ.Σ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μέλος Εξελ. Επιτροπής ΚΑΡΑΜΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Μέλος Εξελ. Επιτροπής DTP - ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΦΙΛΙΩΤΕΣ Τηλ.: info@saiti.gr ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Εσωτερικού, ετήσια Ευρώ 20 Εξωτερικού, ετήσια Δολ. ΗΠΑ 50 Κατάθεση συνδρομών: ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Aριθμός Λογαριασμού: ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» ΙΒΑΝ: GR B1C: EMPOGRAA Τιμή τεύχους Ευρώ 5 Περιεχόμενα Ανακοίνωση - Πρόσκληση... σελ. 3 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ 1. Τεύχος 50, Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος Όσα δε χώρεσαν στο προηγούμενο τεύχος. 3. Πήραμε και δημοσιεύουμε...σελ. 4 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ: 1. Άνοιξη 2011 στο χωριό μας. 2. Ευχάριστες εκπλήξεις. 3. Εθνική οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ). 4. Αποκαλυπτήρια της προτομής του Καλμπουρτζή στη Σχολή Πυροβολικού. 5. Η επέτειος της μάχης του Μεγάλου Σπηλαίου. 6. Η εκδημία του μακαριστού Καθηγουμένου της Ιστορ. Μονής Αγίας Λαύρας... σελ. 8 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: Με επιτυχία στέφθηκε η προσπάθεια για τη δημιουργία χορευτικού ομίλου...σελ. 27 ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ: Πίνακας προσφορών..σελ. 28 ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ: 1. σημασία της εορτής των Αγίων. 2. Δεύτε πιστοί τω τάφω προσέλθωμεν της Θεομήτορος... σελ. 29 ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΑΣ: Όμιλος φίλων της Ιστορικής Μονής Αγίου Αθανασίου Φιλίων. Πίνακας προσφορών. Στιγμιότυπα από τον πανηγυρικό εορτασμό της 2ας Μαΐου σελ. 31 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 1. Φλαβονοειδή και σοκολάτα. 2. Χρήσιμαι συμβουλαί δια την σωματικήν μας υγείαν. 3. Λαμπτήρες οικονομίας. 4. Οι φούρνοι μικροκυμάτων. 5. Στοματικά διαλύματα Πότε τα χρη σιμοποιούμε. 5. Η αξιοπιστία της Πληροφορίας και η Δυναμική της στη Διαμόρφωση του Μέλλοντός μας. 6. Ο θεσμός του ολοήμερου Η κατραστοφή του Δράμαλη Η μάχη της Ακράτας. 8. Αεικαλλιέργεια (Aermaculture). Μια λύση που ξεκινάει από την καλλιέργεια του εαυτού μας...σελ. 32 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΓΩΝΙΑ: Μουσικοφιλία: 1. Νίκος Πορτοκάλογλου. Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου. ΙΑΝΟΣ, Σταδίου Οι έννοιες της «παραλλαγής» και της «Διασκευής» στη μουσική δημιουργία....σελ. 50 ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ: 1. Συγχαρητήρια. 2. Γάμοι. 3. Γεννήσεις. 4. Βαφτίσεις. 5. Μνημόσυνα. 6. Έφυγαν από τη ζωή... σελ. 55 ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΩΝ ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΩΝ ΜΑΣ: Επιστολή του συμπατριώτη μας Ηλία Αθ. Σπυρόπουλου...σελ. 58 ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΦΙΛΕΪΚΕΣ ΑΛΗΘΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ: 1. Περιστατικά του Ελληνοϊταλικού πολέμου. 2. Από βαγένι... βούτσι, από βούτσι... βουτσάκι κι από βουτσάκι......σελ. 60

3 ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 - Τ.Κ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX «Όμιλος Φίλων Ιεράς Μονής Αγ. Αθανασίου» Αθήνα, 10 Ιουλίου 2011 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ - ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Σαν χτες μας φαίνεται που βρεθήκαμε 15αύγουστο πέρσι στο χωριό κι όλοι πεθυμήσαμε να ξανανταμώσουμε. Καρτεράμε να ζωντανέψουμε τις τοπικές εκδηλώσεις που χρόνια τώρα κρατούν και πάντα ομορφαίνουν την διαμονή μας εκεί, και θα εξακολουθούν να το κάνουν όσο εμείς τις ενισχύουμε με τον μέσα πλούτο μας κι έχουμε βέβαια την υγειά μας. Ας συμμετέχουμε λοιπόν : Το Σάββατο 13 Αυγούστου το πρωί στον Αη Θανάση, στην Πανηγυρική Θεία Λειτουργία με αρτοκλασία. Το Σάββατο 13 Αυγούστου το απόγευμα στο σχολείο, στην παρουσίαση που διοργανώνει η πατριώτισσά μας Κωνσταντίνα Λυμπέρη πάνω στην «περμακουλτούρα». Θυμίζουμε το σχετικό άρθρο της στο τεύχος 49 του περιοδικού μας, ας προετοιμαστούμε για τις ερωτήσεις μας και γιατί όχι κάτι να μπει και στα σκαριά. Την Κυριακή 14 Αυγούστου το απόγευμα στην Εκκλησία, του Χωριού μας στον Πανηγυρικό Εσπερινό. Την Δευτέρα 15 Αυγούστου το πρωί στην Εκκλησία, του Χωριού μας στην Πανηγυρική Θεία Λειτουργία για τη γιορτή της Εκκλησίας μας. Τη Δευτέρα 15 Αυγούστου το βράδυ στην πλατεία, στο παραδοσιακό γλέντι (ουδέν σχόλιον). Την Τρίτη 16 Αυγούστου το βράδυ στο σχολείο, στην εκδήλωση της νεολαίας μας (πέρσι σπάσαν τα αυγά κι έγινε η ομελέτα!). Καλό καλοκαίρι και Καλή Αντάμωση ΓΙΑ ΤΟ Δ.Σ. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΡ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ 3

4 το Περιοδικό μας και οι παραλήπτες του ΤΕΥΧΟΣ 50 ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΪΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2011 Το Περιοδικό μας με το τεύχος 48 έκλεισε τα 12 χρόνια της ζωής του, άφησε την παιδική του ηλικία και πέρασε στην εφηβεία! Με το τεύχος 49 έκαμε ένα καινούργιο ξεκίνημα και η πληθώρα της ύλης, που δεν χώρεσε στις 64 σελίδες του και κάποια άρθρα του συνεχίζονται και σε τούτο το τεύχος, μας κάνει να αισιοδοξούμε για το μέλλον του. Τούτο το τεύχος το 50ο, δεν μπορεί παρά να μας κάνει υπερήφανους, αφού έχουμε διανύσει τη μισή απόσταση για να φτάσουμε στην Ακαδημία Αθηνών και να ζητήσουμε τη βράβευσή μας, όπως έγινε με την Παγκαλαβρυτινή Ένωση και το Παγκαλαβρυτινό Βήμα, έργο του αείμνηστου συμπατριώτη μας και Προέδρου της Παγκαλαβρυτινής Ενώσεως, στρατηγού Δημητρίου Παναγόπουλου. Όταν στις αρχές του 1999 κάναμε τα πρώτα βήματα, τελείως αδαείς και εντελώς άσχετοι, και βγάλαμε το πρώτο τεύχος του Περιοδικού μας, ποτέ δεν πιστεύαμε, όχι μόνον εμείς αλλά και όλοι οι παραλήπτες του, πως θα κατορθώναμε να βγάλουμε 50 τεύχη! Πετύχαμε έναν άθλο, κάναμε κατόρθωμα που το ζηλεύουν, όσοι το γνωρίζουν και το κατόρθωμα αυτό, είναι κατόρθωμα όλων μας και αυτών που το σκέφτηκαν και το πραγματοποίησαν και αυτών που το πήραν και το διάβασαν και έκαμαν τις παρατηρήσεις τους, μας είπαν τη γνώμη τους, και από κοινού, όλοι μας, το βελτιώνουμε και το βελτιώνουμε από τεύχος σε τεύχος. Και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου, είναι πίστη μου, είναι η πραγματικότητα, που μου έχει δοθεί η ευκαιρία κατ επανάληψη να τονίσω από τούτη τη στήλη και για άλλη μια φορά τονίζω και διαλαλώ στα πέρατα της οικουμένης, όπου υπάρχουν συμπατριώτες μας Φιλιώτες και φτάνει ως εκεί το Περιοδικό μας. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, είμαστε αισιόδοξοι και πιστεύουμε πως το Περιοδικό μας έχει μέλλον και φιλοδοξούμε κάθε τεύχος του να είναι και καλύτερο από τα προηγούμενα. Την αισιοδοξία μας αντλούμε από το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι νέοι μας το αγκαλιάζουν και δίνουν το παρόν στις στήλες του και διαθέτουμε ανεξάντλητο ανθρώπινο δυναμικό υψηλού επιπέδου επιστημονικής κατάρτισης σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Φέτος είναι έτος απογραφής και τούτον τον μήνα, τον Μάιο, απογράφεται το ανθρώπινο δυναμικό σ όλη τη χώρα, για σκεφτείτε αν είχαμε τη δυνατότητα να απογράψουμε κι εμείς όλους τους συμπατριώτες μας, όπου κι αν βρίσκονται, με τις σπουδές που έχουν κάνει και τα προσόντα που διαθέτουν, τις θέσεις που κατέχουν και τα λειτουργήματα που υπηρετούν, σας διαβεβαιώ, δεν θα πιστεύουμε στα μάτια μας, δεν θα το χωρούσε το μυαλό μας. Θέλω να πιστεύω πως εμείς οι Φιλιώτες είμαστε ένα μικρό δείγμα του Οικουμενικού Ελληνισμού. Ό,τι συμβαίνει με τον Ελληνισμό στο σύνολό του, συμβαίνει και με εμάς τους Φιλιώτες! Έχουμε διασπαρεί σε όλον τον κόσμο και όλοι δημιουργούμε και διαπρέπουμε, καθένας στον τομέα του, και ο νους μας δεν φεύγει από το Χωριό μας και πρόθυμα ανταποκρινόμαστε πάντα στην όποια προσπάθεια γίνεται για το κοινό καλό, φτάνει να βρεθεί ο κατάλληλος άνθρωπος να μας πείσει για την ορθότητα της όποιας προσπάθειας και να κερδίσει την εμπιστοσύνη μας με την έντιμη και διάφανη διαχείρισή του. Αν ανατρέξουμε στην ιστορία του Χωριού μας των τελευταίων χρόνων, θα βρούμε αρκετά παραδείγματα που επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Θα αποφύγω να αναφερθώ σε πρόσωπα, άλλωστε έχω αναφερθεί και σε πρόσωπα σε παλιότερα δημοσιεύματά μου στο Περιοδικό μας, είναι νομίζω εύκολο στον καθένα να διαπιστώσει την αλήθεια του ισχυρισμού μου αν φέρει στο μυαλό του τα κοινοτικά μας και εκκλησιαστικά μας πράγματα. Όταν βρεθήκαμε να έχουμε άξιους μπροστάρηδες, όλοι μας συσπειρωθήκαμε πίσω τους και πάντα πετύχαμε το καλύτερο και πάντα πρώτοι δίνουν το παρόν οι Φιλιώτες της διασποράς, τόσον του εξωτερικού κατά κύριον λόγον, όσον 4 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ

5 και του εσωτερικού, για να ακολουθήσουμε τελικά και όλοι οι άλλοι, ακόμη και οι πλέον δύσπιστοι. Σαν μια τέτοια προσπάθεια αξίζει να ιδούμε και τη συνέχιση έκδοσης του Περιοδικού μας. Αν όλοι μας το στηρίξουμε με τη συνδρομή μας, με την πληροφόρηση του εκάστοτε Διοικητικού Συμβουλίου της Αδελφότητας, που έχει την ευθύνη της έκδοσής του, με ό,τι θεωρούμε άξιο να το μάθουν οι συμπατριώτες μας, με τα δημοσιεύματά μας που πιστεύουμε ότι θα ενδιέφεραν τους Φιλιώτες, είτε από το χώρο της επιστήμης που διακονούμε καθένας είτε από το Λαϊκό Πολιτισμό και την Παράδοση του Χωριού μας είτε από οποιονδήποτε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας. Και μη θεωρεί κανένας τον εαυτό του ότι δεν είναι σε θέση να γράψει ό,τι τον συγκινεί και να το στείλει να δημοσιευτεί. Όσοι διαβάζετε το Περιοδικό θα έχετε πειστεί ότι τελικά δεν είναι ανάγκη να έχει τελειώσει κανείς Πανεπιστήμιο για να δημοσιεύσει στο Περιοδικό μας! Ένα μόνο παράδειγμα θα αναφέρω, για να πείσω και τον πλέον διστακτικό, το δημοσίευμα του αείμνηστου πλέον συμπατριώτη μας, πέθανε εκατοντούτης στις 30 Απριλίου φέτος, Θεοδώρου Βουρλή, που δημοσιεύεται στο τεύχος 10 του Περιοδικού μας και αναφέρεται στις περιπέτειές του στην Αλβανία κατά τον Ελληνο-Ιταλικό πόλεμο του Τελευταία δεν έχουμε νέα των αποδήμων συμπατριωτών μας και οι «Σελίδες των Ξενιτεμένων μας» λείπουν από τις στήλες του Περιοδικού μας, γιατί κάποιοι βέβαια έφυγαν για πάντα από τη ζωή, αλλά υπάρχουν τόσοι πολλοί και στην Αμερική και στην Αργεντινή και στην Αυστραλία, λιγότεροι βέβαια στην Ευρώπη. Ας θελήσουν κάποιοι να στέλνουν στο Περιοδικό τα νέα των συμπατριωτών μας, κι εμείς θέλουμε να μαθαίνουμε τα νέα τους όπως κι εκείνοι τα δικά μας. Κλείνοντας αυτό μου το σημείωμα θα ήθελα για μια ακόμη φορά να τονίσω ότι το Περι- οδικό μας είναι κτήμα όλων μας και σαν τέτοιο έχουμε χρέος όλοι μας να το στηρίζουμε, να το φροντίζουμε και να το νοιαζόμαστε! Όσα δε χώρεσαν στο προηγούμενο τεύχος! Η πληθώρα ύλης που συγκεντρώθηκε προς δημοσίευση στο προηγούμενο τεύχος 49 και η σταθερή θέση του Προέδρου του Δ.Σ. της Αδελφότητας κ. Μητρόπουλου να μην αυξομειώνεται ο αριθμός των σελίδων του Περιοδικού μας, και δικαιολογημένα, είχε σαν συνέπεια κάποια κείμενα να παραλειφθούν στο σύνολό τους και ως ανεπίκαιρα να μη δημοσιευτούν ούτε στο παρόν τεύχος, κάποια άλλα, διότι ήταν αρκετά εκτεταμένα, να δοθούν σε συνέχειες, προκειμένου να εξοικονομηθεί χώρος για τη δημοσίευση άλλων εκτεταμένων δημοσιευμάτων, που λόγω επικαιρότητας θεωρήσαμε πως έπρεπε να δημοσιευτούν στο σύνολό τους. Κάποια κεφάλαια έλειψαν, όπως λείπουν και από πολλά άλλα τεύχη, ελλείψει κειμένων προς δημοσίευση π.χ. «Λαογραφία και Παράδοση», «Σελίδες των ξενιτεμένων μας» κ.ά., δεν συνέβη όμως το ίδιο και με το κεφάλαιο Καλλιτεχνική γωνιά Μουσικοφιλία! Γι αυτό το κεφάλαιο, όπως με ενημέρωσε ο επιμελητής του συμπατριώτης μας κ. Βασίλειος Δρακόπουλος, υπήρχε ύλη που δυστυχώς ουδέποτε έφτασε στα χέρια μου και κανένας δεν ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ με ενημέρωσε είτε διότι έφτασε πολύ αργά και ενώ το Περιοδικό είχε κλείσει είτε γιατί κάπου παρέπεσε και σε μένα δεν έφτασε ποτέ! Ζητώ συγγνώμη που δεν επικοινώνησα τηλεφωνικά με τον κ. Δρακόπουλο, πριν από το κλείσιμο του Περιοδικού, οπότε θα είχε αποφευχθεί αυτή η παράλειψη. Ιδιαίτερα πιεσμένα δημοσιεύτηκαν τα κοινωνικά μας που, προκειμένου να έχουμε κέρδος την επικαιρότητα, συμπεριλάβαμε γεγονότα του Απριλίου, τα οποία θα έπρεπε να καλύψουμε με τούτο το τεύχος Απριλίου Μαΐου Ιουνίου, με αποτέλεσμα να μην έχουμε το χώρο να αναφερθούμε, έστω και εν συντομία, σε εκείνους που έφυγαν από τη ζωή. Είχαμε παραλείψει να αναφερθούμε στο θάνατο του αείμνηστου συμπατριώτη μας και συνεργάτη του Περιοδικού μας Δικηγόρου Αθανασίου Μπελέση και ευτυχώς ότι μπορέσαμε να αναφερθούμε έστω και πολύ περιληπτικά στο γεγονός, που επισυνέβη το Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010 και θα έπρεπε να δημοσιευτεί στο τεύχος 48 Οκτωβρίου Νοεμβρίου Δεκεμβρίου

6 Από το Περιοδικό πληροφορηθήκαμε το θάνατο του αείμνηστου συμπατριώτη μας, Πολιτικού Μηχανικού Αθανασίου Γεωργ. Θεοδοσίου και εγώ προσωπικά λυπήθηκα που δεν είχα το χώρο να αναφερθώ έστω και δι ολίγων στον εκλιπόντα, ο οποίος υπήρξε εξαίρετος πατριώτης και ποικιλοτρόπως έχει βοηθήσει το Χωριό μας. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω στις αρχές της 10ετίας του 1960, όταν εγώ υπηρετούσα στη Λακωνία κι εκείνος είχε αναλάβει και εκτελούσε επίσης στη Λακωνία μεγάλα υδραυλικά έργα και όταν αργότερα, στα τέλη της 10ετίας του 1960, γινόταν το μεγάλο έργο υδροδότησης του Χωριού μας από τις πηγές του Αγίου Νικολάου, υπήρξε πολύτιμος τεχνικός σύμβουλος του αείμνηστου Προέδρου του Χωριού μας Ιωάννου Κωτσιόπουλου και χάρη στις πολύτιμες συμβουλές του αποφεύχθηκαν τεχνικά σφάλματα στην εκτέλεση του έργου. Ενθυμούμαι συγκεκριμένα πως οι Μηχανικοί της Τεχνικής Υπηρεσίας της Νομαρχίας ήθελαν να κοπούν τα πλατάνια του Αγίου Νικολάου, γιατί τάχα έπιναν το νερό. Ο αείμνηστος Θεοδοσίου αντέδρασε και συνέστησε στον τότε Πρόεδρο να μην επιτρέψει να κοπούν τα πλατάνια γιατί, καθώς θα σάπιζαν οι ρίζες τους, τα κενά που θα άφηναν, θα λειτουργούσαν σαν απαγωγοί σωλήνες και θα χανόταν το νερό. Οι κύριοι της ΤΥΔΚ τον λοιδορούσαν και έκοψαν τον πλάτανο που ήταν πάνω από τα κουτούλια. Ευτυχώς δεν κόπηκε ο μεγάλος πλάτανος που είναι μνημείο της φύσης, από τα λίγα που έχουν απομείνει στην περιοχή μας. Το νερό των πηγών του Αγίου Νικολάου σίγουρα έχει μειωθεί για μας τους μεγάλους, που θυμόμαστε τις πηγές του πριν να γίνει το έργο. Ως δάσκαλος στο χωριό μας είχα την ευτυχία να ενισχυθώ οικονομικά από το ζεύγος των Αθανασίου και Βασιλείας Θεοδοσίου, προκειμένου να αγοράσω βιβλία για τους μαθητές του Σχολείου. Με τα χρήματά τους αγοράστηκαν σχολικές εγκυκλοπαίδειες της Εταιρείας Ελληνικών Εκδόσεων, του Παπαϊωάννου και άλλα σχολικά βιβλία, τα οποία τοποθετήθηκαν σε ανοιχτή βιβλιοθήκη-έπιπλο, τοποθετημένη μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας, που έγινε επίσης με χρήματά τους και που τα παιδιά έπαιρναν και διάβαζαν την ώρα που εγώ απασχολούσα άλλο τμήμα. Και δεν περιορίστηκαν μόνο σ αυτά τα χρήματα, μου έδωσαν χρήματα και αγόρασα παπούτσια σε όλα τα παιδιά του Σχολείου, παραμονές των Χριστουγέννων οπωσδήποτε και ίσως και του Πάσχα, αν θυμάμαι καλά, και αν οι δουλειές του συνέχιζαν να πηγαίνουν καλά, σίγουρα θα συνέχιζε τις επιχορηγήσεις του στο Χωριό μας, όπως έπραξε βραδύτερα ο αδελφός του αείμνηστος, Καθηγητής και Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών, Αλέξανδρος Θεοδοσίου, που με χρήματά του έγινε ο φωτισμός των Πλατειών του Χωριού μας και σήμερα κάποια από τα φωτιστικά σώματα τοποθετήθηκαν στην κάτω Πλατεία, κάποια σαπίζουν στην αποθήκη του Σχολείου και κάποια έσπασαν, μετά την ανάπλαση του κέντρου του Χωριού μας. Ας αποτελέσουν τούτες οι γραμμές απόδοση της οφειλόμενης τιμής και ευγνωμοσύνης στον εκλιπόντα εξαίρετο συμπατριώτη μας και ας είναι η μνήμη του αιώνια! Θα ήταν ευχής έργον να προσπαθήσουμε όλοι, όσοι κατά καιρούς γράφουμε κάποιο κείμενο, προκειμένου να δημοσιευτεί στο Περιοδικό μας, να είναι το πολύ δύο σελίδες του Περιοδικού μας. Έτσι θα έχουμε την ευχέρεια να φιλοξενούμε περισσότερα κείμενα, που θα αναφέρονται οπωσδήποτε σε διαφορετικά θέματα και η ποικιλία αυτή σίγουρα κάνει το Περιοδικό μας περισσότερο ενδιαφέρον για τον αναγνώστη. Τα εκτεταμένα κείμενα αποθαρρύνουν τον αναγνώστη, τον κουράζουν πριν ακόμη προσπαθήσει να τα διαβάσει και παραιτείται της προσπάθειας. Ηχούν ακόμη στα αυτιά μου τα λόγια του συμπατριώτη μας κ. Γεωργίου Χατζή, σε συνάντηση που είχαμε μετά την έκδοση του προηγούμενου τεύχους 49, λέγοντάς μου: Κόψτε τα κείμενα! βάλτε επί μέρους τίτλους! δεν διαβάζονται μακρόσυρτα κείμενα σε αλλεπάλληλες σελίδες χωρίς κάποιο κενό και η γνώμη του, ως εκ του επαγγέλματός του, είναι βαρύνουσα και δεν πρέπει να την αγνοήσουμε. Μεγάλη σημασία έχουν και οι φωτογραφίες που συνοδεύουν τα κείμενα και σ αυτό τον τομέα πάσχουμε, δεν διαθέτουμε κάθε φορά τις κατάλληλες φωτογραφίες, που είναι απαραίτητες, για να κάνουν ένα κείμενο εντυπωσιακό, ευχάριστο, κατανοητό. 6 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ

7 Απενεμήθη ο τίτλος του Επιτίμου Προέδρου του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Δράμας στον συμπατριώτη μας κ. Κωνστνατίνο Δουφεξή! Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ-ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ Αριθμ. Πρωτ. 1910/ Δ/ντής: Π. Ντεβερίκος τηλ φαξ Κύριο Κων/νο Δουφεξή Αγ. Βαρβάρας 25 & Κόμβου Ταξιαρχίας ΔΡΑΜΑ Αξιότιμε κ. Δουφεξή, Σας γνωρίζουμε ότι, με την αριθ. 3474/ απόφαση, αφού ελήφθη υπόψη το με αριθ. 11/ έγγραφο του Περιφ/κού Τμήματος Ε.Ε.Σ. Δράμας, με το οποίο υποβάλλετε την, με αριθ. πρωτ. 8/ παραίτησή σας, λόγω προχωρημένης ηλικίας, από τα καθήκοντα του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Περιφ/κού Τμήματος Ε.Ε.Σ. Δράμας, έγινε αποδεχτή η ανωτέρω υποβλη- Σαν χθες θυμόμαστε όλοι το περσινό καλοκαίρι, το πανηγύρι του δεκαπενταύγουστου, αλλά και τη γιορτή της δεκάτης έκτης Αυγούστου για τη νεολαία του χωριού καθώς και για όσους αισθάνονται νέοι! Καθένας μας ξεχωριστά αλλά και συνολικά σαν χώρα περάσαμε μια δύσκολη χρονιά με άγχος και εντάσεις που ακόμα δεν έχουν ξεπεραστεί. Να όμως που το καλοκαίρι έφτασε, για να μας θυμίσει πως είμαστε από τους τυχερούς που έχουν μια πολύ ευχάριστη διέξοδο!!! Έναν τόπο που περιμένει τους δικούς του ανθρώπους να ανοίξουν τα σπίτια τους και σιγά σιγά να συμπληρώσουν και φέτος την καλοκαιρινή εικόνα του. Μια εικόνα φτιαγμένη από χρώματα, ήχους, μυρωδιές μια εικόνα που συνδυάζει ανθρώπους οι οποίοι δραπετεύουν για λίγο από την καθημερινή ζωή στην πόλη αλλά και μόνιμους κατοίκους που βγαίνουν από την καθημερινότητά τους για να υποδεχθούν φίλους, παιδιά και εγγόνια και να απολαύσουν το νέο, πιο έντονο παλμό που αποκτά το χωριό! Ας έρθουμε λοιπόν και φέτος όλοι να σπάσουμε θείσα παραίτησή σας και σας απενεμήθη ο τίτλος του Επιτίμου Προέδρου, λόγω της αξιολογότατης, ουσιαστικής και πολυετούς (40 έτη) προσφοράς σας, τόσο στο Περιφ/κό Τμήμα Ε.Ε.Σ. Δράμας όσο και στο έργο του Ε.Ε.Σ., γενικότερα. Εκτιμώντας, βαθύτατα, την θερμή και ενεργό προσήλωσή σας, στα Ερυθροσταυρικά Ιδεώδη και την πολύτιμη προσφορά σας, στην προαγωγή και στην ανάπτυξη του Ερυθροσταυρικού έργου, σας εκφράζουμε τις πιο θερμές ευχαριστίες της Κεντρικής Διοικήσεως του Ε.Ε.Σ. Πιστεύουμε ότι, θα έχουμε πάντοτε την πρόθυμη και θετική συνδρομή και συμπαράστασή σας, στις προσπάθειές μας, για την επιτυχία και ευόδωση των ευγενών στόχων και σκοπουμένων της μεγάλης ανθρωπιστικής και κοινωφελούς Οργανώσεώς μας. Με Ερυθροσταυρικούς χαιρετισμούς Ο Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΡΤΙΝΗΣ ΡΟΖΑ-ΜΑΡΙΑ α.α. ΤΣΙΡΙΓΩΤΗ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΛΑΜΠΟΥΤΑΚΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ε.Ε.Σ. Το καλοκαίρι στο χωριό τη σιωπή του χωριού, να απολαύσουμε τις όμορφες μέρες, τις δροσερές βραδιές, τις βόλτες στον καθαρό αέρα, τις γιορτές που διοργανώνονται με τη συμμετοχή όλων μας Και ας μην ξεχνάμε τα νέα παιδιά, που χωρίς δεύτερη σκέψη γεμίζουν τους καλοκαιρινούς μήνες τους δρόμους του χωριού και είναι ζωντανή απόδειξη πως όσο περισσότερο χρόνο αφιερώσει κανείς στον τόπο αυτό, τόσο πιο μεγάλη γίνεται η λαχτάρα του να επιστρέφει εκεί κάθε καλοκαίρι!!! Κλείνοντας λοιπόν, θα ήθελα να υπενθυμίσω και σε αυτό το τεύχος πως το τραγούδι που αγαπούν οι νέοι του χωριού μας Παραπονεμένα λόγια, Γιώργος Νταλάρας ευχόμαστε να ακουστεί στο φετινό πανηγύρι του δεκαπενταύγουστου και να έχουμε την ευκαιρία να το μοιραστούμε όλοι, μικροί και μεγάλοι μιας και μοιάζει πιο επίκαιρο από ποτέ! ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ!!! Δέσποινα B. Στασινοπούλου Φιλόλογος ΠΗΡΑΜΕ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΥΜΕ 7

8 Επικαιρότητες Επικαιρότητες Επικαιρότητες Άνοιξη 2011 στο Χωριό μας Τελικά η σοφία του λαού αποδεικνύεται η πιο έγκυρη, δεν ισχυρίζομαι πως είναι αλάνθαστη, ισχυρίζομαι πως είναι η πιο έγκυρη! Στον ισχυρισμό μου αυτό οδηγούμαι από το εξής λαϊκό απόφθεγμα: πρώιμο Πάσχα πρώιμος Χειμώνας και όψιμο Πάσχα όψιμος Χειμώνας και την επαλήθευσή του τόσον το περσινό Πάσχα του 2010, όσον και το φετινό Πάσχα του Πέρσι, το 2010, είχαμε Πάσχα στις 4 Απριλίου και ο καιρός ήταν καλοκαιρινός τόσο τη Μεγάλη Εβδομάδα, όσο και την εβδομάδα της Διακαινησίμου και ο Χειμώνας δεν επανήλθε, αν θυμάμαι καλά. Φέτος, το 2011, είχαμε Πάσχα στις 24 Απριλίου και μπορεί ανήμερα το Πάσχα να είχαμε καλό καιρό για να επαληθευτεί και ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός στο ποιηματάκι του που λέει: Καθαρότατον ήλιο επρομηνούσε της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι κλπ., καθώς και κάποιες ημέρες πριν και μετά το Πάσχα, αλλά ο Χειμώνας ήρθε και έφυγε πολλές φορές σ όλο το Μάιο και φτάσαμε στο πρώτο 10ήμερο του Ιουνίου για να έχουμε θερμοκρασίες 30ο και άνω, που άλλοτε είχαμε εκεί στα μέσα Μαΐου ως τις Φέτος Κυριακή 29 Μαΐου και στην Εκκλησία του Χωριού μας πρωί πρωί έκαιγε το καλοριφέρ, θα μπορούσε βέβαια και να μη καίει, δεν θα κρυώναμε, όμως δεν θα ήταν τόσο ευχάριστα, όσο ήταν με το καλοριφέρ. Η άνοιξη, σύμφωνα με το ηλιακό ημερολόγιο και τις ώρες του έτους, καλύπτει το διάστημα από την εαρινή ισημερία 21 Μαρτίου έως το θερινό ηλιοστάσιο 22 Ιουνίου. Συμβατικά βέβαια θεωρούμε ως εναρκτήρια ημερομηνία της ανοίξεως την 1η Μαρτίου και μήνες της τους Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο. Είναι γεγονός, όπως γράψαμε και στο προηγούμενο τεύχος, πως και ο φετινός Χειμώνας, όπως και ο περσινός, ήταν πολύ ήπιος, δεν είχαμε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, είχαμε όμως πολλές βροχερές ημέρες και κάποιες απ αυτές ήσαν με μεγάλη ποσότητα βροχής. Αυτά εις ό,τι αφορά τα καιρικά φαινόμενα του Χωριού μας, που επηρεάζουν άμεσα τόσο την ατομική και οικογενειακή ζωή των κατοίκων του, όσον και κυρίως την κοινωνική ζωή, αν μπορούμε να μιλάμε, έστω και υποτυπωδώς, για κοινωνική ζωή στο Χωριό μας που διαρκώς ερημώνει και που οι μόνιμοι κάτοικοί του, ιδιαίτερα μετά τα Φώτα, δεν ξέρω αν φέτος ξεπερνούσαν τους 50 στο Χωριό και τους σ όλη του την Περιφέρεια με τους οικισμούς μαζί. Έχει λοιπόν σημασία αν ο καιρός είναι καλός. Οι χρονικές αποστάσεις, τόσο από την Αθήνα, όσο και από τις άλλες πόλεις που είμαστε εγκατεστημένοι οι Φιλιώτες, έχουν αρκετά συντομεύσει και εύκολα αποφασίζει κάποιος να επισκεφτεί το Χωριό με την ευκαιρία κάποιας αργίας ή κάποιου κοινωνικού γεγονότος, που δεν λείπουν και αυτά, αφού κυρίως τα δυσάρεστα εκεί μεταφέρονται. Κατά τα ειωθότα γιορτάστηκε και φέτος και στο Χωριό μας από τους παρευρεθέντες η Επέτειος της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας την 25η Μαρτίου με δοξολογία μετά τη Θεία Λειτουργία και επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώον των Πεσόντων του Χωριού μας, τήρηση ενός λεπτού σιγή, κατάθεση στεφάνου από τον Πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου κ. Κων/νο Δαφαλιά και τον Εθνικό Ύμνο που έψαλαν όλοι μαζί οι παρευρισκόμενοι άνδρες και γυναίκες. Όσο η Εκκλησία μας έχει εφημέριο και ψάλτη, θα μας μαζεύει όλους στην αγκαλιά της και θα νιώθουμε τις γιορτινές ημέρες. Ο Απρίλιος δεν πρόφτασε να μας έρθει και εκδημίες συμπατριωτών μας που σημειώθηκαν διαδοχικά σ όλη του τη διάρκεια, βύθισαν στο πένθος αρκετές οικογένειες του Χωριού μας. Η Μεγάλη Εβδομάδα, ως και την Μεγάλη Πέμπτη, κύλησε με τους μόνιμους κατοίκους τόσο στο Χωριό, όσο και στα Καλύβια. Οι ακολουθίες μοιράστηκαν στις δύο Ενορίες Κοιμήσεως της Θεοτόκου και Ζωοδόχου Πηγής. Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης η Εκκλησία μας ήταν πιο άδεια από κάθε άλλη χρονιά. Παραδοσιακοί ψάλτες του Χωριού μας απουσιάζουν και ευτυχώς ότι υπάρχει ο μόνιμος ψάλτης του Χωριού μας συμπατριώτης μας κ. Κων/νος Μπελέρης και στο Εκκλησιαστικό Συμβούλιο η κα Δήμητρα Μητροπούλου, που στην ανάγκη αναπληρώνει και τον ψάλτη, όπως έγινε την Μεγάλη Τετάρτη το μεσημέρι στο ευχέλαιον και ο κ. Κων/νος Σταματόπουλος να κρατάει το μανάλι στις εισόδους. Την Μεγάλη Παρασκευή τα πράγματα άλλαξαν. Αρκετοί ήσαν εκείνοι που έφτασαν στο Χωριό μας από τις πρωινές ώρες για το Πάσχα. Στην Εκκλησία μας, με την φροντίδα της κας Δήμητρας Μητροπούλου και άλλων κυριών στολίζεται ο Επιτάφιος με 8 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

9 συνθέσεις λουλουδιών, που έφερε από την Τρίπολη. Στην ακολουθία των ωρών ψάλλουν στο δεξιό και ο συμπατριώτης κ. Αθανάσιος Βουρλής και στο αριστερό ο συμπατριώτης μας κ. Βλάσιος Οικονόμου, ύστερα από πολλά χρόνια. Το εκκλησίασμα βέβαια είναι φτωχό. ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΟΛΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ Ιερέας Αναστασόπουλος Αθανάσιος 50 ευρώ Πρεσβυτέρα Κανέλλου Καλλιόπη 15 ευρώ Γιαννακοπούλου Αθανασία 50 ευρώ Κόλλια Αθανασία 50 ευρώ Καρκαλέτση Παναγιώτα 20 ευρώ Καραθανάση Μαρία 20 ευρώ Μητροπούλου Αικατερίνη 10 ευρώ Μητροπούλου Δήμητρα 50 ευρώ Οικονόμου Λίτσα 50 ευρώ Ρηγοπούλου Νίτσα 25 ευρώ Στασινοπούλου Παρασκευή 50 ευρώ Σύνολον 390 ευρώ Ο Πρόεδρος και το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο ευχαριστούν θερμά όλους και όλες και εύχονται στους ιδίους και τις οικογένειές τους Υγεία Χρόνια Πολλά, Χριστός Ανέστη. Η ακολουθία του Επιταφίου την Μεγάλη Παρασκευή στην Εκκλησία του Χωριού μας είναι επιβλητική. Η παρουσία πολλών προσκυνητών από την Ενορία της Ζωοδόχου Πηγής, αφού εκεί δεν υπήρχε Ιερέας, γέμισε την Εκκλησία μας. Έκδηλη είναι η συγκίνηση του αρχαιότερου παραδοσιακού ψάλτη του αριστερού ψαλτικού κ. Βλασίου Οικονόμου, που ψάλλει ύστερα από πολλά χρόνια στο Χωριό μας Μ. Παρασκευή ενώ τα εγγόνια του, φοιτητές Πανεπιστημιακών Σχολών, σηκώνουν με άλλους νέους τον Επιτάφιο για την Περιφορά. Συγκινητική είναι η θέληση όλων των προσκυνητών να θέλουν να περάσουν κάτω από τον Επιτάφιο και η παραμονή όλων ως το τέλος της ακολουθίας, ύστερα από μικρή παράκληση. Παρών, όπως πάντα, ο συμπατριώτης Χειρουργός Ιατρός κ. Γεώργιος Ζωγράφος με την οικογένειά του και μια ακόμη οικογένεια φίλων τους. Στο προαύ- λιο της Εκκλησίας άνοιξε την αγκαλιά του και αν ήταν δυνατόν να μας αγκαλιάσει όλους. Μας θύ- μισε τον πατέρα του αείμνηστο Νίκο Ζωγράφο! Ο Θεός να τον έχει καλά να φροντίζει κάθε ασθενή που φτάνει στα χέρια του, όπως κάνει μέχρι σήμερα. Αποφεύγουμε να αναφερθούμε σε όλους τους συμπατριώτες μας που ήσαν παρόντες, γιατί ήσαν πάρα πολλοί και σίγουρα κάποιοι θα μας διαφύγουν. Το Μέγα Σάββατο το πρωί, την ακολουθία της Πρώτης Αναστάσεως ο Ιερέας μας τέλεσε στην Ενορία της Ζωοδόχου Πηγής στα Καλύβια και έδωσε ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ την ευκαιρία στους κατοίκους να κοινωνήσουν τόσον οι ίδιοι, όσον και κυρίως τα παιδάκια τους, που ήσαν πάρα πολλά. Έτσι οικονομήθηκαν τα πράγματα κατά τον καλύτερο τρόπο και με την ακολουθία της Αναστάσεως που τέλεσε νωρίς ώρα 10, ενώ στις 12 τη νύχτα τέλεσε την ακολουθία της Αναστάσεως στο Χωριό μας και ακολούθως την Λειτουργία της Αναστάσεως, δίνοντας την ευκαιρία και σε όλους εμάς που ήμασταν στο Χωριό μας να κοινωνήσουμε. Με λύπη μας είδαμε την πλειονότητα των συ- μπροσκυνητών μας να φεύγουν πολύ πριν το τέλος της Θείας Λειτουργίας της Αναστάσεως στις 2 μετά τα μεσάνυχτα. Αφού ανταλλάξαμε τις αναστάσιμες ευχές μας, επιστρέψαμε στα σπίτια μας, όπου μας περίμεναν τα κόκκινα αυγά και η μαγειρίτσα. Χρόνια μας πολλά! Και του χρόνου να είμαστε καλά! Η Κυριακή του Πάσχα ξημέρωσε με ένα θαυμάσιο ανοιξιάτικο ήλιο και έδωσε την ευκαιρία σε όσους είχαν την πρόθεση να σουβλίσουν το αρνί, να στήσουν τις ψησταριές, να ανάψουν φωτιές και να αρχίσουν να ψήνουν τα κοκορέτσια και τα κοντοσούβλια, παράλληλα με τα αρνιά. Δεν έλειψαν και τα λουκάνικα και τα τυριά από τις ψησταριές και το κόκκινο κρασί, που πολλά χρόνια τώρα δεν είναι από τους αμπελώνες του Χωριού μας, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, αλλά από τους αμπελώνες της Αιγιαλείας και της Νεμέας. Σίγουρα δεν ήσαν λίγοι εκείνοι που προτίμησαν να ψήσουν το αρνί στο φούρνο, έστω και της ηλεκτρικής κουζίνας, αφού η συνταγή είναι δοκιμασμένη και δεν κινδυνεύει να μείνει κάποιος με μισοψημένο το πασχαλιάτικο αρνί. Απαραίτητο συμπλήρωμα στο Πασχαλινό τραπέζι είναι και τα αναψυκτικά που βοηθούν στην πέψη, αφού το βαρυστομάχιασμα είναι δεδομένο. Έτσι νωχελικά κύλησε και η Κυριακή του Πάσχα και λόγω των αλλεπάλληλων εκδημίσεων συμπατριωτών μας και μάλιστα μέσα στον Απρίλιο, δεν ακούστηκαν τραγούδια σε καμιά γωνιά του Χωριού μας. Χρόνια τώρα έλειψε και ο Εσπερινός της Αγάπης, αφού κανένας δεν είχε την διάθεση να τον παρακολουθήσει. Φέτος, λόγω της εορτής του Αγίου Γεωργίου, που ήταν την επομένη, ο Ιερέας μας εσπέρισε πλην όμως έμεινε με τον ψάλτη και τη νεωκόρο, χωρίς εκκλησίασμα. Ίσως αν λείψει η βαρυστομαχιά, μετά τα οικονομικά μέτρα που καθημερινά παίρνει η Κυβέρνηση, να έχει σαν συνέπεια την επιστροφή μας στον Εσπερινό της Αγάπης. Την Δευτέρα του Πάσχα, 24 Απριλίου, μας περίμενε μέσα στις ομορφιές του το Εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, φροντισμένο όπως πάντα από τον συμπατριώτη μας κ. Ντίνο Αναγνωστόπουλο, αλλά και τον Ιερέα μας Παπα-Θανάση Αναστασόπουλο. Η πρωινή ψύχρα έκαμε τους προσκυνητές να προτιμήσουν να είναι μέσα, αν και η ανοιξιάτικη φύση ήταν 9

10 στις δόξες της. Ίσως αυτό συνέτεινε να είναι περιορισμένο το εκκλησίασμα, σε σχέση με άλλα χρόνια. Μετά την Θεία Λειτουργία με αρτοκλασία, αφού αγιαστήκαμε, πήραμε το αντίδωρο και την αρτοκλασία και επιστρέψαμε στο Χωριό μας, για να αρχίσει η αντίστροφη πορεία της αναχώρησης και της επιστροφής, τουλάχιστον των εργαζομένων, στους τόπους εργασίας. Επιστρέφοντας πληροφορηθήκαμε μια ακόμη εκδημία, του αείμνηστου συμπατριώτη μας Αναστασίου Νικολακόπουλου, θιασώτη του Χωριού μας, που ποτέ δεν έλειπε απ αυτό και μάλιστα τέτοιες ημέρες και όλους μας λύπησε βαθύτατα. Η Εβδομάδα της Διακαινησίμου κύλησε με κάποιες ανοιξιάτικες βροχές και φτάσαμε στο Πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής, την Παρασκευή του Πάσχα, στα Καλύβια. Χοροστάτησαν και φέτος, όπως και πέρυσι, ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου Κορινθίας Αρχιμανδρίτης Γεννάδιος και ο Ιερέας μας Παπα-Θανάσης. Η Θεία Λειτουργία με αρτοκλασίες έληξε στις 10 το πρωί, όμως τα όργανα δεν ήσαν την παραμονή, όπως τα άλλα χρόνια, οι κάτοικοι δεν ήσαν ξενυχτισμένοι και έγκαιρα εκκλησιάστηκαν με δεδομένη και την περσινή εμπειρία που έληξε πριν από τις 10 το πρωί. Μετά τον αγιασμό, το αντίδωρο και τις αρτοκλασίες, ακολούθησε και φέτος λαχειοφόρος αγορά, με αρνιά που δώρισαν και φέτος κάτοικοι στην Εκκλησία, προκειμένου να ενισχυθεί οικονομικά. Το Πανηγύρι με τα όργανα έγινε το βράδυ της Παρασκευής, καθώς και την επομένη το Σάββατο το βράδυ και δόθηκε η ευκαιρία στους κατοίκους όχι μόνον του Οικισμού και του Χωριού μας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής να διασκεδάσουν με επιτυχία. Αξίζουν συγχαρητήρια στον Πολιτιστικό Σύλλογο τα Κάτω Φίλια, που χρόνια τώρα οργανώνει το Πανηγύρι, πάντοτε με επιτυχία και δίνει την ευκαιρία σε όλους τους κατοίκους να διασκεδάζουν παραδοσιακά. Την Κυριακή 1η Μαΐου δεν πραγματοποιήθηκε η Θεία Λειτουργία στο Εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στη Λούστρα, που πρόσφατα ανακαινίστηκε, παρά τις προετοιμασίες που είχαν γίνει τις προηγούμενες ημέρες, αφού ο δρόμος ήταν αδιάβατος, λόγω των βροχών και μάλιστα της προηγούμενης ημέρας. Έτσι την τελευταία στιγμή αποφάσισαν να ματαιώσουν την μετάβαση στον Άγιο Νικόλαο στη Λούστρα και να μείνει ο Ιερέας να λειτουργήσει στον Ιερό Ναό της Ζωοδόχου Πηγής στα Καλύβια. Έτσι και έγινε. ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΟΛΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ Ιερέας Αναστασόπουλος Αθανάσιος Πρεσβυτέρα Κανέλλου Καλλιόπη Γιαννακοπούλου Αθανασία Κόλλια Αθανασία Καρκαλέτση Παναγιώτα Καραθανάση Μαρία 50 ευρώ 15 ευρώ 50 ευρώ 50 ευρώ 20 ευρώ 20 ευρώ Μητροπούλου Αικατερίνη Μητροπούλου Δήμητρα Οικονόμου Λίτσα Ρηγοπούλου Νίτσα Στασινοπούλου Παρασκευή 10 ευρώ 50 ευρώ 50 ευρώ 25 ευρώ 50 ευρώ 390 ευρώ Ο Πρόεδρος και το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο ευχαριστούν θερμά όλους και όλες και εύχονται στους ιδίους και τις οικογένειές τους Υγεία Χρόνια Πολλά, Χριστός Ανέστη. 10 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

11 Πανηγυρικός Εσπερινός με αρτοκλασία στον Άγιο Αθανάσιο. Το απόγευμα της Κυριακής 1ης Μαΐου, τελέστηκε όπως πάντα, στο Μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου Πανηγυρικός Εσπερινός με αρτοκλασία. Χοροστάτησαν οι Ιερείς μας Παπα-Θανάσης Αναστασόπουλος, Παπα-Δημήτρης Σταθακόπουλος και Παπα-Δημήτρης Κωστόπουλος. Μόλις που πρόφτασε να φτάσει πριν τη λήξη του Εσπερινού, λίγο πριν από τις 6 το απόγευμα, ο Αρχιμανδρίτης Μελέτιος Κουράκλης, προερχόμενος από την Καλαμάτα, ο οποίος και μίλησε προς το εκκλησίασμα απλά και κατανοητά. Οι προσκυνητές, αν και ο Εσπερινός έγινε νωρίτερα, ήσαν αρκετοί, ξεπέρασαν τους και συνέχισαν να πηγαίνουν αυτοκίνητα και μετά τις 7 το βράδυ και ενώ εμείς επιστρέφαμε στο Χωριό. Την επομένη, Δευτέρα 2 Μαΐου, γιορτάσαμε στο Μοναστήρι μας και φέτος τη μνήμη της ανακομιδής των Ιερών Λειψάνων του Αγίου Αθανασίου, Προστάτου του Χωριού μας, με ιδιαίτερη κατάνυξη, αλλά και συγκίνηση αφού απουσίαζε και πάλι ο Άγιος Ηγούμενος Αγίας Λαύρας Πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης π. Φιλάρετος, για λόγους υγείας. Χοροστάτησαν και πάλι τόσον οι Ιερείς μας Παπα-Θανάσης, Παπα- Δημήτρης Σταθακόπουλος και Παπα-Δημήτρης Κωστόπουλος, ο Αρχιμανδρίτης Μελέτιος Κουράκλης, ο Παπα-Γιώργης Αναστασόπουλος από τη Λυκούργια και ο Παπα-Ανδρέας Ρηγόπουλος, Εφημέριος Κερτέζης και γαμπρός του Χωριού μας. Το εκκλησίασμα ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες και στην πλειονότητά του ήσαν κάτοικοι των γύρω Χωριών που βρέθηκαν στην περιοχή μας και θέλησαν να τιμήσουν με την παρουσία τους τη μνήμη της Ανακομιδής των Ιερών Λειψάνων του Αγίου Αθανασίου, αλλά και την προσπάθεια που γίνεται, χρόνια τώρα από την Αδελφότητα Φιλιωτών, για τη συντήρηση και διάσωση των ερειπίων. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας με αρτοκλασίες, μίλησε ο Παπα-Γιώργης Αναστασόπουλος, ακολούθησε ο αγιασμός των πιστών, η διανομή του αντιδώρου και της αρτοκλασίας, η προσφορά καφέ, αναψυκτικών και πλούσιων εδεσμάτων και γλυκών, χάρη στη φροντίδα τόσον της Αδελφότητας Φιλιωτών, όσον και του Ομίλου Φίλων του Μοναστηριού Αγίου Αθανασίου. Καθιερώθηκε πλέον να προσφέρονται πλούσιοι μεζέδες, τυριά, πίτες, κρασιά, αναψυκτικά, γλυκά, που είναι προσφορά τόσον της Αδελφότητας και του Ομίλου, όσον και κυρίως μεμονωμένων κυριών-μελών του Ομίλου Φίλων του Μοναστηριού του Αγίου Αθανασίου Φιλίων, χάρη στις πρωτοβουλίες που πήραν τόσον η Πρόεδρος του Ομίλου κα Μαρία Καραθανάση, όσον και ο συμπατριώτης μας κ. Βλάσιος Σταθούλιας, δραστήριο μέλος της Αδελφότητας και του Ομίλου. ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ Φέτος μεγάλη ήταν η προσφορά της συμπατριώτισσάς μας κας Παναγιώτας Βουρλή-Μητροπούλου στη μνήμη των παιδιών της, η οποία εξέφρασε την πρόθεση να συνεχίσει και στο μέλλον την προσφορά της. Στην εξυπηρέτηση των προσκυνητών συνέβαλαν αποτελεσματικά τόσον η Πρόεδρος του Ομίλου κα Μαρία Καραθανάση και οι κυρίες της Επιτροπής Παναγιώτα Δημητριάδη και Ευθυμία Κακαβούλα, 2α Μαΐου - Αλογοστολισμός Μέρες που πέρασαν ανεπιστρεπτί. Περισσότερο από μισός αιώνας μας χωρίζει από τότε που οι νέοι του χωριού μας από την παραμονή του Αη-Θανασιού στόλιζαν τα άλογά τους για να τρέξουν μετά τη Θ. Λειτουργία στο δρόμο της επιστροφής. Όλοι χαίρονταν τα νιάτα και τη λεβεντιά. Και αν υπήρχε «τρίποδη» φωτογραφική μηχανή έβγαινε και η «αναμνηστική φωτογραφία» όπως έκαμαν οι νέοι: από πάνω Ντίνος Λυμπέρης, Κώστας Παναγιωτόπουλος, από κάτω Γιώργος Κόλντηρης, Γεώργιος Καραθανάσης Επιμέλεια: Γιώργος Παναγόπουλος 11

12 όσον και άλλες κυρίες του Ομίλου και τα μέλη του Δ.Σ. της Αδελφότητας Φιλιωτών, ο Πρόεδρος κ. Μητρόπουλος Γεώργιος, ο Αντιπρόεδρος κ. Βλάσιος Σιδέρης, ο Γεν. Γραμματέας κ. Χαράλαμπος Ζωγράφος, ο Ταμίας κ. Κων/νος Τερζής και το μέλος του Δ.Σ. κ. Θεμιστοκλής Αναστασόπουλος. Παρών και ο τέως Πρόεδρος της Αδελφότητας κ. Παναγόπουλος Γεώργιος μετά της συζύγου του κας Λέτας, στον οποίο οφείλεται και η παρουσία του Αρχιμανδρίτου Μελέτιου Κουράκλη, τόσο στον εσπερινό, όσον και στην Πανηγυρική Θεία Λειτουργία φέτος και πέρσι. Δεν παραλείπουμε να σημειώσουμε και την προσφορά των υπηρεσιών του ως ψάλτης. Σε όλους αξίζουν συγχαρητήρια και κάθε έπαι- νος. Ο Άγιος Αθανάσιος ας είναι εις βοήθεια όλων μας. Χρόνια πολλά σε όλους μας και μάλιστα στους εορτάζοντες. Και του χρόνου να είμαστε όλοι καλά. Όπως είπαμε οι καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν την Κυριακή 1η Μαΐου 2011 να λειτουργηθεί το νεοανακαινισμένο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στη Λούστρα, ευτυχώς δεν συνέβη το ίδιο με το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στις πηγές από όπου υδρεύεται το Χωριό μας, την Δευτέρα 9 Μαΐου 2011! Λειτουργήθηκε και συγκέντρωσε περί τους 25 προσκυνητές. Όλοι πήγαν με αυτοκίνητα από τον Άγιο Γεώργιο του Λευκασίου, αφού οι αγροτικοί δρόμοι έχουν κλείσει από τα πουρνάρια και έχουν καταστεί αδιάβατοι. Οι βροχές που ακολούθησαν δεν επέτρεψαν, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά φέτος, να λειτουργηθεί ο Άγιος Κωνσταντίνος, παρά την πρόθεση του Ιερέα του Χωριού μας να ανέβει το βουνό του Κοτσίνη που δεσπόζει στα Ανατολικά όρια της Περιφέρειας του Χωριού μας. Απεναντίας ο καιρός επέτρεψε να λειτουργηθεί το εκκλησάκι της Αναλήψεως του Κυρίου, την Πέμπτη 2 Ιουνίου Παραβρέθηκαν γύρω στα 25 άτομα, αλλά τίποτε δε θύμιζε τις παλιές καλές χρονιές, που ζούσε ο αείμνηστος συμπατριώτης μας Γεώργιος Ιωάν. Ρεκουνιώτης! Η βελτίωση του καιρού που ακολούθησε, μας επέτρεψε στις 13 Ιουνίου 2011 να εκκλησιαστούμε στο εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας, που δεσπόζει στη Δυτική Περιφέρεια του Χωριού μας και που κάποτε ήταν η πιο παραγωγική περιφέρεια, σήμερα βέβαια έχει και αυτή την τύχη των άλλων περιφερειών με ελάχιστες εξαιρέσεις. Για να είναι προσεγγίσιμο το εκκλησάκι, είχε φροντίσει ο Ιερέας μας να κόψει τα χορτάρια και πράγματι συγκέντρωσε πάνω από 50 άτομα. Εντύπωση μας έκανε πως ήμαστε περισσότεροι από όσοι ήμασταν την προηγουμένη, Κυριακή της Πεντηκοστής, στην Εκκλησία του Χωριού μας. Κάποιοι θεώρησαν ως αιτία τις γονυκλισίες που οπωσδήποτε είναι δοκιμασία για άτομα μεγάλης ηλικίας. Όσοι βρεθήκαμε στο Χωριό δώσαμε το παρόν στο εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας, καταφανώς όμως υπερείχαν οι γείτονες, οι κάτοικοι της γειτονιάς των Κατριάνικων. Ας είναι εις βοήθεια όλων μας και του χρόνου να είμαστε καλά να εκκλησιαστούμε και πάλι στο γραφικό εκκλησάκι! Μετά μια εβδομάδα φτάσαμε στο θερινό ηλιοστάσιο Ιουνίου, που ως γνωστόν έχουμε την μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας 15 ώρες περίπου, και την μικρότερη της νύχτας 9 ώρες και που συμπίπτει με το τέλος της Ανοίξεως και την αρχή του καλοκαιριού. Για μας τους Φιλιώτες και μάλιστα τους διάγοντας την τρίτη ηλικία, το θερινό ηλιοστάσιο έχει και μια άλλη σύμπτωση και μάλιστα πολύ σημαντική! Συμπίπτει με το ολοκαύτωμα του Χωριού μας στις 21 Ιουνίου 1943 και τον άδικο χαμό 5 συμπατριωτών μας που εξετέλεσαν τα Ιταλικά στρατεύματα κατοχής και μετά τέσσερις ημέρες ενός ακόμη, του Προηγουμένου της Ιεράς Μονής Αγίου Αθανασίου, συμπατριώτη μας Ιερομονάχου Αμβροσίου Παπαρρηγόπουλου. Τρίτη 21 Ιουνίου 2011 Τρισάγιο στη μνήμη των αιδικοσκοτωμένων συμπατριωτών μας Φιλιώτες-μέλη της Αδελφότητας, αυθόρμητα φώναξαν τον Ιερέα του χωριού μας και έψαλαν τρισάγιο στο μνημείο, των αδικοσκοτωμένων συμπατριωτών μας, την ώρα που έχασαν τη ζωή τους πριν από 78 ολόκληρα χρόνια! Καιρός να καθιερωθεί να τελείται κατ έτος! 12 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

13 Ευχάριστες εκπλήξεις!!! Φέτος τη Μεγάλη Εβδομάδα είδαμε για πρώτη φορά να καθαρίζεται τόσο αποτελεσματικά το κέντρο του Χωριού μας, ο κεντρικός δρόμος από τη μια άκρη του Χωριού μας ως την άλλη και η Πλατεία μας που κυριολεκτικά βρωμούσε από τα σάπια φύλλα που είχαν πέσει από το Φθινόπωρο και το Χειμώνα. Ακούσαμε ότι στα πλαίσια του Καλλικρατικού πλέον Δήμου Καλαβρύτων, ο επικεφαλής της Δημοτικής Ενότητας Κλειτορίας Αντιδήμαρχος κ. Παπακανέλλος ανέθεσε στο συμπατριώτη μας κ. Ανδρέα Μητρόπουλο, τον τέως Πρόεδρο και νυν μέλος του Τοπικού μας Συμβουλίου, την καθαριότητα όλων των διαμερισμάτων της Δημοτικής Ενότητας Κλειτορίας, ο οποίος πράγματι με τα μηχανήματά του καθάρισε αποτελεσματικά τον κεντρικό δρόμο. Για την Πλατεία ήρθε ένα αυτοκινητάκι του Δήμου με βυτίο και πιεστικό και την καθάρισε τέλεια! Χρειάστηκε να ρίξει πολλά βυτία για να ξεκολλήσουν τα σάπια φύλλα, να φύγουν και να την δούμε καθαρή στο σύνολό της! Δεν θα παραλείψουμε να ειπούμε ότι και στα πλαίσια του Καποδιστριακού Δήμου Λευκασίου αρχικά και μετέπειτα Κλειτορίας, είχαν έρθει συνεργεία καθαριότητας, μα ποτέ δεν θυμάμαι να ήσαν τόσο αποτελεσματικά, αφού άλλωστε η καθαριότητα γινόταν χειρωνακτικά! Εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας προς τους αρμόδιους τοπικούς μας Άρχοντες και παρακαλούμε να επαναλαμβάνεται κατά καιρούς και να επιδειχτεί το ίδιο ενδιαφέρον για το Κοιμητήριο του Χωριού μας και όχι μόνον! Η αποκομιδή των απορριμμάτων του Χωριού μας θα είναι αποτελεσματική, αν ένα μικρό αυτοκίνητο, έστω μια φορά την εβδομάδα, τουλάχιστον τους καλοκαιρινούς μήνες, περιέρχεται τους δρόμους του Χωριού μας, μαζεύει τα σκουπίδια και τα μεταφέρει στους κάδους που βρίσκονται στον κεντρικό μόνο δρόμο. Έτσι θα πάψουν κάποιοι να πετούν τα σκουπίδια τους στις αυλές των κλειστών σπιτιών, το Χωριό μας θα καθαρίσει και θα αποκτήσει την όψη που του αξίζει. Ας μην ξεχνούμε πως η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά, όπως λέει ο λαός μας! Κι αυτή δεν ήταν η μοναδική μας ευχάριστη έκπληξη! Ο συμπατριώτης μας κ. Ηλίας Σπυρόπουλος, σε συνεννόηση με τον Ιερέα του Χωριού μας, καθάρισε εξωτερικά και σε ύψος 3 περίπου μέτρων από το έδαφος, με υδροβολή την Εκκλησία του Χωριού μας από τις λειχήνες και τα βρύα που διαβρώνουν τις πέτρες και τις θρυμματίζουν! Θα πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια και μέσα στο καλοκαίρι να καθαριστεί ολόγυρα μέχρι τον πρώτο γύρο και κάποια σημεία που είναι έντονα μαυρισμένα. Απαιτείται όμως σκαλωσιά και η δαπάνη ανεβαίνει κατακόρυφα. Το χειμώνα συνεργείο καθαριότητας από την Τρίπολη είχε καθαρίσει εσωτερικά την Εκκλησία μας, τους πολυελαίους, τα μανουάλια, το τέμπλο και γενικά όλο το εσωτερικό της. Κάποτε όλα αυτά τα κάναμε μόνοι μας, αλλά το Χωριό είχε νέους, τώρα δυστυχώς το Χωριό μας διαθέτει μόνο ηλικιωμένους και μάλιστα πολύ λίγους, ανήμπορους να προσφέρουν προσωπική εργασία, όπως γινόταν τον περασμένο αιώνα. Έτσι αν θέλουμε να διατηρήσουμε όσα μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας, θα πρέπει να ενισχύουμε οικονομικά με τον οβολό μας, κατά δύναμη, την όποια ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ προσπάθεια γίνεται για την Εκκλησία μας, το Μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου, το Νεκροταφείο του Χωριού μας, τα Εξωκκλήσια μας και ό,τι άλλο συνιστά την κοινή μας κληρονομιά! Τρίτη στη σειρά ευχάριστη έκπληξη ήταν η τοποθέτηση μαρμάρων στο δάπεδο του Παρεκκλησίου του Αγίου Βλασίου της Πλατείας μας, συνέχεια των εργασιών που ξεκίνησαν με την τοποθέτηση χαλκού στον τρούλο του, συνεχίστηκαν με την εσωτερική ανακαίνιση και την ηλεκτρική εγκατάσταση και φέτος με το δάπεδο και το κιγκλίδωμα που τοποθετήθηκε ταυτόχρονα με την πόρτα του περιβόλου της Εκκλησίας μας, από το συμπατριώτη μας, κ. Παναγιώτη Μπελέρη στη μνήμη του πεθερού του αείμνηστου Κωνσταντίνου Μάμαλη και θα προστατεύει τα παιδάκια που θα παίζουν στην Πλατεία. Αλλά και η περιποίηση του ανθόκηπου φέτος της Πλατείας της Εκκλησίας μας είναι εξαιρετική, χάρη στη φροντίδα του Ιερέα μας. Κλαδεύτηκαν έγκαιρα οι τριανταφυλλιές, ξεχορταριάστηκε και σκάφτηκε το παρτέρι και οι τριανταφυλλιές, χάρη στο συχνό πότισμα, γέμισαν τριαντάφυλλα! Και στο Μοναστήρι μας η προσπάθεια συνεχίζεται. Πέρα από τις εργασίες για την ανακαίνιση των κελιών, ενισχύθηκαν κάθετοι προς τη Δυτική πλευρά, που παραμένει όρθια τοίχοι, για να στηριχτεί και να μην καταρρεύσει. Συνεχίζονται οι προσπάθειες για τη χρηματοδότηση από το Ταμείο αποκατάστασης σεισμοπαθών του Καθολικού του Μοναστηριού και τελευταία βλέπουμε και κάποια λεωφορεία με προσκυνητές να επισκέπτονται το Μοναστήρι μας και αυτό αποτελεί οπωσδήποτε ευχάριστη έκπληξη, χάρη στην πρωτοβουλία που παίρνουν συμπατριώτες μας από την ευρύτερη περιοχή που διαμένουν είτε στην Πάτρα, είτε στο Μενίδι, είτε στην Αθήνα κ.α. Μπράβο σε όλους που έχουν πρωτοστατήσει και έχουν πραγματοποιηθεί τέτοιες προσκυνηματικές εκδρομές στο Μοναστήρι μας και ας γίνουν παράδειγμα προς μίμηση για όλους μας! Δεν έχουμε παρά να εισηγηθούμε στις Ενορίες μας να συμπεριλάβουν και το Μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου στις προσκυνηματικές τους εκδρομές. Το Πνευματικό μας Κέντρο περιμένει επίσης να τύχει της φροντίδας μας, για να φιλοξενήσει και φέτος τους νέους του Χωριού μας στις σύντομες διακοπές τους στη γενέτειρα των γονιών τους. Τα τελευταία χρόνια χάρη στην πρωτοβουλία που πήραν συμπατριώτες μας και την προσωπική εργασία και άλλων, έχουν γίνει αρκετά, όμως πρέπει να γίνουν ακόμη περισσότερα, για να είναι αντάξιο των προσδοκιών όλων, όλων των ηλικιών! Στο ανθρώπινο δυναμικό του Χωριού μας συγκαταλέγο- νται καταξιωμένοι επιστήμονες όλων των γνωστικών πεδίων, συγκαταλέγονται όμως και σπουδαίοι τεχνίτες όλων των κλά- δων! Θα μπορούσαν λοιπόν εθελοντικά να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, κατά την περίοδο των διακοπών τους στο Χωριό μας και να γίνουν πάρα πολλά πράγματα τόσο στη συντή- ρηση των μνημείων μας, όσο και στον εξωραϊσμό του Χωριού μας. Ας το σκεφτούν και ας θελήσουν όλοι να προσφέρουν κάποιες ώρες έστω εθελοντικής εργασίας, μάλιστα τούτη την περίοδο που η Πατρίδα μας διέρχεται πρωτόγνωρη οικονομική κρίση! 13

14 Εθνική οργάνωσις Κυπρίων αγωνιστών (ΕΟΚΑ) Η Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) ήταν οργάνωση των Ελληνοκυπρίων που έδρασε κατά την χρονική περίοδο για την ελευθερία της Κύπρου από την Βρετανική κυριαρχία και την ένωσή της με την Ελλάδα. Εισαγωγή. Η Κύπρος, από το 1191 μ.χ., όταν κατακτήθηκε από το βασιλιά της Αγγλίας Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο, που πήρε μέρος στην Γ Σταυροφορία για απελευθέρωση των Αγίων Τόπων, πέρασε συνεχή δουλεία οκτώ σχεδόν αιώνων ( μ.χ.) Οι Ναΐτες ( ), οι Λουζινιανοί ( ), οι Ενετοί ( ), οι Τούρκοι ( ) και οι Άγγλοι ( ) ήταν οι κυρίαρχοι του νησιού, που καταδυνάστευαν το λαό της και εκμεταλλεύονταν τον πλούτο της. Παρά τις δύσκολες συνθήκες, κάτω από τις οποίες βρέθηκε ο Κυπριακός λαός, διατήρησε ακλόνητη την πίστη του στην ελληνική καταγωγή του και αντιστάθηκε με πολλούς τρόπους στην αλλοίωση του ελληνικού τρόπου της ζωής του. Ο πόθος της ελευθερίας δεν έσβησε ποτέ από την ψυχή του Κυπριακού λαού. Μα η δύναμη των κατακτητών δεν επέτρεπε την πραγματοποίησή του. Για 77 χρόνια, από το 1878 μέχρι το 1955, οι Κύπριοι διεκδικούσαν με ειρηνικό τρόπο από τους Άγγλους την ελευθερία τους και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Η μια διάψευση της ελπίδας τους ακολουθούσε την άλλη. ΓΙ αυτό το 1955 ξεκίνησαν ένοπλο Αγώνα, για να κερδίσουν αυτό που δικαιωματικά τους ανήκε. Η περίοδος της Αγγλοκρατίας στην Κύπρο είχε διάρκεια 82 ετών ( ). Σ όλα αυτά τα χρόνια οι Έλληνες της Κύπρου, που αποτελούσαν το 82% του πληθυσμού, εξέφραζαν συνεχώς τα εθνικά τους αισθήματα και διαδήλωναν τον αναλλοίωτο πόθο τους για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, γιατί ένιωθαν ότι η Κύπρος αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της. Σ όλο το διάστημα της Αγγλοκρατίας δεν έπαυαν να ζητούν την πραγματοποίηση του πόθου τους αυτού με υπομνήματα, τηλεγραφήματα, πάνδημα συλλαλητήρια και αποστολή πρεσβειών στο Λονδίνο. Τον Οκτώβριο του 1931 τα πράγματα οδήγησαν το λαό σε εθνική εξέγερση εναντίον των Άγγλων, οι οποίοι με την όλη στάση τους απογοήτευαν τον πληθυσμό του νησιού. Ακολούθησαν συλλήψεις, φυλακίσεις, εκτοπισμοί, απελάσεις και χρηματικά πρόστιμα σε Έλληνες Κυπρίους. Ταυτόχρονα καταργήθηκαν συνταγματικές ελευθερίες του λαού, που κράτησαν εννιά χρόνια ( ). Επίσης ασκήθηκαν πιέσεις στην ελληνική παιδεία της Κύπρου. Οι ελπίδες των Κυπρίων για ένωση του νησιού τους με την Ελλάδα αναπτερώθηκαν κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου, οπότε η Ελλάδα πολεμούσε το φασισμό και το ναζισμό ως σύμμαχος της Μεγάλης Βρετανίας. Αλλά μετά τη λήξη του πολέμου οι Άγγλοι δεν έδειξαν καμιά διάθεση για ικανοποίηση του ενωτικού πόθου του Κυπριακού λαού. Στις 15 του Γενάρη του 1950 η Εθναρχούσα Εκκλησία της Κύπρου πραγματοποίησε το Ενωτικό Δημοψήφισμα μέσα σε κλίμα γενικού ενθουσιασμού και ο Ελληνικός Κυπριακός λαός ψήφισε την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα σε ποσοστό 95,7%. Οι Άγγλοι όμως τήρησαν και πάλιν αρνητική στάση, γιατί θεωρούσαν πάντα κλειστό το Κυπριακό ζήτημα. Στις 28 Ιουλίου 1954 ο Υφυπουργός Αποικιών Χένρυ Χόπκινσον ανέφερε στη Βουλή των Κοινοτήτων ότι η Κύπρος είναι περιοχή με στρατηγική αξία και γι αυτό ουδέποτε θα εφαρμοστεί η αρχή της αυτοδιάθεσης. Η Ελλάδα με αίτησή της στον ΟΗΕ το 1954 ζήτησε την «Εφαρμογήν υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών της αρχής των ίσων δικαιωμάτων και της αυτοδιαθέσεως των λαών εις την περίπτωσιν του λαού της Κύπρου». Στις 17 Δεκεμβρίου 1954 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ απέρριψε την αίτηση της Ελλάδας. Οι αρνητικές και πεισματικές θέσεις της Βρετανικής Κυβέρνησης στο πρόβλημα της Κύπρου οδήγησαν τον Κυπριακό λαό σε ένοπλο Αγώνα για να διεκδικήσει το αναφαίρετο δικαίωμά του για ελευθερία. Στην Αθήνα σχηματίστηκε μια δωδεκαμελής Επιτροπή από εξέχοντα πρόσωπα της Κύπρου και της Ελλάδας, η οποία αποφάσισε να διεκδικήσει δυναμικά την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Τα μέλη της Επιτροπής επισφράγισαν την πίστη τους στο σκοπό του Αγώνα με όρκο στην Καινή Διαθήκη στις 7 Μαρτίου Πρόεδρος της Επιτροπής αυτής ορίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ο οποίος ενεργούσε ως πολιτικός αρχηγός του Απελευθερωτικού Αγώνα, τον οποίο και χρηματοδοτούσε. Η Επιτροπή διόρισε ένα από τα μέλη της, το Γεώργιο Γρίβα, στρατιωτικό αρχηγό του Αγώνα, ο οποίος ήταν συνταγματάρχης εν αποστρατεία και διέθετε πλούσια πείρα στρατιωτική, κυρίως σε θέματα τακτικής πολέμου. Ως αρχηγός της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Διγενής από τον Βυζαντινό θρύλο του Διγενή Ακρίτα. Ο Γεώργιος Γρίβας ήξερε ότι αναλάμβανε ένα πολύ δύσκολο έργο, αλλά είχε ισχυρή θέληση, αποφασιστικότητα και προπαντός απόλυτη πίστη στο σκοπό του Αγώνα. Αφού μελέτησε τις δυνατότητες διεξαγωγής ένοπλου Αγώνα με δυο επισκέψεις του στην Κύπρο, το 1951 και το 1952, κατάρτισε στην Αθήνα γενικό σχέδιο δράσης, το οποίο έθεσε σ εφαρμογή αμέσως μετά τη μυστική άφιξή του στις ακτές της Πάφου το βράδυ της 10ης Νοεμβρίου ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

15 Για την εισαγωγή οπλισμού στην Κύπρο από την Ελλάδα ο Διγενής χρησιμοποίησε φίλους και συνεργάτες του. Το πρώτο φορτίο όπλων έφτασε στην Κύπρο τον Μάρτιο του Μ αυτά τα λίγα όπλα ξεκίνησε ο Αγώνας της ΕΟΚΑ την 1η Απριλίου Ένα δεύτερο φορτίο, που μεταφερόταν με το πλοιάριο «Άγιος Γεώργιος» τον Ιανουάριο του 1955, κατασχέθηκε από τις Αγγλικές Αρχές, κατόπιν προδοσίας, κοντά στο χωριό Χλώρακα της Πάφου. Κατά τη διάρκεια του Αγώνα λειτούργησε μυστικό σχέδιο αποστολής όπλων στην Κύπρο με επιβατικά πλοία της γραμμής Πειραιά-Λεμεσού. Άλλα όπλα έφταναν με το ταχυδρομείο της Πάφου και με άλλους τρόπους. Στις 29 Ιανουαρίου του 1956 ο οπλισμός της ΕΟΚΑ εμπλουτίστηκε με 800 περίπου κυνηγετικά όπλα Ελληνοκυπρίων, που είχαν πάρει απ αυτούς μέλη της ΕΟΚΑ. Ένας άλλος τρόπος, με τον οποίο η ΕΟΚΑ εξασφάλιζε όπλα ήταν οι επιθέσεις σε αστυνομικούς σταθμούς και από νεκρούς Άγγλους στρατιώτες. Μερικά όπλα ήταν επιτόπιας κατασκευής σε ειδικά εργαστήρια, στα οποία κατασκευάζονταν επίσης ωρολογιακές βόμβες, νάρκες και άλλο πολεμικό υλικό. Στα τέλη Μαρτίου του 1955 η ΕΟΚΑ ήταν έτοιμη για το ξεκίνημα του Αγώνα. Τη νύκτα της 31ης Μαρτίου προς την 1η Απριλίου, 30 λεπτά μετά τα μεσάνυκτα, οι ομάδες της ΕΟΚΑ έδρασαν με επιτυχία. Εκκωφαντικές εκρήξεις συγκλόνισαν τη Λευκωσία, τη Λάρνακα, τη Λεμεσό και στρατιωτικές επισταθμίες. Η ΕΟΚΑ είχε τότε τον πρώτο της νεκρό. Ήταν ο Μόδεστος Παντελή από το Λιοπέτρι, που πέθανε από ηλεκτροπληξία στην προσπάθεια του ν αποκόψει ηλεκτροφόρα σύρματα, για να δράσουν οι ομάδες της ΕΟΚΑ. Την 1η Απριλίου 1955 κυκλοφόρησε η πρώτη προκήρυξη του Διγενή που άρχιζε με τούτα τα λόγια: «Με την βοήθειαν του Θεού, με πίστιν εις τον τίμιον αγώνα μας, με την συμπαράστασιν ολοκλήρου του Ελληνισμού και με την βοήθειαν των Κυπρίων, αναλαμβάνομεν τον αγώνα διά την αποτίναξιν του αγγλικού ζυγού». Οι δολιοφθορές σε κυβερνητικά κτίρια, αστυνομικούς σταθμούς και στρατιωτικές εγκαταστάσεις συνεχίστηκαν σ όλη τη διάρκεια του Αγώνα. Η ΕΟΚΑ με τη δράση της προξενούσε υλικές ζημιές και θύματα μεταξύ των Άγγλων. Μερικές από τις τολμηρές επιχειρήσεις των πρώτων μηνών του Αγώνα της ΕΟΚΑ είναι: α) Η τοποθέτηση ωρολογιακής βόμβας στις 25 Μαΐου κάτω από το κάθισμα του Κυβερνήτη Άρμιτεϊτζ στο κινηματοθέατρο Παλλάς της Λευκωσίας. Η βόμβα εξερράγη λίγα λεπτά μετά την αποχώρηση του Κυβερνήτη. β) Η επίθεση στον αστυνομικό σταθμό του Αμιάντου στις 22 Ιουνίου 1955 από ανταρτική ομάδα. γ) Η επίθεση στο μεταλλείο Μιτσερού στις 22 Σεπτεμβρίου 1955 από ανταρτική ομάδα. Παράλληλα με τη στρατιωτική δράση της ΕΟΚΑ ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος δρούσε στο πολιτικό πεδίο. Στις 15 Απριλίου 1955 αναχώρησε για το Μπαντούγκ της Ινδονησίας, όπου συγκροτήθηκε Αφρικανοασιατικό ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ Συνέδριο με εκπροσώπηση 29 κρατών. Εκεί, σε δημοσιογραφική διάσκεψη, μίλησε για το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του Κυπριακού λαού. Στις 11 Ιουλίου πήγε στην Ελλάδα και έπεισε την Ελληνική Κυβέρνηση να καταθέσει αίτηση στον ΟΗΕ για την εφαρμογή της αρχής της αυτοδιάθεσης στην περίπτωση του Κυπριακού λαού. Ο Αγώνας της ΕΟΚΑ δεν βρήκε σύμφωνους τους Τουρκοκυπρίους που εξέφρασαν στον Κυβερνήτη την ανησυχία τους. Η ΕΟΚΑ με φυλλάδιά της ξεκαθάριζε το σκοπό και την τακτική του Αγώνα. Με φυλλάδιο της, που κυκλοφόρησε σε τουρκική γλώσσα τον Ιούλιο του 1955 στην τουρκική συνοικία της Λευκωσίας, διαβεβαίωσε τους Τουρκοκύπριους ότι ο Αγώνας δεν στρέφεται εναντίον τους, αλλά εναντίον του Άγγλου κυρίαρχου και τα φυλλάδιά της, που κυκλοφορούσαν στην ελληνική γλώσσα, τόνιζαν ότι μοναδικός σκοπός του Αγώνα ήταν η απελευθέρωση της Κύπρου και η ένωσή της με την Ελλάδα. Οι Άγγλοι, που ήταν αντίθετοι στην παραχώρηση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης στον Κυπριακό λαό, συγκάλεσαν Τριμερή Διάσκεψη στο Λονδίνο στις 29 Αυγούστου Σ αυτή πήραν μέρος αντιπροσωπίες των Κυβερνήσεων Βρετανίας, Ελλάδας και Τουρκίας. Τα θέματα καθορίστηκαν ως εξής: «Πολιτικά και αμυντικά ζητήματα που επηρεάζουν την Ανατολική Μεσόγειο, περιλαμβανομένης της Κύπρου». Η Τριμερής Διάσκεψη έληξε στις 7 Σεπτεμβρίου, χωρίς να γίνει καμιά συμφωνία, λόγω των διαφορετικών θέσεων των τριών χωρών. Τη συμμετοχή της Τουρκίας στη Διάσκεψη εκμεταλλεύτηκε η Βρετανία και τότε και αργότερα και δεν ικανοποιούσε το αίτημα του Κυπριακού λαού για αυτοδιάθεση. Στις 6 Σεπτεμβρίου 1955 ο τουρκικός όχλος, με συνενοχή της Τουρκικής Κυβέρνησης, διέπραξε βανδαλισμούς εις βάρος του ελληνικού πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης. Κατέστρεψε πολλές ορθόδοξες εκκλησίες και άλλα Ελληνικά κτίρια. Δύο μητροπολίτες και αρκετοί ιερείς τραυματίστηκαν, πολλοί Έλληνες κακοποιήθηκαν και 20 θανατώθηκαν. Ο Κυβερνήτης της Κύπρου, για ν αντιμετωπίσει την ΕΟΚΑ, στις 15 Ιουλίου 1955 έθεσε σε ισχύ το νόμο περί προσωποκρατήσεως, που έδινε το δικαίωμα στις δυνάμεις ασφαλείας να συλλαμβάνουν οποιονδήποτε πολίτη θεωρούσαν ύποπτα παράνομες ενέργειες και να τον εγκλείει στη φυλακή, στο φρούριο της Κερύνειας ή σε στρατόπεδα συγκέντρωσης για ακαθόριστο χρονικό διάστημα. Στις 20 Σεπτεμβρίου 1955 άρχισε τις εργασίες της η 10η Σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η εγγραφή του Κυπριακού στην ημερήσια διάταξη απορρίφθηκε. Στην Κύπρο δημιουργήθηκε αντίδραση με μαχητικές διαδηλώσεις και γενική απεργία. Στις 23 Σεπτεμβρίου 1955 δραπέτευσαν από το φρούριο της Κερύνειας 16 πολιτικοί κρατούμενοι. Συνελήφθησαν 7, αλλά οι άλλοι 9 κατόρθωσαν να ενωθούν με ανταρτικές ομάδες της ΕΟΚΑ. 15

16 Στις 10 Μαΐου 1956 ο Μιχαλάκης Καραολής και ο Ανδρέας Δημητρίου απαγχονίζονται στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας για τη δράση που είχαν ως μέλη της ΕΟΚΑ. Ενταφιάζονται στις κεντρικές φυλακές. Στο ίδιο χώρο αργότερα θα ταφούν άλλα έντεκα μέλη της ΕΟΚΑ. Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου τα φυλακισμένα μνήματα έγιναν ιερό προσκύνημα Κυπρίων και ξένων επισκεπτών. Τον Ιούνιο του 1956 έγιναν μεγάλες έρευνες στην περιοχή του Κύκκου για σύλληψη του Διγενή και ανταρτών της ΕΟΚΑ. Ο Διγενής με πέντε παλληκάρια του κατόρθωσε να διαφύγει. Ύστερα από μεγάλες ταλαιπωρίες κατέληξε στη Λεμεσό με τον Αντώνη Γεωργιάδη. Εκεί παρέμεινε και διηύθυνε τον Αγώνα μέχρι τη λήξη του. Κατά τη διάρκεια των ερευνών για τη σύλληψή του προκλήθηκε πυρκαγιά στο δάσος της Πάφου, που πήρε μεγάλες διαστάσεις στις 17 Ιουνίου. Λόγω ξαφνικής μεταβολής του ανέμου έχασαν τη ζωή τους 19 Αγγλοι στρατιώτες και τραυματίστηκαν 18. Στις 12 Ιουλίου 1956 ο Βρετανός Πρωθυπουργός Ήντεν ανακοίνωσε πρόθεση της χώρας του για εισαγωγή συντάγματος αυτοκυβέρνησης στην Κύπρο. Το έργο αυτό ανέλαβε ο συνταγματολόγος λόρδος Ράντκλιφ ο οποίος ήρθε στην Κύπρο για μελέτη των πολιτιστικών συνθηκών. Οι Έλληνες της Κύπρου δεν είχαν καμιά συνεργασία μαζί του. Στις 9 Αυγούστου 1956 απαγχονίζονται τρία μέλη της ΕΟΚΑ, ο Ανδρέας Ζάκος, ο Χαρίλαος Μιχαήλ και ο Ιάκωβος Πατάτσος. Αλλοι τρεις αγωνιστές απαγχονίζονται την 21η Σεπτεμβρίου, ο Μιχαήλ Κουτσόφτας, ο Ανδρέας Παναγίδης και ο Στέλιος Μαυρομμάτης. Στις 16 Αυγούστου 1956 ο Διγενής κήρυξε εκεχειρία της ΕΟΚΑ, για να διευκολύνει την εξεύρεση πολιτικής λύσης στο Κυπριακό. Ο Χάρντιγκ, αντί να ανταποκριθεί με διακοπή των στρατιωτικών ερευνών, ανακοίνωσε όρους παράδοσης των μελών της ΕΟΚΑ. Ο Διγενής απάντησε ότι οι νικητές δεν παραδίδονται. Για ενίσχυση του Αγώνα της ΕΟΚΑ ο Διγενής τον Αύγουστο του 1956 δημιούργησε την Πολιτική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα (ΠΕΚΑ), που εργάστηκε για τη διατήρηση αρραγούς εσωτερικού μετώπου, την εξύψωση του ηθικού του λαού και την καταπολέμηση της προπαγάνδας του αντιπάλου. Η ΠΕΚΑ εκπλήρωσε πλήρως τον προορισμό της. Στις 3 Μαρτίου 1957 οι Αγγλοι κατόπιν πληροφοριών ανακάλυψαν το κρησφύγετο του Γρηγόρη Αυξεντίου και των τεσσάρων συναγωνιστών του, που βρίσκεται κοντά στη μονή Μαχαιρά. Ο Αυξεντίου δεν παραδίδεται και επί οκτώ ώρες πολεμά εναντίον εκατοντάδων στρατιωτών. Με διαταγή του παραδίδονται οι τέσσερις συναγωνιστές του. Οι Άγγλοι ρίχνουν βενζίνη στο κρησφύγετο και τρεις εμπρηστικές βόμβες. Ο Αυξεντίου γίνεται ολοκαύτωμα στο βωμό της ελευθερίας της πατρίδας του. Ξημερώματα της 14ης Μαρτίου 1957 απαγχονίζεται ο 19χρονος Ευαγόρας Παλληκαρίδης, που διέκοψε στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου Πάφου τη μόρφωση του και έγινε αντάρτης της ΕΟΚΑ. Με απόφαση του Βρετανικού Υπουργικού Συμβουλίου της 28ης Μαρτίου 1957 ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και οι συνεξόριστοί του είναι ελεύθεροι να μεταβούν σε οποιαδήποτε χώρα πλην της Κύπρου. Οι τέσσερις άνδρες φεύγουν από τις Σεϋχέλλες και φτάνουν στις 17 Απριλίου στην Αθήνα, όπου τους επιφυλάσσεται ενθουσιώδης υποδοχή. Στις 19 Ιουνίου 1957 ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος σε συνέντευξή του στην Αθήνα με Έλληνες και ξένους δημοσιογράφους κατάγγειλε τα βασανιστήρια των Αγγλων στην Κύπρο, ανέφερε συγκεκριμένες περιπτώσεις και ζήτησε τη διενέργεια αμερόληπτης διεθνούς έρευνας. Οι καταγγελίες του προκάλεσαν παγκόσμια συγκίνηση. Στις 22 Οκτωβρίου 1957 ο Χάρντιγκ υπέβαλε την παραίτησή του και αναχώρησε από την Κύπρο στις 4 Νοεμβρίου. Στις 3 Δεκεμβρίου ανέλαβε τα καθήκοντα του ο νέος Κυβερνήτης Σερ Χιου Φουτ, Κυβερνήτης προηγουμένως της Ιαμαϊκής. Στις 26 Νοεμβρίου 1957 έγινε μεγάλη δολιοφθορά από την ΕΟΚΑ στη στρατιωτική βάση Ακρωτηρίου. Στις 4.15μ.μ ακούστηκαν δυο εκκωφαντικές εκρήξεις από δύο βόμβες, που τοποθετήθηκαν στις μηχανές δυο αεριωθούμενων βομβαρδιστικών «Καμπέρα». Ακολούθησαν εκρήξεις ντεπόζιτων των αεροσκαφών και φλόγες περιέζωσαν ολόκληρο το υπόστεγο των αεροπλάνων, όπου υπήρχαν τέσσερα αεριωθούμενα «Καμπέρα» και ένα τύπου «Βένομ». Η δολιοφθορά αυτή θεωρήθηκε η πιο καταστρεπτική στην ιστορία της Αγγλίας. Οι ζημιές υπολογίστηκαν σε 4,5 εκατομμύρια λίρες. Στις αρχές Μαρτίου του 1958 ο Διγενής ύψωσε τη σημαία της παθητικής αντίστασης. Με προκήρυξή του κάλεσε τον Κυπριακό λαό να μποϋκοτάρει τα αγγλικά προϊόντα και να υποστηρίζει τα εγχώρια. Με το οικονομικό μποϋκοτάζ κατά των Άγγλων η Κυπριακή Κυβέρνηση είχε ζημιές δέκα περίπου εκατομμυρίων λιρών. Τον Ιούλιο του 1958 η κατάσταση στην Κύπρο επιδεινώνεται. Οι δυνάμεις ασφαλείας συνεχίζουν τις επιχειρήσεις τους για καταστολή της «τρομοκρατίας», όπως αποκαλούν τη δράση της ΕΟΚΑ. Στις 5 Ιουλίου συλλαμβάνουν και κακοποιούν ένα παιδί στο χωριό Αυγόρου. Οι γυναίκες του χωριού ορμούν και το ελευθερώνουν. Η συμπλοκή γενικεύεται. Οι στρατιώτες πυροβολούν εναντίον των αμάχων του χωριού. Φονεύονται ο Παναγιώτης Ζαχαρία και η Λουκία Παπαγεωργίου, έγκυος και μητέρα έξι παιδιών. Ο Διγενής συνεχίζει να κτυπά τους Άγγλους αποτελεσματικά. Οι Τουρκοκύπριοι βεβηλώνουν ναούς, καίνε εικόνες, διαπράττουν βιαιοπραγίες και δολοφονούν Ελληνοκύπριους στις πόλεις και στην ύπαιθρο. Ο Φουτ επιβάλλει κατ οίκον περιορισμό από τις 7π.μ. μέχρι τις 7μ.μ. για ένα μήνα. Στο διάστημα αυτό συλλαμβάνονται 2000 περίπου Ελληνοκύπριοι με τη δικαιολογία ότι συμπαθούν την ΕΟΚΑ. Στις 19 Ιουνίου 1958 ο Βρετανός Πρωθυπουργός 16 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

17 Μακμίλλαν ανακοίνωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων συνεταιριστικό σχέδιο για πολιτική διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος. Οι Άγγλοι προσπαθούν να το επιβάλουν από την 1η Οκτωβρίου με την υποστήριξη της Τουρκίας. Το απορρίπτουν η Ελληνική Κυβέρνηση, ο Κυπριακός λαός, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και ο Διγενής, ο οποίος σε φυλλάδιο του διακήρυξε: «Δεν θα υποκύψωμεν εις την αγγλοτουρκικήν συνωμοσίαν του συνεταιρισμού. Δεν δεχόμεθα συμβιβασμούς. Ζητούμεν καθαράν αυτοδιάθεσιν». Στις 2 Σεπτεμβρίου 1958 Άγγλοι στρατιώτες, κατόπιν πληροφοριών, περικυκλώνουν έναν αχυρώνα στο Λιοπέτρι. Μέσα σ αυτόν βρίσκονται τέσσερις αγωνιστές της ΕΟΚΑ, ο Ανδρέας Κάρυος, ο Φώτης Πίττας, ο Ηλίας Παπακυριακού και ο Χρίστος Σαμαράς. Αρνούνται να παραδοθούν και οι Άγγλοι ρίχνουν βενζίνη και πυρπολούν τον αχυρώνα. Στην έξοδο τους πολεμούν γενναία και πέφτουν νεκροί στο πεδίο της μάχης. Στις 23 Σεπτεμβρίου 1958 η Βαρβάρα Κάσλ, Αντιπρόεδρος του Βρετανικού Εργατικού Κόμματος, επιστρέφοντας στο Λονδίνο από την Αθήνα, όπου είχε συνομιλίες με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, δήλωσε ότι ο Αρχιεπίσκοπος δεν αποκλείει την ανεξαρτησία της Κύπρου με εγγύηση του ΟΗΕ, αφού προηγηθεί ορισμένη περίοδος αυτοκυβέρνησης. Στις 19 Νοεμβρίου 1958 ανακαλύφθηκε από τους Άγγλους, κατόπιν προδοσίας, το κρησφύγετο του Κυριάκου Μάτση στο Κάτω Δίκωμο. Ο Μάτσης διέταξε τους δυο συναγωνιστές του να βγουν από το κρησφύγετο και ο ίδιος φώναξε στους Άγγλους: «Δεν θα βγω ζωντανός. Οα βγω πυροβολώντας». Τότε οι Άγγλοι του έριξαν χειροβομβίδες και ο ατρόμητος αγωνιστής βρήκε ακαριαίο θάνατο. Στις 25 Νοεμβρίου 1958 άρχισε η συζήτηση του Κυπριακού στον ΟΗΕ. Τελικά ψηφίστηκε από τη Γενική Συνέλευση στις 5 Δεκεμβρίου το σχέδιο του Μεξικού «περί ειρηνικής, δημοκρατικής και δικαίας λύσεως του Κυπριακού, συμφώνως προς το Χάρτην των Ηνωμένων Εθνών». Μετά την πιο πάνω απόφαση του ΟΗΕ έγιναν συνομιλίες στο Παρίσι μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας Αβέρωφ και Ζορλού. Ακολούθησε συνάντηση των Πρωθυπουργών Καραμανλή και Μεντερές στη Ζυρίχη, όπου μονογραφήθηκαν σχετικά κείμενα. Στις 19 Φεβρουαρίου 1959 έγιναν δεκτές οι Συμφωνίες της Ζυρίχης στο Λονδίνο και υπογράφτηκαν από τους Πρωθυπουργούς και τους Υπουργούς Εξωτερικών της Αγγλίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας, καθώς και τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Φασίλ Κουτσιούκ. Με την υπογραφή των Συμφωνιών Ζυρίχης - Λονδίνου έληξε ο Απελευθερωτικός Αγώνας της ΕΟΚΑ και άρχισαν οι προετοιμασίες για τη δημιουργία του νέου κράτους. Στις 16 Αυγούστου 1960 εγκαθιδρύθηκε επίσημα η Κυπριακή Δημοκρατία και άρχιζε μια καινούρια περίοδος στην Ιστορία της Κύπρου. Η αρχή είχε γίνει αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για τους αγωνιστές του ΕΟΚΑ. Η ένωση με την Ελλάδα ήταν ο απώτερος στόχος. Αν και η ανεξαρτησία έφερε τελικώς (και προσωρινώς) την ειρήνη στο νησί, η πολύπλοκη μορφή του νέου συντάγματος καθιστούσε εγγυήτριες δυνάμεις και τις τρεις εμπλεκόμενες χώρες την Ελλάδα, την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης, η Βρετανία κατάφερε μέσω της συμφωνίας να διατηρήσει στρατιωτικές βάσεις στο νησί και έτσι να μειώσει τον βαθμό ανεξαρτησίας που εφαρμόστηκε. Χρήστος Βλ. Καραθανάσης Αποκαλυπτήρια της προτομής του Καλμπουρτζή στη Σχολή Πυροβολικού Την 2 Απρ πραγματοποιήθηκαν στη Σχολή Πυρ/κού στη Ν. Πέραμο Αττικής τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Αντιστράτηγου Καλμπουρτζή ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ Στυλιανού, ο οποίος εφονεύθει στην Κύπρο την 23 Ιουλίου 1974 κατά την διάρκεια της Τουρκικής εισβολής. Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποίησε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας παρουσία του Υφυπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Πάνου Μπεγλίτη, του Υπουργού Άμυνας της Κύπρου κ. Κώστα Παπακώστα, του πρέσβη της Κύπρου στην Ελλάδα κ. Ιωσήφ Ιωσήφ, των εκκλησιαστικών αρχών της περιοχής της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων, λοιπών πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, της οικογένειας του τιμώμενου Στρατηγού και πλήθους κόσμου. Μεταξύ των προσκεκλημένων ήταν και ο πρόεδρος της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης κ. Κοσμάς Γεώργιος, ο πρόεδρος των απανταχού φιλιωτών κ. Μητρόπουλος Γεώργιος και αρκετοί συμπατριώτες μας. 17

18 Η συγκίνηση ήταν εμφανής στα πρόσωπα των προσκεκλημένων καθ όλη τη διάρκεια της τελετής. Κανείς όμως δεν κατόρθωσε να συγκρατήσει τα δάκρυα του όταν έλαβαν τον λόγο και μίλησαν για την προσωπικότητα και τη δράση του τιμώμενου Στρατηγού η κόρη του κ. Μαρία Καλμπουρτζή και ο τότε Υπολοχαγός της Μονάδος του συμπατριώτης μας κ. Κούκουρας Δημήτριος που υπηρετούσε στην Κύπρο και εκτελούσε καθήκοντα Διοικητού Πυροβολαρχίας. Λέγοντας τα εξής: Καθήκον ιερό, αλλά συγχρόνως και μέγιστος οφειλόμενος φόρος τιμής οδήγησε τα βήματά μας σήμερα στην σεμνή αυτή τελετή, των αποκαλυπτηρίων της προτομής του Διοικητή της 181 ΜΠΠ, κατά την περίοδο της Τουρκικής εισβολής, Καλμπουρτζή Στυλιανού. Ο ίδιος υπηρέτησε με αυτοθυσία τα ιερά και τα όσια της φυλής μας, ενέπνευσε τους υφισταμένους του αξιωματικούς και οπλίτες και προσέφερε τον εαυτό του θυσία στον βωμό των ιδανικών μας. Ήταν ένας γενναίος αξιωματικός εμπνευσμένος διοικητής, γνήσιος Έλληνας, ζυμωμένος με τις αξίες και τα ιδανικά του έθνους μας, αλλά και διαποτισμένος με τις αρχές και τις παραδόσεις του ενδόξου πυροβολικού μας. Θυμάμαι το Διοικητή μου τη νύχτα της 19ης προς 20 Ιουλίου 1974 ξάγρυπνο στο γραφείο του να μας δίνει οδηγίες και κατευθύνσεις, να έχει αφουγκραστεί τον κίνδυνο που απειλούσε την Κύπρο και να προσπαθεί να είναι έτοιμος να τον αντιμετωπίσει. Θυμάμαι, ήμουν τότε νεαρός Υπολοχαγός, όταν με κάλεσε στο γραφείο του, ήταν λίγο μετά τα μεσάνυχτα της τραγικής εκείνης νύχτας και με ρώτησε σε ποια φάση βρίσκεται η προετοιμασία της Πυροβολαρχίας μου για ανάληψη πολεμικής αποστολής, όταν του απάντησα πως και αυτή τη στιγμή είμαστε έτοιμοι να κινηθούμε οπουδήποτε, είδα το πρόσωπό του να λάμπει από ικανοποίηση. Η τελευταία φορά που συναντηθήκαμε ήταν το πρωί της 20ης Ιουλίου στην Πύλη του Στρατοπέδου μας, μου έδωσε τη διαταγή να κινηθώ ανεξάρτητα με την πυροβολαρχία μου προς την περιοχή της Αμμοχώστου, για να υποστηρίξω τις εκεί μαχόμενες μονάδες. Ο ίδιος με το υπόλοιπο της Μονάδος αναχώρησε για τον Πενταδάκτυλο με εντολή να υποστηρίξει τις Μονάδες που επιχειρούσαν στην περιοχή και να ενισχύει τις μονάδες πυροβολικού του τομέα Κερύνειας. Την αποστολή που του δόθηκε την εκτέλεσε στο ακέραιο από τις 20 έως τις 22 Ιουλίου 74, ενεργώντας ως υπεύθυνος, τίμιος και γενναίος αξιωματικός. Και όταν το συμβούλιο ασφαλείας των Η.Ε. διέταξε την κατάπαυση του πυρός την 4ην απογευματινή ώρα της 22ας Ιουλίου εκείνος συμμορφώθηκε, γιατί διακρινόταν από υψηλό αίσθημα ευθύνης, ήθος και πολεμική αρετή. Την 23η Ιουλίου 1974 και ενώ είχε αρχίσει η πρώτη ημέρα της καταπαύσεως του πυρός, τα Τουρκικά στρατεύματα προφανώς δεν σεβάστηκαν τη συμφωνία και άρχισαν να προωθούνται. Διαισθάνθηκε έγκαιρα τον κίνδυνο και ενημέρωσε άμεσα τους προϊσταμένους του ότι, οι τουρκικές δυνάμεις κινούνται απειλητικά προς τη μονάδα. Έλαβε την εντολή να παραμείνει στη θέση του και όταν η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο, του δόθηκε διαταγή να κινηθεί σε ασφαλέστερη θέση. Ήταν όμως ήδη αργά. Το τουρκικό πεζικό από τα υπερκείμενα υψώματα με όλμους και πολυβόλα άρχισε να σφυροκοπά πισώπλατα τη Μονάδα μας. Ο αγώνας ήταν πλέον άνισος και τα περιθώρια αντίδρασης ελάχιστα, καθόσον για πρώτη φορά στην ιστορία, μονάδα πυροβολικού αγωνιζόταν σώμα με σώμα με τον αντίπαλο. Σε αυτή την κορυφαία και κρίσιμη στιγμή της στρατιωτικής του σταδιοδρομίας, ο Καλμπουρτζής δεν δίστασε να αναμετρηθεί με την ιστορία. Στάθηκε όρθιος μαζί με όλους τους αξιωματικούς και οπλίτες του, μπροστά και δίπλα τους, αποδεικνύοντας ότι τα δύσκολα είναι για τους ικανούς και η δόξα για τους γενναίους. Η φλόγα και το θάρρος της ψυχής του ήταν εκείνα που θωράκισαν το Διοικητή μου για να υπερασπιστεί αδιαπραγμάτευτες αξίες και ιδανικά στα καθαγιασμένα χώματα της Κύπρου. Έδωσε το αίμα του μαζί με ένα άριστο έφεδρο αξιωματικό από την Αμμόχωστο τον Γιαννάκη Γεωργίου και 37 από τα παλικάρια του, για να διατηρηθεί η ελευθερία της. Απόδειξη του ηρωισμού των στρατιωτών μας εκείνες τις δύσκολες στιγμές, αποτελούν τα τελευταία λόγια του στρατιώτη Νίκου Ψαρά, του ήρωα από το Παραλίμνι της Αμμοχώστου. Βαριά πληγωμένος, λίγο πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, είπε τα εξής: «Να πείτε στη Μάνα μου να μην κλάψει για μένα! Εγώ πέφτω για την πατρίδα». Με αυτόν τον τρόπο γράφτηκε μια καινούρια σελίδα δόξας στην ιστορία του πυροβολικού που θέλει τους Πυροβολητές να αγωνίζονται μέχρις εσχάτων επάνω στα πυροβόλα τους. Στρατηγέ μας δίδαξες με την θυσία σου τι θα πει αγάπη για 18 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

19 την πατρίδα και πίστη για την ελευθερία. Εμείς που υπηρετήσαμε υπό τις διαταγές σου θα σε φανταζόμαστε εκεί ψηλά τις κορυφές του Πενταδάκτυλου να πετάς σαν τον Σταυραετό, αντίκρυ από τον άλλο Σταυραετό της Μονής Μαχαιρά στο όρος Τρόοδος, τον Γρηγόρη Αυξεντίου. Πιστεύουμε να ανταμώνετε στους ελεύθερους ουρανούς και να καταστρώνεται σχέδια για τη δικαίωση της Κύπρου. Από εκεί θα ακούμε και τη φωνή σου να μας υπενθυμίζει το ανεξόφλητο χρέος αλλά και τις ιστορικές μας ευθύνες. Γιατί δεν μπορεί να εφησυχάζει η εθνική μας συνείδηση, όσο η μεγαλόνησος υφίσταται την παράνομη κατοχή. Η Δόξα Στρατηγέ, να δροσίζει τα κρίνα του Παραδείσου σου. Η Ψυχή σου να είναι Αγία και Η Μνήμη Σου Αιωνία. Μετά τα αποκαλυπτήρια της προτομής και την δεξίωση που παρέθεσε η Σχολή προς τους προσκεκλημένους συγκεντρωθήκαμε όλοι στο αμφιθέατρο της Σχολής όπου παρουσιάστηκε με παραστατικό τρόπο από Αξιωματικούς επιτελείς της Σχολής σε τρισδιάστατη μορφή επί οθόνης η πολεμική δραστηριότητα της Μονάδας από την έναρξη των επιχειρήσεων την 20 Ιουλίου 1974 έως την ύπουλη προσβολή που εδέχθη κατά την διάρκεια της εκεχειρίας την 23 Ιουλίου 1974 με αποτέλεσμα να φονευθεί ο Διοικητής, 37 παλληκάρια και να καταστραφεί όλο το υλικό της Μονάδος. Στη συνέχεια παρουσιάσθηκε η πολεμική δραστηριότητα της Γ Πυροβολαρχίας της Μονάδας την οποία διοικούσε ο συμπατριώτης μας τότε Υπολοχαγός κ. Κούκουρας Δημήτριος ως ακολούθως: Τι απέγινε όμως η τρίτη πυροβολαρχία της Μοίρας, η Γ, που όπως είδαμε και πιο πάνω κινήθηκε ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες; Η πυροβολαρχία αυτή - θα μπορούσε να πει κάποιος - ότι έμελλε με τη δράση της να εκδικηθεί για την απώλεια της υπόλοιπης μονάδας. Πράγματι, από την πρώτη μέρα έναρξης των επιχειρήσεων μέχρι και την τελευταία, η Γ Πυρχία δεν έπαψε να πολεμά και μάλιστα με ιδιαίτερη επιτυχία. Και όχι μόνο αυτό. Εκτελώντας τις διαταγές της Διοικήσεως Πυροβολικού, διέτρεξε σχεδόν όλη τη γραμμή αντιπαράθεσης, όλο σχεδόν το μέτωπο, μετακινούμενη συνεχώς και εκπέμποντας δραστικά και αποτελεσματικά τα πυρά της κατά του προελαύνοντος εισβολέα, έχοντας μηδενικές - στην κυριολεξία- απώλειες. Και όλα αυτά κάτω από το συνεχές σφυροκόπημα της Τουρκικής αεροπορίας, χωρίς την κάλυψη τμημάτων ελιγμού. Ακόμα και με το πέρας των εχθροπραξιών, παρέμεινε ταγμένη, σε πλήρη πολεμική ετοιμότητα για 10 περίπου μήνες. Ας δούμε εν συντομία τη δράση της. Το πρωί της 20 Ιουλ 1974, ο τότε Υπολοχαγός (ΠΒ) Δημήτριος Κούκουρας, διοικητής της Γ πυρχιας της 181 ΜΠΠ, έλαβε διαταγή από τον Διοικητή του, Αντισυνταγματάρχη Καλμπουρτζή, να ταχθεί στην περιοχή του χωριού ΣΤΥΛΛΟΙ, με αποστολή την Άμεση Υποστήριξη της 1ης Ανωτέρας Τακτικής Διοίκησης που εξασφάλιζε τον Τομέα της Αμμοχώστου. Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια του Διοικητή προς τον ΝΕ- ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ ΟΤΕΡΟ πυροβολάρχη της Μοίρας του, μπροστά από την Πύλη του στρατοπέδου: «Δημήτρη καλή τύχη, ο Θεός μαζί σας και η Αγία Βαρβάρα να είναι προστάτης και οδηγός σας». Πράγματι από το πρωί της 20 Ιουλ 1974, κινήθηκε και τάχθηκε στην περιοχή του χωριού ΣΤΥΛΛΟΙ και εκτέλεσε βολές για την εξουδετέρωση του Τουρκοκυπριακού (Τ/Κ) θύλακα της ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ. Την 22 Ιουλ 1974 μετακινήθηκε στην περιοχή του χωριού ΠΡΑΣΤΙΟ μεταξύ νέας και παλαιάς οδού ΑΜΜΟΧΩΣ- ΤΟΥ- ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ υποστηρίζοντας την ενέργεια Τάγματος Πεζικού για την εξουδετέρωση των αντιστάσεων των Τ/Κ χωριών της περιοχής, που με όλμους και πολυβόλα από υψώματα γύρω από τα χωριά τους, παρενοχλούσαν τις μετακινήσεις των τμημάτων της Εθνικής Φρουράς. Το βράδυ της 22 Ιουλ επέστρεψε στην αρχική της θέση, συνεχίζοντας την εκτέλεση βολών κατά του θύλακα της ΑΜΜΟ- ΧΩΣΤΟΥ. Την 24 Ιουλίου και ενώ ευρίσκετο ακόμη στο χωριό ΣΤΥΛΛΟΙ πληροφορήθηκε την μεγάλη καταστροφή που υπέστη η Μοίρα. Η πρώτη και άμεση ενέργεια του Διοικητού Πυροβολαρχίας ήταν να εξυψώσει το ηθικό των στρατιωτών του και να διατηρήσει την μαχητική ικανότητά τους σε υψηλά επίπεδα, πράγμα το οποίο επετεύχθη όπως φαίνεται, από την εν συνεχεία δραστηριότητα της Πυροβολαρχίας. Τη Νύκτα 28/29 Ιουλ 1974 μετακινήθηκε στην περιοχή του χωριού ΒΩΝΗ υποστηρίζοντας την ενέργεια για την περίσφιξη και εξάλειψη του Τ/Κ θύλακα βορείως της ΛΕΥΚΩΣΙ- ΑΣ στην περιοχή του χωριού ΜΙΑ ΜΗΛΙΑ. Από το πρωί της 14 Αυγούστου 1974 με την έναρξη της δεύτερης φάσης της εισβολής (ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ) άρχισε να εκτελεί πυρά εναντίον του δημιουργηθέντος Τ/Κ Θύλακα Β. Λευκωσία προς την περιοχή του χωριού Μια Μηλιά. Με την διάσπαση του παραπάνω θύλακα και την έναρξη προελάσεως των Τουρκικών αρμάτων προς την περιοχή της Αμμοχώστου άρχισε να μετακινείτε εκτελώντας βολές αναχαίτισης από θέσεις Ν του χωριού ΤΥΜΠΟΥ και από το ύψος του χ. ΠΥΡΟÏ την 14 και 15 Αυγ. Την 16 Αυγ 1974 μετακινήθηκε και παρέμεινε στην περιοχή βόρεια χωριού ΑΒΔΕΛΕΡΟ υποστηρίζοντας την ενέργεια των τμημάτων Πεζικού και καταδρομών κατά τη μεγάλη μάχη στο χωριό ΠΥΡΟΪ. Τη Νύκτα 19/20 Αυγ 1974 μετακινήθηκε στην περιοχή μεταξύ του χωριού ΝΗΣΟΥ και του χωριού ΔΑΛΙ υποστηρίζοντας την ενέργεια για την περίσφιξη και εξάλειψη του Τ/Κ θύλακα της ΛΟΥΡΟΥΤΖΙΝΑΣ. Στη θέση αυτή παρέμεινε και μετά το πέρας των εχθροπραξιών, σε πλήρη πολεμική ετοιμότητα, μέχρι τον Αύγουστο του 1975, οπότε και ενσωματώθηκε στην 182 ΜΠΠ, στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη Μαλούντας, για να συμπληρώσει την απολεσθείσα από τις επιχειρήσεις Πυροβολαρχία της παραπάνω Μοίρας. Έτσι έκλεισε η λαμπρή Ιστορία της 181 ΜΠΠ με μεγάλη προσφορά και θυσίες σε αυτόν τον αγώνα. Μετά την παρουσίαση εδόθη ο λόγος και πάλι στον κ. Κούκουρα κλείνοντας την εκδήλωση λέγοντας τα εξής: 19

20 Είδαμε πριν από λίγο ένα μέρος της τραγωδίας που πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο εκείνο τον καυτό Ιούλιο του 1974, με θύματα το μεγαλύτερο τμήμα της Μονάδας μου, τον ίδιο το Διοικητή της και 37 εικοσάχρονα παλικάρια. Για λόγους που δεν μπόρεσα ποτέ να εξηγήσω οι μονάδες πυροβολικού παραμείνανε την νύχτα της 19/20 Ιουλίου 74 εντός των στρατοπέδων. Οι Τούρκοι με το Π.Φ. της ημέρας άρχισαν να ρίχνουν αλεξιπτωτιστές στον πεδινό χώρο Β.Δ. της Λευκωσίας λες και έκαναν εκπαιδευτική άσκηση, είχαν αποβιβάσει τα πρώτα τους τμήματα στην περιοχή πέντε μίλι Δ. της Κερύνειας σχεδόν χωρίς αντίσταση και τα Τουρκικά αεροπλάνα διέσχιζαν ανενόχλητα τον ουρανό της Κύπρου βομβαρδίζοντας τα στρατόπεδά μας με τις μονάδες εντός αυτών. Μέσα σ αυτό το πανδαιμόνιο της αλαζονικής στρατιωτικής υπεροχής, του θράσους της ανομολόγητης καταπάτησης κάθε κανόνα διεθνούς δικαίου και της ακόρεστης ορμής του ασιατικού επεκτατισμού οι Διοικητές μονάδων και υπομονάδων έπαιρναν τις πρώτες πολεμικές τους αποστολές με τα γνωστά στη συνέχεια αποτελέσματα. Aπό την περιγραφή των γεγονότων διαπιστώθηκε ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο ενεργούσαν οι Τούρκοι από την έναρξη και καθ όλη τη διάρκεια των επιχειρήσεων, αδιαφορώντας ακόμη και για της αποφάσεις των Ηνωμ. Εθνών. Ο Καλμπουρτζης όπως είδαμε φονεύθει την πρώτη ημέρα μετά την κατάπαυση του πυρός σεβόμενος την απόφαση του Σ.Α. και υπακούοντας στις διαταγές των προϊσταμένων του να παραμείνει στη θέση του αν και είχε αναφέρει για τον κίνδυνο που απειλούσε την μονάδα του. Όταν του δόθηκε διαταγή να μετακινηθεί σε ασφαλέστερη θέση, ήταν ήδη αργά. Το Τουρκικό πεζικό από πλεονεκτική θέση προσέβαλε από παντού την μονάδα με όλμους και πολυβόλα. Ο αγώνας ήταν πλέον άνισος και τα περιθώρια αντίδρασης ελάχιστα καθ όσον για πρώτη φορά στην ιστορία μονάδα Πυρ/κού αγωνίζονταν σώμα με σώμα με τον αντίπαλο. Σε εκείνη την κορυφαία και κρίσιμη στιγμή της στρατιωτικής του σταδιοδρομίας ο Καλμπουρτής και όλο το προσωπικό της μονάδας αγωνίσθηκαν ηρωικά. Οφείλω προσωπικά να συγχαρώ τη Διοίκηση και τους επιτελείς της Σχολής για την προσπάθεια την οποίαν κατέβαλαν ώστε να μας παρουσιάσουν με αυτό τον εντυπωσιακό τρόπο τις πολεμικές δραστηριότητες της τότε Μονάδας μου. Με την ευκαιρία της εδώ παρουσίας του αξιότιμου υπουργού άμυνας της Κύπρου κ. Κώστα Παπακώστα θα ήθελα να επισημάνω το προσωπικό του ενδιαφέρον που σε συνεργασία με τον δραστήριο πρόεδρο του Παγκύπριου Συνδέσμου Εφέδρων Πυροβολικού κ. Κώστα Δράκο φρόντισαν να αποδοθούν οι τιμές που αξίζουν στον ήρωα Διοικητή μου Στυλιανό Καλμπουρτζή, πραγματοποιώντας πριν από δύο περίπου χρόνια τα αποκαλυπτήρια παρόμοιας προτομής του στο νέο σύγχρονο στρατόπεδο της νέας πλέον Α/Κ 181 Μ/Κ Β ΤΟR M1 της μονάδας με την οποία δοξάσθηκε και πέρασε στην αιωνιότητα, δίνοντας μάλιστα στο στρατόπεδο το όνομα του «Στρατόπεδο Αντ/γου Καλμπουρτζή Στυλιανού». Αξίζει ν αναφέρω και την εξής λεπτομέρεια ότι η ημερομηνία και η ώρα που είχε επιλεγεί για τα αποκαλυπτήρια ήταν 7 η ώρα το απόγευμα της 23ης Ιουλίου του 2009, ημερομηνία και ώρα που ο ίδιος το 1974 ταξίδευε για το πάνθεο των ηρώων του Ελληνισμού. Με ιδιαίτερη συγκίνηση αλλά και υπερηφάνεια θέλω να αναφερθώ και για την εδώ παρουσία αρκετών εφέδρων Αξκών και οπλιτών της τότε Μονάδας μου. Ήρθαν εδώ από την Κύπρο για να αποδώσουν τιμές τόσο στον ήρωα Διοικητή τους όσο και στους συναδέλφους τους που έμειναν φρουροί στον Πενταδάκτυλο για να δηλώνουν με την εκεί θυσία τους την ελληνικότητα της περιοχής. Αρκετοί από αυτούς βρέθηκαν στο σημείο εκείνο της ύπουλης προσβολής, έδωσαν το δικό τους αγώνα και κατόρθωσαν εκ θαύματος να διασωθούν μέσα από την κόλαση του πυρός που εξαπέλυσαν οι Τούρκοι. Είναι επίσης εδώ και μερικοί από τους στρατιώτες της πυροβολαρχίας μου δύο μάλιστα, ο Δ. Στεφανόπουλος από την Πάτρα και ο Παν. Καραγιανόπουλος από τον Πύργο της Ηλείας, 20χρονα παιδιά όλοι τους τότε μεσήλικες και γκριζομάλληδες τώρα. Κυρίες και κύριοι η ιστορία των Ελλήνων σε τούτο το μικρό βράχο του Αιγαίου είναι κατάμεστη από αγώνες, μια αδιάκοπη διαμέσου των αιώνων στάση ζωής, που αγωνίζεται με αυταπάρνηση και ασύλληπτο ηρωισμό για την δικαιοσύνη, την εθνική ακεραιότητα και την ελευθερία. Μια παρόμοια ηρωική σελίδα γράφτηκε πριν από 37 χρόνια και στην Κύπρο από την τότε Μονάδα μου με επικεφαλής τον ήρωα Διοικητή της. Θα ήθελα στο σημείο αυτό απευθυνόμενος στους νέους Αξκούς της Σχολής να τους πώ: Πρέπει να μαθαίνουν και να θυμούνται ότι είναι κλαδιά ενός δένδρου με βαθιές ρίζες, τόσο Βαθιές και τόσο Ζωντανές που μπορούν να αντέξουν στις κρίσιμες σύγχρονες περιστάσεις. Τους συνιστώ ότι πρέπει να βρίσκουν τη δύναμη να προχωρούν, να υπερβαίνουν το κακό και τη συμφορά και να αγωνίζονται για την ειρήνη τη συμφιλίωση και την καταλαγή. Αυτοί είναι οι ωραιότεροι καρποί που ανέβλυσαν από την σταυρική θυσία του Ιησού Χριστού που σε λίγες ημέρες θα εορτάσουμε τα Άγια του Πάθη και που βλαστάνουν με το αίμα των ηρώων της πίστεως και της πατρίδος. Ανεξίτηλη στη μνήμη μου έχει μείνει η στιγμή που συναντηθήκαμε για τελευταία φορά με τον Διοικητή μου στην Πύλη του Στρατοπέδου μας το πρωί της 20ης Ιουλίου, εκτός από την διαταγή που μου έδωσε να κινηθώ ανεξάρτητα με την Πυρ/χία μου από την υπόλοιπη μονάδα και τις ευχές του όπως ακούσαμε, μου έδωσε και την εικόνα της Αγίας Βαρβάρας την οποία είχε εκδώσει η ΔΠΒ/ΓΕΕΦ την οποία μονίμως είχα επάνω μου καθ όλη τη διάρκεια των επιχειρήσεων και δεν αποχωρίσθηκα ούτε μια ημέρα εδώ και 37 χρόνια. Ο Θεός και η Αγία Βαρβάρα που μας προστάτευε, θέλησαν να επιβιώσουμε φορτωμένοι όμως με το ασίγαστο χρέος να θυμόμαστε και να τιμούμε πάντοτε τους συναδέλφους μας που θυσιάστηκαν στο μαρτυρικό νησί του Αποστόλου Βαρνάβα. Στη μνήμη των ηρώων της Μονάδος μου ως ελάχιστο φόρο τιμής θα μου επιτρέψετε να καταθέσω τα λόγια με τα οποία ο 17χρονος τότε αγωνιστής και μετέπειτα ήρωας Ευαγόρας Παλληκαρίδης αποχαιρετούσε από το βουνό όπου ευρίσκετο τα παλληκάρια της Ε.Ο.Κ.Α. που είχαν εκτελεστεί: «Των Αθανάτων το κρασί βρήκατε σεις και πίνετε, ζωή για σας ο θάνατος και αθάνατοι θα μείνετε». 20 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ