Ποιότητα νερού Συστήματα Καθαρισμού

Transcript

1 Ποιότητα νερού Συστήματα Καθαρισμού Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ.

2 Συνολικό δίκτυο ύδρευσης Α. Ζαφειράκου, 2010

3 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 1. Οργανοληπτικές, που αντιστοιχούν δλδ σε ανθρώπινα αισθητήρια όργανα, όπως: 1.1. Το χρώμα: Το πόσιμο νερό πρέπει να είναι άχρωμο, τόσο για λόγους υγιεινής, όσο και για λόγους αισθητικής. Το επίπεδο χρώματος μετράται στην κλίμακα λευκόχρυσου/κοβαλτίου, με ανώτατο παραδεκτό επίπεδο τις 20 μονάδες Η θολότητα ή θολερότητα: Το πόσιμο νερό πρέπει να είναι διαυγές Η θολότητα προκαλείται συνήθως από αιωρούμενες ουσίες που παρεμποδίζουν το φως, άρα και την ορατότητα σε βάθος. Το αποτέλεσμα είναι κυρίως αισθητικό, αν και η θολότητα έχει επίπτωση και στην λειτουργία των φίλτρων διήθησης και στην αποτελεσματικότητα της χλωρίωσης ανεβάζοντας το κόστος επεξεργασίας Ως πρότυπη μονάδα θολότητας ορίζεται εκείνη που αντιστοιχεί σε συγκέντρωση 1mg/l SiO 2

4 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 1. Οργανοληπτικές, που αντιστοιχούν δλδ σε ανθρώπινα αισθητήρια όργανα, όπως: 1.3. Η οσμή και η γεύση: Το πόσιμο νερό πρέπει να είναι άοσμο και άγευστο Για την οσμή και στη γεύση στο νερό υπεύθυνες είναι οι περισσότερε οργανικές και ορισμένες ανόργανες χημικές ουσίες, που μπορεί να προέρχονται από αστικά ή βιομηχανικά υγρά απόβλητα, η φύση (άλγη, φυτικές ύλες σε αποσύνθεση), μικρόβια που βρίσκονται στις πιο πάνω πηγές ή και από προϊόντα της χλωρίωσης. Σε αντίθεση με το χρώμα και τη θολότητα, δεν υπάρχουν κλίμακες μέτρησης της οσμής ή της γεύσης, παρά μόνο εμπειρικά

5 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Με την υγειονομική διάταξη που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 53, τεύχος δεύτερο, της πραγματοποιήθηκε προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς την οδηγία του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 15/7/1980 "περί της ποιότητας του πόσιμου νερού" που δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα των ευρωπαϊκών κοινοτήτων (ειδική έκδοση στην ελληνική γλώσσα, 31/12/1980, 15/001 σελ. 255).

6 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 2. Φυσικοχημικές, με σημαντικότερες: 2.1. Τη θερμοκρασία: Με επιθυμητά όρια 7 C και 12 C με ανώτατο όριο 25 C 2.2. T ph: Με προτεινόμενο ενδεικτικό επίπεδο 6,5 < ph < 8,5 με ανώτατο όριο 9,5 Η οξύτητα των φυσικών νερών δηλώνει παρουσία διοξειδίου του άνθρακα και αποτελεί πρόβλημα για τα δίκτυα λόγω διαβρωτικότητας Το φυσικό «ξινό» νερό δεν θεωρείται βλαβερό για την υγεία ph απεσταγμένου νερού - βροχής = 5,6 ph θάλασσας = 7,5 8,4 ph επιφανειακών νερών ελαφρά αλκαλικό όταν διέρχεται από ασβεστούχα πετρώματα ελαφρά όξινο όταν διέρχεται από πυριτικά 4 < ph < 9

7 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 2. Φυσικοχημικές, με σημαντικότερες: 2.3. Τη σκληρότητα: Ορίζεται ως η ιδιότητα του νερού να «κόβει» το σαπούνι Υπεύθυνη για τη σκληρότητα είναι η παρουσία στο νερό μεταλλικών κατιόντων, συνηθέστερα ασβεστίου και μαγνησίου Από υγειονομική άποψη, δεν έχει διαπιστωθεί αρνητική επίπτωση της σκληρότητας Ως ανώτατη επιτρεπτή σκληρότητα ορίζονται τα mg/l CaCO mg CaCO 3 /L μαλακό νερό mg CaCO 3 /L μέτρια σκληρό, mg CaCO 3 /L σκληρό > 200 mg CaCO 3 /L πολύ σκληρό Για το πόσιμο νερό η σκληρότητα mg CaCO 3 /L (ελάχιστη 60) σύμφωνα με την Οδηγία 98/83/ΕΚ για αποσκληρυμένα νερά.

8 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 2. Φυσικοχημικές, με σημαντικότερες: 2.4. Την αγωγιμότητα: Ορίζεται ως η ιδιότητα του νερού να μεταφέρει ηλεκτρικό ρεύμα και εξαρτάται από τη συγκέντρωση και τον τύπο των ιόντων, που περιέχονται στο διάλυμα Μονάδα αγωγιμότητα είναι το Siemens (S) και το ενδεικτικό επίπεδο αγωγιμότητας πόσιμου νερού είναι στα 400 μs/cm σε θερμοκρασία 20 ο C η ειδική αγωγιμότητα καθαρής βροχής μs/cm, ενώ βροχής σε περιοχές με αυξημένη ρύπανση έως και 500 μs/cm Πόσιμο νερό ενδεικτική τιμή: 400 μs/cm Βιομηχανικά λύματα η τιμή μπορεί να φθάσει έως και μs/cm

9 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 2. Φυσικοχημικές, με σημαντικότερες: 2.5. Την περιεκτικότητα σε χλωριούχα άλατα: Οφείλεται: κατά κύριο λόγο στη διείσδυση θαλασσινού νερού σε υδατικά συστήματα που βρίσκονται χαμηλότερα από τη θάλασσα Διάλυση ορυκτών αλάτων Διάθεση λυμάτων αστικά λύματα συγκεντρώσεις χλωριούχων της τάξης των 50 mg/l Ενδεικτικό επίπεδο χλωριούχων στο πόσιμο νερό στα 25 mg/l Εντοπισμός χλωριούχων σε υδρευτικό σύστημα μικροβιολογική ανάλυση, ώστε να ελέγχεται ενδεχόμενη μόλυνση του συστήματος από αστικά λύματα. Δεν εμπίπτει το ελεύθερο αέριο χλώριο που προστίθεται στο πόσιμο νερό για απολύμανση μέγιστο επιτρεπτό όριο αέριου χλωρίου στο νερό φτάνει τα 0,2 mg/l

10 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 2. Φυσικοχημικές, με σημαντικότερες: 2.6. Την περιεκτικότητα σε θειικά άλατα: Οφείλεται: Θειικό ασβέστιο, ορυκτής κατά κανόνα προέλευσης συμβάλει στη μόνιμη σκληρότητα του νερού Διαλυμένο αέριο υδρόθειο στο νερό προκαλεί δυσάρεστη οσμή απομακρύνεται με αερισμό Ανώτατο επίπεδο θειικών στο πόσιμο νερό 250 mg/l Ευρέως διαδεδομένο σε φυσικά νερά π.χ. ιαματικές πηγές 2.7. Το κάλιο Η παρουσία του στο νερό αποτελεί ένδειξη ενδεχόμενης μόλυνσης από λύματα Η μέγιστη επιτρεπτή συγκέντρωση του στο πόσιμο νερό είναι 12 mg/l. Σε μεγάλες συγκεντρώσεις έχει υπακτική δράση ενώ σε πολύ μεγάλες είναι τοξικό

11 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 2. Φυσικοχημικές, με σημαντικότερες: 2.8. Το διαλυμένο οξυγόνο: Προέρχεται από τη διάλυση του ατμοσφαιρικού οξυγόνου ή τη βιολογική δραστηριότητα φωτοσυνθετικών οργανισμών Αποτελεί δείκτη της ικανότητας των υδάτινων αποδεκτών να αυτοκαθαρισθούν Στο πόσιμο νερό η σημασία του περιορίζεται στο ζήτημα της γεύσης, που επηρεάζεται αρνητικά στις χαμηλές συγκεντρώσεις. Η περιεκτικότητα σε διαλυμένο οξυγόνο πρέπει να ξεπερνά το 75% της συγκέντρωσης κορεσμού 2.9 Το ελεύθερο διοξείδιο του άνθρακα: Όταν βρίσκεται σε περίσσεια Το νερό αποκτά διαβρωτική συμπεριφορά Σε δίκτυα με αγωγούς ή εξαρτήματα από μόλυβδο, συμβάλλει στη διάλυση του μολύβδου που είναι τοξική ουσία.

12 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού:

13 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: ανεπιθύμητες ουσίες, για τις οποίες προσδιορίζεται ένα ενδεικτικό επίπεδο και μία ανώτατη επιτρεπτή συγκέντρωση για κάθε ουσία. Σημαντικότερες είναι: 3.1. Τα νιτρικά: Οφείλονται: Κατά κύριο λόγο στην εκτεταμένη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων στη γεωργία Και στα οργανικά απόβλητα σε περιοχές με έντονη κτηνοτροφία Είναι επικίνδυνα για ανάπτυξη καρκινογόνων ουσιών και προκαλεί κυάνωση στα παιδιά Ενδεικτικό επίπεδο νιτρικών ορίζονται τα 25 mg/l και ανώτερο τα 50 mg/l 3.2 Οι ενώσεις του φωσφόρου: Προέρχονται από : Τα απορρυπαντικά Τα λιπάσματα Ενδεικτικό επίπεδο περιεκτικότητας φωσφόρου ορίζονται τα 400 μg/l P 2 O 5 και ανώτερο τα μg/l P 2 O 5

14 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού:

15 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού:

16 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 4. Παράμετροι που αφορούν τις τοξικές ουσίες όπως το αρσενικό, τα κυανιούχα, ο υδράργυρος, ο μόλυβδος, τα παρασιτοκτόνα και οι αρωματικοί πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες. Σήμερα, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στα δύο τελευταία: 4.1. Παρασιτοκτόνα: Μπορεί να είναι ανόργανα, φυσικά ανόργανα, ή συνθετικά οργανικά Διακρίνονται σε εντομοκτόνα, ζιζανιοκτόνα, μυκητοκτόνα, αλγοκτόνα, κλπ. Προκαλούν βλάβες στους λιποιστούς, το ήπαρ και τα νεφρά Η ανώτατη συγκέντρωση ορίζεται σε 0,1 μg/l ανά μεμονωμένη περιεχόμενη ουσία και 0,5 μg/l συνολικά 4.1. Aρωματικοί πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες : Οφείλονται σε απόβλητα χημικών βιομηχανιών ή εγκαταστάσεων επεξεργασίας πετρελαιοειδών Ορισμένοι από αυτούς ενδέχεται να είναι καρκινογόνοι Ως ανώτατη παραδεκτή συγκέντρωση ορίζονται τα 0,2 μg/l

17 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού:

18 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της καταλληλότητας ενός πόσιμου νερού, στηρίζεται στον ποσοτικό προσδιορισμό μίας σειράς παραμέτρων, που είναι: 5. Μικροβιολογικές παράμετροι: Αφορούν στη μόλυνση με παθογόνα βακτήρια, ιούς, πρωτόζωα ή παράσιτα Προκαλούν χολέρα, τύφο, δυσεντερία, πολυομελίτιδα, ηπατίτιδα κ.α. Η παρουσία τους στο πόσιμο νερό οφείλεται σε επαφή με ανθρώπινα ή ζωικά περιττώματα και δηλώνεται με τα λεγόμενα κολοβακτηρίδια (e-cli) Σε δείγμα πόσιμου νερού σε θερμοκρασίες 37 ο C και 22 ο C, το ενδεικτικό επίπεδο βακτηριδίων ανά ml δείγματος, ορίζεται αντίστοιχα σε 10 και 100

19 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού:

20 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού:

21 Αναλύσεις Νερού ΔΕΥΑΛ:

22 Αναλύσεις Νερού ΔΕΥΑΛ:

23 Αναλύσεις Νερού ΔΕΥΑΛ:

24 Αναλύσεις Νερού ΔΕΥΑΛ:

25 Αναλύσεις Νερού ΔΕΥΑΛ:

26 Αναλύσεις Νερού ΔΕΥΑΛ:

27 Παράμετροι ποιότητας των φυσικών νερών: Η αντιμετώπιση της ρύπανσης των υδατικών συστημάτων απαιτεί τη βασική γνώση των διαδικασιών που καθορίζουν τη σύσταση του φυσικού νερού και έχει ως αφετηρία τον προσδιορισμό του όρου «ρύπανση του νερού» 1 η έννοια ξεπερασμένη Ρύπανση νερού = η παρουσία βλαβερών ουσιών στο νερό, σε βαθμό που καθιστά τη χρήση του απαγορευτική. Εξαρτά τη μελέτη διαχείρισης της ποιότητας του νερού από τα λεγόμενα επιτρεπτά όρια, τα οποία καθορίζουν το αν το νερό είναι κατάλληλο για χρήση ή όχι Ο προσδιορισμός των επιτρεπόμενων ορίων όμως είναι μία πράξη σχετική με έντονη εξάρτηση γεωγραφικούς, κοινωνικούς ή οικονομικούς παράγοντες Ειδικά σήμερα που έχει αναγνωρισθεί ότι η σχέση δόσης (βλαβερής ουσίας) απόκρισης (βλάβης στον ανθρώπινο οργανισμό) δεν είναι δυνατό να καθοριστεί σε παγκόσμιο επίπεδο με ενιαίο τρόπο ο παραπάνω ορισμός καταλήγει να είναι ξεπερασμένος και να μην ευθυγραμμίζεται με τη γενικότερη ευαισθητοποίηση που υπάρχει τα τελευταία χρόνια για την ποιότητα νερού

28 Παράμετροι ποιότητας των φυσικών νερών: 2 η έννοια σύγχρονη Ρύπανση νερού = η προσθήκη στο νερό ενώσεων που αλλοιώνουν τη σύστασή του. Μόλυνση νερού = η προσθήκη στο νερό παθογόνων οργανισμών που αλλοιώνουν τη σύστασή του. Υποβάλλει στο μελετητή τη θεώρηση ότι η παρουσία ενός ή περισσότερων ρύπων στο νερό συνιστά ρύπανση, ανεξάρτητα από την τιμή της συγκέντρωσης τους και ανεξάρτητα από τα επιτρεπόμενα όρια. Απομένει λοιπόν η προσεκτική μελέτη της εξέλιξής τους, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πολύπλοκα φυσικοχημικά φαινόμενα που συνδέονται μ αυτήν, ώστε να συνταχθούν με ακρίβεια και αξιοπιστία οι ενέργειας για την αποκατάσταση της ποιότητας του νερού Σύγχρονη τάση 1. Κοινωνικό και πολιτικό ενδιαφέρον για την προστασία του περιβάλλοντος και του νερού Θέσπιση αυστηρότερων περιορισμών και ελέγχων στην ποιότητα του νερού 2. Συνεχής ποιοτική υποβάθμιση των φυσικών νερών: 2.1 Υπόγεια: θεωρούνται τα πλέον κατάλληλα αλλά επιβαρύνονται με νιτρικά και παρασιτοκτόνα 2.2 Επιφανειακά: αποδέκτες φωσφορικών, νιτρικών, παρασιτοκτόνων, παθογόνων οργανισμών

29 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των υπόγειων νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: Οι υπόγειοι υδροφορείς αποτελούν συχνά τους τελικούς αποδέκτες των πάσης φύσεως ανεπιθύμητων προϊόντων και αποβλήτων της ανθρώπινης δραστηριότητας. Διηθούνται με τη βοήθεια της βροχής ή της υγρασίας του εδάφους μέσα από διαπερατά επιφανειακά στρώματα και καταλήγουν στους υπόγειους υδροφορείς: Απορρίμματα που εναποτέθηκαν σε σκουπιδότοπους Αστικά λύματα που διατέθηκαν σε σηπτικούς βόθρους Στερεά βιομηχανικά απόβλητα θαμμένα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους Ρευστά απόβλητα που είχαν διατεθεί σε τάφρους Λιπάσματα, φυτοφάρμακα, εντομοκτόνα που βρίσκονται στην επιφάνεια του εδάφους Επικίνδυνες χημικές ουσίες εξαιτίας ατυχημάτων Η ρύπανση μπορεί να οφείλεται και σε φυσικά αίτια π.χ. Στρώματα ορυκτών αλάτων και μετάλλων κοντά στην επιφάνεια του εδάφους ή και μέσα στους υδροφόρους γεωλογικούς σχηματισμούς Διάφοροι εναλλακτικοί τρόποι ταξινόμησης των τύπων ρύπανσης εξαρτάται από το πρόβλημα που πρέπει να εξετασθεί ώστε να αποκατασταθεί η ρύπανση π.χ. Ανά τοξικότητα των ρυπαντών Θέση πηγής ρύπανσης

30 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των υπόγειων νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: Η πλέον δόκιμη και συγχρόνως περισσότερο διαδομένη ταξινόμηση των πηγών ρύπανσης με βάση την προέλευση των ρύπων ανάλογα με τις δραστηριότητες ή τις διεργασίες που τους παράγουν Διακρίνονται σε: 1. Ρύπανση από βιομηχανική δραστηριότητα 2. Ρύπανση από αστικές και οικιακές δραστηριότητες 3. Ρύπανση από αγροτικές δραστηριότητες 4. Ρύπανση από ραδιενεργές ουσίες 5. Ρύπανση από φυσικέ διεργασίες

31 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των υπόγειων νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: 1. Ρύπανση από βιομηχανική δραστηριότητα Πιο σοβαρή μορφή ρύπανσης Τεράστιας ποικιλίας επικίνδυνων οργανικών και ανόργανων ουσιών Μεγάλης συχνότητας και έντασης εμφάνισής της Έρευνα το 1980στις ΗΠΑ: χώροι αποθήκευσης στερεών 240 εκατ. τόνοι στερεών χώροι διάθεσης υγρών βιομηχανικών αποβλήτων 40 δισεκ. λίτρα υγρών αποβλήτων Υγρά απόβλητα επιφανειακές δεξαμενές, λεκάνες και βαθιά πηγάδια Στερεά απόβλητα ειδικοί χώροι ταφής Με την πάροδο του χρόνου τα απόβλητα αποσυντίθενται και με τη βοήθεια του διηθούμενου νερού της βροχής ή της υγρασίας προκαλείται η διαστάλαξη των επικίνδυνων συστατικών τους ρύπανση

32 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των υπόγειων νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: 1. Ρύπανση από βιομηχανική δραστηριότητα Χημική σύσταση βιομηχανικών αποβλήτων: Ανόργανα μέταλλα, βάσεις, οξέα και άλατα Οργανικά απόβλητα χημικών βιομηχανιών, βιομηχανιών καλλυντικών, εντομοκτόνων και φυτοφαρμάκων Παραμένουν αδιάλυτες στο νερό

33 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των υπόγειων νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: 2. Ρύπανση από αστικές δραστηριότητες: Αμεσότερη μορφή ρύπανσης που επιφέρουν οι άνθρωποι στο περιβάλλον συνδέεται με την καθημερινή ζωή. Δύο τύποι ρύπων: Στερεά απορρίμματα Όταν διατίθενται σε σύγχρονους χώρους υγειονομικής ταφής δεν προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα του υπόγειου νερού Όταν διατίθενται χωρίς προηγούμενη επεξεργασία κατευθείαν στο έδαφος προκαλούν σοβαρή ρύπανση σε επιφανειακά και υπόγεια νερά. Αστικά λύματα Λύματα αποχετευτικών δικτύων οικισμών και πόλεων και μεμονωμένωνκατοικιών Ρύπανση ακόμη και από διαρροή χημικών ουσιών μέσω των οδοστρωμάτων μετά από οδικό ατύχημα Ρύπανση και μόλυνση τόσο επιφανειακών όσο και υπόγειων υδάτων

34 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των υπόγειων νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: 3. Ρύπανση από αγροτικές δραστηριότητες: Ο εκσυγχρονισμός και η εντατικοποίηση της αγροτικής παραγωγής τα τελευταία χρόνια μία από τις πλέον ρυπογόνες δραστηριότητες για τα υπόγεια νερά Ρύπανση κατανεμημένη στο χώρο (σε μεγάλες εκτάσεις καλλιεργειών) η μελέτη αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τη διαχείριση των υπόγειων υδατικών πόρων. Τύποι ρύπων: Ζωικά λύματα Άλατα αρδεύσεων Διάφορα χημικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες Οργανικές και ανόργανες ενώσεις του αζώτου, του φώσφορου και του καλίου Ιδιαίτερη κατηγορία ρύπων Νιτρικά αυτόνομο πρόβλημα αντιμετώπισης Προκαλείται από αζωτούχα λιπάσματα Εντατική και υπερβάλλουσα χρήση αζωτούχων λιπασμάτων για επιδίωξη αύξησης αποδοτικότητας της καλλιέργειας

35 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των υπόγειων νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: 4. Ρύπανση από ραδιενεργές ουσίες: Θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στην κατηγορία ρύπανσης από βιομηχανικές δραστηριότητες Η ιδιάζουσα μορφή της εξαιτίας του γεγονότος ότι οι ραδιενεργές ουσίες είναι εξαιρετικά επικίνδυνες ακόμη και σε ελάχιστε ποσότητες ξεχωριστή κατάταξη και μελέτη Προέλευση: Στοιχεία φυσικής προέλευσης Διάφορες χρήσεις της ατομικής ενέργειας Δοκιμές ατομικών όπλων Διάθεση ραδιενεργών αποβλήτων Εργοστασιακά ατυχήματα σε πυρηνικούς αντιδραστήρες μεγαλύτερος κίνδυνος

36 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των υπόγειων νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: 5. Ρύπανση από φυσικές διεργασίες: Διείσδυση θαλασσινού νερού σε παράκτιους υδροφορείς η συχνότερη και πιο διαδεδομένη μορφή ρύπανσης Ανθρωπογενής κύρια αιτία οι υπεραντλήσεις υποβιβάζουν τη στάθμη του παράκτιου υπόγειου νερού Πρόβλημα ειδικής σημασίας για την Ελλάδα τεράστιου αναπτύγματος των ακτών της χώρας Ύπαρξη ορυκτών αλάτων στους υδροφορείς Ρύπανση που οφείλεται σε τεχνητό εμπλουτισμό των υδροφορέων

37 Ύδρευση Οικισμού Παράμετροι ποιότητας των επιφανειακών νερών Πηγές και τύποι ρύπανσης: Τα επιφανειακά νερά εμφανίζονται επιβαρυμένα σε σχέση με τα υπόγεια με: Αιωρούμενα στερεά περιεκτικά σε διαλυτές οργανικές και ανόργανες ουσίες Μικροοργανισμούς ακόμη και παθογόνους μόλυνση Πιο εύκολη ρύπανση των επιφανειακών από ότι των υπογείων δεν προτιμώνται ή προτιμώνται σπάνια για ύδρευση Οι πηγές και οι τύποι ρύπανσης ίδιοι με υπόγεια νερά 3 κατηγορίες επιφανειακών νερών, που προορίζονται για πόσιμο νερό, ανάλογα με την επεξεργασία τους: 1. Περιλαμβάνει τα επιφανειακά νερά που μετατρέπονται σε πόσιμα μετά από απλή φυσική επεξεργασία (π.χ. ταχεία διύλιση) και απολύμανση 2. Περιλαμβάνει τα επιφανειακά νερά που μετατρέπονται σε πόσιμα μετά από κανονική φυσικοχημική επεξεργασία και απολύμανση 3. Περιλαμβάνει τα επιφανειακά νερά που μετατρέπονται σε πόσιμα μετά από εντατική φυσική και χημική επεξεργασία και απολύμανση

38 Καθαρισμός νερού: Εγκαταστάσεις ή Μονάδες Επεξεργασίας Νερού Η επεξεργασία και οι αντίστοιχες εγκαταστάσεις διακρίνονται σε 1. Διήθηση 2. Εξουδετέρωση γεύσεων και οσμών 3. Αποσκλήρυνση 4. Απομάκρυνση Σιδήρου και Μαγγανίου 5. Ουδετεροποίηση 6. Απολύμανση 7. Αφαλάτωση

39 Καθαρισμός νερού: 1. Διήθηση 1 η φάση διήθησης καθίζηση χονδρόκοκκων και αιωρημάτων Απαιτείται δεξαμενή καθίζησης Χωμάτινη με κεκλιμένα τοιχώματα Από σκυρόδεμα Με ορθογωνική ή κυκλική κάτοψη Προσθήκη θρομβωτικών υλικών και υλικών κατακρήμνισης 2 η φάση διήθησης διύλιση Απαλλάσσει το νερό από τα αιωρήματα που παρέμειναν από τη διήθηση Απαλλάσσει από θολότητα, χρώμα, μικροοργανισμούς 2 είδη διυλιστηρίων Βραδυδιυλιστήρια για νερό λιμνών (σχετικά καθαρό) άμμος πάνω σε χοντρό χαλίκι μεμβράνη στην επιφάνεια της άμμου από βακτήρια και μικροοργανισμούς (βιολογικός τάπητας) και απολυμαντικό αποτέλεσμα Ταχυδιυλιστήρια μικρότερη αποτελεσματικότητα στην αφαίρεση μικροβίων, αλλά μεγαλύτερη σε χρωστικές ουσίες

40 Καθαρισμός νερού: 2. Εξουδετέρωση γεύσεων: 2.1. Αερισμός Διέλευση νερού από ειδικά συστήματα στομίων ή από καταρράκτες στη διασπορά του σε λεπτά σταγονίδια που επιτρέπουν τη διαφυγή των διαλυμένων αερίων 2.2 Ενεργός άνθρακας: Παράγεται : με απανθράκωση ξύλων, φυτών, λιγνίτη κλπ απουσία αέρος στους 650 ο C Με οξείδωση με ατμούς και αέρια (υδρατμούς ή διοξείδιο του άνθρακα) στους 850 ο C 3. Αποσκλήρυνση: Απομάκρυνση των σκληρυντικών ουσιών ασβεστίου και μαγνησίου Απαλλαγή νερού από ανθρακική σκληρότητα χρησιμοποιούμε υδροξείδιου του ασβεστίου Ca(OH) 2 Απαλλαγή από μη ανθρακική σκληρότητα και από άλατα ασβεστίου χρησιμοποιούμε σόδα Με εναλλακτήρες ιόντων απορροφούν τα ιόντα των σκληρυντικών παραγόντων αντικαθιστούν με ιόντα Na

41 Καθαρισμός νερού: 4. Απομάκρυνση Σιδήρου και Μαγγανίου: Συνήθως το υπόγειο νερό περιέχει σίδηρο > 0,1 mg/l κοκκινωπό χρώμα & οσμή υδρόθειου Απαιτείται αποσιδήρωση αερισμός (οξείδωση) σε ανοιχτές ή κλειστές εγκαταστάσεις Οι διαλυτές δισθενείς ενώσεις μεταβάλλονται σε αδιάλυτες τρισθενείς ενώσεις θρομβοποιούνται καθιζάνουν μπορούν εύκολα να απομακρυνθούν από το νερό υπό μορφή σκουριάς Αν η περιεκτικότητα σε οργανικές ουσίες είναι σχετικά μεγάλη πρόσθεση προσμίξεων για θρομβοποίηση όπως άλατα αργιλίου και σιδήρου Απομάκρυνση Μαγγανίου > 0,05 mg/l Απομαγγανίωση παρόμοια με αποσιδήρωση όμως πιο δύσκολη αερισμό (οξείδωση) σε ανοιχτές ή κλειστές εγκαταστάσεις Εισάγεται στρώμα MnO 2 Μετατροπή σε αδιάλυτα άλατα Mn απομακρύνονται από το νερό

42 Καθαρισμός νερού: 5. Ουδετεροποίηση: Πρόκειται για διόρθωση του ph του νερού Με απομάκρυνση της περίσσειας του ανθρακικού οξέος (H 2 CO 3 ) αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ Ca και H 2 CO 3 Αερισμός (μηχανική μέθοδος) σταγονοποίηση του νερού κατά τη διοχεύτεση του από πορώδες μέσο, υπό συνθήκες ελεύθερης ροής Χημικές μέθοδοι ουδετοροποίησης I. Με χρήση κρυσταλλικού ασβεστόλιθου II.Με χρήση δολομίτη ανθρακικό άλας του ασβεστίου

43 Καθαρισμός νερού: 6. Απολύμανση: Χλωρίωση: Η πιο γνωστή και διαδεδομένη μέθοδος Ικανοποιητικός βαθμός ασφαλείας με μικρές δαπάνες εγκατάστασης και χαμηλό λειτουργικό κόστος Μειονέκτημα υπόλοιπο χλωρίου που αφήνει στο νερό επηρεάζει τη γεύση και την οσμή του νερού Η ποσότητα του χλωρίου που απαιτείται εξαρτάται από την τιμή του ph και τη θερμοκρασία Οζόνωση (Ο 3 ): Όταν έρθει σε επαφή με σώματα που επιδέχονται οξείδωση διασπάται απελευθερώνεται καταστρέφει τα βακτήρια Οι εγκαταστάσεις για την οζόνωση καταλαμβάνουν μεγάλη έκταση και μεγάλες δαπάνες λειτουργίας

44 Καθαρισμός νερού:

45 Διαδικασίες επεξεργασίας νερού:

46 Διαδικασίες επεξεργασίας νερού:

47 Διαδικασίες επεξεργασίας νερού:

48 Διαδικασίες επεξεργασίας νερού:

49 Διαδικασίες επεξεργασίας νερού:

50 Διαδικασίες επεξεργασίας νερού:

51 Διαδικασίες επεξεργασίας νερού:

52 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού: Χρήσιμα Links: