εοντολογία επαγγέλματος Professional Ethics

Transcript

1 εοντολογία επαγγέλματος Professional Ethics Εισηγητής: Μ. Βραχνάκης Σύγγραμμα: Καρατόλια-Μετζάκη Ζ εοντολογία Επαγγέλματος Τεχνολόγων Γεωπόνων. Εκδόσεις Έλλην. Αθήνα.

2 ΥΛΗ 1. Εισαγωγή Γενικά περί εοντολογίας 2. Προσωπικότητα Συμπεριφορά Απόφαση του Ατόμου 3. Επαγγελματικός Προσανατολισμός 4. Εργασία 5. Επικοινωνία 6. Κοινωνικοί Κανόνες 7. Γεωργικές ραστηριότητες και εοντολογία 8. ιακήρυξη Φιλαδέλφειας (1944) Οικουμενική ιακήρυξη των ικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ο.Η.Ε., 1948)

3 1α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Δεοντολογία = δέον + λόγος Δεοντολογία = διεξαγωγήέργουήεξάσκηση επαγγέλματος σύμφωνα με τους νόμους, τους ηθικούς κανόνες ή το εθιμικό δίκαιο Δεοντολογία = σύνολο κανόνων και αρχών που πρέπει να διέπουν τη συμπεριφορά ενός επιστήμονα στις επαγγελματικές του σχέσεις με τους συνανθρώπους του (συνάδελφοι + πελάτες)

4 1α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Συμβουλευτική Ψυχολογία είναι ο κλάδος της εφαρμοσμένης Ψυχολογίας που ασχολείται με την στήριξη των ανθρώπων που α) επιθυμούν να πάρουν συγκεκριμένες και σημαντικές αποφάσεις ζωής, ή β) που προσπαθούν να προσαρμοστούν σε νέες και συχνά δυσάρεστες συνθήκες Είναι μια αλληλεπιδραστική διαδικασία μάθησης ανάμεσα σε ένα σύμβουλο ψυχολόγο και ένα άτομο που ζητάει συμβουλευτική στήριξη. Βασικό χαρακτηριστικό της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας είναι η σχέση μεταξύ του συμβούλου και του πελάτη. Προκειμένου να επιτευχθεί η θεραπευτική συμμαχία ο πελάτης θα πρέπει να είναι ένας ισότιμος συνεργάτης.

5 1α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο Ιπποκράτης αρνείται δώρο από το Μέγα Αλέξανδρο 12 ος αιώνας Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία Ιατρική Ιπποκράτης ( π.χ.) Όρκος Νόμος Παραγγελίαι Διάταγμα του 1926

6 1α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Όρκος του Ιπποκράτη ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ ΟΡΚΟΣ Αρχαίο Κείμενο 1. ΟΜΝΥΜΙ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΙΗΤΡΟΝ ΚΑΙ ΑΣΚΛΗΠΙΟΝ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΝ ΚΑΙ ΠΑΝΑΚΕΙΑΝ ΚΑΙ ΘΕΟΥΣ ΠΑΝΤΑΣ ΤΕ ΚΑΙ ΠΑΣΑΣ ΙΣΤΟΡΑΣ ΠΟΙΟΥΜΕΝΟΣ, ΕΠΙΤΕΛΕΑ ΠΟΙΗΣΕΙΝ ΚΑΤΑ ΔΥΝΑΜΙΝ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΝ ΕΜΗΝ ΟΡΚΟΝ ΤΟΝΔΕ. 2. ΗΓΗΣΕΣΘΑΙ ΜΕΝ ΤΟΝ ΔΙΔΑΞΑΝΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΝ ΤΑΥΤΗΝ ΙΣΑ ΓΕΝΕΤΗΣΙΝ ΕΜΟΙΣΙ, ΚΑΙ ΒΙΟΥ ΚΟΙΝΩΣΕΣΘΑΙ ΚΑΙ ΧΡΕΩΝ ΧΡΗΖΟΝΤΙ ΜΕΤΑΔΟΣΙΝ ΠΟΙΗΣΕΣΘΑΙ ΚΑΙ ΓΕΝΟΣ ΤΟ ΕΞ ΑΥΤΟΥ ΑΔΕΛΦΕΟΙΣ ΙΣΟΝ ΕΠΙΚΡΙΝΕΕΙΝ ΑΡΡΕΣΙ, ΚΑΙ ΔΙΔΑΞΕΙΝ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΝ ΤΑΥΤΗΝ, ΗΝ ΧΡΗΙΖΩΣΙ ΜΑΝΘΑΝΕΙΝ, ΑΝΕΥ ΜΙΣΘΟΥ ΚΑΙ ΞΥΓΓΡΑΦΗΣ. 3. ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΗΣ ΤΕ ΚΑΙ ΑΚΡΟΗΣΙΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΟΙΠΗΣ ΑΠΑΣΗΣ ΜΑΘΗΣΙΟΣ ΜΕΤΑΔΟΣΙΝ ΠΟΙΗΣΕΣΘΑΙΥΙΟΙΣΙΤΕ ΕΜΟΙΣΙ ΚΙΑ ΤΟΙΣΙ ΤΟΥ ΕΜΕ ΔΙΔΑΞΑΝΤΟΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΑΙΣΙ ΣΥΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙΣΙ ΤΕ ΚΑΙ ΩΡΚΙΣΜΕΝΟΙΣ ΝΟΜΩ ΙΗΤΡΙΚΩ ΑΛΛΩ ΔΕ ΟΥΔΕΝΙ. 4. ΔΙΑΙΤΗΜΑΣΙ ΤΕ ΧΡΗΖΟΜΑΙ ΕΠ'ΩΦΕΛΕΙΗ ΚΑΜΝΟΝΤΩΝ ΚΑΤΑ ΔΥΝΑΜΙΝ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΝ ΕΜΗΝ, ΕΠΙ ΔΗΛΗΣΕΙ ΔΕ ΚΑΙ ΑΔΙΚΙΗ ΕΙΡΞΕΙΝ. 5. ΟΥ ΔΩΣΩ ΔΕ ΟΥΔΕ ΦΑΡΜΑΚΟΝ ΟΥΔΕΝΙ ΑΙΤΗΘΕΙΣ ΘΑΝΑΣΙΜΟΝ, ΟΥΔΕ ΥΦΗΓΗΣΟΜΑΙ ΞΥΜΒΟΥΛΙΗΝ ΤΟΙΗΝ ΔΕ ΟΜΟΙΩΣ ΔΕ ΟΥΔΕ ΓΥΝΑΙΚΙ ΠΕΣΣΟΝ ΦΘΟΡΙΟΝ ΔΩΣΩ. 6. ΑΓΝΩΣ ΔΕ ΚΑΙ ΟΣΙΩΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΩ ΒΙΟΝ ΤΟΝ ΕΜΟΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΝ ΤΗΝ ΕΜΗΝ. 7. ΟΥ ΤΕΜΕΩ ΔΕ ΟΥΔΕ ΜΗΝ ΛΙΘΙΩΝΤΑΣ, ΕΚΧΩΡΗΣΩ ΔΕ ΕΡΓΑΤΗΣΙΝ ΑΔΡΑΣΙΝ ΠΡΗΞΙΟΣ ΤΗΣΔΕ. 8. ΕΣ ΟΙΚΙΑΣ ΔΕ ΟΚΟΣΑΣ ΑΝ ΕΣΙΩ, ΕΣΕΛΕΥΣΟΜΑΙ ΕΠ' ΩΦΕΛΕΙΗ ΚΑΜΝΟΝΤΩΝ, ΕΚΤΟΣ ΕΩΝ ΠΑΣΗΣ ΑΔΙΚΙΗΣ ΕΚΟΥΣΙΗΣ ΚΑΙ ΦΘΟΡΙΗΣ ΤΗΣ ΤΕ ΑΛΛΗΣ ΚΑΙ ΑΦΡΟΔΙΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΕΠΙ ΤΕ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΔΡΕΙΩΝ, ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΔΟΥΛΩΝ. 9. ΑΔ'ΑΝΕΝΘΕΡΑΠΕΙΗΗΙΔΩΗΑΚΟΥΣΩ, Η ΚΑΙ ΑΝΕΥ ΘΕΡΑΠΕΙΗΣ ΚΑΤΑ ΒΙΟΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ, Α ΜΗ ΧΡΗΠΟΤΕ ΕΓΚΑΛΕΣΘΑΙ ΕΞΩ, ΣΙΓΗΣΟΜΑΙ, ΑΡΡΗΤΑ ΗΓΕΥΜΕΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΤΟΙΑΥΤΑ. 10. ΟΡΚΟΝΕΝΟΥΝΜΟΙΤΟΝΔΕΕΠΙΤΕΛΕΑΠΟΙΕΟΝΤΙΚΑΙΜΗΞΥΓΧΕΟΝΤΙΕΙΗΕΠΑΥΡΑΣΘΑΙΚΑΙ ΒΙΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ, ΔΟΞΑΖΟΜΕΝΩ ΠΑΡΑ ΠΑΣΙΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ΕΣ ΤΟΝ ΑΙΕΙ ΧΡΟΝΟΝ, ΠΑΡΑΒΑΙΝΟΝΤΙ ΔΕ ΚΑΙ ΕΠΙΟΡΚΕΟΝΤΙ, ΤΑΝΑΝΤΙΑ ΤΟΥΤΕΩΝ

7 1α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Όρκος του Ιπποκράτη ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ ΟΡΚΟΣ Μετάφραση 1. Ορκίζομαι στο θεό Απόλλωνα τον ιατρό και στο θεό Ασκληπιό και στην Υγεία και στην Πανάκεια και επικαλούμενος τη μαρτυρία όλων των θεών ότι θα εκτελέσω κατά τη δύναμη και την κρίση μου τον όρκο αυτόν και τη συμφωνία αυτή. 2. Ναθεωρώτονδιδάσκαλόμουτηςιατρικήςτέχνηςίσομετουςγονείςμουκαιτηνκοινωνό του βίου μου. Και όταν χρειάζεται χρήματαναμοιράζομαιμαζίτουταδικάμου. Να θεωρώ την οικογένειά του αδέλφια μου και να τους διδάσκω αυτήν την τέχνη αν θέλουν να την μάθουν χωρίς δίδακτρα ή άλλη συμφωνία. 3. Να μεταδίδω τους κανόνες ηθικής, την προφορική διδασκαλία και όλες τις άλλες ιατρικές γνώσεις στους γιους μου, στους γιους του δασκάλου μου και στους εγγεγραμμένους μαθητές που πήραν τον ιατρικό όρκο, αλλά σε κανέναν άλλο. 4. Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω. 5. Ούτε θα δίνω θανατηφόρο φάρμακο σε κάποιον που θα μου το ζητήσει, ούτε θα του κάνω μια τέτοια υπόδειξη. Παρομοίως, δεν θα εμπιστευτώ σε έγκυο μέσο που προκαλεί έκτρωση. 6. Θα διατηρώ αγνή και άσπιλη και τη ζωή και την τέχνη μου. 7. Δεν θα χρησιμοποιώ νυστέρι ούτε σε αυτούς που πάσχουν από λιθίαση, αλλά θα παραχωρώ την εργασία αυτή στους ειδικούς της τέχνης. 8. Σεόσασπίτιαπηγαίνω, θαμπαίνωγιαναβοηθήσωτουςασθενείςκαιθααπέχωαπόοποιαδήποτεεσκεμμένη βλάβη και φθορά, και ιδίως από γενετήσιες πράξεις με άνδρες και γυναίκες, ελεύθερους και δούλους. 9. Και όσα τυχόν βλέπω ή ακούω κατά τη διάρκεια της θεραπείας ή και πέρα από τις επαγγελματικές μου ασχολίες στην καθημερινή μου ζωή, αυτά που δεν πρέπει να μαθευτούν παραέξω δεν θα τα κοινοποιώ, θεωρώνταςταθέματααυτάμυστικά. 10. Αν τηρώ τον όρκο αυτό και δεν τον παραβώ, ας χαίρω πάντοτε υπολήψεως ανάμεσα στους ανθρώπους για τη ζωή και για την τέχνη μου. Αν όμως τον παραβώ και επιορκήσω, ας πάθω τα αντίθετα.

8 1β. Γενικά Περί εοντολογίας Ηθικές Αρχές στα επαγγέλματα Οργανωμένοι Κώδικες Δεοντολογίας (Code of Ethics) Άγραφοι Κώδικες (Δεοντολογίας Συμπεριφοράς) Στάση των λειτουργών απέναντι: 1. στον εαυτό τους, 2. στο επάγγελμα, 3. στον οργανισμό 4. στην ιδιότητά τους, 5. στον πελάτη τους

9 1β. Γενικά Περί εοντολογίας Κώδικας Δεοντολογίας Κώδικας Δεοντολογίας: Κώδικας ηθικής που συνοψίζει τους κανόνες και τις αρχές που κατά την άποψη των ίδιων των εκπροσώπων του επαγγέλματος πρέπει να διέπουν την επαγγελματική συμπεριφορά των αντίστοιχων λειτουργών/επαγγελματιών. Αντανακλά το κοινό αίσθημα της σωστής άσκησης του επαγγέλματος Δεν αποτελεί νομοθετικό κείμενο Έχει ισχύ μόνο για τους επαγγελματίες του συγκεκριμένου επαγγέλματος Η τήρησή του επιβλέπεται από κάποια επιτροπή Ιδανικό: Ηθικές Αρχές ΟΧΙ Κανόνες για υποχρεωτική εφαρμογή!!!!

10 1β. Γενικά Περί εοντολογίας Κώδικας Δεοντολογίας: Μία Αναγκαιότητα Διπλός σκοπός: α) περιφρούρηση του επαγγελματία από αδιέξοδα κατά την άσκηση του επαγγέλματός του, και β) περιφρούρηση του πελάτη από τυχόν ατυχείς πρακτικές από μέρος του επαγγελματία Η κοινωνική αποδοχή ενός επαγγέλματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο οι επαγγελματίες του διατηρούν ένα υψηλό επίπεδο προδιαγραφών επίδοσης και συμπεριφοράς κατά την άσκηση του επαγγέλματος Σφάλματα μίας ομάδας συνέπειες για όλο τον κλάδο

11 1β. Γενικά Περί εοντολογίας Χρησιμότητα του Κώδικα Δεοντολογίας (Bond 1993) 1. Προσφέρει το πλαίσιο αναφοράς που μπορεί να καταφύγει ο επαγγελματίας όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με κάποιο ηθικό δίλλημαήότανδενείναιβέβαιοςγιατοποιαθαπρέπειναείναιη αποδεκτή συμπεριφορά από μέρος του 2. Προάγει το επίπεδο προδιαγραφών ποιότητας στις παρεχόμενες υπηρεσίες στον πελάτη με το να παρέχει στους επαγγελματίες οδηγίες σχετικά με τον τρόπο παροχής υπηρεσιών 3. Διαμορφώνει ένα πλαίσιο που επιτρέπει τον εντοπισμό κακής άσκησης του επαγγέλματος, χειρισμό παραπόνων από πελάτες και δρομολόγηση αντίστοιχων διαδικασιών ελέγχου 4. Προάγει τη γενική εικόνα των επαγγελματιών και της επιστήμης τους 5. Λειτουργεί ως μηχανισμός αυτοελέγχου και αυτοδιόρθωσης στο σύνολο του Επιστημονικού Συλλόγου που τον έχει θεσπίσει. Δίλημμα ή σύγκρουση

12 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ (ICAP, 1993) Εμπορικές 1. Κλωστοϋφαντουργία, Ενδύματα, Υποδήματα (561) 2. Διατροφής, ποτών, αγροτικών προϊόντων (534) 3. Μηχανήματα, Μηχανές, Συσκευές (294) 4. Είδη Υγιεινής Υδραυλικά, Κλιματισμός (274) 5. κ.λ.π. Παροχής Υπηρεσιών 1. Τεχνικές Οικοδομικές (532) 2. Η/Υ Μηχανές γραφείου (358) 3. Μεταφορές Ναυτιλιακές (300) 4. Παροχής Υπηρεσιών προς επιχειρήσεις (183) 5. Ασφαλιστικές (180) 6. Ιατρικά Κέντρα - Κλινικές (166) 7. Διαφημιστικές (119) 8. κ.λ.π. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Α. Δημόσιοι Β. Ιδιωτικοί

13 Μέγεθος (προσωπικό) >1000 ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: ΕΣΥΕ, 1989 Αριθμός επιχειρήσεων ΕΙΣΑΓΩΓΗ (%) 44,93 24,93 15,82 5,13 3,40 0,98 0,77 0,52 0,24 0,17 0,04 0, Μικρές: Ανεξάρτητες εταιρείες, προσωπικό: - 50 άτομα, ετήσιο κύκλο εργασιών: - 5 Μ, κεφάλαιο: - 2 Μ Μεσαίες: Ελέγχονται από τρίτους (- 25% του κεφαλαίου τους), προσωπικό: άτομα, κεφάλαιο: - 10 Μ Μεγάλες: προσωπικό: > 250 άτομα, κεφάλαιο: > 10 Μ Μεγάλες (> 250) Μεσαίες (50-250) Μικρές (- 50) ή 99% Αριθμός Επιχειρήσεων στην Ελλάδα ( ΕΣΥΕ, 1989)

14 1β. Γενικά Περί εοντολογίας Codes of Ethics World Medical Association Society of Professional Journalists National Association of Social Workers National Association of Realtors Association for Computing Machinery

15 1β. Γενικά Περί εοντολογίας Κώδικες Ηθικής Εθνικός Σύνδεσμος Νοσηλευτών Ελλάδος =23&Itemid=40 Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συλλόγων Επαγγελματιών Ψυχολόγων (E.F.P.P.A.) Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτικών Ειδικευμένων στην Ειδική Αγωγή LR Health & Beauty Systems