Εργαστηριακές Ασκήσεις 8&&10

Transcript

1 Εργαστηριακές Ασκήσεις 8&&10 ροµολόγηση και Μεταγωγή σε LAN/WAN δίκτυα ΙΙ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ II.1 Στόχοι και Αντικείµενο της Εργαστηριακής Άσκησης Η παρούσα εργαστηριακή άσκηση έχει ως σκοπό να επιτύχει την εξοικείωση των σπουδαστών µε τις βασικές αρχές λειτουργίας και διαχείρισης συστηµάτων µεταγωγής και δροµολόγησης σε δίκτυα ΗΥ. Στα πλαίσια αυτού του στόχου θα αναλυθεί η φυσική τοπολογία της εργαστηριακής διάταξης καθώς και τα σχετικά δεδοµένα διαχείρισης του εξοπλισµού (configuration data). Στη συνέχεια, θα τροποποιηθούν τα δεδοµένα διαχείρισης µε σκοπό την προσθήκη επιπλέον λειτουργιών στην υπάρχουσα φυσική τοπολογία. Συνοψίζοντας µε την ολοκλήρωση της εργαστηριακής άσκησης οι σπουδαστές θα πρέπει: να έχουν κατανοήσει τις βασικές αρχές λειτουργίας των συστηµάτων µεταγωγής και δροµολόγησης στα δίκτυα ΗΥ. να έχουν κατανοήσει τις βασικές δυνατότητες διαχείρισης του εξοπλισµού τόσο στο επίπεδο της µεταγωγής, όσο και σε αυτό της δροµολόγησης. IΙ.2. Εργαστηριακή Τοπολογία ΙΙ.2.1. Φυσική Τοπολογία και Εξοπλισµός Η εργαστηριακή τοπολογία περιλαµβάνει τον ακόλουθο εξοπλισµό: 2 µεταγωγείς (switch) Cisco δροµολογητές (router) Cisco σειρά συγκεντρωτές (hub) ΙΒΜ και 1 συγκεντρωτή 3Com 8 X.21 modem Telindus Κάθε ένας από τους Cisco routers υποστηρίζει 3 διαφορετικούς τύπους φυσικών διασυνδέσεων, οι οποίοι καλύπτουν τις ανάγκες διασύνδεσης τόσο σε επίπεδο WAN όσο και σε επίπεδο LAN. Η διασύνδεση µε Ethernet δίκτυα υποστηρίζεται µε 2 100BaseT διεπαφές (Fast Ethernet 100 Mbps) µε το συµβολικό όνοµα fa 0/0 και fa 0/1, αντίστοιχα. Η διασύνδεση µε WAN δίκτυα υποστηρίζεται από 2 σειριακές διεπαφές µε το συµβολικό όνοµα serial 0/0 και serial 0/1. Οι σειριακές διεπαφές δίνουν τη δυνατότητα διασύνδεσης µε WAN δίκτυα µεταγωγής πακέτων µέσω σύγχρονων modem µε ταχύτητες µετάδοσης έως και 2 Μbps. Τέλος, υπάρχουν δύο τύποι διεπαφών φωνής, οι οποίο περιλαµβάνουν δυνατότητα 2 διασυνδέσεων ΙSDN Βασικής Πρόσβασης (2 BRI ) και 2 αναλογικών διασυνδέσεων (Foreign Exchange Office, FXO). Στην παρούσα εκδοχή της εργαστηριακής διάταξης οι διεπαφές φωνής δεν χρησιµοποιούνται. 1

2 Οι LAN φυσικές διασυνδέσεις καλύπτονται από τα switches και τα hubs. Κάθε ένα από τα Cisco switch υποστηρίζει BaseT διεπαφές µε τα συµβολικά ονόµατα fa 0/1-0/24. Τέλος, τα 3 IBM και το 3Com hub υποστηρίζουν 18 και BaseT διεπαφές. Η φυσική διασύνδεση και η κατανοµή του εξοπλισµού αναπαρίσταται στο Σχήµα II.1. Ουσιαστικά, η εργαστηριακή τοπολογία υλοποιεί ένα σενάριο εργασίας το οποίο αφορά 2 οργανισµούς-εταιρείες παροχής υπηρεσιών µε τις συµβολικές ονοµασίες Core1 και Core2, και 2 οργανισµούς-εταιρείες µε τις συµβολικές ονοµασίες Member1 και Member3. Αναλυτικότερα για κάθε ένα από τα sites ισχύουν τα εξής: Core1 Ο οργανισµός-εταιρεία Core1 αποτελείται από ένα router, ένα switch, ένα hub και µια σειρά από τερµατικές συσκευές. Οι 2 σειριακές WAN διεπαφές του router χρησιµοποιούνται για την επικοινωνία µε τις εταιρείες-οργανισµούς Member1 και Member3. Αναλυτικά, η φυσική θέση και οι IP διευθύνσεις των 2 σειριακών συνδέσεων καταγράφονται στον Πίνακα 1. Πίνακας 1. Core1 Router: Σειριακές WAN Συνδέσεις Φυσική Θέση ΙP ιεύθυνση Μάσκα ικτύου Περιγραφή Serial 0/ Ζεύξη προς Member1 Serial 0/ Ζεύξη προς Member3 Αξίζει να σηµειωθεί ότι η φυσική διασύνδεση µεταξύ του Core1 (DTE) και των Member1, Member3 (DTE) υλοποιείται µε ένα σειριακό καλώδιο Χ.21 το οποίο από κάθε σειριακή θύρα καταλήγει σε ένα modem (DCE). Στη συνέχεια, µέσω της δισύρµατης σύνδεσης που υποστηρίζει το κάθε modem η σύνδεση επεκτείνεται έως τo αντίστοιχο modem το οποίο διαµεσολαβεί ανάµεσα στο WAN δίκτυο και τους router των Member1 και Member3. Η ταχύτητα µετάδοσης είναι ρυθµιζόµενη και έχει ανώτερη τιµή τα 2 Mbps. Η διασύνδεση του router µε το LAN δίκτυο εξυπηρετείται από τη fa 0/0 διεπαφή. Αναλυτικά, η φυσική θέση και οι IP διευθύνσεις της LAN διασύνδεσης καταγράφονται στον Πίνακα 2. Πίνακας 2. Core1 Router: Fast Ethernet LAN Συνδέσεις Φυσική Θέση ΙP ιεύθυνση Μάσκα ικτύου Περιγραφή fa 0/ Ζεύξη προς LAN /24 Ζεύξη προς LAN /24 Ζεύξη προς LAN /24 Στο φυσικό επίπεδο η LAN διασύνδεση του router εξυπηρετείται από µία µεµονωµένη Ethernet θύρα αλλά από λογική άποψη υποδιαιρείται σε 3 επιµέρους συνδέσεις. Συγκεκριµένα, η fa0/0 υποστηρίζει τη σύνδεση µε τα ακόλουθα δίκτυα / (VLAN10), / (VLAN20), / (VLAN 30). Τα συγκεκριµένα VLAN αποτελούνται από τερµατικές συσκευές, οι οποίες διασυνδέονται µέσω του switch µε τη fa 0/0 του router. Συγκεκριµένα, η fa 0/0 του router συνδέεται µε ένα UTP καλώδιο (τουλάχιστον CAT 5) µε τη θύρα fa 0/24 του switch. Από τις 24 θύρες του 2

3 switch έχουν ενεργοποιηθεί µε εντολές οι fa 0/1-15 καθώς και οι fa 0/ Αναλυτικότερα οι θύρες fa 0/23 και fa 0/24 έχουν ορισθεί να εξυπηρετούν διασυνδέσεις µε άλλα switch ή routers (θύρες τύπου trunk). Οι θύρες fa 0/1-15 και fa 0/22 έχουν ορισθεί ως θύρες πρόσβασης (τύπου access) για τις τερµατικές συσκευές των VLAN 10, 20 και 30. Αναλυτικά, τα δεδοµένα ορισµού και η λειτουργικότητα των διάφορων θυρών του switch παρατίθενται στον Πίνακα 3. Πίνακας 3. Core1 Switch: Fast Ethernet Θύρες Φυσική Θέση Τύπος Σύνδεσης VLAN Περιγραφή fa 0/1-0/10 Access 20 VLAN ιαχείρισης (NOC): σύνδεση τερµατικών συσκευών για τη διαχείριση του Core1 router και του Core1 switch. fa 0/11-0/15 Access 10 Server VLAN: σύνδεση τερµατικών συσκευών οι οποίοι λειτουργούν ως Servers της εταιρείας Core1. fa 0/16-0/21 Access 1 Αρχική κατάσταση Switch fa 0/22 Access 30 VLAN Χρηστών (User): σύνδεση τερµατικών συσκευών για τους απλούς χρήστες της εταιρείας Core1. fa 0/23-0/24 Trunk Όλα Θύρα διασύνδεσης των VLAN 10,20 και 30 µε τον Core1 router και το WAN δίκτυο. Θέση Εργασίας Φυσική Θέση Σύνδεσης στο Switch Πίνακας 4. Core1 Τερµατικές Συσκευές IP ιεύθυνση Network Mask Default Gateway Περιγραφή Μ1 fa 0/ NOC PC Μ2 fa 0/ NOC PC V1 fa 0/ Server PC U1 fa 0/ User PC (συνδεδεµένο στο Port 2 του IBM hub) Τα δεδοµένα ορισµού για το Switch έχουν ως στόχο τη λειτουργία 3 διακριτών και αποµονωµένων µεταξύ τους LAN. Συνεπώς, αν και όλες οι τερµατικές συσκευές συνδέονται στο ίδιο switch, το switch τις αντιµετωπίζει ως συσκευές διαφορετικών ή του ιδίου LAN ανάλογα µε τη θύρα στην οποία έχουν συνδεθεί. Συνεπώς, µε τον πλέον οικονοµικό τρόπο (δηλ. τη χρήση ενός και µόνου switch) είναι δυνατή η υλοποίηση 3 διαφορετικών LAN και εάν αυτό είναι επιθυµητό διαφορετικά χαρακτηριστικά π.χ. ως προς τα δικαιώµατα τους κοκ. 3

4 Για παράδειγµα οι χρήστες του VLAN 20 µπορούν να έχουν πρόσβαση στη διεπαφή ελέγχου του switch και να εκτελέσουν εντολές διαχείρισης. Συγκεκριµένα, έχει ορισθεί µια IP ελέγχου (η ), η οποία ανήκει στο VLAN 20 και επιτρέπει στους χρήστες του τη σύνδεση µε το λογισµικό ελέγχου του switch. Αξίζει τέλος να σηµειωθεί ότι οι απλοί χρήστες (πχ U1) ανήκουν στο VLAN 30 και συνδέονται άµεσα στο IBM hub. Μέσω του hub, oι απλοί χρήστες συνδέονται φυσικά στη θύρα fa 0/22 του switch. Οι υπόλοιπες τερµατικές συσκευές του Core1 είναι 2 PC τα οποία ανήκουν στο NOC VLAN 20 (M1 και Μ2 στις θύρες fa 0/2 και fa 0/3) και 1 PC (V1) το οποίο λειτουργεί σαν Server και ανήκει στο VLAN 10. Αναλυτικά, οι φυσικές θέσεις, οι IP διευθύνσεις και η λειτουργικότητα κάθε τερµατική συσκευής καταγράφονται στον Πίνακα 4. Core2 Ο οργανισµός-εταιρεία Core2 έχει ταυτόσηµη αρχιτεκτονική µε αυτή που ήδη έχει περιγραφτεί για τον οργανισµό-εταιρεία Core1. Κατ αναλογία οι 2 σειριακές WAN διεπαφές του router χρησιµοποιούνται για την επικοινωνία µε τις εταιρείες-οργανισµούς Member1 και Member3. Ουσιαστικά, οι 2 αυτές διασυνδέσεις αποτελούν τον εναλλακτικό (προς το Core1) τρόπο διασύνδεσης των Member1 και Member3. Αναλυτικά, η φυσική θέση και οι IP διευθύνσεις των 2 σειριακών συνδέσεων καταγράφονται στον Πίνακα 5. Πίνακας 5. Core2 Router: Σειριακές WAN Συνδέσεις Φυσική Θέση ΙP ιεύθυνση Μάσκα ικτύου Περιγραφή Serial 0/ Ζεύξη προς Member3 Serial 0/ Ζεύξη προς Member1 Η διασύνδεση του Core2 router µε τους Member1 και Member3 υλοποιείται µε τον ίδιο ακριβώς τρόπο που ήδη έχει περιγραφτεί για την περίπτωση του Core1 router: X.21 καλώδιοmodem-δισύρµατο καλώδιο- modem-x.21 καλώδιο-member Router. Η ταχύτητα µετάδοσης είναι ρυθµιζόµενη και έχει ανώτερη τιµή τα 2 Mbps. Η διασύνδεση του router µε το LAN δίκτυο εξυπηρετείται από τη fa 0/0 διεπαφή. Αναλυτικά, η φυσική θέση και οι IP διευθύνσεις της LAN διασύνδεσης καταγράφονται στον Πίνακα 6. Πίνακας 6. Core2 Router: Fast Ethernet LAN Συνδέσεις Φυσική Θέση ΙP ιεύθυνση Μάσκα ικτύου Περιγραφή fa 0/ Ζεύξη προς LAN /24 Ζεύξη προς LAN /24 Ζεύξη προς LAN /24 Όπως ήδη έχει εξηγηθεί για την περίπτωση του Core1 router, η fa 0/0 του Core2 Router υποστηρίζει σε λογικό και φυσικό επίπεδο τη σύνδεση µε τα ακόλουθα δίκτυα / (VLAN 40), / (VLAN 50), / (VLAN 60). 4

5 Με τη σειρά τους τα προαναφερόµενα VLAN αποτελούνται από τερµατικές συσκευές, οι οποίες διασυνδέονται σε διάφορες θύρες του Core2 switch και µέσω της θύρας fa 0/24 δροµολογούνται προς τη fa 0/0 του router. Κατ αναλογία µε την περιγραφή των θυρών του Core1 switch, τα δεδοµένα ορισµού και η λειτουργικότητα των διάφορων θυρών του Core2 switch παρατίθενται στον Πίνακα 7. Πίνακας 7. Core2 Switch: Fast Ethernet Θύρες Φυσική Θέση Τύπος Σύνδεσης VLAN Περιγραφή fa 0/1-0/10 Access 60 VLAN ιαχείρισης: σύνδεση τερµατικών συσκευών για τη διαχείριση του Core2 router και του Core1 switch. fa 0/11-0/15 Access 40 Server VLAN: σύνδεση τερµατικών συσκευών οι οποίοι λειτουργούν ως Servers της εταιρείας Core2. fa 0/16-0/21 Access 1 Αρχική κατάσταση Switch fa 0/22 Access 50 VLAN Χρηστών: σύνδεση τερµατικών συσκευών για τους απλούς χρήστες της εταιρείας Core2. fa 0/23-0/24 Trunk Όλα Θύρα διασύνδεσης των VLAN 40, 50 και 60 µε τον Core2 router και το WAN δίκτυο. Η οργάνωση και η διασύνδεση των τερµατικών συσκευών του Core2 παρουσιάζει σηµαντικές αναλογίες µε αυτή του Core1. Oι απλοί χρήστες (πχ U2) ανήκουν στο VLAN 50 και συνδέονται άµεσα στο IBM hub. Μέσω του hub, oι απλοί χρήστες συνδέονται φυσικά στη θύρα fa 0/22 του switch. Οι υπόλοιπες τερµατικές συσκευές του Core2 είναι 2 PC τα οποία ανήκουν στο NOC VLAN 60 (S1 και S2 στις θύρες fa 0/2 και fa 0/3) και 1 PC (V2) το οποίο λειτουργεί σαν Server και ανήκει στο VLAN 40. Αναλυτικά, οι φυσικές θέσεις, οι IP διευθύνσεις και η λειτουργικότητα κάθε τερµατική συσκευής καταγράφονται στον Πίνακα 8. Πίνακας 8. Core2 Τερµατικές Συσκευές Θέση Εργασίας Φυσική Θέση Σύνδεσης στο Switch IP ιεύθυνση Network Mask Default Gateway Περιγραφή S1 fa 0/ NOC PC S2 fa 0/ NOC PC V2 fa 0/ Server PC U2 fa 0/ User PC (συνδεδεµένο στο Port 2 του IBM hub) 5

6 Member1 Ο οργανισµός-εταιρεία Member1 αποτελείται από ένα router, ένα hub και µια σειρά από τερµατικές συσκευές. Οι 2 σειριακές WAN διεπαφές του router χρησιµοποιούνται για την επικοινωνία µε τις εταιρείες-οργανισµούς Core1 και Core2. Η WAN φυσική διασύνδεση εξυπηρετείται από modem, όπως ήδη έχει αναλυθεί για τις περιπτώσεις των Core1 και Core2. H φυσική θέση και οι IP διευθύνσεις των 2 σειριακών συνδέσεων καταγράφονται στον Πίνακα 9. Πίνακας 9. Member1 Router: Σειριακές WAN Συνδέσεις Φυσική Θέση ΙP ιεύθυνση Μάσκα ικτύου Περιγραφή Serial 0/ Ζεύξη προς Core1 Serial 0/ Ζεύξη προς Core2 Η διασύνδεση του router µε το LAN δίκτυο εξυπηρετείται από τη fa 0/0 διεπαφή. εδοµένης της απουσίας ενός switch, η διασύνδεση της θύρας fa 0/0 του Member1 router µε το LAN καταλήγει στην θύρα 9 του 3Com hub. Οι λειτουργίες του hub περιορίζονται στο επίπεδο του φυσικού στρώµατος και από αυτήν την άποψη δε µπορεί να διαχειριστεί την έννοια του VLAN. Υπό αυτή την έννοια η θύρα 9 του Member1 router, υποστηρίζει τη φυσική διασύνδεση ενός και µόνο LAN µε το WAN δίκτυο. Η φυσική θέση και οι IP διευθύνση της LAN διασύνδεσης καταγράφονται στον Πίνακα 10. Πίνακας 10. Member1 Router: Fast Ethernet LAN Συνδέσεις Φυσική Θέση ΙP ιεύθυνση Μάσκα ικτύου Περιγραφή fa 0/ Ζεύξη προς LAN /24 Πίνακας 11. Member1 Τερµατικές Συσκευές Θέση Εργασίας Φυσική Θέση Σύνδεσης στο hub IP ιεύθυνση Network Mask Default Gateway Περιγραφή Μ3 Port NOC PC U3 Port User PC To ένα και µοναδικό LAN της εταιρείας Member1 αποτελείται από 2 τερµατικές συσκευές: 1 NOC PC (θέση M3 µε σύνδεση στη θύρα 2 του hub) και 1 PC απλών χρηστών (θέση U3 µε σύνδεση στη θύρα 3 του hub). Αναλυτικά, οι φυσικές θέσεις, οι IP διευθύνσεις και η λειτουργικότητα κάθε τερµατική συσκευής καταγράφονται στον Πίνακα 11. Member3 Ο οργανισµός-εταιρεία Member3 έχει ταυτόσηµη αρχιτεκτονική µε τον Member1 και αποτελείται από ένα router, ένα hub και µια σειρά από τερµατικές συσκευές. Οι 2 σειριακές WAN διεπαφές του router χρησιµοποιούνται για την επικοινωνία µε τις εταιρείες- 6

7 οργανισµούς Core1 και Core2. Η WAN φυσική διασύνδεση εξυπηρετείται από modem, όπως ήδη έχει αναλυθεί για τις περιπτώσεις των Core1, Core2 και του Member1. H φυσική θέση και οι IP διευθύνσεις των 2 σειριακών συνδέσεων καταγράφονται στον Πίνακα 12. Πίνακας 12. Member3 Router: Σειριακές WAN Συνδέσεις Φυσική Θέση ΙP ιεύθυνση Μάσκα ικτύου Περιγραφή Serial 0/ Ζεύξη προς Core2 Serial 0/ Ζεύξη προς Core1 Η επικοινωνία του router µε το LAN δίκτυο εξυπηρετείται από τη fa 0/0 διεπαφή, η οποία φυσικά συνδέεται µε τη µε τη θύρα 9 του ΙΒΜ hub. Η φυσική θέση και οι IP διευθύνση της LAN διασύνδεσης καταγράφονται στον Πίνακα 13. Πίνακας 13. Member3 Router: Fast Ethernet LAN Συνδέσεις Φυσική Θέση ΙP ιεύθυνση Μάσκα ικτύου Περιγραφή fa 0/ Ζεύξη προς LAN /24 To LAN της εταιρείας Member3 αποτελείται από 3 τερµατικές συσκευές: 1 NOC PC (θέση S3 µε σύνδεση στη θύρα 2 του hub) και 1 PC απλών χρηστών (θέση U4 µε σύνδεση στη θύρα 3 του hub). Αναλυτικά, οι φυσικές θέσεις, οι IP διευθύνσεις και η λειτουργικότητα κάθε τερµατικής συσκευής καταγράφονται στον Πίνακα 14. Θέση Εργασίας Φυσική Θέση Σύνδεσης στο hub Πίνακας 14. Member3 Τερµατικές Συσκευές IP ιεύθυνση Network Mask Default Gateway Περιγραφή S3 Port NOC PC U4 Port User PC 7

8 Core1 Member1 Member3 Core2 Σχήµα ΙΙ.1 Εργαστηριακή Τοπολογία 8

9 ΙΙ.2.2. ιεπαφή ιαχείρισης και ιαµόρφωσης εδοµένων ΙΙ Εισαγωγή στη ιεπαφή Ελέγχου Για λόγους ασφάλειας τo λογισµικό διαχείρισης των Cisco switch και των Cisco router διαιρείται σε 2 διαφορετικά επίπεδα πρόσβασης: User Exec: σε αυτό το επίπεδο διαχείρισης ο χρήστης µπορεί να εκτελέσει ένα περιορισµένο αριθµό εντολών, που αφορούν την απλή ενηµέρωση του για τα υπάρχοντα δεδοµένα διαχείρισης (monitoring εντολές). Η είσοδος σε αυτό το επίπεδο γίνεται αυτόµατα µετά το login του χρήστη στο περιβάλλον διαχείρισης. Το User Exec επίπεδο, χαρακτηρίζεται από το > prompt, το οποίο εµφανίζεται στο παραθυρικό περιβάλλον εκτέλεσης των εντολών. Privileged Exec: σε αυτό το επίπεδο ο χρήστης µπορεί να εκτελέσει όλες τις εντολές που σχετίζονται µε τη διαχείριση και τη διαµόρφωση των δεδοµένων του εξοπλισµού. Η πρόσβαση στο Privileged Exec επίπεδο µπορεί να ελεγχθεί/περιοριστεί µε την υιοθέτηση συγκεκριµένου password. Το Privileged Exec επίπεδο, χαρακτηρίζεται από το # prompt, το οποίο εµφανίζεται στο παραθυρικό περιβάλλον εκτέλεσης των εντολών. Η µετάβαση από το User Exec επίπεδο στο Privileged Exec επίπεδο είναι η δυνατή µε την εκτέλεση της εντολής enable. Η µετάβαση από το Privileged Exec επίπεδο στο User Exec επίπεδο είναι η δυνατή µε την εκτέλεση της εντολής disable. Η εκτέλεση των εντολών πραγµατοποιείται µε την πληκτρολόγηση της ή των λέξεων που αποτελούν την εντολή και το πάτηµα του πλήκτρου enter ( ). Εφόσον, ο χρήστης έχει πρόσβαση στο Privileged Exec επίπεδο µπορεί να εκτελέσει εντολές διαµόρφωσης δεδοµένων σε διαφορετικά επίπεδα. Τα πλέον συνηθισµένα επίπεδα διαµόρφωσης δεδοµένων είναι το λεγόµενο Global Configuration Mode και το Interface Configuration Mode. To Global Configuration Mode περιλαµβάνει εντολές οι οποίες αφορούν τον εξοπλισµό στο σύνολο του π.χ. ορισµός ενός συµβολικού ονόµατος για το switch ή τον router. H πρόσβαση στο Global Configuration Mode προϋποθέτει την εκτέλεση της εντολής configure terminal στο Privileged Exec επίπεδο. Μετά την εκτέλεση της εντολής το prompt στην οθόνη αλλάζει από # σε (config)#. Εφόσον ο χρήστης βρίσκεται σε Global Configuration Mode µπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σε πιο ειδικές οµάδες εντολών, όπως αυτές οι οποίες σχετίζονται µε τη διαµόρφωση µιας συγκεκριµένης διεπαφής ( Interface Configuration Mode ). Προκειµένου να συµβεί αυτό θα πρέπει να εκτελεστεί η εντολή interface < «όνοµα» διεπαφής>. Μετά την εκτέλεση της εντολής το prompt από (config)# σε (config-if)#. Η ολοκλήρωση των εντολών που αφορούν τη συγκεκριµένη διεπαφή και η επιστροφή στο Global Configuration Mode πραγµατοποιείται µε την εκτέλεση της εντολής exit. Αξίζει να σηµειωθεί, ότι το επίπεδο εντολών διαµόρφωσης διεπαφής δεν είναι το µοναδικό επίπεδο το οποίο περιλαµβάνει ειδικές εντολές διαµόρφωσης. Για µια σειρά από ειδικά αντικείµενα υπάρχουν εντολές (ανάλογες της εντολής interface), οι οποίες εισάγουν το χρήστη σε διαφορετικές ειδικές οµάδες εντολών διαµόρφωσης. Η εισαγωγή σε µια ειδική υποοµάδα εντολών έχει σαν αποτέλεσµα την αλλαγή του prompt από (config)# σε κάποιο άλλο σύµβολο (ενδεικτικό του ειδικού επιπέδου) και η επιστροφή στο Global Configuration Mode πραγµατοποιείται επίσης µε την εκτέλεση της εντολής exit. Για παράδειγµα, η 9

10 διαµόρφωση των δεδοµένων σχετικά µε το πρωτόκολλο δροµολόγησης OSPF απαιτεί την εκτέλεση της εντολής router ospf <ταυτότητα διαδικασίας>. Μετά την εκτέλεση της εντολής αυτής το prompt αλλάζει από (config)# σε (config-router)#. Όπως είναι φανερό η λογική όλων των ειδικών επιπέδων διαχείρισης παρουσιάζουν µια παρόµοια φιλοσοφία, η οποία συνοψίζεται στην εκτέλεση µιας ειδικής για κάθε επίπεδο εντολής, η οποία επιτρέπει τη µετάβαση από το Global Configuration Mode στο σχετικό ειδικό επίπεδο. Η έξοδος από όλα τα ειδικά επίπεδα εντολών απαιτεί την εκτέλεση της εντολής exit. Οι εντολές διαχείρισης, όπως είναι φανερό από την προαναφερόµενη περιγραφή, αποτελούνται από µία η περισσότερες λέξεις που συνιστούν την εντολή και τις παραµέτρους της. Σε περίπτωση που ο χρήστης θέλει να διευκρινίσει την ορθή σύνταξη µιας εντολής µπορεί να χρησιµοποιήσει την on line βοήθεια της διεπαφής εντολών. Συγκεκριµένα, εάν πληκτρολογηθούν οι πρώτοι χαρακτήρες µιας εντολής και στη συνέχεια το σύµβολο του ερωτηµατικού? (χωρίς κενό ανάµεσα στον τελευταίο χαρακτήρα και το?), εµφανίζονται στην οθόνη όλες οι εντολές οι οποίες αρχίζουν από τους χαρακτήρες που πληκτρολογήθηκαν. Για παράδειγµα εάν πληκτρολογηθούν οι χαρακτήρες sh? τότε στην οθόνη εµφανίζεται µια λίστα µε όλες τις εντολές οι οποίες αρχίζουν από sh. Εάν σε ένα επίπεδο δεν είναι γνωστές οι εντολές που µπορούν να χρησιµοποιηθούν τότε η απλή πληκτρολόγηση και εκτέλεση της εντολής? έχει σαν αποτέλεσµα την εµφάνιση όλων των εντολών οι οποίες είναι δυνατό να εκτελεσθούν. Εάν είναι γνωστή µια εντολή και δεν είναι γνωστές οι παράµετροι της, τότε η πληκτρολόγηση της εντολής και στη συνέχεια του? έχει σαν αποτέλεσµα την εµφάνιση όλων των πιθανών λέξεων-παραµέτρων που ακολουθούν. Εάν ακολουθούν και άλλες παράµετροι η διαδικασία επαναλαµβάνεται µε διαδοχική χρήση του?. Εάν µετά από το? εµφανισθεί η ένδειξη <cr> αυτό σηµαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλες παράµετροι και η εντολή µπορεί να εκτελεσθεί ως έχει. Εάν οι χαρακτήρες οι οποίοι πληκτρολογούνται αποτελούν µοναδικό συνδυασµό για µία εντολή, τότε η εκτέλεση της εντολής γίνεται δεκτή ακόµη και εάν δεν έχει πληκτρολογηθεί ολοκληρωµένα. Για παράδειγµα η εκτέλεση της εντολή conf t ισοδυναµεί µε την εντολή configure terminal. Μια εναλλακτική επιλογή για την περίπτωση που οι χαρακτήρες οι οποίοι πληκτρολογούνται αποτελούν µοναδικό συνδυασµό για µία εντολή, είναι να πατηθεί το πλήκτρο <tab> και να εµφανισθούν αυτόµατα οι υπόλοιποι χαρακτήρες της εντολής. Σε περίπτωση που ο χρήστης επιθυµεί την αναίρεση κάποιων δεδοµένων αρκεί η πληκτρολόγηση της εντολή που όρισε τα εν λόγω δεδοµένα µε την προσθήκη της λέξη no στην αρχή της εντολής. Ολοκληρώνοντας αξίζει να σηµειωθεί ότι κατά τη διαδικασία του login καθώς και µετά από την εκτέλεση της εντολής enable θα απαιτηθεί η πληκτρολόγηση ενός password. Στα πλαίσια των εργαστηριακών ασκήσεων χρησιµοποιείται για password η τιµή: password=cisco. ΙΙ Εντολές ιαχείρισης Switch Στην παρούσα ενότητα θα παρουσιασθούν ορισµένα χαρακτηριστικά παραδείγµατα εντoλών διαχείρισης του cisco switch. 10

11 Σύνδεση µε τη ιεπαφή ιαχείρισης Η πρόσβαση στη διεπαφή διαχείρισης του switch προϋποθέτει τη σύνδεση µε τη Management IP του, η οποία ορίζεται κατά την αρχική διαµόρφωση των δεδοµένων του switch (start up configuration data). Για τον εξοπλισµό του εργαστηρίου έχουν ορισθεί η ακόλουθες IP διευθύνσεις διαχείρισης: Πίνακας 15. IP ιεύθυνση ιαχείρισης του Switch Συµβολικό Όνοµα Switch IP ιεύθυνση ιεπαφής ιαχείρισης Core1-sw Core2-sw Η σύνδεση µε τις προαναφερόµενες IP διευθύνσεις µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε την εκτέλεση της εντολής telnet <IP διεύθυνση διεπαφής διαχείρισης> από το command prompt παράθυρο των Windows. Για τον εργαστηριακό εξοπλισµό οι εντολές που πρέπει να εκτελεσθούν παρουσιάζονται στο Σχήµα II.2. (α) (β) Σχήµα ΙΙ.2. Εντολές πρόσβασης στη διεπαφή διαχέιρισης των Cisco Switch του εργαστηρίου για το (α) Core1 Switch και (β) Core2 Switch.. Εισαγωγή στο User Exec Επίπεδο Εφόσον η σύνδεση µε τη διεπαφή διαχείρισης είναι επιτυχής ο χρήστης εισέρχεται αυτόµατα στο επίπεδο User Exec. Σε αυτό το επίπεδο και σε κάθε γραµµή της διεπαφής εντολών εµφανίζεται το συµβολικό όνοµα του εξοπλισµού και το prompt >. Για παράδειγµα, για τον εξοπλισµό του εργαστηρίου θα εµφανίζονται τα ακόλουθα prompt: Core1-sw> ή Core2-sw> 11

12 On-line βοήθεια στο User Exec Επίπεδο Σε κάθε επίπεδο εντολών υπάρχει η υπηρεσία on-line βοήθειας. Εάν για παράδειγµα πληκτρολογηθεί o χαρακτήρας του ερωτηµατικού (?) θα παρουσιασθούν οι διαθέσιµες εντολές στο επίπεδο User Exec. Ένα απόσπασµα της λίστας µε τη µοναδική εντολή αυτού του επίπεδου που θα χρησιµοποιηθεί στο εργαστήριο είναι το ακόλουθο: Core1-sw>?. enable Turn on privileged commands Πρόσβαση στο Privileged Exec Επίπεδο Ο χρήστης µπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στο Privileged Exec επίπεδο εντολών µε την εκτέλεση της εντολής enable. εδοµένου ότι οι χαρακτήρες en αποτελούν ένα µοναδικό συνδυασµό χαρακτήρων, ο οποίος µπορεί να συσχετιστεί µόνο µε την εντολή enable, η διεπαφή εντολών δίνει τη δυνατότητα να εµφανισθεί το σύνολο των χαρακτήρων της εντολής µε το πάτηµα του πλήκτρου <TAB>. Μετά την εκτέλεση της εντολής το prompt σύµβολο αλλάζει µε την αντικατάσταση του > από το #. Core1-sw>en <επιλογή του πλήκτρου TAB> Core1-swr>enable Core1-sw# On-line βοήθεια στο Privileged Exec Επίπεδο Κατ αναλογία µε τις προηγούµενες περιπτώσεις, µε την πληκτρολόγηση και την εκτέλεση της εντολής τoυ ερωτηµατικού (?) θα παρουσιασθούν οι διαθέσιµες εντολές στο επίπεδο Privileged Exec. Ένα απόσπασµα της λίστας των διαθέσιµων εντολών είναι το ακόλουθο: Core1-sw#? configure disable enable exit ping telnet traceroute reload show vlan Enter configuration mode Turn off privileged commands Turn on privileged commands Exit from the EXEC Send echo messages Open a telnet connection Trace route to destination Halt and perform a cold restart Show running system information Configure VLAN parameters Τρείς εντολές από την προαναφερόµενη λίστα σηµαίνονται µε έντονη γραφή (bold), διότι πρόκειται να χρησιµοποιηθούν στα πλαίσια των εργαστηριακών διαδικασιών. Αναλυτικότερα η εκτέλεση της εντολής configure υλοποιεί τη µετάβαση από το Privileged Exec επίπεδο στο Global Configuration επίπεδο. Η εκτέλεση της εντολής show επιτρέπει την ανάγνωση των δεδοµένων του switch. Τέλος, η εκτέλεση της εντολής vlan επιτρέπει τον ορισµό και την παραµετροποίηση των vlan του switch. Με την εκτέλεση της εντολής show? παρουσιάζεται η λίστα των πιθανών παραµέτρων οι οποίες συνοδεύουν την εντολή show. Ουσιαστικά, η επιλογή κάθε παραµέτρου υποδεικνύει το ειδικό τµήµα των δεδοµένων διαχείρισης για το οποίο ο χρήστης επιθυµεί την ανάγνωση δεδοµένων. Ένα απόσπασµα της λίστας των διαθέσιµων παραµέτρων είναι το ακόλουθο: Core1-sw#show? 12

13 arp cdp interfaces ip mac-address-table running-config startup-config version vlan ARP table CDP information Interface status and configuration IP information MAC forwarding table Current operating configuration Contents of startup configuration System hardware and software status VTP VLAN status H Εντολή show στο Privileged Exec Επίπεδο Οι παράµετροι οι οποίοι σηµαίνονται µε έντονη γραφή παρουσιάζουν ένα ιδιαίτερο για τις εργαστηριακές εργασίες. Η παράµετρος interfaces σχετίζεται µε την ανάγνωση δεδοµένων που αφορούν τις διεπαφές, οι οποίες έχουν οριστεί στο switch. Η παράµετρος ip υποδεικνύει την επιθυµία ανάγνωσης δεδοµένων σχετικά µε τις ip διευθύνσεις, οι οποίες έχουν οριστεί στο switch. Η παράµετρος mac-address-table αναφέρεται στην ανάγνωση του περιεχοµένου switching πίνακα. Η παράµετρος running-config υποδεικνύει την επιθυµία ανάγνωσης µίας συνοπτικής περιγραφής των πλέον σηµαντικών δεδοµένων σύµφωνα µε τα οποία λειτουργεί switch. Τέλος, η παράµετρος vlan αναφέρεται στα δεδοµένα ορισµού των vlans. Η επιλογή της παραµέτρου interfaces µπορεί να συνοδευτεί και από επιπλέον παραµέτρους, οι οποίες εξειδικεύουν περαιτέρω διακρίνοντας διαφορετικούς τύπους από interfaces π.χ. µε διάκριση ανάµεσα σε FastEthernet και VLAN interfaces. Core1-sw#show interfaces? FastEthernet FastEthernet IEEE VLAN Switch VLAN Virtual Interface Η εντολή show interfaces fa 0/15 (ισοδύναµη της show interfaces FastEthernet 0/15) έχει σαν αποτέλεσµα την παρουσίαση µιας σειράς δεδοµένων σχετικών µε τη θύρα fa 0/15. Χαρακτηριστικά αναφέρονται: α) η MAC διεύθυνση της διεπαφής (0004.c170.a64f) β) το εύρος ζώνης 100 Mbps (BW Kbit) γ) η δυνατότητα του να προσαρµόζεται αυτόµατα στον duplex τύπο και την ταχύτητα της επικοινωνίας (Auto-duplex (Full), Auto Speed (100) ) δ) ο Fast Ethernet τύπος της διεπαφής (100BaseTX/FX) και τέλος ε) µια σειρά από στατιστικά στοιχεία. Core1-sw#show interfaces fa 0/15 FastEthernet0/15 is up, line protocol is up Hardware is Fast Ethernet, address is 0004.c170.a64f (bia 0004.c170.a64f) MTU 1500 bytes, BW Kbit, DLY 100 usec, reliability 255/255, txload 1/255, rxload 1/255 Encapsulation ARPA, loopback not set Keepalive not set Auto-duplex (Full), Auto Speed (100), 100BaseTX/FX ARP type: ARPA, ARP Timeout 04:00:00 Last input never, output 00:00:00, output hang never Last clearing of "show interface" counters never Queueing strategy: fifo Output queue 0/40, 0 drops; input queue 0/75, 0 drops 5 minute input rate 1000 bits/sec, 0 packets/sec 5 minute output rate 0 bits/sec, 0 packets/sec packets input, bytes Received 13 broadcasts, 0 runts, 0 giants, 0 throttles 0 input errors, 0 CRC, 0 frame, 0 overrun, 0 ignored 0 watchdog, 6 multicast 0 input packets with dribble condition detected packets output, bytes, 0 underruns 13

14 0 output errors, 0 collisions, 1 interface resets 0 babbles, 0 late collision, 0 deferred 0 lost carrier, 0 no carrier 0 output buffer failures, 0 output buffers swapped out Η εντολή show vlan µπορεί να εκτελεστεί µε αναφορά σε συγκεκριµένο vlan (show vlan <vlan id>) είτε µε αναφορά σε όλα τα vlan (show vlan brief). Με την εκτέλεση της εντολής show vlan brief παρουσιάζεται µια λίστα µε συνοπτικές πληροφορίες για όλα τα ενεργά vlan π.χ. συσχέτιση των vlan µε FastEthernet θύρες. Core1-sw#show vlan brief VLAN Name Status Ports default active Fa0/16, Fa0/17, Fa0/18, Fa0/19, Fa0/20, Fa0/21 10 VLAN0010 active Fa0/11, Fa0/12, Fa0/13, Fa0/14, Fa0/15 20 VLAN0020 active Fa0/1, Fa0/2, Fa0/3, Fa0/4, Fa0/5, Fa0/6, Fa0/7, Fa0/8, Fa0/9, Fa0/10 30 VLAN0030 active Fa0/ fddi-default active 1003 token-ring-default active 1004 fddinet-default active 1005 trnet-default active Η επιλογή της παραµέτρου IP επίσης συνοδεύεται από επιπλέον παραµέτρους, οι οποίες εξειδικεύουν περαιτέρω κάνοντας διάκριση ανάµεσα σε διαφορετικές πτυχές του IP πρωτόκολλου π.χ. arp ή interface. Core1-sw#show ip? arp IP ARP table interface IP interface status and configuration Με την προσθήκη της παραµέτρου arp η εντολή show ip arp παρουσιάζει τη λίστα µε τις IP διευθύνσεις οι οποίες έχουν συσχετιστεί µε MAC διευθύνσεις π.χ. η µε τη MAC διεύθυνση 0004.c170.a640 (βλέπε την περιγραφή του address resolution protocol στο θεωρητικό τµήµα). Core1-sw#show arp Protocol Address Age (min) Hardware Addr Type Interface Internet c170.a640 ARPA VLAN20 Όπως ήδη έχει επισηµανθεί εκτός από την παράµετρο arp µπορεί να χρησιµοποιηθεί και η παράµετρος interface. Μετά την επιλογή της παραµέτρου interface (show ip interface) µπορεί να ακολουθήσουν οι παράµετροι: α) FastEthernet για την παρουσίαση πληροφοριών σχετικών µε τη λειτουργία του IP πρωτόκολλου σε επίπεδο µιας FastEthernet διεπαφής β)vlan για την παρουσίαση πληροφοριών σχετικών µε τη λειτουργία του IP πρωτόκολλου στο επίπεδο ενός vlan γ) brief για τη συνοπτική παρουσίαση πληροφοριών σχετικών µε τη λειτουργία του IP πρωτόκολλου τόσο σε επίπεδο vlan όσο και σε επίπεδο FastEthernet interfaces. Core1-sw#show ip in <TAB> Core1-sw#show ip interface? FastEthernet FastEthernet IEEE VLAN Switch VLAN Virtual Interface brief Brief summary of IP status and configuration 14

15 Για παράδειγµα, µε την εκτέλεση της εντολής show ip interface vlan 20 παρουσιάζονται µια σειρά από πληροφορίες σχετικές µε τη λειτουργία του IP πρωτόκολλου για το vlan 20 (NOC vlan). Από τις εικονιζόµενες πληροφορίες χαρακτηριστικά αναφέρονται η IP διεύθυνση (Internet address is /24) και η Broadcast διεύθυνση (Broadcast address is ). Core1-sw#show ip interface vlan 20 VLAN20 is up, line protocol is up Internet address is /24 Broadcast address is Address determined by non-volatile memory MTU is 1500 bytes Helper address is not set Directed broadcast forwarding is disabled Outgoing access list is not set Inbound access list is not set Proxy ARP is enabled Security level is default Split horizon is enabled ICMP redirects are always sent ICMP unreachables are always sent ICMP mask replies are never sent IP fast switching is disabled IP fast switching on the same interface is disabled IP Null turbo vector IP multicast fast switching is disabled IP multicast distributed fast switching is disabled Router Discovery is disabled IP output packet accounting is disabled IP access violation accounting is disabled TCP/IP header compression is disabled RTP/IP header compression is disabled Probe proxy name replies are disabled Policy routing is disabled Network address translation is disabled WCCP Redirect outbound is disabled WCCP Redirect exclude is disabled BGP Policy Mapping is disabled Με την εκτέλεση της εντολής show ip interface brief παρουσιάζονται µια σειρά από συνοπτικές πληροφορίες σχετικά µε τη λειτουργία του IP πρωτόκολλου για όλα τα interface (τόσο τα vlan, όσο και τα FastEthernet). Από τις εικονιζόµενες πληροφορίες χαρακτηριστικά αναφέρονται η IP διεύθυνση (εάν υπάρχει) και τη λειτουργική κατάσταση της διεπαφής (Status=up/down, Protoclol=up/down). Core1-sw#show ip interface brief Any interface listed with OK? value "NO" does not have a valid configuration Interface IP-Address OK? Method Status Protocol VLAN1 unassigned NO unset up down VLAN YES NVRAM up up FastEthernet0/1 unassigned YES unset down down FastEthernet0/2 unassigned YES unset down down FastEthernet0/3 unassigned YES unset down down FastEthernet0/4 unassigned YES unset down down FastEthernet0/5 unassigned YES unset down down FastEthernet0/6 unassigned YES unset down down FastEthernet0/7 unassigned YES unset down down FastEthernet0/8 unassigned YES unset down down FastEthernet0/9 unassigned YES unset down down FastEthernet0/10 unassigned YES unset down down 15

16 FastEthernet0/11 unassigned YES unset down down FastEthernet0/12 unassigned YES unset down down FastEthernet0/13 unassigned YES unset down down FastEthernet0/14 unassigned YES unset down down FastEthernet0/15 unassigned YES unset up up FastEthernet0/16 unassigned YES unset up up FastEthernet0/17 unassigned YES unset up up FastEthernet0/18 unassigned YES unset down down FastEthernet0/19 unassigned YES unset down down FastEthernet0/20 unassigned YES unset down down FastEthernet0/21 unassigned YES unset down down FastEthernet0/22 unassigned YES unset down down FastEthernet0/23 unassigned YES unset down down FastEthernet0/24 unassigned YES unset up up Αξίζει να σηµειωθεί ότι στα πλαίσια της λειτουργίας του switch σε επίπεδο στρώµατος Layer 2 δεν έχουν ορισθεί διευθύνσεις IP για τις vlan και τις FastEthernet διεπαφές. Η µοναδική εξαίρεση αφορά το vlan 20, διότι αποτελεί το vlan διαχείρισης. Ουσιαστικά, το vlan 20 οφείλει να υποστηρίζει την εξ αποστάσεως διαχείριση και άρα τη δυνατότητα δροµολόγησης εντολών διαχείρισης πάνω από το IP δίκτυο π.χ. µε προορισµό τη διεπαφή διαχέιρισης Η πλέον χαρακτηριστική λειτουργία του switch είναι η δυνατότητα του να καταγράφει τις FastEthernet θύρες στις οποίες συνδέονται διάφορες τερµατικές συσκευές. Για την ακρίβεια ο εσωτερικός πίνακας µεταγωγής συσχετίζει τις MAC διευθύνσεις των καρτών δικτύου των τερµατικών συσκευών µε τις FastEthernet θύρες του switch. Η καταχώρηση αυτή αποτελεί κρίσιµο σηµείο για τη λειτουργία του switch, διότι µε αυτό τον τρόπο ένα εισερχόµενο πακέτο µε διεύθυνση προορισµού η οποία υπάρχει στον πίνακα επιτρέπει τη µεταγωγή του µόνο σε µία θύρα. Με την εκτέλεση της εντολής show mac-address-table µπορούν να αναγνωσθεί το περιεχόµενο του πίνακα µεταγωγής του switch. Η λίστα πληροφοριών η οποία παρουσιάζεται µε την εκτέλεση της εντολής περιλαµβάνει όλες τις καταχωρηµένες MAC διευθύνσεις συσχετισµένες µε τη FastEthernet θύρες του switch και τα vlan στα οποία ανήκουν. Core1-sw# show mac-address-table Dynamic Address Count: 7 Secure Address Count: 0 Static Address (User-defined) Count: 0 System Self Address Count: 48 Total MAC addresses: 55 Maximum MAC addresses: 2048 Non-static Address Table: Destination Address Address Type VLAN Destination Port c80.bb55 Dynamic 10 FastEthernet0/ ac.3466 Dynamic 1 FastEthernet0/ e362.a820 Dynamic 1 FastEthernet0/ e362.a820 Dynamic 10 FastEthernet0/ e362.a820 Dynamic 20 FastEthernet0/ e362.a820 Dynamic 30 FastEthernet0/ Dynamic 1 FastEthernet0/17 Συνοψίζοντας τη περιγραφή των πλέον χαρακτηριστικών δυνατοτήτων, που προσφέρει η εντολή show, αξίζει να επισηµανθεί η εντολή show running-config. Με την εκτέλεση αυτής της εντολής δίνεται η δυνατότητα να παρουσιασθούν στο σύνολο τους, οι βασικές ρυθµίσεις 16

17 του switch. Οι πλέον χαρακτηριστικές πληροφορίες που παρουσιάζονται από την εν λόγω εντολή είναι οι ακόλουθες: α) το συµβολικό όνοµα του switch π.χ. hostname Core1-sw β) το password το οποίο επιτρέπει τη µετάβαση από το User Exec στο Privileged Exec επίπεδο π.χ. enable password cisco γ) ο τύπος (access ή trunk) και το vlan id που έχει ορισθεί για κάθε FastEthernet διεπαφή δ) την IP διεύθυνση της διεπαφής διαχείρισης (π.χ. interface vlan 20, ip address , default-gateway ε) το password το οποίο επιτρέπει την εξ αποστάσεως διαχείριση του switch π.χ. line vty 0 4 /password cisco /login Core1-sw#show ru <TAB> Core1-sw#show running-config Building configuration... Current configuration: version 12.0 no service pad service timestamps debug uptime service timestamps log uptime no service password-encryption hostname Core1-sw enable password cisco ip subnet-zero interface FastEthernet0/1 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/2 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/3 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/4 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/5 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/6 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/7 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/8 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/9 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/10 switchport access vlan 20 interface FastEthernet0/11 switchport access vlan 10 interface FastEthernet0/12 17

18 switchport access vlan 10 interface FastEthernet0/13 switchport access vlan 10 interface FastEthernet0/14 switchport access vlan 10 interface FastEthernet0/15 switchport access vlan 10 interface FastEthernet0/16 interface FastEthernet0/17 interface FastEthernet0/18 interface FastEthernet0/19 interface FastEthernet0/20 interface FastEthernet0/21 interface FastEthernet0/22 switchport access vlan 30 interface FastEthernet0/23 switchport trunk encapsulation dot1q switchport trunk native vlan 20 switchport mode trunk interface FastEthernet0/24 switchport trunk encapsulation dot1q switchport trunk native vlan 20 switchport mode trunk interface VLAN1 no ip directed-broadcast no ip route-cache shutdown interface VLAN20 ip address no ip directed-broadcast no ip route-cache ip default-gateway line con 0 transport input none stopbits 1 line vty 0 4 password cisco login line vty 5 15 password cisco login end Προσθήκη VLAN στο Privileged Exec Επίπεδο Η χρήση των vlan προϋποθέτει τον ορισµό τους σε µια βάση δεδοµένων του switch. Η προσθήκη ενός νέου vlan απαιτεί την πρόσβαση σε ένα ειδικό επίπεδο εντολών που αφορούν 18

19 τη διαµόρφωση των vlan δεδοµένων στη εν λόγω βάση δεδοµένων. Υπό αυτή την έννοια πρέπει να εκτελεστεί η εντολή vlan database στο Privileged Exec επίπεδο. Μετά την εκτέλεση της εντολής το prompt αλλάζει από # σε #(vlan) και είναι δυνατή η προσθήκη του νέου vlan στη βάση δεδοµένων. Για την τελική καταχώρηση του vlan πρέπει να εκτελεστεί η εντολή vlan <vlan id>. Core1-sw#vlan database Core1-sw(vlan)#vlan 5 VLAN 5 added: Name: VLAN0005 Core1-sw(vlan)#exit APPLY completed. Exiting... Σύνδεση θύρας Switch µε ένα VLAN (configure terminal mode) Η λειτουργική ενεργοποίηση των vlan προυποθέτει τη συσχέτιση τους µε µια συγκεκριµένη FastEthernet θύρα του switch. Συνεπώς, η ενεργοποίηση ενός vlan απαιτεί τη πρόσβαση σε ένα ειδικό επίπεδο εντολών, οι οποίες αφορούν τη διαµόρφωση των διεπαφών. Υπό αυτή την έννοια πρέπει να εκτελεστεί η εντολή conf t (ισοδύναµη της εντολής configure terminal) στο Privileged Exec επίπεδο. Μετά την εκτέλεση της εντολής, το prompt αλλάζει από # σε #(config) υποδηλώνοντας τη µετάβαση στο Global Configuration Mode. Στη συνέχεια πρέπει να εκτελεσθεί η εντολή interface fa <interface id> προκειµένου να είναι δυνατή η πρόσβαση στις ειδικές εντολές που αφορούν τις διεπαφές. Ενδεικτικό αυτής της δυνατότητας είναι η αλλαγή του prompt από #(config) σε #(config-if). Σε αυτό το ειδικό επίπεδο εντολών µπορεί να εκτελεστεί η εντολή switchport access vlan <vlan id>. Με αυτή την εντολή η FastEthernet θύρα του switch ορίζεται ως σηµείο πρόσβασης τερµατικών συσκευών που ανήκουν σε κάποιο vlan. Core1-sw#conf t Enter configuration commands, one per line. End with CNTL/Z. Core1-sw(config)#interface fa 0/2 Core1-sw(config-if)#switchport access vlan 5 Core1-sw(config-if)#exit II Εντολές ιαχείρισης Router Στην παρούσα ενότητα θα παρουσιασθούν ορισµένα χαρακτηριστικά παραδείγµατα εντoλών διαχείρισης του cisco router. Σύνδεση µε τη ιεπαφή ιαχείρισης Το γενικό πλαίσιο λειτουργίας της διεπαφής διαχείρισης του router είναι παραπλήσιο µε αυτό το οποίο περιγράφεται στην προηγούµενη ενότητα. Η πρόσβαση στη διεπαφή διαχείρισης δεν απαιτεί την ύπαρξη ή τον ορισµό µιας ειδικής IP διεύθυνσης, όπως συµβαίνει στο switch. Αντίθετα, στην περίπτωση του router η εκτέλεση της εντολής telnet στο όνοµα µιας 19

20 οποιαδήποτε ενεργής IP διεύθυνσής του έχει σαν αποτέλεσµα την πρόσβαση στο περιβάλλον διαχείρισης. Κατ αναλογία µε την περίπτωση του switch η πρόσβαση στη διαχείριση µπορεί να περιοριστεί µε τη χρήση ενός password. Πρόσβαση στο User Exec Επίπεδο ιαχείρισης του Router Μετά το login ο χρήστης εισέρχεται αυτόµατα στο User Exec επίπεδο διαχείρισης, όπου δυνατότητες του περιορίζονται στην εκτέλεση πολύ λίγων εντολών. Η λίστα των εντολών στις οποίες έχει πρόσβαση παρουσιάζεται µε την εντολή βοήθειας?. Member3-r>?. enable Turn on privileged commands. Πρόσβαση στο Privileged Exec Επίπεδο ιαχείρισης του Router Μία από τις εντολές η οποία είναι διαθέσιµη σε αυτό το επίπεδο είναι η εντολή enable. Με την εκτέλεση αυτής της εντολής ο χρήστης εισέρχεται στο Privileged Exec επίπεδο, όπου έχει διευρυµένη δικαιοδοσία επί των ζητηµάτων διαχείρισης. Ένα απόσπασµα της λίστας των εντολών του Privileged Exec επιπέδου παρουσιάζεται ακολούθως. Στα πλαίσια των εργαστηριακών διαδικασιών θα χρησιµοποιηθούν µόνο δύο εντολές αυτού του επιπέδου: α) η εντολή configure µε παράµετρο terminal, η οποία επιτρέπει τη µετάβαση σε ένα επίπεδο Global Configuration Mode και επιτρέπει τη διαµόρφωση των δεδοµένων και β) την εντολή show η οποία ανάλογα µε τις παραµέτρους που τη συνοδεύουν επιτρέπει την ανάγνωση συγκεκριµένων δεδοµένων του router. Member3-r>en <TAB> Member3-r>enable Member3-r#?.. configure Enter configuration mode disable Turn off privileged commands enable Turn on privileged commands exit Exit from the EXEC ping Send echo messages telnet Open a telnet connection traceroute Trace route to destination reload Halt and perform a cold restart show Show running system information Η εντολή show στο Privileged Exec Επίπεδο ιαχείρισης του Router Η εντολή show συνοδεύεται από µία σειρά παραµέτρων, οι οποίες επιτρέπουν την ανάγνωση συγκεκριµένης κατηγορίας δεδοµένων του router. Για παράδειγµα: α) η παράµετρος interfaces παραπέµπει στην ανάγνωση δεδοµένων σχετικά µε τις διεπαφές που υπάρχουν στον router, ενώ β) η παράµετρος ip παραπέµπει σε πληροφορίες οι οποίες σχετίζονται µε τη λειτουργία του ip πρωτοκόλλου. Member3-r#show? cdp CDP information 20

21 interfaces Interface status and configuration ip IP information running-config Current operating configuration startup-config Contents of startup configuration version System hardware and software status. Με την εκτέλεση της εντολής show interfaces ο χρήστης αποκτά πρόσβαση στα δεδοµένα των FastEthernet και των Σειριακών διεπαφών του router. Member3-r#show interfaces? FastEthernet FastEthernet IEEE Serial Serial Με την εκτέλεση της εντολής show interfaces serial <serial interface id> προκύπτει µια λίστα από δεδοµένα σχετικά µε µία σειριακή διεπαφή του router. Για παράδειγµα µετά την εκτέλεση της εντολής show interfaces serial 0/0 παρουσιάζονται δεδοµένα, όπως η αναφορά: α) στην κατάσταση της σειριακής θύρας (Serial0/0 is up, line protocol is up) β) στην συµβολική πληροφορία για τη χρηστικότητα της (Description: link to Core2-r) γ) στην IP διεύθυνση της (Internet address is /30) δ) στα χαρακτηριστικά της µετάδοσης πληροφορία, όπως το µέγιστο µήκος των πακέτων που ανταλλάσσονται (MTU 1500 bytes), το διαθέσιµο εύρος ζώνης (BW 1544 Kbps) και την καθυστέρηση που εισάγει η διεπαφή (20000 µsec και τέλος ε) σε µια σειρά από στατιστικά στοιχεία για τη κίνηση και τα λάθη που καταγράφονται µέσω της συγκεκριµένης θύρας. Member3-r#sh <TAB> Member3-r#show in <TAB> Member3-r#show interfaces se <TAB> Member3-r#show interfaces serial 0/0 Serial0/0 is up, line protocol is up Hardware is PowerQUICC Serial Description: link to Core2-r Internet address is /30 MTU 1500 bytes, BW 1544 Kbit, DLY usec, reliability 255/255, txload 1/255, rxload 1/255 Encapsulation HDLC, loopback not set Keepalive set (10 sec) Last input 00:00:02, output 00:00:07, output hang never Last clearing of "show interface" counters never Input queue: 0/75/0/0 (size/max/drops/flushes); Total output drops: 0 Queueing strategy: weighted fair Output queue: 0/1000/64/0 (size/max total/threshold/drops) Conversations 0/1/256 (active/max active/max total) Reserved Conversations 0/0 (allocated/max allocated) Available Bandwidth 1158 kilobits/sec 5 minute input rate 0 bits/sec, 0 packets/sec 5 minute output rate 0 bits/sec, 0 packets/sec packets input, bytes, 0 no buffer Received broadcasts, 0 runts, 0 giants, 0 throttles 309 input errors, 30 CRC, 138 frame, 0 overrun, 0 ignored, 141 abort packets output, bytes, 0 underruns 0 output errors, 0 collisions, 1 interface resets 0 output buffer failures, 0 output buffers swapped out 0 carrier transitions DCD=up DSR=up DTR=up RTS=up CTS=up Με την εκτέλεση της εντολής show interfaces fa <FastEthernet interface id> προκύπτει µια λίστα από δεδοµένα σχετικά µε µία FastEthernet διεπαφή του router. Για παράδειγµα µετά την εκτέλεση της εντολής show interfaces fa 0/0 παρουσιάζονται δεδοµένα, όπως η 21

22 αναφορά: α) στην κατάσταση της σειριακής θύρας (FastEthernet0/0 is up, line protocol is down) β) στην συµβολική πληροφορία για τη χρηστικότητα της (Description: link to Member3-hub) γ) στην IP διεύθυνση της (Internet address is /24) δ) στη MAC διεύθυνση της ( d.2d40) ε) στα χαρακτηριστικά της µετάδοσης πληροφορία, όπως το µέγιστο µήκος των πακέτων που ανταλλάσσονται (MTU 1500 bytes), το διαθέσιµο εύρος ζώνης (BW Κbps) και την καθυστέρηση που εισάγει η διεπαφή (100 µsec) στ) τα χαρακτηριστικά της σε ότι αφορά duplex χαρακτηριστικά της επικοινωνίας (Αuto Duplex=αυτόµατη προσαρµογή σε full ή half duplex ανάλογα µε τις δυνατότητες της συνεργαζόµενης πλευράς ), την ταχύτητα µετάδοσης (Auto Speed= αυτόµατη προσαρµογή σε 10 ή 100 Mbps ανάλογα µε τις δυνατότητες της συνεργαζόµενης πλευράς) και τον Ethernet τύπος της (100Base TX/FX) ζ) σε µια σειρά από στατιστικά στοιχεία για τη κίνηση και τα λάθη που καταγράφονται µέσω της συγκεκριµένης θύρας. Member3-r#sh <TAB> Member3-r#show int <TAB> Member3-r#show interfaces fa? <0-1> FastEthernet interface number Member3-r#show interfaces fa 0/0 FastEthernet0/0 is up, line protocol is down Hardware is AmdFE, address is d.2d40 (bia d.2d40) Description: link to Member3-hub Internet address is /24 MTU 1500 bytes, BW Kbit, DLY 100 usec, reliability 255/255, txload 1/255, rxload 1/255 Encapsulation ARPA, loopback not set Keepalive set (10 sec) Auto-duplex, Auto Speed, 100BaseTX/FX ARP type: ARPA, ARP Timeout 04:00:00 Last input never, output 00:00:08, output hang never Last clearing of "show interface" counters never Queueing strategy: fifo Output queue 0/40, 0 drops; input queue 0/75, 0 drops 5 minute input rate 0 bits/sec, 0 packets/sec 5 minute output rate 0 bits/sec, 0 packets/sec 0 packets input, 0 bytes Received 0 broadcasts, 0 runts, 0 giants, 0 throttles 0 input errors, 0 CRC, 0 frame, 0 overrun, 0 ignored 0 watchdog 0 input packets with dribble condition detected 9077 packets output, bytes, 0 underruns(0/0/0) 0 output errors, 0 collisions, 3 interface resets 0 babbles, 0 late collision, 0 deferred 0 lost carrier, 0 no carrier 0 output buffer failures, 0 output buffers swapped out Με την εκτέλεση της εντολής show ip ο χρήστης αποκτά πρόσβαση στα δεδοµένα της λειτουργίας του IP πρωτόκολλου. Οι παράµετροι που συνοδεύουν την εντολή εξειδικεύουν την πληροφορία η οποία κάθε φορά ζητείται. Για παράδειγµα η χρήση της παραµέτρου: α) arp υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε τις IP διευθύνσεις οι οποίες µέσω του ARP πρωτοκόλλου έχουν συσχετισθεί µε MAC διευθύνσεις β) ospf υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά τη λειτουργία του πρωτοκόλλου δροµολόγησης OSPF γ) protocols υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε όλα τα IP πρωτόκολλα δροµολόγησης δ) route υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε το περιεχόµενο του πίνακα της IP δροµολόγησης που χρησιµοποιεί ο router και τέλος ε) interface υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε τη λειτουργία του IP πρωτόκολλου σε επίπεδο διεπαφής 22

23 Member3-r#show ip? arp IP ARP table ospf OSPF information protocols IP routing protocol process parameters and statistics route IP routing table interface IP interface status and configuration Η εκτέλεση της εντολής show ip interface συνοδεύεται από επιπλέον παραµέτρους οι οποίες εξειδικεύουν περαιτέρω την αναζήτηση πληροφορίας. H χρήση της παραµέτρου: α) FastEthernet υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε τη λειτουργία του IP πρωτόκολλου σε επίπεδο FastEthernet διεπαφής, β) Serial υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε τη λειτουργία του IP πρωτόκολλου σε επίπεδο σειριακής διεπαφής, γ) brief υποδεικνύει την αναζήτηση συνοπτική πληροφορίας σχετικά µε τη λειτουργία όλων των τύπων διεπαφής. Member3-r#show ip interface? FastEthernet FastEthernet IEEE Serial Serial brief Brief summary of IP status and configuration Η εκτέλεση της εντολής show ip route µπορεί να συνοδευτεί από επιπλέον παραµέτρους, οι οποίες εξειδικεύουν περαιτέρω την αναζήτηση πληροφορίας στο εσωτερικό του πίνακα δροµολόγησης. H χρήση της παραµέτρου: α) Hostname υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε τη δροµολόγηση προς ένα συγκεκριµένο δίκτυο β) connected υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε τη δροµολόγηση προς δίκτυα τα οποία είναι άµεσα συνδεδεµένα µε τον router γ) ospf υποδεικνύει την αναζήτηση πληροφορίας σχετικά µε τη εναλλακτικές δροµολογήσεις, οι οποίες µε δυναµικό τρόπο έχουν ανακτηθεί µέσω του OSPF πρωτοκόλλου δροµολόγησης. Member3-r#show ip rou <TAB> Member3-r#show ip route? Hostname or A.B.C.D Network to display information about or hostname connected Connected list IP Access list ospf Open Shortest Path First (OSPF) static Static routes summary Summary of all routes supernets-only Show supernet entries only <cr> Για παράδειγµα, εάν εκτελεστεί η εντολή show ip route θα παρουσιασθεί το συνολικό περιεχόµενο του πίνακα δροµολόγησης. Για το συγκεκριµένο router, η εικονιζόµενη πληροφορία υποδεικνύει την ύπαρξη πληροφοριών δροµολόγησης, τόσο σε επίπεδο άµεσης σύνδεσης (που έχει οριστεί µε εντολές), όσο και σε επίπεδο OSPF. Η πληροφορία δροµολόγησης, η οποία έχει οριστεί µε εντολές και αφορά στα άµεσα γειτονικά δίκτυα συµβολίζεται µε το γράµµα C, ενώ η πληροφορία η οποία αφορά τη δροµολόγηση η οποία έχει ανακτηθεί µέσα από τις διαδικασίες υπολογισµού του OSPF πρωτοκόλλου συµβολίζεται µε το γράµµα O. Member3-r#show ip route Codes: C - connected, S - static, I - IGRP, R - RIP, M - mobile, B - BGP D - EIGRP, EX - EIGRP external, O - OSPF, IA - OSPF inter area N1 - OSPF NSSA external type 1, N2 - OSPF NSSA external type 2 E1 - OSPF external type 1, E2 - OSPF external type 2, E - EGP i - IS-IS, L1 - IS-IS level-1, L2 - IS-IS level-2, ia - IS-IS inter area 23