THE GHOST FISH 7. Το χριστουγεννιάτικο ενυδρείο...

Transcript

1 THE GHOST FISH 7 Το χριστουγεννιάτικο ενυδρείο... ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΤΟΠΟ πάντα βρέχει, και κείνα τα μεσάνυχτα στο Χίθροου επιβεβαίωναν την προφητεία, κοίταζα δίπλα μου τον Πιτ, που απελπισμένος σφράγιζε με την παλάμη του το στόμα του, και ξεφύλλιζα τα τρία εισιτήρια της Air Malta, Λονδίνο-Λούκα, η πτήση των έντεκα παρά τέταρτο είχε ανέβει και είχε χαθεί στον ουρανό, είχαμε δει τα φώτα της, φωτεινή κουκκίδα στην πανύψηλη, αυλακωμένη απ το νερό τζαμαρία, αλλά δεν το πιστεύαμε, κοιτάζαμε και ξανακοιτάζαμε μια τα εισιτήρια και μια τον πίνακα αναχωρήσεων, το έγραφε καθαρά, Air Malta, KMO119, Malta-Luqa, Sch/ed Time 22:45, Est/ed Time 22:50, Departed... Τα Χριστούγεννα στον καταραμένο τόπο πάντα βρέχει, τσιρ τσιρ και τσιρ, κι εμείς σαν τα ψαράκια να κοιτάμε με τα ανήσυχα ματάκια μας τα πορτοκαλιά στριφογυριστά αλάρμ στα οχήματα του αεροδρομίου να γλιστράνε και να εξαφανίζονται βιαστικά στα υπόστεγα, είχε προσγειωθεί κι η τελευταία πτήση κι η πίστα έκλεινε, βρεγμένο Χίθροου, δωδεκάτη ώρα Χριστουγέννων κι εμείς σαν τα ψαράκια, βροχή απέξω, νερό από μέσα, ψαράκια, Τζορτζ και Πιτ, στο λονδρέζικο, εορταστικό μας ενυδρείο, αιχμάλωτοι πίσω από το μεταλλικό ικρίωμα που διαχώριζε σε μεγάλες τετράγωνες θυρίδες, στήριζε το γιγάντιο κρύσταλλο στην υπνωτική,

2 8 ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΟΣ γιγάντια τζαμαρία, κολλούσαμε τις μουρίτσες μας, Τζορτζ και Πιτ, με τα ανήσυχα ματάκια μας κοιτάζαμε, τσιρ και τσιρ, κάθε σταγόνα βροχής που καθόταν απαλά και μετά κατηφόριζε στο γυάλινο, εορταστικό μας ενυδρείο... Τζορτζ και Πιτ, αιχμάλωτα ψαράκια, είχαμε ξεμείνει με τρία ορφανά εισιτήρια για τη «Λούκα-Μάλτα», αφού η Ελπίδα μας, παρότι προσγειώθηκε μέσω Παρισίων, «Air France, AF1180, Paris (CDG), Sch/ed Time 19:20, Est/ed Time 19:30, Landed», πέταξε και χάθηκε για κάποια ηλιόλουστα νερά στην Καραϊβική, γιατί η Ελπίδα μας πάντα ήθελε να ατενίζει την Αβάνα, εμείς στο Τέρμιναλ 4, στο σιδερόφρακτο ενυδρείο μας, κι η ακριβή κυρία Ελπίδα μας να έχει περάσει ήδη τον κατάμαυρο, συννεφιασμένο Ατλαντικό, για να κοιτάξει, ιώδη στη δύση, τη δική της, κατακόκκινη Αβάνα, ήλιος ακόμα εκεί και ολοπράσινα μοχίτο, με ολόφρεσκα, ιδρωμένα φυλλαράκια δυόσμο, ήλιος εκεί, νυχτερινή, τσιρ τσιρ, βροχή εδώ... Παγωμένη νύχτα Χριστουγέννων κι ερχόταν, βιαστικό κι ανυποψίαστο, σαν μικρό παιδί, το τέταρτο έτος της τρίτης χιλιετίας, ανυποψίαστοι κι εμείς στο βρεγμένο, νυσταγμένο Χίθροου, είχαν περάσει ώρες κι είχαμε μαζέψει τόση κούραση όση δεν είχε μαζέψει μια ολόκληρη ζωή ο ίδιος ο προπάτορας της σύγχρονης διαφήμισης, Σιγκμούνδος Φρόιδ, που επέλεξε να ταριχευτεί στο ντιβάνι του, από το νεότευκτο, εν έτει 1939, «funeral» τμήμα των ιστορικών πολυκαταστημάτων Χάροντς, ανυποψίαστος κι αυτός για το πώς θα προωθούσε η καύση του εκείνη τη γιγάντια ανθρωποπαγίδα που σχεδιαζόταν στη γερμανική καγκελαρία... Η ανθρωποπαγίδα στο Χίθροου, οι φάτσες μας κρεμάγανε από το ικρίωμα της σκοτεινής τζαμαρίας, στο πάτωμα, ξερές, αφυδατωμένες, ταριχευμένα ψαράκια, τα μάτια μας είχανε γαντζωθεί, χωρίς Ελπίδα, σε κείνα τα φωτάκια που αναβοσβήνανε

3 THE GHOST FISH 9 στην καρδιά της αίθουσας, το δέντρο και μια κατακόκκινη, μοναδική χριστουγεννιάτικη υφασμάτινη ταινία τσιγκούνικο Λονδίνο «Merry Christmas-Happy New Year 2004», αυτοί ήμασταν, δυο ξεθεωμένοι ντεσπεράντος που βρίζανε αυτά τα γαμημένα, ανάποδα, λονδρέζικα, δεξιοτίμονα Χριστούγεννα, είχαμε ξεμείνει, ορφανοί, «δυο ορφανά ψαράκια», εγώ κι ο σκυλομούρης Πιτ, δυο μαλάκες δηλαδή και μια άδεια, εικοσιπεντάκιλη βαλίτσα...

4 10 ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΟΣ Η «ζημιά» με τον Ερρίκο Βάνκελ «FISH BACK», δώδεκα χρόνια πριν, συννεφιά και ψιλόβροχο, ο δρόμος γλίστραγε και με καθήλωνε σε κείνη την κατηφόρα της Νέας Σμύρνης έχεις δει το τελικό, κάτω σημείο, ημιτονοειδούς καμπύλης; Νομίζεις ότι η γη σαν μπίλια θα κατηφορίσει εκεί και δε θα ξεκολλήσει ποτέ, ο δρόμος γλίστραγε και με καθήλωνε σε κείνη την υγρή σαπιοκοιλιά της Νέας Σμύρνης, κι όμως τίποτα δεν μπορούσε να νικήσει την απόφασή μου να κατακτήσω την Αμερική εκείνο το φθινοπωρινό πρωινό του 92, τίποτα, εκτός από κείνο το βρομερό ερασιτέχνη, το Γερμαναρά, Φελίκιος Ερρίκος Βάνκελ, Γερμανός εφευρέτης και μηχανικός, βασικός υπεύθυνος για κείνο τον τετράχρονο κινητήρα που αγκομαχούσε, άναβε κι έσβηνε στην ανηφόρα της Αιγαίου, καθώς το οικογενειακό μας αυτοκίνητο, ένα Mazda R-100, από τα πρώτα που έφτασαν από τη Χιροσίμα στην Ευρώπη, απειλούσε με το βάρος του να σπάσει το χειρόφρενο, οι τροχοί στριγκλίζανε πάνω στη βρεγμένη, καραφλή άσφαλτο, η αδράνεια ετοιμαζόταν να σπάσει το χειρόφρενο και να μας γυρίσει πίσω, στο πιο ταπεινωμένο σημείο της ανηφόρας, εκεί όπου ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι η πτήση για τη Νέα Υόρκη και μαζί και η φανατική απόφασή μου να κατακτήσω την Αμερική θα βούλιαζαν για πάντα στην κάτω κοιλία μιας ημιτονοειδούς, μαύρη μοίρα, μαύρη, καμπυλωμένη γραμμή, αδυσώπητη

5 THE GHOST FISH 11 καμπύλη κι άσπρες πολυκατοικίες αριστερά δεξιά που κοντεύανε να μας καταπιούν, με τις πλαγιασμένες, όπως τις βλέπαμε, ταράτσες τους φορτωμένες κεραίες τηλεοράσεων, και έρημα, φορτωμένα αιωρούμενα μανταλάκια, σκοινιά για την μπουγάδα... «Να ψοφήσεις, πούστη», καταριόμουν από μέσα μου αυτό το βρομερό ερασιτέχνη, το Γερμαναρά που έγινε διάσημος στην υφήλιο χωρίς να πάρει ποτέ το πτυχίο του μηχανικού, ό,τι έγινε, λέει, στη ζωή του το χρώσταγε στη μάνα του, που ξενόπλενε να τον μεγαλώσει ορφανό, αφού σκοτώθηκε ο πατέρας του σε κάποια χαρακώματα, Πρώτος Παγκόσμιος, στο Δυτικό Μέτωπο, Φελίκιος Ερρίκος Βάνκελ, μάλιστα, παρατηρητικός, υπομονετικός, διέλυε ένα ρολόι και μετά το ξανασυναρμολογούσε, έτσι έμαθε πώς γυρνάνε τα γρανάζια, το ένα δίπλα στο άλλο, παιδική μαθητεία της μηχανικής, καταριόμουν από κείνη τη σαπιοκοιλιά της Νέας Σμύρνης εκείνο τον υπομονετικό Γερμαναρά, βασικό υπεύθυνο για το αγκομαχητό του οικογενειακού μας Mazda, καταριόμουν αυτόν, καταριόμουν και την πλύστρα τη μάνα του. Έδινα μάχη να τιναχτώ από τα βρομόσκοινα στις ταράτσες της Νέας Σμύρνης έναν ωκεανό απέναντι, στη Νέα Υόρκη, οποιαδήποτε συσχέτιση των δύο πόλεων θα ήταν τουλάχιστον ατυχής, κι εγώ δεν ήμουν σίγουρος πόσο τα ξύλινα παράθυρα της μονοκατοικίας μας, προίκα της μάνας μου, που δεν ξέχναγε ποτέ να το «χτυπάει» στον πατέρα μου ότι χάρη σε κείνη είχαμε ένα κεραμίδι πάνω απ το κεφάλι μας, ενώ ο πατέρας κράταγε το απόθεμα της τσιγκουνιάς του για να το ξοδεύει σε κάτι θεοπάλαβες αγορές, όπως εκείνο το Mazda που ξελιγωνόταν μπας και σκαρφαλώσει στην ανηφόρα, τρελοί πατεράδες, άλλοι να σκοτώνονται στον πόλεμο κι άλλοι να ξοδεύουν τις οικογενειακές οικονομίες σε ακατανόητες τρέλες, κι υπομονετικές μητερούλες που πλένουν και ξενοπλένουν για να κρατήσουν όρθια την οικογένεια, το σπίτι μας,

6 12 ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΟΣ η προικούλα της μάνας μου και κείνη η νεραντζιά που ήταν μονίμως καρφωμένη στα μάτια μου, μόλις άνοιγα το παράθυρο του δωματίου μου, δεν ήμουν σίγουρος πόσο αυτές οι εικόνες θα διατηρούνταν ισχυρές στη μνήμη μου, σε κείνη την Οδύσσειά μου στην Αμερική, άλλο ήταν το σίγουρο, ότι η πτήση της Ολυμπιακής θα μας έλεγε αντίο στις έντεκα και δέκα, δηλαδή σε λιγότερο από μία ώρα, και ακόμα κι αν αυτό το βρομιάρικο το Mazda στεκόταν με αξιοπρέπεια στην ανηφόρα της Αιγαίου θα είχαμε μπροστά μας μια συνήθως πηγμένη παραλιακή, ένα σκασμό διατυπώσεις στο αεροδρόμιο και τη βάρβαρη τύχη η μόνη πτήση της Ολυμπιακής που έφευγε στην ώρα της να είναι αυτή που κατέληγε στο JFK της Νέας Υόρκης. Με ένα μπραφ η εξάτμιση ξέρασε πίσω της ένα μαύρο σύννεφο και μπόλικη άκαυτη βενζίνη, μουντζούρικα διαπιστευτήρια ενός κινητήρα που απέδιδε μεν εκατό ίππους στα νιάτα του, «έπινε» δε ένα σκασμό βενζίνη και λάδια, γεγονός που είχε αρχίσει να ενοχλεί τον πατέρα μου, αυτό τον οικονόμο τραπεζικό, που το 73 καμάρωνε, στη μόνη επανάσταση, στη μόνη πρόωρη μεταπολίτευσή του, μέσα στο σπορτίβο, κρεμ, δίπορτο αυτοκινητάκι του, άσχετα αν χωράγαμε με το ζόρι εγώ κι η αδερφή μου στα πίσω καθίσματα, με την αδερφή μου να ξερνάει ακαταπαύστως στα πόδια μου κάθε φορά που ξεκινάγαμε εκείνες τις «φυλακή» για τέσσερις καλοκαιρινές διακοπές, μ ένα μπραφ η εξάτμιση ξέρασε πίσω της ένα μαύρο σύννεφο που μας έσπρωξε μπροστά και το κρεμ αυτοκινητάκι άρχισε να σκαρφαλώνει προς την κορυφή του δρόμου, οπότε οι κατάρες μου, «να ψοφήσεις, πούστη», για κείνο τον κακομοίρη τον Βάνκελ, που είχε αφήσει ήδη το μάταιο αυτό κόσμο από το 88, στα ογδόντα έξι του, οι κατάρες μου πέσανε στο κενό, ο πεθαμένος δικαιώνεται, του αρκούσε που τον φυλάκισε ο Χίτλερ γιατί δεν έδειχνε πνεύμα συνεργασίας με το καθεστώς,

7 THE GHOST FISH 13 τον φυλάκισαν και οι Σύμμαχοι γιατί τελικώς υπέκυψε στον Αδόλφο και του έφτιαξε περιστροφικούς, Rotary κινητήρες για τα αεροπλάνα του και κάτι μοτεράκια, ξαδερφάκια τους, που γυρίζανε την έλικα της τορπίλης μέχρι να σκάσει μ ένα μπαμ στην κουρασμένη λαμαρίνα κάποιου συμμαχικού καραβιού που πάσχιζε να περάσει τον Ατλαντικό, Χάλιφαξ-Βρετανικά Νησιά, φορτωμένο προμήθειες για τους Εγγλέζους... Περασμένες δέκα το πρωί και το επίτευγμα της μηχανικής του Βάνκελ αυτός ο κινητήρας που με τη σειρά του φυλακίστηκε από τους Ιάπωνες στα Mazda, όταν αγοράσανε τα δικαιώματα του Γερμανού, αυτός ο κινητήρας μούγκριζε και ξεδίπλωνε αρκετούς από τους εκατό ίππους του στην παραλιακή, κι ας μέτραγε ήδη μια εικοσαετία στην υπηρεσία της οικογένειάς μας, είχα αναθαρρήσει, θα προλάβαινα την πτήση, συγχωρούσα τώρα όλες τις μάνες του κόσμου και τη μάνα μου, που καθόταν καμαρωτή μπροστά μου, με κείνα τα σαν σφηκοφωλιά ή σαν μίτρα επισκόπου μαλλιά της, που όχι μόνο μου στερούσανε τις τελευταίες εικόνες από τη θάλασσα του Σαρωνικού και την πρωινή, γεμάτη νεύρα κίνηση των γκαρσονιών στο ιστορικό για την περιοχή καφέ του Παχού, αλλά μας είχαν κοστίσει και κάνα μισάωρο αναμονής στο σπίτι, μέχρι η μάνα μου να αποκτήσει την απαραίτητη προς την περίπτωση, υπερήφανη κόμμωση ενός αποχαιρετισμού... Μια γλυκιά ταχυκαρδία με κυρίευσε με το που είδα να ατενίζει υπερήφανα τη θάλασσα εκείνο το γιγάντιο Boeing 747 της Ολυμπιακής που θα με κουβάλαγε στην Αμερική, ναι, ρε πούστη μου, το Olympic Peace ήταν εκεί, πετάχτηκα από το Mazda ενώ ήταν ακόμα σχεδόν εν κινήσει, επιβίωσα από μια μάχη με άπειρα ανυπόμονα ταξί που μου κλείνανε το δρόμο για το αμερικάνικο όνειρο, οπότε στην ουρά του τσεκ ιν είχα ξεχάσει ήδη τις ευθύνες του Ερρίκου Βάνκελ για την κατάστασή μου, άλλωστε αν δεν ήταν αυτός κι οι

8 14 ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΟΣ πρωτοποριακοί τετράχρονοι κινητήρες του εγώ δε θα είχα γίνει ποτέ μηχανικός, οι κινητήρες, το διαμάντι του, είχαν μεγάλα προβλήματα στην Ελλάδα, γιατί ο Ματσούντα, ο Γιαπωνέζος ιδιοκτήτης της Mazda, που σημαίνει «Αιώνια Σοφία» αλλά ταυτόχρονα κουβαλάει και τα αρχικά του, δεν ήξερε καν πού στο διάολο υπάρχει μια Ελλάδα κι ότι εκεί κυκλοφορούν αμάξια του, έτσι κι η εδώ αντιπροσωπεία δε στεναχωριόταν αν οι Έλληνες μηχανικοί μπορούσαν να συντηρήσουν αυτούς τους πρωτοποριακούς κινητήρες, που ρεζιλεύανε κάθε τρεις και λίγο τους ιδιοκτήτες τους, με το αυτοκίνητο στην άκρη του δρόμου, το καπό ανοιχτό και τη μούρη του οδηγού χαμένη πάνω από καμπυλωμένα μαυρισμένα μέταλλα και λάδια, σε μια τέτοια βλάβη, γοητευμένος από το μεγαλείο του περιστροφικού κινητήρα Βάνκελ, με το παιδικό μου μουτράκι μπερδεμένο μέσα στα νευρικά χέρια του πατέρα μου, που δε βγάζανε άκρη, πήρα κι εγώ την απόφαση να γίνω μηχανικός, γοητευμένος από το αριστούργημα του κυρίου Φελίκιου Ερρίκου, και να με τώρα με μια γλυκιά ταχυκαρδία μπροστά στο γκισέ, έτοιμος γι αυτό το μεγάλο άγνωστο, ένα μεταπτυχιακό στα κομπιούτερ, εκεί στην απέραντη, απείρως υποσχόμενη Αμερική... Διέκρινα την Τζένη απέναντι, σε κείνη την ταράτσα του αποχαιρετισμού, που βλέπει αφ υψηλού το νευρικό λεωφορείο που κουβαλάει τους επιβάτες στο γιγάντιο τζάμπο, η Τζένη ήταν εκεί, για ένα νεύμα που σπρώχνεται με τον υπερήφανο κότσοσφηκοφωλιά της μάνας μου, την είδα, ξεχώριζε ψηλή και καμαρωτή, δε διέκρινα, αλλά ήξερα, τα μάτια της ήταν υγρά, όπως είναι πάντα σ αυτούς που μένουν πίσω, είχαμε περάσει τα τελευταία βράδια μέσα σε ατελείωτα φιλιά, ατελείωτες υποσχέσεις, «Θα σε περιμένω-θα γυρίσω», όλα κι όλα, η Τζένη ήταν το μεγάλο έπαθλο των φοιτητικών μου χρόνων, στο Μετσόβιο, το ύψος της την έκανε το πιο ξεχωριστό και επιθυμητό πλάσμα στο έτος

9 THE GHOST FISH 15 μας κι εγώ την είχα κατακτήσει, υπομονετικός υπομονετικός, μπορεί να ήμουν λίγους πόντους πιο κοντός της, αλλά είχα κάτι, πέρα από το πείσμα μου, εκείνο το «Να ξέρεις, οι μέτριοι στο ύψος, όπως ο πατέρας σου, είναι οι πιο έξυπνοι και οι πιο αγαπητοί στα κορίτσια, ούτε ψηλοί και άχαροι ούτε κοντοί και λίγοι», είχα υιοθετήσει πλήρως το ρητό της μάνας μου, γιατί βόλευε, αλλά αν δεν έπειθα και την Τζένη με κείνο το άλλο ρητό του Ωνάση, «Μικρή η βάρκα, αλλά μ ένα κατάρτι να!», πράγμα που σημαίνει αν δε φρόντιζα να σκαρφαλώνω σε κάθε ευκαιρία στο μεγάλο κορμί της και να γονιμοποιώ, με μεγάλη υπομονή, τις ορέξεις της, δε θα είχα τύχη κι όλο και κάποιος πιο ψηλέας θα συναντούσε τα αδηφάγα μάτια της Τζένης μου, εν πάση περιπτώσει, τώρα έφευγα και δεν μπορούσα να σκέφτομαι την Ευγενία μου στα χέρια ενός άλλου, κάποιου νταγλαρά, ήξερα ότι δε θα ήταν θέμα κάποιων ημερών, σίγουρα θα αντιστεκόταν όσο κυκλοφορούσε αυτός ο αποχαιρετισμός στο μυαλό της, αλλά μετά, τι θα γινόταν μετά, με κείνα τα σφάλματα της φύσης, όπως έλεγε η μάνα μου, δηλαδή τους ψηλούς και άχαρους; Νομίζω ότι το είδα την ώρα που το αεροσκάφος γλιστρούσε απαλά για να πάρει θέση στον αεροδιάδρομο, ο κότσος της μάνας μου είχε απωθήσει με μικρές συμπαθητικές αγκωνιές και σπρωξίματα το ψηλό κορμί της Τζένης από το καγκελάκι του εξώστη, πάντα η μάνα έχει τον τελευταίο λόγο, τον τελευταίο χαιρετισμό για το αγόρι της, δεν μπορούσα τώρα να δώσω σημασία, όλοι αυτοί, μαζί με τα είκοσι τέσσερα χρόνια της ζωής μου στην Αθήνα, μένανε πίσω, τα παραθυρόφυλλα του σπιτιού μου, η χαριτωμένη μας νεραντζιά, η Τζένη, η μάνα μου, ο Ερρίκος Βάνκελ, ο τσιγκούνης πλην απρόβλεπτος στις αγορές του τραπεζικός πατέρας μου, η αδελφή μου, οι φίλοι μου, οι ατελείωτες φοιτητικές συνελεύσεις, οι μάχες μας, των παιδιών του Ρήγα με τους στρα-

10 16 ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΟΣ βοκέφαλους κνίτες, όλοι και όλα πίσω καθώς οι Rolls-Royce τουρμπίνες αυτού του γίγαντα των αιθέρων πηγαίνανε στο Full Throttle, για να τιναχτεί μπροστά το αεροπλάνο και να σκίσει το γκρίζο παραβάν του αττικού ουρανού... «Είμαστε πολλοί για να σκοτωθούμε», σκεφτόμουν καθώς το τζάμπο έπαιρνε ύψος πάνω απ το Σαρωνικό κι εγώ, παρότι μασουλούσα και τις δύο καραμέλες που μας πρόσφερε η αεροσυνοδός, ένιωθα το αίμα να φεύγει απ το κεφάλι μου και να πνίγονται οι αισθήσεις μου, νομίζοντας ότι σε δευτερόλεπτα θα σπάσει εκείνο το αραχνοειδές πλέγμα στα μηνίγγια μου και το πολύτιμο μυαλό μου θα χαθεί, μικρά μικρά κομματάκια, στον άπειρο ουρανό, εντάξει, ήξερα τα πάντα και για τις αλλαγές στην πίεση και για την παντοδυναμία εκείνων των κινητήρων Rolls-Royce, που ανέβαζαν σταθερά, ισχυρά το τζάμπο πάνω απ τη θάλασσα, αλλά δε θα ησύχαζα μέχρι να οριζοντιωθεί, είχα τη βεβαιότητα ότι δε θα πεθάνω ποτέ κι οπωσδήποτε ήμασταν κοντά στους τετρακόσιους μέσα στο 747, άρα κάποιος τυχεράκιας σαν και μένα θα ένωνε την τύχη του μαζί μου και θα σωνόμασταν, αλλά να, παρότι δεν έβλεπα καθόλου πιθανή τη λεζάντα στην εφημερίδα κάτω απ τη φωτογραφία μου, «Ήταν το πρώτο ταξίδι του νεαρού μηχανικού που χάθηκε στο μοιραίο τζάμπο», σκεφτόμουν ιδιαίτερα εκείνη την ατάκα του Γούντι Άλεν, «Εντάξει, εμένα η τύχη μου δε γράφει να σκοτωθώ σε αυτή την πτήση, αλλά τι γίνεται αν ο πιλότος έχει αποφασίσει να αυτοκτονήσει;», μύλος, έσφιγγα τις γροθιές μου, βύθιζα τα νύχια μου στις παλάμες μου, να μη λιποθυμήσω, όπως είχα μάθει στα λιγοστά μαθήματα μποξ που μου απέφεραν λίγη δόξα, μια σπασμένη μύτη και τα ουρλιαχτά της μάνας μου να μην τολμήσω να το συνεχίσω. Επέζησα της απογείωσης, το αίμα γύρισε στις αρτηρίες μου, τώρα ήξερα, ο πιλότος έστριβε απαλά και κατέβαζε την ισχύ λίγο