«Δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής του Πολιχνίτου με το νέο θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο»

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "«Δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής του Πολιχνίτου με το νέο θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο»"

Ἠλίας Δαγκλής
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 «Δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής του Πολιχνίτου με το νέο θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο»

2 Περιεχόμενα της παρουσίασης Ποιος είναι ο στόχος της σημερινής εκδήλωσης Πως βλέπουμε εμείς τον σχεδιασμό για την «ανάπτυξη» Οι προϋποθέσεις της «ανάπτυξης» Οι «κοινοί» πόροι Το «Ειδικό Αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου» και η «ενδυνάμωση των κοινών πόρων» «Κοινωνική και αλληλέγγυα Οικονομία» και συλλογική αξιοποίηση των «κοινών» Συμπεράσματα - προτάσεις

3 Οι στόχοι της σημερινής μας εκδήλωσης Να παρουσιαστούν και να συζητηθούν: α) Το «Ειδικό αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου» και οι τρόποι με τους οποίους οι κάτοικοι και οι φορείς της περιοχής μπορούν να το αξιοποιήσουν έτσι ώστε να διαμορφώσουν συλλογικά τα σχέδια τους για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής αξιοποιώντας τις δυνατότητες που η περιοχή αλλά και οι κάτοικοι της έχουν. β) Το νέο θεσμικό περιβάλλον της ανάπτυξης, με ιδιαίτερη έμφαση στο νέο «θεσμικό πλαίσιο για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας» και τον νόμο για την «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της».

4 Πως βλέπουμε εμείς τον σχεδιασμό για την «ανάπτυξη» Η ανάπτυξη δεν είναι υπόθεση (μόνο) των «ειδικών», είναι ή πρέπει να είναι, υπόθεση όλων των κατοίκων μιας περιοχής. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι στους (όποιους) σχεδιασμούς να βρουν χώρο οι κάτοικοι μιας περιοχής Για να γίνει αυτό εφικτό, υπάρχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις: Να έχουν όλοι και όλες πρόσβαση στη γνώση και τις πληροφορίες που προϋποθέτουν τον σχεδιασμό ή να μπορούν εύκολα να την αποκτήσουν Να μπορούν όλοι και όλες να δουν τον εαυτό τους στα σχέδια που διαμορφώνεται Να μπορούν όλοι και όλες να επωφεληθούν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο - από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα αυτών των σχεδίων

5 Πως βλέπουμε εμείς τον σχεδιασμό για την «ανάπτυξη» Η σημερινή εκδήλωση, έχει κυρίως σαν στόχο να ικανοποιήσει την πρώτη προϋπόθεση: Να ανοίξει δηλαδή εκείνες τις διαδικασίες που είναι απαραίτητες προκειμένου οι κάτοικοι μιας περιοχής να αποκτήσουν, όσο αυτό είναι δυνατό, πρόσβαση στις απαραίτητες πληροφορίες και γνώσεις που είναι αναγκαίες προκειμένου να αποφασίσουν να συμμετέχουν σε διαδικασίες σχεδιασμού που τους αφορούν Στον βαθμό που κάτι τέτοιο γίνει εφικτό, το επόμενο βήμα είναι η «εκπαίδευση» στο ΠΩΣ μπορούν να αξιοποιηθούν αυτές οι πληροφορίες και γνώσεις, δηλαδή ο ΤΡΟΠΟΣ με τον οποίο μπορεί να υπάρξει μια διαδικασία σχεδιασμού με την συμμετοχή των πολιτών.

6 Οι προϋποθέσεις της «ανάπτυξης» Ύπαρξη «κατάλληλων» για αξιοποίηση «πόρων» Ύπαρξη δυνατοτήτων του τοπικού «ανθρώπινου δυναμικού» για την αξιοποίηση αυτών των πόρων (ή ενναλακτικά ευκολία απόκτησης νέων δυνατοτήτων για την αξιοποίηση αυτών των πόρων) Ύπαρξη θεσμικού και χρηματοδοτικού πλαισίου, το οποίο θα είναι ικανό να ενισχύσει αφενός μεν τους πόρους, αφετέρου δε το ανθρώπινο δυναμικό Ύπαρξη μηχανισμών υποστήριξης των τοπικών κοινωνιών Αρα όταν μιλάμε για «πρόσβαση» των πολιτών στην απαραίτητη για τον σχεδιασμό γνώση, ουσιαστικά μιλάμε για «γνώση και πληροφορίες» που έχουν σχέση με τις παραπάνω προϋποθέσεις

7 Οι «κοινοί πόροι» Η ανάπτυξη μιας περιοχής στηρίζεται στην αξιοποίηση των «κοινών πόρων». Αυτούς πολλές φορές τους λέμε και «δημόσιους πόρους» Tα Κοινά (κοινά αγαθά) είναι αγαθά που κληρονομήθηκαν από τις προηγούμενες γενιές, δημιουργήθηκαν συλλογικά ή αποτελούν φυσική κληρονομιά Από τη μία, ο αέρας, η γη, το νερό ή ο ουρανός αποτελούν Κοινά που δεν έχουν δημιουργηθεί από τον άνθρωπο, αλλά από τη φύση. Τα φυσικά Κοινά είναι περιορισμένα, δημιουργώντας την αναγκαιότητα για περιορισμό και έλεγχο της χρήσης τους Από την άλλη, η γλώσσα, οι επιστήμες ή η λαϊκή τέχνη και παράδοση είναι ανθρώπινα δημιουργήματα που εντάσσονται στη σφαίρα των Κοινών και βρίσκονται σε αφθονία. Οι άνθρωποι είναι επομένως ελεύθεροι να τα διαχειριστούν είτε ως τελικοί καταναλωτές, είτε ως εργαλεία για να παραγάγουν κάτι νέο.

8 Ενδυνάμωση και αξιοποίηση των «κοινών» Το πρώτο βήμα στον σχεδιασμό είναι ο εντοπισμός των «κοινών» μας πόρων, η αξιολόγηση της κατάστασής τους και η αξιολόγηση της δυνατότητας και των προϋποθέσεων αξιοποίησής τους στην αναπτυξιακή διαδικασία. Παραδείγματα «κοινών» της περιοχής: Φυσικά «κοινά» Γεωθερμικό πεδίο της περιοχής του Πολιχνίτου Κόλπος Καλλονής Ανθρώπινα δημιουργήματα Τοπική αρχιτεκτονική Τοπικός πολιτισμός

9 Το «Ειδικό Αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου και η «ενδυνάμωση των κοινών» Το «Ειδικό Αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου» χρηματοδοτείται από το ΠΔΕ. Έχει διάρκεια μέχρι το 2020 και είναι ένα πρόγραμμα «ανοιχτό». «Θα χρηματοδοτήσει ολοκληρωμένα προγράμματα για τη συντήρηση και επέκταση κοινωνικών υποδομών, την κάλυψη έκτακτων αναγκών, όπως η αποκατάσταση ζημιών που προκλήθηκαν από φυσικές καταστροφές, αλλά και προγράμματα κοινωνικής πολιτικής, για τη στήριξη ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού ή για την ενίσχυση της απασχόλησης.» Η πολιτική απόφαση είναι οι διαδικασίες σχεδιασμού του ειδικού αναπτυξιακού να δίνουν χώρο και στη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα έργα και οι συγκεκριμένες δράσεις που θα ενταχθούν σε αυτό, θα πρέπει να είναι και αποτέλεσμα διεργασιών στην βάση της κοινωνίας μας.

10 Το «Ειδικό Αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου και η «ενδυνάμωση των κοινών» Χαρακτηριστικά του «Ειδικού Αναπτυξιακού του Β. Αιγαίου»: Δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει μεμονωμένες ατομικές δράσεις (που χρηματοδοτούνται από άλλα προγράμματα, π.χ. ΠΕΠ Leader κλπ.) Μπορεί όμως να χρηματοδοτήσει όσο το δυνατό πιο ολοκληρωμένα σχέδια τα οποία θα έχουν σαν αποτέλεσμα την ενίσχυση των κοινών αναπτυξιακών πόρων μιας περιοχής, δηλαδή να ενισχύσει τις δυνατότητες των κατοίκων όλης της περιοχής. Με αυτόν τον τρόπο τα άλλα προγράμματα έρχονται «να καθίσουν» πάνω στο «Ειδικό Αναπτυξιακό» Δεν θα ενισχύσει μεγάλες υποδομές που άλλωστε μπορούν να χρηματοδοτηθούν από άλλα προγράμματα (π.χ. ΠΕΠ) Είναι ανοιχτό και ως προς τον προϋπολογισμό του και έχει μεγάλη ευελιξία από την στιγμή που χρηματοδοτείται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους

11 Το «Ειδικό Αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου και η «ενδυνάμωση των κοινών» Παράδειγμα: Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την ενίσχυση του «κοινού πόρου» του γεωθερμικού πεδίου της περιοχής Πολιχνίτου, έτσι ώστε αυτό να γίνει ικανό να αξιοποιηθεί για: Τηλεθέρμανση Αγροτικές καλλιέργειες Ιαματικό τουρισμό Ένα τέτοιο ολοκληρωμένο σχέδιο θα μπορούσε να διεκδικήσει πόρους και να χρηματοδοτηθεί από το «Ειδικό Αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου»

12 Το «Ειδικό Αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου και η «ενδυνάμωση των κοινών» Παράδειγμα: Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ενίσχυση του κόλπου της Καλλονής ως «κοινού πόρου», έτσι ώστε να γίνει ικανός να αξιοποιηθεί για: Αλιεία Τουρισμό Άλλες χρήσεις (;) Ερώτηση: Τι άλλους τέτοιους «κοινούς πόρους» μπορούμε να εντοπίσουμε στην περιοχή μας;

13 Το «ανθρώπινο δυναμικό» και το νέο θεσμικό περιβάλλον Η ενίσχυση των «κοινών πόρων» δεν μπορεί να γίνει παρά «συλλογικά». Η αξιοποίησή τους όμως, μπορεί να γίνει είτε συλλογικά είτε ατομικά. Για την συλλογική ενίσχυση των «κοινών», έχουμε δυο δρόμους: Να το αναθέσουμε στους «τοπικούς θεσμούς» (τοπική αυτοδιοίκηση α και β βαθμού ή στο κράτος) Να διερευνήσουμε την δυνατότητα συλλογικής αξιοποίησης τους από τους ίδιους τους πολίτες

14 «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» για την συλλογική αξιοποίηση των «κοινών» Ως «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» ορίζεται το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων που στηρίζονται σε μια εναλλακτική μορφή οργάνωσης των σχέσεων παραγωγής, διανομής, κατανάλωσης και επανεπένδυσης, βασισμένη στις αρχές της δημοκρατίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, καθώς και του σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον.

15 «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» για την συλλογική αξιοποίηση των «κοινών» Ποιοι είναι οι φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας; Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ) Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.) Συνεταιρισμοί Εργαζομένων που θεσπίζονται για πρώτη φορά με τον νέο νόμο για την ΚΑΛΟ.

16 «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» για την συλλογική αξιοποίηση των «κοινών» Οι ΟΤΑ α και β βαθμού καθώς και τα ν.π.δ.δ. δύνανται να παραχωρούν τη χρήση κινητής και ακίνητης περιουσίας τους σε Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας για την ενίσχυση δραστηριοτήτων συλλογικής και κοινωνικής ωφέλειας. Οι Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με αντισυμβαλλόμενους το Δημόσιο ή φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα και τους ΟΤΑ α και β βαθμού, για την υλοποίηση δράσεων που αναφέρονται στους καταστατικούς σκοπούς των αντισυμβαλλομένων,

17 «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» για την συλλογική αξιοποίηση των «κοινών» Παράδειγμα: Μπορούμε να φανταστούμε να είναι εφικτή η συγκρότηση ενός τοπικού συνεργατικού σχήματος το οποίο θα επεξεργαστεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την ενίσχυση και αξιοποίηση του γεωθερμικού πεδίου του Πολιχνίτου (ή μέρους του), θα ζητήσει με βάση αυτό το σχέδιο την παραχώρηση της αξιοποίησης του γεωθερμικού πεδίου και επιπλέον θα μπορέσει να χρηματοδοτηθεί από το «Ειδικό Αναπτυξιακό του Β. Αιγαίου;» Θα μπορούσαμε να φανταστούμε το ίδιο και για τον Κόλπο της Καλλονής; Θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε και άλλους τοπικούς «κοινούς πόρους» και να σκεφτούμε τρόπους συλλογικής αξιοποίησής τους; Παράδειγμα: Η επικείμενη παραχώρηση του κτήματος τους ΕΛΓΟ σε τοπικό συνεργατικό σχήμα

18 Συμπεράσματα - προτάσεις Με το τέλος αυτής της πρώτης μας συζητήσεις, ας προσπαθήσουμε να βγάλουμε κάποια πρώτα συμπεράσματα και εάν είναι δυνατό και εάν φυσικά υπάρχει ενδιαφέρον να διαμορφώσουμε ένα πρώτο σχέδιο για το πώς μπορούμε να προχωρήσουμε από εδώ και πέρα. Αυτά άλλωστε θα είναι τα συμπεράσματα και οι προτάσεις μας! Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας!

Σχετικά έγγραφα

Συχνές Ερωτήσεις / Απαντήσεις

Συχνές Ερωτήσεις / Απαντήσεις 1. Πότε θεσμοθετήθηκε η Κοινωνική Οικονομία στην χώρα μας και ποια τα αποτελέσματα έως τώρα;... 2 2. Ποιο είναι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για την Κοινωνική Οικονομία;... 2