Κεφαλή Ι. Ι. Το Κρανίο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κεφαλή Ι. Ι. Το Κρανίο"

Transcript

1 Κεφαλή Ι Ι. Το Κρανίο Α. Εισαγωγή Το Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα υποστηρίζεται και προστατεύεται από οστά (το κρανίο και τη σπονδυλική στήλη) και ένα µεµβρανώδες περίβληµα (τις µήνιγγες του εγκεφάλου και του νωτιαίου µυελού). Το κρανίο, το πιο πολύπλοκο οστέινο µόρφωµα, αποτελεί τον σκελετό της κεφαλής και περικλείει τον εγκέφαλο, φιλοξενεί τα αισθητήρια όργανα της όρασης, της ακοής, της γεύσης και όσφρησης και περιβάλλει τα στόµια του πεπτικού και αναπνευστικού συστήµατος Το τµήµα του κρανίου που περιέχει τον εγκέφαλο ονοµάζεται κυρίως ή εγκεφαλικό κρανίο και αποτελείται από το µετωπιαίο οστό, τα 2 βρεγµατικά οστά, το ινιακό οστό, τα 2 κροταφικά, το σφηνοειδές και το ηθµοειδές οστό. Ο θόλος του κρανίου είναι το άνω τµήµα του εγκεφαλικού κρανίου. Η βάση του κρανίου είναι η κάτω επιφάνεια του κρανίου. Το σπλαχνικό ή προσωπικό κρανίο αποτελείται από τον υπόλοιπο σκελετό της κεφαλής το οποίο συµπεριλαµβάνει τα 2 ζυγωµατικά οστά, τις 2 άνω γνάθους, τα 2 ρινικά οστά, τα 2 δακρυϊκά οστά, τη µονοφυή ύνιδα, τα 2 υπερώια οστά, τις 2 κάτω ρινικές κόγχες και τη µονοφυή κάτω γνάθο. Β. Επιφάνειες του Κρανίου Πρόσθια Επιφάνεια του Κρανίου Αποτελεί την πρόσθια επιφάνεια του εγκεφαλικού κρανίου προς τα άνω και του προσωπικού κρανίου προς τα κάτω Η πρόσθια επιφάνεια του κρανίου περιλαµβάνει: - το µέτωπο σχηµατίζεται από το µετωπιαίο οστό - τους οφθαλµικούς κόγχους - τις προεξοχές των ζυγωµατικών οστών - τα πρόσθια ρινικά στόµια (απιοειδή) στα οποία εκβάλλουν οι ρινικές κοιλότητες - τις δύο άνω γνάθους (σχηµατίζουν το οστό της άνω γνάθου) - την κάτω γνάθο Η πρόσθια επιφάνεια του κρανίου υποδιαιρείται σε πέντε περιοχές: 1. τη µετωπιαία χώρα, 2. την κογχική χώρα, 3. την άνω γναθική χώρα, 4. τη ρινική χώρα και 5. την κάτω γναθική χώρα Οπίσθια Επιφάνεια του Κρανίου Έχει ωοειδές σχήµα και σχηµατίζεται κυρίως από τα δύο βρεγµατικά οστά που συνενώνονται στη µέση γραµµή, µε την οβελιαία ραφή και την κόγχη του ινιακού οστού που συντάσσεται µε τα βρεγµατικά οστά στη λαµδοειδή ραφή. Στα πλάγια, το ινιακό οστό συντάσσεται µε τις µαστοειδείς µοίρες των κροταφικών οστών, αµφοτερόπλευρα. Το σηµείο συνάντησης της οβελιαίας µε τη λαµβδοειδή ραφή αποτελεί το λάµδα. Το λάµδα αποτελεί οδηγό σηµείο για µετρήσεις στο κρανίο (κρανιοµετρικό σηµείο) Χαρακτηριστικό της οπίσθιας επιφάνεια είναι ο στρογγυλεµένος οπίσθιος πόλος, το ινίο (η περιοχή αναφέρεται και ως ινιακή χώρα) Το έξω ινιακό όγκωµα αποτελεί προεξοχή στη µέση γραµµή, η οποία είναι εύκολα ψηλαφητή και χρησιµεύει για την πρόσφυση µυών και του αυχενικού συνδέσµου. 1

2 Οι άνω αυχενικές γραµµές είναι δύο κυρτές εγκάρσιες γραµµές στα πλάγια του ινιακού ογκώµατος που εκτείνονται προς το κροταφικό οστό. Αποτελούν σηµεία πρόσφυσης ορισµένων µυών του αυχένα και της ράχης. Άνω Επιφάνεια του Κρανίου Τέσσερα οστά συνενώνονται στις ραφές του κρανίου και είναι: το µετωπιαίο οστό, τα δύο βρεγµατικά οστά και το ινιακό οστό Τα οστά αυτά σχηµατίζουν το ανώτερο τµήµα του θόλου του κρανίου. Το µετωπιαίο οστό συντάσσεται µε τα δύο βρεγµατικά οστά µε τη στεφανιαία ραφή. Τα δύο βρεγµατικά συντάσσονται στη µέση γραµµή µε την οβελιαία ραφή. Το κέντρο του βρεγµατικού οστού προέχει και σχηµατίζει το βρεγµατικό όγκωµα Το σηµείο συνάντησης της οβελιαίας µε τη στεφανιαία ραφή αποτελεί το βρέγµα, το οποίο αποτελεί οδηγό σηµείο για µετρήσεις στο κρανίο (κρανιοµετρικό σηµείο). Αµφοτερόπλευρα της οβελιαίας ραφής, ανευρίσκονται τα βρεγµατικά τρήµατα (ένα ή περισσότερα σε κάθε βρεγµατικό οστό) από τα οποία περνούν αναστοµωτικά φλεβίδια, τα οποία συνδέουν τους ενδοκρανιακούς φλεβώδεις κόλπους της σκληράς µήνιγγας µε το φλεβικό δίκτυο που καλύπτει εξωτερικά το κρανίο. Τα τρήµατα αυτά αποτελούν δυνητικά εστίες διασποράς µίας εξωκράνιας µόλυνσης σε ενδοκράνια λοίµωξη. Κάτω Επιφάνεια του Κρανίου (Βάση του Κρανίου) Η εξωτερική επιφάνεια της βάσης του κρανίου εµφανίζει την υπερώια απόφυση της άνω γνάθου, µε τα δόντια και τα οριζόντια πέταλα των υπερωίων οστών. Είναι επίσης ορατές προς τα πλάγια, οι κάτω επιφάνειες των ζυγωµατικών τόξων (τόξα που σχηµατίζονται από την ένωση κροταφικής απόφυσης του ζυγωµατικού οστού και της ζυγωµατικής απόφυσης του κροταφικού οστού). Κεντρικά, η κάτω επιφάνεια του κρανίου έχει ακανόνιστο σχήµα λόγω των πολυάριθµων τρηµάτων, αποφύσεων και συναρθρώσεων. Προς τα έξω, η βάση του κρανίου εµφανίζει τα κροταφικά οστά µε τις προβάλλουσες µαστοειδείς και βελονοειδείς αποφύσεις τους. Το ινιακό τρήµα είναι από τα πιο εµφανή χαρακτηριστικά της βάσης του κρανίου και αφορίζεται προς τα εµπρός και έξω από τους ινιακούς κονδύλους, οι οποίοι αρθρώνονται µε τον άτλαντα (Α 1 ). Ο προµήκης µυελός του εγκεφαλικού στελέχους φέρεται διαµέσου του ινιακού τρήµατος, όπου και συνέχεται µε τον νωτιαίο µυελό. Η έξω επιφάνεια της βάσης του κρανίου διαιρείται σε τρία τµήµατα: 1. το πρόσθιο τµήµα (περιλαµβάνει την άνω γνάθο µε τα δόντια και τη σκληρή υπερώα) 2. το µεσαίο τµήµα (εκτείνεται από το οπίσθιο τµήµα της σκληρής υπερώας µέχρι το πρόσθιο χείλος του ινιακού τρήµατος) 3. το οπίσθιο τµήµα (εκτείνεται από το πρόσθιο χείλος του ινιακού τρήµατος µέχρι τις άνω αυχενικές γραµµές) Το Πρόσθιο Τµήµα της Βάσης του Κρανίου Τα κύρια γνωρίσµατα του προσθίου τµήµατος της βάσης του κρανίου είναι η υπερώια απόφυση της άνω γνάθου µε τις φατνιακές αποφύσεις και τα δόντια και τα οριζόντια πέταλα των υπερωίων οστών (σκληρή υπερώα) Ο τοµικός βόθρος και το τοµικό τρήµα βρίσκονται προς τα εµπρός κατά τη µέση γραµµή, ενώ προς τα πίσω βρίσκονται το µείζον και τα ελάσσονα υπερώια τρήµατα. Προς τα άνω του οπισθίου χείλους της σκληρής υπερώας βρίσκονται τα οπίσθια στόµια της ρινικής κοιλότητας, οι ρινικές χοάνες, οι οποίες χωρίζονται η µία από την άλλη µε το 2

3 οπίσθιο χείλος της ύνιδας και αφορίζονται προς τα έξω από το έσω πέταλο της πτερυγοειδούς απόφυσης του σφηνοειδούς οστού. Μέσο Τµήµα της Βάσης του Κρανίου Το µέσο τµήµα της βάσης του κρανίου περιέχει δύο ηµιµόρια, ένα πρόσθιο και ένα οπίσθιο Το πρόσθιο ηµιµόριο σχηµατίζεται από την µονοφυή ύνιδα και το σφηνοειδές οστό. - Η ύνιδα στηρίζεται πάνω στο σφηνοειδές οστό και συµβάλλει µε τη συνένωσή της µε το κάθετο πέταλο του ηθµοειδούς οστού στον σχηµατισµό του οστέινου ρινικού διαφράγµατος. - Το σφηνοειδές οστό σχηµατίζει το µεγαλύτερο µέρος του µεσαίου τµήµατος της βάσης του κρανίου, όπου διακρίνονται τρία τµήµατα: το σώµα, οι µείζονες πτέρυγες και οι πτερυγοειδείς αποφύσεις του σφηνοειδούς οστού. Το κάτω άκρο του έσω πετάλου της πτερυγοειδούς απόφυσης σχηµατίζει το πτερυγοειδές άγκιστρο. Το άνω άκρο διευρύνεται και σχηµατίζει τον σκαφοειδή βόθρο. - Προς τα πίσω και έξω του έξω πτερυγοειδούς πετάλου, η µείζων πτέρυγα του σφηνοειδούς εµφανίζει δύο τρήµατα, ένα µεγαλύτερο το ωοειδές τρήµα και ένα µικρότερο, το ακανθικό τρήµα. Προς τα έξω και πίσω του ακανθικού τρήµατος βρίσκεται η άκανθα του σφηνοειδούς. Πάνω από το έσω χείλος του σκαφοειδούς βόθρου, το σφηνοειδές οστό εµφανίζει τον πτερυγοειδή βόθρο. Το οπίσθιο ηµιµόριο περιλαµβάνει το ινιακό οστό και τα δύο κροταφικά οστά. - Η κροταφική γλήνη του κροταφικού οστού και το αρθρικό φύµα σχηµατίζουν τις άνω αρθρικές επιφάνειες της κροταφογναθικής διάρθρωσης. Η λεπιδοτυµπανική σχισµή χωρίζει την κροταφική γλήνη από την τυµπανική µοίρα του κροταφικού οστού που βρίσκεται προς τα πίσω. Από το έσω πέρας της σχισµής αναδύεται η χορδή του τυµπάνου καθώς εξέρχεται από το κοίλο του τυµπάνου. - Η τυµπανική µοίρα του κροταφικού οστού έχει σχήµα C µε το ανοιχτό µέρος προς τα άνω και αποτελεί την οστέινη µοίρα του έξω ακουστικού πόρου - Το στόµιο του καρωτιδικού σωλήνα, βρίσκεται στην κάτω επιφάνεια της λιθοειδούς µοίρας του κροταφικού οστού. - Το έσω πέρας της λιθοειδούς µοίρας του κροταφικού οστού είναι ανώµαλο και µε τη βασική µοίρα του ινιακού οστού και τη µείζονα πτέρυγα του σφηνοειδούς οστού σχηµατίζει το πρόσθιο ρηγµατώδες τρήµα, το οποίο στον ζώντα φράσσεται µε ινώδη συνδετικό ιστό. - Η βελονοειδής απόφυση του κροταφικού οστού προβάλλει προς τα κάτω και εµπρός, από την κάτω επιφάνεια του οστού. - Επί τα εντός της βελονοειδούς απόφυσης, η λιθοειδής µοίρα του κροταφικού οστού εµφανίζει βαθιά εντοµή, η οποία µαζί µε την αβαθή εντοµή του ινιακού οστού σχηµατίζει το οπίσθιο ρηγµατώδες ή σφαγιτιδικό τρήµα - Ανάµεσα στη βελονοειδή και µαστοειδή απόφυση του κροταφικού οστού εντοπίζεται το βελονοµαστοειδές τρήµα, από το οποίο εξέρχεται το προσωπικό νεύρο - Πίσω από τα οπίσθια στόµια της ρινικής κοιλότητας και µπροστά από το ινιακό τρήµα βρίσκεται το σφηνοειδές οστό και η βασική µοίρα του ινιακού οστού. Στην κάτω επιφάνεια της βασικής µοίρας του ινιακού οστού, κατά τη µέση γραµµή, εντοπίζεται µικρό έπαρµα, το φαρυγγικό φύµα. Οπίσθιο Τµήµα της Βάσης του Κρανίου Εκτείνεται από το πρόσθιο χείλος του ινιακού τρήµατος µέχρι τις άνω αυχενικές γραµµές οπισθίως, που πορεύονται αµφοτερόπλευρα, τοξοειδώς προς τα έξω 3

4 Κύριο στοιχείο είναι το ινιακό οστό, και η µαστοειδής µοίρα του λιθοµαστοειδούς τµήµατος του κροταφικού οστού. Οι ινιακοί κόνδυλοι συντάσσονται µε την άνω επιφάνεια των πλάγιων ογκωµάτων του άτλαντα. Προς τα άνω της κορυφής του ινιακού κονδύλου βρίσκεται ο υπογλώσσιος πόρος για τη δίοδο του υπογλωσσίου νεύρου. Ο κονδυλικός πόρος, όταν υπάρχει βρίσκεται πίσω από τον ινιακό κόνδυλο, στον πυθµένα του κονδυλικού βόθρου. Μέσα από αυτόν διέρχεται αναστοµωτική φλέβα. Πίσω από το ινιακό τρήµα, κατά τη µέση γραµµή βρίσκεται η έξω ινιακή ακρολοφία, η οποία φέρεται προς τα άνω και πίσω ως το έξω ινιακό όγκωµα. Πλάγια Επιφάνεια του Κρανίου Περιλαµβάνει το µετωπιαίο οστό, τα βρεγµατικά οστά, την κόγχη του ινιακού οστού, τη λεπιδοειδή και τυµπανική µοίρα του κροταφικού οστού, τη µαστοειδή, βελονοειδή και ζυγωµατική απόφυση του κροταφικού οστού και τη µείζονα πτέρυγα του σφηνοειδούς οστού Το πτέριο αποτελεί το λεπτότερο και ασθενέστερο τµήµα του πλαγίου τοιχώµατος του κρανίου (η πρόσθια κάτω γωνία του βρεγµατικού οστού συντάσσεται µε τη µείζονα πτέρυγα του σφηνοειδούς οστού) και αποτελεί σηµαντική περιοχή από κλινική άποψη, γιατί βρίσκεται αντίστοιχα προς τον πρόσθιο κλάδο της µέσης µηνιγγικής αρτηρίας και φλέβας. Το πτέριο βρίσκεται µέσα στον κροταφικό βόθρο, 3-4 εκ. περίπου πάνω από το ζυγωµατικό τόξο και 2.5 εκ. πίσω από τη µετωπιαία απόφυση του ζυγωµατικού οστού. Η άνω και κάτω κροταφική γραµµή αρχίζουν ως ενιαία γραµµή από το οπίσθιο χείλος της ζυγωµατικής απόφυσης του µετωπιαίου οστού και αποκλίνουν καθώς φέρονται τοξοειδώς προς τα πίσω Ο κροταφικός βόθρος βρίσκεται προς τα κάτω της κάτω κροταφικής γραµµής. Το κάτω όριό του είναι η υποκροτάφια ακρολοφία της µείζονος πτέρυγας του σφηνοειδούς οστού, η οποία βρίσκεται στο ίδιο ύψος µε το άνω χείλος του ζυγωµατικού τόξου Η πτερυγογναθιαία σχισµή, είναι κατακόρυφη σχισµή µέσα στον υποκροτάφιο βόθρο, ανάµεσα στην πτερυγοειδή απόφυση του σφηνοειδούς οστού και την οπίσθια επιφάνεια της άνω γνάθου και οδηγεί στον πτερυγοϋπερώιο βόθρο. Ο πτερυγοϋπερώιος βόθρος είναι µικρός χώρος πίσω και κάτω από τον οφθαλµικό κόγχο Άλλα χαρακτηριστικά της πλάγιας επιφάνειας του κρανίου είναι ο έξω ακουστικός πόρος, το ζυγωµατικό οστό και τόξο, η µαστοειδής απόφυση και η κάτω γνάθος Γ. Τρήµατα του Κρανίου Πολυάριθµα τρήµατα διατρυπούν τους κρανιακούς βόθρους και χρησιµεύουν για τη δίοδο των κρανιακών νεύρων και αιµοφόρων αγγείων. Η παρουσία των πολυάριθµων τρηµάτων και των λεπτών οστικών περιοχών στη βάση του κρανίου, καθιστά το κρανίο εύθραυστο και ευπαθές σε κατάγµατα της βάσης του κρανίου. Τρήµατα του Πρόσθιου Κρανιακού Βόθρου Τυφλό τρήµα: διέρχεται αναστοµωτική φλέβα από τον βλεννογόνο της ρινικής κοιλότητας προς τον άνω οβελιαίο φλεβώδη κόλπο Τρήµατα τετρηµένου πετάλου του ηθµοειδούς: οι νευράξονες των οσφρητικών κυττάρων του οσφρητικού βλεννογόνου στην οροφή κάθε ρινικής κοιλότητας συγκλίνουν για να σχηµατίσουν 20 µικρά οσφρητικά νεύρα. Τα νηµάτια αυτά 4

5 φέρονται µέσα από τα µικροσκοπικά τρήµατα του τετρηµένου πετάλου του ηθµοειδούς και εισέρχονται στους οσφρητικούς βολβούς του εγκεφάλου. Πρόσθια ηθµοειδή τρήµατα: στα πλάγια του πρόσθιου άκρου του τετρηµένου πετάλου για τη διέλευση των προσθίων ηθµοειδών νεύρων και αγγείων. Οπίσθια ηθµοειδή τρήµατα: είναι µικρά τρήµατα στα πλάγια του οπίσθιου άκρου του τετρηµένου πετάλου για τη διέλευση των οπισθίων ηθµοειδών νεύρων και αγγείων. Τρήµατα του Μέσου Κρανιακού Βόθρου Οπτικό τρήµα: διελαύνεται από το οπτικό νεύρο και την οφθαλµική αρτηρία. Υπερκόγχιο σχίσµα: επιµήκης σχισµή ανάµεσα στη µείζονα και την ελάσσονα πτέρυγα του σφηνοειδούς οστού, που επιτρέπει την επικοινωνία µεταξύ του µέσου κρανιακού βόθρου και του οφθαλµικού κόγχου. Διελαύνεται από τέσσερα εγκεφαλικά νεύρα (τρία βολβοκινητικά - το κοινό κινητικό, το τροχιλιακό και το απαγωγό νεύρο και το οφθαλµικό νεύρο (1 ος κλάδος του τριδύµου) και την άνω οφθαλµική φλέβα). Στρογγύλο τρήµα: συχνότερα πόρος παρά τρήµα, το οποίο βρίσκεται στη µείζονα πτέρυγα του σφηνοειδούς οστού, κάτω και πίσω από το έσω άκρο του υπερκογχίου σχίσµατος. Από αυτό διέρχεται το άνω γναθικό νεύρο (2 ος κλάδος τριδύµου). Ωοειδές τρήµα: διατρυπά τη µείζονα πτέρυγα του σφηνοειδούς οστού, πίσω και έξω από το στρογγύλο τρήµα και εκβάλλει στον υποκροτάφιο βόθρο. Χρησιµεύει για τη δίοδο του κάτω γναθικού νεύρου (3 ος κλάδος τριδύµου) και της επικουρικής µηνιγγικής αρτηρίας. Ακανθικό τρήµα: το µικρότερο από τα τρήµατα του σφηνοειδούς οστού, εµφανίζεται στο κρανίο κοντά στη γωνιαία άκανθα του σφηνοειδούς οστού. Βρίσκεται πίσω και έξω από το ωοειδές τρήµα και χρησιµεύει για τη δίοδο της µέσης µηνιγγικής αρτηρίας. Από αυτό διέρχονται η µέση µηνιγγική φλέβα και το ακανθικό νεύρο (κλάδος του κάτω γναθικού νεύρου) για τη σκληρά µήνιγγα. Πρόσθιο ρηγµατώδες τρήµα: βρίσκεται µεταξύ του σώµατος του σφηνοειδούς οστού και της κορυφής της λιθοειδούς µοίρας του κροταφικού οστού, πίσω και έσω από το ωοειδές τρήµα. Ο καρωτιδικός σωλήνας και ο πτερυγοειδής πόρος εκβάλλουν στο πρόσθιο ρηγµατώδες τρήµα, το οποίο γεµίζει µε ινώδη χόνδρο στη διάρκεια της ζωής. Το άνω άκρο του προσθίου ρηγµατώδους τρήµατος περιέχει την έσω καρωτίδα αρτηρία και τα συνοδά συµπαθητικά και φλεβικά πλέγµατα. Η έσω καρωτίδα αρτηρία εισέρχεται στο κρανίο µέσα στον καρωτιδικό σωλήνα, ο οποίος εκβάλλει στο πρόσθιο ρηγµατώδες τρήµα. Στόµια και αύλακες για τα λιθοειδή νεύρα: πίσω και έξω από το πρόσθιο ρηγµατώδες τρήµα εκτείνεται στενή αύλακα του µείζονος λιθοειδούς νεύρου στην πρόσθια επιφάνεια της λιθοειδούς µοίρας του κροταφικού οστού. Στο έξω άκρο, η αύλακα αυτή καταλήγει στο νόθο στόµιο του προσωπικού πόρου, από το οποίο εξέρχεται ο λιθοειδής κλάδος της µέσης µηνιγγικής αρτηρίας και το µείζον λιθοειδές νεύρο, µετά την έξοδό του από το γονάτιο γάγγλιο του προσωπικού νεύρου. Μερικές φορές είναι ορατή και η αύλακα του ελάσσονος λιθοειδούς νεύρου, που απολήγει στο άνω στόµιο του τυµπανικού σωληναρίου Τρήµατα του Οπίσθιου Κρανιακού Βόθρου Ινιακό ή µείζον τρήµα: εντοπίζεται στην κατώτερη µοίρα του οπίσθιου κρανιακού βόθρου, σε ίση απόσταση µεταξύ των µαστοειδών αποφύσεων. Μέσα σε αυτό συµβάλλει ο προµήκης και ο νωτιαίος µυελός. Από το ινιακό τρήµα διέρχονται: ο προµήκης µυελός, 5

6 η νωτιαία µοίρα του παραπληρωµατικού νεύρου, οι µηνιγγικοί κλάδοι των άνω αυχενικών νεύρων (Α1-Α3), οι µήνιγγες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο µυελό, οι σπονδυλικές αρτηρίες, οι πρόσθιες και οπίσθιες νωτιαίες αρτηρίες που κατέρχονται για να αιµατώσουν την άνω µοίρα του νωτιαίου µυελού. Σφαγιτιδικό ή οπίσθιο ρηγµατώδες τρήµα: βρίσκεται µεταξύ του ινιακού οστού και της λιθοειδούς µοίρας του κροταφικού οστού. Η οπίσθια µοίρα του σφαγιτιδικού τρήµατος περιέχει τον άνω βολβό της έσω σφαγίτιδας φλέβας µέσα στον οποίο εκβάλλει ο σιγµοειδής κόλπος. Προς τα εµπρός και έσω από τη φλέβα, κατέρχονται µέσα από το σφαγιτιδικό τρήµα: το γλωσσοφαρυγγικό νεύρο, το πνευµονογαστρικό νεύρο, το παραπληρωµατικό νεύρο και ο κάτω λιθοειδής κόλπος που πορεύεται προς το άνω άκρο της έσω σφαγίτιδας φλέβας. Υπογλώσσιος πόρος: διελαύνεται από το υπογλώσσιο νεύρο. Το εσωτερικό στόµιό του βρίσκεται µεταξύ του σφαγιτιδικού τρήµατος και του ινιακού κονδύλου. Ο υπογλώσσιος πόρος ορισµένες φορές διαιρείται από οστέινο διαφραγµάτιο σε δύο πόρους, οι οποίοι υποδέχονται τις δύο δεσµίδες ριζικών νηµατίων του υπογλώσσιου νεύρου. Κονδυλικός πόρος: βρίσκεται στο κάτω άκρο της αύλακας του σιγµοειδούς κόλπου και δεν είναι σταθερό µόρφωµα. Από αυτόν διέρχεται µία αναστοµωτική φλέβα από τον σιγµοειδή κόλπο προς τις σπονδυλικές φλέβες του τραχήλου. Ο κονδυλικός πόρος φέρεται προς τα κάτω και πίσω και αναδύεται ακριβώς πίσω από τον ινιακό κόνδυλο. Έσω ακουστικός πόρος: βρίσκεται πάνω από την πρόσθια µοίρα του σφαγιτιδικού τρήµατος στη λιθοειδή µοίρα του κροταφικού οστού. Μέσα σε αυτόν πορεύονται µε εγκάρσια κατεύθυνση προς το εγκεφαλικό στέλεχος το προσωπικό, το στατικοακουστικό νεύρο, το διάµεσο νεύρο και τα λαβυρινθικά αγγεία. Ο έσω ακουστικός πόρος συγκλείνεται προς τα έξω από ένα ηθµοειδές οστικό πέταλο, το οποίο τον διαχωρίζει από το έσω ους. Μαστοειδές τρήµα: µέσα από αυτό διέρχονται αναστοµωτικά φλέβια από τον σιγµοειδή κόλπο και ένας µηνιγγικός κλάδος της ινιακής αρτηρίας Δ. Τα Οστά του Κρανίου Ο σκελετός της κεφαλής, το κρανίο, αποτελείται από πολλά πλατιά οστά τα οποία συναρθρώνονται µεταξύ τους. Το κρανίο είναι ένα περίπλοκο οστό. Το κρανίο του ενηλίκου είναι άκαµπτο, ενώ στα νεογνά και τα παιδιά, τα οστά που το αποτελούν αναπτύσσονται ως µεµονωµένα οστά και διαπλάθονται χωριστά. Οστά του Εγκεφαλικού Κρανίου Μετωπιαίο οστό Είναι πρόσθιο λείο και πλατύ οστό που σχηµατίζει το οστέινο ανάγλυφο του µετώπου και ονοµάζεται µετωπιαία κόγχη. Στο κρανίο των εµβρύων, τα ηµιµόρια των µετωπιαίων κογχών χωρίζονται από τη µεσοµετωπιαία ραφή, η οποία δεν είναι συνήθως ορατή µετά την ηλικία των 6 ετών. Το µετωπιαίο οστό αποτελείται από την κογχική µοίρα (οροφή των οφθαλµικών κόγχων), η οποία στυµµετέχει στον κρανιακό θόλο και τη βασική µοίρα Η εξωτερική επιφάνεια της κόγχης παρουσιάζει: - Άνω: τη στεφανιαία ραφή, το κέντρο της οποίας αποτελεί το βρέγµα - Κάτω και στο µέσο: τη ρινική εντοµή - Άνω και παράλληλα του υπερκογχίου χείλους εµφανίζεται οστέινη ακρολοφία, το υπερόφρυο τόξο το οποίο καλύπτει τον σύστοιχο µετωπιαίο κόλπο. Το υπερόφρυο τόξο προεξέχει περισσότερο στους άνδρες. 6

7 - Μεταξύ των δύο υπερόφρυων τόξων παρατηρείται ελαφρά καµπύλο έπαρµα της µέσης γραµµής, το µεσόφρυο που πλαισιώνεται από τα δύο µετωπιαία ογκώµατα, τα οποία αφορίζονται επί τα εκτός της κροταφικής γραµµής. - Το υπερκόγχιο τρήµα ή εντοµή στη µέση µοίρα του υπερκόγχιου χείλους χρησιµεύει για τη δίοδο των υπερκογχίων αγγείων και νεύρων. Η εσωτερική επιφάνεια της κόγχης περιέχει τους µετωπιαίους λοβούς του εγκεφάλου και παρουσιάζει: - Έσω και κάτω: το τυφλό τρήµα, από το οποίο ξεκινάει ο άνω οβελιαίος φλεβώδης κόλπος. - Άνω: τη µετωπιαία ακρολοφία, όπου προσφύεται το δρέπανο του εγκεφάλου. - Εκατέρωθεν: τα αραχνοειδή ή πακχιόνια βοθρία, τα οποία αντιστοιχούν στις αγγειακές προεκτάσεις των φλεβωδών κόλπων. Η βασική µοίρα του µετωπιαίου οστού ενδοκράνια παρουσιάζει την ηθµοειδή εντοµή (οβελιαίο έλλειµµα), εκατέρωθεν της οποίας παρουσιάζονται τα κογχικά εντυπώµατα - Το µετωπιαίο οστό συναρθρώνεται µε τα δύο βρεγµατικά οστά στη στεφανιαία ραφή και µε τα δύο ρινικά οστά στη µετωπορινική ραφή. Στο σηµείο που η µετωπορινική ραφή συναντιέται µε τη µεσορινική ραφή στο µέσο επίπεδο, παρατηρείται το ρίνιο, οδηγό σηµείο ανθρωπολογικής σηµασίας (εντύπωµα τοποθετηµένο στη ρίζα της µύτης). Βρεγµατικά Οστά Σχηµατίζουν µεγάλο µέρος του τοιχώµατος του εγκεφαλικού κρανίου. Βρεγµατικά ογκώµατα ελαφρά επάρµατα στην εξωτερική επιφάνεια των κυρτών αυτών οστών. Η άνω και κάτω κροταφική γραµµή αποτελούν δύο καµπύλες γραµµές που βρίσκονται στη µεσότητα των πλάγιων επιφανειών. Η άνω κροταφική γραµµή αντιστοιχεί στην έκφυση της κροταφικής περιτονίας και η κάτω κροταφική γραµµή υποδεικνύει το άνω όριο του κροταφίτη µυός Το µέσο επίπεδο του σώµατος περνά µέσα από την οβελιαία ραφή (µέσο οβελιαίο επίπεδο) Η ραφή µεταξύ των βρεγµατικών οστών και του ινιακού οστού ονοµάζεται λαµδοειδής ραφή Το σηµείο συµβολής των βρεγµατικών οστών µε το ινιακό οστό είναι χρήσιµο σηµείο αναφοράς και ονοµάζεται λάµδα. Σε ορισµένα άτοµα ψηλαφάται ως εντύπωµα Κροταφικά Οστά Τα κροταφικά οστά σχηµατίζουν ένα µέρος της πλάγιας επιφάνειας και της βάσης του κρανίου. Αποτελούνται από τέσσερις µορφολογικά διαφορετικές µοίρες, οι οποίες συνενώνονται στη διάρκεια της ανάπτυξης λεπιδοειδής µοίρα επίπεδη µοίρα που βρίσκεται εξωτερικά του κροταφικού λοβού του εγκεφάλου λιθοειδής µοίρα περικλείει το έσω ους και σχηµατίζει τµήµα της βάσης του κρανίου τυµπανική µοίρα περιλαµβάνει την οστική δίοδο του έξω ωτός (έξω ακουστικός πόρος) µαστοειδής µοίρα περιέχει τις µαστοειδείς κυψέλες 7

8 Η λεπτή αιχµηρή βελονοειδής απόφυση του κροταφικού οστού δίνει πρόσφυση σε αρκετούς συνδέσµους και µύες Η ζυγωµατική απόφυση του κροταφικού οστού ενώνεται µε την κροταφική απόφυση του ζυγωµατικού οστού για τον σχηµατισµό του ζυγωµατικού τόξου Ο κόνδυλος της κάτω γνάθου συντάσσεται µε την κροταφική γλήνη της κάτω επιφάνειας της ζυγωµατικής απόφυσης του κροταφικού οστού. Προς τα εµπρός της κροταφικής γλήνης βρίσκεται το αρθρικό φύµα. Σφηνοειδές Οστό Το σφηνοειδές οστό αποτελεί οστό κλειδί για το κρανίο καθώς συντάσσεται µε οκτώ οστά (µετωπιαίο, βρεγµατικά, κροταφικά, ινιακό, ύνιδα, ζυγωµατικά, υπερώια οστά και το ηθµοειδές). Κύρια µέρη του είναι το σώµα, οι µείζονες και οι ελάσσονες πτέρυγές του και οι πτερυγοειδείς αποφύσεις του Η άνω επιφάνεια ου σώµατος έχει το σχήµα τουρκικού εφιππίου (σέλας) και σχηµατίζει τον βόθρο της υπόφυσης, όπου κατασκηνώνει η υπόφυση Το τουρκικό εφίππιο αφορίζεται προς τα πίσω από τη ράχη του εφιππίου, ένα τετράγωνο οστικό πέταλο, το οποίο προβάλλει προς τα πάνω µε τις δύο οπίσθιες κλινοειδείς αποφύσεις σε κάθε πλευρά του Στο σώµα του σφηνοειδούς οστού εγκλείονται οι σφηνοειδείς κόλποι (δεξιός και αριστερός) Το έδαφος του τουρκικού εφιππίου σχηµατίζει την οροφή των σφηνοειδών κόλπων Ινιακό Οστό Σχηµατίζει µεγάλο µέρος της βάσης και της οπίσθιας επιφάνειας του κρανίου. Ινιακό τρήµα µεγάλο ωοειδές τρήµα διαµέσου του οποίου η κρανιακή κοιλότητα επικοινωνεί µε τον σπονδυλικό σωλήνα. Αντιστοιχεί στο επίπεδο όπου ο προµήκης µυελός του εγκεφαλικού στελέχους µεταπίπτει στον νωτιαίο µυελό Διαιρείται σε τέσσερις µοίρες: την κόγχη, τη βασική µοίρα και δύο πλάγιες ή κονδυλικές µοίρες. Οι µοίρες αυτές αναπτύσσονται χωριστά γύρω από το ινιακό τρήµα και ενώνονται στην ηλικία των 6 ετών για να σχηµατίσουν ένα οστό. Στις κάτω επιφάνειες των πλαγίων µοιρών του ινιακού οστού εµφανίζονται οι ινιακοί κόνδυλοι µε τους οποίους το κρανίο συντάσσεται µε τον Α1 σπόνδυλο (άτλαντα) στις ατλαντοϊνιακές διαρθρώσεις. Η εσωτερική επιφάνεια της κόγχης του ινιακού οστού εµφανίζει τέσσερις βόθρους: οι δύο άνω υποδέχονται τους ινιακούς πόλους των εγκεφαλικών ηµισφαιρίων και οι δύο κάτω (παρεγκεφαλιδικοί βόθροι) φιλοξενούν τα ηµισφαίρια της παρεγκεφαλίδας. Ε. Οστά του Προσωπικού Κρανίου Το προσωπικό ή σπλαχνικό κρανίο σχηµατίζεται από δεκατέσσερα οστά (δύο ρινικά οστά, δύο ζυγωµατικά οστά, δύο άνω γνάθοι, δύο υπερώια οστά, δύο κάτω ρινικές κόγχες, η µονοφυής ύνιδα και η µονοφυής κάτω γνάθος). Ρινικά Οστά Τα ρινικά οστά ψηλαφώνται εύκολα αµέσως κάτω από το δέρµα στο άνω τµήµα της ράχης της µύτης. Τα δύο ρινικά οστά συντάσσονται µεταξύ τους στη µεσορινική ραφή. Συντάσσονται επίσης µε το µετωπιαίο οστό, την άνω γνάθο και το ηθµοειδές οστό. Ανω Γνάθοι 8

9 Ο σκελετός του προσωπικού κρανίου µεταξύ του στόµατος και των οφθαλµικών βολβών σχηµατίζεται από τις δύο άνω γνάθους, οι οποίες περιβάλλουν τα πρόσθια ρινικά στόµια και ενώνονται στο µέσο επίπεδο µε τη µεσογναθική ραφή. Η ραφή αυτή συνεχίζεται στη σκληρή υπερώα, όπου συνδέει τις υπερώιες αποφύσεις των άνω γνάθων. Η άνω γνάθος αποτελείται από το σώµα, το οποίο καταλαµβάνεται σχεδόν εξολοκλήρου από τον γναθιαίο κόλπο ή ιγµόρειο άντρο, τη ζυγωµατική απόφυση που συντάσσεται µε το ζυγωµατικό οστό, τη µετωπιαία απόφυση που συντάσσεται µε το µετωπιαίο οστό και το ρινικό οστό, την υπερώια απόφυση που συντάσσεται µε την αντίθετή της σχηµατίζοντας µεγάλο µέρος της σκληρής υπερώας και τις φατνιακές αποφύσεις που υποδέχονται τα άνω δόντια. Οι άνω γνάθοι αρθρώνονται µε την ύνιδα, τα δακρυϊκά οστά, το σφηνοειδές και τα υπερώια οστά. Το σώµα της άνω γνάθου παρουσιάζει ρινική επιφάνεια που συµµετέχει στον σχηµατισµό του έξω τοιχώµατος της ρινικής κοιλότητας, κογχική επιφάνεια που σχηµατίζει το µεγαλύτερο µέρος του εδάφους του οφθαλµικού κόγχου, υποκροτάφια επιφάνεια που σχηµατίζει το πρόσθιο τοίχωµα του υποκροτάφιου βόθρου και προσωπική επιφάνεια που στρέφεται προς τα εµπρός και έξω και καλύπτεται από µύες. Το υποκόγχιο τρήµα, βρίσκεται 1 εκ. κάτω από το υποκόγχιο χείλος και µέσα από αυτό εξέρχονται το υποκόγχιο νεύρο και τα υποκόγχια αγγεία. Το τοµικό βοθρίο αποτελεί ρηχή κοίλανση πάνω από τις ρίζες των τοµέων, ακριβώς κάτω από τη ρινική κοιλότητα. Το βοθρίο αυτό χρησιµοποιείται ως σηµείο ένεσης για την αναισθησία των άνω τοµέων δοντιών. Κάτω Γνάθος Η κάτω γνάθος είναι το µεγαλύτερο και ισχυρότερο οστό του προσωπικού κρανίου. Η κάτω γνάθος αποτελείται από δύο µέρη: το οριζόντιο τµήµα της που ονοµάζεται σώµα και τα δύο επιµήκη κάθετα µέρη της που ονοµάζονται κλάδοι της κάτω γνάθου. Κάθε κλάδος ανέρχεται σχεδόν µε ορθή γωνία από την οπίσθια µοίρα του σώµατος. Η άνω µοίρα του κλάδου εµφανίζει δύο αποφύσεις: την κονδυλοειδή απόφυση προς τα πίσω που παρουσιάζει κεφαλή ή κόνδυλο και αυχένα και προς τα εµπρός την οξεία κορωνοειδή απόφυση. Η κονδυλοειδής απόφυση διαχωρίζεται από την κορωνοειδή απόφυση µε τη γναθιαία εντοµή, η οποία σχηµατίζει το κοίλο άνω χείλος της κάτω γνάθου Κάθε κλάδος ενώνεται µε το σώµα της κάτω γνάθου προς τα πίσω στη γωνία της κάτω γνάθου Κάτω από τον 2 ο προγόµφιο οδόντα σε κάθε πλευρά του οστού παρατηρείται το γενειακό τρήµα, από το οποίο εξέρχονται το γενειακό νεύρο και τα γενειακά αγγεία. Εσωτερικά του κλάδου της κάτω γνάθου παρατηρείται το έσω ή γναθιαίο τρήµα, το οποίο αποτελεί είσοδο του γναθιαίου πόρου µέσα στον οποίο πορεύονται τα κάτω φατνιακά αγγεία και το κάτω φατνιακό νεύρο για να καταλήξουν στις ρίζες των κάτω δοντιών. Κλάδοι αυτών των αγγείων και το γενειακό νεύρο αναδύονται από τον γναθιαίο πόρο µέσα από το γενειακό τρήµα Στην έσω επιφάνεια της κάτω γνάθου παρατηρείται η γναθοϋοειδής αύλακα, η οποία φέρεται από το γναθιαίο τρήµα προς τα κάτω και µπροστά και υποδέχεται το γναθοϋοειδές νεύρο και τα οµώνυµα αγγεία που εκφύονται πριν από την είσοδό τους στο γναθιαίο τρήµα από το κάτω φατνιακό νεύρο και τα οµώνυµα αγγεία αντίστοιχα. Η εσωτερική επιφάνεια της κάτω γνάθου διαιρείται σε δύο περιοχές από την γναθοϋοειδή γραµµή, η οποία αρχίζει πίσω από τον τρίτο γοµφίο οδόντα. Πάνω από το πρόσθιο άκρο της γναθοϋοειδούς γραµµής παρουσιάζονται δύο µικρές, αιχµηρές γενειακές άκανθες, οι οποίες χρησιµεύουν ως θέσεις πρόσφυσης των γενειογλωσσικών µυών. 9

10 Ζυγωµατικά Οστά Οι παρειές, τα προσθιοπλάγια χείλη και µεγάλο µέρος του υποκογχίου χείλους των οφθαλµικών κόγχων σχηµατίζονται από τα ζυγωµατικά οστά, τα οποία συντάσσονται µε το µετωπιαίο οστό, την άνω γνάθο, το σφηνοειδές και τα κροταφικά οστά. Η µετωπιαία απόφυση του ζυγωµατικού οστού φέρεται προς τα πάνω, όπου σχηµατίζει το έξω χείλος του οφθαλµικού κόγχου και συντάσσεται µε το µετωπιαίο οστό στο έξω άκρο του υπερκόγχιου χείλους Τα ζυγωµατικά οστά αρθρώνονται προς τα έσω µε τις µείζονες πτέρυγες του σφηνοειδούς οστού Στην πρόσθια έξω επιφάνεια του ζυγωµατικού οστού, κοντά στο υποκόγχιο χείλος, παρατηρείται το ζυγωµατοπροσωπικό τρήµα, ενώ στην οπίσθια επιφάνεια του ζυγωµατικού οστού κοντά στη βάση της µετωπιαίας του απόφυσης εµφανίζεται το ζυγωµατοκροταφικό τρήµα για το οµώνυµο νεύρο Η κροταφική απόφυση του ζυγωµατικού οστού ενώνεται µε τη ζυγωµατική απόφυση του κροταφικού οστού για τον σχηµατισµό του ζυγωµατικού τόξο, το οποίο είναι εύκολα ψηλαφητό στα πλάγια της κεφαλής πίσω από τα ζυγωµατικά επάρµατα, στο κάτω όριο του κροταφικού βόθρου Τα ζυγωµατικά τόξα αποτελούν ένα από τα πιο χρήσιµα οδηγά σηµεία για τον καθορισµό της θέσης του πτερίου. Το οριζόντιο επίπεδο που φέρεται προς τα έσω του ζυγωµατικού τόξου, διαχωρίζει τον κροταφικό βόθρο προς τα πάνω από τον υποκροτάφιο βόθρο προς τα κάτω. Ζ. Κρανιακή Κοιλότητα Η κρανιακή κοιλότητα είναι ο εσωτερικός χώρος του εγκεφαλικού κρανίου. Η κρανιακή κοιλότητα περιέχει τον εγκέφαλο και τις µήνιγγες που τον περιβάλλουν, τµήµατα των εγκεφαλικών νεύρων, αρτηρίες, φλέβες και φλεβώδεις κόλπους. Θόλος (Οροφή) του Κρανίου Ο θόλος αποτελείται από το µετωπιαίο οστό (προς τα εµπρός), τα δύο βρεγµατικά οστά (στη µεσότητα) και το ινιακό οστό (προς τα πίσω). Ο θόλος προστατεύει την άνω επιφάνεια του εγκεφάλου. Ραφές στο εσωτερικό του θόλου είναι: - Η στεφανιαία ραφή µεταξύ του µετωπιαίου και των δύο βρεγµατικών οστών - Η οβελιαία ραφή µεταξύ των δύο βρεγµατικών οστών - Η λαµδοειδής ραφή µεταξύ των βρεγµατικών και του ινιακού οστού - Το βρέγµα το σηµείο όπου συναντώνται η στεφανιαία και η οβελιαία ραφή - Το λάµδα - το σηµείο όπου συναντώνται η λαµδοειδής µε την οβελιαία ραφή Η πορεία των ραφών είναι λιγότερο ελικοειδής από ότι στην εξωτερική επιφάνεια του κρανίου Κατά τη µέση γραµµή, υπάρχει αβαθής αύλακα (άνω οβελιαία αύλακα) που υποδέχεται τον άνω οβελιαίο κόλπο. Εκατέρωθεν της αύλακας υπάρχουν µικρά βοθρία, τα κοκκιώδη βοθρία που υποδέχονται τα αραχνοειδή σωµάτια. Στενές αύλακες υπάρχουν για τους πρόσθιους και οπίσθιους κλάδους των µέσων µηνιγγικών αγγείων καθώς αυτά φέρονται προς τον θόλο του κρανίου. 10

11 Έδαφος της Κρανιακής Κοιλότητας Ο εγκέφαλος βρίσκεται στο έδαφος της κρανιακής κοιλότητας. Το έδαφος της κρανιακής κοιλότητας αποτελείται από τρείς κρανιακούς βόθρους. Κάθε ένας από αυτούς περιέχει συγκεκριµένα τµήµατα του εγκεφάλου και φέρει τρήµατα διαµέσου των οποίων διέρχονται τα εγκεφαλικά νεύρα και τα αγγεία. Πρόσθιος ή Μετωπιαίος Κρανιακός Βόθρος Η κάτω µοίρα και τα πρόσθια άκρα των µετωπιαίων λοβών των εγκεφαλικών ηµισφαιρίων, που ονοµάζονται µετωπιαίοι κόλποι, καταλαµβάνουν τον πρόσθιο κρανιακό βόθρο Σχηµατίζεται κυρίως από το µετωπιαίο οστό, ενώ το µεγαλύτερο µέρος του εδάφους του συντίθεται από τις κυρτές κογχικές µοίρες του οστού αυτού, οι οποίες αποτελούν τις οστέινες οροφές των οφθαλµικών κόγχων Περιέχει τους µετωπιαίους λοβούς του εγκεφάλου Ο αεροφόρος µετωπιαίος κόλπος βρίσκεται στο τµήµα του µετωπιαίου οστού το οποίο σχηµατίζει το πρόσθιο τοίχωµα του βόθρου. Το έδαφος του βόθρου σχηµατίζεται προς τα έξω από την κογχική µοίρα του µετωπιαίου οστού και προς τα έσω από το τετρηµένο πέταλο του ηθµοειδούς οστού Το ηθµοειδές οστό βρίσκεται στη µέση γραµµή του εδάφους του βόθρου. Το οπίσθιο όριό του είναι η ελάσσων πτέρυγα του σφηνοειδούς οστού, η οποία προς τα έξω συντάσσεται µε το µετωπιαίο οστό και συναντιέται µε την κάτω γωνία του βρεγµατικού οστού στο πτέριο. Το έσω πέρας της ελάσσονος πτέρυγας του σφηνοειδούς οστού σχηµατίζει την πρόσθια κλινοειδή απόφυση στην οποία προσφύεται το σκηνίδιο της παρεγκεφαλίδας. Η µεσαία µοίρα του προσθίου κρανιακού βόθρου αφορίζεται προς τα πίσω από την αύλακα του οπτικού χιάσµατος. Το κάλαιο αποτελεί µια αιχµηρή προεξοχή του ηθµοειδούς οστού που βρίσκεται στη µέση γραµµή και χρησιµεύει για την πρόσφυση του δρεπάνου του εγκεφάλου και προβάλλει προς τα άνω. Ανάµεσα στο κάλαιο και το µετωπιαίο οστό υπάρχει το τυφλό τρήµα. Το τετρηµένο πέταλο του ηθµοειδούς οστού βρίσκεται εκατέρωθεν του καλαίου (περιέχει τον οσφρητικό βολβό). Η άνω επιφάνεια του τετρηµένου πετάλου υποδέχεται τους οσφρητικούς βολβούς. Τα µικρά τρήµατα του τετρηµένου πετάλου χρησιµεύουν για τη διέλευση των οσφρητικών νηµατίων. Στο τετρηµένο πέταλο, δίπλα στο κάλαιο υπάρχει µικρή σχισµή για τη διέλευση του προσθίου ηθµοειδούς νεύρου προς τη ρινική κοιλότητα. Μέσος ή Κροταφικός Κρανιακός Βόθρος Βρίσκεται πίσω και κάτω από τον πρόσθιο κρανιακό βόθρο και διακρίνεται από τον οπίσθιο κρανιακό βόθρο µε την ορθογώνια οστική προεξοχή, που ονοµάζεται ράχη του τουρκικού εφιππίου Προς τα πλάγια ο µέσος κρανιακός βόθρος διαχωρίζεται από τον οπίσθιο κρανιακό βόθρο µε ακρολοφίες ή επάρµατα που σχηµατίζονται από τα άνω χείλη των λιθοειδών µοιρών των κροταφικών οστών Ο βόθρος της υπόφυσης (τουρκικό εφίππιο) αποτελεί ένα βαθύ εντύπωµα στο µέσο του σώµατος του σφηνοειδούς οστού. Περικλείεται από τις τέσσερις πτέρυγες του οστού, τις πρόσθιες και τις οπίσθιες κλινοειδείς αποφύσεις. Επί τα εκτός του σώµατος του σφηνοειδούς οστού, ο µέσος κρανιακός βόθρος περιέχει τους κροταφικούς λοβούς των εγκεφαλικών ηµισφαιρίων. 11

12 Οπίσθιος Κρανιακός Βόθρος Ο µεγαλύτερος και βαθύτερος από τους τρεις βόθρους. Φιλοξενεί την παρεγκεφαλίδα, τη γέφυρα και τον προµήκη Σχηµατίζεται από τις κάτω και πρόσθιες µοίρες του ινιακού οστού, το σώµα του σφηνοειδούς οστού, τις λιθοειδείς και µαστοειδείς µοίρες του κροταφικού οστού. Οι ινιακοί λοβοί των εγκεφαλικών ηµισφαιρίων επικάθονται στο σκηνίδιο της παρεγκεφαλίδας, πάνω από τον οπίσθιο κρανιακό βόθρο Η δεξιά εγκάρσια αύλακα είναι συχνά µεγαλύτερη επειδή ο άνω οβελιαίος φλεβώδης κόλπος εκβάλλει συνηθέστερα από την πλευρά αυτή στον εγκάρσιο κόλπο Στο κέντρο του οπίσθιου κρανιακού βόθρου βρίσκεται το ινιακό τρήµα Στο µέσο επίπεδο, κάτω και πίσω από τα όρια του ινιακού τρήµατος βρίσκεται η έσω ινιακή ακρολοφία, η οποία διαιρεί µερικώς τον οπίσθιο κρανιακό βόθρο σε δύο παρεγκεφαλιδικούς βόθρους, που υποδέχονται τα ηµισφαίρια της παρεγκεφαλίδας. Η ακρολοφία αυτή απολήγει προς τα πάνω και πίσω, στο έσω ινιακό όγκωµα το οποίο εντοπίζεται σε σχεδόν αντίστοιχη θέση µε το έξω ινιακό όγκωµα. Προς τα εµπρός του ινιακού τρήµατος, η βασική µοίρα του ινιακού οστού φέρεται προς τα άνω και συναντά το σώµα του σφηνοειδούς οστού. Η επικλινής αυτή οστική επιφάνεια ονοµάζεται απόκλιµα και βρίσκεται µπροστά από τη γέφυρα και τον προµήκη µυελό του εγκεφαλικού στελέχους. Κροταφικός Βόθρος Αφορίζεται από πάνω και πίσω από τις κροταφικές γραµµές και προς τα εµπρός από το µετωπιαίο και το ζυγωµατικό οστό. Η κροταφική περιτονία απλώνεται πάνω στον κροταφικό βόθρο και τον κροταφίτη µυ και προς τα κάτω διαχωρίζεται σε δύο πέταλα: το επιπολής πέταλο που προσφύεται στο άνω χείλος του ζυγωµατικού τόξου και το εν τω βάθει πέταλο που φέρεται προς τα έσω του τόξου και συνέχεται µε τη µασητήρια περιτονία εν τω βάθει του µασητήρα µυός. Έδαφος του κροταφικού βόθρου: σχηµατίζεται από το βρεγµατικό, το µετωπιαίο οστό, τη µείζονα πτέρυγα του σφηνοειδούς οστού και τη λεπιδοειδή µοίρα του κροταφικού οστού. Η περιοχή συνάντησης των οστών ονοµάζεται πτέριο. Υποκροτάφιος Βόθρος Αποτελεί χώρο ακανόνιστου σχήµατος κάτω και εν τω βάθει του ζυγωµατικού τόξου και πίσω από την άνω γνάθο. Επικοινωνεί µε τον κροταφικό βόθρο, µέσα από τον διάκενο χώρο µεταξύ του ζυγωµατικού τόξου και του κρανίου, ο οποίος διασχίζεται από τον κροταφίτη µυ και τα εν τω βάθει κροταφικά αγγεία και νεύρα. 12

13 13

14 14

15 15

16 16

17 17

18 18

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΚΡΑΝΙΟ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΚΡΑΝΙΟ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ - ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ι. ΦΕΖΟΥΛΙΔΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΚΡΑΝΙΟ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ Απλή Ακτινογραφία Αξονική Τοµογραφία Βρεγµατικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ

ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ Ι. ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ Α. Οστά = στερεά µορφή συνδετικού ιστού 1. αποτελούν τον κύριο στηρικτικό ιστό του σώµατος 2. το σκελετικό σύστηµα περιλαµβάνει 205 οστά Β. Το σκελετικό σύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Ο εγκέφαλος αρδεύεται από : 1. Τις δύο έσω καρωτίδες και τους κλάδους τους 2. Τις δύο σπονδυλικές αρτηρίες και τους κλάδους τους Οι τέσσερις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΑ ΚΕΦΑΛΗΣ -ΤΡΑΧΗΛΟΥ

ΑΓΓΕΙΑ ΚΕΦΑΛΗΣ -ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΑΓΓΕΙΑ ΚΕΦΑΛΗΣ -ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΦΩΤΗΣ Χ. ΤΖΕΡΜΠΟΣ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΝΑΘΟΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Στόχοι του μαθήματος Αντίληψη της προέλευσης των αρτηριών της κεφαλής και του τραχήλου.

Διαβάστε περισσότερα

Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου)

Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου) Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου) 01/35 Το Ερειστικό Σύστημα αποτελείται από: 1. Τα Οστά 2. Τις Αρθρώσεις 3. Τους Συνδέσμους 02/35 ΟΣΤΑ ΤΟΥ ΣΚΕΛΕΤΟΥ Σύνολο: 285 οστά

Διαβάστε περισσότερα

Οστεολογία Ι. Ioannis Lazarettos. MD PhD Orthopaedic Surgeon

Οστεολογία Ι. Ioannis Lazarettos. MD PhD Orthopaedic Surgeon Οστεολογία Ι Ioannis Lazarettos MD PhD Οστεολογία Οστά Τα οστά αποτελούνται από ένα οργανικό υπόστρωμα από ινώδη συνδετικό ιστό εμποτισμένο με μεταλλικά άλατα (σκληρότητα & ελαστικότητα) Δομή Συστατικά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Τα οστά είναι μία στερεά μορφή του συνδετικού ιστού. Σχηματίζουν το μεγαλύτερο μέρος του σκελετού και είναι ο κύριος στηρικτικός ιστός του σώματος. ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΚΟΡΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφαλή ΙΙ. Ι. Μύες του προσώπου

Κεφαλή ΙΙ. Ι. Μύες του προσώπου Κεφαλή ΙΙ Ι. Μύες του προσώπου Α. Μιµικοί µύες (δερµατικοί) Εντοπίζονται µέσα στο υποδόριο ιστό Προσφύονται στο δέρµα του προσώπου Κινητική νεύρωση προσωπικό νεύρο (ΕΝ VII) Περιβάλλουν τα στόµια (σφηγκτήρες

Διαβάστε περισσότερα

Μύες του προσώπου και της κεφαλής

Μύες του προσώπου και της κεφαλής ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑ Μύες του προσώπου και της κεφαλής 38 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑ ΜΕΤΩΠΟΪΝΙΑΚΟΣ* Επικράνιος Κρανίο - πλάγια άποψη Ινιακή γαστέρα (ινιακός μ.) Από τα δύο έξω τριτημόρια της άνω αυχενικής γραμμής του ινιακού

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ B ΟΙ ΜΗΝΙΓΓΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ B ΟΙ ΜΗΝΙΓΓΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ B ΟΙ ΜΗΝΙΓΓΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΟΙ ΜΗΝΙΓΓΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Ο Εγκέφαλος και ο Νωτιαίος Μυελός περιβάλλονται από (3) τρεις υμένες, τις μήνιγγες : 1. Τη σκληρά μήνιγγα 2. Την αραχνοειδή μήνιγγα

Διαβάστε περισσότερα

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος Αναπνευστικό σύστημα (αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις Ανατομίας με έμφαση στην Οδοντιατρική Αναισθησία για τους Προπτυχιακούς Φοιτητές της Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

Σημειώσεις Ανατομίας με έμφαση στην Οδοντιατρική Αναισθησία για τους Προπτυχιακούς Φοιτητές της Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Σημειώσεις Ανατομίας με έμφαση στην Οδοντιατρική Αναισθησία για τους Προπτυχιακούς Φοιτητές της Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Καθηγητής Ιωάννης Α. Ιατρού - Αθήνα 15.12.2014 Εισαγωγή Η τέλεση τοπικής αναισθησίας

Διαβάστε περισσότερα

Εξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας

Εξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας Εξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Εργαστήριο 5 ου εξαμήνου Βασίλης Κ. Πετσίνης Επίκουρος Καθηγητής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Άνω γναθικό νεύρο (στρογγύλο

Διαβάστε περισσότερα

8 οστά εγκεφαλικού κρανίου 1 Μετωπιαίο 2 βρεγματικά 2 κροταφικά. 1 ηθμοειδές 1 ινιακό

8 οστά εγκεφαλικού κρανίου 1 Μετωπιαίο 2 βρεγματικά 2 κροταφικά. 1 ηθμοειδές 1 ινιακό 8 οστά εγκεφαλικού κρανίου 1 Μετωπιαίο 2 βρεγματικά 2 κροταφικά 1 σφηνοειδές 1 ηθμοειδές 1 ινιακό Κάτω γνάθος 1 ύνιδα 1 Άνω γνάθοι 2 Ζυγωματικά οστά 2 Ρινικά οστά 2 ακρυικά οστά 2 Υπερώια οστά 2 Κάτω ρινικές

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Αυχενικοί σπόνδυλοι 7 Θωρακικοί σπόνδυλοι 12 Οσφυϊκοί σπόνδυλοι 5 Ιερό οστό 5 συνοστεομένοι σπόνδυλοι Κόκκυγας Φυσιολογικά Κυρτώματα Σ.Σ. Η σπονδυλική στήλη δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ ΚΡΑΝΙΟ ΜΕΤΩΠΙΑΙΟΣ ΚΟΛΠΟΣ ΚΟΓΧΟΣ ΑΝΩ ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΣΧΙΣΜΗ ΙΓΜΟΡΙΟ ΑΝΤΡΟ ΗΘΜΟΕΙΔΕΙΣ ΚΑΤΩ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΓΧΗ. ΜΑΣΤΟΕΙΔΕΙς ΚΥΨΕΛΕΣ ΣΚΛΗΡΑ ΥΠΕΡΩΑ ΓΝΑΘΟΣ

ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ ΚΡΑΝΙΟ ΜΕΤΩΠΙΑΙΟΣ ΚΟΛΠΟΣ ΚΟΓΧΟΣ ΑΝΩ ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΣΧΙΣΜΗ ΙΓΜΟΡΙΟ ΑΝΤΡΟ ΗΘΜΟΕΙΔΕΙΣ ΚΑΤΩ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΓΧΗ. ΜΑΣΤΟΕΙΔΕΙς ΚΥΨΕΛΕΣ ΣΚΛΗΡΑ ΥΠΕΡΩΑ ΓΝΑΘΟΣ 1 ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ ΚΡΑΝΙΟ ΜΕΤΩΠΙΑΙΟΣ ΚΟΛΠΟΣ ΚΟΓΧΟΣ ΑΝΩ ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΣΧΙΣΜΗ ΗΘΜΟΕΙΔΕΙΣ ΙΓΜΟΡΙΟ ΑΝΤΡΟ ΜΑΣΤΟΕΙΔΕΙς ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΑΤΩ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΓΧΗ ΣΚΛΗΡΑ ΥΠΕΡΩΑ ΓΝΑΘΟΣ 2 ΠΛΑΓΙΑ ΛΗΨΗ ΜΕΤΩΠΙΑΙΟΣ ΚΟΛΠΟΣ ΠΡΟΣΘΙΕΣ & ΟΠΙΣΘΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 6ο ΜΕΡΟΣ Β ΤΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΑ

ΜΑΘΗΜΑ 6ο ΜΕΡΟΣ Β ΤΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑ 6ο ΜΕΡΟΣ Β ΤΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΑ ΤΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΑ Τα εγκεφαλικά ημισφαίρια διακρίνονται σε δεξιό και αριστερό Διαχωρίζονται μεταξύ τους με μια βαθιά σχισμή, την επιμήκη σχισμή Εντός

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη των Κρανιακών Οστών

Ανάπτυξη των Κρανιακών Οστών νάπτυξη των Κρανιακών Οστών. 1.1 Οστά του εγκεφαλικού (γκρίζο χρώμα) και του σπλαγχνικού κρανίου (πορτοκαλί χρώμα) ριστερή πλάγια όψη. Το κρανίο σχηματίζει μια οστέινη κάψα που περικλείει τον εγκέφαλο,

Διαβάστε περισσότερα

ΡΑΧΗ. 3. Μύες (ανάλογα µε την εµβρυολογική προέλευση και την νεύρωσή τους διαχωρίζονται σε: α. Εξωγενείς (ετερόχθονες) β. Ενδογενείς (αυτόχθονες)

ΡΑΧΗ. 3. Μύες (ανάλογα µε την εµβρυολογική προέλευση και την νεύρωσή τους διαχωρίζονται σε: α. Εξωγενείς (ετερόχθονες) β. Ενδογενείς (αυτόχθονες) ΡΑΧΗ Ι. Γενικά Α. Η ράχη αποτελείται από την οπίσθια επιφάνεια του σώµατος 1. Αποτελεί µυοσκελετικό άξονα στήριξης του κορµού 2. Οστικά στοιχεία α. Σπόνδυλοι β. Κεντρικά τµήµατα των πλευρών γ. Άνω επιφάνειες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΡΑΝΙΩΝ ΤΡΑΓΩΝ ΚΕΡΑΣΦΟΡΟΥ ΤΥΠΟΥ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΡΑΝΙΩΝ ΤΡΑΓΩΝ ΚΕΡΑΣΦΟΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΖΩΪΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΡΑΝΙΩΝ ΤΡΑΓΩΝ ΚΕΡΑΣΦΟΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: Δρ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΚΡΑΝΙΟ-ΤΡΑΧΗΛΟΣ. Φωτεινή Μάλλη

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΚΡΑΝΙΟ-ΤΡΑΧΗΛΟΣ. Φωτεινή Μάλλη ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι 1 ΚΡΑΝΙΟ-ΤΡΑΧΗΛΟΣ Φωτεινή Μάλλη ΚΡΑΝΙΟ Σκελετος της κεφαλής 2 μοίρες εγκεφαλικο κρανίο και σπλαχνικό κρανίο Περιβάλλει εγκέφαλο-μήνιγγες και περιέχει εγγύς μοίρες

Διαβάστε περισσότερα

Κινητικά Εγκεφαλικά Νεύρα

Κινητικά Εγκεφαλικά Νεύρα Εισαγωγή Κοινό Κινητικό Νεύρο (ΙΙΙ) Πυρήνες Τροχιλιακό Νεύρο (IV) Πυρήνας Απαγωγό Νεύρο (VΙ) Πυρήνας Παραπληρωµατικό Νεύρο (ΧΙ) Προµηκική (Εγκεφαλική) Μοίρα Νωτιαία Μοίρα Υπογλώσσιο Νεύρο (ΧΙΙ) Πυρήνας

Διαβάστε περισσότερα

Πρόσθιο Κοιλιακό Τοίχωµα & Πύελος

Πρόσθιο Κοιλιακό Τοίχωµα & Πύελος Πρόσθιο Κοιλιακό Τοίχωµα & Πύελος Ι. Γενικά Α. Η κοιλία είναι το τµήµα του κόρµου που βρίσκεται µεταξύ του θώρακα (διάφραγµα) προς τα πάνω και της πυέλου (είσοδο της µικρής πυέλου) προς τα κάτω. Η πύελος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΦΑΡΥΓΓΑΣ ΛΑΡΥΓΓΑΣ ΤΡΑΧΕΙΑ ΒΡΟΓΧΟΙ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΠΛΕΥΡΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Θυρεοειδής χόνδρος Κρικοθυρεοειδής σύνδεσμος ΤΡΑΧΕΙΑ Κρικοειδής χόνδρος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΙ ΚΟΓΧΟΙ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ ΚΡΑΝΙΟ

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΙ ΚΟΓΧΟΙ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ ΚΡΑΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ - ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ι. ΦΕΖΟΥΛΙΔΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΙ ΚΟΓΧΟΙ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ ΚΡΑΝΙΟ Μετωπιαίο Σφηνοειδέ2 Ηθμοειδές

Διαβάστε περισσότερα

Κρανίο - Εγκέφαλος ανατομία

Κρανίο - Εγκέφαλος ανατομία Κρανίο - Εγκέφαλος ανατομία Οστά κρανίου από το πλάϊ Μετωπιαίο οστό Βρεγματικό οστό Σφηνοειδές οστό Κροταφικό οστό Ηθμοειδές οστό Άνω γνάθος Ινιακό οστό Κάτω γνάθος Οστά από εμπρός Μετωπιαίο οστό Βρεγματικό

Διαβάστε περισσότερα

Μεικτά Εγκεφαλικά Νεύρα

Μεικτά Εγκεφαλικά Νεύρα Μεικτά Εγκεφαλικά Νεύρα Εισαγωγή Τρίδυµο Νεύρο (V) Πυρήνες του Τριδύµου Νεύρου Οφθαλµικό Νεύρο (V 1 ) Άνω Γναθικό Νεύρο (V 2 ) Κάτω Γναθικό Νεύρο (V 3 ) Γάγγλια του Τριδύµου Νεύρου Προσωπικό Νεύρο (VΙΙ)

Διαβάστε περισσότερα

Βουβωνική Χώρα. Ι. Βουβωνικός Χώρα

Βουβωνική Χώρα. Ι. Βουβωνικός Χώρα Βουβωνική Χώρα Ι. Βουβωνικός Χώρα Α. Βουβωνικός Σύνδεσµος (του Poupart) Δεν είναι πραγµατικός σύνδεσµος Είναι η αναδίπλωση προς τα έσω του ελευθέρου κάτω χείλους του έξω λοξού µυός από την εκφυσή του από

Διαβάστε περισσότερα

O ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ. Οστά της κεφαλής Οστά του κορμού Οστά των άνω άκρων και της ωμικής ζώνης Οστά των κάτω άκρων και της πυελικής ζώνης

O ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ. Οστά της κεφαλής Οστά του κορμού Οστά των άνω άκρων και της ωμικής ζώνης Οστά των κάτω άκρων και της πυελικής ζώνης O ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Χονδρικά διαιρείται σε: Οστά της κεφαλής Οστά του κορμού Οστά των άνω άκρων και της ωμικής ζώνης Οστά των κάτω άκρων και της πυελικής ζώνης ΤΑ ΟΣΤΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ Τα οστά της κεφαλής

Διαβάστε περισσότερα

Αυχενική μοίρα σπονδυλικής στήλης Ινιακό οστό Σπονδυλικές & κρανιοσπονδυλικές διαρθρώσεις. Παρουσίαση: Πιάγκου Μάρα

Αυχενική μοίρα σπονδυλικής στήλης Ινιακό οστό Σπονδυλικές & κρανιοσπονδυλικές διαρθρώσεις. Παρουσίαση: Πιάγκου Μάρα Αυχενική μοίρα σπονδυλικής στήλης Ινιακό οστό Σπονδυλικές & κρανιοσπονδυλικές διαρθρώσεις Παρουσίαση: Πιάγκου Μάρα Άθροισμα βραχέων οστών - 33-34 σπόνδυλοι στο ραχιαίο τμήμα μέσου επιπέδου κορμού 24 κινητοί

Διαβάστε περισσότερα

Ο Σκελετός της Πυέλου

Ο Σκελετός της Πυέλου Ο Σκελετός της Πυέλου E Johnson Αν. Καθηγήτρια Εργαστήριο Ανατοµίας Η Πύελος το κατώτερο σηµείο του κορµού προς τα κάτω συνέχεια της κοιλιάς η πυελική κοιλότητα = κατώτερο τµήµα της κοιλιακής χώρας εντοπίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία Δυσλειτουργία στην ένωση του κρανίου με τον κορμό στο νεογέννητο μωρό (Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία)

Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία Δυσλειτουργία στην ένωση του κρανίου με τον κορμό στο νεογέννητο μωρό (Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία) Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία Δυσλειτουργία στην ένωση του κρανίου με τον κορμό στο νεογέννητο μωρό (Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία) Τα νεογέννητα μωρά διαφέρουν από τους ενήλικες, ή ακόμα από τα μεγαλύτερα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο. Οστεολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ I Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο. Οστεολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ I Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο Οστεολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ I Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ Οστά και ανθρώπινος σκελετός Η οστεολογία αναφέρετε στην μελέτη των οστών. Οστά ονομάζονται σκληρά όργανα που παράγονται από

Διαβάστε περισσότερα

Οσφυϊκό Πλέγµα και Νεύρα

Οσφυϊκό Πλέγµα και Νεύρα Οσφυϊκό Πλέγµα και Νεύρα Εισαγωγή Σχηµατισµός Κλάδοι του Οσφυϊκού Πλέγµατος Μηριαίο Νεύρο (Ο2-Ο4) Εισαγωγή Η κινητικότητα και η γενική αισθητικότητα του κάτω άκρου εξυπηρετούνται από τους τελικούς κλάδους

Διαβάστε περισσότερα

Κάτω Άκρο Οι Χώρες του Μηρού

Κάτω Άκρο Οι Χώρες του Μηρού Κάτω Άκρο Οι Χώρες του Μηρού Ι. Γενικά Α. 3εις σηµαντικές ζώνες των κάτω άκρων 1. Μηριαίο τρίγωνο 2. Ο πόρος των προσαγωγών 3. Ο ιγνυακός βόθρος Β. Μηριαίο οστό 1. Είναι το επιµηκέστερο, το ισχυρότερο

Διαβάστε περισσότερα

ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΡΑΧΗ Αποτελεί τον μυοσκελετικό άξονα στήριξης του κορμού με κύριο οστικό στοιχείο τους σπονδύλους και την παράλληλη συμβολή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Εκλ. Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΙΣΘΙΟ ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΟΠΙΣΘΙΟ ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΟΠΙΣΘΙΟ ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΟΣΤΑ (ΟΣΦΥΙΚΟΙ ΣΠΟΝΔΥΛΟΙ ΙΕΡΟ) ΟΣΦΥΙΚΟΙ ΣΠΟΝΔΥΛΟΙ Μεγαλύτεροι σε μέγεθος και όγκο, με κοντούς και παχείς αυχένες, ευρύτερες

Διαβάστε περισσότερα

Το όργανο της ακοής και της ισορροπίας.

Το όργανο της ακοής και της ισορροπίας. Σημειώσεις Προβολής: 1. Στις διαφάνειες, όπου υπάρχουν υπογραμμισμένες λέξεις (υπερσύνδεση), σημαίνει ότι, πατώντας την λέξη, πηγαίνεις σε άλλη, κρυφή σελίδα. Για να επιστρέψεις στην προηγούμενη πατάς

Διαβάστε περισσότερα

Ανατοµία του Εγκεφάλου

Ανατοµία του Εγκεφάλου Ανατοµία του Εγκεφάλου Κύριες Σχισµές & Αύλακες: 1. Η επιµήκης σχισµή 2. Η εγκάρσια σχισµή 3. Η πλάγια σχισµή (του Sylvius) πρόσθιο οριζόντιο κλαδο πρόσθιο ανιόντα κλάδο οπίσθιο κλάδο 4. Κεντρική αύλακα

Διαβάστε περισσότερα

στοιχεία ανατομικής του συστήματος της ακοής και της ισορροπίας

στοιχεία ανατομικής του συστήματος της ακοής και της ισορροπίας 1 Κλινικά στοιχεία ανατομικής του συστήματος της ακοής και της ισορροπίας Το σύστημα ακοής αποτελείται από δύο μεγάλα τμήματα, την περιφερική και την κεντρική ακουστική οδό. Η περιφερική ακουστική οδός

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 7ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ 7ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ 7ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΩΝ Η ΛΕΥΚΗ ΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΩΝ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Η λευκή ουσία συντίθεται από εμύελες νευρικές ίνες διαφόρων διαμέτρων και νευρογλοία Οι νευρικές ίνες κατατάσσονται

Διαβάστε περισσότερα

Νικολέττα Χαραλαμπάκη Ιατρός Βιοπαθολόγος

Νικολέττα Χαραλαμπάκη Ιατρός Βιοπαθολόγος Νικολέττα Χαραλαμπάκη Ιατρός Βιοπαθολόγος ΚΝΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Περιβάλλονται και στηρίζονται με τις εγκεφαλικές και νωτιαίες μήνιγγες μεταξύ των οποίων περικλείεται ο υπαραχνοειδής χώρος γεμάτος

Διαβάστε περισσότερα

Η διαταραχή της δομής, της νεύρωσης και της συντονισμένης δράσης των συνολικά 12 μυών, που κινούν τους δύο βολβούς, αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα

Η διαταραχή της δομής, της νεύρωσης και της συντονισμένης δράσης των συνολικά 12 μυών, που κινούν τους δύο βολβούς, αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα Η διαταραχή της δομής, της νεύρωσης και της συντονισμένης δράσης των συνολικά 12 μυών, που κινούν τους δύο βολβούς, αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα δυσαρμονίας στη διόφθαλμη όραση!!! ΔΕΞΙΟΣ ΒΟΛΒΟΣ πρόσθια

Διαβάστε περισσότερα

Αισθητήρια όργανα. Μιχάλης Ζωγραφάκης Σφακιανάκης Καθηγητής Εφαρμογών Νοσηλευτικής ΤΕΙ Κρήτης

Αισθητήρια όργανα. Μιχάλης Ζωγραφάκης Σφακιανάκης Καθηγητής Εφαρμογών Νοσηλευτικής ΤΕΙ Κρήτης Αισθητήρια όργανα Μιχάλης Ζωγραφάκης Σφακιανάκης Καθηγητής Εφαρμογών Νοσηλευτικής ΤΕΙ Κρήτης Αισθητήρια όργανα Δέρμα Γλώσσα Μύτη Μάτι Αυτί Δέρμα Μελανοκύτταρα χόριο Σμηγματογόνοι αδένες Ορθωτήρας μυς των

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α Μύες: 1. Της Κεφαλής, 2. του Τραχήλου, 3. του Θώρακα, 4. της Κοιλίας.

ΜΕΡΟΣ Α Μύες: 1. Της Κεφαλής, 2. του Τραχήλου, 3. του Θώρακα, 4. της Κοιλίας. ΜΕΡΟΣ Α Μύες: 1. Της Κεφαλής, 2. του Τραχήλου, 3. του Θώρακα, 4. της Κοιλίας. 01/37 Σκελετικός Μύς: Το ένα άκρο, προσφύεται στο οστό που ο µυς αυτός κινεί, η κατάφυση, ενώ το άλλο, προσφύεται στο οστό

Διαβάστε περισσότερα

Μυς κεφαλής - τραχήλου άνω άκρου

Μυς κεφαλής - τραχήλου άνω άκρου Μυς κεφαλής - τραχήλου άνω άκρου Μύες του προσώπου. Λέγονται και «μιμικοί». Κινητική νεύρωση Προσωπικό νεύρο -VII Αισθητική νεύρωση τρίδυμο νεύρο -V Α) Κογχική ομάδα 1. Σφιγκτήρας των βλεφάρων 2. Επισκύνιος

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Χωρίζεται σε Κεντρικό Νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) και σε Περιφερικό Νευρικό Σύστημα.

ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Χωρίζεται σε Κεντρικό Νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) και σε Περιφερικό Νευρικό Σύστημα. 1 ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Για την ομαλή λειτουργία του ανθρωπίνου σώματος τα εκατομμύρια των κυττάρων που το αποτελούν θα πρέπει να συνεργάζονται αρμονικά μεταξύ τους. Ο συντονισμός και η ομαλή λειτουργία σε όλα

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών

Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΏΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ Το Μυοσκελετικό Σύστηµα Δρ. Ε. Τζόνσον Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αθήνα 2012 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Α. Τα µέρη και

Διαβάστε περισσότερα

Μυολογία κεφαλής και τραχήλου

Μυολογία κεφαλής και τραχήλου ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ Μυολογία κεφαλής και τραχήλου Δρ. Νάντια Θεολόγη-Λυγιδάκη Στοματικός και Γναθοπροσωπικός Χειρουργός Ειδική Επιστήμων, Συνεργάτης Κλινικής ΣΓΠΧ Οι μύες Είναι τα όργανα που με την σύσπασή

Διαβάστε περισσότερα

ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΣΟΠΛΕΥΡΙΑ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ Σχηματίζονται μεταξύ παρακείμενων πλευρών και καταλαμβάνονται από τους μεσοπλεύριους μύες. Έσω θωρακική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ Το όριο σπλαγχνικού και εγκεφαλικού κρανίου είναι η γραµµή που περνάει από: Ριζορρίνιο - υπερκόγχιο χείλος - ζυγωµατικό τόξο - έξω ακουστικό πόρο Ποιο είναι το σωστό:

Διαβάστε περισσότερα

Τράχηλος. Ι. Γενικά. οισοφάγο τραχεία θυρεοειδής αδένας παραθυρεοειδής αδένες

Τράχηλος. Ι. Γενικά. οισοφάγο τραχεία θυρεοειδής αδένας παραθυρεοειδής αδένες Τράχηλος Ι. Γενικά Α. Ο τράχηλος περιλαµβάνει πολλά & σηµαντικά µορφώµατα (όπως αγγεία, νεύρα, κλπ) που συνδέουν την κεφαλή µε τον κορµό & άνω άκρο τις καρωτίδες αρτηρίες τις σφαγίτιδες φλέβες τα πνευµονογαστρικά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 5ο ΜΕΡΟΣ Α ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ

ΜΑΘΗΜΑ 5ο ΜΕΡΟΣ Α ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 5ο ΜΕΡΟΣ Α ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ Το στέλεχος του εγκεφάλου υποδιαιρείται σε τρία μέρη: 1. Τον Προμήκη Μυελό 2. Τη Γέφυρα 3. Το Μέσο Εγκέφαλο NEYPOEΠIΣTHMH KAI ΣYMΠEPIΦOPA ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερική Κατασκευή των Εγκεφαλικών Ηµισφαιρίων

Εσωτερική Κατασκευή των Εγκεφαλικών Ηµισφαιρίων Εσωτερική Κατασκευή των Εγκεφαλικών Ηµισφαιρίων Διάµεσος Εγκέφαλος (Θάλαµος) Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Στο εσωτερικό των ηµισφαιρίων υπάρχου πλάγιες κοιλίες λευκή ουσία Βασικά

Διαβάστε περισσότερα

Aνασκόπηση. Ανατομία των μυών και των νεύρων του προσώπου. Anatomy of Facial Muscles and Nerves ΕΙΣΑΓΩΓH ΙΣΤΟΡΙΚH ΑΝΑΔΡΟΜH. Σκανδαλάκης Π.

Aνασκόπηση. Ανατομία των μυών και των νεύρων του προσώπου. Anatomy of Facial Muscles and Nerves ΕΙΣΑΓΩΓH ΙΣΤΟΡΙΚH ΑΝΑΔΡΟΜH. Σκανδαλάκης Π. Ανατομία των μυών και των νεύρων του προσώπου Aνασκόπηση Σκανδαλάκης Π. Καθηγητής & Διευθυντής Ανατομίας και Χειρουργικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Anatomy of Facial Muscles and Nerves Skandalakis P. ΕΙΣΑΓΩΓH

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ του ΩΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ του ΩΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ του ΩΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Έξω Ους, Μέσω Ους, Έσω Ους Έξω Ους, Μέσω Ους: μετάδοση ηχητικών κυμάτων Έσω Ους: Όργανο Ακοής και Ισορροπίας ΕΞΩ ΟΥΣ α) Πτερύγιο β) Έξω ακουστικός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΤΩΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΤΩΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΤΩΜΑΤΟΣ Άσκηση 1 η 1. Εκδορά τραχήλου 2. Περιτονίες του τραχήλου 3. Έξω σφαγίτιδα φλέβα 4. Δερµατικοί κλάδοι αυχενικοί πλέγµατος 1. Εκδορά θώρακα 2. Θωρακοδελτοειδές

Διαβάστε περισσότερα

Το μυϊκό σύστημα αποτελείται από τους μύες. Ο αριθμός των μυών του μυϊκού συστήματος ανέρχεται στους 637. Οι μύες είναι όργανα για τη σωματική

Το μυϊκό σύστημα αποτελείται από τους μύες. Ο αριθμός των μυών του μυϊκού συστήματος ανέρχεται στους 637. Οι μύες είναι όργανα για τη σωματική Μύες Το μυϊκό σύστημα αποτελείται από τους μύες. Ο αριθμός των μυών του μυϊκού συστήματος ανέρχεται στους 637. Οι μύες είναι όργανα για τη σωματική κινητικότητα, την σπλαχνική κινητικότητα και τη κυκλοφορία

Διαβάστε περισσότερα

Στελεχιαία αναισθησία

Στελεχιαία αναισθησία ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Στελεχιαία αναισθησία Ενδείξεις και εφαρμογές Ν. Θεολόγη-Λυγιδάκη, Επικ. Καθηγήτρια ΣΓΠΧ Στελεχιαία αναισθησία Είναι η τοπική αναισθησία ενός μεγάλου νευρικού στελέχους Συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

Ιερό Πλέγµα και Νεύρα λκλλκλκλλκκκκ

Ιερό Πλέγµα και Νεύρα λκλλκλκλλκκκκ Ιερό Πλέγµα και Νεύρα λκλλκλκλλκκκκ Εισαγωγή Σχηµατισµός Παράπλευροι Κλάδοι του Ιερού Πλέγµατος Μυϊκοί Παράπλευροι Κλάδοι Δερµατικοί Παράπλευροι Κλάδοι Σπλαγχνικοί Παράπλευροι Κλάδοι Τελικοί Κλάδοι του

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ. Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος Παθολογος-Διαβητολογος C.D.A. College Limassol

ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ. Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος Παθολογος-Διαβητολογος C.D.A. College Limassol ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος Παθολογος-Διαβητολογος C.D.A. College Limassol Οστεολογια Το συνολο των οστων του οργανισμου συνιστα τον σκελετο. Η μελετη των οστων είναι η Οστεολογια. Τα οστα είναι:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Α ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Α ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Α ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΚΝΣ) ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Είναι το πιο ουραίο τμήμα του Κ.Ν.Σ. Εκτείνεται από τη βάση του κρανίου μέχρι τον 1 ο οσφυϊκό

Διαβάστε περισσότερα

Άνω και κάτω στόμιο θώρακα Το κάτω στόμιο αφορίζεται από το πλευρικό τόξο και την ξιφοειδή απόφυση. Το άνω από τις 2 πρώτες πλευρές

Άνω και κάτω στόμιο θώρακα Το κάτω στόμιο αφορίζεται από το πλευρικό τόξο και την ξιφοειδή απόφυση. Το άνω από τις 2 πρώτες πλευρές Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΟΥ ΘΩΡΑΚΑ Ο οστεοχόνδρινος θωρακικός κλωβός σχηματίζεται: 1. Ραχιαία, από τμήμα της Σπονδυλικής Στήλης (12 θωρακικοί σπόνδυλοι & μεσοσπονδύλιοι δίσκοι), 2. Κυκλοτερώς, από 12 ζεύγη πλευρών

Διαβάστε περισσότερα

B Μέρος (από 2) Οστά των Ακρων

B Μέρος (από 2) Οστά των Ακρων B Μέρος (από 2) Οστά των Ακρων 01/25 ΑΝΩ ΑΚΡΑ 02/25 ΑΝΩ ΑΚΡΑ Οστά της Ζώνης του Ώμου 1. Ωμοπλάτη (scapula) _Τριγωνικό οστό _Συνδέεται με την κλείδα με το ακρώμιο. 2. Κλείδα (clavicle) _Με το ένα άκρο της

Διαβάστε περισσότερα

Μύες του πυελικού τοιχώματος

Μύες του πυελικού τοιχώματος Μύες Πυέλου Μύες του πυελικού τοιχώματος Συμβάλλουν στο σχηματισμό των εσωτερικών πλάγιων τοιχωμάτων της πυελικής κοιλότητας. Εκφύονται μέσα από τη πυελική κοιλότητα αλλά καταφύονται έξω από αυτήν (μηριαίο).

Διαβάστε περισσότερα

Μαθήματα Ανατομίας 2011-2012

Μαθήματα Ανατομίας 2011-2012 Μαθήματα Ανατομίας 2011-2012 Θωρακικό τοίχωμα Κ. Αλπαντάκη Θώρακας Γενική επισκόπηση Σχετικοί όροι Θώρακας Θωρακικός κλωβός Θωρακικό τοίχωμα Θωρακική κοιλότητα Σχετικοί όροι Θώρακας Περιοχή του σώματος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το ανθρώπινο σώμα προμηθεύεται οξυγόνο και αποβάλει διοξείδιο του άνθρακα με την αναπνοή. Η αναπνοή έχει δύο φάσεις: την εισπνοή κατά την οποία ο αέρας εισέρχεται στους πνεύμονες

Διαβάστε περισσότερα

Η Λευκή Ουσία του Νωτιαίου Μυελού

Η Λευκή Ουσία του Νωτιαίου Μυελού Η Λευκή Ουσία του Νωτιαίου Μυελού λκλλκλκλλκκκκ Εισαγωγή Ανιόντα Δεµάτια του Νωτιαίου Μυελού Ανιόντα Δεµάτια της Πρόσθιας Δέσµης Ανιόντα Δεµάτια της Πλάγιας Δέσµης Ανιόντα Δεµάτια της Οπίσθιας Δέσµης Κατιόντα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΙ ΚΟΙΛΙΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΝΥ

ΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΙ ΚΟΙΛΙΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΝΥ ΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΙ ΚΟΙΛΙΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΝΥ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΚΟΙΛΙΩΝ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟ ΥΓΡΟ Οι κοιλίες του εγκεφάλου είναι οι δύο πλάγιες, η Τρίτη (ή μέση) κοιλία και η τέταρτη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Έξω Ους, Μέσω Ους, Έσω Ους Έξω Ους, Μέσω Ους: μετάδοση ηχητικών κυμάτων Έσω Ους: Όργανο Ακοής και Ισορροπίας Ανατομία του ωτός ΕΞΩ ΟΥΣ α) Πτερύγιο, β)έξω ακουστικός πόρος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ ΑΟΝΑ «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ»

ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ ΑΟΝΑ «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ ΑΟΝΑ «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» ΤΟ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟ ΕΜΠΡΟΣ ΤΟ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟ ΠΙΣΩ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑ Η πνευμονική αρτηρία (pulmonary trunk) εκφύεται από τον αρτηριακό κώνο της δεξιάς κοιλίας. Έχει κατεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑ ΚΑΡΔΙΑ Ινομυώδες κοίλο όργανο Εντόπιση: στο θώρακα - λοξή θέση Κορυφή: προς τα κάτω, εμπρός και αριστερά Βάση: προς τα πίσω, άνω και δεξιά Δεξιές κοιλότητες: δεξιός κόλπος - δεξιά κοιλία Αριστερές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Έξω Ους, Μέσω Ους, Έσω Ους Έξω Ους, Μέσω Ους: μετάδοση ηχητικών κυμάτων Έσω Ους: Όργανο Ακοής και Ισορροπίας ΕΞΩ ΟΥΣ α) Πτερύγιο, β)έξω ακουστικός πόρος (οστέινη και χόνδρινη

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας Ο πατέρας της Οστεοπαθητικής Dr A. T. Still, διατύπωσε την άποψη στις αρχές του 20ου αιώνα ότι

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Νευροανατομία Κρανιακών Νεύρων

Εφαρμοσμένη Νευροανατομία Κρανιακών Νεύρων Εφαρμοσμένη Νευροανατομία Κρανιακών Νεύρων 1. Οσφρητικο Νευρο CN I Αμιγως αισθητικο Νευρο Οσφρητικο επιθηλιο-οσφρητικα νηματιαοσφρητικος βολβος- οσφρητικη ταινιαοσφρητικος φλοιος Εξω οσφρητικη χορδη

Διαβάστε περισσότερα

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Οφρύς Βλέφαρα Βλεφαρίδες Βλεφαρικοί και Σμηγματογόνοι αδένες των βλεφάρων Ανελκτήρας μυς του άνω βλεφάρου Σφιγκτήρας μυς των

Διαβάστε περισσότερα

Συμπληρωματική θεραπεία. Χειρουργική ανατομία

Συμπληρωματική θεραπεία. Χειρουργική ανατομία Χειρουργική ανατομία 5 Συμπληρωματική θεραπεία Η συμπληρωματική θεραπεία μπορεί να είναι απαραίτητη μετά από τη χειρουργική για καρκίνο κεφαλής και τραχήλου. Πρόσφατα δημοσιευμένα άρθρα περιγράφουν με

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΑΝΣ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΝΕΥΡΑ (λείοι μύες, καρδιακός μυς, αδένες) (Σπλαχνικά Νεύρα)

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αποτελείται από την καρδιά και τα αγγεία( αρτηρίες, φλέβες, τριχοειδή αγγεία). Η καρδιά με τους παλμικούς ρυθμούς στέλνει το αίμα στο σώμα. Οι αρτηρίες παίρνουν το αίμα από την καρδιά

Διαβάστε περισσότερα

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Σπονδυλική Στήλη

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Σπονδυλική Στήλη Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Σπονδυλική Στήλη Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Μπενέκα Νατάσσα Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ . Σπονδυλική στήλη-περιγραφή οστών θωρακικού κλωβού και

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΟΛΟΓΙΑ. 1. Σκελετικοί µύες

ΜΥΟΛΟΓΙΑ. 1. Σκελετικοί µύες ΜΥΟΛΟΓΙΑ Μυϊκός ιστός και Μυϊκό σύστηµα Ι. Γενικά Α. Μύες = όργανα µαλακά συσταλτά 1. οι συσπάσεις των µυϊκών ινών κινούν τα µέρη του σώµατος 2. προσδίδει το σχήµα του σώµατος 3. τρία είδη µυών α. Σκελετικοί

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Λογοθεραπείας Τ.Ε.Ι. Ηπείρου-Σ.Ε.Υ.Π. Ιωάννινα

Τμήμα Λογοθεραπείας Τ.Ε.Ι. Ηπείρου-Σ.Ε.Υ.Π. Ιωάννινα Τμήμα Λογοθεραπείας Τ.Ε.Ι. Ηπείρου-Σ.Ε.Υ.Π. Ιωάννινα Πτυχιακή Εργασία Αξιολόγηση και Θεραπεία της Δυσφαγίας στα πλαίσια της Αφασίας Επόπτης: Χριστοδουλίδης Παύλος Σπουδαστές: Γώρου Ουρανία Καπουνάς Δημήτριος

Διαβάστε περισσότερα

Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί

Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί Κατιόντα (φυγόκεντρα) δεµάτια Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή φυσιολογικά δεµάτια (κατά τον επιµήκη άξονα) έχουν κοινή έκφυση πορεία απόληξη λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΩΣΤΟΜΑΤΙΚΕΣ ΛΗΨΕΙΣ

ΕΞΩΣΤΟΜΑΤΙΚΕΣ ΛΗΨΕΙΣ ΕΞΩΣΤΟΜΑΤΙΚΕΣ ΛΗΨΕΙΣ Εισαγωγή Ακτινογραφίες εκτός στόματος άμβάνονται όταν πρέπει να εξετασθεί μεγάλη περιοχή του στόματος και των γνάθων ή όταν ο ασθενής δεν μπορεί να ανοίξει το στόμα του για να τοποθετηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Ανατομία Εγκεφαλικών Φλεβών Φλεβοθρόμβωση. Φοινίτσης Στέφανος Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Ακτινολογικό Τμήμα Νοσοκομείου Α.Χ.Ε.Π.Α.

Ανατομία Εγκεφαλικών Φλεβών Φλεβοθρόμβωση. Φοινίτσης Στέφανος Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Ακτινολογικό Τμήμα Νοσοκομείου Α.Χ.Ε.Π.Α. Ανατομία Εγκεφαλικών Φλεβών Φλεβοθρόμβωση Φοινίτσης Στέφανος Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Ακτινολογικό Τμήμα Νοσοκομείου Α.Χ.Ε.Π.Α. Εγκεφαλικές Φλέβες Για κάθε εγκεφαλική αρτηρία υπάρχει ομόλογη εγκεφαλική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κυκλοφορικό σύστημα Αιμοφόρο 1. 2. Καρδιά Αιμοφόρα αγγεία Λεμφοφόρο Αρτηρίες Λεμφικά τριχοειδή Φλέβες

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Αρχές Κλινικής Εξέτασης. Σπύρος Δαμάσκος

Βασικές Αρχές Κλινικής Εξέτασης. Σπύρος Δαμάσκος Βασικές Αρχές Κλινικής Εξέτασης Σκοπός του σεμιναριακού αυτού μαθήματος...... ο φοιτητής να είναι σε θέση να κάνει ενδοστοματική και εξωστοματική κλινική εξέταση, και να αναγνωρίσει τα φυσιολογικά ανατομικά

Διαβάστε περισσότερα

1 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2008 - ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ

1 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2008 - ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ Ο σπερµατικός πόρος χιάζεται µε τον ουρητήρα Ο σπερµατικός πόρος χιάζεται µε τα έσω λαγόνια αγγεία Ο σπερµατικός πόρος χιάζεται µε τα κοινά λαγόνια αγγεία Η ΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Εκλ. Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινογραφική απεικόνιση ωμικής ζώνης. Περικλής Παπαβασιλείου,PhD Τεχνολόγος Ακτινολόγος

Ακτινογραφική απεικόνιση ωμικής ζώνης. Περικλής Παπαβασιλείου,PhD Τεχνολόγος Ακτινολόγος Ακτινογραφική απεικόνιση ωμικής ζώνης Περικλής Παπαβασιλείου,PhD Τεχνολόγος Ακτινολόγος Ανατομία ωμικής ζώνης 1. 1η πλευρά 3. 4η και 7η πλευρά 4. κλείδα 5. ακρωμιοκλειδική άρθρωση 6. ακρώμιο 7. εντομή

Διαβάστε περισσότερα

Μύες Θώρακα - Κορμού

Μύες Θώρακα - Κορμού Μύες Θώρακα - Κορμού Μύες μαστικής περιοχής Μύες πρόσθιου θωρακικού τοιχώματος Μύες κοιλιακού τοιχώματος Μύες ράχης Μύες οπίσθιου κοιλιακού τοιχώματος 1 2 3 1 Μείζων θωρακικός 1 Ελάσσων θωρακικός 2 3Υποκλείδιος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΡΕΓΜΑΤΙΚΟ ΑΤΛΑΣ ΑΚΡΟΜΙΟ ΩΜΟΠΛΑΤΗ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΣΤΕΡΝΟ ΩΛΕΝΗ ΚΕΡΚΙΔΑ ΜΕΤΑΤΑΡΣΙΑ ΚΝΗΜΗ ΠΕΡΟΝΗ ΙΝΙΑΚΟ ΑΞΟΝΑΣ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΣ ΖΥΓΩΜΑΤΙΚΟ

ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΡΕΓΜΑΤΙΚΟ ΑΤΛΑΣ ΑΚΡΟΜΙΟ ΩΜΟΠΛΑΤΗ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΣΤΕΡΝΟ ΩΛΕΝΗ ΚΕΡΚΙΔΑ ΜΕΤΑΤΑΡΣΙΑ ΚΝΗΜΗ ΠΕΡΟΝΗ ΙΝΙΑΚΟ ΑΞΟΝΑΣ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΣ ΖΥΓΩΜΑΤΙΚΟ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΩΠΙΑΙΟ ΚΡΟΤΑΦΙΚΟ ΙΝΙΑΚΟ ΒΡΕΓΜΑΤΙΚΟ ΖΥΓΩΜΑΤΙΚΟ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΣ ΑΤΛΑΣ ΑΞΟΝΑΣ ΚΛΕΙΔΑ ΚΑΤΩ ΓΝΑΘΟΣ ΑΚΡΟΜΙΟ ΩΜΟΠΛΑΤΗ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΣΤΕΡΝΟ ΚΕΦΑΛΗ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΩΛΕΝΗ ΚΕΡΚΙΔΑ ΟΣΤΑ ΚΑΡΠΟΥ ΜΕΤΑ-

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΡΙΓΓΙΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟΥ ΥΓΡΟΥ ΤΗΣ ΒΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΡΑΝΙΟΥ. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟ (ΚΡΑΝΙΟΤΟΜΗ).

Η ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΡΙΓΓΙΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟΥ ΥΓΡΟΥ ΤΗΣ ΒΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΡΑΝΙΟΥ. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟ (ΚΡΑΝΙΟΤΟΜΗ). ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Ά ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΠΘ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ Πανεπ. Έτος: 2017-2018

Διαβάστε περισσότερα

ΑνατομίαΑναπνευστικούγια αναισθησιολόγους. Τηλέμαχος Παρασκευόπουλος

ΑνατομίαΑναπνευστικούγια αναισθησιολόγους. Τηλέμαχος Παρασκευόπουλος ΑνατομίαΑναπνευστικούγια αναισθησιολόγους Τηλέμαχος Παρασκευόπουλος Τιπεριλαμβάνει; Ρινική κοιλότητα Φάρυγγας Λάρυγγας Τραχεία Βρογχιόλια Βρόγχοι Κυψελίδες Όριοανώτερου κατώτερουασ Φωνητικές χορδές Λάρυγγας

Διαβάστε περισσότερα

Το Συµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα

Το Συµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα Το Συµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα Εισαγωγή Συµπαθητική Φυγόκεντρος Οδός Κεντρική Μοίρα (Εγκεφαλικό Σκέλος) Προγαγγλιακές Ίνες Μεταγαγγλιακές Ίνες Συµπαθητική Κεντροµόλος Οδός Το Συµπαθητικό Στέλεχος ή Συµπαθητική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΩ ΑΚΡΟ. Βάσιου Αικ. Επίκουρη Καθηγήτρια Ανατοµίας. Ιατρικό Τµήµα. Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας. Wednesday, January 15, 14

ΚΑΤΩ ΑΚΡΟ. Βάσιου Αικ. Επίκουρη Καθηγήτρια Ανατοµίας. Ιατρικό Τµήµα. Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας. Wednesday, January 15, 14 ΚΑΤΩ ΑΚΡΟ Βάσιου Αικ. Επίκουρη Καθηγήτρια Ανατοµίας Ιατρικό Τµήµα Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Λεκάνη - Ισχία Απλή ακτινογραφία Απλή ακτινογραφία Αξονική Τοµογραφία Απλή ακτινογραφία Αξονική Τοµογραφία Μαγνητική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Εισαγωγή στην Ανατομία. 460-377 Π.Χ «Η φύση του σώματος είναι η αρχή της ιατρικής επιστήμης» Ιπποκράτης. Ανά----- τομή

ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Εισαγωγή στην Ανατομία. 460-377 Π.Χ «Η φύση του σώματος είναι η αρχή της ιατρικής επιστήμης» Ιπποκράτης. Ανά----- τομή ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι Μάθημα 1ο ΘΩΡΑΚΑΣ ΚΟΙΛΙΑ ΠΥΕΛΟΣ-ΠΕΡΙΝΕΟ ΡΑΧΗ Ροβίθης Μιχαήλ 500 Π.Χ Εισαγωγή στην Ανατομία 460-377 Π.Χ «Η φύση του σώματος είναι η αρχή της ιατρικής επιστήμης» Ιπποκράτης Ανά----- τομή Αριστοτέλης

Διαβάστε περισσότερα

1. Ανατομία και ιστολογία του σκελετικού συστήματος του ανθρώπου

1. Ανατομία και ιστολογία του σκελετικού συστήματος του ανθρώπου 1. Ανατομία και ιστολογία του σκελετικού συστήματος του ανθρώπου Χριστίνα Παπαγεωργοπούλου Σύνοψη Το κεφάλαιο εισάγει τον αναγνώστη στη βασική ορολογία ανατομίας και ιστολογίας του ανθρώπινου σκελετικού

Διαβάστε περισσότερα