Παγκόσμια Τράπεζα και Βρετανοί αρχίζουν βαθιές τομές στο κράτος

Transcript

1 01-KATHI 4-8_KATHI 8/3/13 12:33 AM Page 1 ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ 1,50 ΕΚΔΟΣΗ 2,90 ΜΑΖΙ ΜΕ ΒΕAUTIFUL PEOPLE ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΜΕ 2 ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ & Ζάχαρη & Αλεύρι ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΤΟ DVD Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ ΤΙΜΗ 4,90 ΛΕΥΚΩΣΙΑ Κυριακή 4 Αυγούστου 2013 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Eτος 5ο B Aρ. φύλλου 251 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ) - 2,90 (ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ) - 4,90 (ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ) ΣHMEPA Ο ΥΦ. ΠΑΡΑ ΤΩ ΠΡΟΕΔΡΩ ΣΤΗΝ «Κ» Δεν θα αφήσουμε να ιδιωτικοποιηθεί ο Συνεργατισμός Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης μιλά στην «Κ» μετά και την πρώτη α- ξιολόγηση από την Τρόικα και δηλώνει πως διαψεύσθηκαν ό- σοι μιλούσαν για δεύτερο μνημόνιο και σκληρότερα μέτρα. Τονίζει ότι το κράτος δεν θα αφήσει τον Συνεργατισμό να ιδιωτικοποιηθεί αλλά ο στόχος είναι να επαναγοραστεί, ώστε να διατηρηθεί η φύση και ο ρόλος του. Ακόμη σημειώνει πως στόχος του κράτους είναι το καλύτερο επιχειρείν από ι- διώτες για να διαμορφωθεί το νέο οικονομικό μοντέλο της Κύπρου. Σελ. 6 ΠΡΥΤΑΝΗΣ ΠΑΝΕΠ. ΚΥΠΡΟΥ Θέλουμε ευκαιρία για αυτονόμηση Ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης δηλώνει στην «Κ» πως «δεν θέλουμε κρατικοδίαιτο πανεπιστήμιο». Το ίδρυμα θα έχει την οικονομική δυνατότητα να αυτονομηθεί οικονομικά από το κράτος, εάν η Πολιτεία τού επιτρέψει να α- ναπτύξει την απαραίτητη επιχειρηματικότητα. Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου επικρίνει ακόμη τη συμπεριφορά μερικών βουλευτών και δηλώνει πως δεν πρέπει να επιτραπεί η λειτουργία του Πανεπιστημίου με κομματικά κριτήρια. Σελ. 9 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τα πρώτα προσιτά «έξυπνα» Ι.Χ. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες προσφέρουν πληθώρα application στην υπηρεσία του οδηγού. Στο κοντινό μέλλον, ο οδηγός, από το τιμόνι, θα μπορεί να κάνει αναζητήσεις στο «ψαχτήρι» της Google και να ενημερώνει τους «φίλους» του στο Facebook. Αθλητισμός, σελ. 7 ΑΠΟΕΛ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Γι αυτό είναι αναγκαία η πρόκριση Πέντε λόγοι για τους οποίους ο ΑΠΟΕΛ πρέπει να εξασφαλίσει συμμετοχή στην επόμενη φάση των προκριματικών του Τσάμπιονς Λιγκ. Μία πρόκριση θα απελευθερώσει άπαντες στον Αρχάγγελο από θέματα που τους ταλανίζουν. ΑΠΟΛΛΩΝ Οι ευρωπαϊκές μεγάλες στιγμές Η «Κ» καταγράφει τις σπουδαίες αλλά και δύσκολες στιγμές του Απόλλωνα σε όλες τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Παγκόσμια Τράπεζα και Βρετανοί αρχίζουν βαθιές τομές στο κράτος Καθοριστικό 9μηνο για το Δημόσιο αλλά και για τον Προϋπολογισμό του 2014 Η Κύπρος πέρασε το πρώτο τεστ αλλά κανένας εφησυχασμός δεν δικαιολογείται, αφού έπεται και δεύτερο, το οποίο θα είναι και σκληρότερο. Τα μάτια όλων βρίσκονται στον Προϋπολογισμό ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ Το παρασκήνιο που έφερε κούρεμα 47,5% Η Τρ. Κύπρου οφείλει σε όλη τη διάρκεια του Μνημονίου να διατηρεί ανά πάσα στιγμή ε- λάχιστο δείκτη κεφαλαίων στο 9%, διαφορετικά θα τεθεί σε κίνδυνο όλο το πρόγραμμα. Λαμβάνοντας ως δεδομένο την επιδείνωση των συνθηκών στην πραγματική οικονομία και τις αυξημένες αβεβαιότητες, η νέα περίοδος λειτουργίας της Τράπεζας έπρεπε να ξεκινήσει με αυξημένα κεφάλαια. Οικονομική, σελ. 5 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΣ Διορισμός Επιτρόπων μετά την κρατικοποίηση Υπό τη στενή παρακολούθηση της Τρόικας θα τεθούν τα Συνεργατικά Ιδρύματα μετά την κρατικοποίησή τους. Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχει καταρτιστεί ένα πλαίσιο συνεργασίας, το οποίο θα περιγράφει τη σχέση του μετόχου, δηλαδή της κυβέρνησης, με τα ΣΠΙ, ενώ σε κάθε Συνεργατικό θα τοποθετηθεί επίτροπος ο οποίος θα μεριμνά ώστε όλες οι αποφάσεις να λαμβάνονται με εμπορικά κριτήρια. Οικονομική, σελ. 4 Τον Οκτώβριο οι συνομιλίες Πιθανότερο το 2ο δεκαήμερο Πιο καθαρό είναι τώρα το τοπίο των συνομιλιών για το Κυπριακό και ο διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών αναμένεται να αρχίσει το δεύτερο δεκαήμερο του Ο- κτώβρη. Η νέα φόρμουλα με τους συνομιλητές ανοίγει ένα ευρύ πλαίσιο πολυμερών επαφών που προηγουμένως θεωρούνταν «ταμπού». Αναστασιάδης Μαυρογιάννης διεξέρχονται τον κατάλογο συνεργατών. Σελ. 4 Έρογλου Ντενκτάς ενώνουν τ/κ Δεξιά Δηλώσεις Σερντάρ - Ακάνσοϊ Μετά τις «εκλογές» της περασμένης Κυριακής στα Κατεχόμενα και την ανάδειξη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στην πρώτη θέση αλλά χωρίς τη δυνατότητα σχηματισμού αυτόνομης κυβέρνησης, το ενδεχόμενο «πολιτικού γάμου» μεταξύ Έρογλου και Σερντάρ Ντενκτάς είναι το πιθανότερο. Με τον Σ. Ντενκτάς «πρωθυπουργό» και τον Έρογλου στην «προεδρία» η τ/κ Δεξιά, μετά από πολλά χρόνια, χειραφετείται και παρουσιάζεται ε- νωμένη. Σελ. 4 Υπουργεία Υγείας, Γεωργίας, Παιδείας, Έφ. Εταιρειών, Δημαρχεία και μισθολόγιο σε Α φάση Σημαντικό ταξίδι Σαμαρά στις ΗΠΑ Τι προσδοκά ο πρωθυπουργός από τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο «Αποκατάσταση Εμπιστοσύνης». Αυτό τον κωδικό έχει το πρώτο υπερατλαντικό ταξίδι που πραγματοποιεί ο Έλληνας πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ένα σχεδόν χρόνο μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας της χώρας. Δεδομένης της εικόνας, πολιτικής και οικονομικής, αστάθειας που εξέπεμπε η του 2014, ενώ η αναδιάρθρωση της Δημόσιας Υπηρεσίας έχει αρχίσει με ειδικούς από Βρετανία και Παγκόσμια Τράπεζα να αναλαμβάνουν συγκεκριμένους τομείς. Σελ. 7 και Οικονομική σελ. 4 Μία εκπληκτική έκθεση Ευρήματα από τις ανασκαφές τα τελευταία 100 χρόνια στην Ολυμπία από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο παρουσιάστηκαν στη μεγάλη έκθεση «Ολυμπία: Mύθος, λατρεία, αγώνες» στο Βερολίνο. Η έκθεση, η προετοιμασία της οποίας διήρκεσε δυόμισι χρόνια, σημείωσε μεγάλη επιτυχία και έδειξε πόσο εντατικά λειτουργεί η ελληνογερμανική συνεργασία τόσο στον επιστημονικό - αρχαιολογικό τομέα όσο και στις μεγάλες αρχαιολογικές εκθέσεις. Στη φωτογραφία, βλέπουμε αναπαράσταση των αετωμάτων του Ναού του Διός. Τέχνες και Γράμματα, σελ. 6 χώρα, μόλις λίγους μήνες πριν, η συνάντηση του πρωθυπουργού, την Πέμπτη, με τον Μπαράκ Ομπάμα, (15:00 ώρα Ουάσινγκτον, 22:00 ώρα Κύπρου) συνιστά από μόνη της ισχυρό μήνυμα στήριξης προς την Α- θήνα και δείγμα της βελτιούμενης εικόνας αξιοπιστίας της Ελλάδας στο εξωτερικό. Σελ. 14 ASSOCIATED PRESS Αποκομμένος από όλους ο Μ. Μόρσι Με τους επισκέπτες του να μην μπορούν να λύσουν καν το μυστήριο για τον τόπο κράτησής του, ο έκπτωτος πρόεδρος της Αιγύπτου, Μοχάμεντ Μόρσι, συνεχίζει να τελεί υπό καθεστώς κράτησης από την 3η Ιουλίου. Σύμφωνα με συνεργάτες του χαίρει άκρας υγείας και δέχεται λίγες επισκέψεις, παρότι ο τόπος κράτησής του παραμένει επτασφράγιστο μυστικό, εγείροντας την οργή συγγενών και οπαδών του. Είναι ενδεικτικό ότι η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάθριν Ά- στον, που συνάντησε τον κ. Μόρσι, μεταφέρθηκε νύχτα με ελικόπτερο στον χώρο κράτησης. Σελ. 18 ASSOCIATED PRESS ΓΙΑ ΤΟ 18% ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ Ρωσική ρουλέτα με πολιτικά πυρά για έλεγχο της ΤΚ Αυστηρό μήνυμα Καρογιάν προς τους κυβερνητικούς του εταίρους ως αντίδραση σε συντονισμένες ενέργειες Α- βέρωφ Νεοφύτου και Νικόλα Παπαδόπουλου για χειραφέτηση του 18% της «κακής» Λαϊκής, ήταν το απαύγασμα όλων των διεργασιών που έλαβαν χώρα στο προσκήνιο και το παρασκήνιο του ζητήματος. Υποδεικνύοντας ότι δεν θα ανεχθεί εκτός πλαισίου συνεννοήσεις, ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ προειδοποιεί ότι κάθε κίνηση πρέπει να είναι συντονισμένη και μελετημένη, ενώ έχει συγκαλέσει και σχετική συνεδρία της κοινοβουλευτικής του Ομάδας. Στην Πινδάρου ο Αβέρωφ Νεοφύτου διαβεβαίωνε την ίδια ώρα την κοινοβουλευτική του ομάδα ότι είναι ικανός να πείσει όλα τα κόμματα για την ανάγκη έκτακτης σύγκλησης της Ο- λομέλειας της Βουλής με στόχο να στερήσουν το δικαίωμα ψήφου, στη Γ.Σ. της ΤΚ, από τη διαχειρίστρια της Λαϊκής. Σελ. 3 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΡΕΤΥΚ Άρχισε έρευνες η TOTAL για πετρέλαιο Τρισδιάστατες έρευνες για πετρέλαιο στα οικόπεδα που εξασφάλισε στην ΑΟΖ της Κύπρου άρχισε ο γαλλικός κολοσσός. Τα πρώτα α- ποτελέσματα αναμένονται στο πρώτο τετράμηνο του Την ίδια ώρα προς κατάργηση των «εκτελεστικών μελών» της ΚΡΕ- ΤΥΚ προχωρά η κυβέρνηση και δρομολογεί νέα δομή, τύπου ΑΗΚ. Σελ. 5 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Η πεμπτουσία Η πολιτική με την τυπική έννοια του όρου σημαίνει τον τρόπο, τη μέθοδο. Η πολιτική πολλές φορές ορίζεται ως τρόπος ενέργειας, ως τέχνη, ως μέθοδος διακυβέρνησης που συνδέεται έτσι με το σύστημα της αντιμετώπισης συγκεκριμένου θέματος ή θεμάτων. Στη συνέντευξη Τύπου, την Παρασκευή, ο Πρόεδρος δήλωσε: «Τα κόμματα δεν μπορούν να παρεμβαίνουν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα». Αυτή η δήλωση αποτελεί ίσως την πεμπτουσία της αλλαγής και που όλοι οφείλουμε να συμβάλουμε, ώστε να επιτευχθεί. Έκαστος ο- φείλει να προσφέρει εκεί όπου η επιστημοσύνη του τον ορίζει ή α- κόμα καλύτερα η θεσμική του λειτουργία συνάδει και υπαγορεύει. Ο Πρόεδρος έκανε μια σημαντική παραδοχή την οποία, εάν ακολουθήσουμε ως Πολιτεία σίγουρα έ- χουμε πολλά να κερδίσουμε. Ας αφεθεί έκαστος να λειτουργήσει εκεί που αποδίδει καλύτερα μέσα όμως σε ένα κράτος όπου υπάρχουν και λειτουργούν ορθά θεσμοί και εξουσίες, άρα κράτος δικαίου, κι ας μείνουν μακριά οι πολιτικοί από τις τράπεζες.

2 02-KATHI_NEW_KATHI 8/2/13 8:31 PM Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Να ξαναγίνουμε πολίτες Στην Κύπρο έκανε αναφορά ο Αμερικανός φιλόσοφος Νόαμ Τσόμσκι, στο πλαίσιο εκδήλωσης του Global Media Forum της Deutsche Welle στη Βόννη, τον Ιούνιο. Μιλώντας για «σταδιακή απώλεια της δημοκρατίας» στην Ευρώπη, ως συνέπεια της μετατόπισης του κέντρου βάρους «από την πολιτική στην οικονομία», είπε ότι στις ευρωπαϊκές χώρες της κρίσης «οι εκλογές δεν παίζουν πια σχεδόν κανένα ρόλο, ακριβώς όπως και στις χώρες του Τρίτου Κόσμου που διοικούνται από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα». Αυτό, κατά τον Τσόμσκι, ήταν επιλογή της ίδιας της Ε.Ε. Οι οργανισμοί αυτοί έχουν ως διακύβευμα τη μείωση των ελλειμμάτων και στη βάση αυτής της λογικής διαμορφώνουν πλέον πολιτική, την οποία εννοείται οι κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να εφαρμόζουν, όπως κάνουμε (καλή ώρα) εμείς εδώ στη νήσο των αγίων και των λαμόγιων. Ο Τσόμσκι παρατήρησε επίσης πως στις χώρες της κρίσης, ήρθαν ξαφνικά στο προσκήνιο τα ασαφή όρια μεταξύ σύγχρονης Αριστεράς και Δεξιάς ως προς την εκπόνηση πολιτικών, ώστε οι βασικοί ιδεολογικοί διαχωρισμοί να καθίστανται πλέον δυσδιάκριτοι. Στο σημείο αυτό ο Α- μερικανός διανοητής έδωσε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την Κύπρο, τονίζοντας ότι η άρση των διαφορών και η σύγκλιση εν τέλει Αριστεράς και Δεξιάς έγκειται στο γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεσμεύονται να ακολουθούν προγράμματα μακροοικονομικής φύσης, τα οποία θέτει η Κομισιόν. Αυτό συνεπάγεται την επιλογή σκληρής λιτότητας και αύξησης των φόρων σε βάθος χρόνου, ανεξαρτήτως «πολιτικού χρώματος». Ο Τσόμσκι κατέληξε διατυπώνοντας την εκτίμηση πως οι χειρισμοί στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης είναι αποτυχημένοι και πως η αναγωγή τους στην αυθεντία διεθνών οργανισμών, ό- πως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είχε αρνητικές επιπτώσεις. Ας δούμε, ως προέκταση των εκτιμήσεων του Νόαμ Τσόμσκι, σε ποια θέση βρίσκεται ο πολίτης σε χώρες όπως η δική μας που έχει τοποθετηθεί στα καλούπια ενός μνημονίου. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η τεράστια πλειοψηφία των πολιτών έχει σήμερα ως μοναδική έγνοια και σχεδόν απόλυτο ζητούμενο την εργασία. Για να διατηρήσει μάλιστα την εργασία του ο πολίτης έχει υποστεί αγόγγυστα μείωση των απολαβών και των ωφελημάτων του αλλά και των κοινωνικών του παροχών. Έχει πληγεί το βιοτικό του επίπεδο και η ποιότητα ζωής του και έχει δεχθεί μέχρι και εξευτελισμούς, οι οποίοι μέχρι πριν από ένα-δυο χρόνια θα ήταν αδιανόητοι, όπως το ροκάνισμα των συντάξεων, η απώλεια ουσιαστικής πρόσβασης αναξιοπαθούντων σε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και η λήψη πολλές φορές μέρους του μισθού ε- τεροχρονισμένα είτε και σε κουπόνια. Σήμερα ο πολίτης στις χώρες της κρίσης βρίσκεται σε επίπεδο ικέτη, τρέμοντας μην κατρακυλήσει τελικά σε αυτό του ε- παίτη. Πώς, λοιπόν, να μιλήσει κανείς για δημοκρατία και δημοκρατικά δικαιώματα, για ισοπολιτεία και για συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων. Σήμερα σπεύδουν πολιτικοί, ψηφίζοντας ακόμα και νόμους, να εκμεταλλευτούν τα παράθυρα ευκαιρίας που εμφανίζονται στο πλαίσιο ε- φαρμογής των μνημονίων, για παράδειγμα στην εξυγίανση χρηματοπιστωτικών ι- δρυμάτων, για να εξυπηρετήσουν τους πάλαι ποτέ προστάτες, πάτρονες ή και χρηματοδότες τους. Έτσι που αυτοί να μην αναγκαστούν να πουλήσουν τις περιουσίες τους για να εξυπηρετήσουν υποχρεώσεις δεκάδων ή και εκατοντάδων ε- κατομμυρίων, φορτώνοντάς τες τελικά στους ώμους των φορολογουμένων. Είναι ενδεικτικός ο απροκάλυπτος πολιτικός πόλεμος που μαίνεται σήμερα για τον τελικό έλεγχο της Τράπεζας Κύπρου, πριν ακόμα διασφαλιστεί ότι το δίκτυ προστασίας που έχει δημιουργηθεί γύρω της αντέχει, διαφορετικά θα σπάσει και θα συμπαρασύρει στο βάραθρο ολόκληρη την κυπριακή οικονομία. Κι όμως δεν τους ενδιαφέρει η Κύπρος, τους ενδιαφέρει να σωθούν τα τζάκια που τόσα χρόνια λυμαίνονταν τον τόπο και οι ίδιοι ως οι τοποτηρητές τους στην πολιτική σκηνή. Σε αυτό όμως το κομβικό σημείο, εμείς, οι σημερινοί ικέτες πρέπει να α- ντιδράσουμε και να διεκδικήσουμε να ξαναγίνουμε πολίτες και όχι να μένουμε αδρανείς μέχρι να μας καταντήσουν ε- παίτες. Θα πρέπει να φωνάξουμε στους πολιτικούς: κάτω τα χέρια από τις τράπεζες, κάτω τα χέρια από τους υδρογονάνθρακες, κάτω τα χέρια από το μέλλον των παιδιών μας, ανοίξτε τους τραπεζικούς λογαριασμούς σας εδώ και στο εξωτερικό και λογοδοτήστε. Λογοδοτήστε ό- μως και για το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, για την εκατόμβη της «Helios», για το φονικό του Μαρί, για το πρωτοφανές στα παγκόσμια χρονικά κούρεμα των καταθέσεων και για την οικονομική καταστροφή της Κύπρου. Τα ίδια ισχύουν και για τη ράθυμη έως ύποπτα αργή απόδοση δικαιοσύνης. Καιρός να αντιδράσουμε και να δράσουμε. Διαφορετικά θα ευθυνόμαστε εμείς για το αλγεινό μέλλον των παιδιών μας... Καιρός λυτήριος επέστη, κατά πως λέει κι ο Ελύτης. Πρέπει να α- ποδείξουμε, ότι ο αληθής κύριος του τόπου είναι ο πολίτης! paraschosa@kathimerini.com.cy Σχολιάστε στο ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ FAQ στους τρεις σωματοφύλακες της ερευνητικής Δεν είναι ένας, δεν είναι δύο, δεν είναι βόας, δεν είναι κροταλίας, είναι η τρεις της ερευνητικής της οικονομίας και το λουρί της μάνας. Μικρό, μικράκι, σπόρος, σποράκι, μαθαίνεις να ρωτάς, μαθαίνεις να γυρεύεις απαντήσεις για τον κόσμο που σε περιβάλλει. Πώς αλλιώς να τον μάθεις και πόσο φυσικές είναι αυτές οι ε- ρωτήσεις, έτσι δεν είναι; Γιατί το ένα, γιατί το άλλο, τι είναι αυτό, τι είναι εκείνο, τι είναι το παράλλο. Το πώς και το γιατί σε μαθαίνουν να μαθαίνεις. Ερωτήσεις ε- παναλαμβανόμενες από εσένα που ήσουν ένας μπόμπιρας sniper στο στόμα, και που τώρα μεγάλωσες κι εσύ και απαντάς αυτές τις ερωτήσεις στο παιδί σου. Η στοιχειοθέτηση της σωστής ερώτησης, θα σου δώσει τη σωστή απάντηση, η ερώτηση θα σου δώσει τη σοφία, όχι η απάντηση. Αν δεν ξέρεις τι θέλεις να ρωτήσεις, δεν πρόκειται να σου απαντήσει κάποιος ολοκληρωμένα, ώστε να έχεις πλήρη άποψη για την ερώτηση που έκανες. Μασημένη τροφή σας το δίνω, πιο λιανά δεν μπορώ να το κάνω, ώστε να σας εξηγήσω πόσο σωστή, καίρια, και αποτελεσματική είναι η σωστή ερώτηση. Η σαφής ερώτηση, η ερώτηση η αποτελούμενη από τις λίγες και σωστές λέξεις. Στη διερευνητική για την οικονομία όμως, τα πράγματα γύρω από το κεφάλαιο «ερώτηση», είναι σαν τζάμι θαμπό, λόγω της διαφοράς στην εντός-εκτός θερμοκρασία. Σαν ρίνισμα σιδήρου που κινείται ζαλισμένο πάνω-κάτω, δεξιά-αριστερά, καθώς εσύ παίζεις με τους μαγνητικούς πόλους. Σαν το ατυχές τηλεπαιχνίδι «Πού σου νέφκω». Μα τα χίλια μπαρουτοκαπνισμένα κανόνια, ακόμη και τα site που μπαίνει κάποιος για να κάνει κάτι, να παίξει, ν αγοράσει, να δει κάτι, επειδή ξέρουν τι σημασία της απορίας, της ερώτησης και της απάντησης, έχουν ειδικό section που το λένε FAQ για να προστρέξεις, να δεις τι θες να ρωτήσεις και να πάρεις απάντηση. Όχι αόριστα και γενικά. Υπολογισμένα και συγκεκριμένα. Αισθάνομαι ότι τους τρεις της ερευνητικής θα πρέπει να τους πάρει κάποιος από το χεράκι και να τους υποδείξει, να τους διδάξει πώς ρωτάμε. Τουλάχιστον αυτό θα έπρεπε να είχε γίνει καιρό τώρα. Οι άνθρωποι, οι τρεις σωματοφύλακες της διερευνητικής, από τους οποίους κρεμόμαστε όλοι να μάθουμε και να πάρουμε απαντήσεις, δεν ξέρουν να ρωτούν ή ξέρουν και δεν θέλουν να ρωτήσουν τις σωστές ερωτήσεις από φόβο μήπως και φέρουν σε δύσκολη θέση τους ερωτώμενους. Δεν μπορεί να εξηγηθεί αλλιώς το γιατί δεν κάνουν τις σωστές ερωτήσεις. Ε τι τους βάλανε να κάνουν; Να μπαίνουν και να βγαίνουν οι ερωτώμενοι μόνο και μόνο για να ακούμε εγιώ εν τζιαι»; Την ώρα που έχουν εκείνοι οι τρεις μπροστά τους όλη την αφρόκρεμα, όλο τον κόσμο εκείνο που κρίνεται για τις αποφάσεις που πήρε και που έφεραν την Κύπρο στον γκρεμό και οι οποίοι θα μας απαντήσουν για όλο το παρασκήνιο, θα μας διαφωτίσουν, οι της ερευνητικής κινούνται ερωτώντας στο επίπεδο του «τι ζώδιο είσαι» και «ποια είναι η αγαπημένη σου γεύση παγωτό». << «Βγαίνει ο Ηλιάδης, τσουπ και μπαίνει το αντίπαλο δέος, ο Λαζαρίδης. Ίδιες «καυτές» ερωτήσεις: Τι ζώδιο είσαι και τι άποψη έχεις για την πρόσμιξη σοκολάτας-μπανάνας στο ίδιο κυπελάκι» Μια επιτροπή που έχει περάσει τόσα και τόσα, που μέλη της μπαίνουν και βγαίνουν και ξαναβγαίνουν και ξαναμπαίνουν λες και είναι μέλη από ρομπότ, που έχει ακούσει τα μύρια όσα και επισήμως (γενικός εισαγγελέας) και ανεπισήμως-επισήμως (Τύπος) για τη φαρσοκωμωδία του ποιος είναι μέλος και ποιος όχι, χάνει την ευκαιρία με το έργο της να κάνει όλους αυτούς που την αμφισβητούν να σωπάσει. Είχε μπροστά της τον Ηλιάδη και δεν τον ρώτησε πέρα από τα ανοίγματα σε Ελλάδα, Ρωσία, Ρουμανία της Τράπεζας Κύπρου για τα δάνεια που πήραν οι μάγκες οι developers, χρήματα τα οποία ακόμη και μέσα από τις προβλέψεις της ίδιας της Τράπεζας Κύπρου δεν αναμένεται να αποπληρωθούν. Βαβά το έκανε η επιτροπή, μυρίστε τα νύχια σας οι υπόλοιποι αναφορικά με το τι έγινε, πώς εγκρίθηκαν τα δάνεια αυτά και αν υπήρχαν συνδεδεμένα μέλη μεταξύ της τράπεζας και των αποδεκτών των δανείων αυτών, που υπήρχαν. Βγαίνει ο Η- λιάδης από την αίθουσα, «εγιώ εν τζιαι» το σύνολο των απαντήσεων και φυσικά εσύ «εν τζιαι» λέω εγώ εφόσον ακόμη και ο μικρότερος δισταγμός στο άκουσμα μιας ερώτησης, θα ήταν μια κάποια απάντηση. Βγαίνει ο Ηλιάδης, και που μπήκε τι έκανε, τσουπ και μπαίνει το αντίπαλο δέος, ο Λαζαρίδης. Ίδιες «καυτές» ερωτήσεις: Τι ζώδιο είσαι και τι άποψη έχεις για την πρόσμιξη σοκολάτας-μπανάνας στο ίδιο κυπελάκι. Ο άνθρωπος-κλειδί για όλες τις πράξεις της Λαϊκής από την εποχή Μιλόσεβιτς μέχρι την εποχή Βγενόπουλου, δεν ρωτήθηκε ούτε για τον πρώτο ούτε για τον δεύτερο, ε- νώ και η απάντησή του για την πρόσμιξη σοκολάταςμπανάνας, πιθανόν να ήταν, που ήταν εκ του αποτελέσματος, ακόμη ένα «εγιώ εν τζιαι σοκολάτα με μπανάνα γιατί παχαίνει». Συμπέρασμα: η εποχή της παχιάς αγελάδας μάς άφησε πανί με πανί, και αντί να υπάρχει ένας μπούσουλας, ένα βασικό FAQ της διερευνητικής όχι μόνο για τα συγκεκριμένα πρόσωπα αλλά για την όλη υπόθεση, αρκούμαστε σε αοριστολογίες, γενικότητες και μέσες άκρες με τον μπούσουλα χαμένο για τα καλά. Τελικά σε τούτον τον τόπο, όση μαγκιά χρειάζεται να απαντάς και να αναλαμβάνεις την ευθύνη των πράξεων σου, μαγκιά που δεν υπάρχει, άλλη τόση απαιτείται ώ- στε να κάνει τον συμπεριφέρονται ως μάγκα, γατάκι με τις ερωτήσεις σου Ούτε όμως κι αυτό φαίνεται να υπάρχει. tsikalasm@sppmedia.com ΣΚΙΤΣΟ: Μυρτώ Αριστείδου O ΦΙΛΙΣΤΩΡ Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ Eνώνουμε Δυνάμεις 49 χρόνια πρίν στην «Κ» 4.VΙΙΙ.1964 ΠΕΡΙ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑΤΟΣ: Εντυπωσιακαί πληροφορίαι περί σχεδίου πραξικοπήματος της «άκρας δεξιάς» διά την ανατροπήν της Κυβερνήσεως τον Σεπτέμβριον ή Οκτώβριον, αι οποίαι εδημοσιεύθησαν προχθές εις την εφημερίδα της άκρας αριστεράς [«Η Αυγή»], εχαρακτηρίσθησαν χθες ως στερούμεναι σοβαρότητος από τον πρωθυπουργόν κ. Γ. Παπανδρέου διά της ακολούθου δηλώσεως: «Καλλιεργούνται εις μίαν μερίδα της άκρας δεξιάς ευσεβείς πόθοι του απολεσθέντος Παραδείσου. Αλλά στερούνται σοβαρότητος. Ουδείς τολμά. Και αν συνέβαινε να υπάρξουν ά- φρονες, οι οποίοι να τολμήσουν, θα συντριβούν. Διότι και το κράτος είναι ισχυρόν. Και ο λαός παντοδύναμος. [...]» ΟΙ «ΣΥΝΩΜΟΤΕΣ»: Μεταξύ των συνωμοτών συγκαταλέγονται, πάντοτε κατά τα μυθιστορηματικά δημοσιεύματα, αυλικοί και άλλοι παράγοντες των παρασκηνίων, ηγέται του ΙΔΕΑ, ωρισμένα στελέχη του «σκληρού πυρήνος της δεξιάς» και απόστρατοι α- ξιωματικοί, οι οποίοι έχουν αναλάβει τον συντονισμόν της δράσεως με τον στρατιωτικόν σύνδεσμον, που υπάρχει εις τας ενόπλους δυνάμεις. Επίσης φέρονται αναμεμιγμέναι εις την συνωμοσίαν η αμερικανική πρεσβεία και η βρετανική, η «Ιντέλλιτζενς Σέρβις», η «Εφ Μπι Αϊ» κλπ., ενδιαφερόμεναι διά συμβιβασμόν εις το Κυπριακόν και περιγράφονται κινήσεις πρακτόρων, επαφαί, συσκέψεις, εκδρομαί, κ.ά. [ ] Μετά την επιτυχίαν [του πραξικοπήματος], προβλέπεται ο σχηματισμός «εθνικής ή μεταβατικής» Κυβερνήσεως, υπό την προεδρίαν του τέως υπουργού κ. Γεωργίου Ράλλη, ως «απεκάλυψε» χθες η απογευματινή εφημερίς της αριστεράς [«Δημοκρατική Αλλαγή»], δίδουσα συνέχειαν εις το μυθιστόρημα. Το πρωινόν όργανον της ΕΔΑ [ ] προσφέρεται να αποκαλύψη εις την Κυβέρνησιν τα ονόματα των κυριωτέρων από τους συνωμότας. ΦΗΜΕΣ ΓΙΑ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ: [Υφίσταται ανησυχία] των στελεχών της συντηρητικής πτέρυγος της Ενώσεως Κέντρου εκ των φημών περί προσεγγίσεως παραγόντων της ΕΡΕ και του υπουργού Οικονομικών κ. Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Αι φήμαι αυταί ε- κυκλοφόρησαν μετά τας δηλώσεις του αρχηγού της ΕΡΕ κ. Παναγιώτου Κανελλοπούλου, διά των οποίων εξήρετο η διάθεσις συνεργασίας με την Αντιπολίτευσιν την οποίαν επέδειξεν ο κ. Μητσοτάκης κατά την ψήφισιν του σχεδίου ν.δ. περί 35ετίας των δημοσίων υπαλλήλων από την Επιτροπήν Εξουσιοδοτήσεως. [ ] Αι φήμαι απησχόλησαν και τον κ. πρωθυπουργόν, ο οποίος, ενδιαφερόμενος διά την προώθησιν του υιού του [ ] έδωσεν έμμεσον απάντησιν εις τα ανωτέρω διά της τελευταίας παραγράφου της δηλώσεώς του. Με άριστα το 10 Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ 1Στον κακό μας τον καιρό. «Περάσαμε τα δύσκολα» λέει ο Προεδράρας και έχει δίκαιο εν μέρει. Και επειδή Πρόεδρέ μου περάσαμε τα δύσκολα, αυτοί που έλεγαν πως θα «πέσει» η Τράπεζα, θέλουν να την ελέγξουν; Πάλι θα τρωγόμαστε με τα ρούχα μας; 2Healthy επισημάνσεις. Την έπεσε ο Νίκαρος live στον Φούλη σηκώνοντας το φρύδι και ρίχνοντας τον κεραυνό. «Τα κόμματα δεν μπορούν να παρεμβαίνουν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα». The show must go on. 3Σημεία των καιρών. Το ότι έπεσαν όλοι να ελέγξουν μία τράπεζα που πριν από δύο βδομάδες ήταν στα αζήτητα, είναι μια ένδειξη σοβαρή πως σώθηκε. Και επειδή σώθηκε ή καλύτερα μάλλον ίσως σωθεί, πρέπει να μη βγουν στο σφυρί τα δάνεια που δεν πληρώνουν τόκους. Πιστεύω, Πρόεδρε, πως πρέπει όλοι μας να δώσουμε και να στηρίξουμε τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη και δεν έχουν να πληρώσουν τα δάνειά τους. Για τους ντιβέλοπερς μιλώ Πρόεδρε. 4Στον Συνεργατισμό. Καλά σιορ δεν μας έλεγε ο Χλωρακιώτης πως ο Συνεργατισμός είναι «κουγκρίν» και δεν χρειάζεται Ευχαριστώ τον σκηνοθέτη μου, τους μακιγιέρ και φωτιστές μου, μα πάνω από όλα την οικογένειά μου που μου στάθηκε στις δύσκολες ώρες. Ευχαριστώ και την Ακαδημία για αυτή την τιμή. Thank you all. βοήθεια; Πώς ξαφνικά κρατικοποιείται με τα λεφτά της Άνγκελα; Δεν κρατικοποιούνται Άριστο, Λεπτός και Κάκος να ηρεμήσει και το σύστημα Πρόεδρε; 5Στον Κασίνη. Φεύγει αλλά μένει και μένει αλλά φεύγει. Τελικά θα μείνει φευγάτος προς την Total. Ε; 6Στη λήθη. Η Βουλή αυτή ευθύνεται εν μέρει για τις περιπέτειες που ζήσαμε τους τελευταίους μήνες, με πρωταγωνιστή τον Ναύαρχο Ομήρου και βοηθό τον Πρίγκιπα Νικόλαο που ψήφισαν το περίφημο ΟΧΙ στο πρώτο μνημόνιο. Αυτή η Βουλή χεσμένη όπως ήταν την ώρα της καταστροφής που η ίδια προκάλεσε, έγραψε ένα νόμο (ναι ναι, βουλευτές τον έγραψαν) που έριχνε το μπαλάκι σε άλλους για να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά. Τώρα που Αναστό και Πανίκος τα έβγαλαν, θέλουν τα σαΐνια να μπουν στο κόλπο! 7Στις Ευχαριστίες. Σαν από βράβευση για Όσκαρ ο Healthy βγήκε και ευχαρίστησε τη δημόσια υπηρεσία, τα κόμματα, τη Βουλή (sic) και όχι τον κακό Πανίκο και τον διαβολεμένο Μάριο Ντράγκι. Άλλος πληρώνει άλλος χαίρεται. 8Στην επιστροφή. Η στήλη από την περασμένη βδομάδα σας επισήμανε την ε- πιστροφή του Healthy Προέδρου στην κεντρική σκηνή του Kodak Theater, ουπς συγγνώμη, Προεδρικού Μεγάρου. Το πλέον σημαντικό healthy μήνυμα, όμως, είμαι σίγουρος πως δεν το καταλάβατε: Η συνέντευξη την Παρασκευή ήταν την ώρα της I also thank my Chief of Stuff Elsa Loutsios for her contribution on this victory for our nation. #i_love_elsa προεδρικής σιέστας, και ήταν η σημειολογική απάντηση στις κακεντρέχειες του Σπονδοφόρου ο οποίος αναφέρεται συχνά-πυκνά στη famous μεσημεριανή προεδρική ξεκούραση. Point taken Mr. President. 9Στους Αρχηγούς. Μάλιστα, ο προεδρικός μαραθώνιος δεν σταμάτησε εκεί: Α- φού τελείωσε με τους δημοσιογράφους φώναξε και τους πολιτικούς αρχηγούς για το πάρτι με τα επινίκια. Όταν οι άλλες μπαταρίες σταματούν οι Healthy μπαταρίες συνεχίζουν. Στον Πανίκο. Όλοι πέσαμε πάνω του 10 κατά καιρούς. Το στοίχημά του δεν κερδήθηκε ακόμη, όμως παρά τις παλινδρομήσεις και αστοχίες του που δεν ήταν και λίγες, με ψυχραιμία και ενώ όλο το πολιτικό σύστημα ήταν από πάνω του, αυτός έ- βγαλε στο παρά ένα την τράπεζα από επιτήρηση, έφερε το κούρεμα εκεί που πρέπει (κάτω από 50% αλλά με σχετικά επαρκή κεφάλαια) και εξασφάλισε και χαμηλού κόστους ρευστότητα στην Τράπεζα από την Ε- ΚΤ. Το ότι δεν τον ευχαρίστησε ο Healthy ή- ταν εκ παραδρομής. Θα τον ευχαριστήσει με τουίτ και τρολ. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ n Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ n Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ n Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ n Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: MΙΧΑΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ n Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

3 03-POLITIKI_KATHI 8/2/13 11:35 PM Page 3 Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 3 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Μάχη με πολιτικά πυρά για έλεγχο της Τράπεζας Μήνυμα Καρογιάν ως αντίδραση σε συντονισμένες ενέργειες Αβέρωφ-Νικόλα για χειραφέτηση του 18% της Λαϊκής Του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ Την ίδια περίπου ώρα που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από το Προεδρικό διακήρυττε την Παρασκευή ότι «στο ζωτικό για την αγορά χρηματοπιστωτικό τομέα, με την ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Κύπρου (ΤΚ), την έ- ξοδό της από το καθεστώς εξυγίανσης και την αποκατάστασή της ως αντισυμβαλλόμενο μέρος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κλείσαμε μια σημαντική εκκρεμότητα», μια άλλη εκκρεμότητα προέβαλλε ως απειλή για το μέλλον της ΤΚ και της οικονομίας: Ένα α- δυσώπητο πολιτικό παιχνίδι για τον έλεγχο της ΤΚ, μέσω της χειραγώγησης του 18% της «κακής» Λαϊκής. Την ώρα λοιπόν που ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έδινε μια ανάσα αισιοδοξίας για το μέλλον της Τράπεζας από το Προεδρικό, στην Πινδάρου ξεδιπλωνόταν περαιτέρω ο σχεδιασμός του προέδρου του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος είχε εμφανιστεί δημοσίως πριν από μερικά 24ωρα σε πλήρη συμπόρευση με τον βουλευτή του ΔΗΚΟ Νικόλα Παπαδόπουλο να αναλαμβάνουν πρωτοβουλία με στόχο να στερήσουν το δικαίωμα ψήφου από τη διαχειρίστρια της Λαϊκής, στην οποία αναλογεί το 18% του μετοχικού κεφαλαίου και την καθιστά έτσι το μεγαλύτερο μέτοχο. Ο πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος διαβεβαίωνε την κοινοβουλευτική του ομάδα ότι είναι ικανός να πείσει όλα τα κόμματα για την ανάγκη έ- κτακτης σύγκλησης της Ολομέλειας της Βουλής, πριν από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων της νέας Τράπεζας Κύπρου (ΤΚ) ώστε με αλλαγές στην Πρόταση Νόμου στον περί Εξυγίανσης Πιστωτικών Ιδρυμάτων Νόμο, να επιτύχει τον προαναφερθέντα στόχο. Στο ίδιο πλαίσιο ο κ. Νεοφύτου είχε σχετική συνάντηση με τον πρόεδρο της Βουλής, Γ. Ομήρου, την Πέμπτη, ενώ ο Νικόλας Παπαδόπουλος δήλωσε ότι είχε σειρά επαφών με βουλευτές για σύγκληση της Ολομέλειας. Αυστηρό μήνυμα προς τους κυβερνητικούς του εταίρους αποτελεί η δήλωση Καρογιάν προς την «Κ» ότι δεν θα ανεχθεί εκτός πλαισίου συνεννοήσεις, υποδεικνύοντας σαφέστατα τις συντονισμένες ενέργειες Αβέρωφ Νεοφύτου και Νικόλα Παπαδόπουλου. ΔΗΚΟ: Όχι στο παρασκήνιο Ενοχλημένη σφόδρα παρουσιάζεται η ηγεσία του ΔΗΚΟ από την αυθαίρετη, όπως τη χαρακτηρίζουν, συμπεριφορά του Νικόλα Παπαδόπουλου να παρουσιάζεται ως ΔΗΚΟ το οποίο συμπλέει με τις θέσεις Αβέρωφ Νεοφύτου. Γι αυτό τον λόγο έχει αποφασιστεί η σύγκληση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κόμματος, για να εξετάσει τόσο την ουσία του ζητήματος όσο και τις αυθαίρετες όπως χαρακτηρίζονται κινήσεις Νικόλα Παπαδόπουλου. Κι ενώ την Πέμπτη οι σχετικές με το θέμα δηλώσεις Βότση κινήθηκαν σε μη συγκρουσιακό πλαίσιο, στέλνοντας απλά μήνυμα για την ανάγκη ψύχραιμων και μελετημένων κινήσεων, την Παρασκευή ο ίδιος ο πρόεδρος του Κόμματος, Μάριος Καρογιάν, προφανώς αντιδρώντας στις απροκάλυπτες κινήσεις που μεθόδευαν τετελεσμένα, για τα οποία το ΔΗΚΟ δεν είχε καν ερωτηθεί, έστειλε με δήλωσή του στην «Κ» αυστηρό μήνυμα προς κυβέρνηση και εταίρους: «Η προστασία των καταθετών είναι άμεσα συνυφασμένη με την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και τη σωτηρία της οικονομίας. Αυτά, ωστόσο, δεν επιτυγχάνονται σε εκτός πλαισίου συνεννοήσεις, αλλά στο πλαίσιο συνετών και μελετημένων κινήσεων από πλευράς κυβέρνησης και των κομμάτων που τη στηρίζουν. Επιτυγχάνονται στη βάση της νομικής και οικονομικής τάξης των πραγμάτων και όχι με κινήσεις προς την κατεύθυνση εξυπηρέτησης των όποιων αλλότριων και ιδιοτελών συμφερόντων και σκοπιμοτήτων». Στο προσκήνιο του παιγνίου Η επόμενη ημέρα της εξόδου της Τράπεζας Κύπρου από το καθεστώς εξυγίανσης δημιουργεί ένα νέο τοπίο. Στη νέα Τρ. Κύπρου βασικός μέτοχος είναι πλέον η «κακή» Λαϊκή, με ένα ισχυρό ποσοστό πέριξ του 18%. Ουδείς άλλος νέος μέτοχος έχει ποσοστό μεγαλύτερο του 5%. Σύμφωνα με πληροφορίες επόμενος μεγάλος μέτοχος είναι το Ταμείο Πρόνοιας των εργαζομένων στην Τρ. Κύπρου. Αν οι νέοι ιδιώτες μέτοχοι, με το ενδιαφέρον να συγκεντρώνεται στους ξένους, δεν κατέλθουν με κοινή γραμμή για τον ορισμό διοίκησης και παραμείνουν κατακερματισμένοι, τότε η Κεντρική Τράπεζα (ΚΤΚ), ως Αρχή Εξυγίανσης, θα μπορεί να εκλέξει στη Γενική Συνέλευση διοίκηση της επιλογής της, μέσω της διαχειρίστριας, Άντρης Αντωνιάδου. Η Γενική Συνέλευση τοποθετείται χρονικά στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου. Τυπικά το κυπριακό δημόσιο δεν έχει καμία επιρροή στην όλη διαδικασία. Σε ύστερο χρόνο και όταν οι συνθήκες της αγοράς το επιτρέψουν, το πακέτο μετοχών που κατέχει η «κακή» Λαϊκή θα πωληθεί και το τίμημα θα διανεμηθεί στους ανασφάλιστους καταθέτες, ως αποζημίωση. Το ζήτημα που έχει ανακύψει με τη διαχείριση του 18% της Τρ. Κύπρου που κατέχει η «κακή» Λαϊκή θα συζητηθεί τη Δευτέρα στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΤΚ. Αξίζει να σημειωθεί ότι Αρχή Εξυγίανσης της «κακής» Λαϊκής είναι ο διοικητής και όχι η ΚΤΚ, αλλά το θέμα που έχει ανακύψει κρίνεται ουσιαστικό και σοβαρό για να μην απασχολήσει συλλογικά την Κεντρική. Η στάση της ΚΤΚ εμφανίζεται διαλλακτική, αναγνωρίζει ότι υπάρχει ζήτημα και μάλιστα έχουν γίνει επαφές με τους καταθέτες της πρώην Λαϊκής, προκειμένου να ε- ξεταστεί πώς μπορούν να εμπλακούν στη διαχείριση του 18%. Ωστόσο, υπάρχουν πρακτικά νομικά ζητήματα που δυσκολεύουν το αίτημα της διανομής του 18% των μετοχών της Κύπρου στους ανασφάλιστους καταθέτες της πρώην Λαϊκής. 1ον Η Λαϊκή ως νομική οντότητα μπορεί να μην παρέχει τραπεζικές εργασίες, αλλά ως οργανισμός υφίσταται και διοικείται από Ειδική Διαχειρίστρια. Κύρια ευθύνη της είναι η προστασία των περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας, που σήμερα είναι οι μετοχές στην Τρ. Κύπρου και οι θυγατρικές στο εξωτερικό, ώστε με την εκκαθάριση να αποζημιωθούν, τόσο οι ασφαλισμένοι καταθέτες όσο και οι πιστωτές, ανάμεσα στους οποίους είναι και το κράτος που δικαιούται να λαμβάνει φόρους. 2ον Πέραν της νομικής δυσκολίας να γίνει διανομή ενός περιουσιακού στοιχείου, πιστωτές δεν είναι μόνο οι ανασφάλιστοι καταθέτες, αλλά υπάρχουν και άλλες υποχρεώσεις, όπως φορολογικές και ασφαλιστικές. Αν διανεμηθούν οι μετοχές τι θα γίνει; Θα δοθούν και στο κράτος μετοχές, από τη στιγμή που και αυτό «έχει να παίρνει» από τον οργανισμό; Επιπλέον, σημειώνεται πως, εκτός από τα ενεργητικά επί των οποίων έχουν δικαιώματα οι καταθέτες, υπάρχουν και πολλά παθητικά, πολλά από τα οποία δεν μπορούν να εκτιμηθούν σήμερα (π.χ. αγωγές κατά της «κακής Λαϊκής»). Έτσι, η αξία των μετοχών δεν μπορεί να υπολογιστεί με ασφάλεια. 3ον Η εκκαθάριση δεν μπορεί να γίνει τώρα, γιατί θα υπάρξει πρόβλημα με τις θυγατρικές στο εξωτερικό. Αν τεθεί σε εκκαθάριση η «κακή» Λαϊκή δεν θα μπορεί να κατέχει τράπεζες στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα οι θυγατρικές να κινδυνεύουν με κρατικοποίηση και να χαθεί άλλο ένα περιουσιακό στοιχείο. Συνεπώς, πρώτα πρέπει να πωληθούν οι θυγατρικές στο εξωτερικό και ύστερα να προχωρήσει η εκκαθάριση. Αυτό το δεδομένο θέτει το τελικό ξεκαθάρισμα του όλου ζητήματος σε βάθος χρόνου, γεγονός που δίνει στη διαχειρίστρια έλεγχο του 18% της Τράπεζας Κύπρου σε βάθος χρόνου, ίσως 2 ή 3 χρόνια. Σε κάθε περίπτωση η διαχειρίστρια έχει έ- ντονο ενδιαφέρον να πάει καλά η Τρ. Κύπρου και δεν αποκλείεται συμμετοχή της στο ΔΣ της Τρ. Κύπρου. Ο διοικητής έχει ήδη λάβει συμβουλές και το όλο θέμα θα συζητηθεί στο ΔΣ της ΚΤ, ώστε να υπάρξει κατεύθυνση για το πώς θα κινηθεί η διαχειρίστρια. Εξάλλου, η ηγεσία του Σύνδεσμος των Καταθετών της Λαϊκής (ΣΥΚΑΛΑ), είχε την Παρασκευή συνάντηση με τη διαχειρίστρια παρουσία των δικηγόρων τους, στο πλαίσιο της οποίας, αφού έλαβαν απαντήσεις στα ερωτήματα που υπέβαλαν, διασαφηνίστηκε ότι οι καταθέτες δεν απαιτούν να λάβουν τις μετοχές που αναλογούν στον καθένα αλλά εκπροσώπηση στο νέο Δ.Σ. της ΤΚ. Υπουργείο, Προεδρικό και Πρόεδρος Εν τω μεταξύ, υψηλόβαθμη πηγή του Υ- πουργείου Οικονομικών σχολιάζει πως, «φυσιολογικά» οι μετοχές ανήκουν δικαιωματικά στους καταθέτες της Λαϊκής που έχουν κουρευτεί. Ωστόσο, έχοντας υπόψη πως το 18% αποτελεί ένα πολύ καλό «φιλέτο» που μπορεί να ενδιαφέρει επενδυτές και να δημιουργήσει προοπτικές για την Τράπεζα Κύπρου, θα μπορούσε να θεωρηθεί «λογική» μια διαφορετική διαχείριση του ποσού, με το όφελος να πηγαίνει στους καταθέτες αργότερα. «Φτάνει, όμως, να μην κρατήσει η διαχειρίστρια αυτό το ποσό εσαεί, αλλά να το αξιοποιήσει πρακτικά», σχολίασε η ίδια πηγή. «Η άσκηση του δικαιώματος ψήφου από τη διαχειρίστρια στη Γενική Συνέλευση, εγκυμονεί πολλούς ηθικούς κινδύνους, που μπορεί να διαλύσουν την εμπιστοσύνη στις αποφάσεις της τράπεζας σε μεταγενέστερο στάδιο» κατέληξε η ίδια πηγή. Πιο κάθετο το Προεδρικό, τοποθετείται επί του ζητήματος διά του υφυπουργού παρά τω Προέδρω, Κωνσταντίνου Πετρίδη, ο οποίος σημειώνει: «Εμάς η θέση μας είναι ότι οι καταθέτες της Λαϊκής θα πρέπει να είναι και μελλοντικοί μέτοχοι και πρέπει να εξευρεθεί ο τρόπος για να γίνει αυτό πραγματικότητα. Αυτό προβλέπεται και μέσα από το σχέδιο διάσωσης με ίδιους πόρους, το bail in». Κληθείς τέλος να τοποθετηθεί επί του θέματος, την Παρασκευή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε: «Αντιλαμβάνομαι το απόλυτα δικαιολογημένο αίτημα των μετόχων που προέρχονται από τη Λαϊκή και εκπροσωπούν το 18%, την ίδια ώρα γνωρίζω ότι γίνονται κάποιες διεργασίες στη Βουλή για να δουν πώς μπορεί να διασφαλιστεί ο λόγος στο 18% και όχι στη διαχειρίστρια ή την εκκαθαρίστρια της Λαϊκής Τράπεζας. Θα σεβαστώ και την όποια απόφαση θα ληφθεί κατά δημοκρατικό τρόπο και ύστερα από μελέτη, από το νομοθετικό Σώμα».

4 04-POLITIKH_KATHI 8/2/13 9:16 PM Page 4 4 l Διαβάστε στο Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ GEEK: Αυτόματη μετάφραση σε πραγματικό χρόνο αναπτύσσει η Google Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Πιο καθαρό τώρα το τοπίο των συνομιλιών Θα ξεκινήσουν το δεύτερο δεκαήμερο του Οκτώβρη - Νίκος Αναστασιάδης και Ανδρέας Μαυρογιάννης διεξέρχονται τον κατάλογο συνεργατών Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Με προσεκτικά βήματα αλλά και χωρίς ακόμη να έχει ξεκαθαριστεί πλήρως το διαδικαστικό, ξεκινά η προετοιμασία για την επανέναρξη των συνομιλιών στο κυπριακό. Ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. Αλεξάντερ Ντάουνερ που βρέθηκε στη Λευκωσία την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιώντας σειρά επαφών στις δύο πλευρές, έχοντας αποφασίσει ότι παραμένει στα καθήκοντά του, παρουσίασε το καλύτερό του πρόσωπο, αποφεύγοντας πιέσεις και αμφιλεγόμενες δηλώσεις, που θα τον αυτοϋπονόμευαν. Οι συνομιλίες που είχε με τις δύο πλευρές ξεκαθάρισαν μια σειρά από ζητήματα. Τo πρώτο, πως οι συνομιλίες θα ξεκινήσουν τον Οκτώβριο, με πιθανότερη ημερομηνία το δεύτερο δεκαήμερο του μήνα. Ήδη αυτό επικυρώθηκε κι από το ψήφισμα 2114 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το δεύτερο, ότι μέχρι τότε θα έχουν οι δύο < Η νέα φόρμα με τους συνομιλητές, ανοίγει ένα ευρύ πλαίσιο πολυμερών επαφών που προηγουμένως θεωρούνταν «ταμπού» πλευρές ολοκληρώσει την πλαισίωση των συνομιλητών που έχουν οριστεί με τις ομάδες εργασίας. Στις επόμενες μέρες, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, σε συνεργασία με τον συνομιλητή Ανδρέα Μαυρογιάννη θα δουν ξανά τον κατάλογο των συμβούλων που συμμετέχουν στις τεχνικές επιτροπές και τις ομάδες εργασίας, αλλά κι αυτών που θα έχουν στενότερη συμμετοχή στις συνομιλίες. Καλά ενημερωμένη πηγή μας είπε πως θα υπάρξουν αλλαγές. Από τώρα και μέχρι την επίσκεψη Αναστασιάδη στις ΗΠΑ για τη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ και τη συνάντησή με τον γ.γ., αναμένονται αρκετές Η Λευκωσία ξεκαθάρισε στον Α. Ντάουνερ ότι προτεραιότητα έχει η μεγάλη εικόνα και τα δύσκολα θέματα κι όχι παράπλευρα ζητήματα. διαβουλεύσεις οι περισσότερες μακράν της δημοσιότητας για την προετοιμασία της διαδικασίας. Η συνάντηση Μπαν Αναστασιάδη θα έχει περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα, το ίδιο κι η ανάλογη συνάντηση Μπαν με τον Έρογλου, λίγες μέρες αργότερα. Θα ακολουθήσουν στις αρχές Οκτωβρίου επισκέψεις των δύο συνομιλητών στη Νέα Υόρκη, για το τελευταίο ξεκαθάρισμα των διαδικαστικών θεμάτων. Δεν είναι σίγουρο αν θα ξεκινήσουν συναντήσεις των συνομιλητών πριν από την επίσημη επανέναρξη των συνομιλιών από τους δύο ηγέτες, που θα γίνει σύμφωνα με τις μέχρις στιγμής ενδείξεις στη Λευκωσία. Ωστόσο, η νέα φόρμα με τους συνομιλητές, ανοίγει ένα ευρύ πλαίσιο επαφών, των Ελληνοκυπρίων με την Τουρκία, των Τουρκοκυπρίων με την Ελλάδα, αλλά και άλλων πολυμερών συνδυασμών, που προηγουμένως θεωρούνταν «ταμπού». Αν αυτές οι επαφές θα γίνονται βάση κεντρικού προγραμματισμού των Ηνωμένων Εθνών, ή αυθόρμητα, απομένει να το δούμε. Διαφορετικές προτεραιότητες Παρότι η Λευκωσία αποδέχθηκε την προτροπή των Η.Ε. και θα προχωρήσει στον διορισμό των μελών των επιτροπών και των ο- μάδων εργασίας, ξεκαθαρίστηκε στον κ. Ντάουνερ ότι προτεραιότητά μας είναι η μεγάλη εικόνα και τα δύσκολα θέματα κι όχι παράπλευρά ζητήματα. «Όταν έχεις συσσωρευμένα τόσα προβλήματα στο εδαφικό και το περιουσιακό, δεν είναι και τόσο σπουδαίο να ξοδεύεις έναν γύρο συναντήσεων σε μία πτυχή της διακυβέρνησης», μας απάντησε καλά ενημερωμένη πηγή. Η διαφορά αυτή στη φιλοσοφία των συναντήσεων αντικατοπτρίζεται και στην αντιμετώπιση του εγγράφου Ντάουνερ, για τις συγκλίσεις και αποκλείσεις των συνομιλιών του Προέδρου Χριστόφια με τους κ.κ. Ταλάτ και Έρογλου. Έτσι, παρότι το έγγραφο θα είναι στο τραπέζι (και οπωσδήποτε μέχρι την έναρξη των συνομιλιών θα πρέπει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης να ενημερώσει τα Η.Ε. σε ποια σημεία οι ε/κ απόψεις έχουν μεταβληθεί) η πλευρά μας τονίζει στους διεθνείς συνομιλητές ότι παρόμοια έγγραφα δεν πρέπει απλά χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν εντυπώσεις ότι υπάρχουν ποσοτικές συγκλίσεις. Η πρόταση Αναστασιάδη για το Βαρώσι ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης αντιμετωπίζεται από την πλευρά μας στις συνομιλίες της με όλους τους πρωταγωνιστές ως θέμα της ουσίας των διαπραγματεύσεων. Έτσι, όπως μας ανέφερε καλά ενημερωμένη ε/κ πηγή, ενώ η Τουρκία απορρίπτει την ιδέα ε- πιστροφής με ανταλλάγματα του Βαρωσιού, ως ΜΟΕ, δεν απορρίπτει τη συζήτηση παρόμοιας πρότασης στο πλαίσιο μιας παράλληλης διαδικασίας. Το αν η κίνηση αυτή της Τουρκίας είναι μόνο διπλωματικός ελιγμός για να αποφύγει τις συνεχείς αμερικανικές πιέσεις (οι ΗΠΑ βλέπουν με θετικό μάτι την πρόταση) ή ειλικρινής, ίσως διαφανεί πριν απ το τέλος του έτους. Τόσο στο θέμα του Βαρωσιού όσο και στα ενεργειακά, τα μηνύματα που στέλνει και προς την Άγκυρα αλλά και τη διεθνή κοινότητα η κυπριακή κυβέρνηση είναι πως η «αιτούσα» και «άμεση ωφελημένη» είναι η Τουρκία. «Τα τουρκικά οφέλη από την επιστροφή του Βαρωσιού είναι άμεσα και αφορούν το ά- νοιγμα του λιμανιού, το ξεπάγωμα κεφαλαίων, ακόμη και τη βελτίωση των σχέσεών της με τη Δύση, αφού θα επιβεβαιώσει τον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό», μας είπε. Το ίδιο ισχύει και για την εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ, όπου οι διεθνείς διαδικασίες προχωρούν και θα πρέπει η ίδια η Τουρκία να σπεύσει να επωφεληθεί μέσω της λύσης. Φλερτ Ερογλου - Σ. Ντενκτάς για την τουρκοκυπριακή Δεξιά Δηλώσεις Ακάνσοϊ (CTP) και Σερντάρ (DP) στην «Κ» για τη νέα «κυβέρνηση» Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Ασίμ Ακάνσοϊ, Γ.Γ. CTP: Ομοσπονδιακή λύση και πάταξη διαφθοράς Η Άγκυρα θα επιθυμούσε να δει να εξαντλούνται όλα τα περιθώρια συνεργασίας ανάμεσα σε CTP και UBP για σχηματισμό «κυβέρνησης». Αν και λίγους μήνες πριν από τις πρόωρες «βουλευτικές εκλογές», ο ρυθμιστικός ρόλος που διαδραμάτιζε η οικογένεια Ντενκτάς στο τ/κ πολιτικό πεδίο ήταν μια μακρινή ανάμνηση, εντούτοις οι καιροί έχουν όντως γυρίσματα! Ταυτόχρονα ο επίγονος του Ραούφ ο Ντερβίς Έρογλου, αντιμετώπιζε το τελευταίο διάστημα σειρά σημαντικών προβλημάτων, με τις συνομιλίες στο Κυπριακό σε αδιέξοδο και σε «κατάσταση πολέμου» με το στρατόπεδο του Ιρσέν Κιουτσούκ εντός του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (UBP), το οποίο τον είχε αναδείξει στην ηγεσία της κοινότητας το Τα αποτελέσματα των «εκλογών» της προηγούμενης Κυριακής, έφεραν ανακούφιση στους Έρογλου και Ντενκτάς, οι οποίοι είχαν ενώσει δυνάμεις μόλις λίγες εβδομάδες πριν. Εξασφαλίζοντας στη νέα «βουλή» 12 έδρες και παρακολουθώντας με ευχαρίστηση τη μεγάλη ήττα του Ι. Κιουτσούκ στις «κάλπες», το νέο δίδυμο της τ/κ πολιτικής σκηνής σφράγισε τον ρυθμιστικό του ρόλο στο πολιτικό προσκήνιο. Στις εκτιμήσεις τ/κ αναλυτών για τα αποτελέσματα υπογραμμίζονται δύο καθοριστικά στοιχεία: Πρώτον, η μεγάλη δυσαρέσκεια των Τ/Κ σε ό,τι αφορά τη δυσπραγία στην οποία έχει οδηγήσει την κοινότητα το περιβόητο οικονομικό πακέτο που επέβαλε η Άγκυρα. «Με την ψήφο τους, οι Τ/Κ έδειξαν ότι, την επόμενη περίοδο, επιθυμούν να δουν σαρωτικές αλλαγές στο πολιτικό πεδίο», τονίζει ο γνωστός αναλυτής Ισμαήλ Κεμάλ. Δεύτερον, για δεύτερη φορά μέσα σε τρία χρόνια η κυβέρνηση Ερντογάν δεν κατάφερε να εξασφαλίσει το αποτέλεσμα που επιθυμούσε σε μια «εκλογική αναμέτρηση» στην τ/κ κοινότητα. Το 2010, δεν κατόρθωσε να εξασφαλίσει την επανεκλογή Ταλάτ και τώρα ο μεγάλος σύμμαχος της, Ι. Κιουτσούκ, ηττήθηκε από το κοινό μέτωπο Έρογλου Ντενκτάς. Στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, το DP του Σερντάρ Ντενκτάς άφησε ανοιχτά όλα Αρχικά τον κ. Ακάνσοϊ ρωτήσαμε αν θα θέσουν όρους για το σχηματισμό «κυβέρνησης συνεργασίας» με το UBP ή το DP και λάβαμε την εξής απάντηση: «Θα θέσουμε πέντε όρους: Αναθεώρηση του Συντάγματος για τον εκδημοκρατισμό, α- ντιμετώπιση της διαφθοράς, δημιουργία ενός βιώσιμου κράτους, εκσυγχρονισμός της τ/κ οικονομίας και ομοσπονδιακή λύση για το Κυπριακό με βάση τις αποφάσεις της 23ης Μαΐου και της 1ης Ιουλίου. Σε ό,τι αφορά το μέλλον των σχέσεών μας με την Τουρκία, η βασική αρχή μας θα είναι ο σεβασμός των θέσεων και των αρχών της κάθε πλευράς. Η Τουρκία είναι η πύλη εξόδου των Τουρκοκυπρίων στον υπόλοιπο κόσμο και η μόνη που μας υποστηρίζει. Λαμβάνοντας υπόψη μας αυτή την πραγματικότητα, θα εστιάσουμε την προσοχή μας στην ομαλοποίηση των διμερών μας σχέσεων. Δεν αμφισβητούμε το γεγονός ότι έχουμε διαφορετικές απόψεις με την Τουρκία στα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι, στο μέλλον, σε αυτό το πεδίο μπορούν να αποφευχθούν οι συγκρούσεις. Στο ερώτημα αν το CTP θα θέσει ό- ρους στον κ. Έρογλου σχετικά με το Κυπριακό, ο κ. Ακάνσοϊ λέει: «Θεωρούμε μη ικανοποιητικό το έργο της τ/κ ηγεσίας στις συνομιλίες. Στο μέλλον, η τ/κ ηγεσία θα πρέπει να λάβει περισσότερες πρωτοβουλίες. Θα έχουμε σταθερή επικοινωνία με τον κ. Έρογλου για την ενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στην παγκόσμια κοινότητα». τα ενδεχόμενα για το σχηματισμό μιας «κυβέρνησης συνεργασίας». Αμέσως μετά τις κάλπες, οι Τ/Κ αναλυτές θεώρησαν ως πιθανότερη εξέλιξη τη δημιουργία «κυβέρνησης συνεργασίας» ανάμεσα στο CTP και το DP, εφόσον το UBP διέρχεται, εδώ και καιρό, μεγάλη κρίση. Ωστόσο, τα τελευταία εικοσιτετράωρα, το κόμμα του Σ. Ντενκτάς έχει αφήσει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για «κυβέρνηση συνεργασίας» CTP-DP ή UBP-DP. Με μια κίνηση, που προκάλεσε εντύπωση DP καλωσόρισε το ενδεχόμενο συνεργασίας με το UBP. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους του κόμματος, σε περίπτωση που το CTP δεν κατορθώσει να σχηματίσει «κυβέρνηση συνεργασίας», τα κόμματα της Δεξιάς θα πρέπει να εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια της συνεργασίας μεταξύ τους. Τ/κ δημοσιογραφικές πηγές επισημαίνουν ότι πίσω από τη νέα κίνηση Ντενκτάς ενδέχεται να βρίσκεται ο Έρογλου, ο οποίος προσπαθεί να ανασυγκροτήσει και να ελέγξει την τ/κ Δεξιά, ενώ την ίδια στιγμή επιθυμεί τη συνέχεια της πάγιας στρατηγικής του στο Κυπριακό. Ποια θα είναι η στάση της Άγκυρας αλλά και του CTP απέναντι στις κινήσεις του στρατοπέδου Ντενκτάς Έρογλου; Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, η Άγκυρα, τα επόμενα 24ωρα, θα επιθυμούσε να δει να ε- ξαντλούνται όλα τα περιθώρια συνεργασίας α- νάμεσα σε CTP και UBP. «Εφόσον αποδειχθεί μη βιώσιμη η συγκεκριμένη φόρμουλα, η Άγκυρα θα στρέψει την προσοχή της στο στρατόπεδο Έρογλου Ντενκτάς, το οποίο θα προσπαθήσει να «ελέγξει» εκ των έσω», τονίζει χαρακτηριστικά τ/κ πηγή που γνωρίζει καλά το παρασκήνιο. Σερντάρ Ντενκτάς, πρόεδρος DP: Συνομιλίες μόνο με χρονοδιαγράμματα Σχετικά με τους όρους για «κυβέρνηση συνεργασίας» με το UBP ή το CTP, ο κ. Ντενκτάς λέει: «Το εκλογικό μας πρόγραμμα ξεκαθαρίζει τις βασικές μας αρχές. Αν καταφέρουμε να έρθουμε σε συνεννόηση με το CTP στη βάση αυτού του προγράμματος τότε ανοίγει ο δρόμος για σχηματισμό κυβέρνησης. Στα πεδία του Κυπριακού και των σχέσεων της τ/κ κοινότητας με την Άγκυρα δεν έχουμε σοβαρούς προβληματισμούς. Πριν από τις εκλογές ξεκαθαρίσαμε τις θέσεις μας σε αυτό το ζήτημα. Δεν συμφωνούμε με την ιδέα της εξάρτησης της τ/κ κοινότητας από την Άγκυρα. Οι σχέσεις μας θα πρέπει να έχουν τον χαρακτήρα των διακρατικών σχέσεων. Την υιοθέτηση αυτής της αρχής μας θα ζητήσουμε κατά τις συζητήσεις για τη δημιουργία της νέας κυβέρνησης». Για το ενδεχόμενο σχηματισμού «κυβέρνησης» με το UBP, σημειώνει ότι είναι έ- τοιμος να συζητήσει κάθε ενδεχόμενο με βάση το εκλογικό του πρόγραμμα. Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό και τη διαχείρισή του από τον κ. Έρογλου ο Σ. Ντενκτάς εξηγεί: «Στις συνομιλίες θα πρέπει να οριστεί ένα χρονοδιάγραμμα, για να είναι δυνατή η συνέχειά τους. Δεν πρόκειται να αποδεχθούμε τη στασιμότητα. Στο Κυπριακό έχουμε ξεκάθαρη θέση. Πιστεύουμε ότι η ε- νίσχυση της ΤΔΒΚ θα συμβάλει θετικά στις συνομιλίες. Με βάση αυτή την αρχή θα εξακολουθήσουμε να έχουμε στενή συνεργασία με τον Πρόεδρό μας». ΑΡΘΡΟ / Του ΝΙΚΟΥ ΜΟΥΔΟΥΡΟΥ Διαστάσεις της ψηφοφορίας στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα Τ ο βασικό χαρακτηριστικό του πλαισίου μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκε η ψηφοφορία στα κατεχόμενα την 28η Ιουλίου δεν ήταν οι γνωστές πτυχές του Κυπριακού που συνήθως γίνονται α- ντικείμενο αντιπαραθέσεων. Όμως το ευρύτερο πλαίσιο που περιβάλλει την τουρκοκυπριακή κάλπη συνιστά μέρος μιας σχετικά νέας κοινωνικο-οικονομικής πραγματικότητας, η οποία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο επηρεάζει την εξέλιξη του Κυπριακού. Οι Τουρκοκύπριοι ψήφισαν με βασικό κριτήριο την πορεία του επιβαλλόμενου από την Άγκυρα μετασχηματισμού του ψευδοκράτους, αλλά και την ανάγκη της ίδιας της κοινότητας να επανακαθορίσει τις σχέσεις της με την Τουρκία. Στη μία πλευρά του διλήμματος ήταν το μεγάλο κόμμα της Δεξιάς, το Κόμμα Ε- θνικής Ενότητας (ΚΕΕ), το οποίο τα τελευταία χρόνια μετατράπηκε σε «τοπικό φορέα» υλοποίησης του μνημονίου της κυβέρνησης Ερντογάν. Το κόμμα ταυτίστηκε πλήρως με τις επιλογές της Άγκυρας και επιδίωξε να γίνει ο κυριότερος εκπρόσωπος της αντικατάστασης των «αρχαϊκών δομών» λειτουργίας του ψευδοκράτους από τις νέες δομές του νεοφιλελεύθερου εκσυγχρονισμού. Προσπάθησε να αναλάβει τον ρόλο κατάργησης ενός περιβάλλοντος «δυναστείας» όπου η εκτελεστική εξουσία ήταν ταυτόχρονα ο απόλυτος εκφραστής της κεμαλικής-κοσμικής εθνικής βούλησης, αλλά και ο πυλώνας διαμοιρασμού του «πλιάτσικου» με στόχο την παραγωγή και αναπαραγωγή εξαρτήσεων. Πρόκειται δηλαδή για μια προσπάθεια ριζικής ανατροπής της ιδρυτικής φιλοσοφίας του ψευδοκράτους και των κύκλων που ανατράφηκαν από αυτό, με στόχο το περαιτέρω άνοιγμα της αγοράς στην Τουρκία και την οριστική ήττα ενός περίεργου μοντέλου «κρατικής» ανάπτυξης. Η αντίφαση προέκυψε ακριβώς σε αυτό το σημείο: Ο Ερντογάν επέλεξε ως φορέα μετασχηματισμού εκείνη την πολιτική δύναμη που οικοδόμησε στην τουρκοκυπριακή κοινότητα αυτό που ο ίδιος θέλει να κλείσει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Επομένως για να μετασχηματίσει το ψευδοκράτος θα έπρεπε προηγουμένως να μετασχηματίσει το ίδιο το ΚΕΕ. Ο Έρογλου και το ιστορικό του υπόβαθρο ήταν μια απειλητική παρουσία. Έτσι προέκυψαν οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις στο κόμμα, η φυγή της ομάδας Κασιήφ (ομάδα Έρογλου) και η συνεργασία της με τον Ντενκτάς. Μοιραία λοιπόν, η μία συνιστώσα του ευρύτερου πλαισίου των εκλογών ήταν αυτή που εξέφραζε ένα «εισαγόμενο» μοντέλο εκσυγχρονισμού, που εκτός των άλλων περιθωριοποιούσε την Τουρκοκυπριακή κοινότητα ως πολιτική ύπαρξη στην Κύπρο. Σε αντιπαράθεση με το πιο πάνω, ήταν η αγωνία μιας μεγάλης μάζας της κοινότητας για τις συνέπειες του μνημονίου. Την ίδια στιγμή ήταν και η έκφραση διεκδίκησης για μια αναγκαία αλλαγή, η οποία όμως θα προέρχεται από την τουρκοκυπριακή πολιτική βούληση και τα ιδιαίτερα της χαρακτηριστικά. Σε αυτό το «στρατόπεδο» βρέθηκε η ευρύτερη κεντροαριστερά με επικεφαλής το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα (ΡΤΚ) αλλά και μια μερίδα του τουρκοκυπριακού εθνικισμού έτσι ό- πως εκφράζεται από το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ) και το περιβάλλον Έρογλου. Επομένως, το βασικό τους χαρακτηριστικό ήταν η κοινή υπογράμμιση (σε διαφορετικό βαθμό και περιεχόμενο) της εθνοκοινοτικής ύ- παρξης των Τουρκοκυπρίων, της διεκδίκησης χειραφέτησης απέναντι στην Τουρκία, της θέλησης για δημιουργία προϋποθέσεων ενός τοπικού εκσυγχρονισμού που θα λαμβάνει υπόψη την κυπριακή διάσταση της κοινότητας και συνεπώς δεν θα περιθωριοποιεί το διαχωριστικόδιαφοροποιητικό στοιχείο από την Τουρκία του Ερντογάν. Στη βάση του πιο πάνω συλλογισμού, το αποτέλεσμα της κάλπης οδηγεί στα εξής συμπεράσματα: 1) Η τουρκοκυπριακή κοινότητα εκφράζει μια γενικότερη απαξίωση προς το πολιτικό σύστημα έτσι όπως εξελίχθηκε από το 1974 (περίπου 30% α- ποχή). 2) Οι δυνάμεις που ενισχύθηκαν ήταν αυτές που στον ένα ή στον άλλο βαθμό απέρριψαν το τουρκικό μνημόνιο, ενώ κατά την περίοδο προέβαλαν ξανά το μεγάλο ζήτημα της αναγνώρισης της κοινότητας σε ιστορικό υποκείμενο, αυτή τη φορά απέναντι στην Τουρκία. 3) Αυτοί που επέλεξαν να εκφράσουν σε τοπικό επίπεδο τα ξένα προς την κοινότητα στοιχεία του εκσυγχρονισμού, ηττήθηκαν. Το ΚΕΕ από το 44% βρέθηκε στο 27%, ενώ ο Ιρσέν Κιουτσούκ ο «πρωθυπουργός» του μνημονίου δεν κατάφερε να κερδίσει καν έδρα στη «βουλή». 4) Έστω και αν τα συνολικά ποσοστά της Δεξιάς είναι περίπου στο 50%, εντούτοις η κεντροαριστερά φαίνεται να βγαίνει από το ιστορικό περιθώριο. 5) Ο Έρογλου κατάφερε να ελιχθεί μέσα από τις τεράστιες πιέσεις της Άγκυρας και προς το παρόν να επιβιώσει. Την ίδια στιγμή ο Ταλάτ μπαίνει ξανά στο προσκήνιο ως διεκδικητής της ηγεσίας της κοινότητας. Δεν θα ήταν υπερβολή να σημειωθεί ότι μετά την 28η Ιουλίου, η πολιτική ζωή στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα είναι στο επίκεντρο μιας ριζικής αναδιαμόρφωσης. Οι αντιπαραθέσεις που έχουν στιγματίσει την πολιτική πραγματικότητα της κοινότητας, στέλνουν σαφώς το μήνυμα της διεκδίκησης για αλλαγή του περιεχομένου των σχέσεων Τουρκοκυπρίων-Τουρκίας. Αυτό γίνεται ανεξάρτητα από το εάν οι κομματικές ηγεσίες των Τουρκοκυπρίων θα διεκδικήσουν αυτή την αλλαγή ή όχι. Στη δημόσια σφαίρα έχουν ήδη καταγραφεί αιτήματα «κυπροκεντρικού» προσανατολισμού, τα οποία υπό προϋποθέσεις ανανοηματοδοτούν τον ρόλο της Τουρκίας στην Κύπρο ιστορικά. Ιδιαίτερα ενώπιον της νέας πρωτοβουλίας συνομιλιών, επιβάλλεται όπως οι αντιδράσεις των Τουρκοκυπρίων αξιολογηθούν στο κυπριακό τους περιβάλλον και να μετατραπούν σε μια βάση διαλόγου και συνεργασίας με τις προοδευτικές-ομοσπονδιακές δυνάμεις της κοινότητας. Ο κ. Νίκος Μούδουρος είναι μέλος Ε.Σ. Ινστιτούτου Ερευνών Προμηθέας.

5 05-POLITIKI_KATHI 8/2/13 11:35 PM Page 5 Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 5 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Έρευνες 3D για πετρέλαιο η Total Πρώτο τρίμηνο 14 τα πρώτα αποτελέσματα Με πολιτικούς διορισμούς το ΔΣ της ΚΡΕΤΥΚ Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Αναβαθμίζονται οι αρμοδιότητες της Κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΚΡΕΤΥΚ) αλλά την ίδια ώρα αλλάζει και η δομή της, αφού στόχος της Κυβέρνησης είναι πλέον το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας να α- ποτελείται από πολιτικούς διορισμούς και όχι από εκτελεστικούς συμβούλους. Την ίδια ώρα, οι εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας τρέχουν, με την Total να έχει ήδη αρχίσει τρισδιάστατες έρευνες στα οικόπεδα της (10 και 11) για αναζήτηση πετρελαίου, ενώ η Noble προχωρά κανονικά στη δεύτερη επιβεβαιωτική γεώτρηση στο «Αφροδίτη». Τα προκαταρτικά αποτελέσματα για την Total αναμένονται το πρώτο τρίμηνο του 2014, ενώ τα πρώτα αποτελέσματα από τη δεύτερη γεώτρηση στο «Αφροδίτη» αναμένονται τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου και τα επίσημα περί τα τέλη του Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες η γαλλική εταιρεία Total άρχισε ήδη τις τρισδιάστατες σεισμογραφικές έρευνες στα οικόπεδα της για α- < Καταργούνται οι «Εκτελεστικοί» στην Εταιρεία Υδρογονανθράκων Διαφωνούσε ο Κασίνης και παραιτήθηκε ΤΟΥΡΚΙΑ Λευκωσία ΚΥΠΡΟΣ ναζήτηση κοιτασμάτων πετρελαίου. Τα τελικά αποτελέσματα αναμένονται στο πρώτο εξάμηνο του 2014 και οι ό- ποιες γεωτρήσεις γίνουν αυτές τοποθετούνται χρονικά στα τέλη του επόμενου έτους. Ο γαλλικός κολοσσός έχει ήδη εκφράσει δημόσια την πρόθεσή του για κατευθείαν αναζήτηση πετρελαίου αντί φυσικού αερίου. Πάντως, το ενδιαφέρον για αναζήτηση πετρελαίου στην ανατολική περιοχή της Μεσογείου φουντώνει, αφού και η Noble αναμένεται να προχωρήσει σε έρευνες για πετρέλαιο στα οικόπεδα του Ισραήλ πλησίον του «Λεβιάθαν», περιοχή που συνορεύει με την κυπριακή ΑΟΖ. Η αμερικανική ε- ταιρεία εκτιμά τις πιθανότητες εξόρυξης πετρελαίου στο 25% περίπου και υπολογίζεται ότι εάν «κτυπήσει» φλέβα, τότε οι ποσότητες πετρελαίου ίσως να είναι αρκετές για τις ανάγκες του Ισραήλ τις επόμενης 15ετίας. Πάντως, από το 2010 έκθεση του Γεωλογικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ υπολόγισε τα κοιτάσματα πετρελαίου στην περιοχή γύρω στα 1,8 δισ. βαρέλια πετρελαίου. Έρευνες όμως στο δικό της οικόπεδο στην κυπριακή ΑΟΖ διεξάγει και η ι- ταλική ENI, η οποία όμως επικεντρώνεται περισσότερο στο φυσικό αέριο, χωρίς όμως να αποκλείεται το ενδιαφέρον της και για πετρέλαιο. Η ερευνητική γεώτρηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του 2014 και συγκεκριμένα κατά το δεύτερο εξάμηνο στο οικόπεδο 9, ενώ για τα άλλα οικόπεδα 1 Αφροδίτη Leviathan ΑΙΓΥΠΤΟΣ 3 Tamar Mari-B Noa Dalit ΙΣΡΑΗΛ ΛΙΒΑΝΟΣ ΣΥΡΙΑ Φουντώνει το ενδιαφέρον για πετρέλαιο. Η Total διεξάγει τρισδιάστατες έρευνες στα οικόπεδα 10 και 11, ενώ η Noble θα αρχίσει έρευνες στην ΑΟΖ του Ισραήλ. Σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ στην περιοχή υπολογίζονται αποθέματα 1,8 δισ. βαρέλια πετρελαίου. θα γίνουν σεισμογραφικές έρευνες. Η ιταλική εταιρεία έχει ήδη αρχίσει και αυτή τρισδιάστατες σεισμογραφικές έρευνες. Αλλαγές στην ΚΡΕΤΥΚ Στο μεταξύ η κυβέρνηση προωθεί σχέδιο αλλαγών στην ΚΡΕΤΥΚ. Από τη μία αναβαθμίζονται οι αρμοδιότητές, διευρύνονται τα καθήκοντά της και θα αποτελεί ουσιαστικά τον νούμερο «ένα παίκτη» στα της Ενέργειας. Εννοείται πως σε όλα τα ζητήματα που θα εμπλέκεται θα λειτουργεί ως εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ως εκ τούτου η κυβέρνηση θεωρεί επιβαλλόμενη την αλλαγή και στη δομή της ΚΡΕΤΥΚ, με Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο θα διορίζεται από τον εκάστοτε Πρόεδρο, όπως δηλαδή συμβαίνει με τους Ημικρατικούς Οργανισμούς. Παράλληλα, στην ΚΡΕΤΥΚ κατά πάσα πιθανότητα θα υπάρχει και γενικός διευθυντής με εκτελεστικά καθήκοντα ή «εκτελεστικός διευθυντής», όπως δηλαδή συμβαίνει σε άλλους Ημικρατικούς π.χ. ΑΗΚ, CYTA. Σήμερα η ΚΡΕΤΥΚ αποτελείται τρία εκτελεστικά μέλη (πρόεδρος και δύο αντιπροέδρους) και από άλλα τέσσερα διορισμένα μέλη. Τα εκτελεστικά μέλη είναι με πενταετή συμβόλαια. Πρόκειται ουσιαστικά για τους: Charles Έλληνα, πρόεδρο, Σόλων Κασίνη και Σταύρο Σταύρου στη θέση των αντιπροέδρων. Ο πρώτος ανέλαβε καθήκοντα τον Ιανουάριο του 2013 και ο κ. Κασίνης τον Φεβρουάριο του Όπως πληροφορείται η «Κ» η παραίτηση του κ. Κασίνη από τη θέση του εκτελεστικού αντιπροέδρου οφείλεται ουσιαστικά ακριβώς στην πρόθεση της κυβέρνησης για αλλαγή της δομής του Συμβουλίου της ΚΡΕΤΥΚ. Το Προεδρικό θεωρεί πως λόγω της ευαίσθητης αποστολής της ΚΡΕΤΥΚ, η εταιρεία θα πρέπει να «νιώθει» την υποχρέωση λογοδοσίας στην εκάστοτε κυβέρνηση κάτι που προφανώς δεν επιτυγχάνεται από τον έλεγχο της ΚΡΕΤΥΚ μέσα από εκτελεστικές θέσεις. Την ίδια ώρα όμως τεχνοκράτες και εμπειρογνώμονες φαίνεται να διαφωνούν με αυτή την προσέγγιση, επιχειρηματολογώντας υπέρ των εκτελεστικών θέσεων, διότι μέσω αυτής της οδού οι θέσεις είναι ελκυστικές για «αξιόλογους εμπειρογνώμονες», και έτσι η ΚΡΕ- ΤΥΚ θα είναι συνεχώς στελεχωμένη με έμπειρους τεχνοκράτες με όλα τα α- παιτούμενα προσόντα, κάτι που δεν διασφαλίζεται μέσα από τους πολιτικούς διορισμούς. Πάντως όπως και να έχουν τα πράγματα, ο Σόλων Κασίνης υπέβαλε την παραίτησή του ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά βάσει του Συμβολαίου του, ο κ. Κασίνης οφείλει να εκτελεί τα καθήκοντά του ως εκτελεστικός αντιπρόεδρος για άλλους τρεις μήνες εκτός και αν ο ίδιος δικαιολογήσει τους λόγους που επιβάλλουν τη γρηγορότερη απομάκρυνσή του από τα εν λόγω καθήκοντα. ΠΡΩΤΑ ΧΑΜΟΓΕΛΑ ΝΙΚΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗ «Όχι άλλα μέτρα μεν αλλά και όχι εφησυχασμό» «Αποφύγαμε οριστικά τη λήψη νέων μέτρων», δήλωσε ο Νίκος Αναστασιάδης σε μια πρώτη αποτίμηση μετά και την πρώτη αξιολόγηση της Κύπρου από την Τρόικα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε ότι νιώθει ευτυχής, διότι «μέσα από σκληρή και συστηματική δουλειά κατορθώσαμε να κρινόμαστε από τους ί- διους τους δανειστές μας ως αξιόπιστοι εταίροι». Πρόσθεσε ότι το α- ποτέλεσμα της πρώτης αξιολόγησης της Τρόικας συνιστά ένα βήμα προς αποκατάσταση της διεθνούς αξιοπιστίας της Κύπρου. «Υπάρχει πάχος για να αποκοπεί έτσι ώστε ο ασθενής να είναι υγιέστερος», δήλωσε όταν ρωτήθηκε για το πώς θα εξοικονομηθούν τα 700 εκατ. που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του Τόνισε πως ήδη υπάρχει απόφαση για περικοπές της τάξης του 11% «από σπατάλες και από δαπάνες που δεν δικαιολογούνται». Σημείωσε ότι ήδη μέσα από τις ενέργειες των υπουργών «έχουν επιτευχθεί σημαντικές εξοικονομήσεις και εξίσου σημαντικές εξοικονομήσεις που φθάνουν τα 700 εκατ. θα επιτευχθούν και για τον προϋπολογισμό του 2014». Σημείωσε παράλληλα ότι πρέπει να υ- πάρχει αυστηρή πειθαρχία στους δημοσιονομικούς κανόνες, κάτι που θα υιοθετηθεί και νομοθετικά, όπως είπε, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η υγεία του γενικότερου δημοσιονομικού συστήματος, αλλά και η πάταξη -όπου παρατηρείται- της διαφθοράς, της σπατάλης και της παραβίασης των κανόνων χρηστής διοίκησης. Ως προς τον χρηματοπιστωτικό τομέα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απηύθυνε έκκληση όπως αφεθεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα εκτός των όποιων σχολιασμών προκαλούν αρνητική ψυχολογία. «Αν κάποιοι θέλουν να ασκήσουν κριτική, ας την ασκήσουν στην κυβέρνηση και στα μέτρα που παίρνει ή στα μέτρα που παραλείπει να πάρει. Αλλά ας αφήσουμε μακράν των, πολλές φορές, άστοχων σχολιασμών το χρηματοπιστωτικό σύστημα το οποίο πλέον φαίνεται ότι βασίζεται σε υ- γιείς βάσεις και έχει κάθε ελπίδα να επανέλθει σε κερδοφορία, αλλά και σε ένα δημιουργικό παράγοντα για την ανάπτυξη» ανέφερε. Ερωτηθείς εάν εξασφάλισε τη συναίνεση των αρχηγών ή εκπροσώπων των κομμάτων κατά τη σημερινή σύσκεψη που είχε μαζί τους, ο Πρόεδρος είπε ότι «ήταν απόλυτα υπεύθυνοι σε ό,τι αφορά τα μέτρα που λαμβάνονται και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Ιδιαίτερα δε ό- σον αφορά τον τομέα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ήταν πιο κάθετοι απ ό,τι είμαι εγώ» πρόσθεσε. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ρωτήθηκε επίσης σε ό,τι αφορά το μετοχικό κεφάλαιο 18% της νέας Τράπεζας Κύπρου που ανήκει στην πρώην Λαϊκή και το οποίο χειρίζεται η διαχειρίστρια που διορίστηκε από τον διοικητή της ΚΤ. Ερωτηθείς ποιος διασφαλίζει ότι η διαχειρίστρια θα χειριστεί τα θέματα όπως επιθυμούν οι μέτοχοι και όχι η ΚΤ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δήλωσε ότι κατανοεί «το α- πόλυτα δικαιολογημένο αίτημα των μετόχων που προέρχονται από τη Λαϊκή» λέγοντας ότι την ίδια ώρα γίνονται διεργασίες στη Βουλή για να μελετηθεί το πώς μπορεί να διασφαλιστεί ο λόγος στο 18% και όχι στην εκκαθαρίστρια της Λαϊκής. «Θα σεβαστώ στην όποια απόφαση ληφθεί κατά δημοκρατικό τρόπο και ύστερα από μελέτη από το Νομοθετικό Σώμα», κατέληξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις δηλώσεις του. Τέλος, ο Πρόεδρος τόνισε ότι «δεν επιτρέπεται εφησυχασμός, είναι ώρα σκληρής δουλειάς» και ε- ξέφρασε τη βεβαιότητα «ότι θα τα καταφέρουμε, γιατί έχουμε πείσμα, είμαστε αποτελεσματικοί και τολμηροί και θα μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία».

6 06-POLITIKH_KATHI 8/2/13 9:17 PM Page 6 6 l Διαβάστε στο Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: «Το Ελιξίριο του Έρωτα» στο 15ο Pafos Aphrodite Festival Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Ο υφυπουργός παρά τω Προέδρω Κωνσταντίνος Πετρίδης στην «Κ» Δεν θα ιδιωτικοποιηθούν οι ΣΠΕ n Στόχος της κυβέρνησης η ισχυροποίηση του επιχειρείν στην Κύπρο n Καταφέραμε, μέσα από σκληρή δουλειά, και αποφύγαμε δεύτερο πακέτο μέτρων παρά τα όσα λέγονταν Συνέντευξη στον ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Αφού διορθωθούν οι στρεβλώσεις, το νέο οικονομικό μοντέλο πρέπει να είναι η παραγωγή και το επιχειρείν Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης, ο υφυπουργός παρά τω Προέδρω, βρέθηκε στο πλάι του Νίκου Αναστασιάδη σε μια κρίσιμη φάση για την πολιτική σταδιοδρομία του τότε προέδρου του ΔΗΣΥ. Τον Σεπτέμβριο του 2011 ανέλαβε διευθυντής του Γραφείου του ενώ πριν εργαζόταν στον Σύνδεσμο Εμπορικών Τραπεζών και αργότερα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ήταν πολιτικοποιημένο πρόσωπο συμμετέχοντας στις οργανώσεις του ΔΗΣΥ, ενώ στα φοιτητικά του χρόνια διετέλεσε και αντιπρόεδρος της Πρωτοπορίας του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και μέλος του ΔΣ ΕΦΕΚ Η.Β. Είναι 39 χρονών και αυτό επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ένα χαρακτηριστικό πλεονέκτημα του Νίκου Αναστασιάδη να εμπιστεύεται σε νέους ανθρώπους «ισχυρά πόστα» και να βρίσκονται παρά το πλευρόν του. Ο Κ. Πετρίδης δηλώνει ότι το νέο οικονομικό μοντέλο της Κύπρου θα πρέπει να διέπεται από δύο άξονες, την παραγωγή και ιδανικό περιβάλλον για το επιχειρείν, κάτι που αποτελούν και τον στόχο της Κυβέρνησης. Σημειώνει πως η Κύπρος, μετά από σκληρή προσπάθεια της Κυβέρνησης και παρά τις περί αντιθέτου εκτιμήσεις απέφυγε ένα δεύτερο πακέτο μέτρων και δηλώνει πως δεν πρέπει να υπάρξει εφησυχασμός. Αναφέρει ότι οι μεταρρυθμίσεις του Δημόσιου Τομέα τώρα αρχίζουν, ενώ για τον Συνερ- γατισμό τονίζει πως η Κυβέρνηση τάσσεται εναντίον της ιδιωτικοποίησης του. Για το θέμα του 18% της Λαϊκής σημειώνει ότι οι καταθέτες που κουρεύτηκαν θα πρέπει να λάβουν τις μετοχές που τους αναλογούν. Κύριε Πετρίδη, μετά την αξιολόγηση να θεωρήσουμε και δεδομένη την εκταμίευση της δεύτερης δόσης για την Κυπριακή Δημοκρατία ή Θέλω να θυμίσω ότι πάρα πολλοί μιλούσαν με βεβαιότητα τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό ότι μετά την πρώτη α- ξιολόγηση θα έρθει δεύτερο πολύ πιο σκληρό μνημόνιο, όπως έγινε σε άλλες χώρες. Τούτη η κυβέρνηση, τους λίγους μήνες που είχε στη διάθεσή της, έκανε πολύ σημαντικό έργο. Πέτυχε εκεί που κανένας δεν το πίστευε, πιάνοντας τους δημοσιονομικούς της στόχους και μάλιστα σε μία περίοδο απίστευτης ύ- φεσης, πετύχαμε να μη ληφθούν νέα μέτρα, αρχίσαμε διαρθρωτικές αλλαγές και με την πρώτη αξιολόγηση που είναι απόλυτα θετική πιστεύω ότι γυρίσαμε σελίδα και μπήκαμε σε μια νέα περίοδο. Η απόφαση αναφορικά με τη δεύτερη δόση θα ληφθεί επίσημα από το Eurogroup τον Σεπτέμβριο, αλλά θα βασιστεί στην αξιολόγηση της Τρόικας. Δεν πιστεύω ότι θα πάει κάτι στραβά μετά από αυτή την αξιολόγηση Η αξιολόγηση ήταν σε όλους τους τομείς; Ναι, αφορούσε όλους τους τομείς. Από τον τραπεζικό τομέα μέχρι τα δημοσιονομικά και τα διαρθρωτικά. Σε όλα φαίνεται να έ- χουμε επιτύχει τους στόχους μας όπως ε- ξάλλου δείχνουν και οι αντίστοιχες ανακοινώσεις από πλευράς Τρόικας. Δεν ήταν εύκολο όμως και εδώ πρέπει να πιστώσουμε τους ανθρώπους που εργάστηκαν σκληρά. Για να πετύχεις πρέπει να υπάρχουν δύο προϋποθέσεις. Πρέπει να υπάρχει πρώτα απ όλα η πολιτική βούληση και η αποφασιστικότητα ότι πρέπει να πετύχεις, γιατί μόνο έτσι θα βγεις το γρηγορότερο από το «Θα γίνει ριζική μελέτη για τα επιδόματα. Δεν επιτρέπεται να λαμβάνεις επιπλέον επίδομα για κάτι που θεωρείται αυτονόητο λόγω θέσης και λόγω μισθού. Όλα αυτά θα εξεταστούν με αποφασιστικό τρόπο», δηλώνει στην «Κ», ο υφυπουργός παρά τω Προέδρω. μνημόνιο και θα ανακάμψει η οικονομία. Αυτή η πολιτική βούληση και η πολιτική α- ποφασιστικότητα υπήρχε και υπάρχει. Δεύτερο, πρέπει να έχεις μία αποτελεσματική δημόσια υπηρεσία. Και η δημόσια υπηρεσία για ακόμα μία φορά αποδείχθηκε ότι μπορεί να αντεπεξέλθει στις περιστάσεις. Επίσης ο Μηχανισμός Παρακολούθησης του μνημονίου ο οποίος συστάθηκε στο Γραφείο Προγραμματισμού σε τεχνοκρατικό επίπεδο, λειτούργησε πάρα πολύ καλά και το Υπουργείο Οικονομικών έκανε πάρα πολύ καλή δουλειά. Δώσατε τα εύσημα στη δημόσια υπηρεσία. Ο πολίτης να θεωρήσει ότι τελείωσαν και οι οποιεσδήποτε τομές στη δημόσια υπηρεσία; Όχι. Αντίθετα, τώρα αρχίζουν. Είναι κάτι που ήταν και σαφής προεκλογική θέση του Προέδρου ότι η δημόσια υπηρεσία πρέπει να μεταρρυθμιστεί ώστε να γίνει μία σύγχρονη, αποτελεσματική και ευέλικτη δημόσια υπηρεσία η οποία να μην απορροφά υπέρμετρους πόρους από το φορολογούμενο. Και γίνονται μελέτες για ριζική αναδιάρθρωση του Δημοσίου από την Επίτροπο Μεταρρύθμισης Ο υπουργός Οικονομικών όπως επίσης και ο Πρόεδρος διαβεβαιώνουν ότι δε θα έρθουν περαιτέρω περικοπές μισθών στο δημόσιο τομέα. Έχουμε επιτύχει να μη γίνουν αυτή τη στιγμή άλλες περικοπές στον δημόσιο τομέα λόγω του ότι είμαστε μέσα στους δημοσιονομικούς μας στόχους. Θα πρέπει να παραμείνουμε μέσα στους δημοσιονομικούς μας στόχους για να διασφαλίσουμε όχι μόνο ότι δεν θα γίνουν περικοπές οπουδήποτε αλλά ότι δεν θα μειωθούν τα αναπτυξιακά κονδύλια ή το κοινωνικό κράτος σε βαθμό που θα δημιουργήσουν και αντιαναπτυξιακά προβλήματα αλλά και κοινωνικές ανισότητες περισσότερες. Άρα η προσπάθεια είναι να κόψεις λίπος. Τα επιπλέον έξοδα Μέσα στις περικοπές θα είναι όπως σκιαγραφήθηκαν από την κυβέρνηση τα διάφορα επιδόματα βάρδιας, υπερωριών κ.λπ. στον δημόσιο τομέα; Ενδεχομένως να υπάρξουν και αυτά αν θεωρούνται ότι είναι υπέρμετρα. Περικόψατε τον μισθό σας, αλλά αφήσατε τις λιμουζίνες και τα επιδόματα, κύριε Πετρίδη, στους γενικούς διευθυντές και άλλους κρατικούς αξιωματούχους. Δεν νομίζετε ότι είναι υπερβολή αυτές τις στιγμές που ζούμε να γίνονται αυτές οι σπατάλες; Δεν είμαστε εναντίον στο να γίνει μια ριζική αναθεώρηση και μία ριζική μελέτη για τα επιδόματα, να δούμε ποια δικαιολογούνται και ποια όχι, αλλά παράλληλα δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε μόνο σε κάποια επιδόματα τα οποία ενδεχόμενα να πηγάζουν και από τις ώρες δουλειάς και από τις ανάγκες, Ο Συνεργατισμός και η Λαϊκή Τράπεζα Προέκυψε ένα θέμα με το 18% της Λαϊκής και τις μετοχές. Ποια είναι η θέση του Προεδρικού; Εμάς η θέση μας είναι ότι οι καταθέτες της Λαϊκής θα πρέπει να είναι και μελλοντικοί μέτοχοι και πρέπει να εξευρεθεί ο τρόπος για να γίνει αυτό πραγματικότητα. Αυτό προβλέπεται και μέσα από το σχέδιο διάσωσης με ίδιους πόρους, το bail in. Ο Συνεργατισμός κρατικοποιείται τελικά. Ναι, κρατικοποιείται αλλά κρατικοποιείται διασφαλίζοντας την ύπαρξη και τη δομή του. Διασφαλίζεται ότι γίνεται πλήρης ανακεφαλαιοποίηση χωρίς άλλους πόρους αλλά από δημόσιο χρήμα και από λεφτά του προγράμματος. Έχουμε πετύχει να γίνει δεκτή η θέση μας για τη διατήρηση των δεκαοκτώ συνεργατικών ιδρυμάτων. Και είμαστε σίγουροι ότι θα εξεύρουμε τον τρόπο ούτως ώστε η επαναγορά του κεφαλαίου να γίνει με όρους τους οποίους μπορεί να πετύχει ο Συνεργατισμός. Η επαναγορά του κεφαλαίου θα γίνει από τον ίδιο τον Συνεργατισμό ή στο τέλος θα δούμε ιδιώτες; Να ιδιωτικοποιείται τελικά ο Συνεργατισμός και να έχει το ίδιο μοντέλο με τις εμπορικές τράπεζες; Η θέση της κυβέρνησης είναι ότι ο χαρακτήρας του συνεργατικού κινήματος πρέπει να διατηρηθεί και να μην πωληθεί σε ιδιώτες. Αντίθετα, θα διατηρήσουμε τη δομή του για να συνεχίσει να διεκπεραιώνει τον κοινωνικό του ρόλο όπως έκανε τις τελευταίες δεκαετίες. Η κυβέρνηση συνεργάζεται πλήρως με το Συνεργατισμό και είναι με μεγάλο προβληματισμό που βλέπουμε μία οργανωμένη προσπάθεια να διασπείρονται φήμες είτε για κούρεμα είτε για χίλια άλλα πράγματα που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Α- ντίθετα, η συμφωνία με την Τρόικα και οι αντίστοιχες ανακοινώσεις της Τρόικας α- ποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο, ότι έ- χουμε διασφαλίσει πλήρως τον Συνεργατισμό και τη δομή του. Και είναι ερώτημα από πού προέρχονται με τέτοιο οργανωμένο τρόπο τούτες οι φήμες. μόνο και μόνο για να λαϊκίζουμε. Εγώ δέχομαι ότι πρέπει να γίνει μία συλλογική, μία συνολική προσπάθεια αναθεώρησης όλων των επιδομάτων που δίνονται μέχρι σήμερα, γιατί πραγματικά πιστεύω ότι κάποια από τα επιδόματα δεν δικαιολογούνται, γιατί ο μισθός που παίρνει κάποιος πρέπει να αντικατοπτρίζει και τη θέση του και την ευθύνη του και πολλά άλλα πράγματα. Δεν επιτρέπεται να λαμβάνεις επιπλέον επίδομα για κάτι που θεωρείται αυτονόητο λόγω θέσης και λόγω μισθού. Όλα αυτά θα εξεταστούν με αποφασιστικό τρόπο. Έχουμε καταλήξει ποιο θα είναι το νέο οικονομικό μοντέλο της Κύπρου; Με λίγα λόγια έμεινε άνεργο το κράτος μας αυτή τη στιγμή. Συμφωνώ με την παρατήρησή σας, και Έχουμε βρει τον τρόπο, τη φόρμουλα τι θα κάνει τούτο το κράτος για να έχουμε εισοδήματα; Πρώτα απ όλα αυτή η χώρα θα πρέπει να γίνει ξανά παραγωγική. Χωρίς να αγνοείται οποιοσδήποτε παραγωγικός τομέας της οικονομίας είτε αυτός είναι πρωτοβάθμιος, δηλαδή γεωργία, βιομηχανία, υπηρεσίες ή ο- τιδήποτε άλλο. Δυστυχώς, τις τελευταίες δεκαετίες έχουμε σταματήσει να παράγουμε, έχουμε σταματήσει να αντλούμε παραγωγικές επενδύσεις. Η επιτυχία της Ιρλανδίας και ένας από τους λόγους στους οποίους οφείλεται η ταχεία ανάκαμψη της ιρλανδικής οικονομίας μετά την κρίση είναι ότι κατάφερε μέσα σε κάποιες δεκαετίες να αναδιαμορφώσει το μοντέλο της από μία γεωργική οικονομία σε μία εξαγωγική οικονομία. Εμείς δεν έχουμε εξαγωγές, γιατί δεν παράγουμε, γιατί δεν είμαστε ανταγωνιστικοί. Για να έχεις εξαγωγές πρέπει να έρθουν επενδύσεις οι οποίες παράγουν πραγματικά. Τούτο δεν το έχουμε καταφέρει και τούτο είναι μία πρόκληση. Είναι το στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε για να θέσουμε την οικονομία μας σε πιο υγιή και πιο ορθολογιστική βάση. Και πώς το πετυχαίνεις αυτό; Αρχικά πρέπει να διορθώσεις όλες τις στρεβλώσεις, όπως στην αγορά εργασίας, οι οποίες δεν επιτρέπουν ευελιξία στον τομέα της εργοδότησης. Υπάρχει πάρα πολλή γραφειοκρατία που δεν διευκολύνει τις επενδύσεις, πολεοδομικές άδειες, άδειες λειτουργίας. Υπάρχουν πολλοί κανονισμοί οι οποίοι είναι διάσπαρτοι σε διάφορα υπουργεία και υπηρεσίες. Όταν ένας σοβαρός επενδυτής έρχεται να επενδύσει σε μία χώρα, θέλει να υπάρχει ευκολία του επιχειρείν και η Κύπρος κατατάσσεται πολύ, πολύ χαμηλά και στις εκθέσεις της Διεθνούς Τράπεζας και άλλων οργανισμών όσον αφορά την ευκολία του επιχειρείν. Αν δεν καταφέρουμε να κάνουμε αυτό το πράγμα, δεν θα έρθουν ξένες επενδύσεις, δεν θα έρθουν παραγωγικές επενδύσεις, ακόμα και οι Κύπριοι οι οποίοι θέλουν να κάνουν επενδύσεις, δεν διευκολύνονται, και δεν θα αλλάξει το μοντέλο της οικονομίας μας. Και η προσπάθεια που γίνεται, ήδη κάποια από τα μέτρα τα οποία εξήγγειλε ο Πρόεδρος, είναι προς αυτή την κατεύθυνση στο να βελτιωθεί το κλίμα του επιχειρείν. Και υ- πάρχουν προοπτικές σε πολλούς τομείς. Υπάρχουν επαφές με επενδυτές; Ναι, υπάρχουν επαφές με επενδυτές. Έχουν δρομολογηθεί ήδη κάποιες μεγάλες αναπτύξεις όπως η λειτουργία του καζίνο, η οποία πιστεύω ότι θα είναι ένα πολύ μεγάλο έργο με τεράστιο όφελος στην οικονομία. Υπολογίζεται ότι θα αυξήσει την άφιξη των τουριστών κατά περίπου μισό εκατομμύριο. Αυτό λέει η μελέτη ξένου οργανισμού, όχι εμείς. Τούτο είναι ένα παράδειγμα μιας συγκεκριμένης επένδυσης με συγκεκριμένο οδικό χάρτη που άρχισε ήδη να υλοποιείται και να τίθεται σε εφαρμογή. Ήδη βαδίζουμε στον οδικό χάρτη και ευελπιστώ ότι σε ένα χρόνο θα έχει δοθεί η άδεια και θα αρχίσουν να λειτουργούν κάποια temporary casinos. Αυτό είναι ένα παράδειγμα συγκεκριμένης επένδυσης αλλά είναι το όλο πλαίσιο είναι πάρα πολύ σημαντικό, όπως σας το εξήγησα πιο πριν. «Τα πιο φλογερά μέρη στην κόλαση προορίζονται για εκείνους που, σε καιρούς μεγάλης ηθικής κρίσης, διατήρησαν την ουδετερότητά τους» Δάντης Αλιγκέρι, Θεία Κωμωδία Σ τις 25 Μαρτίου μετά τη σύνοδο του Γιούρογκρουπ έγιναν οι πρώτες επίσημες δηλώσεις από πλευράς κυβέρνησης για τη συμφωνία Αναστασιάδη Γιούρογκρουπ. Ο υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης είχε δηλώσει για την Τράπεζα Κύπρου: «το άλλο που πέτυχε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης χθες είναι ότι ενώ η Τρόικα απαιτούσε 12% ανακεφαλαιοποίηση αποδέχθηκε η ανακεφαλαιοποίηση να μείνει στο 9%» και ότι το «κούρεμα φαίνεται ότι θα είναι γύρω στο 30%». Ο υπουργός Οικονομικών κ. Σαρρής δήλωσε «η ΕΚΤ, αναλαμβάνει την υποχρέωση να βοηθήσει με την παροχή ρευστότητας την Τράπεζα Κύπρου και η συμφωνία που επιτεύχθηκε για την τελική προσαρμογή της σχέσης του κεφαλαίου με το ΑΡΘΡΟ / Της ΧΡΙΣΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗ «Η εγχείρηση πέτυχε, ο ασθενής πεθαίνει» μέγεθος της τράπεζας θα είναι σταδιακή και θα παραμείνει στο 9%, δίνοντας κάποια ευχέρεια στην Τράπεζα Κύπρου για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα». Από νωρίς το πρωί το ΚΥΠΕ ε- πικαλούμενο κυβερνητικές πηγές μετέδιδε ότι το κούρεμα στην Τράπεζα Κύπρου θα ήταν περίπου 30%. (Πηγή Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων). Πολλά τα ερωτήματα: Μήπως δεν καταλάβαμε (πάλι;) τι συμφωνήσαμε; Πώς είναι δυνατόν αυτά τα ζητήματα στις 25 Μαρτίου να τα χειρίστηκε ο κ. Αναστασιάδης με «επιτυχίες» το 30% κούρεμα και το 9% ίδια κεφάλαια και σήμερα οι όποιες εξελίξεις να είναι αποτέλεσμα μόνο των χειρισμών του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας; Πώς είναι δυνατόν η κυβέρνηση ως ο επίσημος διαπραγματευτής με την Τρόικα ουσιαστικά να δηλώνει ότι δεν εμπλέκεται στην όλη διαδικασία; Τι προετοιμασία και τι συνεννόηση υπήρξε μεταξύ κυβέρνησης και Κεντρικής Τράπεζας; Πέρα από τα εύλογα ερωτήματα όμως υ- πάρχει η ουσία: Την τελική απόφαση έλαβε η Τρόικα. Αλλάζοντας, τουλάχιστον όπως ισχυρίζονται οι κυβερνώντες, τη συμφωνία που συνήψαν Αναστασιάδης Γιούρογκρουπ στις 25 Μαρτίου. Όπως έθεσαν ξαφνικά θέμα δολοφονικού επιτοκίου για τον Συνεργατισμό και άλλων νέων επώδυνων μέτρων για το Συνεργατικό Κίνημα και όπως έθεσαν νέα μέτρα στο νέο, βαφτισμένο επικοινωνιακά «επικαιροποιημένο» μνημόνιο. Και αυτή θα είναι μια τακτική που θα ακολουθείται από τώρα και στο εξής, πόσω μάλλον που πανθομολογουμένως σε όλο τον κόσμο η λύση που επιβλήθηκε στην Κύπρο με τη συμφωνία Αναστασιάδη Γιούρογκρουπ ήταν η χειρότερη δυνατή για τον κυπριακό λαό. Η Τρόικα μάς δίνει συγχαρητήρια. Οι κυβερνώντες πανηγυρίζουν ότι υπήρξαν πολύ υπάκουοι και σε κάθε ευκαιρία διαλαλούν ότι η πιστή εφαρμογή του μνημονίου είναι μονόδρομος. Την ίδια ώρα χιλιάδες συμπατριώτες μας έχασαν τις δουλειές τους από το Μάρτη του 2013, με αποτέλεσμα η ανεργία να φτάσει στο ποσοστό ρεκόρ 17,3% και οι πάντες να προβλέπουμε περισσότερη αύξηση. Δηλαδή ακόμη μερικές χιλιάδες συμπατριώτες μας θα χάσουν τη δουλειά τους, ενώ οι προοπτικές εργοδότησης για τους νέους είναι πενιχρές. Χάνουμε ήδη μια γενιά. Και δεν είναι αριθμοί είναι άνθρωποι Η ύφεση καλπάζει και οι προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας υπάρχουν μόνο στα εβδομαδιαία show των κυβερνώντων για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Ήδη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετρά ρεκόρ διαγγελμάτων, με βαρυσήμαντα «δεσμεύομαι» για τα Ταμεία Προνοίας, για ποινικούς ανακριτές, για την α- νεργία, για την επανεκκίνηση Επί της ουσίας όμως τι συμβαίνει; Η ανεργία αυξάνεται, η φτώχεια επεκτείνεται, η εξαθλίωση μεγαλώνει, δικαιώνονται όσοι από εμάς επιμένουμε ότι αυτή η εξέλιξη με τον νεοφιλελευθερισμό είναι νομοτέλεια. Πού είναι οι «φίλοι» του κ. Αναστασιάδη, τα ενδιάμεσα δάνεια, τα 56 νομοσχέδια, η αποκομματικοποίηση του κράτους; Γνωστή η απάντηση: ό,τι και να ρωτήσεις τους κυβερνώντες και τα κόμματα ΔΗΣΥ-ΔΗΚΟ θα απαντήσουν για την προηγούμενη κυβέρνηση. Ανεξάρτητα με το ποια είναι η άποψη του καθενός για την προηγούμενη κυβέρνηση η αλήθεια είναι μία: Η προηγούμενη κυβέρνηση κρίθηκε, εδώ και έξι μήνες έχουμε νέα κυβέρνηση η οποία έλαβε ιστορικές αποφάσεις και κρίνεται. Μόνη πραγματιστική και ελπιδοφόρα πορεία η έξοδος από το μνημόνιο. Ακόμα και εάν θα σημαίνει έξοδο από το ευρώ. Γιατί μετά τις αυθαιρεσίες της Τρόικας με το μνημόνιο, έρχονται οι εξελίξεις στο Κυπριακό και στο φυσικό αέριο Και παρά την σχεδόν απόλυτα επικοινωνιακή προσέγγιση, φαίνεται ότι «η εγχείρηση πέτυχε αλλά ο ασθενής πεθαίνει». Εκτός και εάν όντως ζούμε την ξάστερη και ευωδιαστή άνοιξη που μας υποσχέθηκε ο κ. Αναστασιάδης Ο κ. Χρίστος Χριστοφίδης είναι μέλος Κ.Ε. ΑΚΕΛ.

7 07-POLITIKI_KATHI 8/2/13 9:17 PM Page 7 Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Αρχίζει η μεταρρύθμιση στο Δημόσιο Βρετανία και Παγκόσμια Τράπεζα ανέλαβαν τρία Υπουργεία, τον Έφορο Εταιρειών, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και το κρατικό μισθολόγιο Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Σε πλήρη και ριζική αναδιάρθρωση προχωρά το κράτος με όλες τις δομές, Υπουργεία, Δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα να εισέρχονται στο μικροσκόπιο μελετητών (σε πρώτη φάση της Βρετανίας και Παγκόσμιας Τράπεζας), οι οποίοι και θα ετοιμάσουν εισηγήσεις για το πώς θα πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να συμβαδίζουν με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις των πολιτών. Οι διαδικασίες βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο με την κυβέρνηση και την αρμόδια Ε- πίτροπο να συνομιλούν ήδη με διάφορους μελετητές, οι οποίοι θα μπορούσαν να συμβάλουν σε αυτό το μεγαλόπνοο έργο, το οποίο «γεννήθηκε» μετά και από την κάθοδο της Τρόικας, το 2012, και θα υλοποιηθεί από τη νυν κυβέρνηση, της οποίας ο Πρόεδρος ούτως ή άλλως συμπεριέλαβε στο προεκλογικό του πρόγραμμα προτάσεις για μία πλήρη αναδόμηση του κράτους και των υπηρεσιών του. Οι παράμετροι αυτοί φαίνεται πως δημιουργούν ένα μοναδικό μομέντουμ, αφού αφενός το κράτος είναι υποχρεωμένο, λόγω Μνημονίου, < Οι Βρετανοί θα κάνουν μελέτες για το Γραφείο του Εφόρου Εταιρειών και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Θα είναι έτοιμη το α τρίμηνο του 2014 Η Επίτροπος Μεταρρύθμισης, Εμμανουέλα Λαμπριανίδη, θα έχει έτοιμη μελέτη πλαίσιο για το πώς θα προχωρήσει η μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας το πρώτο 15νθήμερου Σεπτεμβρίου, και η οποία θα παρουσιαστεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Κόντρα με ΠΑΔΥΣΥ - Κάλυψη από Προεδρικό Η κ. Λαμπριανίδη δεν θέλησε να σχολιάσει τα όσα υποστηρίζει η ΠΑΣΥΔΥ περί μη νομιμότητας διορισμού της, λέγοντας μόνο ότι η ίδια κάλεσε τη Συντεχνία εδώ και δύο μήνες σε διάλογο χωρίς όμως να λάβει κάποια απάντηση μέχρι προχθές με τον κ. Χατζηπέτρου να απαντά αρνητικά και να πυροβολεί εκ νέου για το κατά πόσο η Επίτροπος νομιμοποιείται να ασχολείται με θέματα αναδιάρθρωσης του Δημοσίου. Πλήρη κάλυψη ωστόσο στην Επίτροπο έδωσε το Προεδρικό διά του υφυπουργού παρά τω Προέδρω ο οποίος δήλωσε στην «Κ»: «Η κυβέρνηση στην προσπάθεια για ό- λες τις μεταρρυθμίσεις θέλει τη συνεργασία με όλους τους κοινωνικούς εταίρους. Την ίδια συνεργασία επιδιώκουμε και στον τομέα της μεταρρύθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας και με τους εκπροσώπους των εργαζομένων στο Δημόσιο, γιατί ο σκοπός της μεταρρύθμισης είναι να αξιοποιήσει καλύτερα, κάτι που θεωρούμε ως συγκριτικό πλεονέκτημα μας, το ανθρώπινο μας δυναμικό. Γι αυτό και επιδιώκουμε και τη συνδρομή των εκπροσώπων των εργαζομένων για όλες τις αλλαγές που τους αφορούν. Από την άλλη, δεν μπορούμε να ε- πιβάλουμε αυτή τη συνδρομή και συνεργασία. Για μας η διαδικασία που ξεκίνησε είναι νόμιμη, είναι απαραίτητη να γίνει και θα ολοκληρωθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο». παλλήλων, τη χρήση σύγχρονων τεχνολογικών μέσων και εισαγωγή της e-διακυβέρνησης (ηλεκτρονική διακυβέρνηση), την ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού όπως και τη σωστή διαχείρισή του, τη συνέργεια δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τη βελτίωση της εξυπηρέτησης του πολίτη, τη μείωση λειτουργικών εξόδων δημόσιας υπηρεσίας, καθώς και την Υιοθέτηση Κώδικα Δεοντολογίας για θέματα Διαφάνειας. Ακόμη έχει ήδη κατατεθεί Νομοσχέδιο το οποίο προνοεί περισσότερη ευελιξία στο θέμα των αποσπάσεων των δημοσίων υπαλλήλων (δεν θα απαιτείται η συγκατάθεσή τους για παράταση του χρόνου απόσπασής τους), ενώ μελετάται Νομοσχέδιο και για τη μετάταξη των δημοσίων υπαλλήλων. Παράλληλα, νοείται ότι θα προωθηθεί και το σύστημα εναλλαξιμότητας. Βρετανία και Π.Τ. Η Επίτροπος επιβεβαίωσε παράλληλα και πληροφορίες της «Κ» ότι Ηνωμένο Βασίλειο και Παγκόσμια Τράπεζα αναλαμβάνουν μελέτες για εξυγίανση της Δημοσίας Υπηρεσίας. Πιο συγκεκριμένα, σε πρώτη φάση θα γίνουν με- < Μελέτη Άγγλων και Παγκόσμιας Τράπεζας για μισθολόγιο, εναλλαξιμότητα και σύστημα αξιολόγησης δημοσίων υπαλλήλων να προχωρήσει σε τομές και αφετέρου στο πηδάλιο υπάρχει πολιτικός, ο οποίος εμφανίζεται έτοιμος να υιοθετήσει τολμηρές εισηγήσεις, οι οποίες θα επιφέρουν το ποθητό αποτέλεσμα. Τον εκσυγχρονισμό σε όλα σχεδόν τα Τμήματα και Υπουργεία με στόχο την άριστη εξυπηρέτηση του πολίτη μέσω ποιοτικότερης και παραγωγικότερης παροχής υπηρεσιών. Τούτο, καταδεικνύεται και μέσα από τον διορισμό της Επιτρόπου Μεταρρύθμισης Δημόσιας Υπηρεσίας, η οποία και ανέλαβε όλο το «βάρος» της τιτάνιας προσπάθειας που θα καταβληθεί. «Η μεταρρύθμιση συνίσταται στον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Υπηρεσίας ώστε αυτή να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει με α- ποτελεσματικότητα τις πολυσύνθετες απαιτήσεις και προκλήσεις που αντιμετωπίζονται από τη δημόσια διοίκηση παγκόσμια. Η μεταρρύθμιση θα δώσει στο κράτος την άριστη διοίκηση που αυτό χρειάζεται στις δύσκολες σημερινές συνθήκες» δήλωσε η κ. Εμμανουέλα Λαμπριανίδη στην «Κ» όταν κλήθηκε να σχολιάσει τι επακριβώς επιδιώκει η κυβέρνηση. Τρεις λόγοι αναδιάρθρωσης Ζητήσαμε από την αρμόδια Επίτροπο να μας αναφέρει το πλαίσιο των αλλαγών που θα επέλθουν στο κράτος. «Πριν όμως σας αναφέρω το πλαίσιο, πρέπει να πούμε τους τρεις κυριότερους λόγους που απαιτείται η αναδιάρθρωση. Πρώτον. Η δέσμευση της κυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη βάσει και του προεκλογικού του προγράμματος. Δεύτερο. Οικονομικοί λόγοι. Θέλουμε οικονομικότερο και λειτουργικότερο κράτος. Τρίτον. Η ίδια η κοινωνία αμφισβητεί την παραδοσιακή μορφή Δημόσιας Διοίκησης, η οποία έχει χαρακτηριστικά όπως: γραφειοκρατικές διαδικασίες, για ανέλιξη δίδεται βαρύτητα στην αρχαιότητα, οι κλίμακες ή η πορεία α- < Η Παγκόσμια Τράπεζα ανέλαβε μελέτη αναδιάρθρωσης των Υπ. Υγείας, Παιδείας και Γεωργίας νέλιξης είναι προκαθορισμένες με αποτέλεσμα η επαγγελματική ανέλιξη να θεωρείται λίγοπολύ δεδομένη, περιορισμένα περιθώρια α- νάληψης πρωτοβουλιών ή εισαγωγής καινοτομίας. Όλα τα πιο πάνω καθώς και ότι το κράτος λειτουργεί σε «παρωχημένες δομές, οι οποίες υπάρχουν από το 1960, χωρίς καμία σχεδόν αναδιοργάνωση, δημιουργούνται προβλήματα, επικαλύψεις, αναποτελεσματικότητα, καθυστερήσεις, καθώς και υψηλό κόστος, το οποίο δεν ανταποκρίνεται στις υπηρεσίες τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά που παρέχονται». Αντίθετα, σημείωσε η κ. Λαμπριανίδη, ο δυτικός κόσμος κινείται στις αρχές της Νέας Δημόσιας Διοίκησης (New Public Management NPM) «όπου δίδεται έμφαση στα αποτελέσματα, επίτευξη οικονομικών στόχων και μετρήσεις απόδοσης». Οι δε δημόσιοι υπάλληλοι «χρειάζονται περιβάλλον και κίνητρα για να αναπτύξουν το δυναμικό και τις ικανότητες που χωρίς αμφιβολία έχουν». Το πλαίσιο των αλλαγών Σύμφωνα με την Επίτροπο, το Σχέδιο Δράσης για το πλαίσιο δράσης των αλλαγών που θα ε- πέλθουν θα είναι έτοιμο στο δεύτερο 15νθήμερο Σεπτεμβρίου. Μεταξύ άλλων, η αναδιάρθρωση θα έχει στόχο την απλοποίηση δομών και διαδικασιών που ακολουθούνται, την ενίσχυση, συνένωση ή και κατάργηση υπηρεσιών, τον εκσυγχρονισμό συστήματος αξιολόγησης δημοσίων υ- λέτες για τρία Υπουργεία, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Γραφείο Εφόρου Εταιρειών καθώς και «Οριζόντια θέματα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού». Δηλαδή θα εκπονηθεί μελέτη για την ε- ναλλαξιμότητα, το μισθολόγιο και το σύστημα αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων. Η Παγκόσμια Τράπεζα θα αναλάβει τις μελέτες για αναδιάρθρωση των Υπουργείων Παιδείας, Υ- γείας και Γεωργίας. Η Μεγάλη Βρετανία θα α- ναλάβει να διεκπεραιώσει μελέτες για την α- ναδιάρθρωση του Γραφείου Εφόρου Εταιρειών καθώς και για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Τη σημαντική δε μελέτη για το σύστημα αξιολόγησης, μισθολόγιο και εναλλαξιμότητα θα τη διενεργήσουν από κοινού Μ. Βρετανία και Παγκόσμια Τράπεζα. Οι μελέτες πρέπει να είναι έτοιμες μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2014 και η έναρξη της αναδιάρθρωσης, βάσει των μελετών, θα πρέπει να αρχίσει έως τον Ιούνιο του 2014.

8 08-PARASKHNIO_KATHI 8/3/13 12:22 AM Page 8 8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Διαβάστε στο ΠΟΛΙΤΙΚΗ Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 GEEK: Με δικό της ψηφιακό τουριστικό χάρτη η Κύπρος ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Χοντρό το παιχνίδι ελέγχου της Τράπεζας Κόφκει μοίρες δύσκολοι καιροί χρειάζονται και δύσκολες λύσεις. Κι ευφάνταστες να συμπληρώσω εγώ, διότι πενία τέχνας κατεργάζεται. Αφού η επιχείρηση demolition του project του διαχωρισμού της Τράπεζας Κύπρου σε Εμπορική και Κτηματική, που ανέλαβαν οι contractors Αβέρωφ και Νικόλας απέτυχε, τώρα ανέλαβαν να καταλάβουν το κάστρο, χαλώντας την πισινή πόρτα. Δεν το λέει ο Ιανός αλλά πρωτοκλασάτο στέλεχος του ΔΗΣΥ που είπε σε συνάδελφό του, επίσης της Πινδάρου, ότι «ο πρόεδρος μας μιλά περισσότερο με τον Νικόλα παρά με μένα». Γιατί άραγε; Μήπως τα συμφέροντά σας δεν συμπίπτουν αγαπητέ γαλανέ ρομαντικέ συναγερμικέ; Εσύ δεν έχεις στον ήλιο μοίρα, ενώ ο άλλος κόφκει τζιαι ράφκει μοίρες Νισάφι Χωρίς προβλήματα Μια απορία διαβιβάζω προς τον πορφυρογέννητο Νικόλα Παπαδόπουλο από ΔΗΚΟϊκό στέλεχος, το οποίο με εξουσιοδότησε να αποκαλύψω το όνομά του, αν το επιδιώξει ο βουλευτής του ΔΗΚΟ. Έχετε είτε εσείς προσωπικά, είτε η οικογένειά σας, είτε οι επιχειρήσεις σας ίδιον όφελος από τη διαχείριση του 18% της «κακής» Λαϊκής; Αν όχι τότε μπορείτε να αναλαμβάνετε εκ μέρους του ΔΗΚΟ τις όποιες σχετικές πρωτοβουλίες για το ζήτημα. Διαφορετικά, είτε θα αποσυρθείτε είτε θα πρέπει να μοιράζεστε τα κέρδη και με το Κόμμα εκ μέρους του οποίου, χωρίς συναίνεση αναλαμβάνετε πρωτοβουλίες. Τα δικά σας δικά σας και τα δικά μας πάλι δικά σας; Νισάφι Οργισμένο νιάτο ο Αβέρωφ Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, μιλώντας στο Συνέδριο της ΝΕΔΗΔΥ είπε πολλά και κορυφαία αποφθέγματα. Φυλάξαμε για σας δύο. Έτοιμοι; Φορτώστε! «Ο ΔΗΣΥ θα στηρίξει την κυβέρνηση Αναστασιάδη στη μάχη της και στη ρήξη με τα κατεστημένα». (Φούλη μου ο κ. Σιακόλας είναι οργισμένο νιάτο;). Υπενθυμίζεται ότι μερικές ώρες προηγουμένως, ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ είχε βγει απροκάλυπτα προασπίζοντας συμφέροντα, όπως των κ.κ. Σιακόλα, Αρίστο, Λεπτού και του μαέστρου Λούκι Λουκ, για πάγωμα των υποχρεώσεών τους έναντι των τραπεζών ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ κι όποιος θέλει ας πληρώσει Απόφθεγμα δύο, το οποίο διατυπώθηκε ως συμβουλή προς τα μέλη της ΝΕΔΗΣΥ: Στον αγώνα της επαγγελματικής ή πολιτικής ανέλιξής σας, μη διστάζετε να προσπερνάτε. Στη διεκδίκηση της κορυφής όσοι περιμένουν στη γραμμή, χάνουν το τρένο». (Απορία: στην πορεία τους αυτή να πατούν επί των πτωμάτων ή να τα αποφεύγουν) Δημόσιες σχέσεις Μεγάλη προσοχή στις δημόσιες σχέσεις έδωσε αυτή τη φορά η αποστολή του ΔΝΤ που ήλθε στην Φώτη μεν μου πεις πως εν αλήθκεια ότι εζήτησες από την πρέσβειρα της Ελβετίας να μας βοηθήσει η χώρα της να μπούμε στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, διότι θα πιάσω τη μύτη να πνιγώ! Η Ελβετία, ρε Φώτη, η Ελβετία; Γελούν τζιαι οι νεοσύλλεκτοι! Κύπρο μαζί με την υπόλοιπη αντιπροσωπεία της Τρόικας. Λειτουργός του γραφείου Τύπου του ΔΝΤ έκανε σειρά επαφών την προ περασμένη εβδομάδα με ανταποκριτές στην Αμερική (Κύπριους και ξένους) για να διασφαλίσει συναντήσεις με εκπροσώπους όλων των σημαντικών ΜΜΕ που καλύπτουν τα οικονομικά θέματα της Κύπρου στη Λευκωσία. Η λειτουργός έφτασε τη Δευτέρα κι είχε όλη την Τρίτη τετ-α-τετ συναντήσεις με τους δημοσιογράφους, από τους οποίους ζητούσε να μάθει ποιες είναι οι βασικές ανησυχίες των Κυπρίων, τα ερωτήματα που απασχολούν την κοινωνία και τον Τύπο σχετικά με τις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης Τρόικας κ.λπ. Φαίνεται πως τα πικρά μαθήματα της κακής διαχείρισης του Τύπου στην ελληνική κρίση έγιναν μαθήματα. Έτσι η κ. Βελκουλέσκου, που παρουσίασε μέσω τηλεδιάσκεψης τα αποτελέσματα της επιθεώρησης, ήταν καλά προετοιμασμένη και απάντησε στα ερωτήματα που δέχθηκε. Βέβαια, όπως είχαμε προβλέψει προ διμήνου, αυτή η αποστολή ήταν εύκολη. Στα δημοσιονομικά τα αποτελέσματα εξελίσσονταν καλύτερα, τα μακροοικονομικά δεν θα ήταν γνωστά πριν από το τέλος Αυγούστου και η Τράπεζα Κύπρου ήταν περισσότε- ρο θέμα Φρανκφούρτης. Άρα, το ΔΝΤ ήταν ο «καλός» της υπόθεσης. «Να ανησυχείτε όταν βγει κα- Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ νένας κυπριακός πολλαπλασιαστής λάθος», είπε γελώντας συνάδελφος στη λειτουργό του ΔΝΤ, Άντζελα Γκαβίρια. Κλείσιμο υπηρεσιών ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ «Ξέρετε πόσες ικανότητες έχω εγώ και πως μπορώ να πείθω!» Τάδε έφη ο νέος Ναπολέων Von Arkakas, στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΔΗΣΥ! Σε υμνούμεν, σε ευλογούμεν, σοι ευχαριστούμεν κύριε! Με αφορμή το σχόλιο της στήλης προ δύο εβδομάδων για τις συζητήσεις που γίνονται για κλείσιμο του εμπορικού και ναυτιλιακού γραφείου και του γραφείου του ΚΟΤ στη Νέα Υόρκη, κυβερνητική πηγή μας έλεγε ότι για τον τουρισμό γίνονται προσπάθειες να βρεθούν τα χρήματα, που δεν είναι ούτως ή άλλως και πολλά. Το πρόβλημα με το εμπορικό και ναυτιλιακό γραφείο είναι το υψηλό κόστος λειτουργίας του, που δεν διευκολύνει τα πράγματα. Εν τέλει σε τέτοιους καιρούς η εξίσωση κόστους οφέλους αποκτά ιδιαίτερη διάσταση. Όσο για τις πολιτικές επιπτώσεις για την παρουσία της Κύπρου που σημειώναμε στο σχόλιο, είναι κάτι που προβληματίζει την κυβέρνηση και μελετά εδώ και αρκετό καιρό πως θα μπορέσει με αναθέσεις σε διπλωματικούς λειτουργούς κι άλλους τρόπους να υπάρχει επαρκής κάλυψη. Οι Αδιάβαστος σύντροφε; Μόνο σαν «απρόβλεπτο» σφάλμα (γκάφα κατ ακρίβεια) απ εκείνες που συμβαίνουν στις θερινές διακοπές λόγω των πολλών αδειών, μπορεί να χαρακτηριστεί η δήλωση του μέλους της ΚΕ του ΑΚΕΛ, Χρίστου Χριστοφίδη, με αφορμή την υιοθέτηση του ψηφίσματος 2114 του Σ.Α. για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Το συγκεκριμένο ψήφισμα περιείχε μόνο δύο αλλαγές σε σύγκριση με το προηγούμενο του Ιανουαρίου, επί προεδρίας Δημήτρη Χριστόφια. Το πρώτο η αφαίρεση των αναφορών στα ανακοινωθέντα Χριστόφια-Ταλάτ κι η δεύτερη στην αλλαγή της παραγράφου για τους αγνοουμένους. Έτσι, όλα τα υπόλοιπα που εγράφησαν για «μομφή στον Έρογλου» και «μομφή» στην πλευρά μας με τη στήριξη στον Ντάουνερ, είναι εκτός τόπου και χρόνου, αφού υπάρχουν με τον ίδιο κι απαράλλαχτο τρόπο και στο προηγούμενο ψήφισμα. Μάλιστα, η αναφορά περί υπονόμευσης του ΟΗΕ δεν έχει αλλάξει από τον Δεκέμβριο του 2009, μετά δηλαδή τις διαρροές των εγγράφων Ντάουνερ. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΒΟΛΕΣ Και μια φορά ο «πάγκος» και όχι μόνο τα θύματα Toυ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ Á Επιτέλους και μία φορά να χάσει ο «πάγκος» του τζό- γου της κυπριακής καθεστηκυίας τάξης. Επιτέλους και μία φορά χάσει το κατεστημένο της κυπριακής νομενκλατούρας. Επιτέλους και μία φορά να γλυτώσουν τα αιώνια θύματα των απατεώνων του λευκού κολάρου. Κουρεύτηκαν όλες οι ανασφάλιστες καταθέσεις στην «αμαρτωλή» Λαϊκή Τράπεζα και τώρα κατά 47,5% της «λιγότερο αμαρτωλής» Τράπεζας Κύπρου. Με άλλα λόγια, με έναν μαγικό τρόπο, το κράτος με τον «βούρδουλα» της τρόικας, έβαλε το χέρι του στις τσέπες χιλιάδων πλουσίων -ντόπιων και ξένων- και άρπαξε το περίσσευμά τους, το «παντεσπάνι» τους. Στα μάτια των νομομαθών, αυτό αποτελεί λεηλασία, αλλά στα μάτια των φτωχών και καταφρονεμένων, αυτό αποτελεί θεία δίκη. Επιτέλους και μία φορά να πληρώσουν τα σπασμένα οι έχοντες και κατέχοντες και όλοι αυτοί που ήξεραν και χώνονταν από τα δόντια του «ξεδοντιασμένου» φόρου εισοδήματος. Á Πριν από δέκα και βάλε χρόνια, το οικονομικό-πολιτικό κατεστημένο έβαλε τα χέρια του, στις τσέπες εκατοντάδων χιλιάδων μεροκαματιάρηδων και άρπαξε τις οικονομίες μιας ζωής, προσφέροντάς τους για αντάλλαγμα χαρτιά, που ονομάζονταν μετοχές. Η ούτως καλούμενη ελίτ, προχώρησε με τη λεγόμενη φορολογική αμνηστία, όπου νομιμοποιήθηκαν τα κλεμμένα και φανερώθηκαν τα «χωσμένα» δισεκατομμύρια. Ακολούθησε η φούσκα των ακινήτων, η οποία αποκαλύφθηκε με τις ακριβοπληρωμένες έρευνες και τις προβλέψεις της «Άλβαρες και Μάρσαλ». Ο λογαριασμός ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ευρώ και με βάση την έρευνα ξεπουλήθηκαν οι κυπριακές τράπεζες στην Ελλάδα. Μέσα σε όλα και η απάτη με τα αξιόγραφα, αλλά και τον περίφημο ELA, που νόμιζαν οι κυβερνώντες ότι είναι απλά λογιστικά νούμερα. Μέχρι που έγινε γνωστό το εξωφρενικό επιτόκιο, αλλά και οι υποθήκες που υπέγραφε η κυβέρνηση με τη βούλα της Βουλής. Και όλα αυτά να εισπράττει ανεξέλεγκτα η Λαϊκή δισεκατομμύρια από τους «πονηρούς τοκογλύφους» της Φρανκφούρτης και να «ξεφορτώνουν» δισ., οι λίγοι που ήξεραν το «απάτη». Á Με τα ξερά ξύλα κρούζουν και χλωρά. Από αυτή τη θλιβερή ιστορία, έχασαν τις οικονομίες τους μεροκαματιάρηδες, οι οποίοι φύλαγαν μια ζωή τα χρήματα τους, στα σίγουρα ταμεία των τραπεζών, ώστε να έχουν ένα αποκούμπι στα υστερινά τους. Έχασαν τις οικονομίες τους και πολλοί νοικοκυραίοι, οι οποίοι μισούσαν τον τζόγο του χρηματιστηρίου και των άλλων ύποπτων επενδύσεων, στα δήθεν αξιόγραφα. Αρκετοί είναι και οι απόδημοι οι οποίοι πούλησαν ό,τι είχαν και δεν είχαν στην ξενιτιά και ήλθαν στον τόπο τους, για να πεθάνουν ήσυχα. Αλλά τώρα ζουν με άγχος και την αγωνία, για το αν θα μπορέσουν να επιβιώσουν. Οι τραγωδίες είναι πολλές, αλλά τουλάχιστον όλοι έμειναν με ένα κομπόδεμα 100 χιλιάδων ευρώ, ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν προσωρινά και να μην αναγκαστούν να καταφύγουν στη ζητιανιά. AP Οι προβλέψεις για ομαλή διαδικασία διευθέτησης του ψηφίσματος ανανέωσης της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ επιβεβαιώθηκαν αυτή τη φορά. Τα πράγματα μάλιστα ήταν ακόμη πιο απλά απ ό,τι υποδηλώνουν οι δύο αποχές στην ψηφοφορία, από το Πακιστάν και το Αφγανιστάν. Πρώτη φορά εδώ και χρόνια είχαμε μόνο δύο προσχέδια (το πρώτο και το τελευταίο) και μόλις μία τροπολογία. Όσο για τις δύο χώρες που απείχαν και διευκρίνισαν την ψήφο τους στη συνεδρίαση του Σ.Α., οι αντιδράσεις τους περιορίστηκαν σ ένα κατάλογο προτάσεων που υπέβαλαν γραπτώς, τους ενημέρωσαν οι Βρετανοί ότι δεν γίνονται δεκτές και σταμάτησε εκεί η όλη συζήτηση. Βλέπετε, οι προτεραιότητες των Αμερικανοβρετανών είναι άλλες αυτή την περίοδο, να δρομολογηθεί μία διαδικασία διαπραγματεύσεων. Μέχρι τότε, οι συνήθεις εκβιασμοί για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ μπορούν να περιμένουν. Πάντως, αν και η μόνιμη αντιπροσωπεία της Δημοκρατίας στον ΟΗΕ είχε εύκολη δουλειά σ αυτό το ψήφισμα, στη μία και μοναδική τροποποίηση για τους αγνοούμενους που έγινε έδειξε μαεστρία, αφού πλέον η αναφορά του ψηφίσματος καλεί όλα τα μέρη να διευκολύνουν το έργο της επιτροπής. Δηλαδή και την Τουρκία, η οποία καλυπτόταν μια χαρά μέχρι σήμερα, με την αναφορά μόνο στον «Βορρά». Á Μπορεί οι «πονηροί» της Φρανκφούρτης, να άφησαν τα κυπριακά πειραματόζωα να ζήσουν, με τις 100 χιλιάδες ευρώ, αλλά έχει ο τροχός γυρίσματα. Η Γερμανία η οποία ήδη διαθέτει αποθέματα τρισεκατομμυρίων ευρώ, λεηλατώντας νόμιμα τη νότια Ευρώπη, δεν είναι σίγουρο ότι θα μπορέσει να συνεχίσει να στοιβάζει ευρώ. Τα μεσογειακά «κωθώνια» του ήλιου και της θάλασσας, έφθασαν στα όριά τους και τώρα, είτε θα πρέπει να πάρουν ανάσες ζωής είτε θα πρέπει να επιλέξουν την ηρωική έξοδο, όποιο και αν είναι το τίμημα. Η ιστορία επαναλαμβάνεται και οι Γερμαναράδες δεν φαίνεται να αφήνουν στο περιθώριο τους μεγαλοϊδεατισμούς, που αιματοκύλισαν δύο φορές τον κόσμο όλο. εφτάσαμεν εις το αμήν, εν σας ακούμε πιόν κανείτζι εννά γυρίσουν οι τροσιοί τζι έννα γελάσουν τζι οι φτωσιοίεφτάσαμεν εις το αμήν, εν σας ακούμε πιόν κανεί Á Ο δημοσιογράφος και λαογράφος Γιώργος Σοφοκλέους, έγραψε πρόσφατα για το τραγούδι «το σύστημαν» όπου ένας στοίχος το αναφέρει «τζιαι εννά γυρίσουν οι τροσιοί, τζιαι εννά γελάσουν τζι οι φτωσιοί» Το τραγούδι αναφέρεται στην εξέγερση του 1833 στην Κύπρο, του «Γκιαούρ Ιμάμ» όπου ξεσηκώθηκαν οι χωρικοί και οι αγρότες, στην επιβολή νέων φορολογιών. Ο Κυπραίος είναι όπως το γαϊδούρι και αντέχει πολλά βάρη. Αλλά όταν τα βάρη ξεπεράσουν τις δυνάμεις του, αλίμονο σε όποιον βρεθεί πίσω του, γιατί οι κλωτσιές του σκοτώνουν. Καλό είναι όλοι αυτοί που απολαμβάνουν σήμερα τα αξιώματα, να προβληματιστούν και κλείσουν τα αυτιά στις φωνές της καταστροφικής «ελίτ» και να δώσουν αληθινή ανάσα στους φτωχούς, στους άνεργους και στους καταφρονεμένους, γιατί έχει ο τροχός γυρίσματα και υπάρχει και η θεία δίκη και ο νοών νοείτω.

9 09-POLITIKI_KATHI 8/2/13 9:18 PM Page 9 Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Δεν θέλουμε να κρατικοδίαιτο πανεπιστήμιο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης: Να του δοθεί η δυνατότητα να αναπτύξει εκείνη την επιχειρηματικότητα, που τώρα δεν το αφήνουν Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Το Πανεπιστήμιο Κύπρου θα έχει την οικονομική δυνατότητα να αυτονομηθεί οικονομικά από το κράτος, εάν η Πολιτεία τού επιτρέψει να αναπτύξει την απαραίτητη επιχειρηματικότητα, δηλώνει ο Πρύτανης Κωνσταντίνος Χριστοφίδης. «Εμείς δεν θέλουμε να είμαστε κρατικοδίαιτο πανεπιστήμιο» τονίζει και αναφέρεται στην πρόσφατη αντιπαράθεση με τη Βουλή, με αφορμή το σταύρωμα κονδυλίων του προϋπολογισμού. Ο καθηγητής Κ. Χριστοφίδης επικρίνει τη συμπεριφορά μερικών βουλευτών υποδεικνύοντας προς την Πολιτεία ότι δεν είναι προς όφελος της κοινωνίας η λειτουργία του Πανεπιστημίου Κύπρου με κομματικά κριτήρια, όπως σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στο Δημόσιο. Μετά τη μερική αποδέσμευση των κονδυλίων από τη Βουλή, μπορεί το Πανεπιστήμιο να λειτουργήσει απρόσκοπτα; Είναι γεγονός ότι περάσαμε μια μεγάλη κρίση. Εάν τα σταυρώματα του προϋπολογισμού παρέμεναν, το Πανεπιστήμιο τον επόμενο Σεπτέμβριο, χωρίς καμιά αμφιβολία, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει. Ούτε στο ακαδημαϊκό επίπεδο, ούτε στο διοικητικό, ούτε στο ερευνητικό. Όμως, πρέπει να πω ότι η τελευταία συνεδρία της επιτροπής Παιδείας την περασμένη Παρασκευή έλυσε το πρόβλημα κατά ένα πολύ μεγάλο βαθμό. Τα κονδύλια που έμειναν σταυρωμένα σάς δημιουργούν προβλήματα; Έμεινε σταυρωμένο το κονδύλι της γονικής μητρότητας, που δεν επηρεάζει τη λειτουργία του Πανεπιστημίου. Επίσης, το κονδύλι για τις δωρεές που έμεινε σταυρωμένο κατά 25% δεν δημιουργεί πρόβλημα τώρα, διότι δεν γίνονται πληρωμές. Τον Οκτώβριο που θα εξαγγελθούν νέες μεγάλες δωρεές για κτήρια, ελπίζω να ακούσουμε συγχαρητήρια και όχι μεμψιμοιρίες! Σταυρωμένο παραμένει και το 15% για την έρευνα, το οποίο νομίζω πως τον Σεπτέμβριο, μετά από κάποιες διευκρινίσεις, θα αποδεσμευτεί. Προς τι, λοιπόν, όλη αυτή η αντιπαράθεση και ο θόρυβος; Κάποιοι α- καδημαϊκοί υποστήριξαν ότι οι λόγοι περισσότερο ήταν πολιτικοί παρά οικονομικοί. Είναι γεγονός ότι χάσαμε 15 ολόκληρες μέρες με αυτή τη διαμάχη. Πιστεύω η Επιτροπή Παιδείας της Βουλής έπρεπε να είχε συζητήσει μαζί μας τους προβληματισμούς και τις προθέσεις της. Ο τρόπος που χειρίστηκαν το θέμα ήταν βιαστικός λόγω και του περιορισμένου χρόνου μιας και ήταν το τέλος της κοινοβουλευτικής περιόδου. Εγώ δεν θέλω να καταλογίσω προθέσεις σε κανένα, θέλω να πιστεύω ότι αυτή η προσπάθεια δεν είχε ως στόχο να πληγεί η αυτονομία του Πανεπιστημίου. Ε- ξάλλου, οι επόμενοι μήνες θα το δείξουν αυτό, γιατί έχουμε δεσμευτεί ότι θα μπούμε σε ένα διάλογο για διεύρυνση της αυτονομίας των Πανεπιστημίων. Είναι αλήθεια ότι στην Επιτροπή Παιδείας της Βουλής πέραν των οικονομικών θεμάτων τέθηκε και θέμα ανέλιξης μέλους του ακαδημαϊκού προσωπικού; Πράγματι, έγιναν κάποιες αναφορές. Αυτό, όμως, που έγινε στη Βουλή ήταν πρωτόγνωρο για τα ακαδημαϊκά θέσμια. Σκεφτείτε ότι δεχθήκαμε επίθεση από μέλος της Επιτροπής γιατί δεν ανελίχθηκε ακαδημαϊκός της αρεσκείας του Θα πρέπει να αντιληφθεί η Πολιτεία ότι δεν θα ήταν προς όφελος της κοινωνίας η λειτουργία του Πανεπιστημίου Κύπρου με αυτόν τον τρόπο. Να διορίζονται, δηλαδή, οι ακαδημαϊκοί με κομματικά κριτήρια, όπως πολύ λανθασμένα και με δυσάρεστες συνέπειες γίνεται σε πολλές περιπτώσεις στο Δημόσιο και τον ημικρατικό τομέα. Συνεπώς, η «αδυναμία» κάποιων πολιτικών δυνάμεων να καθυποτάξουν και να ε- λέγξουν με απόλυτο τρόπο το Πανεπιστήμιο Κύπρου ήταν αρνητικό στοιχείο στη συγκεκριμένη συγκυρία έγκρισης των προϋπολογισμών του Ένα από τα επιχειρήματα βουλευτών που σταύρωσαν τα κονδύλια είναι ότι οι ακαδημαϊκοί απολαμβάνουν υπέρ-προνόμια. Πιστεύετε ότι σ αυτή την εποχή με τις οικονομικές δυσκολίες, μπορεί το Πανεπιστήμιο να έχει τόσο ψηλές δαπάνες; Αυτές οι εκτιμήσεις είναι υπερβολικές. Πιστεύω ότι υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση γύρω από το θέμα των αμοιβών του ακαδημαϊκού προσωπικού δεδομένου ότι μιλάμε για μισθούς σχεδόν ανάλογους με εκείνους που δίνονται στη δευτεροβάθμια ή α- κόμη και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Στην Κύπρο. Ναι, στην Κύπρο. Με το εξωτερικό όμως, ποια είναι η σύγκριση; Οι μισθοί των πανεπιστημιακών στην Κύπρο είναι λίγο πιο υψηλοί από εκείνους που δίνονται στις μεσογειακές χώρες και αρκετά πιο χαμηλοί από ε- κείνους που δίνονται στις χώρες της βόρειας Ευρώπης. Είναι, όμως, δύσκολο να γίνει σύγκριση μισθών διότι υπάρχουν διάφορα προνόμια αλλά και διαφορετικά βιοτικά επίπεδα από χώρα σε χώρα που δεν συγκρίνονται. Για παράδειγμα, υπάρχουν χώρες που παραχωρούν άτοκο δάνειο σε ακαδημαϊκούς για την αγορά σπιτιού. Κάτι που δεν υπάρχει στην Κύπρο. Υπάρχουν χώρες που έχουν πολύ καλά σχέδια ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Γι αυτό επαναλαμβάνω, δεν μπορούν να γίνονται συγκρίσεις. Είμαστε σε μια μέση κατάσταση. Στις κατά καιρούς δημόσιες παρεμβάσεις τους αρκετοί ακαδημαϊκοί, α- νάμεσά τους και εσείς, έχουν καταγγείλει τον κρατισμό. Λέτε ότι χρειαζόμαστε λιγότερο κράτος. Είστε όμως ο πρύτανης του Πανεπιστημίου το οποίο, κατά τους επικριτές του, είναι κατ εξοχήν κρατικό σε σχέση με τη χρηματοδότησή του. Δεν είναι αντιφατικό αυτό; Αυτό που λέτε δεν είναι αλήθεια. Για παράδειγμα, φέτος ο προϋπολογισμός του Πανεπιστημίου είναι κοντά στα 108 εκατομμύρια ευρώ, εκ των ο- ποίων τα 40 προέρχονται από ίδια έ- σοδα. Άρα, εδώ υπάρχει ένα ποσοστό 60% από κρατικά κονδύλια και 40% από διάφορες δραστηριότητες του Πανεπιστημίου. Εμείς δεν θέλουμε να είμαστε κρατικοδίαιτο πανεπιστήμιο. Ε- μείς θέλουμε να δοθεί στο Πανεπιστήμιο η δυνατότητα να αναπτύξει εκείνη την επιχειρηματικότητα, που τώρα δεν το αφήνουν, έτσι ώστε να μπορέσει να αυτονομηθεί κατά έναν πολύ μεγάλο βαθμό από το κράτος. Το δικό μου όραμα είναι όπως κοντά στο 2025, το Πανεπιστήμιο Κύπρου να είναι αυτόνομο από το κράτος σε ό,τι αφορά τα λειτουργικά του έξοδα, εκτός από το μισθολόγιο. Εάν όλοι οι δημόσιοι ή η- μιδημόσιοι οργανισμοί καταφέρουν το ίδιο, οι προϋπολογισμοί του κράτους θα μειωθούν κατά πολύ. Θέλουμε, ε- πίσης, οι κρατικοί μας προϋπολογισμοί να συνδεθούν με την απόδοση κάθε πανεπιστημίου, δηλαδή τα πανεπιστήμια που προοδεύουν να χρηματοδοτούνται περισσότερο. Να συνδέσουμε τα πάντα στην αξία και την προσφορά του κάθε ιδρύματος. Το όραμα αυτό έχει κάποιο συγκεκριμένο πλάνο; Ναι, υπάρχει, τώρα το εξειδικεύουμε. Ζητάμε, για παράδειγμα, να μας δοθεί το δικαίωμα της επιχειρηματικότητας. Δηλαδή, να μπορεί το Πανεπιστήμιο να ιδρύει δικές του εταιρείες, να μπορούμε να φτιάξουμε ενεργειακά πάρκα, πάρκα καινοτομίας, να ανοίξουμε τα φτερά μας σε ό,τι αφορά την υποδοχή ξένων φοιτητών. Να μπορούμε να ανοίγουμε θέσεις εργασίας για νέους ανθρώπους σε σύγχρονους τομείς. Να προσελκύουμε φοιτητές από το εξωτερικό! Εννοείτε με την εισαγωγή της αγγλικής ως γλώσσας διδασκαλίας; Ναι, το πρόγραμμα της ιατρικής σχολής στα αγγλικά, στα έξι χρόνια σπουδών, σημαίνει περίπου 20 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Συνεπώς, από μόνο του αυτό το πρόγραμμα θα αυτονομήσει οικονομικά όχι μόνο το συγκεκριμένο αλλά και το ελληνικό και πολλά άλλα. Προκύπτει, λοιπόν, ότι θα ήταν επωφελές για το κράτος και την κοινωνία γενικότερα αν μας δινόταν το δικαίωμα να φέρουμε ξένους φοιτητές, να δοθεί η δυνατότητα διδασκαλίας σε ξένες γλώσσες στα μεταπτυχιακά μας προγράμματα. Στο πτυχιακό βασική γλώσσα θα παραμείνει η ελληνική, έτσι δεν είναι; Ναι, το πρώτο πτυχίο θα είναι πάντα στα ελληνικά, αυτό κανένας δεν θέλει να το αλλάξει. Όμως, για τα μεταπτυχιακά προγράμματα είναι πολύ σημαντική η εισαγωγή ξένων γλωσσών. Δεν είναι σωστό ένας μεταπτυχιακός να σπουδάζει μια επιστήμη και να μην ε- κτεθεί σε μια ξένη γλώσσα στην επιστήμη που ειδικεύεται! Πρέπει να δημιουργούμε ανθρώπους που θα είναι διεθνώς ανταγωνίσιμοι! Ζούμε στην εποχή της εξειδικευμένης γνώσης και της δύναμης της γνώσης. Δεν μπορούμε πια να λειτουργούμε με πρακτικές του 60. Το μέγεθος μιας χώρας δεν εξαρτάται από το γεωγραφικό της μέγεθος ούτε και από το μέγεθος του πληθυσμού της. Το μέγεθος μιας χώρας εξαρτάται από το μέγεθος των μυαλών των ανθρώπων της και κυρίως των νέων. Υπάρχει ενδιαφέρον για την ιατρική σχολή που εγκαινιάζεται από τη νέα χρονιά; Ναι, αρκετό ενδιαφέρον. Θα είναι μια σύγχρονη Σχολή, σε ένα σύγχρονο πανεπιστήμιο και σε ένα σύγχρονο νοσοκομείο. Και το μεγάλο πλεονέκτημα είναι η σταδιακή μετατροπή του γενικού νοσοκομείου Λευκωσίας σε πανεπιστημιακό νοσοκομείο. Όπως γίνεται και στο εξωτερικό. Ναι, ακριβώς. Μόνο το νοσοκομείο Λευκωσίας; Και τα νοσοκομεία Λάρνακας και Κυπερούντας. Η νέα γενιά που χάνεται και τα τρία κλειδιά για την ανάπτυξη Σ αυτή την περίοδο της οικονομικής κρίσης με τα πρωτόγνωρα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, πού νομίζετε ότι θα πρέπει να εστιαστεί η προσπάθειά μας για την ανάκαμψη της οικονομίας και την επιστροφή στην ανάπτυξη; Πιστεύω πως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η Κύπρος ως χρηματοοικονομικό κέντρο έχει τελειώσει. Μαζί τελειώνει και η λανθασμένη ε- ντύπωση που ταύτιζε μέχρι σήμερα την ανάπτυξη με την πώληση ακινήτων σε ξένους αγοραστές (Ρώσοι, Κινέζοι, κ.λπ.). Πιστεύω ότι η προσπάθεια πρέπει να εστιαστεί σε τρεις τομείς: Πρώτο, στην πράσινη οικονομία, την πράσινη πολιτεία και την πράσινη ανάπτυξη, δεύτερο, στην κοινωνία της γνώσης και τρίτο, στην ανάπτυξη της ιατρικής ώστε να μετατρέψουμε τη χώρα σε κέντρο παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Το τελευταίο το ακούμε ως εξαγγελία τα τελευταία είκοσι χρόνια. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν μπορεί να γίνει αν δεν λειτουργήσει πρώτα η Ιατρική Σχολή. Όλα αυτά που λέτε μπορούν να γίνουν άμεσα; Τo πρώτο κεφάλαιο της πράσινης ανάπτυξης είναι κάτι που μπορεί να γίνει τώρα. Είναι βραχυπρόθεσμος στόχος. Η κοινωνία της γνώσης < Σήμερα μας δίνεται μια εκπληκτική ευκαιρία να κάνουμε τις δομικές αλλαγές που χρειάζεται ο τόπος μας είναι μεσοπρόθεσμος και το τελευταίο είναι μακροπρόθεσμος. Άρα, το πρώτο βήμα πρέπει να είναι η ανάπτυξη της Ιατρικής Σχολής με τους καλύτερους δυνατούς όρους! Τον στόχο της μετατροπής της Κύπρου σε ε- νεργειακό κέντρο πώς τον βλέπετε; Και πώς κρίνετε τη μέχρι τώρα διαχείριση του ενεργειακού ζητήματος; Δεν μπορώ να κρίνω τη διαχείριση, διότι δεν έχω όλα εκείνα τα στοιχεία που να μου επιτρέπουν να κάνω κάτι τέτοιο. Εκείνο που μπορώ να πω είναι ότι ο κόσμος πρέπει να σταματήσει να πιστεύει ότι αύριο θα αρχίσουν να ρέουν τα δισεκατομμύρια. Αυτό είναι για το τέλος της δεκαετίας. Και ευτυχώς, γιατί σήμερα μας δίνεται μια εκπληκτική ευκαιρία να κάνουμε τις δομικές αλλαγές που χρειάζεται ο τόπος μας, να αλλάξουμε την οικονομία μας, τον τρόπο που λειτουργούμε, να αλλάξουμε νοοτροπίες, έτσι ώστε όταν έρθουν «H οικονομική κρίση δεν προήλθε από το πουθενά, ριζώνει βαθιά στις πολιτικές δομές και νοοτροπίες του κυπριακού πολιτικού συστήματος, τη διαπλοκή και την πελατοκρατία», δηλώνει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, καθηγητής Κωνσταντίνος Χριστοφίδης. όλα αυτά τα δισεκατομμύρια να είμαστε πιο σωστοί, πιο σοβαροί και πιο οργανωμένοι για να μπουν αυτά τα κονδύλια στην οικονομία μας. Διότι, έχω την εντύπωση ότι αν είχαμε τώρα τα έσοδα από το φυσικό αέριο δεν θα αξιοποιούνταν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, κοιτάξτε τη διαφθορά που συντελείται γύρω μας. Άρα, πρέπει να θέσουμε τους κατάλληλους θεσμούς ώστε όλος αυτός ο πλούτος να είναι προς όφελος του κυπριακού λαού. Είναι θέμα θεσμών, νομοθεσίας ή κουλτούρας; Είναι όλα μαζί. Σήμερα στην Κύπρο ζούμε μια εποχή εντυπωσιακής διαφθοράς. Όλο αυτό το οικοδόμημα, ο παραμυθένιος κόσμος, ήταν ψεύτικος, διαβολικά πλασμένος. Με μίζες, με συμφέροντα, διαπλοκή, ένας οχετός διαφθοράς. Ίσως πάντοτε να υπήρχε αλλά τώρα είναι πιο ευδιάκριτος; Μπορεί. Αν κοιτάξουμε, όμως, πίσω και δούμε όλα αυτά τα χρόνια ποιοι κυριαρχούσαν, όλοι αυτοί οι μέτριοι που ξαφνικά έγιναν αυτοί που έγιναν, τότε καταλαβαίνει κάποιος ότι ζούσαμε μέσα στη λάσπη. Από τους φοιτητές σας ποια αίσθηση εισπράττετε; Είναι απογοητευμένοι; Ασφυκτιούν στην Κύπρο; Θέλουν να φύγουν από τη χώρα; ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Αυτά τα παιδιά είναι τα μεγάλα θύματα της εποχής. Μια ολόκληρη γενιά. Πριν από τρία χρόνια είχα πει ότι είμαστε η τελευταία γενιά που έζησε καλύτερα από τους γονείς της. Δυστυχώς, τότε που το έλεγα, κάποιοι το έβρισκαν υπερβολικό. Αποδεικνύεται, όμως, με τον πιο τραγικό τρόπο ότι είχα δίκιο. Τα παιδιά αυτά δεν είναι θύματα μόνον της κρίσης. Είναι και θύματα της διαφθοράς. Και της ανεπάρκειας εκείνων που είχαν την τύχη τους στα χέρια τους. Και να προσθέσω κάτι, όχι μόνο η διαφθορά αλλά και η αναξιοκρατία παράγει ανεργία! Ναι, οφείλω να σας υποδείξω ότι τους ανεπαρκείς και τους διεφθαρμένους εμείς τους ε- κλέγουμε, η κοινωνία. Είναι κομμάτι μας. Συμφωνώ. Να σας πω, όμως, το εξής. Η πρώτη γενιά των ακαδημαϊκών ήρθε στην Κύπρο το Μας έφερε η Πολιτεία από το εξωτερικό, σχεδόν όλους. Μας εμπιστεύτηκαν να φτιάξουμε ένα καλό πανεπιστήμιο. Και μετά από 22 χρόνια μπορούμε να είμαστε περήφανοι γιατί, πράγματι, φτιάξαμε ένα πολύ καλό πανεπιστήμιο. Αναγνωρίσιμο και σεβαστό διεθνώς. Κάποιοι άλλοι, που τους αναθέσαμε να διασφαλίσουν τους πόρους του τόπου και την ευημερία του λαού, απέτυχαν. Με τον πιο οικτρό τρόπο. Και αντί να ζητούν συγγνώμη, ζητούν και τα ρέστα. Πανεθνική συνεννόηση στη διαφθορά Τις τελευταίες μέρες, με αφορμή το σταύρωμα των κονδυλίων, είχαμε έναν καταιγισμό δημοσίων παρεμβάσεων από ακαδημαϊκούς. Πέντε έως και δέκα άρθρα την ημέρα. Γιατί όμως σε όλα αυτά τα μεγάλα θέματα δεν είχαμε την παρέμβαση των α- καδημαϊκών; Έχουν φωνή μόνο όταν θίγονται τα δικά τους δικαιώματα; Ποια η συμβολή τους στον δημόσιο διάλογο για τα μεγάλα ζητήματα; Έχετε δίκιο σε κάποιο βαθμό. Και πρέπει να παραδεχθώ ότι όλα αυτά τα χρόνια, η απουσία μεγάλου αριθμού ακαδημαϊκών από τον δημόσιο διάλογο και η μειωμένη παρέμβασή τους στα μεγάλα θέματα, έχει στοιχήσει στον τόπο. Μπορώ να σας πω ότι αυτό δεν θα συνεχιστεί. Και ένα από τα θετικά αποτελέσματα της κρίσης που είχαμε με τη Βουλή, είναι ότι πολλοί συνάδελφοί μου έχουν καταλάβει ότι έχουν την ιστορική υποχρέωση να βγουν να μιλήσουν. Μα αυτό θα έπρεπε να είναι αυτονόητο. Ένα πανεπιστήμιο είναι φυτώριο ιδεών. Σωστά, θα πρέπει οι ακαδημαϊκοί να σπάσουν τη σιωπή τους. Είμαι πολύ αισιόδοξος ότι τους επόμενους μήνες θα δείτε παρεμβάσεις σε πολλά θέματα. Θα δείτε, όμως, που εκείνοι που μας κατηγορούσαν ότι δεν παρεμβαίναμε σε λίγο θα μας κατηγορούν γιατί παρεμβαίνουμε, κάντε λίγη υπομονή! Πρέπει, επίσης, να σας πω ότι εδώ στο Πανεπιστήμιο σκεφτόμαστε να φτιάξουμε ένα παρατηρητήριο διαφθοράς, να πράξουμε αυτό που απέτυχε να πράξει το κράτος, η Βουλή, η Εισαγγελία. Θα ψάξουμε να βρούμε ευρωπαϊκά κονδύλια για αυτό. Πρακτικά πώς θα λειτουργεί δηλαδή; Η ιδέα βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο. Το συζητάμε με κάποια παρόμοια κέντρα στην Ευρώπη για να δούμε πώς θα το αναπτύξουμε. Όμως, το θέμα της διαφθοράς θα είναι ένα από τα πρώτα ζητήματα που θα αρχίσουμε να συζητάμε στο Πανεπιστήμιο α- πό τον Σεπτέμβριο. Τη συζήτηση θα την ανοίξουμε με όλο τον κυπριακό λαό. Θα την επεκτείνουμε στο Πανεπιστήμιο, σε όλες τις πόλεις και σε ό- λα τα ελεύθερα πανεπιστήμια (θεσμός διαλέξεων σε όλες τις επαρχίες σε συνεργασία με Δήμους και κοινότητες). Θα είναι ένα δημόσιο φόρουμ α- νταλλαγής ιδεών, πληροφοριών; Πώς το φαντάζεστε; Θα έχει και ένα τέτοιο χαρακτήρα. Στο θέμα της παρέμβασης είναι κατανοητή η προσπάθεια. Όμως, πώς θα πράξετε αυτό που απέτυχε η Εισαγγελία, όπως είπατε; Θέλουμε να κοιτάζουμε όλους τους διεθνείς δείκτες που υπάρχουν, να ε- ξάγουμε συμπεράσματα για τον βαθμό της διαφθοράς, πού εντοπίζεται, όλα αυτά. Πού εντοπίζεται τώρα; Τώρα είναι κάθετη, οριζόντια και διαγώνια. Είναι ίσως ο μόνος τομέας στον οποίο υπήρξε τόση πανεθνική συνεννόηση. Η οικονομική κρίση δεν προήλθε από το πουθενά. Ριζώνει βαθιά στις πολιτικές δομές και νοοτροπίες του κυπριακού πολιτικού συστήματος, τη διαπλοκή και την πελατοκρατία. Το κατεστημένο που αφήνουμε πίσω μας είναι η Κύπρος που συστέλλεται. Τα νέα παιδιά είναι η Κύπρος που διαστέλλεται, που μεγαλώνει, που δημιουργεί. Σ ίγουρα δεν είναι τυχαίο ότι η μεγάλη πλειοψηφία του κυπριακού λαού έχει χάσει την εμπιστοσύνη της στους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένων των κομμάτων, της Βουλής, των δικαστηρίων, της Εθνικής Φρουράς. Το τι παρακολουθεί καθημερινά ο κυπριακός λαός είναι ιστορίες για μίζες, για διαπλοκές και διαφθορά δημόσιων προσώπων. Χυδαίος και προκλητικός ο λόγος που βγαίνει από τη Βουλή μας, ανάρμοστα επιθετικός έναντι απλών πολιτών ακόμη και έναντι κάποιων που δεν βρίσκονται πια εν ζωή. Σήψη, βρώμα και ο δημόσιος και επίσημος λόγος στο βούρκο, μένεα αντί επιχειρήματα να χαρακτηρίζουν πια αυτό που αρθρώνουν κάποιοι εκλεγμένοι μας. Και σε όλα αυτά να αναζητούμε την ελπίδα για κάτι καλύτερο. Να προσπαθούμε να πιστέψουμε ότι η «κρίση» θα μας κάνει πιο ανθεκτικούς, πιο παραγωγικούς, πιο εργατικούς, πιο σοφούς. Αντί αυτό, βλέπουμε απλώς την κρίση να μας αφαιρεί την κρίση και γινόμαστε έρμαια του κάθε λαοπλάνου βουλευτή που στην προσπάθειά του να βολέψει εκείνα που έχει κατά νου (εκατομμύρια στον λογαριασμό του, συγγενείς του σε θέσεις, φίλοι του σε εγχειρήσεις στο ε- ξωτερικό, νέες οικιστικές ζώνες που περιλαμβάνουν την περιουσία του) ρίχνει στάχτη στα μάτια μας μιλώντας για ό,τι φανταστεί κανείς, ακόμη και για Νομπελίστες που δεν αξίζουν τον μισθό που τους δίνει η Κυπριακή Δημοκρατία (ωσάν να έχουμε πολλούς τέτοιους ή προσβλέπουμε σε καινούργιους σύντομα!). Ο μόνος θεσμός στον οποίο ο κόσμος φαίνεται να έχει ακόμη εμπιστοσύνη είναι το Πανεπιστήμιο Κύπρου, με βάση πρόσφατη δημοσκόπηση. Αυτό όμως σε μια Κύπρο της διαφθοράς είναι επικίνδυνο. Επικίνδυνο, γιατί τα ελεύθερα και αυτόνομα πανεπιστήμια είναι εξ ορισμού επικίνδυνα. Δεν συμφέρουν γιατί δεν συντηρούν το κατεστημένο. Το κριτικάρουν, το ενοχλούν, το αναταράζουν. Τα πανεπιστήμια παράγουν γνώση (ούτε απόφοιτους, ούτε πτυχία όπως λένε κάποιοι). Η γνώση είναι δύναμη και αυτό φοβίζει τους εκάστοτε άρχοντες. Τους φοβίζει γιατί η γνώση αναζητά και άλλη γνώση, θέτει δύσκολα ερωτήματα, ζητά απαντήσεις, θέλει εξηγήσεις. Όταν όμως αυτοί που «ηγούνται» έμαθαν να μη είναι υπόλογοι, να μην εξηγούν και απλώς να ΑΡΘΡΟ / Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Όταν η Βουλή σωπαίνει προτάσσουν λόγο φτηνιάρικου περιοδικού, τότε φοβούνται. Φοβούνται για την καρέκλα τους και για την ισχύ τους που μάλλον θα περιοριστεί. Γι αυτό εξάλλου και το πρώτο που φροντίζουν να διαλύσουν οι δικτάτορες, ιστορικά και ανά τον παγκόσμιο, είναι τα πανεπιστήμια και να εκδιώξουν τους διανοούμενους και τους ακαδημαϊκούς τους. Οι δικτάτορες ξέρουν επίσης να κάνουν καλή χρήση της προπαγάνδας. Ο ορισμός της προπαγάνδας είναι «η διάδοση οποιασδήποτε πληροφορίας ή ιδέας που τίθεται εσκεμμένα, άμεσα ή έμμεσα σε κυκλοφορία, για να επηρεάσει τη σκέψη, τα συναισθήματα, τη στάση και τη συμπεριφορά». Για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να είναι επιθετική και πειστική. Συχνά βασίζεται σε ψυχολογική βία, ο χρήστης παραθέτει ελκυστικές λέξεις, απλοποιεί, υπαινίσσεται, και επιλέγει να παρουσιάσει τη «μισή αλήθεια», προβάλλοντας έτσι ένα περιεχόμενο «αληθινό» όχι γιατί αυτά που λέει είναι αληθινά, αλλά γιατί αυτά γίνονται αποδεκτά από το ακροατήριο-στόχο με βάση τα δικά του κριτήρια. Είναι γνωστό ότι, για παράδειγμα, ο Χίτλερ είχε ένα καλά στημένο Υ- πουργείο Προπαγάνδας και ότι από τους πρώτους στόχους του Υπουργού Γκαίμπελς ήταν η εκπαίδευση και η έρευνα, επιβάλλοντας τότε στους ερευνητές την αναγκαιότητα να παράγουν (προπαγανδιστικές/ψευδείς) έρευνες που έδειχναν την ανωτερότητα της Αρειας φυλής. Προπαγάνδα, πανεπιστήμια και ελεύθερη σκέψη φυσικά δεν πάνε μαζί, γιατί η παιδεία είναι το μόνο εμβόλιο έναντι στον προπαγανδιστικό λόγο. Σε μια Κύπρο όπου η προπαγάνδα άρχισε να παράγεται πια σε μορφή επίσημου λόγου και να αναπαράγεται ή να αποκορυφώνεται από τα μέσα ενημέρωσης, το μόνο που μπορεί να σώσει τον Κύπριο πολίτη είναι η μόρφωση, η κριτική σκέψη, η γνώση, τα Πανεπιστήμια. Και είναι γι αυτό που η καλά στημένη επίθεση εναντίον των Πανεπιστημίων δεν πρέπει να αφήνει κανένα πολίτη αμέτοχο. Η επίθεση έναντι των Πανεπιστημίων είναι επίθεση έναντι στην αμφισβήτηση της εξουσίας, με λίγα λόγια επίθεση κατά της ίδιας της Δημοκρατίας. Και είναι εδώ ακριβώς που διερωτώμαι, όχι σαν ακαδημαϊκός αλλά σαν απλός πολίτης, πού είναι το Σώμα της Βουλής, οι υπόλοιποι βουλευτές, ανεξαρτήτως κόμματος, όταν κάποια από τα μέλη της Βουλής καταχρώνται την εξουσία και τα δικαιώματά τους; Πού είναι οι σοφοί, οι νηφάλιοι, οι σκεπτόμενοι, οι αληθινοί αντιπρόσωποι της Δημοκρατίας που βρίσκονται στα έδρανα της Βουλής για να προστατεύουν τους θεσμούς και τον αληθινό Λόγο; Θα ήθελα να πιστεύω ότι κάπου υπάρχουν Μα πού είστε επιτέλους; Η σιωπή είναι επικύρωση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όπου η Βουλή προστατεύει την προπαγάνδα που βγαίνει από τα ίδια τα έδρανά της, είναι όχι μόνο ανησυχητική αλλά και επικίνδυνη. Θα ήθελα να πιστεύω ότι ακόμη ζω σε Δημοκρατία Και ότι μια μέρα, στη Δημοκρατία αυτή, θα απαιτούμε και θα ψηφίζουμε μόνο α- ντιπροσώπους με ήθος, οι οποίοι πληρώνουν και τα πρόστιμα και τα χρέη που τους αναλογούν και οι οποίοι δηλώνουν και τα πραγματικά τους επαγγέλματα και τα πραγματικά τους εισοδήματα. Η κ. Αλεξία Παναγιώτου είναι επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστήμιο Κύπρου

10 10-GNOMES_KATHI 8/2/13 9:19 PM Page l Διαβάστε στο Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: «Οι Έλληνες: Από τον Αγαμέμνονα στον Μέγα Αλέξανδρο» στον Καναδά Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Μνήμη χωρίς Τρόικα Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ Ε ίναι ηλίου φαεινότερον ότι η καθήλωση της κοινωνίας μας στο παρελθόν έχει καταστεί πλέον μια πανίσχυρη υπόθεση ασυνεννοησίας με το μέλλον. Ασφαλώς το παρελθόν είναι μέρος του μέλλοντός μας, αλλά αυτός ο Ιούλης ήταν ένας μήνας με σπάνια χαρακτηριστικά σε ό,τι αφορά τη σύνδεση παρόντος-μέλλοντος. Για ένα μήνα κυριάρχησε η συζήτηση για το Μαρί, ύστερα ήρθαν οι επέτειοι του πραξικοπήματος και της εισβολής με τις δύο φάσεις της, άρα έως τα μέσα Αυγούστου. Θεωρώ ως απολύτως α- ναγκαία την αναφορά στο χθες -κανένας λαός χωρίς μνήμη δεν πάει μακριά. Επίσης, πώς θα λύσεις ένα πρόβλημα, όπως το Κυπριακό, αν δεν μιλήσεις για το πραξικόπημα, την τυφλή σύγκρουση του Γ. Γρίβα με κάθε έννοια κοινής λογικής και παραβίασης κάθε κανόνα πάνω στον οποίο οργανώνονται οι δημοκρατικές πολιτείες; Πώς θα αντιμετωπίσεις την επίλυση του Κυπριακού, αν δεν αναλύσεις τους λόγους που οδήγησαν στις Συμφωνίες Κορυφής Μακαρίου- Ντενκτάς και Κυπριανού- Ντενκτάς; Όχι, αυτό που γίνεται δεν αφορά μια δημιουργική συζήτηση γύρω από την ιστορική μας προοπτική. Στην πράξη έχουμε καθηλώσει κάθε συζήτηση με το βλέμμα στο παρελθόν, με αγώνες για δικαίωση της μιας ή της άλλης άποψης γύρω από το παρελθόν μας, με πάθος για να μην μας ξεφύγει αυτό που πριν από δεκαετίες ειπώθηκε ως αλήθεια, επιδεικνύουμε απρόσμενο πάθος μήπως κάτι «ξεφύγει» από την «ορθοδοξία» και το «αλάθητο» μιας ηγεσίας, κινητοποιούμε στρατιές αναλύσεων για να μείνει το παρελθόν «αμόλυντο» από δεύτερες σκέψεις. Είναι πραγματικά απογοητευτικό το ότι όλα αυτά συμβαίνουν την ίδια περίοδο που η τρόικα έφτανε στη Λευκωσία για συζητήσεις γύρω από την πρώτη αξιολόγησης της πορείας εφαρμογής της δανειακής σύμβασης! Η αντίφαση αυτή δεν είναι τόσο αντιφατική! Στην πράξη επιβεβαιώνεται ο κανόνας ότι ένας από τους βασικούς λόγους που μείναμε καθηλωμένοι στο χθες συνδέεται με την αδυναμία παραγόντων του πολιτικού συστήματος να οργανώσουν την πολιτική διαπάλη με όρους μελλοντικούς παραμένουν οπισθοβαρείς γιατί αυτό συνδέεται με τους κανόνες της δικής τους ιστορικής «δικαίωσης», όχι της μελλοντικής εξέλιξης μιας κοινωνίας. Αλλά, έχει κάποιο νόημα η όποια ιστορική δικαίωση όταν την Κύπρο, την έφεραν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και της διχοτόμησης πασιφανή πολιτικά ελλείμματα; Μια κοινωνία δύσκολα αλλάζει, αν η πολιτική ελίτ δεν διαθέτει ατζέντα για το μέλλον: για την ανάπτυξη και το ΓΕΣΥ, για την καινοτομία και την έρευνα, για την τεχνολογία και το σχολείο με κριτική σκέψη, την αποκέντρωση και τον εκσυγχρονισμό του κράτους και των θεσμών, το σχεδιασμό, τις κατευθύνσεις, την κινητοποίηση δυνάμεων για μεταρρυθμίσεις. Αν το παρόν ενοχλεί, γιατί είναι πολυσύνθετο και, αν το μέλλον θέλει συστράτευση δυνάμεων για να αντιμετωπισθεί, και, αν δεν μπορείς, ούτε το ένα ούτε το άλλο, τότε η ε- πιστροφή στο παρελθόν αποτελεί την ασφαλιστική δικλίδα για να κρύψει κανείς την ένδεια σε πολιτικές που αναγνωρίζουν το σήμερα και θέτουν το αύριο σε μια ισχυρή μεταρρυθμιστική βάση. Το Κυπριακό είναι γεμάτη διακηρύξεις, ρητορικές νίκες, εξάρσεις. Ο ποιητής δικαιούται να περιμένει από τον Πενταδάκτυλο να «αποσείσει» τους εισβολείς. Ο πολιτικός δεν δικαιούται, γιατί έχει ευθύνες πολιτικές και ι- στορικές να εργαστεί με πολιτικούς όρους για να φέρει την ελευθερία σε όλη την Κύπρο με αποφάσεις που να στηρίζονται στο ρεαλιστικό σχέδιο όπως προδιαγράφουν τα κείμενα του ΟΗΕ. Η μνήμη αποτελεί μια ουσιώδη δύναμη πολιτικής ανατροπής, γι αυτό η υπεύθυνη ηγεσία έχει την ειδική ευθύνη να εργαστεί πέρα από την κυρίαρχη συναισθηματική τάση ώστε ο ορθός λόγος, η πολιτική τεκμηρίωση και η ανάλυση των πραγματικών δεδομένων να αποτελέσουν τη βάση για να γυρίσουμε σελίδα. Σ ε μία προσπάθεια εξόδου από τα αδιέξοδα της πολιτικής της στη Συρία η Τουρκία φαίνεται να επιλέγει τη συνύπαρξη με το Κόμμα της Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) που αποτελεί προέκταση του ΡΚΚ. Όχι μόνο αυτό αλλά έχει αποδεχθεί υπό κάποιες προϋποθέσεις και τη δημιουργία προσωρινής πολιτικής διοίκησης στα εδάφη που το PYD ε- λέγχει. Στην επιλογή αυτή οδηγήθηκε τις τελευταίες δύο εβδομάδες μετά την παταγώδη αποτυχία της να απομονώσει πολιτικά και να εξουδετερώσει στρατιωτικά το κουρδικό κίνημα της Συρίας. Η τελευταία απόπειρα ε- ξελίχθηκε τα τέλη Ιουλίου με τις μεγάλης κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις που ανέλαβαν εκ μέρους της οι τζιχαντιστές της Τζαμπχάτ Αλ Νούσρα και του Χαλιφάτου της Συρίας και του Ιράκ. Οι τελευταίοι εξορμώντας από το τουρκικό έδαφος επιτέθηκαν κατά των κουρδικών πόλεων της βορειοανατολικής Συρίας, καθώς και των πετρελαιοπηγών της περιοχής. Τα ε- δάφη αυτά ευρίσκονται από πέρσι το καλοκαίρι υπό τον ντε φάκτο έλεγχο των κουρδικών πολιτοφυλακών μετά τη συνειδητή εγκατάλειψή τους από τις δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ. Το τελευταίο με την κίνηση του αυτή στόχευε στη συγκέντρωση των δυνάμεών του στις πλέον σημαντικές για το ίδιο περιοχές. Παράλληλα, ανταπέδιδε στην Τουρκία τα όσα κάνει εκείνη σε βάρος της Συρίας με τη στήριξη που παρέχει στους αντικαθεστωτικούς. Σημειωτέον ότι μέχρι σήμερα οι Κούρδοι της Συρίας απέφυγαν να μπουν στον εν εξελίξει Ο ι τελευταίες αποφάσεις της Βουλής σε σχέση με τα δημόσια πανεπιστήμια και η αλλαγή τους στα περισσότερα σημεία μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, μετά από α- ντιδράσεις και αφού συγκεκριμένοι βουλευτές απόλαυσαν μερικά λεπτά δημοσιότητας λαϊκίζοντας, δείχνουν μία μεγάλη προχειρότητα και έλλειψη πολιτικού οράματος που τρομάζει, διότι δεν υπάρχει ένδειξη ότι σε άλλους τομείς εξίσου ζωτικής σημασίας θα γίνεται κάτι διαφορετικό. Το βαρόμετρο προόδου μιας χώρας είναι η ποιότητα των πανεπιστημίων της. Αν θέλει κάποιος να δει προς τα πού οδεύει μια χώρα, επισκέπτεται τα πανεπιστήμιά της και βλέπει από κοντά την ποιότητα της έρευνας και της εκπαίδευσης, καθώς και τον ενθουσιασμό για μάθηση και έ- ρευνα από φοιτητές και καθηγητές. Η Πολιτεία έχει μεγάλη ευθύνη απέναντι στον Κύπριο πολίτη και ψηφοφόρο να υποστηρίξει τα πανεπιστήμια. Σε μια κατάσταση οικονομικής κρίσης δίνονται ευκαιρίες ανασυγκρότησης προς το καλύτερο και όχι κατεδάφισης. Επιβάλλεται η Πολιτεία να κάνει τα ακόλουθα αυτονόητα: 1. Να στηρίξει και να ενθαρρύνει τα Πανεπιστήμια να αυξήσουν τα ερευνητικά προγράμματα εξωτερικής χρηματοδότησης, ώστε να εργοδοτούνται νέοι Κύπριοι ερευνητές και να εμπλουτίζονται τα ταμεία του κράτους. Αυτό για να γίνει χρειάζονται κίνητρα και όχι γραφειοκρατικά εμπόδια όπως αυτά της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής. 2. Να βοηθήσει και να διευκολύνει στη βιομηχανοποίηση της ακαδημαϊκής έρευνας. Για κάποιο παράδοξο λόγο αμφισβητείται το δικαίωμα σε ακαδημαϊκό ή στο πανεπιστήμιο να δημιουργήσει εταιρεία «spin-off company» για βιομηχανοποίηση της έρευνας κάτι που θα φέρει αρκετά οφέλη στον τόπο, τα οποία περιλαμβάνουν εισροή ξένων κεφαλαίων και άμεση εργοδότηση νέων επιστημόνων. Στην Αμερική, για παράδειγμα, όχι μόνο δεν απαγορεύεται αλλά ενθαρρύνεται η πρακτική αυτή. Το Πανεπιστήμιο του Στάφορντ (Stanford University) είναι γνωστό για αυτή την τακτική που είχε την επιτυχία του Silicon Valley, την οποία πολλά Πανεπιστήμια της Αμερικής και άλλων χωρών προσπαθούν να αντιγράψουν. 3. Η πολιτική ηγεσία σε στενή συνεργασία με τα πανεπιστήμια πρέπει να βρει κίνητρα α- φενός για να σταματήσει η φυγή αξιόλογων καθηγητών και αφετέρου για να συνεχίσει η Κουρδική διοίκηση με τουρκικές ευλογίες Του ΠΕΤΡΟΥ ΖΑΡΟΥΝΑ εμφύλιο, είτε πολιτικά είτε στρατιωτικά. Η ε- πίθεση των τζιχαντιστών συνδέεται, επίσης, και με την εκφρασθείσα πρόθεση των Κούρδων της Συρίας να ανακηρύξουν αυτονομία στις εν λόγω περιοχές. Η πρώτη αντίδραση από την πλευρά της Τουρκίας ήρθε με τις προειδοποιήσεις και τις απειλές για επέμβαση τις οποίες διατύπωσαν οι Ερντογάν και Νταβούτογλου. Στο πλευρό τους και ο ηγέτης του Ε- θνικιστικού κόμματος Μπαχτσελί και άλλοι που άρχισαν να επικαλούνται τις πρόνοιες της συμφωνίας των Αδάνων του Ξεχνούσαν βέβαια τις δικές τους υποχρεώσεις που η συμφωνία καθόριζε και τις οποίες παραβίαζαν, στηρίζοντας πολιτικά και στρατιωτικά τους αντικαθεστωτικούς της Συρίας. Οι στρατιωτικές νίκες του PYD υποχρέωσαν την Τουρκία σε στροφή 180 μοιρών. Την α- νάγκη φιλοτιμία ποιούμενοι οι Τούρκοι προσκάλεσαν τον άλλοτε ανεπιθύμητο ηγέτη του PYD Μοχάμεντ Μούσλιμ στην Τουρκία. Στη διάρκεια των συζητήσεων που είχαν μαζί του συμφωνήθηκε όπως η μεν Τουρκία να τερματίσει τη στήριξή της στις τζιχαντιστικές οργανώσεις της Συρίας και να δεχθεί την σε προσωρινή βάση δημιουργία μίας πολιτικής διοίκησης η οποία να διαχειρίζεται τα πράγματα στις κουρδικές περιοχές της Συρίας. Αντίστοιχα, το PYD ανέλαβε την υποχρέωση να σεβαστεί τα δικαιώματα των άλλων εθνικών και θρησκευτικών ομάδων και ειδικά των Τουρκομάνων για τους οποίους ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως η Τουρκία. Επιπρόσθετα, δεσμεύτηκε να μην επιτρέψει την όποια ενέργεια κατά της ασφάλειας των τουρκικών εδαφών τα οποία γειτνιάζουν με την υπό κουρδικό έλεγχο περιοχή. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι το τελικό καθεστώς της περιοχής θα κριθεί στο πλαίσιο της συνολικής ρύθμισης που θα αποφασιστεί για ολόκληρη τη Συρία. Η κίνηση αυτής της Τουρκίας υπήρξε το προϊόν και αμερικανικών παραινέσεων οι οποίες εδώ και μήνες συστήνουν την εγκατάλειψη της Αλ Νούσρα. Η τολμηρή αυτή κίνηση της Τουρκίας δεν ήταν η μόνη καθώς τις ίδιες ακριβώς μέρες προσκλήθηκε στην Άγκυρα και ο πρωθυπουργός της Αυτόνομης Κουρδικής Περιοχής (KRG) του Ιράκ, Μπαρζανί. Στις συναντήσεις του με τον Ερντογάν και τον Νταβούτογλου εξετάστηκαν οι εξελίξεις στην περιοχή περιλαμβανομένων και εκείνων στη βορειοανατολική Συρία. Ζητήθηκαν και δόθηκαν διαβεβαιώσεις ότι το επικείμενο συνέδριο των Κούρδων που θα λάβει χώρα στο Αρμπίλ του ιρακινού Κουρδιστάν δεν πρόκειται να προχωρήσει σε ανακήρυξη ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στα τουρκικά, ιρακινά, συριακά και ιρανικά εδάφη όπου και διαβιούν μεγάλοι κουρδικοί πληθυσμοί. Επιπρόσθετα συμφωνήθηκαν μέτρα για την εμβάθυνση των οικονομικών σχέσεων α- νάμεσα στην KRG και την Τουρκία. Οι διαβεβαιώσεις δεν φαίνεται να είναι άσχετες με την αλλαγή της κουρδικής στρατηγικής που αντί των αποσχίσεων στοχεύει πλέον στην αυτονόμηση εντός των εθνικών κρατών στα πρότυπα του πετυχημένου παραδείγματος του Ιράκ. Αλλά και από την πλευρά της Τουρκίας πραγματοποιείται μία σημαντική στροφή Το παζάρεμα με τα Πανεπιστήμια Του ΠΕΤΡΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ προσέλκυση νέων αξιόλογων καθηγητών από το εξωτερικό. Είναι όντως ένα δύσκολο θέμα σε μια κατάσταση οικονομικής κρίσεως αλλά σίγουρα μια πολιτική συζήτηση, αντί ψυχοφθόρα αντιπαράθεση και στείρα λασπολογία, θα μείωνε το κόστος απώλειας και θα άλλαζε το κλίμα ψυχολογίας που επικρατεί. 4. Η Πολιτεία να δώσει ένα τέλος στις κομματικές παρεμβάσεις στα πανεπιστήμια. Για να εκλεγεί κάποιος πρύτανης ή κοσμήτορας πρέπει να έχει την στήριξη των ψήφων των α- ντιπροσώπων των φοιτητικών οργανώσεων, που είναι προσκολλημένες στα μεγάλα πολιτικά κόμματα, και έχουν το ποσοστό του 30%. Είναι κοινό μυστικό ότι αυτοί οι αντιπρόσωποι παίρνουν εντολές ποιον θα ψηφίσουν με αποτέλεσμα οι υποψήφιοι για τα αξιώματα να ζητούν χατίρια στήριξης από τα διαφορά κόμματα τα όποια αργότερα πρέπει να τα επιστρέψουν σε βάρος ίσως των συμφερόντων του Πανεπιστημίου. Αυτό το φαινόμενο δεν υπάρχει σε κανένα α- ξιόλογο πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Έχει δοκιμαστεί στα Ελληνικά Πανεπιστήμια με καταστροφικές συνέπειες, και τελευταία καταργήθηκε. Άρα, τα δημόσια Κυπριακά Πανεπιστήμια είναι τα μοναδικά ανά το μη τριτοκοσμικό παγκόσμιο που τα πολιτικά κόμματα έχουν δάκτυλο σε εκλογές ακαδημαϊκών αξιωμάτων. Μια απλή αλλαγή που είναι και δημοκρατική θα ήταν όλοι οι φοιτητές να λαμβάνουν απευθείας μέρος στην εκλογή ακαδημαϊκών αξιωμάτων, με το ποσοστό του 30%, ώστε να σταματήσουν πιθανές κομματικές παρεμβάσεις που κάνουν κακό για το Πανεπιστήμιο και σίγουρα είναι α- ντίθετες με το τι συμφέρει και τι επιθυμεί ο Κύπριος ψηφοφόρος. 5. Οι πολιτικοί που κάνουν κριτική στα Πανεπιστήμια πρέπει επιτέλους να στρωθούν και λίγο στη δουλειά για να μάθουν πώς λειτουργούν υψηλού επίπεδου πανεπιστήμια όπως κάνουν και πολιτικοί από Γάλλια, Κορέα, Κίνα, Γερμανία, Αγγλία, Τουρκία, Ινδία και άλλες χώρες που ε- πισκέπτονται γνωστά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Αμερικής και παίρνουν ιδέες και πληροφορίες τις mόποιες μεταφέρουν στις χώρες τους αποκτώντας τις γνώσεις για εποικοδομητική mκριτική και αλλαγές των δικών τους πανεπιστημίων. Δυστυχώς, στην Κύπρο mακούμε δηλώσεις πολιτικών προσώπων για ακαδημαϊκά θέματα που όχι μόνο προβληματίζουν αλλά φοβίζουν, διότι σε αρκετά θέματα θα μπορούσαν να mβρεθούν έγκυρες πληροφορίες και στο διαδίκτυο. 6. Οι ακαδημαϊκοί με τη σειρά τους πρέπει και οι ίδιοι να αποθαρρύνουν αν όχι να mπολεμήσουν κομματικές και πολιτικές παρεμβάσεις. Η εμφάνιση μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού σε κομματικά επιτελεία, δηλώνοντας δημόσια ποιο mυποψήφιο κόμμα ή πρόεδρο υποστηρίζουν φορώντας το καπέλο του mπανεπιστήμιου είναι ενέργειες αντίθετες με την υπεράνω κομματικών παρατάξεων φιλοσοφία που πρέπει να έχουν τα ανώτατα ακαδημαϊκά ιδρύματα. 7. Επιβάλλεται, επίσης, να γίνουν αλλαγές στην επιλογή καθηγητών σε σχολές μέσης εκπαίδευσης, κάτι που επηρεάζει έμμεσα και την ποιότητα των φοιτητών στα πανεπιστήμια της Κύπρου. Το φαινόμενο ότι ανεξάρτητα από ποιο πανεπιστήμιο πήρε κάποιος πτυχίο και α- νεξαρτήτως βαθμού μπαίνει στη λίστα υποψήφιου καθηγητή και διορίζεται μετά από 10 και πολλές φόρες 20 χρόνια καθηγητής είναι mκαταστρεπτικό. Το αποτέλεσμα είναι οι μαθητές να αντιμετωπίζουν δυσκολίες μάθησης και να αναγκάζονται να τις συμπληρώνουν με φροντιστήρια. Μια αχρείαστη, πολυέξοδη, ταλαιπωρία για γονείς και παιδιά. Αχρείαστη διότι τέτοιο φαινόμενο δεν το συναντάς σε πολλές που θυμίζει την πολιτική που είχε υιοθετήσει και εφαρμόσει ο Τουργκούτ Οζάλ τη δεκαετία του Αντί της στρατηγικής της ένοπλης εξουδετέρωσης του κουρδικού κινήματος ε- πιδιώκεται η αξιοποίησή του με τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας (buffer zones) στις περιοχές νότια των συνόρων του τουρκικού κράτους. Ζώνες οι οποίες θα εξαρτούνται οικονομικά από την Τουρκία. Τα δύσκολα όμως για την Τουρκία ευρίσκονται εντός των συνόρων της, όπου παρατηρείται καθυστέρηση στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων με τον Οτσαλάν. Χωρίς την παραχώρηση ουσιαστικών δικαιωμάτων και ελευθεριών θα είναι πολύ δύσκολο να ικανοποιηθεί το κουρδικό κίνημα και να κρατηθεί έτσι η εύθραυστη ειρήνη στην οποία έχουν καταλήξει PKK και τουρκικό κράτος. Οι εξελίξεις αυτές επιβεβαιώνουν ακόμα μία φορά ότι η αλαζονική Τουρκία μπορεί να οδηγηθεί σε συμβιβασμούς έναντι ασθενέστερων ομάδων και κρατών, αν η περιφερειακή συγκυρία την πιέζει. Αυτό όμως δεν αρκεί. Είναι απαραίτητο τα ασθενέστερα κράτη και κινήματα να αντιληφθούν τη συγκυρία και με δικές τους κινήσεις και πρωτοβουλίες να την αξιοποιήσουν κατάλληλα. Ο θεσμικός ε- ξοπλισμός του κυπριακού κράτους και η α- ξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου του, μακριά από λαϊκισμούς, θα επιτρέψει και στην ΚΔ να έχει ανάλογες επιτυχίες. Ο κ. Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος και πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων του Δημοκρατικού Κόμματος. άλλες χώρες με υψηλού επιπέδου μόρφωση. Ο τρόπος πρόσληψης των καθηγητών μέσης εκπαίδευσης πρέπει, όπως και στην περίπτωση τον ακαδημαϊκών, να βασίζεται σε κριτήρια ι- κανότητας και όχι σε ισοπεδωτικά κριτήρια. 8. Τα πανεπιστήμια είναι μεγάλοι οργανισμοί που εργοδοτούν πάρα πολλά άτομα και καλούνται να λειτουργήσουν σε ένα δυναμικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Σε αρκετές περιπτώσεις τα δημόσια πανεπιστήμια καλούνται να εφαρμόσουν αναχρονιστικές πρόνοιες νομοθετικών ρυθμίσεων που ισχύουν στον δημόσιο mτομέα, χωρίς να έχουν εκσυγχρονιστεί ή προσαρμοστεί για να ανταποκρίνονται στο δυναμικό περιβάλλον που χρειάζεται ένα πανεπιστήμιο για να λειτουργήσει. Σκάνδαλα και παραβιάσεις κανόνων και κανονισμών είναι αναπόφευκτα ακόμα και στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Η συμμόρφωση με τις υποδείξεις των ε- ποπτικών αρχών του Κράτους μέσα από εποικοδομητικό διάλογο είναι θεμιτή και αναγκαία. Η πολιτική εκμετάλλευση όμως τέτοιων σκανδάλων ή καταγγελιών από ορισμένα πολιτικά πρόσωπα για ικανοποίηση πελατειακών σχέσεων στις πλείστες των περιπτώσεων, επηρεάζουν δυσμενώς την ανάπτυξη και την ποιότητα των πανεπιστημίων στο σύνολό τους και πρέπει να σταματήσουν. Το πανεπιστήμιο πρέπει να έχει τους μηχανισμούς να χειρίζεται τέτοια θέματα χωρίς να πλήττεται η εικόνα του. Η Κύπρος τα τελευταία 20 χρόνια έκανε μια δραματική ανάπτυξη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η δημιουργία τον δημοσίων κα ιδιωτικών πανεπιστημίων και η ανοδική τους πορεία στην έρευνα και ποιότητα έχει φέρει αρκετά καλά αποτελέσματα. Το Πανεπιστήμιο Κύπρου κατατάσσεται ήδη στα καλύτερα 540 στον κόσμο και μαζί με το Technion του Ισραήλ το καλύτερο στη Μεσόγειο και Μέση Ανατολή. Είναι τελείως παράλογο να παραβλέπουμε αυτά τα αποτελέσματα και να τα λασπώνουμε με την τάχα άδικη ύπαρξη επιδομάτων. Αν οι μισθοί δεν ήταν ψηλοί και δεν υπήρχαν τα επιδόματα σίγουρα δεν θα υπήρχαν αυτά τα θεαματικά επιτεύγματα. Ο Κύπριος πολίτης πλήρωσε το κόστος των πανεπιστημίων αλλά έχει κάτι που τον εξυπηρετεί και τον κάνει περήφανο. Για ποιους άλλους οργανισμούς θα μπορούσε να νιώσει παρόμοια ι- κανοποίηση; Ο κ. Πέτρος Ιωάννου είναι καθηγητής Πανεπιστημίου Αμερικής, Fellow IEEE, IFAC, IET.

11 11-GNOMES KIPROS_KATHI 8/2/13 11:23 PM Page 11 Κυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Τα προβληματικά δάνεια και η απόσυρση καταθέσεων Του ΑΝΔΡΕΑ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Ενδιάμεση λύση ή μήπως λύση σκάνδαλο; Του ΑΝΤΩΝΗ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της κυπριακής οικονομικής κρίσης είναι τα ιδιωτικά χρέη επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Υπενθυμίζεται η ιδιαιτερότητα της Κύπρου καθώς τα μεγέθη είναι αδυσώπητα με το μεγαλύτερο ιδιωτικό χρέος στην Ευρώπη. Σημειώνεται ότι το 2012 το ιδιωτικό χρέος της Ελλάδας ήταν 130% του ΑΕΠ, ενώ της Κύπρου ήταν σχεδόν περίπου 300% του Α- ΕΠ. Για το 2013 οι προβλέψεις για το ιδιωτικό χρέος της Κύπρου είναι ακόμα πιο δυσοίωνες. Εάν ακολουθηθεί η φιλοσοφία του Μνημονίου και της αγοράς χωρίς καμία διακριτική παρέμβαση για διαφοροποίηση της πολιτικής αυτής το αναμενόμενο α- ποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό, καθώς ένα πολύ μεγάλο μέρος των δανείων δεν θα αποπληρώνονται. Ως εκ τούτου θα υπάρχουν εκποιήσεις περιουσιών. Σε μια τέτοια περίπτωση θα δημιουργηθούν πολύ σοβαρότερα προβλήματα: πέραν της συντριβής του κοινωνικού ιστού και οι ίδιες οι τράπεζες δεν θα μπορούν να α- νακτήσουν πλήρως τα συγκεκριμένα δάνεια. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι υπάρχουν νοικοκυριά τα οποία χρωστούν γύρω στις ευρώ με υποθήκη την κατοικία τους αξίας και αδυνατούν να ανταποκριθούν επαρκώς στις δόσεις τους. Εάν σε μια τέτοια περίπτωση προχωρήσει η εκποίηση περιουσιών προφανώς θα κατακλυσθεί η αγορά με αποτέλεσμα μία σοβαρή πτωτική τάση στις τιμές. Έτσι μία κατοικία που προηγουμένως άξιζε ευρώ θα πωλείται γύρω στις στην καλύτερη περίπτωση Εάν η τράπεζα έχει δανείσει το νοικοκυριό με ευρώ αυτό θα ισοδυναμεί με α- πώλεια για την τράπεζα ενός σημαντικού ποσοστού δηλαδή μεταξύ 25%-37½%. Από την άλλη όμως μια γενναιόδωρη πολιτική όπως η πάγωμα των τόκων για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, για παράδειγμα τρία χρόνια, θα αποτελέσει θετική εξέλιξη. Δηλαδή για τα επόμενα τρία χρόνια το δάνειο θα υφίσταται χωρίς επιπρόσθετους τόκους αλλά θα καταβάλλονται δόσεις. Μετά για τα επόμενα τρία χρόνια θα υ- πάρχει ένα χαμηλό επιτόκιο, π.χ. της τάξης του 2% και μεταγενέστερα το επιτόκιο θα ανέλθει στα κανονικά επίπεδα. Άλλες χώρες έλαβαν απόφαση πολιτικής να μην οδηγήσουν τους πολίτες τους σε μαζικές εκποιήσεις, όπως στην Ισλανδία όπου διέγραψαν μέρος των χρεών. Θα μπορούσε να ακολουθηθεί ανάλογη πολιτική ή να ληφθούν μέτρα μέσω του επιτοκίου. Υπογραμμίζεται ότι το μηδενικό ή πολύ χαμηλό επιτόκιο είναι ένα μέσο απρόσωπο, καθολικό και αντικειμενικό που δεν θα α- φήνεται σε περιπτωσιακές διαπραγματεύσεις και ύποπτες διαγραφές χρεών. Η ουσία είναι ότι με μια τέτοια πολιτική τα αποτελέσματα θα είναι καλύτερα για τα νοικοκυριά, τις ε- πιχειρήσεις, τις τράπεζες και την οικονομία γενικότερα. Μεταξύ άλλων, θα υπάρξει ένα μεγαλύτερο κίνητρο για αποπληρωμή δανείων σε συγκεκριμένη περίοδο. Επιπρόσθετα με αυτό το μέτρο οι απώλειες για τις τράπεζες θα είναι συγκριτικά λιγότερες. Με αυτόν τον τρόπο θα επωφεληθούν τόσο οι χρεώστες ό- σο και οι καταθέτες καθώς θα α- ποφευχθούν περαιτέρω κουρέματα καταθέσεων. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η διατήρηση της ικανότητας αποπληρωμής των χρεών είναι στενά συνδεδεμένη με τη φερεγγυότητα των τραπεζικών ιδρυμάτων και την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας γενικότερα. Η ρύθμιση αυτή είναι το ολιγότερο που μπορεί να γίνει για να ι- κανοποιηθεί το περί δικαίου αίσθημα καθώς ο τραπεζικός τομέας έχει τις μεγαλύτερες ευθύνες για την κρίση που υφίσταται σήμερα η Κύπρος. Πέραν αυτού σε διάφορες περιπτώσεις χαρίστηκαν δάνεια με αυθαίρετο τρόπο. Παράλληλα, θα πρέπει να αξιολογήσουμε τα ευρύτερα δεδομένα. Πέραν του γεγονότος ότι ήδη η οικονομία βρίσκεται σε βαθειά κρίση ο τραπεζικός τομέας είναι βαθύτατα τραυματισμένος. Έτσι το σύστημα αδυνατεί να εξασφαλίσει νέες καταθέσεις ενώ υπάρχουν συστηματικά αποσύρσεις καταθέσεων. Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας τον Ιούνιο το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα απώλεσε περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ καταθέσεις ημερησίως. Πέραν του κουρέματος και των περιοριστικών μέτρων στις συναλλαγές τίθεται το ερώτημα: πώς να υπάρξουν νέες καταθέσεις όταν υπάρχει 30% φορολογία στα εισοδήματα από τόκους; Η ουσία είναι ότι η επαναφορά της ηρεμίας και της ομαλότητας στο τραπεζικό σύστημα αποτελεί απαραίτητη αν και όχι επαρκή προϋπόθεση εξόδου από την κρίση. Εάν με τα υφιστάμενα δεδομένα αυτό δεν μπορεί να καταστεί εφικτό η προοπτική του εθνικού νομίσματος έρχεται ακόμα πιο κοντά. Ο κ. Ανδρέας Θεοφάνους είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Η γερμανική θέση ότι η κρίση χρέους είναι το αποτέλεσμα δημοσιονομικής χαλαρότητας είναι λανθασμένη. Απάντηση στη βόρεια Ευρώπη Ηκρίση στην Ευρωζώνη έφερε στην επιφάνεια άλυτα ιστορικά ζητήματα της γηραιάς ηπείρου, πέρα από τα προφανή οικονομικά προβλήματα που, τουλάχιστον από το 2008 λαμβάνουν τη μορφή του κατεπείγοντος. Πριν προχωρήσει κανείς στην παράθεση των προβλημάτων και των αιτίων τους, είναι αναγκαίο να γίνει μια σύντομη αναφορά στο ι- στορικό τους υπόβαθρο. Αντίθετα από την επικρατούσα άποψη στην Κύπρο και αλλού, το ευρώ δεν ήταν γερμανική εφεύρεση αλλά γαλλική επινόηση, που πολιτικό στόχο είχε την περαιτέρω δέσμευση της Γερμανίας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, ενόψει της επικείμενης τότε επανένωσης των δύο Γερμανιών. Από πολιτική άποψη ήταν ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο που γίνεται κατανοητό μόνο μέσα στο πλαίσιο της γαλλογερμανικής ψυχολογίας. Από οικονομικής πλευράς, παρά τη μεταπολεμική ε- πιτυχία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, η ΕΟΚ των πολλών νομισμάτων πέρασε σημαντικές εντάσεις που εντοπίζονταν στη συνεχή ανάγκη αναπροσαρμογής των εθνικών νομισμάτων και τις καχυποψίες ανταγωνιστικών υποτιμήσεων. Η Γερμανία, που, αν και ικανοποιημένη από το μάρκο υποχρεώθηκε μέσα στη συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία να αποδεχθεί την υιοθέτηση του ευρώ, προσδιόρισε την αρχιτεκτονική του νέου νομίσματος, οικοδομώντας την ΕΚΤ στο πρότυπο της ανεξάρτητης και εντελώς εκτός πολιτικών διαδικασιών Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας. Οι υφέρπουσες τότε καχυποψίες είναι οι ίδιες που, ως αντιρρήσεις, διατυπώνονται πια σήμερα ανοικτά σε βάρος του ευρωπαϊκού νότου, ότι δηλαδή η πολιτική χαλαρότητα που τον χαρακτηρίζει θα οδηγούσε σε δημοσιονομική ασωτία. Η σημερινή εικόνα φαίνεται να δικαιώνει τους αρχικούς βορειοευρωπαϊκούς φόβους. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Η γερμανική θέση ότι η κρίση χρέους είναι το αποτέλεσμα δημοσιονομικής χαλαρότητας είναι λανθασμένη. Με την κραυγαλέα εξαίρεση της Ελλάδας, οι δημοσιονομικοί δείκτες των χωρών του ευρωπαϊκού νότου παρουσίαζαν πριν από την κρίση υγιή εικόνα. Η κρίση χρέους προέκυψε κυρίως ως ανάγκη διάσωσης των τραπεζών, με ποσά που επιβάρυναν με δυσβάστακτο τρόπο τα δημόσια οικονομικά. Στην πραγματικότητα αντιμετωπίζουμε πρώτιστα μιας μεγάλης έκτασης Του ΖΗΝΩΝΑ ΠΟΦΑΪΔΗ τραπεζική κρίση, που τώρα διαπλέκεται με τα δημόσια οικονομικά. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί αμφιβολίες για την ορθότητα της προτεινόμενης θεραπευτικής αγωγής. Η λιτότητα, που επιβάλλεται παντού ως μόνιμη επιταγή, τίθεται ολοένα υπό αυξημένη αμφισβήτηση. Γιατί στον βαθμό που ασκείται ταυτόχρονα από όλες τις χώρες, προκαλούνται αναπόφευκτα αρνητικές ε- πιπτώσεις πάνω στη συνολική ζήτηση, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση της εξόδου από την ύφεση. Χωρίς να αρνούμαστε τα δικά μας λάθη και παραλείψεις, η βόρεια Ευρώπη, και ειδικότερα η Γερμανία, πρέπει να αντιληφθούν ότι δεν είναι νοητό να επιμένουν σε παρατεταμένες πολιτικές λιτότητας για τις οποίες ακόμα και το ΔΝΤ έχει τώρα τις επιφυλάξεις του. Αν και πολλές χώρες του νότου έχουν ανάγκη μεταρρυθμίσεων με σκοπό τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους, η Γερμανία οφείλει να κατανοήσει το δικό της μέρος της εξίσωσης: Η οικονομία της Ευρωζώνης πρέπει να εξισορροπηθεί ξανά σ ένα σημείο, όπου τα μεταξύ των χωρών ελλείμματα και πλεονάσματα θα τείνουν σταδιακά να μηδενιστούν. Παράλληλα, η Ευρωζώνη πρέπει να βαδίσει τάχιστα προς την κατεύθυνση της παρά πέρα ενοποίησης. Δεν υπάρχει λόγος εκτός από μικροπολιτικές και ι- δεοληπτικές θεωρήσεις να καταγράφονται οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην οικοδόμηση των αναγκαίων μηχανισμών, όπως είναι η τραπεζική ένωση. Από μια διακυβερνητική συνεργασία που είναι ακόμα σήμερα η Ευρωζώνη, οφείλει να βαδίσει τον δύσκολο δρόμο της νομισματικής και δημοσιονομικής ομοσπονδοποίησης με τη δημιουργία των ανάλογων θεσμών επίλυσης κρίσεων. Αυτή πρέπει να είναι η απάντηση των χωρών του ευρωπαϊκού νότου στις κατηγορίες που κατά καιρούς εκτοξεύονται εναντίον τους. Και αν οι Βορειοευρωπαίοι που τόσο έχουν επωφεληθεί από το ευρώ δεν επιθυμούν να κατανοήσουν τις πραγματικότητες υπάρχει βέβαια πάντα και η απευκταία λύση της αποδόμησης. Πάντως, όλοι έχουμε να κερδίσουμε, τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά, από το ενιαίο νόμισμα. Ο κ. Ζήνωνας Ποφαΐδης είναι οικονομολόγος. Ο Γιάννης Αντωνίου απουσιάζει. AP Τι είδους ενδιάμεση λύση είναι τέλος πάντων αυτή που διαπραγματεύεται η Κυβέρνηση με την ITERA (και εσχάτως και με την VITOL) όταν τα χρονικά όρια εφαρμογής της δεν καθορίζονται πλέον από τον χρόνο εξόρυξης και χρήσης του δικού μας αερίου αλλά από την επιδιωκόμενη τιμή ανά μονάδα αερίου (mbtu); Με ποιο πολιτικό θράσος εγκαταλείπονται τα χρονικά όρια που καθορίστηκαν στη βάση των πραγματικών αναγκών μας, όπως αυτά σαφώς ορίστηκαν στους όρους της σχετικής προσφοράς, και αίφνης, με περισσή προκλητικότητα της νοημοσύνης μας, η χρονική διάρκεια ε- φαρμογής της ενδιάμεσης λύσης από 3,5 χρόνια γίνεται 6 χρόνια και βάλε; Διερωτώμαι. Μας παρεσχέθη νομικά δεσμευτική διαβεβαίωση από τη Noble ότι η εξόρυξη αερίου από το βυθοτεμάχιο 12 θα πραγματοποιηθεί περί το τέλος του 2018 αρχές του 2019, ή μήπως οι πανηγυρικές εξαγγελίες του σημαντικού αυτού χρονικού ορίου διάθεσης του δικού μας αερίου ήταν «μπαϊράμι του νου μας;» Γιατί αν δεν ήταν «μπαϊράμι του νου μας» και πράγματι από τις αρχές του 2019 θα έχουμε το δικό μας αέριο, η επέκταση της χρονικής διάρκειας της ενδιάμεσης λύσης πέραν του χρονικού αυτού σημείου ώστε να αυξηθούν οι < Θα αγοράζουμε αέριο από τρίτους για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής, ξοδεύοντας εκατοντάδες εκατομμύρια, ενώ θα έχουμε το δικό μας ποσότητες και να βελτιωθεί η προσφερθείσα τιμή δεν είναι παρά μια κακόγουστη αλχημεία που υποκρύπτει δολιότητα και διαπλοκή. Απλούστατα γιατί θα αγοράζουμε αέριο από τρίτους για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής, ξοδεύοντας ε- κατοντάδες εκατομμύρια, ενώ θα έχουμε το δικό μας! Σε τι διαφέρει κάτι τέτοιο από την περιβόητη 20ετή προσφορά της Shell επί ΑΚΕΛ που η κατακύρωση της απετράπη (ευτυχώς) την υστάτη, μόλις συνειδητοποιήθηκε το φιάσκο και η υποβόσκουσα διαπλοκή; Και όλα τα πιο πάνω περί επέκτασης του χρονικού ορίου της ενδιάμεσης τεκταίνονται δυστυχώς καθ ην στιγμήν το Ισραήλ φέρεται να έχει εκφράσει ετοιμότητα να μας προμηθεύσει αέριο για την πραγματική περίοδο της ενδιάμεσης ανάγκης μας. Και μάλιστα σε συνολική τιμή ανά μονάδα mbtu (περιλαμβανομένης και της μεταφοράς στο Βασιλικό υπό συμπιεσμένη μορφή CNG) απείρως χαμηλότερη της όποιας τιμής (τραβηγμένης από τα μαλλιά) δυνατόν να προσφέρουν οι πωλητές LNG με πλωτές μονάδες (ITERA, VITOL, VOUROS κ.λπ.). Αν όντως το Ισραήλ προσφέρεται να δώσει λύση στο πρόβλημά μας, γεγονός που, όπως είμαι σε θέση να γνωρίζω, επιβεβαιώνεται από τα πλέον επίσημα χείλη, η παραγνώριση της επιλογής αυτής θα συνιστά έγκλημα κατά του κυπριακού λαού σε βαθμό κακουργήματος. Η εξόντωση της «Ομερτά» που ευαγγελίζονται οι κατ εξοχήν διαχειριστές του θέματος της ενδιάμεσης λύσης και της ενέργειας γενικά, ας ξεκινήσει από αυτό ακριβώς το θέμα. Φαίνεται να προσφέρεται και με το παραπάνω! Ο κ. Αντώνης Μιχαηλίδης είναι πρώην υπουργός Ε- μπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, νομικός. Η εξυγίανση της Κύπρου Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Μη μου τους κύκλους τάραττε... Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Μας είπαν ότι η Τράπεζα Κύπρου έφυγε, βγήκε από το «καθεστώς εξυγίανσης». Ας δούμε τι σημαίνει αρχικώς η λέξη «εξυγίανση» στα ελληνικά. Αντιγράφω από το Λεξικό Μπαμπινιώτη: «(1896. Χωρίς πληθυντικό). 1. Το να γίνεται κάτι υγιές, η α- ποκατάσταση της υγείας. 2. (μεταφορικά) η επαναφορά στην καλή κατάσταση με καταπολέμηση της διαφθοράς, των δυσλειτουργιών κτλ.». Αυτά τα γράφει ο Μπαμπινιώτης. Η αποκατάσταση, λοιπόν, της υγείας ή/και επαναφορά στην καλή κατάσταση χωρίς διαφθορά και δυσλειτουργίες. Τι ισχύει από τα δύο για την Τράπεζα Κύπρου; Μήπως η Τράπεζα Κύπρου επανήλθε σε «καλή κατάσταση χωρίς διαφθορά και δυσλειτουργίες»; Για τα περί διαφθοράς δεν είναι της ώρας, μιας και η Γενική Εισαγγελία έκρινε πως προκύπτουν ποινικά αδικήματα από διάφορα πρόσωπα και όρισε ποινικούς ανακριτές, ειδικό μάλιστα κλιμάκιο, το οποίο θα «εισέλθει» στις τράπεζες και θα προχωρήσει σε έρευνα. Οπότε, ενόσω οι έρευνες και οι ποινικές ανακρίσεις συνεχίζονται, δεν χρειάζεται να λέμε και πολλά. Ως προς το ευρύτερο ζήτημα της διαφθοράς εντός ή εκτός ή επί τα αυτά των τραπεζών ο καθένας μπορεί να κρίνει εάν υπήρχε ή όχι Συνεπώς ας δούμε το άλλο τώρα. Ε- πανήλθε η Τράπεζα Κύπρου σε «καλή κατάσταση χωρίς δυσλειτουργίες»; Αυτό είναι εύκολο να απαντηθεί, αφού ο καθένας μπορεί να κρίνει εάν υπάρχουν ή όχι δυσλειτουργίες στην Τράπεζα. Και ευρύτερα στο τραπεζικό σύστημα. Ούτε καν λογαριασμό δεν μπορείς να ανοίξεις σε άλλη τράπεζα, οι περιορισμοί συνεχίζονται και στην πραγματικότητα ζούμε σε ένα «εμπάργκο» από το ευρώ της Ε.Ε. Ορθός ο Νίκος Αναστασιάδης, όταν δήλωσε τότε στη ΝΥΤ ότι ουσιαστικά η Κύπρος λειτουργεί αυτή τη στιγμή ωσάν να είμαστε εκτός Ευρωζώνης. Πάμε στην κυριολεκτική τώρα έννοια της λέξης «εξυγίανση». «Το να γίνεται κάτι υγιές». Έγινε η Τράπεζα Κύπρου υγιής; Η απάντηση είναι πως όχι. Η Τράπεζα Κύπρου ΔΕΝ έγινε (ακόμη;) υγιής τράπεζα. Γιατί; Διότι εάν ήταν υγιής θα μπορούσε ο κάθε καταθέτης < Δύο απορίες: 1. Εάν η Τράπεζα «εξυγιάνθηκε», γιατί οι καταθέτες δεν μπορούν να πάρουν τα λεφτά τους; 2. Πόση ρευστότητα έχει από την ΕΚΤ; Απεριόριστη; Η Τράπεζα θα σωθεί μόνο αν βοηθήσει η ίδια τον εαυτό της να κάνει ανάληψη των χρημάτων του. Ανά πάσα στιγμή. Και όσα θέλει. Και όχι να παραμένουν δεσμευμένα τα λεφτά και το συντομότερο που θα αποδεσμευτεί το 1/3 των χρημάτων να είναι σε έξι μήνες ή 12 μήνες (αφού η τράπεζα έχει το δικαίωμα να προχωρήσει σε αυτόματη ανανέωση για μία φορά των γραμματίων), το άλλο ένα τρίτο σε εννέα μήνες ή ενάμιση χρόνο και το άλλο ένα τρίτο σε 12 μήνες ή δυο χρόνια. Συνεπώς η Τράπεζα δεν έχει εξυγιανθεί. Δεν έγειανε. Δεν ιάθηκε. Η Τράπεζα με ιατρικούς ή νοσοκομειακούς όρους ήταν στο χειρουργείο και τώρα βρίσκεται στην εντατική. Μετά την ε- ντατική θα μεταφερθεί στον παθολογικό θάλαμο και μετά εάν όλα βαίνουν καλώς θα της δοθεί εξιτήριο. Ουδείς γνωρίζει αυτή τη στιγμή όμως εάν θα εξέλθει από την εντατική για να μεταφερθεί στο παθολογικό ή στο υπόγειο Το δεύτερο είναι ως προς τη ρευστότητα της Τράπεζας. Τι περιθώρια ρευστότητας έχει; Απεριόριστη; Θα μας προμηθεύει η ΕΚΤ απεριόριστα ρευστότητα ή όχι; Σε αυτές τις περιπτώσεις είτε ανακοινώνεται «μη φοβάστε και η Τράπεζα μπορεί να αντλήσει ικανοποιητική ρευστότητα Χ ποσό» είτε εάν δεν μπορεί να αντλήσει «ικανοποιητική ρευστότητα» δεν ανακοινώνεται τίποτα περί τούτου. Στην προκειμένη μας είπαν ή όχι; Η στήλη αναγνωρίζει την κρισιμότητα της κατάστασης. Ουδείς θέλει να δει την Τράπεζα Κύπρου να παθαίνει όπως η Λαϊκή, αν και κυνικά καπιταλιστικά ομιλούντες «εάν πτωχεύσεις, κλείνεις». Αλλά και η ίδια η Τράπεζα θα πρέπει να θέσει κάποια όρια. Κάποιους κανόνες έτσι ώστε να δημιουργήσει την εμπιστοσύνη προς τους πολίτες, προς τους καταθέτες. Να έχω ευρώ και να εμπιστευτώ ότι δεν θα χάσω τα λεφτά μου, εάν τα καταθέσω στην Τράπεζα Κύπρου. Μπορώ; Και τέλος κάτι τρομερά σημαντικό. Πρέπει να υπάρξει πλήρης διαφάνεια και να τεθούν φραγμοί στα δάνεια. Διότι ένα πράγμα που ΔΕΝ μας είπαν είναι: Θα επιτρέπεται τα δεσμευμένα γραμμάτια να μπαίνουν ως εγγυήσεις για εξασφάλιση δανείων; Και αν ναι, σε τι ποσοστό των γραμματίων θα είναι το δάνειο; Αυτό δεν πρέπει να το γνωρίζουμε όλοι; Εκ των προτέρων; Ή μήπως για «μεγάλους» θα επιτρέπεται και για «μικρούς» δεν θα επιτρέπεται; tsangarisp@kathimerini.com.cy Σχολιάστε στο Όταν ακούω, όταν βλέπω πολιτικά πρόσωπα να ρητορεύουν με στόμφο υπέρ της χρηστής διοίκησης με πιάνει ανησυχία. Ειδικά όταν πρόκειται για βουλευτές που ταυτόχρονα ασκούν και άλλο επάγγελμα. Για παράδειγμα, όταν είναι δικηγόροι και τα γραφεία τους εκπροσωπούν εταιρείες που κάνουν λόμπι στη Βουλή για επιρροή. Μιλάμε για απαξίωση της έννοιας του ασυμβίβαστου σε όλο της το μεγαλείο. Εκεί, όμως, που με πιάνει κανονικός τρόμος είναι όταν ακούω, όταν βλέπω, βουλευτές και ανώτατα στελέχη κομμάτων να παρουσιάζουν το όραμά τους για το πώς πρέπει να λειτουργήσει η νέα Τράπεζα Κύπρου. Αυτή που προέκυψε από τη χρεοκοπία της παλιάς, στην οποία χρεοκοπία είχαν βάλει το χεράκι τους και πολλοί από τους πολιτικούς που σήμερα δίνουν συμβουλές για χρηστή διοίκηση. Για να μη μασάω τα λόγια μου, πιστεύω πως δεν έχουν αγνές προθέσεις οι περισσότεροι πολιτικοί που ανακατεύονται με τις τράπεζες, τους δημόσιους και ημικρατικούς οργανισμούς, ή ακόμα και με τον ιδιωτικό τομέα. Τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα στην Κύπρο είναι τόσο πολύ συνδεδεμένα, η διαπλοκή τόσο ευρεία, που είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατον, να μην υπάρχουν σκοπιμότητες πίσω από κάθε λέξη που εκστομίζεται. Και το πατατράκ της χρεοκοπίας του νησιού, η ύπαρξη του μνημονίου, είναι ακόμα φρέσκα πλήγματα για να έχουν δημιουργήσει ισχυρές αντιστάσεις. Αντίθετα, παρά τον χαμό στην οικονομία οι δεινόσαυροι της διαπλοκής (και δεν υπονοώ την ηλικία τους) κάνουν ό,τι μπορούν για να μείνουν όλα όπως ήταν, business as usual. Τις τελευταίες ημέρες γίνεται πολιτικός ντόρος για το ότι μεγαλομέτοχος της νέας Τράπεζας Κύπρου, με 18%, είναι η παλιά Λαϊκή Τράπεζα. Ως γνωστόν η τράπεζα έχει καταρρεύσει, είναι υπό διαχείριση για να εκποιηθούν περιουσιακά της στοιχεία, ενώ έχει συγχωνευτεί με την Κύπρου. Το τελικό κουμάντο έχει ανατεθεί στον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Μάλιστα, με νόμο που ενέκρινε η Βουλή τον περασμένο Μάρτιο, εν < Ο καβγάς είναι για τη διοίκηση της νέας Τράπεζας Κύπρου. Αρχές Σεπτεμβρίου το μεταβατικό διοικητικό συμβούλιο παραδίδει τα ηνία σε νέο σώμα. Και παρασκηνιακά έχει αρχίσει ο πόλεμος για έλεγχο και τελική επικράτηση μέσω του χάους που είχαν προκαλέσει τότε τα αλλεπάλληλα λάθη της κυβέρνηση στα Eurogroup και οι παλινωδίες των βουλευτών τη βδομάδα που μεσολάβησε των δύο κρίσιμων συνόδων της Ευρωομάδας. Είναι η πρώτη φορά που ακούω ότι ένας θεσμός της Πολιτείας, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, ε- λέγχει το μεγαλύτερο πακέτο μετοχών μιας ιδιωτικής τράπεζας, τη λειτουργία της οποίας πρέπει ταυτόχρονα να ε- ποπτεύει. Πρόκειται για παγκόσμιο φαινόμενο, όπως πολύ εύστοχα παρατήρησε ο καθηγητής χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Αλέξανδρος Μιχαηλίδης. Την πρωτοφανή αυτή κατάσταση στηλίτευσαν βουλευτές και στελέχη κομμάτων. Δεν θα είχα καμία αντίρρηση και θα εξήρα τη στάση τους, αν τα δικηγορικά γραφεία ορισμένων εξ αυτών δεν ήταν μπλεγμένα μέχρι το λαιμό στο αλαλούμ του κυπριακού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ή αν δεν ήταν γνωστές οι σχέσεις ορισμένων βουλευτών με ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους της Κύπρου. Ο καβγάς είναι για τη διοίκηση της νέας Τράπεζας Κύπρου. Αρχές Σεπτεμβρίου το μεταβατικό διοικητικό συμβούλιο παραδίδει τα ηνία σε νέο σώμα που θα οριστεί από τους πραγματικούς μέτοχους της τράπεζας. Και παρασκηνιακά έχει αρχίσει ο πόλεμος για έλεγχο και τελική επικράτηση. Έτσι όπως είναι σήμερα ο νόμος, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, ως διαχειριστής του μεγαλύτερου πακέτου μετοχών, έχει το δικαίωμα να διορίσει πολλά μέλη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου. Κι αυτό ανησυχεί επιχειρηματίες, άλλους μέτοχους της τράπεζας ή α- κόμα και πολιτικά κόμματα, που βλέπουν ότι περιορίζεται με την παντοδυναμία του διοικητή η δική τους δυνατότητα να καθορίσουν τις εξελίξεις. Μια ματιά, άλλωστε, στο τι συνέβαινε μέχρι τώρα είναι αρκετή για να διαπιστώσει κανείς ότι κόμματα και επιχειρηματικά συμφέροντα έκαναν πάρτι στα Διοικητικά Συμβούλια και των δύο μεγάλων τραπεζών. Είναι αυτοί οι άνθρωποι, πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες, που μαζί με τις εκτελεστικές διοικήσεις κατέστρεψαν τη Λαϊκή κι έφεραν την Κύπρου στο χείλος της χρεοκοπίας. Κι αντί να κρυφτούν, αντί να ντραπούν και να μείνουν για λίγο στο περιθώριο, θέλουν να έχουν και τον τελικό λόγο.

12 10-GNOMES_KATHI 8/2/13 10:47 PM Page l Διαβάστε στο Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΥΓΕΙΑ: Το σαπούνι και το καθαρό νερό κάνουν τα παιδιά ψηλότερα Kυριακή 4 Aυγούστου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Ελληνοαμερικανική εξίσωση Διάχυτη είναι η αίσθηση πως οι Αμερικανοί έχουν αποτραβηχθεί α- πό την ευρύτερη περιοχή και έχουν επιλέξει να παίζουν ένα πιο διακριτικό ή περιφερειακό ρόλο Ενα λογικό ερώτημα που θα μπορούσε να θέσει ο πρωθυπουργός στον Αμερικανό πρόεδρο όταν θα τον δει σε λίγες η- μέρες στον Λευκό Οίκο είναι: «Εσείς πού είστε, γιατί χαθήκατε από την περιοχή μας;». Διάχυτη είναι η αίσθηση στους ανθρώπους που ασχολούνται με θέματα εθνικής σημασίας πως οι Αμερικανοί έχουν αποτραβηχθεί από την ευρύτερη περιοχή και έχουν επιλέξει να διαδραματίζουν έναν πιο διακριτικό ή περιφερειακό ρόλο. Το βλέπουμε έντονα στη Μέση Ανατολή, αλλά και στην Τουρκία. Οι Αμερικανοί μοιάζουν να παρακολουθούν τις εξελίξεις παρά να θέλουν να τις επηρεάσουν σε κάποια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Οσο για τα θέματα που αφορούν την Ελλάδα, η αποστασιοποίηση είναι εμφανής. Παρά το γεγονός πως ο απερχόμενος πρεσβευτής ήταν εξαιρετικός διπλωμάτης με πολύ καλό όνομα στην Ουάσιγκτον, η Ελλάδα μοιάζει να έχει χάσει τη στρατηγική της σημασία για τα αμερικανικά συμφέροντα. Φωνάζουν διάφοροι «μα γιατί δεν... παίζει μπάλα η κυβέρνηση με τις Η- ΠΑ;». Για να παίξεις μπάλα με κάποιον πρέπει να θέλουν και οι δύο - και κάτι τέτοιο δεν φαίνεται. Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά. Η Ελλάδα θα μπορούσε να αναδειχθεί σε στρατηγικό «αγκυροβόλιο», την ώρα που Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ δημιουργούνται ερωτήματα για τη σταθερότητα της Τουρκίας και η Μέση Ανατολή μετασχηματίζεται σε ένα «μαύρο κουτί» δίπλα και γύρω από το Ισραήλ. Το κακό είναι ότι αποκτήσαμε τη φήμη χώρας που δεν «παίζει σκληρά παιχνίδια» στη διεθνή σκακιέρα. Ακόμη και όταν περάσαμε τη φάση του αντιαμερικανισμού και του αντιισραηλισμού δεν δείξαμε ε- παγγελματισμό και σοβαρότητα στον χειρισμό δύσκολων υποθέσεων. Πάντοτε υπερτερούσε ο φόβος ενός μονόστηλου και δεν άφηνε την εκάστοτε κυβέρνηση να εισέλθει σε πιο βαθιά νερά. Α- ποκτήσαμε φήμη μη αξιόπιστης χώρας και αυτό μας κάνει ακόμη πολύ κακό. Γεγονός πάντως είναι πως οι Αμερικανοί μάς στήριξαν σε καίριες στιγμές, όχι από φιλελληνισμό, αλλά για να προστατεύσουν τα δικά τους συμφέροντα. Μίλησαν σκληρά στη Γερμανία όταν το α- κραίο κομμάτι του γερμανικού κατεστημένου ήθελε να μας θέσει εκτός Ευρωζώνης. Πιέζουν όσο μπορούν για να αλλάξει η οικονομική συνταγή που εφαρμόσθηκε από την τρόικα. Επίσης, οι Αμερικανοί έπαιξαν ρόλο στη συγκράτηση της Αγκυρας όταν ετέθη θέμα παρεμπόδισης των γεωτρήσεων στα κυπριακά «οικόπεδα». Στην εξίσωση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων λείπει αυτή την περίοδο ο παράγοντας της ομογένειας, το λεγόμενο λόμπι. Αδυνάτισε πολύ με τον καιρό, ενώ και πολλοί συμπατριώτες μας απογοητεύθηκαν από την ελληνική παρακμή των τελευταίων ε- τών. Ο κ. Σαμαράς πρέπει και μπορεί να τους κινητοποιήσει. Η επίσκεψη του πρωθυπουργού είναι μια καλή ευκαιρία να ξαναδούμε με φρέσκο μάτι τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και να διαπιστώσουμε πού μπορούν οι δύο χώρες να «παίξουν μπάλα» από κοινού. Με αφορμή μια επέτειο Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ Σαν σήμερα πριν από εβδομήντα επτά χρόνια, στις 4 Αυγούστου 1936, ο Ιωάννης Μεταξάς επέβαλε δικτατορία. Οι επέτειοι καταλύσεως των δημοκρατικών θεσμών είναι οδυνηρές, πέρα από κάθε αμφιβολία. Αλλά η εκτροπή είναι πάντα συνέπεια αποσυνθέσεως του αντιπροσωπευτικού συστήματος. Αυτό είχε συμβεί το Σπαρασσόταν η Ελλάς, την ε- ποχή εκείνη από τον διχασμό. Κινήματα, αναρχία, δυναμικές προκλήσεις των κομμουνιστών. Η χώρα σε παρατεταμένη, ακήρυχτη εμφύλια διαμάχη. Ο Γεώργιος Βλάχος προωθούσε από καιρό, διά της αρθρογραφίας του στην «Καθημερινή», την ιδέα αυταρχικής διακυβερνήσεως της χώρας. Στις 24 Μαρτίου του 1935 τελείωνε το κύριο άρθρο του με την προτροπή: «Ο κ. ΤΣΑΛΔΑΡΗΣ ΔΙΚΤΑΤΩΡ. Και εάν δεν θέλει μόνος, τότε ας γίνει υπ αυτόν τριμελές ή τετραμελές διευθυντήριον.» Δεν ήταν, όμως, ο Ιωάννης Μεταξάς ο εκλεκτός του συντηρητικού κατεστημένου. «Κοινοβουλευτικός ήτο, κόμμα διηύθυνε. Αρχηγός α- νεγνωρίζετο, συνδυασμούς έχριε, αλλά όλα αυτά κατά τρόπον παράδοξον και αήθη», θα γράψει ο Βλάχος στις 8 Δεκεμβρίου 1940, αναφερόμενος στην αντιπάθεια, που έτρεφε παλαιότερα προς τον ιδιόρρυθμο αυτόν άνδρα. Δεν έχει στόχο η παρούσα στήλη να αναλύσει το ιδιάζον φαινόμενο Μεταξά, ούτε βεβαίως θεωρεί ότι η έξοδος από την όποια κρίση είναι η κατάλυση του κοινοβουλευτικού συστήματος. Κάθε άλλο. Αλλά ο Ι.Μεταξάς, καλώς ή κακώς, είναι ο τελευταίος που προσδιόρισε τη φυσιογνωμία της Δεξιάς. Μετριοπαθής και συνετός στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, αντίθετος στην περιπέτεια της Μικράς Ασίας. Κοινωνικός στα εσωτερικά ζητήματα. Ακρως α- ποτελεσματικός στην ανασυγκρότηση του κράτους. Αμεσος στόχος του ήταν η ε- ξουδετέρωση της προκλήσεως των κομμουνιστών, και το έπραξε εφαρμόζοντας μεθόδους αυταρχικής διοικήσεως. Αυτό όμως ή- ταν κάτι που επεχείρησαν και οι Φιλελεύθεροι του Ελ. Βενιζέλου, με την εισαγωγή του «ιδιώνυμου» το Το ιδιοφυές ήταν ότι ο Μεταξάς προσπάθησε να αναχαιτίσει τη συνεχή ροή των πενομένων προς το ΚΚΕ διά της εισαγωγής μέτρων κοινωνικής προστασίας. Καθιέρωσε την οκτάωρη εργασία και την κοινωνική α- σφάλιση των εργαζομένων. Η ελληνική Δεξιά παρεμπιπτόντως δεν είχε ταυτισθεί ποτέ με την επιχειρηματικότητα μεγάλης κλίμακος. Η τάξη αυτή εστήριξε το Κόμμα των Φιλελευθέρων και ο μόνος σημαντικός χρηματοδότης του Λαϊκού Κόμματος ήταν ένας μεγάλος καπνέμπορος από την Καβάλα, ο πατέρας του Νίκου Γρηγοριάδη - στενού συνεργάτη του Ιωάννη Λάτση στα θέματα πετρελαίου. Η αγγλοσαξωνική α- ντίληψη οικονομίας εν ολίγοις ή- ταν ξένη στους Ελληνες συντηρητικούς ηγέτες. Μόνον μετά το τέλος του Παγκόσμιου Πολέμου και του Εμφυλίου στην Ελλάδα, όταν η κομμουνιστική ανταρσία οδήγησε στη σύμπραξη φιλελευθέρων και συντηρητικών υπό τον Αλ. Παπάγο, η Δεξιά άρχισε να υιοθετεί σταδιακώς και απρόθυμα την αγγλοσαξωνική αντίληψη οικονομίας και ζωής. Από τους ηγέτες της Νέας Δημοκρατίας ο κ. Κων. Μητσοτάκης υ- πήρξε συνεπής θιασώτης των α- ντιλήψεων της ελεύθερης οικονομίας αλλά δεν ήταν δεξιός, προερχόταν εκ των Φιλελευθέρων. Το πρόβλημα δεν είναι όμως τι πράττει η ηγεσία, που εκ των πραγμάτων βρίσκεται σε επαφή με τη διεθνή πραγματικότητα, επηρεάζεται ή και πιέζεται από αυτήν. Το θέμα είναι ότι η ελληνική Δεξιά, ως συστατικό τμήμα της κοινωνίας, δεν μετεξελίχθηκε, διότι ουδείς ασχολήθηκε με την προσαρμογή της στα νέα δεδομένα. Εξ ου και η έξοδος των δεξιών ψηφοφόρων από τη Ν.Δ. προς τη Χρυσή Αυγή. Είχε προηγηθεί βεβαίως η εξαέρωση του ΠΑΣΟΚ λόγω βιαίας εκσυγχρονιστικής μεταλλάξεώς του. Είναι ενδιαφέρον ότι ο δικτάτωρ Ιωάννης Μεταξάς είχε αντιληφθεί πως δεν αρκούσαν τα μέτρα καταστολής για την αντιμετώπιση της κομμουνιστικής προκλήσεως, στη δεκαετία του 30. Γνώριζε προφανώς ότι ακόμη και στα αυταρχικότερα των καθεστώτων είναι αναγκαία η συναίνεση των πολιτών. Παράδοξο είναι ότι οι κοινοβουλευτικοί ηγέτες της μεταπολιτεύσεως δεν αντελήφθησαν ότι για την εξάρθρωση παγιωμένων αντιλήψεων έπρεπε να προηγηθεί διαμόρφωση νέας κοινωνικής συνειδήσεως. Είχαν στη διάθεσή τους περισσότερα από τριάντα χρόνια. Δεν το έπραξαν και αντιμετωπίζουν χάος. Από τις Πύλες του Ηρακλή έως τη Συρία, από την Τρίπολη της Λιβύης έως την Κωνσταντινούπολη, η Μεσόγειος βράζει. Κάθε μία από τις χώρες γύρω της βρίσκεται σε αναστάτωση που προμηνύει μεγάλες εξελίξεις. Αυτό δεν αφορά μόνο τις χώρες των νότιων και ανατολικών ακτών αλλά και τις ευρωπαϊκές, των οποίων οι λαοί πίστευαν ότι είχαν αφήσει πίσω τους την πολιτική αστάθεια και την κοινωνική ανασφάλεια. Σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, όλοι οι λαοί της περιοχής βρίσκονται σε μια μετάβαση προς νέα, απρόβλεπτη πραγματικότητα. Ολα αλλάζουν: πολιτεύματα, οικονομίες, κοινωνίες, ισορροπίες δυνάμεων και συμμαχίες. Η αστάθεια προκαλείται από τις κινήσεις των τεκτονικών πλακών της Ι- στορίας. Υστερα από δεκαετίες σχετικής σταθερότητας, όπου σοβαρά προβλήματα συσσωρεύονταν χωρίς λύση, το 2011 άρχισαν απανωτοί σεισμοί με την λεγόμενη «Αραβική Ανοιξη». Σημαντική επίπτωση ήταν η άνοδος ισλαμικών πολιτικών δυνάμεων σε πολλές χώρες, ύστερα από πολλά χρόνια καταπίεσης. Αυτό ανέτρεψε τα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα, προκαλώντας αντιδράσεις και μάχες για πολιτική κυριαρχία. Στην Αίγυπτο εξελίσσεται με τον πιο δραματικό τρόπο ένα από τα μεγάλα διλήμματα που αντιμετωπίζει η περιοχή: δημοκρατία, με τον κίνδυνο της ανόδου αντιδημοκρατικών δυνάμεων και της Tι μπορεί να προβλέψει κανείς για την ελληνική κοινωνία στους αμέσως επόμενους μήνες, στα ερχόμενα χρόνια; Mοιάζει να μην υπήρξε άλλη περίοδος στη νεοελληνική ιστορία όπου τα προγνωστικά να ήταν τόσο αβέβαια όσο είναι σήμερα. Σήμερα τις εξελίξεις τις καθορίζουν παράγοντες που δεν υπήρξαν ποτέ άλλοτε στο παρελθόν. O εντοπισμός αυτών των παραγόντων και η εκτίμηση της ιστορικής τους δυναμικής δεν υπόκεινται σε στατιστικές μετρήσεις, δεν μεταφράζονται σε ποσοτικά μεγέθη. Γι αυτό και οι ευτελείς προπαγανδιστές της εξουσίας, που επιμένουν κανοναρχημένα στον «αισιόδοξο» εφησυχασμό μας, μπορούν να αμφισβητούν τόσο τον εντοπισμό όσο και την αξιολόγηση των καινοφανών παραγόντων. Aς πούμε: Eχει επιβληθεί σαν αυτονόητη αλήθεια ότι σήμερα έχουμε «πληρέστερη» πληροφόρηση. Kαι, πράγματι, μαθαίνουμε σχεδόν συγχρονικά ποιος σεισμός, ποια πλημμύρα, ποιος τυφώνας έπληξε ποια περιοχή του πλανήτη, σε ποιο απόμερο χωριό, στην ακρότατη άκρη του κόσμου, έγινε στυγερό έγκλημα. Eπίσης μας «πληροφορούν» μεθοδικότατα ποια είναι η (πάντοτε απολύτως προβλεπτή) άποψη κάθε κόμματος για κάθε παραμικρή απόφαση ή ενέργεια της κυβέρνησης. Oμως, ταυτόχρονα, είμαστε εντελώς απληροφόρητοι, σε μαύρα σκοτάδια άγνοιας, για θέματα που αφορούν, κυριολεκτικά, την επιβίωση ή τη λιμοκτονία μας. Γιατί, π.χ., από τα δισεκατομμύρια των «δόσεων» δανειακής βοήθειας που μας χορηγούν οι δανειστές και αφέντες μας, δεν εμφανίζεται ούτε ελάχιστο ίχνος στο κρατικό μας ταμείο ή στην ελληνική αγορά. Γιατί, όπως μας «πληροφορούν», κατευθύνονται σχεδόν όλα στην «ανακεφαλαιοποίηση» των Tραπεζών. Kαι γιατί οι Tράπεζες, παρά τους πακτωλούς των δισεκατομμυρίων, αδυνατούν (;) να χρηματοδοτήσουν την ελληνική επιχειρηματική δραστηριότητα. H «καλύτερη» πληροφόρηση που καμουφλάρει στεγανότερη άγνοια, είναι ένας από τους καινοφανείς παράγοντες Μπορεί να μην βοηθάει τον τόπο, αλλά προσφέρει σημαντική υ- πηρεσία στον κ. Αντώνη Σαμαρά η παρελθοντολογία που επιμόνως α- ναπτύσσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι αναφορές των βουλευτών του στον Βελουχιώτη, του κ. Αλέξη Τσίπρα σε ΕΠΟΝ, αντιεφεε κ.λπ. εμφανίζουν την κυβέρνηση ως τη μόνη δύναμη που ασχολείται με το παρόν, ενώ η αντιπολίτευση ξοδεύεται στο παρελθόν. Και μπορεί στην τελευταία του ομιλία ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης να έψεξε την κυβέρνηση ότι «θαρρείς και πυξίδα της είναι ο μελαγχολικός λόγος του ποιητή: Πορεύονται στο πουθενά για ένα μέλλον που ήταν χθες», ο ΣΥΡΙΖΑ το κάνει πράξη. Κάθε ομιλία, κάθε δήλωση έχει τη μούχλα του παρελθόντος: από τα χυδαία ανιστόρητα περί δεύτερης γερμανικής κατοχής, μέχρι την μπανάλ ρητορεία της μεταπολίτευσης για «ψωμί, παιδεία, ελευθερία». Βεβαίως, αυτή η ρητορεία έχει στόχο να χρυσώσει το χάπι της στροφής που κάνει αυτόν τον καιρό ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν Η Μεσόγειος βράζει αύξησης της ανασφάλειας, ή ανοχή για αυταρχικό καθεστώς με την ελπίδα ότι αυτό θα εξασφαλίσει τη σταθερότητα; Η δυναμική παρέμβαση του αιγυπτιακού στρατού στις 3 Ιουλίου, με την ανατροπή του ισλαμιστή προέδρου Μόρσι, είχε ως αφορμή τις εκκλήσεις εκατομμυρίων Αιγυπτίων για τέλος στην «ισλαμοποίηση» της χώρας, και φρένο στην οικονομική κατάρρευση, τη βία και την ανασφάλεια. Το αποτέλεσμα της αιματηρής διαμάχης μεταξύ ισλαμιστών και των υποστηρικτών του καθεστώτος θα επηρεάσει τις εξελίξεις στην περιοχή. Παρόμοιο δράμα ξέσπασε το 1991, όταν η αλγερινή κυβέρνηση ακύρωσε εκλογές στις οποίες επικρατούσαν ισλαμιστές, προκαλώντας εμφύλιο πόλεμο και τον θάνατο περισσοτέρων από ανθρώπων. Στην Τυνησία, η μετριοπαθής ισλαμική κυβέρνηση αντιμετωπίζει αυξημένη τρομοκρατική δραστηριότητα από ακραίους ισλαμιστές καθώς και ένα μέτωπο κοσμικών κομμάτων που απαιτούν την παραίτησή της. Στο Μαρόκο, άλλη μετριοπαθής κυβέρνηση ισλαμιστών, η οποία εξελέγη το 2011, αντιμετωπίζει αυξανόμενη λαϊκή δυσαρέσκεια λόγω οικονομικών προβλημάτων αλλά και τις επιφυλάξεις του βασιλιά. Στη Λιβύη, αδύναμη κυβέρνηση προσπαθεί να ε- λέγξει την αυξανόμενη δραστηριότητα ακραίων ισλαμιστών αλλά και τις πολιτοφυλακές που έριξαν το καθεστώς που μάλλον αποκλείουν (κάνουν εντελώς αβέβαια) τα προγνωστικά. Aλλος, ανάλογος, καινοφανής παράγων είναι η ο- λοκληρωτικά εδραιωμένη και εντελώς αυτονόητη (σαν το φυσικότερο των πραγμάτων) αντικοινωνική συνείδηση και νοο-τροπία, η παλινδρόμηση του ελλαδικού πληθυσμού στον πρωτογονισμό της επιθετικής ιδιοτέλειας: O μόνος λόγος για να συνυπάρχουμε, είναι για να πατάμε πάνω στους άλλους, προκειμένου να πετύχουμε πληρέστερες εξασφαλίσεις για το θηριώδες εγώ μας. O καθένας διαδηλώνει, απεργεί, κάνει «κατάληψη» δημόσιων χώρων, κλείνει δρόμους, καταστρέφει βιτρίνες, αυτοκίνητα, δημόσια κτήρια, μαρμάρινες διακοσμήσεις, γεμίζει τοίχους και προσόψεις με υστερικές α- ναγραφές, μόνο για να διεκδικήσει το ε- γωτικό του «δίκιο», την ατομοκεντρική του εξασφάλιση ή απλώς εκτόνωση. Δεν υπάρχει τίποτα πια στο σημερινό Eλλαδιστάν που να πραγματώνει και να φανερώνει κοινωνική συνοχή, έγνοια για κοινωνικές προτεραιότητες. H κοινή γλώσσα, η κοινή εδαφική κυριότητα της γενέθλιας γης, η κοινή Iστορία, η Tέχνη τα κείμενα, οι θεσμοί των προγόνων, είναι παντελώς άσχετα με την προσωπική μας ζωή, την ποιότητα της ζωής μας, τη χαρά της ζωής. Eίναι απλώς εμπορεύσιμα. Aυτονοήτως εμπορεύσιμο είναι το κάλλος της γης μας, ο ορυκτός της πλούτος, οι δρόμοι, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, ακόμα και το νερό που πίνουμε, ο αέρας που αναπνέουμε, η ιατρική μας ασφάλιση για το κάθε τι ψάχνουμε τον Kινέζο που θα το αγοράσει. Mοναδικό «νόημα» και περιεχόμενο της ύπαρξής μας, ο μόνος λόγος που ζούμε, είναι η μεγιστοποίηση της καταναλωτικής μας ευχέρειας. Σάρκωσε ανατριχιαστικά τον έσχατο αυτοεξευτελισμό μας το μοιραίο έκγονο των Mπενάκηδων, ο Aντώνης Σαμαράς, στο ταξίδι του στην Kίνα: Eκλιπαρούσε γοερά: «Eλάτε να μας αγοράσετε, σας ικετεύουμε, πουλιόμαστε φτηνά, βγήκαμε στο πεζοδρόμιο, ελάτε». Tα προγνωστικά είναι ευανάγνωστα και για τον πιο αδαή: Mε το σημερινό πολιτικό σκηνικό περιμένουμε μόνο το είναι εύκολη η μετατόπιση του χώρου από την ανέξοδη διαμαρτυρία στον προγραμματικό λόγο, από την κούφια επαναστατική ρητορεία σε προτάσεις για ένα βιώσιμο αύριο. Το επιχειρεί στις ομιλίες του ο κ. Τσίπρας μιλώντας για τη νέα κοινωνική πλειοψηφία, η οποία θα είναι «αντιμνημονιακή, δημοκρατική, προοδευτική και πατριωτική ήρεμη δύναμη ανατροπής». Είναι δύσκολη η στροφή, ειδικά όταν ο πυρήνας του κόμματος έχει γαλουχηθεί με αβάσιμα συνθήματα. Γι αυτό και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, α- νάμεσα στα ηρωικά φληναφήματα, α- ναφέρεται δειλά σε κάποιο σχέδιο για «την Ευρώπη της αλληλεγγύης και της κοινωνικής συνοχής... στο πλαίσιο μιας συνολικής και οριστικής ευρωπαϊκής λύσης στην κρίση χρέους της Ευρωζώνης». Η αλήθεια είναι ότι μόνο με μια συνολική διευθέτηση των χρεών της Ευρωζώνης μπορεί και η Ελλάδα να βγάλει τη θηλιά του δυσβάστακτου χρέους, που η δική μας γενιά κληροδότησε Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Προγνωστικά Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ Ολα αλλάζουν: πολιτεύματα, οικονομίες, κοινωνίες, ισορροπίες δυνάμεων και συμμαχίες του Καντάφι και που αρνιούνται να παραδώσουν τα όπλα. Η Συρία αποτελεί άλλο σημαντικό κεφάλαιο στην Ιστορία που γράφεται σήμερα. Εκεί, οι διαμαρτυρίες εναντίον της βαναυσότητας του καθεστώτος προκάλεσαν ισχυρή αντίδραση και ο- δήγησαν σε εμφύλιο πόλεμο. Περισσότερες από ζωές έχουν χαθεί, η Συρία διαμελίζεται και γειτονικές χώρες κινδυνεύουν με αποσταθεροποίηση. Τον τελευταίο καιρό αυξάνονται οι συγκρούσεις μεταξύ αντικαθεστωτικών δυνάμεων στις περιοχές που ελέγχουν, ενώ η βία επεκτείνεται. Η Τουρκία, ο Λίβανος, η Ιορδανία, το Ιράκ και το Ισραήλ κινδυνεύουν άμεσα λόγω της κατάρρευσης της κεντρικής εξουσίας αλλά και της συμμετοχής ομάδων στον συριακό εμφύλιο, οι οποίες μπορούν να επηρεάζουν εξελίξεις στις γειτονικές χώρες. Για παράδειγμα, η ενίσχυση των Κούρδων σε μια βαλκανοποιημένη Συρία θα προκαλέσει νέα προβλήματα για την Τουρκία στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει τους δικούς της Κούρδους αυτονομιστές. χειρότερο: την απόλυτη φρίκη. Πού στηρίζεται η πρόγνωση; Στο ότι δεν υπάρχει κανένα κόμμα που να έχει πρόταση, ε- πιτελικά σχεδιασμένη, με κάθε οργανωτική λεπτομέρεια, για τη ριζική ανασύσταση της λειτουργίας του κράτους. Oλα τα κόμματα, χωρίς καμία εξαίρεση, παλεύουν με νύχια και με δόντια για να παραμείνει το κράτος πελατειακό. Aκόμα και οι θλιβερές καρικατούρες, που εμπορεύονται την Aριστερά σαν παλαιοημερολογίτικο ψυχολογικό αφιόνι, θέλουν τους πολίτες να υπηρετούν το κράτος (την κομματική πελατεία), όχι το κράτος να υπηρετεί τους πολίτες. Δεν υπάρχει κόμμα, κανένα, που να έχει πρόταση επιτελικά σχεδιασμένη, με κάθε οργανωτική λεπτομέρεια, για μια ριζοσπαστική, κυριολεκτικά από τα θεμέλια, εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Tα προγνωστικά για τον Eλληνισμό είναι ανυπόφορα, ασήκωτα για τον ψυχισμό μας, γιατί η καταστροφή έχει συντελεστεί Το δύσκολο ενδιάμεσο Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ Για κάθε τι δικό μας ψάχνουμε τον Kινέζο που θα το αγοράσει Η στροφή στην εκλογίκευση που επιχειρεί ο ΣΥΡΙΖΑ σκοντάφτει στην ανε δαφική αντιμνημο νιακή ρητορεία του στην επόμενη. Μόνο που υπάρχει και το δύσκολο ενδιάμεσο, αυτό που καταγγέλλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Ολοι γνωρίζουν ότι δεν μπορεί να γίνει αξιόπιστη διαπραγμάτευση για μείωση του χρέους όταν παράγεται νέο χρέος. Ο μηδενισμός των ελλειμμάτων (αυτά που φτιάχνουν νέο χρέος) πραγματοποιείται μόνο με πολιτικές μνημονίων, όποιο όνομα κι αν έχουν αυτές. Παρά τις λογιστικές αλχημείες, που κυκλοφορούν και θέλουν να φαντάζουν ως οικονομική θεωρία, οι θυσίες που έκανε ο ελληνικός λαός δεν πλήρωσαν ούτε ένα ευρώ στους δανειστές. Τρία χρόνια τώρα παλεύουμε να δαμάσουμε τα ελλείμματα, να μην δημιουργούμε δηλαδή νέο χρέος. Μπορεί ένα μεγάλο AP Οι ταραχές στις αραβικές χώρες δεν επηρεάζουν μόνο τις ίδιες. Οπως επισήμανε την περασμένη Τρίτη ο στρατιωτικός επικεφαλής του ΝΑΤΟ, στρατηγός Φίλιπ Μπρίντλοβ: «Οι ροές προσφύγων, το εμπόριο, τα ναρκωτικά, πολλά πράγματα που αφορούν την Ευρώπη επηρεάζονται απ ό,τι συμβαίνει στη Βόρειο Αφρική, γι αυτό όποια α- στάθεια εκεί ανησυχεί τις χώρες του ΝΑΤΟ». Αν υπολογίσει κανείς ότι και οι χώρες του ΝΑΤΟ αντιμετωπίζουν τα δικά τους πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, συμπληρώνεται η εικόνα μιας περιοχής σε μεγάλη κινητικότητα. Οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου -των βόρειων ακτών της Μεσογείου- δεν πάσχουν από τις βίαιες συγκρούσεις και την ανομία που πλήττουν τις χώρες των νότιων και ανατολικών ακτών. Αντιμετωπίζουν το δικό τους μεγάλο πρόβλημα: πώς να ικανοποιήσουν την ανάγκη των λαών τους για οικονομική και κοινωνική ασφάλεια ό- ταν δεν επαρκούν οι πόροι; Η επιβολή λιτότητας, η αύξηση της ανεργίας, η οργή και η απελπισία αυξάνουν την πολιτική αστάθεια, εντείνοντας τα προβλήματα μεταξύ πολιτών. Κι όμως, οι εσωτερικές εντάσεις δεν έχουν μετατραπεί σε έχθρα μεταξύ χωρών, ακόμη. Το πρώτο βήμα προς την έξοδο από τη πολύπλοκη κρίση της Μεσογείου είναι να διαφυλαχθεί αυτή η σταθερότητα μεταξύ κρατών με κάθε κόστος. στα θεμέλια της συλλογικής μας συνοχής: στη γλώσσα και στην ιστορική αυτοσυνειδησία. Eίναι αξίωμα που προκύπτει από την πανανθρώπινη εμπειρία ότι «άνθρωπος χωρίς γλώσσα είναι άνθρωπος χωρίς σκέψη» αφού με τη συντακτική δομή και τον λεκτικό πλούτο της γλώσσας σκεπτόμαστε. Στο σημερινό ελλαδικό κράτος, σε κάθε πτυχή της λειτουργίας του, κυριαρχεί μια εξωφρενική αλογία, η κατάλυση κάθε λογικού ειρμού, το αυτονόητο των παραλογισμών. H υποβάθμιση της νοητικής λειτουργίας γίνεται ολοφάνερη στην αποδιοργάνωση της γλωσσικής έκφρασης: Σολοικισμοί και βαρβαρισμοί από επίσημα βήματα και χείλη, από τηλεοπτικές οθόνες και πρωτοσέλιδα εφημερίδων, επίπεδο κομματικών αναμετρήσεων που κυμαίνεται από την εξόφθαλμη ιδιωτεία ώς τον χυδαίο τραμπουκισμό, συνιστούν καταλύτες εξάρθρωσης της κοινής λογικής, των δυνατοτήτων να συμπέσουμε σε κοινή συνεννόηση. Tο πιο εύλογο από τα προγνωστικά θα ήταν μία έκρηξη της αλογίας σε μορφή εξέγερσης. Δίχως στόχους, δίχως αιτούμενα δεν μπορεί εδώ να επαναληφθεί το αιγυπτιακό ή το βουλγαρικό μοντέλο, είμαστε βαθύτερα βυθισμένοι σε πρωτογονισμό. Γι αυτό και απρόβλεπτο το πού θα οδηγήσει η τυφλή εξέγερση, δεν υπάρχει εγγύηση για τίποτα. Aλλο ενδεχόμενο είναι η γνωστή σανίδα σωτηρίας της κομματοκρατίας: οι εκλογές. Mε σίγουρη πια τη θριαμβική νίκη του ΣYPIZA, χωρίς κυβερνητικό πρόγραμμα, χωρίς αξιόπιστο υπουργικό επιτελείο χάος μέγιστης απροσδιοριστίας. Tρίτο ενδεχόμενο, το εδώ σταθερά επαναλαμβανόμενο αίτημα: Nα αναλάβουν τις ευθύνες τους οι φορείς θεσμικής ευθύνης για τη συνοχή και τη συνέχεια της ελληνικής κρατικής υπόστασης: Aκαδημία, Δικαιοσύνη, Πανεπιστημιακές Σύγκλητοι, Eνοπλες Δυνάμεις, Eπιστημονικά και Kαλλιτεχνικά Eπιμελητήρια. Nα απαιτήσουν κυβέρνηση προσωπικοτήτων, Συντακτική Eθνοσυνέλευση, καινούργιο Σύνταγμα. Eπείγει να συζητηθούν σοβαρά τα προγνωστικά ενδεχόμενα. μέρος των νέων δανείων να κατέληξαν στους προηγούμενους δανειστές μας (κι ένα άλλο μέρος να κάλυψε ανάγκες του σπάταλου ελληνικού κράτους), αλλά αυτό είναι ανακύκλωση του χρέους πέρασε από τους ιδιώτες στα ευρωπαϊκά κράτη. Φέτος -και με την προϋπόθεση ότι το κράτος θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα- μπορούμε κάπως αξιόπιστα να θέσουμε το θέμα των προηγούμενων δανεικών. Αλλά κι αυτό δεν είναι εύκολο, διότι δεν είμαστε μόνοι στον κόσμο και οι δανειστές δεν είναι ένα ενιαίο σύνολο. Υπάρχουν εκείνοι που προκρίνουν «κούρεμα», υπάρχουν και οι άλλοι που οραματίζονται μια ακρωτηριασμένη αλλά «παραγωγική» -όπως τη φαντάζονται αυτοί- Ευρώπη. Σ αυτή την πολιτική πάλη η ευρωπαϊκή αριστερά και ο κ. Τσίπρας μπορούν να ρίξουν το βάρος τους, αλλά η συμβολή τους θα ε- ξαρτηθεί από την αξιοπιστία τους. Οσο ο ΣΥΡΙΖΑ θυσιάζει αξιοπιστία για χάρη της κούφιας επαναστατικότητας, ούτε σ αυτό μπορεί να γίνει χρήσιμος.

13 13-ELLADA_KATHI 8/2/13 10:24 PM Page 13 Κυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Η προσωπική εκστρατεία του Πάουλο Νογκέιρα Μπατίστα Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ Από την άνοιξη του 2010, που ξεκίνησε η εμπλοκή του ΔΝΤ στην Ελλάδα, ο εκπρόσωπος της Βραζιλίας στο Ταμείο, Πάουλο Νογκέιρα Μπατίστα, εξέφραζε τη διαφωνία του για την υπερβολική έκθεση του ΔΝΤ με σκοπό τη στήριξη μιας «πλούσιας ευρωπαϊκής χώρας». Αν και συνδέεται με την Ελλάδα - η εγγονή του είναι εν μέρει Ελληνίδα- θεωρεί πως το Ταμείο έχει υποκύψει στη δυσανάλογη επιρροή των ανεπτυγμένων χωρών της Δύσης (ο εκάστοτε γενικός διευθυντής είναι παραδοσιακά Ευρωπαίος, ενώ οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. διαθέτουν το 50% των ψήφων) και παραβιάζει τους κανόνες του για να βοηθήσει τις χώρες της Ευρωζώνης, και κυρίως την Ελλάδα. Είναι γεγονός ότι η Βραζιλία έχει τα τελευταία χρόνια επικρίνει ορισμένα από τα σκληρά μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν σε ευρωπαϊκές χώρες, υποστηρίζοντας ότι οι περιορισμοί στις δαπάνες επιβραδύνουν την ανάπτυξη όχι μόνο αυτών των οικονομιών αλλά και των αναπτυσσόμενων. Ομως, ο κ. Μπατίστα δείχνει να έχει υιοθετήσει μια «προσωπική εκστρατεία». Η συνεδρίαση του 2011 Η πιο χαρακτηριστική στιγμή ήταν ίσως η θυελλώδης συνεδρίαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου, τον Ιούλιο του 11, όπου το κλίμα ήταν βαρύ κυρίως λόγω της έντονης κριτικής που ασκούσε ο κ. Μπατίστα ακόμη και με δημόσιες δηλώσεις του. Είχε μάλιστα διαμηνύσει σε διεθνή ΜΜΕ ότι κινδύνευε η πλειοψηφία σχετικά με τη χρηματοδότηση της Ελλάδας, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις και δημιουργώντας ένα αρνητικό περιβάλλον όχι μόνον εντός του Ταμείου, αλλά και στην Κομισιόν, στην ΕΚΤ, όπως και στις αγορές. Οπως ήταν φυσικό, η στάση του αυτή προκάλεσε την έντονη δυσφορία των Ευρωπαίων ομολόγων του, οι οποίοι τον κατηγόρησαν ότι με τη δημοσιοποίηση, και μάλιστα με BLOOMBERG / CAROL T. POWERS Στη διάρκεια της θυελλώδους συνεδρίασης του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΔΝΤ, τον Ιούλιο του 11, ο κ. Μπατίστα έφθασε στο σημείο να επικρίνει ακόμη και την Κριστίν Λαγκάρντ. τέτοιο τρόπο, προσωπικών απόψεων τη στιγμή που βρίσκονταν σε εξέλιξη κρίσιμες διαπραγματεύσεις και τα φώτα της παγκόσμιας δημοσιότητας ήταν στραμμένα στην ελληνική οικονομία, δημιουργούσε αβεβαιότητα και δυσχέραινε τους χειρισμούς που γίνονταν. Στη διάρκεια της συνεδρίασης, ο κ. Μπατίστα έφθασε στο σημείο να επικρίνει ακόμη και την Κριστίν Λαγκάρντ την οποία ουσιαστικά κάλεσε να αποδείξει την αμεροληψία της, λέγοντας ότι έχει μια «ιδανική ευκαιρία» να διαλύσει τις υποψίες που υπάρχουν ότι η στάση της διαμορφώνεται με γνώμονα πρωτίστως τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών χωρών. Κύκλοι του Ταμείου τόνιζαν τότε ότι ο Βραζιλιάνος εκπρόσωπος παραβίασε τον άγραφο νόμο περί εχεμύθειας που διέπει τη λειτουργία του Ε.Σ. Ο κ. Μπατίστα έχει και στο παρελθόν δημιουργήσει δύσκολες καταστάσεις και με την προσωπική Γιατί ο εκπρόσωπος της Βραζιλίας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διαφωνεί με τη στήριξη μιας «πλούσιας ευρωπαϊκής χώρας», όπως η Ελλάδα. του ζωή. Μάλιστα, το ΔΝΤ είχε στείλει επιστολή στην κυβέρνηση της Βραζιλίας με την οποία την είχε ε- νημερώσει ότι η συμπεριφορά του δεν συνάδει με τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία του Ταμείου. Την περασμένη Δευτέρα Στη συνεδρίαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου την περασμένη Δευτέρα, όπου συζητήθηκε η εκταμίευση της νέας δόσης του δανείου προς την Ελλάδα, ο κ. Μπατίστα επέλεξε πάλι REUTERS / GARY CAMERON να διαφοροποιηθεί. Δήλωσε ότι τα αποτελέσματα της εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος δεν είναι ικανοποιητικά και απείχε από την ψηφοφορία για την έγκριση της ε- κταμίευσης των 1,72 δισ. ευρώ. Οπως έγινε γνωστό εκ των υστέρων, η στάση του αυτή δεν είχε αποφασισθεί στην Μπραζίλια, αλλά ήταν προσωπική του επιλογή. Το ζήτημα πήρε διαστάσεις, με αποτέλεσμα πριν από τρεις ημέρες η κυβέρνηση της χώρας του να αποφασίσει την ανάκλησή του από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η Ελλάδα, διά του εκπροσώπου της, Θάνου Κατσάμπα, εξέφρασε ά- μεσα την ενόχλησή της για τη δημοσιοποίηση της συζήτησης εντός του Ε.Σ. που αποτελεί παραβίαση των ηθικών αρχών που διέπουν τη λειτουργία του Σώματος. Ο Ελληνας εκπρόσωπος συζήτησε το θέμα ε- κτενώς σε συνάντησή του με την Κριστίν Λαγκάρντ, όπως και με άλλα στελέχη του Ταμείου, ενώ ενημέρωσε για την έντονη δυσαρέσκεια της Α- θήνας και τους εκπροσώπους των ΗΠΑ, της Γερμανίας και της Γαλλίας, από τους οποίους βρήκε απόλυτη στήριξη. Διαβεβαίωση Λαγκάρντ Εν τω μεταξύ, ο υπουργός Οικονομικών της Βραζιλίας, Γκίντου Μάντεγκα, τηλεφώνησε στην Κριστίν Λαγκάρντ και εξήγησε ότι ο Μπατίστα άσκησε κριτική στη χορήγηση της δόσης στην Ελλάδα χωρίς την έγκριση της κυβέρνησής του. Μετά την επαφή της με τον υπ. Οικονομικών, η κ. Λαγκάρντ έκανε γνωστό πως για το ΔΝΤ το θέμα θεωρείται λήξαν και διαβεβαίωσε την ελληνική πλευρά πως έχει την πλήρη στήριξη όλου του Ταμείου, συμπεριλαμβανομένης και της Βραζιλίας. Η στάση του εκπροσώπου της τελευταίας έχει αυξημένη σημασία, και κατ επέκταση οι ευθύνες του είναι μεγαλύτερες, καθώς δεν μιλάει μόνο εκ μέρους μιας μεγάλης αναδυόμενης οικονομίας, αλλά είναι και επικεφαλής της επικράτειας της Λατινικής Αμερικής και εκπροσωπεί άλλες 10 χώρες στο ΔΝΤ. Εκτός από τη Βραζιλία, εκπροσωπεί επίσης τη Νικαράγουα, το Εκουαδόρ, τη Γουιάνα, την Αϊτή, τον Παναμά, το Σουρινάμ, το Τρινιντάντ και Τομπάγκο και τη Δομινικανή Δημοκρατία, όπως και το Πράσινο Ακρωτήριο και το Ανατολικό Τιμόρ. Κύκλοι του Ταμείου που τον γνωρίζουν προσωπικά, τόνιζαν στην «Κ» ότι δεν είναι βέβαιο πως ο κ. Μπατίστα θα απολέσει τη θέση του, αλλά είναι σαφές ότι η αξιοπιστία του στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ έχει δεχθεί σοβαρό πλήγμα και, αν παραμείνει εκπρόσωπος της Βραζιλίας, θα πρέπει στο μέλλον να περιορίσει τις επιθέσεις του τόσο ε- ναντίον της Ελλάδας όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ιδωμεν. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΚΑΘΕ ΚΥΡΙΑΚΗ ΒΡΑΔΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ ΣΙΝΕΜΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ! Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΣΑΣ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟN ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΥΠΕΡΟΧΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΑΓΑΠΗΜΕΝΩΝ ΤΑΙΝΙΩΝ ΓΙΑ ΟΛΗ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ! RUNNING FREE Ο LUCKY, ΕΝΑ ΑΛΟΓΟ ΓΕΝΝΗΜΕΝΟ ΣΕ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ, ΒΡΙΣΚΕΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΕΝΟΣ ΑΓΟΡΙΟΥ. ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 11 AΥΓΟΥΣΤΟΥ Η ΤΑΙΝΙΑ RUNNING FREE ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

14 14-ELLADA.QXP_KATHI 8/2/13 10:20 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Στις ΗΠΑ για αποκατάσταση εμπιστοσύνης Τι προσδοκά ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς από τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ «Αποκατάσταση Εμπιστοσύνης». Αυτό τον κωδικό έχει το πρώτο υπερατλαντικό ταξίδι που πραγματοποιεί ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ένα σχεδόν χρόνο μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας της χώρας. Δεδομένης της εικόνας πολιτικής και οικονομικής α- στάθειας που εξέπεμπε η χώρα, μόλις λίγους μήνες πριν, η συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού, την Πέμπτη, με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμα (15.00 ώρα Ουάσιγκτον, ώρα Αθήνας) συνιστά από μόνη της ισχυρό μήνυμα στήριξης προς την Αθήνα και δείγμα της βελτιούμενης εικόνας αξιοπιστίας της Ελλάδας στο εξωτερικό. Ανοικτά μέτωπα Ο πρωθυπουργός αναχωρεί για τις ΗΠΑ αφήνοντας πίσω αρκετά ανοικτά μέτωπα, καθώς η κυβέρνηση βρίσκεται στη μέγγενη αφενός των πιέσεων της τρόικας για εκπλήρωση των προαπαιτούμενων (κινητικότητα, απολύσεις, επίτευξη φορολογικών και δημοσιονομικών στόχων), αφετέρου δε της κοινωνικής και πολιτικής κόπωσης που προκαλεί η συνεχής λήψη μέτρων αλλά και η απειλή ανοίγματος νέων πληγών, όπως η άρση της απαγόρευσης πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία που συναντά την αντίδραση των βουλευτών. Προς τούτο, ο κ. Σαμαράς, την περασμένη Πέμπτη, απηύθυνε αυστηρές συστάσεις προκειμένου να αποφευχθούν χαλάρωση και φυγόκεντρες τάσεις. Για τους συνεργάτες του κ. Σαμαρά, που μόχθησαν προκειμένου να εξασφαλιστεί η πρόσκληση του κ. Ομπάμα (σ.σ. «σε μία περίοδο που δεν έχουν εξασφαλίσει αντίστοιχες προσκλήσεις ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες» σημειώνουν), η τριήμερη επίσκεψη του πρωθυπουργού μοιάζει να αρχίζει και να τελειώνει στον... Λευκό Οίκο. Μακριά από τη λογική των δημοσίων σχέσεων, στόχος του Ελληνα πρωθυπουργού είναι μία ειλικρινής συζήτηση με τον κ. Ομπάμα Βαρύνουσας σημασίας αναμένεται να είναι και η συνάντηση του κ. Σαμαρά με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ κ. Μπαν Κι-Μουν που θα έχει ως άξονες την πρόοδο της δημοσιονομικής προσαρμογής και την επιμονή στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων και, κυρίως, τον σταθεροποιητικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Αθήνα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Εν μέσω εστιών έντασης (Τουρκία, Αίγυπτος, Λιβύη, Συρία), η Αθήνα προβάλλει για τον αμερικανικό παράγοντα ως σημείο σταθερότητας με ισχυρό γεωστρατηγικό ρόλο, ο οποίος ενισχύεται από την απόφαση για τη χάραξη του αγωγού ΤΑΡ και τις ενδείξεις ύπαρξης ικανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα και τη Νότια Κρήτη. Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και η εμπέδωση της εικόνας μιας Ελλάδας που, παρά την οικονομική κρίση, έχει ένα σταθερό πολιτικό σύστημα και δείχνει βούληση να εξέλθει από τη στενωπό, αποτελεί τη βασική προτεραιότητα του πρωθυπουργού κατά τη διάρκεια της τριήμερης παρουσίας του σε Ουάσιγκτον και Νέα Υόρκη. Αλλωστε και ο ίδιος τη θεωρεί ως προϋπόθεση διεκδίκησης αποφάσεων σε ευρωπαϊκό και υπερατλαντικό επίπεδο (ΔΝΤ) ελάφρυνσης του ελληνικού προγράμματος αλλά και προσέλκυσης επενδύσεων, προκειμένου να καμφθεί ο πενταετής κύκλος ύφεσης που πλήττει τη χώρα. Υπό την έννοια αυτή, χαρακτήρα α- ναπροσδιορισμού της εικόνας της χώρας και εμπέδωσης της αίσθησης ότι αξίζει κάποιος να ασχοληθεί και να ε- πενδύσει στην Ελλάδα έχει και όλο το υπόλοιπο πρόγραμμα του κ. Σαμαρά στις ΗΠΑ. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός δίνει ιδιαίτερη σημασία και στις δύο συναντήσεις που θα έχει με τις ηγετικές ομάδες των εφημερίδων Washington Post και The New York Times, ενώ την Τετάρτη αναμένεται να μιλήσει σε κλειστή εκδήλωση υψηλόβαθμων στελεχών και διαμορφωτών της κοινής γνώμης στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS). Το ίδιο βράδυ θα πετάξει για Νέα Υόρκη, όπου θα παρακαθήσει σε δείπνο με τη συμμετοχή των επικεφαλής κορυφαίων εταιρειών και επενδυτικών funds. Η Πέμπτη, 8η Αυγούστου, είναι α- φιερωμένη αποκλειστικά στη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο, ενώ ΑΠΕ-ΜΠΕ την επομένη, στη Νέα Υόρκη, ο κ. Σαμαράς θα συναντηθεί με τον δήμαρχο της πόλης, Μάικλ Μπλούμπεργκ, τον επικεφαλής του Αμερικανοεβραϊκού Συμβουλίου (American Jewish Comittee), Ντέιβιντ Χάρις (σ.σ. ο τελευταίος είχε απευθύνει πρόσκληση στον κ. Σαμαρά να συμμετάσχει ως κεντρικός ομιλητής στο ετήσιο συνέδριο του Συμβουλίου στις αρχές Ιουνίου), ενώ θα υπάρξουν συναντήσεις με ο- μογενείς επιχειρηματίες, μεταξύ αυτών και μέλη του Hellenic Initiative, με α- ντικείμενο τη συμμετοχή τους στην προσπάθεια ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Συνάντηση με Μπαν Κι-Μουν Βαρύνουσας σημασίας αναμένεται να είναι και η συνάντηση του κ. Σαμαρά με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, κ. Μπαν Κι-Μουν. Σε μία περίοδο που παρατηρείται διάθεση εντατικής αναθέρμανσης, από τον Οκτώβριο, των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό αλλά και ένας ακόμη κύκλος επαφών του διαπραγματευτή για το Μακεδονικό, κ. Μάθιου Νίμιτς, ο κ. Σαμαράς θα έχει την ευκαιρία να διαγνώσει διά ζώσης τις προθέσεις του διεθνούς παράγοντα, αλλά και να προχωρήσει σε ουσιαστική παρουσίαση των ελληνικών θέσεων. Ο πρωθυπουργός προγραμματίζει να μεταβεί εκ νέου στη Νέα Υόρκη, στις 23 Σεπτεμβρίου, προκειμένου να μιλήσει στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αλλά και να έχει κύκλο συναντήσεων με στελέχη της Γερουσίας και του Κογκρέσου των ΗΠΑ. Πνεύμα στήριξης από τον Λευκό Οίκο Προτεραιότητα στο ενεργειακό Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ Αποφασισμένος να στηρίξει τον Α- ντώνη Σαμαρά εμφανίζεται ο Μπαράκ Ομπάμα και σε αυτό το πνεύμα θα τον υποδεχθεί στον Λευκό Οίκο, την ερχόμενη Πέμπτη. Ο Αμερικανός πρόεδρος, που την τελευταία τριετία προβάλλει σταθερά την ανάγκη διάσωσης της Ελλάδας και διασφάλισης της σταθερότητας στην Ευρωζώνη, βλέπει επίσης θετικά τη διαφαινόμενη ενσωμάτωση της Αθήνας στο ευρωπαϊκό ενεργειακό παζλ, ιδιαίτερα από τη στιγμή που αυτή γίνεται χωρίς ρωσική εμπλοκή. Είναι χαρακτηριστικές οι επισημάνσεις αρμόδιου Αμερικανού αξιωματούχου ο οποίος, μιλώντας στην «Κ», εξέφρασε την αισιοδοξία πως «όταν η ΔΕΠΑ ξαναμπεί προς πώληση θα δούμε μεγαλύτερο ενδιαφέρον, όχι μόνο αμερικανικό αλλά και από ευρωπαϊκές εταιρείες» καθώς, όπως τόνισε, πρόκειται για «μια σημαντική δραστηριότητα». Απέδωσε, δε, τη μέχρι τώρα δυτική απουσία στη «δύσκολη εποχή για να ιδιωτικοποιούνται κάποιοι από αυτούς τους κρίσιμους τομείς καθώς το περασμένο καλοκαίρι η Ελλάδα μόλις είχε εξέλθει από μια περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας και υπήρχαν ακόμη ερωτήματα για το οικονομικό της μέλλον». Παράλληλα, οι Αμερικανοί στηρίζουν πλέον τον ΤΑΡ, που καθιστά την Ελλάδα κόμβο για άλλες χώρες της περιοχής και ενισχύει τη διασύνδεσή της με την Τουρκία. Ζήτημα υψηλής προτεραιότητας αποτελεί για τις ΗΠΑ η χρήση της βάσης στη Σούδα, για την οποία ευχαρίστησε τον Δ. Αβραμόπουλο ο Α- μερικανός ομόλογός του, Τσακ Χέιγκελ, σε συνάντηση που είχαν πριν από λίγες ημέρες στο Πεντάγωνο. Η Ουάσιγκτον, που προσβλέπει σε ενίσχυση της διμερούς -και πολυμερούς στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ- στρατιωτικής Η οικονομία, οι εξελίξεις στη Μ. Ανατολή και Β. Αφρική, η τρομοκρατία και η ελληνική προεδρία της Ε.Ε. στην ατζέντα της συνάντησης συνεργασίας με την Αθήνα, αξιολογεί θετικά τη σταθεροποιητική επιρροή της Ελλάδας στην εύφλεκτη Αν. Μεσόγειο, που ενισχύεται από την εξελισσόμενη στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ χωρίς να πλήττονται οι παραδοσιακοί δεσμοί της με τις αραβικές χώρες. Με δεδομένη την ενεργοποίηση του Τζον Κέρι για επίλυση του Μεσανατολικού και την πρόσφατη έναρξη των συνομιλιών μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, η χρονική συγκυρία προσφέρεται για πιο έντονη ελληνική παρουσία, ακόμη και με διορισμό ειδικού απεσταλμένου για το Μεσανατολικό. Σε εκτενή συνομιλία με την «Κ», ο Αμερικανός αξιωματούχος περιέγραψε ως «άριστη» τη συνεργασία μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, εκτιμώντας ότι «ο κ. Σαμαράς και οι υπουργοί του εργάζονται πολύ σκληρά, σε αντίξοες συνθήκες, για να διαχειριστούν μια εξαιρετικά δύσκολη πρόκληση για την Ελλάδα». Υπογράμμισε, δε, ότι, όπως έδειξε και η επίσκεψη του υπ. Οικονομικών, Τζακ Λιου, στην Αθήνα, η Ουάσιγκτον στηρίζει την προσπάθεια που καταβάλλει η ελληνική κυβέρνηση να παραμείνει στον δρόμο των μεταρρυθμίσεων και να διασφαλίσει την παραμονή της στην Ευρωζώνη. Η συνάντηση Ομπάμα - Σαμαρά περιγράφεται ως μια «καλή ευκαιρία για τους δύο ηγέτες να γνωριστούν σε βάθος» και να συζητήσουν εκτός της οικονομίας, και τις εξελίξεις στη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική, την τρομοκρατία, αλλά και την επερχόμενη ελληνική προεδρία της Ε.Ε., η οποία εκ των πραγμάτων θα ασχοληθεί ε- κτενώς με την απελευθέρωση του ε- μπορίου μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης. ΑΟΖ, Κυπριακό, Σκόπια Ενα ευαίσθητο θέμα, που άπτεται της ενεργειακής διάστασης στην οποία επενδύει η Αθήνα, είναι τα δικαιώματα στον υποθαλάσσιο πλούτο και στο πλαίσιο αυτό τίθεται εκ των πραγμάτων το ζήτημα της ανακήρυξης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Η Ουάσιγκτον δεν αμφισβητεί μεν το δικαίωμα της Ελλάδας να ανακηρύξει ΑΟΖ, αλλά την καλεί να κινηθεί προσεκτικά και σε συνεργασία με τις ό- μορες χώρες, επισημαίνοντας ότι μια μονομερής ανακήρυξη ΑΟΖ δεν έχει ουσιαστικό νόημα εάν δεν έχει υπάρξει συμφωνία με τα άλλα κράτη. Η κυβέρνηση Ομπάμα επιδεικνύει αυξημένο ενδιαφέρον για επίλυση του Κυπριακού, τόσο λόγω των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας, όσο και λόγω της οικονομικής διάστασης που προκύπτει από τον εντοπισμό κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ. Τέλος, το Σκοπιανό, δεν αποτελεί προτεραιότητα, αλλά παραμένει ένα «αγκάθι» που η Ουάσιγκτον θα ήθελε να εκλείψει. Ο Αμερικανός αξιωματούχος εξέφρασε την «αίσθηση ότι βρισκόμαστε κοντά», επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν «όποια λύση συμφωνήσουν τα δύο κράτη», και α- φού διαμήνυσε την αυτονόητη στήριξή τους στον μεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, επισήμανε ότι «είμαστε έτοιμοι να διευκολύνουμε τον διάλογο». ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Η στήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης στις προσπάθειες της Ελλάδας να προωθήσει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και να τονώσει την ανάπτυξη είναι η άμεση επικοινωνιακή προτεραιότητα του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά. Ωστόσο, η συνάντησή του με τον πρόεδρο Ομπάμα την επόμενη Πέμπτη, στην Ουάσιγκτον, αναμένεται να αναδείξει τουλάχιστον άλλες δύο παραμέτρους με σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης: την αμυντική και ενεργειακή συνεργασία των δύο χωρών. Ο Σεθ Κρόπσεϊ, συνεργάτης του ινστιτούτου Hudson και υφυπουργός αρμόδιος για το Ναυτικό επί προεδρίας Ρόναλντ Ρέιγκαν και Τζορτζ Μπους, θεωρεί ότι «ο πρόεδρος Ομπάμα και ο πρωθυπουργός Σαμαράς θα αναφερθούν στον ρόλο της Ελλάδας στην ε- νίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της πολιτικής σταθερότητας στην περιοχή». Οπως δηλώνει στην Κ, «ο ρόλος της Ελλάδας στον αγωγό TAP θα διευκολύνει τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά συμφέροντα σχετικά με τη διαφοροποίηση των ενεργειακών διαύλων και προμηθειών στην Ευρώπη». Σε άρθρο του στο ηλεκτρονικό περιοδικό της Ουάσιγκτον The Hill, o πρέσβης της Ελλάδας στις ΗΠΑ Χρήστος Παναγόπουλος εστιάζει στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας και παρουσιάζει την Ελλάδα έτοιμη να αναβαθμίσει τον ρόλο της «ως προμηθευτή ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη». Αυτή είναι μια υψηλή προτεραιότητα για τους Α- μερικανούς, οι οποίοι στηρίζουν την ενεργειακή τους πολιτική στην Ευρώπη στη διαφοροποίηση των προμηθευτών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο Ελληνας πρέσβης αναλύει τη συμφωνία για τον αγωγό TAP, που θα επιτρέψει τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Κασπία στις ευρωπαϊκές αγορές μέσω της Ελλάδας, τονίζοντας ότι «αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την υλοποίηση του Νοτίου Ενεργειακού Διαδρόμου». Παράλληλα, σημειώνει τη συνεισφορά του αγωγού στην προσέλκυση επενδύσεων, υπογραμμίζοντας τις ευκαιρίες που υπάρχουν στον τομέα των υποδομών, της εξόρυξης και εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Οπως τονίζει, ο TAP είναι μόνο ένα από τα βήματα που λαμβάνει η Ελλάδα για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας, τη βελτίωση της αποδοτικότητας, τη βιωσιμότητα και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας. Με το υπουργείο Εξωτερικών των «Ο ρόλος της Ελλάδας στον αγωγό TAP θα διευκολύνει τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά συμφέροντα», τονίζει στην «Κ» Αμερικανός αναλυτής ΗΠΑ να εκδίδει προειδοποίηση προς τους Αμερικανούς πολίτες για ενδεχόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική μόλις την Παρασκευή, την Αίγυπτο να βρίσκεται στα πρόθυρα εμφυλίου και τη Συρία να απειλεί να συμπαρασύρει τους γείτονές της στην αναταραχή, οι Αμερικανοί δεν χρειάζονται να πεισθούν για την ευαισθησία της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ο Λευκός Οίκος έχει ανακοινώσει ότι στη συνάντηση με τον Ελληνα πρωθυπουργό θα συζητηθεί η αμυντική και αντιτρομοκρατική συνεργασία με την Ελλάδα, και ευρύτερα η συνεργασία στην περιοχή, ιδιαίτερα σε σχέση με τις εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική και τη Συρία. Αναλυτές όπως ο κ. Κρόπσεϊ θεωρούν ότι η συγκυρία είναι κατάλληλη για την προώθηση στην περιοχή μιας τριπλής συμμαχίας των ΗΠΑ με το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο. Ο πρόεδρος του American Hellenic Institute Νικ Λαρυγκάκης τονίζει ότι πρόκειται για «τις μόνες τρεις Δημοκρατίες του Α- νατολικού προμαχώνα» που μπορούν να διασφαλίσουν την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. Η συνεργασία των τριών χωρών έχει λάβει νέα δυναμική με την ανακάλυψη κοιτασμάτων πετρελαίου στην κυπριακή ΑΟΖ, τονίζει ο κ. Κρόπσεϊ: «Τα σημαντικά κοιτάσματα στην Κύπρο και το Ισραήλ συνέβαλαν στην ενίσχυση της συνεργασίας των τριών χωρών. Η στρατηγική θέση της Ελλάδας στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων την καθιστά τον κύριο ευρωπαϊκό σταθμό για την ενέργεια από τα κυπριακά και ισραηλινά κοιτάσματα την επόμενη δεκαετία, είτε μέσω ενός αγωγού στην ανατολική Μεσόγειο, είτε σε σταθμούς ανατροφοδότησης στην Ελλάδα». Οπως λέει ο ίδιος, «άλλα θέματα που ενδεχομένως να βρεθούν στο τραπέζι είναι οι προθέσεις της Ελλάδας σχετικά με την ΑΟΖ της και οι πιθανές οικονομικές επιπτώσεις από την ενδεχόμενη ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων στα δικά της ύδατα». Οπως τονίζει, τα θέματα αυτά θα πρέπει να τύχουν της υποστήριξης του Αμερικανού προέδρου, καθώς «μια ισχυρότερη Ελλάδα, με διευρυμένο ηγετικό ρόλο στην περιοχή, θα σημάνει μεγαλύτερη συνοχή εντός του ΝΑΤΟ και θα του δώσει ικανότητες που λείπουν σήμερα, τη στιγμή που η περιοχή έχει εισέλθει στην πλέον ευάλωτη στιγμή από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου». Οπως καταλήγει ο πρώην αξιωματούχος, «ελπίζω οι προσκλήσεις από τον Αμερικανό υπουργό Αμυνας και τον πρόεδρο Ομπάμα στους ομολόγους τους να αντικατοπτρίζουν την κατανόηση της αμερικανικής κυβέρνησης ότι είναι κρίσιμο να συζητήσουν αλλαγές στην περιοχή». Κ.Σ.

15 15-ELLADA_KATHI 8/2/13 10:50 PM Page 15 Κυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Καυτό τετράμηνο έως τα τέλη του χρόνου Πιο απαιτητικό το στοίχημα του Δεκεμβρίου από το αντίστοιχο του Σεπτεμβρίου, ειδικά ως προς την κινητικότητα στο Δημόσιο Της ΕΛΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ «Από Αύγουστο χειμώνα...», λένε χαριτολογώντας οι υπουργοί της κυβέρνησης Σαμαρά για να παρηγορηθούν για τον μήνα των διακοπών που φέτος δεν θα έρθει γι αυτούς. Τα σύννεφα έχουν αρχίσει ήδη να μαζεύονται πάνω από τη δικομματική κυβέρνηση και τα «μερομήνια» προλέγουν θύελλες από τον Σεπτέμβριο, όταν πολλοί φοβούνται ότι θα κριθεί όχι μόνο η κυβερνητική αλλά και η κοινωνική συνοχή. Κορυφαία κυβερνητικά στελέχη μιλούν ήδη για ένα καυτό τετράμηνο, μέχρι τα τέλη του χρόνου και προβλέπουν ότι αν το στοίχημα του Σεπτεμβρίου είναι δύσκολο, το επόμενο του Δεκεμβρίου θα είναι ακόμη πιο Μήνυμα Σαμαρά προς όλους ότι η κυβέρνηση συνεχίζει να λειτουργεί σε συνθήκες «έκτακτης ανάγκης» και τον Αύγουστο απαιτητικό, κυρίως σε ό,τι αφορά την κινητικότητα στο Δημόσιο. Επιπρόσθετα, αν και διαβεβαιώνουν σε όλους τους τόνους ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο λήψης νέων μέτρων, α- ναγνωρίζουν ότι η υλοποίηση των μέτρων, που έχουν ήδη ψηφιστεί, αρκεί για να επιβαρύνει δραματικά το κοινωνικό κλίμα. Επί του παρόντος, ο χρόνος τρέχει και η κυβέρνηση έχει στη διάθεσή της μόλις κάτι παραπάνω από έναν μήνα για να υλοποιήσει όλα τα προαπαιτούμενα που έχει ψηφίσει και να κατορθώσει να πάρει «πάνω από τη βάση» στην επερχόμενη, εξαιρετικά δύσκολη, όπως όλα δείχνουν, αξιολόγηση του φθινοπώρου. Η πρόσφατη ρήση του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά στο υπουργικό συμβούλιο («αν μας ξεφύγει ο Αύγουστος καήκαμε») είναι ενδεικτική της αγωνίας που επικρατεί στο Μέγαρο Μαξίμου για τον κίνδυνο να χαλαρώσουν οι ρυθμοί, όπως παραδοσιακά συμβαίνει κάθε τέτοια ε- Βαρύ το φετινό καλοκαίρι για τους υπουργούς, οι οποίοι θα πρέπει να βρίσκονται όλοι στα γραφεία τους τη Δευτέρα 19 Αυγούστου. ποχή. Ο ίδιος ο κ. Σαμαράς, θέλοντας να μην αφήσει κανένα περιθώριο στους υπουργούς και τα στελέχη του, ανακοίνωσε ότι θα λείψει μόνον μία εβδομάδα. Από την επομένη της επιστροφής του από τις ΗΠΑ στις 12 Αυγούστου, μέχρι την Κυριακή 18, οπότε θα αναχωρήσει από την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Πύλο, για την Αθήνα. Τη Δευτέρα, 19 Αυγούστου, όλοι θα πρέπει να είναι στα γραφεία τους. Υπουργοί, υ- φυπουργοί, γραμματείς, βουλευτές, οι πάντες! Και είναι τόσο αμετακίνητος στη θέση ότι θα πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί η κυβέρνηση σε συνθήκες «εκτάκτου ανάγκης», που φρόντισε να διοχετεύσει ήδη μέσω των συνεργατών του την πληροφορία πως προτίθεται να διασφαλίσει την παρουσία των υ- πουργών στα γραφεία τους ακόμη και τις Παρασκευές (που συνήθως στην καρδιά του καλοκαιριού αποτελούν α- ναπόσπαστο μέρος του Σαββατοκύριακου ). Το συγκεκριμένο μήνυμα, μάλιστα, αποστέλλεται προς όλους τους υπουργούς και υφυπουργούς και όχι μόνον ICON PRESS προς εκείνους που κυρίως έχουν την ευθύνη της υλοποίησης των προαπαιτούμενων, οι οποίοι, ούτως ή άλλως, βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία με τον κ. Σαμαρά. Το πλέον δύσκολο καλοκαίρι θα περάσει, χωρίς καμία αμφιβολία ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυρ. Μητσοτάκης ως επιβλέπων την υλοποίηση του δεύτερου κύματος της κινητικότητας στο Δημόσιο. Τον «οβολό» τους για την εξεύρεση των εργαζόμενων που θα πρέπει να τεθούν σε διαθεσιμότητα μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου πρέπει να καταβάλουν κατά προτεραιότητα οι υπουργοί Εσωτερικών Γ. Μιχελάκης, Παιδείας Κων. Αρβανιτόπουλος, Υγείας Α. Γεωργιάδης, και δευτερευόντως οι υ- πουργοί Εργασίας Γ. Βρούτσης, Μεταφορών και Υποδομών Μανιάτης, Δημόσιας Τάξης Νικ. Δένδιας, Αμυνας Δημ. Αβραμόπουλος, Πολιτισμού Παν. Παναγιωτόπουλος και Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, ενώ πολύ μικρός είναι ο αριθμός των υπαλλήλων που θα πρέπει να θέσουν σε διαθεσιμότητα τα υπόλοιπα υπουργεία. Βαρύ θα είναι το φετινό καλοκαίρι και για τον υπουργό Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη, ο οποίος καλείται να υλοποιήσει τις αποκρατικοποιήσεις που έχουν δρομολογηθεί αλλά και το σχέδιο της κυβέρνησης για την αναδιάρθρωση της ΕΑΣ, της ΕΛΒΟ και της ΛΑΡΚΟ, το οποίο προβλέπει την οριστικοποίηση των αποφάσεων εντός του Αυγούστου και την εκτέλεσή τους μέχρι τα τέλη του Ο πρωθυπουργός εμφανίζεται αποφασισμένος να υλοποιήσει όλες τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση, προκειμένου να μπορέσει να διαπραγματευτεί με μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας την ελάφρυνση του χρέους και τους όρους της λιτότητας. Τα σημάδια ωστόσο είναι μάλλον δυσοίωνα τόσο εντός όσο και εκτός χώρας και ο κίνδυνος να βρεθεί η κυβέρνηση αντιμέτωπη από τη μία πλευρά με μία κλιμακούμενη πολιτική και κοινωνική ένταση και από την άλλη με μία κατά μέτωπο αντιπαράθεση του Βερολίνου με το ΔΝΤ για το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης εξαιρετικά ορατός. Δεν υπάρχει «λίπος» μετά τους «Το φθινόπωρο θα είμαστε έτοιμοι με την κινητικότητα. Το πρόβλημα είναι από πού θα αντλήσουμε το επόμενο κύμα των υπαλλήλων που θα πρέπει να εξευρεθούν μέχρι τον Δεκέμβριο», σημειώνει στην «Κ» κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος. Αν συνυπολογίσει κανείς τον βαθμό δυσκολίας για την ο- ριστικοποίηση του πρώτου κύματος, τότε εύκολα αντιλαμβάνεται πόσο δυσκολότερο γίνεται το εγχείρημα τώρα. Το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος θεωρεί ότι οι υφιστάμενες δομές εξαντλούν τα όριά τους με το παρόν κύμα της κινητικότητας και ότι μετά την εξεύρεση των υπαλλήλων, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να ε- ξευρεθούν οι επόμενοι, καθώς στους υπόλοιπους χώρους, πλην της Αυτοδιοίκησης, της Υγείας και της Παιδείας, απ όπου αντλήθηκε ο κύριος όγκος των 8.200, δεν υπάρχει πλέον «λίπος». Το ί- διο στέλεχος προβλέπει ότι αν δεν υπάρξει το επόμενο διάστημα ένας «μεταρρυθμιστικός οίστρος» -ο οποίος αυτή τη στιγμή δεν είναι ο- ρατός- θα είναι έως και αδύνατο να εκπληρωθεί ο στόχος, αφού για την επίτευξή του απαιτείται πλήρης, ριζική αναδιάρθρωση του Δημοσίου, με επιπλέον συγχωνεύσεις και καταργήσεις οργανισμών. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη συνεργασία όχι μόνο των υ- πουργών, αλλά του συνόλου της διοικητικής πυραμίδας του Δημοσίου και σίγουρα ό- χι σε τέσσερις μήνες! Προβληματισμός στο ΠΑΣΟΚ Βουλευτές ανησυχούν για τη σχέση του κόμματος με την κυβέρνηση Δεν έχουν περάσει πολλές μέρες από τη μετακόμιση του ΠΑΣΟΚ στο «ιστορικό» κτίριο της Χαριλάου Τρικούπη. Στα «αζήτητα» της μετακόμισης έμειναν γραφεία, παλιές ξεχαρβαλωμένες καρέκλες και δεκάδες κορνίζες με τη φωτογραφία του Ανδρέα Παπανδρέου. Κάποιοι βρέθηκαν να ενδιαφέρονται για τις καρέκλες, ελάχιστοι για τα παλιά, ξεθωριασμένα κάδρα του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ. Σε αρκετούς από τους ενοίκους της Χαριλάου Τρικούπη φαίνεται ξεθωριασμένο και το ιδεολογικό στίγμα το οποίο εκπέμπει το ΠΑΣΟΚ. Η αναγκαστική κυβερνητική συγκατοίκηση με τη Ν.Δ. γίνεται μεν κατανοητή από σχεδόν όλα τα στελέχη του κόμματος, υφίσταται δε ένας βαθύς προβληματισμός για τα πολιτικά προτάγματα του ΠΑΣΟΚ, είτε στις προγραμματισμένες ευρωεκλογές του Μαΐου 2014 είτε, πολύ περισσότερο, σε πιθανότητα έκτακτων συνθηκών και πρόωρων εκλογών. Ο προβληματισμός αυτός εκφράζεται μεταξύ των μελών της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, αλλά και κομματικών στελεχών. Η αναζωπύρωση της συζήτησης για την άρση του πλειστηριασμού της πρώτης κατοικίας (την οποία, παρεμπιπτόντως, ο ίδιος ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος έχει ε- πανειλημμένως εξοβελίσει), οι επερχόμενες απολύσεις στο Δημόσιο και οι νέες (επί το ελαστικότερον) ρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που ζητεί η τρόικα, προκαλούν ανησυχία στους περισσοτέρους, κυρίως διότι θεωρούν ότι από τον Σεπτέμβριο θα ανανεωθούν οι πιέσεις από την πλευρά των δανειστών, κάτι που θα οδηγήσει τη Βουλή προ διλημμάτων. Εκ των βουλευτών, ήδη οι κ.κ. Θεοδώρα Τζάκρη (για την οποία υ- φίσταται σφοδρή ενόχληση στο επιτελείο του κ. Βενιζέλου) και Μιχ. Κασσής έχουν εκφραστεί δημοσίως. Ανάλογες ανησυχίες έχουν και βουλευτές όπως ο κ. Ι. Κουτσούκος, ενώ ο κ. Κ. Σκανδαλίδης φέρεται ιδιαίτερα ενοχλημένος από το γεγονός ότι σχεδόν ένα μήνα μετά τον ανασχηματισμό, δεν υπάρχει επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας, εντός ενός σαφώς καθορισμένου πλαισίου. Η σχέση του κ. Σκανδαλίδη με τον κ. Βενιζέλο βρίσκεται σε σαφώς χαμηλότερο επίπεδο σε σύγκριση με την περίοδο προ του ανασχηματισμού. Την ίδια στιγμή μια ιδιαίτερη αυτονομία λόγου διατηρεί ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος κ. Π. Κουκουλόπουλος, ο οποίος έχει διαφοροποιηθεί ήδη μια φορά (καταψήφιση διάταξης για την υπαγωγή των δημοτικών αστυνομικών στην κινητικότητα) και, ουκ ολίγες φορές, έχει εκφράσει στις συνεδριάσεις του συντονιστικού οργάνου του ΠΑΣΟΚ τη διαφωνία του με την κεντρική γραμμή. Στο επιτελείο του κ. Βενιζέλου θεωρούν αιτιολογημένες τις ανησυχίες των βουλευτών, αλλά εκτιμούν ότι τελικά, η πορεία των πραγμάτων θα οδηγήσει σε εξομάλυνση της κατάστασης από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Για τους συνεργάτες του προέδρου του ΠΑΣΟΚ προέχει η διατήρηση της κυβερνητικής συνοχής, ενώ σε κομματικό επίπεδο σχεδόν ά- παντες ασχολούνται με τη διοργάνωση της φετινής 3ης Σεπτεμβρίου.

16 16-ELLADA.QXP_KATHI 8/2/13 10:06 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Γενναίο ξεκαθάρισμα όλων των δανείων Ο οδικός χάρτης της εξυγίανσης του τραπεζικού τομέα όπως προβλέπεται μέσα από το αναθεωρημένο Μνημόνιο Του ΜΠΑΜΠΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Η εξυγίανση του τραπεζικού τομέα ε- πιταχύνεται. Στις παραγράφους του αναθεωρημένου Μνημονίου περιγράφονται με σαφήνεια τα επόμενα βήματα. Μέχρι την ψήφιση του προϋπολογισμού 2014 από τη Βουλή, το τραπεζικό σύστημα θα έχει πλήρως α- νασυγκροτηθεί. Το σημαντικό στους επόμενους μήνες είναι το αποτελεσματικό «ξεκαθάρισμα των λογαριασμών» μεταξύ τραπεζών και επιχειρήσεων και η ταχύτατη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μεταξύ των νοικοκυριών. Παρά τη ραγδαία αύξηση των «κόκκινων» δανείων, ανώτατες πηγές εκτιμούν ότι ο έλεγχος Blackrock-II, που ξεκίνησε ήδη, δεν θα επιβαρύνει ιδιαίτερα τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, κάτι που θα υποχρέωνε τις τράπεζες σε ένα νέο κύκλο περιορισμού και μιζέριας. «Πρέπει να κάνετε το παν, ώστε να μη βρεθείτε αντιμέτωποι με τράπεζες ζόμπι», νεκροζώντανους πιστωτικούς οργανισμούς, που δεν θα είναι σε θέση ούτε να συγκεντρώσουν νέα αποταμίευση, ούτε να συγκεντρώσουν τα δάνειά τους, ούτε να εξυπηρετήσουν δυναμικούς πελάτες, εξηγεί ανώτερος διεθνής παράγοντας. Ο πολιτικός κίνδυνος, τον οποίο προσφυώς παραδέχτηκε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, είναι ε- ξαιρετικά ισχυρός στην περίπτωση του πιστωτικού συστήματος. Είναι προφανές ότι το αποτυχόν λόμπι της δραχμής μπορεί, ανά πάσα στιγμή, να ανασυγκροτηθεί με σκοπό να περιορίσει την πίεση προς όσους δεν πληρώνουν, ακόμη κι όταν τράπεζες και εφορία διαθέτουν χειροπιαστά στοιχεία πως μπορούν με άνεση να ε- ξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους. Σκοπός είναι να ξεκαθαρίσουν όλα τα δάνεια. Οσα χρειαστεί -και θα είναι τα λιγότερα- θα οδηγηθούν σε πλήρη διαγραφή, με παράλληλη «έξωση» των δανειστών από την αγορά δανείων. Παλαιότερες ρυθμίσεις, που δεν εξυπηρετούνται, θα επανεξεταστούν. Οι επιχειρηματίες θα κληθούν να βάλουν κεφάλαια, να βρουν χρήματα και να πωλήσουν περιουσιακά στοιχεία, ώστε Ανεγκέφαλοι πολιτικοί και άλλοι παράγοντες συστη - ματικά καλλιεργούν εγκλη - ματική κινδυνολογία, που εκφοβίζει αποτα - μιευτές και επενδυτές. να μειωθεί η εξάρτησή τους από δανεικό χρήμα. Τα δάνεια που εξυπηρετούνται θα αναχρηματοδοτηθούν ο- μαλά, με την παρότρυνση να αυξήσουν οι επιχειρήσεις, σταδιακά, το μετοχικό τους κεφάλαιο. Με δυο λόγια, το τραπεζικό σύστημα, υπό την πίεση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, κυβέρνησης και τρόικας, θα είναι το εργαλείο α- ξιολόγησης των επιχειρηματικών α- ντοχών, με σκοπό να ευνοηθούν όσες μονάδες έχουν ικανότητες να επιτύχουν σε δύο κρισιμότατους τομείς: α- πασχόληση και εξαγωγές. Το δύσκολο για τις τράπεζες είναι να συγκεντρώσουν αποταμιεύσεις, ώ- στε να ανατρέψουν την προβληματική αναλογία προς τα δάνεια και να περιορίσουν την εξάρτησή τους από την έκτακτη ενίσχυση του ευρωσυστήματος. Δυστυχώς, ανεγκέφαλοι πολιτικοί και άλλοι -άγνωστοι στις αρχές- παράγοντες, συστηματικά καλλιεργούν εγκληματική κινδυνολογία, που εκφοβίζει αποταμιευτές κι επενδυτές. Κυρίως αναφέρεται επικείμενο «κούρεμα» καταθέσεων, ταυτοχρόνως με «κούρεμα του επισήμου διακρατικού χρέους». Ανώτατοι παράγοντες, πολιτειακοί, κοινοτικοί και τραπεζικοί θεωρούν α- πολύτως ψευδή και ύποπτα παρόμοια σενάρια, τα οποία, δυστυχώς, καθυστερούν την τακτοποίηση της οικονομίας. Στον αντίποδα, οι διοικήσεις των παλαιότερων ιδρυμάτων διαθέτουν συγκρατημένη αισιοδοξία. Στην Ε- θνική εξηγούν ότι μετά τη, λανθασμένη κατά τη γνώμη τους, διάλυση της εξαγοράς της Eurobank, δεν έχουν πάντως κανένα κίνδυνο αναδιοργάνωσης, η ρευστότητά τους είναι υ- ψηλή, τα δάνειά τους έχουν εξαιρετικό αντίκρισμα και σύντομα θα διαθέτουν ακόμη καλύτερη ρευστότητα, χωρίς να υποχρεωθούν σε ανορθολογικές πωλήσεις περιουσίας. Στον άλλο παραδοσιακό πυλώνα του συστήματος, την Alpha Bank, ε- πιβεβαιώθηκε με τον πλέον ζωηρό τρόπο το ενδιαφέρον του βασικού μετόχου, του Κατάρ, τόσο για το συγκεκριμένο τραπεζικό ίδρυμα, όσο και πέραν αυτού. Στην Πειραιώς προχωρεί συστηματικά η σύμπηξη λογιστηρίων και συστημάτων, ενώ έχει πάρει και το «πράσινο φως» για την ανεξάρτητη συγκρότηση της Γενικής ως τράπεζας διευθέτησης απαιτήσεων. Τέλος, στη Eurobank, το διοικητικό συμβούλιο θα συζητήσει ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο αναδιοργάνωσης της τράπεζας, α- νεξαρτήτως του ορίζοντα μεταπώλησης σε νέο μέτοχο. Τι κρύβει η δήλωση Στουρνάρα περί... κόπωσης βουλευτών Ο κίνδυνος νέων μέτρων ακόμη και φέτος Του ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ Η δήλωση του κ. Στουρνάρα περί κόπωσης των βουλευτών, που προκάλεσε αντιδράσεις, δεν είχε ως στόχο να ε- πικρίνει κάποια μέλη των κοινοβουλευτικών ομάδων της ΝΔ και του ΠΑ- ΣΟΚ για την απροθυμία τους να στηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις, αλλά να προειδοποιήσει τους δανειστές εν όψει της νέας δύσκολης αξιολόγησης του Σεπτεμβρίου. Σε αυτήν την περίφημη δήλωση που έγινε σε συνέντευξη στο πρακτορείο Reuters ο υπουργός Οικονομικών είπε: «Οι βουλευτές εκφράζουν Η βιωσιμότητα του χρέους και το δημοσιονομικό και χρηματοδοτικό κενό στο τραπέζι της επόμενης αξιολόγησης της τρόικας, στις 16 Σεπτεμβρίου. τον μέσο άνδρα και τη μέση γυναίκα στον δρόμο. Πρέπει να πιστέψουν ότι υπάρχει φως στο τέλος του τούνελ. Εάν το πιστέψουν, τότε μπορεί να συνεχίσουν να ψηφίζουν τα λίγα απαραίτητα μέτρα που έχουν απομείνει. Εάν δεν πιστέψουν, τότε δεν θα ψηφίσουν». Με απλά λόγια, μιλώντας σε ένα διεθνές Μέσο Ενημέρωσης, απευθυνόμενος δηλαδή στο εξωτερικό, ο κ. Στουρνάρας είπε ότι υπάρχουν όρια στο πόσα και ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για το όποιο δημοσιονομικό κενό υπάρχει, εάν υπάρχει. Εάν οι δύο πλευρές, η ελληνική και αυτή των δανειστών -εν προκειμένω η δεύτερη- δεν αντιληφθούν ο ένας τα όρια του άλλου, τότε θα μπουν αμφότεροι σε περιπέτειες. Ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Στουρνάρας, μιλώντας σε ένα διεθνές Μέσο Ενημέρωσης ανέφερε ότι υπάρχουν όρια στο πόσα και ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για το όποιο δημοσιονομικό κενό υπάρχει, εάν υπάρχει. Ο κ. Στουρνάρας έκανε τη δήλωση γνωρίζοντας αυτό που μάθαμε οι υ- πόλοιποι 48 ώρες αργότερα, όταν δημοσιοποιήθηκε η αξιολόγηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την πορεία υλοποίησης του Μνημονίου. Το Ταμείο, λειτουργώντας σε συνθήκες μεγαλύτερης ανεξαρτησίας από τις κυβερνήσεις σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήταν σαφέστερο ως προς τις διαπιστώσεις της τρόικας. Υ- πάρχει κίνδυνος να απαιτηθούν νέα μέτρα, όχι μόνο τη διετία , αλλά και φέτος και το Για την περίοδο η ύπαρξη δημοσιονομικού κενού ήταν λίγο ως πολύ γνωστή. H Κομισιόν υπολογίζει στη δική της έκθεση ότι θα απαιτηθούν μέτρα 3,8 δισ. ευρώ για να κλείσει. Το ΔΝΤ αποφεύγει να κάνει εκτίμηση. Για φέτος και το 2014 το δημοσιονομικό κενό που δημιουργήθηκε από τη μη εφαρμογή συμπεφωνημένων κατά το παρελθόν μέτρων (εισφορά επί του τζίρου των επιχειρήσεων υπέρ ΟΑΕΕ, μείωση μισθών και συντάξεων ενστόλων) έκλεισε με άλλα μέτρα (π.χ. φόρος πολυτελείας στα Ι.Χ.). Ωστόσο, το ΔΝΤ υπογραμμίζει πως υπάρχει κίνδυνος δημοσιονομικού κενού -δηλαδή πρόσθετων επώδυνων μέτρων- φέτος και ακόμη μεγαλύτερος για το Για το 2013 ο κίνδυνος πηγάζει από την ενδεχόμενη αδυναμία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων να α- νταποκριθούν στις φορολογικές υποχρεώσεις που έχουν συσσωρευθεί τους τελευταίους μήνες του έτους. Για το 2014, ο κίνδυνος ελλοχεύει στον νέο ενιαίο φόρο ακινήτων και στον ατελή εκσυγχρονισμό του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, για τον οποίο, μάλιστα, καταλογίζει εμμέσως στην κυβέρνηση έλλειψη πολιτικής βούλησης. Σημειώνει μάλιστα πως δεν βλέπει να εισπράττονται τελικά έσοδα 750 εκατ. ευρώ ή 0,4% του ΑΕΠ που εκτιμάτο ότι θα απέφερε τον επόμενο χρόνο αυτός ο εκσυγχρονισμός. Με άλλα λόγια, το ΔΝΤ λέει ότι, εάν τους επόμενους μήνες δεν ολοκληρωθεί ο εκσυγχρονισμός της φορολογικής διοίκησης (πλήρης ανεξαρτησία από πολιτικές επιρροές, στελέχωσή της με ικανό προσωπικό), τότε αυτά τα 750 εκατ. ευρώ (και άλλα 2 δισ. ευρώ έως το 2016) θα πρέπει να αφαιρεθούν από τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους και να αντικατασταθούν από άλλα μέτρα. Ο κ. Στουρνάρας έκανε την περίφημη δήλωσή του περί κόπωσης, γνωρίζοντας ότι αυτά και άλλα σημαντικά θα συζητηθούν στη διάρκεια της επόμενης α- ξιολόγησης της τρόικας, η οποία θα αρχίσει στις 16 Σεπτεμβρίου, έξι ημέρες πριν από τις γερμανικές εκλογές. Στο τραπέζι θα βρεθούν όλα: το δημοσιονομικό κενό (μέτρα), το χρηματοδοτικό κενό (πρόσθετη βοήθεια), η βιωσιμότητα του χρέους (μέτρα περαιτέρω ε- λάφρυνσης). Η διαπραγμάτευση θα είναι σίγουρα μακρά (στελέχη της τρόικας και του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι θα διαπραγματεύονται ακόμη στην επέτειο του ΟΧΙ) και δύσκολη. Οπως λέει ο κ. Στουρνάρας, που δεν θα συνοδεύσει τελικά τον πρωθυπουργό στις ΗΠΑ για να μη χαθεί χρόνος προετοιμασίας εν όψει των διαπραγματεύσεων, μέχρι την άφιξη της τρόικας θα πρέπει να γίνουν τα εξής: 1. Να επιτευχθεί ο μέγιστος βαθμός συμμόρφωσης με τα προαπαιτούμενα του Μνημονίου, κυρίως σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις. Προφανώς, το μείζον στο πεδίο των διαρθρωτικών αλλαγών είναι η διαθεσιμότητα και οι α- πολύσεις στο Δημόσιο, αλλά υπάρχουν εκατοντάδες άλλες μικρές και μεγάλες παρεμβάσεις. 2. Να συνεχίζεται η σωστή εκτέλεση του προϋπολογισμού και κυρίως να υ- πάρξει μια σαφής βελτίωση στο σκέλος των εσόδων. Τα αποτελέσματα του 9μήνου πρέπει να ενισχύουν την ε- κτίμηση για πρωτογενές πλεόνασμα από φέτος. Η παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος είναι αναγκαία συνθήκη για να μπορέσει η ελληνική πλευρά να ζητήσει την ενεργοποίηση της α- πόφασης του Eurogroup για πρόσθετα μέτρα μείωσης του χρέους. REUTERS/YORGOS KARAHALIS Ενα αξιόπιστο Μεσοπρόθεσμο Ποιες είναι οι άλλες δύο βασικές προτεραιότητες; 1. Να καταρτισθεί ένα αξιόπιστο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα για την περίοδο , μέρος του οποίου θα είναι και ο προϋπολογισμός για τον επόμενο χρόνο. Μέσω αυτού, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να πείσει την τρόικα ότι δεν απαιτούνται πρόσθετα οριζόντια μέτρα τα επόμενα χρόνια και πως το δημοσιονομικό κενό που φαίνεται να υπάρχει θα καλυφθεί από τις διαρθρωτικές παρεμβάσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη ή θα δρομολογηθούν. 2. Να παρουσιασθεί ένα ελληνικό αναπτυξιακό σχέδιο με ο- ρίζοντα έως το Ηδη το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) παρέδωσε στο υπουργείο Οικονομικών ένα προσχέδιο της μελέτης για ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο στο οποίο θα βασιστεί και η κατανομή των πόρων του επόμενου ΕΣΠΑ. Αναμένεται η αντίστοιχη μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) το επόμενο διάστημα. Ο συνδυασμός διατηρήσιμης δημοσιονομικής εξυγίανσης και αξιόπιστων αναπτυξιακών προοπτικών από τη μια και οι διευκολύνσεις σε ό,τι αφορά το χρέος από την Ευρωζώνη, αποτελούν προϋπόθεση για τη σταδιακή επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, εκτιμούν στο οικονομικό επιτελείο. Υπό την αίρεση ότι σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο δεν θα υπάρξουν ανατροπές. Εξ ου και η δήλωση Στουρνάρα περί κόπωσης. Προφανώς, άλλος ήταν ο στόχος και όχι η συνέχιση της αντιπαράθεσης με τον κ. Νικήτα Κακλαμάνη ή με τους «καραμανλικούς» λεγόμενους βουλευτές. Τουλάχιστον όχι γι αυτόν τον λόγο και με αυτόν τον τρόπο. Σχέδιο ανάκαμψης τύπου Μάρσαλ προτείνει για την Ελλάδα το Ινστιτούτο Λέβι Οι τρεις πανεπιστημιακοί συντάκτες της μελέτης υποστηρίζουν ότι η πολιτική λιτότητας που έχει υιοθετήσει η τρόικα απέτυχε Της ELLEN FREILICH REUTERS Η θεαματική αποτυχία της πολιτικής «επεκτατικής λιτότητας» έχει βυθίσει την Ελλάδα σε ύφεση χειρότερη από τη Μεγάλη Υφεση της δεκαετίας του 1930, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Λέβι, του αμερικανικού Πανεπιστημίου Μπαρντ. Χρησιμοποιώντας ένα νέο οικονομικό μοντέλο για την Ελλάδα οι μελετητές του Ινστιτούτου Λέβι συστήνουν μια στρατηγική παρόμοια με αυτή του Σχεδίου Μάρσαλ προκειμένου ν αυξηθεί η δημόσια κατανάλωση και οι επενδύσεις. «Ενα σχέδιο ανάκαμψης τύπου Σχεδίου Μάρσαλ με επίκεντρο τη δημόσια κατανάλωση και επενδύσεις είναι ρεαλιστικό και έχει αποδειχθεί επιτυχημένο στο παρελθόν», αναφέρουν οι συντάκτες της μελέτης. Υποστηρίζουν, δε, ότι η πολιτική λιτότητας που έχει υιοθετήσει η τρόικα έχει αποτύχει και ότι η συνέχισή της μόνο θα επιδεινώσει τις προοπτικές της απασχόλησης, της α- νάπτυξης και του ελλείμματος. «Με την ανεργία στην Ελλάδα να είναι πάνω από το 27%, ισχυρή απόδειξη για την αποτυχία της τρόικας να προβλέψει με ακρίβεια τις επιπτώσεις της ίδιας της της πολιτικής, προκαλεί κατάπληξη ότι (Κομισιόν και ΔΝΤ) εξακολουθούν να ζητούν και άλλα από τα ίδια μέτρα», γράφουν στην ανάλυσή τους ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Λέβι, Δημήτρης Παπαδημητρίου, και οι ερευνητές κ. Μιχάλης Νικηφόρος και κ. Τζενάρο Τζέτζα. Στη μελέτη τους με τίτλο «Η Ελληνική Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν εστιάζεται σε ένα πρόγραμμα δημιουργίας θέσεων εργα - σίας στον δημόσιο τομέα. Οικονομική Κρίση και η Εμπειρία της Λιτότητας: Μια Στρατηγική Ανάλυση» οι τρεις πανεπιστημιακοί αναζητούν διέξοδο της ελληνικής οικονομίας από την καθοδική δίνη της χαμένης ανάπτυξης και απασχόλησης που συνδυάζονται με υψηλότερο δημοσιονομικό έλλειμμα και δημόσιο χρέος. Χρησιμοποιώντας για την Ελλάδα παρόμοιο μακροοικονομικό μοντέλο με αυτό που χρησιμοποιεί το Ινστιτούτο για την α- μερικανική οικονομία, οι καθηγητές Η εποχή των προσλήψεων έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Ωστόσο οι μελετητές του Ινστιτούτου Λέβι συστήνουν ότι πρέπει να ακολουθηθεί πολιτική ανάκαμψης, η οποία να ε- στιάζεται σε ένα πρόγραμμα δημιουργίας θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα. του Λέβι αναλύουν την ελληνική οικονομική κρίση και συστήνουν πολιτική για την αποκατάσταση της ανάπτυξης και την αύξηση της απασχόλησης. Σύμφωνα λοιπόν με τις προσομοιώσεις, οι καθηγητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η συνέχιση της πολιτικής λιτότητας θα οδηγήσει με συρρίκνωση του ΑΕΠ και σε αύξηση της ανεργίας μεγαλύτερη απ αυτή που προβλέπει η τρόικα. Στο βασικό τους σενάριο, το οποίο βασίζεται στις προβλέψεις της τρόικας για τα δημόσια έ- σοδα και έξοδα, οι μελετητές υποστηρίζουν ότι το ΑΕΠ θ αναπτυχθεί με αργότερο ρυθμό και το ποσοστό της ανεργίας θ αυξηθεί πολύ περισσότερο (σχεδόν στο 34% μέχρι το τέλος του 2016) απ όσο προβλέπει η τρόικα. Ε- πιπλέον, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ούτε οι δημοσιονομικοί στόχοι θα επιτευχθούν, με το έλλειμμα να φτάνει στο 7,6% μέχρι το Αν καταβληθεί προσπάθεια να επιτευχθούν οι στόχοι της τρόικας για το έλλειμμα, δείχνει το μακροοικονομικό μοντέλο, το ΑΕΠ και η απασχόληση θα συρρικνωθούν ακόμη περισσότερο απ όσο προβλέπεται στο βασικό σενάριο. «Εκτός από τα λάθη στις τιμές των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών και του δόγματος της επεκτατικής λιτότητας, υπάρχουν και επιπτώσεις στην προσφορά, οι οποίες πηγάζουν από την α- πελευθέρωση της αγοράς και την εσωτερική υποτίμηση, με αποτέλεσμα να προβλέπεται μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης ταυτόχρονα με χαμηλότερο δημοσιονομικό έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ. Με βάση αυτά τα λάθη εξηγείται γιατί, ενώ δεν υπάρχει οικονομική ενίσχυση, οι προβλέψεις της τρόικας είναι τόσο αισιόδοξες», υποστηρίζουν οι μελετητές. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν είναι ότι πρέπει ν ακολουθηθεί πολιτική ανάκαμψης, η οποία να επικεντρώνεται σε ένα πρόγραμμα δημιουργίας θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα. Σύμφωνα με τις προβλέψεις τους, ένα μετριοπαθές πακέτο οικονομικής ενίσχυσης ύψους 22,5 δισ. ευρώ (με ρυθμό 1,5 δισ. ανά τρίμηνο) θ άλλαζε ριζικά τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και η ανάπτυξη του ΑΕΠ θα ξεπερνούσε όλες τις προβλέψεις. Θα δημιουργούνταν θέσεις εργασίας περισσότερες σε σχέση με το βασικό σενάριο της τρόικας και το δημοσιονομικό έλλειμμα θα ήταν μικρότερο από αυτό που προβλέπει το βασικό σενάριο της τρόικας.

17 17-ELLADA_KATHI 8/2/13 10:14 PM Page 17 Κυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ NSA, ασφάλεια και «ιδιωτικότητα» Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ιταλίας για τον 76χρονο μεγιστάνα Σίλβιο Μπερλουσκόνι έβγαλε πολλούς Ιταλούς στους δρόμους για να πανηγυρίσουν. Τριγμοί ελέω Καβαλιέρε Η πρώτη οριστική καταδίκη του, απειλεί τον εύθραυστο κυβερνητικό συνασπισμό Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες κατά τις οποίες ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι υφίσταται ποινικές διώξεις, υπήρξε την Πέμπτη οριστική καταδίκη εναντίον του. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας α- πέρριψε την τελική έφεση της υπεράσπισης του πρώην πρωθυπουργού κατά προγενέστερης ετυμηγορίας δύο δικαστηρίων στο Μιλάνο, για υπόθεση φοροδιαφυγής, η οποία τον καταδίκαζε σε φυλάκιση τεσσάρων ετών, εκ των οποίων τα τρία είχαν παραγραφεί λόγω γενικής αμνηστίας. Οι δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου διέταξαν έτερο δικαστήριο στο Μιλάνο να επανεξετάσει το δεύτερο σκέλος της ποινής του Καβαλιέρε, δηλαδή την πενταετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων, επιτρέποντάς του έτσι ουσιαστικά να παραμείνει προς το παρόν στην πολιτική. Η πολυαναμενόμενη απόφαση που ήρθε την Πέμπτη, απειλεί τη συνοχή του εύθραυστου κυβερνητικού συνασπισμού, αν και οι υποστηρικτές του πρώην πρωθυπουργού δήλωσαν ότι η κυβέρνηση δεν θα πέσει. Τρεις μόλις μήνες μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον κεντροαριστέρο Ενρίκο Λέτα, του οποίου το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) σχημάτισε κυβέρνηση συμμαχώντας με το κεντροδεξιό κόμμα του Μπερλουσκόνι, τον Λαό της Ελευθερίας Tρία σιδηροδρομικά δυστυχήματα σε Ισπανία, Γαλλία και Ελβετία στοίχισαν τη ζωή σε δεκάδες επιβάτες αμαξοστοιχιών σε διάστημα λίγων ημερών. Αυτό με τα περισσότερα θύματα συνέβη έξω από το Σαντιάγο ντε Καμποστέλα στην βορειοδυτική Ισπανία, την 24η Ιουλίου, όταν υπερταχεία προσέκρουσε πάνω στον προστατευτικό τοίχο σε «κλειστή στροφή» με α- ποτέλεσμα να εκτροχιαστεί και να χάσουν τη ζωή τους 79 άτομα. Σύμφωνα με την πρώτη έρευνα ε- μπειρογνωμόνων, το τρένο λίγο πριν από τη μοιραία στιγμή «έτρεχε» με 192 χιλιόμετρα/ ώρα σε ένα σημείο όπου το όριο ταχύτητας είναι 50 χιλιόμετρα ανά ώρα! Τα στοιχεία που (PdL), η Ιταλία -τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης- έχει βυθιστεί εκ νέου στην αβεβαιότητα. Ο 76χρονος δισεκατομμυριούχος α- ντέδρασε με οργή στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επιμένοντας στην αθωότητά του, κατηγορώντας τους δικαστές για βεντέτα εναντίον του. Η απόφαση, η οποία επικυρώνει ποινή κατά του μεγιστάνα των ΜΜΕ για φοροδιαφυγή από τη Mediaset, την τηλεοπτική του αυτοκρατορία, αποτελεί την πρώτη βέβαιη καταδίκη του από Ο πρόεδρος της Ιταλίας, Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, συνέστησε ψυχραιμία, όπως και ο πρωθυπουργός, Ενρίκο Λέτα σύνολο δεκάδων υποθέσεων, με κατηγορίες που κυμαίνονται από απάτη και διαφθορά έως σεξ με ανήλικη ιερόδουλο. «Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει την πραγματική βία που μου ασκείται», είπε ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι σε βιντεοσκοπημένο του μήνυμα που μεταδόθηκε στην ιταλική τηλεόραση μετά την α- έχουν συγκεντρωθεί έως τώρα δείχνουν ότι ο μηχανοδηγός αντιλήφθηκε τι επρόκειτο να συμβεί δευτερόλεπτα πριν από τη μοιραία πρόσκρουση οπότε ενεργοποίησε τα φρένα. Ο μηχανοδηγός Φρανσίσκο Χοσέ Γκαρζόν Αμο, έμπειρος «αλλά και ριψοκίνδυνος» όπως λένε οι συνάδελφοί του, σύμφωνα με ειδήμονες που ε- μπλέκονται στην έρευνα μιλούσε με «κάποιον» τη στιγμή του μοιραίου συμβάντος. H Αστυνομία επικέντρωσε τις έρευνές της στο να εντοπίσει το πρόσωπο με το οποίο μιλούσε ο μηχανοδηγός και τον λόγο για τον οποίο ήταν τόσο απορροφημένος. Οι εμπειρογνώμονες του υπουργείου Μεταφορών της Ισπανίας, ειδικοί της ισπανικής Αστυνομίας και της Εισαγγελίας ήδη εξετάζουν το υλικό που κατέγραψαν τα δύο «μαύρα κουτιά» που βρίσκονταν στο πρώτο και το τελευταίο βαγόνι, εκτιμώντας ότι από εκεί θα δοθούν απαντήσεις. Μετωπική Την περασμένη Δευτέρα, στο καντόνι Βο της Ελβετίας από δυστύχημα στις ράγες έχασε τη ζωή του μηχανοδηγός ενός τρένου, ενώ τραυματίστηκαν 25 άτομα. Δύο τρένα συγκρούστηκαν μετωπικά έξω από το Γκρανζ πρε Μαρνάν και σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις το δυστύχημα οφείλεται σε παραβίαση του φωτεινού πόφαση. «Μια γνήσια επιθετική εκστρατεία εναντίον μου, που όμοιά της δεν υπάρχει», πρόσθεσε ο Καβαλιέρε, για να καταλήξει: «Δεν ευθύνομαι για φορολογική απάτη». Εξαιτίας της προχωρημένης του η- λικίας, αντί να μπει στη φυλακή, ο Μπερλουσκόνι δύναται να εκτίσει την ποινή του είτε ως κατ οίκον εγκλεισμό είτε ως κοινωφελή εργασία. Λόγω γραφειοκρατικών καθυστερήσεων, το πρώτο σκέλος της ποινής είναι αμφίβολο ότι θα ισχύσει πριν από το φθινόπωρο. Και το δεύτερο σκέλος, που αφορά τον α- ποκλεισμό του από δημόσια αξιώματα, παραπέμπεται σε επανεξέταση. Ωστόσο, η απόφαση της Πέμπτης κατάφερε ένα πρωτοφανές πλήγμα στον άνθρωπο που κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της Ιταλίας επί δύο δεκαετίες. «Η καταδίκη του είναι σαν την πτώση του Τείχους του Βερολίνου», δήλωσε θριαμβευτικά ο Μπέπε Γκρίλο, αρχηγός του Κινήματος Πέντε Αστέρων και σφοδρός πολέμιος του Μπερλουσκόνι. Οι αγορές, πάντως, δεν επηρεάστηκαν από τα νέα. Ο ίδιος ο Μπερλουσκόνι δεσμεύτηκε να επανιδρύσει άμεσα το κόμμα Forza Italia (Εμπρός Ιταλία), όπως ονομαζόταν η πρώτη του πολιτική δύναμη το Δεν έκανε, ωστόσο, καμία αναφορά στο μέλλον της συμμαχίας με τον Λέτα. Σύμμαχοι του Καβαλιέρε αντέδρασαν και αυτοί με πικρία στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, καθησυχάζοντας όμως παράλληλα όσους ανησυχούσαν ότι η ετυμηγορία θα διέλυε τον κυβερνητικό συνασπισμό μεταξύ του PD και του PdL. Η μεγαλύτερη απειλή στην κυβέρνηση Λέτα θα μπορούσε να προέλθει από τους κόλπους του ίδιου του PD, καθώς το κόμμα είναι διχασμένο. Πολλά από τα μέλη του είναι ήδη δυσαρεστημένα που συγκυβερνούν με το κόμμα του Μπερλουσκόνι και θα μπορούσαν κάλλιστα να επαναστατήσουν τώρα που υπάρχει μία βέβαιη καταδίκη του. Ο πρόεδρος της Ιταλίας, Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, συνέστησε ψυχραιμία και δήλωσε ότι η χώρα χρειάζεται «γαλήνη και συνοχή». Σε παρόμοιο μήκος κύματος κινήθηκε με σχόλιά του και ο Ιταλός πρωθυπουργός, Ενρίκο Λέτα. Η απόφαση έχει προσθέσει ένα ακόμη εμπόδιο στον Λέτα, ο οποίος αγωνίζεται να βγάλει την Ιταλία από την πλέον μακρόχρονη μεταπολεμική της ύφεση. Στον δρόμο μπορεί να βρεθούν κι άλλες προκλήσεις. Ο Μπερλουσκόνι βρίσκεται αντιμέτωπος και με έτερη καταδίκη, αυτήν της διαβόητης υπόθεσης πορνείας του 2011, «μπούνγκα-μπούνγκα»... REUTERS, A.P., ΑΠΕ Τι έπαθαν τα τρένα και εκτροχιάζονται Τρία σιδηροδρομικά δυστυχήματα με δεκάδες νεκρούς σε διάστημα ολίγων ημερών σηματοδότη από τον μηχανοδηγό της μιας αμαξοστοιχίας, που έπεσε θύμα του λάθους του. Νωπές είναι οι μνήμες από την τραγωδία στο Παρίσι. Συρμός που κινείτο από το Παρίσι με προορισμό τη Λιμόζ προσέκρουσε σε αποβάθρα στον σταθμό Μπρετινί σιρ Ορζ, νότια της «Πόλης του Φωτός» με αποτέλεσμα να σκοτωθούν έξι άτομα και να τραυματιστούν άλλα 22. Σύμφωνα με τον Γαλλικό Οργανισμό Σιδηροδρόμων για το δυστύχημα «ευθύνεται» ένα μεταλλικό έλασμα που βρέθηκε πάνω στη σιδηροτροχιά και είχε διαφύγει της προσοχής των συνεργείων τεχνικού ελέγχου των γραμμών. AFP, A.P., REUTERS AFP / TIZIANA FABI Η Yπηρεσία Eθνικής Aσφαλείας (NSA) επιβίωσε μιας νομοθετικής πρόκλησης στον Oίκο των Αντιπροσώπων την περασμένη εβδομάδα. Αλλά τα ανώτατα στελέχη της NSA αντιμετωπίζουν άλλη μία δύσκολη μάχη για να πείσουν την αμερικανική κοινή γνώμη ότι οι επιχειρήσεις της μπορούν να ενισχύσουν την ασφάλεια χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο την «ιδιωτικότητα». Η διοίκηση Ομπάμα έπρεπε να δράσει επιθετικά στα παρασκήνια, ώστε να υπερκεράσει μια διακομματική πρόταση για την παύση χρηματοδότησης της διαδικασίας «συλλογής» όλων των τηλεφωνικών συνομιλιών των Αμερικανών. Η οριακή Tου DAVID IGNATIUS Aρθρογράφου της WASHINGTON POST ψηφοφορία με 217 «κατά» και 205 «υπέρ» υποδηλώνει την εύθραυστη υποστήριξη προς τα προγράμματα παρακολούθησης της υπηρεσίας. Ο στρατηγός Κιθ Αλεξάντερ και άλλοι ανώτατοι στρατιωτικοί της NSA αναζητούν τρόπους που θα μπορούσαν να καθησυχάσουν την κοινή γνώμη, χωρίς να βλάψουν τα βασικά προγράμματα, σύμφωνα με Αμερικανούς στρατιωτικούς. Πιστεύουν ότι το να πιέσουν το Κογκρέσο να α- ποφασίσει ανάμεσα στην ασφάλεια και την «ιδιωτικότητα» είναι μια άδικη επιλογή, αφού η χώρα θα έχανε είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο. Θα επιθυμούσαν μία συμφωνία που προστατεύει και τα δύο, αλλά αυτό είναι δύσκολο. Το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα που παρ ολίγον να ψηφισθεί ώστε να ακυρωθεί, επιτρέπει στη NSA να α- ποκτά «μεταδεδομένα» βασικά τους αριθμούς όλων των τηλεφωνικών συνομιλιών από όλες τις μεγάλες τηλεφωνικές εταιρείες των ΗΠΑ. Οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να προσκομίζουν τις πληροφορίες αυτές σύμφωνα με αποφάσεις δικαστηρίου. Τα αρχεία συνομιλιών αποθηκεύονται για πέντε χρόνια. Ο λόγος που η NSA επιζητεί αυτή την τεράστια βιβλιοθήκη δεδομένων είναι για να διαθέτει μια ολοκληρωμένη εργαλειοθήκη ώστε να ελέγχει συνομιλίες ύποπτων τρομοκρατών από το εξωτερικό. Οταν η υπηρεσία εντοπίσει έναν ύποπτο τηλεφωνικό αριθμό στο Πακιστάν, για παράδειγμα, οι αναλυτές επιδιώκουν να μάθουν σε «ποιον» τηλεφώνησε το «πρόσωπο» στις ΗΠΑ και «ποιος» αντίστοιχα έχει επικοινωνήσει με αυτό το «πρόσωπο». Ο διαδεδομένος φόβος ότι η NSA καταγράφει τις συνομιλίες «από μόνη της» είναι λανθασμένος, λένε οι Α- μερικανοί στρατιωτικοί. «Θα χρειάζονταν 400 εκατομμύρια άνθρωποι για να ακούν και να διαβάζουν τη διεθνή κίνηση συνομιλιών», εκτιμά ένας ανώτατος στρατιωτικός κάτι που είναι προφανώς αδύνατο. Για τους στρατιωτικούς της NSA, η πρόσβαση στα αρχεία τηλεφωνικών συνομιλιών είναι εξαιρετικά πολύτιμη. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί Αμερικανοί αισθάνονται ά- βολα με αυτό, παρά τις συνεχείς διαβεβαιώσεις από τη NSA ότι συλλέγονται μόνο τα δεδομένα και όχι οι ίδιες οι συνομιλίες. Η ανησυχία των πολιτών εκφράστηκε από μία δημοσκόπηση του καναλιού ABC και της Washington Post την περασμένη εβδομάδα, που έδειξε ότι το 74% ε- κείνων που ρωτήθηκαν πιστεύουν πως η παρακολούθηση των τηλεφωνικών αρχείων από τη NSA παραβιάζει το δικαίωμα στην «ιδιωτικότητα». Οπότε πώς η NSA μπορεί να καθησυχάσει την αμερικανική κοινή γνώμη; Ηδη, η NSA αποθηκεύει τα τηλεφωνικά δεδομένα σε κάτι που περιγράφει ως «ηλεκτρονικό κλειδωμένο κουτί», στο οποίο μόνον ένας μικρός αριθμός ατόμων έχει πρόσβαση, όταν υπάρχει «δικαιολογημένη, εκφρασμένη υποψία» πως οι τηλεφωνικοί αριθμοί πρέπει να ελεγχθούν. Ποιες άλλες προφυλάξεις μπορούν να δοθούν; Οι Αμερικανοί στρατιωτικοί θέτουν τρία διαφορετικά ζητήματα: l Ποιος πρέπει να έχει στην κατοχή του τα τηλεφωνικά δεδομένα; Σύμφωνα με τις υπάρχουσες διαδικασίες, δίνονται στη NSA και αποθηκεύονται σε αρχεία δεδομένων της κυβέρνησης. Τα τηλεφωνικά αρχεία μπορούν, ε- ναλλακτικά, να φυλάσσονται από τις τηλεφωνικές εταιρείες και να είναι προσβάσιμα μόνον όταν υπάρχει ι- διαίτερη ανάγκη, που θα έχει περιγραφεί σε δικαστική εντολή. Ή τα αρχεία θα μπορούσαν να βρίσκονται στην κατοχή κάποιου τρίτου σε κάποια ομάδα τραπεζώνμ όπως το σύστημα SWIFTμ που διαχειρίζεται τραπεζικές μεταφορές. Αυτή η προσέγγιση αφαιρεί τις αντιπαραβολές με τον «Μεγάλο Α- δελφό», λόγω του κυβερνητικού ε- λέγχου, αν και έχει δύο προβλήματα: Πρώτον, οι ιδιωτικές εταιρείες μπορεί να μην επιθυμούν την «ταλαιπωρία» του να λειτουργούν ως φύλακες των αρχείων παρακολούθησης. Και δεύτερον, στα αρχεία μπορεί να έχουν πρόσβαση αυτοδιοριζόμενοι πληροφοριοδότες ή δυσαρεστημένοι υ- πάλληλοι, που έχουν να διευθετήσουν προσωπικά ζητήματα. l Για πόσο διάστημα πρέπει να φυλάσσονται τα αρχεία; Η NSA θα μπορούσε να διαγράψει τα δεδομένα σε λιγότερο από πέντε χρόνια, αλλά οι στρατιωτικοί ανησυχούν ότι όσο μικρότερη είναι η περίοδος «διατήρησης» τόσο ισχνή θα είναι η αποτελεσματικότητα των «μεταδεδομένων» ως μεθόδου εντοπισμού ε- πικίνδυνων διασυνδέσεων. l Πώς μπορεί η επίβλεψη να βελτιωθεί; Η NSA πιστεύει ότι οι κανόνες είναι αρκετά καλοί, με το Κογκρέσο και τα δικαστήρια να ενισχύουν την εκτελεστική εξουσία με λεπτομερείς αξιολογήσεις συμμόρφωσης με τον νόμο και προστασία της «ιδιωτικότητας». Κρίνοντας από τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης, η κοινή γνώμη δεν έχει πεισθεί. Η διαφάνεια στο Δικαστήριο Διεθνούς Μυστικής Παρακολούθησης, στις επιτροπές μυστικών υπηρεσιών του Κογκρέσου και στη NSA την ίδια θα βοηθούσε. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, καμία διαβεβαίωση λεπτομερούς ελέγχου θα μπορούσε να καθησυχάσει τους πάντες. Μία τελευταία, ευαίσθητη πρόκληση για τη NSA είναι να διατηρήσει τις σχέσεις της με τις τηλεφωνικές εταιρείες που αγωνιούν εξαιτίας της ανησυχίας των πελατών και των μετόχων τους, και έχουν κινήσει αγωγές ενάντια στο πρόγραμμα. Οι Αμερικανοί στρατιωτικοί πιστεύουν ότι η καλύτερη άμυνα για τις εταιρείες είναι απλώς να ισχυρισθούν ότι δεν είχαν άλλη επιλογή, ότι ήταν αναγκασμένες από δικαστικές αποφάσεις να παραδώσουν τα δεδομένα. Αλλά οι εταιρείες θα ήταν πιο ι- κανοποιημένες, σίγουρα, με ένα πιο επιεικές, διαφανές και φιλικό προς τον πελάτη «περιτύλιγμα» ένα πρόγραμμα που κάνει τους Αμερικανούς νευρικούς.

18 18-KOSMOS.QXP_KATHI 8/2/13 10:04 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Kυριακή 4 Αυγούστου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Εγκλειστος, αποκομμένος από όλους ο Μ. Μόρσι Οι ΗΠΑ κλείνουν πρεσβείες υπό τον φόβο της Αλ Κάιντα Στο κλείσιμο πρεσβειών και προξενείων των ΗΠΑ προχώρησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη σημερινή Κυριακή και εξέδωσε και ταξιδιωτική οδηγία για όλο τον κόσμο, επικαλούμενο το αυξημένο ενδεχόμενο τρομοκρατικού πλήγματος. Το κλείσιμο των πρεσβειών κρίθηκε αναγκαίο μετά τη συγκέντρωση πληροφοριών για σχέδια της Αλ Κάιντα να χτυπήσει αμερικανικό διπλωματικό στόχο στη Μέση Ανατολή ή κάποια άλλη μουσουλμανική χώρα, αναφέρουν πηγές, αλλά και ο Eντ Ρόις, πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, ενώ η εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ απλά τόνισε ότι την Κυριακή 4 Αυγούστου κάποιες πρεσβείες ή προξενεία θα παραμείνουν κλειστά λόγω «θεμάτων ασφαλείας» χωρίς να προσδιορίσει ποια θα είναι αυτά. Τέλος, και η Ευρωπαϊκή Ενωση, την Παρασκευή, ανακοίνωσε ότι πρόκειται να λάβει όλα τα α- ναγκαία μέτρα, χωρίς, ωστόσο, να υ- πάρχουν ιδιαίτερες ανησυχίες για τις αντιπροσωπείες της Ε.Ε. Η αμερικανική ταξιδιωτική οδηγία έχει ισχύ έ- ως τις 31 Αυγούστου. Οι επισκέπτες του δεν μπορούν να λύσουν καν το μυστήριο για τον τόπο κράτησής του Των KAREEM FAHIM, MAYY EL SHEIKH THE NEW YORK TIMES Ο έκπτωτος πρόεδρος της Αιγύπτου, Μοχάμεντ Μόρσι, ο οποίος τελεί υπό καθεστώς κράτησης από την 3η Ιουλίου, χαίρει άριστης υγείας και δέχεται λίγες επισκέψεις, σύμφωνα με συνεργάτες του, παρότι ο τόπος κράτησης παραμένει επτασφράγιστο μυστικό, εγείροντας την οργή συγγενών και ο- παδών του. Είναι ενδεικτικό ότι η ε- πικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ακόμη και η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλω μα - τίας Κάθριν Αστον, που συ νάντησε τον έκ πτωτο πρόε δρο της Αιγύπτου, μεταφέρ θηκε εκεί νύχτα με ελικόπτερο Κάθριν Αστον, που συνάντησε τον κ. Μόρσι, μεταφέρθηκε νύχτα με ελικόπτερο στον χώρο κράτησης του έκπτωτου προέδρου, ενώ οι στρατηγοί «δεσμοφύλακές» του είχαν εξασφαλίσει από αυτήν τη δέσμευση πως δεν θα αποκάλυπτε κανένα στοιχείο περί το σημείο κράτησης. Προηγούμενοι επισκέπτες, μέλη αιγυπτιακής οργάνωσης υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων, περιέγραψαν πώς υποχρεώθηκαν να παραδώσουν τα κινητά τους τηλέφωνα, προτού ε- πιβιβασθούν σε ελικόπτερο, το οποίο «πετούσε σε κύκλους» για 15 λεπτά, για να τους αποπροσανατολίσει. «Εκτιμώ ότι πρόκειται για στρατιωτική βάση έξω από το Κάιρο. Μόλις προσγειωθήκαμε, όχημα του στρατού μάς παρέλαβε και μας οδήγησε και αυτό σε κύκλους για δέκα λεπτά», είπε ο ακτιβιστής Νασέρ Αμίν. Ο στρατός επιμένει ότι τα ακραία αυτά μέτρα είναι αναγκαία για την α- σφάλεια του κ. Μόρσι, παρότι η αλήθεια είναι ότι η κύρια ανησυχία του στρατού αφορά την πρόθεση των οπαδών του Μόρσι να διαδηλώσουν κοντά στο σημείο κράτησης του ηγέτη τους. Οταν υποστηρικτές της Μουσουλμανικής Αδελφότητας πίστεψαν, τον περασμένο μήνα, ότι ο Μόρσι κρατείται σε κτίριο της προεδρικής φρουράς στο Κάιρο, διαδήλωσαν μαζικά μπροστά στο αρχηγείο της φρουράς, πριν ο στρατός ανοίξει πυρ εναντίον τους, σκοτώνοντας 60 διαδηλωτές. Παρά την απαγγελία νέων κατηγοριών κατά του Μόρσι την περασμένη εβδομάδα από την εισαγγελία, οι στρατιωτικοί αποφεύγουν μέχρι στιγμής να τον αντιμετωπίσουν σαν κοινό ποινικό κρατούμενο, επιτρέποντας ανεμπόδιστα τις επαφές του με συνηγόρους και συγγενείς. Την ίδια στιγμή, η κράτησή του έχει αναδειχθεί σε κυρίαρχο εμπόδιο για την επίλυση της κρίσης, με ηγέτες της Αδελφότητας Οι μαζικές διαδηλώσεις υποστηρικτών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας υ- πέρ του Μοχάμεντ Μόρσι είναι από τους βασικούς λόγους που ο στρατός κρατά μυστικό τον τόπο κράτησής του. και Δυτικούς διπλωμάτες να ζητούν την απελευθέρωση του έκπτωτου προέδρου, ως δείγμα καλής θέλησης από τους στρατηγούς. Οι οπαδοί του Μόρσι καλωσόρισαν τις ειδήσεις, που κάνουν λόγο για την «καλή κατάσταση του προέδρου», αν και κατήγγειλαν τον στρατό για την «επιλογή» των επισκεπτών του, που δείχνει ότι οι «δεσμοφύλακες» του Μόρσι ενδιαφέρονται περισσότερο να α- ντιμετωπίσουν τις επικρίσεις της Δύσης παρά να δώσουν λύση στο πολιτικό α- διέξοδο. «Με όλο τον σεβασμό στην κ. Αστον, είναι κρίμα που ο πρώτος επίσημος επισκέπτης του προέδρου Μόρσι ήταν ένας ξένος. Οι Αιγύπτιοι δεν δικαιούνται να τον δουν, ούτε καν να του μιλήσουν στο τηλέφωνο», είπε χαρακτηριστικά ο Αμρ Νταράγκ, ανώτατο πολιτικό στέλεχος της Αδελφότητας. Για την ώρα, όμως, ο Μοχάμεντ Μόρσι παραμένει έγκλειστος και α- ποκομμένος από τον υπόλοιπο κόσμο, παρότι η κ. Αστον αποκάλυψε πως ο κρατούμενος έχει πρόσβαση στον Τύπο και σε τηλεόραση, που ελέγχεται ωστόσο εξ ολοκλήρου από το στρατιωτικό καθεστώς. Ολες οι ενδείξεις συνηγορούν στο γεγονός ότι ούτε καν ο ίδιος ο Μόρσι γνωρίζει πού βρίσκεται, όπως ανέφεραν και μέλη ανθρωπιστικής οργάνωσης που τον επισκέφθηκαν. Αγνοια επικαλέστηκε και η κ. Αστον. «Είδα τις εγκαταστάσεις όπου κρατείται, αλλά δεν γνωρίζω πού βρίσκεται αυτό το μέρος», είπε η αξιωματούχος της Ε.Ε,, η οποία είχε θέσει τη συνάντηση με τον Μόρσι ως α- ναγκαία προϋπόθεση για την επίσκεψή της στην Αίγυπτο. AFP / MARWAN NAAMANI Ασυλο και απόρρητο κρησφύγετο Στη Ρωσία, που του παραχώρησε προσωρινό άσυλο, θα παραμείνει ο Εντουαρντ Σνόουντεν, χάρη στον ο- ποίο αποκαλύφθηκε το εύρος των παρακολουθήσεων από την Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ. Ο δικηγόρος του, Ανατόλι Κουτσερένα, έκανε γνωστό ότι ήδη βρίσκεται σε απόρρητο κρησφύγετο. Η χορήγηση ασύλου στον Σνόουντεν έχει προκαλέσει ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας, απομακρύνοντας το ενδεχόμενο εξεύρεσης κοινά αποδεκτής λύσης για την ειρήνευση στη Συρία και πληθώρα άλλων προβλημάτων. Τέλος, η Γερμανία, την Παρασκευή, α- νακοίνωσε την ακύρωση του χρονολογούμενου από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου συμφώνου παρακολουθήσεων που είχε συνάψει με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, τονίζοντας ότι Η χορήγηση ασύλου από τη Μόσχα στον Σνόουντεν έχει προκαλέσει έ- νταση στις σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας. ουδέποτε είχε εγκρίνει την παραβίαση του προσωπικού απορρήτου Γερμανών πολιτών. Η απόφαση του Βερολίνου δεν θα κλονίσει τις σχέσεις της Γερμανίας και των νατοϊκών συμμάχων της. Η αεροπορία κατά των ανταρτών Τη μαζικότερη επίθεση από αέρος και εδάφους εξαπέλυσαν εναντίον των ισλαμιστών ανταρτών οι ένοπλες δυνάμεις της Τυνησίας. Οι επιχειρήσεις περιορίστηκαν στην περιοχή κοντά στα σύνορά της με την Αλγερία, ενώ οι αεροπορικές επιθέσεις εστιάστηκαν στην περιοχή του Ορους Κααμπί, όπου γίνονται χερσαίες επιχειρήσεις από τον Δεκέμβριο. Την προηγούμενη Δευτέρα οι σαλαφιστές α- ντάρτες έστησαν ενέδρα και σκοτώσαν οκτώ στρατιώτες. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη τη στιγμή που η κυβέρνηση ισλαμιστών υπό τον πρωθυπουργό Αλί Λαραγέντ προσπαθεί να επιβιώσει της διαρκώς αυξανόμενης πολιτικής αστάθειας αλλά και των μαζικών διαδηλώσεων που οργανώνονται από την αντιπολίτευση. Ενεργό ρόλο λαμβάνουν και τα εργατικά συνδικάτα μετά τη δολοφονία ενός εκ των ηγετών τους την περασμένη εβδομάδα. Το κυβερνητικό κόμμα Εχνάντα επιρρίπτει τις ευθύνες για τις δολοφονίες και δύο βομβιστικές επιθέσεις στην Τύνιδα στους σαλαφιστές. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ έξτρα τεύχος ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΤΗΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ Όλα τα μυστικά που κάνουν τα κρασιά της Σαντορίνης μοναδικά σε ποιότητα σε ολόκληρο τον κόσμο. Όλες οι ποικιλίες και οι αμπελώνες του νησιού. Πού θα βρείτε τα καλύτερα κρασιά με τα ονόματά τους. Ακόμα μάθετε τι κρασί ταιριάζει με το κάθε φαγητό και πόσο κοστίζει. ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

19 19-KOSMOS_KATHI 8/2/13 10:11 PM Page 19 Κυριακή 4 Αυγούστου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ «Η κ. Μέρκελ δεν έχει όραμα για την Ευρώπη» Ο συνεκδότης της Frankfurter Allgemeine Zeitung Φρανκ Σιρμάχερ μιλάει στην «Κ» Της ΞΕΝΙΑΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ Ο Φρανκ Σιρμάχερ είναι ένας από τους πέντε εκδότες της Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) για την α- κρίβεια διαδέχθηκε τον λογοτεχνικό κριτικό Μαρσέλ Ράιχ Ρανίτσκι και τον ιστορικό Γιόακιμ Φεστ στην ιεραρχία της ιστορικής γερμανικής εφημερίδας. Τα βιβλία του έχουν γίνει μπεστ σέλερ με 1 εκατ. αντίτυπα και έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες. Ισως η μεγαλύτερη δημοσιογραφική επιτυχία στην καριέρα του είναι η πολύκροτη συνέντευξη με τον Γερμανό συγγραφέα, Γκίντερ Γκρας, στην οποία ο διάσημος λογοτέχνης παραδέχθηκε ότι σε ηλικία 17 ετών υπήρξε μέλος των Waffen SS. «Το θέμα με τον Γκρας είναι το εξής: πώς μπορεί ένας άνθρωπος να διαπαιδαγωγεί ηθικά μια ολόκληρη χώρα επί πολλές δεκαετίες, να καταγγέλλει τους πάντες, όταν ο ίδιος «Μπορούμε να διαβά σου με την ελληνική κρίση σαν την απαρχή μιας ευρύτε - ρης διαδικασίας ευρω - παϊκής ανασυγκρότησης». είχε αποσιωπήσει πλήρως το παρελθόν του;», αναρωτιέται ο κ. Σιρμάχερ. Βρέθηκε στην Αθήνα στο πλαίσιο μιας κοινής προσπάθειας με Ελληνες επιχειρηματίες να προβληθεί στη Γερμανία μια πιο πολυσχιδής και σύνθετη εικόνα «της Ελλάδας που αντιστέκεται, της Ελλάδας, που επιμένει». Στη συνέχεια «η πρωτοβουλία θα επεκταθεί σε επιστήμονες, καλλιτέχνες, συγγραφείς», εξηγεί. Η χρονική συγκυρία για την επίσκεψή του στην Αθήνα δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερη: συνέπεσε με μια νέα περίοδο αμοιβαίας αναπαραγωγής στερεοτύπων και της γνωστής καχυποψίας ανάμεσα στις δύο χώρες. H συνέντευξη του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα στην εφημερίδα είχε αρχίσει ήδη να διχάζει τον ελληνικό λαό. Κι όμως ο κ. Σιρμάχερ δεν είχε ιδέα για το περιστατικό. «Είμαστε τόσο μεγάλη εφημερίδα, με αυστηρό καταμερισμό μεταξύ των τμημάτων», λέει σχεδόν απολογούμενος για την «άγνοιά του». «Eχουμε μια πολύ σχηματική εικόνα της Ελλάδας στη Γερμανία και αυτό θα θέλαμε να διορθώσουμε», παραδέχεται και συνεχίζει: «Στόχος λοιπόν αυτής της πρωτοβουλίας είναι να α- κουστούν άλλες φωνές από την Ελλάδα. Θέλουμε να μάθουμε τι σκέφτονται αυτοί που βρίσκονται στο ε- πίκεντρο της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Να μιλήσουν άνθρωποι που ξέρουν εδώ και χρόνια την Ελλάδα και για τους οποίους είναι κρίσιμη η επιτυχία της χώρας». Μήπως έχει ε- νοχές για τον τρόπο κάλυψης της ελληνικής κρίσης από την εφημερίδα του; Η απάντησή του είναι αρνητική, Ο Φρανκ Σιρμάχερ βρέθηκε στην Αθήνα στο πλαίσιο μιας κοινής προσπάθειας με Ελληνες επιχειρηματίες να προβληθεί στη Γερμανία μια πιο πολυσχιδής εικόνα της Ελλάδας. Οπως δήλωσε «στόχος της πρωτοβουλίας είναι να ακουστούν άλλες φωνές α- πό την Ελλάδα. Θέλουμε να μάθουμε τι σκέφτονται αυτοί που βρίσκονται στο επίκεντρο της οικονομικής και κοινωνικής ζωής». «Η τρόικα είναι μια εντελώς εσφαλμένη κατασκευή» αν και αντιλαμβάνεται την αιχμή: «Υποθέτω ότι αυτό που εννοείτε είναι πως το οικονομικό τμήμα της εφημερίδας υπήρξε ιδιαίτερα επικριτικό α- πέναντι στην Ελλάδα», λέει. «Θυμίζω όμως ότι η FAZ έχει πέντε διαφορετικούς εκδότες και αποτελείται από τρία διαφορετικά μέρη. Η φύση της εφημερίδας είναι να απεικονίζει την κοινωνική διαφοροποίηση. Στο κομμάτι, για το οποίο είμαι υπεύθυνος, το Feuilleton (πολιτιστικό ένθετο), η αντιμετώπιση ήταν και είναι εκ διαμέτρου αντίθετη. Το ίδιο συμβαίνει και στην κοινωνία. Υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις και αυτό προβάλλεται στην εφημερίδα. Συνεπώς, η πρωτοβουλία δεν έχει σχέση με τις ενοχές μου, αλλά με μια δημοσιογραφική αίσθηση ότι δεν αποκτήσαμε Κατά τη γνώμη του κ. Σιρμάχερ «αυτό που συμβαίνει αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα δεν είναι μια ανωμαλία, αντίθετα είναι αντιπροσωπευτικό για ολόκληρη την Ευρώπη. Oλοι θα βρεθούμε σε κάποια κρίση ή είμαστε ήδη. Η προοπτική αναδιάρθρωσης μιας κοινωνίας, αν θα λειτουργήσει ή όχι, αυτό το ζήτημα θα μας αγγίξει όλους. Μπορούμε λοιπόν να διαβάσουμε την ελληνική κρίση σαν την απαρχή μιας ευρύτερης διαδικασίας ευρωπαϊκής ανασυγκρότησης». «Εχει η καγκελάριος της Γερμανίας ό- ραμα για την Ευρώπη;», ρωτώ τον κ. Σιρμάχερ. «Είναι όντως πρόβλημα ότι η κ. Μέρκελ δεν έχει όραμα για την Ευρώπη. Το λέει και η ίδια. Κοιτάει μόνο μέχρι την επόμενη γωνία. Σε κάθε κρίση όμως τίθεται ένα συγκεκριμένο δίλημμα: πρέπει κανείς να επενδύσει στο όραμα ή στη ρεαλπολιτίκ. Οπως έγινε και μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι κρίμα που δεν συμβαίνει αυτό σήμερα, γιατί θεωρώ ότι οι άνθρωποι είναι δεκτικοί στην παρούσα φάση. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι η Ευρώπη είναι μια τεράστια μηχανή, που αν δεν λειτουργούν όλα τα γρανάζια, το αποτέλεσμα είναι αυτό που βιώνουμε αυτήν τη στιγμή. Είναι τρελό για παράδειγμα να υ- πάρχει η τρόικα, τρεις διαφορετικοί άνθρωποι που εκπροσωπούν ο καθένας άλλο θεσμό. Ποιος είναι τελικά ο συνομιλητής; Είναι εντελώς εσφαλμένη κατασκευή», λέει. Οσο για το δυνάμει ηγεμονικό ρόλο της Γερμανίας, ο εκδότης της FAZ είναι σαφής: «Ολοι αντιλαμβάνονται ότι η Γερμανία δεν θέλει αυτό τον ρόλο. Κι εγώ συμφωνώ. Εχουμε ελάχιστη βοήθεια α- πό τη Γαλλία, έχουν τα δικά τους προβλήματα, όπως και η Ιταλία. Αυτό σημαίνει ότι είναι ακριβώς η στιγμή για μια ε- νίσχυση των Βρυξελλών για να αναλάβει τον ρόλο που έχει επωμισθεί η Γερμανία. Ουδείς δημοκρατικά σκεπτόμενος Γερμανός επιθυμεί αυτήν την ηγεμονία. Είναι ό,τι ακριβώς σιχαίνονται οι Γερμανοί. Του χρόνου θα είναι η πρώτη φορά που ο διάδοχος του Μπαρόζο θα εκλεγεί απευθείας. Θα υπάρξει δηλαδή ένας αληθινός προεκλογικός αγώνας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος θα έχει πολύ μεγαλύτερη νομιμοποίηση. Τότε θα έχει λοιπόν την ευκαιρία να επιστρέψει στις Βρυξέλλες αυτός ο ηγεμονικός ρόλος». μια ικανοποιητική εικόνα της χώρας σας σε όλα τα γερμανικά ΜΜΕ», α- παντάει. «Πιστεύω πολύ σε αφηγήσεις και μοντέλα. Στη συνάντησή μας υ- πήρξαν επιχειρηματίες που ανέφεραν ότι δεν προχώρησαν σε απολύσεις, αλλά έκαναν προσλήψεις. Είναι σημαντικό να το δουν αυτό οι Γερμανοί. Είναι πολύ σοβαρά μηνύματα αυτά, ότι μια κρίση μπορεί να έχει χειροπιαστά αποτελέσματα στο μέλλον, αλλιώς κινδυνεύουμε να γίνουμε φαταλιστές», εκτιμά. «Θα ήθελα να βγούμε από αυτήν την ιστορία που ο ένας κατηγορεί τον άλλον. Εγώ ο ίδιος έχω κατηγορήσει τη γερμανική κυβέρνηση για τη στάση της απέναντι στην Ελλάδα, ο Γιούργκεν Χάμπερμας το έκανε στην εφημερίδα μας. Είχα καταγγείλει ότι στην περίπτωση της Ελλάδας ήταν η πρώτη φορά που καθ υπαγόρευση των αγορών παραβιάσαμε δημοκρατικές αρχές και θεμελιώδη δικαιώματα. Πρέπει να συζητήσουμε γι αυτό: πόσο ακόμη σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να το κάνουμε;», επισημαίνει και συμπληρώνει: «Μου έκανε για παράδειγμα εντύπωση ότι ρώτησα στην Αθήνα τους παριστάμενους κατά πόσον ήταν λάθος η πρόταση του Γ. Παπανδρέου για ένα δημοψήφισμα. Ηταν ενδιαφέρον τι ειπώθηκε εδώ γιατί εμένα μου φαινόταν πολύ σωστή ιδέα, απαραίτητη για τη συνειδητοποίηση μίας κοινωνίας. Στη Γερμανία το επιχείρημα που προβλήθηκε είναι: μην προκηρύξετε δημοψήφισμα γιατί θα τρελαθούν οι α- γορές. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε», καταλήγει. Η Σεούλ γιόρτασε την 60ή επέτειο από την ανακωχή Από τον πόλεμο στο θαύμα της ανάπτυξης Του απεσταλμένου μας στη ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ ΗΛΙΑ ΜΑΓΚΛΙΝΗ Την ώρα που στην Πιονγιάνγκ πραγματοποιούνταν στρατιωτική παρέλαση, στη Σεούλ είχε στηθεί μια πολύ ανθρώπινη γιορτή. Η αφορμή για τους τόσο διαφορετικούς εορτασμούς στις πρωτεύουσες των δύο κρατών (που όμως συνιστούν ένα έθνος) ήταν η 60ή επέτειος από την ανακωχή του μεταξύ τους πολέμου ( ). Υπογραμμίζουμε τη λέξη «ανακωχή», διότι στις 27 Ιουλίου του 1953, έπειτα από αιματηρές ε- χθροπραξίες, και με τη συμμετοχή 21 κρατών-μελών του ΟΗΕ στο πλευρό της Νότιας Κορέας (και της Κίνας στο πλευρό της Βόρειας), οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός - όχι σε ειρηνευτική συμφωνία. Η φετινή 27η Ιουλίου βρήκε τη Σεούλ συννεφιασμένη αλλά ζεστή και με πυκνή υγρασία, κάτι που όμως δεν απέτρεψε τους εορτασμούς στους οποίους πρωταγωνιστούσαν οι ίδιοι οι βετεράνοι, φιλοξενούμενοι της κυβέρνησης. Αλλά δεν ήταν τόσο η στάση της επίσημης Κορέας. Σημειώνω ενδεικτικά ότι καθώς τα πούλμαν με τα σχετικά διακριτικά διέσχιζαν την πρωτεύουσα, κάθε τόσο, μικροί και μεγάλοι, πρόβαλλαν από αυτοκίνητα και κτίρια για να χαιρετήσουν. Οπως μας έλεγαν οι δύο βετεράνοι του Ελληνικού Τάγματος, ο ταξίαρχος ε.α. Θεόδωρος Μπασιάς από τα Χανιά της Κρήτης (υπηρέτησε ως ανθυπολοχαγός και υπολοχαγός το ) και ο κ. Κωνσταντίνος Κεφαλάς από τις Σέρρες (υπηρέτησε την ίδια περίοδο ως δεκανέας), άφησαν πίσω τους ένα «σεληνιακό τοπίο» και τώρα δυσκολεύονταν να πιστέψουν ότι βρίσκονταν σε μία από τις δέκα ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη. Ξέφρενη ανάπτυξη Χαρακτηριστικό είναι ότι αυτή τη στιγμή, η ανεργία στους νέους στη Νότια Κορέα έχει πέσει από το 8%, που ήταν πέρυσι, στο 7% και η αλήθεια είναι ότι η αίσθηση καθώς διασχίζει κανείς τους δρόμους της Σεούλ είναι αυτή ενός αναπτυξιακού οργασμού στον οποίο τον πρώτο λόγο μοιάζει να έχει η τεχνολογία. Η δυτική επίδραση είναι βέβαια συντριπτική: τα αμερικανικού και ευρωπαϊκού τύπου καφέ με το προχωρημένο ντιζάιν είναι γεμάτα με νεαρόκοσμο που πίνει καφέ και όχι το παραδοσιακό ασιατικό τσάι. Γενικά η κατανάλωση μοιάζει να είναι εθνικό σπορ στη Νότια Κορέα, όπως και η σκληρή δουλειά: νεαρός αρχιτέκτονας μου έλεγε το 2005 σε ένα προάστιο της Σεούλ ότι θα με συναντούσε στο «dinner break»: θα έκανε ένα διάλειμμα από τη δουλειά για φαγητό και κατά τις REUTERS/HA GYONG-MIN Στις 27 Ιουλίου, με αφορμή την 60ή επέτειο από την ανακωχή, βετεράνοι του πολέμου της Κορέας συναντήθηκαν στη Σεούλ για να τιμήσουν τους νεκρούς συμπολεμιστές τους. Δύο βετεράνοι του Ελληνικού Τάγματος που πολέμησαν στη Νότια Κορέα απέτισαν φόρο τιμής στο μνημείο των Ελλήνων πεσόντων. το βράδυ θα επέστρεφε στο γραφείο του για να συνεχίσει... Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, το ότι δεν θα βρει κανείς πουθενά ίχνη του πολέμου στη χώρα. Ωστόσο, με δεδομένη και την πολύχρονη ένταση στον 38ο Παράλληλο, ο πόλεμος δεν είναι ένα ξεχασμένο γεγονός. Και βέβαια, διάσπαρτα στη χώρα συναντά κανείς τα μνημεία των πεσόντων των χωρών-μελών του ΟΗΕ. Περίπου μιάμιση ώρα από τη Σεούλ απέχει και το ελληνικό μνημείο με αναγραμμένα τα ονόματα των νεκρών (186 από το Τάγμα, 12 από το Σμήνος). Υπό καταρρακτώδη βροχή οι δύο Ελληνες βετεράνοι απέτισαν ελάχιστο φόρο τιμής καταθέτοντας ένα στεφάνι. Οταν αργότερα, στο πούλμαν, ο κ. Μπασιάς δέχθηκε να μας μιλήσει για εκείνα τα χρόνια, τόνισε ακριβώς αυτό: «Εκανα ξανά αυτό το μεγάλο ταξίδι για να επισκεφθώ κυρίως αυτό το μνημείο. Θα ήταν μεγάλη παράλειψη να μην έρθουμε». Και οι δύο βετεράνοι αναφέρθηκαν σε πεσόντες συμπολεμιστές τους, όπως τον υπολοχαγό Ανδρέα Βοζίκη που έπεσε στο ύψωμα Μεγάλο Νόρι (Σεπτέμβριος 1952) ή τον υπολοχαγό Ιωάννη Μαραγκουδάκη που χάθηκε λίγες μόλις ημέρες πριν από τον ε- παναπατρισμό του, τον Απρίλιο του «Για αυτά τα παιδιά ήρθαμε», παραδέχθηκαν και οι δύο αργότερα, καθώς η ομίχλη τύλιγε τα άλλοτε καρβουνιασμένα, πλέον καταπράσινα υψώματα ολόγυρά μας. «Ιερές» μολότοφ στο Αγιον Ορος Γόρδιος δεσμός για το Φανάρι το αδιέξοδο με τους εσφιγμενίτες «Καμπάνες» χτυπούν και στη Σόφια Εξοργισμένη η μεσαία τάξη έναντι της πολιτικής διαφθοράς Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ Την «καταιγίδα» της Δευτέρας διαδέχθηκε η ηρεμία έως ότου ξεσπάσει νέα μπόρα, αφού το ζήτημα της Μονής Ε- σφιγμένου ξεφεύγει από τα όρια του ε- πίμαχου κονακίου Ελάχιστα μέτρα χωρίζουν τα... χαρακώματα των «εμπολέμων» μοναχών στην πρωτεύουσα του Αγίου Ορους, τις Καρυές. Στη μια πλευρά οι φανατικοί εσφιγμενίτες παραμένουν ταμπουρωμένοι στο κτίριο του αντιπροσωπείου της μονής, και απειλούν να αυτοπυρποληθούν εάν οι «προσκυνημένοι στον Πάπα» επιχειρήσουν να τους εκδιώξουν βίαια από το κονάκι. Στην άλλη πλευρά και στην ίδια αυλή ο «εχθρός». Η πιστή, δηλαδή, στον Οικουμενικό Πατριάρχη, ολιγομελής συνοδεία της «νέας Εσφιγμένου», που εξελέγη στη θέση της κηρυχθείσας από την Ιερά Κοινότητα «σχισματικής» παλαιάς. Με σύμμαχο τις κατά καιρούς δικαστικές αποφάσεις η νόμιμη αδελφότητα, διεκδικεί την έξωση από το κονάκι των ζηλωτών που παραμένουν αυτοέγκλειστοι στο εσωτερικό του, αλλά εκείνοι διαμηνύουν «μολών λαβέ». Τρεις φορές οι «νομιμόφρονες» επιχείρησαν να καταλάβουν το κτίριο, αλλά και τις τρεις απέτυχαν. Τον Οκτώβριο του 2005, συνεργείο εργολάβου προσπάθησε να περάσει στο εσωτερικό του, προκειμένου να προβεί σε εργασίες επισκευής για λογαριασμό της νέας αδελφότητας, πλην όμως αντιμετωπίστηκε δυναμικά από τους μοναχούς που το φρουρούσαν. Ενα χρόνο μετά, τον Δεκέμβριο του 2006, εκτυλίχθηκαν σκηνές «απείρου κάλλους» όταν οι της «νόμιμης συνοδείας», έκαναν οι ίδιοι έφοδο για να βγάλουν τους «παράνομους». Ακολούθησε συμπλοκή με γροθιές, κλωτσιές, πυροσβεστήρες και κατάρες, αλλά οι «υπερασπιστές», μεταξύ των οποίων άνδρες που είχαν υπηρετήσει σε ειδικές δυνάμεις του στρατού και εκάρησαν στη συνέχεια μοναχοί, κατάφεραν να απωθήσουν τους «επιτιθέμενους» και το «φρούριο» δεν έπεσε. Την περασμένη Δευτέρα στήθηκε το ίδιο περίπου σκηνικό «μάχης»: δύο δικαστικοί επιμελητές συνεπικουρούμενοι από πολίτες, μετέβησαν στις Καρυές για να υλοποιήσουν την απόφαση του μονομελούς Πρωτοδικείου, στο ο- ποίο είχε προσφύγει η νέα αδελφότητα, για έξωση από το αντιπροσωπείο των χαρακτηρισμένων από το Φανάρι και την Ιερά Κοινότητα καταληψιών. Οι «υπερασπιστές», ενισχυμένοι με άλλους γεροδεμένους μοναχούς από την «παλαιά Εσφιγμένου», αλλά και ζηλωτές κοσμικούς που έσπευσαν στον Αθω προς ενεργό συμπαράστασή τους, απέκρουσαν και αυτήν την «επίθεση», κάνοντας μάλιστα χρήση και αυτοσχέδιας εμπρηστικής βόμβας, την οποία στη συνέχεια για λόγους νομικούς έσπευσαν να χαρακτηρίσουν «απλό στουπί». Το μήνυμα για το τι θα ακολουθούσε εάν οι δικαστικοί επιμελητές και το συνεργείο τους επιχειρούσαν και άλλη έφοδο, ίσως και με τη βοήθεια της Α- στυνομίας, είχε σταλεί από τους ζηλωτές, με «υπογραφή» μολότοφ. Οπως και στις προηγούμενες «μάχες», η Α- στυνομία παρέμεινε με διάφορα προσχήματα αμέτοχη, κατ εντολήν βεβαίως της πολιτικής ηγεσίας. Η ηρεμία διαδέχθηκε την «καταιγίδα» της Δευτέρας έως ότου ξεσπάσει καινούργια μπόρα, αφού το ζήτημα των ζηλωτών, στην αθωνική πολιτεία ξεφεύγει από τους τοίχους και την αυλή του επίμαχου κονακίου και τείνει να εξελιχθεί σε «γόρδιο δεσμό» για το Φανάρι και την επίσημη αγιορείτικη κοινωνία. Τη στήριξή τους στον Βούλγαρο πρωθυπουργό Πλάμεν Ορεσάρσκι, εξέφρασαν την περασμένη Πέμπτη εκπρόσωποι του κινήματος «Πολίτες για Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο». Οι εκπρόσωποί του διέσχισαν κεντρικούς δρόμους της Σόφιας και παρέδωσαν στον πρωθυπουργό λίστες με τα ονοματεπώνυμα Βούλγαρων πολιτών,οι οποίοι στηρίζουν, με τις υπογραφές τους, το έργο της κυβέρνησης. Κάθε βράδυ εδώ και δύο σχεδόν μήνες αντικυβερνητικοί διαδηλωτές πραγματοποιούν πορεία κατά μήκος του «κίτρινου τούβλινου δρόμου», περνούν μπροστά από κομμουνιστικής κατασκευής και αισθητικής κυβερνητικά κτίρια και ορθόδοξες εκκλησίες, με τελικό προορισμό το Κοινοβούλιο της χώρας. Αγανάκτηση Πολλοί κάνουν λόγο για εξέγερση της μεσαίας τάξης στη Βουλγαρία. Οι διαδηλωτές είναι κυρίως νέοι, κοσμοπολίτες με πτυχία, οι οποίοι έχουν αγανακτήσει από τη διεφθαρμένη πολιτική τάξη και διεκδικούν μια α- ξιοπρεπή ζωή σε μια «φυσιολογική ευρωπαϊκή χώρα». Η αντιδιαδήλωση της Πέμπτης ήταν η απάντηση στις προαναφερθείσες κινητοποιήσεις. «Είμαστε απλοί πολίτες. Εμάς δεν θα μας δείτε στις οθόνες και στις βουλευτικές λίστες. Εμείς ζητάμε να δοθεί χρόνος στην κυβέρνηση να προσπαθήσει να λύσει μερικά από Βούλγαροι πολίτες φωνάζουν αντικυβερνητικά συνθήματα κατά τη διάρκεια διαδήλωσης, την περασμένη Τετάρτη, στο κέντρο της Σόφιας. τα οξύτατα κοινωνικά προβλήματα που έβγαλαν τους Βούλγαρους στον δρόμο τον περασμένο Φεβρουάριο», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινήματος Στογιάν Τόντοροφ, σε κοινή συνέντευξη με τον πρωθυπουργό Ορεσάρσκι. «Ευχαριστώ θερμά τους χιλιάδες πολίτες, οι οποίοι δεν φοβήθηκαν να εκδηλώσουν επώνυμα την υποστήριξή τους για τις προτεραιότητές μας, παρά το αρνητικό κλίμα που προσπαθούν να μεθοδεύσουν ορισμένοι πολιτικοί κύκλοι και μέσα ε- REUTERS/STOYAN NENOV νημέρωσης. Μέχρι στιγμής δεν έτυχε να ακούσω, ούτε να διαβάσω καμία σοβαρή και τεκμηριωμένη αντίρρηση στις κυβερνητικές προτεραιότητές μας», δήλωσε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός. Ο κ. Ορεσάρσκι πρόσθεσε, ότι για την κυβέρνηση είναι σημαντική η άποψη του κάθε Βούλγαρου πολίτη, ανεξάρτητα αν τάσσεται «υπέρ» ή «κατά» της κυβέρνησης. Ανοιχτό το βέτο Στο μεταξύ, ο Βούλγαρος πρόεδρος Ρόσεν Πλεβνελίεφ, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να ασκήσει βέτο στον νόμο περί αναθεώρησης του φετινού προϋπολογισμού, τον οποίο ψήφισε πριν από μερικές μέρες η βουλγαρική Βουλή σε πρώτη ανάγνωση. Σε δηλώσεις του, στο τηλεοπτικό κανάλι BTV, ο κ. Πλεβνελίεφ διευκρίνισε, ότι θα περιμένει το τέλος της συζήτησης στο Κοινοβούλιο για να σχηματίσει σαφή γνώμη επί του σχετικού αιτήματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, GERB. «Ανευ προηγουμένου παρέμβαση στο έργο της κυβέρνησης», χαρακτήρισε ο υπουργός Οικονομικών Πέταρ Τσομπάνοφ, το ενδεχόμενο «βέτο» του προέδρου Πλεβνελίεφ. Εξι χρόνια μετά την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η Βουλγαρία παραμένει μία από τις φτωχότερες χώρες των «28» με μέσο μηνιαίο μισθό καθηλωμένο στα 400 ευρώ. ΑΠΕ, REUTERS, AFP

20 20-ADV GASTRONOMOS_KATHI 8/2/13 9:20 PM Page 4